ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Σύνοψη Διεθνής Αγορά / Εξελίξεις Οικονομικές Προβλέψεις Διεθνές Νομισματικό Ταμείο Ευρωπαϊκή Επιτροπή Δείκτες Εμπιστοσύνης Κύπρου Κυπριακή Οικονομία Νομισματικά Πιστώσεις Επιτόκια Ισοζύγιο Πληρωμών Αγορά Εργασίας Πληθωρισμός Δημόσια Οικονομικά Χρηματοδότηση Εκδόσεις Χρέους Αποπληρωμές Χρέους Οίκοι Αξιολόγησης Τραπεζικός Τομέας
Πίνακας 1. Κύριοι Χρηματοοικονομικοί Δείκτες Πίνακας 2. Κύριοι Βραχυπρόθεσμοι Οικονομικοί Δείκτες Διάγραμμα 1Α. Ημερήσιες Τιμές Πετρελαίου Διάγραμμα 1Β. Μηνιαίες Τιμές Εμπορευμάτων Διάγραμμα 2. Χρηματιστηριακοί Δείκτες Διάγραμμα 3. Consensus Economic Forecasts (Αύγουστος 2021) Διάγραμμα 4. Consensus Economic Forecasts (Αύγουστος 2021) Διάγραμμα 5. Έρευνες Οικονομικής Συγκυρίας - Δείκτες Εμπιστοσύνης Διάγραμμα 6. Έρευνες Νοικοκυριών Διάγραμμα 7. Επιχειρηματικές Προσδοκίες για τους επόμενους 3 μήνες Διάγραμμα 8. Προσδοκίες για την απασχόληση στους επόμενους 3 μήνες Διάγραμμα 9. Προσδοκίες για τις τιμές στους επόμενους 3 μήνες Διάγραμμα 10. Πωλήσεις μέσω πιστωτικών καρτών στην Κύπρο (% αλλαγή) Διάγραμμα 11. Πωλήσεις και Μεταβιβάσεις Ακινήτων (% αλλαγή)
ΓΤΠ 253/2021 – ηλεκτρονική έκδοση ISSN 2672-8184 (online) Εκδόθηκε από το Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών Σχεδιασμός: Antimonium Design
2
Μηνιαίο Δελτίο Οικονομικής Ανασκόπησης | ΣΕΠ 2021
3 3 4 4 4 4 4 5 5 5 6 6 6 6 6 6 6 6 7
8-11 12-15 16 16 17 18-19 20-21 22 22 23 23 24 25 25
ΜΗΝΙΑΙΟ ΔΕΛΤΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗΣ Σύνοψη • Το 2ο τρίμηνο του 2021, το ΑΕΠ (στοιχεία εποχικά διορθωμένα) αυξήθηκε κατά 12.9% σε σύγκριση με μείωση 2.1% το 1ο τρίμηνο του 2021. • Η μηνιαία εποχικά διορθωμένη ανεργία (ΕΕΔ), μειώθηκε στο 5.2% τον Ιούλιο του 2021 σε σχέση με 7.9% τον αντίστοιχο μήνα του 2020. • Ο πληθωρισμός (ΕνΔΤΚ) παρουσίασε αύξηση 3.3% τον Αύγουστο του 2021 σε σχέση με αύξηση 2.7% τον Ιούλιο του 2021 και για την περίοδο Ιανουαρίου-Αυγούστου 2021 είναι στο 1.2%. • Το Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών (ΙΤΣ) κατέγραψε χειροτέρευση, με το έλλειμμα να αυξάνεται από €751.5 εκ. (-3.6% του ΑΕΠ) που ήταν το 1ο τρίμηνο του 2020, στα €922.0 εκ. (-4.2% του ΑΕΠ) το 1ο τρίμηνο του 2021. Προσαρμόζοντας τα στοιχεία, ως προς την επίδραση των οντοτήτων ειδικού σκοπού (SPEs), δηλαδή κατατάσσοντας τις SPEs ως μη κάτοικους, το έλλειμμα διαμορφώθηκε στα €706.0 εκ. (-3.2% του ΑΕΠ) το 1ο τρίμηνο του 2021, έναντι €611.1 εκ. (-2.9% του ΑΕΠ) το 1ο τρίμηνο του 2020. • Οι απολαβές ανά μισθωτό το 1ο εξάμηνο του 2021 αυξήθηκαν κατά 2.8% σε σχέση με το 1ο εξάμηνο του 2020. • Το δημοσιονομικό ισοζύγιο την περίοδο ΙανουαρίουΙουλίου 2021 παρουσίασε έλλειμμα ύψους €684.9 εκ. (-3.1% του ΑΕΠ) σε σχέση με έλλειμμα ύψους €686.5 εκ. (-3.3% του ΑΕΠ) την αντίστοιχη περίοδο του 2020. • Οι πιστώσεις των ΝΧΙ προς κατοίκους εσωτερικού (ιδιωτικό τομέα) παρουσίασαν ετήσια εκατοστιαία μεταβολή της τάξης του 2.8% τον Ιούλιο του 2021.
