Stageverslag
30/01 - 14/07
2017
Stageverslag GBU 2016-2017 klas GVO32 Natasja Lemstra
Student: Natasja Lemstra ABCstraat 123 1234 AB Emmeloord Natasja@schoolmail.nl Bedrijf: GBU media Richard Oost richard@werk.nl Nelly Oost-Gnodde nelly@werk.nl Het Spijk 4
8321 WT Urk
(0527) 689168 School: Deltion College Mozartlaan 15
8031 AA Zwolle
(038)8504273 BPV leraar: Jos Velner Jos@schoolmail.nl BPV periode: 30 januari 2017 t/m 14 juli 2017
Inhoud 4
Hallo! Leerdoelen De weg naar GBU Over GBU (opdracht 1.1)
6 8
10 14
Regels met betrekking tot afwezigheid
16
Het systeem Software Werkwijze Woordenlijst Beeldverhaal (opdracht 1.2)
Ontwerp en realisatie van een media-uiting (opdracht 2 en 3) Pax Romana CameraNU Evenementenposters Stagewerk Evaluatie en dankwoord Gesprekverslagen Dagboek Interviews
37
15
18 2023
40 44 82 88 118
36
52
92
Ha 4
allo! “You don’t have to be great to start, you have to start to be great.”
Ik ben Natasja Lemstra, 26 jaar en ik ben 3e
afgevraagd bij wat voor bedrijf ik stage wilde
jaars student Grafische Vormgeving aan het
lopen, maar had hier niet echt een antwoord
Deltion College in Zwolle.
op. Een heel duidelijk beeld van wat ik precies wil gaan doen in dit vakgebied heb ik nog niet
Nu ik 3e jaars student grafisch vormgeven ben
en de enige manier om daar achter te komen is
is de tijd aangebroken om stage te gaan lopen.
uiteraard door het gewoon te doen. Verschillen-
Iets wat voor mij nog helemaal nieuw is en waar
de dingen uitproberen.
ik blanco instap. Eigenlijk keek ik enorm uit naar stage, omdat ik graag aan het werk ben.
Na een aantal sollicitaties ben ik uitgekomen bij
Ik ben meer een doener dan een denker, zoals
GBU op Urk. De perfecte plek voor mij, omdat
dat dan heet.
het een groot bedrijf is dat allerlei verschillende media-uitingen biedt. Hier ga ik dan ook zeker
Vanaf de zomervakantie ben ik eigenlijk al be-
het antwoord vinden op die brandende vraag:
zig geweest met oriënteren. Vaak heb ik mezelf
wat vind ik echt leuk?
5
Leerdoe
1
Vaardigheid Tijdens mijn stage zou ik graag
Stramienen en Aangezien GBU een aantal periodieken en de krant Het Urkerland uitgeeft zijn deze onderwerpen heel belangrijk tijdens mijn
beter en sneller willen kunnen wer-
stage. Ik werkte zelf al met een stramien,
ken met de Adobe programma’s Pho-
maar zelden meer dan 1. Hier heb ik in de
toshop, Illustrator en InDesign. Vooral mijn
eerste week al gemerkt dat het werken
Photoshop skills kunnen nog flink wat aan-
met meerdere stramienen erg praktisch
dacht gebruiken. Het sneller werken wordt vooral versterkt door het werken met snel-
Plannen
toetsen, die ik nog lang niet allemaal ken. Daarnaast ga ik aan de slag met de tutorials die ik van mijn stagebegeleider Richard heb
2
gekregen. Tijdens mijn laatste stagegesprek
Beter kunnen plannen is mijn
hoop ik een behoorlijk aantal sneltoetsen
derde leerdoel. Ik ga mezelf aan-
te kennen en beter, sneller en efficiënter te
leren om alles op te schrijven in een
kunnen werken zonder dat de kwaliteit van
(digitale) agenda. Zo is het voor mezelf
mijn werk daardoor achteruit gaat.
duidelijker wanneer ik wat moet doen en hoeveel tijd ik daar (nog) voor heb. Ook
het bijhouden van mijn mail valt onder dit doel. Op deze manier wil ik bereiken dat het behalen van deadlines eigenlijk nooit meer een probleem is. Tijdens mijn
“Do not compare yourself to others.”
laatste stagegesprek kan ik aan de hand van mijn stagedagboek, waarin ik opschrijf wat ik dagelijks bij GBU doe, laten zien dat ik beter ben gaan plannen.
6
elen 4 Alineastijlen
Buiten je comfortzone Ik heb op school té vaak te horen gekregen dat ik veilig en geordend werk.
Ergens natuurlijk positief, maar dat veilige
kan zijn. Ook de alineastijlen zijn
wil ik heel graag leren loslaten. Mijn vierde leer-
een geniaal hulpmiddel wat ik graag
doel is dan ook het buiten mijn comfortzone
onder de knie zou willen krijgen voor
treden. Dit heb ik gewoon nodig om mijn werk
het einde van mijn stage bij GBU.
meer op de klant te kunnen richten. Sommige
In mijn stageverslag kan ik
ontwerpen of handelingen “kloppen niet” voor
deze technieken vervolgens
mijn gevoel. Dat wil ik loslaten en op een an-
toepassen.
dere manier bekijken, om zo kwalitatief beter werk te kunnen leveren. Aan het einde van mijn stage bij GBU wil ik vooruitgang in mijn werk laten zien. Dat het “vrijer” denken meer naar voren komt in mijn opdrachten en ontwerpen.
Begin maar gewoon Ik heb soms weinig zelfvertrouwen in mijn
uitgegroeid tot iets wat al vanaf
eigen kunnen. Daardoor vraag ik heel veel,
het begin van mijn opleiding
wat op zich niet verkeerd is. Toch wil ik
tot grafisch vormgever door
graag leren om zelf wat meer initiatief te
mijn hoofd spookt. Het heeft me ook al
durven nemen. Je kunt vaak meer dan
vaak geholpen. Ik hoop dit gevoel tijdens
je denkt. Mijn schoonmoeder zei tijdens
mijn stage nog meer te kunnen versterken.
het maken van mijn toelatingsopdrachten
Tijdens mijn laatste stagegesprek is deze
tegen mij: begin maar gewoon. Dit is
vooruitgang duidelijk zichtbaar.
7
De weg naar
GBU
1. Brainstorm in Kampen Voordat ik bij GBU terecht kwam had ik al een paar andere bedrijven benaderd. Via via werd mij eerst Brainstorm in Kampen aangeraden. Een plek waar iemand die ik ken haar stage heeft gelopen. Zij was erg enthousiast over dit bedrijf en dus ging mijn eerste mailtje inclusief CV en portfolio hiernaartoe, nog voor
“If you never try, you’ll never know.”
het schooljaar echt was begonnen. Helaas is dit nooit tot een gesprek gekomen. Het kan natuurlijk zijn dat mijn werk niet bij hun past en dat is ook niet erg. Ik heb tijdens sollicitaties vaker afwijzingen gehad, maar toch is het elke keer wel lastig.
2. CODA in Apeldoorn Het laatste project van vorig schooljaar had mij ontzettend enthousiast gemaakt. Zo enthousiast, dat ik het idee had dat mijn droomstage zich binnen het CODA museum in Apeldoorn bevond. Voor mij een grote afstand, maar ik wilde dit zó graag, dat ik toch heb gesolliciteerd. En met succes, ik werd uitgenodigd voor een gesprek! Hoewel ook dit niet nieuw voor me is, was het toch heel anders dan de sollicitatiegesprekken die ik eerder had. Je moet nu gelijk laten zien wat je kunt, het is iets waar je voor hebt geleerd en wat niet zomaar iedereen (als het goed is) je nadoet. De mensen waren heel hartelijk en ook erg enthousiast over mijn portfolio. Ik zou binnen een week meer horen. Het domste wat je kunt doen is ervan uitgaan dat je de baan al in je zak hebt. Toch had ik die fout gemaakt. Het gesprek was zo positief dat ik ervan overtuigd was dat ik mijn droomstage had gevonden. Helaas kreeg ik een week later toch een telefoontje dat ze de afstand te groot vonden en me dat niet aan wilden doen.
3. Fizz in Meppel Er volgde nog een mailtje en telefonisch contact met een grafisch bedrijf in Meppel op aanraden van meneer Velner, maar hier is nooit een gesprek
8
van gekomen.
4. Theater ‘t Voorhuys
in Emmeloord
5. GBU media op Urk
Ook heb ik nog de stoute schoenen aangetrokken
en
gesolliciteerd
Na een kort mailcontact, wederom op
bij
aanraden van meneer Velner, werd ik
Theater 't Voorhuys in Emmeloord. Ze
door Nelly uitgenodigd voor een
vroegen hier om een hbo student, maar
gesprek bij het GBU op Urk. Dinsdag 29
niet geschoten is altijd mis. Dit sprak
november was het zo ver. Dit was mijn
mij net zoveel aan als CODA, dus het
tweede
was het proberen waard. Ze wilden
gesprek
en
ik
had
er
vertrouwen in. Bij GBU werd ik erg
toch echt een hbo student, jammer.
hartelijk ontvangen en het gesprek met Nelly was prettig en oprecht. Ze toonde interesse in mijn werk en in mij. Hierdoor kon ik lekker mezelf zijn en heb ik ook vragen durven stellen. Nelly vertelde me onder andere over Het Urkerland, periodieken en kaarten, een greep uit het brede aanbod van GBU. Deze plek voelde direct goed en mijn keuze was eigenlijk al snel gemaakt, al had ik een dag later nog een gesprek bij “De Garage” in Kampen. Nelly sloot het gesprek zelf af met dat ik wat haar betreft stage mocht komen lopen. Yes, ik heb een stage geregeld! De volgende dag had ik dus nog een gesprek bij een heel klein bureau. Ik had een voorgevoel dat het niet op zou kunnen boksen tegen GBU, maar de afspraak stond al en ik was toch ook wel benieuwd. Ook de mensen hier waren erg hartelijk, maar ik voelde me er wat minder op mijn gemak. Ik weet niet
precies
waar
dat
aan
lag.
Misschien omdat ze niet echt vragen hadden. In ieder geval ging ik hier weg met het gevoel dat zij ook geen klik met mij hadden en dat het niets zou worden. Een dag later kreeg ik toch een telefoontje dat ik ook daar welkom was. Wat een luxe, een keuze uit 2 bedrijven! Maar zoals gezegd was mijn keuze eigenlijk al gemaakt, dus heb ik diezelfde
dag
nog
doorgehakt. Op naar GBU!
9
de
knoop
Over GBU GBU is een groot mediabedrijf dat zich bevindt aan Het Spijk 4 op Urk. GBU biedt ontzettend veel mogelijkheden op het gebied van media. Er zijn verschillende afdelingen, waaronder een drukkerij, uitgeverij, redacties, verkoop, balie, administratie en voor mij de belangrijkste: prepress. Sinds halverwege 2016 heeft GBU er een eigen marketing- en communicatieafdeling bij: Spikker. GBU staat voor Grafisch Bedrijf Urkerland. Door
een begrip is op Urk. Vanuit deze krant is GBU
de jaren heen is het bedrijf uitgegroeid tot een
ontstaan.
professioneel mediabedrijf. Omdat het bedrijf
Het begon in 1945, net na de oorlog. De toen-
steeds meer taken ging vervullen waren er
malige burgermeester van Urk besloot samen
meer mensen nodig. GBU kent daarom meer-
met een aantal vrijwilligers het nieuws van Urk
dere uitbreidingen. Sinds 1976 kreeg Het Ur-
te publiceren. In het begin was dit niet meer
kerland een eigen gebouw. Hierna is GBU nog 3
dan een blaadje. Omdat naast Het Urkerland
keer verhuisd. In 1977 werd het bedrijf overge-
steeds meer taken werden vervuld, ontstond
nomen door Albert Brouwer. Vanaf dat moment
er uiteindelijk een mediabedrijf.
kreeg het ook de nieuwe formule. Sinds 2002
Het Urkerland verschijnt twee keer per week,
is GBU media gevestigd in het huidige gebouw
op maandag en donderdag. Bijna ieder gezin
aan Het Spijk 4.
op Urk is lid van de krant. Daarnaast zijn er ook nog zo’n 1000 geïnteresseerden buiten het
Het Urkerland
dorp met een abonnement op de plaatselijke
Een krant die al meer dan 70 jaar het nieuws
krant. De kracht van Het Urkerland is vooral de
van Urk en omgeving verslaat en nog altijd
wijze waarop de redactie er in slaagt om het
10
plaatselijke karakter van de krant te bewaren. Op mijn eerste dag werd er meteen een advertentie geplaatst voor een fiets die ik kon gebruiken voor de afstand tussen de bushalte en GBU. Diezelfde avond werd ik nog gebeld! Afdelingen Zoals gezegd is GBU een bedrijf met meerdere afdelingen. Dit is ook de kracht van GBU; compleetheid. In het organogram hieronder kun je zien uit welke afdelingen GBU bestaat en hoe de organisatie in elkaar steekt.
