elektronik kumandalı distribütör pompa VP37 by motorsitem motorsitem

MOTORLU ARAÇLAR TEKNOLOJİSİ ALANI

Elektronik Kumandalı Distribütör Pompa VP37

http://www.motorsitem.tr.gg http://www.aracteknolojisi.tr.gg

Ön Kızdırma Sistemi

Elektronik Kumandalı Distribütör Pompa VP37

İğneli Enjektör

Yakıt Miktarı Ayarı Enjeksiyon Başlatma Kontrolu Sistem Genel Görünüşü

Yakıt Beslemesi

Enjeksiyon Pompası

Enjektör

Eleman Depo

Bilya Ekzantrik göbek

Yüksek basınç pompası Çek valf

Transfer Pompas覺

Yakıt Miktarı Ayarı EDC kontrol ünitesi gelen bilgileri değerlendirir, püskürtülecek yakıt miktarını hesaplar ve kumanda sinyallerinin miktar ayarlayıcıya gönderir.

N146

Yak覺t Miktar Ayar覺

Miktar ayarlay覺c覺 Ekzantrik mil

Kumanda pistonu

Yak覺t Miktar Ayar覺

Yakıt Miktar Ayarı

Soğuk çalıştırma/zenginleştirme

Adım motoru

Ekzantrik Aayar halkası Dağıtıcı eleman

Rölanti

Yakıt Miktar Ayarı

Düşük yük

Yakıt kesme

Yakıt Miktar Ayarı Doldurma

Püskürtme

Eleman

Yüksek basınç

Mazot çıkışı

Dağıtım kanalı

Pompa Eleman覺

Yak覺t Miktar Ayar覺

Enjeksiyon Başlatması Enjeksiyon haritasının başlatılması Enjeksiyon haritasının başlangıcı kontrol ünitesinin hafızasına alınır. Harita esas olarak motorun devrini ve püskürtülecek yakıt miktarını dikkate alır. Soğutma suyunun sıcaklığı da enjeksiyonun başlamasını etkileyen bir düzeltme parametresidir.

Harita denemelerden sonra tespit edilmiş olup, iyi çalışma özellikleri ile iyi egzost gazı özellikleri arasındaki en uygun durmu gösterir.

Hesaplanmış yakıt miktarı (kütlesi) Püskürtülen yakıt miktarı ile motor devri artarken, enjeksiyon daha uzun sürdüğünden, enjeksiyon başlangıcının avanslı olması gerekir. Püskürtülecek yakıt miktarı(kütlesi), kontrol ünitesi tarafından hesaplanmıştır.

Duman Haritası Motorun çalışması esnasında izin verilen yakıtın miktarı, kontrol ünitesi içinde hafızaya alınan duman haritasının yardımı ile belirlenir. Şayet havanın kütlesi çok az ise, püskürtülen yakıtın miktarı siyah renkli egzost gazı çıkışına mani olacak şekilde sınırlanır.

Yakıt kütlesi

Hava kütlesi

Motor devri

Enjeksiyon Başlatması EDC – Kontrol ünitesi J248

Motor devir sensörü G28

Su sıcaklık sensörü G62

İğneli enjektör G80 Hesaplanan yakıt miktarı (kütlesi)

Enjeksiyon başlatma valfi N108

Enjeksiyon Başlatması EDC kontrol ünitesi, gelen sinyallere göre belirlenmiş enjeksiyon başlangıcını hesaplar ve uygun pals iş çevrimini, N108 enjeksiyon başlatma valfine gönderir.

Baskı makarası Avans

Kam Mil Pompa içindeki yakıt basıncı

Rötar Kanatlı pompanın emiş tarafına

Baskı makarası

Enjeksiyon başlatma valfi N108 Yay

Enjeksiyon zaman ayarı pistonu Enjeksiyon zaman ayar pistonu

Enjeksiyon başlatma valfi N108

Enjeksiyon Başlatması Distribütörlü enjeksiyon pompasının mekanik enjeksiyon zaman ayar cihazı, pompanın içindeki motor devrine bağımlı yakıt basıncının yardımı ile çalışır. Enjeksiyon zaman ayarı, enjeksiyon zaman ayar pistonun özellikle yan yükü bulunmayan tarafında etkili olan basıncı etkileyerek değiştirir. Basınç üzerindeki bu etki, N108 enjeksiyon başlatma valfinin devreye sokulduğu belirlenmiş elektronik pals iş çevrimine bağlıdır. Bu sayede, maksimum avanslı ve minimum rötarlı konum arasındaki enjeksiyon başlangıcının kesintisiz kontrolu sağlanmıştır. Enjeksiyon başlaması, çalıştırmaya başlama performansu, yakıt tüketimi ve azımsanmayacak egzost emisyonları gibi birçok motor karakteristiklerini etkiler.

