1
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân
ĐẶNG VĂN THÀNH “Thương hiệu không phải của mình mà là của đất nước Việt Nam”
Tác phẩm
CUỘC ĐỜI VÀ SỰ NGHIỆP DOANH NHÂN ĐẶNG VĂN THÀNH “Thương hiệu không phải của mình mà là của đất nước Việt Nam”
LƯU HÀNH NỘI BỘ BẢN QUYỀN THUỘC SỞ HỮU CỦA TẬP ĐOÀN TTC 253 Hoàng Văn Thụ, Phường 2, Quận Tân Bình, TP.HCM, Việt Nam (+84) 28 3997 7727 www.ttcgroup.vn ttcgroup1979
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân
ĐẶNG VĂN THÀNH “Thương hiệu không phải của mình mà là của đất nước Việt Nam”
In lần thứ nhất Tháng 4 năm 2022
LỜI TỰA
T
heo thống kê, tính đến tháng 6 năm 2021, Việt Nam hiện có khoảng 870.000 doanh nghiệp đang hoạt động với hơn 26.000 hợp tác xã, khoảng 5,1 triệu hộ kinh doanh cá thể. Cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam, nhất là các doanh nghiệp tư nhân, những năm qua đã có sự lớn mạnh không ngừng, trở thành một bộ phận quan trọng của nền kinh tế.
Ngay khi đất nước đổi mới nền kinh tế (từ Đại hội Đảng lần thứ VI, tháng 12 năm 1986), những doanh nhân Việt Nam “đời đầu” kể từ lúc ấy, dù biết nhiều chính sách của Nhà nước chưa nhất quán, chưa rõ lĩnh vực nào được kinh doanh hoặc không, họ vẫn âm thầm xây dựng cơ nghiệp… Nhiều doanh nhân với bản lĩnh, trí tuệ, tinh thần dân tộc, yêu nước, ý thức trách nhiệm với cộng đồng, xã hội đã đưa doanh nghiệp của mình không chỉ phát triển trong khu vực mà còn vươn tầm thế giới. Cùng với sự chuyển mình của đất nước, doanh nhân là những người luôn cháy trong mình khát vọng vì một Việt Nam hùng cường, vì một Việt Nam sánh vai với các cường quốc năm châu. Năm 2020 - 2021, khi quốc gia căng mình ứng phó với đại dịch Covid-19, doanh nhân Việt Nam cũng chính là những chiến sĩ trên mặt trận kinh tế. Họ kiên cường đồng hành cùng đất nước vượt qua giai đoạn khó khăn. Chỉ sau khoảng 4 tháng đóng cửa để cách ly chống dịch, tại khu vực phía Nam, nền kinh tế đã “rơi thẳng đứng”, GDP từ 6% Quý II rơi xuống - 6% vào Quý III/2021. Sự “ra đi” của 9
10.000 doanh nghiệp, số lượng lớn người lao động thất nghiệp… là những thực tế mà cả đất nước phải chấp nhận và đương đầu. Nhưng, cùng với những định hướng, chỉ đạo từ Đảng và Nhà nước, những doanh nhân trong thời kỳ này - chính họ đã, đang và sẽ là những người tiên phong giải những bài toán hậu Covid-19, phục hồi và phát triển kinh tế trong giai đoạn bình thường mới… Với những khát vọng cống hiến, tinh thần phụng sự, trách nhiệm phải tồn tại và tâm niệm “Thương hiệu không phải của mình mà là của đất nước Việt Nam”, ông Đặng Văn Thành là 1 trong số những doanh nhân ấy…
MỘT NGÀY MỚI
Một ngày mới
K
hoảng tầm chưa tới 5 giờ sáng, khi con phố nhỏ vẫn còn hiu hắt những ánh đèn đường, người đàn ông trạc ngoại lục tuần đã sẵn sàng trang phục quần đùi, áo thun, thắt chặt đôi giày và bắt đầu chạy bộ quanh khuôn viên ngôi nhà. Đã mấy chục năm trôi qua, đều đặn như thế, không quản ngại thời tiết, từng bước chân chạy bộ của Ông vẫn vang lên bền bỉ cùng giọng nói hào sảng, tiếng cười đầy nội lực… Có khi, người chạy cùng Ông là cậu con trai… Có khi, người chạy cùng là người bạn tâm giao, người thân, hoặc là người cộng sự… Sau này, không chỉ chạy bộ mỗi ngày tại nhà, Ông cùng các cộng sự đã lên lịch để mỗi tuần định kỳ chạy bộ vào chiều thứ Sáu tại Khu Công nghiệp Thành Thành Công bất kể dù trời nắng hay mưa. Người doanh nhân ấy chọn rèn luyện thể lực cũng chính là cách để rèn luyện tinh thần và ý chí để luôn sẵn sàng và chủ động trong mọi vấn đề. Không phải ngẫu nhiên hay vận may đã kiến tạo nên doanh nhân Đặng Văn Thành… Mà là nỗ lực tự thân, ý chí kiên cường, nhạy bén, linh hoạt, và rất nhiều điều khác nữa… trong suốt hành trình bền bỉ trước đây, bây giờ và sau này.
15
PHẦN MỞ ĐẦU
Phần mở đầu
Ô
ng Đặng Văn Thành sinh ngày 11 tháng 4 năm 1960 trong một gia đình có cha là Đông y sĩ. Các anh em đều chọn cho mình một hướng đi riêng, tuy nhiên, không ai mặn mà với nghiệp doanh nhân, dường như chỉ riêng Ông là có máu kinh doanh thấm trong người. Từ năm 1978 đến năm 1980, Ông tham gia vào quân đội theo lệnh nhập ngũ nghĩa vụ quân sự. Sau khi giải ngũ, Ông bắt đầu lăn lộn với nghề kinh doanh bằng nghề của gia đình là thu mua mật rỉ đường để về sản xuất cồn. Duyên đến khi Ông gặp bà Huỳnh Bích Ngọc lúc bà chở mật rỉ từ dưới Bến Tre lên Sài Gòn để bán. Mua mật, yêu luôn cả cô bán hàng có nụ cười ngọt lịm. Ngày Ông lấy vợ cũng là lúc ra đời cơ sở sản xuất cồn. Do khối tư nhân chưa có điều kiện tiếp cận vốn và công nghệ mở rộng sản xuất nên vợ chồng Ông và thương lái phải dùng ghe vận chuyển mật rỉ từ các tỉnh miền Tây lên Sài Gòn giao cho các cơ sở sản xuất cồn và tự sản xuất để bán cho khách. Nhờ đồng lòng, cần mẫn, hai vợ chồng được bạn bè, đối tác tin tưởng, hỗ trợ vượt khó trong giai đoạn khởi sự kinh doanh. Kinh doanh mật rỉ đường chỉ là một nghề nhỏ của gia đình, thế nhưng, bằng tầm nhìn nhanh nhạy, Ông đã không ngại vất vả, khó khăn để bươn chải từng việc lớn, việc nhỏ. Tại thời điểm đó, với vốn điều lệ 100 triệu đồng và 20 nhân công, Thành Thành Công là một trong những cơ sở sản xuất cồn có quy mô lớn nhất ở Thành phố Hồ Chí Minh (TP.HCM). Mặc dù khi ấy, những người khai sinh ra Thành Thành Công đã nhìn thấy được tương lai tươi sáng của đất nước và hướng đi của các doanh nghiệp, nhưng thực sự cũng chưa thể hình dung đến sự phát triển như ngày hôm nay. Đến năm 1986, khi kinh tế nước nhà chuyển đổi sang cơ chế kinh tế thị trường, vận hội mới tuy đã mở ra cho các doanh 19
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành nghiệp nhưng khó khăn và thách thức ngày lại càng lớn hơn. Ngoài sản xuất cồn, người thanh niên Đặng Văn Thành khi ấy còn thành lập Nhà hàng, Hợp tác xã Tín dụng Thành Công, tiệm cầm đồ… và dần tạo thành một chuỗi cửa hàng liền kề nhau trên đường Âu Cơ. Đây cũng là nền tảng giúp Ông có cái nhìn đa diện từ sản xuất đến kinh doanh, điều hành dòng vốn chảy liên tục dưới nhiều hình thức. Từ suy nghĩ đơn giản ban đầu là lấy hàng hóa nơi thừa bán cho nơi thiếu, các cơ sở kinh doanh đã trở thành nhà xuất và cung cấp những mặt hàng “đắt như tôm tươi” lúc bấy giờ cho Thành phố, như đường cát, cồn… Cuối năm 1989, Ông giao lại công việc điều hành mảng mía đường cho phu nhân là bà Huỳnh Bích Ngọc để tập trung vào lĩnh vực tài chính tiền tệ. Với bước đi tái cấu trúc, ngày 21/12/1991, trên cơ sở hợp nhất, kết hợp nguồn lực của bốn tổ chức tín dụng gồm Ngân hàng Phát triển Kinh tế Gò Vấp, Hợp tác xã Tín dụng Tân Bình, Thành Công và Lữ Gia, Ông đã lập ra Ngân hàng Thương mại Cổ phần Sài Gòn Thương Tín (Sacombank) với số vốn điều lệ ban đầu là 3 tỷ đồng. Đó là sự chuyển thể hợp tác xã tín dụng thành công nhất tạo bước đệm cho sự lớn mạnh sau này. Lập thân từ nghèo khó, nhiều năm lăn lộn trên thương trường đã giúp Ông hiểu biết về con người, về môi trường, để có thể điều hành Sacombank vững vàng, trở thành ngân hàng cổ phần đầu tiên tham gia thị trường chứng khoán và xây dựng thành một ngân hàng thương mại cổ phần phát triển mảng bán lẻ lớn nhất Việt Nam giai đoạn ấy. Kể từ đó cuộc đời của Ông gắn liền với thương hiệu Sacombank và mở đầu cho hai thập niên huy hoàng của gia đình họ Đặng gắn liền với thương hiệu này. Đến năm 2012, thế sự xoay vần với hàng loạt các biến cố. 20
Phần mở đầu Những tưởng rằng điều đó sẽ quật ngã con người Ông vì đây là đứa con tinh thần mà Ông đã dồn vào đó tất cả tình yêu và tâm lực. Nhưng không, sau thời gian lao tâm khổ tứ, năm 2014, Ông tái xuất trở lại thương trường cùng vợ và các con điều hành Tập đoàn Thành Thành Công (Tập đoàn TTC) trong một tâm thế mới, tinh thần mới nhưng bằng một cái Tâm trước sau không hề thay đổi - đó là làm bất cứ việc gì cũng gìn giữ chữ “Tín”.
21
PHẦN 1
TÂM HUYẾT VÀ RẤT NHIỀU HOÀI BÃO
1. Tâm huyết và rất nhiều hoài bão
N
ăm 1979, kinh tế Việt Nam chưa hội nhập như bây giờ, những cụm từ như “chuỗi giá trị ngành hàng”, “thương hiệu”, “đầu tư chứng khoán”, “M&A”1,... còn rất xa lạ. Doanh nghiệp được thành lập với mong muốn đơn giản là ổn định kinh doanh, tạo việc làm cho người lao động và mở rộng ở một quy mô nhất định. Giai đoạn hình thành cơ sở sản xuất cồn từ năm 1979 đến năm 1984, Thành Thành Công khi ấy chỉ tập trung vào lĩnh vực thương mại mua bán cồn, đường và mật rỉ. Những khó khăn của thời kỳ bao cấp của Việt Nam, từ những năm 70 - 80 của thế kỷ trước, tạo những suy nghĩ, trăn trở cho những ai có tố chất kinh doanh và ít nhiều tạo lực đẩy cho đất nước chuyển mình mạnh mẽ hơn khi bước vào thời kỳ đổi mới, đặc biệt khi có chủ trương đổi mới toàn diện. Chia sẻ lý do vì sao từ việc quản lý cơ sở sản xuất cồn lại rẽ sang lĩnh vực tài chính - ngân hàng, Ông kể: Vào cuối năm 1989, các hợp tác xã tín dụng ra đời hàng loạt với lãi suất “không tưởng”, từ 12 đến 14%/tháng. Ông là người đầu tiên tham gia lấy tên là Hợp tác xã Tín dụng Thành Công. Chỉ chưa đầy hai năm, theo quy luật tất yếu, hàng loạt hợp tác xã tín dụng sụp đổ vì mất khả năng chi trả kéo theo nợ nần chồng chất, Hợp tác xã Tín dụng Thành Công cũng không thoát khỏi tình trạng chung. Trong những ngày tháng khó khăn đó, ở TP.HCM chỉ còn lại 13 hợp tác xã tín dụng. “Khi đó tôi - Chủ nhiệm Hợp tác xã Tín dụng Thành Công, chỉ còn biết đứng nhìn các khách hàng đến rút tiền. Không có tiền họ ùa vào đập phá tranh giành tài sản. Suốt 6 tháng trời nhân viên chỉ được trả lương cầm chừng. Lúc ấy nếu không có một “hậu phương vững vàng”, chắc tôi không thể trụ nổi. Hàng ngày tôi lo đối phó ngoài ngân hàng, mọi công việc nhà hàng, sản xuất, thương mại đều giao hết cho vợ. 1. M&A (Mergers and Acquisitions - Mua bán và Sáp nhập) là việc mua bán và sáp nhập các doanh nghiệp trên thị trường.
27
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành Đến chiều được bao nhiêu tiền, bà xã vun vén hết tập trung ứng cứu kịp thời”. Sau này, nhìn lại cuộc đời từ khi khởi nghiệp đến nay, bà Huỳnh Bích Ngọc kể lại, “Tôi còn nhớ mãi sự đổ vỡ của các hợp tác xã tín dụng đã ảnh hưởng tới Hợp tác xã Tín dụng Thành Công, khiến hàng loạt khách hàng muốn lấy lại tiền trước kỳ hạn. Lúc ấy, mình kinh doanh mật rỉ, ngày nào cũng thu tiền đem về, hỗ trợ chồng hết lòng về nguồn tài chính để xử lý cho êm qua thời điểm ngặt nghèo”. “Phải nói là khi nhìn khách hàng ùa đến rút tiền, tâm trạng tôi lúc đó rất lo lắng, nhưng sau đó rất bình tĩnh, tìm giải pháp. Trong những lúc khó mình lại càng phải bình tĩnh…”, Ông cho hay. Sau đó, Ông đã mời hết khách hàng tiền gửi tới để trao đổi, thông tin cho họ rõ ràng để họ hiểu đầu ra đã cho khách hàng khác vay, đến hạn họ mới trả, còn đòi siết quá sẽ khó cho tất cả, khi đó khách hàng đã chấp nhận cùng chia sẻ rủi ro. Để tồn tại và tự cứu lấy mình, trên cơ sở hợp nhất, kết hợp nguồn lực của bốn tổ chức tín dụng gồm Ngân hàng Phát triển Kinh tế Gò Vấp, Hợp tác xã Tín dụng Tân Bình, Thành Công và Lữ Gia, Ông đã lập ra Ngân hàng Thương mại Cổ phần Sài Gòn Thương Tín (Sacombank) với số vốn điều lệ ban đầu là 3 tỷ đồng, 100 nhân viên và 4 chi nhánh. Quá trình kinh doanh và quản trị luôn lấy con người làm trọng tâm nhưng sẵn sàng ra quyết sách, sẵn sàng thay đổi đã giúp vị doanh nhân Đặng Văn Thành ứng phó kịp thời trong từng thời điểm trước sự thay đổi đến chóng mặt của thị trường tiền tệ mà hàng loạt các ngân hàng bị sốc. 28
1. Tâm huyết và rất nhiều hoài bão Người tạo “hồn” cho Sacombank
Đ
ứng đầu Sacombank với vai trò Chủ tịch Hội đồng Quản trị, Ông được xem là người tạo nên “hồn” cho Sacombank. Trong hành trình 20 năm 1991 - 2011, Sacombank đã để lại dấu ấn sâu đậm trên thị trường tài chính Việt Nam cho đến tận ngày hôm nay bằng hình ảnh của một ngân hàng thương mại cổ phần được dẫn dắt bởi tầm nhìn sâu rộng và luôn mạnh dạn bứt phá vươn lên. Ông đã đưa nhà băng này, từ một ngân hàng địa phương trở thành một thương hiệu lớn trong ngành tài chính ở Việt Nam và vươn tầm khu vực Đông Dương. Nhìn lại kết quả kinh doanh của Sacombank từ những năm 2005 đến thời kỳ ông Đặng Văn Thành còn “cầm cương”, có thể thấy, ngân hàng này hoạt động ổn định với các chỉ tiêu tăng dần đều. Nhớ lại những ngày tháng đó, Sacombank cuốn Ông vào thị trường tiền tệ mãnh liệt - dồn toàn bộ tâm trí, sức lực. Khi ấy, hoạt động của ngân hàng thương mại không chỉ cuốn hút Ông mà còn có ý nghĩa lớn đối với sự đổi mới của nền kinh tế Việt Nam. Trong nền kinh tế, thị trường cơ bản nhất chính là thị trường tài chính và tiền tệ. Tại thời điểm đó, Việt Nam mới bắt đầu chuyển qua thị trường tiền tệ, giống như con cua có hai càng nhưng chỉ hoạt động một càng. Cho nên, thị trường tiền tệ cáng đáng hết tất cả những dịch vụ hỗ trợ, cung ứng cho nền kinh tế Việt Nam. Luật Các tổ chức tín dụng chưa có, ngân hàng chỉ vận hành dựa trên pháp lệnh. Ông cùng Sacombank và Ngân hàng Nhà nước nghiên cứu, soạn thảo, góp ý để thị trường tiền tệ dần ổn định. Đó là sự nỗ lực của thế hệ doanh nhân như Ông cũng như tất cả các chuyên gia kinh tế thời đó đều tích cực tham gia xây dựng, góp ý để phát triển thị trường tiền tệ. Và khi ấy, thị trường tiền tệ với lãi suất huy động vốn còn 29
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành cao. Mọi hoạt động phải uyển chuyển cùng với Ngân hàng Nhà nước. Ông cùng các anh em trong ngân hàng tích cực góp ý để dần hoàn thiện công tác quản lý nhà nước cũng như điều hành thị trường tiền tệ. Những điều đã làm, bây giờ khái quát lại câu chuyện để kể lại cho thế hệ sau, có vẻ như rất đơn giản nhưng thực tế, thời kỳ đó rất khó khăn. Tất cả mọi thứ còn ngổn ngang vì Việt Nam mới hội nhập. Chiêm nghiệm lại sau này, Ông cho biết, đó không chỉ thuần túy về cơ hội, năng lực mà còn có yếu tố thời vận. Trong định hướng chiến lược, để phát triển Sacombank, Ông cùng các cộng sự thường xây dựng tầm nhìn 5 - 10 năm để đẩy mạnh cho vay phân tán theo đề án phục vụ doanh nghiệp vừa, nhỏ, siêu nhỏ. Đến bây giờ, chương trình của Ông làm vẫn còn gây dấu ấn đậm nét và các cán bộ quản lý, cán bộ nhân viên tại Sacombank hiện nay vẫn còn kế thừa. Nói đến Sacombank, công chúng luôn nhớ đến một thương hiệu luôn đi tiên phong trong nhiều hoạt động của ngành tài chính - ngân hàng, thậm chí ở nhiều khía cạnh, Sacombank còn là ngân hàng đầu tiên khai phá và thực hiện. Dưới sự dẫn dắt của Ông, Sacombank ngay khi vừa thành lập đã là ngân hàng đầu tiên khai trương chi nhánh tại Hà Nội, phát hành kỳ phiếu có mục đích và chuyển tiền nhanh giữa Hà Nội đi TP.HCM, giảm thanh toán tiền mặt. Sacombank là đơn vị tiên phong duy nhất phát hành cổ phiếu đại chúng với mệnh giá “khủng” lên tới 200.000 đồng/ cổ phiếu vào năm 1996 để tăng vốn điều lệ lên 71 tỷ đồng và nhận được số lượng cổ đông đại chúng quan tâm nhiều nhất. Trong lần phát hành cổ phiếu đại chúng này, đã có gần 9.000 cổ đông tham gia. Điều đó khiến Ông rất tự hào. Và trong số những cổ đông ấy có những người đã gắn bó và làm việc với Ông cho tới tận bây giờ. Sacombank đã phát hành thành công cổ phiếu đại chúng tại 30
1. Tâm huyết và rất nhiều hoài bão từng thời điểm có nhu cầu về vốn. Vì tích lũy thặng dư chưa có nên khi ấy phải chấp nhận giải pháp này. Về nhu cầu vốn phục vụ hạ tầng cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ, siêu nhỏ, Ông cho biết thời gian đó, Ông đã làm hết sức trách nhiệm, say sưa, đầy hoài bão và “lăn lộn” xuống từng cơ sở. Thuộc thế hệ doanh nhân đời đầu sau thời kỳ đổi mới, Ông nhận ra nhiều cơ hội từ thị trường còn bỏ ngỏ. “Khi đó, nói đến niêm yết là nhắc về một cuộc chơi đẳng cấp”, Ông nhớ lại như chưa bao giờ ngừng tự hào về Sacombank. Năm 2006, Sacombank là ngân hàng đầu tiên niêm yết 190 triệu cổ phiếu mã STB với tổng số vốn niêm yết là 1.900 tỷ đồng, song vị Chủ tịch nhà băng với tư duy nhạy bén, tầm nhìn xa, đã không kỳ vọng về giá mà chỉ mong muốn thu hút được nhà đầu tư chiến lược. Đây là sự kiện đáng ghi nhớ của thị trường chứng khoán Việt Nam bởi Sacombank là ngân hàng đầu tiên và là ngân hàng thương mại cổ phần có vốn điều lệ lớn nhất tại Việt Nam đưa cổ phiếu lên sàn giao dịch tập trung. Khi kể câu chuyện của quá khứ cùng một số anh em lãnh đạo, bản thân Ông rất tâm đắc khi đã xây dựng được việc cho vay phân tán. Đó chính là cơ sở để đưa vốn về từng địa bàn, tránh tình trạng cho vay nặng lãi. Cho vay góp chợ, đưa vốn đến bà con tiểu thương và góp phần “giảm lãi suất chợ đen”. Cứ như vậy, các hành động “Vì cộng đồng, phát triển địa phương” mà Ông đã định hướng cho tổ chức thực hiện đó là điện khí hóa nông thôn trong giai đoạn 1990 - 1994, lấy Củ Chi và Hóc Môn làm điểm, gắn đồng hồ điện cho tất cả các hộ gia đình. Ông kể, điện lực vào lắp điện đến từng xã, họ mừng lắm. Tiếp theo đó là, xây dựng sân phơi lúa và cho nông dân vay phân tán theo đề án; Cho giáo viên vay vốn thông qua Phòng Giáo dục; Triển khai cho các tiểu thương ngoài chợ vay vốn rất thành công. 31
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành Ngoài ra, Sacombank là ngân hàng tiên phong thành lập tổ chức tín dụng ngoài địa bàn; Ngân hàng đầu tiên tiếp nhận nguồn vốn vay từ các định chế tài chính quốc tế; Ngân hàng duy nhất thành lập chi nhánh cho phụ nữ, cho cộng đồng người Hoa; Ngân hàng có mô hình cho vay góp chợ hiệu quả khiến nguồn vốn ngân hàng đến được tận tay bà con tiểu thương; Ngân hàng đầu tư Core Banking2 hiện đại từ năm 2004 và đến năm 2008 đưa vào vận hành Trung tâm dữ liệu (Data Center) hiện đại nhất khu vực nhằm đảm bảo tính an toàn tuyệt đối cho hệ thống trung tâm dữ liệu dự phòng; Tiên phong giảm lợi nhuận để đầu tư vào bất động sản, mua các vị trí đẹp làm văn phòng, phòng giao dịch thay vì đi thuê như nhiều nhà băng khác; Là ngân hàng thương mại cổ phần đầu tiên của Việt Nam khai trương chi nhánh tại Lào vào năm 2008;…
2. Core Banking được xem là hạt nhân, là trung tâm của hệ thống thông tin trong một hệ thống ngân hàng và nhiều hệ thống tài chính khác.
32
1. Tâm huyết và rất nhiều hoài bão Câu chuyện về việc cho giáo viên vay vốn
K
hi kể về câu chuyện này, Ông nói vẫn còn nhớ như in. Ngày mai giải ngân cho 200 giáo viên ở Thành phố Mỹ Tho vay vốn tại Phòng Giáo dục tỉnh Tiền Giang thì chiều hôm trước, Ông nhận được thư hỏa tốc của Giám đốc Ngân hàng Nhà nước tỉnh Tiền Giang không cho Sacombank giải ngân vì cho vay ngoài địa bàn, vi phạm pháp luật. Ông thật sự bất ngờ, và cảm thấy đúng là trong quá trình hội nhập, mở cửa của nền kinh tế thị trường thì có những rào cản không dự liệu được nhưng Ông tự răn bản thân mình không nên vội vàng nản chí. Ông nhanh chóng quyết định cho thuê 5 xe buýt xuống Phòng Giáo dục tỉnh Tiền Giang chở hết giáo viên về Hội sở (khi ấy là tại số 600 Nguyễn Chí Thanh) và giải ngân. Đi đường, mỗi giáo viên được Sacombank chuẩn bị một ổ bánh mì và chai nước. Lúc đó Sacombank giải ngân tại TP.HCM và người đứng đầu là Ông - khi ấy đã nói: Nếu ai lên lập biên bản Ông sẽ chịu trách nhiệm. Sacombank chỉ muốn giáo viên có cơ hội vay vốn để cải thiện đời sống. Sau đó, Ông có trình bày câu chuyện này với ông Lê Đức Thúy, khi đó là Thống đốc Ngân hàng Nhà nước và trong vòng 1 ngày, Sacombank nhận được Công văn số 05 khẳng định, việc ngân hàng cân đối mở rộng việc cho vay phân tán ở mức quản lý được, “giải tỏa” được việc cho vay ngoài địa bàn. Có nhiều minh chứng để thấy rằng, trung gian tiền tệ có ý nghĩa rất lớn cho xã hội. Bản thân Ông và lãnh đạo Sacombank lúc bấy giờ rất tâm huyết và nhiều hoài bão. Bởi ngân hàng là trung gian thúc đẩy phát triển kinh tế. Nếu ngày hôm nay, Ông mở phòng giao dịch tại xã, huyện nào đó thì lập tức ngân hàng nhận tiền gửi ngay và khi đó đồng nghĩa với việc tạo thu nhập cho chính số tiền nhàn rỗi đã gửi. Ông phát biểu trước Ngân hàng Nhà nước rằng, còn nợ Chính phủ về vấn đề kinh tế tiền mặt. Lúc đó, Ông nhớ chưa được 15 triệu tài khoản thì phải khuyến khích mở phòng giao dịch, chi nhánh tương ứng với năng lực và số 33
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành vốn một cách có kiểm soát, chứ nếu ngăn cản không cho mở thì là điều sai lầm. “Tôi nhớ ngày xưa, vào một buổi sáng, khi đang tập thể dục, tôi thấy anh xích lô đậu cách Hợp tác xã Tín dụng của tôi chừng 20m, giao dịch xong ông đi ra cuốn cái quần dài cất vào dưới ghế và đạp xe đi tiếp, tôi chợt ngộ ra, ngân hàng là con nợ của nhân dân… phải làm sao kiện toàn các quy trình quy chế để đồng vốn thực sự sinh lời. Ngân hàng nhận tiền gửi, tiền nhàn rỗi sẽ tạo ra thu nhập tại chỗ. Ngân hàng nhận của bác Năm, bác Sáu thì mình cho bác Bảy, bác Tám vay, để thúc đẩy cơ sở sản xuất và kinh tế của địa phương”, Ông kể. Ông nhận thức ra vai trò quan trọng của trung gian tiền tệ và đã thuyết phục được Hội đồng Quản trị ủng hộ việc Sacombank cần nhanh chóng có mặt ở những địa bàn, tỉnh thành có điều kiện phục vụ. Đến thời điểm cuối năm 2011, đầu 2012, Sacombank đã đạt 416 điểm giao dịch trải rộng khắp tỉnh thành và 2 nước bạn Lào và Campuchia. Sacombank cũng chuyên nghiệp hóa bằng thể chế tài chính phi ngân hàng để đi tới phục vụ cho thị trường vốn, thị trường tài chính đúng nghĩa. “Ngân hàng là nghề mà tôi say sưa lắm, những gì cao quý nhất tôi sẵn sàng dành hết cho nó. Tôi không dám nói mình thành công, nhưng tôi tự hào có thể nói tới giờ phút này, 80% tiểu thương là khách hàng của Sacombank và 70 - 80% giáo viên là khách hàng của Sacombank”, Ông nói. Giới đầu tư hay nói với nhau: Ông Đặng Văn Thành là “Người của tầm nhìn”. Đầu những năm 2000 trong phòng làm việc của Ông tại trụ sở Sacombank trên đường Nam Kỳ Khởi Nghĩa có một tấm bản đồ lớn Đông Dương. Hàng tháng, trên tấm bản đồ lại hiện thêm những dấu ngôi sao đỏ. Đó là các chi nhánh của Sacombank được mở ở các tỉnh, thành. Ông sớm nhìn thấy sự cạnh tranh giữa các ngân hàng trong nước với nhau, cũng như giữa các ngân hàng nội và ngoại là ở huy động vốn, chứ không phải chỉ cho vay. Mà muốn huy động vốn, mạng lưới là ưu tiên xây dựng hàng đầu. 34
1. Tâm huyết và rất nhiều hoài bão Tiên phong đi vào thị trường vốn
N
ăm 2003, Sacombank thành lập Công ty liên doanh Quản lý Quỹ đầu tư Việt Nam (VFM) - đầu tiên của Việt Nam, liên doanh hợp tác với Dragon Capital Management. Dragon Capital là công ty quản lý quỹ đầu tư của Anh Quốc và ông Đặng Văn Thành là Chủ tịch đầu tiên của Công ty Quản lý Quỹ VFM. Sau đó, Sacombank dưới sự điều hành của Ông đã thành lập công ty kiều hối, công ty vàng bạc đá quý, công ty bất động sản... để phục vụ người dân. Chia sẻ lại, Ông cho hay trong quá trình đó, Ông gặp phải nhiều khó khăn thách thức chứ không phải chỉ có thuận lợi. Nhưng mỗi giai đoạn phát triển 5 năm đều được phân tích, đúc rút kinh nghiệm để nhìn nhận những bài học rút ra từ thực tiễn, đây là điều mà Ông và Hội đồng Quản trị của Sacombank đã thực hiện rất nghiêm túc. Năm 1997, khủng hoảng tài chính ập đến, nhưng lúc đó mức độ hội nhập chưa sâu rộng nên sự ảnh hưởng không lớn. Nhưng đến cuộc khủng hoảng năm 2008, sự ảnh hưởng rõ rệt hơn. Ông cùng doanh nghiệp, khách hàng, sát cánh cùng với Chính phủ, lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước, chính quyền địa phương kiên cường vượt qua. Vào giai đoạn ấy, lãi suất huy động chính thức của các ngân hàng thời điểm tháng 01/2008 là 8,5%/năm đã được đẩy lên ngưỡng 20%/năm vào tháng 6, thậm chí có những trường hợp lãi suất trên 30%. Song song đó là các câu chuyện cạnh tranh của các ngân hàng và vấn đề nóng “thỏa thuận lãi suất” cùng các cơ chế làm sao thu hút được nguồn huy động. Tuy nhiên, vào thời điểm này, có lẽ Sacombank lại là một trong số ít các ngân hàng thương mại đứng ngoài câu chuyện chạy đua lãi suất. Người đứng đầu Sacombank thời điểm này đã kiên quyết chỉ đạo không áp lực về nguồn vốn huy động, việc giữ nguồn vốn được đến từ hệ thống mạng lưới và chất lượng phục 35
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành vụ, không nâng cao lãi suất huy động bằng mọi giá để tránh những hệ lụy. Và với các quan điểm điều hành cứng rắn, mạnh mẽ của Ngân hàng Nhà nước, cuộc đua lãi suất dù có nhiều cam go nhưng đã dần đi vào thoái trào cuối thời kỳ 2008 - 2011, Sacombank đã không phải giải quyết hàng loạt đổ vỡ sau đó với cơ chế cạnh tranh lãi suất như một số ngân hàng khác. Và cũng trong năm 2008, Ông đã thành lập Tập đoàn Tài chính Sacombank. Thời điểm công bố, Tập đoàn Tài chính Sacombank có vốn điều lệ hơn 5.200 tỷ đồng, tổng tài sản 79.915 tỷ đồng và đội ngũ nhân sự hơn 6.500 người. Với “cái đầu lạnh và một trái tim nóng”, điển hình này như minh chứng sống động cho một trong vô số các quyết sách của ông Đặng Văn Thành trong thời gian dẫn dắt Sacombank liên tục đạt được nhiều đích đến đầy khích lệ. Thời điểm đầu của đổi mới, đầu tư vào ngân hàng không phải là ai cũng dám, ai cũng mạnh mẽ và quyết liệt bởi đầu tiên phải cần vốn lớn, thứ hai phải dám mạo hiểm vượt qua được những khó khăn về thể chế và thứ ba phải tạo ra sự đột phá. Trả lời cho câu hỏi, nhậm chức Chủ tịch Sacombank khi mới 35 tuổi, Ông có cảm thấy áp lực không? Doanh nhân Đặng Văn Thành cho biết, thật sự, Ông nhận ra những áp lực khi mình còn trẻ, nhưng hoài bão cuốn hút mình làm việc để quên đi áp lực. Nhiều khi biết là nguy hiểm, rủi ro nhưng với cái tâm và trách nhiệm của mình thì sẽ vượt qua được. Trước đó, năm 2006, tại Báo cáo Thường niên của Sacombank, Ông đã tuyên bố, Sacombank “luôn xem khách hàng là hạt nhân, nhân viên là tài sản quý giá, tối đa hóa giá trị cho cổ đông và nhà đầu tư là mục tiêu hàng đầu”. Bắt nguồn từ sự đam mê, với tầm nhìn và nhãn quan thiên phú trong hoạt động kinh doanh, hoạt động của Sacombank luôn được người thuyền trưởng này dẫn dắt một cách đầy quyết đoán và nhạy bén. 36
1. Tâm huyết và rất nhiều hoài bão Trong vai trò là doanh nhân lãnh đạo một doanh nghiệp lớn, Ông luôn muốn cán bộ nhân viên của mình, dù là một tạp vụ, bảo vệ cho tới cán bộ cấp cao đều sống có lý tưởng và hoài bão, muốn mọi người thấy được sự đóng góp hàng ngày, hàng tuần, hàng tháng và hàng năm của mình. Ông luôn luôn trân quý họ, coi họ là một viên gạch trong tòa nhà mà Ông dành tâm huyết cả đời mình để xây dựng. Họ phải nhận ra được sự cống hiến, đóng góp ở từng vị trí nhất định, để cuộc sống trở nên ý nghĩa hơn. Đó cũng chính là phương pháp quản trị trong suốt chặng đường kinh doanh của Ông bấy giờ và cả sau này. Ông nuôi dưỡng và đưa ra một câu Slogan: “Ngày nhanh, năm chậm”. Thời gian không bao giờ là đủ. Khi có niềm tự hào và khát khao sống cùng một tổ chức, nhân viên sẽ cống hiến trong tuổi thanh xuân của họ, quên đi những áp lực mà họ đang phải đối diện. Và đó cũng là cách để Ông vượt qua áp lực của đời mình. Những năm tháng đó, hoài bão và mong muốn của người thanh niên tên Đặng Văn Thành là thực hiện chiến lược phát triển Sacombank trở thành ngân hàng bán lẻ hàng đầu Việt Nam.