Διεθνής Αγορά / Εξελίξεις • To 2ο τρίμηνο του 2021 o ρυθμός ανάπτυξης ανήλθε στην Ευρωζώνη στο 14.3%, στην Ευρωπαϊκή Ένωση στο 13.8% και στις ΗΠΑ στο 12.2% σε σχέση με το 2ο τρίμηνο του 2020 αντίστοιχα. • Τον Αύγουστο του 2021 ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη αυξήθηκε στο 3.0%. (Πίνακας 2) • Η τιμή του πετρελαίου τύπου Brent ανήλθε στα $70.75 το βαρέλι τον Αύγουστο του 2021 σε σχέση με $75.17 τον Ιούλιο του 2021 και $44.74 τον Αύγουστο του 2020. (Διάγραμμα 1α) • Σε σχέση με το δολάριο, η αξία του ευρώ παρουσίασε μείωση 0.5% τον Αύγουστο του 2021 σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα.
Σε σχέση με τη στερλίνα παρουσίασε αύξηση 0.9% και σε σχέση με το ρούβλι αύξηση 0.1% αντίστοιχα. H ισοτιμία δολαρίου/ ευρώ ήταν 1.1834 η ισοτιμία στερλίνας/ευρώ ήταν 0.85875 και η ισοτιμία ρούβλι/ευρώ ήταν 86.76 στις 31/08/2021 αντίστοιχα. (Πίνακας 1) • Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα στην τελευταία της συνάντηση (09/09/2021), αποφάσισε ότι το επιτόκιο των πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης καθώς και τα επιτόκια της διευκόλυνσης οριακής χρηματοδότησης και της διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων θα παραμείνουν αμετάβλητα σε 0.00%, 0.25% και -0.50% αντιστοίχως. • Τον Αύγουστο του 2021 το Εuro LIBOR 3-μηνών μειώθηκε στο -0.56 από -0.55 και το Euro LIBOR 6-μηνών μειώθηκε στο -0.54 από -0.53 σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα. Η διαφορά ανάμεσα στο Euro LIBOR 3-μηνών και του επιτοκίου των πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης είναι στις 56 μονάδες βάσης στις 31/08/2021. (Πίνακας 1) • Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ στην τελευταία της συνάντηση (22/09/2021), διατήρησε το βασικό της επιτόκιο στο 0-¼%. Η Κεντρική Τράπεζα της Αγγλίας στην τελευταία της συνάντηση (22/09/2021), διατήρησε το βασικό της επιτόκιο στο 0.1%. • Οι αποδόσεις στα δεκαετή κυβερνητικά ομόλογα ήταν 1.30% στις ΗΠΑ, -0.38% στη Γερμανία, 0.02% στην Ιαπωνία και 0.62% στο Ηνωμένο Βασίλειο, δηλαδή παρουσίασαν αύξηση 0.07 στις ΗΠΑ, αύξηση 0.08 στη Γερμανία, αύξηση 0.01 στην Ιαπωνία και αύξηση 0.05 στο Ηνωμένο Βασίλειο, τον Αύγουστο του 2021 σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα. (Πίνακας 1) • Στις ΗΠΑ, τον Αύγουστο του 2021 ο δείκτης S&P 500 σημείωσε αύξηση 3.1% σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα. Στην Ευρώπη, τον Αύγουστο του 2021 ο δείκτης CAC σημείωσε αύξηση 1.0%, ο δείκτης FTSE αύξηση 1.2% και ο δείκτης DAX αύξηση 1.9% σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα αντίστοιχα. Στην Ιαπωνία, τον Αύγουστο του 2021 ο δείκτης NIKKEI σημείωσε αύξηση 3.0% σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα. Στην Κύπρο, ο δείκτης FTSE/ MED σημείωσε αύξηση 5.3% τον Αύγουστο του 2021 σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα. (Πίνακας 1 & Διάγραμμα 2)
Οικονομικές Προβλέψεις Διεθνές Νομισματικό Ταμείο • Σύμφωνα με τις τελευταίες προβλέψεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (WEO, 2021/07), ο ρυθμός ανάπτυξης στην Ευρωζώνη προβλέπεται ότι θα ανέλθει στο 4.6% και 4.3% και στην Ευρωπαϊκή Ένωση στο 4.7% και 4.4% τα έτη
Κύπρος - Υπουργείο Οικονομικών
3
2021 και 2022 αντίστοιχα. • Για την Κύπρο, ο ρυθμός ανάπτυξης του ΑΕΠ προβλέπεται ότι θα ανέλθει στο 3.0% και 3.9% και ο πληθωρισμός στο 0.5% και 0.8% τα έτη 2021 και 2022 αντίστοιχα. Ευρωπαϊκή Επιτροπή • Σύμφωνα με τις καλοκαιρινές προβλέψεις του 2021 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο ρυθμός ανάπτυξης στην Ευρωζώνη και στην Ευρωπαϊκή Ένωση προβλέπεται ότι θα ανέλθει στο 4.8% και 4.5% τα έτη 2021 και 2022 αντίστοιχα. Ο πληθωρισμός προβλέπεται ότι θα ανέλθει στο 1.9% και 1.4% στην Ευρωζώνη και στο 2.2% και 1.6% στην Ευρωπαϊκή Ένωση τα έτη 2021 και 2022 αντίστοιχα. • Για την Κύπρο, ο ρυθμός ανάπτυξης του ΑΕΠ προβλέπεται ότι θα ανέλθει στο 4.3% και 3.8% και ο πληθωρισμός στο 1.4% και 1.3% τα έτη 2021 και 2022 αντίστοιχα.
