Ã
¤Œ¹¾º·ÕèÊØ´¢Í§âÅ¡ áÅÐÊÔ觻ÃдÔÉ° ÊØ´ÁËÑȨÃÃÂ
Ç
µÍ¹
¡Òà µÙ¹ ¤ÇÒÁÃÙŒ Ô·  ÒÈÒʵ
75. â´Â... Xiào jiāngnán
จากราคา 159 บาท
ค�ำนิยม “ที่สุดของโลก” เป็นหัวข้อสนทนาที่คนเรามักน�ำมาพูดคุยกันอย่างออกรสเป็นประจ�ำ เช่น แม่น�้ำที่มีพื้นที่ลุ่มน�้ำกว้างที่สุดคือแม่น�้ำอะไร เกาะที่ใหญ่ที่สุดอยู่ที่ไหน หุบเขาที่ยาวและลึกที่สุด สูงเท่าไร ทะเลทรายที่เคลื่อนที่ครอบคลุมพื้นที่กว้างขวางที่สุดอยู่ที่ไหน ประเทศใดมีน�้ำพุร้อน มากที่สุด รวมถึงดอกไม้ที่เหม็นที่สุด หรือตัวอักษรที่เก่าแก่ที่สุด เป็นต้น ผู้อ่านทุกท่านต่างก็สนใจ ในค�ำถามเกี่ยวกับ “ที่สุด” เหล่านี้ใช่หรือไม่ หนังสือเล่มนี้บรรยายความรู้ทางวิทยาศาสตร์เกี่ยวกับ “ที่สุดของโลก” ด้านต่างๆ ทั้งหมด 33 ด้าน เช่น ภูมิศาสตร์ พืชพรรณ วัฒนธรรม วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เป็นต้น ผ่านการ์ตูนที่สนุกสนาน และภาษาทีอ่ า่ นง่าย ลักษณะเด่นทีส่ ดุ ของหนังสือเล่มนีค้ อื เค้าโครงเรือ่ งทีแ่ ปลกใหม่ เน้นความสนุกสนาน ทีแ่ ฝงด้วยความรู้ น�ำความรูท้ างวิทยาศาสตร์แขนงต่างๆ มาใส่ลงในการ์ตนู ทีส่ นุกสนาน ซึง่ เป็นรูปแบบ ทีเ่ หมาะสมต่อการเรียนรูข้ องน้องๆ เช่น จากมหาสมุทรถึงแผ่นดินใหญ่ จากแม่นำ�้ ถึงภูเขาจากทีว่ า่ งเปล่า ถึงตัวเมือง เนือ้ หาในหนังสือเล่มนี้ไม่เพียงเล่าเรือ่ งราวทีน่ า่ สนใจเกีย่ วกับภูมศิ าสตร์ทจี่ ะท�ำให้ตนื่ ตะลึง แต่ยังรวบรวมเรื่องราวของอาณาจักรพืชที่มหัศจรรย์ รวมถึงการค้นพบทางวิทยาศาสตร์ทั้งยุคโบราณ และยุคใหม่ ขณะเดียวกันก็ยงั บรรยายสาเหตุและภูมหิ ลังของการเป็น “ทีส่ ดุ ” ของสิง่ ต่างๆ เหล่านี้ เช่น เหตุใดประเทศอินโดนีเซียจึงมีภเู ขาไฟมากทีส่ ดุ เหตุใดประเทศไอซ์แลนด์จงึ มีนำ�้ พุรอ้ นมากทีส่ ดุ เหตุใด ประเทศแอฟริกาใต้จึงผลิตทองค�ำมากที่สุด ประเทศที่หล่อเทพีเสรีภาพแรกสุดคือประเทศอะไร ท�ำไม ถึงถูกขนานนามให้เป็น “สมบัตลิ ำ�้ ค่าของชาติ” ทัง้ หมดล้วนแต่มปี ระโยชน์ตอ่ การศึกษาหาความรูอ้ ย่าง เป็นเหตุเป็นผล และเปิดโลกทัศน์ของน้องๆ ความรูท้ งั้ หมดในหนังสือเล่มนีล้ ว้ นแต่แสดงถึงปรากฏการณ์ทเี่ ป็นทีส่ ดุ ของธรรมชาติ หรือจุดเริม่ ต้น ของพัฒนาการสังคมมนุษย์ หรือสิ่งมหัศจรรย์เกี่ยวกับวิทยาศาสตร์และวัฒนธรรมที่ปรากฏขึ้นในช่วง เวลาใดเวลาหนึง่ รู้สึกตื่นตะลึงถึงความมหัศจรรย์ของพืชพรรณและสิ่งมีชีวิตต่างๆ และต้องอุทานด้วย ความประหลาดใจถึงความเฉลียวฉลาดของมนุษยชาติ อันน�ำไปสูค่ วามเข้าใจถึงความมหัศจรรย์ของโลก เก็บเกี่ยวความรู้ เพิ่มพูนความเฉลียวฉลาดควบคู่ไปกับความสนุกสนานเพลิดเพลินจากการอ่าน และ คาดหวังเป็นอย่างยิง่ ว่าหนังสือเล่มนีจ้ ะเป็นจุดเริม่ ต้นจุดประกายความอยากรู้ และความอยากศึกษาค้นคว้า ของน้องๆ อันน�ำไปสู่การศึกษาค้นคว้าเชิงลึกในด้านที่เกี่ยวข้องต่อไป ภายใต้ววิ ฒ ั นาการอันยาวนานของโลก ภายใต้ประวัตศิ าสตร์อนั ยาวนานของสังคมมนุษย์ สิง่ ต่างๆ เกี่ยวกับ “ที่สุด” มีอยู่อย่างมากมายมหาศาล ซึ่งหนังสือเล่มนี้นำ� มาเปิดเผยเพียงแค่ส่วนหนึ่งเท่านั้น เรื่องราวมหัศจรรย์ที่เหลืออีกมากมายมหาศาลก�ำลังรอให้น้องๆ ร่วมกันศึกษา ค้นหา และสร้างสรรค์ ออกมา ไป๋อู่หมิง นักวิจัยประจ�ำสถาบันธรณีวิทยาและธรณีฟิสิกส์ สถาบันวิทยาศาสตร์แห่งประเทศจีน
CONTENTS ดาวเทียมถ่ายทอดรายการโทรทัศน์ได้อย่างไร คอมพิวเตอร์ในยุคแรกหน้าตาเป็นอย่างไร ท�ำไมจึงเรียกว่า เมาส์ A.I. คืออะไร โฮโลแกรมสามมิติคืออะไร วิดีโอคอลคืออะไร ท�ำไมมนุษย์จึงสามารถวิเคราะห์สภาพภายใน ของสิ่งของจากเสียงสะท้อนได้ เหตุใดเฮลิคอปเตอร์จึงทรงตัวกลางอากาศได้ เหตุใดเราจึงโล้ชิงช้าได้ ท�ำไมไข่มุกจึงเรืองแสง เหตุใดผิวน�้ำจึงสะท้อนภาพเงาของวัตถุได้
136 138 140 142 144 146
สารบัญ
148 150 152 154 156
ท�ำไมไอเสียจากท่อไอเสียรถจึงก่อให้เกิด มลพิษต่อสิ่งแวดล้อม น�้ำแข็งสามารถจุดไฟได้ไหม ตะเกียบเงินใช้ทดสอบยาพิษได้จริงหรือ ท�ำไมตอนกลางวันสวมเสื้อสีเข้มจึงถูกยุงกัดได้งา่ ยกว่า ท�ำไมทหารต้องสวมชุดพราง ท�ำไมโทรทัศน์ต้องอาศัยเสาอากาศในการรับสัญญาณ ท�ำไมน�้ำยาล้างจานจึงท�ำลายผิว เกร็ดน่ารู้ประดิษฐ์และค้นพบ ภาคผนวก
