Moervaart Magazine april 2017

MOERVAART - magazine

Driemaandelijks ledenblad van Watersport Moervaart vzw - Wachtebeke – Jaargang 35 – April 2017

MODELBOUW Bouw je eigen schip op schaal!

TOERVAREN Oudenaarde Brugge Deinze

REISVERHAAL

REISVERHAAL

Dwars door Bourgogne

Cruise naar de Noorse Fjorden

Afzendadres: Leeweg 4 – 9270 Laarne V.U. Beernaert Jef

P509300 Afgiftekantoor 9270, Laarne

TELEFOON

Het bestuur Beernaert Jef Van de Velde Abel De Rouck Armand Vanhouteghem Charles De Witte Jurgen

Voorzitter Secretaris Penningmeester Havenmeester

Medewerker

09 369 93 72 09 344 59 60 0496 342 479 0477 460 983 0496 581 374

Watersport Moervaart vzw of de uitgever zijn niet verantwoordelijk voor onjuiste, onvolledige of ontbrekende vermeldingen. Elkeen is verantwoordelijk voor zijn bijdrage.

Werkten mee aan dit blad:

Redactieadres: LEEWEG 4 9270 LAARNE e-mail: watersport.moervaart@proximus.be blog : watersportmoervaartnieuws.skynetblogs.be

NOORWEGEN

Abel Van de Velde Vera Hoogerwerf Johan Matthys Jurgen De Witte Ronny De Meersman Eartha Dereuddre Jef Beernaert

INHOUD April 2017 Blz 3 Voorwoord Blz 4 Samenvatting algemene vergadering Blz 5 Voor u gelezen of gehoord

MODELBOUW

Blz 8 Op cruise naar de Fjorden / slot Blz 12 Maquette IBEX BM27 Blz 16 VPF - Nieuws Blz 17 AIS Blz 20 Reisverslag door Frankrijk / 3 Blz 26 La Vôute de Pouilly-en-Auxois Blz 30 Marifoonbediening deel 1

AIS

Blz 31 Hemelvaartweekend / toervaart Brugge Blz 32 Openen vaarseizoen / toervaart Oudenaarde Op reis door Bourgogne

TOUEUR / Pouilly-en-Auxois 2

WAARVOOR DANK!

Hoop doet leven!

Het nieuwe vaarseizoen komt nu heel dichtbij. Als we op de gemiddelde neerslagstatistieken mogen afgaan belooft het een zeer droog seizoen te worden, want het hemelwater dat we begin dit jaar reeds over ons heen kregen moet ruimschoots voldoende zijn om de jaarstatistieken en rivieren op peil te houden zodat we deze zomer niet droog vallen.

Enfin, hoop doet leven!

Verder in dit M OERVAART- magazine kan je naast de wetenswaardigheden, de reisverhalen en de rubriek over techniek en snufjes aan boord ook de aankondigingen vinden betreffende het toervaren met Watersport Moervaart tijdens dit voorjaar.

Zoals intussen bekend is worden deze spijtig genoeg niet meer door Marc en Nadine georganiseerd. Ze deden dit jarenlang met een groeiend succes. Langs deze weg willen we ze nog eens bedanken voor hun ongebreidelde inzet. We trachten de toervaarttraditie verder te zetten en hopen op jullie deelname.

Marc heeft wel aangekondigd dat hij ook tijdens de toekomstige toertochten regelmatig zijn BBQ, een zak houtskool en aanmaakblokjes zal meebrengen. Nu nog een lekker lapje van de beenhouwer en we kunnen op weg.

Enfin, hoop doet leven!

Intussen krijgen de waaibomen langs de Moervaart terug een groen jasje en het gevogelte begint aan gezinsuitbreiding te denken. Dat belooft voor de jachtjes met een zwemplatform.

Booteigenaren komen in actie en maken hun kleinood stilaan klaar voor de eerste tocht van het seizoen. Tanks worden gevuld, kasten volgestouwd, brandblussers gecheckt‌ Vergeet uw nieuwe vaarvignet niet op de spiegel aan bakboordzijde te kleven. Vanaf 1 april is er kans op controles door pakkemannen.

De werkzaamheden in centrum Wachtebeke zijn intussen ook goed opgeschoten. Eens die achter de rug zijn zal de trekweg, naar we veronderstellen, weer een stuk rustiger worden. Het wordt opnieuw het domein voor wandelaars, fietsers en spelende kinderen.

Enfin, hoop doet leven!

We wensen iedereen een aangenaam vaarseizoen toe.

Rechtzetting:

Ledenbeheer

In vorig clubblad zijn 2 foutjes geslopen, waarvoor excuses.

Nog nooit waren we met zo velen!

Op onze ledenlijsten prijken dit jaar 68 namen. Uiteraard liggen die niet allemaal met een bootje in Wachtebeke, we zouden ze moeten gaan stapelen. In onze haven liggen 29 actieve leden afgemeerd. Bijkomend zijn er nog 39 leden, al dan niet met een eigen jachtje en zonder ligplaats in onze haven. We tellen 53 VPF leden.

-

In het artikel over boorddocumenten werd meegegeven dat jachtjes groter dan 15 meter een meetbrief dienen te hebben. Dit is fout!

Pleziervaartuigen vanaf 20 meter moeten een meetbrief hebben.

-

Bij VPF-nieuws werd verkeerdelijk Jachthaven Marina in Kerkdriel opgegeven als geassocieerde haven terwijl dit de buren van WSV De Zandmeren in Kerkdriel moest zijn.

We danken de opmerkelijke lezers om deze foutjes te melden.

Vind je ook verkeerde info in uw clubblad, laat zeker niet na om dit te melden aan Jef zodat er een correctie kan gebracht worden.

Vorig seizoen kregen we ook heel wat kompanen aan onze bezoekerssteigers. Soms maar voor een dag, de meesten voor 2 of meer dagen. Het systeem van tweede dag gratis bij vertoon van de VPF lidkaart is hier niet vreemd aan. De horeca in Wachtebeke kan er maar wel bij varen!

Sympathiserende leden hebben jaarlijks trouwens recht op 2 extra gratis dagen liggen in Wachtebeke. Op vertoon van de Watersport Moervaart lidkaart mag je ook 2 nachten gratis liggen bij onze vrienden in Landelies op de Bovensamber. ’t Is maar dat je het weet!

3

Algemene ledenvergadering Begin februari hadden we onze jaarlijkse algemene ledenvergadering. Met een kleine 100 aanwezigen was dit een waar succes. Temeer daar bijna alle ligplaatshouders, 3 uitzonderingen en 2 verontschuldigden niet te na gesproken, aanwezig waren.

Hier volgt een beknopte samenvatting van de vergadering: -

Voorzitter Jef opent de vergadering met naar gewoonte de voorstelling van het bestuur. · Marc De Sutter en Johny Verstaen geven hun ontslag als bestuurslid. Marc was 20 jaar lang in het bestuur, Johny 2 jaar. Ze worden bedankt voor hun inzet met een attentie van de club. · Charles Vanhouteghem en Jurgen De Witte worden met eenheid van stemmen verkozen als nieuwe bestuursleden. Charles blijft havenmeester, Jurgen begint als algemeen medewerker.

-

Korte terugblik op het voorbije jaar door secretaris Abel. · De nieuw aangekomen ligplaatshouders in 2016 worden voorgesteld. · Het succesvolle verloop van de VPF bijeenkomst wordt aangehaald, hierbij wordt extra aandacht gegeven aan de hulp die we mochten ontvangen van boer Georges Herman. · Er wordt een ogenblik stilte gevraagd voor Désiré, Albert en An die spijtig genoeg in 2016 het tijdelijke voor het eeuwige moesten inruilen. · Een woord van dank aan Alice Waegemans die Charles bijstond als havenmeester. Alice heeft meegedeeld dat ze dit in de mate van het mogelijke ook in 2017 zal doen.

-

Een gedetailleerd financieel verslag wordt door schatbewaarder Armand voorgelegd en goedgekeurd.

Onze clubkas blijft het goed doen. Ondanks de feestelijkheden van 35 jaar WM en het gemaakte verlies op de elektriciteitsfactuur wordt het jaar met een positieve balans afgesloten.

Het kasboek wordt voorgelegd aan de vergadering en door 2 leden afgetekend. · Gezien de positieve financiële situatie verwachten we, buiten onvoorziene omstandigheden, dat ook voor · de komende jaren geen tariefaanpassing voor de ligplaatsen zal nodig zijn.

-

Ontslagnemende toervaartorganisator Marc en medewerker Johny richten een woordje tot de leden.

Marc dankt allen die deelnamen aan de tochten en een handje toestaken waar dit nodig was. Hij wil zich graag blijven inzetten voor de club bij werkzaamheden.

Johny meld dat hij nog vaak aan de Moervaart en rond Gent zal te vinden zijn in zijn functie van brug- en sluisbediener. We vergeten vooral ook zijn melding niet dat Watersport Moervaart een eerlijke club is.

Bedankt mannen!

-

WIFI in onze haven is blijkbaar een moeilijke bevalling.

TELENET hield zich niet aan de gemaakte afspraken. Proximus kwam de nodige opmetingen doen maar verzaakte het om een offerte te maken.

Gezien de evolutie in de digitale wereld en de razendsnelle opgang van Iphone toestanden lijkt een WIFIaansluiting misschien reeds achterhaald. Dit wordt verder onderzocht.

-

Elektriciteit wordt, zoals reeds eerder werd gemeld, duurder. Zoals u reeds hebt gemerkt in de afrekening van maart wordt voortaan aan het nieuwe tarief van 0.4 €/kWh gerekend. De opgelopen tekorten voor 2016 werden door de clubkas gedragen.

-

In 2017 zijn geen grote werkzaamheden gepland. Er wordt een nieuwe opbergkast aangekocht voor het clubmateriaal. De maaimachine dient een groot onderhoud te krijgen of vervangen te worden.

-

Er wordt een voorstel geschetst voor de eerstvolgende toervaarten. Het programma wordt verder in dit clubblad meegegeven.

-

Het bestuur krijgt ontheffing voor boekjaar 2016. De boeken kunnen, na afspraak, door de leden steeds nagekeken worden.

-

Het woord wordt aan de leden gegeven. Vooral de ongewone verkeersdrukte langs de Moervaart en de immer aanwezige hondenuitwerpselen zijn een ergernis. · De drukte is van tijdelijke aard zolang de werkzaamheden in het centrum van Wachtebeke aan de gang blijven. · De hondendrollen zijn inderdaad een onwelriekend probleem dat reeds jaren aansleept. Indien we honden met hun baasje betrappen worden die daarop aangesproken. We moeten echter hopen op de attitude van de baasjes in de veronderstelling dat die de door hun lieveling gedropte sigaren opruimen.

De club zal in de loop van het voorjaar bordjes plaatsen die hopelijk de mensen helpen sensibiliseren.

-

De vergadering wordt gesloten. Voorzitter Jef en echtgenote Eartha worden, onverwacht, door de overige bestuursleden respectievelijk in de Westmalle en de bloemetjes gezet. Waarvoor onze eeuwige dank!

4

VOOR U

GELEZEN of GEHOORD!

Gebundeld door Abel Van de Velde

Moervaartvallei als compensatiegebied voor de Gentse Haven?

OF NET NIET! Eerst verwijzen we graag naar een artikel uit ons Moervaart Magazine van januari 2014. Daarbij werd tekst en uitleg gegeven betreffende de protestborden van landbouwers en bewoners uit Wachtebeke en omgeving.

Die dreigden mogelijks hun broodnodige landbouwgronden, die ze reeds generaties lang in beheer hadden, te verliezen wegens een nakende onderwaterzetting ter compensatie voor de uitbreiding van het Gents havengebied.

Dit was duidelijk een ‘scheve’ situatie, niet rationeel en in ieders nadeel. Vooral de groene kant van onze samenleving bleek niet in te zien dat vogeltjes ook hun gading kunnen vinden in een Moervaartvallei zonder inundatie.

Momenteel blijkt het gevaar dat de Moervaartvallei zou omgetoverd worden tot een Moerasvallei van de baan.

Vlaams minister Joke Schauvliege trekt komende jaren 240.000 € uit waarmee een projectcoördinator aan de slag kan om natuur, landbouw, toerisme en wonen in het nog onbezoedelde landschap dat grenst aan het havengebied een vast bestaansrecht te geven.

We zijn benieuwd naar de uitwerking van het ‘openruimte-project’ en de rol die wij als bescheiden jachthaven, centraal gelegen in het gebied, daarin toebedeeld krijgen.

