elektrik1

ARAÇ ELEKTRİĞİ

TEKNİK EĞİTİMİ TME 075

HOŞGELDİNİZ

Eğitmen : İlker NAZAN

İçerik 1 Eğitimin Tanıtımı Temel Elektrik Kavramları Gerilim,Akım,Direnç Ohm Kanunu Elektrikte Güç Temel Elektrik Devresi Birden Fazla Alıcının Bağlanması Devre Örnekleme Doğru ve Alternatif Akım

İçerik 2 Manyetizma Elektromanyetizma Motor ve Jeneratör Alternatör Akü Devre Elemanları VAG 1526 A Multimetre Test Cihazı VAS 5051 Test Cihazı

İçerik 3 Elektrik Akım Şemaları Simgelerin Açıklanması Elektrik Akım Şemalarında Kullanılan Semboller Arıza Tespit Programları Sigorta ve Röle Montaj Konumları Elektrik Devresi Pratik Uygulamalar

İLERİ SEVİYE

ALANLAR

EĞİTİMLERİN TANITIMI MOTOR

İSE 125

GÜÇ AKTARMA

4

MOTOR TEKNİK

TNE 026

4

TEKNİK

4

TNE 035 DÜZ ŞANZIMAN

TME 075

TME 075

4

4

T. OTOMOBİL BİLGİSİ

TME 015

4

TNE 046

3

TNE 045

4

TME 075

3

T. OTOMOBİL BİLGİSİ

TME 015

TNE 066

TNE 065

4

TME 075

1

T. OTOMOBİL BİLGİSİ

TME 015

SERVİS

ELEKTRONİĞİ

DANIŞMANLIĞI

İSE 175

4

TNE 076

2

GÜVENLİK ELEKTRO. 3

TNE 075

4

KONFOR ELEKTRO.

4

ARAÇ ELEKTRİĞİ

4

KONFOR-GÜVENLİK

KONFOR-GÜVENLİK

KLİMA

ARAÇ ELEKTRİĞİ

4

2

EK ISITMA

YÜR. AKS. ÖLÇÜM

4

İSE 165 ISITMA VE KLİMA

FREN SİSTEMLERİ

ARAÇ ELEKTRİĞİ

4

İSE 145

ISITMA-KLİMA

YÜR. AKS. TEKNO.

OTM. ŞANZIMAN

ARAÇ ELEKTRİĞİ TEMEL

TNE 036

BENZİN MOTORLARI

TME 015

3

GÜÇ AKTARMA

DİZEL MOTORLARI TNE 025

İSE 135

YÜRÜYEN AKSAM

TME 075

T. OTOMOBİL BİLGİSİ

TME 015

İSE 116

2

SERVİS DANIŞMAN

TNE 016

2

SERVİS DANIŞMAN TME 016

4

TME 075

T. OTOMOBİL BİLGİSİ

TME 015

2

TNE 056

2

KAPORTA ONARIM

2

TNE 055

4

KAPORTA MONTAJ

2

ARAÇ ELEKTRİĞİ

4

İSE 155 Karoser

SERVİS DANIŞMAN

ARAÇ ELEKTRİĞİ

4

KAPORTA

TME 075

2

ARAÇ ELEKTRİĞİ

2

T. OTOMOBİL BİLGİSİ

TME 015

2

T. OTOMOBİL BİLGİSİ

Doğuş Otomotiv S.S.H Eğitim Departmanı İlker NAZAN

TME O75

EĞİTİM KURALLARI EEĞİTİM

(GENPAR EĞİTİM BİNASINDA)

SIRASINDA CEP TELEFONLARI KAPALI TUTULMALIDIR.

GGÜVENLİK

TARAFINDAN VERİLEN KARTLAR YAKALARDA ASILI OLMALIDIR.

YYEMEKHANE

2.KATTADIR VE SADECE 4 KAP YEMEK ALINABİLİR.

