GOLF.NL Magazine 24-2015

JAARGANG 1 • AUGUSTUS 2015

NR 24 • AUGUSTUS 2015 • GOLF.NL

JOOST &spelen FATIMA open kaart E XC L U S I E F I N T E RV I E W L E G E N D E T O M W AT S O N

24 UUR KAMPEREN OP DE GOLFBAAN

T R AV E L : G O L F C R U I S E & MAGISCH MARRAKECH

10-13 september Kennemer Zandvoort

Beleef het mee Koop uw kaarten op klmopen.nl

Introducing the New Pro V1 and Pro V1x.

©2015 Acushnet Company.

Titleist continues to set the standard for golf ball excellence by earning the trust of millions of golfers worldwide. The new Pro V1® and Pro V1x™ provide total performance for every player.

They deliver extraordinary distance and consistent flight. And there’s more short game control, even softer feel and long-lasting durability from a new patented thermoset Urethane Elastomer™ cover formulation. The difference is everything. The difference is for your game.

Go to www.titleist.de for more information.

ACUSHNET NEdErlANd b.v. • Heibloemweg 3 • 5704 BS Helmond

G O L F . N L

COLOFON GOLF.NL (magazine) is een onderdeel van Golf.NL Weekly en Golf.nl en wordt twee keer per jaar als special uitgegeven door de Koninklijke Nederlandse Golf Federatie in samenwerking met TIG Sports. Golf.NL (magazine) wordt automatisch verzonden naar alle leden van golfclubs die lid zijn van de NGF. We versturen één exemplaar per adres ADRESWIJZIGINGEN, LEVERING EN ONTVANGST Adreswijzigingen dienen te worden doorgegeven aan het secretariaat van de eigen golfclub. Je kunt daar ook terecht voor vragen over levering en ontvangst.

?

VOORWOORD

OPENS OM NOOIT TE VERGETEN

ONLINE

WEBSITE - GOLF.NL FACEBOOK - FACEBOOK.COM/GOLF.NL TWITTER - TWITTER.COM/GOLFNL

REDACTIE

REDACTIE@GOLF.NL

Managing editor - Edwin Ammerlaan Eindredactie Karianne van der Zant, Jeroen Bezem Hoofdredacteur GOLF.NL Weekly Gerard Louter Adjunct-hoofdredacteur GOLF.NL Weekly Chris Veldkamp Webredacteur - Ruben van der Zaag Videoproducer - Niels Hooft Art director - Saskia van Geijlswijk MEDEWERKERS Edwin Alblas - Dick William Harinck Sietse Herrema - Richard Krajicek Tjerk Lammers - Caroline Meijers Christine Saxton - Joyce Schellekens FOTOGRAFIE Chris Allerton - Malou van Breevoort Lodewijk Duijvesteijn - Angus Murray Ronald Speijer - Koen Suyk - Leo Vogelzang Manon van der Zwaal (o.m. cover) Getty Images - Golfsupport.nl - Golf World CONCEPT VORMGEVING YA ZO K A

Het Dutch Open werd 96 edities lang gespeeld op Nederlands oude bekende banen, maar daar komt vanaf volgend jaar verandering in. In 2016 gaat het KLM Open namelijk voor drie jaar naar golfbaan The Dutch (Spijk).

golfliefhebbers om in een ontspannen sfeer te genieten van een drankje en een hapje.

KLM Open Radio doet vier dagen live verslag en GOLF.NL brengt het topsport­evenement in beeld.

Een mooi moment om het KLM Open 2015 en de Kennemer Golf & Country Club nader te bekijken. Nadat het Dutch Open onder de vleugels van Robbie van Erven Dorens in de jaren ’80 en ’90 groot is geworden, heeft TIG Sports het KLM Open verder uitgebouwd en gemaakt tot wat het nu is. Rond de veertigduizend mensen bezoeken van 10 tot en met 13 september de Kennemer.

Er doen veel topgolfers mee, onder wie natuurlijk Joost. Bijzonder is dat Tom Watson erbij is. Deze achtvoudige majorwinnaar is nog steeds een weergaloze golfer die je echt een keer gezien moet hebben. Het is nu of nooit!

Kortom, kom allemaal naar het KLM Open op de Kennemer.

Sacha Serano - Maarten de Ru ADVERTENTIE-EXPLOITATIE TIG SPORTS

Diederick Camphuysen diederick@golf.nl • 06-12867870 Rob van den Berg rob@golf.nl • 06-24229662 MARKETING & COMMUNICATIE Maarten Voermans m.voermans@ngf.nl Mari Trini Hermoso maritrini@ngf.nl DRUK & DISTRIBUTIE PIJPER MEDIA

Groningen

© 2 0 1 5 N G F, U T R E C H T Alle rechten worden voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand en/of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de NGF.

Deze golfbaan is voor de 22ste keer(!) gastheer.

Ongeveer 350 leden van de Kennemer zetten zich dit jaar in om het publiek, de sponsors en ook de NGF het naar de zin te maken. Daarnaast zijn er ruim 850 vrijwilligers van andere golfclubs actief, die vanuit het NGF Crew Café bijna dag en nacht paraat staan. Daar mag de Kennemer trots op zijn. Naast een meer dan geweldige golfbaan is het ook een meer dan een fantastische golfclub.

Er is tijdens het KLM Open niet alleen topgolf te zien; er is ook weer De Golf Academie waar in het weekend veel te doen is voor families en jeugd. Je kunt je voor lessen inschrijven via klmopen.degolfacademie.nl. Het NGF Sports Café dient als uitvalbasis voor alle

Jeroen Stevens directeur NGF

I N F O > G O L F. N L / T O P 3 / S C H O T L A N D 7

INHOUD

GOLF.NL JAARGANG 1 • AUGUSTUS 2015

24

HET 1001-NACHT GEVOEL

Golfen in magisch Marrakech

104

ALLE KAARTEN OP TAFEL

Joost Luiten en Fatima Moreira de Melo

KLEEDKAMERS IN BEELD 64 DE MACHTIGSTE 25...

VERSLINGERD AAN GOLF

KUIJT WERKT AAN ZIJN SWING

139

72

Is Jordan net zo goed als Tiger?

SPIETH VERSUS WOODS

15

INTERVIEW

GOLF.NL 12

SAXTON RULES!

64

FOCUS

Onder meer alles over het KLM Open, nieuwe clubs en te weinig jeugd die golft Van chic tot basic

Waterhindernissen

DE TOP 25

82

82

SAXTON RULES

91

OLYMPISCH GOLFGOUD

95

TENT AAN DE GREEN

Tom Watson kijkt terug op zijn loopbaan

Wie zijn de tycoons van het Nederlandse golf ?

Do's en don'ts bij water­hindernissen Margaret Abbott: de eerste olympisch golfkampioene zonder dat ze het wist

TRAVEL 34

LUXE CRUISEN EN MOOIE RONDES

Golfen rond het Ibirisch schiereiland 104 MAGISCH MARRAKECH Het 1001-nachtgevoel: vanaf de tee zicht op het Atlasgebergte

INSTRUCTIE 44

54

54

LES VAN MICHELLE WIE

In vier stappen naar verre drives met de US Openwinnares

TOM WATSON

Voor de eerste en laatste keer op de Kennemer: een levende legende neemt afscheid

130 OUD EN NIEUW Ex-topper Olland (78) ontvangt aanstormend talent Toorop (16) 139 DIRK KUIJT "Met voetbal wil ik altijd winnen, met golf is dat niet anders"

Bijzonder avontuur: kamperen op golfpark Spandersbosch

146 COLUMN KRAJICEK Golfles

FATIMA DAAGT JOOST UIT

Over meditatie, coaching, balans en alles voor je sport over hebben

KLEEDKAMERS IN BEELD

72

LEVENDE LEGENDE

24

FASHION 52, 80, NAJAARSMODE 102 Maak deze herfst de blits

op en langs de baan

TEST 124 HANDIGE GOLFAPPS Hoe maakt de smartphone het leven van een golfer makkelijker?

BANEN 84

DE EERSTE OLYMPISCHE BAAN

Op Golf de Compiègne bij Parijs was het amateurisme troef in 1900 116 OEFENFACILITEITEN Wat zijn de beste ranges en oefengreens van Nederland? En waar kan het beter?

Getty Images

G O L F . N L

DE SCHADUW VAN JOOST E E N E VE N A R I N G VA N H E T U LTI E M E S U CC E S VA N 2 0 1 3 B L E E F VO R I G JA A R H E L A A S U I T. TOC H KON H I J N A E E N G E D E E L D E VI JF D E P L A ATS I N H E T KL M OP E N M E T O P G E H E VE N H O OF D H U I S WA A RTS KE R E N . VA N 1 0 TOT E N M E T 1 3 SE P TE M B E R Z I JN A L L E OG E N WE D E ROM G E R I C H T O P O N Z E N U M M E R É É N, M A A R I N D E SC H A D U W VA N JOOST LU I TE N ZORG E N OO K D E OVE R I G E N E D E R L A N DS E TOP P E RS E N I N TE R N ATI O N A L E VE D E T TE N ON G E TWI JF E L D VO OR E E N B OE I E N D E N S PA N N E N D G O L FS P E KTA KE L . E E N WE DSTRIJ D VOL WE E M O E D E N E E N STI E KE M E TR A A N , WA N T VO OR LO P I G VO OR H E T L A ATST OP D E KE N N E M E R . WE Z U L L E N H E T M I SSE N , D E O N VO ORSP E L BA R E C H A R M E VA N D E Z A N DVOO RTS E D U I N E N .

1 1

G O L F . N L

HET WIE, WAT, WAAR VAN HET KLM OPEN

De Golf Academie Bij De Golf Academie kunnen enthousiaste golfers tijdens het KLM Open werken aan verbetering van hun eigen spel. PGA Holland-professionals geven instructie aan golfers van elk niveau. Deelname aan de vijftienminutenlessen (swing, chippen of putten op een echte green) is gratis.

Inschrijven: klmopen.degolfacademie.nl Voor vragen kun je een mailtje sturen naar degolfacademie@ngf.nl.