Hoe het nu verdergaat met de compensaties voor de Gentse haven is ons hierbij nog allesbehalve duidelijk. Met volle aandacht blijven we dit item opvolgen.

Plastieken kanaaloevers!

Langs het Zeekanaal Brussel-Schelde is W&Z aan de slag gegaan met de bouw van een nieuwe oeververdediging.

Over een lengte van 100 meter worden damplanken geplaatst. Geen wereldschokkend nieuws, ware het niet dat hier geen stalen damplanken worden in de grond geheid. Voor het eerst wordt gebruikt gemaakt van met glasvezel versterkte kunststoffen damplanken. Helemaal nieuw is dit niet, bij privé projecten worden die al langer toegepast (in jachthavens, bij afmeerplekken van woningen langs het water, enz...)

De damplanken zouden ‘ijzersterk’ zijn. Er wordt een garantie gegeven van 50 jaar. Dat lijkt lang, maar sommige stalen exemplaren doen reeds ruim 200 jaar dienst. Vooral langs de historische Franse kanaaltjes zie je ze veelvuldig.

Naar verluid zouden de plastieken exemplaren een kwart minder CO2 uitstoot vergen bij de productie dan de oeroude loodzware stalen damplanken, en daar draait het vandaag allemaal een beetje rond.

Het is een feit dat die nieuwe in kunststof niet zullen roesten. Misschien zijn ze zelfs verkrijgbaar in flashy kleurtjes, wie weet? Wat de vorm betreft is maar weinig of geen verschil te zien.

Over de kostprijs is niets meegedeeld. Maar misschien is dat van ondergeschikt belang?

5

De Belgische binnenvaartvloot: Een weetje.

De binnenvaartvloot in België is als volgt samengesteld: 948 droge ladingschepen met een totale capaciteit van 1.517.249 ton 159 tankschepen met samen een capaciteit van 343.056 ton 85 opduwers met een gezamenlijk vermogen van 44.298 kW Hetzij een totaal van 1192 schepen met een totale capaciteit van 1.863.146 ton, de duwcombinaties niet gerekend.

Om deze capaciteit over de weg te vervoeren heb je 42.344 6- assige trekker opleggercombinaties van 44 ton nodig. Een file van ongeveer 700 km lang.

Er zijn in totaal zo’n 50.000 trekkers ingeschreven in ons land, zowat evenwaardig in capaciteit aan de binnenvaartvloot.

De binnenvaart heeft momenteel nog capaciteit op overschot. Er zijn voldoende schepen om aan de vraag te voldoen. Op de kanalen zijn er geen files. Door de schaalvergroting daalt het aantal schepen maar stijgt het laadvermogen. Een schip met een laadvermogen tot 1.200 ton vervoert evenveel goederen als 40 treinwagons of 50 vrachtwagens.

Met 5 liter brandstof vervoert een binnenschip gemiddeld 1 ton goederen 500 km ver. De trein komt 333 km ver en een vrachtwagen 100 km. Per tonkilometer stoot een binnenschip maar half zoveel CO2 uit als een dieseltrein en hooguit een kwart zoveel als een vrachtwagen. De binnenvaart is zonder meer de meest milieuvriendelijke.

Roamingkosten worden eindelijk aan banden gelegd Bellen en internetten is in het buitenland nu reeds gereduceerd maar toch nog duurder omdat het netwerk van de eigen provider daar niet beschikbaar is. Het zoeken naar een buitenlands netwerk om zo toch bereikbaar te zijn (roaming) kost per minuut of megabyte meer als in eigen land. Tot vorig jaar kon dat zelfs een tienvoud zijn.

Om die kosten binnen de perken te houden was de oplossing een tijdelijke simkaart te kopen van een buitenlandse provider, bvb. SFR in Frankrijk of KPN in Nederland.

Vanaf 15 juni 2017 zal er helemaal niet meer extra betaald moeten worden en kun je dus gewoon gebruik maken van je thuisabonnement in elk land van de Europese Unie.

Bellen en surfen op het net in het buitenland wordt theoretisch overal binnen de Europese Unie even duur, er werden namelijk maximum tarieven vastgelegd.

Providers mogen natuurlijk wel goedkopere tarieven aanbieden, dus hou uw ogen open voor goedkopere formules.

Informeer best voor afvaart of je toestel en/of simkaart ingesteld zijn voor gebruik in het buitenland, dat bespaart je gegarandeerd enkele grijze haren en een hoop lelijke woorden.

Weer een zorg en een kost minder tijdens de vakantie!

Oosterschelde: Verplicht stuurboord varen en uitluisteren VHF 68 Een ergernispunt van de beroepsvaart die de Oosterschelde bevaart, is het niet stuurboordwal varen door pleziervaart waar dit verplicht is. Het is niet alleen een punt van ergernis, het levert ook veel gevaarlijke situaties op.

De Nederlandse waterpolitie wil de watersporter er op wijzen dat er per 2017 niet meer waarschuwend wordt opgetreden maar er daadwerkelijk bekeurd gaat worden.

Ook op de verplichting om met de Marifoon uit te luisteren op kanaal 68 als u op de Oosterschelde vaart zal worden gecontroleerd.

Hierbij de bedragen van de bekeuringen die nog worden verhoogd met 9 € administratiekosten. € 140,- niet zoveel mogelijk SB varen op vaarweg. € 340,- bij slecht zicht niet zoveel mogelijk SB varen op de vaarweg. € 230,- niet voldoen aan de uitluister plicht op VHF 68.

Die Hollanders toch!

6

Paradoxaal Minister voor mobiliteit Ben Weyts zien we in de media zeer regelmatig promotie maken voor de binnenvaart. Hij wil de overvolle snelwegen ontlasten en zou bedrijven die over de waterweg transporteren belonen. Transport over de snelweg wordt al langer bestraft met taksen allerhande, dat is oud nieuws.

Terwijl hij promotie voert voor de waterweg schaft hij Promotie Binnenvaart Vlaanderen af. Op z’n minst tegenstrijdig en voor een leek een onbegrijpelijke beslissing. PBV is al jaren een begrip bij zowel de beroeps- als pleziervaart.

Onlangs kwam PBV nog op de proppen met een nieuwe website waarop je bijna alles over onze waterwegen, de binnenvaart, bezienswaardigheden, reglementering en nog veel meer kan terugvinden. www.waterrecreatie.be Er is ook een link op onze eigen blog naar die website. Gewoon ‘waterrecreatie’ aanklikken en je zit er bovenop!

De komende maanden wordt een uitdoofscenario uitgewerkt voor de organisatie. Het is nog onduidelijk welke toekomst is weggelegd voor de medewerkers van PBV evenmin als wie zich nu zal ontfermen over de schat aan informatie en de binnenvaart.

Canal du Centre verjaart Het oude Centrumkanaal met de 4 historische scheepsliften werd opengesteld in 1917. De bouw ervan begon in 1882 onder druk van de kolenmijnindustrie.

De ingebruikname gebeurde midden in de oorlog onder Duits bewind.

In 2017 wordt de 100 jarige op gepaste wijze in de bloemetjes gezet. ‘Le Service Public de Wallonie’ (SPW) en de stad La Louvière plannen tal van evenementen rond de verjaardag. Bij navraag wilden ze nog niet meer informatie vrijgeven over die activiteiten.

Er werd ons beloofd dat de 4 liftjes dit seizoen zullen werken. En dat is al een prestatie op zich.

Het is mogelijk dat enkel tijdens het weekend een volledige doortocht kan gemaakt worden. Daarop trachten we nog een sluitend antwoord te krijgen.

Misschien toch de moeite om tijdens de zomervakantie de boeg te richten naar het Centrumkanaal om er te genieten van een der activiteiten.

Want ze mogen er van zeggen wat ze willen, maar de Walen kunnen feesten gelijk de beesten, en als Vlaming zal je er ongetwijfeld welkom zijn, zo is onze ervaring.

In een volgend clubblad komt hierover meer nieuws.

Brusselsepoortsluis Gent De werkzaamheden aan de sluisdeuren van de Brusselsepoortsluis lopen blijkbaar niet zoals gepland. De stremming op de Bovenschelde in de doortocht Gent, die oorspronkelijk tot eind februari stond opgetekend, wordt verlengd tot 7 juli. In het voorjaar 2017 is het dus niet mogelijk om via Portus Ganda richting Gent Centrum of naar Merelbeke te varen.

Astene – ophaalbrug Het ophaalbrugje op de Oude Leie in Astene wordt niet meer bediend door een medewerker van de waterwegbeheerder. Toch blijft bediening gewaarborgd.

Het jaar rond van ma tot en met za van 7 uur tot 19 uur.

Vanaf 1 april tot 31 oktober is er zondagdienst vanaf 10 uur tot 18 uur.

Brugbediening gebeurt na oproep op VHF kanaal 20 of telefonisch op het nr 09/3861019.

7

Vakantieverhaal

OP CRUISE deel 3 (slot) RICHTING DE MOOISTE NOORSE FJORDEN

Tekst: Vera Hoogerwerf Foto’s: Francine Bruggeman

Prettige tijden vliegen voorbij!

Woensdag 17 augustus Afstand: 168 zeemijlen (311 km) 6u45 Ontbijt terwijl afgemeerd wordt. Kristiansund is gelegen op een boogscheut van de “Atlantic Road”, de beroemde weg die lijkt te drijven op het water en meerdere Noorse eilanden in de Atlantische Oceaan met elkaar verbindt als een navelstreng. Een bijzondere weg, verkozen tot “Noorse constructie van de eeuw”.

Er wordt halt gehouden bij de houten Kvernes staafkerk (1300) die uitkijkt op de fjorden van Kvernes en Frei. Het is één van de fraaiste staafkerken van Noorwegen. Binnen kunnen we het koor met kruisbeeld, het koninklijk monogram, de barokke spreekstoel en diverse muurschilderingen bewonderen. En een gebedje prevelen op een behouden terugvaart natuurlijk!

“Klipfisk”, gedroogde en gezouten kabeljauw, die werd geëxporteerd naar landen in de Middellandse zee, heeft Kristiansund groot gemaakt. Aan het water is het “Nationaal Noorwegen Klipfisk Museum” in een oud pakhuis uit 1749 met een interessante tentoonstelling over de methodes die toegepast worden om de vis te conserveren en te verpakken.

8u Vooreerst nemen we een tunnel onder de zee naar het Averøya eiland waar generaties lang een vissers- en landbouwgemeenschap is gevestigd.

Aan de buitenkant staan houten palen schuin tegen de kerk, precies als om die recht te houden. Deze ”bruine” kerk wordt geflankeerd door een “wit” kerkje. De gids raad ons aan, alvorens we terug op de bus stappen, daar naar toilet te gaan. Effectief, er is achteraan binnen een compleet sanitaire blok. BIZAR!

Bizar!

8

Vervolgens nemen we de hoofdweg. Van brug naar eiland over brug naar eiland gaat het door tot “Hustadvika”. Hier hebben we een korte fotostop. De wandeling rond het informatiecentrum, aan de rand van de onstuimige Atlantische Oceaan, laat ons toe even stil te staan bij dit indrukwekkende oeroude landschap.

Onder water ligt het boordevol klippen en obstakels waardoor vele boten er door de jaren heen finaal gestrand zijn. Met het blote oog zie je de scheepswrakken liggen.

We rijden de speciale, overbekende S-vormige brug met “vissersstrook” over, onderdeel van the Atlantic Road en genieten links en rechts van de vele panorama’s die zich voor onze ogen ontvouwen. Daar wordt je stil van… wonderbaarlijk!

16u We komen terug aan boord. Voor het eerst staan alle ligstoelen uitgestald en daar wordt dankbaar gebruik van gemaakt.

We schrikken op van de toeterende afscheidshoorn.

Van alle kanten worden we uitgezwaaid door de bewoners, zelfs met de nationale vlag! Zijn die dan zo blij dat we weg zijn?

Wij niet, zulle, want onze reis zit er nu half op, snik!

19u30 We worden, ter gelegenheid van de verjaardag van broerlief, verwacht in het à la carte restaurant. Een paar stewards zingen uit volle borst een “Happy Birthday” en er wordt als extra dessert, een biscuit taartje met kaarsje en een fles cava gebracht. Braaf, zoals we zijn, helpen we verorberen…

Thema die avond is zwart-wit en naar mijn mening de best geslaagde dresscode van de ganse reis.

Na ontscheping per sloep is het nog een 150 m wandelen naar het station waar we opstappen aan boord van de “Flåm Railway” trein die ons meeneemt op een toeristische treinrit. De tocht is amper 20 km lang maar is één van de indrukwekkendste smalspoortrajecten binnen Europa.