37
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành Nốt trầm trong hành khúc Sacombank…
T
ại Đại hội đồng cổ đông thường niên 2011 của Sacombank ngày 26/5/2012, ông Đặng Văn Thành đã có bài phát biểu chuyển giao trách nhiệm quản trị và điều hành. Theo đó, dù vẫn làm Chủ tịch Hội đồng Quản trị nhưng Ông không còn là đại diện pháp luật của Sacombank. Đến ngày 02/11/2012, Ông chính thức thôi chức Chủ tịch và rời Sacombank. Tại thời điểm chuyển giao, Sacombank đã có vốn điều lệ trên 10.000 tỷ đồng, lợi nhuận hàng năm trên 4.000 tỷ đồng. Không chỉ riêng Ông mà toàn thể cán bộ nhân viên của Sacombank đều rất tự hào về thành quả đó. Lúc này, việc chuyển giao Ngân hàng cho các cổ đông mới đã được Ông và Hội đồng Quản trị thực hiện đầy trân trọng, tích sản và giá trị về thương hiệu của Sacombank đã thể hiện được đúng phương châm mà Ông và đội ngũ đã gầy dựng: “Doanh nhân có tuổi thọ, doanh nghiệp không có tuổi thọ”, làm sao để hình ảnh doanh nghiệp trường tồn và mang lại các giá trị cho cộng đồng và xã hội chính là sứ mệnh của doanh nhân. Trước đó, tin đồn về việc Sacombank bị “thâu tóm” bắt đầu đã nổ ra vào thời điểm tháng 7/2011. Trước nguy cơ đứa con tinh thần của rơi vào tay một nhóm cổ đông, gia đình Ông đã dùng nhiều phương án phòng thủ để ngăn chặn thâu tóm từ đối thủ. Mãi đến tháng 2/2012, nhóm thâu tóm mới chính thức lộ diện khi Chủ tịch Ngân hàng Thương mại Cổ phần Xuất nhập khẩu Việt Nam (Eximbank) lúc đó là ông Lê Hùng Dũng tuyên bố đã nắm trong tay số cổ phiếu đại diện cho 51% vốn điều lệ ngân hàng (trong đó có cổ phần của ông Trầm Bê) và đưa ra yêu cầu thay đổi ban lãnh đạo Sacombank. Cuối cùng, những nỗ lực của Ông và gia đình đã không thành công. Mất Sacombank, Ông chưa lúc nào thôi day dứt và luôn nhận là người có lỗi khi không thể giữ được ngân hàng do mình sáng lập và dày công chăm sóc. 38
1. Tâm huyết và rất nhiều hoài bão “Rất tiếc, bản thân tôi không thực hiện được. Tôi đã gửi lời xin lỗi tới cổ đông khi phải chuyển giao Sacombank cho một nhóm lợi ích không chuyên nghiệp. Tôi đã không thể thực hiện được hoài bão đó”, Ông cho hay. Khi Trầm Bê chính thức trở thành cổ đông lớn của Sacombank, tháng 5/2012, con trai là Trầm Khải Hòa cũng là thành viên Hội đồng Quản trị của Sacombank. Tiếp đến là hàng loạt nhân sự của Ngân hàng Thương mại Cổ phần Phương Nam (SouthernBank) sang nắm các vị trí chủ chốt của Sacombank. Sacombank sau sáp nhập đã có chủ mới và tái cơ cấu, thay hàng loạt lãnh đạo vốn là người của ông Trầm Bê. Đến ngày 13/8/2015, Ngân hàng Nhà nước đã đồng ý cho SouthernBank và Sacombank sáp nhập. Tỷ lệ hoán đổi cổ phiếu 2 ngân hàng là 1:0,75. Đến tháng 10/2015 xóa tên SouthernBank khỏi hệ thống ngân hàng. Thương vụ này bắt đầu lộ điểm yếu khi số nợ xấu của SouthernBank đổ về quá lớn khiến Sacombank sau sáp nhập bị tăng dần khối nợ xấu, trong đó nợ có khả năng mất vốn chiếm khá cao. Trong cuộc họp cổ đông bất thường của Sacombank, nhiều cổ đông không giấu được sự lo lắng. Báo cáo Kiểm toán Nhà nước công bố ngày 10/7/2015 dẫn số liệu của Ngân hàng Nhà nước chi nhánh TP.HCM cho thấy, tỷ lệ nợ xấu thực tế tại SouthernBank tại 30/6/2012 là 45,6%, tháng 11/2013 lên tới 55,31%. Lãnh đạo mới của Sacombank cho biết, số nợ này đã được SouthernBank xử lý một phần lớn, số còn lại đa phần đủ tài sản đảm bảo và có khả năng thu hồi. Tuy nhiên, để xử lý được phần cứ cho là nhỏ còn lại cũng không hề đơn giản, vì làm chậm quá trình phát triển đang rất tích cực của Sacombank. Chuyên gia tài chính ngân hàng Nguyễn Trí Hiếu khi ấy đã nhìn nhận, ngân hàng sau sáp nhập phải “ôm” và xử lý khối nợ xấu rất lớn nên khó đạt kế hoạch kinh doanh như kỳ vọng. Đến ngày 11/11/2015, ông Trầm Bê thôi giữ chức Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng Quản trị Sacombank. Trước đó, người này cũng đã tự nguyện cam kết ủy quyền (không hủy 39
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành ngang, vô thời hạn) cho Ngân hàng Nhà nước hoặc tổ chức, cá nhân do cơ quan này chỉ định, thực hiện các quyền theo quy định, điều lệ của hai ngân hàng đối với toàn bộ số cổ phần tại Sacombank, SouthernBank và tổ chức sau sáp nhập mà Trầm Bê và các bên có liên quan sở hữu. Hoạt động kinh doanh không thuận lợi khiến lợi nhuận liên tục bị sụt giảm. Cuối tháng 3/2016, Sacombank đã có văn bản gửi Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM đề nghị gia hạn công bố Báo cáo Kiểm toán năm 2015 - một điều chưa từng có tiền lệ tại Sacombank. Tại thời điểm tháng 8/2017, ông Trầm Bê để lại là 2 khoản nợ rất lớn tại Sacombank, một là khoản nợ liên quan tới bất động sản với giá trị khoảng 33.000 tỷ đồng. Khoản nợ thứ 2 là cổ phiếu khoảng 10.000 tỷ đồng, tổng cộng là 43.000 tỷ đồng. Tất cả khoản nợ này được cho rằng đều có tài sản bảo đảm, tuy nhiên, cần khoảng 3 năm để thu hồi. Cũng tại thời điểm trên, Sacombank có khoảng 60.000 tỷ đồng nợ xấu. Chiều 01/8/2017, Bộ Công An chính thức phát đi thông báo khởi tố, bắt tạm giam ông Trầm Bê. Bị khởi tố cùng còn có ông Phan Huy Khang, nguyên là Thành viên Hội đồng Tín dụng, nguyên Tổng Giám đốc Sacombank, về tội cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng. Trước khi ông Trầm Bê ra khỏi Sacombank, có khá nhiều mối quan tâm của nhà đầu tư nước ngoài cũng như trong nước về việc tham gia vào ngân hàng với tư cách cổ đông lớn. Khi ấy, giới đầu tư tin tưởng Sacombank sẽ lội ngược dòng, vì hai lý do: Thứ nhất, tài sản đảm bảo cho các khoản vay ở Sacombank chủ yếu là bất động sản, rất có giá trị khi nhìn về tương lai 5 năm tới, lúc giá nhà đất phục hồi; Thứ hai, Sacombank có mạng lưới rộng, có thể tác động đến việc huy động vốn trên thị trường tiền tệ. Nhận định trên đã có cơ sở khi từ giữa năm 2017, Hội đồng Quản trị nhiệm kỳ mới đã góp phần giúp tốc độ xử lý nợ xấu 40
1. Tâm huyết và rất nhiều hoài bão được đẩy nhanh. Những khoản vay lớn đầu tiên được bóc gỡ thông qua việc phát mãi tài sản thế chấp là đất đai. Bên cạnh đó, thị trường chứng khoán phục hồi, cổ phiếu STB bước vào làn sóng tăng trưởng mới. Sau tất cả khó khăn, Sacombank lấy lại vị thế trong giới ngân hàng. Phải chăng, bởi đã có nền tảng vững chắc từ hơn 2 thập kỷ dưới sự quản trị điều hành của doanh nhân Đặng Văn Thành - tương tự như việc một cái cây quật cường vẫn hiên ngang sinh trưởng vững mạnh, vươn mình trong gió, bởi bộ rễ của nó đã lan rộng và đâm sâu vào trong lòng đất… Vụ thâu tóm lịch sử trên thị trường tài chính ngân hàng Việt Nam đã khép lại. Có nhiều đồn đoán ở thời điểm đó và những tưởng, Ông chắc chắn sẽ lui về ở ẩn và không xuất hiện trên thương trường…
41
1. Tâm huyết và rất nhiều hoài bão
43
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành
Những trang sử của Sacombank trong 20 năm đầu tiên và cho đến tận bây giờ vẫn mang đậm dấu ấn của Người sáng lập.
44
1. Tâm huyết và rất nhiều hoài bão
Ngân hàng Thương mại Cổ phần Sài Gòn Thương Tín (Sacombank) là một trong những ngân hàng thương mại cổ phần đầu tiên được thành lập năm 1991 tại TP.HCM từ việc hợp nhất Ngân hàng Phát triển Kinh tế Gò Vấp cùng với 3 Hợp tác xã Tín dụng là Tân Bình, Thành Công và Lữ Gia.
45
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành
Năm 1995, Ông Đặng Văn Thành (người thứ 2 tại hàng ghế ngồi, từ bên phải sang) là 1 trong 10 doanh nhân của Việt Nam được diện kiến Cố Thủ tướng Singapore Lý Quang Diệu.
Ông Vũ Bằng - Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (bên trái) chúc mừng và trao tặng giải nhất “Báo cáo thường niên 2007” cho ông Đặng Văn Thành - Chủ tịch Hội đồng Quản trị Sacombank.
46
1. Tâm huyết và rất nhiều hoài bão
Trong Báo cáo Thường niên năm 2010 của Sacombank, Chủ tịch Đặng Văn Thành bày tỏ mong muốn được cùng các thành viên Hội đồng Quản trị Sacombank tập trung đầu tư chiều sâu, đổi mới phương thức quản trị, nâng cao chất lượng hoạt động… trong giai đoạn 2011 - 2015.
47
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành
48
1. Tâm huyết và rất nhiều hoài bão
Cổ phiếu Sacombank (mã STB) chính thức lên sàn giao dịch vào ngày 12/7/2006. Từ đây, loại cổ phiếu ngân hàng vốn được xem là hết sức nhạy cảm đã lên sàn giao dịch một cách bình thường như các loại cổ phiếu khác và mở ra một chương mới cho sự phát triển của Sacombank nói riêng và cho hoạt động của cổ phiếu ngân hàng tại Việt Nam nói chung.
49
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành
Doanh nhân Đặng Văn Thành - vị doanh nhân thổi “hồn” cho Sacombank tiên phong trong nhiều hoạt động của ngành tài chính ngân hàng tại Việt Nam.
50
51
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành
52
1. Tâm huyết và rất nhiều hoài bão
53
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành
54
1. Tâm huyết và rất nhiều hoài bão
55
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành
56
1. Tâm huyết và rất nhiều hoài bão
Trong suốt chặng đường hơn 2 thập kỷ, dấu ấn Sacombank với nhiều mốc son vững chắc được ông Đặng Văn Thành chăm sóc, nâng niu - trước hết là trách nhiệm trước hàng chục ngàn cổ đông tham gia góp vốn.
57
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành
Sacombank thật sự khẳng định bước tiến vững chắc của mình bằng những lối đi riêng cùng với người dẫn đầu là Chủ tịch Đặng Văn Thành.
“Sacombank dưới thời ông Thành” - đó chính là cụm từ mà mãi sau này nhiều người vẫn còn nói đến, như một định nghĩa về khoảng thời gian hơn 20 năm Ông điều hành.
58
1. Tâm huyết và rất nhiều hoài bão
“Doanh nhân có tuổi thọ, doanh nghiệp không có tuổi thọ” là câu nói nổi tiếng của ông Đặng Văn Thành. Trong cuộc đời hoạt động của một doanh nhân có bản lĩnh, việc đối mặt với những thăng trầm là điều khó tránh khỏi và vốn dĩ cũng là bình thường… Sau khi bị thôn tính không chuyên nghiệp, Sacombank đã mất một khoảng thời gian khá lâu để có thể lấy lại vị thế trong giới ngân hàng, vượt qua bao thách thức với lòng kiên định và bất chấp mọi khó khăn. Phải chăng tinh thần ấy được tạo nền móng và dẫn dắt bởi doanh nhân Đặng Văn Thành trong hơn 2 thập kỷ đầu, như một cái cây quật cường vẫn hiên ngang sinh trưởng vững mạnh, vươn mình trong gió, bởi bộ rễ của nó đã lan rộng và đâm sâu vào trong lòng đất…
59
“Làm thương hiệu phải xuất phát từ “tâm”. Phải thương mình, thương gia đình mình, thương nơi mưu sinh của mình, thương đất nước mình,… và chỉ có thương thì mới có thể làm tốt, mới có thể đưa thương hiệu vươn tầm quốc gia và khu vực, để thương hiệu không phải của mình mà là của đất nước Việt Nam”. Doanh nhân Đặng Văn Thành
PHẦN 2
THƯƠNG HIỆU CỦA ĐẤT NƯỚC VIỆT NAM
2. Thương hiệu của đất nước Việt Nam
Đ
ại sóng 2012 đã không khiến vị doanh nhân này gục ngã! Chỉ sau khoảng 1 - 2 năm sau, giới đầu tư chứng khoán bắt đầu thấy lại những hoạt động kinh doanh mạnh mẽ của ông Đặng Văn Thành - sôi động như những ngày trước đây. Ông đã lấy lại sự cân bằng rất nhanh, cũng như tìm câu trả lời cho chính mình, đó là “Phải biết chấp nhận và không thể đánh mất những cơ hội đang có”. Ông tiếp nối sứ mệnh kinh doanh của mình với các câu chuyện về Nông nghiệp, Năng lượng, Bất động sản, Bất động sản Công nghiệp, Du lịch - tất cả như vẫn đang chờ đợi Ông để tiếp tục cùng nắm bắt và khai phá. Tập đoàn TTC như được thắp thêm ngọn lửa, soi sáng hành trình bởi Chủ tịch Đặng Văn Thành, một con người bản lĩnh với tầm nhìn xa chiến lược, chuyên nghiệp, kỷ cương trong cả quản trị doanh nghiệp và quản trị bản thân, rất trọng nghĩa, trọng tình. Chặng đường trở thành người dẫn đầu trong kinh doanh tiền tệ của một tỷ phú đi lên từ tay trắng, rời khỏi vị trí Chủ tịch Ngân hàng do chính mình gầy dựng, và rồi tái xuất thương trường với một diện mạo hoàn toàn khác, trở thành “ông vua” trong ngành mía đường, dẫn đầu trong năng lượng tái tạo... đầy ắp niềm vui và cả những giọt nước mắt, những được - mất nhiều khi tưởng chừng vượt quá sức chịu đựng và ẩn chứa gần như đầy đủ những thăng trầm gắn liền với bao biến động của thời cuộc, của nền kinh tế Việt Nam. Sau này, khi kể về câu Slogan “Vì cộng đồng, phát triển địa phương”, Ông nói, mọi thứ Ông đều có thể từ bỏ, nhưng câu Slogan này thì không. Ngay từ những ngày đầu Ông làm ngân hàng, Ông đã mong đưa Sacombank sẽ trở thành một ngân hàng HSBC của Việt Nam. Ông đã trăn trở với từng từ, từng chữ, từng dấu chấm phẩy trong câu Slogan ấy. Và khi nhân viên gửi cho Ông các câu Slogan để Ông lựa chọn, bằng 65
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành tầm nhìn của mình, Ông đã chắp bút thêm để trở thành câu hoàn chỉnh: “Vì cộng đồng, phát triển địa phương”. Trong lòng người doanh nhân ấy, “Vì cộng đồng, phát triển địa phương” là một câu nói dung dị nhưng có thể đi sâu vào lòng người và có thể đặt tại bất cứ nơi đâu, dù chỉ là 1 huyện/xã nhỏ tại cực Nam của Tổ quốc, hay là một thành phố lớn, và thậm chí là Lào, Campuchia, Singapore… Tham vọng toàn cầu đã ẩn hiện chỉ trong 7 từ ngữ ấy. Sau này, biến cố Sacombank xảy ra, Ông vẫn quyết tâm lấy lại cho bằng được câu Slogan này để mang đến cho đứa con TTC, viết tiếp những trang sử hào hùng, bởi đó chính là tâm huyết, là những trăn trở, nghĩ suy của người doanh nhân… Việt Nam là một đất nước có hơn 4 nghìn năm lịch sử, trải qua không biết bao nhiêu sự biến đổi, thăng trầm. Việt Nam đã tích lũy, tạo ra và phát huy được nhiều giá trị, bản sắc văn hóa riêng của dân tộc, đồng thời tiếp thu và đóng góp vào nền văn hóa chung của nhân loại. Cùng với đó, những thương hiệu của doanh nghiệp Việt Nam không còn bó hẹp trên mảnh đất hình chữ S - mà đã vươn xa, vươn cao hơn ở tầm châu lục và thế giới. Ông gieo vào suy nghĩ của cán bộ nhân viên là “mỗi nhân viên chính là một đại sứ thương hiệu” và tâm nguyện mà Ông đã cầu chứng và đưa vào quan điểm của mình: “Quan điểm xây dựng thương hiệu của tôi gắn liền với quan điểm xây dựng và phát triển bền vững của doanh nghiệp. Khái niệm thương hiệu là quá trình lao động của toàn thể cán bộ nhân viên đúc kết lại”, vị doanh nhân này cho biết. Nhưng xây dựng chiến lược trong thời đại công nghiệp 4.0, áp lực của nền kinh tế tri thức đòi hỏi người dẫn đầu phải có tầm nhìn lâu dài. Những doanh nghiệp có thương hiệu quốc gia không được “ăn xổi ở thì”. Lợi nhuận là nhất thời, thị phần là vĩnh cửu. Ông hay nói: Mất tiền chưa là gì, mất tình 66
2. Thương hiệu của đất nước Việt Nam mới mất một nửa, mất uy tín là mất hết. Kinh doanh bây giờ không biên giới, nền kinh tế tri thức đi nhanh lắm. Với quan niệm doanh nghiệp không có tuổi thọ, doanh nhân có tuổi thọ, Ông cho rằng phải làm giàu cho tổ chức, tạo thương hiệu mạnh cho doanh nghiệp. Chính vì vậy “Thương hiệu không phải của mình mà là của đất nước Việt Nam” luôn được vị doanh nhân này truyền đạt cho đội ngũ cán bộ nhân viên của mình hướng đến. Chỉ cần mỗi người luôn có ý niệm làm tốt và tốt hơn nữa để phát triển thương hiệu cá nhân trong một tổ chức, để rồi từ đó mỗi tổ chức sẽ gìn giữ và phát huy thương hiệu của từng sản phẩm trên thị trường… Cách truyền đạt của Ông luôn dễ hiểu, đơn giản, hào sảng, biến mọi kiến thức khô khan trong sách vở thành những giá trị tinh thần. Ông luôn truyền đi thông điệp: Thương hiệu phải xuất phát từ “tâm”. Phải thương mình, thương gia đình mình, thương nơi mưu sinh của mình, thương đất nước mình,… và chỉ có thương thì mới có thể làm tốt, mới có thể đưa thương hiệu vươn tầm quốc gia và khu vực. Cứ như thế, từ nhỏ đến lớn, từ cục bộ đến toàn cục, dần dần thương hiệu sẽ có sức sống mãi trường tồn. Điều này đã thể hiện rõ khi các thương hiệu doanh nghiệp, thương hiệu sản phẩm mà TTC tham gia ngày càng khẳng định vị thế và có chỗ đứng vững chắc. Ông đã khiến cho từng cộng sự của mình nhận thức sâu sắc được vị trí, vai trò, ý nghĩa, tầm quan trọng để rồi từ đó, khơi dậy khát vọng gìn giữ để sao cho “Thương hiệu không phải của mình mà là của đất nước Việt Nam”.
