Wiadomości Muzealne nr 70

PAŹDZIERNIK 2017

W Y D A N I E

ISSN 1734-8080

ROK XVII / Nr 70

S P E C J A L N E

DARY I DARCZYŃCY 2015-2017 MUZEUM SPORTU I TURYSTYKI W WARSZAWIE wyrażając słowa wdzięczności za szczególne wzbogacenie zbiorów nadaje honorowe tytuły następującym osobom i instytucjom DARCZYŃCA ROKU 2015 Janina Bełz , Waldemar i Bartłomiej Marszałek, Andrzej Urbańczyk, Skarbnica Narodowa Sp. z o.o.

DARCZYŃCA ROKU 2016 Wojciech Fortuna, Igor Klaja prezes OTCF S.A., Robert Korzeniowski, prof. dr hab. Zdzisław Pawluczuk, Maria Puć, Elżbieta Wyrwicka

DARCZYŃCA ROKU 2017 Iñaki Ereño Iribarren, Czesław Kruk, Antoni Zawiślański

PRZYJACIEL KOLEKCJI MUZEALNEJ Polski Komitet Olimpijski, Anna Milewska-Zawada, Tomasz Prażmowski

2

WIADOMOŚCI MUZEALNE Nr 70, październik 2017

WYDANIE SPECJALNE, DARY I DARCZYŃCY 2015–2017

3

DARCZYŃCY 2015–2017

SZANOWNI DARCZYŃCY!

DARCZYŃCY 2015–2017

BIBLIOTEKA

W Muzeum Sportu i Turystyki spotykamy się z Darczyńcami prawie od ćwierćwiecza.

Od przeprowadzki do Centrum Olimpijskiego (2005) są to wydarzenia regularne – już po raz piąty honorujemy swoich przyjaciół tytułem Darczyńca Roku.

Jak zawsze, także w tym roku toczyły się intensywne rozważania, kogo w ten symboliczny sposób nagrodzić. Lista DARCZYŃCÓW była długa, bowiem w okresie: czerwiec 2015 – czerwiec 2017 do ksiąg inwentarzowych wpisano 547 muzealiów, 1842 fotografie i 5 albumów oraz 2886 książek i archiwaliów.

Po emocjonalnej dyskusji zwyciężyły: problematyka olimpijska (złote medale i pochodnie) oraz polonijna, by wyróżnić ludzi tworzących polski sport poza granicami kraju i chcących zachować jego materialne świadectwa poprzez przekazanie ich do zbiorów polskiego Muzeum Sportu.

Mamy nadzieję, że hojność DARCZYŃCÓW – z kraju i zagranicy – nie opuści nas także w nadchodzących latach. Liczymy na bliskie kontakty ze sportowcami oraz ich bliskimi, którzy uznali, że właśnie MSiT w Warszawie jest najlepszym miejscem na złożenie nagród i pamiątek dokumentujących ich życie i karierę sportową. Wszyscy czujemy, że sportowcy są mieszkańcami naszej zbiorowej wyobraźni i w pewnym sensie uważamy się za współsprawców ich sukcesów i porażek. Dlatego wydaje nam się, że dorobek ich życia jest także naszą wspólną własnością, o którą Muzeum z najwyższą starannością dba.

WSZYSTKIM DARCZYŃCOM W KRAJU I ZAGRANICĄ, KTÓRZY POMYŚLELI O MUZEUM SPORTU I PRZEKAZALI SWOJE DARY – SKŁADAMY BARDZO SERDECZNE PODZIĘKOWANIA!

