Jaarverslag 2010 Montessori College Nijmegen-Groesbeek
Inhoudsopgave
Inleiding ................................................................................................................................................................... 3 Kenmerken van de school ....................................................................................................................................... 3 Leerling gegevens ................................................................................................................................................... 4 Leerlingaantal...................................................................................................................................................... 4 Ontwikkeling leerlingenaantallen per onderwijssoort ........................................................................................... 4 Groei leerlingenaantal havo en vwo in leerjaar 1 ................................................................................................ 5 Leerlingenaantallen per locatie ........................................................................................................................... 5 Kwaliteit ................................................................................................................................................................... 6 Beleid .................................................................................................................................................................. 6 Onderwijstijd........................................................................................................................................................ 6 Resultaten ........................................................................................................................................................... 7 Inspectie toezicht .............................................................................................................................................. 10 Hernieuwde erkenning door de Nederlandse Montessori Vereniging ............................................................... 10 Onderzoek......................................................................................................................................................... 10 Communicatie ................................................................................................................................................... 11 Ontwikkelingen .................................................................................................................................................. 11 Personeelsbeleid ................................................................................................................................................... 11 Professionalisering ............................................................................................................................................ 12 Ontwikkeling personeelsformatie ...................................................................................................................... 12 FinanciĂŤn ............................................................................................................................................................... 13 FinanciĂŤle kengetallen ...................................................................................................................................... 13 Balans ............................................................................................................................................................... 14 Staat van baten en lasten ................................................................................................................................. 15
Jaarverslag 2010 Montessori College
2
Inleiding Met deze uitgave informeren wij u over de kwaliteitsontwikkelingen die hebben plaatsgevonden op het Montessori College Nijmegen-Groesbeek in 2010 en in het schooljaar 2010-2011.
Kenmerken van de school Het Montessori College is een school voor Voortgezet Montessori Onderwijs met drie locaties in Nijmegen en een in Groesbeek. In 2010 telde de totale school 1857 leerlingen. Deze leerlingen volgen opleidingen van VWO plus t/m VMBO basisberoepsgerichte leerweg. Het Montessori College is een innovatieve school die eigen keuzes maakt in de inrichting van het onderwijs en van de organisatie. Deze keuzes worden ingegeven door de naamgeefster van de school: Maria Montessori. Het kernbegrip uit haar opvattingen dat wij omarmen is de ‘onderzoekende houding’. Het Montessori is een cultuurprofielschool (zie www.cultuurprofielschool.nl). Sinds 3 jaren is er, bovenop het brede aanbod dat voor alle leerlingen geldt, een speciale cultuurklas gestart. Daarnaast kent het Montessori College een VWO PLUS KLAS voor leerlingen met een vwo advies. In de organisatie staat het leren van de leerlingen centraal, daaromheen is alles georganiseerd. Een groep leraren die veel lesgeeft aan een bepaalde groep leerlingen vormt het kernteam. Dit kernteam heeft ruime bevoegdheden om het onderwijs vorm te geven en steeds te onderzoeken wat het beste werkt voor hun leerlingen. De leerlingen werken toe naar steeds meer
zelfstandigheid en leren verantwoordelijkheid te nemen voor hun eigen leren. Zij worden hierbij begeleid door hun leraren en mentoren die met de leerlingen reflecteren op de voortgang die geboekt wordt. Het Montessori College neemt samen met andere VO scholen deel in het Samenwerkingsverband VO-ROC Nijmegen e.o. Via het samenwerkingsverband wordt aan een beperkt aantal leerlingen onderwijs gegeven die in het reguliere onderwijs niet meer geplaatst kunnen worden. Deze voorziening wordt het Flex College genoemd. Het Montessori College is in 2010 volgens de code ‘Goed Onderwijsbestuur’ overgegaan naar een professionele bestuurder die werkt onder toezicht van een Raad van Toezicht. De Raad van Toezicht is per openbare werving tot stand gekomen. Vanaf schooljaar 2010-2011 is de samenstelling als volgt: De heer L.W.F. Nix, voorzitter De heer P.J.M. Timmermans, plaatsvervangend voorzitter Mevrouw E.G. Oegema De heer E.B. Willems Mevrouw P.M. Jagtman
Jaarverslag 2010 Montessori College
3
Belangrijke agendapunten in 2010: 1.
Verandering van het governancemodel en de daarmee samenhangende statutenwijziging
2.
Samenstelling van de Raad van Toezicht
3.
Bewaking van de kwaliteit van het onderwijs
4.
