เป นสิว หายได
หาเร�องสวิ ใหร กั ษาแบบถกู ทาง ชว ยผมู ปี ญ
สิวเปนโรคเรื้อรังที่ตองใชยารักษาอยางตอเน�อง
เป นสิว หายได
ISBN 978-616-527-530-9
9
786165
275309
80 บาท
สุขภาพ
ผลิตโดย สำนักพิมพ เอ็มไอเอส
213/3 ซอยพัฒนาการ 1 (สาธุประดิษฐ 34 แยก 6) แขวงบางโพงพาง เขตยานนาวา กรุงเทพฯ 10120 โทรศัพท 0-2294-8777 (สายอัตโนมัติ) โทรสาร 0-2294-8787
www.MISbook.com
รวบรวมงานวิจัยทางการแพทย
ที่สมาคมแพทยผิวหนังทั่วโลกรับรอง
ࢌÒã¨ÊÒà˵آͧÊÔÇ
ดร.เริงฤทธิ์ สัปปพันธ
เพ�อใหคุณใชเปนคูมือในการรักษาสิวแบบถูกทาง มีผิวหนาใส และยังประหยัดคาใชจายอีกดวย
เป นสิว หายได
การรักษาโดยแพทยผิวหนังในคลินิกนั้นก็มีคาใชจายที่สูงมาก และสวนใหญเนนการรักษาที่ปลายเหตุ โดยการกินยาสเตียรอยดและยาปฏิชีวนะ ซึ่งมีผลขางเคียงคอนขางมาก ดังนั้นหากคุณมีความรูความเขาใจเกี่ยวกับสิวและยารักษาสิว จะชวยลดเวลาและคาใชจายลงไดมาก หนังสือเลมนี้จึงไดรวบรวมขอมูลเกี่ยวกับสิวไวอยางครบถวน เพ�อใหคุณดูแลรักษาสิวไดดวยตัวเอง ตั้งแตการปองกัน การลดโอกาสการเกิดสิว การรักษาสิวโดยใชยา รวมถึงไดเปรียบเทียบประสิทธิภาพของยา และการรักษาแบบตางๆ ไวอยางละเอียด
80.-
ËÅÕ¡àÅÕè§ ¡ÒÃà¡Ô´ËÅØÁÊÔÇ
ÊÁعä¾Ã·Õè ÃÑ¡ÉÒÊÔÇä´Œ¼Å ÃÙŒ¨Ñ¡ÂÒ·Õèá¾·Â àÅ×͡㪌
ดร.เริงฤทธิ์ สัปปพันธ
»‡Í§¡Ñ¹ÊÔÇ´ŒÇÂÍÒËÒÃ
ปริญญาเอกทางดานสารธรรมชาติทางการแพทย จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย
รักษาสิว ตามงานวิจัยทางการแพทย์
เข้าใจสาเหตุของสิว ป้องกันสิวได้ด้วยอาหาร รู้จักยาต่างๆ ที่แพทย์ผิวหนังใช้ สมุนไพรที่วิจัยแล้วว่ารักษาสิวได้ผล ดูแลผิวได้ด้วยตัวเอง ป้องกันไม่ให้เกิดหลุมสิว หน้าผุ ช่วยประหยัดค่ารักษา
เป นสิว หายได
สงวนลิขสิทธิ์ตามพระราชบัญญัติลิขสิทธิ์ พ.ศ. 2537 โดยส�ำนักพิมพ์เอ็มไอเอส ห้ามน�ำส่วนหนึ่งส่วนใด ของหนังสือเล่มนี้ไปลอกเลียนแบบ ท�ำส�ำเนา ถ่ายเอกสาร หรือน�ำไปเผยแพร่บนอินเตอร์เน็ตและเครือ ข่ายต่างๆ ไม่วา่ จะในรูปแบบใดๆ นอกจากจะได้รบั อนุญาตเป็นลายลักษณ์อกั ษรจากทางส�ำนักพิมพ์เท่านัน้ ชื่อผลิตภัณฑ์และเครื่องหมายการค้าต่างๆ ที่อ้างถึงเป็นของบริษัทนั้นๆ
ข้อมูลทางบรรณานุกรมของส�ำนักหอสมุดแห่งชาติ National Library of Thailand Cataloging in Publication Data เริงฤทธิ์ สัปปพันธ์. เป็นสิว หายได้.-- กรุงเทพฯ : เอ็มไอเอส, 2556. 88 หน้า. 1. สิว. I. วณิชยา ตันเจริญลาภ, ผู้วาดภาพประกอบ. II. ชื่อเรื่อง. 616.53 ISBN 978-616-527-530-9
