หลักธุรกิจและการตลาดที่
"ผู เริ�มต นและเจ าของฟาร มเห็ดทุกคนต องรู "
เปลีย่ นจาก Mushroom Farmer
ถึงเวลา
สู Mushroom
Entrepreneur
ฟาร มเห็ดสู ธรุ กิจ
9
786165
หมวด : ธุรกิจเกษตร
279611
180.-
คณวัฒน ธีรนิธิวัฒน
ISBN 978-616-527-961-1
ฟาร มเห็ด สู ธรุ กิจ
Business Model ฟารมเห็ด เขาใจฟารมเห็ดระบบปด วิเคราะหจุดออน-จุดแข็ง การจัดการฟารมแบบองครวมใหประสบความสำเร็จ กลเม็ดและไอเดียการตลาด โอกาสทางธุรกิจ การบริหารเงินทุน
คณวัฒน ธีรนิธิวัฒน • ผู บริหาร ifarm
50 ข อคิด
เปลี่ยนเกษตรกร
“ฟาร มเห็ด”
เ�นผู ประกอบการ
“ธุรกิจเห็ด”
ฟาร ม เห็ ด ฟาร ม เห็ ด สู ธรุ กิจ สู ธรุ กิจ
คณวัฒน ธีรนิธิวัฒน • ผู บริหาร ifarm คณวัฒน ธีรนิธิวัฒน • ผู บริหาร ifarm
ถ้าอยากท�ำฟาร์มเห็ดให้
“อยู่รอด” “ประสบความส�ำเร็จ” “สร้างรายได้มั่นคง” ไม่ว่าคุณจะเป็นมือใหม่หรือไม่
หนังสือเล่มนี้รวบรวมข้อคิด “ทุกอย่างที่ควรรู้และปฏิบัติ” โดย... คณวัฒน์ ธีรนิธิวัฒน์ ผู้บริหาร ifarm ซึ่งประสบความส�ำเร็จอย่าง ล้นหลามจากการท�ำธุรกิจเห็ด ที่จะมาบอกเล่าทุกแนวคิดในการสร้างฟาร์มเห็ดให้มีรากฐานแข็งแรงและ ท�ำก�ำไรได้อย่างยั่งยืน
หนังสือเล่มนี้ ไม่ได้บอกเทคนิคการ “เพาะเห็ด” ไม่ได้ท�ำให้คุณเป็น “เซียนการเพาะเห็ด” แต่จะช่วยให้คุณมองเห็นแนวทางไปสู่การเป็น “เกษตรกรผู้เป็นนักลงทุนทางการเงิน นักคิด นักการตลาดของธุรกิจเห็ด” ซึ่งจะไม่มีหนังสือเล่มไหนที่ให้คุณได้ ส�ำนักพิมพ์เอ็มไอเอส
CONTENTS PART 1 มือใหม่
16 18 22
IDEA #1
วงจร
IDEA #2
สมการเห็ด IDEA #3
เปิดพอร์ต
PART 2 การผลิตและโรงเรือน
30 35 42 47 48 54
IDEA #4
มิตรแท้
IDEA #5
C/N Ratio IDEA #6
60 62 66 71 77 84
ความแม่นย�ำ VS ความคุน้ ชิน IDEA #7
สูตรตายตัว IDEA #8
เวลา
IDEA #9
เจ้าสถิติ
IDEA #10
นักวิเคราะห์ IDEA #11
ไส้เดือนเพาะเห็ด IDEA #12
เห็ดเลี้ยงไส้เดือน IDEA #13
ฮอร์โมน (จิตใจว้าวุน่ )
IDEA #14
เปิดหรือปิด IDEA #15
ผู้ช่วย
88 96 102 106 116 118
IDEA #16
IDEA #17
โรงเรือน EVAP : หลักการท�ำงาน โรงเรือน EVAP : ข้อดี-ข้อเสีย
IDEA #18
IDEA #19
IDEA #20
IDEA #21
