به نام خداوند جان و خرد
در این نـشریه تنها از ASHRAEمیخوانید
شاپا1735-5648 : سال چهارم -شمارهي چهل و یکم -اسفند 1386
ماهنامهي فني ،مهندسي صاحب امتياز و مدير مسوول :مهندس محمدحسين دهقان
ارندهی گواهینامهی ISO 9001در ایران اولین نشریهی د
فهرست:
منب�ع تمام�ی نوش�تار و مق�االت درج ش�ده در ای�ن ماهنامه ،انجمن مهندس�ان تهویه مطبوع ،گرمایش و تهویه و تبرید آمریکاست.
خبرهای اختصاصی انجمن
سیستمهای القایی ()42
انتخاب سيستم تاسيساتی ()3
اخبار صنعت ()48
)2( ASHRAE
ASHRAE HANDBOOK FUNDAMENTALS - 2005 REFRIGERATION - 2002 APPLICATIONS - 2003 SYSTEMS AND EQUIPMENT - 2004
سدهی و انرژی تداوم سروی
مصرفی سیستمها ()11
د واحدی ()18 ساختمانهای چن
ASHRAE NEWSLETTER - 2008
فن مضاعف ،كانال مضاعف ()22
ASHRAE JOURNAL 2006-2007-2008
دلسازی ()31 مالحظات م
مترجمی�ن مت�ون ف�وق ،ب�دون اس�تثنا صاح�ب اث�ر چاپش�ده در حوزه HVACمیباش�ند و تمام متون نشریه توسط یکی از بزرگان و اساتید بیچون وچرای ای�ن صنعت ،مورد انتخاب ،بازنگری و ویرایش نهایی قرار گرفته است.
تازههای تولید ()40
افزودنیهای روانکار ()44 کاربردها ()50
سامانهی زمینگرمایی مرکزی
()54
کدها و استانداردها ()61
کتابخانهی تهویه و تبرید ()64
تهران ،سيدخندان ،خيابان ارسباران ،كوچهی ستاري ،شمارهی 22 تهران -صندوقپستي14335-536 : تلفن22885647 : دورنگار22885651 : امور مشتركين22885649 : URL: WWW. HVAC. IR
پيروزمند محمد صفحهآرايي و گرافيك: خطاطی لوگو :نادر خسروانی آبی (خیابان جمهوری اسالمی ،بین فخر رازی و دانشگاه ،پالک 306تلفن66955589: چاپ :نقره صحافی :رث) نظارت چاپ :رسانهگستر تلفن77608530: پیامک )0912 - 448 - 0 - 416 : (SMS
استفاده مکتوب از مقاالت این نشریه امکانپذیر نمیباشد
ک ویز ولی د ر پر ت امی رین رج برت بیقا آفر وار بل
ه تج نن د بقه
-ط
زات هی رم چها
یه م تهو 41 د
وع طب
واح -
Tel: 88879605
H V A C & R N E W S خبرهای اختصاصی انجمن ASHRAE ASHRAE NEWSLETTER - 2007
انتشار راهنمای استاندار د ASHRAE 62.1
مهکوه تهویه تـولیدکـننده دستـگاههای تهویه مطبوع تلفن66903533 :
کوهساران طراح و سازنده دستـگاههای تهویه مطبوع تلفن: 88648028 - 9
انجمن ASHRAEبه تازگی راهنمای اس��تاندار د 62.1-2007را منتش��ر کرده اس��ت .بخش دهای از مطالب این راهنما به توضیح الزامات طراحی ،نصب و راهاندازی سیس��تمهای HVAC عم بر مبنای استاندار د 62.1-2007انجمنهای ANSI/ASHRAEاختصاص داده شده است .استاندار د 62.1-2007در سال گذشته نیز تحت عنوان تهویه قابل قبول برای تامین کیفیت هوای داخل منتشر شده بود .در ویرایش جدی د این استاندار د آخرین الزامات مربوط به تفکیک دو د تنباکو از مکانهای تمیز ،الزامات طراحی سیستمهای کنترل رطوبت و نرخ تهویه مور د نیاز برای ساختمانهای بلن د افزوده ش��ده اس��ت .این راهنما مرجع مناسبی برای طراحان سیس��تمهای HVACو پیمانکاران تاسیس��اتی به ش��مار میرو د و در آن تمامی الزامات مور د نیاز و حتا در برخی موار د علت آنها و روشهای تامین هر یک مور د بررسی قرار گرفته است.
انتشار کتاب راهنمای جلوگیری از انتقال ارتعاشات در مراکز انتقال دا دهها
انجمن ASHRAEبه تازگی کتابی را تحت عنوان راهنمای جلوگیری از انتقال ارتعاش��ات در مراکز انتقال دا دهها منتشر نموده است که در آن الزامات طراحی سیستمها و تجهیزات مور د نیاز برای جلوگیری از انتقال ارتعاشات به تجهیزات مختلف مور د بررسی قرار گرفته است .در این کتاب منابع مختلف تولی د ارتعاشات مانن د تجهیزات داخلی و منابع خارجی مانن د قطارها ،ارتعاشات ایجا د شده به واسطه ساختوساز ،فرودگاهها ،زلزله و یا شرایط آب و هوایی به تفکیک مور د بررسی قرار گرفته اس��ت .کتاب راهنمای جلوگیری از انتقال ارتعاشات در مراکز انتقال دا دهها پنجمین کتابی است که با این موضوع توسط انجمن ASHRAEمنتشر میشود. انتشار راهنمای بهینهسازی مصرف انرژی در مدارس K-12
انجمن ASHRAEبه تازگی کتاب راهنمای بهینهس��ازی مصرف ان��رژی در مدارس K-12را منتش��ر کرده است .هدف از انتشار این کتاب ،کمک به تیم طراحی در بهینهسازی مصرف انرژی در مدارس با اس��تفاده از روشهای کالن است که ساالنه در حدو د 30%مصرف انرژی ساختمان را کاهش خواه د داد .الزم به ذکر اس��ت که راهنمای پیش��رفته طراحی سیس��تمها برای مدارس K-12با همکاری موسس��ه معماران آمریکا ،انجمن مهندسان روشنایی آمریکای شمالی ،انجمن ساختمانهای سبز و دپارتمان انرژی ایاالت متحده تهیه شده است.
در این نشریه تنها از ASHRAE میخوانید
SMS
0912 448 0 416
سرویس پیام کوتاه
انتخاب سيستم تاسيساتی ASHRAE JOURNAL - JANUARY 2002
تنها 5تا 10درص د تالشهاي اوليه طراحان براي طراحي يك سيستم HVACصرف انتخاب نوع سيس�تم مور د اس�تفاده ميش�ود .با وجو د اين ،اين امر يكي از تصميمات مهم در كل پروژه اس�ت .مجموعه تصميمات اوليه حدو د 90درص د هزينه سيس�تم و 90درص د رضايت كاربر را تعيين ميكند .تصميمات بعدي مهم هس�تن د اما تنها نقش بهينهكنن�ده دارند .نوع سيس�تم هزينهی عملكر د مور د نظ�ر را معين ميكند .طراحان نميتوانن� د در ه�وا تصميم به انتخاب سيس�تم HVACبگيرن� د و نباي د بدون تحقيق پاسخ بدهند .آنها براي جوابگويي به يك نياز تصميم نميگيرن د بلكه باي د در واكنش ب�ه معيارهاي مختلف تصميم�ات زيادي اتخاذ كنند .براي موفق ب�ودن فرآين د انتخاب سيستم ،اين معيارها باي د ارزشها و الويتهاي مالك را نشان دهند.
بعض��ي از معيارهاي انتخاب سيس��تم معيارهاي بله /خیر هستن د كه سيستم يا جوابگوي آن هاست يا نيست .سيستمي كه جوابگويي اين معيارها نباش د براي پروژه انتخاب نميشو د مگر اين كه مالك معيارها را عوض كند .شماري از اين معيارها عبارتن د از: نيازهاي عملكرد:
يكي از وظايف مهم فرآين د انتخاب سيستم ،كمك به طراح و مالك است تا انتظارات مشابه خو د از عملكر د را تقسيم كنند. ميزان اهميت ديگر جوانب سيستم مهم نيست و شما نميتواني د سيستمي را با اطمينان درنظر بگيري د كه معيارهاي عملكر د بيان شده را جوابگو باشد .اما شما ميتواني د به مالك توضيح بدهي د كه با پذيرش اين شرايط به جاي آن شرايط ،بيشتر منتفع ميشود.
شرايط ظرفيت:
اگر براي حفظ شرايط طرح داخل در شرايط طرح خارج به مقدار Xاز CFMدر دماي Yنياز داشته باشيم ،طراح راهی ندار د و باي د سيس��تمي را تهيه كن د كه بتوان د شرايط مذكور را فراهم
د آيا ميتوان اين سيستم را ارزانتر هم مالكان ميپرسن استفاده كرد؟ او باي د بدان د كه ظرفيت سيستم تنها در صورتي قابل كاهش است كه او بخواه د شرايط داخلي كمتري را در يك دوره زماني بپذيرد .منطقهبندي روشی رايج براي كاهش هزينه اوليه است. مال��ك باي د بدان د كه كاهش كنترل ناحيهبن��دي ،محل را براي هزاران س��اعات در هر سال مطبوع ميكن د در حاليكه كاهش ظرفي��ت پيك ،محل را براي 100تا 200س��اعت در هر س��ال نامطبوع ميكند. شرايط فضا:
سيستم پيشنهادي باي د با فضاي موجو د در ساختمان سازگار باشد .اينكه سيستم چقدر قابل اعتما د است ،چقدر استفاده از آن ارزان است ،سروصداي آن چگونه است ،به آن اندازه اهمیت ندارد؛ اما اگر اين سيس��تم با فضا متناسب نباشد ،نمي تواني د از آن استفاده كنيد .به هر حال اين امكان وجو د دار د كه اگر فضاي
Tel: 88879605
معيارهاي انتخاب سيستم
نمايد .اما انواع متفاوت سيستم به ظرفيت كل ساختمان متفاوت نياز دارن د تا به نتايج مشابه برسند.
اولین نشریهی لوله و اتصاالت ایران
تلفن: 22885647
3-2
مهکوه تهویه تـولیدکـننده دستـگاههای تهویه مطبوع تلفن66903533 :
کوهساران طراح و سازنده دستـگاههای تهویه مطبوع تلفن: 88648028 - 9
بيش��تري براي سيس��تمهاي HVACفراهم باش د يا اگر فضا را د كه با ويژگيهاي معين در سيس��تم HVAC بتوان طوري چي س��ازگار باشد ،ميتوان بر س��ر مزاياي آن براي پروژه با مالك و معمار بحث كرد.
معيارهاي انتخاب سيستم
اوليه موثرند. هزينه كار:
هزينه عملكر د يا كاري مولفههاي مختلف دارد .انرژي ،آب و فاضالب ،نگهداري ،تعمير ،تعويض وسايل و اصالحات سيستم از آن جملهان��د .غالب اي��ن اجزا را ميتوان به كمك سيس��تم انتخاب ش��ده تعيين كرد .توازن بين هزينه كاري و اوليه واضح و بديهي است .اما هزينه كار تحت تاثير عوامل مستقيمي مانن د دسترسپذيري براي نگهداري نيز قرار دارند.
تمام��ي معياره��اي انتخاب سيس��تم به ص��ورت بله /خير نيستند .بعضي از آنها مقايس��هاي ميباشن د و راههاي بينابين هم وجو د دارن د مثال مالك ش��اي د بخواه د پول بيش��تري خرج نصب سيستم كن د كه نگهداري آن كم هزينه است و يا از انرژي كمتري استفاده ميكند .يا شاي د او هزينههاي ساليانه باالتري را براي كاهش هزينه سرمايهگذاري پروژه قبول ميكند .در واقع، مالكان داراي سرمايه نامحدو د نيستند .باي د بين هزينههاي جاری يده د كه س��االنه پايينتر يا يك ظاهر فانتزي كه به او امكان م اجاره باالتري بگيرد ،نقطه بهينه را انتخاب كرد .ش��ماري از اين معيارهاي مقايسهاي عبارتن د از:
چقدر و چه مقدار قابليت اعتماد ،کافی اس��ت؟ معموال يك مالك تحمل دوباره کاری براي يك اتاق رایانه ،يك مركز شبكه يا يك اتاق تميز ندارد در حالی که وقفه ساخت یک در آپارتمان يا رس��توران ممکن است طبیعی باشد .قابليت اعتما د سرعت و س��ادگي بازيافت مج د د خدمات در صورت خرابي و نيز فراواني وقوع اين خرابيهاست .نوع سيستم روي هر دو حالت اثر دارد.
هزينه اوليه:
قابليت انعطاف:
تا ح د امكان براي رسيدن به عملکرد درست ،خرج كني د اما بيش��تر نه .هزينه اوليه احتماال اولين معياري است كه به ذهن خطور ميكن د و مهم اس��ت برای بعضي از مالكان ،هزينه اوليه تنها معيار موجو د است اما معيارهاي ديگري نيز وجو د دارن د كه بعضي از آنها روي هزينه كل در عمر ساختمان بيشتر از هزينه
قابليت اعتماد:
سالها قبل ،ساختمانهاي اداري فضايي بزرگ داشتن د كه در آن چن د رديف ميز قرار داشت .افرا د ميآمدن د و ميرفتن د اما دكوراسيون فيزيكي كمتر عوض ميشد .امروزه ،با توجه به وجو د تيمهاي پروژه و فناوري سريع ،ديگر نميتوان اين را گفت .وقتي چيدمان عوض ميشو د تا بخش جدي د يا مستاجر جديدي لحاظ
در این نشریه تنها از ASHRAE میخوانید
SMS
0912 448 0 416
سرویس پیام کوتاه
شود ،يا وقتي وسايل جديدي نصب شوند ،نيازمن د تهويه خاص میباشد ،آيا ميتوان بهراحتي سيستم HVACرا طوري عوض كر د كه پاسخگوي نيازهاي جدي د باشد؟ براي اينكه سيستم در شر ايط كاري مناسب باش د و به صورت يكنواخت و كارآم د كار كند ،چه چيزي نياز است؟ آيا نگهداري دورهاي ماشينآالت فعال در فضاي مسكوني يا يك اتاق مكانيكي را طلب ميكند؟ آيا هر چن د ماه كسي باي د براي تعويض فيلترها باالي ميز برود؟ براي راهاندازي و نگهداري سيستم چقدر مهارت مور د نياز اس��ت؟ آيا مالك باي د يك يا چن د اپراتور ماهر را اجیر كن د يا آيا سيستم پيشنهادي ميتوان د درست كار كند؟
اهداف انتخاب
چ��را مال��ك ميخواه د حتما يك سيس��تم HVACنصب كند؟ امروزه اين سيستم كامال خودکار است اما حدو د 70سال پيشخانهاي نبو د كه چيزي بيش��تر از يك رادياتور داشته باش د كه در زير پنجرهها بودند .وقتي اپراتورهاي ساختمان به «كنترل دما» فكر ميكردند ،در واقع به اين فكر ميكردن د كه باي د چن د قطعه زغال به داخل ديگ بيندازند .پنج دليل براي اس��تفاده از سيستم HVACمدرن متصور است: راحتي:
محلهاي اداري و مس��كوني معم��وال داراي تهويه مطبوع
Tel: 88879605
قابليت نگهداري:
هس��تن د تا افرا د راحت باشند .افرا د ش��اي د اي دههاي متفاوتي در مور د اينكه چه ش��رايطي ،راحتي نام دار د داشته باشند ،اما آيا فكر ميكني د يك مالك فقط به خاطر اينكه خيلي خوب است و ميخواه د افرا د راحت باشن د در هر فوت مربع دهها دالر خرج ميكند؟ من فكر ميكنم كه مالكان به اين علت ش��رايط راحت را فراهم ميكنن د كه به راحتي بتوانن د مستاجرهاي خوب جذب كنند .چرا كه مستاجران خوب اجاره بهاي بيشتري را ميپردازن د زيرا آنها نيز ميتوانن د كارمندان بهتري را جذب كنن د كه زمان زيادي را صرف كار موثر ميكنن د به جاي اينكه بنش��ينن د و در مور د اينكه چرا اينقدر هوا گرم است صحبت كنند! فرآيند:
فرآيندهاي تولي�� د معين مانن د چاپ رنگ��ي يا تولي د نيمه هادي ،به كنترل دما و رطوبت نياز دارند .بقيه مانن د داروس��ازها طبق قوانين باي د محيط ض د عفوني ش دهاي را فراهم كنند. قبل از جنگ جهاني دوم ،ش��ماري از مهارتهاي پيشرفته در طراحي سيستمهاي تهويه مطبوع در استوديوهاي Disney توسعه يافت .فيلمهاي انيميشن از هزاران «فیلم» شفاف استفاده ميكردن د كه ميبايس��ت دقيقا با هم سازگار باشند .موا د شفاف به شدت نمگير هستند .اگر دما و رطوبت درست كنترل نشوند، فريمي كه در صبح گرفته شده است با پيش زمينهاي كه هفتهاي قبل يا حتا بع د از ظهر روز قبل گرفته ش��ده اس��ت نميخواند.
اولین نشریهی لوله و اتصاالت ایران
تلفن: 22885647
5-4
مهارته��اي مورد اس��تفاده برای تهويه مطبوع اس��توديو والت دلسيني آنقدر حراست شده بود كه دولت از دیسنی خواست كه براي بمبافكن جدید آنزمان B-29تهويه مطبوع طراحي كند!
نگهداري و بقا
غال��ب موج��ودات به تغييرات در دما و يا رطوبت حس��اس هس��تن د و ش��رايط جوي در مدت حفظ و بقاء آنها موثر است. بنابراي��ن ،غالب موزهها و كتابخانهها معموال براي حفظ اس��نا د و مجموعههاي خو د از تهويه مطبوع اس��تفاده ميكنند .گاهي سيستمهاي تهويه مطبوع دقيق براي حفظ دما و رطوبت ثابت در محيط نگهداري كتابهاي نادر به ويژه متون و كارهاي هنري ارزش��من د به كار ميروند .در مور د شرايط مور د نياز و چگونگي حفظ دما و رطوبت ثابت براي نگهداري و بقای بهينه ،اي دههاي گوناگوني وجو د دارد.
بهرهوري
شماري از فرآيندها مانن د ساخت گيتار يا نساجي را ميتوان بدون كنترل دما و رطوبت انجام داد .اما اگر تهويه مطبوع موجو د باشد ،س��طح تولي د باال ميرود ،ميزان دور ریز كاهش ميياب د و كيفيت كار نيز بيشتر ميش��ود .مطالعه عمومي در سال 1959 شکل ()1
مهکوه تهویه تـولیدکـننده دستـگاههای تهویه مطبوع تلفن66903533 :
کوهساران طراح و سازنده دستـگاههای تهویه مطبوع تلفن: 88648028 - 9
روي كاركنان اداري كه در بايگاني كار ميكردن د نش��ان دا د كه حتا در ميان اين كاركنان نيز ،آنهايي كه در محل داراي تهويه كار ميكردند ،بهرهوري بيشتر بوده و خطاهاي كمتري مرتكب ميشوند.
د ملكي ارزش /درآم
امالكي كه داراي ش��رايطي هس��تن د كه بهرهوري را تقويت ميكن د چه براي نيازهاي خاص فرآين د و چه با بهبو د راحتي افرا د براي اجاره يا خري د بسيار بهتر و جذابتر هستن د و قيمت آنها نيز باالتر اس��ت .سالها قبل بررسي انجام شده روي مستاجران بازاري نش��ان دا د كه 56درصد مس��تاجراني كه حداقل سه بار در س��ال از دماي هوا شكايت داشتن د دوباره محل اجاره شده را تمدي د نكردند.
محدوديتهاي موجو د بر سر گزينههاي قابل انتخاب سيستم HVAC
يك سيستم HVACصحيح وجو د ندار د كه بهترين انتخاب د و براي هر نوع پروژ ه نيز يك سيستم HVAC براي هر كاري باش صحيح وجو د ندارد .و ممكن اس��ت براي يك پروژه خاص نتوان سيستم مناسب را پيدا كرد .سيستمهايي وجو د دارن د كه به در د يك پروژه ميخورن د اما سيس��تمهايي ديگري براي آن مناسب نيس��تند .حتا در ميان سيستمهايي كه كار ميكنند ،بعضي از سيس��تمها بهتر از بعضي ديگر كار ميكنند .به ندرت فقط يك نوع سيستم وجو د دار د كه به در د يك پروژه بخورد .اهداف فرآين د انتخاب سيس��تم اين است كه مشخص كنيم كدام سيست م كار نميكن د و قابليتهاي آنهايي را كه به در د پروژه ما ميخورند، مقايسه نماييم. ابت��دا از خودتان بپرس��ي د آيا هر نوع سيس��تمي ميتوان د جوابگوي محدوديتهاي اين پروژه خاص باشد؟ اين محدوديتها عبارتن د از: بارهاي سرمايش و گرمايش محاسبه شده:
سيستم سرمايش باي د بتوان د با همان سرعت ورو د گرما آنرا از فضا بردارد.
در این نشریه تنها از ASHRAE میخوانید
تهويه
سيستم گرمايش باي د بتوان د با نرخي برابر با نرخ خروج گرما، گرمايش ايجا د كند .اين روش در كل ساختمان و در هر فضايي صادق است .اين بدان معني است كه باي د بار اوج براي هر فضا و هر سيستم محاسبه شو د و از قاع دههاي كلي فوت مربع بر تن يا CFMبر فوت مربع استفاده نكنيد .همچنين بدين معني است كه اگر بار محاسبه شده 100تن ( )352 Kwباشد ،يك يونيت 75تن ( )264 kwرا نميتوان استفاده كرد. كنترلناحيهبندي:
گرمايش:
سيس��تم باي د بتوان د حرارتي را كه از طريق انتقال از ديوارها و سقف هدر ميرود ،جايگزين كند .همچنين باي د هواي بیرونی را كه از طريق سيس��تم (تهويه) يا نش��تي به درون س��اختمان نفوذ ميكند ،گرم كند .گرما باي د جايي وار د ش��و د كه گرما تلف ميش��ود .گرمايي كه وار د ميش��ود ،به جبران اتالف حرارت از طريق شيشهها در دفاتر كمك نميكند. در آب و هواي سرد ،سيستم گرمايش نيز باي د جريان هوا از پنجرهها يا سطوح خارجي با عايق كم را كنترل كن د تا ساكنان راحت باشند .تحقيقات گزارش شده به وسيله F.C.Houghten نش��ان دا د كه 20درص د افراد ،هوايي را كه از روي قوزك پا و با دب��ي 70 FPMعبور ميكند ،نامطب��وع ميپندارن د اگر اين هوا )2oC(4oFاز هواي بقيه اتاق سردتر باشد.
سرویس پیام کوتاه
افرا د به تهويه نياز دارند .معموال ،ميزان تهويه هواي بیرونی د مبين پيش��نهادات اس��تاندار د ANSI/ASHRAE 62-1999 باي باشد .ش��رايط تهويه غالب آییننامههای س��اختماني بر اساس آن اس��تاندار د اس��ت اما ع دهاي ديگر متفاوت است .تهويه براي جلوگيري از خفه شدن مردم استفاده نميشو د و يا حتا كاهش دياكسيدكربن بازدم آنها هم نيست .شرايط تهويه در راستاي كاهش آالين دههاي تولیدی در فضا تا سطح مجاز است. بزرگتري��ن منبع آالين دهه��ا معموال از جانب اف��را د تولي د ميشو د و به همين دليل است كه غالب شرايط تهويه بر اساس CFMبراي هر فر د بيان مي ش��ود .اما ،دس��تگاه كپي ،فاكس، پرينتره��اي ليزري ،فرش و کفپوش ...نيز منابع تولي د آلودگي هستند.
محدوديتهاي معماري
سيستم باي د با فضاي موجو د متناسب باشد .اينكه يك نوع سيس��تم خاص را انتخاب كنيم ،به ارتفاع كف تا كف و به ويژه فضاي ميان كف ساختمان تا سقف بستگي دارد .ديگر مالحظات فضايي ش��امل فضا و مكان مور د نياز براي ش��فت كانال و نياز به اتاقهاي مكانيكي يا كم د وس��ايل نيز باي د مدنظر قرار گيرد. مزاحم��ت در فضاي موجو د چه فضا براي دس��تگاه فن كويل يا مزاحمت صوتي به خاطر سروصدای ناشي از وسايل باالي سقف يا در اتاق مجاور عاملي مهم است كه اغلب مالكان و معماران به آن توجه دارند .مزاحمت ميتوان د بصري هم باش��د :اگر سيستم نامريي باش�� د يا ديده نش��ود ،تاثيري در طرح داخل ساختمان نميگذارد.
بودجه
واژه ديگري اس��ت كه به هزينه اوليه اطالق ميشود .بودجه گاهي يك مشکل دشوار اس��ت و براي شماري از مالكان بسيار حايز اهميت اس��ت .هر چن د غالب مالكان داراي پول محدودي يدانن د كه سيستمي با هزينه براي پروژهاند ،اما مالكان باشعور م انرژي و نگهداري كمتر ،سرمايهگذاري بهتري است .گاهي مالكان اگر بتوانن د هزينههاي س��االنه پايينتري در صورتحساب خو د را ثابت كنند ،ميتوانن د وديعه مسكن بيشتري دريافت نمايند. گزارش انتخاب سيستم باي د به مالكان اطالعات الزم را بده د تا به آنها كمك كن د كه از هزينهها مطمئن شوند.
آییننامهها و قوانين
طراح��ان وظيف��ه طراح��ي سيس��تمهايي را دارن�� د كه با آییننامهها (كدها) و قوانين موجو د سازگار است .آنها نه تنها به مالك پاسخگو هستن د بلكه در مقابل مردم نيز مسووليت دارند. گذشته از اين ،باي د مجوز ساخت پروژه را گرفت و الزمه آن ،انجام رون د مرور و بررسي طرح توسط مقام ذيصالح ( )AHJاست. گاهي تبعيت كامل از آییننامه يا استاندارد ،بهترين راه انجام
Tel: 88879605
بار اوج تنها س��الي چن د ساعت مور د نياز است و بار اوج در يك سمت ساختمان در زمان متفاوتي از روز (كه غالبا يك ماه متفاوت سال است) نسبت به طرف ديگر ساختمان اتفاق ميافتد. نواحي داخلي در تمام طول سال به سرمايش نياز دارند .سيستم باي�� د بتوان د ظرفيت صحيح را در هر فضا در زمان صحيح فراهم كن د تا دماي پايدار حفظ شود .اين بدان معني است كه سيستم باي د بتوان د ظرفيت ورو د به فضا يا گروهي از فضاها را به صورت مس��تقل از ظرفيت تحويلي به فضاهاي ديگر فراهم كند .انواع سيس��تمهاي متفاوت از روشهاي متفاوت براي تغيير ظرفيت اس��تفاده ميكنند .اين روشهاي متفاوت اثر زيادي روي اندازه سيستم و هزينه كار آن دارند.
SMS
0912 448 0 416
اولین نشریهی لوله و اتصاالت ایران
تلفن: 22885647
7-6
جدول ()1
مهکوه تهویه تـولیدکـننده دستـگاههای تهویه مطبوع تلفن66903533 :
کوهساران طراح و سازنده دستـگاههای تهویه مطبوع تلفن: 88648028 - 9
در این نشریه تنها از ASHRAE میخوانید
كار نيست و طراح باي د راهكارهاي ديگري بده د كه مور د قبول AHJباشد .شاي د بهتر باش د كه قبل از درخواست رسمي مجوز و مس��لما شروع ساخت اين موضوعات حل شوند .در اين راستا، طراح باي د تمام مقامات ذيصالح را بشناس د و از تمام كساني كه در رون د صدور مجوز دخيل هس��تند ،براي كسب شرايط صدور مجوز پرسش كند.
چه موقع يك تن ،يك تن نيست؟
باره��اي تهوي��ه مطبوع وج��و د دارن�� د و در فرآين د انتخاب سيستم باي د تمام انواع بارها و بارهاي مكانهاي مختلف مدنظر قرار گيرد.
محسوس در برابر نهان
بارهاي سرمايش شامل بارهاي سرمايش محسوس (بارهاي مربوط به حباب خشك) و بارهاي نهان (بارهاي مربوط به محتوای رطوبت هوا) اس��ت .در نمودار س��ایکرومتری (رطوبتسنجي) گرمايش محس��وس با محور افقي و گرماي نه��ان ،يا محتواي رطوبت به وسيله محور عمودي نمايش داده مي شود.
فضا در برابر كويل
نسبت گرمای محسوس
نس��بت گرمای محسوس ،عامل مهمي در طراحي سيستم است .اين نسبت گرمای محس��وس ،تقسيم بر مجموع گرماي محس��وس به عالوه گرماي نهان است .نسبت گرماي محسوس براي فضا با نس��بت گرماي محس��وس در كويل يكسان نيست. نسبت گرماي محس��وس فضا دماي هواي رفت و CFMبهينه را معين ميكند .نس��بت گرمای محسوس بار در كويل ،كارآيي يدهد. كويل را نمايش م
محدودكردن انتخاب
هزاران انتخ��اب وجو د دار د و تصميمات زي��ادي را باي د در انتخاب سيس��تم اتخاذ كر د كه گاه س��ر در گ�� م كنن دهاند .پنج فص��ل اول HVAC Systems and( ASHRAE HNBK )Equipmentيك منبع اطالعاتی منظم است .دو سوال اصلي هنگام انتخاب سيستم عبارتن د از: -1سرمايش يا گرمايش كجا و چگونه ايجا د ميشوند؟ -2سرمايش يا گرمايش ايجادي چگونه به محل نياز به آن
سرویس پیام کوتاه
مقايسه سيستمها و گزارش
توضيحات پروژه /مبناي طراحي هيچ روشي مفي د نيست، زمانیکه شما مسالهاي را كه باي د با اين روش حل كني د نشاخته باش��يد؛ بنابراين مرحله اول در گزارش انتخاب سيستم تعريف مس��اله است؛ س��اختمان را توصيف كني د و كاربر د آن را معين نمايی د و سپس عملكر د مور د نياز را تعريف کنید( :شرايط داخلي و خارجي) تابس��تان و زمستان .اين به ايجا د يك نقشه كليدي منطقهبندي كمك ميكن د كه مكانهاي مختلف اتاق و مناطق يدهد. كنترل را به صورت بخشي از توصيف پروژه نمايش م نمودار انتخاب سيستم:
همانطوريك��ه هر سيس��تمي براي هر پروژهاي مناس��ب نيس��ت ،روش��ی مناس��بي هم براي ارايه نتايج مطالعه انتخاب يده د سيستم وجو د ندارد .جدول ( )1نمودار سا دهاي را نشان م كه روش براي ارايه اطالعات زيا د به ش��كل متمركز اس��ت .اين يده د كه چه سيستمهايي مدنظرن د و نقاط ضعف نمودار نشان م يدارد .در يك و قوت هر كدام را ب��راي يك پروژه خاص بيان م پروژه ساده نموداري مانن د جدول ( )1باي د به گزارش كل پيوست شود .در پروژههاي بزرگ و پيچيده ،گزارش باي د صدها صفحه و همراه با نمودارهاي سيستم و جداول محاسباتي باش د كه مكمل گزارش و مقايسههاي كمي است.
راحتي
در اين بخش توان هر سيس��تم براي حفظ شرايط مطبوع شامل مواردي مانن د كنترل دماي نزديك ،كنترل منطقهبندي،
Tel: 88879605
گرما از خارج ،از خورشي د (از طريق پنجره) و گرماي داخل فضا در محل تولي د ميشود .كويل سرمايش نه تنها گرماي فضا را جذب ميكن د بلكه گرماي هواي برگش��ت (كه شامل بخشي از حرارت ناش��ي از المپها و حرارت جذب ش��ده از سقف نيز ميباش��د) ،گرما و رطوب��ت هواي خارج ب��راي تهويه و گرماي فرادس��ت موتور فن كويل را نیز جذب مينمايد .بنابراين ،بار در فضا ميتوان د با بار در كويل بسيار متفاوت باش د و بار كويل با يك نوع سيستم ميتوان د با بار كويل در سيستم ديگر فرق کند.
ميرسد؟ -3فص��ل 4و 5کت��اب فوقالذكر انتخابه��ا و گزينههاي يدهد .فصل موجو د براي ايجا د گرمايش و س��رمايش را شرح م 4در م��ور د تولي د متمركز بحث ميكن�� د كه در آن گرمايش يا س��رمايش در يك مكان و براي كل ساختمان يا کمپ و يا حتا كل شهر تولي د ميشود. فصل 5در مور د گزينههاي تولي د غير متمركز صحبت ميكن د كه در آن گرمايش يا س��رمايش در نزديكي نقطه استفاده تولي د ميشو د و غالبا در وسايلي است كه بخشي از توزيع هستند. فصل 2و 3روشهاي رساندن گرمايش يا سرمايش از محل يدهد .غالبا گرمايش و سرمايش تولي د آن به محل نياز را شرح م به وس��يله هواي گرم يا س��ر د در بخش��ي از دستگاههاي خارج فضا وار د فضاي نيازمن د س��رمايش يا گرمايش ميش��وند .فصل 2هندبوك به گزينههاي اين روش ميپرداز د گاهي سرمايش يا گرمايش به وسيله آب س��ر د يا گرم يا بخار وار د فضا ميشو د و يك يا چن د جزء وسايل در فضا ،انرژي را به هواي توزيع شده در يدهد .فصل 3انواع سيستمهاي نهايي درون اتاق فضا انتقال م يدهند. را شرح م
SMS
0912 448 0 416
اولین نشریهی لوله و اتصاالت ایران
تلفن: 22885647
9-8
س��روصدا ،ورو د ه��واي تهويه از خارج ،ت��وان گرمايش از باال و كنترل جريانات از شيشههاي بلند ،كارآيي نسبي تصفيه هوا و اثر روي افرا د در صورتي خرابي وسايل مقايسه ميشود.
فضا
مس��احت مور د نياز سيستم ش��امل لوله و اتاق مكانيكي و كمدها چقدر اس��ت؟ اين محل كجا باي د باش��ند؟ سقف چقدر اشغال ميشود؟ آيا سيستم ،قرارگيري وسايل منزل را محدو د ميكند؟ آيا براي نگهداري ماش��ين يا دستگاهي باي د كار كند؟ سيس��تم چگونه روي نم��اي داخلي و خارجي س��اختمان اثر ميگذارد؟
هزينه اوليه
مهکوه تهویه تـولیدکـننده دستـگاههای تهویه مطبوع تلفن66903533 :
هزينه اوليه تنها هزينه سيستم HVACنيست .سيستمهاي مختلف روي هزينه سیستم برق ،هزينه تامين فضا براي سيستم يا پش��تيباني سازهاي خاص و حفاظ دي د و نيز هزينه تغيير در آينده براي هماهنگس��ازي با چيدمان جدي د يا وس��ايل نو اثر گذارند .بعضي از سيس��تمها را ميتوان طوري تغيير دا د كه در ص��ورت نياز دو د را كنترل كنند .بعضي ديگر به سيس��تمهاي كامال مجزای مديريت دو د نياز دارند .طول عمر وسايل به هزينه اوليه ارتباط دارد .آيا وس��ايل و اج��زاي اصلي باي د در يك نوع سيستم زودتر از ديگري تعويض شوند؟ اثر هزينه نسبي با توجه به «ارزش فعلي» تعويض آن در آينده چيست؟
هزينه عملكر د
کوهساران طراح و سازنده دستـگاههای تهویه مطبوع تلفن: 88648028 - 9
ما وقتي در مور د هزينه انرژي صحبت ميكنيم ،بحث هزينه عملكر د به ميان ميآي د زيرا انرژي معموال بزرگترين بخش در هزينه عملكر د است .توان ايجا د سرمايش «آزاد» در هواي سرد، ب��راي تلفيق روشهاي بازيافت گرما براي تهويه هواي خارج يا اس��تفاده از روشهاي تغيير بار مانن د ذخيره حرارتي به هزينه عملكر د ارتباط دارند .آيا سيس��تم ب��ه مراقبت منظم از جانب س��تادكاري يا حتا يك اپراتور تمام وقت نيازمن د است؟ هزينه نسبي نگهداري پيشگیرانه و هزينه تعميرات چگونهاند؟ هزينه آب ،موا د شيميايي تصفيه آب و به ويژه فاضالب ميتوانن د عوامل
هزينههاي اصلي در سيستمهاي آب سر د باشند.
پيشنهادات و داليل
گزارش باي د با پيشنهادات طراحي و داليل آن پيشنهادات خاتمه يابد .شماري از طراحان شاي د بخواهن د اين اطالعات را به صورت خالصه بياورن د و ش��ماري از مالكان اين را دوست دارن د و ميپس��ندند .نكته مهمي را كه باي د همواره در فرآين د انتخاب سيستم به يا د داشت ،آن است كه عوامل محتملي وجو د دارن د كه تنها مالك از آنها آگاه است .اين عوامل اثر مهمي روي توان نسبي سيستمهاي مختلف دارند. يداني د كه احتماال سيستم پيشنهادي شما تنها سيستمي م نيست كه جوابگوي نيازهاي پروژه باشد .بنابراين مهم است كه در گزارش ،سيستمهایي را كه قادرن د جوابگوي نيازهاي پروژه باش��ن د و آنهايي را که نميتوانند ،مش��خص شوند .باي د تمام اطالعاتي را كه بر اس��اس آن پيش��نها د ارايه ميشود ،به مالك ارايه گر د د و مشخص شو د كه چرا طراح معتق د است كه سيستم پيشنهادي بهترين گزينه براي پروژه است .به يا د داشته باشيد: يدهند ،مشتريان تصميم ميگيرند. مشاوران پيشنها د م
خالصه
گزارش انتخاب سيس��تم ،سن د بسيار مهمي است كه شما در كل پروژه آماده ميكنيد .هر چیز ديگر در فرآين د طراحي بر اساس اين گزارش اتفاق ميافتد .در فرآين د انتخاب سيستم چه چيزهايي را باي د به يا د داشت؟ هيچ سيس��تم مناس��بي وجو د ندار د و هر پروژه متفاوتاست. انتخاب سيستم تصميم مهمي است و نيازمن د كار زيادياست. كارفرما يا مالك باي د از آنچه كه شما مدنظر داريد ،از دليلآن آگاه باشد. تصميمگيري در مور د سيس��تم كار شما نيست .كار شمااين اس��ت كه بداني د آيا مالك اطالعات الزم براي اخذ تصميم درست را دارد یا خیر.
