Η ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ - ΨΗΦΙΑΚΟΣ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ

Τεχνητή Nοημοσύνη, Eικονική Πραγματικότητα, Ρομποτική, Internet of Things, Kβαντική

τεχνολογία και Τεχνολογία

Υδρογόνου είναι μερικές

από τις τεχνολογικές τάσεις

που θα μας απασχολήσουν

και θα μας προβληματίσουν για

την εφαρμογή τους στο μέλλον.

Χρυσανθοπούλου, Αντ. Τσιμπλάκης,

Τριήρη, Γ. Γεωργίου, Π. Τσιριγώτης, Τ. Ηγουμενίδη, Λ. Καλαμαρά, Δ. Αλεξάκη, Φ. Ζώης

ΔΙ Ο ΡΘΩΣΗ

Διονύσης Μάρρας, Σωτηρία Τσολάκου

Έ ΜΠΟΡΙΚΗ ΔΙ Έ ΥΘΥΝΣΗ

Μαρία Μπαλικούρα

Έ ΜΠΟΡΙΚO ΤΜΗΜΑ

Όθων Βασιλόπουλος, Γκρ. Κλάδη, Λ. Γκεζέπογλου, Γ. Σακελλόπουλος, Ευγ. Παντελή, Μ. Γράψα, Ειρ. Πολίτου, Γ. Τσιαμπάς

ΔIEYΘΥΝΣΗ ΜΑΡΚ Έ ΤΙΝΓΚ- Έ ΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ Έφη Μπόνη

CAREERNET Σοφία Κασαπάκη ΥΠ Έ ΥΘΥΝΗ ΑΤ Έ ΛΙ Έ Μπέτυ Σπανού Σ Έ ΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ

Ελευθερία Κηρύκου, Κάτια

EDITORIAL ΙΟΥΝΙΟΣ 2023

EΠIXEIΡΕΙΝ

Η ταχύτητα εξέλιξης της τεχνολογίας ξεπέρασε κάθε προηγούμενο.

Ξεπέρασε ακόμη και τον ίδιο της τον… εαυτό, πόσο μάλλον τη δυνατότητα των χρηστών της να την αφομοιώνουν. Η τεχνολογία πλέον τρέχει ταχύτερα του ανθρώπου, του δημιουργού της, και αυτό από μόνο του δεν μπορεί παρά να προκαλεί ανησυχία.

Μέσω του Chat GTP ή της τεχνητής νοημοσύνης ο άνθρωπος δημιουργεί, συνομιλεί, παράγει, δίνει λύσεις, προλαμβάνει καταστάσεις, καταργεί διαδικασίες, αυτοσχεδιάζει, ταξιδεύει στο… μέλλον, δημιουργεί ανθρώπινα αντίγραφα, ενίοτε δρα χωρίς νομικούς, ηθικούς, κοινωνικούς, οικονομικούς περιορισμούς…

Δημιουργεί υποκατάστατα της σκέψης, της έκφρασης -ψυχικής και συναισθηματικής-, επηρεάζει ή και διαμορφώνει προσωπικότητες, επιδρά σε συνήθεις συμπεριφορές, στις κουλτούρες κοινωνιών, εκπαιδεύει, γαλουχεί, κατευθύνει…

Λίγα χρόνια πριν, μιλώντας για την τεχνολογία εστιάζαμε τη σκέψη και τον λόγο μας κυρίως στην επικοινωνία, στα δίκτυα νέας γενιάς, στα κοινωνικά δίκτυα, στην ταχύτητα των δεδομένων, στο ΙοΤ, όπως και στην επαυξημένη και εικονική πραγματικότητα.

Σήμερα, η συζήτηση έχει... ξεφύγει. Κάποιοι εύχονται και κάποιοι απεύχονται την περαιτέρω επιτάχυνση των τεχνολογικών εξε λίξεων ή ζητούν από την αγορά να πατηθεί το pause, έστω για ολιγόμηνο διάστημα, ώστε πρωταγωνιστές

και μη να αντιληφθούν τι πραγματικά έχει συμβεί και να λάβουν τα μέτρα τους ή να απαντήσουν σε μια σειρά ερωτημάτων, όπως:

 Πρέπει να τεθούν όρια στο R&D;

 Οφείλει η παγκόσμια κοινότητα να περιορίσει τις τεχνολογικές εφαρμογές;

 Η ηθική δύναται -υπό προϋποθέσεις- να λειτουργήσει ως φραγμός στην τεχνολογία;

 Πού τελειώνουν (αν τελειώνουν) τα ανθρώπινα δικαιώματα και πού αναλαμβάνει δράση η επιστήμη;

 Κινδυνεύει άνθρωπος να καταστεί υπηρέτης των όσων ανακαλύπτει;

Και, το κυριότερο, ποιος θα αποφασίζει στο μέλλον για εμάς, εμείς ή η τεχνολογία;

Πλάτων Τσούλος

το αύριο: Κατάρα ή Ευλογία;

30

H Ελλάδα πόλος έλξης για big data

52

Τα... «τσιπ» της κατανάλωσης

34 Ξεπερνώντας τα όρια 56

Θησαυρός αξίας 8 δισ. ευρώ

58

Το μέλλον της εργασίας είναι εδώ

Δρ Γεωργία Αϋφαντοπούλου

Διευθύντρια Ερευνών στο ΙΜΕΤ

του Εθνικού Κέντρου Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης

76 Οι δρόμοι της ψηφιοποίησης

80

Προορισμός: Βόρeια Ελλάδα

Νίκος Ροδόπουλος

Πρόεδρος και διευθύνων

σύμβουλος της OnLine Data A.E., π. πρόεδρος ΕΕL, επιστημονικός σύμβουλος Logistics ΕΒΕΠ

Φωκίων Αγγελόπουλος Αντιπρόεδρος Δ.Σ. της DIS (Dynamic Integrated Solutions)

e-ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟ

Ο επιχειρηματικός μετασχηματισμός είναι αναγκαίος

και στο σημερινό e-περιβάλλον η ψηφιακή τεχνολογία είναι η βάση του

Οκόσμος εξελίσσεται συνεχώς και οι επιχειρήσεις που δεν προσαρμόζονται κινδυνεύουν να απαξιωθούν.

Από τις 500 εταιρείες στη λίστα Fortune 500 για το έτος 2000, μόνο 61 παρέμειναν στη λίστα το 2020.

Είναι συνεπώς αναγκαίο οι επιχειρήσεις να αντιλαμβάνονται το μεταβαλλόμενο περιβάλλον, να αλλάζουν, να μετασχηματίζονται, να καινοτομούν συνεχώς προκειμένου να παραμείνουν ανταγωνιστικές και να είναι χρήσιμες.

Ο επιχειρηματικός μετασχηματισμός είναι λοιπόν απαραίτητος και στο σημερινό e-περιβάλλον η ψηφιακή τεχνολογία είναι η βάση του. Ο ψηφιακός επιχειρηματικός μετασχη-

ματισμός είναι μια σύνθετη διαδικασία που βασίζεται στη θεμελιώδη αλλαγή στον τρόπο λειτουργίας των επιχειρήσεων και δημιουργίας και προσφοράς αξίας στους πελάτες τους.

Η επιτυχία στον ψηφιακό μετασχηματισμό

απαιτεί σαφή κατανόηση των στοιχείων που τον επηρεάζουν. Τα κύρια βήματα για έναν επιτυχημένο ψηφιακό επιχειρηματικό μετασχηματισμό είναι:

Ηγεσία και Όραμα: Η ηγετική ομάδα πρέπει να έχει σαφές όραμα για την επόμενη μέρα, πού θα στοχεύσει και ποια είναι τα αναμενόμενα οφέλη. Οι ηγέτες πρέπει να δεσμευτούν στον μετασχηματισμό, να είναι πρόθυμοι να αναλάβουν ρίσκα και να μπορούν να εμπνεύσουν την εταιρεία και όλο το δυναμικό της.

Συμμετοχή και ανοιχτή κουλτούρα: Ο ψηφιακός μετασχηματισμός απαιτεί μια

ανοικτή κουλτούρα που δέχεται την αλλαγή, την καινοτομία και τη συνεχή μάθηση. Το προσωπικό πρέπει να ετοιμαστεί για να αλλάξει τον τρόπο που έχει συνηθίσει να εργάζεται και να ενημερωθεί για τα οφέλη της αλλαγής με τη χρήση των τεχνολογικών εργαλείων. Είναι σημαντικό να διατηρηθούν και να προσελκυστούν ταλαντούχοι άνθρωποι, καθώς και να δημιουργηθεί μια υποστηρικτική και χωρίς αποκλεισμούς κουλτούρα στον χώρο εργασίας. Εστίαση στον πελάτη: Η μακροημέρευ-

Η εταιρεία

πληροφορικής

που θα αναλάβει την υλοποίηση ενός έργου

επιχειρηματικού

ψηφιακού μετασχηματισμού

πρέπει να έχει την εμπειρία επιτυχούς υλοποίησης αντίστοιχων έργων.

ση μιας επιχείρησης εξαρτάται από την εμπιστοσύνη των πελατών της. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός εν τέλει αφορά την παροχή αξίας στους πελάτες. Απαιτούνται η βαθιά κατανόηση των αναγκών και των προτιμήσεων των

πελατών, η ικανότητα συλλογής και ανάλυσης των δεδομένων τους και αντίστοιχα η δυνατότητα παροχής εξατομικευμένων αλληλεπιδράσεων

με τον τρόπο που αυτοί επιθυμούν.

Στρατηγική και

Οδικός Χάρτης: Ο μετασχηματισμός απαιτεί

σαφή στρατηγική και έναν οδικό χάρτη εκτέλεσής του. Η στρατηγική πρέπει καθορίζει τους επιχειρηματικούς στόχους. Ο οδικός χάρτης, τα βήματα προς την αλλαγή, περιλαμβάνει ορόσημα, χρονοδιαγράμματα, καθώς και τους πόρους που απαιτούνται για την υλοποίηση

του έργου. Πρέπει επίσης να προσδιοριστούν όλοι οι ενδιαφερόμενοι, συμπεριλαμβανομένων των εργαζομένων, των πελατών και των συνεργατών, και να εξασφαλιστεί η δέσμευσή τους.

Τεχνολογία και Υποδομές: Το μέσο του ψηφιακού μετασχηματισμού είναι το Software as a Service (SaaS). Πρακτικά θα χρησιμοποιηθούν τεχνολογικές πλατφόρμες, συστήματα

και υπηρεσίες, που ίσως υπάρχουν ή πρέπει να αναβαθμιστούν ή να εγκατασταθούν.

Δομικά στοιχεία της τεχνολογικής υποδο-

μής είναι:

 Το Cloud για την υποδομή & τα συστήματα.

 Το ERP, η καρδιά των εφαρμογών για την

ορθή λειτουργία & τον έλεγχο της επιχείρησης.

 Το CRM για την κατανόηση, τη διαχείριση

ευκαιριών και την καλύτερη

πελατών.

εξυπηρέτηση των

 Σύστημα ecommerce για τη δυνατότητα αγοράς και πώλησης στο διαδίκτυο ή με κινητές συσκευές.

 Συστήματα / πλατφόρμες διαχείρισης δεδομένων ώστε αυτά να είναι ακριβή και ενήμερα.  Συστήματα ελέγχου και ασφάλειας των συστημάτων και των δεδομένων.

Όταν αυτά υπάρχουν τότε μπορούν να γίνουν η βάση για την επέκταση σε αναδυόμενες τεχνολογίες, όπως η τεχνητή νοημοσύνη, η επαυξημένη πραγματικότητα, το blockchain, το metaverse και ό,τι νέο η ανθρώπινη ευφυΐα αναπτύσσει.

Οικοσύστημα και Συνεργασία: Ο ψηφιακός μετασχηματισμός απαιτεί συνεργασία. Είναι σύνθετο έργο και η γνώση βρίσκεται σε διαφορετικούς ειδικούς. Η στρατηγική, οι στόχοι, η γνώση του τρόπου λειτουργίας βρίσκονται στην επιχείρηση. Η διαχείριση ενός τέτοιου έργου, η τεχνολογική γνώση, η εμπειρία υλοποίησής του υπάρχουν σε εξειδικευμένες επιχειρήσεις τεχνολογίας.

Ένας σύμβουλος διαχείρισης ενός τέτοιου έργου είναι βασικός για τον σχεδιασμό και τον έλεγχο κατά τη διάρκειά του. Μεγάλοι οργανισμοί έχουν Chief Digital Officers ή αντίστοιχα στελέχη. Η εταιρεία πληροφορικής που θα αναλάβει την υλοποίηση ενός τέτοιου έργου πρέπει να έχει την εμπειρία υλοποίησης αντίστοιχων έργων. Αυτό αποδεικνύεται από τα έργα που έχει υλοποιήσει, τους πιστοποιημένους συμβούλους και τεχνολόγους της και από την αναγνώριση και επιβράβευση της αγοράς.

Συμπερασματικά, η εταιρεία πληροφορικής που θα αναλάβει την υλοποίηση ενός έργου επιχειρηματικού ψηφιακού μετασχηματισμού πρέπει να έχει την εμπειρία επιτυχούς υλοποίησης αντίστοιχων έργων. Ο επιχειρηματικός μετασχηματισμός είναι αναγκαίος και στο σημερινό e-περιβάλλον η ψηφιακή τεχνολογία είναι η βάση του.

Ο ψηφιακός επιχειρηματικός μετασχηματισμός είναι απαραίτητος για τη λειτουργική αρτιότητα και ανάπτυξη.

ΤΑ ΒΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΕΠΙΤΥΧΗΜΕΝΟ ΕΤΑΙΡΙΚΟ

Ανθρώπινα υποκατάστατα

Πεδίο σύγκρουσης για τη δημοκρατία και την εργασία τα Large Language Models (LLM) - Ποιοι επιχειρηματικοί τομείς «αγγίζουν» την ΑΙ - Πού πρέπει να επικεντρωθεί η χάραξη πολιτικών για την Τεχνητή Νοημοσύνη

ΗTεχνητή Nοημοσύνη δεν είναι απλά

ένα τεχνολογικό προϊόν. Εμπεριέχει αυτό

που λέει η ίδια η λέξη, τη νόηση. Στο

μεταξύ, στην επερχόμενη επανάσταση της Generative AI, μιας Τεχνητής Νοημοσύνης που θα παράγει δικά της αυθεντικά αποτελέσματα, στρέφονται πλέον οι εταιρείες τεχνολογίας. Κατά πόσο όμως η μίμηση του ανθρώπινου λόγου, γραπτού ή προφορικού, τα bots, η περίφημη LLM, Large Language Models, μπορεί να ξεφύγει από το κουτί της Πανδώρας και να εξελιχθεί σε απειλή για την εργασία αλλά και τη δημοκρατία; Στο κρίσιμο αυτό ερώτημα οι απόψεις διαφέρουν.

Σύμφωνα με κάποιους, τα ρομπότ θα καταλάβουν

σταδιακά μεγάλο μέρος των θέσεων εργασίας. Υπάρχει

όμως και η άποψη που υποστηρίζει ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη και τα ρομπότ χρειάζονται τη βοήθεια των ανθρώπων. Οι υποστηρικτές αυτής της άποψης τονίζουν πως το κλειδί στη χρήση της Τεχνητής Νοημοσύνης δεν είναι η αντικατάσταση των ανθρώπων από τους αλγόριθμους, αλλά η απελευθέρωσή τους από τετριμμένες διαδικασίες και η αναβάθμισή τους σε υψηλότερων απαιτήσεων και νοημοσύνης εργασία. Η συνάντηση της ανθρώπινης ευφυΐας και των μηχανών μπορεί να οδηγήσει σε διάφορες μορφές «έξυπνης αυτοματοποίησης», που μπορεί να αποφέρει σημαντικά οφέλη, ενισχύοντας την παραγωγικότητα και δημιουργώντας νέα και καλύτερα προϊόντα και υπηρεσίες. Η υπερβάλλουσα όμως λογική ικανότητα των μηχανών, που βασίζεται κυρίως στην υπολογιστική ισχύ και την ταχύτητα επεξεργασίας των δεδομένων, δεν συνεπάγεται και τη δυνατότητα του συναισθήματος, της συνείδησης. Η ειδοποιός αυτή διαφορά είναι που καθιστά την Τεχνητή Νοημοσύνη και τα παράγωγά της επιρρεπή στην υποταγή ή την καταπίεση ανάλογα. Απελευθέρωση λοιπόν στο προσκήνιο για τον δημιουργό-άνθρωπο και την εξυπηρέτησή του ή καταπίεσή του και τελικά αντικατάστασή του, γεγονός που ανοίγει τη συζήτηση για το καλό, το κακό σενάριο, τον αλγόριθμο και τη δημοκρατία.

Χάραξη πολιτικής ΑΙ Αρκετοί υποστηρίζουν πως οι μελλοντικοί νόμοι

πρέπει να τροποποιηθούν προκειμένου να ληφθεί υπόψη ο μεταβαλλόμενος ρόλος που διαδραματίζει η Τεχνητή Νοημοσύνη στην κοινωνία και στους χώρους εργασίας. Πρέπει να τεθούν σε ισχύ νόμοι για την προστασία των συμφερόντων της ανθρωπότητας, όπως για παράδειγμα το ανώτατο όριο στο ποσοστό της δύναμης της Τεχνητής Νοημοσύνης σε μια εταιρεία. Η ηθική της ΑΙ είναι στα χέρια αυτών που τη δημιουργούν. «Η Τεχνητή Νοημοσύνη με αγχώνει» δήλωσε ο Έλον Μασκ πριν από λίγο καιρό. Μαζί με άλλους 1.000 περίπου εμπειρογνώμονες και στελέχη της βιομηχανίας Τεχνητής Νοημοσύνης, συνυπέγραψε επιστολή, όπου ζητείται εξάμηνη αναστολή της ανάπτυξης

Τα όποια θεσμικά πλαίσια πρέπει να διατηρούν ένα ανοιχτό και λειτουργικό περιβάλλον για την ανάπτυξη

των τεχνολογιών

Τεχνητής Νοημοσύνης, το οποίο θα στηρίζεται

συστημάτων ισχυρότερων από το πρόσφατα λανσαρισμένο

GPT-4 της OpenAI, επικαλούμενοι πιθανούς κινδύνους για την κοινωνία, κυρίως σε θέματα απόλυτης χειραγώγησης της

πληροφορίας και της διάχυσης ψευδών ειδήσεων, ανοίγοντας

νέους δρόμους σε αυταρχικά

καθεστώτα. «Ισχυρά συστήματα Τεχνητής Νοημοσύνης θα πρέπει να αναπτυχθούν μόνο όταν είμαστε βέβαιοι ότι τα αποτελέσματά τους θα είναι θετικά και οι κίνδυνοι θα είναι διαχειρίσιμοι», αναφέρει η επιστολή του Ινστιτούτου Future of Life, που χρηματοδοτείται κυρίως από το ίδρυμα Μασκ. «Μεγάλο μέρος της εξουσίας για την ανάπτυξη αυτών των συστημάτων βρίσκεται συνεχώς στα χέρια λίγων εταιρειών που έχουν τους πόρους για να το κάνουν», δήλωσε ο Suresh Venkatasubramanian, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Brown και πρώην βοηθός διευθυντή στο Γραφείο Επιστημονικής και Τεχνολογικής Πολιτικής του Λευκού Οίκου. «Έτσι είναι αυτά τα μοντέλα, είναι δύσκολο να κατασκευαστούν και είναι δύσκολο να εκδημοκρατιστούν».

στις δημοκρατικές αξίες.

«Στην Amazon Web Services έχουμε παίξει βασικό

Της Λέττας Καλαμαρά lkalamara@naftemporiki.gr

ΤΕΧΝΗΤ Η ΝΟΗΜΟΣΎΝΗ

Ισχυρά συστήματα Τεχνητής

Νοημοσύνης θα πρέπει να αναπτυχθούν μόνο όταν είμαστε βέβαιοι ότι τα αποτελέσματά τους

θα είναι θετικά και οι κίνδυνοι

θα είναι διαχειρίσιμοι.

ρόλο στον εκδημοκρατισμό της Machine Learning και στην προσβασιμότητα σε οποιονδήποτε θέλει να τη χρησιμοποιήσει, συμπεριλαμβανομένων περισσότερων από 100.000 πελατών όλων των μεγεθών και βιομηχανιών», έγραψε πρόσφατα ο Swami Sivasubramanian, αντιπρόεδρος Βάσεων Δεδομένων, Analytics και Μηχανικής Μάθησης στο AWS, στην ανάρτησή του στο ιστολόγιό του. Και συμπληρώνοντας τόνισε πως «έρχονται πολλά ακόμα και είμαστε ενθουσιασμένοι με το τι θα δημιουργήσετε με τη γενετική Τεχνητή Νοημοσύνη στο AWS. Η αποστολή μας είναι να δώσουμε τη δυνατότητα σε προγραμματιστές όλων των επιπέδων δεξιοτήτων και σε οργανισμούς όλων των μεγεθών να καινοτομούν χρησιμοποιώντας γενετική Τεχνητή Νοημοσύνη. Αυτή είναι μόνο η αρχή αυτού που πιστεύουμε ότι θα είναι το επόμενο κύμα μηχανικής μάθησης».

Στο μεταξύ, σύμφωνα με την αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Μαργκρέτε Βεστάγκερ, είναι πιθανό να επιτευχθεί μια πολιτική συμφωνία το 2023, η πρώτη ουσιαστικά συμφωνία σε παγκόσμιο επίπεδο για την Τεχνητή Νοημοσύνη, που θα διατηρεί ένα ανοιχτό και λειτουργικό περιβάλλον για την ανάπτυξη των τεχνολογιών Τεχνητής Νοημοσύνης, αλλά και θα στηρίζεται στις δημοκρατικές αξίες.

Η χάραξη δημόσιας πολιτικής και το μίγμα πολιτικών σχετικών με την Τεχνητή Νοημοσύνη είναι δυνατό να καθορίσουν και το μέγεθος των ωφελειών από αυτή. Ενδεικτικά, σε σχετική ανάλυση του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης αναφέρονται η ανάγκη προετοιμασίας στρατηγικής, νόμων και κανονισμών που σχετίζονται με την Τεχνητή Νοημοσύνη για την κάλυψη συναφών νομικών και ηθικών ζητημάτων, καθώς και η επεξεργασία ζητημάτων που άπτονται των σχετικών πνευματικών δικαιωμάτων, της πρόσβασης και ιδιοκτησίας ψηφιακών δεδομένων. Σε αυτό το πλαίσιο, το 2017 ήταν η χρονιά που δημοσιεύθηκε η πρώτη εθνική στρατηγική για την Τεχνητή Νοημοσύνη στον Καναδά. Μέσα σε λιγότερα από 5 χρόνια, άλλες 30 χώρες έχουν ακολουθήσει μια αντίστοιχη πρακτική, ενώ και διεθνείς οργανισμοί ασχολούνται συστηματικά με αυτό το αντικείμενο. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι ο ΟΟΣΑ έχει δημιουργήσει Παρατηρητήριο Δημόσι- ►

ας Πολιτικής για την ΤΝ (AI Policy Observatory), έχει συγκροτήσει Δίκτυο Ειδικών για την ΤΝ (Network of Experts on AI) και έχει οργανώσει ένα νέο Working Party στο πλαίσιο της Επιτροπής για την Πολιτική για την Ψηφιακή Οικονομία (Committee on Digital Economy Policy - CDEP). Επίσης, με υπερεθνικό χαρακτήρα, έχει συγκροτηθεί η Παγκόσμια Συμμαχία για την Τεχνητή Νοημοσύνη (Global Partnership on AI - GPAI), η οποία αποσκοπεί στην ενίσχυση της διεθνούς συνεργασίας και της ευρύτερης δραστηριότητας σχετικά με την ΑΙ. Συνολικά, η ρύθμιση είναι σημαντική, κατά την άσκηση δημόσιας πολιτικής, γύρω από τα θέματα της Τεχνητής Νοημοσύνης, με βασικό ζητούμενο τα συστήματά της να είναι αξιόπιστα και ανθρωποκεντρικά, καλύπτοντας την ηθική διάσταση, τη δικαιοσύνη, τον σεβασμό των δημοκρατικών αξιών και της ιδιωτικότητας, καθώς και την αποφυγή του κινδύνου μεταφοράς υπαρχουσών προκαταλήψεων από τον πραγματικό στον ψηφιακό κόσμο (π.χ. ως προς το φύλο και τη φυλή).

Ως πολιτικές, οι οποίες προωθούν αξιόπιστα συστήματα Τεχνητής Νοημοσύνης θεωρούνται, κυρίως, εκείνες που ενθαρρύνουν τις επενδύσεις στην «υπεύθυνη» έρευνα και ανάπτυξη (Ε&Α) σχετικά με αυτό τον τομέα. Τα αναγκαία μέτρα πολιτικής (πρέπει να)

Τα περισσότερα

παραδείγματα

AI -από τους

υπολογιστές που

παίζουν σκάκι

έως τα αυτοοδηγούμενα αυτοκίνητα- βασίζο-

στοχεύουν στην αποφυγή του αποκλεισμού για τους μικρότερους -σε μέγεθος και ειδικό βάρος- οικονομικούς δρώντες, στην προώθηση του ανταγωνισμού, στη διασφάλιση της πνευματικής ιδιοκτησίας και στη διευκόλυνση της κινητικότητας στην αγορά εργασίας, δεδομένου ότι οι συναφείς θέσεις απασχόλησης (τείνουν να) εξελίσσονται, ενώ άλλες χαρακτηρίζονται ως ξεπερασμένες, ως απόρροια των εξελίξεων στην ΤΝ και των εφαρμογών της.

νται σε μεγάλο

βαθμό στο deep learning και στην

επεξεργασία φυσικής γλώσσας.

Ευρωπαϊκές παρεμβάσεις Η Ε.Ε. από την πλευρά της επισημαίνει την ανάγκη χάραξης και υλοποίησης μιας στρατηγικής για τη διαχείριση των δεδομένων, που αποδεικνύονται κρίσιμης σημασίας για την Τεχνητή Νοημοσύνη, ώστε και η ίδια να συμβάλει στην άσκηση δημόσιας πολιτικής, με τέτοιον τρόπο που να εξειδικεύει τις παρεμβάσεις με βάση τα χαρακτηριστικά κάθε περι-

H πρόβλεψη των θεωρητικών της Τεχνητής Νοημοσύνης για

ρίζες

οχής ή ομάδας πληθυσμού (Craglia 2018). Σε αυτό

το πλαίσιο, η Ε.Ε. έχει σχεδιάσει παρεμβάσεις στους

παρακάτω άξονες:

 Ενίσχυση των κρατών-μελών για τον σχεδιασμό

εθνικών στρατηγικών

 Μεγιστοποίηση των επενδύσεων μέσω συνεργασιών

 Μεταφορά ερευνητικών αποτελεσμάτων στην αγορά

 Δεξιότητες και διά βίου μάθηση

 Ύπαρξη/οργάνωση δεδομένων και πρόσβαση σε

αυτά

 Αρχές και κανόνες για το ρυθμιστικό πλαίσιο  Αξιοποίηση της ΤΝ από τον δημόσιο τομέα  Διεθνής συνεργασία.

Στην Ελλάδα, καταγράφονται μία σειρά από εθνικές πολιτικές και πρωτοβουλίες οι οποίες στοχεύουν στην ταχεία και βέλτιστη ενσωμάτωση της Τεχνητής Νοημοσύνης. Πιο συγκεκριμένα, αυτές αφορούν τα

εξής:

 Βίβλος Ψηφιακού Μετασχηματισμού, η οποία

εστιάζει: (α) στις προϋποθέσεις για την ανάπτυξη

της Τεχνητής Νοημοσύνης και την οριοθέτηση των εθνικών προτεραιοτήτων και (β) στην αξιοποίηση

των ωφελειών της Τεχνητής Νοημοσύνης ως προς την οικονομική ανάπτυξη και την αντιμετώπιση των κοινωνικών προκλήσεων.

 Εθνική Στρατηγική για την Τεχνητή Νοημοσύνη, η οποία θέτει ένα πλαίσιο για μια ολιστική πολιτική σχετικά με τη μελλοντική ανάπτυξη και εφαρμογή της στην Ελλάδα.

Εφαρμογές στις επιχειρήσεις

Σύμφωνα με την ανάλυση του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης, η ανίχνευση μοτίβων μεταξύ πλήθους φαινομενικά ανεξάρτητων/ασυμβίβαστων δεδομένων είναι δυνατό να συμβάλει -μεταξύ άλλων- στην ενίσχυση της βιομηχανικής παραγωγικότητας μέσω της Τεχνητής Νοημοσύνης. Σε κλαδικό επίπεδο, στοιχεία σχετικά με την Τεχνητή Νοημοσύνη που προκύπτουν από τις αιτήσεις για διπλώματα ευρεσιτεχνίας φανερώνουν τη σύνδεσή της με συγκεκριμένους κλάδους, οι οποίοι αποδεικνύεται ότι εφαρμόζουν πρακτικές και συστήματα σχετικά με την ίδια, διευρύνοντας με αυτό τον τρόπο την εμπορική εκμετάλλευσή της.

Συγκεκριμένα, οι κλάδοι αυτοί είναι οι: Τηλεπικοινωνίες, Μεταφορές (π.χ. αυτόνομη οδήγηση), Επιστήμες ζωής και Ιατρική (π.χ. ιατρική βοήθεια, διάγνωση, ανάπτυξη φαρμάκων), Ατομικές συσκευές, Υπολογιστές και Αλληλεπίδραση ανθρώπου-υπολογιστή.

Άλλοι τομείς που, επίσης, εμφανίζουν -ελαφρώς μικρότερη- σχέση με την ΑΙ είναι αυτοί της τραπεζικής

και χρηματοοικονομικής (π.χ. έλεγχος και πρόβλεψη ρίσκου, συμβουλευτικές υπηρεσίες), της ψυχαγωγίας (π.χ. βιομηχανία του θεάματος, αποτύπωση της κοινής γνώμης, προώθηση εξατομικευμένων υπηρεσιών δημόσιων σχέσεων), της ασφάλειας, της βιομηχανίας και της μεταποίησης, της γεωργίας, των δικτύων (συμπεριλαμβανομένων των κοινωνικών δικτύων, των «έξυπνων» πόλεων και του διαδικτύου των πραγμάτων - Internet of Things), του εμπορίου (π.χ. αύξηση ταχύτητας εκτέλεσης παραγγελιών λιανικού εμπορίου). Η Ε.Ε. εντοπίζει μια σειρά από άλλους παραγωγικούς και τεχνολογικούς τομείς που επηρεάζονται άμεσα από την Τεχνητή Νοημοσύνη, όπως η κυβερνοασφάλεια, όπου αναμένεται να υπάρξουν περαιτέρω αναβαθμίσεις. Επενδύσεις AI και εκπαίδευση μηχανών Ο όρος Τεχνητή Νοημοσύνη (AI) επινοήθηκε το 1956, αλλά έχει γίνει πιο δημοφιλής σήμερα, λόγω του αυξημένου όγκου δεδομένων, των προηγμένων αλγορίθμων και των βελτιώσεων στην ισχύ των υπολογιστών και την αποθήκευση των δεδομένων. Η σχέση ανθρώπου και τεχνολογικών επιτευγμάτων είναι αρχέγονη και καθοριστική.

Ο θεμελιωτής της ψυχανάλυσης, Σίγκμουντ Φρόιντ, έγραψε: «Ο άνθρωπος έχει μετατραπεί σε ένα είδος προσθετικού θεού. Όταν φοράει όλα τα βοηθητικά του όργανα, δείχνει πράγματι μεγαλοπρεπής. Αλλά αυτά τα όργανα δεν έχουν ενσωματωθεί πραγματικά και του δημιουργούν πολλά προβλήματα κατά καιρούς». H πρόβλεψη των θεωρητικών της Τεχνητής Νοημοσύνης για μηχανές με νόηση, οι οποίες θα μπορούσαν να κάνουν πολλές ανθρώπινες εργασίες ως βοηθοί, έχει ρίζες στην απαρχή του διαδικτύου. Η επίτευξη της σύζευξης του ανθρώπινου μυαλού και των υπολογιστών αποτέλεσε στόχο για την κοινότητα των ειδικών του χώρου προκειμένου να εξελιχθούν αρχικά σε υψηλού επιπέδου βοηθήματα και κατόπιν σε ανθρώπινα υποκατάστατα.

Το σημαντικό και αξιοθαύμαστο πάντως σε όλη αυτή την προσπάθεια είναι η μίμηση του ανθρώπινου μυαλού, που μοιάζει κυρίαρχο ακόμα και όταν υποκαθίσταται μηχανικά. Σε αυτό τον διάλογο, λοιπόν, υπερθεματίζεται το γεγονός της αλληλεπίδρασης

►

Οι δύο τομείς όπου υπερτερεί

η ανθρώπινη φύση έναντι της Τεχνητής Νοημοσύνης: σύνθετη επικοινωνία και εξειδικευμένη σκέψη σε συνδυασμό με την αυτοδιάθεση και τη βούληση.

ΤΕΧΝΗΤ

των ανθρώπων και των αλγορίθμων για ένα υβριδικό

μοντέλο εργασίας, διαβίωσης. Οι άνθρωποι πάντως

εξακολουθούν να έχουν ένα σημαντικό πλεονέκτημα

έναντι της Τεχνητής Νοημοσύνης σε δύο βασικούς

τομείς που είναι απαραίτητοι: σύνθετη επικοινωνία και

εξειδικευμένη σκέψη σε συνδυασμό με την αυτοδιά-

θεση και τη βούληση. Η Τεχνητή Νοημοσύνη καθιστά τις μηχανές ικανές να μαθαίνουν από την εμπειρία, να προσαρμόζονται σε νέα δεδομένα και να εκτελούν ανθρωπομορφικά έργα. Τα περισσότερα παραδείγματα AI -από τους υπολογιστές που παίζουν σκάκι έως τα αυτοοδηγούμενα αυτοκίνητα- βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στο deep learning και στην επεξεργασία φυσικής γλώσσας. Με τη χρήση των τεχνολογιών αυτών, οι υπολογιστές μπορούν να εκπαιδευτούν ώστε να επιτελούν συγκεκριμένα καθήκοντα με επεξεργασία μεγάλων ποσοτήτων δεδομένων και αναγνώριση μορφών στα δεδομένα.

Οπτικοποίηση

Με τη νέα γενιά τεχνολογίας που βασίζεται στην ΑΙ, η αναζήτηση των πληροφοριών οπτικοποιείται και γίνεται

ακόμη πιο απλή, επισημαίνει η

Google. Το Google Lens χρησι-

μοποιείται πλέον περισσότερες

από 10 δισεκατομμύρια φορές

δισ. δολ

Το 2021 η παγκόσμια συνολική εταιρική επένδυση στην Τεχνητή Νοημοσύνη (AI) έφτασε σχεδόν τα 94 δισ. δολ., μια σημαντική αύξηση από το προηγούμενο έτος. Το 2018 η ετήσια επένδυση στην Τεχνητή Νοημοσύνη είδε μια μικρή κάμψη, αλλά αυτή ήταν μόνο προσωρινή. Οι ιδιωτικές επενδύσεις αντιπροσωπεύουν το μεγαλύτερο μέρος των συνολικών εταιρικών επενδύσεων AI.

Η Τεχνητή Νοημοσύνη καθιστά τις μηχανές ικανές να

μαθαίνουν από

την εμπειρία, να προσαρμόζονται

σε νέα δεδομένα

και να εκτελούν ανθρωπομορφικά έργα.

τον μήνα, καθώς οι άνθρωποι

αναζητούν αυτό που βλέπουν, χρησιμοποιώντας την κάμερα ή

τις φωτογραφίες τους. Δημιουρ-

γούνται εμπειρίες αναζήτησης

που είναι πιο απλές και πιο

οπτικοποιημένες από ποτέ,

αλλά έχουμε αγγίξει μόνο την

επιφάνεια των πιθανών δυνα-

τοτήτων. Η Google εργάζεται σε

νέα Generative Language APIs,

ξεκινώντας με το LaMDA, ώστε

να παρέχει στους προγραμμα-

τιστές, στους δημιουργούς και τους οργανισμούς τα

εργαλεία για τη δημιουργία των δικών τους συστημάτων Τεχνητής Νοημοσύνης. Όπως τονίζει ο CEO της Google, Sundar Pichai, «η Τεχνητή Νοημοσύνη είναι η πιο σημαντική τεχνολογία πάνω στην οποία εργαζόμαστε σήμερα. Είτε βοηθά τους γιατρούς να ανιχνεύουν ασθένειες νωρίτερα είτε δίνει τη δυνατότητα στους ανθρώπους να έχουν πρόσβαση σε πληροφορίες στη γλώσσα τους, η Τεχνητή Νοημοσύνη βοηθά τους ανθρώπους, τις επιχειρήσεις και τις κοινότητες να

ξεκλειδώσουν τις δυνατότητές τους. Και ανοίγει νέες ευκαιρίες, που θα μπορούσαν να βελτιώσουν σημαντικά τη ζωή δισεκατομμυρίων ανθρώπων. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο επαναπροσανατολίσαμε την εταιρεία γύρω από την Τεχνητή Νοημοσύνη πριν από έξι χρόνια - και γιατί τη θεωρούμε ως τον πιο σημαντικό τρόπο με τον οποίο μπορούμε να φέρουμε εις πέρας την αποστολή μας: να οργανώσουμε τις πληροφορίες του κόσμου και να τις κάνουμε παγκοσμίως προσβάσιμες και χρήσιμες».

Γενετική ΑΙ Σε συζήτηση μεταξύ του CTO της Amazon, Werner

των αποφάσεων που λαμβάνονται από τους οργανισμούς θα βασίζεται σε δεδομένα και αναλύσεις που προκύπτουν από την αξιοποίηση των δυνατοτήτων της Τεχνητής Νοημοσύνης.

Hans Peter Vogels, και του Vice President Database, Analytics and Machine Learning της AWS, Swami Sivasubramanian, το βασικό θέμα είναι η Generative AI. Όπως λένε, τους τελευταίους μήνες υπάρχει μια έκρηξη ενδιαφέροντος για τη γενετική Τεχνητή Νοημοσύνη και τις υποκείμενες τεχνολογίες που την καθιστούν δυνατή. Έχει διαποτίσει τη συλλογική συνείδηση πολλών, προκαλώντας συζητήσεις από τις αίθουσες διοικητικών συμβουλίων έως τις συναντήσεις γονέων και δασκάλων.

Οι καταναλωτές τη χρησιμοποιούν και οι επιχειρήσεις προσπαθούν να βρουν πώς να αξιοποιήσουν τις δυνατότητές της. Αλλά αυτό δεν έγινε ξαφνικά, η

Επενδύσεις παγκοσµίως στην ΑΙ

(αφορά συγχωνεύσεις, ιδιωτικές επενδύσεις, µετοχές µειοψηφίας και δηµόσιες προτάσεις/προσφορές) –(ποσά σε δισ. δολ.)

10%

του παγκόσμιου ψηφιακού κώδικα για το 2023 αναμένεται να αναπαραχθεί με τη συνδρομή της Τεχνητής Νοημοσύνης.

Μαργκρέτε Βεστάγκερ, αντιπρόεδρος της Ε.Ε.:

Το 2023 είναι πιθανό να

επιτευχθεί μια πολιτική συμφωνία για την Τεχνητή Νοημοσύνη.

έρευνα μηχανικής μάθησης πηγαίνει πίσω δεκαετίες. Στην πραγματικότητα, η μηχανική εκμάθηση είναι κάτι που γίνεται στην Amazon για πολύ καιρό. Χρησιμοποιείται για εξατομίκευση στον ιστότοπο λιανικής της Amazon, χρησιμοποιείται για τον έλεγχο της ρομποτικής στα κέντρα της, χρησιμοποιείται από την Alexa για τη βελτίωση της αναγνώρισης πρόθεσης και της σύνθεσης ομιλίας.

Η μηχανική μάθηση βρίσκεται στο DNA της Amazon. Η εταιρεία πρόσφατα ανακοίνωσε τέσσερα νέα εργαλεία για την περαιτέρω χρήση της Generative AI από τους πελάτες της, συγκεκριμένα τα Amazon Bedrock, AWS Inferentia2 chips, New

Η ΝΟΗΜΟΣΎΝΗ

ΟΙ ΕΠΕΝΔΎΣΕΙΣ

x6

Οι επενδύσεις σε Τεχνητή Νοημοσύνη έχουν εξαπλασιαστεί από το 2016, απόδειξη της σημασίας της ανάπτυξης της ΤΝ σε όλο τον κόσμο.

