ΔΕΥΤΕΡΑ 20 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2021
ΤΑ NEA ΤΗΣ ΛΕΣΒΟΥ
α ν ν ε γ ύ ο τ σ ι ρ X 2021
11
12
ΤΑ NEA ΤΗΣ ΛΕΣΒΟΥ
ΔΕΥΤΕΡΑ 20 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2021
Φέτος ανταμώνουμε ξανά!
Α
ν το καλοσκεφτούμε τα φετινά Χριστούγεννα είναι η πρώτη περίοδος εορτών των τελευταίων δύο ετών, που έχουμε την ευκαιρία να συναντηθούμε ξανά χωρίς ιδιαίτερους περιορισμούς, παρά μόνο με την έντονη προτροπή να τηρούμε μέτρα αυτοπροστασίας, άσχετα με το αν είμαστε εμβολιασμένοι, γιατί
δυστυχώς η πανδημία βρίσκεται ακόμη εδώ. Όχι ότι το προηγούμενο διάστημα δεν βρισκόμασταν με φίλους, συγγενείς και αγαπημένους, αλλά όπως και να το κάνουμε τα ανταμώματα των εορτών είναι διαφορετικά, έχουν άλλη ζεστασιά, άλλη χάρη. Είναι η περίοδος που θα ξεχυθούμε στην αγορά γεμάτοι αγωνία για τα δώρα που πρέπει να πάρουμε στους δικούς μας, για τα ψώνια που πρέπει να κάνουμε για να προετοιμάσουμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τα τραπεζώματα και για να στολίσουμε το σπίτι μας και να το κάνουμε πιο χαρούμενο και φωτεινό. Στόλισμα, που φυσικά οι περισσότεροι από εμάς έχουμε ήδη κάνει από τις αρχές του μήνα, καθώς βιαζόμαστε να δώσουμε χριστουγεννιάτικο χρώμα στο περιβάλλον μας, αλλά πάντα υπάρχουν αυτές οι πινελιές της τελευταίας στιγμής, όπως βέβαια και ο ιδιαίτερος στολισμός του Χριστουγεννιάτικου ή Πρωτοχρονιάτικου τραπεζιού, που μπορούν να κάνουν την διαφορά. Είναι η περίοδος που με άλλη διάθεση θα βγούμε στα καφέ, στα μπαρ και στα εστιατόρια, με φίλους, συντρόφους και οικογένεια. Θα αξιοποιήσουμε τις ημέρες εορτών για να ξεκουραστούμε κάπως πιο απενοχοποιημένα, θα κάνουμε στον εαυτό μας το δώρο της
απόδρασης από την καθημερινή ρουτίνα, έστω και για λίγα εικοσιτετράωρα, θα απολαύσουμε γεύσεις, αρώματα, χρώματα, μουσικές. Και όλα αυτά, βέβαια, δεν μας προσφέρονται ουρανοκατέβατα, αλλά εκατοντάδες άνθρωποι βάζουν τη φαντασία, το μεράκι και πολλή δουλειά. Από τα καταστήματα στην αγορά έως τα καφέ-μπαρ και εστιατόρια που ήδη προετοιμάζουν τις ιδιαίτερες εορταστικές βραδιές τους για τα Χριστούγεννα και την Πρωτοχρονιά, για τις οποίες πρέπει να σπεύσουμε να κάνουμε τις κρατήσεις μας, όλοι βάζουν το δικό τους λιθαράκι για να φτιάξουν μια εορταστική ατμόσφαιρα που θα μείνει αξέχαστη σε μικρούς και μεγάλους. Είναι η πιο υπέροχη περίοδος της χρονιάς (It’s the most wonderful time of the year), όπως λέει το αγαπημένο τραγούδι του Άντι Γουίλιαμς, γεμάτη μαζώξεις, γλυκίσματα, ευχές, χαρούμενα τραγούδια. Στις επόμενες σελίδες αυτού του ενθέτου, εμείς και οι συνεργάτες μας σάς δίνουμε μια μικρή βοήθεια για να κάνετε τις γιορτές ακόμη πιο όμορφες. Χαρούμενα Χριστούγεννα και Καλή Πρωτοχρονιά σε όλους και όλες!
