ΠΛΟΗΓΟΣ ΥΓΕΙΑΣ 2021 by Τα Νέα της Λέσβου

Πλοηγός Υγείας 2021

Τα «Νέα της Λέσβου» για 5η συνεχή χρονιά κυκλοφορούν τον «Πλοηγό Υγείας». Έναν πολύτιμο οδηγό ενημέρωσης για ό,τι έχει να κάνει με την υγεία μας. Μέσα από τα άρθρα ιατρών και των επαγγελματιών υγείας του νησιού μας, ο αναγνώστης μπορεί να ενημερωθεί έγκυρα για ζητήματα που τον απασχολούν και κυρίως για τη σημασία της πρόληψης. Ταυτόχρονα ο «Πλοηγός Υγείας» ενημερώνει για όλες τις τελευταίες εξελίξεις στο χώρο της υγείας και τις ιατρικές υπηρεσίες που παρέχονται στον τόπο μας, ώστε να προσφέρει πληρέστερη εικόνα στον αναγνώστη. Αυτή ήταν και η βασική ιδέα όταν ξεκινούσαμε την προετοιμασία του πρώτου Πλοηγού Υγείας από το 2016. Να δώσουμε στους πολίτες ένα χρηστικό έντυπο στο οποίο, ανατρέχοντας στις σελίδες, θα ενημερωθούν από τις αρθρογραφίες των γιατρών και άλλων επαγγελματιών υγείας για τα θέματα που τους ενδιαφέρουν. Αντλώντας σημαντική πληροφόρηση για τις διαγνωστικές εξετάσεις και γενικότερα για την πρόληψη, όπως επίσης και για τις παθήσεις που τους απασχολούν, ενώ ταυτόχρονα θα μάθουν για τις τεχνολογικές εξελίξεις και γενικότερα για τις εξελίξεις στα ιατρεία και τα νέα ιατρεία που ανοίγουν στον τόπο μας. Ο Πλοηγός Υγείας διακινείται κάθε χρόνο στους αναγνώστες των «ΝΕΩΝ της ΛΕΣΒΟΥ» και σε κεντρικά σημεία της Μυτιλήνης ανανεωμένος, με νέες πληροφορίες, καταχωρήσεις και αρθρογραφίες των επαγγελματιών της υγείας. Είναι ένας οδηγός στον οποίο μπορεί να ανατρέχει κανείς όλο το χρόνο αναζητώντας πληροφορίες, διευθύνσεις και τηλέφωνα γιατρών, ώστε να προγραμματίσει τις εξετάσεις του. Θυμίζουμε βέβαια ότι στο διαδίκτυο μπορεί ν’ αναζητήσει τον ηλεκτρονικό «Πλοηγό» μας στην ηλεκτρονική διεύθυνση www.ploigosygeias.gr Καλή ανάγνωση και πάνω απ’ όλα καλή υγεία για όλους! 4

editorial

υγεία είναι το πολυτιμότερο αγαθό και στον καιρό της πανδημίας του covid -19 έχει αναδειχθεί ακόμη περισσότερο η αξία της ενημέρωσης και της έγκαιρης πρόληψης για θέματα που μας απασχολούν.

11 Ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές στη σπονδυλική στήλη

απεικονιστικές 12 Νέες μέθοδοι με τους σύγχρονους αξονικούς τομογράφους

ΈΚΔΟΣΗ Ημερήσια Εφημερίδα «Τα Νέα της Λέσβου» ΣΤΟΙΚΟΣ ΣΤ. ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ ΙΚΕ Καραντώνη 1, Μυτιλήνη ΤΚ 81100 Τηλ: 22510 48960/48961 e-mail: info@nealesvou.gr ΕΚΔΟΤΗΣ - ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Στόικος Στέλιος ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ Χαρά Καστρινέλλη ΔΙΟΡΘΩΣΗ ΚΕΙΜΕΝΩΝ Κατερίνα Παπαϊωάννου ΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ Μαρία Αριστοτέλους ΕΚΤΥΠΩΣΗ Δ. Δούκας & Σια ΟΒΕΕ

Πλοηγός Υγείας 2021

περιεχόμενα

στεφανιαίας νόσου 16 Θεραπεία διαδερμική παρέμβαση στις στεφανιαίες αρτηρίες (τοποθέτηση stent)

του Προστάτη: Αίτια 21 Καρκίνος και Διάγνωση Διορθωτικά γυαλιά για μεσαίες 22κοντινές αποστάσεις

24 Επέμβαση Καταρράκτη και Ενδοφακοί

και αντιμετώπιση 36 Λιποίδημα επικονδυλίτιδα 41 Ηαγκώνα (tennis

25 elbow) Ακοή 26 Χωρισμός & 42 Διαζύγιο εν καιρώ Τι να κάνετε εάν Covid-19 νομίζετε ότι το παιδί 28 σας έχει πρόβλημα ακοής 44 Κρίση πανικού είναι καλό να 29 Τιπαρατηρούν οι γονείς εκτός από Καταρράκτης

την άρθρωση του παιδιού τους»

Προληπτικός οφθαλμολογικός 30έλεγχος στα παιδιά

31 Διαθλαστική χειρουργική: Δεδομένα και Αλήθειες

34 Αυξητική στήθους 5

Πλοηγός Υγείας 2021

ΜΑΓΝΗΤΙΚΗ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ ΛΕΣΒΟΥ

Νικόλαος Α. Σίσκας

Ακτινοδιαγνώστης - Στρατ. Ιατρός Καβέτσου 44 (Πρώην Ολυμπιακή) Τηλ: 22510 42277, 42377, Fax: 22510 42112 email: siskan@otenet.gr www.magnitikilesvou.gr

Πολυτομικός Αξονικός Τομογράφος Το σύγχρονο σύστημα 16 τομών, Brilliance της εταιρείας Philips, αποτελεί αξιόπιστη λύση που προσφέρει υψηλή διακριτική ικανότητα και αυξημένη ταχύτητα εξετάσεων. Ταυτόχρονα δίνεται η δυνατότητα χαμηλών δόσεων ακτινοβολίας με ταχύτητα λήψης πολλαπλών τομών (Multislice spiral CT) σε πολύ φιλικό περιβάλλον.

Ψηφιακός Μαστογράφος Το τελευταίας τεχνολογίας σύστημα Ψηφιακού Μαστογράφου Selenia Dimensions της εταιρείας Hologic εξασφαλίζει μεγάλη αξιοπιστία και ευκρίνεια στη διάγνωση πρώιμων βλαβών του μαστού. Διαθέτει ψηφιακό ανιχνευτή από άμορφο σελήνιο για άμεση μετατροπή των ακτινών Χ σε ψηφιακό σήμα εξαιρετικής ευκρίνειας, χωρίς άλλη ενδιάμεση μετατροπή ενέργειας. Πλεονεκτεί στην ανίχνευση μικρών βλαβών και ιδιαίτερα μικρών αποτιτανώσεων, με ανάλυση της τάξης των 70 μm. Έχει επίσης δυνατότητα σε αναβάθμιση με την προσθήκη λογισμικού Τομοσύνθεσης, για τη διενέργεια 3D Μαστογραφίας.

Έλεγχος Οστικής Πυκνότητας Το σύγχρονο σύστημα LUNAR Prodigy Primo fullsize, της Εταιρείας GE, επιτυγχάνει τον έλεγχο της οστικής πυκνότητας με την μέθοδο της απορροφησιομετρίας διπλής ενεργειακής δέσμης (DEXA) σε λιγότερο από 1 λεπτό. Η μέτρηση της οστικής πυκνότητας με τη μέθοδο DEXA είναι η πιο συχνά χρησιμοποιούμενη και η πιο αξιόπιστη μέθοδος εκτίμησης της οστεοπόρωσης, μιας κατάστασης που επηρεάζει συχνά τις γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση, αλλά απαντάται επίσης σε άντρες και σπάνια σε παιδιά. Η εξέταση DEXA αξιολογεί τον κίνδυνο ενός ατόμου για ανάπτυξη καταγμάτων. 8

Πλοηγός Υγείας 2021

Μαγνητικός Τομογράφος Το 8κάναλο σύστημα Μαγνητικής Τομογραφίας Signa Excite της εταιρείας GE, υψηλού μαγνητικού πεδίου 1,5 Tesla, παρέχει άριστη ποιότητα και λεπτομερή απεικόνιση. Καλύπτει όλο το φάσμα της σύγχρονης απεικόνισης στο μαγνητικό συντονισμό. Ο Μαγνητικός τομογράφος είναι ανοικτός στις δύο πλευρές του έτσι ώστε να μειώνεται το αίσθημα κλειστοφοβίας και να αυξάνεται το αίσθημα φιλικότητας και ασφάλειας. Λόγω απουσίας ακτινοβολίας δίνεται η δυνατότητα παρουσίας συνόδου στο χώρο της εξέτασης κατά τη διενέργεια αυτής.

Ψηφιακή Ακτινογραφία Η άμεση ψηφιοποίηση (DR) της εικόνας με ψηφιακή κασέτα Flat-panel της Fuji προσφέρει τη βέλτιστη ευκρίνεια στην απλή ακτινογραφία με δυνατότητες επεξεργασίας αποθήκευσης,αποστολής και εύκολης ανάγνωσης αυτής.

Ψηφιακή Πανοραμική Ακτινογραφία Το κορυφαίο άμεσα ψηφιακό σύστημα Promax της εταιρείας Planmeca προσφέρει ιδιαίτερη ευκρίνεια και λεπτομερή ψηφιακή απεικόνιση των γνάθων συμβάλλοντας στην αξιόπιστη οδοντιατρική διάγνωση και το σχεδιασμό της θεραπείας.

Έγχρωμος Υπερηχοτομογράφος Το κορυφαίο σύστημα IU 22 της εταιρείας Philips εξασφαλίζει υψηλής ευκρίνειας υπερηχογραφική απεικόνιση και διαγνωστική ακρίβεια ακόμη και σε παχύσαρκους ασθενείς. Επιπλέον με τη δυνατότητα της ελαστογραφίας επιτυγχάνεται η αξιολόγηση και ο ποσοτικός υπολογισμός της ελαστικότητας των δομών, συμβάλλοντας στην αναγνώριση περιοχών αυξημένου κινδύνου (σκληρότητας) για κακοήθεια στο μαστό και στο θυρεοειδή μεταξύ άλλων.

Πλοηγός Υγείας 2021

ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ Νευροχειρουργός

Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Imperial College of London Καβέτσου 40, Μυτιλήνη • τηλ. 6936 494033 - 6977 878783 e–mail: drkontojannis@gmail.com

Ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές στη σπονδυλική στήλη

ι παθήσεις της σπονδυλικής στήλης αποτελούν στις ημέρες μας ένα από τα πιο κοινά αίτια αναζήτησης ιατρικής βοήθειας. Πράγματι ο πόνος στη μέση (οσφυαλγία) αποτελεί για παράδειγμα, το δεύτερο πιο κοινό αίτιο επίσκεψης σε ιατρό μετά το κοινό κρυολόγημα. Παρ’ όλα αυτά μόνο ένα μικρό ποσοστό των παθήσεων χρήζει χειρουργικής αντιμετώπισης. Χαρακτηριστικά, η κήλη του μεσοσπονδυλίου δίσκου απαιτεί χειρουργείο μόλις στο 15% των περιπτώσεων. Στις περιπτώσεις όμως που απαιτείται χειρουργική αποκατάσταση, ο καλύτερος τρόπος αντιμετώπισης είναι η χρήση ελάχιστων επεμβατικών μεθόδων. Πρόκειται για τεχνικές κατά τις οποίες ελαχιστοποιείται η δυσφορία, η νοσηρότητα των ασθενών χάρη στην μείωση του χρόνου παραμονής στο νοσοκομείο, χάρη στην μείωση του τραυματισμού των παρακείμενων ιστών, χάρη στην αποφυγή των επιπλοκών των κλασικών χειρουργικών μεθόδων. Στόχος λοιπόν των ελάχιστα αυτών επεμβατικών τεχνικών είναι να σταθεροποιηθεί η σπονδυλική στήλη όταν υπάρχει αστάθεια, να αποσυμπιεστούν τα εξερχόμενα νωτιαία νεύρα όταν συμπιέζονται από μεσοσπονδύλιους δίσκους, οστεόφυτα ή ακόμα και να αφαιρεθούν νεοπλασίες. Οι ελάχιστες επεμβατικές τεχνικές στη σπονδυλική στήλη, σε αντίθεση με τις κλασικές μεθόδους, είναι ασφαλέστερες, ταχύτερες και απαιτούν λιγότερο χρόνο ανάνηψης διότι προκαλούν σαφέστατα λιγότερους τραυματισμούς στους παρακείμενους ιστούς, επομένως: • Μειωμένη απώλεια αίματος • Μικρότερος τραυματισμός των μυών • Ελαχιστοποιείται το ρίσκο λοίμωξης • Μειώνεται ο μετεγχειρητικός πόνος • Πολύ πιο γρήγορη επιστροφή στην καθημερινότητα • Γρήγορη απαλλαγή από τα αναλγητικά • Μικρότερο ρίσκο γενικής αναισθησίας, καθώς πολλές από τις επεμβάσεις πραγματοποιούνται με τοπική αναισθησία Η φιλοσοφία πίσω από αυτές τις τεχνικές είναι πολύ απλή: Νωτιαία νεύρα, μεσοσπονδύλιοι δίσκοι και σπόνδυλοι είναι ανατομικώς πολύ καλά προστατευμένα μέσα στο σώμα μας. Ο στόχος των ελάχιστα επεμ-

βατικών τεχνικών είναι να προσεγγίσουμε τις δομές αυτές με τον ελάχιστο δυνατό τραυματισμό των άνωθεν και παρακείμενων ιστών. Οι παθήσεις που θα μπορούσαν να αντιμετωπιστούν με τη χρήση των ελάχιστα επεμβατικών τεχνικών είναι οι ακόλουθες: • Εκφυλιστική νόσος του μεσοσπονδυλίου δίσκου • Κήλη μεσοσπονδυλίου δίσκου • Οσφυϊκή στένωση • Λοιμώξεις της σπονδυλικής στήλης • Σκολίωση • Σπονδυλολίσθηση • Κατάγματα σπονδυλικής στήλης • Όγκοι σπονδυλικής στήλης Οι πιο κοινές τεχνικές που χρησιμοποιούνται στην ελάχιστα επεμβατική χειρουργική περιλαμβάνουν μικρές τομές στο δέρμα διαμέσου των οποίων εισχωρεί το ενδοσκόπιο (μικρή κάμερα). Το ενδοσκόπιο πέρα από την κάμερα έχει ένα με δύο επιπλέον λειτουργικά κανάλια μέσα από τα οποία εισέρχονται τα απαραίτητα εργαλεία. Mε ανάλογο τρόπο λειτουργούν και οι σωληνειδείς διαστολείς, οι οποίοι δημιουργούν τον απαραίτητο εκείνο χώρο μετακινώντας τους παρακείμενους ιστούς ώστε χρησιμοποιώντας το μικροσκόπιο να επιτύχουμε το επιθυμητό αποτέλεσμα, αποσυμπίεση, σταθεροποίηση ή ακόμα και αφαίρεση όγκου από τη σπονδυλική στήλη. Όταν η επέμβαση τελειώσει, η αφαίρεση του ενδοσκοπίου ή του σωληνοειδούς διαστολέα επιτρέπει στους ιστούς να επανέλθουν στην ανατομική τους θέση. Ανάλογα βέβαια με την παθολογία που πρέπει να αντιμετωπιστεί, είναι δυνατόν να επέμβουμε στην σπονδυλική στήλη και να τη σταθεροποιήσουμε διαδερμικά. Η προσπέλαση περιλαμβάνει πολύ μικρές τομές διαμέσου των οποίων πραγματοποιείται η σταθεροποίηση της σπονδυλικής στήλης. Όλοι οι ασθενείς που υποφέρουν από προβλήματα στη σπονδυλική στήλη, ανεξαρτήτως ηλικίας, είναι δυνητικά υποψήφιοι να αντιμετωπιστούν με τη χρήση ελάχιστα επεμβατικών τεχνικών. Μάλιστα, θα ήθελα να δώσω έμφαση στους ηλικιωμένους ασθενείς, στην περίπτωση των οποίων οι τεχνικές αυτές συνίστανται λόγω της μειωμένης επιβάρυνσης στον οργανισμό. 11

Πλοηγός Υγείας 2021

ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΚΟ ΥΠΕΡΗΧΟΤΟΜΟΓΡΑΦΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ Πολύδωρος Π. Αμπατζής Ιατρός Ακτινολόγος

Αερ. Γιανναρέλλη 7 ΜΥΤΙΛΗΝΗ Τηλ.: 2251028222 - Fax :2251028558 - Κιν.: 6948522245 Ε-mail: ampatzispp@gmail.com Site: www.abatzis.net

Νέες απεικονιστικές μέθοδοι με τους σύγχρονους αξονικούς τομογράφους

αξονική τομογραφία εφευρέθηκε το 1972 από τον Βρετανό Godfrey Hounsfield και τα πρώτα μηχανήματα εγκαταστάθηκαν μεταξύ 1974 και 1976. Ο πρώτος αξονικός τομογράφος χρειαζόταν μερικές ώρες για να παράγει μια τομή πάχους 10 χιλιοστών. Πενήντα χρόνια μετά οι σημερινοί αξονικοί τομογράφοι έχουν την δυνατότητα μιας ολόσωμης εξέτασης σε λίγα δευτερόλεπτα σε τομές πάχους μισού χιλιοστού. Η τεράστια αυτή τεχνολογική πρόοδος έδωσε την δυνατότητα να καθιερωθούν νέες εξετάσεις βασισμένες σε κλασικές ακτινολογικές μεθόδους, οι οποίες όμως με την συμβολή των ηλεκτρονικών υπολογιστών δίνουν πολλαπλάσιες και πλέον αξιόπιστες πληροφορίες και ακριβείς διαγνώσεις. 1) ΑΞΟΝΙΚΗ ΚΟΛΟΝΟΓΡΑΦΙΑ