Het eerste gebouwF
Management Nelly Oost-Gnodde / Algemeen directeur Kobus Kaptijn / Commercieel directeur Evert-Jan Looijen / Financieel directeur Spikker (Marketing)
Systeembeheer
Uitgeverij
Drukkerij
Administratie
Drukker Bedrijfsbureau Verkoop
Het Urkerland Visserijnieuws
Afwerking
Grafisch bureau
Orderbegeleiding
Prepress
11
Internet
Prepress
Spikker
De afdeling waar ik stageloop. Deze afdeling
Deze marketing- en communicatieafdeling is
houdt zich vooral bezig met ontwerp en DTP
nog spiksplinternieuw. Sinds halverwege 2016
werk. De opmaak van de periodieken en een
staat er een team klaar voor gerichte marke-
gedeelte van Het Urkerland gebeurt hier, maar
ting, duidelijke communicatie en begeleiding.
ook familiedrukwerk zoals geboortekaartjes en
Ook marketing via social media is een specia-
trouwkaarten komen hier vandaan. GBU heeft
liteit van Spikker.
een grote klantenkring, waaronder ook grote namen. Op de prepress wordt bijvoorbeeld
Online
veel gedaan voor Asia Express Food. Richard,
Een afdeling voor de digitale benadering, ont-
mijn stagebegeleider doet hier heel veel voor.
werp en bouw van websites, hosting etc. Een
Ik leer van hem allerlei handige dingen over
goede website heeft de juiste mix van tech-
het snel en praktisch opmaken in InDesign. Op
niek, creativiteit en gebruiksgemak. Deze on-
de prepress helpt iedereen elkaar waar nodig
derwerpen zijn bij GBU media in professionele
heb ik al wel gemerkt. Als ik bijvoorbeeld een
handen. De designers en techneuten zorgen er
plaatje vrijstaand wil maken kan ik dit aan Bert
voor dat een website er goed uitziet ĂŠn goed
vragen, hij is hier heel handig in. Als ik door de
werkt.
bomen het bos even niet meer zie bij het opmaken van een pagina voor Asia Express Food
De kracht van GBU is dus echt de combinatie
kan ik altijd terecht bij Richard, die me dan
van al deze afdelingen. Het totaalplaatje. Of je
weer even op weg helpt. Al met al is ieder-
nu voor een geheel grafisch traject of alleen
een erg behulpzaam en heerst er een prettige
een specifiek onderdeel hiervan komt, GBU
werksfeer.
voldoet aan iedere wens.
Het tweede gebouwF
Een greep uit het aanbod van GBU media: Logo ontwerp Huisstijl ontwerp Familiedrukwerk Brochures Magazines en periodieken
Het derde gebouwF
Websites Het Urkerland Visserijnieuws Marketing advies (Spikker)
bronnen: www.gbu.nl, Aangenaam! relatiemagazine, intranet.gbu.nl, www.spikker. nl, fotoboeken uit de kantine, eigen fotografie
F
Het huidige gebouwI
13
Regels
met betrekking tot afwezigheid Wanneer je ziek bent wordt er van je verwacht dat je voor 9 uur belt met je chef. In mijn geval zal dit mijn stagebegeleider zijn, of als hij niet aanwezig is met Nelly zelf. Voor vrij aanvragen kan ik terecht op het intranet. Hier is een contactformulier te vinden waar ik in kan vullen van wanneer tot wanneer ik vrij wil inclusief de reden en de vorm van verlof. Ook hierbij moet ik mijn stagebegeleider op de hoogte houden. De uren die ik aanwezig ben houd ik net zoals mijn collega’s netjes bij in de urenbrieven. In mijn geval vul ik deze uren ook in op de stagekaart die ik aan het einde van mijn stage afgetekend door mijn stagebegeleider in kan leveren.
nas o 14
Zoals bij veel vormgeefbedrijven (en wel-
een eigen map en iedere map bevat dan
licht ook bij andere bedrijven die veel
weer tientallen klantenlogo’s. Wow.
met computers werken), werkt GBU met harde schijven die een netwerkverbinding
Wanneer je werkt met een NAS systeem
hebben. Zo’n harde schijf heet een NAS
is het erg belangrijk dat iedereen er op
en deze zie je links op deze pagina. Het
dezelfde manier mee omgaat. Zo zijn er
werken met zo’n NAS houdt in dat we
specifieke manieren voor het opslaan van
vanaf elke computer (machine!) binnen
bestanden. Iedere opdracht heeft een or-
GBU bij alle bestanden kunnen die hier-
dernummer, dat altijd in de bestandsnaam
op opgeslagen zijn. Heel handig, want zo
moet staan. Vaak worden bepaalde op-
kun je bijvoorbeeld samen aan dezelfde
drachten hergebruikt en aan de hand van
opdrachten werken. Dit heb ik al ervaren
de ordernummers kun je deze oude be-
met de opdrachten voor Asia Express en
standen in het archief terugvinden. Voor
het beursmagazine voor CameraNU.
de nieuwe order sla je hem dan wel weer op met een nieuw ordernummer. Naast
Binnen het netwerk van GBU zijn honder-
de mappen met logo’s en fonts etc. heeft
den, zo niet duizenden mappen opgesla-
ook iedereen een persoonlijke ordermap
gen. GBU is veel groter dan ik had kunnen
met lopende orders, en een persoonlijke
bedenken en dat is ook zeker te zien aan
“diversen” map. Daar kun je al je overige
het aantal “klantenlogo mappen” die er te
dingen in opslaan, zoals ik nu doe met de
vinden zijn. Elk letter van het alfabet heeft
bestanden voor mijn stageverslag.
Het Systeem 15
Software De belangrijkste en meest gebruikte programma’s zijn uiteraard Adobe InDesign, Illustrator
en Photoshop. Voor Het Urkerland maken we gebruik van een relatief nieuw programma: Pubble. Mijn belangrijkste leerdoel is het beter om kunnen gaan met de Adobe programma’s en binnen een paar weken kon ik al merken dat ik hier beter in werd. De diversiteit van mijn opdrachten is enorm en daar ben ik heel blij mee. Dit houdt ook in dat ik alle drie de Adobe programma’s behoorlijk veel gebruik. Ik had dus geen betere manier kunnen vinden om dit leerdoel te behalen! Met InDesign ben ik het meeste bezig. Hier heb ik al veel verschillende dingen in gemaakt, van dit verslag tot toegangskaarten en een boek. In Illustrator probeer ik vooral mezelf uit te dagen met vrij werk, zoals de vectorafbeelding en de illustratie van een hondje die je hier ziet. Hiervoor heb ik ook gebruik gemaakt van mijn tekentablet van Wacom. In Photoshop ben ik veel bezig met het vrijstaand maken van afbeeldingen. Ook bewerk ik zo nu en dan foto’s. De 3D-verpakking was een opdracht voor Asia Express Food.
16
17
Werkwijze
Wanneer ik een orderzak met een ordernummer ontvang lees ik deze aandachtig door. Eventueel overleg ik met een collega hoe en waar ik het beste kan beginnen. Ik maak een nieuw bestand aan in de gewenste formaten en sla dit direct op in mijn persoonlijke map met lopende orders. Als voorbeeld neem ik even één van mijn eerste opdrachten, de opmaak van vier posters voor de Evenementencommissie SVU. Ik maak een bestand aan voor de filmmid-
Design bestand, alleen de extensie verandert
dag poster en deze sla ik op als Poster_film_
in .pdf in plaats van .indd uiteraard. Ook zet
SVU_170482. Omdat ik in dit geval vier ver-
ik er in hoofdletters PROEF voor, wat inhoudt
schillende posters moet maken die allemaal
dat de proef naar de klant gestuurd kan wor-
hetzelfde ordernummer hebben zet ik in de
den. Daarna stuur ik deze eerste opzet naar
bestandsnaam ook dat het gaat om de film-
drukwerk. Mochten er meerdere opzetjes zijn
poster. Zo maakte ik ook nog een bingoposter,
dan sla ik deze met dezelfde naam op, alleen
een feestavondposter en een poster voor de
zet ik er nog een versienummer bij als volgt:
jaarlijkse familiedag. In de bestandsnaam is
PROEFposter_film_1_170482.
het laatste getal het ordernummer, deze vind ik in de rechterbovenhoek van mijn orderzak.
Wanneer de opdracht in proef is schrijven we
De eerste 2 cijfers staan voor het jaar, 2017.
op de orderzak en nu is het wachten op reactie. In dit geval van drukwerk, omdat het
Nu maak ik een eerste opzet voor de poster.
om drukwerk gaat, maar het kan ook zijn dat
Wanneer ik dit heb gedaan maak ik er een PDF
de reactie van de klant komt wanneer zij het
van zonder snijtekens, in het systeem staat
drukwerk bijvoorbeeld uitbesteden aan een
deze al vooringesteld op SheetCMYK, wat in-
ander bedrijf of wanneer het een digitaal be-
houdt dat ik hier alleen maar voor hoef te
stand is. In de reactie kan staan dat de proef
kiezen en eigenlijk niets meer hoef aan te
goed is gekeurd. Is dit nog niet het geval dan
passen. Zo hebben we voor verschillende PD-
staan er vaak een aantal dingen in de mail die
F’s vooringestelde gegevens. Dat je zelf niet
nog veranderd moeten worden. Het proces van
meer alle vensters en opties hoeft na te lo-
opslaan en opsturen herhaalt zich net zo lang
pen scheelt natuurlijk hartstikke veel tijd. Het
tot het bestand is goedgekeurd.
PDF bestand krijgt dezelfde naam als het In-
Een goedgekeurd bestand! De datum van goed-
18
keuring komt onder de datum van de proef op de orderzak te staan. Wat nu? Wanneer het om drukwerk gaat moet ik het goedgekeurde bestand opslaan als print. Hiervoor is een andere voorinstelling, DocuprintCMYK. Het bestand krijgt nu snijtekens en afloop. Deze PDF sla ik vervolgens op onder de naam: PRINTposter_ film_1_170482. Daarna ga ik met de orderzak naar Jacob (onze printexpert) en vraag ik hem of hij de poster wil printen. Hiervoor heeft hij het ordernummer nodig dat op de orderzak staat. Ook weet hij dat het van mij komt (ik kan er eventueel mijn naam nog opschrijven) en dat hij dus moet zoeken in mijn lopende ordersmap naar het PRINT bestand. Zo merk je al dat het systeem waarmee je werkt overal gelijk moet zijn om verwarring te voorkomen. Wanneer Jacob een eerste print heeft gemaakt komt hij daarmee eerst naar mij toe, ik mag vervolgens de doorslag geven. Is het geworden zoals verwacht? Meestal gelukkig wel. En het enthousiasme dat ik voelde bij deze allereerste echt gedrukte poster was enorm. Voor deze order maakte ik nog drie posters op dezelfde manier. Hierna is de order afgerond en verdwijnt de orderzak in het archief. Dat is de eerste vijf jaar op de benedenverdieping hier vlakbij de prepress. Daarna gaan ze naar de zolder.
19
Woorde Op mijn eerste dag bij GBU kwam ik woorden tegen waar ik even van opkeek. Dit bracht me
op het idee om een woordenlijstje te maken met woorden die ik nog niet kende, die hier veel gebruikt worden, of die gewoon leuk zijn om te onthouden en te delen. Prepress
dit erg leuk klinken en het is eigenlijk ook zo
De afdeling waar vormgevers, dtp-ers, web-
toepasselijk!
designers en webbuilders zitten. Dit is de af-
Machines
deling waar ik zit.
Ik ben zelf geen Urker, en dat merk je. Niet Orderzak
alleen is het soms lastig om de gesprekken bij
Dit klonk erg grappig. Ik kende een creatieve
de koffiepauze te volgen wanneer mijn colle-
briefing, maar had dit woord nog nooit eerder
ga’s vol enthousiasme in het Urkers beginnen
gehoord. Eigenlijk is het gewoon een envelop
te praten, er komen ook leuke woorden voor-
met de briefing en voorop het ordernummer
bij. Zo heten de computers hier geen computer
en basisinformatie. Wanneer je een tekst laat
of Mac, nee, men noemt ze hier machines. “Je
controleren door Jurie moet je bij het ophalen
krijgt zo je eigen machine!” Huh? Oooooh! Aha.
niet vergeten ook je orderzak weer mee te ne-
Saucijzenbroodje
men.
