Jaarverslag 2023 MOOI Noord-Holland
Adviseurs Omgevingskwaliteit
Bijeenkomst in Schagen over de erfgoednota.
Voorwoord
Op een bepaalde manier voelde dit jaar als een overgangsjaar.
Een afsluiting van een tijdperk en een nieuw begin. De lange aanloop naar de invoering van de omgevingswet heeft er in dit jaar toe geleid dat we veel werk hebben verricht.
Om klaar te zijn voor de nieuwe wet en de cultuurverandering die daarmee zou moeten samenhangen, hebben we al onze gemeenten geholpen met de inrichting van de nieuwe wettelijke gemeentelijke adviescommissie. We hebben met vrijwel alle gemeenten nieuwe dienstverleningsovereenkomsten gesloten en daarbij onze adviseurs, en waar mogelijk ook collega’s ambtenaren, op het goede spoor gezet. Bovendien hebben we toegewerkt naar de gewenste bredere en vroegtijdiger advisering over omgevingskwaliteit. Dit is voor ons en onze ambtelijke partners binnen de gemeenten best nog wat wennen en is het zoeken naar een nieuw evenwicht. Bovendien dienen nieuwe onderwerpen als verduurzaming, klimaatadaptatie, natuurinclusief en biobased bouwen, maar ook het bouwen in de fabriek, zich razendsnel aan. We anticiperen daarop door onze medewerkers en adviseurs te trainen. We hebben
Jaarverslag 2023
MOOI Noord-Holland adviseurs omgevingskwaliteit
bovendien voor onze adviseurs een nieuw adviesformat laten opstellen, dat landelijk navolging heeft gekregen. Kortom we zijn klaar voor het nieuwe (én vertrouwde) adviseren in 2024.
In 2023 zijn ook vanuit het Steunpunt weer prachtige producten en bijeenkomsten opgeleverd
Ook zijn we met tal van gemeenten in de slag om nieuw beleid te ontwikkelen op het vlak van erfgoed en goede omgevingskwaliteit. In hoofdstuk 1.4 staan daarvan een aantal opmerkelijke voorbeelden opgesomd. Op het vlak van erfgoedbeleid en erfgoedvrijwilligers, de nieuwe gemeentelijke beleidsnota’s omgevingskwaliteit maar bijvoorbeeld ook met onze gebiedsbiografieën. In 2023 zijn ook vanuit het Steunpunt weer prachtige producten en bijeenkomsten opgeleverd (zie hoofdstuk 1.5) waaronder het populaire tijdschrift ode dat zelfs buiten Noord-Holland gretig aftrek vindt. Het is eigenlijk teveel om op te noemen en dat in een heel hectische tijd. Ondanks de werkdruk zien wij een enthousiast en betrokken team van medewerkers dat dit allemaal met liefde en aandacht volbrengt.
In de luwte van al deze inspanningen hebben we ook onze statuten gewijzigd door een – in het kader van de governance – steviger verbinding te zoeken met de bij MOOI Noord-Holland aangesloten gemeenten. Het betekent dat vanaf oktober 2023 alle gemeenten via de zogenaamde vergadering van aangesloten gemeenten, gezamenlijk een extra vorm van toezicht kunnen uitoefenen op de strategische beleidsbeslissingen van de Stichting MOOI Noord-Holland.
Hiertoe organiseren we minimaal eens per jaar een bijeenkomst voor de vertegenwoordigers van alle bij ons aangesloten gemeenten.
Tot slot was dit alles voor ons ook reden om in 2023 een nieuw strategisch koersdocument op te stellen, waarin we de gelegenheid hebben genomen om na deze omwenteling wat verder vooruit te kijken. We hebben dit met vele betrokkenen rondom onze organisatie op poten gezet. In hoofdstuk 1 van dit jaarverslag zetten we de belangrijkste aspecten van de koers voor u op een rijtje.
Openbare Jaarvergadering in Hoorn.
‘Ons manifest 10OVERMOOI (2016) verwoordt de missie van MOOI Noord-Holland: ‘We ontlenen ons bestaansrecht niet aan een theoretisch schoonheidsideaal maar aan het bewustzijn dat een mooie leefomgeving maatschappelijke en persoonlijke betekenis heeft. Maar waarnemen en waarderen van omgevingskwaliteit gaat niet altijd vanzelf. Soms is tijd of nadere bestudering nodig om het maatschappijkunstwerk Noord-Holland te doorgronden, te beseffen wat er mooi aan is. Daarom willen we voor het erfgoed zorgen en ankerplaatsen voor het geheugen maken: plekken en verhalen die betekenis geven aan nieuwe ingrepen en eigentijdse elementen toevoegen die verrijken wat van vroeger is. We willen de contrasten koesteren. We willen de kenmerken van landschap, stad, wijk, buurt en bouwwerk laten samenkomen en daarbij het niet-gebouwde (de ruimte) net zoveel aandacht geven als het gebouwde. Om op een positieve manier te kunnen bijdragen aan goede omgevingskwaliteit is het nodig dat we ruimtelijke opgaven in samenhang bezien en belangen samenbrengen en koppelen. Het is ook nodig dat er beleid is, want omgevingskwaliteit is te belangrijk om het over te laten aan toevallige omstandigheden. We zijn ervan overtuigd dat vakmanschap en verbeeldingskracht noodzakelijk zijn om een mooie leefomgeving tot stand te brengen.’
Uit het strategisch koersdocument MOOI Noord-Holland 2024 – 2029 MOOI OP KOERS
1. Over MOOI Noord-Holland
Voor u ligt het jaarverslag van MOOI
Noord-Holland 2023.
ONGEZOUTEN op het nieuwe stadsstrand van Hoorn.
1.1. Over de koers van MOOI Noord-Holland
In het strategisch koersdocument MOOI OP KOERS 2024-2029, heeft de Stichting MOOI Noord-Holland in 2023 haar strategische beleidsdoelen voor de langere termijn uitgerold. Het koersdocument beslaat een periode van vijf jaar, van 2024-2029. Dit zijn ook de jaren die worden gezien als de overgangsperiode voor het doorvoeren van de Omgevingswet. Aan het einde van deze periode zullen alle gemeenten hun hernieuwde rol in de transitie en transformatie van onze leefomgeving hebben opgepakt – en hun beleid, instrumenten en bestuurscultuur hebben omgezet. De komende jaren zal veel worden geëxperimenteerd met nieuwe kaders, regels, instrumenten en verantwoordelijkheden. MOOI NoordHolland wilhierin, net als de afgelopen jaren, een agenderende en stimulerende rol vervullen, bijvoorbeeld als het gaat om het integrale werken, de implementatie van cultuurhistorie in ruimtelijk beleid en de aandacht voor duurzaamheid in de leefomgeving – ook gericht op de niet-fysieke aspecten van de leefomgeving, de sociale kwaliteit, kansengelijkheid, inclusiviteit en brede welvaart.
We zijn een maatschappelijke organisatie in het speelveld van de ruimtelijke ordening en cultuurhistorie
MOOI Noord-Holland was actief betrokken bij de ontwikkeling van de Omgevingswet en de hierbij benodigde cultuurverandering. Daarmee heeft de stichting veel kennis opgebouwd over het creëren van een samenwerkingscultuur en het verankeren van goede omgevingskwaliteit in beleid en regelgeving. We zullen onze kennis de komende jaren vergroten en met onze medewerkers en adviseurs gemeenten ondersteunen bij de nieuwe maatschappelijke opgaven in de leefomgeving en de hierbij benodigde processen en instrumenten.
We zijn een maatschappelijke organisatie in het speelveld van de ruimtelijke ordening en cultuurhistorie en agenderen sinds jaar en dag schoonheid en ruimtelijke kwaliteit. De organisatie is een stichting zonder winstoogmerk en richt zich vooral op de Noord-Hollandse gemeenten, andere overheidsorganen en op de professionals en organisaties in het brede veld van de omgevingskwaliteit, inclusief vrijwilligersorganisaties.
Jaarverslag 2023
MOOI Noord-Holland adviseurs omgevingskwaliteit
Het profiel van de Stichting MOOI Noord-Holland is gestoeld op professionaliteit en vakmanschap, gepaard aan een sterke overtuiging van het publieke belang van goede omgevingskwaliteit en de rol van onafhankelijke advisering daarbij. Met de toenemende aandacht voor de verantwoordelijkheid van burgers en burgerparticipatie groeit het belang van het uitdragen van inspiratie, enthousiasme en creativiteit. Zonder concessies te doen aan een stevige maatschappelijke (en wettelijke) fundering van onze afwegingen benutten we waar mogelijk de kans voor constructieve bijdragen aan initiatieven vanuit de samenleving.
De bevordering en instandhouding van goede omgevingskwaliteit van de (fysieke) leefomgeving in de provincie Noord-Holland
Visie en missie
Onze doelstelling voor de komende jaren is niet wezenlijk anders dan waar we in 1916 voor zijn opgericht: ‘De bevordering en instandhouding van goede omgevingskwaliteit van de (fysieke) leefomgeving in de provincie Noord-Holland.’
De manier waarop we dit doen is wel ingrijpend veranderd. In de vernieuwde statuten van oktober 2023 hebben wij onze doelstelling uitgebreid, door het brede kwaliteitsbeginsel ‘goede omgevingskwaliteit’ in onze stichtingsdoelstelling op te nemen. Goede omgevingskwaliteit is, naast gezondheid en veiligheid, een van de drie maatschappelijke hoofddoelstellingen van de nieuwe omgevingswet. Waar we tot voor kort nog spraken over de ‘ruimtelijke kwaliteiten van de fysieke leefomgeving’ benoemen we nu ‘de bevordering en instandhouding van goede omgevingskwaliteit’. Bovendien zetten we in het woordenpaar ‘fysieke leefomgeving’ nu het woord ‘fysieke’ tussen haakjes. Het wordt steeds duidelijker dat leefomgeving meer behelst dan louter het fysieke en dat het ook moet gaan over de intrinsieke waarden en betekenis van de leefomgeving voor mens en maatschappij. Dat betekent ook dat we oog moeten hebben voor meerdere benaderingen en betekenissen van leefomgeving – met begrippen als samenleven, immateriële waarden, traditie, belangen, gebruik, duurzaamheid, kansengelijkheid, diversiteit en inclusiviteit.
