styczeń/luty
KOLEDZY Z PLATZU GÓRNOŚLĄZAKÓW ŻYWOTY RÓWNOLEGŁE RAJ NIEUTRACONY, CZYLI O OGRODACH NOWE W MUZEUM
wystawy czasowe
2
KOLEDZY Z PLATZU
Górnoślązaków żywoty równoległe > 3 lutego – 29 kwietnia
Pamiątkowa fotografia w niemieckim mundurze Jerzego Szei z Siemianowic Śląskich. Fotografia ze zbiorów Muzeum Śląskiego
Wilhelm Jochymczyk w mundurze Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, II wojna światowa. Fotografia ze zbiorów prywatnych
Pokazując fragmenty życiorysów zwykłych mieszkańców Górnego Śląska, ukażemy złożoność ich osobistych historii. Jak różnych wyborów w okresie powstań i plebiscytu dokonywali ludzie mieszkający obok siebie i jakich wyborów dokonywała za nich historia wtedy, jak i podczas II wojny światowej. Pokazane zostaną osobiste dokumenty i pamiątki, a nawet przebieg niemal całego życia kilku ludzi nie wyróżniających się na pozór niczym szczególnym, których wiele dzieliło, a łączyło miejsce pochodzenia. Na wystawie nie znajdziemy wielkich bohaterów, wybitnych przywódców, artystów, których sława zwróciła uwagę kraju i świata na nasz region, lecz zwykłych Górnoślązaków żyjących w pierwszej połowie XX wieku. Mimowolnie stając się świadkami ogromnych przemian, swoim życiem dali świadectwo wielkiej historii. Ludzie z pokolenia urodzonego na przełomie XIX i XX wieku musieli nadążyć za zmianami obywatelstwa, języka urzędowego, nazewnictwa w najbliższym otoczeniu, które następowały nie co kilka stuleci czy dziesięcioleci, ale co parę lat. Wielokrotnie tracili obywatelstwo i je odzyskiwali, oskarżani o zdradę lub ułaskawiani są przykładem generacji, która nie posiadała zakorzenienia w jakiejkolwiek tradycji kulturowej państwa otaczającego Górny Śląsk. Symbolicznym punktem wyjścia będzie grupa przyjaciół z górnośląskiego podwórka. Na jej przykładzie zostaną pokazane rozmaite drogi życiowe i wybory dokonane przez wielu innych kolegów z jednego podwórka, z jednej ulicy. Te oderwane fragmenty rozmaitych życiorysów układają się w pewien charakterystyczny ciąg wydarzeń typowych dla Górnoślązaków. Zarówno tych, którzy od początku i jednoznacznie opowiedzieli się po stronie niemieckiej lub polskiej, ale także tych, którzy znaleźli się w sytuacji wyjątkowej po 1939 roku, gdy jako dawni obywatele polscy zostali powołani do niemieckiej armii.
wystawy czasowe
NOWE W MUZEUM > 27 stycznia – 25 marca Ostatnie lata były okresem, w którym znacznie wzrosła liczba obiektów wzbogacających nie tylko zbiory Muzeum Śląskiego, ale również samych mieszkańców Górnego Śląska, województwa śląskiego. Już dzisiaj z przyjemnością informujemy, iż muzeum dysponuje ponad 105 tysiącami muzealiów, które przyczyniają się do poszerzenia zasobów materialnych i niematerialnych dziedzictwa Europy Środkowej. Opisana sytuacja cieszy, zwłaszcza w perspektywie przygotowywania się do otwarcia nowej siedziby Muzeum Śląskiego z jego nowymi sześcioma wystawami stałymi. Z drugiej strony, pamiętając o zasobności przedwojennego Muzeum Śląskiego, którego zbiory liczyły szacunkowo ponad 130 tysięcy obiektów, obecny stan posiadania uwypukla to, jakiego spustoszenia w zbiorach Muzeum Śląskiego dokonała wojna i kolejne lata, które po niej nastąpiły. Dzisiaj jednym z celów polityki zakupów, darów i depozytów na rzecz Muzeum jest w pewnym zakresie przywrócenie charakteru wszechstronności zbiorów sprzed 1939 roku i poszerzania ich o wątki nowe, dotykające m.in. kwestii tożsamości regionalnej, współczesnej sztuki, sztuki nieprofesjonalnej czy odzyskujących swoją dynamikę zbiorów z zakresu scenografii teatralnej. W 2008 roku pozyskano 4 674 obiekty, a w 2010 zasoby Muzeum zostały powiększone o 12 215 muzealiów o łącznej wartości 901 599 złotych (z czego ponad 700 tysięcy złotych stanowiły zakupy). Nabytki inne niż archeologiczne stanowiły imponującą liczbę 4 452 obiektów. Podobna tendencja została utrzymana w 2011 roku. Pozyskiwanie zbiorów to także działania pracowników Muzeum polegające na badaniach terenowych, wywiadach oraz gromadzeniu zasobów muzealnych opartych już na nowoczesnych technologiach zapisu słowa, obrazu, wcześniej niemal nieobecnych w pracy Muzeum. Pojawienie się nowych rzeczy w zbiorach Muzeum Śląskiego, to każdorazowo święto. Cieszą szczególnie te pozornie nieistotne, które w prosty, metaforyczny sposób opowiadają o historii Śląska. Mamy nadzieję, że ten rodzaj dziedzictwa ducha, myśli i materii uda nam się Państwu podczas tej wystawy zaprezentować.