Van een zittend beroep word je sowieso al
Marching Ants
niet slank, maar bij GBU moet je daar hele-
Van Richard, mijn stagebegeleider, kreeg ik op
maal niet van uitgaan. In de eerste week was
de eerste dag inloggegevens voor allerlei Adobe
het al raak. Nadat ik een paar stageverslagen
tutorials. Ontzettend handig! Ik kon vrijwel di-
van stagiaires heb gelezen die mij voorgin-
rect aan de slag met het oefenen en verbeteren
gen las ik al over dé saucijzenbroodjes. De
van mijn Photoshop skills. Hier leerde ik dat de
geruchten waren waar, op mijn 2e en 4e dag
selecties in Photoshop, die bewegende streep-
stond er in de kantine tijdens de koffiepau-
jes, marching ants genoemd worden. Ik vond
ze een enorme doos met tientallen van deze
20
enlijst heerlijkheden klaar. Ik probeerde nog te gaan
snackbar met een hamburgermenu, maar nee,
zitten zonder toe te slaan, maar ik kreeg me-
zo heet het menu wanneer je een website op
teen de vraag of ik geen saucijzenbroodjes
een klein scherm bekijkt, bijvoorbeeld op een
lustte... Uhm, jawel... Nadat ik er dus toch
smartphone. Die drie streepjes boven elkaar.
maar één had gepakt was ik verkocht. Deze
Nog zo’n leuk en toepasselijk woord voor in
ga ik inderdaad missen zodra mijn stage-
deze lijst!
periode om is!
Knaken Less is more
De meeste tijd zit ik hier bij GBU te knaken.
Ik ben nu (week 2) begonnen met het typen
Een woord voor het eindeloze gepuzzel om al-
van de platte tekst voor mijn stageverslag. Mijn
les net mooi passend te krijgen, bijvoorbeeld
passie voor schrijven zorgt er voor dat
bij aanbiedingen. Dit is soms een heel gedoe.
er
hele
scherm
lappen
tekst
verschijnen.
op
mijn
Uiteraard
beeld-
moet
Pubble Trouble
dit
ook voor de lezer een aantrekkelijk verslag
De krant wordt tegenwoordig opgemaakt in
worden, dus zal ik de kunst van het weglaten
Pubble. Een nieuw programma waar nog regel-
hoogstwaarschijnlijk moeten toepassen. Less
matig wat dingen aan mankeren. Soms werkt
is more. Zoals Trump zegt: It’s great. it’s true.
het gewoon nog niet zoals je zou willen. Als zo’n probleem zich voordoet hoor je Gré vaak
Hamburgermenu
Pubble Trouble zingen. Die term is spontaan
Nu zijn we een aantal weken verder (week
ontstaan en rijmt zo lekker.
8) en sinds mijn tweede week is er ook een stagiaire bij webdesign, ook op de afdeling
Om de kost
Prepress. In de pauzes zijn wij uiteraard onaf-
Dit is ook een vaak voorkomende uitspraak,
scheidelijk en vertellen we elkaar dingen over
gepaard met “eet ze”. Voordat ik hier stage
ons werk. Zo kreeg ik vandaag het woord ham-
kwam lopen had ik al gehoord dat de meeste
burgermenu te horen. Ik dacht direct aan een
Urkers tussen de middag naar huis gaan om
21
een warme maaltijd te eten, de kost. In de pauze tussen de middag zitten we dan ook meestal maar met een man of zes te eten, in tegenstelling tot de koffiepauze ‘s ochtends waar we soms met dertig of veertig man zitten.
Angers Op Urk spreken ze iets "angers" dan ik gewend ben. Vooral met dit woord word ik steeds herinnerd aan de plaats waar ik me bevind. Het is best lastig om het taaltje te volgen wanneer ze snel praten, maar het is niet angers. Zo langzamerhand begint het al wat te wennen.
Van wie bin ye er eene dan Dit is leuk om nog even aan te stippen. Toen ik hier net kwam stagelopen werd deze vraag mij ook gesteld. Met het Urker dialect. Omdat iedereen die hier nieuw is zich even voorstelt op het intranet ging ik even op zoek naar mensen die mij voor waren gegaan. Hier zag ik bij bijna iedereen hetvolgende staan: "Ik bin er iene van..." Dit stipt wel even aan dat heel veel Urkers elkaar gewoon kennen. Kwam ik aan als Lemster... Maar dan wel een Lemstra ut e Lemmer!
22
l a a h r e ldv
e e B
Deze foto heb ik gemaakt toen ik op stagegesprek was geweest. Ik had er toen al een goed gevoel bij en schreef er dan ook bij: Stageplek gevonden? Het leek me leuk om het beeldverhaal van mijn dagen bij GBU hiermee te beginnen.
23
24
Hier begint ‘s ochtends het avontuur. De foto hierboven is genomen vanaf de snelweg kant. Ik zie GBU zelden van deze kant, want ik ga via de personeel ingang. Je kunt zo wel goed zien hoe groot het gebouw is!
25
Inklokken.. Bij binnenkomst klok ik in. Zo weten ze bij GBU precies wie er allemaal binnen zijn.
. . en dan eerst koffie! Ik hang mijn jas op en loop dan richting mijn werkplek. Onderweg kom ik langs de keuken waar iedere ochtend verse koffie klaar staat. Ik neem een “bekkie” mee naar mijn werkplek en start dan mijn “machine” op.
Afdeling Prepress
Ik zit op de afdeling prepress met een grote groep gezellige mensen, zoals je op de bovenste foto kunt zien. Wanneer we een opdracht krijgen werken we met een orderzak. Hiernaast een voorbeeld van zo’n orderzak met 1 van mijn opdrachten.
Orderzak
Mijn machine met allerlei soorten opdrachten. Elke dag is dit weer anders. Geboortekaartjes, posters, tutorials volgen om mijn photoshop skills te verbeteren, een boek opmaken, de archieven doorspitten en vrijstaand maken van afbeeldingen zijn slechts een greep uit de taken die ik hier krijg.
Rond kwart over 10 hebben we met z’n allen koffiepauze in de kantine boven. Als er weer eens iemand jarig is (geweest) staat er vaak een lekkere traktatie. Rond Koningsdag heerlijke oranje bakkerstompoucen. Heel vaak bestaat zo’n traktatie uit de befaamde saucijzenbroodjes. En een heleboel calorieën, dat ook.
30
31
Overleggen met Richard..
Spellingscontrole bij Jurie. 32 .
Eindresultaat checken bij Jacob..
Tadaa!!!
Broodje eten..
. . bij mooi weer op het dakterras!
. . of bij mooi weer helemaal naar34 huis!
Meekijken in de fotostudio bij Trudy!
Met de fiets naar de bushalte..
De dag is om, uitklokken!
35
ng
media-uiti
een
nr e
alisatie van
Ontwerp e
Bij GBU heb ik meestal geen direct contact met de klant, er zit vaak iemand, of iets (de online werkomgeving) tussen. Wij gaan als vormgevers op de prepress aan de slag met de orderzak (de creatieve briefing van GBU) waar alle informatie beknopt op staat. Eventueel zit hierin nog een papiertje met verdere informatie en wensen van de klant. Ik kan opdrachten van verschillende mensen
op elkaar aan. Daarom heb ik er voor gekozen
ontvangen, bijvoorbeeld van Nelly of Richard.
om deze opdrachten tot één opdracht samen te
Ook werkt GBU met een online ordersysteem.
voegen. Ik heb van drie orders het hele proces
Orders komen hier binnen waarna wij op de
van begin tot eind beschreven met aanvullende
afdeling prepress ze kunnen accepteren. Ver-
foto’s en plaatjes. Daarbij heb ik zoveel moge-
volgens kun je er mee aan de slag. Als je een
lijk antwoord gegeven op de belangrijke punten
concept hebt gemaakt kun je dat in deze online
van beide opdrachten.
werkomgeving uploaden. De klant bekijkt dit en reageert. Mocht er toch onduidelijkheid zijn
Presentaties hoef ik niet te geven. Ik heb mijn
of als het gewoon praktisch is bellen we ook
opdrachten meerdere keren aan Nelly en/of Ri-
wel eens met de klant. Zo nu en dan komen er
chard gepresenteerd. Soms moest ik nog wat
ook klanten langs om even mee te kijken. Per-
aanpassen, soms deden we dat samen in over-
soonlijk overleg is erg handig en soms gewoon
leg. Ook kreeg ik tips en opmerkingen voor een
nodig.
volgende keer. Omdat mijn opdrachten vaak periodieke werken waren zoals de maand- en
Het realiseren van een media-uiting is eigenlijk
weekaanbiedingen van Asia en Schiava is er
het directe vervolg op het ontwerpen van een
ook niet echt sprake van presentaties, maar van
media-uiting. Opdracht 2 en 3 sluiten dus mooi
knaken totdat het goedgekeurd wordt.
36
Pax Romana
In het geval van Pax Romana is er niet echt sprake van het maken van concepten. Om dat duidelijk te krijgen zal ik eerst even vertellen wat Pax Romana is en waarom ik deze graag als kerntaak wilde gebruiken. Wat is Pax Romana?
boek ging wat nog niet was uitgegeven. Eigen-
Deze opdracht betreft de opmaak van een
lijk logisch, maar dat vond ik wel bijzonder.
boek. Dit boek is nog niet uitgegeven en dat is ook de reden waarom ik deze opdracht als kerntaak wil uitschrijven. Bij deze opdracht had ik voor het eerst echt dat gevoel van “gaaf, mijn werk ligt straks in de winkels!�. Pax Romana is een boek van Adrian Goldsworthy, een Britse historicus en schrijver, die zich heeft gespecialiseerd in de oude Romeinse geschiedenis. Pax Romana betekent letterlijk de vrede van Rome. Het boek gaat dan ook over hoe Rome de vrede handhaaft. In eerste instantie niet echt een boek wat ik snel zou lezen, ik heb inmiddels heel wat regels gelezen omdat ik er mee bezig was en het is behoorlijk zware stof. Maar dat maakte het werken aan dit boek er niet minder leuk op! Onderzoek Voordat ik aan de slag ging heb ik een klein onderzoek gedaan naar het boek, zodat ik wat beter wist waar het over ging. Wat daar uit gekomen is heb ik hierboven beschreven. Ook kwam ik er zo dus achter dat het om een echt
FAdrian
37
Goldsworthy
Concepten
Pax Romana symbool m
Zoals eerder gezegd is er dus niet echt sprake van concepten zoals dat zou zijn bij het maken van posters of iets dergelijks. Ik kreeg strakke regels waar ik me aan moest houden en moest aan de hand van deze regels het hele boek door (512 pagina’s!) om de vormgeving toe te passen. De tekst was uiteraard al geschreven. Wat heb ik gedaan? Bij deze opdracht mocht ik de vormgeving
boek is daar nog gecorrigeerd (punten, kom-
van het boek doen. Lub heeft hier en daar
ma’s, dubbele spaties, vergeten woorden etc.).
een beetje geholpen en ik kon met hem
Deze correcties kregen wij dan weer opge-
overleggen of het goed was wat ik deed, of
stuurd en die mocht ik dan weer doorvoeren.
dat er dingen anders moesten. In grote lijnen
Dus weer het hele boek doorlopen en dingen
moest ik er voor zorgen dat de tekst overal
aanpassen. Deze stap heeft zich drie keer her-
netjes lijnde (dus niet maar één woord of zin
haald. Na de goedkeuring van de klant was het
op de laatste regel en geen witregels onderaan
boek echt klaar om naar de drukker te gaan!
etc.). Daarnaast stond de vormgeving voor de koppen en tussenkoppen etc. al vast en moest
Zetinstructie
ik deze nog toepassen. Ik heb hierdoor sneller
Hoewel ik hier niet echt mee te maken had,
leren werken met alineastijlen, aan de hand
omdat alle tekst er al in stond en het formaat
van sneltoetsen voor de veel gebruikte stijlen.
ook vast stond zal ik toch even vermelden welke korpsgrootte en interlinie in het boek werd
Afspraken met de klant
gebruikt: korpsgrootte 10.75 met een interlinie
Ik heb de klant (VBK Media) zelf niet gespro-
van 14.
ken. De afspraken die er waren zijn via Lub bij mij terecht gekomen. Dit ging vooral om
Paginaformaat en zetspiegel
de vormgeving die al vastgesteld was, maar
Het paginaformaat is 15 cm breed bij 23 cm
die ik alleen nog moest toepassen. Ook het
hoog. De marges (zetspiegel) zijn boven 28 mm,
netjes uitlijnen onderaan elke pagina was een
onder 18 mm, binnen 15 mm en buiten 17 mm.
afspraak, dit leek makkelijker dan het was. Het puzzelen hiermee vond ik wel erg leuk.