Het werk van MOOI Noord-Holland dient het collectieve, het publieke belang en heeft de kwaliteit van de leefomgeving tot doel. Het grijpt in op alle schaalniveaus van de leefomgeving. Het fundament van ons werk bestaat uit het plannen, ontwerpen, bouwen en inrichten van de leefomgeving in samenspraak met velen, vanuit kennis, ervaring en deskundigheid. Een zo groot mogelijke maatschappelijke betrokkenheid bij ons werk vinden wij belangrijk. Hoe beperkter de ruimte voor ieder, hoe groter het belang van een zorgvuldig beheer van de diverse collectieve waarden. Op verzoek van de lokale overheden nemen we in onze adviescommissies waar het kan een positie in als onafhankelijk bemiddelaar tussen particuliere en collectieve belangen. Daarbij worden burgers nauw bij ons werk betrokken en hechten we aan de democratische legitimering van onze uitspraken, op basis van heldere beleidskaders. Onze adviezen zijn waar mogelijk gebaseerd op vastgesteld beleid. Om onze bijdragen aan beleids- en ontwerpprocessen consistent en inzichtelijk te maken, moeten onze onderzoeken, projecten en adviezen transparant tot stand komen: controleerbaar, juridisch houdbaar, invoelend, constructief, inspirerend, helder en begrijpelijk.
Bewustwording en kennisontwikkeling spelen een grote rol in ons werk. Als adviseurs omgevingskwaliteit beperkt ons werk zich niet tot kwaliteitsadvisering, beleidsondersteuning en kennisontwikkeling. Kwaliteitsadvisering werkt alleen als zij is ingebed is een cultuur van kijken naar en praten over mooi. Daarom zetten we ons in voor een brede dialoog over het karakter, de waarde en betekenis van het Noord-Hollandse landschap en de steden en dorpen. We willen invulling geven aan het begrip ‘goede omgevingskwaliteit’ en zichtbaar maken dat ons werk zich niet beperkt tot het gebouw of het gebouwde, maar gaat over alles wat er in de (fysieke) leefomgeving aanwezig is en gebeurt. Omgevingskwaliteit vraagt een synthese van cultuur en natuur, van fysieke en sociale componenten, en om het koppelen van private en publieke belangen.
Constructieve en vroegtijdige bijdrage
Wij willen een onafhankelijke maar constructieve en vroegtijdige bijdrage aan initiatieven leveren. Al ruim voordat de Omgevingswet van kracht werd hebben we intensief gecommuniceerd met alle gemeenten over de instelling van een nieuwe gemeentelijke adviescommissie, als opvolger van de welstandscommissies,
Jaarverslag 2023
MOOI Noord-Holland adviseurs omgevingskwaliteit
de monumentencommissies of de commissies voor ruimtelijke kwaliteit. Een nieuwe commissie voor goede omgevingskwaliteit, die breed is georiënteerd en zo vroeg mogelijk aan tafel komt. Elke gemeente bepaalt zelf de reikwijdte van de taken van deze commissie.
De Rijksoverheid en de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) hebben de afgelopen periode actief ingezet op het inrichten van een democratisch en wettelijk gelegitimeerd gemeentelijk adviesstelsel. Als afgeleide daarvan ontwikkelde de VNG bovendien een stevig geprofileerde modelverordening voor gemeentelijke adviescommissies. Deze hebben we in vrijwel alle gemeenten in Noord-Holland goed kunnen gebruiken. Groot voordeel met name voor initiatiefnemers is hierbij dat in veel gemeenten de werkwijze en taakstelling grotendeels gelijk is en daarmee dus goed voorspelbaar.
De afgelopen jaren is het adviseren van gemeentebesturen over wettelijke taken als ruimtelijke ordening, stedenbouw/landschap, inrichting openbare ruimte, monumentenbeleid en welstand, steeds meer in elkaar geschoven. Dat vraagt om (interdisciplinaire) afstemming tussen verschillende aspecten en het vinden van een goede balans tussen privaat en publiek belang. Dat is niet altijd makkelijk maar wel nodig om omgevingskwaliteit tot maatschappelijke meerwaarde te maken. Al jaren propageren wij dat ons beste product het constructieve en inspirerende gesprek is – en niet het afvinken van normen of criteria. Het gesprek met initiatiefnemers (en belanghebbenden) levert hopelijk meer kwaliteit op maar ook medeverantwoordelijkheid en draagvlak voor de kwaliteit van de leefomgeving.
Nieuwe instrumenten
Gemeenten hebben veel vrijheid in hoe zij een goede omgevingskwaliteit willen bereiken. Zo kan het omgevingsplan een meer integrale benadering van aspecten van omgevingskwaliteit vastleggen – aspecten zoals de identiteit van gebieden, de kwaliteit van het landschap, behoud en benutting van cultuurhistorische waarden (in gebouwen én gebieden) en duurzaamheid. De trend om afwegingskaders op elkaar af te stemmen en samen te brengen in het gemeentelijk instrumentarium bevordert integrale omgevingskwaliteit. Bestaande schotten tussen verschillende sectorale aspecten gaan geleidelijk verdwijnen, zoals de scheiding (en rangorde) tussen bestemmingsplan en welstandsnota. Straks wordt alles samengebracht in het omgevingsplan. Naar verwachting worden onze adviseurs en adviescommissies gevraagd om over meer aspecten tegelijkertijd te adviseren. In het nieuwe omgevingsplan staat straks in welke gevallen en op welke
plekken dat nodig is. Het multidisciplinaire advies omvat waarschijnlijk de vakgebieden erfgoed, stedenbouw, landschap, architectuur en natuur/ecologie.
Processen en gesprekstafels
In veel gemeenten ontstaan als gevolg van de Omgevingswet nieuwe planprocessen en gesprekstafels (zoals omgevingstafels, intaketafels, kwaliteits- en gebiedsteams).
Daar wordt gepoogd te versnellen en invulling te geven aan de ‘ja mits’- houding die gemeenten nastreven. Aan die tafels zitten vrijwel altijd ook adviseurs van MOOI Noord-Holland, meestal werkend onder verantwoordelijkheid (mandaat) van de gemeentelijke adviescommissie.
Omgevingskwaliteit hoofddoel van de Omgevingswet
‘Omdat de maatschappij meer verwacht van de fysieke leefomgeving dan veilig-heid en gezondheid is “een goede omgevingskwaliteit” opgenomen in de centrale doelstelling. Dit duidt op het belang van aspecten als cultureel erfgoed, architectonische kwaliteit van bouwwerken, stedenbouwkundige kwaliteit en kwaliteit van natuur en landschap. Het gaat daarbij zowel om de menselijke beleving van de fysieke leefomgeving als om de intrinsieke waarden die de maatschappij toekent aan de identiteit van gebieden en aan dier- en plantensoorten.’
Uit: Omgevingswet, memorie van toelichting 4.3.1
Nieuwe thema’s
Grote vraagstukken dringen zich op, zoals klimaatadaptatie, energietransitie, herstel van biodiversiteit, woningbouw en de transitie van landbouw- en voedselsysteem, en de druk op de leefomgeving neemt toe. Circulair, hernieuwbaar en biobased (ver) bouwen – in toenemende mate met industriële (fabrieks)productie – palen nieuwe werkvelden voor ons af. Ook het betrekken van bredere groepen in de samenleving vraagt om aandacht. Zijn bij de zorg voor een goede omgevingskwaliteit alle stemmen voldoende meegewogen?
Duurzaamheid is een containerbegrip geworden. Daarom bakenen we de reikwijdte van onze advisering in relatie tot duurzaamheid af: ‘Duurzame architectuur, stedenbouw, landschap en monumenten voorzien in de behoeften van de huidige generatie, zonder de behoeften van toekomstige generaties, zowel hier als in andere
Jaarverslag 2023
MOOI Noord-Holland adviseurs omgevingskwaliteit
delen van de wereld, in gevaar te brengen.’ Met ons advieswerk leveren we een bijdrage aan de totstandkoming van integraal duurzame ontwikkelingen op object-, wijk-, en stedenbouwkundig en landschappelijk niveau en wellicht zelfs aan een nieuwe esthetiek gestoeld op de symbiose tussen cultuur en natuur. In deze tijd is er hernieuwde aandacht voor seriematige, modulaire en/of fabrieksmatige bouw van woningen en andere bouwwerken. De snelle ontwikkeling in bouwmethoden kunnen de bouwsector ingrijpend veranderen. Dat biedt ook kansen om tot goede omgevingskwaliteit te komen, maar dat gaat niet vanzelf. Er is altijd zorgvuldige inpassing in de lokale context nodig. Daarom zorgen we dat onze adviseurs met voldoende kennis over circulair, biobased, hernieuwbaar, energiewinnend en modulair bouwen, op pad gaan om zo vroeg mogelijk (desnoods tot in de fabriek), een constructieve rol in het planproces te kunnen spelen.
Leren, inspireren, agenderen
Kwaliteitsadvisering werkt alleen als zij is ingebed in een cultuur van kijken naar en praten over goede omgevingskwaliteit. Steeds voeren we het gesprek over hoe we verder willen werken aan kennisontwikkeling, bewustwording en educatie, zowel in onze eigen professionele kring als daarbuiten.
ONGEZOUTEN Summer School expeditie.
Jaarverslag 2023
MOOI Noord-Holland adviseurs omgevingskwaliteit
1.2 Bestuur en organisatie
Organisatiestructuur
MOOI Noord-Holland bestaat uit een effectief team van goed opgeleide medewerkers en een groot en flexibel netwerk van contractueel aan ons verbonden deskundige adviseurs. Het team van medewerkers bestaat uit een managementteam van vier personen, enkele stafmedewerkers en beleids- en projectmedewerkers/commissiesecretarissen met verschillende niveaus van kennis en ervaring, die zowel in projecten en programma’s werkzaam zijn als functioneren als lid en/of secretaris in commissies en adviesteams.
De vaste adviseurs die we inschakelen in onze commissies en bij projecten, hebben een eigen beroepspraktijk en besteden een deel van hun beschikbare tijd aan onze stichting. Dit is voor MOOI Noord-Holland een belangrijk principe.
