Moervaart Magazine Juli 2016

MOERVAART - magazine Driemaandelijks ledenblad van Watersport Moervaart vzw - Wachtebeke – Jaargang 34– Juli 2016

Afzendadres: Leeweg 4 – 9270 Laarne V.U. Beernaert Jef

P509300 Afgiftekantoor 9270, Laarne

Beernaert Jef De Sutter Marc Van de Velde Abel De Rouck Armand Vanhouteghem Charles Verstaen Johny

Watersport Moervaart vzw of de uitgever zijn niet verantwoordelijk voor onjuiste, onvolledige of ontbrekende vermeldingen. Elkeen is verantwoordelijk voor zijn bijdrage

TELEFOON

Het bestuur Voorzitter Ondervoorzitter Secretaris Penningmeester Havenmeester Medewerker

09 369 93 72 09 355 30 45 09 344 59 60 0496 342 479 0477 460 983 0494 649 381

Werkten mee aan dit blad: Abel Van de Velde Armand De Rouck Willy en Jeanine Vansteenkiste Eartha Dereuddre Jef Beernaert

Redactieadres: LEEWEG 4 9270 LAARNE e-mail: jefbeernaert@skynet.be

blog : watersportmoervaartnieuws.skynetblogs.be 9

INHOUD Blz 3

Juli 2016 Voorwoord

Blz 5 VPF Nieuws 12

Blz 6 Voor u gelezen of gehoord Blz 9 De Vaart Verjaart Blz 12 Reisverslag: Met Titine naar Berlijn Blz 15 Toervaartreunie, een impressie Blz 18 Hooikoorts

15

Blz 20 De buitenboordmotor Blz 24 Toervaren naar Lokeren 20

18

2

Laat je niet door het weer afschrikken!

Na een druk maar vooral veel te nat voorjaar mag een zomerse zon stilaan zijn intrede doen. We wanen ons zowaar op de Schotse Hooglanden met al dat Hemelwater. Begrijpelijk waarom daar zoveel Whisky gedronken wordt.

WELKOM IN WACHTEBEKE Wie intussen wel zijn intrede heeft gedaan is de nieuwe BALOU van Marc en Jacqueline.

We zijn ook verheugd om nog een nieuw lid te mogen begroeten.

Els en Jurgen De Witte en kinderen Mauran en Ruge heten we ook graag welkom met hun MAURU. En we verwachten ook stilaan Alain en Patricia De Roeck met de ‘LIEVA’ in Wachtebeke.

AANGEKONDIGDE CONTROLE Op dinsdag 5 juli komt een medewerker van W&Z nakijken of alle pleziervaartuigen in onze haven een geldig waterwegenvignet hebben voor 2016.

In het voorjaar waren reeds verschillende niet aangekondigde controles van FOD Mobiliteit en SPN in Wachtebeke.

Er worden nog regelmatig bezoekjes verwacht. Zorg ervoor steeds uw documenten of eventueel een kopij ervan aan boord te hebben. In vorig clubblad (blz 9) vind je terug waarop vooral gecontroleerd wordt.

19de VPF TOERVAARTREUNIE De Koninklijke Marinekadetten kenden hoogdagen in hun tenten. Het ontbijt bleek een succes, klonken de vaten Karmeliet op vrijdagmorgen vol, de vrijdagavond waren ze reeds hol.

De frietmobiel was fantastisch, fietsers met Marnix en Vera kregen de wind vanachteren. De wandeling met Abel en Zulma was te voet, maar werd in de Heemkundige Kring met een Orval beloond. Een surplus van 200 aflaten werd in dank ontvangen.

Je zou voor minder een zonde begaan!

De sloepentocht was bij tijden hilarisch maar een prachtervaring en de afsluiter met Mang & The Gang was op zijn minst gezegd… met de verwachte decibels, Armand waardig!

Volgend jaar met z’n allen naar Deinze!!!

De toervaartreünie is intussen achter de rug. En al zeggen we het zelf, het was een succes.

We hadden de weergoden aan onze kant en de deelnemers waren fantastisch.

Ze kwamen met velen. Meer dan 80 schepen en verschillende campers kwamen op bezoek, en dat is niet niks.

Toch kreeg iedereen een ligplaats toegewezen, aangepast aan schip en mogelijke beperkingen van de bemanning. Dat liep bijna van een leien dakje.

Terugblikkend op een geslaagde bijeenkomst willen we graag onze dank uitdrukken aan alle medewerkers, zowel binnen Watersport Moervaart, bij de VPF en aan alle externe betrokkenen.

We vinden het ook fijn dat zij die niet konden deelnemen aan de activiteiten hun ligplaats ter beschikking stelden voor bezoekende schepen.

Als extra dienen we boer Georges Herman te danken voor het ter beschikking stellen van water en elektriciteit tijdens het feestweekend.

3

WIFI AAN DE MOERVAART Het werd reeds aangekondigd in vorige editie, TELENET zou op 17 mei zowel WIFI als kabeltelevisie aansluiten in onze haven. Volgens de aanwijzingen die we van Telenet for Business mochten ontvangen werden al de voorbereidingen getroffen. Er werd een meer dan voldoende grote, waterdichte kast voorzien (een geschenk van DYC), er werden kabels getrokken, elektriciteit aangelegd en aansluitingen voorzien voor extra antennes in de haven zodat elk schip zou verzekerd zijn van een goed internetsignaal.

TV bleek eerder problemen te kunnen opleveren gezien de afstand van de schepen naar het TELENET aansluitpunt, maar, zo werd mij verzekerd, de technieker zou ons hiervoor de gepaste oplossing voorleggen en eventueel nog eens terugkomen voor de aansluiting.

Er moest natuurlijk wel iemand aanwezig zijn op de dag van aansluiting, niet onlogisch!

De dag van aansluiting werd de Dag Des Oordeels.

We waren er nochtans wel bij, maar de technieker noemde waarschijnlijk Haas, want hij wist van niets. De antennes had hij niet bij, hij zou een aansluiting doen in een woning dacht hij! Hoe woning, wat woning, hier is geen woning!

Na een kort telefoontje ging de aansluiting niet door, reden?? Het zou kunnen vriezen in de kast.

Hebben ze bij TELENET nog nooit van antivrieselementen en isolatie gehoord?

De verantwoordelijke wou mij niet te woord staan, ik kreeg geen naam van een contactpersoon en de technieker noemt met zekerheid Haas, want hij wist verder niets en vertrok met de Noorderzon.

Is hiermee ons WIFI verhaal ten einde? Ik dacht het niet. Op het schrijven naar TELENET For Business kwam geen reactie, tot 3 keer toe niet. Erg professioneel kan je dit niet noemen. Pas nadat gemeld werd dat we dit openbaar bekend zouden maken werd onmiddellijk gereageerd. Dus ze kunnen wel lezen!

Er werd toegegeven dat er fouten zijn gemaakt, maar deze zouden onderzocht worden.

Nog eventjes geduld aub.

Ons geduld wordt wel erg op de proef gesteld, het blijft erg stil aan de andere kant van de lijn‌ STORING misschien?

Na onze verlofperiode gaan we verder onderzoeken hoe we WIFI kunnen brengen aan de Moervaart, maar dat zal waarschijnlijk zonder TELENET zijn.

Andere verenigingen die mee willen met moderne tijden, BEZINT EER GE BEGINT‌ MET

BRUGWACHTERS NAAR DAKNAM Onze bruggenmannen zitten niet meer op hun vertrouwde stek. Sinds 1 juni zijn ze verhuisd naar het brugwachterhuis aan de Pontweg nr 1 in Daknam. Het huis is gelegen naast Daknambrug, vlakbij de wachtsteiger en is eigendom van W&Z terwijl de oude thuishaven in Wachtebeke moest gehuurd worden.

Hun nieuwe onderkomen wordt momenteel nog opgefrist.

Voor de pleziervaarder veranderd er niets, het blokvaartschema blijft zoals het was. De brugwachter van dienst komt zelf ter plaatse om te kijken of er iemand aan de wachtsteiger ligt.

Zorg er voor dat je tijdig voor de brug ligt.

Er kan natuurlijk ook vooraf contact opgenomen worden via tel 0476/209584, theoretisch ook op VHF 20.

TOERVAREN MET WATERSPORT MOERVAART Zeker, we zijn er ons van bewust, het lijkt ver weg maar de tijd gaat zo vlug.

