Εργασία Αντώνη Τσαρδάκη και Ιωάννη Δαλμάρα ΣΤ' 1 σχολ. Έτος 2014-15
Τα παλαιά ηα σπόνια οι άνθπωποι σπηζιμοποιούζαν νηόπιοςρ ζπόποςρ ηοςρ οποίοςρ απκεηέρ θοπέρ ηοςρ διαηηπούζαν και ηοςρ σπηζιμοποιούζαν ξανά και ξανά οι ίδιοι, πλέον αςηό έσει ζηαμαηήζει να γίνεηαι και ζε αςηό έσοςν ζςμβάλει κάποιερ εηαιπίερ με ζκοπό να ελέγσοςν ηην θςηική παπαγωγή και με αςηό ελέγσοςν ηην παγκόζμια διαηποθή για ηο μέλλον…
Σημαζία ηων Παραδοζιακών Τοπικών Ποικιλιών
Ελψ ρξεηάδνληαη αηψλεο γηα λα εμειηρζνχλ νη ηνπηθέο πνηθηιίεο θπηψλ, ζε ιίγεο κφλν δεθαεηίεο βιέπνπκε φηη ζε νιφθιεξε ηελ Ειιάδα, νη ηνπηθέο πνηθηιίεο εμαθαλίδνληαη κε ηδηαίηεξα αλεζπρεηηθνχο ξπζκνχο. Ελδεηθηηθά λα αλαθέξνπκε φηη ζηελ Ειιάδα, ζε ιίγεο κφλν δεθαεηίεο, απφ ηηο 200 πνηθηιίεο ζηαξηνχ πνπ θαιιηεξγνχληαλ, έρνπλ κείλεη κφλν 20, δειαδή κεηψζεθαλ θαηά 92%. Επίζεο, πξφζθαηεο έξεπλεο έρνπλ δείμεη φηη κφλν ην 2-3% ησλ πνηθηιηψλ ιαραληθψλ πνπ ππήξραλ πξηλ 50 ρξφληα ζηελ Ειιάδα έρεη δηαζσζεί ππφ θαιιηέξγεηα κέρξη ηηο κέξεο καο.
Σηην αρταιόηηηα Από τότε που υπάρχει η γεωργία, οι άνθρωποι κρατούσαν τον σπόρο από τα καλύτερά τους φυτά και τα έσπερναν την επόμενη χρονιά. Και μετά πάλι και πάλι. Κάποιους απ’ αυτούς τους σπόρους τους αντάλλασσαν με τους γείτονες. Από πάππου προς πάππου, από αιώνα σε αιώνα, οι άνθρωποι κρατούσαν τους σπόρους τους και τους αντάλλασσαν. Είτε ταξίδευαν σε διάφορα μέρη και τους αντάλλασσαν εκεί, είτε έπαιρναν σπόρους από όπου πήγαιναν και τους έφερναν στα μέρη που ζούσαν.
Παξαδείγκαηα απηψλ ησλ «ηαμηδηψλ», είλαη ε ληνκάηα πνπ πξνέξρεηαη απφ ηε Λαηηληθή Ακεξηθή, ε κειηηδάλα θαη ν πιαηχθπιινο βαζηιηθφο απφ ηελ Ιλδία, ηα ξνδάθηλα απφ ηελ Πεξζία ή ηα κήια απφ ην Καδαθζηάλ. Όια απηά ηα πξντφληα δελ ππήξραλ ζηελ Ειιάδα απφ πάληα. Κάπνηνη έθεξαλ αξρηθά ηνπο ζπφξνπο, ηνπο κεγάισζαλ θαη ηνπο εμέιημαλ κε ηελ πάξνδν ησλ ρξφλσλ. Τα θπηά απηά έβγαιαλ ζπφξνπο νη νπνίνη ήηαλ εγθιηκαηηζκέλνη ζην λέν ηνπο πεξηβάιινλ θαη θάπσο έηζη γξάθεηαη ε ηζηνξία ηεο ηξνθήο ηεο αλζξσπφηεηαο.
Σήμερα Απφ θάπνην ζεκείν θαη κεηά, ζηηο αξρέο ηνπ 20ν αηψλα, φηαλ άξρηζε ε βηνκεραληθή γεσξγία, άξρηζαλ λα δεκηνπξγνχληαη εηαηξείεο πνπ εκπνξεχνληαλ ζπφξνπο. Κξαηνχζαλ θπηά γηα αλαπαξαγσγή θαη πνπινχζαλ ηνπο ζπφξνπο ηνπο. Σηγά-ζηγά απηέο νη εηαηξείεο άξρηζαλ λα ζπλεξγάδνληαη θαη κε εηαηξείεο πνπ έθηηαρλαλ θπηνθάξκαθα, ιηπάζκαηα θιπ.
Επειδή υπήρχε αυξανόμενη πίεση για περισσότερη παραγωγή, για ομοιομορφία («θέλω κι εγώ τέτοια ντομάτα, γιατί αυτή η ντομάτα μας δίνει περισσότερα κιλά ανά στρέμμα»), άρχισαν να διασταυρώνουν διάφορα φυτά στο εργαστήριο και έτσι προέκυψαν τα υβρίδια (αργότερα έφτασαν στην γενετική τροποποίηση και τις επεμβάσεις στο DNA).
