Wel
22
magazine
VlaamsBrabant
bpost PB- PP B- 31991 BELGIE(N) - BELGIQUE
Dossier•Opvoedingsondersteuning In de Kijker•Een verhaal vol hoop Het wereldje Wel•Hoogtechnologisch snoezelen
Provinciaal informatieblad voor de welzijnssector • januari-februari-maart 2016 Verschijnt vier keer per jaar. P911755 • dienst Welzijn, Provincieplein 1, 3010 Leuven
1
in dit nr 04 kort
12 het wereldje Wel
Gespot: www.mijnjeugdhulp.be Sociale Kruidenier zoekt vrijwilligers Generation 3000 wint Prijs Jeugdhulp Eerste hulp bij seks Praat over familiaal geweld
Hoogtechnologisch snoezelen
06 dossier Huizen van het Kind overal uit de startblokken
10 in de Kijker
13 het zorgberoep Kinesist in een woonzorgcentrum
15 agenda Wat staat er de komende maanden op het programma?
16 goed gezien
Project Magenta
“
Ouders kunnen in onze Luierkasten ongebruikte luiers deponeren. Die verdelen we dan onder ouders die het financieel moeilijk hebben. Marleen Lefevre Huis van het Kind Beersel
Een verhaal vol hoop
06
©Lander Loeckx
2
06
13
Welkom Beste Vlaams-Brabander,
dossier
het Zorgberoep
Iedereen Toerist De provincie Vlaams-Brabant heeft onlangs Iedereen Toerist gelanceerd. Daarmee bouwt ze een toeristisch aanbod uit dat toegankelijk is voor iedereen: voor mensen met een fysieke of verstandelijke beperking, en ook voor mensen met een laag inkomen, senioren en jongeren. De eerste initiatieven zijn er al!
INCLUSIEF AANBOD UITBREIDEN Toerisme Vlaams-Brabant werkt samen met toeristische partners en middenveldorganisaties om toegankelijke wandelingen en fietsroutes te ontwikkelen en te zorgen voor sociale tarieven bij attracties en logies.
VRIJETIJDSZORG Toerisme Vlaams-Brabant werkt samen met vrijetijdszorgorganisaties om activiteiten aan te bieden voor personen met een handicap en advies te geven over toegankelijke activiteiten. Ze organiseerden dit jaar de Iedereen Vinnedag op 12 september in het provincie-
Beste wensen voor het nieuwe jaar. Dat is wat we elkaar wensen in deze tijd van het jaar. In het licht van de recente gebeurtenissen in ons land zijn we er ook allemaal aan toe. Dit Wel.magazine illustreert welke dromen en wensen in Vlaams-Brabant werkelijkheid werden door de inzet en passie van enthousiaste initiatiefnemers. Zo zorgt Iedereen toerist ervoor dat mensen met een beperking of een beperkt inkomen op uitstap kunnen. Het Balanske ontwikkelde een unieke snoezelbeleving voor kinderen met een ernstige beperking. Bij de Huizen van het Kind gaat men dan weer nauwer en beter samenwerken om de dienstverlening te verbeteren. De Schommel begeleidt kinderen naar een stabiele en warme toekomst, terwijl talloze organisaties creatieve oplossingen vinden om de levenskwaliteit van mensen met dementie te verhogen. Hoe meer dromen en wensen, hoe zorgzamer de samenleving. Ik wens u een inspirerend en warm 2016 toe.
domein Het Vinne. Het domein zet extra in op toegankelijkheid en men kan er genieten van een boeiend toegankelijk aanbod voor groot en klein.
Monique Swinnen Gedeputeerde voor welzijn
BEGELEIDERSPAS De provincie geeft een begeleiderspas aan personen met een handicap. Wanneer de houder met die pas deelneemt aan bepaalde activiteiten in Vlaams-Brabant, dan mag zijn of haar begeleider gratis mee.
GEDIFFERENTIEERD INKOMTARIEF PROVINCIEDOMEINEN Omdat de provinciedomeinen hun sociale rol ter harte nemen, besliste het provinciebestuur om een gedifferentieerd inkomtarief te voorzien voor personen en gezinnen in armoede. Dat gebeurde in samenwerking met Steunpunt Vakantieparticipatie.
Meer info? sandrina.peeters@vlaamsbrabant.be, 016 26 76 24
Wel. magazine
is een driemaandelijkse uitgave van de rovincie Vlaams-Brabant met nieuws uit en voor de welzijnsp sector • Redactie en realisatie: Jansen & Janssen, www.jaja. be • Verantwoordelijke uitgever: Marc Collier, provincie griffier, Provincieplein 1, 3010 Leuven • Redactiecontact: wel@vlaamsbrabant.be • Wel.magazine wordt gedrukt op milieuvriendelijk papier. Etikettering en verzending gebeuren in samenwerking met een beschutte werkplaats. Hebt u ideeën om het blad nog beter te maken? Voorstellen voor een artikel, initiatieven die u in het zonnetje wilt zetten? Laat het ons gerust weten op wel@vlaamsbrabant.be, en we gaan ermee aan de slag!
3
KORT
GESPOT
mijn.jeugdhulp.be De nieuwe website
mijn. jeugdhulp.be wil jongeren en ouders een gebruiksvriendelijker manier bieden om zich aan te melden als ze een hulpvraag hebben. De site is een initiatief van de Vlaamse overheid. Op de site staat (naast een grappig filmpje van Sociaal Incapabele Michiel,
bekend van het tv-programma De Ideale Wereld) onder meer een eenvoudig aanmeldingsformulier dat wordt doorgestuurd naar een van de provinciale loketten jeugdhulp. Een hulpverlener neemt dan zelf contact op met de aanvrager. Tot nu toe moest je altijd bij een hulpverlener terecht voor een cliëntoverleg of bemiddeling.