Jan Janusz Moder dr Agnieszka Morawińska Wojciech Morawski Wiesław Murawski Jerzy Natkański Paweł Nerkowski Paweł Nowak Zbigniew Okorski Wiesław Orzyłowski Barbara Osmólska prof. dr hab. Anna Pawlikowska-Piechotka prof. dr hab. Zdzisław Pawluczuk Andrzej Pazda Danuta Piotrowska Andrzej Piwowar Michał Polakowski Grażyna Rabsztyn Tomasz Radzynkiewicz Romuald Rasiak Kazimierz Robak Monika Rogozińska Janusz Rozum Krystyna Rzeszot Kamil Siemiradzki dr Tadeusz Skoczek Tomasz Skoczek Tomasz Skowronek prof. dr hab. Dariusz Słapek dr Michał Słoniewski Łukasz Słotwiński Bartosz Spyra Krzysztof Starzyński Jacek Strzałkowski Marcin Strzałkowski Krzysztof Strzelecki Irena i Zbigniew Szafkowscy Jerzy Szczakiel Ryszard Szczeciński Andrzej Szmitkowski Rajmund Szubański Leszek Śledziona Janusz Tatera Maria Tomecka Anna Uchańska prof. dr hab. Renata Urban dr Andrzej Urbańczyk red. Henryk Urbaś Magdalena Walczyk-Brzezińska Emilia Walewska Piotr Walewski Anna Waliszewska Bohdan Wasilewski Janusz Waśko Barbara Waślińska Barbara Wciślińska Jens Weissflog, Niemcy Jan Wendt Jan Wiederek Tadeusz Więcek Tanja Winterhalder Klaudia Wiśniewska Wiesława Wiśniewska Małgorzata Witkowska Anna Woźna Witold Woźniak Kamil Wójkowski Elżbieta Wyrwicka prof. dr hab. Wojciech Zabłocki

dr Roman Babut dr Maciej Baraniak Jacek Bartoś Janina Bełz Leopold Brzechowski Tomasz Brzeziński Magdalena Bujak-Lenczowska Krystyna Bykowska red. Marek Cegliński Ireneusz Chmurzyński Aleksandra Czechowicz-Woźniak Katarzyna Deberny Witold Duński prof. dr hab. Zbigniew Dziubiński Leszek Fidusiewicz Zbigniew Fietkiewicz Agnieszka Fietkiewicz-Zapalska Marek Frysz Robert Gaczek Paweł Gaszyński Andrzej Gierczyński Jacek Gmoch Roman Gołędowski Zbigniew Gorlewski Piotr Górny dr Iwona Grys Magdalena Grzegorek Anna Grześczak doc. dr Kajetan Hądzelek Łukasz Hoppe Tomasz Jagodziński red. Jerzy Jakobsche Lech Janicki Bohdan Jasienicz prof. dr hab. Zygmunt Jaworski Anna Kacprzak Janina i Andrzej Kaweccy Krystian Keller Krzysztof Kisiel Jarosław Kisiel Philip Knowles, Wlk. Brytania Teresa Kobryner Artur Kolęda dr Henryk Komorowski Elżbieta Kosieradzka Jacek Kosmala Maciej Kozłowski Piotr Krasowski Czesław Kruk, Szkocja Jerzy Kuciak Zbigniew Kumidor Aleksander Kwiatkowski Zdenka Letenayova, Słowacja Leszek Luftman Iwona Łotysz Tomasz Malanowski Elżbieta Maleszewska-Orlowsky, Austria Zbigniew Malinowski Monika Maniak Kazimierz Marcinek Gustaw Michalak prof. dr hab. Franciszek Midura Anna Mieczyńska-Jerominek Ryszard Mieńkowski Anna Mierzyńska Barbara Mikocka Anna Milewska-Zawada

Wojciech Fortuna wraz z prezesem spółki OTCF S.A. Igorem Klają przekazują dyrektorowi MSiT Tomaszowi Jagodzińskiemu złoty medal z IO w Sapporo w 1972 roku, 2015.