در این نشریه تنها از ASHRAE میخوانید
SMS
0912 448 0 416
سرویس پیام کوتاه
تهویه مطبوع در مراکز درمانی 7 -و پایانی
تداوم سرویسدهی و انرژی مصرفی سیستمها ASHRAE APPLICATIONS HANDBOOK 2003 - Chapter 18
منطقهبندی
گرمایش و تامین آب داغ
تع��دا د و چگونگی قرارگیری دیگها بای د به گونهای باش د که هنگامی که یک دیگ از کار میافت د و یا به منظور تعمیر و نگهداریهای متداول به صورت موقت از مدار خارج میشود ،ظرفیت دیگهای باقیمانده برای تامی��ن آب داغ موردنیاز کلینیک ،بخ��ش غذاخوری و اس��تفاده بیماران به اندازه کافی باش��د .همچنین مشکلی از نظر تامین بخار مور د نیاز برای اس��تریل کردن ،پختوپز ،بخش زایمان، ریکاوری ،بخش مراقبتهای ویژه ،محل نگه��داری از ن��وزادان و اتاق اس��تراحت بیم��اران وجو د نداش��ته باش��د .هرچن د مناطقی که شرایط آب و هوایی گرم دارند، بسته به مشخصههای سیستمهای مور د استفاده و الزامات عملکردی آنها ،نیازی به در نظر گرفتن ظرفیت کمکی نخواه د بود .در برخ��ی از کدها یا آییننامهها در آن دس��ته از ش��رایط آب و هوای��ی که
Tel: 88879605
منطقهبن��دی عب��ارت اس��ت از بهکارگیری سیستمهای هوای مجزا برای بخشهای مختلف یک ساختمان .هدف از منطقهبندی در بیمارستانها را میتوان در موار د زیر خالصه کرد: -1جبران بارهای سرمای و گرمایی اضافی به واس��طه جهتگیری یا س��ایر ش��رایطی که در یک بخش خاص وجو د دارد. -2به حداقل رساندن بازچرخانی هوا بین بخشهای مختلف بیمارستان -3تامی��ن انعطافپذی��ری کافی در عملکر د سیستم -4اف��زودن قابلیت اس��تفاده از برق اضطراری برای راهاندازی سیستمها -5صرفهجویی در مصرف انرژی ب��ا کانالکش��ی کانال ه��وای رفت از واحده��ای هواس��از ب��ه چندراه��ه، سیستمهای مرکزی قابلیت بهرهبرداری از ظرفیت کمکی را نیز خواهن د داش��ت. هنگامی که یک واح د خاموش میشود، هوای مناطق غیربحرانی یا مناطقی که به صورت دورهای فعال هستند ،برای جبران
مقدار هوای مور د نیاز مناطق بحرانی که بای د به ص��ورت دایم��ی کار کنن د مور د اس��تفاده قرار میگیرد .اس��تفاده از این ش و یا سایر روشهای حفاظت کمکی رو در مواردی که هوای رفت به واسطه انجام تعمیر و نگهداریهای مت��داول یا از کار افتادن تجهیزات دچار اختالل میش��و د امری ضروری است. تفکیک سیس��تمهای ه��وای رفت، برگشت و تخلیه در هر بخش از بیمارستان به ویژه در بخش جراحی ،زایمان ،پاتولوژی و آزمایش��گاهها اغلب نتایج مطلوبی را به همراه خواه د داشت .ایجا د تعادل نسبی بین مناطق مختلف یک بیمارس��تان ،از اهمیت بس��یار باالیی برخوردار است که میتوان از طریق ارتباط دادن بادزنهای هوای رفت و بادزنهای تخلیه بدان دست یاف��ت .بنابرای��ن در مواقعی ک��ه جریان هوای رفت در مناطق مختلف بیمارستان متوقف میشود ،تخلیه هوای داخل بخش به خارج نبای د ادامه پیدا کند .در غیر این صورت فشار هوای بخش مربوطه نسبت به مناطق مجاور مثبت و یا خنثا خواه د شد .عالوه بر آن در مناطق با فشار منفی
در مواقعی که جریان هوای تخلیه متوقف میش��ود ،هوای رفت نی��ز بای د غیرفعال شود.
اولین نشریهی لوله و اتصاالت ایران
تلفن: 22885647
11-10
دم��ای طراحی حباب خش��ک -4درجه س��انتیگرا د و ظرفیت کمکی آنها برابر یا بیشتر از 99.6درص د ساعات کل دوره گرمایشی است ،ضرورتی برای استفاده از ظرفیت کمکی بیان نشده است .در فصل
)-Handbook ASHRAE 2001 )27 Fundamentalsاطالعات بیش��تری در
مهکوه تهویه تـولیدکـننده دستـگاههای تهویه مطبوع تلفن66903533 :
کوهساران طراح و سازنده دستـگاههای تهویه مطبوع تلفن: 88648028 - 9
این زمینه ارایه شده است. تغذیه دیگ ،گردش حرارت ،بازگشت چگالیده و پمپهای س��وخت مایع بای د به گونهای نصب ش��ده باشن د که قابلیت تامین الزامات مور د نیاز سیستم در شرایط سرویس معمولی و کمکی را داشته باشند. خطوط اصلی رفت و برگشت و لولههای باالرون��ده مور د اس��تفاده در س��رمایش، گرمایش و سیستمهای بخار بای د به منظور مجزاسازی بخشهای مختلف از یکدیگر مجهز به ش��یرهای کنترل باشند .تمامی تجهیزات در ابتدای مسیر رفت و برگشت بای د مجهز به شیرهای کنترل باشند. برخی از سیستمهای رفت و برگشت مور د استفاده در بخش زایمان و اتاق عمل بای د به گونهای طراحی ش��ده باشن د که عالوه بر قابلیت استفاده از برق اضطراری بیمارس��تان ،عملکر د مستقلی نسبت به سایر سیس��تمهای بادزن داشته باشند. بخش زایم��ان و اتاقهای عم��ل بای د به گونهای تهویه ش��ون د که حتا در صورت از کار افتادن سیستمهای تهویه نیز ،رون د جراحی دچار اختالل نشود.
بخار دیگ اغلب حاوی موا د شیمیایی مختلفی اس��ت که نمیت��وان آنها را در واح د هواس��ازی ک��ه در مناطق بحرانی بیمارس��تان به کار گرفته میشون د مور د استفاده قرار داد .در چنین مواردی برای رطوبتزنی بای د از یک سیستم بخار تمیز استفاده شود.
سرمایشمکانیکی
منبع سرمایش مکانیکی برای مناطق مختل��ف کلینیکها و بخش اس��تراحت بیماران در بیمارس��تانها بای�� د با دقت باالیی انتخاب شود .روشی که در چنین م��واردی توصیه میش��ود ،اس��تفاده از سیس��تم تبری د غیرمستقیم با استفاده از آب سر د یا محلولهای ضدیخ است. هنگام استفاده از سیستمهای تبری د مستقیم ،الزامات کدها و محدودیتهای خاصی که ممکن اس��ت در آنها اعمال شده باش�� د نیز بای د در نظر گرفته شود. جهت کسب اطالعات بیشتر در این زمینه د به اس��تاندار د ASHRAE 15 میتوانی�� تح��ت عن��وان «ک�� د ایمنی س��رمایش مکانیکی» مراجعه نمود.
عایقکاری
به منظ��ور صرفهجوی��ی در مصرف انرژی سیس��تمها و حفاظت از س��اکنان س��اختمان ،تمام��ی لولهه��ای آب داغ، کانالها و تجهیزات بای د به خوبی عایقکاری شوند .به منظور ممانعت از تقطیر ،دمای
سطح خارجی تمامی کانالها ،محفظهها، لولهکش��یها و تجهیزات مرتبط با آنها بای د پایینتر از دمای دمای نقطه ش��بنم محیط باش��ن د .بنابراین س��طح خارجی اجزای یادش��ده بای د عایقکاری ش��ده و مجهز به یک مانع بخار خارجی باش��ند. طبق اس��تاندار د NFPA90Aو استاندار د ،NFPA255عایقکاری این اجزا ش��امل اس��تفاده از چس��بها و پرداخت کاری آنها در س��طوح خارجی کانالها ،لولهها و تجهیزات بای د نرخ انتش��ار شعله 25یا پایینتر را داشته باشن د و نرخ انتشار دو د در آنها نیز برابر با 50یا کمتر باشد .طبق اس��تاندار د DHHS1984نرخ انتشار دو د در عایقکاری لولهه��ا نبای د از 150تجاوز کند. الییهای مور د استفاده در کانالهای هوا و تجهیزات بای د قابلیت آن را داش��ته باش د تا الزامات استاندار د 181آزمایشگاهها در زمینه خوردگ��ی را تامین کند .طبق اس��تاندار د ،ASTM E84الییها شامل روکشه��ا ،چس��بها و عایقهای��ی که در س��طوح خارجی لولهها و کانالها در مناطقی از ساختمان به عنوان اتاقک فشار هوا مور د استفاده قرار میگیرن د بای د نرخ انتشار شعله 25یا کمتری داشته باش د و نرخ انتشار دو د آنها 50یا کمتر باشد. الییه��ای کاناله��ا نبای�� د در ق عمل ،بخش سیس��تمهایی که در ات��ا زایمان ،بخش نگهداری از نوزادان ،بخش
در این نشریه تنها از ASHRAE میخوانید
SMS
0912 448 0 416
سرویس پیام کوتاه
انرژی
مراکز درمان��ی از جمله بخشهایی هس��تن د که مصرف انرژی بس��یار باالیی دارند .بیمارستانها نیازمن د آن هستن د تا از سیستمهای پشتیبانی پیچی دهای استفاده کنن د تا در مواقعی که سیستمهای مختلف آنها از کار میافتند ،عملکر د بیمارستان دچار وقفه نشود .بنابراین بیمارستانها با سایر ساختمانهایی که در طول سال به صورت شبانهروزی دایر هستن د متفاوتند. در بیمارس��تانها همچنین بای د مقادیر زیادی از هوای خارج به منظور کنترل بو و به حداقل رساندن میکروارگانیسمهای موجو د در هوا مور د اس��تفاده قرار گیرد. مش��کالتی از قبیل ش��یوع بیماریها و ضایعات بیمارستانی نیز از دیگر مسایلی
Tel: 88879605
سوانح س��وختگی یا بخش مراقبتهای ویژه مور د اس��تفاده قرار میگیرن د به کار گرفته شوند ،مگر در مواردی که فیلترهای ترمینال ب��ا بازده حداق��ل 90درص د در ندس��ت الییها نصب ش��ده باشند. پایی الیی کان��ال تنها در م��واردی بای د مور د استفاده قرار گیر د که هدف از بهکارگیری آن ،بهینهس��ازی میزان انتشار سروصدا باش د و به منظور عایقکاری حرارتی تنها بای د از عایقهای خارجی اس��تفاده شود. در هنگام اصالح سیستمهای تخلیه ،موا د آزبست بای د مطابق با آییننامههای معتبر مور د استفاده قرار گیرند.
اس��ت که در بیمارس��تانها با آن روبهرو هس��تیم .ع�لاوه ب��ر آن ،انرژی بس��یار زیادی در بخشهای تش��خیص بیماری، بخشهای درمانی مختل��ف و نظارت بر تجهیزات مصرف میش��و د .سرویسهای پشتیبانی مانن د محل ذخیره موا د غذایی، آما دهسازی غذا و رختشویخانه نیز سهم عم دهای از انرژی مصرفی یک بیمارستان یدهند. را به خو د اختصاص م از جمله روشه��ای صرفهجویی در مصرف انرژی که میتوان در بیمارستانها مور د استفاده قرار داد ،استفاده از مخازن ذخی��ره ان��رژی بزرگت��ر و بهکارگیری تجهی��زات صرفهگر اس��ت ک��ه از انرژی موجو د در هوای تخلیه بخشهای س��ر د ی��ا گرم س��اختمان برای س��ر د ی��ا گرم ک��ردن هوای ورودی اس��تفاده میکنند. لولهه��ای گرمایی ،حلقههای بس��ته و یا س��ایر روشهای بازیابی گرما نیز از دیگر راهکارهایی به ش��مار میرون د که توجه بسیاری از طراحان را به خو د جلب کر دهاند. امروزه اس��تفاده از گرمای تولی د شده در کورههای زبالهسوزی ضایعات جام د برای تامین بخ��ار موردنیاز رختش��ویخانه و تامین آب داغ مور د استفاده بیماران رواج بسیاری پیدا کرده است .در مراکز درمانی بزرگ سیس��تم تهویه مطب��وع مرکزی که ش��امل ذخیره گرمایی ،صرفهگرهای گرمایی ،لولهکشی اولیه /ثانویه ،سیستم تولی د همزمان ،دیگهای بازیابی گرمایی
و کورههای زبالهسوزی بازیابی گرما است استفاده میشود. طراحی ساختار مراکز درمانی جدی د شامل تغییرات و بخشهای جدیدی است که تاثیر قابل مالحظهای بر مقدار انرژی موردنیاز برای تامین گرمایش ،سرمایش و روش��نایی مور د نی��از مجموعه بر جای میگذارند .انتخاب ساختار کلی مجموعه و اجزای سیس��تم برای استفاده بهینه از انرژی ،مستلزم برنامهریزی و طراحی بسیار دقیقی است .بهکارگیری گرمای تلف شده س��اختمان برای راهاندازی سیس��تمها و استفاده از منابع انرژی تجدیدپذیر مانن د انرژی خورشیدی نیز از جمله روشهایی اس��ت که میتوان د صرفهجوییهای قابل مالحظهای را به همراه داشته باشد.
مراک�ز درمان�ی مخت�ص بیماران سرپایی
به طور کلی مراک��ز درمانی مختص بیماران س��رپایی ممکن است بخشی از یک واح د درمان��ی مجزا ،زیرمجموعهای از ی��ک بیمارس��تان بزرگ یا بخش��ی از یک کلینیک باش��د .در تمامی عملهای جراحی که در این بخش انجام میپذیرد، نیازی به بستری شدن بیمار در طول شب نیس��ت .به طور کلی این دسته از مراکز درمان��ی روزانه بین 8تا 10س��اعت دایر هستند. در صورتی که مراکز درمانی یادشده
اولین نشریهی لوله و اتصاالت ایران
تلفن: 22885647
13-12
در کنار بیمارس��تان قرار گرفته باش��ن د م HVAC و به طور مش��ترک از سیس��ت بیمارستان استفاده کنند ،مکانهایی که برای بیماران سرپایی در نظر گرفته شده است بای د با الزامات موردنظر این بخشها سازگاری داشته باشند .آن دسته از مراکز درمان��ی مختص بیماران س��رپایی که از مجموعه اصلی بیمارستان مجزا هستن د و سیستمهای HVACمخصوص به خو د را دارن د را میتوان به سه گروه کلینیکهای تش��خیص بیماری ،کلینیکهای درمان بیماری و کلینیکهای تشخیص و درمان بیماری تقسیمبندی نمود.
کلینیکهای تشخیص بیماری
مهکوه تهویه تـولیدکـننده دستـگاههای تهویه مطبوع تلفن66903533 :
کوهساران طراح و سازنده دستـگاههای تهویه مطبوع تلفن: 88648028 - 9
کلینیکهای تش��خیص بیماری در واقع آن دس��ته از مراکز درمانی هستن د که اکثر بیم��اران آنها ،بیماران مبتال به بیماریهای جزیی هستن د و درمانهای اساسیتر که مستلزم بیهوش کردن بیمار یا انجام عم��ل جراحی اس��ت ،در آنها انجام نمیش��ود .سیس��تمهای HVAC مور د استفاده در کلینیکهای تشخیص بیماری بای د مطابق با اطالعات ارایه شده در جداول ( )4و ( )5انجام پذیرد.
کلینیکهای درمان بیماری
کلینیکهای درمان بیماری در واقع آن دسته از مراکز درمانی هستن د که در آنها درمانهای جزیی و کلی به صورت سرپایی انجام میپذیرد .در این مراکز در ش��رایط اورژانس ممکن است عملهای جراحی س��رپایی نیز انجام پذیرد .با این وج��و د عمله��ای جراحی ک��ه در این کلینیکه��ا انجام میگیرد ،ب��ه گونهای خواه د بو د ک��ه بیمارانی که تحت عمل جراحی قرار گرفتهان��د ،تنها برای مدت کوتاه��ی ب��دون کمک دیگ��ران قادر به عکسالعمل نشان دادن نباشن د (استاندار د .)NFPA 101
معیار طراحی
الزام��ات و معیاره��ای طراح��ی که د در طراحی سیس��تمهای HVAC بای�� مراکز درمانی مختص بیماران س��رپایی
م��ور د مالحظه ق��رار گیر د بای د مش��ابه با بیمارس��تانها باش��د .بدین منظور در طراح��ی سیس��تمهای HVACبای د به نکات مطرح شده در بخشهای زیر توجه شود: منابع انتق��ال بیماری و معیارهای کنترل آنها کیفیت هوا تعویض هوا دما و رطوبت نسبتهای فشار و تهویه کنترل دو د الزامات تمیز کردن هوا بای د با الزامات ارایه ش��ده در ج��دول (( )1من��درج در ش��ماره 35نشریه) مطابقت داشته باشد. در ای��ن دس��ته از مراکز درمان��ی نیازی نیست که بخش ریکاوری به عنوان یکی از بخشهای بسیار حساس در نظر گرفته شود. عواملی ک��ه بای د در کنت��رل انتقال بیم��اری م��ور د مالحظه ق��رار گیرند ،با مالحظات بیمارس��تانها یکس��ان است. حداق��ل نرخ تهویه ،نس��بتهای فش��ار مطلوب و رطوبت نسبی و محدوده دمای طراحی مش��ابه با الزامات بیمارس��تانها است که در جدول (( )3مندرج در شماره 36نشریه) نیز بدان اشاره شده است. معیاره��ای طراح��ی بخشهای زیر در یک کلینیک درمان بیماری مشابه با بیمارستانهاست: بخش جراحی :ش��امل اتاق عمل، ریکاوری و اتاق بیهوشی
بخشهای جانبی بخش تشخیص و درمان بیماری بخش استریل و ذخیره کردن بخش سرویس :اتاقهای کار کثیف، تاسیسات مکانیکی و اتاق رختکن
سدهی و ان�رژی ت�داوم س�روی مصرفیسیستمها
ام��کان آن وجو د دار د ک��ه برخی از کارفرمایان به دنبال دستیابی به قابلیت سدهی اضطراری ی��ا موقت برای س��روی سرویس گرمایش ،تهویه مطبوع و سیستم آب داغ باشن د تا بدین ترتیب بیمارستان قادر باش د پس از بروز حوادث طبیعی نیز بدون وقفه به کار خو د ادامه دهد. بهمنظورکاهشدادنهزینهتاسیسات میتوان از روشهای کاهش مصرف انرژی مانن د بهکارگیری تجهیزات بازیابی گرما، سیستمهای هوای حجم متغیر ،خاموش ک��ردن یا کاهش نرخ تهویه تجهیزات در مناط��ق معی��ن در مواقعی ک��ه خالی از سکنه هس��تن د استفاده نمود .در مواقعی ک��ه از روش تهوی��ه مکانیکی اس��تفاده میش��ود ،به منظور کاهش دادن بارهای گرمایی و س��رمایی میتوان با استفاده از چرخههای صرفهگر از مزایای هوای خارج نیز استفاده نمود. در بخش��ی ک��ه با عن��وان «ت��داوم سدهی و ان��رژی مصرف��ی س��روی بیمارستانها» برای بیمارستانها مطرح ش��ده اس��ت ،اطالع��ات بیش��تر درباره منطقهبندی و عایقکاری بیمارستانهای سرپایی ارایه شده است.
در این نشریه تنها از ASHRAE میخوانید
SMS
کارند.
بیمارستانهای خصوصی و کوچک
-2مناطق اس��تراحت بیماران که در آنها خدم��ات الزم در اختیار آنها قرار میگیرد. -3مناطق درمان بیماران که خدمات پزشکی خاص در آنها در اختیار بیماران قرار داده میشود. -4اتاقه��ای کار تمی��ز ک��ه ب��رای ذخیرهکردن و توزیع وس��ایل تمیز مور د استفاده قرار میگیرد. -5اتاقه��ای کار کثی��ف ک��ه برای جمعآوری وسایل کثیف و پاکسازی آنها مور د استفاده قرار میگیرد.
سرویس پیام کوتاه
معیارها و عوامل طراحی
کنترل مقدار باکتریهای موجو د در هوا در بیمارستانهای خصوصی و کوچک از اهمیت کمتری برخوردار اس��ت .با این وجو د طراح سیس��تمهای HVACبای د از ل��زوم کنترل بو ،تصفی��ه هوا و کنترل جری��ان هوای بین مناط��ق مختلف این بیمارستانها بهخوبی آگاهی داشته باشد. در ج��دول ( )4بازده فیلترهای مور د اس��تفاده در سیس��تمهای هوایی که در این بیمارستانها به کا ر گرفته میشون د فهرس��ت شده اس��ت .در جدول ( )5نیز حداقل نرخهای تهویه و نسبتهای فشار مناس��ب برای مناطق مختلف ارایه شده است. مقدار توصیه شده برای دمای طراحی داخلی در فصل زمستان در مناطقی که بیم��اران حضور دارن د براب��ر با 24درجه س��انتیگرا د و در سایر مناطق برابر با 21
Tel: 88879605
به طور کلی بیمارستانهای خصوصی و کوچک به س��ه دسته زیر تقسیمبندی میشوند: -1واحدهای درمانی درازمدت -2واحدهای درمانی خاص -3مراکز مراقبت دایمی واحده��ای درمانی درازم��دت برای مراقبت از بیمارانی در نظر گرفته ش��ده اس��ت که دیگ��ر نیازی ب��ه مراقبتهای دایمی در بیمارستان ندارن د ولی از سوی دیگ��ر هنوز هم س�لامت کام��ل خو د را بدس��ت نیاور دهان د و الزم اس��ت تا تحت مراقبت پرس��تارهای مجرب باشند .این نوع واحدهای درمانی ممکن است در کنار بیمارستان باشن د و یا به صورت مستقل از آن فعالیت کنند .مراجعان به این دس��ته از واحدهای درمانی هیچ محدودیت سنی نداشته و معموال بین 35تا 40روز در آن تحت درمان قرار میگیرند. واحدهای درمانی خاص برای افرادی در نظ��ر گرفت��ه ش�� دهان د ک��ه در انجام فعالیتهای روزانه خ��و د نیازمن د کمک هستند .افرادی که در این دسته از واحدها تحت مراقبت قرار میگیرن د اغلب از نظر جس��مانی دچار مشکل بوده و قادر به راه رفتن نیستن د و برخی نیز دچار معلولیت هستند. مراجعان این واحدها معموال به طور مستقیم از خانه و یا از مراکز نگهداری از سالمندان به این واحدها منتقل میشون د و میانگین سنی آنها در حدو د 80سال
است و مدت اقامت آنها به طور متوسط 47ماه اس��ت و اغلب مبتال به مشکالت جسمانی متع ددی هستند. مراکز مراقبت دایمی نیز عموما برای افرا د س��المن د در نظر گرفته ش دهان د که قادر به انجام امور روزمره خو د نیس��تن د و در عین ح��ال مبتال به بیماری خاصی نیز نیستند .این افرا د زندگی عادی خو د را دارند ،قادرن د نیازه��ای روزمره خو د را برآورده نموده و به صورت آزادانه با مردم معاش��رت داشته باش��ند .در این واحدها ممکن است پرستارهای دورهدیده استفاده شون د ولی در هر صورت رعایت این مساله ضرورتی ندارد .مدت زمان متوسط اقامت این افرا د در این مراکز در حدو د 4س��ال یا بیشتر است. عمال در ساختمانهای یادشده پنج منطقه قابل تقسیمبندی است که طراح سیستمهای HVACبای د به آنها توجه داشته باشد: -1بخشهای اداری و پش��تیبانی که پرس��نل این مراکز در آنها مش��غول به
0912 448 0 416
جدول ( )4بازده فیلترهای مور د اس�تفاده در سیس�تمهای تهوی�ه و تهویه مطبوع بیمارستانهای خصوصی و کوچک حداقل تعدا د فیلترها
بازده فیلتر اصلی *MERV
محل مراقبت ،معاینه ،درمان و امور مربوط به بیماران
1
15
محل آما دهسازی غذا و رختشویخانه
1
8
بخشهای اداری ،محل ذخیره وس��ایل موردنیاز و مناطق نگهداری از وسایل کثیف
1
6
نام منطقه
* MERVعبارت اس��ت از حداقل مقدار بازده فیلتر که مقدار آن بر مبنای اس��تاندار د ASHRAE 52.2
اولین نشریهی لوله و اتصاالت ایران
تلفن: 22885647
ارایه شده است.
15-14
جدول ( )5نسبتهای فشار و تهویه مناطق مختلف بیمارستانهای خصوصی و کوچک نام منطقه
نسبت فشار در مقایسه حداقل تعدا د تعویض هوای خارج در ساعت با مناطق مجاور
حداقل تعدا د تعویض هوا در ساعت
تخلیه تمامی هوا به صورت مستقیم به خارج
استفاده از هوای برگشتی در واحدهای اتاق
دلخواه
محل مراقبت از بیماران
اتاق استراحت بیماران
*
2
6
دلخواه
راهروی مجاور به اتاق استراحت بیماران
*
دلخواه
2
دلخواه
دلخواه
منفی
دلخواه
10
بله
خیر
توالت بخش معاینه و درمان بیماریها
اتاق معاینه
مهکوه تهویه تـولیدکـننده دستـگاههای تهویه مطبوع تلفن66903533 :
*
2
6
دلخواه
دلخواه
بخش فیزیوتراپی
منفی
2
6
دلخواه
دلخواه
بخش کار درمانی
منفی
2
6
دلخواه
دلخواه
اتاق کار کثیف
منفی
2
10
بله
خیر
اتاق کار تمیز
مثبت
2
4
دلخواه
دلخواه
بخش استریلیزه و ذخیره کردن
اتاق تخلیه دستگاه استریلیزهکننده
منفی
دلخواه
10
بله
خیر
اتاق جمعآوری رختهای چرک
منفی
دلخواه
10
بله
خیر
*
2
10
بله
خیر
محل نگهداری از لباسهای کثیف
منفی
دلخواه
10
بله
خیر
محل نگهداری از لباسهای تمیز
مثبت
دلخواه
2
بله
خیر
رختشویخانه ،عمومی
کوهساران طراح و سازنده دستـگاههای تهویه مطبوع تلفن: 88648028 - 9
بخش سرویس
*
2
10
بله
بله
منفی
دلخواه
10
محل آما دهسازی غذا
بله
بله
*
دلخواه
2
بله
خیر
محل نگهداری از وسایل مستخدم
منفی
دلخواه
10
بله
خیر
حمام
منفی
دلخواه
10
بله
خیر
اتاق شستوشو محل نگهداری از موا د غذایی
* کنترل دایمی جهت جریان هوای الزامی نیست.
در این نشریه تنها از ASHRAE میخوانید
SMS
0912 448 0 416
سرویس پیام کوتاه
قابلیت کاربر د سیستمها
اف��رادی ک��ه در بیمارس��تانهای خصوصی و کوچک اقام��ت دارن د عمدتا از نظر جس��مانی دچار ضعف هستند .با وجو د آنکه برخی از این افرا د توانایی راه رفتن را دارند ،ولی سایر آنها در تختها بستری هس��تن د و دوران نقاهت خو د را سپری میکنند .سیس��تمهای HVAC که ب��رای این مکانها انتخاب میش��و د بای د بوی موجو د در فضای این مناطق را کنترل کن د و نبای د موجب ایجا د کوران در داخل فضای ساختمان شود .شرایط آب و هوای��ی محلی ،هزینه ،تجربه و قضاوت ش��خصی طراح از جمله عواملی به شمار میرون د که مقدار موردنیاز رطوبتگیری و تهویه مطبوع را مش��خص میکنند .در این مکانها ممکن اس��ت بو با استفاده از
مراکز دندانپزشکی
مراک��ز دندانپزش��کی معم��وال از بخشهای مختلفی مانن د بخش پذیرش و ات��اق انتظار ،اتاق درمان (که به آن اتاق جراحی نیز گفته میشود) ،اتاقهای کار که ابزارآالت مور د نیاز در آنها نگهداری و ابزارها تمیز و استریل میشون د تشکیل ش دهاند .در مراکز دندانپزشکی اتاقهای کار معموال شامل آزمایشگاههایی هستن د ک��ه تعمی��ر ،مرمت ی��ا تعوی��ض ابزارها و تجهی��زات م��ور د نیاز در آنه��ا انجام میگیرد. در بس��یار از معاینات دندان پزشکی گردوغب��ار و ذرات معل��ق زی��ادی تولی د
Tel: 88879605
درجه س��انتیگرا د است .مقادیر مناسب حداقل مق��دار رطوبت نس��بی در فصل زمستان به وضعیت آب و هوایی بستگی دار د و بهتر اس��ت که در هر مور د خاص ب��ا توجه ب��ه تجربه و قضاوت ش��خصی طراح در نظ��ر گرفته ش��ود .در مواردی که از سیستمهای تهویه مطبوع استفاده میش��ود ،دمای طراحی داخل و رطوبت نسبی در فصل تابستان به ترتیب برابر با 24درجه سانتیگرا د و 50درص د است. معیار طراحی کلی که در این بخش گرمای��ش و تامی��ن آب داغ ،عایقکاری و انرژی برای مراکز درمانی مور د بحث قرار گرفت در مور د بیمارستانهای خصوصی و کوچک نیز صادق است.
حجم زیادی از هوای خارج و اس��تفاده از روشهای بازیابی گرمایی کنترل ش��ود. به منظ��ور صرفهجویی در مصرف انرژی، میتوان بو را با استفاده از فیلترهای کربن فعال یا آلومین فعال پرمنگنات پتاس��یم کنترل نمود. در بیمارس��تانهای کوچک هر اتاق بای�� د مجهز به ی��ک کنترلکننده درجه حرارتی مجزا باشد .در مناطق جغرافیایی مختلف که شرایط آب و هوایی نامساعدی دارند ،اتاق استراحت بیماران بای د مجهز به تجهیزات گرمایش��ی کمکی باش د که این تجهی��زات بای د بر روی دیوارها نصب شده باشد .در شرایط آب و هوایی معتدل (یعنی مناطق��ی که دمای طراحی خارج در فصل زمس��تان -1درجه سانتیگرا د یا بیشتر اس��ت) میتوان از سیستمهای گرمایشی سقفی استفاده نمود.
میش��ود .ای��ن گردوغبار ممکن اس��ت محتوی میکروارگانیسمهای بیماریزا و غیربیماریزا ،ذرات فل��ز مانن د بخارهای جیوه و س��ایر موا د مانن�� د گردوغبارهای س��یلیکونی ،موا د آلرژیزای التکس و ... باشد .برخی از ارزیابیهای به عمل آمده یده د که مق��دار گردوغبارهای نش��ان م تولی د ش��ده در مراکز دندانپزش��کی در حی��ن معاینه بیمار و بالفاصله پس از آن بسیار باالست .تحقیقات نشان داده است که فعالیتهای آزمایش��گاهی نیز منجر به تولی د گردوغب��ار و ذرات معلق در هوا میشود .در حال حاضر اطالعات ناچیزی درباره مقدار ،ماهیت یا تداوم گردوغبارهای زیس��تی و ذرات معلق آالینده در مراکز دندانپزشکی وجو د دارد. ام��روزه در بس��یاری از مراک��ز دندانپزشکی ،از اکسیدهای نیتروژن به عنوان گازهای بیحسی /بیهوشی استفاده میشود .در طراحی سیستمهای تهویه ،به منظور کنترل مقدار اکسیدهای نیتروژن مالحظات زیر بای د در نظر گرفته شود: -1اکس��یدهای نیت��روژن از ه��وای سنگینترن د و در صورتی که مقدار هوای اخت�لاط کافی نباش�� د ممکن اس��ت در نزدیکی زمین تجمع پیدا کنند. -2اکسیدهای نیتروژن بای د مستقیما به خارج تخلیه شوند. در اس��تاندار د NIOSH1996نی��ز توصیههای��ی درباره سیس��تمهای تهویه مور د استفاده در مراکز دندانپزشکی ارایه شده است.
اولین نشریهی لوله و اتصاالت ایران
تلفن: 22885647
17-16
محاسبات بار سرمایشی و گرمایشی اماکن مسکونی5-
ساختمانهای چند واحدی
ASHRAE FUNDAMENTALS HANDBOOK 2005 - Chapter 29 مهندس رامین تابان∗
مهکوه تهویه تـولیدکـننده دستـگاههای تهویه مطبوع تلفن66903533 :
کوهساران طراح و سازنده دستـگاههای تهویه مطبوع تلفن: 88648028 - 9
به طور معمول روشهای س��اده ش�� دهای که در فصل ()27 ASHRAE Fundamentals Handbook 2005و ای��ن بخش ارایه شد ،برای تمامی ساختمانهای مسکونی چن د طبقه قابل استفاده نخواه د بود .با این وجو د میتوان از این روشها برای خانههای��ی که به صورت ردیفی در کنار یکدیگر قرار گرفتهان د و تعدا د وجوهی که در معرض تابش خورش��ی د قرار دارد ،بیش از یک سمت است مور د استفاده قرار دا د. برای واحدهای آپارتمانی که هر یک به واحدهای مسکونی مجزایی تقس��یم میش��وند ،ابتدا بای د تمامی س��اختمان مور د تحلی��ل قرار گیر د و س��پس نرخ تعویض هوای ب هدس��ت آمده برای کل س��اختمان به حجم کل آپارتمان اعمال شود .در سایر ساختمانهای چن د واحدی نیز مقدار نفوذ هوای خارج به داخل س��اختمان با اس��تفاده از عوامل متع ددی از قبی��ل ارتفاع کلی س��اختمان و وضعیت نشتی هوا بین ساختمانهای مجاور قابل تعیین است .برای ساختمانهای کم ارتفاع ح د باالی نرخ نفوذ هوای خارج به داخل س��اختمان را میتوان با محاسبه وضعیت کلی ساختمان ب هدست آورد. همانطور که در فصل (ASHRAE Fundamentals )27 Handbook 2005بدان اش��اره ش��ده است ،با افزایش ارتفاع س��اختمان ،مشکالت مرتبط با نفوذ هوا به داخل ساختمان نیز گس��تر دهتر میشود .در برخی موار د برای ارزیابی نرخ نشتی هوا در س��اختمانها بای د با یک متخصص تعیین مقدار نفوذ هوای ساختمانهای بلن د مشورت نمود.
تهویه تهویه کلی ساختمان
در س��الهای اخیر به دلیل مشکالت ناشی از بحران انرژی و به منظور افزایش بازده انرژی ساختمانها ،وضعیت ساختاری ساختمانها به گونهای تغییر کرده است که مقدار هوای کمتری از آن عبور میکند .مقادیر نش��تی طبیعی هوا در س��اختمانها اغلب به اندازهای نیست که کیفیت مناسب هوای داخل را نیز به همراه داشته باشد .در استاندار د ASHRAE 62.2-2004حداقل مقادیر تهویه مور د نیاز برای س��اختمانها به صورت زیر تعیین شده است:
که در رابطه فوق: :QVنرخ تهویه مور د نیاز بر حسب cfm :Acfمساحت تهویه شده ساختمان بر حسب فوت مربع :Nbrتعدا د اتاقهای خواب (حداقل )1 الزم به ذکر است که ساختمانهایی که در شرایط جغرافیایی با آب و هوای معتدل واقع ش دهاند ،از استاندار د مستثنا هستند. همچنی��ن الزامات واقعی هر یک از س��اختمانها نیز در نهایت توس��ط کارشناسان محلی س��اختمان و کدهای محلی تعیین میشود .به طور کلی انتظار میرو د که تهویه کلی ساختمان به دلیل ترکیب آییننامهها و نیاز ساکنان ساختمان رواج بیشتری پیدا کند .تاثیر بار QVبار در محاسبات بار سرمایشی و گرمایشی ساختمان در نظر گرفته شود.
در این نشریه تنها از ASHRAE میخوانید
SMS
0912 448 0 416
سرویس پیام کوتاه
بازیابی گرما
تخلیه مکانیکی محلی
بر مبنای الزاماتی که در اس��تاندار د ASHRAE 62.2بدان اش��اره شده است ،اس��تفاده از بادزنهای تخلیه در آشپزخانهها و حمامه��ا الزامی اس��ت .به طور کلی بادزنه��ای تخلیهای که به صورت دورهای و با اس��تفاده از کنترلکنن دههای دستی کار میکنن د در محاسبات بار ساختمان در نظر گرفته نمیشون د .از سوی دیگر بادزنهای تخلیهای که به صورت مداوم کار میکنن د بای د در محاس��بات بار س��اختمان در نظر گرفته شوند .الزم به یادآوری است که بادزنهای تخلیه تنها به واسطه افزایش مقدار نفوذ هوای خارج به داخل س��اختمان که به دلیل کاهش فشار
هوای احتراق
آبگرمکنها ،کورهها و دیگهای با سوخت مایع ،همگی برای تداوم احتراق نیازمن د تامین مقدار کافی از هوای احتراق هستند. در صورت��ی که منبع تامین هوای احتراق در داخل س��اختمان باش د (مانن د زیر زمین ساختمان به صورت نسبی تهویه میشود)، بار گرمایشی بیشتری به ساختمان القا شده و مقدار هوایی که به داخل ساختمان نفوذ میکن د افزایش مییابد .از سوی دیگر ،قرار دادن تجهیزات یا د شده در بخشهای خارجی ساختمان مانن د گاراژ یا اتاق تهویه مکانیکی و یا اس��تفاده از تجهیزات احتراقی بسته موجب از بین رفتن این بار میشود. الزامات هوای احتراق برای تجهیزات با جریان هوای اجباری د در ازای هر 1000Btu/hجریان گرمایی برابر با 0.25cfm جدی یا در حدو د 25cfmبرای یک وسیله گرمایشی با جریان گرمایی 100,000Btu/hاس��ت .مق��دار هوای احتراق م��ور د نیاز برای تجهی��زات جریان طبیعی نیز تقریب��ا دو برابر تجهیزات جریان اجباری مشابه با آنهاست .در بسیاری از موارد ،مقادیر یا د شده نسبتا کوچک هستن د و در هنگام محاسبه بار ساختمان میتوان از آنها صرفنظر کرد. در هنگام محاس�به بار سرمایشی س�اختمان فرض بر آن
Tel: 88879605
تجهیزات بازیابی گرما بای د بهعنوان بخش��ی از سیستمهای تهویه مکانیکی در نظر گرفته شوند .این تجهیزات انواع مختلف دارن�� د و به نامه��ای تهویهکنن دههای بازیابی گرم��ا ( )HRVیا تهویهکنن دههای بازیابی انرژی ( )ERVشهرت دارند .همانطور که در فصل 44از هندبوک ASHRAE Systems and 2004 Equipmentsبدان اش��اره شده است ،تجهیزات بازیابی گرما بخش جدایی ناپذیری از سیس��تمهای توزیع اماکن مس��کونی به ش��مار میروند .به طور کلی گرمای محس��وس ،گرمای نهان یا گرمای کل س��اختمان میتوان د به واسطه جریانهای هوایی مختلف که در سیس��تمهای توزیع و داخل ساختمان به وجو د میآی د مبادله شو د .تجهیزات بازیابی گرما بر مبنای کارایی آنها در بازیابی گرمای کل و گرمای محس��وس در گروههای مختلف طبقهبندی میشوند.
داخل ایجا د میش��ود ،موجب القای بار گرمایشی یا سرمایشی ساختمان میشوند .جهت کسب اطالعات بیشتر در این زمینه میتوان به بخشی که تحت عنوان جریان هوای ورودی به داخل ساختمان و تهویه ترکیبی در ادامه متن ارایه شده است مراجعه کنی د.
اولین نشریهی لوله و اتصاالت ایران
تلفن: 22885647
19-18
د و تنها وسیله است که تجهیزات گرمایشی در حال کار نیستن د آبگرمکن است گرمایشی که در فصل تابستان نیز کار میکن که مقدار ه�وای احتراق مور د نیاز ب�رای آن به طور کلی قابل صرفنظر کردن است.
جری�ان هوای ورودی ب�ه داخل س�اختمان و تهویه ترکیبی
تامین فشار مثبت در داخل ساختمان با استفاده از تجهیزات مکانیکی منجر به اصالح نرخ نشتی نفوذ هوا به داخل ساختمان میشود .به منظور ارزیابی این اثر ،نرخ جریان هوای رفت و تخلیه کلی ساختمان بای د تعیین شو د و سپس مقدار آن به تجهیزات «متعا دلسازی شده» و «متعا دلسازی نشده» تقسیم شود.
مهکوه تهویه تـولیدکـننده دستـگاههای تهویه مطبوع تلفن66903533 :
که در رابطه فوق: :Qbalنرخ جریان هوای متعا دلسازی شده بر حسب cfm :Qsupن��رخ کلی جریان هوای رفت م��ور د نیاز برای تهویه ساختمان بر حسب cfm :Qexhن��رخ کلی جریان ه��وای تخلیه مور د نیاز برای تهویه ساختمان بر حسب cfm :Qunbalنرخ جریان هوای متعا دلس��ازی نش��ده بر حسب cfm الزم به یادآوری اس��ت که نشتی متعا دلسازی نشده کانال میتواند موجب افزاش و یا کاهش فشار هوای داخل ساختمان ش��ود .این اثر در بخش بعدی تحت عنوان تلفات توزیعی مور د بررسی قرار خواه د گرفت. بخشه��ای مختلف جریان هوا را میت��وان به صورت زیر با مقدار هوایی که به داخل س��اختمان نفوذ میکن د ترکیب نمو د (:)Palmiter & bond 1992
که در رابطه فوق: :Qviن��رخ جریان ترکیبی هوای تهوی��ه /نفوذ ( Qviبخش متعادل شده جریان هوا را در بر نمیگیرد). :Qiنرخ نشتی نفوذ هوای خارج به داخل ساختمان با فرض آن که سیستم وسیله مکانیکی برای تامین فشار مثبت در داخل ساختمان استفاده نشده است.
بار تهویه /نفوذ
بار گرمایشی و سرمایشی ناشی از تهویه یا نفوذ تدریجی هوا به داخل ساختمان به صورت زیر قابل محاسبه است:
که در روابط فوق: :qvi,sبار محسوس ناشی از تهویه /نفوذ بر حسب Btu/h
جدول ( )6مقادیر متداول ضرایب بهره /تلفات گرمایی کانال موقعیت قرارگیری کانال
ساختمانهای یک طبقه
نشتی در کانال هوای رفت /برگشت نوع عایق مور د استفاده با مقاومت حرارتی بر حسب ft2.◦F.h/Btu
فضای تهویه شده
ساختمانهای بیش از یک طبقه
فرض بر آن است که هیچ اتالف حرارتی در ساختمان وجو د ندار د یعنی
کوهساران طراح و سازنده دستـگاههای تهویه مطبوع تلفن: 88648028 - 9
مقادیر ارایه ش��ده در این جدول بر مبنای وضعیت پیش فرض مس��احت سیستم در اس��تاندار د ASHRAE 152و با اس��تفاده از م��دل )Francisco & Palmiter (1999 محاسبه ش دهاند .الزم به ذکر است که مقادیر این جدول تنها به منظور راهنمایی طراح ارائه شده است و احتمال آن وجو د دار د که برای ساختارها شرایط دیگر مقادیر تلفات گرمایی با مقادیر ارایه شده در این جدول متفاوت باشد .مقادیر دمای فرض شده هوای
محیط به شرح زیر هستند: برای محاسبات سرمایشی (:)C برای محاسبات گرمایشی /کوره ( )H/Fو گرمایش /پمپ حرارتی (:)H/HP
در این نشریه تنها از ASHRAE میخوانید
:ЄSکارآیی محسوس تجهیزات HRV/ERV
تلفات ناشی از توزیع هوا
نش��تی هوا و تلفات گرمایی ناش��ی از سیس��تمهای کانال در داخل س��اختمان اغلب موجب میش��و د تا عالوه بر الزامات س��اختمان ،بارهای دیگری نیز به واس��طه کارکر د تجهیزات به س��اختمان القا شود .مقدار تلفات ناش��ی از توزیع هوا در داخل س��اختمانها ،به موقعیت قرارگیری کانال ،سطح مقطع کانال، دمای محیط ،وضعیت عایقکاری کانال و وضعیت هوابندی کانال بستگی خواه د داشت .به طور معمول تعیین دقیق مقادیر بارهای یا د شده در هنگام انجام محاسبات بار ساختمان پیش از ساخت، کار دشواری اس��ت .بنابراین مقادیر تلفات ناشی از توزیع هوای ساختمان بای د با استفاده از مقادیر فرضی به گونهای انتخاب شو د که ظرفیت تجهیزات جوابگوی نیاز ساختمان باشد. طراحی و س��اخت مناسب تجهیزات گرمایشی و سرمایشی در کن��ار یکدیگر از جمله عوامل مهمی به ش��مار میرو د که بر کاهش تلفات بار کانال تاثیر میگذارد .به عنوان مثال در صورتی که خمهای کانال از میان فضاهای تهویه شده مانن د باالی سقف راهروه��ای ورودی عبور کند ،تلفات بار کانال به حداقل کاهش پیدا میکند .در فصل 9از هندبوک ASHRAE HVAC 2004
که در رابطه فوق: :qdتلفات ناشی از توزیع هوا بر حسب Btu/h :Fdlضریب بهره /اتالف کانال (مقدار این ضریب از جدول 6 یا استاندار د ASHRAE 152تعیین میشود). :qblبار کل ساختمان بر حسب Btu/h در ج��دول ( )6مقادیر متداول ضرایب به��ره /اتالف کانال برای ش��رایط نشان داده شده فهرست ش��ده است .این مقادیر میتوانن د راهنمای مناسبی برای محاسبات دستی بار ساختمان یده د که به حداقل باش��ند .بررس��ی مقادیر جدول ( )6نشان م رس��اندن نشتی کانال ،یکی از عوامل مهمی است که تاثیر قابل مالحظهای بر مقدار بار القا ش��ده به س��اختمان بر جای خواه د گذاشت .برای شرایط جدی که این جدول بدانها اشارهای نشده است ،محاس��بات مربوطه بای د با استفاده از روشی که در بخش قبل مور د بررس��ی قرار دادیم انجام گیرد .الزم به یادآوری است که ضرایب بار سرمایش��ی در جدول ( )6تنها بهره محسوس را یدهند ،در حالی که نشتی کانال موجب میشو د تا بهره نشان م نهان قابل توجهی نیز به ساختمان القا شود. ادامه دارد... ∗ کتابهای «تبرید برای تکنیس�ینهای »HVACو «کیفیت هوای داخل» از این مترجم به چاپ رسیده است.
سرویس پیام کوتاه
Tel: 88879605
ل به واسطه کارکر د تجهیزات :Qbal,hrنرخ جریان تهویه متعا د HRV/ERVبر حسب cfm :Qbal,othن��رخ جریان ه��وای رفت مور د نی��از برای تهویه ساختمان بر حسب cfm :∆tاختالف دمای داخل و خارج ساختمان برحسب درجه فارنهایت :∆Wاخت�لاف نس��بت رطوب��ت ه��وای داخ��ل و خارج ساختمان :qvi,tبار کل ناشی از تهویه /نفوذ بر حسب Btu/h :Єtکارآیی کل تجهیزات HRV/ERV :∆hاخت�لاف آنتالپ��ی هوای داخل و خارج س��اختمان بر حسب Btu/lb :qvnt,lبار نهان ناشی از تهویه /نفوذ بر حسب Btu/h
Systems and Equipmentتوصیهه��ای به خصوصی که در هر مور د خاص بای د در نظر گرفته شو د ارایه شده است .دقت ساخت و مرغوب بودن موا د مور د استفاده در ساخت کانالهای هوا یک��ی از مهمترین عوامل در جلوگیری از ایجا د نش��تی در کانال به ش��مار میرود .تجربه نش��ان داده است که بسیاری از روشهای متداول هوابن د کردن کانالها مانن د استفاده از نوارهای یدهند. آببندکننده پس از چن د سال کارایی خو د را از دست م مقدار نشتی هوا در سیستمهای کانالی که به خوبی ساخته شده باشند ،در حدو د 5درص د مقدار جریان هوای ایجا د شده توسط بادزن در مسیرهای رفت و برگشت است .بنابراین به طور معمول مقدار نشتی هوا در کل سیستم کانال با احتساب مسیر رفت و برگش��ت هوا در حدو د 11درص د یا بیشتر خواه د بود .از آنجایی که نشتی کانال اثرات قابل مالحظهای را بر مقدار بار القا شده به ساختمان بر جای میگذارد ،بررسی میزان هوابن د بودن کانالها پس از طراحی و س��اخت سیستم کانال س��اختمان از اهمیت باالیی برخوردار است. تلف��ات کانال را میتوان با اس��تفاده از م دلهای ویژهای که در اس��تاندار د ASHRAE 152توس��ط Francisco and ) Palmiter (1999و )Palmiter and Francisco (1997 ارایه ش��ده اس��ت تخمین زد .مقادیر مجاز برای تلفات ناشی از توزیع هوا س��اختمان نیز با اس��تفاده از رابطه زیر قابل محاسبه است:
SMS
0912 448 0 416
اولین نشریهی لوله و اتصاالت ایران
تلفن: 22885647
21-20
مزاياي به كارگيري سيستم
فن مضاعف ،كانال مضاعف ASHRAE JOURNAL - MAY 2004
سيستم DFDDيا دو کاناله ،دو زبانه ،در مدرسه ابتدایی Tophamاز نصف مقدار گرما در واح د س�طح در سیس�تمهای دیگر در منطقهی Langley BCکانادا استفاده ميكند. يدهن د كه اين سيس�تم مش�كالت كمتري دار د و هزينههاي به عالوه ،مدارک نش�ان م نگهداري آن كمتر است .اين شكل ارزان DFDDكه براي هر آب و هوايي مناسب است، نه تنها براي مدارس سودمن د است بلكه براي غالب ساختمانهايي كه در آن يك سيستم مركزي قادر است هوا را در فضاهاي چندگانه گردش مجدد دهد ،بسيار مناسب است. تشریحسيستمHVAC
مهکوه تهویه تـولیدکـننده دستـگاههای تهویه مطبوع تلفن66903533 :
کوهساران طراح و سازنده دستـگاههای تهویه مطبوع تلفن: 88648028 - 9
طراحي سيستم HVACمدرسه Tophamزماني انجام ش د كه بودجههاي ساختوساز 30درص د كم شده بود .اين امر به جای كاهش كيفيت سيستم ،سبب اخذ تصميم اس��تفاده از DFDD به صورت آزمايش��ي در چندين ساختمان ش�� د كه نشان دا د كه اصالحات اخير ،هزينه اين سيستم نسبت به سيستمهاي سنتي را كاهش داده است .همچنين انتظار ميرفت كه هزينههای گرمايش كاهش يابد. 2 ي��ك سیس��تم س��ا دهی DFDDب��ه مدرس��ه 32300 ft يدهد .سرمايش مكانيكي طبق خط مشي ( )3000 m2سرويس م دولت فراهم نيست اما به راحتي ميتوان آن را اضافه نمود. يك واحد هوارسان سر د ( )AHUهواي سر د بیرون را با هواي برگش��تي تركيب ميكن د تا ه��واي )59 oF( 15 oCرا فراهم كند. وقتي دماي بیرون باالي ( 14 oC )57 oFباش��د 100 ،درص د هواي بیرون را تامين ميكند. يك AHUگرم 100 ،درص د هواي برگشتي را تامين ميكند. در دماي بیرون زي��ر ،)59 oF( 15 oCاين هوا به صورت تدریجی در ي��ك بازه زمانبن��دي گ��رم ميش��و د و از )14 oF( -10 oCتا )100 oF( 38 oCافزاي��ش ميياب��د .در ب��االي دم��اي ()59 oF " o o o ،15 Cهوا سر د ميش��ود .در باالي دماي )72 F( 22 Cهوا از طريق AHUسر د به سمت اس��تفاده از 100درصد هواي بیرون ميرود. AHUهاي س��ر د و گرم هر ك��دام ب��راي 70درص د افت كل ساخته ش دهان د كه نيازهاي آينده را نيز شامل ميشود .كورههاي
داراي نس��بت اختالط ب��اال ( )15:1در AHUگ��رم تمام گرماي ساختمان را فراهم ميكند .كورهها و بادزنهاي گرم براي امنيت گرمايش دو بخشي ميشود. در اغلب فضاها مناطق به صورت مجزا به وسيله دما و جريان هوا جدا ميش��ون د و با اختالط هواي سر د و گرم كنترل ميشوند. معموال جريان رفت منطقه ثابت اس��ت و ميتوان�� د افزايش ياب د (بخش تهويه كالسها را مالحظه كنيد). سيستم در خارج از ساعات عادی ميتوان د با يك دكمه روي غالب حسگرهاي منطقهاي روشن ش��ود .اين سيستم دو ساعت د و مناطق ديگر 25 كار ميكن د و هوا را وار د منطقه فع��ال ميكن يدهند .اين درص د هواي رفت سيستم عادی را به خو د اختصاص م سيس��ت م همراه با بازدهي ذاتي سيستم در هنگام سكونت نسبي مانن د زمان استفاده از سالن ورزش در شب در آن واكنش و پاسخ قابل انعطاف و موثر از نظر انرژي تامين ميكند .هواي بازگش��ت از فضاي س��قف میگذرد .ديوارهاي داخلي با ارتف��اع تمام داراي دريچههايي در باالي سقف اس��ت كه براي افت فشار كم طراحي شده است .هواي رهاشدنی قطع و در دمپرها ،جريان هواي بزرگ جاري ميشود. هر ورودي ساختمان داراي يك بادزن كوچك است تا هواي سر د را از سطح پايين بزداي د و آن را در فضاي سقف بدمد .در هواي سرد ،دمپرهاي رهاکردنی كه هم جهت با ورو د اصلي باال نميآيد، بستهميماند.
موتورخانه
موتورخانه مركزي طوری طراحی ش��ده که برای توس��عه در
در این نشریه تنها از ASHRAE میخوانید
SMS
0912 448 0 416
سرویس پیام کوتاه
آینده ،اندازه الزم را داش��ته باش��د .اندازهی آن 2درص د مساحت يده د (شكل .)2موتورخانه در مرکز زیربنا را به خو د اختصاص م ساختمان قرار گرفته تا در فضاي ارزشمن د پيراموني و حداقلسازي لولهکشی و کانالکشیها صرفهجویی شود .از تجهیزات پشت بامی استفاده نشده مگر یک کندانس��ینگ یونیت كوچك براي تهويه مطبوع اتاق رایانه .تمام فعاليتهاي نگهداري زمانبندي شده در موتورخانه انجام ميشود.
كورهها
شکل ()1
جعبههایمخلوطکن
توفام داراي جعبههاي کارگاه س��اخت خاص (شكل )3است كه داراي ترتيب كنترل منطق فازي بر اساس دما و جريان رانش يا تخليه است .اين جعبهها مزاياي زير را نسبت به جعبههاي سنتي دارند: كنترل بهتر حس جريان در محل تخليه س��ريع مستقيم،س��يگنالي پايدار و قوي تحت تمام ش��رايط كاري ايجا د ميكن د (كنترل جريان ورودي معمولي وقتي انجام ميش��و د كه سرعت
Tel: 88879605
چون سيس��تمهاي DFDDميتوانن د ح��رارت را به صورت متمركز اعمال كن د و نيازي به منبع دما باال ندارد ،تقريبا مي توانن د از هر منبع حرارتي مثل آب داغ ،گليك��ول ،بخار ،برق ،پمپهاي حرارتي يا كورههاي مناسب اس��تفاده كنند .كورهها به داليل زير انتخابميشوند: گاز كم هزينهترين سوخت اس��ت (پمپ حرارتي به خاطرمحدوديتهاي هزينه سرمايهاي استفاده نشد) هزينه كورهها بس��يار كمت��ر از هزينه دیگه��ا ،پمپها ولولهكشياست. نیازی به تاسيسات دیگ بخار و فضای آن ندارد. كورههاي گازي با شعله غيرمس��تقيم با نسبت سوخت بههوای 15:1موجود بوده و در تمام نرخهاي ش��عله داراي بازدهي
باالتر از 80درصد و گارانتي 10ساله كامل بوده و سن د عملكر د قابل اعتما د آن براي بيش از 15س��ال در ساختمانهاي ديگر موجود است: مصرف انرژي آن كمتر از سيس��تم بويلر اس��ت چون افتحرارت از لولهها و پوس��تههای بويلر حذف ش��ده اس��ت و تلفات حرارتي از دودكش نيز وجو د ندارد. شرايط نگهداري حداقل و بس��يار كمتر از تاسيسات بويلراست. عدم استفاده از كويل به معني نبو د خطر انجما د كويل است.غالب سيستمها ديگر نميتوانن د از كورهها به عنوان يك منبع حرارتي منحصر به فر د استفاده كنن د زيرا این سيستمها به وسيله هواي گرم كننده و در نقاط مختلف ساختمان كار ميكنند.
شکل ()2
اولین نشریهی لوله و اتصاالت ایران
تلفن: 22885647
23-22
ورودي سر د يا گرم زير بازه حسگر باشد)؛ هر پرابي ك��ه به راحتي تميز ميش��ود ،ميتوان د جايگزينحسگرهايي شو د كه به صورت عرضي در جريان قرار ميگيرند. افت فش��ار كمتر (تغييرات س��رعت و جهت بسيار كن د وتدريجي اس��ت و تخليه براي كس��ب مج د د وضعيت اس��تاتيك طراحي شده است): نصب و تعويض راحتتر (قطعات سبكتر و كوچكتر) س��روصدای كمتر از پوسته جعبه (سطوح جعبه منحني وغير تخت) هزينه كمتر (هزينه جعبه كمتر و اس��تفاده از حسگر يكجريان به جاي دو جريان) نگهداري راحتتر كانال اكوستيكي انعطافپذير و منحني در هر شاخه منتهیبه ديفيوزر ،سروصدای كانال را كمتر ميكند( .شكل )5
توزيع هوا و گرمايش در كالسهاي مدرسه
مهکوه تهویه تـولیدکـننده دستـگاههای تهویه مطبوع تلفن66903533 :
کوهساران طراح و سازنده دستـگاههای تهویه مطبوع تلفن: 88648028 - 9
ادامه پيدا ميكند( .شكل )5 سيستم تك ديفيوزي در مقايس��ه با چن د ديفيوزری توزيع گرماي بهتر و بدون کورانی دار د و هزينه كانالها ،اتصاالت ،دمپرها، يدهد. ديفيوزرها و باالنس نمودن را كاهش م از آنجا كه اين سيس��تم همواره داراي دبي ب��االي تخلیه در فضاهاي اشغالشده است ،دماي هواي رفت مور د نياز براي گرمايش نسبتا پايين است .تركيب دبي باال ،دماي رفت پايين و ديفيوزرهاي انتخابي براي پوش��ش كامل اتاق ،ما را مطمئن ميساز د كه تمام هواي رفت واقعا به تمامي ساكنان ميرسد.
هوا از طريق يك دریچهی س��قفی مركزي تامين ميش��ود. اس��تفاده از دبي متداول براي مدارس محلي رايج است .فشار يك شاسي در حسگر دماي اتاق به مدت سه ثانيه ورودي هوا را تا چهار يدهد. ساعت و يا تا زمان فشار مج د د شاسي 130درصد افزايش م (دبي اضافي 30درص د نباي د در اندازهبندي وس��ايل عوض شو د و همواره در هر منطقهاي برقرار است). اگر هواي س��ر د از طري��ق در خروجی كالس وار د ش��ود30 ، درص د جريان اضافي از يك دریچهی مركزي با تقسيم هواي رفت در س��قف و در پايين ديوار كم ميش��و د و جريان هوا را از قسمت مسكوني اتاق دور ميكند. در حاليكه تم��ام هوا از طري��ق يك دریچهی س��قفی وار د ميش��ود ،باي د توجه ويژهاي را مبذول داش��ت تا از کارکرد آرام و توزيع مناسب هوا مطمئن شد .دریچهی سقفی از کانال مستقیما توس��ط یک خم داراي اسپليتر (منحرفکنن دههای) داخلي رو به پایین میآید و متصل میگردد و از بع د از خم با كانالي مس��تقيم
حداقل هواي بیرون از طريق يك دمپر ثابت وار د AHUسر د ميش��ود .اين دمپر مانن د اریفیس عمل ميكن د كه حداقل دبي يدارد ،به اين ترتيب كه با تغيير دبي AHUس��ر د ثاب��ت را نگه م دمپر هوای برگشت را براي حفظ فشار مكش ثابت مدوله (تنظی م تدریجی)ميكند. حداقل الزامات مکش هوای بیرون به دو دليل به نسبت پايين است (بازدهي تهويه باال) .اول اینکه ،سيستم Tophamتنها باي د تسهيالت الزم را براي حداكثر اشغالکنندگان مدرسه فراهم كن د نه مجموع پيكها را در نواحي تحت سرويس يونيتهاي مختلف.
شکل ()3
شکل ( )4
حداقل هواي بیرون
در این نشریه تنها از ASHRAE میخوانید
ثانيا ،نسبت زیادی از هوای بیرون در هواي رفت مور د نياز نيست زيرا نرخ دبي رفت كامل در هر منطقه همواره حفظ ميشود .وقتي بارهاي گرما سبك است ،هواي رفت سر د كاهش ميياب د اما كانال داغ ،هواي بیرون اس��تفاده نشده را در فضاهاي خالي يا كم نفر باز هم ميگرداند. حداقل هواي ورودي بیرون با استفاده از روشي حساب ميشو د د كانال داغ DFDD كه در آن منافع مسيرهاي بازگشتي ثانويه مانن لحاظ ميش��ود .اين روش��ي اس��ت كه با آن معادالت پيوست G استاندار د ANSI / ASHRAE 62-2001ب هدست آم دهاند.
ارزيابينتايج
سرویس پیام کوتاه
Tel: 88879605
هزينه اوليه :هزينه اوليه سيستم HVACتوفام 111.95دالر در هر متر مربع ( )10.40/ft $در س��ال 1999بود( .بنابراين حدو د )us $ 75.35 /m2 u.s $7/ft2اي��ن هزينه در صورت توجه به تورم د كمتر از سيس��تمهاي متداول است و حدو د 10 حدو د 30درص درص د از هر نوع سيستم ديگري توانس��تهايم اطالعات آنها را به دست آوريم. با توجه به آوازه DFDDبه عنوان يك سيستم ارزشمند ،هزينه پايين آن نيز قابل توجه است .این داليل عبارتن د از :يك سيستم براي كل مدرس��ه؛ فاق د بويلر؛ گرمايش با هوا و جزیيات مربوط به صرفهی اقتصادی (مثال جعبه مخلوطکن و كنترلهاي آن). مص�رف ان�رژي :ش��كل ( )4مصرف ان��رژي گرمايش��ي در Tophamو ديگر مدارس النگلي را با ساعات كاري مشابه ،تراکم ساكنان مشابه و حداقل نرخ تهويه با ك د مشابه برابر 7.5 l/sبراي يدهد. هر نفر ( 15 cfmبراي هر نفر) نشان م Tophamاز نصف گرماي رايج اس��تفاده ميكن د و هر سال ش در س��ال داراي BEPI )17600 Btu/ft2(200 MJ/m2گرماي�� (ش��اخص كارآيي انرژي ساختمان ميباش�� د و يك برنامه انرژي منطقهای ،بازدهي مدارس ديگر را اصالح میكن د اما هنوز از دو يا سه برابر گرماي مصرفي در Tophamاستفاده مينمايند. دليل اصلي مصرف ان��رژي پايين Tophamآن اس��ت كه سيس��تم DFDDآن به مقدار زيادي نياز ب��ه گرمايش مج د د را حذف ميكنند .غالب سيس��تمهاي HVACتما م هواي رفت را
به اندازه كافي سر د ميكن د تا گرمترين فضا را تامین كنن د (چه به صورت مكانيكي و چه با هواي خارجي سرد) و پس از مقدار زيادي انرژي در يك س��ال براي گرمايش مج د د تمام يا بخشي از هواي رفت فضاهايي كه نيازي به اين مقدار س��رمايش ندارن د استفاده ميكند. دليل دوم آن است كه نياز به هواي ورودي خارجي كم است (بخش حداقل هواي بیرون را مالحظه كنيد) دليل سوم آن است كه كورههاي Tophamبس��يار كارآمدتر از ديگر سيستمهاي مبتني بر بويلر اس��ت زيرا تلفات حرارتی را از طريق پوسته بويلر، لولهكشي و در حالت آماده بهکار صرفهجویی ميكند. توجه داش��ته باشي د كه سيستم VAVدر ش��كل ( )4تقريبا از تمام حرارت سيس��تمهاي گرمايش��ي مج د د استفاده ميكند. يده د تا موقع پايين سيستمهاي VAVدبي منطقه را كاهش م ب��ودن باره��اي حرارتي در گرماي��ش مج د د صرفهجويي ش��ود. منطقههاي VAVب��ا حداقل رفت و براي تعدا د نفرات يكس��ان، نيازمن د نسبت هواي بیرون باالتري در هواي رفت و حداقل هواي ورودي بيشتري ميباشد .در جاييكه افرا د زيادي ساكن هستن د (مثال در مدارس) در شرايط سرد ،افزايش گرمايش هواي بیرون، صرفهجوييهاي گرمايش مج د د را جبران ميكند. هيچكدام از مدارس ابتدايي منطقه النگلي داراي سيستمهاي بازيابي حرارت يا پمپ حرارتي نيس��تن د و در مور د مدارس ديگر منطقه اطالعات در دست نيست .اما احتماال مصرف انرژي آنها به اندازه این مدرسه كم نيست و اين امر دو دليل دارد: تمام پمپهاي حرارتي هزينههاي انرژي را از صورتحسابيدهند. هزينه گرماي��ش به صورتحس��اب هزينه برق انتق��ال م پمپهاي حرارتی يكپارچه مدار آبی ميتوان د كمپرس��وري را راه بينداز د تا يك فضاي گرم را خنك كن د و س��پس كمپرسور دوم را راه ميانداز د تا اين گرم��ا را به يك فضاي خنك انتقال ده د اما DFDDاين گرم��ا را به صورت كارآم د بازياف��ت ميكن د و بدين منظور از هوايي استفاده ميكن د كه قبال براي تهويه گردش كرده است. بازيافت ح��رارت ميتوان د ب��ار گرماي��ش را در آب و هوايس��ر د كاهش ده د اما نياز به گرمايش مج د د هواي رفت خنك را حذف نميكند .اگر سيستمي نيازمن د مقدار زيا د گرمايش مج د د براي كنترل دماي منطقه باشد ،بازيافت حرارت مانن د استفاده از پانسمان و باند کمکهای اولیه براي يك پاي شكسته است و حالل واقعي مشكل نيست. دا دههای مربوط به مص��رف انرژي ب��رق HVACبه صورت جدا اندازهگيري نميش��وند .مصرف انرژي برق كل ساختمان در Tophamقدري كمتر است .از اين نميتوان در رابطه با مصرف نسبي انرژي HVACنتيجهاي گرفت زيرا مصرف انرژي برق كل درهر مدرسه بيشتر به صورت روشنايي است. مصرف انرژي بادزن براي DFDDشبيه به سيستمهاي ديگر
SMS
0912 448 0 416
اولین نشریهی لوله و اتصاالت ایران
تلفن: 22885647
25-24
است DFDD .در مقايس��ه با VAVدر فشار مشابه ،هواي تقريبا كمتري را در يك AHUحركت مي ده د و هواي بس��يار كمتري يدهد .سيستمهاي را در فشار بسيار كمتر در ديگر AHUانتقال م فنكويل ،يونيت تهويه و پمپ حرارتي داراي فش��ارهاي كمتري است اما بادزنها كم بازده است و ضريب توان كمتری دارد.
راحتي و آسايش حرارتي
مهکوه تهویه تـولیدکـننده دستـگاههای تهویه مطبوع تلفن66903533 :
بازخورد از مدرس��ه در مور د راحتي حرارتي بسيار خوب بوده اس��ت .تمام فضاها داراي كنترلرهاي دماي مخصوص هستن د كه در موقع ايجا د سرمايش توسط هواي خارجي دما را در كسری از يك درجه حفظ ميكند .وقتي هوا گرم است( ،چون مثال ما يك مدرسه است) با وجو د اين معلمان 30درص د جريان هواي اضافي را در فشار يك دکمه حس ميكنند .در زمستان اين سيستم هواي گرم را از ديوارها به سمت كف هدايت ميكن د و اليهها را ميشكن د ضمن اينكه مانع جريان هوا در بخش محل استقرار افرا د میشود.
ورو ديها در معرض هواي سر د
بادزنهايي كه هواي سر د را ميزدايند ،داراي كنترلکنن دههاي خاصي براي هوا هس��تن د كه ش��رايط مناس��ب را در ورو ديهاي س��اختمان حفظ ميكن د چرا كه در ورو ديها و راهروها گرمكن وجو د ندارد. نيازي به نصب بادزنهاي دفع هواي سر د در دربهاي خروجی س رجوع كنيد) كالس نيست (به بخش توزيع هوا در كال شکل ()5
کوهساران طراح و سازنده دستـگاههای تهویه مطبوع تلفن: 88648028 - 9
كيفيت هواي داخل ()IAQ
نظر ساكنان Tophamدر مور د IAQآن و نيز ديگر تاسيسات موجو د با سيستمهاي مشابه عالي بوده است .مشخصههاي كاري و ويژگيهاي زیر به ايجا د حس و واقعيت IAQمناسب كمك كرده است: در هواي معتدل ونكوور ،اغلب اوقات سرمايش آزا د (رایگان)بسيار فراتر از حداقل هواي بیرون است. براي حداقل ه��واي بیرون كنترل خاصي مور د نياز اس��ت(بخش توزيع هواي كالس را مالحظه كنيد). د با لمس يك دکم��ه ،دبي هواي منطقه را 30 معلم ميتوان درصد افزايش دهد. بدار و دور از هواي ورودي از بیرون باالي يك س��قف ش��ي منابع كپك بالقوه است. گاز دودكش به صورت عمودي و دور از هواي ورودي بیرونتصويرميشود. آستر صوتي كانال محدو د به پلنومهاي باز بزرگ و كانالهادر تاسيسات مركزی است. چارچوب فيلتره��ا ،ظرفيت بادزن و كنترل ب��ادزن امكانساخت فيلترهاي با بازدهي باال را دارد.
سكوت و سروصدای سيستم
اين سيستم HVACاز خارج مدرسه صدايي ندارد .در داخل مدرسه ،سيس��تم DFDDمعموال در س��اعات كاري سروصدايي
در این نشریه تنها از ASHRAE میخوانید
SMS
0912 448 0 416
سرویس پیام کوتاه
ندار د اما هنگام خالي بودن مدرس��ه ميتوان صداي آن را شنيد. وقتي جريان هواي منطقه 30درصد تقويت شود ،سروصدای هوا به راحتي قابل شنيدن است اما در ح د ايجا د مزاحمت نيست .تاكنون در اين مدرسه ميزان سروصدا اندازهگيري نشده است اما سيستم آنقدر ساكت است كه ايجا د مشكالت محسوس صوتي از جانب آن متحمل نيست .پروژههاي آينده را حتا ميتوان با انجام اقدامات ارزانتر ،كم سروصداتر هم كر د مثال ميتوان سرعت در ديفيوزرها، كانالها و جعبههاي مخلوطکن را قدري كاهش داد.
طول عمر كاري سيستم
در سيستم DFDDعمر بااليي براي سيستمهاي متصور است زيرا تمام وس��ايل مركزي در اتاق تاسيس��ات در برابر آب و هوای بیرون محافظت ش دهان د و تعميرپذيري عالي است و هيچ سيستم خيسي كه امكان خورندگی داشته باش د وجو د ندارد. Tophamداراي چهار رتبه كار مكانيك��ي در هر ()11000 ft2است.پايينترينمدرسهبعديداراي 50درص د بيشتر بو د و مدرسه متوسط دو برابر آن را داشت که در اسنا د النگلي دو سال گذشته ثبت ش دهان د و شامل تمامي فراخوانها براي تعمير است و بين مشكالت جدي ،مشكالت نامحسوس و فراخوانهاي تعمير تفاوتي قايل نميشون د و اين اسنا د فاق د هيچ مشكلي است. عوامل دخيل در باال رفتن قابليت اعتما د Tophamعبارتند از: سيستم ،اجزاي خيلي كمي دارد. اجزا با قابليت اعتما د مناسب انتخاب شوند. راهاندازي دقيق و كامل و شامل جستوجو و حذف فعاالنهمشكالت بالقوه آينده است.
نگهداري
1000 m
در عرض دو س��الي كه اطالع��ات آن موجو د اس��ت ،هزينه نگهداري 1/m2( Tophamدالر كان��ال 8/18/ft2دالر آمريكا) كه بر حس��ب زمان 70/hrكانادا ] 3.20/hrدالر آمريكا[ است .نصف ميانگين اين مبلغ براي مدارس مشابه در منطقه النگلي بوده است.
فضايتاسيسات
این فض��ا دارای 2درص د مس��احت زير بناي مح��ل بوده در حالی که تاسيسات ( Tophamش��كل )2و این نصف 4درصد فضاي تخصص یافته متداول است ،حتا 4درصد غالبا براي استقرار سيستمهاي متداول كافي نيست. اين زيربناي ك��م اغلب افرا د را متعجب ميكن�� د زيرا به نظر ميرس د كه DFDDفضاي تاسيسات بيشتري ميخواه د زيرا هم به AHUسر د و هم گرم نياز دارد .اين تعجب وقتي بيشتر ميشو د يده د كه اتاق تاسيسات هنوز جا دار د و وس��ايلي را در خو د جا م كه براي گسترش تاسيسات در آينده در نظر گرفته ش دهاند .مانن د وسايل لولهكشي ،ايستگاه شیر آتشنشانی ،انبار نگهداري و يك س��ايت كاري رایانهای ،دالي��ل اصلي به��رهوری فضايي DFDD عبارتن د از: نيازي به اتاق دیگ ندارد. معمار به ايجا د يك تركيب خوب در اتاق تاسيسات به بلنديطاق گسترده كمك كرده است. DFDDبه يك AHUس��ر د و يك AHUگ��رم نياز دار د واين تمام آن چيزي اس��ت كه به آن نياز دار د تا به كل تاسيس��ات سرويس دهد .سيستمهاي ديگر غالبا AHUهاي بسيار مجزايي دارن د كه به نواحي داراي ساعات كار ساكنان يا الگوي بار متفاوت سرويس مي دهند.
فضايسقف
بدار و سازه تیر فوالدي باز، Tophamبه خاطر سقف ش��ي فضاي سقفي جاداري براي هر سيستم HVACدارد.
سازگاري با نيازهاي آينده
تاسيس��ات مركزي و كانالهاي اصلي طوري طراحي ش دهان د كه در آن بتوان تا چهار كالس را به مدرس��ه اضافه كرد .تغييرات در كاربري يا چيدمان فضا به راحتي با تنظيمات جدي د جريان يا
Tel: 88879605
قابليتاعتما د
2
هزينه Tophamپايين است زيرا به نگهداري كمتري نياز دار د و تنها در يك اتاق تاسيسات با دسترسي راحت متمركز است. بيشتر هزين ه توفام مربوط به تعويض فيلتر طبق زمانبندي است.
اولین نشریهی لوله و اتصاالت ایران
تلفن: 22885647
27-26
جعبههای مخلوطکن جدي د قابل انجام هستند. نصب سرمايش مكانيكي بسيار ساده است زيرا فضاي كويل، تشتک تخليه و عايق كانال قبال مستقر ش دهاند.
داليل موفقيت Tophamكدامند؟
عوام��ل دخيل در عملكر د خ��وب و كم هزين ه اين ش��كل از DFDDعبارتن د از: ارايه روشي براي محاس��به تهويه از بازچرخاني يا برگشتثانويه كه راه را براي كنترل جعبه بدون تنظيم حداقل جريان سر د و حداقل هواي ورودي خارجي كمتر فراهم كرده است. يك نوع جعبه مخلوطکن جدید و كنترل جدید. منبع داغ بزرگ (كه استفاده از هواي برگشت براي كاهشگرمايش مج د د و نياز به هواي خارجي را حداكثر ميكند) كورههاي با توان باال به جاي تاسيسات بويلردار كاه��ش تعدا د AHUها با اس��تفاده از ت��وان DFDDبرايسدهي كارآم د به نواحي مختلف با ساكنان مختلف و ساعات سروي كاري متفاوت اس��تفاده از قابليت DFDDبراي افزايش دبي هواي منطقهجهت گرمايش كارآمدتر ديگر جزییات موثر هزينهاي كه محدو د به DFDDنيستن دمانن د استفاده از يك ديفيوز در كالسها ،هواي برگشت بدون كانال و طراحي براي عملكر د ساكت بدون نياز به صدا خفهكن.
استفاده از اين سيستم در جاهاي ديگر
مهکوه تهویه تـولیدکـننده دستـگاههای تهویه مطبوع تلفن66903533 :
تاسيسات DFDDموجو د
سيس��تمهاي DFDDدر نواحي مختلف مانن د ايالت البرتاي كان��ادا ،كلمبياي بريتانيا و كب��ك ،مريلند ،ارگ��ون ،یوتا ،تگزاس و واشنگتن در اياالت متحده و نيز اس��تراليا استفاده ش دهاند .اين سيستم در اين نواحي در بيمارس��تانها ،آزمايشگاهها ،اتاقهاي مراقبت بلندمدت ،ادارات ،مدارس و دانشگاهها استفاده ميشود. اين سيستمها در اغلب مناطق ،بيانگر توسعه مستقل محلی شکل ( )6
کوهساران طراح و سازنده دستـگاههای تهویه مطبوع تلفن: 88648028 - 9
براي توجه ب��ه مالحظات محلي هس��تند .اولين تاسيس��ات در كلمبياي بريتانيا در اواخر دهه 1970تکمیل شد تا روابط جريان هواي ثابت منطقه را ايجا د كن د و در پروژههاي بيمارستاني بزرگ در مصرف انرژي صرفهجويي ش��ود .طرحه��اي اخير ASHRAE در كبك كه از جمله پروژههاي برنده جايزه هستن د مشابه همين پروژهها هستند .از طرفي در كاليفرنيا سيستمهاي DFDDتوسط پيمانكاران طراحي /ساخت ارايه شدن د كه حول هزينه لولهكشي آب داغ متمركز بودن د و براي گرمايش مج د د VAVبه راهكارهاي ارزانتري نياز داشتند. انواعاندازهساختمانها
اندازهه��اي مختل��ف عمل��ي سيس��ت م DFDDش��بيه به سيس��تمهاي VAVمعمولي اس��ت (يعني تقريبا از نصف اندازه ساختمان Tophamتا بزرگترين ساختمانها) تهويهمطبوع
DFDDبراي تهويه مطبوع و غالب سيستمهاي DFDDكه به صورت مكانيكي سر د ميشون د اي دهآل هستند. تناژ مور د نياز كوچك اس��ت زيرا نيازي ب��ه جبران گرمايش مج د د نيست و سيستمی اس��ت که از تنوع اس��تفاده ميكن د و يده د و هزينههاي بازدهي باالي تهويه ،بار هواي بیرون را كاهش م كاري به داليل مشابه پايين هستند. تهويه مطبوع Tophamارزان اس��ت زي��را در آن از فضاي كويل ،عايق كانال و كنترلهاي س��مت هوا استفاده ميشود .هوا معتدل است و مدرس��ه در اواسط تابستان اس��تفاده نميشو د و صرفهجوييهاي ديگري وجو د دارن د ك��ه جبرانكنن دهان د (مانن د تهويه مطبوع اتاق رایانه) .هزينهه��ا در جاهاي ديگر به آب وهوا و شرايط محلي ديگر وابستهاند. راهكاري كه در بال Dدر دانشكده پزشكي دانشگاه واشنگتن استفاده شد ،محدودسازي تهويه مطبوع به مناطق منتخب بود. در تابستان منطقههايي كه بهعنوان سرمایش نشده انتخاب شدند، دمپرهاي آنها بس��ته و تهويه از كانال گرم گرفته ش�� د كه هواي بیرون غير گرم را تامين ميكرد.
در این نشریه تنها از ASHRAE میخوانید
آب و هواي مرطوب
این مشخصههاي DFDDرا در آب و هواي مرطوب مطلوب ساخته است: در تابس��تان ،كل جري��ان هواي ورودي خروج��ی از كويلسرمايش در AHUسر د عبور ميكند. AHUداغ هواي گرم نش��ده را مج�� ددا ميگردان د تا آنراتعديل كن د و به تهويه منطقههاي داراي بارهاي حرارتي س��بك كمك كند. نياز به هواي بیرون كم است زيرا بازدهي تهويه باالست. از توزيع هواي كم دما ميتوان استفاده كر د و در ضمن دمايرفت متوسط را در اتاق فراهم نمو د و نيز حتا در اتاقهاي با نفرات زيا د با بارهاي حرارتي سبك تهويه مناسب ايجا د كرد.
