JAN III SOBIESKI ODSIECZ WIEDEล SKA
K
ik Kahlen mnrakรณw 2013 b
683 g1 er
Sobies k n III Ja Rex Polonia i
Po
KOLOROWANKA PATRIOTYCZNA
K ról J an III S obieski po śmierci spoczął w najważniejszej polskiej nekropolii: w kryptach katedry na Wawelu. Z Krakowem mocno związał się na długo przed objęciem tronu: to tu uczęszczał do słynnego na całą Rzeczpospolitą Kolegium Nowodworskiego i tu studiował na Akademii Krakowskiej. Już jako król to stąd właśnie wyruszył bronić nie tylko Polski, ale i całej Europy przed nacierającym imperium otomańskich Turków. Pokonał ich w 1683 roku podczas spektakularnej bitwy pod Wiedniem. Dziś na wiedeńskim Kahlenbergu, wzgórzu, z którego Jan III dowodził sprzymierzonymi siłami, powstaje pomnik poświęcony polskiemu królowi i wiedeńskiej wiktorii. Wierzę, że w przyszłości każdy z odwiedzających słynny Kahlenberg będzie mógł podziwiać polskiego króla, który ponad 300 lat temu uratował nie tylko swój kraj, ale i Europę. Jacek Majchrowski Prezydent Miasta Krakowa
P omnik przedstawia król a J ana III S obieskiego na koniu z atrybutami władzy na czele szarżującej husarii tratującej pokonaną armię Kara Mustafy. Będzie pierwszym monumentem w stolicy Austrii upamiętniającym polskiego monarchę, zwycięzcę bitwy pod Wiedniem w 1683 roku. Ma on stanąć na wzgórzu Kahlenberg, skąd ruszył zwycięski atak wojsk Rzeczypospolitej na oddziały tureckie. Jego autorem jest prof. Czesław Dźwigaj. Celem przedsięwzięcia jest przywrócenie pamięci o jednej z najważniejszych bitew w historii Europy i Świata oraz o roli, jaką odegrał król Jan III Sobieski w powstrzymaniu ekspansji Imperium Osmańskiego, stanowiącego zagrożenie dla chrześcijańskiej części Europy. Jego celem jest także przypomnienie o miejscu Polaków w kształtowaniu dzisiejszej cywilizacji. Piotr Zapart Przewodniczący Komitetu Budowy Pomnika Króla Jana III Sobieskiego
D rogie
dzieci ,
wraz z żoną mam przyjemność przekazać na Wasze ręce kolejną książeczkę o tematyce patriotycznej. Kolorowanka ta pozwoli przybliżyć Wam osobę Wielkiego Polaka, który broniąc Europę w tamtych czasach przed zalewem Imperium Muzułmańskiego przyczynił się między innym do tego, że możemy dzisiaj żyć w takiej Europie i Polsce. Jest niezmiernie ważne, aby pamiętać, że wolność, wiara i inne wartości nie są nam dane raz na zawsze, trzeba je strzec i bronić, abyście w przyszłości były naszymi elitami i godnie strzegły wartości naszych przodków. Należy za wzór brać takie osoby jak między innymi Jan III Sobieski. Z zachętą do lektury i kolorowania, Marek Patecki
JAN III SOBIESKI ODSIECZ WIEDEŃSKA
KOLOROWANKA PATRIOTYCZNA
J
ednym z najsłynniejszych Polaków w dziejach narodu był Jan III Sobieski. Chyba wszyscy słyszeli o wielkim pogromcy Turków. Kiedy urodził się w Olesku, była wielka burza, a pod zamkiem wojska polskie pobiły Tatarów. Uczył się w Krakowie na akademii, a potem podróżował po Europie poznając różne zwyczaje. Był wykształcony, oczytany i inteligentny. Miał ogromną bibliotekę. W młodości prowadził burzliwe życie, ale potem bardziej poświęcał się dla Ojczyzny. W 1672 r. Turcy zdobyli zamek w Kamieńcu Podolskim, ale rok później przeciw nim wyruszył na czele wojska Jan III Sobieski. Pokonał ich pod Chocimiem. Dzięki temu zwycięstwu zdobył wielką popularność,
a szlachta wybrała go królem Polski. Był szlachetny i bezpośredni. Szła za nim wielka sława. Przez prawie całe panowanie walczył z Turkami. W 1683 r. wyruszył pod Wiedeń na odsiecz miastu, które chciały zdobyć wojska muzułmańskie. Sułtan groził, że po zdobyciu Wiednia zajmie Rzym, gdzie napoi swoje konie. Dowodzone przez króla polskiego wojska chrześcijańskie pokonały nieprzyjaciela. Było to ostatnie wielkie zwycięstwo Polaków przed rozbiorami. Ze śmiercią króla odeszła sława narodu. Z Jego osobą związany jest Pałac w Wilanowie, który kazał wybudować. Tam lubił mieszkać i tam też umarł. Pamięć o nim nie zgasła wraz z Jego śmiercią. Jej symbolem jest też „Tarcza Sobieskiego”, gwiazdozbiór nazwany na jego cześć w XVII wieku.
