ΠΛΟΗΓΟΣ ΥΓΕΙΑΣ 2019 by Τα Νέα της Λέσβου

Πλοηγός Υγείας 2019

Έκδοση Ημερήσια Εφημερίδα «Τα Νέα της Λέσβου» ΣΤ. ΣΤΟΙΚΟΣ & ΣΙΑ Ο.Ε Διεύθυνση Καραντώνη 1, Μυτιλήνη ΤΚ 81100 Τηλ: 22510-48960/48961 e-mail: info@nealesvou.gr ΕΚΔΟΤΗΣ - ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Στόικος Στέλιος

Editorial

ια τρίτη συνεχή χρονιά κυκλοφορεί η ετήσια έκδοση των «Νέων της Λέσβου», ο «Πλοηγός Υγείας». Πρόκειται για έναν πλήρη οδηγό για θέματα υγείας με πλούσια αρθρογραφία για ενημέρωση, αλλά και απαντήσεις σε ζητήματα που μπορεί να σας απασχολούν, αλλά και πολύτιμες συμβουλές από τους πλέον ειδικούς, τους γιατρούς της Λέσβου και επαγγελματίες από το χώρο της υγείας. Η υγεία είναι το πολυτιμότερο αγαθό και τα «Νέα της Λέσβου» δίνουν ιδιαίτερη έμφαση στο κομμάτι αυτό, με ενημέρωση για θέματα που αφορούν το χώρο της υγείας τόσο μέσα από την εφημερίδα με τη σελίδα της υγείας κάθε Πέμπτη, αλλά και συνεχή ενημέρωση καθημερινά μέσα από τις σελίδες της για θέματα που αφορούν την υγεία στο νησί μας. Πέρα από την εφημερίδα, ακολουθώντας τις ανάγκες της εποχής, τα «Νέα της Λέσβου» δημιούργησαν τον ηλεκτρονικό “ploigo” (ploigosygeias.gr), όπου με ένα «κλικ» μπορεί ο επισκέπτης να βρει την ειδικότητα γιατρού που επιθυμεί, να κλείσει ραντεβού, αλλά και να διαβάσει ενδιαφέροντα άρθρα για επίκαιρα θέματα υγείας. Φέτος o ηλεκτρονικός ploigosygeias.gr έχει ανανεωθεί πλήρως, με σκοπό να είναι ακόμη περισσότερο χρηστικός και λειτουργικός για τους αναγνώστες μας. Στον έντυπο «Πλοηγό Υγείας» που κρατάτε στα χέρια σας θα βρείτε χρήσιμες συμβουλές και πληροφορίες για θέματα υγείας που τους αφορούν όλους, αλλά και πολύτιμες συμβουλές για γονείς σχετικά με τα παιδιά, εναλλακτικές μεθόδους θεραπείας, ζητήματα διατροφής κ.ά.. Καλή πλοήγηση… 4

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ Χαρά Καστρινέλλη ΔΙΟΡΘΩΣΗ ΚΕΙΜΕΝΩΝ Κατερίνα Παπαϊωάννου ΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ Μαρία Αριστοτέλους ΕΚΤΥΠΩΣΗ Δ. Δούκας & Σια ΟΒΕΕ

Το σύνολο του περιεχομένου, αποτελεί πνευματική ιδιοκτησία της Στ Στόικος και Σια Ο.Ε και διέπεται από τις διατάξεις περί Πνευματικής Ιδιοκτησίας. Συνεπώς απαγορεύεται ρητά η αναπαραγωγή, αναδημοσίευση, αντιγραφή, μετάφραση, τροποποίηση και πώληση με οποιονδήποτε τρόπο του συνόλου ή και μέρους της ύλης χωρίς την προηγούμενη εγγραφή συναίνεση του Εκδότη.

Πλοηγός Υγείας 2019

περιεχομενα

10 11 12 15 16 18 20 21 22 25 26 28

Νέες μέθοδοι αντιμετώπισης της φλεβικής ανεπάρκειας και των κιρσών Ακουστικά Βαρηκοΐας Triplex Καρωτίδων Κολονοσκόπηση Τι είναι η κολπίτιδα; Καρκίνος μαστού και κύηση Κύηση υψηλού κινδύνου Κοιλιοκάκη Προαθλητικός καρδιολογικός έλεγχος Αποτροπή αιφνίδιου θανάτου σε νέα άτομα Υποτροπιάζουσες Ουρολοιμώξεις Μύθοι, αλήθειες και συχνές ερωτήσεις σχετικά με τον καταρράκτη Διορθωτικά γυαλιά για μεσαίες-κοντινές αποστάσεις

40 30 ΚΑΤΑΡΡΑΚΤΗΣ: Ενημερωθείτε για τη νέα τεχνική μικροτομής και τους τύπους ενδοφακών 44

32 34

Αποτρίχωση με Laser & Θεραπεία Θυλακίτιδας Κατάθλιψη & Μετατραυματική Διαταραχή Άγχους στη Σκλήρυνση Κατά Πλάκας (ΣκΠ): Ο Ρόλος της διαχείρισης του συναισθήματος

36 Διεκδικητικότητα - Η τέχνη του να λες «ΟΧΙ» 40 Ημικρανία και Βελονισμός 43 ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ: Μύθοι & Αλήθειες 44 Το παιδί μου «κεκεδίζει» Ακουστική και Οπτική Μνήμη: Δυο σημαντικές 46 δεξιότητες για την μάθηση 48 Ιαματικά λουτρά και υγεία Νέα δεδομένα αλλάζουν τη ζωή των ασθενών 50 με Σκλήρυνση κατά Πλάκας 52 Η θεραπευτική ΒΙΟΠΟΙΚΙΛOΤΗΤΑ της Λέσβου 5

Από το 2016, η Eltecho προσφέρει υπηρεσίες τεχνικής υποστήριξης βιοϊατρικού και εργαστηριακού εξοπλισμού για ιδιώτες ιατρούς και νοσοκομεία, αλλά και κάθε είδους ηλεκτρονικού εξοπλισμού για ιδιώτες και επιχειρήσεις της Λέσβου. Στον τομέα της βιοϊατρικής, αναλαμβάνει την συντήρηση, την επισκευή, τη βαθμονόμηση και την πιστοποίηση σωστής λειτουργίας ζυγών, μικροσκοπίων, κλιβάνων αποστείρωσης, αναλυτών, καταγραφικών μηχανημάτων κ.ά.. Παράλληλα, αναλαμβάνει την επισκευή και τη συντήρηση γενικού ηλεκτρονικού εξοπλισμού, όπως ηλεκτρονικοί υπολογιστές, UPS, οθόνες, τηλεοράσεις, tablet, κινητά τηλέφωνα κ.ά.. Στην προσπάθειά της να καλύψει κατά το μέγιστο δυνατό τις ανάγκες τους, η Eltecho προσφέρει σε όλους τους πελάτες της ετήσια ή εξάμηνα πακέτα τεχνικής υποστήριξης, τα οποία περιλαμβάνουν: 1. Διάγνωση βλάβης του εξοπλισμού εντός 24 ωρών. Ο εξοπλισμός επισκευάζεται επί τόπου, αν αυτό είναι δυνατό, ή στο χώρο της Eltecho και επιστρέφεται επισκευασμένος στον χώρο του πελάτη εντός τριών (3) εργάσιμων ημερών, με εξαίρεση τις περιπτώσεις που για την επισκευή του χρειάζονται παραπάνω ημέρες. 2. Έλεγχος σωστής λειτουργίας του εξοπλισμού κάθε δύο (2) μήνες, στο χώρο του πελάτη, έπειτα από ορισμό ραντεβού. 3. Απομακρυσμένη τεχνική υποστήριξη (online ή τηλεφωνική) για άμεση αντιμετώπιση του τεχνικού προβλήματος όταν δεν κρίνεται απαραίτητη η επίσκεψη στον χώρο του πελάτη. Το κόστος των πακέτων τεχνικής υποστήριξης διαμορφώνεται ανάλογα με τις ανάγκες των πελατών. Σημειώνεται πως σε αυτό το κόστος δεν περιλαμβάνεται τυχόν κόστος για αγορά ανταλλακτικών, το οποίο καλύπτουν οι πελάτες. 6

Πλοηγός Υγείας 2019

ΜΑΓΝΗΤΙΚΗ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ ΛΕΣΒΟΥ

Νικόλαος Α. Σίσκας

Ακτινοδιαγνώστης - Στρατ. Ιατρός Καβέτσου 44 (Πρώην Ολυμπιακή) Τηλ: 22510 42277, 42377, Fax: 22510 42112 email: siskan@otenet.gr www.magnitikilesvou.gr

Πολυτομικός Αξονικός Τομογράφος Το σύγχρονο σύστημα 16 τομών, Brilliance της εταιρείας Philips, αποτελεί αξιόπιστη λύση που προσφέρει υψηλή διακριτική ικανότητα και αυξημένη ταχύτητα εξετάσεων. Ταυτόχρονα δίνεται η δυνατότητα χαμηλών δόσεων ακτινοβολίας με ταχύτητα λήψης πολλαπλών τομών (Multislice spiral CT) σε πολύ φιλικό περιβάλλον.

Ψηφιακός Μαστογράφος Το τελευταίας τεχνολογίας σύστημα Ψηφιακού Μαστογράφου Selenia Dimensions της εταιρείας Hologic εξασφαλίζει μεγάλη αξιοπιστία και ευκρίνεια στη διάγνωση πρώιμων βλαβών του μαστού. Διαθέτει ψηφιακό ανιχνευτή από άμορφο σελήνιο για άμεση μετατροπή των ακτινών Χ σε ψηφιακό σήμα εξαιρετικής ευκρίνειας, χωρίς άλλη ενδιάμεση μετατροπή ενέργειας. Πλεονεκτεί στην ανίχνευση μικρών βλαβών και ιδιαίτερα μικρών αποτιτανώσεων, με ανάλυση της τάξης των 70 μm. Έχει επίσης δυνατότητα σε αναβάθμιση με την προσθήκη λογισμικού Τομοσύνθεσης, για τη διενέργεια 3D Μαστογραφίας.

Πλοηγός Υγείας 2019

Μαγνητικός Τομογράφος Το 8κάναλο σύστημα Μαγνητικής Τομογραφίας Signa Excite της εταιρείας GE, υψηλού μαγνητικού πεδίου 1,5 Tesla, παρέχει άριστη ποιότητα και λεπτομερή απεικόνιση. Καλύπτει όλο το φάσμα της σύγχρονης απεικόνισης στο μαγνητικό συντονισμό. Ο Μαγνητικός τομογράφος είναι ανοικτός στις δύο πλευρές του έτσι ώστε να μειώνεται το αίσθημα κλειστοφοβίας και να αυξάνεται το αίσθημα φιλικότητας και ασφάλειας. Λόγω απουσίας ακτινοβολίας δίνεται η δυνατότητα παρουσίας συνόδου στο χώρο της εξέτασης κατά τη διενέργεια αυτής.

Ψηφιακή Πανοραμική Ακτινογραφία Το κορυφαίο άμεσα ψηφιακό σύστημα Promax της εταιρείας Planmeca προσφέρει ιδιαίτερη ευκρίνεια και λεπτομερή ψηφιακή απεικόνιση των γνάθων συμβάλλοντας στην αξιόπιστη οδοντιατρική διάγνωση και το σχεδιασμό της θεραπείας.

Έγχρωμος Υπερηχοτομογράφος Το κορυφαίο σύστημα IU 22 της εταιρείας Philips εξασφαλίζει υψηλής ευκρίνειας υπερηχογραφική απεικόνιση και διαγνωστική ακρίβεια ακόμη και σε παχύσαρκους ασθενείς. Επιπλέον με τη δυνατότητα της ελαστογραφίας επιτυγχάνεται η αξιολόγηση και ο ποσοτικός υπολογισμός της ελαστικότητας των δομών, συμβάλλοντας στην αναγνώριση περιοχών αυξημένου κινδύνου (σκληρότητας) για κακοήθεια στο μαστό και στο θυρεοειδή μεταξύ άλλων.

Πλοηγός Υγείας 2019

Σοφοκλής Ε. Τραχανέλλης Αγγειοχειρούργος MD/ MSc Επιμελητής Νοσοσκομείου Metropolitan, MSc “Ενδαγγειακές Τεχνικές”, Παν. Αθηνών Κλινική εμπειρία στο Ηνωμένο Βασίλειο Ναυμάχου Αποστόλη 2 Μυτιλήνη Τηλ: 22510 37476, Κιν: 6980869090 email: sof_trachanellis@hotmail.com

Νέες μέθοδοι αντιμετώπισης

της φλεβικής ανεπάρκειας και των κιρσών

φλεβική ανεπάρκεια είναι ένα χρόνιο πρόβλημα που ταλαιπωρεί πολύ κόσμο. Εμφανίζεται με μια ποικιλία δυσάρεστων συμπτωμάτων που ξεκινάνε από αίσθημα κούρασης και βάρους στα πόδια, μέχρι και πρηξίματα και φουσκωμένες φλέβες. Εμφανίζεται σε όλες τις ηλικίες, σε άντρες και γυναίκες και δυστυχώς έχει την τάση να χειροτερεύει με το πέρασμα των χρόνων. Εκτός από το αισθητικό πρόβλημα το οποίο για πολλούς ανθρώπους είναι σημαντικό, ενέχει και κίνδυνο διάφορων επιπλοκών, όπως είναι οι θρομβώσεις, τα έλκη και οι αιμορραγίες. Ανάλογα με το είδος και την έκταση του προβλήματος, υπάρχουν διάφοροι τρόποι αντιμετώπισης που μπορούμε να επιλέξουμε για την αντιμετώπισή του. Ο πιο κλασικός τρόπος είναι η επέμβαση, που ονομάζεται σαφηνεκτομή. Είναι αρκετά αποτελεσματική και αν γίνει σωστά μειώνεται αρκετά η πιθανότητα υποτροπών του προβλήματος. Σε μερικές περιπτώσεις είναι και η μοναδική μέθοδος που μπορεί να εφαρμοστεί. Εκτός από την σαφηνεκτομή, υπάρχουν και νεότερες μέθοδοι για τη θεραπεία των κιρσών. Είναι πιο φιλικές προς τον ασθενή γιατί η αποκατάσταση είναι πιο γρήγορη και αποφεύγονται μεγάλα τραύματα, ράμματα, σημάδια, αιματώματα, τραυματισμός νεύρων και άλλες επιπλοκές. Γίνονται με μια απλή παρακέντηση και ενδοαυλική κατάλυση του προβληματικού φλεβικού στελέχους. Ο συνηθέστερος τρόπος κατάργησης της φλέβας είναι θερμικός, όπως είναι το LASER ή οι ραδιοσυχνότητες RF. Απαιτείται κάποιο είδος αναισθησίας λόγω της χρήσης θερμικής ενέργειας και απαιτείται διήθηση των ιστών γύρω από τη φλέβα με ψυχρά διαλύματα προς αποφυγή εγκαυμάτων. 10

ΠΡΙΝ

ΜΕΤΑ

Η τελευταία ίσως μέθοδος είναι η ενδοαυλική σύγκλειση των φλεβών με χρήση κυανοακρυλικής κόλλας. Είναι μια πολλά υποσχόμενη μέθοδος που μπορεί να γίνει χωρίς αναισθησία και αν δε συνοδεύεται από κιρσεκτομές μπορεί να αποφευχθεί ακόμη και η χρήση κάλτσας τη μετεγχειρητική περίοδο. Έχει άμεσα αποτελέσματα και ο ασθενής επιστρέφει άμεσα στις δραστηριότητές του. Ο μη επεμβατικός χαρακτήρας των νεότερων μεθόδων επιτρέπει την εφαρμογή τους και σε πιο πρώιμα στάδια της νόσου, δεδομένου ότι είναι αρκετά ασφαλείς και δεν προκαλούν μεγάλη ταλαιπωρία στον πάσχοντα. Ασχέτως της μεθόδου που θα χρησιμοποιηθεί, η αντιμετώπιση των φλεβικών κιρσών συνήθως απαιτεί νοσηλεία μίας ημέρας, δηλαδή ο ασθενής φεύγει από την κλινική το ίδιο απόγευμα.

Πλοηγός Υγείας 2019

Ακουστικά Βαρηκοΐας

ο Ακουστικό Βαρηκοΐας είναι μία μικρή ηλεκτρονική συσκευή, η οποία μπορεί να τοποθετηθεί εσωτερικά του ακουστικού πόρου ή στο πτερύγιο του αυτιού. Ενισχύει τον ήχο, δίνοντας έτσι τη δυνατότητα σε άτομα με απώλεια ακοής να ακούσουν, να επικοινωνήσουν, να συμμετάσχουν σε καθημερινές δραστηριότητες, να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής τους. Ωστόσο, μόνο ένας στους πέντε ανθρώπους με απώλεια ακοής επιλέγει να χρησιμοποιήσει Ακουστικό Βαρηκοΐας. Τα ακουστικά βαρηκοΐας διακρίνονται στις εξής κατηγορίες:

▶▶Πλήρως Ενδοκαναλικό (CIC)

Είναι κατασκευασμένα για να εφαρμόζουν στο εσωτερικό του ακουστικού πόρου. Τοποθετούνται εξολοκλήρου μέσα στο αυτί και έτσι περιορίζεται αρκετά ο θόρυβος του ανέμου. Μία κατηγορία των CIC Ακουστικών Βαρηκοΐας είναι τα IIC (invisible in the ear canal) τα οποία τοποθετούνται στη δεύτερη στροφή του ακουστικού πόρου και είναι ιδανικά για τα άτομα που θέλουν ένα αόρατο ακουστικό βοήθημα.

▶▶Ενδοκαναλικό (ITC)

Κατασκευάζονται έτσι ώστε να τοποθετούνται κατά το μεγαλύτερο μέρος τους μέσα στο κανάλι του αυτιού και είναι σχεδόν αόρατα. Το μέγεθος των ITC είναι ελαφρώς μεγαλύτερο από αυτό των CIC.

▶▶Μέσα στο Αυτί (ITE)

Η εφαρμογή τους γίνεται στο εξωτερικό μέρος του αυτιού. Είναι ευκολότερα στο χειρισμό, όμως εξαιτίας του μεγέθους τους είναι ορατά συγκριτικά με τα μικρότερα μοντέλα.

▶▶Κλασικό Οπισθωτιαίο (BTE) Στα Κλασικά Οπισθωτιαία Ακουστικά Βαρηκοΐας όλα τα μέρη τους βρίσκονται στο εσωτερικό ενός πλαστικού κελύφους, το οποίο εφαρμό-

ζεται πίσω από το αυτί και συνδέεται με το εκμαγείο μέσω ενός πλαστικού διάφανου σωλήνα.

▶▶Μίνι-Οπισθωτιαία (Mini-BTE)

Τα Μικροσκοπικά Οπισθωτιαία Ακουστικά Βαρηκοΐας είναι τα νέα οπισθωτιαία τα οποία τοποθετούνται πίσω από το αυτί. Μέσα στο κανάλι του αυτιού μια θηλή από σιλικόνη ή ένα κέλυφος συγκρατεί το σωληνάκι στο κανάλι. Εφαρμόζουνε στο αυτί με εκμαγείο ή με ένα ανοιχτό αόρατο σωληνάκι και αφήνουν το κανάλι του αυτιού ανοιχτό, ενώ εξυπηρετούν στην αποφυγή αίσθησης φραγής του.