TRACKMAN + #WELKEGOLFPROBENJIJ

Behalve topgolf kijken, kun je op het KLM Open van dit jaar nog flink wat andere dingen doen. Een overzicht van de activiteiten tijdens het toernooi ĂŠn wat je verder allemaal moet weten.

Bij het KLM Open staat, naast internationaal topgolf, ook zĂŠlf golfen in de schijnwerpers. In samenwerking met Deloitte kun je met behulp van de TrackMan bij De Golf Academie uitvinden waar jouw swing nog te verbeteren is. Na een korte intake bekijkt een TrackManspecialist via een analyse van twintig minuten jouw swing en geeft hij je tips om een nog betere golfer te worden!

Alsof dat niet genoeg is, kun je meteen kijken of jouw swing lijkt op die van Joost Luiten of een andere Nederlandse professional. De vergelijking wordt gemaakt aan de hand van vijf metrics: ball speed, carry, clubhead speed, side en angle of attack. De visualisatie van deze analyse wordt op een monitor getoond en per mail of tweet naar je opgestuurd.

Inschrijven doe je via klmopen.degolfacademie.nl

Jeugd & Familie Er zijn speciale activiteiten voor families en jeugd, zoals op zaterdag diverse jeugdactiviteiten en op zondag een Girlz Golfevenement en een familieprogramma in De Golf Academie.

Met je familie kun je zes speciale holes spelen voor het plezier en voor een paar leuke prijzen.

Meedoen? Stuur dan een mail naar degolfacademie@ngf.nl.

NGF Sports Cafe Buiten het gebruikelijke Crew Cafe voor vrijwilligers komt de NGF dit jaar ook met een Sports Cafe dat voor iedereen geopend is. De echte golfliefhebber gaat hier naartoe om gezellig bij te praten, te kijken naar golf op een van de schermen of een drankje te drinken aan de bar. De hele familie is welkom, want ook aan de kleinsten wordt gedacht. Kom jij ook langs?

GOLF

QUOTE

FOCUS

Kaartverkoop

Hockey is een sport voor witte mannen, basketbal voor zwarte mannen.

Golf is een sport voor witte mannen gekleed als zwarte pooiers.

Toegangskaarten voor het KLM Open bestel je nu online op klmopen.nl. Op die manier profiteer je van een aantrekkelijke korting en vermijd je de rijen bij de kassa. Let op: er zijn speciale kortingen voor studenten, families en 65-plussers!

Studententicket Voor studenten kost toegang tot het KLM Open op donderdag en vrijdag slechts 10 euro.

Studenten kunnen online een ticket bestellen met hun NGF-lidmaatschapnummer, of bij de kassa op vertoon van een studentenpas.

Korting voor 65-plussers Ben je 65 jaar of ouder en lid van de NGF, dan kun je het KLM Open op donderdag 10 en vrijdag 11 september bezoeken voor maar 10 euro!

Village + Expo Net als andere jaren is er de KLM Open Village met de Expo. In de Expo vind je meer dan vijftig stands met alles op het gebied van golf, mode, reizen, vakantiewoningen en nog veel meer.

In de KLM Open Village kun je van ’s ochtends vroeg tot na de laatste putt lekker eten en drinken en relaxen in gezellige zitjes met zicht op het grote scorebord.

Sport1 KLM Open Radio Golffans hoeven geen moment van het KLM Open te missen. Sport1 KLM Open Radio brengt live verslag vanuit de baan, geeft leaderboard-updates en doet interviews. In Zandvoort en omgeving is Sport1 KLM Open Radio te beluisteren via FM-frequentie 88.4.

Via de player op www.klmopen.nl kun je overal ter wereld meeluisteren.

FANZONE

In de Fanzone ontmoeten fans hun favoriete golfers. Tijdens het KLM Open worden elke dag topspelers uitgenodigd voor een interviewsessie in de KLM Open Village. Vraag je favoriete golfers het hemd van het lijf, scoor een handtekening of maak een selfie met je golfheld. Houd KLM Open in de gaten op Twitter en Facebook en luister naar

TIGER WOODS

Familieticket Voor families met kinderen (twaalf tot en met achttien jaar) geldt een speciaal tarief. Op donderdag is een familieticket 30 euro, op vrijdag 40 euro, op zaterdag en zondag 55 euro. Minimaal één volwassene en één kind, maximaal twee volwassenen en drie kinderen (tot achttien jaar).

KLM Open Radio zodat je weet welke spelers in de Fanzone langskomen.

Live

op televisie

Het KLM Open is vier dagen lang live te volgen op Sport1 Golf. Donderdag en vrijdag wordt er uitgezonden van 11.30 tot 13.30 uur en van 15.30 tot 18.30 uur. Zaterdag van 13.00 tot 17.00 uur en zondag van 11.30 tot 16.00 uur. De NOS besteedt donderdag en vrijdag aandacht aan het toernooi in de Sportjournaals en toont zaterdag en zondag livebeelden vanaf de Kennemer.

1 3

Proud to be the Spirit of The Open Championship

Geen 18, geen alcohol

G O L F . N L

GOLF

JORDAN SPIETH TIGER WOODS

LEEFTIJD 22 22 PGA TOUR-TOERNOOIEN 69 29 TOP-TIENNOTERINGEN 29 14 ZEGES 5 6 MAJORZEGES 2 1 PRIJZENGELD (DOLLARS) 18,4 MLN 2,7 MLN WERELDRANGLIJST 2 1

FOCUS

QUOTE

Speel niet te veel golf.

Twee rondes per dag is voldoende.

QUOTE

IS JORDAN NET ZO GOED ALS TIGER? Hij is pas 22, maar heeft zijn

maar ik denk dat je pas kunt

Dankzij zijn vierde plaats op het

plek in de golfgeschiedenis-

vergelijken als ik ten minste

Brits Open kwam het prijzen-

boeken al verdiend. Wat

halverwege mijn carrière ben.

geld van Spieth in 2015 op

Jordan Spieth echter niet wil,

Het is nog vroeg. Als mensen

9,2 miljoen dollar. Woods ver-

is vergeleken worden met veer-

vragen naar de parallellen, dan

diende een duizelingwekkend

tienvoudig majorwinnaar Tiger

probeer ik hen af te schudden

totaal van 109,8 miljoen dollar

Woods. “Die vergelijking is

omdat het niet hetzelfde is.

in zijn carrière, maar Spieth

oneerlijk”, zegt de winnaar van

Ik ben extreem blij met waar

ontwikkelde al een veel hoger

de Masters en het US Open. De

ik nu sta en dat ik op mijn

tempo in zijn korte carrière.

mentaal ijzersterke Spieth had

leeftijd al een paar majors heb

Het seizoen is nog niet eens

dit jaar tijdens het Brits Open

gewonnen, maar Woods heeft

klaar en het talent uit Dallas

de kans om de tweede speler in

heel lang een ontzettend hoog

heeft het record van het meeste

de geschiedenis te worden – na

niveau laten zien. Iedereen die

prijzengeld in één seizoen (van

Ben Hogan in 1953 – die in één

op dit moment nog speelt, had

Woods, 10,9 miljoen dollar in

kalenderjaar de eerste drie

dat nog nooit eerder gezien.”

2007) in zicht. De superster in

majors wint. De in een vorm-

HARRY VARDON Golflegende

wording heeft op zijn 22ste al

crisis verkerende Woods won

Geldmachine

17,4 miljoen dollar verdiend.

al eens de vier majors achter

Als we het prijzengeld van

Woods had op die leeftijd slechts

elkaar (Tigerslam), maar deed

Woods en Spieth naast elkaar

2,9 miljoen bij elkaar geslagen.

dat niet in één kalenderjaar.

leggen, gaat de vergelijking

Als Jordan in dit tempo blijft

Spieth: “De vergelijking met

minder mank dan Spieth ons

doorgaan, kan het record van

Tiger is onnodig. Het is iets

wil laten geloven. Sterker,

Woods in de prullenbak.

waarnaar mensen op zoek zijn,

Spieth ligt voor op Woods.

1 5

Our best selling shoe.

Now even more comfortable.

©2015 acuSHNet comPaNy

12% lighter and more fl exible.

New softer waterproof leather.

Preferred by over 6 million golfers.

See more at www.footjoy.de

Acushnet nederlAnd Bv • Heibloemweg 3 • 5704 bS HelmoNd

G O L F . N L

GOLF

VEEL VROUWEN, WEINIG JEUGD

FOCUS

Composition of golfers across Europe , in 2015

Nederland doet het goed als je kijkt naar het aandeel vrouwelijke golfers, maar we hebben van alle Europese landen het allerlaagste percentage jeugdgolfers. Dat blijkt uit cijfers over het jaar 2014 in het KPMG-rapport Golf Participation in Europe.

De KPMG Golf Advisory Practice onderzoekt geregeld de gezondheid van golf in Europa. Tot 2010 was er sprake van groei, sindsdien daalt het aantal golfers in Nederland, al is die daling sinds 2013

geregistreerde spelers, dan vormt het

aan het afvlakken, zegt de researchafde-

aantal jeugdspelers (14.000) zo’n negen

ling van KPMG.

procent van alle golfers.

Maar het percentage junioren baart zor-

Hoe dan ook moeten het percentage

gen. In Europa is het aantal jeugdgolfers

en het absolute aantal junioren flink

in 2014 tot negen procent teruggelopen

omhoog om de golfsport in Nederland

en in Nederland is het aandeel zelfs ge-

gezond te houden. De Koninklijke Neder-

daald tot vier procent. Je kunt wel kant-

landse Golf Federatiestimuleert jeugd-

tekeningen plaatsen bij dit cijfer, want in

golf met programma’s als Committed

Nederland zijn alle golfers geregistreerd,

to Jeugd, Girlz Golf en Committed to

actieve en niet-actieve, terwijl bijvoor-

Familie en gaat onder meer een Junior

beeld in Groot-Brittannië en Ierland

Club lanceren om meer kinderen op de

alleen actieve golfers geregistreerd staan.

golfbaan te krijgen. In de nieuwste NGF-

Als je kijkt naar het aantal actieve golfers

publicatie Golfmarkt is meer informatie

in Nederland, zo’n 150.000 van de 380.000

over jeugdgolf in Nederland te vinden.

