สวัสดีคะ่ เพือ่ นบ้านเครือไทยออยล์ทกุ ท่าน เข้�สู่ฤดูฝนเต็มที่แล้วนะคะ ฝนตกแทบทุกวัน โดยเฉพ�ะที่เมืองชลของเร� ช่วงนี้มีคนไม่สบ�ยกันเยอะ เลยขอยำ้�เคล็ดลับง่�ยๆ เพื่อสุขภ�พดี ด้วยหลัก 3 อ. ได้แก่ อ�ห�ร อ�รมณ์ และออกกำ�ลังก�ย โดยปรับพฤติกรรมก�รกินอ�ห�ร ลดหว�น มัน เค็ม แป้ง นำ้�ต�ล ทำ�อ�รมณ์ให้แจ่มใสเบิกบ�นอยู่เสมอ และอย่�ลืมหมั่น ออกกำ�ลังก�ยให้เป็นประจำ�ด้วย พูดถึงก�รออกกำ�ลังก�ย คงต้องแสดงคว�มยินดีกบั เย�วชนนักกีฬ�กระโดด เชือกบ้�นเร�ที่ไปกว�ดเหรียญร�งวัลและถ้วยร�งวัลจ�กก�รแข่งขันกระโดดเชือก ลีล� ประเภทมือใหม่ ที่จัดโดยมูลนิธิหัวใจในพระบรมร�ชูปถัมภ์ เมื่อปล�ย เดือนสิงห�คมที่ผ่�นม� ท่�นที่ไม่มีโอก�สได้ชมคว�มส�ม�รถของเย�วชน บ้�นเร� ในวันเส�ร์ที่ 24 พฤศจิก�ยนนี้ เครือไทยออยล์จะจัดให้มีก�รประกวด กระโดดเชือกลีล�ประกอบเพลงชิงถ้วยไทยออยล์ (Thaioil Music Ropeskipping Contest) ขึ้น ณ โรงเรียนบ้�นช�กย�ยจีน ขอเชิญไปร่วมให้กำ�ลังใจกันเยอะๆ นะคะ จุลส�รชุมชนของเร�ฉบับนี้ เร�มีกจิ กรรมของชมรมประมงพืน้ บ้�นอ่�วอุดม ที่ร่วมกับเครือไทยออยล์ เทศบ�ลนครแหลมฉบังและพี่น้องในชุมชน อนุรักษ์ ทรัพย�กรท�งทะเลให้คงคว�มอุดมสมบูรณ์ ด้วยก�รปล่อยปูม�้ คืนสูท่ ะเลอ่�วอุดม เพือ่ คว�มมัน่ คงด้�นอ�ห�รและก�รสืบทอดอ�ชีพประมงพืน้ บ้�น ก�รไปศึกษ�ดูง�น ของกลุ่มวิส�หกิจชุมชนธน�ค�รปู (ปูม้�) ที่แหลมผักเบี้ย เพื่อนำ�แนวคิดม�พัฒน� ต่อยอดในชุมชนบ้�นเร�ต่อไป แต่คว�มสมบูรณ์จะเกิดขึน้ ได้นนั้ อยูท่ พี่ วกเร�ทุกคน ต้องช่วยกันเพื่อลูกหล�นของเร�นะคะ พบกันใหม่ฉบับหน้�ค่ะ บรรณ�ธิก�ร จุลสารชุมชนของเรา เจ้าของ : บริษัท ไทยออยล์ จำ�กัด (มห�ชน) จัดทำาโดย : แผนกกิจก�รเพื่อสังคมและแบรนด์ขององค์กร สำานักงานกรุงเทพฯ : เลขที่ 555/1 ศูนย์เอนเนอร์ยค่ี อมเพล็กซ์ อ�ค�รเอ ชัน้ 11 ถนนวิภ�วดีรงั สิต แขวงจตุจกั ร เขตจตุจกั ร กรุงเทพฯ 10900 โทรศัพท์ 0 2299 0000, 0 2797 2999 โทรส�ร 0 2797 2974 โรงกลัน่ : เลขที่ 42/1 หมูท่ ี่ 1 ถนนสุขมุ วิท กม.ที่ 124 ตำ�บลทุง่ สุขล� อำ�เภอศรีร�ช� จังหวัดชลบุรี 20230 โทรศัพท์ 0 3840 8500, 0 3835 9000 โทรส�ร 0 3835 1554, 0 3835 1444 แผนกบริห�รง�นชุมชน 0 3835 5028-31
สารบัญ เรื่องจากปก
1
สกู๊ปพิเศษ
5
ตามรอยพ่อ
8
รอบรั้วไทยออยล์
10
บอกเล่าเก้าสิบกับศูนย์สุขภาพ 13 เคล็ดลับสุขภาพ
14
ก้าวทันโลก
16
CSR โฟกัส
18
ของดีบ้านเรา
20
กระบอกเสียงชุมชน
22
ร้านนี้รักษ์สิ่งแวดล้อม
24
เยี่ยมเยือนเพื่อนบ้าน
26
ปลอดภัยใกล้ตัว
28
ลับสมองลองเล่นเกม
29
เรื่องจากปก
โดย นกทะเล
ปล่อยพันธุ์ปูม้าและบริบาลแม่ปู เพื่อเป็นปูม้าของเราในอนาคต เมื่อวันพุธที่ 19 กันย�ยน 2555 เวล�ประม�ณ 11.30 น. ศูนย์สุขภ�พและก�รเรียนรู้เครือ ไทยออยล์เพื่อชุมชน มีโอก�สต้อนรับคุณขวัญ ชื่นจิตร ประธ�นชมรมประมงพื้นบ้�นอ่�วอุดม พร้อมด้วยกรรมก�รชมรมและแม่บ้�นประมงอีกจำ�นวนหนึ่ง ง�นนี้ท�งศูนย์สุขภ�พฯ ให้ก�รต้อนรับ คณะชมรมประมงฯ ก็จริง แต่กลับกล�ยเป็นว่�อ�ห�รกล�งวันทั้งหมดนั้นเป็นฝีมือของแม่บ้�น ชมรมประมงพื้นบ้�นอ่�วอุดมทั้งหมด ซึ่งคุณขวัญ ชื่นจิตรหรือพี่เหม�ของพวกเร�บอกว่� วันนี้ นำ�อ�ห�รม�เลี้ยงผู้ปฏิบัติง�นชุมชนของเครือไทยออยล์ เพื่อขอบคุณที่ได้ร่วมกับชมรมฯจัดกิจกรรม ปล่อยลูกปูม้�และนำ�คณะของชมรมฯ ไปดูง�นวิส�หกิจชุมชนธน�ค�รปู(ปูม้�) แหลมผักเบี้ย เพชรบุรี อ�ห�รทีพ่ เี่ หม�นำ�ทีมขนม�นัน้ มีปมู �้ ต้ม กุง้ นึง่ ปล�ทูทอด นำ�้ พริกผักสด กัง้ ทอดกระเทียม ผัดพริกทะเล หอยแมลงภู่ต้ม แม้จะเป็นร�ยก�รอ�ห�รที่ดูเหมือนธรรมด�ๆ แต่แท้จริงแล้วพี่น้อง ประมงพื้นบ้�นมีวัฒนธรรมด้�นอ�ห�รที่พิถีพิถันไม่น้อย “กั้งทอดกระเทียมของเราจะไม่ใช้กั้งกระดานหรือกั้งเนื้อแข็ง แต่จะใช้กั้งขาวตัวขนาดนิ้วก้อย เพราะเนื้อจะนุ่มชวนรับประทาน ส่วนปลาทูจะทำาการคัดสรรปลาตัวย่อมๆ ทอดแล้วกรอบสามารถ รับประทานได้ทั้งตัว ไม่ต้องกลัวก้างติดคอ นำ้าจิ้มอาหารทะเลต้องเป็นพริกอ่อน ปรุงแต่งด้วยนำ้าปลา นำ้าตาล มะนาว รสกลมกล่อมไม่เผ็ดจัด” พี่เหม�อธิบ�ยให้พวกเร�ที่ร่วมโต๊ะฟังพร้อมกับชวน รับประท�นอ�ห�รทีละอย่�งต�มคำ�แนะนำ� และเพร�ะคว�มอร่อยของอ�ห�รผสมกับคว�มอบอุน่ แห่ง มิตรภ�พ ทำ�ให้เพลิดเพลินกับก�รกินจนจำ�ร�ยละเอียดได้ไม่หมด ก่อนจะถึงวันที่ชมรมประมงพื้นบ้�นอ่�วอุดม นำ�อ�ห�รกล�งวันม�จัดเลี้ยงนั้น ผู้ปฏิบัติง�นชุมชนของ เครื อ ไทยออยล์ เ ข้ � ไปมี ส ่ ว นร่ ว มกั บ กิ จ กรรมพลิ ก ฟื ้ น ทรัพย�กรสัตว์นำ้�ในทะเลอ่�วอุดมหล�ยครั้ง ทั้งนี้ ท�ง ชมรมประมงฯ เอง มีกิจกรรมอนุรักษ์ทรัพย�กรท�งทะเล หล�ยโครงก�ร ที่ดำ�เนินก�รโดยองค์กรของชุมชนเอง หรือร่วมกับองค์กรเอกชนในพื้นที่ อ�ทิ โครงก�รปล่อย พันธุก์ งุ้ แชบ๊วยสูท่ ะเลอ่�วอุดม จนกระทัง่ ปัจจุบนั ส�ม�รถจับ กุง้ แชบ๊วยได้ม�กขึน้ สังเกตได้ว�่ ตัวกุง้ แชบ๊วยทีจ่ บั ขึน้ ม�ได้ ชุมชนของเรา เดือนกันยายน-ตุลาคม 2555
1
เรื่องจากปก
นั้ น มี ข น�ดเดี ย วกั น ทั้ ง หมด เพร�ะเป็ น ก�รเติ บ โตของ พันธุ์กุ้งที่ปล่อยในคร�วเดียวกัน และเมื่อถึงวโรก�สเฉลิม พระชนมพรรษ�สมเด็จพระน�งเจ้�สิริกติ ิ์ พระบรมร�ชินนี �ถ 12 สิงห�คม 2555 เครือไทยออยล์ เทศบ�ลนครแหลมฉบัง กรรมก�รชุมชนและชมรมประมงพื้นบ้�น จึงร่วมกันปล่อย พันธุ์ปูม้� 9,999,999 ตัว โดยจัดเวทีที่ช�ยห�ดบ้�นอ่�วอุดม ใกล้กบั ท่�ขนส่งวัสดุของไทยออยล์ ซึง่ พีน่ อ้ งชุมชนเรียกกันว่� “ท่าสั้น” โดยคุณส�วิตร จิตรประวัติ ผู้ช่วยผู้จัดก�รแผนก บริห�รง�นชุมชนไทยออยล์ทำ�หน้�ที่ผู้ดำ�เนินร�ยก�รบนเวที ผู้ร่วมพิธีกว่� 400 คน ทั้งหมดสวมเสื้อสีฟ้� โดยได้ร่วมกัน ถว�ยพระพรชัยสมเด็จพระน�งเจ้�พระบรมร�ชินีน�ถที่ศูนย์ สุขภ�พฯ ซึ่งคุณธ�นี เกียรติพิพัฒนกุล รองน�ยกเทศมนตรี นครแหลมฉบัง เป็นประธ�นถว�ยร�ชสดุดีเสร็จเรียบร้อย ตั้งแต่เช้� “มาทำากิจกรรมร่วมกับเครือไทยออยล์นสี่ นุกนะ” ผูร้ ว่ ม โต๊ะอ�ห�รท่�นหนึ่งเปรยขึ้น “ตอนจัดปล่อยพันธุ์ปูม้านั้น ฟ้าดินเป็นใจ ไม่มีแดด ไม่มีฝน แล้วก็สามารถระดมความ พร้อมเพรียงกันได้ดว้ ย” คำ�พูดนีท้ �ำ ให้ในวงรับประท�นอ�ห�ร พูดคุยกันถึงคว�มประทับใจในวันง�นต่อ พวกเร�นึกย้อนกลับ ไปถึงวันปล่อยพันธุ์ปูครั้งนั้น วันนั้นอ�ก�ศดีม�ก ช�ยทะเลมีลมพัดเบ�ๆ และผู้ เข้�ร่วมกิจกรรมปล่อยพันธุ์ปูม�โดยพร้อมเพรียงจำ�นวนม�ก เนื่องจ�กทุกภ�คส่วนตระหนักดีถึงคว�มสำ�คัญของก�รเพิ่ม ทรัพย�กรสัตว์นำ้�ในพื้นที่ คุณส�วิตร ขึ้นบนเวทีเชิญชวนให้ พี่น้องผู้ร่วมกิจกรรมล้อมวงหน้�เวที มีพันธุ์ปูม้�ใส่ถุงไว้เป็น จำ�นวนม�ก เมื่อทุกคนพร้อมแล้ว คุณส�วิตรขอให้ทุกคน
2
ชุมชนของเรา เดือนกันยายน-ตุลาคม 2555
สงบนิง่ สำ�รวมจิตอธิษฐ�นให้พนั ธุป์ ทู งั้ หมดทีจ่ ะปล่อยในวันนี้ ส�ม�รถเติบโตเป็นปูม�้ ทัง้ หมดต่อไป จ�กนัน้ จึงเชือ้ เชิญให้พี่ น้องผู้ร่วมพิธีร้องเพลงแฮปปี้ เบิร์ธเดย์ ให้กับลูกปูม้� 3 รอบ ขณะเดียวกันเรือประมงเล็กของพีน่ อ้ งในชมรมประมงพืน้ บ้�น ทยอยกันเข้�ม�รับพี่น้องชุมชนที่ม�ร่วมกิจกรรมนำ�พันธุ์ปูม้� ไปปล่อยในท้องทะเลบริเวณท่�เทียบเรือไทยออยล์ และท่� เทียบเรือของเอกชนร�ยอื่นซึ่งอยู่ในพื้นที่อ่�วอุดม มีก�รจัด แถวลำ�เลียงถุงพันธุ์ปูม้�ลงเรืออย่�งเป็นระบบและจัดผู้ร่วม กิจกรรมลงเรือด้วยคว�มเป็นระเบียบเรียบร้อยและปลอดภัย อ�ห�รบนโต๊ะพร่องไปแล้วบ�งส่วน นอกจ�กเรื่อง อ�ห�รก�รกินแล้วในวงข้�วยังคุยกันถึงกิจกรรมชมรมประมง พื้นบ้�นต่ออีกหล�ยเรื่อง คุณส�วิตร ถ�มขึ้นม�ว่� “พี่เหมา ดูสถานที่ทำาธนาคารปูไว้แล้วยัง” จ�กคำ�ถ�มนี้ทำ�ให้ในวง อ�ห�รพูดกันถึงเรื่องก�รไปดูง�นวิส�หกิจชุมชนธน�ค�รปู (ปูม้�) แหลมผักเบี้ย เพชรบุรีต่อ และเป็นเรื่องฮิต เนื่องจ�ก คณะชมรมฯ เพิ่งจะไปดูง�นม�เมื่อวันที่ 8 กันย�ยน 2555
เรื่องจากปก
