styczeń luty marzec
2014 ODKRYWANIE TAJEMNIC MAJÓW. POLSKIE WYKOPALISKA W GWATEMALI WOJNA OD FRONTU I OD ZAPLECZA. ŚLĄZACY W LATACH 1914–1918
wystawy czasowe
2
3
ODKRYWANIE TAJEMNIC MAJÓW. POLSKIE WYKOPALISKA W GWATEMALI
Wystawa fotograficzna autorstwa Roberta Słabońskiego > 30 stycznia – 27 kwietnia 2014
Fot. Robert Słaboński
Majowie to jedna z najbardziej fascynujących kultur starożytnego świata. Od 2006 roku odkrywaniem tej zagadkowej cywilizacji zajmuje się polski zespół pod kierownictwem dr. Jarosława Źrałki oraz mgr. Wiesława Koszkula z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Głównym celem polskiego projektu są badania starożytnego miasta kultury Majów o nazwie Nakum położonego w północno-wschodniej części Gwatemali. Prace archeologów przyniosły wiele spektakularnych wyników, wśród których należy przede wszystkim wymienić odkrycie nieobrabowanego grobowca królewskiego, datowanego na przełom VII i VIII wieku n.e. Naukową wagę tego znaleziska podkreślają zwłaszcza dwa elementy wyposażenia: malowane naczynie z przedstawieniem tańczącego Boga Kukurydzy oraz pektorał z jadeitu pokryty z jednej strony rytym przedstawieniem twarzy mężczyzny, a z drugiej strony serią hieroglifów. Jak wykazały analizy epigrafików (znawców pisma) pierwszy glif oznacza nazwę pektorału, co jest bardzo ciekawe, gdyż znanych jest bardzo niewiele zabytków posiadających swoje indywidualne imię. Drugi i trzeci hieroglif funkcjonują razem, oznaczając nazwę ośrodka oraz tytuł królewski władcy, którego imię można z kolei odczytać jako Ixim Chan („bóg kukurydzy-wąż”). Piękne zdjęcia autorstwa Roberta Słabońskiego, który od lat uwiecznia swym obiektywem badania w różnych zakątkach świata, tworzą niepowtarzalny, tajemniczy klimat wystawy. Autorzy wystawy: Robert Słaboński, dr Jarosław Źrałka, Wiesław Koszkul Kurator wystawy w Muzeum Śląskim: dr Renata Abłamowicz
Fot. Robert Słaboński
wystawy czasowe
4
WOJNA OD FRONTU I OD ZAPLECZA
Ślązacy w latach 1914–1918 > 14 lutego – 29 czerwca 2014
Wystawa, przygotowana w ramach międzynarodowego projektu Traces of 1914, prezentuje I wojnę światową „od frontu i od zaplecza”. Bohaterami ekspozycji są Ślązacy pochodzący z różnych środowisk społecznych, deklarujący różną tożsamość narodową. Łączy ich jedno – wszyscy przeszli przez traumatyczne doświadczenie wojny totalnej. Oprócz okopów i rozwoju technologii wojennej ukazane zostało życie codzienne matek, żon i dzieci, których działania zbrojne nie dotknęły wprawdzie osobiście, ale odcisnęły na nich swoje piętno. Można m.in. zajrzeć do domów bogatych mieszczan i robotników, przeczytać fragmenty szkolnej kroniki z Bogucic, udać się z wizytą do lekarskiego gabinetu czy atelier fotograficznego. Współtwórcami wystawy są uczniowie III Liceum Ogólnokształcącego w Gliwicach, którzy byli bardzo zaangażowani w poszukiwania eksponatów w swoich rodzinnych miejscowościach. Okazało się, że strychy i piwnice powiatu gliwickiego wciąż kryją prawdziwe perełki, które w muzeum zagoszczą jedynie w czasie wystawy. Od prywatnych właścicieli udało się wypożyczyć między innymi unikatową, inkrustowaną macicą perłową maszynę do szycia sygnowaną przez firmę Frister & Rossmann czy niezwykle cenny porcelanowy talerz Imari z pięknymi dekoracjami naszkliwnymi. Kurator wystawy: dr Joanna Knapik
Ślązacy w mundurach pruskich
Wystawa przygotowana w ramach międzynarodowego projektu Traces of 1914, którego liderem jest LVR-Industriemuseum w Oberhausen
Portret ślubny Józefa Harupy i Jadwigi Kleinert z Bytkowa, 1914
5
wystawy czasowe
6
7
SPEKTAKL W OBIEKTYWIE MIASTA > 27 listopada 2013 – 28 lutego 2014
Bogucice, fot. Bartłomiej Barczyk
Wystawa jest efektem wyjątkowego pleneru fotograficznego realizowanego przez Centrum Scenografii Polskiej ze znakomitymi artystami – scenografką Małgorzatą Bulandą, fotografikiem Bartłomiejem Barczykiem – przy udziale aktorów i tancerzy Teatru Bezpańskiego. Nie przypadkiem na plenery naszych realizacji wybraliśmy pięć charakterystycznych, tradycyjnych dzielnic robotniczych śląskich miast: Bogucice (Katowice), Lipiny (Świętochłowice), Biskupice (Zabrze), Chebzie (Ruda Śląska) i Bobrek (Bytom). To wizerunki tych miejsc często przywołujemy, rekonstruując obrazy z naszych osobistych projekcji dotyczących Śląska – robotniczego, trudnego, twardego, często upadającego, ale również malowniczego, klimatycznego (czasem wręcz egzotycznego), malarskiego, pełnego ludzi z pasją i determinacją do zmieniania swojego najmniejszego świata i