▶▶Δέκτη στο αυτί (RIC) ή (RITE)

Το στιλ των Ακουστικών Βαρηκοΐας RIC ή RITE είναι πανομοιότυπο με αυτό των Οπισθωτιαίων Ακουστικών Βαρηκοΐας, αλλά πολύ μικρότερο. Το μεγάφωνο βρίσκεται μέσα στο κανάλι ή μέσα στο αυτί και ενώνεται με το μηχανισμό του ακουστικού μέσω ενός λεπτού καλωδίου. Η εφαρμογή των ακουστικών αυτών μπορεί να είναι ανοιχτή έτσι ώστε ο πόρος του αυτιού να αναπνέει μειώνοντας τις πιθανές μολύνσεις. Το άτομο με προβλήματα ακοής με τη χρήση των Ακουστικών Βαρηκοΐας αποκτά καλύτερη επικοινωνία με την οικογένεια και το φιλικό του περιβάλλον, καθώς επίσης αυτοπεποίθηση, ασφάλεια, γίνεται ανεξάρτητο και αισθάνεται καλύτερα για τον εαυτό του. Την ίδια στιγμή διευκολύνεται η επικοινωνία του ατόμου μέσω του τηλεφώνου, καθώς μπορεί να ακούσει την ομιλία με μεγαλύτερη σαφήνεια. Η κόπωση είναι μικρότερη, καθώς δεν χρειάζεται να καταβάλλει προσπάθεια για να ακούσει τους συνομιλητές του και τους ήχους στο περιβάλλον. Συνολικά μπορούμε να πούμε ότι η χρήση Ακουστικών Βαρηκοΐας βελτιώνει την ποιότητα ζωής, γι’ αυτό αξίζει να το αποφασίσει όποιος αντιμετωπίζει ανάλογα προβλήματα απώλειας ακοής. Βαλτάς Βασίλειος Φαρμακοποιός 11

Πλοηγός Υγείας 2019

ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΚΟ ΥΠΕΡΗΧΟΤΟΜΟΓΡΑΦΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ Πολύδωρος Π. Αμπατζής Ιατρός Ακτινολόγος Αερ. Γιανναρέλλη 7 ΜΥΤΙΛΗΝΗ Τηλ.: 2251028222 - Fax :2251028558 - Κιν.: 6948522245 Ε-mail: ampatzispp@gmail.com Site: www.ampatzispp.wix.com/ampatzispolydoros

Triplex Καρωτίδων

ο Triplex καρωτίδων είναι μια ασφαλής και ανώδυνη ειδική εξέταση υπερήχων για τα αγγεία του τραχήλου που ονομάζονται καρωτίδες. Με την βοήθεια των υπερήχων ελέγχουμε την κυκλοφορία στα αγγεία, όπως και το μέγεθος και γενικότερα την ανατομία τους. Σαν ολοκληρωμένη εξέταση περιλαμβάνει τον έλεγχο τεσσάρων αγγείων από κάθε πλευρά του τραχήλου. Η κοινή καρωτίδα που ξεκινά από τα μεγάλα αγγεία που φεύγουν από την καρδιά στο μέσον περίπου του λαιμού χωρίζεται σε δύο. Την έσω καρωτίδα που συνεχίζει προς τα άνω, εισέρχεται μέσα στο κρανίο και αιματώνει τον εγκέφαλο και την έξω καρωτίδα που τροφοδοτεί κυρίως το πρόσωπο. Επίσης υπάρχουν οι επονομαζόμενες σπονδυλικές αρτηρίες, μια από κάθε πλευρά, που ανεβαίνουν δεξιά και αριστερά της σπονδυλικής στήλης διαμέσου κάποιων τρημάτων των σπονδύλων (σπονδυλικά τρήματα). Η εξέταση δεν χρειάζεται καμιά προετοιμασία. Γίνεται με τον εξεταζόμενο σε ύπτια θέση με το κεφάλι σε ελαφρά δεξιά ή αριστερά στροφή. Διαρκεί 20 λεπτά περίπου. Δεν γίνεται χρήση φαρμάκων και δεν υπάρχει οποιαδήποτε παρενέργεια ή κίνδυνος. Ο κύριος λόγος που γίνεται η εξέταση είναι να βρεθεί εάν υπάρχει στένωση καρωτίδος, που είναι μια επικίνδυνη κατάσταση που αυξάνει τις πιθανότητες εγκεφαλικού επεισοδίου. Το Triplex καρωτίδων έχει σημαντικό προληπτικό ρόλο να διαπιστώσει την ύπαρξη στένωσης ώστε να δοθεί η κατάλληλη αγωγή και να αποφευχθεί ένα πιθανό εγκεφαλικό επεισόδιο. Έτσι πρέπει να γίνεται σε εκείνους που έχουν κίνδυνο να έχουν αγγειακή νόσο. Κυριότερες ενδείξεις για τον προληπτικό έλεγχο των καρωτίδων είναι: 12

ΕΣΩ ΚΑΡΩΤΙΔΑ ΕΞΩ ΚΑΡΩΤΙΔΑ ΚΟΙΝΗ ΚΑΡΩΤΙΔΑ

1. Αρτηριακή υπέρταση. 2. Φύσημα κατά την ακρόαση του τραχήλου. 3. Σακχαρώδης διαβήτης. 4. Υψηλή χοληστερίνη. 5. Οικογενειακό ιστορικό εγκεφαλικού επεισοδίου ή καρδιοπάθειας. 6. Κάπνισμα. 7. Προληπτικός έλεγχος σε ηλικίες άνω των 55 ετών. Το Triplex καρωτίδων γίνεται και για διαγνωστικούς λόγους, όπως: 1. Μετά από ένα εγκεφαλικό επεισόδιο. 2. Αγνώστου αιτιολογίας απώλεια συνείδησης. 3. Εμβοές των ώτων. 4. Αμαύρωση οφθαλμού. 5. Ζαλάδες, ίλιγγος κλπ. Από τον έλεγχο των καρωτίδων, αφού διαπιστωθεί εάν υπάρχει ή όχι στένωση, θα πρέπει να εκτιμηθεί ο βαθμός της στένωσης και κατά συνέπεια η επικινδυνότητα. Από την αξιολόγηση των παραπάνω θα αποφασιστεί και η κατάλληλη θεραπευτική αντιμετώπιση. Όταν η στένωση είναι κάτω του 50% η αντιμετώπιση είναι πάντα συντηρητική, με φάρμακα και διόρθωση

Πλοηγός Υγείας 2019

αποτελέσματα. Γίνεται με μια τομή πλάγια στο λαιμό. Ανοίγεται η αρτηρία, καθαρίζεται από το συσσωρευμένο παθολογικό υλικό και προσεκτικά ράβεται ξανά. Η εγχείρηση συνηθέστατα γίνεται με γενική αναισθησία, ενώ είναι δυνατόν να γίνει και με τοπική-περιοχική αναισθησία.

των παραγόντων που επιδεινώνουν την αγγειακή νόσο, όπως, διακοπή καπνίσματος, απώλεια σωματικού βάρους, ειδική διατροφή, έλεγχος σακχάρου και χοληστερίνης, έλεγχος αρτηριακής πίεσης κλπ. Όταν η στένωση είναι πάνω από 70% υπάρχει αρχικά ένδειξη επεμβατικής αντιμετώπισης της στένωσης. Η χειρουργική αντιμετώπιση γίνεται με δύο τρόπους: Α) Καρωτιδική ενδαρτηρεκτομή - Είναι η καθιερωμένη επέμβαση για τη διάνοιξη της στενωμένης καρωτίδας. Έχει πολύ καλά άμεσα και μακροπρόθεσμα

Β) Καρωτιδική αγγειοπλαστική με τοποθέτηση stent - Είναι μια νέα μέθοδος με αμφιλεγόμενα αποτελέσματα, που δεν έχει δοκιμαστεί στο χρόνο. Διεξάγονται επιστημονικές μελέτες με μεγάλες σειρές ασθενών για να τη συγκρίνουν με την εγχείρηση. Γίνεται συνήθως με τοπική αναισθησία. Εδώ, η στένωση στην αρτηρία διανοίγεται με ένα μπαλόνι υπό ακτινολογικό έλεγχο. Ένα μεταλλικό stent (= ενδονάρθηκας), που καλύπτει το μπαλόνι, πιέζεται πάνω στο εσωτερικό τοίχωμα της αρτηρίας για να τη διατηρήσει ανοικτή. Όταν η στένωση είναι μεταξύ 50% και 70% ο τρόπος αντιμετώπισης εξαρτάται από τα συμπτώματα και το ιστορικό του ασθενούς. Το Triplex καρωτίδων δεν μπορεί να ελέγξει το τμήμα των αγγείων που βρίσκονται μέσα στο κρανίο και αν υπάρχει υποψία παθολογίας σε αυτά πρέπει να γίνονται άλλες εξετάσεις, όπως η CT αγγειογραφία, η ψηφιακή αγγειογραφία και η κλασική ενδαρτηριακή αγγειογραφία.

Πλοηγός Υγείας 2019

Μαυρογένης Γεώργιος Επεμβατικός Γαστρεντερολόγος Καβέτσου 10, 4ος όροφος, Μυτιλήνη Τηλ: 22510-55557, Κιν: 6984121212 www.endoskopisi.com, email: mavrogenis@gmail.com

Κολονοσκόπηση 1)Τι είναι η κολονοσκόπηση; Είναι η εξέταση του παχέος εντέρου με τη βοήθεια ενός εύκαμπτου ενδοσκοπίου το οποίο ονομάζεται κολονοσκόπιο. Την παραμονή της εξέτασης πραγματοποιείται καθαρισμός του εντέρου με τη λήψη καθαρτικών, καθώς και ειδική δίαιτα. Η κολονοσκόπηση αποτελεί την εξέταση εκλογής για τη διάγνωση και θεραπεία πολυπόδων παχέος εντέρου.

2) Ποιες είναι οι ενδείξεις κολονοσκόπησης Διερεύνηση ανεξήγητης σιδηροπενικής αναιμίας με χαμηλό σίδηρο-φερριτίνη, μέλαινες κενώσεις, απώλεια αίματος με τα κόπρανα, απώλεια βάρους, μετεωρισμός (φουσκώματα), χρόνιες διάρροιες, εναλλαγές στις κενώσεις (δυσκοιλιότητας-ευκοιλιότητας), παρουσία βλέννας ή αίματος στα κόπρανα, προληπτικός έλεγχος καρκίνου παχέος εντέρου και πολυπόδων από την ηλικία των 45 ετών, φλεγμονώδεις εντεροπάθειες (νόσος του Crohn, ελκώδης κολίτιδα), προσωπικό ιστορικό νεοπλασίας, κληρονομικό ιστορικό πολυπόδων ή καρκίνου παχέος εντέρου.

3) Πώς γίνεται η προετοιμασία για κολονοσκόπηση; Το πιο σημαντικό βήμα για μία κολονοσκόπηση υψηλής ποιότητας είναι η κατάλληλη προετοιμασία. Τρεις με πέντε μέρες πριν την εξέταση θα πρέπει να αποφεύγονται οι φυτικές ίνες, δηλαδή φρούτα και λαχανικά. Την παραμονή της εξέτασης χορηγούνται καθαρτικά με τα οποία θα γίνει ο καθαρισμός του παχέος εντέρου.

Αυτή τη μέρα ο ασθενής μπορεί να φάει κάτι ελαφρύ (π.χ. κοτόσουπα, ζελεδάκια, σούπες).

4) Πώς γίνεται η εξέταση; Η εξέταση γίνεται με την χορήγηση μέθης και αναλγητικών φαρμάκων με τέτοιο τρόπο ώστε να μην είναι επώδυνη για τον ασθενή. Το είδος και η δοσολογία των φαρμάκων καθορίζονται ανάλογα με την ηλικία, το φύλο, το ατομικό ιστορικό και την εκτιμώμενη διάρκεια της εξέτασης. Το ενδοσκόπιο προωθείται προσεκτικά μέχρι το τέλος του εντέρου. Στη συνέχεια γίνεται ενδελεχής έλεγχος των τοιχωμάτων του εντέρου και πλύση/αναρρόφηση των ακαθαρσιών που υπάρχουν. Αν βρεθούν πολύποδες συνήθως αφαιρούνται κατά την διάρκεια της εξέτασης.

5) Ποια είναι η διάρκεια της εξέτασης; Ο χρόνος ποικίλλει από 20 λεπτά μέχρι και 1 ώρα. Παράγοντες, όπως η ηλικία, το φύλο, το ιστορικό προηγούμενων επεμβάσεων στην κοιλιά, η ποιότητα της προετοιμασίας, ο αριθμός των πολυπόδων επηρεάζουν την διάρκεια της εξέτασης.

6) Ισχύει ότι η κολονοσκόπηση είναι επώδυνη; Η παρουσία του ενδοσκοπίου στο παχύ έντερο δεν είναι επώδυνη. Ο έμπειρος ενδοσκόπος γνωρίζει ποια σημεία της εξέτασης μπορεί να είναι επώδυνα και λαμβάνει τα αντίστοιχα μέτρα. Η χορήγηση ελαφράς μέθης και αναλγητικών φαρμάκων κατά την διάρκεια της κολονοσκόπησης καθιστά την εξέταση ανώδυνη.

7) Τι γίνεται μετά την εξέταση Μετά το τέλος της εξέτασης, ο ασθενής παρακολουθείται στην αίθουσα ανάνηψης για 30 λεπτά με μία ώρα. Στη συνέχεια μπορεί να αποχωρήσει με συνοδεία. Επειδή τα χορηγούμενα φάρμακα επηρεάζουν τα αντανακλαστικά και τα επίπεδα συνείδησης, απαγορεύεται η οδήγηση μέχρι και την επόμενη μέρα το πρωί. Ο Γιώργος Μαυρογένης είναι Γαστρεντερολόγος-Ηπατολόγος. Εξειδικεύεται στην εκτομή πολυπόδων παχέος εντέρου και είναι συνεργάτης του νοσοκομείου Υγεία.

Πλοηγός Υγείας 2019

Ελένη Χριστοδουλοπούλου Αναγνώστου Μαιευτήρας - Χειρουργός Γυναικολόγος Master “Παθολογία της Κύησης” Καβέτσου Κωνσταντίνου 17 Μυτιλήνη Τηλ. 22510 54446, Κιν. 6944358488

Τι είναι η κολπίτιδα; Η κολπίτιδα είναι οποιαδήποτε φλεγμονή στην περιοχή του κόλπου, που συνήθως οφείλεται σε διάφορα μικρόβια. Οι κολπίτιδες είναι το πιο συχνό γυναικολογικό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες και ένας από τους πιο συνήθεις λόγους που επισκέπτονται τον γυναικολόγο τους. Τις περισσότερες φορές θεραπεύονται εύκολα, αλλά ενδέχεται να εξελιχθούν σε επίμονη ενόχληση λόγω της ιδιαιτερότητας της φυσιολογίας του κόλπου και της επίδρασης πολλών παραγόντων που μπορεί να επηρεάσουν την ισορροπία της περιοχής. Οι πιο συνηθισμένοι μικροοργανισμοί που προκαλούν κολπίτιδα είναι τα βακτήρια, οι μύκητες, οι τριχομονάδες, τα χλαμύδια και το μυκόπλασμα ή το ουρεόπλασμα.

Συμπτώματα Το πιο συχνό σύμπτωμα της κολπίτιδας είναι ο κνησμός και η αύξηση της ποσότητας των κολπικών υγρών, καθώς και η αλλαγή στο χρώμα και στην οσμή τους. Συνήθως υπάρχει ερυθρότητα στην περιοχή του κόλπου και πολλές φορές πόνος κατά τη σεξουαλική επαφή και κατά την ούρηση (κάψιμο), αλλά και στο υπογάστριο, αν η φλεγμονή είναι στο ενδομήτριο ή τις σάλπιγγες. Αν έχετε τα παραπάνω συμπτώματα, καλό είναι να επισκεφτείτε άμεσα τον γυναικολόγο σας.

Πώς προκαλείται; Η κολπίτιδα μπορεί να οφείλεται σε διάφορες αιτίες, μεταξύ των οποίων είναι η μειωμένη άμυνα του οργανισμού, ελλιπής ή λανθασμένη υγιεινή της περιοχής του κόλπου, ορισμένα φάρμακα, η χρήση τουαλέτας ή προσωπικών ειδών που έχουν μολυνθεί από πάσχον άτομο, η εγκυμοσύνη και η εμμηνόπαυση, ακόμα και έντονες συναισθηματικές καταστάσεις, αλλά φυσικά και η σεξουαλική επαφή χωρίς προφυλακτικό. Κάποιες μορφές κολπίτιδας παρουσιάζουν έξαρση τους καλοκαιρινούς μήνες.

Πώς μπορείτε να την αποφύγετε; ▶Ο ▶ καθημερινός καθαρισμός της περιοχής με ένα ειδικό προϊόν και άφθονο νερό είναι βασικός για την υγιεινή του κόλπου. Ο καθαρισμός της περιοχής πρέ16

πει να συνεχίζεται και στις μέρες περιόδου, και να γίνεται πάντα με φορά από κόλπο προς τον πρωκτό και όχι αντίθετα για να μην μεταφέρονται μικρόβια. ▶Φυσιολογικά ▶ το εσωτερικό του κόλπου αυτοκαθαρίζεται. Γι’ αυτό καλό είναι να μην χρησιμοποιείτε ισχυρά αντισηπτικά γιατί μπορεί να διαταράξουν τη φυσιολογική χλωρίδα και το pH του κόλπου και να προκαλέσουν κολπίτιδα. Για τον ίδιο λόγο, μην κάνετε πλύσεις στο εσωτερικό του κόλπου με αντισηπτικά. ▶Επειδή ▶ τα βακτήρια και οι μύκητες αναπτύσσονται ταχύτερα σε ζεστό και υγρό περιβάλλον, καλό είναι να προτιμάτε βαμβακερά εσώρουχα που επιτρέπουν στο δέρμα να αναπνέει και όχι συνθετικά εσώρουχα και στενά παντελόνια. ▶Θυμηθείτε ▶ ότι το ταμπόν δεν αντικαθιστά τη σερβιέτα. Αν πρέπει να το χρησιμοποιήσετε, περιορίστε τη χρήση του σε όσο το δυνατόν λιγότερες ώρες.

Πλοηγός Υγείας 2019

▶Μην ▶ χρησιμοποιείτε ποτέ ξένα εσώρουχα ή πετσέτες. ▶Κατά ▶ τη σεξουαλική επαφή, χρησιμοποιείτε πάντα προφυλακτικό και ουρήστε πριν και μετά την επαφή. ▶Γενικά, ▶ φροντίστε τον εαυτό σας και προσπαθήστε να ενισχύσετε την άμυνα του οργανισμού σας μέσω της σωστής διατροφής. Μην καταναλώνετε συχνά ζάχαρη και γλυκά, αλλά αντίθετα, προσθέστε στη διατροφή σας περισσότερα γιαούρτια και προβιοτικά προϊόντα.

από τη λήψη αναλυτικού ιστορικού και την κλινική εξέταση της ασθενούς, γίνεται με την καλλιέργεια κολποτραχηλικού υγρού για να εντοπιστεί το μικρόβιο. Στη συνέχεια, γίνεται αντιβιόγραμμα ώστε να δοθεί η κατάλληλη αγωγή. Η θεραπεία συνήθως περιλαμβάνει τη λήψη κάποιου αντιβιοτικού, σε συνδυασμό με κολπικά υπόθετα ή κρέμες. Σε κάποιες περιπτώσεις χρειάζεται και ο σύντροφος αγωγή.

▶Αν ▶ μετά την λήψη κάποιων φαρμάκων (συνήθως αντιβιώσεων) παρατηρήσετε κάποια από τα συμπτώματα κολπίτιδας, επισκεφτείτε τον γιατρό σας. ▶Όσον ▶ αφορά στο μπάνιο στη θάλασσα ή στην πισίνα, αφού βγείτε από το νερό, μην παραμείνετε για πολλή ώρα με βρεγμένο μαγιό. Να ξαπλώνετε πάντα πάνω στην πετσέτα ή στην ψάθα σας και να αποφεύγετε την άμεση επαφή με την άμμο ή τα πλακάκια.

Διάγνωση & θεραπεία Αν παρατηρήσετε κάποιο από τα συμπτώματα κολπίτιδας, μην αμελήσετε να επισκεφτείτε τον γυναικολόγο σας ώστε να αντιμετωπιστεί έγκαιρα και σωστά το πρόβλημά σας. Η διαδικασία της διάγνωσης, εκτός

Πλοηγός Υγείας 2019

Καρκίνος μαστού και κύηση

καρκίνος μαστού που διαπιστώνεται κατά την κύηση ή σε μια χρονική περίοδο μετά από τον τοκετό ονομάζεται καρκίνος μαστού της κύησης. Κάθε περίπτωση καρκίνου μαστού στην κύηση αντιμετωπίζεται ως ογκολογικό περιστατικό και ταυτόχρονα ως επιπλεγμένη κύηση. Η ιατρική προσπάθεια σήμερα έχει στόχο να διασφαλίσει ταυτόχρονα τόσο την καλύτερη ογκολογική αντιμετώπιση της ασθενούς, όσο και τη διαφύλαξη της ασφάλειας του εμβρύου. Οι περισσότερες μάζες του μαστού που θα εμφανιστούν κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης θα αποδειχθεί ότι είναι καλοήθεις. Όμως ο καρκίνος του μαστού που συνδέεται με την κύηση είναι μια κατάσταση με πιθανά δραματική εξέλιξη και η διάγνωσή της είναι ιδιαίτερη δύσκολη, τόσο απεικονιστικά όσο και κλινικά. Έτσι, πριν αποδοθεί σε ορμονικούς καλοήθεις και παροδικούς παράγοντες ένα εύρημα στο μαστό, πρέπει να έχει προηγηθεί εξαντλητική διαγνωστική διερεύνηση για τον αποκλεισμό του καρκίνου.

