Provinciedomein Kessel-Lo | 2012
en g i e e j t r a St ng a v p o e i t n buurtvak a
www.vlaamsbrabant.be/kessello
Inhoud Inspiratie .............................................................................4 Voorbereiding......................................................................6 Taakverdeling ......................................................................7 Communicatie .....................................................................8 Timing ................................................................................9 Programma .......................................................................10 Afspraken .........................................................................13 Kosten ..............................................................................13 De provincie steunt je! ......................................................14 Wie komt in aanmerking voor financiële steun? .................14 Aan de slag! .....................................................................14 Meer info ..........................................................................16
2 inspiratieboek
Oproep Problemen om opvang voor je kinderen te vinden in de vakantieperiode(s)? En waarom niet zelf aan de slag gaan, samen met je buren? Praktisch, en je buurt wordt er beter van! De provincie helpt je op weg met dit inspiratieboek boordevol handige tips.
3 inspiratieboek
Inspiratie De buurtvakantieopvang de Keierberg in Asse deed het je voor. Zij wonnen met dit initiatief de wedstrijd “Goed gezien, hier wordt je buurt beter van”, georganiseerd door de Koning Boudewijnstichting, Radio 2 en de vijf Vlaamse provincies. Sinds 2011 worden de kinderen uit de buurt er één week in augustus elke dag bij een andere gastmoeder opgevangen. De gastmama en drie oudere kinderen uit de straat zorgen voor een gevarieerd programma met sport, spel en een knutseluurtje. Elk jaar worden er in die week intussen 25 kinderen van 3 tot 12 jaar opgevangen.
‘‘
De Tuindagen hebben een groots effect op de buurt. Er wordt meer dan ooit ‘goeiedag’ tegen elkaar gezegd. De kinderen spelen meer samen, de ouders leerden elkaar beter kennen, en de oudere kinderen zetten zich mee in. Bovendien haalde het de banden ook aan met buren die geen deelnemende kinderen hebben. Zo maakt een gepensioneerde biotuinier samen met de oudere kinderen een insectenhotel. Els Janssens, één van de organisatoren.
Denk je dat dit iets zou zijn voor jouw buurt? Zin gekregen? 4 inspiratieboek
Twijfel niet en ga aan de slag met de praktische tips in dit inspiratieboekje. inspiratieboek 5
Voorbereiding
Taakverdeling
Met volgende zaken houd je best rekening voor je buurtkinderopvang organiseert:
Indien er al een buurtwerking of wijkcomité bestaat, kan het initiatief getrokken worden door deze groep, maar dit hoeft niet.
Zijn er gemotiveerde ouders/buren die zich mee achter dit initiatief willen zetten? Zijn er mensen die hun huis en tuin ter beschikking willen stellen voor een dag en tijdens die dag het toezicht willen houden? V oorwaarde om in aanmerking te komen als organiserend huis/tuin is de grootte van de tuin en de veiligheid: Is er voldoende plaats voor meerdere groepen kinderen die verschillende activiteiten hebben? Is er een rustig plekje voor de allerkleinsten? Kan de speelzone afgebakend worden? Liggen er geen gevaarlijke voorwerpen in het gras? Zijn de huisdieren kinderen gewoon? Zijn er enthousiaste en creatieve jongeren (13-20 jaar) die voor animatie kunnen zorgen tijdens de opvangdagen? Reken een monitor per vijf kinderen. Betrek eventueel ook jonge kinderen bij je startvergadering. Het kan leuk zijn om te horen hoe zij de opvang invullen.
Iedereen die wil, kan meehelpen, maar beperk het organiserend comité tot vijf à zes mensen om het productief te houden. Door de taken goed te verdelen, wordt het voor niemand te veel, en heeft het project meer kans op slagen. Spreek dus goed af wie de volgende taken op zich neemt: • trekken van het project, • vastleggen van buurtvergaderingen, • verslag maken van de vergaderingen, • inschrijvingen bijhouden, • communiceren naar leden van het comité en naar de ruimere buurt, • administratie en financiën verzorgen, • verzekering aanvragen, • creatief invullen van het programma,
W aar kunnen kinderen terecht bij slecht weer? Is er eventueel een tent beschikbaar?
• aanspreken van monitoren,
Zijn er nog andere mensen die willen inspringen (extra ouders, grootouders, buurtbewoners...)
• aankopen van attributen of knutselmateriaal
Baken de opvangperiode, de leeftijdsgrens, en het aantal kinderen af. De eerste jaren kan dit nog bijgestuurd worden.