εσωτερικού του παχέος εντέρου (πε) χωρίς να χρησιμοποιείται κολονοσκόπιο. Γίνεται με τη βοήθεια αξονικού τομογράφου πολλαπλών τομών με τη βοήθεια ειδικού λογισμικού προγράμματος. Με την εισαγωγή ειδικού αερίου στο πε ώστε να διαταθεί (δηλαδή να φουσκώσει) και την ταυτόχρονη πραγματοποίηση της συνηθισμένης αξονικής τομογραφίας κοιλίας με ειδικά προγράμματα ηλ. υπολογιστών στην οθόνη του μηχανήματος εμφανίζεται το εσωτερικό του εντέρου σαν να το βλέπουμε με το κολονοσκόπιο. Ο γιατρός έχει την δυνατότητα να μελετήσει το εσωτερικό του εντέρου μετακινώντας το εικονικό κολονοσκόπιο με μεγαλύτερη ευελιξία και χωρίς την πίεση του χρόνου, αφού ο ασθενής έχει τελειώσει την διαδικασία της εξέτασης, η οποία διαρκεί λίγα λεπτά της ώρας και μετά ο εξεταζόμενος μπορεί να συνεχίσει το καθημερινό του πρόγραμμα. Η αξονική κολονογραφία εκτός από διαγνωστικούς λόγους (όταν υπάρχουν συμπτώματα) πρέπει να γίνεται κάθε 5 χρόνια μετά την ηλικία των 50 ή νωρίτερα αν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του πε. 2) ΤΡΙΣΔΙΑΣΤΑΤΗ ΕΓΧΡΩΜΗ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ

Είναι μια από τις πλέον σύγχρονες απεικονιστικές εξεΕΙΚ. 3 τάσεις που καταφέρνει να αποδίδει την εικόνα του 12

Με αυτήν τη μέθοδο δίνεται η δυνατότητα να απεικονίσουμε ανατομικές περιοχές σε τρισδιάστατη μορφή. Χρησιμοποιείται κυρίως στα οστά για την διάγνωση καταγμάτων και άλλων τραυματικών κακώσεων ΕΙΚ. 1 Πολλαπλά κατάγματα αφού μπορούμε να κνήμης στην περιοχή του δούμε την περιοχή αστραγάλου

Πλοηγός Υγείας 2021

ΕΙΚ. 2 Κάταγμα στην άρθρωση του αγκώνα

που ελέγχουμε από πολλές πλευρές και γωνίες. Βοηθάει στην διάγνωση δύσκολων καταγμάτων (Εικ. 1 και 2), αλλά και τον σχεδιασμό της ενδεχόμενης χειρουργικής επέμβασης. Ο χειρουργός έχει την δυνατότητα να δει την κατάσταση την οποία θα βρει στην περιοχή της επέμβασης. Επίσης γίνεται καλύτερη παρακολούθηση της πορείας της επούλωσης των τραυματικών κακώσεων. Υπάρχει η δυνατότητα να αφαιρούμε από την εικόνα δομές που δυσκολεύουν την σωστή μελέτη του προβλήματος. 3) ΑΞΟΝΙΚΗ ΠΥΕΛΟΓΡΑΦΙΑ Τα τελευταία χρόνια με την ραγδαία εξέλιξη των αξονικών τομογράφων καθιερώθηκε η αξονική πυελο-

γραφία, η οποία είναι μια εξειδικευμένη αξονική τομογραφία με την οποία επιτυγχάνουμε την πλέον ολοκληρωμένη και  αξιόπιστη απεικόνιση του ουροποιητικού συστήματος  με πολλές τομές, σε διάφορα επίπεδα, τρισδιάστατες και έγχρωμες απεικονίσεις. Είναι η εξέταση που αντικαθιστά την κλασική πυελογραφία και απεικονίζει τρισδιάστατα και έγχρωμα το απεκκριτικό σύστημα των νεφρών, τους ουρητήρες και την ουροδόχο κύστη (Εικ.3). Τα πλεονεκτήματά της είναι πολλά: α) Απεικονίζει ταυτόχρονα και το παρέγχυμα και το απεκκριτικό σύστημα των νεφρών. β)Λόγω της τρισδιάστατης και πολυεπίπεδης απεικόνισης αναδεικνύει πολύ μικρές βλάβες. γ)Μπορεί να εντοπίσει παθήσεις εκτός ουροποιητικού που ωστόσο το επηρεάζουν. δ)Δεν χρειάζεται προετοιμασία με καθαρτικά και δίαιτα. Παράλληλα με το ουροποιητικό ελέγχει και τα υπόλοιπα όργανα της κοιλιάς. Τα μόνα μειονεκτήματα της μεθόδου είναι η ακτινοβολία και το σχετικά υψηλό κόστος.  Τα τελευταία χρόνια θεωρείται από πολλές μελέτες ως εξέταση εκλογής σε άτομα που εμφανίζουν κολικό, ανώδυνη αιματουρία ή υπάρχουν ενδείξεις ή αυξημένες πιθανότητες κακοήθειας του ουροποιητικού συστήματος. Αντενδείξεις για την αξονική  πυελογραφία αλλά και την ενδοφλέβιο πυελογραφία αποτελούν η εγκυμοσύνη και η αλλεργία. Η σύγχρονη ακτινολογία προσφέρει με την κλασική ακτινογραφία, το υπερηχογράφημα νεφρών κύστεως και την αξονική πυελογραφία μια άριστη διερεύνηση του ουροποιητικού συστήματος τόσο στην περίπτωση του κολικού, αλλά και στις υπόλοιπες παθολογικές καταστάσεις.  Ταυτόχρονα δίνει πολύτιμες πληροφορίες για το παρέγχυμα των νεφρών, πράγμα που ήταν αδύνατον με την κλασική πυελογραφία. Επίσης απεικονίζει τυχόν προβλήματα που δεν σχετίζονται με το ουροποιητικό, αφού απεικονίζει όλα τα όργανα της κοιλίας. Δεν χρειάζεται προετοιμασία όπως η κλασική και διαρκεί λιγότερο από αυτήν. Το τελικό αποτέλεσμα είναι τέτοιο που συμβάλλει στην διάγνωση μεγάλου αριθμού παθολογικών καταστάσεων του ουροποιητικού συστήματος με ακρίβεια και αξιοπιστία. 4) ΑΞΟΝΙΚΗ ΑΓΓΕΙΟΓΡΑΦΙΑ Είναι μια υπερσύγχρονη αναίμακτη τεχνική για λεπτομερή απεικόνιση των αγγείων χωρίς την τοποθέτηση αγγειογραφικών καθετήρων, χωρίς τις ενδεχόμενες επιπλοκές τους, με χρήση λιγότερης ακτινοβολίας και μικρότερης ποσότητος σκιαγραφικής ουσίας. Οι κυριότερες εφαρμογές της είναι στα αγγεία του εγκεφάλου για διάγνωση κυρίως ανευρυσμάτων (Εικ. 5), στην θωρακική και κοιλιακή αορτή για τον ίδιο λόγο, 13

Πλοηγός Υγείας 2021

στα αγγεία των νεφρών για διάγνωση νεφραγγειακής υπέρτασης, στα αγγεία των κάτω άκρων για στενώσεις ή αποφράξεις καθώς και στις καρωτίδες. Η εξέταση γίνεται με τον ίδιο τρόπο που γίνεται μια κλασική αξονική τομογραφία, αλλά με χρήση ειδικών προγραμμάτων αφαιρούνται από την εικόνα όλα τα υπόλοιπα εκτός από τα αγγεία τα οποία απεικονίζονται τρισδιάστατα και έγχρωμα. Ιδιαίτερο ρόλο έχει η αγγειογραφία των πνευμονικών αρτηριών (Εικ. 6) για την άμεση και αξιόπιστη διάγνωση της πνευμονικής εμβολής. 5) ΤΡΙΣΔΙΑΣΤΑΤΗ ΑΞΟΝΙΚΗ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ ΑΝΩ - ΚΑΤΩ ΓΝΑΘΟΥ (DENTAL SCAN) Η αξονική τομογραφία - Dental Scan είναι μια σύγχρονη τεχνική που αναλύει τη γνάθο σε τρεις διαστάσεις και θεωρείται στον ιατρικό κλάδο ως η εξέλιξη της κλασικής πανοραμικής.

ΕΙΚ. 4 Ανεύρυσμα εγκεφάλου

Θεωρείται μια από τις μεγαλύτερες εξελίξεις στον οδοντιατρικό και γναθοχειρουργικό τομέα, καθώς ο ιατρός με το Dental Scan είναι πλέον σε θέση να βλέπει τρισδιάστατη εικόνα της κάθε γνάθου, το ακριβές ύψος και πλάτος της γνάθου αλλά επιπλέον, την ποιότητα και τη σκληρότητα του οστού της γνάθου. ΕΙΚ. 5

Σε σύγκριση με την κλασική πανοραμική το Dental

Πλοηγός Υγείας 2021

έναν καίριο ρόλο στον εξατομικευμένο θεραπευτικό σχεδιασμό για την τοποθέτηση εμφυτευμάτων. Βασικό χαρακτηριστικό της εξέτασης είναι η δυνατότητα εκτύπωσης σε κλίμακα 1:1, κάτι το οποίο τίθεται σαν ουσιώδες πλεονέκτημα έναντι της πανοραμικής ακτινογραφίας και θεωρείται απαραίτητη εξέταση για τον προγραμματισμό οδοντικών εμφυτευμάτων. Η εξέταση διαρκεί μόλις λίγα λεπτά. Το DENTAL SCAN έχει εφαρμογή στα ακόλουθα πεδία: ▶▶ Τοποθέτηση εμφυτευμάτων ▶▶ Έγκλειστα (κυνόδοντες, φρονιμίτες) ▶▶ Κύστεις ▶▶ Ακρορριζικές αλλοιώσεις που δεν εμφανίζονται στην πανοραμική ▶▶ Ενδοδοντία Scan υπερέχει καθώς μπορεί να απεικονίσει με λεπτομέρειες, να χαρακτηρίσει και να χαρτογραφήσει αλλοιώσεις των γνάθων και των παρακείμενων δομών ή να αναδείξει παρεμπίπτοντα ευρήματα (με ή χωρίς ιδιαίτερη κλινική σημασία), αποκτώντας με τον τρόπο αυτό

▶▶ Περιοδοντολογία ▶▶ Ορθοδοντική Όλες οι εικόνες της αξονικής τομογραφίας έχουν την ευελιξία που προσφέρει η ψηφιακή τους μορφή (ηλεκτρονική αρχειοθέτηση, τηλεϊατρική).

Πλοηγός Υγείας 2021

ΓΙΩΡΓΟΣ Π. ΚΟΥΣΚΟΣ Ειδικός καρδιολόγος Έγχρωμο triplex καρδιάς Holter ρυθμού και αρτηριακής πίεσης Τεστ κόπωσης σε κυλιόμενο τάπητα Έλεγχος μόνιμων βηματοδοτών ΝΕΟ: Φορητός έγχρωμος υπέρηχος καρδιάς-αορτής Καβέτσου 44 (ημιόροφος), Μυτιλήνη Τηλ.:22510 47447 - Κιν.:6932 580123 - e-mail: kouskosge@yahoo.gr

ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑΣ ΝΟΣΟΥ: διαδερμική παρέμβαση στις στεφανιαίες αρτηρίες (τοποθέτηση stent)

ο stent είναι ένας πολύ μικρός σωλήνας από συρμάτινο πλέγμα που τοποθετείται μόνιμα μέσα στη στεφανιαία αρτηρία, η οποία τροφοδοτεί με αίμα την καρδιά. Η επέμβαση γίνεται όταν αποφασιστεί να διανοιχθεί διαδερμικά (με είσοδο καθετήρα από το πόδι ή το χέρι) μια σοβαρά στενωμένη στεφανιαία αρτηρία. Στην άκρη του καθετήρα, που εισάγεται μέσα στις αρτηρίες και προωθείται στην καρδιά, υπάρχει ένα ξεφούσκωτο μπαλόνι γύρω από το οποίο έχει προσαρμοστεί το stent. Όταν η άκρη του καθετήρα προωθηθεί στο σημείο της στεφανιαίας αρτηρίας όπου βρίσκεται η στένωση, το μπαλόνι φουσκώνεται με αποτέλεσμα να ανοίγει η αρτηρία και να εκπτύσσεται το stent, τo οποίο παραμένει εκεί με σκοπό να κρατήσει την αρτηρία ανοιχτή.

Σε τι διαφέρει η τοποθέτηση stent με την επέμβαση bypass; Η διαφορά της τοποθέτησης stent με το bypass (αορτοστεφανιαία παράκαμψη) είναι σημαντική. Το bypass είναι μια σοβαρή καρδιοχειρουργική επέμβαση, μεγάλης διάρκειας(3-5 ώρες), που απαιτεί γενική αναισθησία (και συνήθως εξωσωματική κυκλοφορία), νοσηλεία συνήθως 5 ημερών και περίοδο αποκατάστασης περίπου 4 εβδομάδων. Αντίθετα, η τοποθέτηση stent γίνεται από επεμβατικό καρδιολόγο, με τοπική αναισθησία στο σημείο εισαγωγής του καθετήρα, συνήθως διαρκεί 30-60 λεπτά και ο ασθενής βγαίνει από το νοσοκομείο την επόμενη ημέρα.

Πότε τοποθετείται το stent; Όταν κάποιος πάσχει από στεφανιαία νόσο (ΣΝ) πρέπει να βρίσκεται υπό συχνή καρδιολογική παρακολούθηση. Για να μειωθεί o κίνδυνος καρδιακής προσβολής και για να ελεγχθούν τα συμπτώματα της στη16

θάγχης (αν υπάρχουν) ο ασθενής χρειάζεται: ▶▶ επιθετική φαρμακευτική θεραπεία ▶▶ τροποποίηση των παραγόντων κινδύνου (θεραπεία δυσλιπιδαιμίας, αρτηριακής υπέρτασης, σακχαρώδους διαβήτη, διακοπή καπνίσματος) ▶▶ έλεγχο σωματικού βάρους ▶▶ συστηματική άσκηση ▶▶ κατάλληλη διατροφή Μερικές φορές τόσο η φαρμακευτική θεραπεία όσο και η τροποποίηση των παραγόντων κινδύνου είναι ανεπαρκείς και απαιτείται θεραπεία επαναγγείωσης. Η επαναγγείωση σημαίνει ότι οι περιοχές σημαντικής απόφραξης στις στεφανιαίες αρτηρίες αντιμετωπίζονται είτε με αγγειοπλαστική και ενδοπρόθεση (stent), είτε με χειρουργική επέμβαση παράκαμψης (bypass). Έτσι, σε κάθε άτομο με διάγνωση ΣΝ ο γιατρός και ο ασθενής πρέπει να εξετάσουν δύο ζητήματα. 1) Επαρκεί μόνο η φαρμακευτική θεραπεία ή πρέπει να γίνει επαναγγείωση; 2) Εάν συνιστάται η επαναγγείωση, θα πρέπει να γίνει με stent ή με bypass; Στα περισσότερα άτομα που πάσχουν από ΣΝ η φαρμακευτική αγωγή μαζί με τις κατάλληλες αλλαγές στον τρόπο ζωής είναι πρώτη επιλογή. Συγκεκριμένα, σε άτομα που παρουσιάζουν σταθερή στηθάγχη (πόνος στο στήθος που συμβαίνει μόνο υπό συγκεκριμένες περιστάσεις, όπως άσκηση), η φαρμακευτική θεραπεία είναι εξίσου αποτελεσματική με την επαναγγείωση στην πρόληψη των καρδιακών προσβολών και τη μείωση του κινδύνου καρδιαγγειακού θανάτου. Ωστόσο, η θεραπεία επαναγγείωσης είναι συνήθως η καλύτερη επιλογή σε ορισμένες άλλες περιπτώσεις: ➤➤ Ασθενείς που έχουν υποστεί οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου με ανάσπαση του διαστήματος ST στο

Πλοηγός Υγείας 2021

ΗΚ Γράφημα (STEMI). ▶▶ Άτομα είτε με ασταθή στηθάγχη (σοβαρή προεμφραγματική κατάσταση), είτε με έμφραγμα μυοκαρδίου χωρίς ανάσπαση του ST (NSTEMI) που δεν σταθεροποιούνται γρήγορα με επιθετική φαρμακευτική θεραπεία. ▶▶ Άτομα με σταθερή στηθάγχη που δεν ελέγχεται επαρκώς παρά τη μέγιστη φαρμακευτικήαγωγή ή που δεν μπορούν να ανεχθούν τα φάρμακα. ▶▶ Ασθενείς των οποίων η ανατομία της ΣΝ είναι τόσο σοβαρή ώστε μόνο η επαναγγείωση μπορεί να βελτιώσει την επιβίωση. Τέτοιες περιπτώσεις είναι η σημαντική απόφραξη στην αριστερή κύρια στεφανιαία αρτηρία και σημαντικές στενώσεις και στις δύο/ τρεις στεφανιαίεςαρτηρίες που συνοδεύονται με επηρεασμένη λειτουργία της καρδιάς.