Het vaststellen van het voorlopig ontwerp en het monitoren van de voorbereiding van de nieuwbouw
5.
Het bewaken van de financiĂŤle en personele ontwikkelingen
Leerling gegevens Leerlingaantal De ontwikkeling en prognose van het aantal leerlingen per locatie (Flex en vavo (voortgezet algemeen volwassenen onderwijs) apart) 2008
2009
2010
2011 (prognose)
Kwakkenbergweg
538
582
615
614
Berg en Dalseweg
309
290
235
242
Vlierestraat
594
621
626
640
Totaal Nijmegen
1441
1493
1476
1496
Groesbeek
414
357
346
351
Wij geven les aan
1855
1850
1822
1847
Flex College
13
18
22
20
Vavo
6
12
19
15
Totaal
1874
1880
1863
1882
Toelichting: Het aantal inschrijvingen in leerjaar 1 loopt iets terug voor de locaties Berg en Dalseweg en Groesbeek. Het aantal inschrijvingen op de Kwakkenbergweg ligt de laatste jaren rond de 300. Het totaal aantal leerlingen op de locaties Berg en Dalseweg, Groesbeek en Vlierestraat wordt voor een groot deel bepaald door de doorstroom vanuit het 2e leerjaar van de Kwakkenbergweg.
Ontwikkeling leerlingenaantallen per onderwijssoort Nijmegen Toelichting: De aantallen voor leerjaar 1 en 2 zijn niet uitgesplitst naar opleiding. Voor havo en vwo is dat ook niet zo in leerjaar 3. Het trapje dat in leerjaar 3 te zien is geeft de toename weer van het aantal leerlingen in havo en vwo. Zie tabel verderop. Het trapje dat bij havo 4 en 5 en bij vwo 4, 5, 6 te zien is, toont dat in 2007 en de jaren ervoor een teruggang was in het aantal aanmeldingen voor die opleidingen.
Jaarverslag 2010 Montessori College
4
Groesbeek Toelichting: De grote groep vmbo kader in leerjaar 3 wordt veroorzaakt door de doorstroom vanuit de onderbouw op de Kwakkenbergweg. Ook is duidelijk dat er in 2010 een zeer klein aantal vmbo-t leerlingen was.
Groei leerlingenaantal havo en vwo in leerjaar 1 Opmerking: na constatering in 2007 van een terugloop bij havo en vwo is onderwijsaanbod gericht aangepast. Het is verheugend dat het aantal aanmeldingen sindsdien een stijgende lijn te zien geeft.
Leerlingenaantallen per locatie Inclusief prognose voor 2011 Excl. vavo en excl. Flex College Berg & Dal
Kwakkenb Vlierestr
Groesbeek
Totaal
2008
309
538
594
414
1855
2009
290
582
621
357
1850
2010
235
615
626
346
1822
2011
242
614
640
351
1847
Jaarverslag 2010 Montessori College
5
700 600 500 Berg en Dal
400
Kwakkenb
300
Vlierestr 200
Groesbeek
100 0 2008
2009
2010
2011
Kwaliteit Beleid In 2008 is als doelstelling opgenomen om het interne kwaliteitsbeleid beter te formuleren. Met externe hulp is vervolgens toegewerkt naar een samenhangend geheel van collegebrede en locatiegerichte doelstellingen met daarbij behorende toetscriteria. Doelen vanuit de praktijk worden via de kernteams ingebracht, zoals omgekeerd ook plannen via collegebreed beleid en locaties naar de kernteams worden gebracht. De externe begeleider is opgevolgd door een interne kwaliteitsmedewerker. Deze laatste heeft nu de overall verantwoordelijkheid om innovaties goed te borgen, toezicht te houden op regelmatige evaluatie en de uitkomsten daarvan te koppelen aan nieuw beleid. Vensters voor Verantwoording is daarbij als instrument nuttig gebleken. In 2010 is daar heel hard aan gewerkt en sinds begin 2011 is het Montessori College een van de weinige (niet pilot-)scholen die al volledig gevuld is. Het werk begint nu de eerste vruchten af te werpen met managementinformatie die uit de gegevens gehaald wordt. Zo werd bijvoorbeeld zichtbaar dat het Montessori College meer personeelsleden inzet op leerlingen dan gemiddeld.