67
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành Một nhà quản trị thương cây mía
N
ếu ai đã từng được nghe Ông chia sẻ về những kinh nghiệm quản trị ngân hàng hưng thịnh, vận hành cỗ máy hàng chục nghìn tỷ với hàng nghìn lao động dưới quyền thì có thể khẳng định rằng Ông là một nhà quản trị giỏi, chuyên nghiệp và bản lĩnh. Do đó, việc Ông tái xuất với pháp nhân lõi ban đầu là Thành Thành Công mà trước đây khi chuyển qua tập trung cho ngành tài chính, Ông giao lại cho phu nhân và gia đình phát huy ngành nghề truyền thống dựa trên nền tảng Ông đã xây dựng, dường như là việc hết sức bình thường. Trước đó, theo cùng thời cuộc, ủng hộ theo những chính sách khuyến khích của Nhà nước, cũng ở cuối thập niên 90, khi nền kinh tế dần mở cửa và hội nhập, tiến trình cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước được đẩy mạnh, TTC nhận ra đây chính là thời cơ thích hợp và dịch chuyển hoạt động thương mại sang hoạt động phân phối. TTC đã tích lũy và bắt đầu chuẩn bị các nguồn lực cần thiết để tham gia đầu tư vào các doanh nghiệp trong ngành Mía đường và một số ngành khác có tiềm năng phát triển. Giai đoạn từ sau năm 2004, Ông hưởng ứng chủ trương cổ phần hóa các công ty nhà nước, và mang dấu ấn quản trị - điều hành của riêng mình vào việc vận hành doanh nghiệp. Ông xác định đây không phải chỉ là đầu tư đối vốn - mà phải là đồng hành để đưa doanh nghiệp phát triển, để xây dựng nên những thương hiệu Việt. Có thể nói, quá trình 35 năm đổi mới đất nước chính là xu thế, lực đẩy để những doanh nhân nắm bắt và phát triển theo cung - cầu của thị trường. Những doanh nhân có Tâm và Tầm đều đã đưa ra thông điệp và chiến lược kinh doanh của mình. Không chỉ riêng Ông mà những doanh nhân thời kỳ đó đều có chung điều kiện như vậy, và việc phát triển nên đứa con tinh thần của mình thì do công thức riêng của mỗi người. 68
2. Thương hiệu của đất nước Việt Nam Nhiều người cứ nghĩ Ông là nhà tài chính… trở thành “nhà nông” nhưng sự thực thì không phải. Vốn dĩ Ông đã là “nhà nông” khi sáng lập và điều hành TTC từ hơn 42 năm trước. Sau khi rời Sacombank, câu chuyện Ông đã vượt qua những khó khăn như thế nào để gây dựng nên “đế chế” TTC - một Tập đoàn đầu tư đa ngành như ngày hôm nay luôn là điều hấp dẫn đối với những người quan tâm và làm tốn không biết bao nhiêu giấy mực của giới báo chí. Trở lại điều hành doanh nghiệp gia đình, chỉ trong một thời gian ngắn, Ông đã tạo được cuộc bứt phá ngoạn mục. Ngày Ông quay lại, TTC tập trung ưu tiên đầu tư vào những danh mục có ý nghĩa đối với nền kinh tế, đó là Mía đường - ngành nghề truyền thống nhưng có cơ hội rất lớn trong xu thế hội nhập quốc tế. Sau đó là Năng lượng - đặc biệt là lĩnh vực năng lượng tái tạo, thân thiện với môi trường. Đối với lĩnh vực Mía đường với đơn vị chủ lực là Công ty Cổ phần Thành Thành Công - Biên Hòa (TTC Sugar), trước khi có Hiệp định Thương mại Hàng hóa ASEAN (ATIGA), Ông cũng lo lắng và cảm thấy có điều gì đó chạm tới sự tự ái của doanh nhân Việt Nam. Giống như khi còn làm ở Sacombank, Việt Nam hội nhập WTO, và Ông nhận được câu hỏi: “Đã chuẩn bị gì chưa?”. “Chúng tôi đã là doanh nhân thì còn phải chuẩn bị gì nữa?! Mình phải đương đầu chứ! Còn nếu đến lúc đó mà chưa chuẩn bị để cạnh tranh thì sẽ chết ngay từ trong trứng. Ví dụ, bán vải thì phải đi vào chợ vải chứ không thể vào chợ cá. Không có cạnh tranh không có phát triển - Không có thi đua thì không có tiến bộ. Nếu ai chưa hiểu đúng về khái niệm cạnh tranh, thì đó chưa phải một doanh nhân đúng nghĩa”, Ông cho hay. Trước đó từ rất lâu rồi, trong khi thị trường thường “quen” với các thương vụ doanh nghiệp nước ngoài mua doanh nghiệp Việt, thì năm 2007, gia đình Ông lại đi ngược, khi mua 2 nhà máy đường của nhà đầu tư Pháp là Bourbon 69
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành Tây Ninh và Bourbon Gia Lai. Đến giờ này, TTC đã khẳng định được vị trí của mình và đang đứng vững vàng để có thể tự hào về thương hiệu Mía đường Việt Nam trong khu vực và trên thế giới. TTC hàng năm đều cải tiến, nâng cấp, hoàn thiện cho từng sản phẩm để phục vụ cho thị trường nội địa và thế giới. Trong bối cảnh khó khăn, Ông mua lại một nhà máy đường của Hoàng Anh Gia Lai, chuẩn bị tiếp nhận và vận hành thêm một nhà máy đường của Campuchia do Tập đoàn Ấn Độ đầu tư thất bại. Ông cùng phu nhân - nữ doanh nhân Huỳnh Bích Ngọc, tạo ra kiềng ba chân ở Đông Dương, có vùng nguyên liệu ổn định để cung cấp ngược về cho thị trường Việt Nam, giảm thiểu lệ thuộc và từng bước mở rộng thị trường ở khu vực Đông Nam Á. Ông nói, có thể nhờ trực giác, bản năng người làm doanh nghiệp nên nhìn thấy thị trường và nghề nghiệp của mình thôi thúc “phải làm gì đó để ngành Mía đường Việt Nam có tiếng nói riêng”. Công cuộc cách mạng số 4.0 cho nông nghiệp Việt Nam là tất yếu, và chuyển đổi số chính là cơ hội để ngành Mía đường TTC hiện thực hóa mục tiêu đã đặt ra. Dưới sự dẫn dắt của vợ chồng doanh nhân Đặng Văn Thành, TTC đã đưa ngành Mía đường Việt Nam liên tục gặt hái những “trái ngọt”. Nhiều chuyên gia cho rằng, chính những doanh nghiệp đầu đàn như TH, TTC… đã tạo ra cuộc cách mạng cho ngành nông nghiệp Việt Nam - ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất. TTC cùng các doanh nghiệp khác có thể trở thành một lực kéo để đẩy khu vực nông nghiệp - nông thôn của Việt Nam đi lên. Hiện cả nước chỉ còn chưa đến 30 nhà máy mía đường, giảm tới hơn 1/4 so với năm 2019 trở về trước. Ông cho hay, có nhiều nguyên nhân khiến ngành Mía đường Việt Nam tụt hậu so với thế giới, do sản xuất công xuất thấp, quy trình sản xuất không khép kín, vùng nguyên liệu manh mún. Nó liên quan đến vấn đề hội nhập sâu rộng của nền kinh tế nói 70
2. Thương hiệu của đất nước Việt Nam chung, đặc biệt là ATIGA. Điều này Chính phủ cũng như Bộ Nông nghiệp - Phát triển Nông thôn đã dự báo với tất cả doanh nghiệp Mía đường rất nhiều năm về trước. Cho nên, đơn vị nào có kế hoạch phù hợp với yêu cầu thị trường (như có quy trình khép kín trong đầu tư vùng nguyên liệu, khép kín về hoạt động sản xuất chế biến và tiêu thụ…) thì sẽ tồn tại, còn những đơn vị nào mà chủ quan thì đây là quy luật đào thải của nền kinh tế thị trường. Ngay cả 24 nhà máy hoạt động trong niên vụ 2021 - 2022 sẽ có nhà máy hoạt động tốt và sẽ có nhà máy gặp khó khăn nếu họ không tuân thủ theo quy luật đào thải của nền kinh tế thị trường. Về phía TTC, Ông rất tự tin. Chia sẻ về bí quyết để TTC đã làm cây mía thêm ngọt, doanh nhân Đặng Văn Thành cho hay đó là do Ông đã có sự chuẩn bị từ 6 - 7 năm trước. Khi đó, nhìn thấy cơ hội và thông qua những Hội thảo thường niên Mía đường Quốc tế TTC, Ông đã mời các chuyên gia đầu ngành trong nước, các nhà làm chính sách, các doanh nghiệp và nông dân tiêu biểu trong lĩnh vực mía đường, các diễn giả đến từ cường quốc mía đường thế giới như Brazil, Thái Lan, Australia, Philippines, Trung Quốc, Chile,... sang Việt Nam để đối thoại, trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm và từ đó, mới đưa ra được khái niệm “thiết kế đồng ruộng”. Trên cơ sở đó, TTC từng bước ứng dụng mạnh mẽ khoa học kỹ thuật, tiến tới cơ giới hóa nông nghiệp. Sau nhiều năm là đối tác chiến lược, ở Việt Nam, TTC hiện đang là nhà phân phối duy nhất các thiết bị máy kéo, máy nông nghiệp của John Deere - thương hiệu cung cấp máy móc và thiết bị nông nghiệp hàng đầu đến từ Mỹ, được khẳng định hơn 185 năm qua. Đây là dòng máy móc chất lượng cao, hoạt động hiệu quả trên mọi địa hình nhờ các tính năng ưu việt, vượt trội giúp tăng năng suất, tiết kiệm nhiên liệu. Bên cạnh đó, John Deere sở hữu danh mục thiết bị cơ giới đa dạng, chất lượng hàng đầu thế giới cùng giá cả hợp lý, có đầy đủ phụ tùng thay thế chính hãng sao cho phục vụ tốt nhất nhu cầu của khách hàng. Đây không những là lực đẩy 71
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành mà còn là điển hình để thực hiện chương trình lớn của Chính phủ là cơ giới hóa và hiện đại hóa nông nghiệp. Cách đây hơn 5 năm, đích thân Ông và một số cán bộ kỹ thuật đã sang tận nơi sản xuất tại Lousiana (Hoa Kỳ) làm việc với lãnh đạo của John Deere. Trong sâu thẳm của người đứng đầu Tập đoàn này, Ông mong muốn đồng hành cùng John Deere cơ giới hóa hoạt động của nền nông nghiệp của Việt Nam nói chung, chứ không riêng gì cây mía. John Deere có rất nhiều nông cụ phù hợp với tất cả vùng miền và các loại giống cây trồng khác nhau. Hiện TTC đang ráo riết mở các cửa hàng trưng bày, giới thiệu, chia sẻ về các nông cụ cơ giới này để đưa được xuống bà con nông dân tại khắp các tỉnh thành. Việc nông dân nhận thức ra vai trò của máy móc nông cụ sẽ giúp họ đầu tư, từ đó sản xuất ra các loại nông sản đạt được chất lượng tốt nhất với giá thành cạnh tranh nhất. Ông luôn hào hứng khi kể về phương pháp “cày sâu 8 tấc” mà Ông học được từ người Thái đã giúp tăng năng suất bình quân mỗi hecta mía của TTC lên nhiều lần so với trước đây. Với giải pháp này, cây mía không chỉ tận dụng tối đa dinh dưỡng trong lòng đất, mà khi rễ bén sâu, cây mía có thể đứng vững, giữ nước, giữ độ ẩm, thì ít cần phải thay gốc trong vụ kế tiếp. Ngày xưa khi trồng mía, dùng máy cày chỉ được 3 tấc. Nhưng giờ áp dụng công nghệ mới, khám phá được dinh dưỡng dưới lòng đất, giữ độ đứng của cây mía và chống hạn hán vì giữ được nước tốt (15 - 20 ngày không có mưa cũng không sao). “Cây mía cũng như con người, cơ thể khỏe mạnh, sức đề kháng cao thì không có bệnh và đó là điều kiện tiên quyết để đạt năng suất cao. Những kỹ thuật này phải đi học”, Ông chia sẻ. Cũng nhờ tâm huyết với ngành mà TTC được đánh giá là một trong những nhà đầu tư chuyên nghiệp để Tập đoàn Bourbon của Pháp chọn chuyển giao sở hữu nhà máy đường hiện đại nhất khu vực Đông Nam Á, với hệ thống dây chuyền thiết 72
2. Thương hiệu của đất nước Việt Nam bị sản xuất tiên tiến và hoàn toàn tự động theo tiêu chuẩn Châu Âu - Công ty Cổ phần Bourbon Tây Ninh, tiền thân của TTC Sugar ngày nay. Hiện với vùng nguyên liệu truyền thống thì mỗi năm, các nhà máy đường chỉ chạy được 3 tháng đến 4 tháng là kết thúc niên vụ. Nhưng nếu được sự quan tâm hỗ trợ của Bộ Nông nghiệp - Phát triển Nông thôn, Bộ Công Thương để nhập đường thô về thì thời gian nhà máy sản xuất sẽ kéo dài ra và chi phí, định phí sẽ giảm bởi công suất tăng và sản lượng tăng. Rõ ràng đây là cách làm tạo hiệu quả rất tốt. Không những thế, việc này còn giúp doanh nghiệp đủ điều kiện đưa ra các sản phẩm đặc thù để xuất khẩu. TTC tham gia xuất khẩu tích cực bằng những sản phẩm truyền thống của Việt Nam như đường phèn, đường Organic, đường nâu… Điều này đã chứng minh rõ hiệu quả của việc nhập đường thô. Ngoài ra, khi các nhà máy đường kéo dài thời gian hoạt động sản xuất sẽ tạo ra công ăn việc làm cho công nhân, tạo ra năng lực cạnh tranh cho doanh nghiệp sản xuất mía đường và cũng góp phần tạo thu ngân sách cho nhà nước. Đó là những yếu tố rất quan trọng. Ông nghĩ rằng, tới đây, các nhà quản lý sẽ nhìn thấy điều này, quan tâm đến việc cho nhập đường thô hơn là nhập đường tinh. Sau nhiều lần tái cơ cấu, đến nay TTC sở hữu 9 nhà máy, gần 66.000 hecta vùng nguyên liệu tại 3 nước Đông Dương. Còn nhớ năm 1995, lúc đó sản lượng đường cả nước chỉ ở mức 300.000 tấn, Chính phủ Việt Nam đã đề ra mục tiêu sẽ đạt được 1 triệu tấn đường vào năm 2000 và xem chương trình “1 triệu tấn đường” là một trong những mục tiêu trọng điểm của nền kinh tế quốc gia. Song nhiều năm trôi qua, ngành Mía đường trong nước vẫn loay hoay trong rất nhiều giải pháp nhưng vẫn không sản xuất được đủ 1 triệu tấn đường. Đến niên vụ 2019 - 2020, ngành Mía đường TTC đã hoàn thành vai trò lịch sử - cung cấp cho thị trường trên 1 triệu tấn đường mỗi năm. Đó là nhờ nỗ lực của toàn thể cán bộ nhân viên TTC 73
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành Sugar, đồng thời, còn nhờ sự đồng hành của bà con nông dân, đặc biệt là hệ thống phân phối của TTC tại các tỉnh thành trên cả nước. Thương hiệu Đường Biên Hòa hơn 50 năm đã đi sâu và tạo thiện cảm với thị trường Việt Nam. Ông luôn canh cánh suy nghĩ, chiến lược ngành đã đòi hỏi vùng nguyên liệu lớn hơn, và TTC phải là người tiên phong. Diện tích gần 66.000 hecta vùng nguyên liệu này TTC đã cân đối trên công suất hòa vốn của nhà máy, để từ đó làm cơ sở xây dựng vùng nguyên liệu. Mỗi nhà máy của TTC có một công suất nhất định và Ông lên kế hoạch để xây dựng vùng nguyên liệu với diện tích phù hợp với công suất nhà máy đó. Theo Ông, lý do TTC chọn để mở rộng sang Lào và Campuchia vì những vùng đất này còn hoang sơ, chưa bị ô nhiễm bởi quá trình canh tác hóa học, diện tích canh tác lớn và liền thửa, có thể áp dụng cơ giới hóa trên cánh đồng mẫu lớn để triển khai sản xuất mía Organic theo tiêu chuẩn Châu Âu. Trong tổng số vùng nguyên liệu này thì TTC sở hữu trên 50%, còn gần 50% TTC đồng hành cùng người nông dân. Những nông dân có diện tích nhỏ thì TTC tập hợp lại thành những hợp tác xã bậc cao, những nông dân có diện tích lớn thì TTC chia sẻ khoa học công nghệ, kỹ thuật thông qua cơ giới hóa, hiện đại hóa hoạt động, chuyển đổi số… “Chúng tôi hợp tác với bà con nông dân ở những vùng nguyên liệu TTC có nhà máy như Tây Ninh, Phan Rang, Gia Lai… Nông dân chỉ có đất, còn lại TTC đầu tư, ứng vốn”. Thời gian tới, TTC sẽ tiếp tục đầu tư vùng nguyên liệu nếu công suất mở rộng. Và Ông đã chứng minh hoài bão mở rộng vùng nguyên liệu của mình bằng việc tháng 3/2022, TTC đã có chuyến thăm và làm việc chính thức với Chính quyền bang Queensland, Australia. Trong chiến lược phát triển nông nghiệp bền vững giai đoạn 2021 - 2025, TTC đặt mục tiêu sẽ mở rộng diện tích vùng nguyên liệu tại Australia lên 20.000 hecta ứng 74
2. Thương hiệu của đất nước Việt Nam dụng công nghệ canh tác số thông qua nền tảng quản trị FRM (Farmer Relationship Management), nâng tổng diện tích vùng nguyên liệu toàn cầu đạt gần 90.000 hecta, nhằm đảm bảo đủ nguồn cung ứng cho nhu cầu sản xuất kinh doanh, tiếp cận hơn trăm triệu người dùng tại các thị trường sôi động trong nước và quốc tế. Khi Việt Nam gia nhập ATIGA (thực hiện xóa bỏ hạn ngạch thuế quan nhập khẩu đường từ ASEAN) từ ngày 01/01/2020, nhà nước cũng rất lo lắng liệu doanh nghiệp Việt Nam có thể tồn tại được hay không, có sánh vai với các cường quốc mía đường hay không? Tới ngày hôm nay, đã có thể khẳng định được ngành Mía đường Việt Nam có tiếng nói và bảo vệ được thị phần nội địa của mình. Đồng thời, người tiêu dùng trong nước đã và đang nhận được nhiều lợi ích vô cùng lớn. Từ đó thấy rằng, Việt Nam không phải là cường quốc về ngành Mía đường nhưng lại tham gia xuất khẩu đường với tỷ trọng đáng tự hào. Điều này cũng tương tự như Singapore, họ không có đường bay quốc nội nhưng vẫn là cường quốc về hàng không. Qua đó có thể thấy các doanh nghiệp Mía đường phải tự mình thích nghi, nghiên cứu để đầu tư sản xuất ra những mặt hàng mà thị trường cần, người tiêu dùng cần… Nhưng tất cả không phải tự dưng mà có. Theo Ông, điều đó cần phải có “tầm nhìn và hành động”. Hàng chục năm nay, đích thân Ông đã đi đến từng hộ nông dân để tìm hiểu, nắm tình hình và thuyết phục họ. Triết lý hành động của TTC về việc hợp tác và làm giàu cho nông dân là: “Nông dân có lời, nhà máy có lãi”, và đó luôn là chân lý. Với mức giá thu mua trung bình từ 860.000 đồng - 1 triệu đồng/tấn (cho mía có chữ đường 10 CCS) tại ruộng, tùy theo khu vực và vụ trồng, đảm bảo mức giá có lãi cho người nông dân, chính sách thu mua mới được ban hành của TTC còn cam kết giá bảo hiểm (mức giá thu mua tối thiểu) ba vụ liên tiếp giúp cho người trồng mía có thể yên tâm lên kế hoạch 75
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành canh tác phù hợp để có lợi nhuận cao nhất. Điều này nhất quán với quan điểm “Nông dân có lời, nhà máy có lãi”. Ngoài ra, TTC đã dày công đầu tư cho công tác R&D3 vụ mùa 2020 - 2021, đã giới thiệu 4 loại giống tham gia vào các giống mía của Việt Nam. Đầu tư chuỗi khép kín trong canh tác, từ giống, phân bón, cơ giới hóa và tự động hóa… Đây là cách làm mà 5 năm nay, TTC đã làm dưới sự chỉ đạo của Ông để giữ vững vùng nguyên liệu truyền thống. Về quy trình canh tác khoa học, đích thân Ông và phu nhân cùng một số cán bộ trong Hội đồng Khoa học nông nghiệp của TTC đã sang Thái Lan nghiên cứu từ khâu giống đến kỹ thuật chăm sóc, tìm tòi kỹ thuật dùng thiên địch trị sâu trên mía, thu hoạch cơ giới và được triển khai trên diện rộng đúng hướng. Ngành Mía đường TTC luôn tuân thủ đưa ra những sản phẩm thân thiện, sạch, an toàn, phù hợp với nhu cầu thị hiếu người tiêu dùng với mục tiêu trở thành “Nhà cung cấp giải pháp sản phẩm nông nghiệp có nguồn gốc và bền vững hàng đầu Đông Dương”. Cũng duy nhất ngành Mía đường TTC là doanh nghiệp sản xuất đường Organic từ nhà máy ở bên Lào, tham gia xuất khẩu vào thị trường Châu Âu và được bao tiêu toàn bộ sản phẩm đường Organic. TTC cũng sản xuất đường phèn - loại đường truyền thống của Việt Nam, sản xuất đường đen và đặc biệt là sản xuất đường lỏng xuất khẩu qua Trung Quốc, Hồng Kông, Châu Âu… Ông luôn nói: Không ai giao nhiệm vụ cho ngành đường TTC, nhưng bản thân Ông luôn “đặt sứ mệnh của doanh nghiệp gắn liền với trách nhiệm quốc gia”. Nhìn tổng quan, với sản lượng nội tại, kho đường của TTC có thể tự hào là kho đường của quốc gia. Ngành đường TTC đang có mặt tại Việt Nam, Lào, Campuchia, Singapore - xuất khẩu hơn 24 quốc gia và sẽ mở rộng hơn nữa. Không dừng lại 3. R&D - Research and Development: Nghiên cứu và Phát triển.
76
2. Thương hiệu của đất nước Việt Nam ở đó, TTC chú trọng đào tạo nhân sự để bắt kịp tốc độ phát triển của thị trường. Đội ngũ tâm huyết, giàu kinh nghiệm sẽ tiếp cận các thị trường này như một cánh tay nối dài đưa ngành đường TTC vươn ra thế giới. Mặt khác, đầu tư công nghệ thông tin, chuẩn mực Báo cáo Tài chính Quốc tế (IFRS4) là xu hướng, việc tất yếu phải hòa nhập, là điều mà TTC luôn hướng đến. Từ giản dị, gần gũi đến chủ động, đón đầu; Từ cánh đồng mía thô sơ đến các hội thảo mang tầm vóc quốc tế, hình ảnh của Người sáng lập Tập đoàn TTC gắn liền với hình ảnh của guồng máy công việc luôn hối hả và đầy quyết tâm, hiện thực hóa các mục tiêu thiết thực nhất trong hành trình nâng cao năng lực cạnh tranh của cây mía. Bên cạnh hoạt động sản xuất kinh doanh thì công tác nghiên cứu, trao đổi, học hỏi kinh nghiệm với các cường quốc mía đường là vấn đề không thể thiếu để Ông và các cộng sự có thể luôn cập nhật, bổ sung kiến thức phục vụ cho mọi mặt hoạt động.
4. IFRS: Là chuẩn mực Báo cáo Tài chính quốc tế được thiết kế và phát triển bởi một tổ chức độc lập, phi lợi nhuận là Hội đồng Chuẩn mực Kế toán quốc tế (IASB). IFRS ra đời cung cấp một khuôn khổ quốc tế về cách lập và trình bày Báo cáo Tài chính cho các công ty đại chúng.
77
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành Dự báo tiềm năng và những bước đường chinh phục
T
rong lĩnh vực Năng lượng, Ông cũng “nhìn thấy những điều chưa ai thấy”. Ông thường say sưa khi trao đổi về lĩnh vực năng lượng và câu chuyện ngành điện như một cơ duyên gắn với ngành Mía đường TTC. Mục tiêu khai thác tối đa các sản phẩm cạnh đường và sau đường chính là chìa khóa then chốt giải quyết câu chuyện tạo ra các sản phẩm hữu ích từ cây mía, phát huy chuỗi giá trị ngành Đường, giải quyết cho bài toán giảm giá thành sản phẩm và nâng cao năng lực cạnh tranh. Cho đến nay, sản xuất điện từ bã mía chính là một trong các yếu tố hiệu quả đáp ứng mục tiêu này. Công suất nhiệt điện từ bã mía gắn liền với các nhà máy đường của TTC hiện đang dẫn đầu cả nước. Và một trong các yếu tố nữa mà Ông tâm huyết với hoạt động nhiệt điện, đó là niên vụ ngành đường vào mùa khô từ tháng 12 đến tháng 5 hàng năm. Vào cao điểm mùa khô này, khi các nhà máy đường hoạt động và có bã mía phát điện thì cũng chính là thời gian mà hoạt động thủy điện trầm lắng khi không có mưa. Chính vì vậy, mô hình nhiệt điện và thủy điện có thể bổ khuyết cho nhau để phục vụ nhu cầu sử dụng. Và đến nay, không chỉ dừng ở các hoạt động thủy điện, nhiệt điện, TTC đã nghiên cứu và triển khai các dạng năng lượng tái tạo như điện gió, điện mặt trời… Cách đây hơn 7 - 8 năm, Ông quan tâm đặc biệt đến lĩnh vực năng lượng tái tạo, bởi Ông cho rằng, đây là xu thế tất yếu của thế giới khi hướng đến yếu tố thân thiện môi trường, nguồn năng lượng vô tận, phù hợp với định hướng phát triển của nền kinh tế. Đó còn là vai trò tiên phong của TTC mà Ông đã chuẩn bị kỹ, và có tầm nhìn khi quyết định đầu tư dàn trải chứ không tập trung vào một chỗ sẽ bị ảnh hưởng đến đường truyền. Ông cho biết, Ông có niềm tin mạnh mẽ với năng lượng tái tạo như cách mà Tập đoàn TTC đã gầy dựng với Mía đường bấy lâu nay. “Đã là doanh nhân thì việc đầu tư vào bất cứ lĩnh vực gì có 78
2. Thương hiệu của đất nước Việt Nam thể hỗ trợ cho cán cân thương mại quốc gia là trách nhiệm và nghĩa vụ của mình, nên khi làm gì, tôi cũng đam mê. Bí quyết của tôi là phải giữ được 3 yếu tố sau thì doanh nghiệp sẽ phát triển. Đó là quản trị phải minh bạch, kiểm soát có trách nhiệm và điều hành phải chuyên nghiệp”, Chủ tịch TTC chia sẻ. Mặc dù, không phải là doanh nhân đầu tiên đầu tư vào lĩnh vực này, nhưng uy tín của một doanh nhân từ dấu ấn hoàng kim của Sacombank đã khiến hàng loạt định chế tài chính sẵn sàng rót vốn đầu tư. Vị doanh nhân này tin rằng mình là người may mắn khi cả hai ngành Ngân hàng và Năng lượng của Ông đều được các định chế tài chính quốc tế quan tâm. Khi tiến hành IPO5 Sacombank, đã có không biết bao nhiêu nhà đầu tư săn đón Ông để thỏa thuận đầu tư. Với ngành Năng lượng TTC cũng vậy. TTC đã đa dạng hóa các loại hình năng lượng tái tạo như thủy điện, điện mặt trời và điện gió, đặc biệt là điện sinh khối mà mía đường vừa là nhu yếu phẩm phục vụ nền kinh tế mà bã mía lại là nguồn nguyên liệu để sản xuất nhiệt điện. “Trước khi có nhà máy điện của TTC, điện sinh hoạt tại tỉnh Tây Ninh được tải về từ lưới điện ở Hóc Môn, Củ Chi. Còn hiện giờ, TTC cung cấp đến 40% điện sinh hoạt toàn tỉnh và mỗi năm thu về hàng trăm tỷ đồng tiền bán điện”, Ông tự hào khi nói đến điện sinh khối sản xuất từ bã mía. TTC còn là đơn vị đóng điện thương mại đầu tiên ở Phong Điền - Thừa Thiên Huế, với công suất 48 MWp, đồng thời các dự án được tiến hành phân bổ đầu tư tại nhiều tỉnh chứ không tập trung, mỗi tỉnh nhiều nhất là 100 MW bởi tính
5. IPO - Initial Public Offering: Là đợt phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng của một công ty trên sàn giao dịch chứng khoán.
79
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành đồng bộ đường truyền tải chưa cao. Bên cạnh đó, năm 2020 - 2021, mặc dù dưới tác động của đại dịch Covid-19, 3 Nhà máy Điện gió đầu tiên với tổng công suất 130 MW cũng đã được TTC tiến hành COD6 theo đúng kế hoạch, để hưởng giá ưu đãi giá FiT7 áp dụng cho các dự án điện gió trên bờ 8,5 cents/kWh và ngoài khơi 9,8 cents/kWh trong 20 năm. 3 dự án này mỗi năm dự kiến đóng góp khoảng 416 triệu kWh sản lượng điện - cung cấp cho gần 64.000 hộ gia đình, 889 tỷ đồng doanh thu, chiếm 42% tổng doanh thu, nhiều hơn 2,2 lần so với thủy điện và tương đương điện mặt trời. Giảm phát thải CO2 hàng năm khoảng 360.057 tấn, đưa tổng giảm thải toàn bộ danh mục năng lượng tái tạo đang vận hành lên con số gần 800.000 tấn/năm. Chỉ tính đến 31/12/2021, TTC đang sở hữu 5 nhà máy điện mặt trời, tổng công suất 259,4 MWp; 217 công trình điện mặt trời mái nhà, tổng công suất 84,5 MWp tại hơn 25 tỉnh thành trong nước và Lào, Campuchia; 10 nhà máy nhiệt điện từ bã mía, tổng công suất 180 MW; 14 nhà máy thủy điện, tổng công suất 133,5 MW; 3 nhà máy điện gió tổng công suất gần 130 MW đã được vận hành thương mại. Từ năm 2016 đến cuối năm 2021, các nhà máy thủy điện, điện mặt trời và điện gió này đã đóng góp gần 3,2 tỷ kWh điện cho khoảng 525.000 hộ gia đình và giảm phát thải CO2 lên đến 3,2 triệu tấn. Với chiến lược tổng công suất 1.700+ MWp vào năm 2025, ngành Năng lượng TTC hướng đến mở rộng các loại hình hoạt động chính là điện gió, điện mặt trời và điện rác. Bên cạnh các cuộc họp về chiến lược và quyết sách phát triển ngành Năng lượng tại văn phòng làm việc là hình ảnh của một vị doanh nhân luôn đồng hành và sát sao với công việc, tại các dự án không chỉ tại vùng biển khơi hay ngọn 6. COD - Commercial Operation Date: Ngày vận hành thương mại. 7 . FiT - Feed-in Tariff: Được hiểu là biểu giá điện hỗ trợ. Đây là một cơ chế chính sách được đưa ra nhằm khuyến khích phát triển các nguồn năng lượng tái tạo, tăng sức cạnh tranh của các nguồn năng lượng này với các nguồn năng lượng truyền thống.
80
2. Thương hiệu của đất nước Việt Nam núi cao, mà tại các cánh đồng điện gió, nhà máy thủy điện…, các buổi gặp gỡ, chia sẻ với đội ngũ Ban điều hành và cán bộ nhân viên từng đơn vị để lắng nghe, để chia sẻ, để tất cả cùng hiểu và gắn bó. Riêng lĩnh vực Bất động sản, đây là một trong những ngành nghề hoạt động đầu tiên của Tập đoàn, là lĩnh vực đầu tiên mà con trai trưởng (anh Đặng Hồng Anh) của Ông trực tiếp phụ trách và phát triển. Trải qua những giai đoạn thăng trầm của thị trường, ngành Bất động sản TTC vẫn luôn nỗ lực hướng tới những mục tiêu tích cực phía trước. Và trong chặng đường đó, Ông vẫn luôn đồng hành cùng định hướng mục tiêu và góp ý xây dựng về công tác tổ chức triển khai cụ thể, từ định hướng về nguồn lực cho đến những quan tâm hướng dẫn về phương thức quản trị điều hành với đội ngũ cán bộ quản lý. Khởi đầu từ một công ty chuyên kinh doanh dịch vụ vào năm 2004, ngành Bất động sản TTC đã triển khai nhiều dự án với hàng ngàn sản phẩm công bố ra thị trường được khách hàng tin tưởng đón nhận, không ngừng mở rộng quỹ đất, phát triển đa dạng sản phẩm phù hợp với nhu cầu của khách hàng. Hiện tổng tài sản TTC Land hơn 10.000 tỷ đồng và địa bàn đầu tư đang mở rộng ra nhiều tỉnh thành trên khắp Việt Nam, với 3 dòng sản phẩm chính là Jamona (khu đô thị phức hợp cao cấp), Charmington (căn hộ cao cấp) và Carillon (căn hộ tầm trung). Một số dự án tiêu biểu, như: Panomax River Villas, Jamona City, Jamona Golden Silk, TTC Plaza Đức Trọng, TTC Plaza Đồng Nai, TTC Plaza Tây Ninh, Charmington Tamashi, Carillon 7… đã giúp ngành Bất động sản TTC khẳng định thương hiệu, chất lượng, dịch vụ. Bên cạnh đó, tháng 7/2020, với tầm nhìn chiến lược, Ông đã ra quyết định sáp nhập Công ty Cổ phần Khai thác và Quản lý Khu công nghiệp Đặng Huỳnh và Công ty Cổ phần Khu công nghiệp Thành Thành Công để thành lập Tổng Công ty 81
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành Bất động sản Công nghiệp Thành Thành Công. Theo quan sát của Ông, năm 2018, chiến tranh thương mại Mỹ - Trung được khơi mào, tạo nên sự dịch chuyển lợi thế thương mại trong nhiều ngành nghề từ các cường quốc vốn đang có thế mạnh đến các quốc gia đang phát triển khác, đưa nền kinh tế thế giới bước vào chu kỳ tái cấu trúc quy mô lớn. Có sự chuyển dịch từ nhà cung cấp đến nhà tiêu thụ. Dường như đã có sự “sắp lại quy luật của bàn cờ thế giới”. Thậm chí có nhiều quốc gia cũng có những chính sách để hỗ trợ, chuyển doanh nghiệp của họ sang những quốc gia có chính sách tốt hơn, thuận lợi hơn, những quốc gia đang phát triển - trong đó có Việt Nam. Do đó, TTC thành lập Tổng Công ty Bất động sản Công nghiệp Thành Thành Công trong lộ trình chiến lược, nhằm mục đích tận dụng bộ máy hiện hữu, phát triển thêm các dự án mới, giúp tăng nguồn lực kinh doanh, đa dạng hóa nguồn sản phẩm dịch vụ, tăng tiện ích cho khách hàng. Ngành Bất động sản Công nghiệp TTC sở hữu Khu công nghiệp Thành Thành Công, Cụm Công nghiệp Tân Hội tại tỉnh Tây Ninh, Khu công nghiệp Tân Kim Mở Rộng tại tỉnh Long An với tổng diện tích đất sở hữu lên đến gần 1.000 hecta. Năm 2021, TTC Đặng Huỳnh (thuộc Tổng Công ty Bất động sản Công nghiệp Thành Thành Công) đã đấu giá thành công 5 lô đất có tổng diện tích là 293.749m² với giá gần 2.000 tỷ đồng, nâng quỹ đất kho xưởng cho thuê lên hơn 500.000m². Các lô này thuộc Khu công nghiệp Sóng Thần có quy mô 178 hecta, đã đi vào hoạt động năm 1995, thuộc tỉnh Bình Dương. Đây là cơ hội rất lớn để Tổng Công ty Bất động sản Công nghiệp Thành Thành Công mở rộng phát triển, tạo vị thế chủ đạo, củng cố chiến lược tăng trưởng bền vững trong trung và dài hạn để từng bước hướng đến mục tiêu trở thành đơn vị khai thác, sở hữu quỹ đất kho xưởng cho thuê lớn nhất và từng bước khẳng định thương hiệu TTC trên thị trường bất động sản công nghiệp và cho thuê kho xưởng, logistics8 khu 82
2. Thương hiệu của đất nước Việt Nam vực phía Nam. Với hoạt động khu công nghiệp, yêu cầu tiên quyết đặt ra là đầu tư cơ sở hạ tầng và hệ thống xử lý nước thải theo tiêu chuẩn, xem đây không chỉ là điều kiện thu hút nhà đầu tư, mà còn là trách nhiệm cần đáp ứng để đảm bảo các vấn đề về môi trường. Cứ như vậy, từng chút một, công thức về quản trị điều hành của Ông với mỗi ngành đều có một điểm tương đồng chung, đó là sự chuẩn mực và chuyên nghiệp, để sản phẩm cuối cùng ra thị trường phải hướng đến mục tiêu chất lượng và giá thành. Ngoài ra, TTC đã đưa cảng logistics đầu tiên đi vào hoạt động, lập những kho dự trữ để đảm bảo an ninh lương thực. Chính vì mật độ dân cư Phú Quốc tăng theo cấp số nhân chứ không phải cơ số nên cần phải có khu công nghiệp, kho trữ lương thực, khi thời tiết xấu hoặc có yếu tố bất thường thì có thể ứng phó. TTC đến với ngành Du lịch bắt đầu bằng việc tham gia cổ phần hóa các doanh nghiệp Nhà nước như Du lịch Thanh Bình, Du lịch Bình Thuận, Du lịch Thắng Lợi, Du lịch Bến Tre, Du lịch Dốc Lết, Du lịch Tà Cú… và sau đó là quá trình xây dựng thay đổi diện mạo các đơn vị như xây dựng Khách sạn Ngọc Lan tại Đà Lạt, Khách sạn Michelia tại Nha Trang, Trung tâm Hội nghị tiệc cưới Đồng Khởi - Bến Tre, Trung tâm Hội nghị tiệc cưới Bình Thuận, cải tạo hệ thống Khách sạn Thanh Bình, hợp nhất các Khu du lịch Đồi Mộng Mơ và Thung lũng Tình yêu, cải tạo toàn diện Khu du lịch Dốc Lết, Khu du lịch Tà Cú… Bước đầu, Ông đã tạo nên thương hiệu cho ngành Du lịch TTC với những đặc trưng riêng. Cứ như vậy, với hoạt động ngành Du lịch TTC được triển 8. Logistic: Là thuật ngữ chuyên ngành có gốc Hy Lạp và từ tiếng Việt có nghĩa gần nhất là “hậu cần”. Hiểu đơn giản nhất, logistics là một phần của chuỗi cung ứng bao gồm tổng thể những công việc liên quan đến hàng hóa gồm đóng gói, vận chuyển, lưu kho, bảo quản cho tới khi hàng được giao đến người tiêu thụ cuối cùng.
