Moervaart Magazine Oktober 2016

MOERVAART - magazine Driemaandelijks ledenblad van Watersport Moervaart vzw - Wachtebeke – Jaargang 34– Oktober 2016

Zonne-energie

Dender

Op toervaart

Afzendadres: Leeweg 4 – 9270 Laarne V.U. Beernaert Jef

Op cruise

P509300 Afgiftekantoor 9270, Laarne

TELEFOON TELEFOON

Het bestuur Beernaert Jef De Sutter Marc Van de Velde Abel De Rouck Armand Vanhouteghem Charles Verstaen Johny

0909369 36993 9372 72 0909355 35530304545 0909344 34459596060 0496 0496342 342479 479 0477 0477460 460983 983 0494 0494649 649381 381

Voorzitter Ondervoorzitter Secretaris Penningmeester Havenmeester Medewerker

Watersport Moervaart vzw of de uitgever zijn niet verantwoordelijk voor onjuiste, onvolledige of ontbrekende vermeldingen. Elkeen is verantwoordelijk voor zijn bijdrage Werkten mee aan dit blad: Abel Van de Velde Vera Hoogerwerf Marc De Sutter Eartha Dereuddre Jef Beernaert WAARVOOR DANK!

Redactieadres: LEEWEG 4 9270 LAARNE e-mail: watersport.moervaart@proximus.be

blog : watersportmoervaartnieuws.skynetblogs.be

INHOUD 4

Blz 3

Oktober 2016 Voorwoord

Blz 4 VPF Nieuws Blz 5 Voor u gelezen of gehoord Blz 9 Op cruise naar de Fjorden Blz 12 De Reep 9

Blz 13 Vaarlus: W’Beke-Dender-W’Beke Blz 20 Zonnepanelen op je boot Blz 24 Sluiten vaarseizoen, een impressie Blz 25 reisverslag: In het zog van…

13

24 2

25

EEN LACH - EEN TRAAN An Maes °1943 - +2016 An ‘Lapis’ Maes, echtgenote van Ignace De Beule, de flamboyante levensgenieter, de onvergetelijke, de moedige, is terug tussen de sterren.

Afscheid nemen van een dierbare doet pijn.

We wensen Ignace, hun kinderen en kleinkinderen veel sterkte toe in deze moeilijke tijden.

An, ook wij zullen af en toe eens naar boven kijken.

DE HERFST DOET ZIJN INTREDE Het vaarseizoen loopt intussen ten einde. De zomer begon eerder schoorvoetend maar bloeide toch open en kreeg een nazomer waar blijkbaar geen eind aan kwam. Vanaf 1 oktober worden de meeste kunstwerken tijdens het weekend niet meer bediend, heel wat ligplaatshouders maken hun jachtje klaar voor de komende barre dagen.

Uw bestuur maakt stilaan plannen om de rekeningen voor volgend seizoen op te maken. Naar jaarlijkse gewoonte mag je deze in de loop van november in de mailbox verwachten. Bij enkelen onder ons blijft dit de brievenbus.

Indien je intussen over een mailadres mocht beschikken, dan zouden we het op prijs stellen indien je ons hiervan op de hoogte brengt. Dit kan simpelweg door een mailtje te sturen naar watersport.moervaart@proximus.be Wij geven uw gegevens aan niemand door en gebruiken het enkel als werkmiddel voor de vereniging.

Vergeet niet om ook andere adresveranderingen door te geven aub.

Aan onze tarieven is niets veranderd vergeleken met vorige jaren.

Sympathiserend lidmaatschap W.M. 20 € Lidmaatschap VPF 15 € Lidmaatschap voor ligplaatshouders bij W.M. 40 € + 12 € per meter ligplaatslengte.

JAARLIJKSE BBQ Uitzonderlijk wordt dit jaar geen BBQ georganiseerd. Na het feestgedruis tijdens de VPF bijeenkomst in Wachtebeke vonden we dat nog meer feesten de gezondheid kon schaden.

Vanaf zaterdag 4 februari 2017 kan het wel weer. Dan vindt onze 36ste algemene vergadering plaats waarop ieder lid zal uitgenodigd worden.

BESTUURSLEDEN GEZOCHT Misschien lijkt het nog vroeg, maar ook de winter gaat snel. Uw bestuur is op zoek naar versterking. Een vereniging heeft nu eenmaal een bestuur nodig wil het levensvatbaar blijven. Wil je graag meewerken aan de toekomst van uw thuishaven, neem dan als de wiedeweerga contact op met een van onze bestuursleden. Vele handen maken het werk licht.

Denk niet te vlug dat het niets voor jou is. Eventueel kan je eens een vergadering meemaken, dan weet je hoe alles in z’n werk gaat. Uiteraard zijn zowel man als vrouw welkom rond de bestuurstafel! Leeftijd heeft geen belang.

3

EEN GAAN, EEN KOMEN Tijdens de grote vakantie is de Vagebond van Jan en Esmeralda Willemsen naar andere oorden vertrokken. Volgens eigen zeggen werd het onderhoud te zwaar en hebben ze de Vagebond verkocht.

Jan en Esmeralda blijven wel lid van Watersport Moervaart, we hopen ze regelmatig nog eens te kunnen begroeten.

Intussen ligt de YESTER van Joris en Hilde Cappaert reeds afgemeerd op ligplaats nr 24.

We begroeten ook graag Gilbert en José Vanbesien terug in Wachtebeke met DONICK. Noël en Ann D’hondt komen zich in de loop van volgend seizoen ook vervoegen.

Allen welkom in Wachtebeke bij Watersport Moervaart vzw

VPF NIEUWS LEDENVERGADERING VPF De jaarlijkse vergadering waarop alle VPF leden welkom zijn zal doorgaan op 3 december om 10 uur in het clubhuis van Yachtclub Driegoten, Kaaiplein 20, Hamme. Het is de bedoeling dat pleziervaarders die met een vraag of probleem zitten deze naar voor brengen. Een van de aanwezige collega’s weet misschien een antwoord op die vraag.

Vragen kunnen ook vooraf via mail gesteld worden: webmaster@vpf.be Er zal een gastspreker aanwezig zijn, maar het is ons nog niet bekend wie, noch het onderwerp. Dit zal binnenkort via een VPF nieuwsbrief bekendgemaakt worden naar zij die de digitale nieuwsbrief ontvangen.

Wens je de nieuwsbrieven ook te ontvangen in je mailbox en je bent nog niet ingeschreven, dan kan je hiervoor eenvoudig inschrijven via www.vpf.be/VPFnieuwsbrief Er wordt geen misbruik gemaakt van uw mailadres.

SLUITEN VAARSEIZOEN KLEIN WILLEBROEK Tijdens het laatste weekend van september was naar traditie een bijeenkomst gepland. Dit jaar waren we te gast bij de KWYK in Klein Willebroek. De opkomst was een ongezien succes, het clubhuis was veel te klein, gelukkig kon nog tijdig een tent opgezet worden en was het prachtig weer. Wachtebeke werd vertegenwoordigd door de Balou, TiKoyo en de camper van Marnix en Vera die we intussen MOBI noemen.

Het eetfestijn op vrijdagavond, verse frietjes met heerlijke mosselen, was om duimen en vingers af te likken.

Op zaterdagmorgen voeren we, gewapend met fiets, fototoestel en een goed humeur, met het veer naar Boom. We gingen er op zoek naar de BELGICA-werf in het gehucht Noeveren. Daar staat een replica in de steigers van het schip waarmee Adrien de Gerlache in 1897 vertrok naar Antarctica en er als eerste ooit, weliswaar uit bittere noodzaak, overwinterde.

Na een lekkere maaltijd in ’t Steencaycken, bevochtigd met een Belgica uit de fles, bezochten we in de namiddag het museum van de Boomse baksteen. Wie denkt hier in een muf kamertje van 5 m2 terecht te komen heeft het mis. Na de gegidste doortocht van de fameuze ringovens kregen we een natuurwandeling onder de voeten geschoven door de prachtige streek met de eindeloze kleiputten die intussen nieuwe bestemmingen kregen.

Meer hierover in KANAAL 77 van januari 2017.

4

vzw De Steenschuit is een sociaal georiënteerde organisatie in Boom. Al meer dan 20 jaar vangen ze er laaggeschoolde langdurig werkzoekenden op. Die krijgen een opleiding in arbeidsattituden en leren een aantal technische en sociale vaardigheden aan om de zelfredzaamheid te verhogen, om hen een kans te geven om op de arbeidsmarkt en in de samenleving te integreren. Om deze delicate doelgroep te blijven motiveren laten ze hen mee bouwen aan de New Belgica. Het gaat om een houten driemaster van 40 meter lengte, een replica van het historische poolschip waarmee onze landgenoot Adrien de Gerlache tussen 1897 en 1899 de eerste Zuidpoolpoolexpeditie ondernam.

HET WORDT GEEN IDENTIEKE REPLICA. De gebruikte technieken zijn modern en aangepast aan de gebruiken in de tegenwoordige houtbewerking.

Het schip zal ook volledig aangepast zijn aan de huidige eisen in de scheepvaart.

Wie aanwezig was kan bevestigen dat het geleverde werk er fantastisch uitziet, maar dat nog heel veel werk moet verzet worden eer het schip te water kan.

Een bewonderenswaardig huzarenwerk, we kijken reikhalzend uit naar het eindresultaat.

VOOR U

GELEZEN of GEHOORD!

Gebundeld door Abel Van de Velde

De schapen langs de Damse Vaart zijn terug van weggeweest

(bron W&Z)

Het gras langsheen de Damse Vaart moet onderhouden worden en schapen vormen een fraai alternatief voor luide machines. De inzet van een kudde schapen versterkt de pittoreske aantrekkingskracht van de Damse Vaart en kan nog meer natuurliefhebbers verleiden tot een bezoekje. Van 20 augustus tot midden oktober zullen 16 houtlanders weer hun goede werk doen langs de Damse Vaart.

Waterwegbeheerder WenZ, de beheerder van de Damse Vaart, liet vorig jaar al samen met de Provincie West-Vlaanderen een bermbeheersstudie uitvoeren. De studie wees uit dat een combinatie van mechanisch beheer en begrazing door een schaapskudde met herder de beste optie is om de oevers van deze waterweg te onderhouden.

Eigenaardig genoeg werd in 2015 beslist om het contract met de toenmalige schaapherder niet meer te verlengen. Naar verluid liepen de schapen soms op het fietspad en waren de kosten het dubbele in vergelijking met mechanisch maaien. Dat een waarschijnlijk dure studie daar verandering kan in brengen is fascinerend. Moet kunnen!? (redactie)

Boven-Zeeschelde Onderhoudsbaggerwerken Boven Wie al eens op de Boven-Zeeschelde komt weet dat hij aandacht moet hebben voor de verzanding in sommige bochten.

