Σύνοψη 3 Διεθνής Αγορά / Εξελίξεις 3 Οικονομικές Προβλέψεις 4 Διεθνές Νομισματικό Ταμείο 4 Ευρωπαϊκή Επιτροπή 4 Δείκτες Εμπιστοσύνης Κύπρου 4 Κυπριακή Οικονομία 4 Νομισματικά 5 Πιστώσεις 5 Επιτόκια 5 Ισοζύγιο Πληρωμών 6 Αγορά Εργασίας 6 Πληθωρισμός 6 Δημόσια Οικονομικά 6 Χρηματοδότηση 6 Εκδόσεις Χρέους 6 Αποπληρωμές Χρέους 6 Οίκοι Αξιολόγησης 6 Τραπεζικός Τομέας 6
Πίνακας 1. Κύριοι Χρηματοοικονομικοί Δείκτες 7-10 Πίνακας 2. Κύριοι Βραχυπρόθεσμοι Οικονομικοί Δείκτες 11-14 Διάγραμμα 1Α. Ημερήσιες Τιμές Πετρελαίου 15 Διάγραμμα 1Β. Μηνιαίες Τιμές Εμπορευμάτων 15 Διάγραμμα 2. Χρηματιστηριακοί Δείκτες 16 Διάγραμμα 3. Consensus Economic Forecasts (Αύγουστος 2022) 17-18 Διάγραμμα 4. Consensus Economic Forecasts (Αύγουστος 2022) 19-20 Διάγραμμα 5. Έρευνες Οικονομικής Συγκυρίας Δείκτες Εμπιστοσύνης 21 Διάγραμμα 6. Έρευνες
• Το 2ο τρίμηνο του 2022, το ΑΕΠ (στοιχεία εποχικά διορθωμένα) αυξήθηκε κατά 6.1% σε σύγκριση με αύξηση 6.0% το 1ο τρίμηνο του 2022. Ο θετικός ρυθμός ανάπτυξης του ΑΕΠ οφείλεται κυρίως στους τομείς: “Ξενοδοχεία και Εστιατόρια”, “Μεταφορές και Αποθήκευση”, “Ενημέρωση και Επικοινωνίες”, “Χονδρικό και Λιανικό Εμπόριο, Επισκευή μηχανοκινήτων οχημάτων”, “Τέχνες, Διασκέδαση και Ψυχαγωγία”, “Άλλες Δραστηριότητες Παροχής Υπηρεσιών”. • Η μηνιαία εποχικά διορθωμένη ανεργία (ΕΕΔ), αυξήθηκε στο 8.0% τον Ιούλιο του 2022 σε σχέση με 6.8% τον αντίστοιχο μήνα του 2021. • Ο πληθωρισμός (ΕνΔΤΚ) παρουσίασε αύξηση 9.6% τον Αύγουστο του 2022 σε σχέση με αύξηση 10.6% τον Ιούλιο του 2022 και για την περίοδο Ιανουαρίου-Αυγούστου 2022 είναι στο 8.0%. • Το Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών (ΙΤΣ) κατέγραψε χειροτέρευση, με το έλλειμμα να αυξάνεται από €865.9 εκ. (-3.7% του ΑΕΠ) που ήταν το 1ο τρίμηνο του 2021, στα €1,061.8 εκ. (-4.2% του ΑΕΠ) το 1ο τρίμηνο του 2022. • Οι απολαβές ανά μισθωτό το 1ο εξάμηνο του 2022 αυξήθηκαν κατά 5.1% σε σχέση με το 1ο εξάμηνο του 2021. • Το δημοσιονομικό ισοζύγιο την περίοδο ΙανουαρίουΙουλίου 2022 παρουσίασε πλεόνασμα ύψους €141.8 εκ. (0.6% του ΑΕΠ) σε σχέση με έλλειμμα ύψους €711.0 εκ. (-3.0% του ΑΕΠ) την αντίστοιχη περίοδο του 2021. • Οι πιστώσεις των ΝΧΙ προς κατοίκους εσωτερικού (ιδιωτικό τομέα) παρουσίασαν ετήσια εκατοστιαία μεταβολή της τάξης του 2.6% τον Ιούλιο του 2022. Διεθνής Αγορά / Εξελίξεις • To 2ο τρίμηνο του 2022 o ρυθμός ανάπτυξης ανήλθε στην
