+32 2 230 20 10
info@fysioshop.be
www.fysioshop.be
YS IO SHOP powered by
BELGIUM®
Een kijkje in de tapekast bij Jan Vandenhouten & Nick Parys
Er zijn verschillende soorten tapes op de markt, en dat voor verschillende toepassingen. Welke parameters gaan bepalen of een kinesitherapeut voor de ene tape of de andere kiest? En wat zijn de voordelen, nadelen en valkuilen die een rol spelen bij het gebruik van tape?
Wij vroegen het aan Nick Parys, zaakvoerder bij SPOR, een grote multidisciplinaire praktijk te Mechelen die ook basketbalclub Kangoeroes Basket Mechelen begeleidt, en aan Jan Vandenhouten, zaakvoerder van revalidatieen kinepraktijk REVANT en hoofdkine bij voetbalclub Royal Antwerp FC. Laat ons beginnen bij het begin: wanneer ga je precies tape gaan gebruiken? Nick Parys, SPOR
‘Bij het gebruik van verschillende soorten tape, horen ook verschillende doelstellingen’ zegt Nick. ‘Enerzijds de gewrichten gaan immobiliseren, zeg maar beschermen. In dat geval gebruiken we een rigide tape, om bepaalde hoeken in gewrichten te vermijden. Het gaat dan voornamelijk om de enkels en de knieën. Daarnaast passen we ook tape toe om bijvoorbeeld de positie van de knieschijf te beïnvloeden. Hier hebben we het dan minder over beperking van beweging, maar eerder over ondersteuning van een gewrichtsfunctie. Kinesiotape gaan we dan weer gebruiken op musculair vlak, om de spiertonus – de spanning die op spieren zit – te beïnvloeden. Ten slotte, kunnen we ook gebruik maken van bepaalde soorten tape wanneer we streven naar houdingscorrectie. Je kan dit laatste een soort van "globaal tapen" noemen om een betere houding te stimuleren.’ Jan: ‘Langs de ene kant gaan we tape preventief gebruiken bij mensen die in het verleden een bepaalde blessure hadden. Maar daarnaast passen we het uiteraard ook toe in de behandeling, naar het einde van de revalidatie toe en bij de “return to play’. De gewrichten worden ondersteund en beschermd, waarna we stelselmatig het gebruik van tape gaan afbouwen tot de sporter helemaal zonder verder kan.’ 1
Jan Vandenhouten, REVANT
+32 2 230 20 10
info@fysioshop.be
www.fysioshop.be
YS IO SHOP powered by
Sporters brengen al eens zelfs tape aan. Wat kan er verkeerd gaan? Nick: ‘Het voornaamste dat kan fout gaan, is dat de aangebrachte tape totaal niet het gewenste effect heeft. Je moet bijvoorbeeld goed weten hoe groot de hefboom van de tape moet zijn, of welke spanning er op kinesiotape moet staan. De mate van rek die er op de tape staat, bepaalt immers de efficiëntie ervan. Dat zijn zaken die je moet aanleren en waarvoor je ook wat feeling moet hebben. Het gebeurt natuurlijk dat atleten zelf hun enkels intapen, maar dat is dan ook een iets eenvoudigere toepassing. ‘Tape rond een enkel kan verkeerd aangelegd worden waardoor deze niet bijdraagt tot de genezing van het letsel’ vult Jan aan. ‘Ook kan je de tape te hard aanspannen waardoor de doorbloeding beperkt wordt. En als je dit te zacht doet, dan neem je net de functie van de tape weg.’
Er is een overvloed aan tapes op de markt, in alle vormen en kleuren. Hoe maak je een keuze uit dit enorme aanbod? ‘Dat is een beetje “trial and error”, een beetje aftasten dus’ volgens Nick. ‘Af en toe laat je je eens overtuigen door een vertegenwoordiger (lacht). We proberen de tape dan uit en vragen feedback aan de patiënten. Ligt de tape goed in de hand? Scheurt hij gemakkelijk? Uiteindelijk bekom je dan wel een lijst met favorieten.’