Onderwijstijd Het Montessori College kiest er al vanaf de start voor de onderwijstijd als totaalconcept te benaderen. Dit is ook goed terug te vinden in de wijze waarop de lesdagen voor leerlingen worden vormgegeven. De keuze is voor regelmaat (elke dag hetzelfde), langere lestijden en daardoor minder verschillende vakken per dag (waarin verschillende activiteiten tijdens de les plaatsvinden) en kantoortijden (op school ben je aan het werk). Deze keuzes vinden wij voor alle leerlingen belangrijk, ook voor examenleerlingen. Daarnaast kiest de school voor maatwerk voor leerlingen. Een systeem dat alleen lessen telt werkt hierbij niet. Je kunt ook op school aan je schoolwerk doorwerken, na elke les is er een pauze en de pauzes maken voor een groot deel onderdeel uit van de lesdag: samen optrekken, nog even napraten, een toets afmaken enzovoort. In overleg met de MR is tot een
Jaarverslag 2010 Montessori College
6
afweging gekomen waarbij de onderwijstijd per dag is vastgesteld op 6,5 uur. De gerealiseerde onderwijstijd in 2010 kunt u vinden op de website van Vensters voor Verantwoording.
Resultaten Voor een totaalbeeld van de resultaten van onze school verwijzen wij u door naar de website Venters voor Verantwoording die door het Montessori College is gevuld met alle beschikbare gegevens. Hieronder zijn enkele opvallende gegevens verzameld en voorzien van een toelichting. Doorstroom Toelichting: de doorstroomcijfers liggen boven of in een geval gelijk aan de landelijke vergelijkingsgegevens.
Doorstroom bovenbouw 2008-2009 Toelichting: Opvallend hoog percentage doorstroom in vwo en havo bovenbouw ten opzichte van het landelijke percentage.
Jaarverslag 2010 Montessori College
7
Havo-advies primair onderwijs in relatie tot schoolplaatsing Toelichting: Uit deze tabel is af te lezen dat 49 % (bijna de helft) van de havo leerlingen in de bovenbouw met een basisschool advies zijn binnengekomen dat lager is dan havo. Landelijk ligt dit op 34%.
Landelijke gemiddelde Op het Montessori College komen gemiddeld meer leerlingen op de havo met een lager dan havo advies.
Vwo-advies primair onderwijs in relatie tot schoolplaatsing Toelichting: Ook op het vwo zijn er meer leerlingen ‘opgestroomd’. De combinatie tussen het hoge doorstroompercentage, de adviezen waarmee leerlingen in het havo en vwo terecht komen en de slaagpercentages geven aan dat de havo en vwo afdelingen het heel goed doen.
Jaarverslag 2010 Montessori College
8
Landelijke gemiddelde Uit deze tabel blijkt dat er landelijk meer leerlingen met een eenduidig vwo advies in de bovenbouw van de vwo afdeling zitten.
Slaagpercentages 2010
100,0% 95,0% MC Nijm
90,0%
MC Grb 85,0%
landelijk
80,0% 75,0% vwo
havo
T
K
B
Gemiddelde cijfers CE SE
Jaarverslag 2010 Montessori College
9
Veiligheid Resultaten uit Leerling- en Ouderenquête volgens Vensters voor Verantwoording, ingevuld door leerlingen uit leerjaar 3 en hun ouders.
Leerlingen
Ouders
Stelling: ik voel me veilig op school
Stelling: Mijn kind voelt zich veilig op school
Nijmegen
Groesbeek
Nijmegen
Groesbeek
vmbo-basis
7,6
7,2
vmbo-basis
8,3
8,7
vmbo-kader
8,5
7,6
vmbo-kader
6,8
7,9
vmbo-t
8,4
8,1
vmbo-t
8,1
7,8
havo
9,0
havo
8,4
vwo
8,9
vwo
8,1
Tevredenheidsonderzoek examenklas
Inspectie toezicht In 2009 werden we in Groesbeek geconfronteerd met tekortkomende opbrengsten. Dit was nog niet eerder opgemerkt, mede als gevolg van een andere systematiek bij de inspectie. Eerder werd gewerkt met een middeling van de resultaten van alle opleidingen. Nu werd per afdeling beoordeeld en viel de kader-opleiding in het ‘onvoldoende’ gebied dat door de Inspectie werd gehanteerd. Na de eerste schrik is de locatie heel voortvarend aan de slag gegaan. Terugkijkend kunnen we begin 2011 constateren dat ongekend snel het niveau van de kader opleiding weer helemaal op peil is. Op de opleidingen basisberoeps en theoretisch wordt nog wel verscherpt toezicht gehouden. In Nijmegen is sprake van toereikende tot zeer goede opbrengsten. Op de vmbo opleidingen is extra aandacht gericht op het op een voldoende niveau houden. Hierbij is ook door de inspectie aangegeven dat de schoolexamens te streng worden beoordeeld.
