Η ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ - ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Page 1

ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΑ

Επιτακτική ανάγκη

η μετάβαση

σε ολοκληρωμένη

διαχείριση

ΑΥΤΟΚΙΝΗΣΗ

Το μέλλον «τρέχει»

με συνθετικά

και συμβατικά καύσιμα

ΚΥΚΛΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Επιχειρηματικές ευκαιρίες ύψους

10 τρισ. δολαρίων

έως το 2030

ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΚΡΙΣΗ

«Κρυφός» επιταχυντής

η παγκόσμια σπατάλη τροφίμων

ΤΡΙΤΗ 6 ΙΟΥΝΙΟΥ 2023 1 Συμφιλίωση με
τη φύση

ΤΡΙΤΗ 6 ΙΟΥΝΙΟΥ 2023

>75%

των

απορριμμάτων της χώρας μας

Η ολοκληρωμένη διαχείριση

των απορριμμάτων αποτελεί

προτεραιότητα και ένα από

τα μεγαλύτερα στοιχήματα

της Ελλάδας, η οποία απέχει

κατά πολύ από τους στό-

χους που έχουν τεθεί στην

Ευρωπαϊκή Ένωση.

Της Τέτης Ηγουμενίδη tigoumenidi@naftemporiki.gr

Τα τελευταία χρό-

νια έχουν γίνει

ορισμένα βήματα προς την κατεύθυνση της δημιουργίας σύγ-

χρονων μονάδων επεξεργασίας

απορριμμάτων, ωστόσο ακόμα

η χώρα μας είναι ουραγός στην

ανακύκλωση. Περίπου 75% με

80% των απορριμμάτων καταλή-

γουν σε Χώρους Υγειονομικής

Ταφής (ΧΥΤΑ), ενώ σε μεγάλο

βαθμό χρησιμοποιούνται και

οι χώροι ανεξέλεγκτης διάθεσης

αποβλήτων (ΧΑΔΑ), τη στιγμή

που οι περισσότερες χώρες της

Ε.Ε. έχουν προχωρήσει και μόνον

το 22,6% των αποβλήτων (κατά

μέσο όρο) καταλήγει σε ταφή.

Πρόστιμα από την Ε.Ε.

Το πρόβλημα δεν είναι μόνο οι

επιπτώσεις στη δημόσια υγεία

και στο περιβάλλον, αλλά και οι-

κονομικό. Το Ευρωπαϊκό Δικα-

στήριο έχει κατά καιρούς επιδι-

κάσει στη Ελλάδα πρόστιμα εκα-

τομμυρίων ευρώ για το γεγονός

ότι εξακολουθεί παρανόμως να

τηρεί σε λειτουργία χωματερές,

αν και έχει εισπράξει ευρωπα-

ϊκά κονδύλια προκειμένου να

τις κλείσει και να τις αντικατα-

στήσει με σύγχρονες μεθόδους

διαχείρισης αποβλήτων.

Πλέον, η Ευρωπαϊκή Ένωση

ζητεί (και) από την Ελλάδα μία εκ

βάθρων αλλαγή του τρόπου που

διαχειρίζεται τα απορρίμματα στο πλαίσιο των φιλόδοξων ευρωπαϊκών περιβαλλοντικών και ενεργειακών πολιτικών. Μια αλ-

λαγή που ξεκινά από το επίπεδο

του σχεδιασμού των προϊόντων

και επεκτείνεται στη βελτίωση

των συστημάτων ανακύκλωσης

και των επιδόσεων των μονάδων

διαχείρισης απορριμμάτων.

Εκτός λοιπόν από τον μακρο-

πρόθεσμο στόχο της μείωσης της

ποσότητας των αστικών απορ-

ριμμάτων, έμφαση πρέπει να

δοθεί στην υιοθέτηση πολιτικών

ορθολογικής τους διαχείρισης.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η

διαχείριση των αστικών στερεών

αποβλήτων αποτελεί μια από τις

σημαντικότερες δράσεις για την

προστασία του περιβάλλοντος,

δεδομένου ότι η υγειονομική τα-

φή αποβλήτων προκαλεί σημα-

ντικές αρνητικές επιπτώσεις για

τα επιφανειακά και τα υπόγεια

ύδατα, το έδαφος αλλά και τον

αέρα, όπου το εκλυόμενο βιοαέ-

ριο (μεθάνιο) που παράγεται από

τη βιοαποδόμηση των απορριμ-

μάτων είναι 21 φορές πιο επι-

βαρυντικό για την ατμόσφαιρα

από το διοξείδιο του άνθρακα.

Οι Ευρωπαϊκές Οδηγίες, που

στο σύνολό τους έχουν ενσωμα-

τωθεί στην εθνική νομοθεσία, επιβάλλουν αυστηρούς και ταυ-

τόχρονα φιλόδοξους στόχους

όσον αφορά την επεξεργασία των

απορριμμάτων, με σημαντικότε-

ρους τη μείωση των ποσοτήτων

που διατίθενται προς ταφή στο 10% των συνολικά παραγόμενων

αποβλήτων μέχρι το 2030, την

αύξηση της ανακύκλωσης στο 60%, καθώς και τη χωριστή συλ-

λογή των οργανικών αποβλήτων.

Περαιτέρω σημειώνεται ότι

σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή

Οδηγία 2018/850 (τροποποίηση

της Οδηγίας 1999/31/ΕΚ για την

υγειονομική ταφή), η οποία έχει

ενσωματωθεί στο ελληνικό δίκαιο από την υπουργική απόφαση ΥΠΕΝ/ΔΔΑ/90439/1846/2021

(ΦΕΚ 4514/Β` 30.9.2021), καλούνται τα κράτη-μέλη να λάβουν όλα τα αναγκαία μέτρα για να

στοίχημα

Τα βήματα για δημιουργία σύγχρονων μονάδων

οι Μονάδες Επεξεργασίας Αποβλήτων τον όγκο των υπολειμματικών απορριμμάτων που οδηγούνται στους ΧΥΤΑ

διασφαλιστεί ότι μόνο τα απόβλητα που έχουν υποστεί επεξεργασία θα καταλήγουν σε χώρους υγειονομικής ταφής.

Τα οφέλη των ΜΕΑ Οι Μονάδες Επεξεργασίας Απορριμμάτων (ΜΕΑ) συμβάλλουν τα μέγιστα στην επίτευξη των προαναφερθέντων στόχων. Στις εν λόγω εγκαταστάσεις ανακτώνται

ανακυκλώσιμα υλικά, ενώ το οργανικό κλάσμα των αποβλήτων, το οποίο αποτελεί και το κύριο πρόβλημα καθώς ευθύνεται για

τις εκπομπές βιοαερίου και σε μεγάλο βαθμό για τη ρύπανση εδάφους και υπεδάφους, επιδέχεται βιολογική επεξεργασία με σκοπό την παραγωγή χρήσιμων υποπροϊόντων όπως: α) Δευτερογενή απορριμματογενή καύσιμα (Solid Recovered Fuels - SRF) που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την υποκατάσταση ορυκτών καυσίμων στη βιομηχανία. β) Compost (από την επεξεργασία προδιαλεγμένων οργανικών), το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί, υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις, ως λίπασμα υποκαθιστώντας φωσφορικά λιπάσματα για τα οποία σπαταλούνται πόροι για την παραγωγή τους.

γ) Υλικό τύπου compost (από την επεξεργασία οργανικών προερχόμενων από σύμμικτο ρεύμα), το οποίο χρησιμοποιείται ως εδαφοβελτιωτικό.

δ) Δυνητικά ανανεώσιμη - πράσινη ενέργεια μέσω της ενεργειακής αξιοποίησης του παραγόμενου βιοαερίου, στην περίπτωση που

ακολουθείται αναερόβια χώνευση του οργανικού κλάσματος. Όπως επισημαίνεται και από τις εξειδικευμένες εταιρείες, οι ΜΕΑ και η νέα γενιά αυτών, οι Μονάδες Ανάκτησης Ανακύκλωσης (ΜΑΑ), οι οποίες δύναται να αξιοποιούν και ρεύματα που θα προκύπτουν από διαλογή στην πηγή και ρεύματα υπολειπόμενων σύμμικτων, σε συνδυασμό και με μονάδες ενεργειακής αξιοποίησης οι οποίες θα επεξεργάζονται τα υπολειμματικά ρεύματα (που δεν μπορούν περαιτέρω να αξιοποιηθούν μέσω ανάκτησης), καλύπτουν το σύνολο της ορθής διαχείρισης των απορριμμάτων και αποτελούν προϋπόθεση επίτευξης των στόχων της κυκλικής οικονομίας. Πιο συγκεκριμένα, οι Μονάδες Επεξεργασίας Αποβλήτων:  Μειώνουν κατά περίπου 2/3 τον όγκο των υπολειμματικών απορριμμάτων που οδηγούνται

2
η ολοκληρωμένη διαχείριση απορριμμάτων
Ανοικτό
επεξεργασίας και η ευρωπαϊκή στοχοθεσία
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
FOCUS
εξακολουθούν να καταλήγουν σε Χώρους
(ΧΥΤΑ).
ΜΕΙΩΝΟΥΝ
Υγειονομικής Ταφής
~66%

στους χώρους υγειονομικής τα-

φής με ανάλογη μείωση του κό-

στους διάθεσης για την εκάστοτε

τοπική αρχή, δεδομένου και του αυξανόμενου τέλους ταφής που

επιβάλλεται βάσει νομοθεσίας.

 Μεγιστοποιούν την ανάκτηση

ανακυκλώσιμων υλικών (πλαστικών, χαρτιού, μετάλλων γυα-

λιού κ.ά.) από τα υπολειμματικά

σύμμικτα απορρίμματα. Ακόμη

και στην περίπτωση ενός πλέον

αποδοτικού συστήματος διαλο-

γής στην πηγή, τα υπολειμματι-

κά απορρίμματα θα συνεχίζουν

να περιέχουν σημαντικές ποσό-

τητες ανακυκλώσιμων υλικών.

 Επεξεργάζονται το οργανικό

κλάσμα των απορριμμάτων προς

παραγωγή κομπόστ που ανάλογα

με την προέλευση των απορριμ-

FOCUS

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

ΦΟΡΕΣ

πιο επιβαρυντικό για

την ατμόσφαιρα από το

διοξείδιο του άνθρακα

είναι το μεθάνιο που

παράγεται από τη

βιοαποδόμηση των απορριμμάτων

μάτων μπορεί να χρησιμοποιη-

θεί σε καλλιέργειες ή σε χρήσεις

ανάπλασης εδάφους. Ανάλογα με

την επιλεγόμενη τεχνολογία, το

οργανικό κλάσμα πριν από την

κομποστοποίησή του δύναται

να υπόκειται σε αναερόβια χώ-

νευση προς παραγωγή βιοαερί-

ου το οποίο χρησιμοποιείται για

παραγωγή ενέργειας.

 Μειώνουν κατά τουλάχιστον

2/3 τη βιοαποδομησιμότητα των

υπολειμματικών απορριμμάτων

που οδηγούνται στους χώρους

υγειονομικής ταφής, ελαχιστο-

ποιώντας έτσι την παραγωγή με-

θανίου και στραγγισμάτων που

παράγονται μετά την υγειονομική ταφή των υπολειμμάτων.