zachowania wartości. Możliwości interpretacji tych tekstów, podobnie jak w przypadku reżyserskiego odczytania dramatu, jest nieskończenie wiele. Do naszej wizji Śląska inspirującego, teatralnego zaprosiliśmy mieszkańców wspomnianych osiedli wraz z ich historiami, kostiumami i rekwizytami z teraźniejszości i przeszłości. Używając kostiumów Małgorzaty Bulandy z szekspirowskich realizacji Teatru im. Heleny Modrzejewskiej w Legnicy, elementów dekoracji i środków plastycznych, zbudowaliśmy nadrealną fotograficzną opowieść o miejscach i ludziach, uwieczniliśmy stale odbywający się performance i ujawniliśmy jego siłę. Koncepcja projektu: Adam Kowalski Scenografia i kostiumy: Małgorzata Bulanda Fotografia: Bartłomiej Barczyk Asystent scenografa: Agnieszka Kołodziej-Adamczuk Produkcja: Inga Niedzielska Aktorzy: Teatr Bezpański, mieszkańcy dzielnic Współpraca: Miejski Dom Kultury Bogucice-Zawodzie, Centrum Kultury Śląskiej i Dom Kultury „Grota” w Świętochłowicach, Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie – Terenowy Punkt Pomocy Środowiskowej nr 6 w Bytomiu-Bobrku, Program Aktywności Lokalnej w Zabrzu-Biskupicach
Lipiny, fot. Bartłomiej Barczyk
wystawy czasowe
8
JEAN LUIS CERISIER
Malarstwo
wystawy czasowe
9
MICHAŁ CAŁA. METROPOLIA > 5 września 2013 – 7 stycznia 2014
> 20 lutego – 4 maja 2014 Wystawa prezentująca malarstwo francuskiego przedstawiciela sztuki intuicyjnej, którego dzieła znajdują się w zbiorach najważniejszych muzeów jego ojczyzny kolekcjonujących sztukę naiwną. Twórczość Cerisiera przypomina surrealistyczne przedstawienia Erwina Sówki, w których realizm przeplata się z fantastycznymi wizjami. Kurator wystawy: Sonia Wilk
Na wystawie prezentujemy 90 fotografii z nowego projektu „Metropolia” realizowanego przez autora w latach 2004–2013 w różnych miejscowościach Górnego Śląska i Zagłębia. Zamysłem prezentacji jest ukazanie skali i form transformacji, jaką przechodzi nasz region. Najbardziej dotyka to najstarszych elementów miast, bowiem ich przeobrażenia następują najszybciej. Zmienia się ich charakter, w miejsce dominujących w strukturze urbanistyczno-architektonicznej elementów przemysłowych wkraczają nowe rozwiązania akcentowane wizualnymi desygnatami. Autor zderzając na swych fotografiach różne elementy koegzystujące w tej niedookreślonej rzeczywistości, oddaje klimat czasu i miejsc. Jego przejawami są ślady wkraczającej zewsząd komercji, najdosadniej widoczne w postaci krzykliwych, dominujących natłokiem i wielkimi formatami reklam. Społeczny wydźwięk projektu akcentują prace obnażające proces pauperyzacji pewnych środowisk i wkraczanie tandetnych elementów konsumpcjonizmu. Dramatycznie sytuując w tym środowisku człowieka, nie jako podmiot, ale jako jego element, ujawnia socjologiczny charakter swych refleksji. Założenia „Metropolii” wpisują się we współczesną potrzebę i próbę redefinicji ikonografii regionu.
Jean Luis Cerisier
Kurator wystawy: Danuta Kowalik-Dura
Michał Cała, Katowice, 2012
wystawy czasowe
ARCHEOLOGICZNA AUTOSTRADA > 25 września 2013 – 7 stycznia 2014 Prowadzone na niespotykaną wcześniej skalę badania archeologiczne wyprzedzające budowę autostrad dostarczyły olbrzymiej ilości nowych źródeł do poznania dawnych dziejów ziem współczesnej Polski. Jednym z terenów, gdzie natrafiono na olbrzymią ilość pozostałości z dawnych czasów, jest odcinek autostrady A4 pomiędzy Krakowem a Tarnowem. Na podstawie umowy z Generalną Dyrekcją Dróg Krajowych i Autostrad, a wcześniej Agencją Budowy i Eksploatacji Autostrad, przebadano tam ponad 170 stanowisk archeologicznych ze śladami pradziejowego i nowożytnego osadnictwa, z których najstarsze pochodzą sprzed około 15 tysięcy lat, najmłodsze – z XIX wieku. Najciekawsze dokonane tam odkrycia zostały zaprezentowane w naszym Muzeum na wystawie przygotowanej przez Muzeum Archeologiczne w Krakowie i Krakowski Zespół do Badań Autostrad, który był koordynatorem tych badań. Kuratorzy z ramienia Muzeum Archeologicznego w Krakowie: Albert Zastawny, Justyna Rodak Kurator z ramienia Muzeum Śląskiego: Małgorzata Kurgan-Przybylska
VIVAT INSITA