μήνα αντίστοιχα. H ισοτιμία δολαρίου/ευρώ ήταν 1.0000 και η ισοτιμία στερλίνας/ευρώ ήταν 0.86035 στις 31/8/2022 αντίστοιχα. (Πίνακας 1) • Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα στην τελευταία της συνάντηση, αποφάσισε να αυξήσει τα τρία βασικά επιτόκια της ΕΚΤ κατά 75 μονάδες βάσης. Κατά συνέπεια, το επιτόκιο των πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης καθώς και τα επιτόκια της διευκόλυνσης οριακής χρηματοδότησης και της διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων θα αυξηθούν σε 1.25%, 1.50% και 0.75% αντιστοίχως. • Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ στην τελευταία της συνάντηση, αύξησε το βασικό της επιτόκιο στο 3-3¼%. Η Κεντρική Τράπεζα της Αγγλίας στην τελευταία της συνάντηση, αύξησε το βασικό της επιτόκιο από 1.75% σε 2.25%. • Οι αποδόσεις στα δεκαετή κυβερνητικά ομόλογα ήταν 3.12% στις ΗΠΑ, 1.54% στη Γερμανία, 0.23% στην Ιαπωνία και 2.80% στο Ηνωμένο Βασίλειο, δηλαδή παρουσίασαν αύξηση 0.49 στις ΗΠΑ, αύξηση 0.73 στη Γερμανία, αύξηση 0.05 στην Ιαπωνία και αύξηση 0.94 στο Ηνωμένο Βασίλειο, τον Αύγουστο του 2022 σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα. (Πίνακας 1) • Στις ΗΠΑ, τον Αύγουστο του 2022 ο δείκτης S&P 500 σημείωσε μείωση 2.7% σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα. Στην Ευρώπη, τον Αύγουστο του 2022 ο δείκτης CAC σημείωσε μείωση 5.0%, ο δείκτης FTSE μείωση 1.9% και ο δείκτης DAX μείωση 4.8% σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα αντίστοιχα. Στην Ιαπωνία, τον Αύγουστο του 2022 ο δείκτης NIKKEI σημείωσε αύξηση 1.0% σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα. (Πίνακας 1 & Διάγραμμα 2) Οικονομικές Προβλέψεις Διεθνές Νομισματικό Ταμείο • Σύμφωνα με τις τελευταίες προβλέψεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (WEO update, Ιούλιος 2022), ο ρυθμός ανάπτυξης στην Ευρωζώνη προβλέπεται ότι θα ανέλθει στο 2.6% και 1.2% και στην Ευρωπαϊκή Ένωση στο 2.8% και 1.6% τα έτη 2022 και 2023 αντίστοιχα.