Sociale Kruidenier zoekt vrijwilligers De CVBA-SO Sociale Krui-
denier Vlaams-Brabant wil het recht op gezonde, betaalbare en duurzame voeding garanderen voor iedereen, met bijzondere aandacht voor mensen uit kansengroepen. Daarvoor bouwt de organisatie een netwerk van winkel- en afhaalpunten uit, gekoppeld aan een lokale sociale organisatie. Momenteel telt de Sociale Kruidenier Vlaams-Brabant twee winkelpunten en één afhaalpunt in Leuven centrum.
Het doel is om de werking uit te breiden in heel de provincie Vlaams-Brabant. Daarvoor is de organisatie op termijn op zoek naar vrijwilligers, onder meer om de rekken te vullen, klanten te helpen, of om vervoer en administratie te verzorgen.
Meer info: Elke De Smedt via info@socialekruideniervlb.be of 0490 56 62 22, www.socialekruideniervlb.be.
Generation 3000 wint Prijs Jeugdhulp Generation 3000, een project van vzw Alba en vzw Arktos, heeft de Prijs van de Jeugdhulp 2015 gewonnen. De prijs Jeugdhulp wordt jaarlijks uitgereikt door Jongerenwelzijn, in samenwerking met zijn koepelorganisaties Vlaams Welzijnsverbond, SOM en Jongerenbegeleiding. Generation 3000 wil Leuvense jongeren van 17 tot 25 jaar die een moeilijk parcours achter de rug hebben, helpen om hun leven een nieuwe wending te geven. Ze doen dit 4
o.a. door positieve acties op te zetten voor anderen in de buurt waar ze anders voornamelijk negatief worden bekeken. ‘Zo organiseerden ze een voetbaltoernooi in de krokusvakantie, een zoektocht voor paaseitjes voor kinderen uit een achtergestelde buurt, hadden ze een barbecuestandje op Levensloop waarvan de opbrengst naar de organisatie ging.’ De Prijs Jeugdhulp is goed voor een geldbedrag van 10.000 euro. Met het prijzengeld
willen de initiatief nemers het project uitbreiden en samenwerken met andere partners.
Meer info: Meer informatie over Generation 3000 stond in Wel.magazine nummer 20. Je kunt het magazine nog altijd bekijken op www.vlaamsbrabant.be/wel
Eerste hulp bij seks Heb je cliënten met vragen over
seks? Dan kun je terecht bij Aditi, het Europese platform voor Seksuele Assistentie. Het platform werd opgericht met steun van de provincie. Aditi geeft advies, informatie en ondersteuning voor mensen met een beperking en ouderen over seksualiteit. Dat kan onder meer via een persoonlijk
consult. Het platform geeft ook vorming aan hulpverleners en organisaties, en begeleidt organisaties bij hun visieen missieontwikkeling over omgaan met seksualiteit.
Meer info: www.aditivzw.be, info@aditivzw.be 0488 / 870 677
Praat over familiaal geweld
Over familiaal geweld praten met je cliënt of patiënt is makkelijker gezegd dan gedaan. Hoe vang je als hulpverlener de signalen op? Hoe maak je ze bespreekbaar? En hoe motiveer je dan de stap naar gespecialiseerde hulpverlening? CAW Oost-Brabant en de werkgroep Tienen/Zuid-Oost Hageland sloegen de handen in elkaar om hulpverleners te ondersteunen. Ze spraken met apothekers, huisartsen, OCMW-medewerkers en verpleeg- en zorgkundigen over hun ervaringen. Op basis daarvan ontwikkelden ze een handig en praktisch boekje met tips en tricks om familiaal
21%
Welgeteld
21% van de Vlaams-Brabantse inwoners is van niet-Belgische herkomst (dat wil zeggen: minstens een van de ouders had bij de geboorte een nietBelgische nationaliteit). 9% van de inwoners heeft een andere nationaliteit dan de Belgische nationaliteit, en 15% heeft een niet-Belgische origine (een niet-Belgische nationaliteit bij de geboorte).
geweld op te vangen en bespreekbaar te maken. Met de steun van de provincie maakten ze ook een sociale kaart voor de regio Tienen specifiek voor familiaal geweld, zodat eerstelijnswerkers gerichter partners kunnen vinden die rond het thema werken. De kaart is binnenkort te raadplegen via de website van CAW Oost-Brabant.
Meer info: Karline Van de Weghe karline.vandeweghe@cawoostbrabant.be www.cawoostbrabant.be
Van de mensen met een niet-Belgische nationaliteit komt de meerderheid uit EU-landen. Bij mensen van niet-Belgische herkomst zijn de niet-EU-landen in de meerderheid. Een meerderheid van de inwoners afkomstig van buiten de EU neemt op termijn de Belgische nationaliteit aan, terwijl dat bij mensen uit de EU een kleine minderheid is. De bevolking van niet-Belgische herkomst heeft een veel jongere leeftijdsstructuur dan de bevolking van Belgische herkomst. De gemiddelde leeftijd van inwoners van Belgische herkomst in Vlaams-Brabant is 45, bij een EU-herkomst is dat 32 en bij een herkomst van buiten de EU 27.
Meer info: Meer cijfers over minderheden in Vlaams-Brabant kan je vinden in het nieuwe provinciale d ossier Minderheden, via www.vlaamsbrabant. be/dossierminderheden, of 016 26 77 87.