Tomasz Jagodziński Dyrektor Muzeum Sportu i Turystyki

W imieniu Hiszpana Iñaki Ereño Iribarrena prezes LUX-MED Anna Rulkiewicz przekazuje, w obecności członka MKOl Ireny Szewińskiej oraz prezesa PKOl Andrzeja Kraśnickiego, pochodnię z IO w Barcelonie w 1992 r. na ręce dyrektora MSiT Tomasza Jagodzińskiego, 2017.

Czterokrotny mistrz olimpijski w chodzie sportowym Robert Korzeniowski przekazuje na ręce dyrektora MSiT Tomasza Jagodzińskiego złoty medal, który zdobył na IO w Atlancie, 2016.

Prezes PKOl Andrzej Kraśnicki oraz Sekretarz Generalny Adam Krzesiński przekazują dyrektorowi MSiT Tomaszowi Jagodzińskiemu pochodnię z IO w Rio de Janeiro, 2016.

Dyrektor Skarbnicy Narodowej Sp. z o.o. Adam Zieliński przekazuje dyrektorowi MSiT monety wydane z okazji Igrzysk XXXI Olimpiady w Rio de Janeiro, 2016.

4

WIADOMOŚCI MUZEALNE Nr 70, październik 2017

najciekawsze

DARCZYŃCY 2015–2017 Jarosław Zawadzki Piotr Zawadzki Wojciech Zawadzki Barbara Zgliczyńska Jacek Zmarzlik doc. dr hab. Krzysztof Zuchora prof. dr hab. Ryszard Żukowski

DZIAŁ MUZEALIÓW

Andrzej Arcimowicz Jacek Bartoś Adam Bochiński Małgorzata i Andrzej Brenner Kajetan Broniewski Leopold Brzechowski Tersilia Castiglioni, Francja Ireneusz Chmurzyński Leszek Cichy Barbara Coltelius, Szwecja Aleksander Cycoń Aleksandra Czechowicz-Woźniak Roman Piotr Dembicki Irina Dzidziguri, Rosja Jerzy Engel Iñaki Ereño Iribarren, Hiszpania Leszek Fidusiewicz Grzegorz Fischer Wojciech Fortuna Krzysztof Frankowski Robert Gaczek Sylwia Gruchała dr Iwona Grys Anna Grześczak Jacek Gwiazda doc. dr Kajetan Hądzelek Mieczysław Hryniewicz Lech Jabłoński Tomasz Jagodziński red. Jerzy Michał Jakobsche Wisława Janas Janusz Janowski Bohdan Jasiewicz Anna Kacprzak red. Janusz Kalinowski Tadeusz Kamionowski Wiesława Kazikowska Jerzy Knabe, Anglia Robert Korzeniowski Ewa Kotarbińska-Andrzejczyk Wanda Teresa Król-Gąsiewska Czesław Kruk, Szkocja Magdalena Latosiewicz Iwona Łotysz Radosław Majdan Jerzy Makula Tomasz Malanowski Elżbieta Maleszewska-Orlowski, Austria Krystyna Mańka Lawrence Markel, USA Bartłomiej Marszałek Waldemar Marszałek Lutz Maurer, Austria Adrian Meronk Zbigniew Michalski Anna Mieczyńska-Jerominek Piotr Mierzejewski Anna Milewska-Zawada Paweł Montrmowicz-Żakowicz

WYDANIE SPECJALNE, DARY I DARCZYŃCY 2015–2017

laureaci

tytułu

Waldemar i Bartłomiej Marszałek Łódź motorowa, w której trzech członków rodziny Marszałków – Waldemar, Bernard oraz Bartłomiej, zdobywało w latach 1996-2006 medale mistrzostw świata. Powstała w 1995 r., waży 130 kg i może rozwinąć prędkość do 180 km/h.