Na granicy iluzji – malarstwo Reginy Jędrzejkowskiej > 11 października 2013 – 5 stycznia 2014 Regina Jędrzejkowska z zawodu jest lekarką. Pracowała między innymi w przychodni huty „Łabędy”, Szpitalu Miejskim w Zabrzu oraz przychodni rejonowej przy ulicy Kozielskiej w Gliwicach, pomagała także w tamtejszym hospicjum. Twórczość w jej życiu pojawiła się nieoczekiwanie i nagle – była Wigilia 1981 roku. Autorka pamięta, jak padając z nóg ze zmęczenia, wróciła z pracy do wyziębionego mieszkania. Była sama. Siedziała przygnębiona i nagle doznała olśnienia – zdała sobie sprawę, że posiadła jakąś niesamowitą, niemożliwą do ogarnięcia rozumem tajemnicę: potrafi w słowach i obrazach ukazać to, czego nie widać gołym okiem – świat tajemniczy, pełen magii, legend i baśni, świat równoległy, który dostępny jest tylko ludziom o wyjątkowej wrażliwości. Zaczęła więc pisać i malować, aby podzielić się tym, co widzi, słyszy i wie… Kurator wystawy: Sonia Wilk
11
10
Wystawy prezentowane poza siedzibą CSP
TEATR MOŻE ZAISTNIEĆ WSZĘDZIE. TEATR W PRZESTRZENIACH MIASTA
Galeria „Epicentrum” w Miejskim Ośrodku Kultury w Jastrzębiu-Zdroju > od 7 lutego Ekspozycja prezentuje bezgraniczność możliwości, jakie daje pejzaż miasta artyście, którego nieskrępowana warunkami scenicznymi wyobraźnia drąży tajemnicze, czasami zapomniane rejony ulic, kamienic, fabryk. Wystawa odwołuje się do realizacji, które burzą rozumienie teatru jako widowiska zamkniętego w murach wybudowanych specjalnie dla potrzeb sceny. Wybrane inscenizacje są przykładami zainteresowania artystów realiami życia codziennego, a także poszukiwaniem komunikacji z widzami, którym proponuje się nie tylko bierny odbiór idei, ale również aktywny udział w kształtowaniu świata. Doboru eksponatów dokonano w myśl odwiecznej prawdy, że teatr może zaistnieć wszędzie. Nawiązano do genialnych rozwiązań z odległej historii teatru oraz współczesnych twórców. Zabieranie głosu w obywatelskiej sprawie bądź tworzenie wspólnot artystycznych, w których biorą udział reprezentanci widzów, odwołuje nas do źródeł teatru. Dlatego ekspozycja ukazuje różnice w sposobach realizacji tego zadania postawionego przed sztuką. Teatr Modrzejewskiej w Legnicy, Łaźnia Nowa w Krakowie, TR Warszawa (Teatr Rozmaitości), Teatr Ósmego Dnia to przykłady, do których sięgamy w ekspozycji. Kuratorzy wystawy: Agnieszka Kołodziej-Adamczuk, Jolanta Niedoba Makieta ruchomej sceny do spektaklu „Pielgrzymi”, Teatr Ósmego Dnia, prem. Lizbona, Expo 1998, fot. Sonia Szeląg
Współorganizatorzy
wystawy stałe
12
SZTUKA PRZEZ DOTYK Ścieżka zwiedzania dla osób niewidomych i niedowidzących Galerii Malarstwa Polskiego
wystawy stałe
13
FOTOPLASTYKON 3D Z XIX WIEKU
Dawne widoki w trójwymiarze
Zapraszamy wszystkich chętnych, a w szczególności osoby niewidome i niedowidzące, do zwiedzenia Galerii Malarstwa Polskiego. Specjalnie przygotowane przewodniki, wypukłodrukowe reprodukcje oraz reliefy przybliżą treść wybranych dzieł najwybitniejszych polskich malarzy XIX i XX wieku. Każdy zwiedzający ma możliwość skorzystania z audioprzewodnika i zestawu słuchawkowego. Koordynator projektu: Beata Grochowska
Capri, Włochy, pocz. XX w.
Ponad 100-letni fotoplastykon Muzeum Śląskiego to jedno z nielicznych tego typu urządzeń w Polsce. Wynaleziony w drugiej połowie XIX wieku, służy do projekcji trójwymiarowych fotografii stereoskopowych, czyli obrazów przestrzennych. Pozwala na równoczesne oglądanie przezroczy na 24 stanowiskach. Od 10 stycznia do 30 marca zapraszamy na seans „Krajobrazy Europy sprzed lat”. Wystawa 48 fotografii 3D z początku XX wieku pokaże urokliwe zakątki Europy sprzed lat. Widz odbędzie wirtualną podróż po zróżnicowanym krajobrazowo terenie, zaczynając od najwyższego łańcucha górskiego Alp, poprzez malowniczą Dolinę Środkowego Renu, kończąc na otoczonych falami Morza Tyrreńskiego plażach wyspy Capri. Oryginalne zdjęcia są efektem podróży naszych przodków po Starym Kontynencie. Koordynator projektu: Agnieszka Sowa
Wstęp: normalny – 2,50 zł, ulgowy – 1 zł
Fot. Lidia Rogowicz
wystawy stałe
14
wystawy stałe
15
GALERIA MALARSTWA 1800 –1945 POLSKIEGO
GALERIA MALARSTWA POLSKIEGO po 1945 roku
Galeria Malarstwa Polskiego 1800 –1945 pochodzi ze zbiorów przedwojennego Muzeum Śląskiego. Jest to wspaniała kolekcja zajmująca jedno z czołowych miejsc w kraju, prezentuje bowiem najwybitniejszych polskich malarzy oraz najważniejsze zjawiska i kierunki w sztuce polskiej. Większość obrazów eksponowanych w Galerii zalicza się do największych osiągnięć sztuki polskiej, a przykładem mogą być takie dzieła, jak „Błękitny chłopiec” Piotra Michałowskiego, portrety Jana Matejki, słynna „Żydówka z cytrynami” Aleksandra Gierymskiego, „Sulamitka” Maurycego Gottlieba i „Lato” Aleksandra Kotsisa, a także obrazy malarzy tworzących w okresie międzywojennym, takich jak Tadeusz Makowski, Roman Kramsztyk czy Stanisław Ignacy Witkiewicz.
