marzec/kwiecień
ŁÓDŹ KALISKA SKARB Z GŁOGOWA KOLEDZY Z PLATZU
wystawy czasowe
2
wystawy czasowe
3
ŁÓDŹ KALISKA
Współczesne oblicza futuryzmu i surrealizmu w sztuce > 9 marca – 29 kwietnia Na wystawie zostaną zaprezentowane początki działalności oraz aktualne projekty Łodzi Kaliskiej – jednej z najbardziej znanych grup artystycznych, kojarzonej głównie z prowokacją, skandalami obyczajowymi oraz obrazoburczymi wystąpieniami. Znakiem rozpoznawczym jej działalności artystycznej jest ironia i groteska, sytuacja, gdzie wszystko dzieje się samo i nikt się na nic nie umawia, a jedną z zasadniczych postaw jest negowanie uznanych wartości. Wystawę otwierają obiekty z lat 80. i 90. ubiegłego stulecia, w których zasadniczym środkiem wyrazu była fotografia. Powstały wówczas głośne, aranżowane pastisze najsłynniejszych dzieł sztuki, głównie z zakresu malarstwa europejskiego, także polskiego. Do fotografii inscenizowanej – tzw. „żywych obrazów” – pozowały wybrane muzy, także sami członkowie grupy, wcielając się w wyznaczone role. Na wystawie można zobaczyć m.in. pastisz najsłynniejszego obrazu Leonarda da Vinci Mona Lisa czy Ostatnią wieczerzę oraz pastisze takich głośnych dzieł, jak Wolność wiodąca lud na barykady Eugène’a Delacroix, Narodziny Wenus Sandro Botticelliego, Ślepcy Petera Bruegela Starszego, Śniadanie na trawie Édouarda Maneta. Najnowszy projekt Stefan i Majonez skonfrontowano z wcześniejszymi działaniami z lat 80. i 90. ubiegłego stulecia, kiedy grupa koncentrowała się głównie na tworzeniu tzw. „ruchomych obrazów” zapisywanych techniką fotograficzną. Nie sposób bowiem na jednej wystawie opisać pełnej działalności grupy, która stale się rozwija, a jej obszar działań jest niezwykle zróżnicowany – fotografia, performance, teksty, instalacje, filmy eksperymentalne. Wybór w prezentacji dorobku grupy ma za zadanie raczej unaocznić widzowi, jak ewoluowała ich artystyczna przygoda ze sztuką na przestrzeni 30 lat. Projekt Stefan i majonez powstał dzięki wsparciu Muzeum Narodowego w Kielcach i pomocy merytorycznej Sylwii Rybackiej. Prace są częścią projektu Parada wieszczy.
wystawy czasowe
4
wystawy czasowe
5
SKARB Z GŁOGOWA
Denar Władysława II Wygnańca z wizerunkami Władysława i św. Wojciecha (1 – awers, 2 – rewers)
> 6 kwietnia – 10 czerwca Na wystawie zobaczymy srebrne monety, odkryte w październiku 1987 r. podczas prac ziemnych, prowadzonych na terenie ogródków działkowych. W skład skarbu wchodziło ponad 20 tysięcy monet srebrnych, kilka srebrnych krążków (blankietów), siedem sztabek i bryłka srebra. Szacuje się jednak, że kilka tysięcy monet zostało skradzionych przed przybyciem archeologów z Muzeum Archeologiczno-Historycznego w Głogowie. Skradzione monety pojawiły się na aukcjach między innymi w Warszawie, Gdańsku, Monachium i Kolonii.
1. 2.
Większość numizmatów pochodzi z drugiej połowy XII w. Najstarsze zaś pojedyncze monety wybite zostały pod koniec XI wieku. Interesujący jest fakt, że odnotowano wśród nich nieznane dotąd typy monet. Wśród numizmatów pochodzących z Polski dominują monety księcia śląskiego Bolesława I Wysokiego i księcia raciborsko-opolskiego Mieszka I Plątonogiego. Monety Władysławowiców były do siebie bardzo podobne. Bite przez nich dwustronne denary posiadają taki sam rewers – scenę walki z lwem. Różniły się natomiast przedstawieniami na awersie: denary Mieszka przedstawiały jeźdźca na koniu, a na monetach Bolesława znajdowało się przedstawienie św. Wojciecha. Wszystkie te motywy nawiązywały do mennictwa ich ojca Władysława II Wygnańca. Bracia chcieli w ten sposób podkreślić, że Śląsk stanowi należne im dziedzictwo. Wśród monet znajduje się również egzemplarz z wizerunkiem Bolesława IV Kędzierzawego na tronie, trzymającego miecz na kolanach, na rewersie zaś widnieje wizerunek głowy świętego Wojciecha, zamkniętej w relikwiarzu. Takie przedstawienie jest zapewne powiązane ze sporem, jaki toczono w tym czasie z Czechami o relikwie świętego. Głowę św. Wojciecha miano bowiem odnaleźć w Gnieźnie w roku 1127, a kilkanaście lat później, tyle że w Pradze, także ogłoszono odnalezienie głowy tegoż świętego. Umieszczenie relikwii na rewersie monety miało więc na celu podkreślenie jej przynależności do Polski.
Denar Bolesława IV Kędzierzawego z wizerunkiem głowy św. Wojciecha w relikwiarzu. (rewers)
Najmłodsze monety, odnalezione w skarbie, wybito w mennicach księcia śląskiego Henryka Brodatego. Przypisuje się temu władcy zagadkowy dwustronny denar z przedstawieniem budowli sakralnej na jednej stronie oraz budowli świeckiej na stronie drugiej. Wyobrażenia na tej monecie przedstawiają jedność dwóch najistotniejszych aspektów władzy w średniowieczu: świeckiej i duchowej. Skarb z Głogowa był przedmiotem licznych badań i analiz. Dzięki niemu ustalone zostały początki niezależnego mennictwa książąt dzielnicowych, a także prawidłowości imion na monetach polskich książąt dzielnicowych, które często nie dotyczą ich rzeczywistych emitentów, ale upamiętniają ich ojców.
