Jaarverslag 2012
Nijmegen-Groesbeek
Toelichting voorpagina Op de voorpagina de uitwerking van een profielwerkstuk van Anne Hegeman, Dagmar Meis en Kim Verschuren uit Havo 5. Zij hebben onderzoek gedaan naar recycling en hergebruik in de mode. Het groepje is enthousiast aan het werk gegaan en heeft naast een theoretisch ook een praktisch onderzoek gedaan, waarbij de vakken: maatschappijleer, tekenen en CKV een rol hebben gespeeld. Met verschillende technieken en materialen is geëxperimenteerd. Uiteindelijk zijn er uit de vele proefjes de juiste keuzes gemaakt en is er een bijzonder kostuum gecreëerd. Met elektriciteitsdraden is er een geraamte gemaakt voor een wijduitstaand rokje en deze werd bekleed met stroken gemaakt van héél véél theezakjes. Door te letten op kleur, vorm en techniek is er een schitterend kledingstuk ontstaan. Daarnaast is er met het verknippen en opnieuw in elkaar zetten van yogurtbekertjes een nieuw patroon gemaakt. Dit is gebruikt voor het strak gesneden topje. Anne, Dagmar en Kim mogen trots zijn op dit mooie en bijzondere eindresultaat.
Jaarverslag 2012 Montessori College
2
Inhoudsopgave
Inleiding ................................................................................................................................................................... 4 Een school met karakter: enkele kenmerken ........................................................................................................... 4 Verslag Raad van Toezicht ..................................................................................................................................... 6 Leerling in beeld, rechtspraak en Facebook ............................................................................................................ 7 Leerlingaantallen per locatie .................................................................................................................................... 7 Onderwijsbeleid ....................................................................................................................................................... 8 Resultaten ............................................................................................................................................................... 9 Voortijdig School Verlaten ......................................................................................................................... 9 Doorstroom .............................................................................................................................................. 10 Examenresultaten.................................................................................................................................... 13 Leerling in beeld - ”Ik sta open voor iedereen die anders is” ................................................................................. 15 Kwaliteitszorg ........................................................................................................................................................ 15 Personeelsbeleid ................................................................................................................................................... 17 Kengetallen personeel ............................................................................................................................. 17 Personeelssterkte per leeftijdscategorie per 1-10-2012 .......................................................................... 18 Leerling in beeld met poëzie .................................................................................................................................. 19 Huisvesting ............................................................................................................................................................ 20 Financiën ............................................................................................................................................................... 20 Horizontale verantwoording ................................................................................................................................... 23 Ter afsluiting een column uit de Gelderlander ....................................................................................................... 23
Jaarverslag 2012 Montessori College
3
Inleiding Met dit jaarverslag informeert het Montessori College Nijmegen-Groesbeek u over de ontwikkelingen op onze school gedurende het jaar 2012. Ons doel is om u een beschrijving en kwaliteitsoordeel te geven van enkele kenmerken van de school die toonaangevend zijn voor de totale kwaliteit. Een korte schets van 2012: Op het gebied van resultaten was 2012 een succesvol jaar, de leerlingen haalden goede examenresultaten met als topper 100% geslaagd op het vwo en het financieel resultaat was ook goed te noemen. Daarnaast konden we de daadwerkelijke start van de nieuwbouw vieren. In het voorbereidingsproces is veel aandacht uitgegaan naar het interieur en de inrichting van onze nieuwe school. In de loop van 2012 is de wijziging van de organisatiestructuur en de positie van de schoolleiders voorbereid zodat deze aansluit op de nieuwe huisvesting. Er is veel aandacht besteed aan het adequaat omgaan met de financiële werkelijkheid vanwege ons steeds krapper wordende budget. In de onderwijskundige context is een werkwijze gestart die de samenwerking en professionalisering van de leraar helpt ontwikkelen. Tenslotte is er op twee manieren ontwikkelingsgericht gewerkt aan de kwaliteit van ons onderwijs, enerzijds met de ontwikkeling van een nieuw ontwerp van het onderwijs met de titel Modern Montessori vmbo, anderzijds door gerichte aandacht voor de concrete resultaten. Daarnaast vindt u in dit jaarverslag enkele parels van 2012, leerlingen die naar onze mening een bijzondere prestatie leverden op school.
