Mokum Magazine 10/2022

Bril: Dick Moby

Opticien: Ralph Optiek

Cap: Mokum Made

Een bekend fenomeen in Amsterdam: je komt thuis en er hangt een fiets tegen je inmiddels al flink beschadigde voordeur. Op de Haarlemmerdijk zijn we er inmiddels aan gewend. Afhankelijk van mijn gemoedstoestand zet ik ‘m dan óf een stukje opzij, óf ik sleep de fiets naar de dichtstbijzijnde parkeervakken. Terwijl ik nog stond te twijfelen wat ik ditmaal zou doen, kwam er een vrouw van middelbare leeftijd aangerend. Met het gezicht van een toneelactrice die de slotscène van Hamlet speelt, verontschuldigde ze zich. ‘Oh, ik sta voor je deur!’, riep ze uit. De Amsterdammer vereenzelvigt zich dikwijls met zijn/ haar tweewieler. ‘Nou, ú staat niet voor mijn deur, uw fiets staat voor mijn deur’, merkte ik droogjes op. Haastig haalde ze het brik voor mijn neus weg en ze haalde haar schouders op. ‘Ach ja, da’s Amsterdam, hè?’ De stad krijgt steevast de schuld wanneer zijn bewoners een kleine misstand begaan. Zou je er in de rechtszaal ook mee wegkomen, als je de rechter eens lief aankijkt en vergoelijkend zegt: ‘ach ja, Amsterdam, hè?’ Een kwartier later kwam ik dezelfde vrouw tegen bij Louman. Wéér had ze haar vehikel gemakzuchtig tegen iemands voordeur gekwakt. Het stuur hing over de deurklink. Terwijl ik in de wachtrij stond, zag ik hoe de deur ineens openzwaaide en er een man - type bullebak - met vuurspuwende ogen haar achterband lek stak met een Zwitsers zakmes en de deur bijna triomfantelijk achter zich dichtsmeet. Ik was de enige getuige en eerlijk is eerlijk: ik vond het een vermakelijke actie. Met haar Gall & Gall tas én een tasje vol vleeswaren stond de dame een minuut later beteuterd naast haar fietsje. Ze had meteen door dat haar achterband zo plat als een dubbeltje was en ze keek om zich heen, op zoek naar de dader. Ze vond hem toen ze naar boven keek, want hij hing inmiddels uit het raam op 1 hoog. Er ontstond een flinke woordenwisseling, waarna ze - slingerend van woede - met de fiets aan haar hand de aftocht blies. ‘Ach ja, da’s Amsterdam, hè?’

Jaargang 11, nummer 10

Driehoekstraat 22 1015 GL Amsterdam 020-7522482

info@mokummagazine.nl

COVERFOTO KRO-NCRV

HOOFDREDACTIE

Martijn van StuyvenbergRobert Plat

ARTDIRECTION

EN VORMGEVING Evelyne Dielen

ACCOUNT MANAGER Sabina Erents sabina@mokummagazine.nl

MARKETING & DISTRIBUTIE Remco Buma remco@mokummagazine.nl

CHEF REDA CTIE

Boris van Leeuwen

MEDEWERKERS

Koen van Assema Robert Leon Corrie Verkerk

DRUK Printerface, Leiden

OPLAGE 60.000

GROEN GEDRUKT Mokum Magazine denkt aan het milieu

Copyright © 2022, Woord Vervolgd Amsterdam.

Martijn

Stuyvenberg

Foto Koen van Assema Met dank aan Fotolab Kiekie (Jan Evertsenstraat 79)

iets moois

HOBBY INSPIRATIE

RUUD DE WILD

Wat zijn de rauwe randjes van Ruud de Wild?

‘Vroeger kon ik heel primair reageren op situaties, tegen woordig slaag ik er steeds beter in om eerst een nanoseconde na te denken voordat ik mijn gedachten op tafel gooi. Kijk, je kunt eerlijk zijn maar je kunt ook té eerlijk zijn. Als je wat meer hebt meegemaakt in je leven krijg je betere inzichten waardoor je bepaalde opmer kingen achterwege laat. Maar ik ga nog steeds niks uit de weg. Wat moet dat moet. An ders moet je mijn werk ook niet doen, vind ik.’

Vind jij dat Amsterdam zijn rauwheid is verloren?

‘Ik ben niet geboren, maar wel getogen in Amsterdam. Drie kwart van mijn leven woon ik er nu. En nee, ik vind niet dat de stad zijn rauwheid is verlo ren. Sterker nog: ik vind dat een beetje gehuil en dorps gelul. Het toe-eigenen van een stad en roepen dat vroeger alles beter was, of dat veel dingen een ‘hy pe’ zijn vind ik sowieso iets heel geks. Meestal wordt de Roxy

er dan bijgehaald als een soort paleis van de vrijheid, maar dat was destijds ook niet meer dan een kortstondige hype voor mensen die totaal de weg kwijt waren. Als je de mensen ziet die daar destijds de deur platliepen, loop je met een grote boog om ze heen, haha. Voor mij is Am sterdam nog steeds een heerlij ke stad en ik ben altijd blij als ik weer naar huis ga. Ik weet niet of ik mezelf daarmee een échte Amsterdammer mag noemenwant dan krijg ik de mensen die hier per ongeluk zijn geboren over me heen - maar ik ben dus wel een heel tevreden inwoner van deze stad.’

Je bent 53 jaar oud. Wat is dat voor een leeftijd qua fysieke en mentale gesteldheid?

‘Op dit moment ben ik fit, maar ik heb natuurlijk wel kanker gehad waarmee ik voor mijn gevoel met 10-0 achtersta. Toch ben ik door de artsen ‘gezond veroordeeld’ en dat is superfijn. Mentaal? Pas toen ik kanker kreeg, heb ik geleerd hoe betrekkelijk leef tijd en gezondheid is. Als ik had geweten dat ik me zo ging voelen, had ik me nooit zorgen gemaakt.’

Wanneer ben jij op je allerbest?

‘Als ik lekker in mijn vel zit en begrepen word. Ik ben niet on mogelijk om mee te werken, maar ik ben wel streng en rechtlijnig. Nummer één zijn is makkelijk dan nummer één blijven. Daar moet je heel hard voor werken, want je bent zo goed als je laatste radiopro gramma, podcast of schilderij.’

Wie vind je de beste in de dis ciplines die jij uitvoert?

‘Ik heb de onhebbelijke ge woonte dat ik tegen niemand

In de nieuwe podcastreeks 30 MINUTEN RAUW legt Ruud de Wild (53) zijn gasten op onnavolgbare wijze het (vragen) vuur na aan de schenen. Vallen deze pittige vragen van Mokum Magazine rauw op Ruuds dak?

Interview Martijn van Stuyvenberg Foto’s KRO-NCRV

‘WAT EEN DORPS GELUL DAT AMSTERDAM ZIJN RAUWHEID IS VERLOREN!’

opkijk, maar er zijn wel mensen die ik bewonder. In de kunst-/ architectenwereld zijn dat Christo en Rem Koolhaas en er is, of liever gezegd wás maar één goede schilder: Rembrandt van Rijn. Wat radio betreft zijn Wim T. Schippers en Jeroen van Inkel mijn ankers geweest.’

