Microsoft Word - Cari Hesap _ETAWIN_.doc

T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI

MEGEP (MESLEKİ EĞİTİM VE ÖĞRETİM SİSTEMİNİN GÜÇLENDİRİLMESİ PROJESİ)

MUHASEBE FİNANSMAN

CARİ HESAPLAR

ANKARA 2008

Milli Eğitim Bakanlığı tarafından geliştirilen modüller; 

Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının 02.06.2006 tarih ve 269 sayılı Kararı ile onaylanan, Mesleki ve Teknik Eğitim Okul ve Kurumlarında kademeli olarak yaygınlaştırılan 42 alan ve 192 dala ait çerçeve öğretim programlarında amaçlanan mesleki yeterlikleri kazandırmaya yönelik geliştirilmiş öğretim materyalleridir (Ders Notlarıdır).



Modüller, bireylere mesleki yeterlik kazandırmak ve bireysel öğrenmeye rehberlik etmek amacıyla öğrenme materyali olarak hazırlanmış, denenmek ve geliştirilmek üzere Mesleki ve Teknik Eğitim Okul ve Kurumlarında uygulanmaya başlanmıştır.



Modüller teknolojik gelişmelere paralel olarak, amaçlanan yeterliği kazandırmak koşulu ile eğitim öğretim sırasında geliştirilebilir ve yapılması önerilen değişiklikler Bakanlıkta ilgili birime bildirilir.



Örgün ve yaygın eğitim kurumları, işletmeler ve kendi kendine mesleki yeterlik kazanmak isteyen bireyler modüllere internet üzerinden ulaşabilirler.



Basılmış modüller, eğitim kurumlarında öğrencilere ücretsiz olarak dağıtılır.



Modüller hiçbir şekilde ticari amaçla kullanılamaz ve ücret karşılığında satılamaz.

İÇİNDEKİLER AÇIKLAMALAR ...............................................................................................................ii GİRİŞ ....................................................................................................................................... 1 ÖĞRENME FAALİYETİ-1 ..................................................................................................... 3 1. CARİ HESAPLAR............................................................................................................... 3 1.1. Cari Hesap İşlemleri...................................................................................................... 3 1.2. Cari Hesap Hareketi ...................................................................................................... 4 1.3. Cari Hesap Takibi ......................................................................................................... 5 1.4. Cari Hesap Belgeleri ..................................................................................................... 5 1.5. Cari Hesap Uygulaması ................................................................................................ 6 UYGULAMA FAALİYETİ .............................................................................................. 12 ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME .................................................................................... 13 ÖĞRENME FAALİYETİ-2 ................................................................................................... 18 2. CARİ MODÜLÜ KULLANMA ........................................................................................ 18 2.1. Cari Hesap Programları............................................................................................... 18 2.2. Cari Paket Programına Giriş ....................................................................................... 19 2.3.Cari Hesap Kartı Açma ................................................................................................ 22 2.4. Cari Hareket Listesi .................................................................................................... 28 2.5. Bakiye Listesi.............................................................................................................. 29 2.6. Cari Kodu Değiştirme ................................................................................................. 30 2.7. Yanlış İşlem Hareketlerinin Düzeltilmesi................................................................... 37 2.7.1. Kart Bilgilerindeki Yanlışların Düzeltilmesi....................................................... 38 2.7.2. Cari Hesap Kodlarının Değiştirilmesi.................................................................. 39 UYGULAMA FAALİYETİ .............................................................................................. 40 ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME .................................................................................... 41 MODÜL DEĞERLENDİRME .............................................................................................. 45 CEVAP ANAHTARLARI ..................................................................................................... 48 KAYNAKÇA ......................................................................................................................... 51

i

AÇIKLAMALAR AÇIKLAMALAR KOD ALAN DAL/MESLEK MODÜLÜN ADI MODÜLÜN TANIMI

344MV0029 Muhasebe Finansman Bilgisayarlı Muhasebe Elemanı Cari Hesap

SÜRE ÖN KOŞUL

40/24 Bilgisayar kullanımı Program Yükleme modülü Ticari Belgeler modülünü almış olmak

YETERLİK

Cari Hesap İşlemleri Yapmak

Cari hesap işlemlerinin muhasebe yapabildiği öğrenme materyalidir.

Genel Amaç: Cari kaydedebileceksiniz.

hesap

paket

programıyla

işlemlerini

bilgisayarda

Amaçlar: Bilgisayarda cari hesap işlemlerini kaydedebileceksiniz.

MODÜLÜN AMACI

EĞİTİM ÖĞRETİM ORTAMLARI VE DONANIMLARI

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

1. Cari hesap işlemlerine ait raporları bilgisayardan alabileceksiniz. Bilgisayarda cari hesap işlemlerini kaydedebileceksiniz.

2. Cari hesap işlemlerine ait raporları bilgisayardan alabileceksiniz.

Bilgisayar laboratuarı, Muhasebe paket programları, İnternet.

Projeksiyon, Tepegöz, ETA Demo cd,

Her öğrenme faaliyeti sonunda modülde verilen ölçme araçları ile ulaştığınız bilgi düzeyinizi kendi kendinize değerlendirebileceksiniz.

Modül sonunda ise, kazandığınız bilgi ve becerileri belirlemek amacıyla öğretmeniniz tarafından hazırlanacak bir ölçme aracıyla değerlendirileceksiniz.

ii

GİRİŞ GİRİŞ Sevgili Öğrenci, Borçlarımızı, alacaklarımızı bilgisayar ile takip edebilmek için, cari hesap programları kullanılır. Cari hesap işlemleri borç veya alacak olarak tanımlanır. Cari hesap işlemleri için çeşitli ticari belgeler kullanılır.

Cari hesap ile ilgili belgeler muhasebe kurallarına göre hesaplara işlenir.

Bugün birçok insan değişik firmalarda sadece cari hesap hareketlerinin kaydedilmesi, izlenmesi, raporlarının alınması işiyle ilgilenmekte ve ekmek parasını kazanmaktadır.

Muhasebe programları piyasasında, çok sayıda cari hesap programı bulunmaktadır.

Piyasada kullanılan paket programlar çok çeşitlidir. Ancak işleyiş açısından bir birine benzemektedir.

Bu modül sizlere; Cari hesap kartı açmasını, borç ve alacak işlemlerinin cari hesaplara işlenmesini, yanlış kart ve hareket bilgilerinin düzeltilmesini, cari hesap raporlarının alınmasını öğretecektir.

1

2

ÖĞRENME FAALİYETİ-1 ÖĞRENME FAALİYETİ-1 AMAÇ Bu öğrenme faaliyeti ile; bilgisayarda cari hesap işlemlerini kaydedebileceksiniz.

ARAŞTIRMA Sevgili öğrenciler, bu öğrenme faaliyeti öncesinde yapmanız gereken araştırmalar şunlardır:  Yakın çevrenizdeki işletmelerden, Cari hesap işlemlerin neler olduğunu araştırınız.  Ülkemizde kullanılan cari hesap programlarını internetten araştırınız.

1. CARİ HESAPLAR Ticari hayatta işletmeler arasında sürekli bir hareket söz konusudur. Satıcı firmalar mal ve hizmetlerini alıcı firmalara sunarlar. Alıcılar faydalandıkları mal veya hizmetin bedelini çeşitli ödeme biçimleriyle öder.

Mal bedeli peşin olarak ödenmiş ise bir borç veya alacak ortaya çıkmaz. Fakat her zaman alıcılar peşin ödeme yapma gücüne sahip değildir.

Birbirini tanıyan, karşılıklı olarak güven duyan firmalar arasında kullanılan bir ödeme biçimi de cari hesaptır.

1.1. Cari Hesap İşlemleri İşletmeler arasında cari hesap işlemlerinin yapılabilmesi için, sözlü veya yazılı bir anlaşma olmalıdır. Satıcı firma cari hesap ile mal veya hizmet satabilmek için, alıcı firmadan teminat alabilir, kefil veya referans isteyebilir. Firmalar başlangıçta birbirlerini tanıyıncaya kadar peşin işlem yaparlar. Güven kazanıldıkça, ticaretin hacmine göre karşılıklı olarak cari hesap işlemleri de artar. Satıcının mal veya hizmeti bedelini daha sonra tahsil etmek kaydıyla yaptığı satış ile cari hesap işlemleri başlamış olur.

Alınan mal veya hizmetin bedeli taraflar arasındaki anlaşmaya göre ödenir. Alıcı borcunu nakit para, çek, senet vererek ödeyebilir. Satıcının banka hesabına para yatırabilir.

