به نام آنکه جان را فکرت آموخت شماره بیست و دوم -شهریور و مهر 87
ویژهنامهی نمایشگاه تاسیسات تهران (مهر )1387
در این شماره میخوانید:
نشریه اروند
شماره استاندارد بینالمللی: 1684-4270
نش��انی :کیلومت��ر 13اتوب��ان تهران-س��اوه، خروجی صباش��هر ،به ط��رف س��هراه آدران، 3کیلومت��ر بع��د از زیرگ��ذر پ��ل ،انته��ای خیاب��ان س��عدی ،واح��د رواب��ط عموم��ی )021(88504771 تلفن: 4و)021( 88739880-2 )0229(4584983 h t t p : / / w w w. a r v a n d c o r p . c o m
E-mail: info@arvandcorp.com
صاحب امتیاز :شرکت صنایع یکتا تهویه اروند مدیر مسئول :مهندس منوچهر شجاعی سردبیر :مهندس حسن بهرامی
اخذ گواهی نامه استاندارد 2................................. ISO 9001:2000 تازههای تهویه3................................................................................ راهنماي خدمات مشتريان تهویه مطبوع 5 ................................... د کمپرسور 13 ................................................ گرم شدن بیش از ح سرمایش با آب سردو آب نمک 14 ................................................. حسگر دمای شیرهای انبساطی حرارتی 23 .................................. چند نکته در مورد کمپرسورها 24 . ................................................ انباره خط مکش 28 ......................................................................... آماده برای سرویس 29 . ................................................................... نکات پایهای درباره لولهکشی 30 .................................................... استفاده از کنترل فشار پایین به عنوان وسیلهای برای کنترل درجه حرارت 31 ......................................................................................... روش تشخیص زمان اتمام تخلیه سیستم 32 ............................... بررسی گازهای غیر قابل تقطیر 33 ................................................ آنچه که مهندس�ین س�اختمان و معم�اری از تهوی�ه مطبوع باید بدانند 34 .......................................................................................... مزای�ای اصلی چیلرهای گازس�وز آمونیاکی در مقایس�ه با س�ایر دستگاههای مشابه پیشنهادی تراکمی 38 .................................... چیلرهای گازسوز آمونیاکی 40 ........................................................
عالقهمندان جهت دریافت رایگان این نش��ریه و یا ارسال آثار خود میتوانند با واحد روابط عمومی یکتا تهویه اروند و یا از طریق صندوق پستی 37685-113اقدام نمایند.
استفاده از مطالب و تصاویر نشریه اروند با ذکر منبع بالمانع میباشد. عالقهمندان به درج مطلب در این نشریه میتوانند آثار خود را به نشانی نشریه ارسال نمایند. اروند در رد یا قبول یا اصالح و ویرایش مقاالت آزاد میباشد. مقاالت ارسالی عودت داده نخواهد شد.
ARVAND Internal Magazine
Managing Director: M. Shojaei Editor in chief: H. Bahrami
تلفن88739880-2:
نماینده انحصاری شرکت Roburایتالیا در ایران
خبر
اخذ گواهی نامه استاندارد ISO 9001:2000
ش��رکت صنایع یکتا تهویه در مردا د ماه سال جاری توسط یدهنده االینس آمریکا مور د ممیزی تیم ممیزی از ش��رکت گواه قرار گرفت. در ط��ی این ممی��زی کلیه واحدهای س��ازمانی با دقت کامل توسط تیم ممیزی بر اس��اس استاندار د ISO 9001:2000مور د بررسی و ممیزی قرار گرفتند. در جلس��ه پایانی ممیزی ،تیم ممیزی از طراحی و اس��تقرار مناسب نظام مدیریت کیفیت ش��رکت صنایع یکتا تهویه ارون د بر اس��اس استاندار د ISO 9001:2000ابراز رضایت نمودن د و آن را مور د تایی د و توصیه جهت اخذ گواهینامه قرار دادن د . مدیریت عامل ش��رکت صنایع یکتا تهویه ارون د نیز در جلس��ه پایانی ممیزی ،ضمن تش��کر از تیم ممی��زی اعالم کردن د که این ش��رکت همواره سعی نموده اس��ت در بکارگیری اس��تانداردهای مدیریتی و س��ایر اس��تانداردهای مرتبط با محصوالت خو د کوشا باش د . ایش��ان در ادامه ابراز داشتن د که اخذ این گواهینامه علیرغم اینکه موفقیت خوبی برای این ش��رکت میباش د اما بایستی توجه
داش��ت که اس��تمرار این حرکتها و ایجا د بهبو د در سیستمهای ش��رکت از اهمیت دوچندانی برخوردار اس��ت ،لذا شایسته است کلیه مدیران و مس��ئولین واحدهای سازمان تالش خو د را در این خص��وص به عمل آورن د و ب��ا بهرهگیری از تکنیکهای مختلف از جمله تحلیلهای آماری مناس��ب در ح��وزه کاری خو د ،به بهبو د نظام مدیریت کیفیت شرکت کمک نمایند. آقای مهندس ش��جاعی در پایان س��خنان خو د اعالم نمودن د که شرکت صنایع یکتا تهویه ارون د در تالش است تا عالوه بر ارتقا س��طح رضایتمندی مشتریان خود ،همواره به جلب رضایت سایر ذینفع��ان خو د از جمل��ه جامعه نیز توجه نمای د و ل��ذا قص د دار د که این مهم را با حرکت در مس��یر تعالی س��ازمانی بر اساس مدل EFQMمحقق نمای د .
یکتا تهویه اروند
اصالت تهویه مطبوع
صفحه / 2شماره / 22شهریور و مهر 1387
تازههای تهویه
و غلظت ذراتی در اندازه زیر میکرون و جدا کردن آنها از هوا را دارد .با استفاده از این لدهنده دو د دستگاه میتوان اجزای تشکی را با دقت باالیی مور د تجزیه و تحلیل قرار داد .ویژگی منحصر به فر د این واح د که آن را از نمونههای مش��ابه متمایز میکن د آن است که این دس��تگاه قادر است ذراتی به اندازه یک دهم میکرون را با دقت بسیار باال و مصرف انرژی بسیار پایین از هوا تفکیک نماید.
د خشککنهای هوا سری جدی گرمکنهای کارتریجی
کرده اس��ت .این م دلها که مناس��ب برای کاربردهای تهویه مطبوع هس��تند ،قابلیت نص��ب بر روی دی��وار و یا ش��بکه کانال را دارن��د .از ویژگیهای منحص��ر به فر د این سیستمها میتوان به حساسیت بسیار باال، پاس��خ س��ریع و پایداری قابل قبول اشاره کر د که در نتیجه بهکارگیری حس��گرهای حال��ت جام د تحقق یافته اس��ت .خروجی این سیس��تم نی��ز به راحتی ب��ر روی اکثر تجهیزات کنترل��ی و صفحات نمایش قابل مشاهده است.
گرمکن منطقهای مادون قرمز
ش��رکت Watlow Electric Mfg. Co.
اخی��را گرمکنهای کارتریجی خ��و د را به بازار عرضه کرده است .در این گرمکنها از میلههای داغ مینیاتوری برای تولی د گرمای مور د نیاز استفاده میشود .عمر سرویس باال و فضای اشغال شده کم از جمله ویژگیهای خوب این گرمکن بهشمار میرود .به همین دلیل اس��ت که این گرمکن در کاربردهای هوانوردی ،صنایع رنگنگاری گازها ،صنایع بستهبندی ،چاپگرهای جوهرافشان و مانن د آن که ب��ا محدودیت فضا روبرو هس��تند، یکی از گزینههای مناسب بهشمار میروند. کنترل دمای این واحدهای نیز با استفاده از ترموکوپل تعبیه شده در داخل آنها انجام میگیرد .پوشش خارجی آنها نیز مقاومت باالیی در برابر خوردگی ،اکس��ی د ش��دن و درجه حرارتهای باال دارد.
سیستم کنترل آلودگی هوا
ش��رکت Tri-Mer CCSدستگاهی را طراحی کرده است که قابلیت تشخیص نوع صفحه / 3شماره / 22شهریور و مهر 1387
ش��رکت Parker Hannifin Corp سری جدی د خشککنهای هوای خو د را با نام تجاری Smart DryerTM 5000روانه بازار کرد .با اس��تفاده از این خش��ککنها میتوان هوای خش��ک ،پاکیزه و فشرده را با دمای نقطه ش��بنم 35˚Fو دبی حجمی 600scfmتامین نمود .به گفته تیم طراحی این ش��رکت ،این سیس��تم در کاربردهایی حس��اس که دمای نقطه ش��بنم حتما بای د پایینت��ر از 35˚Fباش�� د بهترین انتخاب بهشمار میرود .ضمن آن که هزینه کارکر د آن بس��یار پایینت��ر از نمونههای مش��ابه اس��ت .در این واحدها ب��رای تنظیم مقدار هوای خروجی از سیستم و تنظیم خودکار هوای بازیابی شده مور د نیاز از سیستمهای پیشرفته کنترل استفاده میشود.
لدهنده دما /رطوبت نسبی انتقا
ش��رکت Omega Engineering Inc. لدهن دههای اخی��را م��دل HX94از انتقا
دما /رطوبت نس��بی خو د را به بازار عرضه هواسازهای جدید سری 39FDکریر تلفن88739880-2:
سرانجام سری جدی د گرمکنهای منطقهای مادون قرمز خ��و د را روانه ب��ازار کرد .این گرمکنها برای اماکن صنعتی و با ش��رایط بس��یار س��خت مانن د س��ایتهای عمرانی و س��اختمانهای فاق د سیس��تم گرمایش مناسب اس��ت .مقطع استوانهای شکل این گرمکن ساختار کامال فشرده و کمحجمی دارد .ضمن آن که با استفاده از این محصول میت��وان فضایی به مس��احت 2,500ft2را ب��دون نیاز به فن یا س��ایر اجزای متحرک کام�لا گرم ک��رد .بعض��ی از م دلهای این گرمکنها قابلیت اس��تفاده از گاز پروپان را نیز دارن د که حداکثر ظرفیت گرمایی آنها به 95,000Btuhمیرسد.
شستشودهنده کویل سیستمهای تهویه مطبوع
ش��رکت Nalcoبه تازگی سیستمی را طراحی کرده اس��ت که با اس��تفاده از آن میتوان کویل سیس��تمهای تهویه مطبوع را ب��ه راحتی در محل پروژه شستش��و داد. با اس��تفاده از این سیستم میتوان تمامی آالین دهها ،رس��وبات ،گر د و غبار و غیره را بدون نیاز به جدا کردن کویل از سیس��تم
چیلر جذبی گازسوز
ش��رکت Sunstar Heating Products
تهوی��ه مطبوع بهطور کامل شستش��و داد. طراحی این سیس��تم بهص��ورت یکپارچه انج��ام گرفته اس��ت و در آن از یک مخزن استفاده ش��ده که سیال تمیزکننده در آن نگهداری میش��ود .عملکر د این سیستم به گونهای است که آب با استفاده از نازلهای پاشش��ی مختلف با ش��دت جریان تقریبی 0.4gpmب��رای تمیز ک��ردن کویل به کار گرفته میشو د و فاضالب آن از دریچه تخلیه سیستم تهویه مطبوع خارج میشود.
تلفن88739880-2:
نماینده انحصاری شرکت Roburایتالیا در ایران
رطوبتسنج دستی
ش��رکت Fluke Corpدر نظ��ر دار د دستگاه اندازهگیری رطوبت با اندازه جیبی را به ب��ازار عرضه کند .م��دل Fluke 971 بهطور خاص برای کاربردهای تهویه مطبوع مانن د تعمیر و نگهداری تاسیسات مکانیکی ساختمان و کاربردهای کیفیت هوای داخل طراحی ش��ده اس��ت .این دستگاه عالوه بر رطوب��ت نس��بی ،قابلی��ت اندازهگیری دما در محدوده -20˚Cت��ا +60˚Cرا دارد .از دیگر مشخصههای این دستگاه میتوان به نمایشگر LCباکلیتی با مصرف بسیار پایین باتری اشاره کرد.
دستگاه جذب گاز
سیستم تهویه و روشنایی
ش��رکت AeroLightو AeroGrille زیرمجموعه ش��رکت م��ادر Continental Fanدر ی��ک پ��روژه مش��ترک موف��ق به
طراحی فنهای مجهز به سیستم روشنایی برای تهوی��ه و تامین روش��نایی مور د نیاز در استخرها ش��دند .در این پروژه تلفیقی از تاسیسات روش��نایی شرکت Aerolight به هم��راه فنهای ش��رکت Continental بهعنوان یک سیس��تم واح د مور د استفاده قرار گرفتهاند .از ویژگیهای این سیستمها میت��وان به عملکر د بیص��دا ،قاب فلزی و دمپر تنظیم جریان هوا اشاره کر د به بنا به درخواست مش��تری بر روی آن قابل نصب خواه د بود.
دستگاه جوشکاری قابل حمل
کانالهای انعطافپذیر
ش��رکت Flexhaustب��ه تازگ��ی نوع جدیدی از کانالهای انعطافپذیر را ساخته اس��ت که قابلیت خم کردن به ش��کلهای مختلف��ی را دار د و پس از تغییر ش��کل در هم��ان حالت باقی میماند .با پیچاندن این اتص��االت میتوان قطر داخل��ی آنها را به توپنج درص د تغیی��ر داد .این اندازه بیس�� محصول که نام تجاری آن Pliaductاست برای کاربردهای سرمایش منطقهای بسیار مناسب است و در قطرهای دو تا شش اینچ توپنج فوت و در با طول اس��تاندار د بیس�� قطرهای هش��ت تا دوازده اینچ با طول ده فوت ساخته میشود.
دیگ با راندمان باال
ش��رکت Camfil Farrبه تازگی سری جدی د فیلترهای HEGAبا قاب پالستیکی و بازدهی بسیار باال برای حذف آالین دههای گازی خطرناک از سیستمهای هوارسان را طراحی کرده است .هزینه تمام شده سری جدی د این فیلترها به دلیل بهکارگیری قاب پالستیکی نسبت به م دلهای با قاب فلزی پایینتر اس��ت .از دیگ��ر ویژگیهای آنها میتوان به قابلیت حمل آس��ان و مقاومت بیش��تر بستر فیلتر در هنگام تعویض اشاره کرد .عمق بستر این فیلترها بین یک تا دو اینچ متغیر است.
این آبگرمکنه��ا از کنترلکننده دیجیتال دما ،سیس��تم تنظیم ش��عله الکترونیکی و واح د عیبیابی خودکار اس��تفاده میشود. در کاربردهای تج��اری ،امکان بهکارگیری این آبگرمکنها به همراه کابلهای معمولی نیز وجو د دارد .تمامی م دلهای خانگی این آبگرمکنها مجهز به لوله تهویه مس��تقیم آببندی شده هستند.
ش��رکت Heat Transfer Products به زودی س��ری جدی د دیگه��ای راندمان ب��االی خو د را از جن��س فوال د ض د زنگ به بازار عرضه خواه د ک��رد .در این دیگها با اس��تفاده از فناوری دیگه��ای تقطیری و مش��علهای گازس��وز قابل تنظیم راندمان کلی سیس��تم به 95.1%رسیده است .این دیگه��ا در پنج مدل و ب��ا ورودی حرارتی 18,000Btuhتا 199,000Btuhطراحی و ساخته میشوند.
آبگرمکنهای بدون مخزن
ش��رکت State Water Heatersب��ه زودی خ��ط تولی د آبگرمکنهای گازس��وز بدون مخ��زن را راهاندازی خواه د کرد .این آبگرمکنها در شانزده مدل ویژه کاربردهای خانگی و تجاری س��اخته خواهن د ش��د .در
یکتا تهویه اروند
اصالت تهویه مطبوع
ش��رکت Miller Passportب��ه تازگی دستگاه جوش��کاری قابل حمل خو د را به بازار عرضه کرده است .این دستگاه که برای جوش��کاری MIGطراحی ش��ده بهصورت یک مجموعه یکپارچه ساخته میشود .وزن این دستگاه تقریبا 45lbsاست و با استفاده توپنج از آن میتوان برای مدت زمان بیس دقیقه جوشکاری کرد .شدت جریان مصرفی آن نیز بسته به کاربر د مور د نظر بین سی تا ص د و هشتا د آمپر متغیر است.
د بخارگرفتگی عینک محافظ ض
ش��رکت Kleengaurdاخی��را عینک محافظی را طراحی کرده اس��ت که عالوه ب��ر محافظ��ت از چش��م در براب��ر ذرات و اش��یای خارجی ،در مقاب��ل بخارگرفتگی نیز مقاوم است .بنابر اظهارات تیم طراحی این ش��رکت ،مدل V50این عینک عالوه بر راحت��ی و قابلیتهای بس��یار زیا د برای محافظ از چش��م افراد ،تا پنجاه درص د نیز احتمال بخارگرفتن شیشه عینک در حین یده��د .ویژگیهای مانن د کار را کاه��ش م شیش��ه ضدخش و نشکن ،روکش محافظ، مقاومت ب��اال در برابر ضربه و لنزهای قابل تنظیم موجب برتری این محصول نس��بت به سایر انواع مشابه در کاربردهای صنعتی شده است. صفحه / 4شماره / 22شهریور و مهر 1387
خدمات پس از فروش
راهنماي خدمات مشتريان تهویه مطبوع بخش دوم Steve Coscia
نظرات سرویس HVACتاکتیکی
اعتماد در سرویس مشتری HVAC تده��ی ب��ه مش��تری HVAC خدما
صفحه / 5شماره / 22شهریور و مهر 1387
شبه سرویس (سرویس کاذب)
سهیم ساختن مش��تری در اطالعات تایید نشده ش��بیه توصیه یک گول زنک اس��ت .گ��ول زن��ک ( - )PLACEBOدر التی��ن یعنی « م��ن خوش��وقتم» -یک ترکیب دارویی بدون دارو اس��ت که برای وفقدادن یک بیمار یا یک اثر فیزیولوژیکی داده میش��ود .همینطور ،سرویس کاذب تقلید کار واقعی اس��ت .برای یک مشتری غیر مش��کوک ،سرویس کاذب مثل مساله حقیقی بهنظر میرس��د تا وقتی کار شما ناچار آشکار شود. س��رویس کاذب جواب نم��ی دهد .به این فک��ر نکنی د که س��رویس کاذب تنها گزینه انتخابی شماس��ت -Lis brown .در نمونه زیر -خودش را به دردسر میاندازد، چون او مشتری خود را با یک دروغ راضی ک��رد .تجربه لیز بیش از آن چیزی اس��ت هواسازهای جدید سری 39FDکریر تلفن88739880-2:
چیلر جذبی گازسوز
– وقت��ی ب��ه خالصتری��ن ش��کل خ��ود منتهی شود -کمک رس��اندن یک فرد به دیگری اس��ت .این تقاب��ل تعیین میکند چگونه مش��تری ،خدمات شرکت HVAC را درک میکن��د .در ش��یوه ارتباط��ی رو در رو ،مش��تری و متص��دی HVACباید ب��ه همدیگر اعتماد داش��ته باش��ند .هیچ مشکلی حل نمیش��و د مگر اینکه واقعیت درباره علت مشکل ثابت شود. تقریبا همه مش��تریان درب��اره دالیل تماس با ش��رکت ،صریح و صدیق هستند. دلیل��ی ب��رای تم��اس بیدلیل مش��تری وج��ود ندارد .مگ��ر اینکه او تنه��ا نیاز به صحبت با کس��ی را داش��ته باشد .اخالق حرفهای خوب اینجا ش��روع میشود .هیچ بیتوجه��ی درباره حقیق��ت وجود ندارد و هیچکس در حرفه HVACبدون راستگو بودن نمیتواند مدت طوالنی دوام بیاورد. خدمات مشتری ،یک موقعیت عالی برای اف��رادی با انگیزه ،پر ش��ور و نگران واقعی مردم اس��ت .مهارتهای یا د گرفته ش��ده در انجمن سرویس مش��تری ،تاثیر مثبت روی حرفه فرد داد .به شرط اینکه همیشه حقیقت را بگویی د حتی اگر به ضرر ش��ما باشد .نقش اولیه من این است :بهتر است مش��تری با راستگویی ما ناراحت شود تا با یک دروغ راضی باشد. گاهی ،به نظر میرس��د حقیقت ،یک مانع است .چون )1ناراحتکننده است. )2منجر به کار بیشتر میشود .یا )3ضعفه��ای ش��ما یا ش��رکتتان را پوشش نمیدهد. با این وجود:
)1شرایط ناراحتکننده موقتی است و آنه��ا فرصتهای رش�� د بس��یار خوبی برای افراد دارای ش��خصیتهای ارتجاعی هستند. )2اگر الزمه انجام کار درست ،تالش سختتر است .این کار را انجام دهید. )3پوشش ندادن ضعفها ،یک فرصت طالیی برای بهب��ود تکنیکهای خدمات مش��تری اس��ت .وقتی متصدیان HVAC حقیقت را بگویند ،مش��تری میداند کجا ایستاده است. متصدی HVACمیتواند راهحلهایی برای مشکالت مش��تریان ارایه کن د و نیز آنچه ش��رکت برای کمک ب��ه او بهمنظور ح��ل مش��کلش انج��ام میده��د ،مطرح س��ازد .اعتم��اد ب��رای هم��ه ارتباطات با مش��تریان حیاتی و بهترین سیاست است. بدون اعتماد ،ش��ما و شرکتتان هیچ چیز نیستید.
که هرکس فکرکند .متاس��فانه ،بس��یاری مس��ئوالن HVACمیآموزن��د چگونه با هم��ان دروغ کار نکنن��د .اگر ش��ما یک متصدی مبتدی هستید ،من امیدوارم این مثال از تامین س��رویس کاذب برای شما جلوگیری کند لیز س��رویس کاذب را ی��اد گرفت .او یک روز خوب نداش��ت و ب��ا خودش فکر میکرد: «باید یک ماه کامل باش��د ».مشتریان HVACاو امروز مودب نبودند .در تماس بعدی ،یک فروش��نده در خواست تحویل ف��وری ی��ک کاالی گران که ش��رکت لیز توزیعکنن��ده آن بود ،داش��ت .لیز گزارش موجودی را کنت��رل کرد و فهمید کاال در انبار نیس��ت .او این مس��اله را به مشتری بازگو کرد و توضی��ح دا د تقاضای آن کاال بیش از تولید آن است. پیمانکار اظهار ناراحتی کرد که آنها ب��ه آن کاال نی��از دارند تا یک تاسیس��ات 10,000دالری را تکمیل کنند. لیز برای راض��ی کردن پیمانکار تحت فش��ار بود .او با مدیر انب��ار تماس گرفت و هیچ پاس��خی نیافت .س��پس ب��ه مدیر فاکس زد .اما باز هم پاس��خی نگرفت .بعد از آن ریف��س اع�لام ک��رد او تماس مهم دیگری دارد .پس لیز از پیمانکار خواست لحظ��های صبر کند .این مور د زمانبر بود. فرد میخواس��ت وضعیت صورتحساب ماه گذش��ته را تطبی��ق ده��د .او از فرد دوم خواس��ت چند لحظه صبر کند و سپس به پیمانکار برگشت .او حاال میخواست بداند کی کاالی مورد نظرش حاضر میشود .لیز یک ریس��ک کرد و به پیمانکار گفت کاال هفته بعد حاضر است .او امیدوار بود مدیر انب��ار زمان کافی برای تامین کاال داش��ته باش��د .پیمانکار برنامهه��ای کاری خود را
تلفن88739880-2:
نماینده انحصاری شرکت Roburایتالیا در ایران
بگویید«ش��ما آنرا شکستید ممکن است درس��ت باشد ،اما برای ش��نونده این مثل یک تهمت تصور میشود .برای پاک کردن همه تقصیرها ،روی مساله حقیقی تمرکز و ی��ک محیط مفید ایجا د کنید .میتوانید بهج��ای تمرکز روی فردی ک��ه آن کار را انج��ام داده ،روی آنچه اتفاق افتاده تاکید کنید و مث ً ال بگویید« :این وس��یله در این وضعیت کار نمیکند .اجازه دهید به شما کمک کنم». کلم��ات بس��ته به نح��وه اس��تفاده و زمینه به کارگیری ،مش��تریان ما را راضی میکنن��د ی��ا میرنجانند .مای��وس کردن مش��تریان با اس��تفاده از کلمات نادرست، اوض��اع را بدتر میکن��د .علیرغم بهترین تالش برای حداقل نگهداش��تن مشکالت، باز هم مسايلی همیشه در حرفه HVAC بروز و رشد میکنند .سختی مسائل کاری با درخواس��ت یک واح د حرارتی در زمان بحران که باعث رفتار احساس��ی میشود متفاوت اس��ت .اگر هیچ مش��کلی نباشد. شما نیز بیکار خواهید بود. پس ما ای��ن حقیقت را میپذیریم که گاهی مس��ائل راه غل��ط را میپیمایند که در این صورت ،نتیجه اغلب یک مش��تری عصبانی یا خش��مگین است .بهعنوان یک راب��ط حرفهای ،یک��ی از کارهای ما تغییر کس��ی اس��ت که فک��ر میکند دش��من و حری��ف ماس��ت .راهنماییه��ای زی��ر، پیشگیریکننده و شما را قادر میسازد از موانعی که موقعیتهای ب��د و بدتر ایجاد میکنند ،دوری کنید.
بر اس��اس قول لیز تنظیم ک��رد .او انتظار 10,000دالر درآمد از تاسیسات داشت. پیمان��کار از مش��تری خود خواس��ت ت��ا تاریخ اج��رای کار را به تاخی��ر اندازد. مش��تری تصمیم گرفت و بر اساس تاریخ م��ور د نظ��ر برنامهریزی ک��رد .روز بعد از تاری��خ متعه د ش��ده ،کاالهای سفارش��ی هنوز نرس��یده بودند و پیمان��کار دوباره با لی��ز تماس گرفت .این ب��ار ،لیز باید مدیر انبار تماس گرفت و فهمید کاال توسط یک فروش��ندهای تولید میشده که کارخانه او به دلیل تعطیالت بسته بوده است و تولید تا هفته دیگر از سر گرفته نمیشود. لیز این اطالعات را به پیمانکار گفت و به دلیل دردسر پیش آمده معذرت خواهی کرد .پیمانکار عصبانی و خشمگین بود .او بای��د برنام��ه کاری خود را تغیی��ر میداد در نتیج��ه وجهه بدی نزد مش��تری پیدا میکرد. رابط��ه خدش��هدار ش��د ،معذرتها و توضیحات زیادی گفته ش��د ،برنامهها باید تغییر میکرد و روابط کاری پر تنش شد، فق��ط به ای��ن دلیل که لیز ی��ک احتمال داد و فکرکرد بهترین کار اس��ت .لیز یک درس مهم آموخت ،مایوس کردن مشتری با یک حرف راست ،بهتر از راضی کردن او با دورغ است. لی��ز فکر میکرد هیچ چ��ارهای ندارد. در آن زمان او بس��یار تحت فش��ار بود تا اطالعات درس��تی بدهد ،ولی به مش��تری ی��ک ق��ول دروغ داد .یاس کوت��اه مدت پیمانکار در مقایسه با صدمه طوالنیمدت وارده به شرکت لیز و اعتبار او مهم نبود. برای تضمی��ن آینده خ��ود در حرفه بهجای شما از ما استفادهکنید کلم��ات درس��ت ،ارتب��اط ش��ما را خدمات مشتریان ،شما باید صدیق باشید. وقتی ش��ما می خواهی د به مش��تری آنچه حرفهایت��ر میس��ازد .مثاله��ای زیر از او نمیخواه د بش��نود ،بگویی د راستگویی عب��ارات درس��ت و نادرس��ت ،ب��ه حفظ موقعیته��ای مطل��وب کم��ک میکند. سخت است. توجه کنید من از لغت سخت استفاده اس��تفاده از آنها به شما کمک میکند تا کردم و ن��ه غیر ممک��ن .چگونگی گفتن از ایجا د موانع ارتباط��ی جلوگیری کنید. ش��ما به اندازه آنچه میخواهی�� د بگویید توجه داش��ته باشید در بس��یاری عبارات مهم اس��ت .اس��تفاده از لغ��ات صحیح به صحیح به جای ش��ما از من استفاده شده همراه لحن حرف��های همهچیز را متفاوت است .چون لغت «شما» نشاندهنده اتهام است .وقتی مش��تری احساس میکن د در میسازد. مهم نیس��ت که متصدی��ان HVACمضان اتهام قرار دارد ،تدافعی میشود .در چه میگویند ،مهم اس��ت که مش��تریان این صورت عصبانی خواهد شد: )1غل��ط :ش��ما اش��تباه میکنی��د! چه میش��نوند .برای مثال ،وقتی مشتری بهطور اتفاقی چیزی را میشکند ،اگر شما ترموستاتها درست کار نمیکنند.