Via het enkel spoor overbruggen we 867 m hoogteverschil. Op adembenemende wijze slingert de trein zich door het smalle bergdal, langs steile hellingen en door 20 tunnels. Na elke tunnel worden we verrast met een schitterend uitzicht over Flåmsdal en de fjord.

De trein stopt om ons de kans te geven enkele foto’s te nemen van de fantastische waterval “Kjosfossen”.

Hier is een stuk dubbelspoor waar de tegemoetkomende trein kan passeren. Op muziek wordt feeëriek gedanst en gezongen door een nimfe.

Deze stem zou de mannen kunnen verleiden!? Alle mannen stappen toch maar weer gedwee in. 1 ring aan de vinger is blijkbaar reeds meer dan genoeg.

01u30 ‘s nachts dus! schrikken we wakker van het alarm!!! Oei!!

Na 10 minuten wordt gelukkig medegedeeld dat het om een technische fout ging en dat we weer “gerust” onze ogen konden dichtdoen.

Dat ziet ge van hier! Even grote paniek in de gang! Er waren zelfs al passagiers die, in onderbroek weliswaar, MET reddingsvest, de trappen opstormden. Anderen kleden zich wel warm aan en zaten met reddingsvest in aanslag te wachten op verdere instructies.

Al bij al, weer een kort nachtje… met suspens!

Donderdag 18 augustus Afstand: 316 zeemijlen (585 km) 7u30 We ontbijten onderweg naar Flåm. Dit ligt diep landinwaarts aan de oever van de Sognefjord, die met zijn 200 km de langste fjord is van het land.

Naarmate we het fjord invaren wordt het weer alsmaar beter. De zon schijnt volop, de frisse wind is nog gevoelig aanwezig en tovert witte schuimkoppen op de zeegolven.

9

Met een rotvaart rijden we naar ons eindstation “Vatnahalsen”. Na een aangename rustpauze met korte bergwandeling vatten we de terugweg aan.

19u De laatste sloep vertrekt naar ons schip. Er wordt vooral op toegezien dat we goed en nog beter onze handen ontsmetten want ze hebben schrik dat het Norovirus (buikgriep), die daar een paar jaar eerder welig tierde, mee aan boord zou gebracht worden…

22u30 “Crew show”van en met het personeel van de MV Voyager. Er wordt een geïllustreerde zeekaart van deze cruise verloot. De opbrengst gaat naar het goede doel aan boord: “the house with no steps” en het bijstandsfonds van de bemanningsleden.

Vrijdag 19 augustus Afstand 316 zeemijlen (585 km) 7u30 Ontbijt. Ballonnen aan de kajuitdeur. Ja, ook ik hoor bij de velen aan boord die iets te vieren hebben tijdens deze cruise! Zie al uit naar het kunstwerk van handdoeken (broer kreeg een olifant) dat ik op mijn bed mag verwachten… Het moet nu niet perse een slurf hebben!

9u Onze laatste uitstap!

Overwegend per bus verkennen we de 2de grootste stad van het land, de Hanzestad Bergen en zijn omgeving.

De excursie begint met een panoramische rondrit door de mooie stad: de vismarkt, het Bergenhus fort, de Rozenkrantz toren,…

Vooral het fotogenieke Bryggen, waar een rij HANZESTAD schitterende, goed bewaarde kleurrijke Een Hanzestad behoorde tot houten huizen met de Hanze, een middeleeuws driehoekige nokgevels verbond (vanaf de 13de tot schouder aan schouder 18de eeuw) tussen handelaars staan langs de in Noord Europese steden bekende kade, krijgt de (Duitsland, Scandinavië, volle aandacht.

Nederland, Vlaanderen…) die Bryggen prijkt op de een soort handelsakkoord UNESCO sloten, deels als antwoord op werelderfgoedlijst. de Italiaanse connectie die de handel overheersten.

Vervolgens rijden we langs de Sorfjord door In totaal waren er ongeveer pittoreske dorpjes en 200 Hanzesteden waaronder gevarieerde ook verschillende in landschappen. Na het Vlaanderen, toen een plateau van draaicirkel in de handel en Kvamskogen dalen we overslag van goederen. richting de bergengte Met dit verbond probeerden van Tokahjelet. deze steden hun handel te beschermen en uit te breiden.

10

We stoppen bij de heel bijzondere watervallen van “Steindalfossen”. Wanneer we het pad volgen dat achter het watergordijn loopt, worden we waarlijk niet nat. Weer eens iets apart!

We rijden richting “Fykse, een klein landbouwersdorp.

De bucolische landschappen eromheen weerspiegelen de eeuwenoude cultuur van landbouw en veeteelt. De inspanningen om deze unieke site te behouden zijn met succes bekroond.

De terugrit langs het fjord toont ons nog een specialeke: een vissershut op een rots in het water. De oppervlakte van de hut is groter gemaakt dan de rots, zo kunnen de katten en/of ratten niet aan de manden met gekuiste en gespoelde vis!

Maar we vervelen ons geen moment en kunnen toch best genieten. Het aanbod aan activiteiten is gevarieerd en voor elk wat wils. Er worden verschillende voordrachten gegeven, er is een quiz waarbij we nota bene een leuke prijs wegkapen, een setje Vlaamse streekproducten. We boffen, het kon net zo goed een portie Rakfisk (gefermenteerde Noorse forel) geweest zijn.

Maar je kan ook op eigen houtje best de dag doorkomen. ‘s Avonds is er een“Farewell Show” met de artiesten van de Voyager en van reisorganisator All Ways in de hoofdrol.

14u30

Terug aan boord voor een late lunch.

16u Nagenietend op het zonnedek horen we de scheepshoorn blazen voor afvaart. We zwaaien voor een laatste keer naar het Noorse vasteland.

Bij de ‘turndown’ in de kajuit, prijken 2 zwanen met een verjaardagskaart achteraan op het bed. Ook ’s avonds, tijdens het galadiner, wordt ik nog eens in de bloemen gezet. Je zou voor minder meegaan op cruise!

Zaterdag 20 augustus

Speed: 15,4

Afstand: 598 zeemijlen (1.108 km) Een volle dag op zee. Zéér winderig, de wind staat schuin op kop, en dat is relatief comfortabel.

Desondanks wordt de stuurboordzijde volledig afgeschermd, ook de patrijspoorten aan die zijde moeten dicht blijven.

Het geplande bezoek aan de“brug”wordt afgelast, de man met de pet zal allicht andere zorgen aan zijn hoofd hebben.

Er wordt ons ten sterkste aangeraden niets breekbaars op kasten of tafeltje te leggen en de deuren van kasten niet open te laten. In de douche moet je alle registers opentrekken om rechtop te blijven, precies een wasmachien, AMAI! De leuningen in de gang en op de trappen komen goed van pas. de pilletjes tegen reisziekte ook!!

Op de dansmuziek van de ACEL Band proberen we een paar danspassen uit maar houden toch niet echt goed ritme. We zullen maar zeggen dat de ruwe zee de boosdoener is.

Soms hebben we het gevoel dat het schip over kasseien vaart.

Hobbel, hobbel…

Zondag 21 augustus Weerbericht: Zeebrugge 18° C, regenachtig.

7u30 Ondanks de ruige Noordzee hebben we toch nog degelijk geslapen, zeker beter dan op de heenreis! Zou ik toch nog zeebenen krijgen?

Alhoewel, om te slapen heb je die benen niet echt nodig.

De reis loopt echter wél op z’n laatste benen.

We zijn waarschijnlijk al binnen onze eigen territoriale wateren?! Jammer!

Om 12u begint de ontscheping. Zodra de formaliteiten met de Zeebrugse havenautoriteiten zijn afgehandeld wordt onze bagage van boord gebracht en in de wachtende bus geladen die ons terug naar onze opstapplaats in Brugge brengt.

Dit is meteen het eind van een zéér geslaagde cruise.

Een ervaring die we nooit meer zullen vergeten.

Dat proeft naar meer.

Hopelijk hebben jullie een beetje kunnen meegenieten van onze tocht, misschien zet het sommigen wel aan om het ook eens te proberen.

Tot later.

Vera & Marnix Fr Francine ancine & Johan

11

De bouw van een scheepsmodel Tekst & illustraties: Johan Matthys

Al van in mijn jeugd heb ik een band met het water, met bootjes en met varen. Wat begon in een kano, kreeg vervolg op een klein zeilbootje, groter zeilbootje, platbodems in Friesland, opgebouwde walvissloep in Zeeland en op de kustwateren. Telkens weer nieuwe ervaringen, andere mensen, iedere keer een verrijking.

Na al die omzwervingen zijn we nu reeds 15 jaar lang trouw aan onze EVA, een VRIPACK 1150 motorkruiser met open kuip, waarmee we telkens van in het voorjaar reeds gaan toeren en op leven tot de blaadjes beginnen te vallen.

En in de herfst komen we thuis, nog net op tijd om, voor de winter aanbreekt, wat onderhoud te plegen.

Maar de winters duren lang, te lang! Bezig blijven is een noodzaak en zo kwam het idee om eens te proberen een modelbootje te bouwen.

12

Niet al te ingewikkeld en liefst geen kant en klaar bouwpakket. Na wat zoekwerk op internet kwam ik op de site van modelbouwtekeningen.nl terecht.

Daarop zag ik een plan van een Engelse Brixham trawler. Dat zijn traditionele houten zeilende vissersschepen daterend eind 19de eeuw, waarvan er nu nog enkele gerestaureerde exemplaren en replica’s rondvaren, niet meer om te vissen maar veeleer als varend erfgoed.

En laat dat nu net een type schepen zijn waar ik verzot op ben.

De tekeningen van het model worden op de site te koop aangeboden voor 33 â‚Ź. Niet onoverkomelijk.

Zelf een schip gaan opmeten in Engeland behoort natuurlijk ook tot de mogelijkheden, maar dat kan je niet alleen en er kruipt een pak werk in, om maar niet te spreken over de reiskosten.

De tekeningen werden dus maar aangekocht.

Met volle goesting en veel moed begon ik aan het project.

De Brixham zeiltrawlers uit de 19de eeuw varieerden tussen de 70 à 80 ft, of in ‘niet-brexit’ termen tussen de 20 en de 25 meter lang. Ons model wordt gemaakt op een schaal van 1op 50. De echte IBEX BM 27 (naam en nr van het schip) was 75 ft of 23 meter lang. Dit betekent dat de romplengte van het model 46 cm wordt, de lengte over alles, met boegspriet en giek, zal ongeveer 70 cm worden.

Dat kan nog perfect op een kast passen… denk ik?

IBEX BM 27, Brixham visserstrawler Voor we van start gaan toch een korte ode aan dit zeilschip, dat een kort maar hevig leven beschoren was.

De IBEX liep van stapel in 1898 en kreeg het scheepsnummer BM 27 (BrixhaM). Het bleek het snelste zeilschip onder zijn soortgenoten, zelfs het snelste van de hele westkust van Engeland. Ze werd bemand door 4 vissers en een scheepsjongen. Ze was uitermate zeevaardig en kon het ganse jaar door, bij weer en wind, ingezet worden.

Door haar snelheid kon ze verdere gelegen visgronden opzoeken. Ze kaapte keer op keer de eerste prijs tijdens de jaarlijks georganiseerde Trawler Race. Dit is een koers tussen visserstrawlers die ook vandaag nog bestaat, weliswaar niet meer onder zeil maar op motor. Moderne grote vissersschepen, met soms duizenden pk’s op de schroef, racen op het scherp van de snee ter eer en glorie.

Naar verluid een waar spektakel.

AAN DE SLAG Eerst wordt van het gekochte spantenplan een kopie genomen die mag verknipt worden. De originele plans stukknippen zou zonde zijn, temeer daar er al eens iets kan tegenvallen, en je kan het maar 1 keer verknippen.

Die knipsels plakken we op een triplexplaat. Met een figuurzaag zagen we de spantjes uit.

Zoals bij de echte scheepsbouw zijn de spanten de basis.

Onnauwkeurig werk levert gegarandeerd een slecht bootje af. Het uitzagen van het eerste spantje was meteen de test om mijn geduld en handigheid op de proef te stellen. Het eerste viel best mee, het tweede vroeg nog een beetje oefening. Ik heb ondervonden dat de oefening kunst baart, zelfs al tel je, zoals in mijn geval, 71 lentes.

Op 19 januari 1918 werd de IBEX, samen met 2 andere trawlers, door een Duitse U-boot tot zinken gebracht. Het dient gemeld dat de bemanning vooraf het schip mocht verlaten in een sloep.