آب وهواي سر د
سرویس پیام کوتاه
انواعساختمانهايديگر
DFDDدر هر جايي قابل استفاده است كه در آن يك سيستم سدهي كن د و مقدار HVACمركزي ميتوان د به چن د منطقه سروي قابل توجهي از هوا را ميتوان باز گردش نمود .ساختمانهاي مور د نظر عبارتن د از :دفاتر ،مدارس ،كالجها ،دانشگاهها ،بيمارستانها، اتاقهاي پرستاري ،دادگاهها و زندانها.
محدوديتفضايسقف
سيستمهاي DFDDمعموال به فضاي سقف برابر سيستمهاي VAVبا امكان گرمايش مج د د ه��واي داغ نياز دارند .دو خمهاي DFDDمعم��وال از لولههاي عايق مور د اس��تفاده براي گرمايش مج د د VAVبزرگتر هس��تن د اما كانالهاي كوچكتر و موضوع تخليه هوا وجو د ندارد .براي صرفهجويي در استفاده از فضا ميتوان از فضاي مشبك براي دو خم لولهها استفاده كرد ،كانال هواي گرم را در دو سمت كانال هواي سر د به كانالهاي كوچكتر تقسيم كر د و چيدمان جعبه را طوري نمو د كه با فضا سازگار باشد( .شكل )6
Tel: 88879605
توان DFDDبراي اس��تفاده از كورههاي گازي مناسب راهي براي ح��ذف خطر انجما د ي��ك كويل و ايجا د ايمن��ي عمليات با استفاده از محصولي است كه اساسا براي تامين هوا در دماهاي زير )-40oF( - 40oCطراحي شده است. در سيستمهاي آب و هوايي سرد ،داراي نسبت حداقل هواي بیس��رون باال ،چيدمان هواي ورودي خارجي مور د اس��تفاده در تاسيسات چندگانه ( Yucatta Lodgeشكل )5بهتر از تركيب مور د اس��تفاده در Tophamاس��ت و بنابراين نيازي به گرما در AHUسر د ندارد. در هواي س��رد AHU ،تنها هواي بیرون م��ورد نیاز را جذب ميكن د تا به دماي مطلوب هواي رفت سر د دست پيدا كند .بقيه حداقل هواي ورودي بیرون ،وار د يونيت گرم ميش��و د و توس��ط كورهها گرم ميشود. در م��ورد Yucatta Lodgeنياز به هوای جبرانی بيش��تر از حداقل هواي بیرون مور د نياز براي تهويه اس��ت .هواي بیرون و دمپرهاي برگشت طوري كنترل ش دهان د كه دمپر کوران معکوس ثقلی بسته ميشو د اما فشار رهاکردن ،هرگز از فشار منفي بيشتر نشد. در موار ديكه ورودي توس��ط حداق��ل نيازهاي تهويه معين
ميشود ،ميتوان آن را از روي غلظت CO2و با اندازهگيري دبي در يك ورودي مشترك يا در هر AHUكنترل نمود. چون DFDDميتوان د تا 130درصد مقدار طراحي را به يكبار در تمام منطقههاي اطراف فراهم كند ،معموال ميتوان د موقع گرم شدن از سقف با هوا و حتا در س��ردترين آب و هوا ،راحتي الزم را تامين كن د و نياز به گرمايش مجزا براي اطراف در ساختمانهاي عايق شده طبق اس��تانداردهاي را از بين ببر د ( 13درصد را با 80 درصد براي يك سيستم VAVمقايسه كنيد) گرمايش در ورودي را به راحتي ميت��وان از كانال هواي گرم تامين و آنرا از ديوار به سمت كف هدايت كرد .در يك آب و هواي سرد ،اين امر براي تكميل يا تعويض فنهاي مخصوص رفع هواي سر د موجو د در Tophamمور د نياز هستند .البته استفاده از پلنوم نيز بسيار موثر است.
SMS
0912 448 0 416
تجهيزاتپشتبامي
DFDDبهراحتي با تاسيسات پشت بامي سازگار ميشو د زيرا نيازي به دیگ ندار د و يك سيستم ميتوان د به كل ساختمان شکل ( )7 اولین نشریهی لوله و اتصاالت ایران
تلفن: 22885647
29-28
سرويس بدهد .هر چن د تاسيسات مركزي Tophamداخلي هستن د تا طول عمر كاري افزايش ياب د و شرايط نگهداري بهتر ش��ود ،اما از نوعي هس��تن د كه اساس��ا براي عمر بلندمدت در تاسيسات پشت بامي طراحي ش دهاند.
صرفهجويي بيشتر در مصرف انرژي
مهکوه تهویه تـولیدکـننده دستـگاههای تهویه مطبوع تلفن66903533 :
بازدهي باالی انرژي در تاسيس��ات Tophamرا ميتوان باز هم ب ه انجام اقدامات زیر اصالح كرد: كنترل تقاضا براي حداقل هواي ورودي از بیرون (كنترل CO2هواي رفت ميتوان د محتوي هواي بیرون در هواي رفت را كنترل و ورودي را بر اساس آن تنظيم كند). كنترل منطقه VAVبا تنظي��م مج د د حداقل جرياناتمنطقه موقعي كه سرمايش آزا د (رایگان) محتوي هواي خارجي يدهد. در هواي رفت را افزايش م تنظيم مج د د حداق��ل جريان رفت براي س��الن ورزشموقعي كه افرا د كمي در آن حضور دارند( .حسگر CO2سالن ورزش را بدين منظور ميتوان استفاده كرد) بازيافت ح��رارت براي حداقل ورودي ه��واي خارجي ازخروجي توالت و حداقل هواي رهاسازی فشار. LEED
کوهساران طراح و سازنده دستـگاههای تهویه مطبوع تلفن: 88648028 - 9
بازده��ي سيس��تمهاي DFDDآنها را ب��راي پروژههاي LEEDبسيار مناسب ساخته است .مثال LEEDمصرف انرژي سيس��تم در س��اختمان دانشگاهي تحت س��اخت در دانشگاه د د VAV مرسيدكاليفرنيا را برابر 33درص د بودجه گرمايش مج يده د كه پيشبيني ميكند .اين امر به س��اختمان ام��كان م حداكثر 10نقطه را در اين دسته ب هدست آورد.
استفاده در سيستمهاي ناشناخته
براي پيمانكاران مكانيكي نصب آنها سرراست است چون كه اق�لام قابل نصب كمتر اس��ت و از نظر زمان��ي هم به نفع پيمانكاران است. براي طراحاني كه پيمانكاران و عوامل راهاندازي را كنترل ميكنند ،اين يك منحني آموزشي قابل توجه است.
براي دستيابي به نتايج بهينه ،استفاده از افرادي با گرايش و توان كار با اقالم جدي د بسيار مهمتر است .به شرط اينكه بر اساس زمان كار آنها پول پرداخت شو د و از جانب افرا د مجرب پش��تيباني ش��ون د تا بهترين نتيجه و كارآيي از سيس��تمهاي DFDDب هدست آيد. افرا د مس��وول نگه��داري و بهرهبرداري به آم��وزش اوليه بيشتري نسبت به سيس��تمهاي مشابه نياز دارند .اگر طراحي، كه پيمانكار عامل راهاندازي را كنترل ميكن د درست كار كند، نگهداري سيس��ت م آس��ان خواه د بود .در غير اين صورت ،اين افرا د به زمان و كمك بيش��تري براي حل مش��كالت و تنظيم سيستم نياز دارند.
نتيجهگيري
اه��داف اين سيس��تم جاهطلبانه اس��ت .هزين��ه كمتر از سيس��تمهاي قبلي ،اس��تفاده از انرژي كمت��ر ،كارآيي بهتر از سيس��تم قبلي را از جوانب مختلف و براب��ري با آنها در موار د ديگر. مزاياي اين سيس��تم در بعضي از حوزهه��ا غالبا با عيوب جاهاي ديگر جبران ميشو د و تا چن د سال كار اين مزاياي خو د يدهن د و اما بعضي اوقات همه چيز در يك جا جمع را نشان نم نميشو د و اين سيستم يكي از آن مور د است. سيستم DFDDدر مدرس��ه ابتدايي Tophamاز نصف حرارت در واح د سطح مور د اس��تفاده در سيستمهاي متداول در مناطق ديگر استفاده ميكند .اين سيست م مشكالت كمتري دارد ،هزينه نگهداري آن كمتر اس��ت و هزين��ه نصب آن نيز پايينتر ميباشد .رضايت ساكنان استفا دهكننده از اين سيست م باالست و معيارهاي كاري ديگر آن نيز خوب است. سيستمهاي تهويه مطبوع DFDDراهكاري جذاب براي هر آب و هوايي و هر كاربردي است كه در آن يك سيستم مركزي سدهي كن د و امكان بار گرمايش ميتوان د به چن د فضا س��روي وجو د دار د (مثال در ساختمانهاي آموزشي دفاتر بيمارستانها و دادگاهها) منافع خاص هر مور د به آب و هوا ،شرايط محلي و سیستمهاي مقايسه شده با DFDDبستگي دارد.
در این نشریه تنها از ASHRAE میخوانید
SMS
0912 448 0 416
سرویس پیام کوتاه
مدلسازی شرایط محیط داخل ساختمان4-
مالحظات م دلسازی
ASHRAE FUNDAMENTALS HANDBOOK 2005 - Chapter 34 مهندس محمدرضا رزاقی اصفهانی∗
هنگام ایجا د یک مدل ،CFDرعایت چن�� د مرحله عمومی��ت دار د که موجب افزایش احتمال رسیدن به یک نتیجهی منطقی ب��ا زمان محاس��باتی مناس��ب میشود.
برنامهریزی
برنامهریزی یک شبیهس��ازی ،CFD
ش��ای د مهمتری��ن مرحله باش��د .در این مرحله ،وجو د درک روش��نی از آنچه که در حال بررس��ی اس��ت اهمیت دارد .اگر شبیهسازی دربارهی آسایش حرارتی در یک اتاق باشد ،بعضی از جزییات دربارهی ناحیههای فضاهای خالی از افرا د میتوانن د سا دهسازی شوند :تعیین آسایش حرارتی در یک فضای خالی از افراد ،ممکن است اهمیتی نداشته باشد .اگر مقصو د به دست آوردن بینشی از درون میدان جریان باشد، ش برای برآور د م دلهای جریان، آنگاه تال میتوان د در اولین مراحل تصمیمگیری در مور د م دلسازی و بعدها در ارزیابی نتایج سودمن د باش��د .در مرحلهی برنامهریزی، بای د تصمیمگیری شو د که یک شبیهسازی گذرا انجام ش��و د یا این که شبیهس��ازی حالت پایدار انجام گیرد .شبیهسازیهای
دقت ابعادی و رعایت جزییات
نمایش بسیار دقیق معماری یک مدل ،CFDش��بکهها را به طور چش��مگیری
Tel: 88879605
ش��رایط مرزی فش��ار ،زمان��ی مور د استفاده قرار میگیر د که اطالعات کافی برای مشخص کردن توزیع جریان وجو د نداشته ولی فشار مرزی معلوم یا مفروض باشد .مرزهای فشاری بیشتر برای جریان با محرک ش��ناوری و کاربردهای جریان خارجی اس��تفاده میش��وند .در شرایط مرزی فشار ورودی/خروجی ،دما ،غلظت، فش��ار رکو د و کمیته��ای تالطم kو ε مور د نیاز باشند. ب��رای جریان خارج��ی دور از دیوار، جری��ان آزا د kو εرا میت��وان روی صفر تنظیم کرد .نمیتوان یک س��رعت مرزی فش��ار مش��خص نمود ،ولی آن را بای د توس��ط ک د CFDاز ش��رایط داخلی نس��بت به شرط مرزی فش��اری ،تعیین کر د (ش��رط جریان روب هداخل ی��ا رو ب ه خ��ارج نیز ممکن اس��ت) .هنگامی که از شرایط مرزی متفاوت استفاده میکنید، آگاه باش��ی د که بیشتر شرایط مرزی تنها برآوردهایی از پدی دههای فیزیکی واقعی میباش��ند .ارزیابی کفایت و تاثیر شرایط مرزی متفاوت ب��ر روی دقت راهحلهای شبیهس��ازی CFDجزو مس��وولیتهای کاربر است.
دلسازی CFD رویکردهای م
گذرا نتایج را با دقت زمانی ارایه مینمایند، مانن د پر شدن یک مخزن ،در صورتی که شبیهس��ازیهای حالت پایدار ،ش��رایط را بع د از این ک��ه میدان جریان به مدت کاف��ی جریان یاف��ت و به تعادل رس��ی د یدهند .بای د پذیرفت که بعضی نمایش م از جریانها به طور ذاتی ناپایدار هستند. تاثیر انتخاب یک حلکنن دهی حالتپایدار ب��رای مدل کردن یک جریان ناپایدار ،در این مرحله بای د مور د بررس��ی قرار گیرد. خواص فیزیکی که بای د آزمایش شون د نیز بای د مشخص شوند. پدی دهه��ای تاب��ش ،تالط��م، انتقالح��رارت و انتقال گونههای آالین ده دلسازی CFD را میتوان در مرحلهی م ارزیابی نمود .آخرین مرحلهی برنامهریزی، تعیین چگونگی نمایش ش��رایط مرزی و خواص فیزیکی جریان است .دیفیوزرها، منابع حرارتی که منجر به ایجا د س��تون حرارتی میشون د و منابع آالینده همگی جزییات مهم جریان هس��تن د که بای د به طور مناسبی نمایش داده شوند.
اولین نشریهی لوله و اتصاالت ایران
تلفن: 22885647
31-30
مهکوه تهویه تـولیدکـننده دستـگاههای تهویه مطبوع تلفن66903533 :
کوهساران طراح و سازنده دستـگاههای تهویه مطبوع تلفن: 88648028 - 9
افزایش داده و بر هزینههای محاس��باتی اضافه میکند .اغلب ،وجو د جزییات زیا د ضرورتی ندارد .بهعن��وان مثال ،ضمیمه کردن دس��تگیره ب��ه ی��ک درب ،تغییر چندان��ی در نتای��ج شبیهس��ازی ،غیر از اطراف خو د دس��تگیره نخواه د داشت .با این حال اگر اتاق تحت یک فش��ار منفی قرار گیرد ،جریان قابلمالحظهای از درز زی��ر درب وار د ش��ده و موج��ب پراکنده ش��دن یک جت درون اتاق خواه د ش��د، بنابراین نمایش دقی��ق جریان عبوری از این درز اهمیت خواه د داشت. اگر ق��رار اس��ت شبیهس��ازی برای ارزیابی آسایش حرارتی در یک آزمایشگاه دارای هو د به کار رود ،آنگاه جزییات درب شیش��های هو د چندان اهمیتی نخواه د داشت .ولی اگر هدف شبیهسازی ارزیابی عملکر د جذب هو د باش��د ،آنگاه جزییات دریچهی شیش��های اهمیت زیادی پیدا خواه د کرد. در مور د م دله��ای پیچیده ،ارزیابی و گنجان��دن اصالح��ات احتمال��ی برای شبیهس��ازیهای بعدی قب��ل از تکمیل شکل هندس��ی ،میتوان د سودمن د باشد. یده د که شبیهسازی این مساله اجازه م بدون شکستن شبکه و شکل هندسی ،که میتوان د زمان برترین مرحلهی شبیهسازی باشد ،اصالح شود .آما دهسازی شبکه برای
شبیهسازیهای آینده میتوان د هزینههای کلی شبیهس��ازیهای بع��دی را کاهش دهد. مراحل شبیهسازی CFD
مراح��ل مکانیک��ی مقدمات��ی در شبیهسازی CFDبه شرح زیر میباشد: )1خلق شکل هندس��ی (یک مدل سهبعدی از محیط شبیهسازی). )2ایجا د شبکه. )3تعریف سطحها و حجمها و اجرای شرایط مرزی. )4اجرای شبیهسازی. )5ارزیاب��ی شبیهس��ازی و انج��ام کنترل کیفیت ب��رای تعیین کامل بودن شبیهسازی CFD؛ بهسازی شبکهبندی، تغییر گسستهسازی و ادامهی حل. )6پسپردازش/تحلیل شبیهس��ازی برای استخراج اطالعات مطلوب. )7اصالح شبیهسازی و آرایش مج د د مطابق با نیاز. در حی��ن برنامهریزی ،ممکن اس��ت الزم ش��و د مجموعهی بزرگی از پدی دهها (مانن�� د تالط��م ،انتقال ح��رارت ،تابش، جابهجای��ی گونههای آالین��ده ،احتراق) در شبیهسازی(ها) ضمیمه شوند .هنگام اجرای خو د شبیهسازی ،بهتر است ابتدا با حداقل پدی دههای فیزیکی شروع کرده
و سپس درجهی پیچیدگی افزایش داده شود .به عنوان مثال ،برای جریانی درون یک اتاق که دارای منابع حرارتی همرفتی و تابشی بزرگی همراه با پراکنش آالینده میباش�� د (مانن د یک ک��ورهی صنعتی)، ( )1میدان سرعت سیال را با تالطم حل کنید )2( ،انرژی را محاسبه کنی د تا یک توزیع دما به دس��ت آوری��د )3( ،تابش را اضافه کنی�� د تا مقداری ان��رژی حرارتی دوب��اره توزیع ش��و د و ( )4آلودگیها را با اضافهک��ردن معادالت انتق��ال گونههای آالین ده به شبیهسازی ،ردیابی کنید .این یده د روش مرحلهای ،به م دلساز اجازه م تا به راهحلهای میدان جریان پیش��ین اتکا کرده و مطمئن شو د که هر پدی دهی فیزیک��ی جدی�� د از یک ب��رآور د میدان جریان منطقی شروع میشود .این روش مزیتهای خاصی برای م دلهای پیچیده ی��ا افزایش احتمال موفقی��ت برای کاربر جدی د خواه د داشت.
تایی�د ،صحهگ�ذاری و گ�زارش نتایج
مس��تندکردن و ارزیابی شایستگی شبیهس��ازیهای CFDاز طری��ق تایی��د ( ،)verificationصحهگذاری ( )validationو گزارش نتایج ضروری است.
در این نشریه تنها از ASHRAE میخوانید
SMS
0912 448 0 416
سرویس پیام کوتاه
تایید
پدی دهه��ای فیزیکی اصلی ش��رایط محیطی داخل را جریان هوا ،انتقالحرارت (هدای��ت ،همرفت و تاب��ش) ،انتقالجرم (غلظت گونهه��ای آالین��ده و ذرات ریز جام�� د و مایع) و واکنشهای ش��یمیایی یدهند .بنابراین ،اولین (احتراق) تشکیل م گام در تصدیق ،شناس��ایی موار د ارزیابی مقایس��های مربوط به یک یا چن د ویژگی جری��ان و انتقالح��رارت آن پدی دههای فیزیکی میباشد. در بعضی از ناحیههای داخلی ،جریان ممکن است آرام یا متالطم ضعیف باشد. مش��خصهی جریان کلی اغلب به صورت متالطم در نظر گرفته میش��ود .بیشتر جریانهای داخلی ب��ه دلیل اعدا د ریلی ( )Ryleigh) (Raب��اال و بعض��ی اوقات اعدا د رینولدز باال که به صورت زیر تعریف
Tel: 88879605
«انستیتو هوانوردی و کیهاننوردی آمریکا» (« ،)AIAA 1988تایید» را به صورت «روش تعیین این که اجرای یک مدل (فیزیکی/ریاضی) ،توصیف ذهنی ایجاد کنندهی م��دل و راهحل مدل را به دقت ارایه میکند» و «صحهگذاری» را به صورت «فرآین�� د تعیین درجهای ک��ه ت��ا آن درج��ه ،یک م��دل ()CFD نمای��ش دقیقی از حالت واقعی از دیدگاه کاربرده��ای هدف یک مدل میباش��د»، تعریف میکند .عم��ل تصدیق اطمینان یده د که یک ک د CFDمیتوان د با دقت م و ب هدرستی معادالت استفاده شده در مدل ذهنی را حل کند ،ولی بیانگر این نیست که نتایج محاس��باتی ،واقعیت فیزیکی را یدهند .ب��ه طور کلی ،تصدیق نمایش م همزمان با ایجا د ک د انجام میشود. از آنجایی که معدودی از مهندس��ان HVACک��ه ش��رایط محی��ط داخل را تحلیل میکنن د کده��ای CFDرا ایجا د مینمایند ،این قس��مت بیش��تر بر روی کاربرده��ای ک د و نه ایج��ا د آن ،متمرکز شده اس��ت .عالوه بر این ،هزینه و زمانی که برای شبیهس��ازی در اختیار میباش د معموال مح��دو د اس��ت و در نتیجه الزم اس��ت تصدیق و صحهگ��ذاری به صورت واقعی قابل دستیابی باشند. بنابراین ،این قسمت تعاریف تصدیق،
صحهگذاری و گزارش نتایج را به صورت زیر اصالح میکند: تایید ،پدی دههای فیزیکی مربوطه را برای تحلیل شناسایی کرده و دستوراتی را فراهم میآور د که بیان میکن د یک ک د CFDچگون��ه میتوان�� د آن پدی دههای فیزیکی را توجیه نمای د . صحهگذاری ،دس��توراتی را فراهم م��یآور د ک��ه بیانگ��ر چگونگ��ی اثبات توانای��ی کارب��ر و ک�� د CFDدر نمایش دقیق شبیهسازی شرایط محیطی داخل، در مقایس��ه با دا دهه��ای تجربی موجو د میباشد. گزارش نتایج ،دستوراتی را فراهم میآور د که بیانگر چگونگی خالصه کردن نتایج بهگونهای است که دیگران بتوانن د به طور آگاهانه ارزش و کیفیت کار CFD را ارزیابی کنند. بنابراین ،تصدیق بای�� د واقعیتهای فیزیکی را نمایان س��ازد ،اگ��ر چه موار د ممکن اس��ت بسیار س��اده و شامل فقط یک (یا چن د مورد) از ویژگیهای جریان و انتقالحرارت سامانهی کامل باشند .موار د صحهگ��ذاری بای د به واقعی��ت نزدیک و شامل ویژگیهای جریان و انتقالحرارتی باشن د که بای د تحلیل شود ،اگرچه ممکن اس��ت در صحهگ��ذاری از برآوردهای��ی استفاده شود.
ای��ن قس��مت روش��ی را توصی��ف میکن د که توس��ط «چن» و «سربریک» ( )Chen and Srebric 2002ب��رای تصدی��ق ،صحهگذاری و گ��زارش نتایج CFDابداع شده است ،ولی هدف آن ایجا د اس��تانداردها نیست .دامنهی تواناییهای CFDدر م دلس��ازی هن��وز به نقطهای نرسیده است که بتوان استانداردی برای آن توصیف کرد)AIAA 1998( .
اولین نشریهی لوله و اتصاالت ایران
تلفن: 22885647
33-32
میشوند ،متالطم هستند.
مهکوه تهویه تـولیدکـننده دستـگاههای تهویه مطبوع تلفن66903533 :
کوهساران طراح و سازنده دستـگاههای تهویه مطبوع تلفن: 88648028 - 9
)(26
Ra= βg ΔTL /VR
)(27
Re= UL/V
2
در بیش��تر اتاقها اگر ارتفاع اتاق به عنوان طول مش��خصه ( )Lاستفاده شود، د د رینولدز از 104 Raبین 109تا 1012و ع تا 107میباشد .تجربه نشان داده است که اگر Ra<109و یا Re<104باشد ،جریان متالطم خواه د بود .تقریبهای م دلسازی متالطم ک��ه نیازمن د طرحه��ای ع ددی پیچی دهتری برای رسیدن به حل همگرا میباشد ،برای حل میدان جریان توسط CFDبای د در نظر گرفته ش��وند .توانایی یک ک د CFDبرای شبیهس��ازی جریان هوا در یک محیط داخل و وفاداری مدل رایانهای ب��ه واقعیتهای فیزیکی ممکن اس��ت تغییر کن�� د و بای د ارزیابی ش��ود. پیشبینی پدی دههای فیزیکی ممکن است نیازمن د م دلهای انتقال حرارت و جریان کمکی باشند .جنبههای زیر نیازمن د توجه خاص هستند: جری��ان اصل��ی و انتق��ال حرارت (همرفت ،پراکنش ،هدایت و یا تابش). م دلهای تالطم. م دلهای جری��ان و انتقالحرارت کمکی. روشهای ع ددی. ارزیابی پیشبینیهای .CFD د CFD ام��کان اس��تفا دهی یک ک�� برای شبیهس��ازی یک ش��رایط محیطی داخ��ل ب��ه ویژگیهای انتقالح��رارت و جریان بس��تگی دارد .ب��رای یک فضای داخلی با یک گرمک��ن قرنیزی ،یک ک د CFDک��ه بتوان د جریان همرفت طبیعی را ح��ل کن د احتم��اال کافی اس��ت .اگر یک رادیاتور جایگزی��ن گرمکن قرنیزی ش��ود ،یک مدل تابش��ی مور د نیاز است. ل ح��رارت از طریق دیوارها بای د اگر انتقا مور د توجه قرار گیرد ،این ک د بای د دارای یک ویژگی انتقالحرارت مزدوج باش��د. هنگامی که یک کانال ،هوای تازه تغذیه میکند ،جریان ه��وا در اتاق به همرفت مخلوط تبدیل میشو د که نیازمن د توانایی
شبیهس��ازی همرفت مخلوط میباش��د. در مطالع��ات کیفیت ه��وای داخل ،ک د بای�� د بتوان د غلظت گونهه��ای آالین ده را حل نماید .هر چه مدل واقعیتر باش��د، انتقالحرارت و جریان پیچی دهتر خواهن د بود .ب��رای تایی د توانایی ک د CFDاز نظر شبیهسازی شرایط محیطی داخلی مور د نظر ،کتاب راهنمای ک�� د و هر کتابخانه ی��ا مثالی که ایجا د کننده برای تش��ریح کاربردهای موف��ق تهیه نموده را مطالعه نمایید. در مور د کاربر د خ��اص ،گفتوگو با یده د که ایجادکنن دهی ک�� د اطمینان م همهی م دلهای فیزیکی الزم برای کاربر د در اختیار قرار دارند .با این حال ،حتا اگر یک ک�� د قادر باش�� د پدی دههای فیزیکی ش��رایط محیطی داخلی در گذش��ته را شبیهسازی کند ،تکرار تصدیق سودمن د اس��ت زیرا موفقیت به عملکر د مشترک کاربر د و ک د CFDاتکا دارد .تصدیق عملی معموال با سا دهترین موار د شروع میشو د که حاوی یک یا دو ویژگی جریان است و برای به حداقل رساندن تردیدها و خطاها همواره به طور کامل آزمایش شده است. بع�� د از تصدی��ق موفقیتآمی��ز، شبیهس��ازیهای بیش��تری برای موار د واقعیتر میتوان د انجام ش��و د که ممکن اس��ت بیش��تر ویژگیه��ای پدی دههای فیزیکی در فضای داخلی را ش��امل شود. س��پس اعدا د رینولدز یا رایلی میتوانن د شبیه شرایط واقعی باشند .اغلب دا دههای تصدیق از اندازهگیریهای تجربی با دقت
باال به دس��ت آم دهان��د .کیفیت و کمیت دا دهه��ای تجرب��ی معموال ب��ا خطاهای س��نجیده ش�� دهای همراه میباشد .این دا دهها معموال دقیق هس��تند ،خطاهای انس��انی اندک��ی دارند ،منطق��هی هدف بزرگ��ی از محی��ط مجوع��هی CFDرا یدهن د و به طور گس��تر دهای پوش��ش م برای آزمایش شبیهسازیهای CFDمور د استفاده قرار میگیرند. این دا دههای تجربی حاوی اطالعات دقیق��ی مانن�� د ش��رایط م��رزی و اولیه میباشن د و معموال دوبعدی هستند .موار د متف��اوت نمایانگر ویژگیه��ای مختلف جریان میباشند .تصدیق به طور آرمانی بای د ب��رای تمام ویژگیهای جریان انجام ش��و د ولی در عمل دو یا س��ه مور د مهم ممکن اس��ت برای بیش��تر تحلیلهای شرایط محیطی داخل کافی باشد. شناس�ایی مدل تالطم :بع�� د از این ک��ه مور د تصدیق شناس��ایی ش��د ،گام بعدی شناسایی یک مدل تالطم مناسب میباش��د .این مرحله به دو گروه تقسیم میشود :شبیهسازی گرداب بزرگ ()LES و م دلهای انتقال متالطم (م دلس��ازی معادلهی ناویر-اس��توک متوسط رینولدز [ LES .)]RANSجریان متالطم را به دو حرکت در مقیاس بزرگ (در LESمحاسبه میشود) و در مقیاس کوچک (که به دلیل تاثی��ر آن بر حرکت مقی��اس بزرگ بای د م دلسازی شود) تقسیم میکند .استفاده از یک مقیاس زیر شبکهی مناسب برای شبیهس��ازی ،مهمترین عامل میباش��د،
در این نشریه تنها از ASHRAE میخوانید
پدی دههای فیزیکی بسیار پیچی دهای مانن د انتقالحرارت تابشی ،هدایتی و همرفتی که تقریبا همیشه به طور همزمان اتفاق میافتن�� د و گاه��ی اوقات نی��ز احتراق، و انتق��ال ذرات در حالته��ای مختل��ف (هوا/مایع ،هوا/جام�� د و هوا/مایع/جامد) تشکیل میش��ود .بای د تایی د شو د که آیا ای��ن پدی دهه��ای فیزیک��ی را میتوان با اس��تفاده از ک د CFDم دلسازی نمو د یا خیر .تصدیق جداگانهی م دلهای کمکی و م دلهای تالطم ،احتمال خطا را کاهش یدهد. م طب��ق ،)1998( AIAAیک خطا به صورت« :یک نقص قابلتشخیص در یک مرحله یا فعالیت م دلسازی و شبیهسازی که به دلیل کمبو د دانس��تهها نباش��د» تعریف میش��ود .یک مس��الهی پیچیده را میت��وان ب��ا جداکردن آن ب��ه اجزای مختلفی که راهحله��ای تحلیلی دارند، تصدیق نمود .به عنوان مثال ،یک فرآین د انتقالحرارت مرکب از هدایت ،همرفت و تاب��ش را میتوان با جداکردن آن به یک مس��الهی هدایت و تابش و یک مسالهی همرفت تصدی��ق نمود .س��پس این دو مس��اله را میتوان با راهحلهای تحلیلی مربوط��ه تصدیق کرد .مث��ال دیگر ،خط س��یر ذرات مایع در شبیهسازی کیفیت هوای داخل اس��ت که از چگالش ،تبخیر و برخ��ور د و همچنین فعل و انفعال قوی با تالطم جریان هوا تش��کیل شده است.
بهینهس�ازی گام زم�ان و ان�دازهی شبکه :گسستهسازی معادالت دیفرانسیل جزی��ی به مع��ادالت گسس��ته در CFD
موجب پیدایش خطا میش��ود .تصدیق اندازهی ش��بکه و گام زمانی برای کاهش
سرویس پیام کوتاه
Tel: 88879605
زیرا دقت و بازده زیر ش��بکه ،درس��ت و س��ودمن د ب��ودن LESرا تعیین میکند. در شبیهسازی جریان هوای داخل بیشتر از م دلهای RANSاس��تفاده میش��ود. به طور کل��ی ،م دلهای گرانروی گردابی برای جریان هوای س��اده دقیق هستن د و م دلهای تنش رینولدز برای جریانهای پیچیده الزم میباش��ند .در یک حوزهی ل هندس��ی پیچیده ،مانن د جریان با شک ل هندس��ی دیفیوزر تغذیهی هوا و ش��ک اتاق ،جریان پیچی دهای وجو د دارد .بیشتر مطالعات ،CFDم دلهای متالطم مختلف را با هم مقایسه کر دهان د و بنابراین کاربر در مور د سوال خو د میتوان د به مطالعات مشابه رجوع نماید. مدل k-εبرای جریانهایی که دارای گرادیان فشار ناسازگار بوده و سودمندی کلی آن را به طور جدی محدو د میکنند، دقت ن��دارد .اگر معیار مقایس��های برای یک مور د خاص وجو د نداش��ته باشد ،با م دله��ای س��اده و عموم��ی مانن د مدل استاندار د k-εشروع نمایی د (Launder )and Spalding 1974و در ص��ورت نیاز به صورت تدریجی به سمت م دلهای پیچی دهتر حرکت نمایید .فروش��ندگان، انتخاب م دلهای تالطم مختلف را آنقدر ساده کر دهان د که کاربر میتوان د تنها با یک کلیک ماوس مدل م��ور د نظر را انتخاب نماید .با این حال کاربر بای د اصول حاکم بر مدل ،مناسب بودن آن را برای حل یک مساله و تغییرات الزم برای استفاده از یک مدل را به خوبی درک کند.
دله�ای جری�ان و شناس�ایی م انتقالح�رارت کمکی :محی��ط داخل از
پدی دههای فیزیکی بای د به طور جداگانه تصدی��ق ش��وند .عمل تصدی��ق ،صحت فرآین د مرکب را تضمین نمیکند .بنابراین در فرآیندهای مرکب ،ع د م قطعیت وجو د دارد .ع د م قطعیت ،یک نقص احتمالی در هر مرحلهی اقدامات مربوط به م دلسازی به دلیل کمبو د معلومات میباش��د ،هیچ راهحلی با دقت باال وجو د ندارد .این مساله را میتوان در مرحلهی صحهگذاری مور د توجه قرار داد .تصدیق روشهای ع ددی، گسستهسازی فضای پیوسته و زمان (اگر گذرا باش��د) ،به فواصل محدو د را شامل میشود. متغیرها تنها در چن د نقطهی معدو د (نقاط شبکه) محاسبه میشوند ،بنابراین اطالعات پیوس��ته موج��و د درون راهحل مع��ادالت مختل��ف ،با مقادیر گسس��ته جایگزی��ن میش��وند .هنگام��ی که یک سامانهی مشبندی کارتزین برای سطوح بدار یا منحنی اس��تفاده میشود، ش��ی ل هندسی واقعی در محاسبات نمایان شک نمیگر د د زیرا موجب ورو د خطا میشود. بدار یا منحنی، بنابراین برای سطوح شی به ج��ای محدو د کردن شبیهس��ازی به اتاقهای مس��تطیلی ش��کل خالی بای د شکلهای هندسی مشابه تصدیق شوند. طرحه��ای گسستهس��ازی مختلف را میتوان با مقایس��هی نتایج به دس��ت آمده از دو طرح مختلف تصدیق نمود .به عنوان مثال ،برای تصدیق یک سامانهی شبکهی ناساختارمند ،مختصات کارتزین را میتوان به عنوان مرجع به کار گرفت. ل هندس��ی چارچوب بای د مانن د یک شک اتاق چهارگوش س��اده باشد .آنگاه هر دو طرح بای د نتایج مشابهی را تولی د کنند .اگر ک د دارای تنها یک سامانهی شبکه باشد، تصدیق طرح گسستهسازی را میتوان با تصدیق مدل ترکیب نمود .
SMS
0912 448 0 416
اولین نشریهی لوله و اتصاالت ایران
تلفن: 22885647
35-34
مهکوه تهویه تـولیدکـننده دستـگاههای تهویه مطبوع تلفن66903533 :
کوهساران طراح و سازنده دستـگاههای تهویه مطبوع تلفن: 88648028 - 9
خطا تا یک درج��هی قابل پذیرش برای یک کاربر د خاص انجام میشود. گام زمانی تنها در شبیهسازی جریان کارب��ر د دارد .بنابراین ،انجام محاس��بات CFDب��ر روی یک ش��بکهی ثابت یگانه کافی نیس��ت .برای شناسایی اختالف در نتایج ،CFDاختالف در اندازهی شبکه و گام زمانی بین دو م��ور د بای د به اندازهی کافی بزرگ باش��د .روش متداول ،تکرار محاس��به با دو برابر کردن تعدا د شبکه و مقایسهی دو راه حل میباش د (Wilcox .)1998جدا کردن خطای ع ددی ناشی از خطای م��دل تالطم اهمیت زیادی دارد، زی��را شایس��تگیهای م دلهای مختلف تالط��م را نمیتوان به طور عینی ارزیابی نمو د مگر این که خطای گسستهس��ازی الگوریتم ع ددی معلوم باشد. ل هندس��ی یک فضای داخلی ش��ک میتوان د بس��یار پیچیده باش�� د و سرعت رایانه و ظرفیت آن هنوز برای شبیهسازی یک ش��رایط محیطی داخلی با گامهای زمانی ( دهه��ا هزار) و اندازهی ش��بکهی بس��یار ریز (بیش از چن د میلیون شبکه) کافی نیست .تصدیق خطای گسستهسازی راهحل ع ددی را برآور د میکند. از نظر تئ��وری ،هنگامی که اندازهی ش��بکه و گام زمانی به صفر میرس��ند، خطای گسستهسازی یک راهحل ع ددی قاب��ل چشمپوش��ی میش��ود .در م��ور د ،LESهنگامی که اندازهی ش��بکه و گام زمان��ی کوچ��ک میش��وند ،جری��ان در مقیاس زیرشبکه همسانگر د (ایزوتروپ)
ش��ده و نتایج دقیقتر میشوند .هنگامی که اندازهی ش��بکه بس��یار کوچکتر از مقیاس طولی کولموگرو باش��د LES ،به یک شبیهس��ازی ع ددی مستقیم تبدیل میشود. ددی ،تکرار و همگرایی: طرحهای ع
یک طرح ع ددی برای دس��تیابی به یک راهحل دقیق ،پایدار و س��ریع با استفاده از ک�� د CFDموث��ر اس��ت .ی��ک طرح دیفرانس��یلی از مرتبهی باالت��ر در موار د س��ا دهای مانن د آنهایی که برای تصدیق م��دل تالطم پیش��نها د میش��وند ،بای د دقیقتر از ی��ک طرح از مرتبهی پایینتر باشد .با این حال ،بای د از محدودیتهای طرحهای تفاضلی مختلف آگاه باش��ید. ب��ه عنوان مثال ،یک طرح دیفرانس��یلی مرکزی (ک��ه برای مرتب��هی دوم دقیق میباش��د) برای اعدا د پکل��ت )(Peclet ) (Pe<2کوچ��ک اس��تفاده میش��و د و یک طرح مخالف جری��ان [()upwind (ک��ه با مرتب��هی یک دقیق اس��ت ولی انتقالپذی��ری ()transportiveness را محس��وب میکند]) برای اعدا د پکلت بزرگتر استفاده میشود. ع د د پکل��ت که نس��بت همرفت به یدهد ،به صورت زیر هدایت را نش��ان م تعریف میشود: )(28
Pe=LUρCp/k
که در آن Cpگرمای ویژه میباش��د. الگوریت��م راهحله��ا در کده��ای CFD میتوانن د کامال متفاوت باشن د و از «ساده» ( )SIMPLEدر برنامهی معمولی با تکرار،
تا تبدیل فوریر س��ریع ب��رای حل کردن معادلهی فشار پواس��ون ( )Poissonدر LESبدون تکرار تغییر میکند. تک��رار به طور معمول در دو وضعیت مور د نیاز است )1( :به صورت جامع برای مس��ایل مقدار مرزی (یا به عبارت دیگر برای سرتاسر حوزه) ،یا ( )2درون هر یک از گامهای زمانی برای پدی دههای فیزیکی گذرا .معیاره��ا را میتوان ب��رای تعیین این که آی��ا یک راهحل همگرا مانن د یک تولرانس پسمان د نسبی و مطلق ،به دست آمده است یا خیر تنظیم نمود. «پس��ماند» ،عدم تعادل متغیرهای حل ش��ده میباش�� د (ب��ه عن��وان مثال س��رعتها ،جریان جرمی ،انرژی ،مقادیر تالطم ،غلظت گونهه��ای آالین ده) .برای م دلس��ازی شرایط محیطی داخلی ،یک شبیهس��ازی CFDدر صورت��ی همگ��را شده اس��ت که :پس��مان د جرم= (جریان رو ب ه داخ��ل کل< 0.1درصد)÷ مجموع پسماندهای مطلق در هر سلول؛ پسمان د انرژی= (بهرههای حرارتی کل < 1درصد) ÷ (مجموع پس��ماندهای مطل��ق در هر سلول) .معیار همگرایی مشابه را میتوان برای س��ایر متغیرهای حل ش��ده مانن د غلظت گونههای آالینده و ش��اخصهای تالطم تعریف نمود .توجه کنی د که برای همرفت طبیعی در یک اتاق ،جریان جرمی خالص صفر میباشد .بنابراین ،همگرایی به احتمال بسیار زیا د در صورتی به دست خواه د آم د که در متغیرهای وابس��تهی عمده (دما ،س��رعت و غلظ��ت) در 100
در این نشریه تنها از ASHRAE میخوانید
SMS
0912 448 0 416
سرویس پیام کوتاه
تکرار آخر ،تغیی��ر اندکی (در رقم چهارم هیچ تغییری نیست) مشاهده شود .با این حال یک ضریب تخفیف ()relaxation کوچک میتوان د همیش��ه معرف س��ریع همگرای��ی باش��دAnderson et al.( . )1984 ارزیاب�ی پیشبینیه�ای :CFD
مقایسهی دقیق کمی و کیفی نتایج CFD
صحهگذاری
صحهگذاری ،توانای��ی کاربر و ک د را برای پیشبینی دقیق کاربردهای شرایط محیطی داخلی نمونه ،که بعضی از انواع دا دهه��ای اتکاپذیر ب��رای آن وجو د دارد، اثبات میکند .صحهگذاری برآور د میکن د که کاربر با چه دقت��ی میتوان د ک د را در شبیهسازی یک مسالهی شرایط محیطی داخل واقعی و کامل به کار گیر د و به کاربر یده د که از ک د برای کاربردهای اطمینان م بیشتری مانن د یک ابزار طراحی استفاده کند .یک ک د CFDممکن است م دلهای فیزیکی انتخاب شده برای توصیف شرایط واقعی را حل نماید ،ولی به دلیل این که م دلهای انتخاب شده واقعیت فیزیکی را یدهند ،ممکن است نتایج دقیقی نشان نم ندهد .به عن��وان مثال یک محیط داخل ممکن اس��ت به طور همزمان از هدایت، همرفت و تابش تشکیل شده باشد ،ولی یک کاربر ممکن اس��ت مس��اله را با یک مسالهی همرفت خالص اشتباه بگیرد. پیشبینی CFDممکن اس��ت برای بخش همرفت درس��ت ،ولی در توصیف کل فیزیک مس��اله ناتوان باشد .این یک مشکل از سوی کاربر میباش د که فرآین د صحهگذاری نیز س��عی دار د آن را حذف نمای��د .توجه کنی د ک��ه «صحهگذاری»، یک س��امانهی انتقالحرارت و جریان یا یده د چن د زیرسامانه را مور د توجه قرار م
Tel: 88879605
با دا دههای تجربی ،را ه حلهای تحلیلی و شبیهسازیهای ع ددی مستقیم ،مرحلهی نهایی بسیار مهمی است .تحلیل کلیهی خطاها نیز بای د در این قسمت انجام شود. نتایج ،امکان استفاده از ک د CFDرا برای م دلس��ازی شرایط محیطی داخل نشان یدهند .اگرچه این روش ،تصدیق را به م بخشهای مختلفی تقس��یم میکند ،اما آنها اغلب یکپارچه میشوند. برای به دس��تآوردن یک پیشبینی CFDدرس��ت ب��رای ویژگیهای جریان انتخاب شده ،مدل تالطم و روش ع ددی بای د با هم کار کنند .با این حال در بعضی از انواع تصدیقها مانن د ایجا د ک د ،CFDالزم است آنها را به بخشهای مجزا تفکیک نماییم .طراحان شرایط محیط داخل اغلب از نرمافزارهای تجاری استفاده میکنن د و منطقی این اس��ت که فرض کنیم کدها در طول طراحی نرمافزار تصدیق ش دهاند. اما ،تصدیقها ممکن است از جریانهای مختلفی استفاده کرده باشن د که به جریان هوای داخلی نامربوط باشد .به عالوه ،یک کاربر ممکن اس��ت توابع ک�� د را به طور کامل درک نکرده باشد.