158 160 162 164 166 168 170 172 184
ร่องลึกก้นสมุทร ที่ลึกที่สุดในโลก ผักกาด พวกเรา ใกล้ถึงร่องลึก ก้นสมุทรมาเรียนา แล้วใช่ไหม
ร่องลึกก้นสมุทรมาเรียนาเป็น ร่องลึกที่อยู่ลึกที่สุดในโลก ว่ากันว่ามีความลับของโลก ซ่อนอยู่ตรงนั้นมากมาย
ใช่แล้ว เธอจะตื่นเต้น อะไรขนาดนั้น
งั้นเธอก็ด�ำ ลงไปดูสิ คลื่นแรงมาก ฉันด�ำลงไป ไม่ไหวแน่
12
ความฝันสูงสุด ในชีวิตฉันคือการด�ำน�ำ้ ลงไปถึงก้นของร่องลึก ก้นสมุทรมาเรียนา
เธอจะลงไปท�ำ อะไรที่นั่น
อืม! ใช่ ซอมบี้นักขี่กระทิง แกฉลาดมาก
ก็พวกมันเป็นปลาปิรันยา กินคนมันก็ต้องไม่ชอบ กินหนอนที่เกี่ยว เบ็ดน่ะสิ
ฮึๆ... แน่นอนอยู่แล้ว
ฮือๆ
ฉันไม่อยาก เป็นเหยื่อล่อนะ
การ์ดความรู้
ว้าว!
ตกปลาปิรันยามาได้ ตั้ง 3 ตัว แน่ะ
แม่น�้ำอะเมซอนซึ่งตั้งอยู่บริเวณตอนเหนือ ของทวีปอเมริกาใต้เป็นแม่น�้ำที่มีปริมาณน�้ำมาก ทีส่ ดุ มีพนื้ ทีล่ มุ่ น�ำ้ กว้างทีส่ ดุ และมีแม่นำ�้ สาขามาก ที่สุดในโลก ปริมาณน�้ำที่ไหลออกยังมหาสมุทร ของแม่นำ�้ อะเมซอนสูงถึง 219,000 ลูกบาศก์เมตร ต่อวินาที ซึ่งเป็นปริมาณที่สูงกว่าแม่น�้ำสายยาว ของโลก 3 สาย คือ แม่น�้ำไนล์ แม่น�้ำแยงซี และ แม่น�้ำมิสซิสซิปปีหลายเท่าตัว ปริมาณการไหล ดังกล่าวเทียบเท่ากับปริมาณการไหลของแม่น�้ำ แยงซี 7 สายรวมกัน หรือคิดเป็นร้อยละ 20 ของ ปริ ม าณน�้ ำ ที่ ไ หลออกยั ง มหาสมุ ท รทั้ ง หมด ของโลก นอกจากนี้แม่น�้ำอะเมซอนยังมีพื้นที่ ลุ่มน�้ำรวม 6.915 ล้านตารางกิโลเมตร หรือคิด เป็น 40% ของพื้นที่ทั้งหมดของทวีปอเมริกาใต้ อีกทั้งยังมีแม่น�้ำสาขามากกว่า 15,000 สาย 17
ป่าฝนเขตร้อนที่ใหญ่ที่สุด
ที่แห่งนี้มีทั้งแมลงมีพิษ สัตว์ป่าดุร้ายมากมาย ถ้าแกไม่เชื่อ ฉันก็จะโยน แกลงน�ำ้ ให้จระเข้ กินซะเลย
ช่วยด้วยๆ! เหอะๆ...ป่าอะเมซอน ป่าฝนเขตร้อนที่ใหญ่ที่สุด ในโลก ต่อให้ร้องจนเสียง แหบก็ไม่มีใครช่วยแก ได้หรอก
แหวะ!
24
หึ! พูดด้วยดีๆ ไม่ชอบ
จ๊าก!
เอ๋! ท�ำไมถึงดูเงียบสงบ ขนาดนี้ล่ะ พวกจระเข้ หายไปไหนกันหมด
ฮ่าๆ
พวกโง่เอ้ย! จระเข้กินเนื้อนะ ไม่ได้กินผัก
จ๊าก!