Een school met karakter: enkele kenmerken Het Montessori College is een van de 16 scholen voor Voortgezet Montessori Onderwijs in Nederland met drie locaties in Nijmegen en een in Groesbeek. In 1996 is een verkenning gestart naar mogelijke nieuwbouw in Nijmegen. Dit heeft in 2012 geresulteerd in de daadwerkelijke start van de nieuwbouw van een uni-locatie in Nijmegen aan de Kwakkenbergweg. De nevenvestiging in Groesbeek blijft ook na de nieuwbouw in Nijmegen gehandhaafd. Op 1 oktober 2012 telde de totale school 1876 leerlingen (40 meer dan in 2011). Deze leerlingen volgen opleidingen van vwo plus t/m vmbo basisberoepsgerichte leerweg. Binnen het vmbo bieden we in Nijmegen de sectoren Economie en Zorg en Welzijn; in Groesbeek worden de sectoren Techniek, Zorg en Welzijn en het intersectorale programma ICT-route aangeboden. Het Montessori College is een innovatieve school, die eigen keuzes heeft gemaakt in de inrichting van het onderwijs en de organisatie. Deze keuzes worden ingegeven door het gedachtegoed van Maria Montessori. Daarbij is vooral het principe van de “onderzoekende houding” leidend. Deze houding behoort tot de kernopvattingen van haar onderwijskundige inzichten. Daarnaast ondersteunen we onze leerlingen heel gericht
Jaarverslag 2012 Montessori College
4
bij het ontwikkelen van meer zelfstandigheid en bij het nemen van meer verantwoordelijkheid voor hun eigen leren. Leraren en mentoren ondersteunen hen hierbij nadrukkelijk door de aandacht voor reflectie tijdens de leerprocessen. In 2012 is een intern onderzoek ingezet naar de opzet van een Modern Montessori vmbo (MMvmbo) dat beter gericht is op de ontwikkeling van talenten van leerlingen. Aanleiding hiervoor is onder andere geweest dat het onderwijs zoals dat aan vmbo leerlingen wordt gegeven te weinig resultaat en plezier oplevert. Daarnaast is in 2012, op uitnodiging van het Ministerie, deelgenomen aan het onderzoek dat tot het predicaat excellente school kon leiden. Het predicaat kregen we niet, maar het juryrapport gaf een mooie kwalificatie aan de meerwaarde die onze leerlingen meekrijgen in hun voorbereiding op het ‘student zijn’. Erkenning voor een belangrijke doelstelling van onze havo en vwo opleiding. De school streeft ernaar om tegemoet te komen aan de verschillende talenten van leerlingen. Om die reden leggen we zo weinig mogelijk beperkingen op bij de keuze van vakken waarin examen gedaan wordt. Ook bieden we een uitgebreid cultuuraanbod aan de leerlingen en een speciaal sportprogramma. In de onderbouwklassen in Nijmegen is er Sportspecialisatie met een vervolg in de bovenbouw van het vmbo. Hiermee kunnen leerlingen drempelloos doorstromen naar de opleiding Sport en bewegen in Nijmegen en Boxmeer. In het kader van Mission Olympic wordt actief deelgenomen aan sportwedstrijden. Het Montessori College is een erkende cultuurprofielschool (zie http://www.cultuurprofielschool.nl/) en een erkende sportactieve school (zie http://www.sportieveschool.nl/). In de organisatie staat het leren van de leerlingen centraal, daaromheen is alles georganiseerd. Een groep leraren vormt het kernteam. Kernteams bestaan uit ongeveer vijf docenten die voor het grootste deel van hun aanstelling lesgeven aan de groep leerlingen waar het kernteam voor verantwoordelijk is. Het kernteam heeft ruime bevoegdheden om het onderwijs voor en de begeleiding van hun leerlingen zo optimaal mogelijk in te richten. Vanuit een permanent onderzoekende houding pakt het kernteam deze verantwoordelijkheid op, samen met het totale team van mentoren en docenten. In het kader van kwaliteitsverbetering, verbetering van de doorgaande leerlijn en vergroting van de samenwerkingscultuur, is in 2012 een werkwijze gestart met professionele leergroepen, in onze school ‘montessori leergroepen’ (MLG) genoemd. In een MLG werken 3-5 docenten intensief samen om het onderwijs dat zij geven te verbeteren door van elkaar te leren. Kwaliteitsverbetering is het doel en dat wordt afgemeten aan de verbetering van het leerresultaat bij leerlingen. Voor de begeleiding van een MLG kunnen tutoren worden ingezet. Hiertoe zijn 12 docenten opgeleid. Het Montessori College neemt, samen met andere scholen voor voortgezet onderwijs en het mbo, deel aan het Samenwerkingsverband VO-ROC Nijmegen e.o. In dit Samenwerkingsverband werken we aan een dekkend netwerk van onderwijsvoorzieningen ten behoeve van passend onderwijs in de regio en bieden we gezamenlijk een onderwijsvoorziening (het Flex College) voor leerlingen die in het reguliere onderwijs niet meer geplaatst kunnen worden. 2012 is door het Samenwerkingsverband gebruikt om een stevige organisatie op te zetten voor de invoering van passend onderwijs. In vijf verschillende werkgroepen zijn onderdelen uitgewerkt zoals de opzet van een schoolondersteuningsprofiel en de voorbereiding voor een nieuwe rechtspersoon. Het Montessori College werkt volgens de code ‘Goed Onderwijsbestuur’ met een professionele bestuurder die werkt onder toezicht van een Raad van Toezicht.
Jaarverslag 2012 Montessori College
5
Verslag Raad van Toezicht De Raad van Toezicht is per openbare werving tot stand gekomen. Hieronder is de samenstelling opgenomen, evenals een vermelding van de professionele achtergrond en specifieke kwaliteit t.b.v. de Raad van Toezicht. In augustus 2012 heeft mevrouw H.L. Pieters, mevrouw P.M. Jagtman opgevolgd in de Raad van Toezicht.
De heer L.W.F. Nix, voorzitter, bestuurder van de stichting OPOD (Openbaar Primair Onderwijs Dordrecht)
De heer P.J.M. Timmermans, plaatsvervangend voorzitter, heeft ervaring als: docent natuurkunde in het vo, wethouder Nijmegen en in verschillende directiefuncties bij de Radboud Universiteit, waaronder verantwoordelijkheid realisatie nieuwbouw. Binnen de Raad van Toezicht is hij voorzitter van de stuurgroep nieuwbouw.
Mevrouw E.G. Oegema, directeur van Fontys Hogeschool Management Economie en Recht. Heeft gedurende de laatste jaren directiefuncties bekleed in het hoger onderwijs. In de Raad van Toezicht is zij lid auditcommissie.
De heer E.B. Willems, sinds 2011 werkzaam als hoofd huisvesting & ICT bij de RIBW Nijmegen & Rivierenland (regionale instelling begeleid wonen). Hiernaast werkt hij als zelfstandig adviseur op het gebied van vastgoed. De heer Willems is lid auditcommissie en stuurgroep nieuwbouw.