Je voormalig radiocollega en generatiegenoot Michael Pi larczyk is wereldberoemd geworden als Mister Mindset en predikt dat iedereen zijn/haar mooiste leven zou moeten lei den. Doe jij echt wat je wilt op dit moment?

‘Zeker doe ik wat ik écht wil. Bel de directie van de KRONCRV maar, dan zullen zij dat waarschijnlijk onmiddel lijk beamen. ‘De vraag is: is de werknemer lastig, of is de ma nager geen goede manager?’, zei mijn oude baas Gerard Timmer weleens.’

Wat zou je aan mede-Heren gracht bewoonster Femke Hal sema vragen als je haar een half uur te spreken krijgt? ‘Zij wil niet. Ze heeft bedankt voor mijn podcast 30 MINU TEN RAUW en ik snap ook wel waarom. Ik denk dat ze bang is om het achterste van haar tong te laten zien om dat ik vragen stel die haar niet uitkomen. En misschien heeft ze zich ook wel totaal niet verdiept in wat voor een gesprekken ik voer. Of ik dat

jammer vind? Niet echt, want ik vind haar ook niet onze leukste burgemeester. Het gevoel dat ik bij haar heb, is dat ze roept vanaf de linker zijlijn terwijl de grachtenpolitie regeert. Er zijn in Nederland óók mensen die níet non-binair zijn en wat minder woke - en daar mag ze ook eens naar kijken, zeker in een stad als Amsterdam. We zullen het met z’n allen moeten doen, maar bij haar heb ik niet het idee dat iederéén meedoet.’

Wanneer vind jij een inter view - al dan niet van jezelfgeslaagd? ‘Als de kijker of luisteraar niet op het puntje van zijn stoel zit, of wanneer je je als gast nergens zorgen over hoeft te maken, is het eigenlijk al geen goed inter view. Dan wordt het een soort Zomergasten, wat trouwens het levende bewijs is van een tv-programma waarbij de pre

sentator niet hoeft te kunnen interviewen.’

Wat vind jij dan van jezelf als je terugkijkt of -luistert?

‘Ik vind vooral dat ik een leu ker mens ben geworden. Of ik ook een goede interviewer ben?

Ja, maar dat durf ik pas sinds de laatste jaren over mezelf te zeggen. Om jezelf een goede interviewer te vinden, moet je op een dag besluiten dat je jezelf een goede interviewer vindt. Dat klinkt misschien arrogant, maar daar moet je dan gewoon schijt aan hebben.’

Een vleugje meer Mart Smeets, dus?

‘Ja, eigenlijk wel. En je kunt van hem vinden wat je wil, maar hij is wel een verdomd goede interviewer. Ik heb Mart hoog zitten en waar ik heel trots op ben: volgens mij ben ik een van

de weinige mensen die hem aan het lachen heeft gekregen.’

Valt het je op dat we nog he lemaal geen vraag over Olcay hebben gesteld in dit inter view?

‘Die komt dan ongetwijfeld nu? Niet? Jammer, want ik praat graag over haar en ik schep ook graag over haar op.’

Stel: het is voor je weggelegd om 106 te worden. Dan ben je vandaag dus iets over de helft.

Welk gevoel bekruipt je dan? ‘Angst! Dat zou namelijk bete kenen dat ik nog heel veel gore koffie moet drinken en vieze cake moet eten op al die uit vaarten. Ik hoef niet zonodig hysterisch oud te worden. Me dium oud is ook goed, maar dan wel het liefst met een klap eruit. Hartaanvalletje, ofzo. Of in m’n slaap, zodat ik er niks van merk. In elk geval iets ge moedelijks.’

Tot slot: wat is de meest origi nele vraag die nog nooit aan je is gesteld?

‘Uhm… deze!’

De nieuwe podcast 30 MI NUTEN RAUW is vanaf dinsdag 4 oktober gestart met een nieuw seizoen. Elke week kun je op dinsdag een nieuwe aflevering beluisteren via de bekende podcastkanalen.

‘IK HOEF NIET ZONODIG HYSTERISCH OUD TE WORDEN’

BOEKETREEKS

‘TAAT IS EEN TOPWIJF!’

Jessica: ‘Taat is een topwijf.  Ik heb haar zo’n 4 jaar geleden via de online wereld ontmoet. We zien elkaar niet eens zo heel vaak, maar we zijn er altijd als we elkaar nodig hebben. Laatst moest Tamara - helaas - weer geopereerd worden en er staat haar nu een lange revalidatie te wachten. Om hulp vragen is niet haar sterkste kant, maar bij mij doet ze dat gelukkig wel. Zij staat altijd voor mij klaar en ik ook voor haar.’

Welke Amsterdammer verdient er ook een prachtig boeket? Laat het ons weten via info@mokummagazine.nl

RINUS & ZN Oostenburgergracht 183-K Amsterdam www.bloemenhandelrinusenzoon.nl E-mail: rinusbloemenhandel@planet.nl

ELKE MAAND MAG EEN AMSTERDAMMER EEN PRACHTIG BOEKET VAN BLOEMENHANDEL RINUS & ZN AAN EEN LIEVE KENNIS, DIERBARE VRIEND(IN) OF ZORGZAAM FAMILIELID GEVEN. DIT KEER VERRAST JESSICA HAAR HARTSVRIENDIN TAMARA.

Productie Boris van Leeuwen

OKTOBER dinsdag

Bingo - Brouwerij Hoop woensdag

Pleasure Bingo - De Prael Amsterdam zaterdag

Hazes Bingo - 1456 Wijdewormer woensdag

Mia! Bingo - De Prael Amsterdam donderdag

Bingo - Spotlight Almere woensdag

De Veerkampjes Bingo - De Prael Amsterdam dinsdag woensdag zaterdag

NOVEMBER woensdag zaterdag dinsdag woensdag donderdag woensdag dinsdag woensdag zaterdag woensdag DECEMBER zaterdag dinsdag woensdag dinsdag woensdag woensdag donderdag vrijdag zaterdag woensdag

AANBIEDINGEN!

1 LES PETITS

RIGOLOS ROUGE

2019

Merlot/Cabernet Sauvignon. Cave du Marmandais, IGP Comte Tolosan. Aardbei, zwarte bessen, licht pepertje. Ronde smaak in fruit en jeugd. Gaat goed bij rood vlees en kazen.

6 flessen voor €19,95 bij Ton Overmars

2 LES PETITS

RIGOLOS BLANC

2019

Colombard en Sauvignon Blanc. Caves du Marmandais, IGP Comte Tolosan. Droge witte wijn. Fris en intense citrusvruchten (grapefruit en citroen). Mooie lengte. Heerlijk bij zeegerechten, maar kan ook bij de (pittige) Aziatische keuken. Makkelijk als aperitief.