In augustus werd door W&Z gestart met onderhoudsbaggerwerken in het kader van het duurzaam beheerplan voor de Boven-Zeeschelde. De werken moeten, met respect voor de natuur, de bevaarbaarheid van de rivier verbeteren. Tegelijk onderzoekt W&Z met drie pilootprojecten hoe het de frequentie en omvang van de baggerwerken kan beperken.

Bocht Uitbergen

5

Onderhoudsplan voor twintig jaar Tot nu toe vonden baggerwerken pas plaats als W&Z of schippers lokale ondieptes in de rivier vaststelden.

Het duurzaam beheerplan voor de Boven-Zeeschelde brengt meer structuur in de onderhoudsbaggerwerken.

De Europees beschermde getijdennatuur krijgt daarbij de nodige ruimte. Om de ontwikkeling en instandhouding van de waardevolle slikken en schorren langs de Boven-Zeeschelde te vrijwaren, werkten experts van het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek mee aan het beheerplan.

Pilootprojecten Het onderhoud is gepland op de BovenZeeschelde tussen de Gentse Ringvaart en de monding van het Zeekanaal in Bornem. W&Z begint met baggeren ter hoogte van Rupelmonde. Vervolgens komen de zones richting Gent aan de beurt.

Gelijktijdig met de baggerwerken vinden er drie pilootprojecten plaats.

Met deze projecten onderzoekt W&Z hoe ze de omvang en frequentie van baggerwerken kan beperken.

In de bochten van Uitbergen en Wichelen verplaatst W&Z de verzanding van de binnenbocht naar diepere delen in de buitenbocht en tracht die in te kapselen.

Op die manier wil men de aanslibbing van de binnenbochten vertragen zodat er minder frequent gebaggerd moet worden.

In de zone Baasrode wordt een deel van de rivier opgehoogd om er een ecologisch waardevol watergebied te creĂŤren.

W&Z streeft ernaar om de baggerwerken af te ronden voor het volgende broedseizoen midden maart 2017. Daarna volgen er enkel nog occasionele baggerwerken.

Het duurzaam beheerplan is een eerste stap in het samengaan van scheepvaart en natuurdoelen.

Onbemande binnenvaart

(Bron de binnenvaartkrant)

Vlaanderen start een proefproject rond onbemande scheepvaart. Dat heeft Ben Weyts, Vlaams minister van mobiliteit, aangekondigd.

Het project wordt gedragen door de Vlaamse binnenvaartbeheerders W& Z en De Scheepvaart, de Universiteit Leuven en het Noorse bedrijf Marintek.

Een proefproject op de Schelde, het Zeekanaal en de Rupel moet duidelijk maken op welke manier onbemande schepen reageren op de diverse obstakels en situaties die tijdens een traject worden ontmoet.

Het Vlaamse project kan een Europese primeur worden. Voor de financiering dient echter nog gewacht te worden op de goedkeuring van de Europese autoriteiten.

RAVEN (Remote-controlled and Autonomous Vessels for European and National waters) Met het proefproject RAVEN zou een onbemand schip allerlei obstakels, zoals sluizen en bruggen van verschillende hoogte, zelfstandig moeten doen passeren.

Dankzij de autonome scheepvaart zouden de waterwegen nog beter kunnen worden benut.

Daarnaast zou de binnenvaart aantrekkelijker worden gemaakt voor transporteurs die op dit ogenblik nog voor het wegvervoer kiezen. Op die manier zou de druk op het wegvervoer verder worden verlaagd.

W&Z ziet twee belangrijke uitdagingen. Er moet bekeken worden op welke manier de kunstwerken kunnen worden overwonnen, maar ook de wetgeving dient aanpassingen te ondergaan om onbemande scheepvaart toe te laten.

6

Ik zoek een Job

Wanneer die stappen zijn genomen, zou het proefproject midden volgend jaar van start kunnen gaan.

Wie goed heeft gelezen heeft veel keren het woordje zou opgemerkt.

Zouden alle bruggen en sluizen ook automatisch en onbemand werken? Ook voor de pleziervaart?

Onbemande vaart: een gruwel of de werkelijkheid?

De technologie om onbemand te varen staat reeds zeer ver. Onbemand vliegen (drones) is reeds de gewoonste zaak van de wereld. Zelfs met onbemande (vracht)wagens zijn reeds proeven aan de gang.

De metro in Parijs rijdt grotendeels onbemand. Daar kijken we niet eens van op.

Naar alle waarschijnlijkheid is onbemande vaart de toekomst, maar het zal nog niet voor morgen zijn.

Misschien kunnen wij eens kijken of ons jachtje het kan zonder stuurman. Dat wordt pas genieten.

En wat dacht je van een onbemand vaartuig van SPN? Lijkt me ook leuk!

Enkele hersenspinsels: Wat doen we met al die schippers? Wie gaat de lijntjes beleggen in de sluizen? En veiligheid?

Aanpak van de wrakken op de Moervaart

(bron Inspraak Plus)

Het is niet enkel reeds jarenlang een doorn in het oog bij de rechtgeaarde toervaarder en misschien zelfs een spektakel voor de eenmalige passant en de voorbijfietsende toerist. Ook W&Z en de gemeente Wachtebeke zijn niet gelukkig met het zootje ongeregeld die reeds sinds jaar en dag samenhokt langs de mooie Moervaartoevers.

Gezamenlijk hebben ze reeds enige stappen ondernomen om het probleem aan te pakken.

Enkele wrakken werden in het voorjaar weggesleept. Intussen hebben we gemerkt dat sommigen daarvan terugkeerden op hun vertrouwde stek, dit zonder ogenschijnlijk grote veranderingen aan de staat van de ‘vaartuigen’. Toch zien we reeds enige verbetering in de situatie. Een grondige poetsbeurt is in vele gevallen reeds een goede aanzet.

Naar verluid wordt ernaar gestreefd om de eigenaars ertoe aan te zetten op vrijwillige basis, en waar nodig met enige zachte dwang, hun verwaarloosde schepen te verwijderen.

In een volgende fase zal gewerkt worden aan een afmeerplan. Hierin moet bepaald worden waar woonschepen mogen afmeren en welke plaatsen voor de pleziervaartuigen moeten voorzien worden.

Een uitbreiding van het aantal plaatsen is niet helemaal uitgesloten.

Hierbij is het de bedoeling dat ook de twee Wachtebeekse jachthavens, Yachtclub Langelede en Watersport Moervaart, zouden meewerken aan het afmeerplan.

Het Watersport Moervaart team is in elk geval klaar voor een constructieve samenwerking.

We houden jullie op de hoogte over de evolutie in dit dossier.

7

Richtlijnen voor gebruik tijdelijke sluis Harelbeke

(Bron W&Z)

In het kader van het project Seine-Schelde vernieuwt WenZ de sluis in Harelbeke. De nieuwe sluis wordt gebouwd op de locatie van de huidige sluis en zal in 2017 klaar zijn.

Ze wordt maar liefst 230 m lang en 12,5 m breed. Om hinder en stremmingen voor de scheepvaart tijdens de werken te beperken, is eerst een volwaardige tijdelijke sluis gebouwd.

Vanaf 23 juli moeten alle schepen door de tijdelijke sluis en moet je rekening houden met enkele veranderingen.

WACHTPLAATSEN Opwaarts kunnen schippers de bestaande wachtplaatsen op rechteroever blijven gebruiken. Afwaarts is de locatie van de wachtplaatsen normaal gezien tussen de Hogebrug en de sluis op rechteroever. Dit kan wijzigen afhankelijk van de vooruitgang van de werf.

IN- EN UITVAREN 1. Vanaf eind augustus 2016 wordt de oude sluis afgebroken en start de bouw van de nieuwe sluis op dezelfde locatie.

2. Tot ongeveer augustus 2017 moet iedereen de tijdelijke sluis gebruiken. Volg de scheepvaartseinen en de richtlijnen van de binnenvaartbegeleiders bij het binnenvaren van de tijdelijke sluis.

3. De tijdelijke stuwen voeren het water af waardoor er zuigkracht voelbaar is. Er wordt aangeraden om de boegschroef te gebruiken. Er staan palen voor de tijdelijke stuw.

BETONNEN DREMPEL In de tijdelijke sluis ligt een betonnen drempel. Blijf steeds afwaarts van de stopstreep om schade aan het schip te vermijden!

Oproep aan onze ligplaatshouders ligplaatshouders::

wees alert!

Herfst en winter staan voor de deur. Gewoontegetrouw een periode waarbij de jachtjes minder frequent bezocht worden. Het lijkt aangewezen om enkele voorzorgsmaatregelen te nemen teneinde onaangename verrassingen te vermijden.

- Sluit alles goed af. Controleer extra de gaskraan.

- Haal waardevolle voorwerpen van boord.

- Zorg ervoor dat binnenkijken moeilijk kan, leg niets in het zicht.

- Zorg voor lijnen in goede staat die goed belegd zijn.

- Geef voldoende speling om variabele waterstanden toe te laten.

- Beveilig de installaties tegen bevriezing.

- Wees alert met verwarming aan boord. Let hierbij ook op uw elektrisch verbruik.

- Geef aandacht aan vochtbestrijding en insijpelen van regenwater.

- Zorg dat uw schip er proper bijligt. Een onverzorgd schip trekt ongewenst bezoek aan.

- Kom regelmatig eens een kijkje nemen, en kijk ook eens bij de buurman.

Merkt u onregelmatigheden, verwittig havenmeester Charles, we zijn er u dankbaar voor!

8

Tekst: Vera Hoogerwerf Foto’s: Francine Bruggeman

OP CRUISE deel 1 RICHTING DE MOOISTE NOORSE FJORDEN Van donderdag 11 tot zondag 21 augustus 2016

Een verlangen wordt werkelijkheid

De Noorse fjorden bekijken wordt het beste ervaren van op het water. Dat is wat we al jaren horen van mensen die Noorwegen hebben bezocht. Een groot cruiseschip sprak ons niet aan, dat vertrekt meestal vanuit Hamburg of Amsterdam, dan hebben we er nog een dag busreis bovenop. Toen zagen we vorige winter een reclamefilmpje voor een groepsreis mede georganiseerd door de regionale TV zender AVS in samenwerking met All Ways Exclusieve Cruises uit Gent.

Een (klein?) cruiseschip met maximum 500 passagiers (80% Vlaamstalig) zou vanuit Zeebrugge vertrekken voor 11 dagen.

Samen met Johan, mijn jongste broer en schoonzus Francine woonden we de voorstelling van het gevarieerd reisprogramma bij.

We waren alle 4 meteen verkocht.

Fjorden: De Voorbereiding Het is voor Marnix en mijzelf de eerste keer dat we een cruise zullen meemaken. Meer nog, het is onze eerste keer op zee.