Δείκτες Εμπιστοσύνης Κύπρου • Τον Αύγουστο του 2021, το οικονομικό κλίμα βελτιώθηκε, με το Δείκτη Οικονομικής Συγκυρίας (ΔΟΣ) να αυξάνεται κατά 3.0 μονάδες σε σύγκριση με τον Ιούλιο 2021. Η άνοδος του ΔΟΣ προήλθε από την ενδυνάμωση του επιχειρηματικού κλίματος στις υπηρεσίες και, σε μικρότερο βαθμό, από την ενίσχυση της οικονομικής εμπιστοσύνης των επιχειρήσεων λιανικού εμπορίου και των καταναλωτών. Στις υπηρεσίες το κλίμα σημείωσε άνοδο λόγω καλυτέρευσης της τρέχουσας κατάστασης και προς τα πάνω αναθεώρησης των προσδοκιών για τον κύκλο εργασιών του επόμενου τριμήνου. Στο λιανικό εμπόριο το κλίμα βελτιώθηκε ελαφρώς ως αποτέλεσμα ευνοϊκότερων απαντήσεων για τις πωλήσεις του τελευταίου τριμήνου. Το επιχειρηματικό κλίμα στους τομείς των κατασκευών και της μεταποίησης δεν παρουσίασε μεταβολή από τα επίπεδα του Ιουλίου. Τον Αύγουστο το καταναλωτικό κλίμα σημείωσε μικρή βελτίωση. Οι καταναλωτές εμφανίστηκαν λιγότερο απαισιόδοξοι σχετικά με τη μελλοντική οικονομική κατάσταση των νοικοκυριών τους και της χώρας γενικότερα. (Διάγραμμα 5) [Πηγή: “Έρευνες Οικονομικής Συγκυρίας”, Τεύχος 21/08, Αύγουστος 2021, Κέντρο Οικονομικών Ερευνών] • Οι καταναλωτές είναι λιγότερο απαισιόδοξοι σχετικά με τη μελλοντική οικονομική κατάσταση και έχουν θετικές πληθωριστικές προσδοκίες. (Διάγραμμα 6) • Οι επιχειρηματικές προσδοκίες για τις προοπτικές
4
Μηνιαίο Δελτίο Οικονομικής Ανασκόπησης | ΣΕΠ 2021
τους επόμενους 3 μήνες, παρουσιάζουν θετική τάση στις υπηρεσίες και ενίσχυση της τάσης σταθεροποίησης στους υπόλοιπους τομείς. (Διάγραμμα 7) • Όσον αφορά τις προσδοκίες για την απασχόληση τους επόμενους 3 μήνες, τα τελευταία στοιχεία παρουσιάζουν αρνητική τάση στις κατασκευές και ενίσχυση της τάσης σταθεροποίησης στους υπόλοιπους τομείς. (Διάγραμμα 8) • Τέλος, για τις προσδοκίες σε ότι αφορά τις τιμές προσφοράς των προϊόντων και υπηρεσιών τους επόμενους 3 μήνες, τα στοιχεία παρουσιάζουν αυξητική τάση στις κατασκευές και στο λιανικό εμπόριο, σταθεροποίηση στις υπηρεσίες και πτωτική τάση στη βιομηχανία. (Διάγραμμα 9)
Κυπριακή Οικονομία • O ρυθμός ανάπτυξης της οικονομίας κατά το 2ο τρίμηνο του 2021 είναι θετικός και υπολογίζεται σε 12.8% σε σύγκριση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2020. Μετά τη διόρθωση του ΑΕΠ ως προς τις εποχικές διακυμάνσεις και τις εργάσιμες μέρες, ο ρυθμός ανάπτυξης υπολογίζεται στο 12.9%. Ο θετικός ρυθμός ανάπτυξης του ΑΕΠ οφείλεται κυρίως στους τομείς: Ξενοδοχεία και Εστιατόρια, Κατασκευές, Μεταποίηση, Μεταφορές, Αποθήκευση και Επικοινωνίες, Χονδρικό και Λιανικό Εμπόριο, Επισκευή μηχανοκινήτων οχημάτων, Τέχνες, Διασκέδαση και Ψυχαγωγία, Άλλες