یکتا تهویه اروند
اصالت تهویه مطبوع
صحیح :ش��اید من اشتباه میکنم .اما من فکر میکنم ترموستاتها متفاوت کار میکنند. )2غلط :اگر ش��ما میخواهید به من کمک کنید ،بیایید.... صحیح :من میخواهم به ش��ما کمک کنم ،اما ابتدا الزم است... )3غلط :شما این کار را درست انجام ندادید... صحی��ح :من چی��ز دیگ��ری میبینم. اجازه دهی د با هم نگاهی بیاندازیم. )4نادرست :اسم شما چیست؟ یا شما چه کسی هستید؟ صحی��ح :من ب��ا چه کس��ی صحبت میکنم؟ )5غلط :چه چیزی اشتباه است؟ صحیح :چگونه من میتوانم به ش��ما کمک کنم. )6غلط :شما چه گفتید؟ یا چی؟ صحیح :متاس��فم ،جمله آخر ش��ما را نشنیدم. )7غلط :شما مرا گیج میکنید. صحیح :من گیج هستم. )8غلط :شما خیلی دیر تماس گرفتید و مجبورید تا فردا منتظر بمانید. صحیح :متاس��فم ،تعمی��ر کار ما برای کار رفته اس��ت .ممکن اس��ت فردا با شما تماس بگیرم؟ )9غلط :شما این را شکستید! صحی��ح :م��ن ب��ا ای��ن ش��رایط کار نمیکنم. )10غلط :اگر میخواهید طرز استفاده از این وس��یله را یاد بگیرید ،باید راهنما را بخوانید. صحیح :راهنما یک فصل کامل در این باره در صفحه شماره ....دارد. )11غل��ط :ش��ما مهلت را از دس��ت دادید. صحیح :متاس��فم ،مهل��ت پایان یافته است. )12غلط :مطمئن باش��ید ش��ما یک مشکل دارید و کمک میخواهید. صحیح :به من اجازه بدهی د این مساله را حل کنم. روی جنب��ه مثبت قضیه تمرکز کنید. جمالت مثل «من از دیدن ......متنفرم» یا « بدت��ر از این نمیش��ود» روی بخش صفحه / 6شماره / 22شهریور و مهر 1387
خطاها ،ضرورتها و حدو د قطعی
دقت کنید زیا د صحبت نکنید .گفتن
صفحه / 7شماره / 22شهریور و مهر 1387
هواسازهای جدید سری 39FDکریر تلفن88739880-2:
چیلر جذبی گازسوز
منفی مس��اله تکیه دارند .توجه مشتری را ب��ه جنبه مثبت برای یک آینده مناس��ب جلب کنید .تکرار کلمه مش��کل ،تنها این واقعیت را مرتباً گوشزد میکن د که چیزی اشتباه است .بیان اتفاق یا موقعیت ،مشکل را حداقل ساخته ،ذهن مشتری را باز نگه میدارد. )1نادرس��ت :این مش��کل مثل مورد قبلی آنقدر ب د نیست. درس��ت :این بس��یار بهتر از موقعیت گذشته است. )2نادرست :متاس��فم شما باید مدت زیادی منتظر بمانید. درس��ت :ب��ه خاطر صبور بودن ش��ما بسیار متشکرم. )3نادرست :مشکل شما این است که ما کاالی موردنظرتان را در انبار نداریم. درست :به دلیل تقاضای زیاد این کاال، ما موقتاً آن را تمام کردهایم. )4نادرس��ت :مطمئن باشید شما یک مشکل در پمپ حرارتی خود دارید. درس��ت :من میتوانم به شما در حل این مساله کمک کنم. )5نادرست :مش��کل شما واقعاً جدی است. درس��ت :این وضعیت کم��ی متفاوت است. )6نادرس��ت :متنف��رم از اینکه ببینم شما دوباره چنین مشکلی پیدا کردهاید. درس��ت :م��ن مطمئنم ای��ن وضعیت دوباره پیشنمیآید. )7نادرس��ت :نمیخواه��م ب��ه ش��ما دستورالعمل اشتباه بدهم. درس��ت :من میخواهم دستورالعمل درست به شما بدهم. )8نادرست :شما با تجهیزات HVAC شرکت من مشکل دارید. درس��ت :به نظر میرس��د این شرایط مشابه همدیگرند. )9نادرست :فراموش نکنید. درست :لطفاً به خاطر داشته باشید. )10نادرس��ت :من نمیتوانم به ش��ما شماره او را بدهم. درست :فقط او میتواند شماره به شما بدهد.
چیزهای��ی مثل «بل��ه ،ما در ای��ن ماه از این مش��کالت زیا د داشتهایم» تنها ضعف ش��رکت شما را نش��ان میدهد .این گفته همچنی��ن به مش��تری عصبان��ی بهانهای برای اس��تفاده برضد ش��ما میدهد .به هر مشتری جداگانه رسیدگی کنید .در نتیجه آنها فکر میکنند مشکل آنها یک اتفاق خاص و مجزا است. بعض��ی خطاه��ا رخ میدهن��د چون شماره مدل یک واح د اشتباه درج میشود و این میتواند گران تمام شود. متصدیان HVACباید شماره مدلها را طبق سفارش خرید مشتری تایید کنند. یعن��ی یک متصدی HVACباید ش��ماره مدل را برای مشتری تکرار کند تا مطمئن ش��و د که ش��ماره صحی��ح اس��ت .مقدار، قیمت ،نشانی تحویل و تاریخ تحویل باید مشخص شود .چند ثانیه وقت گذاشتن در تشخیص و تایید میتواند در زمان ،هزینه و تالش بع��دی صرفهجویی کن��د .هزینه واحد پش��تبامی را تص��ور کنید که وقتی به محل میرس��د ،مشخص میشود مدل آن اش��تباه اس��ت .از آنجایی که هدف هر فرد ،حداقل نگهداش��تن اشتباهات است، به حروفی که پش��ت تلفن مش��ابه بهنظر میرس��ند ،توجه کنی��د .همانطور که در فصل 1گفته شد ،حروفی مثل (ت و پ) یا (س و ف) یک جور ش��نیده میش��وند. شما بای د همیشه بگویید س مثل سام. ب��رای مواجه��ه موثر با هر مش��تری، متصدیان بای د از به کاربردن کلماتی مثل هر ،همه ،همیشه و هرگز پرهیزکنند .چون این کلمات احتماالً درس��ت نیس��تند .به عالوه از لغتی مثل تضمین به دلیل وقایع غیر قابل پیشبینی آینده استفاده نکنید. مث ً ال معموالً وقتی مشتری میپرسد« :اگر این مساله دوباره اتفاق بیافتد ،چه میشود؟ پاسخ شما نباید این باشد« :نگران نباشید من آن را تضمی��ن میکنم ».تعمیرکاران نمیتوانن د آین��ده را پیشبینی یا تضمین کنن��د .پیشبین��ی عملکر د آین��ده افراد، مکانها و وسایل ،خارج از کنترل متصدی HVACاست .اما شما می توانید بیعیبی کار و انص��اف را تضمین کنید .در طوالنی مدت ،مش��تریان میخواهند با کسی کار کنن د که مطمئن باش��د ،نه کسی که قول بدهد اما عمل نکند. )1نادرس��ت :من ضمانت میکنم این
واحد گرمایشی اصال نمیشکند. درست :من به کار خودم مطمئنم ولی در صورت نیاز به س��رویس مجدد ،ش��ما میتوانید با من تماس بگیرید. )2نادرست :او هیچوقت پشت میزش نیست. درست :او از پش��ت میزش بلند شده اس��ت ،ممکن اس��ت یکب��ار دیگر تماس بگیرید؟ )3نادرست :ش��ما همیشه در بدترین زمان ممکن تماس میگیرید. درست :من االن با مشتری دیگری کار میکنم .ممکن اس��ت وقتی کارهایم تمام شد ،زنگ بزنید؟ )4نادرست :همه ش��ما فقط شکایت میکنید. درس��ت :چگونه من میتوانم امروز به شما کمک کنم؟ در زم��ان صحب��ت با مش��تریان از به کارب��ردن عب��ارات آمرانه اجتن��اب کنید. ی��ک عب��ارت تحکمآمی��ز ،بیادبان��ه و فرمانگون��ه بهنظر میرس��د .این عبارات شما را سلطهگر ،انعطافناپذیر و دیکتاتور میس��ازد .وقتی ت�لاش میکنی��د توجه مش��تری را جلب کنی��د ،از کلمه «گوش کن» بپرهیزید .بهعالوه از اینکه به مشتری بگویید آنها به چه کاری برای کمک نیاز دارند خودداری کنی��د .این کار باعث می شو د مشتری آزرده نشده و شما هم مفید فایده باشید. )1غل��ط :گ��وش کنی��د! ش��ما هیچ ج��ای دیگر ،واح�� د حرارتی بهت��ری پیدا نمیکنید. درس��ت« :من معتقدم» اگر شما این واحد را امتحان کنید ،متوجه میش��وید که این بهترین است. )2غل��ط :گوش کنید ،این نشکس��ته اس��ت ،همه رطوبتس��ازها اینط��ور کار میکنند. درس��ت :به نظر میرس��د رطوبتساز درس��ت کار میکن��د .پس اج��ازه دهید ببینیم مشکل از کجاست. )3غلط :گوش کنید! شما باید این کار را امروز انجام دهید. ً درست :من واقعا ممنون میشوم اگر این کار امروز انجام شود. )4غلط :من میتوانم برای ش��ما یک ترموستات بفرستم .اما اول باید شما نام و
آدرستان را به من بدهید. درس��ت :مطمئ��ن باش��ید م��ن یک ترموستات میفرس��تم .ممکن است نام و نشانی شما را داشته باشم. )5شما متوجه نیستید ،این بار گوش کنید! درست :شاید من واضح صحبت نکردم. اجازه بدهید دوباره توضیح دهم. )6غلط :م��ن به او گفت��م این کار را امروز انجام دهد. درس��ت :من از او خواستم این کار را امروز انجام دهد.
تلفن88739880-2:
نماینده انحصاری شرکت Roburایتالیا در ایران
مشتریان عجول پشت تلفن
اج��ازه دهی��د بگویی��م ش��ما با یک مشتری عصبانی صحبت میکنید و او هم عصبانیت خو د را از مشکل و همه ناراحتی و مس��ايلی که باعث مش��کل ش��ده خالی میکند .مش��تری با توصیف مش��کلی که ش��ما میدانید چگونه آن را رفع کنید در نیمه راه اس��ت .ولی شما سخن او را قطع میکنی��د و به او میگویید چه چیزی باید به ش��ما بگوید .این برای ش��ما منطقی به نظر میرسد ،چون شما فهمیدهاید مشکل چیست و چگونه حل میشود. پیبردن ب��ه این مس��اله که متصدی عجل��ه دارد ،مش��تری را عصبانی میکند. حاال ش��ما باید چند دقیقه دیگر برای آرام کردن او صرف کنید .چون در تالش برای تسریع کار ،شما زمان را از دست میدهید، به احساس��ات مش��تری صدمه میزنید و سرویس شرکت خود را بهصورت نامناسب یدهید. نشان م متصدی��ان HVACبای د به مش��تری اج��ازه دهند تا درباره زم��ان پایان تماس تصمی��م بگیرد .مش��تریان عج��ول تمام کارهای درس��ت ش��ما را از بین میبرند. بعض��ی مش��تریان مثل ش��ما پرمش��غله نیس��تن د و برای گفتگوی مودبانه پیش از خاتمه تماس وقت دارن��د ،به آنها اجازه این کار را بدهید ،این کار فقط چند ثانیه زمان میبرد ،ولی در نهایت ،تصویر مثبتی از شما و شرکتتان به مشتری میدهد. مشتریان پیش از تماس با شما درباره آنچه میخواهن د بگویند ،فکر میکنند و تا زمانی که کام ً ال حرفهای خود را نگویند، احساس رضایت نمیکنند. برای مش��تری ،این واقعه مجزاست و
تشخیص نمیدهد که ش��ما در طول روز این مش��کل را ب��ه ش��یوههای مختلف از مشتریان دیگر میشنوید. همیش��ه به هر مش��تری اجازه دهید ت��ا توضیح خود را تم��ام کند .قطع کردن صحبت یک مش��تری تنها یک مش��کل را حل میکند .هر وقت فکر کنید میتوانید ب��ا انجام ای��ن کار در زم��ان صرفهجویی کنید ،به جای تس��ریع کار ،آن را طوالنی کردهاید. در حی��ن توضیح مش��کل مش��تري، ب��ا گفتن جمالت��ی مث��ل «میفهمم» یا «میدان��م» ،کام� ً لا ب��ه او گ��وش کنید. همچنین ،س��عی کنید آرام نفس بکشید و آرام باق��ی بمانی��د ،در نتیج��ه وقت��ی صحبت میکنید ،عجول و مضطرب بهنظر نمیرسید. وقت��ی ش��ما تماسهای دیگ��ری در ح��ال انتظار داری��د ،حقیق��ت را بگویید. مودب باش��ید و بگویی��د میخواهید برای یک لحظه به تماس دیگری پاس��خ دهید. یدارید ،به مشتری وقتی خط دیگر را برم منتظر بگویید شما االن با فرد دیگری کار میکنی��د و پس از پایان آن ،به این تماس برمیگردید. به تمام تماسها مثل اولین تماس روز پاس��خ دهید .با وجود اینکه ممکن اس��ت شما در تماس آخر بازخواست شده باشید، آشکار ش��دن استیصال شما برای مشتری بعدی آرامشی به شما نمیدهد .فکر کنید اگر پس از تماس با ش��رکت شما ،مشتری ص��دای متص��دی دیگری را بش��نود ،چه احساسی خواهد داشت! یک��ی از مایوسکنندهتری��ن وظای��ف در بیس��ت س��ال حضور م��ن در خدمات مش��تریان ،درک چگونگی و دلیل جواب دادن بهت��ر بعض��ی رفتاره��ا ب��ود .من با تعمی��رکاران خود بحث میک��ردم که به مش��تری عصبانی اج��ازه دهید ت��ا خود را تخلی��ه کن��د .راهنمایی من بر اس��اس چیزی بود که در طی س��الها پاسخگویی به تماس مش��تریان ،یا د گرفته بودم .من میگویم«تخلیه درمان اس��ت .وقتی شما به مش��تری اج��ازه میدهید ان��رژی خود را تخلی��ه کن د او احس��اس بهتری خواهد داشت» .با استفاده از این تاکتیک مشتری عصبان��ی تبدیل به فر د خ��وش برخورد و منطقی میش��ود .ای��نکار با اس��تفاده از
یکتا تهویه اروند
اصالت تهویه مطبوع
درمان تلفنی خوب انجام میشود. اگر از متصدی HVACخوب بپرسید آیا آنها موقعیت خو د را مش��ابه مشاور یا درمانگ��ر میبینند ،پاس��خ مثبت خواهد بود .هر کس مدتی به تماسهای مشتریان رس��یدگی کند میفهمد نق��ش متصدی HVACو درمانگر مشابه است. درمان تلفنی به خوبی جواب میدهد، چون مش��تری 5 ،ویژگی کلیدی در لحن متص��دی HVACمیش��نود .این صفات مهم هس��تند ،چون لح��ن صحبت%80 ، نمایش تلفنی را ش��امل میشود .دیگران همدلی ،سرسختی و سختکوشی شما را بر اس��اس لحن صوت شما درک میکنند. اطالع��ات زی��ر از طریق تلف��ن در صورت صحبت حرفهای منتقل میشود: سلامت -مش��تری انرژی ،اشتیاق و حضور را میشنود. جس�ارت -مش��تری سختکوش��ی و سرس��ختی در جه��ت انج��ام وظیفه را میشنود. زکاوت -مشتریمیفهمد آیا متصدی HVACبا اطالع است یا نه. دقت -مش��تری متوجه میش��ود آیا متصدی HVACواقعاً دقت میکند یا نه. لیاقت -مشتری حس اعتماد به نفس و یک منش توانایی انجام کار را میشنود. این 5خصلت کلیدی به نفع متصدی HVACک��ه میداند چگون��ه از آنها به سو د خو د استفاده کند ،کار میکند .اینها به تخفیف نگرانیهای مش��تری و مطمئن و معتمد س��اختن او کمک میکند .با این وج��ود ب��رای تعمی��رکار HVACآماتور ک��ه نمیداندچگونه از لح��ن صدای خود استفاده کند 5 .ویژگی کلیدی اینگونه به نظر میرسد: سلامت -مش��تری ،یک فرد تنبل و رفتار ساده را میشناسد. جسارت -مشتری ،شلختگی و تالش ضعیف و نامرتب را تشخیص می دهد. زکاوت -مشتری ،تردی د و عدم قطعیت را درک میکند. دقت -مش��تری ،ص��دای یکنواخت و بیعالقه را متوجه میشود. لیاق�ت -مشتری ،لحن مرد د و ناتوانی انجام کار را میشنود. ش��رکتهای HVACکه از پتانسیل درم��ان تلفن خ��ود اس��تفاده نمیکنند، صفحه / 8شماره / 22شهریور و مهر 1387
مشتریان پرچانه
ممک��ن اس��ت ش��ما تماس��ی از یک مش��تری پرچانه دریافت کنی د که بیشتر از ح��د معم��ول صحبت میکن��د .به این مش��تریان باید بدون عجله در پایان دادن به تماس ،رسیدگی کرد. دالی��ل زیادی ب��رای طوالنی ش��دن تماس مشتریها وجود دارد. )1مش��تری تم��اس گرفته تا س��وال بپرس��د ولی پاس��خ قانعکنن دهای دریافت نکرده است پس آنقدر با متصدی صحبت میکند تا پاسخ قانعکنندهای بگیرد. )2ممکن است یک متصدی HVAC پاس��خ مناس��ب داده اس��ت و مشتری به حدی خجالت زده اس��ت ک��ه نمیخواهد قبول کند نفهمیده چ��ه کاری باید انجام دهد .پس مشتری تماس را به امید کسب اطالعات جدی د به منظور حل معضل خود طوالنی میسازد. )3ممکن است مش��تری تنها بوده و کسی را برای صحبت کردن ندارد یا اینکه یدان��د چه میخواه��د .در زمان واقع��اً نم رس��یدگی به مش��تری پرحرف ،از کلمات صحیح و راهنماییهای گفته شده در آغاز صفحه / 9شماره / 22شهریور و مهر 1387
اس�تفاده از پیشگیری نه مقابله به مثل
ش��ما به عنوان یک متصدی ،HVAC در ط��ول روز ممکن اس��ت با مش��تریان زیادی صحبت کنید .اغلب افراد ،س��رزنده و عده کمی عصبانی هستند ،اما شما آنها را تحمل میکنید .در خواست یک مشتری هواسازهای جدید سری 39FDکریر تلفن88739880-2:
چیلر جذبی گازسوز
هزین��ه زیادی میپردازند .این هزینهها در نمونههای زیر نشان داده میشود: زمان از دس��ت رفته – مجبور شدن مدیر خدم��ات HVACبه تداخل وظایف متصدی��ان بهمنظ��ور کم��ک ب��ه یکی از تعمیرکاران آموزش ندیده. س��ود از دس��ت رفته – پرداخت پول برای حمل و نقل س��ریع توس��ط شرکت یا س��ایر خدمات برای دلجویی از مشتری پریشان. زم��ان و پول از دس��ت رفته بس��یار گران تمام میشود .منابع از دست رفته را نمیتوان بازگرداند .یک ش��رکت خدماتی در سطح جهانی باید فرهنگ درمان تلفنی را در سازمان خود ایجا د کند. زمانی ک��ه هرکس بفهمد کلمات تنها 20 ٪و لحن گفتگو 80٪بیان تلفنی وی را تشکیل میدهد ،این کار ساده میشود و مشتریان ،HVACاز آنچه گفته میشود ب��ه نتیجه و اس��تنباط بس��یار بیش��تری میرس��ند .مثل آنچه مادرانمان به ما یاد دادهاند ،مهم نیس��ت چه میگوییم ،بلکه مهم است که چگونه میگوییم.
این فصل اس��تفاده کنید .در اغلب موارد، گفتن «من میدانم ش��ما بسیار پرمشغله هس��تید ،پس اجازه میده��م بروید» یک روش موثر س��اکت کردن مشتری پرچانه است. شرایط دیگر نیاز به تفکر بیشتر دارد. ش��ما چند کار م��ی توانی د انج��ام دهید. اولین کار این است که از مشتری بپرسید: «آیا من به تمامی پرس��شهای شما پاسخ دادم؟» پرس��یدن این س��وال مش��تری را مجبور میکند درباره هدف تماس با شما فکر کند .پرس��ش شما ممکن است باعث سوال دیگری ش��ود .اما حداقل شما را به س��مت هدفنهایی پی��ش میبرد -راضی کردن مشتری و باالخره پایان تماس. دوم ،از یک تحس��ین مالیم استفاده کنید (مردم همیش��ه وقتی ش��ما از آنها تعری��ف میکنید ،گوش میدهند) س��عی کنی�� د چیزی مث��ل ای��ن بگویید«.به نظر میرسد ش��ما این مفاهیم جدی د را خیلی سریع دریافت کردهاید ،من مطمئنم شما ای��ن مواد را دریاف��ت میکنید ،همه چیز مرتب اس��ت .با ای��ن وجود ،اگ��ر پس از دریافت این مواد ،به کمک نیاز داش��تید. مجددا ً تماس بگیرید» انجام این کار به مشتری خودباوری و اعتما د به نفس برای ادامه کار میدهد. س��وم ،اگر تم��اس به هی��چ نتیجهای نمیرس��د ،پیش��نها د کنید مش��تری روز بعد دوب��اره تماس بگیرد .م��ن فهمیدهام این کار به مش��تری فرص��ت جمعکردن نظ��رات را میدهد ،در نتیج��ه او میتواند نیازه��ا و نگرانیهای��ش را بهت��ر توضیح دهد .بعضی مش��تریان برای فکر کردن در همان لحظه مشکل دارند و زمان بیشتری ب��رای تعیین آنچه خواهن��د الزم دارند .از آنجایی که مشتریان شما رابطان حرفهای نیستند ،شما باید از مهارتهای گفتاری و شنیداری برای رفع نیازهای آنها استفاده کنید.
به تنهایی برای ش��ما مشکلساز نیست ،با این وجود هر واقعهای مثل قطرات آب که در ظرفی جمع میش��ود ،فزاینده است و آنها آزاردهنده و مزاحم میش��وند .شما نمیتوانید به هیچ کاری رس��یدگی کنید، مش��تری ش��ما را مقص��ر میدان��د ،چون تکنیسین ش��ما کانال را تعمیر کرده ولی هنوز پر س��ر و صداس��ت .مش��تری دیگر ش��کایت دارد ،چون تکنیس��ین شما 10 دقیقه دیر رس��یده است .مشتری دیگری همان گله را دارد و دوباره و دوباره ......هر تلفن مث��ل قطره آب در ظ��رف میریزد. چک ،چک ......چک . ..... اگر ش��ما به میزان کافی این حوادث را تجرب��ه کنید ،یک ظرف پر از عصبانیت خواهید داشت .مشتری بعدی با حرفهایش دگم��ه عصبانیت ش��ما را میزن��د و ....... ش��لوپ! ظرف میریز د و س��یل احساسی به راه میافتد .حاالش��ما ب��ه دنبال انتقام هستید! در خدمات مشتریان ،جایی برای عصبانی��ت وجود ن��دارد .عصبانیت ،حتی برای نکوهش یک مش��تری سرسخت هم راه حل مناسبی نیست .وقتی شما بتوانید خودتان را اصالح کنید ،متوجه میش��وید این کار اشتباه بوده است .اما دیگر دیر شده است .شما نمیتوانید کلمات خشمآلودی که به مشتری گفتید برگردانید. اریک ،یک نماینده خدمات مشتریان ش��رکت «صفحه فلز مرغوب» است .طی هفته گذشته کارها خوب پیش نمیرفت. او دو شکایت مهم از توزیعکننده HVAC ACEدریاف��ت کرد که یکی از مهمترین آنها درباره کسری محموله بود .اریک این وقایع را با استفاده از مهارتهای ارتباطی و پاس��خ س��ریع ،مدیریت کرد Randy .از توزیعکنن��دگان HVAC ACEدرب��اره مش��کل دیگری با Ericتم��اس گرفت .او درب��اره دریافت کاالی اش��تباه ش��کایت داشت که به جای زانویی چدنی 5اینچی، زانویی چدنی 6اینچی دریافت کرده بود. Randyک��ه با یک لح��ن متبکرانه و خودپس��ندانه صحبت ميکرد ،دو مشکل به اریک گوشزد کرد و گفت« :شما دوباره گن��د زدید!» او یک جایگزین فوری برای کاالی اشتباه درخواست کرد .اریک – که شتاب زده عمل میکرد -معذرت خواست و پیشنهاد ارسال و شبانه زانوییهای پنج اینچ��ی را ب��دون هیچ هزین��های داد .اما
تلفن88739880-2:
نماینده انحصاری شرکت Roburایتالیا در ایران
رندی به جای تشکر ،با این جمله تماس را به پایان برد« .ش��ما نمیتوانید هیچ کاری را درست انجام دهید». پ��س از آن روز ،در حی��ن مرور فکس اولیه زانویی چدنی ،ACEاو متوجه ش��د س��فارش خری��د ،ACEزانوی��ی چدنی 6 اینچی بوده است .این یعنی ACEاشتباه ک��رد نه صفحه فلزی مرغ��وب .اریک نگاه پیروزمندان��های کرد! او فرصت تالفی پیدا کرده بود .اریک ب��ا راندی تماس گرفت و درباره س��فارش خرید فاکس ش��ده گفت و اینک��ه صفح��ه فلزی مرغ��وب 60دالر به خاطر ارسال ش��بانه محموله ،از ACE میخواه��د .راندی از پرداخ��ت آن امتناع کرد و دو اش��تباه قبل��ی که زمان و هزینه ACEرا به ه��در داده بود به اریک یادآور شد .اریک راضی نشد .او انتقام میخواست! آنه��ا درگیر یک مس��ابقه خن�� دهآور 60 دالری شدند و راندی واقعاً تهدید کر د که رئیس ACEبا شرکت اریک مقابله خواهد کرد.
روز بع��د – رئی��س توزیعکنن��دگان ACE HVACب��ا ش��رکت صفح��ه فلزی مرغوب تماس گرفت و درخواست مدرک قانونی بازگش��ت ب��رای کل خرید صفحه فلزی مرغوب کرد .او به س��ادگی گفت او تولیدکننده دیگری پیدا کرده است. راندی با گفتن اینکه «شما نمیتوانید هیچ کاری را درس��ت انج��ام دهید؟» به احساس��ات اریک لطمه زد .او اشتباه کرد. بدت��ر از آن ،مقابله به مث��ل اریک با رفتار مشابه بود .اریک بهعنوان متصدی HVAC نداری عمل میکرد. باید با خویشت مشتریان به دلیلی عصبانی میشوند. نقش ما ،س��اماندهی آن چیزی اس��ت که باعث این رفتار مشتریمیشود. بر مش��کل متمرکز ش��وید ن��ه رفتار. استفاده از خویش��تنداری به جای مقابله ب��ه مثل ش��ما را قادر میس��ازد موقعیت را مهار ،مس��ائل حقیقی را ح��ل و روابط کاری طوالن��ی مدت را حفظ کنید .گاهی اوق��ات ما بای��د نگرانیهای خ��و د را برای
رضایت مش��تری نادی��ده بگیریم .وقتی با مشتریهای بیادب یا ب ددهن کار میکنید، به خاطر داش��ته باشید از پاسخ آنی همراه با خویشتنداری استفاده کنید. هر رفتار مش��تری عصبانی ناخوشایند اس��ت ،اما اگر ش��ما برای مقابل��ه به مثل وسوس��ه ش��وید ،فقط آن موقعی��ت را از کنترل خارج میکنید نه اینکه آن را مهار کنید .پس مثل یک حرفهای رفتار کنید. با یک لحن سازگار و آرام ،به مشتری کمک کنی د از رفتار شما پیروی کند .این بخش از فرآیند مهار است .اگر شما مقابله به مثل کنید ،دو احتمال وجود دارد :یکی اینکه مشتری خیلی شدیدتر برخورد کند و وضعی��ت خارج از کنترل ش��ود و دیگر اینکه ش��ما ب��ه غرور مش��تری لطمه زده و او را مجب��ور میکنی�� د در کوت��اه مدت تسلیم شما ش��ود .اما در خریدهای بعدی و طوالنی مدت ،مش��تری خود را از دست میدهید .مثل هر چی��ز دیگر در زندگی، قانون طالیی برای خدمات مشتریان بهکار
« چگونگی خدمات مشتریان»
یکتا تهویه اروند
اصالت تهویه مطبوع
صفحه / 10شماره / 22شهریور و مهر 1387
میرود :با دیگران ط��وری رفتار کنید که میخواهید با شما رفتار کنند. در ادامه مهار ،توصیف و تصحیح کامل شده بهصورت یک مدل خدمات مشتریان نشان داده می شود.