με το δολάριο, η αξία του ευρώ παρουσίασε μείωση 1.9% και σε σχέση με τη στερλίνα παρουσίασε αύξηση 2.4% τον Αύγουστο του 2022 σε σχέση με τον προηγούμενο
Κύπρος - Υπουργείο Οικονομικών
διακυμάνσεις και τις εργάσιμες μέρες, ο ρυθμός ανάπτυξης υπολογίζεται στο 6.1%. Ο θετικός ρυθμός ανάπτυξης του ΑΕΠ οφείλεται κυρίως στους τομείς: “Ξενοδοχεία και Εστιατόρια”, “Μεταφορές και Αποθήκευση”, “Ενημέρωση και Επικοινωνίες”, “Χονδρικό και Λιανικό Εμπόριο, Επισκευή μηχανοκινήτων οχημάτων”, “Τέχνες, Διασκέδαση και Ψυχαγωγία”, “Άλλες Δραστηριότητες Παροχής Υπηρεσιών”. (Πίνακας 2) • Οι δείκτες στους τομείς της μεταποίησης και μεταλλείων και λατομείων παρουσίασαν αύξηση 2.3% και μείωση 4.4%, αντίστοιχα την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουνίου 2022 σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2021. (Πίνακας 2) • Οι άδειες οικοδομής σε όγκο παρουσίασαν μείωση 12.4% την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουνίου 2022 σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2021. (Πίνακας 2) • Σύμφωνα με στοιχεία από την JCC Payments Systems Ltd, οι συναλλαγές σε αξία των Κυπρίων και των ξένων στην Κύπρο μέσω πιστωτικών καρτών αυξήθηκαν κατά 19.4% και 92%, αντίστοιχα την περίοδο Ιανουαρίου-Αυγούστου 2022 σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2021. (Πίνακας 2 & Διάγραμμα 10) • Για την περίοδο Ιανουαρίου-Αυγούστου 2022, οι αφίξεις τουριστών ανήλθαν σε 2.127.172 σε σύγκριση με 960.150 την αντίστοιχη περίοδο του 2021, παρουσιάζοντας αύξηση 121.5%. Για την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουνίου 2022, τα έσοδα από τον τουρισμό υπολογίζονται σε €835.7 εκ. σε σύγκριση με €258.8 εκ. την αντίστοιχη περίοδο του 2021, παρουσιάζοντας αύξηση 222.9%. (Πίνακας 2) • Στον τομέα των μεταφορών, την περίοδο ΙανουαρίουΑυγούστου 2022 οι συνολικές εγγραφές μηχανοκίνητων οχημάτων μειώθηκαν κατά 4.9% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2021. (Πίνακας 2) • Σύμφωνα με στοιχεία από το Τμήμα Κτηματολογίου και Χωρομετρίας, την περίοδο Ιανουαρίου-Αυγούστου 2022 κατατέθηκαν 38.8% περισσότερα πωλητήρια έγγραφα ακινήτων και μεταβιβάστηκαν 19.5% περισσότερα ακίνητα σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2021. (Πίνακας 2 & Διάγραμμα 11)
• Σύμφωνα με στοιχεία από το Τμήμα Εφόρου Εταιρειών και Επίσημου Παραλήπτη,
Κυπριακή
•
της
τη
του ΑΕΠ ως
τις
εξαγωγές την περίοδο αυτή επηρεάστηκαν σημαντικά από μεγάλες εισαγωγές/εξαγωγές μεταφορικού εξοπλισμού (πλοία και αεροπλάνα), εξαιρουμένων αυτών παρουσίασαν αύξηση 38.2% και 33.8% αντίστοιχα. (Πίνακας 2)
Νομισματικά
Πιστώσεις • Οι πιστώσεις των Νομισματικών Χρηματοπιστωτικών Ιδρυμάτων (ΝΧΙ προς κατοίκους εσωτερικού) προς τον ιδιωτικό τομέα, οι καταναλωτικές πιστώσεις και οι πιστώσεις για οικιστικά δάνεια στα νοικοκυριά παρουσίασαν ετήσια εκατοστιαία μεταβολή της τάξης του 2.6%, 0.2% και 5.8% τον Ιούλιο του 2022. (Πίνακας 2) Επιτόκια