DOSSIER • HUIS VAN HET KIND
“
We willen in de eerste plaats het bestaande aanbod beter bekendmaken. Marleen Lefevre
Een kleine revolutie voltrekt zich in opvoedingsland: de Huizen van het Kind schieten overal als paddenstoelen uit de grond. Wat willen ze bereiken en hoe gaat dat in zijn werk? We namen een kijkje in Asse en Beersel.
Huizen van het Kind overal uit de startblokken s inds april 2014 kunnen in Vlaanderen Huizen van het Kind worden erkend. Intussen zijn dat er bijna 130, waarvan 22 in Vlaams-Brabant. Het doel van de huizen is vooral om alle lokale spelers inzake preventieve jeugdzorg en opvoedingsondersteuning samen te brengen onder één herkenbaar label, en om de samenwerking tussen die diensten te stimuleren. Zo weten ouders onmiddellijk waar ze terechtkunnen voor ondersteuning. Ook voor de diensten zelf is dat een positieve zaak. Doordat de diensten onder het Huis van het Kind nauwer samenwerken, verloopt de dienstverlening en communicatie meer gestroomlijnd. Er zijn minder overlappingen en men merkt sneller waar er nog leemtes zijn.
6
Tegelijk kan iedereen zijn eigenheid behouden. De diensten worden niet opgeslorpt door het geheel, maar de ouders kunnen ze wel gemakkelijker bereiken. De naam Huis van het Kind doet vermoeden dat de diensten samenzitten op één plaats. Maar dat hoeft niet zo te zijn. De meeste Huizen bestaan alleen als virtueel netwerk. Er is een centraal telefoonnummer en een e-mailadres waar ouders met vragen terechtkunnen. De mensen achter dat adres verwijzen dan door naar de juiste diensten.
BEERSEL: KINDERCARROUSEL EN LUIERKAST Beersel heeft wel een fysiek Huis van het Kind. Coördinator Marleen Lefevre: ‘Ook het
consultatiebureau van Kind & Gezin en het kinderdagverblijf Stekelbees zitten in hetzelfde gebouw. Op hetzelfde adres is er ook een lagere school gevestigd. Dat kun je onze voordeur noemen. Maar daarnaast zijn we vooral een samenwerkingsverband van meer dan 20 diensten.’ ‘We willen in de eerste plaats het bestaande aanbod beter bekendmaken. In een nieuwsbrief maken we bijvoorbeeld reclame voor elkaars activiteiten. We werken veel meer samen, zien ook beter welke leemtes er zijn. Die coördinatie en communicatie was er vroeger veel minder. Alleen al daarom is het nuttig dat er een Huis van het Kind is opgericht.’ Daarnaast heeft het Huis van het Kind al verschillende vernieuwende acties opgezet.
DE 22 ERKENDE HUIZEN VAN HET KIND
‘Tijdens de week van de opvoeding hebben we een kindercaroussel georganiseerd, met allerlei activiteiten voor ouders en jonge kinderen. Ouders konden gratis met hun baby’s en peuters allerlei leuke workshops volgen. Een ander initiatief dat heel wat weerklank heeft gekregen, zijn onze Luierkasten op verschillende plaatsen in de gemeente. Ouders kunnen daar ongebruikte luiers deponeren, bijvoorbeeld overschotjes omdat de kinderen gegroeid zijn en de luiers niet meer passen. Die verdelen we dan onder ouders die het financieel moeilijk hebben.’
ASSE: KINDERRUILWINKEL, LUIERBANK EN ONTMOETINGSRUIMTE Ook in Asse heeft het Huis van het Kind een vast loket. ‘Eén van de doelstellingen is om de kinderarmoede in onze gemeente aan te pakken’, zegt Sigrid Van den Berghe. ‘Om ons daarvoor bij te staan, hebben we een sa-
• Aarschot • Asse • Beersel • Diest • Dilbeek • Druivenstreek (Hoeilaart en Overijse)
• Glabbeek • Grimbergen • Haacht • Halle • Herent • Kortenberg • Landen
menwerking met vzw Tao armoede. Er komt eenmaal per week een ervaringsdeskundige in armoede langs die ons advies geeft en coacht.’ ‘In februari 2015 is ons eerste project van start gegaan: de kinderruilwinkel Ditjes & datjes. Daar kan iedereen babymateriaal, speelgoed en kledij voor kinderen van 0 tot 5 ruilen. We werken met een puntensysteem. Het OCMW, Kind & Gezin en het CAW kunnen gratis punten geven aan maatschappelijk kwetsbare gezinnen. Aan de ruilwinkel zijn ook een luierbank en verzorgingspakketten verbonden. Tijdens de openingsuren van de winkel kunnen de gezinnen gebruikmaken van de creatieve ontmoetingsruimte, waar de kinderen kunnen spelen en de ouders een babbeltje slaan.’