• verdelen van flyers, • fotoboek maken, of eventueel facebook-pagina...
•W anneer is er in je buurt het meeste nood is aan kinderopvang tijdens de vakantie? • Het aantal ouders dat meedoet, bepaalt hoeveel opvangdagen je kan organiseren. • Het aantal kinderen zal afhangen van de grootte van de huizen/tuinen, of er tenten beschikbaar zijn, het aantal deelnemende ouders en monitoren. Bedenk dat met te weinig kinderen het moeilijker is om activiteiten te doen, maar 30 kinderen het maximum is om het familiaal te houden.
6 inspiratieboek
inspiratieboek 7
Communicatie
Timing
Zorg voor een duidelijke communicatie naar buren, je kan hierbij verschillende manieren communicatiekanalen combineren om informatie te vergaren en te verspreiden: aanspreken van mensen in de straat, via het netwerk van het buurtcomité, via mail en aanvullend, postbus.
De meeste gezinnen plannen hun vakanties lang op voorhand. Communiceer daarom tijdig over de buurtopvang om iedereen de kans te geven hiermee rekening te houden en deel te nemen.
Omdat niet iedereen een mailadres heeft, bus je best ook de flyer met het programma. Zorg dat praktische afspraken die de buurt aanbelangen, zoals bijvoorbeeld het afsluiten van de straat of een parkeerverbod, op de uitnodiging staan om ergernissen te voorkomen. Vraag iedere organiserende mama om foto’s te nemen van haar opvangdag. Iemand kan alle foto’s verzamelen in een (online) fotoalbum, dat aan iedereen kan meegegeven worden. Eens duidelijk is welke kinderen deelnemen, kunnen het programma en praktische afspraken naar alle deelnemende ouders gemaild worden. Hierin zitten vervat: start-en einduur, wat kinderen zelf meebrengen (eten, drinken, reserve-en regenkledij), mogelijke attributen (knuffels, sportgerief, zwempak), medische fiche van het kind en contactgegevens van de ouders in geval van nood. Geef de deelnemende ouders op de laatste dag van de opvang een evaluatieformulier mee, of vraag hen om kort op mail te zetten wat ze ervan vonden. Sluit de opvangweek-of periode met het organiserend comité af op een leuke manier, bv bij een glas of op restaurant. Dat haalt de banden aan en het is een ontspannen moment om ervaringen en gedachten uit te wisselen.
Volgende timing van de buurtopvang van Asse, die doorging in de grote vakantie, geeft je een leidraad. Wil je nog in het najaar opvang organiseren, dan begin je best voor de grote vakantie.
September - december Prik een datum voor de volgende tuindagen die voor de meeste deelnemers en organisatoren past. Lanceer de vraag wie wil meedoen en zijn huis ter beschikking stelt. Maak een inventaris van het aantal kinderen dat zal deelnemen. De kinderen worden in groepen gedeeld per leeftijd. Zoek naar monitoren (oudere kinderen uit de buurt en eventueel extra monitoren) om de ouders te helpen. Evalueer de vorige editie. December Bus de flyer met de buurtactiviteiten. Organiseer je ook een buurtfeest, speelstraat? Vermeld alle activiteiten op één flyer zodat mensen gemakkelijk kunnen inplannen. Januari - juni Leg het programma vast en kies een thema. In Asse werkten ze bijvoorbeeld rond regenboogkleuren om het programma te structureren, en de betrokkenheid van de kinderen te vergroten. Elke dag was een andere kleur en hing de activiteit er soms mee samen: op de blauwe dag werd er gezwommen, op de groene was er een workshop natuur, … de kinderen kleedden zich in de kleur van de dag. Vraag de gratis vrijwilligersverzekering aan bij de provincie. Wissel nuttige informatie uit over de kinderen (inschrijvingen, allergieën, …).