Gemiddelde in Europa

Nederland

Mannelijke golfers

66%

64%

Vrouwelijke golfers

25%

32%

9%

4%

Jeugdgolfers

Wat wordt er nog gespeeld?

Het wereldwijde profcircuit gaat praktisch het hele jaar door en ook de amateurs in Nederland spelen nog aardig wat wedstrijden in het najaar van 2015. Een overzicht van de belangrijkste toernooien.

European Tour - KLM Open - DP World Tour Championship PGA Tour - TOUR Championship by Coca-Cola - The Presidents Cup Ladies European Tour - The Evian Championship (major) - Solheim Cup

10 t/m 13 september 19 t/m 22 november 24 t/m 27 september 8 t/m 11 oktober 10 t/m 13 september 18 t/m 20 september

Ladies PGA Tour - CME Group Tour Championship NGF - NK Foursome - NK Matchplay junioren - NK Strokeplay Par-3

19 t/m 22 november 29 augustus 26 september 27 september

Meer informatie: ngfwedstrijden.com

1 7

G E S P OT EQUIPMENT

SPECTACULAIRE SEPTEMBERSELECTIE Topmerken Ping, Callaway en Mizuno grijpen de maand september aan om een reeks spectaculaire clubs te introduceren. Een selectie van de belangrijkste nieuwe producten.

PING

CADENCE TR KETSCH MID

CADENCE TR CRAZ-E-R

De behuizing is gemaakt van honderd procent gefreesd, aerospace-grade aluminium en voorzien van True Roll Technology grooves. Beschikbaar in 350 gram met een roestvrijstalen zool of een zwaardere versie (375 gram) met een wolfraam-nikkelzool.

Lange, witte zichtlijn op en achter het zwarte PVD-clubhoofd voor eenvoudiger oplijnen. Wordt geleverd in een traditionele (blauwe) gefreesde aluminium insert of met een zwaardere (zwarte) roestvrijstalen insert.Â

309 euro (aanpasbare lengte) 279 euro (niet aanpasbaar)

275 euro (aanpasbare lengte) 245 euro (niet aanpasbaar)

GMAX-IJZERS

I-IJZERS

GLIDE ES WEDGE

De clubbladen van de ijzer-4 tot en met -8 hebben een warmtebehandeling ondergaan waardoor het materiaal zo’n veertig procent sterker is en het raakvlak nog dunner kon worden gemaakt.

Verkrijgbaar: 4-9, PW, UW, SW.

Van 431-roestvrij staal voor een optimale sterkte-gewichtsverhouding, zachter gevoel en meer controle.

Grotere clubhoofden plus lagere, meer naar achteren geplaatste zwaartepunten zorgen bij de langere ijzers voor meer vergevingsgezindheid.

Verkrijgbaar: 3-9, PW, UW.

Heeft een extra holle zool die onder alle omstandigheden veelzijdigheid biedt, maar met name in de bunkers.

Verkrijgbaar: 56, 58 en 60 graden.

134 euro (staal) 149 euro (graphite)

159 euro (staal) 169 euro (graphite)

149 euro (staal) 169 euro (graphite)

Meer info: ping.com

GOLF

C A L L A W AY

FOCUS

GREAT BIG BERTHA DRIVER BIG BERTHA ALPHA 816 DOUBLE BLACK DIAMOND DRIVER

BIG BERTHA ALPHA 816 FAIRWAY WOODS

Gemaakt voor de beste spelers, de krachtpatsers die nog meer afstand vanaf de tee wensen. Beschikbaar in twee modellen: 9 en 10,5 graden loft en standaard geleverd met de nieuwe Aldila Rogue I/O 60 shaft (regular, stiff, x-stiff).

Beschikt over twee aanpasbare gewichtjes (3 en 16 gram) voor meer/ minder spin, een iets groter clubhoofd en varieerbare loftinstellingen. Geleverd met 14, 16 en 18 graden loft en de Aldila Rogue I/O 70 shaft (regular, stiff, x-stiff).

599 euro

349 euro

Voor alle typen golfers met een verschuifbaar 10 grams gewichtje en dunner clubblad.

Te koop als herenmodel met een 9, 10,5 of 13,5 graden loft en drie verschillende shafts (MRC Bassara 42 gram, Mitsubishi Kuro Kage Black 50 en Fujikura Evolution 665 Tour Spec) in verschillende flex-opties. Voor de dames is er een 10,5 of 13,5 graden loft driver met standaard MRC Bassara 42 grams shaft.

GREAT BIG BERTHA FAIRWAY WOODS In dezelfde lijn verschijnen de 3W, 5W, 7W, Heavenwood (20,5 graden loft, 165 cc, 43 inch shaft) en Divine 9 (24 graden, 145 cc, 42 inch shaft ). Bij de dames zijn de specs vrijwel gelijk, alleen de shafts iets korter.

299 euro

499 euro Meer info: callawaygolf.com

MIZUNO

MP-5 IJZERS

MP-25 IJZERS

S5 WEDGES

Gepositioneerd tussen Mizuno’s klassieke clubs en de uitvoeringen met een kleinere holte achter het clubblad.

Dankzij het Channel Back-concept vooral geschikt voor pro’s en lage handicappers, waarbij alles draait om finesse en gevoel bij deze, uit carbonstaal gesmede (forged) ijzers met een verchroomde (dubbel nikkel) afwerking. Inclusief standaard Dynamic Gold S300 shaft.

Aan het staal van deze forged ijzers is de metalloïde boor toegevoegd, wat meer balsnelheid en grotere afstanden moet opleveren. Mizuno noemt de MP-25 zijn eerste true high ball-speed ijzers en mikt daarmee op Tourspelers en lage, tot mid-handicappers. Alleen leverbaar voor heren (links en rechts), met Dynamic Gold S300 en R300 & Project X 5.5 shafts.

Forged wedges die behalve in white satin ook in een heel coole blauwe versie worden geleverd. Met bredere, ondiepe groeven bij de hogere lofts en diepere, smallere groeven bij lagere lofts, ontworpen voor maximale spin bij alle gewenste slagen. Heren (graphite & staal): 50, 52, 54, 56, 58 en 60 graden. Dames (graphite): 50, 56 en 60 graden. Leverbaar met custom shafts van 49 tot 62 inch.

179,95 euro (per club, staal) 1259,95 euro (set 4-PW, staal)

149,95 euro (staal) 169,95 euro (graphite)

179,95 euro (per club, staal) 1259,95 euro (set 4-PW, staal)

Meer info: golf.mizunoeurope.com 1 9

G O L F . N L

GOLF

Getty Images

FOCUS

SOLHEIM CUP DICHT BIJ HUIS In september (18 tot en met 20) staat het meest prestigieuze golftoernooi voor vrouwen op de kalender: de Solheim Cup. Net als in de Ryder Cup nemen een keer in de twee jaar de twaalf beste Europese speelsters het op tegen de twaalf beste Amerikaanse.

En dit jaar wordt de wedstrijd voor het eerst in de geschiedenis in Duitsland gespeeld. Relatief dichtbij, op zo’n vijf uur rijden van Utrecht, ligt de baan van

Leon-Rot Golfclub. Een niet te missen kans om de beste speelsters van de wereld van dichtbij in actie te zien.

CHRISTEL BOELJON

De Amerikanen zijn uit op revanche: de laatste twee edities gingen (na een lange periode van Amerikaanse dominantie) naar Europa. De captain van het Europese team is Carin Koch. De 44-jarige Zweedse heeft vier wildcards

JURASSIC GOLF PARK IN GOUDA Golfbaan IJsselweide bouwt de eerste in oktober geopend en vormt een aanvuladventure golfbaan van ons land: Jurassic

ling op de huidige negen-holesbaan en

Park Gouda Adventure Golf. Adventure oefenfaciliteiten van IJsselweide. “Het golf is de verzamelnaam van spectacu-

wordt iets unieks in Nederland”, bena-

laire, avontuurlijke minigolfbanen. Het drukt De Meijer. “In het midden een grot idee komt uit de VS. “Ik denk dat onze met een waterval en daaromheen achttien adventure baan de golfwereld gaat veran- uitdagende holes. In Amerika is adventure deren”, zegt IJsselweide-directeur Michel

golf een snelgroeiende vorm van recreatie.

de Meijer. “Families en jonge mensen zul-

Ik heb in Florida enkele golfbanen bezocht

len via minigolf ook in aanraking komen die een adventure golfbaan hadden aanmet gewoon golf. We willen golf net zo gelegd. Daar kon ik in twee uur achttien aantrekkelijk maken als voetbal, hockey holes putten op schitterende kunstgrasen andere sporten die cool zijn.”

holes met diverse moeilijkheidsgradaties

De minigolfbaan wordt naar verwachting

in uiteenlopende thema’s.”

Meer informatie: golfbaan-ijsselweide.nl

te verdelen. Christel Boeljon speelde de Solheim Cup in 2011. De beste speelster van Nederland staat op dit moment niet hoog genoeg op de ranking om direct een plek in het team te krijgen, maar de winnares van het Deloitte Ladies Open maakt met haar reputatie als koele kikker wel een goede kans op een wildcard.

Kijk voor tickets op www.solheimcup.de en volg alle voorbeschouwingen en uitslagen op GOLF.NL.

THE NEW

IRON

LONGER AT ITS

COR.

INTRODUCING COR-Eye TECHNOLOGY TM

In the new PING GMax iron, we’ve created our longest iron ever through COR-Eye Technology, a revolutionary design that increases ball speed across the entire face. Consistent with PING’s commitment to engineer without sacrifice, the GMax iron provides everything you need to hit more greens and, just as importantly, hold more greens. Get fit today or visit ping.com. You’ll be better for it.

HIT THE GREEN. HOLD THE GREEN. The simultaneous activation of the sole, face and top rail creates a diving board-like effect that springs the ball off the face up to three miles per hour faster than previous PING models.