Tot juni 2012 mevrouw P.M. Jagtman, algemeen directeur ILS-RU (de academische lerarenopleiding van de Radboud Universiteit).
Per 1 augustus 2012 mevrouw H.L. Pieters, zelfstandig communicatieadviseur, ervaring als docente Nederlands in het vo en gastdocente communicatie in het hbo en ervaring als lid RvT.
Een tweetal leden uit de Raad van Toezicht heeft zitting in de stuurgroep nieuwbouw. Vanuit deze taak is de raad van toezicht ook vertegenwoordigd geweest bij zaken als het selectietraject aannemer, aanbesteding en contractvorming en zo nodig bij contractoverleg. Juni 2012 heeft de inspectie een themaonderzoek 'Bestuurlijk handelen en kwaliteit van zwakke scholen' uitgevoerd. Het Montessori College was geselecteerd vanwege de beoordeling van een van de opleidingen in Groesbeek. In het onderzoek zijn verschillende geledingen binnen de school geïnterviewd. Een lid Raad van Toezicht is bevraagd over het interne toezicht bij kwaliteitsbewaking en- verbetering.
Jaarverslag 2012 Montessori College
6
Leerling in beeld, rechtspraak en Facebook Dirk Arents uit 5 vwo is zeer geïnteresseerd in rechtspraak. Toen Dirk in vwo-4 zat heeft hij al deelgenomen aan een proefcollege Recht van de RU, waarbij hij zich als vwo-4-leerling onder de vwo-5leerlingen profileerde door goede bijdragen en vraagstellingen. Naar aanleiding van een masterclass Recht & Criminaliteit aan de Radboud Universiteit startte Dirk een blog over actuele ontwikkelingen in rechtspraak en openbare orde. Daarnaast is Dirks essay intern door medeleerlingen en docenten uitgekozen om deel te nemen aan de essaywedstrijd PUC Humanities van de RU met het onderwerp 'Facebookcontact met je leraar''. De interessante vraagstelling in dit essay is hieronder integraal opgenomen. 'Hoe zou jij als leerling reageren als een docent je een vriendschapsverzoek op Facebook stuurt? Wel of niet bevestigen? Ruim een kwart van de scholieren heeft via sociale media contact met hun docenten. Sommige leerlingen krijgen op hun verjaardag weleens felicitaties van een docent via Facebook. Maar wanneer leerlingen en docenten elkaar op internet ontmoeten, kunnen ook onaangename situaties ontstaan. Zou jij als leerling bijvoorbeeld willen dat een docent je profielfoto met ‘wauw supermodel!’ becommentarieert? Afhankelijk van de zwaarte van een overschrijding kan dit zelfs tot het ontslag van de leerkracht leiden. Is ‘vrienden’ worden met je docent dus slim of moeten leraren afstand houden?' Het Montessori College wil een brug slaan tussen vo en vervolgonderwijs. Dirk laat zien dat leerlingen dit op eigen kracht en door eigen talenten ook zelf voor elkaar kunnen krijgen.
Leerlingaantallen per locatie De ontwikkeling van het aantal leerlingen per locatie wordt hieronder aangegeven. Wij zien een stabiele instroom in Nijmegen. Daarnaast zien we het effect van de vergrijzing in Groesbeek enigszins optreden. De locatie Vlierestraat ziet het aantal leerlingen toenemen, mede als gevolg van een toename van de havo/vwo populatie. Vanwege hun langere verblijfsduur op school (5 resp. 6 jaar) neemt het totale aantal leerlingen op die locatie toe. Naar de nieuwbouw toe zal de school een geleidelijke afname van het aantal klassen moeten realiseren aangezien in het bouwvolume rekening is gehouden met terugloop van het leerlingpotentieel door vergrijzing van de bevolking.
Jaarverslag 2012 Montessori College
7
Leerlingen die vavo (voortgezet algemeen volwassenen onderwijs) volgen, worden apart genoemd. De uitvoering van het onderwijs van deze leerlingen vindt plaats op het ROC. 2010
2011
2012
Kwakkenbergweg
615
602
606
Berg en Dalseweg
235
228
254
Vlierestraat
626
646
679
1476
1476
1539
346
330
316
1822
1806
1855
19
15
21
1863
1836
1876
Totaal Nijmegen Groesbeek Wij geven les aan Vavo
Totaal
Ontwikkeling leerlingaantallen per locatie
Toelichting: Het aantal leerlingen van de locatie Groesbeek is de laatste jaren iets teruggelopen, maar lijkt zich nu te stabiliseren rond een aantal van 310 Ă 320 leerlingen. Het aantal inschrijvingen op de Kwakkenbergweg ligt de laatste jaren rond de 300, waardoor het totaal aantal leerlingen van deze locatie (leerjaar 1 en 2) rond de 600 ligt. Het totaal aantal leerlingen in de bovenbouw op de locaties Berg en Dalseweg, Groesbeek en Vlierestraat wordt voor een groot deel bepaald door de doorstroom vanuit het 2e leerjaar van de Kwakkenbergweg. De leerlingen van leerjaar 1 (vmbo-basis) starten vanaf schooljaar 2013/2014 op de locatie Kwakkenbergweg. Na realisatie van de nieuwbouw zullen de leerlingen van de Nijmeegse locaties allemaal op de campus aan de Kwakkenbergweg gehuisvest worden.