ΤΑ NEA ΤΗΣ ΛΕΣΒΟΥ
ΔΕΥΤΕΡΑ 20 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2021
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΙΔΕΕΣ ΜΕ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟ ΣΤΙΛ
Πώς θα στολίσεις το χριστουγεννιάτικο τραπέζι Οι γιορτές πλησιάζουν και ο στολισμός του Χριστουγεννιάτικου τραπεζιού δίνει τον προσωπικό τόνο της οικοδέσποινας είτε πρόκειται για φιλικά ή οικογενειακά «τραπέζια», είτε για πιο επίσημα. Σίγουρα όλοι θα οργανώσουμε τουλάχιστον από ένα μέσα στις γιορτές και γι’ αυτό σας προτείνουμε μερικές ιδέες για την διακόσμηση του Χριστουγεννιάτικου τραπεζιού, με διαφορετικό στιλ, εύκολες και οικονομικές.
All time classic Ντύσε το τραπέζι σου με κόκκινο ράνερ και χρησιμοποίησε λευκό σερβίτσιο. Φτιάξε χριστουγεννιάτικα στεφάνια ή κλαδιά και λουλούδια διακοσμημένα με κουκουνάρια. Σε κάθε πιάτο πρόσθεσε ένα στοιχείο της διακόσμησης (π.χ. κλαδάκι με κουκουνάρι) ή
ένα μικρό, προσωπικό δώρο. Συμπλήρωσε την εικόνα του πιάτου δένοντας την πετσέτα και το σερβίτσιο με κόκκινη κορδέλα ή σπάγκο και αν θέλεις άφησε επιπλέον κουκουνάρια σε διάφορα σημεία του τραπεζιού.
Εντυπωσιακό χρυσό Από τις πιο κομψές και εντυπωσιακές διακοσμήσεις, ειδικά όταν ανάμεσα εντάξεις πράσινα φυσικά στοιχεία. Κράτησε την βάση (τραπεζομάντηλο) σε ανοικτό μπεζ - χρυσό. Παίξε στην διακόσμηση με λευκά αντικείμενα, π.χ. χρυσές ή λευκές με χρυσό μπάλες, διακοσμητικά, καρδιές, αστέρια κλπ. Τόλμησε, σε μικρή ποσότητα, σκούρα κορδέλα σε λεπτομέρειες. Συνέχεια στη σελ. 14
13
14
ΤΑ NEA ΤΗΣ ΛΕΣΒΟΥ
ΔΕΥΤΕΡΑ 20 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2021
σου, όπως η λεβάντα, το δεντρολίβανο κ.ά.. Φτιάξτε Center Piece με κουκουνάρια, πρόσθεσε στα υλικά διακόσμησης τη λινάτσα και το σπάγκο, βάλε πολλά διαφορετικά κλαδιά στο τραπέζι ή στο στολισμό των πιάτων. Πρόσθεσε αρωματικά φυτά, αποξηραμένες φλούδες πορτοκαλιού και βάλε τα δώρα των καλεσμένων σε κουτάκια.
Το κομψό λευκό Συνέχεια από τη σελ. 13
Με πράσινο τραπεζομάντηλο Στρώσε πράσινο τραπεζομάντηλο αντί για κόκκινο και κράτησε την κόκκινη απόχρωση για τη διακόσμηση του τραπεζιού. Παίξε με τις πετσέτες και τα δεσίματά τους. Φτιάξε center piece με χριστουγεννιάτικο δεντράκι που θα το πλαισιώσεις με κόκκινη ή χριστουγεννιάτικη κορδέλα. Τέλος, άσε ένα κόκκινο στολίδι (μπάλα ή χιονονιφάδα) ή ακόμα και ένα γούρι στο πιάτο των καλεσμένων σου για να τους περιμένει σαν δωράκι - έκπληξη. Μία έξτρα ιδέα για να κάνεις το τραπέζι σου πιο διαδραστικό είναι να αφήσεις και μικρά, υφασμάτινα στολιδάκια γύρω από το δεντράκι-center piece με σκοπό να το στολίσουν οι καλεσμένοι σου. Μετά βγάλτε όλοι μαζί μία αναμνηστική φωτογραφία με τη δημιουργία σας για να θυμάστε αυτή τη στιγμή.