3
wystawy czasowe
4
PIĘKNO DOTYKU > 15 października 2011 – 8 stycznia 2012 Wystawa „Piękno dotyku” zachęca do odczuwania, oddziałując na szereg ludzkich zmysłów. Pozwala gościom nie tylko zobaczyć piękno, ale także poczuć je pod opuszkami palców. Wszystkie prezentowane eksponaty można bowiem poznać za pośrednictwem dotyku. W ramach wystawy pokazane są kopie najsłynniejszych rzeźb doby antyku, sztuki hellenistycznej oraz reprezentujące tradycję rzeźby renesansowej, tworzące uniwersalny dyskurs na temat sztuki europejskiej. Odrębną sekwencję tworzą makiety architektoniczne i modele wolumetryczne składające się na krótki kurs z historii architektury. Ekspozycja wzbogacona jest prezentacją dobrych praktyk z zakresu edukacji muzealnej osób niewidomych i niedowidzących wypracowanych przez Muzeum Dotyku w Ankonie oraz Muzeum Śląskie w Katowicach. Ekspozycja przygotowana we współpracy z Państwowym Muzeum Dotyku im. Homera w Ankonie w ramach wydarzeń kulturalnych towarzyszących polskiej Prezydencji w Radzie Unii Europejskiej.
Partnerzy
Sponsor
Sponsor Techniczny Muzeum
Patronat honorowy
Patronat Honorowy
Marszałka Województwa Śląskiego
Projekt objęty mecenatem miasta Katowice
wystawy czasowe
RAJ NIEUTRACONY, czyli o ogrodach
> 16 grudnia 2011 – 26 lutego 2012
Hanna Maciejewska Raj, ze zbiorów Muzeum Etnograficznego im. Seweryna Udzieli w Krakowie
Wystawa ukazuje rolę ogrodów w kulturze europejskiej w ujęciu estetycznym i filozoficznym – począwszy od wyobrażeń rajskiego ogrodu, poprzez ogrody jako miejsca szczególne, aż po wyjaśnienie symboliki ogrodu i jego elementów. Równocześnie wystawa ma na celu przybliżenie zjawiska śląskiej i polskiej plastyki nieprofesjonalnej, charakterystycznego, ale bardzo złożonego elementu kultury egalitarnej, obejmującego między innymi sztukę naiwną, sztukę intuicyjną oraz outsider art. Pokazane są zatem inspirowane zainteresowaniami teozoficznymi ogrody wyobraźni urodzonego w Katowicach, a zmarłego w Bydgoszczy Teofila Ociepki, przepełnione symboliką dalekiego wschodu ogrody miłości Erwina Sówki, którego twórczość znana jest i ceniona zarówno w Polsce, jak i za granicą. Ponadto pokazany jest ujęty w bajkowej stylizacji cykl ogrodów, których autorem jest najwybitniejszy polski grafik intuicyjny – Jan Nowak. Nie zabraknie także przedstawień ogrodów przydomowych, między innymi tych charakterystycznych dla katowickiego osiedla Giszowiec, które zgodnie z zamierzeniem projektantów już na początku XX wieku spełniało postulaty architektonicznego „miasta-ogrodu”, a którego niezrównanym dokumentalistą był mieszkający tam malarz Ewald Gawlik. O ogrodzie jako miejscu świętym, miejscu spotkania z Bogiem, miejscu objawień opowiadają między innymi obrazy Marka Idziaszka (mistrza malarstwa na szkle) i Marianny Wiśnios. Wystawa ta jednak nie byłaby pełna, gdyby nie prezentowała prac najsłynniejszego polskiego piewcy ogrodów – Bazylego Albiczuka mieszkającego w Dąbrowicy Małej koło Białej Podlaskiej.
19 stycznia / godz 17.00 / oprowadzanie z kuratorem wystawy Wstęp na podstawie biletu na wykład „Tradycyjne ogrody przydomowe – zegrodki na Górnym Śląsku” (strona 17)
Wystawa przygotowana w ramach wydarzeń kulturalnych towarzyszących polskiej Prezydencji w Radzie Unii Europejskiej.