ÇÇAY,

KAHVE VE SİGARA GİBİ İHTİYAÇLAR ARALARDA VE SADECE KAFETERYADA GİDERİLİR. EEĞİTİM

ARAÇLARI, MALZEMELERİ VE LİTERATÜRLER TEMİZ VE DÜZENLİ TUTULMALIDIR. EEĞİTİMLER 

SAAT 09.15’DE BAŞLAR, SAAT 16:45’DE BİTER.

EĞİTİMİN SON GÜNLERİ EĞİTİM BİTİŞ SAATİ 15:30’DUR.

Doğuş Otomotiv S.S.H Eğitim Departmanı İlker NAZAN

TME O75

TEMEL ELEKTRİK KAVRAMLARI ELEKTRİK NEDİR ?

Gözle görülmeyen , elle tutulmayan , fakat varlığını yaptığı etkilerle belli eden ENERJİDİR. ELEKTRİK NEDEN EN ÇOK KULLANILAN ENERJİDİR ?  Elektrik Enerjisi : Isı,ışık,hareket gibi diğer enerji çeşitlerine kolaylıkla dönüşür.  Elektrik enerjisi bir yerden diğer bir yere kolaylıkla iletilebilir.  Elektrik enerjisinin kullanılışı kolay ve temizdir.

Doğuş Otomotiv S.S.H Eğitim Departmanı İlker NAZAN

TME O75

TEMEL ELEKTRİK KAVRAMLARI MADDE NEDİR ?

Kütlesi ve belli bir hacmi olan , boşlukta yer kaplayan her şey maddedir.

MADDENİN FİZİKSEL HALLERİ : Atom ya da molekül denilen tanecikler birbirine çok yakınsa, birbirinden bağımsız hareket edemiyorsa, hareketleri sonucunda maddenin şekli değişmiyorsa; bu durumda madde KATI'dır deriz.

Eğer tanecikler arası uzaklık biraz artmış, tanecikler birbirinden kısmen bağımsız hareket edebiliyorsa ya da tanecikler birbiri üzerinden kayıyorsa (madde bir yerden bir yere akıyorsa) o zaman bu madde SIVI'dır deriz. maddenin tanecikleri birbirinden bağımsız hareket ediyorsa, koyuldukları bütün kapları dolduruyorsa o zaman bu madde GAZ'dır deriz. Bu katı, sıvı ve gaz olma durumlarına maddenin FİZİKSEL HALLERİ denir.

Doğuş Otomotiv S.S.H Eğitim Departmanı İlker NAZAN

TME O75

TEMEL ELEKTRİK KAVRAMLARI MADDENİN KATI HALİ :  Hacmi ve şekli sabit olan maddelerdir. Tanecikler arası çekim kuvveti en fazladır. Tanecikler birbirinden bağımsız hareket edemez. Katılar yalnızca tabana basınç yaparlar.

MADDENİN SIVI HALİ :

Doğuş Otomotiv S.S.H Eğitim Departmanı İlker NAZAN

Tanecikler arası çekim kuvveti katılara oranla daha az, ama gazlara oranla daha fazladır  Tanecikler birbirinden kısmen bağımsız hareket eder, birbiri üzerinden kayarlar, akışkandırlar.  Sıvılar yalnızca tabana basınç yapmazlar.

Tabana en fazla basınç yaparlar,derinlik azaldıkça yanlara yaptıkları basınçta azalır.

TME O75

TEMEL ELEKTRİK KAVRAMLARI MADDENİN GAZ HALİ :  Hacmi ve şekli sabit olmayan maddelerdir.  Gazlar içinde bulundukları bütün kapları doldururlar.  Gazlar içinde bulundukları kabın iç yüzeyinde her noktaya aynı basıncı yaparlar.