83
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành khai đa dạng, với bất kể một loại hình hoạt động nào, một địa điểm du lịch nào, Ông cũng luôn trăn trở làm sao để xây dựng được các điểm nhấn, thu hút du khách, phát huy được tiềm năng không chỉ đối với du lịch TTC mà để mô hình du lịch của Việt Nam có thể hấp dẫn như du lịch các nước trong khu vực. Với mảng lưu trú, TTC sở hữu 12 khách sạn - khu nghỉ dưỡng, tiêu chuẩn 3 đến 5 sao với trên 1.300 phòng ở tiện nghi, ở những vị trí đắc địa như: Huế, Hội An, Phan Thiết, Nha Trang, Đà Lạt, Cần Thơ, TP.HCM... Và 2 trung tâm hội nghị, 4 nhà hàng có sức chứa hơn 6.000 khách; 1 trung tâm lữ hành. TTC đang sở hữu những điểm du lịch hấp dẫn như: TTC World - Thung lũng Tình yêu, trái tim của Đà Lạt - một trong những địa danh nổi tiếng bậc nhất tại xứ sở sương mù bắt nguồn cho những câu chuyện tình yêu đẹp và thiêng liêng nhất; TTC World - Tà Cú, khu du lịch Tâm linh có tượng Phật Thích Ca nhập niết bàn dài 49m với tư thế nằm nghiêng, lưng tựa vào vách núi được tổ chức Sách kỷ lục Châu Á xác lập kỷ lục “Tượng Phật dài nhất trên đỉnh núi”, đón hơn 2 triệu lượt khách/năm. Mục tiêu tạo dựng ngành Du lịch TTC với các điểm nhấn độc đáo, góp phần vào bức tranh du lịch Việt Nam, được xem là mục tiêu, động lực để Ông chia sẻ và luôn đồng hành cùng đội ngũ cán bộ nhân viên ngành Du lịch TTC, vốn được Ông dành tặng tên gọi là các “Chiến sĩ ngành Du lịch”. Có thể thấy, những danh mục TTC đã và đang đầu tư đều mang ý nghĩa lớn. Ngoài Mía đường, TTC còn có Nhà máy Thành Thành Công tại thủ phủ dừa Bến Tre - là nhà máy chế biến sữa dừa, nước dừa, nước cốt dừa đóng hộp có quy mô lớn nhất Việt Nam. Đây là những sản phẩm thân thiện với môi trường, phù hợp với sức khỏe người tiêu dùng, đảm bảo an toàn thực phẩm, xuất khẩu đến hơn 40 quốc gia tiên tiến trên thế giới, trong đó có nhiều thị trường khó tính như Mỹ, Anh, Đức, New Zealand, Hàn Quốc... Tận dụng lợi thế của doanh nghiệp Mía đường đầu ngành cả 84
2. Thương hiệu của đất nước Việt Nam nước, với chiến lược phát triển sản phẩm cạnh đường và sau đường, TTC đã cho ra đời sản phẩm nước mía không ngọt Miaqua. Đây là sản phẩm được được chiết xuất trong quá trình luyện đường, giữ trọn hương thơm độc đáo cùng nhiều khoáng chất thiết yếu - tận dụng tối đa giá trị cây mía của người nông dân Việt Nam. Ngoài ra, tháng 6/2021, sau hơn 2 năm nghiên cứu kỹ lưỡng, ngành Mía đường TTC đã chính thức tham gia vào thị trường nước giải khát với sản phẩm Nước mía đóng lon Míaha. Đây là một giải pháp năng lượng hoàn toàn tự nhiên từ cây mía. Sự ra đời của nước mía đóng lon đã thể hiện nỗ lực của TTC trong việc đa dạng hóa danh mục sản phẩm, hướng đến hoàn thiện chuỗi giá trị cây mía, cung cấp sản phẩm có giá trị dinh dưỡng cao cho người tiêu dùng và tham gia mạnh mẽ vào thị trường nước giải khát đầy tiềm năng. Triết lý kinh doanh “Vì cộng đồng, phát triển địa phương” đã được Ông hiện thực hóa bằng cả tri thức và tấm lòng, với những dự án trọng điểm, tạo sức bật mạnh mẽ cho nhiều vùng đất còn nghèo khó và xa xôi cách trở của đất nước thay da đổi thịt, nên đi đến bất cứ tỉnh nào, TTC cũng được “trải thảm đỏ” bằng sự chân tình và ấm áp của chính quyền và người dân địa phương.
85
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành “Chỉ cần ý chí luôn không ngừng tiến về phía trước…”
K
hổng Tử, nhà triết học vĩ đại nhất của phương Đông, có câu: “Không quan trọng việc bạn đi chậm thế nào, miễn là đừng bao giờ dừng lại. Việc đi chậm hay đi nhanh không quan trọng bằng việc bạn nỗ lực ra sao. Chỉ cần ý chí luôn không ngừng tiến về phía trước chắc chắn bạn sẽ đến được đích cần đến”. Câu nói của Khổng Tử như vận vào câu chuyện cuộc đời và sự nghiệp của doanh nhân Đặng Văn Thành. Ông cho biết, thời gian khi gặp phải biến cố, Ông luôn cảm thấy bản thân đã không làm tròn sứ mệnh đang đeo đuổi. Và Ông đã tịnh tâm để chiêm nghiệm, tìm cho mình sự thanh thản trở lại. Tuy nhiên, chính sứ mệnh và ý chí của doanh nhân, cùng đội ngũ cán bộ đang ngày đêm cống hiến là động lực thôi thúc Ông mạnh mẽ. Ông suy nghĩ, làm sao để làm tốt nhất việc mình đang làm, từ việc làm tốt đến việc cống hiến và giờ đây là xây dựng thương hiệu Việt với các kế hoạch, mục tiêu thực sự cụ thể. “Những việc đó không ai giao cho tôi, nhưng tôi đặt hàng, yêu cầu cán bộ nhân viên TTC phải cùng làm. Dù có hội nhập hay không thì cũng phải đứng vững trước đã. Như với ngành Mía đường, ít nhất phải làm chủ thị trường 90 triệu dân”, Ông kỳ vọng. Và để làm được điều đó, theo Ông phải cần đến Tinh thần doanh nhân! Đây là cơ hội tuyệt vời để khẳng định bản lĩnh và chứng minh những đóng góp của giới doanh nhân với đất nước. Thời gian gần đây, Đảng và Nhà nước đã công nhận vai trò động lực của kinh tế tư nhân. Sau hơn 4 năm thực hiện Nghị quyết số 10-NQ/TW ngày 03/6/2017 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng Khóa XII về phát triển kinh tế tư nhân trở thành một động lực quan trọng của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, khu vực kinh tế tư nhân Việt Nam có sự phát triển mạnh cả về chất, lượng và quy mô, tiếp tục là động lực chính trong tăng trưởng kinh tế Việt Nam. Trong đó, vai trò, vị thế của kinh tế tư nhân ngày càng được khẳng định và thể hiện rõ nét thông qua những 86
2. Thương hiệu của đất nước Việt Nam đóng góp vào phát triển kinh tế - xã hội. Kinh tế tư nhân liên tục duy trì tốc độ tăng trưởng khá, chiếm tỷ trọng 42 - 43% GDP, thu hút khoảng 85% lực lượng lao động của nền kinh tế, góp phần quan trọng trong huy động các nguồn lực xã hội cho đầu tư phát triển sản xuất kinh doanh, tăng trưởng kinh tế, chuyển dịch cơ cấu kinh tế, tăng thu ngân sách, cải thiện đời sống nhân dân, bảo đảm an sinh xã hội... Đặc biệt, lực lượng doanh nghiệp thuộc khu vực kinh tế tư nhân đã góp phần thực hiện mục tiêu công nghiệp hóa, hiện đại hóa, làm thay đổi diện mạo đất nước, tạo dấu ấn, nâng cao vị thế, uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế, hình thành nhiều thương hiệu có tính cạnh tranh khu vực và quốc tế. Cộng đồng doanh nhân là lực lượng chủ đạo tự tin hội nhập sâu rộng, trên tinh thần phát triển bền vững, vì quốc gia, dân tộc. Và muốn phát triển bền vững thì bản thân doanh nhân phải luôn tự hoàn thiện mình. Với Ông, thất bại hay thành công là do chính bản thân mình. Kinh tế thị trường rất nghiệt ngã. Quy luật đào thải lúc nào cũng có, và nó không hề khoan nhượng với bất kỳ ai. Thậm chí, nhiều khi sự nghiệt ngã đó đến mà mình không có sự chuẩn bị, đó là nguyên tắc của kinh tế thị trường. Doanh nhân phải luôn chủ động chuẩn bị tất cả các khâu: Từ sản xuất đầu vào hay đầu ra, rồi nhân sự, tài chính, quản trị;… Trong thời gian tĩnh tâm chiêm nghiệm và có sự đồng hành của những người bạn, những cộng sự... đã khiến Ông nhận ra những nguyên nhân dẫn dắt đến biến cố. Ông hiểu rằng dù có những việc đã có thể làm tốt hơn, nhưng dù sao, không thể luôn luôn là sự trọn vẹn. Đáng quý nhất là những gì đã xây dựng, đã cống hiến thực sự mang lại giá trị cho cộng đồng xã hội. Và giờ đây, quan trọng hơn cả là thực tại, làm sao phát huy thời vận của doanh nghiệp từ những ngày tháng đã dày công gầy dựng... Vị doanh nhân này tin rằng, đó cũng là ý chí của các doanh nghiệp, doanh nhân nói chung. Và có như vậy, đất nước Việt Nam mới có các thương hiệu Việt lớn mạnh và đầy tự hào. 87
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành Hành trình sang trang mới
T
ừ một Tập đoàn đa ngành, Ông định hướng dần gom lại còn các ngành chính là nông nghiệp, năng lượng, bất động sản, bất động sản công nghiệp và du lịch. Trong bối cảnh Covid-19, đã có nhiều tập đoàn trên thế giới đã đưa ra quyết định từ bỏ hẳn ngành nghề truyền thống từng đem lại lợi nhuận đỉnh cao để chuyển hướng sang ngành nghề mới. Chỉ hơn 10 năm qua, TTC đã tăng vốn điều lệ từ 1.000 tỷ đồng lên hơn 20.000 tỷ đồng, tổng tài sản đạt hơn 80.000 tỷ đồng, vốn chủ sở hữu đạt hơn 25.000 tỷ đồng, tổng mức đóng góp ngân sách nhà nước hơn 1.000 tỷ đồng. Đặc biệt trong năm 2021 - năm đầu tiên của giai đoạn thực thi chiến lược phát triển 5 năm 2021 - 2025 của toàn Tập đoàn, hầu hết các lĩnh vực kinh doanh chủ lực của TTC đều có sự mở rộng về địa điểm, quy mô thông qua các hoạt động M&A hiệu quả, phục vụ cho kế hoạch phát triển dài hạn của Tập đoàn trong nhiều năm tới. Những kết quả này đã thể hiện nội lực mạnh mẽ cũng như sự linh hoạt, uyển chuyển của cá nhân Ông nói riêng và đội ngũ lãnh đạo Tập đoàn nói chung trong những định hướng mang tính chiến lược, cùng với đó là sự nỗ lực không ngừng nghỉ của toàn thể cán bộ nhân viên các cấp, bất chấp những “chướng ngại vật” do đại dịch gây ra. Theo doanh nhân Đặng Văn Thành, 5 năm từ 2021 đến năm 2025, chiến lược phát triển của TTC sẽ có nhiều khác biệt. Tuy nhiên, danh mục đầu tư của TTC từ nông nghiệp, du lịch, năng lượng sạch và bất động sản (nhà ở, khu công nghiệp, logistics…) vẫn là xu thế của thời đại và không nằm trong quy luật đào thải. Và Ông - trong vai trò người đứng đầu đã định hướng chiến lược để khơi gợi lý tưởng, để nhân viên say sưa với hoài bão đó. “Vì con người sống thiếu lý tưởng giống như nấu nồi canh không nêm nếm, dư vị sẽ nhạt nhẽo lắm. Nhân viên khi ấy sẽ chỉ làm việc giống như robot”, Ông cho hay. “Chúng tôi vẫn đang phát triển các lĩnh vực cốt lõi, kể cả trong thời dịch. Riêng với du lịch thì có khó khăn chung nhưng tôi coi đó là “khó khăn tích cực”. Du lịch là món ăn tinh thần. Tất cả những ngành nghề còn lại, TTC chuẩn bị để xuất quân với một tinh thần và khí thế mới. Thời điểm này, cần khẳng định tinh thần và trách nhiệm của doanh nhân không được nao núng và sợ hãi. Tôi luôn tin tưởng vào lựa chọn của TTC”.
88
2. Thương hiệu của đất nước Việt Nam Kế hoạch đảm bảo được nguồn vốn
Ở
giai đoạn 2006 - 2007, TTC tăng trưởng mạnh mẽ. Nhiều người băn khoăn liệu có phải sự phát triển nhanh chóng của TTC thời kỳ đó là nhờ nguồn vốn của Sacombank hay không, và nhiều người thắc mắc rằng, TTC đã có kế hoạch gì để đảm bảo được nguồn vốn để thực hiện được những mục tiêu đã đặt ra? Nhưng thực ra, như doanh nhân Đặng Văn Thành đã từng chia sẻ, Ông chia ra hai giai đoạn. Thứ nhất, giai đoạn mà nhiều người cho rằng, TTC phát triển mạnh nhờ có sự hậu thuẫn của Sacombank, đó là sai lầm lớn. Sacombank là một tổ chức chuyên nghiệp, có ba nhà đầu tư quốc tế lớn là: Tổ chức Tài chính Quốc tế IFC (thuộc Ngân hàng Thế giới), Dragon Capital và Ngân hàng ANZ (Australia và New Zealand Bank). Tất cả các thành viên Hội đồng Quản trị đều phải đăng ký giao dịch với Sacombank. Phu nhân của Ông khi ấy cũng là khách hàng được đăng ký với hạn mức nhất định chứ không có bất cứ sự lạm dụng nào. “Những người làm ngân hàng để suy tính tới chuyện tạo ra sân sau thì khó tồn tại”, Ông khẳng định. Thứ hai, về vấn đề nguồn vốn phục vụ cho sự phát triển của TTC giai đoạn tới. Ông từng làm nông sau đó mới trở thành doanh nhân. Và Ông cũng từng nói với đội ngũ cốt cán của Ông rằng, một doanh nghiệp có 10 đồng mà làm 10 đồng thì không phải là doanh nghiệp giỏi. Đòn bẩy tài chính của các doanh nghiệp thông qua thị trường vốn và thị trường tiền tệ nên được khai thác tối đa. Vốn của TTC đang ở trên nền tảng đó. Ông khuyến khích dùng đòn bẩy tài chính thông qua thị trường vốn. Với quy mô một Tập đoàn đa ngành, ưu thế của TTC về dòng tiền lúc này thể hiện rất rõ nhờ chiến lược đa ngành, “không bỏ trứng vào một rổ”. Ở TTC, Ông “quản trị minh bạch, kiểm soát trách nhiệm, điều hành chuyên nghiệp”. Người doanh nhân này không hề lo sợ trước các cuộc khủng hoảng. Như trong đại dịch, dù khó khăn như vậy nhưng Tập đoàn TTC vẫn không hề lung lay… 89
2. Nguồn sức mạnh nội tại Vợ chồng doanh nhân Đặng Văn Thành tại cửa hàng kinh doanh, ký gửi các mặt hàng thực phẩm công nghệ, đường cát, mật rỉ, cồn… mang tên 3 người con trai: Đặng Hồng Anh, Đặng Huỳnh Anh Tuấn, Đặng Huỳnh Thái Sơn.
Những ngày đầu khó khăn vô cùng, nhưng nhờ sự gắn kết, động viên, chia sẻ từ gia đình cùng niềm tin tạo dựng chữ tín với đối tác, khách hàng, đồng hành cùng nhà nông đã giúp vợ chồng doanh nhân Đặng Văn Thành vượt khó và phát triển.
91
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành
92
2. Thương hiệu của đất nước Việt Nam
Năm 1998, chuyển đổi thành Công ty TNHH Thương mại - Sản xuất Thành Thành Công, ưu tiên phát triển hệ thống phân phối trải rộng cả nước, đặc biệt tại các thị trường trọng điểm như: TP.HCM, Đồng Nai, Tiền Giang, Bến Tre, Tây Ninh… Đây chính là bước đệm giúp TTC hội tụ đủ nguồn lực để tham gia đầu tư vào các lĩnh vực mới đầy tiềm năng sau này.
93
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành
Ông Đặng Văn Thành tiếp kiến cựu Ngoại trưởng Mỹ John Kerry, Đặc phái viên của Tổng thống Mỹ về biến đổi khí hậu, nhân chuyến làm việc của Ngài John Kerry tại Diễn đàn Kinh tế Việt Nam diễn ra ở Hà Nội vào năm 2019.
94
2. Thương hiệu của đất nước Việt Nam
“Khi mua lại Bourbon Tây Ninh, tôi mới thấy trách nhiệm của doanh nhân. Đặc biệt là đối tác nước ngoài ở Pháp, tìm được người kế thừa chiến lược phát triển, trách nhiệm, sản phẩm và khách hàng là điều không hề dễ dàng”, ông Đặng Văn Thành cho biết.
Kinh nghiệm của Ông cho thấy, khó khăn đầu tiên nhất là tiếp nhận văn hóa. Việc điều hành mất ít nhất phải là 2 năm để đưa bộ máy vận hành theo quy chế, quy định của TTC, và Ông đã thành công khi hiện nay TTC Sugar giữ vững vị trí “anh cả” trong ngành với thị phần chiếm 46% thị trường nội địa.
95
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành
Chia sẻ về thương vụ trị giá 1.330 tỷ đồng với Công ty Cổ phần Hoàng Anh Gia Lai, Ông cho hay, đây là thương vụ M&A mà Ông rất tâm đắc. “Sự thật đây chính là ao ước, chiến lược, hoài bão lớn của TTC”, bởi những điều tại Việt Nam mà Ông chưa làm được, nay Ông có thể làm tại vùng nguyên liệu mía ở Attapeu một cách hiệu quả và đáp ứng được nhu cầu về Mía đường ở khu vực Đông Dương và thế giới.
96
2. Thương hiệu của đất nước Việt Nam
TTC hiện đang là nhà phân phối duy nhất tại Việt Nam các thiết bị máy kéo, máy nông nghiệp của John Deere - thương hiệu cung cấp máy móc và thiết bị nông nghiệp hơn 185 năm đến từ Mỹ.
Đầu tư cho cơ giới hóa sẽ góp phần giảm giá thành, nâng cao hiệu quả trồng mía, phát triển ngành Mía đường.
97
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành
Thu hoạch mía bằng máy móc hiện đại nhằm giảm chi phí và rút ngắn thời gian thu hoạch, đồng thời giúp ruộng mía đảm bảo sinh trưởng, phát triển tốt trong vụ sau.
98
2. Thương hiệu của đất nước Việt Nam
Vùng nguyên liệu mía của TTC được quy hoạch tập trung tại 3 nước Đông Dương (Việt Nam, Lào, Campuchia), hướng đến phát triển bền vững.
Ông thường hay nói, Singapore không có đường bay quốc nội nhưng vẫn là cường quốc về hàng không. Việt Nam không phải là cường quốc mía đường nhưng tham gia xuất khẩu đường với tỷ trọng lớn. Qua đó có thể thấy các doanh nghiệp mía đường phải tự mình thích nghi, nghiên cứu để đầu tư sản xuất ra những mặt hàng mà thị trường cần…
99
TTC hiện là doanh nghiệp dẫn đầu ngành đường Việt Nam với 73 dòng sản phẩm, bên cạnh đó không ngừng đẩy mạnh xuất khẩu ở 24 quốc gia, như: Mỹ, Châu Âu, Hàn Quốc, Singapore… Không ai giao nhiệm vụ cho TTC làm mía đường, nhưng Ông luôn đặt sứ mệnh của doanh nghiệp gắn liền với trách nhiệm quốc gia.
100
2. Nguồn sức mạnh nội tại
Tuy nhiên, “Dù có cánh đồng bất tận, nhà máy hiện đại… mà quản lý yếu kém thì cũng thất bại! Do đó, quản trị vẫn là mấu chốt của thành công”.
Xác định vai trò then chốt của người nông dân trong chuỗi giá trị ngành Mía đường, TTC luôn tập trung các nguồn lực nhằm tối đa hóa lợi nhuận cho người nông dân. Ông nhấn mạnh “Trách nhiệm của chúng ta là làm giàu cho nông dân”.
101
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành
Ông Đặng Văn Thành phát biểu tại Lễ khánh thành Nhà máy Thành Thành Công vào ngày 19/11/2015 tại tỉnh Bến Tre. Đây là nhà máy chế biến nước dừa, sữa dừa, nước cốt dừa từ nguồn vốn trong nước đầu tiên của Việt Nam, được khởi công xây dựng từ năm 2014 trên tổng diện tích 7,5 hecta, vốn đầu tư hơn 20 triệu USD.
Ông luôn trăn trở làm sao để nâng cao năng lực cạnh tranh tạo tiền đề phát triển bền vững cho ngành Mía đường Việt Nam.
102
2. Thương hiệu của đất nước Việt Nam
Hội thảo Thường niên Mía đường Quốc tế TTC liên tục qua các năm đã thu hút những chuyên gia đầu ngành trong nước, các nhà làm chính sách, doanh nghiệp và nông dân tiêu biểu trong lĩnh vực Mía đường, nhiều diễn giả đến từ các cường quốc mía đường trên thế giới.
103
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành
Ngày 17/6/2019, Hội nghị Hiệp hội Mía đường Đông Nam Á (Asean Sugar Alliance ASA) lần 4 diễn ra tại TP.HCM với sự tham gia của đại diện của Hiệp hội Mía đường Thái Lan, Philippines, Indonesia, Malaysia, Myanmar, Lào, Campuchia và Việt Nam. Tại đây, các đại biểu đã nêu ra và thảo luận xoay quanh chủ đề mang tính cấp thiết của ngành trên thế giới nói chung và các nước trong ASA nói riêng.
104
2. Thương hiệu của đất nước Việt Nam
Quan tâm đến từng bữa ăn, ly nước của đội ngũ cán bộ nhân viên, công nhân… bởi vợ chồng doanh nhân Đặng Văn Thành luôn xem trọng yếu tố con người trong một tổ chức.
Trực tiếp thăm và làm việc tại Nhà máy Sản xuất phức hợp Đường - Cồn - Điện tại huyện Sambou, tỉnh Kratie, Vương quốc Campuchia.
105
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành
Tiếp đoàn công tác của Tổ chức Tài chính quốc tế (IFC) vào năm 2016 mở ra cơ hội lớn cho TTC trong việc đầu tư nguồn năng lượng sạch và thực hiện thí điểm mô hình điện gió, điện mặt trời tại một số địa phương tiềm năng bên cạnh việc đầu tư cho thủy điện.
106
2. Thương hiệu của đất nước Việt Nam
Ngày 30/6/2016, tại TP.HCM đã diễn ra Lễ ký kết hợp tác chiến lược giữa TTC, Công ty Cổ phần Điện Gia Lai (GEC) với Tổ chức Tài chính quốc tế (IFC) và Quỹ Năng lượng sạch Armstrong (Singapore). Đây là dự án năng lượng đầu tiên của hai tổ chức này tại Việt Nam, nằm trong khuôn khổ chiến lược của các bên nhằm mở rộng danh mục đầu tư vào lĩnh vực năng lượng, tăng cường hoạt động theo các chuẩn mực quốc tế, tạo cơ sở phát triển các dạng năng lượng sạch như điện gió, điện mặt trời.
Đúng sau đó 1 năm, ngày 30/6/2017 Tập đoàn TTC đã tổ chức Hội nghị khách hàng ngành Năng lượng với sự tham dự của hơn 150 khách mời. TTC đã và đang tăng cường hợp tác, liên kết toàn diện cùng các định chế tài chính trong nước và quốc tế, phát triển vượt bậc cả về chiều rộng lẫn chiều sâu nhằm đảm bảo định hướng phát triển bền vững.
107
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành
Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình thăm và làm việc tại Nhà máy Điện mặt trời TTC Đức Huệ 1, tỉnh Long An vào năm 2018.
145.560 tấm pin năng lượng mặt trời đã được lắp đặt với công nghệ và thiết bị hiện đại tại Nhà máy Điện mặt trời TTC Phong Điền, tỉnh Thừa Thiên Huế.
108
2. Thương hiệu của đất nước Việt Nam
Đây là nhà máy phát điện với sản lượng khoảng 60 triệu kWh/năm được khánh thành vào ngày 05/10/2018. Sản lượng điện này gần bằng mức tiêu thụ điện hàng năm của khoảng 32.628 hộ gia đình ở Việt Nam, ước tính giảm phát thải CO2 khoảng 20.503 tấn/năm.
109
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành
Gia nhập Sở Giao dịch chứng khoán TP.HCM từ tháng 9/2019, cổ phiếu GEG của ngành Năng lượng TTC thuộc Rổ Chỉ số VN100 vào kỳ cơ cấu tháng 7/2020 và là Công ty duy nhất trong Rổ sở hữu đa dạng danh mục năng lượng tái tạo.
Ngày 18/01/2021, Ủy ban Nhân dân tỉnh Tiền Giang đã tổ chức lễ trao quyết định chủ trương đầu tư và Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư cho dự án Nhà máy điện gió Tân Phú Đông 1 và dự án Nhà máy điện gió Tân Phú Đông 2 tại huyện Tân Phú Đông.
110
2. Thương hiệu của đất nước Việt Nam Việc vận hành thương mại 3 Nhà máy Điện gió trong năm 2021 kịp thời hạn là cột mốc quan trọng trong chiến lược hiện thực hóa đa dạng các loại hình năng lượng tái tạo của ngành Năng lượng TTC với tổng công suất 1.700+ MWp vào năm 2025.
Nhà máy Điện gió gần bờ V.P.L 1 được tiến hành đo gió từ tháng 5/2019, nghiên cứu tiền khả thi, lựa chọn địa điểm và tiến hành lắp đặt tại khu vực biển Bình Đại, tỉnh Bến Tre, nơi có sức gió 6,8 m/s, đóng góp 92 triệu kWh sản lượng điện cho 14.097 hộ dân, doanh thu khoảng 207 tỷ đồng và giảm phát thải gần 80.000 tấn CO2 hàng năm.
111
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành
Nhà máy Điện gió trên bờ Ia Bang 1 tại tỉnh Gia Lai, có công suất 50 MW được phân bố trên tổng diện tích 477 hecta, tổng vốn đầu tư 1.955 tỷ đồng với 12 turbine gió. Với tốc độ gió trung bình 6,7 m/s, hàng năm dự kiến đóng góp sản lượng điện 163 triệu kWh vào lưới điện quốc gia, phục vụ gần 25.000 hộ gia đình, doanh thu tương đương 319 tỷ đồng và góp phần giảm thải 141.411 tấn CO2.
Nhà máy Điện gió gần bờ Tân Phú Đông 2 tại tỉnh Tiền Giang có tổng mức đầu tư 2.242 tỷ đồng, cung cấp 161 triệu kWh sản lượng điện cho khoảng 25.000 hộ gia đình, giảm phát thải gần 140.000 tấn CO2.
112
2. Thương hiệu của đất nước Việt Nam
Ông luôn đặc biệt quan tâm đầu tư cho phát triển năng lượng nhằm góp phần bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia, thúc đẩy sản xuất phát triển, nhất là trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
TTC đã chọn những danh mục đầu tư thân thiện với môi trường, đi vào xu thế, đầu tư hoàn toàn năng lượng sạch như điện sinh khối, thủy điện, điện mặt trời, điện gió… như là trách nhiệm, sứ mệnh.
113
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành Trực tiếp cùng phu nhân thăm và làm việc tại các dự án nhằm ghi nhận kịp thời những nỗ lực, đóng góp tích cực của Ban Lãnh đạo, Ban quản lý dự án cũng như đội ngũ kỹ sư, công nhân…
114
2. Thương hiệu của đất nước Việt Nam
115
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành
Ông bà Đặng Văn Thành đón tiếp đối tác Lotte E&C (Hàn Quốc). Theo đó, Lotte E&C thông qua công ty con tại Việt Nam là Lotte Land hợp tác cùng TTC Land để phát triển các dự án bất động sản.
Jamona Home Resort là dự án được TTC Land phát triển mang phong cách nghỉ dưỡng - vừa là nhà ở vừa là nơi nghỉ dưỡng đẳng cấp ngay tại trung tâm thành phố.
116
2. Thương hiệu của đất nước Việt Nam
Ngoài các dự án hiện hữu, ngành Bất động sản TTC tiếp tục tìm kiếm những dự án thuộc các khu đô thị vệ tinh ven TP.HCM như Đồng Nai, Long An, nơi có đầu tư hạ tầng mạnh, ưu tiên quỹ đất sạch, có pháp lý rõ ràng, thời gian triển khai nhanh để mua bán và sáp nhập.
Thương hiệu và uy tín của TTC Land ngày càng được khẳng định rõ nét trên thị trường chứng khoán cũng như trong cộng đồng xã hội.
117
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành
Dự án “Selavia - Sen vàng nơi đảo ngọc” có tổng số vốn đầu tư hơn 30.000 tỷ đồng thuộc khu phức hợp đa chức năng với quy mô lên tới 300 hecta tại Vịnh Đầm, Nam Phú Quốc. Selavia nhanh chóng định hình phong cách riêng nhờ tích hợp trọn vẹn mô hình nghỉ dưỡng “All In One” cộng hưởng cùng những giá trị hiện hữu tạo nên sự khác biệt tại đảo ngọc.
118
2. Thương hiệu của đất nước Việt Nam
Tâm huyết của những người đứng đầu kỳ vọng dự án “Selavia - Sen vàng nơi đảo ngọc” sẽ trở thành một trong những biểu tượng đặc trưng của du lịch Việt Nam tại Phú Quốc.
119
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành
Tập đoàn TTC thành lập Tổng Công ty Bất động sản Công nghiệp Thành Thành Công nhằm mục đích tận dụng bộ máy hiện hữu, phát triển thêm các dự án mới, giúp tăng nguồn lực kinh doanh, đa dạng hóa nguồn sản phẩm dịch vụ, tăng tiện ích cho khách hàng.
120
2. Thương hiệu của đất nước Việt Nam
Các khu công nghiệp hoàn chỉnh gồm: Khu công nghiệp Thành Thành Công, Cụm Công nghiệp Tân Hội tại Tây Ninh, Khu công nghiệp Tân Kim Mở Rộng tại Long An sẽ là những đối tượng thu hút dòng tiền trong thời gian tới và là điểm sáng trong các lĩnh vực hoạt động của Tập đoàn.
121
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành
122
2. Thương hiệu của đất nước Việt Nam
Khu du lịch TTC World - Thung lũng Tình yêu với nhiều cảnh quan - kiến trúc được đầu tư xây dựng, là điểm đến ấn tượng không chỉ của khách du lịch trong nước mà còn Châu Á khi đặt chân đến thành phố Đà Lạt, tỉnh Lâm Đồng.
123
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành
Khu du lịch TTC World - Tà Cú được du khách trong nước và quốc tế biết đến như một thắng cảnh du lịch sinh thái và tâm linh. Đến đây, khách có thể đi cáp treo ngắm cảnh núi hùng vĩ và chiêm bái bức tượng Phật kỷ lục Châu Á.
124
2. Thương hiệu của đất nước Việt Nam
Rừng phượng rộng gần 3 hecta bên bờ biển xanh tại TTC Resort - Dốc Lết được doanh nhân Đặng Văn Thành đặc biệt quan tâm chú trọng đầu tư. Ông luôn canh cánh suy nghĩ, nước Nhật được biết đến với Lễ hội Hoa Anh đào nổi tiếng, không có lý gì không tự tin với những đồi hoa phượng rực lửa tại bãi biển đẹp nhất nhì Việt Nam.
125
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành
Chỉ cách trung tâm Thành phố Phan Rang - Tháp Chàm chỉ khoảng 5 km, TTC Resort - Ninh Thuận là khu du lịch sinh thái lý tưởng trải dài trên bãi biển Ninh Chữ.
126
2. Thương hiệu của đất nước Việt Nam
Mặc dù phải đối mặt với đại dịch, nhưng dưới sự định hướng kịp thời của doanh nhân Đặng Văn Thành, ngành Du lịch TTC đã có một quyết định táo bạo mang tầm nhìn chiến lược là triển khai M&A Khách sạn Imperial 5 sao bên bờ sông Hương tại cố đô Huế, giúp mở rộng mạng lưới hoạt động tới thành phố mang đậm dấu ấn truyền thống và di sản văn hóa phi vật thể, hứa hẹn mang lại tiềm năng chào đón lượng lớn khách du lịch quốc tế sau khi các chuyến bay thương mại được mở lại.