6 flessen voor €19,95 bij Ton Overmars

INFLATIECORRECTIE BIJ TON OVERMARS

Wij worden helemaal gek van alle prijsverhogingen. Een belangrijk deel van de dag zijn wij bezig de win kelprijzen aan te passen. Mijn zoon had het deze week over de prijsstijgingen bij DE grootgrutter. Hij vindt het niet kunnen dat deze keten - na twee mega succesvolle jaren tijdens corona - ‘gewoon’ alle prijzen omhoog gooit, in plaats van wat in te binden. ‘Ze kunnen best wat van die megawinsten gebruiken om de prijsstijgin gen in toom te houden.’ Dat doen ze dus níet. Aandeelhouderswaarde en dergelijke…

Voor mijn kleine keten is het ook een dilemma. Ik heb goed gewijnboerd in ‘20 en ’21 en mede daarom een nieuwe winkel kunnen openen aan het Gelder landplein. Het geld is direct weer geïnvesteerd in de inrichting en vooral de voorraad van het Gelderland plein (je vindt ons op nummer 20). En nu ik - naast de hogere inkoopprijzen - ook geconfronteerd word met verdubbeling van de gas- en lichtrekening, hogere personeelskosten en eigenlijk hogere álles, kan ik juist nu niet mijn bruto marge omlaag brengen. En toch wil ik wat doen voor onze klanten. En dat kan ook: vóór de Russische inval hebben wij wat wijnen ingekocht die qua verkoopprijs niet omhoog gaan, maar zelfs goedkoper worden aangeboden. Les Petits Rigolos wit en rood: 6 flessen voor €19,95. Zó laag waren de prijzen bij Overmars nog nooit! Daarnaast zijn wij twee maanden geleden begonnen met tweewekelijkse aanbiedingen. Normaal hebben wij nooit aanbiedin gen, maar nood breekt wet. Wat ik wil zeggen, is dat wij - waar mogelijk - graag meedenken. En ja, wijnen bij Duitse discountketens zijn nóg goedkoper, maar zeker niet zo lekker en verantwoord.

ALS EIGENAAR VAN TON OVERMARS SLIJTERIJEN EN WIJNWINKELS SCHRIJFT HENDRIK JAN DE MARI ELKE MAAND OVER DE DRANKENWERELD. EN UITERAARD GEEFT HIJ ZIJN TIPS VAN DE MAAND!

JOKE DE KRUIJF

Waar in Noord ben je opge groeid?

‘In Nieuwendam. Tussen het grote en kleine winkelcentrum, zoals wij dat noemen. Dus tus sen het Waterlandplein en Bo ven ’t Y. In De Egmondenstraat, om precies te zijn. Ook al woon ik nu in Diemen-Noord, ik be zoek mijn oude buurtje nog re gelmatig en dat voelt nog steeds als thuiskomen. Sowieso voelt Noord voor mij als een dorpje in Amsterdam.’

Wat betekent de stad nog meer voor jou?

‘Amsterdam is de stad van de mogelijkheden. Ik ben na de middelbare school gaan stude ren in het centrum, midden in de Jordaan. Dat vond ik destijds natuurlijk erg stoer. Ik genoot van de cultuur, de humor en de mensen waren zo lekker pittig. Ik heb er een heel fijne tijd ge had. Na 3 jaar Jordaan ben ik verhuisd naar het buitenland. De switch van Amsterdam naar

Hamburg was een behoorlijke cultuurshock. Duitsers zijn ge woon heel anders. Als ik een grapje maakte, keken ze me aan alsof ze het in Keulen hoorden donderen. De vrije geest van Amsterdam was daar nergens te bekennen.’

The Prom gaat over vier uitge doofde Broadway-sterren. Ben je zelf weleens bang dat je in het rijtje ‘uitgedoofd’ komt te staan?

‘NOORD VOELT VOOR MIJ ALS EEN DORPJE’

The Prom is een hysterische, over-thetop Broadwaymusical met onder andere Joke de Kruijf (57) in de hoofdrol. De actrice is geboren en getogen in AmsterdamNoord en ook voor haar geldt dat je een Amsterdammer wel uit Amsterdam kan halen, maar Amsterdam niet uit een Amsterdammer.

Interview Boris van Leeuwen Foto’s Roy Beusker

‘Haha, nee hoor. Iedere artiest heeft periodes dat hij of zij minder in de spotlights staat. Dan lijkt het misschien dat je uitgedoofd bent, maar meestal ben je dan gewoon met ande re dingen bezig. En het is ook goed om af en toe wat anders te doen. Zo geef ik tegenwoordig bijvoorbeeld ook workshops.’

The Prom heeft in andere lan den heel veel prijzen gewonnen. Wat is de meest dierbare prijs of blijk van waardering die jij in je bezit hebt?

‘Ik kreeg ooit (in 1995, red.) de Gouden Notekraker toegekend. Dat is een prijs waar acteurs en andere mensen uit het vakge bied elkaar eren. Tot op de dag van vandaag ben ik er bijzonder trots op dat vakgenoten mijn werk zo waardeerden.’

Meer weten over The Prom? Kijk op www.degraafencorne lissen.nl

JOKES ADRESJES

1 De Veranda

Amstelveenseweg 764

‘Een heerlijke plek om een hapje te eten en om met mooi weer op het terras te zitten.’

2 Geitenboerderij Ridammerhoeve Nieuwe Meerlaan 4

‘Hier in het Amsterdamse Bos lopen jonge geitjes rond die je mag aaien en waar je tussen kan zitten. Dat is natuurlijk feest!’

3 De Bijenkorf

Dam 1

‘Ik ging hier altijd als uitje naartoe met mijn moeder. En nog steeds vind ik het fijn om me even in luxe onder te dompelen.’

4 Van der Linde Nieuwendijk 183

‘En na een bezoekje aan de Bijenkorf haalden we hier altijd een ijsje.’

5 Ouderlijk huis

De Egmondenstraat

‘Dit blijft mijn thuis. Ik kom er nog steeds graag en doe mijn inkopen nog vaak op het Waterlandplein.’

DIT LIJKEN GEWONE UITJES.

Maar dat zijn ze niet...

Ze zijn handgeschild!

En als u weet met hoeveel zorg onze producten geteeld, geplukt, geselecteerd en ingelegd worden...

Bij ons is niks ‘gewoon’.

ZOË Deze gehandicapte heeft op haar oude dag (13 jaar) een heerlijk huisje gevonden. Astrid

KARELTJE

Vijf jaar oud en klaar voor de kou. Ze noemen ‘m ook wel ‘Terror Kareltje’, want hij bijt ter begroeting eerst in je hand. Meuqet

Mijn grote vriend: chihuahuaStitch, bijna 11 jaar.

Karin

MYLA

Opperheks, 10 jaar oud en gek op eten. Linda

More Den nuts: sinds 1948 hét noten familiebedrijf met een reputatie op het gebied van kwaliteit, versheid en service. We staan vier keer per week op de markt en leveren daarnaast aan restaurants, hotels, cateraars, theaters en bedrijfskantines. Het is onze passie om de grootste, lekkerste en mooiste noten uit de daarvoor beste landen te verkopen. Dat verschil zie je én proef je! Kom gerust langs op een van onze markten.