Waldemar Marszałek, w 1996 roku zdobył w niej swój ostatni tytuł mistrza świata.

darcz y ń ca

roku

Andrzej Urbańczyk „Srebrny Sekstans” – główna nagroda w plebiscycie „Rejs Roku” z 1984 r. za samotne przepłynięcie świata jachtem „Nord IV”. Do Muzeum trafiły także dwa certyfikaty za wpisy do Księgi rekordów Guinnessa: za samotny rejs z Jokohamy do San Francisco w 1979 r. oraz przeprawę tratwą przez Pacyfik, z San Fransisco na wyspę Guam na przełomie 2002/3 r.

Darczyńca przekazał również m.in. medal jaki otrzymał od kapituły za ten drugi wyczyn, 17 publikacji, album z pracami i grafiką oraz dyplom potwierdzający uzyskanie stopnia doktora nauk o kulturze fizycznej.

prof. dr hab. Zdzisław Pawluczuk i Elżbieta Wyrwicka Sztandar Towarzystwa Gimnastycznego Sokół Gdańsk, 1993 r. Złoty, obszyty frędzlami, o wymiarach 107x116 cm.

Podarowany wraz z drzewcem, szarfą i rękawiczkami pocztu.

Wojciech Fortuna i OTCF S.A. Złoty medal zdobyty przez Wojciecha Fortunę w konkursie skoków narciarskich w XI Zimowych Igrzyskach Olimpijskich w Sapporo w 1972 r.

dary i przekazy oraz

Skarbnica narodowa Sp. z o.o.

Kolejnym darem Skarbnicy dla Muzeum jest zestaw 16 oficjalnych srebrnych monet wyemitowanych przez Bank Centralny Brazylii z okazji Igrzysk XXXI Olimpiady w Rio de Janeiro (2016).

Czesław Kruk Miłośnik i propagator golfa. Od wielu lat powiększa zbiory Biblioteki Muzeum o pozycje związane z tą dyscypliną sportu. Dzięki Darczyńcy zasoby muzealnej biblioteki powiększyły się w ostatnim czasie o 59 książek, 18 czasopism oraz broszury, plakaty, mapy oraz maszynopisy (łącznie 229 pozycji). Przekazał również piłeczkę czołowego golfisty świata w latach 50. i 60. XX w., Amerykanina Arnolda Palmera.

Robert Korzeniowski Złoty medal Roberta Korzeniowskiego w chodzie na 50 km z Igrzysk XXVI Olimpiady w Atlancie w 1996 r.

Iñaki Ereño Iribarren Pochodnia z Igrzysk XXV Olimpiady w Barcelonie w 1992 r. Zaprojektowana przez Andre Ricarda, ma 68 cm wysokości, waży 1200 gramów.

DARCZYŃCY 2015–2017

przyjaciel

Janina Bełz Działaczka polonijna z Londynu, przez wiele lat sekretarz Polskiego Klubu Olimpijczyka w Wielkiej Brytanii, a także darczyńca Muzeum w latach ubiegłych, przekazała znaczną część archiwum Klubu. Wśród ponad dwustu archiwaliów najciekawsze są dwie Księgi Honorowe z lat 1971-1993, zbiór korespondencji oraz dokumenty, wśród których znajduje się protokół z I Walnego Zgromadzenia, inaugurującego działalność Klubu (1965).

antoni lech zawiślański Kolekcja Romana Zawiślańskiego (1904-2000), sportowca, łucznika, działacza sportowego i społecznego obejmuje zdjęcia, negatywy i albumy dokumentujące historię polskiego łucznictwa.

Dar przekazał Antoni Lech Zawiślański, który kontynuuje zainteresowania ojca i gromadzi fotografie z krajowych i zagranicznych zawodów łuczniczych. To już drugi przekaz A. L. Zawiślańskiego dla Muzeum. Tym razem Archiwum Fotograficzne wzbogaciło się o ponad 600 zdjęć, ponad 100 negatywów i album fotograficzny. Zdjęcia obejmują okres od lat 50. do 70. XX wieku. Muzeum otrzymało także bardzo cenne plakaty łucznicze, głównie czeskie, z lat 40. i 50. XX wieku.

