pipe-1

‫ﺑﻨﺎم ﺧﺪا‬

‫‪Digitally signed by Anari‬‬ ‫‪DN: cn=Anari,‬‬ ‫‪o=www.Anari.blogfa.com,‬‬ ‫‪ou,‬‬ ‫‪email=Anari۲۰۱۱@gmail.com,‬‬ ‫‪c=US‬‬ ‫'‪Date: ۲۰۱۱.۱۱.۰۷ ۱۳:۵۱:۵۳ +۰۳'۳۰‬‬

‫‪Anari‬‬

‫ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻟﻮﻟﻪ واﺗﺼﺎﻻت‬ ‫ﺑﺨﺶ ﻳﻚ‪ :‬ﻟﻮﻟﻪ هﺎ‬ ‫ﺗﻬﻴﻪ آﻨﻨﺪﻩ ‪ :‬ﺟﻌﻔﺮ زآﻲ زادﻩ‬

‫ادارﻩ ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺑﺎزرﮔﺎﻧﻲ وﭘﻴﻤﺎﻧﻜﺎري‬ ‫اﻣﻮر ﺧﺪﻣﺎت ﻓﻨﻲ وﺗﺨﺼﺼﻲ آﺎﻻ‬ ‫ﺑﻬﻤﻦ ‪١٣٨۴‬‬

‫ﺑﻨﺎم ﺧﺪا‬ ‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد وآﺪ )‪(Standard & code‬‬ ‫اﻟﻒ‪ -‬اﺳﺘﺎﻧﺪاردهﺎ ﻣﺪارآﻲ هﺴﺘﻨﺪ آﻪ درﺁﻧﻬﺎ روش ﺳﺎﺧﺖ وﺁزﻣﺎﻳﺶ درج ﺷﺪﻩ‬ ‫اﺳﺖ‪.‬‬ ‫درﺻﻨﻌﺖ ﻧﻔﺖ وﮔﺎز و ﭘﺘﺮوﺷﻴﻤﻲ ﻧﻴﺰﺗﻤﺎم آﺎﻻهﺎ ﺑﺮاﺳﺎس اﺳﺘﺎﻧﺪاردهﺎي‬ ‫ﻣﻌﺘﺒﺮﺟﻬﺎﻧﻲ ﺗﻬﻴﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد آﻪ ﺗﻌﺪادي از ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺸﺮح زﻳﺮاﺳﺖ‪:‬‬ ‫ﻣﻮﺳﺴﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪارد وﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺻﻨﻌﺘﻲ‬ ‫‪ISIRI:Iranian standard & industrial research institute‬‬ ‫‪IGS:Iranian gas standard‬‬ ‫‪IPS:Iranian petroleum standard‬‬ ‫‪API:American petroleum institute‬‬ ‫‪ASTM:American society for testing & material‬‬ ‫‪AGA:American gas association‬‬ ‫‪MSS-SP:Manufacturer standard society-standard practice‬‬ ‫‪DIN:Deutsches institut for normang e.v‬‬ ‫‪BSI:British standard institution‬‬ ‫‪JIS:Japanese industrial standard‬‬ ‫‪EM:Euronorm‬‬ ‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد اروﭘﺎﻳﻲ –‬ ‫ﻓﺮاﻧﺴﻪ)‪—(AFNOR‬روﺳﻴﻪ)‪—(GOST‬اﻳﺘﺎﻟﻴﺎ)‪…..--(UNI‬‬ ‫اﺳﺘﺎﻧﺪاردهﺎ ﺑﺮاي اﻳﺠﺎد زﺑﺎن ﻓﻨﻲ ﻣﺸﺘﺮك و زﻣﻴﻨﻪ ﺗﻔﺎهﻢ ﻣﻴﺎن ﻣﺼﺮف آﻨﻨﺪﻩ‬ ‫ﺗﺠﻬﻴﺰات و ﺗﻮﻟﻴﺪآﻨﻨﺪﻩ ﺁن اﺗﺨﺎذ ﻣﻲ ﺷﻮد وهﻤﭽﻨﻴﻦ آﻤﻚ ﻣﻮﺛﺮي ﺑﻪ ﻣﺼﺮف آﻨﻨﺪﻩ‬ ‫در زﻣﻴﻨﻪ اﻧﺘﺨﺎب ودﺳﺘﻴﺎﺑﻲ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺳﺒﺘﺮﻳﻦ ﺗﺠﻬﻴﺰات ﺑﺮاي ﻧﻴﺎز ﺧﻮد ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪١‬‬

‫ب‪ -‬آﺪهﺎ ﻣﺪارآﻲ هﺴﺘﻨﺪ آﻪ ﺟﻬﺖ ﻃﺮاﺣﻲ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺷﺎﻣﻞ ﻓﺎآﺘﻮرهﺎي اﻳﻤﻨﻲ و آﺎرﺁﻳﻲ‬ ‫ﺑﻜﺎر ﻣﻲ رود اﻳﻦ ﻣﺪارك ﺑﻄﻮر دورﻩ اي ﺗﺠﺪﻳﺪ ﻧﻈﺮ و اﺻﻼح ﻣﻲ ﮔﺮدد و درﺁﻧﻬﺎ‬ ‫ﺣﺪاﻗﻞ ﭘﺎراﻣﺘﺮهﺎي ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز اراﺋﻪ وﺗﻮﺻﻴﻪ ﮔﺮدﻳﺪﻩ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫دراﺳﺘﺎﻧﺪاردهﺎ آﻠﻤﺎت ‪ may‬ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻲ اﺧﺘﻴﺎري و ‪ should‬ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻲ ﺗﻮﺻﻴﻪ و‬ ‫‪ shall‬ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻲ اﺟﺒﺎري ﺑﻜﺎر ﻣﻲ رود‪.‬‬ ‫ﻧﻤﻮﻧﻪ ﭼﻨﺪ ﻧﻮع آﺪ‪ANSI:American national standard institute:‬‬ ‫‪ASME: American society of mechanical engineers‬‬ ‫ﺑﻌﻨﻮان ﻣﺜﺎل‪:‬‬ ‫‪) ANSI B31.2‬ﻟﻮﻟﻪ آﺸﻲ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﮔﺎز ﺳﻮﺧﺖ(‬ ‫‪) ANSI B31.3‬ﻟﻮﻟﻪ آﺸﻲ ﺳﻴﺴﺘﻢ واﺣﺪهﺎي ﭘﺮوﺳﺲ ﻣﺜﻞ ﭘﺎﻻﻳﺸﮕﺎهﻬﺎ(‬ ‫‪) ANSI B31.4‬ﻟﻮﻟﻪ آﺸﻲ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺣﻤﻞ ﻣﺎﻳﻌﺎت هﻴﺪروآﺮﺑﻨﻲ(‬ ‫‪) ANSI B31.5‬ﻟﻮﻟﻪ آﺸﻲ ﺳﻴﺴﺘﻢ واﺣﺪهﺎي ﺳﺮﻣﺎﻳﺸﻲ واﻧﺘﻘﺎل ﺣﺮارت (‬ ‫‪) ANSI B31.8‬ﻟﻮﻟﻪ آﺸﻲ ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻧﺘﻘﺎل وﺗﻮزﻳﻊ ﮔﺎز(‬ ‫‪ ASME section 8‬ﻃﺮاﺣﻲ وﺗﺴﺖ ﻣﺨﺎزن ﺗﺤﺖ ﻓﺸﺎر‬ ‫ج‪ :‬دﻻﻳﻞ اﺳﺘﻔﺎدﻩ ازاﺳﺘﺎﻧﺪاردهﺎ وآﺪهﺎ‪:‬‬ ‫‪ -١‬ﺳﺎﺧﺖ ﻗﻄﻌﺎت ﺑﺮﻃﺒﻖ اﺳﺘﺎﻧﺪارد داراي اﺑﻌﺎد – ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻳﻜﺴﺎن و‬ ‫ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪﻩ اي اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ -٢‬اﺳﺘﻔﺎدﻩ ازآﺪهﺎ واﺳﺘﺎﻧﺪاردهﺎ آﺎرﺁراﻳﻲ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ اﻋﺘﻤﺎد وآﻴﻔﻴﺖ را ﺗﻀﻤﻴﻦ‬ ‫و ﭘﺎﻳﻪ اي ﺑﺮاي ﻣﺬاآﺮات ﺟﻬﺖ ﻋﻘﺪ ﻗﺮارداد ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ ﺿﻤﺎﻧﺖ اﺟﺮاﻳﻲ‬ ‫ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ -٣‬اﺳﺘﺎﻧﺪاردهﺎ وآﺪهﺎ ﻣﺮﺟﻌﻲ ﺟﻬﺖ دادﺧﻮاهﻲ درﻣﻮارد ﺑﺮوزاﺷﻜﺎل در‬ ‫ﺳﻴﺴﺘﻤﻬﺎ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ -۴‬آﺪهﺎ اﻏﻠﺐ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺼﻮرت ﻣﺤﻠﻲ – ﻣﻠﻲ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﺮاﻳﻂ ﺧﺎص‬ ‫ﻣﻨﻄﻘﻪ اي ﺗﺠﺪﻳﺪ ﻧﻈﺮ‪ -‬اﺻﻼح وﺑﻜﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻮاد اوﻟﻴﻪ ﺑﻜﺎررﻓﺘﻪ درﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﺤﺼﻮل‪ -‬ﻓﺮﺁﻳﻨﺪ ﺳﺎﺧﺖ ﺁن‪ -‬اﺑﻌﺎد‪ -‬ﺗﻮﻟﺮاﻧﺲ‪-‬‬ ‫اﻳﻤﻨﻲ آﺎرﺑﺮد‪-‬وﻳﮋﻩ ﮔﻴﻬﺎي ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﻲ‪ -‬ﻋﻤﻠﻜﺮد‪ -‬ﻧﺤﻮﻩ ﻧﮕﻬﺪاري‪ -‬روش ﺁزﻣﺎﻳﺶ‬ ‫وآﻨﺘﺮل آﻴﻔﻴﺖ هﻤﮕﻲ ازوﻳﮋﻩ ﮔﻴﻬﺎي اﺳﺘﻔﺎدﻩ ازاﺳﺘﺎﻧﺪارد وآﺪ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪٢‬‬ ‫‪----------------------------------------‬‬

