ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΟΙ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΙ ΤΥΠΟΙ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΤΟΥ ’50 ΚΑΙ ’60 ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΤΑΙΝΙΕΣ’’

Page 1

Γ.Ε.Λ. ΚΡΕΜΑΣΤΗΣ Α’ ΛΥΚΕΙΟΥ Σχ. Έτος 2011 – 2012

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Β’ ΤΕΤΡΑΜΗΝΟΥ

‘‘ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΟΙ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΙ ΤΥΠΟΙ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΤΟΥ ’50 ΚΑΙ ’60 ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΤΑΙΝΙΕΣ’’

1


2


ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΝΟΤΗΤΑ 1Η ………………………………………………………………………. 5 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ ΓΙΑ ΤΗΝ FINOS FILM…………………………………………………………..5 ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ – ΣΕΝΑΡΙΟΓΡΑΦΟΙ……………………………………………………………15 NIKOΣ ΤΣΙΦΟΡΟΣ…………………………………………………………………………………15 ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΨΑΘΑΣ……………………………………..……………………………………….20 ΑΛΕΚΟΣ ΣΑΚΕΛΑΡΙΟΣ…………………………………………………………………………..24 ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΖΑΒΕΛΛΑΣ…………………………………………………………………………….28

ΕΝΟΤΗΤΑ 2Η ……………………………………………………………………….32 Η ΤΙΜΗ ΤΗΣ ΑΔΕΡΦΗΣ - Ο ΓΑΜΟΣ.…………………………………………32 Ο ΑΤΣΙΔΑΣ…………………………………………………………………………………………..32 Η ΘΕΙΑ ΑΠ’ ΤΟ ΣΙΚΑΓΟ………………………………………………………………………….37 ΤΑ ΚΙΤΡΙΝΑ ΓΑΝΤΙΑ………………………………………………………………………………42 Ο ΠΡΟΣΤΑΤΗΣ ΑΔΕΡΦΟΣ…..…………………………………………………..43 Ο ΠΑΠΑΤΡΕΧΑΣ…………………………………………………………………………………….43 ΔΕΣΠΟΙΝΙΣ ΕΤΩΝ 39…………………………………………………………………………….44 ΟΙ ΓΑΜΠΡΟΙ ΤΗΣ ΕΥΤΥΧΙΑΣ…………………………………………………………………..45 Ο ΒΛΑΧΟΣ…………………………………………………………………………46 ΤΗΣ ΚΑΚΟΜΟΙΡΑΣ………………………………………………………………………………..46 Ο ΒΙΟΠΑΛΑΙΣΤΗΣ………………………………………………………………47 ΤΗΣ ΤΥΧΗΣ ΤΑ ΓΡΑΜΜΕΝΑ…………………………………………………………………..47 ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΤΗΣ ΚΑΙ ΕΡHΜΟΣΠΙΤΗΣ……………………………………………………….47 Η ΚΟΜΠΟΓΙΑΝΝΙΤΙΣΣΑ……………………………………………………….48 3


Η ΚΥΡΑ ΜΑΣ Η ΜΑΜMΗ…………………………………………………………………………48 ΠΟΛΙΤΙΚΗ………………………………………………………………………...49 ΖΗΤΕΙΤΑΙ ΨΕΥΤΗΣ………………………………………………………………………………..49 ΤΖΕΝΗ – ΤΖΕΝΗ……………………………………………………………………………….....51 ΥΠΑΡΧΕΙ ΚΑΙ ΦΙΛΟΤΙΜΟ……………………………………………………………………….51

ΜΑΘΗΤΕΣ ΠΟΥ ΣΥΝΕΡΓΑΣΤΗΚΑΝ-ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ………….52

4


ΕΝΟΤΗΤΑ 1Η Ο ελληνικός κινηματογράφος

Finos Film Η Φίνος Φιλμ είναι εταιρεία παραγωγής ελληνικών ταινιών. Ιδρύθηκε το 1942 από τον Φιλοποίμενα Φίνο και λειτούργησε αδιάκοπα μέχρι το θάνατο του ιδρυτή της το 1977,από το 2006 ωστόσο επέστρεψε στην παραγωγή και χρηματοδότηση ταινιών με ταινίες όπως η Uranya του Κ.Καπάκα και το remake του Ο Ηλίας του 16ου. Ο συνολικός αριθμός των ταινιών ανήλθε στις 196 και σε 8 έκανε διανομή. Το διάστημα 1943-1977 (έτος θανάτου του Φιλοποίμενα) ήταν η μεγαλύτερη εταιρεία του κλάδου και μια από τις μεγαλύτερες στο χώρο της Ανατολικής Μεσογείου. Τα Εργαστήρια στην Χίου 53, τα Studio στους Αγίους Αναργύρους και τα νέα Πλατό τα Σπάτα - Το όνειρο για μια μικρή Cinecitta. Το 1954 ο Φίνος μεταφέρει για τελευταία φορά την έδρα της εταιρείας του στο παλιό σαπωνοποιείο του Παπουτσάνη στην οδό Χίου 53, κοντά στον σταθμό Λαρίσης, όπου παραμένει έως σήμερα. Στο νεοκλασικό της οδού Χίου αναπτύσσονται, τα εργαστήρια από την εμφάνιση μέχρι την τελική κόπια (εμφανιστήρια,μοντάζ,μιξάζ κλπ.),τα γραφεία και ο σχεδιασμός παραγωγής της εταιρείας. Ο Φίνος Ταυτόχρονα αναζητά μεγαλύτερα πλατό αφού οι ανάγκες της παραγωγής αυξάνονται συνεχώς. Το πλατό ΑΤΛΑΝΤΙΣ όπως το είχαν ονομάσει επειδή ήταν δίπλα στο παλιό εργοστάσιο τσιμέντων ΑΤΛΑΝΤΙΣ, στην περιοχή Θυμαράκια της οδού Λιοσίων δεν ανταποκρίνεται πλέον στις ανάγκες της εταιρείας. Το 1958 ξεκινά η λειτουργία των ¨νέων¨ πλατό της εταιρείας στους Αγίους Αναργύρους στην περιοχή Μυκονιάτικα. Ήταν τα παλιά Βουστάσια του Ιωάννη Μέρλα. Η ανακατασκευή τους κράτησε περισσότερο από δύο χρόνια. Υπήρχαν δύο πλατό ένα μεγάλο και ένα μικρό καθώς και αποθήκη, ξυλουργείο καμαρίνια και ένας μεγάλος περίβολος που εξυπηρετούσε την δυνατότητα κατασκευής ντεκόρ πόλης, όπως συμβαίνει στην ταινία ¨Λόλα¨ όπου όλη η τρούμπα έχει κατασκευαστεί στον περίβολο των πλατό. Τα studio, ήταν κοντά στον αστικό ιστό και ταυτόχρονα απομονωμένα. Το μεγαλύτερο μέρος των ταινιών της ¨Χρυσής περιόδου¨ της εταιρείας γυρίστηκαν στα πλατό των Αγίων Αναργύρων. Όταν οι ταινίες ήταν πολλές και το γκρουπάρισμα ¨δεν έβγαινε¨ τότε χρησιμοποιούσαν και το 5


στούντιο του Άνζερβου στην Φιλοθέη το οποίο κατεδαφίστηκε πριν το 2004 κι ήταν ένα από τα πρώτα στούντιο της χώρας με δάνειο από την εθνική τράπεζα. Όλα αυτά μέχρι το 1970 όπου εγκαινιάστηκαν τα νέα στούντιο της εταιρείας στα Σπάτα. Ένα μεγάλο όνειρο του Φίνου που σύμφωνα με συνεργάτες του ήθελε να φτιάξει μια ελληνική Cinecitta. Ο Φίνος έστειλε αρχιτέκτονα και συνεργάτες στην Cinecitta ώστε να πάρουν πληροφορίες για την κατασκευή των πλατό. Μπορεί κανείς να διακρίνει αρχιτεκτονικές ομοιότητες με τα πλατό της Cinecitta. Τα νέα στούντιο αποτελούταν από δυο μεγάλα stages και όλους τους αναγκαίους χώρους ενός αντίστοιχου συγκροτήματος. Την δεκαετία του 1970 θεωρούταν από τα καλύτερα πλατό στην Ευρώπη. Κοινωνικοί και οικονομικοί λόγοι της εποχής με κυρίαρχη αιτία την ανάπτυξη της τηλεόρασης, καθώς και η αδυναμία του Φίνου να δημιουργήσει επιχειρηματικές συνεργασίες και αν λειτουργήσει στο πνεύμα της "νέας εποχής¨ προκάλεσαν μεγάλη κρίση στην εγχώρια κινηματογραφική παραγωγή από την οποία η Φίνος Φίλμ χτυπήθηκε σοβαρά. Με τον θάνατο του ιδρυτή της το 1977 η εταιρεία ασχολήθηκε κυρίως με την ενοικίαση των ταινιών της και την εκμετάλλευση των πλατό, ώστε να αποπληρωθούν τα τεράστια χρέη. Τα studio της Φίνος Φιλμ στα Σπάτα, ακόμα και σήμερα συγκαταλέγονται στα μεγαλύτερα πλατό της χώρας και το μοναδικό κινηματογραφικό αρχιτεκτονικό δείγμα(μαζί με το studio Alfa στα Μελίσσια) μιας εταιρείας που λειτούργησε στο μοντέλο συγκεντρωτισμού της κινηματογραφικής παραγωγής, όπως και τα μεγάλα Αμερικανικά και Ευρωπαϊκά στούντιο από το 1930 έως της αρχές της δεκαετίας του 1960. Μεγάλο το πλήθος των ηθοποιών που συνεργάστηκαν στις ταινίες όπως Αλέκος Αλεξανδράκης, Αλίκη Βουγιουκλάκη , Γεωργία Βασιλειάδου, Βασίλης Αυλωνίτης, Ανδρέας Μπάρκουλης, Γιάννης Βογιατζής, Γιάννης Γκιωνάκης, Γιώργος Πάντζας, Δημήτρης Παπαμιχαήλ, Ζωζώ Σαπουντζάκη, Ζωή Λάσκαρη, Θανάσης Βέγγος, Κώστας Βουτσάς, Κώστας Χατζηχρήστος, Λάμπρος Κωνσταντάρας, Μάρθα Καραγιάννη, Μάρω Κοντού, Μίμης Φωτόπουλος, Μπέτυ Αρβανίτη, Νίκος Κούρκουλος, Νίκος Ρίζος, Νίκος Σταυρίδης, Νόρα Βαλσάμη, Ντίνος Ηλιόπουλος, Ορέστης Μακρής, Παντελής Ζερβός, Ρένα Βλαχοπούλου, Σμαρούλα Γιούλη, Σπύρος Καλογήρου, Σωτήρης Μουστάκας, Τζένη Καρέζη, Κώστας Καζάκος, Χρήστος Τσαγανέας και άλλοι.

Πρώτες σε εισιτήρια ήρθαν οι ακόλουθες 18 ταινίες της Φίνος Φιλμ: Χαμένοι άγγελοι (1948 - 1949) 107.508 (1η/8)[1] 6


Ο μεθύστακας (1949 - 1950) 304.438 (1η/7) Το σωφεράκι (1952 - 1953) 190.589 (1η/22) Το αμαξάκι (1956 - 1957) 138.620 (1η/30) Η θεία απ΄ το Σικάγο (1957 - 1958) 142.459 (1η/28) Αστέρω (1958 - 1959) 139.501 (1η/45) Το ξύλο βγήκε από τον παράδεισο (1959 - 1960) 239.530 (1η/52) Η Αλίκη στο ναυτικό (1960 - 1961) 213.409 (1η/58) Ο Κατήφορος (1961 - 1962) 161.331 (1η/68) Μερικοί το προτιμούν κρύο (1962 - 1963) 212.247 (1η/82) Κάτι να καίει (1963 - 1964) 660.791 (1η/92) Κορίτσια για φίλημα (1964 - 1965) 619.236 (1η/93) Ραντεβού στον αέρα (1965 - 1966) 617.423 (1η/101) Η αρχόντισσα και ο αλήτης (1968 - 1969) 750.000 (1η/108) Η δασκάλα με τα ξανθά μαλλιά (1969 - 1970) 739.001 (1η/99) Υπολοχαγός Νατάσσα (1970 - 1971) 751.117 (1η/87) Η Μαρία της σιωπής (1972 - 1973) 202.403 (1η/64) Ο Θανάσης στη χώρα της σφαλιάρας (1975 - 1976) 248.982 (1η/38)

Δεύτερες σε εισιτήρια ήρθαν οι ακόλουθες 18 ταινίες της Φίνος Φιλμ: Εκείνες που δεν πρέπει ν` αγαπούν (1950 - 1951) 148.300 (2η/11) Η Αγνή του λιμανιού (1951 - 1952) 165.475 (2η/13) Χαρούμενο ξεκίνημα (1954 - 1955) 124.749 (2η/14) Λατέρνα φτώχεια και φιλότιμο (1955 - 1956) 126.530 (2η/22) Η καφετζού (1956 - 1957) 137.267 (2η/30) 7


Το κλωτσοσκούφι (1959 - 1960) 202.542 (2η/52) Μανταλένα (1960 - 1961) 192.378 (2η/58) Η Λίζα και η άλλη (1961 - 1962) 152.896 (2η/68) Η ψεύτρα (1962 - 1963) 196.250 (2η/82) Το δόλωμα (1964 - 1965) 557.302 (2η/93) Το χώμα βάφτηκε κόκκινο (1965 - 1966) 588.101 (2η/101) Κοινωνία ώρα μηδέν (1966 - 1967) 596.289 (2η/117) Μια κυρία στα μπουζούκια (1967 - 1968) 615.483 (2η/99) Ορατότης Μηδέν (1969 - 1970) 640.720 (2η/99) Ένα αστείο κορίτσι (1970 - 1971) 549.614 (2η/87) Σ' αγαπώ (1971 - 1972) 393.137 (2η/90) Ο τσαρλατάνος (1973 - 1974) 174.834 (2η/44) Η δίκη των δικαστών (1974 - 1975) 98.299 (2η/47)

Τρίτες σε εισιτήρια ήρθαν οι ακόλουθες 17 ταινίες της Φίνος Φιλμ: Τελευταία αποστολή (1948 - 1949) 78.318 (3η/8) Έλα στο θείο (1950 - 1951) 124.740 (3η/11) Ο γρουσούζης (1952 - 1953) 121.007 (3η/22) Γκόλφω (1954 - 1955) 115.285 (3η/14) Η άγνωστος (1955 - 1956) 111.065 (3η/22) Λατέρνα φτώχεια και γαρύφαλλο (1956 - 1957) 113.641 (3η/30) Μια ζωή την έχουμε (1957 - 1958) 98.584 (3η/28) Η χαρτοπαίχτρα (1964 - 1965) 534.085 (3η/93) Τζένη Τζένη (1965 - 1966) 587.323 (3η/101) 8


Οι θαλασσιές οι χάντρες (1966 - 1967) 531.287 (3η/117) Νύχτα γάμου (1967 - 1968) 525.647 (3η/99) Η λεωφόρος του μίσους (1968 - 1969) 550.847 (3η/108) Η θεία μου η χίπισσα (1970 - 1971) 481.598 (3η/87) Κατάχρησις εξουσίας (1971 - 1972) 378.790 (3η/90) Δικτάτωρ καλεί Θανάση (1973 - 1974) 148.001 (3η/44) Ένα τανκς στο κρεβάτι μου (1974 - 1975) 85.860 (3η/47) Ο κυρ Γιώργης εκπαιδεύεται (1976 - 1977) 48.888 (3η/17)

Η ταινία της Φίνος Φιλμ με τα περισσότερα εισιτήρια: Υπολοχαγός Νατάσσα (1970 - 1971) 751.117 (1η/87) Νίκος Φώσκολος

Ο Φιλοποίμην Φίνος γεννήθηκε το 1907 στην Κάτω Τιθορέα Λοκρίδας. Σπούδασε νομικά και πολιτικές επιστήμες, αλλά δεν εξάσκησε ποτέ το επάγγελμα, καθώς τον κέρδισε ο κινηματογράφος, αρχικά σαν ηθοποιό κι αργότερα ως σκηνοθέτη και τεχνικό. Ο πατέρας του ήταν γιατρός, αλλά παράλληλα ασχολούνταν και με κινηματογραφικές επιχειρήσεις και έτσι ο Φιλοποίμην αγάπησε το σινεμά. Έτσι, το 1928, μόλις τελείωσε με τις σπουδές του, ανέλαβε τις κινηματογραφικές αίθουσες του πατέρα του. Μάλιστα, το 1930, ήταν ο πρώτος στον κόσμο, ο οποίος καθιέρωσε τον ομιλούντα κινηματογράφο σε θερινή αίθουσα, στο Αλκαζάρ, απέναντι από το Σταθμό Λαρίσης. Εκτός όμως από την επιχειρηματικότητα, ήταν και δαιμόνιος εφευρέτης. Πρώτος αυτός στην Ελλάδα κατασκεύασε μηχάνημα για να γίνεται εγγραφή του ήχου στα ελληνικά, πρώτος έκανε σύγχρονη εγγραφή του ήχου πάνω στο φιλμ με λυχνίες παλλόμενου φωτός, κατασκευάζοντας γι’ αυτό, ειδικούς κινητήρες. Το 1939 αποφασίζει να πραγματοποιήσει το όνειρό του. Πουλάει όλα του τα υπάρχοντα και ιδρύει την «Ελληνικά Κινηματογραφικά Στούντιο». Την επόμενη χρονιά κάνει την πρώτη του και τελευταία σκηνοθετική απόπειρα, με την ταινία «Το τραγούδι του χωρισμού», με τον Λάμπρο 9


Κωνσταντάρα και την Λήδα Μιράντα στους πρωταγωνιστικούς ρόλους.

Την περίοδο του ελληνοϊταλικού πολέμου υπηρετεί στην Γεωγραφική Υπηρεσία Στρατού κινηματογραφώντας τα κατορθώματα του ελληνικού στρατού στο μέτωπο.

Ίδρυσε την Φίνος Φιλμ (Finos Film), το Μάρτιο του 1943, ύστερα από την καταστροφή από τους Γερμανούς, των Ελληνικών Κινηματογραφικών Στούντιο που είχε ιδρύσει στο Καλαμάκι. Πρώτη ταινία της νέας εταιρίας, ήταν «Η φωνή της καρδιάς» (1943), σε σενάριο και σκηνοθεσία του Δημήτρη Ιωαννόπουλου, με πρωταγωνιστή τον μεγάλο Αιμίλιο Βεάκη. Τον Ιανουάριο του 1944, ο Φιλοποίμενας Φίνος, λίγο έλειψε να εκτελεστεί από τους Γερμανούς, αφού συνελήφθη για συμμετοχή στην Αντίσταση. Αφού έμεινε κλεισμένος στη φυλακή 4 μήνες, αφέθηκε ελεύθερος, αλλά ο πατέρας του οδηγήθηκε στο εκτελεστικό απόσπασμα. Λίγο πριν συλληφθεί είχε ξεκινήσει τα γυρίσματα της ταινίας «Η βίλα με τα νούφαρα», η οποία ολοκληρώθηκε μετά την απελευθέρωση.

Με το τέλος του πολέμου η Φίνος Φιλμ άνοιξε τα φτερά της. Η ιστορία της εταιρίας θα μπορούσε να χωριστεί σε δύο φάσεις. Η πρώτη μέχρι το 1960 όταν η μικρή κινηματογραφική βιοτεχνία του θα γίνει κανονική εταιρία θαυμάτων. Με παραγωγές σπουδαίες. Το σύνολο βέβαια αφορούσε ηθογραφίες της εποχής. Αυτό όμως δεν μειώνει την αξία των ταινιών. Και πως άλλωστε όταν μιλάμε για την «Αγνή του Λιμανιού», το «Σωφεράκι», την Ωραία των Αθηνών», «Λατέρνα φτώχεια και φιλότιμο» που αργότερα γέννησε το μοναδικό σίκουελ στον ελληνικό κινηματογράφο (πλην Λούφας και παραλλαγής) «Λατέρνα φτώχεια και γαρύφαλλο», το «Τελευταίο ψέμα», «Μια ζωή την έχουμε» κ.α. Η επιτυχία της Φίνος Φιλμ είναι μοναδική στα χρονικά. Η Αμερική είχε το Χόλυγουντ, η Γαλλία τη Νουβέλ Βαγκ, η Ιταλία την Τσινετσιτά και τον νεορεαλισμό, η Ινδία το Μπόλυγουντ. Στη χώρα μας η εταιρία του Φιλοποίμενα Φίνου για πολλά χρόνια έπαιζε τον ρόλο όλων αυτών των πραγμάτων μαζί. Και υπερθέαμα, και μιούζικαλ, και δράμα, και μελό, και κωμωδία, και ταινίες δημιουργών. Πλήθος δημιουργών βρίσκουν εδώ την χρυσή ευκαιρία για να δοκιμάσουν τις δυνάμεις τους και το καταφέρνουν με επιτυχία. Άνθρωποι δοκιμασμένοι στο θέατρο, στην λογοτεχνία, στη 10


δημοσιογραφία όπως ο Σακελάριος, ο Τσιφόρος, ο Φώσκολος, ο Δαλιανίδης, ο Δημόπουλος.

Στις αρχές του ’60 ο Φίνος πλέον τολμά να δοκιμάσει μια πιο μαζική παραγωγή ταινιών. Ο κινηματογράφος πλέον στην Ελλάδα είχε περάσει στο επίπεδο της βιομηχανίας. Τα μηνύματα που παίρνει είναι ενθαρρυντικά με την συνεχώς αυξανόμενη ζήτηση νέων ταινιών στις αίθουσες. Γυρίζει δυνατά δράματα όπως η «Στεφανία», το «Γυμνοί στο δρόμο» και ο «Κατήφορος». Κάνει συμπαραγωγές με την εταιρία των Δαμασκηνός – Μηχαηλίδης. Ρίχνει λεφτά στο θέαμα με τα μιούζικαλ του Γιάννη Δαλιανίδη. Ο ίδιος θέλει να έχει τον τελευταίο λόγο από την πρώτη λέξη του σεναρίου, σε όλη τη διάρκεια των γυρισμάτων μέχρι και το τελευταίο κόψιμο στο μοντάζ. Ήταν ο πρώτος θεατής των ταινιών του και όποτε δεν του άρεσε κάτι «Κορνάριζε» όπως έλεγαν αστειευόμενοι χαρακτηριστικά οι φίλοι και συνεργάτες του. Περνούσε ώρες δίπλα στο συνεργείο και βέβαια όποτε έβρισκε την ευκαιρία έβγαζε το κατσαβίδι και διόρθωνε τις μηχανές που είχαν πρόβλημα. Το παρατσούκλι που του είχαν βγάλει για αυτό ήταν ο «Κατσαβιδάκιας».

Από τα στούντιο της Φίνος πέρασε πλήθος δημιουργών γυρίζοντας τις ταινίες τους. Στον ίδιο χώρο θα παρελάσουν τα περισσότερα ονόματα των μουσικών της μεταπολεμικής Ελλάδας. Λάτρης της τέχνης του σινεμά ο Φιλοποίμην ήξερε καλά πως για να δέσεις εικόνα με ήχο χρειάζεται απαραιτήτως μουσική. Αρκετά από τα σάουντρακ είναι σπάνια αφού την εποχή εκείνη οι εταιρίες δεν ενδιαφέρονταν και τόσο για το μετρημένο εναλλακτικό ακροατήριο των σάουντρακ. Δεν υπήρχε και η ζήτηση που στο εξωτερικό θεωρούνταν δεδομένη. Τα τελευταία χρόνια χάρη στην τόλμη και την φροντίδα κάποιων ανθρώπων έχει αρχίσει μια κάπως συστηματική κυκλοφορία αυτών των έργων και έτσι όσοι αγαπούν την μουσική αυτών των ταινιών μπορούν να έχουν στο ράφι τους αυτές τις μελωδίες. Η λίστα με τα ονόματα των συνθετών της Φίνος Φιλμ είναι τεράστια. Ξεκίνησε με τον Γιαννίδη, τον Μουζάκη και τον Σουγιούλ, τις δόξες της επιθεώρησης και του ελαφρού τραγουδιού. Στη συνέχεια όμως και όσο η εταιρία καθιερώνεται στη συνείδηση του κόσμου δοκιμάζει και αναδεικνύει νέα ταλέντα που θα καθιερωθούν στον χώρο. Από τους πιο σπουδαίους σε αυτόν τον τομέα ο Κώστας Καπνίσης. Ένας αληθινός κινηματογραφικός συνθέτης με τα δεδομένα του εξωτερικού που δυστυχώς περιορίστηκε στα σύνορα της χώρας μας. Σπουδαία η δουλειά του σε ταινίες όπως ο «Κατήφορος» και η «Υπολοχαγός Νατάσα». 11


Από τα ονόματα που μέσα στη δεκαετία του ’60 πρωταγωνιστούν στη Φίνος με την μουσική δουλειά τους είναι ο Μίμης Πλέσσας. Η μουσική του Πλέσσα αποτελεί σε αρκετές περιπτώσεις το σήμα κατατεθέν της εταιρίας καθώς υπήρξε μέχρι τέλους από τους πιο πιστούς συνεργάτες του Φίνου. Συνολικά υπογράφει τη μουσική σε 112 ταινίες, όλες της Φίνος Φιλμς.

Πολύ σημαντικές υπήρξαν οι συμμετοχές του Σταύρου Ξαρχάκου, του Γιάννη Μαρκόπουλου, του Μάνου Λοΐζου, του Νίκου Μαμαγκάκη, του Γιώργου Χατζηνάσιου, του Γιώργου Κατσαρού. Όμως κανένας μουσικός δεν έπαιξε καθοριστικότερο ρόλο στις ταινίες της Φίνος Φιλμ όσο ο Μάνος Χατζιδάκις. Υπήρξε από τους στυλοβάτες στα βήματα της καθιέρωσης της στο χώρο του σινεμά. Ο ίδιος είδε την εμπειρία αυτή κάτι σαν πρακτική πάνω στη μουσική του σινεμά γράφοντας πολύ όμορφες μελωδίες, οι οποίες επιπλέον αγαπήθηκαν και από το ευρύ κοινό των ταινιών. Σε όλη την δεκαετία του ’50 η συμμετοχή του είναι κάτι παραπάνω από σοβαρή στο θέμα σινεμά.

Ο Φίνος τον συγκινεί για πολλού λόγους. «Πρώτα πρώτα γιατί είχε πάθος για τη δουλειά του, γεγονός που χαρακτηρίζει όλους τους γνήσιους ανθρώπους. Ποτέ δεν τον είδα να κάθεται σε γραφείο, μα πάντα να μαστορεύει με τους βοηθούς του. Πολλές φορές σαν ήθελα να δω τον Φίνο και μου λέγανε ότι βιδώνει ή ξεβιδώνει ένα μηχάνημα έφευγα γιατί ήξερα πως για αυτόν ήταν ιερή στιγμή. Μας ενώνει η αγάπη μας για τον κινηματογράφο λοιπόν».

Τη δεκαετία του ’60 η Φίνος Φιλμ είναι κατεστημένο στον κινηματογραφικό χώρο. Παράγει πλήθος ταινιών, αναδεικνύει ηθοποιούς σε πρώτου μεγέθους, αστέρες με υψηλό κασέ, συμπράττει το μοναδικό κινηματογραφικό τραστ με την Δαμασκηνός Μιχαηλίδης, δημιουργεί μόδα και στυλ. Είναι μια εποχή που στον τομέα της τέχνης η Ελλάδα βρίσκεται σε ένα δημιουργική ευφορία. Μέχρι τον Απρίλη του 1967. Η δικτατορία ανακόπτει αυτή την έκρηξη δημιουργίας. Η στάθμη αρχίζει να κατεβαίνει. Η μαζική παραγωγή δεν φέρνει και καλύτερες ταινίες.

Η μεγάλη ακμή δίνει τη δεκαετία του ’70 τη θέση της σε έναν άνισο αγώνα για επιβίωση. Οι ακριβοί αστέρες που ο ίδιος ο Φίνος έφτιαξε, για να πλασάρει το προϊόν του, αρχίζουν να τον προδίδουν. Η μαζική παραγωγή ταινιών αρχίζει να μειώνεται. Η ποιότητα βέβαια των παραγωγών δεν αλλάζει. Το 1971 η 12


επιτυχία της «Υπολοχαγού Νατάσσας» (η οποία στην εποχή της είχε κόψει πάνω από 700.000 εισητήρια) δίνει μια μικρή ελπίδα στην εταιρία ότι κάτι μπορεί να αλλάξει. Μάταια όμως περιμένουν.

Η εποχή είναι περίεργη. Το εκρηκτικό πολιτικό κλίμα και η μεταπολίτευση δεν βοηθούν. Άλλωστε η Φίνος Φιλμ δηλώνεται στη συνείδηση της διανόησης και της αριστεράς κομμάτι της παλιάς κατάστασης, του συντηρητισμού. Αυτό φανερώνεται και από την υποδοχή των ταινιών της Φίνος Φιλμ στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Ο Β εξώστης με το που βλέπει το σήμα της εταιρίας με τα 2 F έριχνε γιούχα. Αυτό βέβαια αποτελεί μεγάλη παρεξήγηση για έναν άνθρωπο που ουδέποτε έδειξε ότι προτιμά το ένα ή το άλλο κόμμα, ή ακόμα ότι του αρέσει να διαλέγει ανάμεσα σε βασιλιά, χούντα ή δημοκρατία. Γιατί ο Φιλοιποίμην Φίνος στο μόνο πράμα που δήλωνε πίστη ήταν το σινεμά.

Γύρισε πάνω από 180 ταινίες και συνεργάστηκε με τους πιο γνωστούς έλληνες ηθοποιούς όπως η Αλίκη Βουγιουκλάκη, Ο Δημήτρης Παπαμιχαήλ, η Ζωή Λάσκαρη, η Τζένη Καρέζη, η Ρένα Βλαχοπούλου, ο Αλέκος Αλεξανδράκης, η Μάρθα Καραγιάννη, η Γεωργία Βασιλειάδου, ο Ντίνος Ηλιόπουλος, ο Διονύσης Παπαγιαννόπουλος, η Άννα Καλουτά, ο Βασίλης Αυλωνίτης, ο Λάμπρος Κωνσταντάρας, ο Βασίλης Διαμαντόπουλος, η Ειρήνη Παπά, ο Θανάσης Βέγγος κ.α. Ο μεγάλος αυτός κινηματογραφάνθρωπος έδωσε ώθηση στην σταδιοδρομία της Ειρήνης Παπά, αλλά δεν πίστευε όμως πως και η Μελίνα Μερκούρη μπορεί να κάνει καριέρα στο σινεμά επειδή είχε μεγάλο στόμα. Αν και στη συγκεκριμένη περίπτωση διαψεύστηκε, αυτό δε μειώνει τη διορατικότητά του, απλά αναφέρεται ως περιστατικό.

Κέρδισε δύο υποψηφιότητες για Όσκαρ ξενόγλωσσης ταινίας, με την «Ηλέκτρα» (1962) του Μιχάλη Κακογιάννη και με «Το χώμα βάφτηκε κόκκινο» (1965) του Βασίλη Γεωργιάδη. Κέρδισε το βραβείο καλύτερης ταινίας στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, το 1962 («Ηλέκτρα»), και το βραβείο αρτιότερης παραγωγής το 1967 («Πυρετός στην άσφαλτο» του Ντίνου Δημόπουλου) και το 1970 («Αστραπόγιαννος» του Νίκου Τζήμα).

Τελευταία του ταινία ήταν «Ο κυρ-Γιώργης εκπαιδεύεται» (1977) του Γιάννη 13


Δαλιανίδη, με πρωταγωνιστή τον Διονύση Παπαγιαννόπουλο. Αυτή ήταν και η «ταφόπλακα» της ήδη χρεωκοπημένης Φίνος Φιλμ. Ο Φίνος δεν ασχολήθηκε ποτέ με την τηλεόραση, την οποία απεχθάνονταν. Λίγο πριν φύγει αρνήθηκε να δώσει τα στούντιο που έφτιαξε με κόπο και θυσίες για το γύρισμα ταινιών στην τηλεόραση. Αυτή ήταν ο μεγάλος εχθρός, αυτή του έδιωξε τον κόσμο από τις σκοτεινές αίθουσες.

Στις 26 Ιανουαρίου του 1977, ο Φιλοποίμην Φίνος ταλαιπωρημένος από επτάχρονη αρρώστια, αποχώρησε από την ζωή. Δεν άφησε διάδοχο, άφησε όμως μια κληρονομιά 186 ταινιών, παρακαταθήκη για τις νέες γενιές κινηματογραφιστών.

Ο Φιλοποίμην Φίνος ήταν από τους ανθρώπους που έδωσαν ώθηση και πνοή στον ελληνικό κινηματογράφο. Υπήρξε ένας πρωτοπόρος, ένας οραματιστής.

14


Συγγραφείς - Σεναριογράφοι

Νίκος Τσιφόρος O Νίκος Τσιφόρος (1912-1970) υπήρξε ένας από τους πιο εξαίρετους δημοσιογράφους, θεατρικούς συγγραφείς, σεναριογράφους αλλά και σκηνοθέτες

Βιογραφία Γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου το 1912. Δυο χρόνια αργότερα η οικογένεια εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Αθήνα. Από τα έντεκα του χρόνια ο Νίκος Τσιφόρος άρχισε να ασχολείται μανιωδώς με το γράψιμο, ενώ την πρώτη του επιθεώρηση την έγραψε το 1928 για ένα θερινό θέατρο στη Φρεαττύδα. Η πρώτη του αυτή προσπάθεια απέτυχε αλλά ο Νίκος δεν απογοητεύτηκε. Αφού πήρε το πτυχίο της Νομικής, εργάστηκε για δυο χρόνια στο Ελεγκτικό Συνέδριο και στη συνέχεια παραιτήθηκε για να μπαρκάρει στα καράβια. Ως το 1939 άλλαζε συνέχεια επάγγελμα, αλλά συνέχιζε να γράφει δημοσιεύοντας κείμενά του σε διάφορα έντυπα. Η πρώτη μεγάλη του επιτυχία ήρθε το 1944 όταν ο θίασος του Δημήτρη Χορν και της Μαίρης Αρώνη αποφάσισε να ανεβάσει στο θέατρο Ακροπόλ το θεατρικό έργο του Τσιφόρου «Η πινακοθήκη των ηλιθίων». Τέσσερα χρόνια αργότερα, την περίοδο 194849 έκανε και την πρώτη του ταινία, η οποία προβλήθηκε με τον τίτλο «Τελευταία αποστολή», σε σενάριο και σκηνοθεσία δική του. Τα επόμενα χρόνια συνεργάστηκε με διάφορες εφημερίδες (Φιλελεύθερος, Βήμα, Ελεύθερος Κόσμος) και περιοδικά (Τραστ, Ρομάντσο, Ταχυδρόμος, Πάνθεον), ενώ έγραψε πάνω από 40 θεατρικά έργα και περισσότερα από 80 σενάρια. Κάποια αυτά τα έγραψε μόνος του και άλλα σε συνεργασία, κυρίως με τον Πολύβιο Βασιλειάδη (με τον οποίο δημιούργησαν ένα από τα πιο σημαντικά δίδυμα θεατρικών συγγραφέων).

Ο Νίκος Τσιφόρος ήτανε φαινόμενο για τα δρώμενα του ελληνικού κινηματογράφου της χρυσής εποχής (1950-1970). Τότε που οι εταιρείες του Φ. Φίνου και του Κ. Καραγιάννη μεσουρανούσαν με τις ταινίες τους, που σκορπίζανε το γέλιο και το δάκρυ στον διψασμένο Έλληνα. Ήτανε φαινόμενο, γιατί με το ευρηματικό του χιούμορ κατάφερνε να σκαρώνει αυθεντικά κείμενα και να σατυρίζει τα κακώς κείμενα της Αθηναϊκής κοινωνίας της εποχής. Πλήθος ταινιών, δημοσιευμάτων και βιβλίων, φέρνουνε τον αθάνατον αυτό χιουμορίστα στις πρώτες σειρές της ελληνικής λογοτεχνίας. 15


Tο ταλέντο του δεν μπορούσε να χωρέσει στη διάρκεια μιας ταινίας ή στις σελίδες ενός βιβλίου. Επεκτεινόταν ως εκεί που φτάνει η φαντασία και το χιούμορ. Συχνά αυτό το χιούμορ κι αυτή η φαντασία δεν είχαν όρια. Ευτυχώς δεν είχαν όρια, για να κάνουν εμάς, τους απλούς θνητούς να γελάμε με τα καμώματα όσων διακωμώδησε. Κάποιος κριτικός τον χαρακτήρισε "ευφυολόγο" κι όχι άδικα. Ήτανε πάντα ετοιμόλογος, πάντα σκόρπαγε τ' αστεία του παντού, αστεία που του έρχονταν αυθόρμητα κείνη τη στιγμή χωρίς να 'ναι προμελετημένα. Γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου το 1911, από εύπορους Έλληνες γονείς -Ο πατέρας του είχε επιχειρήσεις εκεί και προερχόταν από παλιά ιστορική οικογένεια της Λίμνης, με ιδιόκτητη τη μητρόπολη Αγία 'Άννα, Παναγιά- και δυο χρόνια αργότερα η οικογένεια εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Αθήνα. Από τα 11 του χρόνια, άρχισε ν' ασχολείται μανιωδώς με το γράψιμο, ενώ τη πρώτη του επιθεώρηση την έγραψε το 1928 για ένα θερινό θέατρο στη Φρεαττύδα. Η πρώτη του αυτή προσπάθεια απέτυχε αλλά δεν απογοητεύτηκε. Μετά τη στοιχειώδη του εκπαίδευση, σπούδασε Νομικά και Πολιτικές Επιστήμες κι άσκησε για λίγο το επάγγελμα του δικηγόρου, εργάστηκε για δυο χρόνια στο Ελεγκτικό Συνέδριο και στη συνέχεια παραιτήθηκε για να μπαρκάρει στα καράβια. Ως το 1939 άλλαζε συνέχεια επαγγέλματα, αλλά συνέχιζε να γράφει δημοσιεύοντας κείμενά του σε διάφορα έντυπα. Ήταν όπως ισχυριζόταν, έξω από πολιτικά, μα βρέθηκε το 1937 φακελωμένος επί Μεταξά. Τα επόμενα χρόνια συνεργάστηκε με διάφορε εφημερίδες (Φιλελεύθερος, Βήμα, Ελεύθερος Κόσμος) και περιοδικά (Τραστ, Ρομάντζο, Ταχυδρόμος, Πάνθεον), ενώ έγραψε πάνω από 40 θεατρικά έργα και περισσότερα από 80 σενάρια. Κάποια απ' αυτά τα 'γραψε μόνος του κι άλλα σε συνεργασία, κυρίως με τον Πολύβιο Βασιλειάδη -με τον οποίο δημιούργησαν ένα από τα πιο σημαντικά δίδυμα θεατρικών συγγραφέων. Ένας από τους πιο εξαίρετους δημοσιογράφους, θεατρικούς συγγραφείς, σεναριογράφους αλλά και σκηνοθέτες, με μεγάλο θεατρικό, συγγραφικό και κινηματογραφικό έργο, χαρακτηρίζεται από χιούμορ, με ανελέητο σαρκασμό κι ειρωνεία ενάντια στην αυταρχικότητα και στο δεσποτισμό. Όμως υπήρξε κι υπερασπιστής του λούμπεν προλεταριάτου κι αναδεικνύει από τα " Παιδιά Της Πιάτσας" ότι το περιθώριο της εποχής έχει πολύ μεγαλύτερο πλούτο συναισθημάτων από τους νεόπλουτους μικροαστούς τους οποίους καταστηλιτεύει. Το πρώτο του επιτυχημένο θεατρικό το 'γραψε στα χρόνια της Κατοχής. Ήτανε το 1944, όταν ο θίασος του Δημήτρη Χορν και της Μαίρης Αρώνη 16


αποφάσισε να ανεβάσει στο θέατρο Ακροπόλ το θεατρικό έργο του, «Η Πινακοθήκη Των Ηλιθίων» που αμέσως γνώρισε επιτυχία, όπως άλλωστε όλα σχεδόν τα θεατρικά του έργα από κει και μετά, πολλά από τα οποία αποτελούσαν συνεργασίες με τον Πολύβιο Βασιλειάδη. 4 χρόνια μετά, τη περίοδο 1948-49, έκανε και τη πρώτη του ταινία, που προβλήθηκε με τίτλο «Τελευταία Αποστολή», σε σενάριο και σκηνοθεσία δική του. 'Αλλα θεατρικά και ταινίες του ήταν: «Ο Κύριος Που Ξέρει Τις Γυναίκες», «S.O.S. Μιντανάο», «Γάντι & Σαρδέλα», «Ο Καλός Μας 'Αγγελος», «Η Κυρία Του Κυρίου», «Ο Χρυσός Κι Ο Τενεκές», «Το Κοροϊδάκι Της Δεσποινίδος», «Ο Τελευταίος Τίμιος», «Το Έξυπνο Πουλί», «Ο Κλέαρχος, Η Μαρίνα Κι Ο Κοντός», «Οι Γαμπροί Της Ευτυχίας», «Αγάπη Μου Παλιόγρια», «Η Ωραία Των Αθηνών», «Ο Θησαυρός Του Μακαρίτη», «Έλα Στο Θείο», «Αχ! Αυτή Η Γυναίκα Μου» κ.ά. Πολλά θεατρικά του έργα μεταφέρθηκαν και στη μεγάλη οθόνη από άλλους σκηνοθέτες, ενώ ο ίδιος κατά τη διάρκεια της καρποφόρας σκηνοθετικής του σταδιοδρομίας έγραφε αυθεντικά κινηματογραφικά σενάρια ξεκινώντας από τα στούντιο της ΦΙΝΟΣ ΦΙΛΜ. Έγραψε επίσης πολλά ευθυμογραφήματα σε περιοδικά κι εφημερίδες καθώς και ραδιοφωνικά κείμενα. Γνώρισε μεγάλη επιτυχία κι ως πεζογράφος, διακρινόμενος για το ευρηματικό του χιούμορ και την ικανότητά του στην σατιρική απόδοση ιστορικών γεγονότων. Έργα του όπως «Τα Παιδιά Της Πιάτσας», «Τα Παλιόπαιδα Τα Ατίθασα», «Εμείς Κι Οι Φράγκοι», «Σταυροφορίες» κλπ. συναντούν φανατικούς αναγνώστες σε κάθε εποχή. 'Αλλα βιβλία του: «Ελληνική Μυθολογία», «Ρεμάλια Ήρωες», «Ιστορία Της Αγγλίας», «Βιβλικά Χαμόγελα», «Παραμύθια Πίσω Απ' Τα Κάγκελα», «Μίλων Φιρίκης», «Όμορφη Θεσσαλονίκη» κ. ά. Συχνά επισκεπτόταν τη Λίμνη, όπου στο καφενέ του Γρίσπου έδινε σκακιστικές μάχες. Πέθανε στην Αθήνα κατά τη διάρκεια της χούντας το 1970 κι από τον Οκτώβρη του 1995 τα οστά του μεταφέρθηκαν στο οικογενειακό του εκκλησάκι στη Λίμνη. Θεωρείται λησμονημένος και παραμελημένος νεοέλληνας λογοτέχνης, σε σχέση με τη μεγάλη του. Ο Τσιφόρος πέθανε στις 6 Αυγούστου 1970. Τα τρία τελευταία αποτελούν περισσότερο εντυπώσεις από τα ταξίδια του στην Αμερική, Αίγυπτο, Κωνσταντινούπολη και Αγγλία με πολλά ευθυμογραφικά στοιχεία εμπλουτισμένα και με διάφορα σχόλια πολιτικά και κοινωνικά. «Οικογένεια Βλαμένου» (1956), χιουμοριστικό μυθιστόρημα και μια σειρά εύθυμων διηγημάτων με τίτλο «Έτοιμοι να γελάσουμε» (1960). Επίσης επιλογή χρονογραφημάτων περιέλαβε στα βιβλία του «Από την εύθυμη πλευρά», «Στο καρφί και στο πέταλο» και «Πέρα βρέχει» (1960). 17


Τα θεατρικά του έργα, κωμωδίες, παίχτηκαν απ΄ όλους σχεδόν τους θιάσους της Αθήνας και με τους καλλίτερους έλληνες ηθοποιούς. Σπουδαιότερα εξ αυτών ήταν: «Το στραβόξυλο» (1940), «Ο εαυτούλης μου» (1941), «Οι ελαφρόμυαλοι» (1942), «Μαντάμ Σουσού» (1942), «Σκίτσα της εποχής» (1944), «Φον Δημητράκης» (1947), «Η ζωή μου είναι ωραία» (1952), Ζητείται ψεύτης (1953), «Μικροί Φαρισαίοι» (1954), «Ο φαύλος κύκλος» (1954), «Ένας βλάκας και μισός» (1956), «Προς Θεού μεταξύ μας» (1957), «Φωνάζει ο κλέφτης» (1958),«Εταιρεία θαυμάτων» (1959), «Η Μαίρη τα λέει όλα» (1960), «Εξοχικόν κέντρον ο Έρως» (1960), «Εμπρός να γδυθούμε» (1962), η «Χαρτοπαίχτρα» (1963), «Ξύπνα Βασίλη» (1965), ο «Αχόρταγος» (1966), «Ο Κουτσομπόλης» (1968), «Προίκα μου αγαπημένη» (1968), «Οι ατίθασοι» (1970), «Ο αφελής» (1973), «Το ανθρωπάκι» (1974) κ.α. Έγραψε επίσης χρονικό από την ζωή του, τους διωγμούς και την αντίσταση της ιδιαίτερης πατρίδας του, το «Γη του Πόντου». Τελευταία του βιβλία ήταν «Σε ήχο πλάγιο» (1973) και «Μαίηντ ιν Αμέρικα». Υπήρξε σύμβουλος της Εταιρίας Ελλήνων Θεατρικών Συγγραφέων καθώς και μέλος της Ενώσεως Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Αθηνών (ΕΣΗΕΑ). Μιλούσε αγγλικά και γαλλικά. Ήταν κάτοικος Φιλοθέης. Πέθανε στις 13 Νοεμβρίου του 1979.

Έργο Συγγραφικό Έργο                 

Άνθρωποι και ανθρωπάκια Βιβλικά χαμόγελα Διηγήματα Ελληνική κρουαζιέρα Ελληνική μυθολογία Εμείς και οι Φράγκοι Εορταστικά Η Αθήνα σήμερα - Κρουαζιέρες μέσα στην ιστορία Η γυναίκα κουρσάρος Η Ιστορία της Αθήνας Η πινακοθήκη των ηλιθίων Θεότρελα ρεπορτάζ Ιστορία της Αγγλίας Ιστορία της Γαλλίας Ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών Μίλων Φιρίκης Ο Γκιούλιβερ στη χώρα των Γιγάντων - Ο Γκιούλιβερ στη χώρα των νάνων 18


             

Ο κόσμος κι ο κοσμάκης Ο πρώτος Τσιφόρος Ο σατανάς ινκόγνιτο Οι μυστικές εταιρίες Όμορφη Θεσσαλονίκη Παραμύθια πίσω από τα κάγκελα Σταυροφορίες Στηβ το χαρούμενο κάθαρμα Τα παιδιά της πιάτσας Τα παλιόπαιδα τ' ατίθασα Τα ρεμάλια ήρωες (ή Οι Κονκισταδόροι) Τζιμ κακής ποιότητος Το τυχερό μου αστέρι Χρονογραφήματα

Κινηματογράφος Σκηνοθεσία                

Ο Κλέαρχος η Μαρίνα και ο κοντός (1960) Τρεις κούκλες κι εγώ (1960) Ο θησαυρός του μακαρίτη (1959) Ο λεφτάς (1958) Ο γυναικάς (1957) Τρεις ντεντέκτιβς (1957) Τσιγγάνικο αίμα (1956) Γλέντι, λεφτά και αγάπη (1955) Η ωραία των Αθηνών (1954) Ο άνεμος του μίσους (1954) Το ποντικάκι (1954) Ο πύργος των ιπποτών (1952) Το παιδί μου πρέπει να ζήσει (1951) Έλα στο θείο (1950) Τελευταία αποστολή (1949) Χαμένοι άγγελοι (1948)

19


Ψαθάς Δημήτρης

Ο Δημήτρης Ψαθάς γεννήθηκε στην Τραπεζούντα του Πόντου. Το 1923 εγκαταστάθηκε στην Αθήνα, όπου ολοκλήρωσε τις εγκύκλιες σπουδές του και εργάστηκε από το 1925 ως δημοσιογράφος με ειδίκευση στο δικαστικό ρεπορτάζ στην εφημερίδα Ελεύθερο Βήμα. Από το 1937 και για σαράντα περίπου χρόνια συνεργάστηκε με τα Αθηναϊκά Νέα (από το 1937 και για σαράντα χρόνια περίπου) και παράλληλα με πολλά έντυπα, ελληνικά και της ομογένειας. Οργάνωσε επίσης ραδιοφωνικές εκπομπές. Στα γράμματα πρωτοεμφανίστηκε το 1937 με την έκδοση της συλλογής ευθυμογραφημάτων Η Θέμις έχει κέφια, ακολούθησαν πολλά ανάλογα έργα, όλα στο χώρο της σατιρικής ευθυμογραφίας με κορυφαία τη Μαντάμ Σουσού του 1940. Στο θέατρο πρωτοεμφανίστηκε το 1940 με την κωμωδία Το στραβόξυλο, που ανέβηκε από το θίασο του Βασίλη Αργυρόπουλου και γνώρισε μεγάλη επιτυχία. Ακολούθησαν έργα όπως τα Φον Δημητράκης, Μικροί φαρισαίοι, Ένας βλάκας και μισός, Η Χαρτοπαίχτρα, Ξύπνα Βασίλη, που γνώρισαν επιτυχία στη σκηνή και πολλά μεταφέρθηκαν στον κινηματογράφο με ανάλογη επιτυχία. Εξέδωσε επίσης ταξιδιωτικά κείμενα (Κάτω από τους ουρανοξύστες, Παρίσι, Σταμπούλ και άλλα εύθυμα ταξίδια κ.α.) που συνδυάζουν, δημοσιογραφικά και ευθυμογραφικά στοιχεία με κοινωνικά και πολιτικά σχόλια. Η γραφή του Δημήτρη Ψαθά χαρακτηρίζεται από οξυδέρκεια, αμεσότητα, τόλμη και φαντασία. Στο χώρο του χρονογραφήματος διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην αναγωγή του είδους σε χώρο κοινωνικής και πολιτικής πολεμικής και υπεράσπισης της ιστορικής θέσης της Ελλάδας στον κόσμο, αν και συχνά ο οίστρος του τον οδήγησε σε βεβιασμένες και άδικες εκτιμήσεις. Το θεατρικό έργο του καθιέρωσε τη δραματουργική αξιοποίηση της ελληνικής καθημερινότητας με έντονο το στοιχείο της σάτιρας του νεοπλουτισμού και του μικροαστισμού. Με σημείο εκκίνησης το γαλλικό βουλεβάρτο και τη φάρσα συγγραφέων όπως οι Φεϋντώ και Πανιόλ, ο Ψαθάς δημιούργησε συχνά στέρεους και ολοκληρωμένους ήρωες, που προσέγγισαν μεγάλοι έλληνες ηθοποιοί (Βασίλης Λογοθετίδης, Ντίνος Ηλιόπουλος, Χρήστος 20


Ευθυμίου, Μίμης Φωτόπουλος, κυρία Κατερίνα, Μαίρη Αρώνη, κ.α.), οι οποίοι δημιούργησαν ένα συγκεκριμένο υποκριτικό ύφος και ήθος στο χώρο του νεοελληνικού θεάτρου, που φτάνει να έχει μιμητές ως τις μέρες μας. 1. Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία του Δημήτρη Ψαθά βλ. Γιάκος Δημήτρης, «Δημήτρης Ψαθάς», Νέα Εστία106, ετ.ΝΓ΄, 1η/12/1979, αρ.1258, σ.1655-1656 και Γεωργουσόπουλος Κώστας, «Ψαθάς Δημήτρης», Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό9β. Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1988. Μετά τη μικρασιατική καταστροφή εγκαταστάθηκε στην Αθήνα, ολοκλήρωσε τις εγκύκλιες σπουδές του κι από το 1925 εργάστηκε ως δημοσιογράφος σε διάφορες αθηναϊκές εφημερίδες και περιοδικά όπως: Ελεύθερο Βήμα, Αθηναϊκά Νέα,Ελευθεροτυπία, Ταχυδρόμος και χαρακτηρίστηκε ως ένας από τους κορυφαίους του χρονογραφήματος. (Ο Νίκος Δήμου ισχυρίζεται πως ήταν ο ...δολοφόνος του κι επικαλείται μερικά πράματα, που ίσως να 'ναι σωστά, ίσως πάλι κι όχι). Στα γράμματα πρωτοεμφανίστηκε το 1937, με την έκδοση της συλλογής ευθυμογραφημάτων "Η Θέμις Έχει Κέφια". Ακολούθησαν πολλά ανάλογα έργα, όλα στο χώρο της σατιρικής ευθυμογραφίας, με κορυφαία τη "Μαντάμ Σουσού" 1940.Στο θέατρο πρωτοεμφανίστηκε το 1940 με την κωμωδία "Το Στραβόξυλο", που ανέβηκε από το θίασο του Βασίλη Αργυρόπουλου και γνώρισε μεγάλην επιτυχία. Ακολούθησαν έργα όπως: "Φον Δημητράκης", "Μικροί Φαρισαίοι", "Ένας Βλάκας Και Μισός", "Η Χαρτοπαίχτρα", "Ξύπνα Βασίλη", που γνώρισαν επιτυχία στη σκηνή και πολλά μεταφερθήκανε στον κινηματογράφο μ' ανάλογην επιτυχία. Τη δραματική περίοδο της ιταλογερμανικής κατοχής, περιέγραψε με το δικό του τρόπο στα βιβλία του "Χειμώνας Του '41" 1945, "Αντίσταση" 1945 και "Χιούμορ Μιας Εποχής" 1946. Ταξίδεψε σε Γαλλία, Αγγλία, Αμερική, Τουρκία, Αίγυπτοκαι περιέλαβε τις εντυπώσεις του στα βιβλία "Κάτω Από Τους Ουρανοξύστες" 1950, "Στη Χώρα Των Μυλόρδων" 1951 και "Παρίσι, Σταμπούλ & 'Αλλα Εύθυμα Ταξίδια"1951, που συνδυάζουν δημοσιογραφικά κι ευθυμογραφικά στοιχεία με κοινωνικά και πολιτικά σχόλια. Εξέδωσεν επίσης κι ένα ιστορικό χρονικό από τη ζωή, τους διωγμούς και την αντίσταση του ελληνισμού της ιδιαίτερης πατρίδας του, με τίτλο "Γη Του Πόντου" το 1966. Πέθανε στις 13 Νοέμβρη 1979, στην Αθήνα, σ' ηλικία 72 ετών.

Εργογραφία • Το στραβόξυλο· Κωμωδία σε τρεις πράξεις. Αθήνα, Μαρής, [1940]. 21


• Μαντάμ Σουσού, τ.Α’· Βούθουλας.Αθήνα, 1946. • Μαντάμ Σουσού, τ.Β’· Κωλωνάκι. Αθήνα, 1946. • Κηφισοφών· Κι άλλα κωμικά σκετς. Αθήνα, Μαρής, • Το χιούμορ της εποχής· Τύποι της πείνας – Εύθυμος Δεκέμβρης – Μεταδεκεμβριανά. Αθήνα, 1946. • Ο εαυτούλης μου· Τρίπρακτη κωμωδία. Αθήνα, Μαρής, 1946. • Φον Δημητράκης· Κωμωδία σε τρεις πτράξεις. Αθήνα, Μαρής, 1956. • Ζητείται ψεύτης· Κωμωδία σε τρεις πράξεις και τέσσαρες εικόνες. Αθήνα, Μαρής, [1953]. • Μικροί Φαρισαίοι· Τρίπρακτη κωμωδία. Αθήνα, Μαρής, [1954]. • Ένας βλάκας και μισός. 1955. • Φαύλος κύκλος· Κωμωδία σε τρεις πράξεις και έξι εικόνες. Αθήνα, Μαρής, χ.χ. • Φωνάζει ο κλέφτης. 1958. • Χειμώνας του ’41. Αθήνα, Αιγαίο, 1961. • Κάτω απ’ τους ουρανοξύστες. Αθήνα, Αιγαίο, 1961. • Εμπρός να γδυθούμε. 1962. • Χαρτοπαίχτρα. 1963. • Μαίηντ ιν Αμέρικα. Αθήνα, Μαρής, 1977. • Ο έρως στο εδώλιο και άλλες εύθυμες ιστορίες. Αθήνα Μαρής, 1977. • Οικογένεια Βλαμένου. Αθήνα, Μαρής, 1977. • Σε ήχο πλάγιο. Αθήνα, Μαρής, 1977. • Ξύπνα Βασίλη. Αθήνα, Μαρής, 1977. • Ο αφελής· Κωμωδία σε τρεις πράξεις και έξι εικόνες. Αθήνα, Μαρής, 1978. • Οι ατίθασοι· Κωμωδία σε τρεις πράξεις και έξι εικόνες. Αθήνα, Μαρής, 1978. ΙΙ.Ευθυμογραφήματα • Η Θέμις έχει κέφια. Αθήνα, 1937. • Η Θέμις έχει νεύρα. Αθήνα, 1938. • Μαντάμ Σουσού · Η πυργοδέσποινα του Βούθουλα. Αθήνα, Κασταλία, 1941. • Ορκίζομαι να είπω την αλήθειαν. Αθήνα, 1943. • Τι χιουμοριστικές εποχές. Αθήνα, 1946. • Οικογένεια Βλαμένου. Αθήνα, 1956. • Σε ήχο πλάγιο. Αθήνα, Αλκαίος, 1973. • Στο καρφί και στο πέταλο. • Πέρα βρέχει · Χρονογραφήματα 1948-1960. Αθήνα, Μαρής, 1977. • Από την εύθυμη πλευρά. Αθήνα, Μαρής, ΙΙΙ.Ταξιδιωτικά κείμενα. • Made in America. ΙV. Χρονικά.. • Γη του Πόντου. Αθήνα, Φυτράκης, 1966 • Χρονογραφήματα. Αθήνα, Κάκτος, 1979.

22


Χρονογραφήματα   

Χειμώνας του 41 (1945) Αντίσταση (1945) Το χιούμορ μια εποχής (1946)

Σ΄αυτά περιγράφει τα δύσκολα χρόνια της Ιταλογερμανικής κατοχής.   

Κάτω από τους Ουρανοξύστες (1950) Στη Χώρα των μυλόρδων (1951) Παρίσι Σταμπούλ και άλλα εύθυμα ταξίδια (1951)

Τα τρία τελευταία αποτελούν περισσότερο εντυπώσεις από τα ταξίδια του στην Αμερική, Αίγυπτο, Κωνσταντινούπολη και Αγγλία με πολλά ευθυμογραφικά στοιχεία εμπλουτισμένα και με διάφορα σχόλια πολιτικά και κοινωνικά. «Οικογένεια Βλαμένου» (1956), χιουμοριστικό μυθιστόρημα και μια σειρά εύθυμων διηγημάτων με τίτλο «Έτοιμοι να γελάσουμε» (1960). Επίσης επιλογή χρονογραφημάτων περιέλαβε στα βιβλία του «Από την εύθυμη πλευρά», «Στο καρφί και στο πέταλο» και «Πέρα βρέχει» (1960). Τα θεατρικά του έργα, κωμωδίες, παίχτηκαν απ όλους σχεδόν τους θιάσους της Αθήνας και με τους καλλίτερους έλληνες ηθοποιούς. Σπουδαιότερα εξ αυτών ήταν: «Το στραβόξυλο» (1940), «Ο εαυτούλης μου» (1941), «Οι ελαφρόμυαλοι» (1942), «Μαντάμ Σουσού» (1942), «Σκίτσα της εποχής» (1944), «Φον Δημητράκης» (1947), «Η ζωή μου είναι ωραία» (1952), Ζητείται ψεύτης (1953), «Μικροί Φαρισαίοι» (1954), «Ο φαύλος κύκλος» (1954), «Ένας βλάκας και μισός» (1956), «Προς Θεού μεταξύ μας» (1957), «Φωνάζει ο κλέφτης» (1958),«Εταιρεία θαυμάτων» (1959), «Η Μαίρη τα λέει όλα» (1960), «Εξοχικόν κέντρον ο Έρως» (1960), «Εμπρός να γδυθούμε» (1962), η «Χαρτοπαίχτρα» (1963), «Ξύπνα Βασίλη» (1965), ο «Αχόρταγος» (1966), «Ο Κουτσομπόλης» (1968), «Προίκα μου αγαπημένη» (1968), «Οι ατίθασοι» (1970), «Ο αφελής» (1973), «Το ανθρωπάκι» (1974) κ.α. Έγραψε επίσης χρονικό από την ζωή του, τους διωγμούς και την αντίσταση της ιδιαίτερης πατρίδας του, το «Γη του Πόντου». Τελευταία του βιβλία ήταν «Σε ήχο πλάγιο» (1973) και «Μαίηντ ιν Αμέρικα». Υπήρξε σύμβουλος της Εταιρίας Ελλήνων Θεατρικών Συγγραφέων καθώς και μέλος της Ενώσεως Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Αθηνών (ΕΣΗΕΑ). Μιλούσε αγγλικά και γαλλικά. Ήταν κάτοικος Φιλοθέης. Πέθανε στις 13 Νοεμβρίου του 1979.

23


Αλέκος Σακελάριος Βιογραφικά στοιχεία Γεννήθηκε στην Αθήνα. Οι νομικές σπουδές του στο Πανεπιστήμιο Αθηνών εκτοπίστηκαν από πολύ νωρίς από τις ζωηρές δημοσιογραφικές του ανησυχίες. Εργάστηκε σε όλες τις μεγάλες εφημερίδες, Ελεύθερη Ελλάδα, Ακρόπολις, Καθημερινή, Απογευματινή, Μάχη, Ελεύθερος Κόσμος, Εθνικός Κήρυξ, Ελεύθερος Τύπος κ.ά. άλλοτε ως ρεπόρτερ, άλλοτε ως χρονογράφος και πότε ως ευθυμογράφος. Το 1935 έγραψε το πρώτο θεατρικό του έργο με τον τίτλο «Ο βασιλιάς του Χαλβά». Εργάστηκε, επίσης, στον κινηματογράφο ως σεναριογράφος και σκηνοθέτης και έγραψε έργα για το θέατρο. Συνεργάστηκε κυρίως με τον Χρήστο Γιαννακόπουλο κι έγραψε μόνος ή σε συνεργασία με αυτόν 200 θεατρικά έργα και 60 κινηματογραφικά σενάρια. Γνωστότερα απ' αυτά είναι: Οι Γερμανοί ξανάρχονται, Θανασάκης ο πολιτευόμενος, Δεσποινίς ετών 39, Η 24


θεία απ' το Σικάγο, Δικοί μας άνθρωποι, Ένα βότσαλο στη λίμνη, Καλώς ήλθε το δολάριο, Τα κίτρινα γάντια, Όταν λείπει η γάτα, Η σωφερίνα, Χτυποκάρδια στο θρανίο, Λατέρνα, φτώχεια και φιλότιμο, Αλίμονο στους νέους. Έγραψε επίσης 2000 τραγούδια, πολλά από τα οποία έγιναν μεγάλες επιτυχίες, όπως Σπιτάκι μου παλιό, Παλιά γειτονιά, Άστα τα μαλλάκια σου ανακατεμένα, Θα σε πάρω να φύγουμε, "Μάρω-Μάρω μια φορά είν' τα νιάτα", "Να καθόμουνα πλάι σου", "Λες και ήταν χθες" κ.ά. και μαζί με τον Χρ. Γιαννακόπουλο "Το μονοπάτι", "Βρε Μανώλη Τραμπαρίφα", "Ένα βράδυ που 'βρεχε" και πολλά άλλα. Επίσης είχε τιμηθεί με πολλά ελληνικά και ξένα βραβεία. Πέθανε το 1991 και κηδεύτηκε στο Α΄ Νεκροταφείο Αθηνών σε οικογενειακό τάφο. Τα τελευταία χρόνια τού συμπαραστεκόταν η σύζυγός του, Τίνα. Είχε δύο κόρες. Φιλμογραφία: Ηθοποιός Οι Γερμανοί ξανάρχονται... (1948) [(θεατής καυγά)] Ο Θύμιος τάκανε θάλασσα (1959) Η νύφη τό σκασε... (1962) [(αυτός που κλείνει τη δουλειά με την κομπανία για Θήβα)] Η κόρη μου η σοσιαλίστρια (1966) [(εκπρόσωπος ομοσπονδίας εργατών)] Καλώς ήλθε το δολλάριο (1967) [Ανδρέας (περιπτεράς)] Ζητείται επειγόντως γαμπρός (1971) [(λουόμενος)] Η κόμησσα της Κέρκυρας (1972) [Δημήτρης] Η Ρένα είναι «οφ-σάιντ» (1972) [(φίλαθλος που ξηλώνει το πουλόβερ του)] Ρένα τα ρέστα σου!. (1985) [Κώστας Παπαδημητρίου] Σκηνοθεσία Οι Γερμανοί ξανάρχονται... (1948) Εκείνες που δεν πρέπει ν' αγαπούν (1951) Ένα βότσαλο στη λίμνη (1952) Δεσποινίς ετών «39» (1953) Σάντα Τσικίτα (1953) Οι παπατζήδες (1954) Θανασάκης ο πολιτευόμενος (1954) Ούτε γάτα ούτε ζημιά (1954) Λατέρνα φτώχεια και φιλότιμο (1955) Η καφετζού (1956) Δελησταύρου και υιός (1957) Της νύχτας τα καμώματα (1957) Λατέρνα φτώχεια και γαρύφαλλο (1957) Η θεία από το Σικάγο (1957) Η κυρά μας η μαμμή (1958) Ένας ήρως με παντούφλες (1958) 25


Ο Ηλίας του 16ου (1959) Το ξύλο βγήκε απ' τον Παράδεισο (1959) Ο Θύμιος τάκανε θάλασσα (1959) Τα κίτρινα γάντια (1960) Μακρυκωσταίοι και Κοντογιώργηδες (1960) Η Αλίκη στο Ναυτικό (1961) Αλλοίμονο στους νέους (1961) Χαμένα όνειρα (1961) Η νύφη τό σκασε... (1962) Όταν λείπη η γάτα! (1962) Πολυτεχνίτης και ερημοσπίτης (1963) Χτυποκάρδια στο θρανίο (1963) Ο φίλος μου ο Λευτεράκης (1963) Θα σε κάνω βασίλισσα (1964) Το δόλωμα (1964) Η σωφερίνα (1964) Μοντέρνα Σταχτοπούτα (1965) Υπάρχει και φιλότιμο (1965) Η κόρη μου η σοσιαλίστρια (1966) Όλοι οι άνδρες είναι ίδιοι (1966) Ο στρίγγλος που έγινε αρνάκι (1967) Καλώς ήλθε το δολλάριο (1967) Καπετάν φάντης μπαστούνι (1968) Ο Ρωμηός έχει φιλότιμο (1968) Η θεία μου η χίπισσα (1970) Ζητείται επειγόντως γαμπρός (1971) Η κόμησσα της Κέρκυρας (1972) Η Ρένα είναι «οφ-σάιντ» (1972) Ρένα τα ρέστα σου!. (1985) Σενάριο Οι Γερμανοί ξανάρχονται... (1948) Εκείνες που δεν πρέπει ν' αγαπούν (1951) Ένα βότσαλο στη λίμνη (1952) Δεσποινίς ετών «39» (1953) Σάντα Τσικίτα (1953) Ούτε γάτα ούτε ζημιά (1954) Θανασάκης ο πολιτευόμενος (1954) Λατέρνα φτώχεια και φιλότιμο (1955) Η καφετζού (1956) Δελησταύρου και υιός (1957) Ο Φανούρης και το σόι του (1957) Της νύχτας τα καμώματα (1957) Λατέρνα φτώχεια και γαρύφαλλο (1957) Η θεία από το Σικάγο (1957) Ένας ήρως με παντούφλες (1958) 26


Η κυρά μας η μαμμή (1958) Το ξύλο βγήκε απ' τον Παράδεισο (1959) Ο Θύμιος τάκανε θάλασσα (1959) Ο Ηλίας του 16ου (1959) Μακρυκωσταίοι και Κοντογιώργηδες (1960) Το κλωτσοσκούφι (1960) Τα κίτρινα γάντια (1960) Αλλοίμονο στους νέους (1961) Χαμένα όνειρα (1961) Όταν λείπη η γάτα! (1962) Η νύφη τό σκασε... (1962) Ο φίλος μου ο Λευτεράκης (1963) Ο κύριος πτέραρχος (1963) Πολυτεχνίτης και ερημοσπίτης (1963) Χτυποκάρδια στο θρανίο (1963) Ο παράς και ο φουκαράς (1964) Το δόλωμα (1964) Θα σε κάνω βασίλισσα (1964) Μοντέρνα Σταχτοπούτα (1965) Περάστε την πρώτη του μηνός (1965) Υπάρχει και φιλότιμο (1965) Η αδελφή μου θέλει ξύλο (1966) Όλοι οι άνδρες είναι ίδιοι (1966) Η κόρη μου η σοσιαλίστρια (1966) Διπλοπεννιές (1966) Καλώς ήλθε το δολλάριο (1967) Ο στρίγγλος που έγινε αρνάκι (1967) Γαμπρός απ' το Λονδίνο (1967) Ο σπαγγοραμένος (1967) Ο Ρωμηός έχει φιλότιμο (1968) Καπετάν φάντης μπαστούνι (1968) Η θεία μου η χίπισσα (1970) Μια τρελλή... τρελλή... σαραντάρα (1970) Η κρεββατομουρμούρα (1971) Ζητείται επειγόντως γαμπρός (1971) Η κόμησσα της Κέρκυρας (1972) Η Ρένα είναι «οφ-σάιντ» (1972) Ο άνθρωπος που γύρισε από τη ζέστη (1972) Ρένα τα ρέστα σου!. (1985) Ο πρασινοφρουρός (1985) Ο Αλέκος Σακελλάριος (ή κάποιος με το ίδιο ονοματεπώνυμο) συμμετείχε επίσης στις ταινίες: Όταν λείπη η γάτα! (1962) Η σωφερίνα (1964) Το ξένο είναι πιο γλυκό (1981) Ο Ηλίας του 16ου (2008) 27


ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΖΑΒΕΛΛΑΣ

Ο Γιώργος Τζαβέλλας γεννήθηκε το 1916 στην Αθήνα και πέθανε το 1976. Σπούδασε φιλολογία αλλά τον κέρδισε ο κινηματογράφος, η μεγάλη του αγάπη. Δεν έκανε κινηματογραφικές σπουδές και από ότι έλεγε ο ίδιος τον κινηματογράφο τον έμαθε βλέποντας την κάθε ταινία 15 φορές. Ο ίδιος έγραφε και τα σενάρια των ταινιών του και μάλιστα στην Αντιγόνη, το σενάριο του στηρίχτηκε σε δική του μετάφραση. Από την πρώτη του ταινία, τα "Χειροκροτήματα" που τα γύρισε μέσα στη γερμανική κατοχή σε πολύ δύσκολες συνθήκες, προκαλεί αίσθηση. Για την επόμενη 20ετία καταφέρνει να συνδυάσει το γύρισμα ταινιών για το πλατύ κοινό αλλά με υψηλή και ξεχωριστή κινηματογραφική αισθητική και πιστεύω πώς η κινηματογραφική του γλώσσα επηρεάζει όλους τους σκηνοθέτες των δεκαετιών 50-60. Οι ταινίες του υπήρξαν από τις εμπορικότερες στην ιστορία του ελληνικού κινηματογράφου, αλλά έτυχαν καλής υποδοχής και απο την κριτική. Ο ίδιος υπήρξε μέλος της κριτικής επιτροπής του φεστιβάλ του Βερολίνου και ο πρώτος πρόεδρος του ελληνικού κέντρου κινηματογράφου. Ήταν απόγονος του οπλαρχηγού Λάμπρου Τζαβέλα. Συνεργάστηκε με τον Νίκο Τσιφόρο σε σενάρια για το θέατρο και κατόπιν στράφηκε στον κινηματογράφο. Αρκετές ταινίες του έγιναν επιτυχίες (Ο μεθύστακας, Η Αγνή του Λιμανιού, Το Σοφεράκι, Η Κάλπικη λίρα) και θεωρούνται από τις σημαντικότερες του ελληνικού κινηματογράφου. Στην πρώτη του ταινία, Χειροκροτήματα, γυρισμένη κατά τη διάρκεια της κατοχής, εμφανίζεται για πρώτη και τελευταία φορά σε ταινία ο Αττίκ, που λίγο καιρό μετά τα γυρίσματα αυτοκτόνησε. Γεννήθηκε το 1916 στα Εξάρχεια. Απόγονος της ηρωικής οικογένειας των αγωνιστών του 1821. Από μικρός έδειξε την κλίση του στην λογοτεχνία και το θέατρο.

28


Σε ηλικία 10 ετών άρχισε να γράφει τα πρώτα θεατρικά σκετς και λίγο αργότερα με μια ερασιτεχνική μηχανή λήψης γύρισε τις πρώτες αυτοσχέδιες ταινίες. Σπούδασε νομικά στο πανεπιστήμιο Αθηνών και στη διάρκεια του πολέμου έλαβε μέρος στο Αλβανικό μέτωπο. Σε ηλικία 20 ετών (1936) ευτύχησε να δει το πρώτο του θεατρικό έργο "Ο Κλέφτης της Καρδιάς μου" (που συνέγραψε με τον φίλο του Ν. Τσιφόρο) να ανεβαίνει από το θίασο Μακρή - Χαντά - Οικονόμου στο θέατρο Μακέδου. Την ίδια χρονιά άνοιξε τον κινηματογράφο "Ρουαγιάλ" στην οδό Πατησίων. Το 1946 ο θίασος Μυράτ Λογοθετίδη ανέβασε στο θέατρο Κοτοπούλη - Ρεξ τη δραματική του κωμωδία "Το Παραμύθι του Φεγγαριού" και στη συνέχεια (1951) στράφηκε στην επιθεώρηση (Αθάνατος Ρωμιός, Η Γυναίκα με το Βέτο, Πάμε Πρίμα, Όλα τον Ανήφορο). Τέλος, το 1959 ανέβασε την κωμωδία του "Η Γυνή να Φοβήται τον Άνδρα" με το θίασο Λογοθετίδη στο Θέατρο Αθηνών. Η μεγαλύτερη όμως προσφορά του, ήταν στο χώρο του κινηματογράφου. Παρά το ότι υπήρξε αυτοδίδακτος κατάφερε με το ταλέντο και την σκληρή δουλειά να επιβάλει πρώτος την "ελληνική ταινία" στην συνείδηση του δύσπιστου μέχρι την κατοχή ελληνικού κοινου. Σχεδόν όλες οι ταινίες του αποτέλεσαν ορόσημα στην εξέλιξη του ελληνικού κινηματογράφου. Η πρώτη του ταινία "Χειροκροτήματα" (1944) ήταν η πρώτη τεχνικά άρτια ταινία του Ελληνικού Κινηματογράφου και σηματοδότησε την αρχή της ανοδικής πορείας της εγχώριας παραγωγής. Η ταινία αυτή αργότερα απέκτησε μουσειακή αξία, γιατί σε αυτήν αποτυπώνεται για πρώτη φορά η μορφή του Ατίκ, ένος μεγάλου καλλιτέχνη της εποχής. Εκτός από το άψογο ντεκουπάρισμα, οι ηθοποιοί για πρώτη φορά κατέκτησαν την κινηματογραφική υποκριτική απλότητα, μακριά από την θεατρικότητα και τον στομφώδη τρόπο εκφοράς των διαλόγων που χρησιμοποιούσαν στις προπολεμικές ταινίες. Με την τρίτη ταινία του, "Μαρίνος Κοντάρας" (1948), άνοιξε τον δρόμο στις ελληνικές ταινίες για τα διεθνή φεστιβάλ (Πρώτη ελληνική ταινία σε ξένο φεστιβάλ, Κνοκ-Λε-Ζουτ, Βρυξέλλες 1948). Η τέταρτη ταινία του, "Ο Μεθύστακας" (1950), έγινε η εμπορικότερη ταινία από καταβολής ελληνικού κινηματογράφου και έκανε το ελληνικό κοινό να προσέξει τις εγχώριες παραγωγές, που άρχισαν να κόβουν περισσότερα εισητήρια από τις ξένες. Για πρώτη φορά επίσης στο σενάριο μιας ελληνικής ταινίας παρουσιάζεται η γυναίκα χειραφετημένη να αγωνίζεται να βρει δουλειά για να επιβιώσει και όχι να βολεύεται με τον έρωτα ενός πλούσιου εγοστασιάρχη... Με το "Σωφεράκι" (1953) επιβάλλει τον πρώτο σταρ του ελληνικού κινηματογράφου, τον Μίμη Φωτόπουλο που θα γίνει ο πιο περιζήτητος ηθοποιός της δεκαετίας του '50. "Η Ιστορία Κάλπικης Λίρας" (1955) ήταν η 29


πρώτη σπονδυλωτή ταινία του Ελληνικού κινηματογράφου και η πρώτη ταινία που έκανε μεγάλη καριέρα στις αίθουσες του εξωτερικού. Τέλος, η "Αντιγόνη" (1962) ήταν η πρώτη ολοκληρωμένη προσπάθεια μεταφοράς αρχαίας τραγωδίας στον κινηματογράφο. Σκηνοθέτησε συνολικά 12 ταινίες και υπήρξε σεναριογράφος όλων του των δημιουργιών. Τελευταία του δημιουργία ήταν η ταινία "Η Γυνή να Φοβήται τον Άνδρα" (1965) με τον Γιώργο Κωνσταντίνου και την Μάρω Κοντού σε ένα ρεσιτάλ ερμηνείας. Αγωνίστηκε με θέρμη για την ανάπτυξη και την στήριξη του ελληνικού κινηματογράφου συμμετέχοντας στη σύνταξη του πρώτου νόμου για την εθνική κινηματογραφία, πρωτοστατώντας στο θεσμό του ΦΕΚΘ, και από τη θέση του πρώτου προέδρου του ΕΚΚ (1974). Ο θάνατος της αγαπημένης του γυναίκας το Νοέμβριου του 1969 τον απομάκρυνε αρκετά από τα καλλιτεχνικά δρώμενα. Ο έρωτας με την γυναίκα του ήταν μεγάλος, ώστε όταν αυτή πέθανε, δήλωσε οτι μαζί με αυτήν πέθανε και ο κινηματογράφος. Μέχρι το τέλος της ζωής του, το 1976, αφιερώθηκε στη συγγραφή της αυτοβιογραφίας του και την τακτοποίηση του κινηματογραφικού του αρχείου. Υπήρξε ο πρώτος "μεγάλος" σκηνοθέτης του ελληνικού κινηματογράφου.

30


31


ΕΝΟΤΗΤΑ 2Η Χαρακτηριστικοί ανθρώπινοι τύποι της ελληνικής κοινωνίας

«Η ΤΙΜΗ ΤΗΣ ΑΔΕΡΦΗΣ – Ο ΓΑΜΟΣ» Η γυναίκα , στη δεκαετία του '50 και του '60, ενώ είχε αποκτήσει κάποια δικαιώματα σε σχέση με παλαιότερα χρόνια, δεν έπαψε να θεωρείται ως αδύναμο ον. Έτσι, από μικρή ηλικία την προστασία της την αναλάμβανε ο άντρας του σπιτιού, ο οποίος κρατούσε τα ηνία της οικογένειας. Λάμβανε αποφάσεις τόσο εκ μέρους των κοριτσιών της οικογένειας, όσο και για την ίδια την μητέρα. Γι' αυτό το λόγο, υπεύθυνος για τις επιλογές και την τύχη των κοριτσιών, ήταν το μεγαλύτερο σε ηλικία αρσενικό του σπιτιού, που σε περίπτωση που ο πατέρας είχε φύγει από τη ζωή το ρόλο αυτόν αναλάμβανε για κακή του τύχη πολλές φορές ο μεγαλύτερος, συνήθως, αδελφός. Υπήρχε, μάλιστα, ο θεσμός ότι πρώτα έπρεπε ο μεγαλύτερος αδελφός να επιλέξει το σύζυγο αλλά και να παντρέψει τις αδελφές του και μετά να παντρευτεί ο ίδιος. Αυτό το φαινόμενο αποτυπώνεται συχνά στον παλιό ελληνικό κινηματογράφο μέσα από ταινίες της εποχής εκείνης. Παρουσιάζονταν λοιπόν, οι υποχρεώσεις που είχε ο αδελφός όσον αφορά την αδελφή του με κωμικό τρόπο όπως για παράδειγμα, την κακοτυχία του όταν είχε πολλές αδελφές ή ακόμη και όταν η μοναδική αδελφή του δε μπορούσε να βρει γαμπρό, ενώ αυτός ήθελε να κάνει οικογένεια. Σήμερα, πλέον, δεν συμβαίνει αυτό διότι οι γυναίκες έχουν ανεξαρτητοποιηθεί από την πατρική εξουσία και δεν χρειάζονται τη χειραγώγηση κανενός αλλά ούτε και την προστασία κάποιου αρσενικού. Όσο αφορά τις σχέσεις αδελφού και αδελφής, τα αγόρια αδιαφορούν για το πως συμπεριφέρεται και το τι επιλογές κάνει η αδελφή τους, τις περισσότερες φορές παντελώς. Χαρακτηριστική ταινία είναι “ Ο Ατσίδας ” , όπου βλέπουμε έναν αδελφό να μην εγκρίνει τη σχέση της αδελφής του, ενώ ο ίδιος ήδη σχετίζεται με μία κοπέλα, στην όποια ο αδελφός της φέρεται πολύ αυστηρά και δεν της επιτρέπει καμία ανάμειξη μαζί του !

32


O ΑΤΣΙΔΑΣ 1961- Σκηνοθεσία: ΔΑΛΙΑΝΙΔΗΣ ΓΙΑΝΝΗΣ Πρωτότυπος Τίτλος: ΑΤΣΙΔΑΣ (Ο) Χρονιά Παραγωγής: 1961 Σκηνοθέτης: ΔΑΛΙΑΝΙΔΗΣ ΓΙΑΝΝΗΣ Είδος: ΜΕΓΑΛΟΥ ΜΗΚΟΥΣ, ΚΩΜΩΔΙΑ, ΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ Διασκευή Σεναρίου: ΔΑΛΙΑΝΙΔΗΣ ΓΙΑΝΝΗΣ Σενάριο Αρχική Πηγή: ΨΑΘΑΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ"ΕΞΟΧΙΚΟΝ ΚΕΝΤΡΟΝ Ο ΕΡΩΣ" (ΘΕΑΤΡΙΚΟ)

Δ/ντής Φωτογραφίας: ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΣ ΝΙΚΟΣ Μοντάζ: ΛΥΚΑΣ ΠETPOΣ Ηχολήπτης: ΚΑΣΙΜΑΤΗΣ ΜΙΜΗΣ Σκηνογράφος: ΖΕΡΒΑΣ ΜΑΡΚΟΣ Μουσική Σύνθεση: 33


ΛΑΒΡΑΝΟΣ ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΧΙΩΤΗΣ ΜΑΝΩΛΗΣ Βοηθ. Σκηνοθέτη: ΠΕΤΡΙΔΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ Βοηθ. Δ/ντή Φωτογραφίας: ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗΣ ΒΑΣΙΛΗΣ Μακιγιάζ: ΞΕΠΑΠΑΔΑΚΟΣ ΝΙΚΟΣ Στίχοι Τραγουδιών: ΧΙΩΤΗΣ ΜΑΝΩΛΗΣ"Η ΑΓΑΠΗ ΜΟΥ ΔΕ ΣΒΗΝΕΙ" ΧΙΩΤΗΣ ΜΑΝΩΛΗΣ"ΜΕ ΚΥΝΗΓΟΥΝ Τ' ΑΔΕΛΦΙΑ ΣΟΥ" Τραγουδιστής: ΗΛΙΟΠΟΥΛΟΣ ΝΤΙΝΟΣ, ΛΙΝΤΑ ΜΑΙΡΗ, ΧΙΩΤΗΣ ΜΑΝΩΛΗΣ Μηχανικός Ήχου: ΔΑΜΑΛΑΣ ΜΙΚΕΣ Δ/ντής Παραγωγής: ΖΕΡΒΑΣ ΜΑΡΚΟΣ Βοηθ. Δ/ντή Παραγωγής / Φροντιστής: ΠΑΛΙΕΡΑΚΗΣ ΠΑΝΤΕΛΗΣ

Σύνοψη της υπόθεσης: Ένας καλοσυνάτος και συνάμα δειλός Σαλονικιός, ο Αλέκος, συνδέεται καιρό τώρα με τη Βούλα αλλά δεν αποφασίζει να την παντρευτεί. Ο αδελφός της, ο Γρηγόρης, απειλεί ότι θα τον καθαρίσει αν δεν ορισθεί σύντομα η ημερομηνία του γάμου. Ο Αλέκος δεν μπορεί να κάνει κάτι τέτοιο, επειδή αφενός εξαρτάται ακόμα οικονομικά από τον πατέρα του και αφετέρου πρέπει να αποκατασταθεί πρώτα η αδελφούλα του η Άννα. Για την Άννα υπάρχει ήδη 34


γαμπρός, ο οποίος δεν γνωρίζει ακόμα την υποψηφιότητά του, και είναι ο Αντώνης Παπαπουλάκης τον οποίο ο Αλέκος έχει γνωρίσει στο κέντρο όπου συναντούσε τη Βούλα και του έχει μιλήσει για το περίφημο στρίβειν διά του αρραβώνος. Έτσι, εκπλήσσεται σφόδρα όταν ανακαλύπτει ότι ο Αντώνης είναι ο μέλλων μνηστήρας της αδελφής του, με αποτέλεσμα να αποκαλύψει τα πάντα στους γονείς του. Ο Αντώνης δράττεται της ευκαιρίας να απαρνηθεί την Άννα, επειδή ο πατέρας της δεν του δίνει προίκα και ο Αλέκος δεν μπορεί να παντρευτεί τη Βούλα, επειδή ο πατέρας του ζητά προίκα από τους δικούς της. Όμως τα πονηρά θηλυκά, με την πρόφαση ότι θα αυτοκτονήσουν, εξαναγκάζουν τόσο τους δύο γαμπρούς όσο και τις οικογένειές τους να δεχτούν τον γάμο, ποιούμενοι την ανάγκην φιλοτιμίαν.

35


36


Η ΘΕΙΑ ΑΠΟ ΤΟ ΣΙΚΑΓΟ Στην ταινία αυτή βλέπουμε μια περίτεχνη κόντρα τους, όχι άμεση και παρ'ολίγον βίαιη όπως στην "Κυρά μας τη μαμή", αλλά σαν τη σύγκρουση δύο κόσμων που ο ένας τελικά υποκύπτει στωικά στον άλλον. Παρουσίαση της τάσης για εκμοντερνισμό χωρίς κραυγαλέες αναφορές στις μόδες της εποχής όπως σε ταινίες ου βγήκαν καμία δεκαριά χρόνια αργότερα. Οι χαρακτήρεςρόλοι απλοί. Δωρικός του Μακρή, εν τέλει συγκαταβατικός, μόνο που νόμιζε ότι θα μπορούσε να είναι το ίδιο αποτελεσματικός ως προς το τέχνασμα του κανατιού. Εκκεντρικός της Βασιλειάδου που παρ'όλα τα καινούρια που προσκομίζει παραμένει η καπάτσα Ελληνίδα (το αίμα νερό δε γίνεται). Καλοφτιαγμένες σκηνές και καλές ερμηνείες από όλο το καστ. Μια εμφάνιση έκπληξη από το Βαγγέλη Σειληνό σε "βρεφική ηλικία" και στο τέλος την παράσταση κλέβει και πάλι ο Παντελής Ζερβός. Και κάτι άλλο, αλλά πως το λέτε εσείς εδώ γιατί ξέχασα πώς το λέμε εμείς εκεί. Έξοχη η Βασιλειάδου, απογειώνει το ρόλο της μοντέρνας θείας που αναλαμβάνει το ρόλο της προξενήτρα. Η θεία από το Σικάγο φέρνει νεωτερισμούς που ο σκληροπυρηνικός αδελφός (και συνταξιούχος πλέον στρατηγός) δεν μπορεί να χωρέσει στο συντηρητικό μυαλό του. Όλη η ταινία στηρίζεται στην παρουσία της Βασιλειάδου. Όλα τα υπόλοιπα φαντάζουν δεύτερα. Η ταινία θεωρήθηκε εώς σήμερα άθλος για την μεγάλη μας ηθοποιό. Καταπληκτική ταινία με κεντρικό ήρωα το κακομοίρη πατέρα και μάλιστα στρατιωτικό που μεγαλώνει με αξιοπρέπεια τις κόρες του. Ατίθαση θεία αλλά και καπάτσα καταφερτζού και η ουσία στο τέλος ότι η καλύτερη προξενήτρα τελικά είναι η σύμπτωση η θεία δύναμη το άτυχο γεγονός. Χωρίς τους 37


πειρατισμούς τους σημερινούς που καταλήγουν στο διαζύγιο πριν τον γάμο καλά καλά. Δεν το γνώριζα ότι η Βουγιουκλάκη δεν δέχτηκε ρόλο σε αυτή την ταινία, μάλλον δεν δέχτηκε 2ο ρόλο για αυτό δεν έγινε ποτέ και πρώτη. Η ταινία πάντως βλέπετε και ξαναβλέπετε ευχάριστα. Μια χειραφετημένη, πλούσια και ελεύθερη θεία από το Σικάγο καταφθάνει στα πάτρια εδάφη φέρνοντας έναν άνεμο αλλαγής και προόδου στο σπίτι του αδελφού της. Εκείνος έχει τέσσερις κόρες, οι οποίες λόγω των αναχρονιστικών αντιλήψεών του, κοντεύουν να <μείνουν στο ράφι>. Η θεία όμως αναλαμβάνει όχι μόνο να παντρέψει τις ανηψιές της, αλλά και να τους βρει τους πλέον κατάλληλους γαμπρούς, σύμφωνα με το γούστο τους. Τα socialmedia κάποιες φορές γίνονται και Γεωργία Βασιλειάδου. Όλοι θα θυμάστε την αξέχαστη ταινία «Η θεία από το Σικάγο» που κάθε στάμνα ήταν και ένα προξενιό. Στη σημερινή εποχή, ένα «κλικ»,μία γνωριμία. Μπορεί να ξεκινήσει φιλική και τα άτομα να κρατήσουν μία ωραία διαδικτυακή επαφή, μπορεί όμως να καταλήξει και σε έναν έρωτα.

(1957)- Σκηνοθεσία: ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΟΣ ΑΛΕΚΟΣ Πρωτότυπος Τίτλος: ΘΕΙΑ ΑΠΟ ΤΟ ΣΙΚΑΓΟ (Η) Ξένος τίτλος: AUNT FROM CHICAGO

Χρονιά Παραγωγής: 1957 Σκηνοθέτης: ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΟΣ ΑΛΕΚΟΣ Είδος: ΜΕΓΑΛΟΥ ΜΗΚΟΥΣ, ΚΩΜΩΔΙΑ Σενάριο: 38


ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΟΣ ΑΛΕΚΟΣ Δ/ντής Φωτογραφίας: ΚΑΤΣΟΥΡΙΔΗΣ ΝΤΙΝΟΣ Μοντάζ: ΚΑΤΣΟΥΡΙΔΗΣ ΝΤΙΝΟΣ Ηχολήπτης: ΖΕΡΒΑΣ ΜΑΡΚΟΣ Σκηνογράφος: ΖΕΡΒΑΣ ΜΑΡΚΟΣ Μουσική Σύνθεση: ΜΩΡΑΚΗΣ ΤΑΚΗΣ

Σύνοψη της υπόθεσης: Ένας συνταξιούχος στρατηγός και οικογενειάρχης παλαιών αρχών, ο Χαρίλαος (Ορέστης Μακρής), έχει τέσσερις κόρες: την Ελένη (Γκέλυ Μαυροπούλου), την Κατίνα (Τζένη Καρέζη), τη Μαρία (Μαργαρίτα Παπαγεωργίου) και την Αγγελική (Νίκη Παπαδάτου). Οι τρεις είναι πλέον κορίτσια της παντρειάς, αλλά με ποιο τρόπο θα βρουν γαμπρό, αφού δεν έχουν ξεμυτίσει ποτέ απ’ το σπίτι χωρίς συνοδεία; Αντίθετα ζουν με στρατιωτική πειθαρχία και επιτήρηση. Ο Χαρίλαος έχει μια χήρα αδελφή που ζει στο Σικάγο, την οποία σκέφτεται να φέρει στην Ελλάδα, μήπως η εξ Αμερικής συγγενής διευκολύνει τα πράγματα στο να βρεθούν γαμπροί. Η θεία Καλλιόπη (Γεωργία Βασιλειάδου) έρχεται τελικά στην Αθήνα, και στο σπίτι αλλάζουν άρδην τα πάντα, από έπιπλα και σκεύη έως ενδυμασίες και ποτά. Στη συνέχεια, μπαίνει σε εφαρμογή ένα διαβολικό σχέδιο της θείας. Απ’ το μπαλκόνι του σπιτιού, αρχίζουν να ρίχνουν στο πεζοδρόμιο, κατά τη στιγμή της διέλευσης κάποιου άντρα που θα μπορούσε να γίνει γαμπρός, κανάτια γεμάτα νερό, τα οποία φυσικά σπάζοντας κάνουν τους υποψήφιους γαμπρούς μούσκεμα. Μετά ζητούν αθώα συγγνώμη και καλούν τον μουσκεμένο να ανεβεί στο σπίτι για να τον στεγνώσουν. Με 39


αυτόν τον τρόπο, η θεία απ’ το Σικάγο καταφέρνει να αποκαταστήσει, και τις ανιψιές της, και τον εαυτό της.

Βοηθ. Σκηνοθέτη: ΖΩΓΡΑΦΑΚΗΣ ΣΤΕΛΙΟΣ Βοηθ. Δ/ντή Φωτογραφίας: ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΣ ΝΙΚΟΣ Μακιγιάζ: ΚΕΛΕΣΙΔΗΣ ΣΤΑΥΡΟΣ Χορευτές: ΣΕΙΛΗΝΟΣ ΒΑΓΓΕΛΗΣ Φωτογράφος-Πλατώ: ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΣ ΝΙΚΟΣ Βοηθ. Δ/ντή Παραγωγής / Φροντιστής: ΜΠΑΚΟΔΗΜΟΣ ΚΩΣΤΑΣ

40


Διανομή             

Χαρίλαος: Ορέστης Μακρής Καλλιόπη Πάπας (αδελφή Χαρίλαου): Γεωργία Βασιλειάδου Ευτέρπη (σύζυγος Χαρίλαου): Ελένη Ζαφειρίου Ελένη (κόρη): Γκέλυ Μαυροπούλου Κατίνα (κόρη): Τζένη Καρέζη Μαρία (κόρη): Μαργαρίτα Παπαγεωργίου Αγγελική (κόρη): Νίκη Παπαδάτου Ξενοφών: Παντελής Ζερβός δικηγόρος: Στέφανος Στρατηγός μηχανικός Ζέριγκας: Θόδωρος Δημήτριεφ Κωστάκης: Δημήτρης Παπαμιχαήλ άνδρας στην παραλία: Βαγγέλης Πλοιός αστυνομικός: Κώστας Παπαχρήστος

41


Τα κίτρινα γάντια [1960] - ΦΙΝΟΣ ΦΙΛΜΣ Χαρακτηρισμός έργου: Το θέμα: Η Ζήλεια, τα ...Θύματά της και οι κωμικοτραγικές καταστάσεις στις οποίες οδηγεί η αποθέωσή της μέσα στις σχέσεις των ανθρώπων, είναι το κεντρικό μοτίβο το οποίο θίγει ο Αλέκος Σακελλάριος σε ένα αμοκ πραγματικά συμπτώσεων, που οδηγεί σε φρενίτιδα φαρσών με τρελά και κωμικά στοιχεία. Πλοκή: Ένα ζευγάρι κίτρινα γάντια γίνονται αφορμή να σιγουρευτεί ένας ζηλιάρης σύζυγος ότι η γυναίκα του τον απατά. Τα κίτρινα γάντια της συζύγου (Μάρω Κοντού), τα οποία δανείζει σε μια νεαρή συγγενή της, μετατρέπονται σε .......ωρολογιακή βόμβα στην πλοκή των καταστάσεων που εκτυλίσσονται με κεντρικό πρόσωπο έναν μεγαλέμπορο παθιασμένο ζηλιάρη σύζυγο (Νίκος Σταυρίδης), ο οποίος βρίσκεται αντιμέτωπος με την παράνοιά του και την οργιώδη φαντασία του.

Στο 0:10:40 ο Ορέστης καταφθάνει σπίτι του και βλέπει έξω από την είσοδο του σπιτιού του έναν κύριο και του μπαίνουν υποψίες ότι η γυναίκα του τον άπατα Στο 0:11:45 αρχίζει να της πετάει σπόντες για τον κύριο που ήταν έξω από την είσοδο του σπιτιού του Στο 0:13:05 είχε ένα τηλεφώνημα η οικία του Ορέστη και το σηκώνει η γυναίκα του αλλά τους απαντάει ότι είχαν κάνει λάθος μόλις κατεβάζει το ακουστικό η γυναίκα του αρχίζει να την ρωτάει ποιος ήταν και τι ήθελε Στο 0:13:45 όπου η υπηρεσία που έχει το σπίτι φέρνει τα λεκιασμένα γάντια και τα δίνει στην κυρία του σπιτιού και αρχίζει ο Ορέστης να ρωτάει πως τα λέρωσε Στο 0:14:57 άλλο ένα τηλεφώνημα από το κατάστημα ρούχων αρχίζει ο Ορέστης να τράβα προς την μεριά του το ακουστικό για να ακούσει ποιος είναι, έπειτα αρχίζει να την ρωτάει τη φουστάνι θα είναι αυτό. Στο 0:19:33 άλλο ένα τηλεφώνημα που είχε η οικία του Ορέστη το σηκώνει η γυναίκα του και ο Ορέστης αρπάζει το μισό ακουστικό από τη μεριά του για να ακούσει ποιος είναι

42


Στο 0:26:31 άλλο ένα τηλεφώνημα από κάποιον άγνωστο ο όποιος δεν απαντάει και ο Ορέστης αρχίζει να ρωτάει την γυναίκα του ποιος ήταν αυτός στο τηλέφωνο Στο 0:38:00 που ο Ορέστης βρίσκεται σε ένα καφενείο βλέπει κάτω τα κίτρινα γάντια τις γυναικάς του και αρχίζει να ρωτάει ποιος καθόταν πριν σε αυτό το τραπέζι Στο 0:02:25 ο Ορέστης αρχίζει και παίρνει τηλέφωνο όσα του είπε πως έκανε η γυναίκα του την ημέρα εκείνη Στο τέλος αποδείχτηκε ότι όλα αυτά ο Ορέστης τα έβγαζε από το μυαλό του.

“Ο ΠΡΟΣΤΑΤΗΣ ΑΔΕΡΦΟΣ”

Ο ΠΑΠΑΤΡΕΧΑΣ Ο Παπατρέχας είναι μια ελληνική ταινία της δεκαετίας του ’60 (1966). Συγκεκριμένα, o Πολύδωρος, θυρωρός μιας πολυκατοικίας της πρωτεύουσας, τρέχει και δε φτάνει, προκειμένου να εξυπηρετήσει όλους τους ένοικους της πολυκατοικίας, για να εξοικονομήσει χρήματα να παντρέψει τις έξι αδερφές του και την γεροντοκόρη θεία του. Ακολουθεί ανελέητο κυνήγι γαμπρών και γάμων, με σκοπό να πάρει και αυτός σειρά για να παντρευτεί την καλή του. Οι ελληνικές ταινίες γενικά θίγουν ορισμένες κοινωνικές αξίες. Η εν λόγω ταινία ασχολείται με τις αξίες του γάμου και της παντρειάς. Πιο συγκεκριμένα, η ταινία αυτή περιγράφει το παλαιό έθιμο εκείνης της εποχής συμφώνα με το οποίο, ο άνδρας είχε την υποχρέωση πριν προχωρήσει στον δικό του γάμο, να παντρέψει όλα τα θηλυκά συγγενικά του μέλη (π.χ. αδερφές, θείες, κτλ.). Από αυτό γίνεται αντιληπτή η αγάπη και η προστασία των νέων θηλέων από τους άνδρες της οικογένειας (π.χ. πατέρας, αδερφός). Ακόμη καταλαβαίνουμε μέσω αυτής της ταινίας πως ο γάμος τα χρόνια εκείνα ήταν ένα πολύ σοβαρό και σημαντικό κοινωνικό γεγονός, καθώς όλες ανεξαιρέτως οι γυναίκες αποκατασταινόταν και έκαναν δική τους οικογένεια. Στην ταινία, ο πρωταγωνιστής, Θανάσης Βέγγος, αναζητά απεγνωσμένα γαμπρό για τα συγγενικά του μέλη. Η απόγνωση του αυτή αποδίδεται στο γεγονός ότι ο Πολύδωρος βάζει αγγελία στην εφημερίδα με σκοπό να βρεθεί 43


γαμπρός για τις αδερφές και την θεία του. Το κωμικό στοιχείο της όλης υπόθεσης είναι το γεγονός ότι ο Πολύδωρος είχε έξι αδερφές μια θεία και έτσι ο δικός του γάμος αναγκαστικά βρισκόταν σε αναμονή για πολύ καιρό. Τέλος το συμπέρασμα που βγαίνει από την προβολή της ταινίας είναι το ότι σε μια πατριαρχική κοινωνία ο αδερφός είχε την υποχρέωση να παντρέψει όλα του τα συγγενικά θηλυκά ανύπαντρα μέλη και ύστερα να παντρευτεί και ο ίδιος.

ΔΕΣΠΟΙΝΙΣ ΕΤΩΝ 39 Η ταινία αυτή είναι μια ελληνική ταινία της δεκαετίας του ΄50 (1954). Πρόκειται για το κλασικό θέμα του αδελφού που δεν μπορεί να παντρευτεί αν πρώτα δεν αποκαταστήσει την αδελφή του. Σ' αυτήν την περίπτωση ο εύπορος αδελφός, ερωτευμένος με μια νεώτερη του αποφασίζει να επιστρατεύσει ως έσχατο μέσο τις αγγελίες γάμου. Για να κρύψει την πραγματική ηλικία της αδελφής του την παρουσιάζει ως δεσποινίδα 39 ετών (απ’ όπου και ο τίτλος). Τελικά μετά από διάφορες κωμικοτραγικές καταστάσεις το σχέδιο θα αποτύχει. Σε αυτή την ταινία, όπως σε όλες τις ελληνικές ταινίες, θίγονται κάποιες κοινωνικές αξίες. Οι αξίες αυτές αφορούν τον γάμο και την παντρειά. Συγκεκριμένα εδώ συναντάμε την παράδοση, η οποία θέλει τον άνδρα να αποκαταστήσει (παντρέψει) την αδερφή του και ύστερα, αφού αυτή ευτυχίσει, να παντρευτεί κι εκείνος. Σύμφωνα με την ταινία, ο γάμος την εποχή του 50 και 60 είχε πολύ διαφορετική σημασία σε σχέση με σήμερα. Αρχικά γάμος είναι μια κατάσταση σύμφωνα με την οποία, 2 άνθρωποι αγαπιούνται και σέβονται ο ένας τον άλλον. Αυτό όμως δεν συνέβαινε και στα παλιά χρόνια. Τότε, ο άνδρας είχε την εξουσία και για τους δυο, αποφάσιζε για όλα και είχε κάποιες αρχές. Αντίθετα, η γυναίκα σε έναν γάμο είχε πολύ περιορισμένη θέση και άποψη, ασχολιόνταν με τις οικιακές εργασίες και σέβονταν απόλυτα τον σύζυγο της. Μια γυναίκα τότε, θα έπρεπε να είχε τα πάντα έτοιμα στο άνδρα της και να του μιλούσε με σεβασμό. Σε εξαιρετικά σπάνιες περιπτώσεις, οι γυναίκες αποφάσιζαν μαζί με τον σύζυγο τους για κάποια θέματα. Ακόμη, η έξοδος από το σπίτι μιας μόνης γυναίκας συναντιόταν σπανιότατα. Όμως συχνά βλέπουμε τις γυναίκες να βγαίνουν βόλτα με τη συνοδεία του ανδρός τους. Αντίθετα, τη σημερινή εποχή ο γάμος γενικότερα έχει αλλάξει χαρακτηριστικά. Σήμερα οι άνθρωποι παντρεύονται διακατέχοντας απεριόριστη αγάπη ο ένας για τον άλλον, σεβασμό ο ένας για τις αντιλήψεις του άλλου και τέλος ισότητα ανάμεσα στα 2 φύλλα. Ακόμη, την χρονική αυτή περίοδο ο έγγαμος βίος έχει 44


αποκτήσει κοινή βοήθεια στις δουλειές της οικογένειας αλλά και κοινές λύσεις στην αντιμετώπιση δύσκολων καταστάσεων.

ΟΙ ΓΑΜΠΡΟΙ ΤΗΣ ΕΥΤΥΧΙΑΣ Οι γαμπροί της ευτυχίας είναι μια ελληνική ταινία της δεκαετίας του ’60 (1962). Συγκεκριμένα Ο Βαγγέλης, ένας μεσόκοπος κρεατέμπορας, προκειμένου να παντρευτεί την από χρόνια αρραβωνιαστικιά του Λίνα, πρέπει προηγουμένως να αποκαταστήσει την γεροντοκόρη και πολύ άσχημη αδελφή του Ευτυχία. Έχοντας εξασφαλίσει την επιθυμία του συνεργάτη του Κλεομένη να την δει και αν του αρέσει να την παντρευτεί περιμένει με αγωνία τη στιγμή που θα γίνει αυτή η συνάντηση. Στην ταινία αυτή, πρεσβεύονται κοινωνικές αξίες, όπως αυτή του γάμου και της παντρειάς. Πιο συγκεκριμένα, ο πρωταγωνιστής, οφείλει να παντρέψει όλα τα αδελφικά του ανύπανδρα θηλυκά μέλη – στην προκειμένη περίπτωση την γεροντοκόρη αδελφή του – και ύστερα να παντρευτεί και ο ίδιος. Πρέπει δηλαδή να την αποκαταστήσει πλήρως και μετά να μπει και ο ίδιος στην ομάδα των ύπανδρων. Αυτό εξηγεί όλα τα κωμικά στοιχεία της ταινίας, όπως είναι η υπερβολή. Αυτή συναντάται σε πολλά μέρη του έργου και κυρίως εκεί που απευθύνεται ο Βαγγέλης στην ανιψιά του και της λέει να κλείσει καλά με ότι μπορεί την πόρτα, έτσι ώστε να μην φύγει ο υποψήφιος γαμπρός όταν αντικρύσει την αδερφή του. Άλλο ένα υπερβολικό στοιχείο του σεναρίου είναι και η ατάκα του Βαγγέλη που λέει πως δυστυχώς ο γαμπρός έχει ελάττωμα που βλέπει. Επίσης, εκτός από την υπερβολή το έργο διαθέτει και άγνοια, καθώς ο υποψήφιος γαμπρός στην αρχή δεν είδε την Ευτυχία αλλά την ανιψιά και στην συνέχεια την Λίνα και νόμιζε πως μια από αυτές ήταν η Ευτυχία. Ακόμα το έργο χαρακτηρίζεται και από την κοινωνική αξία που επικρατούσε αυτή την εποχή, αυτή της προίκας, καθώς ο πρωταγωνιστής προσφέρεται να δώσει αρκετή προίκα (χρήματα, σπίτια, οικιακά αγαθά) για να ‘ξεφορτωθεί’ την αδελφή του. Τέλος στο έργο θίγεται και η <<αξία του προικοθήρα>>. Πιο αναλυτικά, ο προικοθήρας, είναι ο υποψήφιος γαμπρός, ο οποίος επιθυμεί να παντρευτεί μια γυναίκα όχι από αγάπη αλλά από συμφέρον για να πάρει πολλή προίκα. Στην ταινία αυτή όταν ο κανονικός υποψήφιος γαμπρός μαθαίνει από έναν <<υποτιθέμενο>> γαμπρό ότι η Ευτυχία έχει κερδίσει μετοχές υψίστης αξίας αυτόματα γίνεται προικοθήρας. Το γενικό συμπέρασμα από την ταινία είναι ότι ένας άνδρας κάνει οτιδήποτε για να αποκατασταθεί η αδερφή του και μετά εκείνος. 45


«Ο ΒΛΑΧΟΣ» Χαρακτηριστικός τύπος που φαίνεται σε παλιές ελληνικές ταινίες δεκαετίας '50-'60 αναφέρεται στο φαινόμενο της εσωτερικής μετανάστευσης, η οποία άκμαζε εκείνη την περίοδο λόγω πολέμου. Πολλοί άνθρωποι οδηγήθηκαν στο να εγκαταλείψουν τα χωριά τους και να μετακομίσουν στις μεγαλουπόλεις, αναζητώντας καλύτερες συνθήκες ζωής. Για παράδειγμα, στην ταινία “ Της Κακομοίρας “ βλέπουμε τον Ζήκο, ένα βλάχο να αφήνει το χώριο στο οποίο μεγάλωσε με προορισμό την πρωτεύσουσα, Αθήνα. Αρχικά ο Ζήκος δεν μπορούσε να προσαρμοστεί στους ρυθμούς της μεγαλούπολης, είναι ανειδίκευτος και αναζητά δουλειά ως <πολυτεχνίτης> στη συνέχεια βρίσκει δουλειά σε ένα μπακάλικο όπου κάνει τη ζωή του εργοδότη του δύσκολη και αυτό γιατί συνέχεια κάνει γκάφες!!!

Βέβαια, πριν μερικά χρόνια το φαινόμενο αυτό σταμάτησε διότι η ζωή στις πόλεις άρχισε να φθείρεται εξαιτίας της ρύπανσης και του υπερπληθυσμού. Σήμερα, όμως, λόγω της οικονομικής κρίσης άρχισε να συμβαίνει το αντίθετο από αυτό που συνέβαινε σε τόσο μεγάλο 46


βαθμό πριν 50 χρόνια! Ακμάζει η ανεργία και έτσι πολλοί, κυρίως, νέοι επιστρέφουν στα μέρη τους αναζητώντας εργασία και οικονομικούς πόρους στα χωράφια και την κτηνοτροφία.

«Ο ΒΙΟΠΑΛΑΙΣΤΗΣ» Η λέξη βιοπαλαιστής είναι γένους αρσενικού και όπως ξέρουμε και από τα πιο παλιά χρόνια πάντα ο άντρας ήταν αυτός που δούλευε σκληρά για το βίος της οικογενείας του άλλα και το δικό του έτσι ετυμολογικά η λέξη βιοπαλαιστής σημαίνει, άνθρωπος που δουλεύει σκληρά για να βγάλει τα προς το ζην. Υπάρχουν πολλές ελληνικές ταινίες που μπορούμε να δούμε αυτόν τον χαρακτήρα και υπάρχουν αρκετοί ηθοποιοί που τον έχουν υποδυθεί. Ένας από αυτούς είναι και ο Θανάσης Βέγγος και δύο από τις ταινίες που αντιπροσωπεύουν αυτήν την λέξη είναι: «Της τύχης τα γραμμένα» και «Πολυτεχνίτης και Ερημοσπίτης». Στην ταινία Της τύχης τα γραμμένα είναι ένας βιοπαλαιστής που πουλάει τύχες στον κόσμο συναντάει πολύ κόσμο και βοηθάει όσους μπορεί. Η ταινία έχει γυριστεί το 1957 και είναι μια ασπρόμαυρη ταινία, όπου η φτωχιά τραγουδίστρια Ελενίτσα (Γκέλλυ Μαυροπούλου) εγκαταλείπει τον φίλο της Ιορδάνη (Ντίνος Ηλιόπουλος) που είναι περιφερόμενος μικροπωλητής. Συναντά ανθρώπους που αγωνίζονται για την αγάπη και για μια καλύτερη ζωή και άλλους Η Ελενίτσα θα καταλάβει σύντομα την απάτη που της έστησαν δίνοντάς της υποσχέσεις για κινηματογραφική καριέρα και επιστρέφει κοντά στον Ιορδάνη. Στην ταινία Πολύτεχνης και Ερημοσπίτης που έχει γυριστεί το 1963 από τον Αλέκο Σακελλάριο και σκηνοθεσία και σεναριογραφία . Ο Θανάσης Μπιρμπίλης ένας αγράμματος επαρχιώτης εγκαταλείπει το χωριό του κι έρχεται στην Αθήνα, αναζητώντας μια καλύτερη τύχη. Με τη βοήθεια του βουλευτή Θόδωρου Μπακατσουλάρα θα πιάσει δουλειά σαν σερβιτόρος σε μια ταβέρνα. Όμως οι παραξενιές των πελατών από τη μια και το ιδιόρρυθμο του χαρακτήρα του από την άλλη θα τον οδηγήσουν σε απόλυση. Η μια αποτυχία διαδέχεται την άλλη αλλάζοντας πολλές δουλειές και κάνοντας απίστευτες γκάφες. Σαν διαιτητής πυγμαχικών αγώνων μεροληπτεί καταφανέστατα υπέρ ενός συγχωριανού του και ξυλοφορτώνεται αλύπητα από τους θεατές. Σαν φαρμακοποιός αλλάζει αυτοσχέδια τα φάρμακα. Σαν φωτογράφος δυσκολεύεται να χωρέσει στο κάδρο τους ανυποψίαστους πελάτες του και σαστίσει μέχρι λιποθυμίας την επίσκεψη της αρτίστας που του ζητάει να της βγάλει τολμηρές 47


φωτογραφίες.

«Η ΚΟΜΠΟΓΙΑΝΝΙΤΙΣΣΑ» Κομπογιαννίτες ονομάζονταν περιφρονητικά οι γιατροί που δεν είχαν τις απαραίτητες γνώσεις. Επί Τουρκοκρατίας, εκτός από τους εγκατεστημένους γιατρούς υπήρχαν και οι ταξιδεύοντες. Αυτοί δεν ήταν άξιοι, και συνδέονταν περισσότερο με τα βότανα. Περιφέρονταν στον δρόμο σοβαρότατοι κρατώντας κιβώτιο γεμάτο φάρμακα, ο δε βοηθός τους, το «κοπέλλι» φώναζε: «γιατρός! γιατρικά! βότανα για κάθε αρρώστια!» Εκτός από το κιβώτιο είχαν πάνω τους και ένα μεταλλικό κουτί γεμάτο με αλοιφές. Κρατούσαν στο χέρι ένα μεγάλο και χοντρό μπαστούνι με χοντρό λευκό κόκκαλο, και ένα φίδι τυλιγμένο σε όλο το μήκος του. Αναμεταξύ τους μιλούσαν τα κορακίστικα. Στον ελληνικό κινηματογράφο έχουμε συναντήσει μια κομπογιαννίτισσα και συγκεκριμένα μια μαμή ήταν η Γεωργία Βασιλειάδου στην ταινία Η Κυρά μας η 48


Μαμή όπου σκηνοθέτης της και σεναριογράφος ήταν ο Αλέκος Σακελλάριος και η ταινία γυρίστηκε το 1959. Ο Λυκούργος, γιατρός του ΙΚΑ, βγαίνει στη σύνταξη και πηγαίνει, μαζί με τη γυναίκα του και την κόρη του, να εγκατασταθεί στη Λεστινίτσα, το χωριό της γυναίκας του, όπου σκοπεύει να ανοίξει ιατρείο. Στο χωριό, όμως, φοβερός αντίπαλος του γιατρού είναι η μαμή που ασκεί και την ιατρική επιστήμη, ανάγοντας όλα τα περιστατικά σε μάτιασμα. Έχει πείσει τους πάντες πως ότι και να έχει κανείς δεν είναι παρά μάτιασμα που η ίδια πρέπει να ξεματιάσει με τις γνώσεις της - επί πληρωμή, φυσικά. Η μαμή έχει κι ένα γιο, που σπουδάζει στην Αθήνα ιατρική. Ο ερχομός του γιου της στο χωριό ανατρέπει τη "δυσάρεστη" κατάσταση που έχει δημιουργηθεί ανάμεσα στον Λυκούργο και τη μαμή (η τελευταία δεν τον αφήνει να σταυρώσει πελάτη). Το ειδύλλιο μεταξύ της κόρης του Λυκούργου και του γιου της μαμής πλέκεται, αλλά το πρόβλημα είναι πως θα συμπεθεριάσουν αυτοί οι δύο άσπονδοι εχθροί.

“ΠΟΛΙΤΙΚΗ”

ΖΗΤΕΙΤΑΙ ΨΕΥΤΗΣ

Η ταινία «Ζητείται ψεύτης» είναι μια ελληνική ταινία της δεκαετίας του ΄60 (1961). Η ταινία ασχολείται με τις πελατειακές σχέσεις των πολιτικών με τους ψηφοφόρους τους, διακωμωδώντας μία από τις πτυχές της ελληνικής πολιτικής ζωής. Ο Θεόδωρος Πάρλας ή Ψευτοθόδωρος (τον υποδύεται ο Ντίνος Ηλιόπουλος) δηλώνει επαγγελματίας ψεύτης και έρχεται από το χωριό του στην Αθήνα για δουλειά. Μια τυχαία συμπλοκή στο λεωφορείο και ένα χαστούκι που θα δώσει σε έναν επιβάτη θα του ανοίξουν διάπλατα τον δρόμο για μια λαμπρή καριέρα ως ιδιαίτερος του βουλευτή Θεόφιλου Φερέκη (τον υποδύεται ο Παντελής Ζερβός). Μια καριέρα που βασίζεται στα ασύστολα και κραυγαλέα ψέματα τα οποία σκαρφίζεται, προκειμένου να δικαιολογεί τις απραγματοποίητες υποσχέσεις του βουλευτή προς τους ψηφοφόρους του. Η ταινία αυτή θίγει διάφορες πρακτικές που χρησιμοποιούσαν οι υποψήφιοι πολιτικοί άνδρες εκείνη την εποχή. Συγκεκριμένα, παρατηρούμε τους διάφορους πολιτευτές να ζητάνε ψήφους, εξαπατώντας και λέγοντας ψέματα στον λαό για πράγματα που υποτίθεται ότι έχουν σκοπό να κάνουν αλλά στην πραγματικότητα δεν ενδιαφέρονται καν. Επιπλέον τα λεγόμενα σημερινά «μέσα» που υπήρχαν είναι μια πρακτική που «προδίδει» και μαρτυρά την πολιτική κατάσταση των πόλεων εκείνης της εποχής. Αυτό γίνεται κατανοητό 49


μέσα από το έργο, καθώς ο Ψευτοθόδωρος ζητάει από ένα συμπατριώτη του δικηγόρο να τον προσλάβει σε κάποια δουλειά έστω και με μέσο. Ακόμα το γεγονός ότι την παλιά εποχή στις θέσεις εργασίας ζητούσαν άτομα με οποιοδήποτε πτυχίο αποτελεί χαρακτηριστικό της πολιτικής του ‘τότε’. Επίσης, πολιτικό στοιχείο είναι και ο φόβος ορισμένων ατόμων από τους «δυνατούς» δηλαδή τους πολιτικούς. Επιπλέον οι υποτιθέμενες απειλές των ψηφοφόρων που δεν ικανοποιήθηκαν τα αιτήματα τους, ότι δεν θα ξαναψηφίσουν τον συγκεκριμένο πολιτικό χαρακτηρίζει τις πολιτικές εκφράσεις της εποχής. Ακόμα οι πολιτικοί συνήθιζαν να πείθουν όλους τους συνεργάτες τους και να τους παροτρύνουν να πουν ψέματα. Επίσης, ένα άλλο χαρακτηριστικό στοιχείο της τότε πολιτικής αποτελούν τα λεγόμενα «πεσκέσια» δηλαδή αγαθά που στέλνουν οι- ψηφοφόροι στους πολιτικούς για να ζητήσουν ένα ρουσφέτι ή και να τους ευχαριστήσουν για μία χάρη που τους έκαναν. Ωστόσο, ακόμα και σήμερα η πολιτική διατηρεί ορισμένα στοιχεία από την πολιτική των προηγούμενων χρόνων. Αρχικά, υπάρχουν ορισμένοι πολιτικοί που εξακολουθούν να λένε ψέματα με στόχο να πάρουν αρκετούς ψήφους και να γίνουν μέλη της κυβέρνησης. Ακόμα, συνεχίζουν να διατηρούνται τα ΄΄μέσα΄΄ που βοηθούν τους πολιτικούς να πράξουν τις υποσχέσεις τους στον λαό. Στη σημερινή εποχή, οι πολιτικοί παρότι έχουν τελειώσει οποιαδήποτε σχολή σε ορισμένες περιπτώσεις δεν έχουν δουλέψει ποτέ στη ζωή τους. Αυτό που είναι πιο σημαντικό στην πολιτική είναι κάποιος να έχει τα προσόντα να πείθει τον λαό για τις αποφάσεις του. Επίσης σήμερα, εξακολουθεί να υπάρχει ο φόβος των αδύναμων (απλοί πολίτες) και οι απειλές των δυνατών (πολιτικών). Επιπλέον έχουν διατηρηθεί τα λεγόμενα <<πεσκέσια>> που ήδη υπήρχαν από την παλιά εποχή. Επίσης, στο έργο αυτό διαφαίνονται και άλλα κοινωνικά γνωρίσματα της εποχής του 1950-1960. Αρχικά, παρατηρούμε το φαινόμενο της εσωτερικής μετανάστευσης που οδήγησε στη αστυφιλία, δηλαδή, το γεγονός ότι οι άνθρωποι φεύγουν από την επαρχία και κατευθύνονται προς τις πόλεις για να αλλάξει η τύχη τους και να βρουν κάποια δουλειά καθώς στην επαρχία δεν υπάρχουν αρκετές θέσεις εργασίας. Επίσης, διακρίνουμε την οικονομική ανισότητα φτωχών και πλουσίων. Για παράδειγμα, οι πολιτικοί εξαιτίας της κοινωνικής θέσης τους, οι περισσότεροι είναι εύποροι και έτσι διαθέτουν στο σπίτι και στο γραφείο τους ακόμη και οικιακές βοηθούς. Τέλος το γενικό συμπέρασμα από την παρακολούθηση της ταινίας είναι πως οι πολιτικοί έχουν ένα ξεχωριστό ρόλο, καθώς τότε και τώρα, έκαναν και κάνουν τις ίδιες σκόπιμες ενέργειες. Οι ενέργειες αυτές αποσκοπούν στο προσωπικό τους συμφέρον τους και είναι τα δεκάδες ψέματα και ανακρίβειες που λένε συνεχώς για να κερδίσουν εμπιστοσύνη, ψήφους και δόξα.

50


Τζένη Τζένη Στην ταινία αυτή η Τζένη Καρέζη που υποδύεται την Τζένη υποχρεώνεται να παντρευτεί με λευκό γάμο με τον ‘‘Νίκο’’ του οποίου ο πατέρας είναι πολιτικός. Αυτό συμβαίνει λόγω της σύγκρουσης των δύο ισχυρών κομμάτων. Γι’ αυτό με τον γάμο αυτόν σκοπεύουν οι πατεράδες τους να ενώσουν την πολιτική τους δύναμη και να κάνουν πολιτικό τον Νίκο. ‘Ετσι , η Τζένη «ξεπουλιέται» για το πολιτικό συμφέρων του πατέρα της.

-Η πολιτική εξουσία περνάει από πατέρα σε γιο. Ισχυρές οικογένειες ενώνονται για την δημιουργία ισχυρού κόμματος. Οι οικογένειες δεν διστάζουν να χαραμίσουν την ευτυχία των παιδιών τους για τα πολιτικά τους συμφέροντα.

Υπάρχει και φιλότιμο Στην ταινία αυτή ο Ανδρέας Μαυρογιαλούρος που τον υποδύεται ο Κωνσταντάρας Λάμπρος, με ένα μικρό ατύχημα που του συνέβη συνειδητοποίησε τις απάτες του ιδιαίτερου του γιού Γιώργου. Στην συνέχεια παριστάνοντας τον απλό περαστικό γίνεται αυτόπτης μάρτυρας της κομματικής εκμετάλλευσης και της κοροιδίας του χωριού δεν είναι με τους ‘‘ημετέρους’’. Επίσης στην ταινία αυτή συμπεριλαμβάνονται κάποιες ατάκες όπως: 

Οι γυναίκες και οι πολιτικοί, Κωστάκη πρέπει να προσέχουν πολύ τις περιφέρειες τους.

Θα σας εξαφανίσομεν.

-Χάνεται η εμπιστοσύνη στους πολιτικούς από τα ρουσφέτια και τους αθέμιτους τρόπους για απόκτηση χρημάτων και ψήφων.

51


ΜΑΘΗΤΕΣ ΠΟΥ ΣΥΜΜΕΤΕΙΧΑΝ:  Αμαριώτη Μαρία  Αναστασά Δέσποινα  Αναστάσου Σταμάτης  Αντωνοπούλου Πόπη  Βασιλώττου Μαρία  Γιαννιού Μαρία  Ζότα Κατερίνα  Μακρή Λίτσα  Μαυρουδής Κυριάκος  Μπατζακάκη Σέβα 

Πανταζής Ηλίας

Παπαγεωργίου Νικολέτα

Πουρσανίδου Αναστασία

Σαράντη Σεβαστή

Τζωρτζή Μαρία

Τσακούδη Εύη

Τσιμπιδάκης Δημήτρης

Υμεραλάϊ Γιονίλα

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: Σαρέλλας Βασίλειος ΠΕ09 ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΣ

52


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.