De vaste groep adviseurs bestaat uit circa zestig professionals. Ieder jaar nemen we van een aantal van hen afscheid, en maken we ruimte voor nieuwe mensen. Bij het betrekken van vaste adviseurs besteden we niet alleen aandacht aan vakinhoudelijke kennis maar ook aan communicatieve vaardigheden. De adviseurs die ook als voorzitter optreden worden extra begeleid, zowel in de juridische positionering van onze adviezen, als in omgangsvormen met de opdrachtgevende gemeente en de initiatiefnemer en zijn ontwerper. Dit is een delicaat aspect van het succesvol adviseren. We houden steeds onze ogen open voor inspirerende vakmensen die de dialoog kunnen aangaan, de juiste vragen stellen en ogenschijnlijk tegengestelde belangen kunnen samenbrengen.
De vaste adviseurs die we inschakelen in onze commissies en bij projecten hebben een eigen beroepspraktijk
Supervisie
Bij de officiële rol als gemeentelijke adviescommissie zal de nadruk naar verwachting blijven bij een zo onafhankelijk mogelijke positie. Bij meer proactieve rollen –supervisie, consulentadviezen, rollen in kwaliteitsteams – staan onze adviseurs vaak al onafhankelijk tussen particulier/markt en overheid, en nemen ze deel aan het proces van planvorming (ontwerphulp). Adviseurs gaan daarbij niet op de stoel van de ontwerper zitten – de adviseur poogt het particuliere belang samen te brengen
met het publieke belang zoals geborgd in de gemeentelijke beleidskaders. De manier waarop onze adviseurs als intermediair optreden, is mede afhankelijk van de mate waarin gemeenten regie willen voeren over omgevingskwaliteit. Belangrijk daarbij is ook in hoeverre de gemeente vertrouwen stelt in de inwoners zelf.
Mandaatrollen en estafetteadvies
Met de komst van nieuwe vormen van planbegeleiding wordt steeds vaker een beroep gedaan op individuele leden van de gemeentelijke adviescommissie om onder verantwoordelijkheid van de commissie aan vroege planadvisering mee te doen. Hiertoe neemt de commissie een mandaatbesluit. Dit komt de snelheid en efficiëntie van de advisering ten goede en bij twijfel kan de gemandateerde terugvallen op de commissie. Bij deze vroege inzet onder mandaat van de commissie, introduceren wij het begrip ‘estafetteadvisering’. Als de commissie – al dan niet via mandaten – vaker en langduriger betrokken is bij planprocessen, wordt een consequente advieslijn cruciaal, evenals een steeds zorgvuldige overdracht aan de volgende adviseur (estafette van adviezen). Wij ondersteunen onze commissies hierbij door ze te laten werken met het door ons in eigen beheer ontwikkeld digitaal adviesregistratiesysteem (MOOIdars), dat kan communiceren met het Digitaal Stelsel Omgevingsrecht (DSO).
Adviseurs
In vrijwel al onze commissies is een breed palet aan (erfgoed)disciplines voorhanden op diverse schaalniveaus: van meer theoretische tot ontwerpende en bouwtechnische kennis. In haar modelverordening propageert de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) de inzet van deskundigheid op het vlak van stedenbouw en landschap, architectuurhistorie, bouwhistorie en restauratie. Vanwege de eerdergenoemde nieuwe thematieken zullen we nieuwe specialismen aan het palet van adviseurs toevoegen. Denk aan het brede veld van duurzaamheid, maar ook aan sociale kwaliteit en inclusiviteit.
Partnerschap
Wij ervaren een constructief partnerschap met tal van maatschappelijke organisaties. Uiteraard de aangesloten gemeenten, maar ook partijen als de Provincie NoordHolland, de waterschappen, de Federatie Ruimtelijke Kwaliteit (onze koepelorganisatie), OPEN (de organisatie van Provinciale Erfgoedhuizen in Nederland), de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE), de ministeries van OCW, Binnenlandse Zaken en Infrastructuur en Milieu, het College van Rijksadviseurs en tal van andere betrokken organisaties.
Jaarverslag 2023
MOOI Noord-Holland adviseurs omgevingskwaliteit
Bestuur, organisatie en ondersteunende adviseurs
Bestuur
Het bestuur van MOOI Noord-Holland bestond in het jaar 2023 uit de volgende personen:
- Marian van der Weele, voorzitter, burgemeester Waterland
- Jeanine van Pinxteren, penningmeester en lid (tot september 2023), voormalig dagelijks bestuurder stadsdeel Centrum Amsterdam
- ir. Marc Reniers, penningmeester a.i. en lid, architect
- ir. Rob van Leeuwen, lid, landschapsarchitect
- Mariëtte Sedee, lid, wethouder gemeente Haarlemmermeer
- Thijs Kroese, lid, voormalig wethouder gemeente Purmerend
- Prof. dr. Freek Schmidt, lid, architectuurhistoricus, hoogleraar geschiedenis van de architectuur en de leefomgeving aan de VU
Teamleden
Het team van MOOI Noord-Holland bestond in het jaar 2023 uit de volgende personen:
- drs. ing. Jef Mühren, directeur
- drs. Dorine van Hoogstraten, adjunct-directeur
- Richard Cabri, financial controller
- Renate de Visser, BA, bureaumanager
- Sander van Alphen, MA, commissiesecretaris en beleidsadviseur erfgoed en duurzaamheid
- ir. Sebas Baggelaar, commissiesecretaris en beleidsadviseur
- Nur Bezema, bureau assistent
- Rosanne Bruinsma, MA, beleidsadviseur erfgoed en duurzaamheid, stolpenconsulent (tot 1 november 2023)
- ir. Kees van Hoek, commissiesecretaris en beleidsadviseur
- Aniek de Jong, MA, commissiesecretaris en beleidsadviseur erfgoed
- Bo Jonk, MA, commissiesecretaris en beleidsadviseur erfgoed
- drs. Ingrid Langenhoff, commissiesecretaris en beleidsadviseur
- drs. Willy Meekes, commissiesecretaris (tot 1 april 2023)
- Reinier Mees, MA, commissiesecretaris en beleidsadviseur erfgoed (tot 1 januari 2024)
- Primo Reh, MA, commissiesecretaris en beleidsadviseur erfgoed
- Romy Schuit, Bsc MA, commissiesecretaris en beleidsadviseur erfgoed
- Renee Stroomer, MA, commissiesecretaris, beleidsadviseur erfgoed en archeologie, stolpenconsulent
- Lisa Timmerman, MA, beleidsadviseur landschap en cultuurhistorie
- drs. Marrit van Zandbergen, beleidsadviseur en coördinator Steunpunt Monumenten & Archeologie Noord-Holland
- Sanne van Zoest, communicatieadviseur
- dr. Kim Zweerink, beleidsadviseur
- Stefan Kooi, MA, beleidsadviseur archeologie (per 15 mei 2023)
- drs. Marlies Buurman, projectleider (per 1 september 2023)
Jaarverslag 2023
MOOI Noord-Holland adviseurs omgevingskwaliteit
dr. Kim Zweerink
Aanvullend
- Victorien Koningsberger, MA, commissiesecretaris en adviseur erfgoed
- drs. Anna Groentjes, adviseur stolpen en erfgoed
- Laura Simöes, communicatiemedewerker Ongezouten (tot september 2023)
- ir. Nynke Jelles, secretaris kwaliteitsteams, architect
Lezing door Flip ten Cate op de tRKN-teamdag. Flip was ruim 20 jaar directeur van de Federatie Ruimtelijke Kwaliteit. Op 24 november nam hij afscheid als directeur van de Federatie: ‘Ik ben vervuld van dankbaarheid dat ik op alle schouders mocht staan van de mensen die in Nederland het stelsel vormen waarmee we kwaliteit bouwen, dat ik hun stem mocht zijn en namens hen heb mogen ijveren voor een goede bouwcultuur en voor schoonheid in onze leefomgeving.’
Omgevingsadviseurs
MOOI Noord-Holland beschikt over een multidisciplinair netwerk van circa zestig adviseurs, waaronder stedenbouwkundigen, architecten, restauratie-architecten, bouwhistorici, landschapsarchitecten en architectuurhistorici. Drie tot vier keer per jaar brengen we de groep adviseurs bij elkaar voor kennisontwikkeling, intervisie en kennisdeling. De onderwerpen die dit jaar aan bod kwamen:
•Conceptueel Bouwen
•Voorzittersbijeenkomst - de voorzitter van de nieuwe Gemeentelijke Adviescommissie Omgevingskwaliteit
•Erfgoedadvisering door de nieuwe gemeentelijke adviescommissie
•Toekomstwaarde en duurzaamheid door de nieuwe gemeentelijke adviescommissie
Een compleet overzicht van de adviseurs vindt u op onze website of in het register van plaatsvervangers in de gemeentelijke jaarverslagen.
Afscheid en uitbreiding team
Drie medewerkers namen dit jaar afscheid. Willy Meekes ging na 18 jaren dienstverband bij MOOI met pensioen. Willy was commissiesecretaris in diverse gemeenten en coördinator van de second opinion commissie. Met haar jarenlange ervaring heeft zij vele junior commissiesecretarissen de fijne kneepjes van het vak geleerd. Met de komst van het Steunpunt Monumenten & Archeologie werd zeven jaar geleden het team uitgebreid met Rosanne Bruinsma en Reinier Mees. Eind dit jaar ontstond er voor beiden een kans om aan hun loopbaan als erfgoedprofessional een andere wending te geven. Rosanne is gestart als teamleider duurzaamheid en circulariteit bij BOEi en Reinier heeft Ernst van der Kleij opgevolgd als senior beleidsadviseur erfgoed en monumenten bij de provincie Noord-Holland.
Het team werd versterkt met twee personen. Stefan Kooi, archeoloog, is aangetrokken om bij te dragen aan het archeologieprogramma van het Steunpunt Monumenten en Archeologie Noord-Holland. Marlies Buurman, architectuurhistoricus met veel ervaring in de culturele sector heeft een vast dienstverband gekregen en richt zich samen met anderen op het uitbouwen van het culturele programma van MOOI in relatie tot participatie en betrokkenheid van het bredere geïnteresseerde publiek.