Onderwijsbeleid Het onderwijskundig beleid wordt per schooljaar vastgesteld en uitgevoerd. Voor een terugblik over het schooljaar 2011-2012 wordt verwezen naar het document Eerste woensdag in september 2012. Dit document is gebaseerd op het schoolplan 2011-2015 en uitgewerkt in de beleidsplannen 2012-2013 van alle locaties en het collegebrede plan. In 2012 is het aanbod van VWO-plus en de cultuurklas bijgesteld. De aandacht voor kwaliteit over alle
Jaarverslag 2012 Montessori College
8
locaties is verder ingebed door de structurele inzet van een kwaliteitsteam. Dit team volgt de resultaten nadrukkelijk en geeft gevraagd en ongevraagd advies, daarin gestuurd door een in de schoolleiding vastgesteld tijdpad. Aansluitend op de landelijke ontwikkelingen is een aanzet gemaakt voor de opzet van schoolbreed taalen rekenonderwijs. Gemeenschappelijke thema's binnen de locaties waren leerrendement en activerende didactiek. Een belangrijke ontwikkeling is ingezet met het Modern Montessori vmbo. Om beter aan te sluiten bij de behoefte van leerlingen in het vmbo, wordt het onderwijs anders ingericht en meer op die behoefte en motivatie ingespeeld. Onderwijs is de kern van onze opdracht. Daarover rapporteren we in aparte documenten zoals hierboven aangegeven.
Resultaten Voor een totaalbeeld van de resultaten van onze school verwijzen wij u door naar de website Vensters voor Verantwoording, die door het Montessori College is gevuld met alle beschikbare gegevens. Hieronder zijn enkele belangrijke gegevens verzameld en voorzien van een toelichting. Het zijn de gegevens die ook door de Inspectie van het onderwijs gehanteerd worden als kwaliteitscriteria.
Voortijdig School Verlaten Landelijk is er een nieuw convenant opgesteld om het aantal nieuwe VSV’ers terug te dringen naar maximaal 25.000 in 2016. Dat betekent dat het gemiddelde uitvalpercentage maximaal 2% mag zijn. Op dit moment is het landelijk gemiddelde nog 3%. Daarvan is een substantieel deel afkomstig uit het mbo. Een leerling wordt tot VSV gerekend als hij stopt met de opleiding zonder dat hij een startkwalificatie heeft gehaald. Een startkwalificatie is een diploma vwo of havo of mbo niveau 2. In de afgelopen jaren (vanaf 2005) is het aantal VSV’ers in het Voortgezet Onderwijs met ruim 40% gedaald en in het MBO met bijna 20%.
Jaarverslag 2012 Montessori College
9
Om het aantal voortijdig schoolverlaters terug te dringen, heeft de overheid het traject 'Aanval op schooluitval' ingezet. Jaarlijks vindt een terugkoppeling plaats op het aantal VSV'ers. Hieronder de cijfers van het Montessori College. Helaas is de VSV-registratie nog niet dekkend. Leerlingen die doorgaan naar speciaal onderwijs, particuliere opleidingen, interne opleidingen bij bedrijven en een aantal opleidingen van de rijksoverheid (zoals politie en het leger) hebben nog geen koppeling naar Bron. Betreffende leerlingen zonder startkwalificatie worden daarom geregistreerd als VSV'er, terwijl zij in veel gevallen wel een vervolgopleiding hebben. Schooljaar
Aantal VSV
% van leerlingenpopulatie
2007-2008
26
1,4
2008-2009
24
1,3
2009-2010
21
1,1
2010-2011
20
1,1
In Nijmegen heeft het Samenwerkingsverband ingezet op een systematiek die de leerlingen volgt in hun overstap naar de vervolgopleiding. Decanen van de VO scholen en het ROC Nijmegen werken daarin samen. Het project heet ‘De Overstap’. Van alle leerlingen wordt in een digitaal systeem geregistreerd welke vervolgopleiding zij willen kiezen en na aanvang van het schooljaar wordt gecontroleerd of deze leerlingen ook daadwerkelijk starten. De decanen maken een inschatting op risico’s zodat de juiste leerlingen ook de begeleiding krijgen die ze nodig hebben. Sinds er met deze werkwijze is gestart is het aantal uitvallers in Nijmegen afgenomen en is er meer zicht op de uitval gekomen.
Doorstroom Op de volgende bladzijde reflecteren we op de kwaliteit van de school aan de hand van de criteria die de inspectie hanteert.
Jaarverslag 2012 Montessori College
10
Definitie doorstroom: doorstroom in de onderbouw (hier eigenlijk rendement onderbouw) = het percentage leerlingen dat zonder

zittenblijven in de 3e klas terecht komt, rekening houdend met advies basisschool ten opzichte van niveau 3e leerjaar. doorstroom in de bovenbouw (eigenlijk rendement bovenbouw) = het percentage leerlingen dat vanaf

leerjaar 3 zonder vertraging of afstroom naar een lager niveau, het diploma haalt.
onderb Nijmegen onderbouw
bovenbou
bovenbouw, zelfde jaar
Groe
Toelichting: De doorstroom in de onderbouw ligt voor alle niveaus boven het landelijk gemiddelde. In de bovenbouw valt vooral op dat de doorstroom van havo en vwo hoger is dan het landelijk gemiddelde. Wat betreft de doorstroom naar leerjaar 3 op basis van de basisschooladviezen valt op dat in vmbo-t en havo veel meer leerlingen met een lager advies zitten dan landelijk. Er zijn dus meer leerlingen die doorstromen naar een hoger niveau. Ook zien we dat het aantal leerlingen dat afstroomt (met een hoger advies is binnengekomen) veel lager is. Zo zien we in vmbo-t relatief veel leerlingen met een vmbo-k of vmbo-k/t advies en in havo zien we relatief veel leerlingen met een vmbo-t of vmbo-t/havo advies. Groesbeek
bovenbouw, zelfde jaar
Toelichting: De doorstroom onderbouw is bij alle niveaus iets hoger dan het landelijk gemiddelde. Wat betreft de doorstroom naar leerjaar 3 op basis van basisschooladviezen valt op dat in vmbo-t relatief veel meer leerlingen zitten met een vmbo-k of vmbo-k/t advies dan landelijk. Er zijn dus meer leerlingen die doorstromen naar
een hoger niveau.