การ์ดความรู้ จริงเหรอ
ที่จริงฉันก็เป็นผักชนิดนึงนะ ดูผิวฉันซิ เป็นสีเขียว เห็นไหม
ป่าอะเมซอนตัง้ อยูบ่ ริเวณทีร่ าบลุม่ อะเมซอนในทวีปอเมริกาใต้ เป็นป่าฝน เขตร้อนที่มีขนาดใหญ่ที่สุดและมี พืชพรรณหลากหลายมากทีส่ ดุ ในโลก เนื่องจากทรัพยากรธรรมชาติในป่า อะเมซอนมีความอุดมสมบูรณ์ ระบบนิเวศ มีความสลับซับซ้อน ความหลากหลาย ของชนิด พัน ธุ์พืช และสัตว์มีความ สมบูรณ์แบบ ท�ำให้ได้รับการขนาน นามเป็น “สวรรค์ของนักนิเวศวิทยา”
25
ดี! งั้นพรุ่งนี้พวกเธอ
ไม่มีปัญหา
แบกหนังสือโบราณ มาเรียน
แม่จ๋า! ที่แท้อักษรโบราณ จารึกไว้บนกระดองเต่า กระดูกสัตว์ และบนท่อน ไม้ไผ่นี่เอง
แฮก
แฮก
การ์ดความรู้
คุณครูตอไม้ไฟ ฉันอยากกลับมา ใช้หนังสือที่ท�ำจาก กระดาษแล้ว เราจะไม่ใช้กระดาษ สิ้นเปลืองอีกแล้ว
หึๆ...
กระดาษ คือ 1 ใน 4 สิ่งประดิษฐ์ที่ยิ่งใหญ่ของจีน (จตุรประดิษฐ์) ก่อนที่จะมีกระดาษมนุษย์จารึกอักษรไว้ บนกระดองเต่า บนกระดูกสัตว์ บนท่อนไม้ไผ่ บนแผ่นไม้ บนผืนผ้า ฯลฯ เวลาหยิบขึ้นมาอ่านไม่สะดวกเท่าที่ควร กระทั่งยุคราชวงศ์ฮั่นตะวันออก ขณะที่ไช่หลุนก�ำลัง คุมคนงานขนรังไหมก็ได้เกิดแนวคิดประดิษฐ์กระดาษ โดยการน�ำเศษผ้า เปลือกไม้ ป่าน ตาข่าย มาบดจน ป่นแล้วน�ำไปตากแห้งกลายเป็นแผ่น การจดบันทึกบน กระดาษช่วยอ�ำนวยความสะดวกให้แก่มนุษย์ ต่อมา วิทยาการนี้ได้เผยแพร่ไปทัว่ โลก เกิดคุณประโยชน์ต่อ มนุษยชาติอย่างมหาศาล
89
แท่นพิมพ์สลักของจีนเผยแพร่สู่อาหรับราวศตวรรษที่ 8 หลังศตวรรษที่ 11 อาหรับน�ำวิทยาการนี้ เผยแพร่สู่ยุโรป ราวศตวรรษที่ 12 ได้เผยแพร่สู่อียิปต์ และศตวรรษที่ 14-15 ยุโรปเริ่มใช้การตีพิมพ์ อย่างแพร่หลาย ราวปี ค.ศ. 1450 ชาวเยอรมันได้รับอิทธิพลจากเทคโนโลยีตวั เรียงพิมพ์ของจีน มาประดิษฐ์เป็นโฟเนติกอักษรเรียงพิมพ์ทใี่ ช้กนั ในยุโรปก่อนจะน�ำมาตีพมิ พ์เป็นหนังสือ 400 ปีหลังจาก ยุคปี้เซิง เมื่อเทคโนโลยีการพิมพ์เข้าสู่ยุโรปแล้ว พฤติกรรมด้านการอ่านได้เปลี่ยนแปลงไป จากที่มี เพียงนักบวชได้รับโอกาสอ่านเขียน กลายเป็นยุคที่การอ่านเผยแพร่ในทุกชนชั้น นับเป็นปรากฏการณ์ ที่ขับเคลื่อนการพัฒนาด้านวิทยาศาสตร์และศิลปศาสตร์ให้แก่ชาวยุโรป อันสร้างคุณประโยชน์ตามมา มากมาย