Voor we het goed en wel beseffen zijn we half september. Naar jaarlijkse gewoonte wordt een tweedaagse nazomerse clubtoervaart georganiseerd, vorig jaar was Portus Ganda de bestemming, dit jaar gaan we naar Lokeren. Op het achterblad vind je alle informatie.

4

VPF Nieuws

GENT

GOEDKOOP OVERNACHTEN Het is misschien oud nieuws, eerder zelfs een herinnering. Met onze VPF lidkaart kunnen we in heel wat havens aan een goedkoop tarief overnachten.

Uiteraard zijn er de alom gekende federatiehavens waar 2 nachten aan halve prijs gerekend worden: Gent Lindenlei en Ketelvest in het centrum op de Leie.

Brugge Coupure midden in het oude Brugge.

Lier op het Netekanaal, vanf heden uitgerust met een nieuw sanitair blok.

Oudenaarde is tegenwoordig ook een federatiehaven waar 2 dagen aan half tarief gerekend wordt.

BRUGGE

Verder zijn er enkele havens die niet bij de VPF zijn aangesloten maar waar wel de korting wordt gegeven. Deze havens noemen we Geassocieerde havens: Westhoek Marina in Nieuwpoort (op de Plassendalevaart net voor de St Jorissluis).

Jachthaven Veurne.

Haven Sint- Job op het Kanaal Dessel – Schoten.

Port de plaisance d’Ath op de Dender.

Duinkerke , meer gegevens over deze laatste in Kanaal 77 uitgave juli.

Zoals we reeds lang weten kan je van korting op je overnachtingen genieten in de havens die bij de VPF zijn aangesloten volgens het wederkerigheidsysteem vermeld in het VPF Vademecum.

Weet ook dat je als lid van Watersport Moervaart nog steeds 2 dagen gratis kan overnachtingen (excl elektra) bij de Yacht-Club de la Haute Sambre in Landelies op de Bovensamber.

VPF SLUITEN VAARSEIZOEN Tijdens het laatste weekend van september organiseert de VPF traditioneel het sluiten vaarseizoen. Hiervoor wordt telkens een locatie gezocht waar iets te beleven valt, ook al zit het weer misschien wat tegen.

Dit jaar zijn we welkom in Klein Willebroek bij de KWYK (Klein Willebroek Yacht Club).

Een programma is nog niet gekend, maar dat het opnieuw een schot in de roos zal zijn staat buiten kijf.

Zodra hierover meer bekend is zal dit zonder twijfel bekend gemaakt worden via sociale media. Op de website van de VPF www.vpf.be en op onze eigenste blog zal u het programma kunnen terugvinden.

PRETTIGE VAKANTIE

PRETTIGE VAKANTIE

PRETTIGE VAKANTIE

PRETTIGE VAKANTIE

PRETTIGE VAKANTIE

5

VOOR U

GELEZEN of GEHOORD!

Gebundeld door Abel Van de Velde

Het vaarseizoen voor de pleziervaart is intussen goed aan de gang. Voor de meesten onder ons begint de vakantieperiode. In deze rubriek willen we dit keer vooral graag wat extra informatie meegeven in verband met enkele knelpunten op onze waterwegen.

Doorvaart van Brugge, aangepaste regeling!

De doortocht van Brugge is sinds jaar en dag een probleemkwestie voor zowel de beroeps-, de pleziervaart en het wegverkeer. Met regelmaat wordt gesleuteld om een voor iedereen aanvaardbare oplossing te vinden.

Er werd in het voorjaar een evaluatie opgemaakt waaruit onderstaande aangepaste regeling voortsproot.

Voor de -

kunstwerken in de doortocht van Brugge vanaf de Steenbruggebrug tot de Scheepsdalebrug geldt een sperperiode: Van maandag tot vrijdag van 7.30 uur tot 8.30 uur en van 16.30 uur tot 17.30 uur.

Op woensdag tijdens schooldagen van 11.50 uur tot 12.30 uur , niet in juli en augustus.

De Moerbruggebrug wordt niet bediend van maandag tot vrijdag van 7.30 uur tot 8.30 uur.

De Katelijnepoort- en Gentpoortbrug, evenals de Warande- en Krakelebrug worden niet tegelijkertijd bediend.

In periodes van droogte of wateroverlast kunnen er extra beperkingen opgelegd worden.

Specifieke beperkingen voor de pleziervaart: De kunstwerken in de doortocht van Brugge worden van maandag tot vrijdag voor de pleziervaart alleen niet bediend. De pleziervaartuigen dienen dan te wachten tot het kunstwerk voor de beroepsvaart bediend wordt.

-

BEHALVE WANNEER: Er geen schip de Moerbruggebrug of de Nieuwegebrug binnen de 2 uur zal bereiken.

Of de vorige bediening van het kunstwerk minstens 2 uur voordien gebeurde. Bovendien wordt maximaal rekening gehouden dat er zich geen bussen van de Lijn in de onmiddellijke nabijheid van de betrokken brug bevinden.

BIJKOMENDE BEDIENINGEN EN RICHTLIJNEN VOOR DE PLEZIERVAART PLEZIERVAART:: a) Vanuit Gent richting Brugge: Maximale wachttijd van 1 uur aan Moerbruggebrug.

Vervolgens gegroepeerde doorvaart aan Steenbruggebrug. b) Vanuit de Flandria jachthaven (Brugge) richting kust: Een gegroepeerde bediening om 09.00 uur aan de Katelijnepoortbrug waarna daaropvolgend in konvooi wordt gevaren richting Kust (Oostende). De jachtjes uit de Coupure haven varen mee in het konvooi.

Voor zij die dienen te wachten is er een wachtsteiger aan de Katelijnepoortbrug. c) Vanuit kust richting Brugge: Geen beperking van doorvaart aan Nieuwegebrug.

Een gegroepeerde bediening om 14.00 uur aan de Scheepsdalebrug waarna daaropvolgend in konvooi wordt gevaren richting Brugge en Gent. d) Vanuit Brugge richting Gent: Een gegroepeerde bediening om 09.30 uur aan de Gentpoortbrug waarna daaropvolgend in konvooi wordt gevaren richting Gent.�

GROTE GROEPEN PLEZIERVAARTUIGEN (MEER DAN 6 BOTEN) HEBBEN (BEHOUDENS DE HOGE HOGER R VERNOEMDE SPERTIJDEN) ALTIJD VRIJE DOORVAART ZONDER WACHTTIJDEN. DE PLEZIERVAARDERS WORDEN VERZOCHT ZOVEEL MOGELIJK GEZAMENLIJK TE VERTREKKEN EN AAN DE BRUGGEN KORT OP ELKAAR AAN TE SLUITEN.

6

TER HERINNERING: Bediening op Kanaal Plassendale – Nieuwpoort Het werd vroeger reeds meegedeeld, ook hier zijn aanpassingen in het bedieningspatroon. Vroeger reed een brugwachter mee om volgens het blokvaartschema de sluis en 6 bruggen op het kanaal te bedienen. Tegenwoordig worden deze vanuit de centrale post in Plassendale op afstand bediend.

20

Op het Kanaal van Brugge naar Oostende worden ook de fietsbrug in Stahlille en de Nieuwegebrug vanuit de centrale Plassendale bediend. Oproepen op VHF 20.

Kanaal Nieuwpoort - Veurne De Florizoonebrug in Wulpen wordt vanaf heden bediend via een mobiele ploeg vanuit Veurne. Wachttijden zijn mogelijk.

Voor bediening contact opnemen met de Nieuwpoortsluis in Veurne via VHF 20 of het tel. nummer 058/311004.

Leie, doorvaart Kortrijk

10

Op de Leie in Kortrijk worden de seinlichten niet meer bediend. Schepen die breder zijn dan 9.6 meter moeten via marifoonkanaal 10 afspreken waar ze andere beroepsvaartschepen zullen kruisen.

Pleziervaartuigen kunnen onbelemmerd door.

We raden aan om je toch te melden op kanaal 10 net voor je de passage door Kortrijk aanvangt, uiteraard met het gegeven dat het een motorjachtje betreft en dat je in de op- of afvaart bent.

Baat het niet, dan schaadt het niet! Maar we hebben toch liever dat die grote kerels weten dat we er ook ronddobberen.