Δραστηριότητες Παροχής Υπηρεσιών. (Πίνακας 2) • Οι δείκτες στους τομείς της μεταποίησης και μεταλλείων και λατομείων παρουσίασαν αύξηση 10.2% και 30.4%, αντίστοιχα την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουνίου 2021 σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2020. (Πίνακας 2) • Οι άδειες οικοδομής σε όγκο παρουσίασαν αύξηση 31.0% την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουνίου 2021 σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2020. (Πίνακας 2) • Σύμφωνα με στοιχεία από την JCC Payments Systems Ltd, οι συναλλαγές σε αξία των Κυπρίων και των ξένων στην Κύπρο μέσω πιστωτικών καρτών αυξήθηκαν κατά 8.6% και 61.5%, αντίστοιχα την περίοδο Ιανουαρίου-Αυγούστου 2021 σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2020. (Πίνακας 2 & Διάγραμμα 10) • Την περίοδο Ιανουαρίου-Αυγούστου 2021 οι αφίξεις τουριστών αυξήθηκαν κατά 126.0% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2020. Τα έσοδα από τον τουρισμό αυξήθηκαν κατά 112.1% την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουνίου 2021 σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2020. (Πίνακας 2)
• Στον τομέα των μεταφορών, την περίοδο ΙανουαρίουΑυγούστου 2021 οι συνολικές εγγραφές μηχανοκίνητων οχημάτων μειώθηκαν κατά 2.4% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2020. (Πίνακας 2) • Σύμφωνα με στοιχεία από το Τμήμα Κτηματολογίου και Χωρομετρίας, την περίοδο Ιανουαρίου-Αυγούστου 2021 κατατέθηκαν 30.7% περισσότερα πωλητήρια έγγραφα ακινήτων και μεταβιβάστηκαν 35.7% περισσότερα ακίνητα σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2020. (Πίνακας 2 & Διάγραμμα 11) • Σύμφωνα με στοιχεία από το Τμήμα Εφόρου Εταιρειών και Επίσημου Παραλήπτη, την περίοδο Ιανουαρίου-Αυγούστου 2021 έχουν ληφθεί 8.026 αιτήσεις για νέες εταιρείες σε σχέση με 6.758 αιτήσεις την αντίστοιχη περίοδο του 2020. (Πίνακας 2) • Οι συνολικές εισαγωγές προϊόντων (c.i.f.) αυξήθηκαν κατά 11.4% και οι συνολικές εξαγωγές προϊόντων (f.o.b.) μειώθηκαν κατά 7.1% την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουλίου 2021 σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2020. Οι εισαγωγές/ εξαγωγές την περίοδο αυτή επηρεάστηκαν σημαντικά από μεγάλες εισαγωγές/εξαγωγές μεταφορικού εξοπλισμού (πλοία και αεροπλάνα), εξαιρουμένων αυτών παρουσίασαν αύξηση 12.8% και 13.8% αντίστοιχα. (Πίνακας 2)
μη χρηματοδοτικές εταιρείες για ποσά μέχρι €1 εκ. αυξήθηκε στο 3.30%, σε σύγκριση με 3.20% τον προηγούμενο μήνα. Το επιτόκιο που αφορά δάνεια προς μη χρηματοδοτικές εταιρείες για ποσά άνω του €1 εκ. παρέμεινε αμετάβλητο στο 3.16%, σε σύγκριση με τον προηγούμενο μήνα.