Havale yapabilir. Bütün işlemlerde bir taraf alacaklı olurken diğer taraf borçlu olur.

3

1.2. Cari Hesap Hareketi Cari hesap hareketi borç veya alacak olarak iki türlüdür. Bedeli daha sonra ödenecek bir satış yapıldığında, satılan malın bedeli kadar alıcı borçlu, satıcı alacaklı olur. Burada alıcı alan, satıcı veren kişidir. Genel kural olarak cari hesap hareketi alan işletmenin hesabına borç, veren firmanın hesabına alacak yazılır.

Mal veya hizmeti bedelini daha sonra ödemek üzere satın alan alıcı satıcıya karşı borçludur.

ALICI

Alacağına karşılık olarak alıcısından

alan

para satıcı alıcıya karşı borçludur.

SATICI

alan borçlu veren alacaklı

alan borçlu veren alacaklı

SATICI Mal veya hizmeti karşılığını daha sonra almak üzere satan satıcı alıcıdan alacaklıdır.

ALICI Satıcıya olan borcunu ödemek için satıcıya para

veren

alıcı alacaklıdır

4

1.3. Cari Hesap Takibi Cari hesap çalıştığımız işletmelerle ilgili hareketler, her işletme için ayrı ayrı kayıt edilmelidir.

Bilgisayar uygarlığı öncesinde cari hesap işlemleri kart veya defterlere yazılırdı. Her müşteri için bir kart düzenlenir ya da defterin yeterli sayfası ayrılırdı. Cari hesap çalışılan her işletmeye ayrı bir numara veya kod verilebilir. İşletmeler çeşitli kriterlere göre sınıflandırılıp, özel kodlar verilebilir. Borçlarını zamanında ödeyenler, çok fazla miktarda alım yapanlar, ödemelerini aksatanlar, bir daha mal satılmayacak olanlar gibi.

Cari hesap kayıtları düzenli olarak incelenir, raporlar düzenlenir. Bu raporlar işletmeden işletmeye farklılık gösterir. Genel olarak, Müşteri Listesi, Satıcı Listesi, Borç alacak raporları, Bakiye listesi, Küçük alacaklar listesi, Kara liste, Adres listesi gibi.

Cari hesabın son durumu belli aralıklarla veya yıl sonunda, karşı firmaya bildirilir.

Karşı firma ile firmamızın kayıtlarının birbirini doğrulayıp doğrulamadığına bakılır. Buna mutabakat sağlama denir. Kayıtlar arasında farklar varsa sebebi araştırılır. Düzeltme yapılır.

Bir cari hesaba ait işlemleri gösteren listeye hesap özeti, ekstre denir. Kredi kartınız varsa, bankanız size her ay yaptığınız işlemlerin listesini gösteren bir mektup gönderir. Bu mektup da aynı zamanda bir cari hesap listesidir.

1.4. Cari Hesap Belgeleri Cari hesap işlemleri ticari belgeler ile belgelendirilir. Cari hesap işlemlerinde kullanılan ticari belgeler, fatura, para makbuzu, çek, senet, dekont, banka havale belgeleridir.  Fatura: Satış belgesidir. Cari hesaba işleniş açısından açık fatura, kapalı fatura olarak ikiye ayrılır. Açık fatura bedeli daha sonra alınacak faturadır. Kapalı fatura bedeli tahsil edilmiş faturadır.

Genellikle açık faturalar cari hesapların konusudur. Açık fatura ile satış yapılınca bu müşterinin cari hesabına borç olarak yazılır. Müşteri ise alış faturasını satıcının hesabına alacak yazar. Bazı işletmeler müşterisinin iş hacmini (cirosunu) görebilmek için kapalı faturaları da cari hesaba işlemektedir. Bu tür faturalar cari hesaba hem borç hem alacak yazılır.  Makbuz: Para teslimini belgelendirmek için kullanılır. Makbuz parayı alan için tahsil makbuzu, parayı veren için tediye makbuzu sayılır. Bazı işletmelerde ayrıca tediye makbuzu da kullanılmaktadır.

Tahsil makbuzu tutarı, parayı veren alıcının hesabına alacak yazılır. Alıcı ise makbuz tutarını satıcının hesabına borç yazar.  Senet: Senet bir ödeme aracıdır. Senedi ödeyecek olan işletme için borç senedi, senedin bedelini alacak olan işletme için alacak senedi sayılır. Senetler ciro yolu ile piyasada dolaşır. Alacaklı olduğumuz işletmeden senet alabiliriz. Aldığımız senetleri borçlu olduğumuz firmalara ciro edebiliriz.

5

Alıcılardan aldığımız senetleri alıcıların hesabına alacak yazarız. Satıcılara kendi senetlerimizi veya alıcılardan aldığımız senetleri verdiğimizde, satıcıların cari hesaplarına borç yazılır.  Çek: Günümüzde senet den daha yaygın olarak kullanılan bir ödeme aracıdır.

Alıcılardan alacağımıza karşılık çek alabiliriz. Alınan çekler alıcının hesabına alacak yazılır. Aldığımız çekleri veya kendi çeklerimizi borçlu olduğumuz işletmelere verdiğimizde cari hesaplarına borç yazılır.  Dekont: Ticari işletmeler arasındaki borç alacak işlemlerini gösterir. Hesaplar arası aktarma, takas işlemlerini belgelendirir. Dekont borç dekontu veya alacak dekontu olarak ikiye ayrılır.

1.5. Cari Hesap Uygulaması Cari hesap takibini bir örnekle açıklamak size daha faydalı olacaktır. Örnek: KORU ÇİÇEKÇİLİK işletmesi bahçe ve ev bitkileri alıp satmaktadır. Satışları toptandır. Müşterisi Yasemin Çiçekçilik ile cari hesap çalışmaktadır. İki işletme arasında aşağıdaki işlemler yapılmıştır.

1- 5 Ocak, Yasemin Çiçekçilik işletmesine 600 liralık çiçek satılmıştır. Açık fatura ile. Fatura numarası 55.

2- 15 Ocak, Yasemin Çiçekçilik işletmesinden 100 lira para alınmıştır. Tahsilat makbuzu. Makbuz numarası 1 3- 20 Ocak, Yasemin Çiçekçilikten 200 liralık çek alınmıştır. Çek numarası 45678 4- 26 Ocak, Yasemin Çiçekçilik banka hesabımıza 300 lira yatırmıştır.

KORU ÇİÇEKÇİLİK işletmesi müşterisi YASEMİN ÇİÇEKÇİLİK için bir kart açmış, yukardaki işlemleri aşağıdaki gibi işlemiştir. İnceleyiniz.

KORU ÇİÇEKÇİLİK CARİ HESAP KARTLARI

N o 1 2 3 4

Kodu: Y05 Ad Soyad/Unvan: Yasemin Çiçekçilik Adres: Vergi Dairesi/Hesap no:

Tarih

Açıklama

BORCU

ALACAĞI

5 Ocak 15 Ocak 20 Ocak 26 Ocak

55. ft ile satış 1. mak. Para alındı 45678 nolu çek alın Hesaba yatırılan

600.-

100.200.300.-

Toplamlar

600.-

600.-

6

KALAN BORÇ 600.500.300.0

KALAN ALACAK

YASEMİN ÇİÇEKÇİLİK işletmesi satıcısı KORU ÇİÇEKÇİLİK için bir kart açmış, yukardaki işlemleri aşağıdaki gibi işlemiştir. İnceleyiniz.

YASEMİN ÇİÇEKÇİLİK CARİ HESAP KARTLARI Kodu: K01 Ad Soyad/Unvan: Koru Çiçekçilik Adres: Vergi Dairesi/Hesap no:

N o 1 2 3 4

Tarih 5 Ocak 15 Ocak 20 Ocak 26 Ocak

Açıklama 55. ft ile alış 1. mak. Para verildi 45678 nolu çek ver Hesaba yatan

BORCU _ 100.200.300.-

ALACAĞI 600.-

600.-

600.-

Toplamlar

KALAN BORÇ

KALAN ALACAK 600.500.300.0

 Alan borçlu, veren alacaklı kuralına göre işlemleri inceleyiniz.  İşlemlerin karşılıklı yapıldığına dikkat ediniz.  Borç ve alacak toplamları eşitlenince hesabın kapandığını görünüz.

Aşağıdaki örnek soruyu uygulayınız.