VOORBEREIDINGEN Om zo’n modelbootje te bouwen kan je misschien wel aan de slag met het gewone huis-en-tuin hobby gereedschap, toch zijn enkele specifieke zaken onmisbaar zoals een figuurzaag, een fijngetand klein rugzaagje en een nagelduwertje van de modelbouwwinkel. Verder heb ik een stuk of twaalf kleine klemmetjes van de Brico en sneldrogende houtlijm gekocht (ik gebruikte Pattex Express 5' D2).

Een klein bankschroefje is ook wel handig. Eens de werken vorderen heb je nog boortjes vanaf 1mm nodig, een paar pincetjes, een klein bektangetje, schuurpapier, mesjes, beiteltjes en het allerbelangrijkste, een goede bril op mijn neus, en een vaste hand!

Het materiaal, zoals de houten latjes voor de beplanking en het dek, heb ik gekocht in een modelbouwwinkel. De rest komt van overschotjes hout.

Over de manier waarop je kan tewerk gaan vindt je veel filmpjes op You Tube, Maar richt je daar niet te veel op. Soms is het ingewikkelder voorgesteld dan nodig.

Vervolgens worden de spantjes mooi uitgelijnd en onder de juiste hoek en afstand, met elkaar bevestigd. Een tafel of degelijk werkvlak komt goed van pas.

13

Eens romp en dek zijn gemonteerd komt er nog heel wat voorzichtig schuurwerk aan te pas. Dat kan niet met een machine maar moet handmatig gebeuren.

Daarvoor heb ik schuurblokjes gemaakt van 1 op 2 cm, rondom beplakt met schuurpapier van respectievelijk korrel 100,180 en 250. Het schuren gebeurt in de richting van de houtvezels tot de romp bijna spiegelglad is.

Het dek moet geschuurd worden voor de verschansing geplaatst is, anders heb je te veel hoekjes. De nodige gaten worden best wel reeds geboord zodat er na het schuren niet opnieuw aftekenlijntjes en bramen ontstaan.

We kunnen nu beginnen met de huid van het schip. Eerst schuren we nog met een blokje hout en schuurpapier de spantjes vloeiend in lijn. De vooraf uitgezaagde kielbalk wordt op zijn plaats bevestigd, perfect haaks op het werkvlak. De kielbalk is het aanslagvlak voor de montage van de eerste plank.

De latjes die als beplanking worden gebruikt moeten nauwkeurig bewerkt worden. Geen plankje blijft recht. Ze worden naar de steven toe smaller en dienen minutieus op elkaar aangepast te worden zodat er geen kiertjes en spleten tussen zijn.

Puur paswerk.

Het komt er op neer dat je op het grootste spant met fijne potloodlijntjes een aftekening maakt van het aantal gangen (plankjes). In mijn geval waren dit er 12 van 5 mm breed per kant. Op alle andere spanten maak je ook een verdeling van 12, dat zal telkens iets minder zijn dan 5 mm breed. Met een beiteltje en schuurpapier pas je nu de plankjes aan passend op de afgetekende lijntjes. Vervolgens worden ze stuk na stuk verlijmd, tegen elkaar aan en op de spantjes. Met de Brico-klemmetjes worden ze op spanning gezet tot de lijm voldoende is uitgehard. Een hele klus, maar je ziet plank na plank de boot te voorschijn komen.

Na de romp komt het dek aan de beurt. Eerst nagelen we een dunne grondplaat op de spanten waarop we de dekplanken lijmen. Om het uitzicht van een teakdek te krijgen met zwarte voegen kleur je voor het verlijmen de zijkantjes van de latjes zwart met een gewone alcoholstift.

Dat gaat vlot en is onmiddellijk droog. Na het opschuren worden dat mooie rechte voegjes.

14

Eens we zover zijn komt enig geduld echt wel van pas: maken van koekoek, pomp, winchen, nagelbankjes, roer, enz. Alles op schaal, het ene stukje nog kleiner dan het andere. Met dikke vingers kan je sommige deeltjes gewoon niet meer opnemen en plaatsen.

Daarvoor komt het pincetje goed van pas.

Daarna volgen de masten, gieken en gaffels, kluiverboom‌ Alles dient met schraapmesjes en schuurpapier op de juiste maat en vorm gebracht te worden. Let hier vooral op een goede houtkeuze met lange rechte nerven om te beletten dat je na uren werken niet plots een gebroken mastje hebt.

Haakjes en oogjes worden gemaakt uit koperdraad.

Het touwwerk aanbrengen vraagt wel enige kennis over tuigage van zeilschepen, maar alles is te leren, zoniet te vinden op het World Wide Web.

DE AFWERKING De echte IBEX was in oorsprong groen maar werd later, mogelijks omwille van de oorlogsjaren, volledig zwart geschilderd. Hier wijken we af van die enige echte.

Het schilderwerk is gedaan met acrylverf, ik heb in tubes de basiskleuren geel, rood, blauw, wit en zwart en een penseeltje gekocht.

Met behulp van een malletje zijn alle haakjes precies gelijk en je spaart een pak tijd uit. Ringen worden rond een boortje geplooid en vervolgens met tin gesoldeerd. Kortom allerlei prutswerk, weeral moeilijk met die grote, dikke vingers.

Gelukkig kan je sommige kleine onderdeeltjes voor de tuigage, waar het touwwerk doorheen gaat, kopen (enkel en dubbele blokjes, jufferblokken). Alles moet in verhouding zijn: schaal 1/50, dus een touwtje van 0,5 mm moet een lijn van 25 mm in het echt voorstellen.

Het onderwaterschip is rood, de romp is met kleurloze satijn vernist waarbij ook het rode onderwaterschip nog werd overschilderd. Op die manier krijg je een naadloos glad oppervlak. Het is zonde om de mooie houten latjes te gaan verven in een groene of zwarte kleur. Puur natuur is hier echt het mooiste. De historiek uit de 19de eeuw druipt er van af.

De steun waarop de trawler rust (vanaf nu is het geen ‘bootje’ meer), is vervaardigd uit een oud stuk messingplaat.

Nu nog die kast te pakken krijgen waarop ze kan pronken!

EPILOOG Ik ben een beetje aarzelend beginnen bouwen met de gedachte "is't niets, tis leute" maar gaandeweg zoek je meer informatie.

Er mislukt wel eens iets, maar je herbegint en het volgende doe je dan al stukken beter.

Voor de prijs moet je het niet laten. Het is een mooie tijdsdoder. Ongeveer 150 uren waren nodig om dit model samen te steken. En naar alle bescheidenheid, ik geloof dat het eindresultaat er best mag wezen.

Indien er handige Harry’s zijn die het ook eens willen proberen, ik zou zeggen, zeker doen. Indien je nog info wenst kan je mij contacteren via de redactie van uw clubblad.

Veel succes gewenst, en stuur eens een fotootje op.

Johan Matthys (motorboot EVA)

15

Opleidingen bij de VPF De VPF organiseert regelmatig cursussen. Dit is blijkbaar niet voldoende bekend bij de leden waardoor die uit onwetendheid bij veel duurdere privé vaarscholen aankloppen ter voorbereiding van een of ander examen.

VPF

Nieuws

Je kan bij de VPF terecht voor volgende lessenpakketten: Vaarbewijs Marfoon Praktijk varen Matroos Vzw wetgeving …

Wens je een cursus mee te volgen, kijk eens op de VPF website www.vpf.be of vraag inlichtingen bij je bestuur.

Nieuw sanitair blok in Brugge Neen, de foto die je hierbij treft is niet van een pas ontdekte bunker uit ’14-’18. Het is het spiksplinternieuwe sanitair blok van de VPF jachthaven in Brugge-Coupure.

De werkzaamheden zijn momenteel volop aan de gang.

Er wordt naar getracht om tegen het begin van het nieuwe seizoen opendeur te houden.

Hierbij willen we opmerken dat bij het damescompartiment de deuren evenwel zullen gesloten zijn, kwestie om fanatieke supporters op enige afstand te houden.

We gaan zeker een kijkje nemen… naar het sanitaire blok!

Toervaartreunie 2017:

DEINZE

Ieder op z’n toer is niks te veel.

Vorig jaar was het in Wachtebeke te doen, dit jaar trekken we naar de Oude Leie voor onze portie ontucht en vertier.

We zullen er maar niet te lang bij stilstaan dat het intussen bijna een jaar geleden is dat de Moervaart vol lag met bootjes van allerhande slag afkomstig uit heel Vlaanderen en enkele uit Nederland. Het zal in Deinze wellicht niet anders zijn.

Want tijdens het Pinksterweekend van 2 tot 5 juni brandt de lamp in Deinze, niet in Gent, wat Arseen van Weba ook beweren mag; MET ZIJN ALLEN NAAR DEINZE DUS. Het volledige programma en het inschrijvingsdocument is in uw KANAAL 77 en op de VPF website te vinden.

We kijken er in elk geval naar uit om terug van de partij te zijn.

Jullie toch ook?

VPF Lidkaart en Vademecum Uw levend verse lidkaart van de Vlaamse Pleziervaart Federatie is geld waard. Ze zal samen met het Vademecum en KANAAL 77 begin april in uw brievenbus terecht komen. Heb je deze tegen 15 april niet gevonden, neem dan gerust eens contact op met uw bestuur. Die kunnen voor u eens nakijken wat er fout is gelopen.

16

Techniek

AIS

Automatic Identification System

&

DE PLEZIERVAART

Zien en gezien worden!

Wat is AIS?

Tekst: Jef Beernaert

Het Automatic Identification System is een systeem dat automatisch gegevens seint zoals de naam, positie, snelheid en vaarrichting van een schip. In de zeevaart is AIS al langer in gebruik.

Om beter in te spelen op de specifieke noden van de binnenvaart is een Inland-AIS ontwikkeld.

Als je schip met AIS is uitgerust, sein je automatisch gegevens door naar andere schepen met AIS en naar stations aan de wal, ‘AIS base stations’ genoemd.

Ontvangststations aan de wal kunnen je via AIS korte veiligheidsberichten sturen, zoals bijvoorbeeld waarschuwingen voor hoge waterstanden en calamiteiten.

De ontvangststations worden beheerd door de bevoegde lokale autoriteiten en worden nog verder uitgebouwd.

Via AIS kun je zelf ook gegevens uitwisselen met andere schepen in de buurt, op voorwaarde dat ze met een AIS ontvanger zijn uitgerust. Als je AIS koppelt aan een elektronische vaarkaart kun je van schepen in je buurt onder meer de naam, de positie en de snelheid zien. Op je computerscherm krijg je een compleet beeld van de actuele verkeerssituatie op de vaarweg.

Hoe werkt AIS? Voor AIS heb je geen internetverbinding nodig, het maakt gebruik van radiotechniek (het VHF–netwerk).

Via radiosignalen geven AIS - transponders berichten door aan elkaar en aan ontvangststations aan de wal.

Dat gebeurt automatisch met korte of langere tussenpozen. Een schip dat snel vaart, zal de AISberichten met kortere tussentijden uitzenden dan een schip dat trager vaart of is afgemeerd.

Voor het AIS-dataverkeer zijn twee marifoonkanalen gereserveerd.

Voor AIS heb je hardware en software nodig. De Voorbeeld van een AIS transponder. hardware zit in een kastje met ingebouwde GPS. De Ze zijn verkrijgbaar bij verschillende merken. software zorgt ervoor dat er berichten worden doorgestuurd.

De gegevens die in deze berichten zitten zijn onder meer: het MMSI-nummer, de naam en afmetingen van uw schip, de positie enz. Alleen het MMSI-nummer en de positie worden automatisch doorgestuurd. Dat is een uniek nummer van negen cijfers dat het AIS-toestel identificeert, vergelijkbaar met uw ATIS nummer bij de marifoon.

De schipper beslist zelf welke andere gegevens hij invoert in de berichten die via AIS worden uitgestuurd.

Beroepsvaart dient wel verplicht bepaalde gegevens, zoals de afmetingen van het schip en informatie over de lading, in te voeren.

De transponder Een transponder is een elektronisch apparaat met een ingebouwde GPS dat automatisch berichten zendt en ontvangt. Transponders worden gebruikt in allerlei vormen van elektronische communicatie, onder meer in de luchtvaart, in satelliettelevisie of in het wegverkeer: zo hebben lijnbussen en hulpdiensten soms een transponder aan boord om verkeerslichten op groen te kunnen zetten.

17

AIS wordt pas nuttig als je de gegevens van andere schepen op kaart kunt zien. Daarvoor dient de AIS-transponder gekoppeld te worden aan een elektronische vaarkaart die op laptop of tablet zijn geïnstalleerd. Zo kun je schepen op de kaart zien die ook AIS aan boord hebben. Van die schepen zie je dan meteen alle gegevens die in de AISberichten zijn verwerkt.