Stramienpagina’s
Nadat ik alles had gedaan wat er moest ge-
De stramienpagina’s waren voor het grootste
beuren en het door Lub heb laten controleren,
gedeelte al ingevuld. Aan beide kanten een
heeft hij het teruggestuurd naar de klant. Het
paginanummer onderaan. Links bovenin staat
38
de titel van het boek op het stramien, Pax Ro-
lage resolutie pdf om het formaat handzaam
mana. Rechts bovenin staat de titel van het
te houden. De HR pdf is 17.9 MB en de LR pdf
hoofdstuk. Ik moest voor elk hoofdstuk een
is 12,2 MB.
nieuw stramien aanmaken, zodat ik in het hele boek makkelijk de hoofdstukken in kon vullen,
Gebruikte software
maar na een stuk of tien stramienen begint
Voor deze opdracht heb ik vooral gebruik ge-
InDesign het op te geven. Dat is te zwaar op
maakt van InDesign. De hele opmaak wordt
de een of andere manier, waardoor je eigenlijk
hierin gedaan. Voor de fonts gebruiken we
niets meer kunt. Daarom moest ik uiteindelijk
Suitcase, waardoor niet alle fonts direct in je
toch de meeste hoofdstukken overal met de
programma’s hoeven te staan. Het zijn er na-
hand aanpassen. Een heel werk, maar ik kon
melijk duizenden en als deze allemaal in de
wel lekker aan de slag.
programma’s geladen zouden moeten worden zou het erg traag worden of zelfs helemaal niet
Afbeeldingen
meer werken. Met Suitcase kun je lettertypes
In het boek stond al aangegeven op welke
aan- en uitzetten, erg handig! Daarnaast heb ik
pagina’s een afbeelding moest komen. Hier
nog gebruik gemaakt van Acrobat, hierin ston-
moest ik goed op letten, omdat ik hier steeds
den de correcties die we aangeleverd kregen.
één of twee pagina’s wit moest laten. Had ik dit niet gedaan dan was alles aan het einde weer verschoven. De afbeeldingen zelf kon ik eenvoudig invoegen, deze stonden allemaal in
ADRIAN GOLDSWORTHY
een aangeleverde map met de juiste titel. Vormgevingselementen De cover van het boek hoefde ik niet te maken, dus met vormgevingselementen heb ik
PAX ROMANA
ook niet echt te maken gehad. OORLOG EN VREDE IN DE ROMEINSE TIJD
Presentatiemiddelen Ik heb het boek nadat ik alles gedaan had door Lub laten nalopen, hij heeft het vervolgens naar VBK Media gestuurd. Bestandsformaten
VBK Media Pax Romana 4_NATAS.indd 3
Wanneer we het bestand terug stuurden naar de klant maakten we gebruik van een hoge en
39
De inslag F
20-03-17 12:15
CameraNU
In het geval van CameraNU is er niet echt sprake van het maken van concepten. Om dat duidelijk te krijgen zal ik eerst even vertellen wat de opdracht voor CameraNU precies inhoudt.
Wat is CameraNU?
“CameraNU.nl is de fotowinkel met de mees-
CameraNU is een groot bedrijf dat zoals de
te reviews en met een zeer hoge beoordeling!
naam al doet vermoeden, in camera’s en alles
Inmiddels hebben duizenden van onze klan-
wat daar bij hoort handelt. CameraNU is een
ten op de vergelijkingssite Kieskeurig.nl hun
van de grootste fotowinkels in Nederland en
waardering over CameraNU.nl uitgesproken.
bevindt zich op hetzelfde bedrijventerrein als
Het cijfer dat CameraNU.nl hier van haar klan-
GBU. Om precies te zijn twee bedrijven verder-
ten krijgt is een bovengemiddelde 9.1!” (Bron:
op, aan Het Spijk 8 (GBU zit aan Het Spijk 4).
CameraNU.nl)
Naast camera en toebehoren is CameraNU ook De opdracht
een officiële dealer van Apple producten.
De order bestond uit het maken van een Onderzoek
beursmagazine. Dit was een magazine met
Voordat ik aan de slag ging heb ik een klein
vele aanbiedingen voor de beursbezoekers.
onderzoek gedaan naar het bedrijf, al kende ik
We kregen per pagina aangeleverd wat er op
het al eerder. Mijn eigen camera komt hier ook
moest komen te staan. De stijl was al bepaald,
vandaan. De winkel heeft een oppervlakte van
het was dus alleen alles invullen, de juiste
800 m en bestaat uit twee verdiepingen. Naast
stijl meegeven en de juiste afbeeldingen erbij
de fysieke winkel hebben ze ook een webshop.
plaatsen. Niet moeilijk, wel veel werk, maar ik
Er staan altijd professionals voor je klaar.
kon lekker aan de slag en vond het leuk om
2
40
te doen. Dat het magazine hier uiteindelijk op
en afbeeldingen en het meegeven van de juis-
mijn bureau ligt is natuurlijk ook erg leuk!
te opmaak. Hierdoor kon er eigenlijk niet veel verkeerd gaan.
Concepten Er is niet echt sprake van concepten zoals dat
Zetinstructie
zou zijn bij het maken van posters of iets der-
De belangrijkste zetinstructie was dat er acht
gelijks. De opmaak stond al vast, ik hoefde het
producten op een pagina pasten, dit was al
alleen maar toe te passen. Nadat de order in
vooringesteld dus ik hoefde het er alleen maar
proef is gegaan heb ik hem niet meer terugge-
in te passen. De afbeeldingen bovenaan elk
kregen. Lub heeft het verder afgehandeld. Hij
vakje met daaronder de bijbehorende speci-
was dus goedgekeurd, maar er kon eigenlijk
ficaties en informatie van het product. Voor
ook weinig verkeerd gaan.
de tekst waren alineastijlen gemaakt die ik toe kon passen aan de hand van zelfgekozen
Wat heb ik gedaan?
sneltoetsen.
Ik heb per pagina de juiste artikelen geplaatst met de bijbehorende informatie. Deze informa-
Paginaformaat en zetspiegel
tie moest ik vervolgens de juiste stijl meege-
Het paginaformaat is A4 (210 mm bij 297 mm),
ven. Ook moest ik er voor zorgen dat het een
totaal 72 pagina’s. De marges (zetspiegel) zijn
mooi geheel werd, alles mooi uitgelijnd en in
boven 30 mm, onder 17 mm, binnen 12 mm en
verhouding kloppend. Het was geen moeilijk
buiten 22 mm. Per pagina waren vier kolom-
werk, maar ik moest wel mijn aandacht er
men met een tussenruimte van 4 mm.
bij houden. Het was uiteraard niet de bedoeling dat de verkeerde informatie bij de foto’s
Stramienpagina’s
kwam. Het magazine bestaat uit flink wat pagi-
De stramienpagina’s waren voor het grootste
na’s met producten, dus het heeft ook wel wat
gedeelte al ingevuld. Aan beide kanten een pa-
tijd gekost, maar ik kon er lekker mee aan de
ginanummer links of rechts onderaan. Boven
slag. Deze order is wel meer een DTP-opdracht
het paginanummer stond het logo van het be-
dan een vormgeving opdracht, maar DTP-werk
drijf. Aan de linker of rechter bovenkant stond
is er gewoon heel veel bij GBU.
in dezelfde lijn als het logo de naam van het merk wat op die pagina stond. Verder stond de
Afspraken met de klant
vlakverdeling ook in het stramien.
Persoonlijk heb ik geen contact gehad met de klant, dit ging via Lub. De afspraken wa-
Afbeeldingen
ren dus de bepaalde vormgeving en stijl. De
Voor
opdracht bestond uit het plaatsen van tekst
aangeleverd, meestal met acht producten. Van
41
iedere
pagina
werd
een
mapje
deze acht producten stond een afbeelding in de map, en een tekstbestandje per product met de specificaties. Vormgevingselementen Voor dit magazine werd door het bedrijf zelf nog heel wat aangevuld. Mijn werk bestond alleen uit het plaatsen van de producten en specificaties. Er is dus weinig vormgeving aan te pas gekomen voor mij, behalve dat alles netjes gelijnd en in verhouding kloppend moest zijn. Presentatiemiddelen Ik heb het magazine nadat ik alles gedaan had wat ik moest doen door Lub
F Voorkant
laten nalopen, hij heeft het vervolgens naar de klant gestuurd. Van presenteren
magazine
is dus niet echt sprake geweest. Bestandsformaten Het uiteindelijke pdf bestand is 56,6 MB. Deze is vervolgens gedrukt. Gebruikte software Voor deze opdracht heb ik vooral gebruik gemaakt van InDesign. De hele opmaak wordt hierin gedaan. Voor de fonts gebruiken we Suitcase.
42
Binnenkant magazine m
43
Evenementen De evenementenposters ontwerpen voor Evenementenvereniging SVU was één van mijn
allereerste opdrachten bij GBU, maar deze liep lang door. De evenementen waren verspreid
over de maanden dat ik hier stage loop, dus zo nu en dan kwamen er weer nieuwe gegevens en correcties. Deze opdracht was echt een ontwerpopdracht. Toch is er van schetsen niet echt sprake. Je gaat gewoon aan de slag en ziet tijdens het maken van de posters wel wat goed is en wat niet. In het begin had ik nog veel tijd voor dit soort opdrachten en “vrij werk”. Daarom kon ik ook gelijk mijn Illustrator skills een beetje testen en uitbreiden. Wat is Evenementenvereniging SVU?
een vijfde bij, omdat tijdens de Familiedag op
De voetbalclub op Urk heet SVU, Sport Vereni-
10 juni ook een wedstrijd tussen de G-teams
ging Urk. Deze club heeft een eigen evene-
van Urk en Emmeloord wordt gespeeld. Voor
mentenorganisatie. Zij zorgen voor leuke mid-
deze wedstrijd kwam een aparte poster. Wat
dagen en avonden voor jong en oud. Jaarlijks
ik erg leuk vond aan deze opdracht was dat
houden ze ook een Familiedag met toernooien
ik helemaal vrij gelaten werd. Ik mocht eigen-
en een barbecue. Wat ik heb begrepen was de
lijk alles doen wat ik wilde. De poster van de
poster voor dit evenement al een aantal jaar
Familiedag was dus al een paar jaar praktisch
hetzelfde, met alleen andere gegevens.
hetzelfde. Ik vond hem zelf erg druk en niet heel duidelijk leesbaar, dus ik besloot om het
Onderzoek
over een andere boeg te gooien. De poster
De resultaten van mijn onderzoek naar het
die ik uiteindelijk heb gemaakt lijkt helemaal
bedrijf zie je eigenlijk onder het vorige kopje.
niet meer op de eerste poster voor de Fami-
Verder heb ik niet veel hoeven onderzoeken,
liedag. Een collega zei dat ook toen hij het
ik kreeg de gegevens aangeleverd en mocht
zag. Dat vond ik wel leuk, want nu heb ik
gewoon mijn gang gaan.
het toch echt naar mijn hand kunnen zetten. Door deze opdracht merkte ik ook echt dat ik
De opdracht
toch wel een eigen stijl heb als het aankomt
De order bestond uit het maken van vier eve-
op vormgeving. Strak, maar ook kleurrijk. Ik
nementenposters. Uiteindelijk kwam hier nog
blijf alles op elkaar afstemmen en dat is vol-
44
enposters 45
gens mij ook redelijk gelukt. Hoewel dat soms
Paginaformaat en zetspiegel
misschien een nadeel is en ik meer los moet
Het paginaformaat van alle posters is een staan-
laten (zoals ik in mijn leerdoelen al stelde),
de A3 met 3mm afloop. De posters werden bij
vind ik het ook een erg prettig en rustig re-
ons zelf geprint. Het bestand krijgt dan tijdens
sultaat en ben ik daar zelf gewoon heel erg
het exporteren de standaard 22 mm afloop mee
tevreden over. Dit is wie ik ben!
die Jacob nodig heeft om het te printen.
