BASINÇ KONTROL VALFLERİ

HAZIRLAYANLAR MURAT ŞAMLI

200214111032

GÖKMEN KUŞ

200214112025

BASINÇ KONTROL VALFLERİ

BASINÇ KONTROL VALFLERİ

BASINÇ KONTROL VALFLERİ

‘’Basınç kontrol valfleri‘’ bir hidrolik sistemin bir bölümünün basıncının belirlenen bir seviyede tutulması için tasarlanmış valfler dir.

Bu işlem, kısma kesidinin mekanik, hidrolik, pnömatik veya elektriksel olarak kumanda edilen ayar elemanı aracılığıyla değiştirilmesi sonucu gerçekleştirilir. < BASINÇ KONTROL VALFLERİ >

Fonksiyonlarına göre valfler dört guruba ayrılır.

1-Basınç emniyet valfleri 2-Basınç sıralama valfleri 3-Akü dolum valfleri 4-Basınç düşürücü valfler BASINÇ KONTROL VALFLERİ

1- BASINÇ EMNİYET VALFLERİ Hidrolik sistemlerde basınç emniyet valflerinin görevi, sistem basıncını belirli bir basınç değeriyle sınırlamaktır.

Basınç değeri önceden belirlenen değere eriştiği zaman emniyet valfi devreye girerek sistemdeki fazla debiyi (pompa ve kullanıcı arasındaki farkı) sistemden tanka geri gönderir.

BASINÇ KONTROL VALFLERİ

Yandaki sistemde basınç emniyet valfinin kullanılışı görülmektedir.

Bu valf daima bir by-pass valfi olarak çalışır.

Devrede üstlendiği göreve uygun olarak basınç emniyet valfi sistemin basınç sınırlama valfi olarak da bilinir.

BASINÇ KONTROL VALFLERİ

 Basınç emniyet valfleri iki gurupta incelenir.

Direkt kumandalı basınç emniyet valfi  Pilot kumandalı basınç emniyet valfi 

BASINÇ KONTROL VALFLERİ

 Direkt kumandalı basınç emniyet valfinin çalışma prensibinin şematik gösterimi

BASINÇ KONTROL VALFLERİ

 Pilot kumandalı basınç emniyet valfinin çalışma prensibinin şematik gösterimi

BASINÇ KONTROL VALFLERİ

2- BASINÇ SIRALAMA VALFLERİ Basınç sıralama valfleri bir hidrolik sistemde ana akış hattı üzerinde bulunurlar ve ayar edilen basınç değerine ulaşıldığında, bir sonraki hidrolik sistemi açar veya kapatırlar.

BASINÇ KONTROL VALFLERİ

 Basınç sıralama valflerinin özellikleri Basınç emniyet valfleri prensip olarak basınç sıralama valfi olarakta kullanılabilir. Bunun için koşul, T kanalındaki (direkt kumandalı basınç emniyet valflerinde) veya B kanalındaki basıncının (pilot kumandalı basınç emniyet valflerinde) ayar edilen basınç değerini değiştirmeyecek büyüklükte olmalıdır. Bu özellik direk kumandalı basınç emniyet valflerinde sızıntı yağının beslenmesi ve pilot kumandalı basınç emniyet valflerinde pilot yağının harici olarak ve tanka basınçsız şekilde beslenmesi ile sağlanır.

BASINÇ KONTROL VALFLERİ

 Basınç sıralama valflerini iki gurupta inceleyebiliriz.  

Direkt kumandalı basınç sıralama valfleri Pilot kumandalı basınç sıralama valfleri

BASINÇ KONTROL VALFLERİ

Direkt ve pilot kumandalı basınç sıralama valfleri BASINÇ KONTROL VALFLERİ

 Direkt kumandalı basınç sıralama valfinin şekil olarak görünümü

BASINÇ KONTROL VALFLERİ

 Pilot kumandalı basınç sıralama valfinin şekil olarak görünümü

BASINÇ KONTROL VALFLERİ

3- AKÜ DOLUM VALFLERİ Basınç boşaltma valfleri olarak da bilinen akü dolum valfleri hidrolik sistemlerde akümülatörlerle birlikte kullanılırlar. Elemanların görevi sistemdeki akümülatör şarj olduğunda, pompayı basınçsız çalışma kanumuna getirmektir.