พึงทร�บว่�ปูม้�ท้องแก่ที่อยู่ในทะเลนั้น มักจะมีศัตรูซึ่งอ�ศัยไข่ปูเป็นอ�ห�รคอยรบกวนอยู่ตลอดเวล� ในก�ร เพ�ะพันธุป์ มู �้ ซึง่ ทำ�เป็นคอนโดปู (นำ�ปูม�้ ทีต่ งั้ ไข่แล้วใส่กล่องพล�สติกแบบเป็นตะแกรง ปิดฝ�ผูกซ้อนกันเป็นชัน้ ๆ โดย หนึ่งกล่องมีปูม้�ที่ตั้งไข่แล้วกล่องละตัว จ�กนั้นนำ�ไปเลี้ยงต�มธรรมช�ติในท้องทะเล โดยผูกยึดตะแกรงมิให้หลุดลอย ห�ยไปไหน)นั้น ศัตรูที่กินไข่ปูม้�จะม�เวียนว่�ยกันเป็นฝูง รอเวล�ไข่ปูหลุดออกจ�กท้องแม่และจะกลุ้มรุมกันแย่งชิง กินไข่ปูเป็นอ�ห�รจนหมด วิธีก�รแบบนี้พี่น้องที่เป็นช�วประมงทร�บดี จึงมีก�รแสวงห�วิธีก�รที่ดีกว่�ก�รทำ�คอนโดปู ที่มีอยู่ในหล�ยพื้นที่ เมื่อคร�วพี่น้องคณะกรรมก�รชุมชน 7 ชุมชนรอบเครือไทยออยล์ไปดูง�นแถบเพชรบุรีและประจวบคีรีขันธ์ ได้ เข้�ไปเยี่ยมชมง�นที่แหลมผักเบี้ย แล้วเห็นกรรมวิธีของพี่น้องกลุ่มประมงแหลมผักเบี้ย พัฒน�กระบวนก�รบริบ�ล ปูท้องแก่แบบใหม่ ด้วยก�รสร้�งธน�ค�รปูขึ้นบนบก นำ�ปูไข่ที่พี่น้องประมงจับได้ม�บริบ�ลในถังที่ควบคุมปริม�ณ ออกซิเจน ควบคุมก�รให้อ�ห�รต�มเหม�ะสม จึงนำ�ม�ถ่�ยทอดให้พี่น้องชมรมประมงพื้นบ้�นอ่�วอุดมฟัง ง�นนี้ ผู้ปฏิบัติง�นชุมชนเครือไทยออยล์จึงรับหน้�ที่ด้วยคว�มเต็มใจ นำ�สม�ชิกชมรมประมงพื้นบ้�นฯ ไปดูง�นกันอีกรอบ “เทคโนโลยีทใี่ ช้ทาำ เป็นธนาคารปูนนั้ ง่ายๆ นำาถังมาเป็นภาชนะบริบาลปูไข่ เรียงไว้ในอาคารเป็นแถว เติมนำา้ ทะเล มีระบบเพิ่มออกซิเจนเพื่อควบคุมคุณภาพนำ้าให้สะอาด ปูไข่ที่ชาวประมงได้มาจะนำามาฝากบริบาลในธนาคารปู วิธีนี้ จะไม่มีศัตรูของไข่ปูม้ามาคอยรังควานรอกินไข่ เมื่อไข่หลุดจากท้องแม่ปูเราก็ปล่อยนำ้าที่มีไข่ปูลงทะเล ไปเติบโตตาม
ชุมชนของเรา เดือนกันยายน-ตุลาคม 2555
3
เรื่องจากปก
ธรรมชาติ ที่สำาคัญต้องปล่อยภายใน 24 ชั่วโมง ดังนั้นจึงเป็นข้อที่ บังคับให้ธนาคารปูต้องตั้งอยู่บนพื้นที่ริมทะเล แม่ปูหนึ่งตัวมีไข่เป็น หมืน่ ๆ ใบ ถ้ารอดชีวติ มาสักร้อยละ 10 ก็จะมีปมู า้ รอดนับพันตัวแล้ว สำาหรับแม่ปูที่สลัดไข่แล้วธนาคารปูจะคืนให้กับพี่น้องประมงที่เป็น เจ้าของปูต่อไป” คุณไพฑูรย์ รื่นรวย ประธ�นกลุ่มวิส�หกิจชุมชน ธน�ค�รปู(ปูม้�) แหลมผักเบี้ย กล่�วบรรย�ยและร่วมกับคณะนำ�ทีมจ�กอ่�วอุดมชมธน�ค�รปู และตอบข้อซักถ�มอย่�งเป็นกันเอง ก่อนทีท่ กุ คนจะอิม่ จ�กก�รรับประท�นอ�ห�รและพูดคุยอย่�งอบอุน่ ในวันนัน้ พีเ่ หม�แจ้งว่� กำ�ลังดูและเลือกสถ�นทีเ่ พือ่ จัดสร้�งธน�ค�รปูม�้ ในพืน้ ทีอ่ �่ วอุดมอยูเ่ พือ่ จะจัดทำ�ธน�ค�รปูม�้ ให้ เป็นแหล่งเพ�ะและเพิม่ ปริม�ณปูม�้ ในพืน้ ทีอ่ �่ วอุดมของเร�เพร�ะ “ทะเลเป็นแหล่งให้ชวี ติ สัตว์นาำ้ เป็นแหล่งให้อาหารเลี้ยงดูคนบนฝั่ง” และอน�คตเมื่อมีโครงก�รดีๆ อย่�งนี้ในพื้นที่ ลูกหล�น เร�จะไม่อดและทรัพย�กรสัตว์นำ้�ของเร�จะมีปริม�ณเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ ผู้ประกอบอ�ชีพประมง พื้นบ้�นก็จะยังรักษ�อ�ชีพนี้ไว้ได้อีกน�นแสนน�น
ชุมชนประมงบ้�นแหลมผักเบีย้ ตำ�บลบ�งขุนไทร อำ�เภอบ้�นแหลม จังหวัดเพชรบุรี เป็นหนึง่ ในชุมชนประมงต้นแบบ ระดับประเทศจ�กโครงก�รเสริมสร้�งก�รจัดก�รชุมชนประมงต้นแบบ ของกรมประมง ที่ดำ�เนินก�รตั้งแต่ปี 2550 เพื่อ สนับสนุนและส่งเสริมกระบวนก�รมีส่วนร่วมเพื่อนำ�ไปสู่ก�รพัฒน�และต่อยอดคว�มยั่งยืนของทรัพย�กรประมง โครงก�ร ดังกล่�วได้จดั ทำ�ขึน้ ต�มแนวคิดทีว่ �่ “ทรัพย�กรประมงเป็นของชุมชน ชุมชนต้องบริห�รจัดก�รทรัพย�กรประมงโดยชุมชน เพื่อชุมชน” กลุ่มชุมชนประมงบ้�นแหลมผักเบี้ยมีกิจกรรมอนุรักษ์ทรัพย�กรประมงหล�ยรูปแบบ อ�ทิ ก�รเพิ่มผลผลิตปูม้�โดย ธน�ค�รปูม้�ทั้งแบบเพ�ะในโรงเรือน และแบบกระชังแขวน มีก�ร กำ�หนดขอบเขตพื้นที่อนุรักษ์และพื้นที่ก�รใช้ประโยชน์ ก�รกำ�หนด ห้�มใช้เครือ่ งมือลอบปูม�้ ในพืน้ ทีจ่ ดั ก�ร ก�รจัดให้มตี ล�ดค้�สัตว์น�ำ้ ชุมชนหรือแพปล�ชุมชน ก�รจัดทำ�ค�นเรือชุมชน ก�รจัดชุดควบคุม ป้องกันก�รลักลอบทำ�ก�รประมงผิดกฎหม�ย ก�รจัดระบบเครือข่�ย เฝ้�ระวังก�รลักลอบทำ�ก�รประมง ก�รจัดตั้งกองทุนหมุนเวียนเพื่อ ก�รจัดก�รทรัพย�กรประมง ก�รสร้�งแหล่งอ�ศัยสัตว์น�ำ้ แบบพืน้ บ้�น โดยใช้วัสดุในท้องถิ่น เป็นต้น
4
ชุมชนของเรา เดือนกันยายน-ตุลาคม 2555
สกู๊ปพิเศษ
โดย กองบรรณาธิการ
เยาวชนโรงเรียนรอบโรงกลั่น
คว้ารางวัลกระโดดเชือกลีลามือใหม่ เยาวชน 7 โรงเรียนรอบโรงกลั่นร่วมแข่งขันกระโดดเชือก ลีลา ประเภทมือใหม่ (Ropeskipping Championship) ที่ กรุงเทพฯ คว้าเหรียญรางวัลทุกประเภทรวม 40 เหรียญ และถ้วยรวมทุกประเภท
ด.ช.ชัยยศ สายทอง รร.วัดมโนรม
นับแต่ปกี �รศึกษ� 2554 เครือไทยออยล์โดยศูนย์สขุ ภ�พและก�รเรียนรู้ เครือไทยออยล์เพือ่ ชุมชน ได้น�ำ กีฬ�กระโดดเชือกแบบลีล� (Ropeskipping) เข้�ม�เป็นกิจกรรมส่งเสริมและพัฒน�ศักยภ�พของเย�วชน ให้มีสุขภ�พ ที่ดีทั้งร่�งก�ยและจิตใจ เนื่องจ�กเห็นว่�เป็นกีฬ�ที่เด็กๆ ส�ม�รถเล่นได้ ตั้งแต่ระดับประถมต้น ใช้อุปกรณ์น้อยร�ค�ไม่แพง ไม่ต้องมีเครื่องแต่งก�ย หรืออุปกรณ์พิเศษ และไม่ต้องก�รพื้นที่ม�ก อีกทั้งยังเป็นกีฬ�ที่มีเวทีก�ร แข่งขันทัง้ ในระดับประเทศและระดับส�กล ในปีแรกได้รว่ มกับโรงเรียนนำ�ร่อง รอบโรงกลัน่ 5 แห่ง ได้แก่ รร.วัดใหม่เนินพยอม รร.วัดแหลมฉบัง รร.เทศบ�ล แหลมฉบัง 2 รร.วัดมโนรม และ รร.บ้�นช�กย�ยจีน สำ�หรับในปีก�รศึกษ� นี้เพิ่ม ร.ร. วัดบ้�นน� และ ร.ร.เทศบ�ลแหลมฉบัง 1 รวมเป็น 7 โรงเรียน คณะครูและนักเรียนจ�กทั้ง 7 โรงเรียนได้รับก�รอบรมจ�กวิทย�กรระดับ ประเทศในเดือนกรกฎ�คมที่ผ่�นม� และได้รับคว�มอนุเคร�ะห์อย่�งดียิ่ง จ�กมูลนิธิหัวใจในพระบรมร�ชูปถัมภ์ที่ให้คำ�ปรึกษ�แนวท�งก�รส่งเสริม และสนับสนุนบุคล�กรในกิจกรรมต่�งๆ เช่น ทีมส�ธิต โครงก�รอบรมครูฝกึ กรรมก�รตัดสินก�รแข่งขัน เป็นต้น ชุมชนของเรา เดือนกันยายน-ตุลาคม 2555
5
เมื่อวันที่ 31 สิงห�คมที่ผ่�นม� ท�งมูลนิธิหัวใจฯ ได้จัดก�รแข่งขัน กระโดดเชือกลีล�ประเภทมือใหม่ Ropeskipping Championship ครั้งที่ 3 ประจำ�ปี 2555 ขึ้น ณ อ�ค�รจันทนยิ่งยง (ยิมเนเซียม 2) สน�มกีฬ�แห่งช�ติ ผู้เข้�แข่งขันต้องไม่เคยลงแข่งขันในสน�มของมูลนิธิหัวใจฯ ม�ก่อน ในก�รนี้ มีโรงเรียนจ�กทั่วประเทศส่งทีมเข้�แข่งขันกว่� 70 ทีม เครือไทยออยล์ได้จัด รถบัสนำ�คณะครู และทีมนักกีฬ�จ�กทั้ง 7 โรงเรียนรอบโรงกลั่นกว่� 200 คน เดินท�งไปร่วมแข่งขันที่กรุงเทพฯ ผลก�รแข่งขันในครั้งนี้ปร�กฏว่� ทั้ง 7 โรงเรียนที่ได้รับก�รสนับสนุนประสบคว�ม สำ�เร็จเกินค�ด เมื่อส�ม�รถกว�ดเหรียญร�งวัลม�ได้ถึง 40 เหรียญ แบ่งเป็นเหรียญทอง 14 ประเภท เหรียญเงิน 15 ประเภท และเหรียญทองแดงอีก 11 ประเภท และคว้�ถ้วย ร�งวัลรวมทั้งสองประเภท คือ รร.เทศบ�ลแหลมฉบัง 2 ได้ถ้วยรวมประเภทพื้นบ้�น และ รร.วัดมโนรม คว้�ถ้วยรวมประเภทม�ตรฐ�น ยิ่งไปกว่�นั้น ในก�รแข่งขันประเภททรหด ซึ่งนับจำ�นวนครั้งที่กระโดดได้ภ�ยในเวล� 3 น�ที ด.ช.ชัยยศ ส�ยทอง จ�ก รร.วัดมโนรม ส�ม�รถทำ�ล�ยสถิติประเทศไทย ด้วยก�รกระโดดได้ถึง 342 ครั้งใน 3 น�ที (นับเฉพ�ะ ข�ขว�) ก�รแข่งขันในสน�มประเภทมือใหม่นี้ ถือเป็นจุดเริ่มต้นของเย�วชน ที่เพิ่งเริ่มฝึกฝนกีฬ�กระโดดเชือก เป้�หม�ยต่อไปคือก�รเข้�ร่วมแข่งขัน กระโดดเชือกชิงแชมป์ประเทศไทย ชิงถ้วยพระร�ชท�น ที่จะจัดขึ้นในวัน ที่ 18 ธันว�คม 2555 โดยในปีนี้ มีถ้วยพระร�ชท�นรวมทั้งหมด 23 ใบ เป็นถ้วยพระร�ชท�นสมเด็ จพระน�งเจ้�ฯ พระบรมร�ชินีน�ถ 4 ถ้วย ถ้วย ยพระร พระร�ชท�นสมเด็ จพระเทพรัตนร�ชสุด�ฯ สย�มบรมร�ชกุม�รี อีก 16 ถ้วย พระร� ถ้วยพระร�ชท�น ยพระร พระเจ้�วรวงศ์เธอ พระองค์เจ้�ศรีรศั มิ์ พระวรช�ย�ฯ 1 ถ้วย และถ้วยพระร�ชท�นพระเจ้ ยพระร �หล�นเธอ พระองค์เจ้�สิริวัณณวรีน�รีรัตน์ 2 ถ้วย ถือเป็นกีฬ�ที่มีถ้วยพระร�ชท�นม�กที่สุดในประเทศไทย
6
ชุมชนของเรา เดือนกันยายน-ตุลาคม 2555
ขอแสดงคว�มยินดีกบั น้องๆ ทุกคนทีไ่ ด้รบั ร�งวัลจ�กก�รทุม่ เท ส่วนคนทีพ่ ล�ดร�งวัลในครัง้ นี้ ก็ไม่ตอ้ งเสียด�ย ขอเพียงเร�ฝึกฝนอย่�งต่อเนือ่ ง มุง่ มัน่ และม�นะพย�ย�มอย่�งเต็มกำ�ลัง สิง่ สำ�คัญ ทีส่ ดุ อ�จไม่ใช่เหรียญหรือถ้วยร�งวัลเท่�นัน้ แต่อยูท่ สี่ ขุ ภ�พร่�งก�ยทีแ่ ข็งแรง และคว�มภ�คภูมใิ จใน ตัวเองค่ะ ช่วงระหว่�งที่เด็กๆ กำ�ลังซุ่มซ้อมกันอย่�งหนักก่อนถึงก�รแข่งขันชิงถ้วยพระร�ชท�นนี้ เครือ ไทยออยล์จะจัดให้มีก�รแข่งขันในพื้นที่แหลมฉบังของเร�เองอีกเวทีหนึ่ง คือ Thaioil Ropeskipping Championship ครั้งที่ 2 ในวันเส�ร์ที่ 24 พฤศจิก�ยน 2555 นี้ ณ โรงยิม โรงเรียนบ้�น ช�กย�ยจีน เพื่อเป็นก�รอุ่นเครื่องเตรียม คว�มพร้อมให้กบั เด็กๆ และเตรียมคัดเลือก นักกีฬ�เข้�แข่งขันชิงถ้วยพระร�ชท�นต่อไป ขอเชิญทุกท่�นร่วมให้ก�ำ ลังใจลูกหล หล�น และ ร่วมเชียร์เพื่อนๆ ของเร�ได้นะคะ
ชุมชนของเรา เดือนกันยายน-ตุลาคม 2555
7
โดย กระดาษกรอง