5
wystawy czasowe
6
CANDEZA
Malarstwo Krzysztofa Okonia > 10 lutego – 22 kwietnia Krzysztof Okoń urodził się w Warszawie, dzieciństwo spędził w Zakopanem, a od ponad 30 lat mieszka w Krakowie. Z wykształcenia jest artystą muzykiem – wiolonczelistą, absolwentem Akademii Muzycznej w Krakowie oraz Accademia Nazionale di Santa Cecilia w Rzymie. Koncertował z Trio Krakowskim oraz jako solista z zespołem smyczkowym Al’Antico. Od 1965 roku równocześnie z karierą muzyczną artysta zaczął malować oryginalne i nastrojowe obrazy na szkle. Jak sam mówi, początkowo inspiracją do wyboru tej techniki była twórczość ludowa, z którą zetknął się w Muzeum Tatrzańskim w Zakopanem. Jednakże artysta wypracował własne i charakterystyczne tylko dla niego środki wyrazu, a jego obrazy w niczym nie przypominają dzieł twórców ludowych. Ta oryginalność, przejawiająca się zarówno poprzez zastosowane środki formalne, jak i kolorystykę i ujęcie tematu, sprawiła, że malarstwo Krzysztofa Okonia szybko zyskało uznanie krytyków i publiczności. Miał ogromną ilość wystaw w kraju i za granicą, zdobył wiele nagród, a jego obrazy znajdują się zarówno w zbiorach muzealnych, jak i prywatnych. Krzysztof Okoń, olej na szkle, wł. autora
WAŻNY SZCZEGÓŁ Rysunki Mariana Gongora
> 19 października 2011 – 29 stycznia 2012 Marian Gongor jest emerytowanym ratownikiem górniczym, urodzonym i mieszkającym na stałe w Rudzie Śląskiej. Rysunkiem pasjonuje się już od czasów szkoły podstawowej i mimo, że jego ojciec amatorsko malował, on zawsze wolał wypowiadać się przy pomocy linii i nigdy nie „ciągnęło” go do malarstwa. Ulubioną tematyką rysunków Mariana Gongora są detale architektoniczne, fragmenty chodników, stare studzienki i hydranty – wszystkie te elementy, na których urodę w zabieganej codzienności nie zwracamy uwagi, czasem bowiem należy się na moment zatrzymać, podnieść do góry głowę lub spojrzeć pod nogi, żeby zauważyć otaczające nas piękno. Autor lubi także nostalgiczne lauby i ceglaną zabudowę familoków, atmosferę starych podwórek, które przywodzą mu na myśl dzieciństwo spędzone na jednym z rudzkich osiedli robotniczych. Dlatego też z upodobaniem rejestruje zarówno fragmenty Nikiszowca, jak i Zabrza-Biskupic czy Lipin oraz zatrzymuje je w czasie, dając odbiorcy możliwość zapoznania się z najdrobniejszym szczegółem.
7
OD NIEBA DO PIEKŁA, OD PIEKŁA DO NIEBA
Motyw anioła i diabła na scenie teatru polskiego drugiej połowy XX wieku. > 19 grudnia 2011 – 31 marca 2012 W polskim teatrze od drugiej połowy XX wieku znajdujemy interesujące próby plastycznego ukazania postaci anioła i diabła; są to m.in. prace silnie zakorzenione w kulturze ludowej, odnoszące się do ikonografii średniowiecza czy polskiego barokowego wyobrażenia dotyczącego mieszkańców nieba i piekła, w którym oba te miejsca w dużym stopniu są odzwierciedleniem ówczesnego podziału społecznego Rzeczpospolitej. Prace Andrzeja Stopki, Zenobiusza Strzeleckiego czy Adama Kiliana stosujące persyflażowe, czyli odnoszące się również do konwencji historycznej, ujęcia postaci w XX wieku były wyznacznikami myślenia dla wielu innych scenografów. Proponowany wybór eksponatów pozwoli zwiedzającemu na konfrontacje własnego, współczesnego pojęcia anioła i diabła z tymi odwołującymi się do ludowych, średniowiecznych czy barokowych wyobrażeń przetwarzanych w pracach scenografów drugiej połowy ubiegłego wieku. Ekspozycja prezentuje fotografie ze spektakli, lalki, kostiumy oraz ich projekty. Wśród eksponatów znajdują się m.in. prace scenograficzne Władysława Daszewskiego, Andrzeja Stopki, Zenobiusza Strzeleckiego, Rajmunda Strzeleckiego, Adama Kiliana, Krystyny Zachwatowicz, Jadwigi Mydlarskiej-Kowal, Ewy Starowieyskiej.
Walka Jakuba z Aniołem z programu Wejście w Labirynt, scenografia Kazimierz Wiśniak, choreografia i reżyseria Henryk Tomaszewski, Wrocławski Teatr Pantomimy, 1963
Partnerzy
wystawy stałe
8
GALERIA MALARSTWA 1800 –1945 POLSKIEGO Galeria Malarstwa Polskiego 1800 –1945 pochodzi ze zbiorów przedwojennego Muzeum Śląskiego. Jest to wspaniała kolekcja zajmująca jedno z czołowych miejsc w kraju, prezentuje bowiem najwybitniejszych polskich malarzy oraz najważniejsze zjawiska i kierunki w sztuce polskiej. Większość obrazów eksponowanych w Galerii zalicza się do największych osiągnięć sztuki polskiej, a przykładem mogą być takie dzieła, jak „Błękitny chłopiec” Piotra Michałowskiego, portrety Jana Matejki, słynna „Żydówka z cytrynami” Aleksandra Gierymskiego, „Sulamitka” Maurycego Gottlieba i „Lato” Aleksandra Kotsisa, a także obrazy malarzy tworzących w okresie międzywojennym, takich jak Tadeusz Makowski, Roman Kramsztyk czy Stanisław Ignacy Witkiewicz.