สิ่งประดิษฐ์และการค้นพบอันยิ่งใหญ่แห่งศตวรรษที่ 20 ปี ค.ศ. 1901 ค้นพบระบบสัญญาณไร้สาย
วันที่ 2 ธันวาคม ปี ค.ศ. 1901 มาร์โคนี นักวิศวกรระบบสัญญาณไร้สาย ชาวอิตาเลี่ยนวัย 27 ปี ได้สร้างความอัศจรรย์ขึ้น โดยการน�ำเสาอากาศไร้สายผูกติดกับว่าวที่ลอยอยู่สูงบนท้องฟ้า แล้วส่ง รหัสมอร์ส (โทรเลข) เป็นตัวอักษร “S” เดินทางกว่า 2,000 ไมล์ขา้ มมหาสมุทรแอตแลนติก จาก Poldhu ในคอร์นวอลล์ ประเทศอังกฤษ ไม่ถึง 1 นาที รหัสก็สามารถเดินทางถึงที่หมายยังเมืองเซนต์จอร์น รัฐนิวฟันด์แลนด์และแลบราเดอร์ ประเทศแคนาดา สัญญาณไร้สายจึงเกิดขึ้นในวันนั้น ต่อมาระบบ ไร้สายได้พัฒนาสู่ระบบโทรทัศน์และโทรศัพท์เซลลูลาร์ขึ้นอย่างต่อเนื่อง ระบบไร้สายมีขั้นตอนพัฒนา จากระบบสายไฟเป็นระบบทรานซิสเตอร์ จากทรานซิสเตอร์สู่ระบบวงจรรวม (IC) แปลงสัญญาณจาก คลื่นความถี่สั้นเป็นคลื่นความถี่ปกติ จากคลื่นความถี่ปกติเป็นคลื่นความถี่สูง จากสัญญาณอนาล็อก เป็นสัญญาณดิจิตอล จากการใช้งานอยู่กับที่เป็นการใช้งานแบบเคลื่อนที่ เป็นต้น เทคโนโลยีไร้สายได้ กลายเป็นหัวแรงหลักที่ส�ำคัญของสังคมยุคสื่อสารเป็นที่เรียบร้อยแล้ว
ปี ค.ศ. 1909 มาร์โคนีและคาร์ล ได้รับรางวัลโนเบลสาขาฟิสิกส์จากผลงาน “การประดิษฐ์ วิทยุโทรเลขและปรับปรุงเทคโนโลยีการกระจายเสียง” ปี ค.ศ. 1943 หลังจากนิโคลา เทสลา (นักวิทยาศาสตร์ผู้ถูกลืม ผู้คิดค้นสัญญาณไร้สายก่อนมาร์โคนี) เสียชีวิตไม่นาน ศาลสูงของ สหรัฐอเมริกาก็ประกาศให้สิทธิบัตรของเขามีผลใช้ และยอมรับว่าสิ่งประดิษฐ์ของเขานั้นเกิดขึ้น ก่อนมาร์โคนีเสียอีก
175
ปี ค.ศ. 1953 ค้นพบดีเอ็นเอ