8 inspiratieboek
inspiratieboek 9
Programma
Voorbeelden van activiteiten
Je kan het programma invullen zoals je zelf wil. Ter inspiratie vind je hier een voorbeeld van de dagopvang in Asse. 8 uur: onthaal. Rugzakjes worden verzameld, kinderen verkennen het huis en de tuin, en inlichtingen worden uitgewisseld met de ouders. 9 uur: start opwarmingsactiviteit met dans of muziek. 9.30-12 uur: zwemmen, bezoek aan de boerderij, spelletjes, opruimactie, moestuinieren, insectenhotel maken… 12-13 uur: lunch 13-16 uur: sportieve en creatieve activiteiten (knutselen, voorlezen, grime…) 16-17 uur: afronden activiteiten
GASTMAMA
HULP
1
Voormiddag monitor 1
(naam + adres)
Namiddag monitor 2
2
Voormiddag monitor 1
(naam + adres)
Namiddag monitor 2
3
Voormiddag monitor 1
(naam + adres)
Namiddag monitor 2
4
Voormiddag monitor 1
(naam + adres)
Namiddag monitor 2
5
Voormiddag monitor 1
(naam + adres)
10 inspiratieboek
Namiddag monitor 2
THEMA
OCHTEND
NAMIDDAG
ROOD
Kennismakingsspelletjes
13-15 uur PretBicyclette
BLAUW
Workshop 1 (dierenhotel/ vogelkastje)
Zwemmen en waterspelletjes
BUITEN
BINNEN
Opdrachten op een trampoline: geef elkaar behendigheidsopdrachten: lichaamsdeel aanraken, klaarmaken voor schooldag (short aandoen, tanden poetsen, haar borstelen, boterham eten,…)
Fluffy bunny: elke speler stopt een marshmallow in de mond en ieder zegt om de beurt ‘fluffy bunny’. Dit wordt elke ronde herhaald. Van zodra je niet meer verstaanbaar bent, val je af.
Siamese wandeling: met 2 aan elkaar gebonden een parcours afleggen
Spiegeltje: Persoon recht tegenover jou doet het omgekeerde: bv. rietje in en uit de mond, pet op en af, opstaan en zitten op stoel ...
Estafettespelen: munt op buik leggen en zo doorgeven, ei in de hals doorgeven, waterballon tussen de benen en springen Groepspizza: De kok mag pizza maken. Eerst komt het deeg. Iedereen die deeg is, gaat op de grond liggen. Als je het ingrediënt hoort dat je bent, ga je mee op de pizza liggen. Chinees voetbal: Iedereen vormt een kring met de benen gespreid, gezicht naar binnen. Met de vuisten probeer je de bal door iemands benen te botsen. Als de bal door iemands benen gaat, dan mag die maar met 1 hand verder spelen. De volgende keer dat de bal tussen zijn benen doorgaat moet hij zich omkeren en mag hij weer met 2 handen spelen. De keer daarop speelt hij omgedraaid met 1 hand en de 4de keer vliegt hij uit de kring. Ballon in de lucht: Om ter langst een ballon met een waterpistool in de lucht houden. Wie dit het langste kan, is de winnaar. Vele varianten zijn mogelijk.
GEEL
GROEN
Zwerfvuilactie
Wandeling in Siamese tweeling en boerderijbezoek
REGENBOOG
Regenboogspel
Workshop 2 (moestuin)
Tijdbom: Stel om de beurt de kookwekker in op ongeveer drie minuten. Verstop de wekker ergens in huis. Wie de tijdbom vindt voordat hij afgaat, heeft gewonnen. De winnaar verstopt de wekker weer. Zoek de schoen: Leuk voor een grote groep. Alle schoenen van de spelers worden met de veters aan elkaar geknoopt en op een grote stapel gelegd. Bij de start moet iedereen proberen zo snel mogelijk zijn eigen schoenen terug te pakken. Omdat de schoenen aan elkaar vastzitten, moet er samengewerkt worden. Kinderfuif Vieruurtje voorbereiden - Koken
Meer inspiratie nodig? www.spelensite.be: een site met binnen-en buitenspelletjes voor kleine en grote groepen Groeimee.be geeft naast uiteenlopende opvoedingstips ook ideeën voor activiteiten met kinderen. Vitamine (G)roen is een leuk boek boordevol tips en ideeën om kinderen buiten te laten spelen. Je kan het bestellen via www.vlaamsbrabant.be/ publicaties
inspiratieboek 11
Afspraken De monitoren maken praktische afspraken met de kinderen aan het begin van de week, of aan het begin van de dag over: Toegang tot het huis (bijvoorbeeld schoenen uit bij het binnengaan) Gebruik van het toilet Gedrag bij activiteiten op straat (in een rij lopen per twee, conform de verkeersregels, fluovestjes, helmen,…) Gedrag naar elkaar. De grotere kinderen helpen bijvoorbeeld de kleineren bij het aantrekken van schoenen, toilet gaan, brooddoos openen...elk kind dat een ‘goede daad’ doet, kan aan het einde van de dag beloond worden met een kleinigheid.