5

kolekcji

Maria puć Zebrała i opisała pamiątki związane ze sportem polonijnym w Wielkiej Brytanii. Ocalone trofea to puchary, statuetki, plakiety z lat 1957-2005 (łącznie ze zdjęciami 41 pozycji). Bardzo cenny dar uzupełniający kolekcję muzealną o trofea sportu polonijnego, np.

Związku Polskich Klubów Sportowych w Anglii, Kombatanckiego Klubu Sportowego UNITAS, K.S. BAŁTYK, K.S. POGOŃ.

Anna milewska-zawada Imponujący księgozbiór po zmarłym w 2010 r. mężu – pionierze polskiego himalaizmu Andrzeju Zawadzie. Do MSiT trafiły także jego dokumentacje fotograficzne z wypraw oraz sprawozdania z prac zarządu Polskiego Związku Alpinizmu z lat 1974-1998. Łącznie ok. 351 pozycji.

tomasz prażmowski Nestor polskiej fotografii, zaprzyjaźniony z Muzeum od dziesięcioleci, przekazał w darze kolekcję 62 tysięcy negatywów zdjęć swojego autorstwa.

Obejmuje ona lata 60., 70. i początek 80.

XX wieku. Zbiór zawiera głównie dokumentację polskiego życia sportowego.

Do najcenniejszych należą negatywy z Mistrzostw Świata w piłce nożnej w Niemczech w 1974 roku.

dr Agnieszka Morawińska Janusz Mróz Ewa Niewiarowska prof. dr hab. Jerzy Nowakowski Elżbieta Nurowska Bogusław Ogrodnik Anna Okopińska Janusz Onyszkiewicz Wojciech Pasieczny Lech Pawlak prof. dr hab. Zdzisław Pawluczuk Jan Peche Andrzej Person Wiesław Pięta Wojciech Pijanowski Maciej Płuska Michał Poniż Maria Puć, Anglia Michał Puszkarski Grażyna Rabsztyn Piotr Rolka Leszek Rylski Dariusz Seroczyński, Anglia Walery Siejtbatałow Tomasz Skoczek o. dr Roman Aleksander Soczewka Irena Stawinoga Jacek Strzałkowski Henryk Supronowicz Joanna Szeszko Jerzy Szewczyk Barbara Trzaska Anna Uchańska Andrzej Urbańczyk, USA Jerzy Uzdowski Wojciech Wacławik Piotr Walewski Anna Waliszewska Andrzej Wawrzeńczak Jan Wiederek Mateusz Wierzbowski Tadeusz Wołczyński Witold Woźniak Elżbieta Wyrwicka Wiesława Zaborska Hubert Zalewski Teresa Zarzeczańska-Różańska doc. dr hab. Krzysztof Zuchora Andrzej Żamojda prof. dr hab. Ryszard Żukowski

ARCHIWUM FOTOGRAFICZNE Leopold Brzechowski Robert Gaczek doc. dr Kajetan Hądzelek Bohdan Jasiewicz Anna Kacprzak Jacek Kozłowski Elżbieta Maleszewska-Orlowski, Austria Monika Maniak-Iwaniszewska Anna Milewska-Zawada dr Agnieszka Morawińska Maria Puć, Anglia Jacek Strzałkowski Karol Tarasiewicz-Mrowiński Antoni Lech Zawiślański Jacek Zmarzlik

6

WIADOMOŚCI MUZEALNE Nr 70, październik 2017

najciekawsze dary i przekazy 2015–2017 Tadeusz Wołczyński Melonik wyprodukowany w Łódzkiej Fabryce Kapeluszy (Ł.F.K.) po 1920 r., z dewizą najwyższego i najstarszego brytyjskiego odznaczenia Wielce Szlachetnego Orderu Podwiązki: „Honi soit qui mal y pense” (fr. Hańba temu, kto źle o tym myśli) umieszczoną na podszewce denka. Według relacji Darczyńcy, kapelusz należał niegdyś do tenisisty Floriana Miotka i był najprawdopodobniej używany przez sędziów tej dyscypliny sportu.