Jaarverslag 2012 Montessori College
11
Opmerkelijke ontwikkelingen 
Doorstroom havo
Bij havo zien we in schooljaar 11-12 in leerjaar 3 een veel lagere doorstroom (63%) dan in voorgaande jaren (87% in 10-11; 85% in 09-10). We hebben na analyse geen eenduidige oorzaak kunnen aanwijzen, maar we nemen aan dat er optimistischer gedetermineerd is in de tweede klas, mogelijk als gevolg van anders samengestelde groepen in de onderbouw. Duidelijk is wel dat de kernvakken een zwaarder gewicht hebben gekregen in de normering en in de afwegingen als leerlingen bespreekgeval waren in leerjaar 3 en 4, vooruitlopend op de aangescherpte examennormen. 
Uitstroom naar vavo bij vmbo-T
In 2012 zien we bij vmbo-t een toename van het aantal leerlingen dat naar het vavo doorstroomt.
Van de 101 leerlingen die in 2012 eindexamen vmbo-t deden (81 in Nijmegen en 20 in Groesbeek), zakten 15 leerlingen voor hun examen(14 leerlingen in Nijmegen en 1 in Groesbeek). Van deze 15 afgewezen leerlingen startten 8 leerlingen per 1 augustus 2012 bij het vavo in een deeltijdopleiding om daar alsnog het vmbo-t diploma te behalen. Dit is een groter aantal dan wij gewend zijn. Het was voor deze leerlingen op dat moment wel de beste optie voor het behalen van hun diploma.
Jaarverslag 2012 Montessori College
12
Examenresultaten Slaagpercentages De landelijke slaagpercentages verschillen per niveau: een hoger niveau heeft over het algemeen een lager slaagpercentage. Zo ligt bij vmbo-basis het landelijke slaagpercentage boven de 95%, terwijl deze bij havo en vwo rond de 87% liggen. Het Montessori College volgt deze trend niet. We zien grote verschillen per afdeling en ook tussen de vestigingen. Van de vwo-leerlingen is 100% geslaagd, landelijk is dit percentage 87,3 %. Bij havo is het slaagpercentage iets onder het landelijk gemiddelde (85,3% tegen 86,6%). Het slaagpercentage van vmbo-T in Nijmegen ligt 5% lager dan het landelijk gemiddelde 85,2% tegen 90,2%). In Groesbeek is dit ongeveer gelijk aan het landelijk gemiddelde. Bij vmbo-kader valt het hoge slaagpercentage van Groesbeek op: 95,4. Het slaagpercentage van vmbo-kader in Nijmegen is ongeveer gelijk aan het landelijk gemiddelde (ca. 93%). Vmbo-basis kent zowel in Nijmegen (87,5%) als in Groesbeek (91,3%) een slaagpercentage dat lager is dan het landelijk gemiddelde (95,8%). Gemiddeld cijfer centraal examen per afdeling
6,8 6,6 6,4 6,2 6,0 5,8 5,6 5,4
Centraal Examen Landelijk Centraal Examen Montessori College Nijmegen Centraal Examen Montessori College Groesbeek
vwo
havo
vmbo-t
Jaarverslag 2012 Montessori College
vmbokader
vmbobasis
13
Gemiddeld verschil schoolexamen - centraal examen Het verschil SE (schoolexamen) – CE (Centraal Examen) is een van de indicatoren die de onderwijsinspectie gebruikt om de kwaliteit van het onderwijs te bewaken. Het streven is dit verschil zo klein mogelijk te houden, in ieder geval kleiner dan 0,5. Alle afdelingen blijven onder deze grens, behalve vmbo-kader in Nijmegen, locatie Berg en Dalseweg (0,53). Opvallend is dat het verschil bij de afdeling vmbo-basis op de Berg en Dalseweg juist zeer klein is (0,04).
0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 0,1
Verschil SE-CE Nijmegen Verschil SE-CE Groesbeek
0 -0,1 -0,2
In schooljaar 2012/2013 is een aantal acties uitgezet om dit verschil bij vmbo-kader terug te brengen: -
Een plenaire vergadering voor alle docenten in najaar 2012 is gewijd aan de opbrengsten 2012, met name de examenresultaten.
-
Er wordt gewerkt met zogenaamde ‘breekijzers’, overzichten waarin per vak het voorlopige SE wordt vergeleken met het verwachte CE. Dit overzicht wordt na iedere periode aangepast met de meest actuele cijfers. Docenten monitoren zo het voorlopige verschil SE-CE en kunnen het SE-cijfer nog bijsturen.
-
Er is een grondige analyse gemaakt van de Centrale Examens van de slechtst presterende vakken.
-
Bij vmbo-kader waren relatief veel leerlingen die een of meerdere vakken op een hoger (vmbo-T) niveau afsloten. Het resultaat van deze vmbo-T examens telt mee bij vmbo-kader en haalt daarmee het gemiddelde CE naar beneden. In schooljaar 2012/2013 is het aantal leerlingen dat examen in een vak op hoger niveau doet daarom verlaagd.