1.3 Adviseurs en adviesteams
MOOI Noord-Holland faciliteert voor de volgende gemeenten adviescommissies ruimtelijke kwaliteit (stand per 1-1-2023):
Aalsmeer
Alkmaar
Amstelveen
Bergen
Bloemendaal
Beverwijk
Castricum
Den Helder
Diemen
Dijk & Waard
Drechterland
Edam-Volendam
Enkhuizen
Gooise Meren
Haarlem
Haarlemmermeer
Heemskerk
Heemstede
Heiloo
Hollands Kroon
Hoorn
Koggenland
Landsmeer
Medemblik
Oostzaan
Opmeer
Ouder-Amstel
Purmerend
Schagen
Stede Broec
Uitgeest
Uithoorn
Velsen
Waterland
Wijdemeren
Wormerland
Zaanstad
Jaarverslag 2023
MOOI Noord-Holland adviseurs omgevingskwaliteit
Commissie
Welstands- en Monumentencommissie Alkmaar
Zitting op donderdag in de oneven weken van het jaar in de Besognekamer van het Stadhuis Langestraat 97 te Alkmaar
Voorzitter
Leden
Commissiesecretaris
ir. Dana Ponec, architect
AvB-arch Marcel Heijmans, architectlid drs. Hester Aardse, monumentenlid ir. Bastiaan Jongerius, architect ing. Sandra van Vuuren, burgerlid Ray Stofberg, burgerlid
Jan de Lange, plv. burgerlid
Aniek de Jong, MA
Plantoelichter Martin Admiraal
Commissie
Commissie Ruimtelijke Kwaliteit Beverwijk
Zitting op woensdag in de even weken van het jaar online
Voorzitter
ir. Karianne Vandenbroucke, restauratiearchitect
Leden Kees Doornenbal, restauratiearchitect
AvB-arch Marcel Heijmans, architect/ bouwhistoricus
Secretarislid Reinier Mees, MA, cultuur-/ architectuurhistoricus
Plantoelichter
Commissie
Conny van Rijn-Spits
Adviescommissie voor Ruimtelijke Kwaliteit
Bloemendaal
Zitting op donderdag in de oneven weken van het jaar in het gemeentehuis van Bloemendaal, Bloemendaalseweg 158, te Overveen of online
Voorzitter
drs. Anita Blom, architectuurhistoricus
Leden ir. Eddo Carels, architect ir. Daan Knijnenburg, architect
Commissiesecretaris
Primo Reh, MA
Plantoelichters
Elske de Boer
Helga van Wijk
Linda Schenk
Lennard Haan
Michiel van Oudenaarde
Denise van der Linden
Kitty Warmerdam
Commissie Adviescommissie voor Ruimtelijke Kwaliteit Heemstede
Zitting op donderdag in de oneven weken van het jaar in het gemeentehuis van Heemstede, Raadhuisplein 1 te Heemstede of online
Voorzitter
drs. Anita Blom, architectuurhistoricus Leden
Leden ir. Eddo Carels, architect
ir. Daan Knijnenburg, architect Hans van Zoest, burgerlid
Commissiesecretaris Primo Reh, MA
Plantoelichter Ben Spee
Commissie Adviescommissie Ruimtelijke Kwaliteit Haarlem
Zitting op maandag in de oneven weken op de Zijlpoort, gemeente Haarlem
Voorzitter
drs. Dorine van Hoogstraten, voorzitter, architectuurhistoricus
Leden ir. Miranda Reitsma, stedenbouwkundige
ir. Debby Alferink, gemandateerd architect
ir. Anouk Vermeulen, architect
ir. Rob de Vries, restauratiearchitect
ir. Egon Kuchlein, gemandateerd architect
ir. Paul Kramer, gemandateerd architect
Commissiesecretaris Sander van Alphen, MA
Plantoelichter Annamaria van Enk
In gesprek op het nieuwe stadsstrand van Hoorn, project ONGEZOUTEN.
Jaarverslag 2023
MOOI Noord-Holland adviseurs omgevingskwaliteit
Commissie
Commissie Omgevingskwaliteit
Haarlemmermeer
Zitting op woensdag in de even weken van het jaar in het raadhuis van Haarlemmermeer, Raadhuisplein 1 te Hoofddorp (tijdelijk Taurusavenue 100) en online
Voorzitter
ir. Judith Korpershoek, architect
Leden ir. Maarten Overtoom, architect ir. Willemien van Duijn, architect ing. Romy Schuit MA, erfgoeddeskundige ir. Hans Pluckel, erfgoeddeskundige
Commissiesecretaris drs. Ingrid Langenhoff
Adviseurs
Plantoelichters
Commissie
Reggie van den Aardweg, stedenbouwkundig adviseur Kat Vierveijzer, adviseur erfgoed
Cora Paarlberg, Gonneke Karel, Karin Klein, Groep Uitvoering, Team Vergunningen
Gemeentelijke Adviescommissie
Omgevingskwaliteit Den Helder
Zitting dinsdag in de oneven weken van het jaar in het Stadhuis van Den Helder, Willemsoord 66 te Den Helder
Voorzitter ir. Robbert-Jan Wijntjes, stedenbouwkundige
Leden drs. ing. Natasja Hogen, architectuurhistoricus Rob de Vries, architect Marleen Poortvliet, burgerlid
Commissiesecretaris ir. Sebas Baggelaar
Plantoelichters
Annika Wessels, afdeling Vergunningen
Regio
Commissie Kennemerland (Bergen, Heemskerk, Castricum, Uitgeest, Heiloo)
Zitting op maandag in de oneven weken van het jaar in het gemeentehuis van Castricum, Raadhuisplein 1, te Castricum
Voorzitter
Leden
Commissiesecretaris
Plantoelichters
Commissie
ir. Peter de Ruyter, landschapsarchitect
ir. Willemien van Duijn, architect
ir. Ron Baltussen, architect
ir. Joost Buchner, monumentendeskundige AvB-arch. Hendrik Postuma, HMC
Bon Hoetjes, burgerlid
Ingrid Völke, plv. burgerlid
ir. Kees van Hoek
M. Wilms, Vergunningen-Erfgoed de BUCH gemeenten
K. Cairo, P. Backer, Bureau Vergunning en Handhaving Heemskerk
J. Perez-van Aken, R. Potma, O. Vink, J. Hopman, team Vergunningen Toezicht Handhaving de BUCH gemeenten
Commissie Ruimtelijke Kwaliteit Dijk & Waard
Zitting op donderdag in de even weken van het jaar online of in het gemeentehuis van Heerhugowaard, Parelhof 1 te Heerhugowaard
Voorzitter
Leden
Commissiesecretaris
Plantoelichters
Ir. Jan-Richard Kikkert, architect
Laura de Bonth MSc, stedenbouwkundige
Ir. Debby Alferink, architect
ing. Romy Schuit, MA
Anneke Westerhof-Sikma
Jaarverslag 2023
MOOI Noord-Holland adviseurs omgevingskwaliteit
Commissie
Gemeentelijke Adviescommissie Erfgoed en Ruimtelijke Kwaliteit Schagen
Zitting op dinsdag in de oneven weken van het jaar, digitaal
Voorzitter
ir. Robbert Jan Wijntjes, stedenbouwkundige
Leden Rob de Vries, architect drs. ing. Natasja Hogen, architect, gemandateerde
Commissiesecretaris
Plantoelichters
Commissie
Sebas Baggelaar
Guus Stam
Adviescommissie Ruimtelijke Kwaliteit
Hollands Kroon
Zitting op dinsdag in de oneven weken van het jaar, digitaal
Voorzitter
ir. Robbert Jan Wijntjes, stedenbouwkundige
Leden Rob de Vries, architect drs. ing. Natasja Hogen, architect, gemandateerde
Commissiesecretaris
Plantoelichters
Regio
Sebas Baggelaar
Erik Menzl, Astrid Zwaag
Commissie Noord-Holland Zuid: Aalsmeer, Amstelveen, Diemen, Ouder-Amstel en Uithoorn
Zitting op maandag in de even weken van het jaar. Voor Ouder-Amstel, Uithoorn en Diemen in het gemeentehuis van Diemen, D.J. den Hartoglaan 1 te Diemen. Voor Amstelveen en Aalsmeer in het gemeentehuis van Amstelveen, Laan Niewer-Amstel 1 te Amstelveen
Voorzitter
Leden
ir. Hester Wessels, architect en erfgoedspecialist
Daniel Peters MSc, architect ir. Jeroen Hooyschuur, architect en erfgoedspecialist
Commissiesecretaris
Plantoelichters
Commissie
ing. Romy Schuit MA
Annika Platje, gemeente Amstelveen
Jan Grupstra, gemeente Aalsmeer
Marco Brink, gemeente Ouder-Amstel en Uithoorn
Felix de Ruig, gemeente Diemen
Welstands- en Monumentencommissie
Wijdemeren
Zitting op woensdag in de even weken van het jaar in het gemeentehuis van Wijdemeren, De Rading 1 te Wijdemeren
Voorzitter
drs. Sophie van Ginneken, architectuurhistoricus
Leden ir. Daniël Peters, architect ir. Peter Rutten, architect
Commissiesecretaris
Plantoelichters
Sebas Baggelaar
Roderick Baro
Regio Team Laag Holland (Landsmeer, Purmerend)
Zitting op maandag in de oneven weken van het jaar in het Gemeentehuis van Purmerend, Purmersteenweg 42 te Purmerend
Voorzitter ir. Ben Ewals, stedenbouwkundige
Leden ir. Jorrit Mulder, architect
Jeroen Twisk, erfgoeddeskundige
Commissiesecretaris
Plantoelichters
Aniek de Jong, MA
S. Melk, sector Grondgebied/Bouwzaken Landsmeer
J. Kemper, Domein Ruimtelijk, Vergunningen, Beleid en Advies Purmerend, J. van Zijp, Domein Ruimtelijk, Vergunningen, Beleid en Advies Beemster
Jaarverslag 2023
MOOI Noord-Holland adviseurs omgevingskwaliteit
Commissie
Monumenten- en Welstandscommissie Waterland
Zitting op maandag in de even weken van het jaar in het Gemeentehuis van Waterland, Pierebaan 3 te Monnickendam
Voorzitter
ir. Bastiaan Gribling, stedenbouwkundige
Leden ir. Anke Zeinstra, architect ing. Hans Boonstra, monumentendeskundige ing. Lodewijk Duymaer van Twist, burgerlid Ver. Oud Monnickendam
ir. Sjef Kwakman, burgerlid Ver. Oud Broek in Waterland
Commissiesecretaris
Plantoelichters
Commissie
Renee Stroomer, MA
S. Bruinsma, E. Everaardt
Welstands- en Monumentencommissie Edam-Volendam
Zitting op maandag in de even weken van het jaar op de Mgr. C. Veermanlaan 1F te Volendam
Voorzitter
Leden
Commissiesecretaris
Plantoelichters
ir. Bastiaan Gribling, stedenbouwkundige
Marcel Heijmans, architect ir. Anke Zeinstra, architect
Hans Boonstra, monumentendeskundige
Jan Nieuweboer burgerlid, vereniging Oud Volendam Peter de Vries, burgerlid Vereniging Oud Edam
Gerrit Kuijper, burgerlid Stichting Historisch Zeevang
Renee Stroomer, MA
M. Steur, Bouw- en Milieuzaken mr. A. Hoekstra, beleidsmedewerker monumenten
Commissie
Stedelijk Schoon Velsen
Zitting op donderdag in de oneven weken van het jaar. Dudokplein 1, 1971 EN IJmuiden
Voorzitter ing. Miranda Reitsma, stedenbouwkundige
Leden ir. Kees van Hoek, architect-secretaris ing. Cees Hooyschuur, restauratiearchitect
Stedenbouwkundigen T. Schlossmann, B. Kaptein
Plantoelichters
M. Gemser, L. Golverdingen, M. Leegwater, K. Toth, J. Kooij, R. van Heyst
Regio Team West-Friesland (Stede Broec, Enkhuizen, Drechterland, Koggenland, Opmeer, Medemblik)
Zitting op woensdag in de even weken van het jaar.