Bu valflerin diğer bir kullanım alanı da yüksek ve düşük basınç pompalarının bulunduğu hidrolik sistemlerdir (çift devreli sistemler). Bu gibi sistemlerde yararlanan yüksek basınç değerine ulaşıldığında alçak basınç pompası, basınçsız çalışma konumuna getirilir.

BASINÇ KONTROL VALFLERİ

 Akümülatörlü hidrolik sistem ve akü dolum valfi

BASINÇ KONTROL VALFLERİ

 Pilot kumandalı akü dolum valfi

BASINÇ KONTROL VALFLERİ

4 – BASINÇ DÜŞÜRÜCÜ VALFLER 

Hidrolik devedeki görevi

Giriş basıncını (pompa basıncını) istenilen değerde tutan basınç emniyet valflerinden farklı olarak, basınç düşürücü valfler çıkış basıncına (kullanıcı basıncına) etki ederler.

Giriş basıncının düşürülmesi (birincil basınç) veya çıkış basıncının (ikincil basınç) sabit tutulması ana devrede etkili olan basıncını altında kalan değerin ayarlanması ile sağlanır. Bu sayede devrenin bir kısmının basıncını sistem basıncından daha düşük bir değere ayarlayabilmek mümkün olur.

BASINÇ KONTROL VALFLERİ

 Yollu basınç düşürücü valfin çalışma prensibi

BASINÇ KONTROL VALFLERİ

 Prensip olarak basınç düşürücü valfler direkt ve pilot kumandalı olmak üzere iki türlüdür.

BASINÇ KONTROL VALFLERİ

 Direkt kumandalı basınç düşürücü valf

BASINÇ KONTROL VALFLERİ

Direkt kumandalı basınç düşürücü valfler, solda çekvalsiz, sağda çek valfli BASINÇ KONTROL VALFLERİ

 Pilot kumandalı 2 yollu basınç düşürücü valfler Büyük debi değerlerinde basınç düşürme işlemi için kullanılırlar

BASINÇ KONTROL VALFLERİ

 Pilot kumandalı 3 yollu basınç düşürücü valfler

Solda harici – Sağda dahili pilot yağı beslemeli 3 yollu basınç düşürücü valfi

BASINÇ KONTROL VALFLERİ

PA

Teknik bilgiler Basınç düşürücü valfler için birkaç istisna dışında basınç emniyet valflerinin çalışma eğrileri aynen geçerlidir. Burada bahsi geçen debi kullanıcıya giden debi, ayar basıncı ise PA çıkış basıncıdır. Çalışma eğrisi alanı (Diyagram 10) PE sabit giriş basıncı değerindeki debi değerine göre, üzerindeki PA çıkış basıncı değerinin değişimini göstermektedir. Basınç düşürme fonksiyonunda kesik çizgili eğri debiye bağlı olarak en düşük kullanıcı direncini gösterir.

BASINÇ KONTROL VALFLERİ

Bu karakteristik eğri hidrolik sistemde kullanılacak valfin uygulama sınırlarını belirlemede kullanılır.

Basınç emniyet fonksiyonu göz önüne alındığında (sadece 3 yollu basınç düşürme fonksiyonu) tanka tahliye direncinin karakteristiği yine aynı şekilde kesik çizgili eğriyle gösterilmiştir. Bu eğri kontrollü basınç sınırlama fonksiyonu için uygulama sınırlarını göstermektedir ve kullanılmakta olan hidrolik sisteme bağımlıdır.

BASINÇ KONTROL VALFLERİ

Diyagram 10 : Pilot kumandalı basınç düşürücü valf için pA-Q çalışma eğrileri; solda iki yollu model , sağda üç yollu model

BASINÇ KONTROL VALFLERİ

KAYNAK 

Akışkanlar Tekniğinin Temel Esasları ve elemanları Yazarı : Rexroth Hydraulics

BASINÇ KONTROL VALFLERİ