Ενδοπρόθεση (stent) ή bypass; Η τοποθέτηση του stent είναι γενικά προτιμητέα έναντι του bypass σε ασθενείς με STEMI, καθώς είναι ο γρηγορότερος τρόπος για να ανοίξει η μπλοκαρισμένη στεφανιαία αρτηρία. Το stent συνήθως προτιμάται και σε άτομα με άλλες μορφές οξείας στεφανιαίας συνδρομής (όπως NSTEMI ή ασταθή στηθάγχη). Από τους ασθενείς με σταθερή στηθάγχη που δεν απαντούν καλά στη φαρμακευτική αγωγή, το stent τοποθετείται σε όσους έχουν στεφανιαία νόσο σε μία μόνο αρτηρία. Σε εκείνους με σταθερή στηθάγχη που χρειάζονται επαναγγείωση και έχουν δύο στενωμένες αρτηρίες, συνιστάται γενικά η ενδοπρόθεση (stent) εκτός και αν έχουν σακχαρώδη διαβήτη ή η ανατομία των στεφανιαίων αρτηριών δεν είναι κατάλληλη για τοποθέτηση stent. Τέλος, γενικά οι άνθρωποι που έχουν υποβληθεί σε επέμβαση bypass χρειάζονται σπανιότερα ξανά επαναγγείωση σε σχέση με εκείνους στους οποίους γίνεται τοποθέτηση stent. Αυτό εξηγείται γιατί είναι πιο συχνό να συμβεί επαναστένωση στα stents από ό,τι εκφύλιση-απόφραξη των μοσχευμάτων που τοποθε-

τούνται στο bypass.

Επαναστένωση του stent και αντιμετώπιση Το μεγαλύτερο πρόβλημα της διαδερμικής διάνοιξης των αρτηριών είναι η επαναστένωση (αφορά το 30% των αγγειοπλαστικών με μπαλόνι χωρίς τοποθέτηση stent). Η επαναστένωση προκαλείται από τη βλάβη που υφίσταται το τοίχωμα του αγγείου όταν φουσκώνει το μπαλόνι και είναι συχνότερη στις γυναίκες λόγω του μικρότερου μεγέθους των στεφανιαίων αρτηριών. Τα πρώτα stents (δεκαετία 1980) μείωσαν κατά 50% το ποσοστό της επαναστένωσης. Τα τελευταία χρόνια χρησιμοποιούνται stents επικαλυμμένα με φάρμακα που απελευθερώνονται στα τοιχώματα του αγγείου και έχουν αντιφλεγμονώδη και κυτταροστατική δράση, με αποτέλεσμα τον μεγαλύτερο περιορισμό της επαναστένωσης. Τον τελευταίο καιρό υπάρχει εξέλιξη στην τεχνολογία των φαρμακευτικών stents («έξυπνα» stents). Δηλαδή, αναπτύσσονται stents τα οποία θα απελευθερώνουν διάφορες φαρμακευτικές ουσίες, σε συγκεκριμένες δόσεις και χρονικές περιόδους με σκοπό να δρουν προγραμματισμένα ανάλογα με τις ιδιαίτερες ανάγκες του ασθενούς. Τέλος, υπάρχουν και τα βιοαπορροφήσιμα stents τα οποία διανοίγουν το αγγείο, παραμένουν ανέπαφα για λίγους μήνες και μετά απορροφώνται απ’ τον οργανισμό, αφήνοντας το αγγείο ανοιχτό.

H ζωή μετά την τοποθέτηση stent Μετά την τοποθέτηση του stent ο ασθενής επιστρέφει στη μονάδα εντατικής θεραπείας ή στο θάλαμο όπου παραμένει ξαπλωμένος για κάποιες ώρες. Το νοσηλευτικό προσωπικό ελέγχει την αρτηριακή πίεση, το σφυγμό, καθώς και το σημείο παρακέντησης της αρτηρίας για πιθανή αιμορραγία όσο ο ασθενής είναι συνδεδεμένος σε ένα μόνιτορ. Ταυτόχρονα, μπορεί να χορηγούνται υγρά ή και φάρμακα ενδοφλέβια. Το εξιτήριο από το νοσοκομείο δίνεται την επόμενη ημέρα μαζί με όλες τις απαραίτητες οδηγίες καθώς και τις αλλαγές στη φαρμακευτική αγωγή.

Πλοηγός Υγείας 2021

Σε δύο ημέρες ο ασθενής μπορεί να επιστρέψει στις κανονικές του δραστηριότητες, ενώ στην εργασία του συνήθως σε δύο εβδομάδες. Η σωματική δραστηριότητα πρέπει να αυξηθεί σταδιακά, ενώ οποιαδήποτε έντονη άσκηση είναι καλό να γίνει έπειτα από επικοινωνία με το θεράποντα ιατρό. Είναι απαραίτητο ο ασθενής να βλέπει το γιατρό του σε τακτά χρονικά διαστήματα μετά την επέμβαση και να τον καλέσει άμεσα εάν παρατηρήσει: ▶▶ Πόνο, πρήξιμο, ερυθρότητα, αιμορραγία ή υγρό στο σημείο παρακέντησης ▶▶ Στηθάγχη ▶▶ Πόνο, ψυχρότητα ή μπλε χρώμα στο χέρι ή πόδι όπου έγινε η παρακέντηση ▶▶ Αίμα στα ούρα ή κόπρανα ▶▶ Οποιαδήποτε αιμορραγία, ενώ παίρνετε τα αντιαιμοπεταλικά φάρμακα. Είναι γνωστό ότι η τοποθέτηση stent, όπως και το bypass, δεν θεραπεύουν τη στεφανιαία νόσο (αθηρωμάτωση των αγγείων που οδηγεί σε στένωση ή/και απόφραξη αυτών), αλλά επαναγγειώνουν το μυοκάρδιο με αποτέλεσμα την βελτίωση των συμπτωμάτων (στηθάγχη) και την ελάττωση των στεφανιαίων επεισοδίων και των καρδιαγγειακών θανάτων. Γενικά, ο ασθενής μετά την επαναγγείωση εκτός από το να λαμβάνει τη φαρμακευτική αγωγή που αφορά την τοποθέτηση του stent (αντιαιμοπεταλιακά φάρμακα για αποφυγή θρόμβωσης του stent) πρέπει: ▶▶ Να τροποποιήσει όλους τους παράγοντες κίνδυνου που επιδεινώνουν την αθηρωμάτωση των αρτηριών (θεραπεία αρτηριακής υπέρτασης, δυσλιπιδαιμίας, σακχαρώδους διαβήτη, διακοπή καπνίσματος) ▶▶ Να ασκείται συστηματικά (π.χ. γρήγορο βάδισμα το λιγότερο 30 λεπτά 5-7 φορές την εβδομάδα) ▶▶ Να μπει σε ένα πρόγραμμα υγιεινής διατροφής με σκοπό τον έλεγχο του σωματικού βάρους αλλά και τον έλεγχο των παραγόντων κινδύνου που σχετίζονται με τη διατροφή.

Διατροφή Μετά την επέμβαση, καλό θα ήταν ο ασθενής να μειώσει το διατροφικό λίπος και προσλαμβανόμενο νάτριο και να αυξήσει την κατανάλωση φυτικών ινών, ακολουθώντας έναν ισορροπημένο τρόπο διατροφής που συμφωνεί με το μεσογειακό μοντέλο. Συνίσταται η κατανάλωση: Καθημερινά: Φρούτα και λαχανικά, δημητριακά ολικής αλέσεως, ξηρούς καρπούς, ελαιόλαδο, γαλακτοκομικά με χαμηλά λιπαρά 2-3 φορές την εβδομάδα: όσπρια, αυγά, ψάρι, θαλασσινά, κοτόπουλο, γαλοπούλα 2-3 φορές το μήνα: άπαχο μοσχάρι/χοιρινό Πολύ σπάνια: γλυκά, επεξεργασμένες τροφές, τηγα18

νητά φαγητά. Φυσικά σε περίπτωση παχυσαρκίας, αρτηριακής υπέρτασης, δυσλιπιδαιμίας, σακχαρώδους διαβήτη, η διατροφή πρέπει να προσαρμόζεται κατάλληλα (πολύ συχνά είναι απαραίτητη η συνδρομή διαιτολόγου).

Άσκηση Η άσκηση ευνοεί τη λειτουργία της καρδιάς, βοηθά στην καταπολέμηση του στρες, στη σωστή ρύθμιση του σακχαρώδους διαβήτη και στη μείωση του βάρους και της χοληστερίνης. Όμως, πριν ο ασθενής ξεκινήσει κάποια μορφή δραστηριότητας,πρέπει να συζητήσει με το γιατρό του για το ποια άσκηση είναι κατάλληλη. Η δραστηριότητα πρέπει να είναι ευχάριστη για τον ασθενή. Καλές επιλογές είναι το βάδισμα, ο χορός, το κολύμπι, το ποδήλατο και η αεροβική γυμναστική: -Ο ασθενής πρέπει να ξεκινήσει 2 με 3 φορές την εβδομάδα για 5-10 λεπτά και όταν αισθανθεί πιο άνετα, να αυξήσει την ένταση και τη συχνότητα της άσκησης -Στόχος πρέπει να είναι η άσκηση 5-7 φορές την εβδομάδα για 20-40 λεπτά κάθε φορά -Εάν ο ασθενής νιώσει στηθάγχη κατά τη διάρκεια της δραστηριότητας, πρέπει να σταματήσει αμέσως και να επικοινωνήσει με το θεράποντα ιατρό.

Διακοπή καπνίσματος Η διακοπή του καπνίσματος είναι ένα από τα καλύτερα εμπόδια στην εξέλιξη της στεφανιαίας νόσου, καθώς το κάπνισμα μειώνει την παροχή οξυγόνου στον καρδιακό μυ. Επιπλέον, επιταχύνει την ανάπτυξη της αθηρωματικής πλάκας στο τοίχωμα των αγγείων της καρδιάς και αυξάνει τον κίνδυνο καρδιακής προσβολής.

Συμπερασματικά Τα αποτελέσματα και η μακροπρόθεσμη έκβαση μετά από τοποθέτηση stent(s) στις στεφανιαίες αρτηρίες, εξαρτώνται απ’ τη σωστή τεχνική κατά τη διάρκεια της τοποθέτησης, απ’ τη λήψη των φαρμάκων για την πρόληψη των θρόμβων (αντιαιμοπεταλιακών), τον έλεγχο της αρτηριακής υπέρτασης, της δυσλιπιδαιμίας, του σακχαρώδους διαβήτη και την υιοθέτηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής, που περιλαμβάνει: ▶▶ Διακοπή καπνίσματος, ▶▶ Διατήρηση φυσιολογικού σωματικού βάρους, ▶▶ Μεσογειακή διατροφή, ▶▶ Συστηματική μέτρια αερόβια άσκηση ▶▶ Διαχείριση του stress.. ●

Πλοηγός Υγείας 2021

ΓΕΏΡΓΙΟΣ Δ. ΓΚΟΎΜΑΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΟΥΡΟΛΟΓΟΣ – ΑΝΔΡΟΛΟΓΟΣ Κιν: 6948 545 641, e-mail: gkoumas.uro@gmail.com Καβέτσου 44, 2ος όροφος Μυτιλήνη Τηλ. Ιατρείου: 22510 55112, fax: 22510 55112

Καρκίνος του Προστάτη: Αίτια και Διάγνωση

καρκίνος του προστάτη είναι ο συχνότερος μεταξύ των ηλικιωμένων ανδρών στην Ευρώπη. Επιδημιολογικά εμφανίζονται περισσότερα από 200 νέα περιστατικά ανά 100.000 ανδρικού πληθυσμού και αυξάνει συνεχώς. Υπάρχει όμως τεράστια διαφορά στην επιβίωση μεταξύ Δυτικής Ευρώπης και Ανατολικής. Η πενταετής επιβίωση αυξάνει τα τελευταία χρόνια από 74,3% σε 83,4%. Ο καρκίνος του προστάτη χωρίζεται σε τρεις κατηγορίες που παίζουν μεγάλο ρόλο στην επιβίωση. (πίνακας 1). Ενώ φαίνεται ότι επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες, μόνο 3 έχουν αναγνωρισθεί επιστημονικά και τεμηριωμένα: -Η αυξανόμενη ηλικία -Η εθνικότητα -Η κληρονομικότητα. Νεκροτομικές έρευνες σε πτώματα ηλικιωμένων ανδρών έδειξαν ότι σε άνδρες άνω των 85 ετών, το ποσοστό καρκίνου του προστάτη είναι 84%, ενώ από την ηλικία των 94 ετών και άνω το ποσοστό φτάνει στο 93%. Επίσης η συχνότητα της εμφάνισης της νόσου στον έγχρωμο πληθυσμό είναι στατιστικά σημαντική έναντι της λευκής φυλής. Τέλος, αν υπάρχει ένας ή περισσότεροι πρώτου βαθμού συγγενείς με την νόσο τότε η πιθανότητα να νοσήσει κάποιος αυξάνει 5-11 φορές. Ακόμη αυτοί εμφανίζουν την νόσο ή τα συμπτώματα αυτής 6-7 χρόνια νωρίτερα από τον γενικό πληθυσμό. Άλλοι παράγοντες που μελετούνται αυτή την στιγμή είναι: -Η διατροφή -Η κατανάλωση αλκοόλ -Η έκθεση σε υπεριώδης ακτινοβολία -Η χρόνια φλεγμονή -Η επαγγελματική έκθεση σε χημικά Με αυξημένο στατιστικά (μόνο) κίνδυνο για καρκίνο του προστάτη σχετίζονται η υπέρταση και η διάμετρος της μέσης όταν είναι πάνω από 102 εκ. Ο καρκίνος του προστάτη είναι ιδανικός για έγκαιρη διάγνωση διότι εμφανίζει: -Υψηλό επιπολασμό και επικράτηση -Μακρά πορεία αφάνειας -Ενδοκρινή εξάρτηση -Διαθεσιμότητα δεικτών ( PSA, PCA3) -Ιστολογικά πρόδρομη βλάβη (PIN) Κάθε άντρας πρέπει να υποβάλλεται σε ένα εξατομικευμένο σχέδιο διάγνωσης και παρακολούθησης.

Σκοπός της έγκαιρης διάγνωσης είναι η μείωση της θνησιμότητας και η διατήρηση της ποιότητας της ζωής των ασθενών. Γενική οδηγία: Μια πρώτη μέτρηση PSA γύρω στα 40 έτη, και το ποσό αυτού θα μας κατευθύνει. Πρώιμη μέτρηση PSA κάνουμε: -Σε άνδρες άνω των 50 ετών που δεν έχουν προηγούμενη μέτρηση -Σε άνδρες άνω των 45 ετών με οικογενειακό ιστορικό -Σε έγχρωμους ασθενείς -Σε άντρες με PSA>1ng/dl σε ηλικία 40 ετών -Σε άντρες με PSA>2mg/dl σε ηλικία 60 ετών. Η διάγνωση βασίζεται στην τιμή του PSA και στην δακτυλική εξέταση του προστάτη κυρίως. Το PSA είναι μια πρωτεΐνη που παράγεται από τα προστατικά κύτταρα και μας υποδηλώνει ότι κάτι συμβαίνει στον προστάτη. ΟΧΙ ΟΜΩΣ ΤΙ. Όσο αυξάνεται η τιμή του όμως τόσο αυξάνει και η πιθανότητα κακοήθειας. Τα τελευταία χρόνια έχει αναπτυχθεί και ένας άλλος δείκτης με μεγαλύτερη ευαισθησία, το PCA3, που ανιχνεύεται στα ούρα. Η χρήση του όμως για την ώρα παραμένει στην διαλεύκανση των δύσκολων περιστατικών. Σε κάθε περίπτωση η διάγνωση είναι ιστολογική και γίνεται μέσω της διορθικής βιοψίας κατά κύριο λόγο, είτε μέσω διουρηθρικής εκτομής του προστάτη. Πίνακας 1: Κριτήρια D’ Amico Χαμηλού Κινδύνου Μέσου κινδύνου Υψηλού κινδύνου

PSA<10

GS:6

cT1-T2a

PSA=10-20

GS=7

cT2b

PSA>20

GS:8-10

cT2c-cT3a

Πλοηγός Υγείας 2021

ΦΑΚΟΙ ΜΕΣΑΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΝΤΙΝΗΣ ΑΠΟΣΤΑΣΗΣ

Διορθωτικά γυαλιά για μεσαίες - κοντινές αποστάσεις ΑΝΤΩΝΊΟΥ ΜΑΡΊΑ-ΓΑΒΡΙΈΛΑ, ΟΠΤΙΚΌΣ

ι περισσότεροι άνθρωποι, μετά από κάποια ηλικία, αναγκάζονται να χρησιμοποιήσουν διορθωτικά γυαλιά για την κοντινή όραση. Γνωστά ευρέως ως γυαλιά πρεσβυωπίας. Ως κοντινή ορίζεται η απόσταση μέχρι τα 40-50εκ. από το μάτι. Τα γυαλιά πρεσβυωπίας είναι επομένως χρήσιμα, κυρίως για διάβασμα και λεπτομερείς εργασίες. Τι γίνεται όμως με τα αντικείμενα που είναι λίγο πιο μακριά; Η χρήση της μεσαίας όρασης απαιτείται καθημερινά (οθόνη υπολογιστή, κουβέντα με φίλους, στα οικιακά, στο εργασιακό περιβάλλον, κλπ.). Είναι σχεδόν βέβαιο πως ο πρεσβύωπας στο άμεσο μέλλον θα χρειαστεί βοήθεια και στην μεσαία όραση. Το πρόσωπο θα πλησιάζει όλο και πιο κοντά στην οθόνη, τα γυαλιά πρεσβυωπίας θα κατεβαίνουν όλο και πιο χαμηλά στη μύτη, χωρίς όμως κάποια ουσιαστική λύση στο πρόβλημα. Η ταυτόχρονη λύση στην μεσαία και κοντινή όραση είναι μία και απαντάται με τους πολυεστιακούς φακούς για κοντινή & μεσαία απόσταση. Οι φακοί κοντινής-μεσαίας απόστασης απευθύνονται σε όλους εκείνους που θέλουν να βελτιώσουν τη μεσαία τους όραση και ενοχλούνται από τη σύγχυση που δημιουργεί η συνεχής εναλλαγή γυαλιών. Απευθύνεται στους χρήστες πολυεστιακών γυαλιών που χρειάζονται ένα δεύτερο ζευγάρι για ειδικές εργασίες. Μα κυρίως απευθύνονται σε ανθρώπους που θέλουν να κάνουν τη ζωή τους πιο εύκολη, σε ανθρώπους που θέ22