ضروری اس��ت که کاربر ،قابلیتهای ک د CFDرا برای شبیهس��ازی ش��رایط محیطی داخل دوباره تصدیق نماید .این امر به کاربر کمک میکن د تا با ک د بیشتر آشنا شده و خطاهای انسانی را در استفاده از ک د حذف نماید .معموال موار د تصدیقها ب��ه دلیل ایمن��ی ،محدو د ی��ا انحصاری نش دهان د و دا دهها را میتوان از نوشتارهای علمی مختلف به دست آورد .اکیدا توصیه میشو د هنگام انتش��ار مطالعات ،CFD تصدیق گزارش شود .این امر به خصوص برای حذف خطای کاربر س��ودمن د است، زیرا بیش��تر کدهای CFDممکن اس��ت توسط آن موار د صحهگذاری شده باشند. مثاله��ای مختلفی از شبیهس��ازیهای CFDمردو د شده در اثر اشتباهات کاربر وجو د دارد .تصدیق بای د برای شاخصهای زیر انجام شو د : تمام متغیرهای حل ش��ده توسط معادالت حاکم (به عنوان مثال ،سرعت، دما ،غلظت گونههای آالینده) شرایط مرزی (به عنوان مثال :شار گرمایی ،نرخ جریانهای روبه داخل و رو به خارج جرمی). بع�� د از تصدیق این م��وارد ،یک ک د CFDبای د بتوان د جریان هوا و انتقالحرارت موجو د در یک محیط داخلی را محاسبه نماید .درجهی دقت به معیارهای استفاده ش��ده در تصدیق بس��تگی دارد .اگر ک د نتوان د جریان را به درستی محاسبه کند، مش��کل میتوان د این باش�� د که ( )1ک د نتوانسته است جریانهای داخلی را حل
نماید )2( ،معیوب است )3( ،خطاهایی در دا دههای ورودی کاربر که مسالهای را که بای د حل شو د تعریف میکند ،وجو د دارد.
اولین نشریهی لوله و اتصاالت ایران
تلفن: 22885647
37-36
مهکوه تهویه تـولیدکـننده دستـگاههای تهویه مطبوع تلفن66903533 :
کوهساران طراح و سازنده دستـگاههای تهویه مطبوع تلفن: 88648028 - 9
که با هم یک س��امانهی کامل را نمایش یدهند .هرچن د روش یکسان است ،اما م «تصدیق» تنها یکی از جنبههای جریان را در ی��ک محیط داخلی مور د توجه قرار یدهد .ای دهی اصلی صحهگذاری ،یکی م شناسایی دا دههای تجربی مناسب است برای اطمینان از این که پدی دههای مهم در مس��اله به درستی مدل ش ده باشن د و دیگری کمیتسنجی خطا و عدم قطعیت در یک شبیهسازی CFDمیباشد. با توجه به این که نقش اصلی CFD در م دلس��ازی شرایط محیطی داخل به خدمت گرفتن یک ابزار بسیار دقیق برای طراحی و تحلیل میباشد ،ضروری است که یک فرآین د صحهگذاری کد ،روشمند، منطقی و دارای هزینهی مناس��ب باشد. صحهگذاری بر روی م��وار د زیر متمرکز میشود: تایی�� د تواناییهای مدل متالطم و سایر م دلهای کمکی در پیشبینی تمام پدی دههای فیزیکی مه��م مربوط به یک محیط داخلی ،قب��ل از بهکاربردن مدل CFDبرای طراح��ی و ارزیابی مجموعه شرایط محیطهای داخلی مشابه. تایی د صحت روش گسستهسازی، ح��ل ش��بکه و الگوریت��م ع�� ددی برای شبیهسازی جریان. تایی د آگاه��ی کاربر از ک د CFDو درک پدی دههای فیزیکی بنیادین. به طور آرمانی ،مرحلهی صحهگذاری بای د برای یک س��امانهی شرایط محیطی داخل که شامل تمام جنبههای فیزیکی مه��م انتقالح��رارت و جری��ان و آرایش هندس��ی کامل باش��د ،به انجام برس��د. دا دههای تجربی برای یک سامانهی کامل را میت��وان از اندازهگیریه��ا در محل یا آزمایشه��ای انجام ش��ده در یک اتاقک محیطی به دست آورد .این دا دهها معموال درجهی عدم قطعیت بسیار باال و خطاهای بزرگی دارن�� د و حاوی اطالعات کمی در مور د شرایط مرزی و اولیه میباشند .برای این که یک شبیهس��ازی CFDدر حالت عملی نیز درست باشد ،فرضیاتی منطقی
بای د اتخاذ شود. اغلب ممکن اس��ت دا دههای تجربی برای یک سامانهی شرایط محیطی داخلی کامل وجو د نداش��ته باشد .در این موارد، صحهگذاریه��ا برای چن د زیرس��امانه یا یک سامانهی ناقص (غیرکامل) بای د مور د استفاده گیرند .یک زیرسامانه ،چن د مور د از ویژگیهای جریان در شرایط محیطی یدهد .تاثیر کلی داخلی هدف را نمایش م چن د زیرسامانه با یک سامانهی کامل برابر است .به عنوان مثال ،یک سامانهی محیط داخل کامل از جریان هوا و انتقالحرارت در یک اتاق با افرا د حاضر در آن ،مبلمان و یک واح د هوای اجباری تش��کیل شده اس��ت .اگر کاربر بتوان د چن د زیرس��امان ه مانن�� د جریان هوا و انتقال حرارت ( )1در اط��راف یک ش��خص )2( ،در یک اتاق با موان��ع و ( )3در یک اتاق ب��ا واح د هوای اجباری را به درس��تی شبیهسازی کند، آن��گاه صحهگذاری قابلپذی��رش خواه د بود .در همان مثال ،یک سامانهی ناقص برای این محیط میتوان د از جریان هوا و انتقالح��رارت در یک ات��اق با یک فر د و یک واح د هوای اجباری تش��کیل ش��ود. اگرچه مبلمان بر شرایط محیطی داخل تاثیر میگذارد ،اما به اندازهی س��ایر اجزا اهمیت ندار د و بنابرای��ن صحهگذاری با یک س��امانهی ناقص قابلپذیرش خواه د بود .در ه��ر یک از موارد ،نکتهی کلیدی این اس��ت که صحهگذاری بای د به تایی د کامل قابلیتهای کاربر و ک د منجر شود. اگرچه صحهگذاری برای یک س��امانهی
محیط داخ��ل کامل میباش��د ،ولی در صورت وجو د روشهای جایگزین ،لزومی ندار د با یک مور د بسیار پیچیده آغاز گر دد. اتکاپذیری در موار د زیر بیشتر میشود: برای یک ش��کل هندسی ساده به جای نوع پیچی دهی آن برای همرفت ب��ه جای ترکیبی از همرفت ،هدایت و تابش ب��رای جریانهای س��اده به جای جریانهای چندحالته (چن د فازی) برای موادی که از نظر ش��یمیایی خنثا هس��تند ،به جای موادی که از نظر شیمیایی واکنشپذیر میباشند. برای پدی دههای فیزیکی مختلط در یک فضای داخلی ،دا دههای ورودی برای تحلیل CFDممکن اس��ت از برآوردها یا ابهامات بیش از ح د تش��کیل شده باشد. توان رایانهای موجو د ممکن اس��ت برای دق��ت ع ددی ب��اال کافی نب��وده و پایهی آگاه��ی علمی ممکن اس��ت نامناس��ب باشد .صحهگذاری سامانهی کامل بای د به مرحلههای زیر تقسیمبندی شود: ل هندس��ی )1آما دهک��ردن ش��ک ساختمان و سپس قرار دادن ورو دیها و خروجیها .جریان ه مدما ،مدل جریان را یدهد. نشان م )2اضافه کردن انتقالحرارت .غلظت گونههای آالینده ،مس��یر حرکت ذرات و غیره بای د بعدها مور د بررسی قرار گیرند. ای��ن روش شبیهس��ازی گام به گام نه تنها موج��ب اعتما د به نفس کاربر در انجام شبیهسازی میشود ،بلکه بعضی از
در این نشریه تنها از ASHRAE میخوانید
مدل k-εبه جای یک مدل دقیقتر ولی کندتر مانن د مدل ع د د رینولدز پایین برای محاسبات انتقال حرارت در الیهی مرزی استفاده شود.
SMS
0912 448 0 416
سرویس پیام کوتاه
گزارش نتایج CFD
ادامه دارد... ∗ کتابه�ای «راهنم�ای کام�ل نرماف�زار »Carrierو «راهنمای جیبی »ASHRAEاز این مترجم توس�ط ماهنامهی تهویه و تبرید منتشر شده است.
Tel: 88879605
خطاهای احتمالی در شبیهس��ازی را نیز کش��ف میکند .اگر یک ک د CFDدارای گزینههای چندگانه باش��د ،برای نقطهی شروع صحهگذاری بای د م دلهای ساده و معمول مور د بررسی قرار گیرند .نقطهی شروع میتوان د به سادگی موار د زیر باشد: مدل k-εاستاندار د م دله��ای انتقالح��رارت و بدون جریان کمکی سامانهی مشبندی ساختارمن د ط��رح خالف جه��ت (upwind )scheme الگوریتم «ساده» (.)SIMPLE روش اندازهگیری دقت واقعی نمونه، مقایسهی روش��من د شبیهسازی CFDبا دا دههای تجربی است .سامانههای محیط داخل که در صحهگذاری مور د اس��تفاده قرار میگیرن د معموال پیچیده هس��تن د و دا دههای تجربی نظیر آنها ممکن است دارای خطاهای تمایل ( )biasو خطاهای تصادفی باش د که بای د به عنوان بخشی از صحهگذاری گزارش شود. اگر خطاها معلوم باش��ند ،گزارش��ی در م��ور د تجهیزاتی که در اندازهگیریها اس��تفاده ش�� دهان د برای ارزیابی کیفیت دا دهها س��ودمن د اس��ت .به دست آوردن دا دههای��ی ب��ا کیفیت خوب ب��رای یک س��امانهی کامل اگرچه بس��یار مطلوب اس��ت ،ولی پرهزینه و زمانبر میباش��د. بنابراین نمیت��وان بیش از ان��دازه برای دریافت گزارش صحهگذاری CFDاز یک س��امانهی کامل تاکی د نمود .معیار دقت
هنگام انجام صحهگذاری به کاربر د بستگی دارد .اگ��ر چه دقت بس��یار باال نامطلوب نیست ،ولی از آنجایی که بیشتر تغییرات طراحی ،انحرافات افزایشی تدریجی از خط مبنا میباشند ،دقت باال ضروری ندارد .تا زمانی که روالهای پیشبینی یکنواخت باش��ند ،دقت «کمتر از کامل» بای د قابل پذیرش باش��د .فرآین د صحهگذاری بای د انعطافپذی��ر باش�� د ت��ا اج��ازهی تغییر درج��هی دقت را بده�� د و همچنین بای د تحمل بهبودهای تدریجی را تا جایی که یدهد ،داشته باشد. بودجه و زمان اجازه م درجهی تطبیقپذیری با دا دههای آزمون با احتساب ع دمقطعیتهای اندازهگیری، بای د از نظر الزامات کاربر د CFDبازنگری ش��ود .به عنوان مثال ،صحهگذاری برای م دلس��ازی دم��ای هوا در شبیهس��ازی آتشس��وزی نیازمن د حداقل دقت بسیار پایینتری نسبت به یک مطالعهی آسایش حرارتی در محیط داخلی میباشد. اگر موار د صحهگذاری س��اده باشن د و یک زیرس��امانهی جریان هوای داخل پیچی��ده را نمای��ش دهن��د ،معیارهای صحهگ��ذاری بای�� د محدودت��ر از ی��ک س��امانهی کامل باش��ند .به عنوان مثال، اگر پیشبینی درست سرعت هوا مهمتر اس��ت ،معیار انتقال ح��رارت را میتوان کمت��ر کرد .اگر چه س��رعت ه��وا و دما دارای ارتباط��ی داخلی میباش��ند ،تاثیر یک ش��اخص بر روی دیگری میتوان د از یده د که مرتبهی دوم باشد .این اجازه م از یک مدل سریع و با جزییات کمتر مانن د
شدهی عبارت اس��ت از خالصه گزار کردن نتایج شبیهس��ازی CFDدر حالی که اطالع��ات کاف��ی در مور د مق��دار و کیفیت کار CFDتهیه میشود .این یک راهکار تضمین کیفیت مهم برای تحلیل ی داخل میباشد. CFDش��رایط محیط توصیه میش��و د با تصدیق ش��روع کرده و ب��ا صحهگذاری به پی��ش بروید .اصوال شده��ی برای مخاطب��ان فنی بای د گزار شامل اطالعاتی که در قسمتهای تصدیق و صحهگذاری گفته ش د باشد ،مانند: طراحی تجربی م دلهای CFDو م دلهای جریان و انتقال حرارت کمکی شرایط مرزی روشهای ع ددی مقایسهی نتایج CFDبا دا دهها ترسیم نتیجهگیریها شدهی میتوان د با این حال قالب گزار انعطافپذیر باشد .اگر مخاطبان گزارش خوانندگان غیر فنی باشند ،ضمیمه کردن دو مور د آخر کفایت میکند . طراح�ی تجربی :ش��رایط جریانی و حرارت��ی محیط آزمون بای�� د با جزییات کافی توصیف ش��ود ،بهگونهای که سایر افرا د بتوانن د شبیهس��ازی را تکرار کنند. ای��ن کار میتوان د تنها ب��ا ارجاع دادن به ی��ک مقاله یا توصیف م��وار د در گزارش انجام گیرد .یک تحلیل از ع د م قطعیتها و خطاه��ا در دا دههای تجربی یا توصیف کوتاهی از روش و تجهیزات آزمایش نیز بای د در گزارش ضمیمه باشد .
اولین نشریهی لوله و اتصاالت ایران
تلفن: 22885647
39-38
H V A C & R N E W S تازههای تولید
ASHRAE NEWSLETTER - 2007 دیگهای سری HE-RV
مهکوه تهویه تـولیدکـننده دستـگاههای تهویه مطبوع تلفن66903533 :
ش��رکت Bryan Steamبه زودی هشت مدل از سری HE-RVدیگهای گازسوز با جریان هوای اجباری را به بازار عرضه خواه د کرد .ساختار این دیگها به گونهای است که آب مور د نیاز با استفاده از یک لوله آب انعطافپذیر به داخل دیگ هدایت میشود .از دیگر ویژگیهای این دیگها میتوان به به لوله قائم داخل محفظه کوره اشاره کر د که موجب بهبو د گردش آب ،توزیع یکنواخت دما و انتقال حرارت موثر در تمام حجم دیگ میشود.
حسگرهای بیسیم
ش��رکت Emersonبه زودی حسگر بیسیم White-Rodgers® 1F85RF-275را به همراه کیت ترموس��تات مربوطه و قابلیت کنترل از راه دور به بازار عرضه میکند .این حس��گرها قابلیت اتصال به ترموستات و نصب در ارتفاع )61m( 200ftرا نیز دارا هستند.
رطوبتزن پاشش بخار
گروه صنعتی CESدر نظر دار د در آین دهای نزدیک ،رطوبتزن پاشش بخار جدی د خو د را به بازار عرضه کند .ساختار این رطوبتزن به گونهای است که در آن از هیچ نازلی استفاده نشده و توزیع بخار در داخل سیستم توسط چن د ردیف لوله که هر یک در فواصل مشخصی قرار گرفتهان د صورت میپذیرد .این سیس��تم به گونهای طراحی ش��ده است که بازدهی آن در مقایسه با رطوبزنهای پاشش بخاری که توزیع بخار در آنها با استفاده از یک ردیف لوله انجام میگیر د باالتر است.
کوهساران طراح و سازنده دستـگاههای تهویه مطبوع تلفن: 88648028 - 9
آبگرمکنهایخورشیدی
شرکت Heat Transferبه زودی خط تولی د آبگرمکنهای خورشیدی SuperStor Solar را راهان��دازی خواه د کرد .از جمله ویژگیهای منحصر به ف��ر د این آبگرمکنها میتوان به مخزن ذخیره آنها اش��اره کر د که از جنس فوال د ضدزنگ با مقاومت باال در برابر خوردگی س��اخته شده اس��ت و قابلیت تحمل دماهای باال را نیز دارد .از دیگر مشخصههای این آبگرمکنهای میتوان به سیستم کلکتورهای خورشیدی آنها اشاره کر د که گرمای مور د نیاز برای تامین آب داغ مصرفی را فراهم میکند .همچنین برای مواقعی که شدت نور خورشی د به اندازه مور د نیاز نیست ،سیستمهای جایگزین برقی نیز بهعنوان پشتیبان در نظر گرفته شده است.
در این نشریه تنها از ASHRAE میخوانید
سیستمهایدوگانهسوز
SMS
0912 448 0 416
سرویس پیام کوتاه
ش��رکت Traneاخیرا سری جدی د پمپهای حرارتی مدل Trane® XL16cو سیستمهای سرمایش و گرمایش دوگانهسوز خو د را به بازار عرضه کرده است .از جمله ویژگیهای این واحدها میتوان به 16.6 SEERو شدت صوت 70dbاشاره کرد .در این سیستمهای از کمپرسورهای مدل ®Climatuffاستفاده شده است که برای تامین نیاز سرمایشی و گرمایشی قابلیت کارکر د دوگانه را دارند .عالوه بر آن در این سیستمها از فنهای دور متغیر با قابلیت تنظیم میزان هوادهی مور د نیاز استفاده شده است.
کانال هوای پیشساخته
ش��رکت Knauf Insulationبه زودی کانالهای هوای پیش ساخته خو د را برای مصارف خانگی و تجاری به بازار عرضه خواه د کرد .این کانالها برای نصب در مس��یر واحدهای هوارسان در نظر گرفته شده است .این کانالهای پیش ساخته به عنوان جایگزینی برای کانالهای ساخته ش��ده از ورقهای فلزی قابل اس��تفاده بوده و برای کاربردهای س��رمایش ،گرمایش و یا تلفیقی از آنها مناسب است .از جمله ویژگیهای منحصر به فر د این کانالها میتوان به پوششی از جنس فایبرگالس به رنگ مشکی اشاره کر د که از نظر ظاهری قابلیت رویت مسیر عبور کانال در محل دریچههای توزیع هوا را به حداقل میرساند.
مشعلهای Pro-Fire V
شرکت Cleaver-Brooksبه زودی مشعلهای سری Pro-Fire Vبا قابلیت احتراق گاز طبیعی ،پروپان ،س��وخت مایع و یا ترکیبی از س��وختهای فس��یلی را به بازار عرضه خواه د کرد. ساختار این مشعلها به گونهای است که نرخ انتشار گازهای NOXدر آنها کمتر از 30ppmاست. از دیگر ویژگیهای این مشعلها میتوان به دمپرهای هوایی اشاره کر د که با هدف کنترل جریان هوای ارسالی به مشعل و کاهش سروصدای تولی د شده در هنگام کارکر د مشعل بر روی آن در نظر گرفته شده است.
دماسنجهای لیزری
Tel: 88879605
شرکت Flukeاخیرا دماسنج لیزری دیجیتال خو د را تحت نام تجاری Fluke 568به بازار عرضه کرده است .ساختار این دماسنج به گونهای است که در آنها ترکیبی از دماسنجهای مادون قرمز و دماسنجهای تماسی مور د استفاده قرار گرفته است .همچنین از قابلیتهای این دماسنجها میتوان به ثبت اطالعات و مقادیر اندازهگیری شده ،گزارشگیری و فعالسازی زنگهای هشداردهنده اشاره کرد .دامنه اندازهگیری این دماسنجها از -40oCتا -40oF( 800oCتا )1472oFاست. نرمافزار طراحی IES
شرکت IESبه زودی نرمافزار طراحی محیطهای مجازی خو د را تحت عنوان < >VEبه بازار عرضه خواه د کرد .هس��ته مرکزی این نرمافزار م دلس��ازی اطالعات یکپارچه یا IDMاس��ت که توس��ط تمامی نرمافزارهای ارزیابی س��اختمان قابل استفاده است .عالوه بر آن امکان اتصال آن به نرمافزارهای CADنیز وجو د دارد .از دیگر قابلیتهای این نرمافزار میتوان به امکان م دلس��ازی س��ه بعدی ،تحلیل پیشرفته س��اختمان و تبادل اطالعات بین بسترهای نرمافزاری مختلف اشاره کرد .از جمله کاربردهای متداول این نرمافزار میتوان به انجام محاس��بات حرارتی و تعیین اندازه سیستمهای برقی ساختمان اشاره کرد.
دیگ تعدیلکننده
ش��رکت AERCOب��ه زودی دیگه��ای تقطی��ری تعدیلکنن��ده خو د را تحت ن��ام تجاری Benchmark 1.5به بازار عرضه خواه د کرد .این دیگها برای سیستمهای گرمایش هیدرونیک با حداقل میزان انتشار آالین دهها طراحی و ساخته ش دهاند .ساختار این دیگهای بهگونهای است که در آنها از مب دلهای حرارتی س��اخته شده از فوال د ضدزنگ ،واح د کنترلکننده C-Moreو سیستم تامین سوخت /هوا استفاده میشود.
اولین نشریهی لوله و اتصاالت ایران
تلفن: 22885647
41-40
آزمایش ،تنظیم و متعادلسازی سیستمها4-
سیستمهای القایی
ASHRAE APPLICATIONS HANDBOOK 2003 - Chapter 37
مهکوه تهویه تـولیدکـننده دستـگاههای تهویه مطبوع تلفن66903533 :
کوهساران طراح و سازنده دستـگاههای تهویه مطبوع تلفن: 88648028 - 9
اکثر سیستمهای القایی برای توزیع هوا در سرعتهای باال مور د استفاده قرار میگیرند .متعا دلس��ازی سیس��تمهای القایی بای د با در نظر گرفتن مالحظات زیر انجام گیرد: -1برای متعا دلس��ازی تجهیزات و سیس��تمهایی که در مس��یر اصلی عبور هوای سیستم تعبیه ش دهاند ،از روشهای مور د استفاده در سیستمهای هوای حجم متغیر استفاده کنید. -2جری��ان هوای اولیه سیس��تم را تعیین کنید .بدین منظور فش��ار اتاقک تحت فش��ار واح�� د را با اس��تفاده از یک مانومتر اندازهگیری کنی د و نقطه متناظر ب��ا آن را بر روی ج��داول یا منحنیهای جریان هوا در مقابل فش��ار استاتیک که توسط س��ازنده تهیه شده است مشخص کنید. -3در سیس��تمهای القای��ی به طور معمول ب��رای تنظیم صحیح سیس��تم، تمامی بخشهای سیستم بای د حداقل سه بار مور د بازبینی و تنظیم مج د د قرار گیرد. در پایان نیز کل بخشهای سیستم بای د برای آخرین بار مور د بررسی قرار گیر د و مقادیر تنظیم شده ثبت گر دد. -4ب��ه منظ��ور به حداقل رس��اندن سروصدای سیس��تم در حین کار ،بادزن را به گون��های تنظیم کنی د که با حداقل
سرعت ممکن ،فشار مور د نیاز نازلها در کلیه واحدها را با حداقل فش��ار اختناق ممکن در واحدها و دمپرهای افزاینده را تامین کند. -5پس از متعا دلس��ازی هر یک از سیستمهای القایی با حداقل هوای خارج، سیستم را مج ددا به گونهای تنظیم کنی د ک��ه حداکثر هوای خارج از آن عبور کند. در ای��ن وضعی��ت توان مصرفی و فش��ار استاتیک سیستم را اندازهگیری کنید.
گزارش اطالعات
تمامی گزارشهایی ک��ه در رابطه با میزان هوادهی سیستم تهیه میشو د بای د موار د زیر را در بر داشته باشد: -1اطالعات مربوط به مقادیر طراحی سیستم که بای د شامل موار د زیر باشد: مقدار هوادهی سیستم فشار استاتیک بادزن توان موردنیاز موتور درص�� د ه��وای خ��ارج در حداقل شرایط سرعت بادزن توان ورودی مور د نیاز برای تامین مقدار هوای طراحی سیس��تم در فش��ار استاتیک -2اطالع��ات مرب��وط ب��ه وضعیت سیستم که بای د موار د زیر را در بر داشته باشد:
نام سازنده تجهیزات شامل مدل و شماره سریال دستگاه اندازه واح د نصب شده آرای��ش و س��اختار داخل��ی واح د هوارسان توان ،ولتاژ ،فاز ،فرکانس و ش��دت جریان مصرفی سیستم تحت بار کامل -3اطالع��ات مربوط به آزمایشهای انجام ش��ده ب��ر روی سیس��تم در محل بهرهب��رداری که بای د ش��امل م��وار د زیر باشد: سرعت بادزن ت��وان اندازهگیری ش��ده (ش��امل اندازهگیری ولتاژ و ش��دت جریان تمامی فازها در ترمینالهای موتور) افت فشار کل در هر یک از اجزای سیستم افت فشار اس��تاتیک در ورودی و خروجی ب��ادزن (مقدار آن با فش��ار کل بادزن برابر است). منحنیه��ای کارکر د واقعی بادزن به منظور نشان دادن نقاط عملکر د بادزن نصب شده در سیستم نرخ جریان هوای اندازهگیری شده نکته مهمی که در تجهیزات تصفیه هوا و سیستمهای کانالی بای د مور د توجه قرار گیر د آن است که افت فشار استاتیک اولیه سیس��تم بای د به طور دقیق تعیین
در این نشریه تنها از ASHRAE میخوانید
SMS
0912 448 0 416
سرویس پیام کوتاه
Tel: 88879605
شود .بدین ترتیب امکان محاسبه تغییرات مقدار هوای عبوری از سیستم به واسطه کثیف شدن فیلترها قابل محاسبه خواه د بود .رعایت این نکته موجب میش��و د تا طراح سیس��تم اطمینان حاصل کن د که مقدار کل هوادهی سیس��تم تحت هیچ شرایطی از مقدار محاسبه شده بر مبنای افت فشار استاتیک اولیه پایینتر نخواه د بود .بدین ترتیب با توجه به آن که مقدار هوادهی سیستم در ش��رایط طراحی بر مبنای حداکثر افت فشار فیلترها محاسبه شده است ،افت فشار ناشی از کثیف شدن سطح کویلها نیز به صورت ضمنی در آن لحاظ میشود. -4اطالعات مربوط به خروجیهای ترمینال که بای د شامل موار د زیر باشد: وضعیت دریچه خروجی با توجه به موقعیت و طراحی اتاق ن��وع و س��اختار خروجیه��ای ترمینال اندازه دریچههای خروجی بر مبنای طراحی سازنده به منظور کسب اطمینان از صحیح بودن ضرایب ضرایب خروجی سازنده (در مواردی که مقادیر این ضرایب در دسترس نباش د یا آزمایشهای محلی حاکی از آن باش�� د که ضرایب فهرس��ت ش��ده اشتباه است، پس از بررس��ی دقیق کانالی که به یکی
از ای��ن خروجیها منتهی میش��و د بای د ضریب مربوط به آن را تعیین کرد). مقدار هوای طراحی و سرعت مور د نیاز برای تامین آن سرعتهای آزمایش و مقدار هوای متناسب با آن الگوی تنظیم هر یک از ترمینالهای هوا -5در صورت امکان توصیه میشو د اطالعات اضافی مربوط به سیستم را نیز در گزارش خو د ثبت نمایید .اطالعات یا د شده میتوان د شامل موار د زیر باشد: اطالع��ات مرتب��ط ب��ا واحدهای هوارسان شامل: ان��دازه و تع��دا د تس��مههای مور داستفاده اندازه قرقرههای محرک و متحرک موقعیت تسمهها بر روی قرقرههایمح��رک (قرقرهه��ای زیری��ن ،میانی و فوقانی) سرعت موتور تحت بار کامل اندازه گرمکن موتور ن��وع فیلتر و فش��ار اس��تاتیک آندر حالت تمی��ز و تحت بار کامل و زمان تعویض فیلترها تغییرات س��رعت در نقاط مختلفسطح کویل -اس��تفاده از دمپره��ای گردابی یا
تخلیه یا هر دو آنها سیستم توزیع شامل: آرایش غیر معمول کانال مقادی��ر اندازهگیری ش��ده فش��اراس��تاتیک در انش��عابهای کان��ال در سیس��تمهای القایی و سیس��تمهای دو کانالی مقادیر اندازهگیری فش��ار سقف درمکانهایی که از اتاقک فشار توزیع هوای سقفی استفاده شده؛ سختی سقف رابطه بین فشار داخل ساختمان بافشار هوای خارج تحت حداقل و حداکثر هوای خارج اندازه واحدهای القایی شامل مقدارهوای مور د نیاز و فش��ارهای اتاقک تحت فش��ار هر یک از واحده��ا ،هوادهی اولیه واحدها ب��ر مبنای اطالع��ات موجو د در منحنیهای ارایه ش��ده توسط سازنده و سازنده هر یک از واحدها پالک مشخصات تمامی سیستمها به صورت واضح و خوانا بس��یاری از ش��رکتهای مس��تقل، روشها و رویکردهای دیگری که مناسب با عملکر د و زمینه فعالیت آنهاست را به این فهرست افزو دهاند .این رویکردها اغلب در صورت درخواس��ت متقاضی��ان ارایه میشود.
اولین نشریهی لوله و اتصاالت ایران
تلفن: 22885647
ادامه دارد... 43-42
شیمی مبردها 7 -و پایانی
افزودنیهای روانکار ASHRAE REFRIGERATION HANDBOOK 2002 - Chapter 5
مهکوه تهویه تـولیدکـننده دستـگاههای تهویه مطبوع تلفن66903533 :
کوهساران طراح و سازنده دستـگاههای تهویه مطبوع تلفن: 88648028 - 9
افزودنیها اغلب برای بهبو د عملکر د روانکارها در سامانههای تبری�� د به کار میروند .اهمیت افزودنیها با افزایش اس��تفاده از مبردهای HFCبیش��تر ش��ده اس��ت .کلر موجو د در مبردهای CFCمانن�� د یک عامل ض د اس��تهالک عمل میکند ،به همین دلیل روانکارهای روغن معدنی برای محافظت در برابر س��ایش به افزودنی نیاز نداش��ته و یا مقدار آن حداقل اس��ت .مبردهای HFCمانن�� د R-134aفاق د کلر و در نتیجه فاق د این مزیت ض د استهالک میباشند. افزودنیهاییمانن دآنتیاکسیدانها،شوین دهها،پراکن دهسازها ( ،)dispersantsبازدارنده های زنگزدگی و غیره در ش��رایط عادی به کار نمیروند ،زیرا ش��رایط عمل کردن آنها در بیشتر س��امانههای تبری د وجو د ندارد .بیشتر سامانههای تبری د /HFC پلیال اس��تر ،بدون وجو د افزودنیهای روانکار به درس��تی کار میکنند .با این حال بعضی از س��امانهها که س��طوح پوشش��ی آلومینیوم��ی دارند ،برای محافظت تکمیلی در برابر اس��تهالک نیازمن د ی��ک افزودنی میباش��ند .در س��امانههای آینده که از روانکارهایی با گرانروی پایینتر برای بهبو د بازده انرژی استفاده خواه د شد ،به خصوص اگر از پلیال استرهای اسیدی شاخه باز استفاده شود ،ممکن است به محافظت تکمیلی نیاز باشد. «راندل��ز» و هم��کاران ( )Randles et al.- 1996در مور د مزایا و معایب استفاده از افزودنیها در روانکارهای پلیال استر در سامانههای تبری د بحث میکنند .جزء فعال در افزودنیهای ض د استهالک معموال فسفر ،گوگر د یا هر دو آنها میباشد .فسفاتها، فسفیتها و فسفوناتهای آلی معموال عاملهای ض د استهالک حاوی فسفر میباشند .تریکرسیلفسفات ( ،)TCPبهترین مور د شناخته شده در میان آنها بهشمار میآید .اولفینهای گوگر ددار و دیس��ولفیدها معموال بهترین افزودنیه��ای گوگر ددار برای محافظت در برابر استهالک میباشند .دی تیوفسفاتهای روی، بهترین مثال از افزودنیهای مخلوط هستند. «وینچی» و «دیک» ( )Vinci and Dick- 1995نش��ان
دا دهان د که افزودنیهای فس��فردار میتوانن د به عنوان عاملهای ض د اس��تهالک خ��وب عمل کنن�� د و افزودنیه��ای گوگر ددار طبق نتایج به دس��ت آمده از آزمون پایداری لولهی بست ه طبق استاندار د ASHRAE 97از نظر حرارتی پایدار نمیباشند .سایر افزودنیهایی ک��ه در ترکیبات /HFCپلیال اس��تر کاربر د پیدا کر دهان د عبارتن�� د از :عوامل تولیدکنن دهی کف (کاهش صدا در هنگام راهاندازی کمپرسور) و بازدارن دههای هیدرولیز. «وینچ��ی» و «دی��ک» ()Vinci and Dick- 1995 نش��ان دادن د که ترکیبی از افزودنی ض د استهالک و بازدارن دهی هیدرولیز میتوان د عملکردی اس��تثنایی در زمینهی استهالک و مسدودش��دن لولهی مویین در آزمون مقایس��های (Bench )Testingو آزمونهای استقامت طوالنیمدت کمپرسور ایجا د میکند« .س��انوردنکر» ( )Sanvordenker- 1991نشان داده اس��ت که س��طوح آهنی میتوانن د تجزیهی استرها را در دمای 400درجهی فارنهایت تسریع کنند .او پیشنها د دا د که برای به حداقل رساندن این اثر در سامانههایی که امکان باال رفتن دما در آنها وجو د دارد ،از یک غیرفعال کنن دهی فلزی به عنوان افزودنی استفاده شود. «اش��میتز» ( )Schmitz- 1996اس��تفاده از ی��ک عامل تولیدکنن دهی کف سیلوکس��ان اس��تر را برای کاهش سروصدا پیشنها د داد« .س��والو» و همکاران (Swallow et al.- 1995, )1996پیش��نها د اس��تفاده از افزودنیها برای کنترل آزا د شدن بخار مبر د از روانکارهای پلیال استر را ارایه نمودند.