KORU ÇİÇEKÇİLİK Müşterisi Tomurcuk Tarım İşletmesi çalışmaktadır. İki işletme arasında aşağıdaki işlemler yapılmıştır.

ile cari hesap

1- 6 Ocak, Tomurcuk Tarım işletmesine 700 liralık çiçek satılmıştır. Açık fatura ile.

Fatura numarası 56.

2- 15 Ocak, Tomurcuk Tarım makbuzu. Makbuz numarası 2 3689500

işletmesinden 100 lira para alınmıştır. Tahsilat

21 Ocak, Tomurcuk Tarım işletmesinden 300 liralık çek alınmıştır. Çek no:

4- 25 Ocak, Tomurcuk Tarım işletmesi banka hesabımıza 200 lira yatırmıştır.

7

KORU ÇİÇEKÇİLİK CARİ HESAP KARTLARI

N Tarih

Kodu: T02 Ad Soyad/Unvan: Tomurcuk Tarım Adres: Vergi Dairesi/Hesap no:

Açıklama

BORCU

ALACAĞI

o

KALAN

KALAN

BORÇ

ALACAK

Koru çiçekçilik ay sonunda müşterilerine ait borç-alacak durumunu gösteren bir rapor düzenliyor. Aşağıdaki raporu inceleyiniz. Tomurcuk Tarım işletmesi ile Yasemin Çiçekçilik işletmesine ait bilgileri kartlardan bakarak yazınız.

KORU ÇİÇEKÇİLİK CARİ HESAP BORÇ ALACAK RAPORU

30. Ocak Kod

Ünvan

A01 Akasya Bahçe Bitkileri T02

Tomurcuk Tarım

Y05

Yasemin Çiçekçilik

Borcu

Alacağı

300

8

50

K. Borcu

250

K. Alacağı

Örnek: Destan Kumaşçılık işletmesi kumaş alım satımı yapmaktadır. Siz bu işletmede cari hesaplardan sorumlu muhasebe elemanı olarak çalışıyorsunuz. Cari hesap kartlarını ve borç alacak raporunu düzenleyiniz. İşlemler: 1. 4 Nisan, AS GİYİM firmasına 800 liralık satış yapılmış, satış bedeli As Giyim firmasının hesabına borç yazılmıştır.

2. 6 Nisan, AS GİYİM firmasına 1 200 liralık satış yapılmıştır. Bedeli cari hesaba yazılmıştır.

3. 10 Nisan, AS GİYİM firmasından cari hesabına mahsuben 500 lira tahsil edilmiştir.

4. 12 Nisan, ÇİZGİ KUMAŞÇILIK işletmesine 750 liralık satış yapılmıştır. Satış bedeli daha sonra tahsil edilecektir.

5. 15 Nisan, AS GİYİM firmasından 750 liralık çek alınmış, işletmenin cari hesabına alacak yazılmıştır.

6. 20 Nisan ÇİZGİ KUMAŞÇILIK işletmesinden 250 liralık çek alınmış, işletmenin hesabına yazılmıştır.

7. 25 Nisan, AS GİYİM’den 250 liralık senet alınmıştır.

8. 26 Nisan, ÇİZGİ KUMAŞÇILIK işletmesinden 200 lira para alınmıştır.

9

NO......: 01

CARİ HESAP KARTI

KODU:

Adı Soyadı (Unvanı): ..................................................

Vergi Dairesi: ...........................

Vergi Sicil no: ..........................

Adresi.....................: ....................................................... Telefon:

..........................

..................................................

S.

TARİH

N. GÜN/AY

AÇIKLAMA

BORCU

1 2 3 4 5 6 7 8

10

ALACAĞI

KALAN

KALAN

BORCU

ALACAĞI

NO......: 02 KODU:

CARİ HESAP KARTI Adı Soyadı (Unvanı): ..................................................

Vergi Dairesi: ...........................

Vergi Sicil no: ..........................

Adresi.....................: ....................................................... Telefon: .......................... ..................................................

S. TARİH N. GÜN/AY

AÇIKLAMA

BORCU

ALACAĞI

KALAN BORCU

KALAN ALACAĞI

1 2 3 4 5 6 7 8

BORÇ/ALACAK RAPORU Kod

Ünvan

Borcu

Alacağı

11

K. Borcu

K. Alacağı

UYGULAMA FAALİYETİ UYGULAMA FAALİYETİ İşlem Basamakları

Öneriler

 Cari hesap hareketlerini sınıflandırınız.

 Cari hesap hareketi ne zaman borç, ne zaman alacak olur dikkat ediniz.

 Cari hesap takibi yapınız.

 Cari hesap kartı çiziniz.  Hayali firma isimlerine cari hesap kartı açınız.  Borç ve alacak işlemlerini karta kaydediniz.

 Cari hesap belgelerini kaydediniz.

 Tahsilat belgelerini alacak yazınız.  Tediye belgelerini borç yazınız.  Borç ve alacak dekontlarını kaydediniz.

 Cari hesap raporları düzenleyiniz

 Bakiye listesi düzenleyiniz.  Hesap ekstresi düzenleyiniz.

12

ÖLÇMEVE VEDEĞERLENDİRME DEĞERLENDİRME ÖLÇME Bu faaliyet sonucunda hangi bilgileri kazandığınızı değerlendirmek için, aşağıdaki soruları cevaplayınız. Soruların sadece bir doğru cevabı vardır.

1.

Aşağıdaki işlemlerden hangisi bir cari hesap hareketi oluşturmaz?

A) B) C) D)

2.

Aşağıdaki yanlışlardan hangisi, cari hesap sonuçlarını etkilemez?

A) B) C) D)

3.

Alacak yazılır.

Borç yazılır.

Hem borç hem de alacak yazılır Yazılmaz.

Kapalı satış faturası, cari hesaba işlenirse nasıl yazılır?

A) B) C) D)

6.

Alıcının cari hesabına borç yazarız.

Alıcının cari hesabına hem borç hem alacak yazarız.

Alıcının cari hesabına alacak yazarız.

Para alıcının cari hesabına yazılmaz.

Satıcıdan açık fatura ile alınan mal satıcının hesabına nasıl işlenir?

A) B) C) D)

5.

İşlemin başkasının kartına işlenmesi Borç yazılacak işlemin, alacak yazılması Alacak yazılacak işlemin borç yazılması İşlem tarihinin yanlış yazılması

Alıcımızdan aldığımız parayı cari hesabına nasıl yazarız?

A) B) C) D)

4.

Açık fatura ile müşteriye satış yapılması Kapalı fatura ile satıcıdan mal alınması Açık fatura ile satıcıdan mal alınması Müşterimizden alacağımızı tahsil edilmesi

Alacak yazılır.

Borç yazılır.

Hem borç hem de alacak yazılır Yazılmaz.

Cari hesap kodu ile ilgili hangi cümle yanlıştır?

A) B) C) D)

Cari kod hesabın özelliklerini taşımalıdır.

Aynı kod çok sayıda müşteriye verilebilmelidir.

Her cari hesap sahibinin kodu ayrı olmalıdır.

D) İşletmelerin sınıflandırılmasında özel kodlar kullanılabilir.

13

7.

İki işletmenin cari hesaplarını karşılaştırıp, eşitlik sağlamasına ne denir?

A) EKSTRE B) BAKİYE LİSTESİ

8.

Aşağıdakilerden hangi cümle yanlıştır?

A) B) C) D)

9.

Satıcımızın bizden olan alacağı, bizdeki kartında borç gözükür.

Satıcımızın bizden olan alacağı, bizdeki kartında alacak gözükür.

Alıcımızın bizden olan alacağı, bizdeki kartında alacak gözükür.

Alıcımızın bize olan borcu, bizdeki kartında borç gözükür.

Hangi belge cari hesap işlemlerine ait değildir?

A) MAKBUZ B) DEKONT

10.

C) CARİ HESAP D) MUTABAKAT

C) İRSALİYE D) FATURA

Aşağıdakilerden hangi cümle yanlıştır?

A) B) C) D)

Açık alış veya satış faturaları bir cari hesap hareketine aittir.

Makbuz parayı alan için tahsil, veren için tediye makbuzudur.

Dekont cari hesaba yazılan borç veya alacak işlemini bildirir.

Satıcıya verdiğimiz senet her zaman borç senedimizdir.

DEĞERLENDİRME Cevaplarınızı modülün sonundaki cevap anahtarı ile karşılaştırınız. Doğru cevap sayınızı belirleyerek kendinizi değerlendiriniz. Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap verirken tereddüt yaşadığınız sorularla ilgili konuları faaliyete geri dönerek tekrar inceleyiniz Tüm sorulara doğru cevap verdiyseniz diğer faaliyete geçiniz.