Terneuzen De voorbereidende werkzaamheden aan de nieuwe zeesluis in Terneuzen zijn gestart. We raden pleziervaarders aan om zoveel als mogelijk het sluizencomplex in Terneuzen te vermijden tijdens de werken. Deze zullen duren tot 2022, doorvaart blijft mogelijk maar wachttijden zullen een zekerheid zijn. We trachten zo goed als mogelijk de situatie op te volgen.

7

Stuwen op de Dender In het verleden heeft W&Z al verschillende maatregelen genomen om de Dender te beheersen. Een evolutie die niet stilstaat.

Door het project ‘Stuwen op de Dender’ wordt het risico op wateroverlast in het Denderbekken in de toekomst drastisch verkleind. Stuwen zorgen ervoor dat het waterpeil van de Dender kan worden geregeld. Ze zijn cruciaal om op een gecontroleerde manier het water van de Dender af te voeren en zo overstromingen te voorkomen. Daarnaast zorgen ze er ook voor dat er steeds voldoende waterdiepte is voor de scheepvaart. Tussen de bron in Ath en de monding in Dendermonde bevinden zich veertien stuwen, waarvan acht op Vlaams grondgebied. De Vlaamse stuwen op de Dender zijn echter sterk verouderd en aan renovatie toe. De stuw van Dendermonde werd al gerenoveerd in 2012. Nu zijn de stuwen van Geraardsbergen, Idegem, Pollare, Denderleeuw, Aalst en Denderbelle aan de beurt. De stuw van Teralfene wordt afgeschaft en zal gesloopt worden.

In Aalst en Denderbelle zullen nieuwe sluizen gebouwd worden voor schepen tot 1350 ton, of zoals gezegd en geschreven ‘klasse IV’ (schepen tot 85 meter)

Werkzaamheden in Aalst en Geraardsbergen reeds opgestart

AALST

GERAARDSBERGEN

In Aalst werd de officiële aftrap gegeven aan de werken voor de bouw van een nieuwe sluis met stuw op de Dender. Die passen in de opwaardering van de rivier. De oude stuw en sluis in Aalst worden volledig vervangen. Het nieuwe complex komt een kilometer verder te liggen, voorbij de Zeebergbrug. Door de komst van de nieuwe stuw zal het waterpeil van de Dender tussen de huidige en de nieuwe stuw dalen, waardoor de bodem verlaagd en de oever aangepast moet worden. Naast de stuw en sluis komt een nieuw bedieningsgebouw met een uniek uitkijkplatform. Er komt ook een nieuwe fietsers- en voetgangersbrug. Een vispassage maakt het vissen makkelijker om langs de stuw en de sluis te zwemmen.

In het centrum van Geraardsbergen worden de stuwen, het dienstgebouw en de omgeving vernieuwd. De afvoercapaciteit van de nieuwe stuw zal groter zijn. Er komt ook een vistrap en de sluis wordt aangepast, die krijgt elektromechanische sluisdeuren. Bij de vernieuwing wordt veel aandacht besteed aan de erfgoedwaarde van de site. Zowel de sluis als beide stuwen blijven behouden omdat deze beschermd zijn als monument.

Archeologen maken dankbaar gebruik van het moment om oude fundaties van watermolens en versterkte nederzettingen te onderzoeken die door de graafwerken bloot komen te liggen.

Wat betreft de werkzaamheden op de Dender, die nog zeker verschillende jaren zullen aanslepen, kunnen zich regelmatig tijdelijke stremmingen voordoen.

Bij het ter perse gaan van uw clubblad staan geen stremmingen genoteerd op de scheepvaartberichten.

Wie de Dender wil bevaren kan zich best vooraf informeren. Hiervoor zijn verschillende mogelijkheden: -

Vraag bij de sluismeester in Dendermonde om de stand van zaken.

Kijk op de recente scheepvaartberichten op http://nts.flaris.be/default.aspx?KL=nl&BW=H Kijk op de VPF website onder de rubriek WATER & Co / vaarberichten.

Hou er ook rekening mee dat op de Waalse Dender geen bediening is tijdens het weekend wegens personeelstekort.

8

KANAAL IN BEELD:

Het Kanaal Dessel- Turnhout- Schoten

TIP voor een TRIP In 2016 verjaart de Vaart Het kanaal Dessel- TurnhoutSchoten is dit jaar respectievelijk 142 (voor het jongste gedeelte: Sint-Lenaarts-Schoten), 150 (Turnhout-Sint-Lenaarts) en 170 (Dessel-Turnhout) jaar oud.

De Vaart bestaat dus voor het overgrote gedeelte 150 of 170 jaar. Dit wordt gevierd met de tien gemeenten die langs het kanaal liggen.

Bron: devaartverjaart

Dessel, Retie, Arendonk, Ravels, Oud-Turnhout, Turnhout, Beerse, Rijkevorsel, Brecht en Schoten slaan de handen in elkaar.

Verschillende activiteiten en tentoonstellingen worden tijdens de vakantieperiode langs het kanaal op poten gezet.

OVER HET KANAAL Het Kanaal is één van de 7 Kempische kanalen, maar niet het oudste. Dat is de Zuid Willemsvaart dat nog gegraven werd in de Hollandse periode (1826).

De ‘Schotense vaart’ vormt de verbinding tussen Antwerpen en het kanaal Bocholt-Herentals. Je vaart door de mooiste stukken van het Kempische land. Het is een natuurgebied met bossen en nauwelijks wegen in de buurt.

In 1845 startten de graafwerken in Dessel. Het kanaal werd volledig met de hand uitgegraven. Paard en kar voerden de gronden af. Duizenden arbeiders waren van ’s morgens tot ’s avonds laat in de weer met kruiwagens en spades. Ze kwamen uit de omliggende dorpen, maar ook van ver daarbuiten.

De Kempen waren een achtergesteld gebied met een grote werkloosheid. Het uitgraven van het kanaal kwam goed gelegen.

Na 4 maanden graven was men al 7 km ver.

Toch duurde het bijna 30 jaar om de ganse afstand Dessel - Schoten uit te graven.

EEN KANAAL DOOR DE KEMPEN In 1843 stelde de Belgische Staat ingenieur Ulrich Kümmer, de directeur van Bruggen en Wegen in Limburg, aan om een plan uit te tekenen voor de kanalisatie van de Kempen. Een ingenieus netwerk van kanalen en wateringen zou de onvruchtbare Kempen moeten bevloeien en landbouw mogelijk maken.

Kümmer kon zijn plan helaas niet volledig waarmaken. Het debiet van het kanaal bleek te laag om de arme gronden voldoende te irrigeren.

Al was het plan slechts gedeeltelijk geslaagd, toch had de aanleg van het kanaal een grote impact op de ontwikkeling en het uitzicht van de Kempen.

Zo stootte men op het traject tussen Ravels en Brecht bij het graven op dikke kleilagen. De baksteennijverheid, die in de Kempen al gedurende eeuwen op kleine schaal beoefend werd, kwam hierdoor helemaal tot bloei. Langs de oevers van het kanaal schoten de steenbakkerijen als paddenstoelen uit de grond. Samen met de cementfabrieken en de pannenfabrieken zorgden zij voor extra werkgelegenheid in de regio. In Arendonk vestigde zich zelfs één van de eerste dynamietfabrieken ter wereld.

9

DE KEMPENAAR Samen met andere grondstoffen werd ook stadsmest aangevoerd zodat de landbouw er voordeel bij had.

De Belgische Boerenbond had tijdens het interbellum een depot in Turnhout. Verder ontstonden er maalderijen, brouwerijen en firma’s in allerhande bouwmaterialen die allen gebruik maakten van het kanaal als transportweg.

Het transport op de vaart gebeurde met Kempenaars, een type schip dat speciaal ontwikkeld werd voor de Kempense kanalen. Een originele kempenaar is 50 meter lang en 6,60 meter breed.

De eerste kempenaars waren ijzeren sleepschepen die getrokken werden door ketsers (typische naam voor de scheepsjagers). Het had een rondgebouwd voorschip en een spits achterschip met overhangend hek, waar zich de stuurbak bevond met een groot horizontaal stuurwiel. De brug was niet overdekt.

Daarvoor bevond zich de schipperswoning bestaande uit een roef voor de salon en slaapplaatsen met bovendeks de keuken die als dagelijkse leefruimte dienst deed. Het schutten van de sleepschepen dat aanvankelijk met jaagpaarden vlot verliep werd met de komst van de sleepboot een tijdrovende bezigheid.