‫ﺳﻴﺎﻻت )‪(Fluids‬‬ ‫ﺳﻴﺎﻻت ﻣﻮادي هﺴﺘﻨﺪ آﻪ داراي ﺧﻮاص زﻳﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪:‬‬ ‫‪ -٢‬ﺷﻜﻞ ﻇﺮف را ﺑﻪ ﺧﻮد ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ‬ ‫‪ -١‬ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﺳﻴﻼن داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‬ ‫‪ -۴‬ﻧﻴﺮوهﺎي ﺧﺎرﺟﻲ را ﺗﺤﻤﻞ ﻧﻤﻲ آﻨﻨﺪ‬ ‫‪ -٣‬ﺗﺮاآﻢ ﭘﺬﻳﺮ هﺴﺘﻨﺪ‬ ‫ﺑﻄﻮرآﻠﻲ ﺳﻴﺎﻻت ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺗﻨﺶ ﺑﺮﺷﻲ ﺑﺴﻴﺎر آﻢ ﻧﻴﺰ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺷﻜﻞ ﻣﻲ دهﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺳﻴﺎﻻت ﺑﻪ دو ﮔﺮوﻩ ﻣﺎﻳﻌﺎت )‪ (Liquids‬وﮔﺎزهﺎ )‪ (Gases‬ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺎﻳﻌﺎت داراي ﺣﺠﻢ ﻣﻌﻴﻨﻲ هﺴﺘﻨﺪ آﻪ هﻤﻴﺸﻪ ﺷﻜﻞ ﻇﺮف را ﺑﺨﻮد ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ‬ ‫وﻟﻲ ﮔﺎزهﺎ درهﺮﻇﺮﻓﻲ آﻪ ﻗﺮار ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ هﻤﻮارﻩ ﺗﻤﺎم ﻇﺮف راﭘﺮ ﻣﻲ آﻨﻨﺪ‬ ‫و هﻤﭽﻨﻴﻦ ﺗﺮاآﻢ ﭘﺬﻳﺮي ﻣﺎﻳﻌﺎت ﻋﻤﻼ ﻧﺎﻣﺤﺴﻮس اﺳﺖ وﻟﻲ ﮔﺎزهﺎ ﺗﺮاآﻢ ﭘﺬﻳﺮ‬ ‫هﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﻘﺪارﺟﺮﻳﺎن )دﺑﻲ( درﻣﻘﺎﻃﻊ‪Q=A.V :‬‬ ‫‪ :Q‬ﻣﻘﺪارﺳﻴﺎل درﺣﺎل ﺟﺮﻳﺎن ﺑﺮﺣﺴﺐ ﻓﻮت ﻣﻜﻌﺐ ﺑﺮﺛﺎﻧﻴﻪ‬ ‫‪: A‬ﺳﻄﺢ ﻣﻘﻄﻊ ﺑﺮﺣﺴﺐ ﻓﻮت ﻣﺮﺑﻊ‬ ‫‪: V‬ﺳﺮﻋﺖ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﻓﻮت ﺑﺮﺛﺎﻧﻴﻪ‬ ‫درﻣﻮرد ﮔﺎزهﺎ ﺳﺮﻋﺖ ﮔﺎز هﻤﻮارﻩ ﺗﺎﺑﻊ ‪ ٣‬ﻣﺘﻐﻴﺮ ﻓﺸﺎر درﺟﻪ ﺣﺮارت و‬ ‫ﭼﮕﺎﻟﻲ ﻧﺴﺒﻲ اﺳﺖ وﺣﺪاآﺜﺮ ﺳﺮﻋﺖ ﻣﺠﺎز درﺧﻄﻮط اﻧﺘﻘﺎل ﺑﻴﻦ ‪ ٣٠‬ﺗﺎ‪۴٠‬‬ ‫ﻓﻮت ﺑﺮﺛﺎﻧﻴﻪ ودراﻳﺴﺘﮕﺎهﻬﺎي ﺗﻘﻠﻴﻞ ﻓﺸﺎر ‪ ۶٠‬ﺗﺎ‪ ٧٠‬ﻓﻮت ﺑﺮﺛﺎﻧﻴﻪ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ D=0.644(Q1/P2)*1/2‬و ﻳﺎ ‪D=(0.75Q/P.V)*1/2‬‬ ‫‪ :Q1,Q‬ﻣﺎآﺰﻳﻤﻢ دﺑﻲ ﺑﺮﺣﺴﺐ ﻣﺘﺮﻣﻜﻌﺐ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑﺮﺳﺎﻋﺖ‬ ‫‪ :P2 ,P‬ﺣﺪاﻗﻞ ﻓﺸﺎر ورودي ﺑﺮﺣﺴﺐ ﭘﻮﻧﺪ ﺑﺮاﻳﻨﭻ ﻣﺮﺑﻊ‬ ‫‪ :V‬ﺳﺮﻋﺖ ﺟﺮﻳﺎن ﺑﺮﺣﺴﺐ ﻓﻮت ﺑﺮﺛﺎﻧﻴﻪ‬ ‫‪-----------------------------‬‬‫‪٣‬‬

‫ﺗﺠﺰﻳﻪ وﺗﺤﻠﻴﻞ ﺗﻨﺶ هﺎ درﻟﻮﻟﻪ هﺎي ﺗﺤﺖ ﻓﺸﺎر‬ ‫وﻗﺘﻲ آﻪ ﮔﺎزدرداﺧﻞ ﻟﻮﻟﻪ ﺟﺮﻳﺎن دارد دوﻧﻮع ﻓﺸﺎرﺑﺮﺟﺪارﻩ داﺧﻠﻲ ﻟﻮﻟﻪ وارد‬ ‫ﻣﻲ ﺷﻮد ﻳﻜﻲ ﻓﺸﺎري اﺳﺖ آﻪ ازداﺧﻞ ﺑﺮﺟﺪارﻩ ﻟﻮﻟﻪ وارد ﻣﻲ ﺷﻮد آﻪ ﺑﻪ ﺁن ﺗﻨﺶ‬ ‫ﻣﺤﻴﻄﻲ )‪ (Hoop stress‬ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ ودﻳﮕﺮي ﻓﺸﺎري آﻪ ﺑﺮﺟﺪارﻩ ﻃﻮﻟﻲ ﻟﻮﻟﻪ وارد‬ ‫ﻣﻲ ﺷﻮد آﻪ )‪ (Longitudinal stress‬ﻧﺎﻣﻴﺪﻩ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪ -١‬ﺗﻨﺶ ﻣﺤﻴﻄﻲ‪ :‬ﻧﻴﺮوﻳﻲ اﺳﺖ آﻪ ﺑﺮاﺛﺮ ﻓﺸﺎر داﺧﻠﻲ ﻟﻮﻟﻪ وارد ﻣﻲ ﺷﻮد‬ ‫ﺑﺮاﺑﺮاﺳﺖ ﺑﺎ‪ F=P.D.L (1) :‬آﻪ ‪ P‬ﻓﺸﺎرو‪ D‬ﻗﻄﺮﺧﺎرﺟﻲ ﻟﻮﻟﻪ و‪ L‬ﻃﻮل ﻟﻮﻟﻪ‬ ‫اﺳﺖ درﻣﻘﺎﺑﻞ ﺁن ﺳﻄﺤﻲ از ﻟﻮﻟﻪ آﻪ از ﭘﺎرﻩ ﺷﺪن ﻣﺎﻧﻊ ﻣﻲ ﺷﻮد ﺑﺮاﺑﺮاﺳﺖ‬ ‫ﺑﺎ‪ 2t.L :‬آﻪ ‪ t‬ﺿﺨﺎﻣﺖ ﻟﻮﻟﻪ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ وﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﺗﻨﺶ ﻣﻘﺎوﻣﺘﻲ ﻟﻮﻟﻪ ﺑﺮاﺑﺮ ‪S‬‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ ﻧﻴﺮوي ﻣﻘﺎوﻣﺘﻲ ﺑﺮاﺑﺮاﺳﺖ ﺑﺎ‪ 2S.t.L (2):‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ هﻤﻴﺸﻪ ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﻟﻮﻟﻪ‬ ‫ﭘﺎرﻩ ﻧﺸﻮد ﺑﺎﻳﺪ راﺑﻄﻪ ‪ ١‬و‪ ٢‬ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪:‬‬ ‫‪P.D.L=2S.t.L‬‬ ‫)‪,S=(P.D)/(2t‬‬ ‫‪(A‬‬