Ισοζύγιο Πληρωμών • Σύμφωνα με τα προκαταρκτικά στοιχεία του ισοζυγίου πληρωμών για το 1ο τρίμηνο του 2021, το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών της Κύπρου κατέγραψε χειροτέρευση, με το έλλειμμα να αυξάνεται από €751.5 εκ. (-3.6% του ΑΕΠ) που ήταν το 1ο τρίμηνο του 2020, στα €922.0 εκ. (-4.2% του ΑΕΠ) το 1ο τρίμηνο του 2021. Η αύξηση του ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών αποτελεί απόρροια κυρίως του πρωτογενούς εισοδήματος και σε πολύ μικρότερο βαθμό του διευρυμένου ελλείμματος στο ισοζύγιο αγαθών. Οι δυσμενείς αυτές εξελίξεις αντισταθμίστηκαν, εν μέρει, από τα μειωμένα ελλείμματα στο ισοζύγιο του δευτερογενούς εισοδήματος και το αυξημένο πλεόνασμα στο ισοζύγιο των υπηρεσιών. Προσαρμόζοντας τα στοιχεία, ως προς την επίδραση των οντοτήτων ειδικού σκοπού (SPEs), δηλαδή κατατάσσοντας τις SPEs ως μη κάτοικους, το έλλειμμα διαμορφώθηκε στα €706.0 εκ. (-3.2% του ΑΕΠ) το 1ο τρίμηνο του 2021, έναντι €611.1 εκ. (-2.9% του ΑΕΠ) το 1ο τρίμηνο του 2020. (Πίνακας 2)
Νομισματικά Πιστώσεις • Οι πιστώσεις των Νομισματικών Χρηματοπιστωτικών Ιδρυμάτων (ΝΧΙ προς κατοίκους εσωτερικού) προς τον ιδιωτικό τομέα, οι καταναλωτικές πιστώσεις και οι πιστώσεις για οικιστικά δάνεια στα νοικοκυριά παρουσίασαν ετήσια εκατοστιαία μεταβολή της τάξης του 2.8%, 2.0% και 5.4% τον Ιούλιο του 2021. (Πίνακας 2) Επιτόκια
• Τον Ιούλιο του 2021, το επιτόκιο για καταθέσεις προθεσμίας έως ενός έτους από νοικοκυριά παρέμεινε αμετάβλητο στο 0.07%, σε σύγκριση με τον προηγούμενο μήνα. Το αντίστοιχο επιτόκιο για καταθέσεις από μη χρηματοδοτικές εταιρείες παρουσίασε μείωση στο 0.06%, σε σύγκριση με 0.12% τον προηγούμενο μήνα. Το επιτόκιο που αφορά καταναλωτικά δάνεια κατέγραψε πτώση στο 3.03%, σε σύγκριση με 3.14% τον προηγούμενο μήνα. Το επιτόκιο που αφορά δάνεια για αγορά κατοικίας σημείωσε άνοδο στο 2.21%, σε σύγκριση με 2.13% τον προηγούμενο μήνα. Το επιτόκιο που αφορά δάνεια προς
Αγορά Εργασίας • Το 1ο εξάμηνο του 2021, η απασχόληση σε άτομα αυξήθηκε κατά 0.8% και σε ώρες εργασίας αυξήθηκε κατά 3.2% σε σχέση με το αντίστοιχο εξάμηνο του 2020. (Πίνακας 2) • Ο αριθμός των εγγεγραμμένων ανέργων μειώθηκε σε 16.281 ή 19.669 πρόσωπα (στοιχεία εποχικά διορθωμένα) τον Αύγουστο του 2021 από 33.649 ή 36.473 πρόσωπα, αντίστοιχα τον αντίστοιχο μήνα του 2020. (Πίνακας 2) • Σύμφωνα με εκτίμηση της Eurostat, το μηνιαίο ποσοστό ανεργίας τον Ιούλιο του 2021 (στοιχεία εποχικά διορθωμένα) μειώθηκε στο 5.2% σε σχέση με 7.9% τον αντίστοιχο μήνα του 2020. Στην Ευρωζώνη και στην Ευρωπαϊκή Ένωση το ποσοστό ανεργίας μειώθηκε στο 7.6% και 6.9%, αντίστοιχα τον Ιούλιο του 2021 σε σύγκριση με 8.4% και 7.6%, τον αντίστοιχο μήνα του 2020. (Πίνακας 2) • Με βάση τα αποτελέσματα της Έρευνας Εργατικού Δυναμικού (ΕΕΔ), το ποσοστό ανεργίας των ατόμων ηλικίας 15+ το 2ο τρίμηνο του 2021 ανήλθε στο 8.4% του
Κύπρος - Υπουργείο Οικονομικών
5
εργατικού δυναμικού από 6.8% το αντίστοιχο τρίμηνο του 2020. Το ποσοστό ανεργίας των νέων ηλικίας 15-24 ετών το 2ο τρίμηνο του 2021 ήταν 17.0% σε σχέση με 17.8% το αντίστοιχο τρίμηνο του 2020. Το 2ο τρίμηνο του 2021 το ποσοστό μακροπρόθεσμης ανεργίας ήταν 3.0% του εργατικού δυναμικού σε σχέση με 1.8% το αντίστοιχο τρίμηνο του 2020. (Πίνακας 2) • Το συνολικό ποσοστό των κενών θέσεων το 1ο εξάμηνο του 2021 ήταν 2.3%. (Πίνακας 2) • Οι απολαβές ανά μισθωτό αυξήθηκαν κατά 2.8% το 1ο εξάμηνο του 2021 σε σύγκριση με το 1ο εξάμηνο του 2020. (Πίνακας 2)