 Ανάλογα με την επιλεγόμενη

τεχνολογία οι ΜΕΑ δύναται να

παράγουν σημαντικές ποσότητες

από απορριμματογενές καύσιμο

υψηλής ποιότητας προς ενεργει-

ακή αξιοποίηση στην τσιμεντο-

βιομηχανία ή άλλη ενεργοβόρα

βιομηχανία.

 Τα υπολείμματα που παράγο-

νται από τις ΜΕΑ είναι σταθερο-

ποιημένα, ελαχιστοποιώντας την

έκλυση οσμών και σκόνης από

τους χώρους υγειονομικής ταφής.

 Ελαχιστοποιούν τις αέριες

εκπομπές από τη μηχανική

και βιολογική επεξεργασία των

απορριμμάτων με την ενσωμάτω-

ση τεχνολογιών αιχμής για την

επεξεργασία των παραγόμενων

αερίων ρύπων.

 Διαχωρίζουν επικίνδυνα

απόβλητα που δύναται να περιέχονται στο ρεύμα αποβλή-

των, όπως μπαταρίες, διαλύτες, χρώματα, λαμπτήρες φθορισμού κ.λπ. κατά τη διαλογή

των απορριμμάτων πριν από

την επεξεργασία με συνέπεια να

μην καταλήγουν στους χώρους

υγειονομικής ταφής.

Τρία παραδείγματα

σε ελληνικές περιφέρειες

1Περιφέρεια Ηπείρου: H Μονάδα Επεξεργασίας Αστικών Στερεών Αποβλήτων Περιφέρειας

Ηπείρου, στο Ελευθεροχώρι Δωδώνης, αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα ολοκληρωμένης διαχείρισης απορριμμάτων. Η μέγιστη ετήσια δυναμικότητα της ΜΕΑ Ηπείρου είναι 105.000 τόνοι.

Σύμφωνα με στοιχεία της Τέρνα Ενεργειακή (την κατασκεύασε και τη λειτουργεί), μέσω της λειτουργίας της επιτυγχάνεται

συνολική ανάκτηση 17.000 τόνων ανακυκλώσιμων υλικών

ανά έτος, ενώ παράγονται 10.800 ΜWh/έτος πράσινης ενέργειας, ικανής να καλύψει τις ανάγκες 3.000 οικογενειών. Παράλληλα

εξοικονομούνται 12.000 τόνοι

<23%

ο ευρωπαϊκός

μέσος όρος

για τα

απορρίμματα

που αντιμετωπίζονται με

την πρακτική

της υγειονομικής ταφής.

CO2 τον χρόνο. Το ύψος της επένδυσης ανέρχεται συνολικά στα 52,4 εκατ. ευρώ, ενώ η εγχώρια

προστιθέμενη αξία προσέγγισε το 80%.

Πρόκειται για ένα καινοτόμο «πράσινο» έργο με πολλαπλά

οφέλη για το οικοσύστημα, την οικονομία και την αναβάθμιση

της ποιότητας της ζωής των ανθρώπων.

Ταυτόχρονα, χρησιμοποιεί

την τελευταία λέξη της τεχνολο-

γίας στη μηχανική διαλογή των

απορριμμάτων, καθώς και ένα

υπερσύγχρονο πληροφοριακό

σύστημα τόσο για την εσωτερική

παρακολούθηση και τον έλεγχο

της μονάδας, όσο και για τις εμπορικές της λειτουργίες.

2Περιφέρεια Πελοποννήσου:

Σε πλήρη ανάπτυξη βρίσκονται οι εργασίες για το μεγαλύτερο

έργο ΣΔΙΤ διαχείρισης απορριμ-

μάτων που κατασκευάζεται στην

Ελλάδα από την Τέρνα Ενεργειακή

στην Πελοπόννησο και σύντομα

η Περιφέρεια αυτή θα γίνει από

ουραγός, πρωτοπόρος στη διαχείριση απορριμμάτων.

Με την πλήρη λειτουργία του

θα αποτρέπεται από την ταφή και

θα αξιοποιείται τουλάχιστον το

65% των βιοαποδομήσιμων υλι-

κών, θα εκτρέπονται από την τα-

φή 50.000 τόνοι υγρών αποβλή-

των, ενώ θα παράγεται πράσινη

ενέργεια για την εξυπηρέτηση

των αναγκών 6.000 νοικοκυριών,

αποφεύγοντας παράλληλα την έκλυση 24.000 τόνων διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα. 3ΣΔΙΤ Δυτικής Μακεδονίας: Το έργο διαχείρισης αποβλήτων της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας υλοποιήθηκε από εταιρείες 100% θυγατρικές της Ηλέκτωρ (θυγατρική της Ελλάκτωρ). Η κατασκευή διήρκεσε 2 χρόνια και το έργο λειτουργεί από 10/06/2017 παραλαμβάνοντας το σύνολο των σύμμικτων αστικών απορριμμάτων της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας και σε ορισμένες περιπτώσεις απορρίμματα και από άλλες περιοχές οι οποίες παρουσιάζουν προβλήματα με τη διαχείριση απορριμμάτων.

Βάσει των στοιχείων της Ηλέκτωρ, η μέγιστη δυναμικότητα επεξεργασίας ανέρχεται σε 120.000 τόνους ετησίως. Από την επεξεργασία παράγονται 7 είδη ανακυκλώσιμων υλικών, κόμποστ Τύπου - Α και υπολείμματα, επιτυγχάνοντας με το παραπάνω τους δεσμευτικούς στόχους της σύμβασης,ς ήτοι ελαχιστοποίηση του υπολείμματος που προορίζεται για υγειονομική ταφή, σε ποσοστό μικρότερο από 36%, εκτροπή του βιοαποδομήσιμου κλάσματος από ταφή σε ποσοστό άνω του 80% και ανάκτηση ανακυκλώσιμων υλικών σε ποσοστό άνω του 35% επί των εισερχομένων ανακυκλώσιμων. [SID: 17852074]

3 ΤΡΙΤΗ 6
2023
ΙΟΥΝΙΟΥ
21
1 3 2

FOCUS

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

«Πράσινες» ευκαιρίες αξίας 10 τρισ. δολ.

με απτά πα-

επιδιώκουν να

οι εμπλεκόμενοι

στην κυκλική οικονομία

όσον αφορά τη διαχείριση

απορριμμάτων - αποβλήτων

και τις ευκαιρίες που κρύβει

η αξιοποίησή τους.

Της Λέττας Καλαμαρά lkalamara@naftemporiki.gr

Ο ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΣ στην πηγή, η συλ-

λογή των υλικών πόρτα-πόρτα, η

κομποστοποίηση, η ανακύκλω-

ση και η επαναχρησιμοποίηση

αποτελούν βήματα υλοποίησης

στο πλαίσιο της οικονομίας πε

ριβάλλοντος, η οποία μπορεί να

αποτελέσει έναν νέο πυλώνα

ανάπτυξης με διττή προσφορά

στην οικονομία αλλά και την

κοινωνία, επιτυγχάνοντας

έτσι 100% εκτροπή από

την πρακτική της ταφής

των αποβλήτων.

Ο ΟΗΕ επισημαίνει

στο φετινό ετήσιο μή

νυμά του την ανάγκη να

προχωρήσουν οι χώρες

πιο γρήγορα, πιο συντο

νισμένα και πιο δυνα

μικά για να διασφα

λίσουν ένα βιώσιμο

μέλλον για όλους. Σύμ-

φωνα με τον γενικό

γραμματέα του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, πρόκειται περί πολυπαραμετρικού εγχειρήματος, το οποίο περιλαμβάνει τον με τασχηματισμό των αλυσί

δων αξίας, την αλλαγή των προτύπων παραγωγής και

κατανάλωσης, τη μετάβαση

στην κυκλική οικονομία, αλλά

και την εφαρμογή των παγκό

σμιων συμφωνιών για το κλίμα

ως προς τον μετριασμό και την

προσαρμογή στις επιπτώσεις

της κλιματικής αλλαγής.

Συνοπτικά η αξία των υπηρε

σιών που προσφέρονται από τη

φύση ανέρχεται παγκόσμια σε

τουλάχιστον 125 τρισ. δολ. ετη

σίως. Η μετάβαση σε επιχειρη

ματικά μοντέλα που βάζουν σε

προτεραιότητα τη φύση μπορεί

να δημιουργήσει ευκαιρίες αξί

ας 10 τρισ. δολ. και 395 εκατομ

μύρια θέσεις εργασίας έως το

2030. Περισσότερο από το 50%

του παγκόσμιου ΑΕΠ εξαρτάται

σε μεγάλο βαθμό από τη φύση.

Την ίδια ώρα οι φυσικές καταστροφές που προκαλούνται

από την υποβάθμιση των οικο-

συστημάτων και την κλιματική

αλλαγή κοστίζουν ήδη περισ-

σότερα από 300 δισ. δολ. ετη-

σίως. Η κατάρρευση βασικών

υπηρεσιών οικοσυστημάτων

μπορεί να οδηγήσει σε μείωση

του παγκόσμιου ΑΕΠ κατά 2,7

τρισ. δολ. ετησίως έως το 2030

και να οδηγήσει αρκετές χώρες

στη χρεοκοπία.

Η κοινοτική Οδηγία 2018/851

θέτει ως οριζόντιο στόχο την

ανακύκλωση του 65% των αστι-

κών στερεών αποβλήτων έως

οι πόροι του Ταμείου

Ανάκαμψης για

κλιματικούς στόχους

ενδιάμεσους στόχους ανακύ-

κλωσης το 55% για το 2025 και

το 60% για το 2030. Η επίτευξη

αυτού του στόχου στηρίζεται

στον μεγαλύτερο βαθμό στη

βελτίωση της ανακύκλωσης

των αποβλήτων συσκευασίας, η οποία, σύμφωνα με την οδηγία 2018/852/ΕΚ, πρέπει να εί-

ναι τουλάχιστον 65% το 2025

και 70% έως το 2030.

Επιπλέον, τίθενται στόχοι

ανακύκλωσης ανά είδος υλικού

που περιέχονται στα απόβλητα

συσκευασίας. Έως το 2030 η

ανακύκλωση πλαστικού σε συσκευασίες πρέπει να ανέρχεται

στο 50% για το 2025 και 55% το

στο 70% και 75% (για το 2025

και το 2030 αντίστοιχα) και των

σιδηρούχων μετάλλων στο 70%

και 80%. Τέλος, το 85% από το

χαρτί και το χαρτόνι πρέπει να

ανακυκλώνεται. Επιπλέον, η οδηγία προβλέπει τη συλλογή του 77% και του 90% των πλαστικών

μπουκαλιών μιας χρήσης που

διατίθενται στην αγορά έως το 2025 και το 2029 αντίστοιχα.

Στην Ελλάδα

Ο νέος Εθνικός Σχεδιασμός για

τη Διαχείριση Αποβλήτων (ΕΣ-

ΔΑ) αποτελεί το πιο πρόσφατο

στρατηγικό και πολιτικό σχέδιο για αντιμετώπιση των θεσμικών

ζητημάτων που αντιμετωπίζει η χώρα στον τομέα της διαχείρισης των στερεών αποβλήτων. Ο ΕΣΔΑ 2020 - 2030, σε συνδυασμό με την εφαρμογή του Εθνικού Προγράμματος για την Πρόληψη των Αποβλήτων, στοχεύει στην εφαρμογή της ιεράρχησης των επιλογών διαχείρισης αποβλήτων, με σκοπό τη μείωση της ταφής, που παραμένει σήμερα η πιο διαδεδομένη πρακτική, καθώς και την ενίσχυση της ανακύκλωσης και της ενεργειακής ανάκτησης.

Επιπλέον, το ανανεωμένο εθνικό σχέδιο δράσης για την κυκλική οικονομία δομείται σε πυλώνες που αφορούν οριζόντια θέματα (διαχείριση αποβλήτων, βιώσιμη παραγωγή και βιομηχανική πολιτική, βιώσιμη κατανάλωση, περιορισμό των αποβλήτων), ενώ προβλέπει σειρά 66 δράσεων που αφορούν τα παραπάνω, αλλά και συγκεκριμένα υλικά υψηλής σημασίας για την εφαρμογή των αρχών της κυκλικής οικονομίας. Έως το 2030 η Ελλάδα οφείλει να επενδύσει στη δημιουργία και στον εκσυγχρονισμό μονάδων επεξεργασίας αστικών και οργανικών απορριμμάτων, σε δίκτυα χωριστής συλλογής, σε σύστημα εναλλακτικής διαχείρισης και σε τεχνολογίες κομποστοποίησης. Για την κυκλική οικονομία, η ανάγκη επιτάχυνσης αφορά τόσο την εφαρμογή κανόνων και τις απαραίτητες υποδομές για να πετύχει η χώρα τους στόχους και να σταματήσει να καταβάλλει πρόστιμα εκατομμυρίων (66,5 εκατ. ευρώ για

4 TΡΙΤΗ 6
2023
ΙΟΥΝΙΟΥ
άτυπη 395 εκατομμύρια θέσεις εργασίας εκτιμάται πως μπορούν να δημιουργηθούν παγκοσμίως έως το 2030 από τη μετάβαση σε «πράσινα» επιχειρηματικά μοντέλα. Συνέχεια στη σελίδα 6 > Απαντήσεις
ραδείγματα
δώσουν
Πώς η οικονομία περιβάλλοντος μπορεί να εξελιχθεί σε έναν νέο πυλώνα ανάπτυξης παγκοσμίως μέχρι το 2030 12
ΔΙΣ. ΕΥΡΩ

ΤΡΙΤΗ 6 ΙΟΥΝΙΟΥ 2023

FOCUS ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Τα πλαστικά

Ο ΚΛΆΔΟΣ της παραγωγής

> Συνέχεια από τη σελίδα 4

λειτουργία χώρων ταφής και 50

εκατ. ευρώ για αναποτελεσμα-

τική διαχείριση επικίνδυνων

αποβλήτων), όσο και την πλήρη

αξιοποίηση των περίπου 12 δισ.

ευρώ του Ταμείου Ανάκαμψης

που προορίζονται για κλιματικούς στόχους, μεταρρυθμίσεις

και επενδύσεις, με επιδίωξη

τη μετάβαση σε μια οικονομία

χαμηλών εκπομπών άνθρακα.

Σύμφωνα με τον Σύνδεσμο

Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών, η πρακτική εφαρμογή της

κυκλικής οικονομίας παραμένει

σημαντική πρόκληση σε κρίσι-

μους τομείς, όπως της διαχεί-

ρισης αποβλήτων, της ανακύ-

κλωσης και του βαθμού κυκλι-

κότητας στη χρήση υλικών. H

βελτίωση της παραγωγικότητας

των πόρων, αν και βελτιώνεται

σταθερά την τελευταία δεκαετία, εξακολουθεί να αποτελεί

πρόκληση για την Ελλάδα που

υπολείπεται του ευρωπαϊκού μέ-

σου όρου (1,77 ευρώ/kg έναντι 2,09 ευρώ/kg στην Ε.Ε.).

Ο ρόλος της ανακύκλωσης

«H εφαρμογή του μοντέλου κυ-

κλικής οικονομίας μπορεί να

πετύχει μείωση εκπομπών δι-

οξειδίου του άνθρακα έως και 60%. Αλλά η ανακύκλωση, που

είναι και το βασικό στοιχείο της

κυκλικής οικονομίας, βρίσκεται

ακόμα σε χαμηλά επίπεδα στη

χώρα μας», τονίζει ο πρόεδρος

και διευθύνων σύμβουλος της

Polygreen, Αθανάσιος Πολυχρο-

νόπουλος, και επισημαίνει πως

«εάν η πολιτεία συνεργαστεί με

τον ιδιωτικό τομέα, σε λιγότερο

από πέντε χρόνια μπορούμε να

κλείσουμε όλες τις χωματερές στη

χώρα και να μην υπάρχει καμία

ανάγκη να χρησιμοποιηθούν ΧΥ-

ΤΑ. Χρειάζεται βεβαίως να δοθεί

έμφαση στη διαμόρφωση μιας

νέας κουλτούρας αξιοποιώντας υφιστάμενες υποδομές».

Η Polygreen συμμετέχει στο πρόγραμμα «Just Go Zero Tilos».

Η Τήλος παρήγαγε ετησίως περί-

που 600 τόνους αστικών στερε-

ών αποβλήτων, εκ των οποίων

ανακυκλωνόταν μόνο το 10%, τη

στιγμή που ο εθνικός στόχος έως

το 2025 ορίζεται στο 55%. Σήμε-

ρα, η Τήλος αποτελεί το πρώτο

νησί που πέτυχε 100% εκτροπή

από την ταφή αποβλήτων με 87%

ποσοστό ανακύκλωσης.

Το σύστημα της Ελληνικής

Εταιρείας Αξιοποίησης Ανακύ-

κλωσης (ΕΕΑΑ) έχει την ευθύνη

περίπου του 20% στο σύνολο των

αστικών στερεών αποβλήτων της

χώρας και εστιάζει στην ανακύ-

Ο Ι

Πηγή: Ελληνική Εταιρεία

των πλαστικών ανήκει στις επτά συγκεκριμένες αλυσίδες αξίας, για τις οποίες η ευρωπαϊκή στρατηγική για την κυκλική οικονομία προβλέπει ολοκληρωμένες ενέργειες για τον

περιορισμό του αντικτύπου των υλικών στο φυσικό περιβάλλον. Μεταξύ των τριών τύπων πλαστικών, η συσκευασία έχει την υψηλότερη αξία παραγωγής, ακολουθούμενη από το φιλμ και τα αλιευτικά δίχτυα. Στη χώρα μας η ανακύκλωση των πλαστικών συσκευασιών (40% της οποίας αφορά τα Βιομηχανικά και Εμπορικά Απόβλητα Συσκευασίας - ΒΕΑΣ) διαμορφώθηκε στο 37,6%, απέχοντας σημαντικά από τον στόχο του 2025 (50%). Αντίστοιχη είναι η εικόνα τόσο αναφορικά με τις γυάλινες συσκευασίες (29,9%)

όσο και με τις συσκευασίες από ξύλο (24,5%).Η εφαρμογή του νέου ΕΣΔΑ οδηγεί στην ανάγκη για ανακύκλωση επιπλέον 174 χιλ. τόνων πλαστικής συσκευασίας το 2030 και εκτιμάται

ότι θα χρειαστούν επενδύσεις

της τάξης των 139,8 εκατ.

ευρώ σε νέες εγκαταστάσεις ανακύκλωσης.

Το έργο ReLiFe

κλωση συσκευασιών. Σύμφωνα

με τον πρόεδρο της ΕΕΑΑ, Μιχά-

λη Η. Οικονομάκη, το σύστημα

του μπλε κάδου καλύπτει το 95%

του εθνικού αποτελέσματος στην

ανακύκλωση συσκευασιών. Η δι-

αχείριση 500.000 τόνων αποβλή-

των συσκευασίας από την ΕΕΑΑ

είχε ως αποτέλεσμα το 2022 την

αποφυγή εκπομπών 1,5 εκατομ-

μυρίου τόνων διοξειδίου του

άνθρακα και την εξοικονόμηση

ηλεκτρικής ενέργειας που αντι-

στοιχεί στην ετήσια κατανάλωση 870.000 νοικοκυριών.

Με βάση τα στοιχεία του 2021 πιστοποιήθηκε από την ΕΕΑΑ η ανακύκλωση 268 χιλιάδων τόνων Βιομηχανικών και Εμπορικών Αποβλήτων Συσκευασίας (ΒΕΑΣ), δηλαδή χάρτινες, πλαστικές και μεταλλικές συσκευασίες. Για το 2021 συνολικά οδηγήθηκαν προς ανακύκλωση 9,9 χιλ. τόνοι συσκευασίας, εκ των οποίων: 1,6 χιλ. τόνοι μεταλλι-

κών συσκευασιών, 2,7 χιλ. τόνοι συσκευασιών από χαρτί/χαρτόνι και 5,6 χιλ. τόνοι συσκευασιών από πλαστικό. Ειδικότερα καταγράφηκε ανακύκλωση 1,7 χιλ. τόνων κουτιών αλουμινίου και 1,6 χιλ. τόνων γυάλινων φιαλών. Επίσης πιστοποιήθηκε η ανακύκλωση 9 χιλιάδων τόνων ξύλινης συσκευασίας και 2,6 χιλ. τόνων αποβλήτων συσκευασίας λευκοσιδήρου.

[SID: 17850882]S

RELIFE (Recycling Lithium Ferrophosphate) σημαίνει Ανακύκλωση Σιδηροφωσφορικού Λιθίου και αποτελεί αποφασιστικό βήμα για την αντιμετώπιση μιας από τις πιο επιτακτικές ενεργειακές ανάγκες παγκοσμίως. Το έργο, το οποίο αφορά την ανάπτυξη αποτελεσματικών τρόπων ανακύκλωσης των μπαταριών ιόντων λιθίου, δηλαδή των μπαταριών που οδηγούν τις εξελίξεις για την απανθρακοποίηση, αναπτύχθηκε στο πλαίσιο συνεργασίας με εταίρους κι έλαβε χρηματοδότηση περίπου 3,6 εκατ. ευρώ από τον οργανισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης EIT RawMaterials, ενώ οι εταίροι του ReLiFe συνεισφέρουν επίσης με 1,5 εκατ. ευρώ σε ίδια κεφάλαια. Πρωταρχικός στόχος του έργου είναι η δημιουργία πιλοτικής μονάδας με δυναμικότητα ανακύκλωσης 500 τόνων μπαταριών λιθίου ετησίως στις παραγωγικές εγκαταστάσεις της Sunlight Group στην Ξάνθη. Η πιλοτική μονάδα θα είναι

6
η πρώτη του είδους της στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και μία από τις ελάχιστες
παγκοσμίως.
ΕΠΙΔ Ο ΣΕΙΣ ΑΝΑΚΥΚ Λ Ω ΣΗΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΠΟΣΟΤΗΤΕΣ ΣΕ Τ ΟΝΟΥΣ, ΣΤΟΙΧΕΙΑ 2021
Αξιοποίησης
Βιοµηχανικά και Εµπορικά Απόβλητα Συσκευασίας Πλαστικές συσκευασίες Χάρτινες συσκευασίες Μεταλλικές συσκευασίες Ξύλινες συσκευασίες Συσκευασίες λευκοσιδήρου Κουτιά αλουµινίου Γυάλινες φιάλες 9.900 5.600 2.700 1.600 9.000 2.600 1.700 1.600
Ανακύκλωσης (ΕΕΑΑ)
Στόχος της Ε.Ε. είναι η συλλογή του 77% των πλαστικών μπουκαλιών μιας χρήσης έως το 2025 και του 90% έως το 2029.
«Πράσινες» ευκαιρίες αξίας 10 τρισ. δολ.

Συμμαχία για το περιβάλλον, την κοινωνία και τη βιωσιμότητα

ο περιβαλλοντικό και εκπαιδευτικό έργο του μη κερδοσκοπικού οργανισμού We4all στηρίζει η ΔΕΗ, υποστηρίζοντας δράσεις δενδροφυτεύσεων, αναδασώσεων και εκπαίδευσης μαθητών σε περιβαλλοντικά θέματα, με την ενεργή συμμετοχή εργαζομένων

της εταιρείας. Η We4all είναι ένας παγκόσμιος μη κερδοσκοπικός, πε-

ριβαλλοντικός και ανθρωπιστικός οργανισμός, που επικεντρώνεται σε

περιβαλλοντικές δράσεις και εκπαιδεύσεις, καθώς και στην υποστήριξη

ευάλωτων κοινοτήτων. Ξεκίνησε από την Ελλάδα με αποστολή «να βοη-

θήσουμε τη Γη να θεραπευτεί και να θυμίσουμε στους ανθρώπους ότι

αυτός ο πλανήτης είναι το σπίτι μας».

Στο πλαίσιο της συνεργασίας, We4all και ΔΕΗ έχουν ήδη υλοποιή-

σει δράσεις σε όλη την Ελλάδα. Στη Βαρυμπόμπη υλοποιήθηκε δεν-

δροφύτευση σε τμήμα καμένης έκτασης, σε συνεργασία με τον Δήμο

Αχαρνών, ενώ στη δενδροφύτευση που έλαβε χώρα στην Κοινότητα

Πετρανών του Δήμου Κοζάνης συμμετείχαν και μαθητές του Δημοτικού

Σχολείου και Νηπιαγωγείου της τοπικής κοινότητας. Στις δενδροφυτεύσεις συμμετείχαν και εργαζόμενοι της ΔΕΗ.

Στη βόρεια Εύβοια, στο πλαίσιο του προγράμματος αναδασώσεων

και εκπαίδευσης πληθυσμού σε περιοχές πληγείσες από καταστροφές,

η ΔΕΗ και η We4all φρόντισαν για τη φύτευση 2.500 ελαιόδενδρων, τα

οποία θα βοηθήσουν αποτελεσματικά τους αγρότες που επλήγησαν από

τις πυρκαγιές. Η συγκεκριμένη αναδάσωση εντάσσεται στο γενικότερο

στρατηγικό πλαίσιο υποστήριξης των περιοχών της βόρειας Εύβοιας

που επλήγησαν από τις καταστροφικές πυρκαγιές, που υλοποιεί η ΔΕΗ.

Επενδύοντας στη δυναμική και τη δράση των αυριανών ενεργών

πολιτών, η ΔΕΗ στηρίζει και το εκπαιδευτικό πρόγραμμα ευαισθητο-

ποίησης για την αειφορία «Green Future» της We4all μέσω του οποίου υλοποιήθηκαν προγράμματα ενημέρωσης σε δημοτικά σχολεία. Τα

παιδιά ήρθαν σε επαφή με όρους όπως περιβάλλον, κλιματική αλλαγή, ανακύκλωση και εθελοντισμός, και έμαθαν ότι οι έννοιες του υπεύθυνου πολίτη και του σεβασμού στο περιβάλλον είναι αλληλοσυμπληρούμενες.

Ολιστική προσέγγιση

Ο CEO και συνιδρυτής We4all, κ. Γιάννης Ηλιόπουλος, ανέφερε: «Η συνεργασία μας με τη ΔΕΗ είναι μια από τις σημαντικότερες συμμαχίες της χρονιάς που διανύουμε, έχοντας μια ολιστική προσέγγιση που όχι μόνο προάγει το περιβάλλον και τη βιωσιμότητα, αλλά αγγίζει κοινωνικά αλλά και εκπαιδευτικά θέματα, στηρίζοντας πληγείσες περιοχές

και βοηθώντας μας να ευαισθητοποιήσουμε χιλιάδες παιδιά για τον πλανήτη μας».

Διαμοιραζόμενη ωφέλεια

«Η ΔΕΗ, πέραν της εφαρμογής της κοινοτικής και εθνικής περιβαλλοντικής νομοθεσίας, ενώνει τις δυνάμεις της με φορείς και οργανισμούς, όπως τη “We4all”, που με το έργο τους συνεισφέρουν να επιτευχθούν

οι Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης (SDGs) του ΟΗΕ. Η υποστήριξη τέτοιων περιβαλλοντικών συμμαχιών με σκοπό την ανάσχεση της απώλειας της βιοποικιλότητας και η συμμετοχή των εργαζομένων μας σε δράσεις όπως οι δενδροφυτεύσεις συμβάλλουν στην αντιμετώπιση της κλιματι-

κής αλλαγής και στην ενίσχυση των τοπικών κοινωνιών που έχουν υποστεί τις συνέπειες. Για τη ΔΕΗ, η στρατηγική δημιουργίας διαμοιραζό-

μενης ωφέλειας μεταξύ Κοινωνίας, Περιβάλλοντος και Επιχείρησης που υλοποιούμε αποτελεί σημαντική προτεραιότητα» δήλωσε ο διευθυντής Βιώσιμης Ανάπτυξης, κ. Αχιλλέας Ιωακειμίδης.

Στο πλαίσιο της συνεργασίας, We4all και ΔΕΗ έχουν ήδη υλοποιήσει περιβαλλοντικές εκπαιδεύσεις

σε 10 σχολεία, δενδροφυτεύσεις σε Βαρυμπόμπη

και Κοζάνη και αναδασώσεις στη Βόρεια Εύβοια.

Τ
Δενδροφυτεύσεις
και εκπαιδεύσεις
από τη ΔΕΗ
και τη We4all
ADVERTORIAL

Προς μια συνδυαστική λύση τεσσάρων

τεχνολογιών ανάλογα με τις ανάγκες της αγοράς

Η ανάγκη μελλοντικής συ

νύπαρξης των συνθετικών

καυσίμων με τα αντίστοιχα

συμβατικά δείχνει να είναι

το πραγματικό μέλλον της

αυτοκίνησης, αν και σε επί

πεδο ενεργειακών μονάδων

και πρώτης ύλης για τη

λειτουργία τους η κατάστα

ση παραμένει συγκεχυμένη.

Του Φάνη Ζώη fzois@naftemporiki.gr

ΤΟ ΜΈΛΛΟΝ

όπως αναφέρουν οι γνώστες της

αγοράς, δεν έχει καμία σχέση

με μία ακριβή, δομημένη και

το κυριότερο κοινή παράμετρο.

Σήμερα, προσεγγίζοντας γενικά

και όσο γίνεται πιο αντικειμενι

κά την όλη υπόθεση, διαπιστώ

νει κανείς ότι το γαλλογερμανι

κοσουηδικό μέτωπο τάσσεται

υπέρ της ηλεκτροκίνησης (EV - Electric Vehicle), το ιαπωνικό

αντίστοιχα υπέρ της υβριδικής

τεχνολογίας και των εναλλακτι-

κών καυσίμων και το αντίστοιχο

κορεατικό ακροβατεί ανάμεσα

στις δύο τάσεις, καραδοκώντας

για την επόμενη κίνησή του.

Προφανώς το κάθε μέτωπο, άσχετα από την επιλογή του να

διαφημίσει ότι εκπροσωπεί το

μέλλον, δεν παύει να παράγει και συμβατικά αυτοκίνητα με γνώμονα ότι δεν πρέπει να «εγκατα-

λείψει» ένα μεγάλο αγοραστικό

κοινό σε παγκόσμιο επίπεδο, το

οποίο συνεχίζει να επιλέγει τα

επόμενα αυτοκίνητά του με συμ-

βατικούς κινητήρες. Προφανώς, οι λόγοι που ο κάθε κατασκευα-

σχετικά με τον στόχο της να κατασκευάσει κερδοφόρα ηλεκτρικά οχήματα. Παράλληλα, όμως, ανακοίνωσε ότι θα αναπτύσσει

τις παραδοσιακές της δραστηριότητες με κινητήρες εσωτερικής καύσης, γιατί, όπως φαίνεται, εκεί υπάρχουν κέρδη επί του παρόντος. Από την πλευρά της

η ΤΟΥΟΤΑ δεν πιστεύει ότι τα αμιγώς ηλεκτροκίνητα είναι η μόνη λύση για την παραγωγή πιο βιώσιμων οχημάτων και την ουδετερότητα άνθρακα. Σε κάθε περίπτωση, άσχετα με τους στόχους που τίθενται για την

απαγόρευση νέων κινητήρων εσωτερικής καύσης (ICE) και

εκπομπών CO2. Ήδη, όλες οι αυτοκινητοβιομηχανίες έχουν ενστερνιστεί αυτήν την πολιτική και υπό τον φόβο των μεγάλων προστίμων συνεχώς βελτιώνονται ως προς τις εκπομπές ρύπων. Για να το πετύχουν αυτό βελτιώνουν συνεχώς το βάρος των αυτοκινήτων, την αεροδυναμική τους και τη δομή της εσωτερικής λειτουργίας των κινητήρων (π.χ. τρικίλυνδροι κινητήρες). Αυτές

οι βελτιώσεις επιφέρουν περαιτέρω μειώσεις εκπομπών της τάξης του 5%-15%, ανάλογα με τον τύπο του οχήματος.

8 TΡΙΤΗ 6 ΙΟΥΝΙΟΥ 2023
50% ακριβότερα από τα ορυκτά καύσιμα τα e-fuels με τα σημερινά δεδομένα. Συνέχεια στη σελίδα 10 >
5%-15% περαιτέρω μειώσεις εκπομπών θα αποφέρουν οι βελτιώσεις στα οχήματα.
SHUTTERSTOCK
«Κοκτέιλ»
συνθετικών και συμβατικών καυσίμων για την αυτοκίνηση

Έμφαση δίνεται τόσο στην απλοποίηση των μεθόδων παραγωγής του υδρογόνου όσο και στις διαδικασίες μεταφοράς και διανομής του στα σημεία

τροφοδοσίας

των οχημάτων.

FOCUS

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

SHUTTERSTOCK

ΣΕ ΚΆΘΕ περίπτωση, τα συνθετικά

καύσιμα είναι μια εναλλακτική

λύση, κυρίως για τη μεταβατική

περίοδο, δηλαδή μέχρι να υπάρ-

ξει παραγωγή εντελώς «καθαρών» καυσίμων. Η διαδικασία

παραγωγής συνθετικών καυσί-

μων ξεκινάει από την ύπαρξη

καθαρής ηλεκτρικής ενέργειας,

δηλαδή από Ανανεώσιμες Πη-

γές ή ορυκτά καύσιμα, αλλά με

συλλογή και αποθήκευση του

παραγόμενου CO2. Η χρήση αυ-

τής της ηλεκτρικής ενέργειας για

την παραγωγή υδρογόνου από

ηλεκτρόλυση συμβάλλει στην

παραγωγή μεθανίου ή υγρών

υδρογονανθράκων που μπορεί

να είναι διάφορα ήδη αλκοόλ ή

συνθετικής βενζίνης ή ντίζελ ή

κηροζίνης ή άλλων μονομοριακών καυσίμων.