Onze maidentrip. De ontvangen reisbrochures zijn reeds beduimeld, we hebben ze vanbuiten geleerd. Goede vrienden proberen ons voor te lichten, ze vertellen ons sterke verhalen over torenhoge golven, stromingen en een zeker Kattegat.

Ze raden ons aan om ter voorbereiding zeker de film TITANIC eens goed te bekijken, desnoods twee maal.

Maar die hebben we al gezien.

Met de huidige opwarming van de aarde is er weinig kans dat we een ijsberg zullen ontmoeten.

Alhoewel, we varen naar het noorden??

We hebben trouwens nog andere noten te kraken.

Vooral vestimentaire noten!

Welke kleren moeten er mee, hebben we op dat schip een galajurk nodig?

Marnix met strikje? LEUK! En zal het ginder koud zijn of is het zomer zoals thuis, soms heet, soms nat?

We nemen maar van alles wat mee, en de reispillekes niet vergeten.

De wandelschoenen, scheermachine, tandenborstel, fototoestel,………….

Zijn smalle zeearmen tussen kliffen of hoge steile wanden die men vooral aantreft in Scandinavië, Nieuw-Zeeland, Patagonië en Antarctica.

Ze bevinden zich aan de kuststreken waar zich tijdens de quartaire ijstijd gletsjers gevormd hebben. Deze gletsjers hebben een vlakke ijsvallei uitgegraven.

Later, door de opwarming van het klimaat, zijn de gletsjers gesmolten en is het zeeniveau verhoogd.

Hierdoor overstroomde de vallei met zeewater.

De diepte van de fjorden bedraagt dikwijls meer dan 300 m. Ze kunnen een breedte bereiken van verschillende km en een lengte van meer dan 150 km. Indien men het water uit het fjord zou verwijderen krijgt men een vallei in U-vorm of een trogvallei.

De langste en diepste fjord van Noorwegen is de Sognefjord, met een diepte van meer dan 1.200 m en een lengte van 180km. (zie foto)

De weegschaal blijft eenzaam thuis.

En de fietsen mogen ook niet mee!

9

MotorVessel VOYAGER

bouwjaar 1990 - refit 2012 L 152,5 m Br 20 m 500 passagiers / 270 kajuiten

donderdag 11 augustus 2016 D-DAY

15u: Inscheping te Zeebrugge Het schip ligt er, en zoals gehoopt ziet ze er fantastisch uit.

Geen oude roestbak maar een hagelwitte… ‘Loveboat??’

Het inschepen verloopt super vlot, met weinig of geen controle.

Onze bagage wordt, terwijl we genieten van een late minilunch, keurig naar de kajuit gebracht die toch nog ruimer is dan verwacht. Nog een geluk!

7u30: De GSM- klok loopt 1u voor, onze smartphone blijkt tilt geslagen, de klok loopt plots 2u achter.

Ik voel me niet goed, totaal in zweet, wordt alsmaar slechter! Pilletje tegen reisziekte te laat ingenomen.

Resultaat is 2uur badkamer…

17u30: Algemene Reddingsoefening Verplicht door het Internationale Maritieme Recht moeten alle passagiers voor de afvaart deelnemen aan een zéér uitgebreide en langdurige noodprocedure.

Zouden ze daar ook de film met Di Caprio gezien hebben?

10u20: Terug het bed in! ALLEEN! In kajuit 3128 is de schommel iets minder hevig dan op dek 7.

Steward Rey brengt “apple and crackers” en “do not drink a lot of water” wordt me op het hart gedrukt.

HET WERKT.

19u : Voorzien vertrek naar Stavanger wordt uitgesteld.

Naar verluidt is er een motorisch mankement!?

LAP, dat begint al goed!!

We verkennen intussen het schip en kijken onderwijl uit naar ons verzamelstation voor noodgevallen. We weten nu dat we onze reddingsvesten, die zich in de kajuit bevinden, dienen mee te nemen wanneer het alarmsignaal weerklinkt.

Sirene in geval van gevaar: 7 korte en 1 lang toon…

Je ziet, we hebben goed opgelet.

20u30: Diner en nog steeds géén afvaart.

22u30: Voorstelling van het All Ways Team.

(Zouden die ook pampers verkopen?)

Nog steeds géén beweging in het schip merkbaar!

Je zou al voor minder op zenuwen zitten.

24u15: De M.V.Voyager vaart uit!!!

Met een diep grommende motor varen we de haven uit.

We staan wat verkleumd aan de reling en zien Zeebrugge verdwijnen in de nacht. Niemand zwaait ons uit.

En Neen, we hebben de zwemvestjes niet aangetrokken!

Vrijdag 12 augustus Speed: 16,4 kts, wind: 30-35 knots Om “knots” van te worden!

Onze eerste nacht op volle zee. Superdeining! Het schip slingert van stuurboord naar bakboord. Precies een reuze schommel, maar dan zijwaarts.

Werken die stabilisatoren wel?!

10

11u45: De door AVS aangeboden welkomstcocktail laat ik zusterlijk over aan Johan en Francine die vernemen dat 3/4 van de passagiers medicatie nodig hebben.

Gedeeld leed is halve smart.

In de gangen en traphall hangen plastiekzakjes klaar tussen de leuningen…

14u30: Voel me al stukken beter en we volgen samen de voordracht over Noorwegen door Patrick De Groote, een specialist in alles wat aardrijkskunde en toerisme betreft.

19u30.: Aperitief met kapitein Oleksandr Tkachuk met aansluitend het galadiner. (Dus toch?)

Ik ben op slag tiptop in orde.

Wat een man in uniform niet kan verwezenlijken, hé, hihi…

22u30: Show en dansmuziek.

Met wandelschoenen?

Dat bekijken we rustig zittend en zoeken daarna ons bedje op!

Zaterdag 13 augustus Stavanger, Noorwegen. Afstand: 514 mijl 9u50: De Voyager heeft de ruim 4u achterstand ingehaald. Na het afmeren vertrekken we onmiddellijk voor een bezoek aan een boerderij uit het ijzertijdperk die werd uitgegraven en deels gereconstrueerd door archeologen. Ze bestaat uit 2 huizen van elk 4 m lang.

De openhaarden bleven goed bewaard en zijn nog steeds in gebruik. Ten tijde van de Vikingen had de vrouw het daar voor het zeggen!

Is er veel veranderd ?!

De gidsen, in klederdracht eigen aan het tijdperk, begeleiden ons tijdens de demonstraties van oude ambachten.

18u: Het schip vertrekt vanuit het centrum en we worden van alle kanten uitgezwaaid. Leuk.

In het centrum van Stavanger houden we halt bij de imposante kathedraal uit de 12de eeuw, één van de weinige Noorse kathedralen die haar oorspronkelijke design heeft behouden.

Aansluitend maken we een wandeling door het oude Stavanger met haar meer dan 170 goed bewaarde en beschermde witte houten huizen uit de 18de -19de eeuw met pareltjes van verzorgde bloemrijke minituintjes. De geplaveide charmante straten worden nog verlicht door oude straatlantaarns.

We krijgen de mededeling dat er terug “een woelige zee” wordt voorspeld en zuchten: weeral geen fatsoenlijke nachtrust?!

Na een klein uurtje vaart het schip een groot, breed fjord in. De zee wordt langzaam maar zeker GLAD… joepiedepoepie!!!

22u30: Aan boord genieten we van een hommage aan Jacques Brel, gebracht door zijn neef Bruno Brel.

Meer dan de moeite!

13u30: We reppen ons naar de rondvaartboot die ons de archipel van Stavanger en de manier van leven van de Noren in deze streek zal laten ontdekken. We laveren tussen kleine idyllische eilandjes en bereiken het Lysefjord. De voorspelde lichte regenval is present! Jammer! Zo ligt alles zowat in de nevel.

De “Preikestolen” (Preekstoel), de beroemdste rots in Noorwegen, een buitengewone stenen plaat die met een hoogte van meer dan 600 m de fjord domineert, is voor 2/3 verstopt. Het uiterst fotogenieke fjord is even diep als de omringende bergen hoog zijn. De watervallen, de ene wat smaller dan de andere, zijn prachtig om horen en zien. Al regent het af en toe, toch genieten we met volle teugen van deze prachtige boottocht!

Volgende keer de rest van ons verhaal,

Lysefjord, Preekstoel

Tot dan, Vera & Marnix, Francine & Johan

11

Aangebracht door Marc De Sutter

“Op de Reep dansen alle meiskes in hunne streep” De Reep was oorspronkelijk de volksnaam van de Nederscheldekaai.

In 1884 besliste de gemeenteraad om de Nederschelde of Reep over 142 meter te overwelven vanaf de Brabantdam tot aan het Geraard de Duivelsteen. De watermolenbrug werd afgebroken in 1885. De watermolen zelf was reeds eerder gesloopt. Nieuwe sluizen werden op die plaats aangebracht onder het gewelf. Een tweede fase van de overwelving werd nog uitgevoerd in 1963-64 toen het laatste gedeelte van de Reep, tussen het Geraard de Duivelsteen en de Nieuwbrugkaai werd gedempt.

Er werd een kleine strook water behouden voor het Duivelsteen om het pittoreske van het gebouw te bewaren.

De Laurentplaats ontstond dus door de overwelving van de Schelde, daar ook Reep genoemd.

streep streep al onder haren reep, ze heeft een rok met bekskes aan en een katoenen kleed streep streep streep, alle meiskes op de reep, meiskes hou uw rokskes op en wast uw billekens met zeep!

Terug openleggen van de Reep Het idee om de Reep weer open te leggen en zo Nederschelde en Leie weer te laten samenvloeien dateert al uit de jaren 90. Tegen 2009 zou de Reep écht open liggen, aldus, dat was de planning.

Maar het liep ergens mis.

Vanuit de Schelde werd een deel terug opengelegd, samen met werkzaamheden bij de opwaardering van Portus Ganda. Sinds 2012 is de nieuwe Scaldissluis, naast de Oude Beestenmarkt, klaar. Die was nodig om het niveauverschil tussen beide waterlopen te overbruggen, met een schuif-af voor kayaks.

Maar die ligt er werkeloos bij, er is zelfs reeds een zekere vorm van verval merkbaar. Vandalisme is hier niet vreemd aan.

De werkzaamheden aan de Reep worden terug opgestart.

De herhaaldelijk uitgestelde hervatting zou in oktober dan toch een feit worden.

De eeuwenoude kaaimuren werden mee bedolven en zitten intussen ruim een halve eeuw onder de grond. En daar zou het schoentje wringen. Het openleggen van de Reep is meer dan gewoon graafmachines aan het werk zetten.