Ekspozycja sygnalizuje najciekawsze zjawiska artystyczne w Polsce od roku 1945 do początków lat 90. Obejmuje powojenny okres poszukiwań twórczych, pierwsze eksperymenty w ramach nurtu malarstwa materii oraz informel, abstrakcję geometryczną i emocjonalną, dzieła o zabarwieniu metaforyczno-symbolicznym, a także powrót w latach 80. do sztuki figuratywnej o różnym natężeniu ekspresji i deformacji. W Galerii znajdziemy prace najcenniejsze i najbardziej interesujące z perspektywy rozwoju powojennego malarstwa oraz – z uwagi na wyjątkowość niektórych indywidualności twórczych – często nie mieszczące się w obrębie panujących i obowiązujących trendów.
Kurator wystawy: Katarzyna Jarmuł
Mojżesz Kisling Kwiaciarka, wł. Muzeum Śląskie w Katowicach
Kurator wystawy: Joanna Szeligowska
Jerzy Nowosielski Półakt, wł. Muzeum Śląskie w Katowicach
17
16
UWAGA! TU SIĘ BUDUJE NOWE MUZEUM ŚLĄSKIE Nowa siedziba Muzeum Śląskiego została już dopuszczona do użytkowania przez wszystkie instytucje zewnętrzne. Do końca roku Generalny Wykonawca będzie usuwał jeszcze usterki stwierdzone na etapie odbiorów i utrzymywał cały obiekt. Od początku 2014 roku Muzeum Śląskie rozpoczyna przygotowania do uruchomienia nowego obiektu, co wymaga jednak pełnego wyposażenia budynków w meble, sprzęt biurowy, urządzenia i sprzęt do poszczególnych pracowni, urządzenie wystaw stałych czy montaż systemu informacji wizualnej. Funkcjonowanie tak nowoczesnego ale i skomplikowanego obiektu wymaga również przeszkolenia i zapoznania się pracowników muzealnych, służb technicznych, ochrony i innych osób dbających o utrzymanie z zastosowanymi rozwiązaniami technicznymi. W trakcie okresu przygotowawczego wyposażone i uruchomione będą również dwie restauracje, których najemcy zostaną wyłonieni poprzez procedurę konkursową. Od wiosny ma rozpocząć się przenoszenie działów Muzeum (w tym także Centrum Scenografii Polskiej) do pomieszczeń przy ul. T. Dobrowolskiego. Otwarcie nowej siedziby planowane jest w IV kwartale 2014 roku.
Fot. Jacek Mężyk
„Regionalny Program Operacyjny Województwa Śląskiego – realna odpowiedź na realne potrzeby”. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2007– 2013 oraz środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Fot. Jacek Mężyk
wydarzenia
wydarzenia
18
FERIE Z MUZEUM ŚLĄSKIM Sztukogry
> 20–31 stycznia / wstęp 3,50 zł
19
KONCERTY LUNCHOWE
Cykl koncertów muzyki dawnej z udziałem klawesynu > godz. 15.00 / wstęp 5 zł
Zapraszamy grupy półkolonijne na gry i zabawy inspirowane kolekcjami malarstwa z naszych galerii. Twórcze zabawy ze sztuką pozwolą ubarwić zimowy odpoczynek. Zapisy grup półkolonijnych prowadzi Dział Oświatowy, tel. 32 77 99 316, 77 99 319, oswiata@muzeumslaskie.pl.
12 stycznia Strefa ciszy – muzyka na lutnię i nie tylko
Muzyka dawna; cicha i subtelna. Lutnia w otoczeniu innych instrumentów dawnych. Przygotowała Anna Wiktoria Swoboda
Uwaga!
Od marca zapraszamy na koncerty w każdą drugą niedzielę miesiąca. Koncerty będą się odbywały w Galerii Malarstwa Polskiego 1800–1945, która w tym czasie nie będzie dostępna do zwiedzania. Ograniczona ilość miejsc. Prosimy o wcześniejszy zakup biletów. Autor cyklu: prof. Marek Toporowski Cykl objęty patronatem Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego w Katowicach
ŚWIĄTECZNA JAZDA Z MUZEUM ŚLĄSKIM > 17 grudnia 2013 – 6 stycznia 2014
Muzeum Śląskie w Katowicach po raz jedenasty zaprasza na świąteczną przejażdżkę zabytkowym tramwajem, który zawita do Bytomia, Katowic, Chorzowa, Rudy Śląskiej, Zabrza, Dąbrowy Górniczej, Sosnowca, Czeladzi i Będzina. W tramwaju znajdziemy m.in. eksponaty związane z okresem bożonarodzeniowym, ponadto archiwalne fotografie i pocztówki. Ekspozycję zwiedzimy na wybranych przystankach lub odbędziemy niecodzienną przejażdżkę w towarzystwie muzealnych eksponatów. Przejazd tramwajem jest bezpłatny Rozkład jazdy na www.muzeumslaskie.pl Autorzy projektu: Krzysztofa Frankowska, Leszek Jodliński Realizacja: Beata Bieniek, Danuta Piękoś Kurator ekspozycji: Krystyna Pieronkiewicz-Pieczko Aranżacja: Mariusz Paluchiewicz, Barbara Skrzeczek Partnerzy akcji
Partner główny
zajęcia dla dzieci
MALI I WIELCY TWÓRCY W MUZEUM ŚLĄSKIM
Warsztaty artystyczne dla dzieci
20
zajęcia dla dzieci
WTORKI Z NIESPODZIANKĄ
Zwiedzamy muzeum
> godz. 16.30 / wstęp 3,50 zł
> soboty / godz. 12.30 / wstęp 5 zł Spotkania dla uczniów klas 4–6 połączone z aktywnym zwiedzaniem wystaw i własną pracą twórczą
14 stycznia Być jak Jackson Pollock
11 stycznia warsztaty dla dzieci w wieku 10–12 lat 18 stycznia warsztaty dla dzieci w wieku 7–9 lat Portret rodzinny
W Galerii Malarstwa Polskiego 1800–1945 zobaczymy portrety rodzinne jednego z artystów. W części warsztatowej przy użyciu pasteli każde dziecko, tak jak artysta, namaluje portret członka swojej rodziny. UWAGA: Prosimy, aby każde dziecko przyniosło zdjęcie osoby, którą namaluje.