14

PERFORMANS TESTİ Destan Kumaşçılık işletmesi kumaş alım satımı yapmaktadır. Siz bu işletmede cari hesaplardan sorumlu muhasebe elemanı olarak çalışıyorsunuz.  Cari hesap kartlarını düzenleyiniz.  Borç alacak raporunu düzenleyiniz. İşlemler: 1. 5 Mayıs, KALE KUMAŞ firmasına 900 liralık satış yapılmış, hesabına borç yazılmıştır.

2. 7 Mayıs, YAPRAK KUMAŞ firmasından 1 850 liralık kumaş alınmış, bedeli cari hesaba yazılmıştır.

3. 11 Mayıs, KALE KUMAŞ firmasından cari hesabına mahsuben 100 lira tahsil edilmiştir.

4. 14 Mayıs, YAPRAK KUMAŞ işletmesine 400 lira para verilmiştir.

5. 15 Mayıs, KALE KUMAŞ firması bize olan borcuna karşılık, satıcımız YAPRAK KUMAŞ firmasına 200 lira ödemiş, durumu bize dekont ile bildirmiştir. Dekont her iki firmanın hesabına da işlenmiştir.

6. 20 Mayıs, KALE KUMAŞ işletmesinden 700 liralık çek alınmış, işletmenin hesabına yazılmıştır.

7. 21 Mayıs, YAPRAK KUMAŞ işletmesine 700 liralık çek ciro edilmiştir.

8. 22 Mayıs, KALE KUMAŞ işletmesine 500 liralık satış yapılmıştır.

9. 30 Mayıs, YAPRAK KUMAŞ işletmesine bizden olan alacağı tutarında bir çek yazılıp verilmiştir.

NO......: KODU:

CARİ HESAP KARTI Adı Soyadı (Unvanı): ..................................................

Adresi.....................: .......................................................

S. TARİH N. GÜN/AY

AÇIKLAMA

BORCU

1 2 3 4 5

15

Vergi Dairesi: ...........................

Vergi Sicil no: ..........................

Telefon: ..........................

ALACAĞI

KALAN BORCU

KALAN ALACAĞI

NO......: KODU:

CARİ HESAP KARTI Adı Soyadı (Unvanı): ..................................................

Adresi.....................: .......................................................

S. TARİH N. GÜN/AY

AÇIKLAMA

BORCU

Vergi Dairesi: ...........................

Vergi Sicil no: ..........................

Telefon: .......................... ..................................................

ALACAĞI

KALAN BORCU

KALAN ALACAĞI

K. Borcu

K. Alacağı

1 2 3 4 5

BORÇ/ALACAK RAPORU Kod

Ünvan

Borcu

Alacağı

DEĞERLENDİRME Cevaplarınızı modülün sonundaki cevap anahtarı ile karşılaştırınız. Doğru cevap sayınızı belirleyerek kendinizi değerlendiriniz. Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap verirken tereddüt yaşadığınız sorularla ilgili konuları faaliyete geri dönerek tekrar inceleyiniz

16

UYGULAMALI TEST Yapılan değerlendirme sonucunda hayır şeklindeki cevaplarınızı bir daha gözden geçiriniz. Kendinizi yeterli görmüyorsanız öğrenme faaliyetini tekrar ediniz. Cevaplarınızın tamamı evet ise bir sonraki faaliyete geçiniz.

Değerlendirme Ölçütleri

Evet

Hayır

1) Cari hesap kartının neden düzenlendiğini açıklayabilir misiniz?

2) Cari hesap hareketlerinde alıcının kim olduğunu açıklayabiliyor musunuz?

3) Cari hesap hareketlerinde satıcının kim olduğunu açıklayabiliyor musunuz?

4) Cari hesap belgelerinin neler olduğunu sayabiliyor musunuz?

5) Cari hesap ile ilgili işlemleri karta yazabiliyor musunuz?

6) Cari hesap hareketlerinde borç tarafına yazılacak işlemleri biliyor musunuz?

7) Cari hesap hareketlerinde alacak tarafına yazılacak işlemleri biliyor musunuz?

8) Borç - alacak raporu düzenleyebilir misiniz?

9) Cari hesap ekstrelerini karşılaştırabilir misiniz?

10) Müşteri ile satıcının farkını ayırt edebiliyor musunuz?

DEĞERLENDİRME Uygulama faaliyetinde kazandığınız davranışlarda işaretlediğiniz “Evet”ler kazandığınız becerileri ortaya koyuyor. ”Hayır”larınız için ilgili faaliyetleri tekrarlayınız.

Hepsi “Evet” ise bir sonraki öğrenim faaliyetine geçiniz.

17

ÖĞRENME FAALİYETİ-2 ÖĞRENME FAALİYETİ-2 AMAÇ Bu öğrenme faaliyeti ile; cari hesap işlemlerine ait bilgileri bilgisayara kaydedebilecek ve raporlarını alabileceksiniz.

ARAŞTIRMA Sevgili öğrenciler, bu öğrenme faaliyeti öncesinde yapmanız gereken araştırmalar şunlardır:  Bir firmayı ziyaret ederek cari hesap işlemlerinin neden izlediklerini sorunuz.  Cari hesap kartı raporlarını internetten indirerek inceleyiniz.

2. CARİ MODÜLÜ KULLANMA Cari işlemler, bilgisayar ortamında tutulmadığından, kullanıcı hatası olan toplama, çıkarma işlem yanlışlarının olması olasılıklıdır. Bilgisayar ortamında kayıtların daha doğru ve güvenilir tutulabilmesi mümkündür. Kartlar üzerinde değişiklik yapmak, işlemi iptal etmek ve çok sayıda cari kart izlemek bilgisayarda daha kolay ve güvenilirdir.

2.1. Cari Hesap Programları Cari hesap işlemleri günümüzde bilgisayar ile yapılmaktadır. Yazılım dünyasında çok sayıda CARİ HESAP programı mevcuttur. Programların hepsi cari hesap işlemlerinin temel kurallarına uyar. Cari hesap tekniğini bilenler, bir cari hesap programını kullananlar diğer programları kolaylıkla kullanabilir.

Cari hesap programlarının genel özellikleri: 1. Bilgisayar kayıt ortamında (hard disk) cari hesap bilgileri için yer ayrılır.

2. Tanımlamalar yapılır.

3. Cari hesap kartları düzenlenir.

4. Cari hesap hareketleri kayıt edilir.

5. Raporlar düzenlenir.

6. Sene sonunda yeni yıla devir yapılır.

Cari hesap kartları düzenlenirken her karta bir kod verilir. Cari hesap sayısı az ise numara da kullanılabilir. Cari hesap kodu, cari hesap sahibinin özelliklerini taşımalı, cari hesaba kolayca ulaşmayı sağlamalıdır. Örneğin; cari hesap kodunda müşterinin bulunduğu şehri görmek istersek il kodunu kullanabiliriz. İstanbullu müşteri için 34.A01 Aydın Ticaret gibi bir kod kullanabilir.

18

Cari hesap programları tek başına kullanabilir. Fakat bu kullanım şekli yaygın değildir. Cari programı fatura, çek, senet, muhasebe gibi diğer programlarla birlikte de kullanılır. Birden fazla programın bir arada kullanımında belgeler birinci dereceden ilgili olduğu programa girilir. Diğer programlara bilgisayar kayıt eder. Böyle bir uygulamada fatura, fatura programına girilir, stok, cari, muhasebe programlarına kaydını bilgisayar yapar.

2.2. Cari Paket Programına Giriş

Programa giriş iki şekilde olur, birincisi tıklayarak CARİ modülünün çalışması sağlanır.

aşağıdaki şekilde cari modülüne çift

İkinci yöntem ise CARİ modülünün üzerine bir defa tıkladıktan sonra tıklanarak da modül çalıştırılabilir.

Program çalıştırıldığında aşağıdaki ekran gelecektir.

19

Programın ana menüsünde aşağıdaki butonlarla işlemler yapılır. Programda kullanılan komut butonlarının görevleri aşağıdaki gibidir.

Programdaki ilk ayar menü çubuğundaki SERVİS bölümünden yapılır.

Servis bölümünden Sabit Tanımlar Parametreler den gerekli ayarlamalar yapılır.

Standart bir işletme için tanımlanabilecek ayarlar aşağıdaki şekilde görüldüğü gibi ayarlanabilir.