Sleepschip en sleepboot pasten namelijk niet samen in de sluis. Eerst werd de sleepboot boven of beneden de sluis gevaren en daar vastgemaakt. Vervolgens moest het schip worden binnengelierd. Dit gebeurde met een lierdraad welke in de sluis op één van de palen werd vastgezet.

Veel Belgische sleepschepen werden in de vijftiger jaren, mede dankzij financiële hulp van de Belgische overheid, gemotoriseerd. Er varen nog heel wat vooroorlogse kempenaars rond, het bouwjaar staat soms op de spiegel vermeld.

WERELDOORLOGEN LANGS HET KANAAL Tijdens de wereldoorlogen speelde het kanaal opnieuw een prominente rol. Een waterweg is immers per definitie een moeilijk te passeren grens.

Tijdens WOI werden de bruggen door de Duitsers bezet om een mogelijke geallieerde inval vanuit Nederland tegen te houden en om de smokkel tegen te gaan. In de streek werd immers enorm veel gesmokkeld vanuit Nederland (o.a. boter, jenever, koeien) en in de andere richting trachtten mensen naar Nederland te vluchten.

Om deze smokkel en in het bijzonder de vlucht naar Nederland tegen te gaan, plaatste de Duitse bezetter vanaf 1915 een elektrische draadversperring, die omwille van de vele slachtoffers al snel de naam ‘dodendraad’ kreeg. Deze versperring volgde in grote lijnen de Belgisch-Nederlandse grens en liep door tot Het Zwin. Tussen Dessel en Ravels volgde de draad voor een stuk de loop van het kanaal.

Aan het einde van de Eerste Wereldoorlog legde de Duitse bezetter een bunkerlinie aan om een mogelijke aanval vanuit Nederland af te weren. De linie werd in 1917 gerealiseerd. Toen waren de machtsverhoudingen echter al zo gekeerd dat de bunkerlinie niet meer in gebruik werd genomen door de bezetter, later wel door de Belgen.

10

Ketsers in de riemen Bailybrug in opbouw

Nieuw centraal bedieningsgebouw

Ook tijdens de Tweede Wereldoorlog was het kanaal een verdedigingslinie. Bij de inval van de Duitsers werden de bruggen opgeblazen en verschansten de Belgische troepen zich achter het kanaal. Na hevige gevechten konden de Duitse troepen het kanaal oversteken.

Eind september 1944 arriveerden Britse en Canadese geallieerden aan de vaart. Ze slaagden er in om op verschillende plaatsen baileybruggen aan te leggen waarna de Noorderkempen, en bij uitbreiding Nederland, bevrijd konden worden.

MOEIZAAM HERSTEL NA DE OORLOG Na de oorlog daalde het belang van het kanaal.

Beton begon stilaan de baksteen als bouwmateriaal te verdringen. De eerder kleinschalige bedrijven konden die ommekeer niet aan.

Het kanaal ondervond ook steeds meer concurrentie van andere transportmogelijkheden. Het Albertkanaal, dat net na de tweede wereldoorlog in gebruik werd genomen, bood veel betere mogelijkheden voor grotere schepen en bovendien werden hoe langer hoe meer goederen over de weg en per spoor vervoerd.

RECREATIE OP EN LANGS DE VAART In tegenstelling tot de meeste gemeenten waar de recreatie aan de vaart eerder beperkt bleef, was in Schoten de recreatie uitgegroeid tot een commerciële sector. Tijdens het interbellum werden er langs de dijk luxueuze hotels gebouwd met ronkende namen als Wenduine, Westende, De Panne, …

Zij toverden de oevers van de vaart als het ware om in een zeedijk. Badgasten vanuit Antwerpen en omstreken, die zich geen vakantie aan de kust konden permitteren, kwamen met de tram tot aan de vaart. Vaak was de toestroom van badgasten zo groot, dat er een extra wagon moest aangepikt worden.

Na WOII was de glorie van de veerhuizen (zo werden die hotels in de volksmond genoemd) fel geminderd en kwamen de achterliggende campings meer in trek. Ook aan de overzijde van de vaart verscheen een strook met zwemgelegenheden, weekendhuisjes en de daarbij horende winkeltjes en cafeetjes.

Ook al is er vandaag de dag geen sprake meer van ”Schoten badstad”, toch is de recreatieve functie gebleven.

De vroegere jaagpaden zijn nu mooi aangelegde fiets- en wandelpaden. Terwijl er tot voor kort nog wel gezwommen werd, is dit vandaag verboden.

De pleziervaart heeft daarentegen wel een hoge vlucht genomen. De laatste jaren kwamen op meerdere plaatsen langs de vaart jachthavens. Zo werd de Nieuwe Kaai in Turnhout uitgebouwd tot een jachthaven waarrond zich nu een bruisend handelscentrum ontwikkelt. Andere rustige afmeermogelijkheden zijn te vinden bij ’t Gevaer in Oud Turnhout, bij Jachthaven Brecht, in St Job en in Retie.

BEZIENSWAARDIGHEDEN LANGS HET KANAAL De omgeving van Schoten is een mooi wandelgebied. Domein Vordenstein in de Kopstraat is een prachtig park met bos waarin zich nog reeën, uilen en roofvogels schuilhouden.

Brecht heeft een heel mooi dorpsplein en een gerestaureerde molen - één van de vier nog overgebleven kettingkruiers van Vlaanderen.

Van uit de haven in Turnhout kun je, onder leiding van een stadsgids, een uitstapje maken naar het begijnhof of het Kasteel van de hertogen van Brabant. Meer over de geschiedenis van de Kempen kom je te weten in het Taxandriamuseum.

Arendonk, het geboortedorp van Rik Van Steenbergen, is een groene gemeente van waaruit verschillende wandel- en fietsroutes starten. De Abdij van Postel is vlakbij en kan bezocht worden.

Ooit behoorde het Prinsenpark in Retie toe aan koning Leopold I. Vandaag is het een 215 hectaren groot groen domein met bewegwijzerde wandelpaden.

Prettige vaart in de Stille Kempen!

11 11

Met de TITINE naar

BERLIJN

Deel 4

Tekst & foto’s: Jeanine en Willy Vansteenkiste

Berlijn. Dinsdag 9 juli. Een weekje rond hotsen in de stad is genoeg geweest, ook al vinden we het allemaal best interessant. Gisteren werd alles op orde gebracht om de tocht verder te zetten.

De voorraadkasten puilen opnieuw uit, de watertank zit vol, de motor is gecheckt.

READY TO TAKE OFF! Maar we gaan nog niet naar huis, bijlange niet!

We komen niet elk jaar naar Berlijn, en nu we hier zijn, is het toch de bedoeling om een beetje in deze mooie waterrijke streek rond te toeren.

We vertrekken om 7:50 u op de Havel en varen richting Neue Schleuse Charlottenburg. We trekken dwars door Berlijn op de smalle Spree. Het is een drukte van jewelste, vooral passagiersboten varen af en aan. Het is uitkijken geblazen. Na de Mühlendamschleuse zijn we buiten het centrum en wordt het vaarwater breder en rustiger.

We hadden graag in Köpernick blijven liggen, maar nergens is een plaatsje te vinden. Er zit niets anders op dan verder te varen tot Schmöckwitz bij “Boothaus SILL”.

We maken om 13:45 u vast.

Het dorpje ligt op wandelafstand maar vooral op het achterdek genieten we van het mooie uitzicht en van de vele voorbij varende bootjes.

Woens Woensdag dag 10 juli Zoals vorige keer vermeld willen we graag naar de “Scharmützelsee”toe. Dat ligt ten zuidoosten van Berlijn vlakbij Frankfurt am Oder en de Poolse grens aan. Er wordt vandaag letterlijk van meer naar meer gevaren. Het Merengebied rond Berlijn is een Eldorado voor de toervaarder, de natuurliefhebber en watersportfanaten in het algemeen.

Een meer is in Duitsland een ‘see’, een zee daarentegen noemen ze hier een ‘meer’. Mijn pa heeft altijd al beweerd dat die Duitsers een eigenaardig trekje hebben, hij heeft weeral eens gelijk zeker? In elk geval zien we op onze kaart de Zeuthenersee – Seltenzugsee – Dahme Straabe – Bindower Flies – Dahme – Krimpnicksee - Krüpelsee – Dolgensee – Langersee – Sauwinkel – Wolzigersee en de Gröser Storkower See passeren. Gelukkig in klein lettertype, anders kunnen ze dit nooit op een vaarkaart kwijt. Er worden een 4 tal sluisjes overwonnen voor we vastmaken in Wendisch Rietz op de Scharmützelsee.