وقتی اطالعات کمتر اضافی است
صفحه / 11شماره / 22شهریور و مهر 1387
هواسازهای جدید سری 39FDکریر تلفن88739880-2:
ایده خدمات مشتری مجازی
ه��دف این فصل ،تامی��ن مهارتهای پست صوتی است که شما را قادر میسازد ت��ا در زم��ان دور بودن از دفت��ر هم موثر باش��ید .به عالوه ،شما یا د میگیرید وقتی به افراد دسترس��ی ندارید ،به آنها کمک کنید موثر باق��ی بمانند .در این فصل من دو جنبه اصول پس��ت صوت��ی را مد نظر ق��رار میده��م )1 :که تم��اس گیرنده و نحوه گذاش��تن پیامهای پس��تی را شامل میش��ود و )2اینکه چگون��ه یک گیرنده بای��د پیغامهای پس��ت صوت��ی که تماس گیرنده را به گذاشتن پیام دعوت میکند، ضبط کند. پس��ت صوت��ی ،در صورت اس��تفاده مناس��ب یک ابزار پربازده فوقالعاده است. تعریف س��اده از پس��ت صوتی این است: «وسیلهای که وقتی شما از میزکارتان دور هس��تید ،بوسیله س��امانه دریافت و ضبط پیام ،پیامها را ضب��ط و ذخیره میکند». اجازه دهید این تعریف را مرور کنیم .نکته کلیدی در این تعریف «دور بودن ش��ما از میزکارتان» اس��ت .این یعنی وقتی ش��ما پش��ت میز و در محل حض��ور دارید ،باید تلفن را بردارید و پاسخ دهید. نادی��ده گرفتن تماسه��ا ،جزو اصول حرفهای نیس��ت .به اس��تثنای این فصل، بقیه کتاب در صورت پاسخ ندادن به تلفن مشتری بیمعنا خواهد بود .توجیه خود با تاکید بر این نکته که با پاس��خ به تماسها با پس��ت صوتی میتوان آنها را مستقیماً ج��واب نداد ،تنها یک گام عقب به س��وی شیب لغزنده رفتار نامناسب است .این نوع رفتار به چرخش عقب به سوی مشتریان، فروش کمتر و کاهش بازگش��ت س��رمایه منتهی میشود. از آغ��از پیدای��ش پس��ت صوت��ی، تماسگیرندگان از گفتن پیام به ماش��ین، ناخش��نود می ش��دند .این مس��اله وقتی بیش��تر باعث عصبانیت مش��تریان میشد
چیلر جذبی گازسوز
،garretیک نماینده خدمات مشتریان از ش��رکت گرمایش و تهویهمطبوع است. امروز س��ه شنبه اس��ت و جارت سرزنش ش��فاهی دریافت کرده اس��ت .او از سوی یکی از مشتریان تماسی دریافت کرده بود که میخواس��ت بداند سفارشش کجاست. مش��تری با عصبانیت گفت« :ش��ما گفته بودید س��فارش من سهشنبه اینجا خواهد بود .امروز سهش��نبه است و من سفارشم را میخواه��م ».ج��ارت ب��ا ای��ن توضیح پاس��خ داد« :من نگفتم سفارش سهشنبه میرس��د ،بلکه گفت��م توزیعکننده آن را تا جمعه پخش خواه��د کرد ،احتماالً من آن را دوش��نبه دریافت و سهشنبه به شما ارسال میکنم ».جارت و مشتری به مدت طوالنی بحث بینتیجهای درباره آنچه قرار بوده سهش��نبه اتفاق بیافتد ،انجام دادند. ب��ا توجه به یادداش��تها ،جارت درس��ت میگوی��د .ام��ا این درس��ت نب��ود ،چون او تصمی��م نامناس��بی برای رس��یدگی به سفارش مشتری گرفته بود. درس��ت اس��ت ،م��ا احتم��االً زمانی همهچی��ز را ویرایش میکنیم .برای مثال، بعضیها ممکن اس��ت درباره زمان از شما سوال کنند،اما ش��ما با دستوراتی درباره نح��وه س��اخت س��اعت پاس��خ میدهید. ویرای��ش وقتی انجام میش��و د که ش��ما اطالعاتی بیش از آنچه الزم اس��ت ،فراهم کرده باشید .اینمیتواند به سادگی باعث سردرگمی یا برداشت غلط او شود. ج��ارت بای د ب��ر بازده��ی و تاثیر پیام خ��ود بیافزاید و روی م��واد خاصی تمرکز کند که به مشتری کمک میکند .مث ً ال در این نمونه ،تاریخی که در آن روز مشتری سفارش��ش را دریافت میکند ،مهم است. پ��س ،ج��ارت بای د خیل��ی س��اده بگوید: «سفارش شما پنجشنبه میرسد. وقایع��ی مثل آنچه توضیح داده ش��د، به ای��ن دلیل اتفاق می افتن�� د که بعضی مش��تریان ب��دون توج��ه ب��ه آنچه ش��ما میگویی�� د تنها چیزی را ک��ه میخواهند
میشنوند. در هم��ه تقاب�لات با مش��تریان ،مهم نیست که یک متصدی چه میگوید .بلکه مهم چیزی اس��ت که مش��تری میشنود. تامی��ن خدمات عالی مش��تریان ،برآوردن انتظ��ارت مش��تری اس��ت .مش��تری چه انتظاری دارد؟! متاس��فانه ،پاس��خ به این پرس��ش نس��بی اس��ت .چون هر مشتری متفاوت است و انتظارات آنها به موقعیت منحصر به فردشان وابستگی زیادی دارد. هر مشتری ،نیازها ،خواستهها و انتظارات خاص خود را دارد .با توجه به این مساله، ه��دف اولیه ی��ک متص��دی HVACباید حف��ظ هماهنگی با پیام او – چه بهصورت شفاهی و چه بهصورت مکتوب -باشد. من ی��ا د گرفت��هام کلم��ات مرتبط با برنامهری��زی زمانی مثل تاری��خ و روز را، به واسطه ماهیت آنچه مشتری میشنود، ب��ا احتیاط ب��هکار برم .در نمون��ه جارت، مشتری سه روز مختلف میشنود -جمعه، دوش��نبه و سهشنبه – مش��تری به غلط اس��تداالل میکند سهشنبه احتماالً تاریخ تحویل اس��ت .چون آخرین روزی بوده که در صحبت شنیده است .ممکن است آنها به سادگی به جمعه یا دوشنبه نیز بهعنوان تاریخ تحویل توجه کنند. من به متصدیهای HVACمیگویم ک��ه مواظب ویرای��ش باش��ند .در صورت مواجه��ه با اثب��ات زمان تحوی��ل ،گفتن اطالع��ات روز و زمان��ی که مس��تقیماً با رضایت مش��تری در ارتباط اس��ت ،کافی اس��ت .ی��ک قانون کل��ی و س��اده در این ب��اره وج��ود دارد :مش��تریان نمیتوانند آنچه متصدی نمیگوید ،بش��نوند .بدانید متصدی HVACبای د با تمرکز روی پیامی که مشتری را راضی میکند ،ویرایش را به حداقل رسانده یا حذف کند. روش دیگ��ر ،اجتناب از تفس��یرهای اش��تباه ،دنب��ال ک��ردن کار هر مش��تری پیش از تحویل اس��ت .ی��ک تماس تلفنی س��اده ،ایمیل یا ی��ک کارت پس��تال که کار خدماتی را بهص��ورت خالصه توضیح میده��د ،تکنیکهای مناس��بی هس��تند ک��ه میتوانند س��ردرگمی را ب��ه حداقل برس��انند .مشتریان گاهی در برداشتهای خود اش��تباه میکنند اما این مهم نیست. عملی��ات س��رویس در س��طح جهان��ی، پیشگیری از آش��فتگی با اجازه ندادن به
بروز چنین وقایعی است .بعضی مشتریان، پرمش��غله ،عجول ،گیج و بیقرار هستند. این وظیفه متصدی HVACاس��ت که به این مشتریان در دسترسی به رضایت بدون توجه به ش��رایط کمک کند .سازمانهایی که روی بهبود عملک��رد متصدیان تمرکز میکنند ،شرکتهای موفق هستند.
تلفن88739880-2:
نماینده انحصاری شرکت Roburایتالیا در ایران
که تماسهای آنها بیپاسخ میماند .این غیرقابل بخش��ش بود .مثل هر وس��یلهای که از آن استفاده نادرست میشود ،پست صوتی نیز مش��کالتی ایجاد کرد و زمان و منابع ارزشمندی را به هدر داد. برای رس��یدن به مزایای موثر پس��ت صوتی ،ش��ما بای��د خیال اف��راد را درباره گذاش��تن پیام آس��وده کنی��د .در صورت اعتقا د پی��دا کردن در نتیجه اس��تفاده از پس��ت صوتی ،مش��تریان احساس راحتی بیشتری خواهند داشت .مردمی که نتیجه کار خور را به این ش��کل دیدهاند ،به این کار ادامه میدهند. به عبارت دیگر ،اگر ش��ما س��ابقهای از پاس��خ ندادن به پیامها داش��ته باشید، مشتری درباره گذاشتن پیام مجدد تردید میکن��د .نبودن این پیامه��ای صوتی نیز باعث فروش کمتر ،اطالعات کمتر ،بازدهی کمت��ر و فرصتهای کمتر برقراری ارتباط دوس��تانه با مشتری میش��ود .متاسفانه، بس��یاری افراد از پس��ت صوتی به عنوان روش��ی برای مخفی ش��دن از مشتری یا اجتناب از انجام کار استفاده میکنند. Franبا foeدر ش��رکت توزیع هوای طبیع��ی تماس گرفت ،جو پش��ت میزش حاضر نیس��ت .پیام اتوماتیک او میگوید: « سالم ،من جو هستم من از میزم دورم، لطفاً پی��ام خود را بگذارید » .با ش��نیدن این جمالت مبه��م و غیرآگاهاننده ،فران دکمه صفر را فشار داد تا شاید به اپراتوری دسترسی پیدا کند تا جو را صدا بزند. تلف��ن اپراتور 5ب��ار زن��گ میزند و س��پس تماس ب��ه یک صحب��ت متصدی اتوماتیک وصل میش��ود ک��ه از او دعوت م��ی کن د ک��ه « :یک پیام ب��رای تماس برگش��ت بگذارید ».فران بالفاصله تلفن را قطعمیکن��د و دفتر تلفن خو د را کنترل میکن��د تا تولیدکننده دیگ��ری پیدا کند و با kenدر ش��رکت «تجهیزات HVAC برتر» تماس میگیرد. ،Kenرقیب جو اس��ت .پس از تماس، فران میفهمد کن پس��ت میزش نیس��ت. پس��ت صوت��ی او میگوی��د« :س�لام من کنترومن از ش��رکت «تجهیزات HVAC برتر» هس��تم .م��ن بیش��تر روز در دفتر حاضرم .اگر ش��ما ای��ن پی��ام را دریافت کردهاید و یک مورد اضطراری دارید ،لطفاً شماره 214را انتخاب کنید .در این صورت
به همکارم جیل پرسکات وصل میشوی د و او میتواند به ش��ما کمک کند .اگر شما میخواهید پیام بگذارید ،لطفاً شماره تلفن خود را دو بار اعالم کنید .فران با ش��ماره همکار ک��ن تماس میگیرد ،ارتباط برقرار میکند .س��فارش خ��ود را میگذارد و به دنبال کار دیگری م��یرود .میبینید! جو اص ً ال نفهمی د او به دلیل پیام پست صوتی نادرست وضعیف خود ،یک فرصت فروش را از دست داد. داس��تان باال ی��ک تقابل رای��ج را که هزاران ب��ار در روز اتف��اق میافتد ،بازگو میکند .پیام پس��ت صوتی کن با کیفیت بهتر بود و در نتیجه در زمان صرفهجویی میک��رد .این پیام فران را قادر س��اخت تا کار خود را به درستی انجام دهد .اما پست صوت��ی جو یک مانع ش��د .چون بهصورت معمولی و با بیاس��تعدادی ،فرد را دعوت به کار میکرد. پست صوتی جو ،یک تجربه بدون دادن اطالعات بود ،اما پست صوتی کن اینگونه نب��ود .پیام ک��ن .یک ش��ماره همکاری را معرفی میکرد و میخواست که فرد تلفن تماس خود را دوبار اعالم کند. وقتی فران با جو تماس گرفت ،نفهمید آیا او بای د با ش��خص دیگری تماس بگیرد یا به دنبال اپراتور باش��د .تماس او بهطور خودکار به زندان پس��ت صوتی وصل شد. در میان اصول پست صوتی ،این نادرست اس��ت .انتقال تماس به یک جعبه پس��ت صوتی بدون دادن گزین��های به فر د غلط اس��ت .وقتی تماس گیرنده انتظار صحبت با ی��ک ف��رد را دارد .ب��ر آوردن این نیاز مشتری بهترین کار است. انتقال تماس به یک متصدی ماشینی، خنثی کردن تالش مشتری و نقطه تاریکی برای شما و ش��رکتتان است .من از مثال ورودی -خروج��ی ب��رای تعریف کیفیت محض پس��ت صوتی استفاده میکنم .اگر ش��ما در پس��ت صوتی اطالعات درستی ندهید ،اطالعات خوبی هم از آن به دست نمیآورید .اص��ل ورودی – خروجی مثل سایر وسایل برای پست صوتی نیز استفاده میشود.
اولین بار کار را درست انجام دهید
ج��ان ،یک مدیر حس��ابداری کارخانه تجهیزات HVACاست .صبح سهشنبه ،او
یکتا تهویه اروند
اصالت تهویه مطبوع
به حدی پرمشغله بود که زمان به سرعت س��پری میش��د .وقتی او برای ناهارآماده میش��د ،دانس��ت تمام بعد از ظه��ر او با ارس��ال محمولههای یک مشتری در خاور دور صرف میشود. وقت��ی او از ناهار برگش��ت ،توجه کرد که چراغ نمایش��گر پست صوتی او روشن است .پس قبل از ارسال محموله ،تصمیم گرفت پس��ت صوتی خ��ود را کنترل کند. پس��ت صوتی از یک فروش��نده بود جان گ��وش کرد« :س�لام ،جان م��ن الوری از «محاسبات عملیات» هستم .من به کمک نی��از دارم و امیدوارم ش��ما بتوانید به من کمک کنید .با من تماس بگیرید .جان سر خو د را با ناامیدی تکان داد .او نمیتوانست حدس بزند که الوری چه میخواهد .حاال او مجبور بود با الوری تماس بگیر د تا نیاز او را دریابد .اگر او بیش��تر آگاهی میداد، جان میتوانس��ت به س��ادگی به سوالش پاسخ دهد .اما حاال او موظف شده بود تا با الوری تماس بگیرد. جان ،ش��ماره تلف��ن الوری را گرفت و فهمید او پش��ت میزش نیس��ت .پس او نیز یک پیام صوتی گذاش��ت که میگفت الوری باید مجددا ً تماس بگیرد .در نتیجه یک بازی بیهوده و مس��رفانه تلفنی شروع شد. موقعیته��ای مث��ل نمونه ب��اال اغلب اتفاق میافتد .اگر شما توجه کنی د هر روز هزاران گیرنده مثل جان ،پیامهای صوتی ناکامل که احتیاج به رسیدگی اضافی دارد، دریافت میکنند .اگر رس��یدگی بیشتر5 ، تا 10دقیقه بیشتر وقت الزم داشته باشد و ای��ن زم��ان در تمام پس��تهای صوتی رسیدگی نشده ضرب شود ،کل زمان تلف شده حیرتانگیز اس��ت .فلوچارت صفحه بعد ،مراحل الزم ب��رای راضی کردن یک درخواست س��اده ،که الوری در پیام اولیه خود مطرح س��اخته بود را نشان میدهد. همین طور که جان میتوانست به سادگی با یک پاسخ ،جواب دهد. برای حداکثر س��اختن بازدهی پست صوت��ی ،مکالم��ه ابتدایی ش��خصی آن را پیوسته به روز کنید. ای��ن اص ً ال مبالغه نیس��ت .ای��ن بار به ضب��ط یک پیام صوتی خ��ود توجه کنید. یک مکالمه ابتدایی صندوق پس��ت صوتی مناس��ب باید ش��امل 5جزء زیر باشد)1 : صفحه / 12شماره / 22شهریور و مهر 1387
رسیدگی به ایمیل
هم��ه اف��را د در خدم��ات مش��تریا ن ،HVACپش��تیبانی تکنیک��ی و روابط با مش��تریان ،بیش��تر اوقات به پرسشها از طریق ایمیل رسیدگی میکنند. انفج��ار اینترن��ت در دهه گذش��ته، روش دیگری برای ارتباط با مش��تری در اختی��ار ما قرارداده اس��ت .رس��یدگی به ایمی��ل مثل صحبت کردن ب��ا تلفن هنوز ی��ک حربه اس��ت .به عالوه بیش��تر مردم نس��بت به صحب��ت ک��ردن ،آزاردهندهتر مینویسند و این مشکل را تشدید میکند. ب��ه همین دلیل ،مطمئن ش��دن از اجرای راهنماییه��ای عنوان ش��ده در فصل اول کتاب ،بهترین کار اس��ت .ایمیل ،نس��بت ب��ه ارتباط تلفنی چند مزی��ت دارد .مث ً ال، انجمنه��ای خدمات مش��تری که هم به تماسهای تلفنی و هم به ایمیل رسیدگی صفحه / 13شماره / 22شهریور و مهر 1387
ایمیل در مقابل تلفن
برخالف تلفن ،ارتباط از طریق ایمیل، بهصورت گسترده و با رنج وسیع اطالعات مختلف ،مشکل است .در ایمیل ،کلمات با OKعمل میکنند ،اما شما عالئم شفاهی مث��ل اصوات ش��فاهی ،مل��ودی گفتاری، توق��ف ،لحن و صدا را از دس��ت میدهید. این عالئم ش��فاهی به ما کم��ک میکند معنی که پشت کلمات مخفی است تفسیر کنیم .با توجه به این به خاطر داشته باشید مردم ،معانی را از کلمات شما نمیگیرند، یدهند. بلکه به لغات شما معنا م بر خ�لاف مکالم��ات تلفن��ی ،ایمیل اغلب بارها و بارها ،ارس��ال ،کپی یا ذخیره میش��ود .این یعنی ایمیل ش��ما میتواند برگردد تا ش��ما همان روز به آن رسیدگی کنید .مراقب بودن و بررسی دقیق کلمات بسیار مهم است. هی��چ وقت وقت��ی عصبانی هس��تید، ایمیل ارس��ال نکنید .ابتدا خونسرد باشید و درباره آنچه واقعاً الزم است ارسال کنید فکر کنید و اغلب کاربردهای ایمیل به شما اج��ازه میدهد تا پیام را ذخیره کنید .اگر شما درباره ارسال ایمیل بحثانگیز تردید دارید ،ای��ن کار را نکنید! پیام را ذخیره و ت��ا مدتی کار دیگری انج��ام دهید .دوباره وقتی ش��ما به ایمیل بحثانگیز برگشتید، منطقیتر و دقیقتر فکر کنید. هواسازهای جدید سری 39FDکریر تلفن88739880-2:
هر پیام ایمیل باید شامل یک موضوع، گفتگوی اولیه (س�لام و خوشامد) ،متن و خاتمه باشد .موضوع یک خط در آغاز یک پیام ایمیل است که به شما اجازه میدهد محت��وای کلی پیامتان را به اطالع گیرنده برسانید .بهتر اس��ت موضوع ایمیل ،کوتاه و توضیحدهن��ده باش��د؟ همراه اس��تفاده از موض��وع توضیحدهن��ده ،مت��ن ایمیل خ��ود را با یک نش��انه از محتوای مطلبی که مینویس��ی د ش��روع کنید .این کار به خواننده کمک میکند تا خود را در جهت پیام شما قرار دهد. خطوط سیاه بین پاراگرافها ،خواندن پیام را س��ادهتر میس��ازد .از به کاربردن tabبرای لبهدار ک��ردن ابتدای پاراگراف اجتناب کنید .همه س��امانههای ایمیل با tabعمل نمیکنند و این کار گاهی باعث نتایج غیر قابل پیشبینی میشود. هرگز ب��ا حروف بزرگ ننویس��ید .در ایمیل ،این کار به معنای این است که شما فریاد میزنید .حداقل استفاده را از حروف بزرگ داشته باش��ید .از عالمت تعجب(!) هم تا حد امکان کمترین استفاده را داشته باش��ید .شما فقط احساس��ات و هیجانات بس��یار زیاد را ب��ا این عالمت نش��ان می دهید. وقتی ایمیل مینویس��ید ،از س��رعت خ��ود کم کنی��د .از آنجایی که ایمیل یک رس��انه اضط��راری و فوری اس��ت ،مردم را تحریک میکند تا س��ریع و سرس��ری بنویس��ند .اگر پیام شما آشفته و سردرگم باشد ،باعث میش��ود خواننده سختتر از حد نیاز کار کند .همیش��ه پیش از ارسال، پیام خ��ود را م��رور و اص�لاح کنید .این مس��اله زمانی که درباره زمان و تاریخهای و دقیق مینویسید ،بس��یار مهم میشود. چون ممکن است ناخواسته اشتباهاتی رخ دهد .آرام باش��ید و مطمئن شوید ایمیل شما درست و دقیق نوشته شده است. کل ایمی��ل را کام ً ال کنترل کنید .من فهمیده ام نوش��تن نادرس��ت کلمات در زمان تایپ س��ریع چقدر ساده است .چند ثانیه وقت گذاش��تن ب��رای مرور ویرایش، پیامه��ای ایمیل را واضح ،تمیز ،مختصر و جامع میس��ازد .همیشه ایمیل خود را به همراه نام خود عنوان و نام ش��رکت امضا کنید.
چیلر جذبی گازسوز
ن��ام ش��ما )2روز هفت��ه )3 ،دکمهای که ف��رد برای کمک ف��وری میتواندبزند)4 . فرمان پاسخ به تماس و )5گزینهای برای رسیدن به اپراتور یا متصدی پذیرش. تماسگیرندههایی که با پس��ت صوتی مواج��ه میش��وند ،ورودی الزم برای یک سیستم صوتی را فراهم میکنند .محتوای این پیام پست صوتی ،مرتبط با مشخصات (چه کس��ی ،چه چیزی ،چرا و چه زمانی) به همراه راهنمایی تماس پاسخگویی روی کیفی��ت تماس یا خروج��ی اثر میگذارد. ب��رای مثال ،اگر یک تم��اس گیرنده پیام مبهمی بگ��ذارد ،گیرن��ده ،اطالعات الزم برای انجام کار نخواهد داش��ت .این منجر به ضروری ش��دن تماس مجدد میش��ود. ای��ن حقای��ق میتوان د طی پی��ام صوتی اولیه تقویت شود .این کار به حفظ زمان و بازدهی بیشتر کمک میکند. گیرنده ،مجموع��ه پارامترهای ورودی و خروج��ی خ��اص خ��و د را دارد .کیفیت راهنماییه��ای ابتدایی ی��ا ورودی ،روی کیفیت پی��ام تماس گیرنده (خروجی) اثر میگ��ذارد .برای مث��ال ،صحبتهایی که آگاهاننده اس��ت و روزانه به روز میشود، منج��ر ب��ه پیامه��ای ب��ا کیفی��ت باالتر میش��ود .یک متصدی HVACمیتواند با درخواست از تماس گیرنده برای گفتن شماره تماس خود (دوبار) ،مشتری را بهتر راهنمایی کند.
میکنند در اغلب موارد میتوانن د ایمیل را به زمانی از روز موک��ول کنن د که تلفنها مشغول نیستند .به عالوه اگر شرکت شما ه��ر روز پرس��شهایی که غالب پرس��یده میش��ود ( )FAQدریافت میکند ،ایمیل به ش��ما اج��ازه میدهد تا بس��تههایی را بهعنوان پاس��خ برای پرسشهای مشتری ذخیره کنید. اختصاص��ی کردن افتتاح یک بس��ته پاس��خ با جمله مرتبط ب��ا موقعیت خاص مشتری ،بهترین کار است .این کار پاسخها را دوس��تانهتر نش��ان میدهد .بستههای FAQش��امل پاس��خهای موج��ود به این دست س��وواالت است« :کجا من میتوانم یک��ی از محصوالت ش��ما را ببین��م؟» یا «قیمت این محصوالت چقدر اس��ت؟» یا «ی��ک محصول جدید ،HVACچه زمانی آماده است؟»
رسوم ایمیل
مقاالت
سرمایش با آب سر د و آب نمک
تلفن88739880-2:
نماینده انحصاری شرکت Roburایتالیا در ایران
مقدمه
بهطورکلی ،سیس��تمهای آبی مورد اس��تفاده در کاربردهای تهوی��ه مطب��وع بهمنظور دفع ح��رارت و ی��ا رطوبتگیری بهکار گرفته میشوند .سیس��تمهای سرمایشی آب سرد و سیستمهای سرمایش��ی آب نم��ک از جمل��ه متداولتری��ن سیس��تمهای سرمایشی بهش��مار میروند .منظور از آب سرد ،آب با دمای بین ) 40-55˚F (4-13˚Cاس��ت و آب نمک هم محلول اشباع شده آب و نمک است که در دمای زیر صفر منجمد نمیشود و معموال در دماه��ای کمتر از ) 40˚F (4˚Cمور د اس��تفاده قرار میگیرد. در این مقاله مالحظات مربوط به طراحی سیستمهای آب سرد و اصول و قواعد کلی حاکم بر آنها مطرح خواهد ش د و در ادامه نیز توضیحات کاملتری درباره چگونگی تامین سرمایش با استفاده از آب نمک ارائه خواهد شد.
معرفی سیستم سیس��تمهای آب س��رد به همراه واحد هوارسان یا تجهیزات ی��ک فرایند خاص و بهمنظور دفع حرارت تولی د ش��ده در فضای تهویه ش��ده یا فرایند مربوطه مورد استفاده قرار میگیرند .روش کار این سیس��تمها به گونهای است که ابتدا واحد ترمینال کویل س��رمایی ،گرمای تولید شده در فضای تهویه شده یا فرایند مورد نظر را دریافت نموده و س��پس آن را به واس��طه انتقال حرارت و جابهجای��ی به آن داخل کویل منتقل میکند .این آب س��پس از طریق سیستم لولهکشی به سمت اواپراتور چیلر هدایت میشود. چیلر یک واحد سرمایش��ی یکپارچه اس��ت که گرمای اواپراتور را دریافت و آن را از طریق کندانس��ور ب��ه محیط دفع میکند .آب سرد خروجی از اواپراتور سپس به کویلهای سرمایی باز گردانده میشود و فرایند مذکور دائما تکرار میشود .در شکل ( )1نمودار شماتیک یک سیستم آب سرد نشان داده شده است .در ادامه این مقاله جزئیات مربوط به سیس��تمهای آب سرد یا سمت اواپراتور سیستمهای سرمایشی مطرح خواهد شد.