Er waren veel technische moeilijkheden en onduidelijkheden. Omdat die kaaimuren onder de grond zitten en niet geweten is in welke toestand ze begraven werden vereiste dat enig studiewerk. Er zijn heel wat proefboringen gebeurd. Het is duidelijk dat de kaaimuren eerst moeten gestabiliseerd worden.

Voor de werkzaamheden echt op gang komen krijgen archeologen de kans om aan de Bisdomkaai hun ding te doen. Daarna wordt het werkterrein verkeersvrij gemaakt en gaat fase 1 van start waarbij de ondergrondse kaaimuren zullen gestabiliseerd worden. Daarna wordt het plein rond de Reep heringericht en als laatste wordt de oude vaarweg terug uitgegraven.

Ten laatste in 2018 moet er weer water door de Reep vloeien. De bootjes van Gent, kleine vaartuigen en kano’s kunnen dan opnieuw door dat deel van de stad varen. De grotere Jachtjes kunnen er niet door, de overkoepeling uit 1860 wordt namelijk niet weggenomen, en daar hebben we alle begrip voor.

Maar we komen wel kijken naar de dansende meiskes op de Reep!

12

VAARLUS:

Van Wachtebeke naar Wachtebeke:

Via Schelde en Dender

Tekst & foto’s: Jef Beernaert

Wachtebeke

13

Niet iedere sterveling heeft de

mogelijkheid om tijdens de vakantieperiode de helft van het Europese continent te doorkruisen. Er moet immers ook nog gewerkt worden!

Aan een reisverslag waarbij men soms maandenlang onderweg is hebben zij weinig verhaal. Daarom zullen we af en toe trachten een vaarlus te beschrijven, iets dichter bij huis, maar zeker niet minder mooi en haalbaar voor de meesten onder ons. Enige mogelijke beperking zijn de afmetingen van het schip, vooral dan de doorvaarthoogte en diepgang.

GOEDE REIS!

Voorbij de E3 sluis (soms keersluis K3 genoemd) komen we op het kruispunt van Ringvaart en Schelde.

Het is opletten geblazen want hier kruisen veel grote jongens aan een rotvaart. (VHF 10) De Ringvaart werd pas in 1969 opengesteld. Voorheen moest al het verkeer, bestemd voor Brugge en de Leie, dwars door de Gentse binnenstad passeren. De goeie oude tijd???

Dag 1: Veel keuze hebben we niet, we moeten over Gent. Dat valt altijd best mee, weer of geen weer, de haven van Portus Ganda of bij de VPF Lindenlei, het kan niet misgaan. We kiezen voor de VPF haven, vanuit Wachtebeke is dit ongeveer 3 uur varen, afhankelijk van eventuele wachttijden bij de sluis in Evergem. Tegenwoordig zijn die er niet meer, er waren ooit andere tijden.

Tijdens de vakantieperiode is het aan te raden om vooraf eens contact op te nemen met havenmeester Honoré die je kan vertellen of er een plaatsje voor je is.

We varen de Bovenschelde op richting Oudenaarde. Aan bakboord passeren we het nieuwe bedrijvenpark Eiland Zwijnaarde. Deze historisch vervuilde stortplaats, waar decennia lang afvalstoffen van Fabelta werden gestort (productie van kunstzijde), werd na de sluiting gesaneerd en vervolgens opgehoogd met gezuiverd baggerslib afkomstig van onze Vlaamse Waterwegen. Daarna varen we vooral door een groene omgeving met weinig afmeermogelijkheden.

Twee sluizen verder komen we aan in de VPF- haven van de Vlaamse Ardennen.

We starten met een vaarlus langs Bovenschelde en Dender, een pareltje op de Belgische wateren.

De maximum doorvaarthoogte voor deze tocht is 3.6 meter, diepgang 1.5 meter.

Uitvalbasis is, uiteraard, Wachtebeke.

Dag 2: Een dagje Gent? Onze vrouwelijke kant aan boord zal zeker akkoord gaan. De mannelijke ook, moet wel!

De Veldstraat lonkt om de hoek, maar er zijn zeker andere hoekjes waar eenieder zijn gading zal vinden.

Dag 3: Via Ketelvaart en de Waalse Krook (tegenwoordig gewoon “de Krook”) varen we richting de Schelde.

14

De omgeving van de Krook heeft een metamorfose ondergaan. Aan de tot voor enkele jaren verloederde buurt is een stadsvernieuwingsproject aan de gang. Tijdens de Middeleeuwen was dit de buurt waar leerlooiers (huidevetters) zich in hun vak bekwaamden. Waar eertijds nog de Stadsbrouwerij Gruut te vinden was staat nu de nieuwe Gentse Stadsbibliotheek.

Onze dorst lessen terwijl er een mooi verhaal opgedist wordt over bier brouwen zonder hop kan hier niet meer. Het is even wennen.

Dag 4: In Oudenaarde is het verbazend rustig liggen. Hier een dag extra verblijven is geen straf. Indien mogelijk raden we aan om met een stadsgids een wandeling te maken, of breng een bezoek aan het prachtige stadhuis met het MOU. Fietsliefhebbers zullen ongetwijfeld de voorkeur geven aan het Centrum Ronde van Vlaanderen, drinkebroers kunnen bij brouwerij Liefmans hun gading vinden.

Maar pas op, het gevang is vlakbij!

Dag 5: Een stapje verder. Hierbij willen we opmerken dat de hefbrug van Oudenaarde niet meer bemand is maar bediend wordt vanuit de sluis (VHF 20).

Het nieuwe fietsbrugje, dat toegang verleent aan de haven, staat voorlopig nog open en zal in de toekomst, naar alle waarschijnlijkheid, bediend worden door de havenmeester of zijn handlanger, net zoals dit het geval is in de Coupure van Brugge.

Kerkhove is een uurtje varen. De haven van Kloron is onder de sluis aan SB. Soms is het er stofferig, soms onrustig, maar ze hebben er een goede kantine en dat maakt veel goed. We stoppen er nu eens niet want we zijn pas vertrokken.

De volgende sluis , Spiere-Helkijn, is reeds op Waals grondgebied. Een mondje “parlez Français” komt goed van pas maar met wat hand- en voetenwerk kom je er in Wallonië meestal ook wel.

Bijna iedereen doet zijn best, van de oorlogssituaties en vijandigheid ten opzichte van de Vlaming, waarvan in het journaal soms gewag wordt gemaakt, hebben we nog nooit iets gemerkt.

In Wallonië moet je nog steeds geregistreerd worden. Vroeger moest je hiervoor bij de sluisbediener langsgaan en werd een lijst ingetypt, meestal eenvingerig, en kwam je een kwartier later weer bij de boot terug, die intussen al lang versast was. Vandaag volstaat het om je SPW- nummer (vroeger MET – nr) via marifoon mee te delen samen met de plaats van bestemming.

Dat SPW- nr blijft voor altijd bij het schip, zorg dus dat je het niet kwijt raakt.

Net voorbij de sluis in Kain begint de doorvaart van Doornik (Tournai). Negeer vooral nooit het rode licht dat hier is opgesteld en maak melding van je aanwezigheid via VHF 80.

Onder le Pont des Trous doorvaren is voor ons geen probleem. Voor de grote beroepsschepen is het geen sinecure.

Een reuzenschoenlepel zou van pas komen om ze te helpen bij de doorvaart. De brug, oorspronkelijk een deel van de stadsomwalling daterend uit het begin van de 14de eeuw, werd na de tweede oorlog reeds verhoogd om de scheepvaart wat ruimte te geven. Nu zijn er opnieuw plannen om dit te doen, uiteraard met behoud van het historische karakter.

Net voorbij het doorvaarttraject ligt een gratis afmeersteiger voor de pleziervaart. Hier stoppen we voor een bezoek aan de op 1 na oudste stad van België.

Dag 6: We starten de dag met een bezoek aan de dienst voor toerisme in het Belfort.

Belfort Doornik

Sluis Kain De Scheepsjager (arduinen beeld)

Enkele honderd meter voorbij de sluis heb je de afslag naar het Spierekanaal dat richting Roubaix loopt.

Maar dat is voor een volgende keer.

Daar speelt een gratis film waarin de geschiedenis van Doornik, door de eeuwen heen, wordt verteld.

15

De stad werd tijdens de twee laatste oorlogen zwaar beschadigd, maar de gevels werden terug in hun oude glorie hersteld. De laatste jaren zijn grote inspanningen geleverd om de stad aantrekkelijk te maken voor toerisme.

Trekpleisters zijn de kathedraal, het belfort, de grote markt, de promenade aan de Schelde en enkele musea.

Dag 7: Het zal je niet ontgaan, voorbij Doornik varen we door een industrieel actief gebied. De binnenvaart floreert.

Schepen varen af en aan, vooral met bouwmaterialen.

De ‘SA des Charbonnages de Bernissart’ telde ooit drie steenkoolmijnen waaronder de N° 3, ook wel SainteBarbe genoemd.

In 1878 werden op 322 meter diepte fossielen van 24 complete Iguanodons ontdekt (een soort dinosaurus). De resten zijn naar schatting 125 miljoen jaar oud en staan opgesteld in het Natuurmuseum in Brussel. Eentje zou naar Bernissart zijn teruggekeerd (gelukkig niet op eigen kracht). In het plaatselijke museum kan je hem goeiendag komen zeggen. Naar verwachting liggen er nog tientallen in de onder water gelopen mijnschachten.

De torenhoge bergingskosten beletten verder onderzoek, maar het zal hem op geen jaar meer aankomen zeker?

Sluis Péronnes Als we niet opletten varen we zo Frankrijk binnen, maar we letten op en nemen in Antoing de afslag naar het kanaal NimyBlaton-Péronnes. In sluis Peronnes 1 moeten we bijna 6 meter stijgen zonder drijvende bolders, het wordt mikken naar die verhaalpotten! Sluis 2 klimt ruim 12 meter maar heeft wel de drijvende bakken. Maar dat is voor morgen.

Nu gaan we op bezoek bij Péronnes Yacht Club (PYC) op de Grand Large.

Dag 8: Het kanaal naar Blaton is niet direct het summum van avontuur. Het water heeft hier een melkgroene kleur, naar verluid zijn algen daar de oorzaak van. We zijn vlakbij de Borinage waar vroeger tientallen koolmijnen enige welvaart brachten, vooral voor de heren directeurs. De kompels leefden en werkten meestal in mensonwaardige toestanden. Na de sluiting van de mijnen vanaf 1920 was nergens de werkloosheid zo hoog als hier. Daar komt nu enige verandering in. Mede door ondersteuning van de Waalse regering komen nieuwe bedrijven zich hier vestigen.

16

Rechtover Bernissart ligt het kanaal Blaton- Ath, onze aanloop naar de Dender. De sluizentrap begint een kilometer opwaarts de monding.

Een dag vooraf telefonisch afspreken met de sluiswachters lijkt aanbevolen. (gsm 0475 812220) Een wachtsteiger is er niet. Er staan enkele boldertjes onder de brug bij sluis 1, juist gepast voor één jachtje. Ben je niet alleen, dan breng je beter de nacht door in de jachthaven van Péruwelz.

Dag 9: Een ploeg sluiswachters, drie man sterk, is ons van dienst. Het schutten gebeurt grotendeels manueel, enkele sluisjes hebben een hydraulische installatie. Dat schiet prima op. Reeds tegen de middag passeren we in Beloeil de mouterij. Hier komen met regelmaat graanschepen een lading toekomstig bier lossen. Blijven liggen om op de koffie te gaan in het befaamde Chateau de Beloeil gaat moeilijk. Nog enkele sluisjes en een tweetal bruggen verder komen we bij de aanlegplaats van Ladeuze.

Hier heb je alle voorzieningen. Met de fiets ben je op een kwartiertje terug in Beloeil.

Kasteel van Beloeil me de mooie tuinen

Dag 10: Het is een tweetal uren varen tot Ath. Je ligt er wel vlakbij het station, maar dat valt reuze mee.

Daar zijn ze trouwens heel fier op, hun reuzen Goliath en Madame Goliath.

Jaarlijks worden ze van stal gehaald, of liever uit het museum, om op te draven tijdens La Ducasse d’ Ath. Ath loont beslist de moeite om er eens rond te kuieren.

Dag 11: Vanaf nu zitten we op de Dender.

Informeer vooraf bij de Waalse sluisbegeleiders of ze al dan niet werken op zaterdag en zondag. In 2015 was dat niet het geval, in 2016 wel, voor 2017 is dit vandaag nog niet bekend.

De sluizen liggen hier iets verder uit elkaar. Bij Moulin de Tenre is een mooie rustige afmeerplaats. De oude watermolen dateert uit de 12de eeuw.

Langs de Dender waren vroeger tientallen molens. Daarvan zijn er nog 8 over, enkele in goede toestand maar niet één zou nog maalvaardig zijn, jammer. Om een molen van dichtbij te zien moet je een beetje moeite doen, ze liggen namelijk nooit langs het vaarwater maar altijd aan de kant van een barrage. Veelal zie je het rad niet eens omdat ze ingebouwd zit tussen muren.

De Dender wordt mooier en mooier.

Lessines is het laatste Waalse stadje op onze trip. De doorvaart oogt niet erg aantrekkelijk. Dit is het land van de steengroeven. Alles wijst op een 150 jaar oude industriële activiteit op zijn retour: de in onbruik geraakte oude laadkades, de smalle straatjes, de huizen die de sociale geschiedenis reflecteren.

In de omgeving zijn nog steeds enkele steengroeven actief. Oude steengroeven zijn volgelopen met water en overwoekerd met groen, waar nog gewerkt wordt is het landschap herschapen in een maanlandschap.

We zakken stilaan af richting Vlaanderen.

Bij het overschrijden van de grens met Vlaanderen in Overboelare zien we aan stuurboord een trots oud vliegtuig, een DC 4 uit de tweede wereldoorlog. Het doet dienst als clublokaal van het plaatselijke zweefvliegcentrum Phoenix.

Dat we zoiets niet in Wachtebeke hebben!

Enkele km verder, net voor de sluis en naast het stedelijke zwembad, vind je VVW Den Bleek, Geraardsbergen.

De stad is vooral bekend om zijn Mattentaarten, de Muur en zijn coureurs, krakelingen en Manneken Pis, niet de enige echte, wel de oudste!

Ergens, tussen Ath en Geraardsbergen Eens Ath achter ons ligt meanderen we door een groene omgeving. De mobiele ploeg is weer van dienst.

Dag 12: We varen door de sluis. De sluiswachters zijn opnieuw bereikbaar via marifoon op VHF 18, dat was in het Waalse deel niet het geval. Hier is geen mobiele ploeg, elke bediener bedient enkele kunstwerken en verwittigd de collega verderop van onze komst.

17

Sluis met barrage in Teralfene Deze sluis wordt binnenkort afgebroken

Zowel in Vlaanderen als in Wallonië wordt momenteel volop gewerkt aan de modernisering van de oude barrages.

Een hele onderneming. Temeer daar delen van de sluiscomplexen als monument beschermd zijn. Op sommige plaatsen krijgen archeologen tijdens de graafwerken de tijd om oude funderingen te onderzoeken en in kaart te brengen.

Bij het Provinciaal Domein De Gavers is een kleine haven: ‘t Schipken. Een goede uitvalbasis om de fietsen aan wal te zetten. De streek, een ketting van kleine dorpjes en gehuchten met idyllische namen, wordt door de wielertoerist fel gesmaakt.

Ninove is een volgende stop waardig.

Het kleine stadje, vorige eeuwen regelmatig op voet van oorlog met die van Aalst, heeft alles te bieden wat een vakantieganger wensen kan. Vooral de gezellige terrasjes zijn zeer verlokkelijk.

We kronkelen verder door de mooie streek met afmeermogelijkheid in Liedekerke en Denderleeuw.

Ieder plaatsje heeft wel iets om naar uit te kijken. Zo is de Abdij van Affligem amper 5 km ver. Je kan er boetedoen voor alle gemaakte zonden, en de commotie wegspoelen met een blonde, een dubbel en een trippel. Je slaat twee vliegen in 1 klap, of zijn het er 3?

18

De brug in Erembodigem zit in een nieuw kleedje. Hier dien je wel de mobiele ploeg van Aalst op te roepen op VHF 20. Die bedienen alle bruggen en de sluis. Gezien tot Aalst nog beroepsvaart komt vanaf de Schelde zijn korte wachttijden niet uitgesloten.

De oude sluis bij Amylum is momenteel nog in werking, maar er wordt een nieuwe, grotere, aangelegd net buiten de stad.

Aalst is uiteraard, zelfs buiten de carnavalsperiode, een bezoek waard.

Naar het schijnt zijn de Oilsjteneers buiten de beruchte periode redelijk …. normaal!?

Dag 13: Van Aalst naar Dendermonde is het amper 15 km en een sluis ver.

In Dendermonde kan gratis afgemeerd worden in de bocht waar de nieuwe sluis moet komen die ons toegang zou geven richting de binnenstad.

Zolang er geen zekerheid bestaat over de bouw van de nieuwe gevangenis lijken de werkzaamheden hier bevroren.

Het is amper een km naar het centrum, een mooie wandeling langs de oude Dender.

De Ros Beiaardstad heeft veel te bieden. Oude gebouwen, bijna stuk voor stuk heropgetrokken na de barbaarse verwoestingen in WO1. Een prachtig begijnenhof, een Hollandse infanteriekazerne met exercitieplein, musea, een gezellige grote markt, leuke pleintjes, de Honky Tonk Jazz Club, gehuisvest in Bastion V, den bunker, een munitiedepot uit 1870, oude stadspoorten, nieuwe winkelcentra en nog veel meer.

Dag 14 Even kijken wanneer het getij goed zit voor we door de sluis richting Schelde varen. Met de stroom mee is het amper 2 uur varen tot Merelbeke. Op dit deel van de Schelde zijn geen ligplaatsen meer voor de pleziervaart. Enkel in Costa Zela zou je nog eens kunnen stoppen als het niet anders kan, maar die steigers zijn eigenlijk bedoeld voor speedboten.

Het is altijd een beetje opletten geblazen op deze rivier. Zandbanken in de binnenbochten, soms onvoorspelbare stromingen, veerbootjes en af en toe een tegenligger, meestal natuurlijk in een bocht of op een smalle plek. Uitluisteren en melden op VHF 10 is noodzakelijk.

Maar de Schelde is mooi en verveelt nooit.

Schelde

In Merelbeke varen we opnieuw de E3 sluis binnen. Deze keer varen we naar de Brusselsepoortsluis om bij onze vrienden van Portus Ganda te overnachten. Op de plaats waar Gent ontstond, aan de samenvloeiing van Leie en Schelde.

Onze Heimat in Wachtebeke is nog amper 2 uur ver, maar dat loopt niet weg.

Gent roept!

VAARLUS WACHTEBEKE - SCHELDE – DENDER - WACHTEBEKE De beschreven vaarroute is goed haalbaar op twee weken, afhankelijk van het aantal rustdagen die worden ingelast. Uiteraard kan de vaarroute evengoed in omgekeerde richting gevaren worden of waarom niet, een stuk heen en dan terug langs dezelfde route.

Met de VPF lidkaart kan in verschillende havens korting bekomen worden op het havengeld. (Gent Lindenlei, Oudenaarde, Kloron, Ath) Uiteraard staan niet alle bezienswaardigheden vermeld in deze beschrijving.

Meer informatie is te vinden op de verschillende websites van betreffende steden en in de toeristische centra.

De TOERISTISCHE VAARKAART DENDER kan je ook van dienst zijn. Deze kaart werd vorig jaar aan al onze leden verstrekt.

Heb je ze niet meer, dan kan deze gratis bekomen worden bij de dienst Toerisme Oost Vlaanderen of via de auteur van dit artikel op jefbeernaert@skynet.be.

19

Tekst: Jef Beernaert

Techniek

ZONNEPANELEN OP JE BOOT Voor niets gaat de zon op!

Het lijkt op het eerste zicht een beetje als vijgen na Pasen, het zomerseizoen zit erop en nu komen we met een artikel over zonnepanelen voor de dag.

Voor velen breekt echter het tijdperk aan van onderhoudswerkzaamheden en klusjes aan boord, dus misschien toch het moment om dit artikeltje eens vluchtig te lezen. We mogen niet vergeten dat zonne-energie ook in de winterperiode zijn vruchten afwerpt, al was het maar om onze dure batterijen in topconditie te houden.

Om deze, en nog enkele andere redenen, hierbij een bondig verslag over het hoe en waarom zonnepanelen op een boot of op een camper, best interessant lijken.

WAAROM ZONNEPANELEN ?

De keuze om al dan niet zonnepanelen te plaatsen is afhankelijk van persoon tot persoon, of zo je wilt, van boot tot boot.

Echt noodzakelijk zijn ze niet, maar eens je ze hebt wil je ze niet graag meer missen.

En zeg nu zelf, gratis energie, zonder vervuiling of onderhoud en in alle stilte, dat klinkt toch groen en hip!

Tot voor enkele jaren, toen de subsidies voor de panelen op de daken van huizen onuitputtelijk bleken, waren de prijzen nog zeer hoog.

Vandaag, nu vadertje staat niet meer als sponsor uit de kast komt, is de markt als een kaartenhuisje ingezakt.

20

Als gevolg zijn de panelen zeer betaalbaar geworden, maar je kijk toch maar best uit waar je ze aankoopt. De speciaalzaken voor boot en camping zijn meestal te duur, maar er zijn alternatieven.

Met zonne-energie is het heel eenvoudig om batterijen op te laden en op peil te houden. Die batterijen zijn de energiebuffer waarmee je de elektrische toestellen aan boord kan voeden. De capaciteit van de batterijen is van cruciaal belang om de tijdspanne te overbruggen waarop de panelen niet bijladen, zeg maar ’s nachts of bij slecht weer, want minder licht betekent een vermindering van laadvermogen, wat verkopers ook mogen zeggen.

Theoretisch gezien zou je zelfs kunnen koken op die energie, op voorwaarde dat de batterijcapaciteit dit toelaat.

Uiteraard zal één enkel zonnepaneeltje bij dergelijke grootverbruikers onvoldoende energie leveren om de accu-inhoud te recupereren. Bij normaal verbruik echter is het perfect mogelijk om te voorzien in de behoefte aan boord terwijl je niet aan het elektrische netwerk gekoppeld bent, zelfs als de motor niet gedraaid heeft.

Wat zien we als normaal verbruik aan boord?

-

-

Dagelijks enkele uren TV kijken. Een LED TV gebruikt ongeveer 20 W, een LCD toestel (flatscreen) 100 W. Verlichting, bij voorkeur met de extra zuinige LED verlichting.

Die zijn reeds courant verkrijgbaar tegen zeer gunstige prijzen. vb, ter vervanging van een 10 W halogeenlampje zijn LED lampjes verkrijgbaar van 1,5 W, kostprijs vanaf 3.5 €.

Koelkast met compressor, verbruik ongeveer 50 W. Laden van GSM, laptop, scheermachine, vibrator…

Kortstondig gebruik van een microgolfoven, stofzuiger, haardroger enz.

Koken, elektrische boilers, airco en verwarmingstoestellen, evenals gewone koelkasten en diepvriezers zoals deze thuis, vallen niet onder de gewone verbruikers aan boord.

WELK ZONNEPANEEL IS GESCHIKT ?

Als leek is het niet eenvoudig om de juiste keuze te maken. Er zijn verschillende soorten of kwaliteiten en ze zijn telkens verkrijgbaar in verschillende groottes.

Elk zonnepaneel is opgebouwd uit in serie geschakelde zonnecellen die elk ongeveer een halve Volt leveren.

Heb je aan boord een 12 Volt systeem, dan moet je minstens een zonnepaneel met 36 cellen hebben, die levert 18 Volt.

Heb je echter een 24 Volt systeem, dan heb je een zonnepaneel met 72 cellen nodig, die levert 36 Volt.

Met die laatste kan je ook 12 V batterijen laden, een laadstroomregelaar zorgt voor de correcte omvorming, maar daarover straks meer.

Hoe meer vermogen een paneel afgeeft, hoe groter ze zijn. Het vermogen wordt uitgedrukt in Wattpiek (Wp). Zo heb je bv. keuze uit 20, 40, 60, 100, 160 Wp of nog groter. Volgens zij die het kunnen weten zou een paneel van 100 Wp in onze contreien op jaarbasis ongeveer 80 kW opbrengen, eentje van 160 Wp ongeveer 130 kW. Wil je enkel tijdens de wintermaanden uw accu volgeladen houden, dan volstaat een klein paneeltje.

Ben je echter van plan om op vakantie een week op een eilandje te overleven en heb je graag op tijd en stond een frisse pint uit de koelkast ter beschikking, dan kies je maar beter een uit de kluiten gewassen exemplaar van minstens 160 Wp. Een goede vuistregel is om een zonnepaneel te kopen met een evenwaarde aan de batterij. Heb je een batterij van 150 Ah, neem een paneel van 150 Wp, een accu van 200 Ah een paneel van 200Wp ‌

Zonnepanelen zijn te koop in drie versies.

Monokristallijn: herkenbaar aan de vrijwel zwarte kleur en de zilverkleurige vierkantjes tussen de cellen. Dit zijn de duurste zonnepanelen met de hoogste opbrengst per vierkante meter. Heb je maar weinig ruimte ter beschikking en wil je zoveel mogelijk energie opwekken, dan is een monokristallijn zonnepaneel de beste keuze.

Polykristallijn: die zijn een stuk goedkoper maar hebben een wat lagere opbrengst. Dat is geen probleem als je niet heel krap zit in de ruimte voor je zonnepaneel. Polykristallijne zonnepanelen zijn herkenbaar aan de blauwe "vlekkerige" kleur. De zilverkleurige vakjes ontbreken.

Amorfe zonnecellen: Worden zelden toegepast voor grote opbrengst.

De opbrengst is vrij laag, maar de prijs is daar ook naar. Het amorfe zonnepaneel is herkenbaar doordat het zonnepaneel niet onderverdeeld is in vakjes.

Over het algemeen worden monokristallijne of polykristallijne zonnepanelen gebruikt voor het laden van accu's.

Met een zonnepaneel die op een dak van een huis geplaatst wordt kan je perfect uit de voeten op een boot of camper. Meestal zijn die van prima kwaliteit en een stuk beterkoop dan deze in de campingwinkel.

Er bestaan ook flexibele panelen, maar deze hebben minder opbrengst en kosten relatief veel.

Maar misschien zijn ze heel interessant voor uw schip. Ze zijn quasi onbreekbaar en je kan er op lopen. Ieder moet voor zich de keuze maken.

21

SPANNINGSREGELAAR Sluit een zonnepaneel nooit rechtstreeks aan op de accu. De accu zou onvermijdelijk overladen worden en is dan onherstelbaar beschadigd. Maar er zijn meerdere redenen om een zonnepaneel nooit rechtstreeks aan een accu te koppelen. Een accu moet op een speciale manier geladen worden om er de maximale levensduur uit te halen. Een goede moderne acculader kan dat, die spanningsregelaars ook. Plaats dus altijd een spanningsregelaar of laadregelaar tussen zonnepaneel en batterij.

Een spanningsregelaar is niet veel groter dan een brillendoos en kan in een verloren hoekje geplaatst worden. Er bestaan verschillende types. Let bij aankoop op volgende gegevens: -

Max inkomende voltage en amperage, denk hierbij aan het zonnepaneel van 18 of 36 V en de laadsterkte.

Is de regelaar geschikt voor het laden van 24 V systemen. Bij sommige is dit instelbaar, bij andere niet.

Welk batterijtype moet geladen worden. Loodaccu’s hebben een andere laadstroom nodig dan GEL accu’s. Ook dat is meestal instelbaar.

Heb je 1 batterijgroep of 2 batterijgroepen te laden. Bijvoorbeeld een leefbatterij en een startbatterij.

Er zijn regelaars beschikbaar waar je de twee kan op aansluiten. Daarbij is elektronisch instelbaar hoeveel percentage van de laadstroom naar de startbatterij gaat (bv 10 %), de rest van de laadstroom loopt automatisch naar de leefbatterij (90%). Op die manier blijft de startbatterij op peil en wordt de huishoudbatterij constant bijgeladen.

Een regelaar beschermt niet enkel de batterij tegen overladen, maar ook het zonnepaneel tegen stroomschokken (bv. wanneer de startmotor aanslaat of de dynamo begint te werken), tegen ompoling (+ en – omwisselen), kortsluiting in het systeem, enz.

Goede regelaars zijn reeds verkrijgbaar vanaf 40 €.

DE INSTALLATIE Op de boot kun je zonnepanelen gemakkelijk zelf plaatsen, je hoeft hier geen speciale opleiding voor te hebben gevolgd. Bij aankoop zal misschien zelfs een handleiding aanwezig zijn die je stapsgewijs kan volgen. Zorg vooral voor een waterdichte montage zodat lekkages geen onvoorziene verrassingen veroorzaken. Opteer eventueel voor verlijming.

Wat heb je nodig: - 1 of meer zonnepanelen.

- Bevestigingsbeugels of kunststof voeten.

- Een voldoende lange solarkabel van 4 mm², rood voor +, zwart voor - Huiddoorvoer.

- Solarconnector geschikt voor de solarkabels.

- Siliconenkit.

- Spanningsregelaar.

De beste opbrengst wordt verkregen indien de panelen onder een hoek van 35 graden richting het zuiden worden geplaatst. Op een boot of camper is dit onmogelijk. Maak je hierover geen zorgen, een paneel dat plat ligt haalt nog 87 % van zijn gewone opbrengst.

Het is wel belangrijk dat onder het paneel lucht kan doorstromen om het lakwerk van het dak af te koelen. Doe je dit niet, dan kan het best zijn dat na een zonovergoten dag de temperatuur zo hoog oploopt dat blaasjes of schroeiplekken op de verf komen.

22

Hou de kabels zo kort als mogelijk en plaats de spanningsregelaar niet ver van de batterij.

Sluit de laadstroomregelaar rechtstreeks aan de batterij, dus niet achter de batterijsleutel. Op die manier wordt de batterij op peil gehouden ook als het elektrische systeem volledig is uitgeschakeld.

Een zonnepaneel heeft een groot nadeel, het heeft een hekel aan schaduw. Als een heel klein deel van je zonnepaneel reeds in de schaduw ligt, stort de opbrengst in elkaar. Een daling van 50% of nog veel meer is normaal. Vermijdt kost wat kost schaduw.

Als je het niet kan vermijden, maar je hebt nog keuze of de schaduw midden op de dag of juist in de ochtend of avond aanwezig is, kies dan altijd voor schaduw die in de ochtend of juist op het einde van de dag op je zonnepanelen valt. Dan is de opbrengst toch al lager en loop je relatief weinig opbrengst mis.

Batterijsleutel

Wanneer één zonnepaneel niet voldoende vermogen levert kan je meerdere zonnepanelen parallel schakelen (plus aan plus, min aan min).

Het is ook mogelijk om 1 paneel te reserveren voor een 12 V accu en een tweede voor 24 V. In dit geval heb je twee laadstroomregelaars nodig.

ONDERHOUD Een groot voordeel van zonnepanelen is dat ze goedkoop zijn in gebruik. De onderhoudskosten liggen namelijk laag. Dit komt doordat de zonnepanelen nauwelijks onderhoud nodig hebben. Gezien ze op boot of camper meestal plat op het dak liggen spoelt het vuil er niet zomaar af en is een poetsbeurt bij tijd en wijle aan te raden. Ze zijn bestand tegen extreme weersomstandigheden, zelfs zware hagelbuien zullen meestal geen probleem geven, al kan het al eens verkeerd gaan.

De meeste zonnepanelen hebben een levensduur van minstens 25 jaar.

Het is best mogelijk dat de laadstroomregelaar het minder lang volhoudt. Indien je merkt dat de batterij onvoldoende geladen wordt, controleer eerst de batterij en de laadstroomregelaar. In de regelaar (achterkant) zit meestal een zekering die kan doorgebrand zijn.

ZONNE ENERGIE IN DE TOEKOMST Het hoeft geen betoog, universiteiten en de bedrijfswereld (waaronder ook de automobielsector) zijn volop aan het ontwikkelen. Denk maar aan de solarboat van de Antwerpse universiteit die jaarlijks op de Belgian Boat Show staat te pronken.

Dat we volgend vaarseizoen reeds op zonne-energie onze vaarwegen zullen onveilig maken lijkt wat voorbarig. Maar er zit zeker evolutie in.

We zijn al blij met de huidige mogelijkheden. Met een relatief kleine kost worden we deels onafhankelijk en vrij.

Voor een aankoopprijs van ongeveer 500 € werd op onze eigen boot een systeem opgebouwd van twee panelen met een vermogen van 160 Wp elk.

1 paneel is op 12V geschakeld met een enkelvoudige laadregelaar.

Een tweede levert 24V, met een duo laadregelaar worden zowel de startbatterij als de leefbatterij opgeladen.

Met deze configuratie zijn we tijdens de verlofperiode onafhankelijk van het elektrische net, maar zuinigheid blijft geboden.

Zoals reeds voorzichtig vermeld, solar panelen zijn als een vrouw, ze brengen soms het zonnetje in huis!

En eens je ze hebt wil je ze niet graag meer missen.

Al zullen sommigen daar misschien hun bedenking bij hebben…

23

Tekst&foto’s: Eartha Dereuddre

Met W.M. naar Lokeren

Sluiten vaars vaarseizoen eizoen Op vrijdagavond komt er heel wat volk aan boord

van de jachtjes in Wachtebeke, er moet iets op til zijn.

Zaterdagmorgen, kwart voor acht. Weerom heel

wat beweging. Iets voor achten is er geen houden meer aan, sommigen leggen zich reeds aan de wachtsteiger voor de brug richting Lokeren.

De brugbediener is door toervaartorganisator Marc reeds van tevoren verwittigd, Luc is dan ook paraat om voor ons de 7 bruggen open te draaien. We zijn met zeven jachtjes en eens de snelheid aan elkaar is aangepast verloopt de tocht vlot.

Het is een heerlijke ochtend en het varen op de

Moervaart/Durme blijft mooi, genieten dus!

Blijgedacht, Balou, Xena, Andromache, Aquamarin, Brisarna en Ti Koyo bereiken omstreeks 11u Lokeren.

Er is plaats voor ons voorzien aan de lange steiger, de mobivrienden staan er klaar om onze landvasten aan te nemen, wat een luxe. De begroeting ondereen verloopt hartelijk, we zijn blij om nog eens allemaal samen te zijn.

Om 14 uur die dag hebben we een afspraak aan

het park, onze date staat werkelijk al te trappelen van ongeduld om ons te ontmoeten.

Een mooi stel paarden zijn voor een huifkar ingespannen. een leuke manier om de omgeving rond Lokeren te verkennen. De stemming zit goed en onze toervaartorganisator doet er nog een schepje bovenop. De flessen jenever en porto worden bovengehaald. Blijkt het in een huifkar, op hobbelige wegen, niet altijd zo simpel te zijn om de glaasjes tot aan de rand te vullen, maar het lukt!

24

Tegen de avond zijn we terug, mooi op tijd om ons

klaar te maken voor een gezamenlijk etentje in een Lokers restaurantje en nee, we eten er geen paardenworsten.

Een van onze ereleden is ook van de partij bij het etentje, altijd aangenaam.

Op zondagmorgen is een bezoek aan de

wekelijkse rommelmarkt in Lokeren voor sommigen een must maar iedereen vult de ochtend in naar eigen ritme en goeddunken.

Rond kwart voor drie zijn we terug paraat voor de terugtocht, wij krijgen er 2 passagiers bij. De mobivrienden laten hun kleinood in Lokeren achter en varen mee naar Wachtebeke om vervolgens met hun stalen ros terug naar Lokeren te trekken, kwestie van de nodige beweging te hebben. Weerom loopt de bediening van de bruggen vlotjes, ons brugteam doet dat goed, het gehele seizoen doen ze dat trouwens. Eens alle jachtjes terug liggen waar ze thuishoren wuiven we elkaar uit en keren huiswaarts met een mooie herinnering aan een geslaagd weekend.

Of moeten we zeggen ‘een geslaagd vaarseizoen!’

Reisverslag

In het zog van de “Maria Van Dam”

Deel 1

M

TEGEN BETER WETEN …

EN DE STROOM IN !

alse regen valt reeds het hele voorjaar uit de hemel.

Het is trouwens veel te koud voor de tijd van het jaar, donder en bliksem zijn stilaan een gewoonte geworden. Alom zijn er problemen met wateroverlast. De Maas is gestremd, in Frankrijk zijn dijken ingevallen. Schepen liggen wekenlang verwaaid op een door God vergeten plaats.

Het gezonde verstand vertelt ons dat we beter thuis blijven, of een goedkope vlucht boeken bij RYANAIR naar een zonovergoten strand. ALL IN! Maar het ongezonde deel van dat verstand, duidelijk de grootste kwab, zegt dat we niet moeten luisteren en fluistert ons in dat we maar beter vlug kunnen afvaren. En laat Frankrijk nu net de bestemming zijn die we dit jaar voor ogen hebben.

En zuidwaarts gaan we, waar we zullen terechtkomen?

God weet het, Klein Pierke misschien ook wel.

Di 28 juni 2016: Weer of geen weer. We verkassen voor een tweetal maanden op onze TiKoyo. Thuis is alles zo goed als het kan afgesloten, de blommekes hebben, voor zover dat nodig was, nog wat water gekregen en om het op z‘n Sam Gooris’ te zeggen: Laat het gras maar groeien!

De miljarden pluisjes die op die enige zonnige voorjaarsdag de Moervaartvallei overheersten blijven, ondanks een overmoedige poetsbeurt, hardnekkig kleven in alle hoekjes en kantjes, en dat zijn er heel wat.

In de late middag worden Miss Mercedes en Mr Benz vriendelijk verzocht om ons gedurende de komende weken te voorzien van de nodige stuwkracht. Als tegenprestatie zorgen wij voor voldoende voer, en af en toe een extra drupje olie. Goede afspraken maken de beste vrienden.

Miss Mercedes staat aan BB zijde opgesteld, Mr Benz neemt de SB schroef voor zijn rekening. Zelden werken ze samen, ze wisselen elkaar dagelijks af en doen hun werk naar behoren.

Honoré wordt ook aangeroepen, die woont niet onder de salonvloer van de kajuit maar is baas in de VPF passantenhaven aan de Lindenlei in Gent. Bijna gewoontegetrouw onze eerste tussenstop tijdens de zomervakantie.

Enkel vrouwen weten waarom!?

Tekst:Jef Beernaert Foto’s: Eartha & Jef

Woe 29 juni: Pas ’s namiddags varen we naar Oudenaarde. Het begint al goed, de marifoon geeft er de brui aan. Hij is pas 2 jaar oud en liet het al eens afweten. Ik ga zelf aan de slag in de hoop ergens in z’n ingewanden een kapotte zekering te vinden, maar niets daarvan. Duizend minuscule elektronische componenten, als nieuw, lachen me toe. Hiervan heb ik geen kaas gegeten. Gelukkig hebben we nog een draagbaar toestel in reserve. Die zal ons moeten begeleiden. Eens we op de kleine Franse kanaaltjes zijn hebben we er toch geen nood meer aan.

Do 30 juni: We houden van korte dagtripjes aan een gezapig tempo. Door de sterke stroming op de Bovenschelde is onze snelheid eerder aan de lage kant.

We weten op het begin van het Spierekanaal bij de brug een mooie steiger liggen waar je in alle rust met de hond kan wandelen. Maar we liggen er niet alleen.

Een onbemande Oostendenaar heeft grotendeels de steiger ingepalmd. Met dikke kettingen ligt het schip verankert. Elke beweging op en rond de afmeerplaats wordt minutieus geregistreerd door een camera.

Big Brother is Watching You! Overal wordt je tegenwoordig schaamteloos in de gaten gehouden, zelfs op een onooglijk steigertje in een boerengat door een anonieme onbekende.

Trop is te veel!

Had ik een condoom op zak, ik had die camera een jasje aangemeten.

25

Batterij kalkovens nabij Antoing

Vr 1 juli: Een belangrijke dag. Boekentasjes worden aan de haak gehangen, het lerarenkorps is twee maanden van die ettertjes verlost en de Rode Duivels moeten aantreden tegen Ierland.

Het echte wereldnieuws komt even op de achtergrond: aanslagen in Istanboel, de Brexit, vrije val op de beurs en nog meer regen.

Met ruim voldoende water onder de kiel varen we sluis Kain binnen. Die zijn reeds van onze komst op de hoogte, ze hebben blijkbaar ook ergens een grote broer hangen.

We schuiven door tot helemaal voorin de sluis, een met containers volgestouwde Centurion past nog juist achter ons. Naast de oude sluis zijn de werkzaamheden aan de gang voor een nieuwe stuw. Een torenkraan zwaait vervaarlijk met een wankele vracht boven onze hoofden, en wij hebben geen helmen op. De schipperse van de Centurion is er ook niet gerust in.

100-jarige stuwen op de Schelde De huidige sluizen met bijhorende stuwen op de Bovenschelde werden gebouwd rond de jaren ’20 van vorige eeuw. Ze zijn hoogdringend aan modernisering toe. De stuwen in Oudenaarde en Asper werden reeds vernieuwd. Kerhove wordt binnenkort aangepakt. De sluizen moeten volgen wil men voldoen aan de huidige eisen in de binnenvaart.

Bij voorbereidende graafwerken in Kerkhove werden sporen van menselijke aanwezigheid gevonden die teruggaan tot 7.000 jaar voor onze jaartelling. Archeologen onderzoeken de site die één van de grootste en spectaculairste opgravingen ooit in Vlaanderen blijkt te worden. Het gaat om een goed bewaarde prehistorische nederzetting. De verwachtingen van de wetenschappers zijn hoog gespannen. Voor archeologen is de Scheldeoever in Kerkhove een schatkamer.

Grote delen van het duizenden jaren oude landschap liggen nog bewaard onder de dikke klei en veenlaag.

De doorvaart van Doornik verloopt vlekkeloos. Na oproep op VHF 80 krijgen we onmiddellijk groen licht. Doornik heeft tijdens het laatste decennia een ware metamorfose ondergaan. Tientallen terrasjes hebben zich aan de waterkant ontplooid, maar die liggen er bij dit weer verlaten bij.

26

Eens voorbij het centrum dienen zich de grote aftandse fabriekshallen aan als een bewijs van een rijk verleden. Vergis je niet, de meeste van die gebouwen zijn nog in gebruik. Waar in de gloriedagen duizenden arbeiders hun dagelijks brood verdienden zijn er nu nog een handvol aan het werk.

Voor heel wat schippers is Doornik de start van een nieuwe reis.

De grote steengroeven en cementfabrieken transporteren hun producten voor een groot deel via de waterweg naar binnenen buitenland. De Doornikse kalksteen is reeds eeuwenlang een begrip. Menig belfort, kathedraal, stadhuis en burgerlijke stekjes met naam werden ermee opgetrokken. De ruines van batterijen kalkovens glijden aan ons voorbij, enkele ervan staan in de steigers en worden gerenoveerd. Le Pays Blanc de Antoing dankt zijn naam aan het witte kalkstof dat vroeger de hele omgeving bedekte.

We houden een tussenstop in de kom van Antoing. Die tussenstop wordt uiteindelijk het eindpunt van de dag. Het klaart op terwijl de Duivels in Rijsel opzij gezet worden.

Za 2 juli: In Bléharies varen we de grens over. Voor Europa één was moest hier telkens in- en uitgeklaard worden. Je mag je afvragen of die tijd er toch weer ligt aan te komen! Bij de eerste sluis in Fresnes bieden we ons aan bij de sluiswachter.

Die overhandigd ons een ingevuld document dat in sluis Trith zal omgezet worden in een vaarvignet.

Valenciennes zou een spiksplinternieuwe jachthaven hebben, maar die hebben we niet gezien. Ze zijn blijkbaar vergeten die te bewegwijzeren. Je vaart er zo voorbij. Waar in vroegere jaren de plaatselijke schippersbeurs was, bij de barrage achter de sluis, daar ligt de haven.

De Schippersbeurs Een schippersbeurs was een plaats waar schepen volgens een vastgesteld ritueel werden bevracht. Bedrijven die een scheepslading hadden moesten die verplicht bij de beurs deponeren. Op de beurs stonden de schepen ingeschreven die klaar waren om lading in te nemen. Het schip dat langst ingeschreven stond kreeg als eerst de kans om de lading aan te nemen (beurtrol) tegen de door de beurs vastgestelde tarieven.

Er heeft ook een stelsel bestaan waarbij schippers tegen elkaar moesten bieden voor een vracht.

Bedrijven met eigen schepen moesten niet naar de beurs.

In België was er dagelijks beurs, in Frankrijk drie maal in de week.

Rond de eeuwwisseling werden de beurzen afgeschaft.

Tegenwoordig wordt veel met scheepsbevrachters gewerkt, of met rechtsreeks contact tussen schip en klant. De vervoerskosten hebben niets met de waarde van de vracht te maken maar met het traject en de reisduur. De meeste schippers zijn verenigd en spreken basisprijzen af.

Maar de beurs was meer dan dat.

Een beeld volgt in één van volgende clubbladen.

Iets verderop krijgen we de rekening voor 30 dagen (neen, geen maand maar exact 30 dagen) Franse kanalen gepresenteerd.

Ecluse de Trith St Léger is namelijk ook het VNF ontvangstkantoor. Met het eerder verkregen blad, waarop de datum van aankomst in Frankrijk staat vermeld, gaan we naar de ontvanger van dienst. We raden aan om hier met pasgeld te betalen, want toevallig hebben ze nooit kleingeld om terug te geven, de leperds!

Vroeger kon er al eens ‘gefoefeld’ worden met de vaarvergunning. Je hoorde al eens verhalen van Hollanders die maandenlang rondtoerden zonder betalen (Belgen doen dat niet!!!). Dank zij een doorgedreven computerprogramma kunnen ze nu overal zien wie waar en tot wanneer betaald heeft.

De tijd van sjoemelen is voorbij.

Het schiet goed op, in de late namiddag zijn we reeds door het 4,35 km lange souterrain de Ruyaulcourt en meren we af aan de kade van Moislain.

We gaan op stok met de kippen.

Ma 4 juli: Bij het eerste kraaien moeten we er uit. De eerste draai wordt om 7 uur gegeven. Twee spitsen varen in. Daarna komt een verlengde spits met een jachtje aan de beurt en dan is het aan ons. Maar het loopt even anders. De sluisjuf maakt een kapitale fout door niet met een leeg sas (bassinée vide) terug naar boven te komen om de tweede lading op te halen.

Ze wacht op schepen die nog 2 sluizen ver liggen. Intussen komen andere schepen aan en moeten we wachten tot we een passende compagnon vinden. Het loopt in het honderd.

Pas om 10 uur komen we aan beurt, daarna loopt alles naar behoren.

Net voor de splitsing Cnl de la Sensée / Cnl de Saint-Quentin blijven we om te overnachten. Dit is een geliefkoosde overnachtingsplaats van de schippers, niet heel ver van de stad maar zeer rustig en stil.

Een half kilometertje verderop is een halte fluvial, maar deze is reeds jaren onbereikbaar wegens verzanding, dus let op als je meer dan een halve meter diepgang hebt.

Zo 3 juli: Na een uurtje varen op het in opdracht van Napoleon uitgegraven Cnl de la Sensée bereiken we het Cnl du Nord. Je weet hier nooit hoe het zal lopen maar we kunnen meteen in de sluis samen met een 65 meter. De schipper wil graag dat wij eerst invaren. Blijkbaar is dit hier een nieuwe tendens, dat zullen we de komende dagen, met andere schepen, merken.

Het is een win-win situatie: wij hebben geen last van hun schroefwater en zij moeten niet wachten tot het jachtje eindelijk eens is ingevaren. Ze kunnen zonder omkijken vollen bak gas geven om uit te varen.

Canal du Nord Velen vinden het, misschien onterecht, een vervelend ding, in hoofdzaak omdat het druk bevaren wordt door beroepsvaart.

Het Canal du Nord is niet erg oud. Het werd pas in 1965 geopend. De graafwerken begonnen nochtans reeds in 1913. De beide wereldoorlogen en een economische crisis hebben de uitvoering echter belemmerd.

Het kanaal loopt van het Canal de la Sensée bij het plaatsje Arleux in het noorden naar Pont-l'Evêque aan de Oise in het zuiden. Het is 93 km lang en telt 19 sluizen en 2 tunnels. Van noord naar zuid stijgt het kanaal om vervolgens na een lange tunnel (souterrain de Ruyaulcourt) weer af te dalen naar de Somme waarmee het een tijd samenloopt.

Het stijgt dan weer om na een korte tunnel af te dalen naar de Oise.

Het kanaal heeft geen natuurlijke bevloeiing, bij elke sluis staan pompen om het water terug te pompen. De sluizen zijn 91 m lang en 5.7 m breed.

Het mag een wonder wezen maar er is heel weinig industrie langs het kanaal, enkele graansilo’s niet meegerekend. De graanvelden zijn alom aanwezig in het glooiende landschap. Kleine dorpjes passeren regelmatig de revue, afgewisseld door struikgewas en bebossing. Er zijn zeer weinig afmeerplaatsen voor de pleziervaart.

Eens je met een schip samen door de sluis kan vaar je best de dag door samen met dat schip.

Canal du Nord, sluis

en omgeving

27

Di 5 juli: de 4 laatste sluizen worden afgehaspeld. Het Cnl du Nord zit er op, dit terwijl het weerbeeld volledig is omgeslagen. Lora is terug van de partij: Heerlijk!

Nog in de voormiddag meren we af langs de kade aan de l’Oise in Compiègne. Een verademing na de lange vaardagen op het kanaal.

Jeanne d’Arc werd hier in 1430 door de Bourgondiërs gevangengenomen en verkocht aan de Engelsen, zo ging dat toen.

Who cares?

Heel wat Franse dorpjes en steden doen aanspraak op de maagdelijke volksheldin.

Haar standbeeld kom je bijna even vaak tegen als het monument ter ere van de gesneuvelde soldaten ‘POUR LA PATRIE’.

De mooiste plekjes in de stad zijn te voet haalbaar.

De oude omwalling, de befaamde Koninklijke stoeterijen, het Middeleeuws huis van de brugwachters ‘La Vieille Cassine’, opgetrokken uit hout en leem (vakwerkbouw), het indrukwekkende kasteel waarin verschillende musea zijn ondergebracht ( fietsenmuseum, van koets tot wagen, historische woonvertrekken …), met aan de achterzijde van het paleis de tuinen zonder einde. Bij de wielerliefhebber is vooral het voorplein van belang waar jaarlijks de aftrap, euh, de start plaatsvindt van de wielerklassieker Parijs – Roubaix.

Een fikse wandeling afsluiten met een lekkere entrecote is dan weer een kleine stap. Dat die entrecote in werkelijkheid niertjes blijken te zijn heeft niets met het restaurant te maken, eerder met mijn belabberde kennis van de Franse culinaire benamingen.

Woe 6 juli: De l’Oise bevaren is heel anders dan een kanaal. De rivier is stukken breder, meanders volgen elkaar op, er zijn telkens twee sluizen en er staat stroming. Voor het eerst, en voorlopig ook de enige keer, staat die in de kont, en dat loopt lekkerrrr!

28

Af en toe zien we wat industrie en vrij regelmatig varen we langs steden. Er werden weliswaar enige inspanningen geleverd om afmeerplaatsen te creëren, maar al bij al blijft het povertjes.

We hebben geluk en vinden een mooie drijvende steiger in Beaumont sur Oise. De benamingen van de dorpjes zeggen soms veel. Het betreft inderdaad een mooi plaatsje en het gaat verdorie goed naar boven. Zelfs bij hoge waterstand zullen ze hier geen natte voeten hebben!

Do 7 juli: HOT-HOT-HOT! De parasol wordt uit bittere noodzaak bovengehaald. In bloot bovenlijf en korte broek surfen we verder de Oise af richting Seine.

Voorwaar, een mooi zicht!

Ik heb een bang voorgevoel dat het tegen de stroom in wat langzamer zal gaan. Op dit deel van de Oise dien je goed de navigatieborden in de gaten te houden. Regelmatig moet je de verkeerde wal varen, dat geeft vooral de beroepsvaart een betere vaarlijn bij de vele eilandjes en aan de sluizen, al zijn er ook professionelen bij die niet verkeerd varen, en dan moet je als jachtje bij de pinken blijven want de groten hebben altijd gelijk.

In Conflans Sainte Honorine komen we op de Seine.

Het is steeds een waar plezier om in Conflans langs de dikke rijen spitsen op rust te varen. Het is een kleurrijk spektakel, met een overwegend zwart, grijs en roestbruin pallet.

Het surfen is voorbij, we doen op slag 7 km/uur van onze snelheid af.

Amaai mijne frak!

Dat zal zo blijven tot we aan het Kanaal van Bourgogne beginnen, en dat is nog niet voor morgen, maar wel voor een volgend clubblad.