Πόσο επικίνδυνη είναι η θεραπεία καρκίνου μαστού της κύησης; Καρκίνος μαστού εμφανίζεται ένας σε 6.000 κυήσεις, ενώ το 2% - 3% των καρκίνων του μαστού εμφανίζονται στην εγκυμοσύνη ή τη λοχεία. Οι απεικονιστικές εξετάσεις που συστήνονται είναι το υπερηχογράφημα μαστών και η μαστογραφία, η οποία, σύμφωνα με το American Association of Physics in Medicine, κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι ασφαλής. Συγκεκριμένα, η ακτινοβολία στην οποία εκτίθεται το έμβρυο εκτιμάται περίπου ίση με το 1/60 της δόσης 18

που λαμβάνει από την ακτινοβολία περιβάλλοντος σε ένα μήνα, ενώ οι θεραπευτικές αποφάσεις για τον καρκίνο του μαστού είναι πολύ διαφορετικές κατά το 1ο τρίμηνο της κύησης συγκρινόμενες με το 3ο. Η περιγενννητική παρακολούθηση του εμβρύου από τον μαιευτήρα είναι πιο τακτική από αυτή της ανεπίπλεκτης κύησης, και προσαρμόζεται στο περιστατικό. Για παράδειγμα, το έμβρυο εκτιμάται πριν και μετά από κάθε χημειοθεραπεία, πριν, κατά τη διάρκεια και μετά τη χειρουργική επέμβαση κ.λπ.. Είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι η πρώιμη διακοπή της κύησης δεν συνδέεται με καλύτερη πρόγνωση του καρκίνου του μαστού. Επίσης, η χειρουργική του μαστού και της μασχάλης, σε οποιοδήποτε τρίμηνο κύησης, δεν συνδέεται με ανεπιθύμητα αποτελέσματα για το έμβρυο. Εφόσον η κύηση συνεχίζεται, συνιστάται τοκετός μετά την πνευμονική ωρίμανση του εμβρύου (περί τις 34 εβδομάδες) και σε απόσταση από χημειοθεραπευτικό σχήμα, ώστε να αποφευχθούν επιπλοκές ανοσοκαταστολής. Η χειρουργική επέμβαση είναι η βασική γραμμή θεραπείας και δεν πρέπει να καθυστερεί, ανεξάρτητα από την ηλικία της κύησης.

Μαστεκτομή στην κύηση Ιστορικά, συνήθως προτιμάται να γίνεται μαστεκτομή, δεδομένου ότι είναι δύσκολη η προεγχειρητική εκτίμηση της έκτασης ή της πολυεστιακότητας της νόσου (οι απεικονιστικές εξετάσεις δεν είναι ακριβείς στην κύηση και δεν είναι δυνατόν να γίνει MRI μαστών με σκιαγραφικό). Επεμβάσεις με διατήρηση του μαστού (ογκεκτομές), θα χρειαστεί να συμπληρωθούν με ακτινοθεραπεία και δεν είναι κατάλληλες

Πλοηγός Υγείας 2019

για ασθενείς σε κύηση 1ου ή αρχικού 2ου τριμήνου. Αν γίνει ογκεκτομή στο 2ο ή 3ο τρίμηνο, η ακτινοθεραπεία θα ακολουθήσει κανονικά μετά τον τοκετό. Ενημερώνοντας την ασθενή ως προς το είδος του χειρουργείου, πρέπει να αναφέρονται οι επιλογές μαστεκτομής ή διατήρησης του μαστού, καθώς και η δυνατότητα χορήγησης νέο-επικουρικής χημειοθεραπείας (neo-adjuvant). Ωστόσο, η χειρουργική επέμβαση είναι η βασική γραμμή θεραπείας και δεν πρέπει να καθυστερεί, ανεξάρτητα από την ηλικία κύησης. Απαραίτητος είναι και ο λεμφαδενικός καθαρισμός της μασχάλης, καθώς αφενός έχει διαγνωστικό όφελος, ενώ συντελεί και στον έλεγχο της νόσου περιοχικά. Όσον αφορά την άμεση πλαστική αποκατάσταση, δεν συνιστάται, ώστε να ελαχιστοποιηθεί η διάρκεια της χειρουργικής αναισθησίας.

Χημειοθεραπεία και ακτινοθεραπεία στον καρκίνο μαστού κύησης Μετά το 1ο τρίμηνο της κύησης, μπορεί να γίνει χημειοθεραπεία χωρίς επιπτώσεις στο έμβρυο. Όσον αφορά την ακτινοθεραπεία, γενικά αποφεύγεται στην κύηση λόγω επιπτώσεων στο έμβρυο, μερικές από τις οποίες είναι οι εξής:

• Αποβολή • Διαταραχές ανάπτυξης • Διαταραχές διάπλασης • Μεταλλάξεις - Καρκινογένεση στο έμβρυο. Οι επιπλοκές αυτές έχουν σχέση με την δόση της ακτινοβολίας και την ηλικία κύησης και δεν ελέγχονται με ακρίβεια. Τέλος, όσον αφορά την ορμονική και βιολογική θεραπεία, γενικά αποφεύγονται κατά τη διάρκεια της κύησης και χορηγούνται, όπου χρειάζεται, μετά τον τοκετό. Σήμερα, υπάρχουν δεδομένα που συνηγορούν υπέρ της ασφάλειας της συνέχισης μιας κύησης ασθενούς με καρκίνο μαστού, γεγονός που έρχεται σε συμφωνία με συναισθηματικά ή και θρησκευτικά θέματα που θέλουν να αποφύγουν διακοπή κύησης. Όμως η συνέχιση μιας κύησης μετά από τη διάγνωση καρκίνου μαστού συνεπάγεται πολλαπλάσια προσπάθεια της ασθενούς στην αντιμετώπιση των σταδίων της θεραπείας και της αποκατάστασής της, ασαφή πορεία της εγκυμοσύνης και μάλλον μειωμένη δυνατότητα φροντίδας ενός νεογνού από τη μητέρα του (τουλάχιστον κατά τους πρώτους μήνες). Σε κάθε περίπτωση, οι τελικές θεραπευτικές αποφάσεις βαραίνουν την ασθενή και την οικογένειά της.

Πλοηγός Υγείας 2019

Κύηση υψηλού κινδύνου

ς κύηση υψηλού κινδύνου εννοείται εκείνη η εγκυμοσύνη στην οποία είτε η μητέρα, είτε το έμβρυο βρίσκεται σε μεγαλύτερο κίνδυνο από την εγκυμοσύνη με φυσιολογική εξέλιξη. Μερικοί σημαντικοί μητρικοί παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν την εξέλιξη μιας κύησης είναι: ▶▶ Ηλικία γυναίκας>40 ετών ▶▶ Ιστορικό αποβολών, πρόωρου τοκετού ▶▶ Υπέρταση-προεκλαμψία ▶▶ Σακχαρώδης διαβήτης ▶▶ Θυρεοειδοπάθειες ▶▶ Δίδυμος - τρίδυμος εγκυμοσύνη ▶▶ Θρομβοφιλία-αντιπηκτική αγωγή ▶▶ Αιμορραγία σε όλα τα τρίμηνα της εγκυμοσύνης-αποκόλληση πλακούντα ▶▶ Πρόωρη ρήξη υμένων ▶▶ Δυσμορφίες μήτρας (μονόκερως, δίκερως μήτρα). ▶▶ Χρόνια προβλήματα υγείας της εγκύου (υπέρταση, σκλήρυνση κατά πλάκας, μεταμόσχευση) Σημαντικοί εμβρυικοί παράγοντες: ▶▶ Ιογενείς λοιμώξεις (ιλαρά, έρπης, ερυθρά, ιός κοξάκι)

▶▶ Διάφορα επιβλαβή φάρμακα ▶▶ Υπολειπόμενη ανάπτυξη εμβρύου ▶▶ Χρωμοσωμικές ανωμαλίες. Οι παραπάνω καταστάσεις μπορεί να εμφανιστούν στο 10%-15% των κυήσεων και το πιο σημαντικό για να υπάρχει επιτυχής έκβαση της εγκυμοσύνης είναι η έγκαιρη διάγνωση της καθεμιάς κατάστασης και αν είναι δυνατόν και προγεννητικά να εντοπιστούν οι παράγοντες κινδύνου για τη μέλλουσα μητέρα. Με αυτό τον τρόπο μειώνονται σημαντικά τα ποσοστά ενδεχόμενων επιπλοκών τόσο για τη γυναίκα όσο και για το έμβρυο. Ο ρόλος του μαιευτήρα είναι να εντοπίσει από νωρίς ποια κύηση είναι ή μπορεί να εξελιχθεί σε κύηση υψηλού κινδύνου και να αντιμετωπίσει άμεσα κάθε κατάσταση σε συνεργασία με άλλες ειδικότητες, όπου αυτές χρειαστούν, ανάλογα με τη κλινική περίπτωση για το καλύτερο αποτέλεσμα. Καλό θα ήταν οι μέλλουσες μητέρες να επισκεφτούν τον γυναικολόγο τους ακόμα και πριν την σύλληψη για να γίνει ο απαραίτητος προληπτικός έλεγχος, ούτως ώστε να έχουν μια ασφαλή εγκυμοσύνη.

Πλοηγός Υγείας 2019

Φεβρωνία Γ. Κανταρτζή M.D. Ιατρός Βιοπαθολόγος – Μικροβιολόγος Τέως Επιμελήτρια Νοσοκομείου Ευαγγελισμός Καβέτσου 10, Μυτιλήνη, T/F: 22510 25070, Κ: 6974 585745 email: fkantartz@gmail.com

Κοιλιοκάκη

κοιλιοκάκη (CD) είναι μια αυτοάνοσου τύπου διαταραχή του λεπτού εντέρου που οφείλεται σε υπερευαισθησία στη γλουτένη λόγω γενετικής προδιάθε-

σης. Ιστολογικά η πάθηση χαρακτηρίζεται από λείανση του εντερικού βλεννογόνου υμένα, έχοντας ως αποτέλεσμα ένα σύνδρομο δυσαπορρρόφησης. Η ακριβής αιτιολογία παραμένει άγνωστη, όμως, η γλιαδίνη, κλάσμα της γλουτένης του σίτου αποτελεί σαφώς τον τοξικό παράγοντα. ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ • προσβάλλει 0,6%-1% του πληθυσμού παγκοσμίως • για κάθε μια διαγνωσμένη περίπτωση υπολογίζεται ότι υπάρχουν 53 αδιάγνωστες • αυξανόμενη συχνότητα στις αναπτυσσόμενες χώρες • αλλαγές στον τρόπο παραγωγής και επεξεργασίας του σιταριού • μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία • η αναλογία μεταξύ συμπτωματικής και ασυμπτωματικής στα παιδιά υπολογίζεται να είναι 1:7 • 1:100 άνθρωποι πάσχουν από τη νόσο αυτή • το 99% των Ελλήνων που πάσχουν από κοιλιοκάκη δεν το γνωρίζει ΜΟΡΦΕΣ ΚΟΙΛΙΟΚΑΚΗΣ Συμπτωματική: 1. Κλασική: Τυπική εικόνα δυσαπορρόφησης, ηλικία εμφάνισης 6-24 μηνών 2. Άτυπη: Άτυπες εκδηλώσεις (μικρό ανάστημα, αναιμία, στειρότητα,) ηλικία εμφάνισης μεγαλύτερα παιδιά και ενήλικες Λανθάνουσα: Ασυμπτωματική ή άτυπα συμπτώματα. Η

ατροφία των λαχνών μπορεί να αναπτυχθεί αργότερα. Δυνητική: Φυσιολογική βιοψία. Ορολογικά - ανοσολογικά ευρήματα συμβατά με κοιλιοκάκη. Πιθανότητα ανάπτυξης κοιλιοκάκης 50% Ανθεκτική: Μη ανταπόκριση σε 6μηνη αυστηρή δίαιτα ελεύθερη γλουτένης ΔΙΑΓΝΩΣΗ Βασίζεται στον ορολογικό έλεγχο των αντισωμάτων και είναι ακριβής μόνο αν η διατροφή του ατόμου περιέχει γλουτένη για τουλάχιστον 1-6 μήνες πριν την εξέταση. Ελέγχονται αντισώματα όπως: ολική ΙgA, EMA IgA, a-tTG IgA, a-tTG IgG, a-DGP IgA, a-DGP IgG Προσδιορισμός HLA-DQ2 και DQ8 Οι ορολογικοί δείκτες διευκολύνουν την αναγνώριση συμπτωματικών ατόμων που χρειάζονται βιοψία εντέρου, ελέγχουν τους ασυμπτωματικούς σε κίνδυνο, και υποστηρίζουν τη διάγνωση ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ • Αρχικά ανά 3μηνο • Ετήσια παρακολούθηση • Εφαρμογή της δίαιτας • Επίπεδα αντισωμάτων • Παρακολούθηση για τυχόν επιπλοκές (π.χ. οστεοπόρωση, Hashimoto) Για κάθε ασθενή ξεχωριστά ο κλινικός ιατρός είναι αυτός που θα υποδείξει τις καταλληλότερες εργαστηριακές εξετάσεις, που μαζί με το ατομικό ιστορικό θα συμβάλλουν στην διάγνωση της νόσου, την έγκριση μιας διατροφής χωρίς γλουτένη, την οποία ο πάσχων θα πρέπει να ακολουθεί έτσι ώστε να αποφευχθεί ο κίνδυνος ανάπτυξης κοιλιοκάκης στο μέλλον.

Συμπτώµατα και σημεία της CD για διενέργεια ελέγχου µε ορολογικές δοκιµασίες Παιδιά <2 ετών Παιδική Ηλικία Ενήλικες Διάρροια Χρόνια ή διαλείπουσα διάρροια ΑναιμΙα Κοιλιακός µετεωρισµός Χρόνια δυσκοιλιότητα Διάρροια ή/ δυσκοιλιότητα ΑδυναµΙα ανάπτυξης Σιδηροπενική αναιµία Στοµατίτιδα, γλωσσίτιδα Έλλειψη λίπους Οστεοπόρωση Δυσπεψία, κοιλιακό άλγος Απώλεια τριχωτού Κοντό ανάστηµα Μετεωρισµός ΑνορεξΙα, εμετοί Κοιλιακή διάταση Εύκολη κόπωση Μυϊκή αδυναµία Έλλειµµα οδοντικής αδαμαντίνης Υπογονιμότητα Καθυστερηµένη εφηβεία Οστεοπόρωση Μυϊκή αδυναµία Στρες, κατάθλιψη Όταν τα παραπάνω κριτήρια εφαρμόστηκαν σε ευρεία κλίμακα η συχνότητα διάγνωσης κοιλιοκάκης στην πρωτοβάθμια περίθαλψη αυξήθηκε κατά 35-45 φορές 21

Πλοηγός Υγείας 2019

ΓΙΩΡΓΟΣ Π. ΚΟΥΣΚΟΣ Ειδικός καρδιολόγος Έγχρωμο triplex καρδιάς Holter ρυθμού και αρτηριακής πίεσης Τεστ κόπωσης σε κυλιόμενο τάπητα Έλεγχος μόνιμων βηματοδοτών ΝΕΟ: Φορητός έγχρωμος υπέρηχος καρδιάς-αορτής Καβέτσου 44 (ημιόροφος), Μυτιλήνη Τηλ.:22510 47447 - Κιν.:6932 580123 e-mail: kouskosge@yahoo.gr

Προαθλητικός καρδιολογικός έλεγχοςΑποτροπή αιφνίδιου θανάτου σε νέα άτομα

αιφνίδιος θάνατος (απρόσµενος θάνατος που επέρχεται αμέσως ή έως μία ώρα μετά από ξαφνική αλλαγή της κλινικής κατάστασης) ελλοχεύει σε κάθε καρδιακή πάθηση. Η ξαφνική, όμως, απώλεια νέων ατόμων, χωρίς γνωστό ιστορικό καρδιοπάθειας, τη στιγμή που βρίσκονται στην καλύτερή τους φυσική κατάσταση, προκαλεί ένα οδυνηρό αίσθημα ήττας και απόγνωσης. Αν και υπάρχουν ακόμα πολλά κενά στις γνώσεις μας σχετικά με την παθοφυσιολογία του αιφνίδιου θανάτου στους νέους, η συστηματική μελέτη των κλινικών δεδομένων, σε συνδυασμό με ορισμένες παρακλινικές εξετάσεις και στη συνέχεια με στοχευμένες παρεμβάσεις μπορεί να οδηγήσουν σε αποτροπή του δραματικού αυτού γεγονότος. Η επίπτωση του αιφνιδίου θανάτου σε άτομα <35 ετών είναι περίπου 10 θάνατοι ανά εκατομμύριο πληθυσμού/έτος. Για τα παιδιά και τους εφήβους το κύριο αίτιο είναι η μυοκαρδίτιδα, οι συγγενείς ανωµαλίες των στεφανιαίων αρτηριών και τα σύνδρομα μακρού QΤ. Οι μυοκαρδιοπάθειες συνήθως εγκαθίστανται λίγο αργότερα, ενώ μετά τα τριάντα η αθηρωμάτωση των

στεφανιαίων αρτηριών αποτελεί την κύρια αιτία. Ποιός έλεγχος πρέπει να γίνεται προληπτικά; Ο έλεγχος πρέπει να περιλαµβάνει αρχικά το ιστορικό και την αντικειμενική εξέταση: ΑΤΟΜΙΚΟ ΑΝΑΜΝΗΣΤΙΚΟ:

1. Έχει αισθανθεί ο αθλητής πόνο ή δυσφορία στο στήθος στη διάρκεια της άσκησης; 2. Έχει υποστεί ανεξήγητη συγκοπή; 3. Έχει αισθανθεί ανεξήγητη και έντονη δύσπνοια/κόπωση στη διάρκεια της άσκησης; 4. Έχει γνωστό φύσημα; 5. Έχει ιστορικό αρτηριακής υπέρτασης; ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ:

6. Θάνατος (αιφνίδιος ή μη) συγγενούς σε ηλικία <5Ο χρόνων λόγω καρδιακής πάθησης; 7. Σοβαρή καρδιακή πάθηση σε πρώτου βαθμού συγγενή ηλικίας <5Ο ετών; 8. Γνωστό οικογενειακό ιστορικό υπερτροφικής ή διατατικής μυοκαρδιοπάθειας, µακρού ή βραχέος QΤ, συνδρόμου Βrugada, συνδρόµου Μarfan ή σοβαρών αρρυθµιών; ΦΥΣΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ:

9. Έλεγχος για καρδιακό φύσημα 10. Ψηλάφηση μηριαίων αρτηρι-

ών (για αποκλεισμό στένωσης ισθμού αορτής) 11. Στίγματα Μarfan (αφορούν το σκελετό (κυρίως μακριά, λεπτά άκρα) και τα μάτια) 12. Μέτρηση αρτηριακής πίεσης σε καθιστή θέση. Στη συνέχεια συνήθως γίνεται και ΗΛΕΚΤΡΟΚΑΡΔΙΟΓΡΑΦΗΜΑ (ΗΚΓ): Είναι παθολογικό στο 95% των περιπτώσεων υπερτροφικής μυοκαρδιοπάθειας, είναι παθογνωμονικό στην αρρυθμιογόνο δυσπλασία της δεξιάς κοιλίας, μπορεί να διαγνώσει την κοιλιακή προδιέγερση-σύνδρομο WPW, ενώ µπορεί να αποκαλύψει σπάνιες παθήσεις που συνοδεύονται από υψηλό αρρυθμικό κίνδυνο, όπως τα σύνδρομα μακρού ή βραχέος QT και το σύνδρομο Brugada. Aπ’ την άλλη μεριά όμως φυσιολογικό ΗΚΓ δεν σημαίνει και απουσία καρδιακής πάθησης. Υπερηχοκαρδιογράφημα (Έγχρωμο Triplex Καρδιάς) Η εξέταση πρέπει να γίνεται εφόσον υπάρχει υποψία καρδιοπάθειας (βοηθά στη διάγνωση σχεδόν όλων των οργανικών καρδιοπαθειών, προσοχή στη δεξιά κοιλία, στην έκφυση των στεφανιαίων αρτηριών και στη

Πλοηγός Υγείας 2019

διαμόρφωση του αορτικού τόξου ισθμού αορτής). Άλλες εξετάσεις Οι προηγούμενες εξετάσεις και η κλινική υποψία μπορεί να μας οδηγήσουν σε περαιτέρω έλεγχο

(δοκιμασία κόπωσης, σπινθηρογράφημα µυοκαρδίου, Holter ρυθμού, όψιμα δυναμικά, μαγνητική τομογραφία καρδιάς και τέλος καθετηριασμό καρδιάς-στεφανιογραφία-ηλεκτροφυσιολογικό έλεγχο).

Ο αιφνίδιος θάνατος είναι ένα τραγικό γεγονός, που μπορεί να εμφανιστεί σε νέα άτομα με φυσιολογική καρδιά ή ακόμα και σε αθλητές με τέλεια φυσική κατάσταση. Προκαλείται συνήθως από σοβαρή αρρυθµία που είναι επακόλουθο κάποιας οργανικής καρδιοπάθειας, που παραμένει αδιάγνωστη ή σπανιότερα από κάποιο πρωτοπαθές αρρυθμικό σύνδρομο. Σε πολλές περιπτώσεις, υπάρχει κληρονομική προδιάθεση, οπότε ο κίνδυνος αφορά και ασυμπτωματικά άτομα της οικογένειας. Με συστηματική διερεύνηση οι ασθενείς υψηλού κινδύνου µπορούν να εντοπιστούν έγκαιρα, στη συνέχεια να υποβληθούν στη κατάλληλη παρέμβαση (π. χ. μόνιμο εμφυτεύσιμο απινιδωτή) και να έχουν, πλέον, µια φυσιολογική επιβίωση.