MADDENİN HAL ÇEVRİMİ :

Doğuş Otomotiv S.S.H Eğitim Departmanı İlker NAZAN

TME O75

TEMEL ELEKTRİK KAVRAMLARI

Doğuş Otomotiv S.S.H Eğitim Departmanı İlker NAZAN

TME O75

MADDENİN ELEKTRİKSEL DURUMLARI Yüksek

Direnç

İletken İletkendeğil değil

Yarı Yarıiletken iletken

İletken İletken

Lastik Porselen Plastik İzolasyon malz. İndiyum arsenid Silikon Germanyum Galyum arsenidi Altın Gümüş Bakır Demir

Düşük Doğuş Otomotiv S.S.H Eğitim Departmanı İlker NAZAN

TME O75

TEMEL ELEKTRİK KAVRAMLARI ATOM :

-

ÇEKİM KUVVETİ

+ PROTON

ELEKTRON

YÖRÜNGE

ÇEKİRDEK

PROTON

Maddenin bütün özelliklerini taşıyan en küçük parçasına ATOM denir.

Atomun çekirdeği hiçbir hiçbir elektrik yükü olmayan NOTRON ile artı yükü taşıyan PROTON’ dan oluşur.

Doğuş Otomotiv S.S.H Eğitim Departmanı İlker NAZAN

TME O75

TEMEL ELEKTRİK KAVRAMLARI ELEKTRONLAR elektrik yükü bakımından eksi ( negatif ) olup çekirdek etrafında devamlı hareket halindedirler.

Dış yörüngedeki serbest elektron sayısı ne kadar az olursa,serbest elektronların atomu terk etmeleri o kadar kolay olur.

ELEKTRON

Sonuç olarak iletkenlerin dış yörüngesinde elektron sayısı az yalıtkanların ise çoktur.

Doğuş Otomotiv

S.S.H Eğitim Departmanı İlker NAZAN

TME O75

TEMEL ELEKTRİK KAVRAMLARI

NÖTR

EKSİ YÜKLÜ

Doğuş Otomotiv S.S.H Eğitim Departmanı İlker NAZAN

TME O75

TEMEL ELEKTRİK KAVRAMLARI ELEKTRİK AKIMI :

-

+

Madde içindeki serbest elektronların aynı yöndeki hareketleri elektrik akımını meydana getirir.

Doğuş Otomotiv S.S.H Eğitim Departmanı İlker NAZAN

TME O75

TEMEL ELEKTRİK KAVRAMLARI

Doğuş Otomotiv S.S.H Eğitim Departmanı İlker NAZAN

TME O75

TEMEL ELEKTRİK KAVRAMLARI

Doğuş Otomotiv S.S.H Eğitim Departmanı İlker NAZAN

TME O75

TEMEL ELEKTRİK KAVRAMLARI

Elektrik akımı elektronların akışı veya hareketinden başka birşey değildir.

Doğuş Otomotiv S.S.H Eğitim Departmanı İlker NAZAN

TME O75

TEMEL ELEKTRİK KAVRAMLARI

Elektrik akımı yönü artı kutuptan eksi kutuba doğrudur.

Doğuş Otomotiv S.S.H Eğitim Departmanı İlker NAZAN

TME O75

GERİLİM , AKIM , DİRENÇ GERİLİM ( VOLTAJ ) ( V ) ( U ) :

A

B

Seviyeler ve basınçlar eşittir Sonuç : Üç depo arasındaki basınç farkı sıfırdır.

Doğuş Otomotiv S.S.H Eğitim Departmanı İlker NAZAN

TME O75

GERİLİM , AKIM , DİRENÇ

Seviyeler ve Basınçlar eşit değildir.Basınç farkı vardır Vana açıldığı anda yüksekten , alçak seviyeye doğru akım olacaktır.

Bataryanın iki kutbu arasındaki elektriksel basınç farkına GERİLİM ( VOLTAJ ) denir.

BİRİMİ VOLTTUR. VOLTMETRE İLE ÖLÇÜLÜR Doğuş Otomotiv S.S.H Eğitim Departmanı İlker NAZAN

TME O75

GERİLİM , AKIM , DİRENÇ AKIM ŞİDDETİ ( AMPER ) (Ι) : Depodaki su basınç oluşturur.Suyun akım şiddeti, deponun basıncına, borunun çapına ve musluğun açılma oranına bağlıdır.