Φυσική διάθεση Αν θέλεις κάτι πιο ήπιο, αλλά ταυτόχρονα χριστουγεννιάτικο που αντανακλά τη ζεστασιά των ημερών, σου προτείνουμε να στολίσεις το τραπέζι σου με φυσική διάθεση. Πρωταγωνιστής εδώ είναι τα φυσικά αποξηραμένα στοιχεία, τα φρέσκα ή τεχνητά κλαδιά και τα αρωματικά φυτά που μπορεί να έχεις στο μπαλκόνι
Το λευκό είναι must χρώμα για χριστουγεννιάτικη διακόσμηση - ειδικά αν σκέφτεσαι να δώσεις λίγο πιο επίσημο τόνο στο τραπέζι σου. Μπορείς να διαλέξεις σαν δεύτερο χρώμα είτε το ασημένιο, είτε ένα γαλάζιο ή τυρκουάζ. Στρώσε το λευκό σου τραπεζομάντηλο και προαιρετικά στόλισε με μπεζ δαντέλα στο κέντρο. Τοποθέτησε γυάλινα βαζάκια με φωτάκια. Η ατμόσφαιρα που θα δημιουργηθεί, από την αντανάκλαση και τα φωτάκια, θα είναι μοναδική. Σε κάθε πετσέτα καλεσμένου βάλε μία χριστουγεννιάτικη χιονονιφάδα ή ένα μικρό κερί.
Το vintage τραπέζι Με την ιδέα του vintage θα κάνεις την διαφορά! Τα χρώματα εδώ είναι παλ αποχρώσεις πράσινου και βεραμάν, σάπιο μήλο, καφέ και γκρι. Θα χρησιμοποιήσεις για center pieces φανάρια και φυσικά υλικά, όπως κουκουνάρια και κλαδιά. Θα στολίσεις τις πετσέτες με vintage χρώματα, ιδανική απόχρωση είναι το γνωστό τσαγαλί. Θα δέσεις όλα τα δώρα των καλεσμένων με κορδέλα στο χρώμα του σάπιου μήλου. Τέλος, μικρά χριστουγεννιάτικα στολίδια με vintage ύφος θα ολοκληρώσουν το τραπέζι σου με την πιο hot χριστουγεννιάτικη διακόσμηση.
Καλές Γιορτές!
ΔΕΥΤΕΡΑ 20 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2021
ΤΑ NEA ΤΗΣ ΛΕΣΒΟΥ
15
16
ΤΑ NEA ΤΗΣ ΛΕΣΒΟΥ
ΔΕΥΤΕΡΑ 20 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2021
ΤΑ ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΓΙΟΡΤΙΝΟΥ ΤΡΑΠΕΖΙΟΥ
Πού θα γιορτάσετε τα Χριστούγεννα και την Πρωτοχρονιά φέτος;
Μ
ε το που μύρισε το σπίτι κουραμπιέ μπαίνει στην τροχιά του εορταστικού. και μελομακάρονο μπήκαν τα Κυκλοφορούν άπειρες συνταγές για μοσχάρι, πρώτα λαμπιόνια και στολίστηκε χοιρινό, κυνήγι, γαλοπούλα, αρνάκι ή κατσικάτο δέντρο, η κατάσταση μπαίνει στην τελική κι. ευθεία. Έχει εμφανιστεί το πνεύμα των Παραδοσιακά η fusion, εσείς θα κάνετε ό,τι γιορτών και όλοι θα υποκύψουμε! ξέρετε καλύτερα, ό,τι εσείς μπορείτε να υποΗ προετοιμασία του γιορτινού τραπεζιού στηρίξετε. δεν είναι απλή υπόθεση. Μην υπερβαίνετε τις δυνάμεις σας. Από την Εδώ χρειάζεται η υπέρβαση για να διαφοΠρέπει κι εσείς να περάσετε καλά, αλλά και Έφη Γιαλούση ροποιηθεί η γιορτή από την απλή καθημεόλα τα πιάτα να κλέψουν την παράσταση. ρινότητα. Ακολουθείστε κάποιους κανόνες 2. Προγραμματίστε εγκαίρως τα ψώνια σας για να μην «σιγουράκι» και όλα θα λάμψουν, μαζί κι εσείς. τρέχετε τελευταία στιγμή. 