κράτη -μέλη

Σύμφωνα με την έκθεση «National strategies on Artificial Intelligence, A European perspective 2021 EDITION

- a JRC-OECD report», μέχρι τον

Ιούνιο του 2021 20 κράτη-μέλη και

η Νορβηγία είχαν υιοθετήσει εθνικές

στρατηγικές Τεχνητής Νοημοσύνης,

ενώ 7 κράτη-μέλη βρίσκονταν στην

τελική φάση σύνταξης και έτοιμα να

δημοσιεύσουν τη στρατηγική τους

κατά τους επόμενους μήνες.

Ο όρος Τεχνητή Νοημοσύνη (AI)

επινοήθηκε το 1956.

22,4 δισ. ευρώ

Οι επενδύσεις της Ε.Ε. σε Τεχνητή

Νοημοσύνη αυξήθηκαν κατά 2,1-2,5

δισ. ευρώ το 2021 σε σύγκριση με το 2018. Εάν η Ε.Ε. διατηρήσει παρόμοιο

επίπεδο ανάπτυξης, έως το 2025 οι

επενδύσεις σε Τεχνητή Νοημοσύνη θα

φτάσουν τα 22,4 δισ. ευρώ.

Χώρες με υπό εξέλιξη στρατηγική για την ΑΙ

(Στοιχεία Ε.Ε. 2021)

ΒΕΛΓΙΟ

Trn1n instances, powered by AWS Trainium chips, Free access to Amazon CodeWhisperer for individual developers: Real-time coding assistance.

Πιο ανταγωνιστικοί

«Η αλήθεια είναι ότι το κομμάτι της Generative ΑΙ ανοίγει πολλές προοπτικές. Αισθάνομαι έναν μικρό

φόβο και μια πολύ μεγάλη ευκαιρία μπροστά μας. Τα chatbots και τα άλλα εργαλεία της Τεχνητής Νοημοσύνης είναι τεχνολογίες που "μεγαλώνουν" τις ικανότητες του ανθρώπου», επισημαίνει από την πλευρά του ο Θεοδόσης Μιχαλόπουλος, CEO της Microsoft Ελλάδας, Κύπρου, Μάλτας. «Πρέπει να σκύψουμε

ΚΡΟΑΤΙΑ

ΡΟΥΜΑΝΙΑ

ΙΤΑΛΙΑ

ΑΥΣΤΡΙΑ

ΕΛΛΑΔΑ

ΙΡΛΑΝΔΙΑ

σε αυτές τις τεχνολογίες, να τις τεστάρουμε, να τις μάθουμε και να γίνουμε πιο ανταγωνιστικοί μέσα από αυτές».

Μηχανική μάθηση Στην Ελλάδα, την ίδρυση Κέντρου Αριστείας στον τομέα της Τεχνητής Νοημοσύνης (ΑΙ) ανακοίνωσε η Hewlett Packard Enterprise. Το νέο Κέντρο Αριστείας είναι μέρος του HPE Ezmeral Software και θα ενισχύσει τις δυνατότητές του σε παγκόσμια κλίμακα. Όπως δήλωσε ο Μιχάλης Κασιμιώτης, διευθύνων σύμβουλος της Hewlett Packard Enterprise Ελλάδα & Κύπρος: «Με αυτήν την επένδυση, φέρνουμε κοντά το εργατικό

Η χάραξη δημόσιας πολιτικής και

το μίγμα πολιτιακών σχετικών με την Τεχνητή Νοημοσύνη

είναι δυνατό να καθορίσουν και το μέγεθος των ωφελειών από αυτή.

δυναμικό με την τεχνολογία, προωθώντας την καινοτομία και βοηθώντας τις εταιρείες και τους οργανισμούς σε όλον τον κόσμο να παράγουν μεγαλύτερη αξία και να αποκτήσουν συγκριτικό πλεονέκτημα από τον τεράστιο όγκο δεδομένων που έχουν στην κατοχή τους σήμερα». Η ομάδα θα αποτελείται από εξειδικευμένους μηχανικούς λογισμικού ΑΙ και στοχεύει στο να βοηθά εταιρικούς πελάτες ανά τον κόσμο να ενσωματώνουν την Τεχνητή Νοημοσύνη στη λειτουργία τους. Σύμφωνα με την εταιρεία, η έξυπνη αξιοποίηση των δεδομένων αποτελεί κρίσιμο παράγοντα επιτυχίας σε ένα ευρύ φάσμα του επιχειρείν, όπως οι χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες, η ιατρική έρευνα, η υγειονομική περίθαλψη, η μεταποίηση, οι τηλεπικοινωνίες, οι αυτόνομες συγκοινωνίες, αλλά και στη λειτουργία του κράτους. Η HPE δημιούργησε πρόσφατα περισσότερες από 30 νέες θέσεις για εξειδικευμένους μηχανικούς λογισμικού και προγραμματιστές με εκτεταμένες ικανότητες και εμπειρία σε εργαλεία ανοικτού κώδικα -συμπεριλαμβανομένης της πλατφόρμας MLOps Kubeflow- για να ενισχύσει αυτό το νέο Κέντρο Αριστείας και έχει ήδη καλύψει με επιτυχία τις περισσότερες. Το χαρτοφυλάκιο HPE Ezmeral Software επεκτείνει τις edge-tocloud δυνατότητες διαχείρισης και ανάλυσης δεδομένων της πλατφόρμας HPE GreenLake και παρέχει στους οργανισμούς τα θεμέλια για έργα μηχανικής μάθησης (ML) και Τεχνητής Νοημοσύνης (AI). Οι νέες δυνατότητες MLOps σε αυτό το παγκόσμιο Κέντρο Αριστείας είναι σημαντικές για την HPE, καθώς το Kubeflow είναι το θεμελιώδες εργαλείο ανοικτού κώδικα για το HPE Ezmeral Software και για τη δημιουργία ροών εργασίας μηχανικής μάθησης. Το Κέντρο Αριστείας συμπληρώνει τις υπάρχουσες δυνατότητες άλλων παγκόσμιων κέντρων σε εργαλεία επιστήμης δεδομένων, analytics και μηχανικής ανοικτού κώδικα. «Αυτή η σημαντική επένδυση σε νέα ταλέντα θα επιταχύνει περαιτέρω την καινοτομία και την ανάπτυξη του HPE Ezmeral Software, προσφέροντας σημαντική αξία για τους πελάτες μας», αναφέρει ο αναφέρει ο Mohan Rajagopalan, VP, General Manager, Hewlett Packard Enterprise.

Ενσωμάτωση τεχνολογιών

Τέλος, η ελληνική Performance Technologies ανέλαβε τον συντονισμό ευρωπαϊκού έργου, ύψους 2 εκατ. ευρώ, στον τομέα της Τεχνητής Νοημοσύνης, στο πλαίσιο του προγράμματος Digital Europe της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το οποίο είναι προσανατολισμένο στην ανάδειξη τεχνολογιών αιχμής και τη συνακόλουθη ενσωμάτωσή τους από την πλευρά των πολιτών, των επιχειρήσεων και του δημόσιου τομέα. Στο έργο συμμετέχουν συνολικά εννέα οργανισμοί και επιχειρήσεις από τη Γερμανία, το Βέλγιο, την Ελβετία, τη Ρουμανία, τη Μολδαβία και φυσικά την Ελλάδα, και, όπως αναφέρθηκε, συντονιστής είναι η Performance Technologies

ΚΑΤ Α ΡΑ Ή ΕΥΛΟΓΊΑ;

Οι 6 + 2 τεχνολογικές τάσεις που θα αλλάξουν τον τρόπο σκέψης

και τις συνθήκες της ζωής μας - Η εξέλιξη «συναντά» την ηθική, αλλά και τον προβληματισμό για την επόμενη μέρα της ανθρωπότητας

Της Έφης Τριήρη etriiri@naftemporiki.gr

ούμε την καλύτερη εποχή όσον αφορά τα οφέλη της τεχνο-

λογίας, τα οποία μοιάζουν με θαύματα εάν αναλογιστούμε

τη ραγδαία εξέλιξη που έχει επιτευχθεί. Πίσω όμως από

αυτόν τον θαυμαστό κόσμο κρύβεται μία πραγματικότητα

που προβληματίζει και ανησυχεί.

Κατάρα ή ευλογία; Ένα ερώτημα που είναι δύσκολο να απαντηθεί, γιατί η τεχνολογία ξεπερνά στην πράξη τους κανόνες ηθικής από τους οποίους θα έπρεπε να διέπεται, με κύριο στόχο τη διευκόλυνση και την εξέλιξη της ανθρωπότητας. Προς το παρόν, ο προβληματισμός έχει να κάνει με θέματα όπως η διαχείριση των προσωπικών δεδομένων, καθώς και η ρυθμιστική και η κανονιστική ασάφεια που υπάρχει γύρω από τα ζητήματα αυτά.

Στα τέλη Μαρτίου, περισσότεροι από 1.000 leaders του κλάδου της τεχνολογίας, ερευνητές και άλλοι ειδικοί που εργάζονται στην τεχνητή νοημοσύνη και γύρω από αυτή υπέγραψαν ανοιχτή

επιστολή, προειδοποιώντας ότι οι τεχνολογίες τεχνητής νοημοσύνης παρουσιάζουν τεράστιους κινδύνους για την κοινωνία και την ανθρωπότητα.

Oι υπογράφοντες προέτρεψαν τους δημιουργούς τεχνητής νοημοσύνης να σταματήσουν την ανάπτυξη των πιο ισχυρών συστημάτων τους για 6 μήνες, ώστε να κατανοήσουμε καλύτερα τους κινδύνους πίσω από την τεχνολογία.

Ωστόσο, αυτά τα θαύματα της τεχνολογίας έχουν βοηθήσει την καθημερινότητά μας και υπόσχονται να φέρουν νέα δεδομένα που θα απλοποιήσουν τις δραστηριότητές μας και θα αλλάξουν τον τρόπο σκέψης και τις συνθήκες της ζωής μας. Ο Γεράσιμος Βουκελάτος, χημικός μηχανικός - ΜΒΑ Τotal Quality Management, Product Management στην Palamidis S.A., αναφέρει έξι τεχνολογικές τάσεις που θα μας απασχολήσουν στο άμεσο μέλλον:

Τεχνητή Νοημοσύνη

Η τεχνητή νοημοσύνη είναι ο κλάδος της πληροφορικής που ασχολείται με τον σχεδιασμό

συστημάτων που προσομοιάζουν στην ανθρώπινη συμπεριφορά και νοημοσύνη. Έχει την ικανότητα να εκπαιδεύεται (μαθαίνει) και στόχος είναι να επιλύει πολύπλοκα προβλήματα με ταχύτητα χάρη στην αυξημένη υπολογιστική ισχύ. Το τελευταίο διάστημα έχουν γίνει μεγάλα βήματα προς αυτή την κατεύθυνση (π.χ. λανσάρισμα του Chat GPT από την Open AI).

Οι υπέρμαχοι της τεχνολογίας τονίζουν τις ευκαιρίες

που θα δημιουργηθούν στην αύξηση, για παράδειγμα, της παραγωγικότητας, ενώ στον αντίποδα υπάρχουν φόβοι για απώλεια πολλών θέσεων εργασίας σε διάφορους κλάδους, λόγω της υποκατάστασης του ανθρώπινου δυναμικού από την τεχνητή νοημοσύνη.

Επαυξημένη Πραγματικότητα

και Εικονική Πραγματικότητα

2Η ενίσχυση του φυσικού κόσμου με ψηφιακές επεκτάσεις (κείμενο, ήχος, video, δεδομένα τοποθεσίας κ.ο.κ.) υπόσχεται να αναβαθμίσει την ανθρώπινη εμπειρία, ενσωματώνοντας επιπλέον πληροφορία σε πραγματικό χρόνο. Βρίσκει χρήση σε εφαρμογές ψυχαγωγίας, καθημερινές δραστηριότητες (π.χ. εφαρμογές που σου επιτρέπουν να δεις πώς θα έμοιαζαν διάφορα έπιπλα στον χώρο σου), στην εκπαίδευση (π.χ. εφαρμογή που σου επιτρέπει να θαυμάσεις διάφορα ιστορικά αντικείμενα) κ.ο.κ. Η εικονική πραγματικότητα, από την άλλη, δημιουργεί ένα πραγματικό ή φανταστικό περιβάλλον μέσω κατάλληλου εξοπλισμού (βλέπε γυαλιά VR, ακουστικά κτλ.). Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η πρόσφατη μεγάλη επένδυση της META στο Metaverse, μέσω του οποίου ευελπιστεί να

δημιουργήσει έναν εικονικό κόσμο, στον οποίο πολλές δραστηριότητες (π.χ. εργασιακά meetings) θα μπορούν στο μέλλον να λαμβάνουν χώρα δίχως τη φυσική μας παρουσία αλλά μέσω ενός avatar.

Internet of Things (IoT) -

Διαδίκτυο των Πραγμάτων

3Ο όρος Διαδίκτυο των Πραγμάτων αναφέρεται σε οποιαδήποτε συσκευή μπορεί να συνδεθεί ασύρματα στο διαδίκτυο, να συλλέξει και να μεταδώσει δεδομένα μέσω διαφόρων αισθητήρων, με σκοπό την ενημέρωση του χρήστη και την αυτοματοποίηση διαδικασιών. Η συγκεκριμένη τεχνολογία αναμένεται να γίνει ακόμη πιο διαδεδομένη με την περαιτέρω ανάπτυξη του 5G, δημιουργώντας διασυνδεδεμένα οικοσυστήματα συσκευών (π.χ. smart homes, smart cities, self-driving cars κτλ.).

Τεχνολογία Υδρογόνου 6

Τα επόμενα χρόνια, ηγετική θέση στη στροφή προς την πράσινη ενέργεια αναμένεται να διαδραματίσει το πράσινο υδρογόνο. Το

υδρογόνο μπορεί να παραχθεί μέσω ηλεκτρόλυσης

του νερού με χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργει-

ας με μικρές έως μηδενικές εκπομπές αερίων του

Οι επενδύσεις σε έρευνα που ασχολείται με τη

ρομποτική έχουν αυξηθεί ραγδαία τα τελευταία

χρόνια, με αποτέλεσμα οι δυνατότητες αλλά και η εμφάνιση των ρομποτικών προϊόντων να έχουν βελτιωθεί σημαντικά. Ήδη πολλές ρομποτικές εφαρμογές χρησιμοποιούνται στην καθημερινή μας ζωή (π.χ. ρομποτικές σκούπες), στη βιομηχανία μέσω συστημάτων αυτοματισμού, αλλά και στην ιατρική - χειρουργική.

Χρησιμοποιώντας τις ιδιότητες της κβαντομηχανικής (υπέρθεση, διεμπλοκή καταστάσεων κ.ο.κ.)

και με την υποκατάσταση του bit με τα κβαντικά bits (qubits), η υπολογιστική ισχύς των κβαντικών υπολογιστών αναμένεται να είναι απείρως μεγαλύτερη από αυτή των σημερινών super computers, βοηθώντας στην επίλυση προβλημάτων που δεν είναι δυνατόν να επιλυθούν με τη χρήση συμβατικών υπολογιστών.

θερμοκηπίου (η Ε.Ε. έχει θέσει στόχο για παραγωγή 10 εκατ. τόνων πράσινου υδρογόνου τον χρόνο

έως το 2030 και εισαγωγή άλλων 10 εκατ. τόνων

από γειτονικές χώρες). Στη συνέχεια, μπορεί να

χρησιμοποιηθεί για παραγωγή ενέργειας μέσω

κατάλληλων κυψελίδων καυσίμου (στόχος να

υποκαταστήσει άλλες μορφές καυσίμων όπως το

φυσικό αέριο), ή να γίνει αποθήκευση και μεταφορά σε αέρια μορφή.

Ρομποτική και αυτοματισμοί 4

Κβαντική ΤεχνολογίαΥπολογιστές 5

Τρόφιμα

από

εργαστήριο

Το τεχνητό κρέας (κρέας που έχει καλλιεργηθεί στο

εργαστήριο) μπορεί να συμβάλει στη μείωση της χρή-

σης ζωοτροφών, της αποψίλωσης δασικών εκτάσεων

και των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Επιπλέον,

θα μπορούσε να βοηθήσει στην αντιμετώπιση της

ραγδαίας αύξησης των τιμών του κρέατος, καθώς

και να προσεγγίσει τις σκέψεις και πεποιθήσεις των

χορτοφαγικών οργανώσεων. Ήδη η Σιγκαπούρη έχει

γίνει η πρώτη χώρα που διαθέτει κρέας εργαστηρίου

στο εμπόριο. Η παραγωγή γίνεται μέσω της λήψης βλαστοκυττάρων από ζώα, κατά

ψυξής τους με υγρό άζωτο και

πολλαπλασιασμού τους σε βιοαντιδραστήρα. Σε αυτό

το στάδιο, μυϊκά και λι πώδη κύτταρα δημιουρ

γούνται και σχηματίζουν

μία παχύρευστη ύλη που προσομοιάζει στον κιμά.

Η χρήση βρώσιμων εντόμων στη βιομηχανία τροφίμων παρουσιάζει μία τάση ανάπτυξης, γεγονός που

υποδηλώνει πως υπάρχουν τεράστια περιθώρια για

επενδύσεις στην έρευνα και την αγορά. Οι αναδυόμενες τεχνολογικές και επιστημονικές εφαρμογές

των εδώδιμων εντόμων στη βιομηχανία τροφίμων

αφορούν απομονώσεις πρωτεϊνών και χρήση αυτών

ως κύριο συστατικό σε προϊόντα και συμπληρώματα

διατροφής. Ένα τεράστιο μερίδιο ευθύνης στην κλιμα-

τική αλλαγή και την καταστροφή του περιβάλλοντος

αποδίδεται στην εκτροφή ζώων για ανθρώπινη κατα-

νάλωση. Η χρήση εντόμων που έχουν την ιδιότητα να

αναπαράγονται με γρηγορότερους ρυθμούς αφήνει

μικρότερο περιβαλλοντικό αποτύπωμα, γεγονός που

τα καθιστά μία πιο οικολογική και βιώσιμη πηγή πρωτεΐνης, ιδίως εν όψει της ακόμη μεγαλύτερης αύξησης του πληθυσμού.

Όλη αυτή η εξέλιξη της τεχνολογίας αναμένεται να φέρει ανακατατάξεις στην αγορά εργασίας μέσω της αυτοματοποίησης.

Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ, όπου συμμετείχαν 800 εταιρείες με 11 εκατ. εργαζομένους από 45 χώρες, μία στις 4 θέσεις εργασίας θα αλλάξει τα επόμενα πέντε χρόνια. Ενώ θα δημιουργηθούν 69 εκατ. νέες θέσεις εργασίας, ταυτόχρονα θα εξαφανιστούν 83

εκατ. έως το 2027, δηλαδή απώλεια 14 εκατ. θέσεων εργασίας, που σημαίνει ότι θα πληγεί ένα μεγάλο μέρος της κοινωνίας.

Τα επαγγέλματα που θα έχουν μεγαλύτερη

ζήτηση θα είναι ειδικοί σε θέματα τεχνητής

νοημοσύνης, κυβερνοασφάλειας, data analytics, κρυπτογράφησης και κλιματικής αλλαγής.

Πέρα όμως από τις εργασιακές και κοινωνικές

αναταράξεις, υπάρχει η άμεση αναγκαιότητα για ένα παγκόσμιο ρυθμιστικό πλαίσιο πριν είναι πολύ

αργά για να αναστραφεί η αρνητική πλευρά της τεχνολογικής εξέλιξης

εργασίας

τροφίμων

«Έξυπνη» πόλη

από τη MYTILINEOS

στα Άσπρα Σπίτια

Ολοκληρωμένες βιώσιμες λύσεις που αναβαθμίζουν

την καθημερινότητα των πολιτών

ι είναι «έξυπνη» πόλη;

Είναι ο τόπος όπου τα

παραδοσιακά δίκτυα και

οι υπηρεσίες γίνονται

πιο αποτελεσματικά με

τη χρήση ψηφιακών

λύσεων προς όφελος

των κατοίκων και των

επιχειρήσεών της. Έξυπνη

πόλη σημαίνει εξυπνότερα δίκτυα αστικών

μεταφορών, αναβαθμισμένες παροχές

ύδρευσης και διάθεσης αποβλήτων και

πιο αποτελεσματικοί τρόποι φωτισμού και

θέρμανσης κτιρίων. Σημαίνει αξιοποίηση

στον μέγιστο βαθμό των εργαλείων της

τεχνολογίας με στόχο την πιο αποδοτική

χρήση όλων των πόρων (ηλεκτρικό ρεύμα,

νερό, κ.λπ.), τη μείωση του ανθρακικού

αποτυπώματος και τη βελτίωση της

ποιότητας ζωής των

κατοίκων της.

Μέσω της «έξυ-

κατοίκων και πιο βιώσιμες οι υποδομές. Η πλατφόρμα παρέχει σειρά εφαρμογών και προϊόντων και απευθύνεται σε πόλεις, κοινότητες, οικισμούς που μπορούν να ενσωματώσουν είτε όλη την γκάμα των παρεχόμενων υπηρεσιών είτε μέρος αυτών. Υπηρεσίες και Εφαρμογές που δίνουν έμφαση στο τρίπτυχο ESG (EnvironmentΠεριβάλλον, Social - Κοινωνική Υπευθυνότητα - Governance - Διακυβέρνηση) καθώς και στην Αειφορία (Sustainability) και αφορούν μεταξύ άλλων την «έξυπνη» διαχείριση ενέργειας, υδάτων και απορριμμάτων, την ενίσχυση της λειτουργικότητας στον δημόσιο χώρο και την καλύτερη διαχείριση της κυκλοφορίας μέσα στην πόλη.

Πιο συγκεκριμένα, οι υπηρεσίες της πλατφόρμας Smart Cities διαρθρώνονται σε τρεις άξονες:

Οι «έξυπνοι»

στύλοι όχι απλώς

εξοικονομούν

Με τις εφαρ-

μογές για την

έξυπνη κινητι-

κότητα ενισχύ-

εται η ασφάλεια

των μεταφο-

ρών, μειώνεται

το κόστος

διαχείρισης της

κυκλοφορίας, επιτυγχάνεται

αποδοτικότερη

διαχείριση

των ΜΜΜ.

πνης» πόλης αναδει-

κνύεται η αξία της

κοινότητας και των δυνατοτήτων των ανθρώπων της, όπου ο καταναλωτής γίνεται και παραγωγός ενέργειας (εγκαθιστώντας

π.χ. ένα μικρό φωτοβολταϊκό στη στέγη του σπιτιού του) και ελέγχει την κατανάλωσή του.

Μια τέτοια «έξυπνη» πόλη έχει δημιουργήσει η

MYTILINEOS στα Άσπρα Σπίτια Βοιω-

τίας: Στον πρότυπο οικισμό στην παραλία

του Διστόμου όπου στεγάζονται οι εργα-

ζόμενοι του κλάδου Μεταλλουργίας της

εταιρείας «τρέχει» σε πιλοτική βάση η

πλατφόρμα Smart Cities, μέσω της οποίας

ευέλικτες εφαρμογές και τεχνητής νοημο-

σύνης δημιουργούν νέες δυνατότητες για

να γίνει πιο εύκολη η καθημερινότητα των

1

Έξυπνη διαχείριση ενέργειας και υδάτων: Το σκέλος της «έξυπνης» διαχείρισης της ενέργειας -με τη μετατροπή του καταναλωτή σε prosumer- περιλαμβάνει εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων, μπαταρίας, inverter και έξυπνων μετρητών, πλατφόρμα για έξυπνη διαχείριση αποθηκευμένης και παραγόμενης ενέργειας για τους prosumers, διαχείριση ζήτησης ενέργειας (demand response). Μέσω των δράσεων αυτών μπορεί να επιτευχθεί αφενός εξοικονόμηση του ενεργειακού κόστους, αφετέρου δραστική μείωση των εκπομπών CO2 και αυξημένη έμφαση στην ενεργειακή ουδετερότητα (net zero). Στο σκέλος της διαχείρισης υδάτων οι προτεινόμενες λύσεις αφορούν εγκατάσταση αισθητήρων και υδρομετρητών και cloud εφαρμογές για την κατανάλωση νερού (σε επίπεδο σπιτιού και δήμου) και την αποτύπωση και διαχείριση υδραυλικού δικτύου, οι οποίες συντείνουν στον έγκαιρο εντοπισμό των διαρροών, τη μείωση του

κόστους της συντήρησης του δικτύου

νερού και την «έξυπνη» άρδευση σε πάρκα

και δημοτικά άλση.

ενέργεια, αλλά

και προωθούν την

αμεσότερη επικοι-

νωνία μεταξύ των

πολιτών αλλά και

των επισκεπτών

της «έξυπνης»

πόλης.

2Έξυπνες δημόσιες υπηρεσίες: Εδώ εντάσσονται οι «έξυπνοι» στύλοι, οι οποίοι είναι ενεργειακά αυτόνομοι και λειτουργούν με την «πράσινη» ενέργεια που παράγουν από τις ανεμογεννήτριες και τα πάνελ που διαθέτουν. Μέσω αυτών οι πολίτες έχουν πρόσβαση σε σημεία φόρτισης των συσκευών τους, σε ελεύθερη σύνδεση Internet μέσω 5G WiFi, σε πλατφόρμα για διαχείριση οπτικοακουστικών μηνυμάτων, σε μετεωρολογικές προβλέψεις. Οι «έξυπνοι» στύλοι όχι απλώς εξοικονομούν ενέργεια, αλλά και προωθούν την αμεσότερη επικοινωνία μεταξύ των πολιτών αλλά και των επισκεπτών της «έξυπνης» πόλης. Άλλη μια πτυχή είναι η Πλατφόρμα του Πολίτη μέσω της οποίας διευκολύνεται η διαχείριση βλαβών σε κατοικίες και δημόσιους χώρους, αλλά και η ενημέρωση του πολίτη για τα δρώμενα στην πόλη (π.χ. εκδηλώσεις στις οποίες μπορεί να κάνει κράτηση). Στην ίδια κατηγορία εντάσσονται οι εφαρμογές για τα «έξυπνα» κτίρια (έξυπνο σύστημα διαχείρισης θερμοκρασίας και προληπτικής συντήρησης που μπορούν προφανώς να εφαρμοστούν και σε κατοικίες), το «έξυπνο» σύστημα διαχείρισης επισκεπτών (smart

visitor), οι «έξυπνοι» χώροι αποθήκευσης

ταχυδρομικών πακέτων (smart lockers)

και ο «έξυπνος» οδοφωτισμός. Τα οφέλη

εδώ αφορούν τη μείωση του λειτουργικού

κόστους και την ενίσχυση της ενεργειακής

απόδοσης δημοσίων χώρων και κτιρίων, και

Η πλατφόρμα Smart Cities παρέχει σειρά εφαρμογών και προϊόντων

και απευθύνεται

σε πόλεις, κοινότητες, οικισμούς

που μπορούν να ενσωματώσουν

είτε όλη την γκάμα των παρεχόμενων υπηρεσιών είτε μέρος αυτών.

Παράλληλα, πρωταρχικό ρόλο σε αυτή

την πόλη μηδενικού ανθρακικού αποτυπώματος (net zero) θα έχουν οι αρχές της

βιωσιμότητας. Η «πράσινη» ενέργεια θα

αντιστοιχίζεται με τη συνολική ενεργειακή

κατανάλωση, ενώ θα ενισχυθεί η περιβαλλο-

ντική και ενεργειακή συνείδηση των πολιτών

μέσα από τη διαρκή εκπαίδευση και τη

διάχυση της πληροφορίας σε θέματα όπως

Έξυπνη κινητικότητα: Πρόκειται για

τη μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος των δήμων. 3

τον τρίτο πυλώνα των smart cities που περιλαμβάνει τη διαχείριση κυκλοφορίας μέσω «έξυπνων» φαναριών, το λεγόμενο smart e-mobility με συστήματα έξυπνης κυκλοφορίας στην πόλη, όπως διαμοιρασμός αυτοκινήτων μέσω ειδικής εφαρμογής, αυτόνομα οχήματα, ηλεκτροκίνητα πατίνια κ.λπ., «έξυπνη» διαχείριση κενών θέσεων στάθμευσης με ειδικούς αισθητήρες, «έξυπνες» μαρίνες (διαχείριση ενέργειας, κράτηση θέσεων, πληρωμή τελών ελλιμενισμού). Με τις εφαρμογές αυτές ενισχύεται η ασφάλεια των μεταφορών, μειώνεται το κόστος διαχείρισης της κυκλοφορίας, επιτυγχάνεται η αποδοτικότερη διαχείριση των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς, εξοικονομείται ενέργεια και μειώνεται η ατμοσφαι-

η διαχείριση ενέργειας, νερού και απορριμ-

μάτων και η σημασία της τεχνολογίας στο

επίπεδο ζωής.

Η

εδραιώνεται ως εταίρος καινοτομίας και προόδου για την τοπική αυτοδιοίκηση.

ρική ρύπανση σε βραχυπρόθεσμο, αλλά και μακροπρόθεσμο ορίζοντα.

Μέσω της πλατφόρμας Smart Cities θα αναπτυχθούν εφαρμογές σχετικές με έννοιες και υπηρεσίες όπως Blockchain, «έξυπνος» φωτισμός, διασυνδεδεμένες δημόσιες μεταφορές και καινοτόμα ψηφιακά εργαλεία

για κατοίκους και τουρίστες που θα μπουν

στη ζωή των πολιτών για να την κάνουν πιο

εύκολη.

Με αυτόν τον τρόπο, η MYTILINEOS

εδραιώνεται ως εταίρος καινοτομίας και

προόδου για την τοπική αυτοδιοίκηση.

Παράλληλα, ενισχύει τις τοπικές κοινωνίες

που ανάγονται ως οι πρώτοι κοινωνοί της

νέας φιλοσοφίας της εταιρείας για παροχή

ολοκληρωμένων βιώσιμων λύσεων που θα

αναβαθμίσουν την καθημερινότητά τους.

Αυτό είναι το όραμα της MYTILINEOS και

η κεντρική ιδέα πίσω από τα Smart Cities.

Για ανθρώπινες πόλεις που υλοποιούν τη

μετάβαση σε μια πραγματικότητα πιο φιλική

και πιο πράσινη, έχοντας στο επίκεντρο

τον σύγχρονο πολίτη και την κοινωνία του

μέλλοντος.

MYTILINEOS

ΔΥΝΑΜΙΚΗ

EΠΙΣΤΡΟΦΗ ΤΩΝΒIG ΤECHS

Μετά τις αναταράξεις του 2022, οι κολοσσοί του τεχνολογικού κλάδου ανακάμπτουν σταθερά, με την Τεχνητή Νοημοσύνη να καλλιεργεί υψηλές

προσδοκίες για ένα νέο ράλι ανάπτυξης τα επόμενα χρόνια

Της Έφης Τριήρη etriiri@naftemporiki.gr

τις αρχές του 2021 οι κορυφαίοι δι-

ευθύνοντες σύμβουλοι των Big Techs

έκαναν λόγο για την απαρχή ενός

κύματος ψηφιακού μετασχηματισμού

που θα σάρωνε τα πάντα. Η προοπτική αυτή

φάνηκε να καταρρέει για λίγο, όταν το 2022

ήρθε και «λεηλάτησε» τα πάντα στον τεχνολο-

γικό κλάδο, με τη χρηματιστηριακή αξία των

μεγάλων επιχειρήσεων να βουλιάζει κατά 7

τρισ. δολάρια και με περίπου 160.000 θέσεις

εργασίας να χάνονται σε μία προσπάθεια συ-

γκράτησης του κόστους.

Οι απολύσεις συνεχίστηκαν και φέτος (μέχρι στιγμής έχουν φθάσει τις 100.000), όμως οι Big Techs έχουν επιστρέψει δυναμικά.

Οι επενδυτές που είχαν αποφασίσει το 2022

ότι το μεγάλο πάρτι των μετοχών τεχνολογίας

έχει τελειώσει επανήλθαν φέτος με εντυπωσι-

ακή ταχύτητα, διακρίνοντας την ανθεκτικότητα

των ισχυρότερων εταιρειών του κλάδου στο σημερινό αβέβαιο περιβάλλον του υψηλού πληθωρισμού και των συνεχιζόμενων επιτοκιακών αυξήσεων. Το ποτήρι, ωστόσο, εξακολουθεί να είναι μισογεμάτο: η βραχυπρόθεσμη

εικόνα δεν έχει αλλάξει και οι πέντε μεγαλύτερες εταιρείες τεχνολογίας -Alphabet, Amazon, Apple, Meta και Microsoft- θα δυσκολευτούν να παρουσιάσουν μεγάλη ανάπτυξη στο σύνολο του τρέχοντος έτους, παρότι τα αποτελέσματα του πρώτου τριμήνου ήταν καλύτερα των προσδοκιών. Όμως, η αναζωπύρωση των τιμών των μετοχών πυροδοτήθηκε από την αίσθηση ότι η διόρθωση του περασμένου έτους πήγε πολύ μακριά, ότι οι μεγαλύτερες εταιρείες τεχνολογίας έχουν την οικονομική ισχύ να

αντιμετωπίσουν την ύφεση καλύτερα από τις περισσότερες στους υπόλοιπους κλάδους και ότι ορισμένες από τις τάσεις ανάπτυξης που υποστήριξαν τη μακροχρόνια επέκτασή τους παραμένουν άθικτες.

Η κλίμακα της ανάκαμψης Έναν χρόνο αφότου οι πέντε μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας έχασαν περίπου το 40% της αξίας τους, η κλίμακα της ανάκαμψης είναι αξιοση-

ΑΜΑΖΟΝ NVIDIA

1.000

ΜΕΤΑ

μείωτη. Η συνολική κεφαλαιοποίησή τους έχει

αυξηθεί κατά 25% από τις αρχές του 2023,

τη στιγμή που ο δείκτης S&P 500 σημειώνει

άνοδο μόλις 7%. Αυτό μεταφράζεται σε μία

εντυπωσιακή αύξηση της τάξης των 2 τρισ.

δολαρίων σε ό,τι αφορά τη χρηματιστηριακή

τους αξία και σε μια σταθερή ανάκαμψη των

δραστηριοτήτων τους. Ειδικά οι μετοχές του

κλάδου επεξεργαστών γνώρισαν ισχυρή ανά-

καμψη, καθώς οι επενδυτές προσβλέπουν σε

ένα καλύτερο δεύτερο εξάμηνο του έτους. Αναλυτές προειδοποιούν ότι ο κλάδος

ημιαγωγών ενδεχομένως να δυσκολευθεί να

διατηρήσει το ράλι που έφερε στον δείκτη

ημιαγωγών στη Φιλαδέλφεια κέρδη 43% από

το χαμηλό που είχε αγγίξει πριν από έξι μήνες.

Καθώς όμως ορισμένες κατηγορίες ψηφιακών δαπανών έχουν αρχίσει να σταθεροποιούνται στα προ της πανδημίας επίπεδα, οι ανησυχίες που προκάλεσε η αλλαγή τάσεων μετά την πανδημία έχουν αρχίσει να μετριάζονται.

Η εξέλιξη αυτή αναμένεται να ενισχύσει την αισιοδοξία ότι ορισμένες από τις πιο σημαντικές μακροπρόθεσμες τάσεις ανάπτυξης παραμένουν άθικτες.

Η Τεχνητή Νοημοσύνη

Επιπλέον, η μανία που έχει ξεσπάσει γύρω από την Τεχνητή Νοημοσύνη έχει δημιουργήσει ελπίδες ότι μια νέα φάση ανάπτυξης βρίσκεται

μπροστά για τις Big Techs, παρά το γεγονός ότι

αυτή τη στιγμή επικρατεί έντονη αβεβαιότητα

σε οικονομικό και νομισματικό επίπεδο.

Σύμφωνα με τη Wall Street, ο ρυθμός

αύξησης των εσόδων των κορυφαίων τεχνολο-

γικών, που διαμορφώθηκε στο 28% το 2021,

θα επιβραδυνθεί στο 4% το 2023.

Το 2024, όμως, εκτιμάται ότι θα ανακάμψει

στο 11%, επιστρέφοντας στον διψήφιο ρυθμό

ανάπτυξης που χαρακτήρισε τη μακρά και

σταθερή περίοδο ευφορίας που προηγήθηκε

της πανδημίας.

Οι ψηφιακές διαφημιστικές δαπάνες

σταθεροποιούνται και η αγορά laptop αρχίζει

να παρουσιάζει κάποια σημάδια ανάκαμψης.

Τα καλύτερα των προσδοκιών αποτελέσματα

πρώτου τριμήνου που ανακοίνωσαν οι μεγάλες

τεχνολογικές την προηγούμενη εβδομάδα αύξησαν την κεφαλαιοποίησή τους περισσότερο από 300 δισ. δολάρια, σύμφωνα με στοιχεία των FactSet και Dow Jones Market Data.

Οι αναταράξεις

στον τραπεζικό

τομέα των ΗΠΑ

έκαναν

τους επενδυτές

να εστιάσουν

στα ασφαλή

χαρακτηριστικά

του τεχνολογικού

κλάδου.

Θα πρέπει να σημειωθεί, ωστόσο, ότι το σημερινό περιβάλλον δεν μοιάζει και πολύ με την περίοδο της πανδημίας, που εκτίναξε στα ύψη τις online υπηρεσίες.

Το cloud computing, που βρίσκεται στο επίκεντρο σχεδόν όλων των υπηρεσιών τεχνολογίας, δείχνει πού βρίσκονται

πολλές απ’ αυτές τις επιχειρήσεις. Η Microsoft

ανακοίνωσε ανάπτυξη 27% από τις δραστηριό-

τητές της στο cloud, από περίπου 50% κατά τη

διάρκεια της πανδημίας.

Αυτό ήταν το χαμηλότερο ποσοστό της έως

σήμερα, αν και απόλυτα ευθυγραμμισμένο με

τις προσδοκίες και αρκετό για να φέρει άλμα

7,24% στην τιμή της μετοχής της, στην καλύτε-

ρη επίδοση από το 2015.

Η Amazon παρουσίασε επίσης τον χαμη-

λότερο έως σήμερα ρυθμό αύξησης πωλήσε-

ων για τις δραστηριότητες cloud στο πρώτο

τρίμηνο, κατά 16%, αν και κατάφερε να τα πάει

καλύτερα απ’ ό,τι αναμενόταν.

Η Google παρουσίασε λειτουργικά κέρδη

στο cloud για πρώτη φορά, αφού μετατόπισε

μέρος του κόστους σε άλλες δραστηριότητές

της.

Όσον αφορά την Apple, που θεωρείται «βα-

ρόμετρο» της αγοράς, ανακοίνωσε μεν μειωμέ-

να έσοδα για δεύτερο διαδοχικό τρίμηνο, όμως

οι πωλήσεις iPhones αυξήθηκαν περισσότερο

απ’ όσο είχαν προβλέψει οι αναλυτές.

Χρηματιστηριακή αξία

Το περιβάλλον εξακολουθεί να είναι δύσκολο

για την εταιρική Αμερική και η χρηματιστηρια-

κή αξία των μεγάλων της τεχνολογίας δεν έχει

ανακάμψει πλήρως από τις περσινές απώλειες.

Η κεφαλαιοποίησή τους, ωστόσο, είναι

σαφώς βελτιωμένη, με αυτή δε ορισμένων

εταιρειών να ξεπερνά σημαντικά ορόσημα.

Η Apple εξακολουθεί να κατέχει την πρώτη

θέση με κεφαλαιοποίηση ύψους 2,76 τρισ.

δολ., με βάση στοιχεία στις αρχές Μαΐου, όμως

η Microsoft κατάφερε να ξεπεράσει και πάλι το

Σύμφωνα με αναλυτές, ο ρυθμός αύξησης των

εσόδων των Big Techs εκτιμάται φέτος στο 4%,

αλλά από το 2024 αναμένεται να επιστρέψει σε

διψήφιο νούμερο.

ΤΟ

90%

το άλμα για

τη μετοχή

της Nvidia

το α' τρίμηνο του 2023

74%

τα κέρδη της

Meta τους τρεις πρώτους

μήνες του 2023

η τριμηνιαία άνοδος που

κατέγραψε η μετοχή της Tesla

τίτλο της δεύτερης πιο «πολύτιμης» εταιρείας στον πλανήτη.

Στην τρίτη θέση βρίσκεται η Alphabet με κεφαλαιοποίηση ύψους 1,34 τρισ. δολ., στην τέταρτη η Amazon με οριακά πιο πάνω από το 1 τρισ. δολ. και ακολουθεί η Nvidia με κεφαλαιοποίηση 708 δισ. δολ.

Η Meta, ο μητρικός όμιλος του Facebook, βρίσκεται πίσω από τις υπόλοιπες μεγάλες εταιρείες του κλάδου με κεφαλαιοποίηση στα 602 δισ. δολάρια. Παραμένει ακόμη μακριά

“

Τα καλύτερα

των προσδοκιών

αποτελέσματα πρώτου τριμήνου

αύξησαν την

κεφαλαιοποίηση

των Big Techs

περισσότερο από 300 δισ. δολάρια.

60%

φράγμα των 2 τρισ. δολ., με τη χρηματιστηρι-

ακή αξία της να διαμορφώνεται στα 2,31 τρισ.

δολ., τη στιγμή που στα τέλη του 2022 κυμαινόταν στο 1,82 τρισ. δολ., κερδίζοντας ξανά τον

από τα υψηλά του 2021

του 1,1 τρισ. δολ.

Πέρυσι είχε υποχω-

ρήσει κάτω από τα 240

δισ. δολ.

«Έχουμε ήδη πιάσει

ναδίρ όσον αφορά

τη διαμόρφωση του

κλίματος. Ωστόσο, μην περιμένετε ότι θα

επιστρέψουμε ξανά σε

διψήφια νούμερα όσον αφορά τις ψηφιακές διαφημίσεις», αναφέρει ο Μπράιαν Βίζερ, ανεξάρτητος σύμβουλος στον χώρο της ψηφιακής διαφήμισης.

Οι αναταράξεις στον τραπεζικό τομέα έκαναν, ωστόσο, τους επενδυτές να εστιάσουν στα ασφαλή χαρακτηριστικά του τεχνολογικού κλάδου, όπως τους ισχυρούς ισολογισμούς και τη μεγάλη ροή εσόδων που συνεχίστηκε ακόμη και στην περίοδο της οικονομικής επιβράδυνσης.

Ο δείκτης Nasdaq Στη διάρκεια του πρώτου τριμήνου ο δείκτης υψηλής τεχνολογίας Nasdaq παρουσίασε κέρδη 20%, στην καλύτερη τριμηνιαία επίδοση από τα μέσα του 2020.

Τα φετινά κέρδη του Nasdaq έχουν φέρει περί τα 2,4 τρισ. δολ. στην κεφαλαιοποίηση του δείκτη.

Αυτό σημαίνει ότι η αξία του έχει φτάσει τα 15,5 τρισ. δολ. συγκριτικά με το απόγειο των 20 δισ. δολ. που είχε αγγίξει στα τέλη του 2021. Όσο για τα κέρδη του Απριλίου, ήταν μηδαμινά, μόλις 0,5%. Oι τρεις από τις κορυφαίες εταιρείες του κλάδου ήταν και οι μεγαλύτεροι κερδισμένοι του πρώτου τριμήνου.

Η Tesla έχει ενισχυθεί περισσότερο από 60%, ενώ η μείωση του κόστους στη Meta ώθησε τη μετοχή του μητρικού ομίλου του Facebook σε άνοδο 74%, η οποία ήταν και η μεγαλύτερη τριμηνιαία άνοδός της από το 2013.

Η μετοχή, ωστόσο, που έκανε το μεγαλύτερο άλμα στον δείκτη Nasdaq είναι η κατασκευάστρια τσιπ Nvidia, που ενισχύεται φέτος 90%, στη μεγαλύτερη τριμηνιαία άνοδο από το 2001, κάτι που αντικατοπτρίζει το αυξανόμενο ενδιαφέρον για την Τεχνητή Νοημοσύνη

ΨΗΦΙΑΚΟ ΔΡΟΜΟΛΟΓΙΟ

ΓΙΑ ΤΑ LOGISTICS

Ενοποιούμε ψηφιακά την ελληνική με την ευρωπαϊκή αγορά logistics, προκειμένου να αναδείξουμε

την Ελλάδα ως ένα σύγχρονο και ελκυστικό «hub» εμπορευματικών μεταφορών, με συγκριτικά

πλεονεκτήματα την παροχή ψηφιακών υπηρεσιών και την υψηλή τεχνογνωσία

εκσυγχρονισμός των υπηρεσιών

στον τομέα των logistics και της εφοδιαστικής αλυσίδας ήταν μία από τις

προτεραιότητες της κυβέρνησης του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη και η

μεγάλη πρόοδος που συντελέστηκε αποτυπώθηκε στην πρόσφατη έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας, όπου η Ελλάδα εκτοξεύθηκε από την 42η θέση το 2018 στη 19η θέση παγκοσμίως το 2023.

Η αναβάθμιση των υπηρεσιών αφορά όλες τις πτυχές της δραστηριότητας - παρατηρώντας, ωστόσο, τους δείκτες θα διαπιστώσει κανείς την αξιοσημείωτη βελτίωση της ψηφιοποίησης των υπηρεσιών κατά 23%.

Η επίδοση αυτή δεν είναι καθόλου τυχαία, αλλά το αποτέλεσμα συντονισμένων ενεργειών που δρομολογήθηκαν με σκοπό την παροχή υπηρεσιών προστιθέμενης αξίας στον κλάδο, στο πλαίσιο της Κυβερνητικής Επιτροπής για την Εφοδιαστική, όπου έχω την τιμή να συμμετέχω ως αντιπρόεδρος.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα, αποτελεί η συμμετοχή του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών στο συγχρηματοδοτούμενο έργο FENIX, το πανευρωπαϊκό ψηφιακό παρατηρητήριο πληροφόρησης στις μεταφορές και στα logistics, μέσω της πιλοτικής εφαρμογής υπηρεσιών ψηφιακών συστημάτων πληροφοριών.

Στο παρατηρητήριο θα αποτυπώνονται τα πραγματικά δεδομένα των εμπορευματικών ροών που αφορούν τα διεθνή φορτία και θα παρέχονται κρίσιμες πληροφορίες. επιτρέποντας τις στατιστικές προβλέψεις, ενώ θα καταρτιστούν μητρώα επιχειρήσεων και υποδομών.

Η πλατφόρμα θα διευκολύνει τη διασύνδεση των ελληνικών επιχειρήσεων στην Ευρώπη και θα παρέχει υψηλής ποιότητας δεδομένα, τα οποία θα συμβάλουν καθοριστικά στη χάραξη πολιτικών από τον δημόσιο τομέα και στη λήψη αποφάσεων από τους ιδιωτικούς φορείς.

Το μνημόνιο συνεργασίας που υπεγράφη ανάμεσα στο υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών και το Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Τε-

Στην αστική

εφοδιαστική η

αναβάθμιση

των συστημάτων ανταλλαγής πληροφορι-

ών μπορεί να

αποτρέψει τα

περιττά δρομολόγια κατά τις

παραδόσεις στο

τελευταίο μίλι.

χνολογικής Ανάπτυξης / Ινστιτούτο Βιώσιμης Κινητικότητας και Δικτύων Μεταφορών (ΕΚΕΤΑ / ΙΜΕΤ) αποσκοπεί στην ανάπτυξη των επαφών του παρατηρητηρίου με άλλα συστήματα και βάσεις δεδομένων στον δημόσιο, ιδιωτικό και ακαδημαϊκό χώρο. Πέρα από την παρακολούθηση των τάσεων του κλάδου, μια σημαντική αποστολή του έργου είναι η διευκόλυνση

της συμμετοχής των ελληνικών επιχειρήσεων στην Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Πλατφορμών Logistics FENIX 2.0, με σκοπό την προώθηση συνεργατικών μοντέλων διαχείρισης και, φυσικά, την ανάδειξη των ανταγωνιστικών

πλεονεκτημάτων της ελληνικής εφοδιαστικής αλυσίδας. Ουσιαστικά, ενοποιούμε ψηφιακά την ελληνική με την ευρωπαϊκή αγορά logistics, προκειμένου να αναδείξουμε την Ελλάδα ως ένα σύγχρονο και ελκυστικό «hub» εμπορευματικών μεταφορών, με συγκριτικά

πλεονεκτήματα την παροχή ψηφιακών υπηρεσιών και την υψηλή τεχνογνωσία.

Στην ίδια κατεύθυνση εντάσσεται και η προσπάθεια για τη μείωση του περιβαλλοντικού

αποτυπώματος των εμπορευματικών μεταφορών με νέες υπηρεσίες και χρήση εναλλακτικών καυσίμων, όπως η ηλεκτροκίνηση.

Συγκεκριμένα, στο πεδίο της αστικής

εφοδιαστικής η αναβάθμιση των συστημάτων

ανταλλαγής πληροφοριών μπορεί να αποτρέ-

ψει τα περιττά δρομολόγια κατά τις παραδόσεις

στο τελευταίο μίλι, περιορίζοντας την κυκλοφοριακή συμφόρηση και τις εκπομπές ατμοσφαιρικών ρύπων και θορύβου. Μάλιστα, η χρήση

ηλεκτροκίνητων οχημάτων για τις παραδόσεις

μέσα στην πόλη ενδείκνυται όχι μόνο για τον

περιορισμό των ρύπων, αλλά και για την εξοι-

κονόμηση σημαντικού κόστους, που αφορά τα καύσιμα, για τις επιχειρήσεις.

Η αναβάθμιση των ψηφιακών υπηρεσιών του ΟΣΕ, με έργα που έχουν ενταχθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης, συνδυάζεται, άλλωστε, με τα μεγάλα σιδηροδρομικά έργα ύψους 4,5 δισ. ευρώ που έχει δρομολογήσει το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών. Ο σιδηρόδρομος συνδέεται με μεγάλα εμπορικά λιμάνια και ΒΙΠΕ, ενώ έπειτα από πολλά χρόνια έχει μπει στις ράγες η κατασκευή των νέων μεγάλων εμπορευματικών κέντρων, όπως το Θριάσιο Ι&ΙΙ, το μεγαλύτερο διαμετακομιστικό κέντρο της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, στη Φυλή, αλλά και το πρώην στρατόπεδο Γκόνου στη Θεσσαλονίκη.

Σημειώνεται ότι τα παραπάνω έργα θα έχουν άμεσο όφελος και στο αστικό περιβάλλον Αθήνας και Θεσσαλονίκης, με την αποσυμφόρηση περιοχών που ταλαιπωρούνται σήμερα από τις συγκεκριμένες δραστηριότητας, ενώ, επιπλέον, θα δημιουργήσουν νέες ευκαιρίες απασχόλησης υψηλού επιπέδου. Είναι ξεκάθαρο ότι έχουμε διαμορφώσει ένα νέο τοπίο στις εμπορευματικές μεταφορές και η Ελλάδα βρίσκεται πλέον ανάμεσα στις πρώτες 20 χώρες του κόσμου ως προς την αποτελεσματικότητα των υπηρεσιών του τομέα. Τα θεμέλια για να γίνει η Ελλάδα μια από τις 10 κορυφαίες χώρες στον κόσμο στα logistics στο τέλος της τρέχουσας δεκαετίας έχουν μπει και η επίτευξη αυτού του στόχου θα ανεβάσει ακόμη περισσότερο τη συνεισφορά της εφοδιαστικής στην εθνική οικονομία, πολύ πάνω από το 1/10 του ΑΕΠ που είναι σήμερα. Η πατρίδα μας διαθέτει όλες τις δυνατότητες να καταστεί η βασική πύλη εισόδου των φορτίων που διέρχονται από τη διώρυγα του Σουέζ και προορίζονται για την Ευρώπη. Ο στόχος είναι εφικτός, υπό τον όρο να συνεχίσουμε στην ίδια κατεύθυνση, χωρίς παλινωδίες και εμπόδια που θα ανακόψουν την εντυπωσιακή πορεία ανόδου που καταγράφει ο κλάδος επί των ημερών της κυβέρνησης Μητσοτάκη.

ΠΟΛΟΣ ΕΛΞΗΣ ΓΙΑ

Ποιες στρατηγικές επενδύσεις φέρνουν τη χώρα μας πιο κοντά στην κορυφή των κόμβων αποθήκευσης δεδομένων

και τηλεπικοινωνιακής διασύνδεσης στη Μεσόγειο

Της Τέτης Ηγουμενίδη tigoumenidi@naftemporiki.gr

κινητικότητα για τη δημιουργία νέων data centers και την προσαιγιάλωση μεγάλων υποθαλάσσιων καλωδίων

οπτικών ινών, σε Κρήτη και Αθήνα, φέρνει κοντά τον

στόχο να καταστεί η Ελλάδα κόμβος αποθήκευσης δεδομένων και τηλεπικοινωνιακής διασύνδεσης της Μέσης Ανατολής και

της Αφρικής με την Ευρώπη. Στελέχη της αγοράς των τηλεπικοινω-

νιών εκτιμούν ότι με την ολοκλήρωση των επενδύσεων που έχουν ξεκινήσει, σε τέσσερα με πέντε χρόνια η χώρα μας θα αποτελέσει τον νούμερο 2 κόμβο στη Μεσόγειο, μετά τη Μασσαλία (σήμερα το νούμερο 1), με βάση τη διαθέσιμη χωρητικότητα.

Σημαντικός σταθμός στις εξελίξεις που δρομολογούν τα παραπάνω ήταν η εξαγορά της Lamda Hellix από την Digital Realty -από τις μεγαλύτερες εταιρείες παγκοσμίως στον χώρο των data centers, με περισσότερες από 310 εγκαταστάσεις σε 45 χώρες- και οι επενδύσεις που έκτοτε πραγματοποιεί στη χώρα.

Ταυτόχρονα, ολοένα και περισσότερα μεγάλα υποθαλάσσια καλωδιακά συστήματα (η αγορά κάνει λόγο για τουλάχιστον 15) που υλοποιούνται από μεγάλους κολοσσούς της τεχνολογίας, όπως η Facebook, ή από διεθνείς τηλεπικοινωνιακούς παρόχους, όπως είναι η Vodafone, τοποθετούν την Ελλάδα στον χάρτη των επενδύσεών τους.

Το παζλ του οικοσυστήματος που έχει δημιουργηθεί συμπληρώνεται με τις επιχειρηματικές κινήσεις ελληνικών εταιρειών, όπως η Lancom, ο Όμιλος ΑΔΜΗΕ (Ανεξάρτητος Διαχειριστής Ηλεκτρικής Ενέργειας), η ΔΕΗ κ.ά.

Η επένδυση στο «2Africa»

Ο ΑΔΜΗΕ μέσω της θυγατρικής του εταιρείας Grid Telecom και σε συνεργασία με την Telecom Egypt έχουν ανακοινώσει (Δεκέμβριος 2022) τη συμμετοχή τους στη διακλάδωση προς την Κρήτη του μεγάλου τηλεπικοινωνιακού καλωδίου υπό την ονομασία «2Africa». Πρόκειται για στρατηγικού χαρακτήρα κοινή επένδυση, με την οποία οι δύο πλευρές συμμετέχουν στην ανάπτυξη της πρώτης υποθαλάσσιας καλωδιακής υποδομής ανάμεσα στην Ελλάδα με την

Αίγυπτο, μέσω της Κρήτης, δημιουργώντας μία νέα τηλεπικοινωνια-

κή γέφυρα σε τρεις ηπείρους.

Στο πλαίσιο αυτό, η Grid Telecom, που αποτελεί το τηλεπικοινωνιακό «όχημα» του Διαχειριστή, αποκτά σημαντική καλωδιακή

χωρητικότητα προς την Αίγυπτο, την Ιταλία και τη Γαλλία, εξασφαλίζοντας πρόσβαση μέσω του νέου καλωδίου σε γειτονικές χώρες. Το «2Africa» αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2024 και θα έχει συνολικό μήκος άνω των 45.000 χιλιομέτρων. Κάνει τον γύρο ολόκληρης της Αφρικής, περνά από χώρες της Ασίας, όπως το Ιράν και η Ινδία, και τις ενώνει με Ελλάδα, Ισπανία, Γαλλία και Ιταλία. Ιδιοκτήτες του είναι οι China Mobile, MTN, Meta (Facebook) Orange, Saudi Telecom, Telecom Egypt, Vodafone και WIOCC. Η

Η Ελλάδα συμμετέχει στο project της υποθαλάσσιας υποδομής «2Africa», που θα συνδέει Ευρώπη, Αφρική και Ασία.

ελληνικού ενδιαφέροντος προβλεπόμενη διακλάδωση του καλωδίου θα προσαιγιαλωθεί

στο Τυμπάκι, στη νότια πλευρά της Κρήτης, διασυνδέοντας το νησί ανατολικά με το Πορτ

Σάιντ στην Αίγυπτο και δυτικά με τη Γένοβα στην Ιταλία και τη Μασσαλία στη Γαλλία.

Η κατασκευή του EMC

Κοντά στην έναρξη της κατασκευής του βρίσκεται το υποθαλάσσιο καλωδιακό σύστημα East to Med data Corridor (EMC), συνολική επένδυση 1 δισ. ευρώ.

Στην κοινοπραξία-δημιουργό του EMC, 50,5% έχει η Saudi Telecom (ο σαουδαραβικός φορέας παροχής τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών στο Βασίλειο της Σαουδικής Αραβίας και μεταξύ των βασικών παρόχων στη Μέση Ανατολή), 25% έχει η ΔΕΗ, 20% η Cyta (ο ΟΤΕ της Κύπρου) και 5% η Telecommunication Telephony Satellite Applications - TTSA (τηλεπικοινωνιακή εταιρεία με έδρα την Ελλάδα και γραφεία σε Κύπρο και Ελβετία).

Το EMC χωρίζεται σε δύο φάσεις: η πρώτη θα ενώσει Ευρώπη - Σαουδική Αραβία και η δεύτερη Σαουδική Αραβία - Ασία. Το κό-

Ηκαθολική κάλυψη

της χώρας με γρήγο-

ρα δίκτυα σύνδεσης

στο Internet, σταθερά

και κινητά, αποτελεί από τις

σημαντικότερες προκλήσεις της

συγκυρίας που διανύουμε. Η

συνδεσιμότητα είναι η βάση για

την ανάπτυξη της οικονομίας

στην ψηφιακή εποχή, δείκτης

που πλέον κοιτούν οι επενδυτές

πριν από κάθε κίνησή τους σε

οποιαδήποτε αγορά.

Η Ελλάδα, η οποία υστερεί

στις ταχύτητες σύνδεσης μέσω

των σταθερών δικτύων, καλείται

να καλύψει το επόμενο διάστημα

το χαμένο έδαφος με βάση τον

βασικό στόχο που έχει τεθεί από

την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στο

πλαίσιο της στρατηγικής για την

ψηφιακή μετάβαση (European

Digital Decade 2030 - Ευρωπα-

ϊκή Ψηφιακή Δεκαετία): Όλοι οι

Ευρωπαίοι πολίτες έως το 2030

να έχουν πρόσβαση σε σύνδεση

1 Gbps.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που

συνέλεξε η «Ν» (από την αγορά

και τις ανακοινώσεις του ΟΤΕ),

σήμερα οι διαθέσιμες συνδέσεις

οπτικής ίνας στο σπίτι (FTTH)

είναι περίπου 1,3 εκατ. Σε ποσο-

στό στο σύνολο των συνδέσεων

νοικοκυριών και επιχειρήσεων

(4,8 εκατ.) είναι περίπου 27%,

χαμηλά σε σχέση με τον μέσο ευρωπαϊκό όρο, ο οποίος ξεπερνά το 50%. O OTE στο τέλος

Μαρτίου είχε κατασκευάσει 941

χιλ. συνδέσεις FTTH (homes

ΨΗΦΙΑΚΟΣ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ

ΞΕΠΕΡΝΏΝΤΑΣ

Οι επενδύσεις στην Ελλάδα

για πολύ γρήγορα ευρυζωνικά δίκτυα και

ο στόχος της Ε.Ε. να αποκτήσουν όλοι οι Ευρωπαίοι σύνδεση 1 Gbps έως το 2030

Της Τέτης Ηγουμενίδη tigoumenidi@naftemporiki.gr

passed), η Vodafone 278 χιλ. και η Nova 90 χιλ.

Η ζήτηση, ωστόσο, δεν είναι ικανοποιητική. Από το 1,3 εκατ.

διαθέσιμες συνδέσεις σε χρήση

είναι περίπου 230 χιλ., δηλα-

δή περί το 17,5%. Ο ΟΤΕ έχει συνδέσει 166 χιλ. συνδρομητές

στο δίκτυο FTTH, η Nova 45

χιλ. και η Vodafone 20 χιλ.

Περί τους 10 χιλ. πελάτες έχει

η Inalan, για την οποία όμως

δεν υπάρχουν στοιχεία διαθεσιμότητας συνδέσεων (και δεν

υπολογίζεται στο νούμερο των 230 χιλ.).

Σύμφωνα με όσα αναφέρουν

στελέχη των τηλεπικοινωνιακών

παρόχων, η ζήτηση αυξάνεται

σταδιακά στις περιοχές όπου

έχει περάσει η οπτική ίνα στα

κτίρια. Εξηγούν, επίσης, ότι για

τη χρήση που κάνει ο μέσος

Έλληνας πολίτης σήμερα, σε

συνδυασμό με τις διαθέσιμες

εφαρμογές, αρκούν οι ταχύτητες

που δίνει μια σύνδεση vectoring

(οπτική ίνα στις υπαίθριες

καμπίνες), δηλαδή μέχρι τα 100 Mbps. Με άλλα λόγια, δεν

έχει προκύψει ακόμα σε σημείο

μαζικό η ανάγκη για τις ταχύτητες που δίνει μια γραμμή FTTH.

Εκτιμάται ότι η εικόνα θα αλλάξει σταδιακά όσο περισσότερο ψηφιοποιείται ο δημόσιος, αλλά

και ο ιδιωτικός τομέας. Προ-

σθέτουν ακόμη πως τα δίκτυα FTTH αποτελούν μια μακροπρόθεσμη επένδυση, αφού δεν υφίσταται άλλη τεχνολογία που να τα ξεπερνά, καθώς αντικαθιστούν το δίκτυο του χαλκού πάνω στο οποίο στηρίζονταν μέχρι πρόσφατα η τηλεφωνία και η σύνδεση στο διαδίκτυο. Από την πλευρά του ΟΤΕ, πάντως, διαπιστώνεται πρόοδος όσον αφορά τις συνδέσεις οπτικής ίνας. Στα αποτελέσματα τριμήνου που έχει ανακοινώσει, σημειώνεται πως στο πρώτο τρίμηνο του έτους οι πελάτες

του FTTH «κατέγραψαν αύξηση

ρεκόρ», κατά 29 χιλ. ή με άλλα

λόγια η διείσδυση στις υποδομές FTTH του ΟΤΕ (ποσοστό

πελατών επί των διαθέσιμων γραμμών) αυξήθηκε σε 18% από 12% έναν χρόνο νωρίτερα. Ως προς την προοπτική, εφόσον υλοποιηθεί το σύνολο των

επενδύσεων που έχει ανακοινωθεί από τους παρόχους, η χώρα θα ανταποκριθεί στους στόχους της Ευρωπαϊκής Ψηφιακής Δεκαετίας.

Υπάρχει ένα ερωτηματικό για

την καθολική κάλυψη των περιοχών που δεν έχουν εμπορικό

ενδιαφέρον, κυρίως γιατί δεν έχει -μέχρι στιγμής τουλάχι-

ΤΑ ΌΡΙΑ

στον- ολοκληρωθεί η διαδικασία

ανάθεσης για το έργο ΣΔΙΤ Ultra-Fast Broadband (UFBB)

που αφορά αυτές τις περιοχές.

Ο ΟΤΕ έχει σε εξέλιξη

πρόγραμμα επενδύσεων 3 δισ.

ευρώ. Βάσει των πιο πρόσφατων

αναφορών του, στο τέλος της

τρέχουσας χρονιάς θα έχουν

πρόσβαση σε ταχύτητες 1 Gbps

περίπου 1,4 εκατ. σπίτια και επιχειρήσεις και στόχος είναι μέχρι

το 2027 να φτάσουν τα 3 εκατ.

Η Nova έχει δεσμευτεί σε

επενδυτικό πρόγραμμα 2 δισ.

στην πενταετία. Μεταξύ άλλων, έχει ανακοινώσει ότι θα κα-

τασκευάσει περίπου 1,6 εκατ. συνδέσεις FTTH, διαθέτοντας 0,5 δισ. ευρώ.

Το τρέχον επενδυτικό πρόγραμμα της Vodafone Ελλάδος, ύψους 600 εκατ. ευρώ, ολοκληρώνεται το 2025 και μέχρι τότε η εταιρεία, όπως έχουν πει τα στελέχη της, θα έχει κατασκευάσει συνολικά 850 χιλ. συνδέσεις με FTTH (300 χιλ.) και FTTCοπτική ίνα στις υπαίθριες καμπίνες (550 χιλ.). Στη συνέχεια το επενδυτικό πλάνο της προβλέπει τη μετατροπή όλων των συνδέσεων FTTC σε FTTH.

Επίσης, η ΔΕΗ έχει ανακοινώσει ότι θα επενδύσει για την ανάπτυξη δικτύου οπτικών ινών πάνω στις υπάρχουσες υποδομές μεταφοράς ενέργειας (στο ενσύρματο δίκτυό της) 680 εκατ.

ευρώ, για να φθάσει το 2026 να εξυπηρετεί 3 εκατ. συνδέσεις.

Η χρήση του διαδικτύου

στην Ελλάδα

Πλέον, περισσότεροι από

8 στους 10 Έλληνες (83%)

χρησιμοποιούν το διαδίκτυο. Η

χρήση του αυξάνεται στις νεότερες γενιές των digital natives (millennials, gen Z), αλλά και στην gen X, φθάνοντας το 100%.

Σύμφωνα με την πανελλαδική έρευνα για τη χρήση και την ασφάλεια στο διαδίκτυο, που διενήργησε και παρουσίασε η Metron Analysis για λογαριασμό της Vodafone Ελλάδας, με την επιστημονική καθοδήγηση του ΕΛΙΑΜΕΠ

(Ελληνικό Ίδρυμα Ευρωπαϊκής και Εξωτερικής Πολιτικής), στο πλαίσιο του Delphi Economic Forum, τα ποσοστά χρήσης του διαδικτύου είναι μικρότερα στις μεγαλύτερες γενιές, στους συνταξιούχους, στις νοικοκυρές, στα άτομα βασικής εκπαίδευσης και γεωγραφικά στη Βόρεια και Κεντρική Ελλάδα. Όπως διαπιστώνεται από την εν λόγω έρευνα, η καθημερινή χρήση (76%) αφορά λίγο περισσότερο τους άνδρες (80%

έναντι 72% των γυναικών), τις

νεότερες γενιές (φθάνοντας στο 96% για τους millennials), τις

υψηλότερες κοινωνικά τάξεις και μορφωτικές βαθμίδες και την πληθυσμιακή ομάδα φοιτητών, όπου και εμφανίζεται το απόλυτο ποσοστό καθημερινής χρήσης (100%). Η συνήθης συσκευή σύνδεσης για τους χρήστες του διαδικτύου (83% του γενικού πληθυσμού) είναι το κινητό - smartphone, το οποίο χρησιμοποιεί το 88% εξ αυτών και μάλιστα ακόμη περισσότερο στις νεότερες γενιές (98% στους millennials) και στους φοιτητές (99%).

Έπονται με μεγάλη διαφορά το laptop (χρησιμοποιείται από το 47%), ο σταθερός υπολογιστής (34%), το τάμπλετ (30%) και η smart TV (26%).

Τους 12 τελευταίους μήνες η

δραστηριότητα που αναφέρθηκε

περισσότερο ήταν οι τηλεφωνικές κλήσεις και βιντεοκλήσεις (το 83% των χρηστών) και έπονται η χρήση των κοινωνικών δικτύων (82%), το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο (82%), τα μηνύματα (78%) και η πρόσβαση σε ηλεκτρονικές υπηρεσίες του Δημοσίου (75%).

Η πώληση αγαθών ή υπηρεσιών αναφέρεται από σχετικά λιγότερους χρήστες (58% και 22% αντίστοιχα). Όπως καταδεικνύουν τα ευρήματα της έρευνας, η συντρι35 ΨΗΦΙΑΚΟΣ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ

στα σταθερά δίκτυα με μέση ταχύτητα 45,41 Mbps

στο mobile Internet, με μέση ταχύτητα 67,54

πτική πλειονότητα θεωρεί ότι η χρήση του διαδικτύου εγκυμονεί κινδύνους (84%), ανεξαρτήτως δημογραφικών χαρακτηριστικών, με τους κινδύνους που αναφέρονται συχνότερα να

είναι κατά σειρά: το ενδεχόμενο εξαπάτησης σε μια ηλεκτρονική συναλλαγή ή αγορά (48%),

η κατάχρηση προσωπικών

δεδομένων από τρίτους (32%),

η σεξουαλική κακοποίηση και εκμετάλλευση ανηλίκων (26%)

και το κακόβουλο λογισμικό ή

το χακάρισμα των κοινωνικών

δικτύων ή/και της ηλεκτρονικής αλληλογραφίας (14%).

Οι ταχύτητες σύνδεσης Καλύτερες επιδόσεις στην ταχύτητα σύνδεσης καταγράφουν

στην Ελλάδα τα δίκτυα κινητής

από αυτά της σταθερής. Με

βάση τα στοιχεία της εταιρείας

μετρήσεων Ookla, τον Μάρ-

τιο του 2023 η μέση ταχύτητα

των συνδέσεων μέσω δικτύων

κινητής τηλεφωνίας διαμορ-

φώθηκε στα 67,54 Mbps στη

λήψη δεδομένων (download)

και στα 13,95 Mbps στο upload, ενώ η καθυστέρηση απόκρισης (latency) ήταν στα 22 ms. Με τις

προαναφερθείσες ταχύτητες η Ελλάδα κατατάσσεται στην 31η θέση ανάμεσα σε 140 χώρες

όσον αφορά το mobile internet.

Υστερούν, ωστόσο, οι ταχύτητες σύνδεσης μέσω σταθερών

ευρυζωνικών δικτύων, με τη

χώρα μας να είναι 93η ανάμεσα

ΨΗΦΙΑΚΟΣ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ

σε 180 χώρες (μία θέση πιο

κάτω σε σχέση με την προηγούμενη μέτρηση της Ookla έναν

χρόνο νωρίτερα). Σύμφωνα

με τις μετρήσεις της Ookla, η

μέση ταχύτητα σύνδεσης μέσω

σταθερών δικτύων για τον

Μάρτιο ήταν 45,41 Mbps για

το download. Η μέση ταχύτητα (download) παγκοσμίως κατά το

ίδιο διάστημα μέσω κινητών δι-

κτύων διαμορφώθηκε στα 41,54

Mbps και στα σταθερά δίκτυα

στα 79 Mbps.

Βάσει επίσης των στοιχείων

της Ookla η Αθήνα κατείχε τον

Μάρτιο την 48η θέση ανάμεσα

σε 174 πόλεις του πλανήτη στο mobile internet με επίδοση 63,04 mbps (download).

Βελτίωσε, δηλαδή, τη θέση της

κατά τρεις θέσεις σε σχέση με

την προηγούμενη μέτρηση έναν

χρόνο νωρίτερα. Στην 52η θέση

της ίδιας λίστας βρίσκεται η

Θεσσαλονίκη, με μέση ταχύτητα download τα 60,10 Mbps (υποχώρησε κατά έξι θέσεις).

Στις ταχύτητες σύνδεσης

μέσω σταθερών ευρυζωνικών

δικτύων

113η θέση, με μέση ταχύτητα download τα 46,89 Mbps και

έχοντας κερδίσει μία θέση

μεταξύ 192 πόλεων παγκοσμίως.

Πιο ψηλά από την Αθήνα και συγκεκριμένα στην 108η θέση

κατατάσσεται η Θεσσαλονίκη, με μέση ταχύτητα download 48,90 Mbps.

Ο δείκτης DESI και το 5G

Η Ελλάδα κατατάσσεται 25η μεταξύ των 27 κρατών-μελών της

Ε.Ε. στον δείκτη ψηφιακής οικονομίας και κοινωνίας (DESI)

για το 2022 (τελευταία επίσημα στοιχεία). Σε ορισμένους τομείς, περιλαμβανομένης της συνδεσιμότητας, καταγράφεται πρόοδος, αλλά το ίδιο συμβαίνει και με τις περισσότερες άλλες χώρες

της Ένωσης, με αποτέλεσμα η Ελλάδα να μην αλλάζει θέση στην κατάταξη. Στη συνδεσιμό-

τητα (connectivity) η Ελλάδα

κατατάσσεται 22η στον δείκτη DESI με συνολική βαθμολογία 49,6 (έναντι μέσου ευρωπαϊκού όρου 59,9).

Καλύτερες επιδόσεις, τέλος, σε σχέση με το σταθερό δίκτυο εμφανίζει η Ελλάδα στην κινητή τηλεφωνία. Οι συχνότητες για το 5G δόθηκαν στους παρόχους εγκαίρως και η ανάπτυξη των δικτύων εξελίσσεται. Η χρήση του 5G είναι πολύτιμη κυρίως στις επιχειρήσεις, καθώς οι εφαρμογές που αναπτύσσονται δύναται να αλλάξουν ριζικά το μοντέλο λειτουργίας τους

ΔΡΑΣΤ

Ή ΡΙΟΤ Ή ΤΕΣ ΜΕΣΩ ΙNTERNET (%)

Tι από τα παρακάτω έχετε κάνει online τους τελευταίους 12 μήνες; Βάση: Χρήστες Internet (83% του συνόλου)

Τηλεφωνικές κλήσεις και βιντεοκλήσεις μέσα από διαδικτυακές εφαρμογές

Χρήση κοινωνικών δικτύων (π.χ. Facebook, Instagram κ.λπ.)

Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο (email)

Μηνύματα (Instant, messsaging)

Πρόσβαση σε δημόσιες υπηρεσίες (π.χ. gov.gr)

Online τραπεζικές συναλλαγές

Ανάγνωση ενημερωτικών σελίδων ή blogs, συμμετοχή σε forum συζητήσεων κ.λπ.

Αγορά αγαθών ή υπηρεσιών (εισιτήρια συναυλιών, τρένων/αεροπλάνων κ.λπ.

Διασκέδαση (π.χ. βίντεο streaming, online στοίχημα)

Διαδικτυακά παιχνίδια (online gaming)

Ψηφιακή εκπαίδευση (e-learning, online μαθήματα)

Πώληση

Μετασχηματισμός

υπηρεσία Oxygen

Κάθε εταιρεία είναι καλυμμένη για όλες τις απαιτήσεις του myData και της ΑΑΔΕ από μία μόνο

Τ

α απαραίτητα ψηφιακά

εργαλεία σε οργανισμούς

και επιχειρήσεις

διαφόρων μεγεθών

παρέχει η Oxygen, με

στόχο να τους βοηθήσει

να προσαρμοστούν στη

νέα ψηφιακή εποχή και

να βελτιστοποιήσουν

τη λειτουργία τους, αξιοποιώντας τους

πόρους τους και αναβαθμίζοντας τις

υπηρεσίες τους.

Η πλατφόρμα Oxygen, μία ταχέως

αναπτυσσόμενη και καινοτόμα εταιρεία

τεχνολογίας στην Ελλάδα, επιτρέπει στους

επιχειρηματίες να δημιουργήσουν το

«source of truth» της εταιρείας τους και να

διαχειριστούν αποτελεσματικά τις επιχειρήσεις, τα καταστήματα και την ομάδα τους σε μία μόνο πλατφόρμα.

Η Oxygen είναι

από τους λίγους

αδειοδοτημέ-

νους παρόχους

ηλεκτρονικής

τιμολόγησης

Την τεχνολογική λύση της εταιρείας

εμπιστεύονται για τον

Ψηφιακό Μετασχηματισμό τους περισ -

σότεροι από 10.000

Cloud εφαρμογή

από την ΑΑΔΕ.

χρήστες (επιχειρήσεις, καταστήματα, ελεύθεροι επαγγελματίες), από διάφορους επιχειρηματικούς κλάδους, για την ολοκληρωμένη πρόταση που προσφέρει σε μια μόνο πλατφόρμα.

Συγκεκριμένα, καλύπτει υπηρεσίες ηλεκτρονικής τιμολόγησης (ERP), ταμειακής

στο κινητό, tablet ή Η/Υ (Oxygen Cloud Ταμειακή), online χρεώσεις καρτών (Oxygen Payments), διαχείριση ομάδας/Ψηφιακής

κάρτας εργασίας (Oxygen HR), διαχείριση

αποθέματος, διασύνδεση με τρίτες εφαρμογές (API) και γενικότερα εφαρμογών στο

πεδίο της χρηματοοικονομικής τεχνολογίας (FinTech), ηλεκτρονικού επιχειρείν και εμπορίου (business software).

Αναλυτικά, κάθε επιχείρηση είναι

καλυμμένη για όλες τις απαιτήσεις του myData και της ΑΑΔΕ από μία μόνο Cloud εφαρμογή, χωρίς κανένα επιπλέον εξωτερικό εργαλείο.

Σε μία μόνο πλατφόρμα επιτυγχάνεται

ενοποίηση online πληρωμών με ηλεκτρονική τιμολόγηση, υπάρχει Cloud Ταμειακή

από κάθε συσκευή, γίνεται χρέωση καρτών online σε 1’, καθώς και διαχείριση προσωπικού με το OxygenHR. Επίσης, υπάρχει πλήρης συμβατότητα με το myData, καθώς και πρόσβαση λογιστή. H Oxygen καλύπτει όλο το εύρος ελευθέρων επαγγελματιών και επιχειρήσεων οι οποίοι εκδίδουν παραστατικά χονδρικής και λιανικής στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Είναι από τους λίγους αδειοδοτημένους παρόχους ηλεκτρονικής τιμολόγησης από την ΑΑΔΕ, διαθέτει πιστοποίηση EN ISO27001:2013 για τη διαχείριση και μεταβίβαση των στοιχείων στο MyData και ακολουθεί όλες τις προβλεπόμενες διαδικασίες ασφάλειας και επικοινωνίας.

Για περισσότερες πληροφορίες οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να επισκεφτούν το www.oxygen.gr.

Η Oxygen καλύπτει μεταξύ άλλων υπηρεσίες ταμειακής σε κινητό, tablet ή Η/Υ, online χρεώσεις καρτών (Oxygen Payments) κ.ά.

Οι επιχειρηματίες

μπορούν να

διαχειριστούν

αποτελεσματικά

τις επιχειρήσεις, τα καταστήματα

και την ομάδα

τους σε μία μόνο

πλατφόρμα.

Οξυγόνο της επιχείρησης ο Ψηφιακός

με την

Creating

Ψηφιακός Μετασχηματισμός με προηγμένες και αξιόπιστες λύσεις

Υψηλής ποιότητας υπηρεσίες, εξασφαλίζοντας τη βέλτιστη

λειτουργία και μέγιστη απόδοση στη νέα ψηφιακή εποχή κάθε

επιχείρησης, ώστε να επιτευχθεί αύξηση της παραγωγικότητας

μέσω ευέλικτων καναλιών προώθησης, πώλησης και είσπραξης.

Μια πλατφόρμα για όλες τις λειτουργίες

της εταιρείας σας

Απλοποιήστε τη διαδικασία έκδοσης των ηλεκτρονικών σας τιμολογίων, εκδώστε αποδείξεις λιανικής χωρίς φορολογικό μηχανισμό ή έκδοση Ζ, προγραμματίστε την ομάδα σας και τις καθημερινές εργασίες σας εύκολα και αποτελεσματικά.

των παραστατικών online

Από το κινητό, tablet ή τον υπολογιστή σας, όπου κι αν βρίσκεστε

Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας και διαχείριση προσωπικού στο MyErgani

Ανακαλύψτε το απαραίτητο εργαλείο

κάθε επαγγελματία

www.oxygen.gr

+30 215 215 4433

ΑΔΕΙΟΔΟΤΗΜΕΝΟΣ ΠΑΡΟΧΟΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΤΙΜΟΛΟΓΗΣΗΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΑΔΕ

ΜμΕ Πρόγραμμα I & III

8,2

εκατ.

διαφορετικοί πολίτες

έχουν εκδώσει τουλάχιστον ένα έγγραφο

ή έχουν υποβάλει μια

ηλεκτρονική δήλωση

4,4 εκατ. ενεργοποιήσεις άυλης συνταγογράφησης

12,7 εκατ. υπεύθυνες δηλώσεις

ΨΗΦΙΑΚΗ

1,4 εκατ.

πιστοποιητικά γέννησης

ΔΙΟΙΚΗΣΗ

Οι συνεχώς αυξανόμενες ηλεκτρονικές υπηρεσίες

από την πλευρά του κράτους μειώνουν το διοικητικό

κόστος και κυρίως απαλλάσσουν τους πολίτες από

πολύωρες αναμονές και ταλαιπωρία

Της Τέτης Ηγουμενίδη tigoumenidi@naftemporiki.gr

360 χιλ. ληξιαρχικές πράξεις γάμου

ερισσότεροι από 4,4 εκατ. πολίτες έχουν ενεργοποιήσει την άυλη συνταγογράφηση, οι συνταγές που έχουν εκδοθεί ψηφιακά φθάνουν τα 100 εκατ. και τα παραπεμπτικά τα 42 εκατ. Πρόκειται για την ηλεκτρονική υπηρεσία με τη μεγαλύτερη χρήση αυτή τη στιγμή. Τα οφέλη της άυλης συνταγογράφησης είναι προφανή, γι’ αυτό και συνεχώς κερδίζει έδαφος. Το ποσοστό των άυλων συνταγών επί του συνόλου των συνταγών έχει ξεπεράσει το 50% και αντίστοιχα το ποσοστό άυλων παραπεμπτικών επί του συνόλου ξεπερνά το 56%.

Ο αριθμός των διαφορετικών πολιτών που έχουν χρησιμοποιήσει το gov.gr, εκδίδοντας τουλάχιστον ένα έγγραφο ή υποβάλλοντας μια ηλεκτρονική δήλωση, αγγίζει τα 8,2 εκατομμύρια. Τα έγγραφα ή οι δηλώσεις που έχουν εκδοθεί - υποβληθεί ηλεκτρονικά έχουν ξεπεράσει τα 240 εκατ., με το gov.gr να αριθμεί περί τις 1.552 υπηρεσίες (στοιχεία έως αρχές Μαΐου). Το 2019, στην έναρξη της λειτουργίας του, ήταν μόλις 500. Αν και ο δρόμος είναι ακόμα μακρύς για την πλήρη ψηφιοποίηση του Δημοσίου, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι έχουν γίνει σημαντικά βήματα και, εφόσον συνεχιστεί η προσπάθεια και υλοποιηθούν όλα τα έργα Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ) που

90,7

εκατ. άυλες συνταγές

241,2

έχουν εκδοθεί/υποβληθεί ηλεκτρονικά

861

41,2 εκατ. άυλα

236

χιλ.

ληξιαρχικές πράξεις συμφώνου συμβίωσης

1,3 εκατ.

ψηφιακές βεβαιώσεις εγγράφων

29 χιλ. ψηφιακές βεβαιώσεις ιδιωτικού συμφωνητικού

3,7 εκατ. εξουσιοδοτήσεις

έχουν σχεδιαστεί, είναι εφικτό το ελληνικό Δημόσιο

να πάψει να χαρακτηρίζεται για την ταλαιπωρία που

συνήθως επιφυλάσσει στον πολίτη.

Υπηρεσίες όπως η έναρξη ατομικής επιχείρησης

ψηφιακά, η μεταβίβαση οχήματος και πολλές άλλες

μειώνουν το διοικητικό κόστος και κυρίως απαλλάσ -

σουν τον πολίτη από ουρές και ταλαιπωρία. Σύμφωνα

με στοιχεία της Γενικής Γραμματείας Ψηφιακής Διακυβέρνησης και Απλούστευσης Διαδικασιών, το διοικητικό βάρος για τον πολίτη με την ψηφιοποίηση της υπηρεσίας για την έναρξη ατομικής επιχείρησης μειώνεται

κατά 56%. Το σωρευτικό διοικητικό κόστος για την έναρξη ατομικής επιχείρησης ανερχόταν σε 17,4 εκατ. ευρώ ετησίως, σύμφωνα με στοιχεία του 2019, ενώ με την ψηφιακή διαδικασία το κόστος εκτιμάται πως θα κυμαίνεται στα 7,691 εκατ. ευρώ (ο προαναφερόμενος

υπολογισμός από το Παρατηρητήριο της Γραφειοκρατίας πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με τον ΟΟΣΑ σύμφωνα με τις κατευθύνσεις του Standard Cost Model). Η ίδρυση ατομικής επιχείρησης απαιτούσε τη φυσική παρουσία του ενδιαφερόμενου πολίτη σε πέντε διαφορετικές υπηρεσίες. Πλέον, η διαδικασία ενοποιείται μόνο σε μία πράξη και ψηφιοποιείται πλήρως για τον πολίτη. Βάσει επίσης της μεθοδολογίας του

20 χιλ. μεταβιβάσεις αδειών κυκλοφορίας οχημάτων

6,1 εκατ. πιστοποιητικά οικογενειακής κατάστασης

ΟΟΣΑ, στα δύο χρόνια που έχουν ψηφιοποιηθεί οι διαδικασίες έκδοσης υπεύθυνης δήλωσης και εξουσιοδότησης έχουν υποβληθεί περίπου 10 εκατ. υπεύθυνες δηλώσεις (το πιο πρόσφατο νούμερο είναι 12,7 εκατ.) και περίπου 3 εκατ. εξουσιοδοτήσεις (3,8 εκατ. το πιο πρόσφατο νούμερο).

Εξοικονομήθηκαν 10,2 εκατ. ευρώ από τη μείωση των εργατοωρών που απαιτούνται για τους πολίτες και τα στελέχη της Δημόσιας Διοίκησης και έχει επέλθει μείωση διοικητικών βαρών περίπου 90%. Με την ψηφιακή μεταβίβαση οχήματος, οποιαδήποτε πληροφορία απαιτούνταν στο παρελθόν και αποτελούσε δικαιολογητικό στη σχετική αίτηση δεν υπάρχει πια. Όλα τα απαραίτητα στοιχεία αντλούνται αυτόματα από τα αντίστοιχα μητρώα μέσω διαλειτουργικοτήτων. Από τις 14 Ιουλίου 2022 μέχρι σήμερα έχουν πραγματοποιηθεί περισσότερες από 20,4 χιλ. μεταβιβάσεις οχημάτων μέσω της εφαρμογής. Εκτιμάται ότι η μεταβολή του κανονιστικού πλαισίου για τη μεταβίβαση οχήματος ψηφιακά ελάφρυνε το διοικητικό βάρος κατά 19,72 ευρώ ανά μεταβίβαση. Συνολικά, η απλούστευση της διαδικασίας επιφέρει ελάφρυνση του διοικητικού βάρους για τους πολίτες, ύψους 1,3 εκατ. ευρώ κατ’ έτος. Στο Ενιαίο Πιστοποιητικό Δικαστικής Φερεγγυότη-

Η ψηφιακή πύλη gov.gr αριθμεί

σήμερα περί τις 1.552 υπηρεσίες, ενώ το 2019, στην

έναρξη της λειτουργίας της, ήταν μόλις 500. ►

τας ενοποιήθηκαν, ομογενοποιήθηκαν και προτυποποιήθηκαν 25 πιστοποιητικά οικονομικής και επιχειρηματικής δραστηριότητας, τα οποία αφορούσαν τη δικαστική φερεγγυότητα προσώπου ή νομικής οντότητας, σωματείων και συνεταιρισμών. Ενιαία έγινε και η αίτηση για την έκδοση του Ενιαίου Πιστοποιητικού Δικαστικής Φερεγγυότητας, κάτι που επιφέρει μείωση του διοικητικού βάρους για τους πολίτες κατά περίπου 89% και για τη δημόσια διοίκηση της τάξης του 18%. Το 2019 το διοικητικό βάρος ήταν 8,9 εκατ. και το 2022, μετά την απλούστευση, μειώθηκε σε 923,7 χιλ. ευρώ. Η ψηφιακή δήλωση γέννησης ξεκίνησε τον Φεβρουάριο του 2020. Πέντε διαφορετικές διαδικασίες που αφορούσαν τις πρώτες ενέργειες που πρέπει να γίνουν όταν γεννιέται ένα παιδί, έγιναν μία. Πλέον, με μόνη αίτηση αυτή στο μαιευτήριο και μόνο δικαιολογητικό τα έγγραφα ταυτοπροσωπίας των γονέων, το νεογνό αποκτά ληξιαρχική πράξη γέννησης, παίρνει

ΑΜΚΑ, εγγράφεται στα δημοτολόγια, ασφαλίζεται στον ΕΦΚΑ και πραγματοποιείται αίτηση για το επίδομα τέκνου που θεσμοθετήθηκε το 2020. Εκτιμάται ότι

μόνο από την απλούστευση της διαδικασίας απόδοσης

ΑΜΚΑ σε νεογέννητα, το συνολικό ετήσιο κόστος

πολιτών και δημόσιας διοίκησης μειώθηκε κατά 53%

(από 1.048.688 σε 495.938 ευρώ/έτος). Ειδικότερα, το κόστος για τους πολίτες μειώθηκε κατά 67%, ενώ εξοικονομούνται 79.842 ώρες/έτος από άσκοπες μετακινήσεις και αναμονή σε ουρές στα ΚΕΠ. Από

το ανθρώπινο δυναμικό των ΚΕΠ υπολογίστηκε ότι απελευθερώνονται 14.126 εργατοώρες/έτος.

Η Κοινωνία της Πληροφορίας

Η Κοινωνία της Πληροφορίας (ΚτΠ), εκτελεστικός βραχίονας του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, επιτελεί ρόλο-κλειδί στη διαδικασία ψηφιοποίησης της δημόσιας διοίκησης. Διαχειρίζεται περί τα 340 έργα Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ)

σε διάφορες φάσεις ωριμότητας, συνολικού προϋπολογισμού περίπου 4,3 δισ. ευρώ. Για τους επόμενους

έξι μήνες σχεδιάζει την προκήρυξη έργων, αξίας 300 εκατ., η πλειονότητα των οποίων χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και θα πρέπει να ολοκληρωθεί έως τον Ιούνιο του 2026. Τα έργα υπό ωρίμανση

από την ΚτΠ είναι συνολικού

προϋπολογισμού 898 εκατ., σε

αξιολόγηση - ανάθεση 805 εκατ.

και σε φάση της δημοσίευσης

του διαγωνισμού 26 εκατ. ευρώ.

Ενδεικτικό των αναγκών που

έχει η ΚτΠ για να διεκπεραιώ-

σει τον όγκο δουλειάς που έχει

αναλάβει και με δεδομένη τη

διαχρονική υποστελέχωσή της,

είναι ο διαγωνισμός-μαμούθ

που ολοκλήρωσε για να λάβει

«Υπηρεσίες Εξειδικευμένης

Τεχνικής και Επιχειρησιακής

Υποστήριξης Ψηφιακών Δράσεων». Στόχος είναι η

σύναψη συμφωνιών πλαισίου με δέκα οικονομικούς

φορείς, στους οποίους περιλαμβάνονται οι μεγαλύτερες συμβουλευτικές εταιρείες στη χώρα, συνολικής αξίας

38,282 εκατ. ευρώ (με ΦΠΑ), με δικαίωμα προαίρεσης

να αναθέσει στους συμβαλλόμενους πρόσθετες υπηρεσίες συνολικής εκτιμώμενης αξίας έως του ποσού των 20 εκατ. ευρώ (πλέον ΦΠΑ).

Το σύστημα διακυβέρνησης «Μίτος»

Σε εξέλιξη βρίσκεται στο μεταξύ η προσπάθεια για την καταγραφή των διαδικασιών του Δημοσίου. Το Εθνικό Μητρώο Διοικητικών Διαδικασιών - Μίτος είναι το μοναδικό σημείο αναφοράς (single point of truth) στο οποίο ο επισκέπτης μπορεί να λάβει πληροφόρηση για διαδικασίες που παρέχονται από το Δημόσιο. Οι δημοσιευμένες διαδικασίες, τις οποίες κάθε ενδιαφερόμενος μπορεί να αναζητήσει στο Μητρώο είτε κατά είδος είτε κατά γεγονός ζωής, έχουν φθάσει περίπου στις 2.720, 191 είναι προς δημοσίευση, 384 προς έγκριση και 1.601 είναι υπό επεξεργασία (βρίσκονται στο αρχικό στάδιο καταχώρισης από τους αρμόδιους φορείς). Το Μητρώο τηρείται στη Γενική Γραμματεία Ψηφιακής

Διακυβέρνησης και Απλούστευσης Διαδικασιών του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, με την τεχνική υποστήριξη του Εθνικού Δικτύου Υποδομών Τεχνολογίας και Έρευνας - ΕΔΥΤΕ Α.Ε. Οι συντελεστές του Εθνικού Μητρώου Διοικητικών Διαδικασιών έχουν στόχο τη συνεχή βελτίωση και τον εμπλουτισμό του με νέες διαδικασίες, με απώτερο στόχο την ανάπτυξη περαιτέρω διαλειτουργικοτήτων με λοιπές πλατφόρμες

του Δημοσίου, καθώς και την επέκταση της χρήσης

του Μητρώου για τους σκοπούς του ανασχεδιασμού και της απλούστευσης των διοικητικών διαδικασιών, συμβάλλοντας σημαντικά στην πολιτική απομείωσης

του διοικητικού τους βάρους που αυτές ενέχουν.

Στο σύγχρονο γίγνεσθαι συνολικά οι επενδύσεις και κυρίως οι άμεσες ξένες επενδύσεις σχετίζονται άμεσα

με τον βαθμό ψηφιοποίησης μιας χώρας. Περισσότερες ηλεκτρονικές υπηρεσίες σημαίνει ταχύτητα, διαφάνεια και μείωση της γραφειοκρατίας. Παράλληλα, τα οικονομικά οφέλη από την ψηφιοποίηση του Δημοσίου είναι αδιαμφισβήτητα.

Σύμφωνα με τον Σύνδεσμο Επιχειρήσεων Βιομηχανιών (ΣΕΒ), μέσω του gov.gr και του Εθνικού Προγράμματος Απλούστευσης Διαδικασιών θα αγγίξουν το 1,3 δισ. ευρώ σε βάθος πενταετίας, καθώς θα αυξάνονται οι ψηφιακές υπηρεσίες και οι ψηφιακές συναλλαγές. Βάσει επίσης της νεότερης έκθεσης του Παρατηρητηρίου Ψηφιακού Μετασχηματισμού του ΣΕΒ και της εταιρείας συμβούλων Deloitte με τίτλο «Από το Κράτος 0.2 στο Κράτος 2.0», μόνο μεταξύ 2020 και 2022 το όφελος έχει αγγίξει τα 268 εκατ. ευρώ, λόγω μείωσης του χρόνου μετακίνησης των πολιτών και απασχόλησης των υπαλλήλων, ενώ 1,2 εκατ. είναι η εξοικονόμηση από τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και 800 χιλ. ευρώ ο περιορισμός της δαπάνης για τα έντυπα έγγραφα. Η εξοικονόμηση επιτυγχάνεται σε ετήσια βάση.

Οι επόμενοι στόχοι

Μεταξύ των στόχων που έχουν τεθεί ως συνέχεια της ψηφιοποίησης του δημοσίου τομέα περιλαμβάνονται:  Έως το 2025 όλες οι πληροφορίες και τα δεδομένα να διακινούνται μόνο ηλεκτρονικά μεταξύ του Δημοσίου.

 Πλήρης ψηφιοποίηση των κεντρικών αρχείων του κράτους (υποθηκοφυλακείων, δικαιοσύνης, πολεοδομιών, νοσοκομείων κ.ά.) ώστε όλα τα δεδομένα να είναι άμεσα διαθέσιμα στον ενδιαφερόμενο πολίτη ή στη δημόσια υπηρεσία.

 Ένταξη του 90% των υπηρεσιών του «Μίτος» στο gov.gr και απλούστευση σημαντικών διαδικασιών μέσω του Εθνικού Προγράμματος Απλούστευσης Διαδικασιών έως το 2027

Σ

Πώς οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις μπορούν

να αυξήσουν

την ανταγωνι-

στικότητά τους, επενδύοντας

σε νέες τεχνολογίες

μέσω των δράσεων

του προγράμματος

«Ψηφιακός

Μετασχηματισμός»

την αντιμετώπιση της υστέρησης

των ελληνικών επιχειρήσεων σχετικά

με την υιοθέτηση και την ενσωμάτωση

των σύγχρονων ψηφιακών τεχνολογι-

ών στην παραγωγική τους δραστηριότητα στο-

χεύει η δέσμη δράσεων «Ψηφιακός Μετασχη-

ματισμός ΜμΕ», συνολικού προϋπολογισμού

300 εκατ. ευρώ (δημόσια δαπάνη).

Το εν λόγω πρόγραμμα είναι το πρώτο που

προκηρύχθηκε στο πλαίσιο του νέου ΕΣΠΑ

2021-2027, γεγονός καθόλου τυχαίο, αφού

έρχεται να απαντήσει στις ανάγκες των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, επενδύοντας στον

ψηφιακό μετασχηματισμό. Για τον λόγο αυτό, άλλωστε, το πρόγραμμα υλοποιείται στη βάση τριών υποδράσεων, με την κάθε μία να είναι

προσαρμοσμένη στην ψηφιακή ωριμότητα της επιχείρησης που αιτείται ενίσχυση.

Τρεις υποδράσεις

Η δέσμη δράσεων χωρίζεται στις τρεις παρακάτω υποδράσεις:

Η υποδράση 1, «Βασικός Ψηφιακός Μετασχηματισμός ΜμΕ», με προϋπολογισμό 90

εκατ. ευρώ (δημόσια δαπάνη), αφορά επιχειρή-

σεις οι οποίες δεν έχουν ακόμα ενσωματώσει

σημαντικές Τεχνολογίες Πληροφορικής και

Επικοινωνιών (ΤΠΕ) στη λειτουργία τους και

στοχεύουν στην κάλυψη βασικών ελλείψεων σε

εφαρμογές και εξοπλισμό.

Το ποσοστό

ενίσχυσης κυμαίνεται από 50%

έως 60% (ανάλογα με την Περιφέρεια και το

μέγεθος της επιχείρησης) και ενισχύει επιχει-

ρηματικά σχέδια προϋπολογισμού από 18.000

έως 30.000 ευρώ.

Το πρόγραμμα «Ψηφιακός Μετασχηματισμός

ΜμΕ» είναι το πρώτο που προκηρύχθηκε στο πλαίσιο του νέου ΕΣΠΑ 20212027.

Η υποδράση 2, «Προηγμένος Ψηφιακός Μετασχηματισμός

ΜμΕ», με προϋπολογισμό 150 εκατ. ευρώ, αφορά επιχειρήσεις οι

οποίες στοχεύουν στη

διεύρυνση της ψηφια-

κής και τεχνολογικής

τους ωριμότητας με

ολοκληρωμένες επενδύ-

σεις σε νέες ΤΠΕ που θα αναβαθμίσουν την ανταγωνιστικότητά τους. Το ποσοστό ενίσχυσης (επιδότηση) κυμαίνεται από 10% έως 50% και ενισχύει επενδυτικά σχέδια προϋπολογισμού από 50.000 έως 650.0000 ευρώ.

Η υποδράση 3, «Ψηφιακός Μετασχηματισμός Αιχμής ΜμΕ», με προϋπολογισμό 60 εκατ. ευρώ, αφορά επιχειρήσεις που έχουν ενσωματώσει ήδη ΤΠΕ σε πολλές λειτουργίες τους και πλέον επιδιώκουν να υλοποιήσουν ολοκληρωμένες επενδύσεις σε τεχνολογίες

αιχμής ή σε λύσεις 4ης βιομηχανικής επανάστασης. Το ποσοστό ενίσχυσης κυμαίνεται από

25% έως 60%, ενώ ο προϋπολογισμός των επενδυτικών σχεδίων που ενισχύει θα πρέπει να είναι μεταξύ 200.001 έως 1.200.000 ευρώ.

Σε ποιους απευθύνονται

Οι ενισχύσεις που χορηγούνται στο πλαίσιο του προγράμματος αφορούν τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις που πληρούν τις ακόλουθες προϋποθέσεις ανά υποδράση:

1Δικαιούχοι

στην υποδράση «Βασικός Ψηφιακός Μετασχηματισμός ΜμΕ» είναι υφιστάμενες πολύ μικρές, μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, οι οποίες μεταξύ άλλων θα πρέπει:

 Να έχουν κλεισμένη τουλάχιστον μία πλήρη διαχειριστική χρήση.

 Να δραστηριοποιούνται σε έναν από τους επιλέξιμους ΚΑΔ του επενδυτικού σχεδίου για ένα τουλάχιστον έτος.

 Να διαθέτουν τουλάχιστον τρεις ετήσιες μονάδες εργασίας (ΕΜΕ) εξαρτημένης εργασίας κατά το ημερολογιακό έτος που προηγείται της υποβολής της αίτησης χρηματοδότησης.

 Να μην έχει ολοκληρωθεί το φυσικό αντικείμενο της επένδυσης ή να μην έχει υλοποιηθεί πλήρως πριν από την υποβολή της αίτησης χρηματοδότησης.

300 ο συνολικός προϋπολογισμός

του προγράμματος

90

2Δικαιούχοι

στην υποδράση «Προηγμένος Ψηφιακός Μετασχηματισμός ΜμΕ» είναι υφιστάμενες

πολύ μικρές, μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, οι οποίες μεταξύ άλλων θα πρέπει:

 Να έχουν κλεισμένη τουλάχιστον μία πλήρη διαχειριστική χρήση.

 Να δραστηριοποιούνται σε έναν από τους επιλέξιμους ΚΑΔ του επενδυτικού σχεδίου τουλάχιστον για ένα έτος.

 Να διαθέτουν έναν τουλάχιστον επιλέξιμο ΚΑΔ δραστηριότητας, κατά την υποβολή της αίτησης χρηματοδότησης του επενδυτικού σχεδίου, που συμπεριλαμβάνεται στο Παράρτημα XI της αναλυτικής πρόσκλησης.

 Η επένδυση να αφορά αποκλειστικά ΚΑΔ που περιέχονται στο Παράρτημα XI.

 Να έχουν τουλάχιστον πέντε ΕΜΕ εξαρτημένης εργασίας κατά το ημερολογιακό έτος που προηγείται της υποβολής της αίτησης χρηματοδότησης.

 Να μην έχει γίνει έναρξη εργασιών για το επενδυτικό σχέδιο πριν από την υποβολή της αίτησης ενίσχυσης.

 Να συγκεντρώνουν κατ’ ελάχιστο τον βαθμό 80 στο ερωτηματολόγιο ψηφιακής ωριμότητας της πρόσκλησης.

Επισημαίνεται ότι δεν επιτρέπεται η συστέγαση

επιχειρήσεων, ώστε να μην είναι δυνατή η χρήση του εξοπλισμού ή/και του λογισμικού της ενισχυόμενης επένδυσης από άλλη επιχείρηση. Με τον όρο συστέγαση νοείται η εγκατάσταση της ενισχυόμενης επιχείρησης σε ίδιο, μη διακριτό χώρο με άλλη επιχείρηση. Στην περίπτωση που διαπιστωθεί συστέγαση επιχειρήσεων όπου είναι δυνατή η χρήση του εξοπλισμού της ενισχυόμενης επένδυσης από άλλη επιχείρηση, θα ανακαλείται η απόφαση ένταξης.

3Δικαιούχοι

στην υποδράση «Ψηφιακός Μετασχηματισμός Αιχμής ΜμΕ» είναι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, οι οποίες -μεταξύ άλλων- θα πρέπει:

 Να έχουν κλεισμένη τουλάχιστον μία πλήρη διαχειριστική χρήση.

 Να δραστηριοποιούνται σε έναν από τους επιλέξιμους ΚΑΔ του επενδυτικού σχεδίου για ένα τουλάχιστον έτος.

 Να διαθέτουν τουλάχιστον εννέα ΕΜΕ εξαρτημένης εργασίας κατά το ημερολογιακό έτος που προηγείται της υποβολής της αίτησης χρηματοδότησης.

 Να μην έχει γίνει έναρξη εργασιών για το επενδυτικό σχέδιο πριν από την υποβολή της αίτησης ενίσχυσης.

 Να συγκεντρώνουν κατ’ ελάχιστο τον βαθμό 70 στο ερωτηματολόγιο ψηφιακής ωριμότητας της πρόσκλησης.

150 60 Ο

για «Προηγμένο Ψηφιακό Μετασχηματισμό ΜμΕ»

για «Βασικό Ψηφιακό Μετασχηματισμό ΜμΕ»

για «Ψηφιακό Μετασχηματισμό Αιχμής ΜμΕ»

Ομοίως, επισημαίνεται ότι δεν επιτρέπεται η συστέγαση επιχειρήσεων, ώστε να μην είναι δυνατή η χρήση του εξοπλισμού ή/και του λογισμικού της ενισχυόμενης επένδυσης από άλλη επιχείρηση. Με τον όρο συστέγαση νοείται η εγκατάσταση της ενισχυόμενης επιχείρησης σε ίδιο, μη διακριτό χώρο με άλλη επιχείρηση. Στην περίπτωση που διαπιστωθεί συστέγαση επιχειρήσεων όπου είναι δυνατή η χρήση του εξοπλισμού ή/και του λογισμικού της ενισχυόμενης επένδυσης από άλλη επιχείρηση, θα ανακαλείται η Απόφαση Ένταξης.

Υποβολή αιτήσεων Οι αιτήσεις χρηματοδότησης υποβάλλονται ηλεκτρονικά αποκλειστικά μέσω του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος Διαχείρισης Κρατικών Ενισχύσεων (OΠΣΚΕ).

Υποβολή αίτησης χρηματοδότησης επιτρέπεται είτε μόνο στην υποδράση «Βασικός Ψηφιακός Μετασχηματισμός ΜμΕ», είτε μόνο στην υποδράση «Προηγμένος Ψηφιακός Μετασχηματισμός ΜμΕ», είτε μόνο στην υποδράση «Ψηφιακός Μετασχηματισμός Αιχμής ΜμΕ».

Η επιχείρηση μπορεί να υποβάλει αίτηση και σε μία εκ των άλλων δύο υποδράσεων (υποδράση «Προηγμένος Ψηφιακός Μετασχηματισμός ΜμΕ» και υποδράση «Ψηφιακός Μετασχηματισμός Αιχμής ΜμΕ») μόνο στην περίπτωση που έχει παρέλθει χρονικό διάστημα τριών μηνών από την αποπληρωμή της εγκεκριμένης αίτησης χρηματοδότησης στην παρούσα πρόσκληση.

Οι αιτήσεις χρηματοδότησης θα αξιολογηθούν με σειρά προτεραιότητας, σύμφωνα με την ημερομηνία και ώρα οριστικής ηλεκτρονικής υποβολής στο ΟΠΣΚΕ. ►

Οι επιλέξιμες δαπάνες για κάθε υποδράση του προγράμματος «Ψηφιακός Μετασχηματισμός ΜμΕ»

είναι οι εξής: Α.

«Βασικός Ψηφιακός Μετασχηματισμός ΜμΕ»

Δαπάνες εξοπλισμού (ενδεικτικά): Προμήθεια ψηφιακού εξοπλισμού γραφείου, αναβάθμιση εσωτερικών δικτύων μεταφοράς δεδομένων, διάδραση με εργαζόμενους, πελάτες ή προμηθευτές κ.λπ. Δαπάνες λογισμικού (ενδεικτικά): Προμήθεια σύγχρονων εφαρμογών διαχείρισης επιχειρησιακών πόρων και διαδικασιών (π.χ. ERP, WMS, KPIs, ΕDI, ΒΜPS κ.λπ.), επεξεργασίας εικόνας, 3D μοντέλων και

CAD, ψηφιακής ασφάλειας, διαχείρισης πελατών και εφοδιαστικής αλυσίδας, βελτιστοποίησης της παραγωγής κ.λπ.

Δαπάνες για παροχή υπηρεσιών που συνδέονται με την ψηφιακή αναβάθμιση

(ενδεικτικά): Συμβουλευτική

υποστήριξη για την παρακο-

λούθηση της υλοποίησης του

Τα ποσοστά ενίσχυσης

των δικαιούχων κυμαίνονται μεταξύ 10% και 60%, ανάλογα με το μέγεθος της επιχείρησης.

επενδυτικού σχεδίου, τεχνική

υποστήριξη για την υλοποίηση

του επενδυτικού σχεδίου, εγκατάσταση ή παραμετροποίηση

εφαρμογών που συμπεριλαμ-

βάνονται στην αίτηση χρηματοδότησης.

Ως ημερομηνία έναρξης επι-

λεξιμότητας δαπανών ορίζεται

η ημερομηνία δημοσίευσης της αναλυτικής πρόσκλησης της δράσης. Η μέγιστη διάρκεια ολοκλήρωσης φυσικού και οικονομικού αντικειμένου είναι εννέα μήνες από την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης ένταξης.

Β.

«Προηγμένος Ψηφιακός Μετασχηματισμός

ΜμΕ»

Ως επιλέξιμες δαπάνες στην υποδράση «Προηγμένος Ψηφιακός Μετασχηματισμός ΜμΕ» χαρακτηρίζονται οι εξής: Δαπάνες εξοπλισμού (ενδεικτικά): Προμήθεια εξελιγμένων συστημάτων λειτουργίας εγκαταστάσεων ή προσωπικού, αυτοματοποίησης της παραγωγής με ρομποτικά συστήματα, αναβάθμισης εσωτερικών δικτύων μεταφοράς δεδομένων κ.λπ. Δαπάνες εξοπλισμού για παραγωγή σύγχρονου

Στις επιλέξιμες δαπάνες της δράσης «Ψηφιακός Μετασχηματισμός ΜμΕ» περιλαμβάνονται και αυτές για αναβάθμιση εσωτερικών δικτύων μεταφοράς δεδομένων.

τεχνολογικού εξοπλισμού και προηγμένων ψηφιακών συστημάτων με ενδεικτικές αλλά εστιασμένες δαπάνες (ενδεικτικά): Προμήθεια εξελιγμένων τεχνολογικών συστημάτων και μηχανολογικού εξοπλισμού για την παραγωγή συστημάτων και εξοπλισμού Industry 4.0., συστημάτων και εξοπλισμού ασφάλειας (π.χ. επιτήρηση χώρων, κυβερνοπροστασία κ.ά.), συ-

στημάτων αυτοματοποίησης, ρομποτικών συστημάτων κ.λπ.

Δαπάνες λογισμικού (ενδεικτικά): Προμήθεια σύγχρονων εφαρμογών διοικητικού και οικονομικού προγραμματισμού, ψηφιακής ασφάλειας, διαχείρισης πελατών και εφοδιαστικής αλυσίδας, ανάλυσης δεδομένων με εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης, βελτιστοποίησης της παραγωγής, αναβάθμισης των παρεχόμενων υπηρεσιών κ.λπ.

Δαπάνες για παροχή υπηρεσιών που συνδέονται με την ψηφιακή αναβάθμιση (ενδεικτικά): Τεχνική υποστήριξη για την παραμετροποίηση και ενσωμάτωση των νέων συστημάτων στη λειτουργία των ΜμΕ, πιστοποίηση συστημάτων κ.λπ.

Ως ημερομηνία έναρξης επιλεξιμότητας δαπανών ορίζεται η ημερομηνία υποβολής της αίτησης χρηματοδότησης Η μέγιστη διάρκεια ολοκλήρωσης φυσικού και οικονομικού αντικειμένου είναι 15 μήνες από την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης ένταξης.

Γ.

«Ψηφιακός Μετασχηματισμός Αιχμής ΜμΕ» Οι επιλέξιμες δαπάνες στην υποδράση «Ψηφιακός Μετασχηματισμός Αιχμής ΜμΕ» είναι οι εξής: Δαπάνες εξοπλισμού (ενδεικτικά): Προμήθεια εξελιγμένων συστημάτων απομακρυσμένης λειτουργίας εγκαταστάσεων, αυτοματοποίησης των διαφόρων σταδίων της αλυσίδας αξίας (παραγωγή - μεταφορά - αποθήκευση), παραγωγής / αποθήκευσης / μεταφοράς με ρομποτικά συστήματα, αναβάθμισης εσωτερικών δικτύων μεταφοράς δεδομένων κ.λπ. Δαπάνες λογισμικού (ενδεικτικά): Προμήθεια εφαρμογών αυξημένης ευφυίας διοικητικού και οικονομικού προγραμματισμού, ψηφιακής ασφάλειας, διαχείρισης πελατών και εφοδιαστικής αλυσίδας, ανάλυσης δεδομένων με εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης, βελτιστοποίησης της παραγωγής, αναβάθμισης των παρεχόμενων υπηρεσιών κ.λπ.

Δαπάνες για παροχή υπηρεσιών που συνδέονται με την ψηφιακή αναβάθμιση (ενδεικτικά): Συμβουλευτική και τεχνική υποστήριξη για την παραμετροποίηση και ενσωμάτωση των νέων συστημάτων στη λειτουργία των ΜμΕ, πιστοποίηση συστημάτων κ.λπ. Ως ημερομηνία έναρξης επιλεξιμότητας δαπανών ορίζεται η ημερομηνία υποβολής της αίτησης χρηματοδότησης, ενώ η μέγιστη διάρκεια ολοκλήρωσης φυσικού και οικονομικού αντικειμένου είναι 18 μήνες από την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης ένταξης.

Ποιες δαπάνες χρηματοδοτούνται

Η αξιολόγηση των αιτήσεων χρηματοδότησης που υποβάλλονται στο πλαίσιο του προγράμματος «Ψηφιακός Μετασχηματισμός ΜμΕ» γίνεται με τη μέθοδο της άμεσης διαδικασίας (First In First Out - FiFo). Κάθε αίτηση χρηματοδότησης που υποβάλλεται αξιολογείται από τον ενδιάμεσο φορέα με τήρηση σειράς προτεραιότητας, σύμφωνα με την ημερομηνία και ώρα οριστικής ηλεκτρονικής υποβολής στο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Διαχείρισης Κρατικών Ενισχύσεων (OΠΣΚΕ).

Οι αξιολογητές διενεργούν τον έλεγχο πληρότητας των δικαιολογητικών και πλήρωσης των προϋποθέσεων συμμετοχής, επιλεξιμότητας δαπανών, εύλογου προϋπολογισμού κ.λπ., λαμβάνοντας υπόψη τους το σύνολο των στοιχείων, δικαιολογητικών και ηλεκτρονικών εγγράφων τεκμηρίωσης κάθε αιτήματος χρηματοδότησης, που έχουν καταχωριστεί στην αίτηση χρηματοδότησης και αναρτηθεί σε ηλεκτρονική μορφή στο ΟΠΣΚΕ από τον δυνητικό δικαιούχο.

Προϋπόθεση για την επιλεξιμότητα κάθε αίτησης χρηματοδότησης είναι η σωρευτική τήρηση των ακόλουθων:

α) Η πληρότητα του ηλεκτρονικού φακέλου υποψηφιότητας (δικαιολογητικά που υποβάλλονται ηλεκτρονικά

κατά την υποβολή της αίτησης χρηματοδότησης).

β) Η θετική απάντηση με σχετική τεκμηρίωση για το σύνολο των όρων και των τυπικών προϋποθέσεων

συμμετοχής.

Βασικές αρχές που διέπουν τη διαδικασία αξιολόγησης είναι οι εξής:

 Ο αξιολογητής δεν ταυτίζεται με τον συντάκτη του επενδυτικού σχεδίου και δεν συνδέεται με κανέναν τρόπο με το επενδυτικό σχέδιο.

 Ο αξιολογητής προβαίνει στην αξιολόγηση των επενδυτικών σχεδίων μέσω του ΟΠΣΚΕ.

Η Επιτροπή Αξιολόγησης

Στη συνέχεια τα αποτελέσματα της αξιολόγησης διαβιβάζονται κατά παρτίδες στην Επιτροπή Αξιολόγησης, η οποία μπορεί να αποφανθεί για την ένταξη ή απόρριψη της αίτησης χρηματοδότησης, με βάση τα στοιχεία που έχει λάβει. Διευκρινίζεται ότι τα δεδομένα από δημόσιο φορέα δεν μπορούν να καλύψουν δικαιολογητικά, όπως οι υπεύθυνες δηλώσεις που απαιτούνται. Η Επιτροπή Αξιολόγησης θα προχωρήσει σε επαλήθευση των δηλούμενων στοιχείων μέσω διασταυρώσεων. Επισημαίνεται πως για την επαλήθευση των δηλωθέντων/ προσκομισθέντων από τις επιχειρήσεις στοιχείων θα χρησιμοποιηθούν στοιχεία που τηρούνται σε εθνικές

Το πρόγραμμα «Ψηφιακός Μετασχηματισμός» καλύπτει και δαπάνες για τεχνική υποστήριξη προς ΜμΕ με στόχο την υλοποίηση του επενδυτικού σχεδίου τους.

βάσεις δεδομένων (π.χ. ΕΡΓΑΝΗ, ΓΕΜΗ, ΕΦΚΑ-ΝΑΤ).

τότητα επεξεργασίας εκ μέρους του δικαιούχου. Δεν προβλέπεται η αναζήτηση τυχόν ελλειπόντων δικαιολογητικών ή διευκρινίσεων.

Ως εκ τούτου, οποιαδήποτε έλλειψη δικαιολογητικού που δεν επιτρέπει την εξαγωγή ασφαλούς συμπεράσματος για την τήρηση των ειδικών προϋποθέσεων συμμετοχής στη δράση χαρακτηρίζεται ως ουσιώδης και δύναται να καταστήσει την αίτηση ως απορριπτέα.

Έλεγχος σώρευσης ενισχύσεων Στο στάδιο αυτό διενεργείται και ο έλεγχος σώρευσης ενισχύσεων. Επικουρικά διενεργείται έλεγχος της σώρευσης ενισχύσεων μέσω του Πληροφοριακού Συστήματος Σώρευσης Ενισχύσεων Ήσσονος Σημασίας (ΠΣΣΕΗΣ), με τον οποίο επιβεβαιώνεται ότι οι ενισχύσεις που λαμβάνει ο δυνητικός δικαιούχος της δράσης, σε επίπεδο ενιαίας επιχείρησης, δεν υπερβαίνουν τις 200.000 ευρώ (ή 100.000 ευρώ για τον τομέα των οδικών εμπορευματικών μεταφορών) για την κυλιόμενη τριετία.

Ο έλεγχος σώρευσης πραγματοποιείται πριν από την έκδοση της απόφασης έγκρισης.

Η αξιολόγηση των αιτήσεων που υποβάλλονται στο πλαίσιο του προγράμματος «Ψηφιακός Μετασχηματισμός ΜμΕ» γίνεται με τη μέθοδο First In First Out.

Σε κάθε περίπτωση, τα

στοιχεία αυτά κατισχύουν των

δηλωθέντων ή και των αναγραφόμενων στα προσκομισθέντα

έντυπα και μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τον έλεγχο

της τήρησης των τυπικών

προϋποθέσεων και της εν γένει

επιλεξιμότητας της αίτησης

χρηματοδότησης. Αν από την ως άνω διασταύρωση προκύψει η μη συνδρομή προϋπόθεσης συμμετοχής, η αίτηση απορρίπτεται.

Για τη τεκμηρίωση του αριθμού των ετήσιων μονάδων εργασίας (ΕΜΕ), τόσο για σκοπούς πληρότητας της αίτησης χρηματοδότησης όσο και πλήρωσης τυπικών προϋποθέσεων συμμετοχής, θα αναζητηθούν στοιχεία από τις αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων (πληροφοριακό σύστημα ΕΡΓΑΝΗ) καθώς και από το ΕΦΚΑ-ΝΑΤ. Διευκρινίζεται ότι μέσω της διαλειτουργικότητας του ΟΠΣΚΕ με άλλες βάσεις δεδομένων του Δημοσίου (όπως της ΑΑΔΕ), τα αντίστοιχα επιμέρους πεδία του ΟΠΣΚΕ (π.χ. ΚΑΔ, κύκλος εργασιών κ.ά.) θα εμφανίζονται αυτομάτως προσυμπληρωμένα χωρίς δυνα-

Κατά τον έλεγχο των τυπικών προϋποθέσεων και των δικαιολογητικών συμμετοχής γίνονται διασταυρώσεις δεδομένων, ώστε να επαληθευτεί η ακρίβεια των προσκομισθέντων στοιχείων και να αποφευχθούν και να αντιμετωπιστούν φαινόμενα απάτης σε βάρος του ενωσιακού προϋπολογισμού.

Η Επιτροπή Αξιολόγησης οριστικοποιεί το τελικό αποτέλεσμα ελέγχου της κάθε αίτησης έχοντας την ευθύνη ελέγχου της αξιολόγησης και διατυπώνει τεκμηριωμένη εισήγηση προς τον ενδιάμεσο φορέα.

Στη συνέχεια η Επιτροπή Αξιολόγησης συντάσσει πρακτικό, το οποίο περιλαμβάνει για κάθε παρτίδα:  Πίνακα αιτήσεων προς επιχορήγηση με περιεχόμενα κατ’ ελάχιστον τον μοναδικό ενάριθμο κωδικό της αίτησης στο ΟΠΣΚΕ, την κατηγορία Περιφέρειας, τον προϋπολογισμό (επιλέξιμο και συνολικό), καθώς και την αναλογούσα δημόσια δαπάνη για κάθε θετικά αξιολογηθείσα αίτηση, τη χρονοσήμανση οριστικοποίησης της αίτησης χρηματοδότησης στο ΟΠΣΚΕ και τη σχετική τεκμηρίωση σε περίπτωση περικοπής δαπάνης.  Πίνακα αιτήσεων προς απόρριψη λόγω αρνητικής αξιολόγησης με όμοιο ως ανωτέρω ελάχιστο περιεχόμενο, καθώς και σχετική τεκμηρίωση για την αρνητική γνωμοδότηση.

 Πίνακα αιτήσεων προς απόρριψη λόγω εξάντλησης προϋπολογισμού

Η διαδικασία αξιολόγησης

Πάνω από 50

spin-offs έχουν

ήδη δημιουργηθεί

από πανεπιστήμια

και ερευνητικά

κέντρα στη Βόρεια

Ελλάδα και

έπονται ακόμη περισσότερες.

ΕΠΕΝΔΥΟΝΤΑΣ ΣΕ SPIN-OFF

Έμφαση στη δημιουργία καινοτόμων εταιρειών - τεχνοβλαστών

από τα ΑΕΙ της Βόρειας Ελλάδας και το ΕΚΕΤΑ

Της Βάσως Βεγίρη vvegiri@naftemporiki.gr

ε «βιομηχανία» παραγωγής εταιρειών-τεχνοβλαστών (spin-offs) έχουν εξελιχθεί τα πανεπιστημιακά ιδρύματα της Βόρειας Ελλάδας και το Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (ΕΚΕΤΑ), σύμφωνα με στοιχεία που παρουσιάστηκαν πολύ πρόσφατα στο συνέδριο, με θέμα «Η καινοτομία στη Βόρεια Ελλάδα και οι φορείς που τη στηρίζουν 4.0», που πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη. Συγκεκριμένα, έχουν ήδη δημιουργη-

θεί πάνω από 50 εταιρείες-τεχνοβλαστοί από πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα στη Βόρεια Ελλάδα και όπως τονίστηκε

έπονται ακόμη περισσότερες.

Το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ) έχει ήδη στο ιστορικό του 15 εταιρείες spin-offs και, σύμφωνα με

τον μέχρι πρότινος πρύτανη Νίκο Παπαϊωάννου, σύντομα θα προστεθούν άλλες πέντε, ενώ ο τζίρος του ιδρύματος από

εθνικά και διεθνή ερευνητικά προγράμματα την τελευταία πενταετία ανήλθε σε 75 εκατ. ευρώ.

Αντίστοιχα, 18 spin-offs λειτουργούν στους κόλπους του ΕΚΕΤΑ, εκ των οποίων οι τρεις είναι νέες, ενώ το Κέντρο, σύμφωνα με τον πρόεδρό του Δημήτρη Τζοβάρα, θα ενισχύσει περαιτέρω το κομμάτι των βιομηχανικών συμβολαίων, σε συνέχεια των συμβολαίων που υπογράφηκαν πρόσφατα με πολυεθνικές όπως οι Pfizer, Coca-Cola και Philip Morris.

Παράλληλα, θα συμμετέχει στο τεχνολογικό πάρκο τέταρτης γενιάς ThessINTEC, ενώ συμμετέχει και στον κόμβο υδρογόνου στη Δυτική Μακεδονία, ένα project που έχει ήδη ξεκινήσει.

Έξι spin-offs βρίσκονται υπό δημιουργία στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, σύμφωνα με τον αναπληρωτή καθηγητή

Κωνσταντίνο Φούσκα, υπεύθυνο στη Μονάδα Μεταφοράς Τεχνολογίας και Καινοτομίας του ιδρύματος, ο οποίος υπογράμμισε την ανάγκη μακροχρόνιου στρατηγικού σχεδιασμού για τα ελληνικά πανεπιστήμια.

Με δέκα εταιρείες-τεχνοβλαστούς συνεχίζει την πορεία του το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας, το οποίο, μεταξύ

άλλων, μετέχει στο European Institute of Innovation and Technology, ενώ πρόσφατα αναβάθμισε τις τεχνολογικές δυνατότητές του με νέο υπολογιστικό κέντρο, όπως επισήμανε ο πρύτανής του, Θεόδωρος Θεοδουλίδης.

Την ίδια ώρα, τέσσερις είναι οι τεχνοβλαστοί που λειτουργούν στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης (ΔΠΘ). Τον

Ιούνιο το ΔΠΘ διοργανώνει Εβδομάδα Καινοτομίας, ενώ «τρέχει» τον

ευρωπαϊκό ψηφιακό κόμβο για τον αγροδιατροφι-

κό τομέα, ύψους επένδυσης 4,5 εκατ.

ευρώ, τον μοναδικό για την

Ελλάδα, σε συνεργασία με

ΕΠΕΝΔΥΟΝΤΑΣ ΣΕ SPIN-OFF

την Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης

και το ΕΚΕΤΑ.

Νέες επενδυτικές κινήσεις

Από το βήμα του ίδιου συνεδρίου, επίσης, ανακοινώ-

θηκε από τον EquiFund Project Manager του Ευρωπαϊκού Ταμείου Επενδύσεων (EIF), Γιώργο Γιακουμάκη, η ίδρυση εντός του 2024 ενός νέου επενδυτικού

fund που θα στοχεύει αποκλειστικά στις καινοτόμες

επιχειρήσεις των επιστημών υγείας. Όπως διευκρίνισε ο ίδιος, υπάρχουν σε εξέλιξη σχετικές διαβουλεύσεις

με την κυβέρνηση ώστε να διατεθούν χρήματα από

το νέο ΕΣΠΑ, ενώ στόχος είναι το νέο fund να έχει δεκαετή περίοδο λειτουργίας και πιθανότατα θα βγει στον αέρα στο πλαίσιο του προγράμματος ΕΠΑνΕΚ. Ο κ. Γιακουμάκης εξέφρασε αισιοδοξία για ενεργοποίησή του εντός του 2024. Σύμφωνα, επίσης, με τον ίδιο, το Equifund έδωσε -μέσω των εννέα συνεργαζόμενων επενδυτικών ταμείων- χρηματοδοτικά κεφάλαια σε συνολικά 133 επιχειρήσεις σε όλη την Ελλάδα, εκ των οποίων μόνο οι 17 εδρεύουν στη Μακεδονία και τη Θράκη, ποσοστό μάλλον χαμηλό.

Στο ίδιο μήκος κύματος, ο επικεφαλής ανάπτυξης καινοτόμου επιχειρηματικότητας της Εθνικής Τράπεζας, Σπύρος Αρσένης, εκτιμά ότι η Θεσσαλονίκη και η Βόρεια Ελλάδα συνιστούν μια περιοχή πολύ δυναμική

σε επίπεδο καινοτόμου επιχει-

ρηματικότητας, αλλά αυτός ο

δυναμισμός δεν αποτυπώνεται

απαραίτητα στην άντληση

Το κλειδί της επιτυχίας

OI SPIN-OFFS ΣΤΗ ΒΟΡΕΙΑ ΕΛΛΑΔΑ

Από τη Β. Ελλάδα προέρχεται

το ένα τρίτο των περίπου 170 επιχειρήσεων

που έχει στηρίξει στη χώρα μας

η EBRD από το 2018.

κεφαλαίων.

Στον αντίποδα, σύμφωνα με

την αναλύτρια της Ευρωπαϊκής

Τράπεζας Ανασυγκρότησης και

Ανάπτυξης (EBRD), Βανέσσα

Στάχτου, από την περιοχή της

Βόρειας Ελλάδας προέρχεται

το ένα τρίτο των περίπου 170

επιχειρήσεων που έχει στηρίξει

στη χώρα μας η EBRD από το

2018. Επίσης, στον πρώτο κύκλο του προγράμματος «Star Venture», που ξεκίνησε πέρυσι η EBRD, το 60% των ωφελούμενων -τέσσερις εταιρείες: οι Cyclopt, Keyvoto, Natech και Terracomέχει ως έδρα τη Βόρεια Ελλάδα, συμπεριλαμβανομένης της Ηπείρου, και συγκεκριμένα τη Θεσσαλονίκη, την Πτολεμαΐδα και τα Ιωάννινα. Περαιτέρω, σημείωσε πως η ΕBRD διαπίστωσε εξαρχής ότι υπάρχει δυναμική στη Βόρεια Ελλάδα κι αυτό την ώθησε να δημιουργήσει γραφείο στη Θεσσαλονίκη το 2019, με στόχο-πρόκληση και για τα επόμενα χρόνια τη στήριξη των επιχειρήσεων μέσω συμβουλευτικής και την εκπαίδευση των επιχειρηματιών, ώστε να αντιμετωπίσουν αποδοτικότερα τις εξωγενείς προκλήσεις του τελευταίου διαστήματος.

Στην πολύ στενή σχέση της Microsoft με τη Θεσσαλονίκη, αλλά και στο γεγονός ότι ορισμένα από τα μεγαλύτερα success stories συνεργασιών της στην Ελλάδα, όπως αυτό της Apifon, έχουν έδρα στην πόλη, αναφέρθηκε η Κατερίνα Καντεράκη εκ μέρους της Microsoft Ελλάδας, Κύπρου και Μάλτας, ενώ ο διευθυντής του Κέντρου και Client Executive -για τον

10

Πανεπιστήμιο Δυτ. Μακεδονίας 18

Πανεπιστήμιο Μακεδονίας

6 15

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο

4

στους κόλπους του ΕΚΕΤΑ

Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο

δημόσιο τομέα- της Cisco Hellas, Νίκος Λαμπρογεώργος, τόνισε πως στο Διεθνές Κέντρο Ψηφιακού Μετασχηματισμού και Δεξιοτήτων DT&S της εταιρείας στη Θεσσαλονίκη θα προστεθεί άλλη μία δράση, ώστε το Κέντρο να γίνει επισκέψιμο από πελάτες της εταιρείας απ’ όλο τον κόσμο.

Το κλειδί της επιτυχίας για την ανάπτυξη του οικοσυστήματος καινοτομίας στη χώρα μας, σύμφωνα με τον κ. Λαμπρογεώργο, έγκειται σε τρεις λέξεις: συνεργασία - εκπαίδευση - καινοτομία (σ.σ.: καινοτομία ως προς την παραγωγή καινοτόμων λύσεων και όχι προϊόντων και υπηρεσιών που παράγονται στα Βαλκάνια ή στην Κίνα).

Σύντομα, επίσης, όπως γνωστοποίησε η διευθύνουσα σύμβουλος της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΑΤΕ), Αντιγόνη Λυμπεροπούλου, στα δύο επενδυτικά funds με έδρα τη Θεσσαλονίκη (NGIF και TECS) θα προστεθούν άλλα δύο. Τόνισε, επίσης, ότι η ΕΑΤΕ θα προσπαθήσει να φέρει και νέους

θεσμικούς επενδυτές από το εξωτερικό, όπως ήδη προσέλκυσε από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (σ.σ.: το κρατικό fund Mubadala), όχι μόνο για τα κεφάλαια, αλλά και για την τεχνογνωσία που μπορούν να εισφέρουν στο ελληνικό οικοσύστημα.

Ο διευθύνων σύμβουλος του Northern Greece Investment Fund (NGIF), Νίκος Τακάς, γνωστοποίησε ότι το NGIF θα τοποθετηθεί σε ακόμη δύο καινοτόμες εταιρείες των κλάδων υγείας και διαχείρισης αποβλήτων σε συνέχεια των τοποθετήσεών του στην Pragma IoT A.E. και στην Elisabeth Plus, ενώ ο εταίρος του Venture Capital Metavallon, Γιώργος Καραντώνης, ανακοίνωσε ότι σύντομα θα μπουν οι υπογραφές για το «Metavallon 2», που θα ξεκινήσει την πορεία του με επενδυτικά κεφάλαια 22 εκατ. ευρώ, τα οποία ενδέχεται να ανέλθουν στα 45 εκατ. ευρώ μέχρι τα τέλη του 2024.

Δυναμικό «παρών»

Τη δυναμική της περιοχής, εξάλλου, όσον αφορά την καινοτομία υποδεικνύει και η πλειάδα των φορέων που έσπευσαν να συνδιοργανώσουν το εν λόγω συνέδριο για τέταρτη συνεχή χρονιά: Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, πρόγραμμα NBG Business Seeds της Εθνικής Τράπεζας, Δήμος Θεσσαλονίκης, ΟΚ!Τhess, Αλεξάνδρεια Ζώνη Καινοτομίας, ΕΚΕΤΑ, Τecs Capital, Athens Center for Entrepreneurship and Innovation (ACEin) του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, Κέντρο Αρχιμήδης του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Endeavor Greece, Uni.fund, Metavallon, Bayer Ελλάς, Ελληνοαμερικανικό Εμπορικό Επιμελητήριο και Ελληνική Τράπεζα Ανάπτυξης και Επενδύσεων, με την ευγενική υποστήριξη της πλατφόρμας για νεοφυείς επιχειρήσεις Microsoft for Startups Founders Hub

Η διαρκής αβεβαιότητα και αστάθεια κατακερματίζει την αγορά λιανικής των ειδών τεχνολογίας - H προοπτική αγορών ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών ειδών μακροπρόθεσμα - Το online περιβάλλον επηρεάζει τη ζήτηση για προϊόντα και υπηρεσίες του κλάδου

Της Λέττας Καλαμαρά lkalamara@naftemporiki.gr

Hλιανική αγορά των ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών ειδών στο σύνολο του 2023 εκτιμάται ότι θα κινηθεί στα επίπεδα του 2022, με σημαντικές αυξομειώσεις ανά κατηγορία προϊόντων. Την τελική εικόνα, ωστόσο, θα κρίνουν μερικοί σημαντικοί παράγοντες. Σε αυτούς περιλαμβάνεται η πορεία του κύματος του πληθωρισμού και οι συνέπειές του στις τιμές των προϊόντων, η αγοραστική δύναμη των πολιτών, η πορεία του τουρισμού που μπορεί να δώσει ώθηση σε ανακαινίσεις καταλυμάτων και κατοικιών, αλλά και η διεύρυνση του online χώρου. Ειδικά στην κατηγορία καταλυμάτων και κατοικιών, όπως τονίζουν στελέχη του χώρου, έχουν ήδη παρέλθει 15-20 έτη από την οικιστική ανάπτυξη (2004-2009) και έχει ολοκληρωθεί ο κύκλος ζωής πολλών ηλεκτρικών - ηλεκτρονικών συσκευών που είχαν αποτελέσει τον οικιακό και επαγγελματικό εξοπλισμό εκείνης της περιόδου, γεγονός που σηματοδοτεί την αναγκαστική αντικατάστασή τους.

Όσον αφορά το online κανάλι από τις επιμέρους ερωτήσεις για τις online αγορές, σε πρόσφατη μελέτη της ΕΥ προκύπτει ότι, ενώ σχεδόν οι μισοί καταναλωτές διάκεινται θετικά προς αυτές, μία σημαντική μειοψηφία (27%) παραμένει λιγότερο θετική. Η πρόκληση εδώ για τις επιχειρήσεις έγκειται στην ανάπτυξη πολυκαναλικών μοντέλων, ώστε να μπορούν οι καταναλωτές να απολαμβάνουν τα πλεονεκτήματα που προσφέρουν τόσο τα φυσικά καταστήματα όσο και οι διαδικτυακές αναζητήσεις και αγορές, συνδυαστικά, ιδιαίτερα από τον χώρο που επιλέγουν αυτοί να συνδιαλέγονται με τις μάρκες. Παράλληλα, αυξάνεται η τάση εκείνων που προτιμούν την αγορά «refurbished», αναβαθμισμένων συσκευών, αλλά και

την πώληση ηλεκτρικών-ηλεκτρονικών συσκευών που δεν χρησιμοποιούνται πλέον. Επιπλέον, νέες τάσεις όπως η ασφάλεια δεδομένων αλλά και το περιβαλλοντικό αποτύπωμα, σε σχέση όμως πάντα με την τιμή, παίζουν καθοριστικό ρόλο στις τελικές επιλογές των καταναλωτών στην αγορά των ειδών τεχνολογίας. Όπως τονίζει χαρακτηριστικά η EY, σε ένα περιβάλλον παρατεταμένης αστάθειας και αβεβαιότητας (permacrisis), οι καταναλωτές πιέζονται από διαφορετικές κατευθύνσεις και αντιδρούν με διαφορετικούς τρόπους. Πληθωρισμός, οικονομική επιβράδυνση, διεθνείς συγκρούσεις, ανησυχίες για τη σωματική και την ψυχική υγεία, προβληματισμός για την κλιματική αλλαγή, αλλά και ανάγκη εκτόνωσης μέσα και από την αναζήτηση εμπειριών γεννούν νέες καταναλωτικές συμπεριφορές και αξίες, διαμορφώνοντας ένα νέο προφίλ καταναλωτή. Συγκεκριμένα, ένας στους τρεις καταναλωτές (31%) που προσπαθεί να τα «βγάλει πέρα», κάνοντας συνετή οικονομική διαχείριση, αποδίδει πρωταρχική σημασία στην τιμή και την προσιτότητα των προϊόντων (Affordability First). Οι καταναλωτές που δίνουν προτεραιότητα στο περιβάλλον και στον πλανήτη (Planet First - 21%) αποτελούν φέτος, για πρώτη φορά, τη δεύτερη πολυπληθέστερη ομάδα, ενώ, αν συνυπολογιστούν και όσοι προβληματίζονται για τον κοινωνικό

Σε ένα περιβάλλον παρατεταμένης αστάθειας και αβεβαιότητας (permacrisis), οι καταναλωτές πιέζονται από διαφορετικές κατευθύνσεις και αντιδρούν με διαφορετικούς τρόπους.

αντίκτυπο της συμπεριφοράς τους (Society First10%), συγκεντρώνουν το ίδιο ποσοστό με την κυρίαρχη τυπολογία όσων ανησυχούν για τα οικονομικά τους. Οι καταναλωτές που αναζητούν κυρίως εμπειρίες (Experience First - 20%) αποτελούν, και αυτοί, μια ισχυρή μειοψηφία, όπως και αυτοί που εξακολουθούν

να ανησυχούν για την υγεία τους (Health First - 18%).

Τομέας Τεχνολογίας

Συνολικά, σύμφωνα με τα μέχρι τώρα στοιχεία, το σύνολο των κατηγοριών προϊόντων του κλάδου

κινείται θετικά, με εξαίρεση τα είδη τεχνολογίας που παραμένουν σε αρνητικό πρόσημο. Το αισιόδοξο είναι, με βάση τα δεδομένα της ΕΥ, ότι τρεις στους τέσσερις ερωτώμενοι (74%) δηλώνουν ότι σκοπεύουν να αγοράσουν προϊόντα τεχνολογίας ή ηλεκτρικές συσκευές

τον επόμενο χρόνο, επιβεβαιώνοντας ότι η τεχνολογία αποτελεί πλέον αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής των καταναλωτών. Την ίδια ώρα, αυξάνεται η διείσδυση της χρήσης online υπηρεσιών, αλληλεπιδράσεων και συναλλαγών στην καθημερινότητα των καταναλωτών. Το 95% των ερωτώμενων αναφέρει ότι χρησιμοποίησε συχνά ή μερικές φορές κατά το τελευταίο τρίμηνο το διαδίκτυο για την ψυχαγωγία τους και το 91% για χρηματοοικονομικές ή τραπεζικές υπηρεσίες. Υψηλά ποσοστά χρησιμοποίησαν, επίσης, online υπηρεσίες εξυπηρέτησης πελατών (84%) ή έκαναν online αγορές (81%), ενώ πάνω από τους μισούς κατέφυγαν στο διαδίκτυο για τον προγραμματισμό των διακοπών τους ή χρησιμοποίησαν επαγγελματικές και προσωπικές υπηρεσίες.

Οι online αγορές έχουν πα-

γιωθεί, πλέον, ως βασικό κανάλι

αγορών για σημαντικό μερίδιο

των καταναλωτών, διαπερνώ-

Η πιο δημοφιλής αγορά ηλεκτρονικών συσκευών είναι τα κινητά τηλέφωνα.

“Προτεραιοποιώ-

ντας τα κριτήρια επιλογής

ηλεκτρονικών συσκευών και συγκρίνοντάς

τα με εκείνα που

θα ισχύσουν στο μέλλον, η προστασία του περιβάλλοντος

ανεβαίνει σε σημαντικότητα

για τους Έλληνες καταναλωτές.

ντας όλες τις ηλικιακές ομάδες,

καθώς το κοινό έχει εξοικειωθεί

με τα διαδικτυακά εργαλεία και

οι επιχειρήσεις έχουν ξεπεράσει

τα αρχικά προβλήματα προσα-

μογής στο νέο περιβάλλον που

δημιούργησε η πανδημία. H

αυξανόμενη διείσδυση των δι-

αδικτυακών αγορών συνδέεται

και με τη γενικότερη πρόθεση

των καταναλωτών να τοποθετή-

σουν, μελλοντικά, το σπίτι τους

στο επίκεντρο της καθημερινής

τους ζωής, περνώντας περισ -

σότερο χρόνο στο σπίτι (29%),

μαγειρεύοντας περισσότερο στο

σπίτι (39%) και διασκεδάζοντας

περισσότερο εκεί (28%). Το σπίτι, συνεπώς, τείνει να μετατραπεί σε ένα hub, γύρω από το οποίο θα περιστρέφονται όλο και περισσότερες δραστηριότητες.

Προσωπικά δεδομένα Ωστόσο, οι καταναλωτές, πέραν των νέων οικονομικών συνθηκών που βιώνουν κατά τις αγορές τους, αντιμετωπίζουν σημαντικά θέματα που αφορούν τη χρήση των ηλεκτρονικών ειδών στο μεγαλύτερο μέρος

Τελευταίοι 12 µήνες Στο µέλλον

Ήταν σε πολύ καλή τιµή

Είχε χαρακτηριστικά που θέλω

Είναι µια µάρκα που εκτιµώ

Είναι εύκολη στη χρήση

∆υνατότητα σύνδεσης/ενσωµάτωσης µε άλλες συσκευές

Πολύ ωραίο design

Προσφέρει προστασία απορρήτου/ασφάλεια δεδοµένων Ήταν το τελευταίο µοντέλο

Μου άρεσε το χρώµα

Είναι ένα προϊόν βιώσιµο/φιλικό προς το περιβάλλον

της καθημερινότητάς τους, γεγονός που επηρεάζει και τις τελικές επιλογές αγοράς. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Focus Bari με βάση έρευνα για την εξελισσόμενη αγορά των ηλεκτρονικών ειδών, τα τελευταία χρόνια, με τη ραγδαία αύξηση της τεχνολογίας, δεν είναι λίγοι εκείνοι που προβληματίζονται σχετικά με την ασφάλεια των προσωπικών τους δεδομένων. Ειδικότερα, 7 στους 10 Έλληνες ανησυχούν για την ασφάλεια

Να είναι σε πολύ καλή τιµή

Να έχει τα χαρακτηριστικά που θέλω

Να είναι εύκολη στη χρήση

Να είναι µια µάρκα που εκτιµώ

∆υνατότητα σύνδεσης/ενσωµάτωσης µε άλλες συσκευές

Να προσφέρει προστασία απορρήτου/ασφάλεια δεδοµένων

Να είναι ένα προϊόν βιώσιµο/φιλικό προς το περιβάλλον

Να εχει πολύ ωραίο design

Να µου αρέσει το χρώµα

Να είναι το τελευταίο µοντέλο

Πηγή: Focus Bari

των δεδομένων που μοιράζονται στο ίντερνετ, με την Ελλάδα να έρχεται 13η σε βαθμό ανησυχίας σε σύγκριση με 17 άλλες χώρες όπου πραγματοποιήθηκε η έρευνα. Τόσο στην Ελλάδα όσο και διεθνώς, ο βαθμός προβληματισμού για την προστασία και την ασφάλεια δεδομένων ποικίλλει ανάλογα με την ηλικία. Ωστόσο, και οι μικρές, αλλά κυρίως οι μεγαλύτερες ηλικίες φαίνεται να ανησυχούν για την ασφάλεια των προσω-

Κριτήρια επιλογής ηλεκτρονικών συσκευών

ΣΥΧΝΌΤΗΤΑ ΨΗΦΙΑΚΏΝ ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡ Α ΣΕ Ώ Ν

ΚΑΙ ΣΥΝΑΛΛΑΓΏΝ

(Συχνή και περιστασιακή χρήση) ΠΗΓΗ: ΕΥ, 2023

95 % 91 % 84 % 81 %

Ψυχαγωγία Χρηματοοικονομικές & τραπεζικές υπηρεσίες

Εξυπηρέτηση πελατών Αγορές προϊόντων

κινητά τηλέφωνα, με την Ελλάδα να προηγείται του μέσου όρου των άλλων 18 χωρών και να έρχεται στην 5η θέση σε αγορά συσκευής κινητού τους τελευταίους 12 μήνες.

Βασικά κριτήρια επιλογής στην Ελλάδα και διεθνώς είναι η τιμή και τα χαρακτηριστικά της συσκευής, καθώς και το design, ειδικά στις νεαρές ηλικίες, ενώ η φιλικότητα στο περιβάλλον φαίνεται να παίζει μικρό ρόλο, καθώς επικρατεί η άποψη ότι οι συσκευές που βοηθούν τον πλανήτη είναι πιο ακριβές. Παρ’ όλα αυτά, η σημαντικότητα της προστασίας του περιβάλλοντος ως κριτήριο επιλογής για μελλοντικές αγορές ηλεκτρονικών συσκευών παρουσιάζει αυξητική τάση τόσο στην Ελλάδα όσο και διεθνώς. Είναι αξιοσημείωτο πως με βάση τα κριτήρια επιλογής ηλεκτρονικών συσκευών και συγκρίνοντας με εκείνα που θα ισχύσουν στο μέλλον, η προστασία του περιβάλλοντος ανεβαίνει σε σημαντικότητα για τους Έλληνες καταναλωτές.

Προτάσεις για το 2023

Η πιστότητα των καταναλωτών στις μάρκες κλονίζεται και βαίνει παράλληλα με την οικονομική δυσπραγία, δημιουργώντας ένα ρευστό καταναλωτικό περιβάλλον. Για να στηρίξουν τα προϊόντα τους στο σύνθετο αυτό περιβάλλον, οι ελληνικές επιχειρήσεις θα πρέπει να στηρίξουν τον καταναλωτή, ερμηνεύοντας τις πολλές και διαφορετικές ανησυχίες και προσδοκίες του και χαράσσοντας, παράλληλα, στοχευμένες στρατηγικές, που θα τους επιτρέψουν να αναπτυχθούν και να ξεχωρίσουν. Σε αυτό το πλαίσιο, η ΕΥ καταθέτει μια σειρά από προτάσεις, θέλοντας

να συμβάλει στην αντιμετώπιση

των πρωτόγνωρων προκλήσεων που αντιμετωπίζουν οι

ελληνικές επιχειρήσεις στο ρευστό σημερινό περιβάλλον.

Οι βασικές προτάσεις κινούνται

σε 10 κεντρικούς άξονες που

Αρκετά και

σημαντικά τα

επιθυμητά μέτρα

ασφαλείας που

Αναγνώριση φωνής

πικών τους δεδομένων. Υπάρχουν κριτήρια για τα απαραίτητα επιθυμητά μέτρα ασφαλείας που οι χρήστες

λαμβάνουν υπόψη όταν αγοράζουν μία συσκευή. Οι

νεαρές ηλικίες δηλώνουν χαμηλότερο βαθμό ανησυ-

χίας για τα δεδομένα τους απ’ ό,τι οι μεγαλύτερες και

αυτή είναι και η διεθνής τάση. Αρκετά και σημαντικά

τα επιθυμητά μέτρα ασφαλείας που παίζουν ρόλο στην επιλογή συσκευής κινητού τηλεφώνου.

Τιμή vs Περιβαλλοντικoύ Αποτυπώματος Σύμφωνα με τη Focus Bari, συγκριτικά με τις άλλες χώρες η Ελλάδα έρχεται 5η στην αγορά συσκευής κινητού τους τελευταίους 12 μήνες, ενώ συνολικά οι χώρες Ασίας, Άπω και Μέσης Ανατολής κατατάσσονται υψηλότερα σε αγορές ηλεκτρονικών συσκευών γενικότερα έναντι Ευρώπης και Αμερικής. Η πιο δημοφιλής αγορά ηλεκτρονικών συσκευών είναι τα

παίζουν ρόλο

στην επιλογή συσκευής κινητού τηλεφώνου.

αφορούν την ανάπτυξη ή/και συμμετοχή σε οικοσυστήματα αλυσίδων αξίας πλήρους ορατότητας, την υλοποίηση περιοδικών ολιστικών ασκήσεων Route-to-Market. Ο άνθρωπος / εργαζόμενος είναι στο επίκεντρο, με ανεπτυγμένη την επιχειρηματικότητα και σε αυτό το πλαίσιο σημασία έχει η ταχύτητα ανταπόκρισης των επιχειρήσεων σε κάθε νέα μεγάλη πρόκληση, η διαρκής παρακολούθηση των μηνυμάτων της αγοράς και η αποτελεσματική ανταπόκριση σε αυτά.

Επίσης, κρίσιμος παράγοντας είναι η δημιουργία νέων προϊόντων και η αύξηση των υπηρεσιών με λογική προϊόντων, η ανάπτυξη της πολυκαναλικής εμπειρίας με λογική όποια ώρα, από οπουδήποτε, μέσω όποιου πιθανού μέσου, η ένταξη καλών πρακτικών του ESG στο DNA των επιχειρήσεων. Σύμφωνα με τις προτάσεις της ΕΥ, οι μάρκες μπορούν να λειτουργήσουν ως ηγέτες των αλλαγών με λογική «disruptors», ενώ εφαλτήριο για τις επιχειρήσεις αποτελεί η πραγματοποίηση ολιστικών οργανωτικών και ψηφιακών μετασχηματισμών

«ΘΗΣΑΥΡΟΣ» ΑΞΙΑΣ

Το ελληνικό οικοσύστημα νεοφυών επιχειρήσεων μαγνητίζει το ενδιαφέρον ξένων επενδυτικών κεφαλαίων, ενισχύοντας συνεχώς την εξωστρέφειά του και τη συνολική αποτίμησή του στο διεθνές στερέωμα

Της Λέττας Καλαμαρά lkalamara@naftemporiki.gr

Στις 742 ανέρχονται οι

εγγεγραμμένες εταιρείες στο

Εθνικό Μητρώο Νεοφυών

Επιχειρήσεων, σύμφωνα με τα πρόσφατα στοιχεία (Μάιος 2023).

Πρόκειται για το επίσημο μητρώο καταγραφής των νεοφυών επιχειρήσεων στην Ελλάδα, που στοχεύει στην παρακολούθηση της προόδου τους με βάση συγκεκριμένα KPIs, στην υποστήριξή τους με οφέλη και πλεονεκτήματα, ενώ λειτουργεί ως πόλος έλξης για επενδυτές τόσο από την Ελλάδα όσο και από το εξωτερικό. Αντίστοιχα ο ελληνικός κόμβος του Enterprise Europe Network αποτελείται από βιομηχανικούς συνδέσμους, ερευνητικά και τεχνολογικά ιδρύματα, εμπορικά και βιομηχανικά επιμελητήρια και καταξιωμένους φορείς στον χώρο της καινοτομίας και της επιχειρηματικότητας με στόχο την επιχειρηματική υποστήριξη. Μετρά 450 οργανισμούς σε όλο τον κόσμο, 3.000 εξειδικευμένους συμβούλους και 17 βιομηχανικούς κλάδους.

Η έμφαση που δίνεται στη νεοφυή επιχειρηματικότητα δεν είναι τυχαία. Όπως υποστηρίζουν διεθνείς αναλυτές, «οι ανατρεπτικές αλλαγές προέρχονται συνήθως από εξωτερικούς παράγοντες, που αμφισβητούν το status quo και οδηγούν σε ριζικές και γρήγορες αλλαγές. Οι νεοφυείς επιχειρήσεις είναι επομένως ικανές και υπεύθυνες να οδηγήσουν την αλλαγή και να αναπτύ-

ξουν καινοτομίες». Όπως αναφέρουν, μάλιστα, «η βιώσιμη καινοτομία θα πετύχει όταν εδραιωμένες εταιρείες και νεοφυείς επιχειρήσεις συνεργαστούν.

Και οι δύο μπορούν να μάθουν και να ωφεληθούν η μία από την άλλη, ώστε με μια υγιή συμβίωση να πετύχει ο μετασχηματισμός μιας ολόκληρης οικονομίας».

Τα ενεργά προγράμματα χρηματοδότησης για το 2023 περιλαμβάνουν το Phaistos 5G, το TECS Capital, η HDBI, το Northern Greece Investment Fund (NGIF), το LStone, τα Velocity. Partners, Metavallon VC, BigPi, Uni.fund (μέλη του EquiFund), τα VentureFriends, Marathon VC, το Genesis Ventures (Business Angel Fund) και το Forth Tech. Εκτός από το Genesis Ventures, στην κατηγορία των Αngel Investors δραστηριοποιούνται το SeedBlink και το The Hellenic Business Angels Network (HeBAN).

Δύσκολη συγκυρία

Ο ρωσο-ουκρανικός πόλεμος, η άνοδος των επιτοκίων και ο υψηλός πληθωρισμός παγκοσμίως δημιουργούν προσκόμματα και στην αγορά των επενδύσεων στις νεοφυείς επιχειρήσεις. Η Ελλάδα δεν θα μπορούσε να μείνει ανεπηρέαστη. Κατά τους 12 τελευταίους μήνες, ο αριθμός των εταιρειών που ανακοινώνουν νέους γύρους χρηματοδότησης είναι μειωμένος κατά 35%-40%.

Βέβαια, η ελληνική startup σκηνή είναι σε μεταβατικό στάδιο. Αν και η αγορά αναμένει να διοχετευθούν νέα κεφάλαια εντός του 2023, η νέα πραγματικότητα χρηματοδότησης στην Ελλάδα θα δημιουργήσει μια μάλλον διαφορετική

προοπτική σε σύγκριση με την περίοδο EquiFund (2018-2021).

Την περσινή χρονιά ξεχώρισαν η εξαγορά της Viva Wallet από την JP Morgan, της Accusonus από τη Meta και της Pollfish από την Prodege.

Τα επενδυτικά

κεφάλαια αρχίζουν να περνούν

περισσότερο χρόνο στη χώρα

μας, κάτι που είναι τόσο απαραίτητο για την ανάπτυξη, καθώς

πρέπει επιτέλους

να διευρυνθεί το συνολικό αποτύπωμα του νεοφυούς οικοσυστήματος.

«Τα περιφερειακά ταμεία αρχίζουν να αφιερώνουν περισσότερο χρόνο στη χώρα, μια εξέλιξη ιδιαίτερα χρήσιμη, καθώς πρέπει επιτέλους να διευρύνουμε το συνολικό αποτύπωμα των οικοσυστημάτων μας. Οι επιχειρηματικές συμμετοχές σε startups κερδίζουν ενδιαφέρον από family offices και εταιρικούς επενδυτές, οι οποίοι παραδοσιακά δεν έχουν εκτεθεί τόσο νωρίς στον χώρο των εναλλακτικών επενδύσεων. Αντίθετα, η δραστηριότητα των Angels Investors εξακολουθεί να είναι χαμηλή στη χώρα»

σημειώνει ο Δημήτρης Καλαβρός-Γουσίου, συνιδρυτής του Found.ation και εταίρος στο Velocity.Partners.

Όπως τονίζεται, όμως, οι Έλληνες ιδρυτές νεοφυών επιχειρήσεων ξέρουν καλά πώς να ελιχθούν σε περιόδους αβεβαιότητας. Ίσως η πιο σημαντική δεξιότητα της χώρας μας είναι αυτή της ανθεκτικότητας μέσα από την τρέχουσα καταιγίδα.

Οι επιδόσεις Αναφορικά με τις επιδόσεις του ελληνικού οικοσυστήματος νεοφυών εταιρειών τονίζεται πως το 2022 εξαγοράστηκαν 19 ελληνικές startups από διεθνή κεφάλαια προερχόμενα κυρίως από τις ΗΠΑ, σε ποσοστό περίπου 13%. Ενδεικτικές η εξαγορά της Viva Wallet από την JP Morgan, η απόκτηση της πατρινής Accusonus από τη Meta και της Pollfish από την επίσης αμερικανική Prodege.

Τους λόγους για τους οποίους ο εγχώριος τομέας καινοτομίας μαγνητίζει το ενδιαφέρον παγκόσμιων κολοσσών της τεχνολογίας, όπως και το γιατί η ελληνική τεχνολογική αγορά διαμορφώνει, πλέον, διεθνοποιημένο προφίλ εξηγούν γνώστες του χώρου, οι οποίοι σημειώνουν: «Oι ελληνικές εταιρείες οργανώνονται από την πρώτη ημέρα για να απευθυνθούν στην παγκόσμια αγορά. Αυτό συμβαίνει ήδη από το 2018. Πλέον στην Ελλάδα δεν αναπτύσσονται σχήματα τεχνολογίας για την τεχνολογία, αλλά κυρίως με σκοπό

και στόχο την εξωστρέφεια. Σήμερα, διαπιστώνεται πως έχει αλλάξει η νοοτροπία των νέων επιχειρηματιών, αφού εμφανίζουν ένα προφίλ περισσότερο φιλόδοξο και δυναμικό».

Σύμφωνα με το Found.ation Start Ups in Greece Report 2022/2023 σε

συνεργασία με το EIT Digital (τμήμα

του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Καινοτομίας και Τεχνολογίας), οι 10 πιο υψηλά χρηματοδοτούμενες ελληνικές νεοφυείς επιχειρήσεις το 2022 ήταν οι FlexCar, Viva Wallet, Spotawheel, TileDB, Better Origin, Vivante Health, OrthoSon, Flyway, Trucksters, Timberhub. Διαχρονικά τη δεκάδα των πιο υψηλά χρηματοδοτούμενων νεοφυών ελληνικών εταιρειών αποτελούν οι Viva Wallet, FlexCar, Blueground, Skroutz, Spotawheel, Persado, Workable, Hellas Direct, TileDB, Plum.

Ανάμεσα στις 10 ελληνικές startups με την υψηλότερη αποτίμηση βρίσκονται εταιρείες όπως η Blueground και η Flexcar, οι οποίες θεωρούνται «soonicorns». Υπολογίζεται ότι η συγκεντρωτική αποτίμηση αυτών των 10 εταιρειών είναι περίπου 5,5 δισ. ευρώ, ενώ του ελληνικού οικοσυστήματος στο σύνολό του το 2022 ξεπέρασε τα 8 δισ. ευρώ.

Παρά τα δυναμικά exits, πάντως, οι συνολικές χρηματοδοτήσεις σε ελληνικές startups το 2022 ήταν μειωμένες σε σχέση με έναν χρόνο νωρίτερα. Συνολικά

έφθασαν τα 310 εκατ. ευρώ έναντι 540 εκατ. ευρώ το 2021, μειωμένες κατά 40%.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Found. ation Start Ups in Greece Report 2022/2023, το 44% των ιδρυτών νεοφυών επιχειρήσεων ανήκει στην ηλικιακή

ομάδα 25-34 ετών, ενώ το 34% κατατάσσεται στην ηλικιακή ομάδα 35-44 ετών.

Το υπόλοιπο είναι άνω των 45 ετών και μόνο το 4% είναι κάτω των 24 ετών. Όσο για το φύλο, το 88% είναι άντρες. Παράλληλα, η πλειονότητα βρίσκεται στην Αθήνα με ελάχιστες εξαιρέσεις από άλλες

περιοχές της Ελλάδας. Όσον αφορά το επίπεδο σπουδών, το 64% κατέχει μεταπτυχιακό και μόνο το 18% των ερωτηθέντων κατέχει απλώς ένα πτυχίο. Το 56% των ερωτηθέντων ιδρύει για πρώτη φορά κάποια εταιρεία.

Γυναικεία επιχειρηματικότητα

Τα Ηνωμένα Έθνη έχουν ορίσει το 2030 ως το έτος-ορόσημο για την επίτευξη της ισότητας των φύλων (Planet 50-50 by 2030). Σύμφωνα με την πρόσφατη έρευνα Women in the Workplace 2022 που διεξήγαγε η McKinsey, το μεγαλύτερο εμπόδιο που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες στην καριέρα τους εντοπίζεται στην εξέλιξή τους σε διευθυντικές θέσεις.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της έκδοσης

SΗΕ figures 2021, η συμμετοχή των γυναικών στη βαθμίδα Γ’ της ακαδημαϊκής ιεραρχίας (επίκουρος καθηγητής) είναι 36,7%, ενώ στη βαθμίδα Α’, δηλαδή

ΟΙ ΕΠΙΔΟΣΕΙΣ

ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ STARTUPS TO 2022

310 ΕΚΑΤ.

τα νέα κεφάλαια από διεθνή funds 19 ΕΤΑΙΡΕ Ι ΕΣ

εξαγοράστηκαν από ξένες εταιρείες

~ 5,5 ΔΙΣ.

η αποτίμηση του ελληνικού Top-10 8+ ΔΙΣ.

η συνολική αποτίμηση

του καθηγητή, μειώνεται σε 22,3% (οι αντίστοιχοι ευρωπαϊκοί μέσοι όροι είναι 46,6% και 26,2%). Τα στοιχεία αυτά δείχνουν ότι το ποσοστό των γυναικών που φτάνουν στην ανώτατη βαθμίδα της ιεραρχίας είναι σχεδόν υποδιπλάσιο από το ποσοστό αυτών που βρίσκονται στη βαθμίδα Γ’.

Από την άλλη, υπάρχει μια αρκετά θετική εικόνα στην αντιπροσώπευση των γυναικών στο προσωπικό που απασχολείται στο ελληνικό οικοσύστημα Έρευνας και Ανάπτυξης (Ε&Α). Σύμφωνα με τα επίσημα στατιστικά στοιχεία για το 2020, από τους 110.134 εργαζόμενους στον τομέα Έρευνας και Ανάπτυξης οι 47.538 είναι γυναίκες (43,2%), με την Ελλάδα να κατατάσσεται 7η μεταξύ των 27 χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εξετάζοντας το ερευνητικό προσωπικό, που για το 2020 ήταν 72.234 άτομα, το ποσοστό των γυναικών ήταν 38,8%, κατατάσσοντας την Ελλάδα στη 10η θέση των χωρών της Ε.Ε.

Στην Ελλάδα κατά 62% οι γυναίκες χρηματοδοτούν οι ίδιες την επιχείρησή τους στο ξεκίνημά της και χρησιμοποιούν τον δανεισμό σε ποσοστό πολύ χαμηλότερο από τους άνδρες. Τέλος, οι ελληνικές startups με τουλάχιστον μία γυναίκα στην ιδρυτική τους ομάδα έχουν αντλήσει μόλις το 6% των συνολικών 6,125 δισ. δολαρίων χρηματοδότησης που έχουν διοχετευτεί στο ελληνικό startup οικοσύστημα

Της Λέττας Καλαμαρά lkalamara@naftemporiki.gr

TO

ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΕΙΝΑΙ

η Ψηφιακή

Της Λέττας Καλαμαρά lkalamara@naftemporiki.gr

τος δεξιοτήτων έχει ανακηρυχθεί το 2023

και, όπως επισημαίνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το μέλλον της εργασίας είναι ήδη εδώ.

Όπως τονίζει, η πράσινη και η ψηφιακή μετάβαση δημιουργούν νέες ευκαιρίες για τους πολίτες και

την οικονομία της Ε.Ε. Όταν οι άνθρωποι διαθέτουν τις σχετικές δεξιότητες, μπορούν να αντεπεξέρχονται

στις αλλαγές της αγοράς εργασίας και να δραστηριοποιούνται πλήρως στην κοινωνία και στη δημοκρατία.

Με τον τρόπο αυτό θα διασφαλιστεί ότι κανείς δεν θα μείνει πίσω και ότι η οικονομική ανάκαμψη, καθώς και η πράσινη και η ψηφιακή μετάβαση θα είναι κοινωνικά δίκαιες και πρόσφορες. Αν το εργατικό δυναμικό διαθέτει τις δεξιότητες που απαιτούνται, η βιώσιμη ανάπτυξη και η καινοτομία κερδίζουν έδαφος και η ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων βελτιώνεται.

Παρ’ όλα αυτά, όμως, σήμερα πάνω από τα τρία τέταρτα των εταιρειών στην Ε.Ε. αναφέρουν ότι αντιμετωπίζουν δυσκολίες όσον αφορά την εξεύρεση εργαζομένων με τις απαραίτητες δεξιότητες, ενώ σύμ-

“

και ένα στα τρία άτομα που εργάζονται στην Ευρώπη δεν διαθέτουν βασικές ψηφιακές δεξιότητες.

φωνα με τα τελευταία στοιχεία

της Eurostat μόνο το 37%

των ενηλίκων παρακολουθεί προγράμματα κατάρτισης σε τακτική βάση.

Ο δείκτης ψηφιακής οικονομίας και κοινωνίας δείχνει ότι 4 στους 10 ενήλικες και ένα στα τρία άτομα που εργάζονται στην Ευρώπη δεν διαθέτουν βασικές ψηφιακές δεξιότητες. Επιπλέον, ήδη το 2021, 28 επαγγέλματα, από τους τομείς των κατασκευών και της υγειονομικής περίθαλψης έως αυτούς της μηχανολογίας, τεχνολογίας και πληροφορικής, παρουσίαζαν ελλείψεις, με χαρακτηριστικό την αυξανόμενη ζήτηση για εργαζομένους τόσο υψηλής όσο και χαμηλής ειδίκευσης.

Επίσης, στα επαγγέλματα και στις σπουδές που σχετίζονται με την τεχνολογία οι γυναίκες υποεκπρο-

σωπούνται σε μεγάλο βαθμό, καθώς μόλις 1 στους 6 ειδικούς τεχνολογίας και πληροφορικής και 1 στους 3 απόφοιτους τμημάτων θετικών επιστημών είναι γυναίκες. Για να προωθήσουν τη διά βίου μάθηση, τα κράτη-μέλη ενστερνίστηκαν τους κοινωνικούς στόχους της Ε.Ε. για το 2030, σύμφωνα με τους οποίους τουλάχιστον το 60% των ενηλίκων θα πρέπει να συμμετέχει σε κατάρτιση κάθε χρόνο. Ειδικά η Ψηφιακή Πυξίδα 2030 θέτει ως στόχο της Ε.Ε. τουλάχιστον το 80% όλων των ενηλίκων να διαθέτουν το λιγότερο τις βασικές ψηφιακές δεξιότητες και να απασχολούνται 20 εκατομμύρια ειδικοί του τομέα των ΤΠΕ στην Ε.Ε., ενώ παράλληλα θα πρέπει να ενθαρρύνονται περισσότερες γυναίκες για να αναλαμβάνουν τέτοιες θέσεις εργασίας.

Πηγές χρηματοδότησης

ση δεξιοτήτων και την επανειδίκευση.

Μεταξύ άλλων, διαθέτει το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο+, με προϋπολογισμό άνω των 99 δισ. ευρώ

για την περίοδο 2021-2027, που είναι το κύριο μέσο

της Ε.Ε. για επενδύσεις σε ανθρώπινο δυναμικό. Ο

μηχανισμός ανάκαμψης και ανθεκτικότητας μπορεί να στηρίξει τις μεταρρυθμίσεις και τις επενδύσεις των κρατών-μελών, μεταξύ άλλων στον τομέα των δεξιοτήτων και των θέσεων εργασίας. Στα εθνικά σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας που έχουν εγκριθεί μέχρι στιγμής από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, περίπου το 20% των κοινωνικών δαπανών προορίζεται για την απασχόληση και τις δεξιότητες. Τα 580 εκατ. ευρώ του προγράμματος «Ψηφιακή Ευρώπη» προορίζονται για την ανάπτυξη προηγμένων ψηφιακών δεξιοτήτων. Το πρόγραμμα παρέχει στρατηγική χρηματοδότηση και, μεταξύ άλλων, στηρίζει την ανάπτυξη δεξαμενής ειδικευμένων ταλέντων ψηφιακών εμπειρογνωμόνων, ενώ ταυτόχρονα ενισχύει τη συνεργασία μεταξύ των

κρατών-μελών της Ε.Ε. και των ενδιαφερόμενων

μερών όσον αφορά τις ψηφιακές δεξιότητες και τις θέσεις εργασίας.

Το πρόγραμμα «Ορίζοντας Ευρώπη» στηρίζει τις δεξιότητες των ερευνητών, των επιχειρηματιών και των φορέων καινοτομίας, ιδίως μέσω των δράσεων Marie Sklodowska - Curie, του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Καινοτομίας και του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Τεχνολογίας.

Το Erasmus+, με προϋπολογισμό 26,2 δισ. ευρώ, στηρίζει, μεταξύ άλλων, την προσωπική και επαγγελματική ανάπτυξη των εκπαιδευομένων, του προσωπικού και των ιδρυμάτων επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης μέσω της χρηματοδότησης δραστηριοτήτων κινητικότητας και εταιρικών σχέσεων για συνεργασία σε ολόκληρη την Ευρώπη. Χρηματοδοτεί, επίσης, ευρωπαϊκά πανεπιστήμια που πρωτοστατούν στην ανάπτυξη μικρο-διαπιστευτηρίων για την κατάρτιση, την αναβάθμιση των δεξιοτήτων και την επανειδίκευση.

Στα συμπληρωματικά προγράμματα που μπορούν να στηρίξουν την ανάπτυξη δεξιοτήτων περιλαμβάνονται το πρόγραμμα InvestEU, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση για απολυμένους εργαζόμενους, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης, το Ευρωπαϊκό Σώμα Αλληλεγγύης, το πρόγραμμα LIFE για το περιβάλλον και το κλίμα, το Ταμείο Εκσυγχρονισμού, το Μέσο Τεχνικής Υποστήριξης και ο Μηχανισμός Γειτονίας, Ανάπτυξης και Διεθνούς Συνεργασίας. Συνοπτικά το πρόγραμμα πολιτικής για την ψηφια-

κή δεκαετία, με συγκεκριμένους στόχους και επιδιώξεις για το 2030, που θα καθοδηγήσει τον ψηφιακό μετασχηματισμό της Ευρώπης, περιλαμβάνει:

 Να ανέρχονται στα 20 εκατομμύρια άτομα οι ειδικοί

στις ΤΠΕ, με σύγκλιση των δύο φύλων.

 Να διαθέτει βασικές ψηφιακές δεξιότητες τουλάχιστον το 80% του πληθυσμού της Ε.Ε.

 Να χρησιμοποιεί υπολογιστικό νέφος / τεχνητή νοημοσύνη / μαζικά δεδομένα το 75% των εταιρειών της Ε.Ε.

 Να αυξηθεί η χρηματοδότηση με σκοπό τον διπλασιασμό των επιχειρήσεων-μονόκερων στην Ε.Ε.

 Να επιτύχει τουλάχιστον ένα στοιχειώδες επίπεδο ψηφιακής έντασης πάνω από το 90% των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.

 Στις ασφαλείς και βιώσιμες ψηφιακές υποδομές, αναφορικά με τη συνδεσιμότητα, στόχος είναι η διάθεση Gigabit για όλους.

 Στους προηγμένους ημιαγωγούς, επιδίωξη είναι ο διπλασιασμός του μεριδίου της Ε.Ε. στην παγκόσμια παραγωγή.

 Δεδομένα - Υπολογιστικό νέφος και παρυφές: 10.000 κλιματικά ουδέτεροι κόμβοι παρυφών υψηλής ασφάλειας.

 Ψηφιοποίηση των δημόσιων υπηρεσιών: Στόχος είναι οι βασικές δημόσιες υπηρεσίες να καταστούν 100% διαδικτυακές, το 100% των πολιτών να έχουν πρόσβαση σε ιατρικά μητρώα στο διαδίκτυο, το 80% των πολιτών να έχουν πρόσβαση σε ψηφιακή ταυτότητα.

Ο εργαζόμενος στο επίκεντρο Το 2022 η EY διεξήγαγε την έρευνα Work

Reimagined Survey σε 22 χώρες, 26 κλάδους της οικονομίας και με τη συμμετοχή 17.000 εργαζόμενων

και 1.500 ηγετών μεγάλων εταιρειών, καταγράφοντας πώς οραματίζονται το μέλλον της εργασίας, αλλά και τις προκλήσεις που εντοπίζουν όσον αφορά την κινητικότητα και τη διατήρηση του ανθρώπινου δυναμικού. Βασικό εύρημα της έρευνας ήταν ότι, σήμερα, η ισορροπία δυνάμεων έχει μετατοπιστεί προς όφελος των εργαζομένων.

Πρόκειται για μία τάση που παρατηρούνταν ήδη σε ώριμες αγορές, όμως η πανδημία την επέτεινε, καθώς πλέον οι ανάγκες και οι προτεραιότητες των εργαζομένων έχουν αλλάξει ραγδαία.

Η έρευνα καταδεικνύει ότι η ευελιξία είναι η νέα σταθερά για τους εργαζόμενους, καθώς το ποσοστό όσων είχαν επιφυλάξεις για την απομακρυσμένη εργασία μειώθηκε από το 34% το 2021 στο 20% το 2022, με το 80% να επιθυμεί να εργάζεται εξ αποστάσεως περισσότερο από δύο ημέρες την εβδομάδα και κατά μέσο όρο 2-3 μέρες.

Αντίστοιχα, οι επιχειρήσεις φαίνεται πως είναι πλέον ανοικτές σε αυτές τις απαιτήσεις, με τους εργοδότες που απαιτούν οι εργαζόμενοι να δουλεύουν στο γραφείο πέντε μέρες την εβδομάδα να αποτελούν μειοψηφία, με 22%.

Σύμφωνα με τη μελέτη της EY, ο κόσμος της εργασίας έχει αλλάξει ριζικά. Πρόκειται, πλέον, για ένα εργασιακό περιβάλλον που φιλοξενεί περίπου πέντε διαφορετικές γενιές (traditionalists, boomers, Gen X, millennials και Gen Z), που καλούνται να συνυπάρ-

ξουν και να συνεργαστούν.

Παράλληλα, ο ρυθμός υιοθέτησης νέων τεχνολογιών -δεδομένης και της εμπειρίας της πανδημίας- έχει ξεπεράσει τον ρυθμό προσαρμογής σε αυτές, με πολλούς εργαζόμενους να δυσκολεύονται να τον ακολουθήσουν.

Περιβαλλοντικά και κοινωνικά υπεύθυνοι οργανισμοί, με σαφώς διατυπωμένο εταιρικό σκοπό, προσελκύουν το νέο ταλέντο στην αγορά, την ίδια στιγμή που τάσεις όπως η εξ αποστάσεως εργασία και η χρήση ρομπότ αλλάζουν τον ορισμό του εργαζόμενου.

Όπως τονίζει η Ευτυχία Κασελάκη, εταίρος στο τμήμα Συμβουλευτικές Υπηρεσίες και Συμβουλευτικές Υπηρεσίες Ανθρώπινου Δυναμικού της ΕΥ Ελλάδος, η παγκοσμιοποίηση, οι δημογραφικές μεταβολές, η εκθετική τεχνολογική πρόοδος και οι εντεινόμενες ρυθμιστικές πιέσεις έχουν δημιουργήσει την ανάγκη για ένα πιο ευέλικτο και προσαρμοστικό ανθρώπινο κεφάλαιο, όμως οι επιχειρήσεις δυσκολεύονται να προσελκύσουν, να διαχειριστούν, να εμπνεύσουν και, τελικώς, να διατηρήσουν το ταλέντο, ενώ καλούνται να συγκρατήσουν παράλληλα τα λειτουργικά κόστη.

“

80% των ερωτηθέντων επιθυμεί να εργάζεται εξ αποστάσεως περισσότερο από δύο ημέρες την εβδομάδα και κατά μέσο όρο 2-3 μέρες.

Σε αυτή τη νέα πραγματικότητα οι επιχειρήσεις προσπαθούν να μετασχηματιστούν για να ανταποκριθούν στις ολοένα αυξανόμενες προσδοκίες των εργαζομένων. Παράλληλα, όμως, σύμφωνα με την Ευγενία Σιμώνη, Senior Manager, Technology Consulting της ΕΥ Ελλάδος, με την ανάγκη για έναν νέο τρόπο εργασίας αυξάνεται και η πολυπλοκότητα, με το 50% των εργαζομένων να δυσκολεύεται

να χρησιμοποιήσει τα υπάρχοντα τεχνολογικά εργαλεία και τις λύσεις που του παρέχονται, αναφέροντας ότι, κατά μέσο όρο, αναγκάζονται να εναλλάσσονται μεταξύ 10 διαφορετικών εφαρμογών έως και 25 φορές την ημέρα.

Οι νέες τάσεις Οι τάσεις απαιτούν από τις επιχειρήσεις να εστιάσουν στους ανθρώπους, οι οποίοι αποτελούν και το «κλειδί» για τη δημιουργία μακροπρόθεσμης αξίας.

Σε αυτό το πλαίσιο, παρουσιάστηκαν πέντε περιοχές στις οποίες θα πρέπει να επικεντρωθούν οι επιχειρήσεις, για να αμβλύνουν το φαινόμενο της αποχώρησης και να «κερδίσουν» τους εργαζόμενούς τους και ειδικά τις νεότερες γενιές: η θέσπιση και εφαρμογή υβριδικών μοντέλων λειτουργίας και εργασίας, ο επανασχεδιασμός του φυσικού χώρου εργασίας ώστε να συνάδει με την εξ αποστάσεως εργασία, ο καθορισμός μιας διακριτής εταιρικής κουλτούρας και οργανωτικών δικτύων, η αναδιαμόρφωση και βελτιστοποίηση των προγραμμάτων που αφορούν τις συνολικές αμοιβές και την εξέλιξη της σταδιοδρομίας, καθώς και η δημιουργία μίας τεχνολογικά προηγμένης εμπειρίας για τους εργαζόμενους (work-technology experience)

Ψηφιακές υποδομές

Ψηφιακές ικανότητες

όλες τις πλευρές

Η υπηρεσία B2G EINVOICING από την IMPACT απαντά ολοκληρωμένα στη νέα ανάγκη για υποχρεωτική

αποστολή ηλεκτρονικών τιμολογίων από προμηθευτές στις αναθέτουσες αρχές του Δημοσίου

το νέο ψηφιακό τοπίο που διαμορφώνεται

πανευρωπαϊκά, η

Ελλάδα κάνει ακόμη

ένα θετικό βήμα, ενσωματώνοντας στην

εθνική νομοθεσία

την υποχρέωση για

αποκλειστική χρήση της

ηλεκτρονικής τιμολόγησης στο Δημόσιο.

Η σχετική ΚΥΑ που δημοσιεύτηκε στις 12

Απριλίου 2023 (ΦΕΚ Β’ 2385/12/4/2023)

αποτελεί μια γενναία μεταρρύθμιση, που

δημιουργεί όφελος τόσο για το κράτος

όσο και για τις επιχειρήσεις, ενισχύοντας

τη διαφάνεια και την ταχύτητα των

διαδικασιών και για τις δύο πλευρές.

Στο πλαίσιο αυτό, η IMPACT, μέλος του

ομίλου εταιρειών SOFTONE και κορυ-

φαίος πιστοποιημένος πάροχος υπηρεσι-

ών ηλεκτρονικής τιμολόγησης και EDI, παρουσιάζει το B2G EINVOICING, την

ολοκληρωμένη υπηρεσία που διασφαλίζει

την πλήρη συμμόρφωση των επιχειρήσεων σε σχέση με την υποχρεωτική έκδοση ηλεκτρονικών τιμολογίων, για οποιαδήποτε συναλλαγή με το Δημόσιο.

Η νέα υπηρεσία προσφέρει τη δυνατότητα αυτοματοποιημένης και ασφαλούς

διαβίβασης τιμολογίων προς τις αναθέτου-

σες αρχές, με απόλυτη αξιοπιστία και άμεσα

επιχειρησιακά οφέλη για τον προμηθευτή.

Οφέλη για την επιχείρηση

και για το Δημόσιο

Με τη χρήση της υπηρεσίας B2G

EINVOICING της IMPACT επιτυγχάνεται

η άμεση ηλεκτρονική διαβίβαση του παραστατικού, που ελαχιστοποιεί την πιθανότητα

σφάλματος και μειώνει σημαντικά τον

χρόνο που απαιτείται για την ανεύρεσή του

αργότερα. Αντίστοιχα, η πλήρης αυτοματοποίηση των διαδικασιών μειώνει τον χρόνο

και το κόστος προετοιμασίας και αποστολής

παραστατικών σε σχέση με ό,τι ίσχυε μέχρι σήμερα, ενώ η ηλεκτρονική παραλαβή από

το Δημόσιο βοηθά στην άμεση και χωρίς σφάλματα επεξεργασία και πληρωμή του, χωρίς την ανάγκη για επαναποστολή λόγω πιθανής απώλειας.

Η αγορά δείχνει την εμπιστοσύνη της στην IMPACT στον τομέα της ηλεκτρονικής τιμολόγησης, καθώς μέσω του B2B EINVOICING ήδη διαβιβάζεται περισσότερο από το 80% των ηλεκτρονικών

παραστατικών της αγοράς μέσω παρόχου, σύμφωνα με τα στατιστικά της ΑΑΔΕ.

Ο προμηθευτής έχει άμεση ενημέρωση

σχετικά με την κατάσταση επεξεργασίας

των παραστατικών του από την πλευρά της αναθέτουσας αρχής, με απώτερο στόχο την αποφυγή καθυστερήσεων και την ταχύτερη

εκκαθάριση και συμφωνία του υπολοίπου. Η

όλη διαδικασία συμβάλλει επίσης στην ενίσχυση του θετικού κοινωνικού και περιβαλλοντικού αποτυπώματος των επιχειρήσεων, μέσω της μείωσης της κατανάλωσης χαρτιού και της υιοθέτησης υπεύθυνων πρακτικών.

Τέλος, η επιλογή της αποκλειστικής

χρήσης της ηλεκτρονικής τιμολόγησης στο

πλαίσιο των δημοσίων συμβάσεων συνοδεύεται από πολλαπλά φορολογικά κίνητρα για τις επιχειρήσεις που συναλλάσ-

σονται με αναθέτουσες αρχές του Δημοσίου

και πρέπει να προχωρήσουν στην έναρξη

της ηλεκτρονικής τιμολόγησης μέχρι και τις 30 Ιουνίου 2023.

Ευκολία στη χρήση και συνεχής

υποστήριξη υψηλού επιπέδου

Η υπηρεσία λειτουργεί στις Cloud υποδο-

μές του Microsoft Azure, είναι συμβατή

με οποιοδήποτε ERP σύστημα χρησιμοποιεί ο κάθε προμηθευτής, ενώ μέσω του ιδιόκτητου PEPPOL Access Point της IMPACT τα τιμολόγια των επιχειρήσεων δρομολογούνται άμεσα και με ασφάλεια στην αρμόδια αναθέτουσα αρχή. Παράλληλα, η εξειδικευμένη ομάδα τεχνικών συμβούλων της IMPACT προσφέρει υποστήριξη και καθοδήγηση καθ’ όλη τη διάρκεια υλοποίησης, παρέχοντας απαραίτητες πληροφορίες.

Η αγορά ήδη δείχνει την εμπιστοσύνη της στην IMPACT στον τομέα της ηλεκτρονικής τιμολόγησης, καθώς μέσω του B2B EINVOICING ήδη διαβιβάζεται περισσότερο από το 80% των ηλεκτρονικών παραστατικών της αγοράς μέσω παρόχου, σύμφωνα με τα στατιστικά της ΑΑΔΕ. Χαρακτηριστικό είναι ότι η υπηρεσία διαχειρίζεται περισσότερα από 5 εκατ. παραστατικά την ώρα, σύμφωνα με πιστοποίηση απόδοσης από το Πανεπιστήμιο Αιγαίου.

Περισσότερες πληροφορίες για την υπηρεσία B2G EINVOICING της IMPACT: www.einvoicing.gr/business-b2g

Βαγγέλης Χατζηγεωργίου, CEO ΙMPACT

Η υπηρεσία B2G EINVOICING

της IMPACT

βοηθά τις

επιχειρήσεις να

συμμορφωθούν

με την υποχρεωτικότητα της

ηλεκτρονικής

τιμολόγησης

στο Δημόσιο, αντλώντας παράλληλα πολλαπλά οφέλη γι’ αυτές.

Ψηφιακός μετασχηματισμός στην πράξη, με οφέλη για

Από τη χρήση εικονικών βοηθών έως την προσφορά καινοτόμων εμπειριών αγορών, η Τεχνητή Νοημοσύνη εισέρχεται δυναμικά στον κλάδο των FMCGs, επιτυγχάνοντας κατανόηση της συμπεριφοράς των πελατών.

Βασικό ζητούμενο για όλες τις επιχειρήσεις

είναι η λήψη αποδοτικότερων αποφάσεων. Η αποδοτικότερη στρατηγική μπορεί να πετύχει υπό την προϋπόθεση της

ύπαρξης εξαιρετικά ακριβών προβλέψεων της συμπεριφοράς των καταναλωτών.

ΣΤΟ ΜΥΑΛΟ ΤΟΥ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ

Από τη βελτιστοποίηση της παραγωγής έως τη βελτίωση της εμπειρίας των πελατών, η εφαρμογή της Τεχνητής Νοημοσύνης στην αγορά των ταχυκίνητων αγαθών αποτελεί αναπτυξιακό μονόδρομο

Της Δανάης Αλεξάκη dalexaki@naftemporiki.gr

ΣΟΥΠΕΡ ΜΑΡΚΕΤ ΠΕΡΙΜΕΝΟΝΤΑΣ ΤΟ

ΑΠΡΟΣΔΟΚΗΤΟ

Η χρήση ψηφιακών καναλιών για τη δημιουργία ενός φιλικού προς τον χρήστη πολυκαναλικού περιβάλλοντος είναι ζωτικής σημασίας για το μέλλον της εγχώριας λιανικής τροφίμων και λοιπών βασικών καταναλωτικών ειδών

Για τον κλάδο της οργανωμένης λιανικής τα τελευταία

χρόνια έχει καταστεί ξεκάθαρο ότι «πρέπει να περιμένει

το απροσδόκητο». Η διατήρηση

της απρόσκοπτης λειτουργίας στον

εφοδιασμό για την κάλυψη βασι-

κών αναγκών των καταναλωτών, η

άμεση προσαρμογή στις αλλαγές της

αγοραστικής συμπεριφοράς και η

επίτευξη κερδοφόρων και βιώσιμων

δραστηριοτήτων αποτελούν τις βασικές κατευθυντήριες για τον κλάδο

των σούπερ μάρκετ. Έτσι ήταν πάντα

και έτσι θα εξακολουθήσει να είναι.

Ωστόσο, στο κάδρο της διαχείρισης των στρατηγικών έχει διεισδύσει

τα τελευταία χρόνια η τεχνολογία, η

παρουσία της οποίας έγινε αισθητά

εντονότερη με την κρίση Covid-19.

Τα lockdowns κατέστησαν σαφές ότι

η τεχνολογία στη λιανική δεν αποτελεί μονάχα ένα εργαλείο marketing ή

εκσυγχρονισμού των logistics, αλλά

έχει τη δυναμική να ανατρέψει τελεί-

ως τα δεδομένα στην καταναλωτική συμπεριφορά.

Το ηλεκτρονικό κανάλι εισχώρησε με φόρα στον κλάδο -και δη στον

εγχώριο-, επιταχύνοντας τις εξελίξεις για τις αλυσίδες.

Σε διεθνές επίπεδο οι ισχυροί παίκτες της λιανικής έχουν αναγάγει την τεχνολογία σε κυρίαρχο εργαλείο ανάπτυξης, ωστόσο στην Ελλάδα οι εξελίξεις έρχονται με καθυστέρηση.

Οι κυρίαρχες τάσεις

Σύμφωνα με την έρευνα «The future of Retail: A deep dive into grocery Retail in Greece»

της KPMG, οι κυρίαρχες τάσεις παγκοσμίως για τις επιχειρήσεις

του οργανωμένου λιανικού εμπορίου ειδών παντοπωλείου είναι: η εισχώρηση της εικονικής και επαυξημένης πραγματικότητας, όπως το metaverse,

η υιοθέτηση λύσεων Τεχνητής

Νοημοσύνης, η αυτόνομη παράδοση των προϊόντων, οι συνεργασίες

και τα οικοσυστήματα μεταξύ των

επιχειρήσεων, καθώς και ο σχεδιασμός της εφοδιαστικής αλυσίδας

επόμενης γενιάς.

Στην Ελλάδα, σύμφωνα με την ίδια έρευνα, οι επικρατέστερες τάσεις είναι: η επέκταση της φυσικής

παρουσίας των μεγάλων ανταγωνιστών μέσω εξαγορών τοπικών

Της Δανάης Αλεξάκη dalexaki@naftemporiki.gr

αλυσίδων με μικρά καταστήματα, η επιστροφή των καταναλωτών

στην αγορά προϊόντων ιδιωτικής

ετικέτας, η εστίαση και η επένδυση

σε πρωτοβουλίες περιβαλλοντικής,

κοινωνικής και εταιρικής διακυβέρνησης (ESG), καθώς και η

προτίμηση των καταναλωτών στην

εξαιρετικά γρήγορη παράδοση

συγκεκριμένου εύρους προϊόντων

μέσω του Quick commerce.

Η υιοθέτηση σύγχρονων τεχνολογιών, τόσο στις δραστηριότητες

που αφορούν τη λειτουργία των

επιχειρήσεων στο κομμάτι της

εφοδιαστικής αλυσίδας και τις δι-

αδικασίες back office όσο και στην

άμεση επαφή με τους καταναλωτές

κατά τη διαδικασία των αγορών,

καθώς και η χρήση ψηφιακών

καναλιών για τη δημιουργία ενός

φιλικού προς τον χρήστη πολυ-

καναλικού περιβάλλοντος είναι

ζωτικής σημασίας για το μέλλον

της εγχώριας λιανικής τροφίμων

και λοιπών βασικών καταναλωτι-

κών ειδών.

Ρομποτική στις αποθήκες, e-τιμολόγηση στο λογιστήριο

Σύμφωνα με τον κ. Γιώργο Δου-

κίδη, καθηγητή Ηλεκτρονικού

Επιχειρείν, Τμήμα Διοικητικής

Επιστήμης και Τεχνολογίας, Σχολή

Διοίκησης Επιχειρήσεων, Πανε-

πιστήμιο Αθηνών Οικονομικών

και Επιχειρήσεων (ΟΠΑ), ιδρυτή

του ELTRUN: το Κέντρο Ηλε-

κτρονικού Εμπορίου στο ΟΠΑ

και επιστημονικό σύμβουλο του

ΙΕΛΚΑ (Ινστιτούτο Έρευνας Λια-

νικού Εμπορίου Καταναλωτικών

Αγαθών): «Τα σούπερ μάρκετ είναι

μεγάλοι και εξαιρετικά πολύπλο-

κοι οργανισμοί που απαιτούν

αυτοματοποίηση των back-office

διαδικασιών τους, εγκαθιστώντας

τεχνολογίες όπως η ρομποτική

στις αποθήκες και η ηλεκτρονική

τιμολόγηση στο λογιστήριο. Ζούμε

σε μια κοινωνία των δεδομένων

και της εκμετάλλευσης της γνώσης,

επομένως τα μεγάλα δεδομένα και

οι τεχνητές τεχνολογίες νοημοσύ-

νης μπορούν να εμπλουτίσουν τη

γνώση των καταναλωτικών τάσεων

και την εξατομίκευση στις προσφερόμενες υπηρεσίες, ενώ παράλλη-

λα υποστηρίζουν τη διοίκηση στην

αποτελεσματική σύνθετη λήψη

αποφάσεων. Τέλος, τα ψηφιακά

κανάλια προσφέρουν ένα συμπληρωματικό και απαραίτητο μέσο για

την υποστήριξη των πωλήσεων και

την επικοινωνία με τους πελάτες.

Έτσι, αναμένουμε ότι οι σημαντικές επενδύσεις στις ψηφιακές τεχνολογίες θα συνεχιστούν, συνδεδεμένες με στρατηγικές για υψηλή

παραγωγικότητα, αποτελεσματική διαχείριση, πελατοκεντρικότητα και παν-καναλική παρουσία».

Εξελίξεις όπως η ψηφιακή σήμανση στα ράφια ή ακόμη και οι

βοηθοί Τεχνητής Νοημοσύνης στο κατάστημα δημιουργούν ευκαιρίες όταν αναπτύσσονται σωστά

με γνώμονα το ευρύτερο όραμα

της κάθε αλυσίδας, δίνοντας τη δυνατότητα για διασταυρούμενες

πωλήσεις που συνυπολογίζουν

τις προτιμήσεις των καταναλωτών

μέσω της επικοινωνίας με κάθε

άλλο δικτυωμένο σύστημα που συνδέεται σε αυτό.

Οι λιανέμποροι μπορούν να αξιοποιήσουν αυτά τα συστήματα όχι μόνο για να κατευθύνουν καλύτερα την υπάρχουσα επισκεψιμότητα (και ταυτόχρονα να την ενισχύσουν), αλλά και για να διεξάγουν δυναμικές εκστρατείες, να αξιοποιούν τις προνομιακές θέσεις των καταστημάτων και να μετρούν αυτές τις άμεσες επιπτώσεις χωρίς να χάνουν ούτε ένα ίχνος δεδομένων.

ΡΕΠΟΡΤΑΖ ●

ΣΟΥΠΕΡ ΜΑΡΚΕΤ

Συμπερίληψη

σε ουσιαστικό επίπεδο

Ταυτόχρονα η τεχνολογία ανοίγει ένα παράθυρο στη συμπερίληψη σε ουσιαστικό επίπεδο. Ενδεικτικό είναι το παράδειγμα της βρετανικής αλυσίδας Asda, η οποία τον Νοέμβριο του 2021 με την GoodMaps δημιούργησε έναν πάροχο υπηρεσιών πλοήγησης για τυφλούς ή άτομα με προβλήματα όρασης, σε μια δοκιμαστική πρωτοβουλία στο κατάστημά της στο Stevenage.

«Γνωρίζουμε ότι πολλοί τυφλοί και άτομα με μειωμένη όραση αποφεύγουν εντελώς το περιβάλλον λιανικής πώλησης -επιλέγοντας να ψωνίζουν μέσω διαδικτύου- επειδή το περιβάλλον αυτό μπορεί

να είναι λίγο εφιαλτικό για τον πελάτη» αναφέρει σε συνέντευξή της στο European Market Magazine η

Kate Dalton, project manager

της λιανικής καινοτομίας στην

Asda.

Η τεχνολογία πίσω από αυτή

την πρωτοβουλία χρησιμο-

ποιεί ήχο για να καθοδηγήσει

τους χρήστες στην επιθυμητή

περιοχή του καταστήματος. Το

GoodMaps αναλαμβάνει μια

Γιώργος Δουκίδης: Αναμένουμε

ότι οι σημαντικές

επενδύσεις στις ψηφιακές τεχνολογίες

θα συνεχιστούν, συνδεδεμένες με στρατηγικές για υψηλή παραγωγικότητα, αποτελεσματική διαχείριση, πελατοκεντρικότητα και παν-καναλική παρουσία.

φυσική σάρωση του καταστήματος και χρησιμοποιεί

τεχνολογία κάμερας για να

κινηματογραφεί το σημείο όπου

περπατούν οι αγοραστές, έτσι

ώστε η κάμερα να βλέπει όλα

τα προϊόντα, όλους τους δια-

δρόμους και όλες οι σχετικές

πληροφορίες να ενσωματώνο-

νται σε έναν χάρτη εντός της

εφαρμογής.

Σύμφωνα με την ίδια, η

πιλοτική εφαρμογή είχε σημα-

ντικό αντίκτυπο σε ανθρώπους

με προβλήματα όρασης, καθώς

τους έδωσε τη δυνατότητα της

αυτονομίας, ενώ, όπως διαπιστώθηκε, η υπηρεσία αυτή ξεπέρασε τα όρια των

ατόμων με οπτική αναπηρία. Βοήθησε επίσης ανθρώπους που βρίσκουν το περιβάλλον του καταστήματος

χαοτικό ή άτομα με διάσπαση προσοχής ή κοινωνικό άγχος, που αναζητούν ένα πιο ασφαλές και ήσυχο τρόπο να πραγματοποιήσουν το «ταξίδι» τους μέσα στο κατάστημα.

Ενθαρρυμένη από την ανταπόκριση, η Asda είχε προσθέσει άλλα δέκα καταστήματα στην εφαρμογή GoodMaps μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2022, για να βοηθήσει περισσότερους πελάτες να επωφεληθούν από την υπηρεσία.

«Πρόκειται για μια πραγματικά ωραία χρήση της

Σε διεθνές επίπεδο οι ισχυροί παίκτες της λιανικής έχουν αναγάγει την τεχνολογία σε κυρίαρχο εργαλείο ανάπτυξης, ωστόσο στην Ελλάδα οι εξελίξεις έρχονται με καθυστέρηση.

τεχνολογίας που αξιοποιεί τη γνώση των καταναλωτών», επισημαίνει η κ. Dalton. «Αισθάνομαι ότι χρησιμοποιούμε τις καλύτερες γνώσεις μας, όσον αφορά την τεχνολογία, και καλύπτουμε πραγματικά μια ανάγκη των πελατών. Με αφορμή το τελευταίο λανσάρισμα, τον Σεπτέμβριο, προσεγγίσαμε πάνω από ένα εκατομμύριο ανθρώπους στο διαδίκτυο μέσω των καναλιών κοινωνικής δικτύωσης, των δημοσίων σχέσεων, των φορέων επιρροής και οργανισμών όπως το Βασιλικό Εθνικό Ινστιτούτο Τυφλών - RNIB».

Και σε επίπεδο βιωσιμότητας και δη στη χρήση εναλλακτικών πηγών ενέργειας, που η ενεργειακή κρίση έφερε στο προσκήνιο ακόμα πιο επιτακτικά, ο τομέ-

ας του λιανικού εμπορίου είδε ορισμένες ενδιαφέρουσες εξελίξεις το 2022, όπως μια νέα προσέγγιση για τη βελτιστοποίηση του στόλου του ομίλου της Ahold Delhaize. Πρόκειται για τη χρήση φορτηγών υδρογόνου διπλού καυσίμου για τη μεταφορά εμπορευμάτων

από το κέντρο διανομής στο Zellik σε σούπερ μάρκετ στην περιοχή της Αμβέρσας, σε συνεργασία με τη Van Moer Logistics.

Η εταιρεία πιστεύει ότι η τεχνολογία διπλού καυσίμου, όπως μια υβριδική λύση ηλεκτρικού-ντίζελ, θα μπορούσε να βοηθήσει στις μεταφορές μεγάλων αποστάσεων και στα logistics, εξασφαλίζοντας σημαντική μείωση των εκπομπών και του κόστους μεταφορών.

λιανέμποροι μπορούν να αξιοποιήσουν τα νέα συστήματα για να κατευθύνουν καλύτερα την υπάρχουσα επισκεψιμότητα και ταυτόχρονα να την ενισχύσουν.

Το παντοπωλείο στην εποχή του metaverse “

Πόσο κοντά είναι όμως η οργανωμένη λιανική στην metaverse εποχή;

Σύμφωνα με την έρευνα του γερμανικού EHI Retail Institute, στην οποία συμμετείχαν 433 υπεύθυνοι λήψης αποφάσεων από όλο τον γερμανόφωνο τομέα λιανικής πώλησης, η πλειονότητα δηλώνει ότι, ενώ ο όρος «metaverse» είναι σε μεγάλο βαθμό γνωστός, η γνώση εξακολουθεί να είναι ελλιπής

μεταξύ των λιανεμπόρων. Έξι στους 10 ερωτηθέντες πιστεύουν ότι το metaverse θα επιβληθεί τα επόμενα χρόνια, δύο στους δέκα το θεωρούν «διαφημιστική εκστρατεία», ενώ άλλοι δεν είναι ακόμη σίγουροι για το πώς θα εξελιχθεί, σύμφωνα με τη μελέτη.

Περίπου το 75,5% των συμμετεχόντων βλέπει συναρπαστικές εφαρμογές για το λιανικό εμπόριο στο metaverse. Τα αποτελέσματα της έρευνας υποδηλώνουν επίσης ότι η πλειονότητα των λιανεμπόρων πιστεύει ότι πρέπει να προετοιμαστεί για αλλαγές λόγω των εξελίξεων στο metaverse.

Ωστόσο, εκτιμούν ότι οι αλλαγές αυτές μπορεί

να αργήσουν ακόμη, με τους συμμετέχοντες στην έρευνα να υποθέτουν κατά κύριο λόγο ότι το θέμα αυτό θα αποκτήσει μεγαλύτερη σημασία για τις εταιρείες λιανικού εμπορίου σε πέντε έως δέκα χρόνια από τώρα. Το ερώτημα βέβαια σε αυτό το σημείο είναι εάν η περίοδος μιας δεκαετίας είναι μικρή ή μεγάλη για την ομαλή μετάβαση των αλυσίδων.

Οι στρατηγικές υλοποίησης ψηφιακών αλμάτων πρέπει να ξεκινούν και να βασίζονται σε μια σταθερή αξιολόγηση των αναγκών.

Αναφερόμενοι στους κινδύνους που κρύβει το metaverse οι συμμετέχο-

ντες εκτίμησαν ότι μπορεί να υπάρξει μετατόπιση της εξουσίας μεταξύ λιανοπωλητών και προμηθευτών στους παρόχους metaverse.

Η πολυπλοκότητα, τα έξοδα και οι εξαρτήσεις θα μπορούσαν να αυξηθούν. Η είσοδος στην επιχείρηση metaverse θα μπορούσε να συνδεθεί με υψηλές

-και υψηλού κινδύνου- επενδύσεις. Οι ερωτηθέντες επιβεβαίωσαν επίσης ότι το metaverse φαίνεται να είναι ένα διατμηματικό θέμα που αγγίζει πολλές διαφορετικές πτυχές του λιανικού εμπορίου. Έτσι, η κύρια πρόκληση για τους παρόχους υπηρεσιών είναι να αποφασίσουν σε ποιες πτυχές θα επικεντρωθούν, ενώ μόλις το 5% των ερωτηθέντων πιστεύει ότι οι εταιρείες τους διαθέτουν επαρκές προσωπικό με τη σχετική τεχνογνωσία για να ξεκινήσουν μια επιχείρηση metaverse.

Και ενώ όλα αυτά ακούγονται συναρπαστικά, οι αλυσίδες θα πρέπει να παραμείνουν προσεκτικές όταν κάνουν οποιαδήποτε σημαντική επένδυση. Οι ψηφιακοί μετασχηματισμοί πρέπει να γίνουν, ναι, αλλά αυτό δεν αλλάζει ότι οι λιανέμποροι πρέπει να γνωρίζουν πρωτίστως τις ανάγκες των επιχειρήσεών τους, των προμηθευτών τους και κυρίως να γνωρίζουν τους πελάτες τους σε βάθος. Με απλά λόγια, οι στρατηγικές υλοποίησης ψηφιακών αλμάτων πρέπει να ξεκινούν και να βασίζονται σε μια σταθερή αξιολόγηση των αναγκών

ΈΞΥΠΝΑ ΦΟΡΤΗΓΑ

Εξοπλισμένα με συστήματα που προορίζονται να κάνουν τη ζωή των οδηγών φορτηγών αυτοκινήτων ευκολότερη, με στόχο την αύξηση της ασφάλειας και την ακίνδυνη κίνηση των αυτοκινήτων

ακόμη και σε άσχημες οδηγικές συνθήκες, είναι πλέον τα καινούργια επαγγελματικά οχήματα

Tου Φάνη Ζώη fzois@naftemporiki.gr

ήμερα τα σύγχρονα αυτοκίνητα

διαθέτουν πληθώρα συστημάτων, αισθητήρων, καμερών και ραντάρ

που ελέγχουν τόσο τον οδηγό και τις

κινήσεις του μέσα στο αυτοκίνητο όσο και όσα

συμβαίνουν εκτός αυτοκινήτου, προβλέποντας

και επεμβαίνοντας σε ακραίες καταστάσεις

προκειμένου να αποφευχθεί πιθανό ατύχημα.

Με αυτές τις νέες δυνατότητες ασφάλειας

και υποστήριξης οδηγού, οι κατασκευαστές

βαρέων οχημάτων στοχεύουν να συμβάλουν

στην προληπτική οδική ασφάλεια και να

ανακουφίσουν τους οδηγούς στην καθημερινή

τους εργασία. Κάθε δευτερόλεπτο τα συστή-

ματα συλλέγουν μια σειρά από δεδομένα, τα οποία αξιολογούνται και αρκετά απ’ αυτά εκπέμπονται για να προειδοποιήσουν για

επικείμενους κινδύνους, όπως ένα απότομο φρενάρισμα, ένα σταματημένο αυτοκίνητο ή η έλλειψη πρόσφυσης στο οδόστρωμα, προτρέποντας τον οδηγό του αυτοκινήτου να είναι πιο προσεκτικός.

Η επεξεργασία αυτών των δεδομένων

αποτελεί μια από τις πλέον κατάλληλες πηγές πληροφοριών για την ταχύτερη ανάπτυξη των εφαρμογών που στηρίζονται στην τεχνητή νοημοσύνη και προορίζονται για τα μελλοντικά οχήματα.

Προς την αυτόνομη οδήγηση

Αυτή η συνδεσιμότητα των οχημάτων επιτρέ-

πει την ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ οχη-

μάτων που βρίσκονται σε κοντινή απόσταση

μεταξύ τους, της όλης υποδομής της περιοχής

και των δεδομένων εκείνης της στιγμής, ανεβάζοντας ακόμη περισσότερο τα επίπεδα

ενεργητικής ασφάλειας. Και, φυσικά, πάνω

σε αυτά τα δεδομένα θα στηριχτεί η αυτόνομη οδήγηση, η οποία -σύμφωνα με τους αναλυτέςθα ελαχιστοποιήσει τα τροχαία ατυχήματα.

Μέσα από την τεχνητή νοημοσύνη και

την εξέλιξή της θα εξασφαλιστεί η ασφαλής

κίνηση των αυτοκινήτων κάτω από δύσκολες

συνθήκες ή σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης.

Ήδη σήμερα τα σύγχρονα αυτοκίνητα έχουν συστήματα αυτόνομης οδήγησης επιπέδου 2 και τα επόμενα 3-4 χρόνια θα βγαίνουν από

τις γραμμές παραγωγής των εργοστασίων αυτοκίνητα που θα έχουν συστήματα αυτόνομης

οδήγησης επιπέδου 3. Σήμερα τα προηγμένα συστήματα υποβοήθησης του οδηγού (ADAS) μπορούν ήδη να αναλάβουν σημαντικές λειτουργίες ασφαλείας (όπως το τιμόνι και το φρενάρισμα) από τον οδηγό υπό ορισμένες συνθήκες. Όλα, λοιπόν, δείχνουν ότι η τεχνητή νοημοσύνη θα προσφέρει μεγαλύτερα επίπεδα ασφάλειας στον δρόμο.

Έλεγχος ταχογράφων εξ αποστάσεως Χαρακτηριστικό παράδειγμα των αλμάτων της τεχνολογίας στον χώρο της αυτοκίνησης είναι ότι ήδη σε επτά χώρες οι αστυνομίες έχουν εξοπλιστεί με συσκευές DSRC για τον έλεγχο των καταγραφών των ταχογράφων, που οφείλουν υποχρεωτικά να έχουν όλα τα επαγγελματικά οχήματα, εξ αποστάσεως.

Τελευταία, η αστυνομία αυτοκινητόδρομων

της Γαλλίας παρέλαβε τις συσκευές DSRC και πλέον είναι η έβδομη χώρα που είναι σε θέση να πραγματοποιεί ελέγχους των φορτηγών και των λεωφορείων, ενώ αυτά κινούνται. Οι άλλες χώρες είναι η Γερμανία, η Πολωνία, η Δανία, η Ολλανδία, το Βέλγιο και η Αγγλία.

Υπενθυμίζεται ότι, η συσκευή DSRC (Dedicated Short Range Communication) βρίσκεται σε περιπολικό της Τροχαίας Αυτοκινητόδρομων και μέσω μιας εφαρμογής επικοινωνεί με το λογισμικό των ψηφιακών ταχογράφων, παίρνοντας τις καταγραφές τους, όπως ταχύτητα, χρόνοι οδήγησης, στοιχεία κάρτας οδηγού

κ.ά.

Τις καταγραφές αυτές που λαμβάνει η συσκευή DSRC τις μεταφέρει σε ένα έξυπνο κινητό στα χέρια του αστυνομικού, ο οποίος γνωρίζει τι σημαίνουν τα κωδικοποιημένα σήματα που εμφανίζονται

- π.χ.

κόκκινο χρώμα σημαίνει ότι ο ταχογράφος

του οχήματος δεν καταγράφει ή δεν έχει κάνει

καταγραφές κατά το προηγούμενο χρονικό

διάστημα κ.λπ. Σε περίπτωση που ο αστυνομι-

κός διαπιστώνει παραβάσεις, επικοινωνεί με το

πλησιέστερο σταθερό σημείο ελέγχου (Truck Control), προκειμένου να σταματήσουν προς έλεγχο το συγκεκριμένο φορτηγό ή λεωφορείο.

Υψηλό ποσοστό θανάτων

Σύμφωνα με μελέτες, τα φορτηγά άνω των 3,5 t. είναι υπεύθυνα για ένα υψηλό ποσοστό θανάτων στο οδικό δίκτυο. Ειδικότερα, αν και είναι μόλις το 1,5% των κυκλοφορούντων οχημάτων

στους δρόμους της Ε.Ε., εμπλέκονται στο περίπου 15% των θανάτων σε τροχαία δυστυχήματα. Ειδικά για τη Μεγάλη Βρετανία, τα φορτηγά άνω των 3,5 t. είναι το 1,3% των κυκλοφορούντων οχημάτων, ωστόσο ευθύνονται για το 5,8% των διανυθέντων οχηματοχιλιομέτρων και για το 14,3% των θανάτων σε τροχαία. Επομένως, όσον αφορά τα φορτηγά, το ενδεχόμενο θανάσιμου τραυματισμού σε τροχαία περιστατικά είναι σημαντικά υψηλότερο. Μάλιστα, σε αυτές τις περιπτώσεις, έχει καταγραφεί

πως το 11% των θανάτων αφορά τους ίδιους

τους επιβαίνοντες στο φορτηγό (π.χ., οδηγός) σε αντίθεση με το 60% που παρατηρείται για τους επιβάτες ενός Ι.Χ. επιβατικού σε αντίστοιχες

περιστάσεις.

Αντίστοιχα, σε περίπτωση θανάτου ενός

επιβάτη του φορτηγού σε κάποιο τροχαίο, το 52% των περιπτώσεων αφορά περιστατικό όπου

εμπλέκεται ένα μόλις όχημα (π.χ., έξοδος από

τον δρόμο), το 38% αφορά σύγκρουση με άλλο

φορτηγό και μόλις το 7% σύγκρουση με άλλο

επιβατικό Ι.Χ. ή αντίστοιχου μεγέθους όχημα. Έτσι σε μια προσπάθεια να επεκτείνει τις υπηρεσίες που προσφέρει και στον τομέα των βαρέων επαγγελματικών οχημάτων, ο ανεξάρτητος οργανισμός ασφάλειας Euro NCAP σκοπεύει να ανακοινώσει σύντομα μια νέα μέθοδο

αξιολόγησης για όλους τους τύπους φορτηγών οχημάτων άνω των 3,5 t

Τα έξυπνα συστήματα συλλέγουν μια σειρά

από δεδομένα, και όταν χρειαστεί προειδοποιούν για επικείμενους κινδύνους.

Τα συστήματα υποβοήθησης του οδηγού ADAS μπορούν ήδη υπό προϋποθέσεις να αναλάβουν το τιμόνι και το φρενάρισμα.

Οι συσκευές DSRC

έχουν τη δυνατότηττα

να ελέγχουν

τις καταγραφές

των ταχογράφων

στα επαγγελματικά οχήματα.

Δρ Γεωργία Αϋφαντοπούλου

Διευθύντρια Ερευνών

στο Ινστιτούτο Βιώσιμης

Κινητικότητας και Δικτύων

Μεταφορών (ΙΜΕΤ) του

Εθνικού Κέντρου Έρευνας

και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (ΕΚΕΤΑ)

ΨΗΦΙΟΠΟΙΗΣΗ LOGISTICS, ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑ

Μέσα από την εκμετάλλευση όλων των τεχνολογικών καινοτομιών, η Ελλάδα οδεύει

σταθερά και με γοργούς ρυθμούς προς μία νέα ψηφιακή εποχή στη διαχείριση

της εφοδιαστικής αλυσίδας και στα logistics

Στη μεταπανδημική εποχή, που οι

μεταβολές των κοινωνικών συνθηκών

είναι ραγδαίες, οι κλάδοι της εφοδι-

αστικής αλυσίδας και των logistics

αντιμετωπίζουν προκλήσεις που καθημερινά αυξάνονται. Η μεταφορά φορτίων στην Ευρώπη έχει αυξηθεί κατά 25% τα τελευταία 20 χρόνια και πρόκειται να αυξηθεί επιπλέον 50% μέχρι το 2050.

Με στόχο την κάλυψη της αυξανόμενης ζήτησης, η ανάδειξη νέων μοντέλων εφαρμογής τεχνολογικών λύσεων βελτιστοποίησης των διαδικασιών στις μεταφορές και στα logistics σε Ελλάδα και Ευρώπη κρίνεται απαραίτητη.

Μολονότι η τεχνολογία είναι πλέον έτοιμη να ανταποκριθεί στις προκλήσεις, η ψηφιοποίηση των υπηρεσιών καθυστερεί και οι ηλεκτρονικές

υπηρεσίες που αναπτύσσονται λειτουργούν κυρίως με τοπική εμβέλεια και χωρίς διαλειτουργικότητα. Επιπλέον, ένα ακόμα καίριο ζήτημα στον τομέα των logistics είναι η ασφαλής και αποτελεσματική ανταλλαγή δεδομένων (data)

σε όλο το μήκος της εφοδιαστικής αλυσίδας λόγω ανταγωνισμού ανάμεσα στους εμπλεκόμενους φορείς.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση, αναγνωρίζοντας τις αυξανόμενες απαιτήσεις των πελατών για ταχύτερες, ακριβείς και έξυπνες λύσεις μεταφορών, αλλά και την πιεστική ανάγκη εφαρμογής τεχνολογικά αναπτυγμένων συστημάτων σε όλο το μήκος της εφοδιαστικής αλυσίδας, δημιούργησε το Digital Transport & Logistic Forum (DTLF), με στόχο την άμεση αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων. Ο φορέας επικεντρώνεται στην ανάπτυξη ολοκληρωμένων ψηφιακών διαδικασιών και υπηρεσιών (eFTI, eCMR) και στη διαμόρφωση ενός ενιαίου συστήματος διασύνδεσης και επικοινωνίας ανάμεσα σε όλους τους φορείς μεταφορών & logistics.

Μέσα από

την υπηρεσία

Be Federated

κάθε ελληνική

εταιρεία έχει

τη δυνατότητα

να προβάλλει

τις υπηρεσίες

της σε όλη

την Ευρώπη.

από πιστοποιημένες

πλατφόρμες με εγκεκριμένους τύπους δεδομένων. Ο συγκεκριμένος κανονισμός δεν είναι υποχρεωτικός για τον ιδιωτικό τομέα, είναι όμως κρίσιμο ότι και οι ιδιωτικοί φορείς θα πρέπει να χρησιμοποιούν πιστοποιημένες πλατφόρμες. Ο συγκεκριμένος κανονισμός

πρόκειται να τεθεί σε

ισχύ για όλα τα μέσα μεταφοράς. H αποτελεσματική διαχείριση των ροών δεδομένων και πληροφοριών κατά μήκος της εφοδιαστικής αλυσίδας αποτελεί κρίσιμο παράγοντα για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας των ευρωπαϊκών μεταφορών και logistics. Η ροή αυτή περιλαμβάνει πλήθος

εγγράφων και δεδομένων (π.χ., δελτία αποστολής, τιμολόγια, CMR), που είναι απαραίτητο να συνοδεύουν τη μεταφορά ενός φορτίου, ψηφιακά. Παρόλο που το 79% των ελληνικών επιχειρήσεων επενδύει στον ψηφιακό μετασχηματισμό, οι αλλαγές είναι συνήθως μικρής έκτασης και αποσπασματικές, γεγονός ιδιαίτερα σημαντικό για τις ελληνικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις, οι οποίες αποτελούν, άλλωστε, και τη συντριπτική πλειονότητα του κλάδου και συνήθως δεν διαθέτουν τους αναγκαίους πόρους ψηφιοποίησης και υστερούν στο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα απέναντι σε μεγάλους παίκτες της αγοράς. Με βάση, λοιπόν, όλα τα παραπάνω, η επιτάχυνση της προσαρμογής του κλάδου με όρους ψηφιοποίησης, αλλά και η αναγνώριση

και η ενσωμάτωση καινοτόμων λύσεων, που

κανονισμός eFTI (No 2020/1056), που δημοσιεύθηκε στις 31/7/2020, με ισχύ από τον Αύγουστο του 2022 έως τον Αύγουστο του 2024, υποχρεώνει τις δημόσιες υπηρεσίες να αποδέχονται πληροφορίες που διακινούνται

O

αντιμετωπίζουν το πρόβλημα συνολικά και

ενισχύουν τους συνεργατικούς δεσμούς κατά

μήκος της εφοδιαστικής αλυσίδας, είναι άμεσα

αναγκαίες για την αναβάθμιση του ελληνικού δικτύου.

Η Ελλάδα, έχοντας αφουγκραστεί το όραμα της Ε.Ε. για την ανάπτυξη ομοσπονδιακού συνδέσμου ανάμεσα σε όλους τους φορείς logistics, αλλά και αναγνωρίζοντας τη σημασία ασφαλούς και επιτυχημένης ανταλλαγής δεδομένων, στο πλαίσιο πιλότου από το Ινστιτούτο Βιώσιμης Κινητικότητας & Δικτύων Μεταφορών του Εθνικού Κέντρου Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (ΙΜΕΤ/ΕΚΕΤΑ) ανέπτυξε το Ελληνικό Παρατηρητήριο Μεταφορών & Logistics το οποίο λειτουργεί ως μηχανισμός εποπτείας και ανάδειξης της ανταγωνιστικότητας του διαδρόμου του TEN-T από την Ελλάδα στην Κεντρική Ευρώπη και συνιστά εργαλείο υποστήριξης αποφάσεων στους τομείς των μεταφορών στην Ελλάδα. Το Παρατηρητήριο αποτελεί συνεκτική δομή διαχείρισης δεδομένων & μεταδεδομένων (data space) και έναν σύνδεσμο για τη βέλτιστη ανάπτυξη των υπηρεσιών logistics. Μέσα από την υπηρεσία Be Federated (Connector-as-a-service) κάθε ελληνική εταιρεία μεταφορών & logistics έχει τη δυνατότητα να προβάλλει τις υπηρεσίες της σε όλη την Ευρώπη, παρέχοντας ουδέτερα επιχειρησιακά δεδομένα στο Παρατηρητήριο. Το Παρατηρητήριο, μέσα από τη μείωση του κόστους ανάπτυξης και διαχείρισης διεπαφών επικοινωνίας, τη δημιουργία κατάλληλων συνθηκών εξωστρέφειας των ελληνικών επιχειρήσεων σε ευρωπαϊκή κλίμακα, την ταχύτερη αποστολή και διαχείριση δεδομένων, αλλά και διασφαλίζοντας διαφάνεια και ασφάλεια διαμοιρασμού πληροφοριών και δεδομένων, υποστηρίζει τη μετάβαση των συστημάτων μεταφορών & logistics προς την ψηφιοποίηση. Μέσα, λοιπόν, από την εκμετάλλευση όλων των τεχνολογικών μέσων και επικεντρώνοντας στην εκπαίδευση και ανάδειξη εξειδικευμένου προσωπικού με τις κατάλληλες γνώσεις, αλλά και με την ενίσχυση και την εφαρμογή καινοτόμων ιδεών, η Ελλάδα οδεύει σταθερά και με γοργούς ρυθμούς προς μία νέα ψηφιακή εποχή στη διαχείριση της εφοδιαστικής αλυσίδας και στα logistics.

ψηφιακό μέλλον των ελληνικών εταιρειών

και οι ολοκληρωμένες λύσεις της Yodiwo

Αξιοποιώντας τεχνολογίες IoT, ΑΙ & ML, edge, καθώς και ψηφιακά δίδυμα, η εταιρεία παρέχει τις

πλατφόρμες

YodiFEM και YodiCITY για ολοκληρωμένη διαχείριση κτιριακών εγκαταστάσεων και πόλεων αντίστοιχα

Ο

ψηφιακός μετασχηματισμός

στην Ελλάδα φαντάζει πλέον μια κοντινή πραγματικότητα.

Όλο και περισσότεροι δημόσιοι και

ιδιωτικοί φορείς συνειδητοποιούν την

ανάγκη για εξυπνότερα περιβάλλοντα

εργασίας, υποδομές και πόλεις. Πώς, όμως, μπορούν οι προσπάθειες στη

χώρα μας να συμβαδίσουν με έργα του

εξωτερικού για μια πραγματικά βιώσιμη

Ευρώπη; Ο Αλέξανδρος Μανιατόπουλος, CEO της εταιρείας Yodiwo, απαντάει

στο ποια εργαλεία, αλλά και τι πλάνο

απαιτούνται για να επιταχυνθεί ωφέλιμα

η ψηφιοποίηση

των ελληνικών οργανισμών.

Όλα τα προϊό-

ντα της Yodiwo

διευκολύνουν

τις προσπάθειες

ενός οργανι-

σμού για συνε-

χή βελτίωση, σύμφωνα με

τα συστήματα

ποιότητας που

διαθέτουν και

την ESG στρατηγική τους.

Στο πρόσφατο

Οικονομικό Φόρουμ

των Δελφών, ο Αλέ-

ξανδρος Μανιατό-

πουλος αναφέρθηκε,

μάλιστα, στα σημεία

όπου, σύμφωνα με

την εμπειρία του,

οι ελληνικοί δημό-

σιοι και ιδιωτικοί

οργανισμοί πρέπει

να δώσουν έμφαση

όταν σχεδιάζουν έργα

ψηφιακού μετασχηματισμού. Ως καλεσμένος στο πάνελ «Why Digital Transformation Matters», o Αλέξανδρος Μανιατόπουλος μαζί με κύριους συντελεστές του ψηφιακού μετασχηματισμού της Ελλάδας, έκανε λόγο για την αναγκαιότητα αυτής να συμβαίνει με ευελιξία και ιδιαίτερη προσοχή στον ανθρώπινο παράγοντα.

Συγκεκριμένα, ο κ. Μανιόπουλος εντόπισε τις αντιστάσεις του ψηφιακού

μετασχηματισμού στην έλλειψη μιας «top down» προσέγγισης σε σχέση με τα παραδείγματα των πελατών της Yodiwo στο

Η Yodiwo έχει ολοκληρώσει έργα σε 3 πόλεις διεθνώς, πραγματοποιώντας 500 εγκαταστάσεις.

εξωτερικό. Απαιτείται δηλαδή ένα δομικό μοντέλο λειτουργίας της επιχείρησης με βάση το ESG, όπου οι δείκτες βιωσιμότητας απλώνονται σε όλο το φάσμα των διαδικασιών της επιχείρησης.

Οι κινητήριοι μοχλοί

Κατά τον κ. Μανιατόπουλο, οι κινητήριοι μοχλοί για την υιοθέτηση λύσεων ψηφιακού μετασχηματισμού είναι: 1) η συνεχής προσπάθεια για αυτοματοποίηση του υπολογισμού των βασικών δεικτών απόδοσης (KPIs) που παρακολουθεί ο οργανισμός, 2) η ψηφιοποίηση επικοινωνίας και διαχείρισης καθημερινών καθηκόντων ομάδων και 3) η διαβαθμισμένη πρόσβαση σε υψηλής αξίας πληροφόρηση που παράγουν τα ψηφιακά συστήματα. Πάνω απ’ όλα, τονίστηκε η ανάγκη δομικών αλλαγών του οργανισμού με δημιουργία νέων ρόλων που θα αναληφθούν από ανθρώπους με τις κατάλληλες δεξιότητες για να αξιοποιήσουν στον μέγιστο βαθμό τις νέες λύσεις.

Αναφέρθηκε, τέλος, στα ψηφιακά

συστήματα που δημιουργεί η Yodiwo, τα οποία προσβλέπουν στη μείωση του

ενεργειακού και περιβαλλοντικού αποτυ-

πώματος των οργανισμών, την αποδοτικότερη διαχείριση των κινητών και ακίνητων

περιουσιακών τους στοιχείων και την

αύξηση της παραγωγικότητας του ανθρώπινου δυναμικού μέσω της βελτίωσης των συνθηκών εργασίας και της αυτοματοποίησης της εκτέλεσης των καθημερινών τους καθηκόντων. Αξιοποιώντας τεχνολογίες IoT, ΑΙ & ML, edge, καθώς και ψηφιακά

δίδυμα, η Yodiwo παρέχει τις πλατφόρμες

YodiFEM και YodiCITY για ολοκληρωμέ-

νη διαχείριση κτιριακών εγκαταστάσεων

και πόλεων αντίστοιχα. Με έργα που περιλαμβάνουν 500 εγκαταστάσεις και 3 πόλεις διεθνώς, η Yodiwo έχει εκπονήσει μια σειρά case studies που κατέδειξαν κάποιες

σημαντικές διαφορές μεταξύ ελληνικών

και διεθνών οργανισμών στον τρόπο που σχεδιάζουν και υιοθετούν έξυπνες λύσεις.

Η εταιρεία παρέχει επίσης μια εξειδικευμένη πλατφόρμα με την προϊοντική ονομασία Plano360 για τη βέλτιστη αξιοποίηση των χώρων λιανικής πώλησης, απευθυνόμενη

σε αλυσίδες καταστημάτων της Ελλάδος και του εξωτερικού.

Όλα τα προϊόντα της Yodiwo καταγράφουν, βάσει ανάλυσης ψηφιακών δεδομένων, τις αποδόσεις που επιτυγχάνονται

από την εφαρμογή των προϊόντων αυτών, ώστε να διευκολύνουν τις προσπάθειες οργανισμών για συνεχή βελτίωση, σύμφωνα με τα συστήματα ποιότητας που διαθέτουν

και την ESG στρατηγική τους.

Αλέξανδρος Μανιατόπουλος, CEO Yodiwo

Tα συστήματα της Yodiwo προσβλέπουν

στη μείωση του περιβαλλοντι-

κού αποτυπώματος των οργανισμών, την αποδοτικότερη

διαχείριση των περιουσιακών

τους στοιχείων και την αύξηση

της παραγωγικότητας του ανθρώπινου δυναμικού.

Το

Ποιες πρακτικές προτείνει ο ΣΕΒ για την ενίσχυση του ψηφιακού μετασχηματισμού στην ελληνική εφοδιαστική αλυσίδα

Του Φάνη Ζώη fzois@naftemporiki.gr

Μπορεί η εφοδιαστική αλυσίδα εν μέσω πανδημίας να διατήρησε υψηλή αποτελεσματικότητα σε κρίσιμους κλάδους, όπως τα φάρμακα και τα τρόφιμα, όμως βρέθηκε αντιμέτωπη με ελλείψεις σε υποδομές, τεχνολογίες και μέσα μεταφοράς, που μείωσαν την απόδοση σε άλλα προϊόντα (ηλεκτρονικά, καταναλωτικά προϊόντα). Το γεγονός αυτό τότε είχε αποδοθεί, όπως αναφερόταν και σε ειδική έκδοση του ΣΕΒ, στην υστέρηση που κατέγραφε, αλλά και συνεχίζει να καταγράφει ο ψηφιακός μετασχηματισμός στην Ελλάδα, με μόνο τις μισές επιχειρήσεις να επενδύουν στην «εσωτερική» εφοδιαστική αλυσίδα τους. Η αναλογία αυτή συμβαδίζει με ευρήματα του Παρατηρητηρίου Ψηφιακού Μετασχηματισμού του ΣΕΒ, όπου 9 στις 10 επιχειρήσεις αναγνωρίζουν την προτεραιότητα του ψηφιακού μετασχηματισμού, αλλά μόνο το 48% διαθέτει σαφές σχέδιο υλοποίησης. Κι αυτό παρότι το 80% των δραστηριοτήτων εφοδιαστικής διενεργείται εντός των εμπορικών και μεταποιητικών επιχειρήσεων (έναντι 25% στην Ε.Ε.).

Εξάλλου, αν και, βάσει πρόσφατων στοιχείων, η Παγκόσμια Τράπεζα αναβαθμίζει τη θέση της Ελλάδας στην παγκόσμια κατάταξη των logistics από 42η το 2018 σε 19η το 2022, η υστέρηση στην ενίσχυση της εξωστρέφειας της Ελλάδας είναι εμφανής, καθώς ο ρόλος της χώρας στη διεθνή αγορά των logistics αυξήθηκε μόνο κατά 6%. Πάντως, η συγκεκριμένη πρόοδος της Ελλάδας αποδίδεται στη βελτίωση κατά 13% των υποδομών και διαδικασιών στα τελωνεία, κατά 17% στην απλούστευση των γενικότερων διαδικασιών στην αγορά logistics, κατά 15% στον εκσυγχρονισμό των υποδομών, κατά 24% στις επενδύσεις ψηφιοποίησης και κατά 23% στην τόνωση της αξιοπιστίας του δημοσίου τομέα.

Εμβληματικές δράσεις

Μάλιστα, προκειμένου να αναβαθμιστεί περαιτέρω η θέση της Ελλάδας στα διεθνή logistics, το Εθνικό Συμβούλιο για την Ανάπτυξη και Ανταγωνιστικότητα της Εφοδιαστικής προωθεί τις εξής εμβληματικές δράσεις:

ΡΕΠΟΡΤΑΖ ●

19η η Ελλάδα στην παγκόσμια κατάταξη

 Τη μετεγκατάσταση των μικρών διαμεταφορικών εταιρειών από τον Ελαιώνα σε έναν οργανωμένο υποδοχέα, στη Φυλή.

 Τη δημιουργία εμπορευματικών κέντρων στο στρατόπεδο Γκόνου

στη Θεσσαλονίκη και την υλοποίηση αντίστοιχων υποδοχέων στο Θριάσιο.

 Την ψηφιοποίηση των εγγράφων μεταφοράς με την ΑΑΔΕ.

 Την εκπόνηση μελέτης από το ΥΠΟΜΕΔΙ για τη χωροθεσία επιπλέον οργανωμένων υποδοχέων logistics.

 Τη χρηματοδότηση ερευνητικών έργων για την εφοδιαστική αλυσίδα από τη Γενική Γραμματεία Έρευνας - Καινοτομίας.

 Την τόνωση της εξωστρέφειας των ελληνικών εταιρειών logistics σε συνεργασία με την Enterprise Greece.

 Τη διαμόρφωση μιας στρατηγικής ενδοχώρας για τα ελληνικά λιμάνια σε συνεργασία με το υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής.

 Τη δημιουργία ενός ψηφιακού παρατηρητηρίου για την εφοδιαστική αλυσίδα σε συνεργασία με το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης και ερευνητικούς φορείς.

 Τη δημιουργία ενός cargo αεροδρομίου με έδρα τον Βόλο και διεθνή προσανατολισμό.

Εν τω μεταξύ, σύμφωνα με τον ΣΕΒ, βασικός ανασταλτικός παράγοντας είναι ότι πολλές βιομηχανικές και εμπορικές επιχειρήσεις συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν την εφοδιαστική αλυσίδα ως μια υποστηρικτική εργασία χαμηλής προστιθέμενης αξίας. Έτσι, σπάνια προσελκύει επενδύσεις σε τεχνολογίες αιχμής και το χαμηλό κόστος παραμένει κυρίαρχος παράγοντας.

Στο εμπόριο και στη βιομηχανία, όπως διαπιστώνει ο ΣΕΒ, η αξιοποίηση τεχνολογιών ανάλυσης μεγάλου όγκου δεδομένων παραμένει περιστασιακή. Το 53% των επιχειρήσεων βασίζεται ακόμη σε υπολογιστικά φύλλα Excel για τη διαχείριση αποθηκευτικών χώρων και μόλις το 36% χρησιμοποιεί εξειδικευμένες εφαρμογές Warehouse Management Systems (WMS). Το 41% δεν διαθέτει σύστημα διαχείρισης στόλου οχημάτων, μόλις το 20% έχει προμηθευτεί εξειδι-

κευμένη εφαρμογή, ενώ το υπόλοιπο χρησιμοποιεί απλές εφαρμογές γραφείου. Αντίθετα, 8 στις 10 εταιρείες παροχής υπηρεσιών εφοδιαστικής προς τρίτους (third party logistics - 3PL) και 4PL επενδύουν

σε συστήματα διαχείρισης αποθηκών και στόλου οχημάτων, αλλά οι τεχνολογίες 4ης βιομηχανικής επανάστασης παραμένουν περιορισμένες. H διαχείριση, δηλαδή, αποθηκευτικών χώρων γίνεται κυρίως με συστήματα WMS (61% των επιχειρήσεων), η χρήση συστημάτων διαχείρισης στόλου είναι διαδεδομένη (52%), ενώ οι ψηφιακοί αισθητήρες τύπου RFID για την παρακολούθηση των οχημάτων αυξάνεται σταδιακά (26%). Το 68% του κλάδου εστιάζει σε λύσεις Digital Procurement. Κι ενώ 9 στις 10 επιχειρήσεις αναγνωρίζουν την ανάγκη ψηφιακού μετασχηματισμού, μόνο το 48% διαθέτει

σχέδιο υλοποίησης. Τα οφέλη της ψηφιακής εφοδιαστικής αλυσίδας είναι σημαντικά και περιλαμβάνουν τη μείωση του χρόνου ανταπόκρισης, την καλύτερη διαχείριση αποθεμάτων, τις πολυκαναλικές

παραδόσεις, τη βέλτιστη αξιοποίηση στόλων οχημάτων, τη βελτίωση

των logistics το 2022 από 42η το 2018 “

της παραγωγικότητας και τη μείωση του κόστους. Εκτείνονται και στο Δημόσιο, σύμφωνα με όσα καταδεικνύει η ευρωπαϊκή εμπειρία, καθώς με ψηφιοποιημένα παραστατικά διακίνησης περιορίζεται η φοροδιαφυγή και το λαθρεμπόριο. Για παράδειγμα, στην Ουγγαρία η ψηφιοποίηση των εμπορευματικών μετακινήσεων μείωσε τις απώλειες ΦΠΑ από 18% σε 13% και αύξησε τα συνολικά φορολογικά έσοδα κατά 1,7 δισ. ευρώ τον πρώτο χρόνο εφαρμογής. Η ψηφιοποίηση του δικτύου εφοδιασμού ξεκινάει πρωτίστως από τις βιομηχανικές και εμπορικές επιχειρήσεις και δευτερευόντως από τις εταιρείες παροχής υπηρεσιών εφοδιαστικής προς τρίτους (third party logistics - 3PL), όπως αναφέρει ο ΣΕΒ. Πέντε προτεραιότητες Αναλυτικότερα, πέντε πρακτικές που πρέπει να ακολουθήσουν οι ελληνικές εμπορικές και βιομηχανικές επιχειρήσεις για να βελτιώσουν την αποτελεσματικότητα των δικτύων εφοδιασμού, να μειώσουν το κόστος και να ανταποκρίνονται ταχύτερα στις χρονικές απαιτήσεις παράδοσης προϊόντων:

των διεπαφών με συνεργάτες και προμηθευτές ώστε το σύνολο των επιχειρηματικών λειτουργιών (πριν και μετά την παραγωγή) να ανταλλάσσει πληροφορίες σε πραγματικό χρόνο. Η λήψη αποφάσεων πλέον πρέπει να γίνεται βάσει των δεδομένων που παράγονται στο σύνολο του δικτύου εφοδιασμού.

τεχνολογίες, όπως τεχνητή νοημοσύνη, ΙοΤ, RFID, ρομποτικοί αυτοματισμοί (RPA), επαυξημένη πραγματικότητα, μηχανική όραση κ.λπ., βρίσκουν εφαρμογή και αξιοποίηση στα δίκτυα εφοδιασμού, γιατί δίνουν άμεσες λύσεις σε πραγματικό χρόνο στους εργαζόμενους και στις επιχειρήσεις. Έτσι έχουν ταχεία απόσβεση κόστους.

Το 90% των επιχειρήσεων αναγνωρίζει την ανάγκη ψηφιακού μετασχηματισμού, αλλά μόνο το 48% διαθέτει σαφές σχέδιο υλοποίησης.

3Η

ψηφιοποίηση μπορεί να βοηθήσει τις μεσαίες επιχειρήσεις να αναπτυχθούν ταχύτερα λόγω της πολλαπλάσιας παραγωγικότητας των δικτύων εφοδιασμού τους σε σύντομο χρόνο.

4Απαραίτητη

η συν-επένδυση στον ανθρώπινο παράγοντα, παράλληλα με τις τεχνολογίες.

επενδυτικός σχεδιασμός να ξεκινά με δοκιμές και πιλοτικά έργα, τα οποία θα αξιολογούνται συνεχώς. Δεν είναι, πάντως, αναγκαία προϋπόθεση η διάθεση υψηλού προϋπολογισμού

5Ο

Πρόεδρος & διευθύνων σύμβουλος OnLine Data A.E., π. πρόεδρος Ελληνικής Εταιρείας Logistics, επιστημονικός σύμβουλος Logistics ΕΒΕΠ

ΕΥΛΟΓΙΑ Ή ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ;

Ο

ψηφιακός μετασχηματισμός της

εφοδιαστικής αλυσίδας έχει δύο κεντρικούς εμπλεκόμενους: το κράτος, το οποίο πρέπει να θεσμοθετήσει τα Port & Freight Community Systems, και την επιχειρηματικότητα, η οποία θα πρέπει να σχεδιάσει τη μετατροπή των παραδοσιακών δομών σε σύγχρονους οργανισμούς

ία από τις πλέον επίκαιρες και

κρίσιμες διαδικασίες της επιχειρηματικής δραστηριότητας είναι

αυτή του «μεταβολισμού» της

σύγχρονης τεχνολογικής εξέλιξης, ώστε αυτόματα να δημιουργείται πρόοδος (ανάπτυξη) και όχι στασιμότητα (οπισθοδρόμηση). Εάν δεν

γίνει κατανοητή η αναγκαιότητα εκμετάλλευσης

της σύγχρονης τεχνολογίας και εφαρμογής

της στην επίπονη, περίπλοκη και «άγνωστη»

διαδικασία του ψηφιακού μετασχηματισμού,

τότε αίρεται, σχεδόν αυτόματα, κάθε πιθανότητα

προόδου. Αυτό συμβαίνει γιατί δεν αναγνωρίζουμε το «πρόβλημα», αλλά το εκσυγχρονίζου-

με διατηρώντας το. Η επιμονή -και εμμονή- των διοικήσεων στη διατήρηση -και συντήρηση- της υπάρχουσας κατάστασης διατηρεί τις παθογένειες και οδηγεί μεσοπρόθεσμα σε μια διαλυτική διαδικασία μη αναστρέψιμη.

Καιρός να σπάσουμε αυγά

Ένα από τα βασικά ερωτήματα που αναδύονται από τη διαδικασία του επιχειρησιακού μετασχηματισμού είναι κατά πόσο προετοιμασμένη είναι η διοίκηση στο να διαφοροποιήσει διαδικασίες

που έχουν ενσωματωθεί στο DNA του οργανισμού και των εργαζομένων. Η αντίσταση που

θα εγερθεί δεν θα είναι ασήμαντη, ενώ την ίδια στιγμή η διοίκηση δεν μπορεί να λειτουργήσει

μέσω της επιβολής. Η πειθώ είναι το μέσο το οποίο πρέπει να χρησιμοποιηθεί και απαιτεί

από τη διοίκηση την απόλυτη διαφάνεια του σκοπού, των μέσων που θα χρησιμοποιηθούν

και των διαδικασιών εφαρμογής του μετασχηματισμού. Με λίγα λόγια, θα υπάρξει (υπάρχει) αντίσταση από την καθεστηκυία ιδρυματοποιημένη τάξη. Μια έκθεση της IDG (2021) δείχνει ότι ενώ το 90% των προσπαθειών ψηφιακού μετασχηματισμού έχει επιταχυνθεί, το 89% των υπευθύνων πληροφορικής δήλωσε ότι αυτές οι προσπάθειες περιορίζονται (επί της ουσίας σταδιακά απαξιώνονται) από την υπάρχουσα υποδομή των ανθρώπων (μειωμένη εμπειρία χρηστών), των λειτουργιών (συνεχής άναρχη

εμπλοκή διοικητικών) και της κουλτούρας (στους ανθρώπους δεν αρέσει η αλλαγή).

Στην εφοδιαστική αλυσίδα

Πολλοί έχουν εμπλακεί στο παρελθόν με

αρθρογραφία, συμβουλευτική, εμπειρογνω-

μοσύνη σε σχέση με την ψηφιοποίηση της

εφοδιαστικής αλυσίδας και των logistics. Η κλα-

σική και ίσως εύκολη προσέγγιση περιφέρεται

μεταξύ ρομποτικών αυτοματισμών, σύγχρονων τεχνολογικών μεθόδων συλλογής δεδομένων (αισθητήρες), αυτόνομων ή και ηλεκτρικών οχημάτων κ.λπ. Εφοδιαστική αλυσίδα δεν είναι μόνο οι αποθήκες ή οι αστικές διανομές. Είναι

το σύνολο της διακίνησης των εμπορευματικών ροών, συμπεριλαμβάνοντας τη μεταφορική που διανέμει στην Αστυπάλαια, τον αντιπρόσωπο της πολυεθνικής που μεταφέρει τα εμπορευματοκιβώτια, τον οδικό διεθνή διαμεταφορέα και μεταφορέα, τον αεροπορικό διαμεταφορέα και πλήθος άλλων δραστηριοτήτων. Εν κατακλείδι, η εφοδιαστική αλυσίδα και τα logistics είναι ένα πολύπλοκο και μεγάλο οικοσύστημα διασυνδεδεμένων και αλληλεξαρτώμενων επιχειρήσεων

που συνυπάρχουν, αφουγκράζονται τις ίδιες

ανησυχίες και μοιράζονται τις ίδιες ανάγκες.

Κατ' επέκταση και κατ' ελάχιστον, ο τομέας

πρέπει να αντιμετωπίζεται ως σύνολο (ως όλον)

για να μπορεί να υπάρξει ένας ουσιαστικός

ψηφιακός μετασχηματισμός. Οποιαδήποτε άλλη

προσέγγιση δημιουργεί ελλειμματική αντιμετώπιση και δυσχέρεια στην ανάπτυξη της αναγκαίας και υπάρχουσας δυναμικής.

Ο ψηφιακός μετασχηματισμός της εφοδιαστικής αλυσίδας έχει δύο κεντρικούς εμπλεκόμενους: το κράτος και την επιχειρηματικότητα.

Το κράτος πρέπει να θεσμοθετήσει και

να σχεδιάσει τα περίφημα Port & Freight Community Systems, δηλαδή κεντρικά και

ανεξάρτητα κέντρα συλλογής και ανταλλαγής

δεδομένων (ένα είδος παρατηρητηρίου, κάτι παρεμφερές με το MyDATA), ώστε να υπάρχει πλήρης εικόνα των εμπορευματικών διεθνών, εθνικών και αστικών διακινήσεων. Αυτός ο

θεσμικός σχεδιασμός θα προσφέρει την άμεση πληροφόρηση στο κράτος για λήψη ουσιαστικών και αποτελεσματικών αποφάσεων, κυρίως σε επίπεδο αναγκαίων υποδομών, αλλά και σε επίπεδο εξυγίανσης περιοχών όπου παραμένουν σκελετοί με απουσία επιχειρηματικής -κυρίως βιομηχανικής- δραστηριότητας.

Η επιχειρηματικότητα, με τη σειρά της, πρέπει να σχεδιάσει στρατηγικά τον πλήρη και ενιαίο μετασχηματισμό της, μετατρέποντας τις παραδοσιακές δομές σε σύγχρονους επιχειρηματικούς οργανισμούς. Αυτό προϋποθέτει την άμεση αντιμετώπιση συγκεκριμένων δομικών αδυναμιών. Πρώτη και ουσιαστική αδυναμία είναι η γήρανση του στελεχικού δυναμικού και η ιδρυματοποίησή του. Δύσκολα κάμπτεται η «συνήθεια» και σαφώς «καταδιώκεται» η οποιαδήποτε τύπου αλλαγή. Το φαινόμενο αυτό θα συνεχίσει να επιδεινώνεται λόγω της έλλειψης νέου εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού. Δεύτερη είναι η έλλειψη δημιουργίας ουσιαστικού πλούτου από τις ΜμΕ, η οποία θα μπορούσε να προσφέρει υψηλότερες αποδοχές ως κίνητρο για τον επαναπατρισμό των νέων επιστημόνων. Τρίτη, το ίδιο σημαντική, αδυναμία είναι η έλλειψη εξωστρέφειας σε πλήθος κλάδων και τομέων. Εξωστρέφεια που θα μπορούσε να προσφέρει δημιουργία και εισαγωγή νέου πλούτου (φρέσκο χρήμα).

Ψηφιακή Οικονομία εν Ελλάδι Η τεχνογνωσία των ελληνικών επιχειρήσεων που παρέχουν ψηφιακές λύσεις και ψηφιακές υπηρεσίες είναι σημαντική και τις περισσότερες φορές υψηλότερη από τις αντίστοιχες ευρωπαϊκές. Όμως η έλλειψη κεντρικής στρατηγικής, χρηματοδοτικών εργαλείων με κατεύθυνση οικονομικούς τομείς αιχμής, αλλά και η απουσία αποτελεσματικών δομών εξωστρέφειας δημιουργούν μια αγορά με φαραωνική συγκέντρωση ή -ανομολόγητο- ακραίο ανταγωνισμό (εσωτερικού). Με τέτοιες επιχειρηματικές (και όχι μόνο) πολιτικές, στο τέλος της δεκαετίας θα εμφανιστεί ισχυρή δομική ύφεση.

e-ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ:

Bitdefender XDR - Ένας ισχυρός σύμμαχος

σας

H λύση XDR προσφέρει διευρυμένη ορατότητα στα τυφλά σημεία της υποδομής, εξασφαλίζοντας ταχύτατο

εντοπισμό και άμεση απόκριση σε συμβάντα που δεν θα εντοπίζονταν από ένα απλό EDR πριν προχωρήσουν

Oλο και συχνότερα

τα τελευταία δύο

χρόνια ακούμε τον όρο ψηφιακός μετασχηματισμός.

Ωστόσο, το τι

ακριβώς σημαίνει αυτό τόσο σε κρατικό επίπεδο

όσο και στον χώρο της επιχειρηματικότητας

έχει διαφορετική σημασία και βαρύτητα

ανάλογα με τον τομέα δραστηριοποίησης και

το εύρος του μετασχηματισμού στον οποίο

μπορεί να υποβληθεί ένας οργανισμός ή μια

επιχείρηση, από Social Media και Big Data

Analysis έως χρήση ΑΙ. Κατά τον γενικό όρο

και μετά την εσπευσμένη στροφή προς την

τεχνολογία την περίοδο της υγειονομικής

κρίσης, ψηφιακός μετασχηματισμός είναι η

αξιοποίηση κάθε μορφής τεχνολογίας για

λειτουργικές διαδικασίες, αυτοματοποίηση, επικοινωνία και ανάπτυξη, συχνά σε βαθμό

τέτοιο που ο ψηφιακός μετασχηματισμός

εμπερικλείεται στην ανθεκτική

επιχειρηματικότητα. Η Ελλάδα, ως μέλος

της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αξιολογείται

ως προς την πρόοδό της στον ψηφιακό

μετασχηματισμό, αλλά και στηρίζεται με

ευρωπαϊκά κονδύλια μέσω προγραμμάτων

που βοηθούν τις επιχειρήσεις προς αυτή

την κατεύθυνση, όπως το τρέχον με τα

ψηφιακά εργαλεία. Στον Δείκτη Ψηφιακής

Οικονομίας & Κοινωνίας, από την 25η

θέση (εκ των 27) που κατείχε η χώρα το

2021, ανέβηκε στην 22η, με τις μεσαίες

επιχειρήσεις να έχουν ενταχθεί κατά 39%

έναντι 55% του μέσου όρου των υπολοίπων κρατών - μελών.

Η μετάβαση στο Cloud, η διασύνδεση

εφαρμογών και πλατφορμών και η πρόσβα-

σή τους από το διαδίκτυο για μεγαλύτερη

αυτοματοποίηση και αύξηση της παραγωγικότητας, τα IOTs, η διασύνδεση IT & OT

είναι μερικά μόνο παραδείγματα από τις

επιλογές που έχουν οι οργανισμοί για την

ένταξή τους στο ταξίδι του ψηφιακού μετα-

σχηματισμού προκειμένου να καρπωθούν τα

οφέλη του. Επιλογές που καθιστούν όλο και

πιο σύνθετη την ψηφιακή ασφάλεια, η οποία

θα πρέπει να είναι αναπόσπαστο κομμάτι της

παραπάνω διαδικασίας, από τον σχεδιασμό μέχρι τη συντήρηση, στηριγμένη σε στρατηγική και πρωτόκολλα ασφαλείας, διαδικασίες

ελέγχων και ανάκαμψης κ.ά. Ταυτόχρονα, η έλλειψη εξειδικευμένου διαθέσιμου προσωπικού, σε συνδυασμό με το πολυδιάστατο portfolio εργαλείων που απαιτείται για την υλοποίηση των παραπάνω, συχνά προκαλεί σύγχυση στις επιχειρήσεις, που καλούνται να επιλέξουν τις κατάλληλες λύσεις για τις ανάγκες τους, οι οποίες θα πρέπει να συνεργάζονται μεταξύ τους για να επιτευχθεί η μέγιστη ασφάλεια.

Η Bitdefender, παγκόσμιος ηγέτης στον χώρο της κυβερνοασφάλειας, με όραμα ένα ασφαλές περιβάλλον, όπου οι οργανισμοί θα μπορούν να αναπτύσσουν τις δραστηριότητές τους περιορίζοντας τον κίνδυνο κυβερνοεπιθέσεων, υποστηρίζει τον ψηφιακό μετασχηματισμό, προσφέροντας αξιόπιστες λύσεις με έμφαση στην ασφάλεια, αλλά και στην εύχρηστη διαχείριση. Έχοντας ενσω-

ματώσει τεχνολογίες αιχμής για περισσότερο από 15 χρόνια (AI, ML, BA κ.ά.), η Bitdefender προσφέρει ολοκληρωμένες

λύσεις, με πλεονεκτήματα που προσδίδουν

αξία στην επένδυση των επιχειρήσεων.

Παρατηρώντας το σύνθετο ψηφιακό περι-

βάλλον που αναπτύσσεται, με τη λύση XDR

προσφέρει διευρυμένη ορατότητα στα τυφλά

σημεία της υποδομής (Network, Cloud,

Identity & Productivity apps, όπως Intunes & MS365), εξασφαλίζοντας ταχύτατο

εντοπισμό και άμεση απόκριση σε συμβάντα που δεν θα εντοπίζονταν από ένα απλό EDR πριν προχωρήσουν. Προσφέροντας, με μια

ενιαία κονσόλα και 1 μοναδικό Installation, θωράκιση - πρόληψη - εντοπισμό - απόκριση και αυτοματοποίηση (Live Search, Threat Hunting, Playbooks κ.ά.), με τον συνδυασμό Bitdefender EDR & XDR sensors, μπορείτε να αναβαθμίσετε δραστικά την ασφάλεια του οργανισμού σας. Το Bitdefender XDR

αποτελεί την ιδανική λύση για τις εταιρείες που διαχειρίζονται εσωτερικά την ψηφιακή τους ασφάλεια και επιθυμούν να εξοικονομήσουν πόρους χωρίς να κάνουν εκπτώσεις στο Security, καθώς επίσης και για οργανισμούς που έχουν επιλέξει να αναθέσουν την ασφάλειά τους σε εξωτερικό MSP, καθώς θα δώσουν στην ομάδα ασφαλείας ένα ισχυρό

όπλο για την πρόληψη και μια αποτελεσματική πλατφόρμα για την άμεση αντιμετώπιση συμβάντων, βασισμένη στο Global Advanced Threat Intelligence.

Στο πλαίσιο της ειδικής έκδοσης της «Ναυτεμπορικής», προσφέρεται έκπτωση 25% στη λύση XDR και η δυνατότητα δοκιμής χωρίς επιβάρυνση. Επικοινωνήστε μαζί μας για περισσότερες πληροφορίες: info@bitdefender.gr | 215-5353030 | www.bitdefender.gr.

Το Bitdefender

XDR αποτελεί

την ιδανική λύση

για τις εταιρείες

που διαχειρίζονται

εσωτερικά την

ψηφιακή τους

ασφάλεια.

στην ψηφιακή ασφάλεια του οργανισμού

ΟΙ ΔΡΟΜΟΙ ΤΗΣ ΨΗΦΙΟΠΟΙΗΣΗΣ

Ο κλάδος των μεταφορών, των logistics και της εφοδιαστικής αλυσίδας βρίσκεται στο επίκεντρο μιας σημαντικής τεχνολογικής μετατόπισης. Του Φάνη Ζώη fzois@naftemporiki.gr

α παγκόσμια δίκτυα εφοδιασμού αναμορφώνονται σε πρωτοφανή βαθμό και ρυθμό

και μετατρέπονται σε σχεδόν ολοκληρωμένα

ψηφιακά οικοσυστήματα. Η ψηφιοποίηση της εφοδιαστικής αλυσίδας προσφέρει εκπληκτική επιχειρηματική ταχύτητα και ευκινησία, καθώς και τη δημιουργία δικτύων εφοδιαστικής αλυσίδας που είναι διασυνδεδεμένα, αξιόπιστα και ασφαλή.

Με δεδομένα τα παραπάνω, ο κλάδος της εφοδιαστικής αλυσίδας σε συνεργασία με το υπουργείο Υποδομών & Μεταφορών και συναρμόδιους φορείς εστιάζει στην ανάπτυξη του πρώτου πανευρωπαϊκού δικτύου για την απρόσκοπτη

ανταλλαγή δεδομένων στις μεταφορές και στα logistics, που ενισχύει σημαντικά την προσπάθεια ψηφιοποίησης του τομέα στην Ελλάδα.

Η ψηφιοποίηση των logistics και των υπηρεσιών εμπορευματικών μεταφορών, που αποτελεί προσπάθεια, αλλά και όραμα του κλάδου, επιδιώκεται μέσα από την ανάπτυξη και πιλοτική

εφαρμογή συνεργατικών ευφυών συστημάτων μεταφορών (C-ITS) σε τμήματα του κύριου

οδικού άξονα της χώρας, σε συνδυασμό με την καινοτομία

και τις συνέργειες που μπορεί

Η πλατφόρμα του Ελληνικού

Παρατηρητηρίου Μεταφορών

και Logistics δεν

αποτελεί απλώς αποθετήριο στατιστικών στοιχείων και δεδομένων, αλλά αποθετήριο γνώσης.

να γίνουν στο πλαίσιο της ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας και επιχειρηματικότητας.

Ενοποίηση της ελληνικής

με την ευρωπαϊκή αγορά

Στο πλαίσιο λοιπόν των ενεργειών για να μετατραπεί η

Ελλάδα σε διεθνές κέντρο Μεταφορών και Logistics, πέραν των λοιπών δράσεων του υπουργείου, προωθείται το Ελληνικό Παρατηρητήριο Μεταφορών και Logistics, που υλοποιείται μέσω του ευρωπαϊκού προγράμματος FENIX.

Το πανευρωπαϊκό δίκτυο πληροφόρησης και ανταλλαγής δεδομένων στις Μεταφορές και στα Logistics, που αναπτύσσεται και χρηματοδοτείται μέσω του Connecting Europe Facility, αναμένεται να υλοποιηθεί πλήρως την ερχόμενη τετραετία. Στόχος είναι, ενοποιώντας ψηφιακά την ελληνική με την ευρωπαϊκή αγορά του κλάδου, να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα της πατρίδας μας ως κύριου σημείου εισόδου στους εμπορικούς διαδρόμους Ευρώπης και Ασίας, αναδεικνύοντας την Ελλάδα σε ένα σύγχρονο και ελκυστικό hub Μεταφορών και Logistics.

Το Ελληνικό Παρατηρητήριο Μεταφορών και Logistics αναμένεται να διαδραματίσει σημαντικό

ρόλο για το οικοσύστημα Μεταφορών και Εφοδιαστικής και να αποτελέσει εργαλείο για την ανάπτυξη πολιτικών και δράσεων από τα εμπλεκόμενα μέρη.

Σύμφωνα με τη δρ. Γεωργία Αϋφαντοπούλου, διευθύντρια Ερευνών / αναπληρώτρια διευθύντρια ΕΚΕΤΑ/ΙΜΕΤ, «η αποτελεσματική διαχείριση των ροών δεδομένων και πληροφορίας κατά μήκος της εφοδιαστικής αλυσίδας αποτελεί κρίσιμο παράγοντα για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας των ευρωπαϊκών μεταφορών και logistics.

“

Ενοποιώντας

ψηφιακά την

ελληνική με την

ευρωπαϊκή αγορά

του κλάδου, ενισχύεται η ανταγωνιστικότητα

της πατρίδας

μας ως κύριου

σημείου εισόδου

στους εμπορικούς διαδρόμους. Στις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι φορείς ανάπτυξης των νέων τεχνολογιών περιλαμβάνεται και το γεγονός πως, λόγω ανταγωνισμού και έλλειψης εμπιστοσύνης, τα δεδομένα δεν ανταλλάσσονται κατά μήκος της αλυσίδας μεταφοράς.

Όμως, στην Ελλάδα και την Ευρώπη αντιμετωπίζουμε ακόμη σημαντικές ελλείψεις και δυσκολίες, που δυσχεραίνουν σημαντικά την ανάπτυξη καινοτόμων, αποδοτικών και περιβαλλοντικά φιλικών υπηρεσιών μεταφορών, καθώς και αποτελεσματικών συστημάτων logistics. Τα δεδομένα δεν ανταλλάσσονται κατά μήκος της αλυσίδας μεταφοράς, λόγω ανταγωνισμού και έλλειψης εμπιστοσύνης. Η ψηφιοποίηση των υπηρεσιών καθυστερεί και οι ηλεκτρονικές υπηρεσίες, όταν αναπτύσσονται, παρέχονται τοπικά και με μειωμένη διαλειτουργικότητα. Πόσο αποδοτικά είναι τα ελληνικά logistics και πόσο ανταγωνιστικές οι υπηρεσίες που παρέχονται από τον κλάδο στον διευρωπαϊκό άξονα που διέρχεται από την Ελλάδα δεν είναι ποσοτικοποιημένα και γνωστά».

Η πλατφόρμα «Ελληνικό Παρατηρητήριο Μεταφορών & Logistics» αναπτύσσεται και διασυνδέεται στο δίκτυο FENIX στο πλαίσιο του ελληνικού πιλότου.

Μηχανισμός παρακολούθησης Μεταφορών & Logistics

Το Ελληνικό Παρατηρητήριο Μεταφορών και Logistics αποτελεί έναν μηχανισμό παρακολούθησης του κλάδου για την υποστήριξη αποφάσεων σε επίπεδο στρατηγικών και προτάσεων πολιτικής ενίσχυσης στον τομέα μεταφορών και εφοδιαστικής (Τ&L) στην Ελλάδα.

Εστιάζει στις συγκεκριμένες προκλήσεις της χώρας για να αυξήσει την ανταγωνιστικότητα του τομέα, να συνεισφέρει στη διάδοση γνώσης σχετικά με νέες ερευνητικές και επιχειρηματικές τάσεις, και να ενισχύσει την ανάπτυξη νέων πολιτικών και στρατηγικών κατευθύνσεων για τις μεταφορές και την εφοδιαστική στην Ελλάδα.

και δεδομέ-

● ΟΙ ΔΡΟΜΟΙ ΤΗΣ ΨΗΦΙΟΠΟΙΗΣΗΣ

νων, αλλά αποθετήριο γνώσης, που:

 Συλλέγει, παρακολουθεί και αναλύει λειτουργικά

δεδομένα για την ανάπτυξη δεικτών αποδοτικότητας

και benchmarking του ελληνικού διαδρόμου μεταφοράς και των λειτουργιών logistics στην Ελλάδα.

 Αποτελεί μητρώο επιχειρήσεων του κλάδου, με δυνατότητα αυτοματοποιημένης και οικοσυστηματικής

λήψης/επεξεργασίας πληροφορίας.

 Αποτελεί μητρώο υποδομών του κλάδου.  Συγκεντρώνει ψηφιακές υπηρεσίες σχεδιασμού, διαχείρισης και παρακολούθησης πολυτροπικής μεταφοράς και λειτουργιών logistics κατά μήκος της αλυσίδας.

 Παρέχει εργαλεία ενίσχυσης της καινοτομίας και της συνεργατικότητας και εμπέδωσης νέων επιχειρηματικών καλών πρακτικών.

 Παρέχει εργαλεία ενίσχυσης της επικοινωνίας μεταξύ του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα (Public-Private Dialogue Platform).

Το έργο FENIX στοχεύει

στην ενθάρρυνση των συνεργειών και την ενίσχυση της σύμπραξης μεταξύ των φορέων

της εφοδιαστικής αλυσίδας, για

την εφαρμογή τεχνολογιών που

θα επιλύσουν τα παραπάνω

Η πλατφόρμα

του Ελληνικού

Παρατηρητηρίου

αναδεικνύεται σε

κέντρο αναφοράς αξιοποίησης

δεδομένων (data

space) στις μεταφορές και στην

εφοδιαστική

στην Ελλάδα του μέλλοντος.

προβλήματα, ανοίγοντας τον δρόμο προς την καθολική ψηφιοποίηση των μεταφορών και logistics στην Ελλάδα και την Ευρώπη.

Στην Ελλάδα, μαζί με πρωτοπόρους ιδιώτες εταίρους, ερευνητές και σε συνεργασία με το υπουργείο Υποδομών & Μεταφορών, το ΕΚΕΤΑ ανέπτυξε υπηρεσίες που αποτελούν απτά παραδείγματα λειτουργικών εφαρμογών για την επίτευξη ολοκληρωμένων λειτουργιών μεταφορών και logistics και υλοποίησε την πλατφόρμα του Ελληνικού Παρατηρητηρίου

Μεταφορών & Logistics, που αναδεικνύεται, με τη

συμμετοχή όλου του οικοσυστήματος, σε κέντρο

αναφοράς αξιοποίησης δεδομένων (data space) στις μεταφορές και την εφοδιαστική στην Ελλάδα του μέλλοντος.

Ευφυή συστήματα μεταφορών

στο ελληνικό οδικό δίκτυο

Η δράση C-Roads Greece περιλαμβάνει τη μελέτη, ανάπτυξη και πιλοτική εφαρμογή συνεργατικών ευφυών συστημάτων μεταφορών (C-ITS) σε τμήματα του κύριου οδικού άξονα της χώρας (core TEN-T network) και την εναρμόνιση με τις αντίστοιχες πιλοτικές δοκιμές στα άλλα κράτη-μέλη (μέσω του C-Roads

Πόσο αποδοτικά είναι τα ελληνικά logistics και πόσο ανταγωνιστικές οι υπηρεσίες που παρέχονται από τον κλάδο στον διευρωπαϊκό άξονα που διέρχεται από την Ελλάδα δεν είναι ποσοτικοποιημένα και γνωστά.

platform), ώστε να εξασφαλιστεί η διαλειτουργικότητα των υπηρεσιών αυτών.

Θα εστιάσει κυρίως στις C-ITS υπηρεσίες της «1ης ημέρας» (Day 1) και σε ορισμένες υπηρεσίες της «1,5 ημέρας» (Day 1,5) στην Ευρώπη και θα μελετήσει την ευρεία και αρμονική εφαρμογή αυτών των υπηρεσιών στην Ελλάδα.

Το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών στο πλαίσιο της υπογραφείσας Συμφωνίας Επιχορήγησης έχει αναλάβει τον ρόλο του συντονιστή στη δράση. Βάσει του ρόλου αυτού θα πρέπει να υλοποιήσει τις συμβατικές υποχρεώσεις που αφορούν τόσο την τεχνική όσο και την οικονομική διαχείριση του συνόλου της δράσης, οι οποίες αναφέρονται επιγραμματικά ως εξής:

Το έργο FENIX στοχεύει στην ενθάρρυνση

των συνεργειών

και την ενίσχυση

της σύμπραξης

μεταξύ

των φορέων

της εφοδιαστικής

αλυσίδας, για την εφαρμογή νέων τεχνολογιών.

 έλεγχος επιλεξιμότητας και κανονικότητας των δαπανών,  υποβολή των αιτημάτων πληρωμών με τις αντίστοιχες Εκθέσεις Προόδου,  εξασφάλιση ότι όλες οι πληρωμές πραγματοποιούνται χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση στους άλλους δικαιούχους,  ευθύνη για την παροχή όλων των απαραίτητων εγγράφων σε περίπτωση ελέγχων (audits) που διενεργούνται πριν από την πληρωμή ή κατά τη διάρκεια αξιολόγησης.

Απρόσκοπτη ανταλλαγή

και κοινή χρήση δεδομένων

H δράση FENIX υλοποιεί την πρώτη πανευρωπαϊκή ομοσπονδιακή αρχιτεκτονική για την απρόσκοπτη ανταλλαγή και κοινή χρήση δεδομένων μεταξύ πλατφορμών και υπηρεσιών μεταφορών και εφοδιαστικής.

Στο πλαίσιο αυτό ενισχύεται η μελέτη, ανάπτυξη και πιλοτική εφαρμογή υπηρεσιών ψηφιακών συστημάτων πληροφοριών, η καθιέρωση ενός ενιαίου δικτύου εμπλεκόμενων μερών και φορέων στον τομέα των μεταφορών και logistics στην Ευρώπη και προωθούνται:

 Η ανάπτυξη των εμπορευματικών μεταφορών και των logistics.

 Η πρόσβαση σε εφαρμογές και υπηρεσίες μεταφορών και εφοδιαστικής σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.

 Η ανταλλαγή πληροφοριών και υπηρεσιών για την οικονομική, περιβαλλοντική και κοινωνική βελτιστοποίηση των διαδικασιών κατά μήκος του βασικού δικτύου μεταφορών της Ευρώπης, του Διευρωπαϊκού Δικτύου Μεταφορών.

 Η ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των φορέων

ΒΟΡeΙΑ

Θεσσαλονίκη, Δυτική Μακεδονία, αλλά και Ιωάννινα πρωταγωνιστούν στον τομέα των hi-tech επενδύσεων στη Βόρεια Ελλάδα, καθιστώντας την περιοχή βασικό κόμβο για την ανάπτυξη της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης στη χώρα μας και την είσοδό της στην πράσινη εποχή του υδρογόνου, πρωτοπορώντας πανελλαδικά, ενίοτε ακόμη και πανευρωπαϊκά.

«Thess INTEC»

Θετική εξέλιξη υπάρχει όσον αφορά το μεγάλο project του Τεχνολογικού Πάρκου τέταρτης γενιάς «Thess INTEC» σε έκταση 760 στρεμμάτων στην ανατολική Θεσσαλονίκη, καθώς, σύμφωνα με πληροφορίες της «Ν», υπάρχει θετική γνωμοδότηση του υπουργείου Περιβάλλοντος (Διεύθυνση Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης) επί της συμπληρωματικής μελέτης στη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων που είχε ζητήσει το Συμβούλιο της Επικρατείας τον Της Βάσως Βεγίρη vvegiri@naftemporiki.gr

ΕΛΛΑΔΑ

80 ΨΗΦΙΑΚΟΣ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ

ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΣ:

Οκτώβριο του 2022. Εύλογα, πλέον, αναμένεται η αποστολή του σχεδίου Προεδρικού Διατάγματος στο ΣτΕ, το οποίο πάντως αναμένεται σε κάθε περίπτωση να εκδοθεί μετά τις εθνικές εκλογές και να «ξεκλειδώσει» την υλοποίηση του project.

Το έργο έχει ενταχθεί με απόφαση του υπουργείου Οικονομικών στις χρηματοδοτήσεις του Ταμείου Ανάκαμψης με χρηματοδότηση 35 εκατ. ευρώ, ενώ τουλάχιστον άλλα 20 εκατ. ευρώ εκτιμάται ότι θα προέλθουν από ιδιωτικούς πόρους για την πρώτη φάση του έργου. Η έκδοση του Προεδρικού Διατάγματος είναι αναγκαία επίσης για να μπουν οι τελικές υπογραφές με τους Ισραηλινούς επενδυτές που έχουν προ πολλού εκδηλώσει ενδιαφέρον συμμετοχής στο project, ενώ έχει υπογραφεί σχετικό δεσμευτικό Term Sheet με το Basecamp Innovation Center Uzy Zwebner και το fund JTLV για επένδυση και ανάπτυξη 70.000 τ.μ. εγκαταστάσεων εντός του «Thess INTEC». Το πλαίσιο συμφωνίας προβλέπει ότι οι Ισραηλινοί θα αποκτή-

Διεθνείς κολοσσοί, όπως οι Cisco, Deloitte και Deutsche Telekom IT, ενισχύουν την παρουσία τους στην ελληνική αγορά με νέες επενδύσεις στη Βόρεια Ελλάδα.

σουν δικαιώματα επιφάνειας

για 55 χρόνια, για το 25%

της συνολικής έκτασης των 760 στρεμμάτων του «Thess INTEC», στο οποίο και θα μπορούν να κατασκευάσουν κτίρια

εμβαδού έως και 70.000 τ.μ. και

θα εγκαταστήσουν εκεί δικούς τους πελάτες.

Προσύμφωνο έχει υπογράψει επίσης η Thess INTEC

Α.Ε. με το ΕΚΕΤΑ (Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης) για 11.000 τ.μ. συν οψιόν για άλλα 5.000 τ.μ. για ερευνητικές εγκαταστάσεις του ΕΚΕΤΑ εντός του Πάρκου.

Ποσοστό άνω του 90% των πρώτων κτιρίων που θα ανεγερθούν εντός του Πάρκου είναι ήδη «καπαρωμένο» από επιχειρήσεις και ιδρύματα που έχουν

Μόνο την τελευταία εξαετία, 25 γερμανικές εταιρείες ίδρυσαν θυγατρικές στον ελληνικό Βορρά, με τις περισσότερες εξ αυτών να επιλέγουν ως έδρα τη Θεσσαλονίκη.

εκδηλώσει ενδιαφέρον να εγκατασταθούν σε αυτό και μαζί με τα πανεπιστήμια και ερευνητικά ιδρύματα έχουν σχηματίσει έξι mega projects ανά τομέα τεχνολογίας, μεταξύ άλλων σε Νανοτεχνολογία, Τεχνητή Νοημοσύνη, Ενέργεια, Logistics. Ο φορέας ανάπτυξης του Πάρκου θα χτίσει μόνο το 10% της έκτασης και το υπόλοιπο 90% από τα κτίρια θα γίνει από την ιδιωτική πρωτοβουλία, που θα νοικιάζει γη και θα βάλει τα χρήματα για να υλοποιήσει τα σχέδιά της μέσα στο Πάρκο.

Σύμφωνα με τον σχεδιασμό, το «Thess INTEC» θα περιλαμβάνει ερευνητικά εργαστήρια, παραγωγικές μονάδες, χώρους πρασίνου και μεταξύ άλλων ξενοδοχείο με θεματικό πάρκο-ενυδρείο, φιλοδοξώντας να αποτελέσει ένα από τα μεγαλύτερα Κέντρα Καινοτομίας και Τεχνολογίας σε όλη την Ευρώπη, με στόχο σε ορίζοντα δεκαετίας να προσελκύσει επενδύσεις από επιχειρήσεις τόσο από την Ελλάδα όσο και από το εξωτερικό, με συνολικό οικονομικό αποτέλεσμα πάνω από 500 εκατ. ευρώ.

ΑΝΕΜΟΣ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ ΣΤΗ ΒΟΡ e ΙΑ ΕΛΛΑΔΑ

Η περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας, αν και έχει ταλαιπωρηθεί αρκετά χρόνια από την απολιγνιτοποίηση και την αποβιομηχάνιση, πρωτοπορεί πανελλαδικά, μπαίνοντας στην εποχή του υδρογόνου.

Σύμφωνα με το σχέδιο της Advent για την Κοζάνη, που παρουσίασε τον περασμένο Φεβρουάριο ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας, δρ Βασίλης Γρηγορίου, θα δημιουργηθούν 650 θέσεις εργασίας μέσα στα επόμενα έξι χρόνια, με προσέλκυση επιστημόνων και αξιοποίηση και συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας για τη στελέχωση της mega-επένδυσης του Green

Hipo της Advent, η οποία ανέρχεται στο ύψος των 780 εκατ. ευρώ. Στην περιοχή θα παράγονται 1,5 γιγαβάτ από ηλεκτρόλυση και 120 μεγαβάτ από κυψέλες υδρογόνου για τα επόμενα έξι χρόνια. Η συμβολή της Δυτικής Μακεδονίας στις ενεργειακές ανάγκες της Ευρώπης θα είναι μέχρι το 2030 400 γιγαβάτ. «Η Κοζάνη και η Δυτική Μακεδονία θα είναι ένα στρατηγικό hub υδρογόνου για

την Ευρώπη», τόνισε χαρακτηριστικά ο κ. Γρηγορίου.

Η Advent Technologies είναι αμερικανική εταιρεία που

ιδρύθηκε από Έλληνες επιστή-

μονες στο Πανεπιστήμιο της

Πάτρας, έχει την έδρα της στη

Βοστόνη (Μασαχουσέτη - ΗΠΑ)

18 εκατ. ευρώ η επένδυση της B&T Composites S.A. στη Φλώρινα για τη δημιουργία νέου εργοστασίου παραγωγής συστημάτων αποθήκευσης υδρογόνου.

και διαθέτει παραρτήματα στην

Καλιφόρνια (ΗΠΑ), την Ελλάδα,

τη Δανία, τη Γερμανία και τις

Φιλιππίνες, ενώ είναι επίσης

εισηγμένη στο Χρηματιστήριο

της Νέας Υόρκης.

Στη γειτονική Φλώρινα,

επίσης, σε επένδυση ύψους 18

εκατ. ευρώ για τη δημιουργία

νέου εργοστασίου παραγωγής

καινοτόμων συστημάτων απο-

θήκευσης υδρογόνου προχωρά

η εταιρεία B&T Composites

S.A. (Τιριακίδης Βασίλειος ABETE). Πρόκειται για ένα από τα έργα που έχουν ενταχθεί στο πρώτο κύμα του IPCEI (Έργα Σημαντικού Κοινού Ευρωπαϊκού Ενδιαφέροντος) «Υδρογόνο» Hy2Tech της Ε.Ε., φέρει την επωνυμία Η2CAT και αφορά υποδομές από ανθρακονήματα (στα οποία εξειδικεύεται η εταιρεία) που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη μεταφορά ή την αποθήκευση υδρογόνου.

Τον χειμώνα του 2024-2025 αναμένεται, εξάλλου, να έχει τεθεί σε λειτουργία ο αγωγός φυσικού αερίου υψηλής πίεσης του ΔΕΣΦΑ προς τη Δυτική Μακεδονία, ο οποίος είναι ο πρώτος αγωγός στην Ελλάδα και από τους πρώτους στην Ευρώπη που σχεδιάστηκε ως 100% έτοιμος για μεταφορά υδρογόνου, ενώ στη με-

Στα Ιωάννινα αναμένεται να εγκατασταθεί και η τρίτη εταιρεία του ομίλου Permira, η Best Secret. Έχουν προηγηθεί η Team Viewer και η P&I.

Ιωάννινα ως hi-tech επενδυτικός προορισμός

Σε ελκυστικό προορισμό για hi-tech επενδύσεις, ιδιαίτερα γερμανικές, αλλά όχι μόνο, αναδεικνύονται την τελευταία πενταετία και τα Ιωάννινα. Μεταξύ αυτών, οι δύο γερμανικοί «κολοσσοί» της πληροφορικής, η TeamViewer, που έχει ιδρύσει hub Έρευνας και Τεχνολογίας στα Ιωάννινα, και η P&I, που φιλοξενείται στο Επιστημονικό και Τεχνολογικό Πάρκο Ηπείρου (ΕΤΕΠΗ), το οποίο πρωτοστατεί εξάλλου στην έλευση καινοτόμων τεχνολογιών και επενδύσεων στην περιοχή και φιλοξενεί 27 εταιρείες τεχνολογίας, μεταξύ των οποίων οι Dicon, Comitech, FutureIntelligence, GE Scientific, Infocape, MedicalStatistics, Moκaal, NeuronEnergySolutions, ΝΙΚΙ, Νώσις, P&I Ελλάς, Q base R&D, QualiaPharma, SenseWorks, Univeye, OmegaTechnology, SPECTRAtech και SymAgro. Σημειωτέον ότι η TeamViewer και η P&I ανήκουν στο fund Permira και αναμένεται στα Ιωάννινα η τρίτη εταιρεία του ίδιου ομίλου, η Best Secret.

Η έλευση μεγάλων εταιρειών υψηλής τεχνολογίας στην πρωτεύουσα της Ηπείρου, σε συνδυασμό με τοπικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται με επιτυχία στον κλάδο, οδήγησε εξάλλου την Περιφέρεια Ηπείρου στην ανάληψη πρωτοβουλίας για τη δημιουργία ενός νέου Πάρκου Υψηλής Τεχνολογίας και Έρευνας, στο οποίο θα στεγαστούν οι εταιρείες που σήμερα δραστηριοποιούνται στην Ήπειρο, αλλά και εκείνες που έχουν εκδηλώσει ανάλογο ενδιαφέρον. Ο προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται σε 50 εκατ. ευρώ (με ΦΠΑ). Το κόστος αναμένεται να καλυφθεί κατά το ήμισυ από το Ταμείο Ανάκαμψης και το υπόλοιπο με δανεισμό, με το 25% να έχει ήδη ανακοινωθεί πως θα προέλθει από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.

γάλη οικογένεια του Συνδέσμου «Hydrogen Europe» έχει ενταχθεί η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας. Στον Σύνδεσμο συμμετέχουν περισσότερες από 400 βιομηχανικές επιχειρήσεις, πάνω από 70 ερευνητικοί οργανισμοί και 17 εθνικοί σύνδεσμοι που δραστηριοποιούνται στον τομέα του υδρογόνου και των κυψελών καυσίμου.

Ο περιφερειάρχης Δυτικής Μακεδονίας, Γιώργος

Κασαπίδης, έχει γνωστοποιήσει επίσης ότι η περιφερειακή αρχή έχει δρομολογήσει τις διαδικασίες για τη δημιουργία του πρώτου «Κόμβου Υδρογόνου» στη χώρα και από τους λίγους της Ευρώπης, με έδρα την Πτολεμαΐδα, ενώ επίσης βάζει ως στόχο τη δημιουργία Ινστιτούτου για το Υδρογόνο στην περιοχή σε συνεργασία με τη Γενική Γραμματεία Έρευνας και Καινοτομίας

Στην εποχή του υδρογόνου μπαίνει η Δυτική Μακεδονία