Enjeksiyon kontrolünü başlatma görevi, yakıt beslmesi için doğru zamanı saptamaktır. EDC kontrol ünitesi, önceden sağlanmış olan motor çalışmasını etkileyen parametrelerden, enjeksiyonun başlama zamanını hesaplar ve uygun çıkış komutunu enjeksiyon pompasının içindeki N108 enjeksiyon başlatma valfine gönderir.

Enjeksiyon Başlatması

Stop Müşürü ve Eleman

Sistem Genel Görünüşü VP 37

Geber für Saugrohrdruck

Sensörler Motor devri ve krankmili pozisyonu

İğne hareketi

Miktar ayarlayıcı konumu

Fren ve debriyaj pedal pozisyonları

Atmosferik basınç Emilen hava miktarı

Soğutma suyu sıcaklığı

Yakıt sıcaklığı

Emilen hava sıcaklığı ve yükleme basıncı

Gaz pedal pozisyonu

Ön Kızdırma Sistemi

SENSÖRLER

İğneli Enjektör G80 İğneli enjektör G 80:

Elektrik devresi: 5 = Enjeksiyon başlama sinyali 12 = Sensör şasesi

Enjektör gövdesi

Bobin Şaseye Baskı ucu

G 80

İğneli Enjektör G80

İğneli Enjektör G80 Görevi: Kontrol ünitesi, iğneli enjektör tarafından sağlanan sinyal ile püskürtmenin gerçek başlangıcını algılar ve onu enjeksiyon haritasının başlangıcı ile belirlenmiş olan değerler ile karşılaştırır. Şayet sonuç belirlenmiş değere göre farklılıklar arzediyorsa, enjeksiyon başlangıcı N108 valfi vasıtasıyla düzeltilir. Çalışması: G80 iğneli enjektör, kontrol ünitesinden gelen doğru akım ile enerjilenen bir selenoid olup manyetik bir alan üretir. Uzatılan meme iğnesinin ucunu meydana getiren bir baskı pimi selenoid iç kısmına yerleştirilmiştir. Bu meme iğnesinin harketi manyetik alanın değişmesine sebep olur ve bu suretle DC gerilim değişimi selenoide gönderilir. Kontrol ünitesi püskürtmenin gerçek başlangıcını iğne hareket palsı ile motor devir sensörü tarafından sağlanan ÜÖN sinyali arasındaki zaman farkından itibaren hesap eder. Bu sayede gerçek püskürtmenin başlaması kontrol ünitesinde hafızaya alınmış olan belli değer ile karşılaştırılır. Ve herhangi bir farklılık varsa belli değere uygun olarak ayarlanır. Muadil çalışma: Eğer sinyal alınamazsa, püskürtmenin başlatılması ile ilgili hiçbir geri besleme yoktur. İçinde enjeksiyon başlangıcının sadece bir açık devre ile kontrol edildiği bir destek programı devreye sokulur. Aynı zamanda, püskürtülen yakıt miktarı azaltılır.

İğneli Enjektör G80

Emme manifoldu basınç sensörü G 71:

Elektrik devresi: 13 = Sensör şasesi 51 = Voltaj beslemesi G 71 54 = Basınç sinyali

3 P

G 71

Motor devir sensörü G 28:

Elektrik devresi: 13 = Sensör şasesi 47 = Motor devir sinyali 47

Şaseye

G 28

Görevi: Motor devri püskürtülen yakıtın miktarını ölçmek için kontrol ünitesinin ihtiyaç duyduğu ana parametrelerden birisidir. Muadil çalışma: Şayet motor devir sensörü düzgün çalışmazsa, bir destek programı G80 iğneli enjektör tarafından gönderilen bir muadil motor devri sinyali ile devreye sokulur.