Ambachtelijke notenbranderij

2 KOOPMAN DELICATESSEN Elandsgracht 100

Betaald: €4,05

Oordeel: De Jordaan mag supertrots (en zuinig) zijn op deze authentieke delicatessenwinkel met

1 BROODJE POPOV

Van Woustraat 20-H

Betaald: €7,50

Oordeel: ‘Een clown mag nooit naast zijn schoenen lopen. Dan wordt hij een nar’, zei Oleg Popov ooit. Maar wat zou hij - als een clown met zeven rode neuzen - trots zijn geweest als hij zijn naam anno 2022 nog altijd op de gevel van deze prachtige broodjeszaak in Oud-Zuid had zien prijken. Door de fraaie inrichting voel je je er meteen thuis. Werkelijk álles is hier pico bello in orde. Het giga goed gevulde broodje gezond met kaas, ham, tomaat, ei, augurk en sla wordt strak verpakt in een papiertje en een bakje, met een servetje en ‘refreshing wipes’ erbij. Popov was de clown met de langste carrière ooit. Wij hopen dat voor deze broodjeszaak, in 1974 opgericht door opa Henk en nu gerund door zijn kleinzoons Max en Koen, hetzelfde is weggelegd.

Cijfer: 10

eigen worstmakerii en zeer originele broodjes. Wat dacht je bijvoorbeeld van een broodje Maria (met warm Indisch spek, gebakken uitjes en atjar) of Reuben (met warm pekelvlees, Thousand Island saus, Emmertaler en zuurkool)? Kostelijk entertainment: de medewerkster spreekt steenkolenengels tegen een toerist en wenst hem uiteindelijk ‘eet smakelijk’. Koopman zelf blijkt niet meer met de scepter te zwaaien, het is slechts de gerenommeerde naam van een door anderen voortgezette zaak. Het broodje is nog warm en bijzonder knapperig en je proeft meteen dat het beleg van topkwaliteit is. Daardoor wordt het een smaakexplosie van lekker brood, geweldige ham, volle kaas, goede mayo, maar eigenlijk is vrijwel álles subliem. Cijfer: 10-

3 VINCENT KAAS EN VLEES

Nieuwmarkt 6 Betaald: €5,30 Oordeel: Op de hoek van de Nieuwmarkt en de Monnikenstraat. ‘Uw ambachtelijke slager’, staat er op de ruit. Toon Hermans zou zeggen: ‘dat is mijn slager helemaal niet, want mijn slager heet De Haas.’

Eenmaal binnen kom je in een bijna Anton Pieck-achtige wereld. De keuzes die we moeten maken: ‘wit of bruin?’ en: ‘van welke kaas houd je?’ We kiezen voor graskaas, eitje erop én mayonaise. Een paar minuten later eten we een krakend pistoletje. Zeg maar gerust pistolet, want het is een giga unit. ‘Vers van het mes’, zoals dat zo mooi heet, met sla, komkommer, tomaat, ei, kaas, ham en mayo erop. Goddelijk. Niet te doen, zo lekker!

Cijfer: 9

van

Een

EVEN EEN VERRUKKELIJK BROODJE SCOREN VOORDAT JE NAAR JE WERK GAAT, OF TIJDENS DE LUNCH: DEZE MAAND GAAT MOKUM MAGAZINE OP ZOEK NAAR DE BESTE BROODJESZAAK VAN AMSTERDAM.

4 EETSALON VAN DOBBEN

Korte Reguliersdwarsstraat 5-7-9

Betaald: €4,75

Oordeel: Hier kwam je vroeger met

5 DE NIEUWE RAI Europaplein 1

Betaald: €6,25

Oordeel: Geweldige no-nonsense ontbijt-, lunch- en dinergelegenheid die al 64 jaar bestaat en waar je bij binnenkomst vrolijk wordt begroet terwijl je naar de ingelijste foto’s staat te kijken van al die beroemdheden die hier ook een broodje kwamen halen. Van Herman den Blijker tot Geer & Goor en Wesley Sneijder: ze stonden hier ongetwijfeld allemaal hun vingers erbij af te likken. Het broodje gezond wordt rijkelijk belegd met kaas, ham, augurk, tomaat, rucola en - altijd een uitstekend idee bij broodjes gezond: gesneden worteltjes. Dries Roelvink, wiens foto ook aan de muur hangt, zou zeggen: ‘dit broodje is fantastico!’

Cijfer: 9

6 CORA BROODJES & DELICATESSEN Prinsengracht 705-A

Betaald: €8,25

Oordeel: Klein zaakje op de kruising met de Leidsestraat. ‘Delicious sandwiches, minute made’, wordt er op de gevel vermeld. Die Cora (níet van Mora) spreekt haar woordje over de grens! Alhoewel: diezelfde Cora blijkt de vórige eigenaresse te zijn. Onze eerste indruk is dat het eerder een delicatessenwinkel is dan een broodjeszaak. Tweede notitie: ‘hier sta je wel heel erg op een paar vierkante meters in elkaars aura te dansen!’

De vitrine oogt nonchalant rommelig. Gezellig is het er niet bepaald; je voelt de stress bij alle medewerkers. Van het veel te dure, maar mega-crunchy meergranenbrood(je) dat we krijgen overhandigd zou je met z’n drieën kunnen eten. Smaakvolle Franse mayo. Kritiekpuntje: de kaas is enigszins uitgedroogd.

Cijfer: 8

7 BROODJE MOKUM

Rozengracht 26

Betaald: €6,75

Oordeel: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, opgelet! Dit is nou zo’n ouderwetse Amsterdamse broodjeszaak/koffiehuis op de hoek van de Rozengracht en de Eerste Bloemdwarsstraat waarbij moet worden vastgelegd dat ze tot in lengte van dagen blijven bestaan. De Amsterdamse cultuur druipt van het pand (en van de gasten) af en binnen ruikt het er steevast naar kerrie. ‘Wat zal ik eens nemen?’, mompelt een jongen voor ons in de rij. Hij krijgt meteen antwoord: ‘doe een broodje bal of kip, mop.’ Mokum Magazine houdt het bij een rechttoe rechtaan broodje gezond in een patatbakje. Zonder poespas, maar met een onbetaalbare gastvrijheid gemaakt.

Cijfer: 7 1/2

8 BROODJE DAAN

Jan van Galenstraat 219

Betaald: €3,65

Oordeel: Na uitgebreid te hebben geknuffeld met Buddy (zie foto) nemen we plaats op het terras, waar een aantal Amsterdammers het nieuws van de dag doorneemt. Ook voor Broodje Daan, waar je op doordeweekse dagen al vanaf 06.00 uur terechtkan voor een praatje, krantje, broodje en een kopje koffie, hebben wij een zwak. Ze maken hun motto (‘een goede kwaliteit voor een leuke prijs’) volledig waar. Dit is ook weer zo’n broodjeszaak uit de tijd van Zeg ’ns Aaa waarbij je zou verwachten dat Mien en Koos Dobbelsteen ernaast wonen en tot de vaste clientèle behoren. Niet de absolute winnaar van deze test, maar Broodje Daan scoort wel de meeste sympathiepunten.

Cijfer: 7+

9 DE OSDORPER

Tweede Hugo de Grootstraat 29

Betaald: €3,25

Oordeel: Boter of mayo? Ham of kipfilet? Peper en zout erbij? Het bestellen van een broodje gezond leidt soms tot regelrechte keuzestress. Mogen we allereerst even opmerken dat De Osdorper een prachtige zaak is waar aardige mensen werken die er nog echt zin in hebben? Tweede constatering: alles klopt voor deze fantastische prijs. Je broodje wordt in een extra plasticje verpakt en dat vinden wij dus heel prettig en hygiënisch. Verder: 3 plakjes ei, 3 schijfjes tomaat en 3 komkommertjes - kortom, niks aan het handje. Kritische kanttekening: de knapperigheid van het broodje laat te wensen over.