1. Επιλέξτε καλεσμένους, μενού, στολισμούς. 3. Ασχοληθείτε με το art de la table - η δημιουργία Καταλήξτε πρώτα ποια θα είναι τα κύρια πιάτα και στη ατμόσφαιρας είναι το 50%. Μην ξεχάστε κεριά και συνέχεια τα πλαισιώνετε με τα ορεκτικά, τις σαλάτες λαμπιόνια παντού. Το κόκκινο χρώμα πάει πολύ στα και δημιουργείτε την αρμονία κρασιού - φαγητού. Χριστούγεννα και στην Πρωτοχρονιά. Εσείς ξέρετε τι τρώνε οι καλεσμένοι σας και τι απο4. Φτιάξτε διάθεση, πιείτε ΕΟΡΤΑΣΤΙΚΑ. Χρωστάμε φεύγουν. στον εαυτό μας μόνο τα καλύτερα. Προτιμήστε φαγητά κοινώς αποδεκτά. Η πηχτή σίγουΚαλές γιορτές πασπαλισμένες υγεία και ευτυχία! ρα δεν αρέσει σε όλους μια και είναι ένα εορταστικό πιάτο άλλης εποχής. Σημείωση: Δεν χρειάζεται επίδειξη. Αγαπητοί μου αναγνώστες, Νοστιμιά, πάνω απ’ όλα. αν θέλετε συμβουλές, άλλες συνταγές με διευκρινίσεις Κι εκεί που έρχεται ένα απλό μοσχαράκι, με το να του στείλτε μου email στο yueffie@yahoo.gr προσθέσεις ξερά φρούτα και φρέσκο ρόδι αμέσως
Χριστουγεννιάτικο πιλάφι με σταφίδες, κάστανα, κουκουνάρι και ρόδι Για 6 άτομα
για γαρνίρισμα
Υλικά
1/2 ματσάκι μαϊντανό, ψιλοκομμένο 1 ρόδι καθαρισμένο 2 κ.σ. κουκουνάρι καβουρδισμένο
1/2 φλιτζ. ελαιόλαδο 1 κρεμμύδι, ψιλοκομμένο 300 γρ. κάστανα βρασμένα, ψιλοκομμένα 400 γρ. Ρύζι Parboiled αλάτι φρεσκοτριμμένο πιπέρι 1 ποτήρι λευκό κρασί 100 γρ. σταφίδες ξανθές 1 λίτρο ζωμό κοτόπουλου ή νερό με 1 κύβο
Εκτέλεση Σε πλατιά κατσαρόλα ζεσταίνουμε το ελαιόλαδο σε μέτρια-υψηλή φωτιά και σοτάρουμε το κρεμμύδι για 2-3 λεπτά μέχρι να μαλακώσει. Προσθέτουμε τα κάστανα και συνεχίζουμε το σοτάρισμα. Προσθέτουμε το ρύζι και το σοτάρουμε να καλυφθεί από το ελαιόλαδο, για 1-2 λεπτά.
Αλατοπιπερώνουμε. Σβήνουμε με το κρασί, αφήνουμε να εξατμιστεί και προσθέτουμε τις σταφίδες. Ρίχνουμε το ζωμό (ή το νερό), ανακατεύουμε, χαμηλώνουμε τη φωτιά και καλύπτουμε με καπάκι να σιγομαγειρευτεί το πιλάφι για περίπου 10-15 λεπτά. Λίγο πριν απορροφήσει όλα τα υγρά το πιλάφι, αποσύρουμε από τη φωτιά και φυλάμε καλυμμένο με χαρτί κουζίνας και το καπάκι. Σερβίρουμε το πιλάφι σε πιατέλα, πασπαλίζοντάς το με το μαϊντανό, τα ρόδια και το κουκουνάρι.
ΤΑ NEA ΤΗΣ ΛΕΣΒΟΥ
ΔΕΥΤΕΡΑ 20 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2021
Πρωτοχρονιά με beef Wellington