8 lutego warsztaty dla dzieci w wieku 10–12 lat 15 lutego warsztaty dla dzieci w wieku 7–9 lat Obraz utworzony przypadkiem
Dlaczego kwadraty na tym obrazie ułożone są tak, a nie inaczej? Kto zdecydował o ich miejscu na płaszczyźnie obrazu? Na wszystkie pytania odpowiemy w trakcie spotkania, następnie dzieci stworzą własne prace plastyczne.
8 marca warsztaty dla dzieci w wieku 10–12 lat 15 marca warsztaty dla dzieci w wieku 7–9 lat Obraz naszych bohaterów
W trakcie spotkania wspólnie odpowiemy na pytanie, kim jest bohater. Zastanowimy się, czy my mamy swoich bohaterów, następnie inspirując się jednym z obrazów w Galerii Malarstwa Polskiego po 1945 roku, dzieci wykonają pracę plastyczną w technice kolażu.
Dziecku może towarzyszyć jedna osoba dorosła. Dla opiekunów wstęp wolny. Bilet można kupić na tydzień przed zajęciami w godzinach otwarcia kasy. UWAGA! Nie przyjmujemy płatności przelewem. Wysyłane pieniądze nie będą zwracane. Więcej informacji: Monika Czernik-Czublun – autor cyklu, m.czernik@muzeumslaskie.pl, 32 77 99 319
W Galerii Malarstwa Polskiego po roku 1945 obejrzymy przykłady prac z nurtu abstrakcji emocjonalnej uzupełnione pokazem slajdów dzieł najsłynniejszego przedstawicieli tego nurtu w sztuce – Jacksona Pollocka. Następnie będzie można samemu wypróbować metodę action paintig. Uwaga! Można się pobrudzić!
11 marca Nakum – miasto Majów
Aktywne zwiedzanie wystawy „Odkrywanie tajemnic Majów. Polskie wykopaliska w Gwatemali. Wystawa fotograficzna autorstwa Roberta Słabońskiego” pozwoli zapoznać się z niezwykłym światem wierzeń tej nieistniejącej już dziś cywilizacji. Na wystawie będzie można zobaczyć zabytki odnalezione przez polskich archeologów oraz fotografie dokumentujące ich pracę w Gwatemali.
Zapraszamy grupy (świetlice, kółka zainteresowań itp.) po wcześniejszym zgłoszeniu w Dziale Oświatowym oraz dzieci przychodzące indywidualnie. Więcej informacji: Beata Grochowska – koordynator projektu, b.grochowska@muzeumslaskie.pl, tel. 32 77 99 316
21
zajęcia dla dzieci
22
MUZEUM DLA MALUCHA
Sobotnie zajęcia dla dzieci
zajęcia dla dorosłych
23
SPOTKANIA Z IKONĄ
> drugie środy miesiąca / godz. 17.00 / wstęp 3,50 zł
> pierwsze soboty miesiąca / godz. 15.30 / wstęp 5 zł Spotkania rodzinne dla dzieci w wieku 4–6 lat i ich opiekunów Dzieci w muzeum wcale nie muszą się męczyć i nudzić! W programie opowiadanie bajek, głośne czytanie, rysowanie, układanki i inne zabawy.
4 stycznia
Niebieski, czerwony, biały... Nie wszystkie obrazy są wielobarwne. Co mogą znaczyć kolory? Dlaczego jedne z nich lubimy, a inne nie? O tym porozmawiamy w trakcie spotkania w Galerii Malarstwa Polskiego po roku1945, na koniec dzieci stworzą własne dzieła sztuki.
1 lutego Uwaga! Początek wyjątkowo o godz. 16.30
Bogowie z dalekich krain Mity o bogach, zabytki odnalezione przez polskich archeologów w Gwatemali oraz fotografie przybliżą tajemniczy świat dawnych Majów. Na wystawie „Odkrywanie tajemnic Majów. Polskie wykopaliska w Gwatemali. Wystawa fotograficzna autorstwa Roberta Słabońskiego” będzie też możliwość wykonania „majańskiego rysunku”.
1 marca
Mama, tata, siostra, brat... Wśród obrazów w Galerii Malarstwa Polskiego z lat 1800–1945 znajduje się wiele portretów. Niektóre pokazują rodziny malarzy. W trakcie spotkania będzie można zobaczyć, jak wyglądały żony i dzieci Jacka Malczewskiego, Stanisława Wyspiańskiego i innych. A potem narysować swoich bliskich.
Opiekunowie dorośli wstęp wolny. Liczba miejsc ograniczona. Bilety dostępne w przedsprzedaży w kasie Muzeum Śląskiego przy al. Korfantego 3 na tydzień przed spotkaniem. Więcej informacji: Beata Grochowska – koordynator projektu, b.grochowska@muzeumslaskie.pl, tel. 32 77 99 316
Kolejne spotkania ukażą wybrane zagadnienia, które pomogą zrozumieć historię, istotę, symbolikę i właściwe piękno ikony.