127
“Đời doanh nhân như cây mía. Trong cây mía có nhiều đốt. Đấy là những chỗ có chữ đường thấp nhất. Qua mỗi đốt, mía lớn lên. Cũng chính từ những nơi đó lại mọc ra những chồi non mà khi trồng xuống đất sẽ phát triển thành cây mới”. Doanh nhân Đặng Văn Thành
PHẦN 3
TRÁCH NHIỆM PHẢI TỒN TẠI
3. Trách nhiệm phải tồn tại
K
hoảng cách về tuổi tác giữa các thế hệ dẫn đến sự khác biệt trong tư duy khi vận hành doanh nghiệp. Nếu những doanh nhân thuộc thế hệ trước như ông Đặng Văn Thành có lợi thế về kinh nghiệm qua quá trình rèn luyện, chịu đựng, kiên nhẫn trong thời kinh doanh còn nhiều bất biến, thì thế hệ kế cận lại có sự sáng tạo, cá tính riêng của tuổi trẻ. Từ bài học của những tập đoàn gia đình tại Hàn Quốc, Nhật Bản đang vươn rộng tầm ảnh hưởng đến các nước trong khu vực, Ông nhận ra rằng, trước khi đạt được tầm vóc như vậy, các tập đoàn đó đã phải trải qua thời kỳ “quá độ” và lộ trình “quá độ” được Ông xác định rõ ràng: Với xuất phát điểm có hạn, thế hệ doanh nhân 6X làm tốt công việc trong dải đất hình chữ S. Thế hệ hiện nay được trang bị kiến thức hiện đại và được kế thừa từ thế hệ trước sẽ thuộc cuộc chơi mang tầm vóc lớn hơn là vượt khỏi khu vực Đông Nam Á, tiến ra Châu Á và hướng tới việc hiện diện trên toàn cầu. “Trên thế giới có những tập đoàn sản xuất từ món đồ chơi đến chiếc phi cơ, nên doanh nhân phải tranh thủ điều kiện, cơ hội tốt nhất. Nhưng muốn kinh doanh bền vững thì phải hiểu được nguyên tắc của nó, không thể làm theo kiểu phát triển tràn lan, tùy tiện, thiếu cơ sở căn bản”, ông Đặng Văn Thành chia sẻ kinh nghiệm của người hơn 4 thập kỷ lăn lộn trên thương trường.
133
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành Truyền cảm hứng cho các con để có khát vọng cháy bỏng
G
iới kinh doanh đến biết đến những người con thành đạt của doanh nhân Đặng Văn Thành. Đó đều là lớp thế hệ kế cận đã tạo ra được nhiều ấn tượng trên thương trường. Quả thực, trong kinh doanh, Ông là một “đột biến gen”, nhưng là một đột biến mạnh mẽ, có khả năng lan truyền tới đời con, đời cháu. Tuy nhiên, doanh nhân Đặng Văn Thành cho biết, quan điểm sống hay kinh nghiệm mà Ông thể hiện không chỉ cho nguyên gia đình mình mà cho cả đội ngũ cán bộ cốt cán của TTC. Lúc nào Ông cũng cố gắng truyền ngọn lửa, lý tưởng sống cho họ. Đó là trách nhiệm của một công dân, của một thành viên trong gia đình, của một tổ chức và trong xã hội. Và theo Ông, muốn truyền được cảm hứng, trước tiên, Ông phải luôn gương mẫu. Người ta nói 30% thính giác (tai nghe), 70% là thị giác (tận mắt thấy) và phải chứng minh được bằng hành động của mình. Cũng có những điều người lãnh đạo cần hy sinh để đào tạo, dìu dắt các thế hệ trong gia đình, từng bước kế thừa sự lãnh đạo Tập đoàn và chăm chút cho những cán bộ ưu tú tại doanh nghiệp. Để trưởng thành, phải Rèn Đức - Rèn Tâm - Luyện Tài, Điều hành bằng trí óc Dẫn dắt bằng con tim. “Tôi nhớ thời thanh niên, khi lần đầu tiên trở thành ông chủ, tôi hạnh phúc vô cùng. Khát vọng ấy tôi nuôi dưỡng từ khi còn rất trẻ, và luôn tự rèn luyện bản thân. Tôi rất nghiêm khắc với chính mình, từ giờ giấc sinh hoạt đến tự học hỏi cho cái nghề mà tôi đã được xã hội phân công”, Ông cho biết. Mặc dù Ông nghiêm khắc nhưng luôn quan tâm, rèn giũa các con của mình từ những điều nhỏ nhất. Các thói quen sum vầy trong bữa trưa gia đình, không vắng mặt một thành viên nào vẫn được duy trì suốt bao nhiêu năm qua. Đây chính là thời gian để các thành viên quây quần, chia sẻ về công việc và cuộc sống. Phải tranh thủ thời gian nghỉ ngơi hiếm hoi để nhắc nhở những điều cần điều chỉnh cho con mình bằng
134
3. Trách nhiệm phải tồn tại những lời động viên, cổ vũ, để các con, các em mình nhận thức ra vấn đề. Ông từng chia sẻ, sở dĩ Ông nghiêm khắc với con mình và các anh em cán bộ trong công ty, bởi Ông quan niệm họ là những người đi theo Ông suốt cuộc đời. Họ là những người thân bên cạnh Ông chứ không phải những người chỉ lướt qua nhau. Nếu là những mối quan hệ xã giao thì Ông không hề nghiêm khắc, và nếu nhắc nhở cũng không có nhiều ý nghĩa. Nhưng những người Ông cho là cơ hữu, cốt cán, đặc biệt là thành viên máu mủ trong gia đình thì sự nghiêm khắc là cần thiết để mọi người hoàn thiện hơn và sống hạnh phúc hơn mỗi ngày. Bởi được rèn giũa ngay từ những ngày nhỏ, cho nên vợ chồng doanh nhân Đặng Văn Thành luôn là thần tượng của các con trong mọi lĩnh vực, từ kinh doanh cho đến đạo làm người, cuộc sống hằng ngày. Các con Ông đều hiểu, tài sản đáng quý và cũng là may mắn mà họ được thừa hưởng đó là những trải nghiệm từ ba và mẹ. Con trai trưởng của Ông - anh Đặng Hồng Anh luôn nói, ba luôn xem con cái như một người bạn, đồng nghiệp trên thương trường. Và điều mà lớp thế hệ kế thừa ấy nể trọng, tự hào, đó là Ông đã xây dựng được văn hóa gia đình họ Đặng yêu thương, đoàn kết và hạnh phúc một điều hiếm có trong giới doanh nhân ở Việt Nam. Có một câu nói rất đơn giản nhưng khiến Ông suy ngẫm: “Mỗi ngày được ăn những món ăn mà mình yêu thích, gặp gỡ những người mà mình yêu thương và làm những công việc mà mình mong muốn thì đó là hạnh phúc”. Trong thời gian dịch bệnh phải giãn cách xã hội, nhiều người thân không gặp được nhau mà phải sống xa cách. Nhiều người cũng không được làm việc mà mình thích. Khi đó, chúng ta mới thấy nhớ những tháng ngày bình thường biết bao. Theo Ông, một doanh nhân thành đạt chưa hẳn là một người hạnh phúc. Nhưng một doanh nhân hạnh phúc thì có điều kiện cần và đủ để trở thành một doanh nhân thành đạt. Vì 135
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành đối với một người, nếu chưa tạo được hạnh phúc cho bản thân thì sự thành đạt ấy chưa trọn vẹn. Ông tự ý thức được trách nhiệm của mình đối với xã hội và có sứ mệnh là thế hệ đi trước nên cần truyền lại kiến thức, kỹ năng cho các bạn trẻ. Mặc dù bây giờ, doanh nhân trẻ có cơ hội tốt hơn nhiều so với thời trước, nhưng áp lực cũng không nhỏ. Họ phải đối diện trực tiếp với môi trường khắc nghiệt của nền kinh tế thị trường nên nếu như không được trang bị hành trang tốt, sẽ rất dễ gục ngã. Các bạn trẻ cần tích lũy kiến thức và kỹ năng để ít nhất có thể tồn tại. Đừng nản chí, đừng vội vàng làm việc lớn mà phải xây dựng từ cơ sở nhỏ rồi đi lên dần dần. Theo Ông, quản trị là “xương sống” của mọi hoạt động, giúp cho đội ngũ con người đủ bản lĩnh và kỹ năng vượt bão. Trong điều hành doanh nghiệp, không cạnh tranh thì không bao giờ phát triển. Cạnh tranh là điều hết sức bình thường, doanh nghiệp phải tự tin vào điều đó. Đừng bao giờ ngại cạnh tranh. Giống như một tổ chức không thi đua thì không thể phát triển được. Quỹ thi đua khen thưởng chính là nghệ thuật của người lãnh đạo, đừng chia chác nhau quỹ này vì mục đích khác… Còn riêng đối với các con Ông, dù tất cả đều nhận được sự ảnh hưởng nhất định về tố chất kinh doanh từ ba mẹ, nhưng quan trọng hơn cả đó là sự giáo dục và môi trường của gia đình. Các con Ông hiểu được những nỗ lực của ba mẹ, những thăng trầm trong sự nghiệp của gia đình để có được ngày hôm nay. Chính từ cội nguồn đó, mà trên cả phương diện doanh nghiệp và xã hội, Ông và phu nhân đều cảm thấy rất yên tâm về sự điều hành và cống hiến của các con mình. Cùng gánh vác những ngày đầu khởi nghiệp với vai trò nhà thương mại, rồi qua đến sản xuất và xây dựng cơ nghiệp với việc định hình, tổ chức lại các doanh nghiệp tham gia từ quá trình cổ phần hóa... cho đến tận bây giờ, ở vai trò Tổng Giám đốc Tập đoàn TTC và Chủ tịch Hội đồng Quản trị TTC Sugar, 136
3. Trách nhiệm phải tồn tại phu nhân - bà Huỳnh Bích Ngọc vẫn luôn bền bỉ chia sẻ và gánh vác các công việc lớn nhỏ. Chính sự tận tụy này và tâm huyết của hai vợ chồng doanh nhân đã định hình nếp suy nghĩ, dẫn dắt hành động cho các con, và sau này là các cháu. Vị doanh nhân này nói, Ông thực sự hạnh phúc và trân trọng nền tảng gia đình. Chia sẻ về từng người con, Ông cho hay, con trai cả - Đặng Hồng Anh hiện đang là Phó Chủ tịch Tập đoàn TTC, Chủ tịch Công ty TNHH Một thành viên Đầu tư DHA, điều hành về mảng bất động sản, du lịch… Ngoài ra, anh Đặng Hồng Anh cũng đang là Phó Chủ tịch Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam, Chủ tịch Hội Doanh nhân trẻ Việt Nam, là người năng nổ, nhiều ý tưởng, đạt các thành tựu được xã hội và cộng đồng doanh nhân ghi nhận. Con gái thứ - Đặng Huỳnh Ức My đang là Chủ tịch Hội đồng Quản trị Công ty Cổ phần Xuất nhập khẩu Bến Tre, điều hành nhà máy chế biến nước dừa, sữa dừa từ nguồn vốn trong nước đầu tiên và có quy mô lớn nhất Việt Nam. Nước dừa trước đây chỉ làm nước màu (nước hàng) nhưng giờ TTC đóng chai sữa dừa, nước dừa, nước cốt dừa xuất khẩu và khách hàng đã quen dần với sản phẩm này. Thậm chí, chị Đặng Huỳnh Ức My còn đang nghiên cứu sản xuất mỹ phẩm từ nước dừa. Ngoài ra, chị Đặng Huỳnh Ức My còn là Phó Chủ tịch Hội đồng Quản trị Công ty Cổ phần Thành Thành Công - Biên Hòa, doanh nghiệp mía đường lớn nhất Việt Nam với 46% thị trường nội địa. Chị là một lãnh đạo chuyển đổi thời kỳ mới, sở hữu khả năng quản trị và điều hành đầy bản lĩnh, tạo ra nhiều bước tiến vượt bậc cho TTC Sugar. Nổi bật là việc đã đưa TTC Sugar trở thành Doanh nghiệp nông nghiệp đầu tiên áp dụng công nghệ số trong quản trị vận hành doanh nghiệp. “Cậu tư” Đặng Huỳnh Anh Tuấn phụ trách Công ty Cổ phần Năng lượng TTC, là người hiền hòa và khởi nghiệp dũng 137
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành cảm. “Cậu út” Đặng Huỳnh Thái Sơn sản xuất và kinh doanh bánh mì. Thái Sơn có phương pháp tiếp cận vấn đề tốt và rất chăm chỉ. Chia sẻ kỹ hơn, Ông cho biết, Ông cảm nhận được các con có những áp lực về xu thế, về thời đại và cả áp lực từ phía gia đình. Bản thân gia đình đã từng trải qua những giai đoạn khó khăn và đã có những trải nghiệm để đời nên Ông dặn các con mình, phải luôn luôn giữ đạo đức, uy tín và Ông tin các con mình đã làm tốt điều đó. Còn năng lực thì khó đòi hỏi bởi đó còn là thiên phú, nhưng chắc chắn phải rèn luyện và tích lũy. Vì đã trải qua lứa tuổi ấy nên Ông biết tuổi trẻ sẽ có đôi lúc nóng vội, muốn thể hiện bản thân, vì thế nên cha mẹ cần nhắc nhở, kèm cặp, động viên. Không ai làm điều đó tốt hơn những người thân trong gia đình, bởi ở đó có sự thấu hiểu, sẻ chia và bao dung. Có thể, nhà quản trị thức thời là người biết “điểm dừng” và “thời điểm dừng”, nhưng với doanh nhân Đặng Văn Thành, “điểm dừng” và “thời điểm dừng”, thực chất là bước đi của người có tầm nhìn, đó là sự chấp nhận lùi lại để sức bật của thế hệ kế cận có điều kiện phát huy. Tuy nhiên, sức bật, sự sáng tạo của tuổi trẻ phải được kết hợp với kinh nghiệm thương trường được chắt lọc từ thế hệ trước. Ở tuổi ngoài 60, ông Đặng Văn Thành dự liệu sẽ chuyển giao vị trí quản lý, điều hành tại TTC vào một thời điểm thích hợp để các con có sân chơi đủ rộng thể hiện mình - chuyển sang hoạch định chiến lược và thế hệ trẻ là đội ngũ thực thi. Ông hoàn toàn có thể hy vọng vào đội ngũ kế nhiệm khi cả 4 người con của Đặng gia đều say mê kinh doanh - “Con nhà tông, không giống lông cũng giống cánh”.
138
3. Trách nhiệm phải tồn tại Khuyến khích phản biện và cho tranh luận
T
rong phương pháp quản lý, Ông khuyến khích phản biện và cho tranh luận thoải mái. Để đi đến thống nhất và ra được quyết định thì cần có quá trình thảo luận để các thành viên đều được giải tỏa tâm lý và cảm xúc. Người quản lý cần tạo mọi điều kiện để các thành viên nói ra suy nghĩ của mình. Đây là phương pháp mà Ông luôn áp dụng. “Nếu con có ý tưởng thử nghiệm ở quy mô nhỏ tôi chấp nhận cho thử, còn mang tính chất quyết định phải cân nhắc kỹ dựa trên quy chế, quy trình của Tập đoàn để lượng định được rủi ro có thể chấp nhận được chứ không phải chấp nhận mọi rủi ro”, Ông nói. Và dĩ nhiên, khi có sự bất đồng lớn thì phải dùng quyền uy của bản thân để ổn định trật tự, và phải dựa trên những kinh nghiệm từng trải và tầm nhìn mà may mắn Ông có được. Mỗi người đều có góc nhìn và quan điểm kinh doanh khác nhau. Cho nên, Ông có đưa ra định nghĩa về “tầm nhìn” - là nhìn thấy những gì người khác chưa thấy. Và từ đó tìm ra cơ hội, tạo ra cơ hội. Ví dụ, hai doanh nhân cùng chạy đua với nhau trong một thương vụ nhưng ai có tầm nhìn thì người đó thắng. Ông cho biết, Ông thấy các chuyên gia đều có khái niệm về tầm nhìn 5 - 10 năm, như giá trị cốt lõi của doanh nghiệp. Nhưng nếu nói quá cao xa như vậy thì các bạn trẻ mới khởi nghiệp sẽ bị “tẩu hỏa”. Mình chỉ cần đưa ra khái niệm đơn giản thôi. Như bản thân Ông và kiến trúc sư khi nhìn vào một mảnh đất sẽ có hai góc nhìn khác nhau. Còn những doanh nhân lỗi lạc có tầm nhìn thiên phú và cái này không có công thức chung để chia sẻ.
139
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành Đừng để lãng phí những thất bại!
Ô
ng Đặng Văn Thành cho biết, có nhiều khái niệm về thất bại. Với người khác, thất bại là một cái gì đó lớn lao còn với riêng Ông, trong quá trình lãnh đạo và phát triển doanh nghiệp thì điều đó rất bình thường. Ông đã trải qua những biến cố, thăng trầm trong cuộc sống và công việc. “Khái niệm thất bại của tôi rộng hơn nhiều. Một dự án đầu tư không thành công cũng là thất bại. Bạn nhìn vào cây mía có thể thấy có nhiều đốt. Đấy là những chỗ có chữ đường thấp nhất. Qua mỗi đốt, mía lớn lên. Cũng chính từ những nơi đó lại mọc ra những chồi non mà khi trồng xuống đất sẽ phát triển thành cây mới. Có thể dùng cây mía để minh họa cho cuộc đời tôi. “Lóng mía” là giai đoạn tôi tích lũy và phát triển kinh doanh thuận lợi. “Đốt mía” là lúc tôi gặp khó khăn, khủng hoảng. Cuộc đời tôi giống như những đốt mía, phải vấp váp thì mới trưởng thành, nhưng vấp thôi, không được ngã”. “Giống như chơi golf, khi một đường banh đã hỏng, phải bỏ ngay, đừng cố lao theo nữa. Lập tức phải chuyển qua hướng khác. Đừng bướng bỉnh, cố chấp. Lúc ấy tinh thần mình không còn được tỉnh táo nữa, nên xử lý không còn thông minh. Chấp nhận lùi một bước để tiến ba bước, đó là tố chất của người lãnh đạo”. Ông chia sẻ thêm, hàng tuần, hàng tháng chúng ta đều có những thất bại. Khi không hoàn thành mục tiêu, nghĩa là thất bại rồi. Điều quan trọng là phải nhìn vào thất bại để thấy được những bài học. Đối với các con của Ông cũng không ngoại lệ. “Càng cao danh vọng, càng đầy gian nan”. Nhưng nguyên tắc là phải thường xuyên rút kinh nghiệm. Cần phải có sự động viên vì các bạn trẻ bây giờ chưa đủ trải nghiệm, dễ gặp áp lực mà không biết cách vượt qua. Hãy nhìn thất bại là điều bình thường. Khi một kế hoạch thất bại thì phải tìm hiểu lý do, phải trau dồi thêm kiến thức và kinh nghiệm sau mỗi lần như thế. Thất 140
3. Trách nhiệm phải tồn tại bại là sự trưởng thành của mỗi con người. Đừng để lãng phí những thất bại! Đôi lúc, Ông và phu nhân cảm nhận các con có nhiều việc đã phát triển hơn cả ba mẹ và đã làm được những việc bản thân Ông chưa làm. Nhưng tổng thể lại thì lớp thế hệ kế cận vẫn còn cần thêm kinh nghiệm trong lĩnh vực của mình và cần có sự dẫn dắt, chia sẻ từ ba mẹ. Ông nghiên cứu những tập đoàn gia đình trên thế giới và nhận ra rằng, muốn vượt qua được trở ngại, gây dựng nên những tập đoàn trường tồn qua nhiều thế hệ thì phải có sự nghiêm khắc. Những doanh nghiệp lớn của Hàn Quốc, Hồng Kông, Ma Cao, Thái Lan… đa phần đều lớn mạnh lên từ gia đình.
141
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành “Bài học quan trọng nhất sau biến cố là càng trân trọng gia đình mình nhiều hơn” Một doanh nhân thành đạt là người thực hiện tốt mục tiêu của mình, nhân viên và đối tác kinh doanh muốn được làm việc cùng anh ta, khách hàng thích sản phẩm của anh ta, và trong cuộc sống cá nhân, anh ta có một gia đình hạnh phúc. Thật sự, gia đình quá thiêng liêng và là chỗ dựa tuyệt đối với doanh nhân Đặng Văn Thành. Khi vui hay buồn đều có thể chia sẻ với gia đình của mình. Vậy nên, phải trân quý gia đình. Ông cho biết, không có gì hạnh phúc bằng người bạn đời cũng là người cộng sự, cùng Ông gây dựng nên TTC từ một cơ sở kinh doanh cồn với số vốn 100 triệu đồng. Ông luôn vững chãi vì có vợ mình cùng lo toan gánh vác - một người phụ nữ đầy bản lĩnh, theo đuổi triết lý: “Sống là phải đam mê và có những giấc mơ lớn”. Trong thời gian giãn cách xã hội, Ông lại càng thấm hơn về tình đồng đội, tinh thần chia sẻ ngọt bùi tại đại gia đình TTC. Theo Ông, trong giai đoạn này, cần phải động viên, cổ vũ, chia sẻ nhiều hơn. Mỗi thành viên phải nhận thức được sự thiêng liêng từ chỗ dựa vững chắc nhất của cuộc đời, từ gia đình nhỏ tới gia đình lớn. Người xưa có câu “Đi buôn có bạn, đi bán có phường”, trong cuộc sống, ngoài gia đình còn có những người bạn tri kỷ. Đội ngũ cán bộ cốt cán của TTC quan trọng vô cùng. Họ là chỗ dựa, là người tạo cho Ông niềm tin vào tương lai. Khái niệm và sự đối đáp với bạn bè tri kỷ, cộng sự của Ông rất rõ ràng. “Phải xây dựng lộ trình chiến lược và tiết chế ngân sách phù hợp, vun đắp đội ngũ cán bộ cốt cán, không ngại tốn kém. Họ ăn thì còn, mình ăn thì mất. Nhưng tôi không hiểu tại sao nhiều vị doanh nhân rất đắn đo cân nhắc khi trả lương, thưởng cho nhân viên. Mình ứng xử với nhân viên thế nào sẽ được hưởng lại như thế”… Còn về chuyện “Đi buôn có bạn, đi bán có phường” là điều 142
3. Trách nhiệm phải tồn tại hiển nhiên trong kinh doanh và “Doanh nhân phải điều hành bằng trí óc, dẫn dắt bằng con tim”. Ông luôn quan niệm, đã là doanh nhân, đã lãnh đạo doanh nghiệp thì có “trách nhiệm phải tồn tại”. Bởi đã là doanh nhân thì mang theo biết bao kỳ vọng của gia đình, của đội ngũ cán bộ đang tin tưởng vào bản thân mình, vào doanh nghiệp mình. Quan trọng hơn nữa là với sự tín nhiệm của khách hàng, của các cơ quan nhà nước nên doanh nhân phải luôn tồn tại. Trong bất cứ hoàn cảnh nào, chúng ta cũng phải đối diện, cố gắng để tồn tại và muốn tồn tại được thì phải có nhận thức, phải kiểm soát được tình hình và phát triển không ngừng để đem lại hiệu quả. Khi nào doanh nhân thỏa mãn được những mong muốn của khách hàng, của các cơ quan quản lý thì khi đó, doanh nhân mới sống một cuộc đời có trách nhiệm.
143
3. Trách nhiệm phải tồn tại
145
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành
Gắn bó với nhau từ những ngày lang thang khắp miền Tây mang mật rỉ về Sài Gòn sản xuất cồn, chia sẻ với nhau mọi thăng trầm của đời doanh nhân, vợ chồng doanh nhân Đặng Văn Thành đã cùng nhau vượt lên những thử thách tưởng chừng không thể.
146
3. Trách nhiệm phải tồn tại
147
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành
148
3. Trách nhiệm phải tồn tại
“Thuận vợ thuận chồng, tát biển Đông cũng cạn”, điều đó đã đem đến những hạnh phúc bền chặt dù giữa muôn vàn bất trắc khôn lường của cuộc đời doanh nhân… Nụ cười ngọt lịm của cô bán mật rỉ ngày nào nay đã là phu nhân của chàng trai Đặng Văn Thành với nhiều hoài bão và khát vọng dấn thân.
149
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành
Trên thương trường, ở Ông toát lên phong thái tự tin, khoáng hoạt, sức hút mạnh mẽ bởi một bản lĩnh cương cường và tầm nhìn nhạy bén, nhưng trong gia đình, Ông là một người cha, người chồng ấm áp luôn dành những điều tốt đẹp nhất cho vợ con.
150
3. Trách nhiệm phải tồn tại
Trong cách giáo dục con cái, ông bà doanh nhân Đặng Văn Thành xem trọng nhất là rèn luyện cho con về đạo đức, kỹ năng. Sống trên đời và ngoài xã hội, làm sao để trở thành một công dân tốt, một người con hiếu thảo, một doanh nhân thành đạt, đòi hỏi phải được dạy dỗ từ nhỏ, để dần hình thành tính cách…
151
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành
152
3. Trách nhiệm phải tồn tại
Vợ chồng doanh nhân Đặng Văn Thành - Huỳnh Bích Ngọc luôn được xem là “cặp đôi hoàn hảo”, bởi họ luôn bổ trợ lẫn nhau và dường như sinh ra là dành cho nhau. Ông mạnh mẽ, kiến thức và tầm nhìn rất xa, suy nghĩ tới những chiến lược lớn, còn Bà là người cân nhắc hiệu quả và giải pháp để thực thi sao cho mọi chiến lược hiệu quả nhất.
153
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành
154
3. Trách nhiệm phải tồn tại
Tận mắt nhìn thấy đôi vợ chồng tri âm tri kỷ “tay trong tay, mắt trong mắt”, cùng hát những bản bolero tình tứ mới thấu hiểu tình yêu lớn lao mà họ dành cho nhau…
155
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành
Những nếp sống truyền thống tốt đẹp trong gia đình là những điều mà vợ chồng ông bà Đặng Văn Thành luôn gìn giữ…
156
3. Trách nhiệm phải tồn tại
157
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành
Trải qua năm tháng, ánh mắt và nụ cười vợ chồng doanh nhân Đặng Văn Thành dành cho nhau vẫn vẹn nguyên như thuở ban đầu.
158
3. Trách nhiệm phải tồn tại
159
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành
160
3. Trách nhiệm phải tồn tại
Đồng hành cùng phu nhân và các con trong mọi khoảnh khắc quan trọng của cuộc đời…
161
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành
Vợ chồng ông bà Đặng Văn Thành vẫn muốn truyền lại cho các con triết lý của cuộc đời họ, đó là “làm kinh doanh từ trái tim”, và trong những tình thế quan trọng, những “người già” vẫn sẵn sàng xắn tay vào cùng con.
“Là lãnh đạo nếu không có kỷ luật và kỹ thuật thì không làm được gì, nếu có cả hai mà không có tính đồng đội thì cũng không thể ghi bàn thắng được. Nếu cầu thủ dở thì phải thay, nếu cả đội dở thì phải thay huấn luận viên. “Trên thuận - dưới hòa - ngang hợp tác” thì mới làm được”.
162
3. Trách nhiệm phải tồn tại
“Nguyên tắc của tôi xưa giờ, sau mỗi việc đều phải xem lại mình có làm gì trật không, tự mình hoàn thiện, tự mình nghiêm khắc. Nghiêm khắc để sửa từ suy nghĩ đến hành động”. “Với biến cố của cuộc đời tôi, tôi nhận ra liều thuốc để chữa trị tâm bệnh là từ gia đình”, doanh nhân Đặng Văn Thành.
163
“Kiếm tiền cho mình ở giai đoạn sơ khai, trong quá trình kinh doanh, đến một lúc nào đó doanh nhân không còn làm giàu cho mình nữa, mà làm giàu cho xã hội, cho đất nước, cho người khác, đó mới là hạnh phúc đích thực”. Doanh nhân Đặng Văn Thành
PHẦN 4
MỘT CUỘC SỐNG CÂN BẰNG
4. Một cuộc sống cân bằng Âm nhạc luôn là người bạn tinh thần
N
ói đến đời sống tinh thần của doanh nhân, không thể không nhắc đến tình yêu âm nhạc. Hình ảnh những doanh nhân dày dạn trên thương trường bỗng nhiên trở nên thật lãng mạn và nồng nàn khi họ cất tiếng hát giữa bạn bè đã trở thành một nét đẹp văn hóa riêng của doanh nhân, như một cách thổ lộ lòng mình, chia sẻ những cảm nghiệm đẹp về cuộc đời… Âm nhạc với mỗi người không chỉ là giải trí đơn thuần, mà được đầu tư kỹ càng, chắt lọc tinh tế, thể hiện mỹ cảm sâu sắc và những rung động chân thành. Nói về tình yêu này, Ông chia sẻ, “Nói đến doanh nhân, người ta thường nghĩ rằng chúng tôi chỉ sống vì con số, rất đơn điệu. Nhưng theo tôi, doanh nhân cũng lãng mạn lắm. Vì âm nhạc làm cho mình gần gũi với mọi người hơn, giúp mình thư giãn, buông bỏ được mọi khó khăn… Âm nhạc giúp tôi cân bằng trở lại. Tôi khuyên các bạn doanh nhân trẻ hãy đến với bộ môn nghệ thuật này, và coi đó là cơ hội giúp chúng ta thư giãn trong những thử thách liên tục của đời doanh nhân”. Trong những thăng trầm của cuộc sống, âm nhạc luôn là người bạn tinh thần giúp Ông bình yên trở lại, thấy yêu đời, yêu người hơn. Trong những dịp gặp gỡ cán bộ nhân viên, Ông hay hát bài “Nổi lửa lên em”, như một cách để truyền cảm hứng, truyền lửa đến toàn đội ngũ. Còn những cuộc gặp bạn bè thân hữu tâm tình, Ông thích hát những bài về tình yêu, về niềm vui, về mùa xuân… Những bài hát nằm lòng với Ông vẫn là những ca khúc viết về tình yêu, giúp mình thổ lộ thông qua những ca từ mà người nhạc sĩ đã sáng tác về tình yêu tổ quốc, tình yêu bè bạn, tình yêu đôi lứa… Tình yêu gia đình vẫn là thước đo sâu thẳm nhất của con người, Ông cảm thấy rất hạnh phúc khi được hát cùng với bà xã, người mà mình yêu thương nhất. Và như một lẽ đương nhiên, các con của Ông lớn lên trong bầu không khí gia đình lúc nào cũng tràn đầy âm nhạc ấy, nên rất hạnh phúc khi được cùng cha mẹ hát một bài hát yêu thích nào đó. Sự kết 169
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành nối tình cảm trong gia đình thông qua những ca từ của bài hát kỳ diệu lắm. “Với bạn bè, âm nhạc cũng là sức mạnh cộng hưởng giúp cho tình bạn được thăng hoa”, Ông cho hay. Tại các buổi họp mặt thân mật, Ông thích ngâm nga câu hát “Đá mòn mà tình có mòn đâu” trong bài hát “Thương hoài ngàn năm”. Ông bảo, thích bài hát này bởi con người sống ở đời phải có cái tình, chính cái tình sẽ là sợi dây liên kết những tấm lòng, những con người với nhau, cùng vượt qua khó khăn để tiến bước. Có chứng kiến những hình ảnh ấy mới thấy, bản lĩnh của một doanh nhân càng thể hiện khi gặp biến cố và cách họ đã vượt qua. Rồi có nhiều khi đang chạy bộ trên đường, Ông cũng có cảm xúc tuôn trào và sáng tác cả một bài thơ.