Er zijn verschillende soorten AIS Inland AIS:

AIS-station voor de beroepsvaart, verplicht in België en Nederland. Vergelijkbaar aan klasse A (zeevaart) met aanpassingen gerelateerd aan de noden op de binnenvaart.

KLASSE A: AIS-station voor zeegaande schepen. De transponders verzenden tijdens het varen iedere 2 tot 10 seconden informatie (voor anker iedere 3 minuten) met een vermogen van 12,5 watt. Statische en reisgerelateerde informatie over het vaartuig, zoals de naam van het vaartuig, worden iedere zes minuten verzonden. Die vaartuigen moeten met een DSC (156,525 MHz) ontvanger, een extern gps-systeem, een kompas en een bochtaanwijzer uitgerust zijn. Apparaten van klasse A kunnen ook tekstberichten in verband met de veiligheid verzenden en ontvangen.

KLASSE B: Geschikt voor de pleziervaart . Geen verplichting op een pleziervaartuig. Verzenden iedere 30 tot 180 seconden informatie met een vermogen van 2 watt. Statische gegevens, zoals de naam van het vaartuig, worden iedere 6 minuten verstuurd. Een DSC-ontvanger (voor o.a. noodoproepen) en een kompas zijn hierbij optioneel. Ook de mogelijkheid om veiligheidsgerelateerde tekstberichten te versturen is optioneel. Die mogelijkheid kan alleen vooraf worden geconfigureerd in apparaten van klasse B.

AIS AtoN: AIS transponders die gebruikt worden om boeien, wrakken en bv. windmolenparken aan te duiden. Ze worden meer en meer in gebruik genomen.

Heeft AIS voordelen?

Heel zeker. In één oogopslag zie je naam, snelheid en koers van kruisende en tegemoetkomende schepen. Als je bijvoorbeeld een schip wil oplopen kun je dat schip direct bij naam oproepen maar zie je ook of er tegenliggende beroepsvaart is. Bij bochten en kruispunten kan je ook ‘om de hoek’ kijken. Bij slecht zicht zie je toch de omringende scheepvaart op je scherm.

TOCH OPPASSEN! Zekerheden zijn er niet. Ook AIS transponders kunnen defect gaan of uitgeschakeld worden. Zo kan het best gebeuren dat je een beroepsvaartuig tegenkomt die niet op het scherm verschijnt.

Op zichzelf volstaat AIS niet om veilig te navigeren. Omdat niet ieder vaartuig over AIS beschikt, zal er altijd scheepvaartverkeer zijn dat niet door AIS wordt gedekt. Je kunt er dus niet blind op vertrouwen.

Met AIS zou samen varen veiliger moeten worden.

Sinds 2014 is het gebruik van AIS op de Vlaamse waterwegen voor de beroepsvaart verplicht. Maar AIS biedt ook heel wat voordelen voor de pleziervaart.

Veilig varen betekent zien en gezien worden. Met AIS krijg je meer informatie over de naam, positie, koers en snelheid van omliggende schepen. Je kan hun vaargedrag beter inschatten en er jouw koers op afstemmen.

Zelf ben je steeds zichtbaar voor de beroepsvaart, ook al zit je in hun dode hoek of hang je achter een schip.

Een nadeel is echter dat er minder zal opgeroepen worden via marifoon. Op plaatsen waar vroeger steeds gecommuniceerd werd door de beroepsvaart, bijvoorbeeld de meanders op de Schelde, valt dit nu grotendeels weg. Voor de pleziervaarder zonder AIS kan dit gevaarlijke situaties opleveren.

Vergunningen en brevetten Met een basiscertificaat radiografie, wat je ook nodig hebt voor het gebruik van de marifoon, mag je AIS gebruiken.

Indien AIS-apparatuur wordt geïnstalleerd moet een vergunning aangevraagd worden bij het BIPT voordat deze apparatuur in gebruik wordt genomen. Het BIPT kent u een MMSI-nummer toe. Dit nummer kan worden aangevraagd via het aanvraagformulier op de BIPT-website: www.bipt.be rubriek “Vergunningsaanvraag”.

Het unieke MMSI nummer dient door de monteur of leverancier ingegeven te worden in de transponder.

Het toestel dient geregistreerd te worden bij de BIPT, na registratie ontvang je een aangepast formulier waarop al uw huidige zendtoestellen vermeld staan. Dit formulier dient aan boord te zijn bij eventuele controle door de BIPT.

18

Wat heb je als pleziervaarder nodig voor de installatie van AIS -

Er bestaan ontvangers waarmee je alleen kan zien maar niet gezien wordt. Sommige moderne marifoons kunnen AIS signalen ontvangen en weergeven op een kleine display of op een plotter, maar niet verzenden.

Dan kan je zien maar wordt je niet gezien.

-

Als pleziervaarder kan je een AIS-transponder klasse B aanschaffen. De klasse B transponder is een systeem op maat van de pleziervaart.

Sommige transponders hebben een ingebouwde GPS antenne, in stalen schepen is aan te raden om een externe GPS antenne te monteren.

-

Verder heb je een VHF antenne nodig. Er kan een aparte VHF antenne geplaatst worden maar veel toestellen hebben een splitter waarbij de bestaande marifoonantenne dubbel kan gebruikt worden.

In het laatste geval krijgen marifoonberichten steeds automatisch voorrang op de AIS signalen.

-

Een beeldscherm (plotter), laptop of tablet waarop elektronische vaarkaarten (bv pc Navigo) kunnen geplaatst worden. Hierop kan je het scheepvaartverkeer volgen dat zich met korte tussenpozen aanpast aan de actuele situatie.

-

Hou er rekening mee dat bij een buitenstuurstand de meeste beeldschermen van zowel laptop als plotter bij zonlicht moeilijk afleesbaar zijn. Laat u vooraf inlichten door de verkoper.

Wat kost een AIS installatie op een pleziervaartuig?

De prijzen van AIS toestellen zijn enorm gedaald. Ze schommelen van fabrikant tot fabrikant, van installateur tot installateur en van schip tot schip.

Optioneel kun je ook AIS-software aanschaffen om de AIS aan je pc en je digitale navigatiekaarten te koppelen.

Een voor iedereen gepaste prijs opgeven kan niet, maar met onderstaande basisprijzen heb je een idee.

Transponders klasse B zijn reeds verkrijgbaar vanaf 250 €.

GPS antenne vanaf 100 € VHF antenne vanaf 70 € Plotter of laptop vanaf 500 € Elektronische Navigatiekaarten vanaf 350 €. Let hier vooral op de prijzen van de jaarlijkse update.

Voor- en tegenstanders van AIS Momenteel is AIS nog niet verplicht voor de pleziervaart in ons land indien het schip niet groter is dan 20 meter. Het zit er echter aan te komen dat elk schip in de nabije toekomst zal moeten uitgerust worden met een transponder.

Tegenstanders menen te weten dat, indien alle pleziervaartuigen ook op het kleine scherm komen, je door het bos de bomen niet meer ziet.

Voorstanders merken op dat met een beetje goede wil en vooral door de inzoomknop, alles wel meevalt.

Voor of tegen…

Het is een zekerheid dat een verplichting voor veel pleziervaarders weer een brug te ver is.

Onze vrijheid zou weer een beetje meer beknot worden.

Opnieuw een duur stukje elektronisch speelgoed erbij aan boord.

Voor de beginnende schipper zijn er al zoveel regeltjes, het is al zo moeilijk.

En wat met de huurschepen?

De tijd zal raad geven!

19

Reisverhaal

In het zog van de “Maria Van Dam” Reisverslag deel 3 Tekst: Jef Beernaert Foto’s: Eartha&Jef

Cnl de Bourgogne: 189 sluisjes & een lang ondergronds vraagteken?

Het Bourgondisch kanaal, kort geschetst:

ZOMER 2016 - Bourgogne Zij die zich nog iets kunnen herinneren uit deel twee van ons reisverhaal kunnen weten dat we op luttele honderden meters afgemeerd liggen voor de ingang van het Canal de Bourgogne in Migennes.

We noteren Do 15 juli 2016.

Le Jour d’Après, of met andere woorden, de dag na de terroristische aanslag in Nice, waar bij 84 feestvierders abrupt en ongevraagd de levenslijnen werden doorgeknipt terwijl talloze anderen werden verwond, zowel lichamelijk als geestelijk.

Frankrijk en de beschaafde wereld staan op zijn kop. Toch merken we er hier, op de kanaaltjes in Centraal Frankrijk, maar heel weinig van.

Geen loeiende sirènes, geen politie, geen ontplooiing van het legendarische Légion Étrangères.

Hier heerst algemene rust, enkel de vogeltjes en met regelmaat voorbijrijdende fietsers maken enig lawaai. En onze scheepsdiesel natuurlijk, al valt dat al bij al best mee, of zou het reeds de macht der gewoonte zijn dat we die nog nauwelijks waarnemen.

20

Het Cnl de Bourgogne verbindt het Seinebekken met de Rhônevallei, een noord-zuidverbinding via het water. Het kanaal is 242 km lang, bevat 189 sluizen en een tunnel van 3333 meter lang bij Pouilly-en-Auxois op 378 m boven zeeniveau.

Meteen het hoogstgelegen kanaalpand in Frankrijk.

Max doorvaarthoogte 3.4 m, volgens de boekskes is dat maar 2.5 m, diepgang 1.4 m, zonder enig probleem.

Geschiedenis Reeds vóór 1605 is er sprake om een kanaal uit te graven. Vooral problemen van technische aard stellen de werkzaamheden uit die in 1777 eindelijk van start gaan. De Franse revolutie en, ook toen reeds, geldgebrek, deden de werken slabakken.

Pas in 1832 werd het kanaal volledig opengesteld voor de scheepvaart. Hoewel het kanaal een technisch meesterwerk was heeft het nooit de strategische functie bekleed die de initiatiefnemers beoogden. Enkele jaren na de openstelling werd de spoorlijn Parijs-Dijon-Marseille geopend. Niet alleen kon vracht daarmee veel sneller vervoerd worden, de capaciteit van de spoorlijn was ook veel groter.

Vandaag Het kanaal wordt tegenwoordig enkel nog gebruikt door de plezier- en passagiersvaart.

Vanaf begin april tot eind oktober worden de kunstwerken bediend. Tijdens de wintermaanden wordt het vaste personeel ingeschakeld voor onderhoudswerkzaamheden. Veel sluiswachters, vooral studenten, zijn tijdelijk in dienst.

We komen na het verlaten van onze ligplaats op de Yonne vlug op een tweesprong. Na enig overleg kiezen we toch om het Cnl de Bourgogne op te varen. Algemeen wordt beweerd dat het Cnl de Nivernais mooier is. Maar het leven is een aaneenschakeling van keuzes maken. Nivernais zal moeten wachten op onze volgende doortocht. We volgen het oorspronkelijk plan en bij deze wijken we af van de vaarroute destijds in ‘Het Bourgondisch Complot’.

De eerste sluis, l’écluse de Laroche, nr 114 -115 kant Yonne, biedt zich onmiddellijk aan. In oorsprong was dit een tweetrapssluis, vandaar dat ze twee nummers heeft. Lang lang geleden, bij de omschakeling naar “gabarit Freycinet” in 1879, werd ze vervangen door éne met een groter verval dan de resterende 187 die we nog onder de kiel moeten zien te krijgen. Gemiddeld is het verval tussen 2.5 en 3.5 m terwijl we in dit exemplaar 5.13 m naar boven worden gestuwd.

In Migennes nemen we de tijd om eens rond te neuzen en nog wat boodschappen te doen. De bekendste bootverhuurbedrijven hebben hier een stekje en doen goede zaken. Toch moeten we hierbij opmerken dat we op geen enkel moment last hadden van te veel huurschepen.

Voor het eerst sinds ons vertrek in Wachtebeke varen we zonder stroming.

Op het kanaal is een maximum vaarsnelheid opgelegd van 6 km per uur.

TRAAG? Welnee, automatisch hou je die snelheid aan, vlugger varen heeft geen zin, je begint golven te trekken en als je te rap bent hebben de meereizende sasseniers onvoldoende tijd om de volgende sluis voor u te prepareren.

Die sluisjes worden, buiten een handvol uitzonderingen, met spierkracht bediend.

De bedieners vergezellen ons met een scooter en draaien een resem sluisjes. De meeste deuren worden met een hefboomsysteem opengeduwd. Soms, waar niet voldoende plaats is voor de hefboom, is er een kettingsysteem met een groot draaiwiel.

Die dingen zijn 200 jaar oud maar werken probleemloos. De marifoon wordt opgeborgen, geen kat luistert hier uit.