Władysław Skoczylas Owocobranie, wł. Muzeum Śląskie w Katowicach
SZTUKA PRZEZ DOTYK Ścieżka zwiedzania dla osób niewidomych i niedowidzących Galerii Malarstwa Polskiego
Zapraszamy wszystkich chętnych, a w szczególności osoby niewidome i niedowidzące, do zwiedzenia Galerii Malarstwa Polskiego. Specjalnie przygotowane przewodniki, wypukłodrukowe reprodukcje oraz reliefy przybliżą treść wybranych dzieł najwybitniejszych polskich malarzy XIX i XX wieku. Każdy zwiedzający ma możliwość skorzystania z audioprzewodnika i zestawu słuchawkowego.
wystawy stałe
GALERIA W OKNIE > Styczeń / Jarosław Kawiorski Dziewczyna z akwarium, 1984 > Luty / Stanisław Borysowski Kapliczka (W szary zimowy dzień), 1935
FOTOPLASTYKON 3D Z XIX WIEKU
Dawne widoki w trójwymiarze Ponad 100-letni fotoplastykon Muzeum Śląskiego to jedno z nielicznych tego typu urządzeń w Polsce. Wynaleziony w drugiej połowie XIX wieku służy do projekcji trójwymiarowych fotografii stereoskopowych, czyli obrazów przestrzennych. Pozwala na równoczesne oglądanie przezroczy na 24 stanowiskach. Od 11 stycznia do 11 marca zapraszamy na seans „Jak to na Śląsku bywało?”. Na stereoskopowych fotografiach pokażemy, jak wyglądało życie codzienne na Górnym Śląsku w latach 1900–1939: urokliwe wizerunki miast i robotnicze dzielnice, charakterystyczny pejzaż przemysłowy i nieistniejące dziś zakłady pracy, ludzi podczas codziennych obowiązków oraz fotografie atelierowe obrazujące najważniejsze momenty życia Górnoślązaków. Wstęp: normalny – 2,50 zł, ulgowy – 1 zł
9
wydarzenia
10
ŚWIĄTECZNA JAZDA Z MUZEUM ŚLĄSKIM > 13 grudnia 2011 – 8 stycznia 2012 Muzeum Śląskie w Katowicach po raz kolejny w okresie bożonarodzeniowym zaprasza na świąteczną przejażdżkę zabytkowym tramwajem. Zawita on do Bytomia, Czeladzi, Będzina, Dąbrowy Górniczej, Katowic, Rudy Śląskiej, Zabrza oraz Sosnowca. W tramwaju obejrzymy śląskie szopki bożonarodzeniowe, kostiumy i rekwizyty kolędników oraz archiwalne fotografie i pocztówki związane ze świętami Bożego Narodzenia. Ekspozycję zwiedzimy na wybranych przystankach lub odbędziemy niecodzienną przejażdżkę w towarzystwie muzealnych eksponatów. Przejazd tramwajem bezpłatny Rozkład jazdy – od grudnia na www.muzeumslaskie.pl Partnerzy akcji
Główny partner
spotkania
KONCERTY LUNCHOWE Lekka muzyka organowa pośród dzieł sztuki
> niedziele / godz 15.00 / wstęp 5 zł 15 stycznia Koncert kolęd i improwizacji kolędowych
Wykonawców na Śląsku przedstawiać nie trzeba. Ale profesor improwizujący na instrumencie elektronicznym… Hmm… Może być ciekawie! wykonanie – Elżbieta Grodzka-Łopuszyńska (sopran), Julian Gembalski (organy)
29 stycznia
Hammond i… dwa pianina. Uwertury i muzyczne różności wykonanie – Marek Toporowski (organy), Katarzyna Drogosz, Irmina Obońska (pianina)
12 lutego
Standardy jazzowe wykonanie – Tomasz Orlow
26 lutego
Barokowe sonaty i miniatury na flet i organy J. S. Bach, G. F. Haendel i in. wykonanie – Łukasz Zimnik (flet), Marek Toporowski (organy) Autor cyklu prof. Marek Toporowski. Cykl objęty patronatem Akademii Muzycznej im. K. Szymanowskiego w Katowicach
spotkania
PRZYJACIEL MUZEUM ŚLĄSKIEGO To już trzecie spotkanie Galerii Przyjaciół Muzeum Śląskiego, klubu, którego głównym założeniem jest wyróżnienie i nagrodzenie osób i instytucji szczególnie zaangażowanych we wspieranie kultury i sztuki. W lutym uhonorowani zostaną darczyńcy i partnerzy Muzeum Śląskiego, którzy wsparli nas w 2011 roku. W poprzedniej edycji członkowie klubu zostali nagrodzeni pamiątkową reprodukcją jednego z dzieł Horowitza ze zbiorów Muzeum. Tym razem również przygotowaliśmy coś wyjątkowego.
UWAGA! TU SIĘ BUDUJE NOWE MUZEUM ŚLĄSKIE 2013 Budowa nowej siedziby Muzeum Śląskiego na terenie byłej kopalni „Katowice”,mimo iż prowadzona od głębokości ok. 15 metrów poniżej poziomu terenu, widoczna jest już z daleka. Obsługują ją już dwa 60-metrowe żurawiewieżowe, a w miarę postępu prac stawiane będą kolejne dźwigi. Praktycznie zakończone zostały wykopy pod główny gmach Muzeum wraz z zabezpieczeniem skarp od strony północnej. Trwają prace przy remontach dwóchzabytkowych, pokopalnianych obiektów oraz zabezpieczenia i dobudowa przeszklonej windy przy adaptowanej na punkt widokowy wieży wyciągowej szybu Warszawa.