โครงการพัฒนาพื้นที่บริเวณ วัดมงคลชัยพัฒนา จุดก�าเนิด “เกษตรทฤษฎีใหม่” วันนี้เราไปเที่ยวแถวจังหวัดสระบุรีกันดีกว่าค่ะ จะพา ผู ้ อ ่ า นทุ ก ท่ า นไปเยี่ ย มชมจุ ด ก� า เนิ ด เกษตรทฤษฎี ใ หม่ ใ น พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวที่วัดมงคลชัยพัฒนา อ.เมือง จ.สระบุรี ใกล้ๆ แค่นี้เองค่ะ โครงก�รพัฒน�พื้นที่บริเวณวัดมงคลชัยพัฒน�อันเนื่องม�จ�กพระร�ชดำ�ริแห่งนี้เริ่มต้นในปี 2531 เมื่อพระบ�ท สมเด็จพระเจ้�อยูห่ วั ทรงรับสัง่ กับน�ยสุเมธ ตันติเวชกุล และกรรมก�รมูลนิธชิ ยั พัฒน� ให้จดั ซือ้ ทีด่ นิ ทีต่ ดิ กับวัดมงคล ต.ห้วยบง อ.เมือง จ.สระบุรี เพื่อนำ�ม�พัฒน�ก�รเกษตรต�มแนว “ทฤษฎีใหม่” มูลนิธิฯ ได้จัดซื้อและมีผู้บริจ�คที่ดิน บริเวณดังกล่�วเพิม่ เติมรวม 32-0-47 ไร่ โดยจัดตัง้ เป็นศูนย์สาธิตการดำาเนินเกษตรทฤษฎีใหม่อย่�งเป็นรูปธรรม เพือ่ ให้ เกษตรกรทีม่ �ดูง�นนำ�คว�มรูท้ ไี่ ด้ไปประยุกต์ใช้กบั พืน้ ทีข่ องตนอย่�งมีประสิทธิภ�พ พึง่ พ�ตนเองได้อย่�งพออยูพ่ อกิน จึงนับเป็นจุดกำาเนิดของ “เกษตรทฤษฎีใหม่” แห่งแรกในประเทศไทย ต่อม�ได้ทรงพระกรุณ�โปรดเกล้�ฯ พระร�ชท�นน�มใหม่ให้แก่วดั จ�กเดิมชือ่ วัดมงคล เป็น วัดมงคลชัยพัฒนา เมื่อวันที่ 3 ตุล�คม 2535 เป็นต้นม�
8
ชุมชนของเรา เดือนกันยายน-ตุลาคม 2555
โครงก�รพัฒน�พืน้ ทีบ่ ริเวณวัดมงคลชัยพัฒน� แบ่งพืน้ ทีด่ �ำ เนินง�น ออกเป็น 2 ส่วน คือ 1. แปลงสาธิตเกษตรแบบผสมผสาน (16-2-23 ไร่) ดำ�เนิน ก�รทดสอบและพัฒน�ระบบก�รปลูกพืชผักสวนครัวในรูปแบบ ต่�งๆ อ�ทิ สวนพืชตระกูลมะ สวนพืชสมุนไพร สวนผลไม้ในทีด่ อน สวนพรรณไม้หอมเฉลิมพระเกียรติ รวมถึงก�รขุดสระนำ้�สำ�หรับ เลีย้ งปล�และปลูกหญ้�แฝก เพือ่ ป้องกันก�รชะล้�งพังทล�ยของดิน เป็นต้น 2. แปลงสาธิตเกษตรทฤษฎีใหม่ (15-2-24 ไร่) ต�มแนว พระร�ชดำ�ริทฤษฎีใหม่ตอ้ งแบ่งพืน้ ทีเ่ ป็น 4 ส่วน คือ 30-30-30-10 แต่สำ�หรับพื้นที่ของวัดมงคลชัยพัฒน�ได้มีก�รปรับสัดส่วนต�ม คว�มเหม�ะสมเป็น 16-35.5-24.5-24 ดังนี้
ส่วนที่ 1 ร้อยละ 16 (2.5 ไร่) ขุดเป็นสระสำ�หรับกักเก็บนำ้� ขน�ดคว�มจุประม�ณ 18,000 ลูกบ�ศก์เมตร เพื่อเก็บนำ้�ไว้ใช้ ในหน้�แล้ง และเลี้ยงปล�นิล ปล�ตะเพียนเป็นร�ยได้เสริม อีกท�งหนึ่ง ส่วนที่ 2 ร้อยละ 35.5 (5.5 ไร่) แปลงน�ข้�ว หลังฤดูเก็บเกีย่ ว ยังส�ม�รถปรับสภ�พดินเพื่อทำ�ก�รปลูกพืชไร่ พืชผักชนิดต่�งๆ เช่น ข้�วโพดหว�น มะระ ถั่วเขียว เป็นต้น ส่วนที่ 3 ร้อยละ 24.5 (3.8 ไร่) แปลงปลูกพืชไร่ ไม้ผล ไม้ยนื ต้น และพืชสมุนไพร เพือ่ ใช้เป็นอ�ห�รประจำ�วัน ห�กเหลือ ก็น�ำ ไปข�ย โดยเลือกปลูกชนิดทีเ่ หม�ะกับดินบริเวณนัน้ และคว�ม ต้องก�รของตล�ด เช่น อ้อย กล้วย กระถิน พริกขี้หนู มะกรูด เป็นต้น ส่วนที่ 4 ร้อยละ 24 (3.7 ไร่) เป็นที่อยู่อ�ศัย ถนน และ เลี้ยงสัตว์ ตลอดจนก�รปลูกผักปลอดส�รพิษสำ�หรับบริโภคใน ครอบครัวเพื่อลดค่�ใช้จ่�ยและข�ยเป็นร�ยได้เสริม
ทุกวันนีม้ ผี สู้ นใจม�เยีย่ มชมกันอย่�งต่อเนือ่ งเพือ่ เรียนรูจ้ �กของจริง และ นำ�คว�มรูท้ ไี่ ด้ไปปรับใช้ต�มบริบทของตน ยิง่ ไปกว่�นัน้ ทีน่ ยี่ งั เหม�ะให้คนทุก เพศ ทุกวัย ทุกอ�ชีพเข้�ม�เยีย่ มชม ไม่ใช่เฉพ�ะแค่เกษตรกรเท่�นัน้ เพร�ะทุก คนส�ม�รถนำ�คว�มรูท้ ไี่ ด้ไปต่อยอดกับก�รทำ�ง�นและก�รใช้ชวี ติ ของตน หรือ อย่�งน้อยยังเป็นกิจกรรมเสริมสร้�งคว�มสัมพันธ์ที่ดีในครอบครัว เช่น พ่อ แม่ ลูกม�ดูง�น กลับไปช่วยกันปลูกผักในบ้�นไว้รับประท�นเอง ซึ่งนอกจ�กจะได้ บริโภคผักปลอดส�รพิษแล้ว ยังเป็นกิจกรรมให้เด็กๆ ได้อยู่ใกล้ชิดธรรมช�ติ แทนก�รนั่งหน้�จอคอมพิวเตอร์เล่มเกมอย่�งทุกวันนี้ สำาคัญทีส่ ดุ คือได้องค์ความรูใ้ นการดำาเนินชีวติ แบบพอเพียง ลดการพึง่ พา จากภายนอก ซึ่งเป็นสิ่งที่สอดแทรกอยู่ในโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำาริ ทุกโครงการ แล้วคุณจะรู้ว่าโชคดีแค่ไหนที่เกิดมาในแผ่นดินที่มีในหลวง ผู้สนใจติดต่อขอเข้าดูงานได้ที่ : ศูนย์บริการด้านพืชและปัจจัยการผลิตลพบุรี โทร. 0 3649 9180-1 หรือที่สำานักงานมูลนิธิชัยพัฒนา โทร 0 2282 4425-7 ต่อ 120-121 ในวันและเวลาราชการ ชุมชนของเรา เดือนกันยายน-ตุลาคม 2555
9
รอบรั้วไทยออยล์
โดย หน่วยกลั่นข่าว
ออกหน่วยสร้างเสริมสุขภาวะเคลือ่ นที่ เครือไทยออยล์ ทีซพี ี ร่วมกับเทศบ�ลนครแหลมฉบัง และคณะกรรมก�ร ชุมชนรอบโรงกลั่น จัดกิจกรรมออกหน่วยสร้�งเสริมสุขภ�วะเคลื่อนที่ ณ ชุมชนเข�หิน (19 ก.ค. 55) ชุมชนบ้�นทุ่ง (24 ก.ค. 55) ชุมชนบ้�นอ่�วอุดม (26 ก.ค. 55) และชุมชนตล�ดอ่�วอุดม ซอย 5 (31 ก.ค. 55) ในง�นมีบริก�รตรวจสุขภ�พ ทำ�ฟัน และ ว�งแผนครอบครัว รวมทัง้ กิจกรรมส่งเสริมก�รเรียนรูแ้ ละสร้�งเสริมสุขภ�วะให้กบั พีน่ อ้ งในชุมชน อ�ทิ กิจกรรมว�ดภ�พระบ�ยสี กิจกรรมศิลปะประดิษฐ์ เกมก�รละเล่น เพื่อฝึกฝนพัฒน�ก�รเรียนรู้ด้�นต่�งๆ ก�รให้บริก�รตัดผม เป็นต้น
นิสติ พยาบาล ป.โท ฝึกงานชุมชนบ้านทุง่ นิสิตหลักสูตรพย�บ�ลศ�สตรมห�บัณฑิต มห�วิทย�ลัยบูรพ� ลงพืน้ ทีฝ่ กึ ประสบก�รณ์วชิ �ชีพในด้�นง�นดูแลสุขภ�พชุมชน เพือ่ แก้ไข ปัญห�และพัฒน�สุขภ�พของบุคคล ครอบครัวและชุมชน บนพืน้ ฐ�นก�ร มีส่วนร่วมของชุมชน ณ ชุมชนบ้�นทุ่ง ระหว่�งวันที่ 8 มิ.ย.-30 ก.ย. 55 ทุกวันศุกร์-อ�ทิตย์ โดยได้ร่วมกับชุมชนบ้�นทุง่ เทศบ�ลนครแหลมฉบัง และเครือไทยออยล์จัดกิจกรรมต่�งๆ อ�ทิ • 27 ก.ค. 55 จัดทำ�ประช�คมสุขภ�พ มีผู้เข้�ร่วมประม�ณ 50 คน • 11 ส.ค. 55 จัดอบรมเพิ่มศักยภ�พ อสม. และแกนนำ�จิตอ�ส� หมู่ 2 ชุมชนบ้�นทุ่ง ณ ศูนย์สุขภ�พฯ มีผู้เข้� ร่วมกิจกรรม 22 คน • 18 ส.ค. 55 เครือไทยออยล์สนับสนุนหนังสือคู่มือก�รดูแลสุขภ�พเพื่อป้องกันโรคคว�มดันโลหิตสูง จำ�นวน 200 เล่ม แผ่นพับ และป้�ยประช�สัมพันธ์โครงก�รคัดกรองโรคคว�มดันโลหิตสูง ชุมชนบ้�นทุง่ มีผเู้ ข้�ร่วมโครงก�ร ประม�ณ 100 คน
10 ชุมชนของเรา เดือนกันยายน-ตุลาคม 2555
โครงการโรงเรียนส่งเสริมทันตสุขภาพ เครือไทยออยล์ ทีซีพี ร่วมกับโรงพย�บ�ลอ่�วอุดม เทศบ�ลนครแหลมฉบัง และโรงเรียนรอบโรงกลัน่ จัดโครงก�ร “ส่ ง เสริ ม ทั น ตสุ ข ภ�พโรงเรี ย นรอบโรงกลั่ น ไทยออยล์ ประจำ�ปีก�รศึกษ� 2555” เพื่อปลูกฝังนิสัยก�รดูแลสุขภ�พฟัน ที่ ถู ก ต้ อ งอย่ � งสมำ่ � เสมอตั้ ง แต่ เ ด็ ก ซึ่ ง มี พิ ธี เ ปิ ดเมื่ อ วันที่ 12 กันย�ยน ที่ผ่�นม� ณ ศูนย์สุขภ�พฯ โดยคุณธ�นี เกียรติพิพัฒนกุล รองน�ยกเทศมนตรี รองน นครแหลมฉบัง ให้เกียรติเป็นประธ�นน พร้อมทั้งประธ ประธ�นชุมชน และคณะกรรมก�รชุ และคณะกรรมก มชนทัง้ 7 ชุมชนรอบโรงกลัน่ ผูอ้ �ำ นวยก�รโรงเรียน คณะครู และตัวแทนนักเรียน จ�กโรงเรี จ ยนที่เข้�ร่วม 6 โรงเรียน ได้แก่ รร.บุญจิตวิทย� รร.วัดมโนรม รร.วัดใหม่เนินพยอม รร.เทศบ�ลแหลมฉบั รร.เทศบ ง 2 รร.บ้�นช�กย�ยจีน และ รร.วัดแหลมฉบัง
บอกรักแม่ผา่ นท้องทะเลและเกลียวคลืน่ วั น ที่ 6 ส.ค. ที่ ผ ่ � นม� เครื อ ไทยออยล์ ที ซี พี ร่ ว มกั บ โรงพย�บ�ลอ่�วอุดม และชุมชนรอบโรงกลั่น จัดกิจกรรมสร้�ง คว�มสั ม พั น ธ์ ที่ ดีใ นครอบครั ว “บอกรั ก แม่ ผ ่ า นท้ อ งทะเลและ เกลียวคลื่น” ณ ช�ยห�ดบ้�นอ่�วอุดม ซึ่งเป็นกิจกรรมที่พัฒน� ม�จ�กโครงก�รเดินสะสมระยะท�ง 84 กิโลเมตร เทิดพระเกียรติ พระบ�ทสมเด็จพระเจ้�อยู่หัว ที่จัดทุกวันจันทร์-วันพุธ ตั้งแต่วันที่ 11 มิ.ย.-30 พ.ย. 55
ถวายราชสดุดี และรณรงค์รกั ษาสิง่ แวดล้อม น้อมเกล้าฯ ถวายแม่ วันที่ 10 ส.ค. 55 เครือไทยออยล์ ทีซีพี ร่วมกับชุมชนรอบโรงกลั่น จัดง�นถว�ย ร�ชสดุดีเนื่องในวันเฉลิมพระชนมพรรษ�สมเด็จพระน�งเจ้�ฯ พระบรมร�ชินีน�ถ ซึ่ง ได้รับเกียรติจ�กคุณธ�นี เกียรติพิพัฒนกุล รองน�ยกเทศมนตรีนครแหลมฉบัง เป็น ประธ�นในพิธี หลังจ�กแขกผู้มีเกียรติทุกท่�นร่วมร้องเพลงสรรเสริญพระบ�รมี เพลง สดุดีมห�ร�ช� และเพลงใครหนอเสร็จสิ้น ประธ�นในพิธีและผู้แทนชุมชนได้มอบ อุปกรณ์ทำ�คว�มสะอ�ดให้ผู้เข้�ร่วมโครงก�ร “รณรงค์รักษา สิ่งแวดล้อม น้อมเกล้าฯ ถวายราชินี” เพื่อทำ�คว�มสะอ�ด ตต�มบริเวณต่�งๆ ในชุมชนรอบโรงกลั่นฯ และในโอก�สนี้ ยังถือโอก�สปล่ โอก อยลูกปู 9,999,999 ตัวสู่ทะเลอ่�วอุดม เพื่อ สร้�งคว�มสมบูรณ์ของแหล่งอ�ห�ร และปลูกต้นไม้บริเวณ ชช�ยห�ดบ้�นอ่�วอุดมอีกด้วย ชุมชนของเรา เดือนกันยายน-ตุลาคม 2555
11
ตรวจคัดกรองโรคธาลัสซีเมีย เมื่อวันที่ 25-26 ส.ค. 55 และวันที่ 2 ก.ย. 55 เครือไทยออยล์ ทีซีพี ร่วม กับคณะกรรมก�รชุมชน อสม. กลุ่มเย�วชนจิตอ�ส�บ้�นอ่�วอุดม โรงพย�บ�ล อ่�วอุดม และเทศบ�ลนครแหลมฉบัง จัดโครงก�รตรวจคัดกรองโรคธ�ลัสซีเมีย สำ�หรับชุมชนบ้�นอ่�วอุดมทีม่ อี �ยุ 15-35 ปี ณ ศูนย์สขุ ภ�พฯ สรุปยอดผูเ้ ข้�รับ ก�รตรวจเลือด 274 คน โรคธลัสซีเมียเป็นโรคทีถ่ �่ ยทอดท�งกรรมพันธุ์ ปัจจุบนั พบว่�คนไทยเป็นพ�หะถึงร้อยละ 40 ของประช�กร ก�รตรวจคัดกรองจะทำ�ให้ รูต้ วั ห�กเป็นพ�หะจะได้มแี นวท�งก�รดูแลตัวเองจ�กคว�มเสีย่ งต่�งๆ และเพือ่ ลดก�รขย�ยตัวของโรค