• Pajottenland (Bever, Herne, Galmaarden, Gooik, Lennik, Pepingen) • ScherpenheuvelZichem • Sint-Pieters-Leeuw
• Storzo (Geetbets, Kortenaken, Linter, Zoutleeuw) • Tervuren • Tienen • Vilvoorde • Zemst • Leuven
WEEK VAN DE OPVOEDING De Week van de Opvoeding vindt dit jaar plaats van 16 tot 21 mei. Ook dit jaar kunnen gemeenten tijdens deze week een laagdrempelige activiteit organiseren voor ouders en kinderen, met subsidies van de provincie. Subsidieaanvragen kunnen nog tot 30 januari 2016 worden ingediend via www.vlaamsbrabant.be/subsidies
7
DOSSIER • HUIS VAN HET KIND
DE PROVINCIE ONDERSTEUNT
“
Doordat alle partners van het Huis van het Kind elkaar beter kennen, wordt er nu gerichter doorverwezen en ook beter opgevolgd. Sigrid Van den Berghe
‘Tot voor kort wisten lang niet alle diensten van elkaar af, waardoor de doorverwijzing soms moeilijk verliep. Zeker voor gezinnen in armoede is dat erg vervelend: zet je dan de stap naar hulpverlening, word je niet naar de juiste dienst gestuurd. Doordat alle partners van het Huis van het Kind elkaar beter kennen, wordt er nu gerichter doorverwezen en ook beter opgevolgd. Mensen telefoneren meer naar elkaar om uit te leggen wat precies het probleem is. Dat alleen al is een hele vooruitgang.’ Tot slot is er ook het project Vonk (Vrijblijvend Ondersteuningsnetwerk voor gezinnen met jonge kinderen). Dat is een samenwerkingsverband met Kind & Gezin, CKG Sloebernest en het CAW Halle-Vilvoorde. ‘Ook het OCMW Dilbeek heeft een dergelijk project. Het bestaat uit begeleidingen aan huis bij gezinnen in armoede met kinderen tussen 0 en 3. De eerste gezinnen zijn intussen aangemeld!’
Meer info: www.huisvhkind.be
8
Ontmoetingskansen creëren.
Een impulsbeleid voeren voor
De provincie wil ontmoetingskansen voor ouders creëren en informele sociale netwerken stimuleren. Dat gebeurt bijvoorbeeld via de Week van de Opvoeding en de Waarom? daarom! vormingen over opvoedingsthema’s voor ouders, leerkrachten, opvoeders, hulpverleners, vormingswerkers, ... over heel Vlaams-Brabant.
vernieuwende initiatieven of samenwerkingen. Zo lanceerde de provincie samen met het Centrum voor Taal en Onderwijs Tatertaal, een methode om taalverwerving te stimuleren bij de allerkleinsten in de kinderopvang en thuis.
Samenwerkingsverbanden stimuleren. De provincie ondersteunt de Huizen van het Kind en helpt met de inhoudelijke uitbouw. Elk Huis van het Kind ontving een opstartsubsidie. In de loop van 2015 organiseerde de provincie een aantal netwerknamiddagen waar gemeenten en organisaties leerden hoe ze: • in hun gemeente een Huis van het Kind kunnen uitbouwen, • een actieplan kunnen opstellen in lijn met de lokale noden, • een communicatieplan kunnen uitrollen, • een actieplan kunnen uitwerken voor kansarme en anderstalige allochtone gezinnen.
Publicaties. Provinciale publicaties over opvoedingsondersteuning zijn onder meer een Bronnenboek Informele ontmoetingen tussen ouders: inspiratie voor ouders en gemeenten en een boekenhuis voor bibliotheken en consultatiebureaus van Kind en Gezin. Het boekenhuis bevat onder andere: • boeken voor ouders rond opvoedingsondersteuning, • boekjes voor baby’s en peuters (knisper-, flapjes-, kijk- en voorleesboekjes).
Meer info: www.vlaamsbrabant.be/ opvoedingsondersteuning
praktisch.
Omgaan met dementie Vlaanderen telt 116 000 personen met dementie – 16% meer dan bij de start van het Vlaamse dementieplan in 2010. Op 1 oktober hield de provincie samen met het expertisecentrum Dementie Vlaanderen een congres over omgaan met dementie. Voor wie het congres gemist heeft: enkele praktische tips.
LANGER THUISBLIJVEN Naar schatting 70% van de mensen met dementie in Vlaanderen woont thuis. Daar zo lang mogelijk blijven is de wens van velen. Het boek Langer thuis met dementie · De (on)mogelijkheden in beeld van Jan Steyaert en Stefanie Meeuws biedt een mooi overzicht van de mogelijkheden, zoals psycho-educatie, een goed samenspel van ambulante hulpverlening of technologie en woningaanpassingen. Langer thuis met dementie is geschreven voor professionals en beleidsmensen uit ambulante en residentiële zorg of (lokale) overheden. Ook personen met (beginnende) dementie en hun mantelzorgers kunnen er inspiratie uit halen. Het boek kan worden besteld via: infocentrum.dementie.be
CURSUS Het Expertisecentrum Dementie Vlaanderen en de Alzheimer Liga Vlaanderen zijn in 2013 gestart met de ontwikkeling van het psycho-educatiepakket Dementie en nu. De auteurs zijn Els Dammekens en Christophe Lafosse. Het pakket bestaat uit een reeks van 10 bijeenkomsten, gericht op mantelzorgers van personen met dementie. Thema’s die aan bod komen in die bijeenkomsten zijn onder meer: invoelen in de beleving van mensen met dementie, omgaan met zorg, financiën, veiligheid, en hoe je moet communiceren met de persoon met dementie. www.dementie.be
ZORGTECHNOLOGIE Ook in dementiezorg is zorgtechnologie in opmars. Apparaten voor valdetectie of perso-
nenalarm zijn al goed ingeburgerd. De knuffelzeehond Paro of de zorgrobot Zora zijn interessante ontwikkelingen. • Cretecs, het expertisecentrum zorgtechnologie lijst zorgtechnologie op in de residentiële zorg en in de thuiszorg. De focus ligt op de domeinen zorgdomotica en zorg op afstand. Cretecs heeft ook een aanbod ontwikkeld voor woonzorgcentra. cretecs.khbo.be • Cloudina is een verzameling van applicaties, aangestuurd via een beheerwebsite. Mensen met een verminderde zelfstandigheid worden door Cloudina ondersteund in hun dagelijkse leven. Cloudina wordt op maat ingesteld samen met een mantelzorger of professionele coach. www.cloudina.eu/nl • Cubigo is een digitaal platform dat via de tablet of pc kan geopend worden. Het bevat een aantal nuttige apps (‘Cubes’). www.cubigo.com
TENTOONSTELLING Wereld van herinnering is een samenwerking tussen M-Museum Leuven, UZ Leuven en partners uit de welzijns- en zorgsector. De tentoonstelling maakt kunst toegankelijk voor mensen met dementie en hun mantelzorgers. Ze laat hen (her) ontdekken wat ze kunnen, wat ze weten en wie ze zijn. Je kunt er ook de videoportretten ontdekken van acht mensen met dementie die aan de hand van foto’s en persoonlijk archiefmateriaal com-
municeren met de buitenwereld. Ze maakten de videoportretten zelf, met de hulp van een mantelzorger, hulpverlener of familielid. Nog tot 30 juni 2016 in M, Leopold Vanderkelenstraat 28, 3000 Leuven.