Kablo içinden geçen elektrik akımına AKIM ŞİDDETİ denir.

BİRİMİ AMPERDİR. AMPERMETRE İLE ÖLÇÜLÜR Doğuş Otomotiv S.S.H Eğitim Departmanı İlker NAZAN

TME O75

GERİLİM , AKIM , DİRENÇ DİRENÇ ( OHM ) (Ω) :

BİRİMİ OHM. OHMMETRE İLE ÖLÇÜLÜR Doğuş Otomotiv S.S.H Eğitim Departmanı İlker NAZAN

TME O75

GERİLİM , AKIM , DİRENÇ DEVRELERDE DİRENÇ OLUŞTURAN ELEMANLAR ALICILAR: Elektrikle çalışan elemanlara denir.( Ampul,motor v.s. )

KABLOLAR ve BAĞLANTI NOKTALARI : Direnç kablonun cinsine,boyuna kesitine bağlıdır.

Doğuş Otomotiv S.S.H Eğitim Departmanı İlker NAZAN

TME O75

GERİLİM , AKIM , DİRENÇ İLETKEN :

Bazı maddelerin atomlarının dış yörüngelerinde dörtten az elektron vardır.

Bu tür maddelere elektrik akımını iyi ileten anlamında İLETKEN denir.

Doğuş Otomotiv S.S.H Eğitim Departmanı İlker NAZAN

TME O75

GERİLİM , AKIM , DİRENÇ BİR İLETKENİN DİRENCİ 1.

Sıcaklığına

: Sıcaklık arttıkça direnci artar.

2.

Uzunluğuna

: Uzunluk arttıkça direnci artar.

3.

Kesitine

: Kesiti arttıkça direnci azalır.

4.

Özdirencine

: Özdirenci arttıkça direnci artar.

Doğuş Otomotiv S.S.H Eğitim Departmanı İlker NAZAN

TME O75

GERİLİM , AKIM , DİRENÇ ÖLÇÜMLER GERİLİM :

Voltmetre akü veya alıcı uçlarına direkt bağlanır.Bu tür bağlantıya PARELEL bağlama denir.

Doğuş Otomotiv S.S.H Eğitim Departmanı İlker NAZAN

TME O75

GERİLİM , AKIM , DİRENÇ AKIM :

Ampermetre elektrik devresinden geçen akımı ölçer.Akımın geçtiği yol kesilip araya ampermetre bağlanır.Bu tür bağlantıya SERİ bağlama denir Doğuş Otomotiv S.S.H Eğitim Departmanı İlker NAZAN

TME O75

GERİLİM , AKIM , DİRENÇ DİRENÇ : Ohmmetre, direnci ölçülecek elemanın iki ucuna bağlanır.

Direnci ölçülecek elemanın üzerinde kesinlikle gerilim olmamalıdır.

AKIM YOK Doğuş Otomotiv S.S.H Eğitim Departmanı İlker NAZAN

TME O75

OHM KANUNU

U Ι= -----R

AKIM (Amper)

GERİLİM (Volt)

DİRENÇ (Ohm)

GERİLİM , AKIM , DİRENÇ ARASINDAKİ İLİŞKİ OHM KANUNUDUR. Doğuş Otomotiv S.S.H Eğitim Departmanı İlker NAZAN

TME O75

OHM KANUNU

U R = -----Ι

U=Ι x R

U Ι

R

Doğuş Otomotiv S.S.H Eğitim Departmanı İlker NAZAN

TME O75

ELEKTRİKTE GÜÇ Bir cihazın elektrik enerjisi ile yapmış olduğu işe o cihazın ELEKTRİK GÜCÜ denir.

Mekanik enerjide güç birimi BEYGİR gücüdür.

BG veya HP ile ifade edilir.