Voor Stede Broec, Enkhuizen en Drechterland in het gemeentehuis van Drechterland, Raadhuisplein 1 te Hoogkarspel. Medemblik en Opmeer in het gemeentehuis van Medemblik, Dick Ketlaan 21 te Wognum. Koggenland wordt online gehouden.
Voorzitter
dr. Kim Zweerink
Leden ing. Nico Zimmermann, architect ing. Patrick van Emmerik, architect ir. Sandra van Assen, stedenbouwkundige
Commissiesecretaris
Plantoelichters
Bo Jonk, MA
H. Bleeker, Stede Broec
M. Dordregter, Opmeer
M. Haakman, Koggenland
P. Heilig, Enkhuizen
R. Laan, Drechterland
G. Wouda en J. Tromp, Medemblik
Jaarverslag 2023
MOOI Noord-Holland adviseurs omgevingskwaliteit
Commissie
Commissie voor Monumenten en Welstand Hoorn
Zitting op woensdag in de oneven weken van het jaar in het Stadhuis van Hoorn, kamer C010, Nieuwe Steen 1 te Hoorn; om de vier weken in plenair verband
Voorzitter ir. Ron Baltussen, architect
Leden Rob de Vries, plaatsvervangend architectlid
ir. Ann-Katrin Adolph, monumentendeskundige vanaf 1 juli 2022
ing. Hans Boonstra, monumentenadviseur Frans van Iersel, adviseur monumenten tot 1 juli 2022
Piet Verhoeven, adviseur monumenten tot 1 juli 2022
Jaap van der Hout, adviseur namens Vereniging Oud Hoorn vanaf 1 juli 2022
Commissiesecretaris
Plantoelichters
Renee Stroomer, MA
M. Dijkman, bureau VVH
N. Happé, bureau Erfgoed
Regio Team Zaanstreek (Oostzaan, Wormerland, Zaanstad)
Zitting op dinsdag in de even weken van het jaar in het stadhuis van Zaanstad, Stadhuisplein 100, 1506 MZ te Zaandam
Voorzitter
ir. Bart Duvekot, architect (interim voorzitter)
Leden Oostzaan drs. ing. Natasja Hogen, architectuurhistoricus
ir. Egon Kuchlein, architect
Aanvullende leden Wormerland drs. ing. Natasja Hogen, architectuurhistoricus
ir. Egon Kuchlein, architect
Aanvullende leden Zaanstad drs. ing. Natasja Hogen, architectuurhistoricus
Ing. Onno Vlaanderen, architect
Ben Mendes, burgerlid
Christiaan Homburg, burgerlid
Commissiesecretaris
Plantoelichters
Commissie
Sander van Alphen, MA
Rob Huijser (Zaanstad), Wouter Kieft (Oostzaan en Wormerland)
Commissie Ruimtelijke Kwaliteit en Erfgoed
Gooise Meren
Zitting op woensdag, in het gemeentehuis van Gooise Meren, Brinklaan 35, Bussum of online
Voorzitter
drs. Irmgard van Koningsbruggen
Leden ir. Paul Kramer, architect ir. Oliver Ebben, architect ir. Simone Bleumink, architect (kleine commissie) ir. Alenca Mulder, architect restauratie (oproepbaar)
Commissiesecretaris
Commissie
Margriet Slippens (vanuit gemeente Gooise Meren)
Erfgoedcommissie
Zitting op woensdag volgens een aan het begin van het jaar vastgesteld schema online
Voorzitter
Secretaris-lid
Vast lid
Roulerende leden
Commissie
Karianne Vandenbroucke, restauratie-architect
Reinier Mees, MA, cultuur-/architectuurhistoricus
Kees Doornenbal, restauratie-architect
AvB-arch Marcel Heijmans, restauratie-architect en bouwhistoricus AvB-arch Rob de Vries, restauratiearchitect en bouwhistoricus
Commissie voor Second Opinions
Zitting op een per case nader te bepalen datum; de vergaderingen zijn online
Voorzitter
Ing. Onno Vlaanderen, architect
Secretaris drs. Willy Meekes (tot maart 2023), Aniek de Jong, MA (vanaf maart 2023)
Aanhangwagen met daarin de reuzenkaart van Noord-Holland voor het provinciehuis.
Jaarverslag 2023
MOOI Noord-Holland adviseurs omgevingskwaliteit
Erfgoedcommissie
De specialisten van de Erfgoedcommissie hebben dit jaar over zeer diverse plannen geadviseerd. Opvallend is het toenemend aantal plannen voor gemeentegrens overschrijdende structuren, zoals de Stelling van Amsterdam en de Westfriese Omringdijk, en het aantal keren waarop een beroep is gedaan op andere specialistische adviseurs zoals een tuinhistoricus. Ook wordt de erfgoedcommissie steeds vaker in een vroegtijdig stadium bij plannen betrokken, waarbij een van de leden op locatie de mogelijkheden voor renovatie en/of herstel van het monument samen met de gemeente en de initiatiefnemer gaat verkennen.
De rol van de centrale Erfgoedcommissie van MOOI Noord-Holland verandert per 1 januari 2024: zij ondersteunt de erfgoedadvisering in de gemeentelijke adviescommissies en fungeert als klankbord. In specifieke gevallen kan zij aanvullend adviseren en leden van de Erfgoedcommissie kunnen op afroep (als bijzonder adviseur) aan de gemeentelijke adviescommissies worden toegevoegd.
Second Opinion Commissie
De Second Opinion Commissie van MOOI Noord-Holland heeft in 2023 in totaal zestien adviesverzoeken ontvangen. Voor twaalf daarvan werd de opdracht verleend en heeft de commissie een openbare vergadering georganiseerd en advies uitgebracht. Hierbij volgen we het protocol van de Federatie Ruimtelijke Kwaliteit. Het gros van de adviesvragen had betrekking op al dan niet verleende omgevingsvergunningen voor het uitvoeren van relatief kleine bouwplannen. Voor dergelijke adviesvragen bestaat de commissie uit de vaste voorzitter Onno Vlaanderen, architect en één of twee leden die op basis van de adviesvraag worden betrokken. Een casus die er qua omvang en impact uit sprong in 2023 was de verleende omgevingsvergunning voor de renovatie en uitbreiding Amsterdam Museum. De samenstelling van de commissie werd hierop afgestemd en het advies werd uitgebracht door Dorine van Hoogstraten, Kees Doornenbal, Nico Zimmermann en Onno Vlaanderen. De commissie werd ondersteund door Willy Meekes. Zij was tot maart 2023 secretaris van de commissie en werd opgevolgd door een team: Kees van Hoek, Kim Zweerink en Aniek de Jong.