TIPS Bijzonder veel tips voor de praktische omgang met mensen met dementie zijn te vinden op www.omgaanmetdementie.be De provincie publiceerde ook Dementie: je staat er niet alleen voor, een erg gesmaakt handboekje voor mantelzorgers en professionelen dat een leidraad biedt bij dementie. Het boekje geeft aan hoe je dementie herkent, maar evengoed waar je terechtkan met je vragen en hoe je als mantelzorger het best voor jezelf zorgt. De brochure kan gratis worden besteld via: www.vlaamsbrabant.be/dementie www.vlaamsbrabant.be/wegwijsdementie geeft een overzicht van alle organisaties die rond dementie werken. De site is handig doorzoekbaar per thema: van diagnosestelling, informatie en doelstelling, thuiszorg en residentiële zorg.
STEUN VOOR LOKALE DEMENTIE-INITIATIEVEN De provincie moedigt lokale dementie-initiatieven aan. Ook in 2016 geeft ze een subsidie voor een film- of toneelvoorstelling over dementie. Ook zorgt ze voor senioren-vrijwilligers die zijn opgeleid om een nabespreking te leiden. www. vlaamsbrabant.be/dementie
9
IN DE KIJKER
“Een verhaal vol hoop
Gezinnen met kinderen tot 12 jaar oud bij wie het opvoedkundig moeilijk loopt, kunnen terecht bij CKG De Schommel in Averbode. ‘We zijn er zowel voor kleinere problemen, zoals een kind dat niet goed slaapt, als voor heel moeilijke situaties, zoals zware vechtscheidingen, kinderen die verwaarloosd of mishandeld worden, of die de jeugdrechter heeft geplaatst.’
AMINA Ook het rustige Averbode ontsnapt niet aan de wereldproblemen. Dat bleek deze zomer, toen Amina (fictieve naam), een Somalische vluchtelinge, een tijd lang in De Schommel verbleef. Anne De Groof: ‘Op Zaventem was een meisje van een jaar of tien moederziel alleen aangetroffen. Omdat ze zo jong was, en helemaal alleen, stuurde Fedasil haar liever niet naar een asielcentrum. Zo kwam Amina hier terecht.’ ‘Aanvankelijk had Amina veel verdriet, ze was in paniek en wilde voortdurend weglopen. Hartverscheurend was het. Bovendien sprak ze alleen Somalisch. Pas toen we na veel moeite een tolk Frans/Somalisch aan de
10
“
We doen er alles aan om samen met het gezin te werken. Anne De Groof
d
e Schommel begeleidt gezinnen met kinderen op meerdere manieren: aan huis, met trainingsmodules, en als het thuis echt niet meer lukt, of als de veiligheid van de kinderen in het gedrang komt, met residentiële opvang. Anne De Groof, directeur van het centrum voor kinderzorg en gezinsondersteuning en coördinator van het Crisismeldpunt: ‘We doen er alles aan om samen met het gezin te werken. Ook als de kinderen hier verblijven, houden we zoveel mogelijk contact met de ouders.’
MODULES De Schommel biedt verschillende vormen van mobiele en ambulante begeleiding aan: • gezinsondersteunende begeleiding aan huis, • babymobiele begeleiding, vanaf acht maanden zwangerschap tot als de baby zes maanden oud is, • de trainingsmodule STOP 4-7, die kinderen met gedragsproblemen leert omgaan met conflictsituaties, • de trainingsmodule Triple P (voor ‘positive parenting program’) leert ouders, die vaak zelf geen warme opvoeding hebben gehad, op een positieve manier omgaan met hun kinderen, • een vechtscheidingsmodule.