ฉลองชัยนักกีฬากระโดดเชือก วันที่ 11 ก.ย. 55 เครือไทยออยล์และทีซพี จี ดั ง�นเลีย้ งฉลองชัยให้กบั นักกีฬ�กระโดดเชือก 7 โรงเรียนรอบโรงกลั่นฯ ซึ่งศูนย์สุขภ�พฯ ให้ก�รสนับสนุนเข้�ร่วมแข่งขันกีฬ�กระโดดเชือก ลีล� ประเภทมือใหม่ “Ropeskipping Championship” ครั้งที่ 3 เมื่อวันศุกร์ที่ 31 ส.ค. 55 ณ อ�ค�รจันทนยิ่งยง (ยิมเนเซียม 2) สน�มกีฬ�แห่งช�ติ โดยนักกีฬ�ส�ม�รถคว้�ถ้วยร�งวัล รวมชนะเลิศประเภทพื้นบ้�นและประเภทม�ตรฐ�นม�ครองได้สำ�เร็จ ในง�นนี้ยังได้รับเกียรติ จ�กโรงเรียนเทศบ�ลแหลมฉบัง 2 จัดก�รแสดงของนักเรียนที่เครือไทยออยล์ให้ก�รสนับสนุน งบประม�ณเครื่องแต่งก�ยชุดนักร้องและแดนเซอร์ ที่ได้รับร�งวัลชนะเลิศจ�กก�รแข่งขัน มหกรรมวิช�ก�รท้องถิ่นระดับประเทศ จัดโดยกรมส่งเสริมก�รปกครองท้องถิ่น กระทรวง มห�ดไทย ในเดือนสิงห�คมที่ผ่�นม� ณ ศูนย์ก�รแสดงสินค้�อิมแพค เมืองทองธ�นี
ประชาคมชุมชนวัดมโนรม วันที่ 23 ก.ย. ที่ผ่�นม� นักศึกษ�พย�บ�ลศ�สตร์ จ�กวิทย�ลัยพย�บ�ล บรมร�ชชนนี ชลบุรี จัดทำ�ประช�คมให้ชมุ ชนวัดมโนรม โครงก�ร “มโนรมร่วมคิด พิชิตโรคเรื้อรังด้วย 3 อ.” และโครงก�ร “สมุนไพรไทย พิชิตยุงร้�ยต้�นภัยไข้ เลือดออก” โดยมีผเู้ ข้�ร่วมทัง้ หมด 105 คน ณ ล�นต้นมะข�มหน้�โรงสี ชุมชนวัด มโนรม สืบเนือ่ งจ�กก�รลงพืน้ ทีส่ �ำ รวจข้อมูลพบว่�ปัญห�ทีพ่ บในชุมชนอันดับหนึง่ คือโรคเบ�หว�นและคว�มดันโลหิตสูง อันดับสองคือโรคไข้เลือดออก ก่อนหน้�นี้ ยังได้อบรมสอนวิธีก�รนวดประคบให้กับนักเรียน รร.วัดมโนรม จำ�นวน 15 คน
12 ชุมชนของเรา เดือนกันยายน-ตุลาคม 2555
เครือไทยออยล์จัดแข่งขันกระโดดเชือกชิงแชมป์ ไทยออยล์ ครั้งที่ 2 ศูนย์สุขภาพและการเรียนรู้เครือไทยออยล์เพื่อชุมชนจัดการแข่งขันกระโดดเชือกลีลา เพื่อ เตรียมความพร้อมและคัดเลือกนักกีฬากระโดดเชือกไปแข่งขันชิงถ้วยพระราชทานของโรงเรียนใน โดย ตั๊กแตน พื้นที่เทศบาลแหลมฉบัง 7 โรงเรียน วันที่ 24 พฤศจิกายน นี้ ณ โรงยิม รร.บ้านชากยายจีน หลังจ�กที่เย�วชนของเร�ทั้ง 7 โรงเรียนคว้�ถ้วยชนะเลิศทุกประเภทและเหรียญร�งวัลอีก 40 เหรียญ จ�กก�รแข่งขันกระโดดเชือกมือใหม่ที่กรุงเทพฯ เมื่อปล�ยเดือนสิงห�คมที่ผ่�นม� วันเส�ร์ที่ 24 พฤศจิก�ยนนี้ ช�วแหลมฉบังจะมีโอก�สได้ชมคว�มส�ม�รถของเด็กๆ นักเรียน ลูกหล�นของเร�จ�ก รร.บ้�นช�กย�ยจีน รร.วัดมโนรม รร.วัดใหม่เนินพยอม รร.บ้�นแหลมฉบัง รร.เทศบ�ลแหลมฉบัง 1 รร.เทศบ�ลแหลมฉบัง 2 และ รร.บ้�นน� รวมกว่� 300 คน ที่จะเข้�ร่วม แข่งขันกระโดดเชือกลีล�ชิงแชมป์ไทยออยล์ ครัง้ ที่ 2 (2nd Thaioil Ropeskipping Championship) เพือ่ อุน่ เครือ่ งและคัดตัวนักกีฬ�เตรียมเข้�แข่งขันชิงถ้วยพระร�ชท�นทีจ่ ะจัดขึน้ ในวันที่ 18 ธันว�คม 2555 นอกจ�กนั้น ก�รแข่งขันครั้งนี้จะเป็นครั้งแรกในประเทศไทย ที่มีก�รแข่งขันประเภท Music Ropeskipping หรือกระโดดเชือกลีล� ประกอบเพลงคว�มย�วไม่เกิน 3 น�ที
บอกเล่าเก้าสิบกับศูนย์สุขภาพ
ประเภท
รายการแข่งขัน
1.1 บุคคลทรหด 1. พื้นบ้าน 1.2 บุคคลว่องไว ไม่จำ�กัดอ�ยุ 1.3 กลุ่มว่องไว 10 คน 2.1 บุคคลลีล� 2.2 คู่ลีล� 2. มาตรฐาน 2.3 เดี่ยว double under ไม่จำ�กัดอ�ยุ 2.4 กลุ่ม 4 คนลีล� 2.5 ทีม 3 คน double dutch delay ไม่จ�ำ กัดอ�ยุ
ชาย
หญิง
ไม่เกิน 9 ปี
10-14 ปี
ไม่เกิน 9 ปี
10-14 ปี
3 3
3 3
3 3
3 3
3 6 3
3 6 3
3 6 3
30
12 9
30
12 9
นศ.พยาบาล ม.บูรพา ร่วมกับศูนย์สุขภาพฯ และเทศบาลนครแหลมฉบัง ลงพื้นที่ ส�ารวจชุมชนบ้านทุ่งและชุมชนวัดมโนรม ตั้งแต่ตุลาคม 55-มกราคม 56
3 6 3
รวมเหรียญ 12 12 60 12 24 12 24 18
174
นักศึกษ�พย�บ�ลจำ�นวน 4 กลุ่ม กลุ่มละ 16 คน จะทยอยลงพื้นที่สำ�รวจเก็บข้อมูลสุขภ�วะชุมชน เพื่อจัดทำ�แฟ้มครอบครัว ประเมิน สภ�พแวดล้อมคว�มเสีย่ งด้�นสุขภ�พต่�งๆ และนำ�เสนอข้อมูลแก่ประช�คมคณะกรรมก�รชุมชน อสม. และตัวแทนชุมชนทีส่ นใจ เพือ่ ร่วมกัน เลือกปัญห�สำ�หรับก�รจัดกิจกรรมส่งเสริมสุขภ�พทีเ่ หม�ะสมต่อไป ก�รดำ�เนินง�นทัง้ หมดนีเ้ ป็นส่วนหนึง่ ของก�รเรียนวิช�เวชศ�สตร์ชมุ ชน และ ขณะเดียวกันชุมชนของเร�เองจะมีโอก�สได้เก็บข้อมูลอย่�งเป็นระบบในระดับครอบครัว โดยเมือ่ 2 ปีทผี่ �่ นม� นักศึกษ�จ�กทัง้ มห�วิทย�ลัยบูรพ� และวิทย�ลัยพย�บ�ลบรมร�ชชนนี ชลบุรี ได้ลงพื้นที่สำ�รวจข้อมูลสุขภ�วะชุมชนบ้�นอ่�วอุดม และชุมชนบ้�นแหลมฉบัง จัดกิจกรรมส่งเสริม สุขภ�พพร้อมทั้งจัดร�ยชื่อผู้ที่มีคว�มเสี่ยงโรคเรื้อรังต่�งๆ เป็นที่เรียบร้อยแล้ว ขอความร่วมมือจากพี่น้องในชุมชนทุกท่าน ช่วยให้ข้อมูลแก่น้องๆ นักศึกษา โดยจะมีพๆี่ อสม. และคณะกรรมการชุมชนช่วยนำาคณะเข้าพืน้ ที่ ตามกำาหนดการ ดังนี้ครับ 15 ต.ค.-2 พ.ย. 2555 ลงชุมชนบ้านทุ่ง โซนสุดท้าย (C) 5 พ.ย.-23 พ.ย. 2555 ลงชุมชนวัดมโนรม โซน 3, 4 26 พ.ย.-18 ธ.ค. 2555 ลงชุมชนวัดมโนรม โซน 5, 6 7 ม.ค.-25 ม.ค. 2556 ลงชุมชนวัดมโนรม โซน 7, 8 ชุมชนของเรา เดือนกันยายน-ตุลาคม 2555
13
เคล็ดลับสุขภาพ
โดย กาบกล้วย
อาหารไทยต้านมะเร็ง
ใครชอบกิน แกงเหลือง แกงเลียง แกงป่า แกงส้ม...ยกมือขึ้น... ขอแสดงความยินดีด้วยค่ะ...เพราะนักวิชาการสรุปแล้วว่า คุณมีโอกาสเป็นมะเร็งน้อยมาก...
เพร�ะมะเร็งเป็นส�เหตุก�รต�ยอันดับสองของประช�กรโลก ทำ�ให้หล�ยสิบปีทผี่ �่ นม� วงก�รแพทย์ทวั่ โลกพย�ย�มห�ส�เหตุของโรค มะเร็งในแต่ละอวัยวะเพื่อหห�แนวท�งป้องกันและแก้ไข และที่สำ�คัญคือ เพื่อหห�ว่�พฤติกรรมก�รกินและชนิดของอ�ห�รเป็นส�เหตุของมะเร็งแต่ละ ประเภทหรือไม่ ล่�สุดกองทุนวิจัยมะเร็งโลก (World Cancer Research Fund) ร่วมกับสถ�บันวิจัยโรคมะเร็งแห่ง สหรัฐอเมริก� (American Institute for Cancer Research) ได้สรุปจ�กง�นวิจัยกว่� 7,000 เรื่องของผู้เชี่ยวช�ญ ทั่วโลกว่� อาหาร การออกกำาลังกาย ภาวะนำ้าหนักเกิน มีผลต่อการเกิดมะเร็งของร่างกาย ในง�นประชุมเรื่อง “คว�มท้�ท�ยท�งพิษวิทย�ในศตวรรษที่ 21” ดร.สมศรี เจริญเกียรติกุล สถาบัน โภชนาการ มหาวิทยาลัยมหิดล ได้นำ�เสนอง�นวิจัยเรื่อง “ศักยภาพต้านมะเร็งของตำารับอาหารไทย” ซึ่งได้ศึกษ� โดยนำ�สมุนไพรต่�งชนิดม�ทำ�เป็นนำ้�พริกแกงต่�งๆ ได้แก่ นำ้�พริกแกงป่� แกงเลียง แกงส้ม แกงเหลือง และ นำ้�ต้มยำ� แล้วนำ�ม�เลี้ยงเซลล์มะเร็งเม็ดเลือดข�ว พบว่� นำ้�แกงป่� นำ้�แกงเลียง และนำ้�แกงส้มมีศักยภ�พให้ เซลล์มะเร็งต�ยแบบธรรมช�ติทไี่ ม่สง่ ผลกระทบต่อเซลล์อนื่ ในร่�งก�ยได้ม�กถึงร้อยละ 45 ขณะทีแ่ กงเหลืองทำ�ให้ เซลล์มะเร็งต�ยแบบธรรมช�ติเพิ่มขึ้นอีก 15 เท่�เมื่อเทียบกัน ซึ่งดีกว่�ก�รใช้ย�ถึง 2 เท่� สมุนไพรสำาคัญในเครื่องแกงน่าจะมาจากกระเทียมและพริกรวมถึงสมุนไพรอื่นๆ จ�กง�นวิจัยนี้สรุปได้ว่� ก�รบริโภคอ�ห�รที่เป็นสำ�รับแบบไทย อ�ทิ แกงเลียงกุ้งสด แกงเหลือง แกงส้ม ผักรวม ห่อหมกใบยอ ไก่ผดั เม็ดมะม่วงหิมพ�นต์ ข้�วสวยหรือสำ�รับข้�วเหนียว ส้มตำ�ใส่แครอท ไก่ทอดสมุนไพร ต้มยำ� จะมีส่วนช่วยลดคว�มเสี่ยงต่อมะเร็ง ซึ่งสอดรับกับง�นวิจัยระดับโลกที่ว่� อ�ห�รก�รกินเป็นส่วนหนึ่งที่ ทำ�ให้คนห่�งไกลมะเร็งได้ รูอ้ ย่�งนีแ้ ล้วเร�ควรเลิกบริโภคอ�ห�รทีไ่ ม่เหม�ะสม หันม�เลือกกินอ�ห�รไทยพร้อมกับ ออกกำ�ลังก�ยเพื่อสุขภ�พที พที่ดีกันเถอะค่ะ
14 ชุมชนของเรา เดือนกันยายน-ตุลาคม 2555
เมนูคู่สุขภาพ อาหารต้านมะเร็ง แกงส้มผักรวมกุ้งสด ส่วนผสมเครื่องแกง
พริกแห้งแกะเม็ดแช่นำ้� 1/3 ถ้วย, หอมแดงซอย 1/3 ถ้วย, กระเทียม 1/2 ช้อนช�, กะปิ 1 ช้อนช�ครึ่ง, เกลือป่น 1 ช้อนช�, เนื้อปล�ต้ม 1/2 ขีด
เครื่องปรุง
1. กุ้งกุล�ดำ�หรือกุ้งแชบ๊วย 400 กรัม 2. นำ้�พริกแกงส้ม 100 กรัม 3. ผักก�ดข�ว 1 ถ้วย 4. หัวไชเท้� 1 ถ้วย 5. ถั่วฝักย�วหั่นท่อน 1 ถ้วย 6. ผักบุ้งไทยหั่นท่อน 1 ถ้วย 7. นำ้�มะข�มเปียก 3 ช้อนโต๊ะ 8. นำ้�ปล� 2 ช้อนโต๊ะ 9. นำ้�มะน�ว 1 ช้อนโต๊ะ 10. นำ้�ซุปกระดูกไก่ 4 ถ้วยตวง
วิธีท�า
1. โขลกพริกแห้ง หอมแดง กระเทียม กับเกลือป่น ให้ละเอียด 2. ใส่เนื้อปล�ต้มลงโขลกให้เข้�กัน 3. ล้�งกุ้ง แกะเปลือก เด็ดหัว ผ่�หลัง 4. ตั้งนำ้�ซุปให้เดือด แล้วละล�ยนำ้�พริกแกงส้มลงไป 5. พอนำ้�แกงเดือดใส่หัวไชเท้� ถั่วฝักย�ว ผักบุ้ง ผักก�ดข�ว พอผักนุ่มจึงใส่กุ้ง 6. ปรุงรสด้วยนำ้�ปล� นำ้�มะข�มเปียก ยกลง แล้วจึงใส่นำ้�มะน�ว ตักเสิร์ฟขณะร้อน
แกงป่ากุ้งสด ส่วนผสมเครื่องแกง
พริกกะเหรี่ยงแห้ง 1/4 ถ้วย, เกลือป่น 1 ช้อนช�, ข่�แก่ หั่นละเอียด 1 ช้อนโต๊ะ, ตะไคร้ซอย 2 ต้น ผิวมะกรูดหั่นละเอียด 2 ช้อนโต๊ะ, กระเทียม 3 ช้อนโต๊ะ, พริกไทยเม็ด 1/2 ช้อนช�, กะปิ 2 ช้อนช� เครื่องปรุง
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12.