Bu destek programı esnasında, püskürtülen yakıtın miktarı düşürülür. Püskürtmenin başlaması ayarlanır ve basınç arttırma (Turbo) devre dışı bırakılır. Şayet G80’den gelen muadil motor devri sinyali de kesilirse, motor stop ettirilir.

Kumanda pistonu konum sensörü G149 ve Yakıt sıcaklık sensörü G81: Distribütör tip enjeksiyon pompası

Alternatif gerilimli bobin

Demir göbek Yakıt sıcaklık sensörü G81

Hareketli metal halka Ekzantrik mil

Sabit metal halka

Görevi: G149 kumanda pistonu konum sensörü, enjeksiyon pompasının içindeki miktar ayarlayıcısının konumu ile ilgili bilgiyi kontrol ünitesine gönderiri.

Çalışması: G149 sensörü dönme açısını ölçme ile ilgili temassız bir sensördür. Sensör, miktar ayarlayıcının ekzantrik miline bağlanmıştır. Değişken bir manyetik alan, alternatif bir gerilimin sonucu olarak özel olarak şekillendirilmiş olan demir göbeğin içinde üretilit. Ekzantrik bir mile bağlanmış olan metal bir halka, demir göbek boyunca hareket eder ve bu manyetik alanı etkiler. Manyetik alan değişikliği elektronik olarak kontrol ünitesinin içinde analiz edilir ve miktar ayarlayıcısın konumuna ait bir ölçü olarak görev yapar. Muadil çalışma: Kontrol ünitesi, sensörden sinyal almazsa, motor emniyet nedenlerinden dolayı durdurulur.

Temassız sensörün faydaları: •Aşınma olmaz •Parazite karşı yüksek emniyet •Sıcaklık dalgalanmalarının etkisinin çok düşük olması

Elektrik devresi: Sürgü yolu potansiyometresi G 99 ve Yakıt sıcaklık sensörü G 81: Sürgü yolu potansiyometresi G 99

Yakıt sıcaklık sensörü G 81

2 = Şase kumandası N 146 7 = Voltaj beslemesi-N 146 13 = Sensör şasesi 14 = Sensör şasesi 21 = Enjeksiyon miktar sinyali 35 = Yakıt sıcaklık sinyali 39 = Voltaj beslemesi-G 99 7

N146

G99

G81

Ekzantrik mil 1 2

Enjeksiyon pompası

Su sıcaklık sensörü G 62:

Elektrik devresi: 13 = Sensör şasesi 53 = Su sıcaklık sinyali

G 62

G81 Yakıt sıcaklık sensörü ve G62 su sıcalık sensörü Görevleri: Püskürtülmek üzere pompalanan yakıtın miktarı, kotrol ünitesi tarafından hesaplanır. Bu miktarı hassas bir şekilde hesaplamak için, kontrol ünitesi soğutma suyu sıcaklığını ve mazotun yoğunluğunu dikkate almak zorundadır. G81 ve G62 için muadil çalışma: Herhangi bir sinyal veya hiç sinyal gönderilmemesi durumunda, kontrol ünitesi hafızasındaki muadil değerle (sabit değer) hesaplamaya devam edilir.

Elektrik devresi: Gaz pedal potansiyometresi G 79 ve Rölanti şalteri F 60: Mil

14 = Sensör şasesi 25 = Rölanti sinyali 33 = Voltaj beslemesi 37 = Yük sinyali 14

Geri getirme yayı

F 60 rölanti şalterli potansiyometre G 79

F 60

Görevi: Püskürtülen yakıt miktarı ile ilgili belirleyici bir unsur öncelikle ve çoğunlukla gaz pedalının konumudur, yani sürücüsünün arzusudur. Pedal konum sensörü, bir rölanti şalteri ve bir kick-down şalterinden meydana gelen kayar tip kontaklı bir potansiyometredir. Kontrol ünitesi, diğer parametrelere ilaveten bu sinyallerden ihtiyaç duyulan yakıtın miktarını hesaplar. Muadil çalışma : Bir arıza halinde, sürücünün en yakın servise ulaşmasını sağlamak amacıyla, motor yüksek rölanti devrinde çalıştırılır. Gaz pedal potansiyometresi bu durumda çalışmaz.