Cijfer: 7

10 KOOY’S DELI

Valeriusplein 4

Betaald: €6,45

Oordeel: Bij Kooy’s Deli kom je voor koffie, soep en broodjes. ‘Bij ons is goed gewoon’, luidt het credo. Als je om je heen kijkt, krijg je de vibes van een plek waar menigeen hoogstwaarschijnlijk mooie herinneringen aan heeft en waar het er nog net zo uitziet als toen je er met oma en opa kwam. Maar de Amsterdammertjes van toen hebben plaatsgemaakt voor de Bas Smitachtige kakkers, kantoorpikkies en yuppen van nu. Ons witte pistoletje is semi-knapperig, rijkelijk belegd met ei, komkommer, tomaat, sla en dikke plakken kaas en goede ham. De taaiheid van het broodje gaat na een paar happen wel tegenstaan.

Cijfer: 7 -

11 BROODJE BERT Singel 321

Betaald: €6,50

Oordeel: Broodje Bert, op de hoek van het Singel en de Raamsteeg, is een rommelig zaakje. We treffen 3 vriendelijke heren die - zo valt te lezen - ‘broodjes, sandwiches en fried eggs’ serveren. Op het broodje gezond zien we iets te dik gesneden plakken komkommer en tomaat en meer dan een heel ei. Zeer genereus, maar het is zó rijkelijk belegd, dat je de mond van een nijlpaard moet hebben om het naar binnen te schuiven. Door de rode ui krijg je er bovendien dorst van.

Cijfer: 6 1/2

‘HET IS ZÓ RIJKELIJK BELEGD, DAT JE DE MOND VAN EEN NIJLPAARD MOET HEBBEN’

12 COMESTIBLE KINDERS

Westerstraat 189

Betaald: €4,Oordeel: Delicatessenwinkel met een vitrine die de halve zaak in beslag neemt. Nee, we willen geen mayo. Tijdens het wachten kijk je naar mooie zwart-witfoto’s van de zaak in lang vervlogen tijden. De bediening is niet bepaald met de gasten bezig. Als we ‘tot ziens’ zeggen, zijn ze alweer met elkaar in gesprek. Het broodje is knapperig, ziet er op het eerste oog keurig uit, maar met name de sla en het ei hebben te lang gelegen. Goed, maar niet fantastisch. Hadden we nou toch maar een toefje mayo genomen. En ineens zien we waarom we bij elke hap het gevoel hebben dat er iets ontbreekt: ze zijn de kaas vergeten.

Cijfer: 6+ -

‘BIJ DE BROODZAAK EET JE EEN DOORSNEE WEGKAUWER’

13 BROODJE LEKKER

Haarlemmerweg 565

Betaald: €4,25

Oordeel: Is dit een snackbar? Een bruine kroeg? Of toch een broodjeszaak? Hoe dan ook: op de hoek van de Haarlemmerweg en de Van Gentstraat ben je aan het juiste adres voor een hamburger, uitsmijter of een vrij basic en te kort afgebakken broodje. Of, zoals de Fransen het zo mooi omschrijven: ‘c’est comme ci, comme ça.’

Cijfer: 6

14 KOEMAN’S BELEGDE BROODJES

Amstelveenseweg 284

Betaald: €4,-

Oordeel: Ook weer zo’n zaak met 3 gezellige Amsterdamse dames achter de toonbank die - als we binnenkomen - praten over de drukte op het fietspad voor de deur. De vitrine oogt rommelig en druk. ‘Peper en zout, zei je?’ Nee dat zeiden we niet, maar gooi het er maar op. We krijgen een zacht bolletje met alleen kaas, tomaat, komkommer, ei én peper en zout. Ook hier weer - net als bij de Osdorper - verpakt in een extra plasticje. Op de website wordt ons een ‘knappervers belegd broodje’ beloofd, maar bij het testmoment moeten we helaas constateren dat we het droogste broodje van deze hele test wegkauwen.

Cijfer: 6

15 DE BROODZAAK

Stationsplein 35-A

Betaald: €4,50

Oordeel: Kun je kwaliteit verwachten op Amsterdam Centraal, waar vrijwel alle zaken gericht zijn op treinreizigers die van ‘snel en makkelijk’ houden?

Spoiler: het antwoord is ‘nee’. We kiezen voor een voorverpakte ‘boule’ gezond. Alle ingrediënten zijn vers, maar het bleekscheterige broodje is echt te zacht en niet knapperig, waardoor het een doorsnee wegkauwer wordt.

Cijfer: 5 1/2

Wat betekent Lalla Rookh?

‘Het is de naam van een zeil schip waarmee Hindoestaan se immigranten in 1873 van Brits-Indië naar Suriname reis den. Ik vond dit een erg mooie en betekenisvolle naam.’

In 2012 kreeg Lalla Rookh een 10 van Mokum Magazine voor de lekkerste roti van Amster dam, maar hoe lang bestaan jullie eigenlijk?

‘Sinds 2006. Ik ben er heel trots op we inmiddels een begrip in Amsterdam zijn geworden.’

Waarom ben je een restaurant begonnen?

‘Ik werkte vroeger in de nacht horeca, maar dat was ik op een gegeven moment wel zat. Een eigen zaak, dat leek me wel wat. In het begin kreeg ik hulp van zowel mijn ouders als mijn oudste zoons. Ik heb nog twee

kleine zoontjes, waarvan er één zegt dat hij het later van me overneemt. (lachend) Maar of hij zich aan deze belofte houdt, moet nog blijken.’

mensen. Er zit veel werk, lief de en moeite in - en dat proef én zie je. Er zijn zelfs mensen die vanuit Groningen speciaal voor ons naar Amsterdam ko men. Dat doet me goed en dat motiveert me ook. Ik wil dat iedereen een positief gevoel heeft als ze het over Lalla Rookh hebben.’

Hoe word (en blijf) je een be grip in de stad?

‘Ik kom vaak in Suriname. Daar blijf ik alles proeven, zodat wij ook onszelf blijven verbeteren en vernieuwen. Wat lekker eten betreft, ben ik heel kieskeurig. Ik verkoop alleen wat ik zelf graag zou eten. Bij Lalla Rookh worden alleen verse ingrediën ten gebruikt. Het zou allemaal misschien makkelijker kunnen, maar dan gaat het ten koste van de kwaliteit. Onze goed gevulde roti is de favoriet bij de meeste

Wat moet je absoluut een keer gegeten hebben bij Lalla Rookh?

‘Eigenlijk álles, haha. Onze roti is natuurlijk heel lekker, zowel de vegetarische als met kip. Ook is de pindasoep erg populair, maar daarvoor moet je wel een beetje tegen pittig eten kunnen.’