‫‪ -٢‬ﺗﻨﺶ ﻃﻮﻟﻲ‪ :‬ﻧﻴﺮوي اﻓﻘﻲ اﻋﻤﺎل ﺷﺪﻩ ﺑﺮﻟﻮﻟﻪ ﺑﺮاﺑﺮاﺳﺖ ﺑﺎ ‪:‬‬ ‫‪ F=(P.pi.D*2 )/4‬آﻪ ‪ P‬ﻓﺸﺎر داﺧﻞ ﻟﻮﻟﻪ و‪ pi=3.14‬و‪ D‬ﻗﻄﺮ ﺧﺎرﺟﻲ ﻟﻮﻟﻪ‬ ‫اﺳﺖ ‪ .‬ﺳﻄﺤﻲ از ﻟﻮﻟﻪ آﻪ در ﻣﻘﺎﺑﻞ اﻳﻦ ﻧﻴﺮوي ﻓﺸﺎري ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻣﻲ آﻨﺪ ﺑﺮاﺑﺮاﺳﺖ‬ ‫ﺑﺎ ‪ pi.D.t‬ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﺗﻨﺶ ﻃﻮﻟﻲ ﺑﺮاﺑﺮ‪ S1‬ﺑﺎﺷﺪ ﻧﻴﺮوي ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺮاﺑﺮاﺳﺖ ﺑﺎ‬ ‫‪ S1.pi.D.t‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ دارﻳﻢ‪:‬‬ ‫)‪(P.pi.D*2 )/4 = S1.pi.D.t ,S1=(P.D)/(4t) (B‬‬ ‫‪۴‬‬

‫ﺑﺎ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ دوراﺑﻄﻪ ‪A‬و‪ B‬ﻣﺸﺎهﺪﻩ ﻣﻲ ﺷﻮد آﻪ ﺗﻨﺶ ﻣﺤﻴﻄﻲ دوﺑﺮاﺑﺮ ﺗﻨﺶ ﻃﻮﻟﻲ‬ ‫اﺳﺖ ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺑﺮاي ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺿﺨﺎﻣﺖ هﻤﻴﺸﻪ ازراﺑﻄﻪ ﺗﻨﺶ ﻣﺤﻴﻄﻲ اﺳﺘﻔﺎدﻩ‬ ‫ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫درﺷﺮآﺖ ﻣﻠﻲ ﮔﺎزاﻳﺮان ﻓﺮﻣﻮل ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎدﻩ ﺑﺮاي ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺿﺨﺎﻣﺖ ﺑﺸﺮح‬ ‫زﻳﺮاﺳﺖ ‪ t=(P.D)/(2S.E.F.T) :‬آﻪ دراﻳﻦ ﻓﺮﻣﻮل ‪T‬ﺿﺨﺎﻣﺖ ﺑﺮﺣﺴﺐ ‪in‬‬ ‫و‪ P‬ﻓﺸﺎر ﻃﺮاﺣﻲ ﺑﺮﺣﺴﺐ ‪ psi‬و‪ D‬ﻗﻄﺮﺧﺎرﺟﻲ ﺑﺮﺣﺴﺐ ‪ in‬و‪ S‬ﺗﻨﺶ ﺗﺴﻠﻴﻢ ﻟﻮﻟﻪ‬ ‫ﺑﺮﺣﺴﺐ ‪ psi‬و‪ E‬ﻓﺎآﺘﻮرﺟﻮش و‪ F‬ﺿﺮﻳﺐ ﻃﺮاﺣﻲ ﺑﺮﺣﺴﺐ آﻼس ﻣﻨﻄﻘﻪ و‪T‬‬ ‫ﻓﺎآﺘﻮردرﺟﻪ ﺣﺮارت اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺿﺮﻳﺐ ‪ F‬آﻼس ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎدﻩ‬ ‫ﺟﻬﺖ ﻋﺒﻮرﻟﻮﻟﻪ ازﺟﺎدﻩ هﺎي ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻏﻴﺮﺁﺳﻔﺎﻟﺖ‬ ‫‪١‬‬ ‫‪0.72‬‬ ‫ﺑﺪون ﻏﻼف وﻳﺎ ﺧﻮاﺑﺎﻧﻴﺪن ﻟﻮﻟﻪ در اﻣﺘﺪاد ﺁﺳﻔﺎﻟﺖ‬ ‫ﺟﻬﺖ ﻋﺒﻮر ﻟﻮﻟﻪ ازﺟﺎدﻩ ﺁﺳﻔﺎﻟﺘﻪ ﺧﻴﺎﺑﺎن وراﻩ ﺁهﻦ‬ ‫‪٢‬‬ ‫‪0.60‬‬ ‫ﺟﻬﺖ ﻋﺒﻮرﻟﻮﻟﻪ ازاﻳﺴﺘﮕﺎهﻬﺎي ﺗﻘﻠﻴﻞ ﻓﺸﺎر‬ ‫‪٣‬‬ ‫‪0.50‬‬ ‫ﺟﻬﺖ ﻋﺒﻮرﻟﻮﻟﻪ ازآﻤﭙﺮﺳﻮرﺧﺎﻧﻪ هﺎ وﺷﺒﻜﻪ هﺎي‬ ‫‪۴‬‬ ‫‪0.40‬‬ ‫ﺷﻬﺮي‬ ‫درﻣﻮرد ﺿﺮﻳﺐ ‪ E‬ﺑﺮاي ﻟﻮﻟﻪ هﺎي ‪ API‬ازﻧﻮع ﺑﺪون درز و‬ ‫درزدار‪ERW‬و‪ DSAW‬ﻣﻘﺪار‪ E‬ﺑﺮاﺑﺮ ‪ ١‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪۵‬‬

‫درﺟﻪ ﺣﺮارت ﺑﺮﺣﺴﺐ ﻓﺎرﻧﻬﺎﻳﺖ‬ ‫ﺿﺮﻳﺐ ‪T‬‬ ‫‪ ٢۵٠‬وآﻤﺘﺮ‬ ‫‪1‬‬ ‫‪٣٠٠‬‬ ‫‪0.967‬‬ ‫‪٣۵٠‬‬ ‫‪0.933‬‬ ‫‪۴٠٠‬‬ ‫‪0.900‬‬ ‫‪۴۵٠‬‬ ‫‪0.867‬‬ ‫اﻳﻦ ﺟﺪاول ﺑﻄﻮرآﺎﻣﻞ در ‪ ANSI B31.8‬درج ﺷﺪﻩ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪----‬‬‫ﭼﻨﺪ راﺑﻄﻪ ﺑﻴﻦ واﺣﺪ هﺎي ﻓﺸﺎر‪:‬‬ ‫‪1 atm= 14.7 psi‬‬ ‫‪1kg/sqcm=14.3 psi‬‬ ‫‪1 bar=14.5 psi‬‬

‫‪۶‬‬

‫ﻟﻮﻟﻪ هﺎ )‪(Pipes‬‬ ‫ﻋﻤﻮﻣﺎ ﺑﺎ دوﻟﻐﺖ ‪ Pipe‬و ‪ Tube‬آﻪ هﺮدو ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻲ ﻟﻮﻟﻪ هﺴﺘﻨﺪ ﺳﺮوآﺎر دارﻳﻢ‬ ‫هﺮﭼﻨﺪ از ﻧﻈﺮ ﻇﺎهﺮي اﻳﻦ دوﻟﻐﺖ ﻳﻚ ﻣﻌﻨﻲ دارد وﻟﻲ از ‪ Pipe‬ﺑﺮاي اﻧﺘﻘﺎل ﺳﻴﺎل‬ ‫از ﻳﻚ ﻧﻘﻄﻪ ﺑﻪ ﻧﻘﻄﻪ دﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻧﺴﺒﺘﺎ زﻳﺎد وﺑﻤﻨﻈﻮر اﻧﺘﻘﺎل ﺳﻴﺎل واز ‪Tube‬‬ ‫ﺑﺮاي ﮔﺮدش ﺳﻴﺎل درداﺧﻞ ﻳﻚ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻳﺎ ﻣﺎﺷﻴﻦ ﻣﺤﺪود ﺑﻤﻨﻈﻮر اﻧﺘﻘﺎل اﻧﺮژي‬ ‫وﺳﻴﺴﺘﻤﻬﺎي اﺑﺰاردﻗﻴﻖ ﺑﻜﺎر ﻣﻲ رود‪.‬‬ ‫درﺳﺎﺧﺘﻦ ﻟﻮﻟﻪ هﺎ از ﻣﻮاد ﻣﺨﺘﻠﻒ اﺳﺘﻔﺎدﻩ ﻣﻲ ﺷﻮد‪:‬‬ ‫‪-١‬ﻣﻮاد ﻓﻠﺰي )‪ (Metallic material‬آﻪ ﺧﻮد ﺑﻪ دو ﺑﺨﺶ ﺁهﻨﻲ )‪(Ferrous‬‬ ‫وﻏﻴﺮﺁهﻨﻲ )‪ (Non-ferrous‬ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪ -١-١‬ﻣﻮاد ﺁهﻨﻲ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﭼﻨﺪ ﺑﺨﺶ ﺑﺸﺮح زﻳﺮ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻣﻲ ﺷﻮد‬ ‫‪-١-١-١‬ﺁهﻦ آﺎرآﺮدﻩ )‪(Wrought iron‬‬ ‫‪-٢-١-١‬ﭼﺪن )‪ (Cast iron‬آﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﭼﺪن ﺧﺎآﺴﺘﺮي وﭼﺪن داآﺘﻴﻞ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪-٣-١-١‬ﻓﻮﻻد )‪ (Steel‬آﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﻓﻮﻻدهﺎي آﺮﺑﻨﻲ )‪ (Carbon steel‬وﻓﻮﻻدهﺎي‬ ‫ﺁﻟﻴﺎژي)‪ (Alloy steel‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ -٢-١‬ﻣﻮاد ﻓﻠﺰي ﻏﻴﺮﺁهﻨﻲ )‪ (Non-ferrous material‬ﺑﺸﺮح زﻳﺮ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ -١-٢-١‬ﻟﻮﻟﻪ هﺎي ﻣﺴﻲ وﺁﻟﻴﺎژهﺎي ﺁن )‪ (Copper & copper alloy‬ﻣﺜﻞ‬ ‫ﺑﺮﻧﺞ )‪ (Brass‬وﺑﺮﻧﺰ )‪ (Bronze‬وﺁدﻣﻴﺮال‪.‬‬ ‫‪ -٢-٢-١‬ﻟﻮﻟﻪ هﺎي ﺳﺮﺑﻲ )‪(Lead‬‬ ‫‪ -٣-٢-١‬ﻟﻮﻟﻪ هﺎي ﺁﻟﻮﻣﻴﻨﻴﻮﻣﻲ )‪(Aluminium‬‬ ‫‪ -۴-٢-١‬ﻟﻮﻟﻪ هﺎي روﻳﻲ )‪(Zinc‬‬ ‫‪ – ٢‬ﻣﻮاد ﻏﻴﺮ ﻓﻠﺰي ) ‪ (Non-metalic material‬ﺷﺎﻣﻞ ‪:‬‬ ‫‪ -١-٢‬ﻟﻮﻟﻪ هﺎي ﺳﻴﻤﺎﻧﻲ )‪(Cement‬‬ ‫‪ -٢-٢‬ﻟﻮﻟﻪ هﺎي ﺑﺘﻨﻲ )‪(Concrete‬‬ ‫‪ -٣-٢‬ﻟﻮﻟﻪ هﺎي ﭘﻼﺳﺘﻴﻜﻲ )‪ (Plastic‬ﺷﺎﻣﻞ‪ :‬ﭘﻠﻴﻜﺎ )‪ (p.v.c‬وﭘﻠﻲ اﺗﻴﻠﻦ )‪ (p.e‬و‬ ‫ﭘﻠﻲ ﭘﺮوﭘﻴﻠﻦ )‪(p.p‬‬ ‫‪ -۴-٢‬ﻟﻮﻟﻪ هﺎي ﻻﺳﺘﻴﻜﻲ )‪(Rubber‬‬ ‫‪ -۵-٢‬ﻟﻮﻟﻪ هﺎي ﺷﻴﺸﻪ اي )‪(Glass‬‬ ‫‪ -۶-٢‬ﻟﻮﻟﻪ هﺎي ﭼﻮﺑﻲ )‪(Wood‬‬ ‫‪ -٧-٢‬ﻟﻮﻟﻪ هﺎي ﻓﺎﻳﺒﺮﮔﻠﺲ )‪(Fiberglass‬‬ ‫‪٧‬‬ ‫‪-٨-٢‬ﻟﻮﻟﻪ هﺎي ﺳﻔﺎﻟﻲ‬