170
4. Một cuộc sống cân bằng Một đời sống không có sức khỏe là vô nghĩa!
Ô
ng cho biết, có lẽ vì thường xuyên chạy bộ nên hơi dày, đầy nội lực. Chạy bộ là nền tảng của các môn thể thao. Ông quan niệm: “Sức khỏe, hạnh phúc, kiến thức” là những thứ không ai cho mình được, đều phải nỗ lực tự thân mà thành. Do đó, Ông ý thức được việc phải luôn giữ gìn bản thân về sức khỏe và coi đó là nguyên tắc nền tảng trong các nguyên tắc điều hành doanh nghiệp. Bởi lẽ, thân thể có khỏe mạnh, linh hoạt thì tinh thần mới sảng khoái, trí tuệ mới minh mẫn để đưa ra những quyết định sáng suốt. Một thân thể tráng kiệt và một khối óc minh mẫn sẽ giúp cho chúng ta hiện thực hóa các kỳ vọng và ước mơ… Mỗi người nên chọn cho mình một môn thể thao thích hợp. Khi rèn luyện thể lực cũng chính là cách để rèn luyện tinh thần và ý chí để luôn sẵn sàng và chủ động trong mọi vấn đề. Ông muốn họ nhận ra được tầm quan trọng của sức khỏe và sống một cuộc đời có lý tưởng. Một đời sống không có sức khỏe là vô nghĩa! Cũng giống như trong kinh doanh, Ông thường chủ động chọn sự vất vả, tự đặt thử thách cho bản thân bằng việc mặc áo mưa chạy bộ. Có lẽ, vị doanh nhân này đã chắt chiu được mấy trăm lít mồ hôi khi mặc áo mưa chạy bộ… Chơi thể thao cũng là văn hóa truyền thống của gia đình Ông. Ngày anh Đặng Hồng Anh còn nhỏ, Ông đã đưa con trai đi chơi quần vợt từ lúc 10 tuổi. Ông lý giải đam mê thể thao sẽ hạn chế những cám dỗ khác ngoài xã hội và điều này đã ăn sâu vào tâm trí của con trai Ông. Sau này trưởng thành và chiêm nghiệm lại, các con Ông đã thầm cảm ơn định hướng tưởng ngẫu nhiên nhưng lại rất có tầm nhìn như thế, bởi khi tham gia thể thao một cách chuyên nghiệp sẽ giúp hoàn thiện được tư duy vận hành cuộc sống. Thể thao và kinh doanh có những điểm tương đồng như sự 171
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành khổ công, ý chí, bản lĩnh và thủ thuật chiến đấu, nghiên cứu từng chiến thuật khác nhau cho từng đối thủ khác nhau. “Quản lý 5 lĩnh vực với quy mô đa ngành, hơn 120 đơn vị trực thuộc… nhưng tôi vẫn có thời gian chơi golf, chạy bộ… được. Chung quy là chúng ta biết sắp xếp thời gian. Tôi muốn minh chứng là chúng ta đừng đổ thừa cho thời gian để bỏ qua điều gì đó cần thiết trong cuộc sống của mình”, Ông cho hay. Đến nay, vị doanh nhân ấy vẫn đều đặn 1 tuần chơi golf 1 lần cùng các bạn bè thân hữu.
172
4. Một cuộc sống cân bằng Chỉ có làm tốt hay không tốt!
K
hông có việc lớn hay việc nhỏ, chỉ có làm tốt hay không tốt. Nếu nghĩ mình còn nhỏ, còn non mà tự ti, khúm núm thì không thể làm được gì”, tư duy này chi phối hầu hết đến công việc của Ông. Ông cho biết đây là câu mà Ông thường dùng để động viên các doanh nhân trẻ từ thế hệ này qua thế hệ khác. Nếu không có sự động viên thì các doanh nhân trẻ hay cán bộ nhân viên của mình sẽ rất dễ bị nhụt chí. Ông thường chứng minh với các bạn trẻ về câu chuyện đã đưa Sacombank, với số vốn gần 3 tỷ đồng, đứng trước sự cạnh tranh của các ngân hàng quốc doanh hoành tráng và trải qua bao nhiêu sóng gió của cơ chế, chính sách, thị trường nhưng vẫn tích lũy, kiên trì vượt khó và vươn lên trở thành ngân hàng thương mại hàng đầu Việt Nam. Chính vì thế, không có chuyện nhỏ, chuyện lớn mà chỉ có làm tốt hay không tốt mà thôi. Không riêng gì kinh doanh, cả trong công tác tổ chức hay cuộc sống cũng vậy. Ông luôn nói với cán bộ của Ông rằng, từ lúc còn ngồi trên ghế nhà trường đến khi mới chập chững lập nghiệp, mỗi khi nhận nhiệm vụ mới mà đã nghĩ rằng không phù hợp với năng lực của mình thì khó mà thành công. Ông muốn nói với thế hệ doanh nhân trẻ, đừng nghĩ mình nhỏ hay mình lớn mà hãy cố gắng làm hết sức mình, làm tốt nhất việc của mình.
173
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành Lan tỏa hành trình thiện nguyện, trách nhiệm của doanh nghiệp đối với cộng đồng Không chỉ dừng ở mục tiêu đảm bảo hiệu quả hoạt động mà cách nhìn của Ông với câu chuyện kinh doanh khi nào cũng đầy tính nhân văn. Với tâm niệm xã hội đã phân công cho mỗi người một phận sự thì với người doanh nhân, phận sự đó là làm sao tạo ra giá trị tối ưu nhất từ những ngành nghề mình tham gia, để từ đó cống hiến trở lại cho cộng đồng xã hội. Trong suốt hơn 4 thập kỷ hình thành và phát triển, Tập đoàn TTC đã thực sự tạo dựng niềm tin vào một tương lai mới của Việt Nam nhờ những nỗ lực không mệt mỏi trong việc tạo ra giá trị về kinh tế, xã hội và môi trường một cách bền vững, phát triển toàn diện. TTC luôn ý thức vai trò chia sẻ trách nhiệm của doanh nghiệp đối với cộng đồng. Đối với từng lĩnh vực hoạt động, tinh thần thiện nguyện luôn gắn liền với câu chuyện của mỗi ngành nghề khác nhau. Trong lĩnh vực Nông nghiệp, bên cạnh mục tiêu về lợi nhuận, TTC luôn đề cao lợi ích của tất cả các bên trong chuỗi sản xuất Mía đường, bao gồm các đối tác, người nông dân, người lao động, cộng đồng địa phương nơi nông trường và nhà máy trú đóng, cũng như hàng triệu người tiêu dùng đang trực tiếp hoặc gián tiếp sử dụng sản phẩm… Cụ thể, TTC ưu tiên thực thi trách nhiệm xã hội thông qua các hình thức, như: Chính sách hỗ trợ, đầu tư canh tác được triển khai mạnh mẽ, giúp người trồng mía có thu nhập ổn định; Thực hiện các hoạt động từ thiện. Đối với người tiêu dùng, cam kết mang lại sản phẩm chất lượng cao, an toàn cho sức khỏe. Đối với các khách hàng doanh nghiệp, đó là sự chia sẻ lợi ích và đồng hành lâu dài; Đối với môi trường và hệ sinh thái, từ khâu canh tác đến chế luyện, phân phối sản phẩm, TTC luôn hướng đến tiêu chí xanh - sạch - thân thiện với môi trường, trong đó tiêu biểu là các dự án triển khai sử dụng thiên địch và phân hữu cơ vi sinh trên đồng ruộng, dự án tiết kiệm hơi và năng lượng tại nhà máy, hoạt động sản xuất điện sinh khối 174
4. Một cuộc sống cân bằng bã mía, chiến lược phát triển sản phẩm đường Organic… Đối với lĩnh vực Năng lượng, việc hoàn thành và đi vào hoạt động các Nhà máy Điện mặt trời, Điện gió… sẽ đáp ứng nhu cầu sử dụng điện năng cho các hộ gia đình, làm giảm phát thải CO2 ra môi trường. Ngoài ra, các nhà máy không chỉ bổ sung nguồn cho lưới điện quốc gia mà còn mang lại việc làm và tạo thu nhập cho người dân địa phương, góp phần giải quyết các vấn đề an sinh xã hội. Với tôn chỉ “Cảm cộng đồng - Cùng trách nhiệm”, ngành Năng lượng TTC nói riêng đã không ngừng thực hiện nhiều chương trình thiện nguyện tại các tỉnh thành trong cả nước. Đối với ngành Bất động sản, điều TTC hướng đến đó chính là mỗi cư dân sẽ được hưởng hàng loạt lợi ích mà TTC mang lại để có thể an cư lập nghiệp. Đặc biệt, với quan niệm không bán mét vuông (m2) sàn bê tông mà đang bán môi trường sống cho khách hàng, vì thế TTC luôn xem chất lượng sản phẩm và sự hài lòng của khách hàng là yếu tố quan trọng. Với ngành Bất động sản Công nghiệp, việc phát triển mô hình khu công nghiệp gắn chặt giữa lợi ích kinh tế và bảo vệ môi trường được xem là hướng đi trọng tâm của Tập đoàn TTC. Sự phát triển nhanh chóng đặt ra yêu cầu phải có một mô hình khu công nghiệp mới theo những tiêu chuẩn tiên tiến về mức phát thải khí nhà kính, xử lý chất thải và không gian xanh, khuyến khích công nghệ tái chế, tái sử dụng năng lượng và chất thải. Vì vậy, TTC luôn hướng tới một nền sản xuất quan tâm đến môi trường, xã hội và đảm bảo phát triển bền vững. Cũng tương tự, với ngành Du lịch, trên nền tảng tinh thần sẻ chia yêu thương, ngành Du lịch TTC tổ chức các hoạt động thường niên nhằm chia sẻ các phần quà đến những cuộc đời chưa được may mắn, còn nhiều khó khăn tại các tỉnh, thành có các đơn vị của hệ thống du lịch TTC hoạt động. Bên cạnh đó, TTC và các Đơn vị trực thuộc còn thực hiện những hoạt động ý nghĩa, như: Tặng quà cho trẻ em mồ côi, 175
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành người già neo đơn vào những dịp Lễ Tết; Trao nhà tình nghĩa; Xây cầu giao thông nông thôn; Trao tặng học bổng cho học sinh nghèo vượt khó; Tài trợ phương tiện sinh kế; Tổ chức khám chữa bệnh và tặng quà cho bà con; Chia sẻ với người dân ở các địa phương tại Việt Nam và cả nước bạn; Chạy bộ vì sức khỏe cộng đồng;… Đặc biệt, mong muốn lan tỏa tinh thần tương thân tương ái, TTC đã thành lập Quỹ từ thiện “Chung tay vì cộng đồng TP.HCM”, trong đó doanh nhân Đặng Văn Thành đảm nhiệm cương vị Chủ tịch Quỹ, nhằm tiếp tục hành trình đưa tình yêu thương đến với khắp các vùng miền trên cả nước. Nguồn vốn hoạt động của Quỹ đến từ sự tham gia vốn của cá nhân Ông và các đơn vị trong Tập đoàn, xem như là hoạt động thiết thực hướng đến mục tiêu “Vì cộng đồng, phát triển địa phương” của TTC. Quỹ được ra mắt vào tháng 4/2016, đúng vào ngày sinh nhật Ông 11/4, với mong muốn truyền tải thông điệp về các hoạt động “Người thực - Việc thực” của TTC với cộng đồng xã hội. Đặc biệt, khi làn sóng dịch Covid-19 lần thứ 4 ở Việt Nam được đánh giá là khốc liệt hơn gấp nhiều lần so với 3 đợt dịch trước. Ở nơi chịu ảnh hưởng nặng nề nhất của dịch Covid-19, TP.HCM nói chung và Tập đoàn TTC nói riêng đã và đang cùng nắm chặt tay nhau trong cuộc chiến chống dịch, cùng nối dài và lan tỏa những hành trình nhân ái. Tính đến cuối năm 2021, TTC đã triển khai chuỗi chương trình thiện nguyện với tổng chi phí hơn 122 tỷ đồng, trong đó, Quỹ từ thiện “Chung tay vì cộng đồng TP.HCM” gần 7 tỷ đồng.
176
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành
Ông cảm thấy rất hạnh phúc khi được hát cùng với phu nhân - người phụ nữ đồng cam cộng khổ từ thuở hàn vi mà Ông yêu thương nhất.
178
4. Một cuộc sống cân bằng
179
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành
Với các con, sự tâm đầu ý hợp không chỉ trong công việc, trong cuộc sống mà còn thể hiện qua những bản nhạc trữ tình mà cha và con cùng hát.
180
4. Một cuộc sống cân bằng
Ông thường hay nói, âm nhạc làm cho mình gần gũi với mọi người hơn, buông bỏ được mọi khó khăn…
181
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành
Một trong những chuyện đặc biệt về doanh nhân Đặng Văn Thành đó là việc Ông mặc áo mưa chạy bộ giữa trời nắng suốt vài chục năm để lưu giữ những giọt mồ hôi của chính mình.
Ông chia sẻ, mỗi ngày đều đặn chạy, không quản ngại trời nắng hay mưa…
182
4. Một cuộc sống cân bằng
Ông khẳng định, “Chấp nhận lùi một bước để tiến ba bước, đó là tố chất của người lãnh đạo. Giống như chơi golf, khi một đường banh đã hỏng, phải bỏ ngay, đừng cố lao theo nữa. Lập tức phải chuyển qua hướng khác…”
183
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành
Quỹ từ thiện “Chung tay vì cộng đồng TP.HCM” ra đời với tâm huyết cộng hưởng các giá trị thiết thực cho cộng đồng xã hội.
Ông luôn muốn mang đến những điều tốt nhất cho phu nhân của mình, và một trong những cách Ông thực hiện đó chính là quan tâm đến quê hương Bến Tre của vợ.
184
4. Một cuộc sống cân bằng
Ông xây dựng đường làng, xây và duy trì Thư viện Đặng Huỳnh để mang đến tri thức cho các em học sinh, trao tặng học bổng cho trẻ em nghèo… và xem đó là một phần trách nhiệm và cam kết đồng hành với địa phương.
Lễ trao học bổng khuyến học “TTC - Nâng bước thành công” đã được tổ chức liên tục 36 năm liền (1985 - 2021) cho các em học sinh từ cấp Tiểu học, THCS và THPT trên địa bàn tỉnh Bến Tre.
185
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành
Ông cùng phu nhân trực tiếp tham gia hiến máu bởi Ông luôn tâm niệm hiến máu tự nguyện không chỉ là trách nhiệm đối với cộng đồng mà còn là niềm vui khi giọt máu cho đi của mình có thể đem đến sự sống cho người khác.
186
“Đạo đức, hạnh phúc của cha mẹ ảnh hưởng rất nhiều đến sự hình thành và phát triển của con cái” là quan niệm của ông bà doanh nhân Đặng Văn Thành trong cách nuôi dạy con. Do đó, ông bà luôn đặt tôn chỉ “Kinh doanh là sứ mệnh không phải là quyền lợi” lên hàng đầu, triển khai các chương trình thiện nguyện, nối dài hành trình nhân ái, thể hiện trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp Việt với cộng đồng, xã hội.
“Để vun đắp một thương hiệu có thị phần, thị trường, thì một nhà quản trị doanh nghiệp phải thấy được điều đó. Cũng cần thấy rằng tuổi thọ doanh nhân không có, chỉ có trách nhiệm cống hiến đời này sang đời khác, kể cả thế hệ này sang thế hệ khác”. Doanh nhân Đặng Văn Thành
PHẦN 5
DOANH NHÂN CŨNG PHẢI CÓ CẢM XÚC
5. Doanh nhân cũng phải có cảm xúc
M
ột câu nói của Ông được nhiều người tâm đắc, đó là làm doanh nhân cũng phải có cảm xúc! Bởi theo Ông, từ chuyện nhỏ đến chuyện lớn, làm gì cũng phải có cảm xúc, nhất là kinh doanh thì mới làm tốt được và làm được nhiều điều ý nghĩa. Có cảm xúc, đam mê mới có động lực và mới truyền được lửa cho nhân viên. Ông Đặng Văn Thành rất đam mê kinh doanh, nhưng khi nói về nghệ thuật quản trị và thuật dùng người, Ông say sưa như thể một vị giáo sư tài ba trên giảng đường đại học. Với doanh nhân Đặng Văn Thành, trước hết, cần phải có hoài bão của một doanh nhân. Là người trụ cột trong gia đình, mình càng phải ý thức được điều này. Phải trau chuốt ngôn từ, hành động, cho tới mỗi quyết sách phải hết sức cẩn trọng. Phải có sự trao đổi khi quyết định các công việc chung chứ không được độc đoán, chuyên quyền. Bản thân doanh nhân hãy xây dựng nguyên tắc sống cho riêng mình để tạo ra sự khác biệt và có đủ khả năng dẫn dắt một tập thể. Là lãnh đạo, đừng tự mãn, tự phụ, cần tự tin nhưng không được tự cao, đừng bảo thủ và không cục bộ. Đặc biệt, không nên có tâm lý sợ thuộc cấp giỏi hơn mình. Là lãnh đạo, cần phải dành thời gian biểu của mình để trau dồi thêm kiến thức, chuyên môn, rèn luyện thêm những kỹ năng mà mình còn cảm thấy chưa yên tâm - đặc biệt là kỹ năng khái quát. Phải nghiêm khắc với chính mình về mặt kỹ cương và đạo đức. Là doanh nhân, cần say mê công việc nhưng không nên say mê quyền lực... Lúc nào Ông cũng dành thời gian trau dồi kiến thức. Ông rất đam mê đọc sách và chia sẻ với mọi người những thông tin mình thu nhận được. Ông thực hiện phương pháp “mưa dầm thấm lâu” để các con, các cộng sự của mình nhận thức ra ý nghĩa trong công việc. Ông sưu tập và đọc gần như đầy đủ tủ sách dạy làm người 193
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành của Nguyễn Hiến Lê, và coi đó như kim chỉ nam để trao truyền cho con cháu. “Phải lấy kinh nghiệm của mình cộng với sức bật của người trẻ, họ góp ý mình nghe, còn quyết là mình. Nguyễn Hiến Lê là người ảnh hưởng đến tôi nhiều nhất, để tập thói quen lắng nghe và thói quen khái quát, có kỹ thuật truyền lửa, hùng biện. Cái này có thể học được!”, Ông cho hay.
194
5. Doanh nhân cũng phải có cảm xúc Chiến lược quản trị hiền tài
B
áo chí thường hay nhắc tới câu nói của Ông: “Rủi ro chúng ta khẩu vị được, chúng ta dự phòng được, như mùa mưa dự phòng gì, mùa nắng dự phòng gì đều có khẩu vị dự phòng, thậm chí chúng ta kinh doanh được, ví dụ như dịch vụ bảo hiểm. Nhưng rủi ro của mọi rủi ro là con người và con người là tài sản vô giá của doanh nghiệp, nhưng họ không phải sở hữu của doanh nghiệp”. Chúng ta có thể mua một chiếc xe đẹp, đồng hồ sang nhưng không mua được con người. Cho nên, Ông có phương pháp đào tạo để nhân sự trở thành những con người mà họ mong muốn. “Người lãnh đạo giỏi là người đưa ra được nhiều mục tiêu và dẫn dắt mọi người làm theo. Người lãnh đạo giỏi là hạt nhân của những người tài, phải có cấp dưới là những nhân tài thật sự, phải chỉ ra được người có thể thay thế mình làm tốt những công việc đã đề ra”. Với Ông, đỉnh cao của một doanh nhân phải là một nhà quản trị giỏi! Vì thế, quan điểm của Ông cũng khác, cho dù 4.0 hay 5.0 thì con người vẫn rất quan trọng, máy móc chỉ là công cụ tiện ích, con người không thông suốt thì không làm được gì. Nói vậy, để thấy quản trị một con người rất quan trọng. Điều quan trọng nhất của người lãnh đạo là giữ người. Ông luôn nói với đội ngũ cán bộ nhân viên nếu Ông có một định hướng, kế hoạch nào đó ảnh hưởng đến xã hội, thì lúc ấy mọi người không cần phải theo Ông. Quan điểm của Ông, mỗi người chỉ cần làm tốt trách nhiệm của một công dân thì tự nhiên TTC sẽ tốt, đó là lý tưởng cuộc sống thực sự có ý nghĩa, cũng chính là điều cốt lõi làm nên thành công của TTC. Mỗi lần gặp anh em, cộng sự, phát biểu sau cùng của Ông lúc nào cũng nung nấu ý chí này với cán bộ của mình, gieo vào đội ngũ nhân sự hạt mầm lý tưởng đó, bởi đó chính là chân lý. Trong đó, Ông nhấn mạnh sự đóng góp của toàn thể nhân viên, “không thể thấy của là giành cho riêng mình”. Tại nhiều buổi chia sẻ với doanh nghiệp SMEs (các doanh 195
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành nghiệp vừa và nhỏ) và Startup (công ty khởi nghiệp), Ông hay nói về 5 điều tạo nên giá trị của doanh nghiệp tư nhân: Một là tạo ra giá trị gia tăng cho xã hội qua cân bằng cán cân thương mại; Hai là tạo giá trị gia tăng cho khách hàng, để tạo năng lực cạnh tranh; Ba là tạo giá trị gia tăng cho nhân viên; Bốn là tạo giá trị giá tăng cho nhà đầu tư và thứ Năm là phải nộp ngân sách nhà nước, đóng góp cho cộng đồng xã hội. Ngoài ra, Ông còn chia sẻ 12 nguyên tắc đối với quản trị doanh nghiệp chuyên nghiệp và hiệu quả với những điểm nhấn rất rõ nét. Đọc và nghe những chia sẻ của Ông người ta sẽ hiểu tại sao Ông có thể vận hành Sacombank từng thành công tới như vậy, và tiếp theo sau này là Tập đoàn TTC. Ông thường ví von công ty giống như một con tàu, vậy con tàu đó phải làm thế nào để giữ được nhân viên, nhất là trong lúc khó khăn nhất? Chia sẻ về điều này, Ông cho hay: Doanh nghiệp như một con tàu phải thật tốt từ nội thất, thiết bị, máy móc, nó đi đến trạm và ai xuống thì xuống, ai lên thì lên. TTC cũng vậy, cũng có người vào, người ra. Nhưng làm sao nhân viên ra đi là do mình yêu cầu họ, vì không phù hợp và vì lý do gì đó chứ không phải do “nội thất” của mình kém nên họ phải xuống đi tàu khác. “Nội thất” đó chính là chế độ đãi ngộ, chính sách, các đặc quyền ưu đãi... Và đợt dịch Covid-19 đã chứng minh được tinh thần doanh nhân, đó là tinh thần luôn đổi mới, sáng tạo và cầu thị. Chính phủ chỉ lo chính sách, bản thân doanh nghiệp phải tự nhận thức để thay đổi. Thị trường lao động có sự cạnh tranh rất khốc liệt. Đối với nhân sự trong những doanh nghiệp mà Ông từng làm lãnh đạo, Ông đặc biệt theo trường phái “hiền tài” chứ không phải “nhân tài”. Bởi theo Ông, nhân tài có thể thuê được nhưng hiền tài phải nuôi dưỡng, tự đào tạo, xây dựng dần. Hiền tài phải có ở mọi cấp, là những người gắn bó lâu dài cùng doanh nghiệp. “Tin vào những hiền tài để tạo sự thăng tiến cho họ ở tổ chức, nếu không họ sẽ ra đi. Gieo cho đội ngũ của mình ý 196
5. Doanh nhân cũng phải có cảm xúc nghĩa của kinh doanh, để họ cùng mình xây dựng nên một tổ chức tốt đẹp”. Chẳng hạn, khi giao nhiệm vụ cho một công ty trực thuộc hoặc một chi nhánh, phải coi lãnh đạo tại địa phương là một đại sứ kinh tế, để họ thấy cuộc sống của họ ý nghĩa vô cùng. Cũng theo Ông, nếu không có lực lượng hiền tài thì không bao giờ phát triển được. Nhân sự đi cùng doanh nghiệp “mà không hết lòng thì chỉ biết lấy tiền bỏ túi, sẽ không biết đó là chén cơm chung phải cùng nhau gánh vác”. Trong bối cảnh hiện nay, tìm người tài có chất xám cao ngoài xã hội không hề dễ, kể cả có thì với những doanh nghiệp trẻ sẽ không có đủ kinh phí để thuê. Lời khuyên của Ông là phải hết sức bình tĩnh, phải trải qua quá trình “cấy mô, đào tạo”. Điều quan trọng nhất của người lãnh đạo là giữ người. Đặc biệt là để xây dựng thành văn hóa riêng của TTC thì khó gấp bội phần. Như khoảng thời gian vừa qua, khi dịch bệnh Covid-19 diễn ra, cần phải có sự chăm sóc, ân cần hơn thường ngày để động viên, chia sẻ tới từng cán bộ nhân viên. Đặc biệt, ngay thời khắc cao điểm của dịch bệnh, TTC tập trung lo việc tiêm vaccine để tạo miễn dịch cho tất cả mọi người trong công ty. “Lúc này không lo thì khi nào lo được”, Ông cho hay. Như Ông từng chia sẻ: “Mình là chủ doanh nghiệp, phải truyền đạt đến toàn thể nhân sự biết chiến lược của công ty, cho họ thấy “ngày sao nhanh quá, năm sao chậm quá” để họ yên tâm, gắn bó, không bị sao lãng bởi đối thủ, tự hào đứng trong tổ chức lớn và gìn giữ, vun đắp nó”. Trước đây và cả bây giờ, dưới góc nhìn quản trị của Ông, theo Chủ tịch TTC, chiến lược phát triển đâu cần bảo mật, hãy để cho nhân viên hiểu và tự hào với chiến lược đó. Theo Ông, muốn tạo nền tảng vững chắc để quản trị và giám sát doanh nghiệp, phải định rõ được chiến lược phát triển của doanh nghiệp ít nhất 5 - 10 năm, từ đó điều hành theo từng năm, quý, tháng. Biết rõ về chiến lược của doanh nghiệp, mỗi người sẽ thấy vị trí làm việc ở cấp nào cũng quan trọng nên sẽ làm tốt vai trò của mình, phát huy năng lực. 197
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành “Tâm - Tầm - Tài” của người lãnh đạo
Ô
ng nói rằng, Ông muốn gửi các lớp thế hệ kế cận những khái niệm mà Ông đúc kết được sau hơn 42 năm tham gia thương trường và đã trải qua nhiều thăng trầm. Có những điều mà hầu như không thể tìm thấy ở sách vở, mà nếu muốn tiến xa hơn trong “nghề lãnh đạo”, Ông bảo hãy chiêm nghiệm những điều sau đây. Với Ông, lãnh đạo phải là người có đủ 3 tiêu chí “Tâm - Tầm - Tài”. Trong 3 chữ này, chữ “Tài”, khái niệm này cực kỳ đơn giản. Với kiến thức bài vở thì được vun đắp từ đào tạo, duy trì thông qua trau dồi và cập nhật. Tố chất thiên phú khi cá nhân có được khả năng nắm bắt được những kiến thức bài vở này một cách nhanh chóng hơn. Nhưng quan trọng hơn, chính là kỹ năng chịu lắng nghe từ những người xung quanh, khái quát được vấn đề, và tập hợp được quần chúng. Một lãnh đạo nếu biết tận dụng cả kiến thức và kỹ năng, thì đi đến đâu, ở công ty nào, thì cũng dễ được “trên thuận, dưới hòa, ngang hợp tác” và dễ quy phục được những người giỏi để đi theo mình. Bên cạnh đó, cần phải có thời vận. Kết hợp lại sẽ thấy, mỗi người nếu chuẩn bị sẵn cái nền móng về kiến thức và kỹ năng, thì dễ nắm bắt khi các cơ hội trong thời vận đến với mình. Nếu không có đủ “Tài”, thì dù cơ hội có đến nhiều lần, thì cũng như “máy bay nằm ở bãi đáp mà thôi”. Với chữ “Tâm”, đối với lãnh đạo, khái niệm chữ “Tâm” nằm ở sự đạo đức, lòng trung thành, tính nhân văn thể hiện trong từng suy nghĩ, hành động và lời nói. Một chữ “Tâm” được trọn vẹn khi được trau chuốt cho chính bản thân mình và gia đình mình trước, sau đó là cho những người đi theo mình, những người đi theo tổ chức của mình, rồi mới cho xã hội. Người lãnh đạo có “Tâm” sáng, thì mới không hổ thẹn những việc mình làm, và những người đi theo cũng sẽ cộng hưởng được và thắp truyền nó cho cả một tổ chức. Chữ “Tầm” - đây là yếu tố quan trọng nhất để quyết định sự vượt trội của một lãnh đạo so với những người đồng cấp 198
5. Doanh nhân cũng phải có cảm xúc khác, nó cũng là yếu tố làm nên sự vượt trội giữa những đối thủ cạnh tranh. “Tầm” - ở đây Ông khái niệm Tầm - là Tầm nhìn chính là khả năng nhìn thấy những điều mà người khác chưa nhìn thấy được. Nếu ai cũng thấy, cũng biết và khẩu vị được, thì những điều đó không còn được gọi là “Tầm nhìn” nữa. Cũng giống như vaccine trong giai đoạn cao điểm của dịch bệnh, tầm quan trọng của vaccine nằm ở thời điểm được tiêm, thì mức độ thành công của “Tầm nhìn” là nằm ở thời điểm được nhìn thấy và các hành động để chinh phục nó. Nếu đem khái niệm về “Tầm nhìn” này vào các thương vụ, các quyết sách, vào các chiến lược hành động 5 năm 10 năm của một doanh nghiệp, thì theo Ông “không có khó khăn nào cản bước được chúng ta!”.
199
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành Công thức quản trị cho doanh nghiệp Việt
T
rong kỷ nguyên mới, đòi hỏi các doanh nhân phải có khái niệm về quản trị số, kiểm soát số và điều hành số. Ông đã từng chia sẻ, Ông có cơ hội gặp gỡ và nói chuyện với ông Trương Gia Bình, Chủ tịch Tập đoàn FPT cùng một số doanh nhân khác về vấn đề chuyển đổi số, và mọi người đều khẳng định, đó là xu thế tất yếu và chúng ta cần chủ động. Có thể nói công nghệ thông tin bây giờ là một “giáo phái”, tín đồ đông lắm. Ví dụ điển hình là mỗi người hiện nay đều có một vật bất ly thân là điện thoại thông minh. Những doanh nhân nếu không có sự chuẩn bị tốt có thể bị lạc hậu. Chúng ta có thể thấy, dịch bệnh Covid-19 khiến tất cả phải nhận thức lại sức mạnh của thương mại điện tử. Thương mại số, kinh tế số dựa trên nền tảng “quản trị chuẩn mực, điều hành chuyên nghiệp, kiểm soát trách nhiệm”. Tất cả quy chế, quy trình phải tinh gọn và hệ thống dùng công nghệ để vận hành. Khoa học công nghệ sẽ trở thành vật bất ly thân đối với các doanh nghiệp, doanh nhân. Các doanh nghiệp cần phải có chiến lược, kế hoạch của từng thời kỳ, xây dựng ngân sách phù hợp, đồng bộ. Đầu tư về công nghệ tất nhiên sẽ tăng năng lực cạnh tranh, nhưng nếu không có quyết tâm, không hiểu rõ bản chất thì khi vừa đầu tư công nghệ, vừa giữ lại bộ máy cồng kềnh, kém năng lực sẽ tốn chi phí kép. Hiện Ông đang là Chủ tịch Câu lạc bộ Thương hiệu Việt (VBC). Đúng như lời hứa, sau khi tình hình dịch bệnh được kiểm soát và ổn định hơn, Ông đã có cuộc gặp gỡ để chia sẻ với các doanh nhân về vấn đề chuyển đổi số. “Chúng ta đang cần những diễn đàn để doanh nhân trẻ nhìn thấy được tính bức thiết của hội nhập kinh tế thế giới và tầm quan trọng của chuyển đổi số trong thời đại ngày nay”. Chia sẻ tại sự kiện Lễ kỷ niệm 3 năm thành lập Câu lạc bộ Thương hiệu Việt ngày 17/10/2021, Ông đã cho biết: Những 200
5. Doanh nhân cũng phải có cảm xúc thương hiệu và doanh nghiệp của Câu lạc bộ Thương hiệu Việt tuy có thể khác nhau về quy mô, chiến lược nhưng tất cả đều có điểm chung là mục tiêu phát triển không ngừng, đóng góp cho sự phát triển chung của cộng đồng xã hội. Theo Ông, trong bối cảnh thành phố và nhiều địa phương đang ra sức giao thương, sản xuất để mau chóng phục hồi lại nền kinh tế, Câu lạc bộ tiếp tục phát huy - kêu gọi sự chung tay, quyết tâm của hội viên và doanh nghiệp vì sự bứt phá mạnh mẽ hậu đại dịch. Cũng trong khuôn khổ chương trình, Câu lạc bộ đã thông qua việc thành lập Ban Chuyển đổi số như một sứ mệnh quan trọng trong thời gian sắp tới khi kinh tế hậu đại dịch đã và đang chuyển đổi số một cách mạnh mẽ. Theo người đứng đầu Tập đoàn TTC, các thế hệ doanh nhân trẻ phải có bản lĩnh bước ra toàn cầu. Thế hệ doanh nhân đời đầu như Ông có thể thua thế hệ doanh nhân trẻ về sử dụng công nghệ nhưng nguyên lý về công nghệ thì không thể khẳng định ai hơn ai. Công nghệ khiến các lĩnh vực kinh doanh truyền thống gặp phải khó khăn thật sự. Nếu chậm chân trong cuộc cạnh tranh này, doanh nhân sẽ thất bại thê thảm.