©2015 PING P.O. BOX 82000 PHOENIX, AZ 85071

MAXIMUM DISTANCE MAXIMUM FORGIVENESS

2 1

G O L F . N L

J O O S T L U I T E N S P E E LT O P E N K A A R T M E T F AT I M A M O R E I R A D E M E L O

“Ik heb nog zes jaar om

Joost Luiten op of in de buurt van de golfbaan interviewen, dat is al vaak gedaan. Maar wat als je Nederlands beste golfer uit zijn comfortzone haalt en het interview ook nog eens laat sturen door een voormalige hockeybabe en huidige pokerdiva die niet op haar mondje is gevallen? Fatima Moreira de Melo gaat met Joost Luiten in gesprek aan de pokertafel.

T E K S T

E D W I N

G E R A R D B E E L D N O

C A N D Y

S T Y L I N G V I S A G I E

E N

L O U T E R

M A N O N

T E T S U R O

A L B L A S

V A N

D E R

Z W A A L /

( A S S I S T E N T M I Y A Z A K I )

S A B I N E E L L E N

M O O J E N

V A N

E X T E R

INTERVIEW

naar mijn top te groeien” FAT I M A & J O O S T

2 5

G O L F . N L

INTERVIEW

FAT I M A - E N -J O O S T

Mediteren is niks voor mij, daar ben ik te ongeduldig voor

B

ij de fotoshoot in het Rotterdamse Holland Casino is al snel duidelijk wie zich als een vis in het water voelt en voor wie de setting niet bepaald zijn natuurlijke habitat is.

Het trekken van een pokerface gaat Joost nog wel aardig af, maar de maniertjes en gebruiken aan de pokertafel waarover Fatima aan de lopende band verhaalt, zijn voor hem geen gesneden koek.

Terwijl de fotografe met het licht speelt, lakt de visagiste nog even de nagels van Fatima bij. “Ik voel me net een beroemde voetballer, die vlak voor de wedstrijd nog even zijn kapper in de kleedkamer laat komen”, grapt laatstgenoemde.

“Je moet je kaarten niet op de tafel oppakken. Dan kan ik ze wel heel makkelijk zien”, zegt Fatima met een lach. Joost verontschuldigt zich haast. “Ik kom wel eens in het casino en pokeren doe ik ook af en toe met vrienden, maar dan leggen we hooguit tien, twintig euro in. Aan een tafel met pro’s heb ik niets te zoeken.”

Toch meent Fatima dat Joost met zijn achtergrond een snelle leerling zou kunnen zijn. “Als topsporter ben je gewend om keuzes te maken op basis van de info die je hebt en je weet hoe te focussen.

En vooruit denken, ook bezig zijn met volgende stappen. Van topsporters is bewezen dat ze een steile leercurve hebben.”

Het hoogste bedrag dat Fatima ooit aan de poker-

tafel verdiende? Joost is er nieuwsgierig naar. Een slordige zeventigduizend euro, iets minder dan een kwart van de beloning die de golfer ten deel viel toen hij in 2013 het KLM Open won.

VOORBEREIDING Het leven van een profgolfer. Hoe ziet dat eruit?

Welke details zijn belangrijk voor Joost? Vragen heeft Fatima genoeg. In de kleedkamer komt het gesprek tussen de twee al op gang. Over onder meer bijgeloof. Fatima wil zich daar bewust verre van houden. “Anders word ik daar te afhankelijk van.” Joost heeft er ook weinig mee. “Er zijn wel dingetjes die ik steeds doe, maar dat is meer routine, of het gevolg van een soort spanning, geen bijgeloof ”, beweert hij. “Ik trek bijvoorbeeld voor het slaan vaak even aan mijn broek. Net als Nadal, ja. Maar dat is een gewoonte geworden. Het is niet zo dat ik er altijd aan denk om dat te doen.”

Fatima: “Ik vind dat toch wel een meditatief dingetje, hoor. Doe je dat? Mediteren?”

Joost: “Dat is niets voor mij. Daar ben ik te ongeduldig voor. Ik kan niet stil zitten. Ik heb het pas weer eens geprobeerd. Zit ik op de bank en moet ik me bewust worden van mijn omgeving. Nee, schei toch uit.”

Fatima: “Ik heb wel gehoord dat spelers in hun hoofd de wedstrijd al vóórspelen. Doe jij dat ook?”

Joost: “Soms. Visualiseren hoe je een bal gaat slaan of hoe je het beste een hole speelt.”

Fatima: “Ik ken een verhaal over een man die in de gevangenis zat en dag in dag uit in zijn hoofd een rondje golf speelde op één en dezelfde baan. Toen hij uit de gevangenis kwam, bleek hij die baan ook perfect te kunnen spelen.”

Joost: “Voor mij is dat trainen, geen meditatie.”

FATIMA MOREIRA DE MELO Fatima Moreira de Melo (4 juli 1978) heeft een Portugese vader en Nederlands moeder. Ze groeide op in Rotterdam en werd bekend als hockeyinterna­tional en -babe. In haar tijd bij Oranje maakte Fatima zich sterk voor het adagium topsport hoeft niet lelijk te zijn.

Ze werd met Nederland wereldkampioen (2007) en olympisch kampioen (2008) en een veel gevraagd (hockey)model. Na haar sportcarrière kwam Fatima, die binnenkort ook te zien is in de tweede reeks van de Nederlandse dramaserie Bluf, in aanraking met pokeren. Ze maakt deel uit van het Team Pokerstars en speelt over de hele wereld met succes toernooien. Fatima heeft een relatie met ex-tennisprofessional Raemon Sluiter.

2 7

Van grip op je werk

Naar grip op je spel Haal meer uit je informatie, tijd ĂŠn leven.

Werk en vrije tijd raken steeds meer verweven. De technologische mogelijkheden groeien. De hoeveelheid data ook. Je wilt steeds de juiste informatie bij de hand hebben. Om beslissingen te nemen en focus te houden. Ricoh helpt je anders werken en samenwerken. Met oplossingen om slimmer informatie te verwerken, archiveren, delen, scannen en printen. En anders te vergaderen. Zo houd je tijd over voor wat ertoe doet, in werk ĂŠn leven. Ontdek wat dit voor jou betekent op www.zo.ricoh.nl

FAT I M A - E N -J O O S T

COACHING Fatima: “Wat als je caddie je het verkeerde advies heeft gegeven? Als golfer kun je alleen jezelf de schuld geven, toch? Bij hockey kon ik na een slechte pass altijd nog zeggen dat mijn medespeelster te laat bij de bal was…”

Joost: “Alleen als ik er echt om vraag, geeft mijn caddie advies. Als ik een club uit mijn tas trek, moet hij niets zeggen. Dan kan hij alleen maar twijfel zaaien. Elke week neem ik 210 beslissingen.

Soms is er één fataal, maar meestal gaat het goed.

Ja, pas nog, bij het Brits Open. Sloeg ik een ijzer-5 te ver, in een bunker. Terwijl we daarvoor twee spelers een ijzer-6 hadden zien slaan. Dan zeg ik wel even tegen hem dat hij ook scherper moet zijn.

Vervolgens blijft het een paar holes stil tussen ons.

Maar in het algemeen vind ik dat een caddie mij niet kan vertellen welke club ik moet nemen. Hij

INTERVIEW

hoeft die bal toch niet te slaan?”

Fatima: “Wat doe je na een slechte bal? Verander je dan iets?”

Joost: “Nee. Kijk, die bal in de bunker was het gevolg van een slechte keuze, maar de uitvoering van de slag was goed. Bij de volgende slag doe ik dus precies hetzelfde. Dat is een routine waar je aan vasthoudt. Als iets is fout gegaan, moet je dat snel accepteren en doorgaan. Niet in je kop laten zitten. Dat leer je als golfer wel. Ik doe ook liever zelf iets fout dan dat ik iemand anders de schuld kan geven.”

Fatima: “In dat opzicht lijkt het veel op poker. Je krijgt een set kaarten en met de informatie die je hebt, probeer je een juiste keuze te maken. Als dat niet goed uitpakt, moet je dat accepteren en door naar het volgende. Maar ik zou me wel beter kunnen voorbereiden op pokertoernooien. Ik ben van nature vrij laks. Als ik niet uitkijk, zit ik op de hotelkamer hele series op Netflix te kijken in plaats van naar pokervideo’s. Ben jij nooit laks?”

Joost: “Die momenten zijn er wel en dan hoop ik ook dat het team om me heen dat aangeeft. Phil Allen is nu al twaalf, dertien jaar mijn coach. Hij zegt waar het op staat. Ik herinner me dat hij mij als ventje van zestien jaar wel goed de les heeft gelezen. Hij vond dat ik meer uren moest maken, anders dreigde hij te stoppen. Nu ik ouder ben, kan ik dat zelf heel goed bepalen. Ik ben bijvoorbeeld naar een vrijgezellenfeest in Boedapest gegaan. Dat is een keuze die ik nu wel durf te maken. En dan calculeer ik in dat ik een week later niet op mijn best ben.”

Fatima: “Waarom is je coach niet ook je caddie?”

Joost: “Er zijn spelers die dat prettig vinden. Ik niet. Ik zou me in zijn aanwezigheid te veel bewust zijn van dingen die ik goed moet doen. Ik werk met mijn coach in de weken dat ik thuis ben en soms op de oefendagen voor een toernooi.”

Fatima: “Hoe bepaal je of je doorgaat met je coach of met hem breekt?”

Joost: “Ik denk als de chemie weg is en je gevoel niet goed meer is. Dat is heel lastig. Vooral jonge jongens die zijn grootgebracht door één coach hebben moeite om dat moment te bepalen. Ik krijg elke week e-mails van mensen die vinden 2 9

G O L F . N L

INTERVIEW

FAT I M A - E N -J O O S T

dat ik een nieuwe coach moet nemen.”

Fatima: “Echt waar? Met wie overleg je hierover?”

Joost: “Dit soort dingen bespreek ik met mijn vriendin en mijn team, maar ook zij zijn niet helemaal onafhankelijk natuurlijk. Dus eigenlijk komt de beslissing alleen op mij aan. Ik reken een coach ook niet af op één slecht resultaat, maar evalueer pas na een heel jaar.”