15 stycznia
Ikona Narodzenia Chrystusa Scena Bożego Narodzenia występuje samodzielnie lub wchodzi w cykl dwunastu Wielkich Świąt Kościoła prawosławnego zwanych „Prazdniki”, występuje też w rzędzie ikon świątecznych w ikonostasie. Wykład przybliży wyobrażenia sceny narodzin Chrystusa w sztuce prawosławia. prowadzenie – Henryka Olszewska-Jarema
12 lutego
Ikony maryjne. Historia, legendy, kult Kult Matki Bożej jest wspólnym dziedzictwem Kościoła wschodniego i zachodniego. Każdy z Kościołów ma swoje ważne obrazy ukazujące wizerunek Marii w przedstawieniach „portretowych” bądź narracyjnych. Poznamy historię kilku wybranych, otaczanych czcią w prawosławiu. prowadzenie – Katarzyna Jarmuł
12 marca
Ikona Zstąpienia do otchłani jako jedno z przedstawień niezgłębionej tajemnicy zmartwychwstania Chrystusa Co działo się od Wielkiego Czwartku do nocy zmartwychwstania Chrystusa? Spotkanie z ikonami ze zbiorów Muzeum Śląskiego przybliży nam wyobrażenia wielkich tajemnic wiary w sztuce prawosławia. prowadzenie – Henryka Olszewska-Jarema
zajęcia dla dorosłych
POLSKA PLASTYKA SCENICZNA. FORMA I IDEA W TEATRZE POLSKIM XX WIEKU > godz. 17.00 / wstęp 9,00 zł Cykl spotkań skierowany do młodzieży i studentów szczególnie zainteresowanych interdyscyplinarnymi studiami plastyki teatralnej.
21 stycznia
Funkcjonalność scenografii Otto Axera i Władysława Daszewskiego (kubizm i konstruktywizm)
18 lutego
Architektura na scenie. Teatr Narodowy Andrzeja Stopki (formizm)
lekcje i warsztaty muzealne
24
25
MADE IN POLAND? 2014
> dla uczniów szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych odpłatność za całość cyklu 150 zł / rozpoczęcie zajęć w styczniu 2014 Jakie znaczenie ma dla współczesnej kultury doświadczenie Holokaustu? Co to jest stereotyp? Co oznacza tolerancja w wielokulturowym społeczeństwie obywatelskim? Zajęcia obejmują cztery spotkania przybliżające zagadnienia zróżnicowania wyznaniowego i etnicznego przedwojennej Europy, tradycji i kultury mniejszości narodowych, tradycji diaspory żydowskiej, tradycji Romów i Sinti, a także recepcji Holokaustu w literaturze i sztuce po 1945 roku. Dla zainteresowanych prowadzone są dodatkowe warsztaty dziennikarskie przygotowujące do pracy nad reportażem. Terminy zajęć będą uzgadniane indywidualnie w zależności od dyspozycyjności grup. Informacje i zapisy: Dagmara Stanosz – koordynator projektu, d.stanosz@muzeumslaskie.pl, tel. 32 77 99 319 Sponsor Partner
www.made-inpol.blogspot.com
18 marca
Światło w teatrze Jerzego i Lidii Skarżyńskich (surrealizm)
Informacje i zapisy: Aneta Bartnicka – koordynator projektu, a.bartnicka@scenografia-polska.pl, 32 251 57 14, prowadzenie – Agnieszka Kołodziej-Adamczuk
LEKCJE NA WYSTAWIE CZASOWEJ DLA UCZNIÓW SZKÓŁ PODSTAWOWYCH > 3 lutego – 25 kwietnia Majowie – zagadki minionej cywilizacji Aktywne zwiedzanie wystawy „Odkrywanie tajemnic Majów. Polskie wykopaliska w Gwatemali. Wystawa fotograficzna autorstwa Roberta Słabońskiego” pozwoli zapoznać się z niezwykłym światem wierzeń tej nieistniejącej już dziś cywilizacji. Na wystawie będzie można zobaczyć zabytki odnalezione przez polskich archeologów oraz fotografie dokumentujące ich pracę w Gwatemali.
Rysunek Jerzego skarżyńskiego
lekcje i warsztaty muzealne
26
Przedszkola i klasy 1–3 szkół podstawowych
1. Zabawa z obrazami 2. Czym jest obraz? Warsztaty przybliżają wybrane zagadnienia związane ze sztuką także dzieciom niewidomym i niedowidzącym 3. Abstrakcja – co to takiego?
lekcje i warsztaty muzealne
27
LEKCJE NA ZAMÓWIENIE W CSP Scenografia jako jedno z tworzyw teatralnych
Nowe warsztaty muzealne dla szkół podstawowych z programem obejmującym zwiedzanie drukarni Jana Eichhorna z przełomu XIX i XX wieku
1. Słowa na wolności, czyli zabawa ze słowami (dla klas 1–3) 2. Abecadło. Historia pisma uzupełniona warsztatem kaligrafii (dla klas 4–6) 3. Od papirusu do czytnika (dla klas 4–6)
(gimnazja, szkoły średnie, studenci, widzowie indywidualni)
W teatrze lalek. Warsztat
(przedszkola, klasy 1–3 szkoły podstawowej)
Świat to teatr, a aktorami w nim – my Szkoły podstawowe, klasy 4–6 zajęcia z elementami samodzielnej pracy uczniów
Problematyka dotycząca dawnych i współczesnych widowisk o charakterze parateatralnym, ich źródeł oraz przekształceń, jakim ulegały na przestrzeni wieków.