กุ้งแชบ๊วยแกะเปลือก ผ่�หลัง 10-15 ตัว มะเขือเปร�ะหั่น 3 ลูก พริกชี้ฟ้�สีเหลืองหั่นแฉลบ 1 เม็ด นำ้�พริกแกงป่�ที่โขลก 3 ช้อนโต๊ะ ข้�วโพดอ่อนหั่นท่อน 1 ซม. 3 ฝัก ถั่วฝักย�วหั่นท่อน 1 นิ้ว 2 ฝัก ใบมะกรูดฉีก 2 ใบ นำ้�ปล� 2 ช้อนโต๊ะ นำ้�ต�ลทร�ย 1/4 ช้อนช� พริกไทยอ่อน 1 ช่อ ใบกะเพร�เด็ด 1/2 ถ้วย นำ้�เปล่� 3 ถ้วย
วิธีท�า
1. โขลกเครื่องแกงทั้งหมดเข้�ด้วยกันให้ละเอียด ตักใส่ถ้วยพักไว้ 2. ต้มนำ้�ในหม้อให้เดือด ใส่นำ้�พริกแกงป่�ที่โขลก เตรียมไว้ คนให้ทั่ว เคี่ยวให้มีกลิ่นหอม 3. พอเดือดใส่มะเขือเปร�ะ ข้�วโพดอ่อน ถั่วฝักย�ว เคี่ยวพอผักสุก 4. ใส่กุ้งและใบมะกรูด ปรุงรสด้วยนำ้�ปล�และ นำ้�ต�ล ใส่พริกไทยอ่อน พริกชี้ฟ้� และใบกะเพร� คนให้ทั่วพอเดือด ปิดไฟ ตักใส่ถ้วย เสิร์ฟร้อนๆ ชุมชนของเรา เดือนกันยายน-ตุลาคม 2555
15
ก้ า วทั น โลก โดย ติมา
ม ร ร ก นวัต ่วม ท า ้ � น อ ื รับม กระสอบทรายนาโน เบาเพียงขีดเดียว นักวิจยั ไทยจากศูนย์นาโนเทคโนโลยีแห่งชาติ ประสบความสำาเร็จในการพัฒนากระสอบทรายนาโนหรือ เอ็นแซค (N-Sack) สำาหรับรับมือนำา้ ท่วมได้เป็นครัง้ แรกของโลก กระสอบทรายนาโนนีภ้ ายนอกเป็นถุงผ้าทีท่ าำ ขึน้ จากผ้าใยสังเคราะห์ธรรมดาๆ แต่เคลือบด้วยนำา้ ยานาโนทีม่ คี ณุ สมบัตกิ นั นำา้ และอุม้ นำา้ ได้ ส่วนภายในบรรจุ ไฮโดรเจลซึ่งมีคุณสมบัติพองตัวเมื่อโดนนำ้าคล้ายกับผ้าอ้อมเด็ก ดังนั้น เอ็นแซคจึงหนักเพียง 100 กรัมหรือ 1 ขีดเท่านั้น แต่เมื่อโดนนำ้าไฮโดรเจลจะดูดซับความชื้นจากนำ้าและค่อยๆ พองตัวขึ้น ขยายขนาดจากปกติ เพิ่มขึ้นเป็น 100 เท่าใน 1 ชั่วโมง จนมีขนาดเท่ากับถุงทราย หรือหมอนที่คนปกติใช้หนุนนอน ดูดซับนำ้า ได้จนมีนำ้าหนักราว 10-15 กิโลกรัม กระสอบทรายนาโนนี้นำามาใช้เสริมหรือทดแทนกระสอบทรายแบบปกติได้ดี เพราะนำ เพราะนา้ หนักเบา ขนส่งและจัดเก็บสะดวก เพราะเมือ่ นำา้ ระเหยออกไปแล้ว ถุงจะยุบตัว ลงเท่าเดิม สามารถเก็บรักษาไว้ใช้ใหม่ได้ 2-3 ครั้ง ขณะนีก้ ำาลังพัฒนาต่อให้ตัวถุง สามารถย่อยสลายได้เองตามธรรมชาติเมื่อหมดอายุการใช้งาน เพื่อช่วยลดภาระ ให้กับสิ่งแวดล้อม หากเกิดอุทกภัยขึ้นอีก เราก็มีนวัตกรรมดีๆ จากสมองคนไทยที่ น่าภูมิใจไว้รับมือแล้ว
สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ ศูนย์นาโนเทคโนโลยีแห่งชาติ
สำานักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ โทรศัพท์ 0 2564 7100
16 ชุมชนของเรา เดือนกันยายน-ตุลาคม 2555
เครื่องมือวัดระดับน�้า ท�าเอง ง่ายนิดเดียว หลังจากต้องกลายเป็นผู้ประสบภัยนำ้าท่วม พันเอกสิทธิโชค มุกเตียร์ ผู้อำานวยการกองสารสนเทศ กรมวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีกลาโหม ได้คิดค้นประดิษฐ์เครื่องมือง่ายๆ ที่ช่วยให้คนที่นำ้ายังมาไม่ถึงบ้าน คลายความเครียดลง หากรู้ว่าขณะนี้ระดับนำ้าสูงแค่ไหนแล้ว ไม้บรรทัดวัดนำ้าทำาเองนี้ ผู้พันบอกว่าใช้ไม้อะไร ก็ได้ จะกลมหรือแบนก็ได้ ขอให้มีเส้นผ่านศูนย์กลางสัก 1 นิ้ว ยาว 1.20 เมตร (อาจใช้ด้ามไม้กวาดหยากไย่ มาตัดแบ่ง) แล้วนำามาขีดเส้นระยะกว้าง 1 ซม. ตลอดความยาวไม้ เขียนตัวเลขกำากับเป็นช่วงๆ ช่วงละ 5 หรือ 10 ซม. จากนั้นให้นำาไม้นี้ไปสอดลงช่องของท่อระบายนำ้าริมถนนหน้าบ้านหรือในบ้านที่มีฝาท่อระบายนำ้าอยู่ อาจให้เด็กๆ มาช่วยวัดและจดบันทึกไว้ทกุ ชัว่ โมงเพือ่ สังเกตว่าระดับนำา้ เพิม่ ขึน้ ช้าเร็วอย่างไร ปกติระดับนำา้ จะ เปลีย่ นแปลง 2-3 ซม. ต่อวัน หรือถ้าฝนตกอาจมากกว่านัน้ แต่ถา้ เปลีย่ นแปลงชัว่ โมงละ 2-3 ซม. หมายความว่า นำ้ากำาลังใกล้เข้ามาแล้ว ส่วนอีกวิธใี ช้วัดระดับนำ้าเวลากลางคืนที่ไม่อาจเฝ้าระวังได้ตลอด อุปกรณ์วัดระดับนำา้ แบบอัตโนมัติก็ทำา ขึน้ ใช้เองได้ โดยซือ้ ทุน่ ลอยไฟฟ้าสำาหรับวัดระดับนำา้ ในถังเก็บนำา้ (มีขายตามร้านประปาทัว่ ไป) พร้อมกับออดที่ ใช้ตามบ้าน วิธีใช้ คือ หย่อนทุ่นลงไปในท่อ ทิ้งระยะเชือกผูกไว้ 50 ซม. ให้ทุ่นนี้ดึงสวิชต์ออดที่วางไว้ที่ฝาท่อ ให้อยู่ในตำาแหน่งตัดวงจร เมื่อนำ้าขึ้นมาถึงระดับที่ตั้งไว้ ทุ่นจะลอยตามนำ้าขึ้นมาทำาให้สวิชต์ต่อวงจรให้ออด หรือกริ่งดัง เพียงแค่นี้เราจะทราบว่าระดับนำ้านั้นขึ้นมาสูงผิดปกติแล้ว หากไฟฟ้าถูกตัดแล้วให้เปลี่ยนไปเชื่อม ต่อกับแตรรถยนต์ซึ่งใช้ไฟจากแบตเตอรี่แทนได้ ข้อมูลจาก nattayap@dailynews.co.th
ไฟรั่วหรือไม่ รู้ได้จากเครื่องมือท�าเอง เรื่องน่ากลัวและอันตรายมากอย่างหนึ่งเวลานำ้าท่วมบ้านคือไฟฟ้ารั่ว หลายคนเสียชีวิต เพราะความไม่รู้นี้ ถ้ารู้ก่อนก็จะปลอดภัย ในภาวะปกติเราอาจจะใช้ไขควงวัดไฟตรวจสอบไฟรั่ว ได้ โดยนิ้วเราต้องแตะด้ามปลายของไขควงและตัวต้องแห้ง ถ้าไฟรั่วก็จะมีแสงสว่างที่ไขควง แต่ ในภาวะนำ้าท่วมไขควงวัดไฟแบบนี้ไม่สะดวกและไม่ปลอดภัย เพราะตัวเรามักเปียกหรือแช่นำ้าอยู่ อ.สกุล หิรญั เดช อาจารย์ประจำาสาขาวิชาวิศวกรรมไฟฟ้า มหาวิทยาลัยรังสิต จึงนำาหลักการ เดียวกันมาดัดแปลงประดิษฐ์เป็นอุปกรณ์ช่วยตรวจสอบกระแสไฟฟ้ารั่วที่ใครๆ ทำาเองได้ในราคา ประหยัด คือใช้หลอดไดโอดเปล่งแสงหรือหลอด LED ซึ่งหาซื้อได้ง่ายในราคาหลอดละ 2-3 บาท เช่น ในร้านซ่อมโทรศัพท์มือถือ ร้านซ่อมวิทยุโทรทัศน์ อุปกรณ์นี้ใช้เพียง 2 หลอดเท่านั้นกับแผ่น ทองแดง 1 แผ่น และใช้ทอ่ พีวซี เี ป็นตัวช่วย เมือ่ ต่อเสร็จเอาไปจุม่ นำา้ ดู ถ้าไฟรัว่ หลอด LED จะสว่าง ข้อดีของอุปกรณ์นี้คือไม่ต้องใช้แบตเตอรี่ เวลาตรวจจึงไม่ต้องเสี่ยง เพราะร่างกายไม่ได้สัมผัส อุปกรณ์ทเี่ ป็นโลหะเลย และทำาใช้เองได้ ลงทุนเพียงร้อยกว่าบาท แต่ชว่ ยป้องกันเหตุรา้ ยได้แน่นอน ดูภาพวิธีการทำาอย่างละเอียดได้ที่
www.trueplookpanya.com/true/sarapan_detail.php?cms_id=9179 ชุมชนของเรา เดือนกันยายน-ตุลาคม 2555
17
โดย กองบรรณาธิการ
เครือไทยออยล์ ม.ทักษิณ และชุมชนบ้านอ่าวอุดม
ร่วมติดตั้งก๊าซชีวภาพ รร.วัดใหม่เนินพยอม
เมื่อต้นเดือนมิถุน�ยน ผศ.ดร.อุษ� อ้นทอง และ อ.วิก�ญด� ทองเนื้อแข็ง ผูเ้ ชีย่ วช�ญเรือ่ งก๊�ซชีวภ�พจ�ก ม.ทักษิณ วิทย�เขตพัทลุง พันธมิตรของเครือไทยออยล์ ในโครงก�รจัดก�รของเสียจ�กก�รผลิตย�งแผ่นและของเสียจ�กครัวเรือนด้วยระบบ บ่อหมักก๊�ชชีวภ�พ ณ เก�ะหม�กน้อย จ.พังง� ได้ม�บรรย�ยพร้อมส�ธิตวิธีก�รติดตั้ง และประกอบชุดถังหมักก๊�ซชีวภ�พให้แก่คณะกรรมก�รและอ�ส�ธ�รณสุขประจำ�หมูบ่ �้ น ชุมชนบ้�นอ่�วอุดม ณ ศูนย์สุขภ�พและก�รเรียนรู้เครือไทยออยล์เพื่อชุมชน พร้อมลง สำ�รวจพื้นที่ รร.วัดใหม่เนินพยอมเพื่อเตรียมก�รติดตั้งถังหมักก๊�ซชีวภ�พจ�กเศษอ�ห�ร ให้เป็นโครงก�รนำ�ร่องในชุมชน ต่อม�ในวันที่ 8-9 สิงห�คม อ�จ�รย์ทงั้ สองท่�นได้เสียสละเวล�ม�ช่วยติดตัง้ ระบบก๊�ซชีวภ�พให้กบั รร.วัดใหม่เนินพยอม โดยมีทมี ง�น พนักง�นจิตอ�ส�เครือไทยออยล์ที่มีประสบก�รณ์จ�กก�รเข้�ร่วมโครงก�รที่เก�ะหม�กน้อยม�ก่อน พร้อมด้วยผู้แทนชุมชนบ้�นอ่�วอุดม บุคล�กรและนักเรียน รร.วัดใหม่เนินพยอม ที่ต่�งเต็มใจม�ร่วมด้วยช่วยกันอย่�งเต็มที่เพื่อติดตั้งชุดก๊�ซชีวภ�พต้นแบบนี้
“ คงจะดีไม่น้อยหากเรา สามารถผลิตพลังงานใช้เอง ได้ และคงจะดียิ่งขึ้นไปอีกถ้า พลังงานนั้นเกิดจากการน�า ขยะหรือของเสียมาใช้ประโยชน์ อย่างคุ้มค่าที่สุด” คุณณัฐภัทร โกสิยะพันธ์ พนักงานจิตอาสาเครือไทยออยล์
ช่วงนี้ตรงกับวันหยุดของผมพอดี พอทร�บข่�วจ�กท�งบริษัทฯ ว่�จะทำ�ถังก๊�ซให้โรงเรียนใช้ใน ก�รหุงต้มก็เลยม�ช่วยง�นครับ ก�รที่ได้ไปร่วมกิจกรรมที่เก�ะหม�กน้อยม�ก่อนทำ�ให้เร�รู้ว่�ง�นที่เร� ทำ�มีขอบเขตอย่�งไร ก�รเชื่อมถัง ก�รติดตั้งถังทำ�แบบไหน เร�มีคว�มรู้ทักษะจ�กคร�วที่แล้ว ก็เอ�ม� ประยุกต์ใช้ครั้งนี้ แต่ครั้งนี้ทำ�ถังใหญ่ขึ้น และใช้ถังเก็บก๊�ซเยอะขึ้น เร�ต้องม�ดัดแปลงอะไรบ้�ง แต่ หลักก�รคล้�ยๆ กัน ผมหวังว่�ท�งโรงเรียนจะใช้ก�๊ ซนีไ้ ด้ ทีมง�นจะได้มกี �ำ ลังใจในก�รทำ�ง�น นอกจ�กนัน้ โครงก�รนี้ยังส�ม�รถนำ�ไปประยุกต์ใช้ที่อื่นได้อีก ถ้�มันใช้ได้ดี ทั้งโรงเรียนและบ้�น
คุณสุโข จันทคีรีเขต รองประธานชุมชนบ้านอ่าวอุดม
ผมคิคว่�โครงก�รนี้ให้คว�มรู้ดีและน่�จะดีม�กถ้�ชุมชนบ้�นเร�นำ�ไปเป็นแบบอย่�ง ห�กแต่ละ บ้�นทำ�ก๊�ซชีวภ�พใช้เองได้จะดีม�กครับ ถ้�ไม่ได้ทั้งหมดแต่อย่�งน้อยได้บ�งส่วนก็ยังดีครับ ผมว่�ถ้� เร�เริ่มทำ�ที่โรงเรียน อีกไม่น�นคงจะต้องมีคนม�ดู ม�ดูแล้วก็จะเห็นว่�เครือไทยออยล์และชุมชนเร� ได้ทำ�จริง เพื่อจะได้เอ�ไปใช้ในครัวเรือน ถ้�ใครสนใจอย�กทำ�บ้�งหรืออย�กจะม�ดูง�น เชิญม�ดูได้ที่ รร.วัดใหม่เนินพยอมครับ โอก�สหน้�ถ้�มีอะไรดีๆ ไทยออยล์และชุมชนก็คงทำ�ร่วมกันอีกนะครับ
18 ชุมชนของเรา เดือนกันยายน-ตุลาคม 2555
หลักก�รทำ�ง�นของระบบก๊�ซชีวภ�พสำ�หรับโรงเรียนนี้ ไม่ต่�งจ�กระบบที่ใช้สำ�หรับ ครัวเรือน เพียงแต่ตอ้ งเพิม่ ขน�ดให้ใหญ่ขนึ้ ต�มสัดส่วน ในขณะทีถ่ งั สำ�หรับหมักก๊�ซครัวเรือน มีขน�ดคว�มจุ 200 ลิตร แต่ส�ำ หรับโรงเรียนต้องใช้ถงึ 1,000 ลิตร ถังเก็บก๊�ซสำ�หรับครัวเรือน ใช้ถงั 2 ใบ แต่ของโรงเรียนต้องใช้ 6 ใบ หรือแม้แต่หวั เชือ้ จุลนิ ทรียส์ �ำ หรับผลิตก๊�ซเองยังต้อง ใช้มูลโคม�กถึง 200 ลิตรจ�กที่เคยใช้แค่ 60 ลิตร ทำ�ให้น�ยช่�งจำ�เป็นทุกคนต้องใช้เวล� ประกอบติดตั้งผนวกกับทักษะคว�มชำ�น�ญพอสมควร เวล�ผ่�นไปแค่ 4 วันหลังก�รติดตั้งระบบแล้วเสร็จ ปร�กฏว่�ถังเก็บก๊�ซทั้ง 6 ใบลอย สูงขึ้นแสดงถึงก�รเกิดก๊�ซในระบบแล้ว เป็นข่�วดีที่ทำ�ให้ทุกคนห�ยเหนื่อย ขั้นตอนต่อไป เจ้�หน้�ที่ท�งโรงเรียนต้องเติมนำ้�ซ�วข้�วให้เป็นอ�ห�รของจุลินทรีย์ทุกๆ วัน จนครบ 2 อ�ทิตย์ ท�งโรงเรียนจึงเริ่มใช้ก๊�ซชีวภ�พนี้เป็น เชื้อเพลิงประกอบอ�ห�รกล�งวันให้เด็กนักเรียนได้บ�งส่วน อาจารย์สนธยา นาคปฐม ผู้อ�านวยการ รร.วัดใหม่เนินพยอม