Πληθωρισμός • Ο πληθωρισμός σύμφωνα με το Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (ΔΤΚ) τον Αύγουστο του 2021 αυξήθηκε με ρυθμό 5.0% σε σχέση με αύξηση 4.0% τον Ιούλιο του 2021. Για την περίοδο Ιανουαρίου-Αυγούστου 2021, ο Δείκτης παρουσίασε αύξηση 1.5% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2020. Για την περίοδο Ιανουαρίου-Αυγούστου 2021 σε σύγκριση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο, η μεγαλύτερη θετική μεταβολή παρουσιάστηκε στην κατηγορία Μεταφορές, ενώ η μεγαλύτερη αρνητική μεταβολή παρατηρήθηκε στην κατηγορία Επικοινωνίες. (Πίνακας 2) • Ο Εναρμονισμένος Δείκτης Τιμών Καταναλωτή (ΕνΔΤΚ) τον Αύγουστο του 2021 παρουσίασε αύξηση 3.3% σε σχέση με αύξηση 2.7% τον Ιούλιο του 2021. Για την περίοδο Ιανουαρίου-Αυγούστου 2021, ο Δείκτης παρουσίασε αύξηση 1.2% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2020. Για την περίοδο Ιανουαρίου-Αυγούστου 2021 σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2020, η μεγαλύτερη θετική μεταβολή παρατηρήθηκε στην κατηγορία Μεταφορές. (Πίνακας 2)
Δημόσια Οικονομικά • Το δημοσιονομικό ισοζύγιο παρουσίασε έλλειμμα €684.9 εκ. (-3.1% του ΑΕΠ) την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουλίου 2021 σε σύγκριση με έλλειμμα €686.5 εκ. (-3.3% του ΑΕΠ) την αντίστοιχη περίοδο του 2020. • Την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουλίου 2021, το πρωτογενές ισοζύγιο παρουσίασε έλλειμμα ύψους €363.0 εκ. (-1.7% του ΑΕΠ) σε σύγκριση με έλλειμμα ύψους €383.8 εκ. (-1.8% του ΑΕΠ) την αντίστοιχη περίοδο του 2020.
6
Μηνιαίο Δελτίο Οικονομικής Ανασκόπησης | ΣΕΠ 2021
• Την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουλίου 2021, τα δημόσια έσοδα αυξήθηκαν κατά 10.6% και οι δημόσιες δαπάνες αυξήθηκαν κατά 9.2% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2020.
Χρηματοδότηση Εκδόσεις Χρέους • Το Φεβρουάριο του 2021 η Κυπριακή Δημοκρατία εξέδωσε 5-ετές ομόλογο ύψους €1 δις., με ονομαστικό επιτόκιο 0% και με απόδοση 0.053%. Οι επενδυτές ήταν κυρίως διαχειριστές κεφαλαίων (35%) και χρηματοοικονομικοί οργανισμοί (21%). Καταβλήθηκε επίσης και η δεύτερη δόση δανείου ύψους €229 εκ. από την Ευρωπαϊκή Ένωση στο πλαίσιο εξασφάλισης του ευρωπαϊκού μέσου προσωρινής στήριξης SURE, κατόπιν αιτήματος της Κυπριακής Δημοκρατίας για συνολικό ποσό δανείου ύψους €479 εκ., το οποίο εγκρίθηκε τον Αύγουστο του 2020. • Όσον αφορά τον βραχυπρόθεσμο δανεισμό, οι δημοπρασίες Γραμματίων, για το υπό αναφορά τρίμηνο ανήλθαν στα €250 εκ. Η μέση σταθμική απόδοση των δημοπρασιών για τον μήνα Δεκέμβριο του 2020 μειώθηκε στο -0.26% σε σχέση με την αντίστοιχη δημοπρασία του Δεκεμβρίου του 2020 η οποία ανήλθε στο -0.15%. Ο δείκτης κάλυψης της δημοπρασίας του Μαρτίου του 2021 μειώθηκε στο 1.9 σε σύγκριση με την αντίστοιχη δημοπρασία του Δεκεμβρίου του 2020 ο οποίος ήταν 3.8. • Οι εκδόσεις σειρών του 6-ετούς ομολόγου για φυσικά πρόσωπα κατά την διάρκεια του τριμήνου ανήλθαν στα €8 εκ. Αποπληρωμές Χρέους