Het havengeld voor 2 nachten bedraagt 18 €. Een meevaller, want we bevinden ons in een toeristisch gebied.

We wandelen naar het dorpscentrum en kopen er in het infokantoor een plan van de Scharmützelsee voor amper 1 €. Zou die Poolse grens een invloed hebben op de prijzen?

12

’s Avonds proberen we het nog eens uit. We gaan eten op restaurant “Am Schilfhaus” vlak bij de jachthaven voor 29, 70 €.

Het is zeer lekker en verzorgd, en goedkoop.

Donderdag 11 juli Met de fiets rijden we door bosweggetjes langs het meer tot aan het schiereiland Dorf Saarow waar we, beschut onder de bomen voor de regen, schafttijd houden.

We zijn inmiddels op het verste punt van onze reis gekomen en dat laten we zomaar niet aan ons voorbijgaan. Er ligt in onze koelkast al enkele dagen een fles Champagne “Piper Heidseck”, die we kregen van Micheline en Peter, te smachten om geopend te worden. We ledigen die op het achterdek tot de bodem. Alle redenen zijn natuurlijk goed om een glaasje Champagne te drinken.

Moe van de fietstocht kruipen we vroeg onder de wol. Of zou het toch de romantiek van de omgeving zijn die zijn werk doet, aangesterkt door de champagne? Voor jullie een vraag, voor ons een weet!

Vrijdag 12 juli We vatten de terugweg aan. Om 8:45 u komen we reeds terug bij de eerste van de 4 sluisjes.

Aan de Dahme (vaarwater) willen we graag diesel tanken bij sportboottanklager REWE. Dit lukt niet, er kan enkel betaald worden met een Duitse bankkaart. VIVA EUROPA! Je houdt dit niet voor mogelijk.

Na 45 km maken we vast in Zeuthen, een jachthaven aan de Sellenzugsee.

Havengeld 9 € + 1,40 € elektriciteit. We wandelen nog naar het dorpje maar er is hier weinig te beleven.

Zaterdag 13 juli Willy vult ’s morgens eerst 2 bidons van onze reservediesel bij. Eerstdaags moeten we toch proberen om ergens te tanken. Als dat niet lukt weten we direct waarom nog steeds in het vaarreglement vermeld staat dat elk schip verplicht roeiriemen aan boord dient te hebben.

Als beloning haalt Jeanine broodjes en een lekker taartje bij de warme bakker.

Te Köpenick zien we een ‘tankstelle’ met een pomp aan de waterkant.

OEF! De roeispanen kunnen opnieuw van de inventaris geschrapt worden!

In het plaatselijke haventje van Köpenick meren we aan om 12:00 u, maar we kunnen niet blijven liggen want de plaats schijnt niet vrij te zijn en ze hebben geen andere ligplaats die groot genoeg is voor ons megajacht.

Aan de overkant van het water is Jachthaven “Aquaris”, ook gekenmerkt met een “Gelbe Welle”. Daar vinden we wel een mooie ligplaats, spijtig genoeg is er geen douche. Maar geen geklaag, we hebben een ligplaats en een volle tank. Fräulein de havenmeesteres (Regina) heeft het niet enkel druk met de bezoekende pleziervaarders, ze verhuurt ook kleine motorbootjes aan

Die Gelbe Welle (de gele golf) Dit zijn informatiepanelen die opgesteld zijn bij afmeerplaatsen voor de pleziervaart. Waar zo’n bord staat zijn voorzieningen voor passanten, al dan niet tegen betaling.

Onder het teken van de gele golf is de naam van de jachthaven of van de gemeente te zien en zijn pictogrammen aangebracht met de voorzieningen in de haven of nabije omgeving.

Let wel op, sommige borden zijn bedoeld voor kano’s, ook dit staat vermeld op het bord.

dagjestoeristen en leidt een charterbedrijf.

Op het terras met zicht op de Muggelsee drinken we een grote Duitse pint, het kan niet elke dag Champagne zijn.

Köpenick ligt aan de samenvloeiing van de Dahme en de Spree en zou het grootste district zijn bij Berlijn. Het is een gezellige stad in een buitengewoon groene omgeving. Het heeft een rijke geschiedenis, veel restaurants, een eiland met een kasteel in renaissancestijl en een mooi rathaus (stadhuis) waar de als ‘Hauptmann’ vermomde schoenmaker de honneurs waarneemt (bronzen standbeeld).

Zondag 14 juli Willy haalt vandaag de broodjes, jammerlijk zonder taartjes deze keer.

We zijn vlug in Berlijn en maken vast in het centrum bij de Georges Marshall Brucke aan de kaaimuur op de Spree. Hier mogen we 24 u gratis liggen, het is er wel onrustig vanwege de vele rondvaartboten.

13

De Berlijnse Muur (1961-1989) De Berlijnse Muur, onderdeel van het ijzeren gordijn die het communistische Oostblok van het vrije Westen scheidde, is hét symbool van de tweedeling van Duitsland in de tijd van de Koude Oorlog. De 45,3 kilometer lange muur heeft ruim 28 jaar lang de bewoners uit Westen Oost-Berlijn van elkaar gescheiden. De muur was vooral bedoeld om te voorkomen dat inwoners uit Oost-Duitsland konden vluchten naar het westen.

Op 9 november 1989 maakt DDRpoliticus Günter Schabowski tijdens een persconferentie bekend dat de DDR haar grenzen zal openen. Als een journalist hem vraagt wanneer het vrije reizen van kracht wordt, antwoordt hij: “Sofort, unverzüglich” (onmiddellijk). Oost-Duitsers trekken hierop massaal naar de Berlijnse Muur. Voor de grenswachten kwam het bericht als een verrassing. Enige tijd wisten ze dan ook niet wat ze moesten doen. Uiteindelijk openen ze de poorten. Een groot volksfeest barst los. De Val van de muur is een feit. Vele Oost-Duitsers hakken stukken uit de muur die hen jarenlang heeft gescheiden van vrienden en familie in het westen.

Met de U bahn van Bahnhof Friederichstrasse sjezen we naar “East side Gallery”. Daar staat nog een flink stuk van de Berlijnse Muur, evenwijdig met de Spree. Na die Wende in december ‘89 hebben 118 kunstenaars dat stuk façade beschilderd en omgetoverd tot een kunstwerk dat heel wat bekijks heeft. Dit deel van de Berlijnse Muur is het bekendste en het langste nog intacte deel (1316 meter). Het is ook de langste openluchtgalerie ter wereld.

In de late namiddag slenteren we nog door de Friederichstrasse tot aan de Joodse Synagoge en keren langs het Montbijou park en de Spree terug naar de boot.

In Berlijn heb je nooit alles gezien.

Maandag 15 juli Om 7:45 u verlaten we onze onrustige ligplaats. Het wordt stilaan tijd om de terugtocht aan te vatten. We doen de nodige inkopen en maken schoon schip. De terugweg is gelijklopend als de heenreis. We lassen, op aanraden van Duitse toervaarders die het gebied kennen, enkele andere stopplaatsen in en maken nog een zijsprongetje naar Braunschweig.

Op 22 augustus komen we terug aan in Oudenburg, de plaats waar we bijna 3 maanden terug gestart zijn. We hebben 2837 km afgelegd en 306 vaaruren gedraaid.

Het was voor ons een onbekend gebied, maar zeker een aanrader. Wij maakten de keuze om zowel tijdens de heenreis als terugreis door het Mittelandkanaal te varen. Het is er absoluut mooi, maar het kanaal is recht en lang. Als alternatief zou je kunnen over de Eems en Elbe varen, maar dan ben je niet enkel van getijden afhankelijk, maar je moet vooral opletten met waterstanden die laag kunnen zijn.

We vinden het wel belangrijk om goed voorbereid op stap te gaan, voorzien van de juiste vaarkaarten en met wat basisinformatie bij de hand. Tijdens de reis vind je makkelijk extra informatie door met anderen in contact te komen of je kan in de toeristische kantoren terecht. Fietsen aan boord zijn voor ons onmisbaar En dan is er natuurlijk onze TITINE, een FIDEGO kruiser uit 1980, waar we blindelings op kunnen vertrouwen, zolang er mazoet in de tank zit natuurlijk.