Lalla

www.lalla-rookh.nl

‘WAT

ETEN BETREFT, BEN IK HEEL KIESKEURIG’

‘ER ZIJN MENSEN DIE VANUIT GRONINGEN SPECIAAL VOOR ONS NAAR AMSTERDAM KOMEN’

SANDER ZELDENRIJK

Op 24 oktober verschijnt het boek Tadić van Sander Zeldenrijk. Het is een uitvoerig portret van Ajacied Dušan Tadić. ‘Zijn impact op Ajax is voor mij vergelijkbaar met die van spelers als Frank Rijkaard en Jari Litmanen’, aldus de Ajax Life hoofdredacteur.

Interview Martijn van Stuyvenberg Foto Bert Wisse

Stel: je hebt helemaal niets met voetbal en/of Ajax en je komt Sander Zeldenrijk tegen in de kroeg. Hoe zou jij Tadić in het kort omschrijven?

‘Als een bijzonder mens. Hij wist al op jonge leeftijd wat hij wilde en leefde daar ook naar. Tadić is een boek dat laat zien dat je met doorzettingsvermo gen en winnaarsmentaliteit kunt bereiken wat je in je hoofd hebt. Ondanks onvoorspelbare zaken die je op die route tegen komt. Dit klinkt als een norma le opsomming maar is - als je er wat meer over nadenkt - echt bijzonder, vind ik. Ik denk dat jonge talenten en tieners uit el ke tak van sport inspiratie uit dit boek kunnen halen.’

Het is jouw eerste boek. Waar om juist het verhaal van Dušan?

‘Ik ben eerder door een andere uitgever benaderd om een boek te schrijven over Donny van de Beek, maar dat kwam te vroeg: hij zat pas net bij Manchester

United. Dit verzoek vanuit uit geverij Ambo|Anthos kwam op een mooi moment. Tadić heeft Ajax, na zijn komst in 2018, internationaal weer op de kaart gezet. Niet in zijn een tje uiteraard, maar hij speelt daar wel een grote rol in. Ver der wordt hij in november 34, zit dus in de herfst van zijn carrière en mag als toetje nog een WK met Servië spelen. In Qatar, weliswaar, maar toch… De impact van Tadić op Ajax is voor mij vergelijkbaar met die van spelers als Frank Rijk aard en Jari Litmanen in de jaren negentig. Zo’n Ajacied verdient in de clubhistorie een boek.’

Is dit boek tot stand gekomen in samenwerking met Ajax en Tadić himself?

‘Het meeste heb ik zelf uitge vogeld. Toen ik de vraag vanuit de uitgever kreeg, heb ik wel contact met Dušan gezocht. Ik wilde weten wat hij van het idee vond. Stond ik samen met Ha rold de Croon van de uitgeverij te pitchen in de sportzaal van De Toekomst, haha. Ik vertelde dat het een boek óver hem zou worden, dat het hem weinig tijd zou kosten en dat ik anderen over hem zou interviewen. We spraken af dat ik hem na alle in terviews - bijna tachtig in totaal - kon interviewen voor hooren wederhoor, maar dat was in totaal niet meer dan drie uur. Hij vond het allemaal prima. Het werkte in mijn voordeel dat we elkaar al goed kenden via Ajax Life. Al vertelde ik hem meteen dat het een ge loofwaardig boek zou worden, geen hagiografie. Dušan vond het prima. Hij hoefde ook niets vooraf te lezen.’

‘DUŠAN HEEFT

AJAX, NA ZIJN KOMST IN 2018, INTERNATIONAAL WEER OP DE KAART GEZET’

Kom werken bij Maza!

Als horecamedewerker maak

jij in een van onze twee locaties (Foodhallen Amsterdam of Stads hart Amstelveen) de lekkerste gerechten met onze hoemoes, spreads en falafel.

Ben jij:

Iemand die graag initiatief neemt?

Een teamplayer?

bieden

Een goede

Doorgroeimogelijkheden

Maza

een mail matthijs@maza.nl

Spreken Serviërs op een andere manier over hem dan Nederlanders?

‘In de vier dagen dat ik voor dit boek in Servië was, bezocht ik in Bačka Topola, Novi Sad en Belgrado oud-trainers, ex-ploeggenoten, vrienden en familie, zoals zijn ouders en twee oudere zussen. Allen vertelden me het eerlijke ver haal. Soms ongelooflijk po sitief, soms oprecht kritisch. Toch denk in algemene zin wel dat Tadić in Servië meer aan zien geniet dan in Nederland. Hij is in Servië net zo groot als Novak Djokovic.”

Het is een goed gebruik dat Ajax debutanten meteen scoren in hun allereerste wedstrijd. Dit boek is jouw debuut als schrijver. Hoe zit het met jouw drive om ermee te scoren?

‘Mijn insteek bij dit project was simpel: ik wilde ooit een sportboek schrijven dat mijn kinderen zouden kunnen le zen. Een bucketlistdingetje. Dat ik straks thuis op de bank zit en met trots naar mijn boekenkast kijk. Als ik dan aan zo’n project begin, moet het vervolgens inhoudelijk top zijn. Goed is niet goed ge noeg. In de eerste plaats heb ik belachelijk veel mensen geïnterviewd en ten tweede moest dit het beste boek over Tadić worden voordat hij ooit wellicht aan zijn autobiogra fie begint. Ik hoop vooral dat mensen het met plezier gaan lezen.’

Je bent hoofdredacteur van Ajax Life. Wat is het meest dankbare aan die functie en wat zijn je grootste frustraties? ‘Ajax Life is een maandelijks magazine van de Supporters vereniging Ajax en niet van de club. Dat is een prettig verschil als je een supportersblad voor ruim honderdduizend lezers maakt. Ik doe dit sinds 2008, kan onafhankelijk en zelf standig werken met een mooi redactieteam en heb veel inte ressante sporters, bestuurders en supporters leren kennen. Allemaal met hun eigen moti vaties en verhalen. Frustraties helpen niet. Als plan A niet lukt, schakel ik over op plan B of C. Concreet: het liefst maak je een verhaal mét iemand, maar als dat niet lukt wordt het een artikel óver diegene.’

Hoe ver reikt jouw liefde voor Ajax? Heb je van pure opwin ding of emotie weleens gehuild om de club?

‘Ik ben tamelijk introvert en huil niet zo snel, maar kreeg wel natte ogen toen Rob de Wit in 1999 de grasmat van de Arena betrad tijdens een wedstrijd met oud-spelers. Dat massale respect vanaf de tribune voor iemand met zoveel pech bezorgde me kippenvel.

Later had ik dat bij het afscheid van materiaalman Sjakie Wolfs in 2003. Ik heb met mijn zoon Melle een seizoenkaart in Vak 402. We houden van het tac tische spelletje en analyseren vanaf de aftrap. Heerlijk! De laatste keer dat ik compleet uit mijn dak ging, was in de huis kamer met mijn vader en zoon na Real Madrid - Ajax. Dát is voor mij nu vooral Ajax, sámen voetbal beleven. Tadić speelde die avond trouwens de perfec te wedstrijd en die avond (en nacht) komen uiteraard ook uitgebreid aan bod in het boek.’

De broer van de Mokum Maga zine hoofdredacteur is - schrik niet! - één van de meest trouwe Feyenoord supporters die we kennen. Zou hij jouw boek ook kunnen waarderen, denk je?