Hernieuwde erkenning door de Nederlandse Montessori Vereniging In 2010-2011 heeft een visitatie van de NMV plaatsgevonden op alle opleidingen in Nijmegen. Het voortraject bestond uit een zelfevaluatie die zeer uitgebreid is uitgevoerd. De visitatie zelf vond plaats in februari en heeft geleid tot een hernieuwde erkenning. De opbrengsten uit het visitatietraject worden voor inhoudelijke verrijking gebruikt in de beleidsplannen voor het nieuwe jaar. Het Montessori College was in dit traject met twee andere scholen voor voortgezet Montessori onderwijs de eerste groep die ten behoeve van erkenning gevisiteerd werd.
Onderzoek Op de locaties Vlierestraat en Kwakkenbergweg is in 2010 succesvol onderzoek gedaan naar succesfactoren bij bijvoorbeeld het gebruik van de mediatheek. Dit onderzoek wordt uitgevoerd door eigen docenten naar aanleiding
Jaarverslag 2010 Montessori College
10
van vragen die op de locatie spelen. Kiosc is de noemer waaronder dit gebeurt. Een mooi voorbeeld van geĂŻntegreerd onderzoek doen.
Communicatie Het Montessori College kiest ervoor om zoveel mogelijk digitaal te communiceren met ouders. Het wordt zeer gewaardeerd dat de brieven voor ouders via e-mail en een link naar de website digitaal beschikbaar komen. De post komt aan, de archieffunctie heeft veel meerwaarde en wij voorkomen hiermee onnodig papierverbruik. Op de Kwakkenbergweg is succesvol gewerkt met het beschikbaar maken van alle resultaten van de leerlingen aan de ouders via magister. De andere locaties zullen volgen. Opschaling naar alle leerlingen en alle resultaten zal nog wel even tijd kosten. Voor ouders die digitaal minder aangesloten zijn wordt altijd een alternatief aangeboden.
Ontwikkelingen Nieuwbouw aan de Kwakkenbergweg Het Montessori College is bezig met de afronding van het bestek ten behoeve van het nieuwbouwplan aan de Kwakkenbergweg. Als dit plan geheel gerealiseerd is ontstaat er een terrein voor twee onderwijsclusters, met hun eigen toegang en voorzieningen. Het ene gericht op de beroepsvoorbereidende opleidingen, het andere gericht op de algemeen vormende opleidingen. Het nieuwe gebouw wordt met hoge ambities op gebied van gezond en duurzaam bouwen gerealiseerd.
Beroepsvoorbereidende opleidingen
Algemeen vormende opleidingen
Passend onderwijs De kabinetsplannen voor passend onderwijs zijn dan wel enigszins uitgesteld, maar de voorbereidingen lopen wel door. Door de commotie rondom bezuinigingen is het samenwerkingsproject tussen een partner voor speciaal onderwijs, het Regionaal Expertise Centrum (REC) en het Montessori College in de wielen gereden. Zodra er meer duidelijk is zal het project om gezamenlijk een groep te starten, weer opgepakt worden. De financiĂŤle crisis in 2010 heeft ook geleid tot geldnood in het onderwijs. Het Montessori College heeft, door scherper op de primaire taak te sturen, het tekort kunnen opvangen.
Personeelsbeleid Ook in 2010 hebben we alle vacatures die ontstonden kunnen opvullen. We ervaren wel dat vacatures die gedurende het schooljaar ontstaan steeds moeilijker in te vullen zijn. Het aanbod van goed gekwalificeerd
Jaarverslag 2010 Montessori College
11
personeel is dan beperkt. De werving van nieuw personeel gebeurt steeds meer via onze website. Daarnaast zorgen de contacten die eigen personeelsleden hebben vaak voor goede kandidaten.
Professionalisering Eind 2010 zijn de laatste vier kernteams gestart met de kernteamscholing. Deze scholing heeft als doelstelling het verhogen van het beleidsvoerend vermogen. De ervaring van de kernteams die eerder aan deze scholing hebben meegedaan was buitengewoon positief. De scholing heeft geresulteerd in het schrijven van een eigen beleidsplan, in samenhang met het locatiebeleidsplan. Naast allerlei organisatorische en begeleidingsaspecten nemen kernteams meer tijd om na te denken over wat het beste onderwijs is voor hun leerlingen. In het voorjaar van 2011 zullen de laatste kernteams hun scholing afsluiten. De komende jaren zal de professionalisering zich steeds meer gaan richten op het verbeteren van de kwaliteit van de lessen. In samenwerking met het Pantarijn uit Wageningen en het Rhedens uit Dieren is een uitgebreid intern scholingsaanbod ontwikkeld. Daar wordt veel gebruik van gemaakt. Veel van deze trainingen/cursussen worden gegeven door eigen personeel. Dit verhoogt de kwaliteit van de trainers en geeft deze nieuwe ontplooiingsmogelijkheden.