Διαγνωστικό Κέντρο και Παράρτημα Πυρηνικής Ιατρικής EUROMEDICA Κεντρικό: 2ο χλμ Μυτιλήνης – Καλλονής Παράρτημα Πυρηνικής Ιατρικής: Ελευθερίου Βενιζέλου 22 Τηλεφωνικό κέντρο: 22510 42101, Fax: +30 22510 42479 e-mail γραμματείας: idlesvou@euromedica.gr

ο κεντρικό Διαγνωστικό Κέντρο EUROMEDICA ΙΑΤΡΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΛΕΣΒΟΥ είναι εξειδικευμένο ακτινοδιαγνωστικό κέντρο, που λειτουργεί εντός του δικτύου της Euromedica από το 2008. Το Κέντρο διαθέτει παράρτημα με Εργαστήριο Πυρηνικής Ιατρικής το οποίο από το 2010 παρέχει εξειδικευμένες υπηρεσίες. Η EUROMEDICA ΙΑΤΡΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΛΕΣΒΟΥ έχει τη δυνατότητα να ανταποκρίνεται ακόμα και στα πιο απαιτητικά ιατρικά περιστατικά. Το κεντρικό Διαγνωστικό Κέντρο και το παράρτημα Πυρηνικής Ιατρικής συνεργάζονται με τον ΕΟΠΥΥ και τις περισσότερες ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες και εξυπηρετούν περισσότερους από 8.500 ασθενείς κατά μέσο όρο ετησίως. * Το Κέντρο είναι πιστοποίημένο κατά ISO 9001:2008. Ωράριο λειτουργίας: Δευτέρα έως Παρασκευή: 07:30 - 20:30

ΤΜΗΜΑΤΑ Μαγνητικός Τομογράφος ▶Μαγνητικές ▶ Τομογραφίες ▶Μαγνητικές ▶ Αγγειογραφίες Αξονικός Τομογράφος ▶Αξονικές ▶ Τομογραφίες ▶Αξονικές ▶ Αγγειογραφίες ▶3D ▶ Απεικονίσεις ▶Αξονική ▶ Πυελογραφία Υπερηχοτομογράφος ▶Παιδιατρικά ▶ Υπερηχογραφήματα ▶Υπέρηχος ▶ ώμου, γόνατος, καρπού, θυρεοειδούς, οφθαλμού, κοιλιάς κτλ. ▶Triplex ▶ Αγγείων, Καρωτίδων, Νεφρικών, Κάτω Άκρων κτλ. ▶Ενδοκρανιακό ▶ Doppler Ακτινολογικό ▶Πλήρες ▶ Ακτινολογικό ▶Ψηφιοποιημένη ▶ Μαστογραφία ▶Οστεοπυκνόμετρο ▶ Βιοπαθολογικό Μικροβιολογικό Εργαστήριο ▶Αιματολογικό, ▶ Ανοσολογικό, Βιοχημικό, Ιολογικό, Ορμονολογικό, Προγεννητικός Έλεγχος, Επίπεδα Φαρμάκων Σπινθηρογράφημα ▶Σπινθηρογράφημα ▶ Καρδιάς (Αιμάτωσης Μυοκαρδίου) ▶Σπινθηρογράφημα ▶ Οστών ▶Σπινθηρογράφημα ▶ Θυρεοειδούς ▶Σπινθηρογράφημα ▶ Παραθυρεοειδών αδένων ▶Σπινθηρογράφημα ▶ Νεφρών (Στατικό και δυναμικό και Ραδιενεργό νεφρόγραμμα) ▶Ραδιοϊσοτοπική ▶ Κοιλιογραφία ▶Σπινθηρογράφημα ▶ Αερισμού - Αιμάτωσης πνευμόνων ▶Ραδιοϊσοτοπική ▶ Φλεβογραφία και Λεμφαγγειογραφία ▶Σπινθηρογράφημα ▶ Ήπατος - Σπληνός

Πλοηγός Υγείας 2019

Γεώργιος Δ. Γκούμας ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΟΥΡΟΛΟΓΟΣ – ΑΝΔΡΟΛΟΓΟΣ Κιν: 6948 545 641, e-mail: gkoumas.uro@gmail.com Καβέτσου 44, 2ος όροφος Μυτιλήνη Τηλ. Ιατρείου: 22510 55112, fax: 22510 55112

Υποτροπιάζουσες Ουρολοιμώξεις

ουρολοίμωξη είναι ένας γενικός όρος που αναφέρεται σε μολύνσεις/λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος από μικροοργανισμούς, όπως τα βακτήρια, οι ιοί και οι μύκητες. Οι περισσότερες λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος προκαλούνται από βακτήρια που ζουν φυσιολογικά στο έντερο. Το βακτήριο Escherichia coli (E. coli) προκαλεί τη συντριπτική πλειοψηφία των ουρολοιμώξεων. Η λοίμωξη στην ουρήθρα ονομάζεται ουρηθρίτιδα, ενώ στην ουροδόχο κύστη ονομάζεται κυστίτιδα. Τα βακτήρια μπορούν να «ταξιδέψουν» μέσω των ουρητήρων προς τα πάνω και να μολύνουν τα νεφρά. Η λοίμωξη του νεφρού ονομάζεται πυελονεφρίτιδα. Οι ουρολοιμώξεις είναι ο δεύτερος πιο συχνός τύπος λοιμώξεων στον άνθρωπο. Οι γυναίκες είναι ιδιαίτερα επιρρεπείς σε ουρολοιμώξεις για ανατομικούς λόγους, αφού η ουρήθρα της γυναίκας είναι πολύ μικρότερη από του άντρα, επιτρέποντας στα βακτήρια να μπουν γρήγορα στην κύστη. Επίσης, η γυναικεία ουρήθρα απέχει ελάχιστα εκατοστά από το αιδοίο και τον πρωκτό, όπου φυσιολογικά υπάρχουν μικρόβια. Για τις γυναίκες, ο κίνδυνος να αναπτύξουν έστω ένα επεισόδιο ουρολοίμωξης στη ζωή τους είναι μεγαλύτερος από 50%. Κάποιες γυναίκες έχουν υποτροπιάζουσες ουρολοιμώξεις, δηλαδή τρία ή περισσότερα επεισόδια κάθε χρόνο. Σε μερικές από αυτές, οι υποτροπές θα σταματήσουν σε 1-2 χρόνια, αν αντιμετωπιστούν σωστά με έντονη προσπάθεια στην πρόληψη. Τι αυξάνει τον κίνδυνο για ουρολοιμώξεις; • Κακή υγιεινή • Κακές συνήθειες ούρησης • Σεξουαλικές πρακτικές • Αντισύλληψη • Στάση των ούρων • Νευρογενής κύστη • Ουροκαθετήρας • Σακχαρώδης διαβήτης 25

Πλοηγός Υγείας 2019

Μαρσέλος Ν. Ραλλίδης Χειρούργος Οφθαλμίατρος (MD, FEBO, ICO, DRCOphth) Σμύρνης 7 Μυτιλήνη , Τηλ. Iατρείου Μυτιλήνης: 22513 01732 Καλλονή Λέσβου, Τηλ. Ιατρείου Καλλονής: 22530 22003 Κιν: 6940811405, Email: dr@marselosrallidis.gr site: www.marselosrallidis.gr

ΜΥΘΟΙ, ΑΛΗΘΕΙΕΣ ΚΑΙ ΣΥΧΝΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΚΑΤΑΡΡΑΚΤΗ ΕΡΩΤΗΣΗ Είναι αλήθεια ότι η όραση βελτιώνεται σε προχωρημένη ηλικία (δεύτερη όραση);

ΑΠΑΝΤΗΣΗ Η βελτίωση της όρασης σε προχωρημένη ηλικία αναφέρεται συνήθως στην ικανότητα του ηλικιωμένου να βλέπει ξανά κοντά χωρίς γυαλιά. Αυτό οφείλεται σε αλλαγή της διαθλαστικής δύναμης του φακού του ματιού του λόγω δημιουργίας καταρράκτη. Ο ηλικιωμένος γίνεται στην πραγματικότητα μύωπας. Ουσιαστικά δηλαδή η λεγόμενη ‘δεύτερη όραση’ είναι στην πραγματικότητα εξέλιξη του καταρράκτη του. ΕΡΩΤΗΣΗ Ο καταρράκτης εμφανίζεται μόνο σε μεγάλη ηλικία; ΑΠΑΝΤΗΣΗ Ο καταρράκτης είναι συχνότερος σε ηλικίες άνω των 65 ετών. Όμως ο καταρράκτης μπορεί να εμφανιστεί και σε πολύ μικρότερη ηλικία, συνήθως λόγω διαβήτη, χρήση ορισμένων φαρμάκων (π.χ. κορτιζόνη) καθώς και άλλες περιπτώσεις. Μπορεί ακόμη να υπάρχει και κατά τη γέννηση (ονομάζεται συγγενής καταρράκτης). ΕΡΩΤΗΣΗ Είναι αλήθεια ότι ο καταρράκτης είναι μία μεμβράνη που δημιουργείται και μεγαλώνει μπροστά στο μάτι; ΑΠΑΝΤΗΣΗ Όχι είναι μύθος. Ο καταρράκτης δεν είναι κάτι καινούριο που δημιουργείται και μεγαλώνει μπροστά στο μάτι, αλλά συμπύκνωση των πρωτεϊνών από τις οποίες αποτελείται ο φακός που βρίσκεται μέσα στο μάτι. Έτσι ενώ κανονικά ο φακός είναι διαφανής, σταδιακά θολώνει και εμποδίζει την όραση. 26

Μάτι χωρίς καταρράκτη

Μάτι με καταρράκτη

ΕΡΩΤΗΣΗ Είναι αλήθεια ότι ο καταρράκτης πρέπει να ωριμάσει για να μπορεί να αφαιρεθεί; ΑΠΑΝΤΗΣΗ Οι καταρράκτες, σε αντίθεση με τα φρούτα, δεν ωριμάζουν. Η αντίληψη ότι ο καταρράκτης πρέπει να ‘ωριμάσει’ ώστε να μπορεί να αφαιρεθεί αναφέρεται στην παλαιότερη μέθοδο χειρουργικής εξαίρεσης του καταρράκτη με μεγάλη τομή και ράμματα που απαιτούσε να έχει σκληρύνει αρκετά ο φακός του ματιού για να μπορεί να αφαιρεθεί. Η μέθοδος αυτή απαιτούσε αρκετές εβδομάδες για την πλήρη αποκατάσταση της όρασης. Η σύγχρονη μέθοδος που γίνεται μέσω μικρής τομής (2,2 ή 1,8 χιλιοστά) έχει πολύ καλύτερο τελικό αποτέλεσμα, λιγότερες επιπλοκές και αποκατάσταση της όρασης μέσα σε λίγες μόνο μέρες όταν γίνεται από έμπειρο χειρουργό. Έτσι κάθε ασθενής ο οποίος έχει ελάττωση της όρασης του λόγω καταρράκτη η οποία τον εμποδίζει στις καθημερινές του δραστηριότητες, μπορεί να χειρουργηθεί με ασφάλεια. Αξίζει να σημειωθεί ότι η επέμβαση καταρράκτη είναι από τις πιο ασφαλείς επεμβάσεις στην ιατρική γενικότερα. Μάλιστα όσο περισσότερο σκληραίνει ο φακός (‘ωριμάζει’ ο καταρράκτης), τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες επιπλοκών και από ένα σημείο και μετά δεν μπορεί να γίνει η επέμβαση με την σύγχρονη μέθοδο και θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί η παλιότερη μέθοδος με την μεγάλη τομή και τα ράμματα.

Πλοηγός Υγείας 2019

ΕΡΩΤΗΣΗ Είναι αλήθεια ότι ο καταρράκτης αφαιρείται με Laser; ΑΠΑΝΤΗΣΗ Όχι είναι μύθος. Πολύς κόσμος, ακόμη και οφθαλμίατροι λένε ότι ο καταρράκτης χειρουργείται με Laser. Στην πραγματικότητα το χειρουργείο του καταρράκτη με την σύγχρονη μέθοδο (φακοθρυψία) χρησιμοποιείται ειδικό μηχάνημα το οποίο εφαρμόζει υπέρηχο για τον θρυμματισμό και την αφαίρεση του θολωμένου φακού. Στη συνέχεια τοποθετείται κατάλληλος συνθετικός φακός στη θέση αυτού που αφαιρέθηκε. ΕΡΩΤΗΣΗ Μετά το χειρουργείο, ο καταρράκτης μπορεί να υποτροπιάσει (να ξαναγίνει); ΑΠΑΝΤΗΣΗ Σε ορισμένες περιπτώσεις, αρκετούς μήνες μετά το χειρουργείο του καταρράκτη (συνήθως 1-2 χρόνια), η διαφανής μεμβράνη που στηρίζει τον συνθετικό φακό (περιφάκιο) μπορεί να θολώσει και να εμποδίζει την όραση. Σε αυτήν την περίπτωση, η μεμβράνη μπορεί να κοπεί πολύ εύκολα με τη βοήθεια ενός Laser (YAG Laser) χωρίς την ανάγκη χειρουργείου. Η επέμβαση είναι πολύ σύντομη και απολύτως ανώδυνη.

Πώς βλέπει ο ασθενής μέ και χωρίς καταρράκτη

ΕΡΩΤΗΣΗ Είναι αλήθεια ότι ο καταρράκτης μπορεί να προκληθεί από το πολύ διάβασμα ή την κοντινή εργασία όπως το ράψιμο; ΑΠΑΝΤΗΣΗ Όχι είναι μύθος. Ο καταρράκτης είναι μία φυσιολογική εξέλιξη με την πάροδο των ετών. Μπορείτε όμως να παρατείνετε την ηλικία εμφάνισής του ή τον ρυθμό εξέλιξης του υιοθετώντας έναν υγιεινό τρόπο ζωής που να περιλαμβάνει: 1) διακοπή του καπνίσματος 2) ισορροπημένη δίαιτα με πολλά φρούτα και λαχανικά 3) χρήση γυαλιών ηλίου καλής ποιότητας με 100% απορρόφηση των ακτινοβολιών UVA και UVB και αποφυγή κατά το δυνατόν την έκθεση στον ήλιο.

Πλοηγός Υγείας 2019

ΦΑΚΟΙ ΜΕΣΑΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΝΤΙΝΗΣ ΑΠΟΣΤΑΣΗΣ

Διορθωτικά γυαλιά για μεσαίες - κοντινές αποστάσεις

ι περισσότεροι άνθρωποι, μετά από κάποια ηλικία, αναγκάζονται να χρησιμοποιήσουν διορθωτικά γυαλιά για την κοντινή όραση. Γνωστά ευρέως ως γυαλιά πρεσβυωπίας. Ως κοντινή ορίζεται η απόσταση μέχρι τα 40-50εκ. από το μάτι. Τα γυαλιά πρεσβυωπίας είναι επομένως χρήσιμα, κυρίως για διάβασμα και λεπτομερείς εργασίες. Τι γίνεται όμως με τα αντικείμενα που είναι λίγο πιο μακριάꓼ Η χρήση της μεσαίας όρασης απαιτείται καθημερινά (οθόνη υπολογιστή, κουβέντα με φίλους, στα οικιακά, στο εργασιακό περιβάλλον, κλπ.). Είναι σχεδόν βέβαιο πως ο πρεσβύωπας στο άμεσο μέλλον θα χρειαστεί βοήθεια και στην μεσαία όραση. Το πρόσωπο θα πλησιάζει όλο και πιο κοντά στην οθόνη, τα γυαλιά πρεσβυωπίας θα κατεβαίνουν όλο και πιο χαμηλά στη μύτη, χωρίς όμως κάποια ουσιαστική λύση στο πρόβλημα. Η ταυτόχρονη λύση στην μεσαία και κοντινή όραση είναι μία και απαντάται με τους πολυεστιακούς φακούς για κοντινή & μεσαία απόσταση. Οι φακοί κοντινής-μεσαίας απόστασης απευθύνονται σε όλους εκείνους που θέλουν να βελτιώσουν τη μεσαία τους όραση και ενοχλούνται από τη σύγχυση που δημιουργεί η συνεχής εναλλαγή γυαλιών. Απευθύνεται στους χρήστες πολυεστιακών γυαλιών που χρειάζονται ένα δεύτερο ζευγάρι για ειδικές εργασίες. Μα κυρίως απευθύνονται σε ανθρώπους που θέλουν να κάνουν τη ζωή τους πιο εύκολη, σε ανθρώπους που θέλουν να δίνουν πραγματικές λύσεις στα προβλήματά τους, σε ανθρώπους 28

Αντωνίου Μαρία-Γαβριέλα, Οπτικός που δεν συμβιβάζονται. Οι διορθωτικοί φακοί για μεσαίες και κοντινές αποστάσεις είναι ουσιαστικά πολυεστιακοί φακοί, που δίνουν έμφαση κυρίως στη μεσαία και κοντινή απόσταση. Υπάρχουν διάφοροι τύποι φακών, ανάλογα με τη χρήση που προορίζονται. Ανάλογα με την κατηγορία του φακού μπορούν να εξυπηρετηθούν αποστάσεις από 80cm (διάβασμα-υπολογιστής) έως και 4μ. (πλήρης έλεγχος του χώρου εργασίας). Η προσαρμογή είναι κάτι που δεν πρέπει να φοβίζει τον χρήστη, καθώς υπάρχουν εκδόσεις για νέους και ώριμους πρεσβύωπες. Α) Φακοί Ανάγνωσης Μονής Όρασης: Χαρακτηριστικά και Ιδιότητες • Ο φακός προσφέρει καθαρό πεδίο όρασης σε αντικείμενο απόστασης (30-50 cm) Επιπτώσεις στη στάση του σώματος: • Ο χρήστης αναγκάζεται να γύρει μπροστά το σώμα του για να εστιάσει, επιφορτίζοντας το σώμα με περιττές εκτάσεις του κορμού και του αυχένα. Β) Πολυεστιακοί φακοί. • Περιορισμός του καθαρού πεδίου εστίασης στη μεσαία όραση. • Επιπτώσεις στη στάση του σώματος: • Ο χρήστης αναγκάζεται να σηκώσει το κεφάλι του για να εστιάσει καταπονώντας τους ώμους και το λαιμό με περιττές κινήσεις. Γ) Φακοί Μεσαίας και Κοντινής Απόστασης: • Η απόλυτα εξειδικευμένη λύση που δίνει στο χρήστη τη δυνατότητα μέγιστης ευκρίνειας όρασης στην

απόσταση εργασίας που εξυπηρετεί εκείνον, για έντονο διάβασμα, για απόσταση οθόνης Η/Υ, για απόσταση δωματίου. • Τέρμα οι πονοκέφαλοι και η οπτική κόπωση. Επίσης αποτελεί καλή λύση και προσφέρει μέγιστη ελευθερία κινήσεων και για επαγγελματίες που δεν θέλουν να περιορίζουν την όρασή τους, όπως φυσικοθεραπευτές, γιατροί, οδοντίατροι και τεχνικοί ήχου κ.λ.π. Ο φακός interView® προσφέρει στον χρήστη τα πλεονεκτήματα των φακών μονής όρασης κοντινής απόστασης (πρακτικότητα, ευκολία, περιστασιακή χρήση) σε συνδυασμό με τη διόρθωση της μεσαίας απόστασης. Διαθέτει εξειδικευμένο σχεδιασμό που διευρύνει το οπτικό πεδίο από την κοντινή στην μεσαία ζώνη όρασης. Με τον τρόπο αυτό προσφέρει άνετη και σωστή όραση τόσο στην κοντινή όσο και στην μεσαία απόσταση. Διευκολύνει στις καθημερινές δραστηριότητες στην εργασία στο σπίτι, αλλά και στις προσωπικές ενασχολήσεις. Στο κατάστημα "eye.com" μπορείτε να ενημερωθείτε για την προσφορά γνωριμίας των interView φακών

Πλοηγός Υγείας 2019

Ιωάννης Α. Μάλλιας

Χειρουργός Οφθαλμίατρος Διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής Αθηνών Μετεκπαιδευθείς στην Οφθαλμολογική Κλινική του Πανεπιστημίου Columbia της Νέας Υόρκης των ΗΠΑ Ιατρείο Μυτιλήνης: Καβέτσου 10 - Τηλ.: 22510 38065 Ιατρείο Αθήνας: Καλλιπόλεως 3 (& Ελευθ. Βενιζέλου 65), Νέα Σμύρνη - Τηλ.: 210-9320215 www.mallias.gr

ΠΑΣΧΕΤΕ ΑΠΟ ΚΑΤΑΡΡΑΚΤΗ;

Ενημερωθείτε για τη νέα τεχνική μικροτομής και τους τύπους ενδοφακών

καταρράκτης (η θόλωση του φακού του ματιού) είναι ένα φυσικό αποτέλεσμα της γήρανσης. Τα συμπτώματα του καταρράκτη διαφέρουν από ασθενή σε ασθενή. Σε μερικούς ασθενείς παρατηρείται μείωση της κεντρικής όρασης. Άλλοι ασθενείς αναφέρουν μειωμένη όραση τη νύχτα, ενώ κάποιοι διαμαρτύρονται για δυσκολία στην οδήγηση, λόγω θάμβους από τα φώτα των αυτοκινήτων από το αντίθετο ρεύμα κυκλοφορίας. Ακόμη, μπορεί να αναφερθεί δυσκολία στο διάβασμα και ευαισθησία στο φως του ήλιου. Άλλη ομάδα ασθενών παραπονείται ότι τα χρώματα φαίνονται ξεθωριασμένα. Έπειτα από ενδελεχή έλεγχο ο γιατρός σε συνεννόηση με τον ασθενή και τις προσδοκίες αυτού για καλή όραση χωρίς γυαλιά μακριά, κοντά και σε ενδιάμεσες αποστάσεις (οθόνη υπολογιστή) αποφασίζει για τον ενδοφακό που ενδείκνυται για την κάθε περίπτωση. Κατά τη διάρκεια της επέμβασης του καταρράκτη, αντικαθίσταται ο κρυσταλλοειδής φακός με τεχνητό ενδοφακό, συνεπώς η απόφαση για το κατάλληλο είδος ενδοφακού είναι σημαντική και απαραίτητη. Τα τελευταία χρόνια έχουμε στη διάθεσή μας καινούργιους τύπους ενδοφακών με τους οποίους μπορούμε ταυτόχρονα με τον καταρράκτη να διορθώσουμε και άλλες παθήσεις των ματιών, όπως είναι η μυωπία, η υπερμετρωπία, η πρεσβυωπία και ο αστιγματισμός. Τα είδη των ενδοφακών αυτών είναι:

• Κλασικοί μονοεστιακοί ενδοφακοί για καλή όραση μόνο σε μία συγκεκριμένη απόσταση.

