Jak długo mąka jest świeża?���������������������������������������������������������������������������������

Jak długo mąka jest

świeża? Czy mąka się psuje? Jak rozpoznać, czy jest świeża? Czym skutkuje użycie zjełczałej mąki? Poznajcie podstawowe zasady przechowywania tego cennego surowca.

„ Jan Antoniak technologzywnosciradzi.pl

Mąka to produkt powstający wskutek zmielenia na proszek ziaren zbóż lub innych produktów spożywczych. Chociaż najczęściej produkowana bywa z pszenicy, obecnie dostępnych jest wiele rodzajów mąki, w tym kokosowa, migdałowa czy inne odmiany bezglutenowe. Sporo czynników wpływa na trwałość mąki. Zazwyczaj pozostaje świeża przez 3-8 miesięcy, jeśli składowana jest w temperaturze pokojowej. Okres przydatności do spożycia zależy jednak od rodzaju mąki, jej składu i sposobu przechowywania.

Rodzaje mąki

mąka najdłużej wytrzyma na półce (także dlatego uważana jest za jedną z najmniej korzystnych pod względem zdrowotnym). Z kolei mąka pełnoziarnista zawiera wszystkie części ziarna: okrywę, zarodek i bielmo. Okrywa i zarodki są bogate w oleje, przez co produkty pełnoziarniste są podatne na psucie się. Dzieje się tak, gdy tłuszcze psują się pod wpływem światła, wilgoci lub powietrza, zwykle przyjmując niepożądany smak i zapach. Z racji tego okres przydatności do spożycia mąki pełnoziarnistej wynosi zaledwie od 1 do 3 miesięcy, co oznacza istotne skrócenie tego czasu w porównaniu z mąką białą. Jednak im bardziej hermetycznie przechowywana jest mąka, tym dłużej jest przydatna do spożycia. Ponieważ mąki bezglutenowe, takie jak migdałowa lub kokosowa, często zawierają dużo oleju, mogą również być bardziej podatne na jełczenie niż te ze zboża. Ponadto bezglutenowa, która składa się z kilku surowców na bazie orzechów lub korzeni, może być bardziej wrażliwa na pleśń, a to ze względu na wysoką zawartość wilgoci.

Mąkę często dzieli się na kategorie według stopnia przetworzenia, co wpływa na jej trwałość. Na przykład biała mąka na ogół pozostaje świeża dłużej niż pełnoziarnista, a to ze względu na sposób przetworzenia. Biała jest wysoce rafinowana, co oznacza, że ziarno jest pozbawione otrębów i zarodków, pozostawione jest jedynie bielmo skrobiowe. Ta część pszenicy jest bardzo sucha i zawiera niewiele składników odżywczych. A mniej składników odżywczych i minerałów to mniej powodów do zepsucia. Właśnie dlatego biała 40 Mistrz Branży marzec 2022

Metody przechowywania

Trwałość mąki zależy również od sposobu jej przechowywania. Mąkę uważa się za stabilną przy przechowywaniu, co oznacza, że można ją bezpiecznie przetrzymywać w temperaturze pokojowej.

Należy ją jednak umieścić w szczelnym pojemniku w chłodnym, suchym miejscu, aby zachować świeżość. Jeśli mąka nie będzie leżeć zbyt długo, najlepiej trzymać ją w temperaturze pokojowej, tj. ok. 20-25°C. Jeśli ma stać na półce lub w spiżarni dłużej, należy rozważyć użycie pojemników próżniowych, które wyeliminują czynniki, takie jak wilgoć, powietrze i insekty. Chłodzenie lub zamrażanie może dodatkowo wydłużyć okres jej przechowywania, na przykład w temperaturze pokojowej mąka biała zachowuje świeżość przez 6-8 miesięcy, natomiast do roku w lodówce i 2 lata jeśli jest zamrożona.

Okiem producenta

„ Joanna Myszkowska, współwłaścicielka młyna

Młynomag – Myszkowska, Rezanko, Spółka jawna z Reszla na Warmii. Młynomag produkuje i sprzedaje mąkę z jednego z najstarszych działających w Polsce młynów

