Slayt 1

HidrolikÖgr.Gör. İsmail KÖKTÜRK Pnömatik

Hazırlayan: Serhat YALDIZ

200214112039

Eyüp YEŞİLO

200214112040

DÜZLEM TAŞLAMA TEZGAHININ HİDROLİK ÇALIŞMA SİSTEMİ

Devre Elemanları 1.

Depo

2.

Pompa

3.

Elektrik morotu

4.

Filtre

5.

Emniyet valfi

6.

Manomatre

7.

Çek valfi

8.

(4/2) Yön kontrol valfi

9.

Tek yönde geçişsiz debi ayarlı akış kontrol valfi

10. Yön kontrol valfi 11. Çift etkili silindir

Çift etkili silindirin doğrusal hareket üretiminde kullanılması

Debisi ayarlanabilir pompa ile çift etkili silindirin çalıştırılması.

Yukarıda görülen devre şemasında çift etkli silindirin ileri geri hareketini sağlamak için (4/2) dört yollu ve ilik konumlu yön kontrol valfi kullanılmaktadır. Valfin normal konumunda silidirin sağ kesitine akışkan gitmekte ve piston geride tutulmaktadır. Bu durumda valfin normal konumda tutulması için kullanılan yay serbest durumdadır.

Soldaki şekilde basınçlı akışkan (P)den (B)ye giderken ,(A) dan dönene akışkanda (R)ye dönmektedir. Sağdaki ikinci pozisyonda basınçlı akışkan (P)den (A) ya dönen akışkan da (B) den (R)’ye gitmektedir.

Bu devrede bulunan iki silindirden birincisi önce devreye girecek ,mesela iş parçasını sıkacak ,daha sonra ikinci silindir de mesela delme veya bükme işlemi yapacaktır. Bunun için araya bir basınç sıralama valfi konmuştur. Basınçlı akışkan (p)den (a)ya giderken sıralama valfi normalde kapalı olduğu için önce 1. silindire giden akışkan pistonu ileriye sürecek, kursun sonuna gelince bekleyecek,basınç artacak ve sıralama valfinin ayar basıncına eriştiğinde 2. silindire giren akışkan ikinci işlemi yapmak için pistonu ileriye sürecektir. Basınçlı akışkan (p)den (b) ye yöneltildiğinde de pistonlar dönecektir.

İki silindirin basınç sıralama valfi kullanarak sırayla devreye girmesi.

Açıklama; Görülen hidrolik devrede tek etkili bir silindirle yükün aşağı yukarı hareket ettirilmesi. Yön kontrol valfi (3) konumunda iken normal haldedir ve bu durumda valfe konum değiştirmesi için bir kuvvet uygulanmamıştır. Bu durumda kapama musluğu açık ise yük olduğu yerde kalacaktır. Kapama musluğunun yerine bir akış kontrol valfi de konabilir. Yön kontrol valfinin konumunu değiştirdiğimiz zaman (b) konumuna gelecek ve basınçlı akışkan (P) den (A) ya giderek pistonu yukarıya itecek.

Ve yükü kaldıracaktır.

Tek etkili silindirin (3/2) üç yollu ve iki konumlu bir valfle kontrol edilmesi 1. Güç kaynagı

5. Manometre

2. Tek etkili silindir

6.Kapama musluğu

3. (3/2) yön kontrol valfi 7.Yük 4. Emniyet valfi

Yükün yukarıya kaldırma hızı da kapama musluğu veya akış kontrol valfi ile akış kesiti değiştirmek suretiyle ayarlanabilir. Valfin (b)konumunda yük yukarıya kalkacaktır. Valfe etki eden kuvvet ortadan kalkınca valf, normal konumu alacak(a) ve basınçlı akışkanın (A) ya gidişini önleyecektir.

Açıklama; Bu devrede (4/3) lük bir yön kontrol ve akış kontrol valfi kullanılarak testere tezgahında iş parçasının belirli bir hız ilerletilmesi çift etkili silindir sağlanmaktadır.

(4/3) lük valf, kapalıı merkezli ve elektro magmetik kontrollü olup normalde kapalıdır.

Açıklama; Devrede dört yollu ve üç konumlu (4/3) ,yayla merkezlemeli valf kullanılarak ileri geri hareket üretilmektedir. Yaylar serbest halde iken valf merkez konumunu korur. Sağ veya sol bobine gelecek uyarı sinyalleri ile valfin konumları değişir ve akışkanı değişik yünlere doğru yöneltir. Kapalı merkez tipi yön kontrol valfine silindire akışkan gitmediği zaman,basınç hattında akışkan sıkışır, basıncı yükselir burada olduğu gibi basınç dengelemeli akış kontrol valfinden veya emniyet valfinden akışkan depoya döner.

Pistonun ileri geri hareketinde değişik hızlar elde edilir. Bu hız farkı ,akışkanın debisini ayarlayarak elde ettiği gibi kesitlerin farkından dolayı da meydana gelir.

Çift etkili silindirin (4/3)’lü bobinli valfe çalıştırılması

Açıklama: Devrede , basınçlı akışkan önce(0.1) nolu valfe gelir. Bu valf kollu, kremayerli ve (2/2) lik bir valftir. Bu valf(a) konumuna getirilince akışkan (1.1) ve (1.2) nlu valfe gelir (1.0) silindirine yönelen basınçlı akışkan akış kontrol valfinden geçerken tablanın istenen hızına göre ayarlanır.

(1.1) nolu valf konumunu değiştiriken sağdan ve soldan hidrolik akışkanınetki etmesi gerekir.bu pilot hattının sinyali için gerekli akışkan (1.2) valfi ile (2.0) silindirine giden hattan alınır. (2.0) silindirine giden akışkan pistonu ilerletir ve bir tırnak atarak tablanın yan ilerlemesin sağlanır.

Düzlem taşlama tezgahının enine ve boyuna hareketini sağlayan devre şeması.

(1.2) valfinin normal konumu(a) dır.

Sinyal gemediği zaman yayın etkisiyle (a) konum muhafaza edilir. Bobine sinyal gelince (b) konumunu alır. Ve bu sinyal kesilince tekrar (a) konumuna geçer. Buraya gelen elektrik sinyali üste bulunan bir butona (1.0) pistonunun kolu çarpınca üretilir.

Açıklama: Yanda görülen hidrolik sistemde düzlem taşlama tezgahının boyuna hareketi hidrolik güçle sağlanırken tablanın enine hareketi ise kurs sonlarında üretilen elektrik sinyalleri ile çalışan ayrı bir elektrik motoru ile sağlanmaktadır.

Düzlem taşlama tezgahının enine ve boyuna hareketinin otomatik olarak sağlanması

Tablanın kursu belirli aralıklara getirilen ve sıkılan dayamalarla ayarlanır. Bu dayamalar tabla ile birlikte hareket ederken sağdaki ve soldaki anahtara çarpar ve bri elektrik sinyali üretir. Bu sinyaller(1) nolu elektro magnetik valfe gelir ve valfin konumunu değiştirir. Bu valfin konumunu değişmesiyle (2) nolu valfin sol tarafına giden akışkan ,içerideki pistonu sağa iter ve pompadan gelen basın.lı yağın silindirin sol kısmına yönelmesini sağlar.