lijn kregen, kon Amina haar verhaal doen. Haar vader en broers waren vermoord door Al-Shabaab, een islamistische terreurorganisatie. Haar moeder zag geen andere uitweg dan haar mee te geven aan een smokkelaar. Ze moest op zoek naar een tante in Europa. En ook al had ze alleen een voornaam, Amina was vastberaden om haar te vinden. Toen we haar vertelden dat we haar gingen helpen, werd ze rustiger.’ ‘Met haar vingers vormde Amina de hele tijd een nummer, dat begon met 04. Een Belgisch gsm-nummer! Zo kwamen we terecht bij een Somalisch gezin dat hier al tien jaar verbleef. Of het nu echt om Amina’s tante ging,
‘We zijn heel laagdrempelig. Kinderen komen bij ons terecht na een doorverwijzing, maar ouders weten ons ook zelf te vinden. Een deel van onze opvangplaatsen is vrij toegankelijk. Vier plaatsen zijn gereserveerd voor crisisopvang, waarvoor we dag en nacht bereikbaar zijn. In onze ‘plaatsen achter de toegangspoort’ komen kinderen pas terecht nadat over hun situatie een heel dossier is opgemaakt. De
bleef onduidelijk, maar het gezin was bereid haar op te nemen. Na een grondige screening – je plaatst een kind niet zomaar ergens – is Amina bij het gezin gaan wonen. Ze maakt het goed, ondertussen spreekt ze wat Nederlands. Amina is duidelijk een weerbaar en verstandig meisje.’ ‘In de sociale sector moet je realistisch zijn in je verwachtingen. Daarom is het verhaal van Amina zo hoopgevend voor ons. Het komt goed met haar. Het ziet er ook naar uit dat we alsmaar meer jonge vluchtelingen zullen opvangen. Ondertussen verblijven hier een alweer een Syrisch broertje en zusje, van 2 en 4.’
kinderen verblijven slechts een tijdje bij ons. Als ze daarna niet naar huis kunnen, gaan ze naar een pleeggezin of naar een voorziening waar ze kunnen verblijven tot ze 18 zijn.’
EEN GROOT GEZIN ‘In onze twee leefgroepen, de Elfjes en Kids, verblijven elk 12 kinderen, van 0 tot 12 jaar oud. De verschillende leeftijden zitten bij elkaar, zodat broertjes en zusjes samen opgevangen kunnen worden. Een leefgroep is eigenlijk een groot gezin, we streven naar een huiselijke sfeer. Zo kunnen de kinderen mee beslissen wat er op tafel komt en mee helpen koken. Ze gaan hier ook gewoon naar school in de buurt.’ ‘Onze gezinnen leven vaak in kansarmoede en hebben verschillende problemen tegelijk: niet alleen financieel, maar ook mentaal, relationeel, psychologisch... Een ouder kan in de gevangenis zitten, er kan sprake zijn van druggebruik. De confrontatie met die situaties is emotioneel enorm belastend. Daarom begeleiden we ons personeel zeer goed. Geen enkele medewerker staat er alleen voor. Over elk dossier beslissen minstens twee mensen. Dat zijn we aan onze gezinnen ook verplicht.’
Meer info: www.ckgdeschommel.be
11
HET WERELDJE WEL
Groene wiegende kruinen zorgen voor een zacht briesje, een beekje kabbelt rustig op de achtergrond, een konijn verschuilt zich tussen de grassprieten en achter de boom steekt een hert de kop op. Wie de nieuwe interactieve snoezelruimte van Het Balanske betreedt, wandelt zo het bos in. Een gesprek over een primeur in Europa.
Hoogtechnologisch
snoezelen
h
et Balanske in Sint-Joris-Winge staat in de wijde omgeving bekend voor zijn snoezelruimtes voor kinderen met een beperking. Snoezelen is het stimuleren van verschillende zintuigen door een combinatie van muziek, lichteffecten, trillingen, tastmateriaal en geuren. ‘We zijn één van de weinige centra die snoezelruimtes aanbieden’, zegt Bert Vanderstappen, voorzitter van Het Balanske. ‘Het Balanske wordt vooral bezocht door voorzieningen en gezinnen met kinderen met een beperking. Een zeer divers publiek, zowel inzake de mate van beperking, als inzake het aantal bezoekers per groep. Daar wilden we zeker rekening mee houden bij de realisatie van de nieuwe snoezelruimte en de renovatie van de bestaande ruimtes. Zo was er een grote vraag naar een snoezelaanbod voor kinderen met ernstige beperkingen, die moeite hebben om te communiceren met hun omgeving. Kin-
12
deren die minder beperkingen hebben, kunnen voor hun ontspanning nog terecht in het reguliere aanbod, terwijl voor deze kinderen amper iets bestaat.’
INTERACTIEF HOOGSTANDJE Zo ontstond het idee om een interactieve ruimte te creëren waarin het programma kon worden aangepast aan de mogelijkheden van de persoon met een beperking. ‘De technologie evolueert. Dankzij moderne software, domotica en geluidstechnieken kunnen we een programma aanbieden op maat van elke bezoeker. Zo kies je bij het betreden van de ruimte tussen twee thema’s: het rustige bos en het levendige circus. De thema’s worden over de muur en op de vloer geprojecteerd zodat je een 180° cinema-effect krijgt en je helemaal ondergedompeld wordt in de sfeer.’ ‘Bij ieder thema is er keuze tussen een versie met veel impulsen of weinig impulsen. Door
bewegingssensoren reageert de interactieve vloer op voetstappen. In een trillende zetel en op de muren zijn knoppen geïntegreerd zodat personen met meer mogelijkheden de ervaring interactiever kunnen maken. Er kwam veel bij kijken, maar we zijn bijzonder trots dat we dit hebben kunnen realiseren met de hulp en steun van sympathisanten, vrijwilligers en organisaties.’