De stolpenconsulent en ervenconsulent
De stolpenconsulent begeleidt gemeenten en initiatiefnemers bij complexe en concrete veranderingen in en rondom stolpboerderijen zoals herbestemmingen en splitsingen. De stolpenconsulent brengt als onafhankelijk adviseur de publieke en particuliere
Jaarverslag 2023
MOOI Noord-Holland adviseurs omgevingskwaliteit
Bergen: Q-team Mooi Bergen (MOOI Noord-Holland: ir. Ron Baltussen, architect)
Bergen: Q-team Schoorl Klopt (MOOI Noord-Holland: ir. Ron Baltussen, architect)
Egmond: Q-team Dorp en Duin en Watertorenterrein (MOOI NoordHolland: ir. Ron Baltussen, architect)
Egmond aan de Hoef: Q-team Delversduin (MOOI Noord-Holland: ir. Ron Baltussen, architect)
Bloemendaal: Kwaliteitsteam
Bloemendaal aan Zee (MOOI NoordHolland: ing. Nico Zimmermann, architect en ir. Richard Colombijn, landschapsarchitect en stedenbouwkundige)
Bloemendaal: Beoordelingscommissie Park Brederode (MOOI Noord-Holland: ing. Nico Zimmermann, architect)
Bloemendaal: Kwaliteitsteam Park Vogelenzang (MOOI Noord-Holland: ir. Anke Zeinstra, architect, ir. Daan Knijnenburg, architect en Bo Jonk, secretaris)
Castricum: K-team Duin en Bosch (MOOI Noord-Holland: ir. Willemien van Duin, architect)
Castricum: Q-team Limmer Linten (MOOI Noord-Holland: ir. Willemien van Duin, architect)
Diemen: Q-team Holland Park Diemen (MOOI Noord-Holland: Jeroen Hooyschuur, architect)
Dijk en Waard: Supervisieteam de Vaandel en Breekland (MOOI NoordHolland: het team wordt gevormd door de adviseurs van de Commissie Ruimtelijke Kwaliteit Dijk en Waard)
Dijk en Waard: Supervisieteam De Draai (MOOI Noord-Holland: ir. Jan-Richard Kikkert, architect)
Dijk en Waard: Supervisieteam Stationsgebied (MOOI Noord-Holland: Laura de Bonth MSc, stedenbouwkundige)
Dijk en Waard: K-team Westerdel (MOOI Noord-Holland: ir. Debby Alferink, architect)
Haarlem: Regieteam Schalkwijk Midden (MOOI Noord-Holland: ir. Anouk Vermeulen, architect)
Haarlem: Q-team OV-hub Haarlem Nieuw-Zuid (MOOI Noord-Holland: ir. Miranda Reitsma, stedenbouwkundige)
Haarlem: Gebiedsontwikkeling Zuidwest (MOOI Noord-Holland: ir. Miranda Reitsma, stedenbouwkundige)
Haarlem: Zijlweg West (MOOI Noord-Holland: ir. Miranda Reitsma, stedenbouwkundige)
Haarlem: Spaarne Gasthuisbuurt (MOOI Noord-Holland: ir. Debby Alferink, architect)
Heiloo: K-team Zandzoom (MOOI Noord-Holland: ir. Ron Baltussen, architect)
Hollands Kroon: Kwaliteitsteam Afsluitdijk (MOOI Noord-Holland: ir. Paul Kramer, architect)
Hoorn: previsie Bangert en Oosterpolder (MOOI Noord-Holland: ir. Bart Duvekot, architect)
Hoorn: previsie bedrijventerrein ’t Zevenhuis en Botlocatie (MOOI NoordHolland: ir. Bart Duvekot, architect)
Hoorn: previsie Holenkwartier (MOOI Noord-Holland: ir. Anouk Vermeulen, architect en ir. Ron Baltussen, architect)
Hoorn: previsie Rozenbuurt (MOOI Noord-Holland: ir. Anouk Vermeulen, architect)
Hoorn: supervisor hockeyvelden Nieuwe Steen (MOOI Noord-Holland: ir. Ron Baltussen, architect)
Hoorn: K-team Poort van Hoorn (MOOI Noord-Holland: ir. Ron Baltussen, architect)
Purmerend: Supervisie BaansteeNoord (MOOI Noord-Holland: ir. Richard Colombijn, landschapsarchitect en stedenbouwkundige)
Purmerend: Supervisie KopWest (MOOI Noord-Holland: ir. Dana Ponec, architect)
Waterland: Kwaliteitsteam Galgeriet (MOOI Noord-Holland: ir. Bastiaan Gribling, stedenbouwkundige)
Waterland: Kwaliteitsteam Sportpark Marken (MOOI Noord-Holland: ing. Nico Zimmermann, architect)
Waterland: Kwaliteitsteam Dijkversterking Marken (MOOI Noord-Holland: ing. Hans Boonstra, monumentenadviseur)
Zaanstad: supervisieteam Hoogtij (MOOI Noord-Holland: Marlies van Diest, landschapsarchitect en ir. Bart Duvekot, architect)
Zaanstad: Supervisieteam Kreekrijk (MOOI Noord-Holland: ir. Bart Duvekot, architect)
Zaanstad: Supervisieteam MAAK.Centrum, MAAK.Midden en MAAK.Noord (MOOI Noord-Holland: Onno Vlaanderen, architect en drs. ing. Natasja Hogen inzake MENEBA, architectuurhistoricus)
Zaanstad: Supervisieteam team MAAK.Zuid (Hembrugterrein, Achtersluispolder en Poelenburg & Peldersveld) (MOOI Noord-Holland: Marlies van Diest, landschapsarchitect)
1.4 Activiteiten en projecten
Naast de reguliere advisering binnen de commissies voeren de medewerkers en adviseurs van MOOI Noord-Holland steeds meer projecten uit. Meestal in opdracht van een gemeente, provincie of de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, soms op eigen initiatief. Hieronder een greep uit de projecten van 2023 om een indruk te geven van de breedte van de portefeuille.
ONGEZOUTEN & THETIDA
Van maart 2022 tot en met september 2023 organiseerden MOOI Noord-Holland en zusterorganisatie Het Oversticht het project ONGEZOUTEN, een rondreizend activiteitenprogramma in het IJsselmeergebied naar aanleiding van de IJsselmeeragenda 2050. Hiermee werd een platform geboden voor uitwisseling, inspiratie en verbinding tussen professionals, gebruikers en bewoners, alsmede tussen thema’s en gebieden. We organiseerden het gesprek over de (erfgoed)kwaliteiten van de omgeving en bespraken de grote opgaven op het vlak van klimaat, energie, woningbouw, ecologie, recreatie en toerisme en keken daarbij altijd met een brede blik naar het gebied én naar de toekomst. Het programma werd mede mogelijk gemaakt door de Erfgoeddeal, de provincies Noord-Holland, Friesland, Overijssel en Flevoland. ONGEZOUTEN leverde een waaier aan participatie-tools en gespreksmethoden op die ook ingezet kunnen worden in andere ruimtelijke gebiedsprocessen. Zie www.ongezouten.nu.
Het project kent 7 pilots door heel Europa, waaronder het IJsselmeergebied
ONGEZOUTEN krijgt een vervolg in het meerjarige Europese onderzoeksproject Thetida dat bewustzijn en kennis wil generen over de effecten van klimaatverandering op het cultureel erfgoed in Europese kustgebieden en onderwater. Een consortium van 17 partners werkt gezamenlijk aan vernieuwende methoden en technologieën en langetermijnstrategieën voor klimaatadaptatie die bijdragen aan klimaatneutraliteit en economische veerkracht in kustgebieden. Het project kent 7 pilots door heel Europa, waaronder het IJsselmeergebied. MOOI Noord-Holland neemt deel aan het THETIDAproject als partnerorganisatie via de Technische Universiteit Eindhoven. En zal de nadruk leggen op de organisatie van Living Labs en participatieprocessen.
Jaarverslag 2023
MOOI Noord-Holland adviseurs omgevingskwaliteit
Uitreiking van de waaier tijdens de laatste ONGEZOUTEN op de Afsluitdijk.
Symposium van Erfgoedvrijwilliger over erfgoedparticipatie.
Erfgoedvrijwilliger.nl
In Noord-Holland houdt een grote groep mensen zich bezig met vrijwilligerswerk in de erfgoedsector. Deze betrokken groep mensen is ook voor overheden een belangrijke bron van kennis en inspiratie en zij vormen een verbindende factor met de rest van de samenleving. De website erfgoedvrijwilliger.nl biedt een platform om het netwerk van (potentiële) erfgoedvrijwilligers te versterken en goede voorbeelden te bieden uit het hele land. Erfgoedvrijwilliger.nl wordt gevoed en onderhouden door de erfgoedhuizen die zijn aangesloten bij het landelijke platform OPEN (Organisatie van Provinciale Erfgoedhuizen Nederland). 2023 was het startjaar van Erfgoedvrijwilliger.nl bij MOOI Noord-Holland met verschillende bijeenkomsten en een eerste inventarisatie van alle erfgoedorganisaties en vrijwilligers die actief zijn in Noord-Holland. De financiering van Erfgoedvrijwilliger.nl wordt verkregen van de RCE, het Fonds voor Cultuurparticipatie, het Mondriaanfonds en het Cultuurfonds. In Noord-Holland leggen we de focus op erfgoed in het ruimtelijk domein en leggen we de verbinding tussen de erfgoedvrijwilligers en erfgoedprofessionals bij gemeenten en instellingen. 2023 was een jaar van netwerk opbouwen, mogelijkheden verkennen en kennis vergaren. In Noord-Holland werden er twee goed bezochte bijeenkomsten georganiseerd samen met Stichting NMF, Historische vereniging Alkmaar, Oud Hoorn en de Historische vereniging Haarlem om de kansen die de Omgevingswet biedt voor historische verenigingen onder de aandacht te brengen. Daarnaast organiseerden we een webinar met Harold de Boer, directeur Stichting Nederland Monumentenland en Janneke Berkelbach van der Sprenkel, directeur Nationale Archeologiedagen.
Nota’s omgevingskwaliteit
Na de nota omgevingskwaliteit van de gemeente Ouder – Amstel in 2022 zijn dit jaar in de vier BUCH-gemeenten in Kennemerland (Bergen, Uitgeest, Castricum en Heiloo) nota’s omgevingskwaliteit vastgesteld. De opdracht was om de bestaande welstandsnota beleidsneutraal te actualiseren en gereed te maken voor de Omgevingswet die op 1 januari 2024 is ingevoerd. Beleidsneutraal betekent dat er geen sprake is van een grote trendbreuk met het bestaande beleid, dat de ‘couleur locale’ van de vier toch verschillende gemeenten behouden blijft, maar dat de vier verschillende nota’s op dezelfde manier zijn opgebouwd. De ‘BUCH-nota’s’ kennen daarom een algemeen deel over omgevingskwaliteit, dat gaat over de hoofdlijnen van stedenbouwkundige en landschappelijke ontwikkeling, cultuurhistorie en erfgoed, kortom de context waarin ontwikkelingen plaatsvinden en afgewogen moeten worden. En er is een specifiek deel in alle vier deze nota’s waarin de bestaande welstandsnota is omgevormd tot een nota
Jaarverslag 2023
MOOI Noord-Holland adviseurs omgevingskwaliteit
‘Uiterlijk van Bouwwerken’. Met deze nota’s omgevingskwaliteit kunnen ontwikkelingen meer integraal afgewogen worden op alle aspecten van de omgevingskwaliteit en zijn de BUCH-gemeenten op tijd klaar voor de omgevingswet. Bruikbaarheid van beleid hebben wij hoog in ons vaandel staan, omdat we het belangrijk vinden dat iedereen goed met het beleid kan werken. Met iedereen bedoelen we niet alleen ambtenaren, het gemeentebestuur en gemeentelijke adviescommissie omgevingskwaliteit, maar vooral burgers en hun adviseurs. We gaan graag in gesprek met burgers en ondersteunen gemeenten waar nodig met het ‘werken met nota’s omgevingskwaliteit’.