• Τον Ιανουάριο του 2021 έληξε εγχώριο ομόλογο ύψους €31 εκ. Οι λήξεις βραχυπρόθεσμου χρέους για το τέταρτο τρίμηνο του 2021 ανήλθαν στα €225 εκ. Αποπληρώθηκαν δάνεια συνολικού ύψους €4 εκ. Οι αποπληρωμές ομολόγων (συμπεριλαμβανομένου και των πρόωρων αποπληρωμών) για φυσικά πρόσωπα ανήλθαν στα €46 εκ. (Πηγή: “Τριμηνιαίο Δελτίο Χρέους, Nο. 41: 1ο τρίμηνο 2021”, ΓΔΔΧ, Υπ. Οικονομικών) Οίκοι Αξιολόγησης • Στις 24/09/2021, ο οίκος αξιολόγησης Fitch διατήρησε τη βαθμίδα της Κύπρου στο ΒΒΒ- με σταθερές προοπτικές. • Στις 03/09/2021, ο οίκος Standard and Poor’s διατήρησε τη βαθμίδα της Κύπρου στο BBB-/A-3 και άλλαξε τις
προοπτικές σε θετικές από σταθερές. • Στις 23/07/2021, ο οίκος αξιολόγησης Moody’s αναβάθμισε την Κύπρο στη βαθμίδα Ba1 από Ba2 και άλλαξε τις προοπτικές από θετικές σε σταθερές. • Στις 14/05/2021, ο οίκος αξιολόγησης DBRS διατήρησε τις προοπτικές της Κύπρου σε σταθερές και τη βαθμίδα στο ΒΒΒ-.
Τραπεζικός Τομέας • O Όμιλος της Ελληνικής Τράπεζας το 1ο εξάμηνο του 2021 παρουσίασε κέρδη μετά τη φορολογία της τάξης των €21.0 εκ. • Ο Όμιλος της Τράπεζας Κύπρου το 1ο εξάμηνο του 2021 παρουσίασε κέρδη μετά τη φορολογία της τάξης του €1 εκ.
Κύπρος - Υπουργείο Οικονομικών
7
ΠΙΝΑΚΑΣ 1. ΚΥΡΙΟΙ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΙ ΔΕΙΚΤΕΣ
Πηγές: Financial Times, Χρηματιστήριο Αξιών Κύπρου, Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου
8
Μηνιαίο Δελτίο Οικονομικής Ανασκόπησης | ΣΕΠ 2021
ΠΙΝΑΚΑΣ 1. ΚΥΡΙΟΙ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΙ ΔΕΙΚΤΕΣ
Κύπρος - Υπουργείο Οικονομικών
9
ΠΙΝΑΚΑΣ 1. ΚΥΡΙΟΙ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΙ ΔΕΙΚΤΕΣ (ΣΥΝΕΧΕΙΑ)
Πηγές: Financial Times, Χρηματιστήριο Αξιών Κύπρου, Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου. * Η τιμή του Δείκτη αναφέρεται στην τελευταία διαθέσιμη μέρα του μήνα
10
Μηνιαίο Δελτίο Οικονομικής Ανασκόπησης | ΣΕΠ 2021
ΠΙΝΑΚΑΣ 1. ΚΥΡΙΟΙ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΙ ΔΕΙΚΤΕΣ (ΣΥΝΕΧΕΙΑ)
Κύπρος - Υπουργείο Οικονομικών
11
ΠΙΝΑΚΑΣ 2. ΚΥΡΙΟΙ ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΟΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΙ ΔΕΙΚΤΕΣ
Πηγές: Στατιστική Υπηρεσία Κύπρου, Ευρωπαϊκή Στατιστική Υπηρεσία, Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου, Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Τμήμα Κτηματολογίου και Χωρομετρίας, Τμήμα Πολιτικής Αεροπορίας, JCC Payment Systems Ltd, Τμήμα Εφόρου Εταιρειών και Επίσημου Παραλήπτη. n.a.: Μη εφαρμόσιμο
12
Μηνιαίο Δελτίο Οικονομικής Ανασκόπησης | ΣΕΠ 2021
ΠΙΝΑΚΑΣ 2. ΚΥΡΙΟΙ ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΟΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΙ ΔΕΙΚΤΕΣ
Κύπρος - Υπουργείο Οικονομικών
13
ΠΙΝΑΚΑΣ 2. ΚΥΡΙΟΙ ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΟΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΙ ΔΕΙΚΤΕΣ (ΣΥΝΕΧΕΙΑ)
14
Μηνιαίο Δελτίο Οικονομικής Ανασκόπησης | ΣΕΠ 2021
ΠΙΝΑΚΑΣ 2. ΚΥΡΙΟΙ ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΟΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΙ ΔΕΙΚΤΕΣ (ΣΥΝΕΧΕΙΑ)
Κύπρος - Υπουργείο Οικονομικών
15
ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ 1Α. ΗΜΕΡΗΣΙΕΣ ΤΙΜΕΣ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ
Πηγή: Energy Information Administration (ΕΙΑ)
ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ 1Β. ΜΗΝΙΑΙΕΣ ΤΙΜΕΣ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΩΝ
Πηγή: Chicago Board of Trade (CBT)
16
Μηνιαίο Δελτίο Οικονομικής Ανασκόπησης | ΣΕΠ 2021
ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ 2. ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑΚΟΙ ΔΕΙΚΤΕΣ
Πηγή: Yahoo Finance
Κύπρος - Υπουργείο Οικονομικών
17
ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ 3. CONSENSUS ECONOMIC FORECASTS (ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2021) ΠΡΟΒΛEΨΕΙΣ ΓΙΑ ΤΑ ΕΤΗ 2021 & 2022
Πηγή: Consensus Economic Inc.
18
Μηνιαίο Δελτίο Οικονομικής Ανασκόπησης | ΣΕΠ 2021
ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ 3. (ΣΥΝΕΧΕΙΑ)
Πηγή: Consensus Economic Inc.
Κύπρος - Υπουργείο Οικονομικών
19
ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ 4. CONSENSUS ECONOMIC FORECASTS (ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2021) ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ ΠΡΟΒΛΕΨΕΩΝ ΓΙΑ ΤΑ ΕΤΗ 2021 & 2022 (ΜΗΝΑ ΑΝΑ ΜΗΝΑ)
*Η μπλε γραμμή είναι μηνιαία αναθεώρηση των προβλέψεων για το 2021 και η κόκκινη για το 2022 Πηγή: Consensus Economic Inc.
20
Μηνιαίο Δελτίο Οικονομικής Ανασκόπησης | ΣΕΠ 2021
ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ 4. (ΣΥΝΕΧΕΙΑ)
*Η μπλε γραμμή είναι μηνιαία αναθεώρηση των προβλέψεων για το 2021 και η κόκκινη για το 2022 Πηγή: Consensus Economic Inc
Κύπρος - Υπουργείο Οικονομικών
21
ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ 5. ΕΡΕΥΝΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ - ΔΕΙΚΤΕΣ ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗΣ
Πηγή: Ευρωπαϊκή Επιτροπή (Στοιχεία εποχικά διορθωμένα, NACE Rev. 2)
ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ 6. ΕΡΕΥΝΕΣ ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΩΝ
Πηγή: Κέντρο Οικονομικών Ερευνών, Πανεπιστήμιο Κύπρου
22
Μηνιαίο Δελτίο Οικονομικής Ανασκόπησης | ΣΕΠ 2021
ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ 7. ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΔΟΚΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΠΟΜΕΝΟΥΣ 3 ΜΗΝΕΣ
Πηγή: Κέντρο Οικονομικών Ερευνών, Πανεπιστήμιο Κύπρου
ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ 8. ΠΡΟΣΔΟΚΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΣΤΟΥΣ ΕΠΟΜΕΝΟΥΣ 3 ΜΗΝΕΣ
Πηγή: Κέντρο Οικονομικών Ερευνών, Πανεπιστήμιο Κύπρου
Κύπρος - Υπουργείο Οικονομικών
23
ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ 9. ΠΡΟΣΔΟΚΙΕΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΤΙΜΕΣ ΣΤΟΥΣ ΕΠΟΜΕΝΟΥΣ 3 ΜΗΝΕΣ
Πηγή: Κέντρο Οικονομικών Ερευνών, Πανεπιστήμιο Κύπρου
24
Μηνιαίο Δελτίο Οικονομικής Ανασκόπησης | ΣΕΠ 2021
ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ 10. ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΜΕΣΩ ΠΙΣΤΩΤΙΚΩΝ ΚΑΡΤΩΝ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ (% ΑΛΛΑΓΗ)
Πηγή: JCC Payments Systems Ltd
ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ 11. ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΕΙΣ ΑΚΙΝΗΤΩΝ (% ΑΛΛΑΓΗ)
Πηγή: Τμήμα Κτηματολογίου και Χωρομετρίας
Κύπρος - Υπουργείο Οικονομικών
25