20

Parametre ayarları yapıldıktan sonra butonuna tıklanarak işlemler tamamlanır.

Yukarıdaki pencerede yer alan parametreler ve görevleri şunlardır: İskonto, Muafiyet, Kredi/Risk Limiti, Aylık Faiz: Bu hanelere verilecek değerler yeni cari hesap kartı açılırken default değerler olarak ekrana gelecektir.

C.Har.Ödendi?: Cari kartında ve kredi risk analizinde risk grubuna giren çek/senetlerin hesaplanarak risk analizinin çıkartılmasına yardımcı olur. Bu parametre boş bırakılırsa her kayıt sırasında yeni kayıtta bulunan ÖDENDİ Mİ? sorusu default olarak boş gelir.

Evrak No: Borç veya Alacak Evrak No kaçtan itibaren başlayacaksa o rakam yazılır.

Her hareket kaydında burada belirtilen Evrak No otomatik olarak arttırılarak yazılacaktır.

Etiket Sıra-Kolon No: Buradaki parametreler yan yana yer alan iki etiketteki benzer iki noktanın sıra ve kolon cinsinden arasındaki mesafeyi ifade etmektedir.

Muhasebe Kaydı Yap?: Cari hareketin muhasebe entegrasyonunun yapılıp yapılmayacağını veya kayıt esnasında isteğe bağlı olmak üzere muhasebe entegrasyonunun yapılıp yapılmamasını sağlar.

Risk Analizi Ödendi mi?: Bu parametre ÖDENDİ Mİ? hanesine veya vade ve sistem tarihlerine bakarak risk analizi yapar.

Tahsilatta İşlem: İŞLEM hanesinin default olarak çek veya senet gelmesini sağlar.

21

Fatura Kapama: Cari hareketlerinde hangi faturaya karşılık işlem yapıldığını sağlamak için kullanılır. Bu parametre “H” olursa fatura kapama işleme girmez, hareket sırasında F5-FATURA KAPAMA kullanılmak istenirse “SERVİS BÖLÜMÜNDE FATURA KAPAMA BELİRTİLMEMİŞ” mesajı verir.

Muafiyet Uygula: Bu parametreye “evet” verilirse cari hareket girişinde kod veya tarih sahalarında bilgi yazılıp enter tuşuna basıldığında vade sahası kendiliğinden hesaplanarak doldurulur. Vade tarihi, işlem tarihine ilgili cari kartında belirtilen muafiyet günü eklenerek bulunur. Bu parametreye “hayır” verilirse otomatik vade hesaplama işlemi yapılmaz.

Vade Farkı Bilgileri: Bu başlık altındaki sahalara vade farkı hesaplamalarında kullanılan muhtelif değerler ve parametreler yazılır. VADE FARKI ORANI sahasına işlemlerde kullanılacak aylık veya yıllık oran yazılır, kullanıcı isterse işlem öncesinde bu oranı geçici olarak değiştirebilir. VADE FARKI SÜRESİ parametresi yazılan oranın aylık/yıllık olduğunu belirtir. VADE FARKI TİPİ parametresi vade farkı hesaplanırken kullanılacak yöntemi belirler, yine işlem öncesinde bu parametre geçici olarak değiştirilebilir. YILLIK GÜN SAYISI sahasına hesaplamalara esas teşkil edecek olan yıldaki gün sayısı yazılır, normal olarak 360 veya 365 değerlerinden birisini almalıdır, boş bırakılırsa 360 kabul edilir.

Son Kay.Cari Kart Kodu ve Ünvanı: Cari kart dosyasına herhangi bir kart ilavesi yapıldığı zaman kaydedilen kartın kod ve ünvanı bu sahaya atılır. Bu bilgiye programın muhtelif yerlerinden Ctrl-F9 tuşuna basılarak ulaşılır. Bu tuşun çalıştığı yerler aşağıda sıralanmıştır.     

Cari kart kaydı Tekli/Toplu cari hareket kaydı Çek/Senet toplu giriş/çıkış/diğer işlemler ekranları Fatura-İrsaliye-Sipariş gibi cariye kayıt yapılan yerler Her türlü çerçeve içinden cari kart kaydı

2.3.Cari Hesap Kartı Açma Cari modülünün ayarları bittikten sonra, müşterilerin her biri için açılacak olan ve müşterilerin işlemlerinin takip edileceği YENİ CARİ KART oluşturma işlemine başlanacaktır. Cari Kartı menüsünden Yeni Kart seçilerek müşterinin temel bilgilerinin girileceği ekran karşımız gelecektir.

22

Uygulamalarda 3 adet müşteri ile çalışılacak olup bunlar; Bizim Market, Akasya Market, Günay Market’dir.

Cari kartlar oluşturulduktan sonra müşterilerle ilgili yapılacak satış ve müşterilerin yapacağı ödemelerin izlenmesi gereken bölüm Cari Hareketler’den Yeni Hareket’dir.

Yeni Hareket penceresinde cari hareketle ilgili olarak, Müşteri Bizim Market Sahibi Nevin Börekçi 01/01/2008 tarihinde 600 YTL lik mal satın almış ve bu işlem müşterinin hesabına borç kaydedilmiştir.

Hesap Kodu F6 tuşuna basılarak aşağıdaki ekrandan seçilebileceği gibi doğrudan da girilebilir.

23

Müşteri kodu girildiğinde söz konusu işlem o müşterinin cari kartına işlenecektir.

Müşteri ve işlemle ilgili bilgiler girildikten sonra butonuna tıklanarak veya F2 fonksiyon tuşuna basılarak kayıt edilir. Kayıt işleminden sonra başka bir hareket kaydedilecekse SHİFT+ F2 kombinasyonu kullanılarak seri kayıt yapılır.

24

Müşterilerin satın aldıkları her işlemde borçlandırılıp ödeme yaptıklarında alacalandırılarak cari kayıtları takip edilir.

Yukarıdaki 3 müşteriye ait cari hesaplar incelendiğinde aşağıdaki hesap bilgilerine ulaşılacaktır.

Müşterilerin hesap durumlarını görmek için Cari Hareket-Hareket Listesi-Cari Hareket Listesi seçilerek görüntülenir.

25

Müşterilerin Ocak 2008 dönemine ait aşağıdaki işlemlerin cari kartlara işlenmesi şu şekildedir:  16/01/2008:Günay Market Sahibi Meryem Doğan borcunun tamamın (750 YTl) ödemiştir.  16/01/2008:Akasya Market sahibi Nalan Sungurhan borcunun 400 YTL Lik kısmını nakit ödemiştir. İşlem 1: 15/01/2008: Bizim Market sahibi Nevin Börekçi borcunun 300 YTl Lik kısmını nakit ödemiştir.

26

İşlem 2: 16/01/2008: Günay Market Sahibi Meryem Doğan borcunun tamamını (750 YTL) ödemiştir.

İşlem 3: 16/01/2008: Akasya Market sahibi Nalan Sungurhan borcunun 400 YTL Lik kısmını nakit ödemiştir.

27

2.4. Cari Hareket Listesi

Müşterilerin cari kayıtlarını genel liste olarak almak müşterilerin borç ve alacaklarını görmek için Cari Hareket listesinden Rapor alındığında son durum görüntülenir.

28

2.5. Bakiye Listesi Müşterilerin hesaplarını borç/ alacak bakiye durumlarını görüntülemek için aşağıdaki işlemlerin yapılması gerekir.

Bu bölümde hesap kodu ilk değer ve son değere aynı müşterinin hesap kodu girildiğinde sadece o müşterinin borç alacak durumu görüntülenir. İlk değer ve son değere 1-200 yazdıktan sonra “Görüntüle” ikonunu tıklayarak Bizim Market sahibi Nevin Börekçinin Cari kart bakiye listesi raporlanır.

Müşterilerin hesap

kodlarına butonuna tıklayarak ulaşabilir.

Bizim Market müşterisinin bakiye listesine göre toplam 600 YTL’lik borcunun 300 YTL’lik kısmını ödediği geriye 300 YTL’lik borcunun kaldığı anlaşılmaktadır.

Müşterilerle ilgili bakiye listelerini yazıcıdan almak için butonuna tıklanır Karşımıza gelen penceredeki “YAZICIYI HAZIRLAYIP HERHANGİ BİR TUŞA BASINIZ” ifadesi geldikten sonra ENTER ile rapor yazdırılır.