گونهای باش��د که برای تامین س��رمایش مورد نیاز به چن د کویل سرمایی مجزا احتیاج باشد و بخواهیم مجموعه سیستم به صورت یک واحد یکپارچه باشد ،سیستمهای آب سر د یکی از گزینههای مناسب بهشمار میروند. ● در مواقعی که کنترل دقیق رطوبت و دمای هوای خروجی از کویل دارای اهمیت باش��د ،میتوان از این سیس��تمها استفاده کرد .کنترل دقیق رطوبت و دما در این دس��ته از سیس��تمها به واس��طه قابلیتهای نامحدود تنظیم ش��یر آب س��رد امکانپذیر خواهد بود. ● در م��واردی که احتمال میرو د پس از توس��عه بخشهای مختلف ساختمان و یا فرایند ،ظرفیت سرمایشی مورد نیاز افزایش پیدا کند ،سیستمهای آب سرد انتخاب مناسبی بهشمار میروند. بدینترتی��ب برای تامین ظرفیت اضافی مورد نیاز ،انش��عابهای ترمین��ال جدید و لولهکش��ی مربوطه از خط اصلی آب س��ر د به کویلها باید به سیستم افزوده شود .البته در چنین مواردی پیش از توسعه سیستم ،باید ظرفیت مازاد چیلر ،پمپ و سیستم توزیع آب نیز در نظر گرفته شود. ● در کاربردهای��ی که دمای ه��وای خروجی از کویل 45˚F ) (7˚Cیا بیش��تر باشد میتوان از این سیس��تمهای برای تامین ظرفیت سرمایش��ی مور د نیاز اس��تفاده کرد .بهط��ور کلی ،دمای هوای خروجی از سیس��تمهای سرمایش��ی آب سرد حداقل 5˚F ) (3˚Cگ رمتر از دمای آب سر د ورودی به کویل است.
آرایش سیستم طراح سیس��تمهای سرمایش��ی آب س��رد پی��ش از اقدام به طراحی سیس��تم در مرحله طراحی اولیه سیس��تم آب سرد باید
کاربردها کاربردهای سیس��تمهای آب س��رد را میتوان ب��ه موارد زیر خالصه کرد: ● در مواقعی که مالحظات طراحی سیس��تم سرمایش��ی به
شکل ( )1نمودار شماتیک یک سیستم آب سر د
یکتا تهویه اروند
اصالت تهویه مطبوع
صفحه / 14شماره / 22شهریور و مهر 1387
د چیلر در شکل ( )2چگونگی قرارگیری مجموعه چن کنار یکدیگر صفحه / 15شماره / 22شهریور و مهر 1387
شکل ( )3آرایش کلی یک چیلر مجزا
هواسازهای جدید سری 39FDکریر تلفن88739880-2:
چیلر جذبی گازسوز
عوامل��ی از قبیل بار س��رمایی ،نوع و چگونگی آرایش تاسیس��ات مورد اس��تفاده در محل را بررس��ی کند .در مراحل اولیه طراحی سیس��تم ،طراح باید مسائلی از قبیل بارهای گرمایی که در آینده ب��ه مجموعه افزوده خواه د ش��د را نیز در محاس��بات خود لحاظ کند .در صورتی که در مراحل اولیه طراحی ،تجهیزات نصب شده در سیس��تم بر مبنای وضعیت آتی سیستم پس از توسعه در نظر گرفته شده باش��د ،هزینه طراحی سیستم به میزان قابل توجهی کاهش خواهد یافت. در تاسیس��ات بزرگ برای تامین س��رمایش مورد نیاز معموال از واحدهای ترمینالی که در نزدیکی مناطق تهویه ش��ده استفاده میش��ود .چراکه در این کاربردها ،مجموع بار ترکیبی موجود در محل باعث میشود درگستره وسیعی از محدوده کارکرد با حداکثر بار روبرو باشیم که تامین این شرایط با استفاده از یک چیلر مجزا امکانپذیر نیس��ت .بنابراین در تاسیس��ات بزرگ معموال از چند چیلر مرکزی اس��تفاده میشود و برای هر یک از کندانسورها یک برج خنککننده مجزا در نظر گرفته میشود .در شکل ( )2نمودار شماتیک سمت اواپراتور مجموعهای از چند چیلر نشان داده شده اس��ت .انتخاب چیلر ،برج خنککننده و پمپهای مربوطه در این دس��ته از سیستمها معموال بر مبنای بار جزئی ساختمان در نظر گرفته میشود .عملکرد این سیستمها بهگونهای است که در آنها آب س��رد تولید شده توسط چیلر با استفاده از سیستمهای توزیع مجزا به واحدهای ترمینال تعبیه ش��ده در قس��متهای مختلف ساختمان ارسال میشود. برای تنظیم شدت جریان واحدهای ترمینال بر مبنای سیگنال دریافت��ی از ترموس��تاتهای نصب ش��ده در فضای تهویه ش��ده معموال از شیرهای دو راهه کنترل جریان استفاده میشود .توجه داشته باشید که در این سیستمها ،استفاده از شیرهای دوراهه در
مقایس��ه با شیرهای س��ه راهه به دلیل کاهش هزینه پمپ کردن س��یال در داخل سیس��تم در مواقعی که سیستم تحت بار جزئی کار میکند ارجحیت دارد .س��ازندگان چیل��ر برای کنترل پایدار ظرفیت سرمایش��ی تولید شده توس��ط سیستم معموال چیلرهای خود را بر مبنای شدت جریان طراحی میکنند .در چنین مواقعی برای به گردش در آوردن س��یال در سیس��تم لولهکشی و تامین مقادیر متغیر ش��دت جری��ان مورد نیاز در هر ی��ک از واحدهای ترمینال باید از یک پمپ مجزا استفاده شود .بدینترتیب در عین حال که شدت جریان چیلر آب عبوری از مدار ثابت است ،شدت جریان آب ارس��الی به ترمینال بر مبنای نیاز آنها متغیر خواهد بود .روش کار به این صورت است که دو مجموعه پمپ بهصورت اولیه /ثانویه در مس��یر لولهکشی سیس��تم نصب میشوند .پمپ ثانویه برای کنترل شدت جریان آب ارسالی به ترمینالها و پمپ اولیه برای تامین شدت جریان ثابت مورد نیاز در چیلرهای مورد استفاده قرار میگیرد .مسیر میانبری تعبیه شده در سیستم نیز برای خارج کردن پمپه��ای اولیه و ثانویه از مدار در نظر گرفته شده است .بدینترتیب امکان کارکرد هر یک این پمپها بهصورت مس��تقل از فشار وجو د خواهد داشت .در مرجع شماره ( )1که در انتهای این مقاله معرفی ش��ده است ،توضیحات کاملتری درباره پمپهای اولیه /ثانویه ارائه شده است. در تاسیس��ات کوچ��ک م��ورد اس��تفاده در س��اختمانها یا فرایندهای خاص ،بس��ته به نیاز پروژه میتوان از یک چیلر ،برج خنککنن��ده ،پمپ و سیس��تم توزیع مج��زا در نزدیکی ترمینال نصب شده در س��اختمان اس��تفاده کرد .برج خنککنن دهای که برای خنک کردن آب کندانس��ور به کار گرفته میشو د معموال بر روی بام ساختمان و یا در نزدیکی ساختمان نصب میشود. در این سیس��تمها ،شدت جریان آب عبوری از واحد ترمینال توس��ط یک شیر اختالط س��ه راهه و بر مبنای بار سرمایی مورد نیاز تنظیم میش��ود .در حالی که ش��دت جری��ان آب عبوری از
چیلر و پمپ همچنان ثابت باقی میماند .در تاسیس��ات کوچک، افزایش هزینه پمپاژ آب در داخل سیس��تم به دلیل اس��تفاده از تعداد پمپهای کمتر و کنترلکنندههای سادهتر جبران میشود. در شکل ( )3نمودار شماتیک سمت اواپراتور یک چیلر در آرایش مجزا نشان داده شده است.
سیستمهای توزیع
تلفن88739880-2:
نماینده انحصاری شرکت Roburایتالیا در ایران
بهطورکلی در سیس��تمهای آب سرد از دو نوع سیستم توزیع استفاده میشود: .1سیستم توزیع آب دو لولهای با برگشت معکوس .2سیستم توزیع آب دو لولهای با برگشت مستقیم در شکل ( )4آرایش کلی سیستمهای توزیع آب دو لولهای با برگشت معکوس و مستقیم نشان داده شده است. در سیس��تمهای توزیع دو لولهای با برگشت معکوس به دلیل مساوی بودن طول لولهکشی منتهی به تمامی ترمینالها ،باالنس
ش��دت جریان آب توزیع شده در سیس��تم با دقت باالتری انجام خواهد ش��د .بنابراین سیس��تمهای با برگشت معکوس از دیدگاه قابلیت کنترل و باالنس سیس��تم نسبت به سیستمهای برگشت مستقیم برتری دارند .البته در تاسیسات بزرگ ،لولهکشی اضافی مور د نیاز برای سیس��تمهای با برگش��ت معکوس معموال از نظر اقتصادی مقرون به صرفه نیست. در سیس��تمهای آب س��ر د استفاده از سیس��تمهای برگشت مستقیم متداولتر اس��ت .هرچند که در این سیستمها بهمنظور جلوگی��ری از بروز مش��کالت ناش��ی از باالنس جری��ان ،طراحی سیس��تم باید با دقت باالیی انجام گیرد .در این سیستمها تمامی انش��عابها و واحدهای ترمینال باید به ش��یرهای باالنس جریان و جریانس��نج تجهیز ش��وند .ضمن آن که در صورت استفاده از شیرهای کنترل جریان با افت فشار باال ،مقادیر متغیر هد سیستم بای��د به دقت م��ورد ارزیابی ق��رار گیرد .در سیس��تمهای بزرگ گاهی از سیس��تمهای ترکیبی نیز استفاده میشود .بدینصورت که در انش��عابهای اصلی از سیس��تمهای برگشت مستقیم و در انشعابهای منتهی به واحدهای ترمینال از سیستمهای برگشت معک��وس اس��تفاده میش��ود .بدینترتیب ،ترکیب سیس��تمهای برگش��ت مس��تقیم و معکوس موجب میش��ود ضمن تسهیل در باالنس سیس��تم ،عملکرد آن نیز از نظر اقتصادی صرفه بیشتری داش��ته باش��د .در چنی��ن کاربردهای��ی بهمنظور دس��تیابی به اقتصادیترین سیس��تم توزیع در هر کارب��ر د خاص ،باید تحلیل دقیقی از سیستم انجام گیرد.
مالحظات طراحی دمای طراحی
شکل ( )4آرایش کلی سیستمهای توزیع آب دو لولهای با برگشت معکوس و مستقیم
شکل ( )5نمودار تعیین اندازه لوله
در سیستمهای آب سرد همواره پیش از تنظیم شدت جریان م��ورد نیاز در واحد ترمینال باید دمای طراحی آب س��رد کنترل شود .دمای آب سرد رفت در این سیستمها بای د در محدوده 40- ) 55˚F (4-13˚Cباش��د که البته دم��ای )42-46˚F (6-8˚C متداولتر است .اختالف دمای آب رفت و برگشت در سیستمهای کوچ��ک باید بین ) 7-11˚F (4-6˚Cو در سیس��تمهای تجاری بای د بی��ن ) 12-16˚F (7-9˚Cباش��د .البته در ص��ورت امکان میتوان اختالف دمای آب رفت و برگش��ت این سیستمها را را از این محدوده نیز بیش��تر نمود چراکه در این صورت شدت جریان آب عبوری از سیس��تم و به دنبال آن اندازه تجهیزات و لولهکشی مورد نیاز در سیستم ،اندازه پمپ و توان الکتریکی مورد نیاز برای کارکر د آن کاهش ،و راندمان چیلر افزایش مییابد .در هر صورت، پیش از اتمام طراحی اولیه سیس��تم و تعیین اختالف دمای رفت و برگش��ت آن ،طراح باید اطمینان حاصل کن د که دمای طراحی انتخاب شده برای تامین ظرفیت مورد نیاز سیستم کافی است. در سیس��تمهای توزیع بزرگ ،معموال فرض بر آن اس��ت که دمای آب رف��ت ترمینال تقریبا به اندازه ) 1˚F (0.5˚Cاز دمای آب خروجی از چیلر بیش��تر باشد .این افزایش ) 1˚F (0.5˚Cبه دلیل گرمای ناش��ی از کارکرد پمپ و بهرههای گرمایی ناش��ی از لولهکشی بین چیلر و واحدهای ترمینال است .بنابراین در هنگام انتخاب چیلر ،بار اضافی ناش��ی از منابع یاد شده نیز باید در نظر
یکتا تهویه اروند
اصالت تهویه مطبوع
صفحه / 16شماره / 22شهریور و مهر 1387
حجم سیستم
یکی از روشهایی که برای ثابت نگه داش��تن حجم سیستم و کنترل وضعیت کارکرد آن مور د استفاده قرار میگیرد ،بهکارگیری سیس��تمهای تامین خودکار آب جبرانی با استفاده از کنتورهای جابهجایی مثبت اس��ت .این سیستمها همچنین باید به یک شیر اطمینان فشار و مخازن انبساط یا تراکمی با اندازه مناسب متصل شوند.
کنترل جریان هوا در سیستمهای آب سرد در مواقعی که سیستم پر از آب بوده و در ح��ال کار اس��ت ،برای تخلیه هوای ب��ه دام افتاده در داخل سیستم باید از شیرهای هواگیری خودکار یا دستی استفاده شود. در این سیس��تمها برای آن که امکان تعویض شیرهای هواگیری خودکار وجو د داش��ته باشد ،بای د از ش��یرهای تفکیککننده خط نیز اس��تفاده ش��ود .بهطورکلی ،تمامی خطوط هواگیری سیستم
چیلر جذبی گازسوز
گرفته شود. در کاربردهای��ی ک��ه احتم��ال منجم د ش��دن آب موجود در سیس��تم وجود دارد ،میتوان به جای آب خالص از محلول اتیلن گلیکول و آب اس��تفاده کرد .برای آگاه��ی از مالحظات طراحی مربوط به سیس��تمهای آب نمک ،به بخشی که در ادامه مقاله با عنوان مالحظات طراحی سیس��تمهای آب نمک ارائه شده است مراجعه کنید. پ��س از تعیی��ن محل نص��ب واحدهای ترمینال و محاس��به ش��دت جریان آب در قس��متهای مختلف سیستم ،برای بررسی وضعیت کارکرد سیستم ،نمودار جریان آن بای د ایجاد شود .گاهی اوقات در هنگام طراحی سیس��تم ،اطالعات مربوط به اندازه ،نوع و محدوده کارکرد چیلر باید از س��ازندگان چیلر دریافت شود .به عبارت دیگر ،طراحی سیستم توزیع باید مجموعه سیستم توزیع، وضعیت قرارگیری پمپها و منطق کنترلی مورد استفاده در مدار را به دقت مورد بررسی قرار دهد. در کاربردهایی که الزم اس��ت که سیس��تم بهطور دائمی کار کند ،بهمنظور کس��ب اطمینان از کارکرد بدون وقفه سیستم در هن��گام از کار افتادن پم��پ ،باید در کنار پمپ اصلی از پمپهای کمکی نیز اس��تفاده ش��ود .الزم به ذکر اس��ت که به دلیل هزینه اولیه باالی چیلرها ،استفاده از چیلرهای کمکی معموال مقرون به صرفه نیس��ت .بنابراین به ندرت سیستمی را میبینید که در کنار چیلر اصلی آن از یک چیلر کمکی نیز استفاده شده باشد.
مالحظات نصب سیستمهای آب سرد
لولهکشی سیستمهای آب سرد در ش��کل ( )5نکات مهمی که در هنگام انتخاب پمپها باید مورد توجه قرار گیرد به صورت یک نمودار ارائه شده است .منطقه هاش��ورخورده نمودار در واقع محدودهای را مشخص میکند که اندازه لوله در مقایس��ه با ش��دت جریان و سرعت سیال عبوری از لول��ه و افت اصطکاکی ایجاد ش��ده در آن از نظر اقتصادی بهینه اس��ت .در هنگام تعیین اندازه لوله ،اگ��ر دو لوله با اندازه متفاوت قابلیت تامین ش��دت جریان مورد نیاز سیس��تم را داشته باشند، برای در نظر گرفتن افزایش غیر منتظره ش��دت جریان سیال در سیس��تم بای د از لوله با اندازه بزرگتر استفاده شود .طراح سیستم باید ان��دازه اتصاالت ورودی و خروجی واحده��ای ترمینال را به دقت محاس��به کند .در صورت عدم توجه به این مسئله و انتخاب اتص��االت هم ان��دازه در واحدهای ترمینال احتم��ال افزایش غیر معمول افت فشار سیستم بسیار باال خواه د بود. در سیستمهای آب س��رد بهمنظور کاهش احتمال خوردگی سیس��تم ،معموال از بازدارندههای خوردگی اس��تفاده میشود .در سیستمهای بسته ،در صورت استفاده از آب تصفیه شده ،احتمال خوردگی قس��متهای داخلی سیس��تم به حداق��ل مقدار ممکن کاهش مییابد .ضمن آن که در این سیستمها ،محاسبه هد مورد نیاز پمپ نیز باید بر مبنای افت فشار ایجاد شده در لولههای تمیز انجام شود .هرچند که برای افزایش ضریب اطمینان ،باید حداقل مقدار ضریب رس��وب را در محاس��بات لحاظ کرد .ضریب رسوب 25%ب��رای لولههای فوالدی در فرم��ول Williams and Hazen معادل با آن است که ضریب C=130در نظر گرفته شود. صفحه / 17شماره / 22شهریور و مهر 1387
شکل ( )6نمودار تغییرات شدت جریان ،افت فشار و توان مصرفی برای محلول اتیلن گلیکول در مقایسه با آب خالص
شکل ( )7نمودار نقطه انجما د محلول آبی اتیلن گلیکول
هواسازهای جدید سری 39FDکریر تلفن88739880-2:
بای د به نزدیکترین دریچه تخلیه آب لولهکشی شده باشند .برای جلوگی��ری از ورود هوا به انش��عابهای اصلی افق��ی نیز میتوان از قس��مت زیرین آنها از یک قوس نود درجه اس��تفاده کرد .در آن دس��ته از لولههای انش��عابی که برای هدایت جریان سیال به پایین مورد استفاده قرار میگیرند ،احتمال انباشته شدن رسوبات در داخل لوله بس��یار زی��اد خواهد بود .یک��ی از راهکارهای حل این مش��کل اس��تفاده از اجزایی مانند صافیها و سینیهای بخار است .رعایت این نکته به ویژه در مواردی که اندازه لولههای مورد استفاده ) 2in. (51mmبا کمتر است ،اهمیت بیشتری دارد .در لولههای عمودی ،اگر س��رعت جریان آب ) 2ft/s (0.6m/sباشد، هوا به سمت پایین لوله حرکت خواه د کرد.
تلفن88739880-2:
نماینده انحصاری شرکت Roburایتالیا در ایران
مجزاسازی سیستم برای تعمیر و نگهداری تمام��ی تجهیزات و اجزای مورد اس��تفاده در سیس��تمهای لولهکش��ی نیازمند تعمیر و نگهداری هستند .بنابراین استفاده از شیرهای دستی که با استفاده از آنها امکان مجزاسازی بخشی از سیستم وجود داشته باشد ضروری است .در مواردی که شیرهای مورد استفاده در سیستم در دس��ترس متصدی دستگاه نباشند، بهتر اس��ت برای باز و بس��ته کردن ش��یر از چرخ زنجیر استفاده
شود .در سیستمهای آب س��رد ،برای آن که امکان تخلیه برخی از قسمتهای سیستم وجود داشته باشد ،تعدادی دریچه نیز باید در قسمت زیرین سیستم در نظر گرفته شود.
کنترل کویلها ظرفیت کویلهای س��رمایی یا دمای ه��وای خروجی پس از عبور از روی کویل معموال با تغییر مقدار آب عبوری از مدار کویل تنظیم میش��ود .الزم به ذکر است که کنترل ظرفیت کویلهای س��رمایی با تغییر دمای آب یا اس��تفاده از مسیرهای میانبر هوا نی��ز امکانپذیر اس��ت .در روش اخیر ،برای دس��تیابی به دمای مورد نظر در هوای خروجی از کویل با ایجاد یک مس��یر میانبر، بخشی از هوا از مسیر میانبر و بخش دیگر آن از روی کویل عبور داده ش��ده و سپس با هم مخلوط میشود .بهطور ایدهآل ،ساختار ش��یرهای کنترل به گونهای اس��ت که با باز و بسته شدن شیر با هر دور چرخش از حالت کامال باز به حالت کامال بس��ته ،ش��دت جری��ان آب عبوری از کویل بهصورت یکنواخت تغییر میکند .به عبارت دیگر تغییر ده درصدی در وضعیت باز و بس��ته بودن شیر موجب میشود شدت جریان عبوری از آن نیز به اندازه ده درصد تغییر کند .البته در صورت استفاده از شیرهای پروانه هم اندازه با خط ،اگر شیر تنها به اندازه بیست درصد باز باشد ،هشتاد جریان خط از آن عبور خواهد کرد .بدینمعنی که در شیرهای پروانهای، ش��دت جریان بین صفر تا صد درصد تنها باز شدن شیر به اندازه بیستوپنج درصد کنترل میشود .در چنین مواقعی احتمال عدم پایداری جریان افزایش پیدا میکند .این مشکل بهویژه در مواردی که شدت جریان سیستم کم است بیشتر خودنمایی میکند. یکی دیگر از عوامل تاثیرگذار بر وضعیت عملکر د کویل ،اندازه ش��یرهای نصب ش��ده در سیستم لولهکشی اس��ت .برای کنترل پایدار کویلها ،اندازه ش��یرها معم��وال کوچکتر از اندازه خط در نظر گرفته میش��ود .چراکه افت فش��ار ایجاد شده شیر در حالت کامال باز باید حداقل 33%افت فش��ار کل مداری باشد که توسط آن کنترل میش��ود .برای مثال ،اگر افت فشار کل در مدار کویل برابر با ) 7psi (48kPaباش��د ،اندازه ش��یر باید به گونهای تعیین شود که افت فشار آن بین ) 3-5psi (21-34kPaباشد .همچنین بهتر اس��ت به منظور محافظت از شیرهای کنترل و سایر قطعات و اجزای مورد اس��تفاده در لولهکشی ،در باالدست تمامی آنها از صافی استفاده شود.
کنترل عملکرد سیستم
شکل ( )8نمودار تغییرات افت فشار نسبت به دما و غلظت محلول اتیلن گلیکول
نکتهای که در ابتدا باید مورد اش��اره قرار گیرد آن اس��ت که فشارس��نجهایی که بهصورت دائمی بر روی سیس��تمهای نصب میش��وند ،به دلیل ارتعاشات مداوم ناش��ی از کارکر د سیستم به مرور دقت خود را از دست میدهند .بنابراین فشارسنجهای ثابت تنه��ا باید در نقاطی از سیس��تم که بازدیده��ای دورهای از آنها الزامی اس��ت نصب شوند .در قسمتهایی از سیستم که نیازی به بازدیدهای متداول ندارند میتوان از ش��یرهای اندازهگیری فشار استفاده کرد .ضمن آن که همواره باید تعدادی فشارسنج کمکی در سیستم تعبیه شود .استفاده از دماسنج برای اندازهگیری دمای
یکتا تهویه اروند
اصالت تهویه مطبوع
صفحه / 18شماره / 22شهریور و مهر 1387
کارکرد سیس��تم در تمامی چیلرها و واحدهای ترمینال ضروری است.
سیستمهای آب نمک بهطورکل��ی محلولی که بهعنوان «آب نمک» مور د اس��تفاده قرار میگیرد ممکن اس��ت از اجزای مختلفی تش��کیل شده باشد ک��ه از آن جمله میتوان به محلول اتیل��ن گلیکول و آب ،مایعی برای انتقال حرارت ،محلول آب و کلرید کلس��یم یا کلرید سدیم یا یک مبرد اش��اره کرد .بهطورکلی ،دستیابی به بهترین انتخاب برای محتویات آب نمک مور د اس��تفاده در سیستم باید بر مبنای مشخصات عملکردی سیستم انجام گیرد .البته در اکثر کاربردهای تهوی��ه مطبوع ،محلول اتیلن گلیکول و آب معموال بهترین گزینه بهشمار میرود .میزان سمی بودن پروپیلن گلیکول در مقایسه با سایر گلیکولها کمتر اس��ت .بنابراین در کاربردهایی که احتمال نشتی در سیستم لولهکشی و تماس آن با مواد غذایی یا آشامیدنی زیاد باش��د ،حتیاالمکان باید از پروپیلن گلیکول اس��تفاده شود. بهطورکلی در سیستمهای گلیکولی استفاده از تجهیزات بازدارنده ثانویه در کنار سیستم اصلی ضروری است.
کاربردها
مالحظات طراحی بهطورکلی ،افزودن ضد یخ به آب موجب کاهش گرمای ویژه و قابلیت انتقال حرارت و افزایش ویس��کوزیته محلول میش��ود. بنابرای��ن برای تامین ظرفیت مورد نیاز سیس��تم ،س��طح انتقال حرارت کویلهای سرمایی ،شدت جریان آب سرد و هد پمپ باید افزایش یابد .در ش��کل ( )6سیس��تمی بهعنوان نمونه نشان داده شده اس��ت که در آن از یک لوله ) 8in. (20.3cmشدت جریانی برابر با ) 1000gpm (63.1L/sعبور میکند .افت فشار ایجاد شده در این لوله برابر با ) 50psi (345kPaو توان مورد نیاز پمپ برای غلبه بر این افت فشار و به حرکت در آوردن سیال در داخل لوله برابر با ) 29hp (21.6kWاست .بنابراین: ● در صورتی که به آبی که در این سیس��تم در گردش است صفحه / 19شماره / 22شهریور و مهر 1387
هواسازهای جدید سری 39FDکریر تلفن88739880-2:
چیلر جذبی گازسوز
در مواقع��ی ک��ه آب مورد اس��تفاده در سیس��تم در معرض دماهای��ی پایینتر از ) 33˚F (0.6˚Cقرار دارد ،اس��تفاده افزودن مواد ضد یخ به آب و یا اس��تفاده از مایعات ضد یخ الزامی است. در چنی��ن م��واردی پیش از ه��ر اقدامی از دمای مبرد یا س��یال عاملی که قرار است در چیلر برای تامین ظرفیت سرمایشی مورد نیاز به کار گرفته ش��و د اطمینان حاصل کنید .در کاربردهایی که قرار باش��د چیل��ر در دماهای کمت��ر از ) 33˚F (0.6˚Cنیز مورد استفاده قرار گیرد ،تجهیز کردن سیستم به کنترلکنندههای ضد یخ الزامی است .در سیس��تمهایی که دمای کارکرد سیستم تنها چند درجه از ) 33˚F (0.6˚Cکمتر اس��ت ،در برخی ازدورههایی که چیلر خاموش اس��ت ،با ثابت نگه داش��تن ش��دت جریان آب عب��وری از چیلر میتوان از منجمد ش��دن آن جلوگیری به عمل آورد .بدینترتی��ب ،جری��ان آب عبوری از چیلر موجب میش��ود مبرد باقیمانده در اواپراتور نیز تبخیر شود.
10%اتیلن گلیکول افزوده ش��ود ،ش��دت جری��ان عبوری از مدار سیس��تم برای آن که ظرفیت خروجی آن ثابت باقی بماند باید به ) 1010gpm (63.7L/sافزایش یاب د که در این صورت افت فش��ار و توان مورد نیاز پمپ نیز به ترتیب به ) 53psi (365kPaو 31hp ) (23.1kWتغییر خواه د کرد. ● در صورتی که به آبی که در این سیس��تم در گردش است 40%اتیلن گلیکول افزوده ش��ود ،ش��دت جری��ان عبوری از مدار سیس��تم برای آن که ظرفیت خروجی آن ثابت باقی بماند باید به ) 1150gpm (72.6L/sافزایش یابد که در این صورت افت فش��ار و توان مورد نیاز پمپ نیز به ترتیب به ) 75psi (516kPaو 53hp ) (39.5kWتغییر خواه د کرد. * تذکر :ضرایب افت فشار در این منحنی برای مقادیر یکسان دبی حجمی آب خالص و محلول اتیلن گلیکول ارائه نشده است. توجه داشته باشید که در سیستمهای آب سرد و سیستمهای گلیکولی ،اندازه سیس��تم لولهکشی و افزایش دمای محلول در هر دو حالت ثابت باقی میماند. در منحنیهای ش��کل ( )7نمودار تغییرات افت فشار سیستم لولهکش��ی تحت تاثیر عواملی مانند دمای محلول و میزان غلظت محل��ول اتیل��ن گلیکول برای لولهه��ای با قطر داخل��ی متفاوت نش��ان داده شده اس��ت .الزم به یادآوری است که این منحنیها با این فرض ترس��یم ش��دهان د که س��رعت محلول در داخل لوله ) 6fps(1.83m/sباشد. نقطه انجماد محلول آبی گلیکول را میتوان از روی منحنیهای ش��بیه به آنچه که در شکل ( )8ارائه ش��ده بدست آورد .الزم به یادآوری اس��ت که برای آن که دمای انجماد محلول آب و اتیلن گلیکول به ) -10˚F (-23˚Cبرسد ،باید از محلول اتیلن گلیکول 40%اس��تفاده ش��ود .طبق تعریف ،به دمایی که اولین کریستال یخ در محلول تش��کیل میش��ود نقطه انجماد گفته میشود .در مواردی که دمای هوا در حدود ) 0˚F (-18˚Cاس��ت با استفاده از محل��ول اتیل��ن گلیکول 5-10%نیز میتوان از منجم د ش��دن آب جلوگی��ری کرد که به آن اصطالحا محافظت از سیس��تم در برابر ترکیدگی گفته میش��ود .در محلول اتیلن گلیکول 5-10% کریس��تالهای یخ در محدوده دمای 25˚Fت��ا -4˚C( 29˚Fتا )-2˚Cشروع به شکلگیری میکنند .البته در این مورد تنها یک محلول نیمه مذاب تشکیل میشود .در این سیستمها باید فضای در داخل سیستم لولهکش��ی برای انبساط محلول اتیلن گلیکول در نظر گرفته ش��ود .چرا که اگر این محلول بین ش��یرهای قطع جریان ،ش��یرهای یک طرفه ،ش��یرهای خودکار و غیره محبوس ش��وند ،احتمال ترکیدگی سیستم لولهکشی بس��یار زیاد خواهد ب��ود .همچنین پیش از ش��روع به کار پمپ آب س��رد ،ذرات ریز برفک مانند ایجاد شده در داخل محلول اتیلن گلیکول بای د کامال ذوب شود. نکت��ه بس��یار مهمی که بای��د رعایت گردد آن اس��ت که در سیس��تمهای سرمایشی آب س��رد تحت هیچ ش��رایطی نباید از محلولهای ضدیخ تولید ش��ده برای وس��ایل نقلیه استفاده کرد. چ��را که مواد بازدارن��ده خوردگی که در این محلولها اس��تفاده میش��ود ،با موتور وسایل نقلیه س��ازگار است و با اجزای مختلف
سیس��تمهای سرمایشی سازگاری ندارد .از طرفی ،ضد یخ وسایل نقلی��ه عم��ر کارکرد طوالن��ی ندارند ،در حالی ک��ه دوره کارکرد س��یاالتی که در سیستمهای تهویه مطبوع صنعتی مورد استفاده قرار میگیرن د گاهی به پانزده سال نیز میرسد. بنابراین بهمنظ��ور جلوگیری از ایجاد رس��وب و یا خوردگی در داخل سیس��تم ،تحلیل ش��یمیایی آب جبرانی مورد استفاده در سیس��تم و سازگاری آن با اجزای مختلف سیستم مانند چیلر، پمپ ،اتصاالت لولهکشی ،کویلها ،محلول ضد یخ و بازدارندههای مورد استفاده در آن از اهمیت باالیی برخوردار است .عالوه بر آن، بهمنظور کسب اطمینان از صحت عملکرد سیستم ،وضعیت کلی آب همواره بای د تحت کنترل باشد.
تلفن88739880-2:
نماینده انحصاری شرکت Roburایتالیا در ایران
سیستم ذخیره آب الیهای سیس��تم ذخیره آب س��ر د یکی از سیس��تمهای متداول آب س��ر د بهش��مار میرود که یک مخزن عایقکاری شده نیز به آن اضافه شده اس��ت .در شکل ( )9نمونهای از یک مخزن آب سرد و متعلقات آن نش��ان داده ش��ده اس��ت .در طول روز برای تامین ظرفیت سرمایشی مورد نیاز از چیلر استفاده میشود .بدینترتیب تا هنگامی که ظرفیت چیلر پاس��خگوی بار سرمایشی ساختمان باشد ،از چیلر برای تامین آن استفاده میشود و در مواقعی که بار
سرمایش��ی از حداکثر ظرفیت سیستم بیشتر میشود ،مخزن آب سر د نیز وارد مدار میشود و ظرفیت مورد نیاز با استفاده از چیلر و مخزن آب سر د تامین میشود .در ادامه ،با کاهش بار سرمایشی به زیر ظرفیت سرمایشی چیلر ،مخزن آب سرد با استفاده از آب س��رد تولید شده توس��ط چیلر مجددا پر میشو د تا برای روز بعد آب س��رد کافی برای تامین ظرفیت مور د نیاز سیس��تم را داشته باشد. مزیت اس��تفاده از مخزن آب س��رد آن است که برای تامین بخش��ی از ظرفیت مورد نیاز که چیلر قادر به تامین آن نیس��ت، با یک مخزن آب س��رد که از نظر اقتصادی نیز مقرون به صرفه است جایگزین میشود .عالوه بر آن ،توان الکتریکی مصرف شده توس��ط سیس��تم نیز به دلیل اس��تفاده از مخزن به میزان قابل توجهی کاهش مییابد. علت آن که این سیس��تم در گروه سیستمهای ذخیره الیهای جای میگیرد آن اس��ت که آب گرم و آب سرد موجود در مخزن ب��ه صورت تفکیک ش��ده و الیه الیه در مخ��زن باقی میماند .در حین کارکرد سیستم ،همزمان با آن که بخشی از آب سر د موجود در مخ��زن برای تامین س��رمایش مورد نی��از از بخش زیرین آن تخلیه میش��ود ،به همان مقدار آب گرم از قسمت فوقانی مخزن به آن ریخته میشود .بدینترتیب به دلیل چگالی بیشتر آب سرد نس��بت به آب گرم ،بین آب س��ردی که در قسمت زیرین مخزن جای میگیر د و آب گرم ورودی از قس��مت باال ،یک مرز حرارتی ایجاد میش��ود .بدینترتیب در مواقعی که بار سرمایش��ی کاهش پی��دا میکن��د ،ظرفیت اضافی چیلر برای خن��ک کردن آب گرم قس��مت فوقانی مخزن استفاده میش��ود .بدینترتیب در چرخه کارکرد روزانه سیس��تم ،مرز حرارتی بین آب گرم و سرد موجود در مخزن دائما در حال باال و پایین رفتن اس��ت ،ولی مجموع آب موجود در مخزن همواره ثابت باقی میماند.
چگونگی تغییرات بار
شکل ( )9آرایش کلی سیستمهای ذخیره آب سر د الیه الیه
در شکل ( )10چگونگی تغییرات بار سرمایشی در ساختمانی که با اس��تفاده از مخزن آب س��رد نشان داده شده است .منحنی ABCDEتغییرات بار سرمایشی ساختمان در حین روز را مشخص میکند .نقطه Cبیانگر حداکثر باری است که بهطور همزمان رخ میده د و خط FGبرای نش��ان دادن ظرفیت چیلر مورد استفاده قرار میگیرد .مس��احت زیر منحن��ی ABDEو BCDبخشهایی از ظرفیت سرمایش��ی را مش��خص میکند که به ترتیب توس��ط چیلر و مخزن آب س��رد تامین میش��ود .مس��احت زیر منحنی ندهنده بخشی از ظرفیت چیلر است که برای FBAو DGEنش��ا ش��ارژ مج دد آب سرد مخزن مور د استفاده قرار میگیرد .ظرفیت سرمایش��ی مخازن ذخیره معموال بر حسب تن ساعت یا کیلووات ساعت اندازهگیری میشود.
کاربردها شکل ()10
بهطورکلی ،مخازن ذخیره آب س��رد برای ظرفیتهای بیشتر از ) 400tons-hr (1497kWمق��رون ب��ه صرفه هس��تند .در هر صورت در تمامی کاربردها ،مهمترین عامل موثر در انتخاب مخزن
یکتا تهویه اروند
اصالت تهویه مطبوع
صفحه / 20شماره / 22شهریور و مهر 1387
دمای طراحی
مسائل اقتصادی است.
مالحظات طراحی ب��رای آن که مهن��دس طراح قادر باش��د ارزیاب��ی دقیقی از چگونگی تغییرات بار س��اختمان در طول روز داش��ته باش��د ،در هن��گام طراحی سیس��تم تمامی عوامل موثر ب��ر عملکرد آن باید به دقت مور د بررس��ی قرار گیرد .برای مث��ال ،در هنگام طراحی سیستم تعداد ساعتهایی که قرار است ظرفیت مازاد مورد نیاز با استفاده از مخزن آب تامین شود و مدت زمان موجود برای شارژ مجدد آن بای د به دقت تعیین شود. پس از مش��خص کردن این عوامل اس��ت که طراح میتواند مقدار دقیق بار سرمایش��ی ساختمان و ظرفیت مورد نیاز سیستم را محاس��به کن��د .در صورت ام��کان برای پیشبین��ی چگونگی تغییرات بار سرمایشی ساختمان میتوان از برنامههای کامپیوتری استفاده کرد .در مثال ( )1روش ایجاد نمودار تغییرات الگوی بار و چگونگی تعیین ظرفیت سرمایش��ی سیستم و ظرفیت مخزن آب سرد مور د استفاده برای تامین ظرفیت مازاد مورد نیاز نشان داده شده است. مثال ()1
حل:
ظرفیت چیلر عبارت است از:
68,829 tons/hr/24hr = 2868 tons بنابراین باید از دو چیلر با ظرفیت نامی 1500tonsاس��تفاده
شود. ظرفیت مخزن آب سرد عبارت است از:
روش تعیین اندازه مخزن آب سرد پس از تعیین دمای طراحی مخزن آب س��رد ،امکان محاسبه ظرفیت آن به س��ادگی میس��ر خواه��د بود .همان ط��ور که در مثال ( )1نش��ان داده ش��د ،ظرفیت مخزن بر حسب تن -ساعت را میت��وان به گالن تبدیل کرد .توجه داش��ته باش��ید که اندازه مخزن آب س��رد باید بهگونهای تعیین شود که عالوه بر فضاهای اس��تفاده نشده به دلیل عدم لولهکش��ی ،کلیه تجهیزات جانبی و مرز حرارتی بین س��یال سرد و گرم نیز در نظر گرفته شده باشد. در استانداردهای ASHRAEو ،ISO2000روش آزمایش عملکرد سیس��تمهای ذخیره سرما ارائه شده است که میتوان از آن برای
جدول تحلیل ساعتی بار سرمایشی در طول روز
68,829 tos/hr – (3000tons – 12hr) = 32,829 tons/hr
در محاس��به ظرفیت مخزن آب س��ر د فرض ب��ر آن بوده که اخت�لاف دمای آب ورودی و خروج��ی از مخزن )20˚F (11.1K بوده است.
ظرفیت = )2,361,162 gal (8,955,680L
برای لولهکشی داخلی و منطقه مخلوط شده ،حجم مخزن را به اندازه 20%افزایش دهید: ظرفیت کل = )2,833,395 gal (10,746,817L صفحه / 21شماره / 22شهریور و مهر 1387
هواسازهای جدید سری 39FDکریر تلفن88739880-2:
چیلر جذبی گازسوز
س��اختمانی را در نظر بگیرید که از س��اعت هش��ت صبح تا هش��ت شب (دوازده ساعت) نیازمند س��رمایش است .در صورتی که دوره شارژ مج دد مخزن آب سرد این ساختمان از هشت شب تا هش��ت صبح (دوازده ساعت) باشد ،بار سرمایشی کل و ظرفیت مخزن آب س��رد مورد نیاز در این س��اختمان را محاس��به کنید. توجه داش��ته باش��ید که الگوی تغییر بار ساختمان همانند نمونه ارائه شده در شکل ( )10نیست.
همان طور که گفته ش��د ،در سیس��تمهای متداول آب سرد، پیش از هر اقدامی باید دمای طراحی سیس��تم به دقت مشخص ش��ود .اختالف دم��ای آب ورودی و خروجی به مخزن آب س��رد معموال در محدوده 16˚Fتا -10˚C( 22˚Fتا )-6˚Cاس��ت .در صورت امکان میتوان اختالف دمای را از این محدوده نیز بیشتر ک��رد ،چرا که در ای��ن صورت اندازه مخزن و ش��دت جریان آبی که باید در سیس��تم به گردش درآید نیز به همان نسبت کاهش خواهد یافت .توجه داش��ته باش��ید که پیش از نهایی شدن دمای طراح��ی مخزن ،کویله��ای واحد ترمینال باید بهمنظور کس��ب اطمینان از اندازه مناسب آنها به دقت بررسی شوند .بهطورکلی، هرچه اختالف دمای آب ورودی و خروجی به مخزن بیشتر باشد، س��رعت جریان آب در مدار داخل کویلها کمتر خواهد ش��د که این مسئله موجب کاهش کارایی سیستم تحت بار جزئی میشود. معموال برای دستیابی به حداکثر کارایی حرارتی سیستم ،سرعت جریان آب در داخل کوی��ل واحدهای ترمینال باید بین 2-5ft/s )(0.6-1.5m/sباشد.
تعیین عملکر د واقعی سیستمهای ذخیره استفاده کرد.
این هدف با در نظر گرفتن عدد فروید 1یا کمتر محقق میشود. در مث��ال ( )2روش تعیین اندازه توزیعکنندههای ش��عاعی مورد بررسی قرار گرفته است.
مخازن��ی که بهعن��وان مخزن آب س��رد مور د اس��تفاده قرار میگیرن��د معموال از جنس فوالد یا بتن و بهصورت پیشس��اخته هس��تند .بهطورکلی در کاربردهای مخازن الیه الیه ،اس��تفاده از مخازن فوالدی نسبت به مخازن بتنی ارجحیت دارد .علت برتری مخازن فوالدی در این دس��ته از کاربردها آن اس��ت که فوالد در مقایس��ه با بتن قابلیت باالیی برای ج��ذب و دفع انرژی گرمایی دارد ،بدینترتیب امکان ذخیره س��یال گرم و س��رد بدون بر هم خوردن مرز حرارتی بین آنها وجود خواهد داشت .در مقابل ،بتن انرژی گرمایی را در خود ذخیره میکند ،بنابراین در هنگام شارژ مجدد آب داخل مخزن ،آب س��رد تولید ش��ده به واسطه گرمای ذخیره ش��ده در جداره بتنی مخزن مجددا گرم میش��ود که این مس��ئله موجب اتالف انرژی شده و مستلزم کارکرد بیشتر چیلر و افزایش دمای بازیابی آب سرد مخزن است. در این دس��ته از مخازن برای خارج کردن رسوبات احتمالی ایجاد شده در مخزن ،باید یک دریچه دسترسی در قسمت فوقانی آن در نظ��ر گرفته ش��ود .همچنین بهمنظ��ور جلوگیری از اتالف حرارت ،جداره خارجی مخزن باید بهخوبی عایقکاری شود .برای عای��قکاری این مخازن معموال از تختههای صلب یا اس��فنجهای تزریقی استفاده میشود .همچنین طراحی مخزن بای د به گونهای انجام گی��رد که امکان دسترس��ی به قس��متهای داخلی آن به سادگی وجود داشته باشد .ضمن آن که تجهیزات و اجزای جانبی مورد نیاز برای پر کردن ،تخلیه ،هواگیری و سرریز مخزن نیز باید در هنگام طراحی آن در نظر گرفته شود .کنترلکنندههای دما و س��ایر قطعات کنترلی نیز باید در هنگام طراحی برج مدنظر قرار گیرد.
در صورت��ی ک��ه حداکثر ش��دت جریان عبوری از سیس��تم ) ،3500gpm (220L/sقط��ر توزیعکننده ش��عاعی برابر با 10ft ) (3.048mو دمای آب س��رد و گ��رم در داخل مخزن به ترتیب ) 44˚F (6.6˚Cو ) 65˚F (17.7˚Cباش��د ،ارتف��اع بین صفحات توزیعکننده شعاعی را محاسبه کنید.
مالحظات نصب مخزن آب سرد
تلفن88739880-2:
نماینده انحصاری شرکت Roburایتالیا در ایران
مخزن
توزیعکننده ان��دازه ،تعداد و جهتگی��ری توزیعکنندهها در داخل مخزن آب س��ر د به عوام��ل مختلفی بس��تگی دارد .بهطورکلی ،هدف از بهکارگیری توزیعکننده در داخل این سیستمها آن است که امکان تخلی��ه یا تعویض آب مخزن بدون بر ه��م زدن مرز حرارتی بین آب س��ر د و گرم وجود داشته باشد .در این سیستمها ،مخزن آب س��رد بای د موازی با چیلر یا چیلرهای مورد استفاده در ساختمان نصب ش��ود .بهطوریکه یک توزیعکننده در قسمت فوقانی و یک توزیعکننده در قسمت تحتانی مخزن درنظر گرفته میشود. در مخازن استوانهای شکل ،توزیعکنندههای شعاعی با موفقیت م��ورد آزمایش قرار گرفتهاند .بهطورکل��ی ،توزیعکنن دههای از دو صفحه فوالدی تش��کیل میش��وند و لوله ورودی آنها در قسمت مرک��زی مخزن قرار داده میش��ود .با ورود آب ب��ه توزیعکننده، جریان آب در تمامی جهات در جهت جداره خارجی مخزن توزیع میشود. بدینترتی��ب توزیعکنن��ده بای د به گونهای طراحی ش��ود که قابلیت توزیع آب با س��رعتهای کم را داشته باشد .دستیابی به
مثال ()2
حل:
یدانید ،ع��دد فروید یکی از اعداد بدون بع د همان طور که م مورد اس��تفاده در مکانیک سیاالت است که به صورت زیر تعریف میشود: که در رابطه فوق: = Fعدد فروی د = 1 = Qنس��بت ش��دت جریان خروج��ی /ورودی که به صورت ش��دت جریان خروجی /ورودی به مخزن بر حسب )ft3/s (m3/s تقس��یم بر محیط جداره خارجی مخزن بر حس��ب ) ft (mتعریف میشود. 2 2 = gتاثیر گرانشی ( ft/sیا )m/s = pچگالی آب ( lb/ft3یا )kg/m3 = ∆pاخت�لاف چگالی بین آب ورودی و خروجی مخزن (lb/ ft3یا )kg/m3 = hفاصله بین صفحات توزیعکننده ( ftیا )m
یا
بنابراین با حل معادل��ه فوق ارتفاع بین صفحات توزیعکننده h=1.13ft=0.34mبدست میآید.
کنترل دمای مخزن ب��رای آن که بررس��ی دائم��ی اختالف دم��ای آب ورودی و خروجی مخزن میس��ر باش��د ،تمام��ی مخازن آب س��ر د باید به کنترلکنندهه��ای اندازهگیری دمای تجهیز ش��وند .بدینمنظور معموال ترموکوپلهایی مورد اس��تفاده قرار میگیرند که بهصورت عمودی در راس��تای ج��داره مخزن نصب میش��وند .فاصله بین صفح��ات عم��ودی توزیعکننده باید به اندازهای باش��د که امکان تعیی��ن محل قرارگی��ری مرز حرارتی آب س��رد و گرم در داخل مخزن همواره وجود داش��ته باش��د .بهطورکل��ی ،فاصله بین این صفحات معموال بین ) 1-2ft (0.3-0.6mاس��ت .البته این فاصله بسته به ابعاد مخزن مور د استفاده متفاوت خواهد بود.
یکتا تهویه اروند
اصالت تهویه مطبوع
صفحه / 22شماره / 22شهریور و مهر 1387
کاربرد
صفحه / 23شماره / 22شهریور و مهر 1387
اس��ت بای�� د در موقعیت س��اعت ،12برای سیستمهایی که طول خط مکش آنها بین 8/7اینچ تا 8/5 1اینچ اس��ت در موقعیت ساعت 10یا 2و برای خطوط مکش بلندتر از 2این��چ در موقعی��ت س��اعت 4یا 8در سیستم نصب شود .بهعنوان یک نکته کلی توجه داش��ته باشی د که هرگز حسگر دمای شیر انبساطی حرارتی را در موقعیت ساعت 6در سیس��تم نصب نکنید .چراکه ترکیب روغن و مبر د بازگشتی از سیستم تمایل دار د به قس��مت زیرین خط مکش برو د که این مس��ئله میتوان د موجب اندازهگیری اشتباه دمای مبر د توسط حسگر شود. حس��گر دمای این ش��یرها بای د حداقل در فاصل��ه 18اینچ��ی از محل خروج خط مکش نصب ش��ود .در صورت نیاز ،بهمنظور کسب اطمینان از صحت قرارگیری حسگر دما میتوان خط مکش را در داخل محفظه امتدا د داد. مسئلهای که در هنگام نصب شیرهای انباسطی حرارتی جدی د بای د مور د توجه قرار گیرد ،جلوگیری از گرم ش��دن بیش از ح د حسگر دمای شیر است .بنابراین در صورتی که محل نصب حسگر دمای شیر در نزدیکی هواسازهای جدید سری 39FDکریر تلفن88739880-2:
محل جوشکاری یا لحیمکاری خطوط مسی قرار داشته باشد ،هرگز نبای د بالفاصله پس از جوش��کاری یا لحیمکاری اقدام به نصب حس��گر در مح��ل خ��و د نم��ود .در چنین مواردی ابتدا بای د فرصت کافی برای س��ر د شدن خطوط جوشکاری یا لحیمکاری شده داده ش��و د و سپس برای نصب حسگر اقدام گر دد .یکی دیگر از نکاتی که بای د در هنگام نصب حس��گر دمای این نوع ش��یرها مور د توجه قرار گیر د محکم بودن حسگر بر روی خط مکش است .از قرار دادن حسگر بر روی اتصاالت جدا خو دداری کنید .چراکه در این صورت ام��کان اندازهگیری دمای یکنواخت لول��ه وجو د نخواه د داش��ت .ب��رای محکم کردن حسگر بر روی خط مکش میتوان از بستهای فلزی که به همین منظور ساخته ش�� دهان د استفاده کرد .برای این کار هرگز از روشهایی مانن د گره زدن نوارها یا س��یمها به دور خط استفاده نکنید .چرا که این گونه اتصاالت به مرور زمان شل میشون د که این مسئله دقت اندازهگیری دما توسط حسگر را یدهد. به میزان زیادی کاهش م در سیستمهای تبری د در صورت استفاده از چندی��ن اواپرات��ور ،وضعیت لولهکش��ی سیستم بای د به گونهای باش د که جریان مبر د در داخل هر یک از ش��یرها تاثیر نامطلوبی بر عملکر د سایر ش��یرها برجای نگذارد .در چنین مواردی لولهکش��ی سیس��تم بای د بر مبنای دس��تورالعملهای اس��تاندار د انجام گیرد. در این مور د نیز درس��ت همانن د س��ایر قطعات و اجزای مور د استفاده در صنعت ،اگر توصیههای سازنده با توصیهها و نکات ارائه شده در این متن متفاوت باشد ،دستورالعمل ارائه ش��ده از جانب سازنده بای د مالک عمل قرار گیرد.
چیلر جذبی گازسوز
نصب صحیح حس��گر دمای ش��یرهای انبس��اطی حرارت��ی یکی از مواردی اس��ت ک��ه در عملکر د صحیح سیس��تم و افزایش قابلیت اطمینان آن نق��ش موثری دارد .در صورت نصب اشتباه شیر انباسطی حرارتی در سیس��تم و یا قرار دادن حسگر در محل نامناسب ،احتمال بروز دو مشکل زیر بسیار باال خواه د بود: .1س��رریز ک��ردن مب��ر د ب��ه داخ��ل کمپرسور .2خالی شدن اواپراتور از مبر د و کاهش ظرفیت سیستم از ظرفیت طراحی بهطورکل��ی ،حس��گر دمای ش��یرهای انبساطی حرارتی بای د به یک مقطع افقی از خط مکش اواپراتور نصب ش��ود .در صورتی که امکان نصب حسگر شیر در محل مذکور وجو د نداشته باشد ،بای د آن را در یک مسیر نزولی از مقطع عم��ودی خط مکش نصب کرد .توجه داش��ته باش��ی د که حس��گر این ش��یرها را نبای د در رایزرهای عمودی نصب کرد .در صورتی که بهکارگیری رایزر مکش عمودی در سیس��تم ضرورت داشته باشد، در ابت��دای رایزر بای د یک تله نصب ش��و د و حسگر شیر انبساطی حرارتی پیش از تله و در مقطع افقی از لوله نصب شود .تحت هیچ شرایطی حسگر شیرهای انبساطی حرارتی را بر روی تله و یا پس از آن نصب نکنید .چرا که در این صورت احتمال ورو د مبر د مایع یا ترکیب مبر د مایع و روغن و تبخیر شدن آن در داخل تله بسیار زیا د خواه د بود ،که این مسئله موجب میشو د تا دمای اندازهگیری شده توسط حس��گر با خطای بسیار زیادی همراه باشد. بهطورکلی ،حس��گر شیرهای انبساطی حرارتی بای د برای آن دسته از سیستمهایی که طول خط مکش آنها از 8/7اینچ کمتر
حسگر دمای شیرهای انبساطی حرارتی
چند نکته
روش نمونهب�رداری از روغ�ن مور د
تلفن88739880-2:
نماینده انحصاری شرکت Roburایتالیا در ایران
استفاده در یک کمپرسور بسته
اس��تفاده از کیته��ای آزمایش میزان اسی د موجو د در روغن ،مستلزم نمونهبرداری از روغن مور د استفاده در کمپرسور است .در سیستمهایی که از کمپرسورهای نیمهبسته اس��تفاده میکنند ،نمونهب��رداری از روغن موجو د در کمپرسور به سادگی امکانپذیر نیس��ت .در این کمپرسورها معموال انواعی از درپوشه��ای روغ��ن وج��و د دارن د که با اس��تفاده از آنها میتوان از روغن موجو د نمونهبرداری کرد.
با این وجو د در سیستمهایی که مجهز به کمپرس��ورهای بسته جوش��کاری شده هس��تن د چنی��ن درپوشهایی نی��ز وجو د ندارد .در این قبیل سیس��تمها اگر نیازمن د نمونهب��رداری مک��رر از روغ��ن موجو د در کمپرس��ور باشیم ،همانن د شکل میتوان از تلههایی روغن استفاده نمود. بدینترتی��ب که در خ��ط مکش یک س��هراهه معکوس با یک سوپاپ شریدر بر روی لولههای حداق��ل 6اینچی از هر یک از رایزره��ا تعبیه میگر دد .همانطورکه در شکل فوق نیز نش��ان داده شده است یک جمعکننده به سیستم متصل میشود .این
چند نکته در مورد کمپرسورها جمعکننده معموال متشکل از شیشه رویت 1/2اینچی به همراه یک اتصال مادگی 1/4 اینچی و یک کاهنده فش��ار شریدر در یک انتها و شیر مس��دودکننده 1/2اینچی در انتهای دیگر است. پ��س از نمونهبرداری از روغن ،میتوان جمعکننده را از سیستم جدا نمو د و اتصال 1/4اینچی ش��ریدر را برای اس��تفا دههای بعدی پوشاند.
انتخاب فیوز کمپرسور
در این بخش روشی که شرکت کوپلن د برای تعیین اندازه فیوز تاخیر زمانی اتصال کوتاه برای کمپرس��ورهای تکی استاندار د یده د مطرح شده است. مور د استفاده قرار م ب��رای تعیین اندازه فیوز در کاربردهایی که ب��ا موتوره��ای چندتایی یا فی��وز گروهی، دمای بسیار باالی محیط ،یا شرایط کارکر د غیرمعمول بایس��تی با س��ازنده سیس��تم کمپرسور مش��ورت ش��ود .تمامی مراحل انتخاب و نصب فیوزها بایستی بر مبنای ک د الکتریکی ملی ( )NECو با رعایت کدهای محلی انجام گیرد. د کمپرسورهای اسکرول کاپلیانت و کوپالول
.1شدت جریان کمپرسور در بار نامی ( )RLAرا تعیین کنید. .2شدت جریان روتور بسته کمپروسر ( )LRAرا تعیین کنید. .3برای بدس��ت آوردن نسبت جریان، مقدار LRAرا بر RLAتقسیم نمایید. .4اگر دمای محیط فیوز بیش از 120 درجه فارنهایت باش��د ،نسبت جریان را در ع د د 1.08ضرب کنید. .5برای کمپرسورهای تکفاز: اگر نسبت جریان 5و یا کوچکتر
یکتا تهویه اروند
اصالت تهویه مطبوع
از آن باشد RLA ،را در 1.6ضرب کنید. اگ��ر نس��بت جریان بی��ش از 5 باشد RLA ،را در 1.7ضرب کنید. .6برای کمپرسورهای سهفاز: اگر نسبت جریان 4و یا کوچکتر از آن باشد RLA ،را در 1.5ضرب کنید. اگ��ر نس��بت جریان بی��ش از 4 باشد RLA ،را در 1.6ضرب کنید. .7پس از انجام محاسبات 5و ،6اولین فیوز تاخی��ر زمانی که مق��دار RLAآن از مقدار محاس��به شده باالتر است را انتخاب کنید. تذکر :توجه داشته باشی د که مشخصات اسمی یک فیوز هیچگاه نبای د از 225درص د RLAکمپرسور تجاوز کند. کمپرسورهای کوپلماتیک
.1شدت جریان کمپرسور در بار نامی ( )RLAرا تعیین کنید. .2شدت جریان روتور بسته کمپروسر ( )LRAرا تعیین کنید. .3برای بدس��ت آوردن نسبت جریان، مقدار LRAرا بر RLAتقسیم نمایید. .4اگر دمای محیط فیوز بیش از 120 درجه فارنهایت باش��د ،نسبت جریان را در ع د د 1.08ضرب کنید. .5برای کمپرسورهای تکفاز: اگر نسبت جریان 5و یا کوچکتر از آن باشد RLA ،را در 1.5ضرب کنید. اگ��ر نس��بت جریان بی��ش از 5 باشد RLA ،را در 1.6ضرب کنید. .6برای کمپرسورهای سهفاز: اگر نسبت جریان 4و یا کوچکتر از آن باشد RLA ،را در 1.4ضرب کنید. اگ��ر نس��بت جریان بی��ش از 4 باشد RLA ،را در 1.5ضرب کنید. صفحه / 24شماره / 22شهریور و مهر 1387
.7پس از انجام محاسبات 5و ،6اولین فیوز تاخی��ر زمانی که مق��دار RLAآن از مقدار محاس��به شده باالتر است را انتخاب کنید. تذکر :توجه داشته باشی د که مشخصات اسمی یک فیوز هیچگاه نبای د از 225درص د RLAکمپرسور تجاوز کند. تمام��ی اطالع��ات ف��وق از هندبوک الکتریک��ی کوپلن د ویرایش س��ال -2003 2004برداشت شده است.
شدت جریان نامی کمپرسور
س��ازندگان کمپرس��ور ب��ه هم��راه محص��والت تولی��دی خو د ظرفی��ت نامی آنه��ا را نیز در قالب نم��ودار یا جدول به بازار عرضه میکنند .بر روی این نمودارها یا جداول مقدار صحیح شدت جریان مصرفی توسط کمپرسور در شرایط کارکر د مختلف مش��خص شده اس��ت .برای استفاده از این نمودار ،تکنس��ین س��رویس بای د از دمای تبخیر ،دمای تقطیر و ولتاژ اعمال ش��ده به کمپرسور آگاهی داشته باشد .بدین ترتیب با آگاهی از مقادیر یا د ش��ده و بهکارگیری صفحه / 25شماره / 22شهریور و مهر 1387
هواسازهای جدید سری 39FDکریر تلفن88739880-2:
شدت جریان کمپرسور در بار اسمی ()RLA
● شدت جریان کمپرسور در بار اسمی ( )RLAدر ی��ک کمپرس��ور برودتی بیانگر «شدت جریان اسمی» آن کمپرسور است و به هیچ وجه نبای د آن را با «شدت جریان واقعی» کمپرسور اشتباه گرفت. ● توجه داشته باشی د که شدت جریان واقعی یک کمپرس��ور ارتباطی به ش��دت جریان کمپرسور در بار اسمی ندارد .شدت جریان کمپرسور در بار اسمی در واقع یک محاس��به ریاضی اس��ت که ب��رای برآورده نمودن استانداردهای ULانجام میگیرد. ● س��ازندگان کمپرس��ور برای تعیین حداکثر شدت جریان دائمی که کمپرسور قادر اس��ت پیش از تحت تاثیر قرار گرفتن توس��ط ب��ار اضاف��ی تحمل کن د بایس��تی مجموعهای از آزمایشها را انجام دهند. ● طبق اس��تاندار د ،ULپس از تعیین حداکثر ش��دت جریان دائمی کمپرس��ور
چیلر جذبی گازسوز
در هن��گام عیبیاب��ی کمپرس��ورها، اندازهگیری شدت جریان مصرفی کمپرسور یکی از مراحل بررسی صحت عملکر د آن ب ه شمار میرود .سوالی که در این جا به ذهن میرس�� د آن است که تکنس��ین سرویس چگونه بای د از مقدار صحیح ش��دت جریان کمپرسور مطلع شود؟ بهتری��ن روش تعیین مق��دار صحیح شدت جریان مصرفی کمپرسور مراجعه به منحنی عملکر د آن کمپرسور و مشخصات نامی ارائه شده بر روی پالک مشخصات آن است.
نمودار ظرفیت نامی کمپرسور ،مقدار شدت جری��ان مصرفی آن مش��خص میش��و د و میتوان برای عیبیابی دقیق کمپرس��ور و سیستم اقدام نمود. هرچن د که تهیه این نمودارها و استفاده از آنها ممکن اس��ت کمی وقتگیر باشد، ولی آنچ��ه که از ارزش باالت��ری برخوردار است آگاهی از مقدار صحیح شدت جریان مصرفی کمپرس��ور اس��ت .در حال حاضر دسترسی به این نمودارها از طریق اینترنت به سادگی امکانپذیر است. ع�لاوه بر آن ،بس��یاری از س��ازندگان کمپرسور بر روی محصوالت تولیدی خو د یک پالک مشخصات نصب میکنن د که بر روی آن مش��خصات الکتریکی کمپرسور از جمله شدت جریان نامی آن حک میشود. بر روی پالک مشخصات کمپرسورها معموال شدت جریان کمپرسور تحت بار نامی نوشته میشو د که به اختصار آن را بهصورت RLA یدهند .البته تکنس��ین سرویس نش��ان م با اس��تفاده از این مقدار نمیتوان د ش��دت جریان مصرفی کمپرسور در حالت واقعی را تعیین کند .چرا که شدت جریان کمپرسور تحت بار نامی تنها یک مقدار ریاضی است که س��ازندگان کمپرس��ورها برای دریافت تاییده ULاز آن اس��تفاده میکنندRLA . در واقع معیاری از ش��دت جریانی است که هر کمپرس��ور پیش از آن که در اثر اضافه بار از کار بیفت د قادر اس��ت به صورت ممت د تحمل کند .بدینترتیب با آگاهی از حداکثر ش��دت جریان کمپرسور و تقس��یم آن بر ضریب 1.56میتوان مقدار ش��دت جریان کمپرسور تحت بار نامی را تعیین نمود. برخی از شرکتهای سازنده کمپرسور مانن د Copelandو Carlyleبه جای ضریب 1.56از 1.44استفاده میکنند .با مشخص شدن شدت جریان کمپرسور تحت بار نامی میتوان شدت جریانی که در آن کمپرسور در اث��ر بار اضافی از کار میافت د و به دنبال آن اندازه فیوز ،قطعکننده مدار و نمره سیم مور د نیاز را تعیین کرد. ذک��ر این نکته حائز اهمیت اس��ت که بررس��ی عملکر د ی��ک کمپرس��ور از روی شدت جریان آن تحت بار نامی کار درستی نیست .چراکه شدت جریان کمپرسور تحت بار نامی هی��چ ارتباطی به ش��دت جریان مصرفی کمپرسور در شرایط مختلف کاری
نخواه د داشت. در هن��گام اندازهگیری ش��دت جریان مصرف��ی کمپرس��ور ،پیش از ه��ر اقدامی اطمین��ان حاص��ل کنی�� د ک��ه آنچ��ه که اندازهگی��ری میکنی د واقعا ش��دت جریان عب��وری از خ��و د کمپرس��ور اس��ت .بدین منظ��ور یک نقطه مش��خص از مدار که در آن کمپرس��ور از تمامی نق��اط دیگر مدار مجزا باش�� د را بر روی نمودار سیمکش��ی تعیین نموده و سپس اقدام به اندازهگیری شدت جریان کنید .توجه داشته باشی د که اندازهگیری شدت جریان مصرفی کمپرسور تنه��ا در صورتی قابل اس��تفاده اس��ت که کمپرسور عملکر د صحیحی داشته باشد. عیبیابی یک کمپرسور معیوب گاهی بسیار وقتگیر است .اغلب اوقات این طور بهنظر میرس�� د که مشکل سیستم معیوب بودن کمپرس��ور آن است درحالیکه واقعا اینطور نیست .بنابراین اندازهگیری شدت جریان مصرفی کمپرسور یکی از روشهایی اس��ت که ب��ه تکنس��ین س��رویس کمک میکن د تا س��الم یا معیوب بودن کمپرسور را به درس��تی تش��خیص دهد .هرچن د که بدینمنظور الزم است تا تکنسین از مقدار صحیح ش��دت جریان مصرفی کمپرس��ور آگاهی داشته باشد.
تلفن88739880-2:
نماینده انحصاری شرکت Roburایتالیا در ایران
( ،)MMCاز تقسیم MMCبر 1.56مقدار این مقدار ش��دت جریان کمپرس��ور در بار اسمی ( )RLAبدست میآید. ● ش��رکتهای کوپلن د و کارلیل برای محاسبه ش��دت جریان کمپرس��ور در بار اس��می ( )RLAاز ضرایب متفاوتی استفاده میکنند. ● تکومس��ه از ضریب 1.56اس��تفاده میکند. ● از RLAبرای تعیین ش��دت جریانی که در آن بار اضافی کمپرسور دچار لغزش میش��و د و تعیین ان��دازه قطعکننده مدار/ فیوز و اندازه سیم موردنیاز استفاده میشود. توجه داشته باش��ی د که تعیین خوب یا ب د بودن یک کمپرسور از روی مقدار RLAآن کار اش��تباهی است ،چراکه این مقدار هیچ ارتباطی به ش��دت جریان واقعی کمپرسور ندارد.
پیش�گیری از خرابیه�ای مک�رر کمپرسور
هربار که یک کمپرسور تعویض میشو د علت خرابی آن بایس��تی دقیقا مش��خص ش��ود ،در غیر این صورت طولی نمیکش د که کمپرس��ور جدی د نیز دچار مشکل شده و نیازمن د تعویض خواه د بود .تعویض مکرر یک کمپرس��ور در فاصلههای زمانی کوتاه برای مش��تری ،تکنسین و شرکت مربوطه چندان خوشاین د نخواه د بود. در بس��یاری از مواق��ع عل��ت خراب��ی کمپرس��ور یک��ی از مش��کالت مرتب��ط با سیس��تم از قبیل گرم ش��دن بیش از حد، بازگش��ت سیال مایع به کمپرس��ور ،ایجا د ضربه در کمپرس��ور و غیره بهشمار میآید. به محض تعویض کمپرسور معیوب جهت جلوگی��ری از خراب��ی کمپرس��ور جدید، مشکل سیس��تم نیز بایس��تی شناسایی و برطرف گر دد .وظیفهای که یک تکنس��ین بر عهده دار د این اس��ت که پس از تعویض
کمپرسور ،سیستم را به دقت بازدی د نموده و عل��ت از کار افت��ادن کمپرس��ور اولیه را شناسایی کند. در ادامه برخ��ی از نکات مهمی که در هنگام تعویض کمپرسورها بای د موردتوجه قرار گیر د مطرح شده است: ● فشارهای مکش و دهش ● دمای خط دهش کمپرسور ● مقدار فوق گرم بودن مبردی که به کمپرسور بازمیگر د د ● ولتاژ اعمال شده به کمپرسور ● ش��دت جری��ان مصرف��ی توس��ط کمپرسور ● عملکر د گرمکن کارتل موار د اش��اره ش��ده در باال بایس��تی با مش��خصات عملکردی توصیه شده توسط سازنده کمپرس��ور مطابقت داشته باش د و هر یک از مواردی که با توصیههای سازنده همخوانی نداش��ته باش�� د بای د پیش از هر اقدامی به دقت مور د بررسی قرار گیرد.
کنتاکتورهای کمپرسور
در هنگام تعویض کمپرسورهای سهفاز معیوب ،بهتر آن اس��ت ک��ه کنتاکتورهای کمپرس��ور نیز تعویض شود .انجام این کار از آسیب دیدن کمپرسور جدی د جلوگیری بهعمل میآورد .در هنگام انتخاب کنتاکتور تعویضی همواره بایس��تی ب��ه توصیههای س��ازنده کمپرس��ور توجه نمایید .در ادامه برخی از راهکارهای کلی در زمینه انتخاب کنتاکتور مطرح شده است: ● کویل کنتاکتور کمپرس��ور بایستی بهگون��های انتخ��اب ش��و د ک��ه در دمای معمول��ی اتاق ،در ولتاژی برابر با 80درص د ولتاژ تعیین شده بر روی پالک مشخصات کمپرسور بسته شود.
● در کنتاکتورهای مجزا ،مش��خصات کنتاکتور برای هر دو حالت شدت جریان بار اس��می و شدت جریان روتور بسته ()LRA
یکتا تهویه اروند
اصالت تهویه مطبوع
بایستی از شدت جریان تعیین شده بر روی پالک مش��خصات موتور کمپرسور و شدت جریان تعیین شده بر روی بادزنها یا سایر وس��ایل دیگری که همراه با کنتاکتور کار میکنن د بیشتر باشد. ● برای کنتاکتورهای دوتایی ،ش��دت جریان س��یمپیچ روتور بس��ته ه��ر یک از کنتاکتورها بایستی برابر یا بیشتر از شدت جریان س��یمپیچ روتور بس��ته کمپرس��ور باشد .از آنجایی که نصف LRAسیمپیچ از 50درص د LRAس��یمپیچ کامل کمپرسور بیش��تر اس��ت و ان��دازه کنتاکتوره��ای تکمنظوره توسط مشخصات شدت جریان روتور بسته تعیین میش��ود ،بنابراین الزم است تا دو کنتاکتور الزامات سیمپیچ فرعی روتور بس��ته را برآورده نماین د و مشخصات LRAترکیب��ی آنها از مش��خصات روتور بسته کمپرسور بیشتر باشد.
تخلیهروغنکمپرسورهاینیمهبسته
در کمپرس��ورهای سیلندرپیس��تونی نیمهبس��ته گاه��ی اوقات به دلی��ل به دام افتادن روغن در اواپراتور با خط مکش الزم است تا بهطور موقت سطح روغن موجو د در کمپرسور افزایش یابد .پس از پایان کار ،این روغن اضافی نبای د در سیس��تم باقی بماند، بلکه علت به دام افتادن روغن در سیس��تم بایس��تی شناسایی ش��ده و برطرف گر دد. درصورتیکه این روغن اضافی به کمپرسور برگر دد ،احتمال صدمه دیدن کمپرسور در اثر تجمع روغن یا پمپ ش��دن بیش از ح د روغن افزایش مییابد. روشه��ای مختلفی ب��رای تخلیه این روغ��ن اضافی از کمپرس��ورهای س��یلندر پیستونی نیمهبسته وجو د دارد .سا دهترین روش انج��ام ای��ن کار اس��تفاده از درپوش تخلیه روغن اس��ت .در کمپرسورهایی که مجهز به درپ��وش تخلیه روغن هس��تند، تکنسینها بای د از طریق راهاندازی کمپرسور و اس��تفاده از شیر س��رویس مکش ،فشار کارت��ل را کاهش دهن��د .بدینصورت که سیستم را تا فش��ار 1-2 psigپمپ نموده و سپس کمپرسور را خاموش کنید .سپس به محض خاموشی کمپرسور ،شیر سرویس دهش که اکنون بهطور کامل کمپرس��ور را از سیس��تم مجزا کرده است محکم کنید. س��پس با دقت کافی درپوش تخلیه روغن را ش��ل نموده و روغن موجو د در کمپرسور صفحه / 26شماره / 22شهریور و مهر 1387
.7یک لوله مسی به قطر خارجی 1/4 اینج را به همراه یک شیر مسدودکننده در داخل دریچه درپ��وش پرکردن روغن قرار دهید .لوله مس��ی 1/4اینچی را به گونهای در درپوش روغن قرار دهی د که یک انتهای آن به انتهای کارتل نزدیکتر باش د و انتهای دیگ��ر که در خارج از کمپرس��ور قرار دار د زیر س��طح روغن کمپرسور و در داخل یک محفظه مناسب قرار گرفته باشد. .8در مح��ل خ��روج لوله مس��ی 1/4 اینچی از کمپرسور یک پارچه قرار دهید. .9با استفاده از نیتروژن خشک ،کارتل کمپرسور را از طریق درگاه دسترسی شیر سرویس مکش آن تا فشار تقریبی 5 psig تحت فشار قرار دهید. .10روغن بایس��تی از کمپرسور تخلیه ش��ود .در ص��ورت نیاز کارت��ل را مج ددا با استفاده از نیتروژن خشک تحت فشار قرار صفحه / 27شماره / 22شهریور و مهر 1387
ظرفیت کمپرسور
ظرفیت یک کمپرسور بر حسب بیتییو مستقیما به فشار ورودی آن بستگی خواه د داش��ت .بدینصورت که با افزایش فش��ار ورودی کمپرس��ور ،ظرفیت آن نیز افزایش مییابد .ای��ن امر به دلیل آن اس��ت که با افزایش فش��ار ورودی فشار بخار مبر د و در نتیجه چگالی مب��ر د افزایش مییاب د و این بدینمعنی است که حجم یکسانی از مبر د وزن بیش��تری خواه د داشت .از آنجایی که یک کمپرس��ور در حجم ثابت کار میکند، اگر چگال��ی مب��ر د افزایش یاب��د ،در این صورت کمپرسور مقدار بیشتری از مبر د را پمپ خواه د نمود .اگر سیس��تمی در فشار مکشی باال راهاندازی شو د ظرفیت سیستم بر حسب بیتییو افزایش خواه د یافت. هواسازهای جدید سری 39FDکریر تلفن88739880-2:
در صورت��ی که س��طح روغ��ن موجو د در کمپرس��ور پایین باشد ،پیش از افزودن روغن به آن چن د نکته بایستی مور د توجه قرار گیرد .اگر سیستم موردنظر برای مدتی کار میکرده و س��طح روغ��ن آن نیز کافی بوده اس��ت ،این سوال به ذهن میرس د که این روغن کجا رفته است؟ در صورت��ی که روغن به دلیل نش��ت شدی د مبر د به خارج از سیستم نشت نکرده باشد ،احتمال آن وجو د دار د که در اواپراتور یا خط مکش سیستم محبوس شده باشد. در چنین ش��رایط اضافه ک��ردن روغن به سیستم کار درستی نیست و نهتنها مشکلی را برط��رف نخواه د کر د بلکه منجر به بروز مشکالت تازهای نیز خواه د شد. برای حل این مشکل ابتدا بای د علت به دام افتادن روغن در سیستم مشخص شود. در غیر این صورت اگر سطح روغن سیستم را افزایش دهیم باز هم این روغن در سیستم به دام خواه د افتا د و سطح روغن کمپرسور همچنان پایین باقی خواهن د ماند .همچنین احتم��ال آن وجو د دار د ک��ه روغنی که در سیس��تم به دام افتاده اس��ت به کمپرسور بازگ��ر د د و س��طح روغن کمپرس��ور بیش از ح�� د باال رو د که این مش��کل هم به نوبه خو د ممکن است منجر به بروز آسیبهای داخلی در کمپرسور شود. بنابرای��ن همواره پیش از افزودن روغن به کمپرسور این س��وال را از خو د بپرسی د ک��ه «روغن موجو د در سیس��تم کجا رفته است؟»
چیلر جذبی گازسوز
را تخلیه کنی د و این کار تا زمانی که روغن کافی از کمپرس��ور خارج شو د ادامه دهید. به خاطر داش��ته باش�� د که نبای�� د درپوش کمپرسور را بهطور کامل بردارید ،بلکه تنها بای د ش��رایطی را فراهم کنی�� د که روغن از حاشیه رزوهها خارج شود. اگر کمپرس��ور مجهز به درپوش تخلیه روغن نباش�� د و یا استفاده از آن به سادگی امکانپذی��ر نباش��د ،میتوان روغ��ن را از درپ��وش پرکردن روغن تخلی��ه نمود .این کار را میتوان با رعایت مالحظات زیر انجام داد: .1چندراه��ه فشارس��نج را ب��ه درگاه دسترسی شیرهای سرویس مکش و دهش متصل کنید. .2ش��یر س��رویس مکش را بس��ته و کمپرسور را راهاندازی کنید. .3تا زمانی که فش��ار کارتل به 0 psig برس د به کمپرس��ور فرصت دهی د تا به کار خو د ادامه دهد. .4کمپرسور را خاموش کنید. .5ش��یر س��رویس دهش کمپرسور را ببندید. .6درپ��وش پرکردن روغ��ن را از روی کمپرسور بردارید.
دهید. .11هنگامیکه مق��دار کافی روغن از کمپرسور تخلیه شد ،شیر را مسدو د نموده و لوله مسی 1/4اینچی را نیز از کمپرسور خارج کنید. .12درپوش پرک��ردن روغن را مج ددا نصب کنید. .13سیستم را به میزان 500میکرون تخلیه نمایید. .14ش��یرهای سرویس دهش و مکش را در جای خو د قرار دهید. .15جری��ان برق کمپرس��ور را متصل نموده و آن را مج ددا راهاندازی کنید. با وجو د آنکه این روش وقتگیرتر است ولی میتوان با اس��تفاده از آن کمپرسور را تخلیه نمود .پیش از اس��تفاده از این روش اطمینان حاصل کنی د که کمپرسور مجهز به درپوش تخلیه روغن نیست .تخلیه روغن از کمپرس��ور با اس��تفاده از درپوش تخلیه روغن بسیار سا دهتر از این روش است.
اف�زودن روغ�ن ب�ه سیس�تمهای د تبری
علمی
تلفن88739880-2:
نماینده انحصاری شرکت Roburایتالیا در ایران
انباره خط مکش انباره خط مکش در واقع یکی از تجهیزات ایمنی بهشمار میرو د که در سیس��تمهای برودتی برای جلوگیری از بازگشت مبر د مایع به داخل کمپرس��ور مور د اس��تفاده قرار میگیرد .چراکه بازگشت مبر د مایع به داخل کمپرسور مشکالت متع ددی را در عملکر د آن بهوجو د میآورد .یکی از این مش��کالت ،س��اییده ش��دن یاتاقانهای داخل کمپرسور است .از سوی دیگر ،در صورت بازگشت مبر د مایع به داخل کمپرس��ور احتمال آن وجو د دار د که این مبر د ب��ا روغن موجو د در کمپرسور ترکیب ش��ده و موجب رقیق شدن آن شود .بنابراین برای روغنکاری یاتاقانها باید از همین روغن رقیق اس��تفاده شو د که این مسئله منجر به کاهش عمر مفی د یاتاقان خواه د شد. یکی از انواع انبارههای خط مکش که اکثرا در سیستمهای تبری د تجاری مور د استفاده قرار میگیرد ،به صورت یک لوله Uشکل ساخته میش��و د که این لوله توس��ط یک مخزن بزرگ احاطه میشود .یک انتهای این لوله Uش��کل به خط مکش کمپرسور و انتهای دیگر آن به یک مخزن باز منتهی میشود .بدینترتیب ،خط مکش به قسمت فوقانی پوسته این مخزن متصل میشود .در صورتی که مبر د مایع به انباره خط مکش وار د شود ،این مبر د وار د حجم وسیع مخزن میشو د که این مسئله موجب تبخیر شدن آن و بازگشت بخار مبر د به داخل کمپرسور خواه د شد. س��اختار انباره خط مکش بهگونهای است که بر روی آن تنها دو سوراخ کوچک تعبیه میشود .یکی از این سوراخها در قسمت زیرین خم و دیگری در قس��مت فوقانی آن قرار میگیرد .سوراخ زیرین لوله Uشکل این قابلیت را در انباره ایجا د میکن د که مقادیر کمی از روغن و احتماال بخشی از مبر د مایع در قسمت زیرین مخزن انباشته شو د و بدینترتیب عملکر د ایمن کمپرسور تامین میگر دد. به س��وراخی که در قس��مت فوقانی لوله Uشکل در نظر گرفته میش��و د اصطالحا اریفیس توازن فش��ار گفته میشود .هنگامی که سیستم خاموش میش��ود ،احتمال آن وجو د دار د که مبر د مایع در قسمت زیرین انباره خط مکش انباشته شو د و از آنجا که در قسمت زیرین این لوله هم یک س��وراخ کوچک وج��و د دارد ،مبر د مایع نیز در همین محل انباش��ته میش��ود .بدینصورت در هنگام راهاندازی مج د د سیستم ،مبر د مایع به داخل لوله مکیده شده و به کمپرسور باز میگر دد .بهمنظور جلوگیری از بروز این مشکل ،یک سوراخ کوچک در قس��مت فوقانی لوله Uش��کل انباره تعبیه میشود .بنابراین این س��وراخ فشار در هر دو سمت مایع موجو د در لوله را متوازن میکن د و از مکیده ش��دن مبر د مایع به داخل کمپرس��ور جلوگیری بهعمل
میآورد .س��اختار برخی از انبارههای خط مکش بهگونهای است که در آنها بخش��ی از خط مایع مدار تبری د نیز به قسمت زیرین انباره متصل میشود .بدینترتیب ،ورودی مبر د مایع گرم به داخل مخزن انباره موجب میشو د تا تمامی مبر د مایع موجو د در انباره به سرعت تبخیر شود .یکی دیگر از مزایای این روش طراحی آن است که مادون سر د کردن مبر د مایع و در نتیجه افزایش ظرفیت سرمایشی سیستم وجو د خواه د داشت. از آنجا که انبارههای خط مکش معموال از جنس فوال د س��اخته میشون د و عمدتا در دماهای زیر دمای نقطه شبنم هوای محیط مور د استفاده قرار میگیرند ،احتمال زنگ زدن (که در صورت ادام هدار بودن میتوان د منجر به نشت مبر د از انباره شود) به میزان چشمگیری افزایش پیدا میکند .بنابراین سازندگان انبارههای خط مکش در سطح انباره معموال از روکشهای محافظ ضدزنگ استفاده میکنند .البته استفاده از ای��ن رنگها یا روکشهای محاف��ظ در محل نصب نیز امکانپذیر است .اگر در هنگام نصب انباره خط مکش دقت کافی صورت نگیرد، احتمال سوختن رنگ انباره در نزدیکی اتصاالت خط افزایش خواه د یاف��ت .در صورت بروز این مش��کل ،بهمنظور جلوگیری از زنگ زدن سطح فوالدی انباره ،الزم است مج ددا از روکشهای سیلیکونی یا سایر روکشهای محافظ استفاده شود. توجه داش��ته باش��ی د که انب��اره خط مکش تنه��ا بهعنوان یک وس��یله ایمنی در داخل سیستم مور د استفاده قرار میگیر د و هدف از بهکارگی��ری آن ممانعت از ورودی مبر د مایع به داخل کمپرس��ور است .بنابراین استفاده از این وسیله برای حل مشکل سیستمهایی که کمپرسور آنها مرتبا مایع میزن د کار درستی نیست .در چنین مواقعی علت اصلی بروز مشکل بای د در اسرع وقت شناسایی و برطرف شود.
یکتا تهویه اروند
اصالت تهویه مطبوع
صفحه / 28شماره / 22شهریور و مهر 1387
توصیه
آماده برای سرویس فرض کنی د که برای س��رویس تجهیزاتی که فهرست آنها در ادامه ذکر ش��ده است فراخوانده میشوید .با توجه به اطالعاتی که از مشاهدات و بررسیهای انجام شده بر روی سیستم بدست آمده و همچنین مش��کلی که برای کاربر ایجا د شده است ،محتملترین عامل بروز مشکل را شناسایی کنید.
د تجهیزاتی که نیاز به سرویس دارن
صفحه / 29شماره / 22شهریور و مهر 1387
ب��ا توجه به اطالعات موجو د تصور میکنی د علت بروز مش��کل چیست؟ پاس��خ :محتملترین علت بروز این مشکل پایین بودن جریان هوا به دلیل کثیف بودن فیلترهای هواس��ت .به دلیل جریان هوای پایی��ن کویلهای اواپرات��ور یخ ز دهان د و از آنجای��ی که مقدار فوق گرم��ای اواپراتور در مح��دوده دو طبقه ق��رار دارد ،یخ زدن کویل نتیجه پایین بودن شارژ مبر د نیست.
هواسازهای جدید سری 39FDکریر تلفن88739880-2:
چیلر جذبی گازسوز
سیس��تم تهویه مطبوع دو طبقه 10تن��ی قابل نصب بر روی پشتبام .سایر مشخصات این کوره به شرح زیر است: نوع مبر د مور د استفاده R-22 : شیر انبساطی حرارتی متعا دلشده وسیله اندازهگیری : خارجی هوایی کندانسور: سهفاز 208/230ولت مشخصات ولتاژ: کنترلکننده درجه حرارت :الکترونیکی قابل برنامهریزی 95درجه فارنهایت دمای داخلی: مشکل به وجو د آمده دمای محیط 80درجه فارنهایت است. اطالعات بدست آمده از مشاهدات و بررسیهای انجام شده ● کمپرسورهای طبقه اول و دوم در حال کار هستند. ● موتورهای بادزن کندانسور در حال کار هستند. ● کویل کندانسور نسبتا تمیز است. ● دمنده اواپراتور در حال کار است. ● کویلهای اواپراتور کامال از یخ پوشیده ش دهاند. ● فشار مکش کمپرسور شماره 1برابر با 40 psigاست. ● فشار دهش کمپرسور شماره 1برابر با 225 psigاست. ● فشار مکش کمپرسور شماره 2برابر با 39 psigاست. ● فشار دهش کمپرسور شماره 2برابر با 228 psigاست. ● دم��ای خط مکش در خروجی اواپراتور طبقه اول 28درجه فارنهایت است.
● دم��ای خط مکش در خروجی اواپراتور طبقه دوم 28درجه فارنهایت است. ● به اس��تثنای یک HPCهیج LPCدر سیس��تم نصب نشده است. ● هیچ مانع قابل توجهی در شبکه کانال وجو د ندارد. ● مقادیر ولتاژهای زیر در ترمینالهای کمپرسور اندازهگیری شده است: ترمینال L1تا L2کمپرسور شماره 221 = 1ولت ترمینال L1تا L3کمپرسور شماره 222 = 1ولت ترمینال L2تا L3کمپرسور شماره 224 = 1ولت ترمینال L1تا L2کمپرسور شماره 220 = 2ولت ترمینال L1تا L3کمپرسور شماره 219 = 2ولت ترمینال L2تا L3کمپرسور شماره 223 = 2ولت● مقادیر شدت جریانهای زیر در کمپرسور اندازهگیری شده است: ترمینال L1کمپرسور شماره 8.8 = 1آمپر ترمینال L2کمپرسور شماره 8.9 = 1آمپر ترمینال L3کمپرسور شماره 9.0 = 1آمپر ترمینال L1کمپرسور شماره 9.1 = 2آمپر ترمینال L2کمپرسور شماره 9.0 = 2آمپر -ترمینال L3کمپرسور شماره 8.8 = 2آمپر
علمی
تلفن88739880-2:
نماینده انحصاری شرکت Roburایتالیا در ایران
نکات پایهای درباره لولهکشی از جمله وظایف متع ددی که بر عهده تکنس��ینهای سرویس است ،لولهکش��ی تجهیزات مرتبط با سیس��تمهای تبری د بهشمار میرود .یکی از مواردی که تکنس��ینها در هنگام لولهکش��ی یک سیستم بای د موردتوجه قرار دهن د این است که اندازه لولههای مور د استفاده چقدر باشد .این کار همواره به سادگی آنچه به نظر میرس د نخواه�� د بود .برای انتخاب اندازه مناس��ب لوله برخ��وردار بودن از اطالعات و دانش عمومی در زمینه لولهکشی امری ضروری است. هر یک از اجزای سیس��تم معموال مجهز به یک اتصال انتهایی هس��تن د که با لوله مربوطه هماندازه است .با این وجود ،استفاده از اتص��االت انتهایی برای تعیین اندازه لوله موردنیاز در مجموع روش چندان مطلوبی نیست .سازندگان تجهیزات اتصاالت انتهایی خو د را بهگونهای طراحی میکنن د که برای اکثر لولههای با اندازه متداول قابل استفاده باشند ،بنابراین اندازه واقعی لوله ممکن است بزرگتر یا کوچکتر از اندازه اتصال مور د اس��تفاده در آن باش��د .معیارهای مختلفی وجو د دارن د با در نظر گرفتن آنها تعیین اندازه واقعی لوله سا دهتر خواه د شد .از آن جمله میتوان به نوع مبر د مور د استفاده، ظرفیت سیس��تم و مجموع طول لولههای موج��و د بین دو بخش سیستم اشاره نمود. از بین سه مقطع اصلی لولهکشی ،خط مکش بیشتر تحت تاثیر اندازه لوله قرار میگیر د و اندازه لولههای مور د استفاده در این بخش بای د به درس��تی تعیین شوند .اندازه لولههای مور د استفاده در خط مکش معموال بر اساس حداقل افت فشار موجو د در خط و حداقل سرعت تعیین میشود .دلیل آن هم فراهم کردن شرایط بازگشت آسان روغن به کمپرسور است .تعیین نادرست اندازه لولههای خط مک��ش میتوان د منجر به مش��کالتی از قبیل بازگش��ت روغن و یا کاهش ظرفیت سیستم شود. اگر اندازه لولهها بیش از ح د بزرگ انتخاب شود ،سرعت جریان مب��ر د کاهش مییابد .از آنجایی که مبر د موجو د در خط مکش در حالت گازی شکل قرار دارد ،بهخوبی با روغن مبر د مخلوط نمیشود. بنابراین س��رعت مبر د گازی شکل به حرکت دادن روغن در داخل خط مکش کمک میکند .در صورتی که این س��رعت خیلی پایین باش��د ،روغن در خط مکش یا در اواپراتور انباش��ته میشو د و این مسئله موجب کاهش سطح روغن در کمپرسور میشو د که آن هم به نوبه خو د منجر به صدمه دیدن کمپرسور خواه د شد .در صورتی که اندازه خط مکش بیش از ح د کوچک باش��د ،در زمینه بازگشت روغن مش��کلی وجو د نخواه د داش��ت ،ولی احتمال به وجو د آمدن
افت فش��ار بیش از ح د در خط مکش وج��و د دارد .این امر موجب کاهش ظرفیت سیستم میشود. تصمیمگیری درباره اینکه چ��ه اندازه لولهای برای خط مکش مور د اس��تفاده ق��رار گیر د معم��وال به گونهای انجام میش��و د که بازگشت آس��ان روغن به کمپرس��ور و حفظ حداقل افت فشار در خط ،هر دو در نظر گرفته شوند. نکته دیگری که از اهمیت باالیی برخوردار است ،تعیین صحیح ان��دازه خطوط مایع و دهش اس��ت .هر چن د که بای د گفت در خط دهش مبر د با سرعت باالیی از خط عبور میکن د و روغن را نیز به همراه خو د به حرکت در میآورد ،از اینرو اندازه لوله مور د استفاده در خط دهش چندان تاثیرگذار نیس��ت .در خط مایع نیز به دلیل آنک��ه مبر د در حالت مایع قرار دارد ،احتمال مخلوط ش��دن آن با مبر د و حرکت آسان در مسیر خط افزایش مییابد. اکثر س��ازندگان به همراه تجهیزات و تولیدات خود ،اندازه لوله مناس��ب برای تامین الزامات نصب مختلف تجهیزات مربوطه را نیز تعیین میکنند .بنابراین تکنس��ینهای سرویس بایستی در هنگام نصب تجهیزات مختلف به این موضوع نیز توجه داشته باشند .اگر دفترچه راهنمای س��رویس یا نصب در دس��ترس نباشد ،جداول و نمودارهای عمومی وجو د دارن د که برای انتخاب اندازه مناسب لوله میتوان از آنها اس��تفاده نمود .بنابراین هم��واره پیش از انتخاب اندازه لوله از روی اتصال انتهایی تجهیزات ،به جداول و نمودارهای تعیین اندازه نیز مراجعه کنید .رعایت این موضوع تضمینکننده آن خواه د بو د که اندازه مناسب لوله انتخاب شده و سیستم به درستی کار خواه د کرد.
یکتا تهویه اروند
اصالت تهویه مطبوع
صفحه / 30شماره / 22شهریور و مهر 1387
توصیه
صفحه / 31شماره / 22شهریور و مهر 1387
چیلر جذبی گازسوز
استفاده از کنترلهای فشار پایین برای حفظ دمای محفظه در کاربردهای تجاری با دمای متوسط یکی روشهای متداولی است که طی سالیان دراز مور د استفاده قرار گرفته است .با انجام این کار واح د تقطیر بلن د بدون نیاز به هیچ سیمکش��ی کنترل اضافی بین محفظه تبری د و کمپرسور مربوطه قابل کنترل خواه د بود .اس��اس کار این کنترلها بر این مطلب استوار است که بین فشار مبر د اشباع شده در اواپراتور و دمای آن رابطه مستقیمی وجو د دارد .یک کنترل فش��ار پایین متداول دو نقطه تنظیم دارد :فش��ار داخلی و فشار تفاضلی .برای کارکر د صحیح کنترل ،هر دو نقطه تنظیم تفاضلی و داخلی بای د به درستی تنظیم شده باش��ند .اکثر سازندگان مقادیر مشخصی را برای نقاط تنظیم سیستمهای خو د تعیین کر دهاند .هر چن د که استفاده از این مقادیر از پیش تعیین ش��ده معموال در سیستمهای یکپارچه یا سیستمهای جفت یده��د .در صورتی که ش��ده بهتر جواب م واح د تقطیر با فاصله قرار داشته باشد ،مقادیر تعیین ش��ده آن ممکن اس��ت موجب بروز مشکل در سردکننده شود. در سیس��تمهایی که واح د تقطیر آنها در فاصل��ه به نس��بت دوری از اواپراتور قرار شدقیقتر آن است که ابتدا گرفته است ،رو نقط��ه تنظیم داخلی ب��رای تنظیم انتخاب ش��ود .نقطه تنظیم داخلی بایستی در دما و فشاری تنظیم شو د که به اواپراتور این امکان را بده د تا در مدت زمان خاموشی کمپرسور تمام برفکهای موجو د را از بین ببرد .معموال اگر دمای کویل باالتر از 33درجه فارنهایت باش��د ،هیچ برفکی نبای د ب��ر روی اواپراتور مشاهده شود ،هر چن د که این مقدار معموال برای راحتی مشتری کمی کافی نیست .اکثر طراحان سیستمهای برودتی توصیه میکنن د
استفاده از کنترل فشار پایین بهعنوان وسیلهای برای کنترل درجه حرارت
که پیش از روش��ن شدن مج د د کمپرسور، دمای کویل حداقل به دمای 36تا 39درجه فارنهایت افزایش یابد .رعایت این نکته ضامن آن خواه�� د ب��و د که کویل بهص��ورت کامل برفکزدایی شده است. به محض رسیدن فشار داخلی به مقدار تعیین شده ،تنظیمات تفاضلی فشار بایستی تنظیم ش��ود .تنظیمات تفاضلی برای خارج کردن کمپرسور از چرخه در پایینترین دمای ممکن محفظه مور د استفاده قرار میگیرد. ندهنده اختالف بین تنظیمات تفاضلی نشا فش��ار داخلی و فشار خارجی سیستم است. ب��رای مثال اگر فش��ار داخل��ی در 40 psig تنظیم ش��ده باش�� د و بخواهی د کمپرسور را در فش��ار 15 psgiاز چرخ��ه خ��ارج کنید، تنظیمات تفاضلی فش��ار را بای د بر روی 25 ) psig (40 psig – 15psig = 25psigق��رار داده شود .فشار دقیق خارجی که برای خارج کردن کمپرس��ور از چرخه موردنیاز اس��ت ممکن اس��ت در هر سیستم خاص متفاوت هواسازهای جدید سری 39FDکریر تلفن88739880-2:
باشد .یکی از دالیل آن است که افت فشار از اواپراتور تا کمپرسور در سیستمهای مختلف با یکدیگر متفاوت است .در این بخش روشی ساده برای تنظیم صحیح فشار تفاضلی ارائه میکنیم: ● ابتدا فش��ار را در مقدار بسیار باالیی تنظیم کنی د (مقداری که فشار مکش هیچگاه نبای د در شرایط عادی به آن برسد ،برای مثال فشار 30psigمیتوان د مناسب باشد). ● در حی��ن کنترل دم��ای محفظه ،به سیستم فرصت دهی د تا کار کند. ● به محض آنکه محفظه به پایینترین دم��ای موردنظر خو د رس��ید ،به آرامی پیچ ت نظیم فش��ار تفاضلی را در خالف جهت گردش عقربههای ساعت بچرخانی د تا زمانی که کمپرسور از چرخه خارج شود. اس��تفاده از ای��ن روش تضمینکنن��ده آن خواه د بو د که تنظیمات فش��ار داخلی و فش��ار تفاضلی به درستی انجام شده است و درنتیجه سیستم به درستی کار خواه د کرد.
نکته
تلفن88739880-2:
نماینده انحصاری شرکت Roburایتالیا در ایران
عدم توازن ولتاژ ولتاژی که به موتورهای س��ه فاز اعمال میشود باید متوازن باش��د .بدین معنی که ولتاژ اعمالی ب��ه هر یک از پایههای موتور باید به نسبت یکسان توزیع شود .ولتاژ اعمال شده به موتور نباید بیش از 2درصد با مقدار متوسط ولتاژ منبع تغذیهای که به موتور متصل ش��ده است اختالف داشته باشد .در صورتیکه عدم توازن ولتاژ بیش از 2درص د باش��د ،گرمای تولید شده در سیمپیچهای موت��ور از حد معمول فراتر رفته و ایمنی آن کاهش پیدا میکند. این مسئله در نهایت منجر به از کار افتادن موتور خواهد شد. برای محاسبه درصد عدم توازن ولتاژ باید مراحل زیر را دنبال نمود: .1ولتاژ تمامی س��یمپیچهای موتور را از خط L1به L2، L1 به L3و L2به L3اندازهگیری کنید. .2مق��دار متوس��ط ولت��اژ اندازهگیری ش��ده از جمع مقادیر اندازهگیری شده و تقسیم آن بر عد د 3را محاسبه کنید. .3حداکث��ر انحراف ولتاژ هر یک از خطوط را با اس��تفاده از مقدار متوسط ولتاژ اندازهگیری شده محاسبه کنید. .4درصد عدم توازن ولتاژ را با استفاده از فرمول زیر محاسبه کنید: درصد عدم توازن ولتاژ = حداکثر انحراف ولتاژ /ولتاژ متوسط × 100 برای مثال ،فرض کنید مقادیر اندازهگیری شده ولتاژ در یک موتور سه فاز بهصورت زیر باشد:
ولتاژ خط L1تا L2: 221V ولتاژ خط L2تا L3: 223V ولتاژ خط L1تا L3: 220V
ولتاژ متوسط عبارت است از: 221V + 223V +220V / 3 = 664V / 3 = 221.3V حداکثر انحراف ولتاژ هر یک از س��یمپیچها با توجه به مقدار متوسط ولتاژ عبارت است از: 221.3 – 221 = 0.3V 223 – 221.3 = 1.7V 221.3 – 220 = 1.3V بنابراین حداکثر انحراف ولتاژ از مقدار متوس��ط برابر با 1.7V است. بنابراین درصد عدم توازن ولتاژ بهصورت زیر محاسبه خواهد شد: درصد عدم توازن ولتاژ = حداکثر انحراف ولتاژ /ولتاژ متوسط × 100 درصد عدم توازن ولتاژ = 1.7V / 221.3V × 100 = 0.77% از آنجا که مقدار محاس��به شده برای درصد عدم توازن ولتاژ کمتر از 2درصد است ،امکان عملکرد ایمن موتور همچنان وجود خواهد داشت.
یکتا تهویه اروند
اصالت تهویه مطبوع
صفحه / 32شماره / 22شهریور و مهر 1387
تحلیل
د شدن کویل اواپراتور منجم
صفحه / 33شماره / 22شهریور و مهر 1387
چیلر جذبی گازسوز
منجم د ش��دن کوی��ل اواپراتور یکی از مش��کالت شایعی اس��ت که در بسیاری از سیستمهای تهویه مطبوع بهوجو د میآید. این مش��کل به س��ادگی با بازدی د ظاهری کویل اواپراتور قابل تشخیص است .هرچن د که در برخی موار د نیز این مش��کل از دی د تکنس��ین مخفی میماند ،چراکه بازدی د از کویل اواپراتور همیشه به سادگی امکانپذیر نخواه د بود. در مواقعی که سیستم ظرفیت سرمایشی مور د نیاز را تولی د نمیکند ،اکثر تکنسینها بالفاصله فشارسنج خو د را بر روی سیستم قرار داده و فش��ار مکش و دهش کمپرسور را اندازهگیری میکنند .در صورتیکه کویل اواپراتور کامال یخ زده باش��د ،فش��ار مکش کمپرسور کمتر از ح د متعارف خواه د بود. بدینترتیب درصورتیک��ه امکان بازدی د از کویل اواپراتور وجو د نداشته باشد ،احتمال این که تکنس��ین در تش��خیص علت بروز مشکل دچار اشتباه شو د بسیار باال خواه د ب��ود .در چنین مواردی تکنس��ینها اغلب نتیجه میگیرن د که ش��ارژ مبر د کم است. بدینترتیب با شارژ مبر د اضافی به سیستم مشکل تازهای به وجو د خواه د آمد .بنابراین در مواردی که فشار مکش کمپرسور کمتر از ح د معمول است ،بازدی د از کویل اواپراتور از اهمیت باالیی برخوردار است. البته در م��واردی که ش��ارژ مبر د کم باش�� د نیز احتم��ال منجم د ش��دن کویل اواپراتور وجو د دارد .ولی در چنین مواردی ش��دت منجم د ش��دن کویل در قس��مت ورودی کویل اواپراتور درس��ت در خروجی لوله مویین بیشتر خواه د بود .شدت انجما د کویل اواپراتور بس��ته به م��دت زمانی که سیس��تم پس از انجما د کویل در حال کار بوده متغیر خواه د بو د و به نزدیک ش��دن
به خروجی اواپراتور به تدریج از ش��دت آن کاسته خواه د شد. منجم د شدن کویل اواپراتور بهصورت یکنواخت در سرتاس��ر آن معموال نش��انه کافی نب��ودن برفکزدایی یا کمبو د یا نبو د جریان ه��وا بر روی کویل اس��ت .بنابراین تکنسین با بازدی د از کویل اواپراتور و فن آن میتوان�� د از مواردی مانن د صحت کارکر د و جهت صحیح چرخش آن اطمینان حاصل کند .همچنین جریان هوای عبوری از روی کویل نی��ز از دیگر عواملی اس��ت که بای د توسط تکنسین کنترل شود. ب��رای تش��خیص دادن عل��ت واقع��ی منجم د ش��دن کویل اواپرات��ور ،ابتدا بای د تمامی یخهای ایجا د ش��ده ب��ر روی کویل پاک ش��ده و سیس��تم بهطورکام��ل مور د بررسی قرار گیرد .در هنگام کندن یخهای اواپراتور از بهکارگی��ری ابزارهای تیزی که هواسازهای جدید سری 39FDکریر تلفن88739880-2:
میتوان�� د به کوی��ل اواپراتور ی��ا خط مبر د صدمه بزن د اجتناب کنید .هرگز از ابزارهای نوک تیز و برنده ب��رای جدا کردن یخهای کویل اواپراتور استفاده نکنید .بهترین روش برای از بین بردن یخهای اواپراتور استفاده از ی��ک تفن��گ حرارتی و یا فع��ال کردن چرخه برفکزدایی سیس��تم است .استفاده از آب نیز یکی دیگر از روشهای آب کردن یخ اواپراتور اس��ت .هرچن�� د که در صورت عدم امکان تخلیه آب استفاده از این روش میسر نخواه د بود. یک��ی از مراحل اصل��ی عیبیابی انواع مختلف سیستمهای تهویه مطبوع ،بازدی د ظاهری کویل اواپراتور است .هرچن د که این مرحله از کار ممکن اس��ت در برخی موار د کمی دش��وار و یا حتی ناممکن باشد ،ولی انجام آن نقش بهسزایی در تشخیص دقیق عیب سیستم خواه د داشت.
علمی
آنچه که مهندسین ساختمان و معماری از تهویه مطبوع باید بدانند
تلفن88739880-2:
نماینده انحصاری شرکت Roburایتالیا در ایران
مقدمه
با توجه به طيف وس��يع خوانندگان اين نش��ريه برآن شديم ت��ا تحت اين عنوان اطالعات مفي��د و مختصري را جهت افزايش سطح آگاهي عمومي ساير كارشناسان مرتبط با تاسيسات حرارتي و برودتي يك ساختمان ارائه نمائيم. مخاطب اصلي اين سلس��له مقاالت ،كارشناسان ساختمان و عمران ،معماران و آرش��يتكتها ،مالكين و سرمايهگذاران ساخت و س��از واحدهاي ساختماني و تكنسينهاي تأسيسات ساختماني هستند.
الف-روشهاي سرمايش يك ساختمان مسكوني:
-1كولر آبي ،معايب و مزايا
س��ا دهترين روش براي س��رمايش يك س��اختمان كولر آبي اس��ت .در اين روش از خاصيت تبخي��ر آب در مجاورت هوا و در نتيجه س��رد شدن هوا و افزايش ناخواسته رطوبت نسبي آن بهره ميگيرند .از آنجایيكه مبناي عملكرد يك كولر آبي امكان تبخير آب در مجاورت هوا اس��ت ،در مناطقي كه رطوبت نس��بي هوا به
دليل وجود بخار آب در آن باال است امكان استفاده از اين كولرها وجو د ندارد .در مناطق ش��مالي و حاش��يه جن��وب ايران بهدليل وج��ود رطوبت زياد در هواي محيط ،امكان نصب و بهرهبرداري از كولرهاي آبي وجود ندارد .الزم به ذكر اس��ت كه در ساير مناطق ك��ه امكان بهرهبرداري از اين كولره��ا وجود دارد بهدليل كيفيت هواي نسبتاً نامناسب اين كولرها ،بسياري از مالكين ساختمانهاي مس��كوني ،اداري و تجاري هيچ عالقهاي به استفاده از اين كولرها ندارد .بايد توجه نمود كه در شهرهاي با آب و هواي گرم و خشك مانند ته��ران ،قم ،اصفهان و ...بهترين ش��رايطي كه اين كولرها براي هواي داخل يك منزل مس��كوني در شرايطي كه به درستي انتخاب و نصب ش��ده باشند ،در شرايط بسيار گرم تابستان دماي 28-29درجه س��انتيگراد و رطوبت نس��بي 60-65درصد است. كه اين شرايط با محدوده هواي مطبوع تابستاني يعني 24درجه سانتيگرا د و 50%رطوبت نسبي ،فاصله زيادي دارد. يك��ي ديگر از محدوديتهاي اس��تفاده از كولرهاي آبي ،عدم تأمي��ن بار برودتي س��اختمان بهصورت بار نامحس��وس (Latent )Heatاس��ت .در تهويه مطبوع يك س��اختمان بار برودتي به دو بخش محس��وس ( )Sensible Heatو نامحسوس تقسيم ميشود. انتقال حرارت از جداره و ديوارها ،بارالمپ و تشعشع خورشيد در بخش بار محسوس و بار ناشي از انتقال رطوبت از جدارهها ،تنفس و تبخير آب و ايجاد بخار در س��اختمان در گروه بار نامحس��وس تقسيمبندي ميشوند .كولرهاي آبي تنها قادر به جبران بخش بار محسوس از كل بار برودتي يك ساختمان هستن د و در صورتيكه ب��ار برودتي نامحس��وس افزايش يابد ،به دليل ع��دم امكان دفع آن توس��ط كولرهاي آبي هواي محل اصطالح��اً «دم» ميكند و احساس بسيار نامطبوعي را در ساكنين ساختمان ايجاد مينمايد. حتماً تجربه كردهايد كه در يك س��اختمان كه با كولر آبي خنك ميشود در شرايط معمولي عليرغم كيفيت نامطلوب هوا ،شرايط به گونهاي قابل تحمل است ،اما در شرايطي ،بهعنوان مثال ب هدليل تجمع افراد در يك مهماني در اين محل ،ش��رايط هواي داخل از نظر رطوبت نسبي شديدا ً نامطلوب و غيرقابل تحمل خواهد شد. يكي ديگر از محدوديتهاي استفاده از كولرهاي آبي ،كيفيت آب ش��هر يا محل زندگي شماست .يقيناً اين گفته نويسنده براي اهال��ي مناطق مركزي ايران مانند قم و كاش��ان بس��يار ملموس ميباش��د .بطور متوس��ط يك كولر آبي به ظرفي��ت 7000فوت مكعب بردقيقه ( )CFMدر يك شبانه روز در حدود 200ليتر آب مصرف ميكند و اين آب در هوا تبخير ميشود .يقيناً اگر كيفيت
یکتا تهویه اروند
اصالت تهویه مطبوع
صفحه / 34شماره / 22شهریور و مهر 1387
معايب اسپليت يونيتها
از اصليترين معايب اين سيس��تمها ميتوان به مصرف باالي انرژي الكتريكي آنها اش��اره نمود .در س��الهاي اخير با افزايش بحران تأمين انرژي الكتريكي در تابس��تان و افزايش نسبي قيمت هر كيلووات س��اعت انرژي الكتريكي نسبت به سالهاي گذشته، بهرهبرداري از اين دس��تگاهها با مش��كالت بيش��تري همراه شده اس��ت .هر كولر گازي يا اس��پليت يونيت 24000 Btu/hrبهطور متوس��ط 2.7كيل��ووات قدرت الكتريكي دار د و ب��ه عبارت ديگر هر س��اعت 2.7كيلووات س��اعت برق مصرف ميكند .با توجه به نرخهاي تصاعدي محاسبه برق در فصل تابستان ،نرخ هر كيلووات س��اعت برق مصرفي براي مشتركين پرمصرف تا 2000ريال نيز
-2كولره�اي گازي و اس�پليت يونيت ها
اي��ن دس��ته از سيس��تمهاي خنككننده در گروه سيس��تمهاي تهويه مطبوع تراكمي هس��تند .در اين سيس��تمها با اس��تفاده از يك كمپرسور ،كندانسور (چگالنده) در يك مجموعه مجزا كه در بيرون از ساختمان نصب ميشود ،مايع مبرد تأمين ش��ده و توسط لوله مسي به قس��مت داخلي يا خنككننده اين دس��تگاهها به ن��ام اواپراتور يا كولر وصل ميشود .قسمت خنككننده در تنوع چند مدل ساخته ميشود. ن��وع ديواري ،س��قفي ،كاس��تي و كانالي كه هر يك با توجه به نوع و كاربري ساختمان مور د بهرهبرداري قرار ميگيرد. كولره��اي گازي پنج��رهاي صفحه / 35شماره / 22شهریور و مهر 1387
هواسازهای جدید سری 39FDکریر تلفن88739880-2:
چیلر جذبی گازسوز
آب جبراني نامناس��ب بوده و حاوي امالح يا اصطالحاً «سختي» زيادي باش��د ،اين امالح بر روي پوشالهاي كولر باقي مانده و به س��رعت مسير عبور هوا را مس��دود ميكند و بهرهبردار ناگزير به تعويض اين پوش��الها اس��ت .در برخي از شهرهاي مركزي ايران اي��ن اتفاق گاه��اً 2تا 3نوبت در يك فصل گرما تكرار ميش��ود. تبخير اين مقدار آب در يك كولر آبي با توجه به تعداد بسيار زياد اين كولرها در س��طح كليه ش��هرهاي ايران ،خود يكي از عوامل اصلي در افزايش مصرف آب در فصل تابستان است. يكي از عواملي كه مصرف اين كولرها در كش��ورهاي توس��عه يافته را محدود كرده بروز برخي حساسيتها و بيماريهاي ريوي است كه همجواري آب ،هواي گرم و تراشههاي چوب (پوشال) در كولرهاي آبي ايجاد ميكند .در حال حاضر در برخي از كشورهاي توس��عه يافته ،اس��تفاده از كولرهاي آبي با پوش��الهاي سنتي به همين دليل ممنوع و يا بسيار محدود است. تنها مزيت اس��تفاده از كولرهاي آب��ي ،ارزاني نصب و كاهش مص��رف انرژي الكتريكي در مقايس��ه با كولرهاي گازي و س��اير سيس��تمهاي تهويه مطبوع و همچنين سهولت تعمير و نگهداري آن اس��ت ،هزينه تعميرات و نگهداري اين كولرها در مقايس��ه با تمامي سيستمهای تهويه مطبوع بسيار ارزانتر است. يك��ي ديگر از معايب اس��تفاده از اين سيس��تمها ،اختصاص بخش��ي از زير بناي س��اختمان براي عبور كانالهاي هدايت هوا از بام تا طبقات مورد نظر اس��ت .در شهرهاي بزرگي كه در حال حاض��ر بهاي هر متر مربع يك آپارتمان مس��كوني بالغ بر 2تا 6 ميليون تومان اس��ت ،اختصاص يك متر مربع س��اختمان بهدليل اجراي داكت محل عبور كانال كولر آبي ،امكان فروش اين بخش از زير بنا را از سازنده اين ساختمان سلب مينمايد.