Hava kütle ölçer G70:

Elektrik devresi: Yeşil = Emilen hava sinyali Kırmızı= Voltaj beslemesi Mavi = Sensör şasesi

Sıcak film

Görevi : Hava kütle ölçerinin görevi, motora alınan temiz havanın miktarını tespit etmektir. Bu temiz hava miktarı egzost gazı geri dönüş oranı ve püskürtülen yakıtın izin verilen miktarını hesaplamak için kullanılır. Çalışması: Isıtılmış bir yüzey olan akkor film sabit sıcaklıkta tutulmak üzere kontrol edilir. Üzerinden geçen emilmiş hava akkor filmi soğutur. Akkor filmin sıcaklığını sabit bir seviyede muhafaza etmek maksadıyla ihtiyaç duyulan akım, emilen hava kütlesi için bir ölçü olarak görev yapar. Muadil çalışma: Şayet hava kütle ölçer çalışmazsa, sabit değerli bir hava kütlesi kumanda ünitesi tarafından sağlanır. Bu sabit değer performans problemleri (motor çıkış gücünde azalma) sadece kısmi yük altında meydana gelebilecek şekilde seçilmiştir. Hava kütlesinin ölçülmesinin faydaları: •Hava kütlesinin hava basıncına ve sıcalığına ait ilave sensörler olmaksızın kaydedilmesi •Hava akış sensör plakalı ölçme sistemine nazaran azaltılmış akış direnci

•Akkor telli hava kütle ölçer için ihtiyaç duyulan akkor temizleme ihtiyacının ortadan kalkması

Elektrik devresi: Hava kütle ölçer G70:

Sıcak eleman

Sıcak eleman Ölçme kanalı

Cam plaka

Fren lamba şalteri F

Dizel enjeksiyon sistemi için fren pedal şalteri F 47 Emniyet nedeniyle, her iki anahtar “Fren yapıldı” sinyali sağlar (Tekrara sistemi). Bu, kontrol ünitesi tarafından kontrol edilir. Ayrıca, her iki şalterin sinyalleri pedal konum şalterinin kontrolu olarak görev yapar. Bu suretle, örneğin, tam gaz durumunda eş zamanlı olarak fren yaptırılmasına ve hızlanmasına engel olur.

Muadil çalışma: Şayet her iki şalterden biri çalışmazsa veya ayarlar düzgün değilse, bir destek programı devreye sokulur ve kontrol ünitesi yakıt ölçme kontrolunde araya girer.

Dizel enjeksiyon sistemi için debriyaj pedal şalteri F 36

Görevi: Yakıt ölçme kontrol sisteminin faydalı özelliği, motor sarsıntılarının bertaraf edilmesidir. Bunu sağlamak için, kontrol ünitesi, debriyajın serbest bırakıldığı veya kavrama yaptığı konusunda bilgiye ihtiyaç duyar. Debriyaj kavrama yaptığı zaman, püskürtülen yakıtın miktarı kısa bir süre için azaltılır.

AKTÖRLER

Elektrik devresi: Turbo sınırlama selenoid valfi N 75: Kırmızı = Voltaj beslemesi 7 = Şase kumandası

Hava boşaltma bağlantısı

N 75

Kumanda basıncı bağlantısı

Besleme basıncı bağlantısı

Elektrik devresi: Egzost gazı devirdaim selenoid valfi N 18:

Kırmızı = Voltaj beslemesi 6 = Şase kumandası

Alçak basınç bağlantısı N 18 Kumanda basıncı bağlantısı

Atmosfer bağlantısı

Atmosfer bağlantısı 6

Elektrik devresi:

Miktar ayarlayıcı N 146: Miktar ayarlayıcı N 146 Sürgü yolu potansiyometresi G 99

2 = Şase kumandası N 146 7 = Voltaj beslemesi-N 146 13 = Sensör şasesi 14 = Sensör şasesi 21 = Enjeksiyon miktar sinyali 35 = Yakıt sıcaklık sinyali 39 = Voltaj beslemesi-G 99 7

N146

Ayar Halkası

Boşalma kesiti

1 2

G99

G81

Enjeksiyon pompası

Görevi: Miktar ayarlayıcı, distribütör tipenjeksiyon pompasının içine entegre olarak takılmıştır. Miktar ayarlayıcının görevi, kontrol sinyallerinden püskürtülecek yakıtı doğru miktarda sağlamaktır. Miktar ayarlayıcı, döner mıknatıslı bir elektrik motoru tipi olup, ekzantrik bir mil vasıtasıyla kumanda pistonunun konumunu değiştirir ve bu suretle Sıfır-Maksimum besleme arasında kademesiz bir şekilde yakıt miktarına imkan sağlar.