We hopen dat ons reisverhaal anderen ertoe aanzet om ook op stap te gaan, al dan niet naar Berlijn.

Prettige vakantie, Willy & Jeanine TITINE 14

PINKSTERWEEKEND WACHTEBEKE

19de VPF Toervaartreünie 35 jaar Watersport Moervaart

EEN IMPRESSIE Dat deze bijeenkomst van pleziervaarders in Wachtebeke zoveel bijval zou krijgen, dat hadden we, ongeveer een jaar geleden, toen we op één van onze maandelijkse bestuursvergaderingen zaten te brainstormen over een mogelijk verjaardagsfeest, nooit kunnen vermoeden.

Dat we plotseling het licht zagen en ons afvroegen of we als kleine club konden een toervaartreünie organiseren, had er vooral ook mee te maken dat we anderen wilden laten kennismaken met onze prachtige Moervaart. En om eerlijk te zijn was het ook een beetje onze bedoeling om van het slechte imago af te raken, want Wachtebeke wordt in de wereld van de pleziervaarder in één woord uitgesproken met het botenkerkhof dat we allemaal kennen en waar we liever niets mee te maken hebben.

Hier, op de grens van het Meetjesland en het Waasland, hebben we ook goede dingen en mooie verenigingen.

Voor en na de reünie hebben heel wat jachtjes, die nog nooit de Moervaart hadden bezocht, verder gevaren tot Lokeren en waren verrast door de rust en schoonheid van de waterweg en zijn omgeving.

15

Ik wil het toch nog graag even kort hebben over Watersport Moervaart, en zijn geschiedenis.

35 jaar geleden, dat is eigenlijk nog niet zo heel lang terug, beslissen enkele bootbezitters die hier in Wachtebeke al verschillende jaren liggen afgemeerd, om zich te verenigen, in hoofdzaak om hun mooie en betaalbare ligplaatsen, toen nog individueel gehuurd bij de Scheldedienst, niet kwijt te raken aan het toen reeds bloeiende en groeiende VVW Mendonk. Die maakten toen furore met hun wereldberoemde waterskiploeg de Piranha’s. De bootbezitters in Wachtebeke waren bang dat het VVW zou geïnteresseerd zijn in een extra mooi gelegen uitvalbasis.

Onze huidige penningmeester Armand Derouck was in de eerste uren van de club reeds van de partij, maar we moeten eerlijk zijn, de voortrekkersrol werd gespeeld door onze eerste voorzitter, tegenwoordig ere-voorzitter, Marcel Buysse.

Marcel vervulde bijna 25 jaar de rol van manusje doet al, we zijn hem zeer erkentelijk voor al het bloed, zweet en tranen die hij ooit in de club heeft geïnvesteerd!

Zoals de meeste havens kende ook onze haven een gestage evolutie, maar de basisprincipes, die bleven: het pleziervaren toegankelijk houden voor iedereen, met andere woorden, de prijzen binnen de perken houden maar toch onze leden een degelijke, veilige en propere ligplaats verschaffen met een bescheiden accommodatie, aangepast aan de behoeften van onze leden. En ik denk dat we hierin naar behoren zijn geslaagd, althans, dat hopen we.

Onze meeste vaste ligplaatshouders blijven meestal tot ze hun scheepje verkopen of, zoals we reeds zoveel hebben meegemaakt, tot der dood. Zo goed is het in Wachtebeke.

De rust, de natuur en omgeving, het bijna geluidloos voorbijglijden van groepjes kano’s, een babbeltje met een fietser of de wandelaars van het Moervaartheem, het is onbetaalbaar.

Gedurende die 35 jaren hebben we heel wat markante figuren, legendarische schepen en bizarre verhalen de revue zien passeren.

16

Heel wat van die speciale gasten bevinden zich spijtig genoeg reeds op de eeuwige jachtvelden, toch willen we er enkele terug in herinnering brengen, een kleine greep uit de vele onvergetelijke individuen: We gaan terug naar de jaren ’80 met Dikke Pier, zijn echte naam weet ik niet meer, heb ik wellicht zelfs nooit gekend, maar we vroegen ons telkens af hoe hij in godsnaam door zijn kajuitdeurtje binnenkon.

Of Bobke, met zijn bijna zwart Bieke. Bieke was geen Afrikaanse schone maar een hondje, een Malthezerke. Na de dood van Bobke werd Bieke door Marc en Nadine geadopteerd en kreeg het een goeie wasbeurt, bleek het achteraf helemaal geen zwart exemplaar te zijn.

Cyrielleke met zijn Tina, het bootje kon warempel bijna alleen varen, Cyriel was zelden achter het stuurrad te vinden. Nochtans was hij altijd alleen aan boord, toch liep er zelden iets mis.

Herby van de Condor, een beer van een vent met een stem als een klok, hij kon zingen als een Argentijnse furie. Ooit trok hij met zijn schip op reis naar Denemarken, ontdekte er na zijn eerste pintje dat die veel meer kronen kostte dan guldens thuis en keerde stante pede terug naar Wachtebeke.

En dan hebben we nog onze betreurde havenmeester Albert, een specialleke tous court, maar met het hart op de juiste plaats en zeer hulpvaardig. We zijn ook hem veel dank verschuldigd voor zijn jarenlange inzet. Spijtig dat Albert de bijeenkomst niet meer kon meemaken.

Dat zijn er maar enkele, zo zijn er nog veel meer. Denk maar aan Freddy van Annie, Richard en Julienne, Leon, de pas overleden Desiré, Jan Focke… en nog zoveel meer.

Ook tussen de levenden zitten enkele speciale exemplaren, maar nu moeten we opletten wat we zeggen natuurlijk.

Niet zelden worden de eigenaars met de naam van hun schip aangesproken, tenzij dat schip een bijna onuitsprekelijke naam heeft. De Mouche, Criwi, de Garouth, Santorini, Barracuda, Angel, Popeye, Therry, de Lapis, Essex of den Eole zijn maar enkele voorbeelden uit heden en verleden.

We zagen schepen ei zo na zinken, ontploffen, uitbranden, in verval raken, maar stap na stap ook terug opgebouwd worden.

Het leven is een komen en een gaan.

We hebben trouwens tijdens de reünie opgemerkt dat veel van die bezoekers uit datzelfde exotische hout gesneden zijn, met evenveel verhalen, met een even rijke geschiedenis.

Zo zie je maar, we hebben niet alleen een club met een geschiedenis, maar vooral een met mensen, stuk voor stuk kleurrijke lieden met een verschillende achtergrond, een eigen karakter, met een uiteenlopende levensstijl, soms wel eens met een schuin kantje en ongelooflijk maar waar, niet zelden met jachtjes die hen bijna op het lijf gemaakt zijn. Een beetje zoals een hond op het baasje lijkt, zo kan je het vergelijken.

Onze bootjes zijn bijlange na geen megajachten, maar dat hoeft ook niet.

Juist deze mengelmoes maakt het spannend, haalt het menselijke in onze zogenaamde elitaire hobby naar boven en zorgt ervoor dat we ons blijven inzetten voor onze vereniging.

Zonder twijfel een vereniging met een toekomst, klaar voor de volgende 35 jaar.

Jef.

17

Haa‌‌.tjie

Tekst: Jef Beernaert

De pollen vliegen de laatste weken driftig in het rond, een donzige witte sluier strekt zich soms uit over de Moervaart. De pluisjes nestelen zich in alle gaatjes en blijven kleven in het spinnenrag dat onzichtbaar de mast heeft ingepalmd.

Als de zon lekker gaat schijnen doet hooikoorts weer zijn intrede! Het ene jaar krijg je al in februari last, terwijl dat een jaar later pas in juni is. Soms blijft het bij 3 keer niezen terwijl je een andere keer misschien wel ziek op bed ligt. Niemand zit te wachten op tranende ogen, een loopneus en niesbuien, je krijgt het gratis en voor niets.

Heb jij er ook last van? Je bent niet alleen. Dat is een schrale troost.

Gelukkig kan er wat tegen gedaan worden, de klachten zijn heel goed te verlichten. Als je het stuifmeelnieuws volgt in het weerbericht en er op tijd bij bent, is het zelfs te voorkomen.

Wat is hooikoorts?

Hooikoorts is een allergische reactie op het stuifmeel (pollen) van bloeiende grassen, struiken en bomen. Het afweermechanisme van je lichaam raakt door de pollen van slag waardoor je gaat niezen en tranende ogen krijgt.

18

Is hooikoorts te genezen?

Hooikoorts kan heel ambetant zijn, maar het kan geen kwaad. De klachten gaan altijd weer over zodra de pollen uit de lucht verdwenen zijn. Als het wat langer duurt kan een beschadiging van het neusslijmvlies optreden die iets moeilijker herstelt.

Hooikoorts is helaas niet te genezen. Wel kun je voorzorgsmaatregelen nemen om de klachten te voorkomen of te verminderen.

Wanneer duikt hooikoorts op?

Vroeger kwam hooikoorts vooral in de hooimaand juni voor, vandaar ook de naam, al heeft het niets met dat hooi te maken. Nu het klimaat in België steeds warmer en vochtiger wordt, breidt het hooikoortsseizoen zich steeds verder uit.

De pollen vliegen inmiddels van februari tot oktober door de lucht. Ben je allergisch voor stuifmeel van bomen, dan krijg je vooral in het voorjaar (februari, maart, april) klachten. Heb je een allergie voor stuifmeel van gras, dan krijg je later in het jaar (juni, juli) juist last.

Het kan ook zijn dat je het hele seizoen last hebt, af en toe een dagje is ook mogelijk. Ieder mens is weer anders.

Kenmerken van hooikoorts Pollen plagen de slijmvliezen van je neus en ogen en dat geeft de typische klachten van hooikoorts. De verschijnselen en symptomen lijken op die van een verkoudheid:

· · · · · ·

loopneus en wat later juist een verstopte neus niesbuien jeukende en tranende ogen gezwollen en rode ogen branderige keel zwaar hoofd

OPGELET! Sommige van die verschijnselen kunnen ook voorkomen op vele jachtjes na een avondje verbroederen!

Dan spreken we niet over hooikoorts maar van een kater!

Al met al is hooikoorts geen pretje. Veel mensen die aan hooikoorts lijden voelen zich daarom vaak moe en prikkelbaar.

Ook het concentratievermogen vermindert.

Tips bij hooikoorts Het beste wat je bij een allergie kunt doen, is het vermijden van de stof waar je allergisch voor bent. Bij hooikoorts zijn dat de pollen en gaat dat helaas niet zo gemakkelijk. De pollen zweven immers overal. Wel kun je proberen het contact met stuifmeel zoveel mogelijk te vermijden.

·

Tracht in je boot (of thuis) een luchtvochtigheid tussen de 40 à 60 % aan te houden. Dit houdt het neusslijmvlies vochtig. Een simpele vochtigheidsmeter (hygrometer) kan je reeds kopen vanaf 5 à 10 €.

·

Hou op warme, winderige dagen de pollen buiten, eventueel een vliegraam monteren doet al wonderen. Verlucht bij voorkeur vroeg in de morgen wanneer het buiten nog vochtig is.

·

Draag buiten een zonnebril om de ogen tegen stuifmeel te beschermen.

·

Op het platteland zijn meer pollen dan in steden of aan zee. Tracht op dagen waarop de weerman waarschuwt voor hooikoortspatiënten liever op open water, een meer of in een stad aan te meren. Een terrasje doen kan ook leuk zijn, of plan een uitstapje aan zee, daar is de concentratie aan pollen veel keer lager.

Voorkomen van pollen problemen Wist je dat als een allergische reactie eenmaal is ingezet, deze veel moeilijker te bestrijden is dan wanneer het lichaam al op de aanval is voorbereid? Het beste advies om veel hooikoortsleed te voorkomen, is dus op tijd beginnen met preventieve maatregelen, nog vóór de pollen toeslaan.

Hulp bij hooikoorts Wie langdurig last heeft van hooikoorts doet er goed aan een echte diagnose te laten doen bij een arts.

Meestal krijgt de patiënt dan kleine injecties met een minieme hoeveelheid van diverse pollen. Als een prik leidt tot een zwelling, is de patiënt blijkbaar allergisch voor die specifieke stof en kan de dokter de gepaste medicatie tegen die bepaalde allergie voorschrijven.

Toch zijn er veel middeltjes, neussprays, tabletten en oogdruppels, verkrijgbaar in de apotheek, de supermarkt of in de alternatieve geneeskunde zonder doktersvoorschrift. Sommige van die middeltjes helpen evenwel niet. Laat u vooraf informeren door bijvoorbeeld uw huisapotheker.

Preventief Nóg beter is het om de klachten aan te pakken met pollen tabletten voor je last krijgt. Bij gebruik op voorhand is het advies twee weken voor aanvang van de hooikoortsperiode met de inname te starten. Maar ook bij plotse klachten kun je pollen tabletten of neusspray gebruiken.

19

Deel 3 Tekst: Jef Beernaert

Een bewogen geschiedenis

BUITENBOORDMOTOREN In deel 2 bleven we op het Amerikaanse Continent met, in hoofdzaak, de baanbrekende vooroorlogse periode van de Evinrude motoren tot aan de tweede wereldbrand. We zien ons verplicht om terug te keren in de tijd tot pakweg 1912 willen we een realistisch beeld krijgen over de historie van de aanhangmotor. Want niet alleen in Amerika waren handige Harry’s aan het werk, ook in Europa. N Niet iet op z’n minst in het waterrijke Scandinavië Scandinavië,, waar vissers al vanouds nood hebben aan goede voortstuwingsinstallaties, werd duchtig gezocht naar verbeteringen.

En die kwamen er. Eerlijkheidshalve moeten we melden dat meestal het Evinrude ontwerp uit 1909 dienst deed als basis basis,, een bedri bedrijfszekere jfszekere motor die toen ‘en masse’ ingevoerd werd uit de USA USA..

Vooral de vissers maa maakkten er gretig gebruik van.

De vraag naar buitenboordmotoren in Zweden was zo groot dat leveranciers niet konden volgen. Haast vanzelfsprekend probeerden verschillende techneuten en bedrijfjes buitenboordmotoren te copieren en te verbeteren. Sommigen slaagden daar behoorlijk in, anderen helemaal niet. Er zijn er verbazingwekkend veel, maar we pikken er enkele uit waarvan sommigen hun stempel hebben gezet op de evolutie van de motor, zelfs tot vandaag.

ARCHIMEDES: De Balansmotor De twee Hult broers, Zweedse techniekers, zoons van een smid en eigenaar van een eigen constructiewerkplaats met de naam Archimedes, waren zoals bijna elke Zweed ook verwoede vissers. Ze kochten in 1912 de fameuze Evinrude buitenboordmotor. De ééncilinder voldeed niet aan hun verlangen. Hij maakte danig lawaai en trilde hevig als koning Albert tijdens zijn kroning. Ze vonden dat dit beter moest kunnen.

Zoals het toen niet ongewoon was bij ingenieurs gingen ze zelf aan de slag.

Ze knutselen een kleine tweecilinder boxermotor in elkaar en plaatsen het ding op het Evinrude staartstuk.

DE CONTRA- of BOXERMOTOR De luchtgekoelde boxermotor, zoals die in een 2 pk’tje of in de Volkswagen Kever zit, is geen uitvinding van de broers HULT en werd reeds heel vroeg als gasmotor in voertuigen gebruikt (zie foto). Evenmin is het, zoals velen denken, een slimmigheid van Ferdinand Porsche.

De zogenaamde Contra-Motor werd in 1896 door de fameuze Carl Benz uitgevonden.

Het principe van de motor, met de twee tegenoverliggende cilinders die elkaars krachten opvangen, heeft het voordeel dat de motorvibraties minimaal zijn.

De motor die door de broers Hult werd gemaakt is veel compacter dan die van Benz en draait, naar de toenmalige normen, zeer soepel.

Zij noemen hun motor de ‘Balansmotor’. Gedurende vele jaren produceerden ze types, van 2 tot 32 pk. In de jaren ’70 kwam hij opnieuw op de markt door Volvo Penta, echter ditmaal zonder groot succes.

20

PENTA Het wereldvermaarde PENTA is een hoofdstuk op zich waard.

Toch is het merk nauw verbonden aan Archimedes, dat lees je iets verder wel.

Voor het begin van Penta moeten we helemaal teruggaan naar 1868 toen Sköfde Gjuteri och Mekaniska Verkstad (vrij vertaald: gieterij en metaalbewerkingatelier in de gemeente Sköfde) werd opgericht. De productie ging van potten en pannen over boilers tot landbouwgereedschappen.