วันที่ 28 กุมภาพันธ์ ปี ค.ศ. 1953 ฟรานซิส คริก นักอณูชีววิทยาชาวอังกฤษได้ประกาศว่า ตัวเขาคือ “ผู้ค้นพบรหัสลับแห่งชีวิต” โดยคริกและเจมส์ ดี วัตสัน เพื่อนร่วมอุดมการณ์ ได้ร่วมกัน วิจัยโครงสร้างของสิ่งมีชีวิต จนกระทั่งค้นพบโครงสร้างโมเลกุลของ “กรดดีออกซีไรโบนิวคลิอิก” หรือ “ดีเอ็นเอ” การไขรหัสลับทางพันธุกรรมครั้งนี้คือความส�ำเร็จก้าวแรกของการพัฒนางานวิจัยรักษาโรค มะเร็ง โรคหัวใจ โรคเบาหวาน เป็นต้น และยังกระตุ้นให้เกิดการวิจัยโครงสร้างอาหารส�ำหรับมนุษย์ งานวิจัยเรื่องดีเอ็นเอนับว่าประสบความส�ำเร็จเป็นอย่างดี ก่อเกิดประโยชน์ในการใช้ชีวิตของมนุษย์ อีกทั้งยังเอื้อประโยชน์ต่อวงการแพทย์อย่างมหาศาลอีกด้วย
ปี ค.ศ. 1957 ประดิษฐ์ดาวเทียม
วันที่ 4 ตุลาคม ปี ค.ศ. 1957 เพื่อร�ำลึกถึงการครบรอบชัยชนะ 40 ปีของ “การปฏิวัติเดือนตุลาคม” สหภาพโซเวียตได้ส่งดาวเทียมดวงแรกของโลก “สปุตนิก 1” ขึ้นสู่ท้องฟ้า นับเป็นจุดเริ่มต้นของยุค แห่งอวกาศ ในวันที่ 2 เมษายน ปี ค.ศ. 1961 ยูริ กาการิน นักบินอวกาศของสหภาพโซเวียตได้นั่ง ยานอวกาศขึ้นไปส�ำรวจอวกาศเป็นคนแรก และในวันที่ 20 กรกฎาคม ปี ค.ศ. 1969 สองนักบินอวกาศ ของสหรัฐอเมริกาก็ได้นั่งยานอวกาศขึ้นไปส�ำรวจดวงจันทร์ ดาวเทียมที่มนุษย์สร้างขึ้นนั้น สามารถปล่อยสัญญาณภาพและภาพรายการสดสู่จอโทรทัศน์ สามารถเอื้อประโยชน์ด้านการบิน การเดินเรือ การพยากรณ์อากาศ วิทยาการด้านวิทยาศาสตร์และ การทหาร วิวัฒนาการของดาวเทียมก�ำลังเปลี่ยนโลกใบใหญ่ให้ “เล็กลง” ดาวเทียมกลายเป็นผู้ช่วย ไขความลับที่ส�ำคัญในการส�ำรวจอวกาศของมนุษย์ในปัจจุบัน
ปี ค.ศ. 1960 ประดิษฐ์เลเซอร์
วันที่ 15 พฤษภาคม ปี ค.ศ. 1960 ขณะที่ธีโอดอร์ ไมแมน นักฟิสิกส์ชาวอเมริกัน แห่งสถาบัน วิจัยฮิวจ์ ก�ำลังท�ำการทดลองครั้งส�ำคัญในห้องทดลองของเขาที่มีแท่นหินทับทิมสีแดงตั้งอยู่ ทันใดนั้น ได้เกิดล�ำแสงยิงตรงออกมาจากอุปกรณ์ที่ใช้ทดลอง ความสว่างของล�ำแสงมีมากกว่าล�ำแสงบนพื้นผิว ดวงอาทิตย์ถึง 4 เท่า เป็นล�ำแสงเกิดใหม่ที่ยังไม่เคยปรากฏบนโลก และเป็นล�ำแสงที่นักวิทยาศาสตร์ เฝ้ารอมานาน นั่นก็คือ “แสงเลเซอร์” ที่ได้รับการขนานนามว่าเป็น “แสงมหัศจรรย์” อุปกรณ์ที่ใช้ผลิต เลเซอร์เรียกว่า “เครื่องเลเซอร์” ที่มาของการคิดค้นเลเซอร์เกิดจากแนวคิดทฤษฎีการเปล่งแสงแบบ ถูกกระตุ้น (Stimulated Emission) ที่ไอน์สไตน์เสนอขึ้น ต่อมาในปี ค.ศ. 1916 นักวิทยาศาสตร์ของ สหภาพโซเวียตได้นำ� แนวคิดดังกล่าวมาประยุกต์ใช้ จนกระทั่งเลเซอร์มีความสมบูรณ์แบบ และน�ำมา ใช้ได้จริงในชีวิตประจ�ำวันทั้งด้านอุตสาหกรรม การแพทย์ การทหาร และการสื่อสาร นับเป็นหนึ่งใน การค้นพบที่ส�ำคัญที่สุดของมนุษย์ในช่วงศตวรรษที่ 20
179
ภาคผนวก
ที่สุดในโลกเกี่ยวกับพืช พืชที่มีเมล็ดเล็กที่สุด --- เมล็ดของเอื้องดินใบหินอ่อน (Goodyera schlechtendaliana Rchb. f.) พืชที่มีเมล็ดใหญ่ที่สุด --- เมล็ดของมะพร้าวทะเล (Lodoicea maldivica, double coconut) พืชที่ยาวที่สุด --- หวาย (Calamus tetradactylus Hance) พืชล้มลุกที่มีช่อดอกใหญ่ที่สุด --- ดอกบุกยักษ์หรือดอกซากศพ (Amorphophallus titanium, titanarum) พืชยืนต้นที่มีช่อดอกใหญ่ที่สุด --- ต้นลาน (Corypha umbraculifera, talipot palm) พืชที่มีฝักใหญ่ที่สุด --- สะบ้ามอญ (Entada phaseoloides) (เรียกอีกอย่างว่า เหยี่ยนจิงโต้ว, กั้วเจียงหลง) ต้นไม้ที่มีล�ำต้นใหญ่ที่สุด --- ต้นขนมปังลิง (Adansonia digitata, monkey-bread tree) (เรียกอีกอย่างว่าต้นเบาบับ (Baobab)) ไม้พุ่มที่เล็กที่สุด --- ต้น Linnaea (Linnaea borealis L.) พืชบกที่เก่าแก่ที่สุด --- พืชสกุลคุกโซเนีย (Cooksonia) ต้นไม้ที่เนื้อไม้เบาที่สุด --- ต้นชิงมู่ (เรียกอีกอย่างว่า ต้นบัลซา (Balsa)) พืชที่เมล็ดมีอายุสั้นที่สุด --- ฮาโลไซลอนด�ำ (Haloxylon ammodendron) ดอกไม้ที่ใหญ่ที่สุด --- ดอกบัวผุด (Rafflesia) ต้นไม้ที่เตี้ยที่สุด --- หางนกยูงใบสั้น (Hygrophila sp.) ต้นไม้ที่ดุร้ายที่สุด --- ต้นไม้กินคน (Man-eating tree) ต้นไม้ที่กลัวการถูกสัมผัสมากที่สุด --- ต้นยี่เข่ง (Crape myrtle) (เรียกอีกอย่างว่า ต้นหยางหย่าง) ต้นไม้ที่ทนต่อความแห้งแล้งได้ดีที่สุด --- ต้นหูหยาง (Populus euphratica) ต้นไม้ที่แผ่กิ่งก้านสาขามากที่สุด --- มะขามป้อมดง (Podocarpus imbricatus)
188
คนหา
นองๆ ปร ิศนาชวนฉงน ให ากการตูน วจ
คำตอบผานเร ื่องรา
µÍ¹
¤Œ¹¾º·ÕèÊØ´¢Í§âÅ¡ áÅÐÊÔ觻ÃдÔÉ° ÊØ´ÁËÑȨÃÃÂ
ิ่งขึ้น ย ก า ม ห ใ จ ใ า เข ม า เสร ิมคว ับสัตว ี่ยวก เก ม ิ เต ม ่ ิ พ เ ู ร ม า ว ค ดวย
àÃ×èͧÃÒÇÍѹ¹‹ÒÁËÑȨÃà¢Í§¸ÃÃÁªÒµÔ Êѧ¤ÁÁ¹ØÉ ÇѲ¹¸ÃÃÁ áÅÐÇÔ·ÂÒÈÒʵà ·ÓãËŒ¡‹Íà¡Ô´ÊÔ觷Õè໚¹ "·ÕèÊØ´ ¢Í§âÅ¡" «Ö§è ËÅÒ¡ËÅÒÂàÃ×Íè §ÃÒÇŌǹ¹‹Ò¤Œ¹¤ÇŒÒáÅÐËҤӵͺ ઋ¹ à¡ÒзÕè ãËÞ‹·ÊèÕ ´Ø ¾×ª·Õ´è ´Ù «ÖÁ¹éÓä´Œ´·Õ ÊèÕ ´Ø ¾ÕÃÐÁÔ´ ·Õè ãËÞ‹·ÕèÊØ´ µÑÇÍÑ¡É÷Õèà¡‹Òá¡‹·ÕèÊØ´ áË·Õèá¢ç§·ÕèÊØ´ã¹âÅ¡ ໚¹µŒ¹ ¹Í¡¨Ò¡¹Õé¡ÒûÃдÔÉ° áÅФŒ¹¾º¢Í§Á¹ØÉ ¹Ñé¹Âѧ໚¹¡ÒþÂÒÂÒÁ䢤ÇÒÁÅѺ¢Í§âÅ¡ã¹àªÔ§ÇÔ·ÂÒÈÒʵà ÁÒ µÑ§é áµ‹Â¤Ø âºÃÒ³¨¹¶Ö§»˜¨¨Øº¹Ñ ÍÕ¡´ŒÇ ઋ¹ ·ÓäÁẵàµÍÃÕ¨è §Ö ÁÕä¿ ·ÓäÁàÎÅԤͻàµÍà ¨§Ö ·Ã§µÑÇ¡ÅÒ§ÍÒ¡ÒÈä´Œ àËµØ ã´ ¼ÔǹéÓ¨Ö§ÊзŒÍ¹ÀÒ¾à§Ò¢Í§Çѵ¶Øä´Œ ໚¹µŒ¹ ˹ѧÊ×ÍàÅ‹Á¹Õ¹é ÓàʹͻÃÔȹҹ‹ÒÃÙàŒ ¡ÕÂè ǡѺàÃ×Íè §ÃÒÇ·Õàè »š¹·ÕÊè ´Ø ¢Í§âÅ¡áÅÐÊÔ§è »ÃдÔÉ° 81 ËÑÇ¢ŒÍ ¼‹Ò¹¡Òà µ¹Ù ¢Ó¢Ñ¹ àºÒÊÁͧ ·ÓãËŒ¹ÍŒ §æ ä´ŒÃºÑ ¤ÓµÍº¢Í§ÊÔ§è ·Õàè »š¹·ÕÊè ´Ø ¢Í§âÅ¡áÅÐÊÔ§è »ÃдÔÉ° µÒ‹ §æ ໚¹¡ÒÃà» ´âÅ¡¡ÇŒÒ§·Õàè µçÁä»´ŒÇ ¤ÇÒÁÁËÑȨÃà¾ÃŒÍÁæ ¡Ñºä´ŒÃѺ¤ÇÒÁÃÙŒ¾×é¹°Ò¹·Ò§ÇÔ·ÂÒÈÒʵÃ
Plants vs Zombies
ISBN 978-616-527-958-1
µÍ¹ ¤Œ¹¾º·ÕèÊØ´¢Í§âÅ¡áÅÐÊÔ觻ÃдÔÉ° ÊØ´ÁËÑȨÃÃÂ
หนังสือเด็ก
สำหรับชั้นประถม-มัธยมตน
การตูนความรู
9
786165
279581
ราคา 75 บาท
䢢ŒÍ¢ŒÍ§ã¨¤ÇÒÁÃÙŒ·Ò§ÇÔ·ÂÒÈÒʵà ¼‹Ò¹¡Òà µÙ¹áʹʹء»¹¤ÇÒÁÎÒ à¹×éÍËÒ¼‹Ò¹¡ÒõÃǨÊͺáŌǨҡ¼ÙŒàªÕèÂǪÒÞ ¨Ñ´àÃÕ§à¹×éÍËÒÍ‹ҧ໚¹Ãкº à¾×èÍãËŒ·Ó¤ÇÒÁࢌÒã¨ä´Œ§‹Ò ÀÒ¾»ÃСͺÊÕèÊÕÊ´ãÊ Í‹Ò¹§‹Ò ʺÒµÒ