Genel olarak yapılacak işlemler CARİ MODÜL’ünde müşterilerin hesap durumlarını yani İşletmeye Borçlarını /Alacaklarını takip etmek için kullanılır. Karşılaşabilecek olağanüstü durumlar da programın diğer özelliklerinden yararlanarak kayıtlar doğru bir şekilde sonuçlandırabilir.

29

2.6. Cari Kodu Değiştirme Müşterilerin sayısı arttıkça hesap kodları karmaşık hale gelecektir. Bu durumu önceden tahmin etmeden müşterilere cari kartlar oluşturulurken rastgele verilen kodlar daha sonra değiştirilmek suretiyle düzenlenebilir. Örneğin; daha önceki müşteri hesap kodlarında sistematik hale getirmek için; 1-200 1-201 2-100 kodlarından 2-100 müşteri kodunu 1-202 olarak değiştirmek için,

yolunu izleyerek işlem yapabilir.

Kod değiştirme penceresinde önce eski kod olarak 2-100 yazılıp daha sonra yeni kod yazıldıktan sonra Komutuna ile işlem başlatılır, gelen pencereden “Evet” seçilir. Karşımıza çıkacak doğrulama sorularına uygun cevap verilerek işlem sonlandırılır.

Uygulama 1: Müşteri Gönül Kahveci, Kahveci Market unvanı ile Silifke Caddesi No:33 33040 Mersin Tlf 324 325 0618, 324 2351806 Adresinde, Liman vergi dairesi 2660111747 vergi no ile faaliyetini sürdürmektedir. Firmanın ocak 2008 dönemi cari işlemleri şöyledir; 1. 05/01/2008 Kahveci Markete 616 nolu Açık fatura ile 6.000 YTL’lik mal satılmıştır.

2. 10/01/2008 Müşteri Gönül Kahveci borcuna karşılık 2.000 YTL tahsil makbuzu ile ödeme yapmıştır.

3. 14/01/2008 Müşterimiz Gönül Kahveci İş Bankası Uray şubesindeki hesabımıza 1.500 YTL yatırmıştır.

4. 19/01/2008 Müşterimiz Gönül Kahveci kalan borcunun 2.000 YTL lik kısmı için 15/02/2008 vadeli için çek vermiştir.

30

İşlem 1. İçin; Cari hesap kartı açma,

Her müşteri için firma yeni bir kart açmak zorundadır. Çoğu zaman yeni kart açılışı bir işlemle başlar. Örneğimizde önce müşteri tanımlamaları yapıp daha sonra yapacakları her işlemi göstermek için bir “Uygulama 1.” deki örnekler üzerinde işlem yapılacaktır.

Müşteri Cari Kartı açmak için Cari Kartı menüsünden Yeni Kart komutu ile Cari Kartı penceresinde müşteri ile ilgili Cari Kartı 1 ve Cari Kartı 2 ekranlarındaki bilgiler ayrı ayrı doldurulduktan sonra komutu ile bilgiler kaydedilir. Ekrana gelen uyarı komutlarına uygun cevaplar verilerek kart açma işlemi tamamlanır. İstenildiği durumlarda müşterilerin resimlerini Bilgi Giriş İşlemleri –Resim İşlemleri—Resim Ekle menüsünden eklenebilir.

Tediye makbuzunu kaydı Müşterilerin işlemleri Cari Hareket menüsünden yeni hareket komutu ile yapılmaktadır. 05/01/2008 tarihinde yapılan işlemin kaydı aşağıdaki gibi olmalıdır.

31

Yapılan işlemin muhatabı müşterinin hesap kartına işlemesi için Hesap Kodu yazılarak hesap kodu bilinmiyorsa F6 komutu ile müşteri listeleri görüntülenip bunların arasında seçim yapılır. Müşteriye açık fatura ile yapılan satıştan daha sonra tahsil edilecek olan 6000 YTL müşterinin hesabına borç kaydedilir. Bilgiler yazıldıktan sonra komutuna tıklanarak yada F2 ile işlem kaydedilir. Seri kayıt yapılacaksa SHİFT+ F2 ile ekrandaki veri kaydedilip yeni cari hareket ekranı açılabilir. İşlem 2 için;

Tahsilat makbuzu kaydı 10/01/2008: Müşteri Gönül Kahveci borcuna karşılık 2.000 YTL tahsil makbuzu ile ödeme yapmıştır.

Cari programında yapılan her işlemin Cari Hareket—Yeni Hareket komutu ile aynı ekranda yapılıp sadece işlem cinsi türünün doğru seçilmesi gerekmektedir.

32

Müşterinden nakit tahsili yapıldığı için müşterinin alacağına kayıt yapılır. İşlem Cinsi olarak da tahsilat nakit yapıldığı için Nakit seçilir. İşlemleri yazdıktan sonra kaydet komutu ile bilgiler kaydedilir. İşlem 3. İçin;

Banka makbuzunu kaydı 13/01/2008:Müşterimiz Gönül Kahveci İş Bankası Uray şubesindeki hesabımıza 1500 YTL yatırmıştır.

Müşterinin bankadaki hesabımıza yatırdığı para bankanın verdiği dekont veya bankadan alınan hesap ekstresi ile anlaşılmaktadır.

Müşterinin bankaya yatırdığı paranın Cari Hareket Kartına işlenmesi diğer işlemlerden farklı olarak aşağıdaki ekranda banka bilgilerinin yer aldığı ekrandaki işlemlerin de yapılması gerekir.

Eğer entegrasyon kullanılıyorsa bankalar hesabının kontrolünü yapmak mümkündür. Örneğimizde entegrasyon yapılmamış olarak işlem yapmak için direkt olarak komutu ile bilgiler kaydedilir.

33

İşlem 4. İçin;

Alacak dekontunu kaydı Cari programında sadece müşterilerimizin değil bize mal yada hizmet satanların da cari kartları tutulabilir. Bu durumda satıcı için bir kart açılıp işlem buraya kaydedilir.

Satıcıların bize sattığı ürünler için bizim borcumuzu BORÇ bölümüne kaydetmemiz gerekir.

Çek verilmesi yoluyla borcun ödenmesi kaydı 19/01/2008: Müşterimiz Gönül Kahveci kalan borcunun 2.000 YTL lik kısmı için 15/02/2008 vadeli için çek vermiştir.

Bakiye listesi alma Müşterilerin ay sonunda veya herhangi bir tarihte borç/alacak durumlarını görüntülemek için rapor alınır.

Bakiye listesi müşterinin borç ve alacak dökümünü özet olarak vermektedir, yani sadece borç tutarı, alacak tutarı ve bakiye tutarı görüntülenir.

34

Tek müşterinin Bakiye Listesi alınmak istenirse 1. Değer ve 2. Değer kısımlarını müşteri kodu yazılıp

komutuna tıklanarak Bakiye Listesi alınır. Müşteri

hesap kodu hatırlanamıyorsa F6 komutu veya seçilir.

komutuna tıklanarak müşteri

Eğer 1. Değer ve 2. Değer bölümlerine ilk ve son müşteri kodu yazılırsa bütün müşterilerin bakiyesi görüntülenir. Mevcut müşteri listesi aşağıdaki gibi oluşacaktır.

35

Cari hesap ekstralarını alma Müşterilerin borç/alacak hareketlerini görüntülemek için Hareket Ekstreleri almak için Raporlar bölümünden Ekstre komutuna tıklanır. Ekrana gelen pencerede listeleme aralıklarını (tarih, hesap kodu…..) girdikten sonra müşterinin hesap hareketleri ile ilgili rapor ulaşılmış olur.

36

Listeleme aralıklarını girdikten sonra ekranda görüldüğü gibi birçok kriter seçilerek de listeleme yapılabilir.

2.7. Yanlış İşlem Hareketlerinin Düzeltilmesi Normal şartlar altında hatalı kayıtlar eski hareket fişlerine girilerek düzeltildikten sonra kaydedilir. Bunun yanında hatalı kayıtlar Servis—Dosya Bakımı—Kayıt Düzeltme seçeneği kullanılarak da yapılabilir.

37

Hesap kodu girilen müşterinin bilgileri ekranda görüntülendiğinde yapılacak düzeltme manüel olarak yazılıp

komutu ile kaydedilir.

2.7.1. Kart Bilgilerindeki Yanlışların Düzeltilmesi

Kart bilgilerini düzeltmek için yukarıdaki şekilde görüntülen yol izlenerek işlem yapılabilir. İyi bir planlama ile başlayan işlemlerde böyle bir işleme gerek kalmayacaktır.

38

2.7.2. Cari Hesap Kodlarının Değiştirilmesi Müşteri cari kartlarında kullanılan kodlar toplu olarak değiştirilebilir. Örneğin GK01 kodlu müşterimizn hesap kodunu GK001 olarak değiştirmek için Eski Kod ve Yeni Kod girildikten sonra tamamlanır.

39

komutuna tıklanarak işlem

UYGULAMAFAALİYETİ FAALİYETİ UYGULAMA İşlem Basamakları  Program bağlantı ve ayarlarını yapınız.  Cari hesap kartlarını açınız.

 Tahsil, tediye, dekontları kaydediniz.

 Cari kart raporları alınız.

Öneriler  Program açıklamalarını dikkatle okuyunuz.

Açıklamalara göre ayarları yapınız.  Cari hesap kodunu, unvan ve adres bilgilerini yazınız.  Cari hesap hareketleri bölümüne gidiniz.  Tahsil belgelerini alacak kaydediniz.  Tediye belgelerini borç yazınız.  Dekontları işlerken hangi firmanın hesabına borç, hangi firmanın hesabına alacak yazacağınıza dikkat ediniz.  Programın raporlar bölümündeki bütün raporları ekrana çıkartmayı deneyiniz.  Bakiye listesi düzenleyiniz.  Cari hesap ekstrelerini düzenleyiniz.

 Cari kartlardaki yanlışları düzeltiniz.

 Kaydedilmiş kartı ekrana getiriniz.  Yanlış bilgileri düzeltiniz.

 İşlem yanlışlarını düzeltiniz.

 İşlem kayıtlarını ekrana getiriniz.  Yanlış bilgileri düzeltiniz.

 Kod değiştirme işlemlerini bilgisayarda deneyerek yapınız.

 Yeni kodu belirleyiniz.  Kayıtlı kartın kodunu yeni kod ile değiştiriniz.

40

ÖLÇMEVE VEDEĞERLENDİRME DEĞERLENDİRME ÖLÇME Bu faaliyet sonucunda hangi bilgileri kazandığınızı değerlendirmek için, aşağıdaki soruları cevaplayınız. Soruların sadece bir doğru cevabı vardır.

1.

Cari paket programda entegrasyon bağlantısı yapmadığımızda ne olur?

A) B) C) D)

2.

3.

Aşağıdaki cümlelerin cari paket programa göre doğru sıralamasını bulunuz.?

1.

2.

3.

4.

Cari programlı şirket açılır. programa girilir.

Raporlar bölümünden istenilen raporlar alınır.

Cari hareket bölümünden hareketler girilir.

Entegrasyon bağlantısı yapılır.

A) B) C) D)

1, 4, 3, 2 4, 1, 2, 3 3, 2, 1, 4 Hiçbiri

Cari hesap kartları ile ilgili olarak hangi cümle yanlıştır?

A) B) C) D)

4.

Kartları, Cari Kartı, Yeni Kart bölümünden açabiliriz.

Kartları, Cari Hareket, Yeni Kayıt bölümünden açabiliriz.

Kartları, Cari Raporlar, Hareket Raporları bölümünden açabiliriz.

Her Cari Hesap kartına ayrı bir kod verilir.

Paket programda kayıt ve listeleme için kullanılan fonksiyon tuşu hangisidir?

A) B) C) D)

5.

Entegrasyon bağlantısı yok uyarısı alırız.

Hareketleri kaydedemeyiz.

Cari programını kullanamayız.

A, B, C şıklarının hepsi de doğrudur.

F1 F2 F3 F4

İşlem kodu N olan, cari hesabın alacağına yazılan belge hangisidir?

A) B) C) D)

Senet Tahsilat makbuzu Tediye Makbuzu Çek

41

6.

Cari paket programı aşağıdaki amaçlardan hangisi için kullanılmaz?

A) B) C) D)

7.

Cari hesapta unvan yanlış yazılmışsa nasıl düzeltilir?

A) B) C) D)

8.

Düzeltilemez Cari kartı, eski karttan düzeltilir.

Cari hareket, eski kayıttan düzeltilir.

Raporlar bakiye listesinden düzeltilir.

Yanlış cümleyi bulunuz?

A) B) C) D)

10.

Düzeltilemez Cari hareket, eski kayıttan düzeltilir.

Raporlar, bakiye listesinden düzeltilir.

Cari kartı, eski karttan düzeltilir.

Yanlış hareketler nasıl düzeltilir?

A) B) C) D)

9.

Hangi mallardan ne miktarda var Kimlerden ne kadar alacağımız var.

Hangi firmalara ne kadar borcumuz var.

Borç ve alacak dökümü alalım.

Alıcımızın satıcıya yaptığı ödeme için işlem kodu D yani dekonttur.

Alıcımızın bize yaptığı ödeme için işlem kodu N yani nakit makbuzudur.

Aldığımız paranın tahsilat makbuzu için işlem kodu M yani makbuzdur.

Müşteri ve firma çeklerini cari programına girersek, işlem kodu C dir.

Cari programında 5 aydır kullanılan satıcı kodunu beğenmedik, ne yaparız?

A) B) C) D)

Yeni kart açarız.

Kartı İptal ederiz.

Satıcımızı değiştiririz.

Kod değiştiririz.

DEĞERLENDİRME Cevaplarınızı cevap anahtarı ile karşılaştırınız, cevaplarınız doğru değilse faaliyeti tekrar gözden geçiriniz. Doğru cevaplar verdiyseniz bir sonraki öğrenme faaliyetine geçebilirsiniz.

42

PERFORMANS TESTİ Aşağıdaki işlemleri bilgisayar başında paket program kullanarak yapınız. Sonuçları modül sonundaki cevap anahtarları ile karşılaştırınız. Yapamadığınız işlemler ve yanlışlarınız varsa öğrenme faaliyeti 2 yi tekrar ediniz.

1-

Gerekli tanım ve ayarlamaları yapınız. Şirket veya firma açınız.

2-

Aşağıdaki CARİ HESAP KARTI’nı kaydediniz.

HESAP KODU: AG ÜNVANI: ANA GIDA YETKİLİ KİŞİ: NURAN ANA İŞ ADR.: RAMİ KURUGIDA SİTESİ C/33 G.O.PAŞA İSTANBUL VERGİ DAİRESİ: G.O.PAŞA VERGİ HESAP NO: 320 011 00 20 DEVİR ALACAĞI: 3 250

3-

Aşağıdaki CARİ HESAP KARTI’nı kaydediniz.

HESAP KODU: OG ÜNVANI: OVA GIDA YETKİLİ KİŞİ: OSMAN OVA İŞ ADR.: İNCİRLİ CAD. NO: 8 BAKIRKÖY İSTANBUL VERGİ DAİRESİ: BAKIRKÖY VERGİ HESAP NO: 303 030 00 04 DEVİR BORCU: 2 845

4-

Alıcımız OVA GIDA dan 8 Şubat da 15. tahsilat makbuzu ile 845 lira para alındı.

5-

İş Bankasındaki hesaba 345 lira para yatırıldı. 14 Şubat. Makbuz numarası 651

6-

17 Şubat Alıcımız Ova Gıda 11. dekont ile, bize olan borcuna karşılık Ana Gıda firmasına 250 lira ödendiğini bildirdi.

7-

24 Şubat Alıcımız Ova Gıda 12. dekont ile, bankadaki hesabımıza 500 yatırdığını bildirdi.

8-

25 Şubat, İş bankasından ANA GIDA firmasına 400 lira havale yapıldı. Dekont no 92 Bakiye listesini ekrana çıkartınız. Sonuçları modül sonundaki liste ile karşılaştırınız..

43

UYGULAMALI TEST Yapılan değerlendirme sonucunda hayır şeklindeki cevaplarınızı bir daha gözden geçiriniz. Kendinizi yeterli görmüyorsanız öğrenme faaliyetini tekrar ediniz. Cevaplarınızın tamamı evet ise bir sonraki faaliyete geçiniz

Değerlendirme Ölçütleri

Evet

Hayır

1. Şirket veya firma açabiliyor musunuz?

2. Nakit tahsilat makbuzu kayıt edebiliyor musunuz?

3. Nakit ödeme makbuzu kayıt edebiliyor musunuz?

4. Borç dekontu kayıt edebiliyor musunuz?

5. Alacak dekontu kayıt edebiliyor musunuz?

6. Banka işlemlerini kayıt edebiliyor musunuz?

7. Cari hesap ekstrelerini görebiliyor musunuz?

8. Borç/Alacak listesini görebiliyor musunuz?

DEĞERLENDİRME Uygulama faaliyetinde kazandığınız davranışlarda işaretlediğiniz “Evet”ler kazandığınız becerileri ortaya koyuyor. ”Hayır”larınız için ilgili faaliyetleri tekrarlayınız.