Αζθαιψο αξρηθά ράλεηαη ε βηνπνηθηιφηεηα. Γηα παξάδεηγκα, ελψ ηψξα δελ έρεη πάξα πνιιέο βξνρέο, νη πεξηζζφηεξεο πνηθηιίεο πνπ θαιιηεξγνχληαη ρξεηάδνληαη πνιχ λεξφ. Επίζεο ρξεηάδνληαη πάξα πνιιέο εηζξνέο ζε ιηπάζκαηα θαη θπηνθάξκαθα κε απνηέιεζκα φηαλ ππάξρεη νηθνλνκηθή θξίζε, φπσο ηψξα, λα δεκηνπξγείηαη ηεξάζηην πξφβιεκα ζηνλ αγξφηε. Ο κέζνο αγξφηεο είλαη ρξεσκέλνο κέρξη ην ιαηκφ γηαηί δε κπνξεί λα αγνξάζεη ιηπάζκαηα θαη θπηνθάξκαθα. Απφ ηελ άιιε φκσο είλαη αλαγθαζκέλνο λα ηα αγνξάζεη γηαηί νη ζπφξνη πνπ έρεη αγνξάζεη εμαξηψληαη απφ ηα ιηπάζκαηα θαη ηα θπηνθάξκαθα. Οπφηε ην γεγνλφο φηη ράλνληαη πνιιέο πνηθηιίεο ζπφξσλ επεξεάδεη ηελ γεληθφηεξε πνηφηεηα ηεο δσήο καο (λα κε κπνξψ λα επηιέμσ κηα ζπγθεθξηκέλε πνηθηιία ζηαξηνχ κε ρακειή γινπηέλε γηα παξάδεηγκα), αθεηέξνπ ζπαηαινχληαη πάξα πνιινί πφξνη.
Πολφ νερό, πολλά λεφτά και πάρα πολφ πετρζλαιο. Παλιότερα οι παραγωγοί με τα μικρά τουσ χωράφια κατάφερναν χωρίσ πετρζλαιο, να βγάηουν τισ ποικιλίεσ τουσ. Σιμερα, χρειάηονται τεράςτιεσ ειςροζσ ςε πετρζλαιο για τα μθχανιματα, ςε λιπάςματα και φυτοφάρμακα για να βγει μεγαλφτερθ παραγωγι. Και το χειρότερο είναι πωσ ζχει δθμιουργθκεί μια ςχζςθ εξάρτθςθσ με τισ μεγάλεσ βιομθχανίεσ των ςπόρων και των λιπαςμάτων.
Το καλό με τις ντόπιες ποικιλίες είναι ότι επειδή έχουν ευρεία γενετική βάση, προέρχονται δηλαδή από πολλούς διαφορετικούς «γονείς», έχουν μεγαλύτερη προσαρμοστικότητα σε όλα τα κλίματα, τις συνθήκες και τα εδάφη. Είναι σημαντικό επίσης να αναφέρουμε πως η Ελλάδα έχει την μεγαλύτερη βιοποικιλότητα σε όλη την Ευρώπη συνεπώς οι αλλαγές στην νομοθεσία θα επιφέρουν και τις μεγαλύτερες αλλαγές εδώ.
Τι ζσμβαίνει ηώρα;
Οη αιιαγέο ζηε λνκνζεζία πάλε λα επηηχρνπλ ην εμήο: Σνπ ιέεη ζέιεηε ληφπηεο πνηθηιίεο; Πνιχ σξαία. Γηα λα κπνξείηε λα ηηο θαιιηεξγήζεηε ζε θηήκαηα άλσ ησλ 10 ζηξεκκάησλ δειαδή γηα πην καδηθή παξαγσγή, ζα πξέπεη λα είλαη γξακκέλεο ζε έλαλ επξσπατθφ θαηάινγν. Γηα λα γξαθηεί ζε απηφ ηνλ θαηάινγν κηα πνηθηιία, ζέιεη θαηαξρήλ πάξα πνιιά ιεθηά (3.000 κε 4.000 επξψ γηα θάζε πνηθηιία). Αλ δειαδή, έλαο αγξφηεο κε κηθξή παξαγσγή θαιιηεξγεί ηξηψλ εηδψλ ξεβίζηα ζην ρσξάθη, πνηα απφ φιεο ηηο πνηθηιίεο ζα κπνξέζεη λα γξάςεη; Επίζεο, εθηφο απφ ηα πνιιά ρξήκαηα, ρξεηάδεηαη λα θαιχπηεη θαη θάπνηεο ζπγθεθξηκέλεο πξνυπνζέζεηο θαη παξακέηξνπο, φπσο είλαη ε νκνηνκνξθία ησλ ζπφξσλ θαη ε ζηαζεξή απφδνζε.
Όποιοσ καλλιεργεί φυτά ξζρει πωσ αυτό είναι κάτι που δεν μπορεί να το ζχει, παρά μόνο αν καλλιεργήςει εντατικά και με χημικά. Σε πάνε από δω, ςε πάνε από κει και πάλι ςε φζρνουν ςτο ότι αν θζλεισ να κάνεισ μεγάλη αγροτική παραγωγή, θα πρζπει να πάρεισ από την εταιρεία που ζχει τισ απαιτοφμενεσ πιςτοποιήςεισ. Αν πάρεισ από την εταιρεία θα ςου δώςουν και επιδότηςη, οπότε ςτο κάνουν ακόμα πιο ελκυςτικό. Αν είςαι αγρότησ και θζλεισ να πάρεισ επιδότηςη, πρζπει τότε να πάρεισ ςπόρο από την εταιρεία. Σήμερα, πολλοί πατατοπαραγωγοί που φυτεφουν με παραδοςιακό ςπόρο, δεν μποροφν να πουλήςουν γενετικό υλικό ςπόρου πατάτασ, εάν δεν είναι πιςτοποιημζνοι. Πιςτοποιημζνοσ από κάποια εταιρεία ή ςε κάποιο κατάλογο.
πηγές: http://3epal-ioann.ioa.sch.gr/wpcontent/uploads/thematiki-enotita.pdf Εικόνες από www.google.gr http://www.aplotaria.gr/seeds-bank-stamatoulaki/