คณะผู้จัดท�ำ บรรณาธิการส�ำนักพิมพ์ ชิดพงษ์ กวีวรวุฒิ บรรณาธิการเล่ม นิฤมล ลี้สธนกุล ผู้เขียน ดร.เริงฤทธิ์ สัปปพันธ์ ออกแบบปก ชนิกานต์ กิตติปฎิมาคุณ ออกแบบรูปเล่มและภาพประกอบ วณิชยา ตันเจริญลาภ ประสานงานสื่อสิ่งพิมพ์ ชนาภัทร พรายมี ฝ่ายการตลาด วราลี สิทธิจินดาวงศ์ พิมพ์ที่ บริษัท พิมพ์ดี จ�ำกัด ผู้พิมพ์/ผู้โฆษณา เสริม พูนพนิช จัดพิมพ์โดย : ส�ำนักพิมพ์เอ็มไอเอส 213/3 ซอยพัฒนาการ 1 (สาธุประดิษฐ์ 34 แยก 6) แขวงบางโพงพาง เขตยานนาวา กรุงเทพฯ 10120 โทรศัพท์ 0-2294-8777 (สายอัตโนมัติ) โทรสาร 0-2294-8787 www.MISbook.com จัดจ�ำหน่ายโดย : บริษัท ซีเอ็ดยูเคชั่น จ�ำกัด (มหาชน) 1858/87-90 ชั้น 19 อาคารทีซีเอฟ ทาวเวอร์ ถนนบางนา-ตราด แขวงบางนา เขตบางนา กรุงเทพฯ 10260 โทรศัพท์ 0-2739-8000, โทรสาร 0-2739-8609 www.se-ed.com กรณีต้องการสั่งซื้อจ�ำนวนมาก กรุณา ติดต่อฝ่ายการตลาด ส�ำนักพิมพ์เอ็มไอเอส โทรศัพท์ 0-2294-8777 เพือ่ รับส่วนลดพิเศษ
หากหนังสือเล่มนี้ผลิตไม่ได้มาตรฐาน อาทิ หน้ากระดาษ สลับกัน หน้าซ�ำ้ หน้าขาดหาย ทางส�ำนักพิมพ์ยนิ ดีรบั ผิดชอบ เปลี่ยนให้ใหม่ โดยส่งมาเปลี่ยนตามที่อยู่ด้านบน หรือติดต่อ ส�ำนักพิมพ์เอ็มไอเอส โทรศัพท์ 0-2294-8777 (สายอัตโนมัต)ิ
ค�ำน�ำ สิวเป็นโรคผิวหนังที่พบได้บ่อยโดยเฉพาะวัยรุ่นและเรื้อรัง ถึงวัยผู้ใหญ่ ก่อให้เกิดผลกระทบทางจิตใจและอุปสรรคในอาชีพการ งาน เสียเวลาพบแพทย์ เสียค่าใช้จ่ายในการรักษาสูง ซึ่งการรักษาสิว มีคา่ ใช้จา่ ยเฉลีย่ ครัง้ ละ 1,000 บาท และจ�ำเป็นต้องใช้ยาอย่างต่อเนือ่ ง ดังนัน้ ในแต่ละเดือนจะต้องหาหมอ 3-4 ครัง้ ด้วยผูเ้ ขียนเองก็เคยใช้บริการ คลินิกผิวหนังมานานหลายปี ทายาลอกผิว รับประทานยาปฏิชีวนะ ฉีดยาสเตียรอยด์ รับประทานยาอนุพนั ธ์ของกรดวิตามินเอ (โรแอคคิวเท็น) ยิงเลเซอร์ ท�ำทรีตเมนต์ต่างๆ ครบหมด แต่สิวใหม่ก็ยังเกิดขึ้น จึงได้ ศึกษาเรื่องการรักษาสิวจากงานวิจัยทางการแพทย์อันเป็นที่ยอมรับ จากสมาคมแพทย์ผิวหนังทั่วโลกว่ามีประสิทธิภาพในการรักษาและ เป็นแม่แบบในการรักษาสิว รวมทั้งศึกษาความสัมพันธ์ของอาหารกับ การเกิดสิว สมุนไพรโบราณจากคัมภีร์อายุรเวทที่ใช้ในการรักษาสิว และได้น�ำวิธีการดังกล่าวมาใช้กับตนเองซึ่งช่วยลดการเกิดสิวได้อย่าง มีประสิทธิภาพ รักษาสิวได้เอง ประหยัดค่ายาได้อย่างมาก และไม่ตอ้ ง เสียเวลาเดินทางไปพบแพทย์ จึงเห็นประโยชน์ว่าจากประสบการณ์นี้ จะช่วยแบ่งปันให้คนอื่นๆ ได้ดูแลผิวได้ด้วยตนเองเช่นกัน เพราะเข้าใจ ว่าทุกคนต่างก็อยากมีผิวพรรณที่สดใสไร้สิวเช่นเดียวกัน ดร.เริงฤทธิ์ สัปปพันธ์