Concepten
Typografisch en lettertype keuze
Zoals gezegd zijn er niet echt veel concepten
In dit geval mocht ik zelf de lettertypes kiezen.
aan voorafgegaan. Ik ben gewoon aan de slag
Ik heb geprobeerd om elke poster een letter-
gegaan en de posters werden eigenlijk vrijwel
type mee te geven wat er bij paste. Zo heb ik
direct goedgekeurd, met hier en daar nog wat
bij de bingoposter gekozen voor een stripach-
correcties op de gegevens die erop moesten.
tige letter. Ik gaf die poster zo een popart stijl
Wel maakte ik voor de Feestavondposter eerst
mee. Op de poster van de Familiedag kwam
een opmaak met een microfoon in verband
veel tekst en een tabel met het speelschema.
met de livemuziek. Welke livemuziek was toen
Daarom heb ik hier gekozen voor een duidelij-
nog niet bekend. Later bleek het om een DJ te
ke schreefloze letter. Hij moest goed leesbaar
gaan en heb ik de poster dus aangepast naar
zijn. De Feestavondposter kreeg een “glitter�
de stijl van een DJ.
header. De Filmavondposter heeft een soort aankondigingsbord met de tekst erop.
Wat heb ik gedaan? Ik kreeg van Fokke-Jan de gegevens aange-
Afbeeldingen
leverd die op de posters moesten. Verder
Ook de afbeeldingen waren vrij. Uiteraard
wat het helemaal vrij. Ook kreeg ik een aan-
moest dit wel een beetje bij de posters pas-
tal vorige posters als voorbeeld, deze waren
sen. Zo heb ik voor de Filmavondposter geko-
gemaakt door vorige stagiares. Dat was dus
zen voor een hondje met popcorn, 3D bril en
gelijk een mooie maatstaf voor mijn eigen
drinkbeker. Dit plaatje was officieel een foto.
creativiteit!
Deze foto heb ik vervolgens in Illustrator met behulp van het pennetje overgetekend. Rede-
Afspraken met de klant
lijk veel lagen. Ik kon de dingen die de hond
Contact met de evenementenorganisatie heb
vasthield daarom ook de huisstijl van SVU
ik niet gehad, dit ging via Fokke-Jan. Er waren
meegeven. Zelf was ik echt heel blij met het
eigenlijk ook geen afspraken, behalve dat de
resultaat. Dat de hond uiteindelijk ook echt op
aangeleverde gegevens op de posters moesten
de poster kwam vond ik echt superleuk! Bij de
komen. Ik had ook nog wel even de tijd om ze
Bingoposter koos ik voor popart-afbeeldingen.
te maken.
Lekker kleurrijk.
46
Vormgevingselementen
geprint. Voordat ze meerdere keren worden
Ik heb gebruik gemaakt van bijpassende kleu-
geprint komt hij eerst naar me toe met één
ren en lettertypes. Ook de afbeeldingen pas-
exemplaar, zodat ik kan zien of de poster er
ten bij het evenement waar de poster voor
uit komt zoals de bedoeling was.
bedoeld was. Bestandsformaten Kleurgebruik
De PDF bestanden zoals ze werden geprint
Deze keuzes heb ik gedeeltelijk toegelicht bij
door Jacob hadden de volgende formaten:
het kopje afbeeldingen. De kleuren van de Fa-
Filmavond: 1,8 MB, Bingomiddag: 6,1 MB,
miliedagposter zijn voornamelijk groen in ver-
Feestavond: 4,1 MB, Familiedag: 6,8 MB en
band met het voetbalthema. De filmposter is
G-team wedstrijd: 5,5 MB.
voornamelijk blauw, naar de huisstijl van de voetbalclub. Bij een Feestavond denk ik aan
Gebruikte software
paars, en dit heb ik dan ook doorgevoerd. Hij
Voor deze opdracht heb ik vooral gebruik ge-
is mooi donker, wat ook past bij een feest-
maakt van InDesign en Illustrator. De posters
avond. Ik denk dat ik hierbij het feestthema
bevatten veel vectorbestanden. Ook Suitcase
wel goed naar voren heb laten komen. De
kwam goed van pas bij deze opdracht. Ik kon
Bingoposter moest er natuurlijk uitknallen.
daar mooi alle lettertypen in opzoeken en toe-
Daarom een opvallend geel/oranje popart-stijl.
voegen.
Ik vind persoonlijk deze poster het beste gelukt. Presentatiemiddelen Ik heb de posters na het maken naar Fokke-Jan toegestuurd, die vervolgens contact had met de evenementenorganisatie. Ze werden vrijwel direct goedgekeurd, dus ik heb ze ook niet echt hoeven presenteren. Omdat dit een opdracht was die ik direct in de eerste week van mijn stage ontving was ik ook nog wel wat zenuwachtig om maar gewoon mijn gang
De wedstrijdposter die op het laatste moment
te gaan. Zo nu en dan liep er wel een collega
nog gemaakt moest worden plaats ik bij ge-
langs die meestal positieve opmerkingen had
maakt werk. Ik heb hem dezelfde stijl meege-
terwijl ik er mee bezig was, dus dat was een
geven als de Familiedagposter, omdat het hier
goed teken. De posters werden eenmaal goed-
een onderdeel van is. De resultaten van de an-
gekeurd overgedragen aan Jacob. Hij heeft ze
dere vier posters zie je op de pagina’s hierna.
47
48
49
50
51
Stagewerk Tijdens mijn stageperiode bij GBU heb ik heel veel verschillende opdrachten mogen doen. Er zijn een paar opdrachten die steeds weer terug kwamen, zoals het maken van de nieuwsbrief voor de Vrienden van de Bieb en verschillende opdrachten voor Asia Express Food. Soms waren er unieke opdrachten, zoals het boek Pax Romana en het CameraNU beursmagazine, die ik beschreven heb bij de kerntaken. Niet iedere opdracht heb ik beschreven als kerntaak, er waren ook een heleboel kleinere dingen tussendoor. Op de volgende pagina’s vind je een groot deel van het gemaakte werk tijdens mijn stage.
Evenementenposters Één van de eerste opdrachten waren de evenementenposters. Hierboven zie je dat ik er mee bezig ben. Rechts is de geprinte versie, die ik dan net van Jacob heb mogen ontvangen. Op de volgende pagina ook de laatste poster, de wedstrijdposter voor de G-teams.
52
53
Kraamzorg Een mooi begin
voor het “Mama café”. Erg leuk, nu had ik veel meer vrijheid en kon ik laten zien wat ik kan.
Van Nelly kreeg ik in het begin de opdracht om een boekje met informatie over borstvoeding
Nog niet zo heel lang geleden kreeg ik ook nog
opnieuw vorm te geven. Deze opdracht was
een derde opdracht voor deze klant. Een eva-
voor Kraamzorg een mooi begin. Het logo moest
luatie formulier over de kraamzorg. Deze heeft
er in komen en het boekje mocht full color ge-
weer dezelfde stijl gekregen als het informatie-
drukt worden, waardoor ik kleurtjes mocht gaan
boekje over borstvoeding. Op de Volgende pa-
gebruiken. Het moest niet te druk worden na-
gina’s de eindproducten zoals ze goedgekeurd
tuurlijk, dus ik heb gekozen voor de kleuren
zijn door de
die in het logo zitten. Ook was er voor deze
klant.
klant al eens eerder werk gemaakt. Ik kon de stijl van die eerdere producten dus een beetje overnemen. Een paar weken later kreeg ik ook de opdracht van Nelly om voor deze klant een flyer te maken
54
55
56
57
Pax Romana De eerste grote opdracht die ik kreeg van Lub. Deze heb ik als eerste uitgekozen om helemaal uit te schrijven bij het hoofdstuk “Ontwerp en realisatie van een media-uiting”. Hier zie je nog een paar foto’s van toen ik de correcties aan het doorvoeren was en het eindresultaat van het boek op mijn bureau.
58
59
Bella Bodyfashion Fashionshow
aangepast naar een andere kleur. De andere twee ontwerpen vond ze te druk. Dit ging hem
Dit is een terugkerende opdracht. Bella Bo-
dus ook niet worden. Ze wilde toch graag weer
dyfashion organiseerde net als vorig jaar een
dezelfde uitstraling als vorig jaar, maar dan
Ladies Fashionshow. Voor deze show moesten
met een zilveren uitstraling.
weer toegangskaarten komen. In eerste instan-
De tweede ontwerpen die ik toen stuurde zie
tie wilde ze andere kleuren dan vorig jaar, om-
je op de volgende twee pagina’s. Hier is de
dat paars te veel op haar logo lijkt. Ze wilde
kleur alleen anders dan vorig jaar. Ze was nu
niet dat mensen dachten dat het alleen vanuit
enorm tevreden en vond het een mooie kleur,
haar bedrijf was, want er waren meer bedrij-
alleen de mevrouw op de achtergrond zag ze
ven die er aan meededen. Ik heb toen de kleur
niet zo zitten. Hier moest een andere foto voor
aangepast en twee eigen ontwerpen meege-
in de plaats komen. Het was lastig om zilveren
stuurd. Ze wilde namelijk ook wel iets anders
foto’s te vinden die groot genoeg waren.
proberen. Op deze twee pagina’s zie je deze
Ik heb hierna nog 2 proeven gestuurd met een
eerste drie ontwerpen.
bloem en een andere dame. De laatste optie werd goed gekeurd en zie je op pagina 64. Na
Ik kreeg hier vrij snel een reactie op. Het geel
het drukken van de toegangskaarten moest
vond ze vreselijk! Dat heb ik dan maar snel
deze ook op A3 geprint worden als posters.
60
61
62
Hierboven dus het uiteindelijke resultaat van zowel de toegangskaarten als de posters op A3. Een paar weken later besloot de klant ook nog een kortingsactie te starten. Hiervoor moesten kortingsbonnen komen in dezelfde stijl als de toegangskaart, maar in de kleuren van de goodiebag die de gasten zouden ontvangen tijdens de Fashionshow. Heel typisch, dit was geel. Op de kortingsbonnen moesten volgnummers komen van nummer 101 t/m 199. Ik heb toen geleerd hoe ik dit kan toepassen in een InDesign bestand zonder dat ik dit allemaal handmatig aan moet passen en opslaan. Op de volgende twee pagina’s zie je vier van deze kortingsbonnen met hun volgnummer. Ook zie je hiernaast nog de originele foto die ik heb gebruikt voor deze opdrachten.
63
64
65
Fishermans Choice Fishermans Choice is net ala Asia Express Food onderdeel van de Brouwe groep. Voor Fishermans Choice moest ik een nieuwe verpakking maken in 3D. Dit was een mooie oefening met Photoshop. Ik ben trots op het resultaat dat je hiernaast ziet. Deze afbeeldingen worden vervolgens gebruikt in de aanbiedingen en op de website. Ook moest ik voor Fishermans Choice een webadvertentie maken, deze zie je hieronder. Op de pagina hiernaast zie je tot slot nog een flyer. Het symbooltje voor de airfryer hadden we nog niet en deze heb ik dan ook zelf gemaakt toen ik met de flyer bezig was.
66
67
Schol Makelaardij
aangepast. Toen de borden goedgekeurd waren werden ze hier gemaakt. De eerste foto is
Tussen de grotere opdrachten door voer ik
van zo’n bord bij ons op de prepress afdeling.
ook wel kleine correcties uit. Dit kan zijn dat
Door de ramen heen zie je onze digitale druk-
ik een telefoonnummer aan moet passen op
persen. Borden met dit formaat hangen vaak
een visitekaartje, of ik moet een nieuw kaartje
bij voetbalvelden (waar dit bord waarschijnlijk
maken met dezelfde huisstijl, noem maar op.
ook voor bedoeld was). Ik maakte heel trots
Ook voor de reclameborden voor Schol Make-
een foto, want zoiets groots is toch leuk om
laardij kreeg ik zo’n correctie. Het ontwerp is
te zien wanneer je er aan mee hebt geholpen.
van Bert, maar toen hij al weg was wilden ze
Even later kwam er een veel groter bord! Zo
toch de tekst onder het adres en telefoonnum-
groot zelfs, dat Jurie Jacob moest helpen met
mer gecentreerd en op twee regels hebben.
wegdragen, zoals je op de tweede foto ziet.
Het ging hierbij om meerdere reclameborden
Jacob zei toen tegen mij: “dit moet je toch wel
van verschillende afmetingen. Ook zag ik dat
wat doen als je zo’n groot resultaat ziet?”. Het
het verloop over het logo heenliep, dit was ui-
was inderdaad wel heel erg gaaf! Op de derde
teraard niet de bedoeling, dus dat heb ik ook
foto zie je dit XXL bord staan.
Vrienden van de Bieb Van Gré heb ik inmiddels al twee keer de opdracht gekregen om de nieuwsbrief van de Vrienden van de Bieb op te maken. Dit is een beetje hetzelfde idee als bij een magazine. Tekst plaatsen, zorgen dat alles past en een leuke uitstraling geven. De nieuwsbrief bestaat uit één dubbelzijdige A4. Hier de eerste nieuwsbrief van 2017, op de volgende twee pagina’s de tweede. Bij de tweede ging het al een stuk makkelijker. Je merkt echt dat je heel snel leert hoe je dingen het beste aan kunt pakken.