‫ﻣﻮارد اﺳﺘﻔﺎدﻩ ازﻟﻮﻟﻪ هﺎ‬ ‫‪ -١‬ﻟﻮﻟﻪ هﺎي ﭼﺪﻧﻲ‪ :‬اﻳﻦ ﻟﻮﻟﻪ هﺎ ﺟﻬﺖ اﻧﺘﻘﺎل ﺁب وﻓﺎﺿﻼب درﻓﺸﺎرهﺎي آﻢ‬ ‫آﺎرﺑﺮد دارد‪.‬‬ ‫‪ -٢‬ﻟﻮﻟﻪ هﺎي ﻣﺴﻲ وﺁﻟﻴﺎژهﺎي ﺁن‪ :‬ازاﻳﻦ ﻟﻮﻟﻪ هﺎ درﺳﻴﺴﺘﻤﻬﺎي ﺁب‪ -‬ﻓﺎﺿﻼب‪-‬‬ ‫ﺳﻮﺧﺖ رﺳﺎﻧﻲ وروﻏﻦ ﻣﻮﺗﻮرودﺳﺘﮕﺎهﻬﺎي ﺗﻬﻮﻳﻪ اﺳﺘﻔﺎدﻩ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ‬ ‫ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﮔﺮاﻧﻲ درﺗﺎﺳﻴﺴﺎت ﺁب وﻓﺎﺿﻼب آﻤﺘﺮ اﺳﺘﻔﺎدﻩ ﻣﻲ ﺷﻮد وﻟﻲ ﺑﻌﻠﺖ‬ ‫ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﺧﻮب اﻧﺘﻘﺎل ﺣﺮارت درﻣﺒﺪﻟﻬﺎي ﺣﺮارﺗﻲ آﺎرﺑﺮد ﻓﺮاواﻧﻲ دارد‪.‬‬ ‫‪ -٣‬ﻟﻮﻟﻪ هﺎي ﺳﺮﺑﻲ‪ :‬درﺳﻴﺴﺘﻤﻬﺎي ﻓﺎﺿﻼب‪ -‬هﻮاآﺸﻬﺎ‪ -‬ﺣﻤﻞ ﻣﻮادﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ‪-‬‬ ‫واﺣﺪ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻳﺎ ﺑﺎزﻳﺎﻓﺖ اﺳﻴﺪﺳﻮﻟﻔﻮرﻳﻚ‪-‬ﮔﺎزهﺎي اﺳﻴﺪي‪-‬ﻣﻮادﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ‬ ‫ﺧﻮرﻧﺪﻩ‪ -‬ﺳﻮدا وﻏﻴﺮﻩ آﺎرﺑﺮد دارد‪.‬‬ ‫‪ -۴‬ﻟﻮﻟﻪ هﺎي ﺁﻟﻮﻣﻴﻨﻴﻮﻣﻲ‪ :‬ﺑﺮاي ﺳﻮﺧﺖ رﺳﺎﻧﻲ واﻧﺘﻘﺎل روﻏﻦ درﻣﻮﺗﻮر‬ ‫هﻮاﭘﻴﻤﺎ ﺑﺪﻟﻴﻞ ﺳﺒﻚ ﺑﻮدن وهﻤﭽﻨﻴﻦ درواﺣﺪهﺎي ﺻﻨﺎﻳﻊ ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ ودرﻣﺤﻴﻂ‬ ‫آﺎرﺧﺎﻧﻪ ﮔﺎزهﺎﻳﻲ ﻣﺜﻞ آﻠﺮوﺁﻣﻮﻧﻴﺎك ﻳﺎ اﻧﻴﺪرﻳﺪﺳﻮﻟﻔﻮرو ورﺳﺎﻧﻴﺪن هﻮاي‬ ‫ﺧﺸﻚ ﺑﻪ دﺳﺘﮕﺎهﻬﺎي اﺑﺰاردﻗﻴﻖ آﺎرﺑﺮد دارد‪.‬‬ ‫‪ -۵‬ﻟﻮﻟﻪ هﺎي ﺳﻮﻓﺎﻟﻲ‪ :‬ﺑﺮاي ﻣﺠﺮاي زﻳﺮزﻣﻴﻨﻲ ﻓﺎﺿﻼب ﺑﻜﺎر ﻣﻴﺮود‪.‬‬ ‫‪ -۶‬ﻟﻮﻟﻪ هﺎي ﺳﻴﻤﺎﻧﻲ‪ :‬ﻣﺨﺼﻮص ﻣﺠﺮاهﺎي ﺁب وﻓﺎﺿﻼب آﺎرﺑﺮد دارد‪.‬‬ ‫‪ -٧‬ﻟﻮﻟﻪ هﺎي ﭘﻼﺳﺘﻴﻜﻲ‪ :‬ﺑﺮاي ﺣﻤﻞ ﺁب وﻓﺎﺿﻼب وﻣﻮادﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ وﮔﺎز درﻓﺸﺎر‬ ‫آﻢ آﺎرﺑﺮد دارد‪.‬‬ ‫ازﻣﺰاﻳﺎي ﻟﻮﻟﻪ هﺎي ﭘﻼﺳﺘﻴﻜﻲ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺑﻮدن ﻗﻴﻤﺖ –ﻣﻘﺎوم ﺑﻮدن درﻣﻘﺎﺑﻞ زﻧﮓ‬ ‫ﺧﻮردﮔﻲ‪ -‬ﺳﺒﻚ ﺑﻮدن وﺳﻬﻮﻟﺖ ﺣﻤﻞ وﻧﻘﻞ‪ -‬ﺳﻬﻮﻟﺖ اﻧﺘﻘﺎل‪-‬ﻳﻜﻨﻮاﺧﺘﻲ ﺟﺪارﻩ‬ ‫داﺧﻠﻲ ﻟﻮﻟﻪ‪-‬ﻋﺪم ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﻣﺎﺷﻴﻦ ﺁﻻت ﺳﻨﮕﻴﻦ ﺑﺮاي ﻧﺼﺐ‪ -‬ﺗﻌﻤﻴﺮﺁﺳﺎن‪ -‬ﻋﺪم‬ ‫ﻧﻴﺎزﺑﻪ ﻋﺎﻳﻘﻜﺎري واﻣﻜﺎن ﺗﻮﻟﻴﺪ درﻃﻮﻟﻬﺎي زﻳﺎد ﺑﺮاي ﻗﻄﺮهﺎي ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ -٨‬ﻟﻮﻟﻪ ﻓﻮﻻدي وﺁﻟﻴﺎژهﺎي ﺁن‪:‬‬ ‫‪ -١-٨‬ﻟﻮﻟﻪ هﺎي ﻓﻮﻻدي ﺗﺠﺎري ﺑﺮاي ﺗﺎﺳﻴﺴﺎت ﺣﺮارت ﻣﺮآﺰي‪ -‬ﺗﻬﻮﻳﻪ ﻣﻄﺒﻮع‪-‬‬ ‫اﻧﺘﻘﺎل ﻧﻔﺖ وروﻏﻦ درﻓﺸﺎرهﺎي ﭘﺎﻳﻴﻦ وﻧﻮع ﮔﺎﻟﻮاﻧﻴﺰﻩ ﺟﻬﺖ ﻣﺼﺮف ﺁﺑﺮﺳﺎﻧﻲ‬ ‫آﺎرﺑﺮد دارد‪ .‬ﻣﻌﻤﻮﻻ اﻳﻦ ﻟﻮﻟﻪ هﺎ ازﺟﻨﺲ ‪ ST33,ST37,‬و ‪ASTM A53‬‬ ‫وﺑﺮاﯼ ﺁب ﻣﻄﺎﺑﻖ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ‪ AWWA-C200‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪٨‬‬