Kosten Bepaal op voorhand welke kosten je zal maken, en probeer hiervan af te leiden of je een bijdrage vraagt of niet. Tel al je kosten bijeen, deel dat door het aantal deelnemers en dan bekom je de deelnameprijs. Mogelijke kosten zijn: De monitoren. Je kan een onderscheid maken tussen jonge monitoren die zich over de kleintjes ontfermen en de oudere meer ervaren monitoren. Knutselgerief Attenties voor opvang-ouders of buren die meehielpen Bijkomende verzekering Voorbeeld kostenraming IN
OUT
VERSCHIL
25 x deelnameprijs van ¤ 60 = ¤ 1500
Monitor 1 = ¤ 250
¤ 40 marge
Monitor 2 = ¤ 250 Monitor 3 = ¤ 250 Monitor 4 = ¤ 150 Monitor 5, 6 en 7 = elk ¤ 100, afhankelijk van hun hulp en aanwezigheid PretBisiklet = ¤ 60 Knutselmateriaal en materiaal Aloïs = ¤ 100 Cadeau helpende buren = ¤ 100
12 inspiratieboek
inspiratieboek 13
De provincie steunt je! Financieel: De provincie steunt je financieel met 250 euro als je kinderopvang in je buurt wil opzetten. Je kan deze som gebruiken voor verschillende doeleinden: aankoop van materiaal, voeding, geld voor een extra activiteit, drukken (of vermijden van) van inschrijvingskosten, … Gratis vrijwilligersverzekering: als je zelf buurtopvang organiseert, werkt iedereen op vrijwillige basis. Om zeker te zijn dat die vrijwilligers niet de dupe worden als er een ongeval plaatsvindt, biedt de provincie je een gratis vrijwilligersverzekering aan. Met deze verzekering is je organisatie of vereniging verzekerd voor 100 ‘vrijwilligersdagen’. De verzekering biedt dekking tegen burgerrechtelijke aansprakelijkheid, rechtsbijstand en lichamelijke ongevallen.
Aan de slag!
Bij de provinciale uitleendienst kan je materiaal uitlenen voor de organisatie van de opvang: spelmateriaal, tenten, muziekinstallaties, enz…Opgelet: je moet wel een vrijwilligersverzekering hebben om van de uitleendienst gebruik te kunnen maken. Vraag deze dus eerst aan. Bij sommige gemeenten kan je ook spelmateriaal lenen, dus neem zeker een kijkje op de website van je eigen gemeente. Bescherm de kinderen tegen de zon. Bij de provincie kan je gratis zonnehoedjes-en petjes aanvragen voor de kinderen in jullie opvang. Dit kan via een mailtje naar gezondheid@vlaamsbrabant.be, met vermelding van het aantal kinderen.
Voorwaarden voor financiële steun? Je organiseert de opvang met minstens 3 gezinnen in de buurt Je vangt minstens 6 kinderen tussen 0 en 12 jaar op
1 Breng je buren bijeen en leg hen je idee voor.
De opvang duurt minstens 1 week (dit kan een volledige aansluitende week zijn of een reeks dagen apart).
2 Dien je aanvraag online in op www.vlaamsbrabant.be/goedgezien of bel naar 016-26 73 04.
Je neemt foto’s tijdens de opvang en neemt deel aan een overzichtstentoonstelling van gelijkaardige projecten. De provincie zal je hierover nog contacteren.
e contacteren je en bekijken samen met jou je aanvraag. Indien je in 3 W aanmerking komt, storten we 250 euro op je rekening. 4 Organiseer de opvang. 5 Maak foto’s.
14 inspiratieboek
inspiratieboek 15
Meer info www.vlaamsbrabant.be/vrijwilligersverzekering www.vlaamsbrabant.be/uitleendienst www.vlaamsbrabant.be/kijkuitvoorjehuid www.vlaamsbrabant.be/goedgezien Vragen over de Goed gezien subsidie of je project? goedgezien@vlaamsbrabant.be 016 -26 73 04
Verantwoordelijke uitgever: Provincie Vlaams-Brabant, Provincieplein 1, 3010 Leuven.
Provincie VLAAMS-brabant Provincieplein 1, 3010 Leuven www.vlaamsbrabant.be Beleidsverantwoordelijke: Monique Swinnen, gedeputeerde welzijn