201
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành Nguồn cảm hứng, lan tỏa sâu sắc về các giá trị “dụng nhân”
M
ột trong những điều quan trọng nhất đối với một người lãnh đạo là nghệ thuật sử dụng con người. Nhân tố con người là yếu tố nền tảng, cốt lõi, thúc đẩy sự phát triển bền vững của cả doanh nghiệp. Vì vậy, Ông luôn hướng dẫn các thuộc cấp điều hành cần phải biết cách dùng người một cách khôn ngoan để tận dụng hết nguồn nhân lực sẵn có. Ông tâm đắc với câu nói “Dụng nhân như dụng mộc” của dân gian. Ý nói việc dùng người cũng như việc dùng gỗ. Người thợ khéo khi biết sử dụng cây, gỗ đúng theo ý định trên cơ sở hiểu biết, phân tích đánh giá từng chủng loại phù hợp với từng yêu cầu thì sẽ đem lại hiệu quả vô cùng cao. Áp dụng triết lý đó trong quản trị doanh nghiệp đặc biệt là trong quản trị nhân lực thì người lãnh đạo cần phải tìm ra điểm mạnh thật sự của mỗi nhân sự, tổ chức, sắp xếp công việc để tận dụng điểm mạnh của nhân sự đó. Một điểm đặc biệt trong tuyển dụng nhân sự của doanh nhân Đặng Văn Thành, đó là thẳng thắn trao đổi với nhân sự mới về những xung đột của doanh nghiệp để họ đưa ra quyết định phù hợp và không “đứng núi này, trông núi nọ”. Là người tâm huyết, Ông chia sẻ về chuyện “nuôi người tài” là: Để doanh nghiệp “không có tuổi” thì việc quan trọng nhất là gây dựng đội ngũ kế thừa. “Mọi rủi ro có thể dự phòng được, nhưng rủi ro của mọi rủi ro vẫn là con người. Con người là tài sản vô giá của doanh nghiệp nhưng họ lại không thuộc sở hữu. Quản lý một con người có tài lại không phải dễ, phải biết giữ họ bằng chính sách, chế tài hợp lý”. Do đó, tại TTC, Ông hiểu rằng, đồng hành cùng với đại gia đình TTC trong suốt chặng đường hơn 42 năm hình thành và phát triển, không thể nào thiếu được đội ngũ cán bộ nhân viên từ khắp mọi miền ở trong và ngoài nước, mang trong mình đủ Đức và Tài, đang ngày đêm miệt mài với công việc tại vị trí của mình, cố gắng hoàn thành tốt nhất những mục tiêu được lãnh đạo tin tưởng giao phó. Thấu hiểu chính
202
5. Doanh nhân cũng phải có cảm xúc họ là những thuyền viên ưu tú, góp phần không nhỏ đưa con thuyền TTC đạt được vị thế và quy mô sánh vai với các thương hiệu lớn trong khu vực và cả quốc tế. Với quan điểm xuyên suốt của cá nhân Ông và của Lãnh đạo Tập đoàn: “Con người là tài sản quý giá nhất của doanh nghiệp”. Bên cạnh những chính sách thi đua khen thưởng được áp dụng theo các giá trị chuẩn mực trong chiến lược Quản trị Nguồn nhân lực, Ông đặc biệt quan tâm đến việc ghi nhận đối với những cán bộ nhân viên có những thành tích vượt trội, gắn bó với thương hiệu TTC trên chặng đường sự nghiệp của mình. Trên cơ sở đó, ngày 09/4/2021, Ông đã chính thức thành lập “Câu lạc bộ Cán bộ Trung kiên TTC” với mục đích tạo môi trường để cùng trau dồi những kỹ năng, kinh nghiệm, hình thành sự gắn kết sâu rộng, đồng thời vinh danh và mang lại những giá trị cho các cá nhân xuất sắc đã có nhiều đóng góp cho sự nghiệp xây dựng và phát triển của Tập đoàn. Những Hội viên của Câu lạc bộ đều đáp ứng các tiêu chí xét duyệt tư cách khắt khe, đóng góp đặc biệt với TTC, Công ty có vốn đầu tư, có thâm niên, đóng góp, đạt được những thành tích nổi bật được Tập đoàn công nhận. Tôn chỉ và mục đích hoạt động của Câu lạc bộ Cán bộ Trung kiên TTC chính là: Khơi gợi, lan tỏa niềm tự hào của Hội viên Câu lạc bộ và tạo động lực phấn đấu cho toàn thể cán bộ nhân viên trực thuộc Tập đoàn; Kiến tạo hình ảnh TTC là nơi quy tụ của những cán bộ nhân viên có phẩm chất của hiền tài, từ đó quảng bá thương hiệu TTC trên thị trường tuyển dụng để thu hút nhân tài; Câu lạc bộ là nơi sinh hoạt của các Hội viên để chia sẻ những kỹ năng làm việc hiệu quả và kinh nghiệm quản trị thực tiễn nhằm hình thành sự gắn kết sâu rộng giữa từng Hội viên, từ đó tạo nên sự phối hợp nhịp nhàng để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao; Tổng hợp các đề xuất và đánh giá để vinh danh các cá nhân xuất sắc đã có nhiều đóng góp cho sự nghiệp xây dựng và phát triển của Tập đoàn TTC. 203
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành Đóng vai trò là “Ngọn cờ tại cơ sở”, các Hội viên Câu lạc bộ Cán bộ Trung kiên TTC ngoài chế độ, phúc lợi được hưởng theo quy định của Công ty nơi mình làm việc thì còn được hưởng các chế độ ưu đãi rất đặc biệt. Đây chính là một hình thức công nhận quá trình đóng góp và cống hiến của tất cả các Hội viên. Câu lạc bộ Cán bộ Trung kiên TTC ra đời đã và đang, sẽ là nguồn cảm hứng, lan tỏa sâu sắc đến toàn thể cán bộ nhân viên các cấp về các giá trị nhân bản mà Lãnh đạo Tập đoàn luôn hướng tới trong quá trình điều hành tổ chức. Niềm tự hào sẽ được nhân lên nhiều lần, khi chính họ biết được rằng Tập đoàn luôn đồng hành, luôn dõi theo và luôn trân trọng công sức đóng góp của tất cả các cá nhân, Đơn vị, Công ty.
204
5. Doanh nhân cũng phải có cảm xúc Không có thi đua thì không bao giờ có tiến bộ Song song với việc tập trung vào các chỉ tiêu, kế hoạch đã đề ra, Ông luôn đề cao phương châm “Không có cạnh tranh thì không bao giờ phát triển, không có thi đua thì không bao giờ có tiến bộ”. Ông thường chia sẻ, trong một gia đình nhỏ, ngày Tết mọi người cùng nhau dọn dẹp, quây quần bên nhau sau thời gian làm việc vất vả; Ngày lễ mừng thọ - con cháu cùng nhau chuẩn bị để dành những điều tốt đẹp nhất cho bậc sinh thành… Tại mỗi quốc gia đều có những ngày lễ, ngày kỷ niệm, như kỷ niệm một sự kiện lịch sử quan trọng, ngày Quốc khánh, hoặc có thể là một lễ kỷ niệm tôn giáo như lễ Giáng sinh, lễ Phật Đản…, hoặc có thể là ngày truyền thống, ngày để cùng nhau thi đua như Ngày Thầy thuốc, Ngày Nhà giáo, Ngày toàn dân phòng cháy chữa cháy… Không phải ngẫu nhiên mà những ngày lễ, sự kiện trọng đại như vậy đều được quan tâm đặc biệt mà trên tất cả đó chính là văn hóa: Văn hóa của một gia đình, văn hóa của một quốc gia. Trong doanh nghiệp cũng vậy. Ông suy nghĩ về các phong trào thi đua nội bộ. Mục đích nhằm tạo sự chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức và hành động đối với toàn thể cán bộ nhân viên, tăng cường kỷ cương, kỷ luật qua đó tiếp tục xây dựng hình ảnh đội ngũ nhân sự TTC chuẩn mực, tạo môi trường làm việc văn minh, hiện đại, chuyên nghiệp, trách nhiệm, minh bạch, hiệu quả. Đây là phương pháp quản trị điều hành được đúc kết và áp dụng xuyên suốt trong toàn bộ Tập đoàn, đóng vai trò là chất xúc tác, bổ trợ một cách hiệu quả cho hoạt động sản xuất kinh doanh nói chung. Hơn nữa, việc duy trì sự kỷ luật, tinh thần đoàn kết, sáng tạo thông qua các chương trình thi đua khen thưởng là yếu tố quyết định đến tính bền vững trong sự phát triển dài hạn của tổ chức. Trên cơ sở đó, ban lãnh đạo Tập đoàn mà người quan tâm sâu sắc nhất là Ông, yêu cầu các Đơn vị thành viên thực hiện 205
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành các nhiệm vụ trọng tâm bắt buộc như đăng ký tối thiểu 3 chương trình thi đua khen thưởng tại đơn vị của mình trong một năm với cách thức chọn các ngày lễ kỷ niệm quan trọng của Tập đoàn và của từng Đơn vị có nội dung liên quan và hỗ trợ cho công tác chuyên môn, công việc đặc thù, có tính chất cổ vũ, khích lệ những sáng kiến, tài năng, những tấm gương cán bộ nhân viên có tay nghề cao, tâm huyết với nghề và với sự phát triển chung của Tập đoàn TTC. Các chương trình thi đua sau khi được ban lãnh đạo phê duyệt, sẽ được chọn làm ngày tổ chức thường niên, không thay đổi từ năm 2022 trở về sau. Các chương trình ý nghĩa, mạnh mẽ để có thể tạo chất xúc tác thống nhất và gắn kết đội ngũ. Đồng thời, Ông yêu cầu phong trào thi đua phải được thực hiện thường xuyên, nêu cao trách nhiệm, vai trò của người đứng đầu từng công ty, từng đơn vị, từng phòng ban. Đặc biệt, quá trình đánh giá thành tích và tính hiệu quả của từng phong trào thi đua luôn sự tham gia của Ban Kiểm soát Tập đoàn, hoặc các Bộ phận phụ trách Ủy ban Kiểm toán, Kiểm toán nội bộ của các Đơn vị với hình thức phù hợp. Các thành tích trong các chương trình thi đua này được xem như một tiêu chí góp thêm một phần tiêu chí trong việc xếp hạng thi đua khen thưởng hằng năm của từng cá nhân, bộ phận, đơn vị. Một số chương trình tâm huyết của Ông đó chính là: Chương trình thi đua Tháng “Duy tu, bảo dưỡng” được tổ chức định kỳ hằng năm nhằm bảo đảm công tác duy tu bảo dưỡng tại tất cả các đơn vị được diễn ra xuyên suốt, hiệu quả, đảm bảo được tốt nhất tình trạng hoạt động của cơ sở vật chất với mức kinh phí nằm trong kế hoạch ngân sách được duyệt hằng năm. Việc tổng ra quân dọn dẹp, duy tu, bảo dưỡng các trụ sở đơn vị, nhà kho, nhà xưởng, chi nhánh, dự án bất động sản, khách sạn, khu du lịch, khu nghỉ dưỡng... trên phạm vi toàn Tập đoàn. Hay như Chương trình Ngày 5S TTC được ra quân đồng loạt vào ngày 5 tháng 5 hằng năm với mục tiêu xây dựng môi trường làm việc “Xanh - Sạch - Đẹp - Chuyên nghiệp”, góp phần nâng cao hình ảnh thương hiệu, hiệu suất làm việc cho mỗi cán bộ nhân viên. Ông luôn tâm đắc với 206
5. Doanh nhân cũng phải có cảm xúc hoạt động 5S bởi Ông chia sẻ, tại Nhật Bản hầu hết tất cả các công ty đều áp dụng nguyên tắc 5S như một nền tảng thước đo giúp thành công trong hệ thống quản lý chất lượng sản phẩm cũng như quy trình sản xuất của doanh nghiệp. Còn Singapore, không chỉ được mệnh danh là “Con rồng Châu Á” với nền kinh tế phát triển vượt bậc mà còn được biết đến là “Thành phố cây xanh”, “Thành phố sạch nhất thế giới”. Chính vì vậy, Ông cho rằng, sự chỉn chu, sạch sẽ, quy củ sẽ giúp từng con người thành công, từng doanh nghiệp thành công. Đặc biệt, cuộc thi “Hiểu và Cảm TTC” thuộc chuỗi hoạt động chào mừng kỷ niệm ngày hình thành Tập đoàn TTC 28/7 hàng năm cũng là một chương trình thi đua mà Ông luôn khuyến khích toàn thể cán bộ nhân viên tham gia. Bởi thông qua cuộc thi này sẽ giúp củng cố nhận thức của đội ngũ nhân sự về TTC, các ngành nghề hoạt động, các đơn vị thành viên, sản phẩm dịch vụ; Nâng cao lòng tự hào trong nội bộ về văn hóa, con người, sản phẩm dịch vụ và thương hiệu TTC. Cuộc thi còn là dịp để lồng ghép những thông điệp muốn truyền tải của ban lãnh đạo đến từng cán bộ nhân viên. Bên cạnh đó, khi mà tổ chức đã phát triển với quy mô ngày càng lớn, đa vùng miền, đa văn hóa từ các Công ty thành viên với hơn 6.200 cán bộ nhân viên, thì bên cạnh hệ thống văn bản lập quy, các quy trình, quy chế,… thì vẫn cần một quy định định hình và thiết lập khuôn mẫu cư xử, hành vi, thái độ của tất cả. Bắt nguồn từ việc tạo lập thói quen, để thiết lập chuẩn mực, hình thành ý thức và phát triển con người đồng lòng đồng sức. Từ nền tảng đó, chính sách về Văn hóa doanh nghiệp được hoàn thiện và chuẩn bị chu đáo, tạo nên những thay đổi vô cùng tích cực mà Ông tin rằng toàn thể cán bộ nhân viên đều có thể cảm nhận được. Ngoài ra, Ông rất tâm đắc với Chương trình Giám đốc lưu động - một điểm nhấn mạnh về văn hóa quản trị điều hành theo công thức của cha đẻ “Đặng Văn Thành”. Qua mỗi kỳ Giám đốc lưu động, các điểm hạn chế, tồn tại tại mỗi đơn vị 207
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành sẽ giảm dần do được kịp thời phát hiện và khắc phục; Văn hóa phản biện tích cực được chia sẻ theo quan điểm cùng hiểu, cùng làm. Ông tiếp tục triển khai nhiều chính sách nhân sự, đào tạo… độc đáo và mang lại hiệu quả cao về mặt thực tiễn, ví dụ như duy trì sinh hoạt các Câu lạc bộ Marketing TTC, Câu lạc bộ Hành chính TTC… để tất cả cán bộ nhân viên có cơ hội chia sẻ, học hỏi lẫn nhau, trau dồi kinh nghiệm, tối ưu hóa hiệu quả công việc. Có thể nói, công tác tổ chức nhân sự, công tác đào tạo, phong trào thi đua… là các hoạt động then chốt mà Ông quan tâm nhất trong bước đường phát triển hoạt động của Tập đoàn.
208
5. Doanh nhân cũng phải có cảm xúc “Phải nghiêm khắc với chính mình về mặt kỹ cương và đạo đức. Và sẽ thật sự hạnh phúc khi chúng ta đưa được nghệ thuật vào công tác lãnh đạo của mình”.
Câu lạc bộ Thương hiệu Việt thuộc Hiệp hội Doanh nghiệp TP.HCM có tiêu chí “Đồng hành cùng thương hiệu Việt”, hiện có các thành viên là những doanh nghiệp đầu ngành, chiếm tỷ trọng lớn trên thị trường, có đóng góp không nhỏ vào sự phát triển kinh tế của đất nước trong hơn 3 thập niên qua, có mong muốn được cùng nhau cống hiến nhiều hơn cho cộng đồng doanh nghiệp, cho đất nước, để hình thành các thương hiệu Việt Nam mang tầm vóc khu vực và toàn cầu.
209
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành
“Có hiền tài trong nhà sẽ tốt cho xã hội. Có hiền tài trong TTC sẽ góp phần phục vụ cho đất nước”, doanh nhân Đặng Văn Thành.
Câu lạc bộ Cán bộ Trung kiên TTC - đội ngũ cán bộ nhân viên từ khắp mọi miền trong và ngoài nước, hội tụ đủ Đức và Tài, đang ngày đêm miệt mài với công việc tại vị trí của mình, hoàn thành tốt nhất những mục tiêu được Lãnh đạo tin tưởng giao phó.
210
5. Doanh nhân cũng phải có cảm xúc Từng thông tin chi tiết về quá trình cống hiến của các Cán bộ Trung kiên đều được thể hiện trong cuốn Bảng vàng lưu danh được trưng bày tại Thư viện TTC (lầu 3, tòa nhà TTC tại số 253 Hoàng Văn Thụ, Phường 2, Quận Tân Bình, TP.HCM).
Cuốn Bảng vàng lưu danh được làm từ vàng thật theo tâm huyết của ông bà Đặng Văn Thành như một lời cảm ơn đối với các Cán bộ Trung kiên.
211
“Trong giai đoạn dịch bệnh Covid-19, việc tinh gọn bộ máy, cắt giảm chi phí của doanh nghiệp phải hợp lý. Chủ doanh nghiệp không được tùy tiện bởi có thể khiến người lao động bị tổn thương sâu sắc. Thời gian này càng phải yêu thương tổ chức, chăm sóc kỹ hơn và động viên cán bộ nhân viên của mình. Đây cũng là lúc để yêu thương gia đình mình nhiều hơn”. Doanh nhân Đặng Văn Thành
PHẦN 6
TÂM THẾ CỦA DOANH NHÂN TRÊN ĐƯỜNG ĐUA MỚI
6. Tâm thế của doanh nhân trên đường đua mới
H
ơn 42 năm thăng trầm trên thương trường, Chủ tịch TTC Đặng Văn Thành vẫn luôn cho những người đối diện thấy nguồn năng lượng tràn trề dù đã ở độ tuổi ngoài 60. Không chỉ là một nhà quản trị giỏi cả về lý thuyết và thực tiễn, nghiên cứu và đúc kết các kinh nghiệm về công tác quản trị - điều hành cũng là sự quan tâm của Ông. Với các “công thức” rất riêng của mình, Ông tin tưởng, các kiến thức này sẽ mang lại giá trị hữu ích cho những ai quan tâm, để có thể vận dụng vào thực tiễn hoạt động kinh doanh của bản thân hay của đơn vị mình. Và với khả năng “truyền lửa” lan tỏa mạnh mẽ, Ông đã chia sẻ những kinh nghiệm này với nhiều thế hệ cán bộ nhân viên tại các tổ chức mà Ông dẫn dắt, với cộng đồng doanh nghiệp và doanh nhân, với các sinh viên tại các trường đại học… Thậm chí, Ông còn thẳng thắn trao đi mọi bí quyết kinh doanh và quản trị của mình với bạn bè doanh nhân thành đạt tầm cỡ quốc gia trong Câu lạc bộ Thương hiệu Việt (VBC) - nơi Ông là Chủ tịch. Ông tâm niệm, thế hệ doanh nhân đi trước như Ông, trải mình cùng sự thăng trầm của nền kinh tế đất nước từ thời kỳ sau giải phóng đến khi bước vào và hòa nhập cùng quá trình đổi mới kinh tế kể từ năm 1986 đến nay, đây chính là thời kỳ đã cho doanh nhân không ít những cơ hội nhưng cũng đầy trải nghiệm, thất bại có, thành công có,… Và tích lũy, chia sẻ có thể được xem là một phần trách nhiệm của doanh nhân để làm tròn sứ mệnh của mình, xem như là trách nhiệm của mình với người thân và xã hội - “Chiến sỹ thời bình”. Và đối với Ông, đó là trách nhiệm tự thân chứ không do bất kỳ ai giao phó. Lan tỏa để cùng đồng hành phát triển là xu thế tất yếu nhằm hợp tác, tích lũy nâng cao kiến thức để luôn vững vàng trước sự xâm nhập ồ ạt của các nhà đầu tư quốc tế. Bên cạnh việc tham gia những khóa đào tạo 217
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành
chuyên sâu dành cho Giám đốc điều hành, Giám đốc nhân sự, Ông đã đứng trên bục giảng của nhiều trường đại học để trực tiếp chia sẻ kinh nghiệm quản trị - điều hành và xây dựng chiến lược cho các sinh viên, doanh nhân trẻ. Mỗi năm Ông đi từ 3 đến 5 tỉnh, nói chuyện với hàng trăm doanh nhân trẻ tại mỗi địa phương. Niềm vui đối với Ông dường như đó là sự say mê lắng nghe và sôi nổi tranh luận của các bạn trẻ… “Những kinh nghiệm của tôi đều được đúc kết từ trải nghiệm tự thân. Chính vì lẽ đó, những doanh nhân đã và đang trực tiếp điều hành doanh nghiệp càng thấm thía những điều tôi nói. Điều họ muốn nghe không đơn thuần là lý thuyết sách vở, họ cần được tiếp sức, cần động lực để vững vàng, tự tin tiếp bước trên chặng đường kinh doanh đầy gian truân. Họ cần một giám khảo, một người tiên phong để cùng nhìn nhận, kiểm chứng đúng sai về những gì mình đang thực hiện”, Ông tâm tư. Ông chia sẻ với cộng đồng qua những bài nói chuyện, bằng những kinh nghiệm đúc kết từ sự trải nghiệm của chính bản thân, cuốn hút và đầy thú vị và cũng là doanh nhân luôn nhận được nhiều sự quan tâm từ báo giới. Tích lũy của Ông vừa mang tính khái quát, nâng thành tầm lý luận, vừa mang tính thực tiễn cao, vừa tràn đầy tình cảm, nhiệt huyết. Các cán bộ nhân viên như trái tim của Ông. Trong quá trình bồi đắp, Ông luôn khuyên họ, ai cũng phải bước qua bước đường khởi nghiệp. Khởi nghiệp để mưu sinh, trong đó có khởi nghiệp trực tiếp là những người buôn bán, hùn hạp... Họ làm tất cả để đạt đỉnh cao là làm ông chủ. Trong quá trình đó họ vất vả lắm, nhiều người tranh giành nhau bằng mọi hình thức. Còn khởi nghiệp mưu sinh gián tiếp là những người trong tổ chức, trong một thương hiệu. Ông luôn nhắc nhở, thu nhập được chia sẻ bởi thành quả 218
6. Tâm thế của doanh nhân trên đường đua mới
của tổ chức đó, nên tất cả mọi người phải có trách nhiệm chung. Nhiều bạn bè thường hay hỏi Ông: “Sao Ông làm việc cực quá vậy?”, Ông chỉ duy nhất một câu trả lời: “Được thành công trong thương trường, đầy đủ rồi thì bây giờ phải chia sẻ cho lớp trẻ, để với kiến thức cơ bản cộng với kinh nghiệm, họ sẽ có giải pháp thiết kế tốt nhất cho tương lai của mình. Đó là trách nhiệm của doanh nhân”. Thế hệ của doanh nhân Đặng Văn Thành chính là thế hệ hiện thân của 35 năm cải cách đổi mới ở Việt Nam. Tên của Ông gắn liền với thời kỳ đổi mới, với quá trình thay đổi chính sách, ổn định vĩ mô của nhà nước… Chia sẻ về những cuộc khủng hoảng kinh tế mình đã trải qua và TTC xoay sở như thế nào trong thời điểm dịch bệnh căng thẳng giai đoạn 2 năm 2020 - 2021, Ông cho biết, suốt hơn 42 năm trong đời doanh nhân của mình, đã trải qua thời kỳ bao cấp, đến cơ chế thị trường. Ông tự rút ra rằng: Không biết đó có phải là sự trùng hợp hay không, nhưng cứ chu kỳ trên dưới một thập niên đều có quy luật đào thải. Năm 1997 có cuộc khủng hoảng tài chính khu vực Châu Á (Thái Lan, Hàn Quốc... khó khăn vô cùng nhưng Việt Nam ảnh hưởng không lớn do mới chỉ mới bắt đầu hội nhập). 10 năm sau, tức là giai đoạn 2007 - 2008 lại xảy ra cuộc khủng hoảng tiền tệ tài chính toàn cầu gây suy thoái kinh tế. Lúc này, Ông đang giữ chức Chủ tịch Sacombank và khi đó, Việt Nam đã hội nhập sâu rộng nên mức độ ảnh hưởng là không nhỏ, nhưng được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo và đồng hành của Chính phủ nên đã vượt qua. Thời gian vừa qua, Châu Âu có thiên tai, Trung Quốc gặp lũ lụt, cả thế giới đang đối diện với khủng hoảng do dịch bệnh Covid-19. Cuộc khủng hoảng lần này rất nặng nề với 219
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành
độ thấm dày và thời gian cũng kéo dài hơn, từ hình chữ U rồi chữ V chưa nhìn thấy chiều lên, thấm sâu xuống cả những người lao động phổ thông, cho đến tài chính, kinh tế và tất cả ngành nghề, lĩnh vực. Nhìn lại chu kỳ của các đợt khủng hoảng đều thấy có sự tác động trực tiếp đến doanh nghiệp, đặt doanh nghiệp vào thế phải chiến đấu để tồn tại và trong tình huống đó, doanh nghiệp nào kinh doanh theo kiểu “ăn xổi ở thì”, không trách nhiệm với thị trường, với nhà đầu tư, nhân viên, với bản thân mình thì khó tồn tại và phải bị đào thải. Kinh tế thị trường chào đón tất cả mọi người nhưng không nhún nhường bất cứ ai. Và những đợt như thế này là đợt đào thải nhanh nhất. Như vậy mới là thị trường. Đặc biệt, nếu quản trị không đúng nguyên tắc thì chưa xảy ra chu kỳ khủng hoảng đã mệt rồi. Vì thế, luôn phải trong tư thế làm tốt, chuẩn bị và sẵn sàng. Ông cho rằng, trong thời đại 4.0 này, đó chính là hồi chuông để đánh thức nhân tâm và bản lĩnh của doanh nhân. Qua đợt dịch Covid-19, mọi người đều trân quý hơn cuộc sống, yêu thương gia đình, đồng đội và gắn kết hơn với cộng đồng. Sự đào thải này cũng tạo ra cơ hội mới cho Việt Nam. Ví dụ như việc thay đổi thị trường, cung - cầu chính là cơ hội. Trước đây, chúng ta chỉ tập trung vào một quốc gia nào đó, đối tượng nào đó thì bây giờ đi tìm những quốc gia khác, có nguồn cung phong phú hơn, chọn lựa nhiều hơn. Thị trường mình bán cũng mở rộng hơn. Đây chính là cơ hội của sự xáo trộn và sắp xếp lại mà chúng ta cần nắm bắt.
220
6. Tâm thế của doanh nhân trên đường đua mới
Khẳng định thương hiệu Việt với niềm tự tôn dân tộc Nhiều người nhận xét, doanh nhân Việt Nam thường chỉ quan tâm đến việc kinh doanh, ít chú tâm đến các vấn đề chính trị - kinh tế vĩ mô của đất nước. Thế nhưng với vị lãnh đạo này, Ông cho rằng nếu những doanh nhân đang điều hành doanh nghiệp mà chỉ bó hẹp lại trong phạm vi nào đó thì chiến lược lâu dài của họ sẽ không tốt. Tầm nhìn của một doanh nhân phải kết hợp nhiều thứ và dựa vào quyết sách chiến lược và điều hành của Chính phủ, dựa vào thông tin của đời sống, xã hội. Cũng không loại trừ việc có những doanh nhân chỉ dựa vào may mắn của thời vận để có thể tồn tại được. Nhưng nhìn chung, đã là doanh nhân thì phải có nền tảng tư tưởng tốt và có khả nắng nắm bắt, dự báo xu thế của thời đại. Thời gian rảnh, Ông dành để cập nhật thông tin từ các phương tiện truyền thông và cập nhật kiến thức bằng cách đọc sách. “Bởi đọc sách là học của quá khứ, đọc báo là học của tương lai. Nếu không cập nhật thường xuyên mình sẽ bị lạc hậu”. Trong bối cảnh hiện nay, doanh nhân Đặng Văn Thành cho biết, Ông quan niệm, đã là doanh nhân trước hết cần phải có đam mê, có trách nhiệm và sứ mệnh thì mới đi xa được. Đam mê để doanh nhân cống hiến và hướng tới sứ mệnh khẳng định thương hiệu Việt với niềm tự tôn dân tộc. “Kinh doanh là sứ mệnh chứ không phải quyền lợi”. Khi mình làm điều gì tốt cho xã hội nghĩa là đã giúp cho chính bản thân mình. Nhân viên có trách nhiệm với TTC thì đương nhiên thương hiệu cá nhân đã có trong đó. Ông luôn hạnh phúc vì những nhân sự chất lượng trên thị trường tài chính - tiền tệ đa phần đều làm việc cho Ông, và họ tự tin khi nói: “Đã từng làm việc với ông Đặng Văn Thành”. 221
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành
Chưa có “trận chiến” nào như đại dịch Covid-19 Ông thừa nhận dù ở thương trường hơn 42 năm, trải qua nhiều biến động, khủng hoảng kinh tế nhưng “chưa có trận chiến nào kinh khủng như đại dịch Covid-19”. Tính từ khi đại dịch Covid-19 xảy ra đến đến nay, thị trường phải đối mặt với khó khăn. Đặc biệt, làn sóng Covid-19 lần thứ 4 đã tác động nặng nề đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp... Có thể thấy, khác với những chu kỳ khủng hoảng trước chúng ta chỉ đối diện với khủng hoảng tài chính, hàng hóa, bất động sản. Nhưng chu kỳ khủng hoảng lần này không chỉ về kinh tế, hàng hóa mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của người dân. Đại dịch Covid xảy ra thay đổi toàn bộ cấu trúc từ cá nhân đến doanh nghiệp, thị trường trong, ngoài nước. Ông cho rằng, bản thân Ông và chắc chắn là tất cả doanh nghiệp đến cá nhân từng người trong thời gian giãn cách xã hội vừa qua, ngồi ở nhà cũng đúc kết lại cho bản thân, doanh nghiệp cũng như cho xã hội những nhận thức, điều kiện của mình. Các cơ quan quản lý nhà nước đã rút ra được những kinh nghiệm trong phòng, chống dịch và bắt đầu mở cửa trở lại sau thời gian dài giãn cách để đẩy mạnh phát triển kinh tế. Nhưng theo Ông, các doanh nhân và doanh nghiệp không nên nản chí trước khó khăn mà cần nhìn về phía trước để tiếp tục đẩy mạnh hoạt động sản xuất, kinh doanh. Ảnh hưởng của đại dịch khiến kinh tế Việt Nam chững lại, doanh nghiệp Việt Nam sẽ bị tổn thất... là điều khó tránh, nhưng Việt Nam vẫn là một trong những quốc gia có điều kiện thuận lợi cũng như có lợi thế hơn so với nhiều quốc gia khác. Cho nên, cụm từ Ông thích nhất là “bình thường mới” và 222
6. Tâm thế của doanh nhân trên đường đua mới
trong giai đoạn “bình thường mới” cơ hội cũng chỉ “ưu tiên” cho những người có nguyên tắc quản trị chuyên nghiệp. Để không bị tụt lại phía sau khi Covid-19 bị chặn đứng nhờ các loại thuốc đặc trị và độ phủ vaccine đạt tới đỉnh, theo Ông, công tác chuẩn bị ngay từ bây giờ là phương án tốt nhất và duy nhất mà các doanh nghiệp có thể làm. Theo góc nhìn của Ông, doanh nhân Việt Nam cần nhìn thấy cơ hội từ cuộc khủng hoảng này, giống như đang “luyện công” để tận dụng thời gian tìm hiểu thêm kiến thức, đọc thêm sách và đào tạo online, chăm lo cho cán bộ nhân viên. “Luyện công” nghĩa là cần tập trung xây dựng định hướng chiến lược và hoạch định mục tiêu nguyên tắc tối cần thiết cho một doanh nghiệp. Định hướng chiến lược phải xây dựng từ 5 - 10 năm, đừng ngại xây dựng chiến lược dài hơi, phải công khai nó, để truyền cảm hứng cho nhân viên. Có như vậy họ mới có hoài bão, nuôi dưỡng hoài bão để cống hiến, cảm thấy có lý tưởng sống, có khát vọng. Nếu không có lý tưởng sống thì cuộc đời vô vị lắm. Khi hết dịch, sẽ bắt đầu một “đường đua mới”.