‫‪ -٢-٨‬ﻟﻮﻟﻪ هﺎي ﻓﻮﻻدي آﺮﺑﻨﻲ ﻣﺨﺼﻮص اﻧﺘﻘﺎل ﻧﻔﺖ وﮔﺎز ﻣﻄﺎﺑﻖ اﺳﺘﺎﻧﺪارد‬ ‫‪API 5L , grade B,X42, X52, X60, X70‬‬ ‫‪ -٣-٨‬ﻟﻮﻟﻪ هﺎي ﻓﻮﻻدي ﺁﻟﻴﺎژي ﮔﺮﻳﺪهﺎي ‪ 410,304, 347,316‬و‪ ....‬ﺟﻬﺖ‬ ‫ﺳﻴﺎﻻت ﺧﻮرﻧﺪﻩ ودﻣﺎهﺎوﻓﺸﺎرهﺎي ﺑﺎﻻ آﺎرﺑﺮد دارد‪.‬‬ ‫‪---------------------------------‬‬‫اﻧﺪازﻩ ﮔﺬاري ﻟﻮﻟﻪ هﺎ‬ ‫‪ -١‬ﻟﻮﻟﻪ ﭼﺪﻧﻲ‪:‬ﻟﻮﻟﻪ هﺎي ﭼﺪﻧﻲ ﺑﺮاﺳﺎس ﻗﻄﺮاﺳﻤﻲ )‪(Nominal diameter‬‬ ‫وﺿﺨﺎﻣﺖ )‪ (Thickness‬ﺑﺮﺣﺴﺐ ﻣﻴﻠﻴﻤﺘﺮ ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﺷﻮد ‪.‬‬ ‫اﻧﺪازﻩ هﺎي اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺷﺎﻣﻞ‪:‬‬ ‫‪DN100,150,200,250,300,350,400,500,…..‬‬ ‫رﻧﺞ ﻓﺸﺎر) ‪ PN10,16,25,40 :(Pressure nominal‬ﺑﺮﺣﺴﺐ ‪Bar‬‬ ‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎدﻩ‪ISO 2531-ISO 4179 :‬‬ ‫‪ -٢‬ﻟﻮﻟﻪ ﺁﻟﻮﻣﻴﻨﻴﻮﻣﻲ – ﻣﺴﻲ وﺑﺮﻧﺠﻲ آﻪ ﺟﻬﺖ اﻧﺘﻘﺎل ﺳﻴﺎﻻت آﺎرﺑﺮد دارد ﺑﺎ‬ ‫ﻗﻄﺮ اﺳﻤﻲ و‪ sch.‬ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻣﻲ ﺷﻮد ‪.‬‬ ‫‪ -٣‬ﻟﻮﻟﻪ هﺎي ﭘﻼﺳﺘﻴﻜﻲ را ﺑﺎ ﻗﻄﺮ ﺧﺎرﺟﻲ وﺿﺨﺎﻣﺖ آﻪ ﺑﺮﺣﺴﺐ ﻣﻴﻠﻴﻤﺘﺮ‬ ‫ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ واﻧﺪازﻩ هﺎي ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﺑﺼﻮرت زﻳﺮ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪:‬‬ ‫…‪25,32,40,63,90,110,125,160,‬‬ ‫درراﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﻟﻮﻟﻪ هﺎي ﭘﻠﻲ اﺗﻴﻠﻦ راﺑﻄﻪ ﺑﻴﻦ ﻓﺸﺎر‪ -‬ﻗﻄﺮوﺿﺨﺎﻣﺖ ﺑﻌﻨﻮان‬ ‫ﻣﺸﺨﺼﻪ ﻣﻴﺰان ﻓﺸﺎرﻣﺠﺎز اﻳﻦ ﻟﻮﻟﻪ هﺎ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ ‪:‬‬ ‫)ﻧﺴﺒﺖ ﻗﻄﺮ ﺑﻪ ﺿﺨﺎﻣﺖ(‪standard dimension ratio=D/T‬‬ ‫)‪SDR=11(for water 10atm. for gas 4atm.‬‬ ‫)‪SDR=17(for water 6.6atm. for gas 2atm.‬‬ ‫)‪SDR=26(for water 4atm. for gas 1atm.‬‬ ‫‪٩‬‬

‫‪ -۴‬ﻟﻮﻟﻪ هﺎي ﻓﻮﻻدي )‪ : (Pipe‬اﻳﻦ ﻟﻮﻟﻪ هﺎ ازاﻧﺪازﻩ "‪1/8‬ﺗﺎ "‪ 12‬ﺑﺎ ﻗﻄﺮ‬ ‫اﺳﻤﻲ )‪ (Nominal diameter‬آﻪ ﺣﺪﻓﺎﺻﻞ ﻗﻄﺮداﺧﻠﻲ وﻗﻄﺮﺧﺎرﺟﻲ‬ ‫ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ وﺑﺮاي ﺑﺎﻻي "‪ 12‬ﺑﺎ ﻗﻄﺮ ﺧﺎرﺟﻲ )‪(Outside diameter‬‬ ‫ﻣﻄﺎﺑﻖ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ‪ ANSI B36.10‬ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﺷﻮد هﻤﻴﺸﻪ ﺑﺮاي ﻳﻚ‬ ‫اﻧﺪازﻩ ﻣﺸﺨﺺ ﺑﺎ ﺿﺨﺎﻣﺘﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻗﻄﺮﺧﺎرﺟﻲ ﺛﺎﺑﺖ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي ﻣﺸﺨﺺ آﺮدن ﺿﺨﺎﻣﺖ ﻟﻮﻟﻪ هﺎ ازﺳﻪ روش ﺑﺸﺮح زﻳﺮاﺳﺘﻔﺎدﻩ‬ ‫ﻣﻲ ﺷﻮد‪:‬‬ ‫‪ -١-۴‬ﺑﺮاﺳﺎس اﻋﻼم ﺿﺨﺎﻣﺖ ﻟﻮﻟﻪ ﺑﺼﻮرت اﻳﻨﭽﻲ ﻳﺎ ﻣﻴﻠﻴﻤﺘﺮي ﻣﻄﺎﺑﻖ‬ ‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد ‪ API 5L‬وﻳﺎ ‪ANSI B36.10‬‬ ‫‪ -٢-۴‬ﺑﺮاﺳﺎس روش وزﻧﻲ آﻪ ﺑﻪ ﺳﻪ دﺳﺘﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪارد)‪ (STD‬وﺳﻨﮕﻴﻦ )‪(XS‬‬ ‫وﻓﻮق ﺳﻨﮕﻴﻦ )‪ (XXS‬ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪ ٣-۴‬ﺑﺮاﺳﺎس اﺳﺘﺎﻧﺪارد ‪ ANSI‬ﺑﺼﻮرت ‪ sch‬آﻪ از ﻓﺮﻣﻮل زﻳﺮ ﺑﺪﺳﺖ ﻣﻲ ﺁﻳﺪ‬ ‫‪ sch=(1000P)/S‬آﻪ ‪ P‬ﻓﺸﺎرﻃﺮاﺣﻲ )‪ (psi‬و‪ S‬ﺗﻨﺶ ﺗﺴﻠﻴﻢ )‪ (psi‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻋﺪد ﺑﺪﺳﺖ ﺁﻣﺪﻩ را روﻧﺪ ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ ) ‪(sch10,20,30,40,60,80,120,160‬‬ ‫ﺑﻴﻦ ﺑﻌﻀﻲ از روﺷﻬﺎي ﻓﻮق رواﺑﻄﻲ ﺑﺸﺮح زﻳﺮ وﺟﻮد دارد‪:‬‬ ‫ﺑﺮاي اﻧﺪازﻩ "‪ 1/8‬ﺗﺎ"‪10‬‬ ‫‪sch40=STD‬‬ ‫‪sch80=XS‬‬ ‫ﺑﺮاي اﻧﺪازﻩ "‪ 1/8‬ﺗﺎ "‪12‬‬ ‫ﺑﺮاي ﻟﻮﻟﻪ هﺎي "‪12‬وﺑﺎﻻﺗﺮ ﺿﺨﺎﻣﺖ ردﻩ ‪ STD‬ﺑﺮاﺑﺮ "‪ 0.375‬وﺑﺮاي‬ ‫ﻟﻮﻟﻪ هﺎي "‪ 10‬وﺑﺎﻻﺗﺮ ﺿﺨﺎﻣﺖ ردﻩ ‪ XS‬ﺑﺮاﺑﺮ "‪ 0.50‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫اﺑﻌﺎد ﻟﻮﻟﻪ هﺎي ﻓﻮﻻدي ﺿﺪ زﻧﮓ ‪ ANSI B36.19‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ -۵‬ﻟﻮﻟﻪ هﺎي ﺳﻴﺴﺘﻤﻬﺎي اﺑﺰاردﻗﻴﻖ واﻧﺘﻘﺎل ﺣﺮارت )‪:(Tube‬اﻳﻦ ﻟﻮﻟﻪ هﺎ آﻪ‬ ‫ﻋﻤﻮﻣﺎ از ﺟﻨﺲ ﻓﻮﻻد وﺁﻟﻴﺎژهﺎي ﺁن وﻳﺎ ﻣﺲ وﺁﻟﻴﺎژهﺎي ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫وﺟﻬﺖ وﺳﺎﻳﻞ اﺑﺰاردﻗﻴﻖ ودﺳﺘﮕﺎهﻬﺎي اﻧﺘﻘﺎل ﺣﺮارت آﺎرﺑﺮد دارد ﺑﺎ‬ ‫ﻗﻄﺮﺧﺎرﺟﻲ وﺿﺨﺎﻣﺖ ﺑﺮﺣﺴﺐ ﻣﻴﻠﻴﻤﺘﺮ وﻳﺎ اﻳﻨﭽﻲ ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫اﻧﺪازﻩ هﺎي اﻳﻨﭽﻲ )‪(1/8,1/4,3/8,1/2,5/8,3/4,1,1-1/4,1-1/2,2‬‬ ‫اﻧﺪازﻩ هﺎي ﻣﻴﻠﻴﻤﺘﺮي )…‪(4,6,8,10,12,14,16,18,20,25,‬‬ ‫ﺑﺮاي ﻣﺸﺨﺺ آﺮدن ﺿﺨﺎﻣﺖ ﻟﻮﻟﻪ هﺎ وورق وﺳﻴﻤﻬﺎي ﻧﺎزك اﻋﺪادي ﺑﻨﺎم ‪bwg‬‬ ‫وﻳﺎ ‪ swg‬راﻧﻴﺰﺑﻜﺎر ﻣﻴﺒﺮﻧﺪ آﻪ ﺟﺪول ﺁن ﺑﭙﻴﻮﺳﺖ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫‪١٠‬‬ ‫)ﺑﻌﻨﻮان ﻣﺜﺎل ‪.(swg14‬‬