λουν να δίνουν πραγματικές λύσεις στα προβλήματά τους, σε ανθρώπους που δεν συμβιβάζονται. Οι διορθωτικοί φακοί για μεσαίες και κοντινές αποστάσεις είναι ουσιαστικά πολυεστιακοί φακοί, που δίνουν έμφαση κυρίως στη μεσαία και κοντινή απόσταση. Υπάρχουν διάφοροι τύποι φακών, ανάλογα με τη χρήση που προορίζονται. Ανάλογα με την κατηγορία του φακού μπορούν να εξυπηρετηθούν αποστάσεις από 80cm (διάβασμα-υπολογιστής) έως και 4μ. (πλήρης έλεγχος του χώρου εργασίας). Η προσαρμογή είναι κάτι που δεν πρέπει να φοβίζει τον χρήστη, καθώς υπάρχουν εκδόσεις για νέους και ώριμους πρεσβύωπες. Α) Φακοί Ανάγνωσης Μονής Όρασης: Χαρακτηριστικά και Ιδιότητες • Ο φακός προσφέρει καθαρό πεδίο όρασης σε αντικείμενο απόστασης (30-50 cm) Επιπτώσεις στη στάση του σώματος: • Ο χρήστης αναγκάζεται να γύρει μπροστά το σώμα του για να εστιάσει, επιφορτίζοντας το σώμα με περιττές εκτάσεις του κορμού και του αυχένα. Β) Πολυεστιακοί φακοί. • Περιορισμός του καθαρού πεδίου εστίασης στη μεσαία όραση. • Επιπτώσεις στη στάση του σώματος: • Ο χρήστης αναγκάζεται να σηκώσει το κεφάλι του για να εστιάσει καταπονώντας τους ώμους και το λαιμό με περιττές κινήσεις. Γ) Φακοί Μεσαίας και Κοντινής

Απόστασης: • Η απόλυτα εξειδικευμένη λύση που δίνει στο χρήστη τη δυνατότητα μέγιστης ευκρίνειας όρασης στην απόσταση εργασίας που εξυπηρετεί εκείνον, για έντονο διάβασμα, για απόσταση οθόνης Η/Υ, για απόσταση δωματίου. • Τέρμα οι πονοκέφαλοι και η οπτική κόπωση. Επίσης αποτελεί καλή λύση και προσφέρει μέγιστη ελευθερία κινήσεων και για επαγγελματίες που δεν θέλουν να περιορίζουν την όρασή τους, όπως φυσικοθεραπευτές, γιατροί, οδοντίατροι και τεχνικοί ήχου κ.λ.π. Ο φακός interView® προσφέρει στον χρήστη τα πλεονεκτήματα των φακών μονής όρασης κοντινής απόστασης (πρακτικότητα, ευκολία, περιστασιακή χρήση) σε συνδυασμό με τη διόρθωση της μεσαίας απόστασης. Διαθέτει εξειδικευμένο σχεδιασμό που διευρύνει το οπτικό πεδίο από την κοντινή στην μεσαία ζώνη όρασης. Με τον τρόπο αυτό προσφέρει άνετη και σωστή όραση τόσο στην κοντινή όσο και στην μεσαία απόσταση. Διευκολύνει στις καθημερινές δραστηριότητες στην εργασία στο σπίτι, αλλά και στις προσωπικές ενασχολήσεις. Στο κατάστημα "eye.com" μπορείτε να ενημερωθείτε για την προσφορά γνωριμίας των interView φακών

Πλοηγός Υγείας 2021

ΓΕΩΡΓΙΟΣ Α. ΤΡΙΧΩΝΑΣ

Οφθαλμίατρος - Χειρουργός Τ. Επίκουρος καθηγητής Οφθαλμολογιας Πανεπιστημίου B.Αμερικής- Case Western Reserve University Εξετάζει κάθε πρώτη εβδομάδα του μήνα στο ιατρείο της Δρ. Χρ. Κουτζά Καβέτσου 10, 2ος όροφος, Μυτιλήνη - τηλ. 22510 44664 - κιν. 698 7554789 e-mail: gtrichonas@gmail.com

Επέμβαση Καταρράκτη και Ενδοφακοί

καταρράκτης είναι η θόλωση του φακού του ματιού που προκαλεί μείωση της όρασης. Εμφανίζεται συνήθως σε άτομα μεγαλύτερα των 50 ετών. Κατά την επέμβαση του καταρράκτη γίνεται αφαίρεση του θολωμένου φυσικού φακού του ματιού και αντικαθίσταται με έναν τεχνητό ενδοφακό. Οι βελτιώσεις στην τεχνολογία και οι διαρκώς εξελισσόμενες τεχνικές αφαίρεσης του καταρράκτη, δίνουν την επιλογή στον γιατρό και ασθενή πέρα από την αφαίρεση του φακού και τη θεραπεία του καταρράκτη να μπορούν να αντιμετωπιστούν και διαθλαστικά προβλήματα, όπως μυωπία, πρεσβυωπία, υπερμετρωπία και αστιγματισμός. Πριν από την επέμβαση ο χειρουργός οφθαλμίατρος θα εξετάσει όλες τις επιλογές και θα επιλέξει τους κατάλληλους ενδοφακούς που θα εξατομικεύονται στις ανάγκες του ασθενή.

Ποιοι είναι οι διαφορετικοί τύποι ενδοφακών; Πλέον υπάρχει ποικιλία ενδοφακών που εξατομικεύονται στις ανάγκες κάθε ασθενή. Μονοεστιακοί Ενδοφακοί Ένας μονοεστιακός φακός είναι ο πιο κοινός τύπος ενδοφακού που χρησιμοποιείται στη χειρουργική επέμβαση καταρράκτη. Αυτός ο τύπος φακού έχει σχεδιαστεί για να σας προσφέρει ευκρινή και καθαρή όραση σε μια συγκεκριμένη απόσταση. Μερικοί ασθενείς επιλέγουν έναν μονοεστιακό φακό που εστιάζει καλά σε αντικείμενα που βρίσκονται 45 με 90 εκατοστά μακριά από το πρόσωπο. Αυτή είναι η απόσταση στην οποία τοποθετούνται οι περισσότεροι υπολογιστές και αυτή η επιλογή φακού επιτρέπει να κάνουν τη δουλειά τους κάθε μέρα χωρίς γυαλιά. Άλλοι που απολαμβάνουν την ανάγνωση επιλέγουν έναν μονοεστιακό φακό που προσφέρει κοντινή όραση. Πολυεστιακοί Ενδοφακοί Ο πολυεστιακός φακός είναι ενδοφακός με πολλά σημεία εστίασης, σχεδιασμένος ώστε να διορθώνει την πρεσβυωπία και να προσφέρει μια πλήρη κλίμακα όρα24

σης κοντά, μακριά και στο ενδιάμεσο διάστημα μαζί με βελτιωμένη ποιότητα εικόνας. Έπειτα από μία μελέτη διαπιστώθηκε ότι άτομα με πολυεστιακούς φακούς είχαν μεγαλύτερη ευαισθησία στο φως, γεγονός που καθιστά δύσκολη τη νυχτερινή οδήγηση καθώς τα φώτα από τα τρέχοντα αυτοκίνητα μπορεί να προκαλέσουν δυσφορία στον ασθενή. Τορικοί Ενδοφακοί Οι τορικοί ενδοφακοί απευθύνονται σε ασθενείς με αστιγματισμό, απαλλάσσοντάς τους έτσι από τη χρήση γυαλιών. Σε ένα άρθρο που δημοσιεύθηκε, πήραν συνέντευξη από οφθαλμίατρους και τους ρώτησαν τι είδους ενδοφακούς θα συνιστούσαν για ασθενείς με αστιγματισμό. Μεταξύ των ερωτηθέντων, το 48% επέλεξε έναν τορικό φακό, καθιστώντας αυτόν τον πιο δημοφιλή τύπο φακού για εκείνους με αστιγματισμό. Η μέθοδος Monovision Κατά τη μέθοδο monovisionο κάθε οφθαλμός ρυθμίζεται έτσι ώστε να μπορεί να εστιάζει σε διαφορετική απόσταση. Δηλαδή, είναι η τεχνική κατά την οποία διορθώνεται ο ένας οφθαλμός για μακρινή όραση και ο άλλος για κοντινή. Ενδείκνυται για ασθενείς στους οποίους δεν μπορεί να γίνει εμφύτευση πολυεστιακών ενδοφακών. Το 80% των ατόμων στον γενικό πληθυσμό που πάσχει από καταρράκτη μπορεί να αντιμετωπιστεί με τη μέθοδο monovision.

Ποιο είδος φακών ταιριάζει σε εσάς; Η καθημερινότητα και οι ανάγκες κάθε ασθενή διαφέρουν. Κάποιοι παράγοντες που θα σας βοηθήσουν να επιλέξετε τους κατάλληλους ενδοφακούς, πάντα με τη συνεργασία του οφθαλμίατρου, είναι: • Καθημερινότητα και τρόπος ζωής • Νυχτερινή οδήγηση • Βαθμός αστιγματισμού • Άλλες παθήσεις των ματιών • Κόστος ενδοφακών. Ο γιατρός σας μπορεί να αξιολογήσει πόσο υγιή είναι τα μάτια σας και να σας βοηθήσει να καταλάβετε πώς μπορεί να λειτουργεί κάθε ενδοφακός έτσι ώστε να επιτύχετε τους στόχους σας.

Καταρράκτης

καταρράκτης είναι μια πολύ κοινή (και… αναπόφευκτη) πάθηση του ματιού που εμφανίζεται με θάμπωμα του φακού του ματιού, που υπό φυσιολογικές συνθήκες είναι διαυγής. Ο φακός, ένας από τους δύο βασικούς μηχανισμούς εστίασης του ματιού, βρίσκεται ακριβώς πίσω από την κόρη. Το θάμπωμα του φακού εμποδίζει το πέρασμα του φωτός που χρειάζεται για την όραση. Αν και ο καταρράκτης ξεκινά συχνά μόνο στο ένα μάτι, συνήθως επηρεάζει και τα δύο. Ο καταρράκτης συνοδεύεται από αλλαγές στη χημική σύνθεση του ματιού, αλλά το αίτιο αυτών των αλλαγών δεν είναι γνωστό. Ο καταρράκτης είναι μία από τις λιγότερο επικίνδυνες παθήσεις του ματιού, γιατί στις περισσότερες περιπτώσεις η εγχείρηση μπορεί να αποκαταστήσει τη χαμένη όραση. Όλοι αναπτύσσουν κάποιο θάμπωμα του φακού με την ηλικία. Οι περισσότεροι άνθρωποι άνω των 60 ετών έχουν κάποιου βαθμού καταρράκτη. Αλλά η ηλικία δεν είναι ο μοναδικός παράγοντας για την εμφάνιση καταρράκτη. Συγκεκριμένες παθήσεις, όπως ο διαβήτης, συμβάλλουν στο σχηματισμό καταρράκτη. Τα άτομα που παίρνουν κορτικοστεροειδή φάρμακα για αρκετά χρόνια για ασθένειες, όπως η ρευματοειδής

αρθρίτιδα, μπορεί να αναπτύξουν καταρράκτη. Τα άτομα που έχουν εκτεθεί σε μεγάλη ποσότητα υπεριώδους ακτινοβολίας από τον ήλιο για μεγάλο χρονικό διάστημα έχουν επίσης αυξημένο κίνδυνο εκδήλωσης καταρράκτη. Επίσης υπάρχει και ο συγγενής καταρράκτης. Κάποιες φορές ένα μωρό μπορεί να γεννηθεί με καταρράκτη ή να τον εκδηλώσει αμέσως μετά τη γέννα. Συμπτώματα ▶▶ Θολή ή θαμπή όραση ▶▶ Φωτοστέφανο γύρω από τα φώτα ▶▶ Μειωμένη όραση τη νύχτα ή στο έντονο φως ▶▶ Ευαισθησία στο έντονο φως και στις αντανακλάσεις ▶▶ Ανάγκη για περισσότερο φως στο διάβασμα και σε άλλες δραστηριότητες. ▶▶ Συχνές αλλαγές στη συνταγή των γυαλιών ή των φακών επαφής. ▶▶ Ξεθώριασμα ή κιτρίνισμα των χρωμάτων. ▶▶ Διπλά ή πολλαπλά είδωλα στο ένα μάτι. Θεραπεία Η μόνη αποτελεσματική θεραπεία για τον καταρράκτη είναι η εγχείρηση. Ο καταρράκτης είναι ο δικός μας φακός, ο οποίος αφαιρείται και στη θέση του μπαίνει τεχνητός φακός.

Πλοηγός Υγείας 2021

ΑΚΟΉ, ένας μαγικός κόσμος, γεμάτος πληροφορίες

ακοή είναι μία από τις πέντε αισθήσεις. Είναι υπεύθυνη για την ανάπτυξη του ανθρώπου τόσο σε φυσικό όσο και σε γνωστικό επίπεδο. Συνδέεται άμεσα με την νόηση. Με την ακοή μας, μαθαίνουμε να αναγνωρίζουμε τους ήχους, οι οποίοι μας φέρνουν σε επαφή με το περιβάλλον και πολλές φορές μας προστατεύουν απ’ αυτό. Από τις πρώτες στιγμές της ζωής μας, ο ήχος του χτύπου της καρδιάς της μητέρας μας, ο ήχος της φωνής της, είναι αυτοί που θα μας κατευθύνουν, θα μας καθησυχάσουν και θα μας βοηθήσουν να αναγνωρίσουμε τον καινούριο κόσμο που ανοίγεται μπροστά μας. Τα πρώτα 4 χρόνια της ζωής μας είναι η πιο κρίσιμη περίοδος ανάπτυξης της γλώσσας. Μη έχοντας πρόσβαση στον ήχο (γλώσσα) λόγω προβλήματος ακοής (βαρηκοΐα) και χωρίς έγκαιρη παρέμβαση, χάνεται αυτή η πολύ σημαντική περίοδος. Αρκεί να σκεφτούμε ότι σε αυτά τα χρόνια (0-4) η μάθηση της γλώσσας είναι μη τυπική (τυχαία) και σε αυτήν βασίζεται το 80% της νηπιακής μάθησης μέσω ακοής. Οι σύγχρονες κοινωνίες δεν είναι καθόλου «φιλικές» με τα αυτιά μας. Πολλές μορφές βαρηκοΐας προκύπτουν από την συνεχή έκθεσή μας στο θόρυβο. Πολλές φορές οι χώροι στους οποίους εργαζόμαστε είναι φορείς ανεπιθύμητων ήχων, οι οποίοι σε βάθος χρόνου μπορούν να δημιουργήσουν προβλήματα ακοής. Στην πορεία της ζωής μας, κάποιοι από εμάς, θα διαπιστώσουν κάποιο έλλειμμα στην ακοή τους. Θα το εντοπίσουν είτε οι ίδιοι, είτε ο περίγυρός τους. Σταδιακά η ανάγκη για παραπάνω ένταση στην τηλεόραση, στο ραδιόφωνο κλπ., θα γίνει επιτακτική. Συχνά θα προκύπτουν παρεξηγήσεις με τους οικείους τους σε συζητήσεις λόγω έλλειψης κατανόησης όσων ειπώθηκαν. Κάποιοι ήχοι θα αρχίσουν να χάνονται, να μην είναι πλέον αντιληπτοί, όπως π.χ. το air condition, το μοτέρ του ψυγείου, ο ήχος του κινητήρα του αυτοκινήτου κ.ά. Ο εντοπισμός της διεύθυνσης των ήχων θα αρχίσει να γίνεται πιο ασαφής, όπως π.χ. ο ήχος ενός διερχόμενου οχήματος, με αποτέλεσμα να δημιουργείται σύγχυση και ανασφάλεια. Υπάρχουν πολλές μορφές βαρηκοΐας. Η πιο συχνή είναι η πρεσβυακουσία, η οποία συναντάται σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας. Είναι μία συμμετρική νευροαισθητήριος βαρηκοΐα, που σχετίζεται με την αύξηση της ηλικίας. Για την διάγνωσή της θα πρέπει να έχουν αποκλειστεί άλλοι παράγοντες, όπως έκθεση σε θόρυβο, φάρμακα, ωτολογικές νόσοι και άλλες παθολογικές καταστάσεις που συνδέονται με βαρηκοΐα, όπως ο διαβήτης. Η παραδοχή και αποδοχή του προβλήματός μας είναι η αρχή για την εξεύρεση της ιδανικής λύσης. Ακολουθούν ακοολογικές εξετάσεις (ακοόγραμμα) από εξειδικευμένους ΩΡΛ ιατρούς και, τέλος, η επιλογή και εφαρμογή του κατάλληλου ακουστικού βοηθήματος-ακουστικού βαρηκοΐας. Η σύγχρονη, ψηφιακή τεχνολογία στον χώρο των ακουστι26

κών βαρηκοΐας, μας εξασφαλίζει πιο φυσικό ήχο καθώς και κάλυψη περισσότερων μορφών βαρηκοΐας. Το άτομο που θα αποφασίσει να φορέσει ακουστικό βαρηκοΐας θα πρέπει να έχει ενημερωθεί από το προσωπικό του κέντρου που πρόκειται να το αγοράσει, σχετικά με τις προσδοκίες που πρέπει να έχει σύμφωνα με τη μορφή της βαρηκοΐας του, αλλά και τον χρόνο που έχει μεσολαβήσει έχοντάς την. Είναι πολύ σημαντικό στην προσπάθεια αυτή να έχει ενημερωθεί και το οικείο περιβάλλον για να μπορέσει να στηρίξει το άτομο που φοράει για πρώτη φορά ακουστικό βαρηκοΐας. Τέλος, θα πρέπει να επισημάνουμε ότι η αποκατάσταση της ακοής, μας βοηθάει να μην αποσυρθούμε από την κοινωνική μας ζωή. Ας αφήσουμε λοιπόν στην άκρη τις οποιεσδήποτε αναστολές και φοβίες που έχουμε και ας δώσουμε μία ευκαιρία στους εαυτούς μας να βουτήξουμε στο μαγικό κόσμο των ήχων. «Η απώλεια όρασης απομακρύνει τον άνθρωπο από τα αντικείμενα, ενώ η απώλεια ακοής απομακρύνει τον άνθρωπο από τους ανθρώπους», Ιμμάνουελ Καντ. Η Ιορδάνου Medical διαθέτει ακουστικά βαρηκοΐας τελευταίας τεχνολογίας σε ποικίλα τεχνολογικά επίπεδα, χρώματα και στιλ. Τα νέα σύγχρονα ακουστικά παρέχουν απίστευτη ποιότητα και εντυπωσιακή φυσικότητα του ήχου. Είμαστε εδώ για να καλύψουμε τις ανάγκες σας και να σας βοηθήσουμε παρέχοντάς σας μια καλύτερη ποιότητα ζωής μέσω του ήχου για να μην αισθάνεστε παραγκωνισμένοι από τον υπόλοιπο κοινωνικό περίγυρό σας. Μπορείτε να έρθετε σε επαφή μαζί μας στο κατάστημα επί της Ε. Βοστάνη 21, αλλά και στο νέο μας χώρο Καβέτσου 36. Δίνετε επιδότηση από το ταμείο σας για την αγορά των ακουστικών βαρηκοΐας και επιβαρύνεστε μόνο την συμμετοχή σας. Υπεύθυνη για την Ιορδάνου Medical είναι η Ιορδάνου Κλέλια. Μπορείτε να επικοινωνήσετε στα τηλ. 2251022200, 694 7328200 ή να την επισκεφτείτε στην Καβέτσου 36, Μυτιλήνη.