‘In mijn vriendengroep zitten veel Ajacieden, maar ook en kele Feyenoorders. De meest fanatieke moet me nog steeds feliciteren met de realisatie van dit boek, maar de andere twee gaan hem lezen, zeggen ze. Ik vind in algemene zin dat men sen meer zouden moeten lezen, vooral de jeugd. En uiteraard is dit boek daar ontzettend ge schikt voor, haha.’

WIN 10 EXEMPLAREN VAN HET BOEK TADIĆ !

Mokum Magazine mag 10 exemplaren weggeven van het boek van Sander Zeldenrijk. Wil jij er een winnen? Mail dan je favoriete TadiĆ moment + je adresgegevens naar info@ mokummagazine.nl o.v.v. ‘Winactie Dušan TadiĆ ’.

‘IN SERVIË IS TADIĆ NET ZO GROOT ALS NOVAK DJOKOVIC’

ONS ALLER

LEVERANCIERS

Het is materiaal voor een documentaire. De toonaangevende basketbalploeg Los Ange les Lakers, met spelverdeler Magic Johnson in hun gelederen, liet in het oude Chicago Stadium na afloop van de wedstrijd hun heilige ‘Playbook’ liggen onder de stoelen van de coaches. De nog ongekroonde Bulls, die bouwden aan een ploeg rond de ambitieuze Michael Jordan, smulden van de vergeten spelbijbel; leerden van alle geopenbaarde systemen en rotaties. Coach Phil Jackson deed er zijn voordeel mee. De Chicago Bulls vierden hun dynastie met uiteindelijk zes kampioenschappen en verloren nooit een finale. Tactiek is ook in het voetbal een manier om een voordeel te creëren of om een maximaal rendement uit een spelersgroep te halen. De discussie rond de spelopvatting van het Ne derlands elftal (5-3-2) tijdens het aanstaande WK is erop gericht de kansen op mondiaal succes te optimaliseren. Oranje en Louis van Gaal weten zich niet sterk genoeg om met klassieke buitenspelers (4-3-3) in Qatar aan te treden.

Tactische aanpassingen zijn tegen Ajax aan de orde van iedere wedstrijddag. De afgelopen jaren verloren de Amsterdammers regelmatig van AZ. De aanvoerder van de Alkmaarders was toen Owen Wijndal, inmiddels Ajacied. Ajax hoeft geen Watergate-achtige afluister activiteiten te organiseren of het Flipoverpapier mét tactische aanwijzingen op het AZ trainingscomplex te stelen. Het ‘Playbook’ van AZ heeft Ajax al in huis. Owen kan uit eerste hand haarfijn uitleggen hoe eerst Arne Slot en nu Pascal Jansen zijn ploeg tegen hún aartsrivaal gaat laten spelen.

In het AFAS Stadion bleek helaas niets van enige kennis laat staan voorbereiding op wat de landskampioen te wachten stond. Na de late maar ook ontnuchterende midweekse nederlaag tegen Liverpool FC, werd tevergeefs gerekend op een geïnspireerde, op revanche beluste ploeg. Wellicht heeft Wijndal tegen dovemansoren het effectieve strijdplan van AZ uit de doeken gedaan maar hoopte de coach op de foute veronderstelling dat kwali teit wel komt bovendrijven. Op Anfield Road was Ajax zo verontrustend machteloos dat het deed terugdenken aan de aanleiding van de Fluwelen revolutie (de 0-2 nederlaag bij Real Madrid in 2010). In Alkmaar liet flierefluiter Bas Nijhuis AZ fysiek zijn volledige, ongestrafte gang gaan. Dat Ajax dan niet in staat is de weerbaarheid en verbetenheid op te schroeven, is zorgwekkend.

Alfred Schreuder mag zichzelf daarom bijzetten in de serie coaches die niet in staat blijkt om zijn getalenteerde, prijzige mannen duidelijk te maken dat gemakkelijk voetballen pas begint wanneer je de intensiteit van je tegenstander kan evenaren. Verliezen mag, slecht spelen kan. Binnen de lijnen niet alles geven of het je allemaal laten overkomen? Van Gaal heeft het in dit verband over ‘Leveren’; zowel bij je club als in Oranje. Ajax heeft zichzelf wijsgemaakt dat de transferzomer en een gladde competitiestart de club vanzelfsprekend naar nieuwe triomfen katapulteert. Coach en spelers zullen toch echt moeten blijven leveren.

TOPADVOCAAT CONCHITA VAN ROOIJ

CONCHITA VAN ROOIJ STAAT BEKEND ALS DÉ ECHTSCHEIDINGSADVOCAAT VAN NEDERLAND. MAAR DEZE TOPADVOCAAT DOET NOG VEEL MEER: ZO RICHT ZIJ ZICH OOK OP ANDERE TAKKEN BINNEN HET FAMILIERECHT, ZOALS BIJVOORBEELD JEUGDBESCHERMINGSMAATREGELEN. CONCHITA GEEFT JE DEZE MAAND EEN KIJKJE IN HAAR ERVARINGEN ALS ADVOCAAT EN KLACHTCOMMISSIELID VAN DE JEUGD- EN GEZINSBESCHERMERS.

Als klachtcommissielid krijg jij te maken met de rol van hulpinstanties bij kinderbeschermings maatregelen. De wijze waarop de overheid han delt bij uithuisplaatsingen ligt in de media al geruime tijd onder de loep. Allereerst: waarom heb jij je aangesloten bij de klachtcommissie van De Jeugd- en Gezinsbeschermers? ‘Binnen mijn praktijk als echtscheidingsadvocaat zie ik ouders die geconfronteerd zijn, worden, of dreigen te worden met een kinderbescher mingsmaatregel. Op het moment dat zij mij om hulp vragen zoek ik tot in de puntjes uit waar de (mogelijke) beschermingsmaatregel vandaan komt, of is gekomen. In sommige gevallen kwam ik tot de trieste conclusie dat binnen de proce dure niet de daadwerkelijke situatie aan het licht kwam, of dat aan de uitvoering van de maatregel haken en ogen zaten. Dit was dan ook de trigger voor mij om me ervoor in te zetten om misstan den bij hulpinstanties te verbeteren en het liefst te voorkomen. Als lid van de klachtcommissie draag ik daaraan bij.’

Ouders en kinderen krijgen in de huidige regel geving niet direct een advocaat toegewezen bij zaken waarin een kinderbeschermingsmaatre gel dreigt te worden opgelegd. Hoe sta jij hier tegenover?

‘Mijns inziens zou de overheid er goed aan doen om ouders en kinderen van (een vorm van) juridische bijstand te voorzien in kinder beschermingsprocedures. Het gaat om uiterst kwetsbare en hevig emotionele situaties. Een advocaat of anderszins juridisch geschoolde zou ouders en kinderen kunnen helpen dit proces te doorgaan. Als familierecht advocaat weet ik hoe belangrijk het is om je cliënten zo goed mogelijk te begeleiden binnen een juridische procedure, zowel op emotioneel vlak als op juridisch vlak. Mijn kantoor focust zich hierop, waarbij wij het belang van onze cliënten voorop stellen. Het positieve effect van deze houding zie ik terug, specifiek in zaken waarbij een kinderbeschermingsmaat regel aan de orde is.