• Τορικοί ενδοφακοί για την διόρθωση αστιγματισμού.

• Πολυεστιακοί ή προσαρμοστικοί ενδοφακοί για

καθαρή όραση χωρίς γυαλιά σε περισσότερες από μία αποστάσεις.

Πλοηγός Υγείας 2019

• Ενδοφακοί που φιλτράρουν το μπλε φως (blue light-filtering IOL’s) για την προστασία του αμφιβληστροειδούς από το μπλε φως που προκαλεί βλάβες στον αμφιβληστροειδή χιτώνα και παίζει ρόλο στην ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας.

• Ασφαιρικοί ενδοφακοί για βελτίωση της ευαισθησίας στην αντίθεση (contrast sensitivity) και την ποιότητα της όρασης των ασθενών μετεγχειρητικά. Στο σημείο αυτό, αξίζει να αναφέρουμε τα πλεονεκτήματα της επέμβασης του καταρράκτη με μικροτομή.

▶▶Ανώδυνη διεγχειρητική διαδικασία ▶▶Αυξημένο ποσοστό επιτυχίας της επέμβασης ▶▶Ταχύτατη αποκατάσταση της όρασης ▶▶Μικρότερη μετεγχειρητική φλεγμονή ▶▶Μείωση της πιθανότητας για μόλυνση ▶▶Μικρότερος μετεγχειρητικός αστιγματισμός ▶▶Γρηγορότερη επούλωση της τομής με λιγότερες μετεγχειρητικές ενοχλήσεις

▶▶Επιστροφή στις καθημερινές δραστηριότητες εντός λίγων ημερών

Για την επίτευξη ενός καλού αποτελέσματος κρίνεται σκόπιμο ο καταρράκτης να χειρουργείται σε πρώιμο στάδιο, σε συνεννόηση πάντα με το θεράποντα χειρουργό οφθαλμίατρο. Μια μικρή αίσθηση ξένου σώματος ή ότι το μάτι δακρύζει είναι φυσιολογική την πρώτη μέρα. Μπορείτε να επιστρέψετε στις καθημερινές σας δραστηριότητες μετά από μερικές μέρες. Αποφύγετε έντονη γυμναστική για 10 ημέρες. Τα αποτελέσματα της επέμβασης είναι πολύ καλά και το ποσοστό επιτυχίας πάρα πολύ υψηλό. Παρόλα αυτά, όπως σε κάθε χειρουργική επέμβαση, έτσι και στην επέμβαση του καταρράκτη μπορεί να εμφανιστούν επιπλοκές, οι οποίες μπορούν να αντιμετωπιστούν με κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή, είτε με επανεπέμβαση. Η πρόοδος της τεχνολογίας στα μηχανήματα της φακοθρυψίας και στους ενδοφακούς έχει αυξήσει σημαντικά τα ποσοστά επιτυχίας της επέμβασης, χαρίζοντας χαμόγελα στα πρόσωπα των ασθενών. 31

Πλοηγός Υγείας 2019

Γεώργιος Ι. Ζαμπάκος Πλαστικός Χειρουργός Καβέτσου 3, Μυτιλήνη Τηλ: 22511 02351, Fax: 210 3600543, Κιν: 6974 117070 site: www.aestheticsurgery.gr facebook.com/plasticsurgerymytilene

Αποτρίχωση με Laser & Θεραπεία Θυλακίτιδας

ανεπιθύμητη τριχοφυΐα είναι ένα σημαντικό πρόβλημα τόσο για τις γυναίκες όσο και για τους άνδρες. Ανάλογα με το βαθμό και την περιοχή που εμφανίζεται, μπορεί να επιβαρύνει σημαντικά την ψυχολογία ή να φέρει σε δύσκολη θέση το άτομο που την έχει, ιδιαίτερα αν είναι... γένους θηλυκού. Ποια γυναίκα δεν αισθάνεται άσχημα για τριχοφυΐα στο πρόσωπο ή ποια θα διανοηθεί να εμφανιστεί στην παραλία με μαγιό χωρίς να έχει κάνει προηγουμένως αποτρίχωση; Πολύ συχνό, δε, είναι και το πρόβλημα της θυλακίτιδας που εμφανίζεται όταν η αποτρίχωση γίνεται με ξυραφάκι, χαλάουα ή κερί ή ακόμα και με τη χρήση κρέμας. Πρόκειται για μία επιφανειακή λοίμωξη του τριχικού θύλακα που δημιουργείται όταν η “κομμένη” με τις παραπάνω μεθόδους τρίχα δεν μπορεί να διαπεράσει την εξωτερική στιβάδα του δέρματος, με αποτέλεσμα να εγκλωβίζεται και να γυρνάει προς τα μέσα. Αποτέλεσμα είναι να δημιουργούνται αντιαισθητικά και ενοχλητικά σπιθουράκια ή ακόμα και κύστεις που προκαλούν φαγούρα, ερυθρότητα μέχρι τοπικά αποστήματα, οπότε απαιτείται χειρουργική διάνοιξη. Σε ορισμένα άτομα υπάρχει μεγαλύτερη προδιάθεση για την εμφάνιση θυλακίτιδας, ακόμα και αν τηρούνται όλοι οι κανόνες πρόληψης και υγιεινής, όπως η χρήση άνετων βαμβακερών ρούχων τα οποία δεν τρίβονται με το δέρμα, η πλύση με ήπια αντισηπτικά σαπούνια και η απολέπιση (ώστε να μην παγιδεύονται οι τρίχες). Η αποτρίχωση με laser - σε αντίθεση με τις άλλες μεθόδους αποτρίχωσης (ξυραφάκι, κερί, κρέμες, ριζική αποτρίχωση) - μπορεί να δώσει άμεση και οριστική απάντηση στο πρόβλημα της ανεπιθύμητης τριχοφυΐας, ενώ για το πρόβλημα της θυλακίτιδας αποτελεί την μόνη ιατρικώς ενδεδειγμένη λύση. Όσον αφορά το αισθητικό κομμάτι, υπερέχει σαφώς, διότι αφήνει την επιδερμίδα απαλλαγμένη από τις ανεπιθύμητες τρίχες, λεία και μεταξένια, χωρίς ερεθισμούς και μάλιστα μόνιμα.

Πώς λειτουργεί;

Το laser είναι μια συσκευή που εκπέμπει μια πολύ ισχυρή ακτίνα φωτός, η οποία, ανάλογα με το μήκος κύματός της (δηλαδή το “χρώμα” της), απορροφάται 32

από συγκεκριμένους «στόχους» μέσα στο σώμα, όπως π.χ. από τη μελανίνη της τρίχας, με αποτέλεσμα την καταστροφή του θυλάκου της τρίχας, ώστε να μην μπορεί να αναπτυχθεί ξανά. Το κλειδί για την επιτυχημένη θεραπεία είναι η όσο το δυνατόν μεγαλύτερη διαφορά ανάμεσα στο χρώμα του δέρματος και το χρώμα των τριχών, ώστε όλη η ενέργεια να απορροφάται από την τρίχα. Η ιδανικότερη περίπτωση είναι το ανοικτό, λευκό δέρμα με σκούρες μαύρες τρίχες. Αντίθετα οι ξανθές και οι λευκές τρίχες δεν απορροφούν την ενέργεια του laser με αποτέλεσμα να μην καταστρέφονται. Η ζωή της τρίχας παρουσιάζει κυκλικότητα. Οι τρίχες, δηλαδή, περνούν από μία φάση ανάπτυξης (αναγενής φάση), μετά σταθεροποιούνται (καταγενής φάση) και στο τέλος μπαίνουν σε μία φάση «μαρασμού» (τελογενής φάση). Μόνον όσες τρίχες βρίσκονται στη φάση ανάπτυξης είναι ευαίσθητες στην ενέργεια του laser και καταστρέφονται μόνιμα, ενώ οι υπόλοιπες πέφτουν μεν, αλλά ξαναβγαίνουν μετά από ορισμένο καιρό. Για το λόγο αυτό απαιτούνται επαναληπτικές συνεδρίες, μέχρι να πετύχουμε όλες τις τρίχες στη συγκεκριμένη φ ά σ η της ζωής τους. Μετά από κάθε θεραπεία, οι τρίχες που παραμένουν είναι λεπτότερες, πιο αδύνατες, πιο αραιές και μεγαλώνουν με πιο αργό ρυθμό.

Πλοηγός Υγείας 2019

Σε ποια σημεία μπορεί να εφαρμοστεί η θεραπεία; Η αποτρίχωση με laser μπορεί να εφαρμοστεί ακίνδυνα σε όλα τα σημεία του σώματος ή του προσώπου, όπως παρειές, άνω χείλος, πηγούνι, λαιμό, μασχάλες, χέρια, πόδια, μπικίνι, πλάτη, κοιλιά αλλά και σε ευαίσθητες περιοχές, όπως στήθος, θηλές, αυτιά και μύτη.

Πόσες συνεδρίες χρειάζονται; Ο αριθμός των συνεδριών αποτρίχωσης που θα απαιτηθεί για να επιτευχθούν μακροχρόνια ριζικά αποτελέσματα εξαρτάται από

διάφορους παράγοντες, όπως ο φωτότυπος του δέρματος, η σκληρότητα και το χρώμα των τριχών, η περιοχή του σώματος και τυχόν ορμονικοί παράγοντες (π.χ. πολυκυστικές ωοθήκες). Περιοχές, όπως το πρόσωπο και ο λαιμός στη γυναίκα, η πλάτη και οι ώμοι στον άνδρα είναι οι περιοχές με εντονότερη ορμονοεξαρτώμενη τριχοφυΐα και απαιτούν μεγαλύτερο αριθμό συνεδριών. Αντίστοιχα οι άνδρες χρειάζονται συνήθως το διπλάσιο χρόνο λόγω της αυξημένης συγκέντρωσης ανδρογόνων. Ο αριθμός των συνεδριών που απαιτείται για ένα καλό αποτέλεσμα ποικίλλει από άτομο σε άτομο και από περιοχή σε περιοχή. Σε γενικές γραμμές χρειάζονται 6-10 συνεδρίες για το πρόσωπο, μία κάθε 4-6 εβδομάδες, ενώ για το υπόλοιπο σώμα χρειάζονται 4-8 συνεδρίες, μία κάθε 6-8 εβδομάδες. Μερικές φορές, ιδίως στις πρώτες φάσεις της θεραπείας, οι τρίχες μπορεί να εμφανιστούν πιο γρήγορα, οπότε και κάνουμε τη θεραπεία νωρίτερα.

Πόσο μόνιμο είναι το αποτέλεσμα; Μετά την ολοκλήρωση της θεραπείας μπορεί να επανεμφανίζονται κατά καιρούς λίγες αδύνατες τρίχες, και συνήθως χρειάζεται συντήρηση μία φορά το χρόνο.

Τι πρέπει να προσέξω πριν τη θεραπεία; Κατά τη διάρκεια των θεραπειών αποτρίχωσης με laser απαγορεύεται η χρήση μηχανής αποτρίχωσης, κεριού (χαλάουα) ή η αφαίρεση των τριχών με τσιμπιδάκι, αφού έτσι αφαιρείται η τρίχα με το θύλακό της και η θεραπεία με laser δεν έχει αποτέλεσμα. Επιτρέπονται το ψαλιδάκι, το ξύρισμα και οι αποτριχωτικές κρέμες. Συνιστάται ξύρισμα της περιοχής που θα γίνει η θεραπεία την ίδια ή την προηγούμενη ημέρα ώστε οι τρίχες να φαίνονται ελάχιστα. Η θεραπεία είναι σε γενικές γραμμές ανώδυνη, σε ευαίσθητα όμως άτομα, ή σε ιδιαίτερα ευαίσθητες περιοχές όπως η περιοχή του μπικίνι, μπορεί να χρησιμοποιηθεί αναισθητική κρέμα (Emla) μία ώρα πριν τη θεραπεία. Αποφύγετε να είστε μαυρισμένες κατά την θεραπεία, αφού έτσι αναγκαζόμαστε να μειώσουμε την ισχύ του laser, με αποτέλεσμα να μειώνεται η αποτελεσματικότητά του.

Τι πρέπει να προσέξω μετά τη θεραπεία; Αμέσως μετά τη θεραπεία μπορεί να εμφανιστεί ήπια ερυθρότητα με ελαφρό οίδημα, που όμως υποχωρούν γρήγορα. Συνήθως μετά τη θεραπεία τοποθετείται μια ειδική καταπραϋντική κρέμα για τη μείωση της ερυθρότητας και του ερεθισμού. Αποφύγετε την έκθεση στον ήλιο (συνιστάται η χρήση αντηλιακού) και σε πηγές έντονης θερμότητας τις πρώτες ημέρες μετά τη θεραπεία. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μετά την πρώτη θεραπεία, οι τρίχες μπορεί να καθυστερήσουν να πέσουν ή μπορεί να ξαναβγούν πολύ γρήγορα. Στην περίπτωση αυτή απαιτείται επαναληπτική θεραπεία στις 2 εβδομάδες. 33

Πλοηγός Υγείας 2019

Ασπασία Παπαχίου Ψυχολόγος

M.Sc. Κλινικής Ψυχολογίας Πανεπιστημίου Εδιμβούργου, Ηνωμ. Βασιλείου Υποψήφια Διδάκτωρ Ψυχολογίας Πανεπιστημίου Κρήτης Καβέτσου Κ. 36, Μυτιλήνη| Τηλ-Fax: 22510 34513 | Κιν: 6945871120 email: apapachiou@gmail.com

Κατάθλιψη & Μετατραυματική Διαταραχή Άγχους στη Σκλήρυνση Κατά Πλάκας (ΣκΠ):

Ο ρόλος της διαχείρισης του συναισθήματος

διάγνωση μιας χρόνιας ασθένειας αποτελεί έναν εξαιρετικά σημαντικό παράγοντα άγχους τόσο για το ίδιο το άτομο που πάσχει όσο και την οικογένειά του. Τα άτομα με ΣκΠ ή Πολλαπλή Σκλήρυνση καλούνται να αντιμετωπίσουν και να διαχειριστούν σοβαρές και απρόβλεπτες καταστάσεις σε ό,τι αφορά την υγεία τους, ποικίλες αλλαγές στην οικογένεια, στον κοινωνικό τους ρόλο (π.χ. διαφορετικοί ρόλοι, αλλοίωση σχέσεων, διαζύγιο, απώλεια εργασίας, κοινωνική απόσυρση και απομόνωση), καθώς και στον τρόπο με τον οποίο σχετίζονται με τους άλλους (αύξηση εξάρτησης από τους άλλους). Έτσι, ένας μεγάλος αριθμός ατόμων με ΣκΠ βιώνει αρνητικά συναισθήματα, όπως ο φόβος / άγχος, η θλίψη, η ενοχή, η ντροπή και ο θυμός. Ένας μεγάλος αριθμός επιστημονικών ερευνών υποστηρίζει ότι τα άτομα με ΣκΠ ή Πολλαπλή Σκλήρυνση βρίσκονται σε αυξημένο ρίσκο να παρουσιάσουν συμπτώματα Κατάθλιψης (Depression), και Διαταραχής Μετατραυματικού Άγχους (Post-Traumatic Stress Disorder, PTSD). Η υψηλή συχνότητα ανάπτυξης Κατάθλιψης σε άτομα με ΣκΠ ή Πολλαπλή Σκλήρυνση, υποδηλώνει τη μεγάλη επίδραση της νόσου στη λειτουργία του συναισθήματος, και της ποιότητας ζωής των 34

ατόμων που πάσχουν από ΣκΠ. Η διαχείριση του συναισθήματος έχει καθιερωθεί ως ένα ουσιαστικό κομμάτι της γενικότερης ψυχολογικής προσαρμογής, και αφορά στον τρόπο με τον οποίο το άτομο ανταποκρίνεται στα συναισθήματά του και στον τρόπο με τον οποίο τα διαχειρίζεται.

Η εμπειρία συναισθημάτων άγχους/φόβου, λύπης σε συνδυασμό με τη χρήση δυσλειτουργικών στρατηγικών διαχείρισης συναισθήματος, αποτελούν σημαντικούς προβλεπτικούς παράγοντες στην εμφάνιση και ανάπτυξη συμπτωμάτων Κατάθλιψης, και Μετατραυματικής Διαταραχής Άγχους.

Ποιος είναι ο ρόλος της ρύθμισης του συναισθήματος;

Πώς μπορεί ο/η ασθενής με ΣκΠ να ελέγξει το αρνητικό συναίσθημά του;

Έχει παρατηρηθεί ότι τα άτομα με ΣκΠ, τα οποία χρησιμοποιούν σε μεγάλο βαθμό δυσλειτουργικές στρατηγικές για να ρυθμίσουν το συναίσθημά τους (π.χ. ξεσπούν τα συναισθήματά τους στους άλλους, κινδυνολογούν, κατηγορούν τον εαυτό τους ή/και τους άλλους) τείνουν να βιώνουν περισσότερα συμπτώματα Κατάθλιψης, και Μετατραυματικής Διαταραχής Άγχους. Αντίθετα, οι ασθενείς που χρησιμοποιούν περισσότερο λειτουργικές στρατηγικές διαχείρισης του συναισθήματος (π.χ. αναζητούν την σωματική επαφή με φίλους ή οικογένεια, επιλέγουν να ασχοληθούν με μια ευχάριστη δραστηριότητα, αναζητούν βοήθεια), είναι λιγότερο ευάλωτοι στο να αναπτύξουν συμπτώματα Κατάθλιψης και Μετατραυματικής Διαταραχής Άγχους.