„Regionalny Program Operacyjny Województwa Śląskiego – realna odpowiedź na realne potrzeby”. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2007– 2013 oraz środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego
11
spotkania
12
SPOTKANIA Z FOTOGRAFIĄ Czwarta edycja!
> 28 lutego/ godz. 17.00 / wstęp 3,50 zł „Spuścizna i trwanie”. Społeczność żydowska w fotografii Arkadiusza Ławrywiańca. Spotkanie z fotoreporterem, członkiem ZPAF-u Okręg Śląski, miłośnikiem utrwalania w fotografii kultury Żydów od pokoleń zamieszkujących nasz region. Zdjęcia z różnych cykli tematycznych obrazują dawne i współczesne oblicze żydowskiej kultury. Wykład będzie ilustrowany fotografiami i pokazem multimedialnym.
zajęcia dla dzieci
WTORKI Z NIESPODZIANKĄ Warsztaty edukacyjne
> drugie wtorki miesiąca / godz. 16.30 / wstęp 3,50 zł Popołudniowe zajęcia przybliżające dzieciom ciekawostki z dziedziny historii sztuki i kultury europejskiej połączone z twórczą zabawą i warsztatami plastycznymi. Oferta dla uczniów klas 4–6 szkół podstawowych. Zapraszamy kółka zainteresowań, świetlice oraz dzieci przychodzące indywidualnie.
10 stycznia
Trochę o martwych naturach. Opowieści zwykłych przedmiotów
14 lutego
Tajemniczy ogród, czyli spacer po starym parku
MALI I WIELCY TWÓRCY W MUZEUM ŚLĄSKIM Warsztaty artystyczne dla dzieci > soboty / godz. 12.30 / wstęp 5 zł Przedstawiamy na obrazie, jak przedmiot wygląda ze wszystkich stron
Dowiemy się, o co chodzi w perspektywie kubistycznej, czym się charakteryzuje. Następnie podejmiemy próbę jej zastosowania. Posłużą do tego specjalnie przygotowane przedmioty. 14 stycznia / zajęcia dla dzieci w wieku 10–12 lat 21 stycznia / zajęcia dla dzieci w wieku 7–9 lat
zajęcia dla dzieci
13
UBIERANKI CACANKI, A RODZICOM RADOŚĆ > Centrum Scenografii Polskiej, pl. Sejmu Śl. 2 / wstęp 5 zł Cykl edukacyjny, podczas którego dzieci zapoznają się z funkcją kostiumu teatralnego poprzez działania warsztatowe. Dzieci stworzą dla siebie kostium postaci znanej z filmu, bajki czy kultury popularnej, a następnie zaprezentują się na minipokazie mody w przestrzeni bieżącej ekspozycji CSP. Poszczególne kostiumy zostaną wykonane przy użyciu różnych materiałów plastycznych, z uwzględnieniem charakteryzacji twarzy, nakrycia głowy, maski oraz dodatkowych atrybutów właściwych dla danej postaci.
piątek / 13 stycznia / godz. 17.00
Kostium czarodzieja i wróżki
piątek / 10 lutego / godz. 17.00 Kostium postaci z Dzikiego Zachodu
Udział w zajęciach tylko na podstawie rezerwacji. Szczegółowe informacje oraz zapisy – Aneta Bartnicka, tel. 32 251 57 14, 32 251 51 67
WIELKIE ROLE MAŁYCH PRZEDMIOTÓW > soboty / 21 stycznia, 10 lutego / godz. 11.00 / Centrum Scenografii Polskiej, pl. Sejmu Śl. 2 / wstęp 12 zł Podczas zajęć uczestnicy poznają takie pojęcia jak „etiuda” i „animacja”, nauczą się, czym są grupy i rodziny przedmiotów, jaką rolę w teatrze przedmiotu spełnia atmosfera, jak świadomie wykorzystywać światło, dźwięk i muzykę, animować przedmioty. Odkrywając właściwości przedmiotu, poznamy jego naturalny ruch (taki, jaki powstaje w wyniku rzucenia, pchnięcia, ciągnięcia), sposób, w jaki się odkształca (po zmoczeniu, zgnieceniu itp.). Szczegółowe informacje oraz zapisy – Aneta Bartnicka, tel. 32 251 57 14, 32 251 51 67. Warsztaty prowadzone przez Stowarzyszenie Promocji Kultury „Zielone Słońce”. Udział w zajęciach tylko na podstawie rezerwacji.
zajęcia dla dzieci
KWIATOWY RAJ ZIMOWĄ PORĄ
Ferie zimowe w Muzeum Śląskim > 30 stycznia – 10 lutego 2012 W przestrzeni wystawy „Raj nieutracony” dzieci zaprojektują i wykonają z bibuły różne gatunki kwiatów, a następnie naniosą na specjalnie przygotowaną makietę, która będzie stanowiła projekt ich ogrodu. Dzieci biorące udział w warsztacie otrzymają specjalnie przygotowane karty opisujące różne style ogrodów oraz ilustrujące możliwe do wykonania kwiaty. Zajęcia dla grup są prowadzone przez pracownika muzeum. Uwaga! Prosimy o wcześniejsze zgłaszanie się w Dziale Oświatowym. Dla gości indywidualnych w galerii będą dostępne materiały, z których według wzoru będzie można wykonać kwiaty i umieścić je na makiecie.
zajęcia dla młodzieży
KONTROWERSJE HISTORYCZNE II edycja debat oksfordzkich
> czwartki / godz. 11.00 / wstęp 3,50 zł We współpracy z Instytutem Pamięci Narodowej (OBEP Katowice) Dla uczniów i nauczycieli szkół ponadgimnazjalnych
5 stycznia / Zagłębie Dąbrowskie w Polsce Ludowej.