Het eerste stadje met afmeermogelijkheden is Saint Florentin.

De goede plaatsen zijn reeds bezet, enkel aan de kade met afgekalfde oevers is er nog plaats vrij. We moeten ons behelpen met piketten en een loopplank. Dat begint hier al goed!

Za 16 juli: Vanaf 9 uur wordt gedraaid. ’s Middags stoppen de bedieners een uurtje en draaien dan tot 18 uur. We zitten nog niet in het juiste stramien maar merken al vlug dat je er maar beter rekening mee houdt. De afmeerplaatsen zijn zo gepositioneerd dat het telkens mooi uitkomt met de rustperiodes. Tussenin zijn weinig of geen mogelijkheden. Dus vanaf morgen spreken we met de bedieners af om 9 uur.

Gezien we deze morgen niet tijdig vertrokken komen we later aan in Tonnerre dan voorzien. Toch liggen we mooi afgemeerd, met alle nutsvoorzieningen binnen handbereik.

In de schaduw van de bomen, met een drankje op net geen armlengte ver, is het best wel genieten.

Zo 17 juli: Vandaag blijft de boot ter plaatse, de fietsen worden op de kant gezet, hier is een en ander te ontdekken.

Tonnerre is een oud stadje gelegen langs de Armançon.

L’Armançon is een bij wijlen snelstromende rivier die parallel loopt aan het kanaal en die gebruikt wordt om de waterstand te regelen en sluizen te voorzien van het nodige debiet. Langs het riviertje stonden ooit tientallen watermolens opgesteld. Sommige zijn er nog, maar in privaat bezit en niet te bezoeken. Het office de tourisme is gevestigd in Hôtel-Dieu (Godshuis), een middeleeuws hospitaal, het grootste in zijn soort en op zich een bezienswaardigheid. De juffrouwen achter de balie mogen er ook best wezen…

Hôtel-Dieu in Tonnerre

21

La Fosse de Dionne, bron en wasplaats (lavoir) Wat je in Tonnerre zeker moet gezien hebben is “La Fosse de Dionne”. Dat is een in de hoogte gelegen waterbron waarrond een wasplaats is gebouwd.

Die eeuwenoude wasplaatsen, waar de vrouwen hun wasje en plasje kwamen doen en onderwijl met zekerheid de sociale banden strak hielden, vind je overal in Frankrijk. Er zitten echte pareltjes bij. Sinds de intrede van de wasmachine zijn ze in onbruik geraakt maar worden op de meeste plaatsen wel nog in ere gehouden. Waar een stromende beek of rivier met vers water loopt kom je ze tegen.

Dit is wel een heel speciaal exemplaar. De bron stuwt per seconde 200 liter vers water naar boven, gratis en voor niets. Het kalkrijke water komt van diep en heeft een koningsblauwe schijn. Rond de bron is een remise opgetrokken daterend uit 1731. Naar verluid maakten de Romeinen reeds gebruik van de bron.

Om hun onderbroeken te wassen?

Ma 18 juli: Het wordt steeds maar heter. Voor de derde dag op rij klimt de temperatuur gezwind boven de 30°C, voor de komende dagen wordt nog iets meer verwacht. We rapen onze moed bijeen en trekken toch verder.

Het loopt vandaag van geen kanten.

Toeval wil dat we net nu dat handvol elektrisch bediende sluizen doormoeten. Met die hitte vertikken die enige meewerking. De reparateur van dienst krijgt zijn Mobilette niet aan de praat en Engelse blijvenliggers nemen alle beschikbare plaats in langs de kade van Ancy le Franc waarbij twee loebassen van honden ons verhinderen om dubbel te gaan liggen. Net voor de sluis vinden we gelukkig een schaduwrijke meermogelijkheid aan een onooglijk werksteigertje van de VNF, naast een werkplaats uit de jaren 1800. Een plons in het heldere water brengt m’n nakend kookpunt terug naar omlaag.

22

Di 19 juli: Tijdens de ochtendwandeling komen we bij toeval langs een regelsysteem van het kanaal. Een grote beek, afgeleid van de bovenstromende rivier l’Armançon, loopt in het kanaal. Het overtollige water stort zich langs een waterval terug in l’Armançon die intussen reeds lager ligt dan het kanaal. Ingenieus in zijn eenvoud.

De voorbije twee dagen namen we alle sluisjes samen met een Duits echtpaar. Dat zullen we de komende dagen blijven doen tot op het einde van het kanaal. Olga en Paul zijn afkomstig uit Bambergen maar hebben St Jean de Losnes als uitvalsbasis voor hun boot OLINA. De samenwerking verloopt prima. Telkens trachten we elk een deur voor onze rekening te nemen, de sassenier neemt de overkant. Op een kleine 10 minuten zijn we er door.

We spreken af om in Buffon te stoppen. Dat is een klein dorpje langs het kanaal. Vlakbij de oude kade ligt een museumfabriek die we dolgraag willen bezoeken. Maar dat zal voor morgen zijn, want onze Duitse buurman heeft een prima gewoonte. Na het afmeren drinken we één schnapps, afwisselend uit hun provisiekast, de dag daarop uit onze reserves. Maar vandaag liggen we op een prachtige ligplaats, in de lommerte van uit de kluiten gewassen bomen en het is warm. De schnapps wordt vervangen door “du pain, du vin et du boursin”… en een verfrissende pint als toemaat. Het verbroederen loopt wat uit de hand, ons Duits wordt per glas beter. Op de koop toe arriveert nog een huurboot met een Belgisch koppel aan boord. Op zich niet ongewoon, maar ze hebben ook een provisiekast die smeekt om gekraakt te worden. Komt dat nog wel goed?

VNF werkstal daterend uit de jaren 1800 (nog in gebruik)

La Grande Forge de Buffon

Woe 20 juli: ’s Morgens wordt ik wakker met een houten kop, m’n ogen zijn maar moeilijk te gebruiken, en achter in mijn hersenpan hoor ik de vogels fluiten van hopsafaldera...

Misschien lichtelijk overdreven maar een goed verstaander begrijpt wat ik bedoel.

We wandelen naar La Grande Forge de Buffon, een authentieke smederij uit de 18de eeuw. Het is meer dan een smederij, hier werd kwaliteitsstaal gemaakt, het is een voorloper van de SIDMAR’s van vandaag, daterend uit een periode aan de vooravond van de industriële revolutie, zonder elektriciteit of stoomkracht.

Os, ezel, rollende spierballen en de Armançon die dwars door de bedrijfsterreinen heenloopt, waren de belangrijkste krachtbronnen.

Zowel ijzererts als kolen en kalk, de drie belangrijkste ingrediënten bij de productie van staal, werden in de streek opgegraven. Watermolens dreven met dierenvet gesmeerde nokkenassen aan die op hun beurt de enorme eikenhouten blaasbalgen in beweging brachten die de hoogoven moesten aanjagen. In andere zalen zijn nog meer reusachtige houten raderen die smeedhamers en katrollen deden ratelen en bewegen.

De zware arbeid in het helse lawaai, de hitte en de stoffige, rokerige omgeving was niet bepaald voor pussies.

Er waren ook onderkomens voor de werknemers, uitgebreide stalling voor de dieren en luxe woningen voor de verantwoordelijken van walserij en gieterij. De grote baas zat in een villa, of moeten we het een kasteeltje noemen.

Tijden veranderen, de mens en zijn gewoontes niet.

Iets voorbij Buffon, in het stadje Montbart, is een waar haventje uitgebouwd met alles op en aan.

Daar verwachten we deze avond bezoek uit het thuisfront.

Do 21 juli: In België wordt met een bang hart uitgekeken naar de festiviteiten rond de Nationale feestdag. Waarschijnlijk zullen meer politiemensen op de been zijn om alles veilig te laten verlopen dan bij een georganiseerde BOB marathon, en dat wil iets zeggen.

Wij gaan wandelen en uit eten met ons bezoek.

In de late namiddag komt een hotelschip naast ons afmeren.

Morgenvroeg vaart die verder in onze richting. Ik spreek met de schipper af en krijg geregeld dat we vóór hem kunnen door de sluis gaan. Dat is eerder ongebruikelijk want ze krijgen de absolute voorrang aan sluizen. Die omgebouwde spitsen kruipen aan 3 à 4 km/uur door het kanaal. Het in- en uitvaren duurt een eeuwigheid. Ik ga nog tot bij de sassenier om de afspraak te bevestigen maar die stelt voor om nu nog te versassen.

Net voorbij de sluis kunnen we afmeren tussen enkele Engelsen naast een verhuurbasis. Een prima deal, Miss Mercedes en Mr Benz hebben vandaag toch nog eens kunnen brommen. Onze Duitse collega’s verkassen ook mee.

23

Vr 22 juli: De sluizentrap van Pouillenay komt in zicht. Tot nu toe lagen de sasjes relatief ver uit elkaar, meestal meer dan 1 km. Op de trap vaar je van sluis tot sluis, 37 exemplaren op amper 12 km, telkens 2.6 m hoger.

Maar zover komt het vandaag niet.

Na de hitte van de laatste week krijgen we te kampen met onophoudelijk onweer. De OLINAbemanning ziet dat niet zitten en ze meren af op piketten, we volgen hun wijze besluit.

Sluizentrap van Pouillenay Wat een verschil, WE VLIEGEN! Met de glimlach loodst hij ons à rato van 5 sluizen per uur de berg op tot Marigny.

We hebben vandaag bijna 6 km afgelegd en namen 25 sluizen!

Zo 24 juli: Na een rustige nacht en een bezoek bij de plaatselijke bakker varen we tot Pont Royal.

Later op de middag klaart het op en willen we alsnog verder varen. De sassenier weigert ons te versassen, het past niet in zijn schema!?!

We zien de hele namiddag welgeteld 1 jachtje voorbijkomen.

Meteen raken we de achillespees van het kanaal, indien je buiten de geijkte uren wil varen, en je treft een sluiswachter in zijn penopauze, dan heb je het vlaggen. Het is een miniaanslag op je vrijheid.

We overwegen nog om met de fiets de bekende Abdij van Fontenay op te zoeken. Beslist de moeite waard maar we houden ons rustig, een wandeling, een boek… en de rest vertel ik niet!

Za 23 juli: Het weer is terug tip-top!

Stipt om 9 uur zijn we paraat. De penopauzeman komt met enige vertraging aangesjeesd. Telkens opnieuw laat hij ons bij de sluis wachten. Hij komt zelfs ons vignet controleren, ‘ne jamais vu en Françe!’

Tegen ‘bevriende’ voorbijgangers doet hij zijn verhaal dat we gisteren bleven liggen. Gelukkig wordt hij na 5 sluisjes vervangen door een collega.

24

Enkele sluiswachterwoningen zijn getransformeerd tot B&B, hier noemen ze dat natuurlijk Chambres d’Hôtes. Heel veel fietstoeristen rijden, gepakt en gezakt, van hotel tot hotel langs het water. Anderen kiezen een formule waarbij de bagage wordt nagestuurd of maken telkens een fietslus vanuit dezelfde uitvalbasis. Het is een betaalbare vakantieformule waarbij gezinsplezier hoog scoort.

Fietstoerisme zit duidelijk in de lift. We zien ze overal op de mooi aangelegde fietspaden langs het kanaal. Aan de sluizen stoppen ze om ons geklungel op de gevoelige plaat vast te leggen of om een praatje te maken in het Frans, Engels, Spaans, Nederlands, Duits, Vlaams of een andere onverstaanbare exotische taal.

Een afwisseling van jaagpaden en rustige wegen verbindt Migennes met Dijon. Van de Tonnerrois via Auxois tot het dal van de Ouche doorkruist deze route Bourgogne en biedt een weelde aan landschappen, kastelen en industrieel erfgoed, karakteristieke dorpen en grote steden.

En jawel, de fietsers komen wijngaarden tegen, wij niet!

Bij het haventje in Pont Royal hoort ook zo’n chambres d’hôte, uitgebaat door Franstalige Belgen. We zijn intussen bijna 4 weken onderweg, en dit is de eerste haven waar we havengeld moeten betalen. 8 euro, water en elektriciteit inbegrepen. Neem je geen van beide, dan is het ook hier gratis, maar de snoodaard zegt dit pas nadat we betaald hebben.

We hadden het er vroeger reeds over, in Frankrijk is het vaarvignet niet goedkoop, maar je krijgt waar voor je geld.

Op veel plaatsen lig je gratis, al dan niet met faciliteiten.

Moet je wel eens betalen, dan vallen de liggelden meestal reuze mee.

Tunnelingang Pouilly kant Yonne

Ma 25 juli: We varen onze laatste sluisjes bergop rakelings langs de Morvan, een dunbevolkt natuurgebied, het paradijs voor wandelaars en andere rare vogels.

In Pouilly-en-Auxois bereiken we het hoogste punt van onze reis, trouwens ook het hoogst bevaarbare punt in Frankrijk. We hebben nu 115 sluisjes van de 189 achter de rug. Als het even meezit moeten we niet terugkeren langs dezelfde vaarroute en die 115 sluisjes nog eens doorlopen, maar daar zijn we niet zo zeker van. Morgen staat de gevreesde Voรปte de Pouilly op het programma, een tunnel van 3333 m lang waar we theoretisch, volgens de vaarkaarten, niet door kunnen. Alle kaarten geven een doorvaarthoogte aan van 2.5 m op een breedte van 5 m. Onze TiKoyo is 2.72 m hoog en 4 m breed. Maar het gewelf van de tunnel is rond en we leven op hoop.

In de laatste sluis voor de tunnel worden we door de sassenier gerustgesteld. Die lacht ons zelfs uit als we ons windscherm preventief omlaag klappen. Er wordt afgesproken dat we morgen om 9 uur mogen door het gat varen.

We meren af in de havenkom. Per fiets trekken we al eens op onderzoek uit en constateren dat de tunnelingang er erg klein uitziet. We bezoeken het stadje en gaan smakelijk eten.

Een lekker kuipje streekwijn weert het tunnelspook uit onze hersenpan en brengt ons in een rustgevende slaap.

La Voรปte de Pouilly-en-Auxois is een speciaal kunstwerk en verdient een extra bijlage die op de volgende blz terug te vinden is.

In het volgende clubblad trekken we verder. Als alles goed gaat aan de andere kant van de tunnel richting Dijon en de Saone.

Tot dan Eartha & Jef TiKoyo

25

Nautisch kunstwerk in beeld

Canal de Bourgogne: De Tunnel

La Voûte de Pouilly-en-Auxois Tekst: Jef Beernaert Foto’s: Eartha & Jef

Wat is er nu zo speciaal aan een tunnel?

Loont het überhaupt wel de moeite om daar een artikel over te schrijven.

In Frankrijk wordt de term tunnel trouwens nauwelijks gebruikt, men spreekt er over een ‘souterrain’ of zoals in ons geval over een ‘voûte’, schippers hadden het vroeger over ‘La tranchée’.

Iedereen kent wel de beruchte tunnel in Riquevalle op het Cnl de Saint Quentin, met de toueur die tergend traag de sliert schepen door de tunnel heen sleept. Al wel duizend maal beschreven in al evenveel tijdschriften, reeds vele duizenden keren verguisd door degenen die zich, niet zelden tegen wil en dank, laten slepen en de doortocht niet ongeschonden overleven.

Deze op het Canal de Bourgogne is minder bekend maar vergelijkbaar, weliswaar iets korter maar vooral smaller, lager en een stukje ouder. Een tunnel met eveneens een bewogen geschiedenis, met raakpunten maar ook met enkele bijzonderheden.

Voor liefhebbers van het nautische specimen zeker de moeite waard om eens op in te zoomen.

26

DE CONSTRUCTIE Op 378 meter boven zeeniveau bevindt zich het scheidingspand met in het noorden het Seine bekken en in het westen de Loire, beiden met afwatering richting Atlantische Oceaan. Zuidwaarts ligt de Rhône-vallei die zijn water afgeeft naar de Middellandse Zee. Op dat punt vinden we de ondergrondse vaarweg met een lengte van 3333 meter. Lange tijd was dit het hoogstgelegen stukje bevaarbare waterweg in Europa. Die fakkel is sinds 1989 overgenomen door een 17 km lang waterpand op het Duitse Main-Donaukanaal dat 407 meter boven de zeespiegel ligt.

Pas in 1812, nadat de graafwerken aan het kanaal reeds ruim 35 jaar waren opgestart, werd, na het afwegen met andere mogelijkheden om het waterscheidingsstelsel te overwinnen, beslist om de tunnel in Pouilly uit te graven. De werkzaamheden begonnen in 1825 en duurden amper 7 jaar. Eerst werden van boven op de berg 32 luchtkokers gegraven (tot 50 m diep) die vervolgens door verschillende werkploegen met elkaar werden verbonden. 12 van die kokers bleven behouden om een goede luchtcirculatie te garanderen. Die zijn te zien langs de fietsroute in de bossen op de berg.

Met pikhouweel, spieën, breekijzers en dynamiet moesten ze de klus klaren. De constructie van de tunnel eiste de zware tol van bijna 200 mensenlevens. Brood op de plank stond duidelijk hoger op de ranglijst dan veiligheid. Onder die 200 doden waren ongetwijfeld heel wat Spaanse (krijgs)gevangenen die onder dwang werden ingezet bij de werkzaamheden.

Toen in 1776 gestart werd met het graven van het kanaal bestond het Freycinet stelsel nog niet. Elk kanaal had zo zijn eigen regeltjes, de sluizen werden op maat gemaakt van de plaatselijk gebruikte schepen. In Bourgogne was dat La Flûte Bourguignone. De Nederlandse vertaling klinkt nogal belachelijk dus vertalen we niet. Een flûte is ongeveer 30 m lang en max 5.1 m breed. De sluizen waren in oorsprong 33 m lang en 5.2 m breed met een gemiddeld verval van 2.61 m.

In 1879 werden de sluizen verlengd tot spitsenmaat.

De tunnel meet op zijn breedste punt 6 m en is daarmee de smalste vaargeul in Frankrijk.

HET ZWARTE BEEST VOOR DE SCHIPPERS Een voetpad met stootrand ontbreekt in de tunnel. In de beginjaren gaf dit enorme problemen aan de scheepvaart.

Omdat de schepen er niet konden gejaagd worden.

Zonder stootrand was er geen geleiding en schuurde men constant tegen de ruwe zijkant van de onverlichte gitzwarte tunnel.

Bij een noodgeval kon men niet bij het schip komen. Er moest gewacht worden tot een ander schip ter plaatse was dat hulp kon bieden.

In de bovenwanden waren om de 10 meter haken bevestigd waaraan de bemanning op spierkracht, met behulp van een pikhaak, hun schip konden voorttrekken. Een passage duurde gemiddeld 6 tot 8 uur. Uit de tegenovergestelde richting was intussen geen doorgang mogelijk en moest de scheepvaart wachten.

DE KOMST VAN DE TOUEUR Om een eind te maken aan de lange wachttijden werd in 1867 een toueur ingelegd. Een toueur is een sleepboot die zich vooruittrekt op een lange dikke ketting die stevig in de bedding bevestigd is aan de twee uiteinden van de tunnel. De toueur kon een 10 tal schepen op sleeptouw nemen. Stoomkracht was op dat moment de enige mogelijkheid om de machine aan te drijven. Zo’n stoommachine zou nooit Antwerpen binnen mogen, de rookontwikkeling in het souterrain was van die orde dat men regelmatig te maken kreeg met CO vergiftiging, soms met dodelijke afloop. Er werd tijdelijk zelfs gewerkt met een stoomcompressor op hoge druk, een levensgevaarlijke bom.

Tot in 1893 het elektrische avontuur kon van start gaan.

DE ELEKTRISCHE TREKKER (TOUEUR) Elektriciteit was nieuw, van een uitgebreid netwerk zoals we vandaag kennen was nog lang geen sprake. De stroom moest ter plaatse opgewekt worden. Naast het kanaal staat in de diepte een mini-waterkrachtcentrale. Een goot, afgeleid van het kanaal, loopt naar een waterval die een turbine aandrijft die voldoende stroom opwekt om de trekker aan te drijven.

In het plafond van de tunnel waren stroomdraden gemonteerd. Met sleepcontacten (trolley) kwam de 600 volt op de motor in de trekker. Zoals de tijdgeest betaamd alles zonder enige vorm van isolatie.

De elektrische trekker reduceerde een doorvaart tot een kleine 2 uur en kon tot 20 vrachtschepen achter zich aan slepen. Een hele verbetering maar nog niet het einde van de problemen. Nog steeds werden de schepen van links naar rechts tegen de wanden aangesleept.

De oude toueur, op pensioen sinds 1987, is te kijk gesteld naast de havenkom in Pouilly onder een heel mooie glazen koepel die ondersteund is door een kartonnen raamwerk in Japanse stijl, op zich een kunstwerk.

27

STUREN IN HET SOUTERRAIN De tunnel werd lijnrecht uitgegraven, bij heel helder weer kan je de andere kant als stipje waarnemen. Toch is recht sturen niet vanzelfsprekend. Vrachtschepen hadden maar weinig speelruimte en kampten met extreme zuiging in het ondiepe en te nauwe souterrain. Ze vonden een simpele maar uitstekende oplossing.

Tussen twee bolders werd aan beide zijden een ‘glissoire’ geschoven. Een glissoire is een acacia rondhout van een arm dik en ongeveer 1.5 m lang die licht schuin is afgezaagd.

Acacia is een zeer taaie veerkrachtige houtsoort.

Het rondhout werd met enige speling van de wand vastgesjord.

Als het schip uit lijn liep kwam het hout tegen de muur te wrijven, het schip bleef gevrijwaard.

Ook bij de bredere jachtjes kan het principe toegepast worden.

De stokken zijn beschikbaar in sluis nr 1van Pouilly en in nr 1 Vandenesse. Ze worden op vraag uitgeleend.

Op de oude wat schemerige foto hiernaast zie je de toueur die een vrachtschip naar de tunnelingang sleept. Tussen de bolders op het vrachtschip zie je de ‘glissoires’ uitsteken.

Je merkt ook hoe smal de toegangsgeul naar het souterrain hier reeds is. De tunnel is nog een stuk smaller.

LE ‘BAC-TRANSPORTEUR’ Tijdens onze passage merken we zowel bij de zuidkant als aan de noordkant van de tunnel, nabij sluis 1, een droogdok op.

Is dit toeval? Waren hier reparatiewerkplaatsen? Waarvoor dienden deze dokken?

Bijna alles hier staat in verband met de krappe afmetingen van de ondergrondse doorgang, ook deze vermeende droogdokken.

Wat we zien is eigenlijk een ‘Bac-Transporteur’. Een ingenieuze uitvinding die vanaf 1910 gebruikt werd.

Lege vrachtschepen komen hoog op het water te liggen, te hoog om door de lage tunnel, met de elektrische bovenleidingen op stroom voor de trolley, te slepen. Tegenwoordig kunnen vrachtschepen ballast innemen om dieper te liggen, al komt de kop van het schip dan vervaarlijk hoger. De oude trekschuiten hadden geen motoren, in het beste geval was er een manueel bediende lenspomp om de ruimen droog te houden.

OM TOCH DOOR DE TUNNEL TE KUNNEN GING MEN ALS VOLGT TE WERK. -

De bac-transporteur, een grote ijzeren kuip, werd in het volgelopen droogdok binnengeduwd en tot zinken gebracht. Het lege schip kon boven de gezonken bac binnenvaren.

De deur van het dok werd dichtgedraaid. Het dok werd deels afgelaten, gelijktijdig liep de bac leeg. Het water liep naar een lager gelegen pand vlakbij de sluis. Het schip zakt naar de bodem in de bac.

Eens het schip diep genoeg ligt werden zowel de schuiven van het dok als van de bac dichtgedraaid.

Vervolgens werd opnieuw water in het dok gelaten tot op niveau. De bac, nu bijna zonder water maar met een leeg schip, begon te drijven maar lag diep. In totaal verkreeg men een hoogtewinst van 60 cm.

De deur van het dok werd geopend. De bac kon buitengelierd worden en werd achter de touer gespannen, klaar om door de tunnel gesleept te worden.

Bac, geladen met schip, komt uit het dok

28

Vandaag: Dok met volgelopen bac

DE DOORTOCHT VAN ‘LA VOÛTE DE POUILLY-EN-AUXOIS’ Tegenwoordig zijn er geen vrachtschepen meer, wel hotelschepen, meestal omgebouwde spitsen met een vijftiental passagiers aan boord die zich lekker laten soigneren. Die spitsen hebben juist gepast ballast aan boord zodat ze net overal onderdoor kunnen. Een deel van die ballast zal ongetwijfeld bestaan uit kistjes ‘Côtes des Nuits’ en ’Côte de Beaunes’, de streekgebonden Godendrank.

Daarbovenop zijn de elektrische bovenleidingen verdwenen. Ik ben er niet uitgekomen of dit het werk is van de VNF of door de vrijwillige medewerking van toevallige Roemenen op doortocht.