Hepsi “Evet” ise bir sonraki öğrenim faaliyetine geçiniz.

44

MODÜL DEĞERLENDİRME MODÜL DEĞERLENDİRME Bu modül sonunda hangi bilgileri kazandığınızı değerlendirmek için, aşağıdaki soruları cevaplayınız. Soruların sadece bir doğru cevabı vardır.

1.

Cari paket programlar niçin kullanılır?

A) B) C) D)

2.

Borcumuzu gösteren cari hesabı kapatmak için hangi işlem yapılır?

A) B) C) D)

3.

Açık faturalar Çek-Senet Bordroları Borç ve alacak dekontları Hepsi de işlenir.

Yeni çalışmaya başladığımız alıcının cari kartını açarken hangisi yapılmaz?

A) B) C) D)

6.

Makbuz yazılmaz.

Alacak yazılır Borç yazılır Hiçbiri

Aşağıdakilerden hangisi cari hesaba işlenir?

A) B) C) D)

5.

Borç ödenir.

Alacaklıdan tahsilat yapılır.

Cari hesap kartı silinir.

Hiçbiri

Satıcıya yaptığımız ödemenin makbuzu cari hesaba ne olarak yazılır?

A) B) C) D)

4.

Kimlere borcumuz var bilmek için.

Kimlerden alacağımız var bilmek için.

Cari hesapları kontrol etmek için.

Hepsi de doğrudur.

İsim adres bilgileri yazılır Devir borcu yazılır Özel kod verilir Hiçbiri

Hangisi yanlış yazılırsa sonuçları etkilemez?

A) B) C) D)

Cari hesap kodu Alacak tutarı Açıklama Borç tutarı

45

7.

Aşağıdaki ifadelerden yanlış olanı bulunuz?

A) B) C) D)

8.

Cari programları ile ilgili olarak hangi cümle yanlıştır?

A) B) C) D)

9.

Alıcımızın banka hesabımıza yaptığı havale hesabına borç yazılır Satıcımızın tahsilat makbuzu bizim için tediye makbuzudur.

Alıcımızın tediye makbuzu bizim için tahsilat makbuzudur.

Alıcımızın banka hesabımıza yaptığı havale hesabına alacak yazılır.

Her cari hesap çeşidi için bir kart açılır.

Alınan malların bedeli satıcının cari hesabına borç işlenir.

Alınan malların bedeli satıcının cari hesabına alacak işlenir.

Satışlar alıcının cari hesabına borç işlenir.

Bir firma ile yapılan bütün cari hesap işlemlerini görmek için ne yaparsınız?

A) Borç/Alacak listesi çıkartırız. C) Cari ekstresi çıkartırız.

B) Bakiye listesi çıkartırız.

D) Hiçbiri

10.

Borçlu ve alacaklı olduğumuz işletmeleri görmek için ne yapılır?

A) B) C) D)

11.

Yanlış cümleyi belirleyiniz?

A) B) C) D)

12.

Borç/Alacak listesi çıkartırız.

Bakiye listesi çıkartırız.

Cari ekstresi çıkartırız.

Hiçbiri

Bakiye listesi cari hesap sahiplerinin borç ve alacaklarını gösterir.

Unvan, Adres gibi bilgi yanlışlıkları cari kartına gidilip düzeltilir.

Hesap sahibine ait bütün hareketleri ekstreden görebiliriz.

Yanlış hareketler rapor menüsünden düzeltilir.

Alıcımızın cari kayıtları ile bizim kayıtlarımız tutmazsa hangi işlemi yaparız?

A) B) C) D)

Alıcıdan hesap ekstresi isteriz.

Alıcının ekstresi ile bizimkini karşılaştırırız.

Alıcıya ait belgeleri kayıtlarla karşılaştırırız.

Devir değerlerini değiştiririz.

DEĞERLENDİRME Sorulara verdiğiniz yanıtları modül sonundaki cevap anahtarıyla karşılaştırınız.

Bu faaliyet kapsamında hangi bilgileri kazandığınızı belirleyiniz.

Yanlış cevaplandırdığınız sorularla ilgili konuları tekrar inceleyip öğrenmeye çalışınız.

46

UYGULAMALI TEST Aşağıda belirtilen ölçütlere göre kendinizi değerlendiriniz..

Değerlendirme Ölçütleri

Evet

Hayır

1. Cari hesapların neden kullanıldığını açıklayabilir misiniz?

2. Bilgisayarda şirket veya firma açabiliyor musunuz?

3. Cari hesap kartı açabilir misiniz?

4. Cari hesap bilgilerini değiştirebilir misiniz?

5. Nakit tahsilatları cari programına işleyebilir misiniz?

6. Nakit ödemeleri cari programına işleyebilir misiniz?

7. Borç dekontlarını cari programa işleyebilir misiniz?

8. Alacak dekontlarını cari programa işleyebilir misiniz?

9. Bankaya yatırılan çekilen paraları işleyebilir misiniz?

10. Borç alacak raporu düzenleyebilir misiniz?

11. Cari hesap hareketi yanlışlarını düzeltebiliyor musunuz?

12. Cari hesap ekstresi düzenleyebilir misiniz?

DEĞERLENDİRME Uygulama faaliyetinde kazandığınız davranışlarda işaretlediğiniz “Evet”ler kazandığınız becerileri ortaya koyuyor. ”Hayır”larınız için ilgili faaliyetleri tekrarlayınız.

Hepsi “Evet” ise bir sonraki modüle geçiniz.

47

CEVAP ANAHTARLARI CEVAP ANAHTARLARI ÖĞRENME FAALİYETİ 1 CEVAP ANAHTARI Soru 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Cevap B D C A C B D A C D

ÖĞRENME FAALİYETİ 1 CEVAP ANAHTARI PERFORMANS TESTİ

NO......: KODU:

CARİ HESAP KARTI Adı Soyadı (Unvanı): .KALE KUMAŞ......................

Adresi.....................: .......................................................

S. TARİH N. GÜN/AY

1 2 3 4 5

5 Mayıs 11 May 15 May 20 May 22 May

AÇIKLAMA

Satış Tahsil Yaprak Kumaşa öd.

Alınan çek Satış

BORCU

900

500

48

Vergi Dairesi: ...........................

Vergi Sicil no: ..........................

Telefon: ..........................

ALACAĞI

100 200 700

KALAN BORCU

KALAN ALACAĞI

900 800 600 100 400

NO......: KODU:

CARİ HESAP KARTI Adı Soyadı (Unvanı): .YAPRAK KUMAŞ..................

Adresi.....................: .......................................................

S. TARİH N. GÜN/AY

AÇIKLAMA

BORCU

1 7 Mayıs Alış 2 14 May Ödeme 3 15 May Kale Kumaştan tahsil 4 21 May Çek cirosu 5 30 May Çek keşidesi

Vergi Dairesi: ...........................

Vergi Sicil no: ..........................

Telefon: ..........................

ALACAĞI

KALAN BORCU

1850

KALAN ALACAĞI

1850 1450 1250

400 200 700 550

550

BORÇ/ALACAK RAPORU Kod

Ünvan

Borcu

KALE KUMAŞ YAPRAK KUMAŞ

Alacağı

1 400 1 850 3 250

1 000 1 850 2 850

K. Borcu

400 400

ÖĞRENME FAALİYETİ 2 CEVAP ANAHTARI Soru 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Cevap D A C B C A D C C D

49

K. Alacağı

ÖĞRENME FAALİYETİ 2 CEVAP ANAHTARI PERFORMANS TESTİ BAKİYE LİSTESİ HESAP KODU ÜNVANI IB İŞBANKASI AG ANA GIDA OG OVA GIDA TOPLAM: LİSTELENEN: 3 ADET

BORÇ 445

ALACAK 2 600

1 250 1 695

2 600

MODÜL DEĞERLENDİRME TESTİ CEVAP ANAHTARI

Soru

Cevap

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

D A C D B C A B C A D B

50

KAYNAKÇA KAYNAKÇA  GENÇ, Hakkı, Muhasebe Programları, Gözen Yayınevi, İstanbul, 2006.  ETA FOR WİNDOWS program Kılavuzları  www.eta.com.tr  www.logo.com.tr

51