واکنشهای سامانه
قدرت متوس��ط پیوندهای کربن-کل��ر ،کربن-هیدروژن و کربن-فلوئ��ور به ترتیب 93 ،78و 100 kcal/moleمیباش�� د ( .)Pauling- 1960پایداری نسبی این مبردها که حاوی کلر، هیدروژن و فلوئ��ور پیون د خورده به کربن میباش��ند ،میتوان د با بررس��ی قدرت این پیوندها مش��خصش��ودCFC .ها دارای
در این نشریه تنها از ASHRAE میخوانید
SMS
0912 448 0 416
سرویس پیام کوتاه
Tel: 88879605
واکنشهای ویژهای میباش��ن د که به شدت به حضور پیوندهای C-Clبستگی دارد« .اسپاشوس» و «دادر» (Spauschus and )Dodere- 1961نتیج��ه گرفتن د که R-12میتوان د با تبادل ی��ک کلر با هیدروژن ،با ی��ک روغن هیدروکربنی واکنش انجام دهد .این واکنش ویژگی مبردهای کل ردار میباشد. در ای��ن واکنش R-12 ،محصول کاهش R-22را تش��کیل یده د و R-115، R-125را یدهد R-22، R-32 ،را تش��کیل م م تشکیل ب هدس��ت خواه د دا د ( .)Paramelee- 1965در مور د ،R-123کریر ( )Carrier- 1989اثبات کرده است که محصول کاه��ش R-133aدر دماهای باال به وج��و د میآید« .فکتور» و «میران��دا» ( ،)Factor and Miranda- 1991واکن��ش بین ،R-12فوال د و لجن روغن را مطالعه نمودند .آنها به این نتیجه رسیدن د که علت پیشرفت این واکنش ،مکانیسم «فری دلکرافتز» د ک��ه در آن ترکبی��ات Fe3+ ( )Feridel-Craftsمیباش�� کاتالیزور اصلی به شمار میآیند .آنها همچنین نتیجه گرفتن د ک��ه لجن روغ��ن میتوان د از طریق مس��یری ش��کل بگیر د که R-22تولی د نمیشود .آنها پیشنها د دادن د که به غیر از تشکیل اولیهی نمکهای ،Fe3+مکانیسم رادیکال آزا د نقشی جزیی ایفا میکند .برای روش��ن کردن این مکانیسم ،تالشهای بیشتری الزم است. «هاتنالکر» ( 23 ،)Huttenlocher- 1992ترکیب مبرد/ روانکار را از نظر پایداری در لولههای شیش��های بس��ته آزمایش کرد .مبردهای HFCنش��ان دادن د که حتا در دماهایی بس��یار بیشتر از دماهای کاری عادی ،بسیار پایدار هستندHCFC-124 . و HCFC-142bکمی بی��ش از HFCها ولی کمتر از CFC-12 واکنشپذیر میباش��ند HCFC-123 .به طور تقریبی با ضریبی تقریبا معادل ،10کمتر از CFC-11واکنشپذیر میباشد .فلوئورو اتره��ا به عنوان مبردهای جایگزین م��ور د مطالعه قرار گرفتند. آزمونه��ای پای��داری «پ��ار بم��ب» ( )Parr bombو لولهی شیش��های بس��ته با )CF3-CH2-O-CHF2( E-245نشانههای
واکنش خود-تسریع با شیشه را بروز دا د که تا زمانی که شیشه یا فلوئورو اتر مصرف شو د ادامه مییاب د (.)Doerr et al. 1993 فش��ارهای باال (در حدو د )2000 psiمعموال موجب میش��ون د لولههای شیشهای بسته منفجر شوند. تخریب CFCها و HCFCها معموال میتوان د با مش��اه دهی غلظت محصوالت تشکیل ش��ده در اثر واکنش ردیابی شود .یا این که میتوان مقدار فلورای د و کلرای د تشکیل شده در سامانه را مشاهده نمود .در مور د HFCها ،هیچ کلرایدی تشکیل نخواه د ش�� د و به دلیل قوی بودن پیون�� د ،C-Fواکنش هیچ محصولی تولی�� د نخواه د کرد .تجزی��هی HFCها معموال ب��ا اندازهگیری غلظت یون فلورای د در س��امانه قابل ردگیری است (Thomas and Pham 1989; Spauschus 1991; Thomas et .)al. 1993این آزمون نش��ان دا د که R-125، R-32، R-134a، R-152aو R-134aب��ه طور کامل پایدار هس��تند .احتمال این که فلورای د هیدروژن آزا د شده در اثر تخریب مبردهای مطالعه ش��ده با شیشهی لولهی بس��ته واکنش دهد ،جای نگرانی دارد. «س��انوردنکر» ( )Sanvordenker- 1985ای��ن احتمال را در مور د R-12اثبات نمود« .اسپاشوس» و همکاران (Spauschus )et al. 1992هیچ نشانهای از فلورای د بر روی سطح شیشه لولهی بسته در آزمایش با R-134aپیدا نکردند. ش��کلهای ( )3و ( ،)4دا دههای س��رعت واکن��ش R-22و R-12ب��ا روغن را در حضور مس و ف��وال د نرم در آزمون لولهی یدهند .تشکیل یون کلرای د به عنوان میزان تجزیه بسته نشان م در نظر گرفته ش��ده است .این ش��کلها ،حدی را که دما تا آن یدهند؛ میزان موجب افزایش ش��تاب واکنش میشو د نشان م د که R-22بسیار کمتر از R-12 یدهن آنها همچنین نش��ان م واکنشپذیر میباش��د .این دا دهها تنها واکنشپذیری شیمیایی یدهن د و سرعتهای واقعی را در سامانههای مربوطه را نشان م تبری د نمایان نمیسازند .واکنشهای شیمیایی که در سامانههای CFCنوسازی شده برای استفاده از مبردهای HFCو روانکارهای
اولین نشریهی لوله و اتصاالت ایران
تلفن: 22885647
45-44
آنها اتفاق میافتد ،زمینهای اس��ت که مور د توجه بس��یار قرار گرفته اس��ت« .ک��ور» و همکاران ( )Corr et al. 1992اش��اره کردن د که مشکل اصلی ،تاثیر باقیمان دههای کلردار در سامانههای جدی د میباشد. «کوماتس��وزاکی» و هم��کاران (Komatsuzaki et al. )1991نشان دادن د که R-12و R-113موجب تخریب روانکارهای PAGمیشوند« .پاورز» و «راسن» (Powers and Rosen- )1992آزمونهای لولهی بسته را انجام دادن د و نتیجه گرفتن د که آس��تانهی واکنشپذیری برای R-12و R-134aو روانکار PAG بین 1و 3درص د میباشد.
تشکیل روکش مس
مهکوه تهویه تـولیدکـننده دستـگاههای تهویه مطبوع تلفن66903533 :
کوهساران طراح و سازنده دستـگاههای تهویه مطبوع تلفن: 88648028 - 9
تش��کیل روکش مس ،در واقع تشکیل الیهی نازکی از مس بر روی سطوح فوالدی در کمپرسورهای تبری د و تهویهی مطبوع میباشد .وقتی قطعات این ماشینها از هم جدا میشوند ،رنگ مس اغلب بر روی سطوح یاتاقانها و شیرها به چشم میخورد. این الیهی نازک بع د از این که چن د س��اعت در معرض هوا قرار گرفت ناپدی د میش��ود ،احتماال دلیل این پدیده تبدیل مس به اکس��ی د مس میباشد .در موار د حاد ،رس��وب مس تا ضخامت قابلمالحظهای انباش��ته میشو د و در کارکر د کمپرسور اشکال ایجا د میکند .تشکیل روکش بیش از اندازه مس موجب خرابی کمپرسور میشود. «اشتینل» و «سیمن» (Steinle and Seeman- 1951, « ،)1953اشتینل» و «بوش» ()Steinle and Bosch- 1955 و «اسپاشوس» ( ،)Spauschus- 1963تعدا د عوامل الزم برای تشکیل روکش مس را مشخص کردند .با وجو د این که مکانیسم دقیق تشکیل روکش مس به طور کامل درک نشده است ،ولی روشن است که س��ه گام مشخص بای د اتفاق بیفتد )1( :اکسی د شدن مس )2( ،انحالل و انتقال یونهای مس و ( )3رسوب کردن مس بر روی آهن یا فوالد .مرحلهی اول یعنی اکسی د شدن مس از حالت فلزی ( 0ظرفیتی) به هر یک از حالتهای اکسیدی +1 یا +2ظرفیتی ،تحت ش��رایط عادی کارکر د با یک روانکار اتفاق نمیافتد .همچنین احتمال وقوع آن با اسیدهای کربوکسیلیک وجو د ندارد. محتملترین منبع عوامل اکسی د شدن آالین دههای سامانه، مانن د هوا (اکسیژن) ،عوامل کل ردار (مبردهای CFCیا حاللهای تمی��ز کننده ،روغن لحیمکاری ،یا اس��یدهای قوی میباش��ند. قدم دوم در تش��کیل روکش مس ،انحالل یونهای مس است. «اسپاش��وس» ( )Spauschusاین فرضی��ه را بنا نها د که یک کمپلکس آلی مس و اولفینها ،گونهی حالل در روغنهای معدنی میباشد .روانکارهای حاوی اکسیژن به واسطهی کوئوردیناسیون با اتمهای اکس��یژن ،تمایل بیشتری به قابلحل کردن یونهای فلزی یا کمپلکسها دارند .مس به محض حل ش��دن میتوان د درون سامانهی تبری د حرکت کند .مرحلهی سوم یا رسوب کردن
مس بر روی س��طوح آهنی ،یک فرآین د برق-شیمیایی است که شامل انتقال الکترونها از آهن به مس میشو د و موجب تشکیل روکش��ی از فلز مس ( 0ظرفیتی) بر روی س��طوح آهن و همراه آن تولی د یونهای آهن میش��ود .احتمال وق��وع این فرآین د بر روی سطوح داغ و تمیز آهن بیشتر است و اغلب بر روی سطوح یاتاقانها مشاهده میشود. «توم��اس» و «ف��ام» (،)Thomas and Pham- 1989 تش��کیل روکش م��س در س��امانههای /R-12روغ��ن معدنی و R-134a/PAGرا ب��ا ه��م مقایس��ه کردند .آنها نش��ان دادن د ک��ه س��امانههای R-134a/PAGبس��یار کمتر از س��امانههای /R-12روغن معدنی ،مس کل (به صورت حالل و رسوب) تولی د میکنند .آنها همچنین نشان دادن د که آب تاثیر قابلمالحظهای در مقدار مس تولی د ش��ده ندارد .آنها دریافتن د که در سامانهی ،R-134a/PAGم��س به طور گس��تر دهای رس��وب میکند .در س��امانهی /R-12روغن معدنی ،مس در هنگام خش��کبودن به صورت محلول و در هنگام مرطوب بودن به صورت رسوب دیده میشود« .واکر» و همکاران ( )Walker et al. 1960دریافتن د که در س��امانههای /R-12روغن معدنی ،آب در کمتر از درجهی اش��باع ،تاثیر عم دهای بر روی پدیدار ش��دن روکش مس ندارد. «اسپاشوس» ( )Spauschus- 1963مشاهده نمو د که روکش مس در لولههای شیشهای بسته با روغن نفتنیک زر د با پاالیش متوسط رایجتر از روغن سفی د با درجه پاالیش باال است .او نتیجه ش�کل ( )3پایداری سامانهی کنترل مبر د Kvalnes and( .22 )Parmelee 1957
در این نشریه تنها از ASHRAE میخوانید
گرف��ت که واکنش مبر د و روانکار ،لزوم��ا پیش درآم د پیدایش روکش ضخیم مس میباش��د .اس��ی د اضافی تولی د شده در اثر تجزی��هی مب��رد ،تاثیر کمی بر حاللیت م��س دار د ولی فرآین د پیدایش روکش را تس��هیل میکند« .هرب» و «النکویس��ت» ( )Herbe and Lundqvist- 1996, 1997تع��دا د زی��ادی سامانههای بازسازی ش دهی R-12و R-134aرا از نظر آلودگی و روکش مس بررسی کردند .آنها گزارش دادن د که روکش مس در سامانههای بازسازی ش��ده که در آنها درجهی آلودگی کم است ،اتفاق نمیافتد.
دهها در اثر دمای باال د آالین تولی
شکل ( )4پایداری سامانههای کنترل مبر د Kvalnes and( .12 )Parmelee 1957
پای�گاهدا دهی مبر د و پروژهه�ای تحقیقاتی ARTI/ MCLR
«دپارتمان انرژی آمریکا» ( )DOEبرای تس��ریع در از رده خ��ارج کردن CFCه��ا و تبدیل آنها ب��ه روانکارها و مبردهای جایگزین ،بودجهای برای تحقیقات در این زمینه اختصاص داده است .این بودجه به طور تقریبی 40پروژهی مطالعهی روانکارها و س��ازگاری موا د ( )MCLRو ی��ک پایگاهدا دهی مبر د را تامین میکند .این پایگاه داده توسط انستیتو فنآوری تبری د و تهویهی مطبوع ،حفظ و نگهداری میشو د ( .)Calm- 1995این پایگاه دا دهی قابل جس��توجو از طری��ق رایانه بیش از 5000مرجع با چکی دهها یا خالصههای س��خنرانیها و مقاالت فنی را پوشش یده��د .دا دههای عملکرد ،ویژگیهای فیزیکی ،س��می بودن، م سازگاری و اشتعالپذیری مبردها نیز در این پایگاه داده ضمیمه شده است.
سرویس پیام کوتاه
Tel: 88879605
موتورهای بسته تحت شرایط کاری نامساع د مانن د نوسانات ولتاژ برق ،کاهش ولتاژ یا جریان نامناسب هوا بر روی کویلهای کندانسور ،ممکن است تا درجاتی کامال فراتر از میزان طراحی، داغ ش��وند .تحت این شرایط ،دمای سیمپیچ آنها ممکن است از 300درجهی فارنهایت نیز بیشتر شود .اگر موتور مدت زیادی در معرض این دماهای باال قرار گیرد ،ممکن است عایقکاری آن بس��ته به پایداری حرارتی موا د عایقکاری ،واکنشپذیری آنها با مبر د و روانکار و حداکثر دما ،آسیب ببیند .نقطهی دیگری که در
معرض داغ شدن قرار دارد ،یاتاقان میباشد .دمای الیهی روغن در یاتاقانه��ای گردی که به صورت هیدرودینامیکی روانکاری میشون د معموال خیلی بیشتر از دمای تو دهی روغن نیست؛ ولی در الیهه��ای روغنی االس��توهیدرودینامیک در یاتاقانهایی که نسبت لغزش به غلطش ( )slide/roll ratioآن باال است ،دما ممکن اس��ت چن د ص د درج ه باالتر از دمای تو دهی روغن شود. ()Keping and Shizu- 1991 نقاط داغ محلی در ش��رایط روانکاری مرزی ممکن است به دماهای بس��یار باالیی برسند .خوشبختانه ،مقدار ما دهای که در معرض این دماها قرار میگیر د بسیار کم است .پیدایش متان یا سایر مولکولهای هیدروکربنی کوچک در مبرد ،شکسته شدن یدهد. مولک��ول روان��کار در اثر دمای باال در یاتاقان را نش��ان م تجزی��هی حرارتی موا د عایق آل��ی و بعضی از ان��واع روانکارها، گازهای چگالشناپذیری مانن د دیاکسیدکربن و مونواکسیدکربن تولی د میکنند .این گازها با مبر د به گردش درآمده ،فشار تخلیه یدهند .از س��ویی دیگر، را افزایش داده و بازده واح د را کاهش م دمای کمپرسور و سرعت تخریب عایق یا روانکار افزایش مییابد. محص��والت تجزیهی مایع ،ب��ه صورت محلول و ی��ا به صورت سوسپانسیونهای لزج همراه با روغن روانکاری گردش میکنند. محصوالت تجزیهی محلول با سوسپانسیون در سراسر سامانهی مبر د گردش میکنن د و موجب مس��دو د شدن مسیرهای عبور روغن ش��ده ،کارکر د شیرهای انبساط ،مکش و تخلیه را مختل کرده یا لولههای مویین را مسدو د میکنند. مکانیس��مهای کنترلی مناسب در سامانهی تبرید ،احتمال رسیدن به چنین دماهای باالیی را به حداقل میرساند .مشخص ک��ردن واکنشهای احتمال��ی ،انجام آزمونهای آزمایش��گاهی مناسب برای تعیین کیفیت موا د قبل از استفاده از آنها در میدان و یافت��ن روشهایی برای حذف آلودگیهای تولی د ش��ده در اثر انحرافات دمایی باال دارای اهمیت زیادی هستند.
SMS
0912 448 0 416
اولین نشریهی لوله و اتصاالت ایران
تلفن: 22885647
47-46
H V A C & R N E W S اخبار صنعت
ASHRAE NEWSLETTER - 2007 ادغام ARIو GAMA
مهکوه تهویه تـولیدکـننده دستـگاههای تهویه مطبوع تلفن66903533 :
کوهساران طراح و سازنده دستـگاههای تهویه مطبوع تلفن: 88648028 - 9
روابط عمومی موسس��ه تهویه مطبوع و تبری د ( )ARIو انجمن س��ازندگان تجهیزات گازس��وز ( )GAMAدر تاریخ 19دسامبر سال 2007به طور رسمی اعالم داشت که طبق توافق اعضای اصلی طرفین این دو مجموعه با یکدیگر ادغام شده و فعالیتهای خو د را در قالب یک مجموعه واح د دنبال خواهن د کر د و انجمن جدیدی که از ادغام این دو مجموعه تشکیل خواه د شد ،فعالیت خو د را در زمینه سرمایش ،گرمایش و تجهیزات سرمایشی تجاری و با نام جدی د موسسه تهویه مطبوع ،گرمایش و تبری د ( )AHRIدنبال خواه د نمود .الزم به ذکر است که موسسه AHRIفعالیت رسمی خو د را از ابتدای سال 2008آغاز کرده است.
کاهش سالمت انسان با افزایش دما
طبق تحقیقات صورت گرفته توس��ط دانش��مندان ،تغییرات آب و هوایی و اثرات س��وء آن ،بر سالمت انسان در آین دهای نه چندان دور به یک تهدی د جدی برای سالمت بشر تبدیل خواه د شد. در اواخر قرن بیس��تم ،متوس��ط افزایش دمای کره زمین در حدو د )0.6oC( 1oFبوده اس��ت .طبق ارزیابیهای سازمان بهداشت جهانی ،افزایش دمای کره زمین تا سال 2000میالدی ساالنه 160,000 مرگ و میر در سطح جهان را در پی داشته و در حدو د 5.5میلیون سال سالمت بشر را کاهش داده است .طبق پیشبینیهای صورت گرفته ،در صورت ادامه یافتن رون د فعلی تا سال 2020این رقم به 300,000قربانی افزایش خواه د یافت و از دست رفتن 11میلیون سال عمر مفی د بشر را به همراه خواه د داشت .از دیگر اثرات مخرب تغییرات آب و هوایی ،میتوان به شیوع بیماریهای مختلف از جمله سوء تغذیه ،اسهال ،ماالریا و گرمازدگی اشاره کرد.
سیستمهای سرمایش مرکزی
یک ش��رکت چینی فعال در بخش انرژی قص د دار د طی پروژهای در جنوب این کش��ور ،یک ایس��تگاه س��رمایش مرکزی را نصب و راهاندازی کن د و از آن برای تامین سرمایش مور د نیاز کلیه ساختمانهای شهر استفاده کند .هدف از تاسیس این پایگاه ،کاهش استفاده از سیستمهای تهویه مطبوع متداول و به دنبال آن صرفهجویی در مصرف انرژی ناش��ی از کارکر د این سیستمهاس��ت. طراحی این پایگاهها بهگونهای صورت گرفته است که در طول شب ،یعنی هنگامی که مصرف انرژی
در این نشریه تنها از ASHRAE میخوانید
به پایینترین ح د خو د میرسد ،در داخل پایگاه مقدار بسیار زیادی یخ تولی د میشو د که این مقدار یخ در طول روز برای تامین هوای س��ر د مور د نیاز و ارسال آن به ساختمانهای مختلف موجو د در سطح شهر مور د استفاده قرار خواه د گرفت .طبق پیشبینیهای صورت گرفته قرار برا ین است که در این پروژه یک پایگاه سرمایشی با ظرفیت تامین سرمایش مور د نیاز برای 4.3میلیون فوت مربع ( 400,000متر مربع) در نظر گرفته ش��و د که 26,000فوت ( 8000متر) نیز به سیس��تم لولهکشی آن اختصاص داده خواه د شد .طبق محاسبات صورت گرفته با اجرای این پروژه ساالنه 15میلیون کیلو وات ساعت انرژی برق و 70میلیون فوت مکعب ( 2میلیون متر مکعب) گاز مایع صرفهجویی خواه د داشت.
SMS
0912 448 0 416
سرویس پیام کوتاه
د میکروب مس خواص ض
کنگره ایاالت متحده در یک طرح تحقیقاتی در حال مطالعه بر روی خواص ض د میکروب مس و آلیاژهای برنج و برنز است .این تحقیق مدتی است که تحت نظارت انجمن توسعه مس در حال پیگیری است و تمرکز آن بر مواردی از قبیل بررسی قابلیت آلیاژهای مس در از بین بردن پاتوژنها و ممانعت از تجمع آالین دههای محیطی قرار گرفته است .اهداف دیگری که در این آزمایشها مور د بررسی قرار خواه د گرفت ،تاثیر بهکارگیری قطعات و آلیاژهای مس در قسمتهای مختلف سیست م HVACو بهرهگیری از خواص ض د میکروب آنها برای کاهش اثرات زیانبار میکروبهایی است که از طریق سیستم کانال و واحدهای توزیع هوا در ساختمان و محیط داخل آن منتشر میشوند.
استفاده از آسفالت برای جذب انرژی خورشیدی
استفاده از آب دریا برای سرمایش ساختمانها
در ایاالت متحده طرحی در حال اجراست که با عملی شدن آن ،بخشی از سیستمهای تهویه مطبوع نصب شده در ساختمانهای شهر هنولولو در مرکز ایالت هاوایی با استفاده از منابع انرژی تجدیدپذیر راهاندازی خواه د شد .بر اساس طراحی صورت گرفته در این سیستمها ،آب دریا در فاصله 4مایلی ( 6.4کیلومتر) از ساحل در عمق 1,600فوتی ( 490متر) به عنوان منبع تامین سرمایش مور د نیاز به کار گرفته میشود .دمای آب دریا در محل یا د شده برابر با )7oC( 45oFاست که در عمل جایگزین آب سر د تولی د شده توسط چیلر خواه د شد .بدین ترتیب آب دریا توسط یک ایستگاه پمپاژ به سمت ساحل هدایت شده و سپس به داخل سیستمهای تهویه مطبوع ارسال میشود. د استاندار د 90.1 انتشار نسخه جدی
نس��خه 2007اس��تاندار د ANSI/ASHRAE/IESNA 90.1تحت عنوان استاندار د انرژی برای ساختمانهای کم ارتفاع منتشر ش��د .در نسخه جدی د این استاندارد ،اصالحاتی در زمینه الزامات مربوط به سیس��تم روشنایی ساختمان ،وضعیت نمای خارجی ساختمان و سیستمهای مکانیکی مور د اس��تفاده در آن صورت گرفته اس��ت .در این استاندار د همچنین اصالحاتی در زمینه الزامات بار سرمایشی ،توان الکتریکی ساختمان و میزان برق مصرفی ساختمان به منظور تامین روشنایی صورت گرفته است.
Tel: 88879605
یک ش��رکت هلندی به تازگی سیس��تمی را طراحی کرده است که گرمای جذب شده توسط آس��فالت در س��طح خیابانها و معابر را جمعآوری نموده و از آن ب��رای تامین گرمایش مور د نیاز ساختمانهای مسکونی و اداری استفاده میکند .در حال حاضر این سیستم در کل کشور هلن د در حال بهرهبرداری است .به طور تقریبی گرمای جذب شده از یک مقطع 200یاردی ( 183متری) از سطح آسفالت به اندازهای است که با استفاده از آن میتوان گرمایش مور د نیاز یک ساختمان چهار طبقه را تامین کرد .مقدار گرمای مور د نیاز در فصل زمستان برای گرمایش یک فضای صنعتی به مساحت 160,000فوت مربع ( 15,000متر مربع) با استفاده از گرمای جذب شده از 36,000فوت مربع ( 3,300متر مربع) پیا دهرو در فصل تابستان تامین خواه د شد .مقدار انرژی خورشیدی جذب ش��ده توس��ط پیا دهروهای کشور هلن د به اندازهای اس��ت که علیرغم آسمان این کشور که عمدتا پوشیده از ابر است ،یک منبع انرژی مناسب برای تامین گرمایش مور د نیاز به شمار میرود.
اولین نشریهی لوله و اتصاالت ایران
تلفن: 22885647
49-48
سرمایش تبخیری 1 -
کاربردها
ASHRAE APPLICATIONS HANDBOOK 2003 - Chapter 51 مهندس رامین تابان∗
مهکوه تهویه تـولیدکـننده دستـگاههای تهویه مطبوع تلفن66903533 :
کوهساران طراح و سازنده دستـگاههای تهویه مطبوع تلفن: 88648028 - 9
سرمایش تبخیری یکی از روشهای مقرون ب��ه صرفه س��رمایش به ش��مار میرو د که عالوه بر مصرف انرژی پایینتر نسبت به س��ایر روشهای متداول ،تاثیر نامطلوب چندانی نیز بر محیط زیس��ت برج��ای نمیگذارد .س��رمایش تبخیری کاربردهای بس��یار گستر دهای دار د که از جمله کاربردهای غیر صنعتی این روش میتوان ب��ه اس��تفاده از آن برای تامین آسایش افرا د در ساختمانهای مسکونی، کاربرده��ای کش��اورزی و کاربرده��ای تج��اری اش��اره ک��رد .از س��وی دیگر از سرمایش تبخیری در کاربردهای صنعتی از قبیل سرمایش منقطهای در آسیابها، کارگاههای ریختهگری ،نیروگاهها و امثال آن نیز استفاده میشود. از جمل��ه تجهیزات��ی که ب��ا تبخیر مس��تقیم آب در مس��یر هوای عبوری از سیستم ،سرمایش تولی د میکنن د میتوان به موار د زیر اشاره کرد: -1کولرهای تبخیر مستقیم -2شستشودهن دههای هوایی که در آنه��ا آب به صورت پودر ش��ده بر روی صفحات مرطوب پاشیده میشود. -3سیستمهایی که مجهز به کویل هستن د و به واس��طه تبخیر آب پاشیده ش��ده بر روی کوی��ل س��رمایش تولی د میکنند. -4رطوبتزنها در سیستمهایی که از روش سرمایش
تبخیری غیر مستقیم استفاده میشو د نیز سرمایش تبخیری در واقع عامل ثانویهای است که با اس��تفاده از آن جریان هوای عبوری از سیستم خنک میشود ،سپس برودت تولی د شده با استفاده از یک مبدل حرارت��ی به محیط مور د نظر انتقال داده میشو د و بدین ترتیب ضمن استفاده از روش س��رمایش تبخیری ،رطوبت هوای محیط نیز دچار تغییر نمیشود. با استفاده از روش سرمایش تبخیری مس��تقیم ،درجه حرارت حباب خش��ک محیط کاهش و رطوبت نسبی آن افزایش مییاب��د .بنابراین از این روش معموال در مناطقی استفاده میشو د که آب و هوایی خش��ک دارن د و یا به دالیلی نرخ تعویض هوای محیط بای د باال باش��د .از کنار هم قرار دادن یک سیستم سرمایش تبخیری با سایر سیس��تمهای متداول سرمایش میت��وان به میزان قاب��ل مالحظهای در انرژی مصرفی در سیس��تم صرفهجویی کرد. در مواقع��ی که تنظیم دما و رطوبت محیط از اهمیت باالیی برخوردار اس��ت، میتوان در کنار سیس��تمهای سرمایش تبخی��ری از سیس��تمهای گرمای��ش یا س��رمایش مکانیکی نیز استفاده کرد .از میان سیس��تمهای س��رمایش تبخیری ذک��ر ش��ده ،شستش��ودهن دههای هوا و سیستمهای سرمایش تبخیری یکپارچه در فصل 19هندبوک ASHRAE 2000
Handbook - HVAC Systems and Equipmentمور د بررس��ی قرار گرفته است.
کاربردهای عمومی کاربردهای سرمایش تبخیری
به طور کلی سرمایش تبخیری تقریبا در تمام��ی ش��رایط آب و هوای��ی مور د اس��تفاده قرار میگیرد .دم��ای مرطوب جری��ان ه��وای ورودی مهمترین عاملی اس��ت که بر سرمایش تبخیری مستقیم تاثیرگذار اس��ت .دم��ای مرطوب جریان ه��وای خروج��ی نی��ز عاملی اس��ت که سرمایش تبخیری غیر مستقیم را محدو د میکند. در مواردی که دمای مرطوب طراحی از 25درجه س��انتیگرا د بیش��تر باشد، استفاده از روش س��رمایش تبخیری در کاربردهایی از قبیل سرمایش منطقهای، سرمایش آش��پزخانهها ،خشکشوییها، کاربرده��ای کش��اورزی و کاربرده��ای صنعتی از نظر اقتصادی مقرون به صرفه خواه د بود. در مواردی که دمای مرطوب طراحی محیط از 25درجه س��انتیگرا د پایینتر اس��ت نیز میتوان از سرمایش تبخیری برای خنککردن دمای س��اختمانهای مسکونی و تامین ش��رایط آسایش افرا د استفاده کرد ،هرچن د که در برخی موارد، جهت دس��تیابی به ش��رایط موردنظر
در این نشریه تنها از ASHRAE میخوانید
SMS
0912 448 0 416
سرویس پیام کوتاه
حداکث�ر مقداری که با اس�تفاده از روش سرمایش تبخیری میتوان دمای خشک محیط را کاهش دا د برابر است با اختالف بین دمای هوای خشک و مرطوب ورودی به سیستم .در صورتی که دمای
هوا تا دمای مرطوب محیط خنک شود ،به حالت اشباع میرس د و بدین ترتیب بازده فراین�� د 100درص د خواه د بود .کارایی یا بازده عبارت است از مقدار کاهش دمای حباب خش��ک هوای خروجی از سیستم سرمایش تبخیری تقسیم بر اختالف بین دمای هوای خش��ک و مرط��وب ورودی به سیس��تم .از نظر تئوری ،بازده فراین د
حباب خشک و دمای مرطوب خروجی از سیس�تم ،میتوان حج�م آبی که در سیستم س�رمایش تبخیری در گردش است را افزایش دا د و یا آن را با استفاده از ی�ک سیس�تم س�رمایش مکانیکی خن�ک نم�و د .بدین ترتیب اس��تفاده از
یک سیستم سرمایش مکانیکی در کنار سیستم سرمایش تبخیری در مقایسه با اس��تفاده صرف از یک سیستم مکانیکی موجب میش��و د ت��ا هزینهه��ای جاری سیس��تم ش��امل مصرف انرژی و س��ایر هزینههای مرتبط با کارکر د سیس��تم در حدو د 25تا 40درص د کاهش پیدا کن د. بهعنوان س��اختار دیگ��ری میتوان از ی��ک سیس��تم س��رمایش تبخی��ری غیرمس��تقیم و یک سیس��تم سرمایش
Tel: 88879605
الزم اس��ت ت��ا در برخ��ی از فص��ول در کنار سیس��تمهای س��رمایش تبخیری، از سیستمهای س��رمایش مکانیکی نیز استفاده کرد. ب��ا اس��تفاده از س��رمایش تبخیری غیرمس��تقیم در مقایس��ه با س��رمایش تبخیری مس��تقیم ،امکان دستیابی به دمای حباب خش��ک پایینتر نیز وجو د دارد .بدی��ن ترتیب در روش س��رمایش غیرمس��تقیم دم��ای ه��وای خروجی تا ح د ام��کان ب��ه دمای مرط��وب محیط نزدی��ک خواه د ش��د .در سیس��تمهای خنککنن�� دهای که اس��اس کار آنها بر روش س��رمایش تبخیری غیرمس��تقیم اس��توار اس��ت ،میتوان از هوای تخلیه اتاق بهعنوان هوای برگش��تی به سیستم اس��تفاده کرد .بدین ترتیب هوای پیش سر د شده در مسیر جریان هوای عبوری از سیستم قرار میگیر د و با کاهش دمای مرطوب هوای خروجی از سیستم موجب افزایش بازده میشود. از دیدگاه ترمودینامیکی ،س��رمایش تبخیری مس��تقیم در واقع ی��ک فراین د انتقال حرارت آدیاباتیک اس��ت که هیچ انتق��ال حرارتی در آن انج��ام نمیگیرد. بدی��ن ترتیب ط��ی این فراین�� د گرمای مور د نیاز برای تبخیر آبی که در گردش اس��ت از هوای محیط گرفته میش��ود. بدین ترتیب دمای حباب خشک محیط کاهش مییاب د که نتیجه آن دستیابی به
سرمایش محسوس است .مقدار گرمایی ک��ه در این فراین د از هوای محیط گرفته میش��و د برابر با مقدار گرمایی است که برای تبخیر آب مور د نیاز است .به عبارت دیگ��ر ضمن تبخیر آب ،مق��دار گرمایی برابر با گرمای نهان تبخیر از هوای محیط گرفته میشود .در سیستمهای سرمایش تبخی��ری در صورتی ک��ه آب به صورت دایم��ی در سیس��تم به گ��ردش درآید، دمای آبی که در سیس��تم جریان دار د تا ح د امکان به دمای مرطوب هوای ورودی به سیستم نزدیک میشود .طبق تعریف در یک فراین�� د آدیاباتیک ،هیچ گرمایی داده و یا گرفته نمیش��و د و شرایط اولیه و نهایی بر روی ی��ک خط آنتالپی ثابت قرار میگیر د که به صورت تقریبی با خط دمای مرطوب ثابت قرار میگیرد.
آدیاباتیک سرمایش تبخیری مستقیم از 100درصد کمتر اس��ت و در عمل بازده کولرهای سرمایش تبخیری بین 85تا 95 درص د است. در مواقعی که یک سیستم سرمایش تبخی��ری مس��تقیم به تنهایی ق��ادر به ب��رآورده نم��ودن الزامات تعیین ش��ده نیس��ت ،میتوان در کنار این سیستم از چندین روش دیگر برای تامین ش��رایط مور د نظر اس��تفاده نم��ود .بدین ترتیب عالوه بر بهرهمندی از مزایای سیستمهای س��رمایش تبخی��ری و صرفهجوی��ی در مصرف انرژی ،الزامات تعیین ش��ده نیز تامی��ن میگر دد .به منظور کاهش دمای
اولین نشریهی لوله و اتصاالت ایران
تلفن: 22885647
51-50
تبخیری مستقیم به صورت سری استفاده کرد .بدین ترتیب که در مرحله اول هوای عبوری از سیس��تم را با اس��تفاده از یک سیستم سرمایش تبخیری غیرمستقیم خنک نمو د و س��پس ه��وای خروجی از آن را به یک سیستم سرمایش تبخیری مستقیم هدایت کرد .بدین ترتیب پیش از ورو د هوا به سیستم سرمایش تبخیری مس��تقیم ،عالوه بر دمای حباب خشک، دمای مرط��وب نیز کاه��ش مییابد .به طور تقریبی با اس��تفاده از یک سیستم س��رمایش تبخیری غیرمستقیم به جای یک سیس��تم س��رمایش مکانیکی برای تامین مقدار سرمایش یکسان ،هزینههای کارک��ر د سیس��تم مکانیکی ب��ه میزان 60ال��ی 75درص د کاه��ش مییابد .در شرایط مختلف امکان استفاده همزمان از سیستمهای سرمایش تبخیری مستقیم و غیر مس��تقیم ،گرمکنها ،سیستمهای س��رمایش مکانیکی و یا ترکیبی از آنها وجو د دارد.
در نمودار سایکرومتریک شکل (،)1 فراین��دی که ه��وا پس از عب��ور از یک سیستم سرمایش تبخیری مستقیم طی میکند ،نشان داده شده است .در مثالی که بر روی این نمودار نمایش داده شده، فرض بر آن بوده که دمای حباب خشک و دمای مرط��وب ورودی به ترتیب برابر با 35و 24درجه س��انتیگرا د بوده است. بنابراین اختالف بین دمای حباب خشک و دمای مرطوب ورودی برابر است با:
شکل ( )1نمودار سایکرومتریک سیستمهای سرمایش تبخیری
مهکوه تهویه
ل
دمای هوای خروجی از سیستم سرمایش تبخیریمستقیم بC
رطو
یم دما
o
اع شب یا دما
تـولیدکـننده دستـگاههای تهویه مطبوع
o
C
تلفن66903533 :
آ نتا
هوای ورودی
دمای ه�وای خروجی از سیس�تم سرمایش تبخیری غیر مستقیم
کوهساران طراح و سازنده دستـگاههای تهویه مطبوع تلفن: 88648028 - 9
دمای حباب خشک C
o
پی
= 35 – 24 = 11Kدم��ای مرط��وب ورودی -دمای حباب خشک
در صورتی که بازده این فراین د برابر با 80درص د باش��د ،مقدار کاهش دمای حباب خشک برابر است با: مقدار کاهش دمای حباب خشک =
0.80 × 11 = 8.8K
از طرفی ،دمای حباب خشک هوای خروجی از سیستم س��رمایش تبخیری عبارت است از: 35 – 8.8 = 26.2°C
در سیس��تمهای سرمایش تبخیری آدیاباتی��ک ،فرض بر آن اس��ت که تنها بخش��ی از آبی که در داخل سیستم در گردش است تبخیر میشو د و مابقی آن بهطور دایم در داخل سیستم به گردش در میآید .بدین ترتیب آبی که در داخل سیستم در گردش است ،سرانجام با دمای مرطوب هوای ورودی به تعادل میرسد. همان طور که در شکل ( )1مشاهده ش��د ،عملکر د سیس��تمهای س��رمایش تبخی��ری غیرمس��تقیم را میت��وان ب��ا اس��تفاده از نمودار س��ایکرومتریک نیز نمایش داد .بس��یاری از س��ازندگان این سیس��تمها ،بازده سیستمهای سرمایش تبخیری مستقیم و غیرمستقیم را مشابه با یکدیگر تعریف میکنند .در سرمایش تبخیری غیرمستقیم ،فراین د سرمایش در جریان هوای ورودی به سیس��تم بر روی خط مق��دار رطوبت ثابت (نقطه ش��بنم ثابت) قرار دارد .بازده سرمایش تبخیری غیرمستقیم عبارت است از میزان کاهش دمای حباب خش��ک ه��وای ورودی به
در این نشریه تنها از ASHRAE میخوانید
سیس��تم در گ��ردش اس��ت و چگونگی پاش��ش آب در مس��یر هوای عبوری بر اخت�لاف دمای بین هوا و آب خروجی از سیس��تم تاثیرگذار است .به طور کلی در تمامی سیستمهای رطوبتزنی تبخیری، دمای مرطوب هوای ورودی به سیس��تم نبای د از 4درجه سانتیگرا د پایینتر باش د چ��را که در دماه��ای پایینتر از 4درجه س��انتیگرا د احتمال منجم د ش��دن آب بسیار باال خواه د بود.
0.60 (35 – 24) = 6.6K
بدی��ن ترتیب دمای حباب خش��ک خروجی از سیستم س��رمایش تبخیری غیرمستقیم 35 – 6.6 = 28.4°Cخواه د بود .از آنجایی ک��ه در این فرایند ،دمای هوای ورودی به سیس��تم بدون افزودن رطوبت به آن کاه��ش مییابد ،عالوه بر دمای حباب خش��ک ،دمای مرطوب هوا نیز کاهش مییابد .همانطور که بر روی نمودار سایکرومتریک مشاهده میشود، دمای مرط��وب نهایی برابر ب��ا 22.1°C خواه د بود .از آنجایی که در سیستمهای سرمایش تبخیری غیرمستقیم عالوه بر دمای حباب خشک ،دمای مرطوب هوای ورودی به سیستم نیز کاهش مییابد ،در
رطوبتزنی
رطوبتزنی به هوای محیط با استفاده از سیستمهای سرمایش تبخیری مستقیم به سه روش زیر امکانپذیر خواه د بود: -1رطوبتزن��ی به ه��وای ورودی با اس��تفاده از آب که در داخل سیستم در گردش است. -2پیش گرمای��ش هوای ورودی به سیستم و رطوبتزنی با استفاده از آبی که در داخل سیستم در گردش است. -3گ��رم ک��ردن آبی ک��ه در داخل سیستم در گردش است. نکت��های که بای�� د بدان اش��اره کر د آن است که در سیس��تمهای سرمایش تبخی��ری ،هوای خروجی از سیس��تمها چه برای رطوبتزنی مور د اس��تفاده قرار گیر د و چه برای رطوبتگیری ،سرانجام به حالت اش��باع خواه د رس��ید .به طور معمول اختالف بین دمای حباب خشک و دمای مرطوب هوای خروجی از سیستم کمتر از 1Kاست .اختالف دمای بین هوا و آب خروجی از سیستم به اختالف بین دمای حباب خش��ک و دم��ای مرطوب ورودی به سیستم بستگی خواه د داشت و از دیدگاه مش��خصات فیزیکی دستگاه نیز عواملی از قبیل طول و ارتفاع محفظه پاش��ش آب ،سطح مقطع دستگاه ،عمق سطوح تر مور د استفاده ،مقدار و سرعت جریان ه��وا ،مق��دار آبی ک��ه در داخل
سرویس پیام کوتاه
به گردش در آوردن آب
بهطور کلی فراین د رطوبتزنی به هوا با استفاده از سیستمهای سرمایش تبخیری با دقت قابل قبولی آدیاباتیک است .چرا که به غی��ر از مقدار ناچیزی از انرژی که ب��ه واس��طه کار محوری پمپ س��یلندر پیستونی به سیستم وار د میشو د و مقدار جزیی تلفات گرمایی در داخل تجهیزات، هیچ ان��رژی گرمایی قابل مالحظهای در آن ر د و بدل نمیشود .همزمان با تبخیر سیال برگشتی در داخل سیستم ،دمای آن به دمای مرطوب ترمودینامیکی هوای ورودی به سیستم میل میکند. با وج��و د آن که جریان هوا به حالت اشباع کامل نمیرس د ولی نقطه حالت آن در راس��تای خط آنتالپی ثابت به صورت آدیاباتیک تغییر میکند .به طور معمول بازده رطوبتزنی سیس��تمهای هواشوی با آرایش مختلف نازله��ا بین 50تا 98 درص د است .درص د اشباع هوای خروجی از سیستم به سطح تماس بین آب و هوا بس��تگی دارد .یکی دیگ��ر از عواملی که نقش مشابهی را در بازده رطوبتزنی ایفا میکند ،س��رعت جریان هوای عبوری از سیس��تم اس��ت .بدین صورت که هرچه س��رعت جریان هوای عبوری از سیستم کمتر باش��د ،بازده رطوبتزنی سیس��تم افزایش خواه د یافت. ادامه دارد... ∗ کتابه�ای «تبرید برای تکنیس�ینهای »HVACو «کیفی�ت هوای داخ�ل» از این مترجم به چاپ رسیده است.
Tel: 88879605
سیس��تم تقس��یم بر اختالف بین دمای حباب خش��ک و دمای مرط��وب هوای ورودی به سیستم .به عبارت دیگر: بازده س��رمایش تبخی��ری = مقدار کاه��ش دم��ای حباب خش��ک ( /دمای حباب خش��ک ورودی – دمای مرطوب ورودی) بازده سیستمهای سرمایش تبخیری غیرمستقیم بسته به مقادیر نسبی هوای ورودی و خروجی و ش��یوه طراحی مور د استفاده در مبدل حرارتی سیستم ،گاهی تا 85درص د نیز افزایش خواه د یافت. با فرض ب��ازده برابر ب��ا 60درص د و دمای حباب خش��ک و مرطوب ورودی 35و 24درجه سانتیگراد ،مقدار کاهش دمای حباب خشک برابر خواه د بو د با: مقدار کاهش دمای حباب خشک =
بسیاری از کاربردها میتوان برای تامین برودت مور د نیاز از سیستمهای سرمایش تبخیری غیرمستقیم استفاده کرد.
SMS
0912 448 0 416
اولین نشریهی لوله و اتصاالت ایران
تلفن: 22885647
53-52
سامانهی زمینگرمایی مرکزی ASHRAE JOURNAL - AUGUST 2007 مهندس محمدرضا رزاقی اصفهانی∗
مهکوه تهویه تـولیدکـننده دستـگاههای تهویه مطبوع تلفن66903533 :
کوهساران طراح و سازنده دستـگاههای تهویه مطبوع تلفن: 88648028 - 9
نسل بعدی سامانههای زمینگرمایی برای س��اختمان مدارس ،تلفیقی از سه فنآوری است که هر کدام از آنها پربازده بودن خو د را اثبات کر دهاند :س��رمایش و گرمایش زمینگرمایی (متصل به زمین)؛ چیلره��ای بازیافت ح��رارت اختصاصی؛ س��امانهی HVACدو لول��های نوی��ن. س��امانهی HVACدو لول��های ،موجب کاهش هزینهها و س��ادگی طراحی شده و امکان گرم کردن ساختمانهای بزرگ ب��ا آب ک مدما را به وجو د میآور د (بخش فرعی در مور د سامانهی دولولهای نوین را مالحظه کنید). با استفاده از چیلرهای بازیافت حرارت میتوان به گون��های برنامهریزی کر د که آب س��رمایش 44درج��هی فارنهایت (7 درج��هی س��انتیگراد) و آب گرمای��ش 130درج��هی فارنهای��ت ( 54درج��هی سانتیگراد) به طور همزمان تولی د شوند. با اس��تفاده از زمینگرمای��ی ،یک منبع س��رمایش و گرمایش پربازده به دس��ت میآید .س��امانههای زمینگرمایی مور د بحث در این مقاله ،س��امانههای بستهای
هس��تن د که یک محل��ول انتقالحرارت مهندسی شده را به گردش درمیآورند.
آیا ای�ن هم یک مقاله دیگر راجع به پمپ حرارتی است؟
در ای�� دهای ک��ه در ای��ن مقال��ه به آن پرداخت��ه میش��ود ،به ج��ای توزیع چندین واح د کمپرس��وری در سراس��ر ی��ک س��اختمان (پمپه��ای حرارت��ی زمینگرمایی مت��داول) ،از یک واح د در موتورخانهی مرکزی استفاده میشود .قلب سامانه ،یک چیلر/هیتر بازیافت حرارت یا Geo-H/Cمیباشد .این یک واح د تکی است (استفاده از چن د مدار تبرید ،ظرفیت یدکی ایجا د میکند) که ساختمان را در زمس��تان گرم کرده و در تابستان خنک میکن د و در بهار و پاییز هر دو این کارها را یده د و اگر تقاضا به اندازهی کافی انجام م زیا د باش��د ،آب گرم خانگی را پیشگرم میکن��د Geo-H/C .را ه��م میتوان به ی��ک س��امانهی دولولهای و ه��م به یک سامانهی چهارلولهای متصل نمود .کلیهی تجهیزات سمت هوا ش��امل هواسازهای
استاندارد ،یونیت ونتیالتور یا فنکویلها میش��وند .ای��ن پیکربن��دی میتوان�� د صرفهگرهای سمت هوا را اداره نمای د و اگر دمای زمین و رطوبت داخل اجازه دهن د میتوان د از آب چاه به طور مستقیم برای خنک کردن ساختمان اس��تفاده نماید، در نتیجه دو منبع س��رمایش رایگان در اختیار میگذارد .هنگامی که دمای هوای بیرون خنک باش��د ،صرفهگرهای سمت ه��وا در واحده��ای هواس��از و واحدهای تهویهی هوا بدون اس��تفاده از کمپرسور سرمایش را تامین میکنن د و هرگاه دمای برگشت چاه به اندازهی کافی خنک باشد، حالت سرمایش محسوس بدون استفاده از کمپرس��ور ،تهویهی مطب��وع را فراهم میآورد .در اختیار قرار داشتن صرفهگر در این طرح موجب باال رفتن بازده میشود. شکل ( )2و ( ،)3س��ه آرایش جریان آب را برای هر یک از س��امانههای ساختمان یدهند .ای��ن برنام��ه دارای دو نش��ان م وضعیت میباشد ،شیرهای سهراهه برای معکوس کردن جریان آب از گرمایش به سرمایش و شیرهای دو وضعیتی دوراهه
در این نشریه تنها از ASHRAE میخوانید
SMS
0912 448 0 416
سرویس پیام کوتاه
بازده تصاعدی تجهیزات
ج��دول ( ،)1دا دهه��ای عملکر د یک تولیدکننده در مور د یک Geo-H/C 50 تن ( 176کیلووات) با کمپرسور پیچی را یده د که در دماهای مختلف یک نشان م حوزهی چاه زمینگرمایی کار میکند .در حالت گرمایش ،ای��ن واح د معموال برای حفظ یک برنامهی تنظیم مج د د آب گرم (دمای آب خروجی [ ]LWTاز کندانسور) از 90درج��هی فارنهای��ت ( 32درجهی س��انتیگراد) LWTدر دم��ای ه��وای بی��رون (OAT) 60درج��هی فارنهایت ( 16درجهی سانتیگراد) تا 130درجهی
در 10درج��هی فارنهایت ( -12درجهی سانتیگراد) OATو سردتر کار میکند. ضریب عملک��ر د ( )COPگرمایش درون ج��دول ،در 120درج��هی فارنهایت (49 درجهی سانتیگراد) LWTمحاسبه شده است .در حالت سرمایش ،این Geo-H/ Cبرای حفظ LWTاواپراتور 44درجهی فارنهای��ت ( 7درجهی س��انتیگراد) کار میکن��د .در مرکز ایال��ت ایندیانا ،دمای
Tel: 88879605
که برای بهرهبرداری از صرفهگر س��مت آب (سرمایش محس��وس) باز میشوند. یده د ک��ه حداقل ش��کل ( )4نش��ان م چهار ماه از سال دمای حوزهی چاه کمتر از 60درج��هی فارنهای��ت ( 16درجهی سانتیگراد) میباش د و اگر نقطهی شبنم هوای بیرون به اندازهای کم باش د که از باال رفتن رطوبت نسبی فضا جلوگیری کند، برای سرمایش محسوس مناسب است.
فارنهایت ( 54درجهی سانتیگراد) LWT
اولیهی حوزهی چاه بین 55تا 59درجهی فارنهایت میباش�� د ک��ه در دورهی فصل سرمایش در حدو د 10درجهی فارنهایت ( 5.6درجهی سانتیگراد) افزایش مییابد. توان مور د نی��از در این جدول تنها برای Geo-H/Cمیباش�� د و برای توان پمپ یا توان فن تنظیم نش��ده اس��ت .ضریب عملک��ر د Geo-H/Cب��رای مقایس��هی دقیق یک س��امانه در براب��ر دیگری بای د به ضری��ب عملکر د کل س��امانه تبدیل
شکل ( )1دریافت/اتالف حرارت یک کالس درس معمولی در زمستان
اولین نشریهی لوله و اتصاالت ایران
تلفن: 22885647
55-54
مهکوه تهویه تـولیدکـننده دستـگاههای تهویه مطبوع تلفن66903533 :
شود .این مثال برای گرمایش زمستانی با استفاده از س��امانهی توزیع هوای یونیت ونتیالت��ور از ی��ک واح�� د Geo-H/Cبا ظرفیت اس��می 50ت��ن ( 176کیلووات) میباشد .دمای اواپراتور Geo-H/Cبین 40ت��ا 34درجهی فارنهای��ت ( 4.4تا 1 درجهی سانتیگراد) است .موتور پمپها همگی دارای بازده عالی و مجهز به درایو س��رعت هستند ،در نتیجه اثر خالص 87 درص د است. 46.8:Geo-H/Cکیلووات ورودی، 594.7 MBHخروج��ی ،ضریب عملکر د گرمایش= .3.72 پم��پ حوزهی چ��اه (اواپراتور) در )9 L/s( 145 gpmو ارتف��اع دینامی��ک کل 80ف��وت ( 24مت��ر) 3.905 hp :در بازده موتور/محرک 87درصد3.34 kW ، پمپ س��اختمان (کندانس��ور) در )8 L/s(119 gpmو ارتف��اع دینامی��ک کل 80فوت ( 24متر) 3.23 hp :در بازده موتور/محرک 87درصد2.76 kW ، فنه��ای تهوی��هی ه��وا 15 :در 3.35 kW ،0.3 hp kWکل سامانه= 56.25ورودی و 594.7 MBHخروجی ضریب عملکر د کل سامانه= .3.09 جدول ( ،)2ب��ازده گرمایش Geo- H/Cرا براس��اس نرخه��ای برق مختلف بر حس��ب دالر بیان میکند .آن بازده را
میتوان با بازده دیگها و هزینهی س��ایر منابع سوختی مقایس��ه نمود .در یکی از بررس��یهای قبل��ی ،هزین��هی واقعی بر هر ترم ح��رارت برای یک دیگ معمولی 1.8دالر و برای یک دیگ چگالش��ی در یک سامانهی حرارتی کم دما 1.32دالر برآور د شده بود .هزینهی مربوط به مشعل بر حس��ب مصرف گاز طبیع��ی برابر 1.2 دالر بر هر ترم میباشد .در صورت مصرف سایر سوختها مانن د پروپان و نفت کوره، هزینهها بسیار باالتر خواه د بود .این ارقام، توان مصرف ش��ده ب��رای توزیع حرارت توسط پمپ یا فن را شامل نمیشود.
محاسبات دورهی برگشت سرمایه
«تحلیل اجزای بارهای س��رمایش و گرمایش تجاری» ،مصرف متوس��ط گاز طبیعی و ب��رق را برای س��اختمانهای مختلف فهرست نموده است .مشاه دهی دا دهه��ای ای��ن مطالع��ه ب��رای مدارس یده د که مصرف متوسط جدی د نشان م گاز طبیعی و برق مطاب��ق با جدول ()3 میباشد .با در نظر گرفتن نرخ 1.2دالر بر هر ترم ب��رای گاز طبیعی و 0.01دالر بر ه��ر )0.36 MJ( kWhبرق ،هزینهی برق و گاز س��االنهی یک ساختمان مدرسه با 100000ف��وت مرب��ع ( 9290مترمربع) در واش��نگتن دیس��ی برابر با 138000 دالر ی��ا 1.38دالر بر فوت مربع بر س��ال اس��ت؛ هزینهی گرمایش از کل مصرف
شکل ( )2آرایش لولهکشی Geo-H/Cدولولهای
کوهساران طراح و سازنده دستـگاههای تهویه مطبوع تلفن: 88648028 - 9
گاز مدرسه برابر با 53400دالر و هزینهی س��رمایش از کل ب��رق مصرف��ی برابر با 84600دالر در س��ال اس��ت .در بیشتر مناطق آب و هوای��ی ،توجیه اصلی برای یک سامانهی زمینگرمایی بای د بر اساس بهبو د بازده گرمایش باش��د .یک آرایش «زمینس��رمایش» با COPبین 6تا 6.5 کار خواه د کر د در صورتی که یک چیلر با کندانس��ور هوای��ی دارای COPحدو د )IPLV =14 EER( 4.1میباش��د .ای��ن امر نش��انگر یک بهرهی ب��ازده حدو د 50 درصدی است که بهبو د قابلمالحظهای به ش��مار میآی د ولی تنه��ا 3.5درص د از کل هزینههای انرژی ساختمان را کاهش یده د (دا دههای واش��نگتن دیس��ی م را در ج��دول 3مالحظه کنی��د) .مقدار صرفهجوی��ی بر حس��ب دالر ب��ا در نظر گرفتن نرخ 0.10دالر بر هر ،kWhبرابر با 7445دالر بر سال برای یک ساختمان ب��ا زیربنای 100000ف��وت مربع (9290 مترمربع) میباشد .با این حال ،گرمایش بخش بزرگتری از کل مصرف و هزینهی انرژی اس��ت و امکان بهبو د با استفاده از یک سامانهی زمینگرمایی قابلمالحظه خواه�� د بود .طبق ج��دول ) ،(2در دمای چاه 60درج��هی فارنهایت ( 16درجهی س��انتیگراد) و ن��رخ 0.10دالر ب��ر ه��ر ،kWhبهبو د بازده در برابر یک سامانهی دیگ معمولی 65درص د خواه د بو د که در
در این نشریه تنها از ASHRAE میخوانید
سرویس پیام کوتاه
Tel: 88879605
مثال مدرسهای که در واشنگتن دیسی قرار دار د در حدو د 29718دالر در س��ال صرفهجوی��ی خواه د نمود .بهبو د در برابر ی��ک دی��گ چگالش��ی/آرایش حرارتی ک��م دما ،کمت��ر و در ح��دو د 53درص د صرفهجویی خواه د ب��و د که ارزش آن به 24232دالر در سال میرسد .میزان این صرفهجویی بس��ته به س��امانهی مبنایی که س��امانهی زمینگرمایی با آن مقایسه میشو د به 31700تا 37200دالر در سال میرس��د .صرفهجوییه��ای احتمالی در برابر هزینهی اولیهی اضافی بابت طراحی زمینگرمایی خنثا میشود. ایجا د حوزهی چ��اه هزینهی زیادی یدهد .هزینهی را ب��ه خو د اختص��اص م حفر چاه در مرکز ایالت ایندیانا در حدو د 5000دالر ب��ر ه��ر 400فوت ( 122متر) چاه (تابستان )2006با ظرفیت 2تن (7 کیلووات) سرمایش و 20 MBHگرمایش، میباش��د .در نتیج��ه برای ای��ن که یک سامانهی زمینگرمایی برای مدرسهای با زیربنای 100000فوت مربع نصب ش��و د تا در س��ال بین 32000ت��ا 38000دالر در ان��رژی صرفهجویی کن��د ،در حدو د 500000دالر هزینه برخواه د داشت. دورهی بازگش��ت این سرمایهگذاری 15.6تا 13.1س��ال خواه د بود .هزینهی تجهی��زات مختلف در ای��ن ارقام در نظر گرفته نشده است .بع د از احتساب آنها (به عبارت دیگر ،عدم نصب چیلرها و دیگها، موتورخانههای کوچکتر و غیره) ،برگشت سرمایه بیشتر قابل کنترل میشود ،ولی باز هم به سامانهای که زمینگرمایی با آن مقایسه میشو د بستگی دارد .بزرگترین متغیر در تحلیل برگش��ت س��رمایه ،به ط��ور قطع هزینهی گاز طبیعی در آینده میباشد. در طول زمستان 2006تا ،2007نرخ گاز طبیعی در حدو د 1دالر بر هر ترم بو د در حالی که در محاسبات قبلی 1.2دالر بر هر ترم در نظر گرفته شده بو د و در سال 2005در بیشتر نقاط در حدو د 1.4دالر ب��ر هر ترم بود« .ادارهی اطالعات انرژی»
شکل ( )3آرایشهای Geo-H/Cجزیی چهارلولهای
SMS
0912 448 0 416
اولین نشریهی لوله و اتصاالت ایران
تلفن: 22885647
57-56
( ،)www.eia.doe.govب��ا در نظ��ر گرفتن تورم یکس��ان برای قیمت همهی سوختها ،قیمتهای به نسبت ثابتی را تا سال 2030پیشبینی میکند.
مدرسهی ابتدایی لکزینگتون
مهکوه تهویه تـولیدکـننده دستـگاههای تهویه مطبوع تلفن66903533 :
مدرس��هی ابتدای��ی لکزینگت��ون ( )Lexingtonدر بخش «اس��کات» در ایال��ت ایندیانا (با زیربن��ای 45000فوت مربع [ 4181متر مربع] و 300دانشآموز) در س��ال 1925ساخته ش�� د و سامانهی تهویهی مطبوع آن در سال 1985نوسازی گردید .در آن بخش از ایالت ،گاز طبیعی وجو د ندار د بنابراین سامانهای که در سال 1985برای لکزینگتون انتخاب شد ،یک پمپ حرارتی منب��ع هوای خودکفا برای هر یک از کالسها بود. در اوایل س��ال ،2005این پمپهای حرارتی در حال از رده خارج شدن بودن د و هزینههای تعمیر و نگهداری آنها رو به افزایش و کیفیت هوای داخل نگرانکننده بود .گزینههایی که برای ارتقا س��امانهها جدول ( )1بازده کاری Geo-H/C
کوهساران طراح و سازنده دستـگاههای تهویه مطبوع تلفن: 88648028 - 9
بررسی شدن د به شرح زیر بودند: )1جایگزین��ی مس��تقیم پمپهای حرارت��ی ه��وا ب��ه ه��وا ب��ا اضافهکردن سامانههای جبرانی مجزا شده برای رفع مشکل کیفیت هوای داخل. )2پمپهای حرارتی زمینگرمایی با سامانهی هوای جبرانی مجزا شده. )3ی��ک س��امانهی تهوی��هی هوای دولولهای نوین طراحی ش��ده بر اس��اس رس��الهی منبع )E-source( Eهمراه با یک چیلر کندانسور هوایی و دیگهایی با سوخت (الف) پروپان و (ب) نفت کوره. )4یک س��امانهی چیلر کندانس��ور هوایی با حرارت مقاومت الکتریکی. )5یک سامانهی زمینگرمایی با یک هیتر/چیل��ر ( )Geo-H/Cو واحده��ای تهویهی هوای دو لولهای که به کالسهای درس سرویس دهند .مالک ،زمینهی کار با س��امانهی دو لولهای جدی د را داشت و از دیدگاه هزینه و آس��ایش ،این س��امانه یداد .ای��ن مالک تمایلی به را ترجی��ح م
استفاده از نفت کوره نداشت .گزینههای پم��پ حرارتی به دلیل هزینه و مش��کل نوس��ازی کانالکش��ی هوای جبرانی به س��اختمان موج��ود ،مور د بررس��ی قرار نگرفت .مهندس��ان تواف��ق کردن د که با طراحی کام��ل گزینههای (الف) 4 ،3و 5 جلو برون د و قیمت پیشنهادی آنها مطابق زیر بود :گزینهی ( 4برقی)= 866500دالر ( 19.29دالر ب��ر ف��وت مرب��ع)؛ گزینهی (الف) ( 3دو لولهای با س��وخت پروپان)= 966300دالر ( 21.47دالر بر فوت مربع) و گزین��هی Geo-H/C)= 1102500( 5 دالر ( 24.50دالر ب��ر فوت مربع) .قیمت Geo-H/Cش��امل حفر 45حلقه چاه با عمق 300فوت ( 91.4متر) میشد. اگر گاز طبیعی در این میدان موجو د بود ،هزینهی نصب س��امانهی دو لولهای ب��ه 880300دالر ( 19.56دالر ب��ر فوت مربع) میرسی د که همان هزینهی پروپان منهای هزینهی مخ��زن و جایگاه نصب آن بود .هزینههای س��رمایش و گرمایش
جدول ( )2هزینه بر ترم گرمای Geo-H/C
در این نشریه تنها از ASHRAE میخوانید
SMS
0912 448 0 416
سرویس پیام کوتاه
ساالنه مطابق زیر مدل شد :برق= 25710
یک س��امانهی زمینگرمایی جزیی (یا مختلط) ،تالش��ی ب��رای ایجا د تعادل بین هزینهی باالی احداث حوزهی چاه و بهرههای بازده میباشد .طبق شبیهسازی
جدول ( )3مصرف انرژی برای مدارسkBtu/ft2/y ،
عدم تعادل حرارتی حوزهی چاه
مسالهی عدم تعادل حرارتی حوزهی چاه گاهی اوقات موجب نگرانی میشود. در س��اختمانهایی که در طول تابستان از آنها اس��تفاده میش��ود ،تع��دا د کل Btuهایی که وار د زمین میشون د معموال از تع��دا د کلی که در زمس��تان از زمین گرفته میشوند ،فراتر میرود .با گذشت زمان ،دمای زمین افزایش خواه د یافت. این افزایش دما ممکن اس��ت چنان شدی د شو د که ظرفیت سرمایش سامانه را محدو د کند .از آنجایی که توجیه اصلی بهکارگیری سامانهی زمینگرمایی حالت گرمایش آن میباشد ،ممکن است گفته ش��و د که افزایش دم��ای زمین در عمل موجب افزایش بازده گرمایش میش��و د ک��ه البته این گفته تا زمان��ی که مانع از
بهبو د برگشت سرمایه: زمینگرمایی جزیی
Tel: 88879605
دالر؛ پروپ��ان= 16211دالر و Geo-H/ 7922 =Cدالر( .اگر امکان استفاده از گاز طبیعی وجو د داشت ،هزینههای گرمایش/ سرمایش ساالنه به 12833دالر میرسید). برگشت سرمایه در برابر گزینهی حرارت الکتریکی به شرح زیر برآور د شد :پروپان= 10.5س��ال؛ 13.2 =Geo-H/Cس��ال و گاز طبیعی (در صورت وجود)= 1س��ال. برگشت س��رمایهی Geo-H/Cدر برابر دولولهای گاز طبیعی 45سال میتوانست باشد .هم اکنون پنج ساختمان با سامانهی Geo-H/Cکار میکنن��د .دا دهه��ای کاری اولیه ب��ا این برآوردها توافق زیادی داشتند.
خنک کردن نش��ود ،درست است .شکل ( ،)4دم��ای اندازهگیری ش�� دهی س��یال برگش��تی از چ��اه یک س��امانهی پمپ یده د که در هر سال حرارتی را نش��ان م 1ت��ا 1.5درجهی فارنهای��ت ( 0.6تا 0.8 درجهی سانتیگراد) افزایش داشته است. پذیرفته شده است که ای دهی Geo-H/C به دلیل توانایی راهاندازی دو نوع سرمایش صرفهگر ،نسبت به سامانهی پمپ حرارتی غیرمرکزی معمولی ،عدم تعادل حرارتی کمتری در طوالنیمدت ایجا د مینماید.
از نظر تئوری Geo-H/C ،امکان استفاده یدهد، از یک حوزهی چاه کوچکتر را م زی��را ان��دازهی حوزه اغلب ب��ا Btuهای سرمایش کل دفع شده به زمین مشخص میشود.
شکل ( )4دمای برگشت حوزهی چاه
اولین نشریهی لوله و اتصاالت ایران
تلفن: 22885647
59-58
مهکوه تهویه تـولیدکـننده دستـگاههای تهویه مطبوع تلفن66903533 :
کوهساران طراح و سازنده دستـگاههای تهویه مطبوع تلفن: 88648028 - 9
رایانهای ،یک مدرس��ه از 8760ساعت در س��ال ،تنها 90ساعت را باالی 65درص د بار اوج سرمایش ،تنها 30ساعت در سال را ب��االی 65درص�� د اوج ب��ار گرمایش و کمتر از 140ساعت در سال را با بیش از 50درص د از بار اوج گرمایش کار میکند. بنابراین به نظر میرس د بهکارگیری یک سامانهی مختلط با استفاده از یک منبع زمینی پربازده در بیشتر ساعات و استفاده از تجهیزات معمولی برای تکمیل آن در طول س��اعات باقیمانده ،کار ارزشمندی باشد .یکی از نگرانیهای خاص این است که در یک دورهی سرمای طوالنی که در آن دمای برگش��ت از می��دان چاه پایین اس��ت و ظرفیت گرمایش زمینگرمایی به کمترین مقدار خو د میرسد ،تقاضای گرمایش ساختمان ممکن است بیشترین مقدار باشد.
جمعبندی
س��امانهی زمینگرمای��ی ب��ه ه��ر طریق��ی که به کار گرفته ش��ود ،به طور قابلمالحظ��های پرباز دهت��ر از روشهای س��رمایش و گرمایش معمول اس��ت .به دلیل هزینهی احداث حوزهی چاه ،قیمت این سامانه بسیار سنگین است و بسته به سامانهیمبناییکهسامانهیزمینگرمایی با آن مقایسه میش��ود ،دورهی برگشت سرمایه ممکن است بسیار طوالنی باشد. ای�� دهی زمینگرمایی جزی��ی ،بهبو د در برگشت سرمایه با حداقل افت بازده کاری را ارایه مینماید .از میان روشهای ممکن جهت اس��تفاده از این ب��ازده قابل توجه،
احس��اس میشو د که اتصال زمین با یک سامانهی مرکزی معمولی (ای دهی Geo- )H/Cدارای شایستگیهای فراوانی است. با دو ن��وع صرفهگرهای موج��ود ،ای دهی Geo-H/Cب��ازده فوقالع��ا دهای فراهم میآورد.
بخش فرعی :س�امانهی دولولهای نوین
ویژگ��ی طراحیه��ای دو لول��های معمولی (قدیمی) ،ش��کایت از آس��ایش به دلی��ل تغییر کلی فصل��ی از وضعیت گرمایش به سرمایش در بهار و برگشت به گرمایش در پاییز بود .سامانهی دولولهای نوین میتوان�� د روزانه در مدت 15دقیقه دچار تغییر حالت کلی شود .سامانههای دولول��های نوین ب��رای فضاهای��ی مانن د مدارس که دارای بهرههای حرارتی داخلی باالیی هستن د بسیار مناسب میباشند ،به ط��وری که کارکر د صرفهگر س��مت هوا میتوان د با نیاز برای گرمایش و سرمایش همزم��ان تطبیق یابد .رس��الهی منبع E حاوی اطالعات دقیقی در مور د طراحی و بهرهبرداری است .حداقل 170مدرسه در «میدوست» از سامانههای دولولهای نوین استفاده میکنند.
صرفهگرها در مدرسه
شکل ( )1بار را در یک کالس درس در دماهای مختلف هوای بیرون نش��ان د که در دمای 32 یده د و بی��ان میکن م درجهی فارنهایت ( 0درجهی سانتیگراد) ی��ک نقطهی شکس��ت وج��و د دارد .اگر نقط��هی تنظی��م صرفهگ��ر 55درجهی
فارنهایت ( 13درجهی سانتیگراد) باش د (که باالی آن س��رمایش مکانیکی به راه خواه د افتاد) ،آنگاه تمام ساعات بین 55و 32درجه ،ساعات اتالف صرفهگر در یک برنامهی هوای جبرانی جدا شده میباشند. دا دههای دستهای ایندیاناپولیس این ع د د یدهند، را در 3500ساعت در سال قرار م ب��ا این وجو د تنها حدو د 800س��اعت از آن در زمانی که مدرس��ه باز است اتفاق میافتد.
طراحی حوزهی چاه
عوامل زیادی طراحی و هزینهی یک حوزهی چاه برای سامانهی زمینگرمایی یدهند .این عوامل را تحت تاثیر ق��رار م ممکن است ش��امل وجو د یا عدم وجو د یک سفرهی زیرزمینی ،الیههای سنگ، نوع خ��اک ،ش��رایط اقلیمی/ب��ارش در منطق��ه ،دمای زمین دس��تنخ��ورده، مج��اورت ب��ا س��ایر حوزهه��ای زمینی، وضعیت جغرافیایی حوزه و غیرهش��ود. بهتر است تا ح د امکان در مراحل اولیهی فرآین د طراحی ،یک چاه آزمایش��ی حفر ش��ده و یک آزمون هدایت حرارتی انجام شو د به طوری که احساس بهتری نسبت به عملکر د حرارت��ی و هزینهی حوزه به دس��ت آید .اطالعات ثبت ش دهی مربوط به حفر چاه بای د در اس��نا د نهایی طراحی ضمیمه شود. ∗ کتابه�ای «راهنم�ای کام�ل نرماف�زار »Carrierو «راهنمای جیبی »ASHRAEاز این مترجم توس�ط ماهنامهی تهویه و تبرید منتشر شده است.
در این نشریه تنها از ASHRAE میخوانید
SMS
0912 448 0 416
سرویس پیام کوتاه
کدها و استانداردها
ASHRAE APPLICATIONS HANDBOOK 2003 - Chapter 50
کدها و استانداردهای منتشر شده توسط انجمنها و تشکلهای مختلف (ادامه) موضوع
عنوان
ARI
ARI 490-98
ASHRAE
ANSI/ASHRAE 84-1991
روشهای اس��تاندار د آزمایش عملکر د تهویهکنن دههای بازیابی گرما
CAS
C439-00
اس��تانداردهای مب دلهای حرارت��ی نیروگاههای برق، ویرایش سوم ()1998
HEI
HEI
اس��تانداردهای انجمن سازندگان مب دلهای دو لولهای، ویرایش هفتم ()1998
TEMA
TEMA
ACCA
ACCA Manual CS
طرح آموزشی پمپهای حرارتی زمینگرمایی
ACCA
ACCA Training Manual
اصول کارکر د و کاربردهای پمپهای حرارتی ،ویرایش دوم
ACCA
ACCA Manual H
انتخاب تجهیزات خانگی ،ویرایش دوم
ACCA
ACCA Manual S
راهنم��ای روشه��ای توصیه ش��ده در تهویه صنعتی، ویرایش بیست و سوم ()1998
ACGIH
ACGIH
پمپهای حرارت��ی و واحدهای یکپارچه تهویه مطبوع صنعتی و تجاری
ARI
ARI 340/360-2000
پمپهای حرارتی حلقه بسته زمینی
ARI
ARI 330-98
پمپهای حرارتی منبع آبی زمینی
ARI
ARI 325-98
پمپهای حرارتی منبع آبی
مب دلهای حرارتی کندانس��ورهای تبخی��ری با فاصل��ه با جری��ان هوای مکانیکی روش آزمایش مب دلهای حرارتی هوا به هوا
پمپهای حرارتی کاربردهای تجاری تجهیزات و سیستمها ،ویرایش اول
Tel: 88879605
ناشر
مرجع
ARI
ARI 320-98
روشهای ارزیابی عملکر د پمپهای حرارتی و واحدهای یکپارچه تهویه مطبوع
ASHRAE
ANSI/ASHRAE 37-1988
اولین نشریهی لوله و اتصاالت ایران
روشه��ای ارزیابی ب��ازده فصلی پمپه��ای حرارتی و واحدهای یکپارچه تهویه مطبوع
ASHRAE
ANSI/ASHRAE 116-1995
تلفن: 22885647
61-60
موضوع
عنوان
پمپهای حرارتی الزامات نصب پمپهای حرارتی هوا به هوا استاندار د عملکر د پمپهای حرارتی و سیستمهای تهویه مطبوع مرکزی دو تکه تجهیزات گرمایشی و سرمایشی ()1995
)(R2001
پمپهای حرارتی پمپهای حرارتی و سیستمهای تهویه مطبوع گازسوز تحریک شده با گرما گازسوز
CSA
ANSI Z21.40.1-1996/CGA
پمپهای حرارتی و سیستمهای تهویه مطبوع گازسوز تحریک شده با کار (احتراق داخلی)
CSA
آزمایش عملکر د و ارزیابی پمپهای حرارتی و تجهیزات تهویه مطبوع گازسوز
CSA
رطوبتزنها
مهکوه تهویه تـولیدکـننده دستـگاههای تهویه مطبوع تلفن66903533 :
ژنراتورهای بخار بازیابی گرمایی توربین گاز ()1992
دستگاههای یخسازی
2.91-M96 ANSI Z21.40.2-1996/CGA 2.92-M96 ANSI Z21.40.4-1996/CGA 2.94-M96 ASME
ASME PTC 4.4-1981
NSF
ANSI/NSF 5-2000
روش ارزیابی عملکر د تجهیزات رطوبتزنی
AHAM
ANSI/AHAM HU-1-1987
طراحی از منظر راحتی ،کیفیت هوا و بازده
ACCA
ACCA Manual CS
کاربردهای تجاری سیستمها و تجهیزات ،ویرایش اول
ACCA
ACCA Manual RS
کنترل و اندازهگیری گردوغبارهای بیولوژیکی ()1999
ACGIH
ACGIH
رطوبتزنهای سیس��تمهای مرکزی مور د استفاده در اماکن مسکونی
ARI
ANSI/ARI 610-96
رطوبتزنهای صنعتی و تجاری
ARI
ANSI/ARI 640-96
رطوبتزنه��ای یکپارچ��ه م��ور د اس��تفاده در اماکن مسکونی
ARI
ANSI/ARI 620-96
UL/CSA
UL 998/C22.2 No. 104-93
دستگاههای یخسازی خودکار تجاری
ARI
ARI 810-2000
صندوقهای نگهداری یخ
ARI
ARI 820-2000
ASHRAE
ANSI/ASHRAE 29-1988
رطوبتزنها ()2001
تلفن: 88648028 - 9
CSA
CAN/CSA-C273.3-M91
UL/CSA
آبگرمکنها ،دیگهای تامین آب داغ رفت و تجهیزات بازیابی گرما
طراح و سازنده دستـگاههای تهویه مطبوع
CSA
)C273.5-1980 (R1998
UL 1995/C22.2 No.236-M95
بازیابی گرما
کوهساران
ناشر
مرجع
روشهای آزمایش دستگاههای یخسازی خودکار
)(RA99
تجهیزات برودتی
CSA
عملکر د دستگاههای یخس��ازی خودکار و صندوقهای نگهداری یخ
CSA
CAN/CSA-C22.2 No. 120)M91 (R1999 C742-98
در این نشریه تنها از ASHRAE میخوانید
SMS
0912 448 0 416
موضوع
عنوان
ناشر
مرجع
دستگاههای یخسازی
تجهیزات یخسازی خودکار
NSF
ANSI/NSF 12-1992
دستگاههای یخسازی ()1995
UL
ANSI/UL 563
کورههای بزرگ زبالهسوزی ()1991
ASME
ASME PTC 33-1978
تجهیزات و سیستمهای زبالهسوزی و حمل ضایعات
NFPA
NFPA 82-99
UL
UL 791
ASHRAE
ASHRAE 62-2001
کنترل و اندازهگیری گردوغبارهای بیولوژیکی ()1999
ACGIH
ACGIH
روش اس��تاندار د تعیین اندازه و ش��مارش ذرات معلق موج��و د در ه��وا در مناط��ق کنترل ش��ده گردوغبار و اتاقهای تمیز با استفاده از ابزارهای اندازهگیری با قابلیت آشکارسازی ذرات کوچکتر از میکرون
ASTM
ASTM F50-92(2001)e1
روش ارزیابی مقادیر حدی شدت بو
ASTM
ASTM E544-99
تعیین تجمع جرمی دی اکسی د نیتروژن در هوای محیط به روش Griess-Saltzman
ISO
ISO 6768:1998
کیفیت هوا
ISO
ISO 7168:1999
دو د تنباکو در هوای محیط – تعیین سهم دو د تنباکو در ذرات معلق موثر در حساسیتهای تنفسی
ISO
ISO 15593:2001
آشکارس��ازی فرمالدهی د و س��ایر ترکیبات کربنیل در هوای داخل س��اختمان ب��ه روش نمونهب��رداری فعال – بخش سوم
ISO
ISO 16000-3:2001
کورههای زبالهسوزی
کورههای زبالهسوزی خانگی ()1993 کیفیت هوای داخل
تهویه از منظر کیفیت قابل قبول هوای داخل
سرویس پیام کوتاه
بخش اول :روش نمونهبرداری با استفاده از پمپ
ISO
ISO 16200-1:2001
بخش دوم :روش نمونهبرداری توزیعی
ISO
ISO 16200-2:2000
کیفی��ت ه��وای محی��ط کار – شناس��ایی گروههای ایزوسیانات در هوا با استفاده از روش طیفسنجی مایع و پیپرازین ( 2و 1متوکسیفنیل)
ISO
ISO 16702-1:2001
ACCA
ACCA Manual RS
SMACNA
SMACNA 1998
طراحی از منظر راحتی ،کیفیت هوا و بازده یک روش سیستمی برای کیفیت هوای داخل ،ویرایش سوم
Tel: 88879605
کیفیت هوای محیط کار -نمونهبرداری و تحلیل ترکیبات آلی فرار به روش طیفس��نجی گاز /احیای موا د حالل جذب شده:
اولین نشریهی لوله و اتصاالت ایران
تلفن: 22885647 ادامه دارد... 63-62
کتابخانهی تهویه و تبرید
مهکوه تهویه تـولیدکـننده دستـگاههای تهویه مطبوع تلفن66903533 :
کوهساران طراح و سازنده دستـگاههای تهویه مطبوع تلفن: 88648028 - 9
مراجعات سريع نوشتهي :مهندس محمدرضا سلطاندوست قطع /صفحه :رقعي480 / قيمت 6000 :تومان سيستمهاي اعالم حريق به همراه لوح فشرده نوشتهي :مهندس محمدرضا سلطاندوست قطع /صفحه :رقعي264 / قيمت 4700 :تومان ASHRAE POCKET GUIDE قطع /صفحه :جيبي پالتويي228 / قيمت 3000 :تومان راهنماي جيبي ASHRAE ترجمهي :مهندس محمدرضا رزاقي اصفهاني قطع /صفحه :رقعي344 / قيمت 3800 :تومان تجهيزات تبريد؛ راهنماي نصب و تعمير و نگهداري نوشتهي :اي .سي .برايانت ترجمهي :مهندس غالمرضا ساالركيا قطع /صفحه :رقعي272 / قيمت 3300 :تومان سيستمهاي كنترل تهويه مطبوع نوشتهي :راجر هينس ،داگالس هيتل ترجمهي :مهندس صادق صمدي ،مهندس سليمانچگيني قطع /صفحه :رقعي368 / قيمت 6000 :تومان سيستمهاي هيدرونيك نوشتهي :مهندس بهرام خاكپور قطع /صفحه :وزيري1104 / قيمت 11900 :تومان مرجع جيبي گرمايش و تهويه مطبوع نوشتهي :جيمز برومباخ ترجمهي :مهندس محمدحسين دهقان قطع /صفحه :جيبي336 / قيمت 2000 :تومان مرجع جيبي لولهكشي نوشتهي :پال روزنبرگ ترجمهي :مهندس محمدحسين دهقان قطع /صفحه :جيبي368 / قيمت 2300 :تومان
مرجع جيبي تهويه و تبريد نوشتهي :پال روزنبرگ ترجمهي :مهندس محمد حسين دهقان قطع /صفحه :جيبي304 / قيمت 2500 :تومان مرجع جيبي موتورهاي الكتريكي نوشتهي :پال روزنبرگ ترجمهي :مهندس محمدحسين دهقان قطع /صفحه :جيبي400 / قيمت 3000 :تومان مرجع جيبي برق نوشتهي :پال روزنبرگ ترجمهي :مهندس محمدحسين دهقان قطع /صفحه :جيبي400 / قيمت 3000 :تومان مرجع جيبي عيبيابي و سرويس HVAC/R نوشتهي :پال روزنبرگ ترجمهي :مهندس سليمان چگيني قطع /صفحه :جيبي 200 / قيمت 2200 :تومان راهنماي مهندسي گرمايش و تهويه مطبوع نوشتهي :فردپورگس ترجمهي :مهندس محمدرضا سلطاندوست قطع /صفحه :رقعي304 / قيمت 4900 :تومان طبقهبندي تجهيزات و سيستمها به همراه لوح فشرده نوشتهي :مهندس محمدرضا سلطاندوست قطع /صفحه :رقعي152 / قيمت 5000 :تومان سری کتابهای آموزش تاسیسات مکانیکی ساختمان امنيت و ايمني در HVAC نوشتهي :لئوماير ترجمهي :پيمان زرافشان قطع /صفحه :رقعي88 / قيمت 1500 :تومان افزايش حقوق در تهويه مطبوع نوشتهي :كريس ريك ترجمهي :مهندس نيره شمشيري قطع /صفحه :رقعي112 /
قيمت 1500 :تومان تبريد براي تكنيسينهاي HVAC نوشتهي :لئوماير ترجمهي :مهندس رامين تابان قطع /صفحه :رقعي112 / قيمت 1800 :تومان فنها و تسمههايVشكل نوشتهي :لئوماير ترجمهي :مهندس ميالد تيموري قطع /صفحه :رقعي120 / قيمت 1800 :تومان سيستمهاي حجم هواي متغير ( )VAVدر تهويه مطبوع نوشتهي :لئوماير ترجمهي :مهندس مزدك صدري افشار قطع /صفحه :رقعي120 / قيمت 1500 :تومان جريان هوا در كانالها نوشتهي :لئوماير ترجمهي :مهندس ميالد تيموري قطع /صفحه :رقعي120 / قيمت 1800 :تومان كيفيت هواي داخل ()IAQ نوشتهي :جان ال برگ گرن ترجمهي :مهندس رامين تابان قطع /صفحه :رقعي152 / قيمت 2000 :تومان سری کتابهای نرمافزارهای تاسیسات مکانیکی
راهنماي كامل نرمافزار كرير همراه با CDنرمافزار ترجمهي :مهندس محمدرضا رزاقي اصفهاني قطع /صفحه :وزيري440 / قيمت 6500 :تومان راهنماي كامل نرمافزارهاي DUCTSIZE, REFRIG, SPIPE همراه با لوح فشرده ترجمهي :مهندس ميثم بارفروش، مهندس عليرضا نيكخواه ،مهندس علي نيكونيا قطع /صفحه :وزيري248 / قيمت 4000 :تومان
در این نشریه از تنها تنها از ASHRAE میخوانید
SMS
توليدات و خدمات
0912 448 0 416
سرویس پیام کوتاه
شـركت و نمايندگي ها آب و هوا
پاكآب كنترل
سوپرپايپ
آرشهكار
پاكمن
شعله پارس
آرگاپات
پرتو آبگردان
شيواسپ
آروين بخار
پنام آزما
صافياد
آریا بنیز
پیشگامان تاسیسات خاورمیانه
صبا برودت پارس
آريستون
تبادل سازان تهران
صنایع مس قائم
آموزشگاه ادیبان
تبادل كار
فراسرد
ابارا
ماوند تهويه د
كارخانه شاهرخي
ارس بخار
تهويه سپهر
کوهساران
اکسون
تهران مبدل
كيان مبتكر پارس
ال جي
تي سي ال
گرم ايران
ام آي تري
دكت
گزينه صنعت تاسيسات
ايران رادياتور
دمنده
مبنا
ايران كويل
سابكول
مرکز کنترل ایران (هانيول)
ايران مخزن
ساران
ملتک
بخار گستر خاور
سارابان
مهر اصل
برنولي
ساري پويا
مهكوه تهويه
برودتي و حرارتي نيك
سانتيگراد
هواساز
بوتان
سبالن هيدروشيمي
هواسپاس
پارس نسیم صحرا
سونيهدوال
هواكش خزر
ون دورلیست HVAC/R
چيلر تراکمی چيلر جذبي ديگ مشعل كور ه هواي گرم برج خنككننده برج خنككننده فايبرگالس كندانسور هوایی واحد پکپارچه دو فصلی (سرمایش -گرمایش) واحد یکپارچه آبگرم (پکیج) زنت كولر تبخيري كولر گازي سردخانه آيسبانك آبگرمكن هواساز -ايرواشر فنكويل
رادياتور ت هيتر يوني گرمايش کفی پرد ه هوا مبدل حرارتي ل صنعتي كوي فن منبع انبساط تجهیزات شبکه کانال تجهیزات كنترل پمپ و بوستر پمپ سختيگير و رسوبزدا پاکسازی و ضدعفوني هوا ق حرارتي و برودتي عاي آب و فاضالب مواد اولیه و خدمات آموزشگاه HVAC
65-64
چيلر تراکمی مهكوه تهويه
مديرعامل :يدا ...برهمت تلفن66903531-3 : آدرس :تهران -خيابان آزادي -س��اختمان ( 439س��اختمان س��پيد) -ط همك��ف- واحد1 آرگاپات
تلفن66903533 :
هواساز
ساران
مديرعامل :انوشه گردوني تلفن88754910 : آدرس :ته��ران -خيابان بهش��تي -خيابان سرافراز -شماره -2ط 4واحد 404
اد بوستاني مديرعامل :مهرد تلفن77538301-7 : آدرس :تهران -خيابان ش��ريعتي -باالتر از سميه -س��اختمان جواهري -ط - 4شماره -44ص پ15745/437 :
اد بوستاني مديرعامل :مهرد تلفن77538301-7 : آدرس :ته��ران -خيابان ش��ريعتي -باالتر از س��ميه -س��اختمان جواه��ري -ط- 4 شماره44
هواسپاس
مديرعامل :محمد جعفری تلفن88879605 - 88674395 : آدرس :بول��وار آفریق��ا -برج امی��ر پرویز - طبقه -4واحد 41 فراسرد
مديرعامل :اميرسعيد تقيزاده تلفن66903811-66430140 : آدرس :ته��ران -خياب��ان توحي��د -خيابان پرچم -شماره .119 اکسون
مديرعامل :علیرضا پالیزوان تلفکس0228-2826812 : آدرس :اسالمشهر -انتهای آیت ا ...کاشانی بع��د از چیچکلو -خیابان سروس��تان -کوچه مرودشت -پالک 2 کوهساران
کوهساران طراح و سازنده دستـگاههای تهویه مطبوع تلفن: 88648028 - 9
مهكوه تهويه
مديرعامل :انوشیروان افشینمهر تلفن88791274 - 88791271 : آدرس :تهران -میدان ونک -خیابان شهید خدام��ی -کوچه لیلی -پ�لاک - 7طبقه اول
سارابان
تـولیدکـننده دستـگاههای تهویه مطبوع
ساري پويا
مديرعامل :هوشنگ سرخابي تلفن88712491-88715251 : آدرس :ته��ران -خياب��ان اس��تاد مطهري- خياب��ان ميرزاي ش��يرازي -كوچه عرفان- پالك -15واحد6 مديرعامل :يدا ...برهمت تلفن66903531-3 : آدرس :تهران -خيابان آزادي -س��اختمان ( 439س��اختمان س��پيد) -ط همك��ف- واحد1
ساران
مهکوه تهویه
چيلر جذبي
لوله و ماشين سازي ايران
مدير عامل :آرش مرادی تلفن88648028-9 : آدرس :تهران -ش��هرک غرب -بلوار دریا- بین مطهری و شفق -پالک -117واحد 8
مديرعامل :رامينا رافت پور تلفن88444209-88437876 : آدرس :ته��ران -خيابان بهش��تي -خيابان انديش��ه 2ش��رقي -پ�لاك -22ط -2 واحد8 پرتوآبگردان
مديرعامل :محمود الزميزاده تلفن22610620-22004749 : آدرس :ته��ران -خيابان ش��ريعتي -خيابان يخچال -خيابان شيدايي -پالك .56 ابارا
مدير عامل :محمدمهدي تابع قانون تلفن88880292 : آدرس :خياب��ان وحيد دس��تگردي -تقاطع وليعصر -شماره 361 اکسون
مديرعامل :علیرضا پالیزوان تلفکس0228-2826812 : آدرس :اسالمشهر -انتهای آیت ا ...کاشانی بع��د از چیچکلو -خیابان سروس��تان -کوچه مرودشت -پالک 2
مديرعامل :عليرضا مقصودي تلفن55247404-55245011 : آدرس :ته��ران -كيلومتر 10جاده س��اوه- ايستگاه چهاردانگه -ص پ33315-135 : شوفاژكار
مديرعامل :مجيد محمدزاده تلفن88309327-88308677 : آدرس :ته��ران -خياب��ان طالقان��ي -نبش خيابان ملك الشعرا -شماره -425ط1 بخارگستر خاور
مدير عامل :محمدرضا منتظري تلفن88802539 : سپهبد آدرس :خيابان طالقاني -بين ويال و قرني -پالك 305 آروين بخار
مدير عامل :محمد ساساني تلفن44446581 : آدرس :باالت��ر از ميدان نور -بلوار س��تاري ش��مالي -نبش ش��قايق پانزدهم -ش��ماره -2طبقه 3 صنايع اسوه ايران
مدير عامل :محمدرضا محمدي تلفن88753251 : آدرس :ته��ران -خيابان بهش��تي -روبروي پاكس��تان -كوي نيريزي-پ�لاك -9طبقه دوم ارس بخار
مدير عامل :مصطفي اميني يكتا تلفن77511323-4 : آدرس :تهران -خيابان طالقاني -نرس��يده به خيابان شريعتي -خيابان جهان -پالك - 7طبقه 4
مشعل
پیشگامان تاسیسات خاورمیانه
(نمایندهی انحصاری مشعلهای Rielloایتالیا)
مدير عامل :علی رایرامش تلفن88844497-8 : آدرس :خياب��ان طالقانی ش��رقی -بین بهار و مفتح -نبش کوچهی طالبیان -ش��مارهی -463طبقه اول -واحد 1 گرم ايران
ديگ پاكمن
مديرعامل :قربانعلي ميرزازاده تلفن88739075-88731618 : آدرس :خياب��ان احمد قصير (بخارس��ت)- خيابان -10پالك -79ط4
مدير عامل :محمدحسين شهري تلفن88962933 : آدرس :خيابان كارگر ش��مالي -س��اختمان -169آپارتمان 32 ايران رادياتور
مديرعامل :جعفر شكيب تلفن88835519-21 : آدرس :تهران -خيابان طالقاني -نبش بهار جنوبي -شماره -495ط 2
در این نشریه تنها از ASHRAE میخوانید
SMS
كوره هواي گرم
مهكوه تهويه
مديرعامل :يدا ...برهمت تلفن66903531-3 : آدرس :تهران -خيابان آزادي -س��اختمان ( 439س��اختمان س��پيد) -ط همك��ف- واحد1
برج خنك كننده
مهكوه تهويه
مديرعامل :يدا ...برهمت تلفن66903531-3 : آدرس :تهران -خيابان آزادي -س��اختمان ( 439س��اختمان س��پيد) -ط همك��ف- واحد1 آریا بنیز
مديرعامل :حمید یعقوبی تلفن88347470-1 : آدرس :تهران -خيابان میرزای ش��یرازی - خیابان نوزدهم -شماره - 12واحد 7 ابارا
مدير عامل :محمدمهدي تابع قانون تلفن88880292 : وحيد دس��تگردي -تقاطع آدرس :خياب��ان وليعصر -شماره 361 پارس اهداف
تبادل سازان تهران
مديرعامل :حميد بخشي تلفن88792815-88888570 : آدرس :ته��ران -مي��دان آرژانتين -خيابان الون��د -خياب��ان -35پ�لاك -16ط-6 واحد11 هواساز
پرتوآبگردان
مديرعامل :محمود الزميزاده تلفن22610620-22004749 : آدرس :ته��ران -خيابان ش��ريعتي -خيابان يخچال -خيابان شيدايي -پالك .56 آریا بنیز
مديرعامل :حمید یعقوبی تلفن88347470-1 : آدرس :تهران -خيابان میرزای ش��یرازی - خیابان نوزدهم -شماره - 12واحد 7 پارس اهداف
مديرعامل :سعید منهوبی تلفن09121885787 ، 22038770 : آدرس :تهران -بل��وار آفریقا -خیابان ارمغان شرقی -ساختمان فاخر -پالک - 61واحد 3
كندانسور هوایی ساران
اد بوستاني مديرعامل :مهرد تلفن77538301-7 : آدرس :تهران -خيابان ش��ريعتي -باالتر از سميه -س��اختمان جواهري -ط - 4شماره 44 تبادل سازان تهران
مديرعامل :حميد بخشي تلفن88792815-88888570 : آدرس :ته��ران -مي��دان آرژانتين -خيابان الون��د -خياب��ان -35پ�لاك -16ط-6 واحد11
مديرعامل :انوشه گردوني تلفن88754910 : آدرس :ته��ران -خيابان بهش��تي -خيابان سرافراز -شماره -2ط 4واحد 404 مهر اصل
مديرعامل :رضا مقيمي تلفن88300756-7 : آدرس :ته��ران -خياب��ان مفتح ش��مالي- خيابان زهره -شماره 19 سارابان
مديرعامل :محمد جعفری تلفن88879605 - 88674395 : آدرس :بول��وار آفریق��ا -برج امی��ر پرویز - طبقه -4واحد 41 ساران
اد بوستاني مديرعامل :مهرد تلفن77538301-7 : آدرس :تهران -خيابان ش��ريعتي -باالتر از سميه -س��اختمان جواهري -ط - 4شماره -44ص پ15745/437 : کیان مبتکر پارس
سارابان
مديرعامل :محمد جعفری تلفن88879605 - 88674395 : آدرس :بول��وار آفریق��ا -برج امی��ر پرویز - طبقه -4واحد 41
مديرعامل :حمید شیخ محمدی تلفن22921800-1 : آدرس :ته��ران -خيابان ش��ریعتی -باالتر از میرداماد -پالک -1334ساختمان مینا، بلوک غربی ،طبقه -4واحد 11
مديرعامل :انوشه گردوني تلفن88754910 : آدرس :ته��ران -خيابان بهش��تي -خيابان سرافراز -شماره -2ط 4واحد 404
کوهساران
مديرعامل :رضا مقيمي تلفن88300756-7 : آدرس :ته��ران -خياب��ان مفتح ش��مالي- خيابان زهره -شماره 19
مهكوه تهويه
مديرعامل :محمد جعفری تلفن88879605 - 88674395 : آدرس :بول��وار آفریق��ا -برج امی��ر پرویز - طبقه -4واحد 41
هواساز
پارس نسیم صحرا
هواساز
سارابان
مديرعامل :يدا ...برهمت تلفن66903531-3 : آدرس :تهران -خيابان آزادي -س��اختمان ( 439س��اختمان س��پيد) -ط همك��ف- واحد1
مديرعامل :رضا مقيمي تلفن88300756-7 : آدرس :ته��ران -خياب��ان مفتح ش��مالي- خيابان زهره -شماره 19
مديرعامل :انوشه گردوني تلفن88754910 : آدرس :ته��ران -خيابان بهش��تي -خيابان سرافراز -شماره -2ط 4واحد 404 مهر اصل
مهكوه تهويه
مديرعامل :علیرضا حاجی علیان تلفن0251- 6642241-5 : آدرس :ق��م -ج��اده قدیم ته��ران -کوی دانش��گاه (پردیس قم) -آخری��ن کارخانه -سمت چپ
مهر اصل
مديرعامل :يدا ...برهمت تلفن66903531-3 : آدرس :تهران -خيابان آزادي -س��اختمان ( 439س��اختمان س��پيد) -ط همك��ف- واحد1
سرویس پیام کوتاه
مدير عامل :آرش مرادی تلفن88648028-9 : آدرس :تهران -ش��هرک غرب -بلوار دریا- بین مطهری و شفق -پالک -117واحد 8
Tel: 88879605
مديرعامل :سعید منهوبی تلفن09121885787 ، 22038770 : آدرس :ته��ران -بل��وار آفریق��ا -خیاب��ان ارمغان ش��رقی -ساختمان فاخر -پالک 61 -واحد3
برج خنك كننده فايبرگالس
واحد یکپارچه دوفصلی (سرمایش -گرمایش)
0912 448 0 416
اولین نشریهی لوله و اتصاالت ایران
تلفن: 22885647
67-66
واحد یکپارچه آبگرم (پکیج) آریستون
مديرعامل :علیاکبر حسینآبادی تلفن88311802-7 : آدرس :ته��ران -خياب��ان طالقان��ي -نبش چه��ارراه دکتر مفتح -س��اختمان - 109 طبقه دوم ايران رادياتور
مديرعامل :جعفر شكيب تلفن88835519-21 : آدرس :تهران -خيابان طالقاني -نبش بهار جنوب��ي -ش��ماره -495ط -2كدپس��تي 1571835531 اخگر
مديرعامل :سيدحسين رفيعيپور تلفن77535621-3 : آدرس :تهران -خيابان طالقاني -بين بخار و شريعتي -بنبست وزين -شماره .565 بوتان
سعيد خليلي عراقي مديرعامل: تلفن88765030 : آدرس :خيابان س��هرودي ش��مالي -هويزه ش��رقي -خيابان س��هند -كوچه متحيري- پالك 29و31 سونيه دوال
مهکوه تهویه تـولیدکـننده دستـگاههای تهویه مطبوع تلفن66903533 :
مديرعامل :محمدرضا مستوفي تلفن88321623 -5 : آدرس :ته��ران -خياب��ان كري��م خان زند- خيابان شهيد حسيني -شماره -16ط 1
طراح و سازنده دستـگاههای تهویه مطبوع تلفن: 88648028 - 9
مديرعامل :احمد بهارستان تلفن22040376 : آدرس :خيابان وليعصر -نرس��يده به چهار راه پارك وي -پالك -1575واحد 1
مديرعامل :زاره انجرقلي تلفن44545270 -4 : آدرس :تهران -كيلو متر 7جاده مخصوص كرج -خيابان نخ رزين.
مهكوه تهويه
مهر اصل
مل تك
مديرعامل :يدا ...برهمت تلفن66903531-3 : آدرس :تهران -خيابان آزادي -س��اختمان ( 439س��اختمان س��پيد) -ط همك��ف- واحد1 سانتيگراد
مدير عامل :محمدحسين حسن نيا تلفن88303118 : آدرس :تهران -خيابان سهروردي جنوبي- كوچه مريوان -پ 23
كولر گازي تي سي ال
مدير عامل :محمدحسين تقوايي تلفن88841497 : آدرس :خيابان مطهري -خيابان جم -نبش كوچه الجوردي -پالك -31طبقه همكف الجي
مديرعامل :حقشناس تلفن22264982-22900880 : آدرس :تهران -بلوار ميرداماد -بين خيابان نفت و بزرگراه مدرس -پالك 267 تخت جمشید مهر
زنت صافياد
مدير عامل :محسن محققي تلفن66704158 : آدرس :چه��ار راه كال��ج -حاف��ظ جنوبي- خيابان غزالي -پالك -13طبقه دوم مهكوه تهويه
کوهساران
كولر تبخيري
سردخانه
مديرعامل :يدا ...برهمت تلفن66903531-3 : آدرس :تهران -خيابان آزادي -س��اختمان ( 439س��اختمان س��پيد) -ط همك��ف- واحد1
مديرعامل :مهدی زهری تلفکس09125260675 ، 77616039 : آدرس :خيابان انقالب ،خیابان بهار جنوبی، مجتم��ع تج��اری-اداری به��ار ،طبقه اول تجاری ،واحد 257 بوتان
سعيد خليلي عراقي مديرعامل: تلفن88765030 : آدرس :خيابان س��هرودي ش��مالي -هويزه ش��رقي -خيابان س��هند -كوچه متحيري- پالك 29و31 کوهساران
مدير عامل :آرش مرادی تلفن88648028-9 : آدرس :تهران -ش��هرک غرب -بلوار دریا- بین مطهری و شفق -پالک -117واحد 8
تبادلكار
مديرعامل :رضا مقيمي تلفن88300756-7 : آدرس :ته��ران -خياب��ان مفتح ش��مالي- خيابان زهره -شماره 19 سارابان
مديرعامل :محمد جعفری تلفن88879605 - 88674395 : آدرس :بول��وار آفریق��ا -برج امی��ر پرویز - طبقه -4واحد 41 سابكول
مدير عامل :عباس محمدي وحيد تلفن77524897 : آدرس :ته��ران -انق�لاب -پيچ ش��ميران- خيابان تنكابن -شماره 90 فراسرد
اميرسعيد تقيزاده مديرعامل: تلفن66903811-66430140 : آدرس :ته��ران -خياب��ان توحي��د -خيابان پرچم -شماره .119 آرشه کار
مديرعامل :عباس رفیعی تلفن77526805-6 : آدرس :تهران-خيابان انقالب -پیچ شمیران- خیابان نورمحمدی -شماره 108 تبادل سازان تهران
مديرعامل :حميد بخشي تلفن88792815-88888570 : آدرس :ته��ران -مي��دان آرژانتين -خيابان الون��د -خياب��ان -35پ�لاك -16ط-6 واحد11 بازفر تجارت کمپرسورهای سامسونگ
مديرعامل :محمد وحید خاکبازان تلفن22222982 : آدرس :تهران -بلوار میرداماد -مقابل پمپ بنزین -س��اختمان - 154طبقه س��وم - واحد5
در این نشریه تنها از ASHRAE میخوانید
SMS
آيس بانك
مل تك
صبا برودت پارس
مديرعامل :علي اكبر اصالحچي تلفن88788791-88885341 : آدرس :تهران -خياب��ان ولي عصر -خيابان توانير -خيابان رستگاران -بن بست آرشيا- ساختمان صدف -پالك -8واحد2 تبادل سازان تهران
مديرعامل :حميد بخشي تلفن88792815-88888570 : آدرس :ته��ران -مي��دان آرژانتين -خيابان الون��د -خياب��ان -35پ�لاك -16ط-6 واحد11 حرارتي و برودتي نيك
مديرعامل :احمد بهارستان تلفن22040376 : آدرس :خيابان وليعصر -نرس��يده به چهار راه پارك وي -پالك -1575واحد 1 ساران
سارابان
سارابان
تهويه سپهر
مدير عامل :عباس محمدي وحيد تلفن77524897 : آدرس :ته��ران -انق�لاب -پيچ ش��ميران- خيابان تنكابن -شماره 90
مهكوه تهويه
فراسرد
مديرعامل :اميرسعيد تقيزاده تلفن66903811-66430140 : آدرس :ته��ران -خياب��ان توحي��د -خيابان پرچم -شماره .119
بوتان
سعيد خليلي عراقي مديرعامل: تلفن88765030 : آدرس :خيابان س��هرودي ش��مالي -هويزه ش��رقي -خيابان س��هند -كوچه متحيري- پالك 29و31
هواساز -ايرواشر پنام آزما
مديرعامل :شاهين عيوقي تلفن88812885-6 - 88848076 : آدرس :ته��ران -خياب��ان مفتح ش��مالي- خيابان زهره -پالك -9ط -4واحد9 سانتيگراد
مدير عامل :محمدحسين حسن نيا تلفن88303118 : آدرس :تهران -خيابان سهروردي جنوبي- كوچه مريوان -پ 23
مدير عامل :خسرو زحمتكش تلفن88313094 : آدرس :خياب��ان مطهري -خياب��ان مفتح- خيابان زهره غربي -پالك -6شماره 2 مديرعامل :يدا ...برهمت تلفن66903531-3 : آدرس :تهران -خيابان آزادي -س��اختمان ( 439س��اختمان س��پيد) -ط همك��ف- واحد1 شعله پارس
مدير عامل :بهمن يوسفينيا تلفن22411059 : آدرس :جاده تهران س��اوه -سه راه آدران- خيابان قلع��ه مير -خيابان مفتح -نبش بن بست دوم -پالك 1 کوهساران
مدير عامل :آرش مرادی تلفن88648028-9 : آدرس :تهران -ش��هرک غرب -بلوار دریا- بین مطهری و شفق -پالک -117واحد 8
فن كويل
مديرعامل :محمد جعفری تلفن88879605 - 88674395 : آدرس :بول��وار آفریق��ا -برج امی��ر پرویز - طبقه -4واحد 41 مهر اصل
مديرعامل :رضا مقيمي تلفن88300756-7 : آدرس :ته��ران -خياب��ان مفتح ش��مالي- خيابان زهره -شماره 19
رادياتور ايران رادياتور
مديرعامل :جعفر شكيب تلفن88835519-21 : آدرس :تهران -خيابان طالقاني -نبش بهار جنوبي -شماره -495ط 2 دهی انحصاری )KERMI مبنا (نماین
مديرعامل :علیرضا موالیی تلفن88515131-2 : آدرس :خيابان سهروردی شمالی -نرسیده ب��ه مطهری -پ�لاک - 197مجتمع نیلی -طبقه - 5واحد 51و 54
Tel: 88879605
آبگرمكن
مل تك
مديرعامل :احم د بهارستان تلفن22040376 : آدرس :خيابان وليعصر -نرس��يده به چهار راه پارك وي -پالك -1575واحد 1
مديرعامل :محمد جعفری تلفن88879605 - 88674395 : آدرس :بول��وار آفریق��ا -برج امی��ر پرویز - طبقه -4واحد 41
سرویس پیام کوتاه
مديرعامل :انوشه گردوني تلفن88754910 : آدرس :ته��ران -خيابان بهش��تي -خيابان سرافراز -شماره -2ط 4واحد 404
اد بوستاني مديرعامل :مهرد تلفن77538301-7 : آدرس :ته��ران -خيابان ش��ريعتي -باالتر از س��ميه -س��اختمان جواه��ري -ط- 4 شماره44
مديرعامل :حسن نيك نام تلفن88826073-88840745 : آدرس :تهران -خيابان خردمند ش��مالي- شماره 163 سابكول
هواساز
0912 448 0 416
يونيت هيتر هواسپاس
مديرعامل :رامينا رافت پور تلفن88444209-88437876 : آدرس :ته��ران -خيابان بهش��تي -خيابان انديش��ه 2ش��رقي -پ�لاك -22ط -2 واحد8 ساران
اد بوستاني مديرعامل :مهرد تلفن77538301-7 : آدرس :ته��ران -خيابان ش��ريعتي -باالتر از س��ميه -س��اختمان جواه��ري -ط- 4 شماره44
مهكوه تهويه
مديرعامل :يدا ...برهمت تلفن66903531-3 : آدرس :تهران -خيابان آزادي -س��اختمان ( 439س��اختمان س��پيد) -ط همك��ف- واحد1 ساران
اد بوستاني مديرعامل :مهرد تلفن77538301-7 : آدرس :ته��ران -خيابان ش��ريعتي -باالتر از س��ميه -س��اختمان جواه��ري -ط- 4 شماره44
اولین نشریهی لوله و اتصاالت ایران
تلفن: 22885647
69-68
پارس اهداف
مديرعامل :سعید منهوبی تلفن09121885787 ، 22038770 : آدرس :تهران -بل��وار آفریقا -خیابان ارمغان شرقی -ساختمان فاخر -پالک - 61واحد 3
مديرعامل :انوشه گردوني تلفن88754910 : آدرس :ته��ران -خيابان بهش��تي -خيابان سرافراز -شماره -2ط 4واحد 404
سارابان
اکسون
مديرعامل :محمد جعفری تلفن88879605 - 88674395 : آدرس :بول��وار آفریق��ا -برج امی��ر پرویز - طبقه -4واحد 41 تهويه ادريسي
مدير عامل :غالمعلي ادريسي تلفن0411-5257177 : آدرس :تبريز -ميدان دانشس��را -ساختمان طبقاتي سهند -شماره 2 هواساز
مديرعامل :انوشه گردوني تلفن88754910 : آدرس :ته��ران -خيابان بهش��تي -خيابان سرافراز -شماره -2ط 4واحد 404
گرمايش کفی سوپرپايپ
مهکوه تهویه تـولیدکـننده دستـگاههای تهویه مطبوع تلفن66903533 :
مديرعامل :مهرداد يوسفي تلفن88756169 : بعد از آدرس :ته��ران -خياب��ان مطه��ري - مفتح -شماره 163
پرده هوا پنام آزما
مديرعامل :شاهين عيوقي تلفن88812885-6 - 88848076 : آدرس :ته��ران -خياب��ان مفتح ش��مالي- خيابان زهره -پالك -9ط -4واحد9
مبدل حرارتي مهكوه تهويه
کوهساران طراح و سازنده دستـگاههای تهویه مطبوع تلفن: 88648028 - 9
هواساز
مديرعامل :يدا ...برهمت تلفن66903531-3 : آدرس :تهران -خيابان آزادي -س��اختمان ( 439س��اختمان س��پيد) -ط همك��ف- واحد1 تبادل سازان تهران مديرعامل :حميد بخشي تلفن88792815-88888570 : آدرس :ته��ران -مي��دان آرژانتين -خيابان الون��د -خياب��ان -35پ�لاك -16ط-6 واحد11
مديرعامل :علیرضا پالیزوان تلفکس0228-2826812 : آدرس :اسالمشهر -انتهای آیت ا ...کاشانی بع��د از چیچکلو -خیابان سروس��تان -کوچه مرودشت -پالک 2
كويل صنعتي هواساز
مديرعامل :انوشه گردوني تلفن88754910 : آدرس :ته��ران -خيابان بهش��تي -خيابان سرافراز -شماره -2ط 4واحد 404 تبادلكار
مديرعامل :زاره انجرقلي تلفن44545270 -4 : آدرس :تهران -كيلو متر 7جاده مخصوص كرج -خيابان نخ رزين. اکسون
مديرعامل :علیرضا پالیزوان تلفکس0228-2826812 : آدرس :اسالمشهر -انتهای آیت ا ...کاشانی بع��د از چیچکلو -خیابان سروس��تان -کوچه مرودشت -پالک 2
فن
منبع انبساط ايران مخزن
مدير عامل :مهدي علي پناه تلفن44526668 : آدرس :كيلومتر 10جاده قديم تهران كرج- بزرگراه آزادگان -جاده احمدآباد مستوفي- نبش خيابان انبار خرمشهر -پالك 398 تهران مبدل
مديرعامل :محمدحسين فاضلي تلفن77346190 : آدرس :ته��ران -جاده آبعلي -نرس��يده به ايران ابزار 16 -متري تويوتا -شماره 7
تجهیزات شبکه کانال كارخانه صنعتي شاهرخي
مديرعامل :شاهرخ شاهرخي تلفن77703388 : ماون��د -بعد از آدرس :ته��ران -خياب��ان د چهارراه تهرانپارس -شماره 1890 شعله پارس
مدير عامل :بهمن يوسفينيا تلفن22411059 : آدرس :جاده تهران س��اوه -سه راه آدران- خيابان قلع��ه مير -خيابان مفتح -نبش بن بست دوم -پالك 1 دكت
مديرعامل :ابوالمحسن جنتي تلفن77455389 -77456028 : آدرس :انته��اي س��يمتري نارمك -فرجام ش��رقي -بعد از چهارراه وليعصر -شماره 184 -186
هواكش خزر
مديرعامل :نادر خدايي تلفن88844112 : آدرس :ته��ران -خياب��ان مفت��ح جنوبي- روبروي دانشسراي تربيت معلم -ساختمان خزر -پالك -90كدپستي 15818 دمنده
مدير عامل :احمد بوستانچي تلفن88836618 : آدرس :انق�لاب -دروازه دول��ت -مقاب��ل سعدي -پ 491
تجهیزات كنترل مرکز کنترل ایران (هانيول)
مديرعامل :ساسان زماني تلفن88730717 : آدرس :خياب��ان مطه��ري -ش��ماره -251 كدپستي 15868-1757
در این نشریه تنها از ASHRAE میخوانید
SMS
پمپ و بوستر پمپ گزينه صنعت تاسيسات
مدير عامل :رضا اتفاق اسكويي تلفن88320257 : آدرس :خيابان استاد مطهري -خيابان جم (فجر) -ابتداي خياب��ان غفاري -پالك -3 واحد 15
سختيگير و رسوبزدا پاكاب كنترل
مديرعامل :عليرضا سرمدي تلفن0151-2263394 : آدرس :ساري -بلوار امير مازندراني -خيابان شهيدان عبوري -بعداز برق تانش سبالن هيدروشيمي
مديرعامل :عبدا ...ناپيدا تلفن 88513660-1 :و 88746725 آدرس :تهران -خيابان س��هروردي شمالي- خيابان زينالي (كيهان غربي) -س��اختمان -102واحد20
آب و فاضالب فرایند زالل آب
(سپتیک تانک FZAو ،MPDچربیگیر ،منهول)
مدير عامل :اخوان 09111313594، 0131تلف��ن: 2238526 آدرس :رش��ت ،خیابان سعدی ،اول خیابان معلم ،نبش کوچه بهاران ،س��اختمان ملک، طبقه دوم ،واحد 3
آموزشگاه HVAC
0912 448 0 416
سرویس پیام کوتاه
آموزشگاه ادیبان
مديرعامل :عباس زینالعابدینزاده تلفن09123753060 ، 88468961: آدرس :ته��ران -ضل��ع جنوب ش��رقی پل سیدخندان -ابتدای رسالت -کوچه باقری -ساختمان باقری -پالک ،4طبقه 4
پارس اهداف
(سپتیک تانک ،فیلتر شنی ،چربیگیر فایبرگالس)
مديرعامل :سعید منهوبی تلفن09121885787 ، 22038770 : آدرس :ته��ران -بل��وار آفریق��ا -خیاب��ان ارمغان ش��رقی -ساختمان فاخر -پالک 61 -واحد3
مواد اولیه و خدمات اندیشه و فن آریاگستر (طراحی ،اجرا ،نگهداری)
پاکسازی و ضدعفوني هوا پنام آزما
مديرعامل :شاهين عيوقي تلفن88812885-6 - 88848076 :
عايق حرارتی و برودتی شيواسپ
مديرعامل :رضا جليلزاده تلفن22710200 : آدرس :تهران -شريعتي -نرسيده به ميدان قدس -جنب آژانس هواپيمايي تعطيالت- پالك 1905
صنایع مس قائم
(تولیدکننده لوله مسی بدون درز)
مديرعامل :آزید هاک تلفن0312-5642001: آدرس :اصفه��ان -ش��هرک صنعت��ی مورچهخورت -فاز 4 راد وکیوم
(تولیدکننده پکینگ و قطرهگیر برجهای
Tel: 88879605
آدرس :تهران -خيابان مفتح شمالي- خيابان زهره -پالك -9ط -4واحد9
مديرعامل :عبدا ...جانزاده تلفن88514371 : آدرس :ته��ران -س��یدخندان -ابت��دای س��هروردی ش��مالی -کوچه مهاجر -پالک -33واحد 2
خنککننده)
مديرعامل :اکبر حلیمی راد تلفن09123726972 : آدرس :تهران -جاده س��اوه -بعد از سهراه آدران -ابتدای بلوار صنعت -دس��ت چپ سوله سومنسیمسازان اروند
(تعمیر و نگهداری سیستمهای تهویه مطبوع)
مديرعامل :محمود غفاری تلفن77623386-7 : آدرس :تهران -خیابان شریعتی-پایینتر از بهار ش��یراز -کوچه س��لطانی -شماره -13 طبقه دوم -واحد 6
اولین نشریهی لوله و اتصاالت ایران
تلفن: 22885647
71-70
نظرخواهي
تبري��د با هدف آگاهي از ميزان رضايتمندي ش��ما خوانن��ده گرامي ،فرم تهوي��ه و نظرخواهي حاضر را تهيه كرده است .ضمن تشكر از همراهي شما ،سپاسگزار است دقت و صراحت در هنگام پاسخ دادن را لحاظ فرماييد. نام و نام خانوادگي............................................................................................................................. : -1جنس -2 ...................... :سن -3 .................... :تحصيالت................................................. : -4شغل............................................................................................................................................... : -5آيا رویکرد جدید نشريه مبنی بر استفاده از مطالب ASHRAEرا میپسندید؟ .................................................................................................................................................................. كردهايد؟ -6براي مطالعه اين نشريه به طور متوسط چه مدت زماني صرف .................................................................................................................................................................. وجود دارد؟ اد آگهيها تناسب اد صفحات مجله و تعد -7آيا بين تعد بله تا حدودي خير -8آيا عكسها و طرحهاي تزييني با مطالب نشريه همخواني دارد؟ بله تا حدودي خير -9وضعيت صفحهآرايي و گرافيك مجله چگونه است؟ خوب متوسط ضعيف -10اثرگذارترين مطلب اين شماره كدام است؟ لطفا نام ببريد. ................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................... -11.....كداميك از روشهاي زير در مطالب نش��ريه براي ش��ما از اولويت برخوردار است؟ اطالعرساني تحقيقاتي كاربردي آموزشي خود را از مطالب نشريه بيان فرماييد. -12ميزان رضايتمندي ................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................. ازد و يا از آن دوري كنيد نشريه به آن بپرد -13...مهمترين مس��الهاي كه توصيه مي كند را بيان فرماييد. ................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................. مورد نشريه بيان فرماييد. خود را در -14پيشنهادها و انتقادهاي ................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................. ..................................................................................................................................................................
41
اشتراك (انتخاب کتاب درخواستی فراموش نشود)
نام و نام خانوادگي/شركت.............................................................................................................. : نشاني..................................................................................................................................................... : .................................................................................................................................................................. كد پستي...................................................... : تلفن و دورنگار ....................................................... : صندوق پستـي .............................................. :پست الكترونيك................................................ :
12شماره 120.000ريال
با ارس��ال (فكس و يا پس��ت) فيش بانكي ش��ماره .........................مورخ ......................... نزد بانك كرد حس��اب جام ش��ماره 5763014 به مبلغ .........................ريال به حواله محمد حسين دهقان ،تقاضاي (كد )62091به نام ملت شعبه چهار راه كالج تهران تبريد از شماره .........تا شماره .........را دارم. اشتراك نشريه تهويه و
نشاني :تهران -صندوق پستي 14335-536 تلفن 22885647 :دورنگار22885651 : امور مشتركين22885649 :
نظرخواهي اشتراك
با پرداخ�ت کامل حق اش�تراك يك�ي از كتابهای زير را انتخاب تا به صورت رايگان برای شما ارسال گردد: مرجع جيبي گرمايش و تهويه مطبوع مرجع جيبي لولهكشي مرجع جيبي تهویه و تبرید مرجع جيبي برق مرجع جيبي موتورهای الکتریکی گذر برگ از برگا (مجموعه شعر) ASHRAE Pocket Guide