Doğuş Otomotiv S.S.H Eğitim Departmanı İlker NAZAN

TME O75

ELEKTRİKTE GÜÇ 1 BG = 75 Kgm/Sn

Bir beygirin 75 Kg’lık bir yükü

Bir saniyede

Doğuş Otomotiv S.S.H Eğitim Departmanı İlker NAZAN

TME O75

ELEKTRİKTE GÜÇ

1 metre hareket ettirebilmek için harcamış olduğu güç

Elektrik Enerjisinde güç birimi WATT’tır.

1 BG = 736 Watt 1 kW = 1.36 BG Doğuş Otomotiv S.S.H Eğitim Departmanı İlker NAZAN

TME O75

ELEKTRİKTE GÜÇ

P Ι= -----U AKIM (Amper)

GÜÇ (Watt)

GERİLİM (Volt)

GERİLİM , AKIM ARASINDAKİ İLİŞKİ GÜCÜ VERİR. Doğuş Otomotiv S.S.H Eğitim Departmanı İlker NAZAN

TME O75

ELEKTRİKTE GÜÇ

P U = -----Ι

P=U x Ι

P U

Ι

Doğuş Otomotiv S.S.H Eğitim Departmanı İlker NAZAN

TME O75

TEMEL ELEKTRİK DEVRESİ Basit bir elektrik devresinde şu elemanlar vardır. 

Batarya



Kablo

 Alıcılar 

Anahtar

Doğuş Otomotiv S.S.H Eğitim Departmanı İlker NAZAN

TME O75

TEMEL ELEKTRİK DEVRESİ

Akünün ( + ) ucundan çıkan kablo , şasi aracılığı ile akünün (– ) ucuna ulaşır.

ŞASİ NOKTALARI İYİ DURUMDA MI ?

Doğuş Otomotiv S.S.H Eğitim Departmanı İlker NAZAN

TME O75

TEMEL ELEKTRİK DEVRESİ AÇIK DEVRE : Metalik devamlılık yoktur.Akım geçmez

KAPALI DEVRE : Metalik devamlılık vardır.Akım geçer.

Doğuş Otomotiv S.S.H Eğitim Departmanı İlker NAZAN

TME O75

TEMEL ELEKTRİK DEVRESİ KISA DEVRE : Pozitif ve negatif uçların birbirine teması

KOPUKLUK : Pozitif ve negatif uçlardan birinin metalik devamlılığının olmaması Doğuş Otomotiv S.S.H Eğitim Departmanı İlker NAZAN

TME O75

BİRDEN FAZLA ALICININ BAĞLANMASI SERİ BAĞLAMA

_

+

Ιtot = Ι1 = Ι2 Utot = U1 + U2 Rtot = R1 + R2 Doğuş Otomotiv S.S.H Eğitim Departmanı İlker NAZAN

TME O75

BİRDEN FAZLA ALICININ BAĞLANMASI PARALEL BAĞLAMA

Utot = U1 = U2 Ιtot = Ι1 + Ι2 1/Rtot = 1/R1 +1/R2

Doğuş Otomotiv S.S.H Eğitim Departmanı İlker NAZAN

TME O75

DEVRE ÖRNEKLEME

Utot = U1 = U2 = 12 V Doğuş Otomotiv S.S.H Eğitim Departmanı İlker NAZAN

TME O75

DEVRE ÖRNEKLEME

Utot = U1 = U2 = 12 V

Ιtot = Ι 1 + Ι 2

Ιtot = 4 A + 3 A = 7A Doğuş Otomotiv S.S.H Eğitim Departmanı İlker NAZAN

TME O75

DOĞRU ve ALTERNATİF AKIM DOĞRU AKIM : U+

U+

+ 12 V

zaman

0

U-

U+ Kutup

zaman

0

- 12 V

- Kutup

Zamanla yönü ( kutupları ) değişmeyen akım türü Doğuş Otomotiv S.S.H Eğitim Departmanı İlker NAZAN

TME O75

DOĞRU ve ALTERNATİF AKIM ALTERNATİF AKIM :

+

-

Zamana bağlı olarak yönü ve şiddeti değişen akım türü Doğuş Otomotiv S.S.H Eğitim Departmanı İlker NAZAN

TME O75