KOMT DAT ZIEN! Met de nieuwe ruimte erbij telt Het Balanske nu zeven snoezelruimtes die elke andere prikkels geven. Zo kunnen voorzieningen hun gasten indelen in groepjes naargelang hun mogelijkheden en interesses. Benieuwd om de interactieve ruimte of een van de andere zes snoezels uit te testen met je leefgroep of je kind met beperking? Maak dan snel een afspraak op 016 63 90 21, info@balanske.be, www.balanske.be
DE PROVINCIE STEUNT De provincie gaf Het Balanske 50.000 euro voor de realisatie van de nieuwe snoezelruimte.
HET ZORGBEROEP
Veerle Ven (40) Kinesist WZC Dijlehof, Leuven
Kinesist in een woonzorgcentrum Veerle Ven werkt al meer dan 16 jaar in het kinesistenteam van woonzorgcentrum Dijlehof in Leuven. En dat doet ze met veel plezier!
t
oen ik afstudeerde als kine aan de KU Leuven, heb ik nog een specialisatie neuromotorische aandoeningen gevolgd. Het zou logisch geweest zijn dat ik in een revalidatiecentrum aan de slag ging, maar door interims heb ik gemerkt dat de geriatrie me eigenlijk heel goed ligt. De mensen waar je in
contact mee komt, hebben al een heel leven achter de rug en hebben dus vaak veel bagage. Ik doe dit werk intussen 16 jaar en vind het nog altijd interessant!’
GELIJKGESTEMDE ZIELEN ‘Het leuke vind ik dat ik met mensen bezig ben. De hele dag achter een bureau zitten, is niets voor mij. Het is ook een heel afwisselende job. En het geeft veel voldoening om het leven van de mensen hier zo aangenaam en comfortabel mogelijk te maken. Onze ploeg bestaat uit gelijkgestemde zielen en dat is maar goed ook, want we moeten veel samenwerken. Ook met de andere disciplines in het woonzorgcentrum trouwens. Het is niet zo dat we ons opsluiten in de kinezaal en ons ding doen. We komen met veel mensen in contact.’
AANGENAAM MOMENT ‘Onze taken? We geven individuele kinesitherapie aan de bewoners. Twee keer in de week doen we ook groepsturnen. We zijn verantwoordelijk voor de
13
HET ZORGBEROEP
verplaatsingstechnieken - tiltechnieken mag je niet meer zeggen, want het is juist de bedoeling om de mensen zo weinig mogelijk echt op te tillen. Tot slot zijn we ook verantwoordelijk voor het lig- en zitcomfort. We geven bijvoorbeeld advies voor de juiste matrassen of rolstoelen. Het doel is om de bewoners zo lang mogelijk actief te houden en in beweging te laten blijven. De ervaring leert dat bewegen veel complicaties tegengaat. Als activatie niet meer lukt, concentreren we ons op comfort, bijvoorbeeld door relaxatie of pijnbestrijding. En we willen van de kine echt een aangenaam moment maken. Dat lukt ook: vaak zitten de bewoners al klaar als we hen komen ophalen om naar de kinezaal te gaan.’
GEDULD! ‘Sinds twee jaar krijgen we stagiairs over de vloer. Bij sommigen merk je dat ze echt plezier hebben in hun werk. Anderen doen wel hun best, maar je voelt dat de klik er niet is. Als je graag manuele therapie doet en direct na één sessie grote resultaten wilt zien, dan is geriatrie waarschijnlijk niets voor jou. Het gaat vaak traag vooruit hier, en soms is het doel gewoon om de bewoner te houden op het niveau zoals het is. En je moet geduld kunnen opbrengen. De mensen die hier aankomen, zijn vaak wat in zichzelf gekeerd. Ze gaan dan ook door een moeilijke periode in hun leven waarin er veel verandert. Daar moet je rekening mee houden. Maar als je de juiste instelling hebt, is dit echt een droomjob!’
FOCUS OP THUISZORG
Zorgteam formulier: bijbestellen kan nog
Heropnames voorkomen Oudere personen
We schreven het al in het vorige Wel.magazine: het zorgteamformulier is een bijzonder handig hulpmiddel om bij opname en ontslag in een ziekenhuis makkelijker afspraken te maken tussen de patiënt, zijn zorgteam en het ziekenhuis zelf. Het document is eigendom van de patiënt en wordt bij hem thuis bewaard. Meer info: Je kunt het zorgteamformulier nog a ltijd aanvragen via www.vlaamsbrabant.be/ zorgteam of op tel.016 26 74 27. Op de website vind je ook affiches en folders.
14
zijn een groeiende patiëntengroep op de dienst spoedgevallen. Tot 30% wordt relatief kort na de eerste opname ongepland opnieuw opgenomen. Project Urgent, getrokken door UZ Leuven, wil dat voorkomen. Het project loopt nog tot september 2016. Urgent staat voor Unplanned Readmission prevention by Geriatric Emergency Network for Transitional care. Het is gebaseerd op het transitioneel zorgmodel, dat een grondige evaluatie van de ouderen op de spoedgevallendienst combineert met een goede samenwerking met de thuiszorg na ontslag uit het ziekenhuis. Concreet wil het Urgent project een leidraad ontwik-
kelen voor de opname van ouderen op de spoedgevallendienst in combinatie met opvolging en ondersteuning thuis door een casemanager. Concreet zal de casemanager ten laatste één week na ontslag uit de spoedgevallendienst telefonisch contact opnemen met de patiënt om de adviezen te bespreken en een gratis huisbezoek te plannen. Om de adviezen zo goed mogelijk te realiseren, werkt de casemanager samen met de huisarts en zorgverleners, die al bij de patiënt aan huis komen.