Πλοηγός Υγείας 2021

Τι να κάνετε εάν νομίζετε ότι το παιδί σας έχει πρόβλημα ακοής

Γράφει η Κλέλια Ιορδάνου

ρώτα από όλα, μην ανησυχείτε. Η εξέλιξη στην τεχνολογία και την ιατρική προσφέρουν ένα ευρύ φάσμα από λύσεις, ικανές να βοηθήσουν κάθε περίπτωση. Το πρώτο σας βήμα είναι να απευθυνθείτε σε ένα ιατρό ΩΡΛ, ο οποίος με τις κατάλληλες εξετάσεις θα καθορίσει με ακρίβεια το επίπεδο ακοής του παιδιού. Η ολοκληρωμένη εξέταση του παιδιού πρέπει να γίνεται αποκλειστικά από ιατρό ΩΡΛ. Ο σκοπός της εξέτασης της ακοής είναι να καθορίσει εάν υπάρχει απώλεια ακοής σε ένα ή και στα δυο αυτιά, σε ποιό βαθμό και ποίου τύπου. Τα αποτελέσματα της εξέτασης εμφανίζονται στο ακοόγραμμα.

Οι βάσεις της επικοινωνίας Ο κοχλίας, που είναι το αισθητήριο όργανο της ακοής, αναπτύσσεται πλήρως από την 20η εβδομάδα της κύησης επιτρέποντας στο έμβρυο να ακούει. Αυτό σημαίνει ότι τα παιδιά αρχίζουν να ακούν διάφορους ήχους, όπως της μητέρας ή άλλων προσώπων, ή ακόμα και να αντιλαμβάνονται τη μουσική ενόσω είναι ακόμα στη μήτρα. Μετά τη γέννηση η ευαισθησία του

κοχλία των νεογνών είναι ίδια με αυτή των ενηλίκων, όμως τα μωρά πρέπει να μάθουν πως να χρησιμοποιούν την ακοή τους, έτσι ώστε να αναπτύξουν την επικοινωνία τους.

Η ηλικιακή εξέλιξη της ομιλίας στα παιδιά ▶▶ 9 μηνών: Αρχίζει η κατανόηση απλών λέξεων όπως «μαμά», «μπαμπάς», «όχι» , «γειά». ▶▶ 10 μηνων: Προφέρονται ήχοι μονοσύλλαβοι που θυμίζουν ομιλία. Σταδιακά αυτοί οι ήχοι θα σχηματίσουν τις πρώτες γνώριμες λέξεις. ▶▶ 1 έτους: Προφέρονται μία ή περισσότερες λέξεις. ▶▶ 18 μηνών: Κατανοεί απλές φράσεις ή εντολές (χωρίς τη μεσολάβηση χειρονομιών). Επίσης θα πρέπει να έχει ένα λεξιλόγιο από 20 έως 50 λέξεις και να χρησιμοποιεί σύντομες φράσεις. ▶▶ 24 μηνών: Το λεξιλόγιο θα πρέπει να περιλαμβάνει τουλάχιστον 150 λέξεις, καθώς και απλές προτάσεις. Η ομιλία, κατά το μεγαλύτερο μέρος της, θα πρέπει να ε{ναι κατανοητή από τους ενήλικες. Επίσης θα πρέπει να μπορεί να ακούσει τη διήγη-

ση ιστοριών, παραμυθιών κ.α. ▶▶ 3 έως 5 ετών: Η ομιλία θα πρέπει να χρησιμοποιείται διαρκώς για την έκφραση επιθυμιών, αισθημάτων, ερωτήσεων κ.α. Το λεξιλόγιο θα περιλαμβάνει από 1000 έως 2000 λέξεις που γίνονται κατανοητές προτάσεις. Τα παραπάνω αποτελούν σε γενικές γραμμές τον κανόνα για την πλειονότητα των παιδιών. Εάν το παιδί σας έχει αποκλίσεις 2-3 μηνών σε σύγκριση με τις ηλικιακές ομάδες του ανωτέρω πίνακα αυτό μπορεί να υποδεικνύει πρόβλημα ακοής ή καθυστέρηση στην ανάπτυξη της ομιλίας.

Προέλευση του ήχου Γενικά τα μωρά κινούν ή ανοιγοκλείνουν τα μάτια τους όταν ακούν κάποιο ήχο. Αυτό είναι γνωστό και ως αντανακλαστικό της κατάπληξης. Κάθε δυνατός ήχος θα πρέπει να ενεργοποιεί αυτό το αντανακλαστικό. Μεγαλώνοντας, μετά τους 5 ή 6 μήνες μπορείτε να παρατηρήσετε καλύτερα τις αντιδράσεις του στην προέλευση τον ήχου παράγοντας απαλούς θορύβους πίσω ή δίπλα από το μωρό, χωρίς το ίδιο να σας βλέπει.

Πλοηγός Υγείας 2021

ΕΛΕΑΝΑ ΜΑΥΡΟΔΗΜΟΥ Λογοθεραπεύτρια

Γυμνασιάρχου Δαυίδ 21 & Μολίνου, Μυτιλήνη τηλ. 22510 23169 - κιν. 6948038972 - email: logothele@gmail.com

Τι είναι καλό να παρατηρούν οι γονείς εκτός από την άρθρωση του παιδιού τους Η ερώτηση που θέτω στους γονείς στην πρώτη μας τηλεφωνική επικοινωνία για να κλείσουμε ραντεβού για αξιολόγηση είναι: «Τι είναι αυτό που έχετε παρατηρήσει στο παιδί και σας ανησυχεί;». Οι πιο συχνές απαντήσεις που παίρνω είναι: «Εε να, δεν μιλάει ακόμη καθαρά», «Δεν λέει σωστά κάποια γράμματα», «δεν τον καταλαβαίνω πάντα όταν κάτι μου ζητά και γι’ αυτό νευριάζει», κτλ.

ι περισσότεροι γονείς προβληματίζονται και καταφεύγουν σε κάποιον λογοθεραπευτή για αξιολόγηση όταν παρατηρήσουν δυσκολία στην κορυφή της πυραμίδας. Για τους θεραπευτές όμως η άρθρωση είναι το τελευταίο για το οποίο θα ανησυχήσουμε. Αν παρατηρήσουμε την πυραμίδα θα δούμε πως πριν από την Άρθρωση της Ομιλίας προηγούνται άλλες δεξιότητες βασικότερες από αυτήν. Για να τις δούμε μία-μία: Στη βάση της πυραμίδας βρίσκεται η Διατήρηση Προσοχής & Ακουστική Αντίληψη. Αυτός ο τομέας ξεκινά να αναπτύσσεται κατά τις πρώτες ημέρες ζωής του παιδιού. Το παιδί σιγά-σιγά εστιάζει την προσοχή του σε αντικείμενα, παιχνίδια και ανθρώπους (τα πιο άμεσα άτομα προς εκείνο: μαμά, μπαμπάς). Αρχίζει να διακρίνει ακουστικά τους περιβαλλοντικούς ήχους (θόρυβος, θρόισμα, αέρας, κελάηδημα, κτλ.) από τους ήχους της ομιλίας και στη συνέχεια να αναγνωρίζει τη φωνή της μητέρας του από μια άγνωστη φωνή. Έπονται οι Κοινωνικές Δεξιότητες & Παιχνίδι. Το παιχνίδι αποτελεί ένα ασφαλές περιβάλλον μέσα στο οποίο το παιδί αντανακλά τα βιώματά του, τις καθημερινές του συνήθειες και είναι το νούμερο ένα μέσο για να διδαχθεί νέες δεξιότητες, όπως πειθαρχία, υπομονή, επιμονή, κτλ. Μέσα από το παιχνίδι ενισχύεται η γλωσσική ανάπτυξη και κατανόηση και μπορεί να εκφράσει τα συναισθήματά του. Επίσης, το παιδί ξεκινά να αλληλεπιδρά με το γονέα από τις πρώτες κιόλας εβδομάδες. Χαίρεται όταν βρίσκεται μαζί του, τον τραβάει για να του δείξει κάτι, μοιράζεται ένα αντικείμενο ή το φαγητό του, περιμένει τη σειρά του, μιμείται εκφράσεις του προσώπου και χειρονομίες, ζητάει βοήθεια όταν τη χρειάζεται.

Αφού λοιπόν έχουν αναπτυχθεί η Προσοχή, η Ακουστική Αντίληψη και οι Κοινωνικές του Δεξιότητες το παιδί αρχίζει να αποκτά Αντιληπτικό Λόγο. Ακούγοντας καθημερινά τους μεγάλους να μιλάνε είτε μεταξύ τους είτε προς το ίδιο, ξεκινά να συνδυάζει το αντικείμενο ή την έννοια με τη λέξη που το χαρακτηρίζει. Μέσα από το παιχνίδι, την αλληλεπίδραση κατά την ώρα του φαγητού, του μπάνιου, του παραμυθιού κτλ., εκείνο μαθαίνει! Κάπως έτσι κατακτά το πρώτο του λεξιλόγιο και φτάνει στο σημείο να μαθαίνει 10-15 έννοιες καθημερινά. Και αφού το παιδί έχει κατακτήσει Αντιληπτικό λόγο, τότε ξεκινά να παράγει λεκτικά τις έννοιες που ήδη γνωρίζει. Και αυτός είναι ο Εκφραστικός Λόγος. Το παιδί ξεκινά να παράγει τις πρώτες του λεξούλες γύρω στους 12 μήνες, γύρω στους 18-24 να συνδυάζει 2 λεξούλες μαζί, μέχρι να φτάσει στο επίπεδο των φράσεων και των προτάσεων. Η Άρθρωση έρχεται να ολοκληρώσει αυτή την πυραμίδα δεξιοτήτων. Ένα παιδί ξεκινά να κατακτά τα φωνήματα (ήχοι της γλώσσας) από 3 ετών και φτάνει μέχρι και τα 6. Το κάθε φώνημα έχει τη δική του ηλικία κατάκτησης. Καταλαβαίνουμε λοιπόν πως εάν κάποιος από τους 4 τομείς πριν την Άρθρωση υστερεί τότε είναι αναμενόμενο πως οι δυσκολίες αυτές θα έχουν αντίκτυπο σε μια «καθαρή» ομιλία. Και να θυμάστε: Οι θεραπευτές είμαστε εδώ για να ορίσουμε τις δυσκολίες του παιδιού, να δομήσουμε την πορεία της θεραπείας και να δώσουμε ιδέες. Οι συνθεραπευτές όμως είστε εσείς και παίζετε το βασικότερο ρόλο σε αυτό το θεραπευτικό ταξίδι. Χωρίς ενεργούς γονείς η εξέλιξη του παιδιού καθυστερεί σημαντικά. 29

Πλοηγός Υγείας 2021

ΜΑΡΣΈΛΟΣ Ν. ΡΑΛΛΊΔΗΣ Χειρούργος Οφθαλμίατρος (MD, FEBO, ICO, DRCOphth) Σμύρνης 7 Μυτιλήνη , Τηλ. Iατρείου Μυτιλήνης: 22513 01732 Καλλονή Λέσβου, Τηλ. Ιατρείου Καλλονής: 22530 22003 Κιν: 6940811405, Email: dr@marselosrallidis.gr site: www.marselosrallidis.gr

Εξετάσεις • Φλουραγγειογραφία • OCT Αγγειογραφία • OCT Ωχράς και Οπτικού Νεύρου • Οπτικά Πεδία • Υπερηχογράφημα Οφθαλμού • Τοπογραφία Κερατοειδούς • Ψηφιακή Φωτογράφηση Βυθού

Επεμβάσεις • Διαθλαστική Χειρουργική • Καταρράκτης • Γλαύκωμα • YAG Laser • Βλεφαροπλαστική

Μικροεπεμβάσεις • Χαλάζιο • Πτερύγιο • Δερματικές Αλλοιώσεις Βλεφάρου • Ενδοβολβικές Ενέσεις

Προληπτικός οφθαλμολογικός έλεγχος στα παιδιά Από τη γέννησή του κάθε παιδί μαθαίνει να βλέπει, όπως μαθαίνει να μιλάει και να περπατάει. Η όραση δεν είναι κάτι δεδομένο, αλλά αναπτύσσεται μέσα στα πρώτα χρόνια της ζωής. Η περίοδος που ένα παιδί μαθαίνει να βλέπει, αρχίζει με την γέννησή του και ολοκληρώνεται στο 8ο με 10ο έτος της ζωής του. Αυτό σημαίνει ότι ένα πρόβλημα στο οπτικό σύστημα μπορεί να έχει μία μόνιμη και καθοριστική επίδραση στην όραση ενός παιδιού.

προληπτικός οφθαλμολογικός έλεγχος των παιδιών έχει τεράστια αξία γιατί θα αναγνωρίσει παθολογικές καταστάσεις που μπορεί να έχουν σαν συνέπεια δια βίου προβλήματα όρασης και σπανιότερα καταστάσεις, που απειλούν ακόμη και την ζωή του παιδιού (κακοήθεις όγκοι του οφθαλμού, όπως το ρετινοβλάστωμα). Ποτέ δεν είναι νωρίς για ένα παιδί να εξεταστεί οφθαλμολογικά. Ακόμα και ένα νεογέννητο είναι δυνατό να εξεταστεί από εξειδικευμένο οφθαλμίατρο. Σε αντίθεση με την γενική πεποίθηση, η οφθαλμολογική εξέταση δεν απαιτεί την συνεργασία του παιδιού ή την ικανότητά του να διαβάσει γράμματα ή αριθμούς. Ο προληπτικός έλεγχος των μα30

τιών των παιδιών επιβάλλεται διότι: • Τα προβλήματα όρασης συχνά δεν μπορούν να γίνουν αντιληπτά από τους γονείς. • Τα περισσότερα παιδιά δεν μπορούν να αναφέρουν πρόβλημα με την όρασή τους, εκτός αν αυτό συμβεί ξαφνικά. • Τα προβλήματα όρασης δεν συνοδεύονται από πόνο ή άλλα συμπτώματα. • Η μη έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση έχουν σαν αποτέλεσμα την απώλεια της όρασης. • Η έγκαιρη θεραπεία δίνει στα παιδιά μεγαλύτερες πιθανότητες για να έχουν καλή όραση σαν ενήλικες. Η φιλοσοφία στην οποία στηρίζεται η παιδοφθαλμολογική εξέταση είναι ότι πρέπει να γίνει γρήγορα και ταυτόχρονα προσεκτικά,

καθώς ο χρόνος που τα παιδιά θα είναι συνεργάσιμα συνήθως δεν είναι πολύς. Η τεχνολογία μας επιτρέπει να εξετάσουμε το παιδί ενώ κάθεται στα πόδια του γονιού του, χωρίς να χρειαστεί να μείνει ακίνητο ή να προσαρμοστεί σε κάποιο μηχάνημα σε θέση που γι’ αυτό είναι άβολη ή το τρομάζει. Η σύγχρονη μέθοδος της βιντεοσκιασκοπίας, για παράδειγμα, έχει κάνει την οφθαλμολογική εξέταση μία πολύ ευχάριστη εμπειρία για τα παιδιά και τους γονείς. Ο οφθαλμολογικός έλεγχος συστήνεται να γίνεται στις ακόλουθες ηλικίες: • Αμέσως μετά την γέννηση (συνήθως γίνεται στο μαιευτήριο) • Σε ηλικία 6 - 12 μηνών • Σε ηλικία 3 - 3½ ετών όταν το παιδί μπορεί να μιλήσει ευχερώς • Σε ηλικία 5 ετών

Πλοηγός Υγείας 2021

• Δεν παρακολουθεί τις κινήσεις ενός αντικειμένου που βρίσκεται μπροστά στα μάτια του • Στραβίζει (αλληθωρίζει) • Δεν αναζητά το βλέμμα των οικείων του • Γέρνει συνεχώς το κεφάλι του στο πλάι • Έχει λευκή κόρη (αντί για μαύρη) στο ένα ή και στα δύο μάτια • Κλείνει ή σκεπάζει το ένα μάτι • Κλαίει και δυσανασχετεί ή προσπαθεί να απομακρύνει το χέρι σας όταν του καλύπτετε το ένα μάτι, αλλά δεν το κάνει όταν του καλύπτετε το άλλο. Επίσης το ίδιο ισχύει αν αντί να κλαίει απλά χάνει την προσήλωσή του σε ένα αντικείμενο. • Με την έναρξη της σχολικής ηλικίας μία φορά κάθε 1-2 έτη, αναλόγως των ευρημάτων. Πέρα από τις τακτικές εξετάσεις, πότε άλλοτε πρέπει να ζητήσετε οφθαλμολογικό έλεγχο του παιδιού σας: Στην βρεφική ηλικία: Όταν το μωρό: • Δεν στρέφει το βλέμμα του στο φως

Στην σχολική ηλικία Όταν το παιδί: • Τρίβει συνεχώς τα μάτια του • Πηγαίνει πολύ κοντά για να δει τηλεόραση • Φέρνει πολύ κοντά στα μάτια του τα αντικείμενα για να τα δει • Σκύβει το πρόσωπό του πολύ κοντά στα βιβλία • Δεν βρίσκει αντικείμενα όταν τα αναζητά • Δεν αντιγράφει σωστά από τον πίνακα ακόμα και όταν κάθεται

στο πρώτο θρανίο • Σκοντάφτει συνεχώς καθώς δεν μπορεί να προσανατολιστεί στο χώρο • Παραλείπει ή επαναλαμβάνει λέξεις στη γραφή και στην ανάγνωση • Δεν κατανοεί το κείμενο που διαβάζει • Κάνει αντιστροφή γραμμάτων στη γραφή και στην ανάγνωση • Αναφέρει ότι βλέπει «αστεράκια, λάμψεις, κύκλους ή χρώματα» Να θυμάστε ότι: • Κάθε φορά που υποπτεύεστε ότι το μωρό σας έχει κάποιο πρόβλημα συμβουλευτείτε το γιατρό σας. • Η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία είναι καίριας σημασίας για την αποκατάσταση διαταραχών στην όραση του μωρού. Ακολουθήστε το ένστικτό σας όταν κάτι στο μωρό σας φαίνεται διαφορετικό. Μπορεί οι υποψίες σας να αποδειχτούν αβάσιμες, όμως ένας παιδοφθαλμίατρος θα σας ακούσει με προσοχή και θα σας λύσει κάθε απορία. • Φροντίστε για την προληπτική οφθαλμολογική εξέταση του μωρού σας.