1. Poznajemy muzeum (dla klas 4) 2. Pejzaż 3. Od wyobraźni do abstrakcji 4. Kalendarz magiczny – obrzędy, rytuały, tradycje świąteczne (lekcja z elementami warsztatowymi trwa ok. 2 godzin)
Wstęp 6 zł od osoby
Gimnazja i szkoły średnie zajęcia z elementami samodzielnej pracy uczniów
SIEDEM WYMIARÓW SCENOGRAFII
1. Prawda czy piękno? Realizm w malarstwie polskim XIX wieku 2. Kolory Młodej Polski 3. Dwudziestolecie międzywojenne – „radość z odzyskanego śmietnika” 4. Główne kierunki w malarstwie polskim lat 1800–1939 5. Obraz jako dzieło sztuki. Próba analizy na wybranych przykładach 6. Od abstrakcji do nowej figuracji. Analiza obrazów na wybranych przykładach 7. W poszukiwaniu treści i znaczeń. Abstrakcja geometryczna i ekspresjonizm abstrakcyjny 8. Nurt metaforyczny w polskim malarstwie współczesnym 9. Piastowie śląscy 10. Czas powstań śląskich i plebiscytu 11. Stan wojenny w woj. katowickim 12. PRL – państwo totalitarne? 13. Kalendarz magiczny – obrzędy, rytuały, tradycje świąteczne (lekcja z elementami warsztatowymi trwa ok. 2 godzin) 14. Wirtualne podróże – fotografia 3D (lekcja z pokazem w Fotoplastykonie)
Opłata za lekcje i warsztaty – 50 zł od grupy oraz 3,50 zł od ucznia
LEKCJE MUZEALNE W RAMACH WYSTAWY Dziwne kostiumy
Przewodnim tematem spotkania kierowanego do uczniów szkół podstawowych i gimnazjów jest forma kostiumu we współczesnym teatrze. Chociaż kierunki interpretacji bohaterów literackich w wyobraźni każdego czytelnika wydają się nieograniczone, to na scenie podlegają one zawsze zasadom czasu i przestrzeni. Dlatego proponujemy uczniom wspólną podróż do świata postaci scenicznych. Celem lekcji jest uwrażliwienie młodych widzów na scenografie, w których aktor swoją grą tworzy uniwersalny symbol, a rytm jego mechanicznych gestów przypomina marionetkę lub ożywioną rzeźbę.
Przestrzenie współczesnego teatru
Propozycję spotkania kierujemy do licealistów i studentów, którym przybliżymy różnorodność przestrzeni współczesnego teatru. Wychodząc od koncepcji realizacji zamkniętych w pudle sceny, zatrzymamy się nad propozycjami i wizjami spektakli planowanymi przez artystów poza budynkiem teatru.
Rezerwacja: Aneta Bartnicka – koordynator projektu, a.bartnicka@scenografia-polska.pl, tel. 32 251 57 14, 32 251 51 67 w. 21
lekcje i warsztaty muzealne
28
magazyn kulturalny
29
WYKŁADY NA ZAMÓWIENIE W CSP
Konwencje teatralne. Od antycznego teatru otwartego do barokowej sceny pudełkowej - Narodziny teatru. Od rytualnego kręgu do greckiego amfiteatru - Rzym jako teatr. Przestrzeń miasta, przestrzeń cyrku – triumfy, igrzyska i gladiatorzy - Kościół i teatr. Średniowieczny dramat liturgiczny oraz tradycje misteryjne - Renesans – odrodzenie wartości antycznych. Teatr humanistów i narodziny komedii dell’arte - Theatrum mundi – dramaty W. Szekspira na scenie elżbietańskiej - W pudle sceny. Pojawienie się budynku teatralnego i barokowej sceny kulisowej oraz ich ewolucja do wieku XX. Czas trwania : 90–120 min / wstęp 6 zł (grupa musi liczyć min.10 osób)
ceny biletów Organizator zastrzega sobie możliwość wprowadzenia limitu miejsc na poszczególne wydarzenia. Bilety w przedsprzedaży są dostępne na tydzień przed terminem każdego spotkania. Na wszystkie wystawy: normalny – 12 zł, ulgowy – 7 zł. Na wszystkie wystawy czasowe: normalny – 9 zł, ulgowy – 5 zł. Na wszystkie wystawy stałe: normalny – 6 zł, ulgowy – 4 zł. Na jedną wybraną wystawę (czasową): normalny – 5 zł, ulgowy – 3 zł. Fotoplastykon: normalny – 2,50 zł, ulgowy – 1 zł. Dla grup zorganizowanych (powyżej 10 osób): 4 zł od osoby. Bilet rodzinny (3–6 osób): 20 zł. W soboty wstęp wolny na wystawy stałe. Obowiązuje cennik na wystawy czasowe i fotoplastykon. Uwaga: Muzeum zastrzega sobie prawo do wprowadzenia dodatkowych cen biletów na wybrane wystawy czasowe. Opłata za korzystanie z usług przewodnika: 20 zł + bilety według cennika. W pierwszy czwartek miesiąca – wejście za 50% na wystawy czasowe CENTRUM SCENOGRAFII POLSKIEJ Bilet normalny – 9 zł, ulgowy – 5 zł. Bilet grupowy (od 3 osób) – 4 zł. Bilet grupowy obejmujący lekcję muzealną – 6 zł. Happy Hours! W każdy drugi piątek miesiąca możesz zwiedzić Centrum Scenografii Polskiej za 1 zł od osoby. Tego dnia CSP jest czynne do godz. 19.30.
Udział w zajęciach i wydarzeniach organizowanych przez Muzeum Śląskie w Katowicach i Centrum Scenografii Polskiej jest równoznaczny z wyrażeniem zgody na rejestrację fotograficzną i wykorzystanie zdjęć na potrzeby Muzeum Śląskiego i CSP.