ั สารบญ สาเหตุของสิว รู้จัก P. acnes แบคทีเรียก่อสิว อาหารกับสิว ตรีผลา...ควบคุมสมดุลของร่างกาย อาคาอี้เบอร์รี่ ผลไม้เพื่อความงาม น�ำ้ มันปลา ลดการอักเสบและการอุดตันของรูขุมขน บัวบก ต้านอักเสบ เสริมสร้างคอลลาเจน รักษาแผลจากสิว ช็อกโกแลตก่อให้เกิดสิวหรือไม่ สิวตามหลักแพทย์แผนไทย-จีน ผลิตภัณฑ์ทาผิวก่อนล้างหน้า ลดสิวเสี้ยน และลดการอุดตัน ก�ำจัดสิวเสี้ยน ท�ำ BHA ใช้เอง ผลิตภัณฑ์ล้างหน้าตัวไหนเหมาะกับผิวเรา ล้างหน้าด้วยน�ำ้ เปล่าดีผิวจริงหรือ ล้างหน้าด้วยน�ำ้ อุ่นช่วยละลายไขมันหรือท�ำให้ผิวแห้ง ผลิตภัณฑ์ทาผิวหลังล้างหน้าและยาแต้มสิว ขั้นตอนการดูแลผิว การดูแลผิวก่อนนอน รักษาสิวที่หลัง ยาปฏิชีวนะตัวใดมีประสิทธิภาพสูง
6 9 10 13 18 20 24 26 27 28 32 33 36 41 43 45 49 54 58 59
โรแอคคิวเทน สิวหาย หน้าไม่มัน สมุนไพรในการรักษาสิวจากคัมภีร์อายุรเวท ยาทายับยั้งการผลิตน�ำ้ มันที่รูขุมขน หน้าไม่มัน การกดสิว ฉีดยาสเตียรอยด์ เลเซอร์ผิวหนัง ลบรอยสิว รอยบุ๋ม ช่วยให้ผิวใส หน้าขาว กีฬาก็ช่วยลดสิวได้ การแพ้นำ �้ สิวเป็นเรื่องธรรมชาติ ข้อปฏิบัติเพื่อห่างไกลสิว บทสรุป
62 66 68 70 72 74 77 78 79 81 84
สาเหตุของสิว สิวเกิดจากการอุดตันของไขมันบริเวณรูขุมขน หากไม่มีการติดเชื้อจะ เกิดเป็นสิวเม็ดเล็กๆ (Non-inflammatory) ภายในมีกอ้ นไขมันแข็งๆ ซึง่ ถ้าก้อน ไขมันนีโ้ ผล่พน้ รูขมุ ขนออกมาจะเรียกว่า สิวหัวด�ำ (Black head) หรือสิวหัวเปิด (Open comedo) สาเหตุที่ดำ� เพราะก้อนไขมันนี้จับกับฝุ่นจึงเกิดสีดำ� หากก้อน ไขมันนี้อยู่ในรูขุมขนไม่โผล่ออกมาจะเรียกว่า สิวหัวขาว (White head) หรือสิว หัวปิด (Closed comedo) สิวทั้งสองชนิดนี้สามารถกดเอาก้อนไขมันออกได้ แต่สิวหัวขาวอาจต้องใช้เข็มเปิดทางให้ไขมันออกก่อน การกดสิวช่วยลดโอกาส ทีส่ วิ จะติดเชือ้ กลายเป็นสิวอักเสบ แต่กไ็ ม่ควรกดสิวเองเพราะอาจท�ำให้เกิดการ อักเสบติดเชื้อได้ หากการอุดตันของไขมันบริเวณรูขุมขนมีการติดเชื้อจะเกิดเป็นสิวเม็ด ใหญ่ บวมแดง มีหนอง เรียกว่าสิวอักเสบ (Inflammatory) หากอักเสบไม่มาก เรียกว่า Papule หากอักเสบมากเกิดเป็น Nudule จะท�ำให้ผิวบริเวณนั้นเกิด รอยบุ๋มหรือเนื้อนูนหลังจากสิวหาย รอยบุ๋มที่เกิดหลังสิวหายนั้นมีสาเหตุมาจากกระบวนการอักเสบของ สิวท�ำลายเนื้อเยื่อคอลลาเจนในชั้นหนังแท้ ส่วนเนื้อที่นูนขึ้นมาหลังสิวหายนั้น มีสาเหตุมาจากกระบวนการอักเสบของสิวท�ำลายเนื้อเยื่อในชั้นหนังแท้ ท�ำให้ หนังแท้ซ่อมแซมตัวเองโดยการสร้างเนื้อขึ้นทดแทนมากกว่าปกติ ดังนั้นหาก เกิดสิวจึงควรรักษาโดยการรับประทานยาเพื่อไม่ให้สิวเกิดการอักเสบ เป็นการ ป้องกันการเกิดรอยบุ๋มหรือเนื้อนูนบนใบหน้าหลังสิวหาย 6
สาเหตุของสิว
ขน
หนังก�ำพร้า หนังแท้
ต่อมไขมัน
รูขุมขนปกติ เมื่อมองตามแนวตัด ตามยาว มีเส้นขนสีด�ำงอกขึ้นมา ทางรูขุมขน น�้ำมันสีเหลืองอ่อนอยู่ ในต่อมไขมัน และอาบเอิบออกมา ที่รูขุมขนท�ำให้หน้ามัน
สิวหัวเปิด มีเส้นขนสีดำ� งอกขึน้ น�ำ้ มัน สีเหลืองอ่อนเพิม่ ปริมาณมากขึน้ จน ออกมาทีร่ ขู มุ ขนและแข็งตัวเป็นก้อน ไขมัน และฝุ่นมาเกาะที่ไขมัน
สิวหัวปิด มีเส้นขนสีดำ� งอกขึน้ ไขมัน สีเหลืองอ่อนเพิม่ ปริมาณมากขึน้ แต่ ไม่สามารถออกมาที่รูขุมขน
สิวอักเสบ เกิดการติดเชือ้ เกิดหนอง สีเหลืองเข้ม และบริเวณรอบเกิดการ อักเสบบวมแดงเป็นสีชมพู สาเหตุของสิว
7
สิวอักเสบ เมื่อมองจากด้านบนมีการ นูนของผิว มีการอักเสบสีชมพูแดง มี หนองสีเหลืองภายใน หากจะลดการ เกิดสิวประเภทนี้ ให้ทาเบนโซอิลเปอร์ออกไซด์ก่อนล้างหน้า
สิวหัวเปิด ไม่อกั เสบ เมือ่ มองจากด้าน บนมีฝนุ่ ไปเกาะทีไ่ ขมัน หัวสิวจึงมีสดี ำ� ภายในมีกอ้ นไขมัน หากกดก้อนไขมัน จะหลุดออกมา หากจะลดการเกิด สิวประเภทนี้ให้ทายาประเภทกรด วิตามินเอ เช่น เทรทิโนอิน
การใช้เครื่องส�ำอางที่อุดตันรูขุมขน การล้างหน้าบ่อย ความเครียด แสงแดด อิทธิพลของฮอร์โมน ก็ก่อให้เกิดสิวได้เช่นกัน
8
สาเหตุของสิว
รู้จัก P. acnes แบคทีเรียก่อสิว ตัวการหลักที่ท�ำให้เกิดสิวคือ เชื้อ Propionibacterium acnes หรือ เรียกสั้นๆ ว่า พี. แอคเน่ (P. acnes) ซึ่งเป็นแบคทีเรียกลุ่มกรัมบวก (แบคทีเรีย ชนิดที่ย้อมติดสีกรัมบวก) และนอกจากนั้นยังอาจเกิดจากเชื้อยีสต์ซึ่งจัดเป็น เชื้อรากลุ่มหนึ่ง แบคทีเรียพี. แอคเน่นี้ปกติก็อาศัยอยู่ตามผิวหนังของคนเราอยู่แล้ว แต่ มันถูกควบคุมปริมาณโดยแบคทีเรียชนิดดีตวั อืน่ ๆ ทีอ่ ยูบ่ นผิวหนัง เชือ้ แบคทีเรีย พี. แอคเน่นี้ชื่นชอบกินไขมันเป็นอาหาร หากหน้าเรามีไขมันมากมันก็จะเจริญ เติบโตได้ดีและไวกว่าแบคทีเรียชนิดดีตัวอื่น จนท�ำให้เกิดสิว และอาจเกิดการ ติดเชื้อ อักเสบ ซึ่งเมื่อเกิดการติดเชื้อ เม็ดเลือดขาวในร่างกายจะมากินเชื้อนี้ ท�ำให้เกิดการบวมแดงและเกิดหนอง ซึ่งเป็นสภาพที่เชื้อถูกเม็ดเลือดขาวกิน การท�ำความสะอาดใบหน้าโดยการเช็ดด้วยยาฆ่าเชื้อ แบคทีเรียชนิดดีตัวอื่นมัก จะตายมากและโตช้ากว่าแบคทีเรียพี. แอคเน่ จึงท�ำให้เชื้อพี. แอคเน่มีมากและ ก่อสิวขึ้นได้
รู้จัก P. acnes แบคทีเรียก่อสิว
9
อาหารกับสิว เนื่องจากคนเรารับประทานอาหารหลายชนิดจึงยากที่จะทราบได้ว่า อาหารใดก่อให้เกิดสิวได้บ้าง แต่มีงานวิจัยที่ได้ท�ำการส�ำรวจพบว่าอาหารบาง ชนิดสามารถกระตุ้นให้เกิดการเป็นสิวมากขึ้นได้ เช่น น�ำ้ นมวัวและอาหารที่ให้ พลังงานสูงจ�ำพวกแป้งและของหวาน มีการศึกษาเปรียบเทียบประชากร 2 กลุ่ม ระหว่างกลุ่มที่ดื่มน�้ำนมวัว และกลุ่มที่ไม่ดื่มน�้ำนมวัว พบว่ากลุ่มที่ไม่ดื่มน�้ำนมวัวเป็นสิวน้อยกว่ากลุ่มที่ดื่ม น�้ำนมวัว และมีการศึกษาอื่นที่สนับสนุนกัน คือ เมื่อให้ผู้ที่เป็นสิวดื่มน�้ำนมวัว พบว่าท�ำให้เกิดสิวมากขึ้น สาเหตุที่น�้ำนมวัวท�ำให้เป็นสิวมากเพราะมีฮอร์โมน จากวัวละลายมาในน�้ำนม ซึง่ ฮอร์โมนส่วนใหญ่เป็นฮอร์โมนเพศทีม่ คี วามสัมพันธ์ กับการเกิดสิว หากพิจารณาถึงร่างกายของคนเราทีม่ กั จะเป็นสิวในช่วงวัยรุน่ ซึง่ เป็นช่วงวัยที่มีการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนเพศ ฮอร์โมนนี้เองที่กระตุ้นท�ำให้ เกิดสิว หากได้รับฮอร์โมนชนิดนี้จากการดื่มน�้ำนมวัวก็อาจท�ำให้มีโอกาสเกิดสิว มากขึ้นได้ ดังนั้นในรายที่เป็นสิวง่าย ฮอร์โมนไม่สมดุล หากดื่มน�ำ้ นมแล้วสังเกต พบว่าเป็นสิวมากขึน้ ก็พงึ หลีกเลีย่ งการดืม่ น�ำ้ นมและผลิตภัณฑ์จากนม ไม่วา่ จะ เป็น เนย โยเกิร์ต คุกกี้ หรือขนมที่ใส่นมและเนย จากการวิจัยพบว่า ชาวยุโรปเป็นสิวมากเพราะการบริโภคอาหารที่ให้ น�้ำตาลและพลังงานสูง โดยมีหลักฐานการวิจัยทางคลินิกระบุชัดเจนว่า อาหาร เหล่านี้จะมีผลต่อฮอร์โมนอินซูลิน ฮอร์โมนเพศ และโปรตีนที่จับกับฮอร์โมน 10
อาหารกับสิว
โดยท�ำให้อาการของสิวแย่ลง เมื่อเรารับประทานอาหารที่ให้พลังงานสูงหรือที่ เรียกว่าอาหารทีม่ คี า่ ดัชนีนำ�้ ตาล (glycemic index) สูง จะท�ำให้รา่ งกายหลัง่ อินซูลนิ มากขึ้นเพื่อมาลดน�ำ้ ตาล และอาหารที่ให้พลังงานสูงที่ว่านี้ยังกระตุ้นให้เกิดการ สร้างสารทีเ่ รียกว่า อินซูลนิ ไลค์โกรทแฟคเตอร์-1 (insulin-like growth factor-1) ซึง่ มีคณ ุ สมบัตกิ ระตุน้ ให้เซลล์สร้างไขมันในรูขมุ ขนขยายตัวและผลิตไขมันมากขึน้ เมื่อรูขุมขนมีไขมันมาก หน้าก็จะมันและเกิดการอุดตันเป็นสิวได้มากขึ้นตาม อาหารที่ช่วยในการลดสิว คือ อาหารที่ทำ� หน้าที่ตรงกันข้ามกับอาหาร ให้พลังงานสูงที่กล่าวข้างบน นั่นคืออาหารที่ลดอินซูลินไลค์โกรทแฟคเตอร์-1 การวิจัยพบว่า ผัก มะเขือเทศ ฟักข้าว ใยอาหาร และสารโอเมก้า-3 ซึ่งอุดมใน ปลาและน�้ำมันพืช ช่วยลดอินซูลินไลค์โกรทแฟคเตอร์ จึงช่วยลดการเกิดสิวได้ จึงควรรับประทานปลาและน�ำ้ มันปลาให้บ่อย
อาหารทีแ่ นะน�ำให้รบั ประทาน คือ บัวบกสด เพราะมีสารทีช่ ว่ ยรักษาแผล ติดเชือ้ และเพิม่ การสร้างคอลลาเจน ถัว่ เขียวต้มไม่ใส่นำ�้ ตาลซึง่ จะมีใยอาหารสูง มี ไฟโตเอสโตรเจนซึง่ ท�ำให้ผวิ ผุดผ่อง และท�ำให้รา่ งกายเย็นดับร้อนใน จากงานวิจยั ที่ศึกษาในสตรีชาวจีนวัยท�ำงาน 64,227 คนรับประทานถั่วต่างๆ พบว่าช่วยลด ความเสีย่ งของโรคเบาหวานลง 40% เพราะถัว่ เป็นอาหารชนิดทีม่ ดี ชั นีนำ�้ ตาลต�ำ่ (Low-glycemic index) จึงช่วยลดน�ำ้ ตาลในเลือดได้ รับประทานตรีผลาซึง่ ช่วยลด ระดับน�ำ้ ตาลในเลือดได้ จึงช่วยลดการเกิดสิวทีเ่ กีย่ วข้องกับน�ำ้ ตาล และมีสารต้าน อนุมูลอิสระสูงมาก จึงช่วยให้ผิวขาวกระจ่างใส น�้ำนมถั่วเหลืองและเต้าหู้ซึ่งมี ไฟโตเอสโตรเจนช่วยให้ผวิ เปล่งปลัง่ ในหนึง่ อาทิตย์ควรรับประทานอาหารเหล่านี้ ชนิดละ 2-3 ครั้งก็จะดีต่อผิวพรรณ อาหารกับสิว
11
มีงานวิจัยได้ให้ผู้ป่วยที่เป็นสิวชนิดปานกลางถึงรุนแรงปรับเปลี่ยนการ รับประทานอาหารมาเป็นอาหารที่ให้พลังงานต�่ำหรืออาหารที่มีค่าไกลซีมิกต�่ำ คือ ลดน�้ำตาล แป้ง และไขมัน พบว่าหลังจากการปรับเปลี่ยนอาหาร 3 เดือน ผู้ป่วยที่เป็นสิวมีอาการดีขึ้น สิวลดลงอย่างเห็นได้ชัด สิวใหม่ไม่เกิดขึ้น คงเหลือ แต่เพียงรอยด�ำแดงของสิวเก่า เมื่อทราบเช่นนี้แล้วจึงควรรับประทานผักให้มากขึ้น และพึงหลีกเลี่ยง น�้ำตาล ของหวาน น�้ำอัดลม ของมัน เพื่อผิวหน้าที่สดใส ไร้ริ้วรอย คลินิกในต่างประเทศ เช่น สหรัฐอเมริกาและอังกฤษ มีการรักษาสิว โดยการปรับเปลี่ยนรูปแบบอาหารที่รับประทาน
12
อาหารกับสิว
ตรีผลา...ควบคุมสมดุล ของร่างกาย ก
สมอพิเภ
ตรีผลา เป็นชื่อต�ำรับยาในคัมภีรอ์ ายุรเวทอินเดีย โดยค�ำว่า “ตรี” นั้นมี ความหมายว่า “สาม” ตามจ�ำนวนของสมุนไพรที่ใช้ประกอบเป็นต�ำรับยา และ “ผลา” มีความหมายว่า “ผล” ดังนั้น ค�ำว่า "ตรีผลา" จึงประกอบด้วยสมุนไพร 3 ชนิด คือ สมอไทย สมอพิเภก และมะขามป้อม งานวิจัยพบว่าสมุนไพรแต่ละตัวในต�ำรับตรีผลามีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ และการอักเสบทีด่ มี ากและเมือ่ น�ำมารวมกันก็สง่ เสริมกัน งานวิจยั ปี พ.ศ. 2555 พบสารฟีโนลิก 6 ตัวจากมะขามป้อม เช่น สารเจอรานีน (Geraniin) และสาร ไอโซโควิลาจิน (Isocovilagin) และพบว่ามะขามป้อมเป็นผลไม้ที่มีวิตามินซีสูง ที่สุดและมีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระสูง นอกจากนั้นยังพบสารพวกแทนนินชนิดไม่ ละลายน�ำ้ (Condensed tannin) หรือโพลีฟนี อล เช่น กรดแกลลิก (Gallic acid) กรดเอลลาจิก (Ellagic acid) และเอลลาจิแทนนิน (Ellagitannin) เป็นสารที่ พบมากในตรีผลา ซึ่งช่วยลดความมันบนใบหน้าได้ ฤทธิ์ของสมุนไพร
สมอไทย
สมอพิเภก
มะขามป้อม
กระตุ้นภูมิคุ้มกัน - ต้านอนุมูลอิสระ ต้านการอักเสบ = มีประสิทธิภาพ ตรีผลา...ควบคุมสมดุลของร่างกาย
13
ตรีผลามีฤทธิใ์ นการลดเบาหวาน โดยจากการ ทดลองในหนูปกติและหนูที่ถูกชักน�ำให้เป็นเบาหวาน พบว่าสมุนไพรแต่ละชนิดในต�ำรับมีคุณสมบัติช่วยลด เบาหวานได้ และเมือ่ น�ำสมุนไพรแต่ละชนิดมาเข้าต�ำรับ เป็นตรีผลาก็คงประสิทธิภาพในการลดเบาหวานได้อย่าง มีนัยส�ำคัญทางสถิติเมื่อเทียบกับกลุ่มควบคุม
81.3 60.1 57.3 62.2 64.1 41.3
49.1
เริ่มแรก
38.1
39.9
40
43.2
47
52.5
63.1
65.1 64.1 67.4 71.2
77.6
80.5
75.7 76.1 75.1 73.3 73.2
80
81.4
(mg/100 ml)
1 hr 2 hr
0
ลา ตรีผ
้อม ามป มะข
ก พิเภ สมอ
ไทย สมอ
ควบ คุม
4 hr 6 hr
แผนภูมิแสดงประสิทธิภาพของสมุนไพรแต่ละตัวในต�ำรับตรีผลาและสมุนไพร รวมในต�ำรับตรีผลาในการลดน�้ำตาลในเลือดของหนูปกติ ซึ่งพบว่าสมุนไพรแต่ ละชนิดในต�ำรับตรีผลาช่วยลดน�้ำตาลได้โดยเปรียบเทียบกับกลุ่มควบคุมที่ไม่ได้ รับสมุนไพร และในช่วงเวลาที่ผ่านไป 14
ตรีผลา...ควบคุมสมดุลของร่างกาย
233.8 183.5
208.3 228.3
274.5
308.9
312.5
302.5 271.9 262.4 253.8 240.6
252.6 239.3
290.7
230
347.7
368.4 349.4
403 337.2
381.3 321.3
410.2 428.8
460
459.6
(mg/100 ml)
3rd day 5th day 7th day
0 ลา ตรีผ
้อม
มะข
ามป
ก พิเภ สมอ
ไทย สมอ
ควบ
คุม
9th day 11th day
แผนภูมแิ สดงประสิทธิภาพของสมุนไพรแต่ละตัวในต�ำรับตรีผลาและสมุนไพรรวม ในต�ำรับตรีผลาในการลดน�ำ้ ตาลในเลือดของหนูที่เป็นเบาหวาน พบว่าสมุนไพร แต่ละชนิดในต�ำรับตรีผลาช่วยลดน�ำ้ ตาลได้ดกี ว่ากลุม่ ควบคุมทีไ่ ม่ได้รบั สมุนไพร และตรีผลายังต้านอนุมูลอิสระซึ่งเป็นของ เสียที่เกิดขึ้นมากในผู้ป่วยเบาหวาน โดย ยับยัง้ การเกิดอนุมลู อิสระ 3 ชนิด คือ อนุมลู อิสระที่เกิดกับออกซิเจน (Superoxide) อนุมูลอิสระที่เกิดกับไฮดรอกซี (Hydroxyl radical) และอนุมูลอิสระที่เกิดกับไขมัน (Lipid peroxidation) ตรีผลา...ควบคุมสมดุลของร่างกาย
15
165.5
IC50 (μg/ml)
69
71
83
74
85.5
151
155
166
ตรีผ
ลา
12.5
Hydroxyl radical Lipid peroxidation
มะข
ามป
ก พิเภ สมอ
สมอ
ไทย
0
้อม
6.5
20.5
27
40.5
Superoxied
แผนภูมแิ สดงประสิทธิภาพของสมุนไพรแต่ละชนิดในต�ำรับตรีผลาและสมุนไพรรวม ในต�ำรับตรีผลาในการต้านอนุมลู อิสระ 3 ชนิด พบว่ามะขามป้อมมีประสิทธิภาพ ดีที่สุดในการยับยั้งอนุมูลอิสระที่เกิดกับออกซิเจน เพราะมีค่าความเข้มข้นของ สารสกัดที่ไปยับยั้งการเจริญของเซลล์ที่ 50% (IC50) ต�่ำที่สุด ส่วนสมอพิเภก มีประสิทธิภาพดีที่สุดในการยับยั้งอนุมูลอิสระที่เกิดกับไขมัน เพราะมีค่า IC50 ต�่ำที่สุด จากการที่ตรีผลาช่วยลดน�้ำตาล ต้านอนุมูลอิสระ ต้านการอักเสบ ลดการผลิตน�้ำมัน กระตุ้นภูมิคุ้มกัน และมีวิตามินซีสูง จึงเหมาะกับการ ปกป้องผิว เพราะจากที่กล่าวแล้วว่าน�้ำตาลมีความสัมพันธ์กับการเกิดสิว อนุมูลอิสระและการอักเสบก็เป็นกลไกที่เกิดขึ้นเมื่อเกิดสิว และวิตามินซี ช่วยให้ผิวขาวและกระตุ้นการสร้างคอลลาเจนให้ผิวแข็งแรง 16
ตรีผลา...ควบคุมสมดุลของร่างกาย
ปัจจุบันนี้มีจ�ำหน่ายในรูปยาสมุนไพรชื่อตรีผลา จ�ำหน่ายในรูปแบบ ที่ทันสมัย ทั้งเครื่องดื่มตรีผลาสกัดเข้มข้น และตรีผลาสกัดบรรจุแคปซูลที่ รับประทานง่าย มีสรรพคุณช่วยลดธาตุไฟ ฤทธิห์ ลักเป็นของสมอพิเภกทีแ่ ก้ธาตุ ไฟก�ำเริบ ซึ่งธาตุไฟนี้เองเป็นตัวท�ำให้เกิดสิว การรับประทานตรีผลาจะให้ดีควร รับประทานตอนกลางวันเพราะช่วงนีโ้ ลหิตและดีจะร้อน จะดึงน�ำ้ ในร่างกายมาเผา น�ำ้ ดีจะซึมออกนอกตับ ท�ำให้รู้สึกกระหายน�้ำ (ตอนกลางวันไม่ควรรับประทาน อาหารเผ็ด เช่น น�้ำตะไคร้ เพราะจะยิ่งร้อน และห้ามดื่มเหล้า) นอกจากนั้น ตรีผลายังช่วยปรับสมดุลในร่างกาย และช่วยระบายอ่อนๆ ซึ่งเป็นที่ทราบกัน ดีว่าการขับถ่ายก็ลดการเกิดสิวได้ หากไม่ถ่ายหรือท้องผูกก็พบว่าจะเพิ่มโอกาส การเป็นสิว ตรีผลามีฤทธิใ์ นด้านการระบายต่างจากยาระบายชนิดอืน่ ๆ คือ รูเ้ ปิด รู้ปิด ท�ำให้ไม่ปวดท้องเมื่อไม่มีกากอาหารอยู่ในล�ำไส้ จึงอยากจะขอเชิญชวนให้ ทุกท่านรับประทานเพื่อสุขภาพที่ดี
ตรีผลา...ควบคุมสมดุลของร่างกาย
17
เป นสิว หายได
หาเร�องสวิ ใหร กั ษาแบบถกู ทาง ชว ยผมู ปี ญ
สิวเปนโรคเรื้อรังที่ตองใชยารักษาอยางตอเน�อง
เป นสิว หายได
ISBN 978-616-527-530-9
9
786165
275309
80 บาท
สุขภาพ
ผลิตโดย สำนักพิมพ เอ็มไอเอส
213/3 ซอยพัฒนาการ 1 (สาธุประดิษฐ 34 แยก 6) แขวงบางโพงพาง เขตยานนาวา กรุงเทพฯ 10120 โทรศัพท 0-2294-8777 (สายอัตโนมัติ) โทรสาร 0-2294-8787
www.MISbook.com
รวบรวมงานวิจัยทางการแพทย
ที่สมาคมแพทยผิวหนังทั่วโลกรับรอง
ࢌÒã¨ÊÒà˵آͧÊÔÇ
ดร.เริงฤทธิ์ สัปปพันธ
เพ�อใหคุณใชเปนคูมือในการรักษาสิวแบบถูกทาง มีผิวหนาใส และยังประหยัดคาใชจายอีกดวย
เป นสิว หายได
การรักษาโดยแพทยผิวหนังในคลินิกนั้นก็มีคาใชจายที่สูงมาก และสวนใหญเนนการรักษาที่ปลายเหตุ โดยการกินยาสเตียรอยดและยาปฏิชีวนะ ซึ่งมีผลขางเคียงคอนขางมาก ดังนั้นหากคุณมีความรูความเขาใจเกี่ยวกับสิวและยารักษาสิว จะชวยลดเวลาและคาใชจายลงไดมาก หนังสือเลมนี้จึงไดรวบรวมขอมูลเกี่ยวกับสิวไวอยางครบถวน เพ�อใหคุณดูแลรักษาสิวไดดวยตัวเอง ตั้งแตการปองกัน การลดโอกาสการเกิดสิว การรักษาสิวโดยใชยา รวมถึงไดเปรียบเทียบประสิทธิภาพของยา และการรักษาแบบตางๆ ไวอยางละเอียด
80.-
ËÅÕ¡àÅÕè§ ¡ÒÃà¡Ô´ËÅØÁÊÔÇ
ÊÁعä¾Ã·Õè ÃÑ¡ÉÒÊÔÇä´Œ¼Å ÃÙŒ¨Ñ¡ÂÒ·Õèá¾·Â àÅ×͡㪌
ดร.เริงฤทธิ์ สัปปพันธ
»‡Í§¡Ñ¹ÊÔÇ´ŒÇÂÍÒËÒÃ
ปริญญาเอกทางดานสารธรรมชาติทางการแพทย จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย