1
سیستم سازه ای سازه های بلند گزد آٍرًذُ: ایواى الیاسیاى ،وارضٌاس ارضذ ساسُ iman.elyasian@gmail.com
ایثَن هصَر رایگاى
ایثَن ضوارُ 51اس اًتطارات هجاسی 808
www.Civil808.com
تٛر:ٝ ایٗ ایجٛن (وتبة اِىتط٘ٚیىی) ٚیػٚ ٜثؿبیت 808اضؾبَ قس ٜاؾت ٚاظ َطیك ٚثؿبیت ٙٔ 808تكط قس ٜاؾت ٚتٕبْ حمٛق ٔطث ٌٛث٘ ٝكط ایٗ رع ٜٚثط ٖٟسِٛٔ ٜف ٘ ٚبقط ایٗ ٔزٕٔ ٖٝٛیجبقس
2
پیشگفتار ناشر:
ایٗ ایجٛن ٔزٕ ٖٝٛای اظ ٔمبالتی ٔطتجٍ ثب ؾبظٞ ٜبی ثّٙس اؾت و ٝثب ظحٕت رٙبة ٟٔٙسؼ ایٕبٖ اِیبؾیبٖ ٌطز آٚضی قس ٚ ٜتٛؾٍ ایكبٖ ثطای ٚثؿبیت Civil808اضؾبَ قس ٜاؾت .اظ ٚیػٌی ٞبی ذٛة ایٗ ٔمبالت ایٗ اؾت وٕٖ ٝستب ٔٛيٖٛبت ُٔطح قس ٜث ٝنٛضت ٔهٛض ٞؿتٙس َٛضیى ٝرٙج ٝآٔٛظقی آٖ ضا ثیكتط ٕ٘ٛزٜ اؾتٛٔ .يٖٛبت ٔمبالت ٔٙسضد زض ایٗ ایجٛن ث ٝتطتیت زضد زض ایجٛن ٖجبضت اؾت اظ: هعزفی تصَیزی سیستن ساسُ ّای تلٌذ (صفحِ )9 اًَاع سیستن ّای ساسُ ای ساسُ ّای تلٌذ (صفحِ )86 ٔ خبَ ٔٛضزی :ثطضؾی ثطرٟبی زٚلّٛی پتط٘ٚبؼ ٔبِعی (نفح)120 ٝ
ا٘تكبضات ٔزبظی 808 آشض ٔب1392 ٜ
3
مقدمه: ٌط ٜٚآٔٛظقی 808ثطای اِٚیٗ ثبض الساْ ث ٝا٘تكبض وتبة ٞبی ترههی زض ٔبضوتیٔ ًٙزبظی ٕ٘ٛز ٜاؾت ث٘ ٝحٛیى ٝوتبة ٞبی ترههی و ٝحتی زض ز٘یبی چبح فیعیىی ٓٞتبثحبَ ٕ٘ٝ٘ٛ ٞبی آٖ ث ٝچبح ٘طؾیس ٚ ٜزض ٖیٗ حبَ ٔربَجبٖ ظیبزی ٓٞزاضز ضا زض غبِت ایجٛن ٔٙتكط ٕ٘ٛز ٜاؾت و ٝاؾتمجبَ ظیبزی اظ ایٗ رعٚات ٔمسٔبتی ٚپیكطفت ٝقس ٜاؾت .وتبة ٞبی اِىتط٘ٚیىی تٕبٔب زض غبِت حطف ٝای ٕٞطا ٜثب ٚیطاؾتبضی ٚنفح ٝآضایی حطف ٝای ٔٙتكط ٔی قٛز ٚحك ِٔٛف ٘ ٚبقط اظ ا٘تكبض ایٗ وتبة اظ تجّیغبتی و ٝزض ٖٚایٗ ایجٛن ٞب ٔٙتكط ٔی قٛز تبٔیٗ ذٛاٞس قس زؾت ٝای اظ ایجٛن ٞب ضایٍبٖ ٖطئ ٝیكٛز ٚزؾت ٝای زیٍط و ٝنٛضت پِٛی زض فًبی ٔزبظی ٔٙتكط ٔی ق٘ٛس ٕٞ ٚچٙیٗ زض ٖٚزی ٚی زی ٞبی ٔحهٛالت آٔٛظقی ٖ 808طئ ٝی ق٘ٛس. ثطذی اظ ٔع ایبی ا٘تكبضات ٔزبظی:
ٔعیت ا٘تكبض وتبة ٞبی اِىتط٘ٚیىی ٘ؿجت ث ٝا٘تكبض حمیمی وتبة ٞب
ٌؿتطـ فط ًٙٞوتبثرٛا٘ی اِىتط٘ٚیىی ٔیبٖ ٟٔٙسؾبٖ
ؾِٟٛت زؾتطؾی ث ٝا٘ٛأ وتبة ٞب
ٚضایٍبٖ ثٛزٖ تٗساز ٘ؿجتب ظیبزی اظ وتبة ٞب ٕٞ ٚچٙیٗ ٔزّ!ٝ
زض ایٗ قی ٜٛآٔٛظـ ٔزبظی ضا ٜتبٔیٗ ٞعیٞ ٝٙبی ٔب ِٛٔ ٚفبٖ ٔب زضد تجّیغبت اؾپب٘ؿط ٞبی َالیی ؾبیت اؾت ،پؽ اٌط ثٝ ز٘جبَ حٕبیت ایٗ قی٘ ٜٛكط ٔزبظی ٞؿتیس ٔی تٛا٘یسثب ٔب زض تٕبؼ ثبقیس ٌط ٜٚآٔٛظقی 808 ا٘تكبضات ٔزبظی
4
5
ر 6
7
8
سیستن ساسُ ّای تلٌذ Structural Systems of Tall Buildings ایٕبٖ اِیبؾیبٖ ،وبضقٙبؼ اضقس ؾبظiman.elyasian@gmail.com ٜ
زضنٛضتی و ٝاضتفبٔ یه ؾبذتٕبٖ اظ حسی ثّٙستط ٌطزز زض ایٗ نٛضت نّجیت ،پبیساضی ٚوٙتطَ تغییط ٔىبٖ رب٘جی آٖ ثطاحتی تإٔیٗ ٕ٘ی قٛز ٚزض ٔٛضز ؾبظٞ ٜبی ثتٙی تب َ 20جم ٚ ٝزض ٔٛضز ؾبظٞ ٜبی فٛالزی تب َ30جم ٝؾیؿتٓ لبة نّت التهبزی ثٛز ،ٜثٙبثطایٗ زض ؾبظٞ ٜبی ثّٙس ٔی ثبیؿت ث ٝز٘جبَ ؾیؿتٕٟبی ربیٍعیٗ ٚاثساٖی ٌكت یىی اظ ؾیؿتٕٟبیی و ٝزض زٞ ٝٞبی اذیط ٔٛضز ٘ٓط ٌطفت ٝاؾت ؾیؿتٓ ِ ِٝٛای اؾت ٔمساض ٔهبِح ٔهطفی ؾبظ ٜای ث٘ ٝهف تمّیُ یبفت ٚ ٝاُ٘ٗبف پصیطی زض تمؿیٓ فًبٞبی زاذّی ثٛز ٚ ٜوبٞف لبثُ تٛر ٝتغییط ٔىبٖ رب٘جی ٔی ثبقس ٚثطاحط تغییط قىّٟبی ٘بيی اظ ثطـ ٚ اُ٘ٗبف پصیطی تیطٞبی پیطأ٘ٛی تإذیط ثطقی ضخ ٔی زٞس و ٝتب حسی وبضایی ؾیؿتٓ ضا وبٞف ٔی زٞس ثطای وبٞف تإحیط تإذیطثطقی ثبیؿتی ؾبظ ٜضا زض ثطاثط تغییط ٔىبٖ رب٘جی ٘بقی اظ ثطـ وٙتطَ ٕ٘ٛز ِصا ؾیؿتٓ تطویجی ٟٔبضثٙس ِِٝٛ -ای پیكٟٙبز ٔی قٛز
تغییط قىُ ٘بقی اظ ذٕف َط : ٜث ٝایٗ پسیس ٜضا٘ف ٚتطی ٘یع ٔی ٌٛیٙس ،لبة ثطای ٔمبثّ ٝثب ٍِٙط ٚاغٌ٘ٛی ث ٝنٛضت َط ٜای لبئٓ ُٖٕ ٔی وٙس 20 ٚزضنس وُ تغییط قىّٟبی ؾبظ ٜثسیٗ قىُ نٛضت ٔی ٌیطز ٚثٛاؾُ ٝتغیط قىّٟبی ٔحٛضی ثطالط تغییط ٔىبٖ رب٘جی ؾتٟ٘ٛب وٛتب ٜیب زضاظ ٔی ق٘ٛس تغییط قىّٟبی ٘بقی اظ ذٕف تیطٞب ٚؾتٟ٘ٛب :ایٗ غزیس ٜث ٝتإذیط ثطقی ٔطؾ ْٛاؾت ٘ ،یطٞٚبی ثطقی افمی ٚلبئٓ و ٝث ٝتطتیت ث ٝؾتٟ٘ٛب ٚتیطٞب ٚاضز ٔی ق٘ٛس ٔٙزطثٍِٙ ٝطذٕكی ٔی ق٘ٛس ثب ذٓ قسٖ اًٖبی لبة تغییط قىُ ٔی زٞس و 80 ٝزضنس تغییط قىّٟبی وُ ؾبظ ٜو 65 ٝزضنس ٘بيی اظ ذٕف تیطٞب 15 ٚ زضنس ٘بقی اظ ذٕف ؾتٟ٘ٛب اؾت .تغییط قىُ ُٔ ٚ ٚالٗی ؾبظ ٜتطویت 2تغییط قىُ فٛق اِصوط اؾت.
9
10
11
12
13
14
15
ِ ِٝٛلبثی ِ ِٝٛای ٟٔبضثٙسی ()Braced tube • افعایف نّجیت ِِٝٛ • ُٖٕ یىپبضچ ٝؾتٞ ٖٛبی پیطأ٘ٛی ضا زض حُٕ ثبض حمّی ٚثبضٞبی افمی • وبٞف ٍِٙی ثطـ ِ ِٝٛزض ِ)Tube in Tube( ِٝٛ • ا٘سضوٙف ٞؿت ٝزاذّی ثب ِ ِٝٛذبضری • ا٘تمبَ ٘یطٞٚب ٚوبٞف احط ٍِٙی ثطـ ِٞ ِٝٛبی زؾت ٝقس)Bundled tube( ٜ • تمٛیت ِ ِٝٛلبثی ثب زیبفطآٌ ٞبی ٖطيی زاذّی زض ٞط ز ٚرٟت • یىٛٙاذتی ثیكتط تٙف ٞبی لبئٓ زض لبة ٖطيی • زؾت ٝثٙسی ثٞ ٝط قىّی ٚلُٕ زض ٞط تطاظی
16
ؾیؿتٓ ٞبی ثب قجى ٝثٙسی لُطی Diagrid Systems .I
تحُٕ ثطـ اظ َطیك ٘یطٚی ٔحٛضی اًٖبی لُطی
.II
نّجیت ذٕكی ٚنّجیت ثطقی ثبال
.III
ُٖٕ ثبظتٛظیٕ ٘یطٞٚب ضا پؽ اظ قىؿت ثطذی اًٖب ثسِیُ ٘بٔٗیٙی ثبال
.IV
حصف ؾتٞ ٖٛبی زاذّی ٚذبضری
17
18
19
20
21
22
23
24
25
استفاده لش بادبندهاي كوانش نا پذيز BRB
26
27
28
29
30
سسيتن هيزاگز جزم هتىاسى TMD
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
تكنىلىلىژي سيسنن قالب تىنلي بزاي افشايش سزعت احداث ساسه هاي بلند
67
68
69
Petronas Towers – Kuala Lumpur تعذاد طبقات
88
ارتفاع
9.159متر از سطح خیابان
ارتفاع بذون قسمت راش
878متر
محل پل هوایی
طبقات 91و 94
طول پل هوایی
.859متر
ارتفاع پل هوایی
171متر از سطح خیابان
ارتباط عمودی
49آساوسور سریع در هر برج
تعذاد پله برقی
11عذد در هر برج
روکش فوالد ضذ زوگ
0.111متر مربع
بته
101111متر مکعب در کل سازه
فوالد
80911ته
پی
70
95.متر ضخامت و زیر هر برج با 119 شمع 01تا 11.متری حمایت شذه
برج ) Canadian national ( CNتورنتو
مشخصات برج مخابراتی :
ارتفاع
..8متر
ارتفاع پوسته فضایی
997متر
برد مشاهذه
14.کیلو متر
زمان کل ساخت
91ماه
وزن کل برج
117911ته
حجم بته ریسی
91.49متر مکعب
تسلیحات فوالدی
9.8.ته
حذاکثر ووسان آوته در باد ) Km/h ( 191
1517متر
حذاکثر ووسان پوسته فضایی در باد 191 )(Km/h
71
90ساوتی متر
برج دوبي (خليفه)
72
73
74
75
Eiffel Tower - Paris
40 Wall St. vs. Chrysler
Pisa, Italy
Empire State Building – New York
76
Sears Tower – Chicago
Turning Torso – Mälmo, Sweden
Taipei 101- China
77
Twin Towers - Kuwait
78
Shanghai World Financial Center
Dancing Towers - Dubai
Moscow City Tower – Moscow
Freedom Tower – New York
79
Siam Tribute – Thailand
Chicago Spire
80
Burg Mubarak al-Kabir – Kuwait
81
Al burj – Dubai
Sky City – Tokyo, Japan
Shimzu Mega City Try-4000
Panama City
Bionic Tower
82
‘Sporefloater’ – Singapore
Park Towers - Dubai
Phase Tower – Paris
Burj al arab – Dubai
83
بزجهاي دوقلى تجارت جهاني در نيىيىرك
هٌاتع -1ایٕبٖ اِیبؾیبٖ ،ؾیؿتٓ ٞبی ؾبظ ٜای ؾبذتٕبٖٞبی ثّٙس ثب ضٚیىطز ثطضؾی ثطرٟبی زٚلّٛی پتط٘ٚبؼ ٔبِعی ،ؾبیت Iransaze ٔ -2حٕٛز ٌالثچی ،ؾیؿتٕٟبی ؾبذتٕب٘ی پیكطفت ،ٝزا٘كٍب ٜتٟطاٖ ،زا٘كىسٕٗٔ ٜبضی ٙٞ ٚطٞبی ظیجب ٔ -3حٕٛز ٌالثچی ،ؾبظٞ ٜبی ٔٗبنط ،زا٘كٍب ٜتٟطاٖ ،زا٘كىسٕٗٔ ٜبضی ٙٞ ٚطٞبی ظیجب -4حزت اٖ . . .بزِیٌ ،بً٘ قِٛطِٚ ،ف ،ؾبظٞ ٜبی ؾبذتٕبٖ ثّٙس ،ا٘كبضاضت زٞرسا1376 ، -5حؿٗ حبری وبْٕی،ؾبظٞ ٜبی ؾبذتٕبٖ ثّٙس 6- Bungale S . Taranath ,Reinforced Concrete Design of Tall Buildings, CRC Press ,Taylor and Francis Group 2010
84
ٔ -7حٕس ضيب یٕب٘یبٖٞ،ب٘ی ٝاذٛتٔ،حٕس ضيب اذٛت ،وٙتطَ اضتٗبـ ؾبظٞ ٜبی ثّٙس ٔطتج ٝثب اؾتفبز ٜاظ ؾیؿتٓ رطْ ٔیطاٌطٔتٛاظٖ ،قٕبضٔ 59 ٜبٙٞبٔ ٝثیٗ إِّّی ضا ٚ ٜؾبذتٕبٖ -8ایٕبٖ اِیبؾیبٖ ،ا٘ٛأ ؾیؿتٓ ٞبی ؾبظ ٜای ؾبذتٕبٖٞبی ثّٙس ،ؾبیت Iransaze 9-The Structural Design of Tall and Special Buildings 2008,2009,2010,2011,Wiley InterScience
ٔ -10حٕس ٟٔسی اؾٕبٖیّی ،ثطضؾی ضفتبض ؾبظٞ ٜبی ِ ِٝٛای ٟٔبضثٙسی قس ٜزض ؾبذتٕبٟ٘بی ثّٙس تحت احط ٘یطٞٚبی ظِعِ، ٝپبیبٖ ٘بٔ ٝوبضقٙبؾی اضقس ؾبظ،ٜزا٘كٍب ٜتطثیت ٔسضؼ1380 -11ؾٕیٙبض زوتط ٖیؿی ؾالرم ، ٝؾیؿتٕٟبی ؾبظ ٜای زضؾبظٞ ٜبی ثّٙس،زا٘كٍب ٜقٟیس ثبٙٞط وطٔبٖ
85
اًَاع سیستن ّای ساسُ ای ساختواىّای تلٌذ High-rise Structural Systems ایٕبٖ اِیبؾیبٖ ،وبضقٙبؼ اضقس ؾبظiman.elyasian@gmail.com ٜ
ظٔب٘ی یه ؾبظ ٜضا ٔی تٛاٖ ثّٙس ٘بٔیس و ٝاضتفبٔ آٖ ثبٖج قٛز ٘یطٞٚبی رب٘جی ٘بقی اظ ثبز ٚظِعِ ٝثط َطاحی آٖ تإحیط لبثُ تٛرٟی ٌصاضز ٚتبضیرچ ٝؾبظٞ ٜبی ثّٙس ث ٝؾبذتٕبٖ آرطی َ 16جم ٝو ٝزض ؾبَ 1891زض قیىبٌ ٛآٔطیىب ؾبذت ٝقس ،ثبظ ٔی ٌطزز .زض ٕٞیٗ ظٔبٖ اؾتفبز ٜاظ ٔمبَٕ فٛالز ٘ٛضز قس ٜآغبظ ٌطزیس وٝ ٔٙزطث ٝؾبذت ؾبظٞ ٜبی ثّٙس زیٍطی ٌطزیس ،زضؾبَ 1973ثطرٟبی زٚلّ ٛتزبضت رٟب٘ی زض ٘یٛیٛضن وٝ زض ؾبَ 2001ثط احط تهبزْ ٛٞاپیٕب ث ٝآٟ٘ب ترطیت قس٘س ،ؾبذت ٝقس ٜوَ 110 ٝجم ٝثب اضتفبٔ ٔ 412تط ٚ ثطد ؾیطظ زض قیىبٌ ٛثب اضتفبٔ ٔ 442تط ٚپتط٘ٚبؼ زض وٛاالالٔپٛض ٔبِعی ثب اضتفبٔ ٔ 452تط اظ رّٕ ٝؾبظٜ ٞبی ثّٙس زٞ ٝٞبی اذیط ٔی ثبقٙس ٚثَٛ ٝض وّی زض َطاحی آٟ٘ب احط پی -زِتب ٚثبض ٌصاضی تسضیزی(احطتهبٖسی وٛتب ٜقسٌی ٞب ) ،تٙكٟبی ايبفی ٘بقی اظ ٘كؿت ٘ؿجی ،ذعـ ،آثطفتٍی ٚحطاضت ضا ثبیؿتی ِحبِ وطز. اظرّٕ ٝؾیؿتٕٟبی ؾبظٞ ٜبی ثّٙس لبثٟبی نّت،لبثٟبی ٟٔبضثٙسی قس،ٜلبثٟبی ٔیب٘پط ،زیٛاضٞبی ثطقی وٛپُ، تطویت لبة ٚزیٛاضٞ،ؿتٞ ٝبی زیٛاض ثطقی ،لبثٟبی ٔحیُی زؾت ٝقس ٜضا ٔی تٛاٖ ٘بْ ثطز
86
ٔٗیبض آؾبیف ثطای تإؾیؿبت ٔىب٘یىی ،ثطلی ٚتٟٛیٙٔ ٝبؾت ثىبض ضفت ، ٝذعـ ،آثطفتٍی ٚاحطات حطاضتی وٙتطَ قس ٚ ٜزض َطاحی ٔزبظ %25تمّیُ زض ٔزٕ ٔٛثبضٞبی ثبز ،ظِعِ ٚ ٝحمّی ایزبز ٌطزز و ٝزض ؾبذتٕبٟ٘بی ثّٙس ٚالغط اُ٘ٗبف پصیط زض زیٙبٔیه ؾبظ٘ ٜح ٜٛثبضٌصاضی تإحیط ظیبزی زاضز إٞیت احط ٘یطٚی رب٘جی ثب ثبال ضفتٗ اضتفبٔ ؾبذتٕبٖ ثب ؾطٖت ظیبزی افعایف ٔی یبثس .زض اضتفبٔ ٔٗیٙی تغییط ٔىبٖ رب٘جی ؾبذتٕبٖ چٙبٖ ظیبز ٔی قٛز ؤ ٝالحٓبت ؾرتی وٙتطَ وٙٙسَ ٜطح ٔی ٌطز٘س تب ایٙىٝ ٔمبٔٚت ٔهبِح ؾبظ ٜای .زضر ٝؾرتی اؾبؾب ثؿتٍی ث ٔٛ٘ ٝؾیؿتٓ ؾبظ ٜزاضز .ثٗال ٜٚثبظزٞ ٜط ؾیؿتٓ ذبنی ٔؿتمیٕب ثب ٔمساض ٔهبِح ٔهطف قس ٜاضتجبٌ زاضز.ثٙبثطایٗ اظ ثٟی ٝٙوطزٖ ؾبظ ٜثطای قطایٍ فًبیی ٔٗیٙی ثبیس ثب حسالُ ٚظٖ حساوخط ؾرتی حبنُ قٛز .
87
ایٗ ُٖٕ ٔٙزطث ٝاثسأ ؾیؿتٓ ٞبی ؾبظ ٜای ٔٙبؾت ثطای حسٚز اضتفبٖبت ٔٗیٗ ٔیٍطزز .ثًٗی اظ ٖٛأّی و ٝزض تٛؾٗ ٝایٗ ؾیؿتٓ ٞبی تبظ٘ ٜمف ٕٟٔی زاقت ٝا٘س ٖجبضتٙس اظ: * ٔهبِح ؾبظ ٜای ثب ٔمبٔٚت ظیبز. * ُٖٕ ٔطوت ثیٗ ٖٙبنط ؾبظ ٜای ؾبذت ٝقس ٜاظ ز ٚیب چٙس ٘ٔ ٔٛهبِح. * ضٚـ ٞبی رسیس اتهبَ لُٗبت. * ترٕیٗ ضفتبض پیچیس ٜؾبظٞ ٜب ثٚ ٝؾیّٔ ٝبقیٗ ٞبی حؿبثٍط اِىتط٘ٚیه(وبٔپیٛتط). * اؾتفبز ٜاظ ٔهبِح ؾبذتٕب٘ی ؾجه تط. * ضٚـ ٞبی ارطایی رسیس. زض ثرف ٞبی ظیط ٔتسا َٚتطیٗ ؾیؿتٓ ٞبی ؾبظ ٜای ٔٛضز ثحج لطاض ٔی ٌیط٘س.زض ایٗ ثحج ٞب َطح ٞبی ٙٞسؾی ٕ٘،ٝ٘ٛضفتبض ؾبظٞ ٜب تحت ثبض ٌصاضی ٚ،ثبظز ٜؾیؿتٓ ٞب ٔٛضز تإویس ٔی ثبقٙس. * ؾبظ ٜزیٛاض ثبضثط * ؾبظٞ ٜؿت ٝثطقی * ؾبظ ٜتیط زیٛاضی ؾبظ ٜزیٛاض ثبضثط
88
89
90
91
فزهْای ساسُ تلٌذ ٞ-1ؿتٔ ٝطوعی ثبؾتٟ٘ٛبی ٔحیُی -2لبثٟبی ٟٔبضثٙسی قسٟٔ ( ٜبضثٙس ته لُطی ،يطثسضیK ،قىُ، ظا٘ٛیی) -3لبثٟبی نّت -4لبثٟبی ٔیبٖ پط (زاضای زیٛاض پطوٙٙس-5 )ٜزیٛاض ثطقی -6زیٛاض ثطقی وٛپُ ٚثب تیط ٕٞجٙس -7لبة-زیٛاض -8لبثٟبی ٔحیُی ت ٛزضت-9 ٛلبثٟبی ٔحیُی زؾت ٝثٙسی قسٞ ٜؿت ٚ ٝپٛؾتٝ -10لبثٟبی ٔحیُی ٟٔبضثٙسی قس-11 ٜؾبظٞ ٜبی ثب ٟٔبض ظا٘ٛیی -12ؾبظٞ ٜبی ّٔٗك -13ؾبظٞ ٜبی ثب ٞؿتٔ ٝطوعی -14ؾبظٞ ٜبی فًبیی -15ؾبظٞ ٜبی پی٘ٛسی ٔ ٚطوت زض آ٘بِیع ؾبظٞ ٜبی ثّٙس یه ثبض آ٘بِیع اِٚی ٝا٘زبْ زاز ٜپؽ اظ آٖ آ٘بِیع حب٘ٛیٟ٘ ٚ ٝبیی ضا ا٘زبْ زاز ٚ ٜآ٘بِیع اِٚیٟ٘ ٚ ٝبیی ضا ثب ضٚقٟبیی ثب ٓٞتطویت ٔی ٕ٘بییٓ ٚثبیؿتی ؾبٞتٕبٖ ترُٕ ثطـ رب٘جی ٚافمی ضازاقتٚ ٝ ؾتٟ٘ٛبی فطٖی ثب ؾتٟ٘ٛبی انّی زض تحُٕ ٍِٙطٞبی رب٘جی ٔكبضوت زاقتٍِٙ ٚ ٝی ثطقی وبٞف یبثس ٚؾبظٜ زض ثطاثط ٍِٙط ٘بقی اظ ثبضٞبی افمی ٔمب ْٚثٛز ٚ ٜثبض قبٞتیطٞب ثب ا٘تمبَ ثركی اظ ثبض ؾتٟ٘ٛبی انّی ث ٝفطٖی وبٞف یبفت ٚ ٝتٙكٟب یىٛٙاذت ٌطزز. آًالیش ٍ طزاحی لاتْای صلة -1 -2 -3 -4 -5 -6
ترٕیٗ ٘یطٞٚبی لبئٓ ث ٝضٚـ تمطیجی زض ؾتٟ٘ٛب ٚقب ٜتیطٞب ترٕیٗ اثٗبز اِٚی ٝی اًٖب ثطاؾبؼ ٘یطٞٚبی لبئٓ ثب زضنسی افعایف ثٛٓٙٔ ٝض ٚاضز ٕ٘ٛزٖ احطات ثبضٞبی لبئٓ ربیٍعیٙی تمطیجی ثبضٞبی افمی ثط ٔزٕٞ ٖٝٛبی ذٕكی ٚآ٘بِیع اِٚی٘ ٝیطٞٚبی اٖكبی آٟ٘ب وٙتطَ ربثزبیی ٚانالح اثٗبز اًٖب زض نٛضت ِعْٚ وٙتطَ ٔمبٔٚت اًٖب ثطای ثستطیٗ تطویت ثبضٌصاضی لبئٓ ٚافمی ٚانالح اثٗبز آٟ٘ب زض نٛضت ِعْٚ آ٘بِیع وبٔپیٛتطی وُ ؾبظ ٜثطای وٙتطَ زلیمتط ٔمبٔٚت ٚربثزبیی اًٖب ٚا٘زبْ انالحبت اثٗبز زض نٛضت ٘یبظ ٚتإحیط ثبضلبئٓ-تغییط ٔىبٖ رب٘جی
92
َ -7طاحی ٔفهُ ٚزلیك اًٖب ٚاتهبالت آًالیش ٍ طزاحی ساسُ ّای تا هْارساًَیی -1ضفتبض ؾبظ ٜاالؾتیه ذُی اؾت -2ؾتٟ٘ٛب فمٍ تحت احط ٘یطٞٚبی ٔحٛضی لطاض زاض٘س ٟٔ -3بضٞبی ثبظٚیی ث ٝنٛضت نّت ثٞ ٝؿتٞٚ ٝؿت ٝث ٝنٛضت نّت ث ٝف٘ٛساؾیٔ ٖٛتهُ ٞؿتٙس -4ذٛال ٙٞسؾی ٔمُٕ ٞؿت ،ٝؾتٟ٘ٛب ٟٔ ٚبض ثبظٚیی زض ضاؾتبی اضتفبٔ یىٛٙاذت ٔی ثبقس. اظ ِحبِ تبضیری ؾبظٞ ٜبی يریٓ ٚؾٍٙیٗ ؾبذت ٝقس ٜاظ ٔهبِح ثٙبیی ثٛز ٜا٘سٚ.ظٖ ظیبز ٚاُ٘ٗبف ٘بپصیطی آٟ٘ب زض َطح افمی ثبٖج ٖسْ اؾتفبزٔ ٜؤحط اظ آٟ٘ب زض ؾبذتٕبٖ ٞبی ثّٙس ٌطزیس.أب پیكطفت تىِٛٛٙغی رسیس زض اؾتفبز ٜاظ ٔهبِح ثٙبئی ٟٔٙسؾی ؾبذت ٝقس ٚ ٜلُٗبت ثتٙی ؾبذتٔ ٝف ْٟٛزیٛاض ثبضثط ضا ثطای ؾبذتٕبٖ ٞبی ثب اضتفبٔ ٔتٛؾٍ التهبزی ؾبذت ٝاؾت. ایٗ ؾیؿتٓ ثطای ا٘ٛاٖی اظ ؾبذتٕبٖ ٞب و ٝزض آٟ٘ب تمؿیٕبت ٔىطض فًب الظْ اؾت ٔب٘ٙس آپبضتٕبٖ ٞب ٞ ٚتُ ٞب لبثُ اؾتفبزٔ ٜی ثبقس .ضٚـ زیٛاض ثبضثط ثطای ا٘ٛأ َطح ٚقىُ ؾبذتٕبٖ ٞب ٔٙبؾت اؾت٘.مكٞ ٝبی افمی ایٗ َطح ٞب اظ قىُ ٞبی ٔؿتُیّی ؾبز ٜتب قىُ ٞبی زایط ٜای ٔ ٚخّخی ٔتغییط ٔی ثبقٙس. ؾبظٞ ٜبی زیٛاض ثبضثط ٖٕٔٛبً قبُٔ ٔزٕ ٖٝٛای اظ زیٛاضٞبی ذُی ٔی ثبقٙس.ثط اؾبؼ ٘ح ٜٛلطاض ٌطفتٗ ایٗ زیٛاضٞب زض ؾبذتٕبٖ آٟ٘ب ضا ٔی تٛاٖ ث ٝؾٌ ٝط ٜٚانّی تمؿیٓ ٕ٘ٛز: * ؾیؿتٓ زیٛاض ٖطيی و ٝقبُٔ زیٛاض ٞبی ذُی زض أتساز ٖٕٛز ثط َ َٛؾبذتٕبٖ ٔی ثبقس ٚزض ٘تیزٝ ٔبٕ٘ ٕ٘ب وبضی ٕ٘بی انّی ٕ٘ی ٌطزز. * ؾیؿتٓ زیٛاض َِٛی و ٝقبُٔ زیٛاضٞبی ذُی ٔٛاظی َ َٛؾبذتٕبٖ ٔی ثبقس ایٗ ض ٚزیٛاض ٕ٘بی انّی ضا تكىیُ ٔی زٞس. * ؾیؿتٓ زَ ٚطف ٝو ٝقبُٔ زیٛاضٞبی ٔٛاظی ٖطو ََٛ ٚؾبذتٕبٖ ٔی ثبقس. ٕٞچٙجٗ ٕٔىٗ اؾت ؾبذتٕبٖ ضا ثُٛض ٔكرهی ث ٝلؿٕت ٞبی ؾبظ ٜای ٔرتّف تمؿیٓ وطز ثُٛضیىٞ ٝط لؿٕت ؾیؿتٓ زیٛاض رساٌب٘ ٝای ضا ث ٝوبض ثجطز. تطتیت لطاض ٌطفتٗ زیٛاضٞب و ٝزض ایٙزب ثحج قس زض ٔٛضز ؾبذتٕبٖ ٞبی ٔؿتُیّی ٕٔىٗ اؾت ثٚ ٝيٛح لبثُ ثیبٖ ثبقس،أب زض ٔٛضز ؾبذتٕبٖ ٞبی ثب تهبٚیط افمی پیچیس ٜتط َجم ٝثٙسی وطزٖ ٕٔىٗ اؾت تب حسٚزی ٔكىُ ثبقس. ضفتبض ؾبظ ٜزیٛاض ثبض ثط تحت ثبض ٌصاضی ثؿتٍی ثٔ ٝهبِح ٔهطف قس٘ ٚ ٜح ٜٛاحط ٔتمبثُ نفح ٝافمی وف ٚ نفح ٝلبئٓ زیٛاض زاضز.ثٖ ٝجبضت زیٍط ایٗ ضفتبض تبثٗی اظ زضر ٝپیٛؾتٍی(اتهبَ) زیٛاضٞب ث ٝیىسیٍط ٚث ٝزاَ ٞبی وف ٔی ثبقس.اتهبَ ؾبظ ٜوف ث ٝزیٛاضٞبی پیٛؾت ٝضا ثبیس ٔفهّی تهٛض وطز(.ثب فطو ٞیچٍ ٝ٘ٛؾیؿتٓ اتهبَ ذبنی ثىبض ٘طفت ٝثبقس)،زض نٛضتی و ٝزض ؾبذتٕبٖ ٞبی ثتٙی زض ٔحُ ضیرت ٝقس، ٜزاَ ٞب ٚزیٛاضٞب ثُٛض ٚالٗی ٔتهُ ٚپیٛؾتٞ ٝؿتٙسٚ .ايح اؾت و ٝؾبذتٕبٖ ثتٙی زض ٔحُ ضیرت ٝقس، ٜثب تٛر ٝث ٝضفتبض ؾ ٝثٗسیف،ذیّی ؾرت تط اظ ؾبذتٕبٖ ؾبذت ٝقس ٜاض ٔهبِح ثٙبئی یب لُٗبت پیف ؾبذتٔ ٝفهّی ٔی ثبقس ٚایٗ ٘ىت ٝثتٗ ضا ثطای ؾبذتٕبٖ ٞبی ثّٙستط التهبزی ٔی ؾبظز. ثبضٞبی لبئٓ ثب ایزبز ذٕف اظ ؾبظ ٜوف ٔؿتمیٕب ث ٝزیٛاضٞب ا٘تمبَ ٔی یبثٙس.زٞب٘ٞ ٝبی ٔتسا َٚوف ٞب (یٗٙی
93
فبنّ ٝثیٗ زیٛاضٞب ) ثؿت ٝثْ ٝطفیت حُٕ ثبض ٚنّجیت رب٘جی ؾیؿتٓ وف ٖٛ ٚأُ زیٍط ثیٗ 12تب 25 فٛت ٔتغیط ٔی ثبقٙس.چ ٖٛزیٛاض ثبضٞب ضا ذیّی قجی ٝث ٝیه ؾت ٖٛثبضیه ٖ ٚطیى ٔمبٔٚت ٔی وٙس پبیساضی آٖ زض ٔمبثُ وٕب٘ف ثبیس وٙتطَ ٌطزز. تٙف ٞبی فكبضی زض زیٛاض تبثٗی اظ زٞب٘ ٝوف،اضتفبٔ ٔٛ٘ ٚؾبذتٕبٖ ٚ،ا٘ساظ ٚ ٜتطتیت ؾٛضاخ ٞبی زیٛاض(ثطای زض ٚپٙزط ٚ ٜغیطٔ)ٜی ثبقس .ؾٛضاخ ٞبی زیٛاض ثبیس ضٚی یه ٔحٛض لبئٓ لطاض زاز ٜقٛز تب اظ تٕطوع ٚتطویت تٙف ٞب زض احط تطتیت ٔتٙبٚة پٙزطٞ ٜب ارتٙبة ٌطزز. وف ٞبیی و ٝثهٛضت ذبضد اظ ٔطوع ث ٝزیٛاضٞب ٔتهُ ٔی ثبقٙس ٍِٙطٞبی ذٕكی ایزبز ٔی وٙٙس و ٝزیٛاض ثبیس آٟ٘ب ضا ٘یع ٔمبٔٚت وٙس. ٘یطٞٚبی افمی ثٚ ٝؾیّ ٝؾبظ ٜوف ؤ ٝب٘ٙس زیبفطإٌی افمی ُٖٕ ٔی وٙس ث ٝزیٛاضٞبی ثطقی ٔٛاظی أتساز ٘یط ٚتٛظیٕ ٔی قٛز .یٗ زیٛاضٞبی ثطقی ث ٝزِیُ نّجیت ظیبز قبٖ ٔب٘ٙس تیطٞبی ثب ٖٕك ظیبز ُٖٕ ٔی وٙٙس ٚزض ٔمبثُ ثطـ،ذٕف ٚ ٚاغٌ٘ٛی ٔخُ آٖ ٚاوٙف ٘كبٖ ٔی زٙٞس. زض ٔمبثُ ٘یطٚی ثبز ٔٛاظی ثب رٟت وٛتب ٜؾبذتٕبٖ،زیٛاضٞب زض ؾیؿتٓ زیٛاض ٖطيی ٘ ٝفمٍ ثبضٞبی ٚظٖ ضا تحُٕ ٔی وٙٙس ثّى ٝزض ٔمبثُ ثطـ ٘بقی اظ ثبز ٘یع ٔمبٔٚت ٔی ٕ٘بیٙس .اظ َطف زیٍط ؾیؿتٓ زیٛاض َِٛی ایٗ زْٚ ٚیف ٝزیٛاضٞب ضا ٓٞرسا ٔی وٙس .زیٛاضٞبی َِٛی ثبضٞبی ٚظٖ ضا تحُٕ ٔی ٕ٘بیٙس ٘ ٚیطٞٚبی ثبز ضا ث ٝنٛضت ذٕف ٔٛيٗی ث ٝزیبفطآٌ وف یب ٔؿتمیٕب ث ٝزیٛاضٞبی ثطقی ٚالٕ زض ٚؾٍ یب ز ٚا٘تٟبی ؾبذتٕبٖ ٔٙتمُ ٔی وٙٙس.
زض ٔٛضز احط ثبز ضٚی يّٕ وٛتب ٜؾبذتٕبٖ و ٝإٞیت وٕتطی زاضز ،زیٛاضٞبی ثبضثط زض ؾیؿتٓ زیٛاض َِٛی او ٖٛٙث ٝنٛضت زیٛاض ٞبی ثطقی ٘یع ُٖٕ ٔی وٙٙس .زض ؾیؿتٓ زیٛاض ٖطيی زیٛاضٞبی ثطقی ضا ٕٔىٗ اؾت زض أتساز وطیسٚض ٔطوعی لطاض زاز .زض ؾبذتٕبٖ ٞبی ثتٙی زض ٔحُ ضیرت ٝقس ،ٜپبیساضی زض احط ضفتبض یىپبضچ ٝؾیؿتٓ وف-زیٛاض ؤ ٝب٘ٙس یه ٚاحس نٙسٚلی ثب ذٕف ٚاوٙف ٘كبٖ ٔی زٞس تبٔیٗ ٔی ٌطزز. ثٙبثطایٗ ثب فطو زیبفطآٌ ٞبی وف ثی ٟ٘بیت نّت آٟ٘ب ٔؿتمیٕبً ث٘ ٝؿجت ؾرتی ٘ؿجی قبٖ ثبضٞبی ثبز ضا
94
ٔمبٔٚت ٔی وٙٙس.أب اٌط َطح زیٛاضٞب چٙبٖ ثبقس و٘ ٝیطٚی ثطآیٙس ثبز اظ ٔطوع رطْ زیٛاض ٞبی ٔمبٖ ْٚجٛض ٘ىٙس،پیچف ایزبز ٔی قٛز و ٝثبٖج افعایف ثطـ زض ثًٗی اظ زیٛاض ٞب ٔی ٌطزز. ضفتبض زیٛاض ثطقی زض ٔمبثُ ثبض ٌصاضی رب٘جی ثٔ ٝمساض ظیبز ثؿتٍی ث ٝقىُ آٖ زض تهٛیط افمی یٗٙی ایٙطؾی حبنّ ٝزض ٔمبثُ ذٕف زاضز. زیٛاضٞبی ثطقی ث٘ ٝسضت زیٛاضٞبی تٛپط ٔی ثبقٙس ظیطا غبِجب زض آٟ٘ب ؾٛضاخ ٞبیی ثطای پٙزط ٚ ٜغیط ٜتٗجیٝ ٔی قٛز و ٝثبٖج يٗیف قسٖ آٟ٘ب ٔی ٌطزز .تٗساز ،ا٘ساظ ٚ ،ٜتطتیت لطاض ٌطفتٗ ایٗ ؾٛضاخ ٞب ٕٔىٗ اؾت قسیساً زض ضفتبض زیٛاض تإحیط زاقت ٝثبقس. اٌط زیٛاض فمٍ زاضای ؾٛضاخ ٞبی پٙزط ٜوٛچه ثبقس تحت ثبض ٌصاضی رب٘جی ٔخُ زیٛاض ت ٛپط ضفتبض ٔی وٙس. ثبضٞبی ظیبز ٚظٖ چٙبٖ فكبضی زض زیٛاض تِٛیس ٔی وٙٙس و ٝزٚضاٖ(ذٕف) ایزبز قس ٜزض احط ثبز ٞطٌع لبزض ثٝ غّج ٝوطزٖ آٖ زض َطف ض ٚث ٝثبز ٕ٘ی ثبقس. ثب لطاض زازٖ ؾٛضاخ ٞبی زض زضیه زیٛاض ثطقی زاذّی ثَٛ ٝض ٔتٙبٚة ثُٛضیى ٝزض آٖ زیٛاض ث ٝنٛضت ٚاحس ٞبیی تىطاض ٔی قٛز٘ .تیزٔ ٝكبث ٝای ث ٝزؾت ٔی آیس .أب زض ٔٙتٟی اِی ٝزیٍط و ٝزض آٖ ؾٛضاخ ٞب ثٝ نٛضت قىبفی زیٛاض ضا ث ٝزٚ ٚاحس رسا تمؿیٓ ٔی وٙٙس ٞط یه اظ ٚاحس ٞب ث ٝنٛضت زیٛاض رساٌب٘ٔ ُٕٖ ٝی ٕ٘بیس٘ ٚهف ثبض ضا تحُٕ ٔی وٙس.زض چٙیٗ حبِتی ث ٝزِیُ ثبضٞبی ٚظٖ ثبِٙؿج ٝوٓ أىبٖ ایٙى ٝزض زیٛاض وكف ایزبز قٛز وبٔالً ٚرٛز زاضزٕٞ .چٙیٗ ثطای زیٛاض ثطقی زاذّی زض ربیی و ٝپیٛؾتٍی زض ٖطو وطیسٚض فمٍ ثٛؾیّ ٝزاَ وف تبٔیٗ ٔی قٛز ،ثب إَیٙبٖ ٔی تٛاٖ فطو ٕ٘ٛز و ٝز ٚلؿٕت زیٛاض ث ٝنٛضت رساٌب٘ ٚ ٝا٘فطازی ُٖٕ ٔی وٙٙس ِٚی ثّٖ ٝت ٚظٖ ٔطز ٜثیكتط ٕٔىٗ اؾت زض احط ثبز وكف ایزبز ٘كٛز. تٗییٗ ضفتبض ؾیؿتٓ زیٛاضی و ٝثیٗ حبِت ٞبی ٔٙتٟی اِیٛٔ ٝضز ثحج زض ثبال لطاض زاضز ٘ؿجتبً ٔكىُ اؾت. ضفتبض ایٗ ؾیؿتٓ ٞبی زیٛاضی ثؿتٍی ثٔ ٝمساض نّجیت ایزبز قس ٜثٛؾیّ ٝلؿٕت ٞبی فٛلب٘ی ٚتحتب٘ی پٙزطٞ ٜب (یب زضٞب) زض ٔمبثُ ثطـ لبئٓ زاضز .زیٛاض ضا ٕٔىٗ اؾت ث ٝنٛضت ز ٚلُٗ ٝرسا تهٛض ٕ٘ٛز وٝ ٔٛلٕ ٔمبٔٚت وطزٖ ثبضٞبی رب٘جی تب حسٚزی ضٚی یىسیٍط احط ٔتمبثُ زاض٘س. زض ایٗ ثحج فطو قس ٜاؾت و ٝزیٛاض ٞبی ثبض ثط،ت ٛپط ٔ ٚؿُح ٚزض نفحٞ ٝبی لبئٓ ثبقٙس .أب زیٛاضٞب ٕٔىٗ اؾت اظ قجى ٝای اظ ٖٙبنط ٔٛضة یب اًٖبء ذُی ؾت٘ٛی زض فٛانُ ٘عزیه تكىیُ قس ٜثبقٙس.آٟ٘ب ٕٞچٙیٗ ٕٔىٗ اؾت ٔٙحٙی قىُ یب تبة زاض ٚزض نفحٞ ٝبی ٔبیُ لطاض ٌطفت ٝثبقٙس.
95
96
ساسُ ّستِ تزضی ؾیؿتٓ زیٛاض ذُی ثبض ثط ثطای ؾبذتٕبٖ ٞبی آپبضتٕب٘ی و ٝزض آٟ٘ب ْٚبیف ٘ ٚح ٜٛاؾتفبز ٜؾبذتٕبٖ حبثت اؾت وبٔالً ٔٙبؾت ٔی ثبقس .أب ثطای ؾبذتٕبٖ ٞبی تزبضتی ٚازاضی حساوخط اُ٘ٗبف پصیطی زض تمؿیٓ ثٙسی فًب الظْ ٔی ثبقس ،اظ ایٗ ض ٚزض ایٗ ؾبذتٕبٖ ٞب فًبٞبی ثبظ ٚ ٚؾیٕ ُّٔٛة اؾت و ٝثتٛاٖ آٟ٘ب ضا ثٝ ٚؾیّ ٝرسا وٙٙسٞ ٜبی ٔتحطن تمؿیٓ وطز .یه ضا ٜحُ ٔتسا َٚایٗ اؾت و ٝؾیؿتٓ ٞبی لبئٓ حُٕ ٘ ٚمُ ٚتٛظیٕ ا٘طغی (ٔب٘ٙس آؾب٘ؿٛض ،پّٞ ٝبٔ ٚ ،زطاٞبی ٖجٛض ٚؾبیُ ٔىب٘یىی) ضا یه رب رٕٕ وطز ٜتب ثؿت ٝثٝ ا٘ساظْٚ ٚ ٜیف ٝؾبذتٕبٖ تكىیُ ٞؿت ٝیب ٞؿتٞ ٝبیی ثسٙٞس .ایٗ ٞؿتٞ ٝب ثٖٛٙ ٝاٖ ؾیؿتٓ ٞبی زیٛاض ثطقی ٔٛضز اؾتفبز ٜلطاض ٔی ٌیط٘س ٚپبیساضی رب٘جی الظْ ضا ثطای ؾبذتٕبٖ تإٔیٗ ٔی وٙٙس .ثٓ٘ ٝط ٔی ضؾس و ٝاظ ِحبِ قىُ ٔ ٚحُ ٞؿت ٝزض زاذُ ؾبذتٕبٖ ٞیچٍٔ ٝ٘ٛحسٚزیتی ٚرٛز ٘ساقت ٝثبقس .ذهٛنیبت ؾیؿتٓ ٞبی ٞؿت ٝی ث ٝلطاض ظیط ٔی ثبقٙس: * قىُ ٞؿتٝ ٞؿت ٝثبظ زض ٔمبثُ ٞؿت ٝثؿتٝ ٞؿت ٝتٟٙب زض ٔمبثُ ٞؿت ٝتٛاْ ثب زیٛاضٞبی ذُی* تٗساز ٞؿتٞ ٝبٞ :ؿت ٝا٘فطازی زض ٔمبثُ چٙسیٗ ٞؿت.ٝ * ٔحُ ٞؿتٞ ٝب :زاذّی زض ٔمبثُ ٔحیُی ٚزض ٔمبثُ ذبضری * تطتیت لطاض ٌطفتٗ ٞؿتٞ ٝبٔ :تمبضٖ زض ٔمبثُ ٘ب ٔتمبضٖ * ٙٞسؾ ٝؾبذتٕبٖ ثٖٛٙ ٝاٖ ِٔٛس قىُ ٞؿتِٛٔ :ٝس ٔؿتمیٓ زض ٔمبثُ ِٔٛس غیط ٔؿتمیٓ ٞؿتٞ ٝب ضا ٔی تٛاٖ اظ فٛالز ،ثتٗ یب تطویجی اظ ٞط ز ٚؾبذت .زض ٞؿت ٝلبثی فٛالزی ثطای ضؾیسٖ ثٝ پبیساضی رب٘جی ُّٔٛة ٕٔىٗ اؾت اظ ذط پبی ٚیطا٘سیُ اؾتفبز ٜوطز.ؾیؿتٓ لبة ٚیطا٘سیُ ٘ؿجتب اُ٘ٗبف پصیط اؾت ،اظ ایٗ ض ٚفمٍ ثطای ؾبذتٕبٖ ٞبی ثبِٙؿج ٝوٛتب ٜث ٝوبض ٔی ضٚز .ثطای ؾبذتٕبٖ ٞبی ثّٙس تط زض
97
لبة ٚیطا٘سیُ اظ ٟٔبض ثٙسی لُطی (ث ٝنٛضت ذط پبی لبئٓ) اؾتفبزٔ ٜی قٛز تب ؾرتی الظْ ثطای ٞؿت ٝثٝ زؾت آیسٔ .عیت ٞؿتٞ ٝبی لبثی ف ٛالزی زض ؾٛاض وطزٖ ٘ؿجتب ؾطیٕ لُٗبت پیف ؾبذتٔ ٝی ثبقس. اظ َطف زیٍط ٞؿت ٝثتٙی ٖال ٜٚثط حُٕ ثبضٞب فًب ضا ٘یع ٔحهٛض ٔی وٙس ٚاظ ِحبِ حفبْت زض ٔمبثُ آتف ٞیچ ٌٔ ٝ٘ٛالحٓ ٝايبفی الظْ ٘یؿت .فمساٖ قىُ پصیطی ٚلبثّیت تغییط قىُ پالؾتیه ثتٗ ثٖٛٙ ٝاٖ یه ٔبز ٜؾبذتٕب٘ی اظ ِحبِ ثبض ٌصاضی ظِعِ ٝاقىبَ ایٗ ٘ٞ ٔٛؿتٞ ٝب ٔی ثبقس. ٞؿتٞ ٝبی ثطقی ضا ٔی تٛاٖ ث ٝنٛضت تیطٞبی ثؿیبضی ٔزؿٓ وطز و ٝاظ ظٔیٗ َط ٜقس ٚ ٜثبضٞبی رب٘جی ضا ٔمبٔٚت ٔی وٙٙس .ثٙبثطایٗ تٙف ٞبی ذٕكی ٚثطقی تِٛیس قس ٜزض ٞؿت،ٝثب فطو ایٙى ٝتبة ضفتبض یه ٞؿت ٝتحت ثبضٞبی رب٘جی ثؿتٍی ث ٝقىُ ،زضر ٍٕٗٞ ٝثٛزٖ ٚنّجیت آٖ ٚرٟت ثبض زاضز .زض ٞط َجمٝ ؾٛضاخ ٞبیی زض ٞؿتٚ ٝرٛز زاضز ٔ ٚمساض پیٛؾتٍی ایزبز قس ٜثٚ ٝؾیّ ٝلؿٕت ٞبی ف ٛلب٘ی ٚتحتب٘ی ایٗ ؾٛضاخ ٞب ضٚی ضفتبض ٞؿت ٝاحط تٗییٗ وٙٙس ٜزاضزٞ .ؿت ٝثرهٛل تحت ثبض ٌصاضی ٘ب ٔتمبضٖ و ٝپیچف ایزبز ٔی وٙس ٕٔىٗ اؾت ٔب٘ٙس یه ٔمُٕ ثبظ ُٖٕ وٙس ٚلؿٕت ثبالی آٖ تبة ثطزاضز .ثٙبثطایٗ زض لؿٕت فٛلب٘ی ٞؿت ٝتٙف ٞبی ثطقی پیچكی ايبفی ٚزض پبی آٖ ذٕف رب٘جی ٚثطـ ايبفی زض ثبَ ٞب تِٛیس ٔی قٛز. ساسُ تیز دیَاری * ؾیؿتٓ ٞبی فبنٌّ ٝصاضی ٚذط پبی ٔتٙبٚة : * ؾیؿتٓ ٞبی ٔطوت اظ لبة ٚزیٛاض ثطقی: * ؾیؿتٓ ٞبی زاَ ٔؿُح: * ؾیؿتٓ ٞبی ٔطوت اظ زیٛاض ثطقی ٚلبة تٛؤْ ثب ذطپب ٞبی وٕط ثٙسی نّت: * ؾیؿتٓ ٞبی ِ ِٝٛای زض ؾبظ ٜثطد: ؾیؿتٓ ٞبی فبنٌّ ٝصاضی ٚذط پبی ٔتٙبٚة زض ایٗ ثرف اؾبؾبً تیط ٞبی ث ٝاضتفبٔ َجم ٝو ٝزٞب٘ٞ ٝب زض رٟت و ٛتب ٜؾبذتٕبٖ ٔی پٛقب٘یس ٔٛضز ٘ٓط ٔب ٔی ثبقس . ایٗ تیطٞب و ٝثط ضزیف ٞبئی اظ ؾتٞ ٖٛب زض أتساز زیٛاضٞبی ذبضری ٔتىی ٔی ثبقٙس ٕٔىٗ اؾت ذطپبٞبی فٛالزی یب ثتٙی ٚ ،یب زیٛاضٞبی ثتٙی ت ٛپط ثبقٙس. ٔتسا َٚتطیٗ ؾبظٞ ٜبی تیط زیٛاضی ؾیؿتٓ ٞبی فبنٌّ ٝصاضی ٚذطپبٞبی ٔتٙبٚة ٔی ثبقٙس .ذطپبٞب یه َجم ٝزض ٔیبٖ ث ٝوبض ثطزٔ ٜی ق٘ٛس .ایٗ ذطپبٞب زاَ ٞبی وف ضا ٓٞزض تبض فٛلبٔی ٓٞ ٚزض تبض تحتب٘یكبٖ ٍ٘ٔ ٝی زاض٘س .فًبی آظازی و ٝزض َججمبت ٔتٙبٚة (یه زض ٔیبٖ) ایزبز ٔی قٛز ثطای ثًٗی اظ ا٘ٛأ ؾبذتٕبٖ ٞب و ٝزض َطح ضیعی فًبٞبی آٟ٘ب اُ٘ٗبف پصیطی الظْ اؾت ؾٛزٔٙس ٔی ثبقس .ؾبذتٕبٖ ٔتكىُ اظ ذطپبٞبی ٔتٙبٚة اظ ؾیؿتٓ فب نٌّ ٝصاضی ذیّی ؾرت تط ٔی ثبقس .زض ایٙزب ذطپبٞب زض تٕبْ َجمبت ثىبض ٔی ض٘ٚس ِٚی ثهٛضت ٔتٙبٚة لطاض زازٔ ٜی ق٘ٛس .ثب ث ٝوبض ثطزٖ تیطٞبی زیٛاضی ث ٝاضتفبٔ َجم ٝثُٛض ٔتٙبٚة ،زاَ ٞبی وف فمٍ ٘هف فبنّ ٝثیٗ ذطپبٞب ضأی پٛقب٘ٙس ٚفًبٞبی ثبظ ٘ؿجتبً ثعٌی ایزبز ٔی قٛز. ایٗ زاَ ٞبی وف اظ یه َطف ضٚی تبض فٛلب٘ی یه ذطپب لطاض زاض٘س ٚاظ َطف زیٍط اظ تبض تحتب٘ی ذطپبی ثٗسی و ٝزض َجم ٝثبال لطاض زاضز آٚیعاٖ ٔی ق٘ٛسَ .طظ لطاض ٌطفتٗ ذطپبٞب زض اضتفبٔ ؾبذتٕبٖ تب حسٚزی
98
قجیَ ٝطح آرط وبضی زیٛاضٞب ٔی ثبقس. ؾیؿتٓ ذطپبٞبی ٔتٙبٚة زض ٔٛلٕ ٔمبٔٚت ثبضٞبی افمی ٚلبئٓ ث٘ ٝح ٛذیّی ٔؤحطی ُٖٕ ٔی وٙس .ایٗ ضٚـ زض ٔٛضز ؾبذتٕبٖ ٞبی ثّٙس ٘ؿجت ث ٝلبة ٞبیی و ٝثُٛض ِٕٔٗٛی ٟٔبض ثٙسی قس ٜا٘س زض حسٚز 40زض نس وٕتط فٛالز ٔهطف ٔی وٙس ٚاتهبالت وٕتطی زض ٔحُ ؾبذتٕبٖ الظْ زاضز .ایٗ ؾیؿتٓ تبو ٖٛٙثطای ؾبذتٕبٖ ٞبی تب حسٚز َ 30جم ٝث ٝوبض ضفت ٝاؾت. زض ؾبظٞ ٜبی تیط زیٛاضی ؾیؿتٓ فبنٌّ ٝصاضی َجمبتی و ٝزاضای ذطپب ٞؿتٙسٔ ،ب٘ٙس لُٗبت نّت ،فٛق اِٗبز ٜؾرت ٔی ثبقٙس ٚث ٝؾرتی تغییط قىُ ٔی زٙٞسِٚ. .ی َجمبت ثبظ (َجمبتی و ٝزاضای ذطپب ٕ٘ی ثبقٙس) فمٍ اظؾتٞ ٖٛب ٔی تٛا٘ٙس ثطای تحُٕ ثبض رب٘جی اؾتفبز ٜوٙٙس. تغییط قىُ ایٗ ؾتٞ ٖٛب ٔكبث ٝتغییط قىُ ؾتٞ ٖٛبی یه لبة نّت ِٕٔٗٛی ٔی ثبقس. زض ؾیؿتٓ ذطپبی ٔتٙبٚة فطو ٔی قٛز و ٝزاَ ٞبی وف ٔب٘ٙس زیبفطآٌ ٞبی افمی ثی ٟ٘بیت ؾرت ُٖٕ وٙٙس ،اظ ایٗ ض٘ ٕٝٞ ٚمبٌ ٚالٕ زض ضٚی ٞط یه اظ وف ٞب تغییط ٔىبٖ افمی ٔؿبٚی ذٛاٙٞس زاقت .ثٙب ثطایٗ لبة ٞبی ذطپبیی ٔزبٚض یىسیٍط ٔزجٛض٘س ؤ ٝكتطوبً ثهٛضت ٚاحس ُٖٕ وٙٙس .ثٖ ٝجبضت زیٍط اظ رٕٕ تغییط قىُ ٞبی رساٌب٘ ٝز ٚلبة ٔزبٚض ثُٛض تمطیجی حبِت تغییط قىُ یبفت ٝتٕبْ ؾیؿتٓ ثسؾت ٔی آیس .تغییط قىُ ؾبذتٕبٖ ٔكبث ٝتغییط قىُ یه تیط َط ٜای نّت ٔی ثبقس. ٔٙحٙی تغییط قىُ ؾبذتٕبٖ ٘كبٖ ٔی زٞس و ٝالظْ ٘یؿت ؾتٞ ٖٛب ثطای ٍِٙطٞبی ذٕكی زض أتساز رٟت وٛتب ٜؾبذتٕبٖ َطح وطز٘س .ثٙبثطایٗ زاَ ٞبی وف ؤ ٝب٘ٙس زیبفطآٌ ٞبی نّت ُٖٕ ٔی وٙٙس تٕبْ ثطـ ٘بقی اظ ثبز (یبثَٛ ٝض وّی ثبض ٞبی رب٘جی) ضا ث ٝذط پبٞب ٔٙتمُ ٔی وٙٙس ٚایٗ ذطپبٞب ثٛ٘ ٝث ٝذٛز ثبضٞب ضا ث ٝنٛضت ٘یطٞٚبی ٔحٛضی ث ٝؾتٞ ٖٛب ا٘تمبَ ٔی زٙٞس .چ ٖٛذط پبٞب ثبیس ثطـ لبئٓ ضا ٔمبٔٚت وٙٙسٞ ،ط ٌ ٝ٘ٛثبظقسٌی زض تیط ٞبی زیٛاضی زض آٟ٘ب تغییط قىُ ایزبز ٔی وٙس ٚثبٖج وبٞف نّجیت تیطٞب ٔی ٌطزز. ؾتٞ ٖٛبی ذبضری ضا ٔی تٛاٖ چطذب٘س ثَٛ ٝضی و ٝربٖ آٟ٘ب ٖٕٛز ثط ذطپب لطاض ثٍیطز تب ثسیٗ ٚؾیّ ٝاظ ٔحٛض ٞبی لٛی آٟ٘ب ثطای ٔمبٔٚت ٘یطٞ ٚبی ثبض زض رٟت َِٛی اؾتفبز ٜقٛز .ؾرتی رب٘جی زض رٟت ََٛ ؾبذتٕبٖ ضا ٔی تٛاٖ ثَ ٝطق ٔرتّف اظ رّٕ ٝايبف ٝوطزٖ لُٗبت ؾبظ ٜای پیف ؾبذت ٝزض ثبال ٚپبییٗ پٙچطٞ ٜب افعایف زاز. سیستن ّای هزوة اس لاب ٍ دیَار تزضی * -1ؾیؿتٓ ٞبی ٔطوت اظ لبة ٔفهّی ٚزیٛاض ثطقی: * -2ؾیؿتٓ ٞبی ٔطوت اظ لبة ٔفهّی،لبة ٚیطا٘سیُ ٚزیٛاض ثطقی: * -3ؾیؿتٓ ٞبی ٔطوت اظ لبة نّت ٚزیٛاض ثطقی: * *تغییط قىُ حبِت ثطـ لبة نّت: * *تغییط قىُ حبِت ذٕف زیٛاض ثطقی: * *تبحیط ٔتمبثُ لبة ٞ ٚؿت ٝثطقی: ؾیؿتٓ ٞبی لبِت نّت ذبِم ثطای ؾبذتٕبٖ ٞبی ٔطتفٕ تط اظ َ30جمّٕٖ ٝی ٕ٘ی ثبقس.زض چٙیٗ ٔٛاضزی یىی اظ ا٘ٛأ زیٛاض ثطقی ٘یع زض لبة ث ٝوبض ثطزٔ ٜی قٛز تب ثبضٞبی رب٘جی ضا ٔمبٔٚت وٙس .زیٛاضٞبی ثطقی یب ثتٙی ٔی ثبقٙس ٚیب اظ ٟٔبض ثٙسی فٛالزی ٔكجه (ذطپبیی) تكىیُ ٔی ٌطز٘س .ایٗ زیٛاضٞب ٕٔىٗ اؾت
99
ٞؿتٞ ٝبی زاذّی ،ثؿتٔ ٝب٘ٙسٞؿتٞ ٝبی زٚض ٔحٞ َٝٛبی آؾب٘ؿٛضٞب ٚپّٞ ٝب ،یب زیٛاضٞبی ٔٛاظی زض زاذُ ؾبذتٕبٖ ٚ ،یب ذطپبٞبی ٕ٘بیی لبئٓ ثبقٙس. قىُ ٞبی ٌ٘ٛبٌ٘ ٖٛمكٞ ٝبی افمی،ضا ٜحُ ٞبی ٔرتّف ٕٔىٗ ضا ثطای َطح ٞبی افمی ٘كبٖ ٔی زٙٞس. ؾیؿتٓ ٞبی ٞؿت ٝای زض اضتجبٌ ثب فطْ ؾبذتٕبٖ اظ ٘مُٓ٘ ٝطٞبی ظیط َجم ٝثٙسی ق٘ٛس. * ٔحُ ٛٔ ٚلٗیت ٞؿتٞ ٝب ٞؿتٞ ٝبی ٕ٘بیی ذبضری ٞؿتٞ ٝبی زاذّی ٞ:ؿتٞ ٝبیی ٕ٘بییٞ،ؿتٞ ٝب زض زاذُ ؾبذتٕبٖ ٞؿتٞ ٝبی ذبضری اظ ٔطوع* تٗساز ٞؿتٞ ٝب ٞؿتٞ ٝبی ٔٙفطز ٞؿتٞ ٝبی قىبفتٝ ٞؿتٞ ٝبی چٙستبیی* قىُ ٞؿتٞ ٝب. قىُ ٞبی ثؿتٔ :ٝطثٗی ٔ ،ؿتُیّی ،زایط ٜای ٔ ٚخّخی. قىُ ٞبی ثبظ x :قىُ I ،قىُ ٘ ٚبٚزا٘ی قىُ. قىُ ٞبیی و ٝاظ فطْ ؾبذٕبٖ اِٟبْ ٔی ٌیط٘س.ؾیؿتٓ ٞبی ٔطوت اظ لبة ٚزیٛاض ثطقی ثط اؾبؼ ضفتبضقبٖ تحت ثبضٌصاضی رب٘جی زؾت ٝثٙسی ٔی ق٘ٛس وٝ ٕٔىٗ اؾت یه اظ ؾ ٔٛ٘ ٝظیط ثبقٙس. -1سیستن ّای هزوة اس لاب هفصلی ٍ دیَار تزضی: زض ایٗ ؾیؿتٓ چ ٖٛاتهبِكبٖ تیطٞبی لبة ث ٝؾتٞ ٖٛب ٔفهّی ٔی ثبقس ،لبة فمٍ ٔی تٛا٘س ثبضٞبی ٚظٖ ضا تحُٕ وٙس .زیٛاض ثطقی تٕبْ ثبضٞبی رب٘جی ضا ٔمبٔٚت ٔی وٙس. -2سیستن ّای هزوة اس لاب هفصلی،لاب ٍیزاًذیل ٍ دیَار تزضی: ٘یطٞٚبی رب٘جی ثٚ ٝؾیّ ٝزیٛاض ثطقی ٚلبة نّت(یٗٙی لبة ٚیطا٘سیُ) ٔكتطوبً ٔمبٔٚت ٔی ٌطز٘س.لبة ٞبی زاذّی ٚلبة ٞبی ٕ٘بیی َِٛی فمٍ ثبضٞبی ٚظٖ ضا تحُٕ ٔی وٙٙس. -3سیستن ّای هزوة اس لاب صلة ٍ دیَار تزضی: ث ٝوبض ثطزٖ فمٍ زیٛاضٞبی ثطقی ثٛٓٙٔ ٝض رصة ثبضٞبی رب٘جی ثطای اضتفبٖبت ثیف اظ 500فٛت غیط ّٖٕی ٔی ثبقس.ثطای ایٙىٞ ٝؿتٞ ٝب ث ٝا٘ساظ ٜوبفی لٛی ثبقٙس ثبیس اثٗبز آٟ٘ب ذیّی ثعضي ا٘تربة قٛز و ٝزض ایٗ نٛضت زیٍط ثطای زؾتٍبٞ ٜبی حُٕ ٘ ٚمُ لبئٓ ٚتٛظیٕ ا٘طغی ٔٙبؾت ٘رٛاٙٞس ثٛز. ثٖ ٝال ٜٚتغییط قىُ آٟ٘ب ٕٔىٗ اؾت چٙبٖ ظیبز ثبقس و ٝزض زیٛاضٞبی رسا وٙٙس ٚ ٜپٙزطٞ ٜب تطن ایزبز وٙس ٚیب حتی زض ؾبوٙیٗ ؾبذتٕبٖ ٚاوٙف ٞبی ضٚا٘ی ٘بٌٛاض ثٚ ٝرٛز آٚضز.ثب ث ٝوبض ثطزٖ لبة نّت وٝ ثطای ٔمبٔٚت ٘یطٞٚبی رب٘جی ثب زیٛاض ثطقی ؾٟیٓ ٔی قٛز ثط نّجیت رب٘جی ؾبذتٕبٖ ثٔ ٝمساض ظیبزی افعٚزٔ ٜی ٌطزز.تغییط قىُ وُ ؾیؿتٓ ٞبی ٔتكىُ اظ زیٛاض ثطقی ٚلبة نّت و ٝضٚی یىسیٍط احط ٔتمبثُ زاض٘س ثب رٕٕ وطزٖ حبِت ٞبی تغییط قىُ رساٌب٘ ٝزیٛاض ٚلبة ثسؾت ٔی آیس.
100
تغییز ضىل حالت تزش لاب صلة: تٛر ٝوٙیس و ٝقیت ٔٙحٙی تغییط قىُ زض پبی ؾبذتٕبٖ زض ربیی و ٝثیكتطیٗ ثطـ احط ٔی وٙس حساوخط ٔی ثبقس. تغییز ضىل حالت خوص دیَار تزضی: زیٛاض ثطقی ٕٔىٗ اؾت یه زیٛاض ثتٙی تٛپط یب یه ذط پبی فٛالزی لبئٓ ثبقس.ایٗ زیٛاض ثطقی ٕٔىٗ اؾت یه ٞؿت ٝزاذّی،زیٛاض ٞبی زاذّی،زیٛاض ٞبی زاذّی ٔٛاظی ٚیب یه زیٛاض ٕ٘بیی ثبقس .زیٛاض ثطقی ٔب٘ٙس یه تیط َط ٜای لبئٓ ُٖٕ ٔی وٙس ٔ ٚب٘ٙس آٖ ذٓ ٔی قٛز .تٛر ٝوٙیس و ٝقیت ٔٙحٙی تغییط قىُ زض ثبالی ؾبذتٕبٖ حساوخط ٔی ثبقس ٚایٗ زالِت ثط ایٗ لؿٕت ؾبذتٕبٖ زیٛاض ثطقی زض ایزبز ؾرتی وٕتطیٗ ؾ ٟٓضا زاضز. تاثیز هتماتل لاب ٍ ّستِ تزضی: ثطای یبفتٗ احط ٔتمبثُ لبة ٚزیٛاض ثطقی تغییط قىُ ٞبی ز ٚحبِت فٛق ضا ثب ٓٞرٕٕ ٔی وٙیٓ و ٝیه ٔٙحٙی sوكیس ٜحبنُ ٔی قٛز .ثّٖ ٝت ذهٛنیبت تغییط قىّی ٔرتّف زیٛاض ثطقی ٚلبة ،زیٛاضثطقی ثٚ ٝؾیّ ٝلبة زض لؿٕت ثبالی ؾبذتٕبٖ ثٖ ٝمت وكیسٔ ٜی قٛز ٚزض لؿٕت پبییٗ ؾبذتٕبٖ ث ٝرّ ٛضا٘سٜ ٔی قٛز .اظ ایٗ ض ٚثطـ ٘بقی اظ ثبز (یب ظِعِ )ٝزض لؿٕت ثبالی ؾبذتٕبٖ اؾبؾبً ثٚ ٝؾیّ ٝلبة ٚزض لؿٕت پبییٗ ؾبذتٕبٖ اؾبؾب ثٚ ٝؾیّ ٝزیٛاض ثطقی ٌطفتٔ ٝی قٛز. سیستن ّای دال هسطح ؾیؿتٓ ٞبی زاَ ٔؿُح قبُٔ زاَ ٞبی ثتٙی وبٔالً تٛپط ٚیب حزط ٜای (ثب حفطٞ ٜبئی زض ظیط آٟ٘ب) ٔی ثبقٙس ؤ ٝؿتمیٕبً ضٚی ؾتٞ ٖٛب تىی ٝزاض٘س ٚاظ ایٗ ض ٚزض ایٗ ؾیؿتٓ احتیبد ث ٝلبة ثٙسی وف ٘یؿت. ایٗ ؾیؿتٓ ٔٙزط ث ٝوٕتطیٗ اضتفبٔ ثطای وف ٞبی ؾبذتٕبٖ ٔی ٌطزز و ٝیه ثطتطی التهبزی آقىبض ٔی ثبقس .زض ایٗ ؾیؿتٓ ٞب ث ٝزِیُ تٕطوع ظیبز ثطـ زض حٛاِی ؾتٞ ٖٛب غبِجب یب اظ ؾط ؾتٞ ٖٛب اؾتفبزٔ ٜی قٛز ٚیب ثط يربٔت زاَ ٞب زض ٘عزیىی ؾتٞ ٖٛب ايبفٔ ٝی ٌطزز .زاَ ٞبیی و ٝيربٔت آٟ٘ب زض تٕبْ ََٛ زٞب٘ ٝحبثت اؾت ث٘ ٝبْ نفحٞ ٝبی ٔؿُح ذٛا٘سٔ ٜی ق٘ٛس.ؾیؿتٓ ٞبی زاَ ٔؿُح ثطای ؾبذتٕبٖ ٞبی ثب ٘مك ٝافمی ٘ب ٔ ٓٓٙلبثُ ٚفك ٙٔ ٚبؾت ٔی ثبقٙس. ثًٗی اظ اقىبالت ؾیؿتٓ ٞبی زاَ ٔؿُح اظ لطاض ظیط ٔی ثبقٙس: * ثبض ٔطز ٜظیبز زض ٍٙٞبْ ٔٛار ٟٝثب قطایٍ ٘ب ٔؿبٖس ف٘ٛساؾی٘ ٖٛب ُّٔٛة اؾت. * ٚلتی و٘ ٝؿجت ٖٕك ث ٝزٞب٘ ٝزاَ ٞب وٛچه ثبقس تغییط قىُ آٟ٘ب ثیف اظ ا٘ساظ ٜثٓٙط ٔی ضؾس. * زٞب٘ٞ ٝبی ٘ؿجتبً وٛچه ایٗ ؾیؿتٓ ٞب (ثیٗ 15تب 25فٛت ٚاٌط پؽ وكیس ٜقٛز تب 35فٛت)وبض ثطز آٟ٘ب ضا ثطای ا٘ٛاٖی اظ ؾبذتٕبٖ ٞب ثب َطح رسا وٙٙسٞ ٜبی ٔىطضٔ،ب٘ٙس ؾبذتٕبٖ ٞبی آپبضتٕب٘ی ٔ،حسٚز ٔی وٙس. ؾبظٞ ٜبی زاَ ٔؿُح ثؿت ٝث٘ ٝؿجت اضتفبٔ ثٖ ٝطو ؾبذتٕبٖ ٕٔىٗ اؾت ثٖٛٙ ٝاٖ ٖٙبنط ثبضثط فمٍ ؾتٖٛ زاقت ٝثبقٙس ،یب ٕٔىٗ اؾت ٖال ٜٚثط ؾت ٖٛاظ زیٛاضٞبی ثطقی ٘یع ثطای اظزیبز ؾرتی رب٘جی زض آٟ٘ب اؾتفبزٜ ٞس.فطو ایٙى ٝثبضٞبی رب٘جی تٕبٔبً ثٚ ٝؾیّٞ ٝؿت ٝیب زیٛاض ثطقی ثب نّجیت ثیكتط ٔمبٔٚت ق٘ٛس ٚایٙىٝ زاَ ٞب ٚؾتٞ ٖٛب زض ٔمبٔٚت رب٘جی ؾبظٞب ٞیچ ؾٕٟی ٘ساض٘س ٚالٕ ثیٙب٘٘ ٝیؿت .قٛز.
101
ذهٛنیت یىپبضچٍی ؾبظ ٜثتٙی ثبٖج ٔی قٛز و ٝتٕبْ ؾبذتٕبٖ زض ٔمبثُ ثبضٞبی رب٘جی ث ٝنٛضت ٚاحس ٚاوٙف ٘كبٖ ز زاَ ٔؿُح ذٛزـ ثب ٚرٛز ایٙى٘ ٝؿجتبً اُ٘ٗبف پصیطی ٔی ثبقس ث ٝزِیُ پیٛؾتٍیف ثب زیٛاض ٞبی ثطقی ٚ ؾتٞ ٖٛب ثط ٔمبٔٚت ؾیؿتٓ ٔی افعایسٔ .ی تٛاٖ چٙیٗ تهٛض ٕ٘ٛز و ٝلؿٕتی اظ زاَ ث ٝنٛضت تیط وٓ ٖٕمی پیٛؾت ٝث ٝؾتٞ ٖٛب ُٖٕ وٙس ٚزض ٘تیز ٝؾبظٔ ٜب٘ٙس یه لبة نّت ضفتبض ٕ٘بیس. ثٙبثطایٗ ضفتبض ؾیؿتٓ ؾبظ ٜوّی ٔكبث ٝضفتبض ؾیؿتٓ ٔطوت اظ ٞؿت ٚ ٝلبة ٔی ثبقس ٘ .یطٞٚبی رب٘جی زض لؿٕت ثبالی ؾبظ ٜاؾبؾبً ثٚ ٝؾیّ ُٕٖ ٝلبة ٚزض لؿٕت پبییٗ آٖ اؾبؾبً ثٚ ٝؾیّ ٝؾیؿتٓ زیٛاض ثطقی یب ٞؿتٔ ٝمبٔٚت ٔی ق٘ٛس.
سیستن ّای لَلِ ای در ساسُ تزج زض َطح ؾبظٞ ٜبی ثّٙس اذیطا ایس ٜرسیسی اضائ ٝقس ٜاؾت وٛٔ ٝؾ ْٛث ٝؾیؿتٓ ِ ِٝٛای ٔی ثبقس .زض حبَ حبيط زض چٟبض ٔٛضز اظ پٙذ ؾبذتٕب٘ی و ٝثّٙستطیٗ ؾبذتٕبٖ ٞبی ز٘یب ٔی ثبقٙس اظ ایٗ ضٚـ اؾتفبز ٜقسٜ اؾت .ایٗ ؾبذتٕبٖ ٞب ٖجبضتٙس اظ ،ؾبذتٕبٖ ٙٞىبن ثطد ؾیطظ ٚؾبذتٕبٖ اؾتب٘ساضز اٚیُ زض قیىبٌٚ ٛ ؾبذتٕبٖ ٔطوع تزبضت ز٘یب زض ٘یٛیٛضن .ثبظز ٜؾبظ ٜای ؾیؿتٓ ٞبی ِ ِٝٛای ث ٝلسضی ظیبز ٔی ثبقسو ٝزض اوخط ٔٛاضز ٔمساض ٔهبِح ؾبظ ٜای ٔهطف قس ٜثطای ٞط فٛت ٔطثٕ وف (یب ؾمف) لبثُ ٔمبیؿ ٝثب ٔمساض ٔهبِح ٔهطف قس ٜزض ؾبذتٕبٖ ٞبی لبثی ٔتسا َٚث ٝاضتفبٔ ٘هف ٔی ثبقس .زض َطح ِ ِٝٛای فطو ٔی قٛز وٝ ٖٙبنط ؾبظ ٜای پیطأ٘ٛی ؾبذتٕبٖ زض ٔمبثُ ثبضٞبی رب٘جی ٕٞچ ٖٛیه تیط ثب ٔمُٕ نٙسٚلی (رٗج ٝای) تٛ ذبِی و ٝاظ ظٔیٗ َط ٜقس ٜاؾت ُٖٕ وٙس .چ ٖٛزیٛاضٞبی ذبضری تٕبْ یب ثیكتط ثبض رب٘جی ضا تحُٕ ٔی وٙٙسٟٔ ،بض ثٙسی ٞبی لُطی یب زیٛاضٞبی ثطقی زاذّی پط ٞعی ٝٙحصف ٔی ٌطز٘س. زیٛاضٞبی ِ ِٝٛاظ ؾتٞ ٖٛبیی تكىیُ ٔی ق٘ٛس و ٝث ٝفٛانُ وٓ زض ٔزبٚضت یىسیٍط زض اَطاف ٔحیٍ
102
ؾبذتٕبٖ لطاض ٔی ٌیط٘س ٚث ٝیىسیٍط ثب تیطٞبی ثب ٖٕك ظیبز و ٝزض ثبال ٚپبییٗ آٟ٘ب ؾٛضاخ ٞبی پٙزط ٜلطاض زاض٘س ٔتهُ ٔی ق٘ٛس .ایٗ ؾبظٕ٘ ٜبیی ٕٞچ ٖٛزیٛاضی ثب ؾٛضاخ ٞبی ٔتٗسز ثٓ٘ ٝط ٔی ضؾس .ؾرتی زیٛاض ٕ٘ب ضا ٔی تٛاٖ ثب افعٚزٖ ٟٔبض ثٙسی ٞبی ٔٛضة (لُطی) و ٝاحط ذط پب ٔب٘ٙس ایزبز ٔی وٙٙس ظیبز تط ٕ٘ٛز. نّجیت ِ ِٝٛچٙبٖ ظیبز اؾت و ٝزض ٔمبثُ ثبضٞبی رب٘جی ث ٝنٛضت یه تیط َط ٜای ُٖٕ ٔی وٙسِِٝٛ . ذبضری ٔی تٛا٘س ث ٝتٟٙبیی تٕبْ ثبضٞبی رب٘جی ضا تحُٕ وٙس یب ایٙى ٝثب افعٚزٖ ٖ٘ٛی ٟٔبض ثٙسی زاذّی ٔی تٛاٖ ِ ِٝٛضا ثیكتط تمٛیت ٕ٘ٛز ٚؾرت تط وطز. زض ظیط وبض ثطزٞبی ٔرتّف ؾیؿتٓ ِ ِٝٛای و ٝتب أطٚظ ٜث ٝوبض ضفت ٝا٘س ثطضؾی ٔی ٌطز٘س .ایٗ ثرف ثٝ ٔٛيٞ ٔٛبی ظیط تمؿیٓ ٔی قٛز:
وارتزدّای هختلف سیستن لَلِ ای * ؾبظ ِِٝٛ ٜتٛذبِی زض ؾبذت ثطد ِ ِٝٛلبثی ِ ِٝٛذط پبیی قبُٔ ِِٝٛ .1ذطپبیی ٔطوت اظ ؾتٖٙ ٚ ٖٛبنط لُطی ِِٝٛ .2ذط پبیی ٔكجه * ثطد ثب ؾبظ ِِٝٛ ٜثب ٟٔبض ثٙس ی زاذّی ِ ِٝٛثب زیٛاضٞبی ثطقی ٔٛاظی ِ ِٝٛزض ِِٝٛ ِ ِٝٛانالح قس ٜقبُٔ ِِٝٛ .1لبثی تٛؤْ ثب لبة ٞبی نّت ِِٝٛ .2زض ٘یٓ ِِٝٛ * ِٞ ِٝٛبی زؾت ٝقسٜ ؾبظ ِِٝٛ ٜتٛذبِی زض ؾبذت ثطد * ِ ِٝٛلبثی * ِ ِٝٛذطپبیی:
103
* ِ ِٝٛذطپبیی ٔطوت اظ ؾتٖٙ ٚ ٖٛبنط لُطی : * ِ ِٝٛذطپبیی ٔكجه :
لَلِ لاتی وبضثطز ٘رؿتیٗ ؾیؿتٓ ِ ِٝٛای لبثی ثٛز و ٝثطای اِٚیٗ ثبض زض ؾبذتٕبٖ آپبضتٕب٘ی َ 43جم ٝزٚیت چؿت ٘بت زض قیىبٌ )1961( ٛث ٝوبض ضفت .زض ایٗ ؾیؿتٓ ِ ِٝٛای زیٛاض ٞبی ذبضری ؾب ذتٕبٖ اظ قجى ٝای اظ تیطٞبی ٘عزیه ث ٓٞ ٝتكىیُ ٔی قٛز و ٝثب اتهبالت نّت ث ٝیىسیٍط ٔتهُ ٔی ثبقٙس(ث ٝنٛضت لبة ٚیطا٘سیُ) ٚایٗ زیٛاضٞبی ذبضری ث ٝتٛؾٍ ُٖٕ َِ ِٝٛط ٜقس ٜثس ٖٚاؾتفبز ٜاظ ٟٔبض ثٙسی زاذّی ثبضٞبی رب٘جی ضا تحُٕ ٔی وٙٙس .فطو ٔی قٛز و ٝؾتٞ ٖٛبی زاذّی فمٍ ثبضٞبی ٚظٖ ضا تحُٕ ٔی ٕ٘بیٙس ٚزض ؾرتی ِ ِٝٛذبضری ؾٕٟی ٘ساض٘س .وف ٞبی ؾرت َجمبت ٕٞچ ٖٛزیبفطآٌ ٘یطٞٚبی رب٘جی ضا ث ٝزیٛاضٞبی پیطأ٘ٛی تٛظیٕ ٔی وٙٙس. ٔخبَ ٞبی زیٍطی اظ ؾبذتٕبٖ ٞبیی و ٝزض آٟ٘ب اظ ِ ِٝٛلبثی ت ٛذبِی اؾتفبز ٜقسٖ ٜجبضتٙساظ :ؾبذتٕبٖ 83 َجم ٝاؾتب٘ساضز اٚیُ زض قیىبٌ ٚ ٛؾبذتٕبٖ َ 110جمٔ ٝطوع تزبضت ز٘یب زض ٘یٛیٛضن ثب ٚرٛز ایٙى ٝایٗ ؾبذتٕبٖ ٞب زاضای ٞؿت ٝزاذّی ٔی ثبقٙس ٔب٘ٙس ِٞ ِٝٛبی ت ٛذبِی ُٖٕ ٔی وٙٙس ظیطا ٞؿتٞ ٝب زض آٟ٘ب ثطای تحُٕ ثبضٞبی رب٘جی َطح ٍ٘طزیس ٜا٘س. ِٚ ِٝٛیطا٘سیّی ثُٛض ُٔٙمی اظ ؾبظ ٜلبة نّت ِٕٔٗٛی ٘تیزٔ ٝی قٛز ٚزض حمیمت تىبُٔ یبفت ٝآٖ ٔی ثبقس .ایٗ ؾیؿتٓ زاضای ؾرتی رب٘جی ٔ ٚمبٔٚت پیچكی ثبال ٔی ثبقس ٚزض ٖیٗ حبَ اظ ِحبِ تمؿیٓ ثٙسی فًبی زاذُ آٖ اُ٘ٗبف پصیط اؾت.ؾتٞ ٖٛب ٚتیطٞب زض قجى ٝث ٝلسضی ٘عزیه یىسیٍط ٚثب فبنّ ٝوٓ لطاض زازٔ ٜی ق٘ٛس ؤ ٝی تٛاٖ اظ آٟ٘ب ثٖٛٙ ٝاٖ چٟبض چٛة یب لبة پٙزطٞ ٜب اؾتفبزٕٛ٘ ٜز.
104
زض َطح ؾیؿتٓ ٞبی ِ ِٝٛای لبثی ایس ٜاَ آٖ اؾت و ٝزیٛاضٞبی ذبضری ث ٝنٛضت ٚاحس ٔ ٚكتطن ُٖٕ وٙٙس ٚزض ٔمبثُ ثبضٞبی رب٘جی وبٔال ٔب٘ٙس یه تیط َط ٜای ذٓ ق٘ٛس .زض چٙیٗ حبِتی تٕبْ ؾتٞ ٖٛبیی وٝ ِ ِٝٛضا ٔی ؾبظ٘سٔ ،كبث ٝتبضٞبی یه تیط ،تحت وكف یب فكبض ٔحٛضی ٔؿتمیٓ ذٛاٙٞس ثٛز. أب ضفتبض ٚالٗی ِ ِٝٛزض ربیی ٔب ثیٗ ضفتبض تیط َط ٜای ذبِم لبة ذبِم لطاض زاضز .ايالٖی اظ ِ ِٝٛوٛٔ ٝاظی أتساز ٘یطٞٚبی رب٘جی ٔی ثبقٙس ،ثب تٛر ٝث ٝاُ٘ٗبف پصیطی تیطٞب ،تٕبیُ زاض٘س ؤ ٝب٘ٙس لبة ٞبی نّت چٙس زٞب٘ٔ ٚ ٝؿتمُ ُٖٕ وٙٙس .ایٗ اُ٘ٗبف پصیطی ثبٖج ٔی قٛز و ٝزض لبة تغییط قىُ ٞبی ٘بقی اظ ثطـ ایزبز قٛز و ٝث٘ ٝبْ ٍِٙی ثطـ ذٛا٘سٔ ٜی قٛز .ثٙبثطایٗ زض ؾتٞ ٖٛب ٚتیطٞب ذٕف ثٛرٛز ٔی آیس. احط تغییط قىُ ثطقی زض ضٚی ُٖٕ ِٙٔ ِٝٛزط ث ٝتٛظیٕ غیط ذُی فكبض زض أتساز پٛـ ؾتٞ ٖٛب ٔی ٌطزز، ؾتٞ ٖٛبیی و ٝزض ٌٛقٞ ٝبی ؾبذتٕبٖ ٚالٕ قس ٜا٘س ٔزجٛض ٔی ثبقٙس ؾ ٟٓثیكتطی اظ ثبض ضا ٘ؿجت ثٝ ؾتٞ ٖٛبی ٔب ثیٗ آٟ٘ب تحُٕ وٙٙس .تغییط قىُ وُ ؾبذتٕبٖ زیٍط قجبٞت ث ٝتغییط قىُ تیط َط ٜای ٘رٛاٞس زاقت ظیطا تغییط قىُ حبِت ثطـ إٞیت ثیكتطی پیسا ٔی وٙس. ٔؿئّ ٝثطـ قسیساً زض ضٚی وبض آیی ؾیتٓ ٞبی ِ ِٝٛای تإحیط ٔی ٌصاضز ٚتٕبْ پیكطفت ٞبی ثٗسی زض َطح ِ ِٝٛای ؾٗی ثط ثط َطف ٕ٘ٛزٖ ایٗ اقىبَ زاضز .چٙیٗ ثٓ٘ ٝط ٔی ضؾس و ٝضٚـ ِ ِٝٛلبثی ثطای ؾبذتٕبٖ ٞبی فٛالزی تب َ 80جم ٚ ٝثطای ؾبذتٕبٖ ٞبی ثتٙی تب َ 60جم ٝالتهبزی ثبقس.
لَلِ خزپایی: يٗف ِ ِٝٛلبثی زض اُ٘ٗبف پصیطی تیطٞبی آٖ لطاض زاضز .ثب ايبفٕٛ٘ ٝزٖ ٖٙبنط ٔٛضة (لُطی) ثٔ ٝمساض ظیبزی ثط نّجیت ِ ِٝٛافعٚزٔ ٜی ٌطزز .زض ایٗ نٛضت لؿٕت ٖٕس ٜثطـ ثٚ ٝؾیّٖٙ ٝبنط لُطی رصة ٔی قٛز ٘ ٝثٚ ٝؾیّ ٝتیطٞبیی و ٝزض ثبال ٚپبییٗ آٟ٘ب پٙچط ٜلطاض زاضز .اًٖبء لُطی ٔؿتمیٕبً ثبضٞبی رب٘جی ضا اؾبؾبً ث ٝنٛضت ٘یطٞ ٚبی ٔحٛضی تحُٕ ٔی وٙٙس .ایٗ وبٞف تغییط قىُ ثطقی (٘بقی اظ ٍِٙی ثطـ) ضفتبض ذبِم َط ٜای ضا تبٔیٗ ٔی وٙس.
105
لَلِ خزپایی هزوة اس ستَى ٍ عٌاصز لطزی : زض ایٗ ؾیؿتٓ اظ ٖٙبنط لُطی زض زاذُ قجىٔ ٝؿتُیّی تیطٞب ٚؾتٞ ٖٛب اؾتفبزٔ ٜی قٛزٖٙ .بنط لُطی ٚتیطٞب ثب یىسیٍط زض ٔمبثُ ثبضٞبی رب٘جی نّجیت زیٛاض ٔب٘ٙسی ثٛرٛز ٔی آٚض٘س .ایٗ اًٖبء لُطی ٘ ٝفمٍ لؿٕت آٖٓ ثبضٞبی رب٘جی ضا حُٕ ٔی وٙٙس ثّىٕٞ ٝچ ٖٛؾتٞ ٖٛبی ٔبیُ ُٖٕ ٔی ٕ٘بیٙس ٚثبض ٞبی ٚظٖ ضا ٘یع تحُٕ ٔی وٙٙس. ٕٔٗٛالً وكف ایزبز قس ٜزض احط ثبض ٞبی رب٘جی ثط فكبض تِٛیس قس ٜزض احط ثبضٞبی ٚضٖ غبِت ٕ٘ی آیسْٚ .یفٝ زٌٚب٘ ٝاًٖبء لُطی ایٗ ؾیؿتٓ ضا ثطای ؾبذتٕبٖ ٞبی ذیّی ثّٙس (تب حسٚز َ 100جم ٝثطای ؾبذتٕبٖ ٞبی فٛالزی) ٘ؿجتبً پط ثبضزٔ ٜی ؾبظز .اؾتفبز ٜاظ ٖٙبنط لُطی ٔٛرت ٔی قٛز و ٝثتٛاٖ فبنّ ٝؾتٞ ٖٛب ضا ذیّی ثیكتط اظ فبنّ ٝؾتٞ ٖٛب زض ِ ِٝٛلبثی اذتیبض وطز. یه ٚیػٌی انّی ایٗ ؾیؿتٓ لبثّیت آٖ زض تٛظیٕ یىٛٙاذت ثبضٞبی ٔتٕطوع زض ؾطاؾط ؾبظٔ ٜی ثبقس. تیطٞب ثبضٞبی ٚظٖ ثیٗ ؾتٞ ٖٛب ضا حُٕ ٔی ٕ٘بیٙس ٔ ٚب٘ٙس ٟٔبضٞبیی اظ وكیس ٜقسٖ وف ٞب رٌّٛیطی ٔی وٙٙس .ثسیٗ َطیك آٟ٘ب ثط وبض آیی ٖٙبنط لُطی ثٖٛٙ ٝاٖ ؾیؿتٓ انّی تٛظیٕ ثبض ٔی افعایٙس. ضٚـ ربِجی ثطای ایزبز ٖٙبنط لُطی زض زیٛاضٞبی ذبضری ثتٙی زض پطٚغ ٜتحهیّی یىی اظ زا٘كزٛیبٖ ا٘ؿتیتٛی تىِٛٛٙغی ایّی ٘ٛی پیكٟٙبز قس ٜاؾت .زض آٖ ٖٙبنط لُطی ثب پط ٕ٘ٛزٖ ؾٛضاخ ٞبی پٙچط ٜزض یه َطح ٔٛضة ثٛرٛز ٔی آیس. لَلِ خزپایی هطثه : زض ایٗ ؾیؿتٓ ِِٝٛ ،اظ ٖٙبنط ٔٛضة ٘عزیه ث ٟٓثسٞ ٖٚیچ ؾت ٖٛلبئٕی ؾبذتٔ ٝی قٛز .اًٖبء ٔٛضة ٔب٘ٙس ؾتٞ ٖٛبی ٔبیُ ُٖٕ ٔی وٙٙس ،تٕبْ ثبضٞبی ٚظٖ ضا حُٕ ٔی ٕ٘بیٙس ٚؾبظ ٜضا زض ٔمبثُ ثبضٞبی رب٘جی ؾرت تط ٔی ؾبظ٘سٖٙ .بنط ٔٛضة ضا ٕٔىٗ اؾت ثٚ ٝؾیّ ٝتیطٞبی افمی ث ٝیىسیٍط ٔتهُ وطز. ٖٙبنط ٔٛضة زض ٔمبثُ ثبض ٞبی رب٘جی فٛق اِٗبز ٜپط ثبظزٔ ٜی ثبقٙس ِٚی زض ا٘تمبَ ثبضٞبی ٚظٖ ث ٝظٔیٗ ٘ؿجت ث ٝؾتٞ ٖٛبی لبئٓ ثبظز ٜوٕتطی زاض٘س .ثٗال ٜٚتٗساز ظیبز اتهبالتی و ٝثیٗ ایٗ ٖٙبنط ٔٛضة الظْ ٔی ثبقس ٔ ٚكىالت ٔطث ٌٛث ٝرعئیبت پٙزطٞ ٜب ؾیؿتٓ ذطپبی ٔكجه ضا ثَٛ ٝض وّی چٙساٖ ّٖٕی ٚلبثُ اؾتفبزٕ٘ ٜی ؾبظز.
106
تزج تا ساسُ لَلِ تا هْار تٌذی داخلی * ِ ِٝٛثب زیٛاضٞبی ثطقی ٔٛاظی: * ِ ِٝٛزض ِ:ِٝٛ * ِ ِٝٛانالح قس: ٜ * ِٞ ِٝٛبی زؾت ٝقس:ٜ ِ ِٝٛذبضری ضا ٕٔىٗ اؾت یب ثب افعٚزٖ ٖٙبنط لُطی زض نفحٞ ٝبی ذبضری تمٛیت ٕ٘ٛز ٚیب آٖ ضا اظ زاذُ ثب ايبفٕٛ٘ ٝز زیٛاض ٞبی ثطقی یب ٞؿتٞ ٝبی زاذّی تمٛیت وطز .زض لؿٕت ٞبی ظیط چٙس ضٚـ ثطای ٟٔبض ثٙسی زاذّی ثطضؾی ٔی ٌطز٘س. لَلِ تا دیَارّای تزضی هَاسی: زیٛاض ِ ِٝٛای ذبضری ضا ٔی تٛاٖ ثب تطویت ٕ٘ٛزٖ زیٛاضٞبی ثطقی زاذّی زض ٘مك ٝافمی ؾبظ ٜتمٛیت وطز. زیٛاض ٞبی ِ ِٝٛذبضری ضا ٔی تٛاٖ ٔب٘ٙس ثبَ ٞبی یه تیط تكىیُ قس ٜاظ اًٖبء ٔتهُ ث ٓٞ ٝاظ ایٗ تزؿٓ ٕ٘ٛز و ٝزض آٖ زیٛاضٞبی ثطقی ربٖ تیط ضا تكىیُ ٔی زٙٞس .تٙكٟب زض زیٛاضٞبی ِ ِٝٛذبضری اؾبؾبً ٔحٛضی ٔی ثبقٙس ظیطا ٍِٙی ثطـ زض ایٗ ؾیؿتٓ حسالُ ٔی ثبقس. لَلِ در لَلِ: ثب ث ٝوبض ثطزٖ ٞؿت ٝ٘ ٝفمٍ ثطای ثبضٞبی ٚظٖ ثّىٕٞ ٝچٙیٗ ثطای تحُٕ ثبض ٞبی رب٘جی ؾرتی ؾیؿتٓ ِِٝٛ ت ٛذبِی ثٔ ٝمساض ذیّی ظیبزی افعایف ٔی یبثس .ؾبظ ٜوف ِٞ ِٝٛبی ذبضری ٚزاذّی ضا ث ٝیىسیٍط ٔتهُ ٔی وٙس ٍٕٞ ٚی زض ٔمبثُ ٘یطٞ ٚبی رب٘جی ث ٝنٛضت ٚاحس ٔ ٚكتطن ُٖٕ ٔی ٕ٘بیٙس. ٚاوٙف یه ؾیؿتٓ ِ ِٝٛزض ِ ِٝٛزض ٔمبثُ ثبض ٞبی رب٘جی ٔكبثٚ ٝاوٙف ؾبزٔ ٜطوت اظ لبة نّت ٚزیٛاض ثطقی اؾت .أب ِ ِٝٛلبثی ذبضری ذیّی ؾرت تط اظ لبة نّت ٔی ثبقس. ِ ِٝٛذبضری ثیكتط ثبض رب٘جی ضا زض لؿٕت ثبال ؾبذتٕبٖ ٔمبٔٚت ٔی وٙس ،زض نٛضتی وٞ ٝؿت ٝثیكتط ثبض ضا زض لؿٕت پبئیٗ ؾبذتٕبٖ تحُٕ ٔی ٕ٘بیس. ضٚـ ِ ِٝٛزض ِ ِٝٛزض ؾبذتٕبٖ َ 38جم ٝثطا٘ؿٛیه زض قیىبٌ ٚ ٛؾبذتٕبٖ َ 52جم ٝقٕبضٔ 1 ٜیساٖ قُ زض ٛٞؾت ٖٛث ٝوبض ضفت ٝاؾت. ثب ث ٝوبض ثطزٖ یه ؾیؿتٓ ؾ ِِٝٛ ٝای ت ٛزض تَ ، ٛطاحبٖ یه ؾبذتٕبٖ َ 60جم ٝازاضی زض تٛوی ٛؾیؿتٓ ِ ِٝٛزض ِ ِٝٛضا یه لسْ ث ٝرّ ٛثطز٘س .زض ایٗ ؾیؿتٓ ِ ِٝٛذبضری ث ٝتٟٙبیی ثبضٞبی ثبز ضا تحُٕ ٔی ٕ٘بیس، ِٚی ٞط ؾ ِِٝٛ ٝو ٝثٛؾیّ ٝؾیؿتٓ ٞبی وف(زیبفطآٌ ٞب) ث ٝیىسیٍط ٔتهُ قس ٜا٘س زض تحُٕ ثبضٞبی ظِعِٝ وٖ ٝبُٔ ٕٟٔی زض غاپٗ ٔی ثبقس قطوت وطز ٚ ٜضٚی یىسیٍط احط ٔتمبثُ زاض٘س. لَلِ اصالح ضذُ : ؾیؿتٓ ِ ِٝٛای زض ٔٛضز ؾبذتٕبٖ ٞبی ثب ٘مك ٝافمی زایط ٚ ٜتمطیجب ٔطثٕ ثیكتطیٗ ثبظز ٜضا زاضز .ؾبذتٕبٖ ٞبیی و ٝاظ ایٗ قىُ ٞب ٔٙحطف ٔی ق٘ٛس ،زض ٔٛلٕ اؾتفبز ٜاظ ؾیؿتٓ ٞبی ِ ِٝٛای ٔالحٓبت ؾبظ ٜای ٚیػٜ ای ضا الظْ زاض٘س .زٔ ٚخبَ ظیط چٙیٗ قطایُی ضا تكطیح ٔی وٙس. لَلِ لاتی تَأم تا لاب ّای صلة :
107
قىُ قف يّٗی ؾبذتٕبٖ َ 40جم ٝازاضی زض قبضِٛت ٚالٕ زض ایبِت وبضٚالیٙبی قٕبِی َطاحبٖ ضا ٚازاض وطز تب ضٚـ ِ ِٝٛای ضا انالح وٙٙسٌٛ ،قٞ ٝبی تیع ایٗ ؾبذتٕبٖ قف يّٗی ٍِٙی ثطـ ظیبزی ضا ٘كبٖ زاز و ٝاؾتفبزٛٔ ٜحط اظ ؾیؿتٓ ِ ِٝٛای ضا غیط ٕٔىٗ ٔی ؾبذت . ايبفٕٛ٘ ٝزٖ لبة ٞبی نّت زض رٟت ٖطو ؾبذتٕبٖ ٔٛرت ٌطزیس و ٝزیٛاضٞبی ذبضری ث ٝیىسیٍط ٔتهُ ق٘ٛس ،ثسیٗ تطتیت زیٛاضٞبی ا٘تٟبیی زض ز ٚا٘تٟبی ٔخّخی قىُ ؾبذتٕبٖ ثٚ ٝؾیّ ٝلبة ٞبی نّت تمٛیت ٌطزیس٘س .ثب ٔتهُ وطزٖ ٚثؿتٗ زیٛاض ٞبی پیطأ٘ٛی ث ٝیىسیٍط ؾیؿتٓ ِ ِٝٛای ٔٛحطی ثسؾت آٔس. لَلِ در ًین لَلِ: ٘مك ٝافمی ٘ب ٔ ٓٓٙؾبذتٕبٖ َ 32جم ٝثب٘ه ّٔی ٚؾت ٖٛپٙؿیّٛا٘یب زض پیتؿجٛضي ٔٛرت ضا ٜحُ ٚیػٜ زیٍطی زض َطح ِ ِٝٛای ٌطزیس ،زض اغّت ؾبذتٕبٖ ٞبی ِ ِٝٛای ُٖٕ ِ ِٝٛای ثٚ ٝؾیّ ٝزیٛاض ٞبی ذبضری ایزبز ٔی ٌطزز أب زض ایٗ ؾبذتٕبٖ ،زٞ ٚكت يّٗی ٔتمبَٕ یه ِ ِٝٛؾبظ ٜای زض لؿٕت ٔطوعی ؾبذتٕبٖ تكىیُ ٔی زٙٞس. ز ٚلؿٕت ا٘تٟبیی ؾبذتٕبٖ ثٚ ٝؾیّ ٝؾیؿتٓ ٞبی لبة – زیٛاضی ٘بٚزا٘ی قىُ تمٛیت ٔی ق٘ٛس٘ .یطٞٚبی رب٘جی (زض ایٙزب ثبز) ٔكتطوب ث ٝتٛؾٍ ِ ِٝٛزاذّی ٚزیٛاضٞبی ا٘تٟبیی ٘بٚزا٘ی قىُ ثؿیبض ثعضي ٔمبٔٚت ٔی ٌطز٘س. لَلِ ّای دستِ ضذُ: آذطیٗ پیكطفت زض َطح ضٚـ ِٞ ِٝٛبی زؾت ٝقسٔ ٜی ثبقس .ایٗ ضٚـ ثطای ؾبذتٕبٖ ؾیطظ زض قیىبٌ ٛثٝ وبض ثطز ٜقس ٜو ٝزض حبَ حبيط ثّٙستطیٗ ؾبذتٕبٖ ز٘یبؾت. ِ ِٝٛلبثی ذبضری زض ایٗ ضٚـ ثٚ ٝؾیّ ٝزیبفطآٌ ٞبی ٖطيی زاذّی زض ٞط ز ٚرٟت تمٛیت ٔی ٌطزز .ثسیٗ تطتیت ٔزٕ ٖٝٛای اظ ِٞ ِٝٛبی حزط ٜای تكىیُ ٔی قٛزٞ .ط یه اظ ایٗ ِٞ ِٝٛبی ٔؿتمالً لٛی ٞؿتٙس، ثٙبثطایٗ ٕٔىٗ اؾت آٟ٘ب ضا ثٞ ٝط قىّی زؾت ٝوطز ٚزض ٞط تطاظی لُٕ ٕ٘ٛز.ثطتطی زیٍط ؾیؿتٓ ِٞ ِٝٛبی زؾت ٝقس ٜزض ٔحهٛض وطزٖ ؾُٛح ثؿیبض ٚؾیٕ َجمبت لطاض زاضز . زیبفطآٌ ٞبی زاذّی زض ٔٛلٕ ٔمبٔٚت ٘یطٞٚبی ثطقی ٔب٘ٙس ربٖ ٞبی یه تیطَ ٜط ٜای ٖٓیٓ ُٖٕ ٔی وٙٙس ٚزض ٘تیزٍِٙ ٝی ثطـ ضا ث ٝحسالُ ٔی ضؾب٘ٙس .ثٖ ٝال ٜٚایٗ زیبفطآٌ ٞب زض تحُٕ ذٕف ٘یع ؾٟیٓ ٔی ثبقٙس. زیبفطآٌ ٞبیی وٛٔ ٝاظی ثبضٞبی رب٘جی ٞؿتٙس(یٗٙی ربٖ ٞبی تیط) ثطـ ضا رصة ٔی وٙٙس ٚزض ٘تیز ٝزض ٘مبٌ تاللی ثب زیٛاضٞبی ٖٕٛز ثط آٟ٘ب (یٗٙی ثبَ ٞب) ٘مبٌ قف حساوخط ایزبز ٔی قٛز و٘ ٝكبٖ زٙٞسُٕٖ ٜ رساٌب٘ٞ ٝط یه اظ ِٞ ِٝٛب ٔی ثبقس ،ث ٝاذتالف تٛظیٕ تٙف ٔحٛضی ثب حبِتی وٞ ٝیچ تمٛیت وٙٙس ٜزاذّی ٚرٛز ٘ساضز یٗٙی فمٍ یه ِ ِٝٛتٟٙب ثبقٙس تٛر ٝوٙیس .ثب ٚرٛز ایٙى ٝتب حسٚزی ٍِٙی ثطـ ضخ ٔی زٞس، زیبفطآٌ ٞبی لبئٓ ؾٗی ثط تٛظیٕ یىٛٙاذت تٙف ٞبی ٔحٛضی زاض٘سِٚ .ی ا٘حطاف اظ ضفتبض ِ ِٝٛای ایس ٜآَ وٝ ثب ذُٙٔ ٌٛمُٕ زض قىُ ٘كبٖ زاز ٜقس ٜثٓ٘ ٝط ٕ٘ی ضؾس و ٝلبثُ ٔالحٓ ٝثبقس. * ؾبذتٕبٖ ٞبی ٔطوت یب پی٘ٛسی : * ؾبذتٕبٖ ٞبی ٔطوت ِ ِٝٛای : * پٛقف زیٛاضی نفح ٝای:
108
ساختواى ّای هزوة یا پیًَذی زض ؾبظ ٜپی٘ٛسی و ٝاظ پیكطفت ٞبی اذیط ثٛٓٙٔ ٝض اظزیبز ؾرتی رب٘جی آؾٕبٖ ذطاـ ٞبی لبثی ٔی ثبقس ثتٗ ٚفٛالز ٔكتطوبً ثٖٛٙ ٝاٖ ٚاحس ؾبظ ٜای ُٖٕ ٔی وٙٙس .ایٗ ایس ٜچٙسیٗ ؾبَ اؾت و ٝزض ٔٛضز اًٖبء ؾبظ ٜای ٔب٘ٙس وف ٞب ٚؾتٞ ٖٛب ث ٝوبض ضفت ٝاؾت .أب َطح تٕبْ ؾبذتٕبٖ ثهٛضت ٔطوت ضٚـ وبٔال رسیسی ث ٝقٕبض ٔی ضٚز .زض ظیط ز ٚضا ٜحُ ٔتٕبیع ثٖٛٙ ٝاٖ ٔخبَ ٞبیی اظ وبض ثطز ایٗ ضٚـ اضائٔ ٝی قٛز. ساختواى ّای هزوة لَلِ ای زض ؾیؿتٕی و ٝثٚ ٝؾیّ ٝقطوت اؾىیسٔٛض ،اٚثٍٙع ٔ ٚطیُ َطح ٚتىٕیُ قس ٜاؾت لبة فٛالزی ذبضری زض ٔمبثُ تغییط قىُ رب٘جی ثٚ ٝؾیّ ٝزیٛاض پیطأ٘ٛی ٔكجه (ؾٛضاخ زاض) ثتٙی ضیرت ٝقس ٜزض ٔحُ تمٛیت ٔی ٌطزز .ؾبذتٕب٘ی و ٝثسیٗ تطتیت ثط پب ٔی قٛز قجبٞت ث ِِٝٛ ٝنّجی زاضز و ٝاظ ظٔیٗ َط ٜقس ٜثبقس. زض ایٗ ضٚـ ارطای ؾطیٕ ٔ ٚمبٔٚت ظیبز ( ٚزض ٘تیز ٝاُ٘ٗبف پصیطی فًبی زاذُ) ؾبذتٕبٖ فٛالزی ثب ٔحف ِٛاظ آتف ثٛزٖٖ ،بیك ثٙسی ،نّت رب٘جی ٚ ،لبِت پصیطی زیٛاض ذبضری ثتٙی تطویت ٔی قٛز .ایٗ ؾیؿتٓ زض ؾبذتٕبٖ َ 36جمٌ ٝیت ٚی 3 -زض قیىبٌ ،ٛؾبذتٕبٖ َ 50جم ٝثطد قٕبضٔ 1 ٜیساٖ قُ زض ٘یٛاٚضِئبٖ ٚؾبذتٕبٖ َ 24جم ٝؾی-زی-ؾی زض ٞؿت ٖٛو ٝزض آٖ لُٗبت پیف ؾبذتٕ٘ ٝب ثٗٛٙاٖ لبِت ثٙسی ثتٗ ضیرت ٝقس ٜزض ٔحُ ث ٝوبض ضفتٙسٛٔ ،ضز اؾتفبز ٜلطاض ٌطفت ٝاؾت. ضٚـ ارطای ایٗ ؾیؿتٓ ثسیٗ تطتیت اؾت و ٝاثتسا لبة فٛالزی ث ٝا٘ساظ 8 ٜتب َ 10جم ٝثبال آٚضزٔ ٜی قٛز. ؾتٞ ٖٛبی ذبضری ثبیس ثبضٞبی ارطایی ضا تحُٕ وٙٙس .ثطای تإٔیٗ پبیساضی رب٘جی ،لبة ذبضری ثَٛ ٝض ٔٛلت ثٛؾی ٝوبثُ ٟٔبضثٙسی ٔی قٛز .ؾپؽ فٛالزٞبی وف زض ٔحُ لطاض ٔی ٌیطز ٚثتٗ وف ضیرتٔ ٝی قٛز تب پبیساضی اؾىّت فٛالزی تإٔیٗ ٌطزز ٚثتٛاٖ وبض زاذُ ؾبذتٕبٖ ضا قط ٔٚوطز .ثٗس اظ ایٙى ٝقجىٝ ٞبی فٛالزی ثتٗ ٔؿّح ٚلبِت ٞبی ثتٗ زض اَطاف ؾتٞ ٖٛب ٚثطای قب ٜتیطٞب زض ٔحُ لطاض زاز ٜقس ،ثتٗ ضیرتٔ ٝی قٛز تب یه زیٛاض ٔحیُی پیٛؾتٔ ٝكجه (ؾٛضاخ زاض) تكىیُ ٌطزز .ایٗ ؾّؿّّٕٖ ٝیبت زض ٞط 8 تب َ 10جم ٝؾبذتٕبٖ تىطاض ٔی قٛز. أب اذتالف حطوت ثیٗ ؾتٞ ٖٛبی ذبضری ثتٗ – فٛالزی ٚؾتٞ ٖٛبی زاذّی فٛالزی ٔكىّی ایزبز ٔی وٙس ،ثطای ایٙى ٝوٛتب ٜقسٖ ٘بٔؿبٚی ؾتٞ ٖٛب زض احط ضفتبض اضتزبٖی ،ا٘مجبو ٚذعـ ثطَطف قٛز .زض رب ٌصاضی قب ٜتیط ٞب ثبیس تٗسیّی نٛضت ٌیطز. چ ٖٛرساض ِ ِٝٛای زض ایٗ ؾیؿتٓ ٕٝٞثبضٞبی رب٘جی ضا ٔمبٔٚت ٔی وٙس ،ؾتٞ ٖٛب قب ٜتیطٞبی تكىیُ زٙٞس ٜلبة ٞبی ٞؿت ٝتإؾیؿبت يطٚضی «آؾب٘ؿٛض ،آة ،ثطقٌ ،بظ ٚغیطٔ )ٜی تٛا٘ٙس ؾجه تط ثبقٙس ظیطا آٟ٘ب فمٍ ثبضٞبی ٚظٖ ضا تحُٕ ٔی وٙٙسٕٞ .چٙیٗ وف لبثُ اؾتفبز ٜذبِم زض َجمبت ثبال زض آٟ٘ب ؾُح ٞؿت ٝضا ٔی تٛاٖ وبٞف زاز افعایف ٔی یبثس. قطوت ضیس ٚتبضیىؽ زض ؾب٘فطا٘ؿیؿى ٛؾیؿتٓ ؾبذتٕب٘ی ٔطوت ِ ِٝٛای زیٍطی اثسأ وطز ٜاؾت .آٟ٘ب اظ قب ٜتیطٞبی فٛالزی ٚؾتٞ ٖٛبی فٛالزی ِ ِٝٛای پط قس ٜثب ثتٗ ثٖٛٙ ٝاٖ ؾبظٕ٘ ٜب اؾتفبزٔ ٜی وٙٙس .زض ایٗ ٔٛضز ٘یع پٛـ ؾبذتٕبٖ ؾرتی وبفی ثطای حُٕ تٕبْ ثبضٞبی رب٘جی ضا تإٔیٗ ٔی ٕ٘بیس .زض ایٗ ؾیؿتٓ اظ لُٗبت پیف ؾبذت ٝای اؾتفبزٔ ٜی قٛز وٞ ٝط یه قبُٔ یه ؾت ِِٝٛ ٖٛای ث ٝاضتفبٔ زَ ٚجم ٚ ٝز ٚقبٜ تیط فٛالزی َط ٜای ٔی ثبقس .ایٗ لُٗبت پیف ؾبذت ٝزض ٚؾٍ زٞب٘ ٝقب ٜتیطٞب ٚزض ٚؾٍ اضتفبٔ ؾتٞ ٖٛب
109
ث ٝیىسیٍط پیچ وطزٔ ٜی قٛز .اظ ِحبِ ثبض ٌصاضی رب٘جی ایٗ ٘مبٌ اتهبَ تحت وٕتطیٗ تٙف ٔی ثبقس . پیٛؾتٍی َجیٗی قب ٜتیطٞب زض ٔحُ ؾتٞ ٖٛب و ٝتٙف ٞب ثیكتطیٗ ٔمساض ضا زاض٘س اظ ثیٗ ٕ٘ی ضٚز ،قبٜ تیطٞب زض ؾتٞ ٖٛب فطٔ ٚی ض٘ٚس ٚفمٍ ربٖ آٟ٘ب ثٔ ِِٝٛ ٝتهُ ٔی قٛز .ثسیٗ تطتیت اظ تٗساز اتهبالت ؾبذتٕبٖ و ٝتحت تٙف ٞبی ظیبز ٔی ثبقٙس ثٔ ٝمساض ظیبزی وبؾتٔ ٝی قٛز. پَضص دیَاری صفحِ ای ضٚی زیٛاضٞبی ذبضری ؾبظٞ ٜبی لبثی فٛالزی ٕٔٗٛالً لُٗبت پیف ؾبذت ٝزیٛاضی ٔتهُ ٔی ٌطزز،ایٗ لُٗبت ٘ب ؾبظ ٜای ٔی ثبقٙس ٙٔ ٚحهطاً ثطای حفبْت زض ٔمبثُ ٔحیٍ ذبضد ؾبذتٕبٖ ث ٝوبض ٔی ض٘ٚس. ٔیؽ فبٖ زض ض ٝٞٚیىی اظ اِٚیٗ آضقیتىت ٞبیی ثٛز و ٝاظ ضٚوف ( پٛقف) فٛالزی زض ؾبظٕ٘ ٜبی ؾبذتٕبٖ ٞبی ثّٙس اؾتفبز ٜوطز ،زض یه ؾبذتٕبٖ آپبضتٕب٘ی ،ا ٚاظ نفحبت فٛالزی ضً٘ قس ٜث ٝيربٔت 5 – 16ایٙچ ثطای پٛقب٘سٖ ثتٗ ٔحبفّ لبة فٛالزی زض ٔمبثُ آتف ؾٛظی اؾفبزٕٛ٘ ٜزٛٔ .لٗی و ٝپٛقف فٛالزی ث ٝتٛؾٍ ثط آٔسٌی ٞبی ٔید قىّی ث ٝثتٗ ٔؿّح ٔتهُ ٔی ٌطزز ٝ٘ ،فمٍ زض ٔمبثُ ٛٞا ،لبة پٙزطٕ٘ ٚ ٜبیف ٕٔٗبضی ُّٔٛة ثٛرٛز ٔی آٚضز ثّى ٝؾرتی ؾبظ ٜای ٘یع ایزبز ٔی وٙس ،زض اغّت ؾبظٞ ٜبی لبة نّت ،لؿٕت آٖٓ ٔمبٔٚت زض ٔمبثُ تغییط ٔىبٖ رب٘جی ثٚ ٝؾیّ ٝقب ٜتیطٞب ایزبز ٔی قٛز .أب ُٖٕ ٔطوت پٛؾت ٝفٛالزی ٚلبة ٔتكىُ اظ فٛالز ٚثتٗ ٔؿّح ٔمبٔٚت رب٘جی ضا ث ٝلسضی ظیبز ٔی وٙس و ٝقبٜ تیطٞبی زاذّی ؾرتی وٕتطی الظْ زاض٘س .ثٖ ٝال ٜٚثس ٖٚافعایف ٚظٖ ؾبظٛ٘ ،ٜؾبٖ (تغییط ٔىبٖ رب٘جی) ؾبذتٕبٖ 20تب 50زض نس وبٞف ٔی یبثس .چ ٖٛپٛقف فٛالزی ٘ؿٛظ ٕ٘ی ثبقس .آییٗ ٘بٔٞ ٝب اؾتفبز ٜاظ زا٘ٙس. ٕ٘ی ٔزبظ ٚظٖ ثبضٞبی تحُٕ ثطای ضا آٖ ساختواى ّای هزوة لَلِ ای زض ؾیؿتٕی و ٝثٚ ٝؾیّ ٝقطوت اؾىیسٔٛض ،اٚثٍٙع ٔ ٚطیُ َطح ٚتىٕیُ قس ٜاؾت لبة فٛالزی ذبضری زض ٔمبثُ تغییط قىُ رب٘جی ثٚ ٝؾیّ ٝزیٛاض پیطأ٘ٛی ٔكجه (ؾٛضاخ زاض) ثتٙی ضیرت ٝقس ٜزض ٔحُ تمٛیت ٔی ٌطزز .ؾبذتٕب٘ی و ٝثسیٗ تطتیت ثط پب ٔی قٛز قجبٞت ث ِِٝٛ ٝنّجی زاضز و ٝاظ ظٔیٗ َط ٜقس ٜثبقس. زض ایٗ ضٚـ ارطای ؾطیٕ ٔ ٚمبٔٚت ظیبز ( ٚزض ٘تیز ٝاُ٘ٗبف پصیطی فًبی زاذُ) ؾبذتٕبٖ فٛالزی ثب ٔحف ِٛاظ آتف ثٛزٖٖ ،بیك ثٙسی ،نّت رب٘جی ٚ ،لبِت پصیطی زیٛاض ذبضری ثتٙی تطویت ٔی قٛز .ایٗ ؾیؿتٓ زض ؾبذتٕبٖ َ 36جمٌ ٝیت ٚی 3 -زض قیىبٌ ،ٛؾبذتٕبٖ َ 50جم ٝثطد قٕبضٔ 1 ٜیساٖ قُ زض ٘یٛاٚضِئبٖ ٚؾبذتٕبٖ َ 24جم ٝؾی-زی-ؾی زض ٞؿت ٖٛو ٝزض آٖ لُٗبت پیف ؾبذتٕ٘ ٝب ثٗٛٙاٖ لبِت ثٙسی ثتٗ ضیرت ٝقس ٜزض ٔحُ ث ٝوبض ضفتٙسٛٔ ،ضز اؾتفبز ٜلطاض ٌطفت ٝاؾت. ضٚـ ارطای ایٗ ؾیؿتٓ ثسیٗ تطتیت اؾت و ٝاثتسا لبة فٛالزی ث ٝا٘ساظ 8 ٜتب َ 10جم ٝثبال آٚضزٔ ٜی قٛز. ؾتٞ ٖٛبی ذبضری ثبیس ثبضٞبی ارطایی ضا تحُٕ وٙٙس .ثطای تإٔیٗ پبیساضی رب٘جی ،لبة ذبضری ثَٛ ٝض ٔٛلت ثٛؾی ٝوبثُ ٟٔبضثٙسی ٔی قٛز .ؾپؽ فٛالزٞبی وف زض ٔحُ لطاض ٔی ٌیطز ٚثتٗ وف ضیرتٔ ٝی قٛز تب پبیساضی اؾىّت فٛالزی تإٔیٗ ٌطزز ٚثتٛاٖ وبض زاذُ ؾبذتٕبٖ ضا قط ٔٚوطز .ثٗس اظ ایٙى ٝقجىٝ ٞبی فٛالزی ثتٗ ٔؿّح ٚلبِت ٞبی ثتٗ زض اَطاف ؾتٞ ٖٛب ٚثطای قب ٜتیطٞب زض ٔحُ لطاض زاز ٜقس ،ثتٗ ضیرتٔ ٝی قٛز تب یه زیٛاض ٔحیُی پیٛؾتٔ ٝكجه (ؾٛضاخ زاض) تكىیُ ٌطزز .ایٗ ؾّؿّّٕٖ ٝیبت زض ٞط 8 تب َ 10جم ٝؾبذتٕبٖ تىطاض ٔی قٛز.
110
أب اذتالف حطوت ثیٗ ؾتٞ ٖٛبی ذبضری ثتٗ – فٛالزی ٚؾتٞ ٖٛبی زاذّی فٛالزی ٔكىّی ایزبز ٔی وٙس ،ثطای ایٙى ٝوٛتب ٜقسٖ ٘بٔؿبٚی ؾتٞ ٖٛب زض احط ضفتبض اضتزبٖی ،ا٘مجبو ٚذعـ ثطَطف قٛز .زض رب ٌصاضی قب ٜتیط ٞب ثبیس تٗسیّی نٛضت ٌیطز. چ ٖٛرساض ِ ِٝٛای زض ایٗ ؾیؿتٓ ٕٝٞثبضٞبی رب٘جی ضا ٔمبٔٚت ٔی وٙس ،ؾتٞ ٖٛب قب ٜتیطٞبی تكىیُ زٙٞس ٜلبة ٞبی ٞؿت ٝتإؾیؿبت يطٚضی «آؾب٘ؿٛض ،آة ،ثطقٌ ،بظ ٚغیطٔ )ٜی تٛا٘ٙس ؾجه تط ثبقٙس ظیطا آٟ٘ب فمٍ ثبضٞبی ٚظٖ ضا تحُٕ ٔی وٙٙسٕٞ .چٙیٗ وف لبثُ اؾتفبز ٜذبِم زض َجمبت ثبال زض آٟ٘ب ؾُح ٞؿت ٝضا ٔی تٛاٖ وبٞف زاز افعایف ٔی یبثس. قطوت ضیس ٚتبضیىؽ زض ؾب٘فطا٘ؿیؿى ٛؾیؿتٓ ؾبذتٕب٘ی ٔطوت ِ ِٝٛای زیٍطی اثسأ وطز ٜاؾت .آٟ٘ب اظ قب ٜتیطٞبی فٛالزی ٚؾتٞ ٖٛبی فٛالزی ِ ِٝٛای پط قس ٜثب ثتٗ ثٖٛٙ ٝاٖ ؾبظٕ٘ ٜب اؾتفبزٔ ٜی وٙٙس .زض ایٗ ٔٛضز ٘یع پٛـ ؾبذتٕبٖ ؾرتی وبفی ثطای حُٕ تٕبْ ثبضٞبی رب٘جی ضا تإٔیٗ ٔی ٕ٘بیس .زض ایٗ ؾیؿتٓ اظ لُٗبت پیف ؾبذت ٝای اؾتفبزٔ ٜی قٛز وٞ ٝط یه قبُٔ یه ؾت ِِٝٛ ٖٛای ث ٝاضتفبٔ زَ ٚجم ٚ ٝز ٚقبٜ تیط فٛالزی َط ٜای ٔی ثبقس .ایٗ لُٗبت پیف ؾبذت ٝزض ٚؾٍ زٞب٘ ٝقب ٜتیطٞب ٚزض ٚؾٍ اضتفبٔ ؾتٞ ٖٛب ث ٝیىسیٍط پیچ وطزٔ ٜی قٛز .اظ ِحبِ ثبض ٌصاضی رب٘جی ایٗ ٘مبٌ اتهبَ تحت وٕتطیٗ تٙف ٔی ثبقس . پیٛؾتٍی َجیٗی قب ٜتیطٞب زض ٔحُ ؾتٞ ٖٛب و ٝتٙف ٞب ثیكتطیٗ ٔمساض ضا زاض٘س اظ ثیٗ ٕ٘ی ضٚز ،قبٜ تیطٞب زض ؾتٞ ٖٛب فطٔ ٚی ض٘ٚس ٚفمٍ ربٖ آٟ٘ب ثٔ ِِٝٛ ٝتهُ ٔی قٛز .ثسیٗ تطتیت اظ تٗساز اتهبالت ؾبذتٕبٖ و ٝتحت تٙف ٞبی ظیبز ٔی ثبقٙس ثٔ ٝمساض ظیبزی وبؾتٔ ٝی قٛز.
111
112
113
114
115
116
Tehran Tower
117
Swiss Tower in London
118
ثطد اِٗطة :ایٗ ثطد زض زثی ٚالٕ قس ٜاؾت ٔ 321 ٚتط اضتفبٔ ٔ 1 ٚیّی ٖٛتٗ ٚظٖ زاضز . ؾبذت ایٗ ثطد زض ؾبَ 1994آغبظ قس ٚزض ؾبَ 2000افتتبح قس . ایٗ ؾبظ ٜزاضای ثّٙستطیٗ زیٛاض پبضچ ٝای رٟبٖ ٚثّٙستطیٗ فًبی زاذّی ذبِی رٟبٖ اؾت. ثطق ٔهطفی ایٗ ؾبظ ٜث ٝا٘ساظٔ ٠هطف یه قٟط ٘ 6000فطی اؾت . وُ َطاحی زاذّی ایٗ ؾبظ ٜزض ٔ 24ب ٜتىٕیُ قس ٜاؾت . ٔیبٍ٘یٗ ؾٙی َطاحبٖ ایٗ ؾبظٖٓ ٠یٓ 32ؾبَ اؾت . هٌاتع -1ایٕبٖ اِیبؾیبٖ ،ؾیؿتٓ ٞبی ؾبظ ٜای ؾبذتٕبٖٞبی ثّٙس ثب ضٚیىطز ثطضؾی ثطرٟبی زٚلّٛی پتط٘ٚبؼ ٔبِعی ،ؾبیت Iransaze ٔ -2حٕٛز ٌالثچی ،ؾیؿتٕٟبی ؾبذتٕب٘ی پیكطفت ،ٝزا٘كٍب ٜتٟطاٖ ،زا٘كىسٕٗٔ ٜبضی ٙٞ ٚطٞبی ظیجب ٔ -3حٕٛز ٌالثچی ،ؾبظٞ ٜبی ٔٗبنط ،زا٘كٍب ٜتٟطاٖ ،زا٘كىسٕٗٔ ٜبضی ٙٞ ٚطٞبی ظیجب -4حزت اٖ . . .بزِیٌ ،بً٘ قِٛطِٚ ،ف ،ؾبظٞ ٜبی ؾبذتٕبٖ ثّٙس ،ا٘كبضاضت زٞرسا1376 ، -5حؿٗ حبری وبْٕی،ؾبظٞ ٜبی ؾبذتٕبٖ ثّٙس 6- Bungale S . Taranath ,Reinforced Concrete Design of Tall Buildings, CRC Press ,Taylor and Francis Group 2010
ٔ -7حٕس ضيب یٕب٘یبٖٞ،ب٘ی ٝاذٛتٔ،حٕس ضيب اذٛت ،وٙتطَ اضتٗبـ ؾبظٞ ٜبی ثّٙس ٔطتج ٝثب اؾتفبز ٜاظ ؾیؿتٓ رطْ ٔیطاٌطٔتٛاظٖ ،قٕبضٔ 59 ٜبٙٞبٔ ٝثیٗ إِّّی ضا ٚ ٜؾبذتٕبٖ
119
سیستن ّای ساسُ ای ساختواىّای تلٌذ تا رٍیىزد تزرسی تزجْای دٍللَی پتزًٍاس هالشی ایٕبٖ اِیبؾیبٖ ،وبضقٙبؼ اضقس ؾبظٜ Iman.elyasian@gmail.com
خالصِ إٞیت احط ٘یطٚی رب٘جی ثب ثبال ضفتٗ اضتفبٔ ؾبذتٕبٖ ثب ؾطٖت ظیبزی افعایف ٔی یبثس .زض اضتفبٔ ٔٗیٙی تغییط ٔىبٖ رب٘جی ؾبذتٕبٖ چٙبٖ ظیبز ٔی قٛز ؤ ٝالحٓبت ؾرتی وٙتطَ وٙٙسَ ٜطح ٔی ٌطز٘س تب ایٙىٝ ٔمبٔٚت ٔهبِح ؾبظ ٜای ،زضر ٝؾرتی اؾبؾب ثؿتٍی ث ٔٛ٘ ٝؾیؿتٓ ؾبظ ٜزاضز .ثٗال ٜٚثبظزٞ ٜط ؾیؿتٓ ذبنی ٔؿتمیٕب ثب ٔمساض ٔهبِح ٔهطف قس ٜاضتجبٌ زاضز.ثٙبثطایٗ اظ ثٟی ٝٙوطزٖ ؾبظ ٜثطای قطایٍ فًبیی ٔٗیٙی ثبیس ثب حسالُ ٚظٖ حساوخط ؾرتی حبنُ قٛز .ایٗ ُٖٕ ٔٙزطث ٝاثسأ ؾیؿتٓ ٞبی ؾبظ ٜای ٔٙبؾت ثطای حسٚز اضتفبٖبت ٔٗیٗ ٔیٍطزز زض ایٗ ٔمبِ ٝثب اقبضٔ ٜرتهط ث ٝؾیؿتٕٟبی ؾبظ ٜای ؾبذتٕبٖ ثّٙس ثٝ ثطضؾی ؾیؿتٓ ثطرٟبی زٚلب ٚپتط٘ٚبؼ ٔبِعی ٔی پطزاظیٓ. عَاهلی وِ در تَسعِ ایي سیستن ّای تاسُ ًمص هْوی داضتِ اًذ عثارتٌذ اس ٔ هبِح ؾبظ ٜای ثب ٔمبٔٚت ظیبز. ٔ ُٕٖ طوت ثیٗ ٖٙبنط ؾبظ ٜای ؾبذت ٝقس ٜاظ ز ٚیب چٙس ٘ٔ ٔٛهبِح. ضٚـ ٞبی رسیس اتهبَ لُٗبت. ترٕیٗ ضفتبض پیچیس ٜؾبظٞ ٜب ثٚ ٝؾیّٔ ٝبقیٗ ٞبی حؿبثٍط اِىتط٘ٚیه(وبٔپی ٛتط). اؾتفبز ٜاظ ٔهبِح ؾبذتٕب٘ی ؾجه تط. ضٚـ ٞبی ارطایی رسیس. اًَاع سیستن ّای ساسُ ای ساختواىّای تلٌذHigh rise Structural Systems ٖٙبنط ؾبظٜای اؾبؾی ؾبذتٕبٖ ٖجبضتٙس اظٖٙ :بنط ذُی (ؾت ٚ ٖٛتیط)ٖٙ ،بنط ؾُحی (زیٛاض ٚزاَ) ٚ ٖٙبنط فًبیی (پٛـ ٕ٘ب یب ٞؿتٔ ٝطوعی تطویجی اظ ایٗ ٖٙبنط اؾبؾی ؾبظ ٜاؾترٛاٖثٙسی ؾبذتٕبٖ ضا ثٚ ٝرٛز ٔی آٚضز .ضاٜحُٞبی ٕٔىٗ ثیٟ٘بیت
120
ظیبزی ضا ٔیتٛاٖ زض پیف چكٓ تزؿٓ ٕ٘ٛز ؤ ٝتساَٚتطیٗ آٟ٘ب ٖجبضتٙس اظ:
.1
دیَارّای تارتز هَاسی :ایٗ ؾیؿتٓ اظ ٖٙبنط نفحٝای لبئٓ تكىیُ قس ٜاؾت ٚاوخطاً ثطای ؾبذتٕبٟ٘بی آپبضتٕب٘ی ثىبض ٔیضٚز و ٝزض آٟ٘ب فًبٞبی آظاز ثعضي الظْ ٘یؿت ٚؾیؿتٓٞبی ٔىب٘یىی ؾبظٞ ٜؿتٝای ضا ایزبة ٕ٘یوٙس.
.2
ّستِّا ٍ دیَارّای تارتز ًوایی ٖٙ:بنط نفحٝای لبئٓ ٚح َٛؾبظٞ ٜؿت ٝزیٛاضٞبی ذبضری ضا تكىیُ ٔیزٙٞس .زض ایٗ ضٚـ فًبٞبی زاذّی ثبظ ایزبز ٔیقٛز وٚ ٝؾٗت آٟ٘ب ثؿتٍی ثْ ٝطفیت ؾبظ ٜوف زض پٛقب٘سٖ زٞب٘ٞ ٝب زاضز.
.3
صٌذٍقّای خَد هتىی :نٙسٚقٞب ٚاحسٞبی ؾ ٝثٗسی پیف ؾبذتٝای ٞؿتٙس وٚ ٝلتی زض ٔحُ لطاض ٔیٌیط٘س ٚث ٝیىسیٍط ٔتهُ ٔیق٘ٛس ث ٝؾبظ ٜثب زیٛاض ثبضثط قجیٔ ٝیثبقٙس.
.4
دال طزُ ضذُ :زض ایٗ ؾیؿتٓ وفٞب ث ٝیه ٞؿتٔ ٝطوعی ٔتىی ٔیثبقٙس ٚفًبی ثس ٖٚؾت٘ٛی ایزبز ٔیوٙٙس.
.5
دال هسطح :ایٗ ؾیؿتٓ نفحٝای افمی ثُٛض وّی قبُٔ زاَٞبی ثتٙی وف ثب يربٔت یىٛٙاذت ٔیثبقس و ٝضٚی ؾتٖٞٛب لطاض زاض٘س .زض ایٗ ضٚـ تیطٞبی ثب اضتفبٔ ٔمُٕ ظیبز ٚرٛز ٘ساضز ٚثٝ حسالُ اضتفبٔ َجمٔ ٝیتٛاٖ زؾت یبفت .
.6
سیستن فاصلِگذاری :ؾبظٜٞبی لبة َطٜای ثب اضتفبٔ َجم ،ٝثطای ایزبز فًبی لبثُ اؾتفبز ٜزض زاذُ ٚثبالی لبة ،یه َجم ٝزضٔیبٖ ثىبض ثطزٔ ٜیق٘ٛس.
.7
سیستن هعلك :زض ایٗ ؾیؿتٓ ثب ثىبضثطزٖ ٖٙبنط ّٔٗك ثزبی ؾتٞ ٖٛب ثطای حُٕ ثبضٞبی وف، اؾتفبزٔ ٜؤحط اظ ٔهبِح ٘تیزٔ ٝیٌطزز .زض ایٗ ؾیؿتٓ وبثُٞب ثبضٞبی ٚظٖ ضا ث ٝذطپبٞبیی و ٝاظ یه ٞؿتٔ ٝطوعی َط ٜقسٜا٘س حُٕ ٔیوٙٙس.
.8
خزپاّای هتٌاٍب :ذطپبٞبی ث ٝاضتفبٔ َجم ٝچٙبٖ لطاض ٔیٌیط٘س و ٝوف ٞط َجم ٝثهٛضت یه زض ٔیبٖ ضٚی لؿٕت تحتب٘ی ٚیب فٛلب٘ی یه ذطپب ٚالٕ ٔیثبقس.
.9
لاب صلة ٖٙ:بنط ذُی ثٛؾیّ ٝاتهبالت نّت ث ٝیىسیٍط ٔتهُ ٔیق٘ٛس ٚتكىیُ نفحبت لبئٓ ٚافمی ٔیزٙٞس .اضتفبٔ َجم ٚ ٝفبنّ ٝؾتٖٞٛب اظ ٔالحٓبت تٗییٗ وٙٙسَ ٜطح زض ایٗ ؾیؿتٓ ٔیثبقٙس.
.10
لاب ٍ ّستِ هزوشی :لبة نّت ثبضٞبی رب٘جی ضا اؾبؾبً ثٛؾیّ ٝذٕف تیطٞب ٚؾتٟ٘ٛب تحُٕ ٔیوٙس .چٙیٗ ؾیؿتٓٞبی ٞؿتٝای ،زؾتٍبٜٞبی ٔىب٘یىی ٚحُٕ ٘ ٚمُ ضا زض ذٛز ربی ٔیزٙٞس.
121
.11
لاب خزپایی :تطویت ٕ٘ٛزٖ یه لبة نّت ثب ذطپبٞبی ثطقی لبئٓ ثط ٔمبٔٚت ٚؾرتی ؾبظٜ ٔیافعایسَ .طح ایٗ ؾبظٕٔ ٜىٗ اؾت ثطاؾبؼ اؾتفبز ٜاظ لبة ثطای ٔمبٔٚت زض ٔمبثُ ثبضٞبی ٚظٖ ٚ ٔعایبی لبئٓ زض ثطاثط ثبز نٛضت ٌیطز.
.12
لاب تا خزپاّای ووزتٌذی ٍ ّستِ هزوشی :ذطپبٞبی وٕطثٙسی ؾتٖٞٛبی ٕ٘ب ضا ثٞ ٝؿتٝ ٔطوعی ٔتهُ ٔیٕ٘بیٙس ٚثسیٗ تطتیت ُٖٕ ا٘فطازی لبة ٞ ٚؿتٔ ٝطوعی ضا حصف ٔیوٙٙس.
.13
لَلِ در لَلِ :ؾتٖٞٛب ٚتیطٞبی ذبضری ؾبذتٕبٖ چٙبٖ ٔزبٚض ٓٞلطاض زازٔ ٜیق٘ٛس وٕ٘ ٝبی ؾبذتٕبٖ ْبٞطاً قجی ٝزیٛاضی ثب ؾٛضاخٞبی ٔتٗسز پٙزطٜای اؾت .زض ایٗ حبِت ٞؿت )ِِٝٛ( ٝزاذّی ثب ِٕ٘ ِٝٛب زض حُٕ ثبضٞب ؾٟیٓ ثٛز ٚ ٜثط ؾرتی آٖ ٔیافعایس.
.14
لَلِّای دستِ ضذُ :ؾیؿتٓ ِِٞٝٛبی زؾت ٝقس ٜضا ٔیتٛاٖ ثهٛضت ٔزٕٖٝٛای اظ ِِٞٝٛبی ا٘فطازی تزؿٓ وطز و ٝتكىیُ یه ِ ِٝٛچٙس ٚاحسی ضا ٔیزٙٞس .ثسیٗ تطتیت آقىبض اؾت و ٝثط ؾرتی ؾبظ ٜافعٚزٔ ٜیٌطزز .ایٗ ؾیؿتٓ ثّٙستطیٗ اضتفبٔ ٚثیكتطیٗ ؾُح وٙبض ضا أىبٖ پصیط ٔیؾبظز.
122
زض ثرف ٞبی ظیط ٔتسا َٚتطیٗ ؾیؿتٓ ٞبی ؾبظ ٜای ٔٛضز ثحج لطاض ٔی ٌیط٘س.زض ایٗ ثحج ٞب َطح ٞبی ٙٞسؾی ٕ٘،ٝ٘ٛضفتبض ؾبظٞ ٜب تحت ثبض ٌصاضی ٚ،ثبظز ٜؾیؿتٓ ٞب ٔٛضز تإویس ٔی ثبقٙس. ·
ؾبظ ٜزیٛاض ثبضثط ·
ؾبظٞ ٜؿت ٝثطقی ·
ؾبظ ٜتیط زیٛاضی
123
ساسُ دیَار تارتز اظ ِحبِ تبضیری ؾبظٞ ٜبی يریٓ ٚؾٍٙیٗ ؾبذت ٝقس ٜاظ ٔهبِح ثٙبیی ثٛز ٜا٘سٚ.ظٖ ظیبز ٚاُ٘ٗبف ٘بپصیطی آٟ٘ب زض َطح افمی ثبٖج ٖسْ اؾتفبزٔ ٜؤحط اظ آٟ٘ب زض ؾبذتٕبٖ ٞبی ثّٙس ٌطزیس.أب پیكطفت تىِٛٛٙغی رسیس زض اؾتفبز ٜاظ ٔهبِح ثٙبئی ٟٔٙسؾی ؾبذت ٝقس ٚ ٜلُٗبت ثتٙی ؾبذتٔ ٝف ْٟٛزیٛاض ثبضثط ضا ثطای ؾبذتٕبٖ ٞبی ثب اضتفبٔ ٔتٛؾٍ التهبزی ؾبذت ٝاؾت. ایٗ ؾیؿتٓ ثطای ا٘ٛاٖی اظ ؾبذتٕبٖ ٞب و ٝزض آٟ٘ب تمؿیٕبت ٔىطض فًب الظْ اؾت ٔب٘ٙس آپبضتٕبٖ ٞب ٞ ٚتُ ٞب لبثُ اؾتفبزٔ ٜی ثبقس .ضٚـ زیٛاض ثبضثط ثطای ا٘ٛأ َطح ٚقىُ ؾبذتٕبٖ ٞب ٔٙبؾت اؾت٘.مكٞ ٝبی افمی ایٗ َطح ٞب اظ قىُ ٞبی ٔؿتُیّی ؾبز ٜتب قىُ ٞبی زایط ٜای ٔ ٚخّخی ٔتغییط ٔی ثبقٙس. ؾبظٞ ٜبی زیٛاض ثبضثط ٖٕٔٛبً قبُٔ ٔزٕ ٖٝٛای اظ زیٛاضٞبی ذُی ٔی ثبقٙس.ثط اؾبؼ ٘ح ٜٛلطاض ٌطفتٗ ایٗ زیٛاضٞب زض ؾبذتٕبٖ آٟ٘ب ضا ٔی تٛاٖ ث ٝؾٌ ٝط ٜٚانّی تمؿیٓ ٕ٘ٛز: ·
ؾیؿتٓ زیٛاض ٖطيی و ٝقبُٔ زیٛاض ٞبی ذُی زض أتساز ٖٕٛز ثط َ َٛؾبذتٕبٖ ٔی ثبقس ٚزض ٘تیزٔ ٝبٕ٘ ٕ٘ب وبضی ٕ٘بی انّی ٕ٘ی ٌطزز.
124
·
ؾیؿتٓ زیٛاض َِٛی و ٝقبُٔ زیٛاضٞبی ذُی ٔٛاظی َ َٛؾبذتٕبٖ ٔی ثبقس ایٗ ض ٚزیٛاض ٕ٘بی انّی ضا تكىیُ ٔی زٞس.
·
ؾیؿتٓ زَ ٚطف ٝو ٝقبُٔ زیٛاضٞبی ٔٛاظی ٖطو ََٛ ٚؾبذتٕبٖ ٔی ثبقس.
ٕٞچٙجٗ ٕٔىٗ اؾت ؾبذتٕبٖ ضا ثُٛض ٔكرهی ث ٝلؿٕت ٞبی ؾبظ ٜای ٔرتّف تمؿیٓ وطز ثُٛضیىٞ ٝط لؿٕت ؾیؿتٓ زیٛاض رساٌب٘ ٝای ضا ث ٝوبض ثجطز. تطتیت لطاض ٌطفتٗ زیٛاضٞب و ٝزض ایٙزب ثحج قس زض ٔٛضز ؾبذتٕبٖ ٞبی ٔؿتُیّی ٕٔىٗ اؾت ثٚ ٝيٛح لبثُ ثیبٖ ثبقس،أب زض ٔٛضز ؾبذتٕبٖ ٞبی ثب تهبٚیط افمی پیچیس ٜتط َجم ٝثٙسی وطزٖ ٕٔىٗ اؾت تب حسٚزی ٔكىُ ثبقس. ضفتبض ؾبظ ٜزیٛاض ثبض ثط تحت ثبض ٌصاضی ثؿتٍی ثٔ ٝهبِح ٔهطف قس٘ ٚ ٜح ٜٛاحط ٔتمبثُ نفح ٝافمی وف ٚ نفح ٝلبئٓ زیٛاض زاضز.ثٖ ٝجبضت زیٍط ایٗ ضفتبض تبثٗی اظ زضر ٝپیٛؾتٍی(اتهبَ) زیٛاضٞب ث ٝیىسیٍط ٚث ٝزاَ ٞبی وف ٔی ثبقس.اتهبَ ؾبظ ٜوف ث ٝزیٛاضٞبی پیٛؾت ٝضا ثبیس ٔفهّی تهٛض وطز(.ثب فطو ٞیچٍ ٝ٘ٛؾیؿتٓ اتهبَ ذبنی ثىبض ٘طفت ٝثبقس)،زض نٛضتی و ٝزض ؾبذتٕبٖ ٞبی ثتٙی زض ٔحُ ضیرت ٝقس، ٜزاَ ٞب ٚزیٛاضٞب ثُٛض ٚالٗی ٔتهُ ٚپیٛؾتٞ ٝؿتٙسٚ .ايح اؾت و ٝؾبذتٕبٖ ثتٙی زض ٔحُ ضیرت ٝقس، ٜثب تٛر ٝث ٝضفتبض ؾ ٝثٗسیف،ذیّی ؾرت تط اظ ؾبذتٕبٖ ؾبذت ٝقس ٜاض ٔهبِح ثٙبئی یب لُٗبت پیف ؾبذتٔ ٝفهّی ٔی ثبقس ٚایٗ ٘ىت ٝثتٗ ضا ثطای ؾبذتٕبٖ ٞبی ثّٙستط التهبزی ٔی ؾبظز. ثبضٞبی لبئٓ ثب ایزبز ذٕف اظ ؾبظ ٜوف ٔؿتمیٕب ث ٝزیٛاضٞب ا٘تمبَ ٔی یبثٙس.زٞب٘ٞ ٝبی ٔتسا َٚوف ٞب (یٗٙی فبنّ ٝثیٗ زیٛاضٞب ) ثؿت ٝثْ ٝطفیت حُٕ ثبض ٚنّجیت رب٘جی ؾیؿتٓ وف ٖٛ ٚأُ زیٍط ثیٗ 12تب 25فٛت ٔتغیط ٔی ثبقٙس.چ ٖٛزیٛاض ثبضٞب ضا ذیّی قجی ٝث ٝیه ؾت ٖٛثبضیه ٖ ٚطیى ٔمبٔٚت ٔی وٙس پبیساضی آٖ زض ٔمبثُ وٕب٘ف ثبیس وٙتطَ ٌطزز. تٙف ٞبی فكبضی زض زیٛاض تبثٗی اظ زٞب٘ ٝوف،اضتفبٔ ٔٛ٘ ٚؾبذتٕبٖ ٚ،ا٘ساظ ٚ ٜتطتیت ؾٛضاخ ٞبی زیٛاض(ثطای زض ٚپٙزط ٚ ٜغیطٔ)ٜی ثبقس .ؾٛضاخ ٞبی زیٛاض ثبیس ضٚی یه ٔحٛض لبئٓ لطاض زاز ٜقٛز تب اظ تٕطوع ٚتطویت تٙف ٞب زض احط تطتیت ٔتٙبٚة پٙزطٞ ٜب ارتٙبة ٌطزز. وف ٞبیی و ٝثهٛضت ذبضد اظ ٔطوع ث ٝزیٛاضٞب ٔتهُ ٔی ثبقٙس ٍِٙطٞبی ذٕكی ایزبز ٔی وٙٙس و ٝزیٛاض ثبیس آٟ٘ب ضا ٘یع ٔمبٔٚت وٙس.
125
٘یطٞٚبی افمی ثٚ ٝؾیّ ٝؾبظ ٜوف ؤ ٝب٘ٙس زیبفطإٌی افمی ُٖٕ ٔی وٙس ث ٝزیٛاضٞبی ثطقی ٔٛاظی أتساز ٘یط ٚتٛظیٕ ٔی قٛز .زیٛاضٞبی ثطقی ث ٝزِیُ نّجیت ظیبز قبٖ ٔب٘ٙس تیطٞبی ثب ٖٕك ظیبز ُٖٕ ٔی وٙٙس ٚ زض ٔمبثُ ثطـ،ذٕف ٚ ٚاغٌ٘ٛی ٔخُ آٖ ٚاوٙف ٘كبٖ ٔی زٙٞس. زض ٔمبثُ ٘یطٚی ثبز ٔٛاظی ثب رٟت وٛتب ٜؾبذتٕبٖ،زیٛاضٞب زض ؾیؿتٓ زیٛاض ٖطيی ٘ ٝفمٍ ثبضٞبی ٚظٖ ضا تحُٕ ٔی وٙٙس ثّى ٝزض ٔمبثُ ثطـ ٘بقی اظ ثبز ٘یع ٔمبٔٚت ٔی ٕ٘بیٙس .اظ َطف زیٍط ؾیؿتٓ زیٛاض َِٛی ایٗ زْٚ ٚیف ٝزیٛاضٞب ضا ٓٞرسا ٔی وٙس .زیٛاضٞبی َِٛی ثبضٞبی ٚظٖ ضا تحُٕ ٔی ٕ٘بیٙس ٘ ٚیطٞٚبی ثبز ضا ث ٝنٛضت ذٕف ٔٛيٗی ث ٝزیبفطآٌ وف یب ٔؿتمیٕب ث ٝزیٛاضٞبی ثطقی ٚالٕ زض ٚؾٍ یب ز ٚا٘تٟبی ؾبذتٕبٖ ٔٙتمُ ٔی وٙٙس. زض ٔٛضز احط ثبز ضٚی يّٕ وٛتب ٜؾبذتٕبٖ و ٝإٞیت وٕتطی زاضز ،زیٛاضٞبی ثبضثط زض ؾیؿتٓ زیٛاض َِٛی او ٖٛٙث ٝنٛضت زیٛاض ٞبی ثطقی ٘یع ُٖٕ ٔی وٙٙس .زض ؾیؿتٓ زیٛاض ٖطيی زیٛاضٞبی ثطقی ضا ٕٔىٗ اؾت زض أتساز وطیسٚض ٔطوعی لطاض زاز .زض ؾبذتٕبٖ ٞبی ثتٙی زض ٔحُ ضیرت ٝقس ،ٜپبیساضی زض احط ضفتبض یىپبضچ ٝؾیؿتٓ وف-زیٛاض ؤ ٝب٘ٙس یه ٚاحس نٙسٚلی ثب ذٕف ٚاوٙف ٘كبٖ ٔی زٞس تبٔیٗ ٔی ٌطزز. ثٙبثطایٗ ثب فطو زیبفطآٌ ٞبی وف ثی ٟ٘بیت نّت آٟ٘ب ٔؿتمیٕبً ث٘ ٝؿجت ؾرتی ٘ؿجی قبٖ ثبضٞبی ثبز ضا ٔمبٔٚت ٔی وٙٙس.أب اٌط َطح زیٛاضٞب چٙبٖ ثبقس و٘ ٝیطٚی ثطآیٙس ثبز اظ ٔطوع رطْ زیٛاض ٞبی ٔمبٖ ْٚجٛض ٘ىٙس،پیچف ایزبز ٔی قٛز و ٝثبٖج افعایف ثطـ زض ثًٗی اظ زیٛاض ٞب ٔی ٌطزز. ضفتبض زیٛاض ثطقی زض ٔمبثُ ثبض ٌصاضی رب٘جی ثٔ ٝمساض ظیبز ثؿتٍی ث ٝقىُ آٖ زض تهٛیط افمی یٗٙی اییٙطؾی حبنّ ٝزض ٔمبثُ ذٕف زاضز. زیٛاضٞبی ثطقی ث٘ ٝسضت زیٛاضٞبی تٛپط ٔی ثبقٙس ظیطا غبِجب زض آٟ٘ب ؾٛضاخ ٞبیی ثطای پٙزط ٚ ٜغیط ٜتٗجیٝ ٔی قٛز و ٝثبٖج يٗیف قسٖ آٟ٘ب ٔی ٌطزز .تٗساز ،ا٘ساظ ٚ ،ٜتطتیت لطاض ٌطفتٗ ایٗ ؾٛضاخ ٞب ٕٔىٗ اؾت قسیساً زض ضفتبض زیٛاض تإحیط زاقت ٝثبقس. اٌط زیٛاض فمٍ زاضای ؾٛضاخ ٞبی پٙزط ٜوٛچه ثبقس تحت ثبض ٌصاضی رب٘جی ٔخُ زیٛاض ت ٛپط ضفتبض ٔی وٙس. ثبضٞبی ظیبز ٚظٖ چٙبٖ فكبضی زض زیٛاض تِٛیس ٔی وٙٙس و ٝزٚضاٖ(ذٕف) ایزبز قس ٜزض احط ثبز ٞطٌع لبزض ثٝ غّج ٝوطزٖ آٖ زض َطف ض ٚث ٝثبز ٕ٘ی ثبقس. ثب لطاض زازٖ ؾٛضاخ ٞبی زض زضیه زیٛاض ثطقی زاذّی ثَٛ ٝض ٔتٙبٚة ثُٛضیى ٝزض آٖ زیٛاض ث ٝنٛضت ٚاحس ٞبیی تىطاض ٔی قٛز٘ .تیزٔ ٝكبث ٝای ث ٝزؾت ٔی آیس .أب زض ٔٙتٟی اِی ٝزیٍط و ٝزض آٖ ؾٛضاخ ٞب ثٝ
126
نٛضت قىبفی زیٛاض ضا ث ٝزٚ ٚاحس رسا تمؿیٓ ٔی وٙٙس ٞط یه اظ ٚاحس ٞب ث ٝنٛضت زیٛاض رساٌب٘ٔ ُٕٖ ٝی ٕ٘بیس٘ ٚهف ثبض ضا تحُٕ ٔی وٙس.زض چٙیٗ حبِتی ث ٝزِیُ ثبضٞبی ٚظٖ ثبِٙؿج ٝوٓ أىبٖ ایٙى ٝزض زیٛاض وكف ایزبز قٛز وبٔالً ٚرٛز زاضزٕٞ .چٙیٗ ثطای زیٛاض ثطقی زاذّی زض ربیی و ٝپیٛؾتٍی زض ٖطو وطیسٚض فمٍ ثٛؾیّ ٝزاَ وف تبٔیٗ ٔی قٛز ،ثب إَیٙبٖ ٔی تٛاٖ فطو ٕ٘ٛز و ٝز ٚلؿٕت زیٛاض ث ٝنٛضت رساٌب٘ ٚ ٝا٘فطازی ُٖٕ ٔی وٙٙس ِٚی ثّٖ ٝت ٚظٖ ٔطز ٜثیكتط ٕٔىٗ اؾت زض احط ثبز وكف ایزبز ٘كٛز. تٗییٗ ضفتبض ؾیؿتٓ زیٛاضی و ٝثیٗ حبِت ٞبی ٔٙتٟی اِیٛٔ ٝضز ثحج زض ثبال لطاض زاضز ٘ؿجتبً ٔكىُ اؾت. ضفتبض ایٗ ؾیؿتٓ ٞبی زیٛاضی ثؿتٍی ثٔ ٝمساض نّجیت ایزبز قس ٜثٛؾیّ ٝلؿٕت ٞبی فٛلب٘ی ٚتحتب٘ی پٙزطٞ ٜب (یب زضٞب) زض ٔمبثُ ثطـ لبئٓ زاضز .زیٛاض ضا ٕٔىٗ اؾت ث ٝنٛضت ز ٚلُٗ ٝرسا تهٛض ٕ٘ٛز وٝ ٔٛلٕ ٔمبٔٚت وطزٖ ثبضٞبی رب٘جی تب حسٚزی ضٚی یىسیٍط احط ٔتمبثُ زاض٘س. زض ایٗ ثحج فطو قس ٜاؾت و ٝزیٛاض ٞبی ثبض ثط،ت ٛپط ٔ ٚؿُح ٚزض نفحٞ ٝبی لبئٓ ثبقٙس .أب زیٛاضٞب ٕٔىٗ اؾت اظ قجى ٝای اظ ٖٙبنط ٔٛضة یب اًٖبء ذُی ؾت٘ٛی زض فٛانُ ٘عزیه تكىیُ قس ٜثبقٙس.آٟ٘ب ٕٞچٙیٗ ٕٔىٗ اؾت ٔٙحٙی قىُ یب تبة زاض ٚزض نفحٞ ٝبی ٔبیُ لطاض ٌطفت ٝثبقٙس. ساسُ ّستِ تزضی ؾیؿتٓ زیٛاض ذُی ثبض ثط ثطای ؾبذتٕبٖ ٞبی آپبضتٕب٘ی و ٝزض آٟ٘ب ْٚبیف ٘ ٚح ٜٛاؾتفبز ٜؾبذتٕبٖ حبثت اؾت وبٔالً ٔٙبؾت ٔی ثبقس .أب ثطای ؾبذتٕبٖ ٞبی تزبضتی ٚازاضی حساوخط اُ٘ٗبف پصیطی زض تمؿیٓ ثٙسی فًب الظْ ٔی ثبقس ،اظ ایٗ ض ٚزض ایٗ ؾبذتٕبٖ ٞب فًبٞبی ثبظ ٚ ٚؾیٕ ُّٔٛة اؾت و ٝثتٛاٖ آٟ٘ب ضا ثٝ ٚؾیّ ٝرسا وٙٙسٞ ٜبی ٔتحطن تمؿیٓ وطز .یه ضا ٜحُ ٔتسا َٚایٗ اؾت و ٝؾیؿتٓ ٞبی لبئٓ حُٕ ٘ ٚمُ ٚتٛظیٕ ا٘طغی (ٔب٘ٙس آؾب٘ؿٛض ،پّٞ ٝبٔ ٚ ،زطاٞبی ٖجٛض ٚؾبیُ ٔىب٘یىی) ضا یه رب رٕٕ وطز ٜتب ثؿت ٝثٝ ا٘ساظْٚ ٚ ٜیف ٝؾبذتٕبٖ تكىیُ ٞؿت ٝیب ٞؿتٞ ٝبیی ثسٙٞس .ایٗ ٞؿتٞ ٝب ثٖٛٙ ٝاٖ ؾیؿتٓ ٞبی زیٛاض ثطقی ٔٛضز اؾتفبز ٜلطاض ٔی ٌیط٘س ٚپبیساضی رب٘جی الظْ ضا ثطای ؾبذتٕبٖ تإٔیٗ ٔی وٙٙس .ثٓ٘ ٝط ٔی ضؾس و ٝاظ ِحبِ قىُ ٔ ٚحُ ٞؿت ٝزض زاذُ ؾبذتٕبٖ ٞیچٍٔ ٝ٘ٛحسٚزیتی ٚرٛز ٘ساقت ٝثبقس .ذهٛنیبت ؾیؿتٓ ٞبی ٞؿت ٝی ث ٝلطاض ظیط ٔی ثبقٙس: ·
قىُ ٞؿتٝ o
ٞؿت ٝثبظ زض ٔمبثُ ٞؿت ٝثؿتٝ
o
ٞؿت ٝتٟٙب زض ٔمبثُ ٞؿت ٝتٛاْ ثب زیٛاضٞبی ذُی
127
·
تٗساز ٞؿتٞ ٝبٞ :ؿت ٝا٘فطازی زض ٔمبثُ چٙسیٗ ٞؿت.ٝ
·
ٔحُ ٞؿتٞ ٝب :زاذّی زض ٔمبثُ ٔحیُی ٚزض ٔمبثُ ذبضری
·
تطتیت لطاض ٌطفتٗ ٞؿتٞ ٝبٔ :تمبضٖ زض ٔمبثُ ٘ب ٔتمبضٖ
·
ٙٞسؾ ٝؾبذتٕبٖ ثٖٛٙ ٝاٖ ِٔٛس قىُ ٞؿتِٛٔ :ٝس ٔؿتمیٓ زض ٔمبثُ ِٔٛس غیط ٔؿتمیٓ
ٞؿتٞ ٝب ضا ٔی تٛاٖ اظ فٛالز ،ثتٗ یب تطویجی اظ ٞط ز ٚؾبذت .زض ٞؿت ٝلبثی فٛالزی ثطای ضؾیسٖ ثٝ پبیساضی رب٘جی ُّٔٛة ٕٔىٗ اؾت اظ ذط پبی ٚیطا٘سیُ اؾتفبز ٜوطز.ؾیؿتٓ لبة ٚیطا٘سیُ ٘ؿجتب اُ٘ٗبف پصیط اؾت ،اظ ایٗ ض ٚفمٍ ثطای ؾبذتٕبٖ ٞبی ثبِٙؿج ٝوٛتب ٜث ٝوبض ٔی ضٚز .ثطای ؾبذتٕبٖ ٞبی ثّٙس تط زض لبة ٚیطا٘سیُ اظ ٟٔبض ثٙسی لُطی (ث ٝنٛضت ذط پبی لبئٓ) اؾتفبزٔ ٜی قٛز تب ؾرتی الظْ ثطای ٞؿت ٝثٝ زؾت آیسٔ .عیت ٞؿتٞ ٝبی لبثی ف ٛالزی زض ؾٛاض وطزٖ ٘ؿجتب ؾطیٕ لُٗبت پیف ؾبذتٔ ٝی ثبقس. اظ َطف زیٍط ٞؿت ٝثتٙی ٖال ٜٚثط حُٕ ثبضٞب فًب ضا ٘یع ٔحهٛض ٔی وٙس ٚاظ ِحبِ حفبْت زض ٔمبثُ آتف ٞیچ ٌٔ ٝ٘ٛالحٓ ٝايبفی الظْ ٘یؿت .فمساٖ قىُ پصیطی ٚلبثّیت تغییط قىُ پالؾتیه ثتٗ ثٖٛٙ ٝاٖ یه ٔبز ٜؾبذتٕب٘ی اظ ِحبِ ثبض ٌصاضی ظِعِ ٝاقىبَ ایٗ ٘ٞ ٔٛؿتٞ ٝب ٔی ثبقس. ٞؿتٞ ٝبی ثطقی ضا ٔی تٛاٖ ث ٝنٛضت تیطٞبی ثؿیبضی ٔزؿٓ وطز و ٝاظ ظٔیٗ َط ٜقس ٚ ٜثبضٞبی رب٘جی ضا ٔمبٔٚت ٔی وٙٙس .ثٙبثطایٗ تٙف ٞبی ذٕكی ٚثطقی تِٛیس قس ٜزض ٞؿت،ٝثب فطو ایٙى ٝتبة ضفتبض یه ٞؿت ٝتحت ثبضٞبی رب٘جی ثؿتٍی ث ٝقىُ ،زضر ٍٕٗٞ ٝثٛزٖ ٚنّجیت آٖ ٚرٟت ثبض زاضز .زض ٞط َجمٝ ؾٛضاخ ٞبیی زض ٞؿتٚ ٝرٛز زاضز ٔ ٚمساض پیٛؾتٍی ایزبز قس ٜثٚ ٝؾیّ ٝلؿٕت ٞبی ف ٛلب٘ی ٚتحتب٘ی ایٗ ؾٛضاخ ٞب ضٚی ضفتبض ٞؿت ٝاحط تٗییٗ وٙٙس ٜزاضزٞ .ؿت ٝثرهٛل تحت ثبض ٌصاضی ٘ب ٔتمبضٖ و ٝپیچف ایزبز ٔی وٙس ٕٔىٗ اؾت ٔب٘ٙس یه ٔمُٕ ثبظ ُٖٕ وٙس ٚلؿٕت ثبالی آٖ تبة ثطزاضز .ثٙبثطایٗ زض لؿٕت فٛلب٘ی ٞؿت ٝتٙف ٞبی ثطقی پیچكی ايبفی ٚزض پبی آٖ ذٕف رب٘جی ٚثطـ ايبفی زض ثبَ ٞب تِٛیس ٔی قٛز. ساسُ تیز دیَاری ·
ؾیؿتٓ ٞبی فبنٌّ ٝصاضی ٚذط پبی ٔتٙبٚة :
·
ؾیؿتٓ ٞبی ٔطوت اظ لبة ٚزیٛاض ثطقی:
128
·
ؾیؿتٓ ٞبی زاَ ٔؿُح:
·
ؾیؿتٓ ٞبی ٔطوت اظ زیٛاض ثطقی ٚلبة تٛؤْ ثب ذطپب ٞبی وٕط ثٙسی نّت:
·
ؾیؿتٓ ٞبی ِ ِٝٛای زض ؾبظ ٜثطد:
سیستن ّای فاصلِ گذاری ٍ خز پای هتٌاٍب زض ایٗ ثرف اؾبؾبً تیط ٞبی ث ٝاضتفبٔ َجم ٝو ٝزٞب٘ٞ ٝب زض رٟت و ٛتب ٜؾبذتٕبٖ ٔی پٛقب٘یس ٔٛضز ٘ٓط ٔب ٔی ثبقس . ایٗ تیطٞب و ٝثط ضزیف ٞبئی اظ ؾتٞ ٖٛب زض أتساز زیٛاضٞبی ذبضری ٔتىی ٔی ثبقٙس ٕٔىٗ اؾت ذطپبٞبی فٛالزی یب ثتٙی ٚ ،یب زیٛاضٞبی ثتٙی ت ٛپط ثبقٙس. ٔتسا َٚتطیٗ ؾبظٞ ٜبی تیط زیٛاضی ؾیؿتٓ ٞبی فبنٌّ ٝصاضی ٚذطپبٞبی ٔتٙبٚة ٔی ثبقٙس .ذطپبٞب یه َجم ٝزض ٔیبٖ ث ٝوبض ثطزٔ ٜی ق٘ٛس .ایٗ ذطپبٞب زاَ ٞبی وف ضا ٓٞزض تبض فٛلبٔی ٓٞ ٚزض تبض تحتب٘یكبٖ ٍ٘ٔ ٝی زاض٘س .فًبی آظازی و ٝزض َجمبت ٔتٙبٚة (یه زض ٔیبٖ) ایزبز ٔی قٛز ثطای ثًٗی اظ ا٘ٛأ ؾبذتٕبٖ ٞب و ٝزض َطح ضیعی فًبٞبی آٟ٘ب اُ٘ٗبف پصیطی الظْ اؾت ؾٛزٔٙس ٔی ثبقس .ؾبذتٕبٖ ٔتكىُ اظ ذطپبٞبی ٔتٙبٚة اظ ؾیؿتٓ فب نٌّ ٝصاضی ذیّی ؾرت تط ٔی ثبقس .زض ایٙزب ذطپبٞب زض تٕبْ َجمبت ثىبض ٔی ض٘ٚس ِٚی ثهٛضت ٔتٙبٚة لطاض زازٔ ٜی ق٘ٛس .ثب ث ٝوبض ثطزٖ تیطٞبی زیٛاضی ث ٝاضتفبٔ َجم ٝثُٛض ٔتٙبٚة ،زاَ ٞبی وف فمٍ ٘هف فبنّ ٝثیٗ ذطپبٞب ضأی پٛقب٘ٙس ٚفًبٞبی ثبظ ٘ؿجتبً ثعٌی ایزبز ٔی قٛز. ایٗ زاَ ٞبی وف اظ یه َطف ضٚی تبض فٛلب٘ی یه ذطپب لطاض زاض٘س ٚاظ َطف زیٍط اظ تبض تحتب٘ی ذطپبی ثٗسی و ٝزض َجم ٝثبال لطاض زاضز آٚیعاٖ ٔی ق٘ٛسَ .طظ لطاض ٌطفتٗ ذطپبٞب زض اضتفبٔ ؾبذتٕبٖ تب حسٚزی قجیَ ٝطح آرط وبضی زیٛاضٞب ٔی ثبقس. ؾیؿتٓ ذطپبٞبی ٔتٙبٚة زض ٔٛلٕ ٔمبٔٚت ثبضٞبی افمی ٚلبئٓ ث٘ ٝح ٛذیّی ٔؤحطی ُٖٕ ٔی وٙس .ایٗ ضٚـ زض ٔٛضز ؾبذتٕبٖ ٞبی ثّٙس ٘ؿجت ث ٝلبة ٞبیی و ٝثُٛض ِٕٔٗٛی ٟٔبض ثٙسی قس ٜا٘س زض حسٚز 40زض نس وٕتط فٛالز ٔهطف ٔی وٙس ٚاتهبالت وٕتطی زض ٔحُ ؾبذتٕبٖ الظْ زاضز .ایٗ ؾیؿتٓ تبو ٖٛٙثطای ؾبذتٕبٖ ٞبی تب حسٚز َ 30جم ٝث ٝوبض ضفت ٝاؾت .زض ؾبظٞ ٜبی تیط زیٛاضی ؾیؿتٓ فبنٌّ ٝصاضی َجمبتی و ٝزاضای ذطپب ٞؿتٙسٔ ،ب٘ٙس لُٗبت نّت ،فٛق اِٗبز ٜؾرت ٔی ثبقٙس ٚث ٝؾرتی تغییط قىُ ٔی زٙٞس. ِٚ.ی َجمبت ثبظ (َجمبتی و ٝزاضای ذطپب ٕ٘ی ثبقٙس) فمٍ اظؾتٞ ٖٛب ٔی تٛا٘ٙس ثطای تحُٕ ثبض رب٘جی اؾتفبز ٜوٙٙس.
129
تغییط قىُ اغٖ ؾتٞ ٖٛب ٔكبث ٝتغییط قىُ ؾتٞ ٖٛبی یه لبة نّت ِٕٔٗٛی ٔی ثبقس. زض ؾیؿتٓ ذطپبی ٔتٙبٚة فطو ٔی قٛز و ٝزاَ ٞبی وف ٔب٘ٙس زیبفطآٌ ٞبی افمی ثی ٟ٘بیت ؾرت ُٖٕ وٙٙس ،اظ ایٗ ض٘ ٕٝٞ ٚمبٌ ٚالٕ زض ضٚی ٞط یه اظ وف ٞب تغییط ٔىبٖ افمی ٔؿبٚی ذٛاٙٞس زاقت .ثٙب ثطایٗ لبة ٞبی ذطپبیی ٔزبٚض یىسیٍط ٔزجٛض٘س ؤ ٝكتطوبً ثهٛضت ٚاحس ُٖٕ وٙٙس .ثٖ ٝجبضت زیٍط اظ رٕٕ تغییط قىُ ٞبی رساٌب٘ ٝز ٚلبة ٔزبٚض ثُٛض تمطیجی حبِت تغییط قىُ یبفت ٝتٕبْ ؾیؿتٓ ثسؾت ٔی آیس .تغییط قىُ ؾبذتٕبٖ ٔكبث ٝتغییط قىُ یه تیط َط ٜای نّت ٔی ثبقس. ٔٙحٙی تغییط قىُ ؾبذتٕبٖ ٘كبٖ ٔی زٞس و ٝالظْ ٘یؿت ؾتٞ ٖٛب ثطای ٍِٙطٞبی ذٕكی زض أتساز رٟت وٛتب ٜؾبذتٕبٖ َطح وطز٘س .ثٙبثطایٗ زاَ ٞبی وف ؤ ٝب٘ٙس زیبفطآٌ ٞبی نّت ُٖٕ ٔی وٙٙس تٕبْ ثطـ ٘بقی اظ ثبز (یبثَٛ ٝض وّی ثبض ٞبی رب٘جی) ضا ث ٝذط پبٞب ٔٙتمُ ٔی وٙٙس ٚایٗ ذطپبٞب ثٛ٘ ٝث ٝذٛز ثبضٞب ضا ث ٝنٛضت ٘یطٞٚبی ٔحٛضی ث ٝؾتٞ ٖٛب ا٘تمبَ ٔی زٙٞس .چ ٖٛذط پبٞب ٞبی زیٛاضی زض آٟ٘ب تغییط قىُ ایزبز ٔی وٙس ثبیس ثطـ لبئٓ ضا ٔمبٔٚت وٙٙسٞ ،ط ٌ ٝ٘ٛثبظقسٌی زض تیط ٚثبٖج وبٞف نّجیت تیطٞب ٔی ٌطزز. ؾتٞ ٖٛبی ذبضری ضا ٔی تٛاٖ چطذب٘س ثَٛ ٝضی و ٝربٖ آٟ٘ب ٖٕٛز ثط ذطپب لطاض ثٍیطز تب ثسیٗ ٚؾیّ ٝاظ ٔحٛض ٞبی لٛی آٟ٘ب ثطای ٔمبٔٚت ٘یطٞ ٚبی ثبض زض رٟت َِٛی اؾتفبز ٜقٛز .ؾرتی رب٘جی زض رٟت ََٛ ؾبذتٕبٖ ضا ٔی تٛاٖ ثَ ٝطق ٔرتّف اظ رّٕ ٝايبف ٝوطزٖ لُٗبت ؾبظ ٜای پیف ؾبذت ٝزض ثبال ٚپبییٗ پٙچطٞ ٜب افعایف زاز. سیستن ّای هزوة اس لاب ٍ دیَار تزضی -1ؾیؿتٓ ٞبی ٔطوت اظ لبة ٔفهّی ٚزیٛاض ثطقی: -2ؾیؿتٓ ٞبی ٔطوت اظ لبة ٔفهّی،لبة ٚیطا٘سیُ ٚزیٛاض ثطقی: -3ؾیؿتٓ ٞبی ٔطوت اظ لبة نّت ٚزیٛاض ثطقی: *تغییط قىُ حبِت ثطـ لبة نّت: *تغییط قىُ حبِت ذٕف زیٛاض ثطقی: *تبحیط ٔتمبثُ لبة ٞ ٚؿت ٝثطقی:
130
ؾیؿتٓ ٞبی لبِت نّت ذبِم ثطای ؾبذتٕبٖ ٞبی ٔطتفٕ تط اظ َ30جمّٕٖ ٝی ٕ٘ی ثبقس.زض چٙیٗ ٔٛاضزی یىی اظ ا٘ٛأ زیٛاض ثطقی ٘یع زض لبة ث ٝوبض ثطزٔ ٜی قٛز تب ثبضٞبی رب٘جی ضا ٔمبٔٚت وٙس .زیٛاضٞبی ثطقی یب ثتٙی ٔی ثبقٙس ٚیب اظ ٟٔبض ثٙسی فٛالزی ٔكجه (ذطپبیی) تكىیُ ٔی ٌطز٘س .ایٗ زیٛاضٞب ٕٔىٗ اؾت ٞؿتٞ ٝبی زاذّی ،ثؿتٔ ٝب٘ٙسٞؿتٞ ٝبی زٚض ٔحٞ َٝٛبی آؾب٘ؿٛضٞب ٚپّٞ ٝب ،یب زیٛاضٞبی ٔٛاظی زض زاذُ ؾبذتٕبٖ ٚ ،یب ذطپبٞبی ٕ٘بیی لبئٓ ثبقٙس. قىُ ٞبی ٌ٘ٛبٌ٘ ٖٛمكٞ ٝبی افمی،ضا ٜحُ ٞبی ٔرتّف ٕٔىٗ ضا ثطای َطح ٞبی افمی ٘كبٖ ٔی زٙٞس. ؾیؿتٓ ٞبی ٞؿت ٝای زض اضتجبٌ ثب فطْ ؾبذتٕبٖ اظ ٘مُٓ٘ ٝطٞبی ظیط َجم ٝثٙسی ق٘ٛس. ·
·
·
ٔحُ ٛٔ ٚلٗیت ٞؿتٞ ٝب o
ٞؿتٞ ٝبی ٕ٘بیی ذبضری
o
ٞؿتٞ ٝبی زاذّی ٞ:ؿتٞ ٝبیی ٕ٘بییٞ،ؿتٞ ٝب زض زاذُ ؾبذتٕبٖ
o
ٞؿتٞ ٝبی ذبضری اظ ٔطوع
تٗساز ٞؿتٞ ٝب o
ٞؿتٞ ٝبی ٔٙفطز
o
ٞؿتٞ ٝبی قىبفتٝ
o
ٞؿتٞ ٝبی چٙستبیی
قىُ ٞؿتٞ ٝب. o
قىُ ٞبی ثؿتٔ :ٝطثٗی ٔ ،ؿتُیّی ،زایط ٜای ٔ ٚخّخی.
o
قىُ ٞبی ثبظ x :قىُ I ،قىُ ٘ ٚبٚزا٘ی قىُ.
o
قىُ ٞبیی و ٝاظ فطْ ؾبذٕبٖ اِٟبْ ٔی ٌیط٘س.
131
ؾیؿتٓ ٞبی ٔطوت اظ لبة ٚزیٛاض ثطقی ثط اؾبؼ ضفتبضقبٖ تحت ثبضٌصاضی رب٘جی زؾت ٝثٙسی ٔی ق٘ٛس وٝ ٕٔىٗ اؾت یه اظ ؾ ٔٛ٘ ٝظیط ثبقٙس. -1سیستن ّای هزوة اس لاب هفصلی ٍ دیَار تزضی: زض ایٗ ؾیؿتٓ چ ٖٛاتهبِكبٖ تیطٞبی لبة ث ٝؾتٞ ٖٛب ٔفهّی ٔی ثبقس ،لبة فمٍ ٔی تٛا٘س ثبضٞبی ٚظٖ ضا تحُٕ وٙس .زیٛاض ثطقی تٕبْ ثبضٞبی رب٘جی ضا ٔمبٔٚت ٔی وٙس. -2سیستن ّای هزوة اس لاب هفصلی،لاب ٍیزاًذیل ٍ دیَار تزضی: ٘یطٞٚبی رب٘جی ثٚ ٝؾیّ ٝزیٛاض ثطقی ٚلبة نّت(یٗٙی لبة ٚیطا٘سیُ) ٔكتطوبً ٔمبٔٚت ٔی ٌطز٘س.لبة ٞبی زاذّی ٚلبة ٞبی ٕ٘بیی َِٛی فمٍ ثبضٞبی ٚظٖ ضا تحُٕ ٔی وٙٙس. -3سیستن ّای هزوة اس لاب صلة ٍ دیَار تزضی: ث ٝوبض ثطزٖ فمٍ زیٛاضٞبی ثطقی ثٛٓٙٔ ٝض رصة ثبضٞبی رب٘جی ثطای اضتفبٖبت ثیف اظ 500فٛت غیط ّٖٕی ٔی ثبقس.ثطای ایٙىٞ ٝؿتٞ ٝب ث ٝا٘ساظ ٜوبفی لٛی ثبقٙس ثبیس اثٗبز آٟ٘ب ذیّی ثعضي ا٘تربة قٛز و ٝزض ایٗ نٛضت زیٍط ثطای زؾتٍبٞ ٜبی حُٕ ٘ ٚمُ لبئٓ ٚتٛظیٕ ا٘طغی ٔٙبؾت ٘رٛاٙٞس ثٛز. ثٖ ٝال ٜٚتغییط قىُ آٟ٘ب ٕٔىٗ اؾت چٙبٖ ظیبز ثبقس و ٝزض زیٛاضٞبی رسا وٙٙس ٚ ٜپٙزطٞ ٜب تطن ایزبز وٙس ٚیب حتی زض ؾبوٙیٗ ؾبذتٕبٖ ٚاوٙف ٞبی ضٚا٘ی ٘بٌٛاض ثٚ ٝرٛز آٚضز.ثب ث ٝوبض ثطزٖ لبة نّت وٝ ثطای ٔمبٔٚت ٘یطٞٚبی رب٘جی ثب زیٛاض ثطقی ؾٟیٓ ٔی قٛز ثط نّجیت رب٘جی ؾبذتٕبٖ ثٔ ٝمساض ظیبزی افعٚزٔ ٜی ٌطزز.تغییط قىُ وُ ؾیؿتٓ ٞبی ٔتكىُ اظ زیٛاض ثطقی ٚلبة نّت و ٝضٚی یىسیٍط احط ٔتمبثُ زاض٘س ثب رٕٕ وطزٖ حبِت ٞبی تغییط قىُ رساٌب٘ ٝزیٛاض ٚلبة ثسؾت ٔی آیس. تغییز ضىل حالت تزش لاب صلة: تٛر ٝوٙیس و ٝقیت ٔٙحٙی تغییط قىُ زض پبی ؾبذتٕبٖ زض ربیی و ٝثیكتطیٗ ثطـ احط ٔی وٙس حساوخط ٔی ثبقس. تغییز ضىل حالت خوص دیَار تزضی: زیٛاض ثطقی ٕٔىٗ اؾت یه زیٛاض ثتٙی تٛپط یب یه ذط پبی فٛالزی لبئٓ ثبقس.ایٗ زیٛاض ثطقی ٕٔىٗ اؾت یه ٞؿت ٝزاذّی،زیٛاض ٞبی زاذّی،زیٛاض ٞبی زاذّی ٔٛاظی ٚیب یه زیٛاض ٕ٘بیی ثبقس .زیٛاض ثطقی ٔب٘ٙس
132
یه تیط َط ٜای لبئٓ ُٖٕ ٔی وٙس ٔ ٚب٘ٙس آٖ ذٓ ٔی قٛز .تٛر ٝوٙیس و ٝقیت ٔٙحٙی تغییط قىُ زض ثبالی ؾبذتٕبٖ حساوخط ٔی ثبقس ٚایٗ زالِت ثط ایٗ لؿٕت ؾبذتٕبٖ زیٛاض ثطقی زض ایزبز ؾرتی وٕتطیٗ ؾ ٟٓضا زاضز. تاثیز هتماتل لاب ٍ ّستِ تزضی: ثطای یبفتٗ احط ٔتمبثُ لبة ٚزیٛاض ثطقی تغییط قىُ ٞبی ز ٚحبِت فٛق ضا ثب ٓٞرٕٕ ٔی وٙیٓ و ٝیه ٔٙحٙی sوكیس ٜحبنُ ٔی قٛز .ثّٖ ٝت ذهٛنُبت تغییط قىّی ٔرتّف زیٛاض ثطقی ٚلبة ،زیٛاضثطقی ثٚ ٝؾیّ ٝلبة زض لؿٕت ثبالی ؾبذتٕبٖ ثٖ ٝمت وكیسٔ ٜی قٛز ٚزض لؿٕت پبییٗ ؾبذتٕبٖ ث ٝرّ ٛضا٘سٜ ٔی قٛز .اظ ایٗ ض ٚثطـ ٘بقی اظ ثبز (یب ظِعِ )ٝزض لؿٕت ثبالی ؾبذتٕبٖ اؾبؾبً ثٚ ٝؾیّ ٝلبة ٚزض لؿٕت پبییٗ ؾبذتٕبٖ اؾبؾب ثٚ ٝؾیّ ٝزیٛاض ثطقی ٌطفتٔ ٝی قٛز. سیستن ّای دال هسطح ؾیؿتٓ ٞبی زاَ ٔؿُح قبُٔ زاَ ٞبی ثتٙی وبٔالً تٛپط ٚیب حزط ٜای (ثب حفطٞ ٜبئی زض ظیط آٟ٘ب) ٔی ثبقٙس ؤ ٝؿتمیٕبً ضٚی ؾتٞ ٖٛب تىی ٝزاض٘س ٚاظ ایٗ ض ٚزض ایٗ ؾیؿتٓ احتیبد ث ٝلبة ثٙسی وف ٘یؿت. ایٗ ؾیؿتٓ ٔٙزط ث ٝوٕتطیٗ اضتفبٔ ثطای وف ٞبی ؾبذتٕبٖ ٔی ٌطزز و ٝیه ثطتطی التهبزی آقىبض ٔی ثبقس .زض ایٗ ؾیؿتٓ ٞب ث ٝزِیُ تٕطوع ظیبز ثطـ زض حٛاِی ؾتٞ ٖٛب غبِجب یب اظ ؾط ؾتٞ ٖٛب اؾتفبزٔ ٜی قٛز ٚیب ثط يربٔت زاَ ٞب زض ٘عزیىی ؾتٞ ٖٛب ايبفٔ ٝی ٌطزز .زاَ ٞبیی و ٝيربٔت آٟ٘ب زض تٕبْ ََٛ زٞب٘ ٝحبثت اؾت ث٘ ٝبْ نفحٞ ٝبی ٔؿُح ذٛا٘سٔ ٜی ق٘ٛس.ؾیؿتٓ ٞبی زاَ ٔؿُح ثطای ؾبذتٕبٖ ٞبی ثب ٘مك ٝافمی ٘ب ٔ ٓٓٙلبثُ ٚفك ٙٔ ٚبؾت ٔی ثبقٙس. ثًٗی اظ اقىبالت ؾیؿتٓ ٞبی زاَ ٔؿُح اظ لطاض ظیط ٔی ثبقٙس: ·
ثبض ٔطز ٜظیبز زض ٍٙٞبْ ٔٛار ٟٝثب قطایٍ ٘ب ٔؿبٖس ف٘ٛساؾی٘ ٖٛب ُّٔٛة اؾت.
·
ٚلتی و٘ ٝؿجت ٖٕك ث ٝزٞب٘ ٝزاَ ٞب وٛچه ثبقس تغییط قىُ آٟ٘ب ثیف اظ ا٘ساظ ٜثٓٙط ٔی ضؾس.
·
زٞب٘ٞ ٝبی ٘ؿجتبً وٛچه ایٗ ؾیؿتٓ ٞب (ثیٗ 15تب 25فٛت ٚاٌط پؽ وكیس ٜقٛز تب 35فٛت)وبض ثطز آٟ٘ب ضا ثطای ا٘ٛاٖی اظ ؾبذتٕبٖ ٞب ثب َطح رسا وٙٙسٞ ٜبی ٔىطضٔ،ب٘ٙس ؾبذتٕبٖ ٞبی آپبضتٕب٘ی ٔ،حسٚز ٔی وٙس.
133
ؾبظٞ ٜبی زاَ ٔؿُح ثؿت ٝث٘ ٝؿجت اضتفبٔ ثٖ ٝطو ؾبذتٕبٖ ٕٔىٗ اؾت ثٖٛٙ ٝاٖ ٖٙبنط ثبضثط فمٍ ؾتٖٛ زاقت ٝثبقٙس ،یب ٕٔىٗ اؾت ٖال ٜٚثط ؾت ٖٛاظ زیٛاضٞبی ثطقی ٘یع ثطای اظزیبز ؾرتی رب٘جی زض آٟ٘ب اؾتفبزٜ ٞس.فطو ایٙى ٝثبضٞبی رب٘جی تٕبٔبً ثٚ ٝؾیّٞ ٝؿت ٝیب زیٛاض ثطقی ثب نّجیت ثیكتط ٔمبٔٚت ق٘ٛس ٚایٙىٝ زاَ ٞب ٚؾتٞ ٖٛب زض ٔمبٔٚت رب٘جی ؾبظٞب ٞیچ ؾٕٟی ٘ساض٘س ٚالٕ ثیٙب٘٘ ٝیؿت. ذهٛنیت یىپبضچٍی ؾبظ ٜثتٙی ثبٖج ٔی قٛز و ٝتٕبْ ؾبذتٕبٖ زض ٔمبثُ ثبضٞبی رب٘جی ث ٝنٛضت ٚاحس ٚاوٙف ٘كبٖ ز ٞس زاَ ٔؿُح ذٛزـ ثب ٚرٛز ایٙى٘ ٝؿجتبً اُ٘ٗبف پصیطی ٔی ثبقس ث ٝزِیُ پیٛؾتٍیف ثب زیٛاض ٞبی ثطقی ٚؾتٞ ٖٛب ثط ٔمبٔٚت ؾیؿتٓ ٔی افعایسٔ .ی تٛاٖ چٙیٗ تهٛض ٕ٘ٛز و ٝلؿٕتی اظ زاَ ثٝ نٛضت تیط وٓ ٖٕمی پیٛؾت ٝث ٝؾتٞ ٖٛب ُٖٕ وٙس ٚزض ٘تیز ٝؾبظٔ ٜب٘ٙس یه لبة نّت ضفتبض ٕ٘بیس. ثٙبثطایٗ ضفتبض ؾیؿتٓ ؾبظ ٜوّی ٔكبث ٝضفتبض ؾیؿتٓ ٔطوت اظ ٞؿت ٚ ٝلبة ٔی ثبقس ٘ .یطٞٚبی رب٘جی زض لؿٕت ثبالی ؾبظ ٜاؾبؾبً ثٚ ٝؾیّ ُٕٖ ٝلبة ٚزض لؿٕت پبییٗ آٖ اؾبؾبً ثٚ ٝؾیّ ٝؾیؿتٓ زیٛاض ثطقی یب ٞؿتٔ ٝمبٔٚت ٔی ق٘ٛس. سیستن ّای لَلِ ای در ساسُ تزج زض َطح ؾبظٞ ٜبی ثّٙس اذیطا ایس ٜرسیسی اضائ ٝقس ٜاؾت وٛٔ ٝؾ ْٛث ٝؾیؿتٓ ِ ِٝٛای ٔی ثبقس .زض حبَ حبيط زض چٟبض ٔٛضز اظ پٙذ ؾبذتٕب٘ی و ٝثّٙستطیٗ ؾبذتٕبٖ ٞبی ز٘یب ٔی ثبقٙس اظ ایٗ ضٚـ اؾتفبز ٜقسٜ اؾت .ایٗ ؾبذتٕبٖ ٞب ٖجبضتٙس اظ ،ؾبذتٕبٖ ٙٞىبن ثطد ؾیطظ ٚؾبذتٕبٖ اؾتب٘ساضز اٚیُ زض قیىبٌٚ ٛ ؾبذتٕبٖ ٔطوع تزبضت ز٘یب زض ٘یٛیٛضن .ثبظز ٜؾبظ ٜای ؾیؿتٓ ٞبی ِ ِٝٛای ث ٝلسضی ظیبز ٔی ثبقسو ٝزض اوخط ٔٛاضز ٔمساض ٔهبِح ؾبظ ٜای ٔهطف قس ٜثطای ٞط فٛت ٔطثٕ وف (یب ؾمف) لبثُ ٔمبیؿ ٝثب ٔمساض ٔهبِح ٔهطف قس ٜزض ؾبذتٕبٖ ٞبی لبثی ٔتسا َٚث ٝاضتفبٔ ٘هف ٔی ثبقس.زض َطح ِ ِٝٛای فطو ٔی قٛز وٝ ٖٙبنط ؾبظ ٜای پیطأ٘ٛی ؾبذتٕبٖ زض ٔمبثُ ثبضٞبی رب٘جی ٕٞچ ٖٛیه تیط ثب ٔمُٕ نٙسٚلی (رٗج ٝای) تٛ ذبِی و ٝاظ ظٔیٗ َط ٜقس ٜاؾت ُٖٕ وٙس .چ ٖٛزیٛاضٞبی ذبضری تٕبْ یب ثیكتط ثبض رب٘جی ضا تحُٕ ٔی وٙٙسٟٔ ،بض ثٙسی ٞبی لُطی یب زیٛاضٞبی ثطقی زاذّی پط ٞعی ٝٙحصف ٔی ٌطز٘س . زیٛاضٞبی ِ ِٝٛاظ ؾتٞ ٖٛبیی تكىیُ ٔی ق٘ٛس و ٝث ٝفٛانُ وٓ زض ٔزبٚضت یىسیٍط زض اَطاف ٔحیٍ ؾبذتٕبٖ لطاض ٔی ٌیط٘س ٚث ٝیىسیٍط ثب تیطٞبی ثب ٖٕك ظیبز و ٝزض ثبال ٚپبییٗ آٟ٘ب ؾٛضاخ ٞبی پٙزط ٜلطاض زاض٘س ٔتهُ ٔی ق٘ٛس .ایٗ ؾبظٕ٘ ٜبیی ٕٞچ ٖٛزیٛاضی ثب ؾٛضاخ ٞبی ٔتٗسز ثٓ٘ ٝط ٔی ضؾس .ؾرتی زیٛاض ٕ٘ب ضا ٔی تٛاٖ ثب افعٚزٖ ٟٔبض ثٙسی ٞبی ٔٛضة (لُطی) و ٝاحط ذط پب ٔب٘ٙس ایزبز ٔی وٙٙس ظیبز تط ٕ٘ٛز . نّجیت ِ ِٝٛچٙبٖ ظیبز اؾت و ٝزض ٔمبثُ ثبضٞبی رب٘جی ث ٝنٛضت یه تیط َط ٜای ُٖٕ ٔی وٙسِِٝٛ .
134
ذبضری ٔی تٛا٘س ث ٝتٟٙبیی تٕبْ ثبضٞبی رب٘جی ضا تحُٕ وٙس یب ایٙى ٝثب افعٚزٖ ٖ٘ٛی ٟٔبض ثٙسی زاذّی ٔی تٛاٖ ِ ِٝٛضا ثیكتط تمٛیت ٕ٘ٛز ٚؾرت تط وطز . زض ظیط وبض ثطزٞبی ٔرتّف ؾیؿتٓ ِ ِٝٛای و ٝتب أطٚظ ٜث ٝوبض ضفت ٝا٘س ثطضؾی ٔی ٌطز٘س .ایٗ ثرف ثٝ ٔٛيٞ ٔٛبی ظیط تمؿیٓ ٔی قٛز : ·
ساسُ لَلِ تَخالی در ساخت تزج o
ِ ِٝٛلبثی
o
ِ ِٝٛذط پبیی قبُٔ
.1
ِ ِٝٛذطپبیی ٔطوت اظ ؾتٖٙ ٚ ٖٛبنط لُطی
.2
ِ ِٝٛذط پبیی ٔكجه
·
تزج تا ساسُ لَلِ تا هْار تٌذ ی داخلی o
ِ ِٝٛثب زیٛاضٞبی ثطقی ٔٛاظی
o
ِ ِٝٛزض ِِٝٛ
o
ِ ِٝٛانالح قس ٜقبُٔ
.1
ِ ِٝٛلبثی تٛؤْ ثب لبة ٞبی نّت
.2
ِ ِٝٛزض ٘یٓ ِِٝٛ
·
ِٞ ِٝٛبی زؾت ٝقسٜ
ساسُ لَلِ تَخالی در ساخت تزج ·
ِ ِٝٛلبثی
135
·
ِ ِٝٛذطپبیی :
·
ِ ِٝٛذطپبیی ٔطوت اظ ؾتٖٙ ٚ ٖٛبنط لُطی :
·
ِ ِٝٛذطپبیی ٔكجه:
لَلِ لاتی وبضثطز ٘رؿتیٗ ؾیؿتٓ ِ ِٝٛای لبثی ثٛز و ٝثطای اِٚیٗ ثبض زض ؾبذتٕبٖ آپبضتٕب٘ی َ 43جم ٝزٚیت چؿت ٘بت زض قیىبٌ (1961) ٛث ٝوبض ضفت .زض ایٗ ؾُؿتٓ ِ ِٝٛای زیٛاض ٞبی ذبضری ؾب ذتٕبٖ اظ قجى ٝای اظ تیطٞبی ٘عزیه ث ٓٞ ٝتكىیُ ٔی قٛز و ٝثب اتهبالت نّت ث ٝیىسیٍط ٔتهُ ٔی ثبقٙس(ث ٝنٛضت لبة ٚیطا٘سیُ ) ٚایٗ زیٛاضٞبی ذبضری ث ٝتٛؾٍ ُٖٕ َِ ِٝٛط ٜقس ٜثس ٖٚاؾتفبز ٜاظ ٟٔبض ثٙسی زاذّی ثبضٞبی رب٘جی ضا تحُٕ ٔی وٙٙس .فطو ٔی قٛز و ٝؾتٞ ٖٛبی زاذّی فمٍ ثبضٞبی ٚظٖ ضا تحُٕ ٔی ٕ٘بیٙس ٚزض ؾرتی ِ ِٝٛذبضری ؾٕٟی ٘ساض٘س .وف ٞبی ؾرت َجمبت ٕٞچ ٖٛزیبفطآٌ ٘یطٞٚبی رب٘جی ضا ث ٝزیٛاضٞبی پیطأ٘ٛی تٛظیٕ ٔی وٙٙس . ٔخبَ ٞبی زیٍطی اظ ؾبذتٕبٖ ٞبیی و ٝزض آٟ٘ب اظ ِ ِٝٛلبثی ت ٛذبِی اؾتفبز ٜقسٖ ٜجبضتٙساظ :ؾبذتٕبٖ 83
َجم ٝاؾتب٘ساضز اٚیُ زض قیىبٌ ٚ ٛؾبذتٕبٖ َ 110جمٔ ٝطوع تزبضت ز٘یب زض ٘یٛیٛضن ثب ٚرٛز ایٙى ٝایٗ ؾبذتٕبٖ ٞب زاضای ٞؿت ٝزاذّی ٔی ثبقٙس ٔب٘ٙس ِٞ ِٝٛبی ت ٛذبِی ُٖٕ ٔی وٙٙس ظیطا ٞؿتٞ ٝب زض آٟ٘ب ثطای تحُٕ ثبضٞبی رب٘جی َطح ٍ٘طزیس ٜا٘س . ِٚ ِٝٛیطا٘سیّی ثُٛض ُٔٙمی اظ ؾبظ ٜلبة نّت ِٕٔٗٛی ٘تیزٔ ٝی قٛز ٚزض حمیمت تىبُٔ یبفت ٝآٖ ٔی ثبقس .ایٗ ؾیؿتٓ زاضای ؾرتی رب٘جی ٔ ٚمبٔٚت پیچكی ثبال ٔی ثبقس ٚزض ٖیٗ حبَ اظ ِحبِ تمؿیٓ ثٙسی فًبی زاذُ آٖ اُ٘ٗبف پصیط اؾت.ؾتٞ ٖٛب ٚتیطٞب زض قجى ٝث ٝلسضی ٘عزیه یىسیٍط ٚثب فبنّ ٝوٓ لطاض زازٔ ٜی ق٘ٛس ؤ ٝی تٛاٖ اظ آٟ٘ب ثٖٛٙ ٝاٖ چٟبض چٛة یب لبة پٙزطٞ ٜب اؾتفبزٕٛ٘ ٜز . زض َطح ؾیؿتٓ ٞبی ِ ِٝٛای لبثی ایس ٜاَ آٖ اؾت و ٝزیٛاضٞبی ذبضری ث ٝنٛضت ٚاحس ٔ ٚكتطن ُٖٕ وٙٙس ٚزض ٔمبثُ ثبضٞبی رب٘جی وبٔال ٔب٘ٙس یه تیط َط ٜای ذٓ ق٘ٛس .زض چٙیٗ حبِتی تٕبْ ؾتٞ ٖٛبیی و ِِٝٛ ٝضا ٔی ؾبظ٘سٔ ،كبث ٝتبضٞبی یه تیط ،تحت وكف یب فكبض ٔحٛضی ٔؿتمیٓ ذٛاٙٞس ثٛز . أب ضفتبض ٚالٗی ِ ِٝٛزض ربیی ٔب ثیٗ ضفتبض تیط َط ٜای ذبِم لبة ذبِم لطاض زاضز .ايالٖی اظ ِ ِٝٛوٛٔ ٝاظی أتساز ٘یطٞٚبی رب٘جی ٔی ثبقٙس ،ثب تٛر ٝث ٝاُ٘ٗبف پصیطی تیطٞب ،تٕبیُ زاض٘س ؤ ٝب٘ٙس لبة ٞبی نّت
136
چٙس زٞب٘ٔ ٚ ٝؿتمُ ُٖٕ وٙٙس .ایٗ اُ٘ٗبف پصیطی ثبٖج ٔی قٛز و ٝزض لبة تغییط قىُ ٞبی ٘بقی اظ ثطـ ایزبز قٛز و ٝث٘ ٝبْ ٍِٙی ثطـ Shear Lagذٛا٘سٔ ٜی قٛز .ثٙبثطایٗ زض ؾتٞ ٖٛب ٚتیطٞب ذٕف ثٛرٛز ٔی آیس . احط تغییط قىُ ثطقی زض ضٚی ُٖٕ ِٙٔ ِٝٛزط ث ٝتٛظیٕ غیط ذُی فكبض زض أتساز پٛـ ؾتٞ ٖٛب ٔی ٌطزز، ؾتٞ ٖٛبیی و ٝزض ٌٛقٞ ٝبی ؾبذتٕبٖ ٚالٕ قس ٜا٘س ٔزجٛض ٔی ثبقٙس ؾ ٟٓثیكتطی اظ ثبض ضا ٘ؿجت ثٝ ؾتٞ ٖٛبی ٔب ثیٗ آٟ٘ب تحُٕ وٙٙس .تغییط قىُ وُ ؾبذتٕبٖ زیٍط قجبٞت ث ٝتغییط قىُ تیط َط ٜای ٘رٛاٞس زاقت ظیطا تغییط قىُ حبِت ثطـ إٞیت ثیكتطی پیسا ٔی وٙس . ٔؿئّ ٝثطـ قسیساً زض ضٚی وبض آیی ؾیتٓ ٞبی ِ ِٝٛای تإحیط ٔی ٌصاضز ٚتٕبْ پیكطفت ٞبی ثٗسی زض َطح ِ ِٝٛای ؾٗی ثط ثط َطف ٕ٘ٛزٖ ایٗ اقىبَ زاضز .چٙیٗ ثٓ٘ ٝط ٔی ضؾس و ٝضٚـ ِ ِٝٛلبثی ثطای ؾبذتٕبٖ ٞبی فٛالزی تب َ 80جم ٚ ٝثطای ؾبذتٕبٖ ٞبی ثتٙی تب َ 60جم ٝالتهبزی ثبقس . لَلِ خزپایی : يٗف ِ ِٝٛلبثی زض اُ٘ٗبف پصیطی تیطٞبی آٖ لطاض زاضز .ثب ايبفٕٛ٘ ٝزٖ ٖٙبنط ٔٛضة (لُطی) ثٔ ٝمساض ظیبزی ثط نّجیت ِ ِٝٛافعٚزٔ ٜی ٌطزز .زض ایٗ نٛضت لؿٕت ٖٕس ٜثطـ ثٚ ٝؾُّٖٙ ٝبنط لُطی رصة ٔی قٛز ٘ ٝثٚ ٝؾیّ ٝتیطٞبیی و ٝزض ثبال ٚپبییٗ آٟ٘ب پٙچط ٜلطاض زاضز .اًٖبء لُطی ٔؿتمیٕبً ثبضٞبی رب٘جی ضا اؾبؾبً ث ٝنٛضت ٘یطٞ ٚبی ٔحٛضی تحُٕ ٔی وٙٙس .ایٗ وبٞف تغییط قىُ ثطقی (٘بقی اظ ٍِٙی ثطـ ضفتبض ذبِم َط ٜای ضا تبٔیٗ ٔی وٙس). لَلِ خزپایی هزوة اس ستَى ٍ عٌاصز لطزی : زض ایٗ ؾیؿتٓ اظ ٖٙبنط لُطی زض زاذُ قجىٔ ٝؿتُیّی تیطٞب ٚؾتٞ ٖٛب اؾتفبزٔ ٜی قٛزٖٙ .بنط لُطی ٚتیطٞب ثب یىسیٍط زض ٔمبثُ ثبضٞبی رب٘جی نّجیت زیٛاض ٔب٘ٙسی ثٛرٛز ٔی آٚض٘س .ایٗ اًٖبء لُطی ٘ ٝفمٍ لؿٕت آٖٓ ثبضٞبی رب٘جی ضا حُٕ ٔی وٙٙس ثّىٕٞ ٝچ ٖٛؾتٞ ٖٛبی ٔبیُ ُٖٕ ٔی ٕ٘بیٙس ٚثبض ٞبی ٚظٖ ضا ٘یع تحُٕ ٔی وٙٙس . ٕٔٗٛالً وكف ایزبز قس ٜزض احط ثبض ٞبی رب٘جی ثط فكبض تِٛیس قس ٜزض احط ثبضٞبی ٚضٖ غبِت ٕ٘ی آیس. ْٚیف ٝزٌٚب٘ ٝاًٖبء لُطی ایٗ ؾیؿتٓ ضا ثطای ؾبذتٕبٖ ٞبی ذیّی ثّٙس (تب حسٚز َ 100جم ٝثطای ؾبذتٕبٖ ٞبی فٛالزی) ٘ؿجتبً پط ثبضزٔ ٜی ؾبظز .اؾتفبز ٜاظ ٖٙبنط لُطی ٔٛرت ٔی قٛز و ٝثتٛاٖ فبنّٝ ؾتٞ ٖٛب ضا ذیّی ثیكتط اظ فبنّ ٝؾتٞ ٖٛب زض ِ ِٝٛلبثی اذتیبض وطز .
137
یه ٚیػٌی انّی ایٗ ؾیؿتٓ لبثّیت آٖ زض تٛظیٕ یىٛٙاذت ثبضٞبی ٔتٕطوع زض ؾطاؾط ؾبظٔ ٜی ثبقس . تیطٞب ثبضٞبی ٚظٖ ثیٗ ؾتٞ ٖٛب ضا حُٕ ٔی ٕ٘بیٙس ٔ ٚب٘ٙس ٟٔبضٞبیی اظ وكیس ٜقسٖ وف ٞب رٌّٛیطی ٔی وٙٙس .ثسیٗ َطیك آٟ٘ب ثط وبض آیی ٖٙبنط لُطی ثٖٛٙ ٝاٖ ؾیؿتٓ انّی تٛظیٕ ثبض ٔی افعایٙس . ضٚـ ربِجی ثطای ایزبز ٖٙبنط لُطی زض زیٛاضٞبی ذبضری ثتٙی زض پطٚغ ٜتحهیّی یىی اظ زا٘كزٛیبٖ ا٘ؿتیتٛی تىِٛٛٙغی ایّی ٘ٛی پیكٟٙبز قس ٜاؾت .زض آٖ ٖٙبنط لُطی ثب پط ٕ٘ٛزٖ ؾٛضاخ ٞبی پٙچط ٜزض یه َطح ٔٛضة ثٛرٛز ٔی آیس . لَلِ خزپایی هطثه: زض ایٗ ؾیؿتٓ ِِٝٛ ،اظ ٖٙبنط ٔٛضة ٘عزیه ث ٟٓثسٞ ٖٚیچ ؾت ٖٛلبئٕی ؾبذتٔ ٝی قٛز .اًٖبء ٔٛضة ٔب٘ٙس ؾتٞ ٖٛبی ٔبیُ ُٖٕ ٔی وٙٙس ،تٕبْ ثبضٞبی ٚظٖ ضا حُٕ ٔی ٕ٘بیٙس ٚؾبظ ٜضا زض ٔمبثُ ثبضٞبی رب٘جی ؾرت تط ٔی ؾبظ٘سٖٙ .بنط ٔٛضة ضا ٕٔىٗ اؾت ثٚ ٝؾیّ ٝتیطٞبی افمی ث ٝیىسیٍط ٔتهُ وطز . ٖٙبنط ٔٛضة زض ٔمبثُ ثبض ٞبی رب٘جی فٛق اِٗبز ٜپط ثبظزٔ ٜی ثبقٙس ِٚی زض ا٘تمبَ ثبضٞبی ٚظٖ ث ٝظٔیٗ ٘ؿجت ث ٝؾتٞ ٖٛبی لبئٓ ثبظز ٜوٕتطی زاض٘س .ثٗال ٜٚتٗساز ظیبز اتهبالتی و ٝثیٗ ایٗ ٖٙبنط ٔٛضة الظْ ٔی ثبقس ٔ ٚكىالت ٔطث ٌٛث ٝرعئیبت پٙزطٞ ٜب ؾیؿتٓ ذطپبی ٔكجه ضا ثَٛ ٝض وّی چٙساٖ ّٖٕی ٚلبثُ اؾتفبزٕ٘ ٜی ؾبظز. تزج تا ساسُ لَلِ تا هْار تٌذی داخلی ·
ِ ِٝٛثب زیٛاضٞبی ثطقی ٔٛاظی :
·
ِ ِٝٛزض ِ: ِٝٛ
·
ِ ِٝٛانالح قس: ٜ
·
ِٞ ِٝٛبی زؾت ٝقس:ٜ
ِ ِٝٛذبضری ضا ٕٔىٗ اؾت یب ثب افعٚزٖ ٖٙبنط لُطی زض نفحٞ ٝبی ذبضری تمٛیت ٕ٘ٛز ٚیب آٖ ضا اظ زاذُ ثب ايبفٕٛ٘ ٝز زیٛاض ٞبی ثطقی یب ٞؿتٞ ٝبی زاذّی تمٛیت وطز .زض لؿٕت ٞبی ظیط چٙس ضٚـ ثطای ٟٔبض ثٙسی زاذّی ثطضؾی ٔی ٌطز٘س .
138
لَلِ تا دیَارّای تزضی هَاسی : زیٛاض ِ ِٝٛای ذبضری ضا ٔی تٛاٖ ثب تطویت ٕ٘ٛزٖ زیٛاضٞبی ثطقی زاذّی زض ٘مك ٝافمی ؾبظ ٜتمٛیت وطز. زیٛاض ٞبی ِ ِٝٛذبضری ضا ٔی تٛاٖ ٔب٘ٙس ثبَ ٞبی یه تیط تكىیُ قس ٜاظ اًٖبء ٔتهُ ث ٓٞ ٝاظ ایٗ تزؿٓ ٕ٘ٛز و ٝزض آٖ زیٛاضٞبی ثطقی ربٖ تیط ضا تكىیُ ٔی زٙٞس .تٙكٟب زض زیٛاضٞبی ِ ِٝٛذبضری اؾبؾبً ٔحٛضی ٔی ثبقٙس ظیطا ٍِٙی ثطـ زض ایٗ ؾیؿتٓ حسالُ ٔی ثبقس. لَلِ در لَلِ : ثب ث ٝوبض ثطزٖ ٞؿت ٝ٘ ٝفمٍ ثطای ثبضٞبی ٚظٖ ثّىٕٞ ٝچٙیٗ ثطای تحُٕ ثبض ٞبی رب٘جی ؾرتی ؾیؿتٓ ِ ِٝٛت ٛذبِی ثٔ ٝمساض ذیّی ظیبزی افعایف ٔی یبثس .ؾبظ ٜوف ِٞ ِٝٛبی ذبضری ٚزاذّی ضا ث ٝیىسیٍط ٔتهُ ٔی وٙس ٍٕٞ ٚی زض ٔمبثُ ٘یطٞ ٚبی رب٘جی ث ٝنٛضت ٚاحس ٔ ٚكتطن ُٖٕ ٔی ٕ٘بیٙس . ٚاوٙف یه ؾیؿتٓ ِ ِٝٛزض ِ ِٝٛزض ٔمبثُ ثبض ٞبی رب٘جی ٔكبثٚ ٝاوٙف ؾبزٔ ٜطوت اظ لبة نّت ٚزیٛاض ثطقی اؾت .أب ِ ِٝٛلبثی ذبضری ذیّی ؾرت تط اظ لبة نّت ٔی ثبقس . ِ ِٝٛذبضری ثیكتط ثبض رب٘جی ضا زض لؿٕت ثبال ؾبذتٕبٖ ٔمبٔٚت ٔی وٙس ،زض نٛضتی وٞ ٝؿت ٝثیكتط ثبض ضا زض لؿٕت پبئیٗ ؾبذتٕبٖ تحُٕ ٔی ٕ٘بیس . ضٚـ ِ ِٝٛزض ِ ِٝٛزض ؾبذتٕبٖ َ 38جم ٝثطا٘ؿٛیه زض قیىبٌ ٚ ٛؾبذتٕبٖ َ 52جم ٝقٕبضٔ 1 ٜیساٖ قُ زض ٛٞؾت ٖٛث ٝوبض ضفت ٝاؾت . ثب ث ٝوبض ثطزٖ َه ؾیؿتٓ ؾ ِِٝٛ ٝای ت ٛزض تَ ، ٛطاحبٖ یه ؾبذتٕبٖ َ 60جم ٝازاضی زض تٛوی ٛؾیؿتٓ ِ ِٝٛزض ِ ِٝٛضا َه لسْ ث ٝرّ ٛثطز٘س .زض ایٗ ؾیؿتٓ ِ ِٝٛذبضری ث ٝتٟٙبیی ثبضٞبی ثبز ضا تحُٕ ٔی ٕ٘بیس، ِٚی ٞط ؾ ِِٝٛ ٝو ٝثٛؾیّ ٝؾیؿتٓ ٞبی وف(زیبفطآٌ ٞب) ث ٝیىسیٍط ٔتهُ قس ٜا٘س زض تحُٕ ثبضٞبی ظِعِٝ وٖ ٝبُٔ ٕٟٔی زض غاپٗ ٔی ثبقس قطوت وطز ٚ ٜضٚی یىسیٍط احط ٔتمبثُ زاض٘س . لَلِ اصالح ضذُ :
139
ؾیؿتٓ ِ ِٝٛای زض ٔٛضز ؾبذتٕبٖ ٞبی ثب ٘مك ٝافمی زایط ٚ ٜتمطیجب ٔطثٕ ثیكتطیٗ ثبظز ٜضا زاضز .ؾبذتٕبٖ ٞبیی و ٝاظ ایٗ قىُ ٞب ٔٙحطف ٔی ق٘ٛس ،زض ٔٛلٕ اؾتفبز ٜاظ ؾیؿتٓ ٞبی ِ ِٝٛای ٔالحٓبت ؾبظ ٜای ٚیػٜ ای ضا الظْ زاض٘س .زٔ ٚخبَ ظیط چٙیٗ قطایُی ضا تكطیح ٔی وٙس . ·
ِ ِٝٛلبثی تٛؤْ ثب لبة ٞبی نّت :
قىُ قف يّٗی ؾبذتٕبٖ َ 40جم ٝازاضی زض قبضِٛت ٚالٕ زض ایبِت وبضِٚیٙبی قٕبِی َطاحبٖ ضا ٚازاض وطز تب ضٚـ ِ ِٝٛای ضا انالح وٙٙسٌٛ ،قٞ ٝبی تیع اَٗ ؾبذتٕبٖ قف يّٗی ٍِٙی ثطـ ظیبزی ضا ٘كبٖ زاز وٝ اؾتفبزٛٔ ٜحط اظ ؾیؿتٓ ِ ِٝٛای ضا غیط ٕٔىٗ ٔی ؾبذت . ايبفٕٛ٘ ٝزٖ لبة ٞبی نّت زض رٟت ٖطو ؾبذتٕبٖ ٔٛرت ٌطزیس و ٝزَٛاضٞبی ذبضری ث ٝیىسیٍط ٔتهُ ق٘ٛس ،ثسیٗ تطتیت زیٛاضٞبی ا٘تٟبیی زض ز ٚا٘تٟبی ٔخّخی قىُ ؾبذتٕبٖ ثٚ ٝؾیّ ٝلبة ٞبی نّت تمٛیت ٌطزیس٘س .ثب ٔتهُ وطزٖ ٚثؿتٗ زیٛاض ٞبی پیطأ٘ٛی ث ٝیىسیٍط ؾُؿتٓ ِ ِٝٛای ٔٛحطی ثسؾت آٔس . ·
ِ ِٝٛزض ٘یٓ ِ: ِٝٛ
٘مك ٝافمی ٘ب ٔ ٓٓٙؾبذتٕبٖ َ 32جم ٝثب٘ه ّٔی ٚؾت ٖٛپٙؿیّٛا٘یب زض پیتؿجٛضي ٔٛرت ضا ٜحُ ٚیػٜ زیٍطی زض َطح ِ ِٝٛای ٌطزیس ،زض اغّت ؾبذتٕبٖ ٞبی ِ ِٝٛای ُٖٕ ِ ِٝٛای ثٚ ٝؾیّ ٝزیٛاض ٞبی ذبضری ایزبز ٔی ٌطزز أب زض ایٗ ؾبذتٕبٖ ،زٞ ٚكت يّٗی ٔتمبَٕ یه ِ ِٝٛؾبظ ٜای زض لؿٕت ٔطوعی ؾبذتٕبٖ تكىیُ ٔی زٙٞس . ز ٚلؿٕت ا٘تٟبیی ؾبذتٕبٖ ثٚ ٝؾیّ ٝؾیؿتٓ ٞبی لبة زیٛاضی ٘بٚزا٘ی قىُ تمٛیت ٔی ق٘ٛس٘ .یطٞٚبی رب٘جی (زض ایٙزب ثبز) ٔكتطوب ث ٝتٛؾٍ ِ ِٝٛزاذّی ٚزیٛاضٞبی ا٘تٟبیی ٘بٚزا٘ی قىُ ثؿیبض ثعضي ٔمبٔٚت ٔی ٌطز٘س . لَلِ ّای دستِ ضذُ : آذطیٗ پیكطفت زض َطح ضٚـ ِٞ ِٝٛبی زؾت ٝقسٔ ٜی ثبقس .ایٗ ضٚـ ثطای ؾبذتٕبٖ ؾیطظ زض قیىبٌ ٛثٝ وبض ثطز ٜقس ٜو ٝزض حبَ حبيط یىی اظ ثّٙستطیٗ ؾبذتٕبٖ ز٘یبؾت . ِ ِٝٛلبثی ذبضری زض ایٗ ضٚـ ثٚ ٝؾیّ ٝزیبفطآٌ ٞبی ٖطيی زاذّی زض ٞط ز ٚرٟت تمٛیت ٔی ٌطزز .ثسیٗ تطتیت ٔزٕ ٖٝٛای اظ ِٞ ِٝٛبی حزط ٜای تكىیُ ٔی قٛزٞ .ط یه اظ ایٗ ِٞ ِٝٛبی ٔؿتمالً لٛی ٞؿتٙس،
140
ثٙبثطایٗ ٕٔىٗ اؾت آٟ٘ب ضا ثٞ ٝط قىّی زؾت ٝوطز ٚزض ٞط تطاظی لُٕ ٕ٘ٛز.ثطتطی زیٍط ؾیؿتٓ ِٞ ِٝٛبی زؾت ٝقس ٜزض ٔحهٛض وطزٖ ؾُٛح ثؿیبض ٚؾیٕ َجمبت لطاض زاضز . زیبفطآٌ ٞبی زاذّی زض ٔٛلٕ ٔمبٔٚت ٘یطٞٚبی ثطقی ٔب٘ٙس ربٖ ٞبی یه تیطَ ٜط ٜای ٖٓیٓ ُٖٕ ٔی وٙٙس ٚزض ٘تیزٍِٙ ٝی ثطـ ضا ث ٝحسالُ ٔی ضؾب٘ٙس .ثٖ ٝال ٜٚایٗ زیبفطآٌ ٞب زض تحُٕ ذٕف ٘یع ؾٟیٓ ٔی ثبقٙس . زیبفطآٌ ٞبیی وٛٔ ٝاظی ثبضٞبی رب٘جی ٞؿتٙس(یٗٙی ربٖ ٞبی تیط) ثطـ ضا رصة ٔی وٙٙس ٚزض ٘تیز ٝزض ٘مبٌ تاللی ثب زیٛاضٞبی ٖٕٛز ثط آٟ٘ب (یٗٙی ثبَ ٞب) ٘مبٌ قف حساوخط ایزبز ٔی قٛز و٘ ٝكبٖ زٙٞسُٕٖ ٜ رساٌب٘ٞ ٝط یه اظ ِٞ ِٝٛب ٔی ثبقس ،ث ٝاذتالف تٛظیٕ تٙف ٔحٛضی ثب حبِتی وٞ ٝیچ تمٛیت وٙٙس ٜزاذّی ٚرٛز ٘ساضز یٗٙی فمٍ یه ِ ِٝٛتٟٙب ثبقٙس تٛر ٝوٙیس .ثب ٚرٛز ایٙى ٝتب حسٚزی ٍِٙی ثطـ ضخ ٔی زٞس، زیبفطآٌ ٞبی لبئٓ ؾٗی ثط تٛظیٕ یىٛٙاذت تٙف ٞبی ٔحٛضی زاض٘س. ·
ؾبذتٕبٖ ٞبی ٔطوت یب پی٘ٛسی :
·
ؾبذتٕبٖ ٞبی ٔطوت ِ ِٝٛای :
·
پٛقف زیٛاضی نفح ٝای :
ساختواى ّای هزوة یا پیًَذی زض ؾبظ ٜپی٘ٛسی و ٝاظ پیكطفت ٞبی اذیط ثٛٓٙٔ ٝض اظزیبز ؾرتی رب٘جی آؾٕبٖ ذطاـ ٞبی لبثی ٔی ثبقس ثتٗ ٚفٛالز ٔكتطوبً ثٖٛٙ ٝاٖ ٚاحس ؾبظ ٜای ُٖٕ ٔی وٙٙس .ایٗ ایس ٜچٙسیٗ ؾبَ اؾت و ٝزض ٔٛضز اًٖبء ؾبظ ٜای ٔب٘ٙس وف ٞب ٚؾتٞ ٖٛب ث ٝوبض ضفت ٝاؾت .أب َطح تٕبْ ؾبذتٕبٖ ثهٛضت ٔطوت ضٚـ وبٔال رسیسی ث ٝقٕبض ٔی ضٚز .زض ظیط ز ٚضا ٜحُ ٔتٕبیع ثٖٛٙ ٝاٖ ٔخبَ ٞبیی اظ وبض ثطز ایٗ ضٚـ اضائٔ ٝی قٛز. ساختواى ّای هزوة لَلِ ای زض ؾُؿتٕی و ٝثٚ ٝؾُّ ٝقطوت اؾىیسٔٛض ،اٚثٍٙع ٔ ٚطیُ َطح ٚتىٕیُ قس ٜاؾت لبة فٛالزی ذبضری زض ٔمبثُ تغییط قىُ رب٘جی ثٚ ٝؾیّ ٝزیٛاض پیطأ٘ٛی ٔكجه (ؾٛضاخ زاض ثتٙی ضیرت ٝقس ٜزض ٔحُ تمٛیت ٔی ٌطزز .ؾبذتٕب٘ی و ٝثسیٗ تطتیت ثط پب ٔی قٛز قجبٞت ث ِِٝٛ ٝنّجی زاضز و ٝاظ ظٔیٗ َط ٜقس ٜثبقس. زض ایٗ ضٚـ ارطای ؾطیٕ ٔ ٚمبٔٚت ظیبز ( ٚزض ٘تیز ٝاُ٘ٗبف پصیطی فًبی زاذُ) ؾبذتٕبٖ فٛالزی ثب
141
ٔحف ِٛاظ آتف ثٛزٖٖ ،بیك ثٙسی ،نّت رب٘جی ٚ ،لبِت پصیطی زیٛاض ذبضری ثتٙی تطویت ٔی قٛز .ایٗ ؾیؿتٓ زض ؾبذتٕبٖ َ 36جمٌ ٝیت ٚی 3 -زض قیىبٌ ،ٛؾبذتٕبٖ َ 50جم ٝثطد قٕبضٔ 1 ٜیساٖ قُ زض ٘یٛاٚضِئبٖ ٚؾبذتٕبٖ َ 24جم ٝؾی-زی-ؾی زض ٞؿت ٖٛو ٝزض آٖ لُٗبت پیف ؾبذتٕ٘ ٝب ثٗٛٙاٖ لبِت ثٙسی ثتٗ ضیرت ٝقس ٜزض ٔحُ ث ٝوبض ضفتٙسٛٔ ،ضز اؾتفبز ٜلطاض ٌطفت ٝاؾت . ضٚـ ارطای ایٗ ؾیؿتٓ ثسیٗ تطتیت اؾت و ٝاثتسا لبة فٛالزی ث ٝا٘ساظ 8 ٜتب َ 10جم ٝثبال آٚضزٔ ٜی قٛز. ؾتٞ ٖٛبی ذبضری ثبیس ثبضٞبی ارطایی ضا تحُٕ وٙٙس .ثطای تإٔیٗ پبیساضی رب٘جی ،لبة ذبضری ثَٛ ٝض ٔٛلت ثٛؾیّ ٝوبثُ ٟٔبضثٙسی ٔی قٛز .ؾپؽ فٛالزٞبی وف زض ٔحُ لطاض ٔی ٌیطز ٚثتٗ وف ضیرتٔ ٝی قٛز تب پبیساضی اؾىّت فٛالزی تإٔیٗ ٌطزز ٚثتٛاٖ وبض زاذُ ؾبذتٕبٖ ضا قط ٔٚوطز .ثٗس اظ ایٙى ٝقجىٝ ٞبی فٛالزی ثتٗ ٔؿّح ٚلبِت ٞبی ثتٗ زض اَطاف ؾتٞ ٖٛب ٚثطای قب ٜتیطٞب زض ٔحُ لطاض زاز ٜقس ،ثتٗ ضیرتٔ ٝی قٛز تب یه زیٛاض ٔحیُی پیٛؾتٔ ٝكجه (ؾٛضاخ زاض) تكىیُ ٌطزز .ایٗ ؾّؿّّٕٖ ٝیبت زض ٞط 8
تب َ 10جم ٝؾبذتٕبٖ تىطاض ٔی قٛز. أب اذتالف حطوت ثیٗ ؾتٞ ٖٛبی ذبضری ثتٗ فٛالزی ٚؾتٞ ٖٛبی زاذّی فٛالزی ٔكىّی ایزبز ٔی وٙس ،ثطای ایٙى ٝوٛتب ٜقسٖ ٘بٔؿبٚی ؾتٞ ٖٛب زض احط ضفتبض اضتزبٖی ،ا٘مجبو ٚذعـ ثطَطف قٛز .زض رب ٌصاضی قب ٜتیط ٞب ثبیس تٗسیّی نٛضت ٌیطز . چ ٖٛرساض ِ ِٝٛای زض ایٗ ؾیؿتٓ ٕٝٞثبضٞبی رب٘جی ضا ٔمبٔٚت ٔی وٙس ،ؾتٞ ٖٛب قب ٜتیطٞبی تكىیُ زٙٞس ٜلبة ٞبی ٞؿت ٝتإؾیؿبت يطٚضی« آؾب٘ؿٛض ،آة ،ثطقٌ ،بظ ٚغیطٔ )ٜی تٛا٘ٙس ؾجه تط ثبقٙس ظیطا آٟ٘ب فمٍ ثبضٞبی ٚظٖ ضا تحُٕ ٔی وٙٙسٕٞ .چٙیٗ وف لبثُ اؾتفبز ٜذبِم زض َجمبت ثبال زض آٟ٘ب ؾُح ٞؿت ٝضا ٔی تٛاٖ وبٞف زاز افعایف ٔی یبثس . قطوت ضیس ٚتبضیىؽ زض ؾب٘فطا٘ؿیؿى ٛؾیؿتٓ ؾبذتٕب٘ی ٔطوت ِ ِٝٛای زیٍطی اثسأ وطز ٜاؾت .آٟ٘ب اظ قب ٜتیطٞبی فٛالزی ٚؾتٞ ٖٛبی فٛالزی ِ ِٝٛای پط قس ٜثب ثتٗ ثٖٛٙ ٝاٖ ؾبظٕ٘ ٜب اؾتفبزٔ ٜی وٙٙس .زض ایٗ ٔٛضز ٘یع پٛـ ؾبذتٕبٖ ؾرتی وبفی ثطای حُٕ تٕبْ ثبضٞبی رب٘جی ضا تإٔیٗ ٔی ٕ٘بیس .زض ایٗ ؾیؿتٓ اظ لُٗبت پیف ؾبذت ٝای اؾتفبزٔ ٜی قٛز وٞ ٝط یه قبُٔ یه ؾت ِِٝٛ ٖٛای ث ٝاضتفبٔ زَ ٚجمٝ ٚز ٚقب ٜتیط فٛالزی َط ٜای ٔی ثبقس .ایٗ لُٗبت پیف ؾبذت ٝزض ٚؾٍ زٞب٘ ٝقب ٜتیطٞب ٚزض ٚؾٍ اضتفبٔ ؾتٞ ٖٛب ث ٝیىسیٍط پیچ وطزٔ ٜی قٛز .اظ ِحبِ ثبض ٌصاضی رب٘جی ایٗ ٘مبٌ اتهبَ تحت وٕتطیٗ تٙف ٔی ثبقس .پیٛؾتٍی َجیٗی قب ٜتیطٞب زض ٔحُ ؾتٞ ٖٛب و ٝتٙف ٞب ثیكتطیٗ ٔمساض ضا زاض٘س اظ ثیٗ ٕ٘ی ضٚز،
142
قب ٜتیطٞب زض ؾتٞ ٖٛب فطٔ ٚی ض٘ٚس ٚفمٍ ربٖ آٟ٘ب ثٔ ِِٝٛ ٝتهُ ٔی قٛز .ثسیٗ تطتیت اظ تٗساز اتهبالت ؾبذتٕبٖ و ٝتحت تٙف ٞبی ظیبز ٔی ثبقٙس ثٔ ٝمساض ظیبزی وبؾتٔ ٝی قٛز. پَضص دیَاری صفحِ ای ضٚی زیٛاضٞبی ذبضری ؾبظٞ ٜبی لبثی فٛالزی ٕٔٗٛالً لُٗبت پیف ؾبذت ٝزیٛاضی ٔتهُ ٔی ٌطزز،ایٗ لُٗبت ٘ب ؾبظ ٜای ٔی ثبقٙس ٙٔ ٚحهطاً ثطای حفبْت زض ٔمبثُ ٔحیٍ ذبضد ؾبذتٕبٖ ث ٝوبض ٔی ض٘ٚس. ٔیؽ فبٖ زض ض ٝٞٚیىی اظ اِٚیٗ آضقیتىت ٞبیی ثٛز و ٝاظ ضٚوف ( پٛقف فٛالزی زض ؾبظٕ٘ ٜبی ؾبذتٕبٖ ٞبی ثّٙس اؾتفبز ٜوطز) ،زض یه ؾبذتٕبٖ آپبضتٕب٘ی ،ا ٚاظ نفحبت فٛالزی ضً٘ قس ٜث ٝيربٔت 16 5ایٙچ ثطای پٛقب٘سٖ ثتٗ ٔحبفّ لبة فٛالزی زض ٔمبثُ آتف ؾٛظی اؾفبزٕٛ٘ ٜزٛٔ .لٗی و ٝپٛقف فٛالزی ثٝ تٛؾٍ ثط آٔسٌی ٞبی ٔید قىّی ث ٝثتٗ ٔؿّح ٔتهُ ٔی ٌطزز ٝ٘ ،فمٍ زض ٔمبثُ ٛٞا ،لبة پٙزطٚ ٜ ٕ٘بیف ٕٔٗبضی ُّٔٛة ثٛرٛز ٔی آٚضز ثّى ٝؾرتی ؾبظ ٜای ٘یع ایزبز ٔی وٙس ،زض اغّت ؾبظٞ ٜبی لبة نّت ،لؿٕت آٖٓ ٔمبٔٚت زض ٔمبثُ تغییط ٔىبٖ رب٘جی ثٚ ٝؾیّ ٝقب ٜتیطٞب ایزبز ٔی قٛز .أب ُٖٕ ٔطوت پٛؾت ٝفٛالزی ٚلبة ٔتكىُ اظ فٛالز ٚثتٗ ٔؿّح ٔمبٔٚت رب٘جی ضا ث ٝلسضی ظیبز ٔی وٙس و ٝقب ٜتیطٞبی زاذّی ؾرتی وٕتطی الظْ زاض٘س .ثٖ ٝال ٜٚثس ٖٚافعایف ٚظٖ ؾبظٛ٘ ،ٜؾبٖ (تغییط ٔىبٖ رب٘جی) ؾبذتٕبٖ 20
تب 50زض نس وبٞف ٔی یبثس .چ ٖٛپٛقف فٛالزی ٘ؿٛظ ٕ٘ی ثبقس .آییٗ ٘بٔٞ ٝب اؾتفبز ٜاظ آٖ ضا ثطای تحُٕ ثبضٞبی ٚظٖ ٔزبظ ٕ٘ی زا٘ٙس.