223
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành
Hội nhập quốc tế trong “Kỷ nguyên số” và “Kinh tế số” Nhìn lại những thay đổi vĩ mô trong những năm gần đây, Chủ tịch TTC Đặng Văn Thành đã chiêm nghiệm lại và nhấn mạnh 3 yếu tố đã cấu thành nên khái niệm “Kỷ nguyên số” và “Kinh tế số”. Năm 2018, chiến tranh thương mại Mỹ - Trung tạo nên sự dịch chuyển lợi thế thương mại trong nhiều ngành nghề từ các cường quốc vốn đang có thế mạnh đến các quốc gia đang phát triển khác, đưa nền kinh tế thế giới bước vào chu kỳ tái cấu trúc quy mô lớn. Cộng hưởng với đó là sự xoay trục trong chính sách của các cường quốc, làm ảnh hưởng tích cực và tiêu cực đến việc định hình lại nền kinh tế thế giới một cách mạnh mẽ. Chưa tới hai năm sau, nhân loại đối mặt với đại dịch Covid-19. Con virus Corona nhỏ bé nhưng có sức mạnh làm thay đổi toàn bộ cách thức giao tiếp và sinh hoạt của con người theo cách không tưởng. Tương tự như những cơn sóng thần, Covid-19 được kích hoạt và mở rộng, gia tăng cấp độ, phủ lên khắp tất cả lĩnh vực của nền kinh tế - xã hội, đến hầu hết tầng lớp lao động từ phổ thông đến cao cấp, tại tất cả quốc gia trên thế giới ở cùng một thời điểm. Trong bối cảnh này, quá trình chuyển đổi số được xem là giải pháp cho rất nhiều các lĩnh vực của nền kinh tế. Đặc biệt là đối với doanh nghiệp, quá trình này làm thay đổi toàn bộ quan điểm về quản trị - kiểm soát - điều hành khi nó mở ra các giải pháp kiểm soát chi phí, mở rộng kinh doanh, từ đó gia tăng năng lực cạnh tranh, giúp các doanh nghiệp đối mặt với quy luật “đào thải về ngành nghề” đang diễn ra trên phạm vi toàn cầu với tốc độ mà theo Ông là nhanh chưa từng có. Ông cho rằng, “kỷ nguyên số” và “kinh tế số” là hai khái 224
6. Tâm thế của doanh nhân trên đường đua mới
niệm sẽ gắn chặt với nền kinh tế hiện đại từ nay trở về sau, nhất là khi nền kinh tế thế giới mang trong mình sự cạnh tranh mạnh mẽ và quyết liệt hơn bao giờ hết. Như vậy, các doanh nghiệp Việt Nam sẽ phải chuẩn bị kỹ càng để tự tin bước vào trạng thái “bình thường mới” sau đại dịch. Riêng doanh nhân họ Đặng thì đặt mình trong tâm thế xuất phát trên một “đường đua mới”. Hay nói cách khác, từ nhận thức, quan điểm của từng doanh nhân, từng doanh nghiệp sẽ xuất phát lại trên một “tư duy mới”. “Nói không sai nếu chúng ta đặt mình trong trạng thái ở vạch xuất phát bởi lẽ chúng ta phải tái khởi động lại trên một chặng đường mà gần như mọi thứ đều mới mẻ”, Ông nhận định. Theo đó, hầu như không dữ liệu nào trong quá khứ có thể giúp dự phóng cho tương lai trong hoàn cảnh này. Cả thế giới chuyển mình, và các doanh nghiệp Việt Nam cũng không phải là ngoại lệ. Chính vì vậy, Chủ tịch TTC cho rằng, việc quan trọng nhất là phải chuẩn bị cho mình những “Nhận thức mới - Tư duy - Mô hình mới”. Bên cạnh đó, những điều này phải phù hợp với những điều kiện khách quan ở trên đường đua mới phía trước. Các doanh nghiệp Việt Nam phải học cách thích nghi, đánh giá nội tại để áp dụng cho bằng được những nền tảng phù hợp, những phương pháp được cải tiến theo xu hướng số hóa một cách đồng bộ từ con người cho đến công nghệ. Để hiện thực hóa được những chính sách này một cách thành công khi hội nhập quốc tế, chính những người đứng đầu doanh nghiệp sẽ đưa ra những phân tích, nhận định và kết hợp với bản lĩnh để đúc kết thành những định hướng phát triển tối ưu nhất cho tổ chức cũng như doanh nghiệp của mình.
225
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành
Tốc độ phát triển bền vững Trong năm 2021, với phương châm tiếp tục “Vừa củng cố - Vừa phát triển”, chính là thời điểm quyết định đối với sự thành công của toàn bộ chiến lược phát triển 5 năm tiếp theo 2021 - 2025 của Tập đoàn TTC. Nhìn lại chặng đường của năm 2021, năm đầu tiên của giai đoạn thực thi chiến lược phát triển 5 năm 2021 - 2025, vượt qua những khó khăn nhất thời của đại dịch Covid-19, toàn Tập đoàn TTC dưới sự quản trị điều hành của ông Đặng Văn Thành đã đạt được những chỉ số tăng trưởng đầy triển vọng và mang trong mình tầm vóc khu vực Đông Dương. Bước sang 2022, kinh tế Việt Nam đứng trước nhiều cơ hội cũng như thách thức khi thế giới đang đón nhận nhiều thông tin tích cực về vaccine và công tác kiểm soát dịch bệnh được chú trọng. Các cấp chính quyền và doanh nghiệp đã có những bài học từ 2 năm 2020 - 2021, nên có thể tự tin rằng, sẽ đạt được sự bền vững trong tốc độ phát triển tốt nhất. Ông luôn nói với đội ngũ kế cận, trong thời điểm khó khăn đan xen với cơ hội, việc nhìn nhận thẳng thắn và đánh giá khách quan về tình hình hoạt động, vận hành của từng đơn vị luôn là điều cực kỳ quan trọng. Đây là lúc sức mạnh và lợi thế đến từ mối quan hệ tương hỗ của từng thành viên trong mô hình Tập đoàn đa ngành được phát huy một cách hiệu quả. Bởi bên cạnh các ngành đang phải đối mặt với những tác động của đại dịch, thì Tập đoàn TTC vẫn có những ngành tăng trưởng ấn tượng nhờ việc khéo léo nắm bắt và tận dụng thời cơ.
226
6. Tâm thế của doanh nhân trên đường đua mới
Dùng chữ “tâm” để điều hành Khi được hỏi thời gian này, Ông có “luyện công” để ấp ủ ngày tái xuất trong ngành tài chính - ngân hàng trên “đường đua mới” hay không? Ông cười và nói, đó là điều đương nhiên. Cũng có người hỏi Ông thị trường tài chính đã hoàn thiện và hiện nay rất nhiều ngân hàng đã tăng trưởng ổn định, thì Ông có dám “chơi” nữa hay không? Ông trả lời “Tại sao lại không dám!”. Quan điểm của Ông là minh bạch và đã minh bạch thì không sợ bất cứ điều gì. Ông luôn sẵn sàng tham gia vào thị trường tài chính, sẵn sàng niêm yết, sẵn sàng cạnh tranh. Đã là doanh nhân khi có tâm thế sẵn sàng và dùng cái tâm, sự chuyên nghiệp để điều hành thì không sợ điều gì hết! “Đặc điểm của doanh nhân nào cũng vậy, còn sức là còn chiến đấu, kinh tế Việt Nam đang trong chiều hướng thuận lợi, tôi muốn đóng góp sức mình cho đất nước, và mong con cháu đi vào quỹ đạo của những giá trị sống đích thực”, Ông khẳng định. Ông cho rằng, với chân lý của một doanh nghiệp thì dù một biến cố nào xảy ra (không chỉ có đại dịch Covid-19) trong quá trình theo quy luật của xã hội cũng sẽ cho doanh nhân - người điều hành doanh nghiệp thấy được một tâm thế, quan điểm, chiến lược đối với công ty của mình. Điều này hình dung thì dễ, nhưng thực tế không phải doanh nghiệp nào cũng có thể làm được, nhất là trong bối cảnh khó khăn hiện nay. Bởi nhận thức của mỗi người sẽ khác nhau nên đòi hỏi sự nhận thức của từng doanh nhân, doanh nghiệp. 227
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành
Nếu trong khó khăn và kể cả trong bối cảnh bình thường mới, người lãnh đạo không thể tư duy để đưa ra chiến lược phát triển mới sẽ rất khó. Chẳng hạn trước tác động của dịch bệnh, nhiều lĩnh vực bị ảnh hưởng nặng như lĩnh vực du lịch thì ngay từ đầu đại dịch, các doanh nghiệp đã nhận thức được nên đã thu gọn bộ máy để đào tạo lại, chờ cơ hội sau khi dịch bệnh được kiểm soát. Nếu làm được như vậy mới giảm thua lỗ và tránh phá sản khi thị trường khó khăn. TTC đã có sự chuẩn bị rất sớm và sẵn sàng tâm thế để đối phó với những khó khăn do tác động của đại dịch Covid-19. Trong đó, lĩnh vực du lịch của TTC, ngay từ khi dịch bệnh xảy ra trên thế giới, lãnh đạo cốt cán của TTC đã quyết định đi đến tái cấu trúc, nhanh chóng thu gọn bộ máy, thu hẹp hoạt động. Trong bối cảnh này, nguồn tài chính của ngành Du lịch TTC được sử dụng một cách hợp lý. Ngân sách dành làm “lương khô” trong thời kỳ “ngủ đông” vì dịch bệnh, chờ mở cửa trở lại. Còn với Mía đường, không phải đến khi có dịch bệnh mới bắt đầu tái cơ cấu mà TTC đã đẩy mạnh tái cấu trúc cách đây 5 năm để thể hiện được trách nhiệm của những người gắn bó, yêu mến ngành Mía đường lâu nay. Điều đó được chứng minh trong thời gian này bằng sự tồn tại, phát triển vững mạnh của ngành Mía đường Việt Nam trong khu vực trong thời kỳ hậu hội nhập ATIGA. Quả thực, khó khăn của dịch bệnh chúng ta đã nhận ra, vì thế doanh nghiệp cũng phải đối diện và cần xác định được tinh thần, tư duy, kiên quyết hơn thì sẽ chiến thắng. Đại dịch Covid-19 làm cho thị trường cũng như bản thân mỗi người sống “chậm” lại, nhưng Ông luôn nói chúng ta phải biết tận dụng cơ hội này để nhận thức và mạnh dạn nắm bắt cơ hội, xây dựng chiến lược, kế hoạch phát triển cho giai đoạn sắp tới, dù có khó khăn. Tuy nhiên, 228
6. Tâm thế của doanh nhân trên đường đua mới
đòi hỏi trước hết đối với các doanh nghiệp Việt Nam là phải đẩy mạnh số hóa, chuyển đổi số để bắt kịp được xu hướng phát triển của thị trường, khách hàng. Các doanh nghiệp phải đào tạo đội ngũ nhân sự của mình để thích nghi, đầu tư công nghệ để vận hành thì mới vượt qua thách thức, nắm bắt được cơ hội. Nền tảng công nghệ sẽ được chuẩn hóa, mã hóa tất cả quy trình điều hành của doanh nghiệp nên người lãnh đạo cần có tầm nhìn về số hóa, nhằm nâng cao sức cạnh tranh. Nhận xét về vai trò của Nhà nước đối với sự phát triển của đội ngũ doanh nhân hiện nay, vị doanh nhân này cho hay, Ông đã thấy đã có nhiều niềm vui đối với cộng đồng doanh nhân. Chính phủ cũng đang mong muốn và tích cực, quyết liệt triển khai các cơ chế, chính sách xuống địa phương. Chính phủ muốn chia sẻ, đồng hành với doanh nhân nhưng vẫn còn lực cản nào đó khiến chúng ta chậm trễ. Để sự quan tâm đó được cụ thể hóa thì cần thêm thời gian. “Doanh nhân nên luôn ý thức rằng, mình phải tự cứu mình trước chứ không nên chờ đợi”. Chặng đường hơn 4 thập kỷ của TTC, vinh quang thật đáng tự hào. Ông chính là tấm gương sống động nhất cho đời doanh nhân, với các bài học đắt giá để không bao giờ lùi bước trước những thử thách khó khăn. Bằng niềm tin tuyệt đối vào sự chính trực của bản thân mình, trái tim hết lòng vì đất nước, sự tiếp sức từ gia đình và đồng đội, Ông đã vượt qua bao chông gai để tạo nên những bước ngoặt đáng kể cho TTC trong các lĩnh vực. Thật khó để Ông trả lời khi ở tuổi ngoại lục tuần, khi đã trải qua bao thăng trầm của cuộc đời doanh nhân, người doanh nhân này có ước vọng gì? Ông đã tiên phong đi vào những lĩnh vực khó như: Mía 229
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành
đường, ngân hàng tư nhân, điện mặt trời, du lịch,… và đã thu được những kết quả đem lại giá trị tốt đẹp cho cộng đồng và đất nước. Không có tầm nhìn thì không bao giờ có thể đi tiên phong. Ở tuổi này, ắt hẳn Ông muốn cảm ơn cuộc đời đã cho Ông điều kiện rất tốt về gia đình, cho Ông đội ngũ cán bộ trung kiên, đồng hành với Ông 20 - 30 năm qua. “Họ là cuộc sống của tôi. Điều tôi mong ước là họ sẽ tiếp tục đồng hành với tôi trên chặng đường tương lai”. Còn ở phương diện xã hội, chúng ta đang bước vào kỷ nguyên của cuộc cách mạng 4.0 và xu thế thời đại đã tạo ra lợi thế cho người đi sau. Nhà nước phải nắm bắt cơ hội này để đầu tư và kêu gọi doanh nghiệp tăng cường trang bị công nghệ hiện đại của thế giới. “Tôi mong muốn các doanh nhân hãy quan tâm tới con đường chuyển đổi số và đi vào nền kinh tế số!” và với tinh thần một doanh nhân - trước hết người điều hành doanh nghiệp, cần chuẩn bị tâm thế để vượt qua được cửa ải này và chinh phục trên “đường đua mới”, đó cũng chính là mong ước và khát vọng của Ông.
230
6. Tâm thế của doanh nhân trên đường đua mới
231
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành
Theo doanh nhân Đặng Văn Thành, cả thế giới chuyển mình, và các doanh nghiệp Việt Nam cũng không phải là ngoại lệ. Giới doanh nhân thường hay nói, ông Đặng Văn Thành là người luôn sống vì người khác. Kiến thức mình có Ông sẵn sàng chia sẻ hết với mọi người. Nhiều người hay đùa, “Ông chỉ bài hết thế người ta biết rồi thì cạnh tranh thì sao?”. Ông cười sảng khoái và nói: Mình chia sẻ mà người ta thực hiện được 50% đã giỏi rồi, mình lại nghĩ ra cái mới, lo gì!
232
6. Tâm thế của doanh nhân trên đường đua mới
Ông đã đứng trên bục giảng của nhiều trường đại học, khán phòng… để trực tiếp chia sẻ kinh nghiệm quản trị - điều hành và xây dựng chiến lược cho các sinh viên, doanh nhân trẻ, đội ngũ cán bộ nhân viên.
233
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành
“Khi có nền tảng lý luận tốt, có khả năng khái quát tư tưởng tốt, doanh nhân sẽ đóng góp được nhiều hơn cho xã hội…”
234
6. Tâm thế của doanh nhân trên đường đua mới
“Đừng bao giờ nghĩ mình là doanh nghiệp nhỏ hay lớn mà hãy tự tin mình làm tốt hay không tốt, đó là vũ khí sắc bén nhất, ý chí kiên cường nhất”. Những tâm huyết của vị doanh nhân Việt Nam thời kỳ đầu, luôn mong muốn được đóng góp vào tiềm lực kinh tế, tạo công ăn việc làm cho xã hội, nâng cao vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế…
235
“Đỉnh cao của một doanh nhân phải là một nhà quản trị giỏi. Nếu ai hỏi tôi kiếp sau làm gì, tôi vẫn làm doanh nhân…” Doanh nhân Đặng Văn Thành
QUẢN TRỊ DOANH NGHIỆP KHÔNG BAO GIỜ LÀ BÍ MẬT Tập đoàn TTC là một trong những doanh nghiệp mang dấu ấn đậm nét sức sống mãnh liệt của kinh tế tư nhân từ khi Việt Nam chuyển đổi từ nền kinh tế bao cấp sang kinh tế thị trường. Xây dựng hệ sinh thái của một tổ chức doanh nghiệp đa ngành hoàn toàn không đơn giản, dễ đi đến thất bại nếu như “người cầm trịch” không có tầm nhìn, thiếu kiến thức và kỹ năng quản trị, nhạy bén khi ứng phó rủi ro. Ông Đặng Văn Thành - Chủ tịch Tập đoàn TTC, có tố chất thiên phú nắm bắt rất nhanh thời vận, đưa ra những quyết định kịp thời trong mọi hoạt động sản xuất, kinh doanh của Tập đoàn cũng như của các Công ty thành viên, để cùng hướng đến mục tiêu phát triển bền vững. Sở dĩ làm được điều này vì Ông có nền tảng quản trị điều hành vững chắc được hình thành từ việc trau dồi kinh nghiệm của bản thân, đúc kết diễn biến kinh tế trong nước và thế giới để rồi từ đó tự tìm ra lời giải cho chính mình và đội ngũ cộng sự. Mặt khác, vị doanh nhân này rất chịu khó lắng nghe ý kiến của những người xung quanh, các chuyên gia đầu ngành, và đặc biệt có nghệ thuật tập hợp những người tài đi theo mình. Đối với Ông, quản trị doanh nghiệp không bao giờ là bí mật phải che dấu. Ông quan niệm càng có nhiều lãnh đạo doanh nghiệp giỏi thì càng thúc đẩy nền kinh tế Việt Nam phát triển nhanh hơn và Ông muốn đóng góp mọi khả năng của mình vào sự phát triển chung ấy. Ông tổ chức hàng trăm cuộc nói chuyện về quản trị doanh nghiệp, điều hành cho 239
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành cán bộ quản lý nhà nước, lãnh đạo doanh nghiệp, cộng đồng khởi nghiệp trẻ tuổi và kể cả các em sinh viên đang ngồi trên ghế nhà trường. Ông nhiệt huyết chia sẻ “kho báu” cho mọi người và đã không ít người thành công trong kinh doanh, thành đạt trong sự nghiệp nhờ gặt hái được các ý tưởng hoặc các giải pháp từ chính những buổi trò chuyện, tọa đàm ấy. Ông Đặng Văn Thành - một doanh nhân với sắc màu rất riêng, điểm xuyết những dấu ấn đáng nhớ vào bức tranh cộng đồng doanh nghiệp đa ngành và thế hệ doanh nhân thời kỳ đổi mới…
Nhà báo QUỐC VĨNH Phó Chủ tịch Hội đồng Biên tập Tạp chí điện tử Nhà quản trị - TheLEADER Nguyên Phó Tổng Biên tập Saigon Times Group Thời báo Kinh tế Sài Gòn
240
NGÀY TRỞ VỀ… Năm 2019, bất ngờ có mặt và phát biểu tại lễ kỷ niệm 28 năm ngày thành lập Ngân hàng Thương mại Cổ phần Sài Gòn Thương Tín tối 20/12, ông Đặng Văn Thành với tư cách người sáng lập, đã có các chia sẻ về tổng quan thị trường tài chính ngân hàng cũng như nhìn lại chặng đường phát triển của Sacombank thời gian qua. Ông cho rằng, trong 28 năm hình thành và phát triển của Sacombank, có một giai đoạn ngắn nhà băng này bị chững lại do “sự thôn tính không chuyên nghiệp”. Nhưng sau bao nhiêu “sóng gió”, Ông thấy vui mừng khi giờ Sacombank đã vượt qua được những khó khăn nội tại để dần phục hồi tăng trưởng và phát triển chỉ sau chưa đầy ba năm. “Thay mặt nhóm cổ đông sáng lập Sacombank, cảm ơn ông Dương Công Minh đã đứng ra nhận trọng trách tái cơ cấu Ngân hàng trong bối cảnh không mấy thuận lợi”. “Bản thân tôi đứng đây chia sẻ, cảm thấy xúc động thật sự. Tôi bỗng hồi tưởng trở lại 28 năm hình thành và phát triển Sacombank từ những giai đoạn đầu. Tôi thấy trân trọng ban lãnh đạo đương nhiệm khi thời gian qua đã rất nỗ lực vượt qua những khó khăn về nội tại cũng như các điều kiện không thuận lợi trước áp lực từ cổ đông, dư luận... để điều hành và dẫn dắt Sacombank có những thành quả như hôm nay”, Ông nói. 241
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành
Người sáng lập Sacombank cho biết thêm, cách đây ba năm, Chủ tịch đương nhiệm Dương Công Minh cũng từng có lời mời xuất hiện tại lễ kỷ niệm của Sacombank song Ông đã từ chối xuất hiện do chưa phù hợp. “Khi thấy thích hợp, tôi sẵn sàng tham gia thị trường ngân hàng. Vì tôi luôn quan niệm rằng, đã là doanh nhân, khi có điều kiện và có thể đóng góp được gì cho đất nước, cho xã hội thì sẵn sàng làm”, Ông chia sẻ. Trong khi đó, ông Dương Công Minh - Chủ tịch Hội đồng Quản trị đương nhiệm của Sacombank cho rằng thương hiệu của Ngân hàng vẫn luôn gắn chặt với tên tuổi của ông Đặng Văn Thành. Ông Dương Công Minh nói: “Tôi vào điều hành Sacombank nhưng thương hiệu Sacombank vẫn luôn gắn chặt với tên tuổi ông Đặng Văn Thành và vẫn là Thành Sacombank, còn tôi chỉ là Minh Him Lam”. “Với mong muốn giữ thương hiệu Thành Sacombank, chúng tôi kỳ vọng ông Đặng Văn Thành, chị Huỳnh Bích Ngọc và con trai Đặng Hồng Anh sát cánh, tạo điều kiện tư vấn để phát triển Sacombank ngày càng tốt hơn, tiến tới xây dựng Sacombank là một Ngân hàng hạnh phúc”…
Theo Báo điện tử VnExpress
242
Động lực của doanh nghiệp gia đình được hình thành bởi những người sáng lập có tinh thần khởi nghiệp, mang trong mình khát vọng vươn lên, đóng góp cho sự phát triển kinh tế quốc gia ở khía cạnh năng động sáng tạo, gìn giữ văn hóa dân tộc trong tiến trình hội nhập toàn cầu…
243
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành
DOANH NHÂN ĐẶNG VĂN THÀNH Chủ tịch Tập đoàn TTC Chủ tịch Câu lạc bộ Thương Hiệu Việt (VBC) Thành viên Hội đồng Trường Đại học Y Dược TP.HCM, nhiệm kỳ 2020 - 2025 (Theo Quyết định số 2868/QĐBYT ngày 02/7/2020 của Bộ Y tế)
ASIA PACIFIC ENTREPRENEURSHIP
244
SOUTHERN CALIFORNIA
245
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành
246
Lời kết Khi hội nhập toàn cầu, nền công nghiệp 4.0 và kinh tế tri thức đòi hỏi sự đồng hành của Chính phủ và sự tự tin của doanh nhân, để có thể vượt qua sự cạnh tranh toàn cầu khốc liệt, đứng vững ngay trên sân nhà. Xin gửi lời tri ân tới các doanh nhân Việt Nam - những người “thuyền trưởng” đang cùng lèo lái con thuyền kinh tế Việt Nam vượt qua thách thức, góp phần tạo nên sức mạnh của nền kinh tế, phát triển đất nước. Hành trình phục hồi sau đại dịch Covid-19 cũng như đưa Việt Nam trở thành một nền kinh tế phát triển vào năm 2045 chắc chắn còn nhiều chông gai, thách thức. Tuy nhiên, với những gì mà cộng đồng doanh nghiệp, doanh nhân Việt Nam đã và đang thể hiện cùng với sự hỗ trợ của Đảng, Chính phủ, đã khiến chúng ta hoàn toàn có thể tin tưởng về một tương lai tươi sáng hơn cho đất nước, cho cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam. Và xin được khép lại cuốn sách ghi lại một giai đoạn trong cuộc đời của một con người lỗi lạc bằng một nụ cười hào sảng - mang đậm nét Thương hiệu Đặng Văn Thành!
247
MỤC LỤC LỜI TỰA
Một ngày mới
PHẦN MỞ ĐẦU
PHẦN 1: TÂM HUYẾT VÀ RẤT NHIỀU HOÀI BÃO Người tạo “hồn” cho Sacombank Câu chuyện về việc cho giáo viên vay vốn Tiên phong đi vào thị trường vốn Nốt trầm trong hành khúc Sacombank…
PHẦN 2: THƯƠNG HIỆU CỦA ĐẤT NƯỚC VIỆT NAM Một nhà quản trị thương cây mía Dự báo tiềm năng và những bước đường chinh phục “Chỉ cần ý chí luôn không ngừng tiến về phía trước…” Hành trình sang trang mới Kế hoạch đảm bảo được nguồn vốn
249
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành
PHẦN 3: TRÁCH NHIỆM PHẢI TỒN TẠI Truyền cảm hứng cho các con để có khát vọng cháy bỏng Khuyến khích phản biện và cho tranh luận Đừng để lãng phí những thất bại! “Bài học quan trọng nhất sau biến cố là càng trân trọng gia đình mình nhiều hơn”
PHẦN 4: MỘT CUỘC SỐNG CÂN BẰNG Âm nhạc luôn là người bạn tinh thần Một đời sống không có sức khỏe là vô nghĩa! Chỉ có làm tốt hay không tốt… Lan tỏa hành trình thiện nguyện, trách nhiệm của doanh nghiệp đối với cộng đồng
PHẦN 5: DOANH NHÂN CŨNG PHẢI CÓ CẢM XÚC Chiến lược quản trị hiền tài “Tâm - Tầm - Tài” của người lãnh đạo Công thức quản trị cho doanh nghiệp Việt Nguồn cảm hứng, lan tỏa sâu sắc về các giá trị “dụng nhân” Không có thi đua thì không bao giờ có tiến bộ
250
PHẦN 6: TÂM THẾ CỦA DOANH NHÂN TRÊN ĐƯỜNG ĐUA MỚI Khẳng định thương hiệu Việt với niềm tự tôn dân tộc Chưa có “trận chiến” nào như đại dịch Covid-19 Hội nhập quốc tế trong “Kỷ nguyên số” và “Kinh tế số” Tốc độ phát triển bền vững Dùng chữ “tâm” để điều hành
Quản trị doanh nghiệp không bao giờ là bí mật
Ngày trở về…
LỜI KẾT
251
Những nguồn tham khảo và trích dẫn
1. Đặng Văn Thành - Sắc màu hoa phượng (2017). 2. Ấn phẩm TTC qua các thời kỳ. 3. Báo cáo Thường niên Ngân hàng Thương mại Cổ phần Sài Gòn Thương Tín qua các thời kỳ (năm 2006 đến năm 2011). 4. Doanh nhân Đặng Văn Thành và “Trách nhiệm với tồn tại” (2021). 5. Ngân hàng Thương mại Cổ phần Sài Gòn Thương Tín. Dấu ấn thời cuộc (1991 - 2011). 6. Và một số thông tin khác trên báo chí qua các thời kỳ.
Xin trân trọng cảm ơn các tác giả.
253
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân
ĐẶNG VĂN THÀNH “Thương hiệu không phải của mình mà là của đất nước Việt Nam”
In 01 cuốn phiên bản giới hạn - Khổ 16 x 24 cm Phụ trách nội dung và thiết kế: Phòng Thương hiệu Tập đoàn TTC Trong lần in này, Tập đoàn TTC ấn hành bản đặc biệt bìa cứng để dành tặng riêng đến doanh nhân Đặng Văn Thành nhân ngày sinh nhật của Ông 11/4/2022.
255
Nhiều câu nói rất “Đặng Văn Thành” đã định hướng và dẫn dắt cho bao lớp cán bộ nhân viên, thế hệ doanh nhân trẻ cùng làm theo, cùng lao động và cống hiến…
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành
“Đã là doanh nhân thì lại càng đòi hỏi phải nghiêm khắc rèn luyện, trau dồi hơn nữa, vì tầm ảnh hưởng của doanh nhân rất lớn, với xã hội, thương hiệu, cán bộ nhân viên, gia đình”. Doanh nhân Đặng Văn Thành
258
259
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành
“Nếu chúng ta tuân thủ được quản trị tốt thì những quy luật, biến cố xảy ra mình chỉ ảnh hưởng ít chứ không thể suy kiệt”. Doanh nhân Đặng Văn Thành
260
261
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành
“Kinh doanh, dù trong bất cứ lĩnh vực nào cũng đều có một công thức chung. Yếu tố cốt lõi là phải giải mã được bằng quản trị và điều hành, phát hiện và đào tạo để hiện thực hóa”. Doanh nhân Đặng Văn Thành
262
263
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành
“Ngày nhanh, năm chậm. Thời gian không bao giờ là đủ. Khi có niềm tự hào và khát khao sống cùng một tổ chức, nhân viên sẽ cống hiến trong tuổi thanh xuân của họ, quên đi những áp lực mà họ đang phải đối diện”. Doanh nhân Đặng Văn Thành
264
265
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành
“Tôi luôn trong tâm thế chấp nhận và lúc nào cũng đặt mục tiêu chinh phục các thách thức. Nhưng làm gì thì mình cũng phải chuẩn bị tốt cái gốc, đó là quản trị, chuẩn bị tốt thì dù phong ba bão táp nào cũng không lo”. Doanh nhân Đặng Văn Thành
266
267
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành
“Đỉnh cao của một doanh nhân phải là một nhà quản trị giỏi”. Doanh nhân Đặng Văn Thành
268
269
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành
“Người lãnh đạo giỏi là người đưa ra được mục tiêu và dẫn dắt được mọi người làm theo”. Doanh nhân Đặng Văn Thành
270
271
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành
272
“Lợi nhuận là tức thời - thị phần mới vĩnh cửu, chớ nóng vội khi làm thương hiệu và đừng chờ tích lũy tư bản đủ mới đầu tư.” Doanh nhân Đặng Văn Thành
273
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành
“Rủi ro của mọi rủi ro là con người. Nhân sự là tài sản quý giá nhất của tổ chức nhưng lại không thuộc sở hữu của tổ chức”. Doanh nhân Đặng Văn Thành
274
275
277
Cuộc đời và Sự nghiệp Doanh nhân Đặng Văn Thành
278