โรงเรียนเร�เป็นโรงเรียนอนุรกั ษ์สงิ่ แวดล้อมและทำ�โครงก�รต่�งๆ เกีย่ วกับสิง่ แวดล้อมม�น�นจนเป็น เอกลักษณ์ของโรงเรียนอยู่แล้ว และชุมชนที่นี่เองเข�ก็ต่อยอดทำ�เรื่องชุมชนปลอดขยะ เร�ก็รณรงค์ต่อเนื่อง กันทัง้ โรงเรียนและชุมชน ส่วนเรือ่ งของก๊�ซชีวภ�พ เร�ใฝ่ฝนั ม�น�นว่�อย�กจะได้ ผมเห็นว่�เป็นแนวคิดทีด่ ี ม�ก ช่วยลดเรือ่ งเศษอ�ห�รได้เป็นอย่�งดี ท�งไทยออยล์ได้ชว่ ยสนับสนุนงบประม�ณ พร้อมทัง้ เชิญอ�จ�รย์ ผู้เชี่ยวช�ญจ�ก ม.ทักษิณ และพนักง�นม�ช่วยติดตั้ง ตอนนี้เริ่มใส่เศษอ�ห�รที่เหลือจ�กก�รทำ�ครัวลงไป ได้บ้�งแล้ว เร�ให้แม่ครัวใช้ก๊�ซทุกวันใช้เป็นตัวเสริม วันหนึ่งใช้ได้ประม�ณหนึ่งชั่วโมง แต่ตอนนี้มีปัญห� คือก๊�ซไม่ค่อยแรง ต้องใช้เวล�น�นกว่�นำ้�จะเดือด คงต้องช่วยกันห�วิธีก�รว่�ทำ�อย่�งไรให้มันแรงขึ้น อ�จ ต้องปรับปรุงอีกสักหน่อย ตอนนี้ผมมอบหม�ยให้ครูรับผิดชอบอยู่ มีเด็กช่วยอยู่ 4-5คน มีหน้�ที่เทเศษอ�ห�ร ต่อไปเร�จะให้ เด็กๆ ม�เรียนรู้กรรมวิธีที่ทำ�ให้เกิดก๊�ซ และจะมีช�ร์ทติดเอ�ไว้ให้เด็กได้ศึกษ�ด้วย ชุมชนที่นี่เข�ก็ชอบ นะ แวะเข้�ม�ดูอยู่เรื่อย ถือเป็นโครงก�รหนึ่งที่ดูแลสิ่งแวดล้อมได้เป็นอย่�งดี
คุณสมทรัพย์ ละออเอี่ยม นักการภารโรง
โครงก�รนี้ดีครับ เพร�ะใช้ของเสียให้เป็นประโยชน์ ได้ประโยชน์พอสมควรแต่ยังต้องปรับปรุง ประสิทธิภ�พอีกหน่อย เพร�ะแรงดันมันตำ่� ไม่ทันเวล�ต้องรีบทำ�อ�ห�รกล�งวันให้เด็ก แต่พอได้ใช้เป็น ตัวเสริม ตอนเริม่ ทำ� ผมไปเอ�ขีว้ วั ม�จ�กฟ�ร์มโคขุน คิดว่�ทีก่ �๊ ซขึน้ คงเป็นเพร�ะขีว้ วั มีธ�ตุอ�ห�รสูงกว่� โคเลีย้ งทุง่ ซึง่ กินหญ้�อย่�งเดียว แต่โคขุนมันกินส�รพัดมีทงั้ เปลือกมัน ข้�วโพด ถัว่ เหลือง หน้�ทีผ่ มม�คอย ม�ดูแลระบบให้เรียบร้อย ไม่ได้ยงุ่ ย�กอะไร เพียงแต่ตอ้ งทำ�คว�มเข้�ใจกับมันก่อน และช่วยเติมอ�ห�รทุก วันต�มอัตร�ส่วนที่เหม�ะสม
คุณเรียมใจ ศรีปาน แม่ครัว
ก๊�ซใช้ได้ดีค่ะ แรกๆใส่นำ้�ข้�วพอได้สักประม�ณ 2 อ�ทิตย์ก็ใส่เศษอ�ห�ร ก๊�ซมันขึ้นดีทุกวัน แต่ มันยังไม่คอ่ ยแรง ถ้�ปรับให้แรงกว่�นีอ้ กี นิดหนึง่ ก็แจ๋วเลย ตอนนีไ้ ด้ใช้ทกุ วัน พอเช้�ม�ก็เปิดใช้เลย ถังเก็บ ก๊�ซมันลอยขึ้นสูงทุกวัน ทำ�ให้เศษผักเร�เหลือน้อยลง ปกติมีครึ่งถังดำ�ต่อวัน คิดว่�น่�จะช่วยประหยัดได้ เยอะแต่ให้แรงกว่�นี้อีกหน่อย
โครงก�รก๊�ซชีวภ�พต้นแบบสำ�หรับโรงเรียนวัดใหม่เนินพยอมนี้ เป็นอีกหนึ่งผลง�น ที่เกิดขึ้นอย่�งเป็นรูปธรรมได้ด้วยก�รประส�นคว�มร่วมมือร่วมใจของทุกฝ่�ยทั้งเจ้�ของ พื้นที่คือ รร.วัดใหม่เนินพยอม และชุมชนบ้�นอ่�วอุดมที่มีคว�มตั้งใจอย�กทำ�โครงก�รเพื่อ สร้�งสิ่งแวดล้อมที่ดีของชุมชน โดยได้รับก�รสนับสนุนอย่�งดียิ่งจ�กอ�จ�รย์ผู้เชี่ยวช�ญเรื่อง ก๊�ซชีวภ�พ ม.ทักษิณ วิทย�เขตพัทลุง ที่ยินดีให้คำ�แนะนำ�และถ่�ยทอดองค์คว�มรู้ให้ชุมชน พนักง�นจิตอ�ส�เครือไทยออยล์ที่ม�ช่วยลงแรง ลงคว�มคิดกันอย่�งเต็มกำ�ลังคว�มส�ม�รถ แม้ว่�โครงก�รนี้ยังต้องพัฒน�ปรับปรุงให้ดียิ่งขึ้น แต่คว�มรู้และประสบก�รณ์ที่เกิดขึ้น ถือ เป็นต้นแบบหนึ่งที่เกิดจ�กก�รแบ่งปันคุณค่�ร่วมกันของทุกฝ่�ยอย่�งแท้จริง ชุมชนของเรา เดือนกันยายน-ตุลาคม 2555
19
ของดีบ ้านเรา
โดย คนศรี
ศาลเจ้าหน่าจาไท้จื้อ
มีคนกล่าวไว้ว่า สิ่งมหัศจรรย์ ในโลกนี้จ�านวนไม่น้อยเกิดขึ้นได้เพราะแรงศรัทธา ของดีบ้านเราฉบับนี้ คนศรีจึงอยากพาทุกคนไปชื่นชม ศาลเจ้าหน่าจาไท้จื้อ มหัศจรรย์แห่งศรัทธาของคนเมืองชล แม้สิ่งก่อสร้างนี้ไม่อาจเรียกได้ว่าใหญ่โต ที่สุด งดงามที่สุด หรือที่สุดอื่นๆ แต่เมื่อเข้าไปแล้วทุกคนล้วนรู้สึกไม่ต่างกันคือ ศรัทธาของผู้คนไม่มีที่สุดจริงๆ
จากศาลเจ้าเล็กริมทะเลอ่างศิลา ด้วยแรงศรัทธาของผู้คน ทั้งเมืองชลและคนต่างถิ่นร่วมแรงร่วมใจกันกว่า 20 ปี นับตั้งแต่ปี 2534 ที่มีความคิดจะปรับปรุงศาล แล้วจึงค่อยบอกต่อ รวมกำาลัง กันจนกลายเป็นความงดงามอย่างที่เห็น หลังจากมีพิธีเปิดเป็นทางการไปแล้วเมื่อปี 2536 ถึงทุกวัน นี้ยังคงมีโครงการที่จะต่อแรงศรัทธา เติมความงดงามไปเรื่อยๆ ทั้งยังเคยได้รับพระกรุณาธิคุณจากพระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์ เจ้าโสมสวลี พระวรราชาทินัดดามาตุ ทรงหล่อรูปพระโพธิสัตว์ 3
20 ชุมชนของเรา เดือนกันยายน-ตุลาคม 2555
พระองค์และทรงปลูกต้นสาละ ในปลายปี 2545 และพระเจ้าหลาน เธอพระองค์เจ้าพัชรกิตยิ าภา เสด็จมานมัสการและปลูกต้นศุภโชค เมื่อต้นปี 2547 ด้วย ผู้ดูแลศาลเจ้าแห่งนี้คือ มูลนิธิธรรมรัศมีมณีรัตน์ ซึ่งจัดตั้ง ขึน้ จากแรงศรัทธาเช่นเดียวกัน อ�จ�รย์สมช�ย พุทธนพ ประธาน มูลนิธิฯ กล่าวถึง องค์เทพเจ้าหน่าจาซาไทจื้อว่า ท่านคือเทพเจ้า แห่งความสำาเร็จ เมื่อมีความตั้งใจจริงทุกอย่างต้องสำาเร็จ ดังเช่น ความตั้งใจของมูลนิธิฯ นอกจากจะพัฒนาปรับปรุงศาลให้งดงาม แล้ว ฝั่งตรงข้ามศาล คือ วิหารเทพสถิตพระกิติเฉลิม หรือหมู่ อาคารขนาดใหญ่ที่มูลนิธิฯ รวมกำาลังศรัทธาก่อสร้างขึ้นด้วยรูป แบบสถาปัตยกรรมจีน ประดับประดาด้วยมังกรใหญ่น้อยนับไม่ ถ้วน เพราะมีมังกรอยู่ทุกมุมมอง ทั้งที่หลังคา เสาหรือประตู น่า เสียดายว่าภายในวิหารไม่อนุญาตให้ถ่ายรูปได้ค่ะ แต่คนศรีขอ ยืนยันว่าลำาพังแค่เสานับร้อยภายในที่มีมังกรเกาะอยู่ทุกต้นนั้น ก็ น่าตื่นตาตื่นใจให้ไปเยี่ยมชมแล้วค่ะ วิหารแห่งนี้ มูลนิธฯิ ตัง้ ใจให้เป็นอาคารทีส่ ถิตรวมรูปเคารพ เทพเจ้า พระโพธิสัตว์ทั้งหมดที่มีการกล่าวถึง ซึ่งขณะนี้ยังอยู่ ในการจัดสร้าง เมือ่ กำาลังศรัทธาถึงพร้อมจึงสำาเร็จได้ทลี ะองค์สององค์ ก็ทยอยนำาเข้าประดิษฐาน นอกจากการชมความงามแล้ว ผู้ที่มา เยีย่ มเยือนจะได้กราบไหว้ทาำ บุญ และยังได้ความรูอ้ กี ด้วย บนวิหาร ชั้นสองเป็นที่ประดิษฐานรูปเทพเจ้าต่างๆ ของจีน เช่น เง็กเซียน ฮ่องเต้ พระผูเ้ ป็นเจ้าแห่งสรวงสวรรค์ ไท้เสียงเหล่ากุง พระศาสดา แห่งลัทธิเต๋า ไต้เลียฮุกโจ้ว (เห้งเจีย) เป็นต้น ส่วนชั้นสาม เป็น ที่รวมพระโพธิสัตว์หลากหลายพระองค์ เช่น พระศรีศากยมุนีเจ้า พระมัญชุศรีโพธิสตั ว์ เต๋าเล่าง่วนกุง (สมเด็จพระมารดาแห่งดวงดาว) พระอมิตพุทธเจ้า อวโลกิเตศวรโพธิสัตว์ พระอวโลกิเตศวร มหาโพธิสัตว์กวนอิม (พันมือ) เป็นต้น
ชัน้ ล่�งของวิห�ร คือ ส่วนสำ�นักง�นทีส่ �ม�รถเข้�ไปติดต่อสอบถ�ม ห�กต้องก�รเข้�ร่วมศรัทธ� หรือม�ร่วมปฏิบัติธรรม ห�กถ�มว่� ทำ�ไม ศ�ลเจ้�เล็กๆ แห่งนี้จึงมีผู้คนศรัทธ�ม�กม�ย คงต้องลองฟังตัวอย่�ง คว�มเห็นเหล่�นี้ดูค่ะ “วิห�รแห่งนี้ไม่ได้เป็นเพียงแค่สถ�นที่ที่มีสิ่งศักดิ์สิทธิ์ ให้ผู้คนม� กร�บไหว้ แต่ยังมีกิจกรรมอันเป็นกุศลอีกหล�ยอย่�ง เช่น เทศก�ลกินเจ มีก�รจัดตั้งมูลนิธิธรรมรัศมีมณีรัตน์ มอบทุนก�รศึกษ� จัดตั้งหน่วยกู้ภัย คอยช่วยเหลือผูค้ นทีไ่ ด้รบั คว�มเดือดร้อน เช่น นำ�้ ท่วม ไฟไหม้” ดร.ปร�ณี เผอิญโชค ประธ�นกรรมก�รบริห�ร กลุ่มบริษัท ไทยรุ่งยูเนี่ยนค�ร์ จำ�กัด “เหตุผลประก�รแรก ผมเข้�ม�เพื่อขอพรองค์ท่�นให้แม่ของผมมี สุขภ�พทีแ่ ข็งแรงและท่�นได้ประท�นพรทำ�ให้แม่ผมมีสขุ ภ�พแข็งแรงขึน้ ... และเมือ่ เจอปัญห�ด้�นธุรกิจ ตัวผมจะเข้�ม�ขอคำ�ชีแ้ นะจ�กองค์ท�่ น...ซึง่ ทุกครั้งก็จะประสบคว�มสำ�เร็จ ผมเชื่อว่�คว�มสำ�เร็จที่เกิดขึ้นนี้ เกิดจ�ก ที่ผมมีคว�มกตัญญูต่อผู้มีพระคุณเป็นที่ตั้ง บวกกับคำ�ชี้แนะขององค์ท่�น และเกิดจ�กที่ตัวเร� ต้องมีคว�มขยัน มีม�นะอดทน...ยกตัวอย่�งง่�ยๆ ว่� ห�กมีเงินทองกองอยู่หน้�บ้�นแต่เร�ไม่ทำ�ก�รง�นเลย หวังพึ่งแต่สิ่ง ศักดิ์สิทธิ์ เร�คงไม่ส�ม�รถได้เงินนั้นม� แต่ถ้�เร�ลุกขึ้นทำ�ก�รง�นต่�งๆ เร�ก็จะได้เงินทองนั้นม�ครอบครอง” คุณวรวิทย์ วีรบวรพงศ์ ประธ�นจัด ง�นกินเจ 2553 สำ�หรับเพื่อนๆ นักอ่�นจุลส�รชุมชนของเร� แม้จะยังไม่มีเหตุให้ไป ขอพรท่�น แต่ก็หวังผลได้เลยว่�ก�รไปเยี่ยมชมสถ�นที่แห่งนี้จะได้อะไร ม�กม�ยกลับม� ทั้งอิ่มต� อิ่มใจและอิ่มบุญค่ะ
วันธรรมด� เปิด 8.00-17.00 น. เส�ร์-อ�ทิตย์ เปิด 8.00-18.00 น. การเดินทาง ศ�ลเจ้�หน่�จ�ตั้งอยู่ถนนเลียบริมทะเลท�งไปอ่�งศิล� ถ้�ม�จ�ก กรุงเทพฯ ให้ขับเลยตล�ดอ่�งศิล�ม�ประม�ณ 10 น�ทีก็ถึง
ชุมชนของเรา เดือนกันยายน-ตุลาคม 2555
21
ปราชญ์ชุมชน
โดย กองบรรณาธิการ
ผู้ใหญ่วิบูลย์ เข็มเฉลิม
ปราชญ์ชาวบ้านผู้เรียนรู้จากความผิดพลาด ปลูกทุกอย่างที่กิน กินทุกอย่างที่ปลูก... มีกิน...มีใช้... มีหลักประกัน
ปราชญ์ชุมชนฉบับนี้ขอพาผู้อ่านไปรู้จักศูนย์ศึกษาพัฒนาการสังคมหมู่บ้าน มูลนิธวิ นเกษตรเพือ่ สังคมหรือบ้านศานติธรรม ต�าบลลาดกระทิง อ�าเภอสนามชัยเขต จังหวัดฉะเชิงเทรา ไปพูดคุยกับปราชญ์ชาวบ้านคนส�าคัญ ผู้น�าแนวคิดวนเกษตรที่ รู้จักกันดีในนาม ผู้ใหญ่วิบูลย์ เข็มเฉลิม กันค่ะ ผู้ ใหญ่วิบูลย์เกิดที่อ�าเภอพนมสารคาม ฉะเชิงเทรา เมื่อปี 2479 พ่อแม่เป็น ชาวนา เริม่ ต้นชีวติ เป็นเกษตรกรปลูกพืชไร่เหมือนชาวไร่ชาวสวนทัว่ ไป แต่ประสบการณ์ จากชีวิตจริงของท่านพิสูจน์ ให้เห็นว่า การปลูกพืชเพียงอย่างเดียว นอกจากจะท�าให้ ทุนหายแล้วก�าไรยังหดหมดไปกับค่าใช้จ่ายสารเคมี ปุ๋ย ยาฆ่าแมลง สุดท้ายก็ต้องมา รักษาตัวจากโรคภัยจากสารพิษอีก