70
71
Asia Express Food
gen doen voor Asia, maar de grootste zijn toch wel de maandaanbieding en de weekaanbie-
Één van de grootste klanten van GBU is Asia
ding. Deze komen steeds weer terug, zoals de
Express Food. Dit bedrijf is onderdeel van
naam al doet vermoeden. In de maandaanbie-
Brouwer groep, net als Fisherman’s Choice
ding zit heel veel werk. Dit doe ik dan ook niet
en Schiava, waar ik ook meerdere opdrachten
alleen, maar gaat altijd in samenwerking met
voor heb gedaan.
Richard en Lub. De weekaanbieding kan ik in-
Asia Express Food is een importeur en expor-
middels alleen aan.
teur in voornamelijk Aziatische producten. Het
Naast deze periodieken heb ik ook banners
bedrijf bevindt zich op het industrieterrein van
voor de website, verpakkingen, posters en
Kampen. Ik kom er dan ook regelmatig langs,
etiketten gemaakt. De etiketten zijn het minst
en als ik dan zo’n vrachtwagen zie staan met
leuke werk, maar dit hoort er ook bij. Op de
opdruk moet ik gelijk aan GBU denken. Tot op
volgende pagina’s zie je een selectie van het
heden heb ik al veel verschillende dingen mo-
werk wat ik voor Asia heb gemaakt.
Banners
74
A0 poster Labels m Required for European market: x-height text: 1,2 mm x-height content: 6 mm
Required for European market: x-height text: 1,2 mm x-height content: 4 mm
80 mm
80 mm
360 g
Kokos-Kuchen. Zutaten: Zucker, WEIZENmehl, EI, Palmöl, Kokosnuss Paste 10 %, Palmfett (gehärtet), Glukosesirup, MILCHpulver. Mindestens haltbar bis: siehe VerpackKokosnoot Cake. Ingrediënten: ung. Herkunft: Thailand. Suiker, TARWEbloem, EI, palmolie, kokosnoot pasta 10%, palm vet (geheel gehard), glucosestroop, MELKpoeder. Tenminste houdbaar tot: zie verpakking. Herkomst: Thailand. Gâteau de noix de coco. Ingrédients: Sucre, farine de BLÉ, OEUF, huile de palme, pâte de noix de coco 10%, graisse de palme (hydrogénée), sirop de glucose, LAIT en poudre. A consommer de préférence avant le: voir sur l’emballage. Origine: Thaïlande. Kokos kakor Ingredienser: Socker, VETEmjöl, ÄGG, palmolja, kokos klistra 10%, palmfett (härdat), glukossirap, MJÖLKpulver. Bäst före: se förpackning. Ursprung: Thailand. Torta di cocco. Ingredienti: Zucchero, farina di FRUMENTO, UOVA, olio di palma, noce di cocco incollare 10%, grasso di palma (idrogenato), sciroppo di glucosio, LATTE in polvere. Da consumarsi preferibilmente entro il: vedi confezione. Origine: Thailandia. Coconut Cake Ingredients: Sugar, WHEAT flour, EGG, palm oil, coconut paste 10%, palm fat (fully hydrogenated), glucose syrup, MILK powder. Best before: see packaging. Origin: Thailand. Pastel de coco. Ingredientes: Azúcar, harina de TRIGO, HUEVOS, aceite de Palma, coco pasta 10%, grasa (hidrogenada), jarabe de glucosa, LECHE en polvo. Consumir preferentemente antes del: ver envase. Origen: Tailandia. Asia Express Food Kilbystraat 1, 8263 CJ Kampen (NL) Tel.: +31 (0)38-3329082. Fax: +31 (0)38-3329045. info@asiaexpressfood.nl, www.asiaexpressfood.nl # 0720-2
80 mm
80 mm
100 g
Getrocknete Shiitake (Lentinus edodes). Kühl und trocken lagern. Herkunft: China. Methode der Zubereitung: 10 Min. in Wasser (80°C) Gedroogde shiitaquellen, abgießen und 5 Min. in Wasser kochen. ke (Lentinus edodes). Koel en droog opslaan. Herkomst: China. Bereidingswijze: 10 min Shiitake séchés (Lentinus wellen in water (80°C), afgieten en in water 5 min. koken. edodes). À conserver au frais et au sec. Origine: Chine. Méthode de préparation: Laisser tremper pendant 10 minutes dans de l’eau (80°C), égoutter et bouillir 5 minutes dans Torkad shiitake (Lentinus edodes). Förvaras torrt och svalt. Ursprung: Kina. de l’eau. Metod för beredning: Blötlägg 10 min i vatten (80°C), sila av och koka i vatten i 5 min. Lentinula edodes (Lentinus edodes). Conserva- Mindestens haltbar bis: / re in luogo fresco ed asciutto. Origine: Cina. Metodo Tenminste houdbaar tot: / di preparazione: Far ammorbidire per 10 min. in ac- A consommer de préférence qua (80°C), scolare e far bollire in acqua per 5 min. avant le: / Bäst före: / Dried shiitake (Lentinus edodes). Store in a cool and Da consumarsi dry place. Origin: China. Method of preparation: Soak in preferibilmente entro il: / water (80°C) for 10 min., drain and boil in water for 5 Best before: / Consumir min. Shii-take seco (Lentinus edodes). Conservar en preferentemente antes del: un lugar fresco y seco. Origen: China. Método de preparación: Poner a remojo durante 10 minutos en agua (80°C). Escurrir y cocer en agua durante 5 minutos. Importer: Asia Express Food Kilbystraat 1, 8263 CJ Kampen (NL) Tel.: +31 (0)38-3329082. Fax: +31 (0)38-3329045. info@asiaexpressfood.nl, www.asiaexpressfood.nl # 0493
Nährwerte / Voedingswaarde / Valeur nutritive / Näringsvärde / Valore nutritivo / Nutritional information / Valor nutritivo pro/ per/ par/ per/ per/ per/ por 100 g Brennwert / Energie / Énergie / 1745 kJ Energi / Energia / Energy / Valor 415 kcal energético Fett / Vetten / Matières grasses / 19 g Fett / Grassi / Fat / Grasas davon gesättigte Fettsäuren / waarvan verzadigde vetzuren / dont acides gras saturés / varav 10 g mättat fett / di cui acidi grassi saturi / of which saturates / de las cuales ácidos grasos saturados Kohlenhydrate / Koolhydraten / Glucides / Kolhydrat / 54 g Carboidrati / Carbohydrate / Hidratos de carbono davon Zucker / waarvan suikers / dont sucres / Varav sockerarter / di 33 g cui zuccheri / of which sugars / de los cuales azúcares Eiweiss / Eiwitten / Protéines / protein / Proteine / Protein / 6g Proteínas Salz / Zout / Sel / 0,5 g Salt / Sale / Salt / Sal
Required for European market: x-height text: 1,2 mm x-height content: 4 mm 0493 2981 08032017 NEW.indd 1
16-03-17 19:03
0720-2 1812 191216.indd 1
06-02-1
65 mm
50 mm
310 ml
Kräutertee Getränk. Zutaten: Wasser, Zucker, Kräuter 0,99%, Süßholz. Mindestens haltbar bis: Siehe Verpackung. Herkunft: China. Kruidenthee drink. Ingrediënten: Water, suiker, kruiden 0,99%, zoethout. Tenminste houdbaar tot: zie verpakking. Herkomst: China. Boisson de Tisane. Ingrédients: Eau, sucre, herbs 0,99%, réglisse. A consommer de préférence avant le: voir sur l’emballage. Origine: Chine. Örtte dryck. Ingredienser: Vatten, socker, örter 0,99%, lakrits. Bäst före: se förpackning. Ursprung: Kina. Bevande di Tisane. Ingredienti: Acqua, zucchero, erbe 0,99%, liquirizia. Da consumarsi preferibilmente entro il: vedi confezione. Origine: Cina. Herbal Tea Drink. Ingredients: Water, sugar, herbs 0,99%, liquorice. Best before: see packaging. Origin: China. Bebida de Té Hierbas. Ingredientes: Agua, azúcar, hierbas 0,99%, regaliz. Consumir preferentemente antes del: ver envase. Origen: China. Importer: Asia Express Food Kilbystraat 1, 8263 CJ Kampen (NL). Tel.: +31 (0)38-3329082. Fax: +31 (0)38-3329045, info@asiaexpressfood.nl, www.asiaexpressfood.nl # 4068-2
Nährwerte / Voedingswaarde / Valeur nutritive/ Näringsvärde / Valore nutritivo / Nutritional information / Valor nutritivo pro/ per/ par/ per/ per/ per/ por 100 ml Brennwert / Energie / Énergie / 143 kJ Energi / Energia / Energy / Valor energético 34 kcal Fett / Vetten / Matières grasses / 0,0 g Fett / Grassi / Fat / Grasas davon gesättigte Fettsäuren / waarvan verzadigde vetzuren / dont acides gras saturés / varav mättat 0,0 g fett / di cui acidi grassi saturi / of which saturates / de las cuales ácidos grasos saturados Kohlenhydrate / Koolhydraten / Glucides / Kolhydrat / Carboidrati / Carbohydrate / 8,4 g Hidratos de carbono davon Zucker / waarvan suikers / dont sucres / Varav sockerarter / di cui zuccheri / 8,4 g of which sugars / de los cuales azúcares Eiweiss / Eiwitten / Protéines / 0,0 g protein / Proteine / Protein / Proteínas Salz / Zout / Sel / Salt / Sale / Salt / Sal 0,0 g
Weekaanbieding week 14 m
76
Weekaanbieding week 20 m
77
Maandaanbieding mei m
78
MAY PROMOTIONS
ANNIVERSARY
Natural, healthy and delicious
€
1295
p.p.
2x8 Ltr. 1 BOX € 13,45 MIX 5 BOX € 12,95
DARK
# 5712
€
MIX 5 BOXES
1295
p.p.
2x8 Ltr.
€
1 BOX € 13,45 MIX 5 BOX € 12,95
MUSHROOM
10
95
p.p.
2x8 Ltr.
# 5753
€
1 BOX € 11,45 MIX 5 BOX € 10,95
LIGHT
110
1 BOX € 1,15 MIX 5 BOX € 1,10
375
315
€
p.p.
12x1,8 Ltr.
SUPERIOR
1 BOX € 3,85 DARK MIX 5 BOX € 3,75 SOY SAUCE
€
p.p.
12x1,8 Ltr.
# 5704-1
# 5712-1
€
099
p.p.
40x250 Gr.
1 BOX € 1,05 MIX 5 BOX € 0,99
PRESERVED BLACK BEANS # 6097-1
229
€
p.p.
24x500 Gr.
SUPERIOR DARK SOY SAUCE # 5700
1 BOX € 2,39 MIX 5 BOX € 2,29
PRESERVED BLACK BEANS GINGER # 6097-2
# 5710
MUSHROOM # 5752
p.p.
p.p.
SUPERIOR LIGHT SOY SAUCE # 5708
p.p.
505
p.p.
6x2,27 Kg.
1 BOX € 5,15 MIX 5 BOX € 5,05
OYSTER SAUCE # 5007
p.p.
48x150 Ml.
48x150 Ml.
p.p.
24x150 Ml.
1 BOX € 0,62 MIX 5 BOX € 0,59
1 BOX € 0,57 MIX 5 BOX € 0,55
750
€
1 BOX € 1,35 MIX 5 BOX € 1,29
DARK
# 5702
p.p.
1 BOX € 0,62 MIX 5 BOX € 0,59
4x200x8 Ml. SUPERIOR LIGHT 1 BOX € 7,65 SOY SAUCE MIX 5 BOX € 7,50 # 5701
€
p.p.
059 €055 €059 €085 €145
48x150 Ml.
SUPERIOR
1 BOX € 3,25 LIGHT MIX 5 BOX € 3,15 SOY SAUCE
129
24x500 Ml.
p.p.
1 BOX € 1,35 MIX 5 BOX € 1,29
24x500 Ml.
# 5704
1
24x500 Ml.
p.p.
LIGHT
€
€
€
29
12x500 Ml.
1 BOX € 0,89 MIX 5 BOX € 0,85
DARK MUSHROOM SOY SAUCE SOY SAUCE GLUTENFREE LESS SALT # 5750 # 5708-4
1 BOX € 1,49 MIX 5 BOX € 1,45
GOLDEN LABEL LIGHT SOY SAUCE # 5709
MIX 5 BOXES
€
085
p.p.