Δεδομένα και Αλήθειες

Διαθλαστική Χειρουργική Με την Διαθλαστική Χειρουργική διορθώνουμε τις διαθλαστικές ανωμαλίες του ματιού, δηλαδή την Μυωπία, την Υπερμετρωπία, τον Αστιγματισμό και την Πρεσβυωπία. Αυτό το πετυχαίνουμε χρησιμοποιώντας ένα ειδικό Laser (Excimer Laser), με το οποίο αναδιαμορφώνουμε με πολύ μεγάλη ακρίβεια την επιφάνεια του κερατοειδούς του ματιού, έτσι ώστε οι ακτίνες του φωτός να εστιάζονται ακριβώς στο σωστό σημείο του αμφιβληστροειδούς.

ε αντίθεση με ό,τι πιστεύεται από μερίδα των ασθενών: • Η ανάρρωση είναι πάρα πολύ γρήγορη. Ακόμα και την επόμενη ημέρα πολλοί επιστρέφουν στη δουλειά τους • Ο Αστιγματισμός θεραπεύεται και μάλιστα προ-

σφέρει πολύ καλύτερη όραση σε σχέση με τα γυαλιά • Υπάρχει τεράστια πλέον εμπειρία παγκοσμίως αφού έχουν πραγματοποιηθεί πάνω από 50 εκατομμύρια επεμβάσεις ▶▶ 31

Πλοηγός Υγείας 2021

• Με τα τελευταίας τεχνολογίας Laser δεν δημιουργούνται προβλήματα στην νυχτερινή όραση • Μπορούν να κάνουν Διαθλαστική Χειρουργική και άτομα άνω των 40 ετών • Δεν πονάει καθόλου κατά τη διάρκεια της επέμβασης • Χειρουργούνται και τα δύο μάτια την ίδια ημέρα • Η διόρθωση είναι ουσιαστικά μόνιμη, ενώ πολύ λίγοι ασθενείς μπορεί να χρειαστούν δεύτερη

επέμβαση • Είναι μία πολύ οικονομική πλέον επέμβαση για όλους Για μία εξατομικευμένη μελέτη και ενημέρωση, θα πρέπει να συμβουλευτείτε τον οφθαλμίατρό σας. «Η φύση δεν μας έδωσε τη μύτη και τα αυτιά για να στηρίζουμε τα γυαλιά μας!», Svyatoslav Νikolayevich Fyodorov

Πλοηγός Υγείας 2021

ΓΕΏΡΓΙΟΣ Ι. ΖΑΜΠΆΚΟΣ Πλαστικός Χειρουργός Καβέτσου 3, Μυτιλήνη Τηλ: 22511 02351, Fax: 210 3600543, Κιν: 6974 117070 site: www.aestheticsurgery.gr facebook.com/plasticsurgerymytilene

Αυξητική στήθους

ο στήθος αποτελεί βασικό χαρακτηριστικό του γυναικείου σώματος, το μέγεθός του δε είναι προκαθορισμένο γενετικά. Πολλές γυναίκες αντιμετωπίζουν ψυχολογικά προβλήματα διότι το στήθος τους είναι πολύ μικρό ή υπάρχει έντονη ασυμμετρία μεταξύ των δύο μαστών. Σε άλλες περιπτώσεις το στήθος μπορεί να μην έχει αναπτυχθεί φυσιολογικά ή μπορεί να έχει αλλάξει σημαντικά σε μέγεθος και σχήμα μετά από μεγάλες μεταβολές του βάρους, εγκυμοσύνη ή θηλασμό.

Η αυξητική επέμβαση του στήθους μπορεί να βελτιώσει το μέγεθος και το σχήμα του στήθους με τη χρήση ειδικών ενθεμάτων από σιλικόνη που τοποθετούνται πίσω από το μαστό. Αποτελεί μια από τις δημοφιλέστερες επεμβάσεις της πλαστικής χειρουργικής και υπολογίζεται ότι σε παγκόσμια κλίμακα πάνω από 3 εκατομμύρια γυναίκες έχουν κάνει αύξηση στήθους τα τελευταία 35 χρόνια.

Τι είναι τα ενθέματα σιλικόνης; Τα ενθέματα σιλικόνης είναι σακουλάκια από σιλικόνη μέσα στα οποία υπάρχει κάποιο παχύρρευστο υγρό, όπως ζελέ σιλικόνης, ή φυσιολογικός ορός. Στην Ευρώπη και στη χώρα μας προτιμούνται οι προθέσεις με ζελέ σιλικόνης διότι έχουν πολύ καλύτερο και πιο φυσικό αισθητικό αποτέλεσμα.

Πόσα είδη ενθεμάτων υπάρχουν; Όπως ήδη αναφέρθηκε στην Ελλάδα κυριαρχούν τα ενθέματα με ζελέ σιλικόνης, τα οποία παράγονται σε δύο σχήματα: στρογγυλό και σε σχήμα σταγόνας (λέγονται και ανατομικά ενθέματα). Και οι δύο τύποι μπορούν να δώσουν εξίσου άριστα αισθητικά αποτελέσματα και η επιλογή του ενός ή του άλλου εξαρτάται από τις επιθυμίες σας και τις ανατομικές σας ιδιαιτερότητες. 34

Πόσο ασφαλή είναι;

Η σιλικόνη είναι βιολογικά αδρανής και απόλυτα ασφαλής. Στην ιατρική χρησιμοποιείται από τη δεκαετία του 1960, ενώ χρησιμοποιείται εκτενώς και στη βιομηχανία καλλυντικών. Κατά καιρούς τα ενθέματα σιλικόνης έχουν κατηγορηθεί ότι προκαλούν διάφορα νοσήματα, αλλά εκτεταμένες έρευνες που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια σε εκατοντάδες χιλιάδες γυναίκες δεν έδειξαν καμία συσχέτιση με κανένα νόσημα, ούτε για τις ίδιες τις γυναίκες που έχουν ενθέματα σιλικόνης, ούτε για τα παιδιά τους που θηλάζουν.

Χρειάζονται ειδικές εξετάσεις πριν την επέμβαση; Πριν από κάθε επέμβαση στο μαστό θα πρέπει να γίνει έλεγχος του μαστού για τον εντοπισμό τυχόν προβλημάτων. Ανάλογα με την ηλικία και το οικογενειακό ιστορικό μπορεί να απαιτηθεί υπερηχογράφημα μαστών ή μαστογραφικός έλεγχος ή και τα δύο.

Πώς γίνεται η αύξηση των μαστών; Η επέμβαση γίνεται με γενική αναισθησία και διαρκεί 1- 1½ ώρα. Το βασικό μέρος της επέμβασης είναι η δημιουργία μιας «τσέπης», δηλαδή μιας ειδικής θήκης, πίσω από το μαστό όπου θα τοποθετηθεί το ένθεμα. Η «τσέπη» αυτή μπορεί να δημιουργηθεί είτε ακριβώς πίσω από το μαστό, είτε πίσω από το θωρακικό μυ, ο οποίος βρίσκεται μεταξύ του μαστού και του θωρακικού τοιχώματος. Η επιλογή της καταλληλότερης θέσης για την τοποθέτηση του ενθέματος εξαρτάται από πολλούς παράγοντες και είναι τελείως εξατομικευμένη.

Πού γίνονται οι τομές; Οι τομές είναι πολύ μικρές, περίπου 4 εκ. και τοποθετούνται είτε ακριβώς κάτω από το μαστό, στη λεγόμε-

Πλοηγός Υγείας 2021

νη υπομάστιο πτυχή, είτε στο κάτω μέρος της θηλής. Και στις δύο περιπτώσεις οι τομές ξεθωριάζουν με τον καιρό και συνήθως γίνονται τελείως ανεπαίσθητες.

Τι να περιμένω μετά την επέμβαση; Όπως ήδη αναφέρθηκε, η όλη επέμβαση διαρκεί 1-1½ ώρα και μπορείτε να πάτε σπίτι σας το ίδιο απόγευμα. Τα ράμματα είναι εσωτερικά και απορροφήσιμα. Μετεγχειρητικά απαιτείται η χρήση ενός άνετου σουτιέν χωρίς μπανέλες (αθλητικό ή σουτιέν θηλασμού) για έναν περίπου μήνα. Αρχικά παρατηρείται κάποιο οίδημα και ο μαστοί φαίνονται λίγο μεγαλύτεροι και λίγο ψηλότερα από το επιθυμητό. Μέσα στους επόμενους 2-3 μήνες το οίδημα σταδιακά υποχωρεί και το στήθος παίρνει την τελική μορφή του. Ο πόνος είναι συνήθως ήπιος και αντιμετωπίζεται με αναλγητικά τύπου Depon ή Lonarid. Μετεγχειρητικά μπορεί να παρουσιαστούν μεταβολές στην αισθητικότητα των θηλών και των μαστών. Μερικές ασθενείς μπορεί να χάσουν τελείως την αίσθηση στις θηλές, άλλες αναφέρουν πολύ μικρή μείωση της αισθητικότητας, ενώ ορισμένες ασθενείς κάνουν λόγο ακόμα και για αύξηση της αισθητικότητας των θηλών. Στις περισσότερες περιπτώσεις που εμφανίζονται μεταβολές της αισθητικότητας, αυτές είναι μόνο προσωρινές και επανέρχονται μετά από μερικούς μήνες. Σε ένα πολύ μικρό αριθμό ασθενών όμως η μείωση της αισθητικότητας μπορεί να είναι μόνιμη. Εάν μείνετε έγκυος μετά την επέμβαση, οι μαζικοί σας αδένες θα υποστούν τις ίδιες επιπτώσεις από τις ορμονικές μεταβολές, όπως και αν δεν είχατε ενθέματα, και το στήθος σας θα μεγαλώσει. Αντίστοιχα, μετά την εγκυμοσύνη και το τέλος του θηλασμού, το στήθος σας θα ρικνωθεί σε κάποιο βαθμό. Είναι αδύνατον να προβλέψει κανείς το βαθμό κατά τον οποίο θα επέλθουν οι μεταβολές αυτές, το μέγεθος των ενθεμάτων όμως θα παραμείνει το ίδιο. Η ικανότητα θηλασμού δεν επηρεάζεται από την επέμβαση, και εάν θέλετε, μπορείτε να θηλάσετε μετά από ενδεχόμενη εγκυμοσύνη, με την προϋπόθεση ότι υπάρχει αρκετός μαστός για να παράγει το γάλα. Θα πρέπει όμως να έχετε υπόψη σας ότι άσχετα με το αν έχετε ενθέματα σιλικόνης ή όχι, δεν έχουν όλες οι γυναίκες την ικανότητα να θηλάσουν.

Πότε μπορώ να επανέλθω στις φυσιολογικές δραστηριότητές μου; Ήδη από την πρώτη μέρα μετά την επέμβαση μπορείτε να κυκλοφορείτε ελεύθερα, αλλά καλό θα ήταν να μην κάνετε δουλειές για 1 εβδομάδα. Σεξουαλική δραστηριότητα δεν επιτρέπεται επίσης για μία τουλάχιστον εβδομάδα. Επιστροφή σε ελαφρά εργασία συνιστάται μετά από 3-4 ημέρες, ενώ πλήρης επάνοδος στις δραστηριότητές σας αναμένεται μετά από 1 μήνα.

Τι διάρκεια ζωής έχουν τα ενθέματα σιλικόνης; Η προηγούμενη γενιά ενθεμάτων σιλικόνης είχε μια διάρκεια ζωής περίπου 20 χρόνια. Η τελευταία γενιά ενθεμάτων σιλικόνης είναι πολύ πιο προηγμένη, και οι μεγάλες εταιρείες του χώρου παρέχουν πλέον εγγύηση εφ’ όρου ζωής για τα ενθέματά τους. Δεν υπάρχει πιθανότητα ρήξης των ενθεμάτων κατά την πτήση με αεροπλάνο, την κολύμβηση, την κατάδυση κ.λ.π. 35

Πλοηγός Υγείας 2021

ΘΕΌΔΩΡΟΣ Δ. ΤΑΚΑΣ Φυσικοθεραπευτής

Πτυχιούχος Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου Ειδικός Βελονισμού (DiplAcu) Πιστοποιημένος στην Ολοκληρωτική Αποσυμφορητική Θεραπεία Οιδημάτων (CDT/MLD Therapist) Πιστοποιημένος στην αντιμετώπιση Σκολιώσεων - Κυφώσεων (BSPTS Therapist) Καβέτσου 13, Μυτιλήνη - Τηλ: 22510-29802 - Κιν.: 6945887255 - email: teotakas@hotmail.com

Λιποίδημα και αντιμετώπιση

ο λιποίδημα είναι μια χρόνια, κληρονομική πάθηση που κυρίως εμφανίζεται στις γυναίκες, μη σαφής αιτιολογίας αλλά χωρίς επιπτώσεις για την υγεία εκτός της αισθητικής εικόνας. Παρουσιάζεται οίδημα, που στην πραγματικότητα είναι η άνιση κατανομή λιπώδους ιστού, που ξεκινά από τις λαγόνιες ακρολοφίες έως τους αστραγάλους, χωρίς επιπτώσεις στον άκρα πόδα. Εμφανίζεται αμφοτερόπλευρα και σπάνια στα άνω άκρα με πιο σύνηθες σημείο αυτό του βραχιονίου. Πρέπει να τονιστεί ότι η συσσώρευση λίπους δεν επηρεάζεται από τη διατροφή και οφείλεται κυρίως σε ορμονική αιτιολογία. Επίσης, πρέπει να διαπιστωθεί εάν μαζί με το λιποίδημα συνυπάρχει λεμφοίδημα ή φλεβοίδημα.

Χαρακτηριστικά του Λιποιδήματος o Ανομοιομορφία κορμού-ποδιών (Εικόνα παντελονιού ιππασίας). o Χωρίς οίδημα από αστραγάλους και κάτω. o Δερματικές αλλοιώσεις (Κυτταρίτιδα-Φλούδας πορτοκαλιού). o Εύκολη δημιουργία αιματωμάτων. o Εμφάνιση πόνων στα κάτω άκρα. o Δυσκολία βάδισης λόγω λίπους στους μηρούς αλλά κυρίως στα γόνατα. o Αρνητικό Stemmer’s Sign (Απουσία εντυπώματος κατά 36

Κλασσική εικόνα Λιποιδήματος - Σταδίου 3 την πίεση). Η πάθηση διαχωρίζεται σε 4 στάδια και ανάλογα του σταδίου κρίνεται και η αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση.

Μη επεμβατική αντιμετώπιση του Λιποιδήματος  Λεμφική Παροχέτευση με ειδικούς χειρισμούς (MLD)  Περίδεση άκρων με ειδικούς ελαστικούς επιδέσμους  Αερόβια άσκηση  Ελαστικά συμπιεστικά ενδύμα-

τα (Κολάν, Κάλτσες ριζομηρίου)  Καλό ψυχολογικό υπόβαθρο  Σταθερό σωματικό βάρος. Υπάρχει και η επεμβατική αντιμετώπιση μέσω της λιποαναρρόφησης, που προτείνεται κυρίως σε μεγαλύτερες ηλικίες και σε μεγαλύτερα λιποιδήματα, αλλά και πάλι μετά πρέπει να γίνει κατασκευή συμπιεστικού ενδύματος ώστε να παραμείνουν τα αποτελέσματα. Η λεμφική παροχέτευση διά χειρός με ειδικούς χειρισμούς (MLD) στο λιποίδημα έχει σκοπό την απομάκρυνση του ελεύθερου μεσοκυτ-

Πλοηγός Υγείας 2021

τάριου υγρού ώστε μετά που θα εφαρμοστεί η περίδεση να έχουμε το καλύτερο αποτέλεσμα στην περίμετρο των άκρων. Το πρόγραμμα θεραπείας είναι καθημερινό και η διάρκειά του εξαρτάται από το στάδιο του λιποιδήματος και από την πορεία των μετρήσεων, μέχρι να έχουμε τις μικρότερες μετρήσεις. Στο τέλος πραγματοποιούνται οι ειδικές μετρήσεις για την παραγγελία του συμπιεστικού ενδύματος. Οι ασθενείς πρέπει καθημερινά να φοράνε το ένδυμα και ειδικότερα κατά την άσκηση για να βελτιωθούν περαιτέρω τα αποτελέσματα. Δυστυχώς, νοσούν παγκοσμίως πάνω από 370 εκατομμύρια γυναίκες από λιποίδημα χωρίς σωστή ενημέρωση ότι υπάρχει θεραπεία που μπορεί να τους βοηθήσει. Ειδικότερα στην Ελλάδα πολλοί ιατροί δεν γνωρίζουν και δεν αξιολογούν την πάθηση αυτή και χρειάζεται περισσότερη ενημέρωση.