Ontwikkeling personeelsformatie Vanwege vermindering van het leerlingaantal is de docentenformatie in 2010 gekrompen. De verwachting is dat het leerlingaantal de komende jaren licht zal dalen. Hierdoor, maar met name ook vanwege minder inkomsten en hogere loonkosten, zal de totale formatie verder inkrimpen. Kerncijfers personeel ( in fte )
Leraren Management Onderwijsondersteunend personeel
2007 162,3 6,0 52,2
2008 157,6 6,0 50,3
2009 159,5 7,0 51,7
2010 153,3 7,0 52,0
Leeftijdsopbouw personeel
Jaarverslag 2010 Montessori College
12
Ziekteverzuimpercentage
2008
2009
2010
Instelling Landelijk Instelling Landelijk Instelling Landelijk Verzuimpercentage
6,74 %
5,55 %
5,49 %
5,39 %
5,53 %
?
Meldingsfrequentie
1,68
1,72
1,59
1,67
1,49
?
Het afgelopen kalenderjaar werden we, beduidend meer dan de afgelopen jaren, geconfronteerd met enkele zeer langdurige ziektegevallen. Als deze langdurige gevallen niet meegerekend worden dan kunnen we constateren dat het verzuim daalt. Ook de meldingsfrequentie daalt fors. Functiemix onderwijsgevend personeel Het Montessori College voldoet aan de vereisten m.b.t. de functiemix. Gestaag groeit het aantal LC en LD functies. Willen we voldoen aan de vereisten in 2014 zullen met name voor de LD functies nog behoorlijke stappen gezet moeten worden. salarisschaal LB LC LD
startmeting 69,3 % 22,3 % 8,4 %
2007 73,2 % 18,5 % 8,3 %
2008 69,3 % 22,3 % 8,4 %
2009 69,3 % 22,5 % 8,2 %
2010 67,4 % 23,3 % 9,3 %
FinanciĂŤn FinanciĂŤle kengetallen Onderstaande tabel geeft een overzicht van de ontwikkeling van de financiĂŤle kengetallen over de afgelopen 6 jaar. De kengetallen van 2006 kunnen worden vergeleken met de landelijke benchmarkcijfers van 2006, zoals die zijn teruggekoppeld door het CFI.
Solvabiliteit eigen vermogen / totaal vermogen
2006 2007
2008
2009
2010
0,43
0,29
0,34
0,38
0,39
2,20
1,81
2,13
2,37
2,01
0.43
0,39
Liquiditeit (current ratio) vlottende activa / kortlopende schulden Kapitalisatiefactor (Totale activa-gebouwen) / totale baten
Solvabiliteit De solvabiliteit (eigen vermogen / totaal vermogen) bedraagt op balansdatum 39% t.o.v. 2009: 38%. Het ministerie hanteert een ondergrens van 20%.
Jaarverslag 2010 Montessori College
13
Liquiditeit De liquiditeit (current ratio) is enigszins afgenomen van 2,3 eind 2009 naar 2,1 ultimo 2010. Dit als gevolg van voorbereidende investeringen in de nieuwbouw welke met liquide middelen zijn voldaan. Het ministerie hanteert een ondergrens van 0,5 en een bovengrens van 1,5.
Kapitalisatiefactor Met ingang van 2010 wordt door OCW gekeken of middelen voldoende worden ingezet. Zij legt hiertoe een relatie tussen de hoogte van activa ten opzichte van de omvang van de begroting. Voor kleine scholen (baten < 2Mâ&#x201A;Ź) hanteert zij een bovengrens van 60%, voor grote besturen (baten > 12 Mâ&#x201A;Ź) is de bovengrens 35%. Dat betekent dat het Montessori College nu nog boven de signaleringsgrens uitkomt. In 2011 zal dit echter niet meer het geval zijn, na een verdere inbreng van eigen middelen in de nieuwbouw.
Balans
Jaarverslag 2010 Montessori College
14
Staat van baten en lasten
Jaarverslag 2010 Montessori College
15