24x260 Gr.
1 BOX € 0,85 MIX 5 BOX € 0,89
HOI SIN SAUCE # 5531
€
125
p.p.
12x500 Ml.
1 BOX € 1,29 MIX 5 BOX € 1,25
SWEET RICE VINEGAR # 5215
€
099
p.p.
12x500 Ml. 1 BOX € 1,05 MIX 5 BOX € 0,99
RICE VINEGAR # 5217
3
Pagina_03_Opmaak.indd 3
24-04-17 09:46
79
MAY PROM
ANNIVERSARY
MIX 10 BOXES
€
0
MIX
42
€
p.p.
1 BOX € 0,45 € 0,52 € 0,52
*
€
p.p.
5x550 Gr.
SALTY SENBEI RICE CRACKERS # 0823-1
24x330 Ml.
429
515
3 BOXES
SWEET SENBEI RICE CRACKERS # 0822-1
1 BOX € 5,25 MIX 3 BOX € 5,15
p.p.
5x550 Gr.
MIX 10 BOX € 0,42 € 0,49 € 0,49
BEER 4,7% ALC. PLATO 10,8 # 4399
049
€
089
p.p.
€
24x330 Ml.
p.p.
€
12x640 Ml.
139
€
p.p.
20x150 Gr.
1 BOX € 0,52*
€ 0,59
€ 0,59
MIX 10 BOX € 0,49*
€ 0,56
€ 0,56
1 BOX € 0,95 € 1,08 € 1,09
SWEET SENBEI RICE CRACKERS # 0822
BEER 4,7% ALC. PLATO 10,8 # 4401
2+1
155
€
p.p.
20x112 Gr.
1 BOX € 1,45 MIX 3 BOX € 1,39
MIX 10 BOX € 0,89 € 1,02 € 1,03
BEER 4,7% ALC. PLATO 10,8 # 4400 *ZZGL 0.25 € PFAND PRO FLASCHE
125
20x160 Gr.
1 BOX € 1,29 MIX 3 BOX € 1,25
SALTY SENBEI RICE CRACKERS # 0823
129
€
p.p.
SEAWEED RICE CRACKER # 0824-2
p.p.
20x150 Gr.
1 BOX € 1,65 MIX 3 BOX € 1,55
1 BOX € 1,35 MIX 3 BOX € 1,29
HOT & SPICY RICE CRACKERS # 0824
NEW GINGER COCONUT CANDY BONBONS # 0801-1
1
€
29
NEW
*
p.p.
12x200 Gr. SPRING ONION CRACKERS # 0985 SESAME CRACKERS # 0986
1
€
65
p.p.
12x200 Gr.
PEKING CHOCOLATE WAFER # 0722
069
€
p.p.
36x12x7 Gr.
055
€ DURIAN CREAM COOKIES # 6629-1
PANDAN CREAM COOKIES # 6628-1
OJO CHOCOLATE WAFER # 0718
€
€
p.p.
12x70 Gr.
1 BOX € 0,83 MIX 2+1 € 0,55
ASSORTED CANDY BONBONS # 0801-2
COCONUT CANDY BONBONS # 0801
205
p.p.
18x250 Gr.
105
p.p.
24x80 Gr.
225
€
p.p.
STRAWBERRY CAKE # 0721
12x204 Gr. CUSTARD CAKE # 0720
4
* ANNIVERSARY DEALS max. 10 cartons per customer
ASIA EXPRESS FOOD B.V., - TEL. +31 (0)38-3329082 - INFO@ASIAEXPRESSFOOD.NL - WWW.ASIAEXPRESSFOOD.NL
Pagina_04_Opmaak.indd 4
24-04-17 09:52
80
MAY PRO
ANNIVERSARY
€
082
p.p.
50x8x37,5 Gr
1 BOX € 0,85 3 BOX € 0,82
VERMICELLI TIANTAN # 7520
€
215
p.p.
€
25x1 Kg.
105
p.p.
50x500 Gr.
1 BOX € 2,19 3 BOX € 2,15
1 BOX € 1,09 3 BOX € 1,05
VERMICELLI TIANTAN # 7524
VERMICELLI TIANTAN # 7523
€
033
p.p.
40x100 Gr.
1 BOX € 0,34 3 BOX € 0,33
VERMICELLI TIANTAN # 7521-1
€
0
€
€
p.p.
5x5 Kg.
47
1 BOX € 0,49 3 BOX € 0,47
p.p.
5x5 Kg.
1 BOX € 10,80 3 BOX € 10,40
1 BOX € 11,00 3 BOX € 10,50
VERMICELLI 35 CM. TIANTAN # 7525
VERMICELLI 68 CM. TIANTAN # 7526
p.p.
100x250 Gr.
VERMICELLI TIANTAN # 7522
1050
1040
MIX 3 BOXES
€
095
p.p.
48x400 Gr.
€ SOBA BUCKWHEAT NOODLES # 7526-4
095
p.p.
095
€
€
p.p.
48x454 Gr.
1 BOX € 0,99 MIX 3 BOX € 0,95
1 BOX € 0,99 MIX 3 BOX € 0,95
DRIED NOODLE SOMEN # 7527-4
WENZHOU NOODLES # 7527-6
48x300 Gr.
065
p.p.
48x300 Gr.
1 BOX € 0,67 MIX 3 BOX € 0,65
SHANGHAI STYLE NOODLES # 7526-5
CREAM NOODLES # 7526-11
HO FAN NOODLES # 7526-12
1 BOX € 0,99 3 BOX € 0,95
MIX
MIX
3 BOXES
3 BOXES
399
€
p.p.
8x2 Kg.
1 BOX € 4,25 MIX 3 BOX € 3,99
LANZHOU RAMEN NOODLES # 7527-10
8
€
055
p.p.
30x227 Gr.
089
€
069
€
p.p.
48x454 Gr.
1 BOX € 0,59 MIX 3 BOX € 0,55
1 BOX € 0,95 MIX 3 BOX € 0,89
UDON ORIENTAL STYLE NOODLE # 7526-1
JIANSHUI WENZHOU NOODLES # 7527-11
p.p.
40x340 Gr.
1 BOX € 0,72 MIX 3 BOX € 0,69
BEIJING STYLE NOODLES # 7526-7
SHANXI STYLE NOODLES # 7526-8
SHANDONG RAMEN NOODLES # 7526-9
ASIA EXPRESS FOOD B.V., - TEL. +31 (0)38-3329082 - INFO@ASIAEXPRESSFOOD.NL - WWW.ASIAEXPRESSFOOD.NL
Pagina_08_Opmaak.indd 8
24-04-17 09:58
81
Evaluatie en dankw Nu, vrijdag 19 mei, vind ik het tijd om terug te
over andere dingen konden hebben dan werk.
blikken op mijn stageperiode bij GBU. Inmiddels
Zo heb ik een aantal collega’s echt leren ken-
is mijn stageverslag zo goed als af en ik
nen. Zij mij trouwens ook. Zelfs toen mijn zusje
verwacht niet veel wijzigingen meer. De enige
me een keer op kwam halen en ik nog wat af
vraag die nu nog beantwoord moet worden is:
moest maken was het geen probleem dat ze
hoe heb ik mijn stage bij GBU beleefd?
er even bij kwam zitten. Sterker nog, ze werd warm onthaald, haha. Echt superleuk!
Makkelijk, geweldige stageplek! Toen ik hier de eerste dag kwam was ik nog behoorlijk onzeker.
Nu de stage op zijn eind loopt ben ik eerlijk
Zo had ik in het begin echt moeite met werken
gezegd best een beetje nerveus over het vinden
op een afdeling waar iedereen eigenlijk zo met
van een tweede stageplek. Ik sluit zelf nog niet
je mee kan kijken. Ik dacht dat wat ik deed niet
uit om die tweede periode ook hier te lopen,
goed genoeg zou zijn. Door de openheid en het
maar dit moet ik dan toch echt binnenkort gaan
enthousiasme van mijn directe collega’s veran-
overleggen met Nelly en Richard. Ik heb al een
derde dit wel heel snel.
aantal sollicitaties lopen, dus misschien is het handig om die nog even af te wachten, maar ik
Naast het harde werken heb ik het vooral heel
zou het persoonlijk helemaal niet erg vinden
erg leuk gehad hier. Er heerst een ontzettend
om hier nog wat langer te mogen blijven.
vriendelijke sfeer. Iedereen helpt elkaar waar nodig. Ik vond het erg fijn om ‘s middags soms
In deze evaluatie zal ik nog even ingaan op de
even om koffiepauze te gaan, waar we het ook
doelstellingen die ik mezelf aan het begin van
82
e woord de periode gesteld heb. Heb ik deze doelen be-
geleerd om hier met lagen en laag-groepen te
reikt? Ben ik vooruit gegaan? Was de stage wat
werken. Dit maakte illustraties zoals het hondje
ik er van had verwacht?
en de vectorafbeelding van Hayley Williams een stuk overzichtelijker.
Vaardigheid Ik wilde vooral meer handigheid krijgen in de
Plannen
Adobe programma’s InDesign, Illustrator en Pho-
Ik wilde mezelf aanleren om dingen op te
toshop. Daardoor zou ik sneller en efficiĂŤnter
schrijven in een (digitale) agenda. Dit heb ik
kunnen werken, bijvoorbeeld aan de hand van
echter maar zelden gedaan. Ik maakte wel no-
sneltoetsen. Ik heb dit zeker verbeterd, ik ken
tities als er iets was wat ik niet moest verge-
heel wat meer sneltoetsen en weet bepaalde
ten, maar voor de rest ging alles eigenlijk via
opties ook sneller te vinden. Vooral in InDesign
de mail. Daar kon ik ook in zien wat prioriteit
ging dit met sprongen vooruit, maar daar werk
had. Het indelen van mijn tijd ging prima, ik
ik dan ook het meeste mee. Ook mijn Photoshop
heb geen problemen gehad met het behalen
skills heb ik verbeterd. Ik heb wat handige trucs
van deadlines. Wel heb ik voor dit doel netjes
geleerd om afbeeldingen vrijstaand te maken.
een dagboek bijgehouden (vooral in het begin)
Zo nu en dan heb ik ook andere dingen in Pho-
waarin te lezen is wat ik zoal heb gedaan bij
toshop mogen doen, zoals de 3D verpakking. Ik
GBU. Ook dit doel is behaald!
kan met Photohop nu dan ook heel wat meer dan voor mijn stage. Met Illustrator heb ik niet
Stramienen en alineastijlen
veel gewerkt, maar in mijn vrije tijd heb ik wel
Ik heb vooral veel ervaring opgedaan met
83
stramienen en alineastijlen bij Pax Romana. Ik
een tastbare herinnering voor later geworden,
heb geleerd dat je alineastijlen een sneltoets
ook iets wat helemaal bij mij past. Ik heb wel
mee kunt geven (wat ik bij dit verslag ook
de grenzen opgezocht en ben er soms voor-
toepas op de tussenkopjes en platte tekst).
zichtig een stapje overheen gegaan. Wat was
Stramienen zijn vooral handig bij het maken
het ergste dat er kon gebeuren? Iemand die
van bijvoorbeeld de maandaanbieding voor
niet tevreden was met het resultaat? Dan ver-
Asia Express Food of andere periodieken. Bij
anderen we het toch gewoon weer? Helemaal
Pax Romana werkte dit wat minder, want na
buiten mijn comfortzone zal ik waarschijnlijk
een stramien of 15 begon InDesign helemaal
niet gaan, daarvoor ben ik te geordend en
vast te lopen. Uiteindelijk heb ik de kopjes hier
misschien soms wel een tikkeltje te obsessief.
toch met de hand boven gezet.
Toch heb ik wel sprongen vooruit gemaakt.