ب��ه دليل صداي عملكرد باال در س��الهاي اخي��ر جاي خو د را به انواع كولرهاي گازي 2تكه يا اصطالحاً Split Unitها داده اس��ت. در انواع مجزا بهدليل دور بودن كمپرس��ور و كندانس��ور از محل خنكش��ونده ،س��طح صداي دس��تگاه به مراتب نس��بت به انواع ديواري كمتر است. كيفيت هواي مطبوع در اين سيس��تمها از سطح قابل قبولي برخوردار اس��ت و درصورتيكه به درس��تي انتخاب و نصب شوند هواي مناس��ب و قابل قبول��ي را براي بهرهبردار دس��تگاه تأمين ميكند .از ديگر مزاياي اين دس��تگاهها سهولت نصب آنهاست، بهصورتيك��ه براي نصب اين دس��تگاهها ،خصوص��اً نوع يكتكه پنجرهاي يا دوتكه ديواري هيچ مالحظه خاصي مورد نياز نيست و پس از اتمام عمليات ساختماني به راحتي ميتوان اين دستگاهها را نصب و بهرهبرداري نمود.
تلفن88739880-2:
نماینده انحصاری شرکت Roburایتالیا در ایران
محاس��به ميشود .از اينرو مالكين اين دستگاهها بهدليل مصرف ان��رژي الكتريكي و هزينه بهرهبرداري باالي اين كولرها در تمامي اوقات فصل تابستان از اين دستگاهها استفاده نميكنند. در نوع كانالي ( )Split Unit Ductedوظيفه ايجاد س��رمايش بر عهده يك فن كويل كانالي اس��ت كه اغلب در زير سقف كاذب نصب شده و با نصب كانال ،هوا در مناطق مختلف ساختمان توزيع ميگر دد .با استفاده از اين دستگاه امكان تتظيم دماي متفاوت در اتاقهاي مختلفي كه توس��ط يك دس��تگاه خنك ميشوند وجود ندارد .فرض كنيد در يك ساختمان مسكوني تعداد 3اتاق خواب توس��ط يك اسپليت يونيت كانالي خنك ميشوند .هر يك از اين اتاقها افراد با سالئق متفاوت زندگي ميكنند .اولي گرمايي مزاج اس��ت و دماي 22 ºcرا ب��راي اتاق خود در ح��ال ورزش كردن ميپسن دد ،دومي خانم 60سالهاي است كه دماي 26 ºcرا براي اس��تراحت خود ترجيح ميدهد و س��ومي دم��اي 25 ºcرا براي اتاق خو د براي مطالعه ميپس��ندد .با استفاده از اين دستگاه عم ً ال ام��كان تنظيم 3دم��اي متفاوت براي اين 3مح��ل وجود ندارد. در بهترين حالت امكان تنظيم اين دما با اس��تفاده از باز و بس��ته ك��ردن دريچه هواي ورودي به هر اتاق ب��ا دقت نهچندان خوبي ميس��ر اس��ت ،اما پس از يك بار تنظيم دما ،امكان تنظيم مج دد آن ميسر نيس��ت و اين محدوديت آسايش در بهرهبرداري از اين دستگاه را تحت تأثير قرار ميدهد .حالتي را تصور كنيد كه فقط يكي از ساكنين اين اتاقها قصد استفاده از اين دستگاه را داشته و ساير ساكنين اين ساختمان در خانه نيستند .چه اتفاقي خواهد افتاد؟ دو اتاق ديگر كه عم ً ال نيازي به تهويه مطبوع در اين زمان ندارند ،ناگزير به خنك ش��دن اس��ت و اين سرمايش يعني اتالف انرژي الكتريكي و افزايش هزينههاي بهره برداري. مناسبترين نوع بهرهبرداري از اين نوع اسپليت يونيت يعني ن��وع كانالي ادارهجات و س��اختمانهايي با بهرهب��رداري اداري و تجاري اس��ت كه در اي��ن نوع بهرهبرداري عموماً كل س��اختمان اداره خنك ش��ده و هيچ نيازي به تنوع تنظيم دما براي اتاقهاي مختلف وجود ندارد. نوع ديواري چند پانل
اين نوع اس��پليت يونيت براي اماكني است كه توسط ديوار يا پارتيش��ن از هم تفكيك ش��ده و الزم است در هر محل يك پانل خنككننده نصب ش��ده و چند پان��ل خنككننده به يك يونيت خارجي متصل شوند .البته بهدليل محدوديت در ارائه اين محصول ب��ه بازار معموالً اين دس��تگاهها گرانتر از نوع تك پانل اس��ت و عموماً مصرف انرژي آنها كمي در مقايسه با نوع تك پانلي باالتر است .در هرصورت استفاده از اين دستگاه امكان تنظيم دماي هر منطقه بهطور مستقل را به بهرهبردار ارائه مينمايد.
-3چيلرهاي خانگي
چيلر به دستگاهي اتالق ميشود كه آب خنك با دماي مور د نياز براي تهويه مطبوع يك س��اختمان تأمي��ن نمايد .چيلرهاي خانگي در دو گ��روه تراكمي و جذبي ( )Absorptionطبقهبندي ميش��وند .نوع تراكمي به دو نوع برقي و گازسوز و نوع جذبي نيز ب��ه دو گروه ليتيوم برومادي و آمونياكي طبقه بندي ميگردد .در دياگرام زير اين گروهبنديها تشريح شده است.
آنچه كه در تمامي اين دستگاهها مشترك است ،استفاده از يك شبكه لولهكشي داخلي جهت توزيع آب سر د در داخل ساختمان و نصب فن كويل (در انواع مختلف) زميني ،سقفي ،ديواري ،كاستي و يا كانالي اس��ت .در اين سيستمها آب خنك توسط چيلر تأمين شده و به وسيله پمپ سيركوالسيون آب در داخل شبكه لولهكشي هدايت ميش��و د و در نهايت توسط فن كويل ،سرماي مور د نياز از آب در گ��ردش به هواي داخل محل مور د نظر منتقل ميگر دد .يا به عبارت صحيحتر گرماي هواي داخل س��اختمان به آب سيستم تهويه مطبوع منتقل و توسط چيلر دفع ميگر دد. در ادامه به تشريح هر يك از اين دستگاه ها خواهيم پرداخت. چيلر تراكمي الكتريكي
در اين چيلرها ،كمپرسور دستگاه توسط انرژي الكتريكي (مشابه كولرهاي گازي) تغذيه ش��ده و مانن د كولره��اي گازي عم دهترين مشكل در بهرهبرداري از آنها مصرف باالي انرژي الكتريكي است. در نوع هوا خنك با استفاده از هواي محيط كندانسور دستگاه خنك ميشو د و در نوع آب خنك ،استفاده از برج خنككننده براي تأمين آب خنككننده الزامي اس��ت .به دليل استهالك بيشتر در نوع آب خنك به دليل رس��وبگيري كندانس��ور و برج و خرابي پمپ آب، سير كوالسيون اين سيس��تمها جذابيت زيادي در نز د مهندسين تأسيسات نداشته و نوع هوا خنك آنها متداولتر است. كمپرسورهاي نصب ش��ده روي چيلرهاي خانگي در دو گروه عم��ده رف��ت و برگش��تي ( )Reciprocatingو حلزون��ي ()Scroll تقسيمبندي ميشوندكه نوع دوم از راندمان باالتري نسبت به نوع اول برخوردار اس��ت .اما اين افزايش راندمان در حدي نيس��ت كه موجب آرامش خاطر مصرف كننده اين دس��تگاهها از نظر كاهش هزينههاي انرژي مصرفي شود. چيلر تراكمي گازسوز
در اين چيلرها توان مور د نياز براي كمپرس��ور دستگاه توسط يك موتور ديزل گازس��وز تأمين ميش��ود .يك موتور گازس��وز با احتراق گاز طبيعي باعث حركت كمپرسور شده و ساير بخشهاي اين دس��تگاهها با نوع الكتريكي مشابه است .در چيلرهاي تراكمي گازس��وز مصرف برق بسيار اندك اس��ت و منبع مصرف انرژي گاز طبيعي اس��ت و لذا از اين بابت فوائ�� د زيادي نصيب بهرهبردار اين دستگاهها خواه د شد. معايب اين چيلرها در هزينههاي اس��تهالك باالي آنها است. بهرهبرداري از اين چيلرها يعني بهرهبرداري از يك سيس��تم تبري د تراكمي شامل كمپرسور ،ش��يرآالت ،كنترلكنن دهها و ...به اضافه
یکتا تهویه اروند
اصالت تهویه مطبوع
صفحه / 36شماره / 22شهریور و مهر 1387
بهرهبرداري از يك ديزل با موتور گازس��وز با تمامي متعلقات شامل پيستون ،رينگ ،س��وپاپ و ...لذا مالك اين دستگاهها تواماً هزينه نگهداري هر دو اين دستگاهها را خواه د پرداخت.
چيلرهاي خانگي جذبي ()Absorption
چيلر جذبي ليتيوم برومايدي
اين چيلرها عموماً آب خنك هس��تن د يعن��ي براي فعاليت به يك ب��رج خنككننده در كنار خو د نياز دارن��د .ماده مبر د در اين دستگاهها آب و ماده جاذب نمك ليتيوم بروماي د است .از اينرو اين چيلرها در ش��رايط متفاوت دچار پدي دهاي به نام كريستاليزاسيون ميش��وند .رفع اين پديده مستلزم صرف وقت و گاهاً هزينه گزاف است.
چيلر جذبي گازسوز آمونياكي
در اين چيلرها آب س��يال جاذب و آمونياك مبر د يا سرماساز است .اين چيلرها هوا خنك بوده و نيازي به برج خنككننده و آب مصرفي ندارند .عم دهترين مزيتهاي اين دس��تگاه نسبت به انواع تراكمي و جذبي ليتيوم برومادي به شرح زير مي باشد. كاهش انرژي مصرفي الكتريكي به ميزان يك دهم سيس��تم هاي تراكمي كاهش هزينه تأمين انرژي تا يك پانزدهم چيلرهاي تراكمي حذف نياز به برق 3فاز در يك ساختمان بهمنظور سرمايش عملكر د آرام و فاق د لرزش در مقايسه با چيلرهاي تراكمي استهالك بسيار اندك به دليل حذف كمپرسور در دستگاه حذف پديده كريستاليزاسيون در مقايسه با چيلرهاي جذبي ليتيوم برومايدي حذف برج خنككننده و استهالك آن در مقايسه با چيلرهاي جذبي ليتيوم برومايدي حذف مراقبتهاي پرهزينه در مقايس��ه با چيلرهاي ليتيوم برومايدي و تراكمي .راهبري اين چيلرها توس��ط بهرهبردار و بدون نياز به تخصص خاصي به راحتي امكانپذير است.
صفحه / 37شماره / 22شهریور و مهر 1387
هواسازهای جدید سری 39FDکریر تلفن88739880-2:
چیلر جذبی گازسوز
در اين چيلرها كمپرس��ور جاي خو د را به اجزاي ديگري داده اس��ت كه اين اجزاء براي ايج��ا د برودت نياز به ان��رژي الكتريكي زي��ادي ندارند .مصرف انرژي برق در اين چيلرها بين 1/8تا 1/10 چيلره��اي تراكمي هم ظرفيت آنها اس��ت .تفاوت س��يكل تبري د جذبي و تراكمي در شكل زير آمده است. علت اصلي نامگذاري اين چيلرها از جذب بخار مبر د در مايع جاذب در قسمت جذب كننده يا Absorberاست .در اين چيلرها، بخار مبر د پس از ايجا د سرما در اواپراتور توسط مايع جذب كننده
جذب شده و توسط پمپ كوچكي به نام پمپ محلول وار د قسمت ژنراتور ميشود .در ژنراتور با جذب حرارت (از احتراق گاز طبيعي) بخار مبر د از محلول جاذب جدا ميش��و د و در مسير خو د به طرف كندانسور حركت ميكند. اي��ن چيلرها در دو خانواده بزرگ تولي د ميش��وند .نوع جذبي ليتيوم برومايدي و نوع جذبي آمونياكي.
مزیت
تلفن88739880-2:
نماینده انحصاری شرکت Roburایتالیا در ایران
-1مقایسه با سیستمهای تراکمی
مزایای اصلی چیلرهای گازسوز آمونیاکی در مقایسه با سایر دستگاههای مشابه پیشنهادی تراکمی
● مصرف برق این چیلرها در ظرفیت یکسان یک دهم سیستمهای تراکمیاس��ت .برای تامین 60,000 Btulhr ( 5تن تبرید) حداکثر 900 وات برق مور د نیاز است. ● تامین برق توسط یک انشعاب تک فاز حتی 15آمپر خانگی میس��ر است .مصرف برق دستگاه در بدترین شرایط 5آمپر بهصورت تک فاز میباشد. ● مصرف گاز در این دستگاه در حدو د 2.7 متر مکعب بر ساعت اس��ت و این مص��رف در زمان حداقل میزان مصرف در ش��بکههای گازرس��انی یعنی فصل تابستان صورت میپذیرد .لذا قیمت محاسبه نرخ گاز خانگی در این فصل حداقل است. ● دستگاههای چیلر گاز سوز ،دارای حداقل قطعات متحرک بوده، لذا استهالک در آنها بسیارکم است. ● هزینهه��ای به��ره ب��رداری از این دس��تگاهها در مقایس��ه با سیستمهای تراکمییک بیستم اس��ت و لذا در صورت صرف هزینه اولیه بیشتر ،این هزینه حدا کثر طی مدت زمان 2سال بازیافت خواه د شد .و طی مدت حداقل 15س��ال بهره برداری هزینههای پسانداز شده به میزان 3 تا 4برابر هزینه اولیه خری د دستگاه خواه د بود. ● این دستگاهها در بام ساختمان هر آپارتمان در فضای باز قابل نصب اس��ت و لذا نیازی به ساخت موتورخانه مرکزی وجو د نداشته، میتوان از فضای موتورخانه برای س��ایر کاربردهای ساختمان نظیر پارکینگ ،انبار و فضای ورزش��ی اس��تفاده نمود .با این صرفهجویی هزینههای اولیه احداث سیستم تهویه مطبوع ساختمان رایگان خواه د بود. ● ب��ه دلی��ل عدم وجو د قطع��ات متحرک و اس��تهالک اجزای دس��تگاه ،ظرفیت این دس��تگاه در طول دوره بهره برداری 20ساله تقریبا یکس��ان خواه د بو د و این در حالی اس��ت که در سیستمهای تراکمی به دلیل وجو د کمپرسور بهعنوان عامل اصلی مول د سرما ،به دلیل استهالک قطعات داخلی کمپرسور کاهش ظرفیت محسوسی مشاهده میگر دد. ● عامل اصلی ایجا د سرما در دستگاههای جذبی گاز سوز ،آمونیاک بهعنوان مبر د سرما و آب بهعنوان محلول جاذب است ،لذا عملکر د آن سازگار با طبیعت بوده در هر محلی میتوان از آن بهره برداری نمود. ● وزن این دس��تگاه در ح��دو د 340کیلوگرم ،فضای مور د نیاز نصب در حدو د 1متر مربع و فضای س��رویس حدا کثر 3متر مربع است.
● این دستگاهها تحت لیسانس کمپانی Roburایتالیا در ایران تولی د میش��و د و گواهی انطباق کیفیت این محصول با نوع ایتالیایی دریافت شده است.
د -2در مقایس�ه ب�ا سیس�تمهای چیلر لیتی�وم برومای خانگی
● پدیده کریستالیزاسیون که در اغلب چیلرهای لیتیوم برومایدی مشاهده میشود ،در این چیلرها مفهومی ندارد. ● فش��ار کار چیلرهای گاز س��وز آمونیاکی به طور متوسط 25 bar میباش�� د و این بدین مفهوم اس��ت که در صورت وجو د نشتی بالفاصله مش��خص شده و توسط سرویس کار ،قابل رفع است (البته این دس��تگاهها در کارخانه تولیدکننده ایتا لیایی با فش��ار 70 bar تست میگر دد) .اما در چیلرهای لیتیوم برومایدی فشار دستگاه کمتر از 1اتمس��فر اس��ت و در صورت وجو د نشتی ،هوای محیط به داخل دستگاه نفوذ کرده و ضمن اختالل در عملکر د دستگاه ،خوردگی بسیار زودهنگامیرا به دستگاه اعمال مینماید. ● در سیستمهای خانگی لیتیوم برومایدی برج خنککننده جزء جداییناپذیر این سیستمهاست و لذا پدیده رسوبگرفتگی در اغلب مواقع و با توجه به درجات سختی آب در تمامی نقاط ایران ،پدی دهای متداول است و مبارزه با آن مستلزم تامین آب گرانبهای سختیگیری ش��ده و یا رسوب زدائی ادواری از دستگاه چیلر و مب دلهای حرارتی آن میباشد. ● مص��رف آب بهعن��وان یک��ی از ضروریات در فصل تابس��تان دس��تخوش بحران کمبو د آب خواه د ش د و مصرف چیلرهای لیتیوم برمای د خانگی در ظرفیت 4تن تبری د در حدو د 50لیتر در س��اعت میباش��د( .در 24ساعت کاری 1200لیتر) و این مور د ضمن صرف هزینه تامین آب ،وابس��تگی دستگاه را به حاملهای انرژی و رفاهی مانن د برق ،گاز و آب بیشتر میکند ،به طوری که با قطع آب در فصل تابستان که در اغلب ش��هرهای بزرگ در اوقات گرم تابستان بیشتر مشاهده میشود ،عملکر د دستگاه متوقف خواه د شد. ● تکنولوژی س��اخت اغلب سیستمهای لیتیوم برومای د خانگی وارداتی از کش��ورهایی نظیر چین و کره جنوبی اس��ت .در حالیکه تکنولوژی س��اخت چیلرهای گازس��وز آمونیاکی با بیش از 50سال سابقه از کمپانی SERVEL در آمریکا به کمپانی Roburایتالیا منتقل شده و کیفیت ساخت این دستگاهها با پشتوانه علمی ،مهندسی بسیار وزینی تضمین شده است.
یکتا تهویه اروند
اصالت تهویه مطبوع
صفحه / 38شماره / 22شهریور و مهر 1387
• دس��تگاههای چیلر گاز سوز آمونیاکی ،کمپانی Roburایتالیا، دارای مشخصات زیر میباشد: o ا -ظرفیت س��رمایی در هوای 35 Cدر حدو د 15000 kca/hr (یا 5تن تبرید) میباشد. -2مص��رف برق :در گرمترین اوقات س��ال 900وات( .معادل 5 آمپر به صورت تک فاز) -3مصرف گاز :حدا کثر 2/7متر مکعب بر ساعت (در حدو د یک دستگاه شومینه گاز سوز) -4مقدار آب سر د در گردش :در حدو د 45لیتر بر دقیقه. 5 -وزن :در حالکار 340کیلوگرم. 6 -نوع خنککننده :کندانسور هوایی. - 7ابعا د دس��تگاه :ط��ول 1230 ،عرض 850 ،ارتف��اع 1200 ،تمامیدستگاههاپسازاطمینانازتامینظرفیتموردنظر د شد. د واقع خواه مور د تایی میلیمتر. ● کلیه مراحل مونتاژ و تس��ت دستگاه ،توسط نیروهای آموزش 8 -ماکزیمم فشار کاری23 bar : دیده در ایتالیا و ایران انجام میپذیر د و واح د کنترل کیفیت بر تمامی -9فشار تست سیستم70 bar : -10ن��وع مبر د و محلول :مبر د آمونی��اک ،محلول ،آب با اندکی این مراحل نظارت کامل و مبتنی بر روشها و دستورالعملهای کاری دریافت شده از شرکت ROBURخواه د داشت. افزودنی. ● این دس��تگاهها توس��ط مراکز نمایندگی این ش��رکت و دفتر ● قطعات اصلی س��اخت کمپانی ایتالیایی ROBURاست .این خدمات پس از فروش مرکزی ،پشتیبانی و تامین خدمات مهندسی قطعات شامل موار د زیر است: خواه د شد. -1مدار بسته سیستم به صورت شارژ شده. -2پمپ هیدرولیک. ● ای��ن دس��تگاهها دارای گارانتی یکس��اله و 15س��ال خدمات -3بلور سیستم احتراق. پشتیبانیاست. صفحه / 39شماره / 22شهریور و مهر 1387
هواسازهای جدید سری 39FDکریر تلفن88739880-2:
چیلر جذبی گازسوز
مشخصات دستگاه چیلز گازسوز ARVAND-ROBUR
-4بر د الکترونیکی کنترل عملکر د دستگاه. • سایر قطعات توسط شرکت یکتا تهویه ارون د به شرح زیر تامین میگر دد: -1الکتروفن کندانسور :شرکت Zeihl- Abegآلمان. 2 -ژل��ه کنت��رل جرقهزن و ترانس مش��عل :س��اخت کمپانی BRAHMAایتالیا. -3ژله کنترل فشار مشعل :ساخت Honey-wellآمریکا. -4سایر قطعات :کمپانیهای معتبر اروپایی. ● دس��تگاه بر اساس دانش فنی کمپانی ROBUR در کارخانه ARVAND -ROBURمونتاژ و در آزمایش��گاههای بسیار پیشرفته مور د تست ظرفیت قرار میگیرد.
تلفن88739880-2:
نماینده انحصاری شرکت Roburایتالیا در ایران
پرسش و پاسخ
با توجه به اينكه بس��ياری از سئواالت مطرح شده در اين صنعت توسط كارشناسان مش��ترك بوده و پاسخ ارائه شده براي اين سئواالت مور د اس��تفاده افرا د زيادي واقع ميش��ود ،در اين بخش به ذكر س��ئواالت شما و پاسخهاي تهيه ش��ده توسط واح د مهندسي اين ش��ركت ميپردازيم .با امي د به اينكه مور د اس��تفاده خوانندگان محترم واقع گر دد .خواهش��من د اس��ت س��ئواالت خ��و د را در زمينههاي مختلف و مرتبط با اين صنعت با ما مط��رح نمائيد .درصورت طرح سئواالت در يك زمينه مشخص ،اين سئوال و پاس��خ در اين بخش درج خواه د ش�� د تا مور د اس��تفاده عموم عالقهمندان واقع ش��ود .س��ئواالت اختصاصي شما نيز بهصورت ارسال مس��تقيم از طريق فاكس يا ايميل دريافت و از همين طريق پاس��خ مناسب به آنها ارائه خواه د شد.
س�ئوال :آيا اس�تفاده از چيلرهاي گازس�وز آمونياك�ي از نظر نش�تي آمونياك خطرناك است؟
جواب :در اين چيلرها مقدار 8كيلوگرم آمونياك در مج��اورت حدو د 11كيلوگرم آب ق��رار دارد .آموني��اك و آب در حال��ت طبيعي تمايل بس��يار زيادي به انحالل در يكديگ��ر دارند .درصورت وجو د س��وراخ يا شكاف در دس��تگاه چيلر گازسوز حداكثر مقدار آمونياك خارج ش��ده از دستگاه يك كيلوگرم اس��ت و الباقي جذب آب ش��ده اس��ت .از آنجایيكه اي��ن چيلرها در هواي باز نصب ش��ده است نش��ت يك كيلوگرم آموني��اك در ه��واي بام و ي��ا حياط يك منزل مس��كوني تحت هيچ شرايطي خطر مسموميت براي هيچ موجو د زن دهاي را در بر نخواه د داشت .از طرفي اين دستگاهها با
چیلرهای گازسوز آمونیاکی
فش��ار تست 70اتمس��فر مور د تست واقع ميش��وند ،در حاليك��ه فش��ار كاري اين چيلرها 23اتمس��فر است و لذا امكان بروز نش��تي تحت هيچ ش��رايطي در دس��تگاه امكانپذير نيست. ذكر اين نكته نيز حائز اهميت است ،در حال حاضر نزديك به 750/000دستگاه از اين چيلره��ا در آمريكا و اروپا در حال كار است .تاکنون حتي يك مور د حادثه منجر به مسموميت و يا مرگ در ارتباط با نشت گاز آموني��اك از اين دس��تگاهها گزارش و ثبت نشده است. اين دس��تگاهها نسل جدي د و پيشرفته همان يخچالهاي نفتي آمونياكي است كه ساليان سال در منازل پدران ما در حال كار بوده و هماكنون نيز در اغلب هتلهاي چن د ستاره اروپا و آمريكا درحال كار است.
س�ئوال :مناس�بترين محل براي نصب چيلرهاي گازسوز كجاست؟
جواب :الزم اس��ت براي انتخاب محل نص��ب اي��ن چيلرها ب��ه نكات زي��ر توجه نمائيد. هواي تازه به مقدار كافي به دستگاه برسد .نصب دستگاه در زير سقف يا فضاي
یکتا تهویه اروند
اصالت تهویه مطبوع
بسته مجاز نيست. محل موردنظر بهگونهاي باش�� د كه امكان دسترس��ي به دستگاه و سرويس آن به راحتي ميسر شود. عملكر د دس��تگاه بس��يار آرام است با اي��ن حال الزم اس��ت اين دس��تگاه در مجاورت پنجره اتاق خ��واب منزل خو د و يا همسايه مجاور نصب نشود. اين دس��تگاه نباي د در كنار خروجي ه��واي ه��و د آش��پزخانههاي صنعتي و يا دودكش بويلرهاي بزرگ نصب شود ،هواي آلوده خروجي از اين موار د موجب گرفتگي كوي��ل كندانس��ور دس��تگاه و اختالل در عملكر د آن خواه د شد. الزم است اين چيلرها را در بام و روي يك س��كو به ارتقاع حداقل 15سانتيمتر (تا 40سانتي متر) از كف بام نصب كنيد. رعاي��ت اين ارتفاع به جه��ت جلوگيري از فرورفتن پايه دستگاه در فصل زمستان به زير برف و فرس��ايش زودهنگام آن اس��ت. درصورتيكه اين دستگاهها بر روي شاسي مستقل از كف بام نصب شو د امكان اجرا و يا ترميم كف بام در زير اين دستگاهها نيز فراهم نخواه د آمد.
سئوال :مصرف گاز و برق چيلرهاي گازسوز چقدر است؟
ج��واب :حداكث��ر مص��رف ب��رق اين دستگاهها 900وات معادل 5/4آمپر برق بهصورت تكفاز اس��ت و اين مقدار برق به راحتي توسط يك انش��عاب برق 25آمپر خانگ��ي تأمين خواه د ش��د .مص��رف گاز دس��تگاه نيز حداكثر 7/2مت��ر مكعب بر ساعت است .اين مقدار از مصرف يك پكيج يونيت خانگي 30/000كيلوكالري ديواري كمتر است. صفحه / 40شماره / 22شهریور و مهر 1387