Organizator: Muzeum Archeologiczno-Historyczne w Głogowie / Dofinansowano ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego / Honorowy patronat: Prezydent Miasta Głogowa
Prezentowana ekspozycja jest zmodernizowaną wersją starszej wystawy, którą można było oglądać w Głogowie do 2010 r. Na obecnej wystawie prezentowane są niepokazywane wcześniej typy monet. Stworzono też nową aranżację plastyczną a warstwa merytoryczna została uzupełniona i poprawiona w oparciu o najnowszą wiedzę na temat mennictwa średniowiecznego.
wystawy czasowe
6
KOLEDZY Z PLATZU
wystawy czasowe
NOWE W MUZEUM
Górnoślązaków żywoty równoległe
> 27 stycznia – 25 marca
> 3 lutego – 10 czerwca
Pamiątkowa fotografia w niemieckim mundurze Jerzego Szei z Siemianowic Śląskich. Fotografia ze zbiorów Muzeum Śląskiego
Wilhelm Jochymczyk w mundurze Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, II wojna światowa. Fotografia ze zbiorów prywatnych
Na ekspozycji zostaną zaprezentowane postacie zwykłych mieszkańców Górnego Śląska, przedstawiające złożoność ich osobistych historii. Zobaczymy jak różnych wyborów w okresie powstań i plebiscytu dokonywali ludzie mieszkający obok siebie i jakich wyborów dokonywała za nich historia wtedy, jak i podczas II wojny światowej. Pokazane zostaną osobiste dokumenty i pamiątki, a nawet przebieg niemal całego życia kilku ludzi, niewyróżniających się na pozór niczym szczególnym, których wiele dzieliło, a łączyło miejsce pochodzenia. Symbolicznym punktem wyjścia będzie grupa przyjaciół z górnośląskiego podwórka. Na jej przykładzie zostaną pokazane rozmaite drogi życiowe i wybory dokonane przez wielu innych kolegów z jednego podwórka, z jednej ulicy. Historie życia naszych bohaterów zostały zilustrowane przedmiotami i zdjęciami, jakie po nich pozostały. Wśród tych postaci znalazł Paweł Jarczyk, żołnierz, powstaniec, polski działacz plebiscytowy, Max Fillusch, który walczył przeciw powstańcom, a w okresie międzywojennym zrobił karierę w NASDAP, trzech braci Jochymczyków z Katowic, walczący w różnych armiach i na różnych frontach II wojny światowej. Spotkania towarzyszące wystawie
Wystawa objęta programem aktywnego zwiedzania. Zapraszamy grupy szkolne.
22 marca / godz. 18.00 / wstęp wolny Ślązacy w Wehrmachcie prowadzenie – prof. Ryszard Kaczmarek
15 marca / godz. 17.00 / wstęp na podstawie biletu na wykład
„Nie zaczęło się na Westerplatte, nie skończyło w Berlinie... II wojna światowa na Górnym Śląsku” (strona 18) Oprowadzanie z kuratorem po wystawie
Ostatnie lata były okresem, w którym znacznie wzrosła liczba obiektów wzbogacających nie tylko zbiory Muzeum Śląskiego, ale również samych mieszkańców Górnego Śląska, województwa śląskiego. Już dzisiaj z przyjemnością informujemy, iż muzeum dysponuje ponad 105 tysiącami muzealiów, które przyczyniają się do poszerzenia zasobów materialnych i niematerialnych dziedzictwa Europy Środkowej. Opisana sytuacja cieszy, zwłaszcza w perspektywie przygotowywania się do otwarcia nowej siedziby Muzeum Śląskiego z jego nowymi sześcioma wystawami stałymi. Z drugiej strony, pamiętając o zasobności przedwojennego Muzeum Śląskiego, którego zbiory liczyły szacunkowo ponad 130 tysięcy obiektów, obecny stan posiadania uwypukla to, jakiego spustoszenia w zbiorach Muzeum Śląskiego dokonała wojna i kolejne lata, które po niej nastąpiły. Dzisiaj jednym z celów polityki zakupów, darów i depozytów na rzecz Muzeum jest w pewnym zakresie przywrócenie charakteru wszechstronności zbiorów sprzed 1939 roku i poszerzania ich o wątki nowe, dotykające m.in. kwestii tożsamości regionalnej, współczesnej sztuki, sztuki nieprofesjonalnej czy odzyskujących swoją dynamikę zbiorów z zakresu scenografii teatralnej. W 2008 roku pozyskano 4 674 obiekty, a w 2010 zasoby Muzeum zostały powiększone o 12 215 muzealiów o łącznej wartości 901 599 złotych (z czego ponad 700 tysięcy złotych stanowiły zakupy). Nabytki inne niż archeologiczne stanowiły imponującą liczbę 4 452 obiektów. Podobna tendencja została utrzymana w 2011 roku. Pozyskiwanie zbiorów to także działania pracowników Muzeum polegające na badaniach terenowych, wywiadach oraz gromadzeniu zasobów muzealnych opartych już na nowoczesnych technologiach zapisu słowa, obrazu, wcześniej niemal nieobecnych w pracy Muzeum. Pojawienie się nowych rzeczy w zbiorach Muzeum Śląskiego, to każdorazowo święto. Cieszą szczególnie te pozornie nieistotne, które w prosty, metaforyczny sposób opowiadają o historii Śląska. Mamy nadzieję, że ten rodzaj dziedzictwa ducha, myśli i materii uda nam się Państwu podczas tej wystawy zaprezentować.
7
wystawy czasowe
8
CADENZA
Malarstwo Krzysztofa Okonia > 10 lutego – 22 kwietnia
9
OD NIEBA DO PIEKŁA, OD PIEKŁA DO NIEBA
Motyw anioła i diabła na scenie teatru polskiego drugiej połowy XX wieku > 19 grudnia 2011 – 31 marca 2012 W polskim teatrze drugiej połowy XX wieku znajdujemy interesujące próby plastycznego ukazania postaci anioła i diabła; są to m.in. prace silnie zakorzenione w kulturze ludowej, odnoszące się do ikonografii średniowiecza czy polskiego barokowego wyobrażenia, dotyczącego mieszkańców nieba i piekła, w którym oba te miejsca w dużym stopniu są odzwierciedleniem ówczesnego podziału społecznego Rzeczypospolitej. Prace Andrzeja Stopki, Zenobiusza Strzeleckiego czy Adama Kiliana, stosujące persyflażowe, czyli odnoszące się również do konwencji historycznej ujęcia postaci w XX wieku, były wyznacznikami myślenia dla wielu innych scenografów. Proponowany wybór eksponatów pozwoli zwiedzającemu na konfrontację własnego, współczesnego pojęcia anioła i diabła z tymi odwołującymi się do ludowych, średniowiecznych czy barokowych wyobrażeń, przetwarzanych w pracach scenografów drugiej połowy ubiegłego wieku. Ekspozycja prezentuje fotografie ze spektakli, lalki, kostiumy oraz ich projekty. Wśród eksponatów znajdują się m.in. prace scenograficzne Władysława Daszewskiego, Andrzeja Stopki, Zenobiusza Strzeleckiego, Rajmunda Strzeleckiego, Adama Kiliana, Krystyny Zachwatowicz, Jadwigi MydlarskiejKowal, Ewy Starowieyskiej.