• Toν Ιούλιο του 2022, το επιτόκιο για καταθέσεις προθεσμίας έως ενός έτους από νοικοκυριά παρέμεινε αμετάβλητο στο 0.05%, σε σύγκριση με τον προηγούμενο μήνα. Το αντίστοιχο επιτόκιο για καταθέσεις από μη χρηματοδοτικές εταιρείες παρουσίασε αύξηση στο 0.07%, σε σύγκριση με 0.03% τον προηγούμενο μήνα. Το επιτόκιο που αφορά καταναλωτικά δάνεια σημείωσε αύξηση στο 3.27%, σε σύγκριση με 2.89% τον προηγούμενο μήνα. Το επιτόκιο που αφορά δάνεια για αγορά κατοικίας αυξήθηκε στο 2.55%, σε σύγκριση με 2.32% τον προηγούμενο μήνα. Το επιτόκιο που αφορά δάνεια προς μη χρηματοδοτικές εταιρείες για ποσά μέχρι €1 εκ. παρουσίασε αύξηση στο 3.51%, σε σύγκριση με 3.36% τον προηγούμενο μήνα. Το επιτόκιο που αφορά δάνεια προς μη χρηματοδοτικές εταιρείες για ποσά άνω του €1 εκ. κατέγραψε αύξηση στο 3.04%, σε σύγκριση με 2.89% τον προηγούμενο μήνα. (Πίνακας 1) Ισοζύγιο Πληρωμών • Το Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών (ΙΤΣ)
δηλαδή κατατάσσοντας τις SPEs ως μη κάτοικους, το έλλειμμα διαμορφώθηκε στα €1,018.8 εκ. (-4.1% του ΑΕΠ) το 1ο τρίμηνο του 2022, έναντι €682.7 εκ. (-2.9% του ΑΕΠ) το 1ο τρίμηνο του 2021. (Πίνακας 2)
Αγορά Εργασίας
• Το 1ο εξάμηνο του 2022, η απασχόληση σε άτομα αυξήθηκε κατά 1.9% και σε ώρες εργασίας αυξήθηκε κατά 4.9% σε σχέση με το αντίστοιχο εξάμηνο του 2021. (Πίνακας 2) • Ο αριθμός των εγγεγραμμένων ανέργων μειώθηκε σε 14.961 ή 14.641 πρόσωπα (στοιχεία εποχικά διορθωμένα) τον Αύγουστο του 2022 από 16.281 ή 16.260 πρόσωπα, αντίστοιχα τον αντίστοιχο μήνα του 2021. (Πίνακας 2) • Σύμφωνα με εκτίμηση της Eurostat, το μηνιαίο ποσοστό ανεργίας τον Ιούλιο του 2022 (στοιχεία εποχικά διορθωμένα) αυξήθηκε στο 8.0% σε σχέση με 6.8% τον αντίστοιχο μήνα του 2021. Στην Ευρωζώνη και στην Ευρωπαϊκή Ένωση το ποσοστό ανεργίας μειώθηκε στο 6.6% και 6.0%, αντίστοιχα τον Ιούλιο του 2022 σε σύγκριση με 7.7% και 6.9%, τον αντίστοιχο μήνα του 2021. (Πίνακας 2) • Με βάση τα αποτελέσματα της Έρευνας Εργατικού Δυναμικού (ΕΕΔ), το ποσοστό ανεργίας των ατόμων ηλικίας 15+ το 2ο τρίμηνο του 2022 μειώθηκε στο 6.8% του εργατικού δυναμικού από 8.4% το 2ο τρίμηνο του 2021. Το ποσοστό ανεργίας των νέων ηλικίας 15-24 ετών το 2ο τρίμηνο του 2022 αυξήθηκε στο 17.6% σε σχέση με 17.0% το 2ο τρίμηνο του 2021. Το 2ο τρίμηνο του 2022 το ποσοστό μακροπρόθεσμης ανεργίας μειώθηκε στο 2.5% του εργατικού δυναμικού από 3.0% το 2ο τρίμηνο του 2021. (Πίνακας 2) • Το συνολικό ποσοστό των κενών θέσεων το 2ο τρίμηνο του 2022 ήταν 2.7%. (Πίνακας 2) • Οι απολαβές ανά μισθωτό αυξήθηκαν κατά 5.1% το 1ο εξάμηνο του 2022 σε σύγκριση με το 1ο εξάμηνο του 2021. (Πίνακας 2)
2021, στα €1,061.8 εκ. (-4.2%
ΑΕΠ)
1ο τρίμηνο του 2022. Η αύξηση του ελλείμματος
ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών αποτελεί απόρροια κυρίως της αύξησης του ελλείμματος στο ισοζύγιο αγαθών, του δευτερογενούς εισοδήματος, καθώς και της μείωσης του πλεονάσματος στο ισοζύγιο των υπηρεσιών. Προσαρμόζοντας τα στοιχεία, ως προς την επίδραση των οντοτήτων ειδικού σκοπού (SPEs),
Κύπρος - Υπουργείο Οικονομικών
την αντίστοιχη περσινή περίοδο, οι μεγαλύτερες μεταβολές παρουσιάστηκαν στις κατηγορίες Στέγαση, Ύδρευση, Ηλεκτρισμός και Υγραέριο και Μεταφορές. (Πίνακας 2) • Ο Εναρμονισμένος Δείκτης Τιμών Καταναλωτή (ΕνΔΤΚ) τον Αύγουστο του 2022 παρουσίασε αύξηση 9.6% σε σχέση με αύξηση 10.6% τον Ιούλιο του 2022. Για την περίοδο Ιανουαρίου-Αυγούστου 2022, ο Δείκτης παρουσίασε αύξηση 8.0% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2021. Για την περίοδο Ιανουαρίου-Αυγούστου 2022 σε σύγκριση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο, οι μεγαλύτερες μεταβολές παρατηρήθηκαν στις κατηγορίες Στέγαση, Ύδρευση, Ηλεκτρισμός και Υγραέριο και Μεταφορές. (Πίνακας 2) Δημόσια Οικονομικά • Το δημοσιονομικό ισοζύγιο παρουσίασε πλεόνασμα €141.8 εκ. (0.6% του ΑΕΠ) την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουλίου 2022 σε σύγκριση με έλλειμμα €711.0 εκ. (-3.0% του ΑΕΠ) την αντίστοιχη περίοδο του 2021. • Την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουλίου 2022, το πρωτογενές ισοζύγιο παρουσίασε πλεόνασμα ύψους €427.5 εκ. (1.7% του ΑΕΠ) σε σύγκριση με έλλειμμα ύψους €399.0 εκ. (-1.7% του ΑΕΠ) την αντίστοιχη περίοδο του 2021. • Την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουλίου 2022, τα δημόσια έσοδα αυξήθηκαν κατά 17.1% και οι δημόσιες δαπάνες αυξήθηκαν κατά 0.2% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2021. Χρηματοδότηση Εκδόσεις Χρέους • Οι δημοπρασίες των Γραμματίων, ανήλθαν στα €185 εκ. κατά το 2ο τρίμηνο του 2022. Η μέση σταθμική απόδοση της δημοπρασίας για τον μήνα του Ιουνίου του
Αποπληρωμές Χρέους • Τον Μάϊο του 2022 έληξε ευρωομόλογο ύψους €1 δις. Οι λήξεις βραχυπρόθεσμου χρέους ανήλθαν στα €215 εκ. για ολόκληρο το τρίμηνο. Αποπληρώθηκαν δάνεια ύψους €23.4 εκ., ενώ οι αποπληρωμές ομολόγων συμπεριλαμβανομένου και των πρόωρων αποπληρωμών, για φυσικά πρόσωπα ανήλθαν στα €33.5 εκ. (Πηγή: “Τριμηνιαίο Δελτίο Χρέους, Nο. 46: 2ο τρίμηνο 2022”, ΓΔΔΧ, Υπ. Οικονομικών) Οίκοι Αξιολόγησης • Στις 16/9/2022, ο οίκος αξιολόγησης Fitch διατήρησε τις προοπτικές της Κύπρου σε σταθερές και τη βαθμίδα στο ΒΒΒ-. • Στις 2/9/2022, ο οίκος Standard and Poor’s αύξησε τη βαθμίδα της Κύπρου στο BBB/A-2 και διατήρησε τις προοπτικές σε σταθερές. • Στις 19/8/2022, ο οίκος αξιολόγησης Moody’s επιβεβαίωσε τη βαθμίδα της Κύπρου στο Ba1 και άλλαξε τις προοπτικές σε θετικές από σταθερές. • Στις 8/4/2022, ο οίκος αξιολόγησης DBRS αναβάθμισε τη βαθμίδα της Κύπρου στο ΒΒΒ και άλλαξε τις προοπτικές της σε σταθερές από θετικές. Τραπεζικός Τομέας • O Όμιλος της Ελληνικής Τράπεζας το 1ο εξάμηνο του 2022 παρουσίασε κέρδη μετά τη φορολογία της τάξης των €55.4 εκ.