Czerwone czy niepokorne? Czy lansowany przez propagandę PRL wizerunek Zagłębia Dąbrowskiego jako kolebki i ostoi polskiego socjalizmu na pewno jest zgodny z prawdą historyczną? Jak mają się do tego takie fakty, jak (nieudany) zamach na Chruszczowa w Sosnowcu-Zagórzu, masowy udział społeczeństwa Zagłębia w obchodach Milenium Chrztu Polski czy wreszcie powstanie najsilniejszej struktury NSZZ „Solidarność” w Hucie „Katowice”?
Wstęp na podstawie wcześniejszej rezerwacji pod numerem tel. 32 779 93 16
14
lekcje i warsztaty muzealne Szkoły podstawowe, klasy 0–3 1. Zabawa z obrazami. Warsztaty zajęciowe 2. Czym jest abstrakcja? Warsztaty zajęciowe 3. Czym jest obraz? Warsztaty przybliżające wybrane zagadnienia związane ze sztuką także dzieciom niewidomym i niedowidzącym
Szkoły podstawowe, klasy 4–6, zajęcia z elementami samodzielnej pracy uczniów 1. Poznajemy muzeum (dla klas 4) 2. Pejzaż 3. Od wyobraźni do abstrakcji 4. Camera obscura, czyli skąd się wzięła fotografia 5. Kalendarz magiczny – obrzędy, rytuały, tradycje świąteczne (sala audiowizualna, lekcja z elementami warsztatowymi trwa ok. 2 godz.)
Gimnazja i szkoły średnie 1. Dzieje broni polskiej (sala audiowizualna, ok. 2 godz.) 2. Czas powstań śląskich i plebiscytu (sala audiowizualna) 3. Kształtowanie się postaw narodowych na przełomie XIX i XX w. w kontekście europejskim (sala audiowizualna) 4. Nowoczesny nacjonalizm i problemy z tożsamością regionów pogranicznych w Europie (sala audiowizualna) 5. Volkslista na Górnym Śląsku (sala audiowizualna, ok. 2 godz.) 6. Śląskie życiorysy: Jerzy Ziętek (sala audiowizualna, ok. 2 godz.) 7. Codzienność i niecodzienność stanu wojennego w woj. katowickim (sala audiowizualna, ok. 2 godz., lekcja przygotowana we współpracy ze Stowarzyszeniem Genius Loci) 8. Genius loci śląskich miast (sala audiowizualna) 9. Realizm w malarstwie polskim XIX wieku 10. Malarstwo okresu Młodej Polski 11. Malarstwo dwudziestolecia międzywojennego 12. Główne kierunki w malarstwie polskim lat 1800–1939 13. Portret. Zajęcia z elementami samodzielnej pracy uczniów (dla gimnazjów) 14. Obraz jako dzieło sztuki. Próba analizy na wybranych przykładach 15. Od abstrakcji do nowej figuracji. Analiza obrazów na wybranych przykładach 16. W poszukiwaniu treści i znaczeń. Abstrakcja geometryczna i ekspresjonizm abstrakcyjny 17. Nurt metaforyczny w polskim malarstwie współczesnym 18. Wirtualne podróże – fotografia 3D (lekcja przy fotoplastykonie) 19. Kalendarz magiczny – obrzędy, rytuały, tradycje świąteczne (sala audiowizualna, lekcja z elementami warsztatowymi trwa ok. 2 godz.) 20. Jak odczytywać emocje w sztuce?
Opłata za lekcje i warsztaty – 50 zł od grupy oraz 3,50 zł od ucznia.
15
lekcje i warsztaty muzealne
16
Lekcje muzealne w ramach wystawy „Od nieba do piekła. Od piekła do nieba. Motyw anioła i diabła na scenie teatru polskiego drugiej połowy XX wieku” prezentowanej w Centrum Scenografii Polskiej (do 31 marca) Szkoły podstawowe Teatralne korzenie obyczaju kolędowania i bożonarodzeniowej szopki. Postacie anioła i diabła jako symbole dobra i zła Szkoły gimnazjalne Anioły i diabły – bohaterowie ludowej wyobraźni. Tradycje sceny misteryjnej i staropolskiej we współczesnym teatrze Szkoły licealne Misteryjne tradycje teatru średniowiecznego. Funkcjonowanie postaci anioła i diabła jako symboli dualizmu ludzkiej osobowości Wstęp 6 zł. Szczegółowe informacje oraz zapisy – Aneta Bartnicka, tel. 32 251 57 14, 32 251 51 67
Projekt objęty mecenatem miasta Katowice
Lekcje na zamówienie w Centrum Scenografii Polskiej 1. W teatrze lalek. Warsztat (przedszkola, szkoły podstawowe: klasy 1–3) 2. Scenografia jako jedno z tworzyw teatralnych (gimnazja, szkoły średnie, studenci, widzowie indywidualni w zorganizowanych grupach) 3. Kostium – od konstrukcji do destrukcji (wszystkie typy szkół, widzowie indywidualni w zorganizowanych grupach) 4. Burza w szklance wody, czyli dźwięki w teatrze (wszystkie typy szkół, widzowie indywidualni w zorganizowanych grupach) 5. Granice człowieczeństwa. Postać robota we współczesnej kulturze masowej (gimnazja, licea, studenci, zorganizowane grupy widzów dorosłych) 6. Książę ciemności – mroczne alter ego człowieka. Sylwetka wampira we współczesnej kulturze popularnej (licea, studenci, zorganizowane grupy widzów dorosłych) 7. Świat teatrem, a aktorami w nim my… Współczesne formy dawnych widowisk i ich przejawy w życiu codziennym (szkoły średnie, studenci – temat aktualny od lutego 2012) Wstęp 6 zł
VERSUS. Słowo vs obraz Scenariusz zajęć zakłada zwiedzanie części Galerii Malarstwa Polskiego 1800–1945 (dwudziestolecie międzywojenne) oraz Galerii Malarstwa Polskiego po 1945 roku. Tematy mogą być realizowane w formie zamkniętego cyklu (na wcześniejsze zapisy) lub jako samodzielne lekcje. Prelekcjom towarzyszą prezentacje multimedialne poświęcone twórczości wybranych artystów. 1. Witkacy vs Witkacy – na podstawie fragmentów dramatu „Szewcy” 2. Schulz vs Schulz – na podstawie fragmentów „Sklepów cynamonowych” 3. Białoszewski vs Wróblewski – na podstawie fragmentów „Pamiętnika z Powstania Warszawskiego” 4. Hasior vs Borowski – na podstawie fragmentów opowiadania „Pożegnanie z Marią” 5. Duda-Gracz vs Mrożek – na podstawie fragmentów dramatu „Tango” 6. Boruta vs Konwicki – na podstawie fragmentów „Małej Apokalipsy” 7. Beksiński vs Lem – na podstawie fragmentów „Solaris” Więcej informacji: 32 779 93 19, d.stanosz@muzeumslaskie.pl
zajęcia dla dorosłych
17
ABOUT ART / KUNST & ART O sztuce w językach obcych
> wtorki / godz. 17.30 / wstęp 3,50 zł 3 stycznia / Marc Chagall and his Jewish roots Marc Chagall i jego żydowskie korzenie prowadzenie – Jolanta Mackiewicz 24 stycznia / Design in Deutschland / Design w Niemczech prowadzenie – dr Ilza Kowol 7 lutego / Janosch’ Zeichnungen und Geschichten für Kinder und Erwachsene / Rysunki i opowieści Janosza dla dzieci i dla dorosłych prowadzenie – prof. G.B. Szewczyk 21 lutego / Caravaggio as the master of deceit / Caravaggio jako mistrz oszustwa prowadzenie – Jolanta Mackiewicz
ŚLĄSK NA POZIOMIE > spacery / pierwsze soboty miesiąca godz. 10.00 / wstęp 4 zł > wykłady / trzecie czwartki miesiąca godz. 18.00 / wstęp 4 zł / Muzeum Śląskie w Katowicach Uwaga! Liczba miejsc ograniczona. Rezerwacja w kasie biletowej w tygodniu poprzedzającym spacer.
7 stycznia / spacer Kulisy władzy. Odkrywanie tajemnic gmachu Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego w Katowicach prowadzenie – dr Aneta Borowik miejsce zbiórki – pl. Sejmu Śląskiego w Katowicach 19 stycznia / wykład Tradycyjne ogrody przydomowe – zegrodki na Górnym Śląsku prowadzenie – dr Waldemar Szendera 4 lutego / spacer Pałac towarzysza Grudnia prowadzenie – dr Joanna Knapik we współpracy z Centrum Kultury Katowice miejsce zbiórki – podcienia Centrum Kultury Katowice 16 lutego / wykład Niepodległy Śląsk? Śmiałe polityczne kalkulacje czy nierealna utopia? prowadzenie – Michał J. Witkowski 3 marca / spacer Górnośląska architektura willowa prowadzenie – dr inż. Katarzyna Łakomy miejsce zbiórki – Pałac Goldsteinów w Katowicach, pl. Wolności 12a
wykłady
SZTUKA XX WIEKU
Nowy cykl wykładów z historii sztuki > środy / godz. 17.00 / wstęp 3,50 zł 18 stycznia
Pomiędzy tradycją a nowoczesnością – art déco, półmodernizm, neoklasycyzm i neohistoryzm, sztuka totalitaryzmów
15 lutego
Architektura i dekoracja architektoniczna w województwie śląskim w latach 1922–1934. Pomiędzy historyzmem i funkcjonalizmem, śląskie art déco
29 lutego
Architektura i dekoracja architektoniczna na Górnym Śląsku w latach 1929–1939. „Barok funkcjonalistyczny” prowadzenie – Jacek Dębski
ceny biletów Na wszystkie wystawy: normalny – 12 zł, ulgowy – 7 zł Na wszystkie wystawy czasowe: normalny – 9 zł, ulgowy – 5 zł Na wszystkie wystawy stałe: normalny – 6 zł, ulgowy – 4 zł Na jedną wybraną wystawę (czasową): normalny – 5 zł, ulgowy – 3 zł Fotoplastykon: normalny – 2,50 zł, ulgowy – 1 zł Dla grup zorganizowanych (powyżej 10 osób): 4 zł od osoby Bilet rodzinny (3–6 osób): 20 zł W soboty wstęp wolny na wystawy stałe Obowiązuje cennik na wystawy czasowe i fotoplastykon Uwaga: Muzeum zastrzega sobie prawo do wprowadzenia dodatkowych cen biletów na wybrane wystawy czasowe Opłata za korzystanie z usług przewodnika: 20 zł + bilety według cennika W pierwszy czwartek miesiąca – wejście za 50% na wystawy czasowe Centrum Scenografii Polskiej Oddział Muzeum Śląskiego Bilet normalny – 9 zł, ulgowy – 5 zł Bilet grupowy (od 3 osób) – 4 zł Bilet grupowy obejmujący lekcję muzealną – 6 zł Happy Hours! W każdy drugi piątek miesiąca możesz zwiedzić Centrum Scenografii Polskiej za 1 zł od osoby. Tego dnia CSP jest czynne do godz. 19.30.