Krzysztof Okoń, olej na szkle, wł. autora
Krzysztof Okoń urodził się w Warszawie w 1939 roku, jednakże dzieciństwo i wczesną młodość spędził w Zakopanem. Obecnie od kilkudziesięciu lat mieszka w Krakowie. Jest jednocześnie wybitnym muzykiem i oryginalnym i uznanym malarzem. Z wykształcenia jest artystą muzykiem – wiolonczelistą, absolwentem Akademii Muzycznej w Krakowie oraz Accademia di Santa Cecilia w Rzymie. Koncertował z Trio Krakowskim oraz – jako solista – z zespołem smyczkowym Al’Antico. Koncertując zdobywał wiele prestiżowych nagród: jest między innymi laureatem I nagrody Premio A. Vivaldi na konkursie muzyki kameralnej w Sienie, a także I nagrody w konkursie Fundacji Herberta von Karajana w Berlinie. Twórczość Krzysztofa Okonia jest oryginalna i wyjątkowa. Chociaż wywodzi się z fascynacji kulturą ludową, jest całkowicie odrębna – obrazy w niczym nie przypominają tych, które tworzone są przez twórców ludowych. Kompozycja, kolorystyka i swobodnie płynąca, rozedrgana linia rysunku sprawiają, że obrazy te bliższe są malarstwu Chagalla – wszystko zdaje się być zawieszone w przestrzeni, zdaje się płynąć. Wrażenie to potęgowane jest przez świadomie budowany, niczym w dziele muzycznym, nastrój, który zdaje się być najistotniejszą cechą tego malarstwa i sprawia, że wyraźnie zauważamy ślady korespondencji sztuk, że uzmysławiamy sobie, jak wielki wpływ na malarstwo ma muzyka, tym bardziej w kontekście muzycznych korzeni artysty.
Walka Jakuba z Aniołem z programu Wejście w Labirynt, scenografia Kazimierz Wiśniak, choreografia i reżyseria Henryk Tomaszewski, Wrocławski Teatr Pantomimy, 1963
Partnerzy
10
ZMIENIANIE ŚWIATA?
wystawy stałe
11
GALERIA W OKNIE
> 18 kwietnia – 12 lipca Wystawa poświęcona teatrowi, podkreślającemu swoją więź z przestrzenią miasta, ma ukazać różnorodność sztuki, podejmującej próby zmieniania świata na lepsze, odsłonić piękno w miejscach, gdzie trudno je dostrzec, przywołać zapomnianą historię, a przede wszystkim – przywrócić godność i sens istnienia lokalnym społecznościom. W przestrzeni wystawy zaprezentujemy fragmenty oryginalnych elementów scenografii, przywiezionych z legnickiego Teatru im. H. Modrzejewskiej, prowadzonego przez Jacka Głomba i Małgorzatę Bulandę. Jednocześnie, specjalnie dla potrzeb ekspozycji, Łaźnia Nowa z Krakowa zaprezentuje się poprzez instalację autorstwa Małgorzaty Szydłowskiej. Całość przestrzeni wystawienniczej zostanie przekształcona w interaktywną mapę Polski, uwzględniającą również takie teatry jak: TR z Warszawy, Teatr Polski z Bielska-Białej oraz Śląski Teatr Tańca. Jednocześnie – nie mogliśmy pominąć tak kontrowersyjnych i opiniotwórczych wydarzeń, jak: „H.” według „Hamleta” W. Shakespeare’a – spektakl w reżyserii Jana Klaty, grany w przestrzeni Stoczni Gdańskiej, a także „2007: Macbeth”, w reżyserii Grzegorza Jarzyny, zrealizowany w nieistniejącej już hali Zakładów im. Ludwika Waryńskiego w Warszawie.
> Marzec / Teofil Ociepka Lwy > Kwiecień / Witkacy Wiosna w górach
SZTUKA PRZEZ DOTYK Ścieżka zwiedzania dla osób niewidomych i niedowidzących Galerii Malarstwa Polskiego Zapraszamy wszystkich chętnych, a w szczególności osoby niewidome i niedowidzące, do zwiedzenia Galerii Malarstwa Polskiego. Specjalnie przygotowane przewodniki, wypukłodrukowe reprodukcje oraz reliefy przybliżą treść wybranych dzieł najwybitniejszych polskich malarzy XIX i XX wieku. Każdy zwiedzający ma możliwość skorzystania z audioprzewodnika i zestawu słuchawkowego.