Enjeksiyon başlatma valfi N108:

Elektrik devresi: Kırmızı = Voltaj beslemesi 10 = Şase kumandası

N 108

Enjeksiyon başlatma valfi N108

Stop müşürü N109: Stop müşürü N109

Elektrik devresi: 3 = Voltaj beslemesi 3

N 109

an Masse

Elektrik devresi: Arıza ikaz lambası K 83:

Kırmızı = Voltaj beslemesi 4 = Şase kumandası

K 83

Stop Klapesi

Stop klapesi Vakum ünitesi

Emiş havası

Vakum pompasından vakum beslemesi

Atmosfer basıncı

Stop Klapesi

Ön Kızdırma Sistemi

Fiş 26

G28’den motor devri

K29

J248 G62’den su sıcaklığı

Fiş 50

Kızdırma bujisi rölesi

J52

EDC – Kontrol ünitesi

Sigorta

Kızdırma bujileri

Ön Kızdırma Sistemi Ön buji kızdırması: Direk püskürtmeli motorun iyi çalıştırma karakteristiklerinin bir sonucu olarak, ön buji kızdırması sadece +9 C’nin altındaki sıcaklıklarda gereklidir. Kontrol ünitesi sıcaklık sinyalini G62 soğutma suyu sıcaklık sensöründen alır. Ön kızdırma süresi alınan bu sıcaklık sinyalinin seviyesine bağlıdır. Ön kızdırmanın çalıştığı, K29 kızdırma bujileri uyarı tarafından sürücüye bildirilir.

Normal buji kızdırması: Motor çalışmaya başladıktan sonra ön kızdırmayı mormal kızdırma takip eder. Bu sayede, motorun çalışmasından hemen sonra daha etkin bir yanma sağlayarak, motor gürültüsü azaltılır, rölanti kalitesi geliştirilir ve hidrokarbon atıkları azaltılmış olur.

Ön kızdırmaya bakılmaksızın, normal kızdırma her zaman yapılır. Normal buji kızdırmasıi motor devri 2500 d/d’ye gelince kesilir ve en fazla 3 dk. Sürer.

Ön Kızdırma Sistemi

En fazla 3 dk

Veya 2500d/dk’ya ulaşınca

Son kızdırma sona erer.

Ön Kızdırma Sistemi Saplama Somun O-Ring Conta Bilezik boşluğu

İzolasyon pulu Buji gövdesi Vida dişleri

Kızdırma borusu Ayar yayı İzolasyon dolgusu Isıtma yayı

Ön Kızdırma Sistemi

Soğutma Suyu Isıtma Sistemi

Isıtma bujileri Hortum bağlantı rekoru

Soğutma Suyu Isıtma Sistemi TDI motorlarda mevcut ısıtmanın yeterli olmadığı bazı durumlar olabilir. Birçok ülkede, düşük sıcaklıklardaki soğutma suyunu ısıtan yardımcı bir elektrikli ısıtıcı vardır. Yardımcı ısıtıcı, silindir kapağının debriyaj tarafındaki soğutma suyu bağlantısına takılmış üç adet ısıtıcı elemandan oluşmuştur. Çalışması: G72 sensörü, emme manifoldu sıcalığını kontrol ünitesine bildirir. Sıcaklık, motorun çalıştırıldığı esnada başlangıç değerinin (yaklaşık 5 C) altında olursa, kontrol ünitesi soğutma suyu içindeki Q7 ısıtıcı elemanlarını J235 rölesi üzerinden devreye sokar. Motorun ilk çalıştırıldığı esnadaki sıcaklığı kontrol ünitesi tarafından hafızaya kaydedilir.

Akünün boşalmasını önlemek amacıyla, bir, iki veya bütün ısıtıcı elemanları, alternatörün mevcut kapasitesine bağlı olarak enerjilenir. Kontrol ünitesi, ısıtıcıları çalıştırmak için gereken enerjiyi alternatöre bu maksat için takılmış olan özel bir terminalden ( DF ) alır. Yardımcı ısıtıcı, soğutma suyu sıcaklığı belli bir sıcaklığa ulaşır ulaşmaz devre dışı bırakılır. Devre dışıbırakılma sıcaklığı, kontrol ünitesinin motor çalıştırıldığı zaman hafızasına aldığı seviyeye bağlıdır. İlk motor çalıştırılmasında emme manifoldu ne kadar soğuk olursa, yardımcı ısıtıcının devre dışı bırakılacağı sıcaklık o kadar yüksek olur.

Soğutma Suyu Isıtma Sistemi

G72’den emme manifoldu sıcaklığı

G62’den su sıcaklığı

J248

J325

Alternatör DF’den

EDC – Kontrol ünitesi

Röle Q7

Su ısıtma bujileri

Uygun Yanma ve Sessiz çalışma Unsurları

•Girdaplı giriş ağzı •Piston oyuğu •5 delikli enjektör

Uygun Yanma ve Sessiz çalışma Unsurları Direk enjeksiyonlu bir motorda, yakıt doğrudan ana yanma odasının içine püskürtülür. Bu sayede, daha verimli bir yanma sağlanır ve daha az yakıt tüketilir. Emme ağzının, pistonların ve enjektörlerin özel tasarımı gürültü seviyesi ve sessiz çalışma açısından en uygun yanma işlemini temin maksadıyla gereklidir.

Girdaplı giriş ağzı: Giriş(emme) ağzı emilen havanın yanma odası ve piston oyuğu içinde şiddetli türbülansı sağlayan bir girdap harketine uyum sağlayacak şekilde dizayn edilmiştir. Piston oyuğu: Piston oyuğunun şekli bu motorlar için özel olarak tasarlanmıştır. 5 Delikli enjektör: Yakıt iki aşamada pistonun oyuğuna püskürtülür ve sıcak hava temas edince yanar. İki kademeli püskürtme sayesinde aşırı basınç yükselmesi önlenmiş olur.

Uygun Yanma ve Sessiz çalışma Unsurları

Kirletici Gazların Azaltılması Enjeksiyonu başlatmanın etkisi: Enjeksiyonun başlatılması, egzost gazındaki azot oksitlerin oranını azaltmak maksadıyla tam gücün elde edilmesi için gereken miktardan hafifçe geciktirilir. Bu sayede, hidrokarbonlar ve taneciklerin oluşumu artar. Egzost gazının içindeki bu elementler, katalitik konvertörün kullanılması suretiyle büyük çapta azaltılabilirler. Enjeksiyon başlatmanın geciktirilmesi sonucunda yakıt tüketimi yaklaşık % 4 arttırılır. Egzost gazı devirdaiminin etkisi: Yanma odasına egzost gazlarının gönderilmesi, yanma odasındaki oksijen miktarını azaltır. Sonuç olarak, azot oksitlerin atıkları, belli çalışma koşullarında daha fazla miktarda tanecik yayılmasına rağmen azaltılır. Bu nedenle, devirdaimi yaptırılan egzost gazının miktarı, motorun çalışma durumuna göre çok doğru olarak ölçülür.

Oksidasyonlu katalitik konvertör: Katalitik konvertör gaz halindeki hidrokarbonların, taneciklerin ve karbonmonoksidin büyük bir kısmını su buharı ve karbondioksit haline dönüştürür. Bu durumda, azotoksitler azaltılmaz.

Kirletici Gazların Azaltılması

•Enjeksiyon başlatma etkisi

•Egzost gazı devirdaim etkisi •Oksidasyonlunlu katalitik konvertör

Katalitik Konvertรถr

Egzost Gazları Devirdaimi (EGR) Hava kütle ölçer

N18 EGR selenoid valfi

Atmosfer basıncı Vakum pompası

EDC KÜ EGR valfi

Egzost Gazlar覺 Devirdaimi (EGR)

Ar覺za