“ Ligt de tape goed in de hand?” In plaats van tape kan je ook gebruik maken van een brace. Wat bepaalt de keuze voor het ene of het andere? ‘Een brace kan soms heel rigide zijn, waardoor het comfort aanzienlijk vermindert’ zegt Nick. ‘Je hebt daarnaast ook van die strak zittende “kousen” voor de enkels, die heel comfortabel zijn maar veel minder efficiënt. Tape is eigenlijk een goede tussenoplossing. Een brace kan je sneller aanbrengen, maar de kostprijs van tape ligt lager en de beweeglijkheid is groter.’ Jan beaamt dat het kostenplaatje een belangrijke rol speelt. ‘Wanneer een recreatieve sporter elke week een aantal keer tape moet gebruiken, dan is een brace een beter maar vooral betaalbaarder alternatief. Bij professionele sporters wordt een brace bijna niet gebruikt omdat de kostprijs minder van belang is. Tape leent zich natuurlijk ook beter tot bijsturen wanneer dit nodig is.’ 2
BELGIUM®
Jan: ‘Het is natuurlijk niet alleen kiezen uit vormen, kleuren en merknamen. Je moet je afvragen welk soort tape je nodig hebt voor welk specifiek “probleem”. Bij een conventionele sporttape gaat het eerder om het immobiliseren en ondersteunen van een bepaald gewricht, terwijl kinesiotape meer gericht is op de spieren en pezen, maar ook meer feedback geeft aan een patiënt. Die krijgt als het ware info mee: bij welke beweging moet ik opletten en welke beweging wordt er ondersteund?’
Zijn er bepaalde letsels of behandelingen waarbij je geen tape gaat gebruiken? Nick: ‘Je moet natuurlijk altijd eerst bepalen of er een indicatie is die het gebruik van tape rechtvaardigt. Bepaalde zwaardere letsels moet je niet met tape gaan ondersteunen of “maskeren”. Tape is geen wondermiddel. Het is niet zo dat je door het gebruik ervan van een geblesseerde sporter een topfitte sporter kan maken. Tape heeft vooral een ondersteunende functie. Je moet het goed inplannen in een revalidatieproces en er zeker niet te vroeg mee starten.’
info@fysioshop.be
+32 2 230 20 10
www.fysioshop.be
YS IO SHOP powered by
BELGIUM®
Er bestaat ook zoiets als de Premier Sock Tape. Wordt dit enkel gebruikt om praktische redenen? Nick: ‘In de eerste plaats wel, denk ik. Bij voetballers bijvoorbeeld om de scheenbeschermers op hun plaats te houden. Of in andere sporten voor een betere grip. Maar als een voetballer of andere sporter zich daarbij beter en comfortabeler voelt, dan kan je stellen dat zulke tape ook een therapeutisch effect heeft. In topsport kunnen zulke kleine (mentale) details een groot verschil maken. Ik tape soms enkels in, waarbij ik me afvraag of het wel enige stabiliserende waarde heeft. De sporter wil de tape bijvoorbeeld niet te hoog hebben en ik tape dan met een kleine hefboom. Je kan dan terecht vragen hebben bij het nut en de efficiëntie daarvan. Maar we doen het gewoon omdat de sporter er zich beter bij voelt.’
“ In topsport kunnen zulke kleine (mentale) details een groot verschil maken ” Zijn alle kinesitherapeuten nog even hard overtuigd van het therapeutische effect van tape als enkele jaren geleden? ‘De rigide tapes die gebruikt worden rond de enkels of de knieën, waarbij je echt gewrichten gaat ondersteunen en beschermen, hebben nog altijd hun plaats in het revalidatieproces’ volgens Nick. ‘Bij kinesiotape merk je wel dat de grote hype een beetje voorbij is. Gelukkig maar, want dit soort tape werd veel te veel en vaak ook verkeerd gebruikt. Er wordt zelfs nog altijd gediscussieerd – en steeds harder – over het therapeutische effect ervan. Ik gebruik dit puur ondersteunend en ga zeker niet ontkennen dat het patiënten in bepaalde gevallen kan helpen. Jan: ‘De hype is inderdaad een beetje gaan liggen, mensen vragen er ook minder naar. Wat kinesiotape betreft, zien we bij bepaalde behandelingen toch nog steeds een goed effect. Helemaal overboord gooien, zou ik dit dus nog niet doen. ‘Weet je, ik vind het vooral belangrijk dat taping als een onderdeel van een revalidatietraject wordt beschouwd’ besluit Nick. ‘Nogmaals, er wordt niet alleen getapet en het is zeker geen wondermiddel. Trouwens, niet elke patiënt staat open voor het gebruik van tape. We moeten dus ook wat aanvoelen bij wie we het kunnen toepassen, zeker als het gaat over kinesiotape.’
0472/115019 3
@fysioshop
Interview: Wesley Muyldermans
Essity Your taping partner