FOTOPLASTYKON 3D Z XIX WIEKU
Dawne widoki w trójwymiarze Ponad 100-letni fotoplastykon Muzeum Śląskiego to jedno z nielicznych tego typu urządzeń w Polsce. Wynaleziony w drugiej połowie XIX wieku służy do projekcji trójwymiarowych fotografii stereoskopowych, czyli obrazów przestrzennych. Pozwala na równoczesne oglądanie przezroczy na 24 stanowiskach. Od 11 stycznia do 11 marca zapraszamy na seans „Jak to na Śląsku bywało?”. Na stereoskopowych fotografiach pokażemy, jak wyglądało życie codzienne na Górnym Śląsku w latach 1900–1939: urokliwe wizerunki miast i robotnicze dzielnice, charakterystyczny pejzaż przemysłowy i nieistniejące dziś zakłady pracy, ludzi podczas codziennych obowiązków oraz fotografie atelierowe, obrazujące najważniejsze momenty życia Górnoślązaków. Od 13 marca do 6 maja zapraszamy na seans „XIX-wieczne kurioza”. Seans zdjęć zaprezentuje oryginalne i niekiedy zadziwiające obrazy, ciekawostki obyczajowe, kurioza z różnych stron świata, atrakcje, które bawiły ludzi tamtej epoki. Pokaz pochodzi ze zbioru Fotoplastykonu Warszawskiego, który został użyczony w ramach współpracy z Muzeum Powstania Warszawskiego. Łemko, reż. Jacek Głomb, Teatr im. H. Modrzejewskiej w Legnicy, 2007, fot. Bartek Sowa
Wstęp: normalny – 2,50 zł, ulgowy – 1 zł
wystawy spotkaniastałe
12
GALERIA MALARSTWA 1800 –1945 POLSKIEGO
wydarzenia
13
ŚWIĄTECZNA JAZDA Z MUZEUM ŚLĄSKIM > 20 marca – 10 kwietnia
Galeria Malarstwa Polskiego 1800 –1945 pochodzi ze zbiorów przedwojennego Muzeum Śląskiego. Jest to wspaniała kolekcja zajmująca jedno z czołowych miejsc w kraju, prezentuje bowiem najwybitniejszych polskich malarzy oraz najważniejsze zjawiska i kierunki w sztuce polskiej. Większość obrazów eksponowanych w Galerii zalicza się do największych osiągnięć sztuki polskiej, a przykładem mogą być takie dzieła, jak „Błękitny chłopiec” Piotra Michałowskiego, portrety Jana Matejki, słynna „Żydówka z cytrynami” Aleksandra Gierymskiego, „Sulamitka” Maurycego Gottlieba i „Lato” Aleksandra Kotsisa, a także obrazy malarzy tworzących w okresie międzywojennym, takich jak Tadeusz Makowski, Roman Kramsztyk czy Stanisław Ignacy Witkiewicz.
Muzeum Śląskie w Katowicach po raz kolejny w okresie wielkanocnym zaprasza na świąteczną przejażdżkę zabytkowym tramwajem, który tradycyjnie zawita do wybranych śląskich miast. W tramwaju pasażerowie zobaczą kolejną odsłonę wielkanocnej wystawy z m.in. rzeźbami współczesnych artystów ludowych, palmami oraz innymi rekwizytami, związanymi z wiosenną symboliką życia. Przejazd tramwajem bezpłatny Rozkład jazdy na www.muzeumslaskie.pl Partnerzy akcji
Władysław Skoczylas Owocobranie, wł. Muzeum Śląskie w Katowicach
GALERIA MALARSTWA POLSKIEGO po 1945 roku
Edward Dwurnik Wieruszów, 1987, wł. Muzeum Śląskie w Katowicach
Ekspozycja sygnalizuje najciekawsze zjawiska artystyczne w Polsce od roku 1945 do początków lat 90. Obejmuje powojenny okres poszukiwań twórczych, pierwsze eksperymenty w ramach nurtu malarstwa materii oraz informel, abstrakcję geometryczną i emocjonalną, dzieła o zabarwieniu metaforyczno-symbolicznym oraz powrót w latach 80. do sztuki figuratywnej o różnym natężeniu ekspresji i deformacji. W Galerii znajdziemy prace najcenniejsze i najbardziej interesujące z perspektywy rozwoju powojennego malarstwa oraz – z uwagi na wyjątkowość niektórych indywidualności twórczych – często niemieszczące się w obrębie panujących i obowiązujących trendów.
Główny partner
spotkania
KONCERTY LUNCHOWE Lekka muzyka organowa pośród dzieł sztuki
> niedziele / godz 15.00 / wstęp 5 zł
Nowy cykl Muzeum Śląskiego i Akademii Muzycznej w Katowicach to projekt skierowany do wszystkich, pragnących poznać i zrozumieć lekką i przystępną muzykę organową z nutką technicznej nostalgii. Niecodzienne koncerty są wykonywane na unikatowym, historycznym instrumencie Hammond Commodore.
11 marca
Vaya Mexico! Co za Meksyk! Ludowa i nie tylko muzyka meksykańska wykonanie – Marek Toporowski (organy), Julieta Gonzales (wokal)
25 marca
Klasycznie i filmowo wykonanie – Michał Duźniak
22 kwietnia
Organy kontra bas wykonanie – Anna Firlus (organy ), Krzysztof Firlus (kontrabas) Uwaga! Koncerty będą się odbywały w salach wystawowych, które w tym czasie nie będą dostępne do zwiedzania. Autor cyklu: prof. Marek Toporowski. Cykl objęty patronatem Akademii Muzycznej im. K. Szymanowskiego w Katowicach.
zajęcia dla dzieci
14
WTORKI Z NIESPODZIANKĄ Warsztaty edukacyjne
> drugie wtorki miesiąca / godz. 16.30 / wstęp 3,50 zł Popołudniowe zajęcia, przybliżające dzieciom ciekawostki z dziedziny historii sztuki i kultury europejskiej, połączone z twórczą zabawą i warsztatami plastycznymi. Oferta dla uczniów klas 4–6 szkół podstawowych. Zapraszamy kółka zainteresowań, świetlice oraz dzieci przychodzące indywidualnie.
13 marca
Kim jest ta pani? Od Ginewry do Ofelii, bohaterowie literaccy w malarstwie XIX wieku Bohaterowie literaccy często pojawiają się na płótnach słynnych malarzy. Często nie wiemy, kto napisał te utwory, nie znamy ich fabuły. Warto bliżej poznać choć kilku z nich.
MALI I WIELCY TWÓRCY W MUZEUM ŚLĄSKIM Warsztaty artystyczne dla dzieci > soboty / godz. 12.30 / wstęp 5 zł Budujemy pejzaż z figur geometrycznych
Podczas spotkania w galerii sztuki współczesnej dzieci dowiedzą się, jak i dlaczego powstała abstrakcja geometryczna. Wzorując się na jednym z obrazów, uczestnicy spotkania stworzą własną taką kompozycję.
10 marca / zajęcia dla dzieci w wieku 10–12 lat 17 marca / zajęcia dla dzieci w wieku 7–9 lat Rysujemy portret fantastyczny
Portret AY Zdzisława Beksińskiego będzie punktem wyjścia do narysowania wyobrażonej, fantastycznej twarzy. Posłużą do tego dużego formatu brystol i ołówki.
14 kwietnia / zajęcia dla dzieci w wieku 10-12 lat 21 kwietnia / zajęcia dla dzieci w wieku 7-9 lat Dziecku może towarzyszyć jedna osoba dorosła. Dla opiekunów wstęp wolny. Liczba miejsc ograniczona.
zajęcia dla dzieci
15
UBIERANKI CACANKI, A RODZICOM RADOŚĆ > Centrum Scenografii Polskiej, pl. Sejmu Śl. 2 / wstęp 5 zł Cykl edukacyjny, podczas którego dzieci zapoznają się z funkcją kostiumu teatralnego poprzez działania warsztatowe. Dzieci stworzą dla siebie kostium postaci znanej z filmu, bajki czy kultury popularnej, a następnie zaprezentują się na minipokazie mody w przestrzeni bieżącej ekspozycji CSP. Poszczególne kostiumy zostaną wykonane przy użyciu różnych materiałów plastycznych z uwzględnieniem charakteryzacji twarzy, nakrycia głowy, maski oraz dodatkowych atrybutów właściwych dla danej postaci.
piątek / 9 marca / godz. 17.00
Kostiumy: anioł i diabeł
piątek / 6 kwietnia / godz. 17.00 Kostium pirata
Udział w zajęciach tylko na podstawie rezerwacji. Szczegółowe informacje oraz zapisy – Aneta Bartnicka, tel. 32 251 57 14, 32 251 51 67
WIELKIE ROLE MAŁYCH PRZEDMIOTÓW > Centrum Scenografii Polskiej, pl. Sejmu Śl. 2 / wstęp 12 zł Podczas zajęć uczestnicy poznają takie pojęcia jak „etiuda” i „animacja”, nauczą się, czym są grupy i rodziny przedmiotów, jaką rolę w teatrze przedmiotu spełnia atmosfera, jak świadomie wykorzystywać światło, dźwięk i muzykę, animować przedmioty. Odkrywając właściwości przedmiotu, poznamy jego naturalny ruch (taki, jaki powstaje w wyniku rzucenia, pchnięcia, ciągnięcia), sposób, w jaki się odkształca (po zmoczeniu, zgnieceniu itp.).
24 marca / godz. 11.00 / wstęp 12 zł
Prosimy przynieść ze sobą różne elementy garderoby, np. koszulę, krawat, bluzę
21 kwietnia / godz. 11.00 / wstęp 12 zł
Prosimy przynieść ze sobą dodatkową parę butów, którą będziemy animować Szczegółowe informacje oraz zapisy – Aneta Bartnicka, tel. 32 251 57 14, 32 251 51 67. Warsztaty prowadzone przez Stowarzyszenie Promocji Kultury „Zielone Słońce”.Udział w zajęciach tylko na podstawie rezerwacji.
zajęcia dla dorosłych
16
ABOUT ART / KUNST & ART
O sztuce w językach obcych
> wtorki / godz. 17.30 / wstęp 3,50 zł 6 marca
The eternal legend of Faust by Christopher Marlowe, Johann Wolfgang von Goethe and Michail Bulhakov / Nieśmiertelna legenda Fausta na przykładzie twórczości Christophera Marlowa, Johanna Wolfganga Goethego i Michaiła Bułhakowa W epoce elżbietańskiej miało miejsce w Anglii zdumiewające odrodzenie teatru. Christopher Marlowe był autorem pierwszych, popularnych na szeroką skalę tragedii. Jego Faust, chociaż łajdak, wzbudza podziw. prowadzenie – Jolanta Mackiewicz
20 marca
Hermann Hesse – Schriftsteller und Maler Hermann Hesse – pisarz i malarz Poeta, prozaik i eseista – wielki artysta swego czasu – jest mniej znany jako malarz. Przez całe życie podkreślał indywidualizm i juz za życia stał się idolem tych, którzy nie płynęli z prądem. Jego talent artystyczny i odejście od europocentryzmu przyczyniły się do tego, że dla młodzieży stał się postacią kultową. prowadzenie – dr Ilza Kowol
3 kwietnia
Das schwedische Designe Szwedzki design W kulturze szwedzkiego życia codziennego granice między sztuką a rzemiosłem artystycznym są dość płynne. Kiedy przedmioty codziennego użytku uzyskują oryginalną formę, a ich artystyczny kształt staje się rozpoznawalny, wówczas możemy mówić o designie. prowadzenie – prof. Grażyna Barbara Szewczyk
17 kwietnia
The Phenomenon of Tuscany Fenomen Toskanii Toskanię rozsławił nie tylko jej pejzaż z winnicami i gajami oliwnymi. Unikalna atmosfera miejsca i przepyszne wino już w średniowieczu zainspirowały trzech gigantów literatury. Petrarka, Alighieri i Boccaccio stworzyli swoje arcydzieła właśnie tam. prowadzenie – Jolanta Mackiewicz
zajęcia dla dorosłych
UWAGA DOROŚLI! UWAGA SZTUKA! > czwartki / godz. 17.00 / wstęp 3,5 zł i 5 zł
Projekt adresowany do sympatyków sztuki współczesnej w wieku od 18 do 118 lat. Warsztaty nie wymagają od uczestników specjalnych talentów a wyłącznie radości z kontaktu ze sztuką. Krótka prelekcja wprowadzi w zagadnienie i pomoże w poznaniu zbiorów muzeum oraz wybranych zjawisk, zachodzących w sztuce współczesnej.
1 marca
Pokazane inaczej Spotkanie będzie próbą odpowiedzi na pytanie, jak przedstawić bryłę i przestrzeń na dwuwymiarowej powierzchni płótna, odrzucając perspektywę zbieżną oraz rezygnując z tradycyjnego światłocienia. Spróbujemy odpowiedzieć na pytanie, w jaki sposób można ukazać w obrazie proces patrzenia. Z tymi problemami zmierzyli się kubiści, dlatego ich sztuka będzie tematem rozważań.
5 kwietnia
Ludzka zdolność fantazjowania – żywioł piąty Sztuka, która budowana jest ze zużytego przedmiotu, nadaje mu drugie życie, przez co nabiera innego znaczenia, niż pierwotne. Sztuka artysty, który „nie chorował na nowoczesność”, a jednak uważany jest w Polsce za prekursora pop-artu i asamblażu, czyli Władysława Hasiora. Informacje i zapisy pod numerem tel. 32 779 93 19 m.czernik@muzeumslaskie.pl
KONTEKSTY
Nowy cykl spotkań w Centrum Scenografii Polskiej > 14 marca / godz. 16.30 / wstęp 5 zł / Centrum Scenografii Polskiej, pl. Sejmu Śląskiego 2 „Konteksty” to klucz nie tylko do pełniejszego odczytania wystaw Centrum Scenografii Polskiej, ale również do obszaru własnych interpretacji i refleksji nad dziełem oraz rzeczywistością. Najbliższe spotkanie poświęcimy obszarom dobra i zła w sztuce. Tym razem zaprosiliśmy muzealników, specjalistów od sztuki naiwnej i etnografii, aby opowiedzieli o ikonografii anioła i diabła wśród malarzy nieprofesjonalnych i twórców ludowych. Krystyna Pieronkiewicz-Pieczko: „Świat anielski i diabelski w sztuce ludowej”. Sonia Wilk: „Nie taki diabeł straszny”. Wizerunki anioła i diabła w twórczości plastyków nieprofesjonalnych
17
zajęcia dla dorosłych
18
zajęcia dla dorosłych
ŚLĄSK NA POZIOMIE
O ŚLĄSKU PO ŚLONSKU
> spacery / pierwsze soboty miesiąca godz. 10.00 / wstęp 4 zł > wykłady / trzecie czwartki miesiąca godz. 18.00 / wstęp 4 zł / Muzeum Śląskie w Katowicach
Trzecia edycja cyklu spotkań ze śląską mową w całkowicie nowej formule. Zapraszamy na oprowadzanie po wystawach czasowych w mowie śląskiej. prowadzenie: Leon Sładek.
Uwaga! Liczba miejsc ograniczona. Rezerwacja w kasie biletowej w tygodniu poprzedzającym spacer.
17 marca / godz. 15.00 / wstęp 5 zł
Koledzy z platzu. Górnoślązaków żywoty równoległe
21 kwietnia / godz. 15.00 / wstęp 5 zł Skarb z Głogowa
3 marca / spacer Górnośląska architektura willowa prowadzenie – dr inż. Katarzyna Łakomy (Politechnika Krakowska) Miejsce zbiórki – Pałac Goldsteinów w Katowicach, pl. Wolności 12a 15 marca / wykład Nie zaczęło się na Westerplatte, nie skończyło w Berlinie... II wojna światowa na Górnym Śląsku prowadzenie – dr Grzegorz Bębnik (Instytut Pamięci Narodowej) Przed wykładem, o godz. 17.00, zapraszamy do zwiedzenia wystawy „Koledzy z platzu” z komentarzem kuratora. Wstęp na podstawie biletu na wykład. 19 kwietnia / wykład Tożsamość przestrzenna mieszkańców Górnego Śląska prowadzenie – dr Krzysztof Bierwiaczonek (Uniwersytet Śląski)
SPOTKANIA Z FOTOGRAFIĄ Czwarta edycja!
> wtorki / godz. 17.00 / wstęp 3,50 zł 27 marca / Witajcie w BlueBoxie
Spotkanie z Mariuszem Foreckim, wybitnym poznańskim dokumentalistą. Autor interesuje się tematyką społeczną, rejestruje zmiany zachodzące w Polsce od 1990 roku. Często fotografował na terenach byłego ZSRR. Podczas spotkania zaprezentuje prace z projektów: „BlueBox”, „I love Poland”, „Okruchy dnia”. Prowadzenie – D. Kowalik-Dura
24 kwietnia / Fotografia jako medium w twórczości grupy Łódź Kaliska. Neoawangardowa grupa Łódź Kaliska działa od ponad 30 lat. Znakiem rozpoznawczym jej twórczości jest ironia i groteska, zrywanie z tradycją i desakralizacja sztuki. W spotkaniu, które odbędzie na wystawie „Łódź Kaliska. Współczesne oblicza futuryzmu i surrealizmu w sztuce” zapowiedziano uczestnictwo członków grupy. Prowadzenie – kuratorka wystawy H. Olszewska-Jarema i autorka cyklu D. Kowalik-Dura.
UWAGA! TU SIĘ BUDUJE NOWE MUZEUM ŚLĄSKIE 2013
Prace przy budowie nowej siedziby Muzeum Śląskiego, mimo niesprzyjających niskich temperatur, idą do przodu. Warunki pogodowe, do grudnia ubiegłego roku wyjątkowo sprzyjające, w styczniu i lutym spowodowały zatrzymanie niektórych robót. Ostre mrozy wpłynęły za to na zainteresowanie mediów, które komentowały oddziaływanie zimowej aury na realizację inwestycji. Grudzień to także czas wizyt wyjątkowych gości – teren budowy odwiedził m.in. Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Bogdan Zdrojewski. Odbyła się także druga studyjna wizyta dziennikarzy. Mimo przeszkód pogodowych prace prowadzone są nadal we wszystkich segmentach nowego Muzeum. W niektórych z nich można już zejść do najniższego poziomu budynku głównego, czyli „– 4”, lub przespacerować się po jego dachu, który po zakończeniu budowy zostanie przekształcony w przestrzeń parkową.
„Regionalny Program Operacyjny Województwa Śląskiego – realna odpowiedź na realne potrzeby”. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2007– 2013 oraz środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego
19
lekcje i warsztaty muzealne
20
Lekcje na zamówienie w Centrum Scenografii Polskiej 1. Scenografia jako jedno z tworzyw teatralnych [gimnazja, szkoły średnie, studenci, grupy widzów indywidualnych] 2. Kostium – od konstrukcji do destrukcji [wszystkie typy szkół, grupy widzów indywidualnych] 3. W teatrze lalek. Warsztat [przedszkola, klasy I-III szkoły podstawowej] 4. Burza w szklance wody, czyli dźwięki w teatrze [wszystkie typy szkół oraz grupy widzów indywidualnych]
Wykłady na zamówienie w Centrum Scenografii Polskiej 1. Granice człowieczeństwa. Postać robota we współczesnej kulturze masowej, [gimnazja, licea, studenci, zorganizowane grupy widzów dorosłych] 2. Książę ciemności – mroczne alter ego człowieka. Sylwetka wampira we współczesnej kulturze popularnej [licea, studenci, zorganizowane grupy widzów dorosłych] 3. Świat teatrem, a aktorami w nim my… Współczesne formy dawnych widowisk i ich przejawy w życiu codziennym [szkoły średnie, studenci]
Wstęp 6 zł
VERSUS. Słowo vs obraz
Scenariusz zajęć zakłada zwiedzanie części Galerii Malarstwa Polskiego 1800–1945 (dwudziestolecie międzywojenne) oraz Galerii Malarstwa Polskiego po 1945 roku. Tematy mogą być realizowane w formie zamkniętego cyklu (na wcześniejsze zapisy) lub jako samodzielne lekcje. Prelekcjom towarzyszą prezentacje multimedialne, poświęcone twórczości wybranych artystów. 1. Witkacy vs Witkacy – na podstawie fragmentów dramatu „Szewcy” 2. Schulz vs Schulz – na podstawie fragmentów „Sklepów cynamonowych” 3. Białoszewski vs Wróblewski – na podstawie fragmentów „Pamiętnika z Powstania Warszawskiego” 4. Hasior vs Borowski – na podstawie fragmentów opowiadania „Pożegnanie z Marią” 5. Duda-Gracz vs Mrożek – na podstawie fragmentów dramatu „Tango” 6. Boruta vs Konwicki – na podstawie fragmentów „Małej Apokalipsy” 7. Beksiński vs Lem – na podstawie fragmentów „Solaris” Więcej informacji: 32 779 93 19, d.stanosz@muzeumslaskie.pl
KONTROWERSJE HISTORYCZNE
II edycja debat oksfordzkich Czwartki / godz. 11.00 / wstęp 3,50 zł We współpracy z Instytutem Pamięci Narodowej (OBEP Katowice) Dla uczniów i nauczycieli szkół ponadgimnazjalnych
1 marca
lekcje i warsztaty muzealne Szkoły podstawowe, klasy 0–3 1. Zabawa z obrazami. Warsztaty zajęciowe 2. Czym jest abstrakcja? Warsztaty zajęciowe 3. Czym jest obraz? Warsztaty przybliżające wybrane zagadnienia związane ze sztuką (także dzieciom niewidomym i niedowidzącym)
Szkoły podstawowe, klasy 4–6, zajęcia z elementami samodzielnej pracy uczniów 1. Poznajemy muzeum (dla klas 4) 2. Pejzaż 3. Od wyobraźni do abstrakcji 4. Camera obscura, czyli skąd się wzięła fotografia 5. Kalendarz magiczny – obrzędy, rytuały, tradycje świąteczne (sala audiowizualna, lekcja z elementami warsztatowymi trwa ok. 2 godz.)
Gimnazja i szkoły średnie 1. Dzieje broni polskiej (sala audiowizualna, ok. 2 godz.) 2. Czas powstań śląskich i plebiscytu (sala audiowizualna) 3. Kształtowanie się postaw narodowych na przełomie XIX i XX w. w kontekście europejskim (sala audiowizualna) 4. Nowoczesny nacjonalizm i problemy z tożsamością regionów pogranicznych w Europie (sala audiowizualna) 5. Volkslista na Górnym Śląsku (sala audiowizualna, ok. 2 godz.) 6. Śląskie życiorysy: Jerzy Ziętek (sala audiowizualna, ok. 2 godz.) 7. Codzienność i niecodzienność stanu wojennego w woj. katowickim (sala audiowizualna, ok. 2 godz., lekcja przygotowana we współpracy ze Stowarzyszeniem Genius Loci) 8. Genius loci śląskich miast (sala audiowizualna) 9. Realizm w malarstwie polskim XIX wieku 10. Malarstwo okresu Młodej Polski 11. Malarstwo dwudziestolecia międzywojennego 12. Główne kierunki w malarstwie polskim lat 1800–1939 13. Portret. Zajęcia z elementami samodzielnej pracy uczniów (dla gimnazjów) 14. Obraz jako dzieło sztuki. Próba analizy na wybranych przykładach 15. Od abstrakcji do nowej figuracji. Analiza obrazów na wybranych przykładach 16. W poszukiwaniu treści i znaczeń. Abstrakcja geometryczna i ekspresjonizm abstrakcyjny 17. Nurt metaforyczny w polskim malarstwie współczesnym 18. Wirtualne podróże – fotografia 3D (lekcja przy fotoplastykonie) 19. Kalendarz magiczny – obrzędy, rytuały, tradycje świąteczne (sala audiowizualna, lekcja z elementami warsztatowymi trwa ok. 2 godz.)
Górny Śląsk – eldorado PRL?
19 kwietnia
Zbrodnie systemu komunistycznego. Rozliczyć czy zapomnieć? Wstęp na podstawie wcześniejszej rezerwacji pod numerem tel. 32 779 93 16
Opłata za lekcje i warsztaty – 50 zł od grupy oraz 3,50 zł od ucznia.
21
wykłady
SZTUKA XX WIEKU
Nowy cykl wykładów z historii sztuki > środy / godz. 17.00 / wstęp 3,50 zł 21 marca
Styl międzynarodowy, Bauhaus, De Stijl, abstrakcja: Le Corbusier, Walter Gropius, Piet Mondrian, Wasilij Kandinsky i Kazimierz Malewicz
25 kwietnia
Rozwinięty modernizm po 1945 roku. Różne odmiany abstrakcji akademickiej, nowa figuracja, design, neofunkcjonalizm – Jackson Pollock, Francis Bacon, Marcel Breuer, Marek Leykam
prowadzenie – Jacek Dębski
22
nasze wydawnictwa JAK JAROSZEK ZAMIESZKAŁ W MUZEUM Według śląskich baśni Jaroszek to duch polny, żyjący na podmokłych łąkach, bagnach i pustkowiach. Jaroszka czasem można było złapać i wtedy, za miseczkę mleka, opiekował się domem i gospodarstwem. Muzealny Jaroszek trafił do nas przez przypadek, a opowiadając swoje dzieje czasem wtrąca śląskie, gwarowe słowa.
JAROSZEK I MAŁA ROZALKA Druga część przygód Jaroszka opowiada o tym, jak zaprzyjaźnia się on z postaciami z obrazów w Galerii Malarstwa Polskiego 1800–1945. Razem z Jaroszkiem przygody przeżywa mała Rozalka, czyli Rozalia Matylda Glaser z obrazu Artura Grottgera. Tekst: Beata Grochowska, Ilustracje: Elżbieta Jarząbek Format 22 x 22 cm, 48 stron, oprawa twarda, ilustracje kolorowe. Cena: 19 zł
MALARSTWO POLSKIE 1800–1945
Katalog zbiorów Muzeum Śląskiego w Katowicach Oprac. Henryka Olszewska-Jarema, Andrzej Holeczko-Kiehl, Izabela Kania, Katarzyna Jarmuł
ceny biletów Na wszystkie wystawy: normalny – 12 zł, ulgowy – 7 zł Na wszystkie wystawy czasowe: normalny – 9 zł, ulgowy – 5 zł Na wszystkie wystawy stałe: normalny – 6 zł, ulgowy – 4 zł Na jedną wybraną wystawę (czasową): normalny – 5 zł, ulgowy – 3 zł Fotoplastykon: normalny – 2,50 zł, ulgowy – 1 zł Dla grup zorganizowanych (powyżej 10 osób): 4 zł od osoby Bilet rodzinny (3–6 osób): 20 zł W soboty wstęp wolny na wystawy stałe Obowiązuje cennik na wystawy czasowe i fotoplastykon Uwaga: Muzeum zastrzega sobie prawo do wprowadzenia dodatkowych cen biletów na wybrane wystawy czasowe Opłata za korzystanie z usług przewodnika: 20 zł + bilety według cennika W pierwszy czwartek miesiąca – wejście za 50% na wystawy czasowe Centrum Scenografii Polskiej Oddział Muzeum Śląskiego Bilet normalny – 9 zł, ulgowy – 5 zł Bilet grupowy (od 3 osób) – 4 zł Bilet grupowy obejmujący lekcję muzealną – 6 zł Happy Hours! W każdy drugi piątek miesiąca możesz zwiedzić Centrum Scenografii Polskiej za 1 zł od osoby. Tego dnia CSP jest czynne do godz. 19.30.
Bilet wspólny do siedziby przy al. W. Korfantego i Centrum Scenografii Polskiej: normalny – 15 zł, ulgowy – 10 zł (ważny 14 dni od daty zakupu). Bilet roczny: normalny – 120 zł, ulgowy – 70 zł
Publikacja Malarstwo Polskie 1800–1945. Katalog zbiorów Muzeum Śląskiego w Katowicach doczekała się drugiego wydania. Wprowadzone zostały uzupełnienia, poszerzono również materiał ilustracyjny o prace zakupione w latach 2009–2010. Ponadto odświeżona została zewnętrzna szata graficzna – Czytelnik ma teraz do wyboru dwie wersje obwoluty. Katalog zawiera 123 noty biograficzne artystów polskich i prezentuje 248 obrazów omawianych artystów oraz jeden obraz, którego autor nadal pozostaje nierozpoznany. Wydanie drugie poprawione i rozszerzone, format 22 x 27 cm, 368 stron, oprawa twarda z obwolutą, papier kredowy objętościowy, ilustracje kolorowe, wstęp i wprowadzenie w języku angielskim i niemieckim. Cena: 70 zł
ŚLĄSKIE MIEJSCA Barbara Firla Praca Barbary Firli poszerza katalog miejsc znaczących dla świadomości kulturowej i tożsamości Ślązaków o obszar literatury. Odwołując się do literatury i sztuk przedstawiających, Autorka łączy te dwa światy opisu i interpretacji, wskazując na miejsca ich wzajemnego przenikania się. Zarówno dla Ślązaka, jak i „przybysza z zewnątrz” książka stanowić może punkt wyjścia do uporządkowania, a w istocie nakreślenia na nowo miejsc symbolicznych dla świadomości kulturowej, historycznej czy cywilizacyjnej Ślązaków. Format 15,5 x 22 cm, 224 strony, okładka miękka ze skrzydełkami, papier kredowy, ilustracje czarno-białe i kolorowe, streszczenia w języku angielskim i niemieckim. Cena: 40 zł
23
kontakt
www.muzeumslaskie.pl al. W. Korfantego 3 40-005 Katowice tel. 32 779 93 00, fax 32 779 93 67
Godziny otwarcia wtorek: 10.00 –18.00 środa: 10.00 –18.00 czwartek: 10.00 –19.00
piątek: 12.00 –16.00 sobota: 12.00 –18.00 niedziela: 12.00 –17.00 poniedziałek: nieczynne
Uwaga: sprzedaż biletów jest prowadzona do pół godziny przed zamknięciem muzeum. Wystawy „Przemysł śląski w produkcji zbrojeniowej XIX i XX wieku” oraz „W drukarni Jana Eichhorna” są czynne we wtorki i czwartki w godz. 12.00–17.00. Maksymalna liczba zwiedzających w tym samym czasie to 10 osób. Biblioteka Zaprasza do korzystania z czytelni od poniedziałku do piątku, w godz. 10.00 –15.00. Pracownia Konserwacji Dzieł Sztuki Wykonuje usługi w zakresie konserwacji malarstwa sztalugowego, rzeźby, drobnych przedmiotów użytkowych i wyrobów rzemiosła artystycznego. Czynna od poniedziałku do piątku w godz. 7.00 –16.00. Magazyn Kulturalny (księgarnia Muzeum Śląskiego) Godziny otwarcia wtorek: 10.00 –18.00 piątek: 12.00 –16.00 środa: 10.00 –17.00 sobota: 10.00 –18.00 czwartek: 10.00 –18.00 niedziela: 12.00 –17.00 pl. Sejmu Śląskiego 2 40-032 Katowice tel./fax 32 251 57 14, 32 251 51 67 sekretariatcsp@scenografia-polska.pl
www.scenografia-polska.pl
Ekspozycja czynna od poniedziałku do piątku w godz. 9.00–17.00. Muzeum Śląskie jest instytucją kultury Samorządu Województwa Śląskiego współprowadzoną przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego Patroni medialni:
Historia
.org.pl
Współpraca redakcyjna