Bilet wspólny do siedziby przy al. W. Korfantego i Centrum Scenografii Polskiej: normalny – 15 zł, ulgowy – 10 zł (ważny 14 dni od daty zakupu). Bilet roczny: normalny – 120 zł, ulgowy – 70 zł
18
nasze wydawnictwa R. Farroni, J. Knapik, L. Jodliński, L. Secchi
PIĘKNO DOTYKU. POZNANIE DOTYKOWE W SZTUKACH PLASTYCZNYCH Publikacja towarzysząca ekspozycji prezentuje dobre praktyki z zakresu edukacji muzealnej osób niewidomych i niedowidzących wypracowane przez Muzeum Dotyku w Ankonie oraz Muzeum Śląskie w Katowicach. Format 21 x 28 cm, 64 strony, oprawa miękka, il. kolorowe, teksty w języku polskim i włoskim, streszczenia w języku angielskim i niemieckim.
J. Knapik
PIĘKNO DOTYKU. KONCEPCJE PIĘKNA W ANTYKU I RENESANSIE Publikacja w alfabecie Braille’a. Format 21 x 28 cm, 22 strony, oprawa miękka łączona spiralą.
red. S. Wilk
ONI – ROLA ORAZ ASPEKT ARTYSTYCZNY W TWÓRCZOŚCI OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH INTELEKTUALNIE. Materiały pokonferencyjne
Na publikację złożyły się wystąpienia wygłoszone podczas konferencji, która odbyła się w Muzeum Śląskim we wrześniu 2010 roku, na temat odbioru sztuki osób upośledzonych i chorych psychicznie oraz roli, jaką ich twórczość odgrywa w zmianie naszego postrzegania świata. Format 21 x 28 cm, 88 stron, oprawa miękka ze skrzydełkiem, il. kolorowe, streszczenia w języku angielskim i niemieckim.
19
kontakt
www.muzeumslaskie.pl al. W. Korfantego 3 40-005 Katowice tel. 32 258 56 61– 3, fax 32 259 98 04
Godziny otwarcia wtorek: 10.00 –18.00 środa: 10.00 –18.00 czwartek: 10.00 –19.00
piątek: 12.00 –16.00 sobota: 12.00 –18.00 niedziela: 12.00 –17.00 poniedziałek: nieczynne
Uwaga: sprzedaż biletów jest prowadzona do pół godziny przed zamknięciem muzeum. Wystawy „Przemysł śląski w produkcji zbrojeniowej XIX i XX wieku” oraz „W drukarni Jana Eichhorna” są czynne we wtorki i czwartki w godz. 12.00–17.00. Maksymalna liczba zwiedzających w tym samym czasie to 10 osób. Biblioteka Zaprasza do korzystania z czytelni od poniedziałku do piątku, w godz. 10.00 –15.00. Pracownia Konserwacji Dzieł Sztuki Wykonuje usługi w zakresie konserwacji malarstwa sztalugowego, rzeźby, drobnych przedmiotów użytkowych i wyrobów rzemiosła artystycznego. Czynna od poniedziałku do piątku w godz. 7.00 –16.00. Magazyn Kulturalny (księgarnia Muzeum Śląskiego) Godziny otwarcia wtorek: 10.00 –18.00 piątek: 12.00 –16.00 środa: 10.00 –17.00 sobota: 10.00 –18.00 czwartek: 10.00 –18.00 niedziela: 12.00 –17.00 pl. Sejmu Śląskiego 2 40-032 Katowice tel./fax 32 251 57 14, 32 251 51 67 sekretariatcsp@scenografia-polska.pl
www.scenografia-polska.pl
Ekspozycja czynna od poniedziałku do piątku w godz. 9.00–17.00. Muzeum Śląskie jest instytucją kultury Samorządu Województwa Śląskiego współprowadzoną przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego Patroni medialni: