MAGAZYN
WYDANIE WIOSENNE kwiecień - maj 2013
POZNAJ TULIPANY Najpiękniejsze kompozycje tulipanowe Botaniczne piękności Tulipany na wczesne rabaty
• kwiecień - maj 2013
Drodzy Czytelnicy
Tulipany
urzekająco piękni przybysze z dalekiej Azji – od wieków fascynują ogrodników, hodowców oraz artystów. Każdy człowiek zatrzyma się chociaż na chwilkę przechodząc obok wiosennych rabat czy donic, aby nacieszyć się unikalnym pięknem ich kwiatów. Kochali je tureccy szejkowie oraz cesarzowie europejscy, a w XVII wieku w celu zakupu jednej cebuli tulipana nierzadko zastawiano lub sprzedawano domy, całe majątki ziemskie lub dobrze prosperujące firmy! Dziś to my cieszymy się tymi wdzięcznymi kwiatami w naszych domach i ogrodach, ale jak dobrze je znamy? Czy wiemy kiedy kwitną, na jakie grupy się dzielą i jak je pielęgnować aby cieszyły oko ogrodnika? Specjalnie dla Was przygotowałyśmy ten e-magazyn - poznajcie je i cieszcie się tulipanami na rabatach, tarasach i balkonach. ,
Katarzyna Bellingham Jolanta Piekarz
www.NaOgrodowej.pl
kwiecień - maj 2013 •
SPIS TREŚCI
Najpiękniejsze wiosenne kompozycje ............................5 Tulipany w donicach.............11 Grupy tulipanów....................17 Tulipany Kaufmanna............21 Tulipany botaniczne.............25 Mieszańce Darwina.............31 Tulipany pełne.......................35 Tulipany w wazonie..............40
kwiecień - maj 2013 •
POZNAJ TULIPANY
Najpiękniejsze wiosenne kompozycje
P
o tak długiej zimie wszyscy czekamy na wiosnę, gdy donice i rabaty w ogrodach wybuchną kolorowymi tulipanami i pierwszymi kwiatami sezonu. Kompozycje stworzone ze świetnie dopasowanych do siebie barw najbardziej cieszą oko, a wszystkie wyglądają szczególnie pięknie posadzone w większych grupach. Na zdjęciach widać, jak białe tulipany w odmianie ‘Diana’ oraz ‘Spring Green’ uzupełniają delikatne kwiatki serduszki okazałej oraz niebieskie szałwie.
• kwiecień - maj 2013
POZNAJ
H
olandia w sposób jednoznaczny kojarzy się nam z cebulkami tulipanów, a szokujące stały się nie ceny, lecz ilości uprawianych kwiatów i powstających odmian. Kraj ten eksportuje obecnie około 1,2 miliarda tulipanów rocznie, a miliony kwitnących cebulek można oglądać wiosną na terenie jednej z największych kwiatowych atrakcji Holandii - ponad 30-sto hektarowym parku Keukenhof.
kwiecień - maj 2013 •
TULIPANY
• kwiecień - maj 2013
POZNAJ
Tulipany swobodnie wymieszane
kwiecień - maj 2013 •
TULIPANY
R
ównie ciekawie, jak duże rabaty obsadzone taką samą odmianą tulipanów, wyglądają tulipany swobodnie wymieszane. Mieszanki takie pięknie prezentują się zarówno w ogrodzie, jak i w skrzyniach oraz donicach. Warto wymieszać nie tylko kolory, ale i kształty, np. tulipany liliokształtne z pojedynczymi. Trzeba wybrać takie odmiany, żeby zakwitły w tym samym czasie. Tulipany można również swobodnie mieszać z innymi roślinami kwitnącymi w kwietniu oraz maju np. z omiegiem kaukaskim i lakiem pachnącym. Dobre tło dla tych wiosennych roślin będą stanowić soczystozielone liście zimowitów lub różnokolorowe żurawek.
N
a rabatach mieszanych tulipany oraz inne kwiaty cebulowe (narcyzy, hiacynty czy szachownice) dokarmiamy nawozami wieloskładnikowymi, gdy wykształcą pierwsze liście. Bacznie obserwujemy rośliny i drugą dawkę nawozu stosujemy w fazie zielonego pąka (tuż przed kwitnieniem). Dokarmiane w ten sposób tulipany będą w stanie wytworzyć duże kwiatostany, a następnie zawiązać zdrowe cebulki na następny sezon.
• kwiecień - maj 2013
POZNAJ W donicach
Większość roślin cebulkowych
świetnie daje sobie radę w donicach, skrzynkach balkonowych oraz wiszących koszach kwiatowych. Wystarczy jesienią ulubione tulipany, narcyzy czy szafirki posadzić według kilku ogólnych zasad ogrodniczych. Również wiosną można skomponować cebulkowe donice, kupując gotowe, kwitnące rośliny. Bez względu na wielkość ogrodu, tarasu czy balkonu – każdy z nas może mieć kolorową wiosnę.
kwiecień - maj 2013 •
TULIPANY
Tulipany można podsadzić innymi
roślinami cebulowymi kwitnącymi wiosną. Pięknie wyglądają na przykład w kompozycji z białym zawilcem greckim.
• kwiecień - maj 2013
POZNAJ
C
ebulki w donicach najlepiej sadzić w systemie wielowarstwowym. Dzięki tej metodzie wiosną pojemniki będą wyglądały naprawdę imponująco i będą ozdobne nawet przez kilka miesięcy. Na samym dole umieszczamy cebulki największe: tulipany, narcyzy i hiacynty, a wyżej te mniejsze: szafirki, iryski, krokusy, małe odmiany narcyzów i tulipanów. W ten sposób można mieszać gatunki i odmiany. Zadbajmy o to, aby wśród nich znalazły się zarówno rośliny kwitnące na samym początku wiosny, jak i w drugiej połowie maja.
kwiecień - maj 2013 •
TULIPANY
• kwiecień - maj 2013
C
ebulki sadzone w donicach potrzebują lekkiego, dobrze przepuszczalnego podłoża i nie znoszą stojącej wody. Jeśli podłoże, którego używasz wydaje Ci się zbyt ciężkie, to z łatwością możesz rozluźnić je dodając grysiku, drobnego żwiru lub nawet piasku gruboziarnistego. Dodatkowo każda donica powinna mieć na dnie przynajmniej dwucentymetrową warstwę drenażu i oczywiście otwór w podstawie.
kwiecień - maj 2013 •
POZNAJ TULIPANY
C
ebulki sadzone jesienią dostępne są w sprzedaży już od sierpnia, ale w donicach najlepiej jest sadzić je we wrześniu lub w październiku. Jeśli pojemniki pozostają na zewnątrz, zabezpieczamy je przed mrozem. Możemy także przechować je w bardzo zimnej piwnicy (poniżej 10 stopni C) lub zakopać na zimę razem z pojemnikiem w ogrodzie. Donice trzymane w pomieszczeniu bacznie obserwujemy, i gdy pojawią się pierwsze pędy (zwykle w lutym) wystawiamy na balkon lub taras. Te, które zakopaliśmy, wyjmu-
jemy, gdy tylko rozmarznie ziemia na przedwiośniu.
• kwiecień - maj 2013
POZNAJ
Grupy Tulipanów ‘Christmas Orange’
‘Cheers’
O
gromna liczba odmian tulipanów skłoniła botaników i hodowców do zastosowania podziału pozwalającego na pogrupowanie kwiatów pod względem ich najważniejszych cech, do których należą wysokość, termin kwitnienia, kształt i wybarwienie kwiatu, a także podobieństwo do gatunków dzikich. W wyniku zmian hodowlanych oraz przemijających gustów niektóre grupy mają już tylko znaczenie historyczne, ale za to pojawiają się nowe, eksponujące niespotykane wcześniej właściwości kwiatów. Na zdjęciach pokazujemy przedstawicieli poszczególnych grup.
‘Monte Carlo’
Tulipany pojedyncze wczesne
Tulipany pełne wczesne
Zaliczamy tutaj odmiany o pojedynczych kwiatach, tj. zbudowanych z sześciu płatków, cechujące się stosunkowo wczesnym kwitnieniem – zwykle w kwietniu. Tulipany z tej grupy osiągają średnią wysokość 25 – 40 cm, mają sztywne łodygi i intensywne kolory.
Zakwitają już w połowie kwietnia i są nieco wyższe niż tulipany z poprzedniej grupy: osiągają 30 – 40 cm. Wykształcają duże kwiaty z wieloma płatkami, a najczęściej spotykane kolory to biały, żółty, różowy i czerwony. Pierwsze pełne tulipany znane były już 300 lat temu.
Tulipany Triump
Najważniejsza grupa tulipanów uprawiany dla celów komercyjn Tulipany Triumph os wysokość 45 – 50 c wykształcają pojedy średniej wielkości kw ogromnym zróżnico kolorystycznym. Kw przełomie kwietnia i
kwiecień - maj 2013 •
TULIPANY
‘Queen of Night’
‘Apeldoorn’
‘Barbados’
‘Ballade’
ph
Mieszańce Darwina
Tulipany pojedyncze późne
a wśród ych nych. siągają cm, yncze, wiaty o owaniu witną na i maja.
Grupę utworzył holenderski hodowca Lefeber, krzyżując odmiany z grupy Darwina z krwistoczerwonym Tulipa fosteriana. W efekcie powstały tulipany osiągające znaczną wysokość (zazwyczaj 60 – 70 cm), w kolorystyce czerwonej, żółtej i pomarańczowej. Zakwitają na początku maja.
Najważniejsza cecha tej grupy to późna pora kwitnienia, zwykle od połowy maja. Kwiaty o tradycyjnym kształcie cechuje bardzo zróżnicowana kolorystyka. Niektóre odmiany osiągają wysokość dochodzącą nawet do 75 cm, a ponieważ mają sztywne pędy jest to zdecydowanie ich zaleta.
Tulipany liliokształtne Grupa utworzona pod koniec lat 50-tych XX w., choć tulipany o ostro zakończonych płatkach i głębokich kielichach z wąską „talią” uprawiane były już kilka wieków wcześniej. Najwcześniejsze odmiany z tej grupy zakwitają na przełomie kwietnia i maja, mają delikatne kwiaty i cechuje je niezwykła elegancja.
Tulipany strzępiaste Grupa powstała w latach 80-tych XX w. Należą do niej tulipany wykształcające płatki o charakterystycznie piłkowanych, igiełkowych brzegach. U szczególnie efektownych odmian brzegi płatków bywają w innym kolorze, niż ich środki. Tulipany strzępiaste osiągają wysokość 30 - 50 cm, kwitną w maju.
• kwiecień - maj 2013
POZNAJ
‘Groenland’
‘Antracient’
‘Estella Rijnveld’
Tulipany Viridiflora Grupa odmian tworzących kwiaty o częściowo zielonych płatkach. Tulipany o takim wyglądzie znane były już w XVII w, ale dziś także mają swoich zagorzałych zwolenników. Rośliny osiągają od 35 do 60 cm wysokości, zakwitają w maju.
‘Stresa’
Tulipany papuzie
Tulipany pełne późne
Tulipany Kaufm
Wykształcają ciężkie, pełne przepychu kwiaty o nieregularnych, pofałdowanych płatkach, z licznymi wypustkami i wypukłościami. Kwiaty bywają wielokolorowe, także z domieszką zieleni. Nowe odmiany powstają w wyniku przypadkowych lub sztucznie wywoływanych mutacji aktualnie uprawianych odmian. Osiągają 40 – 60 cm, kwitną w maju.
Zwane także peoniowymi, na pierwszy rzut oka rzeczywiście niezbyt podobne do klasycznych tulipanów. Ich kwiaty składają się z dużej ilości niezbyt uporządkowanych płatków. Są jednobarwne lub wielokolorowe i niezmiernie efektowne. Cechuje je duża trwałość. Kwitną w maju, osiągając wysokość od 45 do 60 cm.
Gatunek Tulipa ka niana odkryty zos Turkiestanie i opis po raz pierwszy w roku. Tulipany z te charakteryzują się kowo małą wysok (15 – 25 cm) i bar wczesnym termin kwitnienia. Niektó miany zakwitają ju koniec marca. Wy najczęściej w kolo żółto – czerwonej wyhodowano rów odmiany jednobar
kwiecień - maj 2013 •
TULIPANY
‘Concerto’
Tulipa humilis ‘Eastern Star’
‘Czaar Peter’
manna
Tulipany Fostera
Tulipany Greiga
Tulipany różne (m.in. botaniczne)
aufmanstał w sany w 1877 ej grupy ę stosunkością rdzo nem óre oduż pod ystępują orystyce j, choć wnież rwne.
Odmiany z tej grupy wywodzą się od czerwonego Tulipa fosteriana rosnącego dziko w górach Uzbekistanu. Osiągają średnią wysokość około 25 – 50 cm i wykształcają ogromne, najczęściej jednokolorowe kwiaty. Kwitną stosunkowo wcześnie, bo już w kwietniu. Wspaniale prezentują się na rabatach, szczególnie w dużych grupach. Nadają się do naturalizacji.
Pochodzą od gatunku Tulipa greigii, odkrytego w Uzbekistanie. Osiągają wysokość od 20 do 40 cm. Tworzą stosunkowo duże kwiaty, a ich cechą charakterystyczną są przepiękne, paskowane liście, przez co rośliny dekoracyjne są nawet przed kwitnieniem. Rozkwitają pod koniec kwietnia i na początku maja.
Pochodzą głównie z terenów Azji Środkowej, ale odnajdujemy je również w Iraku, Iranie, Turcji oraz krajach europejskich położonych nad Morzem Śródziemnym. Cechują się dużym zróżnicowaniem pod względem wyglądu. Osiągają od 10 do 40 cm wysokości. Są odporne na choroby i mają dość niskie wymagania glebowe.
• kwiecień - maj 2013
POZNAJ Marcowe tulipany z grupy Kaufmanna • Jeśli umiejętnie wybierzemy odmiany, to pierwsze tulipanowe kwiaty mogą pojawić się w naszym ogrodzie już pod koniec marca, razem z późniejszymi odmianami krokusów. • Najwcześniej kwitnące tulipany wywodzą się od gatunku Tulipa kaufmanniana o kremowożółtych płatkach z czerwonawymi smugami. • W słoneczne dni w pełni rozwinięte kwiaty szeroko rozkładają płatki tworząc piękne „gwiazdkowe” rozety. • Tulipany Kaufmanna nie są zbyt kapryśne, kwitną przez wiele sezonów i dobrze się rozmnażają. Na rabatach zakwitają wspólnie z wczesnymi narcyzami, cebulicą syberyjską i śnieżnikami. • Najbardziej popularne ogrodowe odmiany tulipanów z grupy Kaufmanna to: ‘Showwinner’ (bardzo wczesny, jaskrawoczerwony, o lśniących, sztywnych płatkach, niski – sprawdza się w ogrodach skalnych), ‘Stresa’ (żółto-czerwony, wczesny, niski, często sadzony w zieleni miejskiej), ‘Johann Strauss’ (kremowo-żółto-czerwony, pastelowy, średniowysoki), ‘Heart’s Delight’ (biało-czerwony, średniowysoki), Scarlet Baby (jasnoczerwony, miniaturowy – świetny na skalniaki), ‘Goudstuck’ (żółto-czerwony o intensywnych barwach, duże kwiaty, dość wysoki). ‘Stresa’
Tulipan Stresa
kwiecień - maj 2013 •
TULIPANY ‘Goudstuck’
• kwiecień - maj 2013
POZNAJ
Tulipan ‘Scarlet Baby’
T
ulipany najdłużej kwitną, gdy wiosna jes na. Nie zaszkodzą im nawet niewielkie nocne tylko dni są nieco cieplejsze i słoneczne. Wa przez cały dzień. Rano lub w pochmurne dni płatki. W promieniach słońca rozwijają kwiat wyglądają niezwykle okazale.
kwiecień - maj 2013 •
TULIPANY
st chłodna i wilgote przymrozki, jeśli arto je obserwować mają stulone ty, które wtedy
• kwiecień - maj 2013
POZNAJ Tulipan późny (Tulipa tarda)
Tulipany Botaniczne
kwiecień - maj 2013 •
J TULIPANY
Wyjątkową urodą pośród
tulipanów cieszą się gatunki botaniczne. Znalezione przez przyrodników na stepach lub na zboczach górskich w Azji, albo w krajach położonych nad Morzem Śródziemnym trafiły do ogrodów często w niezmienionej formie. Niektóre kapryśne i delikatne urosną tylko pod troskliwą opieką ogrodników hobbystów. Inne zadomowią się na lata nawet w trudniejszych warunkach. A że są zwykle bardziej filigranowe, niż typowe odmiany ogrodowe, najlepiej będą wyglądać na skalniakach i w niskich naturalnych nasadzeniach.
Tulipa humilis ‘Violacea Black Base’
Tulipa aucheriana
‘Persian Pearl’
• kwiecień - maj 2013
POZNAJ
Tulipany botaniczne osiągają od
10 do 40 cm wysokości. Są odporne na choroby i mają w większości dość niskie wymagania glebowe. Najciekawsze, łatwo rozmnażające się gatunki, niewybredne w stosunku do warunków uprawy to m.in. tulipan późny Tulipa tarda (na poprzedniej stronie), tulipan turkiestański Tulipa turkestanica, tulipan Bakera Tulipa bakeri (z lewej).
Tulipa bakeri ‘Lilac Wonder’ i Tulipa humilis ‘Little Princess’
Tulipa linifolia i Tulipa batalinii ‘Bright Gem’
kwiecień - maj 2013 •
TULIPANY
Tulipa whittalii’
D użą zaletą tulipanów botanicznych jest możliwość pozostawienia
ich przez wiele lat na tym samym stanowisku. Jeśli jednak zdecydujemy się przenieść je w inną część ogrodu, postępujemy podobnie, jak w przypadku odmian wielkokwiatowych.
Tulipa hageri ‘Splendens’
• kwiecień - maj 2013
POZNAJ
Tulipa humilis ‘Eastern Star’
Tulipa clusiana ‘Peppermint Stick’
kwiecień - maj 2013 •
TULIPANY
T ulipany botaniczne warto oglądać z bliska. Ich kwiaty często bywają
dwubarwne, czasami zaskakuje kontrastowy kolor dna kwiatowego lub bardzo dekoracyjne pręciki i słupek. Jeśli chcemy je podziwiać we własnym ogrodzie, pamiętajmy o posadzeniu cebul jesienią.
Tulipa aucheriana
• kwiecień - maj 2013
POZNAJ
Mie
‘Daydream’
kwiecień - maj 2013 •
TULIPANY
eszańce Darwina
• kwiecień - maj 2013
POZNAJ ‘Juliette’
T
‘Golden Apeldoorn’
ulipany Darwina są bardzo odporne i mało wymagające, a co najważniejsze zdolne do odradzania dorodnych cebulek przez wiele lat, nawet na niezbyt żyznym stanowisku. Należą do najwyższych, niektóre odmiany dorastają nawet do 70 cm. Większość zakwita późno, dopiero w pierwszej połowie maja. Pozostawiamy je na tym samym miejscu przez kilka sezonów. Sygnałem do wykopania i przesadzenia cebulek jest zagęszczenie roślin i zdrobnienie kwiatów.