Όπως προκύπτει από αυτήν

τη διαδικασία, αναφέρουν επιστήμονες, η παραγωγή συνθετι-

κών καυσίμων μπορεί να καλύ-

ψει τις ανάγκες όταν αυτές είναι

μικρές. Αν οι ανάγκες αυξηθούν

τότε θα υπάρξει πρόβλημα διαθεσιμότητας. Ωστόσο, τα συνθετικά καύσιμα αναμένεται να χρησιμοποιηθούν κυρίως για

εκείνες τις ειδικές κατηγορίες

μεταφορών μεγάλου μήκους σε απομακρυσμένες και απομονωμένες περιοχές. Το υδρογόνο, σύμφωνα με τους επιστήμονες, θα μπορούσε να χαρακτηριστεί

ως το επερχόμενο καύσιμο του

μέλλοντος. Η παραγωγή του από

ηλεκτρισμό που προέρχεται

από Ανανεώσιμες Πηγές το χα-

ρακτηρίζει ως «πράσινο» υδρο-

γόνο, ενώ όταν παράγεται από

ηλεκτρισμό που προέρχεται

από χρήση ορυκτών καυσίμων, με ταυτόχρονη δέσμευση και

αποθήκευση του παραγόμενου

άνθρακα από αυτήν τη διαδικασία, χαρακτηρίζεται ως «μπλε»

υδρογόνο. Ως καύσιμο μπορεί

να χρησιμοποιηθεί είτε απευθείας σε μηχανές που είναι κα-

τασκευασμένες γι’ αυτό το καύσιμο είτε σε κυψέλες καυσίμου,

οι οποίες παράγουν ηλεκτρικό

ρεύμα που κινεί έναν ηλεκτροκινητήρα όπως γίνεται και με

τις μπαταρίες. Με τα σημερινά

δεδομένα, η κίνηση ενός οχήμα-

τος που χρησιμοποιεί κυψέλες

(πράσινου ή μπλε) υδρογόνου

απαιτεί 2,5 φορές περισσότερη

ενέργεια απ’ ό,τι χρειάζεται για

την κίνηση του ίδιου οχήματος

με συμβατικές μπαταρίες και 5

φορές περισσότερη απ’ ό,τι με

χρήση συνθετικών καυσίμων.

Συνεπώς, προς το παρόν, η

χρήση υδρογόνου ενδείκνυται

κυρίως για κίνηση οχημάτων

ειδικού σκοπού. Σύντομα τα δε-

δομένα, όπως υποστηρίζουν, θα

αλλάξουν υπέρ του υδρογόνου με θεαματικές αλλαγές στα ποσοστά ενέργειας, καθώς γίνεται

περισσότερη ενέργεια απαιτεί η κίνηση ενός οχήματος που χρησιμοποιεί κυψέλες υδρογόνου

μια μεγάλη και σε βάθος ερευνητική προσπάθεια τόσο στην Ε.Ε. όσο και παγκόσμια. Η έμφαση δίνεται τόσο στην απλοποίηση των μεθόδων παραγωγής του υδρογόνου όσο και στις διαδικασίες μεταφοράς και διανομής του στα σημεία τροφοδοσίας των οχημάτων. Με δεδομένο ότι η Ελλάδα είναι μια χώρα με κατ’ εξοχήν μεγάλη διαθεσιμότητα ΑΠΕ, μπορεί να προωθήσει την παραγωγή «πράσινου» υδρογόνου όχι μόνο για την εσωτερική κατανάλωσή της, αλλά κυρίως για εξαγωγές. Πάντως, ακόμη και για την περίπτωση του υδρογόνου τα πράγματα δεν είναι τόσο ξεκάθαρα, καθώς τον τελευταίο καιρό πληθαίνουν οι απόψεις ότι δεν πρόκειται για το καθαρό

καύσιμο που όλοι νομίζουμε.

Όχι μόνο γιατί απαιτεί μεγάλα ποσά ενέργειας για την παραγωγή του. Αλλά και γιατί το ίδιο, ως αέριο, προκαλεί μεγάλες επιπτώσεις στο περιβάλλον από το διοξείδιο του άνθρακα.

Σε ό,τι αφορά το πρώτο, είναι γνωστό ότι η παραγωγή υδρογόνου είναι μια πολύ ενεργοβόρα διαδικασία, για την οποία χρησιμοποιούνται μέθοδοι που παράγουν αέρια του θερμοκηπίου.

Για το 95% της παραγωγής του υδρογόνου του 2020 χρησιμοποιήθηκαν ορυκτά καύσιμα και το υπόλοιπο έγινε με ηλεκτρόλυση, η οποία γίνεται και αυτή με μεγάλες ποσότητες ηλεκτρισμού, που και αυτός παράγεται με ορυκτά καύσιμα.

Άρα, αναφέρουν άλλοι επιστήμονες, δεν μιλάμε για ένα «πράσινο» καύσιμο, τουλάχιστον σε

ό,τι αφορά την παραγωγή του, εκτός κι αν η ηλεκτρική ενέργεια παράγεται από ΑΠΕ. Όμως, δεν είναι μόνο αυτό το πρόβλημα.

Σε μια περίοδο 100 ετών, ένας

τόνος υδρογόνου που θα διαφύγει στο περιβάλλον θα «ζεστάνει»

την ατμόσφαιρα 11 φορές περισσότερο από έναν τόνο CO2. Και

αυτό γιατί το υδρογόνο αντιδρά

με άλλα αέρια και δημιουργεί

πολύ εντονότερα φαινόμενα

θέρμανσης της ατμόσφαιρας.

[SID:17847682]

ΣΎΜΦΩΝΆ με άλλη έρευνα, οι υπό πίεση δεξαμενές υδρογόνου χάνουν 0,12%- 0,24% την ημέρα, ενώ σε μεταφορά του

υδρογόνου σε υγρή μορφή χάνεται περίπου το 1% την ημέρα. Αυτό εισέρχεται στα ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας όπου αλληλοεπιδρά με άλλα αέρια στην τροπόσφαιρα που καθαρίζουν τις εκπομπές μεθανίου. Αυτό οδηγεί σε αυξημένες συγκεντρώσεις του μεθανίου στην ανώτερη ατμόσφαιρα και έτσι το μεθάνιο παραμένει πολύ περισσότερο. Το υδρογόνο αυξάνει τη συγκέντρωση του όζοντος στην τροπόσφαιρα αλλά και τους υδρατμούς στην στρατόσφαιρα, στοιχεία που και τα δύο οδηγούν στην υπερθέρμανση του πλανήτη. Παρά τις νέες διαπιστώσεις, ακόμα και στο χειρότερο σενάριο, να φτάσει η διαρροή έως και 10%, η χρήση του υδρογόνου θα σημάνει μείωση των εκπομπών άνθρακα κατά 4% ετησίως. Οι έρευνες κάνουν ξεκάθαρο ότι πρώτα απ’ όλα θα πρέπει να ελεγχθούν οι διαρροές των δεξαμενών.

10 ΤΡΙΤΗ 6 ΙΟΥΝΙΟΥ 2023
Προς το παρόν η χρήση υδρογόνου ενδείκνυται κυρίως για κίνηση οχημάτων ειδικού σκοπού. > Συνέχεια από τη σελίδα 8 2,5 ΦΟΡΕΣ
Υδρογόνο: Το επερχόμενο καύσιμο με... αστερίσκους
Πρωταρχικός
ο έλεγχος των διαρροών

Ο Όμιλος ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ φροντίζει να ελαχιστοποιεί το περιβαλλοντικό του

Προτεραιότητα του

Ομίλου ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ είναι η ανά-

πτυξη και η υλοποίηση μιας στρα-

τηγικής με σκοπό τη διαρκή βελτί-

ωση και την επίτευξη συνεχώς υψηλότερων

στόχων. Γι’ αυτό, παράλληλα με την επιχει-

ρηματική του δραστηριότητα στους τομείς

της παραγωγής και αποθήκευσης καθαρής

ενέργειας, της κυκλικής οικονομίας και των

βιώσιμων υποδομών, έχει δεσμευτεί να διευρύνει το επίπεδο απολογισμού και διαφά-

νειας των δραστηριοτήτων του, με απώτερο

σκοπό να μειώσει τον αντίκτυπο όλου του

φάσματος των έργων που αναλαμβάνει, αναπτύσσει και διαχειρίζεται, στο κλίμα.

Στο πλαίσιο αυτό, το 2022 συμμετείχε για

πρώτη φορά στην παγκόσμια πρωτοβουλία

βιώσιμης ανάπτυξης CDP* Climate Change, δημοσιοποιώντας εκτενή ποσοτικά και ποι-

οτικά στοιχεία που αφορούν τη διαχείριση

των περιβαλλοντικών θεμάτων και την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής

αλλαγής σε σχέση με τις δραστηριότητές

του. Αξίζει να σημειωθεί ότι κατά την πρώτη

χρονιά συμμετοχής του ο Όμιλος βαθμο-

λογήθηκε με B (σε κλίμακα D-/A), γεγονός

που τον κατατάσσει πολύ υψηλά ως προς

το επίπεδο διαφάνειας και πληρότητας των

δημοσιευμένων περιβαλλοντικών στοιχείων

και αποτελεί σημαντική αναγνώριση της

στρατηγικής και των επιδόσεων του Ομίλου

για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλα-

γής. Ο Όμιλος θα συνεχίσει να συμμετέχει

στη διαδικασία αξιολόγησης του CDP και

το 2023, επιδιώκοντας ακόμη καλύτερες

επιδόσεις.

Επιπλέον, αναγνωρίζοντας τη σύνθετη

πρόκληση της κλιματικής κρίσης, ο Όμιλος

το 2023 προχώρησε σε επαναπροσδιορισμό

των στόχων που έχει θέσει για μείωση των

εκπομπών ρύπων που προκύπτουν από τη

δραστηριότητά του σε βάθος δεκαετίας.

* Το CDP (πρώην Carbon Disclosure Project -

Πρόγραμμα Δημοσιοποίησης Εκπομπών Άνθρακα)

είναι ένας διεθνής μη κερδοσκοπικός οργανι-

σμός που διαχειρίζεται ένα παγκόσμιο σύστημα

δημοσιοποιήσεων σχετικών με το περιβάλλον για εταιρείες, πόλεις, πολιτείες και περιφέρειες.

Η προστασία του περιβάλλοντος

στο επίκεντρο

Μία από τις βασικές δραστηριότητες του

Ομίλου που συμβάλλουν άμεσα στην προ-

στασία του περιβάλλοντος είναι η παραγω-

γή και αποθήκευση καθαρής ενέργειας.

Αξίζει να σημειωθεί ότι μόνο για το 2022 η

παραγωγή καθαρής ενέργειας του Ομίλου

ανήλθε σε 2.416.333 MWh, αποτρέποντας

την έκλυση 1.119.784 τόνων CO2 eq στην

ατμόσφαιρα. Όμως, ο όμιλος ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ

δεν σταματά εκεί. Με απόλυτο σεβασμό στο

περιβάλλον, φροντίζει στην κάθε δραστηρι-

ότητά του να ελαχιστοποιεί το περιβαλλοντι-

κό του αποτύπωμα.

Οι βιότοποι στον αυτοκινητόδρομο Κε-

ντρικής Ελλάδας - Ε65: Ο αυτοκινητόδρομος

διέρχεται από 2 σημαντικούς βιότοπους,

τον βιότοπο του λύκου στο νότιο τμήμα

και τον βιότοπο της καφέ αρκούδας στο

βόρειο τμήμα, γι’ αυτό και υπήρξε ειδική

μέριμνα κατά την κατασκευή του δρόμου

για την προστασία τους. Στο βόρειο τμήμα, σε συνεργασία με την Περιβαλλοντική Οργάνωση «Καλλιστώ», εφαρμόζεται σύστημα

παρακολούθησης, ενώ λαμβάνονται και όλα τα απαραίτητα μέτρα για την άμβλυνση των

επιπτώσεων της δραστηριότητας στην περιοχή. Στο νότιο τμήμα έχει κατασκευαστεί

μια δίδυμη άνω διάβαση πανίδας. Η ορνιθοπανίδα στον μικρό υδροηλε-

κτρικό σταθμό της Δαφνοζωνάρας: Στο

συγκεκριμένο έργο είναι σε εξέλιξη ετήσιο

Πρόγραμμα Παρακολούθησης Ορνιθοπανί-

δας για την καταγραφή της παρουσίας και

της συμπεριφοράς των σημαντικών ειδών

πτηνών στην περιοχή, ώστε να αξιολογηθεί

τυχόν κίνδυνος πρόσκρουσης και ηλεκτροπληξίας. Επιπλέον, προβλέπεται η προσπάθεια εντοπισμού ενδεχόμενων θέσεων

φωλεασμού και διελεύσεων σημαντικών

ειδών ορνιθοπανίδας κατά μήκος της γραμ-

μής Υψηλής Τάσης.

Συστήματα προστασίας των πτηνών στις

ανεμογεννήτριες: Για τα έργα που βρίσκο-

νται σε περιοχές με υψηλή ορνιθολογική

σημασία προβλέπεται η εγκατάσταση

συστημάτων εντοπισμού και αποτροπής

πτηνών. Τα συστήματα παρακολούθησης

ανιχνεύουν και καταγράφουν τα πτηνά μέσω κάμερας, ενώ παράλληλα εκπέμπουν προειδοποιητικούς ήχους, σε ειδικές

για τα πτηνά συχνότητες, προκειμένου

να εκτρέψουν την πορεία τους και να τα προστατέψουν από ενδεχόμενη πρόσκρου-

ση στις ανεμογεννήτριες. Σε περίπτωση

που οι ενέργειες αυτές δεν είναι αρκετές, η συγκεκριμένη τεχνολογία προκαλεί άμεση

επιβράδυνση ή/και ακινητοποίηση των ανεμογεννητριών. Μέχρι στιγμής έχει γίνει

η εγκατάσταση τριάντα έξι τέτοιων συστημάτων.

Ορθή

περιβαλλοντική διαχείριση στο

εργοτάξιο του νέου Διεθνούς Αερολιμένα

Ηρακλείου Κρήτης: Στο εργοτάξιο κατασκευής του νέου αεροδρομίου στο Καστέλι

εφαρμόζεται ένα αυστηρό πρόγραμμα

περιβαλλοντικής διαχείρισης, με δράσεις όπως ενημέρωση και ευαισθητοποίηση για την πανίδα της ευρύτερης περιοχής της κατασκευής, μείωση της αέριας ρύπανσης μέσω προώθησης της ηλεκτροκίνησης και του car sharing, ορθή διαχείριση αποβλήτων κατασκευαστικής δραστηριότητας, συνεχής εκπαίδευση του προσωπικού και των υπεργολάβων σε θέματα περιβαλλοντικής διαχείρισης. Ιδιαίτερη βαρύτητα δίνεται στη διατήρηση και προστασία της μνημειακής φυσικής χλωρίδας της ευρύτερης

περιοχής μέσω μιας οργανωμένης δράσης, σε συνεργασία με φορείς του δήμου, της Αποκεντρωμένης Διοίκησης και καθηγητή Γεωπονίας για τη μεταφύτευση των ιστορικών ελαιόδεντρων της απαλλοτριωμένης περιοχής σε ενδεδειγμένα μέρη.

Στον μικρό υδροηλεκτρικό σταθμό Δαφνοζωνάρας είναι σε εξέλιξη ετήσιο Πρόγραμμα Παρακολούθησης Ορνιθοπανίδας.

Υπεύθυνες πρακτικές και υψηλοί στόχοι για την προστασία του περιβάλλοντος
ADVERTORIAL
αποτύπωμα

12 TΡΙΤΗ 6 ΙΟΥΝΙΟΥ 2023

>95

Kg/έτος

η κατά

Όσο το κεφάλαιο της σπατάλης τροφίμων παραμένει

ανοιχτό, τόσο εντείνεται η

κλιματική και κατ' επέκταση η επισιτιστική κρίση.

Της Δανάης Αλεξάκη dalexaki@naftemporiki.gr

Μπορεί στην

καθημερινότητα να

μη γίνεται

αντιληπτό

το βαρύ κό-

στος που έχει το να πετάξει κα-

νείς μια μερίδα φαγητό ή ένα

κιλό φρούτα που σάπισαν, ωστό-

σο ο τελικός απολογισμός του

φαινομένου της σπατάλης τρο-

φίμων σε παγκόσμιο επίπεδο

είναι συγκλονιστικός.

Η σπατάλη τροφίμων έχει

τεράστιο οικονομικό κόστος, διογκώνει τις κοινωνικές ανι-

σότητες και ενδυναμώνει τους

παράγοντες που συντελούν στην

κλιματική κρίση.

Ο ορίζοντας του 2030

Σε αυτό το πλαίσιο, ένας από

τους βασικούς στόχους βιώσι-

μης ανάπτυξης του Οργανισμού

Ηνωμένων Εθνών είναι να μει-

ωθούν στο μισό τα παγκόσμια

απορρίμματα τροφίμων και να

περιοριστεί η σπατάλη έως το

2030.

Σύμφωνα με τον Οργανισμό

Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνω-

μένων Εθνών (FAO), περίπου το

ένα τρίτο όλων των παραγόμε-

νων τροφίμων είτε χάνεται είτε

σπαταλιέται κάθε χρόνο, από

την αρχική γεωργική παραγω-

„ Κάθε φορά που τρόφιμα απορρίπτονται, οι πόροι που χρησιμοποιήθηκαν για

την παραγωγή τους επίσης σπαταλώνται.

γή έως την τελική κατανάλωση

στα νοικοκυριά.

Στις χώρες μεσαίου και υψη-

λού εισοδήματος τα τρόφιμα σπαταλώνται σε σημαντικό βαθμό στο στάδιο της κατανάλωσης, δηλαδή απορρίπτονται ακόμη

και αν είναι ακόμη κατάλληλα

για ανθρώπινη κατανάλωση. Σημαντικές απώλειες σημειώνονται επίσης στην αρχή της αλυσίδας

εφοδιασμού τροφίμων στις βιομηχανικές περιοχές.

Σε χώρες με χαμηλό εισόδημα τα τρόφιμα χάνονται κυρίως κατά τα πρώτα και μεσαία στά-

δια της αλυσίδας εφοδιασμού

τροφίμων - πολύ λιγότερα τρό-

φιμα σπαταλώνται στο επίπεδο

του καταναλωτή. Οι αιτίες των

απωλειών και της σπατάλης τρο-

φίμων στις χώρες με χαμηλό ει-

σόδημα συνδέονται κυρίως με

οικονομικούς, διαχειριστικούς

περιορισμούς στις τεχνικές συ-

γκομιδής, στις εγκαταστάσεις

αποθήκευσης και ψύξης, στις

δύσκολες κλιματικές συνθήκες.

Συνολικά, σε κατά κεφαλήν

βάση, πολύ περισσότερα τρόφι-

μα σπαταλώνται στις ανεπτυγ-

μένες αγορές απ’ ό,τι στις αναπτυσσόμενες.

Σύμφωνα με τον FAO, η κατά κεφαλήν σπατάλη τροφίμων από τους καταναλωτές στην Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική είναι 95115 κιλά/έτος, ενώ ο αριθμός αυτός στην υποσαχάρια Αφρική

και τη Νότια/Νοτιοανατολική

Ασία είναι μόνο 6-11 κιλά/έτος.

Στην Ελλάδα υπολογίζεται ότι

ετησίως κάθε πολίτης σπαταλά

44 κιλά φαγητού και η συνολι-

κή ετήσια σπατάλη φαγητού

στη χώρα μας υπολογίζεται να

ανέρχεται περίπου σε 474 εκατομμύρια κιλά.

Σε ολόκληρη την Ευρώπη

σπαταλώνται 88 εκατομμύρια

τόνοι φαγητού τον χρόνο, με το

30% των φρούτων και των λαχανι-

κών να καταλήγει στα σκουπίδια

λόγω εμφάνισης, ενώ το 1/3 της

τροφής απορρίπτεται διότι έχει

παρέλθει η ημερομηνία λήξης.

Σε παγκόσμιο επίπεδο περίπου το 14% χάνεται μεταξύ της

συγκομιδής και της διανομής.

Αυτό που πρέπει να γίνει

ξεκάθαρο είναι ότι κάθε φορά

που τα τρόφιμα απορρίπτονται, όλες οι εισροές που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή, την επεξεργασία, τη μεταφορά, την προετοιμασία και την αποθήκευση των απορριπτόμενων τροφίμων επίσης σπαταλώνται. Σε επίπεδο περιβάλλοντος, η απόρριψη αυτή είναι καταστροφική, καθώς η απώλεια και η σπατάλη τροφίμων στερούν πολύτιμους φυσικούς πόρους και «ταΐζουν» την κλιματική κρίση. Ξεκινώντας από το σημαντικό αποτύπωμα των αερίων του θερμοκηπίου (GHG), ο φαύλος κύκλος που δημιουργεί η σπατάλη τροφίμων συνεχώς διευρύνεται.

Θερμαντική επίδραση Τα περισσότερα τρόφιμα, όταν καταλήγουν στις χωματερές, αποσυντίθενται και εκπέμπουν μεθάνιο, ένα αέριο περίπου 25 φορές πιο ισχυρό ως προς τη θερμαντική επίδραση από το CO2 και το οποίο είναι υπεύθυνο σε μεγάλο βαθμό για την υπερθέρμανση του πλανήτη. Υπολογίζεται ότι η συμβολή του πλαστικού στην εκπομπή αερίων θερμοκηπίου παγκοσμίως ευθύνεται για το 3,8%, οι αερομεταφορές ευθύνονται για το 2,5%, ενώ η σπατάλη τροφίμων ευθύνεται για το 8%-10% των ανθρωπογενών εκπομπών αερίων θερμοκηπίου. Η Υπηρεσία Προστασίας του Περιβάλλοντος των ΗΠΑ (EPA) δημοσίευσε το 2021 μια έκθεση σχετικά με τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις της σπατάλης τροφίμων.

„ Στην Ελλάδα κάθε πολίτης ετησίως σπαταλά 44 κιλά φαγητού, ενώ η συνολική σπατάλη φτάνει τα 474 εκατ. κιλά.

Η EPA εκτίμησε ότι κάθε χρόνο οι απώλειες και τα απόβλητα τροφίμων μόνο στις ΗΠΑ ενσωματώνουν 170 εκατομμύρια μετρικούς τόνους ισοδύναμων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (εκατ. MTCO2e) αερίων του θερμοκηπίου (εξαιρουμένων των εκπομπών σε χώρους υγειονομικής ταφής), που αντιστοιχούν στις ετήσιες εκπομπές CO από 42 μονάδες ηλεκτροπαραγωγής με καύση άνθρακα. [SID: 17850544]

κεφαλήν σπατάλη τροφίμων από τους καταναλωτές στην Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική.
Συνέχεια στη σελίδα 14 >
Πώς η σπατάλητροφίμωνθρέφειτηνκλιματικήκρίση
FOCUS ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

ElvalHalcor:

και το αύριο

H ElvalHalcor αποτελεί σημείο αναφοράς στον κλάδο επεξεργασίας αλουμινίου, χαλκού και κραμάτων, ακολουθώντας δυναμική πορεία βασισμένη στις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης

ξιοποιώντας τις μοναδικές ιδιότητες του αλουμινίου και του χαλκού –δύο 100% ανακυκλώσιμων μετάλλων– και τον κομβικό ρόλο που διαδραματίζουν στην επί-

τευξη της πράσινης μετάβασης, παράγει βιώσιμα

προϊόντα και λύσεις που ανταποκρίνονται στις

ευκαιρίες που δημιουργούνται σε ευρωπαϊκό και

διεθνές επίπεδο.

Η ElvalHalcor δραστηριοποιείται σε ιδιαίτερα

δυναμικές αγορές όπως -μεταξύ άλλων- συσκευασίες αναψυκτικών, τροφίμων και φαρμάκων, εφαρμογές ψύξης και θέρμανσης, αυτοκινητοβιομηχανία, ΑΠΕ, ηλεκτροκίνηση, καθώς και εφαρμογές στη δόμηση για την ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων. Έχει αναδειχθεί σε έναν εθνικό πρωταθλητή διεθνούς βεληνεκούς με κύκλο

εργασιών 3,7 δισ. ευρώ (ενοποιημένα στοιχεία 2022), το 92% του οποίου πραγματοποιείται εκτός

Ελλάδας σε περισσότερες από 90 χώρες σε όλο

τον κόσμο.

H ανταγωνιστικότητα της ElvalHalcor εξελίσσε-

ται μέσα από ένα επιτυχημένο μοντέλο βιώσιμης ανάπτυξης, βασισμένο στην εξωστρέφεια και στις συνεχείς επενδύσεις της σε καίριους τομείς, όπως έρευνα και ανάπτυξη, τεχνολογία και καινοτομία. Στην καρδιά του επιχειρηματικού της μοντέλου βρίσκονται οι άνθρωποί της, καθώς η Εταιρεία δίνει ιδιαίτερη έμφαση στη διαρκή ανάπτυξη και εξειδίκευση, στην υγεία και ασφάλεια καθώς και στην ευημερία τους.

Πορεία προσηλωμένη στη βιώσιμη ανάπτυξη Η ElvalHalcor έχει συνδέσει τη στρατηγική περιβάλλοντος και βιώσιμης ανάπτυξής της με την ευρωπαϊκή δέσμευση για τη μείωση του αποτυπώματος άνθρακα και τον περιορισμό της κλιματικής αλλαγής. Οι στόχοι της Ευρώπης, για δραστικές μειώσεις των εκπομπών άνθρακα έως το 2030 και την κλιματική ουδετερότητα για το 2050, αποτελούν τη μεγαλύτερη πρόκληση για τη βιομηχανία. Το αλουμίνιο και ο χαλκός είναι μέταλλα που βρίσκονται στο επίκεντρο των μεγατάσεων βιωσιμότητας.

Η προστασία του περιβάλλοντος αποτελεί για την ElvalHalcor στρατηγική προτεραιότητα και είναι μέρος της επιχειρηματικής της λειτουργίας και κουλτούρας. Στόχος της Εταιρείας είναι η διαρκής βελτίωση του περιβαλλοντικού της αποτυπώματος, θέτοντας βασικούς στόχους τον περιορισμό της ενεργειακής κατανάλωσης και τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, την εξοικονόμηση πρώτων υλών και την ορθή διαχείριση αποβλήτων.

Αποδεικνύοντας με πράξεις και έργα την ισχυρή της δέσμευση στον τομέα αυτό, η Εταιρεία έχει υλοποιήσει σημαντικό αριθμό επενδύσεων σε έργα υποδομής που συμβάλλουν στη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος και στην αύξηση της δυναμικότητας ανακύκλωσης αλουμινίου. Το 2022 οι δαπάνες και επενδύσεις για την περιβαλλοντική διαχείριση ανήλθαν σε 11,8

εκατ. ευρώ. Η ElvalHalcor υλοποιεί στοχευμένα προγράμματα (π.χ. προγράμματα εξοικονόμησης

ενέργειας, μείωσης χρήσης νερού, προώθησης

της ανακύκλωσης σκραπ αλουμινίου και χαλκού) και εφαρμόζει ένα ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης αποβλήτων με έμφαση στην πρόληψη

και ορθή διαχείρισή τους. Οι εγκαταστάσεις της Εταιρείας έχουν λάβει διεθνούς κύρους πιστοποιήσεις από ανεξάρτητους φορείς, όπως το Aluminium Stewardship Initiative (ASI) Performance Standard και το ASI Chain of Custody. Παράλληλα η ElvalHalcor έχει λάβει σημαντικές διακρίσεις για την υιοθέτηση αναγνωρισμένων προτύπων βιώσιμης ανάπτυξης σε όλο το φάσμα λειτουργίας της. Συγκεκριμένα, για έξι συνεχόμενα έτη η ElvalHalcor κατατάσσεται στην ομάδα των «The Most Sustainable Companies in Greece», ενώ πρόσφατα διακρίθηκε στην ανώτερη βαθμίδα (Platinum) μεταξύ των 100 μεγαλύτερων εταιρειών στην Ελλάδα, σύμφωνα με την έρευνα «ESG Transparency Index» (του Forbes).

elvalhalcor.com

ADVERTORIAL
Α
Παράδειγμα βιώσιμης ανάπτυξης για το σήμερα
(τα παραπάνω στοιχεία αφορούν την εταιρεία ElvalHalcor A.E. για το έτος 2022) 49% χρήση σκραπ χαλκού (preκαι post-consumer) 32% χρήση σκραπ αλουμινίου (preκαι post-consumer) 11,8 εκατ. ευρώ περιβαλλοντικές δαπάνες και επενδύσεις 98% των αποβλήτων της ElvalHalcor οδηγήθηκε προς ανακύκλωση και ενεργειακή αξιοποίηση

ΤΡΙΤΗ 6 ΙΟΥΝΙΟΥ 2023

FOCUS

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Κάνοντας μια τρύπα...

64 κυβικών μιλίων στους υδάτινους πόρους

ΟΙ ΕΚΤΙΜΉΣΕΙΣ της Υπηρεσίας Προ-

στασίας του Περιβάλλοντος των

ΗΠΑ (EPA) για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις της σπατάλης

τροφίμων δεν περιλαμβάνουν

τις σημαντικές εκπομπές με-

θανίου από τα απορρίμματα

τροφίμων που σαπίζουν στους

χώρους υγειονομικής ταφής.

Τα στοιχεία της EPA δείχνουν

ότι τα απόβλητα τροφίμων είναι

το πιο συνηθισμένο υλικό που

υγειονομικά ταξινομείται και

αποτεφρώνεται στις ΗΠΑ, απο-

τελώντας το 24% και το 22% των

δημοτικών στερεών αποβλήτων

που υγειονομικά ταξινομούνται

και καίγονται, αντίστοιχα.

Ταυτόχρονα, η σπατάλη τροφί-

μων μεταφράζεται σε σημαντική

απώλεια υδάτινων πόρων επειδή

η γεωργία χρησιμοποιεί το 70%

του νερού που καταναλώνεται

παγκοσμίως. Ενδεικτικά ανα-

φέρεται ότι υπολογίζεται πως

μόνο για την παραγωγή τροφί-

μων που δεν καταναλώνονται,

χρειάζεται ένας όγκος νερού πε-

ρίπου τρεις φορές ο όγκος της

λίμνης της Γενεύης (21,35 κυβι-

κά μίλια). Εκτιμάται ότι για δύο

κιλά βόειου κρέατος σπαταλώ-

νται 50.000 λίτρα νερού. Το ίδιο

ισχύει για ένα ποτήρι γάλα, για

το οποίο σπαταλώνται περίπου

1.000 λίτρα νερού.

Χρήση γης

Όσον αφορά τη χρήση της γης, περίπου 3,4 εκατομμύρια στρέμ-

ματα, ή περίπου το ένα τρίτο της

συνολικής γεωργικής γης στον

κόσμο, χρησιμοποιούνται για

την καλλιέργεια τροφίμων που

σπαταλώνται. Επιπλέον, εκατομμύρια γαλόνια πετρελαίου σπα-

ταλώνται ετησίως για την παραγωγή και τη μεταφορά τροφής

που δεν καταναλώνεται. Παράλληλα, πρέπει να προσμετρηθούν

δας εφοδιασμού. Ο περι-

ορισμός του φαινομένου

θα αυξήσει την επισιτιστι-

κή ασφάλεια, θα ενισχύσει

την παραγωγικότητα και

την οικονομική αποδοτι-

κότητα, θα ενισχύει τους

φυσικούς πόρους και την

ενέργεια.

Για να επιτευχθεί ωστό-

σο αυτό θα πρέπει να υπάρ-

ξει μια προτεραιοποίηση

στη διεθνή πολιτική ατζέ-

ντα και να θεσμοθετηθεί η

μέτρηση της απώλειας και

της σπατάλης τροφίμων σε

όλη την αλυσίδα από το χωρά-

φι στο ράφι.

Η μέτρηση των απορριμμάτων

τροφίμων αποτελεί μία από τις

πλέον αποτελεσματικές ενέργειες

για τη μείωση του φαινομένου,

καθώς βοηθά στον εντοπισμό

και την ιεράρχηση των αιτιών

του προβλήματος, διευκολύνο-

ντας τον σχεδιασμό αντίστοιχων

παρεμβάσεων και την παρακο-

λούθηση προόδου.

Επί του παρόντος, πολύ λίγοι αγρότες, επιχειρήσεις ή

καταναλωτές κατανοούν ακρι-

βώς πόσα τρόφιμα πετάνε, πόσα από αυτά θα μπορούσαν να

καταναλωθούν με άλλο τρόπο, να ανακυκλωθούν ή να κομποστοποιηθούν.

Ανάπτυξη στρατηγικών

Η σπουδαιότητα της σωστής

πληροφόρησης και της ανάπτυ-

ξης στρατηγικών διαχείρισης θα

μπορούσε να επιφέρει άμεσα

αποτελέσματα. Η αλυσίδα της

διατροφής αποτελεί αλυσίδα

της ζωής. Το ζήτημα της διαχεί-

ρισης της σπατάλης τροφίμων

φέρει και ατομικό και καθολι-

κό πρόσημο. Με μια καλύτερη

κατανόηση του τι χάνεται και

γιατί, μπορούν να εφαρμοστούν

25.000 ΛΙΤΡΑ

3,4 εκατ. στρέμματα παγκοσμίως

και οι επιζήμιες επιπτώσεις στη βιοποικιλότητα που προκαλούνται από πρακτικές όπως η μονοκαλλιέργεια.