●●Εξωτερίκευση του συναισθήματός του - Προτρέπουμε το άτομο να συζητήσει για το πώς νιώθει με κάποιον άλλον. ●●Να ζητήσει από φίλους ή οικογένεια να του κάνουν μια αγκαλιά, να του κρατήσουν το χέρι. ●●Να δώσει χρόνο στον εαυτό του για να επανεξετάσει τις σκέψεις και πεποιθήσεις του. ●●Να ζητήσει την συμβουλή ή βοήθεια από κάποιον που εμπιστεύεται. ●●Να εστιάσει σε μια ευχάριστη για εκείνον-η δραστηριότητα. ●●Να σχεδιάσει τι θα μπορούσε να κάνει καλύτερα την επόμενη φορά. ●●Να βγει έξω και να κάνει κάτι ευχάριστο (π.χ. συνάντηση με φίλους, περίπατο). Ασπασία Παπαχίου

Πλοηγός Υγείας 2019

Ιωαννα π. Γρηγορακη Ψυχολόγος, MSc - Ψυχοθεραπεύτρια Παντείου Πανεπιστημίου Αθηνών MSc Ψυχολογία Υγείας University of Westminster, Λονδίνο Πιστοποιηµένη Ψυχοθεραπεύτρια Γνωσιακής Συμπεριφορικής προσέγγισης, Ινστιτούτο έρευνας & θεραπείας συμπεριφοράς Π. ΚΟΥΝΤ0ΥΡΙΩΤΟΥ 87 (1ος όροφος - παραπλεύρως Δ.Ο.Υ) - τηλ. 6971 916665

Διεκδικητικότητα

Η τέχνη του να λες «ΟΧΙ»

ολλοί άνθρωποι μπορεί να βιώνουν έντονα αρνητικά συναισθήματα, όπως άγχος, ενοχές, θλίψη, στην καθημερινότητά τους, γιατί πιέζονται από τα «ΝΑΙ» που λένε σε άλλους. Δεν είναι εύκολο για όλους να εκφράζουν τις ανάγκες και τις επιθυμίες τους. Τα μη διεκδικητικά (παθητικά) άτομα, επειδή αισθάνονται μεγάλο άγχος και ενοχές ή επειδή δεν έχουν τις κατάλληλες κοινωνικές δεξιότητες, τείνουν να «μαζεύουν» τα συναισθήματά τους, είτε αυτά είναι θετικά, είτε αρνητικά. Συνήθως δεν μπορούν να ζητήσουν την ικανοποίηση των αιτημάτων τους και γίνονται συχνά το «θύμα» των άλλων, επειδή δεν μπορούν να αρνηθούν τα δικά τους αιτήματα. Κρατάνε πολύ συχνά απολογητική στάση, ενώ πολλές φορές ζητούν συγγνώμη ακόμα και αν δεν το εννοούν πραγματικά ή ακόμα και όταν δεν έχουν σφάλει στ’ αλήθεια. Έχουν την τάση να αισθάνονται μελαγχολικά, κρίνουν τον εαυτό τους με άσχημο τρόπο και πιστεύουν ότι βρίσκονται στο έλεος των άλλων. Όταν τα μη διεκδικητικά άτομα βρίσκονται σε περιβάλλοντα με ανθρώπους που δεν είναι απαιτητικοί απέναντί τους και καταλαβαίνουν τις ανάγκες τους, χωρίς να εκμεταλλεύονται τη δυσκολία έκφρασης και διεκδίκησης των αναγκών τους, τότε είναι πιθανό να μην βρεθούν σε κακή ψυχολογική κατάσταση. Τι γίνεται, όμως, όταν τα μη διεκδικητικά άτομα βρεθουν σε απαιτητικά περιβάλλοντα με ανθρώπους που δεν ενδιαφέρονται για τις δικές τους ανάγκες - όπως με έναν αυστηρό εργοδότη, με έναν επιθετικό σύντροφο, με έναν γονέα χωρίς ενσυναίσθηση - αλλά αντιθέτως εκμεταλλεύονται τη χαμηλή τους διεκδικητικότητα προς όφελός τους; Σε τέτοιες περιπτώσεις, αναλόγως με το μέγεθος του προβλήματος, τα μη διεκδικητικά άτομα μπορεί να βιώνουν έντονα αρνητικά συναισθήματα, είτε, ακόμη, και να παρουσιάσουν κάποια ψυχολογική 36

διαταραχή, όπως κατάθλιψη. Ποτέ δεν είναι, όμως, αργά για να κατακτήσεις τη δεξιότητα της διεκδικητικής συμπεριφοράς. Το πιο σημαντικό είναι να επιθυμείς πραγματικά να αλλάξεις συμπεριφορά. Τα βασικά σημεία που πρέπει να μάθεις είναι να εκφράζεις τα θετικά και αρνητικά συναισθήματά σου, να τοποθετείς τα όριά σου και να παίρνεις πρωτοβουλίες. Ωστόσο, μπορεί να είναι πολύ δύσκολο για να κατακτήσεις μόνος σου τη δεξιότητα της διεκδικητικής συμπεριφοράς, καθώς είναι κάτι άγνωστο για εσένα. Σε αυτήν την περίπτωση, η βοήθεια από έναν ψυχοθεραπευτή μπορεί να είναι τόσο πολύτιμη όσο είναι και οι ανάγκες σου. Οι ανάγκες των άλλων δεν είναι περισσότερο σημαντικές από τις δικές σου, απλά δεν έχεις μάθει να τις εκφράζεις!

Πλοηγός Υγείας 2019

ΔΗΜΗΤΡΗΣ Π. ΤΑΚΑΣ Φυσιοθεραπευτής

Πανεπιστήμιο Βρυξελλών Καβέτσου 13 Μυτιλήνη Κιν: 6932420297, email: dimtak58@otenet.gr

Θεόδωρος Δ. Τακας Φυσικοθεραπευτης

Πτυχιούχος Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου Ειδικός Βελονισμού (CertAcu) Τηλ: 22510-29802 Κιν: 6945887255, email: teotakas@hotmail.com

Ημικρανία και Βελονισμός βεία και κορύφωση μεταξύ 40-50 έτη.

ημικρανία είναι μια σοβαρή μορφή πονοκεφάλου και είναι η δεύτερη συχνότερη μορφή κεφαλαλγίας που ταλαιπωρεί χιλιάδες ανθρώπους καθημερινά (≈12% του πληθυσμού). Πρόκειται για ένα νευρολογικό σύνδρομο, που έχει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, όπως ότι είναι μονόπλευρος, έχει αφόρητο πόνο με μορφή παλμού ή καψίμα40

τος και συχνά συνοδεύεται με αύρα, ναυτία, φωτοφοβία, ηχοφοβία και έμετο. Η κληρονομικότητα παίζει σημαντικό ρόλο στην εμφάνιση ημικρανιών με τριπλάσιες πιθανότητες εάν υπάρχει θετικό οικογενειακό ιστορικό. Επίσης εμφανίζεται 3 φορές συχνότερα στις γυναίκες πιθανόν λόγω ορμονικών διαταραχών, με αρχή εμφάνισης κατά την εφη-

Οι πιο συνήθεις παράγοντες για την έναρξη ημικρανιών είναι: • Στρες-Συναισθηματική κατάσταση • Ορμονικές διαταραχές στις γυναίκες • Αλλαγές στην καθημερινότητα (αλλαγές στον ύπνο, στην δουλειά) • Τροφές [καφές, σοκολάτα, παστό, τουρσί, επεξεργασμένα κρέατα (μπέικον, σαλάμι, χοτ-ντογκ), συντηρητικά που περιέχουν νιτρώδη, διαιτητικά προϊόντα, όπως ασπαρτάμη και αλκοόλ] • Περιβαλλοντικές μεταβολές (μεγάλο υψόμετρο, απότομη αλλαγή θερμοκρασίας) • Φάρμακα με αγγειοδιασταλτικές ιδιότητες • Άλλοι παράγοντες (έντονη σωματική δραστηριότητα, φώτα, ήχος, κάπνισμα). Οι ημικρανίες διαχωρίζονται σε οξείες και χρόνιες ανάλογα με την συχνότητα εμφάνισής τους. Η αντιμετώπισή τους κυρίως γίνεται με την λήψη φαρμακευτικών σκευασμάτων, όπως παρακεταμόλη και μη-στεροειδή αντιφλεγμονώδη, τριπτάνες, ανταγωνιστές ντοπαμίνης, βενζοδιαζεπίνες και ναρκωτικά αναλγητικά (κωδεΐνη, μορφίνη, δεξτροπροποξυφαίνη). Ο βελονισμός αποδεδειγμένα πλέον, βάσει ερευνών, έχει πολύ καλά αποτελέσματα στην θεραπεία των ημικρανιών, αλλά και άλλων ειδών πρωτοπαθών κεφαλαλγιών και σε σύγκριση με φαρμακευτικά σκευάσματα. Στην ημικρανία ο βελονισμός έχει στόχο την μείωση της συχνότητας, της διάρκειας και της έντασης

Πλοηγός Υγείας 2019

των κρίσεων με επακόλουθο την μείωση της φαρμακευτικής αγωγής. Κατά την διάρκεια της ημικρανιακής κρίσης ο βελονισμός δεν έχει παυσίπονη δράση και προτιμότερο είναι η έναρξη των συνεδριών βελονισμού να γίνει στο μεσοδιάστημα των κρίσεων για το μέγιστο αποτέλεσμα. Οι έρευνες έχουν δείξει ότι η χρήση βελονών σε διάφορα μέρη του σώματος επιδρά στα κέντρα διαβίβασης του πόνου μειώνοντάς τον, όπως και στις περιοχές του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνες για την αίσθηση που

μας προκαλεί ο πόνος και την αύξηση της παραγωγής ουσιών, όπως των ενδορφινών. Επίσης η χρήση της τεχνικής της ξηράς βελόνας (Dry Needling), που βοηθά στην χαλάρωση των μυϊκών σπασμών στους αυχενικούς και ινιακούς μυς, έχει δείξει θετικά αποτελέσματα στην αντιμετώπιση της ημικρανίας. Επιπρόσθετα η αποτελεσματικότητα του βελονισμού στο νευρικό σύστημα μεγαλώνει και μονιμοποιείται όταν ερεθίσουμε κάποιες βελόνες με ρεύμα χαμηλής

συχνότητας και έντασης (Ηλεκτροβελονισμός). Υπάρχει η δυνατότητα συνδυασμού τεχνικών βελονισμού ως απομακρυσμένα σημεία βελονισμού για το καλύτερο αποτέλεσμα για τον εκάστοτε ασθενή, όπως κρανιοβελονισμού, Ωτοβελονισμού, κοιλιακού βελονισμού κ.ά.. Το μεγάλο θετικό του βελονισμού είναι ότι δεν έχει παρενέργειες, είναι ανώδυνος (όταν γίνεται από κάποιον εξειδικευμένο) και δεν αντιμετωπίζει μόνο το σύμπτωμα, αλλά ταυτόχρονα επαναφέρει την ομοιόσταση του σώματος που πιθανόν έχει διαταραχθεί (στρες, αϋπνία, ίλιγγος, κατάθλιψη, υπέρταση). Στο Κέντρο Φυσικοθεραπείας & Αποκατάστασης Μυτιλήνης, ο επιστημονικός υπεύθυνος Φυσικοθεραπευτής, Βελονιστής Θοδωρής Τάκας είναι στην διάθεσή σας για οποιαδήποτε πληροφορία, ενημέρωση και διευκρίνιση, πάντα με σεβασμό και επιστημονική υπευθυνότητα σε κάθε σας ανάγκη.

Πλοηγός Υγείας 2019

Χαρά Κ. Κουτρολού Κλινικός Διαιτολόγος – Διατροφολόγος Πτυχιούχος Χαροκοπείου Πανεπιστημίου Αθηνών Καβέτσου 36, Μυτιλήνη Τηλ – Fax 22510 21374, Κιν 6955409874 Email xara.koutrolou@gmail.com

ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ:

Μύθοι & Αλήθειες

Γράφει η Χαρά Κουτρολού

σακχαρώδης διαβήτης (ΣΔ) είναι μια μεταβολική διαταραχή από την οποία πάσχουν εκατομμύρια άνθρωποι, ενώ αποτελεί μια από τις κυριότερες αιτίες θανάτου παγκοσμίως. Υπάρχουν τρεις τύποι σακχαρώδη διαβήτη (τύπου 1, τύπου 2 και κύησης). Η έλλειψη σωστής ενημέρωσης και η παραπληροφόρηση που υπάρχει γύρω από το διαβήτη, αυξάνουν το αίσθημα στέρησης στην επιλογή τροφίμων, προωθώντας τη μη ρύθμιση του σακχάρου (γλυκόζης) στο αίμα. Με αφορμή την παγκόσμια ημέρα για το διαβήτη (14/11) θα δούμε την αλήθεια που κρύβεται πίσω από κάποιους «μύθους».

Η ζάχαρη & τα γλυκά προκαλούν διαβήτη; Η υπερκατανάλωση ζάχαρης μπορεί να αυξήσει το σωματικό βάρος και να δημιουργήσει παχυσαρκία, που αυξάνει την προδιάθεση για ΣΔ τύπου 2. Στην παχυσαρκία, όμως, δεν οδηγούν μόνο τα γλυκά, αλλά και τα τηγανητά, τα ζαχαρούχα ποτά, τα λιπαρά τρόφιμα και γενικότερα η υπερκατανάλωση θερμίδων.

Οι διαβητικοί δεν επιτρέπεται να τρώνε ζυμαρικά; Τα ζυμαρικά, όπως το ρύζι και το ψωμί, είναι πλούσια σε υδατάνθρακες, που είναι η κύρια πηγή ενέργειας για τον οργανισμό. Επειδή όμως ανεβάζουν το σάκχαρο του αίματος, πρέπει να καταναλώνονται σε ποσότητες και σε συχνότητα που να καλύπτουν τις ατομικές ανάγκες, να συμβαδίζουν με τη φαρμακευτική αγωγή και να μοιράζονται σε όλα τα γεύματα. Είναι προτιμότερο να επιλέγονται τα προϊόντα ολικής άλεσης, που δεν ανεβάζουν απότομα τη γλυκόζη στο αίμα, προκαλούν κορεσμό και είναι πιο πλούσια σε βιταμίνες.

Πρέπει να τρώνε ειδικά τρόφιμα; Οι συστάσεις για ισορροπημένη διατροφή στους δια-

βητικούς ασθενείς δεν διαφέρουν από τις συστάσεις για τον υγιή πληθυσμό (χαμηλή κατανάλωση κορεσμένων και trans λιπαρών, περιορισμός σε αλάτι και ζάχαρη, αυξημένη κατανάλωση μη αμυλωδών λαχανικών, επιλογή προϊόντων ολικής άλεσης, καλών πηγών λίπους και φρούτων αντί για χυμούς). Παρόλο που πλέον υπάρχει μεγάλη ποικιλία στο εμπόριο, δεν φαίνεται ότι τα προϊόντα για διαβητικούς πλεονεκτούν έναντι των υπολοίπων. Τα γλυκαντικά που περιέχουν δεν είναι εντελώς «αθώα», ενώ, λόγω των θερμίδων που αποδίδουν, χρειάζεται προσεκτική κατανάλωση για να μην επιβαρύνουν το βάρος και το σάκχαρο του αίματος.

Οι διαβητικοί που παίρνουν σωστά τα φάρμακά τους, μπορούν να φάνε ό,τι θέλουν; Όπως δεν ισχύει και για άλλες παθήσεις, έτσι δεν ισχύει και για το διαβήτη. Οι διαβητικοί που έχουν ισορροπημένη διατροφή και προσαρμοσμένη στις απαιτήσεις της καθημερινότητας, ελέγχουν καλύτερα το σάκχαρό τους με την όσο το δυνατόν μικρότερη δοσολογία φαρμακευτικής αγωγής. Επιπλέον, κινδυνεύουν λιγότερο από υπεργλυκαιμία, υπογλυκαιμία, διαβητική κετοξέωση κ.ά..

Δεν επιτρέπεται να γυμνάζονται; Η σωματική άσκηση είναι απαραίτητη στο ΣΔ τύπου 2 γιατί βοηθάει τη ρύθμιση της γλυκόζης. Οι διαβητικοί με ΣΔ τύπου1 θα πρέπει να έχουν συμπεριλάβει τις απαιτήσεις της άσκησης (ένταση και διάρκεια) στον προγραμματισμό της ινσουλίνης για να αποφύγουν την υπογλυκαιμία. Όπως ένας άνθρωπος με υπέρταση πρέπει να μετράει την πίεσή του και να προσέχει το αλάτι στη διατροφή του, έτσι και ο διαβητικός πρέπει να παρακολουθεί το σάκχαρό του, να προσέχει την ποιότητα της διατροφής του, να γυμνάζεται, να λαμβάνει σωστά τη φαρμακευτική του αγωγή και να ενημερώνεται διαρκώς. Γιατί ο ρυθμισμένος διαβήτης μπορεί να εξασφαλίσει μια καλή ποιότητα ζωής! 43

Πλοηγός Υγείας 2019

Κέντρο Λογοθεραπείας «επί λέξη» Χρυσάνθη Π. Μεϊμάρη MSc ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΥΤΡΙΑ Καλλονή Λέσβου | Τηλ : 22530 22660 | Κιν: 697 8304778 email: epilexi@hotmail.com

Λογοθεραπεία - Εργοθεραπεία - Ειδική διαπαιδαγώγηση Συμβουλευτική γονέων & παίδων

Το παιδί μου «κεκεδίζει»

τραυλισμός είναι μια δυσκολία στη ροή της ομιλίας. Αποτελεί μία σύνθετη διαταραχή που συνήθως χαρακτηρίζεται από διακοπτόμενη ροή ομιλίας λόγω επαναλαμβανόμενων κολλημάτων, επαναλήψεων ή επιμηκύνσεων ήχων στην αρχή ή τη μέση της λέξης. Συχνά συνοδεύονται από αντανακλαστικές συσπάσεις του προσώπου ή του σώματος και σε ορισμένες περιπτώσεις από απώλεια βλεμματικής επαφής και απώλεια ελέγχου του ρυθμού της αναπνοής. Τα λεκτικά συμπτώματα συσχετίζονται με αρνητικά συναισθήματα, όπως είναι ο φόβος για λεκτική επικοινωνία ή ένα αίσθημα επικοινωνιακής ανεπάρκειας και ανασφάλειας και με συμπεριφορές αποφυγής, όπως είναι η αποφυγή λέξεων, προσώπων, ή επικοινωνιακών περιστάσεων. Στα παιδιά σχολικής ηλικίας και στους ενήλικες εμφανίζεται με συχνότητα 1% του συνολικού πληθυσμού, ενώ το ποσοστό των παιδιών προσχολικής ηλικίας που για κάποιο διάστημα της ζωής τους εμφάνισαν δυσκολίες ροής αγγίζει το 5%. Είναι 3 φορές συχνότερος σε οικογένειες με ανάλογο κληρονομικό ιστορικό και 4 φορές συχνότερος στα αγόρια απ’ ό,τι στα κορίτσια.

Μύθοι και αλήθειες για τον τραυλισμό ●● Ο τραυλισμός δεν «κολλάει». Δεν υπάρχει έρευνα που να αποδεικνύει την εδραίωση του τραυλισμού από μίμηση. ●● Ο τραυλισμός δεν «περνάει» από μόνος του. Αυτό που έχει μεγαλύτερες πιθανότητες να «περάσει» είναι η φυσιολογική δυσχέρεια στη ροή που έχει συμπτώματα παρόμοια με εκείνα του τραυλισμού. ●● Οι γονείς δεν προκαλούν τον τραυλισμό, αλλά είναι εκείνοι που μπορούν να δράσουν για να μην εδραιωθεί. ●● Επειδή ένα παιδί τραγουδά χωρίς να τραυλίζει 44

δεν σημαίνει ότι κάποια στιγμή θα πάψει να τραυλίζει όταν μιλά. Άλλες νευρολογικές οδοί ακολουθούνται για το τραγούδι και άλλες για την ομιλία. ●● Η προτροπή «σταμάτα και πάρε μια ανάσα» δεν βοηθά. Η ανάσα πριν από την ομιλία λειτουργεί απλώς σαν ανασταλτικός μηχανισμός μεταθέτοντας τη στιγμή του τραυλισμού για αργότερα. Το ίδιο ισχύει και για την παύση πριν από τη δύσκολη λέξη. Με τους τρόπους αυτούς το παιδί μαθαίνει να τραυλίζει με παύσεις και αναπνοές, απλώς αλλάζει δηλαδή τα συμπτώματα. ●● Ο τραυλισμός εμφανίζεται σε ποσοστό 1% στα παιδιά σχολικής ηλικίας και στους ενήλικες και 5% στα παιδιά προσχολικής ηλικίας, ανεξάρτητα από κοινωνικό ή μορφωτικό επίπεδο, ευφυΐα, φυλή.

Με ποιου τη βοήθεια αντιμετωπίζουμε τον τραυλισμό; Η λογοθεραπεία είναι αυτή που μπορεί να βοηθήσει! Η θεραπεία στο παιδί σχολικής ηλικίας που τραυλίζει είναι εξατομικευμένη, πολυεπίπεδη και οφείλει να απαντά, διαφοροποιημένα για το κάθε παιδί, στη βι-

Πλοηγός Υγείας 2019

ολογική και στην κοινωνικο-συναισθηματική πλευρά της διαταραχής του. Εφόσον το κάθε παιδί βιώνει και διαχειρίζεται διαφορετικά τον τραυλισμό του, όλα τα παιδιά δεν είναι δυνατόν να υποστηρίζονται θεραπευτικά με τον ίδιο τρόπο. Κεντρικό θεραπευτικό στόχο, ωστόσο, για τα παιδιά σχολικής ηλικίας συνιστά η ενίσχυση της επικοινωνιακής λειτουργικότητας του παιδιού που τραυλίζει. Μέσω της ενίσχυσης της επικοινωνιακής του λειτουργικότητας, το παιδί επιτυγχάνει τελικά τον καλύτερο δυνατό έλεγχο στη ροή της ομιλίας. Κάποιος βαθμός διαφορετικότητας στη ροή της ομιλίας ενδεχομένως παραμένει, αλλά η διαταραχή αποδομείται σημαντικά. Μια δυσκολία χωρίς συνέπειες στην καθημερινότητα του παιδιού και ελεγχόμενη ως προς τη συχνότητα των λεκτικών και συναισθηματικών της συμπτωμάτων είναι μια δυσκολία αδρανοποιημένη.

Πλοηγός Υγείας 2019

Ακουστική και Οπτική Μνήμη:

Δυο σημαντικές δεξιότητες για την μάθηση

μνήμη είναι μια περίπλοκη διαδικασία. Απαιτεί την ικανότητα να αποθηκεύουμε πληροφορίες για κάποια δευτερόλεπτα, στη συνέχεια για κάποια λεπτά και τέλος για ένα μακρύ χρονικό διάστημα. Υπάρχουν πολλά είδη μνήμης, αλλά εμείς μέσα από αυτό το άρθρο θα προσεγγίσουμε την οπτική και την ακουστική μνήμη. Ακουστική μνήμη είναι η δυνατότητα του παιδιού, να ανακαλεί ακουστικές πληροφορίες. Με απλά λόγια, το παιδί έχει επαρκή ακουστική μνήμη όταν θυμάται ό,τι ακούει. Κάποια παραδείγματα ακουστικής μνήμης για το παιδί είναι: • Να θυμάται το όνομα κάποιου που μόλις γνώρισε • Να θυμάται αγαπημένα τραγουδάκια του • Να θυμάται οδηγίες πάνω από δύο βήματα (π.χ.: Πήγαινε να πάρεις το μπλε μολύβι από την τσάντα, και βάλ’ το πάνω στο τραπέζι) • Να απομνημονεύει την ορθογραφία με τη σωστή σειρά που του υπαγορεύει η δασκάλα • Να θυμάται τους κανόνες ενός παιχνιδιού που μόλις του έχουν πει • Να μπορεί να ανακαλέσει το νόημα ενός κειμένου • Να μπορεί να θυμηθεί το τηλέφωνο του σπιτιού του • Να πει το ποίημά του σωστά στις σχολικές γιορτές. Κάποιες δραστηριότητες που μπορείτε να κάνετε μαζί με τα παιδιά για την ανάπτυξη ακουστικής μνήμης είναι: • Παίξτε επιτραπέζια παιχνίδια, εξηγήστε τους κανόνες και μετά ζητήστε από το παιδί να σας τους επαναλάβει • Πείτε κάποιες λέξεις ή αριθμούς την ώρα που κάνετε μια δραστηριότητα μαζί με το παιδί και μετά από λίγο πείτε του να σας τους θυμίσει • Ακούστε τραγουδάκια • Δώστε αρμοδιότητα στο παιδί να σας θυμίσει κάποια ψώνια • Μιμηθείτε διάφορους ήχους 46

• Σειροθέτηση γεγονότων: Διαβάστε ένα κείμενο που έχει κάποια γεγονότα και στη συνέχεια βάλτε τα σε σειρά • «Άκουσε προσεκτικά ποια λέξη δεν ταιριάζει». Πείτε τρεις λέξεις στο παιδί που η μία από αυτές δεν ταιριάζει και αφήστε το παιδί να βρει ποια είναι αυτή! • «Άκου και δείξε τα αντικείμενα». Έχουμε εικόνες με αντικείμενα και λέμε στο παιδί να μας τα δείξει (Συνδυασμός ακουστικής-οπτικής μνήμης) Αντίστοιχα η οπτική μνήμη αφορά την ικανότητα να συγκρατούμε πληροφορίες για ένα επαρκές χρονικό διάστημα, μέσω της όρασης. Οι κύριες λειτουργίες που επηρεάζουν την οπτική μνήμη είναι τρεις: Συγκέντρωση, προσοχή και παρατηρητικότητα.

Πλοηγός Υγείας 2019

Ένα παιδί με αδυναμία στην οπτική μνήμη πιθανά θα δυσκολευτεί: • Στην ολοκλήρωση παζλ ή άλλων κατασκευαστικών παιχνιδιών • Στην διάκριση στοιχείων που μοιάζουν π.χ.: 3-ε, 6-9, φ-θ, β-δ με αποτέλεσμα να συνεπάγεται δυσκολία και στην ανάγνωση. • Στην αντιγραφή γραμμάτων, λέξεων ή κειμένων • Στις μαθηματικές πράξεις, όπως πρόσθεση και αφαίρεση. Κάποιες δραστηριότητες που μπορείτε να κάνετε μαζί με τα παιδιά για την ανάπτυξη της οπτικής μνήμης είναι οι εξής: Παιχνίδια memo. Κυκλοφορούν πολλά στο εμπόριο και μπορείτε να διαλέξετε το κατάλληλο για τα παιδιά σας. Επιτραπέζια παιχνίδια καθώς αυξάνουν την παρατηρητικότητα • »Κρύβω αντικείμενα ή βλέπω αντικείμενα». Δείχνουμε στα παιδιά αντικείμενα και στη συνέχεια τα κρύβουμε. Μας λέει το παιδί ποια θυμάται • »Βρες τις διαφορές». Δείχνουμε στο παιδί δυο εικόνες και ζητάμε να μας βρει τις διαφορές • Φτιάξτε παζλ μαζί με τα παιδιά. Ένα παιδί καθώς περιεργάζεται ένα παζλ πρέπει να θυμάται το μέγεθος, το χρώμα και το σχήμα πολλών κομματιών για να το βγάλει εις πέρας • Δείτε φωτογραφίες μαζί με τα παιδιά σας. Τέλος, είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι οι παραπάνω δραστηριότητες τόσο για την ακουστική μνήμη όσο και για την οπτική μπορούν να γίνουν σε όλα τα παιδιά προσχολικής και σχολικής ηλικίας, ανεξάρτητα δυσκολιών. Ειρήνη Παπαδοπούλου, Ειδική Παιδαγωγός, Συνεργάτης του Κέντρου Θεραπευτικής Παρέμβασης «Λέξημα» 47

Πλοηγός Υγείας 2019

Ιαματικά λουτρά και υγεία

αρά την επικρατούσα παλιότερα άποψη ότι τα ιαματικά λουτρά αφορούν την τρίτη ηλικία, η αλήθεια είναι ότι σήμερα όλο και περισσότεροι νέοι άνθρωποι επισκέπτονται τα σύγχρονα κέντρα υδροθεραπείας, όχι μόνο για λόγους υγείας, αλλά πρωτίστως αναζητώντας χαλάρωση, ηρεμία και αναψυχή. Ο σύγχρονος τρόπος ζωής, η καθημερινή ένταση και το στρες στρέφουν όλο και περισσότερους στα ιαματικά λουτρά. Είναι γνωστό ότι η λουτροθεραπεία θεωρείται συμπληρωματική της αγωγής που συστήνεται για πολλές παθήσεις, όπως η οσφυαλγία, το αυχενικό σύνδρομο και τα αρθριτικά. Σήμερα πλέον τα ιαματικά λουτρά συνδέονται ακόμη περισσότερο με την καλή υγεία.

Οι 3 δράσεις του ιαματικού νερού Οι ευεργετικές ιδιότητες των ιαματικών νερών σύμφωνα με έρευνες αποδίδονται: -Στη θερμότητά τους, που συμβάλλει στη διάταση των αγγείων, τη χαλάρωση των μυών και την ανακούφιση από τον πόνο. - Στα διαλυμένα στερεά συστατικά (π.χ. νάτριο, κάλιο, μαγνήσιο, ράδιο, σίδηρο) και αέρια στοιχεία (οξυγόνο, διοξείδιο του άνθρακα, υδρόθειο, άζωτο) που περιέχουν και τα οποία εισέρχονται στον οργανισμό. - Στο φαινόμενο της άνωσης, που καθιστά τις κινήσεις ευκολότερες και προκαλεί χαλάρωση των μυών.

Τα οφέλη του ιαματικού νερού

τάς τους, ενώ οι πάσχοντες από αυχενικό σύνδρομο κάνουν λόγο επιπλέον και για μείωση της κεφαλαλγίας. Στο άσθμα Σύμφωνα με μελέτη του ιταλικού Πανεπιστημίου της Πάρμας, σε 1.514 λουομένους, διαπιστώθηκε ότι τη χρονιά μετά την εισπνοθεραπεία ιαματικού νερού (κυρίως θειούχου νερού χωρίς ραδόνιο) μειώθηκε από 95% σε 39% το ποσοστό όσων είχαν ανάγκη λήψης εισπνεόμενων φαρμάκων. Στην υπέρταση Σύμφωνα με μελέτες των Πανεπιστημίων της Νάπολης και του Μιλάνου, η λουτροθεραπεία επιφέρει μείωση της πίεσης, λόγω της αγγειοδιαστολής που προκαλεί. Λουτράκι Κορινθίας). Στις γυναικείες φλεγμονές Τα ιαματικά νερά θεωρούνται ευεργετικά για τις γυναικείες φλεγμονές, αν και η δράση τους αυτή δεν έχει μελετηθεί εκτενώς. Σε μελέτη, πάντως, των Πανεπιστημίων της Πάδοβας και της Πάρμας σε 50 γυναίκες - εκ των οποίων οι μισές έκαναν λουτροθεραπεία και οι άλλες μισές έπαιρναν αγωγή για φλεγμονές, όπως η σαλπιγγίτιδα, η τραχηλίτιδα και η κολπίτιδα - διαπιστώθηκε ότι τα λουτρά ήταν εξίσου θεραπευτικά με τα φάρμακα.

Στις ρευματοπάθειες Η πλειονότητα των λουομένων επισκέπτεται τις ιαματικές πηγές - κυρίως με ραδιούχα θερμά νερά - για την ανακούφιση από τις ρευματοπάθειες (ρευματοειδή αρθρίτιδα, αρθρίτιδα ώμου, γόνατος κλπ.).

Πότε δεν επιτρέπονται τα λουτρά

Στις δερματοπάθειες. Το έκζεμα και η ψωρίαση είναι οι κυριότερες δερματοπάθειες για τις οποίες γίνεται λουτροθεραπεία (κυρίως με νατριούχα, μέτριας περιεκτικότητας σε ράδιο νερά).

-Για 3 μήνες μετά από ένα έμφραγμα του μυοκαρδίου.

Στο μυοσκελετικό σύστημα Οι λουόμενοι με οσφυαλγία και ισχιαλγία αναφέρουν υποχώρηση του πόνου και βελτίωση της κινητικότη48

Όταν οποιοδήποτε από τα προβλήματα για το οποίο κάνετε λουτροθεραπεία (π.χ. οσφυαλγία, αυχενικό σύνδρομο) βρίσκεται σε οξεία φάση. Πρέπει πρώτα να υποχωρήσει ο πόνος. -Σε περίπτωση φλεβικής ανεπάρκειας των κάτω άκρων, απαγορεύονται τα λουτρά σε πολύ ζεστά νερά. -Στην εγκυμοσύνη, κυρίως όταν πρόκειται για πολύ θερμές πηγές (άνω των 32 βαθμών Κελσίου) ή πλούσιες σε ραδόνιο. -Στα παιδιά κάτω των 5 ετών.

Πλοηγός Υγείας 2019

Νέα δεδομένα αλλάζουν τη ζωή των ασθενών με Σκλήρυνση κατά Πλάκας

αινοτόμες εξετάσεις που αναμένεται να είναι σύντομα διαθέσιμες και για τους ασθενείς στην Ελλάδα, φάρμακα που ήδη κυκλοφορούν και παρουσιάζουν σημαντική μείωση των συμπτωμάτων της νόσου, αλλαγές στο δοσολογικό σχήμα που παρέχουν μεγαλύτερη ασφάλεια και άλλα αισιόδοξα νέα για τα άτομα με Σκλήρυνση κατά Πλάκας, παρουσιάστηκαν στο 34ο συνέδριο της Ευρωπαϊκής Εταιρείας για την Αντιμετώπιση και Έρευνα της ΣκΠ (ECTRIMS) που ολοκληρώθηκε την προηγούμενη εβδομάδα στο Βερολίνο.

Νέα εξέταση θα προβλέπει την εξέλιξη της νόσου Ο τρόπος και ο χρόνος που εξελίσσεται η νόσος και τα συμπτώματα που εκδηλώνει ο κάθε ασθενής είναι διαφορετικά. Αυτός είναι και ο λόγος που τα άτομα με ΣκΠ δίνουν ιδιαίτερη σημασία ακόμη και σε συμπτώματα που μπορεί να φαίνονται «αθώα». Επιπλέον, επειδή συχνά πριν εκδηλωθούν συμπτώματα εμφανίζονται βλάβες στον εγκέφαλο που φαίνονται στην MRI (μαγνητική τομογραφία), είναι σημαντική τουλάχιστον μία απεικονιστική εξέταση εγκεφάλου κάθε χρόνο. Μία νέα αιματολογική εξέταση όμως δίνει πολύ νωρίτερα το στίγμα

της νόσου και οι γιατροί μπορούν να σταματήσουν νωρίτερα την εξέλιξή της.

Προσυμπτωματικός έλεγχος Σύμφωνα όμως με όσα ανακοινώθηκαν στο ECTRIMS, αυτό πρόκειται να αλλάξει τα επόμενα χρόνια, με την εισαγωγή μίας απλής αιματολογικής εξέτασης, η οποία θα αποκαλύπτει πολύ πριν εκδηλωθούν τα συμπτώματα ή οι βλάβες στον εγκέφαλο, εάν η νόσος εξελίσσεται σιωπηλά και σε κυτταρικό επίπεδο. Η νέα εξέταση καταμετρά τα νευροϊνίδια στον ορό του αίματος, δηλαδή

Πλοηγός Υγείας 2019

πρωτεΐνες που απελευθερώνονται από τον οργανισμό και δείχνουν τη δραστηριότητα της νόσου. Όσο χαμηλότερα είναι τα νευροϊνίδια (απελευθερώνονται από τα νεύρα που διαλύονται), τόσο καλύτερη είναι και η πρόγνωση της νόσου. Άρα ο ασθενής είναι καλά ρυθμισμένος. Όταν όμως αυξηθούν, σημαίνει ότι βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία απομυελίνωσης (υπεύθυνη για την εκφύλιση), άρα ο ασθενής θα πρέπει να αλλάξει φάρμακα, ίσως και συνήθειες στον τρόπο ζωής του. Και το ότι υπάρχουν σήμερα περισσότερα από 13 φάρμακα στη διάθεση των ασθενών, είναι ένα πολύ μεγάλο πλεονέκτημα. Αυτό θα συμβάλει στη μείωση των συμπτωμάτων αναπηρίας και φυσικά στην καθυστέρηση της έκπτωσης των γνωσιακών λειτουργιών. Για να καθιερωθεί η εξέταση στην κλινική πράξη και να μεταβληθεί οριστικά η στρατηγικής διαχείρισης της νόσου, θα πρέπει να στηθεί μία μεγάλη έρευνα από την οποία θα προκύψει ότι ισχύει αυτό που φάνηκε σε αναδρομική μελέτη που έγινε σε 1.000 άτομα. Η εξέταση αναμένεται να γίνει το βασικό εργαλείο, πόσο μάλλον όταν μετά από χρόνια επιστήμονες ανακαλύπτουν προβλήματα που μπορούν να προκύψουν με τις μέχρι σήμερα έγκυρες μαγνητικές τομογραφίες.

Προβλήματα με τις MRI Σύμφωνα με όσα ανέφεραν ειδικοί στο συνέδριο, έχουν διαπιστωθεί προβλήματα στις MRI, καθώς η εικόνα ενός ασθενούς μπορεί να έχει διαφορετικά αποτελέσματα από τον έναν

Θα γίνεται μια απλή αιματολογική εξέταση, η οποία θα αποκαλύπτει πολύ πριν εκδηλωθούν τα συμπτώματα ή οι βλάβες στον εγκέφαλο, εάν η νόσος εξελίσσεται σιωπηλά και σε κυτταρικό επίπεδο στον άλλο μαγνητικό τομογράφο. Και είναι φυσιολογικό, καθώς κάποιοι μαγνητικοί τομογράφοι έχουν 1,5 τέσλα, κάποιοι άλλοι 3 τέσλα και είναι αναμενόμενο να έχουν διαφορετική ανάλυση και να δίνουν διαφορετικά αποτελέσματα. Μπορεί για παράδειγμα ένας ασθενής να κάνει μία χρονιά εξέταση στον πρώτο μαγνητικό και να φανεί καθαρή. Και την επόμενη χρονιά να κάνει εξέταση στον δεύτερο μαγνητικό και επειδή είναι πιο αναλυτικός να φανούν εστίες στον εγκέφαλο. Εκεί, ο γιατρός θα διαγνώσει εξέλιξη ή δραστηριότητα της νόσου, κάτι που μπορεί όμως να μην ισχύει, αφού μπορεί να προϋπήρχε μία κατάσταση που δεν επιδεινώθηκε, αλλά

φάνηκε στη δεύτερη μαγνητική, λόγω της καλύτερης λεπτομέρειας του μηχανήματος. Άρα, οι ειδικοί προτείνουν οι ασθενείς να κάνουν μαγνητικές τομογραφίες σταθερά στο ίδιο μηχάνημα κάθε χρόνο. Αυτό θα είναι πιο σωστό για τη ρύθμιση της νόσου και τη χορήγηση των πιο κατάλληλων θεραπευτικών σχημάτων.

Νέες εξελίξεις στις θεραπείες Νέα δεδομένα από υπάρχουσες θεραπείες παρουσιάστηκαν από τη μελέτη Endorse, στο πλαίσιο της οποίας καταγράφηκε μείωση των υποτροπών και της εξέλιξης της αναπηρίας σε νεοδιαγνωσμένους ασθενείς, οι οποίοι για εννέα συνεχόμενα χρόνια λάμβαναν μόνο φουμαρικό διμεθυλεστέρα (κυκλοφορεί στην Ελλάδα από το 2013) και τα ποσοστά υποτροπής παρέμεινα χαμηλά. Σημαντικό είναι επίσης ότι το 90% των ατόμων που λάμβαναν τη θεραπεία διατήρησαν σταθερή την ικανότητα βάδισής τους. Ανάλυση από το Πρόγραμμα Παρατήρησης Ασθενών Tysabri, που βασίζεται στη λεπτομερή παρατήρηση ασθενών και την εξέλιξη της νόσου, ενισχύει τα δεδομένα για μακροπρόθεσμη ασφάλεια και αποτελεσματικότητα της ναταλιζουμάμπης για χρονικό διάστημα 10 ετών. Στο πρόγραμμα συμμετείχαν ασθενείς με ελάχιστη ή ήπια αναπηρία. Η ναταλιζουμάμπη κυκλοφορεί από το 2007 στην Ελλάδα, και έχει πολύ καλά χαρακτηρισμένο προφίλ ασφαλείας. Πηγή: Protagon.gr

Πλοηγός Υγείας 2019

Ο φαρμακευτικός Ασπόρδουλας

Η Αλκάνα τινκτόρια, με ρίζα βαφική, φαρμακευτική

Η θεραπευτική ΒΙΟΠΟΙΚΙΛOΤΗΤΑ της Λέσβου* Του Μάκη Αξιώτη

«Ο

ι Αρχαίοι λαοί του κόσμου, ασθενούντες κατά το σώμα, προσέφευγον ή εις τους ναούς των θεών αυτών: του Απόλλωνος και του Ασκληπιού ή εις τα βότανα της γης ημών. Πολλοί τούτων γνωρίσαντες τας ωφελείας αυτών των χόρτων, τας παρέδιδον και εις τους άλλους: ως οι ιερείς του Ασκληπιού, ο Ιπποκράτης, ο Θεόφραστος, και άλλοι πολλοί και μάλιστα ο σοφός Διοσκορίδης, ο επικληθείς Πεδάκιος, ο οποίος ιδών τότε την ανάγκην, την οποίαν είχον οι λαοί δια να γνωρίσωσι τα βότανα και τας ενεργείας αυτών, συνέγραψεν ολόκληρον πραγματείαν Βοτανικήν, και ύλην της Ιατρικής καλουμένην: ήτοι γνώσιν των βοτάνων, και την μεταχείρησιν αυτών έργον θεάρεστον». Είναι η Βοτανική Πρακτική του Διονυσίου Πύρρου, στην Αθήνα του 1838! Μια θεραπευτική βοτανική του 19ου αι., που χρησιμοποιεί τα φυτά για να αντιμετωπίσει την «πάθηση», την «διαταραχή της ανθρώπινης υγείας», πρακτική της επίσημης και λαϊκής ιατρικής, μέχρι τα μέσα του 20ού αι., έως ότου η καλπάζουσα ανάπτυξη της χημείας να πάρει την υπόθεση στα χέρια της. Μέσα σ’ αυτό το υπέροχο δίτομο, βρίσκουμε και το Κιχώριον, το μπλε ραδίκι, την πικραλίδα την αγρία, τουρκιστί Χινδιπά (Cichorium intybus), πασίγνωστο στο 52