kwiecień - maj 2013 •
TULIPANY
‘Daydream’
‘Ivory Floradale’
• kwiecień - maj 2013
POZNAJ
Tulipany Pełne
kwiecień - maj 2013 •
TULIPANY
‘Cilesta’
• kwiecień - maj 2013
POZNAJ
‘Bonsoir’
‘Ice Cream’
kwiecień - maj 2013 •
TULIPANY
T
‘Cardinal Mindszenty’
ulipany o pełnych kwiatach to arystokracja wśród wiosennych roślin ogrodowych. Oprócz urody wyróżnia je także duża trwałość, w sprzyjających warunkach, kiedy wiosna nie jest zbyt upalna, mogą gościć w ogrodach nawet do trzech tygodni. Świetnie prezentują się w donicach na tarasie lub balkonie posadzone z bratkami i niezapominajkami. Komponując je na rabacie pamiętajmy, że najlepiej będą wyglądały w grupie, w towarzystwie innych roślin cebulowych. Tulipany pełne późne rozpoczynają kwitnienie pod koniec kwietnia, a niektóre odmiany można zobaczyć w ogrodzie jeszcze w drugiej połowie maja. Są średniej wysokości – osiągają od 45 do 60 cm. Wykształcają kwiaty bardzo podobne do piwonii, dlatego czasami zwane są tulipanami peoniowymi. Ciekawe odmiany to biała Mount Tacoma, fioletowa Lilac Perfection, pomarańczowa Orange Princess, bordowa Uncle Tom oraz czarna Black Hero, a także białoróżowa Angelique i biało-czerwona Carnival de Nice, żółto-czerwona Golden Nizza.
‘Angelique’
‘Schoonoord’
• kwiecień - maj 2013
‘Abba’
T
ulipany pełne wczesne zakwitają już w drugiej połowie kwietnia. Osiągają wysokość od 30 do 40 cm, a ich kwiaty wykształcają wiele nieuporządkowanych, zwykle zaostrzonych płatków, które szeroko rozkładają się w promieniach słonecznych. Bardzo popularne odmiany z tej grupy to Abba (czerwony - na zdjęciu) i Monte Carlo (żółty).
Pięknie ilustrowany Album
i Poradnik w jednym
Tulipany
Jolanta Piekarz
Tulipany Jolanta Piekarz
pielęgnować ały kształtem wszystkie te rtrety 250-ciu iosenny ogród.
„Tulipany” KUP TERAZ za jedyne 35 zł
W książce znajdziesz zasady uprawy i portrety najpiękniejszych odmian Zamów na info@naogrodowej.pl
• kwiecień - maj 2013
POZNAJ
W Wazonie
kwiecień - maj 2013 •
TULIPANY
• kwiecień - maj 2013
POZNAJ
kwiecień - maj 2013 •
TULIPANY
N a kwiat cięty nadają się prawie wszystkie rodzaje tulipanów.
Pamiętajmy jednak, że tulipany zrywamy w ogrodzie lub kupujemy w kwiaciarni wtedy, gdy ich pąki kwiatowe są jeszcze prawie całkiem zielone i tylko na krawędziach płatków jest widoczny kolor kwiatów.
W
spaniale wyglądają w bukietach oraz całkiem naturalnych wiązankach – po 10 lub więcej sztuk luźnych lub związanych rafią i wstawionych do wazonu.
• kwiecień - maj 2013
POZNAJ
T
ulipany nie potrzebują o ciętych, które zazwyczaj mieszmy z jeden lub dwa liście pozostawione n dużo cukru, aby wspomóc rozwój pą
T W
ulipany po ścięciu nadal
domu będą się zwrac szego źródła światła naturalnego – c je własne kompozycje, a zerwane lu pąków” powinny cieszyć oko nawet
kwiecień - maj 2013 •
TULIPANY
odżywek i nawozów dla kwiatów z wodą w wazonie, ponieważ nawet na łodydze produkują wystrczająco ąków i ich obfite kwitnienie.
l rosną – nawet do 2 lub 3 cm.
cać zawsze w kierunku najsilniejczasami tym samym tworząc swoub zakupione w stanie „zielonych przez 10 dni.
Po więcej informacji o kwiatach, warzywach, ogrodach i życiu w zgodzie z naturą zapraszamy na www.NaOgrodowej.pl
Zielony Portal W Dobrym Stylu
Magazyn przygotowany przez portal www.NaOgrodowej.pl Teksty: Katarzyna Bellingham, Jolanta Piekarz Zdjęcia: BotanicStock, Katarzyna Bellingham, ibulb Grafika: Jolanta Piekarz Wszystkie prawa zastrzeżone.
Jeśłi chcesz, podobny magazyn możemy zrobić dla Ciebie. Żeby zamówić, napisz do nas: info@naogrodowej.pl W sprawie reklamy w magazynie wyślij zapytanie na reklama@naogrodowej.pl