Η σύνδεση μεταξύ της απώ-

λειας και της σπατάλης τροφί-

μων και της κλιματικής αλλαγής

αναγνωρίζεται όλο και περισσό-

τερο διεθνώς, όπως επίσης και η

σύνδεση μεταξύ της κλιματικής

αλλαγής και της γεωργίας και

της ανθεκτικότητας της αλυσί-

οι σωστές λύσεις. Οι καταναλω-

τές θα πρέπει να αλλάξουν τις

καθημερινές τους διατροφικές

συνήθειες, ξεκινώντας από τον

τρόπο παρασκευής ενός γεύμα-

τος π.χ. από την επιλογή υλικών

μέχρι την τελική του αξιοποίηση.

Συντονισμός επενδύσεων

Στις επιχειρήσεις όχι μονάχα

στο στενό όριο της βιομηχανίας

τροφίμων, αλλά και στη λιανι-

κή, και στην καφεστίαση, στον ξενοδοχειακό κλάδο -σε κάθε επαγγελματική δραστηριότητα εν γένει- θα πρέπει να υπάρξει στοχευμένος συντονισμός επενδύσεων προς την κατεύθυνση της απαλοιφής του φαινομένου της σπατάλης τροφίμων. Αντίστοιχα, ο αγροτικός κόσμος πρέπει να θωρακίσει τη δραστηριότητά του και κατ’ επέ-

κταση την επισιτιστική ασφάλεια εφαρμόζοντας στρατηγικά πολιτικές πράσινης γεωργίας.

Χάραξη πολιτικής Ταυτόχρονα, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικών θα πρέπει να εφαρμόσουν μια αυστηρή και

δίκαιη νομοθεσία, είτε για να

δώσουν κίνητρα για την απώλεια τροφίμων και τη μείωση

των αποβλήτων, είτε για να τιμωρήσουν όσους πετούν βρώσι-

μα τρόφιμα ή δεν προωθούν την αξιοποίηση των μη βρώσιμων. Ένα ακόμη πολύ σημαντικό μέτρο είναι η παροχή χρηματοδοτικής υποστήριξης για έρευνα και καινοτομία όσον αφορά

την ασφαλή και αποτελεσματική

αξιοποίηση των υπολειμμάτων τροφίμων για επεξεργασμένα τρόφιμα, ζωοτροφές, χημικά ή άλλα υλικά.

Η καλύτερη διαχείριση είναι πάντα η συλλογική και σε αυτό

το πλαίσιο οι πιο αποτελεσμα-

τικές λύσεις θα πρέπει να πε-

ριλαμβάνουν τη συνεργασία

πολλών μερών

14
και τον σχεδιασμό συστημάτων αξιοποίησης τροφίμων που θα λειτουργούν για όλους. [SID: 19098303]
χρησιμοποιούνται για την καλλιέργεια τροφίμων που σπαταλώνται. > Συνέχεια από τη σελίδα 12
νερού
την
βόειου
σπαταλώνται για
παραγωγή ενός κιλού
κρέατος!

Η βιωσιμότητα στον πυρήνα

της ΜΥTILINEOS Energy & Metals

Οι βασικές προτεραιότητες της εταιρείας για τα επόμενα χρόνια, με «πράσινο» πρόσημο

Πρωτοπορεί η MYTILINEOS στις πρωτοβουλίες για την προστασία

του περιβάλλοντος, έχοντας αναλάβει πολύπλευρες δράσεις, από

τη θέσπιση φιλόδοξων στόχων για τη μείω-

ση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος των

κλάδων Ενέργειας και Μεταλλουργίας, έως

την ανάληψη συγκεκριμένων δράσεων για

τη διαχείριση και την αποκατάσταση των εκ-

μεταλλεύσιμων εκτάσεων από τη δραστηριό-

τητά της, περιορίζοντας στο ελάχιστο δυνατό

τις επιδράσεις στη βιοποικιλότητα.

Η εταιρεία έχει θέσει τους δείκτες ESG

(με το Ε να αντιστοιχεί στο περιβάλλον) στο επίκεντρο της επιχειρηματικής της στρατη-

γικής τα τελευταία χρόνια. Επιπλέον, το 2022

η MYTILINEOS δημοσίευσε τη νέα κεντρική

Περιβαλλοντική Πολιτική της με ειδική ανα-

φορά στην κλιματική αλλαγή, προκειμένου

να προωθήσει τις κεντρικές δεσμεύσεις της

(μείωση των συνολικών εκπομπών CO2 κατά

30% έως το 2030 και επίτευξη net zero έως το

2050), ενισχύοντας παράλληλα τη διαχείριση

των κινδύνων που σχετίζονται με το κλίμα

στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων της.

Η MYTILINEOS, στα τέλη του 2020, πήρε

τη στρατηγική απόφαση της ενεργειακής

μετάβασης, που βασίστηκε αφενός στην

επιθυμία της εταιρείας να συμβάλει στην

αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής -μια

από τις μεγαλύτερες προκλήσεις της εποχής

μας- στο μέτρο που της αναλογεί, αφετέρου

στη διαπίστωση ότι η εταιρεία προκειμένου

να παραμείνει ανθεκτική και ανταγωνιστική

στις σύγχρονες προκλήσεις θα πρέπει να

ενσωματώσει τη βιωσιμότητα στον πυρήνα

της δραστηριότητάς της.

Σε 4 πυλώνες ανάπτυξης

Στο πλαίσιο αυτό, η MYTILINEOS έχει θέσει

τέσσερις βασικές προτεραιότητες για τα επό-

μενα χρόνια, με «πράσινο» πρόσημο:

1. Να ολοκληρώσει μεγάλο μέρος του

επενδυτικού της προγράμματος 1,5 GW σε

Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας στην Ελλάδα

2. Να προχωρήσει σε μεγάλο βαθμό στην

ηλεκτροδότηση του κλάδου Μεταλλουργίας

από ΑΠΕ

3. Να αυξήσει την παραγωγή δευτερόχυτου

αλουμινίου στο 26% της συνολικής παραγωγής

4. Να ενσωματώσει βασικές ψηφιακές βιομη-

χανικές μεθόδους στα στάδια παραγωγής

Οι προτεραιότητες αυτές εξειδικεύονται

σε

συγκεκριμένους και μετρήσιμους στό-

χους για τη μείωση του ανθρακικού αποτυ-

πώματος έως το τέλος της δεκαετίας και net

zerο εκπομπές το 2050: Ειδικότερα, για τη

μείωση των ειδικών εκπομπών CO2 κατά 75%

στη Μεταλλουργία και κατά 50% στον κλάδο

Ενέργειας έως το 2030 οι βασικές πρωτοβουλίες, μεταξύ άλλων, είναι:

 Η παραγωγή 7.600 GWh ηλεκτρισμού από

ΑΠΕ

 Η ηλεκτροδότηση του κλάδου Μεταλλουρ-

γίας αποκλειστικά από ανανεώσιμες πηγές,

που συναρτάται με την εξέλιξη του επενδυ-

τικού πλάνου της MYTILINEOS για τις ΑΠΕ

στην Ελλάδα

 Η χρήση καυσίμων χαμηλών ή μηδενικών

εκπομπών άνθρακα στη μεταλλουργία, όπως

τα βιοκαύσιμα και το υδρογόνο

 Η αύξηση παραγωγής δευτερόχυτου

Οι «net zero πρωτοβουλίες» που έχουν

ορίζοντα έως το 2050 περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων:

 Την παραγωγή και χρήση πράσινου υδρογόνου.

 Την παραγωγή και χρήση καυσίμων χαμηλών εκπομπών άνθρακα.

 Τη χρήση τεχνολογιών δέσμευσης και αποθήκευσης άνθρακα στον κλάδο μεταλλουργίας: Το 2022 ολοκληρώθηκε το πρώτο

Η

MYTILINEOS

Energy & Metals

έχει ήδη αναλάβει

πρωτοβουλίες

Το 2022

η MYTILINEOS

δημοσίευσε

τη νέα κεντρική

Περιβαλλοντική

Πολιτική της με

ειδική αναφορά

στην κλιματική

αλλαγή.

αλουμινίου και αύξηση χρήσης scrap στην παραγωγή πρωτόχυτου αλουμινίου: Επιδιώκεται για τη φετινή χρήση η περαιτέρω αύξηση της παραγωγής δευτερόχυτου αλουμινίου κατά 4.000t τόνους και προγραμματίζεται η συνέχιση των επενδύσεων με απώτερο στόχο την επίτευξη συνολικά 150.000t τόνων παραγωγής δευτερόχυτου αλουμινίου το 2030.

 Η χρήση ηλεκτρικών οχημάτων: Το 2022

ξεκίνησε η σταδιακή αντικατάσταση των

εταιρικών οχημάτων, με πρώτο στόχο το

2024 να έχει αντικατασταθεί το 10% αυτών

με ηλεκτρικά

 Η χρήση ηλεκτρικών αντλιών θερμότητας

σε γραφεία και κτίρια της εταιρείας στην

Ελλάδα και το εξωτερικό

 Η αντικατάσταση γεννητριών ντίζελ πετρε-

λαίου, με μπαταρίες αποθήκευσης ενέργειας

στα εργοτάξια των κατασκευαστικών έργων:

Εντός του 2022 πραγματοποιήθηκε πιλοτική

εγκατάσταση φωτοβολταϊκού συστήματος

για τη μερική κάλυψη αναγκών εργοταξίου.

Ο πρώτος στόχος είναι να πραγματοποιηθεί

πλήρης απεξάρτηση από ηλεκτρογεννήτριες

εντός του 2026 στον τομέα των ΑΠΕ.

στάδιο της μελέτης εγκατάστασης τεχνολογίας CCUS. Σε εξέλιξη βρίσκεται η μελέτη

υλοποίησης του επικρατέστερου σεναρίου.

Στόχος για φέτος είναι η ολοκλήρωση και

του δεύτερου σταδίου της μελέτης και λήψη απόφασης για περαιτέρω συνέχεια ή μη.

 Τη χρήση της τεχνολογίας αδρανών ανόδων στην παραγωγή αλουμινίου.

Διαχείριση νερού

Ένας άλλος βασικός άξονας της περιβαλλοντικής πολιτικής της MYTILINEOS είναι η διαχείριση νερού που είναι βασικός και

αναντικατάστατος φυσικός πόρος για τις

βασικές δραστηριότητές της. Οι επιχειρηματικοί κλάδοι Ενέργειας και Μεταλλουργίας αντιπροσωπεύουν το 99% της κατανάλωσης

νερού (θαλασσινό, υπόγειο και πόσιμο νερό)

για την εξόρυξη βωξίτη και την παραγωγή αλουμίνας, αλουμινίου και ηλεκτρικής ενέργειας με κύριες λειτουργίες έντασης νερού την παραγωγή ατμού και τη διαδικασία ψύξης. Η εταιρεία, αναγνωρίζοντας τη σημασία αυτού του φυσικού πόρου, αναλαμβάνει πρωτοβουλίες που στοχεύουν στην υπεύθυνη άντληση, την αποδοτική χρήση και την εξοικονόμηση, καθώς και στην ελεγχόμενη διαχείριση των απορρίψεων νερού. Διαχει-

ρίζεται δε τους υδάτινους πόρους με υψηλό αίσθημα ευθύνης τόσο έναντι του φυσικού περιβάλλοντος όσο και των ανθρώπινων δικαιωμάτων των τοπικών πληθυσμών που

γειτνιάζουν με τις εγκαταστάσεις της.

για τη μείωση των ειδικών εκπομπών CO2 κατά 75% στη Μεταλλουργία και κατά 50% στον κλάδο Ενέργειας έως το 2030.
ADVERTORIAL

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.