Rakieta tenisowa marki Slazenger, model Aurora, z lat 30. XX w. Należała także do polskiego zawodnika Floriana Miotka.

Sylwia Gruchała Skórzana kurtka trenera floretu Tadeusza Pagińskiego. Czarna z czerwoną podszewką, zapinana z tyłu na zamek błyskawiczny, a przy szyi na rzep.

Małgorzata i Andrzej Brennerowie Nóż typu finka należący do Janusza Kusocińskiego. Według relacji jego siostry Marii, był to prezent od znakomitego biegacza długodystansowego – Fina Paavo Nurmiego, przekazany podczas Igrzysk XXIII Olimpiady w Los Angeles w 1932 r.

Leszek Cichy i Janusz Janowski Super Kolos 2014 dla Janusza Kurczaba, przyznany alpiniście w marcu 2015 r. za całokształt osiągnięć, w tym znaczący wkład w popularyzację w Polsce wspinaczki górskiej. Jest miniaturą posągu z Wyspy Wielkanocnej, waży ok. 10 kg. Nigdy nie trafił w ręce laureata, który zmarł 11 kwietnia 2015 r., zanim zdołano przekazać mu statuetkę.

Anna Grześczak Złoty Wawrzyn Olimpijski, nagrodę przyznaną w 2004 roku poecie Marianowi Grześczakowi (1934-2010) za tom wierszy „Atena strząsająca oliwki” przekazała do zbiorów żona Poety. Nagrodę tę otrzymują wybitni przedstawiciele kultury za kreowanie wizerunku sportu i jego wartości humanistycznych.

Ewa Kotarbińska-Andrzejczyk Pamiątki po zmarłym w 2015 r. mężu, lekkoatlecie Tadeuszu Andrzejczyku – dysk oraz wydruk na płótnie z jego podobizną.

7

najciekawsze dary i przekazy 2015–2017 dr Agnieszka Morawińska W przekazie znalazło się kilkadziesiąt medali, odznak i plakiet, fotografie i książki. Najcenniejszym obiektem okazała się miniaturowa książeczka zatytułowana „Der Olympische Eid” („Przysięga Olimpijska”), należąca do założycielki i pierwszej dyrektor MSiT w Warszawie – Marii Morawińskiej-Brzezickiej (19172011). Ma wymiary 0,5 x 0,5 cm i liczy osiem stron, na których zamieszczono tekst przysięgi olimpijskiej w siedmiu językach – niemieckim, angielskim, francuskim, rosyjskim, hiszpańskim, szwedzkim i włoskim.

edward łagowski Rzeźbiarz i medalier uczestniczący w ponad 100 wystawach, festiwalach i konkursach w kraju i za granicą. Laureat ponad 40 nagród. Trzykrotnie uczestniczył w hiszpańskim Biennale „Sport w sztukach pięknych”. Nagrodzony też trzykrotnie Wawrzynem Olimpijskim.

Prace jego autorstwa znajdują się w Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie oraz ponad dwudziestu innych muzeach, a także licznych kolekcjach prywatnych.

W 2004 i 2014 roku miały miejsce Jego autorskie wystawy w MSiT. Tym razem Artysta przekazał Muzeum pięć dyplomów dotyczących Wawrzynu Olimpijskiego i Biennale.

Anna Waliszewska Numer startowy – 43 z Igrzysk XXIV Olimpiady w Seulu w 1988 r. Muzeum otrzymało również marynarkę z tej imprezy oraz kapelusz i marynarkę sędziego z Igrzysk XXIII Olimpiady w Los Angeles w 1984 r.