Długość przechowywania mąki zależy od jej typu. Zwykle maksymalny okres wynosi do 5 miesięcy. Termin ten wynika z Polskiej Normy. Możliwe jest wydłużenie okresu jej przydatności po przeprowadzeniu specjalnych badań przechowalniczych. Możemy więc na rynku napotkać mąkę z okresem trwałości do 10 miesięcy. Mąkę jasną można przechowywać dłużej niż pełnoziarnistą. Obowiązują te same zasady: przechowujemy ją w suchym i chłodnym miejscu. Pomieszczenie powinno być przede wszystkim suche. Zalecana jest wilgotność powietrza poniżej 60%. Mąkę przechowuje się w temperaturze otoczenia i nie wymaga ona dodatkowego chłodzenia. W miesiącach letnich okres przechowywania powinno się skracać do niezbędnego minimum. Jeżeli mąka była prawidłowo przechowywana, to po przekroczeniu terminu przydatności prawdopodobnie będzie nadal nadawała się do użycia. Należy tylko sprawdzić, czy nie nastąpiło porażenie szkodnikiem. Najczęściej występującym jest mklik mączny, który może zadomowić się w różnych produktach zbożowych. Jeżeli zauważymy obecność szkodników, mąkę należy wyrzucić, a miejsce przechowywania zdezynfekować. Z tego powodu nie zalecamy gromadzenia większych ilości produktów zbożowych. W młynie przechowujemy mąkę przez około 2-3 tygodnie od wyprodukowania. Jest to konieczne, ponieważ zaraz po przemiale powinna leżakować, żeby nabrać lepszych właściwości wypiekowych, jest to tzw. proces dojrzewania mąki.

Mały wielki problem – insekty

Jednym z najczęstszych problemów związanych z przechowywaniem mąki są insekty. Małe, brązowe robaczki, które składają jajka w mące, a następnie się nią żywią. Zwykle jest to ryjkowiec lub jakaś forma chrząszcza. Robaki mączne lub ryjkowce mogą dostać się do worka czy torby na różnych etapach produkcji: od młyna po półkę w sklepie spożywczym, a nawet już w spiżarni. Samica składa jaja bezpośrednio w mące, a nawet w wyściółce worka. Jaja są na tyle małe, że pozostają niewidoczne gołym okiem do czasu plagi robaków, podczas której zobaczysz, jak się poruszają. Jedną z opcji jest użycie drobnego sita i przesianie mąki w poszukiwaniu robaków, a następnie zamrożenie jej, aby jajka nie przeżyły. Jak zapobiegać takiej inwazji? Przede wszystkim należy przenosić, a następnie przechowywać mąkę w hermetycznym pojemniku. Jeśli tylko istnieje podejrzenie, że mogą znajdować się w niej jajka insektów, zamrożenie na tydzień przed jej użyciem zapobiegnie wykluwaniu się. Jeśli przechowujesz mąkę w szafce lub spiżarni, ważne jest, aby miejsce było czyste i suche. Jednoczęściowy ocet i trzyczęściowy roztwór wodny w butelce ze spryskiwaczem to nieszkodliwy i nietoksyczny sposób na oczyszczenie przestrzeni po przechowywaniu mąki. Rób to często i pamiętaj, aby wyczyścić pojemnik między uzupełnianiem zapasów. Jeśli wkładasz mąkę do lodówki, pamiętaj, by zabezpieczyć ją od wilgoci i wody, żeby nie zapleśniała. Najlepiej zrobić to, zamykając ją w szczelnym pojemniku, takim jak plastikowa torba lub pudełko na żywność. Należy pamiętać, że przed użyciem schłodzoną lub zamrożoną mąkę trzeba odstawić aż do osiągnięcia temperatury pokojowej. Zapobiegnie to jej zbrylaniu.

Jak stwierdzić, czy mąka się zepsuła?

Wszystkie rodzaje mąki dostępne na polskim rynku mają terminy ważności umieszczone na opakowaniu, aby wskazać, jak długo będą świeże. Natomiast mąka może nadal być zdatna do spożycia nawet po upływie terminu jej przydatności. Najlepszym sposobem na ustalenie, czy jest bezpieczna, jest ocena jej zapachu. Świeża ma zapach neutralny, ewentualnie lekko orzechowy, zepsuta śmierdzi – może być stęchła lub prawie kwaśna. To efekt utleniania się oleju. Może również wyglądać na odbarwioną. Dodatkowo jeśli mąka zetknie się z wodą lub wilgocią, może pojawić się pleśń. W takim przypadku należy natychmiast wyrzucić całe opakowanie.

Czym grozi użycie zepsutej mąki?

Upieczenie ciasta lub chleba na zjełczałej mące prawdopodobnie nie przyniesie żadnych szkodliwych dla zdrowia skutków ubocznych, ale jakość i smak jedzenia na pewno na tym ucierpią. Mąka, która się zepsuła, nada produktom kwaśny lub stęchły smak. Będą wydawały się nieświeże. Jeśli zepsuta mąka zostanie użyta jako składnik zakwasu, ten prawdopodobnie również zepsuje się. Kiedy dodamy taki zakwas do ciasta, zamiast wyrastać, będzie łaskie, ponieważ mąka jest zbyt „stara”. Co zrobić z nadmiarem zepsutej mąki? Istnieje kilka kreatywnych sposobów na jej spożytkowanie. Można jej użyć jako naturalnego środka przeciw owadom w ogródku. Wystarczy posypać mąką liście, żeby koniki polne ich nie zjadały. Będzie też stanowić naturalną barierę dla mrówek, na pewno jej nie przekroczą. Mąka taka jest też świetnym surowcem dla artysty! Można z niej zrobić klej do papier mache lub ciastolinę. „