Η γρήγορη και σωστή διάγνωση και η εξειδικευμένη αντιμετώπιση μπορούν να προλάβουν τις επιπλοκές του λιποιδήματος και να δώσουν καλύτερη ποιότητα ζωής στους ασθενείς αυτούς. Στο Κέντρο Φυσικοθεραπείας & Αποκατάστασης Μυτιλήνης, ο επιστημονικός υπεύθυνος Φυσικοθεραπευτής, Θοδωρής Τάκας, είναι πιστοποιημένος στην Ολοκληρωτική Αποσυμφορητική Θεραπεία (CDT/MLD) και στον τομέα των μετρήσεων για την κατασκευή των ενδυμάτων σε συνεργασία με την κορυφαία γερμανική εταιρία ενδυμάτων Juzo, και είναι στην διάθεσή σας για οποιαδήποτε πληροφορία, ενημέρωση και διευκρίνιση πάντα με σεβασμό και επιστημονική υπευθυνότητα σε κάθε σας ανάγκη. Θεόδωρος Τάκας PT, CDT/MLD, DipAcu, BSPTS

Ένδυμα - Κολάν της Juzo για Λιποίδημα

Πλοηγός Υγείας 2021

ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ ΣΤΑΥΡΟΥΛΑΚΗ - ΓΑΛΑΤΗ Φυσιοθεραπεύτρια - Μanual Τherapist

Ασκληπιού 39 (έναντι πάρκου Χρυσομαλλούσας τηλ.: 22510 54898, 6977 957180 • e-mail: iphigeniastavroulaki@yahoo.com

Η επικονδυλίτιδα αγκώνα (tennis elbow)

Επικονδυλίτιδα (έξω) είναι γνωστή και ως αγκώνας των τενιστών (tennis elbow) και δημιουργείται λόγω υπερβολικής ή λανθασμένης χρήσης των μυών του αντιβραχίου που προκαλούν έκταση του αγκώνα (εκτείνοντες) και καταφύονται στον έξω επικόνδυλο. Αυτή η υπέρχρηση αποδυναμώνει τους τένοντες και συγχρόνως προκαλεί μικροσκοπικές ρήξεις σ’ αυτούς και έχει ως συνέπεια την τοπική φλεγμονή και τον πόνο, με ιδιαίτερη ένταση κατά τη διάρκεια της δραστηριότητας. Στον πόνο, με την πάροδο του χρόνου, έρχεται να προστεθεί και η μυϊκή αδυναμία του χεριού. Συναντάται συχνότερα σε άτομα ηλικίας 30-50 ετών.

λίτιδας του αγκώνα επιτυγχάνεται με την κλινική εξέταση και με τη λήψη ενός λεπτομερούς ιστορικού, με ακτινογραφίες και αξονική ή μαγνητική τομογραφία αν αυτό κριθεί απαραίτητο. Η θεραπεία μέχρι σήμερα περιλαμβάνει χρήση αντιφλεγμονωδών, τοπικά ενέσεις κορτιζόνης, ακινητοποίηση με νάρθηκες, φυσικοθεραπεία, μέχρι και χειρουργική επέμβαση. Επίσης μπορεί να εφαρμοστούν κατά περίπτωση εγχύσεις με P.R.P (Πλάσμα Πλούσιο σε αιμοπετάλια). ΦΥΣΙΚΟΘΕΡΑΠΕΙΑ: Η μέθοδος αυτή είναι η πλέον συχνή και συνιστώμενη για την τεράστια πλειονότητα των τραυματισμών επικονδυλίτιδας.

Τα στάδια θεραπείας περιλαμβάνουν αναλυτική αξιολόγηση της περιοχής αλλά και των σχετιζόμενων ανατομικών δομών. Επιπλέον ακολουθούνται συγκεκριμένα και δοκιμασμένα θεραπευτικά πρωτόκολλα με χρήση φυσικών μεθόδων, με τη χρήση πληθώρας θεραπευτικών μηχανημάτων και κυρίως με τον κρουστικό υπέρηχο (shock waves therapy), καθώς και τεχνικών manual therapy. Τέλος, δίνονται από τον Φυσικοθεραπευτή αναλυτικές συμβουλές και ασκησιολόγιο, τόσο για μεσοπρόθεσμους όσο και για μακροπρόθεσμους στόχους, με σκοπό την αποσυμφόρηση και την σταδιακή επαναφορά των τενόντων στο 100% της αντοχής και της λειτουργικότητάς τους.

Εμφανίζεται σε αθλητές και σε χειρώνακτες που ακολουθούν ένα συγκεκριμένο μοτίβο κινήσεων σε καθημερινή και πολύωρη βάση. Μερικά από τα επαγγέλματα που ταλαιπωρούνται συχνά από επικονδυλίτιδα είναι του υδραυλικού, του ζωγράφου, του κρεοπώλη, του ξυλουργού, του μάγειρα, του πιανίστα και της γραμματέως (και γενικότερα αυτού που δουλεύει πολλές ώρες με υπολογιστή). Τα αθλήματα τα οποία ενοχοποιούνται συχνότερα για την επικονδυλίτιδα είναι: Το τένις, το γκολφ, οι ρίψεις, η κολύμβηση, η ξιφασκία και η αναρρίχηση. Η διάγνωση της Επικονδυ41

Πλοηγός Υγείας 2021

ΑΣΠΑΣΊΑ ΠΑΠΑΧΊΟΥ ΨΥΧΟΛΌΓΟΣ

• Υποψήφια Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Κρήτης • Ειδικευόμενη Συστημική Ψυχοθεραπεύτρια Ζεύγους & Οικογένειας • M.Sc. Κλινικής Ψυχολογίας Πανεπιστημίου Εδιμβούργου, Ηνωμ. Βασιλείου Καβέτσου Κ. 36, Μυτιλήνη| Τηλ-Fax: 22510 34513 | Κιν: 6945871120 email: apapachiou@gmail.com

Χωρισμός & Διαζύγιο εν καιρώ Covid-19

ε παγκόσμιο επίπεδο, κατά την διάρκεια των περιοριστικών μέτρων εξαιτίας της πανδημίας, έχει καταγραφεί η αύξηση των αιτήσεων διαζυγίου (παρόλο που τα δικαστήρια συνεχίζουν να παραμένουν κλειστά), ενώ σε κάποιες χώρες, όπως οι ΗΠΑ και ο Καναδάς, έχει παρατηρηθεί αύξηση των αιτήσεων ακόμα και από νιόπαντρα ζευγάρια. Τα παραπάνω καθώς και η αύξηση των αιτημάτων για συμβουλευτική ζεύγους κατά την διάρκεια της περιόδου καραντίνας, αποτελούν ισχυρές ενδείξεις ότι ο τρόπος που σχετιζόμαστε με τους σημαντικούς μας άλλους έχει αρχίσει να αλλάζει δυναμικά και να επηρεάζει τo οικογενειακό σύστημα. Η πρωτόγνωρη κατάσταση που βιώνει ολόκληρος ο πλανήτης εξαιτίας της πανδημίας και η επιβολή της κατάστασης του εγκλεισμού στο σπίτι δοκιμάζει συνεχώς τις συντροφικές- κι όχι μόνο - σχέσεις. Το τέλος ενός γάμου ή μιας μακρόχρονης σχέσης αποτελεί συνήθως ένα τραυματικό και επώδυνο γεγονός ζωής. Ο χωρισμός εν μέσω πανδημίας από τον ιό Covid-19 επιβαρύνει ακόμα περισσότερο την επεξεργασία των αρνητικών συναισθημάτων που βιώνουν οι σύντροφοι σήμερα, ενώ οι σχέσεις τους δυσκολεύουν ακόμα περισσότερο όταν εμπλέκονται παιδιά. Σε καταστάσεις πανδημίας, το συναίσθημα του φόβου και η ανασφάλεια κυριαρχούν. Ένας χωρισμός εντείνει τα παραπάνω συναισθήματα (ή και το αντίστροφο). Τα συναισθήματα που συνοδεύουν μια διάλυση σχέσης είναι απογοήτευση, σύγχυση, ενοχή, λύπη, ντροπή, φόβος. Δεν είναι λίγες οι φορές, μάλιστα, που ο φόβος των συντρόφων συχνά μεταμορφώνεται και εκδηλώνεται ως θυμός, με αποτέλεσμα να δυσχεραίνεται η επικοινωνία των συντρόφων και να μειώνεται η ικανότητα τους για επίλυση των συ42

γκρούσεων και εύρεση αποτελεσματικών λύσεων. Εν καιρώ της πανδημίας Covid-19, οι σχέσεις των ζευγαριών και οι οικογενειακές σχέσεις, γενικότερα, φαίνεται να αλλάζουν, καθώς οι ισορροπίες στον τρόπο αλληλεπίδρασης των συντρόφων ανατρέπονται με ραγδαίο ρυθμό. Ένα μέρος των ζευγαριών βιώνουν την καραντίνα ως μορφή κοινωνικής απομόνωσης, καθώς στερούνται της επαφής τους με το ταίρι τους (π.χ. ζευγάρια που δεν συμβίωναν πριν την καραντίνα ή όταν ο ένας νοσήσει από τον ιό) ή με άλλα αγαπημένα τους πρόσωπα. Ένα άλλο μεγάλο ποσοστό ζευγαριών, ωστόσο, βιώνει την καραντίνα ως εγκλεισμό, με την πολυήμερη ή πολύμηνη συναναστροφή με τον/την σύντροφό τους ή και πιθανόν άλλα μέλη ευρύτερης οικογένειας (π.χ. πεθερικά, ηλικιωμένα μέλη). Η αύξηση του χρόνου συναναστροφής των συντρόφων και ο παράλληλος περιορισμός του χώρου αναπόφευκτα δημιουργεί προστριβές στο ζευγάρι. Οι σύντροφοι έρχονται αντιμέτωποι με πολλές ώρες συμβίωσης καθώς και με υπάρχοντα προβλήματα στη σχέση τους, τα οποία τόσο καιρό απέφευγαν καλύπτοντάς τα μέσα από πολλές ώρες δουλειάς, κοινωνικές εξόδους, παράλληλες σχέσεις. Η πανδημία φαίνεται να αφαίρεσε από την ζωή του ζευγαριού σημαντικές ρουτίνες καθημερινότητας που προσέφεραν στους ανθρώπους την αίσθηση της ασφάλειας, σταθερότητας και οργάνωσης στη ζωή τους. Οι διαφορές των συντρόφων μεγεθύνθηκαν. Η καραντίνα μάς ανάγκασε να αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα ξεκάθαρα και να αναζητήσουμε λύσεις, αντί να τα αναβάλουμε. Οι άνθρωποι σε καταστάσεις απειλής - είτε πραγματικής με μια πανδημία, είτε συμβολικής με την απώλεια σημαντικών σχέσεων - καλούνται να αναστοχαστούν

Πλοηγός Υγείας 2021

και τους στόχους ζωής τους και τις επιθυμίες τους. Δημιουργείται, έτσι, κάθε άλλο παρά ποτέ, η ανάγκη για εύρεση μιας νέας ισορροπίας στη σχέση από τους ίδιους τους συντρόφους. Ωστόσο, ο χωρισμός δεν είναι μονόδρομος. Ποικίλοι παράγοντες παίζουν σημαντικό ρόλο για το αν η έκβαση της σχέσης του ζευγαριού θα είναι θετική ή αρνητική. Η απόφαση ενός χωρισμού δεν είναι πάντα εύκολη, ειδικότερα αν επηρεάζεται από συνθήκες, όπως η κοινή συμβίωση, οικονομικές ανάγκες, απώλεια εργασίας, δυσκολία εύρεσης εναλλακτικής στέγης, ύπαρξη παιδιών κ.ά.. Τις περισσότερες φορές, η βελτίωση της επικοινωνίας των συντρόφων αποτελεί το κλειδί της λύσης. Είναι σημαντικό οι σύντροφοι: - Να μιλήσουν για τις ανησυχίες, τους φόβους και τους προβληματισμούς τους, αποφεύγοντας την επικριτική στάση. - Να μοιραστούν την ευθύνη για την εξέλιξη της σχέσης τους.

- Να “χτίσουν” την ψυχική ανθεκτικότητά τους απέναντι στην καθημερινή φθορά της σχέσης. - Να διατηρήσουν έναν ανοιχτό διάλογο για λήψη μιας κοινής απόφασης για την σχέση τους, στον κατάλληλο χρόνο κι όχι υπό κατάσταση υπερβολικής πίεσης και άγχους. - Να ακούσει κάθε σύντροφος την άλλη πλευρά. - Να δώσουν χρόνο και χώρο για την προσωπική τους ανάπτυξη. - Να αναζητήσουν στήριξη στα σημαντικά τους πρόσωπα και φίλους. - Να απευθυνθούν σε κάποιον ειδικό ψυχολόγο-ψυχοθεραπευτή, ώστε να διαχειριστούν τις αλλαγές και τις δυσκολίες στην σχέση τους, αν νιώθουν την ανάγκη γι’ αυτό. Σε κάθε περίπτωση, είναι χρήσιμο για το ζευγάρι να εστιάσει στο τι είναι καλύτερο για το ίδιο, την σχέση και την οικογένειά τους το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.

Πλοηγός Υγείας 2021

ΚΡΊΣΗ ΠΑΝΙΚΟΎ

Πώς το υπερβολικό άγχος οδηγεί σε κρίση πανικού Τι είναι η κρίση πανικού Η κρίση πανικού είναι ένα αιφνίδιο επεισόδιο φόβου και άγχους που συνοδεύεται από σοβαρές σωματικές αντιδράσεις. Ο φόβος αυτός δεν απορρέει από κάποιον πραγματικό κίνδυνο ή προφανή αιτία. Ο πάσχων νιώθει ότι ξαφνικά χάνει τον έλεγχο της σκέψης και του σώματός του, ότι βιώνει κάποια καρδιακή προσβολή ή ακόμη και ότι πεθαίνει. Πολλοί άνθρωποι βιώνουν τουλάχιστον μία φορά στη ζωή τους κρίση πανικού. Όταν όμως το πρόβλημα συνεχίζεται και οι κρίσεις πανικού επιμένουν για μεγάλο διάστημα, τότε ίσως πρόκειται για διαταραχή πανικού. Η ίδια η κρίση πανικού δεν είναι απειλητική για τη ζωή. Ωστόσο, μπορεί να επηρεάσει την ποιότητά της, καθώς πολύ συχνά το άτομο νιώθει το φόβο ότι μπορεί να ξανασυμβεί, με αποτέλεσμα να κλείνεται στον εαυτό του ή να αποφεύγει τις κοινωνικές συναναστροφές. Οι υπάρχουσες θεραπείες είναι πολύ αποτελεσματικές και βοηθούν τον ασθενή να απαλλαγεί από τα δυσάρεστα συμπτώματα. Η κρίση ή η διαταραχή πανικού εμφανίζεται συνήθως στην εφηβική ηλικία ή στη νεαρή ενήλικη ζωή. Τείνει να εκδηλώνεται συχνότερα σε γυναίκες.

Συμπτώματα και αίτια κρίσης πανικού Μία κρίση πανικού εκδηλώνεται συνήθως αιφνιδίως, χωρίς να έχει δώσει προειδοποιητικά σημάδια. Μπορεί να συμβεί οπουδήποτε και σε οποιαδήποτε στιγμή. Μπορεί να συμβεί όταν οδηγείς, όταν βρίσκεσαι ανάμεσα σε κόσμο σε εμπορικό κέντρο, όταν έχεις ένα meeting στη δουλειά, όταν περπατάς στο δρόμο ή ακόμη και στον ύπνο. Τα επεισόδια κρίσης μπορεί να είναι μεμονωμένα ή να συμβαίνουν συχνά. Τα συμπτώματα γίνονται αμέσως έντονα και μπορεί να νιώσεις ξαφνικά έντονη κούραση και καταβολή. Αυτά είναι τα βασικά συμπτώματα που μπορεί να νιώσει κάποιος κατά την κρίση πανικού: ▶▶ ▶▶ ▶▶ ▶▶

Ιδρώτας Πλάκωμα/πόνο στο στήθος Ταχυκαρδία Ταχύπνοια/βραδύπνοια

▶▶ Αίσθηση απώλειας ελέγχου ▶▶ Φόβος θανάτου ▶▶ Τρέμουλο ▶▶ Στεγνό στόμα ▶▶ Ρίγη ▶▶ Έξαψη ▶▶ Ναυτία ▶▶ Πονοκέφαλος ▶▶ Πόνος στο στομάχι ▶▶ Ζαλάδα/θολούρα ▶▶ Μούδιασμα ▶▶ Τάση για λιποθυμία ▶▶ Αίσθηση ότι χάνει την επαφή με την πραγματικότητα Το πιο σύνηθες όμως σύμπτωμα μετά από μία κρίση πανικού είναι ο φόβος ότι θα ξανασυμβεί. Γι’ αυτό και πολύ συχνά, ο πάσχων μπορεί να αποφεύγει το μέρος όπου βίωσε την κρίση πανικού. Η αιτία πρόκλησης δεν έχει σαφώς καθοριστεί. Παράγο-

Πλοηγός Υγείας 2021

ντες που επηρεάζουν είναι η κληρονομικότητα, το έντονο άγχος και στρες, ο χαρακτήρας του ατόμου που μπορεί να είναι πιο ευάλωτος και επιρρεπής σε αρνητικά συναισθήματα ή και κάποιες γενετικές αλλαγές σε ορισμένα σημεία του εγκεφάλου. Παράγοντες κινδύνου θεωρούνται η ύπαρξη άλλων μελών στην οικογένεια με κρίση πανικού, η απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου, μια ξαφνική αλλαγή όπως ο ερχομός ενός παιδιού ή ένα διαζύγιο, η υπερβολική κατανάλωση καφέ, η κακοποίηση σε παιδική ηλικία (σωματική ή σεξουαλική), κ.ά.