Υλικά 1 κιλό μοσχάρι φιλέτο 1 συσκευασία φύλλο σφολιάτας φρέσκια, όχι κατεψυγμένη (άριστης ποιότητας) 5-6 κ.σ. ελαιόλαδο 2 κρόκους αυγών, για το άλειμμα 6 φέτες προσούτο Αλάτι Πιπέρι χοντροκοπανισμένο Υλικά για την πάστα μανιταριών 1 κιλό λευκά μανιτάρια 2 σκ. σκόρδο, ψιλοκομμένες 60 γρ. βούτυρο, 80 ml κρέμα γάλακτος, πλήρης λίγο δεντρολίβανο, ψιλοκομμένο Αλάτι Εκτέλεση Για την πάστα μανιταριών: Πολτοποιούμε τα μανιτάρια στο μούλτι μέχρι να γίνουν μία πάστα. Βάζουμε σ’ ένα μεγάλο βαθύ τηγάνι το βούτυρο, το σκόρδο, το δεντρολίβανο, την πάστα μανιταριών και τα σοτάρουμε για 2-3 λεπτά. Μειώνουμε τη φωτιά στο χαμηλό και αφήνουμε όλα τα υλικά να μαγειρευτούν, μέχρι να αποβάλλουν τα μανιτάρια όλα τους τα υγρά. Αλατοπιπερώνουμε και ανακατεύουμε συχνά. Μόλις πήξει το μίγμα προσθέτουμε την κρέμα γάλακτος, ανακατεύουμε καλά, αποσύρουμε το τηγάνι από τη φωτιά και το αφήνουμε να
κρυώσει. Για το μοσχάρι: Πασπαλίζουμε το μοσχάρι με ελαιόλαδο, το αλατοπιπερώνουμε και το δένουμε με σπάγκο μαγειρικής. Το τοποθετούμε σ’ ένα μεγάλο τηγάνι σε δυνατή φωτιά να κάψει, και το θωρακίζουμε από όλες τις πλευρές του, μέχρι να ροδίσει. Αφαιρούμε από το τηγάνι και το μεταφέρουμε σε μια πιατέλα να κρυώσει. Αφαιρούμε προσεκτικά το σπάγκο από το μοσχάρι. Απλώνουμε στην επιφάνεια εργασίας δύο κομμάτια διάφανης μεμβράνης μήκους περίπου 60 εκ. και στη μέση απλώνουμε τα κομμάτια προσούτο, το ένα δίπλα στο άλλο και κάτω από το άλλο. Στη συνέχεια απλώνουμε το μείγμα μανιταριών σε όλη την επιφάνεια των προσούτο και στη μέση τοποθετούμε το μοσχάρι. Με τη βοήθεια της μεμβράνης, τυλίγουμε πολύ καλά το μοσχάρι σε ρολό, δημιουργώντας έτσι μία μεγάλη καραμέλα και το μεταφέρουμε στο ψυγείο για αποβραδίς. Παίρνουμε τη σφολιάτα, την αλευρώνουμε ελάχιστα και από τις δύο πλευρές και με την βοήθεια του πλάστη ανοίγουμε ελαφρώς το φύλλο πάνω στον πάγκο εργασίας. Προθερμαίνουμε το φούρνο στους 190 βαθμούς στον αέρα. Μεταφέρουμε το μοσχάρι από το ψυγείο πάνω στο φύλλο σφολιάτας. Αφαιρούμε τη μεμβράνη και το τυλίγουμε μέχρι να καλυφθεί εντελώς. Τοποθετούμε σε ταψί φούρνου πάνω σε αντικολλητικό χαρτί με την πλευρά της ένωσης προς τα κάτω. Αλείφουμε όλη την επιφάνεια της σφολιάτας με τους κρόκους ελαφρά χτυπημένους και αραιωμένους με 2-3 σταγόνες νερό. Κόβουμε την υπόλοιπη σφολιάτα με κουπ-πατ σε σχήμα αστεριού ή ό,τι άλλο και τα κολλάμε πάνω στο ρολό. Αλείφουμε ξανά με κρόκο. Τοποθετούμε το ταψί στο φούρνο και ψήνουμε για 30 λεπτά. (αν έχετε θερμόμετρο, δείτε το κρέας να φτάσει τους 75-80 βαθμούς) Αφαιρούμε από το φούρνο, κόβουμε σε χοντρές φέτες και σερβίρουμε ζεστό με τσάτνεϊ ή μουστάρδα ή σάλτσα ψητού.