νησί, του οποίου «δράμια 8 εις νερόν βραστόν δράμια 100 χρησιμοποιείται εις τας εμφράξεις των σπλάχνων της κάτω κοιλίας, εις κιτρινάδαν και εις σπλήνα κτλ.». Στα 1.632,3 τετρ. χλμ. του νησιού, από τις κορυφές του Ολύμπου και του Λεπέτυμνου, έως τις ακτές του, φυτρώνουν 1.600 περίπου είδη και υποείδη φυτών. Δένδρα, θάμνοι και αμέτρητα ποώδη, υπέροχα βότανα. Τα περισσότερα από αυτά ανήκουν σε κάποιες «φανερές ή μυστικές» συνταγές, σε αρωματικά τσάγια, σε χρωστικές που βάφουν υφάσματα και αυγά! Αρκετά είναι πασίγνωστα για την τοξικότητά τους και άλλα που χρειάζονται ζύγισμα ανάμεσα στην ζημιά και στην ωφέλεια! ▶▶ «Ου δώσω δε ουδέ φάρμακον ουδενί αιτηθείς θανάσιμον ουδέ υφηγήσομαι συμβουλίην τοιήνδε, ομοίως δε ουδέ γυναικί πεσσόν φθόριον δώσω»: «Και να μου το ζητήσουν, φάρμακο θανατηφόρο σε κανένα δεν θα δώσω, κι ούτε θα βγή από μένα μια τέτοια συμβουλή. Ούτε θα δώσω σε γυναίκα φάρμακο να καταστρέψει τον βλαστό της», λέει ο Όρκος του Ιπποκράτη. Στην Λέσβο, τα αρωματικά, που πίνονται σαν τσάγια, για ψύλλου πήδημα, είναι πολλά. Ευλογημένη γη! Η φασκομηλιά (Salvia fruticosa), η μέντα (Ziziphora taurica), η φλισκούνη (Mentha pulegium), η μέντα του νερού (Men-

Πλοηγός Υγείας 2019

To υπέροχο, δηλητηριώδες Ροδόδενδρο (Rhododendron luteum)

Η Λαγομηλιά (Ruscus aculeatus) με φαρμακευτικές ουσίες

tha longifolia), το τσάι του βουνού (Sideritis sipylea), το τίλιο (Tilia tomentosa), το χαμόμηλο (Matricaria recucita), η ρίγανη (Origanum vulgare, O.onites), η ματζουράνα (Origanum majorana), το δενδρολίβανο (Rosmarinus officinallis), η αψιθιά (Absinthium arborescens), η καλαμίνθα (Calamintha nepeta), πολύτιμα φυτά, με χίλιες δύο ευεργεσίες, αν δοθούν στην έγκυο γυναίκα μπορεί να κάνουν αυτό που απεύχεται ο Όρκος! Να προκαλέσουν αποβολή! Το βαλσαμόχορτο, με τα 6 είδη του στο νησί (κύρια τα Hypericum perforatum, Hypericum perfoliatum και H.triquetrifolium), που φτιάχνει το σπαθόλαδο, ένα μοναδικό επουλωτικό εξωτερικών τραυματισμών, εί54

ναι επικίνδυνο όταν το πίνει κανείς (και όταν το τρώνε τα ζώα)! Αμέτρητα είναι τα φυτά του, που με προσοχή στην χρήση και την δόση, ωφελούν. Το μελισσόχορτο (Melissa officinallis) για το στομάχι, το Plupago europaea για την αλωπεκία σε εξωτερική χρήση, ο κόνδυλος του ασπόρδουλα (Asphodellus ramosus), για εξωτερική χρήση, σε εκζέματα. H χρήση όλου αυτού του πλούτου του νησιού, έχει πια μπει στο μικροσκόπιο της επιστήμης! Σκοπός η παραγωγική χρήση από τον ντόπιο πληθυσμό και το «ωφελέειν μη βλάπτειν»! * Στοιχεία από το βιβλίο «Μάκη Αξιώτη-Βαγγέλη Αξιώτη: Φυτά της Ελλάδας. Η έρευνα στη Λέσβο, Βοτανική, Χρήσεις, Τοξικότητα. Εκδόσεις Εντελέχεια Λέσβος.

Πλοηγός Υγείας 2019

Αγγειοχειρουργοί – Αγγειολόγοι Τραχανέλλης Ε. Σοφοκλής Ναυμάχου Αποστόλη - Καβέτσου (γωνία), Μυτιλήνη Τηλ : 22510 37476 Κιν: 6980 869090 e-mail: sof_trachanellis@hotmail.com

Αιματολόγοι Περγαμηνού Γ. Μυρσίνη Καβέτσου 27, Μυτιλήνη Τηλ: 22517 71211 Κιν: 698 4167492 Καλλονή: Εμπορικό Κέντρο Χατζημανώλη, Τηλ: 22530 29244 e-mail: dc.myrna@yahoo.gr

Ακτινολόγοι Αμπατζής Πολύδωρος Αεροπόρου Γιανναρέλλη 7, Μυτιλήνη Τηλ: 22510 28222 e-mail: ampatzispp@gmail.com Αχιλλέας Ν. Δεμερτζής Ναυμάχου Αποστόλη 4, Μυτιλήνη Τηλ: 22510 55599 Κιν: 6974 454704 e-mail: ademergis@hotmail.com

Ακτινοδιαγνώστης Στρατιωτικός Ιατρός Σίσκας Α. Νικόλαος Καβέτσου 44, Μυτιλήνη Τηλ: 22510 42277, 22510 42377 e-mail: siskan@otenet.gr

Αλλεργιολόγος Χαράλαμπος Κ. Σάνδηλος Ναυμάχου Αποστολή 4, Μυτιλήνη Τηλ: 22510 25453 Κιν: 6945 068130 e-mail: ch.sandilos@gmail.com

Ασφαλιστικός Σύμβουλος Αναγνώστου Δημήτρης Πλατεία Ταξιαρχών, Παπάδος Γέρας, Λέσβου Τηλ: 22510 82401 Κιν: 6932 451347 e-mail: jimanagn@otenet.gr 56

Γαστρεντερολόγοι Μαυρογένης Γεώργιος Καβέτσου 10, (4ος όροφος), Μυτιλήνη Τηλ: 22510 55557 Κιν : 6984 121212 e-mail: mavrogenis@gmail.com

Γενική Ιατρική Κλαίρη Ε. Γεωργέλλη Ασκληπιού & Χρυσομαλλούσης, Μυτιλήνη Τηλ: 22510 25230 Κιν: 6937 090363

Διαιτολόγοι – διατροφολόγοι Κουνιαρέλλη Η. Ευστρατία Κουντουριώτη 17 & Αλκαίου 1, Μυτιλήνη Τηλ: 22510 28512 Κιν: 6936 447893 e-mail: efkoun@otenet.gr Μυρογιάννη Αγγελική Ναυμαχίας Έλλης 51, Επάνω Σκάλα, Μυτιλήνη Τηλ:22513 06808 Κιν: 6984 458711 e-mail: a.myrogianni@gmail.com Τρυγώνη Παναγιώτα Καλλονή, Λέσβου Τηλ:22530 24902 Κιν: 6982 852626 e-mail: giota_trig@yahoo.gr

Κλινική ΔιαιτολόγοςΔιατροφολόγος

Κουτρολού Κ. Χαρά Κλινική ΔιαιτολόγοςΔιατροφολόγος Καβέτσου 36, Μυτιλήνη Τηλ: 22510 21374 Κιν: 6955 409874 e-mail: xara.koutrolou@gmail.com

Ενδοκρινολόγοι – Διαβητολόγοι Κωφόπουλος Κ. Σάββας Καβέτσου 10, Μυτιλήνη Τηλ: 22510 47755 Κιν: 6944 635886 e-mail: savkof@gmail.com

Προκοπίου Μαρία Αγίας Ειρήνης 1, Μυτιλήνη Τηλ: 22510 48862 Κιν: 6947 722756 e-mail: info@mariaprokopiou.gr Τσουνάς Παναγιώτης Π. Βοστάνη 12 (3ος όροφος), Μυτιλήνη & Καλλονή, Λέσβου Τηλ: 22510 38048, 22530 24590 Κιν: 6946 008966

Ειδικοί παθολόγοι Λαγουτάρη Δήμητρα Ειδική Παθολόγος Καβέτσου 10, (3ος όροφος) Μυτιλήνη Τηλ: 22530 55636 Κιν: 6932 089054 e-mail: demetra.lagoutari@gmail.com

Ιαματικά λουτρά

Θέρμα www.thermaspalesvos.com

Ιατρικά και Ορθοπεδικά βοηθήματα Βαλτάς & Σια Ε.Ε Κεντρικό κατάστημα: Ηλία Ηλιού 5, Μυτιλήνη (πλατεία Υπεραστικών ΚΤΕΛ) Τηλ: 22510 25025, Κιν: 6932 220902, 6936 661430 Υποκατάστημα: Ε. Βοστάνη 67 (έναντι Νοσοκομείου), Μυτιλήνη Τηλ:22510 24041 Υποκατάστημα Καλλονής: Τηλ: 22530 23222

Ιατρικό κέντρο EUROMEDICA Ιατρική Διάγνωση Λέσβου Κεντρικό: 2ο χλμ Μυτιλήνης Καλλονής (Παγανή) Παράρτημα: Πυρηνικής Ιατρικής Ελευθερίου Βενιζέλου 22 Μυτιλήνη Τηλ: 22510 42101 fax: 22510 42479 e-mail: idlesvou@euromedica.gr

Πλοηγός Υγείας 2019

Καρδιολόγοι Γρηγοράκης Ι. Παναγιώτης Καβέτσου 36, Μυτιλήνη Τηλ: 22510 42109 Κιν: 6932 251120 Κούσκος Γεώργιος Καβέτσου 44, Μυτιλήνη Τηλ: 22510 47447 Κιν: 6932 580123 e-mail kouskosge@yahoo.gr Μαλλιαρός Ιωάννης Αεροπόρου Γιανναρέλλη 13, Μυτιλήνη Τηλ: 22510 46002 Κιν: 6932 906278

Κατάστημα Υγιεινών Τροφών & Φυτικών Καλλυντικών Μυρτιά Αλακίου 9, Μυτιλήνη Τηλ: 22510 44470

Λογοθεραπεία Καλίτσα Όλγα Ματζάρου 4 (πάνω από την παλιά Αστυνομία), Μυτιλήνη Κιν: 6985 941806 και συνεδρίες κατ’ οίκων Μεϊμάρη Π. Χρυσάνθη Κέντρο λογοθεραπείας «Επί λέξη» Καλλονή Λέσβου Τηλ: 22530 22660 Κιν: 6978 304778 e-mail: epilexi@hotmail.com Χατζηεμμανουήλ Αδριανή Κέντρο Θεραπευτικής Παρέμβασης «Λέξημα» Χρυσομαλλούσης 25Α, Μυτιλήνη Τηλ: 22510 55109 Κιν: 6973 565403 Χορέβας Κωνσταντίνος Κέντρο λογοθεραπείας «λόγου…μάθηση» Ε. Βοστάνη 2, Μυτιλήνη Τηλ: 22511 01431 Κιν: 6978 424660 Καλλονή: Τηλ. 22531 12071 e-mail: info@logou-mathisi.gr website: www.logou-mathisi.gr

Μαιευτήρες - ΧειρουργοίΓυναικολόγοι Δημήτρης Πολύζος Καβέτσου 42 & Ξενοφώντος (1ος όροφος), Μυτιλήνη Τηλ: 22513 02011 Κιν: 6944 812923 e-mail: dimitris.polyzos@gmail.com Χριστοδουλοπούλου – Αναγνώστου Ελένη Καβέτσου 17, Μυτιλήνη Τηλ: 22510 54446 Κιν: 6944 358488

Μαστολόγος – Χειρουργός Μαστού Θωμάς Π. Τσουκαλάς Αερ Γιανναρέλλη 7, Μυτιλήνη Τηλ: 22510 28222 Κιν: 6976 116205 e-mail: thtskalas@gmail.com Μιχάλης Μαυρουδής Καβέτσου 42 & Ξενοφώντος (1ος όροφος), Μυτιλήνη Τηλ: 22513 02011 Κιν: 6974 441078 e-mail: mimavroudis@yahoo.gr

Μικροβιολόγοι

Κανταρτζή Γ. Φεβρωνία Καβέτσου 10 (3ος όροφος) Μυτιλήνη Τηλ./Φαξ: 22510 25070 Κιν: 6974 585745 e-mail: fkantartz@gmail.com Κατσαμπή Γ. Ειρήνη Καβέτσου 44 (2ος όροφος) Μυτιλήνη Τηλ: 22510 55111 Κιν: 6982 528383 e-mail: katsampi.lab@gmail.com

Ολιστικές Θεραπείες – Μασάζ Ελευθερία Βαμβούκου Τηλ.: 22530 72200 Κιν: 6980 692058 e-mail: vamvoukou@gmail.com

Οξυγονοθεραπεία – Ακουστικά - Ορθοπεδικά Medical Shop Παντελής Πατερέλλης και Σια Ερμού 15 (στην αρχή της αγοράς) Τηλ: 22510 25825 Κιν: 6949 544276, 6979 482857

Ορθοπεδικός χειρουργός Βογιατζής Β. Πολύδωρος Εμπορικό Κέντρο Χατζημανώλη, Καλλονή, Λέσβου Τηλ - φαξ: 22530 22833 Κιν: 6944 243839 e-mail: polidorosv@hotmail.com

Ορθοπεδικός χειρουργός Παιδο - Ορθοπεδικός Καϊλης Βασίλης Σμύρνης 7, (πλησίον Υπερ. Κτελ) Μυτιλήνη Κιν: 6973 392401 e-mail: vkailis@yahoo.com

Οπτικά Eye.com Αντωνίου Μαρία Γαβριέλα Αερ. Γιανναρέλλη 19, Μυτιλήνη Τηλ./φαξ: 22510 44886 e-mail: gabriant@otenet.gr Οπτικά Κάσδαγλη Ερμού 7, Μυτιλήνη Τηλ: 22510 24400

Παιδίατροι Κλέππερ - Κωφοπούλου Ντανιέλλα Καβέτσου 44, (1ος όροφος) (πρώην κτίριο Ολυμπιακής) Μυτιλήνη Τηλ.- φαξ: 22510 29869 Κιν: 6938 415099 Τσανακτσή - Μαλλιαρού Μαρία Αεροπόρου Γιανναρέλλη 12, Μυτιλήνη Τηλ.: 22510 40250 Κιν: 6932 449588

Πλαστικός Χειρουργός Γεώργιος Ι. Ζαμπάκος Καβέτσου 3, Μυτιλήνη Τηλ: 22511 02351 Κιν: 6974 117070 Φαξ: 210 3600543, site: www.aestheticsurgery.gr www.facebook.com/ PlasticSurgeryMytilene/ 57

Πλοηγός Υγείας 2019

Ρευματολόγος

Χειρουργός Οφθαλμίατρος

Μισγίρη Αθηνά Π.Βοστάνη 12 (3ος όροφος), Μυτιλήνη & Καλλονή, Λέσβου Τηλ: 22510 38048, 22530 24590 Κιν: 6972 285470

Κουτζά Χριστίνα Καβέτσου 10, (2ος όροφος) Μυτιλήνη Τηλ: 22510 44664 Κιν: 6944 363959

Στοματογναθοπροσωπικός χειρουργός Τσάμης Ιωάννης Αγίας Ειρήνης 11, Μυτιλήνη Τηλ: 22510 46686 Κιν: 6974 135560

Φυσικοθεραπεία – Χειροθεραπεία

Μάλλιας Α. Ιωάννης Ιατρείο Μυτιλήνης: Καβέτσου 10 Τηλ.: 22510 38065 Ιατρείο Αθήνας: Καλλιπόλεως 3 (& Ελευθ. Βενιζέλου 65), Νέα Σμύρνη Τηλ.: 210 932 0215

Θαλασσέλλη Μαρία Αγίας Ειρήνης 1, (1ος όροφος) Μυτιλήνη Τηλ: 22513 00320 e-mail: thalmary@hotmail.com

Ραλλίδης Μαρσέλος Σμύρνης 7, Μυτιλήνη Τηλ: 22513 01732 Κιν: 6940 811405 e-mail: dr@marselosrallidis.gr

Φυσικοθεραπευτές

Φαρμακευτική εταιρία

Αθανάσιος Χ. Καραβασίλης Εργαστήριο Φυσικοθεραπείας «ΙΑΣΙΣ» Π.Βοστάνη 8, Μυτιλήνη Τηλ: 22510 46625, Κιν: 6998 483530 e-mail: karavasilisthanos@ windowslive.com Βασίλειος Κούκουρας Κέντρο Φυσικής Αποκατάστασης Π. Βοστάνη 6 (3ος όροφος) Μυτιλήνη Τηλ: 22510 55425 Κιν: 6944 869495 e-mail: vasiliskoukouras@gmail.com Δημήτριος Π. Τάκας – Θεόδωρος Δ. Τάκας Καβέτσου 13 (2ος όροφος), Μυτιλήνη Τηλ: 22510 29802 Κιν: 6932 420297 - 6945 887255

Χειρουργός Ουρολόγος – Ανδρολόγος Γκούμας Δ. Γεώργιος Καβέτσου 44 (2ος όροφος), Μυτιλήνη Τηλ: 22510 55111 fax: 22510 55112 Κιν: 6948 545641 e-mail: gkoumas.uro@gmail.com 58

ΕΛΠΕΝ www.elpen.gr

Χειρουργός ΩΡΛ Κωνσταντίνος Π. Πλούκος Αγ. Ειρήνης 1 & Καβέτσου (4ος όροφος) Τηλ: 22513 02304 Κιν: 6936 634586

ΨυχολόγοιΨυχοθεραπευτές Γρηγοράκη Ιωάννα Π.Κουντουριώτη 87, Μυτιλήνη Κιν: 6971 91665 E-mail: grioanna@hotmail.com Παπαχίου Ασπασία Καβέτσου 36, Μυτιλήνη Τηλ: 22510 34513 Κιν: 6945 871120 E-mail apapachiou@gmail.com

Service ηλεκτρονικού & ιατρικού εξοπλισμού eltecho Παλ.Πατρών Γερμανού 3-5 Μυτιλήνη τηλ. 22513 06788 κιν. 6944 907 911 e-mail: eltecho@yahoo.com

ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ ΒΟΣΤΑΝΕΙΟ

Ευστρατίου Βοστάνη 48, Μυτιλήνη Τηλ: 22510-57700 Τηλ Ραντεβού: 22510-21111, 29800 ΜΟΝΑΔΑ ΥΓΕΙΑΣ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ (ΠΕΔΥ - ΜΥ)

Ναυμαχίας Έλλης (Επάνω Σκάλα), Μυτιλήνη Τηλ Ραντεβού: 22510-21068 E.K.A.B.

Τηλ: 166 ΚΕΝΤΡΟ ΥΓΕΙΑΣ ΑΝΤΙΣΣΑΣ

Τηλ: 22530-56444

ΚΕΝΤΡΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΛΛΟΝΗΣ

Τηλ: 22530-22222

ΚΕΝΤΡΟ ΥΓΕΙΑΣ ΠΛΩΜΑΡΙΟΥ

Τηλ: 22520-31111

ΚΕΝΤΡΟ ΥΓΕΙΑΣ ΠΟΛΙΧΝΙΤΟΥ

Τηλ: 22520-41111

ΓΡΑΦΕΙΟ ΨΥΧΟΛΟΓΩΝ Γ.Ν. ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ «ΒΟΣΤΑΝΕΙΟ»

Τηλ: 22513-51184

ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΛΕΣΒΟΥ

Μητροπ. Ιακώβου 2, Μυτιλήνη Τηλ: 22510-47355, 43253 ΚΕΝΤΡΟ AΜΕΣΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΕΠΕΜΒΑΣΗΣ ΒΟΡΕΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

Π. Kουντουριώτου 53 και Κομνηνάκη 12 Email: info@hamogelo.gr ΚΕΘΕΑ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ

Ερμού 311, Μυτιλήνη Τηλ: 22510-25670, 6973245453 ΕΘΕΛΟΝΤΙΚΗ ΑΙΜΟΔΟΣΙΑ

Τηλ: 22513-51233 & 2251048755 ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΛΕΣΒΟΥ

Καβέτσου 17, Μυτιλήνη Τηλ: 22510-28182

Ξενώνας Φιλοξενίας Γυναικών

Ελευθερίου Βενιζέλου 13 - 17, Μυτιλήνη Τηλ: 22510-27777 22513-50500