Gebiedsbiografie Noordzeekanaalgebied: landschap van contrasten Tijdens het jaarcongres van het NOVEX Noordzeekanaalgebied 2023 heeft MOOI Noord-Holland de biografie van het Noordzeekanaalgebied gelanceerd. De biografie werpt een boeiende blik op het karaktervolle gebied, waar de lagen van de geschiedenis grote contrasten hebben veroorzaakt. Het is een waardevolle bron van kennis voor iedereen die betrokken is bij, of geïnteresseerd is in de ontwikkeling van het Noordzeekanaalgebied en biedt handvatten voor de toekomst: hoe ga je met die karakteristieken om bij ruimtelijke ontwikkelingen? Niet alleen beschrijft de biografie de oorsprong van het gebied en zijn huidige vorm, maar hij biedt ook inzichten in hoe de nog aanwezige historische kwaliteiten van het Noordzeekanaalgebied kunnen worden benut bij toekomstige ontwikkelingen en bij het maken van beleid. Kennis van het verleden en de kwaliteiten die in het gebied aanwezig zijn, bieden de kans om plannen beter, rijker en mooier te maken. Maar hoe doe je dat? Het formuleren van ‘omgangsvormen’ is telkens een complexe zoektocht; in het ruimtelijk domein lijkt iedereen momenteel op zoek naar de vertaling van historisch onderzoek naar concrete aanbevelingen voor hoe met de historische karakteristieken om te gaan bij ruimtelijke ontwikkelingen. Bij deze gebiedsbiografie hebben we hier een belangrijke stap kunnen zetten door een projectgroep samen te stellen waarin historici samenwerkten met ontwerpers en planologen. De biografie is bedoeld voor beleidsmakers, ontwerpers en ontwikkelaars. De biografie is via een website voor een breed publiek toegankelijk gemaakt, zie www.biografienzkg.nl. Deze website is gemaakt door MOOI Noord-Holland in samenwerking met Buro Schout en Miranda Reitsma, Programmabureau NZKG en provincie Noord-Holland en met financiële steun van het ministerie van OCW. Ook hebben alle gemeenten in het gebied input geleverd, evenals de hoogheemraadschappen. Het Programmabureau NZKG gebruikt de gebiedsbiografie als bouwsteen voor de NOVEX-ontwikkelstrategie.
Gebiedsbiografie Noordzeekanaalgebied.
Presentatie gebiedsbiografie van het Noordzeekanaalgebied tijdens het NZKG-congres.
Jaarverslag 2023
MOOI Noord-Holland adviseurs omgevingskwaliteit
Redengevende omschrijvingen
Ook in 2023 heeft het team dat redengevende omschrijvingen opstelt niet stilgezeten. We kregen opdracht voor zo’n zestig beschrijvingen voor tien verschillende gemeenten. Zo deden we voor gemeente Bloemendaal onderzoek naar (onder andere) militair erfgoed en stelden we voor gemeente Haarlemmermeer een beschrijving op van het iconische gebouw van de KLM in Schiphol Oost dat in de volksmond de Eierdoos wordt genoemd. Ook voerden we een bouwhistorische verkenning uit van twee bijgebouwen bij de voormalige villa Oorsprong in Schoorl in opdracht van de RCE.
Van een aantal gemeenten hebben we een bredere opdracht gekregen dan alleen het opstellen van de omschrijvingen op zich. Voor gemeente Gooise Meren en Purmerend zijn we namelijk ook betrokken bij het traject van inventarisatie en selectie. De professionaliseringsslag die in 2022 heeft plaatsgevonden – met de interne ‘Handleiding Redengevende Omschrijvingen’ en de informatiefolders die de onderzoekers bij locatiebezoeken aan eigenaren uitdelen – hebben we met het team verder gebracht. We streven ernaar om de beschrijvingen korter en leesbaarder te maken. Het beeldmateriaal dat daarbij wordt geplaatst wordt gebruikt om het beschrijvende deel te onderbouwen. Op deze manier sluiten tekst en beeld op elkaar aan en worden de beschrijvingen duidelijker en handzamer.
Erfgoedbeleid
Naast het uitvoeren van ruimtelijke analyses en het maken van gebiedsbiografieën en kerkvisies houdt onze organisatie zich ook bezig met het maken van erfgoedbeleid voor gemeenten. Deels lijken de producten op elkaar. Zo zijn ze alle beschrijvend en analytisch, zetten ze lijnen voor de toekomst uit. Ook vindt er vaak participatie plaats om input op te halen en belanghebbenden aan te haken. Het verschil is dat bij erfgoedbeleid gericht is op de uitvoering. Daardoor is het proces om tot een eindproduct te komen vaak wat anders. Door erfgoedbeleid vast te stellen committeert de gemeente zich aan het inzetten van geld en menskracht, vaak voor langere tijd. Daarom staan de begrippen ‘haalbaarheid’, ‘draagvlak’ en ‘samenwerking’ meer op de voorgrond. Erfgoedbeleid maken is polderen.
De ‘erfgoednota’ werd een inspiratiestuk, een visie, een uitvoeringsagenda en een begroting in één
Jaarverslag 2023
MOOI Noord-Holland adviseurs omgevingskwaliteit
De accenten van erfgoedbeleid worden overal anders gelegd. In 2023 leverden we Erfgoednota Stede Broec. Behoud, ontwikkeling en beleving van land en dorpen op. De ‘erfgoednota’ werd een inspiratiestuk, een visie, een uitvoeringsagenda en een begroting in één. De nadruk lag op de relatie tussen de oude dorpen, het landschap en de naoorlogse ontwikkelingen: ruilverkaveling en een snelle bevolkingsgroei en dus uitbreidingswijken. Wat is er van die ontwikkelingen nog zichtbaar in het huidige Stede Broec en hoe wil de gemeente met die erfenis omgaan bij nieuwe ruimtelijke opgaven? In Schagen, waar we dit jaar begonnen aan een ‘erfgoedagenda’, is de aanpak vergelijkbaar. De accenten liggen echter anders. Dat komt enerzijds door het andere karakter van de gemeente; Schagen ligt aan de Noordzeekust en kent bijvoorbeeld een sterkere toeristische traditie, maar ook de verdedigingswerken van de Atlantikwall liggen op haar grondgebied. Anderzijds spelen er andere thema’s. Zo is er in het gebied bijvoorbeeld de relatie tussen de stad en een buitengebied met dorpen, waarbij de stad van oudsher een centrale militaire en handelsfunctie vervulde.
In Heemstede, waar we dit jaar begonnen aan een ‘erfgoedvisie’, vormt de bestaande cultuurnota een sterke basis. Deze borgt al thema’s als educatie, beleving en zichtbaarheid. De erfgoedvisie is bedoeld als aanvulling daarop – de tastbare ‘harde’ kant van erfgoed en de borging in de ruimtelijke ordening. De komst van de Omgevingswet speelt een steeds sterkere rol bij (erfgoed)beleidsontwikkeling. De gemeente Heemstede is – net als veel andere gemeenten – op zoek naar nieuwe manieren om erfgoedwaarden te beschermen. Karakteristiek voor Heemstede zijn de vele groene, ruim opgezette interbellumwijken. We onderzoeken nu welke mogelijkheden het omgevingsplan biedt om voor die wijken maatwerkbeschermingsregimes te creëren, die precies dat beschermen dat waarde heeft, maar ook maximale ruimte bieden voor verandering waar dat gewenst is.
Het maken van een erfgoednota, -visie, -agenda, of hoe het erfgoedbeleid dan ook wordt genoemd, biedt kansen om ook de uitvoering van andere plannen te borgen. Zo kan de uitvoering van een kerkenvisie bijvoorbeeld worden meegenomen in de begroting van het erfgoedbeleid. Erfgoedbeleid brengt vaak de ruimtelijke ordeningskant samen met de ‘zachtere’ aspecten van erfgoed, zoals beleefbaarheid, educatie en het immateriële aspect.
Veldonderzoek pilot inventarisatie Atlantikwall bij Festung IJmuiden.
Deelnemers tRKN-teamdag bij schapenbedrijf de Waddel op Texel.
Werksessie van het Steunpunt op kantoor.
1.5 Steunpunt Monumenten & Archeologie Noord-Holland
Het Steunpunt is er om gemeenten te ondersteunen bij hun erfgoedtaken en wordt in opdracht van Provincie Noord-Holland uitgevoerd, met financiële ondersteuning van de rijksoverheid. Het team van het Steunpunt bestaat uit archeologen, architectuurhistorici, bouwkundigen, communicatiemedewerkers, GIS-specialisten en een landschapshistoricus. Zij werden in 2023 geleverd door de organisaties die in het Steunpunt samenwerken: Stichting NMF en MOOI Noord-Holland.
Het Steunpunt heeft een uitgebreide website met daarop onder andere een digitale kennisbank, casestudies, agenda en een kaartviewer. Ook heeft het Steunpunt een loket waar gemeenten terecht kunnen met al hun erfgoedvragen. Het Steunpunt organiseert expertmeetings, kennisbijeenkomsten, contactdagen en debatten.
De Steunpuntbijeenkomsten en activiteiten worden door een groeiende groep gemeentelijke erfgoedspecialisten bezocht. De collega’s van bijvoorbeeld ruimtelijke ordening, stedenbouw, vergunningen en toerisme hebben in hun dagelijkse werk vaak ook met erfgoed te maken en kunnen de erfgoedbelangen mede behartigen.
De bijeenkomsten van het Steunpunt worden steeds vaker door hen bezocht. Bij een bijeenkomst over duurzaam erfgoed schoven ook medewerkers duurzaamheid, ruimtelijke ordening en groen aan. In deze terugblik lichten we enkele activiteiten en publicaties uit.
Loket
Het loket wordt bemenst door al onze medewerkers en is er voor alle NoordHollandse gemeenten die vragen hebben over erfgoed. Dit jaar deden veel gemeenten weer een beroep op het loket tijdens bijeenkomsten, via de mail en telefonisch. We kregen vragen over bezwaarprocedures tegen monumentenaanwijzingen, we hielpen bij de actualisatie van er fgoedverordeningen, er werden vragen gesteld over subsidies voor monumenteneigenaren en we dachten mee over de mogelijkheden voor de herbestemming van de Mariakerk in Heemskerk en de monumentenstatus van de Schanskerk in Uithoorn. Soms leidt een vraag van een gemeente tot een werksessie met meerdere specialisten en deelnemers. Zo organiseerden we een werksessie over beleid voor het verplaatsen van interieurs en constructieve elementen van monumenten, naar aanleiding van een vraag van gemeente Wormerland. Bij deze werksessie hebben we de kennis van een jurist bestuurskunde ingevlogen en onze eigen monumentendeskundigen schoven natuurlijk aan.
Jaarverslag 2023
MOOI Noord-Holland adviseurs omgevingskwaliteit
Het Steunpunt Erfgoedteam organiseerde een lente-excursie over inclusief erfgoed in de Bijlmer.
In 2023 publiceerden we de handreiking Zonnepanelen & Erfgoed.
Erfgoedteam
Het Erfgoedteam is de denktank van het Steunpunt en biedt de mogelijkheid een actueel onderwerp te verkennen en uit te diepen. Het eerste erfgoedteam van 2023 ging over bredere erfgoedwaardering en hoe je ook erfgoed dat niet beschermd is, toch kunt benutten voor betere omgevingskwaliteit. De tweede bijeenkomst was de lente-excursie. Toen spraken we in de Bijlmer over een inclusieve erfgoedgedachte: welke erfgoedwaarden bestaan er nog meer naast de traditionele erfgoedwaarden en wie kan die waarden benoemen? Het volgende erfgoedteam kreeg het thema erfgoedvrijwilligers en gemeenten. Ook organiseerden we een erfgoedteam over het Provinciaal Programma Landelijk Gebied. Hier ontstond een dialoog tussen de PPLG-beleidsmakers en de erfgoedambtenaren: vraagt het PPLG om nieuw beleid van gemeenten, als zij de erfgoedwaarden beter willen beschermen?
Handreiking: Zonnepanelen & Erfgoed
Het Steunpunt publiceert regelmatig handreikingen over verscheidene erfgoedonderwerpen om kennis laagdrempelig bruikbaar te maken voor gemeenteambtenaren. In 2023 publiceerden we de handreiking Zonnepanelen & Erfgoed. Voor het plaatsen van zonnepanelen op monumenten of in beschermde gezichten moet een vergunning aangevraagd worden. Veel gemeentebestuurders staan achter verruiming van de mogelijkheden, maar tegelijkertijd bestaat er de zorg dat het kind met het badwater weggegooid wordt: monumentale gebouwen, het karakteristieke straatbeeld en het historische daklandschap zijn van grote betekenis, en een zorgvuldige omgang is geboden. Daarom heeft het Steunpunt voorbeeldbeleid geschreven voor zonnepanelen op erfgoed, waarmee gemeenten zelf hun regels kunnen samenstellen. Het beleid is gericht op het creëren van ruimte voor verduurzaming met inachtneming van cultuurhistorische waarden. De bijbehorende masterclass is in 2024 aangeboden.
Samen Slimmer, aan de slag met het omgevingsplan
Na het succes van vorig jaar organiseerde het Steunpunt dit jaar wederom een inspirerende en praktische bijeenkomt over werken onder de Omgevingswet. De bijeenkomst stond volledig in het teken van het omgevingsplan. Deelnemers leerden over de actuele ontwikkelingen op dit gebied en hoe je het omgevingsplan in kunt zetten voor goede omgevingskwaliteit. Omgevingswetdeskundigen Joske Poelstra en Bas Schout spraken over de nieuwste ontwikkelingen op het
Jaarverslag 2023
MOOI Noord-Holland adviseurs omgevingskwaliteit
gebied van het schrijven van omgevingsplannen. En in verschillende werksessies gingen de deelnemers zelf aan het werk. Tevens was Samen Slimmer het moment waarop het Steunpunt tijdschrift ode werd gelanceerd.
Ode – omgevingskwaliteit door erfgoed
Ode, het brede erfgoedtijdschrift van het Steunpunt, biedt inspiratie voor het dagelijkse erfgoedwerk met verhalen, interviews en goede voorbeelden uit de rijke voorraad Noord-Hollands erfgoed. Dit jaar stond ode in het teken van goede omgevingskwaliteit, omdat goede omgevingskwaliteit een kerndoel is van de Omgevingswet. Ode staat daarom vol met inspirerende artikelen over hoe verschillende sleutelfiguren in de erfgoedsector werken met goede omgevingskwaliteit als kerndoel. Met Ana Pereira Roders hoogleraar Heritage and Values aan de faculteit Bouwkunde, TU Delft hadden we bijvoorbeeld een gesprek over ontwerpen met het bestaande als uitgangspunt, de rol van de burger bij erfgoedbeheer en de toekomst van het erfgoed. En we schreven bijvoorbeeld een dubbelinterview met Paul Noppers en Anne van Wijngaarden, ministerie van OCW, over de stand van zaken rond erfgoedtaken.
Een van de werksessies over integraal werken tijdens het Samen Slimmer Symposium.
Lancering van de vierde editie van erfgoedmagazine ode tijdens het Samen Slimmer Symposium.
Excursie naar een voedselbos.
2.Kengetallen en financieel resultaat
In de volgende paragrafen treft u een samenvatting van de jaarrekening 2023 aan. Voor een volledig inzicht in de resultaten en de vermogenspositie dient kennis genomen te worden van de gehele jaarrekening van de stichting.
Historische stadswandeling Alkmaar.
2.1 Accountantsverklaring
De jaarrekening van Stichting MOOI Noord-Holland is gecontroleerd door Omnyacc Accountants & Adviseurs. De jaarrekening is voorzien van een goedkeurende controleverklaring.
2.2 De organisatie en het advieswerk in cijfers
Niet welstand maar wel monumenten
Jaarverslag 2023
MOOI Noord-Holland adviseurs omgevingskwaliteit
2.3 Financiële kengetallen, baten en lasten
Activa en passiva, baten en lasten In duizenden euro’s
Saldo baten en lasten na belastingen en inflatiecorrectie eigen vermogen
Financiële kengetallen
2.4 Vermogensoverzicht
Jaarverslag 2023
MOOI Noord-Holland adviseurs omgevingskwaliteit
2.5 Overzicht baten en lasten
Bedrijfsopbrengsten
Bedrijfslasten
2.6 Grondslagen voor balanswaardering en resultaatbepaling
Algemeen
De waardering van activa en passiva en de bepaling van het resultaat berusten op grondslagen van verkrijgingsprijs of nominale waarde, tenzij hierna anders is vermeld. De baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop zij betrekking hebben.
Immateriële vaste activa
De immateriële vaste activa worden gewaardeerd op aanschafwaarde, verminderd met de cumulatieve afschrijvingen. De afschrijvingen worden gebaseerd op de geschatte economische levensduur en worden berekend op basis van een vast percentage van de verkrijgingsprijs. Immateriële vaste activa aangeschaft gedurende het boekjaar worden tijdsgelang afgeschreven en indien van toepassing met bijzondere waardeverminderingen. Er wordt afgeschreven vanaf het moment van ingebruikneming.
Materiële vaste activa
De materiële vaste activa worden gewaardeerd op aanschafwaarde, verminderd met de cumulatieve afschrijvingen. De afschrijvingen worden gebaseerd op de geschatte economische levensduur en worden berekend op basis van een vast percentage van de verkrijgingsprijs, rekening houdend met een eventuele restwaarde. Materiële vaste activa aangeschaft gedurende het boekjaar worden tijdsgelang afgeschreven en indien van toepassing met bijzondere waardeverminderingen.
Vorderingen, liquide middelen en kortlopende schulden
De opgenomen posten zijn gewaardeerd tegen nominale waarde.
Vennootschapsbelasting
De belasting is gebaseerd op het resultaat in de jaarrekening met inachtneming van de permanente verschillen tussen de winstberekening volgens de jaarrekening en de fiscale winstberekening. De berekening vindt plaats tegen het actuele belastingtarief. Het tijdelijke verschil met de op basis van de fiscale winstberekening verschuldigde belasting komt tot uitdrukking in de voorziening voor latente belastingverplichtingen.
Historische stadswandeling Alkmaar, team MOOI Noord-Holland.
Jaarverslag 2023
MOOI Noord-Holland adviseurs omgevingskwaliteit
Colofon
Samenstellers
Renate de Visser
Sanne van Zoest
Dorine van Hoogstraten
Jef Mühren
Met bijdragen van
Dorine van Hoogstraten
Jef Mühren
Richard Cabri
Ingrid Langenhoff
Primo Reh
Renee Stroomer
Renate de Visser
Marrit van Zandbergen
Aniek de Jong
Marlies Buurman
Anna Groentjes
Romy Schuit
Lisa Timmerman
Beeldredactie
Sanne van Zoest
Beeldverantwoording
André Russcher: p. 66 (boven), 69
Anna Groentjes: p. 20, 54 (onder), 74, 80-81
Brovimedia: p. 14, 52
Overige foto’s: MOOI Noord-Holland
Ontwerp
Funcke
Uitgave
MOOI Noord-Holland adviseurs omgevingskwaliteit
Emmastraat 111
1814 DP Alkmaar
T 072 520 44 59
info@mooinoord-holland.nl www.mooinoord-holland.nl Alkmaar, juni 2024
MOOI Noord-Holland adviseurs omgevingskwaliteit
MOOI Noord-Holland is de onafhankelijke en niet-commerciële adviesorganisatie op het gebied van landschap, stedenbouw, architectuur en cultuurhistorie in NoordHolland. Deskundig adviseur, creatief meedenker, procesbegeleider en grossier in ruimtelijke kennis.
MOOI Noord-Holland
•ondersteunt gemeenten in Noord-Holland •brengt een netwerk van deskundigen samen •faciliteert onafhankelijke adviescommissies •stimuleert het gesprek over omgevingskwaliteit •begeleidt ontwerpprocessen en onderzoek •helpt bij het opstellen van ruimtelijk beleid •organiseert lezingen, excursies en cursussen •denkt creatief mee bij ontwerp •grossiert in ruimtelijke kennis en doet dit betrokken en belangeloos.
Nieuwsgierig wat
MOOI Noord-Holland u kan bieden?
Bel ons kantoor in Alkmaar via T 072 520 44 59
Mail naar info@mooinoord-holland.nl
Of kijk op www.mooinoord-holland.nl
U kunt ons ook volgen op twitter via @MOOI_NH
Emmastraat 111 1814 DP Alkmaar
T 072 520 44 59 info@mooinoord-holland.nl www.mooinoord-holland.nl @MOOI_NH