Meer info: urgent@uzleuven.be
agenda. 12 januari
Kortfilm Broeders van Adil el Arbi met Bilall Fallah Film Leuven Info en inschrijvingen: gelijkekansen@ vlaamsbrabant.be
14 januari
Hoe vergroot je de veerkracht van je medewerkers? Voor bedrijven uit de sociale economie Studiedag Leuven Info en inschrijvingen: www.logozenneland.be en www.logo-oostbrabant.be
14 januari
SEN-SEO 2016 Vlaams-Brabant Basisvorming over emotionele ontwikkeling bij personen met een beperking Brussel Info en inschrijvingen: www.kennisplein.be
18 januari
De toekomst van het Lokaal loket kinderopvang Leuven Info en inschrijvingen: www.vlaamsbrabant.be/ loketkinderopvang
DOSSIER • XXXXX
4,5 en 6 maart
19 en 26 april
16-20 mei
Evenement voor de Internationale vrouwendag Leuven Info en inschrijvingen: gelijkekansen@vlaamsbrabant.be
Vorming Zellik Info en inschrijvingen: www.gezinenhandicap.be
Vlaams-Brabant Info en inschrijvingen: www.vlaamsbrabant.be/ weekvandeopvoeding
9 maart
23 april
19 mei
Infobeurs autisme
Familiedag KVG
Leuven Info en inschrijvingen: infobeursautisme@gmail.com
Meise Info en inschrijvingen: www.kvg.be
9 maart
26 april
Symposium Leuven Info en inschrijvingen: www.panal.be
Veelzijdig
Zorgvernieuwing: nog langer wachten op zorg/ ondersteuning? Lezing Leuven Info en inschrijvingen: www.gezinenhandicap.be
16 maart
Leren leven met een kind met een handicap Lezing Roosdaal Info en inschrijvingen: www.gezinenhandicap.be
SMOG-initiatie
Het M-decreet in de praktijk Lezing Leuven Info en inschrijvingen: www.gezinenhandicap.be
21 april
Aromatherapie in palliatieve zorg Vorming Leuven Info en inschrijvingen: www.panal.be
11 mei
Wat is terminale zorg?
Kinderwens bij personen met een verstandelijke handicap
Symposium Tielt-Winge Info en inschrijvingen: www.panal.be
Lezing Leuven Info en inschrijvingen: www.gezinenhandicap.be
17 maart
17 maart
Week van de opvoeding
Angst en doodsangst in de terminale fase
25 mei
De bewindvoering in de praktijk Lezing Zellik Info en inschrijvingen: www.gezinenhandicap.be
1 juni
De band tussen ouders en hun kind met een handicap Lezing Leuven Info en inschrijvingen: www.gezinenhandicap.be
9 juni
Wetgeving in palliatieve zorg Lezing Leuven Info en inschrijvingen: www.panal.be
Autisme en medicatie
Vlaams-Brabantse seniorenraden
WAAROM? DAAROM!
Lezing Leuven Info en inschrijvingen: www.gezinenhandicap.be
Trefdag voor de voorzitters Tienen Info en inschrijvingen: ouderen@vlaamsbrabant.be
Nieuwe vormingen voor ouders rond opvoeding. Ook in jouw gemeente? Ontdek het op: www.vlaamsbrabant.be/waaromdaarom. Een greep uit het aanbod:
18 februari,
22 maart
• Opgroeien met een label? Een boeiende lezing
17 februari
3-Daagse basisvorming NAH Vlaams-Brabant Vlezenbeek (St.-Pieters-Leeuw) Info en inschrijvingen: www.kennisplein.be
4 maart
Vaardig samenwerken in het vrijwilligerswerk Vorming Leuven Info en inschrijvingen: vrijwilligerswerk@ vlaamsbrabant.be
Mijn baby lacht, nu ik nog
om zorg en inclusie anders te bekijken
Lezing voor ouders en professionelen Leuven Info en inschrijvingen: myriam.philips@ vlaamsbrabant.be
• Diggie Dik: voorlezen met een klik
23 maart
• Tatertaal voor ouders
Hef- en tiltechnieken Vorming Meise Info en inschrijvingen: www.gezinenhandicap.be
• Ontdek je eigen opvoedingsstijl • Let’s play, gaming voor beginners • Hoe kindvriendelijk is jouw tablet? • Een eigen willetje • Kies Keurig • Een puber in huis: hoe communiceer je ermee? • Ik hou van ‘MIJ’: hoe help ik mijn kind groeien in zelfvertrouwen?
15
goed gezien
Magenta p
roject Magenta wil ouders van jonge kinderen (014) met een handicap of chronische ziekte helpen. Het project is opgericht door Noor Seghers, moeder van een kind met hoge zorgnood, en professor Bea Maes van de KU Leuven. De provincie steunt het project. Magenta staat voor ‘MAnagement voor Gezinnen vanuit TAlent’. Het idee is dat managementvaardigheden uit het bedrijfsleven ook heel nuttig kunnen zijn voor gezinnen van kinderen met zorgnoden. Plannen en organiseren, informatie verzamelen, zorgverleners selecteren en hun bijdrage op elkaar afstemmen, beslissingen nemen, time management: het komt allemaal goed van pas.
16
Sinds 2012 organiseert Magenta in alle provincies infoen vormingsavonden. Daarnaast heeft de organisatie een werkboek ontwikkeld met ideeĂŤn, informatie en oefeningen, maar ook met getuigenissen van ouders. Met de steun van de provincie wordt in Vlaams-Brabant ook een Magentavorming op maat van professionelen aangeboden.
Meer info: www.magentaproject.be; ppw.kuleuven.be/ogop/magentaproject.