١١

-----------------------

‫ﻟﻮﻟﻪ هﺎي ﻓﻮﻻدي ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎدﻩ درﺻﻨﻌﺖ ﻧﻔﺖ وﮔﺎزوﭘﺘﺮوﺷﻴﻤﻲ‬ ‫‪-١‬اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺳﺎﺧﺖ ‪ -‬ﺗﺴﺖ واﺑﻌﺎد ﻣﻄﺎﺑﻖ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ‪ API 5L‬وﻳﺎ‬ ‫)‪ IPS(m-pi-190‬وﻳﺎ ‪ ASTM A106‬وﻳﺎ ‪ ASTM A53‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪-٢‬ﺟﻨﺲ ﻟﻮﻟﻪ هﺎ ‪:‬ﺟﻨﺲ ﻟﻮﻟﻪ هﺎ ﻓﻮﻻد آﺮﺑﻨﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ آﻪ ﺑﺮاﺳﺎس اﺳﺘﺎﻧﺪاردهﺎي‬ ‫ﻓﻮق درﮔﺮﻳﺪهﺎي ‪B,X42,X46,X52,X56,X60,X65,X70,X80,..‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﺮاﺳﺎس اﺳﺘﺎﻧﺪارد ‪ API‬ﻟﻮﻟﻪ هﺎ دردوردﻩ ‪PSL1‬و‪ PSL2‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ آﻪ ردﻩ‪١‬‬ ‫ﺑﺮاي ﮔﺮﻳﺪهﺎي ﺑﺎﻻي ‪ X42‬ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺟﻮش ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺣﺮارﺗﻲ دارد و ردﻩ‪٢‬‬ ‫ﺑﺮاي هﻤﻪ ﮔﺮﻳﺪهﺎ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺣﺮارﺗﻲ درﻣﻨﻄﻘﻪ ﺟﻮش ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ وﻓﺮآﺎﻧﺲ ﺑﺮق‬ ‫ﻧﻴﺰ ﺑﺎﻳﺪ ‪ 100KHZ‬ﺑﺎﺷﺪ‪(PSL=Product specification level).‬‬ ‫‪ -٣‬روش ﺳﺎﺧﺖ ﻟﻮﻟﻪ هﺎ‪:‬‬ ‫‪ -١-٣‬ﻟﻮﻟﻪ هﺎي ﺑﺪون درز)‪ :(Seamless‬دراﻳﻦ روش ﻟﻮﻟﻪ هﺎ ﺑﺪون درز ﺑﻮدﻩ‬ ‫وﺑﺮاي ﺳﺎﺧﺖ ﺁن ﻳﻚ ﻗﻄﻌﻪ ﺷﻤﺶ )‪ (Billet‬را ﮔﺮم آﺮدﻩ وﺗﻮﺳﻂ ﺳﻤﺒﻪ ﻣﺎﺗﺮﻳﺲ‬ ‫ازﻳﻚ ﻗﺎﻟﺐ ﻣﺨﺼﻮص ﻋﺒﻮردادﻩ وﺳﭙﺲ ﺑﺎﻏﻠﻄﻜﻬﺎي ﻣﺨﺼﻮص ﺗﺤﺖ ﻧﻮرد وآﺸﺶ‬ ‫ﻗﺮارﻣﻲ دهﻨﺪ ﺗﺎ اﻧﺪازﻩ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﺑﺪﺳﺖ ﺁﻳﺪ ‪).‬ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺷﻜﻞ زﻳﺮ(‬

‫‪١٢‬‬

١٣

‫‪ -٢-٣‬ﻟﻮﻟﻪ هﺎي درزدار)‪ :(Pipe with seam‬دراﻳﻦ ﻟﻮﻟﻪ هﺎ اﺑﺘﺪا ورق ﺑﻪ ﺷﻜﻞ‬ ‫ﻟﻮﻟﻪ ﻓﺮم دادﻩ ﺷﺪﻩ وﺳﭙﺲ ﻣﺤﻞ درز ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ﺟﻮش ﺑﻬﻢ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪-١-٢-٣‬ﻟﻮﻟﻪ هﺎي درزدار آﻪ ﺟﻮﺷﻜﺎري ورق ﺑﺪون اﻟﻜﺘﺮود ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ)‪(ERW‬‬ ‫ﻟﻮﻟﻪ هﺎ ﻋﻤﻮﻣﺎ از اﻧﺪازﻩ "‪ 1/8‬ﺗﺎ "‪ 24‬ﺑﻪ اﻳﻦ روش ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻣﺎدﻩ اوﻟﻴﻪ‬ ‫ﺁن ورق رول ﺷﺪﻩ)‪(Coil‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ آﻪ ﭘﺲ ازﺑﺎزﺷﺪن از روي ﻗﺮﻗﺮﻩ ﺗﻮﺳﻂ‬ ‫ﻏﻠﻄﻜﻬﺎي ﻣﺨﺼﻮص ﺷﻜﻞ دادﻩ ﻣﻲ ﺷﻮد وﻣﺤﻞ اﺗﺼﺎل ﻟﺒﻪ هﺎ ﺑﺎ ﻋﺒﻮر از ﻣﻴﺪان‬ ‫اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ واﻳﺠﺎد ﻣﻘﺎوﻣﺖ وﺗﻮﻟﻴﺪ ﺣﺮارت ذوب ﺷﺪﻩ وﺑﻬﻢ ﺟﻮش ﻣﻲ ﺧﻮرد ﺑﻪ اﻳﻦ‬ ‫روش آﻪ ﻃﻴﻒ وﺳﻴﻌﻲ ازﻟﻮﻟﻪ هﺎراﺷﺎﻣﻞ ﻣﻲ ﺷﻮد ‪Electric resistance weld‬‬ ‫وﻳﺎ ‪ High frequency induction weld‬ﻣﯽ ﮔﻮﻳﻨﺪ‪.‬‬

‫‪١۴‬‬

‫‪ -٢-٢-٣‬ﻟﻮﻟﻪ هﺎي درزدار آﻪ ﺟﻮﺷﻜﺎري ﺁن ﺑﺎ اﻟﻜﺘﺮود ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ)‪(DSAW‬‬ ‫دراﻳﻦ روش ﻣﺎدﻩ اوﻟﻴﻪ ﻟﻮﻟﻪ آﻪ ﻋﻤﻮﻣﺎ ورق)‪ (Plate‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﻟﻮﻟﻪ‬ ‫در ﻣﻲ ﺁﻳﺪ وﺳﭙﺲ ﻣﺤﻞ اﺗﺼﺎل ﺑﺎ اﻟﻜﺘﺮود ﺟﻮﺷﻜﺎري ﻣﻲ ﺷﻮد وﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ هﻨﮕﺎم‬ ‫ﺟﻮﺷﻜﺎري ﻣﻮاد ﻣﺬاب ﺑﺎ هﻮا درارﺗﺒﺎط ﻧﺒﺎﺷﺪ اﻟﻜﺘﺮود ﺑﺎ ﭘﻮدرﻣﺨﺼﻮص ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ‬ ‫ﻣﻲ ﺷﻮد آﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻧﻮع ﺟﻮﺷﻜﺎري ﺟﻮش زﻳﺮﭘﻮدري)‪(Submerge arc weld‬‬ ‫ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد وﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺠﺎي ﭘﻮدرازﻳﻚ ﮔﺎز ﺧﻨﺜﻲ ﻧﻈﻴﺮ‪ CO2‬ﻳﺎ ﺁرﮔﻮن‬ ‫اﺳﺘﻔﺎدﻩ ﺷﻮد آﻪ ﺑﻪ ﺁن ‪ Gas metal arc weld‬ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻟﻮﻟﻪ هﺎ ﻣﻌﻤﻮﻻ‬ ‫دراﻧﺪازﻩ هﺎي "‪ 20‬وﺑﺎﻻﺗﺮ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻲ ﺷﻮد وروش ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺁن ﺑﻪ دوﺻﻮرت اﺳﺖ‪:‬‬ ‫ﻟﻮﻟﻪ هﺎي درزدارﺑﺎ درزﻃﻮﻟﻲ )‪ -(Longitudinal seam weld‬دراﻳﻦ روش‬‫ورق ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز ﺑﺎ اﺑﻌﺎد ﻃﻮل ﻣﻌﺎدل ﻃﻮل ﻟﻮﻟﻪ وﻋﺮض ﻣﻌﺎدل ﻣﺤﻴﻂ ﻟﻮﻟﻪ ﺗﻬﻴﻪ‬ ‫ﺷﺪﻩ و ﺳﭙﺲ در اﻣﺘﺪاد ﻃﻮل ﺁن ﭘﺦ زدﻩ ﺷﺪﻩ وﺑﺎ دﺳﺘﮕﺎهﻬﺎي ﻣﺨﺼﻮص ﺑﻪ روش‬ ‫‪ U&O‬وﻳﺎ ‪ Roller bending‬وﻳﺎ ‪ Press bending‬ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﻟﻮﻟﻪ ﻓﺮم دادﻩ ﻣﻲ‬ ‫ﺷﻮد و ﻣﺤﻞ درز ﻟﻮﻟﻪ هﺎ ﺑﺎ دﺳﺘﮕﺎهﻬﺎي ﻣﺨﺼﻮص اﺗﻮﻣﺎﺗﻴﻚ ازداﺧﻞ وﺧﺎرج ﺑﺎ‬ ‫اﻟﻜﺘﺮود ﺟﻮﺷﻜﺎري ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬اﻳﻦ ﻟﻮﻟﻪ هﺎ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ داراي ﻳﻚ وﻳﺎ دو درز ﺟﻮش‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪١۵‬‬

١۶

١٧

‫ ﻟﻮﻟﻪ هﺎي درزدار درزﻣﺎرﭘﻴﭽﻲ)‪ :(Spiral‬ﺑﺮاي ﺳﺎﺧﺖ اﻳﻦ ﻧﻮع ﻟﻮﻟﻪ هﺎ ورق‬‫را ﺑﺼﻮرت رول ﺗﻬﻴﻪ وﭘﺲ ازﺁن ﺗﻮﺳﻂ دﺳﺘﮕﺎﻩ ﻟﺒﻪ هﺎي ﺁن ﭘﺦ زدﻩ ﻣﻲ ﺷﻮد‬ ‫ووارد دﺳﺘﮕﺎﻩ ‪ Bending machine‬ﺷﺪﻩ وﺑﺼﻮرت ﻣﺎرﭘﻴﭽﻲ ﺑﺸﻜﻞ ﻟﻮﻟﻪ‬ ‫درﻣﻲ ﺁﻳﺪ وﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﭘﺲ ازﺷﻜﻞ ﮔﻴﺮي ﻣﺤﻞ درز ﺑﺎ دﺳﺘﮕﺎﻩ ﺑﺼﻮرت اﺗﻮﻣﺎﺗﻴﻚ ﺑﺎ‬ ‫اﻟﻜﺘﺮود ﺟﻮﺷﻜﺎري ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫دراﻳﻦ روش ﻋﺮض ورق ﻧﺒﺎﻳﺪ آﻤﺘﺮ از‪ 0.8‬وﺑﻴﺸﺘﺮاز ‪ 3‬ﺑﺮاﺑﺮ ﻗﻄﺮ ﻟﻮﻟﻪ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫درﻣﻮرد ﻟﻮﻟﻪ هﺎي ‪ API‬ورق ﻣﺼﺮف ﺷﺪﻩ ﺑﺮاي ردﻩ ‪PSL2‬ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﺟﻮش‬ ‫ﺗﻌﻤﻴﺮ ﺷﻮد وهﻤﭽﻨﻴﻦ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻣﺤﻞ ﺟﻮش ورق ﻧﺒﺎﻳﺪ آﻤﺘﺮاز "‪ 12‬از دوﺳﺮ ﻟﻮﻟﻪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪١٨‬‬

‫ ﻟﻮﻟﻪ هﺎي ﺳﻴﺴﺘﻤﻬﺎي اﺑﺰار دﻗﻴﻖ و اﻧﺘﻘﺎل ﺣﺮارت) ‪ :(Tube‬اﻳﻦ ﻟﻮﻟﻪ هﺎ آﻪ‬‫از ﺟﻨﺲ ﻓﻮﻻد و ﺁْﻟﻴﺎژهﺎي ﺁن ﻣﻄﺎﺑﻖ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ‪ ASTM A 176‬وﻣﺲ‬ ‫وﺁﻟﻴﺎژهﺎي ﺁن ﻣﺜﻞ ﺑﺮﻧﺞ و‪ ...‬ﻣﻄﺎﺑﻖ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ‪ ASTM B‬وﺁﻟﻮﻣﻴﻨﻴﻢ‬ ‫ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ روش ﺑﺪون درز)روش آﺸﺶ ﺳﺮد ‪ (Extruder‬ودرزدار‬ ‫‪ ERW‬ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﻟﻮﻟﻪ هﺎي ﭘﻼﺳﺘﻴﻜﻲ‬ ‫اﻧﻮاع ﻟﻮﻟﻪ هﺎي ﭘﻼﺳﺘﻴﻜﻲ ﺑﺸﺮح زﻳﺮ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪:‬‬ ‫‪ -١‬ﻟﻮﻟﻪ هﺎي ﭘﻠﻴﻜﺎ )‪ :polyvinil chloride(p.v.c‬ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎدﻩ درﺳﻴﺴﺘﻢ‬ ‫ﺁﺑﺮﺳﺎﻧﻲ وﻓﺎﺿﻼب )ﻣﻘﺎوم درﻣﻘﺎﺑﻞ اﺳﻴﺪهﺎ وﻗﻠﻴﺎهﺎ(دردﻣﺎي‪ -١٠‬ﺗﺎ‪ ۶٠‬درﺟﻪ‬ ‫ﺳﺎﻧﺘﻴﮕﺮاد آﺎرﺑﺮد دارد واﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺁن ‪ BS3505,3506‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ -٢‬ﻟﻮﻟﻪ هﺎي ﭘﻠﻲ اﺗﻴﻠﻦ )‪ :polyethylene(p.e‬ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎدﻩ درﺳﻴﺴﺘﻢ‬ ‫ﺁﺑﺮﺳﺎﻧﻲ وﻓﺎﺿﻼب وﮔﺎزدرﻓﺸﺎرهﺎي آﻢ دررﻧﺞ دﻣﺎﻳﻲ ‪ -۵٠‬ﺗﺎ‪ ٨٠‬درﺟﻪ‬ ‫ﺳﺎﻧﺘﻴﮕﺮاد آﺎرﺑﺮد داﺷﺘﻪ ودرﻣﻘﺎﺑﻞ اﺳﻴﺪهﺎ وﻗﻠﻴﺎهﺎ وﺣﻼﻟﻬﺎي ﺿﻌﻴﻒ ﻣﻘﺎوم‬ ‫اﺳﺖ واﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺁن ‪ EN 1555‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ -٣‬ﻟﻮﻟﻪ هﺎي ﭘﻠﻲ ﭘﺮوﭘﻴﻠﻦ )‪ :polypropylene(p.p‬ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎدﻩ درﺳﻴﺴﺘﻢ‬ ‫ﺻﻨﻌﺘﻲ‪ -‬ﺁﺑﺮﺳﺎﻧﻲ و‪ ...‬دررﻧﺞ‪ -١٠‬ﺗﺎ‪ ١٠٠‬درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﻴﮕﺮاد ﺑﻜﺎرﻣﻲ رود و‬ ‫درﻣﻘﺎﺑﻞ اﺳﻴﺪهﺎ ﻗﻠﻴﺎهﺎ وﺣﻼﻟﻬﺎي ﺿﻌﻴﻒ ﻣﻘﺎوم اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ -۴‬ﻟﻮﻟﻪ هﺎي ﭘﻠﻲ وﻳﻨﻴﻠﻴﺪن ﻓﻠﻮراﻳﺪ )‪polyvinylidene fluoride(p.v.d.f‬‬ ‫ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎدﻩ در ﻣﺤﻴﻄﻬﺎي ﺻﻨﻌﺘﻲ دررﻧﺞ‪ -۴٠‬ﺗﺎ‪ ١۴٠‬درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﻴﮕﺮاد‬ ‫ﺑﻜﺎرﻣﻲ رود ودرﻣﻘﺎﺑﻞ اﺳﻴﺪهﺎ وﻣﺨﻠﻮﻃﻬﺎي اﺳﻴﺪي وﻧﻤﻜﻬﺎي ﺁﻟﻲ ﻣﻘﺎوم‬ ‫اﺳﺖ‪.‬‬ ‫هﻢ اآﻨﻮن دراﻳﺮان ﺑﺮاي ﺷﺒﻜﻪ هﺎي ﮔﺎزرﺳﺎﻧﻲ ازﻟﻮﻟﻪ ﭘﻠﻲ اﺗﻴﻠﻦ اﺳﺘﻔﺎدﻩ‬ ‫ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﻟﻮﻟﻪ هﺎي ﭘﻠﻲ اﺗﻴﻠﻦ در‪٣‬ردﻩ ﺑﺎداﻧﺴﻴﺘﻪ آﻢ – ﻣﺘﻮﺳﻂ وﺳﻨﮕﻴﻦ ﺳﺎﺧﺘﻪ‬ ‫ﻣﻲ ﺷﻮد آﻪ ﺑﺮاي ﮔﺎزرﺳﺎﻧﻲ ازردﻩ ﺳﻨﮕﻴﻦ اﺳﺘﻔﺎدﻩ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫هﻤﻪ ﻟﻮﻟﻪ هﺎي ﻓﻮق ﺑﻪ روش اآﺴﺘﺮود ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪١٩‬‬

٢٠

‫روش اﺗﺼﺎل ﻟﻮﻟﻪ هﺎ ﺑﻪ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮو ﺑﻪ دﻳﮕﺮدﺳﺘﮕﺎهﻬﺎ‬ ‫‪-١‬روش ﺟﻮﺷﻜﺎري ﻟﺐ ﺑﻪ ﻟﺐ)‪ (buttweld‬ﺑﺮاي ﻟﻮﻟﻪ هﺎي "‪ ٢‬وﺑﺎﻻﺗﺮﻣﻌﻤﻮﻻ‬ ‫ازاﻳﻦ ﻧﻮع ﺟﻮش اﺳﺘﻔﺎدﻩ ﻣﻲ ﺷﻮد ﭼﻮن اﻗﺘﺼﺎدي ﺗﺮﻳﻦ ﺷﻴﻮﻩ ﺑﺮاي اﺗﺼﺎل‬ ‫ﻟﻮﻟﻪ هﺎي ﺑﺎ ﻗﻄﺮزﻳﺎد ﺑﻮدﻩ وﺳﻴﺴﺘﻢ ﺑﺪون ﻧﺸﺘﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬دراﻳﻦ روش اﻧﺘﻬﺎي‬ ‫ﻟﻮﻟﻪ هﺎ ﭘﺦ زدﻩ ﻣﻲ ﺷﻮد)‪ (Beveled‬وﺑﻌﺪ ﺑﻬﻢ ﺟﻮش ﻣﻲ دهﻨﺪ ‪.‬‬ ‫دراﺳﺘﺎﻧﺪارد وآﺪهﺎي ‪ API 5L‬و‪ ANSI B31.8‬و‪ ANSI B16.25‬اﺑﻌﺎد و‬ ‫روش اﺗﺼﺎل ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪٢١‬‬

‫‪ -٢‬ﺟﻮش رزوﻩ اي)‪ :(screwed or threaded‬اﻳﻦ ﻧﻮع اﺗﺼﺎل ﺑﺮاي اﻧﺪازﻩ‬ ‫"‪٢‬وﭘﺎﻳﻴﻨﺘﺮﺑﻜﺎر ﻣﻲ رود وﺑﺮاي ﻣﻮاﻗﻌﻲ آﻪ اﻣﻜﺎن ﺟﻮﺷﻜﺎري وﺟﻮد ﻧﺪارد وﻳﺎ‬ ‫ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﺑﺎزوﺑﺴﺘﻪ آﺮدن ﻟﻮﻟﻪ درزﻣﺎﻧﻬﺎي آﻮﺗﺎﻩ ﺑﺎﺷﺪ اﺳﺘﻔﺎدﻩ ﻣﻲ ﺷﻮد در‬ ‫ﺻﻨﻌﺖ ﻧﻔﺖ اﺳﺘﺎﻧﺪارد رزوﻩ هﺎ ﻣﻄﺎﺑﻖ ‪ API 5B‬و)‪ANSI (NPT‬‬ ‫‪ B1.20.1‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ وﻟﻲ ﻧﻮع ﻣﺘﺪاول ﺁن دراﻳﺮان ‪ ISO R7‬وﻳﺎ ‪BS 21‬‬ ‫آﺎرﺑﺮد دارد آﻪ ﺗﻔﺎوت ﺁن در ﺗﻌﺪاد و زاوﻳﻪ دﻧﺪﻩ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪٢٢‬‬

٢٣

‫‪ -٣‬ﺟﻮش ﻣﺤﻔﻈﻪ اي)‪ :(socket weld‬اﻳﻦ ﻧﻮع اﺗﺼﺎل ﺑﺮاي اﻧﺪازﻩ"‪٢‬وﭘﺎﻳﻴﻨﺘﺮ‬ ‫ﺑﻜﺎر ﻣﻲ رود وﻣﺰﻳﺖ ﺁن ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﺗﺼﺎل ﭘﻴﭽﻲ اﻳﻦ اﺳﺖ آﻪ ﺧﻄﺮ ﻧﺸﺖ را آﻪ در‬ ‫ﻣﻮارد ﺁﺗﺶ زا وﺳﻤﻲ ورادﻳﻮاآﺘﻴﻮ وﺟﻮد دارد ازﺑﻴﻦ ﻣﻲ ﺑﺮد‪.‬‬

‫‪-۴‬اﺗﺼﺎل ﻓﻠﻨﺠﻲ )‪ :(flanged‬ازاﻳﻦ ﻧﻮع اﺗﺼﺎل ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺑﺮاي اﻧﺪازﻩ هﺎي "‪٢‬و‬ ‫ﺑﺎﻻﺗﺮ ودرﻣﻮاردي آﻪ ﺑﻄﻮردورﻩ اي اﺣﺘﻴﺎج ﺑﻪ ﺑﺎز وﺑﺴﺘﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ وﺟﻮد دارد‬ ‫اﺳﺘﻔﺎدﻩ ﻣﻲ ﺷﻮد واﻳﻦ ﻧﻮع اﺗﺼﺎل هﻤﻴﺸﻪ ﺑﺼﻮرت ﺟﻔﺖ ﺑﻜﺎر ﻣﻲ رود آﻪ هﺮآﺪام‬ ‫از ﻓﻠﻨﺠﻬﺎ از ﻳﻜﻄﺮف ﺑﺎ ﻳﻜﻲ از ‪ ٣‬روش ﻓﻮق ﺑﻪ ﻟﻮﻟﻪ ﻣﺘﺼﻞ واز ﻃﺮف دﻳﮕﺮ‬ ‫ﻓﻠﻨﺠﻬﺎ روﺑﺮوي ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ وﺑﺎ ﭘﻴﭻ وﻣﻬﺮﻩ ﺑﻬﻢ ﻣﺤﻜﻢ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ وﺑﻴﻦ‬ ‫ﻓﻠﻨﺠﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﺟﻬﺖ ﺁﺑﺒﻨﺪي ﻧﻮﻋﻲ ﻻﻳﻲ )‪ (gasket‬ﻗﺮاردادﻩ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪٢۴‬‬

‫‪-۵‬اﺗﺼﺎل ﻟﻮﻟﻪ هﺎي اﻧﺘﻘﺎل ﺣﺮارت واﺑﺰاردﻗﻴﻖ)‪ :(tube fitting‬ﺑﺮاي اﺗﺼﺎل اﻳﻦ‬ ‫ﻧﻮع ﻟﻮﻟﻪ هﺎ ﺑﻬﻢ وﻳﺎ ﺑﻪ دﻳﮕﺮدﺳﺘﮕﺎهﻬﺎ از اﺗﺼﺎﻻت ﻣﺨﺼﻮﺻﻲ ﺑﻨﺎم‬ ‫)‪ (compression fitting‬اﺳﺘﻔﺎدﻩ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪-۶‬اﺗﺼﺎل ﻟﻮﻟﻪ هﺎي ﭘﻼﺳﺘﻴﻜﻲ ‪:‬‬ ‫‪ -١-۶‬ﻟﻮﻟﻪ هﺎي ‪ PVC‬ﻃﻮري ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد آﻪ از ﻳﻜﻄﺮف داراي ‪ socket‬ﻣﻲ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ وروش اﺗﺼﺎل ﺁن ﺑﻪ اﻳﻦ ﺻﻮرت اﺳﺖ آﻪ ﻃﺮﻓﻲ آﻪ هﻤﻘﻄﺮ ﻟﻮﻟﻪ اﺳﺖ داﺧﻞ‬ ‫‪ socket‬ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ وﺑﺎ ﭼﺴﺐ ﻣﺨﺼﻮص ﺑﻬﻢ ﻣﺘﺼﻞ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫‪ -٢-۶‬ﻟﻮﻟﻪ هﺎي ﭘﻠﻲ اﺗﻴﻠﻦ وﭘﻠﻲ ﭘﺮوﭘﻴﻠﻦ ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ اﺗﺼﺎﻻت ﺳﺎآﺘﻲ)‪ (socket‬ﺑﻬﻢ‬ ‫ﻣﺘﺼﻞ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ وروش اﺗﺼﺎل ﺁن ﺑﻪ اﻳﻦ ﺻﻮرت اﺳﺖ آﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﺧﺎرﺟﻲ ﻟﻮﻟﻪ‬ ‫وﻗﺴﻤﺖ داﺧﻠﻲ ‪ socket‬ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ اﺗﻮ ﮔﺮم ﺷﺪﻩ وهﻨﮕﺎم ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻟﻮﻟﻪ داﺧﻞ‬ ‫‪ socket‬ﺑﺎهﻢ ﻣﻤﺰوج ﺷﺪﻩ وﺑﺪﻳﻨﻮﺳﻴﻠﻪ اﺗﺼﺎل ﺑﺮﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﺮدد‪ .‬درﻣﻮارد ﺧﺎص‬ ‫ﻣﺜﻞ ﮔﺎزرﺳﺎﻧﻲ ﻋﻤﻞ ﮔﺮم آﺮدن ﺗﻮﺳﻂ اﻟﻤﻨﺘﻲ آﻪ داﺧﻞ اﺗﺼﺎل ﺗﻌﺒﻴﻪ ﮔﺮدﻳﺪﻩ ﺑﺎ اﺗﺼﺎل‬ ‫ﺑﻪ ﺑﺮق ﮔﺮم ﻣﻲ ﮔﺮدد )اﺗﺼﺎﻻت اﻟﻜﺘﺮوﻓﻴﻮژن‪(electrofusion fitting‬‬

‫‪٢۵‬‬

‫‪ -۶‬ﻟﻮﻟﻪ هﺎي ﭼﺪﻧﻲ ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ رﻳﻨﮕﻬﺎوواﺷﺮهﺎي ﻻﺳﺘﻴﻜﻲ وﻳﺎ ﺑﺴﺘﻬﺎي ﻣﺨﺼﻮص‬ ‫وﻳﺎ ﺑﺸﻜﻞ ﺳﻨﺘﻲ ﺳﺮب وآﻨﻒ ﺑﻬﻢ ﻣﺘﺼﻞ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫‪-------------------------------------------------------------‬‬‫ﺑﻪ اﻣﻴﺪ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ‬ ‫ﭘﺎﻳﺎن‬

‫‪٢۶‬‬