โรงเรือน EVAP : ข้อควรรู้ บ้านเขา เมืองเรา Production Line 9 เครื่องจักร-อุปกรณ์เพาะเห็ดที่ควรมี
PART 3 แนวคิดธุรกิจและการตลาด
122 128 134 136
IDEA #22
IDEA #23
IDEA #24
IDEA #25
จุดอ่อน
Business Model Business Model : ค้าส่ง Business Model : ตัวกลาง
CONTENTS
138 140 142 144 146 151 155 160 163 165 170
IDEA #26
Business Model : ฟาร์มเห็ดครบวงจร IDEA #27
Business Model : ฟาร์มเห็ดเพื่อสุขภาพ IDEA #28
Business Model : ท่องเที่ยวเชิงเกษตร IDEA #29
Business Model : Back to the Roots IDEA #30
Business Model : 8 สิ่งที่ควรรู้ IDEA #31
Mushroom... Much More IDEA #32
Mushroom as a... IDEA #33
หนังเห็ด
IDEA #34
คนซื้อไม่ได้ใช้... IDEA #35
ก่อน-หลัง IDEA #36
Take-Off
177 186 188 196 202
IDEA #37
IDEA #38
5WH+2H
เดินหน้า ถอยหลัง IDEA #39
ซื้อถูก จ่ายแพง IDEA #40
ชื่อฟาร์ม
IDEA #41
เซลล์ขายรองเท้า
207 210 215 220 228
PART 4 ฟาร์มคิด
232 236 238 248
IDEA #47
คนของความสุข IDEA #48
คนตกยุค IDEA #49
19 ข้อคิดส�ำหรับ Smart Farmers IDEA #50
เรียนรู้
IDEA #42
ท�ำไม?
IDEA #43
ยืมจมูกคนอืน่ หายใจ IDEA #44
AEC
IDEA #45
ต้นทุน
IDEA #46
ผู้ประกอบ “การ”
IDEA #
วงจร
1
การลงทุนเบื้องต้น
ขั้นตอนการผลิตแม่เชื้อเห็ด
วัตถุดิบ : มันฝรั่ง, น�้ำตาล กลูโคส, เส้นวุ้น อุปกรณ์ : หม้อต้ม, หม้อนึ่ง แรงดัน (Autoclave), ขวด เหล้าแบน (หลอดทดลอง), ส�ำลี, ดอกเห็ด
1.1 การท�ำอาหารวุ้น PDA (Potato Dextrose Agar) 1.2 การนึ่งฆ่าเชื้ออาหารวุ้น PDA 1.3 การคัดเลือกเห็ดเพื่อขยายพันธุ์ 1.4 การเขี่ยเนื้อเยื่อลงอาหารวุ้น PDA 1.5 การเลี้ยงเส้นใยเห็ด
การลงทุนเบื้องต้น
ขั้นตอนการผลิตดอกเห็ด
สถานที่ : โรงเรือนเปิดดอก (เพาะเห็ด) ระบบการให้ ค วามชื้ น : สายยาง, สปริงเกลอร์, พ่นหมอก หรือระบบอื่นๆ อุปกรณ์อื่นๆ : เครื่องวัด ความชืน้ สัมพัทธ์, เครือ่ งมือวัด อุณหภูมใิ นโรงเรือนเปิดดอก, ไฟคาดศีรษะ, อุปกรณ์เก็บเห็ด, ตู้แช่
4.1 การเปิดดอก 4.2 การดูแลสภาพแวดล้อมในโรงเรือน 4.3 การเก็บดอกเห็ด
16 PART 1 : มือใหม่
ขั้นตอนการผลิตเชื้อขยาย (ข้าวฟ่าง)