17
18
ΤΑ NEA ΤΗΣ ΛΕΣΒΟΥ
ΔΕΥΤΕΡΑ 20 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2021
Εορταστικά έθιμα στη Λέσβο Με πληροφορίες από τον Βαγγέλη Χατζημανώλη
Τ
ο δικό της χαρακτήρα έχει η περίοδος των Χριστουγέννων στη Λέσβο, που ξεκινά ουσιαστικά από την Παραμονή των Χριστουγέννων στις 24 Δεκεμβρίου και ολοκληρώνεται την ημέρα των Φώτων στις 6 Ιανουαρίου. Ένα δωδεκαήμερο γεμάτο χρώματα, γεύσεις και αρώματα, που συνθέτουν την εορταστική ατμόσφαιρα στα σπίτια του νησιού, ιδιαίτερα σε όσα κρατάνε κάποιες έστω από τις παραδόσεις του τόπου μας. Ποιες είναι όμως αυτές; Αρχικά η παράδοση ήθελε το συγκεκριμένο δωδεκαήμερο να μην γίνονται βαριές δουλειές στο σπίτι (ούτε σκάφη δεν έβαζαν), αλλά το διάστημα που προηγούνταν των εορτών γίνονταν αρκετές προετοιμασίες, πέρα από το κλασικό στόλισμα, όπως ασβέστωμα στα πεζούλια στις αυλές, σκούπισμα, συγύρισμα. Ειδικά για το στόλισμα, πριν επικρατήσουν τα στολίδια που έχουμε σήμερα, χρησιμοποιούσαν φρούτα εποχής στολισμένα με ένα είδος λεπτού χρυσού φύλλου, την «ξαλ’φή» ή «τράνα», που τα έβαζαν μέσα σε φρουτιέρες. Με τον ίδιο τρόπο στόλιζαν και ένα κλαδί ελιάς, τοποθετημένο σε γλάστρα. Δίπλα σε αυτό έβαζαν και το κουμάρι με το αμίλητο νερό, την πέτρα τη μαλλιαρή και το ρόδι, το σίδερο σιδερώματος και το ψωμί για τα ποδαρικά της Πρωτοχρονιάς. Τα γλυκίσματα είχαν φυσικά την τιμητική τους: Mπακλαβούδες, κουραμπιέδες, φοινίκια και βέβαια η παραδοσιακή πλατσέντα, στα οποία μάλιστα κατά την εποχή της κατοχής και λίγο αργότερα για το σιρόπιασμα χρησιμοποιούσαν βράσμα «πετιμέζι», καθώς το μέλι και η ζάχαρη σπάνιζαν. Στα τραπέζια, το κρέας παίζει πάντα πρωταγωνιστικό ρόλο. Κυριαρχούσαν τα σφαχτά και κυρίως τα αρσενικά αρνιά - οι «μπισλιμέδις» - που έτρεφαν όλον τον χρόνο ειδικά για
αυτόν τον σκοπό, αλλά και το χοιρινό. Αυτά προτιμώνται ακόμη στα χωριά, αλλά τα τελευταία χρόνια αρκετά διαδεδομένο είναι και το σελινάτο αλλά και η ευρύτερα διαδεδομένη γαλοπούλα. Επίσης, αρκετά διαδεδομένα στη λεσβιακή ύπαιθρο κυρίως είναι και τα σουγάνια, οι ντολμάδες με το κρεμμύδι, ή σούπες με διάφορα κρέατα, κάτι αντίστοιχο με την μαγειρίτσα το Πάσχα. Ανήμερα των Χριστουγέννων, πριν ακόμη χτυπήσουν το πρωί οι καμπάνες, ένας άνδρας γυρνούσε από σπίτι σε σπίτι με ένα χοντρό ξύλο και χτυπούσε τις πόρτες για να ξυπνήσουν οι χωριανοί και να πάνε στην εκκλησία, γνωστό ως «ντάραντους» στην Αγία Παρασκευή. Στην εκκλησία πήγαινε όλη η οικογένεια, φορώντας τα καλά τους, ενώ ειδικά τα παιδιά την προηγούμενη μέρα χειροφιλούσαν τους μεγάλους (νονούς, γιαγιάδες, παππούδες) για να πάρουν την ευχή τους αλλά και το… χαρτζιλίκι, ενώ φυσικά την ημέρα της γιορτής έλεγαν και τα κάλαντα, όπου συνήθως δεν έπαιρναν χρήματα, αλλά γλυκά και ξηρούς καρπούς. Από το απόγευμα και το βράδυ των Χριστουγέννων οι γυναίκες μόνο γυρνούσαν από σπίτι σε σπίτι, ενώ την Πρωτοχρονιά μόνο οι άνδρες, ενώ υπήρχε και ένα είδος… ασυλίας, καθώς ακόμη και οι ερωτευμένοι μπορούσαν να μπουν στο σπίτι της καλής τους. Όλα αυτά βέβαια, υπό τον φόβο των καλικαντζάρων ή όπως είναι επίσης γνωστοί στη Λέσβο τσιλικρουτά ή γκατζόλια, που έκαναν σκανταλιές και ζημιές στα σπίτια, ανακατεύοντας τα κελάρια και κάνοντάς τα όλα άνω-κάτω. Για την προστασία των σπιτιών και για να εμποδίσουν την είσοδο των άτακτων ξωτικών, οι νοικοκυρές έριχναν στάχτη γύρω-γύρω από το σπίτι ή ράντιζαν με αγιασμό, μέχρι των Φώτων που οι καλικάντζαροι γυρνούσαν ξανά στα λημέρια τους κάτω από τη γη.