De waterstand in het volledige hoogste waterpand wordt ongeveer 30 cm lager gehouden dan dat vroeger het geval was. De diepgang is geen probleem.

Al deze maatregelen helpen mee aan een zorgeloze doortocht.

In de laatste sluis voor het souterrain wordt je uitgenodigd op het bureau van de sluiswachter in een van de typische sluiswachterhuisjes. Daar wordt je verzocht om een document te onderschrijven waarbij je verklaart op eigen verantwoordelijkheid door de tunnel te varen.

Zwemvesten moeten verplicht omgegespt worden. Er dient een werkende schijnwerper aan boord te zijn. Daar bovenop krijgen we voor noodgevallen een marifoon mee die in het ondergrondse kan ontvangen en zenden.

We zijn goed voorbereid. Alle aanwezige fenders hangen op die strategische plaatsen waar meest kans is om de wand te toucheren. Bimini en windscherm zijn naar beneden geklapt. De mast ligt reeds weken horizontaal. Zelfs onze Belgische driekleur wordt tijdelijk opgeborgen, ooit hebben we dit eens vergeten met als gevolg een gebroken vlaggenstok en vlag naar de haaien.

De bareel staat open. Voor je aan de tunnel komt is er een aanloop door een smalle meanderende vaargeul van een km lang. Aan beide kanten is er een mooie trekweg. Die stopt abrupt aan de tunnel.

De tunnel is uitstekend verlicht. Enerzijds is dat jammer, het heroïsche van toen verdwijnt, maar we zien tenminste waar we varen. En we worden gezien, met regelmaat hangen camera’s in het gewelf die het verkeer opvolgen.

De hoogte is geen enkel probleem. Om slijtage aan onze schedel te mijden is rechtstaan niet echt aan te raden maar de boot heeft ongeveer een meter speling in hoogte.

In de breedte is het wel opletten om niet uit het roer te lopen. Je moet constant geconcentreerd blijven. Eens vlug een foto schieten kan voldoende zijn om in de problemen te komen.

Woning opzichter met ‘bureau de controle’

Ingang toegangsgeul met bareel

Boven de waterlijn is over de hele lengte van de tunnel een levenslijn gespannen. Veiligheid is vandaag duidelijk wel van primair belang.

Het 2-eeuwen oude metselwerk is in een prima conditie. De doorvaart gaat vlot, op drie kwartier ben je er door, daarna is er opnieuw een uitvaargeul en we hebben het gehad.

In Vendenesse kan afgemeerd worden in de havenkom. Beslist een aanrader voor wie van rust en fietsen houdt. Wij trekken verder, vanaf nu in dalende lijn richting Dijon.

We passen er probleemloos in, JOEPIE!

29

Marifoonbediening, een opfrissing Aangebracht door Jurgen De Witte

DEEL 1: uitluisteren en melden Elk schip, groter dan 7 meter, moet verplicht een marifoon aan boord hebben. In de praktijk zijn dat alle jachtjes in Wachtebeke. Gezien die marifoonplicht in België moet er steeds iemand aan boord zijn met een zendvergunning om het ding te bedienen.

Sommige van onze leden hebben nog maar recentelijk een examen afgelegd, anderen zijn reeds houder van een zendvergunning sinds de prehistorie.

Vroeger was een examen om het marifooncertificaat te behalen een formaliteit, de naam van je schip kunnen spellen met het internationale spellingsalfabet (Alfa, Bravo, Charlie…) was reeds meer dan geslaagd. Vandaag geeft de BIPT pas een vergunning af nadat u een voldoende hebt (12 op 20) voor een waar examen moderne stijl.

Een korte opfrissing met af en toe een link naar de tegenwoordig gebruikte examenvragen lijkt ons, net voor het aanbreken van een nieuw vaarseizoen, geen slecht idee. Temeer daar de beroepsvaart en het sluispersoneel soms zijn beklag doet omtrent het schuchtere gebruik van de marifoon door veel pleziervaarders.

We hebben trouwens, voor zij die geïnteresseerd zijn, op onze blog www.watersportmoervaartnieuws.skynetblogs.be een lijst met mogelijke examenvragen en de bijhorende antwoorden geplaatst.

Laat deze artikels over het marifoongebruik misschien eerder voor de minder ervaren schippers onder ons zijn, maar het is voor de ervaren ratten toch ook best leuk om een en ander eens terug in herinnering te brengen.

Uitluisteren Uitluisteren op het juiste kanaal is misschien wel even belangrijk als zelf berichten versturen. In de VTS-zones (Vessels Traffic services Zone: havengebied en druk bevaren routes) is het zelfs verplicht om uit te luisteren op de VTS-kanalen. Dit maak deel uit van de verplichte uitkijk.

Op de meeste binnenvaartwegen wordt uitgeluisterd op VHF 10, op het kanaal Gent – Terneuzen is dit op VHF 11, Oosterschelde VHF 68, Brugge VHF 18 …

Let steeds op de plaatselijke aanwijzingsborden en de indicatie op je waterwegenkaart. Activeer eventueel het DUAL WATCH systeem om gelijktijdig het plaatselijke werkkanaal en kanaal 16 uit te luisteren of gebruik een tweede marifoon om op 2 werkkanalen tegelijk uit te luisteren.

Vb: Een op VHF 80 en een tweede op VHF 10 voor respectievelijk sluis Evergem en de Brugse Vaart.

Meldt u op de juiste manier U hebt een marifoon, maak er ook daadwerkelijk gebruik van zodat iedereen weet wie en waar u bent en wat uw bedoelingen zijn. Probeer dit op een simpele, duidelijke manier te doen op het juiste VHF kanaal, praat traag en articuleer goed.

Bij veel sluizen is het VHF-kanaal vermeld op een bord, maar dit is niet steeds het geval. Op degelijke vaarkaarten of in het jaarlijkse vademecum van de VPF staan ze mooi genoteerd per vaarweg.

Let er op dat je recente lijsten hebt, af en toe kan ergens wel een sluis van oproepnummer veranderen.

Een melding moet enkele waarden bevatten die telkens terugkomen en voor iedereen duidelijk is.

Wie wenst u te bereiken; Wie bent u zelf; Waar bevindt u zich; Wat is de boodschap.

Wat zijn uw bedoelingen.

30

Bij het melden roep je eerst op wie je wil bereiken gevolgd met je eigen scheepsnaam.

Vb: Kruispoort Brugge voor het motorjachtje PALJAS. Eens je reactie krijgt van het door u opgeroepen station meld je kort en bondig je positie, wat je wilt en welke bedoeling je hebt.

Vb: Kruispoort, goede middag; Het motorjachtje PALJAS komt samen met nog 3 jachtjes uit richting Gent bij Moerbruggebrug. Onze bestemming is Brugge Coupure. Kunnen we van u bediening krijgen.

Op deze vraag zal onder normale omstandigheden een duidelijk antwoord komen. Als bevestiging kan je desgewenst het antwoord herhalen.

Vb: Kruispoort, goed ontvangen, Moerbrugge wordt bediend binnen 10 minuutjes, bedankt en tot straks.

Het kan al eens gebeuren dat de ontvangst minder goed is, dat er storing op de lijn zit of er iemand midden in een bericht het gesprek verstoord. Of misschien heb je het antwoord gewoon niet goed begrepen.

Heb geen schroom en vraag op een beleefde manier om de boodschap nog eens te herhalen.

Indien er in je omgeving een huurbootje ronddobbert, dan is de kans groot dat die niet over een marifoon beschikt, meldt dit eventueel ook aan het brug- en sluispersoneel zodat die ook op de hoogte zijn. Dit kan vervelende en gevaarlijke situaties helpen verhinderen.

Volgens de boekjes dien je de boodschap tot max. 3 maal te herhalen. In noodsituaties is dit aan te bevelen, maar bij een routine oproep is dit helemaal niet nodig. Hou de gesprekken zo kort en bondig mogelijk.

De verhalen over koetjes en kalfjes reserveer je best tot na het afmeren, niemand heeft daar boodschap aan.

In uw volgende clubblad volgt deel 2

Van do 25 mei tot zo 28 mei

BRUGGE

Coupure

Programmavoorstel: Donderdag 25 mei: Afvaart in Wachtebeke om 8u30. Geschatte aankomst in Brugge omstreeks 15 uur.

De ligplaatsen zijn gereserveerd. Van de VPF mogen we als Watersport Moervaart-lid gedurende het hele weekend afmeren aan 5 € per boot.

Bij aankomst zal de jaarlijkse H. Bloedprocessie aan de gang zijn. Deze komt niet langs de Coupure.

Vrijdag 26 mei: Ieder kan op eigen tempo en op eigen initiatief de stad bezoeken.

In de namiddag om 16 uur plannen we een bijeenkomst in Café Vlissinghe, de oudste herberg uit Brugge en omstreken. Vlissinghe is op ongeveer 10 minuten wandelen van de Coupure. (800 m) In Vlissinghe is er de mogelijkheid om tijdens het bijpraten en naast het nuttigen van een drankje iets te eten tegen (voor Brugge) democratische prijzen.

Café Vlissinghe is er al sinds 1515, goed verscholen in het prachtige SintAnnakwartier. Met regelmaat komt het café voor in de verhalen van Pieter Aspe.

Daarin is het een van de geliefkoosde herbergen waar inspecteur Van In zijn Duveltje komt drinken.

De herberg ligt niet meteen in het toeristische centrum van Brugge maar de unieke sfeer in Vlissinghe maken een bezoek meer dan gerechtvaardigd.

Zaterdag 27 mei: Om het weekend niet te druk te maken laten we ieder zijn gang gaan. Eventueel kan er ter plaatse afgesproken worden om een gezamenlijke activiteit te plannen, we zoeken enkele mogelijkheden uit.

In de vooravond kijken we ernaar uit om samen te genieten van een maaltijd in ’t Nieuw Museum (onder voorbehoud, deelname niet verplicht). De ribbetjes zouden er heerlijk, betaalbaar en à volonté zijn. Maar ook herbivoren kunnen er hun gading vinden. ’t Nieuw Museum is om de hoek op amper 200 meter wandelen van de Coupure.

Zondag 28 mei: Omstreeks 10 uur afvaart richting Wachtebeke

We hopen op jullie aanwezigheid!

Gelieve voor 15 mei telefonisch of per mail uw deelname te bevestigen aub.

Tel: 09 369 93 72 GSM: 0478 34 92 91 Mail: watersport.moervaart.@proximus.be Deelnemen is gratis.

Havengelden en restaurantkosten worden door de deelnemers ter plaatse betaald.

Watersport Moervaart vzw is verzekerd voor mogelijke ongevallen 31

Let the SEASON begin!

CLUBUITSTAP NAAR 29, 30 april en 1 mei Met begeleid bezoek bij

BROUWERIJ

Met degustatie + Een geschenkenpakket Programmavoorstel: Vr 28 april: Afvaart bij voorkeur op vrijdagavond omstreeks 17.30 uur, dit na afspraak met alle deelnemers.

We overnachten in de VPF haven aan de Lindenlei in Gent (ongeveer 3 uur varen).

Za 29 april: ‘s Morgens trekken we door naar Oudenaarde. (ongeveer 4 uur varen) De ligplaatsen in Oudenaarde worden gereserveerd.

Zaterdagnamiddag is er om 14 uur een brouwerijbezoek met gids bij Brouwerij ROMAN. Zij die in de mogelijkheid zijn rijden met de fiets, ongeveer 5.5 km ver, maar fel bergop.

Voor niet-fietsers zal er vervoer georganiseerd worden. Gelieve dit bij inschrijving te melden aub.

Zaterdagavond kan vrij ingevuld worden.

Zo 30 april: ‘s Middag wordt u een aperitief aangeboden door de club.

Zondagmiddag plannen we een gezellig samenzijn met een etentje in een nader te bepalen eethuis.

Ma 1 mei: Omstreeks 11 uur afvaart richting thuishaven (ongeveer 6 uur varen).

Het brouwerijbezoek wordt aan de WM- leden gratis aangeboden. Niet leden betalen 10 €/pers.

Havengelden en restaurantkosten worden door de deelnemers zelf betaald (haven aan VPF voorwaarden).

Vooraf inschrijven is noodzakelijk zodat ligplaatsen, het restaurant en de brouwerij kunnen gereserveerd worden.

Gelieve telefonisch of per mail uw deelname te bevestigen uiterlijk tegen 15 april 2017 aub.

Tel: 09 369 93 72 GSM: 0478 34 92 91 Mail: watersport.moervaart.@proximus.be Deelnemen is gratis. Watersport Moervaart vzw is verzekerd voor mogelijke ongevallen