De media plaatsen soms felle berichten omtrent de uitvoering van jeugdzorg en jeugdhulp in Nederland. Hoe ga jij om met mediaberichten, zowel positieve als negatieve?

‘Als een van de eerste advocaten in Nederland was ik enorm actief op sociale media, omdat ik dat zie als een middel waarmee je jezelf ken baar maakt in de wereld en waarmee je anderen kunt bereiken, helpen, aansturen en intrigeren. Toegegeven, soms gaat dat gepaard met negatie ve berichten, maar de kunst is juist om dit om te zetten in iets positiefs. Via sociale media en televisieprogramma’s weet ik een breed publiek te bereiken en hoop ik hen positief te verrassen en mijn (juridische) kennis over te brengen. Er zullen altijd mensen zijn die iets negatiefs te zeggen hebben, maar daar laat ik mij zeker niet door uit het veld slaan. Van kritiek kun je alleen maar sterker worden.’

Vaste planten, bomen en struiken kun je het beste in het najaar planten of verplaatsen. Dankzij de war me bodem kunnen zij goed wortelen in de aarde voordat ze in winterrust gaan. Doordat ze hun ver mogen niet meer hoeven te gebruiken voor groei en bloei, gaat alle energie naar de wortels. Deze plan ten zijn sterker en komen in het voorjaar sneller op.

BLOEMBOLLEN

Ook bloembollen kun je het beste in het najaar planten. Hoe eerder je ze in de grond zet, hoe vroeger ze het volgende jaar in bloei komen. Het is belangrijk om vroegbloeiende bloembollen te planten. Denk hierbij aan krokussen en sneeuw klokjes. Deze vormen in het vroege voorjaar een onmisbare voedselbron voor insecten. Hierbij is

het wel raadzaam om biologisch geteelde bloem bollen te gebruiken, zodat jouw tuin vrij blijft van bestrijdingsmiddelen. Op deze manier blijft het bodemleven optimaal en krijgen de insecten en andere dieren geen gif binnen.

HIER LAAT JE DE BLADEREN LIGGEN…

Wanneer de bladeren van de bomen vallen, gaan de meeste mensen meteen aan de slag met de hark of de bladblazer om hun tuin bladvrij te maken. Toch is een rommelige tuin veel beter. De bladeren zorgen voor een goede isolatielaag voor de grond in de winter. De wortels van de planten blijven op deze manier beschermd tegen de kou. Bovendien vinden allerlei insecten een schuilplek tussen de dode bladeren en zetten zij het dode materiaal om in compost. Diverse vogels en egels scharrelen op hun beurt weer tus sen de bladeren voor een lekker insectenhapje.

TIP!

… EN HIER HAAL JE BLADEREN WÉL WEG!

Natuurlijk zijn er ook plekken in je tuin waar je de bladeren beter wél weg kunt halen. Bladeren in de vijver gaan rotten waardoor het water verzuurt en dat is schadelijk voor de planten, vissen en amfibieën. Ook is het beter om de bla deren op het gazon weg te halen. Die nemen het licht van het gazon af, waardoor er gele plekken kunnen ontstaan. Bij langdurig lichtgebrek sterft het gazon af en dat resulteert in een grasveld met kale plekken.

Het najaar is begonnen en de natuur maakt zich langzaam klaar voor de winter. De temperatuur daalt, de dagen worden korter en de bladeren vallen van de bomen. Maar wie denkt dat het tuinseizoen erop zit, heeft het mis. Oktober is juist de maand om in je tuin te werken!

‘STEEK - NU HET NOG KANJE HANDEN UIT JE MOUWEN EN PLANT DIE MOOIE BLOEMBOLLEN, ZORG DAT ER VOLDOENDE BLAD IN JE TUIN BLIJFT LIGGEN VOOR DIEREN EN GENIET VAN HET PRACHTIGE EN KLEURRIJKE HERFSTSEIZOEN’

EGELS

Egels zijn al druk bezig met alle voorbereidingen voor hun winterslaap. Tussen de bladeren zijn ze op zoek naar insecten om hun vetreserves op te bouwen. De bladeren, kleine takjes en mos gebrui ken ze om een nest van te maken waar ze tijdens hun winterslaap verblijven. Omdat het nachtdieren zijn, worden egels actief tijdens de schemering. Wanneer ze overdag zichtbaar zijn, kan dit komen omdat ze verzwakt, ziek of verstoord zijn. Indien nodig kun je ze helpen door voedsel aan te bieden of te verplaatsen naar een warme, beschutte plek.

Paddenstoelen zijn de opruimers van de natuur In het najaar schieten meer paddenstoelen uit de grond. Zij zijn de opruimers van de natuur. Ze bre ken dode en levende organismen af. Paddenstoelen leven van organische materialen zoals bladeren, plantenresten en dood hout. Deze zetten ze om in voeding wat weer leidt tot een betere bodem kwaliteit. Het is dus juist goed om paddenstoelen in de tuin te hebben.

Kunnen rozen ook in een grote pot geplant worden? Zo ja: wat is dan de juiste grond?Rosalie

‘Ja, rozen kunnen prima in een pot worden ge houden. Hierbij is het wel belangrijk om reke ning te houden met de groei van de plant. Er bestaat speciale rozengrond. Deze bevat mest stoffen, speciaal uitgebalanceerd voor rozen. De pH-waarde van deze grond is lager.’

TUINMAN TIMME

Breng letters uit de puzzel over naar de hokjes met het corresponderende

nummer.

Horizontaal: 1 zeezijde

4 platte zeevis 7 braadijzer

11 tochtje 12 op grote afstand

14 bijbelse vrouw 15 roemrijk

16 overwinning 17 tijdperk

18 honingdrank 19 gevlochten mand 22 riemsluiting

24 gedenknaald 26 tweetal

27 kinderdoek 30 loofboom

32 gard 34 jachthond 36 griezel

37 vrouw van Adam 38 goede eigenschap 40 pl. in Gelderland

41 toespraak 42 noordnoordoost 43 riv. in Duitsland.

Verticaal: 1 schreeuw 2 melkklier

3 glad en vlak 4 opstootje

5 ondernemingsraad 6 kuil

8 grof gebouwd 9 honingbij 10 meubelstuk 12 model

13 noordelijke provincie

20 wilde haver 21 heftig 22 slim 23 muziekgenre 25 bescheiden 26 achterklap 28 wijd

29 liefdevol 31 uitroep van vreugde 33 regelmaat 35 getal 36 persoonlijkheid 39 United Nations.

ZWEEDSE

Vul het diagram met de woorden die in de omschrijving bedoeld worden. Deze staan in het diagram, naast of boven de in te vullen vakjes.

Deze puzzel bestaat uit 9 blokken van 3x3 vakjes. Je vult de puzzel zó in dat in elk vakje een cijfer van 1 tot en met 9 komt te staan. Maar let op: in elke rij, elke kolom en elk blok komen de cijfers 1 tot en met 9 slecht één keer voor.

Geef mij maar...

Boek je volgende rit via de app

“Geef mij maar een taxi met de beste app”

Ruth Jansen Zuidas Today