Net zoals we vandaag de evolutie kennen in elektronische hightech, waarop toekomstgerichte bedrijven gretig inspelen, was dat ruim 150 jaar geleden ook het geval. Toen was hightech voornamelijk te vinden in de evolutie van aandrijfsystemen, motoren en in de opkomende automobielsector. Vandaar dat jonge techneuten zich massaal op het nog onontgonnen gebied van de verbrandingsmotoren stortten.

De gieterij evolueerde ook mee in die tijdsgeest en werkte samen met het ontwerpbureau van Frits Egnell, die rond de eeuwwisseling zijn sporen verdiende in de Archimedes werkplaatsen.

De gieterij, die zich toen reeds had toegespitst op het maken van turbines voor waterkrachtcentrales, zou in 1907 een order binnenhalen voor het ontwerp en leveren van een petroleummotor voor testdoeleinden.

De befaamde B1 motor werd bij Egnell uitgetekend door Edvard Hubendick, een specialist wat verbrandingsmotoren betreft.

De naam Penta, (Penta betekent 5) verwijst naar de samenwerking van de 5 ontwerpers die aan de motor werkten.

De B1 was geen buitenboordmotor maar een stationair zwaargewicht met een vermogen van… 3pk!

De motorserie werd uitgebreid met twee-, drie- en viercilindermodellen, allemaal met een standaard motortoerental van 800 omwentelingen per minuut. Ze werden verkocht aan booteigenaren, brandweerdiensten, het leger en aan bedrijven.

De eerste wereldoorlog kwam er aan, gevolgd door een depressie. De verkoop daalde, de inkomsten vielen weg.

PENTA had het moeilijk en zocht een uitweg.

21

In de Archimedes fabriek werkte toen een zekere Karl-Axel Skarlünd, een jonge technieker die ook zijn ideeën had over motoren. Hij tekende een tweecilindermotor met de cilinders in lijn platliggend boven elkaar, zoals we ze nu kennen.

Met zijn ontwerp kreeg hij een onderscheiding van een toonaangevende Zweedse krant. Hij wou graag de motor in productie brengen bij zijn werkgever.

Archimedes had pas de balansmotor op de markt en was maar matig geïnteresseerd om weer een nieuwe motor te gaan testen.

Fritz Egnell, manager van het in moeilijkheden verkerende AB Pentaverken, had het allemaal gevolgd en nam contact op met Skarlünd om samen te werken. Penta betaalde de ontwikkelingskosten en verkreeg de rechten op de motor, Skarlünd kreeg zijn deel per verkochte motor, een faire deal.

De motor kwam in 1922 op de markt en zou ‘Penta U2’ gedoopt worden.

Een nieuw fenomeen was geboren.

Tegen 1929 werd de motor gemoderniseerd. Het tot dan toe gevaarlijk aanzwengelen van het vliegwiel werd vervangen door een starttouw. De naam veranderde naar Penta U21.

De motor startte gewillig en draaide rustig. Het was wereldwijd een succes en hij werd tot 1963 gebouwd, weliswaar met af en toe de nodige moderniseringen. Geen enkele motor deed ooit beter.

In vele landen wordt nu nog gesproken over een PENTA als men buitenboordmotor bedoeld.

Vandaag is de U2 een zeer beheerd object bij verzamelaars.

Penta beperkte zich niet enkel tot het bouwen van buitenboordmotoren. In 1925 kwam de vraag van kogellagerfabrikant SKF om een motor te ontwikkelen voor een nieuwe project. Ze werkten aan een limousine die de naam van een kogellager zou krijgen: VOLVO. Volvo betekent, ik rol. De eerste Volvo, de prachtige ÖV4, rolde van de band in het jaar 1927.

Volvo werd steeds belangrijker voor Penta. In 1935 kocht Volvo haar motorleverancier op. De bedrijfsnaam werd gewijzigd in Volvo Pentaverken. De buitenboordmotoren werden voorlopig nog onder de naam PENTA geproduceerd.

Penta had het tijdens de tweede oorlog en de jaren daarna opnieuw niet gemakkelijk om het hoofd boven water te houden, aangezien alle activiteiten bij Volvo waren gericht op de productie van auto's, trucks en bussen.

In de vijftiger jaren kwam de wederopstanding. In deze periode ontwikkelde het bedrijf zich tot een echt internationaal bedrijf met een uitgebreid netwerk van dealers over de hele wereld.

In 1954 kwamen ze met hun eerste turbodieselmotor op de proppen, een wereldpremière. De motorserie werd uitgebreid en een van de nieuwe producten was de MD 1 (Marine Diesel): een kleine eencilinder dieselmotor met directe brandstofinspuiting.

Deze was populair bij zeilers en in kleine vissersbootjes: puf .puf. puf… , iedereen kent het geluid van die motortjes.

1959 betekende een voorname doorbraak voor het bedrijf en voor de pleziervaart in zijn geheel. De Aquamatic werd uitgebracht in januari 1959 op de New York Boat Show.

De Aquamatic, tegenwoordig beter bekend als Z-drive, combineert het aandrijfsysteem van de buitenboordmotor, zonder roerwerk, gekoppeld aan een binnenboordmotor. Een volledig nieuw concept met veel vraagtekens, maar vooral door de concurrentie met argusogen bekeken.

22

De gedurfde gok van de Aquamatic werd een succes, ook op de belangrijke Amerikaanse markt.

De Aquamatic was voor Penta het eerste echt grote product in de zestiger jaren en het derde baanbrekende product, na de B1 en de U2, in haar geschiedenis. In Köping werd een nieuwe fabriek gebouwd om aan de vraag te kunnen voldoen.

De merknaam wordt nu definitief ‘VOLVO PENTA’ De vraag naar steeds grotere motoren, al dan niet gekoppeld aan de Aquamatic, bracht de productie van buitenboordmotoren op de achtergrond.

Toch worden in de jaren ’60 en ’70 nog enkele pogingen ondernomen om de productie nieuw leven in te blazen. Er volgen enkele overnames waaronder Archimedes en Crescent de belangrijkste zijn.

In 1975 komt de laatste serie VOLVO PENTA buitenboordmotoren van 4 pk tot 70 pk op de markt waaronder een viertaktmotor met een vermogen van 7,5 pk en een van 10 pk.

Doch, het marktoverwicht van weleer is er niet meer. Amerikaanse en vooral Japanse constructeurs nemen het voortouw met motoren die steeds maar zuiniger, rustiger, mooier en krachtiger worden.

In 1979 stopt de productie. Meer dan 500 werknemers kunnen op zoek naar een nieuwe job.

Volvo Penta is intussen opnieuw een zelfstandig bedrijf, los van de autoconstructeur.

Wat betreft binnenboordmotoren is Volvo Penta vandaag met voorsprong de nummer 1 met motoren zowel geschikt voor de pleziervaart, beroepsvaart als voor de industrie, verkrijgbaar vanaf 12 pk tot 900 pk, voorzien van alle denkbare aandrijfsystemen, al dan niet elektronisch gestuurd. Van rechtstreeks gekoppeld op de schroefas tot het revolutionaire IPOD. Maar dat is een ander verhaal.

23

EINDE TOERVAART 18 & 19 SEPTEMBER 2016 Op zaterdag 18 september vertrekken we met de brug van 8u15 richting Lokeren.

Geplande aankomst rond 11uur.

Om 14u wordt iedereen uitgenodigd op de markt waar een huifkar ons opwacht.

De paarden voeren ons 2 uur lang over groene wegen en door pittoreske plaatsjes.

Na de gezellige rit gaan we er gezamenlijk éénen drinken om het stof uit onze kelen te spoelen.

Ter gelegenheid van 35 jaar Watersport Moervaart wordt de huifkarrentocht gratis aangeboden aan onze leden.

De plaatsen in de huifkar zijn beperkt, vroeg inschrijven is de boodschap! ’s Avonds om 19u worden we verwacht in Dit is vrijblijvend.

Liefhebbers kunnen de verplaatsing per fiets maken (1,5 km).

Er is vervoer per wagen voorzien voor niet-fietsers.

Op zondagvoormiddag is er gewoontegetrouw rommelmarkt aan het station.

Leuk om er eens rond te kuieren.

In de namiddag varen we af om 15u.

Inschrijven kan tot 9 september op tel : 0475 24 20 73 Of per mail : marcennadine@skynet.be Deelnemen aan onze toervaart is GRATIS De Sutter Marc Uw Toerorganisator