-
Leerlingen beter voorbereid gebruik laten maken van de mogelijkheid om te herkansen.
-
Beoordelen en determineren op basis van prestatie en potentie en niet op basis van gedrag met aandacht voor onderpresteerders en verschil tussen jongens en meisjes. Inmiddels kunnen we vaststellen dat het verschil SE-CE 2013 bij vmbo-kader veel lager is dan in 2012, namelijk 0,03.
Jaarverslag 2012 Montessori College
14
Leerling in beeld - ”Ik sta open voor iedereen die anders is” De huidige leerling uit vwo-6, Yanina Willet (17), heeft een bijzonder bijbaantje. In tegenstelling tot veel klasgenoten die afwassen, oppassen of verkopen helpt Yanina jongeren die binnen het reguliere onderwijs buiten de boot dreigen te vallen. Zij zet zich twee middagen per week in voor het instituut van Roderick Brenninkmeijer voor orthopedagogische studiebegeleiding. “Ik verdien mijn geld het liefst met het helpen van anderen. Dan voel ik me niet zo nutteloos. Ik sta open voor iedereen en ga niet af op uiterlijk of eerste indruk. Ik wil ieder mens eerst zelf leren kennen. Pas daarna weet ik of ik iemand de moeite waard vind. Het is heel bijzonder dat Roderick mij heeft aangenomen, omdat zijn stelregel is dat medewerkers zelf niet meer op de middelbare school mogen zitten. Hij is gevallen voor mijn persoonlijkheid, directheid, en goede sociale en communicatieve vaardigheden. En ik kan voor veel jongeren die door anderen genegeerd worden, een voorbeeldfunctie vervullen. Juist omdat ik ze zo goed begrijp. Ik sta niet boven hen, maar voel me een gelijke. Ik begeleid deze leerlingen vaak een-op-een bij hun studie en planning & organisatie. Ook bespreek ik de persoonlijke issues in hun leven. Zelf bracht ik mijn jeugd door in Peru en Bolivia. Mijn vader is ontwikkelingssamenwerker, waardoor ik Spaans-, Engels- en Nederlandstalig ben opgegroeid. Ik ben pas op mijn veertiende naar Nederland gekomen en in vwo-4 ingestroomd. Aanvankelijk hoorde ik er ook niet bij, onder andere door mijn extravagante kleding en uiterlijk. Vanuit mijn achtergrond ben ik gewend om letterlijk en figuurlijk over grenzen heen te kijken en dat verklaart mogelijk ook mijn open mind. Hier op school ga ik veel om met leerlingen die ‘anders’ zijn. Tot mijn vriendenclubje behoren leerlingen met ADD, autisme en een islamitisch meisje. Veel jongeren die gepest zijn, maar ik zie in hen juist de mooiste mensen, ze kijken anders naar de wereld. Ik heb juist affiniteit met de buitenstaander.”
Kwaliteitszorg Vanuit kwaliteitszorg (kwaliteitsteam) heeft nadrukkelijke aansturing plaatsgevonden op het bewaken van de kwaliteit. Er worden analyses gemaakt van tussenresultaten van met name eindexamengroepen. Kernteams, vakgroepen en docenten gebruiken die resultaten voor tussentijdse bijstelling van het programma. Nadat uit een kwaliteitsonderzoek van december 2010 was gebleken dat de afdeling vmbo-b Groesbeek zwak was, zijn afspraken gemaakt over het verbeteren van de kwaliteit. Daarbij is het toezichtplan gevolgd van het in 2011 weer met een voldoende beoordeelde vmbo-k in Groesbeek. Omdat in het opbrengstenoordeel 2012 is geconstateerd dat de opbrengsten vmbo-b weer voldoende zijn, is op deze opleiding een versneld onderzoek naar de kwaliteitsverbetering ingezet. Met de uitkomst dat er geen reden is om het toezicht te intensiveren. Voor deze opleiding geldt vanaf eind augustus 2012 weer het basisarrangement.
Jaarverslag 2012 Montessori College
15
Uit een risicoanalyse voor vmbo-t Groesbeek kwam in 2012 naar voren dat er weliswaar een verbetering zichtbaar was maar dat de opbrengsten voor de derde keer onvoldoende waren. Om deze reden is het onderzoek naar de kwaliteitsverbetering omgezet naar een tussentijds kwaliteitsonderzoek. In november 2012 is vastgesteld dat het onderwijsproces en de kwaliteitszorg van voldoende kwaliteit zijn maar de opbrengsten nog onvoldoende. De verwachting is dat het opbrengstenoordeel 2014 weer van voldoende niveau is. De resultaten van de vmbo-opleidingen in Nijmegen zijn voldoende. Wel is er reden om de zichtbaar dalende trend tijdig te keren. Ook hier wordt een verbetertraject ingezet. Een analyse van de oorzaken van minder goede resultaten leiden ons naar de instroomgegevens van de leerlingen en de keuze om moeilijk plaatsbare leerlingen in overleg met het Samenwerkingsverband toch op onze school op te nemen. Al met al hebben de achterblijvende resultaten ons ook gemotiveerd om het vmbo onderwijs grondig te herzien en een nieuw concept te ontwerpen. Dit valt samen met een landelijke herziening van de programma’s voor het vmbo. De resultaten van de opleidingen havo en vwo zijn bovengemiddeld goed. Met deze afdelingen mag de school zich tot de beste 30% van de scholen in Nederland rekenen. Zo geeft vergelijking van de slaagpercentages met de landelijke slaagpercentages voor zowel havo als vwo een percentiel van 88% (slechts 12% van de scholen in Nederland scoort hoger). Ook bij de doorstroom in onder- en bovenbouw scoren havo en vwo ruim boven het landelijk gemiddelde.