J
an III przewidywał, że Turcy uderzą kolejny raz na Europę. Chciał nakłonić państwa europejskie do zawarcia ligi przeciwko nim. Jego działania nie spotkały się ze zrozumieniem innych władców. Kiedy w 1683 r. Turcy podeszli pod Wiedeń cesarz wysłał posła do Warszawy, aby szukać pomocy u Jana III. Towarzyszyli mu wysłannicy papieża. Przewidywania Jana III Sobieskiego okazały się słuszne. Polska zawarła układ z państwami niemieckimi przeciw Turcji.
POSŁOWIE PAPIESCY I CESARSCY BŁAGAJĄ JANA III SOBIESKIEGO O POMOC DLA WIEDNIA
Ż
oną Jana III była piękna Maria Kazimiera, znana jako Marysieńka Sobieska. Była ona Francuzką i przyjechała do Polski jako dziecko. Król był w niej szaleńczo zakochany i spędził z nią całe życie aż do śmierci. Znamy wiele listów, które do niej pisał. Zwracał się do niej: „Najśliczniejsza, najukochańsza, serca i duszy pociecho”. Ich dziećmi byli synowie: Jakub, Aleksander i Konstanty oraz córka Teresa Kunegunda.
POŻEGNANIE JANA III Z MARYSIEŃKĄ I RODZINĄ PRZED W YPRAWĄ WIEDEŃSKĄ
H
usaria to była ciężka jazda, chluba polskiego wojska. Husarz posiadał ciężką zbroję i długą kopię. Służyli w niej najlepiej wyszkoleni rycerze, którzy posiadali najlepsze konie. Największym jej walorem było jednak wysokie morale żołnierza, dla którego służba w husarii była symbolem patriotyzmu i cech obywatelskich. Husarze z wielką szybkością rozbijali obronę przeciwnika. Była to broń pancerna XVII wieku. W najważniejszych bitwach decydowała o wielkich zwycięstwach. W husarii wyrażał się charakter narodowy Polaków.
A
rmia chrześcijańska przeprawiła się przez Dunaj i stała na zachód od Wiednia na wzgórzu Kahlenberg, nad miastem. Jan III opracował plan bitwy. Decydujące uderzenie miał przeprowadzić atak husarii na prawym skrzydle. Po wysłuchaniu mszy o godzinie 6 rano rozpoczęła się bitwa. Decydująca szarża nastąpiła po 12 godzinach. Prowadził ją osobiście Jan III Sobieski. Przyniosła ona wspaniały wynik, opór Turków został złamany i rzucili się do ucieczki.
JAN III SOBIESKI NA KAHLENBERGU BŁOGOSŁAWI SZARŻĘ NA TURKÓW W CZASIE BITW Y POD WIEDNIEM
J
an III Sobieski napisał o bitwie: „Przybyliśmy, zobaczyliśmy, Bóg zwyciężył”. Wiadomość o wielkim zwycięstwie wysłał do królowej Marysieńki oraz papieża. Listy te były bardzo znane w Europie. Zwycięstwo przyniosło Sobieskiemu wielką sławę i rozgłos. Otrzymał bardzo dużo listów gratulacyjnych. Król przesłał papieżowi w darze zdobytą w czasie bitwy chorągiew turecką. Obraz Jana Matejki został wysłany do Watykanu 200 lat po zwycięstwie wiedeńskim, kiedy Polska znajdowała się pod zaborami. Przypominał o wielkiej sławie oręża polskiego i bohaterze, który był symbolem wielkości Polski.
PO BITWIE KRÓL PRZEKAZUJE LIST DO PAPIEŻA
P
o bitwie Jan III wjechał do Wiednia, gdzie został entuzjastycznie przywitany przez mieszkańców miasta. Poczuł się tym urażony cesarz, który chciał, aby jego uważano za wybawiciela. Podziękował on wprawdzie Janowi III, ale w czasie spotkania zachował się obraźliwie wobec towarzyszącego królowi jego syna, królewicza Jakuba oraz polskich dowódców i żołnierzy.
SPOTKANIE KRÓLA Z LEOPOLDEM PO BITWIE W SCHWECHT
IEM IEDN W D 3 PO IX 168 A 2 W 1 BIT
LEGENDA szarża Husarii i wojsk sprzymierzonych obóz Kary Mustafy obóz turecki ucieczka wojsk tureckich
TU STANIE POMNIK JANA III SOBIESKIEGO KRÓLA POLSKI z inicjatywy
KOMITETU BUDOW Y POMNIKA KRÓLA JANA III SOBIESKIEGO W WIEDNIU NA KAHLENBERGU
Autor koncepcji Piotr Zapart
Sponsorzy Irena i Marek Pateccy Opracowanie graficzne i projekt okładki Monika Rokicka, Studio 3Kropki
Skład i łamanie www.studio3kropki.pl
Teksty i konsultacja historyczna dr hab. Jarosław Stolicki, Instytut Historii UJ
Ilustracje Dominika Natalia Marzec
Miejsce i data wydania Kraków 13 czerwca 2017
Książeczkę wydali
Irena i Marek Pateccy fundatorzy ośrodka Centrum Macierz Polonii
w Woli Więcławskiej gm. Michałowice k /Krakowa