Διάγνωση και τεστ Η διάγνωση της κρίσης πανικού τίθεται από ψυχολόγο ή ψυχίατρο. Αρχικώς, ο ειδικός θα ελέγξει αν η κρίσεις οφείλονται σε κάποιο παθολογικό αίτιο, όπως η θυρεοειδοπάθεια ή οι καρδιαγγειακές νόσοι. Για τη διάγνωση θα χρειαστεί κλινική εξέταση, αιματολογικός έλεγχος για τη μέτρηση της TSH, ηλεκτροκαρδιογράφημα και φυσικά, ψυχομετρικά τεστ, εκτίμηση της ψυχικής υγείας του ατόμου και ψυχανάλυση. Απαραίτητο είναι κατά την ψυχανάλυση να καταγραφεί το οικογενειακό και ατομικό ιστορικό, οι φοβίες και τα γεγονότα που έχουν συμβεί στη ζωή του ατόμου και θα μπορούσαν να πυροδοτήσουν την εμφάνιση αυτών των συμπτωμάτων.

Αντιμετώπιση και θεραπεία της κρίσης πανικού Είναι σημαντικό να απευθυνθείς σε ειδικό για να διαγνωστεί και να αντιμετωπιστεί η κρίση πανικού. Αν αφήσεις τις κρίσεις πανικού χωρίς θεραπεία, ίσως επιδεινωθούν και οδηγήσουν σε διαταραχή πανικού ή φοβία. Η θεραπεία στοχεύει στη βελτίωση της ποιότητας της

ζωής του ατόμου και στον περιορισμό των κρίσεων. Οι βασικές θεραπείες είναι η ψυχοθεραπεία και τα φάρμακα. Ο ειδικός μπορεί να προτείνει κατά περίπτωση είτε τη μία μορφή θεραπείας είτε και τις δύο σε συνδυασμό. Η επιλογή γίνεται εξατομικευμένα και με βάση την ένταση και τα συμπτώματα που εκδηλώνονται. Είναι σημαντικό να απευθυνθείς σε ειδικό και να μην λάβεις φαρμακευτική αγωγή χωρίς τη σύμφωνη γνώμη του.

Πρόληψη και επιπλοκές της κρίσης πανικού Δεν υπάρχει τρόπος να προλάβεις μια κρίση πανικού. Συνιστάται, ωστόσο, να ασκείσαι και να βρίσκεις τρόπους να μειώσεις ή να ελέγχεις το άγχος σου. Επίσης, ένας τρόπος να προλάβεις την εξέλιξη μιας κρίσης πανικού σε διαταραχή είναι να συμβουλευτείς έναν επαγγελματία υγείας και φυσικά, να ακολουθήσεις ακριβώς τη θεραπεία που σου προτείνει. Οι επιπλοκές βασίζονται κυρίως στην ποιότητα ζωής του ασθενούς και στην επιδείνωσή της. Το άτομο αποκτά προβλήματα στην καθημερινή του ζωή και γίνεται πιο επιρρεπές στην κατάθλιψη και σε αγχώδεις και άλλες ψυχολογικές διαταραχές. Επίσης, μπορεί να πυροδοτηθούν άλλες φοβίες, ακόμη και αυτοκτονικές τάσεις.

Περγαμηνού Γ. Μυρσίνη Καβέτσου 44 (Ημιώροφος), Μυτιλήνη Τηλ: 22517 71211 Κιν: 6984 167492 Καλλονή: Εμπορικό Κέντρο Χατζημανώλη, Τηλ: 22530 29244 e-mail: dc.myrna@yahoo.gr

Ακτινολόγοι Αμπατζής Πολύδωρος Αεροπόρου Γιανναρέλλη 7, Μυτιλήνη Τηλ: 22510 28222 e-mail: ampatzispp@gmail.com Δεμερτζής Ν. Αχιλλέας Ναυμάχου Αποστόλη 4, Μυτιλήνη Τηλ: 22510 55599 Κιν: 6974 454704 e-mail: ademergis@hotmail.com

Ακτινοδιαγνώστης Στρατιωτικός Ιατρός Σίσκας Α. Νικόλαος Καβέτσου 44, Μυτιλήνη Τηλ: 22510 42277, 22510 42377 e-mail: siskan@otenet.gr

Ασφαλιστικός Σύμβουλος Αναγνώστου Δημήτρης Πλατεία Ταξιαρχών, Παπάδος Γέρας, Λέσβος Τηλ: 22510 82401 Κιν: 6932 451347 e-mail: jimanagn@otenet.gr

Διαιτολόγοι – Διατροφολόγοι Βαρκάρη Αγγελική Καβέτσου & Ξενοφώντος, Μυτιλήνη Τηλ: 2251 400474, Κιν : 6932 546196 e-mail: aggelikivarkari93@gmail. com Μυρογιάννη Αγγελική Ηλία Βενέζη 24, Μυτιλήνη Τηλ: 22513 06808 Κιν: 6984 458711

Ενδοκρινολόγοι – Διαβητολόγοι Κωφόπουλος Κ. Σάββας Καβέτσου 10, Μυτιλήνη Τηλ: 22510 47755 Κιν: 6944 635886 e-mail: savkof@gmail.com

Προκοπίου Μαρία Καβέτσου 10, Μυτιλήνη Τηλ: 22510 48862 Κιν: 6947 722756 e-mail: info@mariaprokopiou.gr

Ιατρική Προμηθευτική Αιγαίου Ιορδάνου Ι. & Σια ΟΕ Κεντρικό: Ε. Βοστάνη 21-23, Μυτιλήνη Τηλ: 22510 43690 Υποκατάστημα: Καβέτσου 36-38, Μυτιλήνη Τηλ: 22510 22200 Κιν: 6947 328200

Ευρετήριο Ειδικοτήτων

Αιματολόγος

Ιατρικά και Ορθοπεδικά βοηθήματα Βαλτάς & Σια Ε.Ε Κεντρικό κατάστημα: Ηλία Ηλιού 5, Μυτιλήνη (πλατεία Υπεραστικών ΚΤΕΛ) Τηλ:22510 25025 Κιν: 6932 220902, 6936 661430 Υποκατάστημα: Ε. Βοστάνη 67 (έναντι Νοσοκομείου), Μυτιλήνη Τηλ:22510 24041 Υποκατάστημα Καλλονής: Τηλ: 22530 23222 47

Καρδιολόγοι Γρηγοράκης Παναγιώτης Καβέτσου 36, Μυτιλήνη Τηλ: 22510 42109, Κιν: 6932 251120 Κούσκος Γεώργιος Καβέτσου 44, Μυτιλήνη Τηλ: 22510 47447 Κιν: 6932 580123 e-mail: kouskosge@yahoo.gr Μαλλιαρός Ιωάννης Αεροπόρου Γιανναρέλλη 17, Μυτιλήνη Τηλ: 22510 46002 Κιν: 6932 906278 e-mail: mkardio@otenet.gr

Λογοθεραπεία Μαυροδήμου Ελεάνα Γυμνασιάρχου Δαϋίδ 21 & Μολίνου, Μυτιλήνη Τηλ: 22510 23169, Κιν: 6948 038972 e-mail: logothele@gmail.com Τσουλέλλη Μαρία Συνεδρίες κατ’ οίκον Κιν: 6980 060875 e-mail: mariatsoulelli@gmail. com Χορέβας Κωνσταντίνος Κέντρο λογοθεραπείας «λόγου…μάθηση» Ε. Βοστάνη 2, Μυτιλήνη Τηλ: 22511 01431 Κιν: 6978 424660 Καλλονή: Τηλ. 22531 12071 e-mail: 48

info@logou-mathisi.gr website: www.logou-mathisi.gr

Μαιευτήρες - ΧειρουργοίΓυναικολόγοι Γεωργαντής Απόστολος Καβέτσου 11, Μυτιλήνη Τηλ: 22510 44331 Κίν: 6978 780065 e-mail: apostolosgeorgantis@ me.com Ρούπας Νικόλαος Καβέτσου 13, Μυτιλήνη Τηλ: 22510 20560 Καλλονή Τηλ: 22530 24540 e-mail: nickroupas@yahoo.gr

Μαστολόγος – Χειρουργός Μαστού Τσουκαλάς Π. Θωμάς Αερ. Γιανναρέλλη 7, Μυτιλήνη Τηλ: 22510 28222 Κιν: 6976 116205 e-mail: thtskalas@gmail.com

Μικροβιολόγοι Αμπελικιώτης Νικόλαος – Φράγκος Παναγιώτης Καλλονή, Λέσβου Τηλ: 22530 24999 Φαξ: 22530 24990 Κιν: 6974 885792, 6937 177993 e-mail: info@ mikroviologikokallonis.gr

Κατσαμπή Γ. Ειρήνη Καβέτσου 44 (2ος όροφος) Μυτιλήνη Τηλ: 22510 55111 Κιν: 6982 528383 e-mail: katsampi.lab@gmail.com

Νευροχειρουργός Κοντογιάννης Βασίλειος Καβέτσου 40, Μυτιλήνη Κιν: 6936 494033, 6977 878783 e-mail: drkontojannis@gmail. com

Νευροψυχολόγος Ψυχοθεραπεύτρια Μυρσινιά Χρυσάνθη Κιν: 6978 271296 e-mail: chrysamyrsinia@hotmail. com

Οξυγονοθεραπεία - Ακουστικά Ορθοπεδικά Medical Shop Παντελής Πατερέλλης και Σια Ερμού 15 (στην αρχή της αγοράς) Τηλ: 22510 25825 Κιν: 6949 544276, 6979 482857

Ορθοπεδικοί Χειρουργοί Βογιατζής Β. Πολύδωρος Εμπορικό Κέντρο Χατζημανώλη, Καλλονή, Λέσβου

Τηλ: 22510 40250, Κιν : 6932 449588 e-mail: tsanaktsim@gmail.com

Μεσιακάρης Κωνσταντίνος Ερεσού 5, Μυτιλήνη & Παπάδος Γέρας Τηλ: 22510 37084 Κιν: 6973 828331 e-mail: k2mesiakaris@yahoo.gr

Πλαστικός Χειρουργός

Ορθοπεδικός Χειρουργός - ΠαιδοΟρθοπεδικός

Ζαμπάκος Ι. Γεώργιος Καβέτσου 3, Μυτιλήνη Τηλ: 22511 02351 Κιν: 6974 117070 Φαξ: 210 3600543, www.aestheticsurgery.gr www.facebook.com/ PlasticSurgeryMytilene

Στοματογναθοπροσωπικός Χειρουργός

Καϊλής Βασίλης Ελευθερίου Βενιζέλου 5, (1ος όροφος), Μυτιλήνη Τσάμης Ιωάννης Κιν: 6973 392401 Αγίας Ειρήνης 11, e-mail: vkailis@yahoo.com Μυτιλήνη Τηλ: 22510 46686, Οπτικά Κιν: 6974 135560 Eye.com Αντωνίου Μαρία Γαβριέλα Αερ. Γιανναρέλλη 19, Μυτιλήνη Τηλ./φαξ: 22510 44886 e-mail: gabriant@otenet.gr

Φαρμακευτική εταιρία ΕΛΠΕΝ www.elpen.gr

Φυσικοθεραπευτές

Ζαχαρίου Δημήτριος Θουκιδίδου & Κανάρη, Παιδίατροι Μυτιλήνη Κλέππερ – Κωφοπούλου Τηλ: 22510 41868 Κιν: 6938 802270 Ντανιέλλα Καβέτσου 44 (1ος όροφος), e-mail: rower78p@hotmail.com Μυτιλήνη Τηλ: 22510 29869 Καραβασίλης Χ. Κιν: 6938 415099 e-mail: dankle@otenet.gr Αθανάσιος Εργαστήριο Τσανακτσή – Μαλλιαρού Φυσικοθεραπείας «ΙΑΣΙΣ» Μαρία Π.Βοστάνη 8, Μυτιλήνη Αεροπόρου Γιανναρέλλη Τηλ: 22510 46625 Κιν: 6998 483530 17, Μυτιλήνη

e-mail: karavasilisthanos@ windowslive.com Κούκουρας Βασίλειος Κέντρο Φυσικής Αποκατάστασης Π. Βοστάνη 6 (3ος όροφος) Μυτιλήνη Τηλ: 22510 55425 Κιν: 6944 869495 e-mail: vasiliz@yahoo.com Σταυρουλάκη Ιφιγένεια «Physiocare» Ασκληπιού 39 Χρυσομαλλούσα, Μυτιλήνη Τηλ/ Φαξ: 22510 54898 Κιν: 6977 957180 e-mail : iphigeniastavroulaki@ yahoo.com

Ευρετήριο Ειδικοτήτων

Τηλ - φαξ: 22530 22833 Κιν: 6944 243839 e-mail: polidorosv@hotmail.com

Τάκας Δ. Θεόδωρος Κέντρο Φυσιοθεραπείας και Αποκατάστασης Καβέτσου 13 (2ος όροφος), Μυτιλήνη Τηλ: 22510 29802 Κιν: 6932 420297 6945 887255 e-mail: teotakas@hotmail.com

Χειρουργός Ουρολόγος – Ανδρολόγος Γκούμας Δ. Γεώργιος Καβέτσου 44 (2ος όροφος), Μυτιλήνη Τηλ: 22510 55112 fax: 22510 55112 Κιν: 6948 545641 e-mail: gkoumas.uro@gmail.com 49

Κουτζά Χριστίνα Καβέτσου 10, (2ος όροφος) Μυτιλήνη Τηλ: 22510 44664 Κιν: 6944 363959 Ραλλίδης Μαρσέλος Σμύρνης 7, Μυτιλήνη Τηλ: 22513 01732 Κιν: 6940 811405 e-mail: dr@marselosrallidis.gr Τριχώνας Α. Γεώργιος Θεοφάνους 12, Αμπελόκηποι Αττικής Κιν: 6987 554789

Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπευτής Παπαχίου Ασπασία Καβέτσου 36, Μυτιλήνη Τηλ: 22510 34513 Κιν: 6945 871120 e-mail: apapachiou@gmail.com

Ψυχίατρος Κουμλέλλης Νικόλαος Καβέτσου 36-38, Μυτιλήνη Τηλ: 2251 400975 Κιν: 6979298880 e-mail: nkoumlellis@gmail.com

Χρήσιμα Τηλέφωνα

Ευρετήριο Ειδικοτήτων

Χειρουργοί Οφθαλμίατροι

ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ ΒΟΣΤΑΝΕΙΟ

Ευστρατίου Βοστάνη 48, Μυτιλήνη Τηλ: 22510-57700 Τηλ Ραντεβού: 22510-21111, 29800 ΜΟΝΑΔΑ ΥΓΕΙΑΣ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ (ΠΕΔΥ - ΜΥ)

Ναυμαχίας Έλλης (Επάνω Σκάλα), Μυτιλήνη Τηλ Ραντεβού: 22510-21068 E.K.A.B.

Τηλ: 166 ΚΕΝΤΡΟ ΥΓΕΙΑΣ ΑΝΤΙΣΣΑΣ

Τηλ: 22530-56444

ΚΕΝΤΡΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΛΛΟΝΗΣ

Τηλ: 22530-22222

ΚΕΝΤΡΟ ΥΓΕΙΑΣ ΠΛΩΜΑΡΙΟΥ

Τηλ: 22520-31111

ΚΕΝΤΡΟ ΥΓΕΙΑΣ ΠΟΛΙΧΝΙΤΟΥ

Τηλ: 22520-41111

ΓΡΑΦΕΙΟ ΨΥΧΟΛΟΓΩΝ Γ.Ν. ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ «ΒΟΣΤΑΝΕΙΟ»

Τηλ: 22513-51184

ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΛΕΣΒΟΥ

Μητροπ. Ιακώβου 2, Μυτιλήνη Τηλ: 22510-47355, 43253 ΚΕΝΤΡΟ AΜΕΣΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΕΠΕΜΒΑΣΗΣ ΒΟΡΕΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

Π. Kουντουριώτου 53 και Κομνηνάκη 12 Email: info@hamogelo.gr ΚΕΘΕΑ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ

Ερμού 311, Μυτιλήνη Τηλ: 22510-25670, 6973245453 ΕΘΕΛΟΝΤΙΚΗ ΑΙΜΟΔΟΣΙΑ

Service Ηλεκτρονικού & Ιατρικού Εξοπλισμού

Τηλ: 22513-51233 & 2251048755

Eltecho Παλ. Πατρών Γερμανού 3-5, Μυτιλήνη τηλ. 22513 06788 κιν. 6944 907 911 e-mail: eltecho@yahoo.com

Καβέτσου 17, Μυτιλήνη Τηλ: 22510-28182

ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΛΕΣΒΟΥ

ΞΕΝΏΝΑΣ ΦΙΛΟΞΕΝΊΑΣ ΓΥΝΑΙΚΏΝ

Ελευθερίου Βενιζέλου 13 - 17, Μυτιλήνη Τηλ: 22510-27777 22513-50500