Jaarverslag 2012 Montessori College
16
Personeelsbeleid Kengetallen personeel Onderstaand enkele kengetallen met betrekking tot de personele bezetting per 1 oktober in 2010,2011 en 2012 met daarnaast de prognose voor 2013.
Medewerkers in FTE
2010
2011
2012
2013 (prognose)
FTE inzet directie
6
6
6
7
FTE inzet OP
158
149
138
135
FTE inzet OOP
51
50
43
43
FTE inzet totaal
215
205
187
185
% directie van totaal aantal FTE
2,8
2,9
3,2
3,8
% OP van totaal aantal FTE
73,5
72,7
73,8
73,0
% OOP van totaal aantal FTE
23,7
24,4
23,0
23,2
Leerlingen (ongewogen) per FTE totaal
8,5
8,8
9,9
9,9
Leerlingen (ongewogen) per FTE OP
11,5
12,1
13,4
13,4
Benchmark leerlingen (ongewogen) per FTE OP
14,1
14,3
14,9
?
Ziekteverzuimcijfer in %
6,0
6,05
5,91
5,11
Toelichting:
De inzet van de directie is toegenomen als gevolg van de benoeming van 1 persoon op dit niveau ter vervanging van 2 andere functionarissen.
Via natuurlijk verloop is in 2012 het volume OP en OOP verder teruggebracht. Dit om baten en lasten meer in evenwicht te brengen. De verwachting voor 2013 is, dat er niet verder bezuinigd hoeft te worden. Voor de middellange termijn zijn de vooruitzichten minder gunstig. Met name worden voor 2015 verdere bezuinigingen verwacht.
Het ziekteverzuimcijfer is aan het dalen. Een aantal langdurig zieken is hersteld. De verwachting is dat de daling verder zal doorzetten.
Jaarverslag 2012 Montessori College
17
Personeelssterkte per leeftijdscategorie per 1-10-2012
Toelichting: De grafiek maakt duidelijk dat de leeftijdsopbouw van ons personeel niet gelijkmatig verdeeld is. Iets meer dan de helft valt in de leeftijdsklasse 50+. De gevolgen hiervan zijn duidelijk:
hogere salariskosten
hogere bapo-lasten.
De gemiddeld hogere leeftijdsklasse geeft enerzijds weer dat er veel ervaring verzameld is op onze school maar vraagt naast financiële gevolgen anderzijds ook aandacht voor het goed blijven aansluiten van de leraren bij de leefwereld van de leerlingen. De laagdrempeligheid, de activiteiten, culturele reizen, internationalisering en de sfeer op de school bieden hiervoor een goede basis. De komende tien jaar zullen ongeveer 76 medewerkers het college verlaten. We verwachten ook vanaf 2018 een krimp in het leerlingaantal. Deze krimp kan door natuurlijk verloop goed opgevangen worden.
Jaarverslag 2012 Montessori College
18
Leerling in beeld met poëzie
In het dagelijks leven schrijft hij rapteksten, maar tijdens de poëzielessen Nederlands koos hij voor wat hij zelf noemt ‘een klein gedicht’. Louis D’or M’fwamba uit havo 3 is met zijn gedicht ‘Roaring twenties’ doorgedrongen tot de landelijke finale van poëziefestival VerS. In de voorrondes bleek de jury niet alleen onder de indruk van zijn woordenspel, maar zeker ook van zijn voordracht. Deze leerling laat goed zien hoe je een klein gedicht klein moet brengen.
Roaring twenties = 1920 Ik de vloer, sinds de ochtend lig ik hier al ik hoor de muziek en zie dames en heren Populair en stoer en sommige zijn verlegen, oud jong, jong en oud, allemaal hetzelfde. Heel veel meelopers en nog veel meer drank. De disjockey heeft een mooie microfoon die hij af en toe vast zet aan zijn gouden stang De tijd vliegt, de lucht is niet meer blauw maar donker zwart en velen van de mensen die ik zie zijn dronken. Ze maken me vies, ik geniet er niet van want leef een verloren strijd. Terwijl ik beredeneer en zinnen schrijf, kijk ik weer terug, maar zou het toch nooit winnen van die voeten.
Jaarverslag 2012 Montessori College
19
Huisvesting Per 31-12-2007 zijn de schoolgebouwen aan de Kwakkenbergweg, de Vlierestraat en de Berg en Dalseweg tegen de boekwaarde van de gemeente Nijmegen overgenomen. Dit vormt een onderdeel van de overeenkomst Doordecentralisatie Onderwijshuisvesting die met de gemeente is afgesloten. Vanaf 2008 is daarmee de verantwoordelijkheid voor de onderwijshuisvesting doorgedecentraliseerd naar het schoolbestuur. De stichting ontvangt jaarlijks van de gemeente een vergoeding die afhankelijk is van het aantal leerlingen. In verband met nieuwbouwplannen is een maatwerkvergoeding toegekend. In 2009 is het haalbaarheidsonderzoek inzake de nieuwbouw voor de drie Nijmeegse locaties afgerond en is het besluit genomen op de locatie Kwakkenbergweg een nieuw HV en VMBO gebouw te realiseren. Het definitief ontwerp is in maart 2011 vastgesteld. In de zomer van 2011 is de naastgelegen kavel aangekocht. De bestemmingsplanwijziging heeft in 2012 plaatsgevonden en staat thans onherroepelijk vast. Begin 2012 heeft de aanbesteding van de aannemer plaatsgevonden. In de zomer van 2012 is de goedkeuring voor de financiering bij het Ministerie van Financiën ontvangen. In november 2012 is de bouw van het HV gebouw gestart. Naar verwachting zal dit gebouw begin 2014 worden opgeleverd.
Financiën a.
Treasury
Het treasurystatuut voorziet in voorschriften en instrumenten om te komen tot een verantwoord en transparant beheer van financiële middelen. Qua beleggingen voert het Montessori College een voorzichtig beleid, beleggingen geschieden met een laag risicoprofiel en altijd met bescherming van het eigen vermogen. In 2012 is het Montessori College gaan schatkistbankieren. Vanaf dat moment zijn tegoeden bij het Ministerie van Financiën ondergebracht. b.
Wet Openbaarmaking uit Publieke middelen gefinancierde Topinkomens
Op grond van de wet WOPT moeten besturen aan het ministerie van Binnenlandse zaken en Koninkrijksrelaties melden aan wie een inkomen is verstrekt van meer dan € 194.000 en hoe hoog dat inkomen is geweest. In geval van het Montessori College is dat voor niemand het geval. c.
Resultaat
Het jaar 2012 is afgesloten met een resultaat ter grootte van € 936.000 t.o.v. een begroot resultaat van € 715.000. Dit resultaat bestaat uit twee deelcomponenten. Een resultaat op Doordecentralisatie onderwijshuisvesting (€ 768.000 positief) en een resultaat op de reguliere exploitatie van € 168.000 positief. Het resultaat op de reguliere exploitatie is iets gunstiger dan begroot met name door:
Hogere rijksinkomsten personeel als gevolg van gedeeltelijke compensatie gestegen lasten.
Hogere rijksinkomsten materieel als gevolg van indexering en eenmalige compensatie afgelopen jaren.
Hogere personele lasten als gevolg van gestegen lasten w.o. werkgeversdeel pensioenpremie.
Jaarverslag 2012 Montessori College
20
d.
Resultaatsbestemming
Het positieve resultaat is toegevoegd aan het eigen vermogen met de volgende bestemming: Algemene reserve
+ € 212.000
Huisvesting (verplicht)
+ € 768.000
BAPO
-€
e.
44.000
Kengetallen Montessori College
In onderstaande dashboards zijn de financiële kengetallen per ultimo 2012 met een rode wijzer weergegeven. De gele wijzer heeft betrekking op 2011. De (door OCW) gewenste waarden bevinden zich in het groene vlak:
Solvabiliteit De solvabiliteit (eigen vermogen / totaal vermogen) bedraagt op balansdatum 35,3% t.o.v. 2011:42,89%. Door opname van leningen zal deze in 2013 geleidelijk dalen. Ze blijft echter boven de 20%. Weerstandsvermogen Het weerstandsvermogen (eigen vermogen / totaal baten) is gestegen als gevolg van een stijging van de totale reserves. Zij blijft binnen de gewenste bandbreedte.
Rentabiliteit De rentabiliteit (exploitatieresultaat / totaal baten) zit boven de gewenste waarde. Dit als gevolg van het resultaat op de deelbegroting Doordecentralisatie (€ 768.000) Liquiditeit De liquiditeit (current ratio: liquide middelen en vorderingen / kortlopende schulden) bedraagt op balansdatum 2,78 t.o.v. 2011 1,37. Dit als gevolg van een hogere liquiditeitspositie omdat de bouw enigszins achterblijft bij de opname van de lening.
Jaarverslag 2012 Montessori College
21
f.
Risicoparagraaf
De belangrijkste voorzienbare risico’s zijn op dit moment:
Een verdere stijging van de gemiddelde leeftijd met als gevolg hogere personele lasten (bapo, ziekteverzuim). In de meerjarenbegroting is hier rekening mee gehouden.
De rijksoverheid geeft geen volledige compensatie voor de lastenstijgingen en heeft voor de komende jaren een aantal bezuinigingen afgekondigd waardoor de inkomsten flink gaan afnemen. Voor zover bekend zijn deze in de meerjarenbegroting meegenomen.
Andere niet voorzienbare risico’s zijn:
een mogelijke plotseling en niet voorzienbare daling van de leerlingenaantallen in de (nabije) toekomst.
het plotseling wegvallen van doelsubsidies.
de financiële consequenties als gevolg van arbeidsconflicten. Hiervoor is buffervermogen beschikbaar.
instabiliteit van de rijksbekostiging voor zover die nu nog niet bekend is. Denk aan afname van de LWOO bekostiging en vereenvoudiging van de bekostiging.
toename van ziekteverzuim. Idem
onvolledige indexering van of korting op de doordecentralisatie vergoeding.
Het Montessori College houdt een algemene reserve aan (buffervermogen) die voldoende is om de onvoorzienbare risico’s op te kunnen vangen.
Jaarverslag 2012 Montessori College
22
Horizontale verantwoording In 2012 heeft frequent overleg plaatsgevonden met de personele medezeggenschapsraad (twee wekelijks). Daarnaast is er periodiek overleg met de medezeggenschapsgeleding van de ouders (Centrale Ouderraad) en vindt op locaties regelmatig overleg plaats met de locatie ouderraden en de leerlingraden. Verder neemt het Montessori College vanaf 2010 deel in Vensters voor Verantwoording. Op de website www.schoolvo.nl is inhoudelijke, personele en financiĂŤle informatie te vinden. Dit alles inclusief vergelijkende landelijke gemiddelden.
Ter afsluiting een column uit de Gelderlander
Jaarverslag 2012 Montessori College
23