Buiten je comfortzone
Begin maar gewoon
Persoonlijke doelstellingen zijn erg belangrijk
Vanaf het begin heb ik mezelf deze instelling
voor mij. Om een goede vormgever te worden
voorgehouden. Natuurlijk was het spannend
moet je kunnen loslaten. Niet altijd vasthou-
om in het begin zomaar wat te gaan doen,
den aan “wat hoort”. Dit vind ik erg lastig. Nog
maar uiteindelijk kon ik hier niet omheen. Ik
steeds. Hoewel ik in het begin behoorlijk onze-
heb gemerkt dat als je gewoon aan de slag
ker was over wat ik kon, is dat wel afgenomen
gaat, er “vanzelf” iets ontstaat. Dit kun je dan
in de tijd dat ik hier stage loop. Ik zie ook dat
weer aanpassen en bijschaven. Met een begin
ik anders ben gaan kijken naar opmaak. In het
kun je aan de slag, dat motiveert. Ik vraag nog
begin wilde ik te graag “loslaten” waardoor
steeds veel naar de mening van anderen. Dat
ik in mijn stageverslag zoveel mogelijk truc-
helpt me om kritischer naar mezelf te kijken,
jes probeerde te proppen. Ik had me verdiept
of om dingen gewoon anders te zien. Ik ben bij
in de trends van 2017 en zoveel mogelijk van
GBU een stuk zelfverzekerder geworden. Ik heb
deze trends toegepast. Uiteindelijk vond ik het
veel geleerd op het gebied van vormgeving,
zelf maar een rommeltje geworden, het was
maar ook over mezelf. Ik weet nu beter wat
helemaal niet nodig om zo erg los te laten!
ik zelf wel of niet mooi vind. En dat dat soms
Strak en netjes is nou eenmaal mijn ding. Dit
helemaal niets uitmaakt. Begin maar gewoon!
kan soms een valkuil zijn, maar het is tegelijkertijd ook mijn kracht. Vooral in het DTP werk
Bronnen
is er helemaal niets mis met die comfortzone
De gebruikte bronnen voor dit verslag:
waar ik soms een beetje in vastzit. Ik heb de
www.gbu.nl, Aangenaam! relatiemagazine,
opmaak van mijn verslag compleet omgegooid
intranet.gbu.nl, www.spikker.nl, Richard
in de laatste weken en nu echt iets gemaakt
Oost (praktijkopleider) en andere collega’s,
waar ik met plezier doorheen blader. Het is ook
fotoboeken uit de kantine, eigen fotografie.
84
Dankwoord Tot slot wil ik graag nog een aantal mensen bedanken voor de leuke tijd en alles wat ik hier heb geleerd en beleefd.
Nelly – voor het bieden van deze fantastische stageplek, ik heb echt een ontzettend leuke tijd gehad.
Richard – Bedankt voor je enthousiasme, de begeleiding en het geduld.
Lub – Bedankt voor je geduld en tips en de leuke opdrachten die je voor me had zoals Pax Romana en CameraNU.
85
Evert – Bedankt dat ik met je mee mocht rijden van en naar Tollebeek, in het begin iedere dag en toen ik eindelijk een fiets had op vrijdagmiddag en maandagmorgen. En natuurlijk ook voor de logo ideeÍn waar ik mijn brein over kon breken.
86
Jurie – Bedankt voor het ophalen van mijn fiets uit Emmeloord en deze bij GBU af te leveren met de splinternieuwe GBU bus. Ook ontzettend bedankt voor het nalopen en verbeteren van alle lappen tekst in dit verslag.
Alle collega’s – Bedankt voor de gezelligheid, de hulp, de traktaties en uiteraard de onvergetelijke tijd!
87
Gespreksv Stagegesprek 1
Waar ben ik mee bezig geweest
Veel verschillende opdrachten waaronder de Student: Natasja Lemstra GVO32
maand/weekaanbiedingen voor Asia Express
Stagebedrijf: GBU Media
Food, het opmaken van het boek Pax Romana
Praktijkopleider: Richard Oost
(wat nog niet uit is!), een borstvoeding instruc-
BPV leraar: Jos Velner
tie boekje voor kraamzorg “Een mooi begin” waar ik later ook nog een flyer voor heb mogen
08-03-2017
maken, voor een ander bedrijf van diezelfde eigenaar mocht ik de huisstijl maken (visite-
Waar en met wie zitten we om tafel
kaartje, notitieblokje en digitaal briefpapier).
Om kwart voor 11 was meneer Velner al hier.
Ik heb voor de evenementenvereniging van SV
We zijn eerst met zijn tweeën aan tafel gegaan
Urk een aantal posters op mogen maken waar-
om een en ander door te nemen in de spreek-
van er al 2 gedrukt zijn, de andere 2 evene-
kamer (wat klinkt dat alsof je bij de dokter
menten zijn wat later dit jaar, dus daar zal ik
bent). Om 11 uur kwam Nelly er even bijzitten
nog wel reactie op krijgen. Voor de poster van
om aan te geven hoe het giing. Richard is op
de filmmiddag heb ik mijn Illustrator skills een
woensdag en donderdag vrij, dus was hij er
beetje geprobeerd te verbeteren, ik heb name-
niet bij.
lijk een gevectoriseerd hondje gemaakt dat nu ook echt op die posters staat, erg leuk! Ook
Hoe gaat het op mijn stage
ben ik bezig geweest met het beursmagazine
Naar mijn eigen idee erg goed en als ik af ga
2017 van CameraNU wat een leuke DTP klus
op wat Nelly vertelde is dat ook vanuit GBU
was en momenteel ben ik bezig met een order
zo. Het is leuk, ik voel me welkom en heb ook
voor kortingsbonnen voor een bedrijf dat een
het idee dat ik mee kan helpen. Ik heb veel
modeshow organiseert en waarvoor ik ook de
verschillende dingen gedaan en zo langzamer-
toegangskaarten al heb gemaakt.
hand krijg ik steeds wat meer opdrachten. Ik kan aan iedereen op mijn afdeling vragen stel-
Waar loop ik tegenaan
len. Iedereen is erg behulpzaam en er wordt
Het uitschrijven van een order is nog niet echt
ook gelachen op de werkvloer. Fijn!
aan de orde, ik neem deze zelf (nog) niet aan
88
verslagen en werk met orderzakken waardoor er niet
belangrijkste. Eigenlijk zou je dit tot 1 op-
echt sprake is van persoonlijk contact met de
dracht kunnen samenvoegen. Het is namelijk
klant. Wel heb ik tijdens dit gesprek gemerkt
eigenlijk gewoon het tot in detail beschrijven
dat het ook goed is als het niet precies op de
en laten zien van 3 verschillende orders, van
manier zoals in het boekje hoeft, als ik dan
begin tot eind. Dus eigenlijk van orderzak tot
maar wel beschrijf he het allemaal is verlopen.
presentatie/oplevering. Ik denk dat dit zichzelf ook gaat wijzen.
Wat vind ik makkelijk, wat valt mee Vragen stellen, ook om opdrachten, en mee-
Hoe gaat het met mijn verslag
helpen gaat eigenlijk best wel goed. Ik heb al
en de opdrachten
een keer te horen gekregen dat ze blij waren
Ik ben al een behoorlijk eindje met mijn ver-
dat ik iets kon doen (CameraNU magazine),
slag, vooral de kerntaken moeten nog. Hier
zodat ze zelf met andere dingen aan de slag
heb ik nog wel even tijd voor. Ook moet ik nog
konden. Dat is natuurlijk erg positief.
een keer foto’s van het bedrijf maken en hoe alles hier werkt/loopt.
Wat vind ik moeilijk, wat valt tegen Het wegschrijven van bestanden is nog een
Wat zijn mijn leerdoelen
dingetje. Er zijn veel verschillende manieren
Voor de uitgeschreven leerdoelen, zie mijn ver-
van opslaan en ik moet nu steeds vragen wel-
slag. In het kort: vaardigheid, plannen, stra-
ke ik moet hebben. Dat is iets wat ik dus nog
mienen en alineastijlen, buiten je comfortzo-
even goed onder de knie moet krijgen.
ne, begin maar gewoon.
Wat is belangrijk uit mijn stageboek
Afspraak volgende gesprek
en wat hebben we besproken
Hierover mail ik nog met meneer Velner.
Kerntaak 2 en 3 van het stageboek zijn het
89
Stagegesprek 2
en op 2 regels moest komen, of een telefoonnummer wijzigen op visitekaartjes. Dat recla-
Student: Natasja Lemstra GVO32
mebord werd hier gemaakt. Het was supergaaf
Stagebedrijf: GBU Media
om zo’n groot ontwerp waar je aan mee hebt
Praktijkopleider: Richard Oost
gewerkt te zien!
BPV leraar: Jos Velner Waar loop ik tegenaan 08-05-2017
Het enige wat ik nog zoek is iets meer uitdaging op het gebied van vormgeving. Ik doe nu
Waar en met wie zitten we om tafel
heel veel DTP klusjes wat ik ook erg leuk vind,
Op maandag 8 mei om 11:30 zaten we met zijn
maar dit is ook erg veilig. Uiteindelijk leer ik
drieen om tafel, meneer Velner, Richard en ik.
voor vormgever en ik zou dus graag die creatieve kant nog iets meer ontwikkelen. Tijdens
Hoe gaat het op mijn stage
het gesprek hebben we het hier even over ge-
Het gaat nog steeds erg goed. Ik zit lekker op
had. Ook heb ik al eens met Evert overlegd. Hij
mijn plek en kan al redelijk meedraaien. Zo
doet voornamelijk veel logo ontwerp en info-
help ik veel mee voor Asia Express Food op
graphics. Als hij er weer is (hij is nu ziek) zal
verschillende vlakken. Ook krijg ik regelma-
ik eens vragen of hij een ordermap voor me
tig kleine aanpassing-klusjes tussendoor. Ik
heeft met zo’n opdracht. Zelfs al wordt er uit-
heb ook echt het gevoel dat het gewaardeerd
eindelijk niets met mijn ontwerp gedaan, dan
wordt wat ik doe, en dat is erg fijn.
heb ik toch de mogelijkheid gehad om er mee aan de slag te gaan.
Waar ben ik mee bezig geweest Eigenlijk dus wat hier boven al beschreven
Wat vind ik makkelijk, wat valt mee
staat. Er zijn momenteel zoveel dingen die je
Ik vind het eigenlijk vooral makkelijk hoe ik
doet, dat ik het allemaal niet meer onthoud.
hier ben opgevangen. Ik doe wat ik kan en dat
Voorheen schreef ik nog dagelijks in mijn sta-
wordt gewaardeerd. Mijn collega’s lijken echt
gedagboek, maar dat is de laatste tijd ook veel
tevreden te zijn. Ik doe veel DTP werk en om
minder geworden. Ik heb daar gewoon minder
dat nou makkelijk te noemen vind ik ook zo
tijd voor, maar dat is in dit geval iets positiefs!
wat, maar in ieder geval kan ik hier wel mak-
De concrete dingen zijn vooral de correcties
kelijk mee aan de slag.
van Pax Romana, nog wat evenementen posters, wat kleine dingen voor de kraamzorg die
Wat vind ik moeilijk, wat valt tegen
eerder ook al voorbij kwam etc. Ook doe ik
Vormgeven vind ik nog steeds moeilijk. Ik merk
veel kleine correcties, zoals bij een reclame-
al wel dat ik heel anders naar mijn eigen werk
bord waar de tekst gecentreerd moest worden
ga kijken. Zo had ik het stageverslag al bijna
90
af, maar heb ik sinds deze week toch alles
Hoe gaat het met mijn verslag
weer anders gedaan. Het is nu veel rustiger,
en de opdrachten
positief gebruik van witruimte etc. Ik merkte
Ik loop op schema, gaat helemaal goed komen.
dat ik in het begin zoveel mogelijk grafische
Ben er nu ook echt tevreden over. Alleen de
trucjes in het verslag probeerde te stoppen. Dit
cover nog niet...
is helemaal niet nodig! Wat zijn mijn leerdoelen Wat is belangrijk uit mijn stageboek
Voor de uitgeschreven leerdoelen, zie mijn
en wat hebben we besproken
verslag. In het kort: vaardigheid, plannen,
De kerntaken zijn het belangrijkste, deze heb
stramienen en alineastijlen, buiten je comfort-
ik al bijna af. Ik heb 2 opdrachten al van begin
zone, begin maar gewoon. Bij de evaluatie in
tot eind beschreven en dit ook laten nalopen
het verslag kun je lezen of ik mijn doelen heb
door Richard om er zeker van te zijn dat ik het
behaald.
goed heb gedaan. De derde gaat over de posters die ik heb mogen maken voor de evene-
Afspraak volgende gesprek
mentenvereniging van SVU, deze moet ik nog
Het volgende gesprek is tevens het eindge-
uitschrijven. Mochten er daarna nog echt grote
sprek. Dit zal plaatsvinden op maandag 26 juni
en interessante opdrachten bijkomen kan ik
2017 om 14:00 uur. Als het goed is zitten we
er natuurlijk altijd voor kiezen om ook die nog
dan met dezelfde personen om tafel. Wellicht
helemaal uit te schrijven, maar de tijd gaat
wil Nelly hier ook nog bij aanwezig zijn, dat zal
ontzettend snel en aangezien het eindgesprek
ik eens navragen.
voor 26 juni staat gepland en het verslag er dan moet liggen weet ik niet zeker of ik daar nog aan toe kom.
91