การลงทุนเบื้องต้น วัตถุดิบ : ข้าวฟ่างหรือธัญพืช อื่นๆ เช่น ข้าวเปลือก แม่เชื้อเห็ด อุปกรณ์ : หม้อต้ม, หม้อนึ่ง แรงดัน (Autoclave), ขวดโซดา สถานที่ : ห้องบ่มเชื้อข้าวฟ่าง
2.1 การต้มข้าวฟ่าง 2.2 การนึ่งฆ่าเชื้อข้าวฟ่าง 2.3 การเขี่ยแม่เชื้อเห็ดลงข้าวฟ่าง 2.4 การบ่มเชื้อข้าวฟ่าง
การผ
ลิตเ
เ
้าวฟ
การผล ิตแม
ายข
่เช้ือ
ช้ือ
ขย
ห็ด
่าง
ลิตด
ก้
อน
กา
รผ
เช้ือ
เห็ด
1 2 4 3
อกเห
็ด
กา
ิต รผล
การลงทุนเบื้องต้น
ขั้นตอนการผลิตก้อนเชื้อเห็ด
วัตถุดิบ : ขี้เลื่อย, ร�ำ, ปูนขาว, ดีเกลือ และอื่นๆ เครื่องจักร : เครื่องผสม, เครื่องอัดลม, เตานึ่งก้อนเห็ด (ใช้แรงงานคนแทนได้) อุปกรณ์ : ถุงพลาสติก, คอขวด, ส�ำลี และอืน่ ๆ อุปกรณ์อื่นๆ : เครื่องมือวัดความชื้นและ กรดด่างขี้เลื่อย สถานที่ : โรงเรือนบ่มก้อนเชื้อ
3.1 การผสมอาหารเห็ดตามสูตรต่างๆ 3.2 การบรรจุถุงพลาสติก 3.3 การนึ่งก้อนเห็ด 3.4 การหยอดเชื้อข้าวฟ่าง 3.5 การบ่มก้อนเชื้อ
17 IDEA # 1 วงจร
IDEA #
2
็ ด ห เ ร า ก ม ส 18 PART 1 : มือใหม่
x+y=z วุ้น PDA
ดอกเห็ด
แม่เชื้อเห็ด
แม่เชื้อเห็ด
เมล็ดข้าวฟ่าง
เชื้อขยาย
เชื้อขยาย
ก้อนเชื้อเห็ด
ก้อนเชื้อเห็ดและดอกเห็ด 19 IDEA # 2 สมการเห็ด
IDEA # 1 คือขั้นตอน การเพาะเห็ดแบบครบวงจร ซึ่ง
แบ่งออกเป็น 4 ขั้นตอนหลัก ได้แก่ 1. การผลิตแม่เชื้อเห็ด 2. การผลิตเชือ้ ขยาย (เชือ้ ข้าวฟ่าง) 3. การผลิตก้อนเชื้อเห็ด 4. การผลิตดอกเห็ด
IDEA # 2
ส่วน เจาะลึกลงไปถึงที่มาที่ไปของแต่ละ ขั้นตอน ตั้งใจเขียนออกมาเป็น “สมการ” เพื่อเป็นจุดเริ่มต้นให้ ต่อยอดด้วยการเปลี่ยนค่า X และค่า Y ด้วยตัวเอง 20 PART 1 : มือใหม่
หลักธุรกิจและการตลาดที่
"ผู เริ�มต นและเจ าของฟาร มเห็ดทุกคนต องรู "
เปลีย่ นจาก Mushroom Farmer
ถึงเวลา
สู Mushroom
Entrepreneur
ฟาร มเห็ดสู ธรุ กิจ
9
786165
หมวด : ธุรกิจเกษตร
279611
180.-
คณวัฒน ธีรนิธิวัฒน
ISBN 978-616-527-961-1
ฟาร มเห็ด สู ธรุ กิจ
Business Model ฟารมเห็ด เขาใจฟารมเห็ดระบบปด วิเคราะหจุดออน-จุดแข็ง การจัดการฟารมแบบองครวมใหประสบความสำเร็จ กลเม็ดและไอเดียการตลาด โอกาสทางธุรกิจ การบริหารเงินทุน
คณวัฒน ธีรนิธิวัฒน • ผู บริหาร ifarm
50 ข อคิด
เปลี่ยนเกษตรกร
“ฟาร มเห็ด”
เ�นผู ประกอบการ
“ธุรกิจเห็ด”