Bilet wspólny do siedziby przy al. W. Korfantego i Centrum Scenografii Polskiej: normalny – 15 zł, ulgowy – 10 zł (ważny 14 dni od daty zakupu). Bilet roczny: normalny – 120 zł, ulgowy – 70 zł.
Polecamy książki, kubki, filiżanki, makatki, ściereczki do okularów, plakaty, reprodukcje, koszulki
Zapraszamy do Magazynu Kulturalnego
Katowice, al. W. Korfantego 3
nasze wydawnictwa
30
Architektura Katowic w latach międzywojennych 1922–1939 W. Odorowski
nasze wydawnictwa
31
Lale, misie, koniki... Zabawki w zbiorach Muzeum Śląskiego w Katowicach
oprac. K. Pieronkiewicz-Pieczko, M. Paul Długo oczekiwane drugie wydanie publikacji, która cieszyła się bardzo dużym zainteresowaniem z Państwa strony oraz uznaniem specjalistów. Ponad trzysta stron znakomitej pracy Waldemara Odorowskiego, wzbogacone współczesnymi i archiwalnymi fotografiami, stanowi bogate kompendium wiedzy na temat architektury Katowic w latach międzywojennych.
Polecamy najnowszy katalog zbiorów Muzeum Śląskiego. Tym razem zapraszamy Państwa w podróż do krainy dziecięcych marzeń, prezentując bogate zbiory zabawek z kolekcji Muzeum Śląskiego. Na ponad 240 stronach odnaleźć można ciekawe przykłady lalek, akcesoriów do nich, samochodzików, gier, zabawek ludowych i mechanicznych. Ponadto publikacja zawiera informacje o producentach i wytwórcach ludowych.
Jaroszek i pani muza B. Grochowska
W trzeciej części przygód Jaroszek trafia do Centrum Scenografii Polskiej, gdzie poznaje świat teatru. Muza pokazuje duszkowi kulisy powstawania przedstawienia scenicznego, oprowadza go po magazynach Centrum Scenografii, gdzie Jaroszek przymierza kostiumy. Bohater poznaje również ciekawe maszyny do wytwarzania różnego rodzaju dźwięków, np. powiewów wiatru lub odgłosów burzy. W tej części słowniczek przybliża dzieciom terminy związane z teatrem. Do tej pory w serii ukazały się: Jak Jaroszek zamieszkał w Muzeum Jaroszek i mała Rozalka
nowości Polecamy również katalogi: Mistrzowie plakatu polskiego w zbiorach Muzeum Śląskiego w Katowicach oprac. H. Olszewska-Jarema, A. Sarna
Pokażę Wam inny Górny Śląsk. Katalog zbiorów pocztówek Muzeum Śląskiego w Katowicach
Rzeźba. Katalog zbiorów Muzeum Śląskiego w Katowicach oprac. A. Holeczko-Kiehl
oprac. dr M. Kaganiec
7 wymiarów scenografii
oprac. M. Czerny, A. Kołodziej-Adamczuk, A. Kowalski Katalog towarzyszący wystawie „Siedem wymiarów scenografii” składa się z dwóch części. Pierwsza stanowi zapis rozmów z osobami, które scenografię uczyniły podstawową dziedziną swojej pracy artystycznej, a także odpowiedzialnymi za kształtowanie jej obrazu we współczesnym dyskursie akademickim. Druga część to przegląd najciekawszych projektów młodych scenografów, jakie towarzyszą wystawie, zaprezentowanych na dołączonej do katalogu płycie CD. pełna oferta dostępna na www.muzeumslaskie.pl/sklep
oraz w Magazynie Kulturalnym w Katowicach przy al. W. Korfantego 3
kontakt
www.muzeumslaskie.pl
32
al. W. Korfantego 3 40-005 Katowice tel. 32 779 93 00, fax 32 779 93 67
Godziny otwarcia wtorek: 10.00 –18.00 środa: 10.00 –18.00 czwartek: 10.00 –19.00
piątek: 12.00 –16.00 sobota: 12.00 –18.00 niedziela: 12.00 –17.00 poniedziałek: nieczynne
Uwaga: sprzedaż biletów jest prowadzona do pół godziny przed zamknięciem muzeum. Wystawy „Przemysł śląski w produkcji zbrojeniowej XIX i XX wieku” oraz „W drukarni Jana Eichhorna” są czynne we wtorki i czwartki w godz. 12.00 – 17.00. Maksymalna liczba zwiedzających w tym samym czasie to 10 osób. Biblioteka Zaprasza do korzystania z czytelni od poniedziałku do piątku w godz. 10.00 –15.00. Pracownia Konserwacji Dzieł Sztuki Wykonuje usługi w zakresie konserwacji malarstwa sztalugowego, rzeźby, drobnych przedmiotów użytkowych i wyrobów rzemiosła artystycznego. Czynna od poniedziałku do piątku w godz. 7.00 –16.00. Magazyn Kulturalny (księgarnia Muzeum Śląskiego) czwartek: 10.00 – 18.00 Godziny otwarcia piątek: 10.00 – 17.00 poniedziałek: 10.00 – 16.00 sobota: 11.00 – 16.00 wtorek: 10.00 – 17.00 niedziela: nieczynne środa: 10.00 – 17.00 pl. Sejmu Śląskiego 2 40-032 Katowice tel./fax 32 251 57 14, 32 251 51 67 sekretariatcsp@scenografia-polska.pl
www.scenografia-polska.pl
Ekspozycja czynna od poniedziałku do piątku w godz. 9.00–17.00.
Muzeum Śląskie jest instytucją kultury Samorządu Województwa Śląskiego współprowadzoną przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Patroni medialni: