Κρασί

Page 1

Η ΟΜΑΔΑ Αντωνοπούλου Αυγουστάκη Γιαννιού Δημόπουλος Κακκιού Καλαφατάς Κασαννής Λεοντής Λιγκώνης Μιχελλαράκης Μπάκης Μπιλλιά Μπούτσκας Παναγιώτας Παππάς Στριλιγκά Τσακίρης Φωτιάδη Χατζάκη- Κωνσταντάρα Χατζησάββας

Τσαμπίκα - Καλλιόπη Δικαία Μαρία Κωνσταντίνος Εμμανουήλ Αγγελος Λουκάς Ευάγγελος Εμμανουήλ Κωνσταντίνος Εμμανουήλ Χριστίνα Ντενάλντο Νικόλαος Βασίλειος Ελένη Ιωάννης Ιωάννα Σεργία - Ειρήνη Κωνσταντίνος


ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΚΡΑΣΙΟΥ 2. ΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ 3. ΚΡΑΣΙ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ 4. ΚΡΑΣΙ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ 5. ΚΑΙ ΔΙΑΦΟΡΑ ΑΛΛΑ... 6. ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΑΛΜΠΟΥΜ


1. Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΚΡΑΣΙΟΥ Μακριά και πλούσια η ιστορία του κρασιού. Σύμφωνα με τους παλαιοντολόγους το κρασί ευδοκιμούσε πριν από την εποχή των παγετώνων στην πολική ζώνη: Ισλανδία, Βόρεια Ευρώπη, Βορειοδυτική Ασία, ακόμη – ακόμη και στην Αλάσκα. Οι παγετώνες περιόρισαν όμως την εξάπλωσή του, απομόνωσαν τη μία ποικιλία από την άλλη, δημιουργώντας έτσι τα πολλά και διαφορετικά είδη του αμπελιού. Οι πρόγονοι του σημερινού αμπελιού «μετακινήθηκαν» προς τις θερμότερες ζώνες της κεντρικής – ανατολικής Ασίας, της κεντρικής Ευρώπης. Κυρίως όμως προς την ευρύτερη περιοχή του νότιου Καυκάσου, όπου μεταξύ Εύξεινου Πόντου, Κασπίας Θάλασσας και Μεσοποταμίας γεννήθηκε το είδος Άμπελος η Οινοφόρος (Vitiw Vinifer, υποείδος caucasica), η οποία – σε διάφορες ποικιλίες – καλλιεργείται μέχρι σήμερα. Πρώτοι γνωστοί αμπελοκαλλιεργητές θεωρούνται οι αρχαίοι Πέρσες, οι Σημιτικοί λαοί και οι Ασσύριοι. Η τέχνη της καλλιέργειας του αμπελιού πέρασε κατόπιν στους Αιγύπτιους, τους λαούς της Φοινίκης και στους κατοίκους του Ελλαδικού χώρου. Δεν είναι μόνο η Μεσόγειος ο χώρος που καλλιεργήθηκε το αμπέλι την περίοδο αυτή. Την ίδια εποχή υπάρχουν αναφορές για το κρασί και στην αρχαία Κίνα. Αίγυπτος Περιοχή με μακρά παράδοση στην καλλιέργεια του κρασιού. Αναφορές για βασιλικούς αμπελώνες πριν το 4000 π.Χ., σκηνές αμπελουργίας, οινοποίησης. Έχουν βρεθεί αμφορείς της Νέας Δυναστείας (1600 -1100 π.Χ) στους οποίους αναγράφονται στοιχεία της καλλιέργειας, έως και ο οινοποιός. Στη Μεσοποταμία, ο Βαβυλώνιος βασιλιάς Χαμουραμπί το 1700 π.Χ. στους περίφημους νόμους του, είχε προβλέψει για την τιμή του κρασιού και για την περίοδο της κατανάλωσης: μόνο μετά τον τρύγο (η παλαίωση δεν ήταν ακόμη σε ιδιαίτερη εκτίμηση). Παρά τη μακρά ιστορία τους στο χώρο της αμπελουργίας, γρήγορα έχασαν την πρωτοκαθεδρία ως οινοποιοί. Τα αιγυπτιακά κρασιά δεν έχουν ιδιαίτερα καλή φήμη. Πιθανοί λόγοι για μια τέτοια εξέλιξη θεωρούνται οι κλιματικοί παράγοντες (το αμπέλι δίνει καλύτερες ποικιλίες στα μεσογειακά κλίματα), αλλά και η προτίμηση αυτών των λαών στη μπίρα.


Σημιτικοί Λαοί Οι Φοίνικες θεωρούνται από τους καλύτερους οινοποιούς της αρχαιότητας. Έχουν βρεθεί φοινικικοί αμφορείς αποθήκευσης κρασιού σε όλη σχεδόν την ανατολική και κεντρική Μεσόγειο. Η Τύρος ήταν από τα μεγαλύτερα κέντρα θαλάσσιου εμπορίου κρασιού. Έλληνες Δεν είναι βεβαιωμένο από που διδάχθηκαν την οινοποιία. Το πιο πιθανό όμως είναι ότι ασχολούνται με την αμπελοκαλλιέργεια πριν το 1700 π.Χ. Πιθανοί δάσκαλοί τους οι ανατολικοί λαοί (Φοίνικες, Αιγύπτιοι). Άλλες αναφορές φέρουν το κρασί να έρχεται από τη Θράκη (ας μην ξεχνάμε ότι η λατρεία του Διονύσου θεωρείται θρακικής – μικρασιατικής προέλευσης). Ρωμαίοι Οι Ρωμαίοι ήλθαν σε επαφή με τις τεχνικές της αμπελοκαλλιέργειας και την παραγωγή του κρασιού από τους Έλληνες και τους Ετρούσκους. Αγάπησαν το κρασί και ασχολήθηκαν συστηματικά με την αμπελοκαλλιέργεια. Ένα από τα ξακουστά κρασιά τους ήταν ο Φαλέρνιος του Μόντε Κασσίνο και τα κρασιά από τις νότιες Άλπεις. Διέπρεψαν στην παραγωγή και κυρίως στο εμπόριο του κρασιού, εκτοπίζοντας την Ελλάδα που παρήκμαζε και επικρατώντας στον τομέα αυτό μέχρι το τέλος της αρχαίας εποχής. Μετά την κατάρρευση της Ρώμης, και τις ανακατανομές στους λαούς της περιοχής, παρατηρείται μια οπισθοδρόμηση στην αμπελοκαλλιέργεια. Σε κάποιες περιοχές εγκαταλείφθηκε για αιώνες. Σημαντικό ρόλο στη διατήρηση της παράδοσης της οινοποιίας έπαιξαν οι κληρικοί και οι μοναχοί οι οποίοι διατήρησαν την τεχνική και για λειτουργικούς σκοπούς, σε περιοχές των τέως Ρωμαϊκών κτήσεων, όπως η Γαλλία, η Ισπανία, η Γερμανία. Ας θυμηθούμε εδώ τα σημερινά ξακουστά γαλλικά κρασιά και τους περίφημους γαλλικούς αμπελώνες. Βυζάντιο Παρά την εγκατάλειψη της διονυσιακής λατρείας, η χρήση του κρασιού από τους κληρικούς βοήθησε στη διατήρηση των γνώσεων και των τεχνικών της αμπελοκαλλιέργειας. Οι μεγάλες μοναστηριακές εκτάσεις βοήθησαν τους μοναχούς να κατασκευάσουν μεγάλα και σύγχρονα για τα μέτρα της εποχής, οινοποιία να βελτιώσουν τις τεχνικές παραγωγής και την ποιότητα του κρασιού. Η τεχνική ανάμειξης του κρασιού με νερό εγκαταλείφθηκε. Τα πιο γνωστά κρασιά παραμένουν τα κρασιά των περιοχών της αρχαίας εποχής, με ανερχόμενο αστέρι τον «Μαλβαζία», ο οποίος αν και οφείλει μάλλον το όνομά του στη Μονεμβασιά, παραγόταν κυρίως στην Κρήτη. Η περίοδος της τουρκοκρατίας δεν περιόρισε – παρά τις δυσκολίες που δημιούργησε – την παραγωγή κρασιού. Και εδώ οι μεγάλες μοναστηριακές εκτάσεις και η χαλαρή τουρκική κυριαρχία στα νησιά υπήρξαν οι χώροι στους οποίους διατηρήθηκαν οι γνώσεις και οι τεχνικές. Δύση Το 13Ο αιώνα, οι Άραβες έφεραν την καλλιέργεια του αμπελιού στην Ιβηρική χερσόνησο, συντελώντας έτσι στη μεγάλη ανάπτυξη της τέχνης του κρασιού στη Δύση. Το 16Ο αιώνα έχει εξαπλωθεί στην Ισπανία και στη Γαλλία. Η εποχή αυτή


χαρακτηρίζεται από σημαντικές καινοτομίες. Χρήση της γυάλινης φιάλης και του φελλού. Παρασκευή της σαμπάνιας (αποδίδεται στο βενεδικτίνο μοναχό Περινιόν). Τα μεγάλα θαλάσσια ταξίδια της εποχής από τους Ισπανούς και τους Πορτογάλους άνοιξαν νέους δρόμους. Γεννήθηκαν νέοι τύποι κρασιών, ενώ επιχειρήθηκε η αμπελοκαλλιέργεια στη Νότιο Αφρική, την Αυστραλία, αλλά και στις χώρες του Νέου Κόσμου. Πηγή http://www.pelopnet.gr/view.php?article=13

Το Κρασί Στην Αρχαία Ελλάδα

Ο ΟΡΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΚΡΑΣΙΟΥ Το κρασί (ο οίνος) είναι ένα αλκοολούχο ποτό, προϊόν της ζύμωσης των σταφυλιών ή του χυμού των σταφυλιών (μούστος). Το κρασί είναι πολύ δημοφιλές επειδή αφενός είναι ένα ποτό που συνοδεύει ένα ευρύ φάσμα γεύσεων, από τις πιο απλές και παραδοσιακές ως τις πιο σύνθετες, και αφετέρου αποτελεί σημαντικό γεωργικό προϊόν που αντικατοπτρίζει την ποικιλία του εδάφους και το κλίμα ενός τόπου. Χρησιμοποιείται επίσης σε θρησκευτικές τελετές σε πολλούς πολιτισμούς, ενώ το εμπόριο του κρασιού είναι ιστορικής σπουδαιότητας για πολλές περιοχές. Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΚΡΑΣΙΟΥ Η αμπελουργία εικάζεται πως έχει τις ρίζες της στην αγροτική επανάσταση και στη μόνιμη εγκατάσταση των πληθυσμών με σκοπό την καλλιέργεια, χρονολογείται δηλαδή γύρω στο 5000 π.Χ.. Από τους πρώτους γνωστούς αμπελοκαλλιεργητές θεωρούνται οι αρχαίοι Πέρσες, οι Σημιτικοί λαοί και οι


Ασσύριοι. Μπορούμε να υποθέσουμε ότι κάποια στιγμή ο καλλιεργητής είχε αποθηκεύσει σταφύλια σε σπηλιά ή σε χώρο τυχαία κατάλληλων συνθηκών για τη ζύμωση, και τα σταφύλια έβγαλαν τον χυμό τους, τον οποίο δοκίμασε και μάλλον του άρεσε. Έτσι ξεκίνησε η ιστορία του κρασιού και θα χρειάστηκε πολύς χρόνος για να μετατραπεί το τυχαίο γεγονός σε συστηματική μέθοδο. Το τυχαίο της ανακάλυψης πολλών σημαντικών πραγμάτων στη ζωή του ανθρώπου φαίνεται και από τη μυθολογία. Σύμφωνα με την παράδοση ένας βοσκός είδε ότι ένας τράγος από τα κοπάδια του βασιλιά ξέκοβε από τους άλλους και πήγαινε να φάει καρπούς από ένα άγνωστο έως τότε καρπό. Έστυψε τον καρπό αυτόν, τον ανακάτεψε με νερό και τον πρόσφερε στον Οινέα, ο οποίος ονόμασε το μίγμα «οίνο». Ο ΑΡΧΑΙΟΣ ΘΕΟΣ ΤΟΥ ΚΡΑΣΙΟΥ Ο Διόνυσος ήταν ο θεός των αμπελιών και του κρασιού. Σύμβολά του ήταν το αμπέλι και ο κισσός. Ήρθε στον κόσμο τόσο ασυνήθιστα όσο ασυνήθιστη ήταν και η ζωή του. Ήταν γιος του Δία και της κόρης του βασιλιά των Θηβών, Σεμέλης. Η ζήλια της Ήρας είχε ως αποτέλεσμα η μητέρα του να καεί από τους κεραυνούς του Δία, όταν βρισκόταν στον έκτο μήνα της εγκυμοσύνης. Ο Δίας πήρε το βρέφος από την κοιλιά της και το κράτησε κλεισμένο στο μηρό του τους υπόλοιπους μήνες. Όταν γεννήθηκε τον ανέθρεψαν οι Νύμφες και οι Ώρες. Το μίσος όμως της Ήρας δεν έσβησε με το θάνατο της Σεμέλης αλλά στράφηκε προς το παιδί της. Ο Διόνυσος για να γλιτώσει από τη μανία της Ήρας, αναγκάζεται να φεύγει διαρκώς και να κρύβεται στα βουνά και στα δάση, κάτι που συμβολίζει ότι στην αρχή οι άνθρωποι δεν αγαπούσαν το κρασί λόγω των αρνητικών συνεπειών που είχε η υπερβολική πόση του. Ο Διόνυσος όμως τελικά με το κρασί κατάφερε να συμφιλιώσει τον Ήφαιστο με την Ήρα και να συμφιλιωθεί και αυτός μαζί της, κάτι που αντανακλά την πεποίθηση των αρχαίων Ελλήνων ότι το κρασί δρα καταλυτικά στην επικοινωνία των ανθρώπων, για αυτό συμφιλιώνει ακόμα και θεούς. Τελικά λοιπόν οι άνθρωποι αγάπησαν το κρασί. Κατά τη μυθολογία, ο θεός Διόνυσος δίδαξε μαζί με το γιο του Οινοπίωνα πώς καλλιεργείται το αμπέλι και πώς παρασκευάζεται το μαύρο κρασί. ΑΠΟ ΠΟΥ ΠΡΟΕΡΧΕΤΑΙ ΤΟ ΟΝΟΜΑ ΤΟΥ ΑΜΠΕΛΙΟΥ? Το αμπέλι πήρε το όνομα του από τον σάτυρο Άμπελο, έναν από τους συνοδούς του θεού που είχαν ζωόμορφο παρουσιαστικό .Σε αυτόν ο Διόνυσος είχε χαρίσει ένα κλήμα που βρισκόταν στην άκρη ενός γκρεμού. Κάποτε ο σάτυρος πήγε στο βράχο να τρυγήσει το κλήμα, έπεσε όμως και σκοτώθηκε. Ο Διόνυσος ζήτησε τότε από τον Δία να μεταμορφώσει τον αγαπημένο του σάτυρο στο ομώνυμο φυτό (αμπέλι). ΑΠΟ ΠΟΥ «ΚΑΤΑΓΕΤΑΙ» ΤΟ ΚΡΑΣΙ? Πέρα από τη μυθολογία υπάρχει όμως και η ιστορία που φωτίζει τη σημασία του κρασιού. Σύμφωνα με αυτήν λοιπόν, το αμπέλι και το κρασί έφτασαν από την Ανατολή στην Ελλάδα περίπου το 4000 π.Χ., μέσω των εμπορικών επαφών που είχαν αναπτυχθεί ανάμεσα στην Αίγυπτο και τις Κυκλάδες. Η αμπελοκαλλιέργεια όμως αναπτύχθηκε κυρίως στην Κρήτη. Η Μινωική Κρήτη κρατάει τα σκήπτρα των πρώτων οινοποιείων. Ένας πολύ πρώιμος ληνός (πατητήρι) έχει βρεθεί στις Αρχάνες, στην περιοχή του Μαλεβιζίου στο νομό Ηρακλείου .Το κρασί και η αξία του


τονίζονται ήδη και στο πρώτο λογοτεχνικό είδος της ελληνικής ιστορίας, στον Όμηρο. Ο Οδυσσέας με το κρασί από τον Μάρωνα μέθυσε τον Πολύφημο και γλίτωσε τη ζωή του (ραψωδία ι). Η ΔΙΑΚΙΝΗΣΗ ΤΟΥ ΚΡΑΣΙΟΥ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ Ο Νέστορας στην Ιλιάδα λέει τα καλύτερα λόγια για τα κρασιά των Αχαιών (ραψωδία Ι), θυμίζοντας στον Αγαμέμνονα ότι τα κελάρια του είναι γεμάτα κρασί, το οποίο μεταφέρουν κάθε μέρα από τη Θράκη τα πλοία. Σε αυτό το σημείο διαπιστώνουμε την ύπαρξη ενός εντατικού εμπορίου κρασιού τον 8ο αι. π.Χ. (εποχή διαμόρφωσης των ομηρικών επών) μεταξύ Θράκης, ηπειρωτικού Ελλαδικού χώρου και Τροίας, που μάλλον υπήρχε ήδη από τα μυκηναϊκά χρόνια, αφού τον 8ο αιώνα η Τροία δεν ήταν τόσο αναπτυγμένη. Εύκολα μπορεί κανείς να φανταστεί τους κινδύνους και τις ταλαιπωρίες όλων αυτών των εμπόρων που με τα πλοία τους ταξίδευαν για να πουλήσουν το κρασί τους. διασχίζοντας το πέλαγος. Οδύσσεια πραγματική! Η διακίνηση και εμπορία των κρασιών στην Ελλάδα την κλασική εποχή γινόταν μέσα σε αμφορείς. ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗΣ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΤΟΥ ΚΡΑΣΙΟΥ Οι αμφορείς έβγαιναν σε μια ποικιλία σχημάτων και χρωμάτων αναλόγως του πηλού από τον οποίο φτιάχνονταν. Αυτά τα χαρακτηριστικά μας βοηθούν πολλές φορές να ξεχωρίσουμε την προέλευσή τους, αφού το σχήμα κάθε αμφορέα είναι χαρακτηριστικό μιας πόλης-κράτους σε τέτοιο βαθμό που αποτελούσε συχνά το νομισματικό της σύμβολο. Όλοι έχουν στενό στόμιο για να μπορούν να ταπωθούν με φελλό. Αφού τους γέμιζαν, τους έκλειναν με το πώμα και τους σφράγιζαν με γύψο ή με πίσσα. Στο κάτω μέρος κατέληγαν σε μια μυτερή βάση, για αυτό ονομάζονταν οξυπύθμενοι. Το οξυπύθμενο σχήμα βόλευε στην τοποθέτηση των αμφορέων στα πλοία σε πολλές κατακόρυφες σειρές. Επίσης είχαν και δύο σφραγισμένες λαβές με έντονη κλίση. Οι σφραγίδες έφεραν επιγραφή με στοιχεία που αφορούσαν το κρασί που περιείχε ο αμφορέας (ποσότητα, ποιότητα, το όνομα της πόλης από την οποία προερχόταν). Είχε λοιπόν επινοηθεί από τους αρχαίους Έλληνες για πρώτη φορά η έννοια της Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης των κρασιών (ΠΟΠ), λόγω της τεράστιας οικονομικής σημασίας τους. Η πρώτη ιστορικά ονομασία προέλευσης που έχει ανακαλυφθεί έως τώρα προέρχεται από την Ικαρία και είναι ο λεγόμενος Πράμνιος Οίνος. ΤΟ ΕΜΠΟΡΙΟ ΚΡΑΣΙΟΥ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ Το εμπόριο των ελληνικών κρασιών απλωνόταν σε ολόκληρη τη Μεσόγειο μέχρι την Ιβηρική Χερσόνησο και τον Εύξεινο Πόντο και αποτελούσε μια από τις σημαντικότερες οικονομικές δραστηριότητες. Πολλά ήταν τα περιώνυμα κρασιά, πολύ ακριβά από τότε, όπως η Χίος της αρχαϊκής και κλασικής εποχής, που ήταν οίνος μαύρος, πολύ γλυκός, παχύς, που παλαιώνοντας ανέπτυσσε αρωματικούς χαρακτήρες. Εξελίχθηκε, μαζί με τον Θάσιο και τον Λέσβιο, στους πιο ακριβοπληρωμένους του 5ου αιώνα π.Χ.. Το εμπόριο του κρασιού συνεχίστηκε με μεγάλο ρυθμό και στα ρωμαϊκά χρόνια. Οι γνώσεις των Ελλήνων αμπελουργώνοινοποιών άρχισαν, μέσω των Ρωμαίων, να διαδίδονται και να εφαρμόζονται και σε άλλες περιοχές της Ευρώπης. ΟΙ ΤΕΧΝΕΣ ΚΑΙ ΤΑ ΕΠΙΤΕΥΓΜΑΤΑ ΤΟΥΣ, ΠΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΘΗΚΑΝ ΑΠΟ ΤΟ ΚΡΑΣΙ Κρασί και πλοίο είναι δύο έννοιες πολύ στενά δεμένες, όπως φαίνεται και


στην κύλικα του Εξηκία που φυλάσσεται στο Μουσείο του Μονάχου. Η κύλικα αυτή που θεωρείται ένα από τα αριστουργήματα της αγγειογραφικής τέχνης, παριστάνει το θεό Διόνυσο ξαπλωμένο σε ένα πλοίο που ταξιδεύει με ανοιχτά πανιά. Ο θεός περιβάλλεται από κλήματα και πολλά σταφύλια, ενώ γύρω του παίζουν δελφίνια . Η κύλικα είναι ένα αγγείο του κρασιού. Από τα πανάρχαια χρόνια τα αγγεία, όπως π.χ. τα σκεύη του κρασιού, ήταν σημαντικά για κάθε πόλη-κράτος. Πολλές φορές οι αγγειοπλάστες αποτύπωναν πάνω σε αγγεία είτε πώς ζούσαν, είτε την θρησκεία τους, είτε επαγγέλματα που έκαναν κ.λπ.. Επίσης ήταν σημαντικά γιατί αποθήκευαν μέσα πλούσια αγαθά, όπως το κρασί. Τα αγγεία κάθε είδους (χάλκινα ή πήλινα) ήταν δοχεία με σκοπό κυρίως χρηστικό αλλά μερικές φορές και διακοσμητικό. Οι αρχαίοι Έλληνες, λάτρεις του κρασιού, διέθεταν μια αξιοζήλευτη ποικιλία ανάλογων αγγείων. Ένα από αυτά είναι η κύλικα που είχε ανοιχτό κυκλικό σχήμα και χρησίμευε για την πόση του κρασιού. Άλλο ήταν ο αμφορέας, ένα πήλινο ή μεταλλικό αγγείο με στενό λαιμό και δύο λαβές εκατέρωθεν (το σήκωναν δηλαδή το αγγείο, το έφεραν, ραμφί, δηλαδή και από τις δύο πλευρές του λαιμού. Για αυτό και το όνομα «αμφορέας»). Ο κάνθαρος είχε σχήμα όπως τα σημερινά φλιτζάνια του τσαγιού, αλλά με δύο λαβές. Είναι χαρακτηριστικό ποτήρι του θεού Διονύσου. Κοτύλη λεγόταν το αγγείο που χρησίμευε για τη μέτρηση του οίνου στο εμπόριο. Αρύταινα ήταν η κουτάλα. Οινοχόη ήταν η σημερινή κανάτα. Η στάμνος ήταν πήλινο δοχείο για την εναπόθεση του οίνου στο έδαφος. Η φιάλη ήταν και αυτή πήλινο δοχείο σαν ποτήρι. Στα σπίτια το κρασί το έβαζαν σε πιθάρια, θαμμένα στη γη. Η υδρία ήταν προορισμένη για να φέρει νερό, το οποίο ήταν και αυτό απαραίτητο για το κρασί. Οι αρχαίοι δεν έπιναν ανέρωτο κρασί. Αυτή η «κράσις» (συνένωση) του οίνου με το νερό, από την οποία προέρχεται η λέξη «κρασί», γινόταν συνήθως με την αναλογία δύο μέρη νερό προς ένα μέρος κρασί. Όπως σημειώνει ο Πλούταρχος, αφαιρεί γαρ η κράσις του οίνου το βλάπτον, ου συναιρούσα το χρήσιμον. Διέθεταν ειδικά σκεύη και για αυτήν την ανάμειξη, τους κρατήρες, αγγεία μεγάλου μεγέθους από πέτρα, πηλό ή χαλκό. Μέσα σε αυτού έβαζαν και ψυκτήρες, πήλινα αγγεία για την ψύξη του κρασιού. Η ΧΡΗΣΙΜΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΚΡΑΣΙΟΥ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ ΓΙΟΡΤΕΣ,ΣΥΜΠΟΣΙΑ,ΙΑΤΡΙΚΗ ΠΕΡΙΘΑΛΨΗ. Η πόση κρασιού που δεν είχε αναμειχθεί με νερό («άκρατος οίνος») θεωρούνταν βαρβαρότητα και συνηθιζόταν μόνο από αρρώστους ή κατά τη διάρκεια ταξιδιών ως τονωτικό. Διαδεδομένη ήταν ακόμη η κατανάλωση κρασιού με μέλι καθώς και η χρήση μυρωδικών. Η προσθήκη αψίνθου στο κρασί ήταν επίσης γνωστή μέθοδος (αποδίδεται στον αρχαίο Έλληνα γιατρό Ιπποκράτη και αναφέρεται ως «Ιπποκράτειος οίνος») όπως και η προσθήκη ρητίνης. Το κρασί, εκτός από τη χρήση του για την τέρψη των ανθρώπων, βλέπουμε λοιπόν ότι χρησιμοποιούνταν και ως φαρμακευτική ουσία: ιατρικές δίαιτες, παραγωγή φαρμάκων, πλύση τραυμάτων ήταν μερικές από τις χρήσεις του κρασιού. Χρησιμοποιούνταν επίσης στις σπονδές, οι οποίες ήταν θυσίες για τους θεούς στο σπίτι ή σε μεγάλες θρησκευτικές γιορτές. Είχαν μια οινοχόη για να γεμίζουν με κρασί τη φιάλη με την οποία έριχναν το κρασί στο βωμό Περίφημες ήταν όμως και οι επίσημες γιορτές προς τιμήν του Διονύσου. Τα Ωσχοφόρια (ώσχοι στα αρχαία ελληνικά ονομάζονταν τα νέα κλήματα) γίνονταν στο τέλος Οκτωβρίου στην Αθήνα, με πομπή στο ιερό της Σκιράδος Αθηνάς, κατά την οποία νέοι, κάποιοι ντυμένοι και


γυναικεία, κρατούσαν κληματίδες με τσαμπιά.. Μία ακόμη μεγάλη γιορτή του κρασιού στην Αθήνα ήταν αυτή των Ανθεστηρίων, γιορτή του ερχομού της άνοιξης και του καινούργιου κρασιού, που τώρα το είχαν για πώληση και έρχονταν στην Αθήνα να το αγοράσουν ξένοι και κάτοικοι των κοντινών δήμων. Την πρώτη μέρα, στα πιθοίγια, δηλαδή στη μέρα των πίθων, ξεσφράγιζαν τα τεράστια πήλινα αγγεία όπου φύλαγαν το κρασί, δοκίμαζαν την καινούργια σοδειά και οι αγοραστές γέμιζαν τα αγγεία τους. Η πιο χαρούμενη μέρα ήταν η δεύτερη, οι χοές, 6 δηλαδή η μέρα των φιαλών και των αγγείων. Το βράδυ ξετυλιγόταν μια ασυνήθιστη εικόνα μιας επίσημης πομπής προς την Αγορά, συμβολική της επιστροφής του Διονύσου στον Όλυμπο. Μετά γινόταν το γεύμα των χοών. Καθένας ερχόταν φέρνοντας φαγητό από το σπίτι του. Έτρωγαν μακρουλά ψωμάκια, αλειμμένα με μια καυτερή σάλτσα που προκαλούσε δίψα. Οι συνδαιτυμόνες σήκωναν τα κύπελλα (χοές) γεμάτα κρασί και στο σύνθημα μιας σάλπιγγας έπιναν χωρίς ανάσα! Όποιος τελείωνε πρώτος ανακηρυσσόταν νικητής και έπαιρνε για έπαθλο ένα ασκί γεμάτο καινούργιο κρασί. Στα Μεγάλα Διονύσια, μια άλλη πολύ μεγάλη γιορτή στην Αθήνα προς τιμήν του θεού, πραγματοποιούνταν και θεατρικές παραστάσεις, αφού ο Διόνυσος ήταν ο προστάτης του θεάτρου. Τα Όργια (η λέξη σημαίνει Ιερά Έργα) του θεού γιορτάζονταν σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας κάθε Δεκέμβριο, μόνο από γυναίκες. Κρατούσαν στο ένα χέρι αναμμένο πυρσό και στο άλλο ραβδί στολισμένο με αμπελόφυλλα. Αφού έπεφταν σε 1θρησκευτική υστερία, ανέβαιναν στο βουνό και χόρευαν έξαλλους χορούς με συνοδεία τυμπάνων ώσπου να σωριαστούν εξαντλημένες. Τέτοιες γιορτές ήταν διάσημες στον Ελικώνα . ΤΟ ΚΡΑΣΙ ΣΤΗ ΖΩΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ Όμως οι αρχαίοι Έλληνες λάτρευαν το κρασί όχι μόνο επίσημα, σε γιορτές της πόλης τους, αλλά και στην ιδιωτική τους ζωή. Άλλωστε το κρασί μπορούσε να αντικαταστήσει και το φαγητό αν ήταν ανακατεμένο με κρίθινο αλεύρι και τριφτό τυρί. Αυτό το μείγμα ονομαζόταν κυκεώνας και ήταν ένα ποτό πολύ αγαπητό. Επίσης κάθε αγροτική δουλειά που γινόταν ομαδικά συνοδευόταν από μεγάλα γλέντια και οινοποσία. Τα σταφύλια μάλιστα τα πατούσαν με συνοδεία μουσικής. Κυρίως όμως το κρασί το ευχαριστιούνταν στα συμπόσια. Συμπόσιο ήταν η γιορτή που γινόταν επ' ευκαιρία κάποιου γεγονότος, όπως οικογενειακής γιορτής, επιτυχίας, νίκης σε έναν αγώνα, επιστροφής ενός αγαπημένου προσώπου κ.λπ.. Τα συμπόσια ήταν από τις πιο ευχάριστες στιγμές στη ζωή των αρχαίων Ελλήνων και ακολουθούσαν πάντα μια συγκεκριμένη διαδικασία. Στην αρχή έπιναν μια κούπα αρωματισμένο κρασί, το πρόπωμα, κάτι ανάλογο δηλαδή με το σημερινό απεριτίφ. Ακολουθούσε το δείπνο κατά τη διάρκεια του οποίου όσοι ήθελαν μπορούσαν να πίνουν. Μετά το δείπνο άρχιζε το καθεαυτό συμπόσιο που έπιναν διάφορα ποτά, αλλά κυρίως κρασί, μαζί με επιδόρπια, που ήταν συνήθως πίτες φτιαγμένες με λάδι και μέλι. Ο συμποσιάρχης ήταν ο υπεύθυνος για την αραίωση του κρασιού αλλά είχε και την ευθύνη για το γενικό κλίμα του συμποσίου. Ο οινοχόος φρόντιζε να υπάρχει πάντα κρασί στις κούπες των προσκεκλημένων. Ακόμα υπήρχαν οι κήρυκες και οι τραπεζοκόμοι. Κατά τη διάρκεια του συμποσίου και ανάλογα με τη σύνθεση, γίνονταν συζητήσεις ή υπήρχαν διάφορες εκδηλώσεις όπως μουσική, χορός, θέατρο. Τα πειράγματα, τα


αστεία και τα παιχνίδια μεταξύ των συμποσιαστών δεν έλειπαν ποτέ. Είναι ευχάριστο να πίνεις κρασί, να συζητάς, να τραγουδάς, να ακούς μουσική. Οι Έλληνες δεν μπορούσαν να ακούν θλιβερές συζητήσεις στο τραπέζι. Ανάμεσα στις συνηθισμένες διασκεδάσεις των τραπεζιών ήταν και τα αινίγματα. Εκείνος που δεν ήξερε να απαντήσει «τιμωρούνταν» να πιει μονορούφι ένα κύπελλο κρασί. Σίγουρα θα λέγονταν και ωραίες και διασκεδαστικές ιστορίες, όπως οι μύθοι του Αισώπου οι σχετικοί και με το κρασί. Μέχρι σήμερα είναι γνωστός και αγαπητός ο μύθος για την αλεπού που ό,τι δεν πιάνει τα κάνει κρεμαστάρια, επειδή δεν μπορούσε να φτάσει τα σταφύλια που βρίσκονταν ψηλά. Η ΛΑΤΡΕΙΑ ΤΟΥ ΚΡΑΣΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΛΛΗΝΕΣ Το κρασί ήταν κάτι λατρευτό για τους αρχαίους Έλληνες. Οι μεθυσμένοι όμως σύμφωνα με τα κριτήρια της εποχής δεν θεωρούνταν άνθρωποι ικανοί για μεγάλα έργα. Ο Όμηρος περιγράφει με τέτοιο τρόπο τους μεθυσμένους μνηστήρες που φαίνεται ξεκάθαρα ποια ήταν η επικρατούσα άποψη της εποχής. Ο πολίτης των κλασικών χρόνων θεωρεί το κρασί ως το μέσο που διευκολύνει την επικοινωνία μεταξύ των ανθρώπων. Το πίνει για την ευχαρίστησή του, αλλά και γιατί το θεωρεί υγιεινό (αφού διευκολύνει την πέψη) και θρεπτικό. Στους «Δειπνοσοφιστές» μάλιστα του Αθήναιου υπάρχει ένα εξαιρετικό κείμενο που μας πληροφορεί ότι ο νομοθέτης της Λοκρίδας Ζάλευκος είχε απαγορεύσει δια νόμου στους πολίτες να πίνουν κρασί ανέρωτο, κρασί δηλαδή δυνατό που θα τους μεθούσε πιο εύκολα. Στους παραβάτες του νόμου επιβαλλόταν η ποινή του θανάτου! Εξαιρούνταν αυτοί που είχαν συνταγή γιατρού και τους επιτρεπόταν για λόγους υγείας να πίνουν κρασί ανέρωτο! Στα συμπόσια έλεγαν ότι θα γέμιζαν τρεις κρατήρες για τους φρόνιμους. Τον πρώτο για την υγεία, τον δεύτερο για τον έρωτα και την ηδονή και τον τρίτο για τον ύπνο, αφού όταν τον πιουν οι σοφοί καλεσμένοι πάνε στο σπίτι τους. Ο τέταρτος δεν είναι για αυτούς γιατί οδηγεί σε καβγάδες, ο δε πέμπτος σε φασαρία. Μάλιστα υπάρχει και μια αρχαία μυθική αφήγηση που σώζεται ως προφορική παράδοση έως τις μέρες μας, για τις αρνητικές επιδράσεις της οινοποσίας πέρα από το μέτρο: όταν ο Διόνυσος ήταν ακόμη μικρός, ταξίδευε για να πάει στην Αξιά. Επειδή ήταν πολύς ο δρόμος, απόστασε και κάθισε σε ένα κοτρόνι να ξεκουραστεί. Εκεί που κοίταζε πέρα-δώθε, βλέπει μπροστά στα πόδια του να φυτρώνει ένα βοτάνι τόσο πολύ όμορφο ώστε αποφάσισε να το πάρει μαζί του και να το μεταφυτέψει. Το ξερίζωσε λοιπόν, και το κουβάλησε μαζί του. Αλλά ο ήλιος έκαιγε πολύ και φοβήθηκε μην ξεραθεί προτού φτάσει στην Αξιά. Κάπου βρήκε ένα κόκαλο πουλιού και έβαλε μέσα το βοτάνι, συνεχίζοντας το δρόμο του. Αλλά στα ευλογημένα χέρια του το βοτάνι τόσο γρήγορα μεγάλωσε, που έβγαινε και από πάνω και από κάτω από το κόκαλο. Tότε βρήκε ένα κόκαλο λιονταριού, που ήταν πιο χοντρό, με αποτέλεσμα να το χρησιμοποιήσει βάζοντας το βοτάνι μέσα εκεί. Σε λίγο πάλι το φυτό μεγάλωσε και τότε βρήκε ένα κόκαλο γαϊδάρου που ήταν μεγαλύτερο. Και έτσι έφτασε επιτέλους στην Αξιά. Όταν θέλησε να το φυτέψει, παρατήρησε πως οι ρίζες του ήταν κολλημένες πάνω στο κόκαλο και έτσι το φύτεψε όπως ήταν! Όταν το βοτάνι πρόκοψε και έβγαλε σταφύλια, έφτιαξε το πρώτο κρασί και το έδωσε στους υπόλοιπους κατοίκους για να το πιουν. Και έγινε ένα θαύμα! Όταν οι άνθρωποι έπιναν το κρασί στην αρχή


κελαηδούσαν σαν τα πουλιά, όταν έπιναν περισσότερο γίνονταν δυνατοί σαν τα λιοντάρια κι όταν ακόμη περισσότερο έπιναν, γίνονταν σαν τα γαϊδούρια.

2. ΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ

Α. Λευκή οινοποίηση Συγκομιδή


Μόνο τα φρέσκα και ωριμασμένα σταφύλια χρησιμοποιούνται για την οινοποίηση. Όταν η θερμοκρασία είναι ανεπαρκείς και δεν μπορεί να παραγάγει την ωρίμανση τότε μπορεί να απαιτήσει συγκομιδή. Η συγκομιδή είναι η διαδικασία που περιέχει: 1) Κόψιμο συστάδων σταφυλιών από τα αμπέλια. 2) Μεταφορά στο οινοποιείο 3) Εισαγωγή στα θραυστήρια για τον διαχωρισμό του καρπού από τις συστάδες ή/και σπάσιμο μίσχων. Βαθμός ωρίμανσης Για να εκτιμηθεί ο βαθμός ωρίμανσης λαμβάνεται αντιπροσωπευτικό δείγμα σταφυλιών από το αμπέλι. Εξάγεται ο χυμός και μετριέται η περιεκτικότητα σακχάρων σε βαθμούς μπομέ με την βοήθεια του μπομομέτρου. Τα ιδανικά μπομέ είναι 11.0 για το λευκό κρασί και 12.5 για το ερυθρό. Εάν τα σταφύλια έχουν πάνω από 13.0 μπομέ τότε το κρασί κινδυνεύει να περιέχει αζύμωτα σάκχαρα. Εάν τα σταφύλια έχουν κάτω από 10.5 τότε θεωρούνται ανώριμα και το κρασί κινδυνεύει να έχει υπερβολικά όξινη γεύση.

Θραύση Στη σύγχρονη μηχανοποιημένη παραγωγή κρασιού χρησιμοποιούνται οι θραυστήρες και σπάνια έως καθόλου οι αρχαίες μέθοδοι, δηλαδή το πάτημα με τα πόδια ή η χρήση πιεστικού εμβόλου. Τα κόκκινα σταφύλια ακολουθούν μια επιπλέον διαδικασία όταν παράγουμε λευκό χυμό, την συμπίεση. Δηλαδή κλείνονται σε μια δεξαμενή και αφήνονται όσο χρειαστεί να θανατωθούν τα κύτταρα του φλοιού από έλλειψη οξυγόνου.


Διαχωρισμός χυμού Αμέσως μετά την θραύση ο χυμός διαχωρίζεται από τους φλοιούς και τους σπόρους (αν υπάρχουν). Όταν είναι επιθυμητή η αύξηση της έντασης της γεύσης, τότε αφήνεται ο χυμός μαζί με τον φλοιό για 12 μέχρι και 24 ώρες. Στα κόκκινα δεν συμβαίνει συχνά διότι γίνεται και η εξαγωγή του χρώματος. Για τον διαχωρισμό του χυμού από στερεά, τοποθετείται σε πιεστήριο. Τυχόν ξηρό υπόλειμμα που μείνει μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως απόσταγμα για την παραγωγή άλλων ειδών αλκοολούχων ποτών.

Ζύμωση Η διαδικασία της ζύμωσης απαιτεί προσεκτικό έλεγχο για την παραγωγή κρασιών υψηλής ποιότητας. Απαραίτητες προϋποθέσεις είναι ο περιορισμός της ανάπτυξης των ανεπιθύμητων μικροοργανισμών, η παρουσία ικανού αριθμού επιθυμητών ζυμών, η αποτροπή οξείδωσης, η αποφυγή υπερθέρμανσης και η σωστή διαχείριση


των επιπλεόντων φλοιών στους κόκκινους μούστους. Η φλούδα των σταφυλιών καλύπτεται από βακτήρια, μύκητες και ζύμες. Υπό ευνοϊκές συνθήκες ο κοινός μύκητας παράγει από 15% μέχρι 18% αλκοόλ. 15% είναι το σύνηθες όριο. Ο έλεγχος της θερμοκρασίας είναι απαραίτητος κατά την ζύμωση ώστε να επιταχύνει και να διευκολύνει την ανάπτυξη της ζύμης, να εξαχθούν αρωματικά συστατικά και χρώμα από την φλούδα (άμα είναι κόκκινη) και να αποτρέπει την υπερβολική αύξηση της θερμοκρασίας που έχει ως αποτέλεσμα την καταστροφή των ζυμών. Η βέλτιστη θερμοκρασία είναι 25C. Η εξαγωγή των γεύσεων και χρωμάτων δεν είναι ιδιαίτερα προβληματική στους λευκούς μούστους διότι η μάζα των συντετριμμένων σταφυλιών είναι συνήθως χωρισμένη από τις φλούδες πριν την ζύμωση, ενώ στους κόκκινους μούστους συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Επεξεργασία μετά την ζύμωση Με την κατάλληλη σύνθεση του μούστου, είδος ζύμης, θερμοκρασία και άλλους παράγοντες, η αλκοολική ζύμωση σταματά όταν το διαθέσιμο ποσό της ζάχαρης που μπορεί να ζυμωθεί γίνεται πολύ χαμηλό (περίπου 0.1%). Η ζύμωση δεν θα φτάσει σε αυτό το στάδιο όταν: 1) Ζυμώνονται μούστοι πολύ υψηλής περιεκτικότητας σε ζάχαρη. 2) Χρησιμοποιούνται είδη ζύμης δυσανεκτικά στην αλκοόλη. 3) Οι ζυμώσεις πραγματοποιούνται σε πάρα πολύ χαμηλές ή υψηλές θερμοκρασίες. 4) Η ζύμωση γίνεται υπό πίεση. Η ζύμωση των κανονικών μούστων ολοκληρώνεται συνήθως σε δέκα έως τριάντα μέρες. Στις περισσότερες περιπτώσεις, το σημαντικότερο μέρος των κυττάρων της ζύμης θα βρεθεί σύντομα στο ίζημα ή στα κατακάθια. Διαχωρισμός Μερικά κρασιά αποβάλλουν μέρος τους (κύτταρα ζύμης, κομμάτια από τα σταφύλια, κτλπ) πολύ γρήγορα και το επιπλέον κρασί παραμένει σχεδόν λαμπερό. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα όταν χρησιμοποιούνται τα ξύλινα βαρέλια των πενήντα γαλονιών που έχουν μεγαλύτερη αναλογία επιφάνειας όγκου από τα μεγαλύτερα δοχεία. Το τραχύ εσωτερικό του ξύλινου βαρελιού διευκολύνει την εναπόθεση του αποβαλλόμενου υλικού. Άλλα κρασιά, ιδιαίτερα στις θερμές περιοχές ή όταν χρησιμοποιούνται οι μεγάλες δεξαμενές, μπορούν να παραμείνουν κάπως νεφελώδη για μεγάλες περιόδους. Η διαδικασίες που συμπεριλαμβάνονται είναι ο εξευγενισμός, η ψύξη, η ιονική ανταλλαγή, η θέρμανση αλλά κυρίως η διήθηση και η φυγοκέντριση. Φιλτράρισμα Η διήθηση είναι μια αρχαία πρακτική και τα αρχικά φίλτρα αποτελούνταν από τις τραχιές καλυμμένες με ύφασμα οπές μέσω των οποίων χυνόταν το κρασί. Τα σύγχρονα ταμπόν των φίλτρων αποτελούνται από ίνες κυτταρίνης των διάφορων πορωδών υλικών. Το μέγεθος των πόρων μερικών φίλτρων είναι αρκετά μικρό για να αφαιρέσει τα κύτταρα της ζύμης και τα περισσότερα βακτηριακά κύτταρα, αλλά τα φίλτρα λειτουργούν όχι μόνο λόγω του μεγέθους των πόρων αλλά και από ένα ορισμένο ποσό προσρόφησης. Οι διατομικές ενισχύσεις των γήινων φίλτρων, που προστίθενται συνήθως στο κρασί κατά τη διάρκεια της διήθησης, αυξάνουν τη λειτουργική ζωή ενός φίλτρου καθυστερώντας την απόφραξη των πόρων.


Φυγοκέντριση Η φυγοκέντριση, ή περιστροφή σε μεγάλη ταχύτητα, που χρησιμοποιείται για να διαχωρίσει τους μούστους, εφαρμόζεται επίσης στα κρασιά που είναι δύσκολο να διαχωριστούν με άλλα μέσα. Αυτή η λειτουργία απαιτεί προσεκτικό έλεγχο για να αποφευχθούν η αδικαιολόγητη οξείδωση και η απώλεια αλκοόλης κατά τη διάρκεια της διαδικασίας.

Β. Ερυθρή οινοποίηση Η διαδικασία για την ερυθρή οινοποίηση, είναι ίδια με αυτή της λευκής έως το στάδιο του διαχωρισμού από τα κοτσάνια. Εδώ αντί να πάμε τα σταφύλια στο πιεστήριο, ο σταφυλοπολτός οδηγείται στον "κάδο" εκχύλισης, όπου θα αρχίσει η ζύμωση. Όταν περάσει ο σταφυλοπολτός από το εκραγιστήριο στις δεξαμενές ζύμωσης αρχίζει να ζυμώνει σε ελεγχόμενη θερμοκρασία 26 έως 30 C. Πηγές: www.food-info.net/gr/products/wine/prod.htm / http://google.com

Γ. Η Σύσταση του κρασιού Το κρασί αποτελείται από μια σειρά χημικών ενώσεων των οποίων η πρωταρχική μορφή βρίσκεται ήδη στους χυμούς της ρώγας του σταφυλιού. Πιο αναλυτικά, τα συστατικά του κρασιού μπορούν να διαιρεθούν σε 3 επιμέρους κατηγορίες : 1) Το νερό (80-85%). 2) Τα οργανικά συστατικά.  Οργανικά οξέα (τρυγικό οξύ, κιτρικό οξύ).  Αλκοόλες ( μεθανόλη, αιθανόλη ). Οι αλκοόλες σε συνδυασμό με τα οργανικά οξέα καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό τη γεύση του κρασιού και συμβάλλουν διατηρησιμότητα του.  Αρωματικές ενώσεις ( εστέρες, αλδεΰδες, τερπένια )  Σάκχαρα - Πολυσακχαρίτες  Φαινολικές ενώσεις ( φαινολικά οξέα, ανθοκυανίνες, ταννίνες )  Αζωτούχες ενώσεις ( πρωτεΐνες , αμινοξέα)  Ένζυμα  Βιταμίνες 3)Τα ανόργανα συστατικά ,  Ανιόντα (Cl -, S04-2, P04 -3, …. )  Κατιόντα (K +, Na +, Ca +2, …..) Προέρχονται από τους φλοιούς των σταφυλιών και από τα υλικά επαφής του μούστου και του κρασιού ( βαρέλι, δεξαμενές, σωληνώσεις και άλλες διατάξεις ). Αξίζει να σημειωθεί ότι η ακριβής σύσταση του κρασιού εξαρτάται από την ποικιλία του σταφυλιού από το οποίο προήλθε και από τις οινολογικές τεχνικές που


εφαρμόστηκαν. Πιο αναλυτικά, η καλλιέργεια του σταφυλιού, η ωρίμανση, η διαχείριση του γλεύκους, η εμφιάλωση, ο έλεγχος του μικροβιακού φορτίου, η παλαίωση και οι συνθήκες αποθήκευσης είναι μερικοί μόνο από τους παράγοντες που αλληλεπιδρούν για την διαμόρφωση της τελικής του σύστασης.

Δ. Ποικιλίες οινοποιήσιμων Σταφυλιών Cabernet Sauvignon Το Cabernet Sauvignon, είναι η πιο ονομαστή ερυθρή ποικιλία στον κόσμο για την παραγωγή εκλεκτών ερυθρών κρασιών που αντέχουν δεκαετίες παλαίωσης μέσα στην φιάλη. Ίσως η πιο καταπληκτική ιδιότητα του Cabernet Sauvignon είναι το ότι μπορεί να καλλιεργείται σε διαφορετικές περιοχές και ωστόσο να δίνει κρασιά που αναγνωρίζονται ως Cabernet Sauvignon, παρά τις όποιες κλιματολογικές, καλλιεργητικές ή οινοποιητικές συνθήκες. Το Cabernet Sauvignon έχει μια αξιοσημείωτη περιεκτικότητα σε τανίνες, καθώς και γευστικά και αρωματικά χαρακτηριστικά. Όταν το Cabernet Sauvignon καλλιεργείται σε θερμές περιοχές όπως η Κρήτη, όπου ωριμάζει σε πρωϊμότερο χρόνο και δίνει ώριμα φαινολικά συστατικά, παράγονται κρασιά με πλούσιο χρώμα, πληθωρική γεύση και άρωμα. Grenache Rouge Ερυθρή μεσογειακή ποικιλία ισπανικής καταγωγής, καλλιεργούμενη σε αρκετές ξηροθερμικές περιοχές στον κόσμο. Στην Ελλάδα είναι συνιστώμενη ως βελτιωτική. Ωριμάζει αρχές Σεπτεμβρίου. Στα κατάλληλα εδάφη και με μέτρια παραγωγή, το κρασί της ποικιλίας αυτής έχει καλό χρώμα, μέτριο σώμα, υψηλό αλκοολικό τίτλο και μέτρια οξύτητα. Έχει την τάση όμως να γερνάει γρήγορα και να οξειδώνεται εύκολα. Η Grenache Rouge συμμετέχει στην παραγωγή ορισμένων Τοπικών οίνων.


Κοτσιφάλι Ερυθρή ποικιλία με υψηλό αλκοολικό τίτλο, αστάθεια στο χρώμα και με πλούσια αναλυτικά στοιχεία για κρασί ποιότητας. Αποτελεί τυπικό εκπρόσωπο των κρασιών ΟΠΑΠ του Νομού Ηρακλείου.

Λιάτικο Πολύ παλαιά και πρώιμη ερυθρή ποικιλία. Δίδει ξηρά και θαυμάσια γλυκά κρασιά. Είναι υψηλόβαθμα, με μαλακές τανίνες μέτρια οξύτητα και σχετικά ανοικτό χρώμα. Από το λιάτικο παράγονται τα ξηρά και γλυκά κρασιά Ονομασίας Προέλευσης Δαφνές. Τα τελευταία χρόνια αναβιώνει η παραγωγή λιαστού κρασιού από Λιάτικο μέσα από την προσπάθεια οινοποιών του νησιού.

Μανδηλάρι Σκούρου ερυθρού χρώματος με υψηλή περιεκτικότητα σε ανθοκυάνες. Συμμετέχει στον οίνο ΟΠΑΠ Αρχάνες και Πεζά σε συνδυασμό με την ποικιλία Κοτσιφάλι.


Merlot Το Merlot είναι ένα ερυθρό σταφύλι γαλλικής καταγωγής και δίνει μαλακά κρασιά. Τα αρώματα του Merlot είναι πολύ πιο γλυκά από αυτά του Cabernet Sauvignon, θυμίζουν δαμάσκηνο και μικρά κόκκινα φρούτα όπως τα κεράσια και οι φράουλες. Στο στόμα βρίσκουμε μαλακές τανίνες, χαμηλή οξύτητα, υψηλή αλκοόλη χωρίς όμως να υπάρχει υψηλή πυκνότητα.

Mouvedre Iσπανική ερυθρή ποικιλία. Πρόκειται για ζωηρή, μέτριας παραγωγικότητας ποικιλία, αρκετά ανθεκτική στις μυκητολογικές ασθένειες. Η εκβλάστηση των οφθαλμών της γίνεται πολύ αργά, γεγονός που τη βοηθά να αποφεύγει τους όψιμους ανοιξιάτικους παγετούς. Ωριμάζει το πρώτο δεκαπενθήμερο του Σεπτεμβρίου. Έχει μέτριου μεγέθους τσαμπιά με μέτριου μεγέθους ρώγες. Παράγει ερυθρούς οίνους με ικανοποιητικό χρώμα και όχι πολύ έντονο άρωμα βύσσινου με χροιές ευκαλύπτου ή δάφνης. Στη γεύση δίνει, συνήθως, οίνους με ικανοποιητικής ποιότητας τανίνη.

Sangiovese Είναι η διεθνής ερυθρή ποικιλία της Ιταλίας. Καλλιεργείται κυρίως στην Τοσκάνη και μετέχει σε κάποια μεγάλα κρασιά της Ιταλίας. Ράγα μέτρια, στρογγυλή με ανθεκτικό φλοιό, χρώματος μαύρου μωβ, όχι πολύ παχύ. Εποχή ωρίμανσης όψιμη. Προτιμά λόφους με εδάφη μέτρια- φτωχά, ασβεστούχα και ξηρά. Παράγει κρασιά χρώματος κόκκινο ρουμπινί, στεγνή γεύση λίγο τανική. Σε χαρμάνι με το Cabernet sauvignon δίνει μεγάλα κρασιά παλαίωσης.


Syrah Ερυθρή ποικιλία, που έγινε γνωστή χάρη στα θαυμάσια κρασιά, που δίνει στην κοιλάδα του Ροδανού και η οποία καλλιεργείται σήμερα σε πολλές περιοχές στον κόσμο. Ωριμάζει τέλη Αυγούστου με αρχές Σεπτεμβρίου. Ανάλογα με τον κλώνο, το κλάδεμα, το έδαφος και την περιοχή, η ποικιλία αυτή μπορεί να δώσει λιγότερο ή περισσότερο “δυνατά” κρασιά, μέτριας οξύτητας, με έντονο χρώμα, έντονα αρώματα, που γίνονται πολυπλοκότερα κατά την παλαίωση. Συμμετέχει στην παραγωγή αρκετών Τοπικών οίνων, ερυθρών και ροζέ. Βιδιανό Φυτό ζωηρό, παραγωγικό, γόνιμο, ανθεκτικό στο περονόσπορο δίδει κρασί υψηλόβαθμο, μέτριας οξύτητας, ιδιαίτερο άρωμα.

Βιλάνα


Λευκή ποικιλία καθαρά οινοποιήσιμη με καλά αναλυτικά στοιχεία και συμμετέχει στον οίνο ΟΠΑΠ Πεζά. Η ποικιλία αυτή βελτιώνεται με τη συνοινοποίηση των ποικιλιών Δαφνί και Πλυτό.

Chardonnay Το αγαπημένο λευκό σταφύλι των απανταχού οινόφιλων που ξεκινώντας από τη Βουργουνδία και τη Καμπανία, κατέκτησε ολόκληρη την υφήλιο. Τα κρασιά του μπορεί να είναι φρέσκα, με δροσερή οξύτητα και αρώματα εξωτικών φρούτων ή περισσότερο ώριμα. Αποτελεί συστατικό της σαμπάνιας. Δίνει ξηρά κρασιά με έντονα αρώματα. Τα κρασιά αυτής της ποικιλίας ωριμάζουν πολύ επιτυχημένα σε βαρέλι, κάτι που συνήθως γίνεται και εμπλουτίζονται με ανάλογο τρόπο από τα αρώματά του (όπως ξύλου, βανίλιας, καπνού, ξηρών καρπών κ.α.).

Δαφνί


Λευκή ποικιλία καλλιεργούμενη στην Κρήτη, στους νομούς Λασιθίου και Ηρακλείου. Είναι ζωηρό, μέτρια παραγωγικό, ανθεκτικό στην ξηρασία. Ξεκινά τη βλάστηση στα μέσα του Μάρτη και ωριμάζει μέσα με τέλος Σεπτέμβρη. Το κρασί είναι σχετικά χαμηλού έως μετρίου αλκοολικού τίτλου, μέτριας οξύτητας με άρωμα που θυμίζει αυτό της δάφνης.

Θραψαθήρι Λευκή ποικιλία των Κυκλάδων, της Κρήτης, της Δωδεκανήσου και γενικότερα της νότιας Ελλάδας. Θεωρούνταν κλώνος της ποικιλίας Αθήρι αλλά αμπελογραφικά διαφέρει. Πρόκειται για ξεχωριστή ποικιλία. Είναι ζωηρό, γόνιμο, πολύ παραγωγικό, ευαίσθητο στον περονόσπορο και ανθεκτικό στην ξηρασία. Ξεκινά τη βλάστηση στις αρχές του Απρίλη και ωριμάζει το πρώτο δεκαπενθήμερο του Σεπτέμβρη. Στα κατάλληλα εδάφη και με μικρό φορτίο ανά πρέμνο δίνει κρασιά υψηλόβαθμα, ελαφρά αρωματικά, μέτριας οξύτητας.

Μαλβαζία Λευκή ποικιλία που παράγει κρασί, με ευχάριστη γεύση, έντονο χαρακτηριστικό ανθώδες άρωμα με νότες μοσχάτου. Ιστορικά συνδέεται με το διάσημο κρητικό κρασί της περιόδου των μέσων βυζαντινών χρόνων μέχρι τις αρχές του 18ου αιώνα.

Μοσχάτο / Μοσχάτο Σπίνας


Πρόκειται για ποικιλία καλλιεργούμενη σε μεγάλη έκταση σε αρκετές χώρες του κόσμου. Ωριμάζει αρχές Σεπτεμβρίου, είναι ευοξείδωτο και απαιτεί προσοχή κατά την οινοποίηση. Το Μοσχάτο μπορεί να δώσει ξηρά κρασιά με πλούσιο τυπικό άρωμα, υψηλόβαθμα, με μέτρια οξύτητα, αλλά κυρίως εξαιρετικά γλυκά κρασιά, είτε λιαστά είτε οίνους λικέρ, με πληθωρική μύτη και γεμάτη γεύση.

Πλυτό Πρόκειται για ποικιλία που καλλιεργείται στην ανατολική Κρήτη και Κύθηρα. Είναι φυτό ζωηρό, παραγωγικό αλλά ευαίσθητο στις ασθένειες. Τα σταφύλια του είναι μέτρια, με φλοιό χρυσοκίτρινο. Ο τρύγος του γίνεται μέσα Σεπτέμβρη.

Sauvignon Blanc Λευκή αρωματική ποικιλία γαλλικής προέλευσης, η οποία καλλιεργείται σε ολόκληρο τον κόσμο. Στην Ελλάδα η καλλιέργειά της ξεκίνησε στις αρχές της δεκαετίας του ’90. Ωριμάζει τέλη Αυγούστου. Το Sauvignon Blanc όταν καλλιεργηθεί στις κατάλληλες εδαφοκλιματικές συνθήκες, με μικρές αποδόσεις και τρυγηθεί στο κατάλληλο στάδιο ωριμότητας, ώστε να υπάρχει ισορροπία οξύτητας- σακχάρων και διατήρηση του ιδιαίτερου αρωματικού δυναμικού του, μπορεί να δώσει ξηρά κρασιά, με πλούσιο άρωμα (κυρίως εξωτικών φρούτων), ζωηρή, ισορροπημένη και πληθωρική γεύση. Το Sauvignon Blanc μπορεί να ζυμώσει και να ωριμάσει σε δρύινα βαρέλια. Συμμετέχει στην παραγωγή αρκετών Τοπικών οίνων.


Ε. Ποικιλίες Κρασιού Τα κρασιά χωρίζονται σε λευκά και ερυθρά, κάθε κατηγορία όμως από αυτές έχει και υποκατηγορίες, όπως αφρώδη, ροζέ, ημίγλυκα, γλυκά κλπ. Οι ποικιλίες του κρασιού καθορίζονται από την πρώτη ύλη (την ποικιλία δηλαδή του σταφυλιού) την οινοποίηση, αλλά και τις τοπικές συνθήκες στις οποίες ωριμάζει ο καρπός (κλιματολογικές συνθήκες) και τα συστατικά του εδάφους. Οι ποικιλίες σταφυλιού σε γενικές γραμμές, αποφασίζουν και την κατηγοριοποίηση του κρασιού, ενώ σημαντικός παράγοντας είναι και ο τρόπος οινοποίησης. Οι βασικές ποικιλίες λοιπόν είναι οι ακόλουθες, ενώ αναμείξεις που ευνοούνται από τη γευστική ή τη συγγένεια καταγωγής γίνονται πλέον πολύ συχνές και με μεγάλη επιτυχία:

Λευκά κρασιά Chardonnay – Γαλλία, Καλιφόρνια, Αυστραλία, Ελλάδα – Λευκό και δυνατό σε γεύση και αρώματα. Πιστεύεται ότι η καταγωγή του είναι από τη Βουργουνδία, πλέον όμως η καλλιέργειά του σταφυλιού γίνεται σε όλο τον κόσμο. Συναγωνίζεται με το Sauvignon Blanc για την πρώτη θέση στην προτίμηση του κόσμου, παντρεύεται όμως μαζί του πολύ συχνά σε γευστικότατες οινοποιητικές προσπάθειες. Sauvignon Blanc – Γαλλία, Καλιφόρνια, Νέα Ζηλανδία, Ελλάδα - Μια επίσης πολύ δημοφιλής λευκή ποικιλία, που καλλιεργείται σχεδόν παντού. Δίνει (ανάλογα με τα εδάφη και τις κλιματολογικές συνθήκες) υψηλές οξύτητες και αρώματα φρούτων. Οινοποιείται με πολλές τοπικές ποικιλίες δίνοντας υπέροχα αρώματα. Riesling – Γαλλία (Αλσατία), Γερμανία – Ένα παραδοσιακό κεντροευρωπαϊκό κρασί με υψηλή οξύτητα, ανοιχτό χρώμα, που αφήνει την μια ελαφριά επίγευση βενζίνης. Συχνά έχει περιεκτικότητα σε διοξείδιο του άνθρακα που του χαρίζει μια πολύ


ελαφριά αφρώδη αίσθηση. Χαρακτηριστικό και μοναδικό το Riesling από το ινστιτούτο Οινολογίας του Ρήνου, όπου ακόμα και το μπουκάλι το μοναδικό flute είναι κατοχυρωμένο. Frascati – Ιταλία – Γίνεται από τρεις Ιταλικές λευκές ποικιλίες με πλούσια αρώματα Gewurztraminer – Γαλλία (Αλσατία), Γερμανία, Σλοβακία – Πολύ ιδιαίτερο κρασί, στην τυπικότερη μορφή του έχει έντονο το άρωμα από το φυτό λίτσι, ενώ δεν είναι σπάνιοι οι αρωματικοί χρωματισμοί από άλλα φρούτα. Liebfraumilch – Γερμανία – Λευκό ενδιαφέρον κρασί που συνήθως είναι κατά τα 70% Ρισλινγκ. Pinot Gris/Pinot Grigio – Γαλλία, Ιταλία, Όρεγκον – Διάσημο και αγαπημένο, από τα πλέον διαδεδομένα λευκά. Σε γενικές γραμμές έχει χρώμα αρκετά ζωντανό και πορτοκαλίζον, ενώ αυτά που προέρχονται από το νέο κόσμο είναι πιο ανοιχτόχρωμα. Μέτρια η οξύτητά του, ενώ έχει αρώματα από άνθη. Pouilly-Fuissé – Γαλλία-Μια ακόμα ποικιλία της οποίας η καταγωγή είναι από τη Βουργουνδία. Δίνει κρασί που ενδείκνυται για παλαίωση, συνήθως 2-6 έτη. Έχει αρώματα ξηρών καρπών και λευκών ανθών και συνδυάζεται υπέροχα με όστρακα και θαλασσινά. Soave – Ιταλία-Από τις πιο διάσημες ποικιλίες της Ιταλίας, λευκό, ξηρό και αυστηρό. Κόκκινα κρασιά Barolo – Ιταλία – Κατάγεται από την περιοχή της Τοσκάνης, παράγεται από την ποικιλία Nebbiolo πλεον όμως καλλιεργείται και σε αρκετά άλλα μέρη. Ελαφρά πορφυρό, με γλυκά αρώματα, κατά κύριο λόγο, και αρκετή ένταση. Beaujolais – Γαλλία- Κοκκινωπό κρασί που παράγεται από την ποικιλία Gamay, με πολύ φρέσκα αρώματα και ελαφριά γεύση. Στην Ελλάδα έχει γίνει διάσημο από το Beaujolais Nouveau που στην ουσία είναι αυτό που θα λέγαμε στην Ελλάδα “γιοματάρι”. Κάθε Νοέμβρη κάνουν την εμφάνισή τους τα φρέσκα αυτά κρασιά που έχουν διάρκεια ζωής περίπου 1 μήνα και μετά αρχίζουν να οξειδώνονται. Bordeaux – Γαλλία-Κόκκινο που ανάλογα την οινοποίηση ποικίλει σε χρώματα (από ανοιχτό φραουλί μέχρι σκούρο πορφυρό (μπορντώ). Μέτριο σε αρώματα και ένταση, συνδυάζεται με μεσαίας έντασης γεύσεις, ελαφριά μαγειρεμένα κρέατα και εντράδες. Κατάγεται φυσικά από την ομώνυμη περιοχή αλλά πλέον έχει βρει έφορο έδαφος και συνθήκες σε πολλές περιοχές του πλανήτη όπως η Χιλή η Αργεντινή αλλά ακόμα και η Ελλάδα. Burgundy – Γαλλία- Από τα πιο διάσημα κόκκινα, ενώ παράγει και λευκά. Δίνει πλούσια αρώματα και πολύ δεμένο σώμα. Στις ερυθρές οινοποιήσεις αυτό που συνήθως κλέβει την παράσταση είναι το εντυπωσιακό χρώμα του.


Cabernet Sauvignon – Γαλλία, Καλιφόρνια, Αυστραλία, Μολδαβία, Ελλάδα-Από τις πιο διάσημες και πετυχημένες ποικιλίες. Η Ελλάδα παράγει αρκετές ετικέτες ετησίως, άλλες πολύ γνωστές και άλλες όχι. Το κρασί αυτό όμως είναι συνταγή επιτυχίας και πολύ δημοφιλές ειδικά τους χειμωνιάτικους μήνες. Η γεύση του επηρεάζεται πολύ από τα επίπεδα ωρίμανσης του καρπού. Δίνει αρώματα από πιπέρι και φρέσκο χόρτο, ενώ αν η οινοποίηση έγινε σε πολύ ώριμους καρπούς μπορεί να βγάλει μέχρι και άρωμα ξηρής μαύρης σταφίδας. Ενδείκνυται για παλαίωση. Συνδυάζεται υπέροχα με κόκκινα κρέατα όμως όχι με πολλά μπαχαρικά, πέραν του μαύρου πιπεριού. Chianti – Ιταλία-Από τα μέτρια αλλά αρκετά δημοφιλή κρασιά της Ιταλίας. Έχει αρκετά ελκυστικό χρώμα, αλλά η γεύση του είναι λίγο επίπεδη, χωρίς ιδιαίτερα αρώματα. Συνδυάζεται με ζυμαρικά και κρέατα. Merlot – Γαλλία, Καλιφόρνια, Ουάσινγκτον, Χιλή, Ελλάδα-Ξεκίνησε από τη Γαλλία, έκανε θαύματα στην Καλιφόρνια, ευδοκίμησε στη Χιλή. Στην Ελλάδα έχει αποκτήσει ένα σοβαρό μερίδιο στην αγορά χωρίς να πρωτοστατεί. Παραμένει ένα από τα πιο ενδιαφέροντα κόκκινα. Το χρώμα του είναι πάντα ρουμπινί, άλλες φορές βαθύτερο και άλλες πιο φωτεινό και διαυγές. Η γεύση γεμάτη, με αρώματα από φρούτα και καρπούς. Έχει μια πιπεράδα που εξελίσσεται όμορφα στο στόμα. Pinot Noir – Γαλλία, Καλιφόρνια, Όρεγκον-Ενδιαφέρον, σκούρο κόκκινο ρουμπινί, δημοφιλές, με έντονη οξύτητα και δυνατή γεύση. Συνήθως βρίσκεται να ωριμάζει σε μεγάλα υψόμετρα και σχετικά ψυχρά κλίματα, πράγμα που του δίνει την ιδιαιτερότητα στην ένταση της γεύσης. Rioja – Ισπανία-Υπέροχο, σκούρο κόκκινο, με την έντασή του, τόσο σε γεύση όσο και σε αρώματα να ταιριάζει στο Ισπανικό ταμπεραμέντο. Έχει μέτρια οξύτητα, και αρώματα φρούτων. Ταιριάζει σχεδόν με όλα τα φαγητά. Zinfandel – Καλιφόρνια-Η καταγωγή της σταφυλικής ποικιλίας είναι Κροατική, το κρασί αυτό όμως παράγεται στην Καλιφόρνια. Έχει πολύ εύρωστη γεύση, φωτεινό κόκκινο χρώμα, υψηλά σάκχαρα και ημίγλυκη γεύση με τους βαθμούς αλκοόλ (ανάλογα την περιοχή και τα επίπεδα ωρίμανσης του καρπού) συχνά να ξεπερνούν τους 15. Σε πιο ψυχρές περιοχές δίνει γεύσεις και αρώματα βατόμουρου, ενώ σε πιο θερμές βγάζει πιπεράδα και έχει πιο έντονη γεύση από φρούτα του δάσους, ενώ ο καρπός ωριμάζει πολύ πιο γρήγορα. Αφρώδη Champagne – Γαλλία- Το πιο γνωστό αφρώδες κρασί. Έχει πάρει το όνομά του από την περιοχή της Καμπανίας, όπου και καλλιεργήθηκε και παράχθηκε αρχικά. Έχει χρώμα υποκίτρινο, διαυγές, γεμάτο σώμα και ελαφριά γλυκύτητα. Κατά τη διάρκεια της οινοποίησης αναπτύσσεται διοξείδιο του άνθρακα. Οι χαρακτηριστικές φυσαλίδες, που την έχουν κάνει διάσημη φαίνεται ότι στο παρελθόν έχουν δημιουργήσει προβληματισμό (αρκετές φιάλες σε φύλαξη “εκρηγνύονταν” ενώ στα οινοποιεία το 18ο αιώνα φορούσαν μεταλλικά κράνη) και ακόμα και η Dom Perignon είχε κάνει έρευνα για τη μείωσή τους. Παρόλα αυτά, η γεύση, το άρωμα και η γαργαλιστική αίσθηση από τις φυσαλίδες στο στόμα, έχει κάνει αυτό το αφρώδες κρασί το πιο διάσημο στον κόσμο.


Cava – Ισπανία Sekt – Γερμανία, Σλοβακία- Sekt είναι ο Γερμανικός ορισμός για το αφρώδες κρασί. Το σεκτ έχει χαμηλότερους βαθμούς αλκοόλ από τη σαμπάνια. Η γλυκύτητά του μπορεί να κυμαίνεται από αμυδρά διακριτή μέχρι αρκετή. Τα ελληνικά κρασιά: Οι κυριότερες οινοποιήσιμες ποικιλίες, που είτε σε συνδυασμό είτε μόνες, δημιουργούν υπέροχους οίνους με υψηλή σε γενικές γραμμές οξύτητα και πλούσια, καθαρά αρώματα. Ανάλογα την ωρίμανση του καρπού και τη διαδικασία της οινοποίησης, οι ποικιλίες αυτές μπορούν να παράξουν τελείως διαφορετικά κρασιά. Π.χ., το Αθήρι και το Ασύρτικο είναι ποικιλίες που μαζί ή ξεχωριστά δίνουν υπέροχο λευκό επιτραπέζιο κρασί, συμμετέχουν όμως με θαυμαστή επιτυχία στο παραδοσιακό Σαντορινό Vinsanto, κρασί τελείως διαφορετικό σε γεύση, αρώματα βαθμούς ή σάκχαρα. Πολλές από τις κλασικές ελληνικές ποικιλίες, πέρασαν περιόδους παρακμής. Κάποιες καλλιέργειες ειδικά την περίοδο της φυλλοξέρας καταστράφηκαν ολοσχερώς. Η μαλαγουζιά π.χ., ποικιλία που ευδοκιμούσε στην Πελοπόννησο, εξαφανίστηκε ως καλλιέργεια λόγω της φυλλοξέρας και εμφανίστηκε 30 χρόνια μετά στη Βόρεια Ελλάδα, σε πειραματικές καλλιέργειες. Σήμερα είναι από τα αγαπημένα special κρασιά. Τα γευστικά του χαρακτηριστικά όμως διαφέρουν ελαφρώς από περιοχή σε περιοχή και αυτό έχει να κάνει με όλες τις λοιπές συνθήκες. Κάποιες άλλες ποικιλίες όπως το Σαββατιανό, για πολλά χρόνια δεν τύγχανε της παραμικρής εκτίμησης από τους οινολογικούς και γευσιγνωστικούς κύκλους. Η λογική των Αττικών Μεσογείων, της φτηνής ρετσίνας και του λαϊκού κρασιού, το είχε παραγκωνίσει στα ράφια του "μαγειρικού" κρασιού και το είχε αποκλείσει από καλύτερες οινοποιήσεις. Σήμερα όμως, αρχίζει να αντιμετωπίζεται με σοβαρότητα και να παράγει αξιοπρεπέστατα λευκά επιτραπέζια κρασιά. Αυτές που ακολουθούν είναι οι κυριότερες ποικιλίες: Λευκά: Αθήρι Ασύρτικο Βηλάνα Δαφνί Μοσχάτο Ντεμπίνα Ροδίτης Ρομπόλα Σαββατιανό Μαλαγουζιά Μοσχοφίλερο Κόκκινα και γλυκά: Αγιωργίτικο Κοτσιφάλι Λημνιό Μαντηλαριά Μαυροδάφνη


Μοσχάτο Ξινόμαυρο Σταυρωτό


3. Οίνος και Υγεία

Η ευεργετική επίδραση του κρασιού στην υγεία έχει αναγνωριστεί από το ιατρικό επάγγελμα εδώ και αιώνες. Ο Ιπποκράτης συνιστούσε ειδικά κρασιά σαν αντιπυρετικά, διουρητικά ή απολυμαντικά πληγών, αλλά και σαδιατροφικά πρόσθετα, ήδη από το 450 π.Χ. περίπου. Οι περισσότεροι παθογενείς παράγοντες που απειλούν τον άνθρωπο εξουδετερώνονται ή εξαλείφονται από τα οξέα και το οινόπνευμα του κρασιού. Για αυτούς τους λόγους και μέχρι τον 18ο αιώνα, το κρασί θεωρείτο ασφαλέστερο ποτό από το νερό. Το κρασί είναι ένα ήπιο ηρεμιστικό, που ελαττώνει το άγχος και περιορίζει την ένταση. Σαν μέρος της καθημερινής δίαιτας, το κρασί δρα σανορεκτικό, και δίνει στο σώμα ενέργεια, ουσίες που υποβοηθούν την πέψη, καθώς και μικρές ποσότητες βιταμινών. Εν τούτοις, ένα μεγάλο μέρος των γιατρών του 20ου αιώνα σπούδασε και ανδρώθηκε επαγγελματικά μέσα στην ποτοαπαγόρευση, ιδιαίτερα στις ΗΠΑ. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα επί τουλάχιστον μία 30ετία, οτιδήποτε είχε σχέση με το οινόπνευμα, συμπεριλαμβανομένου του κρασιού, να λογοκρίνεται και να απαγορεύεται. Αυτή η γενιά των γιατρών δίδαξε την επόμενη, μεταφέροντας λανθασμένες και ουσιαστικά λογοκριμένες απόψεις σχετικά με την επίδραση του κρασιού στην υγεία. Σαν παράδειγμα, τη δεκαετία του ΄70, το Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας των ΗΠΑ απέκρυψε αποδείξεις από μελέτη καρδιακών παθήσεων (Framingham Heart Study) που αποδείκνυε ότι η μέτρια κατανάλωση κρασιού μείωνε τους θανάτους από στεφανιαία νόσο κατά 50%. Το Γαλλικό Παράδοξο


Μόνο όταν το τηλεοπτικό πρόγραμμα "60 λεπτά" (60 Minutes) αποκάλυψε, τον Νοέμβριο του 1991, το φαινόμενο που έγινε μετέπειτα γνωστό σαν το "Γαλλικό Παράδοξο", άρχισε η μεταστροφή της θεώρησης του κρασιού από την κοινή γνώμη, από τοξίνη σε φάρμακο. Η τυπική δίαιτα των κατοίκων της νότιας Γαλλίας περιλαμβάνει μεγάλες ποσότητες τυριών, βουτύρου, αυγών, κρεάτων και άλλων φαγητών με μεγάλη περιεκτικότητα σε λίπη και χοληστερόλη. Αν και θα έπρεπε αυτή η δίαιτα να ευνοεί τις καρδιακές παθήσεις, εν τούτοις αποδείχτηκε ότι το ποσοστό τους ήταν εξαιρετικά χαμηλότερο αυτού των ΗΠΑ. Από εκεί και το παράδοξο. Η τακτική μέτρια κατανάλωση κρασιού αποκαλύφθηκε ότι ήταν ο καθοριστικός παράγοντας του Γαλλικού Παράδοξου. Η στεφανιαία νόσος χτυπούσε τους μεγάλους πότες και -ακόμα περισσότερο- αυτούς που δεν έπιναν καθόλου, από τους τακτικούς καταναλωτές μέτριων ποσοτήτων κρασιού καθημερινά. Η καθημερινή μέτρια κατανάλωση κόκκινου κρασιού δρα προστατευτικά και προληπτικά ενάντια στην στεφανιαία νόσο αλλά και σε πολλές μορφές καρκίνου. Τούτο οφείλεται στα φλαβονοιειδή που περιέχονται στις τανίνες του κόκκινου κρασιού και που ενεργούν σαν αντιοξειδωτικά, εμποδίζοντας τις ελεύθερες ρίζες να βλάψουν τα κύτταρα. Κάποια ειδικά συστατικά των φλαβονοιειδών αποδείχτηκε πρόσφατα ότι εμποδίζουν τη σκλήρυνση των αρτηριών. Υπάρχουν επίσης συστατικά στα σταφύλια και στο κρασί (ειδικά στο κόκκινο, καθώς και στο χυμό σταφυλιού, στο τσάι αλλά όχι στο λευκό κρασί) με τις ονομασίες resveratrol και quercetin που ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα, προστατεύουν από καρδιακές παθήσεις, εμποδίζουν την καρκινογένεση και επιμηκύνουν το προσδόκιμο της ζωής. Μία πρόσφατη (2004) μελέτη που προβλήθηκε από το American Journal of Physiology αποδεικνύει ότι το reservatrol εμποδίζει την ανάπτυξη μιας πρωτεΐνης που οδηγεί στην ασθένεια cardio fibrosis, που ελαττώνει την αντλητική ικανότητα της καρδιάς όταν αυτή χρειάζεται περισσότερο, δηλαδή σε περιπτώσεις stress. Ελιξίριο Νεότητας Μια μελέτη του Harvard σχετικά με τους παράγοντες που επηρεάζουν τη γήρανση (περιοδικό Nature, 8 Μαΐου 2003) έδειξαν ότι το reservatrol επεκτείνει την ζωή των κυττάρων και δρα αντιγηραντικά. Το κρασί μπορεί να διατηρεί και να προστατεύει τις διανοητικές λειτουργίες των ηλικιωμένων. Πολλές μελέτες έχουν δώσει αποδείξεις ότι η μέτρια τακτική κατανάλωση οινοπνεύματος μπορεί να εμποδίσει ή να καθυστερήσει την ανάπτυξη ασθενειών εκφυλιστικών του εγκεφάλου, όπως Πάρκινσον και Αλτζχάιμερ. Άλλες μελέτες απέδειξαν ότι η κατανάλωση κρασιού μειώνει τον κίνδυνο πεπτικών ελκών,


και απαλλάσσει το σώμα από τα βακτηρίδια που τα προκαλούν. Αντίθετα, η υπερβολική κατανάλωση κρασιού και η απλή κατανάλωση οινοπνευματωδών αυξάνει τους κινδύνους σχηματισμού πεπτικών ελκών. Συμπερασματικά, όπως απέδειξαν περισσότερες από 400 μελέτες σε όλο τον κόσμο, πολλές από αυτές μακροχρόνιες και σε μεγάλα δείγματα, άτομα βασικά υγιή που καταναλώνουν μέτριες ποσότητες κρασιού τακτικά, ζουν περισσότερο. Μόνη εξαίρεση γυναίκες στην περίοδο πριν την εμμηνόπαυση, που δεν πρέπει να καταναλώνουν καθόλου οινόπνευμα, γιατί κινδυνεύουν από καρκίνο του στήθους. Οι βασικοί ευεργετικοί παράγοντες της κατανάλωσης κρασιού αποδείχτηκε ότι είναι το μέτρο και η τακτική συστηματική κατανάλωση. Να προσθέσουμε εμείς, οι φίλοι του κρασιού, "και η ευχαρίστηση"... Γιατί, όπως φαίνεται, το κρασί είναι από τα ελάχιστα προϊόντα που προσφέρουν στον άνθρωπο ΤΑΥΤΟΧΡΟΝΑ ευχαρίστηση και καλή υγεία!

Ένα με δύο ποτηράκια κόκκινο κρασί την ημέρα φαίνεται ότι ενισχύουν τα επίπεδα των λιπαρών οξέων ω-3 του οργανισμού μας. Το ενδιαφέρον συμπέρασμα για τους λάτρεις του οίνου, ανήκει στους ιταλούς ειδικούς του Καθολικού Πανεπιστημίου του Καμπομπάσο, οι οποίοι μελέτησαν 800 άνδρες και γυναίκες από τη Βρετανία, το Βέλγιο και την Ιταλία. Όπως αναφέρουν οι ερευνητές στο επιστημονικό έντυπο «American Journal of Clinical Nutrition», η ήπια κατανάλωση αλκοόλ φαίνεται ότι ενισχύει την παραγωγή των συγκεκριμένων λιπαρών οξέων από τον οργανισμό. Τα ω-3, κύρια πηγή των οποίων είναι τα λιπαρά ψάρια όπως (σολομός, ρέγκα, σκουμπρί κ.ά.), αποτελούν φυσική «ασπίδα» κατά της στεφανιαίας νόσου ενώ παράλληλα ενισχύουν την εγκεφαλική δραστηριότητα. Οι επιστήμονες παρατήρησαν ότι το κόκκινο κρασί – ένα ποτηράκι για τις γυναίκες και δύο για τους άνδρες αντίστοιχα – εμφάνιζε


μεγαλύτερη ευεργετική δράση για τον οργανισμό σε σχέση με τα υπόλοιπα είδη αλκοόλ. Μάλιστα όσοι έπιναν κόκκινο κρασί εμφάνιζαν υψηλότερα επίπεδα λιπαρών οξέων ω-3 συγκριτικά με όσους έτρωγαν ψάρια. «Οι άνθρωποι που κατανάλωναν μέτριες ποσότητες αλκοόλ, έφεραν υψηλότερη συγκέντρωση λιπαρών οξέων ω-3 στο πλάσμα (το υγρό μέρος του αίματος μέσα στο οποίο βρίσκονται τα αιμοσφαίρια και τα αιμοπετάλια) και τα ερυθρά αιμοσφαίρια, ανεξάρτητα από τις ποσότητες ψαριών που έτρωγαν», υπογραμμίζει η επικεφαλής της έρευνας, δρ Ρομίνα ντι Τζουζέπε.

Αρνητικές επιδράσεις του αλκοόλ 

Το αλκοόλ κατά την κύηση

Οι γυναίκες που κατανάλωναν αλκοόλ κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι πιθανόν να έχουν κληροδοτήσει προβλήματα ανάπτυξης στα παιδιά τους, τα οποία ενδεχομένως θα διαρκέσουν ακόμη και έως τα 14 τους χρόνια. Tα παιδιά θα έχουν αρκετές βλάβες μικρές αλλά αρκετές σε αριθμό ανωμαλίες στην ανάπτυξη, όπως, π.χ., μη κανονικό βάρος ή ύψος, ενώ σε πολλές περιπτώσεις παρατηρήθηκαν επιπλοκές στη μνήμη και τις ικανότητες μάθησης, όχι όμως και στο βαθμό IQ.

Η σχέση καρκίνου του μαστού και κατανάλωσης αλκοόλ

Η κατανάλωση αλκοόλ αυξάνει τον κίνδυνο των γυναικών για καρκίνο του μαστού. Για κάθε αλκοολούχο ποτό που καταναλώνεται καθημερινά από τις γυναίκες, αυξάνεται ο κίνδυνος εκδήλωσης καρκίνου του μαστού κατά 6%. Μετά την ηλικία


των 65 ετών, ο κίνδυνος από τις καρδιακές παθήσεις γίνεται μεγαλύτερος σε σύγκριση με τον καρκίνο του μαστού. Έτσι στις ηλικίες άνω των 65 ετών, οι προστατευτικές ιδιότητες της μέτριας κατανάλωσης αλκοόλ, γίνονται περισσότερο εμφανείς.

Tο αλκοόλ καταστρέφει τα κύτταρα του εγκεφάλου

Όταν οι αρχαίοι Έλληνες ήθελαν να καθησυχάσουν τους ξένους τους ότι το κρασί που τους πρόσφεραν δεν περιείχε δηλητήριο, έπιναν στην υγειά τους. Aν και σήμερα οι κίνδυνοι από κρασί με δηλητήριο είναι περιορισμένοι, παραμένουν ωστόσο οι κίνδυνοι εξαιτίας της υπερβολικής κατανάλωσης αλκοολούχων ποτών. Kατά αντιδιαστολή έρευνες έχουν δείξει ότι ενήλικες που καταναλώνουν μέτριες ποσότητες αλκοολούχων ποτών δεν κινδυνεύουν να χάσουν κύτταρα του μυαλού τους.H γνώση ότι η αλκοόλη εξαφανίζει κύτταρα του μυαλού υπάρχει επί χρόνια. Πολλές μελέτες έχουν συνδέσει το ποτό με νοητικές αδυναμίες, ενώ μακροπρόθεσμες βλάβες ύστερα από χρόνια υπερβολικής κατανάλωσης αλκοολούχων ποτών έχουν τεκμηριωθεί ικανοποιητικώς. Tο αναπτυσσόμενο μυαλό είναι ιδιαιτέρως ευπαθές, όπως έχουν αποδείξει μερικές μελέτες, και γι’ αυτό οι έφηβοι αντιμετωπίζουν τους περισσότερους κινδύνους από το ποτό.

Προβλήματα υπερβολικής χρήσης αλκοόλ

Η κατανάλωση οινοπνευματωδών ποτών δεν είναι υπόθεση της σύγχρονης κοινωνίας. Είναι συνήθεια τόσο παλιά όσο και η κοινωνική ζωή των ανθρώπων. Η κατανάλωση χαμηλών ποσοτήτων οινοπνευματωδών ποτών, συνήθως δεν προκαλεί ιδιαίτερα προβλήματα υγείας. Προβλήματα υπάρχουν από τη στιγμή που υπάρχει εξάρτηση ενός ατόμου από το αλκοόλ. Εξάρτηση υπάρχει, όταν το άτομο ικανοποιείται μόνο με τη συνεχή και σε μεγάλη ποσότητα κατανάλωση αλκοολούχων ποτών. Η εξάρτηση από το αλκοόλ είναι ανάλογη με την εξάρτηση από τις ναρκωτικές ουσίες. Ωστόσο δεν κινδυνεύουν για βλάβη της υγείας μόνο οι αλκοολικοί. Εξ' ίσου κινδυνεύουν και αυτοί που χαρακτηρίζονται ως "κοινωνικοί" πότες, εφ' όσον η καθημερινή τους κατανάλωση ξεπερνάει κάποια όρια. Oι βλάβες που μπορεί να προκαλέσει το αλκοόλ είναι: 

αφυδάτωση

στομαχικές διαταραχές (γαστρίτιδα, αιμορραγίες, έλκη)

υψηλή αρτηριακή πίεση


έλλειψη βιταμινών

σεξουαλικές διαταραχές

εγκεφαλικές βλάβες

αρρώστιες των μυών

προβλήματα στο νευρικό σύστημα

ηπατικές βλάβες

καρκίνο στόματος, λάρυγγα και οισοφάγου

περισσότερες επιπλοκές στους διαβητικούς

Εάν πίνετε λίγο και όχι πολύ συχνά, οι κίνδυνοι για την υγεία σας είναι πολύ μικροί. Όσο όμως η συχνότητα και η ποσότητα του αλκοόλ αυξάνονται, τόσο αυξάνονται και οι κίνδυνοι. Το πιο σημαντικό είναι να γνωρίζετε την ποσότητα του αλκοόλ που περιέχει το ποτό σας και πως να το συγκρίνετε με τα διάφορα ποτά. Διεθνώς έχουν θεσπιστεί όρια κατανάλωσης του αλκοόλ για ασφαλή χρήση στους ενήλικες. Αυτά τα όρια σε μονάδες μοιρασμένες μέσα στην εβδομάδα είναι: μέχρι 21 μονάδες (ποτά) για τους άνδρες, μέχρι 14 μονάδες (ποτά) για τις γυναίκες. Μία μονάδα είναι: ή 1 μικρό ποτήρι μπύρα ή 1/2 μεγάλο ποτήρι μπύρα ή 1 ποτήρι ουίσκι ή άλλο ποτό της ίδιας κατηγορίας ή 1 ποτήρι κρασί ή 1 ποτήρι λικέρ ή 1 ούζο Αυτά με τον συνηθισμένο τρόπο σερβιρίσματος, παρέχουν την ίδια περίπου ποσότητα αλκοόλ.

Οινόπνευμα και οδήγηση


Τα επιτρεπόμενα όρια οινοπνεύματος στο αίμα είναι νομικές προτάσεις που δεν προσφέρουν όμως πραγματική ασφάλεια στην οδήγηση. Η οδήγηση μπορεί να είναι ασφαλής, μόνο όταν δεν έχει καταναλωθεί καθόλου αλκοόλ.Το οινόπνευμα αποβάλλεται από κάθε οργανισμό με διαφορετική ταχύτητα, και η διαδικασία αυτή είναι πολύ χρονοβόρα. Οι νέοι άνθρωποι, οι γυναίκες, οι άνθρωποι με χαμηλό βάρος και όσοι δεν έχουν τη χρήση του το αποβάλουν με ακόμα βραδύτερους ρυθμούς. Δεν υπάρχει τρόπος να επιταχυνθεί η αποβολή του οινοπνεύματος από τον οργανισμό. Ο καφές το τσάι, το φαγητό, το νερό, το ντους και ο ύπνος δεν βοηθούν την ταχύτερη αποβολή του. Τα πρώτα μάλιστα την επιβραδύνουν, επειδή ο οργανισμός επιβαρύνεται και με άλλες ουσίες της οποίες πρέπει να αποβάλλει. Όταν η κατανάλωση αλκοολούχων ποτών είναι μεγάλη, μπορεί να υπάρχει ποσότητα οινοπνεύματος στον οργανισμό και την επόμενη ημέρα. Συχνά, λοιπόν, η νυκτερινή κατανάλωση οινοπνεύματος συνεχίζει να επηρεάζει τον οργανισμό και κατα την διάρκεια της επόμενης ημέρας. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό να το γνωρίζουν όσοι οδηγούν το πρωί, ενώ έχουν καταναλώσει αρκετό οινόπνευμα τον προηγούμενο βράδυ. Τέλος από όλα τα παραπάνω συμπεραίνουμε ότι το αλκοόλ περισσότερο βλάπτει παρά ωφελεί τον ανθρώπινο οργανισμό, γι’ αυτό θα ήταν καλό ο καθένας να καταβάλει προσπάθεια, ώστε να μειώσει την κατανάλωση αλκοολούχων ποτών.

Eπικίνδυνη η οδήγηση

Nέα μελέτη δείχνει πώς διάφορες ποσότητες αλκοόλης επηρεάζουν το μυαλό των οδηγών: Tο πρώτο ποτό δυσχεραίνει την παραμονή του αυτοκινήτου σε συγκεκριμένη λωρίδα κατά την οδήγηση. Tο δεύτερο ποτό διευκολύνει τον οδηγό να αγνοεί ότι το αυτοκίνητο κατευθύνεται σε χαντάκι.


 Το κρασί, το αλκοόλ, η πίεση και η καρδία Η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ συνοδεύεται από κινδύνους για το καρδιαγγειακό σύστημα. Αυξάνει στο αίμα λιπαρές ουσίες όπως τα τριγλυκερίδια, ψηλώνει την πίεση και τον κίνδυνο για καρδιακή ανεπάρκεια ενώ ταυτόχρονα φορτώνει τον οργανισμό με περιττές θερμίδες.Επίσης είναι γνωστό ότι η κατάχρηση αλκοόλ είναι αιτία εγκεφαλικών επεισοδίων, αρρυθμίας της καρδίας, καρδιομυοπάθειας και ξαφνικών θανάτων. Είναι αδύνατον να προβλεφθεί ποιοι από αυτούς που αρχίζουν να πίνουν αλκοόλ, θα καταλήξουν να γίνουν αλκοολικοί λόγω εθισμού.

Για το λόγο αυτό και λαμβάνοντας υπ' όψη τους κίνδυνους που έχει η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ, είναι προτιμότερο να αποφεύγεται η κατανάλωση αλκοόλ ιδιαίτερα από τους νέους αλλά και από τους πιο μεγάλους.


4. OIKONOMIA KAI ΚΡΑΣΙ


Οι 10 μεγαλύτερες Ελληνικές Οινοποιίες της χώρας και οι επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης στον κλάδο της Ελληνικής Οινοποιϊας.

Η κατάσταση στον χώρο της Ελληνικής Οινοποιίας επιδεινώθηκε δραματικά την χρονιά που πέρασε με αποτέλεσμα πολλές από τις περσινές Top-10 της Ελληνικής Οινοποιίας να αντιμετωπίσουν δραματικές απώλειες στον κύκλο εργασιών και στα κέρδη τους. Η διαρκής συρρίκνωση της καταναλωτικής ζήτησης σαν συνέπεια της πρωτοφανούς, εδώ και δεκαετίες, ύφεσης που βιώνει η Ελληνική οικονομία είχε σαν αποτέλεσμα την καθίζηση των πωλήσεων ελληνικών κρασιών -κυρίως στην κατηγορία των «ακριβών» κρασιών- τόσο στην τεράστια αγορά των Σούπερ Μάρκετ, όσο και στην λεγόμενη «κρύα αγορά» της μαζικής εστίασης. Αντίστοιχα, οι εισαγωγές φτηνών χύμα (κυρίως από Ιταλία) ή άλλων εμφιαλωμένων κρασιών, παρουσιάζουν την ίδια, φθίνουσα εικόνα εξ αιτίας τόσο των μειωμένων τιμών που διαμορφώθηκαν στην Ελληνική αγορά όσο και εξ αιτίας της ολοένα και εντονότερης «επιστροφής» των Ελλήνων καταναλωτών στην συνήθεια Αγοράζουμε Ελληνικά! και βέβαια στο Ελληνικό κρασί που κουβαλάει μια απίστευτη παράδοση (δυστυχώς άγνωστη στις πλατιές μάζες του νεοέλληνα) η οποία χάνεται στα βάθη των αιώνων. Τον προηγούμενο χρόνο οι εξαγωγικές επιδόσεις των Ελληνικών κρασιών, σύμφωνα με προσωρινά στοιχεία της Hellas Stat που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα της ΚΕΟΣΟΕ, υπήρξαν ικανοποιητικές παρά τα προβλήματα που παρουσιάζονται στην ομαλή εφαρμογή του «Στρατηγικού Σχεδιασμού Βranding και Μarketing για το ελληνικό κρασί στην εγχώρια και τις διεθνείς αγορές» το οποίο σε ένα σημαντικό τμήμα του υποστηρίζεται από τα Κοινοτικά Ταμεία. Οι επιδόσεις αυτές των


ελληνικών κρασιών έδωσαν μια σημαντική «διέξοδο» στις τεράστιες δυσκολίες της εσωτερικής αγοράς ενώ το «θετικό» ισοζύγιο εισαγωγών – εξαγωγών στον τομέα του κρασιού μακάρι να εμφανιζόταν και σε πολλές άλλες κατηγορίες Ελληνικών προϊόντων. Στον πίνακα που ακολουθεί παρουσιάζεται το «ισοζύγιο» εισαγωγών και εξαγωγών κρασιών: ΕΛΛΑΔΑ ΕΞΑΓΩΓΕΣ ΧΩΡΕΣ Ε.Ε. ΕΞΑΓΩΓΕΣ Τρίτες Χώρες ΣΥΝΟΛΟ ΕΞΑΓΩΓΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΕΣ ΧΩΡΕΣ Ε.Ε. ΕΙΣΑΓΩΓΕΣ Τρίτες Χώρες ΣΥΝΟΛΟ ΕΙΣΑΓΩΓΩΝ

ΛΙΤΡΑ 33.225.672 5.341.138 38.566.810 10.195.008 540.885

ΑΞΙΑ ΣΕ ΕΥΡΩ 44.970.875 12.901.771 57.872.646 22.554.745 1.911.486

10.735.893

24.466.231

ΕΜΠ. ΙΣΟΖΥΓΙΟ +27.830.917 ΚΡΑΣΙΩΝ Πίνακας: Λ. Κουμάκης - Πηγή: ΚΕΟΣΟΕ

+33.406.415

Οι κυριότερες Ευρωπαϊκές χώρες εξαγωγής των κρασιών μας είναι η Γερμανία (58% της αξίας των εξαγωγών μας προς ΕΕ) και Γαλλία (12% της αξίας των εξαγωγών μας προς ΕΕ). Οι κυριότερες τρίτες χώρες στις οποίες εξάγουμε τα κρασιά μας είναι οι ΗΠΑ (51% της αξίας των εξαγωγών μας προς τρίτες χώρες) και Καναδάς (23% της αξίας των εξαγωγών μας προς τρίτες χώρες). Οι τρεις από τις τέσσερις κυριότερες χώρες εξαγωγής ελληνικών κρασιών σημείωσαν σημαντικές αυξήσεις: Α/Α ΧΩΡΕΣ 1 ΓΕΡΜΑΝΙΑ 2 ΗΠΑ 3 ΓΑΛΛΙΑ 4 ΚΑΝΑΔΑΣ Πίνακας: Λ. Κουμάκης

ΑΞΙΕΣ ΣΕ ΕΚΑΤ. ΕΥΡΩ 2009 2010 24,3 25,9 5,8 6,5 6,2 5,2 2,3 2,9

ΔΙΑΦΟΡΑ +6,6% +10,8% -15,4% +26,7%

Αξίζει να σημειωθεί ότι το 2010 η Ρωσία σχεδόν διπλασίασε τις εισαγωγές ελληνικών κρασιών (από 253.800 Ευρώ το 2009 σε 467.840 Ευρώ το 2010), ενώ εξαιρετική ανάπτυξη σημείωσε η αγορά της Κίνας με εντυπωσιακό άλμα (από 152.890 Ευρώ το 2009 σε 505.560 Ευρώ το 2010. Πολύ καλές επιδόσεις είχαν επίσης η Λετονία (από 52.350 Ευρώ το 2009 σε 278.320 Ευρώ το 2010), το Χόνκ-Κόγκ (από 95.300 Ευρώ το 2009 σε 254.210 Ευρώ το 2010) και η Βραζιλία (από 56.060 Ευρώ το 2009 σε 179.240 Ευρώ το 2010). Το μεγαλύτερο μερίδιο εξαγωγών ελληνικών κρασιών συγκεντρώνουν οι Εταιρίες «Ε. Τσάνταλης ΑΕ», «Cavino ΑΕ», «Ελληνικά Κελάρια – Δ. Κουρτάκης ΑΕ» και «ΙΝΟ ΑΕ».


Όσον αφορά τις κυριότερες Ευρωπαϊκές χώρες από τις οποίες κάνουμε εισαγωγή κρασιών, αυτές είναι η Γαλλία (42% της αξίας των εισαγωγών μας από ΕΕ) και η Ιταλία (38% της αξίας των εισαγωγών μας από ΕΕ). Οι κυριότερες τρίτες χώρες από τις οποίες εισάγουμε κρασί είναι οι ΗΠΑ (32% της αξίας των εισαγωγών μας από τρίτες χώρες) και η Χιλή (27% της αξίας των εισαγωγών μας από τρίτες χώρες). Η πορεία των κορυφαίων επιχειρήσεων της Ελληνικής Οινοποιϊας το 2010 ήταν ανάμεσα σε «συμπληγάδες» και παγίδες που διαμόρφωσε η οικονομική κρίση. Ας δούμε αναλυτικά την πορεία της κάθε επιχείρησης ξεχωριστά:

Ε. Τσάνταλης ΑΕ* Κύκλος Εργασιών €

Μικτά κέρδη Καθαρά Σύνολο € ΕΤΟΣ κέρδη προ υποχρεώσεων φόρων € 40.217.076 15.586.012 739.595 47.553.177 2007 40.886.094 18.691.708 502.973 50.470.470 2008 37.788.234 16.373.757 396.802 49.361.532 2009 2010 35.980.887 14.852.301 -585.510 52.027.998 * Παράγει και αποστάγματα – Πίνακας: Λ. Κουμάκης Η Οινοποιία – Ποτοποιία Ε. Τσάνταλης ΑΕ παρά τον έντονο εξαγωγικό προσανατολισμό της και την «ενίσχυση» του κύκλου εργασιών της από την αύξηση του φόρου κατανάλωσης στα αποστάγματα που διαθέτει στην Ελληνική αγορά, δεν είχε μόνο απώλεια τζίρου για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά (-7% το 2009 και -4,7% το 2010) αλλά παρουσιάζει και ζημιές 585.510 Ευρώ – για πρώτη φορά εδώ και πολλά χρόνια, ενώ οι συνολικές της υποχρεώσεις βρίσκονται στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων χρόνων. Οι επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης επηρέασαν αρνητικά τα «ακριβά» κρασιά της Ε. Τσάνταλης ΑΕ η οποία προσπαθεί να καλύψει το κενό αυτό αφ΄ ενός μεν με νέα προϊόντα σε χαμηλότερες τιμές στην εσωτερική αγορά, αφ΄ ετέρου δε με ένταση των εξαγωγικών προσπαθειών, ένα τομέα στον οποίο παραδοσιακά σημειώνει εκπληκτικές «επιδόσεις» (εξάγει τα προϊόντα της σε 55 χώρες των 5 ηπείρων). Οι επιδόσεις αυτές, δημιούργημα επίπονης προσπάθειας ολόκληρων δεκαετιών του Αντιπροέδρου της εταιρίας Δρ. Γιώργου Τσάνταλη και των συνεργατών του, είναι εκείνες που ουσιαστικά της χαρίζουν την πρώτη θέση στον κατάλογο των Top-10 του κλάδου.


Ε. Μαλαματίνας & Υιος ΑΕ ΕΤΟΣ 2007 2008 2009 2010 Πίνακας:

Κύκλος Εργασιών € 29.179.654 27.340.474 24.183.800 26.698.404 Λ. Κουμάκης

Μικτά κέρδη Καθαρά Σύνολο € κέρδη προ υποχρεώσεων φόρων € 16.664.459 6.401.750 42.133.786 14.066.249 2.304.618 43.224.278 11.149.906 1.193.282 38.479.405 14.121.219 431.435 38.452.220

Η εικόνα της Ε. Μαλαματίνας & Υιος ΑΕ για την δύσκολη χρονιά του 2010 φαίνεται εξαιρετική από απόψεως αύξησης του κύκλου εργασιών της (+10,4%) γεγονός που την οδηγεί στην δεύτερη θέση της γενικής κατάταξης. Υπάρχουν όμως και δύο «αρνητικά» σημεία: Το πρώτο αφορά την περαιτέρω συρρίκνωση των καθαρών (προ φόρων) κερδών κατά 63,4% (431 χιλ. Ευρώ έναντι 1,1 εκ Ευρώ του 2009) – παρ΄ όλα αυτά παραμένει για μια ακόμα χρονιά μεταξύ των πιο κερδοφόρων οινοποιείων του κλάδου της Ελληνικής οινοποιίας και το δεύτερο την διατήρηση υψηλών συνολικών υποχρεώσεων. Η πολύ σημαντική πάντως αύξηση του κύκλου εργασιών της Ε. Μαλαματίνας & Υιος ΑΕ σε μια δύσκολη χρονιά αποτυπώνει την «στροφή» του καταναλωτικού κοινού σε παραδοσιακά (και φθηνά) προϊόντα όπως η Ρετσίνα.

Ελληνικά Κελάρια – Δ. Κουρτάκης ΑΕ ΕΤΟΣ 2007 2008 2009 2010 Πίνακας:

Κύκλος Εργασιών € 25.022.068 24.735.574 24.229.091 24.765.368 Λ. Κουμάκης

Μικτά κέρδη Καθαρά Σύνολο € κέρδη προ υποχρεώσεων φόρων € 11.231.239 2.318.552 19.230.726 8.295.621 -357.972 21.078.785 8.555.503 100.299 19.722.015 9.094.961 140.716 17.640.465


Η Ελληνική οινοποιία που κυριάρχησε στην Ελληνική αγορά επί δεκαετίες με την παραδοσιακή Ρετσίνα, παραμένει στις κορυφαίες θέσεις του κλάδου (στην τρίτη θέση το 2010) επιστρατεύοντας μια σειρά ενεργειών όπως η καλύτερη δυνατή «συντήρηση» των εξαγωγών (την δεκαετία του 90 κάλυπταν το 50% του κύκλου εργασιών της επιχείρησης – σήμερα βρίσκονται σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα), η συμπλήρωση ενός ευρύτατου προγράμματος διαφόρων τύπων λευκών και ερυθρών κρασιών με ιδιαίτερα ικανοποιητική σχέση ποιότητας και τιμής, η απόκτηση σημάτων με υψηλό image, η μετοχική συμμετοχή στην Οινοφόρος, η προσθήκη στο πρόγραμμα που διαθέτει στην Ελληνική αγορά των εξαιρετικής ποιότητας αποσταγμάτων (και βιολογικών κρασιών) Μπαμπατζιμόπουλου ακόμα και η εισαγωγή Γαλλικών κρασιών.

Ι Ν Ο ΑΕ ΕΤΟΣ

Κύκλος Εργασιών €

17.543.969 2007 17.678.896 2008 19.169.449 2009 18.200.000* 2010 Πίνακας : Λ. Κουμάκης

Μικτά κέρδη Καθαρά Σύνολο € κέρδη προ υποχρεώσεων φόρων € 5.264.236 127.556 34.316.892 5.584.783 -640.264 38.604.448 5.333.681 70.063 39.096.108 5.500.000 100.000 33.000.000

Η ΙΝΟ την περίοδο της «μεγάλης κρίσης» συνέχισε μια έντονη ανάπτυξη αλλά τα πρόσθετα (και αναπάντεχα) προβλήματα που παρουσιάστηκαν το 2010 «συγκράτησαν» την πορεία αυτή: Πέρα από την εξαιρετικά δύσκολη οικονομική συγκυρία, οι ξαφνικές απαιτήσεις των Τραπεζών (που βρίσκονται σε ακόμα δυσκολότερη θέση από την Ελληνική Οινοβιομηχανία) οδήγησαν σε «εσπευσμένη» μείωση των συνολικών της υποχρεώσεων με παρέμβαση των μετόχων της, ενώ η αλλοπρόσαλλη πολιτική της τέως διοίκησης του ΕΦΕΤ την υποχρέωσε σε οικονομικές και άλλες απώλειες. Παρ΄ όλα αυτά όμως η ΙΝΟ βρίσκεται ήδη στην τέταρτη θέση της γενικής κατάταξης, αλλά αν συνυπολογιστούν και οι πωλήσεις της «Ευβοϊκής» (ανήκει στον Όμιλο Σκουλούδη) οι δύο Οινοποιητικές εταιρίες του Μανώλη Σκουλούδη απέχουν μια ανάσα από την πρώτη θέση της Ελληνικής αγοράς – ήδη απορροφούν τις μεγαλύτερες ποσότητες σταφυλιών από οποιαδήποτε άλλη ελληνική εταιρία ή όμιλο εταιριών στην χώρα μας. Η ανοδική πορεία της ΙΝΟ των τελευταίων ετών οφείλεται στην θεαματική βελτίωση των εξαγωγικών της επιδόσεων (εξάγει τα προϊόντα της με διψήφιους ρυθμούς αύξησης τα τελευταία χρόνια), την καθιέρωση της στην λεγόμενη «ζεστή αγορά» (Σούπερ Μάρκετ, Παντοπωλεία κ.α.) με καλά προϊόντα σε καλές τιμές (οι προσφορές 1+1 στα


Ελληνικά Σούπερ Μάρκετ πρωτοξεκίνησαν από την ΙΝΟ) καθώς και την μεγάλη επιτυχία των ασκών (3 λίτρα, 5 λίτρα, 10 λίτρα, 20 λίτρα) στην αγορά της μαζικής εστίασης – και όχι μόνο.

CAVINO AE ΕΤΟΣ

Κύκλος Εργασιών €

10.669.000 2007 13.357.000 2008 14.715.000 2009 2010 15.678.000 Πίνακας: Λ. Κουμάκης

Μικτά κέρδη Καθαρά Σύνολο € κέρδη προ υποχρεώσεων φόρων € 1.341.000 173.000 13.779.000 1.686.000 238.000 15.406.000 2.125.000 327.000 15.437.000 2.487.000 120.000 17.003.000

Μια Ελληνική Οινοβιομηχανία η οποία ενάντια στην σφοδρότητα της οικονομικής κρίσης που πλήττει την χώρα μας, επιδεικνύει εξαιρετική δυναμική ανάπτυξης, κινούμενη σε κατεύθυνση αντίθετη από το γενικό ρεύμα είναι η Cavino και μάλιστα με εξαιρετικούς οικονομικούς δείκτες σε σχέση βέβαια με την έντονα αρνητική οικονομική συγκυρία. Το 2010 η Cavino είχε αύξηση του κύκλου εργασιών της κατά 6,5% για τρίτη συνεχόμενη χρονιά (το 2008 +25,1%, το 2009 +10,1% και το 2010 +6,5%). Το επίτευγμα αυτό στους δύσκολους οικονομικούς καιρούς που ζούμε οφείλεται σε σειρά παραγόντων οι βασικότεροι από τους οποίους είναι ο (παραδοσιακός και κυρίαρχος) εξαγωγικός προσανατολισμός της Οινοβιομηχανίας στον οποίο κατευθύνεται το 70% της συνολικής παραγωγής, η πολύ σημαντική αναβάθμιση τόσο της ποιότητας όσο και της συσκευασίας των προϊόντων της Cavino με την «είσοδο» της νέας γενιάς στην διοίκηση της εταιρίας (Γιάννης και Θόδωρος Αναστασίου) και την δημιουργία μιας σειράς νέων, εξαιρετικών προϊόντων σε προσιτές τιμές, οι συνεχείς επενδύσεις σε μηχανολογικό εξοπλισμό και Συστήματα Διαχείρισης Ποιότητας & HACCP για την εκπλήρωση όλων των απαιτήσεων των 26 εξαγωγικών αγορών στις οποίες απευθύνεται, η δημιουργία του Κτήματος στο Μέγα Σπήλαιο σε ένα μαγευτικό περιβάλλον και ένα αμπελώνα που υπάρχει από τον 15ο αιώνα και προσφέρει μοναδικά κρασιά εξαιρετικής ποιότητας, είναι μερικά μόνο από τα «μυστικά» της επιτυχίας της Cavino που την ανέβασαν στην πέμπτη θέση της Ελληνικής αγοράς.

Μπουτάρης Ι. & Υιός ΑΕ


ΕΤΟΣ 2007 2008 2009 2010 Πίνακας:

Κύκλος Εργασιών € 32.626.000 32.246.000 26.908.000 13.345.229 Λ. Κουμάκης

Μικτά κέρδη Καθαρά € κέρδη προ φόρων € 15.745.000 554.000 13.990.000 -937.000 8.861.000 -361.000 1.577.754 -2.849.922

Σύνολο υποχρεώσεων 44.522.000 50.539.000 40.546.000 37.603.000

Ένα ιστορικό όνομα στον χώρο του Ελληνικού κρασιού και ταυτόχρονα το διαχρονικά «συνώνυμο» του καλού ελληνικού κρασιού (Μπουτάρης) ταρακουνήθηκε από την οικονομική κρίση που πλήττει την χώρα μας με την απώλεια ενός σημαντικού μέρους του ετήσιου κύκλου εργασιών και ταυτόχρονη αύξηση των ζημιών. Μια οινοποιητική επιχείρηση που εδώ και εκατόν τριάντα δύο χρόνια έχει ταυτίσει το όνομά της με το εκλεκτό, ποιοτικό ελληνικό κρασί (το 2010 το Αμερικάνικο περιοδικό Wine & Spirits απένειμε στην εταιρία «Μπουτάρη» τον τίτλο «International Winery of the Year» για 14η χρονιά, κατατάσσοντας την ανάμεσα στην πρώτη δεκάδα των καλύτερων οινοποιείων στον κόσμο, σαν μια διεθνή αναγνώριση της υψηλής ποιότητας και του ιδιαίτερου χαρακτήρα των κρασιών της εταιρίας «Μπουτάρη») είναι βέβαιο πως διαθέτει τόσο γερές «ρίζες» στην συνείδηση του Έλληνα (και όχι μόνο) καταναλωτή, ώστε οι συγκυριακές δυσκολίες που αντιμετώπισε και αντιμετωπίζει, οι οποίες την οδήγησαν το 2010 στην έκτη θέση της γενικής κατάταξης, θα ξεπεραστούν και θα την επαναφέρουν σύντομα στην θέση που πραγματικά της αξίζει.

ΕΥΒΟΪΚΗ ΟΙΝΟΠΟΙΗΤΙΚΗ ΑΕ ΕΤΟΣ

Κύκλος Εργασιών €

12.689.853 2007 13.139.240 2008 13.313.027 2009 12.500.000* 2010 Πίνακας : Λ. Κουμάκης

Μικτά κέρδη Καθαρά Σύνολο € κέρδη προ υποχρεώσεων φόρων € 2.669.800 693.128 30.259.806 2.207.030 139.536 41.992.242 1.982.793 48.394 41.199.501 2.000.000 50.000 35.000.000

Στην έβδομη θέση της Ελληνικής αγοράς βρίσκεται η Ευβοϊκή (η δεύτερη εταιρία του Ομίλου Σκουλούδη), η οποία είναι η μοναδική εταιρεία παραγωγής συμπυκνωμένου χυμού σταφυλής στην Ελλάδα και μία από τις μόλις 25 που υπάρχουν στο είδος της σε ολόκληρη την Ευρώπη! Τα τελευταία χρόνια έχει αναπτύξει πολύ σημαντική


εξαγωγική δραστηριότητα συνάπτοντας συνεχώς νέες συμφωνίες συνεργασίας τόσο στην Ευρωπαϊκή όσο και σε άλλες εκτός Ευρώπης αγορές έχοντας σαν βασική φιλοσοφία το γεγονός ότι οι διεθνείς αγορές αποτελούν την μοναδική διέξοδο και ταυτόχρονα μια σημαντική ευκαιρία των υγιών ελληνικών επιχειρήσεων – κάτι που «αποδεικνύει» στην πράξη!

ΚΤΗΜΑ ΚΩΣΤΑ ΛΑΖΑΡΙΔΗ AE ΕΤΟΣ 2007 2008 2009 2010 Πίνακας:

Κύκλος Εργασιών € 8.043.749 8.287.833 8.368.323 6.644.964 Λ. Κουμάκης

Μικτά κέρδη Καθαρά Σύνολο € κέρδη προ υποχρεώσεων φόρων € 3.608.528 1.326.223 17.557.618 3.901.145 1.503.720 17.392.639 3.992.209 1.751.532 14.799.357 3.064.493 396.232 13.306.590

Το Κτήμα Κώστα Λαζαρίδη (Chateau Julia) (όγδοο στην γενική κατάταξη) ιδρύθηκε το 1992 στην Αδριανή Δράμας σαν φυσική εξέλιξη μιας μικρής οικογενειακής οινοποιίας που ξεκίνησε να παράγει μικρές ποσότητες από τις αρχές της δεκαετίας του '80. Σταδιακά, ο οικογενειακός αμπελώνας των 100 περίπου στρεμμάτων αυξήθηκε συνολικά σε 2200 περίπου στρέμματα, φυτεμένα με τις ευγενέστερες διεθνείς και ελληνικές ποικιλίες σταφυλιών. Σε ένα πρότυπο αρχιτεκτονικά οινοποιείο 14.000 τ.μ. εξοπλισμένο με τον πιο σύγχρονο μηχανολογικό εξοπλισμό και ειδικούς χώρους (αποθήκευσης, κάβας, υποδοχής και φιλοξενίας επισκεπτών) παράγονται τα φημισμένα κρασιά και αποστάγματα του Κτήματος τα οποία κυκλοφορούν σε φιάλες με ετικέτες που φιλοτέχνησε ο δραμινός ζωγράφος Γιάννης Νάνος και τα οποία έχουν αποσπάσει περισσότερες από 500 διακρίσεις σε διεθνείς διαγωνισμούς. Το 2006 ολοκληρώθηκε η Οινότρια Γη Κώστα Λαζαρίδη στο Καπανδρίτι Αττικής, ένα συγκρότημα περίπου 10.500 τ.μ. με χώρους κοινωνικών και επαγγελματικών εκδηλώσεων, επίσκεψημα μουσεία, χώρους παλαίωσης, χώρους γευστικών δοκιμών καθώς και ένα σύγχρονο οινοποιείο μέσα σε ένα πρότυπο αμπελώνα 200 στρεμμάτων βιολογικής καλλιέργειας από τον οποίο παράγεται η οικογένεια των κρασιών Οινότρια Γη. Η αναπόφευκτα υψηλή τιμή των προϊόντων του Κτήματος, σαν συνέπεια της εξαιρετικά προσεγμένης αλλά και περιορισμένης παραγωγής σε συνθήκες οικονομικής κρίσης με συρρίκνωση της καταναλωτικής δαπάνης, είχε σημαντική επίπτωση στις πωλήσεις των προϊόντων


του Κτήματος: Ο κύκλος εργασιών μειώθηκε το 2010 κατά 20,6% σε σχέση με το 2009 ενώ τα καθαρά, προ φόρων, κέρδη συρρικνώθηκαν κατά 77,3%.

ΤΣΑΚΤΣΑΡΛΗΣ Β - Ε ΓΕΡΟΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΟΙΝΟΠΟΙΙΑ ΑΕ ΕΤΟΣ 2007 2008 2009 2010 Πίνακας:

Κύκλος Εργασιών € 4.347.109 4.890.429 5.928.235 5.491.908 Λ. Κουμάκης

Μικτά κέρδη Καθαρά Σύνολο € κέρδη προ υποχρεώσεων φόρων € 1.801.331 809.898 5.816.571 2.440.533 1.068.513 5.966.021 2.910.307 1.448.523 5.733.477 2.082.547 797.638 5.397.619

Στην ένατη θέση της κατάταξης βρίσκουμε την «ΤΣΑΚΤΣΑΡΛΗΣ Β - Ε ΓΕΡΟΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΟΙΝΟΠΟΙΙΑ ΑΕ» με τον διακριτικό τίτλο «Κτήμα Βιβλία Χώρα». Στις πλαγιές του Παγγαίου, μια περιοχή με μεγάλη αμπελοοινική παράδοση που ξεκινά από τους αρχαίους χρόνους, οι εμπνευστές του Κτήματος (Βασίλης Τσακτσαρλής και Βαγγέλης Γεροβασιλείου) δημιούργησαν ένα οινοποιείο – έργο τέχνης μέσα σε ένα βιολογικό αμπελώνα 350 στρεμμάτων τον οποίο εγκατέστησαν το 1998. Στον αμπελώνα αυτό καλλιεργούνται ελληνικές και ξενικές ποικιλίες, σύμφωνα με τα πρότυπα της βιολογικής αμπελοκαλλιέργειας, προσφέροντας οίνους υψηλής ποιότητας. Η μεγάλη ποιοτική αξία των κρασιών του Κτήματος εκτιμάται δεόντως από την ελληνική και διεθνή αγορά, με αποτέλεσμα η πορεία του Κτήματος, από το 2001 που έγινε η πρώτη παραγωγή, να είναι εντυπωσιακή και να συνεχίζεται παρά την οικονομική κρίση και την μικρή μείωση του κύκλου εργασιών του 2010 σε σχέση με το 2009. Τα καθαρά προ φόρων κέρδη της Οινοποιίας είναι τα μεγαλύτερα από τους Top-10, ακόμα και από εκείνα του «πρωταθλητή των κερδών της Ελληνικής Οινοποιίας» (Μαλαματίνας).


Κ.Α.Ι.Ρ. ΑΝΩΝΥΜΟΣ ΓΕΩΡΓΙΚΗ & ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΡΟΔΟΥ ΕΤΟΣ 2007 2008 2009 2010 Πίνακας:

Κύκλος Εργασιών € 7.057.436 5.317.431 4.862.894 5.207.588 Λ. Κουμάκης

Μικτά κέρδη Καθαρά € κέρδη προ φόρων € 721.032 -1.993.334 872.379 -1.839.679 525.813 -2.248.121 376.124 -1.941.418

Σύνολο υποχρεώσεων 20.285.711 23.965.324 24.109.460 20.063.648

Στην δέκατη θέση της κατάταξης του 2010 βρίσκεται η Ροδίτικη ΚΑΙΡ η οποία ιδρύθηκε το 1928 διασώζοντας την μοναδική παράδοση του νησιού το οποίο συγκαταλέγοταν ανάμεσα στους πιο σημαντικούς τόπους παραγωγής και εμπορίας κρασιού του αρχαίου κόσμου. Αν και στις μέρες μας η Ροδίτικη Οινοβιομηχανία είναι πολύ γνωστή για τους Αφρώδεις Οίνους της (CAIR, Φυσικοί Αφρώδεις με Ζύμωση στην φιάλη και Φυσικοί Αφρώδεις Methode Charmat), παράγει και μια σειρά λευκών, ροζέ και ερυθρών κρασιών (Επιτραπέζιοι, Τοπικοί και Ονομασίας Προέλευσης Ανωτέρας Ποιότητος) οι οποίοι δεν κυριαρχούν μόνο στην Ρόδο ή στα Δωδεκάνησα, αλλά «επεκτείνονται» σταδιακά και στην υπόλοιπη Ελλάδα, παράλληλα με τις αξιόλογες εξαγωγές σε Ευρώπη και Αμερική. Η ΚΑΙΡ είναι πιστοποιημένη κατά ISO 9001/2000 και τα τελευταία χρόνια πραγματοποίησε πολύ σημαντικές επενδύσεις που οδήγησαν τις συνολικές της υποχρεώσεις στα ύψη με συνεχείς ζημιές. Το 2010 αύξησε τις πωλήσεις της κατά 7%, μέσα σε ένα ιδιαίτερα δύσκολο οικονομικό περιβάλλον, «κέρδος» που αναμένεται να διατηρήσει και το 2011 λόγω της εξαιρετικής πορείας του Ροδίτικου τουρισμού την φετινή περίοδο.


Οι μεγαλύτερες Οινοποιίες της Ρόδου. Α. C.A.I.R

Η CAIR Α.Ε ιδρύθηκε το 1928 από έναν όμιλο Ιταλών επενδυτών και παραμένει ένα από τα μεγαλύτερα οινοποιεία στην Ελλάδα. Η πλήρης ονομασία της εταιρίας ήταν Compagnia Agricola Industriale Rodi και από αυτήν προέκυψε το γνωστό CAIR. Η δραστηριότητα της είναι εστιασμένη στην παραγωγή και εμπορία υψηλής ποιότητας Ροδιακών οίνων. Οι νέες εγκαταστάσεις βρίσκονται στο 2ο Χλμ Λεωφ. ΡόδουΛίνδου και εκτείνονται σε γήπεδο 30 στρεμμάτων. ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΙΑΣ Η 12η Ιουλίου 1928 ήταν η ημέρα ίδρυσης τηw CAIR. Οι ιδρυτές της Dr. Αλμπέρτο Καζέλλι , Τζίνο Πακιάνι, Γκρατσιάνο, Βιττόριο Αλχαδέφ, Νατάλε Σαρντέλλι, Τζιοβάννι-Μπατίστα Ντολιάνι Φερρίνι Φραντζέσκο του Ροδόλφου, εμφανίστηκαν ενώπιον του γραμματέα του Εφετείου Ρόδου, ιππότη Αλφρέδο Γκουλιορμέλλα, που εκτελούσε χρέη συμβολαιογράφου και παρουσία των Νικολάου Μορόζο και Παλμιέρι Τζιοβάννι, δήλωσαν, μετά τις απαραίτητες διατυπώσεις, ότι ιδρύουν την ανώνυμη εταιρεία. Το Διάταγμα της ίδρυσης της CAIR, με αριθμό 118, υπογράφηκε από το διοικητή Μάριο Λάγκο στις 21 Ιουλίου 1928. Με το ίδιο Διάταγμα εγκρίθηκε και το καταστατικό που είχε 40 άρθρα. Αντικείμενο της εταιρείας ήταν η παραγωγή και η εμπορία οίνου, καθώς και η παραγωγή οινοπνευματώδων ποτών, λικέρ και εξαιρετικού βερμούτ. Ως έδρα της επιχείρησης ήταν το χωριό Φάνες. Μετά την ενσωμάτωση της Δωδεκανήσου στην Ελλάδα εκδηλώθηκε ενδιαφέρον από την Αγροτική Τράπεζα να αγοράσει τις μετοχές της, έτσι ώστε να μην είναι πλέον ιταλική εταιρεία, αλλά ελληνική. Από τα τέλη του 1947 η εταιρεία λειτούργησε κάτω από την ιδιοκτησία του Μποδοσάκη, που είχε το πλειοψηφικό πακέτο μέχρι και τον Απρίλιο του 1954 και στη συνέχεια πούλησε τις μετοχές του στην Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Δωδεκανήσου. Από τότε μέχρι και σήμερα κύριος μέτοχος είναι η ΕΑΣΔ, που αύξησε, το ποσοστό της στο 96,5% με το δημόσιο να κατέχει το 3,5%. Ιστορικά η CAIR είναι η μοναδική εταιρεία, που ιδρύθηκε όσο η Ρόδος ανήκε στην Ιταλική επικράτεια και εξακολουθεί να λειτουργεί με το ίδιο αντικείμενο, μέχρι και σήμερα. ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ Η CAIR, συνεχίζοντας την μακραίωνη οινοποιητική παράδοση της Ρόδου, εξελίσσεται διαρκώς, πραγματοποιώντας επενδύσεις εκσυγχρονισμού. Το νέο, σύγχρονο εργοστάσιο στο 2ο Χλμ Ρόδου-Λίνδου καλύπτει στεγασμένους χώρους 30 περίπου στρεμμάτων. Η υλοποίηση του μεγάλου έργου του νέου εργοστασίου και της


συνολικής μετεγκατάστασης όλων των δραστηριοτήτων, με σύγχρονη υποδομή σε μηχανήματα και εξοπλισμό, με τρία μεγάλα επενδυτικά προγράμματα ύψους 11,4 εκ. ευρώ, διασφαλίζει τη ποιότητα στην παραγωγή με σταθερότητα και αξιοπιστία. Το αναπαλαιωμένο οινοποιείο της CAIR, στις Φάνες, αποτελεί έναν πολιτιστικό πνεύμονα προβολής των παραδοσιακών προϊόντων της Ρόδου, ιστορικών στοιχείων και εξοπλισμού της περιόδου εκείνης, της μηχανολογικής εξέλιξης και της διαδρομής της οινοποιίας στο νησί, αλλά και κέντρο διαφόρων εκδηλώσεων στην περιοχή. Θεμελιώδες όραμα αποτελεί η αναβάθμιση της εταιρείας σε κάθε επίπεδο. Υλοποιήθηκε η αναδιάρθρωση του ροδίτικου αμπελώνα, που ξεκίνησε το 2002 και ήταν όνειρο ζωής και στρατηγική επιλογής, παράλληλα με την ανάπτυξη ιδιόκτητων αμπελώνων 200 περίπου στρεμμάτων. Τώρα πλέον η CAIR είναι περήφανη για τις ελληνικές καλλιέργειες και τον πλούτο των ποικιλιών που παράγει στον αμπελώνα της. Πραγματοποίησε επίσης κλωνική προστασία των τοπικών ποικιλιών, Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης στο πρόγραμμα αναδιάρθρωσης των αμπελώνων, σε συνεργασία με Εθνικά Ερευνητικά Κέντρα. Ο νέος αναδιαρθρωμένος ποικιλιακά αμπελώνας, έδωσε την δυνατότητα δημιουργίας των νέων κρασιών της CAIR μέσα από ειδική μελέτη branding, που σήμερα κατακτούν την αγορά κερδίζοντας τις καλύτερες εντυπώσεις. H CAIR ακολουθώντας συνεχώς τις απαιτήσεις διασφάλισης ποιότητας και υγιεινής τροφίμων έχει αποκτήσει το πιστοποιητικό ποιότητας σύμφωνα με το νέο πρότυπο ISO 22000: 2005 ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ Το νέο, σύγχρονο εργοστάσιο στο 2ο Χλμ Ρόδου-Λίνδου καλύπτει στεγασμένους χώρους 30 περίπου στρεμμάτων. Η υλοποίηση του μεγάλου έργου του νέου εργοστασίου και της συνολικής μετεγκατάστασης όλων των δραστηριοτήτων, με σύγχρονη υποδομή σε μηχανήματα και εξοπλισμό, με τρία μεγάλα επενδυτικά προγράμματα ύψους 11,4 εκ. ευρώ, διασφαλίζει τη ποιότητα στην παραγωγή με σταθερότητα και αξιοπιστία.



B. Enoteca Emery

Η Ρόδος φημίζεται όχι μόνο για τις φυσικές της ομορφιές και τα τουριστικά της αξιοθέατα αλλά και για τα εκλεκτά κρασιά της. Το πέρασμα των οινόφιλων Ιταλών από το νησί (1912-1945), βοήθησε στην καλλιέργεια και οινοποίηση διαφόρων ποικιλιών. Η ονομασία Emery προέρχεται από τον Emeric D'Amboise μέγας Ιππότης Ρόδου, Γαλλικής καταγωγής (1503-1512). Από το 1923 που γεννήθηκε η εταιρεία, έχουν αλλάξει πολλά στον τρόπο της καλλιέργειας των σταφυλιών, στην επεξεργασία του μούστου και στις μεθόδους οινοποίησης. Το 1966 ξεκινήσαμε την παραγωγή κρασιού και σαμπάνιας. Το 1974 δημιουργήσαμε στο χωριό Έμπωνα στη Ρόδο, σε υψόμετρο 700 μέτρων, το σύγχρονο οινοποιείο της Οινοθήκης Emery - ένα από τα μεγαλύτερα στην Ελλάδα. Η περιοχή είναι ξακουστή για τις εξαιρετικές ποικιλίες σταφυλιών - Αθήρι και Αμοργιανό - και για τις πολύ χαμηλές στρεμματικές αποδόσεις. Η μακρόχρονη και αρμονική συνεργασία μας με τους αμπελοκαλλιεργητές της περιοχής σε συνδυασμό με την τεχνογνωσία των στελεχών μας, δημιούργησαν μέσα στα χρόνια εκλεκτά κρασιά από αμιγώς Ελληνικές ποικιλίες, ποικιλίες που προέρχονται από τα βάθη της ιστορίας.


Tα 50 ακριβότερα κρασιά του κόσμου

Μπορεί να υπάρχει διεθνής οικονομική κρίση, μπορεί οι Τράπεζες να έχουν προβλήματα, μπορεί οι επενδύσεις να περιορίζονται, οι τιμές όμως των κρασιών στο διεθνές χρηματιστήριο οίνων καλά κρατούν! Η φιάλη της φωτογραφίας μας δεν περιέχει ...χρυσάφι, αλλά κρασί από το κτήμα Domaine de la Romanee-Conti, ένα από τα διάσημα κτήματα της Γαλλίας που βρίσκεται στο χωριό Vosne Romanée της Βουργουνδίας, στο μικρότερο δηλαδή από τα χωριά της περιοχής. Και περιέχει χρυσάφι γιατί το συγκεκριμένο κρασί RomaneeConti Grand Cru, Cote de Nuits, τυχαίνει να είναι το ακριβότερο κρασί στον κόσμο: Ανάλογα τη χρονιά, μια φιάλη κοστίζει κατά μέσο όρο 10.777 $ και η ακριβότερη χρονιά 64.703 $! Ο πίνακας που ακολουθεί εμφανίζει τα 50 ακριβότερα κρασιά του κόσμου. Είναι δε ενδιαφέρον να κάνουμε μια μικρή στατιστική. Από τα 50 λοιπόν κρασιά του καταλόγου, τα 43 είναι Γαλλικά, δηλαδή το 86%(!), 2 είναι Αυστραλέζικα (4%), 1 Γερμανικό (2%), 1 Ισπανικό (2%) και 1 από τις ΗΠΑ (2%). Από αυτά τα 7 ( 14% ) είναι κρασιά του κτήματος Domaine de la Romanee-Conti. Παρατηρούμε δηλαδή την απόλυτη κυριαρχία των Γαλλικών κρασιών, αλλά και την προτίμηση των όσων έχουν την δυνατότητα να διαμορφώνουν τις τιμές με τις αγορές τους, στα κρασιά του κτήματος Domaine de la Romanee-Conti.


Θέση

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28

Όνομα κρασιού

Μέση Μέγιστη Τιμή Τιμή ($) ($)

Domaine de la Romanee-Conti Romanee-Conti Grand Cru, 10,777 Cote de Nuits, Γαλλία Domaine Leflaive Montrachet Grand Cru, Cote de Beaune, 6,453 Γαλλία Henri Jayer Cros Parantoux, Vosne-Romanee Premier Cru, 6,013 Γαλλία Domaine de la Romanee-Conti Montrachet Grand Cru, Cote de 4,092 Beaune, Γαλλία Domaine Leroy Musigny Grand Cru, Cote de Nuits, Γαλλία 3,591 Domaine Georges Roumier Musigny Grand Cru, Cote de Nuits, 3,252 Γαλλία Georges et Henri Jayer Echezeaux Grand Cru, Cote de Nuits, 3,072 Γαλλία Chateau Petrus, Pomerol, Γαλλία 2,963 Screaming Eagle Cabernet Sauvignon, Napa Valley, USA 2,646 Domaine de la Romanee-Conti La Tache Grand Cru, Cote de 2,493 Nuits, Γαλλία Domaine Leroy Chambertin Grand Cru, Cote de Nuits, Γαλλία 2,464 Chateau Le Pin, Pomerol, Γαλλία 2,451 Domaine Faiveley Musigny Grand Cru, Cote de Nuits, Γαλλία 2,060 J.-F. Coche-Dury Corton-Charlemagne Grand Cru, Cote de 2,018 Beaune, Γαλλία Bernard Dugat-Py Chambertin Grand Cru, Cote de Nuits, 1,906 Γαλλία Domaine Leroy Richebourg Grand Cru, Cote de Nuits, Γαλλία 1,818 Seppeltsfield Para Centenary 100 Year Old Vintage Tawny, 1,784 Barossa Valley, Νότια Αυστραλία Chateau Lafite-Rothschild, Pauillac, Γαλλία 1,663 Domaine des Comtes Lafon Montrachet Grand Cru, Cote de 1,593 Beaune, Γαλλία Domaine Georges Roumier Les Amoureuses, Chambolle1,551 Musigny Premier Cru, Γαλλία Domaine de la Romanee-Conti Richebourg Grand Cru, Cote de 1,538 Nuits, Γαλλία Domaine Leroy Clos de la Roche Grand Cru, Cote de Nuits, 1,436 Γαλλία Domaine Ramonet Montrachet Grand Cru, Cote de Beaune, 1,338 Γαλλία Domaine Leroy Romanee-Saint-Vivant Grand Cru, Cote de 1,298 Nuits, Γαλλία J.-F. Coche-Dury Les Perrieres, Meursault Premier Cru, Γαλλία 1,286 Krug Clos du Mesnil Brut Blanc de Blancs, Champagne, 1,195 Γαλλία Chateau Lafleur, Pomerol, Γαλλία 1,105 Domaine de la Romanee-Conti Romanee-Saint-Vivant Grand 1,097 Cru, Cote de Nuits, Γαλλία

64,703 11,388 16,688 13,062 14,378 13,688 8,800 42,862 19,483 18,985 5,778 13,757 5,670 5,778 4,746 7,139 2,028 291,170 4,655 9,409 10,333 6,995 5,825 3,760 3,601 5,700 14,854 9,892


29 Chateau Ausone, Saint-Emilion Grand Cru, Γαλλία Domaine de la Romanee-Conti Grands Echezeaux Grand Cru, 30 Cote de Nuits, Γαλλία 31 Krug Collection Brut, Champagne, Γαλλία 32 Quinta do Noval Nacional Vintage Port, Portugal Domaine Leroy Latricieres-Chambertin Grand Cru, Gevrey33 Chambertin, Γαλλία 34 Chateau Latour, Pauillac, Γαλλία Domaine Leroy Clos de Vougeot Grand Cru, Cote de Nuits, 35 Γαλλία Robert Weil Kiedricher Grafenberg Riesling 36 Trockenbeerenauslese, Rheingau, Γερμανία 37 Dominio de Pingus, Ribera del Duero, Ισπανία R Wines Chris Ringland Three Rivers Dry-Grown Shiraz, 38 Barossa Valley, Αυστραλία 39 Chateau Margaux, Margaux, Γαλλία Domaine Leroy Corton-Renardes Grand Cru, Cote de Beaune, 40 Γαλλία Domaine de la Romanee-Conti Echezeaux Grand Cru, Cote de 41 Nuits, Γαλλία Emmanuel Rouget Cros Parantoux, Vosne-Romanee Premier 42 Cru, Γαλλία Domaine Armand Rousseau Pere et Fils Chambertin Grand Cru, 43 Cote de Nuits, Γαλλία Champagne Bollinger Vieilles Vignes Francaises Blanc de 44 Noirs, Champagne, Γαλλία 45 Chateau Cheval Blanc, Saint-Emilion Grand Cru, Γαλλία Domaine Armand Rousseau Pere et Fils Chambertin Clos-de46 Beze Grand Cru, Cote de Nuits, Γαλλία 47 Harlan Estate, Napa Valley, ΗΠΑ Domaine Comte Georges de Vogue Musigny Cuvee Vieilles 48 Vignes Grand Cru, Cote de Nuits, Γαλλία Claude Dugat Griottes-Chambertin Grand Cru, Cote de Nuits, 49 Γαλλία Domaine Meo-Camuzet Au Cros Parantoux, Vosne-Romanee 50 Premier Cru, Γαλλία

1,045 30,000 1,036

6,200

1,020 1,011

8,426 7,348

1,009

2,749

989 26,764 954

3,257

910

1,958

907 12,105 842

2,144

835 19,518 835

3,178

830

6,200

816

1,941

805

9,409

798

2,538

792 33,974 780

3,796

777

3,319

774

9,058

762

3,109

759

2,028


5. ΚΑΙ ΔΙΑΦΟΡΑ ΑΛΛΑ… 1. Τα πιο «άκυρα» ονόματα κρασιών 1. “Fat Bastard”

Αυτό το γαλλικό κρασί με το «ευγενικό» όνομα έχει σπάσει όλα τα ρεκόρ δημοτικότητας στις ΗΠΑ. Πουλάει ετησίως πάνω από 400.000 κουτιά! Ανήκει σε μια αγγλο-γαλλική εταιρεία και πρόσφατα το περιοδικό BusinessWeek το χαρακτήρισε εμπορικό φαινόμενο. 2. «Bitch»

Αυτό το κρασί της Αυστραλίας, εκτός από το πρωτότυπο όνομα έχει και εντυπωσιακή γεύση, σύμφωνα τουλάχιστον με όσους το έχουν δοκιμάσει. Το όνομα «Bitch» δεν υπάρχει γραμμένο μόνο στην κεντρική ετικέτα. Στην πίσω πλευρά επαναλαμβάνεται 77 φορές και ακολουθεί η φράση «and Bitch some more»! 3. “Vampire Wines”

Οι φήμες λένε ότι οι αμπελώνες από τους οποίους φτιάχνεται το κρασί, στην πραγματικότητα ανήκουν σε μια οικογένεια βαμπίρ και ο ιδρυτής της εταιρείας, ένας δικηγόρος από τη Νέα Υόρκη, στην πραγματικότητα είναι απλά ο «μπροστινός». 4. «Oops»


Το όνομα προέρχεται από το γεγονός ότι στην ετικέτα και για μεγάλο χρονικό διάστημα υπήρχε λάθος είδος σταφυλιών. Έτσι οι κατασκευαστές με αρκετή δόση χιούμορ αποφάσισαν να το ονομάσουν «Oops!»

5.»Cheap Wine»

Η συγκεκριμένη εταιρία από το New Mexico παράγει φτηνό κρασί και φροντίζει να το διαφημίζει ακόμη και στον τίτλο του.. 6. «Elephant on a Tightrope»

Οι κατασκευαστές του Γαλλικού κρασιού με το παράξενο όνομα έχουν μια πολύ καλή εξήγηση για το όνομα που διάλεξαν. Μετά από έρευνες ανακάλυψαν ότι ο ελέφαντας είναι γνωστός για την εξαιρετική ισορροπία αλλά και την έντονη αίσθηση της όσφρησης. Και τα δύο είναι απαραίτητα για το κρασί. Αν και τα δυο βρίσκονται στη σωστή αναλογία, το κρασί γίνεται απόλυτα ισορροπημένο, σαν ελέφαντας πάνω σε ένα τεντωμένο σχοινί. 7. «Cat’s Pee on a Gooseberry Bush»


Αν σας φαίνεται παράξενο το όνομα του κρασιού της φωτογραφίας, που να σας πούμε και τα υπόλοιπα που παρασκευάζει η συγκεκριμένη εταιρία. Fat Cat Chardonnay, Sally Cat Pinot Noir, Tom Cat Merlot 8. «Mad Housewife»

Απευθύνεται κυρίως στο γυναικείο φύλο. Κάτω από το όνομα υπάρχει και ο υπότιτλος: «Τι είναι η ευτυχία χωρίς λίγο κρασί;» 10. «USB»

Λόγω αλλαγών στην νομοθεσία κάθε κρασί «Port» που δεν εμφιαλώνεται στην Πορτογαλία δεν επιτρέπεται να επισημαίνεται ως τέτοιο με κανέναν τρόπο. Μια εταιρεία από την Καλιφόρνια βρήκε έναν μοναδικό τρόπο να λύσει το πρόβλημα Πηγή http://www.dinfo.gr/%CF%84%CE%B1-10-%CF%80%CE%B9%CE%BF%CE%AC%CE%BA%CF%85%CF%81%CE%B1%CE%BF%CE%BD%CF%8C%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B1%CE%BA%CF%81%CE%B1%CF%83%CE%B9%CF%8E%CE%BD/


2. Αποφθέγματα - γνωμικά για το κρασί Ο οίνος, ω φίλε παι, λέγεται και αλήθεια. (Θεόκριτος) Η δύναμη του μυαλού αποχαυνώνεται και διαρρέει και εξαντλείται με τις συνεχείς οινοποσίες. (Χρυσόστομος) Φέρτε κρασί και γυναίκες. Κέφι, γέλιο και χαρά. Κι αφήστε τα κηρύγματα και τη σόδα για αύριο. (Λόρδος Βύρων) Και οίνος ευφραίνει καρδίας ανθρώπου. (Βίβλος) Μην πίνεις νερό, αλλά λίγο κρασί για το στομάχι σου και τις αρρώστιες. (Τιμόθεος) Πίνω για να βοηθήσω τους άλλους να γίνουν πιο ενδιαφέροντες. (Τ. Νάθαν) Ο οίνος τίποτε δεν εφευρίσκει, μόνο φλυαρεί. (Σίλλερ) Ο φίλος, από τον οποίο πρέπει πάντοτε να φυλάγεσαι είναι ένας άπιστος φίλος. Τέτοιος φίλος είναι... το κρασί. (Μποβέ) Ο οίνος κάνει τον φτωχό πλούσιο στη φαντασία, και τον πλούσιο φτωχό στην πραγματικότητα. (Ε.Π. Νταίΐ) Υπάρχει από ένας διάβολος σε κάθε ρώγα σταφυλιού. (Κοράνιο) Όταν ο μήνας δεν έχει ρω, το κρασί θέλει νερό. (Ελληνική Παροιμία) Το κρασί, αν χρησιμοποιηθεί κατάλληλα και με μέτρο, ανάλογα με τον οργανισμό του κάθε ανθρώπου, είναι άριστο τόσο για την υγεία, όσο και για την αρρώστια. (Ιπποκράτης) Πέντε προσόντα πλέκουν το εγκώμιο του κρασιού: είναι δυνατό, όμορφο, ευωδιαστό, δροσερό και σε κάνει να χορεύεις. (Τζον Χάρινγκτον) Οίνω ολίγω χρω δια τον στόμαχόν σου και δια τας πυκνάς σου ασθενείας. (Απόστολος Παύλος) Το κρασί φέρνει στο φως όλα τα κρυμμένα μυστικά της ψυχής. (Οράτιος) Το κρασί παρηγορεί τους λυπημένους, αναζωογονεί τους γέροντες, εμπνέει τους νέους, κάνει τον κουρασμένο να ξεχνάει τον μόχθο του. (Λόρδος Βύρων) Πηγή http://krasodad.blogspot.gr/2010/12/%CE%B1%CF%80%CE%BF%CF%86%CE%B8%CE% AD%CE%B3%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B1%CE%B3%CE%BD%CF%89%CE%BC%CE%B9%CE%BA%CE%AC%CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CF%84%CE%BF%CE%BA%CF%81%CE%B1%CF%83%CE%AF.html


6. ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΑΛΜΠΟΥΜ Α. Η οινοποίησή μας

Β. Η εκδρομή μας


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.