Tadeusz Kamionkowski Gra planszowa pt. „Wyścig Pokoju Warszawa – Berlin – Praga 1952 r.” autorstwa P. Świątkowskiego i K. Maliszewskiego. W zestawie znajduje się składana plansza ze 120 polami, przedstawiająca całą trasę 5. edycji Wyścigu Pokoju.

WYDANIE SPECJALNE, DARY I DARCZYŃCY 2015–2017

Wiesława Zaborska Zestaw do gry w bilard domowy „Kometa” z pierwszej połowy XX w.

IRENEUSZ CHMURZYŃSKI Darczyńca Roku 2011 tym razem podarował do zbiorów obraz własnego autorstwa zatytułowany Peleton III, 120 x 160 cm, akryl /płótno.

elżbieta NUROWSKA Żona Prezesa Piotra Nurowskiego przekazała bardzo różnorodny dar, na który złożyły się medale, dyplomy, monety, odznaczenia, gadżety sportowe i olimpijskie oraz znaczki i nuty (łącznie 34 pozycje).

Najciekawszymi dla kolekcji muzealnej obiektami w zbiorze okazały się medale pamiątkowe narodowych komitetów olimpijskich: Armenii, Francji, Portugalii i Słowacji.

TERSILIA CASTIGLIONI Po raz kolejny uzupełniła swój przekaz stu plakatów autorstwa męża Luigiego Castiglioniego (Darczyńca Roku 2013) – tym razem o plakaty: „Votre Solidarité”, będący reakcją artysty na wprowadzenie w Polsce stanu wojennego oraz „La Tragedie du Heysel”, upamiętniający tragiczne wydarzenia przed finałowym meczem Pucharu Europy Juventus Turyn – FC Liverpool w 1985 roku, w wyniku których zginęło 39 osób.

WANDA KRÓL-GĄSIEWSKA Łyżwiarka szybka. Do wcześniejszych darów w roku 2016 dodała 13 pucharów i plakiet z lat 1962-1973, dokumentujących jej karierę sportową.

Jerzy Makula Złoty medal mistrzostw świata w akrobacji szybowcowej w Toruniu w 2011 r.

Utytułowany pilot przekazał MSiT także kombinezon lotniczy z emblematem Orła Białego w koronie i biało-czerwoną flagą Polski na ramionach oraz spadochron.

Elżbieta MALESZEWSKA-ORLOWSKI Darczyńca Roku 2013 tym razem przekazała do zbiorów dar związany z działalnością sportową i społeczną matki, Marii Kwaśniewskiej-Maleszewskiej, złożony z 78 pozycji, głównie legitymacji i dyplomów z lat 1948-2000 oraz albumów zdjęć i albumów wycinków prasowych.

Wśród kilku medali, plakiet i statuetek są dwa medale z lat 30. XX wieku: Mistrz Polski KS Cracovia. Piłka Siatkowa, 1933 oraz Pamiątka pobytu polskich drużyn olimpijskich w Ameryce, 1932.

KRZYSZTOF ZUCHORA Poeta, pedagog, wykładowca AWF w Warszawie. Laureat złotego (1996) oraz dwukrotnie srebrnego (2004, 2012) Wawrzynu Olimpijskiego. Darczyńcę od dawna łączą z MSiT więzy przyjaźni, a jego poezja często gości w muzealnych salach. Darowany Muzeum Wawrzyn poeta otrzymał w 2004 roku za tom wierszy W zatoce serca.

bełz, puć, kruk – darczyńcy z wielkiej brytanii Muzeum Sportu i Turystyki od początku działalności (1952) stara się gromadzić muzealia związane ze sportem Polaków na obczyźnie. Podsumowaniem stanu posiadania muzealnej kolekcji była publikacja „Sport polonijny w zbiorach Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie” wydana w 2011 roku. Pomimo wielu interesujących artefaktów otrzymanych od wybitnych polskich sportowców jest to nadal zbiór stosunkowo skromny.

Dlatego tak ucieszyły nas dary, które w ostatnich latach ofiarowano do zbiorów Muzeum. Ich DARCZYŃCY mają wspólny mianownik – chcą zachować pamięć o działalności polskich organizacji sportowych, ich sukcesach i zasięgu działania. Zależy im na utrwaleniu nazwisk ludzi, którzy ofiarnie pracowali na rzecz zachowania polskości i integracji środowiska polonijnego poprzez sport.

Pionierzy tej sportowej działalności już odeszli, a materialne dowody ich pracy często nie znajdują rzetelnych obrońców w nowym pokoleniu. Dlatego dobrze się stało, że pani Janina Bełz z Londynu zdecydowała się przekazać archiwalia związane z działalnością legendarnego Polskiego Klubu Olimpijczyka w Wielkiej Brytanii, który po przeszło trzydziestu latach zakończył swoją działalność w ostatnich latach XX wieku.

Podobny rodowód ma zbiór trofeów polskich klubów sportowych w Anglii, zgromadzony, a nawet wręcz ocalony przez państwa Puciów z Manchesteru. Kluby przestawały działać, a najbardziej zaangażowani działacze, jak np. Jan Chmiel, założyciel Polskiego Klubu Sportowego UNITAS w Manchesterze (1948), zmarli. Można powiedzieć, że ten swoisty ratunek przyszedł w ostatniej chwili.

Inny rodzaj więzów z Macierzą prezentuje absolwent AWF w Warszawie, pan Czesław Kruk z Edynburga, który bardzo serdecznie troszczy się o biblioteczną zawartość hasła „Golf”, systematycznie uzupełniając je o nowe pozycje. Dzięki niemu niedługo staniemy się posiadaczami najciekawszego w Polsce zbioru książek o tej dyscyplinie sportu.

Maria i Józef Puciowie – działacze sportu polonijnego z Wielkiej Brytanii odwiedzili Muzeum Sportu w Warszawie, w maju 2016 r.

DARCZYŃCY – INSTYTUCJE 2015–2017 DZIAŁ MUZEALIÓW

Amp Futbol Polska Bielański Kub Karate Kyokushin Decathlon Sp. z o.o.

Fundacja Kropla Życia im. Agaty Mróz-Olszewskiej Górnik Łęczna S.A. Integracyjny Klub Sportowy IKS-AWF Warszawa Klub Piłkarski Legia Warszawa S.A. Krajowe Zrzeszenie Ludowe Zespoły Sportowe Makula Aerobatic Team Fundacja Lot Classic Międzyszkolny Uczniowski Klub Sportowy „Euro 6” Ministerstwo Sportu i Turystyki OTCF S.A. Polski Komitet Olimpijski Polski Komitet Paraolimpijski Polski Związek Bilardowy Polski Związek Karate Fudokan

Polski Związek Kolarski Polski Związek Zapaśniczy Polskie Stowarzyszenie Golfa Kobiet Selma Expeditions Sp. z o.o.

Skarbnica Narodowa Sp. z o.o.

Stowarzyszenie im. 10 Pułku Piechoty w Łowiczu Stowarzyszenie Osiedlowe Podlas Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” w Warszawie im. gen. Józefa Hallera Tyski Sport S.A Wydawnictwo „Na Szczyt”

ARCHIWUM FOTOGRAFICZNE

Bielański Klub Karate Kyokushin Polski Związek Szachowy Polski Związek Zapaśniczy

MUZEUM SPORTU I TURYSTYKI Muzeum Rejestrowane

01−531 Warszawa, ul. Wybrzeże Gdyńskie 4 Centrum Olimpijskie tel. 22 56 03 780 www.muzeumsportu.waw.pl; muzsport@muzeumsportu.waw.pl

Materiały informacyjne do wydania specjalnego „Wiadomości Muzealnych” przygotowali Iwona Grys i Marta Marek Fotografie ze zbiorów Archiwum Fotograficznego MSiT DTP: GEWIPOL Wojciech Sikora