ในช่วงปี 2504-2524 กว่� 20 ปีที่ท่�นทำ�เกษตรแบบธุรกิจ จนที่ดินที่เคยมี 200-300 ไร่ต้องหมดไปเพร�ะหนี้สิน จนเหลือ แค่ 10 ไร่ ให้พออยู่ พอกิน แต่อดุ มสมบูรณ์ดว้ ยคว�มหล�กหล�ย ท�งชีวภ�พ องค์ก�รอ�ห�รและเกษตร (FAO) เคยเข้�ไปสำ�รวจ เมือ่ หล�ยสิบปีกอ่ น มีพนั ธุไ์ ม้กว่� 600 ชนิด เป็นสมุนไพรรักษ�โรค ต่�งๆ และมีสัตว์ใหญ่น้อยอยู่ร่วมกันในธรรมช�ติ ท่�นเล่�ถึงวิธี ก�รกลับสู่คว�มเป็นธรรมช�ติต�มแนวท�งวนเกษตรว่�
22 ชุมชนของเรา เดือนกันยายน-ตุลาคม 2555
“ต้องมีก�รเรียนรูท้ ถี่ กู ต้อง เข้�ใจทรัพย�กรและจัดก�รเป็น ไม่สร้�งหนี้อะไรอีก และไม่เดือดร้อน ไม่ว่�จะมีเงินม�กน้อยหรือ ไม่มีเงินก็ไม่ใช่ประเด็นสำ�คัญ เพร�ะเร�มีพออยู่พอกินได้ หมด ปัญห�ถ้�เร�จัดก�รเป็น ปัญห�วันนีไ้ ม่ใช่เรือ่ งต้องมีทดี่ นิ ม�ก หรือ ทำ�อะไรม�กๆ เร�ต้องเข้�ใจว่� ปัญห�สำ�คัญที่เกิดกับเร�และ เร�จัดก�รไม่ได้ก็คือ ก�รที่เร�ไปเอ�ชีวิต ครอบครัว ผูกพันกับ ระบบเกษตรที่เรียกว่� ธุรกิจ คำ�ว่�ธุรกิจในที่นี้หม�ยถึง ธุรกิจที่
มุ่งทำ�กำ�ไรสูงสุดต�มกระแสทุนนิยมที่เป็นกระแสโลก โดยปลูก ทุกอย่�งเพือ่ ข�ยอย่�งเดียว ทัง้ ทีไ่ ม่รวู้ �่ ข�ยไปแล้วตัวเองจะกินอะไร รู้แต่ว่�ขอให้ได้ข�ย เพร�ะธุรกิจไม่ได้มองเรื่องชีวิต วนเกษตรเกิดขึ้นจ�กปัญห� ซึ่งได้กล�ยเป็นเครื่องมือ สำ�คัญที่นำ�ไปสู่ก�รเรียนรู้เรื่องชีวิต วนเกษตรเกิดขึ้นตอนที่ผม เดือดร้อนสุดๆ คือไม่มกี นิ ไม่มใี ช้ ไม่มเี งินซือ้ ทุกอย่�งทีอ่ ย�กกิน หรือจำ�เป็นต้องกินเพร�ะคว�มหิวโหยก็ต�ม ทำ�ให้ตอ้ งหันกลับม� คิดว่�ทำ�อย่�งไรจึงจะให้ชีวิตอยู่ต่อไปได้ ถ้�อย่�งนั้นก็ต้องปลูก อะไรกินเอง พอทำ�ม�ได้สกั พักก็เริม่ มีกนิ แม้ไม่มเี งินแต่มกี นิ ม�ก ขึน้ จ�กก�รทีเ่ ร�ปลูกม�กขึน้ ทำ�ให้เกิดคว�มรูค้ ว�มเข้�ใจว่� เร� ไม่จ�ำ เป็นต้องกังวลเรือ่ งเงิน เร�รูอ้ ยูว่ �่ วันนีเ้ ร�จะกินเท่�ไร ทำ�ง�น หนักขน�ดไหน ไหวขน�ดไหน และควรทำ�อะไรเพิ่มไปด้วย เผื่อ วันหน้�ทีเ่ ร�ทำ�อะไรได้นอ้ ยลง วันทีเ่ ร�แก่ท�ำ ง�นไม่ไหว เร�จะอยูไ่ ด้ พอคิดอย่�งนี้มันก็ไปคิดเกี่ยวโยงกับต้นไม้ทั้งหมด ตั้งแต่ไม้ผล ไม้พืชชั้นล่�งที่มีใบมีดอกกิน ไม้ต้นโตที่มันโตขึ้นระยะหนึ่งก็จะ กล�ยเป็นไม้ขน�ดใหญ่ที่เรียกไม้ซงุ เร�รูว้ �่ อีก 20 ปีจะโตแค่ไหน เมือ่ ถึงเวล�นัน้ เร�จะข�ยได้สกั กีบ่ �ท เร�คิดจ�กสิง่ ทีค่ วรเป็น ถ้� ตอนนัน้ เร�มีอ�ยุ 70 ปี และทำ�ไม่ไหว เร�ควรมีสกั กีต่ น้ ชีวติ จึงจะ ไม่เดือดร้อน ถ้�เร�ปลูกต้นไม้ไว้ในครอบครองสัก 300 ต้น โดย ประเมินจ�กต้นละหมืน่ บ�ท เร�ก็มเี งินถึง 3 ล้�นบ�ท วันนัน้ ถ้�เร� เกิดคว�มจำ�เป็น เงินจำ�นวนนีเ้ ป็นหลักประกันได้ ทำ�ไประยะหนึง่ เริม่ เห็นสภ�พป่�รกขึน้ มีตน้ ไม้หน�ต�ขึน้ มีคว�มหล�กหล�ยของ พืชพันธุม์ �กขึน้ เร�รูป้ ระโยชน์ของมันเกือบทุกอย่�ง เป็นป่�เกษตร มันก็ส�ม�รถเลี้ยงดูตัวเองได้ ผมจึงเรียกว่�วนเกษตร และนี่คือ ที่ม�ของชื่อวนเกษตรตั้งแต่ปี 2526 เป็นต้นม�” วันนีว้ นเกษตรของผูใ้ หญ่วบิ ลู ย์กล�ยเป็นเวทีทคี่ นม�ใช้เป็น แหล่งเรียนรู้ เป็นเวทีส�ำ หรับก�รฝึกอบรมและก�รเรียนรูใ้ นรูปแบบ ต่�งๆ ทัง้ ประชุมและสัมมน� มีคนม�ใช้ตลอดทัง้ ปีทงั้ กลุม่ นักวิช�ก�ร องค์กรเอกชน ข้�ร�ชก�ร และช�วบ้�นในพืน้ ที่ ประกอบด้วยช�วบ้�น 60-70 หมู่บ้�น ในรอยต่อที่ติดต่อกัน 5 จังหวัด ที่เรียกว่� “เวที เครือข่ายรอบป่าตะวันออก” มีกจิ กรรมทำ�ต่อเนือ่ ง คือทำ�ง�นกับ ชุมชนในพื้นที่ต่�งๆ ที่บ้�นผู้ใหญ่มีก�รปลูกพืชทุกอย่�งที่กินได้ มีครกตำ�ข้�วกินเอง มีสมุนไพรไว้ใช้ มีไม้ใช้สอยในชีวติ ประจำ�วัน
ผู้ศึกษ�ดูง�นมักได้รับคว�มรู้และมีประสบก�รณ์ในก�รตำ�ข้�ว เก็บผัก เก็บเห็ด เก็บสมุนไพร และทำ�ย�สมุนไพร นอกจ�กมีก�รจัดกิจกรรมแลกเปลี่ยนเรียนรู้ก�รพึ่งตนเอง ของชุมชนด้�นต่�งๆ แล้ว กิจกรรมที่ทำ�ม�อย่�งต่อเนื่อง คือก�ร จัดก�รคว�มรู้ในระดับชุมชนในก�รพัฒน�ตำ�รับย�จ�กสมุนไพร มีก�รฝึกปฏิบัติก�รทำ�ย�ทุกขั้นตอนที่จะทำ�กันเองได้ โดยมี เภสัชกรและนักวิช�ก�รม�ร่วมแบ่งปันและแลกเปลี่ยนคว�มรู้ ผู้ใหญ่เก็บรวบรวมตำ�ร�ย�เก่�แก่ที่สืบทอดจ�กพ่อชื่อ หมอจันดี เข็มเฉลิม อดีตแพทย์ประจำ�ตำ�บลเก�ะขนุน อ.พนมส�รค�ม อ�ทิ สมุดไทยดำ�-ไทยข�ว สมุดบันทึกอักษรขอมไทย อักษรไทยน้อย อักษรไทย และตำ�ร�ย�รักษ�โรคต่�งๆ ทีพ่ อ่ ผูใ้ หญ่ยงั มีคว�มตัง้ ใจ ให้ชมุ ชนเกิดก�รคัดลอกและสืบทอดก�รเรียนรูแ้ ละใช้ประโยชน์ให้ ม�กขึ้น
ข้อมูลอ้างอิง หอจดหมายเหตุและพิพิธภัณฑ์สุขภาพไทย บทความสีสันชีวิต จากเครือข่ายอโศก การท่องเที่ยว จ.ฉะเชิงเทรา
ชุมชนของเรา เดือนกันยายน-ตุลาคม 2555
23
ร้านนี้รักษ์สิ่งแวดล้อม
โดย หงวน ชวน ชิม
ผัดไทป้าใบ
ผัดไทป้าใบ ขึ้นชื่อก็บอกอยู่แล้วว่า น่าจะเป็นชื่อของเจ้าของต้น ต�ารับ นั่นคือ คุณทองใบ รอดประสิทธ์ ซึ่งเป็นกระบี่มือหนึ่งในเรื่อง ผัดไทคนหนึ่งที่คนแถวบางโพ กรุงเทพฯ รู้จักกันดีในชื่อร้านผัดไทไม้ สัก เพราะสมัยนั้นเศษไม้สักแถวบางโพมีมาก คุณยายจึงน�ามาเป็น เชื้อฟืนในเตาผัดไท คุณยายทองใบเพิ่งเสียไปไม่กี่ปีมานี้เอง เมื่ออายุ 76 ปี แต่คนที่ติดใจในรสมือคุณยายไม่ต้องผิดหวังนะคะ เพราะสูตร ทั้งหลายยังอยู่ในมือลูกหลานค่ะ หนึ่งในนั้นคือร้าน ผ้าไทป้าใบ ที่เมือง ชลบุรีนี้เอง คุณชวลิต แต้มทอง ลูกเขยคนหนึ่งของคุณย�ยที่ออกตัวว่�ชอบกิน ผัดไทม�ก จนได้ภรรย�เป็นลูกส�วป้�ใบ เลยตัดสินใจสืบทอดรสมือแม่ย�ย ม�เปิดร้�นแรกทีอ่ �่ วอุดมเมือ่ 3 ปีทแี่ ล้ว จนคนศรีร�ช�ติดใจ ต้องเปิดส�ข� ที่ 2 ที่ศรีร�ช�ได้อีกปีกว่� ร้�นทีเ่ ร�พ�ม�ชิมวันนี้ เป็นร้�นแรกอยูท่ อี่ �่ วอุดม พ่อครัวหลักประจำ� ร้�น คือ น้องปั้น พีระเดช แต้มทอง ลูกช�ยคุณชวลิต ที่เติบโตอยู่กับย�ย ทองใบ คลุกคลีกบั ครัวและรสมือของย�ยม�ตลอด ดังนัน้ ฝีไม้ล�ยมือในก�ร ควงตะหลิว ยกกระทะโยนผัดไทจึงไม่เป็นรองใคร ผัดไทป้�ใบมีให้เลือกคือ ผัดไทกุง้ สดซึง่ คัดเฉพ�ะกุง้ ทะเลสดๆ อย่�ง กุ้งแชบ๊วยตัวโต ผัดไทไข่ปูที่หอมมัน แล้วยังมีผัดไทไส้กรอก ซึ่งเลือกใช้ ไส้กรอกของเบท�โกรอย่�งดี รวมทั้งเมนูพิเศษชื่อสุดเท่ คือ มังกรคลุกฝุ่น หรือผัดไทไร้เส้นนั่นเอง จ�นนี้เข�เน้นเครื่องเยอะๆ ทั้งถั่วงอก กุ้งสด และ ไข่อีกสองใบ เคล็ดลับของทุกจ�นอยูท่ นี่ �ำ้ มัน ทีร่ �้ นใช้น�ำ้ มันหมูเจียวเอง หอมหอม เจียวใหม่ๆ ทุกวัน ทัง้ สองส�ข�ใช้รวมกันวันละ 8 กิโล แถมได้ก�กหมูกรอบๆ ม�เพิม่ รสช�ติให้ผดั ไทอีกด้วย ถัว่ พริกป่นต้องคัว่ เอง และคัว่ ครัง้ ละไม่ม�ก ให้พอใช้ไม่เกิน 2 วัน ถั่วคั่วกรอบหอมม�ก เจ้�ของร้�นคุยว่�ใครกินผัดไท ที่นี่มักต้องขอถั่วคั่วเพิ่มเสมอ ทีส่ �ำ คัญ ไม่ว�่ ลูกค้�จะม�กแค่ไหน ทีน่ ยี่ งั ยึดคติคณุ ภ�พต้องม�ก่อน จึงผัดจ�นต่อจ�น ไม่มีก�รคลุกเส้นไว้ก่อน และไม่ใช้ผงชูรส เครื่องชูรส สำ�หรับผัดไทคุณภ�พมีเพียงนำ้�มะข�มเคี่ยวเอง ไม่ใส่ส�รกันบูด
24 ชุมชนของเรา เดือนกันยายน-ตุลาคม 2555
ผัดไทร้านนี้ทุกจาน รสชาติดีไม่ต้องปรุง แค่บีบมะนาวชูรสอย่างเดียวก็อร่อยเหาะ”
ผัดไทร้�นนี้ทุกจ�น รสช�ติดีไม่ต้องปรุง แค่บีบมะน�วชูรสอย่�งเดียวก็อร่อยเห�ะ ที่ สำ�คัญอย่�ลืมกินแกล้มกับหัวปลีสดๆ ที่คัดม�แต่อ่อนๆ ใครไม่เคยกินต้องลองค่ะ แล้วจะรู้ว่� ทำ�ไมมีผัดไทแล้วต้องมีหัวปลี หัวปลีที่นี่กินได้ทุกส่วนไม่ต้องทิ้ง เด็ดโรยหน้�บนผัดไท หรือจะ หยิบเคี้ยวสลับคำ� รสช�ติหว�นเย็นอมฝ�ดเล็กน้อยช่วยให้ผัดไทอร่อยเด็ดขึ้นม�กค่ะ ที่สำ�คัญ เป็นภูมิปัญญ�ของคนโบร�ณ ถ้�กินของร้อนอย่�งของที่ผัดกับนำ้�มันร้อนๆ นี้ ถ้�มีของเย็นม� ดับจะช่วยรักษ�สมดุลให้ร่�งก�ยได้อีกด้วยค่ะ ส่วนอีกหนึง่ ทีต่ อ้ งแนะนำ�คือ ต้มซุปเปอร์ข�ไก่ เมนูนมี้ �จ�กคว�มชอบของคุณชวลิตเอง คว�มที่ชอบกินม�ก ไปกินม�หล�ยที่จนรู้ว่� คว�มอร่อยที่จริงแท้ต้องเป็นแบบไหน นั่นคือ ใส่ น้อยแต่อร่อยม�ก ต้มซุปเปอร์มีส่วนผสมแค่ ข่� ตะไคร้ มะน�ว ใบกะเพร� พริกขี้หนู นำ้�ปล� ดี คุณชวลิตยำ�้ ว่�ไม่ตอ้ งใส่อะไรม�กกว่�นี้ เพียงแต่กะทุกอย่�งให้ได้สว่ นก็อร่อยแล้ว อย�กรูว้ �่ อร่อยของจริงเป็นอย่�งไร ขอเชิญม�ชิมค่ะ คุณชวลิตบอกว่�เมื่อรู้แล้วอดไม่ได้ อย�กให้คนอื่นได้กินของอร่อยด้วย จึงทำ�เมนูนี้ขึ้น ม�เฉพ�ะ รับรองว่�เป็นร้�นผัดไทร้�นเดียวทีม่ ตี ม้ ซุปเปอร์ให้กนิ แกล้ม ส่วนคนทีไ่ ม่กนิ ข�ไก่ คุณชวลิตยังใจดีจัดเพิ่มเป็นเมนูต้มซุปเปอร์กุ้งตัวโตให้ แซบพอๆ กัน นอกจ�กใส่ใจเรื่องคุณภ�พคว�มอร่อยแล้ว เข�ยังใส่ใจเรื่องสิ่งแวดล้อมไม่แพ้กัน เพร�ะที่ร้�นนี้เลือกเสิร์ฟแต่นำ้�ดื่มที่บรรจุขวดแก้วเท่�นั้น แม้ว่�จะมีนำ้�หนักม�ก จัด เก็บลลำ�บ�กต้องคอยระวังแตก แต่คุณชวลิตยังยืนยันที่จะเลือกใช้ พร้อมบอกกับเร�ว่� ทุกวันนี้ขยะพล ยะพล�สติกเยอะม�กจนล้นโลกแล้ว ต้องช่วยกันลด ช่วยกันดูแลสิ่งแวดล้อม อะไร ทำ�ได้เล็กๆ น้อยๆ ก็ต้องช่วยกัน เพร�ะฉะนั้นห�กว่�งผ่�นไป อย่�ลืมแวะไปช่วยกันอุดหนุน ผัดไทคนละจ�นสองจ�น พร้อมกับซดนำ้�ต้มซุปเปอร์สักถ้วยให้คล่องคอ รับรองคว�มอร่อยทั้ง อิ่มท้องและอิ่มใจค่ะ
เปิดทุกวัน ตั้งแต่ 08.00-21.00 น.
เดินท�งม�เส้นสุขุมวิท เลยสี่แยกอ่�วอุดมม�จนเจอ ส�มแยกไทยออยล์ ร้�นอยู่ตรงข้�มไทยออยล์พอดี โทรศัพท์สั่งล่วงหน้�ที่ 08 5962 9353, 08 1828 8729
ชุมชนของเรา เดือนกันยายน-ตุลาคม 2555
25
เยี่ยมเยือนเพื่อนบ้าน
โดย ค�าศรี
บ้านหนองแก๋ว
ชุมชนต้นแบบ ผลิตไบโอดีเซล ฉบับก่อนลงใต้กนั ไปแล้ว คราวนี้ไปเยีย่ มเยือนเพือ่ นบ้านทาง เหนือกันบ้าง ถ้าของกินของฝากขึน้ ชือ่ เมืองชลคือของทะเล ของเมืองเหนือคงไม่พ้นน�้าพริกหนุ่มและแคบหมู เพื่อนบ้าน ทางเหนือของเรา คือ ต�าบลหนองแก๋ว อ�าเภอหางดง จังหวัด เชียงใหม่ เป็นแหล่งหนึง่ ทีผ่ ลิตแคบหมูแสนอร่อย เมือ่ มีนา�้ มัน ทอดแคบหมูจ�านวนมากเหลืออยู่ในชุมชน จึงเป็นขุมทรัพย์ ชั้นดีที่ต่อยอดให้ชุมชนได้ ไปดูกันค่ะว่าเขาท�าอะไรกันบ้าง
จากน�้ามันทอดแคบหมูกลายเป็นน�้ามันเชื้อเพลิง ย้อนไปเมื่อปี 2548 คำ�จันทร์ ย�รังสี กำ�นันตำ�บลหนองแก๋วใน ขณะนั้น มีกิจก�รของครอบครัว คือก�รทำ�แคบหมูข�ย เริ่มคิดว่�นำ้�มัน พืชที่เหลือจ�กก�รทอดแคบหมูนี้น่�จะนำ�ม�สร้�งประโยชน์และลดปัญห� สิง่ แวดล้อมได้ จึงห�รือกับผูน้ �ำ ชุมชนในตำ�บลและรวมตัวกันทำ�โครงก�รผลิต นำ้�มันไบโอดีเซลจ�กนำ้�มันพืช-สัตว์ใช้แล้ว ตำ�บลหนองแก๋วมี 9 หมูบ่ �้ น รวมเกือบ 2,000 ครัวเรือน นับเป็นชุมชนขน�ดใหญ่ เมื่อริเริ่มโครงก�รนี้ขึ้นม� จึงคัดเลือกตัวแทนช�วบ้�นไปเข้�รับก�รอบรมเรื่องก�รผลิตนำ้�มันไบโอดีเซล ทั้งจ�กมห�วิทย�ลัยเชียงใหม่ และกระทรวงพลังง�น ประสิทธิ์ ไตรแก้ว รองน�ยก อบต.หนองแก๋ว หนึ่งใน ผู้ผลิตไบโอดีเซลของบ้�นหนองแก๋ว เล่�ถึงที่ม�ของโครงก�รนี้ว่� “เร�ได้รับงบประม�ณจ�กกระทรวงมห�ดไทย 2 แสนบ�ท และ อบต.หนองแก๋ว 1 แสนบ�ท ม�ใช้ เป็นทุนหมุนเวียนไปซือ้ เครือ่ งผลิตไบโอดีเซล สร้�งโรงเรือน ระบบไฟฟ้� ระบบนำ�้ และวัตถุดบิ ช่วงแรกแต่ละ ครอบครัวสนใจกันม�ก นำ�นำ�้ มันพืช-สัตว์ม�ทดลองด้วยเครือ่ งมือทีซ่ อื้ กันเองนีร้ ว่ มปีกว่� จนกระทัง่ สถ�นจัดก�ร และอนุรักษ์พลังง�น ม.เชียงใหม่ เข�สนับสนุนเครื่องผลิตไบโอดีเซล CMU-2 ที่ท�งมห�วิทย�ลัยคิดค้นเอง ม�ให้ เริ่มเดินเครื่องประม�ณมีน�คม 2549” แม้เครื่องมือใหม่นี้จะทำ�ให้ก�รผลิตสะดวกขึ้น แต่ต้องมีกระบวนก�รจัดก�รด้วย จึงให้กลุ่มแม่บ้�น หนองแก๋วเข้�ม�บริห�ร ช่วงแรกมีสม�ชิกไม่ม�ก ปัจจุบันมีไม่ตำ่�กว่� 400-500 คน เริ่มต้นผลิตกันสัปด�ห์ หนึ่ง ไม่เกิน 48 ชั่วโมงจะได้นำ้�มันประม�ณ 150 ลิตร ข�ยให้ช�วบ้�นในชุมชนลิตรละ 22-24 บ�ท ช่วงนั้น จัดว่�ถูกกว่�นำ้�มันดีเซลในท้องตล�ดร�ว 5-6 บ�ท โดยเน้นจำ�หน่�ยให้กลุ่มเกษตรกรร้อยละ 80 ที่เหลือจึง ข�ยให้คนที่ใช้รถยนต์ดีเซลทั่วไป
26 ชุมชนของเรา เดือนกันยายน-ตุลาคม 2555
แม้ว่�ปัจจุบันจะผลิตทุกวันต�มคว�มต้องก�รของ ชุมชนและวัตถุดิบ และเพิ่มกำ�ลังก�รผลิตเป็นครั้งละ 300 ลิตร แต่ยังไม่เพียงพอกับคว�มต้องก�รของคนในชุมชน
ใช้ ได้ดีแต่ไม่เพิ่มปริมาณการผลิต นำ้�มันไบโอดีเซลที่ผลิตได้นั้น ช�วบ้�นชอบกันเพร�ะ คุณภ�พไม่ต่�งจ�กนำ้�มันดีเซล ไม่ว่�จะใช้กับรถยนต์ หรือเครื่องจักรก�รเกษตรก็ไม่เกิดปัญห�ควันดำ� ช่วยให้ สภ�พแวดล้อมและสุขภ�พดีขนึ้ พรรณี อินตะรัตน์ ประธ�น กลุม่ ไบโอดีเซล แม่บ�้ นตำ�บลหนองแก๋วเล่�ว่� กลุม่ แม่บ�้ น จะมีหน้�ที่รณรงค์ให้ช�วบ้�นในชุมชนนำ�นำ้�มันพืช และ นำ้�มันสัตว์ใช้แล้วม�ข�ยเป็นวัตถุดิบ เพื่อป้องกันไม่ให้ นำ�นำ้�มันไปใช้บริโภคเกิน 2 ครั้ง ซึ่งจะเป็นอันตร�ยต่อ สุขภ�พ และยังช่วยให้ชุมชนเข้�ใจเรื่องก�รใช้พลังง�น ทดแทน ดังนั้น แม้ว่�จะไม่เพียงพอกับคว�มต้องก�ร แต่ ท�งกลุ่มกลับเลือกที่จะไม่เพิ่มกำ�ลังก�รผลิต คุณประสิทธิ์ กล่�วว่� “ชุมชนพย�ย�มรณรงค์ให้ทุกคนใช้อย่�งพอเพียง ม�กกว่� ห�กไปยึดติดกับก�รเพิม่ ปริม�ณก�รผลิต เร�ต้อง ไปนำ�วัตถุดิบจ�กนอกชุมชนซึ่งมีร�ค�ค่อนข้�งสูงและไม่ แน่นอน ทำ�ให้ชุมชนไม่ส�ม�รถควบคุมปริม�ณ และร�ค� ได้ เท่�กับว่�ผิดวัตถุประสงค์” เพร�ะเป้�หม�ยคือก�รผลิตเพือ่ ใช้ในชุมชน ลดปัญห� สภ�พแวดล้อมและสุขภ�พ และช่วยลดร�ยจ่�ยภ�ยในครัว เรือน ซึ่งจ�กก�รผลิตไบโอดีเซลใช้ภ�ยในชุมชน ระยะแรก ที่เก็บข้อมูล ภ�ยในเวล� 1 ปี 8 เดือน ช่วยชุมชนลดค่�ใช้ จ่�ยได้เดือนละนับหมื่นบ�ท
เป็นต้นแบบให้กับชุมชนอื่น ทุ ก วั น นี้ ก ลุ ่ ม แม่ บ ้ � นจะรั บ ซื้ อ นำ้ � มั น เหลื อ ใช้ จ �ก ช�วบ้�น นำ�ม�ผลิตนำ้�มันไบโอดีเซล มีกำ�ไรจ�กก�รข�ย กลับคืนสู่สม�ชิกในกลุ่มทุกปี นอกจ�กผลิตใช้เองแล้ว ปัจจุบันชุมชนหนองแก๋ว ยังเป็นผู้ผลิตเครื่องผลิตนำ้�มัน ไบโอดีเซล CMU-2 ภ�ยใต้ก�รสนับสนุนจ�กสถ�นจัดก�ร และอนุรกั ษ์พลังง�น ม.เชียงใหม่ ให้กบั ชุมชนอืน่ ๆ ในจังหวัด เชียงใหม่ และจังหวัดอื่นๆ ที่สนใจ รวมถึงเป็นต้นแบบให้ คว�มรู้ คำ�แนะนำ� เพือ่ ขย�ยผลให้ชมุ ชนอืน่ ได้สร้�งมูลค่�เพิม่ จ�กนำ้ � มั น เหลื อ ใช้ ได้ ดูแ ลสุ ข ภ�พและร่ ว มกั น รั ก ษ� สิง่ แวดล้อมของชุมชนด้วยพลังง�นทดแทน เหมือนทีช่ มุ ชน หนองแก๋วทำ�สำ�เร็จม�แล้ว ก�รผลิตนำ้�มันไบโอดีเซลจ�กนำ้�มันพืช-สัตว์ใช้แล้ว นอกจ�กจะเป็นก�รส่งเสริมก�รใช้พลังง�นท�งเลือก และ ดีต่อสุขภ�พแล้ว ยังลดก�รพึ่งพ�นำ้�มันจ�กต่�งประเทศ และช่วยรักษ์โลกด้วย คว�มสำ�เร็จของชุมชนหนองแก๋ว เป็น ตัวอย่�งดีที่น่�ไปเยี่ยมเยือนเพื่อเรียนรู้และนำ�ม�ปรับใช้ได้ เพือ่ ช่วยกันทำ�ให้ชมุ ชนของเร� ประเทศของเร� โลกของเร� น่�อยู่ยิ่งขึ้น ขอบคุณข้อมูล องค์การบริหารส่วนตำาบลหนองแก๋ว โทร. 0 5348 3173 ชุมชนของเรา เดือนกันยายน-ตุลาคม 2555
27
ปลอดภัย ใกล้ตัว
โดย เซฟตี้เกิร์ล
สาวเอย...จะบอกให้
ข่�วอ�ชญ�กรรมทีป่ ร�กฏในสือ่ ไม่ว�่ จะโทรทัศน์หรือสิง่ พิมพ์ เหยือ่ ส่วนม�กมัก จะเป็นผูห้ ญิง คนร้�ยหล�ยร�ยส�รภ�พว่� เลือกเล็งแต่เหยือ่ ทีเ่ ป็นผูห้ ญิงเพร�ะไม่ตอ่ สู้ โดยก่อนลงมือจะต�มเฝ้�ดูพฤติกรรมสักระยะหนึ่งก่อน เมื่อสบโอก�สจะลงมือทันที ฉบับนี้จึงมีข้อแนะนำ�ม�ฝ�กถึงผู้หญิงทุกคนให้ระมัดระวังตัวและควรเรียนรู้วิธี ป้องกันตัวเพือ่ นำ�ม�ปรับใช้ห�กเกิดเหตุจ�ำ เป็น เพร�ะหล�ยครัง้ เหตุก�รณ์เกิดขึน้ ตอน กล�งวันแสกๆ ด้วยซำ้�
เคล็ดลับจ�กวิช�เทควันโด้ข้อหนึ่งคือ ข้อศอกเป็นส่วนที่แข็งแกร่งที่สุดในร่�งก�ย ห�กอยู่ใกล้คนร้�ยในระยะที่จะใช้ มันได้...จงใช้มันซะ ถ้�คนร้�ยต้องก�รกระเป๋�เงินหรือของมีค่� อย่�ยื่นให้แต่จงโยนกระเป๋�เงินของคุณไปให้ไกลจ�กตัวเอง เพื่อหันเห คว�มสนใจของคนร้�ยไปยังกระเป๋� ส่วนใหญ่คนร้�ยจะพุ่งไปหยิบกระเป๋�เงินที่อยู่ห่�งจ�กตัวคุณ เป็นจังหวะดีที่คุณ จะวิ่งหนีไปให้เร็วที่สุด ฝึกล็อคประตูรถทันทีเมื่อขึ้นรถให้เป็นนิสัย คนร้�ยส�รภ�พว่�ผู้หญิงส่วนใหญ่เมื่อขึ้นรถ แทนที่จะขับรถออกไปเลย กลับชอบนั่งอยู่บนรถเพื่อแต่งหน้� ดูโบรชัวร์ คุยโทรศัพท์ ค้นห�สิ่งของ ฯลฯ และมักจะไม่ทันระวังตัว คนร้�ยจึงอ�ศัย ช่วงนี้เข้�ม�นั่งข้�งคนขับ และเอ�อ�วุธบังคับให้เหยื่อขับรถไปต�มท�งที่ต้องก�ร เมื่อเกิดเหตุก�รณ์ขึ้นจงอย่�ขับรถไป ต�มที่คนร้�ยสั่ง แต่ให้เหยียบคันเร่งขับพุ่งใส่กำ�แพงหรือสิ่งกีดขว�งในละแวกนั้น ถุงลมนิรภัยฝั่งคุณจะช่วยชีวิตคุณไว้ (ห�กคนร้�ยนั่งอยู่เบ�ะหลัง เข�จะได้รับบ�ดเจ็บ) ช่วงระหว่�งนั้นให้รีบวิ่งหนีออกจ�กรถอย่�งเร็วที่สุด วิธีนี้จะทำ�ให้ สถ�นก�รณ์ดีขึ้น คุณส�ม�รถวิ่งเข้�ห�กลุ่มคนเพื่อขอคว�มช่วยเหลือได้ เมื่อเดินไปที่ตำ�แหน่งจอดรถของคุณในล�นจอดรถ ให้มองไปรอบๆ ตัวและรอบๆ รถ รวมทั้งมองเข้�ไปในรถคุณ ให้ทั่วห้องโดยส�ร หรือห�กมีรถตู้จอดอยู่ข้�งฝั่งคนขับ ให้ขึ้นรถท�งฝั่งผู้โดยส�รข้�งคนขับแทน เพร�ะคนร้�ยจะจู่โจม เหยื่อโดยก�รฉุดขึ้นรถตู้ ในขณะที่เหยื่อกำ�ลังจะเปิดประตูขึ้นรถ ห�กคุณกำ�ลังเดินม�ขึ้นรถ แล้วเห็นว่�รถที่จอดอยู่ข้�งๆ รถคุณ มีผู้ช�ยนั่งอยู่คนเดียวในฝั่งที่อยู่ใกล้กับรถของคุณ ควรเดินกลับเข้�ไปในห้�ง หรือสำ�นักง�นเพือ่ ขอให้พนักง�นรักษ�คว�มปลอดภัย หรือเพือ่ นร่วมง�นเดินม�ส่งคุณขึน้ รถ ไม่ต้องกังวลว่�คนอื่นจะคิดว่�คุณผิดปกติ เพร�ะก�รระมัดระวังเป็นสิ่งที่ดีที่สุด จงตระหนักอยู่เสมอว่�ปลอดภัยไว้ก่อน จงใช้ลิฟต์แทนที่จะใช้บันไดหนีไฟ โดยเฉพ�ะเมื่อคุณต้องเดินคนเดียว เพร�ะบันไดหนีไฟเป็นสถ�นที่ซึ่งเหม�ะกับ ก�รก่ออ�ชญ�กรรมที่สุด และน่�กลัวเป็นอย่�งยิ่งในย�มวิก�ล จุดอ่อนของผูห้ ญิงส่วนใหญ่คอื ขีส้ งส�ร ขีเ้ ห็นใจ เชือ่ คนง่�ย จึงเป็นช่องท�งทีค่ นร้�ยใช้จดุ อ่อนนีล้ วงเหยือ่ ม�ทำ�ร้�ย หรือยักยอกทรัพย์ได้อย่�งง่�ยด�ย เพร�ะฉะนั้นจงมีเหตุผล ช่�งสังเกต และพิจ�รณ�สถ�นก�รณ์ต่�งๆ ที่กำ�ลังเผชิญ ด้วยคว�มระมัดระวัง เหตุก�รณ์เหล่�นีอ้ �จเกิดได้กบั ทุกคน ไม่จ�ำ เป็นว่�เฉพ�ะคุณผูห้ ญิง เท่�นัน้ ดังนัน้ ก�รใช้ชวี ติ แบบมีสติอยูก่ บั ปัจจุบนั และตัง้ มัน่ อยูใ่ นคว�ม ไม่ประม�ทเท่�นั้นที่จะช่วยให้เร�รอดจ�กสถ�นก�รณ์ฉุกเฉินได้ค่ะ
28 ชุมชนของเรา เดือนกันยายน-ตุลาคม 2555
เกมพืชพลังงานทดแทน
คว�มต้องก�รใช้พลังง�นของโลกเพิม่ ขึน้ อย่�งต่อเนือ่ ง แหล่งพลังง�นก็ก�ำ ลังจะหมดลงไปในระยะ เวล�อันใกล้ ปัจจุบันจึงมีก�รปลูกพืชพลังง�นหล�ยชนิด เพื่อนำ�ม�พัฒน�เป็นพลังง�นทดแทน นำ้�มันจ�กฟอสซิล ทร�บหรือไม่ว่�มีพืชชนิดใดบ้�งที่จัดอยู่ในประเภท “พืชพลังงานทดแทน” ลับสมองลองเล่นเกม ให้ทำ�เครื่องหม�ย ที่ใต้ภ�พ แล้วรีบส่งคำ�ตอบเข้�ม�เพื่อรับร�งวัลกันนะคะ โดย กองบรรณาธิการ
ถ่�ยเอกส�รและส่งคำ�ตอบชิงร�งวัลได้ที่ แผนกกิจก�รเพื่อสังคมและแบรนด์ขององค์กร บริษัท ไทยออยล์ จำ�กัด (มห�ชน) สำ�นักง�นกรุงเทพฯ เลขที่ 555/1 ศูนย์เอนเนอร์ยี่คอมเพล็กซ์ อ�ค�รเอ ชั้น 11 ถนนวิภ�วดีรังสิต แขวงจตุจักร เขตจตุจักร กรุงเทพฯ 10900 ภ�ยในวันที่ 30 พฤศจิก�ยน 2555 ชื่อ ................................................. น�มสกุล .....................................................................ที่อยู่............................... ............................................................................................................................................................................... ...............................................................................................................................................................................
เฉลยเกมฉบับที่แล้ว ขอแสดงคว�มยินดีกับผู้ตอบคำ�ถ�มได้ถูกต้อง และโชคดีจ�กก�รจับฉล�กร�ยชื่อ ดังนี้ 1. คุณณพัตช� อินทนัย 2. ด.ญ.ณัฏฐ� ศิริมุล 3. คุณทวีศักดิ์ ส�นนท์ 4. คุณว�รี ง�มประเสริฐ 5. คุณวินิจฉัย สะพ�นทอง นทอง 6. คุณวัชร� เพ็ชร์น้อย 7. คุณวันชัย ฐิติพลพัฒน์ 8. คุณสมนึก วูวงษ์ 9. คุณสุธ�รัตน์ มีศิริ 10. คุณสุม�ลี เหวียนวัน
เกมจับผิดกีฬา
โดยให้วงกลมล้อมรอบภ�พทีไ่ ม่เกีย่ วข้องกับกีฬ�ประเภทใดเลย ห�ให้พบ นะคะ แล้วส่งคำ�ตอบม�เพือ่ รับร�งวัลกันค่ะ
ชุมชนของเรา เดือนกันยายน-ตุลาคม 2555
29