143
تزجْای دٍللَی پتزًٍاس هالشی وكٛض ٔبِعی زض رٛٙة قطلی آؾیب ٚزض ٘یٓ وط ٜرٛٙثی ظٔیٗ لطاض زاضز .ایٗ وكٛض تٛضیؿتی زض پی ایزبز ربشثٞ ٝبی رسیس تٛضیؿتی ٔی ثبقس .ثطد ٞبی زٚلّٛی پتط٘ٚبؼ ٔبِعی زض وٚٛاالٔپٛض ثب ٞعی ٝٙای ثبِغ ثط ٔ 1.6یّیبض زالض ٚثب اضتفبٔ 1483فٛت (ٔ452تط) زض َ 88جم،ٝتٛؾٍ ٌٛض٘ت ٖٛتبٔبؾتی ٚضاٟ٘یُ ثطؾىٛت ٛوٝ َطاحی ٚؾبذت ٝقس ٜاؾت زض ضاؾتبی ثحج نٗٙت ٌطزقٍطی ایٗ وكٛض ایزبز ٌطزیس ٜاؾتٔ .هبِح ؾبذتٕب٘ی آٖ فٛالز ،ثتٗ ٚوبٔپٛظیت ٔی ثبقس. ٕ٘بی ؾبذتٕبٖ آِ٘ٛٔٛی ٚ ْٛفٛالز ظً٘ ٘عٖ اؾت.تب ؾبَ 1998ثطد ٞبی ثّٙس ز٘یب ٕٞیك ٝزض آٔطیىب ؾبذتٝ ٔی قس ِٚی زض آٖ ؾبَ ایٗ ضوٛضز تٛؾٍ ثطرٟبی پتط٘ٚبؼ قىؿت ٝقس ٚضا ٜضا ثطای ثطرٟبی آؾیبیی ثبظ وطز،ایٗ ثطرٟب حسٚز 33فٛت اظ ثطد ؾیطظ ثّٙستط اؾت،اِجت ٝثبالتطیٗ فًبی ٔؿى٘ٛی زض ثطد ؾیطظ ٛٙٞظ 200فٛت ثبالتط اظ ثبالتطیٗ َجم ٝثطد ٞبی پتط٘ٚبؼ ٔی ثبقس.ثطرٟبی پتط٘ٚبؼ تطویجی اظ قىٛفبیی التهبزی ٕٗٔ ٚبضی ٔصٞجی ٔی ثبقس.و ٝقبُٔ ظیطثٙبیی ثٔ ٝؿبحت ٔ 8000یّی ٖٛفٛت ٔطثٕ،رٟت ٔغبظٞ ٜب ٚ تؿٟیالت ؾطٌطٔی ٚپبضویٍٙی ثب 4500اتٛٔٛثیُ ْطفیت ٛٔ ٚظ٘ ٜفت ٚتبالض ؾٕف٘ٛی ٔ ٚؿزس ٔ ٚطوع وٙفطا٘ؿٟبی چٙسضؾب٘ ٝای ٔی ثبقسٞ.ط َجم ٝیه ؾتبضٞ ٜكت يّٗی ضا تكىیُ ٔی زٞس ،و ٝاِٟبْ ٌطفت ٝاظ َطح ٞبی اؾالٔی ؾٙتی ٔبِعی اؾت وٕ٘ ٝبز اتحبز ٕٞبٍٙٞی ٖمال٘یت ٚپبیساضی ٔی ثبقس.ثطد قٕبض 1 ٜزض اذتیبض قطوت ٘فتی پتط٘ٚبؼ ٔبِعی ٚثطد قٕبض 2 ٜزض اذتیبض قطوت ٞبی زیٍط اؾت.
قىُ 1تهٛیط ثطد ا ظ زٚض ٚثطـ َجمبت آٖ ٔزٕٖٛب 36910تٗ فٛالز زض ؾبذت ثطرٟب ثىبض ضفت ٝاؾت .آؾب٘ؿٛضٞبی ثطد ثهٛضت زٚتبیی زض ٞط ٔزٕٖٝٛ ٖ 29سز اؾت،ثُٛضی ؤ ٝی تٛاٖ زض 90حب٘ی ٝثٛ٘ ٝن ٞط ثطد ضؾیس.ضٚی ٞ ٓٞطز ٚثطد 32000پٙزط ٜزاض٘س و ٝقؿتٗ ٞط ثطد حسٚز یه ٔبٔ ََٛ ٜیىكس.پتط٘ٚبؼ اظ ؾیؿتٓ وبٔپٛظیت ؾتٟ٘ٛبی پیطأ٘ٛی ٞ ٚؿتٝ زاذّی اؾتفبزٔ ٜی وٙس.لبثٟبی ؾبظ ٜای ثطای ٔ 452تط ( 1483فٛت) اضتفبٔ ثطد پتط٘ٚبؼ اظؾتٟ٘ٛبی غَٛ پیىطی و ٝاظ آٟ٘ب ث٘ ٝبْ ٍٔبؾت٘ ٖٛبْ ثطز ٜقس ٜثب ثتٙی ثٔ ٝمبٔٚت ٍٔ 80بپبؾىبَ ثٕٞ ٝطا ٜتیطٞبیی ؤ ٝب٘ٙس حّم ٝؾتٟ٘ٛب ضا زض ثط ٔی ٌیط٘س ثٕٞ ٝطاٞ ٜؿت ٝثتٙی ثب ٔمبٔٚت ثبال تكىیُ قس ٜاؾت.
144
ٞؿت ٚ ٝلبة ٞب ثٕٞ ٝطا ٓٞ ٜؾرتی رب٘جی وبفی ثطای یه ؾبذتٕبٖ ثّٙس ایٗ چٙیٙی ضا فطأ ٓٞی وٙس.ایٗ ؾیؿتٓ چ ٖٛلجال زض ٞیچ ؾبذتٕبٖ ثّٙس زیٍطی اؾتفبز٘ ٜكس ٜفًبی ثس ٖٚؾت ٖٛزاذّی ضا ایزبز ٔی وٙس.زِیُ اؾتفبز ٜاظ ثتٗ زض ؾبذت ایٗ ؾبذتٕبٖ ٞب ضا ٔی تٛاٖ ای ٍٝ٘ٛٙثیبٖ وطز و،ٝزض ٔبِعی اوخطا پیٕب٘ىبضاٖ ٔحّی زض وبض وطزٖ ثب ثتٗ ثؿیبض ٚاضزتط اظ وبضوطزٖ ثب فٛالز ٞؿتٙسٕٞ،چٙیٗ ثتٗ پبیساضی ثٟتطی زض ثطاثط تٗسیُ ٘ٛؾب٘بت ٘بقی اظ ثبز زاضز ٚوٕتطیٗ ِطظقٟب ضا ایزبز ٔی وٙس.اثٗبز ٞؿت ٝزاذّی 75زض 75 فٛت اؾت.ثطرٟبی زٚلّٛی پتط٘ٚبؼ زض َجمبت 42 ٚ41تٛؾٍ یه پُ ٛٞایی (58.4 )SKYBRIDGE ٔتطی ثٔ ٓٞ ٝتهُ قس ٜا٘س.قبیس یىی اظ ثعضٌتطیٗ ٔكىالت زض ؾبذت ثطرٟب ٘یع ٕٞیٗ پُ ٛٞایی ثٛز وٝ ثبیس ضٚی ظٔیٗ ؾبذتٔ ٝی قس ٚثٔ ٝحُ ذٛز،ثبال وكیس ٜقس٘ ٚ ٜهت ٔی قس ٚپؽ اظ ا٘تمبَ ثبیس زض ٔحُ ذٛز ٘هت ٔی قس .ایٗ پُ اضتجبٌ ز ٚؾبذتٕبٖ ضا ثب ٓٞفطأ ٓٞی وٙس،اِجتٔ ٝكىُ زیٍط ٘ٛؾب٘بت ٘بقی اظ ؾبذتٕبٖ ٞب اؾت و ٝثبیس زض َطاحی پُ زض ٘ٓط ٌطفتٔ ٝی قس .ف٘ٛساؾی ٖٛثطرٟب ثب يربٔت ٔ 4.5تط قبُٔ ٔ 13200تطٔىٗت ثتٗ ٔؿّح ثب ٔمبٔٚت ٍٔ 60بپبؾىبَ ثٕٞ ٝطا 104 ٜقٕٕ ثب اضتفبٔ ٞبی ٔتغییط 60تب ٔ 115تط ٔی ثبقس.
قىُ 2پُ ّٔٗك ثیٗ ز ٚثطد
145
ایٗ ثطد ٕ٘بز قٟط وٛاالالٔپٛض ،زفتط ٔطوعی قطوت ّٔی ٘فت ٌ ٚبظ پتط٘ٚبؼ ٚتب ٕٞیٗ اٚاذط ثّٙستطیٗ ثطد رٟبٖ ٔی ثبقس .ایٗ ز ٚثطد ظضز ضً٘ چ ٖٛز ٚضاوت ٔتهُ ث ٓٞ ٝثط فطاظ آؾٕبٖ وٛاالالٔپٛض لس وكیسٜا٘س ٚ تٕخیّی تٕبْ ٖیبض اظ ضقس قٟبثی وٛاالالٔپٛضٗٔ ،جطی وٛچه ث ٝوالٖقٟطی فًبیی ،ضا ضلٓ ٔیظ٘ٙس.
قىُ ٕ٘ 3بیی اظ پكت ثطرٟب ٕٔٗبض آضغا٘تیٙی ،ؾعاض پّی ،ایٗ ثطدٞب ضا ثب اِٟبْ ٚثٟطٌٜیطی اظ تّفیك ٕ٘بزٞبی ركٗٞبی ؾٙتی ٙٞ ٚط اؾالٔی ذّك وطز ٜاؾت .ثٙبی ؾتبضٜای ٞكت ٚرٟی اظ وبقیٞبی زٚض ٜاؾالٔی ٔیایٙس ،پٙذ لؿٕت ثٙب اظ پٙذ ضوٗ اؾالْ حىبیت زاض٘س ٚتبد ثطدٞب ٘یع ٔٙبضٜٞبی ٔؿبرس ضا ث ٝیبز ٔیآٚض٘س. ایٗ ثطدٞبی زٚلّ ٛثب احتؿبة آ٘تٗ ثبالی آٖٞبٔ 452 ،تط اضتفبٔ زاض٘س .تٗساز َجمبت ٞط ثطد َ 88جم ٝاؾت ٚرٕٗب 78آؾب٘ؿٛض زض ایٗ ز ٚؾبذتٕبٖ فٗبَ ٞؿتٙس .ایٗ ز ٚثطد اظ ظیط تٛؾٍ ٔطوع ذطیس ؾٛضیب ثٓٞ ٝ ٔتهُ ٞؿتٙسٕٞ ،چٙیٗ پّی َجمبت 42 ٚ 41ایٗ ز ٚثطد ضا ثٔ ٓٞ ٝتهُ ٔیوٙس .اضتفبٔ ایٗ پُ اظ ؾُح ظٔیٗ ٔ 175تط ََٛ ٚآٖ ٔ 56تط اؾت. وبض ؾبذت ایٗ ثطرٟب اظ ؾبَ 1995قط ٔٚقس ٚزض ظٔب٘ی وٛتب ٜزض ؾبَ 1998ث ٝاتٕبْ ضؾیس .زِٚت ٔبِعی ؾبذت ایٗ ثطرٟب ضا ثٖٛٙ ٝاٖ ٕ٘بز پیكطفت التهبزی ایٗ وكٛض زض زؾتٛض وبض ذٛز لطاض زاز .أطٚظ ٜثطدٞبی زٚلّ ٛپتط٘ٚبؼ ث ٝیىی اظ ٕ٘بزٞبی انّی وٛاالالٔپٛض ٔ ٚبِعی تجسیُ قس ٜا٘س. ٕٔٗبض ایٗ ثٙب ؾعاض پّی اؾت .قبیبٖ شوط اؾت ث ٝزِیُ ٘عزیىی ایٗ ثطرٟب ثٔ ٝطوع ٕ٘بیكٍبٟٞبی ٔبِعی ( )KLCCایٗ ثطرٟب ٘یع ث ٝاقتجب ٜث ٝثطرٟبی ٗٔ KLCCطفٙس ث ٝقىّی و ٝزض ؾطتبؾط ربزٜٞبی ٔبِعی، تبثّٛیی و ٝقٕب ضا ث ٝؾٕت ایٗ ثطرٟب ٞسایت ٔیوٙس ٖ ٚىؿی اظ ثطرٟب ضا ٘یع زاضاؾت ث ٝایٗ ثطرٟب ثب ٕٞبٖ ٘بْ KLCCاقبضٔ ٜیٕٙبیس.
146
ایٗ ثطرٟب تٛؾٍ غاپٙی ٞب ٚوطٜای ٞب ٞ -ط وساْ یىی اظ ثطرٟب َ -ی ٔؿبثمٝای ثطای تىٕیُ پطٚغ ٜؾبذتٝ قس ٜا٘س ٚؾپؽ ز ٚثطد ثب پّی ثٔ ٓٞ ٝتهُ قس ٜا٘س .ایٗ ثطرٟب رع ٚثّٙس تطیٗ ثطرٟبی زٚلّٛی ز٘یب ثٝ قٕبض ٔیض٘ٚس. زض َجم ٝپبییٗ ثطرٟب ٔزتٕٕ ذطیس ثعضي ؾٛضیب لطاض زاضز .اِجت ٝث ٝتٛضیؿتٟب ذطیس اظ ایٗ ٔزتٕٕ ث ٝزِیُ ٌطا٘ی ثطذی ارٙبؼ زض آٖ تٛنیٕ٘ ٝیقٛز .زض َجم ٝپبییٗ KLCCآوٛاضیٓ ظیجبیی لطاض زاضز و ٝزض آٖ قٕب اظ زاالٖ قیكٝای ظیط آة وٛؾٞٝب ٚؾفطٔ ٜبٞی ٞبی غ َٛپیىط ضا اظ ٘عزیه ذٛاٞیس زیسٕ٘ .بیٙسٌی قطوت ؾ٘ٛی ٚاغّت ٔبضوٟبی ِجبؼ قبیس اظ ٔطاوع زیس٘ی ایٗ ثطد ثبقٙس .زض َجم ٝثبالی فطٚقٍبٟٞبی ثطد ؾیٕٙب ٚفطٚقٍب ٜوتبة ثعضٌی لطاض زاضزٛٔ .ظ ٜآحبض ٙٞطی ایٗ ثطرٟب ٘یع قبیبٖ تٛر ٝاؾت.
قىُ 4تهٛیط ثطد زض آة ؾبحُ ٞؿت ٚ ٝلبة ٞب ثٕٞ ٝطا ٓٞ ٜؾرتی رب٘جی وبفی ثطای یه ؾبذتٕبٖ ثّٙس ایٗ چٙیٙی ضا فطأ ٓٞی وٙس.ایٗ ؾیؿتٓ چ ٖٛلجال زض ٞیچ ؾبذتٕبٖ ثّٙس زیٍطی اؾتفبز٘ ٜكس ٜفًبی ثس ٖٚؾت ٖٛزاذّی ضا ایزبز ٔی وٙس.زِیُ اؾتفبز ٜاظ ثتٗ زض ؾبذت ایٗ ؾبذتٕبٖ ٞب ضا ٔی تٛاٖ ای ٍٝ٘ٛٙثیبٖ وطز و،ٝزض ٔبِعی اوخطا پیٕب٘ىبضاٖ ٔحّی زض وبض وطزٖ ثب ثتٗ ثؿیبض ٚاضزتط اظ وبضوطزٖ ثب فٛالز ٞؿتٙسٕٞ،چٙیٗ ثتٗ پبیساضی ثٟتطی زض ثطاثط تٗسیُ ٘ٛؾب٘بت ٘بقی اظ ثبز زاضز ٚوٕتطیٗ ِطظقٟب ضا ایزبز ٔی وٙس.اثٗبز ٞؿت ٝزاذّی 75زض 75 فٛت اؾت. ٞط یه اظ ثطرٟبی زٚلّ ٛثٛؾیّ ٝیه حّم ٝاظ 16ؾت ٖٛثب ثتٗ ثب ٔمبٔٚت ثبال و ٝثٞ ٝؿت ٝزاذّی ثبپالٖ ؾتبض ٜقىُ ثٛؾیّ ٝتیطٞبی لٛؾی قىُ ؾبذت ٝقس ٜاظ ثتٗ ٔتهُ قس ٜا٘س ٚلُط ٞط ؾتٔ 2.4 ٖٛتط زض
147
پبی ؾبذت ٝثٛز ٜو ٝزض ََ َٛجمبت زض اضتفبٔ تغییط ٔی وٙس ٞ ٚط چ ٝث ٝؾٕت ٔطوع ثطد پیف ٔی ضٚیٓ ٘یٕطخ ؾتٟ٘ٛب افعایف ٔی یبثس ٚزض ٔطوع ثطد یه حّم ٝثتٙی ث ٝاثٗبز 23زض ٔ 23تط ٔطثٕ زاضیٓ ٚتیطٞبی وٕطثٙس ذطپبیی ؾتٟ٘ٛبی ٞؿتٔ ٝطوعی تب َجم 40 ٚ 38 ٝضا زض ثطٌطفت ٝا٘س تب ؾرتی ثیكتط تإٔیٗ ٕ٘بیس ٚ ٞؿت ٚ ٝؾیؿتٓ لبثٟبی ِ ِٝٛای فٛالزی زض ٔحُ احساث ثطرٟب اظ ثتٗ پطٔمبٔٚت ؾبذت ٝقس ٜا٘س و12 ٝ ثطاثطوٛچىتط اظ ؾتٟ٘ٛبی ٔحیُی ٚتیطٞبی حّم ٝاَطاف ٔی ثبقس ٞ ٚؿت ٝز ٚزیٛاض 2زیٛاض ٔزبظی قٕبِی ٚرٛٙثی ،غطثی ٚقطلی ایزبز ٔی وٙس .ؾبظ ٜفٛالزی اظ تیطٞبی زٞب٘ ٝثّٙس و ٝثب زاِٟبی (ٖطقٞ ٝبی) فٛالزی پط قس ٜثب ثتٗ حٕبیت قسٚ ٜچكٕٞ ٝط زٞب٘ ٚ ٝوٙؿِٟٛب ثب ؾتٟ٘ٛبی ٔحیُی اظ لبثٟبی فٛالزی ثؿت ٝقس ٜا٘س. َطاحی ؾبظ ٜای پُ اضتجبَی ثیٗ ز ٚثطد وبض ثؿیبض ٔكىُ ٚثب ؾبظٌبضی ثیٗ ربثزبیی ٔتغیط ٞط ثطد نٛضت ٌطفت و ٝثطای حُ ًُٔٗ یه ضا ٜحُ ؾبز ٚ ٜضٚقٗ اؾتفبز ٜاظ ؾت٘ٛىٟبی Vقىُ ٔٗىٛؼ ثطای حٕبیت زٞب٘ ٝپُ ثب ز٘ٚمُ ٝاتهبَ ثٛز ٚثطای پصیطـ ربثزبیی اظ َجم 29 ٝثب ظاٚی 63 ٝزضر٘ ٝؿجت ث ٝافك تب َجم 41 ٝاظیه تیط ٔبیُ اؾتفبزٌ ٜطزیس ٚاتهبَ ث ٝنٛضت ٔفهّی اظ یبتبلبٟ٘بی وطٚی قىُ ثب پیٟٙبی زٚضا٘ی يٛضت ٌطفت ٚاظ یه ٚؾیّ ٝا٘ساظٌ ٜیطی ٕٞ ٚبٍٙٞی ربثزبیی اؾتفبزٌ ٜطزیس ث ٌٝ٘ٛ ٝای و ٝزٚض قسٖ یب ٘عزیه قسٖ حطوت ثطرٟب ثب تغییط ظاٚی ٝؾت٘ٛه تٓٙیٓ ٔی ٌطزز ٔ ٚزطای غجٛض پُ اضتجبَی ٕ٘بی قیك ٝای زاضز ٚایٗ ؾت٘ٛه ث ٝزِیُ اتهبَ ٔفهّی لبثّیت تحُٕ حطوبت پیچكی اِمبیی اظ ز ٚثطد 2لّٛ ضا٘یع زاضز ٔ ٝثب رساٌطٞبی ِطظ ٜای ٘یع ثٔ ٓٞ ٝتهُ قس ٜا٘س ٚلبثّیت تغییط قىُ ٚثبلی ٔب٘سٖ زض ٔحُ ذٛز ضا ٘یع زاض٘س. ثتٗ پطٔمبٔٚت ٔٛضز ٔهطف زض ٞؿت ٝزاذّی ،ؾتٟ٘ٛبی ٔحیُی ،حّم ٝتیطٞبی پی٘ٛسی ٚوٕطثٙس ذطپبیی ٔٙزط ث ٝالتهبزی قسٖ َطح اظ ِحبِ اثٗبز ٚفًبی اقغبِی ٌطزیس ٜو ٝثتٗ ٔصوٛض ؾجه ٓٞثٛزٖٛ٘ ٚ ٜی ثتٗ تٛإ٘ٙس ٔحؿٛة قس ٚ ٜزض ثرف ٞؿتٔ ٝطوعی يس حطیك ثٛزٚ ٜزض رساض ٜذبضری ثطد ٔمبٚ ْٚ ٔؿتّٟه وٙٙس ٜا٘طغی ثبز ثٛز ٚ ٜثبؾرتی ٔٙبؾت پبؾد ؾبظ ٜضا زضثطاثط ٘یطٚی رب٘جی ثبز وبٞف ٔی زٞس ٚ اؾتفبز ٜاظ یتطٞب ٚتبثّی ٝفٛالزی ؾطٖت ارطا ٚاُ٘ٗبف پصیطی ؾبظ ٜضا ُٔبثك َطح افعایف ٔی زٞس ٚأىبٖ ایزبز ثبظقٚ ٛتغییطات زاذّی ضا ثطای ؾبوٙبٖ آٖ زض آیٙس ٜفطأ ٓٞی ؾبظز ٚاحساث ؾیؿتٓ لبة ِ ِٝٛفٛالزی ثب تىِٛٛٙغی رسیس ثب تىتیه پیف ؾبذتٍی ٚضـ ثطپبیی ٘ٛیٗ ثس ٖٚاؾتفبز ٜاظ رطحمیُ ؾطٖت ارطا ضازٚ چٙساٖ ٕ٘ٛز ٚ ٜتبثّیٞ ٝبی فٛالزی ث ٌٝ٘ٛ ٝای ٞؿتٙس و٘ ٝیبظ ث ٝضً٘ پبقی يس آتف یب الی ٝثتٗ ؾجه ثطای وبٞف ذؿبضت حطیك ٘ساض٘س .ثطرٟب ٚپبی ٝآٟ٘ب اظ فٛالز ظً٘ ٘عٖ اوؿتطٚغ٘ی اظ یه الی ٝث ٝيربٔت 20 ٔیّیٕتط قیك ٝؾجع وٓ ضً٘ پٛقب٘س ٜقس ٜاؾت ٚ .پطزٞ ٜبی ذٛضقیسی ٚپبّٟ٘بی زیٛاض یه ضثبٖ ٘مط ٜای قىُ اَطاف ؾبذتٕبٖ ایزبز وطز ٜا٘س ٞ ٚط ز ٔٛ٘ ٚپٛقف ثبظتبة وٙٙس ٜذٛضقیسی اظ یه الی ٝآِٔٛیٙیٓ ٚ ضً٘ وطثٙی ذبی PVF2تٟی ٝقس ٜا٘س زض ایٗ فٙبٚضی اظ وٙتطَ ذٛزوبض ٚاضتجبَبتی پیكطفت ٝثطای وبٞف ٔهطف ا٘طغی ٚاؾتفبزٙٔ ٜبؾت ثٟی ٝٙثب لبثّیت قجى ٝثطای ٞط َجم ٝثطد زض ؾیؿتٓ ضٚقٙبیی ٚتٟٛیُٔ ٝج ٔٛاؾتفبز ٜقس ٜاؾت ٞ ٚسف انّی وٙتطَ تطزز لبئٓ ٚحفّ ا٘طغی ثب تٟٛیٙٔ ٝبؾت ٛٞا ٚؾیؿتٓ ٞكساض آتف ثب ثط٘بٔٞ ٝبی ایٕٙی ثٛز ٜاؾت.
148
ثطای ایٗ ٔٛٓٙض ؾیؿتٓ وٙتطَ ؾبذتٕبٖ ٚ Building control systemؾیؿتٓ أٙیتی ؾبذتٕبٖ Security Systemاظ یه قجىٔ ٝحّی Local area Networkاؾتفبزٕٛ٘ ٜز ٜا٘س و ٝثٛؾیّ ٝیه زفتط اضتجبَبت اظ ضا ٜزٚض ٔطوعی Central Telecommunication Officeوٙتطَ ٞ ٚسایت ٔی ٌطز٘س. ؾیؿتٓ ٞكساض حطیك Fire Alarm Systemزاضی ؾٙؿٛضٞب ٚتكریم زٙٞسٞ ٜبی حؿبؼ ث ٝزٚز آتف ٚ ؾیؿتٓ پبیف رطیبٖ آة پبـ ٚأىبٖ تّفٗ ٚاضتجبٌ ثب آتكٙكب٘ی ٚپطؾ ُٙآ٘طازاضز ٚزاضای یه اتبق فطٔبٖ آتف ٔطوعی ٔ Central Fire Command Centerزٟع ثٔ ٝب٘یتٛض ٚؾبیط تزٟیعات آتف ٘كب٘ی ( اَفبی حطیك ٞ ٚكساض آٖ) ٔی ثبقس ٚپبّٟ٘بی ذٛضقیسی ٔی تٛا٘ٙس %15ا٘طغی رصة ٕ٘بیٙس ٚآؾب٘ؿٛضٞبی ثطق آؾبی آٖ ثیؿت ٚقف ٔؿبفط زض ثبظ ٜظٔب٘ی ثیٗ 3.5تب 7حب٘ی ٝربثزب ٔی وٙٙس ٔٙجٕ تإٔیٗ ٔهبِح ؾبذتٕب٘ی٘ ،یطٚی وبض ٔ ،ترههبٖ ٚفٙبٚضی %60ثٔٛی ٔبِعی ثٛز ٚ ٜقطوتٟبی ٔكبٚض ٔرتّفی اظ وب٘بزا ،آٔطیىب،غاپٗ ،وط ٜرٛٙثی ،اؾتطاِیب ٚؾٍٙبپٛض زضایٗ َطح ٔكبضوت زاقتٙس ٚثتٗ پطٔمبٔٚت ،چٛة،ؾٌ ًٙطا٘یت ،قیكٔ ٝهطفی اظ ٔبِعی تإٔیٗ قس ٚ ٜفٛالزظً٘ ٘عٖ زض وبضذب٘ ٝآٔطیىبیی زض وكٛض ٔبِعی تِٛیس ٌطزیس ٜاؾت. ثٌ ٝفتٕٗٔ ٝبض آضغا٘تیٙی ،ؾعاض پّیسض ایٗ فٙبٚضی ٘ٛیٗ احساث ثطرٟبی ز ٚلّٛ -1ث ٝتىِٛٛٙغی زؾت ثبال ٚ high Tecؾیؿتٕٟبی ٛٞقٕٙس ٔب٘ٙسؾیؿتٕٟبی حُٕ ٘ ٚمُ ،وٙتطِٟبی ذٛزوبض ٚث ٝحسالُ ضؾب٘سْ ٔهطف ا٘طغی زؾت پیسا وطز ٜایٓ -2ثٛٔ ٝاز ٘ٛیٗ چ ٖٛفٛالزظً٘ ٘عٖ حؿبؼ ٘ؿجت ث ٝقطایٍ آة ٛٞ ٚایی َ -3طاحی پالٖ ثطٌطفت ٝاظ اٍِٞٛب ٙٞسؾی ؾبز ٜفط ًٙٞاؾالٔی ٔبِعی ضا تكطیح ٔی وٙس -4پُ اضتجبَی ثیٗ ز ٚثطد ؾٕجُ ضاٖ ٜجٛضی ثیٗ قٟط وٛاالالٔپٛض اؾت ٛٓٙٔ -5ض اظ ؾیؿتٓ ِ ِٝٛای ٘طْ تطویت ؾتٟ٘ٛبی لبئٓ لٛی ثب ثتٗ پطٔمبٔٚت ٚتیطٞبی افمی اُ٘ٗبف پصیط ؾبظ ٜای ٔی ثبقس( فّؿف ٝؾت ٖٛلٛی ٚتیط يٗیف) ٖٙ ٚ -6بنط ٚرعئیبت ٕٔٗبضی ایٗ زٚثطد ثب ٔٛاز ٘ٛیٗ ثطٌطفت ٝاظ اؾبِت ٕٔٗبضی زاذّی ٔبِعی اؾت. -7پٙزطٞ ٜب ٚقیكٞ ٝبی ضفّىؽ ثبلبثّیت رصة ا٘ؤغی ذٛضقیسی اضظیبثی فٙی قبُٔ ثطضؾی ّٖٕىطزؾبظ ٜای ،التهبزی ،ارتٕبٖی ٚفطٍٙٞی قطایٍ ّٖٕىطزی ،ا٘ربة ٔهبِح ٚؾُٛح ٔرتّف فٙبٚضی ٚتىِٛٛٙغی و ٝذٛز قبُٔ ثطضؾی ٖٕطؾبظ ٜزض ؾتیت ٔرتّف ٚ ٔكىالت تٕٗیطات ٚرٞ ّٝٙبی َطاحی ٔی ثبقس. ٔطزْ ٔبِعی تهٛض ٔی وٙٙس ٞعی ٝٙارطای رٙیٗ پطٚغ ٜای ثط زٚـ ٔطزْ ٔبِعی ثالذم قٟط وٛاالالوپٛض اؾت زض نٛضتی و ٝثٙیبٟ٘بی ٔبِی ؾطٔبیٌ ٝصاض ٚحبٔی ٔبِی ٔرتّفی زض آٖ ٘مف زاقتٙس ٚذیبثبٟ٘ب ٚ ؾبذتٕبٟ٘بی اَطاف ز ٚثطد ضا ٘یع تحت تأحیع ٌصاقتٙس ٚایٗ ز ٚثطد زض انُ ٕ٘بز فطٙٞ ٚ ًٙٞط زض ٔبِعی اؾت Building
هزاجع: ٌ-1بً٘ قِٛطِٚ ،فٖ ،بزِی ،حزت اهلل ،ؾبظٞ ٜبی ؾبذتٕبٖ ثّٙس ،ا٘كبضاضت زٞرسا1376 ،
149
-2حؿٗ حبری وبْٕی ،ؾبظٞ ٜبی ؾبذتٕبٖ ثّٙس -3ایٕبٖ اِیبؾیبٖ ،ارطا ٔ ٚمب ْٚؾبظی ؾبظٞ ٜبی ذبل ،ا٘زٕٗ ّٔی ٔمب ْٚؾبظی ایطاٖ 1389 4-Petronas Towers, Kuala Lumpur, Malaysia Report for construction
150