Fatima: “Ik heb in mijn hockeycarrière ook wel eens een coach willen ontslaan, maar een telefoontje naar de bond had niet veel effect gehad, denk ik. Ik heb vaak gedacht dat mijn karakter misschien ook wel meer bij een individuele sport past.”

Joost: “Ik had er vroeger goed de pest in als we met voetballen verloren en ik goed had gespeeld.”

Fatima: “Jij kunt alles zelf bepalen. Ik heb in het hockey altijd moeten luisteren naar iemand die ook nog besliste of je speelde of niet.”

Joost: “Ik luister wel naar mijn coaches, maar pik er soms maar een paar dingetjes uit.”

Fatima: “Ik moest wel negentig procent pikken, want anders speelde ik niet. En dat is best lastig voor iemand die in de kern erg eigenwijs is.”

Joost: “Zijn er bij het pokeren ook coaches?”

Fatima: “Niet echt. Er zijn wel websites met video’s van wedstrijdanalyses. Neemt niet weg dat je voor het mentale gedeelte hulp kunt zoeken. Je moet jouw beste modus aan de tafel vinden.”

Joost: “Golf jij eigenlijk?”

Fatima: “Nu even niet. Ik heb het wel gedaan, maar heb nog altijd dat papiertje niet. Ik wil het zeker weer gaan doen. Kan nog op late leeftijd, hè? Op de golfbaan heb ik mijn juiste modus overigens nog niet gevonden. Als ik golf, duurt het niet lang of de clubs vliegen door de lucht. Ik heb er weinig geduld voor. Mijn vorige vriendje schaamde zich op de baan kapot voor mij.”

BALANS Fatima: “Jouw leven wordt bepaald door reizen.

Ik denk dat je wel 35 weken van huis bent? Vind je dat niet zwaar?”

Joost: “Als ik een week geen toernooi heb, is het voor mij juist veel drukker. Dan train ik hier, vraagt mijn vriendin terecht om aandacht, mijn

Ik wil het liefst nummer één van de wereld worden, dat is mijn droomdoel vrienden, familie. Soms heb ik het gevoel dat ik dan in mijn sociale leven heel veel moet compenseren. Het is lastig daarin een goede balans te vinden. Mijn vriendin heeft bovendien haar eigen carrière. Ik zeg heel eerlijk dat het mij persoonlijk beter zou uitkomen als dat niet zo was, maar ik houd haar zeker niet tegen. We weten allebei dat we daardoor extra moeite moeten doen in onze relatie.”

Fatima: “Met al dat reizen vraag je ook veel van je lichaam.”

Joost: “Uit allerlei onderzoeken is gebleken dat je in golf zo rond je 35ste jaar op je best kunt zijn.

Dat heeft te maken met ervaring, stabiliteit in je privéleven, soms een gezin. Dan heb ik tot dat moment nog zes jaar te gaan.”

Fatima: “Wat wil je nog bereiken?”

Joost: “Ik wil het liefst nummer één van de wereld worden. Ik zeg niet dat ik het ook word, maar het is mijn droomdoel.”

Fatima: “Dat is voor mij intrinsieke motivatie: iets bereiken wat nog niet eerder is gelukt.

Topsporters hebben dat in de regel veel meer dan andere mensen.”

Joost: “Zakenmensen hebben dat ook, maar die staan minder in de spotlights dan wij. Ik houd overigens wel van die uitdagingen.”

Fatima: “In golf kun je de ene dag de bal heel goed slaan en de andere dag niet. Is dat niet frustrerend?”

Joost: “Dat heeft ook vaak met het verwachtingspatroon te maken. Zelfs de toppers slagen er maar moeilijk in om een topscore een dag later te herhalen. Dat is mentaal zó moeilijk. Op momenten dat het minder gaat, moet je rustig

FAT I M A - E N -J O O S T

INTERVIEW

stelling verwerk ik in eerste instantie ook liever alleen. Anderen willen vaak te snel van je weten wat er is misgegaan. Mijn vriendin soms ook, ja.

Dan zeg ik haar: praat alsjeblieft ergens anders over, hier wil het nog niet over hebben. Ik heb meestal wel een paar dagen nodig om een flinke teleurstelling te verwerken. Veel langer kan niet, want dan wacht alweer het volgende toernooi.”

Fatima: “Ik was als hockeyer gewend om altijd in een team te zitten. Ik mis dat teamgebeuren nu toch ook wel. Ik herinner me een moment bij de Olympische Spelen waarbij zwemster Inge de Bruijn alleen de eetzaal van het olympisch dorp binnenkwam en ik dat zielig vond. Nu betrap ik me er soms zelf op dat ik af en toe die Inge ben. Als je verliest kan de sfeer in een team grimmig zijn, maar als je wint, deel je het plezier met elkaar. Dat is zoveel leuker. Bij golf heb jij dat niet.”

Joost: “Nee, al kun je het wel iets later met vrienden en familie vieren natuurlijk.”

blijven. In jezelf blijven geloven. Als topsporter moet je zelfvertrouwen hebben, vind ik. Maar in Nederland wordt dat al snel verward met bluf of arrogantie. Maar wat is er mis mee om in jezelf te geloven? Als ik roep dat ik de nummer één van de wereld wil worden, zeggen veel mensen: doe eens normaal, man. Maar dat is toch topsport? Dat je het hoogst haalbare nastreeft?”

Fatima: “Als vrouw had ik daar misschien nog wel meer last van. Van een man wordt eerder geaccepteerd dat hij zelfverzekerd is. Maar je moet dan ook goed met een teleurstelling om weten te gaan. Kun je dat?”

Joost: “Wanneer je op een ronde terugkijkt, zijn er zoveel momenten die misschien beslissend zijn geweest. Als ik die dubbel bogey daar niet had gemaakt, had ik misschien wel gewonnen, en meer van dat. Wanneer ik op zondag heb meegedaan om de overwinning, maar niet heb gewonnen, dan slaap ik de hele nacht niet. Nog te veel adrenaline in mijn lijf. Terwijl ik slaap als een roos als ik vrijdag of zaterdag aan de leiding ga. Een teleur-

FITNESS Fatima: “Je speelt nu ook vaker in Amerika. Maar volgens mij is het in Europa gezelliger dan op de Tour in Amerika, niet?”

Joost: “In Amerika reizen bijna alle spelers met hun familie naar de toernooien. In Europa gebeurt dat niet. Dat is de cultuur daar. Dan ga je daar niet in je eentje tussen zitten. Er zijn wel Europeanen met wie ik optrek, maar het is wel anders. Maar ik kan goed alleen zijn. Na een ronde met roomservice op de kamer een filmpje kijken, dat vind ik niet erg hoor.”

Fatima: “Als ik samen met pokerspelers ben, gaan we handen bespreken. Wat je gedaan hebt met bepaalde kaarten. Maar waar hebben jullie golfers het onderling over? Auto’s en vrouwen zeker? En over wat Tiger uitspookt?”

Joost: “Inderdaad een beetje slap ouwehoeren.

Als je de volgende dag vroeg moet spelen, ga je niet tot elf uur ’s avonds door. Ik wil toch wel acht, negen uur slaap pakken.”

Fatima: “Ben jij een ochtend- of een avondmens?”

Joost: “Meer een avondmens, maar als ik mag kiezen, speel ik liever vroeg in de ochtend. Dan zijn de omstandigheden op de baan vaak beter.”

3 1

G O L F . N L

INTERVIEW

FAT I M A - E N -J O O S T

Fatima: “Bij het Nederlands hockeyelftal stonden we drie uur voor een ochtendwedstrijd op en gingen eerst even wandelen, beetje losmaken. Bij het pokeren moet je ook fris aan tafel zitten. Je kunt niet twaalf uur achter elkaar toneelspelen, maar zelfs je hartslag kan je tegenstander al in de kaart spelen. Ik ben ook daarin de laatste tijd meer prof geworden. Ik neem tegenwoordig een tupperwarebakje met gezonde dingen mee. Gelukkig heb je bij toernooien van die foodtrucks met gezond eten. Kun je een runner erop uit sturen om wat te halen. Wat doe jij om fit te blijven?”

Joost: “Ik vind hardlopen saai, maar ga wel trouw naar de sportschool. Ik train vooral de spieren die je gebruikt bij golf. Cardio, kracht en flexibiliteit.

Ik begin een toernooidag eerst met een harde massage, daarna een lichte waarbij vooral de spieren die ik gebruik bij het spelen onder handen worden genomen. Ik heb een chronische slijmbeursontsteking in mijn schouder en ik moet dus oppassen dat ik die niet overbelast. Is een familiekwaal. Mijn broer is er net aan geopereerd en mijn moeder heeft er ook last van. Ik kan er goed mee spelen, zolang ik de arbeid-rustverhouding maar in de gaten houd.”

VERBETERPUNTEN Fatima: “Wat zijn je zwakke punten en weet je ook waarom?”

Joost: “Mijn korte spel en mijn putten zijn zwakke punten. Ik denk dat ik iets minder gevoel heb dan een ander. Ik kan het allebei wel, maar het is niet constant genoeg. Ik weet dat ik nu niet aan mijn beste jaar bezig ben. In golf speelt ook een rol welke banen je liggen. Ik speelde pas op St. Andrews het Brits Open en daar heb ik nooit echt goed gespeeld. Wel goede ronden gehad, maar als je naar de statistieken kijkt, wordt dat bevestigd. Ik kan er wel winnen, daar geloof ik ook in, maar ik heb een voorkeur voor andere banen.

Maar ja, als je dat hardop zegt, dan duikt iedereen daar op. Naarmate je ouder wordt, let je dus meer op wat je zegt. Je moet eens weten hoeveel mailtjes ik krijg na een minder toernooi. De een vindt dat

ik mijn putten moet veranderen, de ander roept dat ik een andere coach moet nemen. Ze vallen zelfs mijn familie ermee lastig. Dat krijg ik dan te horen natuurlijk.”

Fatima: “Je ouders willen natuurlijk het beste voor je. Hun kind is het beste, het liefste. Ik herken dat wel.”

Joost: “Ik verbaas me met name over de reacties op Twitter van mensen die je na twee slechte resultaten echt afzeiken. Wat bezielt ze? En wat hebben zij gepresteerd, vraag ik me dan af.”

Fatima: “Ten slotte: ben je blij met dit leven?”

Joost: “Het heeft ook zijn mindere kanten. Er zijn dagen dat je het echt zwaar hebt als je ergens helemaal alleen zit en de resultaten slecht zijn, maar ik weet wel dat ik dit niet zou willen inwisselen voor een kantoorbaantje.”

Met dank aan Holland Casino Rotterdam (Hollandcasino.nl), Ted Baker (tedbaker.com), Mads Nørgaard (madsnorgaard.dk), Hackett London (hackett.com), Calvin Klein (calvinklein.com), Asos (asos.com), Every Day Counts (everydaycounts. com), Salvatore Ferragamo (ferragamo.com)

INTRODUCING DISTANCE WITHOUT COMPROMISE.

LOW SPIN. HIGH SPEED. EXCEPTIONAL FORGIVENESS. NEW TITLEIST 915 DRIVERS. The momentum is building for new Titleist 915 drivers. There have been multiple worldwide Tour wins, and more and more amateurs everywhere are enjoying the benefits of maximum distance due to the lower spin and higher speed from the Active Recoil Channel and Radial Speed Face and more stability from the High MOI Design. This, along with industry-leading adjustability, great looks, sound and feel, make for the most complete driver performance in the game today. Visit www.titleist.de/golf-clubs/drivers/ 915d to learn more.

TM

©2015 Acushnet Company.

Adam Scott

Jordan Spieth

460cc, full pear profile

Geoff Ogilvy

www.titleist.de ACUSHNET NEdErlANd b.v. • Heibloemweg 3 • 5704 BS Helmond

440cc, pear profile

3 3

G O L FC R U I S E M E T D E S U P E R D E LU X E E U RO PA 2

VAN ZEE NAAR TEE Cruisen en golfen. Zo op het oog wellicht een wat merkwaardige combinatie, maar eenmaal aan boord van de ultraluxe Europa 2 kom je er al snel achter dat die misschien wel de meest comfortabele golfvakantie uit je leven kan opleveren.

T E K S T

E D W I N

A M M E R L A A N

|

B E E L D

H A P A G - L L O Y D

C R U I S E S

€1 A 36 ll-i N 2,- n IE of Lid UW € 1 ma 19 at ! ,- sc pe ha rm p aa nd

Lidmaatschap voor iedereen

Dus ook voor Sophie, Stijn, Ben, Ronald, Charlotte, Michel, Anneloes, Anne-Fleur, Jean-Paul, Diane en u!

Schitterende golfbanen, een gezellig verenigingsleven en een gastvrije sfeer. Het Rijk Golfbanen maakt het beste wat golf te bieden heeft toegankelijk voor iedereen. Dankzij ons All-in, Individueel-, Jeugd-, Student- en Bedrijfslidmaatschap hebben wij een passende vorm van lidmaatschap voor ieder type golfer. Kies de vorm die bij u past en word ook lid op één van onze vier prachtige banen! Meer informatie over onze lidmaatschapsvormen vindt u op www.golfenophetrijk.nl

Zo mooi kan golf zijn.

GOLFCRUISE

TRAVEL

WIL JE DEZE LUXE GOLFCRUISE MEEBELEVEN? BEKIJK DAN DE VIDEO OP GOLF.NL

L

oslaten. Als er één woord van toepassing is op een golfcruise met de Europa 2, dan is het wel loslaten.

Niet alleen verdwijnt alle denkbare vakantiestress zodra je de eerste voet aan boord zet, ook hoef je je vanaf dat moment geen zorgen meer te maken over de golfactiviteiten die op je wensenlijstje staan. Vervoer, greenfees, lunch, buggy’s, materiaalhuur, afslagtijd, tot aan het schoonmaken van je clubs aan toe; het wordt allemaal voor je geregeld terwijl je ondertussen met een verfrissende cocktail, al zonne-badend op het dek naar de volgende bestemming vaart.

WARM ONTHAAL MET KOELE DOEKJES Voor ons begint het ultieme ontstressen in de in de haven van Lissabon. De ontvangst is meteen allerhartelijkst. Na enkele korte administratieve checks en soepele veiligheidscontroles worden we op de kade opgewacht met koude opfrisdoekjes, een glas champagne en kleine hapjes. Beleefdheden worden uitgewisseld en handen geschud, terwijl ondertussen de koffers en golftassen naar de cabines worden

gebracht. Het slechts twee jaar oude en middelgrote (maximaal vijfhonderd passagiers) schip van het Duitse Hapag-Lloyd Cruises ligt trots afgemeerd voor een tocht rondom het Iberische schiereiland. Wij varen mee vanaf Lissabon, via Cadiz en Malaga naar Ibiza. De meeste passagiers blijven echter – met een extra stop in Mallorca – aan boord tot Barcelona.

Varend ontbijtje onder de Spaanse zon.

GEEN HUT MAAR SUITE In de 2015-editie van de vooraanstaande Berlitz Cruise Guide werd de Europa 2 gewaardeerd met de hoogste, vijf-sterren-plusonderscheiding. Dat is aan alles te merken. Het interieur is strak en modern, met zo min mogelijk goud en marmer. Daarentegen treffen we veel licht houtwerk, leisteen en zilver in de ruime vertrekken, met opvallend hoge plafonds en veel moderne kunst en fotografie aan de muren. Over opvallend gesproken; vrijwel overal is er contact met buitenwereld. In de restaurants, bars, ontspanningsruimtes en zelfs in de meeste liften is er zicht op zee.

Het geeft een gevoel van ruimte en dat is wel zo handig bij dreigende verschijnselen van zeeziekte (advies: hou je ogen gericht op de horizon). Het 3 7

G O L F . N L

GOLF.NL

Sfeerimpressie van deze golfcruise

schip telt tien dekken, waarbij de bovenste zeven toegankelijk zijn voor passagiers. Onze hut bevindt zich op dek vijf, maar Hapag-Lloyd spreekt liever over suites. Logisch, want in tegenstelling tot de meeste andere cruiseschepen heeft iedere suite een balkon. Bovendien biedt de kleinste suite zelfs met 35 vierkante meter nog aanmerkelijk meer ruimte dan de concurrentie. In deze categorie moet je op Europa 2 rekenen op een prijs van circa 3500 euro per persoon voor ongeveer een week cruisen. In verschillende stappen worden de cabines groter tot maximaal 114 vierkante meter. Over de prijs van de (twee) grootste Owner Suites (onder andere eigen sauna, jacuzzi met zicht op zee, 24-uurs butlerservice) doet Hapag-Lloyd Cruises geen uitspraak.

Die is alleen op serieuze aanvraag beschikbaar.

NIET HELEMAAL ALL-IN In onze bescheiden Veranda Suite treffen we gekoelde champagne en fruit, waaronder een schaaltje verse aardbeien. Een snelle inspectie van de hut toont een walk-in closet met onder andere een kluis, badjassen en reddingsvesten (die bij de verplichte veiligheidsoefening op de eerste dag gedragen moeten worden).

De badkamer met bad, separate douche, toilet, wastafel en talloze benodigdheden ziet er spic en span uit. In de bed- annex woonkamer is voldoende ruimte voor een smal bureau, zithoek én minibar.

Het bier, water en fris uit die minibar zijn overigens bij de prijs inbegrepen. Net als alle (!) maaltijden in de zeven restaurants aan boord. Ook de fooien zijn inclusief. Wel moet je betalen voor de drank die je buiten je suite nuttigt, maar de prijzen (bijvoorbeeld 5,50 euro voor een serieuze cocktail) zijn bijzonder redelijk te noemen. Verder moet je aan boord rekening houden met extra kosten voor internet (via de satelliet, dus fiks aan de prijs) en speciale arrangementen (wellness, excursies, cursussen, lessen) al kun je gratis gebruikmaken van de sauna, fitnessruimte, bibliotheek, verschillende kidsclubs (van kleuters tot teens) en het centrale zwembad-met-schuifdak op dek negen. Er is heel bewust niet voor een volledig all inclusive concept gekozen, want “daarmee kies je voor de middelmaat en wij willen ver boven die middenmaat uitstijgen”, zo laat een medewerker weten.

OVERWEGEND DUITS Het is opvallend hoe snel je je op dit drijvende vijfsterrenhotel thuis voelt. Dat heeft niet alleen met alle

CRUISEN MET HAPAG-LLOYD CRUISES Hapag-Lloyd Cruises (tegenwoordig in handen van reisorganisatie TUI) beschikt over een kleine vloot van vier schepen. De compacte MS Hanseatic en MS Bremen worden vooral ingezet bij avontuurlijke expedities, de grotere MS Europa biedt maximaal vierhonderd gasten een klassieke, meer traditionele cruisebeleving. Ook op de Europa 2 is alles gericht op vijf-sterrenplus-luxe, maar dan in een meer moderne, eigentijdse stijl waarbij je je smoking kunt thuislaten. Het merendeel van de passagiers beschikt (vooralsnog) over een Duitse nationaliteit, de leeftijden op Europa 2 zijn heel divers, van gezinnen en tweeverdieners tot pensionado’s. Golf neemt een steeds prominentere rol in als een van de arrangementen die individueel (à la carte) of in een groep geboekt kunnen worden. De golfprogramma’s worden daarom het hele jaar door – ook voor kinderen – aangeboden.

EEN PAAR VOORBEELDEN UIT HET CRUISEPROGRAMMA VOOR 2016

MUMBAI EN DE PERZISCHE GOLF 25 maart - 7 april 2016 (dertien dagen), vanaf 5.691 euro per persoon.

GOLFBANEN Muscat (Oman) Muscat Hills GC Doha (Qatar) Doha GC Abu Dhabi (VAE) Abu Dhabi GC National course Dubai (VAE) Address Montgomerie GC 1 Ruime suites met de allure van een vijfsterrenhotel.

2 De badkamer van de Owner Suite.

3 Service met een glimlach. Hier de receptie.

4 Een open en licht interieur.

5 Iedere hut heeft een eigen balkon.

Additionele kosten golfpakket: 1.390 euro p.p.

CIVITAVECCHIA (ROME) NAAR MONTE CARLO

31 mei - 9 juni 2016 (negen dagen), vanaf 4.551 euro per persoon GOLFBANEN Bonifacio (Corsica, Frankrijk) Golf de Sperone Barcelona (Spanje) Club de Golf de Barcelona St. Tropez (Frankrijk) Golf de Beauvallon Additionele kosten golfpakket: 990 euro p.p.

Meer info: hl-cruises.com

GOLFCRUISE

1

2

3

4

TRAVEL

5

3 9

G O L F . N L

1

aanwezige faciliteiten en luxe te maken, maar bovenal met de extreem goede, klantgerichte service. De staf bestaat uit zo’n 370 personen. Het bedienend personeel is overwegend Duits en spreekt uitstekend Engels.

De letterlijk en figuurlijk lagere en veelal onzichtbare rangen komen uit goedkopere Aziatische landen. Ook de meeste passagiers hebben een Duitse nationaliteit. Wij schatten zo’n negentig procent. Een van de redenen voor het uitnodigen van de internationale pers, is dat HapagLloyd Cruises een breder, internationaler publiek zoekt.

GOLF À LA CARTE Tot zover de feiten. Naast het ervaren van die uitstekende service, de moderne faciliteiten en voortreffelijke (specialiteiten)restaurants, moet er ook gegolfd worden. En dat begint al op het schip. De Europa 2 heeft altijd minimaal één, soms twee PGA-pro’s die in twee

golfsimulators klaarstaan voor lessen en swinganalyses.

Desgewenst met video. Ook zonder professionele tips mag je op de zestien banen van de simulator een bal slaan. Voor het echte werk kun je kiezen uit een individueel, op maat gesneden à la carte golfprogramma (waarbij je vooraf je wensen voor en bij de te kiezen baan in de buurt van de volgende haven aangeeft) of een groepsarrangement. De aanwezige pers werd uitgenodigd om deel te nemen aan het groepsarrangement op golfbanen bij Lissabon (Penha Longa), Cadiz (Montenmedio) en Malaga (Parador). En dat is waar het ware ontstressen voor ons, vakidioten als we zijn, pas echt begint.

GEPOETSTE CLUBS EN SCHOENEN Bij aankomst in iedere haven worden de golftassen door het personeel naar de gereedstaande touringcar

1 Zwemmen met open dak.

2 Hapag-Lloyd Cruises neemt het zeebanket letterlijk.

3 Alle maaltijden in de zeven restaurants aan boord zijn bij de prijs inbegrepen.

GOLFCRUISE

TRAVEL

ALTERNATIEF VOOR SNELLE BESLISSERS: PIN HIGH GOLFCRUISE MONTE CARLO - BARCELONA

2 3

gebracht. Een van de voordelen van de groepsarrangementen is dat er altijd een golfpro meegaat. Hanna Baum, onze dienstdoende professional, begeleidt iedereen, gemiddeld tussen de twintig en dertig passagiers, naar de bus waar een lokale gids onderweg meer over de baan en omgeving vertelt. Bij aankomst staan de buggy’s klaar, net als de emmertjes met ballen op de drivingrange. De flights zijn dan al ingedeeld, greenfees betaald, scorekaarten met handicapverrekening en starttijden ingevuld en de flessen water klaargelegd. Ondertussen heeft iedereen aan boord al een setje ballen, tees en potloden ontvangen. In tegenstelling tot het serieuze journaille, spelen de gewone passagiers steeds een ontspannen wedstrijdje met kleine prijzen na afloop. Tijdens de rondes worden lunchpakketten en verfrissingen uitgedeeld, net als ongedwongen spel- en techniektips van Hanna en haar collega John die in een

Dit jaar nog een golfcruise boeken? Pin High Golftravel en Cruise Travel van ANWB organiseren samen, na succesvolle eerdere edities, wederom een golfcruise. Op 14 oktober 2015 vaart het luxe schip Marina van de rederij Oceania Cruises over de wateren van de West-Middellandse Zee. Je vertrekt vanuit het mondaine Monte Carlo en maakt de oversteek naar het vaste land van Italië met steden als Florence en Rome. Via Mallorca vaar je terug naar Frankrijk om de cruise in de wervelende wereldstad Barcelona af te sluiten. De tocht – met gegarandeerde afvaart – is zodanig samengesteld dat een optimale combinatie van golf en sightseeing mogelijk is. Dit alles onder professionele wedstrijden reisleiding. Tijdens deze cruise speel je op vier mooie golfbanen en vlieg je met KLM.

HET PAKKET

• tien nachten tweepersoons binnenhut/volpension; • vier greenfees (Montecatini GC, Argentario GC, Golfpark Puntiro, St. Maxime Golf); • heenvlucht Amsterdam - Nice met KLM; • terugvlucht Barcelona - Amsterdam met KLM; • transfer luchthaven - schip v.v.; • gebruik faciliteiten aan boord; • non-alcoholische drankjes; • transfers van/naar de banen; • wedstrijd- en reisleiding.

Binnenhut vanaf 2.479 euro p.p.* Buitenhut vanaf 2.669 euro p.p. * Balkonhut vanaf 2.919 euro p.p. * * Op basis van twee personen

Meer info & te boeken bij pinhigh.nl

4 1

GOLFCRUISE

TRAVEL

buggy kriskras over de baan rijden. Na afloop van de achttien holes een paar drankjes in het clubhuis en dan weer zonder zorgen – ruim voor vertrek – terug in de bus naar de boot. De clubs worden opgeslagen en voor je schoongemaakt, de golfschoenen desgewenst gepoetst.

IN WEEMOED Toegegeven, goedkoop is het niet. Voor een groepsprogramma golf betaal je circa 950 euro extra. Ook dat is een kwestie van loslaten, want voor dit bedrag word je behandeld als een ware VIP en golf je drie dagen zonder organisatorische zorgen op een aantal prachtige banen.

Het ene moment sta je tussen de rollende heuvels van Cadiz ballen te putten, een paar uur later heb je een 360 graden uitzicht op de azuurblauwe golven van de Middellandse Zee, om de volgende ochtend wakker te worden in een andere haven voor een nieuw golfavontuur. Eenmaal op de kade van Ibiza, klaar voor onze

reis naar huis, kijken we in weemoed naar het enorme gevaarte dat achter ons met vuistdikke touwen ligt afgemeerd. We hadden zonder problemen nog een week in de comfortabele luxe van de Europa 2 kunnen doorbrengen. Veel beter dan dit zal een golfvakantie niet snel meer worden. Een herinnering die we waarschijnlijk nooit meer zullen loslaten.

DE BANEN

PENHA LONGA GOLF RESORT SINTRA, PORTUGAL Cijfer Leadingcourses: 8,1 Greenfee: 97 euro (weekdagen), 130 euro (weekend)

MONTENMEDIO GOLF & COUNTRY CLUB CADIZ, SPANJE Cijfer Leadingcourses: 8,3 Greenfee: 90 euro

EL PARADOR GOLF MALAGA, SPANJE Cijfer Leadingcourses: 7,1 Greenfee: 72 euro

Op ongeveer een uurtje rijden van Lissabon ligt het fraaie Penha Longa Golf Resort, een onderdeel van de Ritz Carlton-groep.

Dit statige, in palazzo stijl opgetrokken landgoed tussen de heuvels van Sintra, vind je niet alleen een luxueus vijfsterrenhotel, maar tevens een aangrenzende, uitstekend onderhouden baan met talloze interessante landmarks (zestiende eeuws klooster, Romeins aquaduct), vergezichten (op prachtige natuur, maar ook het racecircuit van Estoril) en een opvallend modern ingericht clubhuis. De greenfee is, zeker in het weekend, aan de prijs maar daarvoor krijg je achttien uitdagende holes met veel hoogteverschillen. De greens vonden we wat aan de trage kant, maar dat is dan ook het enige punt van kritiek.

Een waar feest voor golfliefhebbers met een zwak voor mediterrane natuur; tussen de kurk-, olijf-, pijn-, eucalyptus- en palmbomen zul je nauwelijks een vlak stukje fairway of green vinden. Met smalle afslagen, flink wat blinde holes en een overdaad aan bunkers, is dit geen eenvoudige baan. Montenmedio ligt er ook in hartje zomer uitstekend bij, maar de faciliteiten (inclusief paden voor de buggy’s) kunnen wel een stevige opknapbeurt gebruiken. Het authentieke clubhuis met zwembad verkeert daarentegen in prima staat. Vooraf worden we gewaarschuwd om geen kostbaarheden mee de baan op te nemen. Omdat lokale dieven soms de buggy’s van onachtzame gasten leegroven.

Gaf ons een onbestemd gevoel en een extra reden om recht op de fairways te blijven.

Vlakke resortbaan, grenzend aan de zee. Een van de oudste (1925) golfbanen in de regio, maar nergens is die historie nog voelbaar. De meeste hotelgasten hebben weinig interesse in golf, zo lijkt het vanuit het geïntegreerde clubhuis. Storend is het frequent en laag overkomend vliegverkeer, maar de vele tropische vogels nemen er geen aanstoot aan. Het groene Parador heeft prima fairways en bedrieglijk snelle greens, toch is de baan in z’n geheel weinig spectaculair. Sommige holes hebben zicht op de Middellandse Zee en – jawel – het lokale naaktstrand. We noteren veel korte par-vier’s, maar het maakt een rommelige indruk. Met dank aan de wat geforceerd aangelegde, waterhindernissen en de vele, zanderige waste areas.

Meer info: penhalonga.com

Meer info: montenmediogolf.com

Meer info: parador.es/en/paradores/ parador-de-malaga-golf 4 3

1 ADRESPOSITIE:

creëer een krachtbron Als de gemiddelde amateurgolfer klaarstaat om een drive te slaan, denkt hij aan het doel of, nog waarschijnlijker, aan die waterhindernis rechts van de fairway. Ik denk aan mijn benen. Ik wil ze sterk en stabiel hebben, van mijn billen tot aan mijn kuiten. Zo beperk ik mijn heupdraai als ik mijn schouders ga draaien voor maximale weerstand tussen onder- en bovenlichaam.

Ga daarvoor extra breed staan en zet je voeten verder van elkaar dan schouderbreedte. Deze bredere basis beperkt je heupdraai. Druk dan je knieën wat naar buiten zodat je benen krom lijken. Duw nu je lichaam naar beneden door je spikes in de grond te drukken. Je benen zijn nu klaar voor actie; de spanning is het signaal dat je de backswing kunt starten. Krachtige benen helpen je om te swingen als een atleet. Als je benen slap zijn, kunnen ze de kracht van de beweging nooit aan. Zelfs als je geen powerhitter bent, met slappe benen heb je geen fundament voor een goede swing.

BENEN Ga wat lager ‘zitten’ en zodra je voelt dat je bilen bovenbeenspieren aangespannen zijn, kun je de swing beginnen.

VOETEN Duw je voeten in de grond. Het moet voelen alsof je in het gras verdwijnt.

STAND Ga breed staan, dat geeft een stevig fundament.

MICHELLE-WIE

INSTRUCTIE

S P O R T S / M U R R A Y A N G U S B E E L D E N

Duw je knieën naar buiten alsof je op een paard zit. Je voelt je meteen sterker staan.

T E K S T

KNIEËN

I L L U S T R A T E D

C L A S S I C

/

G E T T Y

I M A G E S

|

V E R T A L I N G

G E R A R D

L O U T E R

MICHELLE WIE SWINGT

IN VIER STAPPEN NAAR VERRE DRIVES Golf is natuurlijk veel leuker als je drives op de fairway eindigen. Maar hoe sla je constante, verre én rechte drives? US Open-winnares Michelle Wie deelt een paar van haar geheimen én een checklist.

Sinds ik een jaar of dertien ben, sla ik mijn drives al verder dan de meeste meisjes (en sommige jongens) met wie ik speelde.

Ik ben nu 25 en mijn drives zijn alleen maar beter geworden.

Ik heb het geluk dat ik lang ben en lange armen en benen heb, mijn lichaam is gemaakt om veel swingsnelheid te creëren.

Maar om succesvol te zijn, moet je de bal ver maar zeker ook recht slaan. Ik heb hard gewerkt om accurater te worden met de driver zonder veel afstand in te leveren. Een stijging van 26 procent fairways hit sinds 2012 is het bewijs dat mijn afslagen met de driver nu zijn zoals ik ze hebben wil. Je hoeft niet lang en slank te zijn om goede drives te slaan. Iedereen kan verder en rechter slaan met vier fundamentele swingposities die, met wat training, ervoor zorgen dat je swingsnelheid omhoog gaat en de accuratesse toeneemt. Volg mijn stap-voor-stap-checklist en je zult merken dat je drives een heel eind weg midden op de fairway landen.

4 4 5 5

G O L F . N L

INSTRUCTIE

MICHELLE-WIE

MICHELLE SUNG WIE De Amerikaanse Michelle Sung Wie (25) werd op vijftienjarige leeftijd professional en speelt op de LPGA Tour. Ze heeft ZuidKoreaanse ouders die vlak voor haar geboorte naar Honolulu emigreerden; haar vader werd professor aan de Universiteit van Hawa誰. Haar moeder won in 1985 het Zuid-Koreaans amateurkampioenschap golf.

Michelle begon al met golf toen ze vier jaar was. Ze werd later lid op de Waialae Country Club op Hawa誰. Op haar 21ste moest Wie kiezen tussen de ZuidKoreaanse en Amerikaanse nationaliteit en koos voor de laatste. Wie studeerde aan de Stanford Universiteit.

Op de LPGA Tour won ze vier toernooien: Lorena Ochoa Invitational (-13, 2009), CN Canadian Women's Open (-12, 2010), LPGA Lotte Championship (-14, 2014) en het US Women's Open (-2, 2014). Ook speelde ze drie keer mee in de Solheim Cup die ze met het Amerikaanse team in 2009 won.

SCHOUDERS Draai je schouders zo veel mogelijk.

Ze zijn de motor van de beweging.

2

BACKSWING:

beweeg alles behalve je onderlichaam Ik heb betere drives gekregen door een simpelere backswing. Vroeger probeerde ik alles te draaien als ik de backswing begon. Neem dit van mij aan: draai gewoon je bovenlichaam en laat je armen en handen automatisch volgen. Zo wordt het bijna onmogelijk om niet in de goede swingbaan te komen. Daarom is het zo belangrijk om je benen stevig te hebben. Zonder die sterke basis draait je onderlichaam mee met je bovenlichaam, hoe je ook probeert dat niet te laten gebeuren.

Kijk naar mijn onderlichaam in mijn backswing en bij de adrespositie: identiek! Het Nike-logo op mijn linkerbeen is niet bewogen. En kijk naar de coil; het verschil tussen de draai van mijn schouders en heupen zorgt ervoor dat mijn lichaam is opgedraaid en gespannen staat als een veer. Halverwege de backswing heb ik al veel weerstand opgebouwd en al die energie ga ik gebruiken bij impact.

KNIEﾃ起 Je knieﾃｫn staan nog steeds naar buiten, span je benen zodat ze atletisch zijn.

BENEN Met mijn benen zorg ik ervoor dat het onderlichaam niet draait.

VOETEN Blijf je voeten in de grond duwen zodat het onderlichaam niet beweegt.

4 7

G O L F . N L

WEERSTAND Maximale schouderdraai versus minimale heupdraai.

KNIEﾃ起 Je wilt je lichaam bij de top van de backswing op dezelfde hoogte hebben als bij de startpositie.

Je ziet dat de buiging in mijn knieﾃｫn hetzelfde is gebleven en ik ben niet omhoog gekomen met mijn lichaam, heel belangrijk voor zuiver contact.

ADRESPOSITIE:

creﾃｫer een krachtbron

De gemiddelde amateurgolfer denkt als hij klaarstaat om een drive te slaan, aan het doel of, nog waarschijnlijker, aan die waterhindernis rechts van de fairway. Ik denk aan mijn benen. Ik wil ze sterk en stabiel hebben, van mijn billen tot aan mijn kuiten. Zo beperk ik mijn heupdraai als ik mijn schouders ga draaien voor maximale weerstand tussen onder- en bovenlichaam. Ga daarvoor extra breed staan en zet je voeten verder van elkaar dan schouderbreedte (zie foto 1). Deze bredere basis beperkt je heupdraai. Druk dan je knieﾃｫn wat

naar buiten zodat je benen krom lijken. Duw nu je lichaam naar beneden door je spikes in de grond te drukken. Je benen zijn nu klaar voor actie; de spanning is het signaal dat je de backswing kunt starten. Krachtige benen helpen je om te swingen als een atleet. Als je benen slap zijn, kunnen ze de kracht van de beweging nooit aan. Zelfs als je geen powerhitter bent, met slappe benen heb je geen fundament voor een goede swing.

MICHELLE-WIE

3

INSTRUCTIE

HANDEN Laat je handen automatisch vallen (doe dat niet actief), het gebeurt vanzelf als reactie op de gewichtsverplaatsing richting het doel. Zo kom je in de perfecte slot-positie, het is bijna magie‌

TRANSITIE:

bewaar de energie voor impact Als je golf kijkt op tv, is het moeilijk te zien wanneer een speler zijn backswing eindigt en de downswing begint. Maar in jouw swing is die transitie heel duidelijk. Zoals bij de meeste amateurgolfers is, als je de downswing inzet, je eerste beweging het helemaal opendraaien van je heupen. Hoewel veel pro’s dat advies geven, verklap ik mijn geheim: dat opendraaien moet later gebeuren, niet bij het begin van de downswing maar dichter bij impact. Het heet niet voor niets een transitie: je bereidt je lichaam voor op een krachtsexplosie maar je wilt die kracht nog even vasthouden. De stevige basis met dat sterke onderlichaam? Nog even zo houden, en dat geldt ook voor je bovenlichaam.

Verplaats alleen het lichaamsgewicht naar je linkervoet zonder je heupen of schouders te draaien. Het enige verschil tussen de toppositie en het eerste stuk van de downswing is dat mijn linkerheup dichter bij de bal is omdat mijn gewicht richting het doel is verplaatst (mijn handen en armen vallen automatisch naar beneden als reactie op die beweging). Vanuit deze positie kan ik de snelheid opvoeren zonder angst voor een hook of een slice.

LICHAAM Verplaats je onderlichaam naar het doel, houd de rest zo stil mogelijk.

VOETEN Als mijn gewicht naar links gaat, druk ik nog harder met mijn linkervoet in de grond.

4 9

Golfschoenen Zonnebril Concentratie

Transavia wenst u alvast een fijne golfvakantie toe!

MICHELLE-WIE

TIP: Focus op de bal, en dan bedoel ik echt focussen. Kies bij de adrespositie een dimple en kijk daarnaar tot de bal weg is van het clubhoofd. Focussen op een dimple houdt het lichaam rustig en het voorkomt dat je omhoog komt met je borst in de hitting-zone. Dit klinkt misschien als een klein detail, maar het kan een groot verschil maken. Dus neem van mij aan: ogen op de bal!

4

INSTRUCTIE

Lekker

laten DOWNSWING:

ouwehoeren

HEUPEN

gewoon laten gaan

Houd je linkerheup op dezelfde hoogte in de backswing. Na impact gaat de die heup omhoog en naar links.

OGEN Focus op een enkele dimple op de bal. Dat helpt je laag te blijven en het voorkomt missers.

LICHAAM Zodra de transitie is voltooid, draai je je lichaam. Je kunt nooit te veel draaien.

Zodra ik mijn heupen heb verplaatst naar het doel, draai ik onmiddellijk.

Eerst met mijn heupen en dan met mijn boven-lichaam. Zo krijg je een snap-beweging door de bal, zoals met een zweep. Zo simpel is het: gewoon loslaten, het lichaam dat gespannen staat als een veer, laat je vrijuit terugdraaien.

Als ik echt goede drives sla, hou ik mijn houding intact. Daarmee bedoel ik: mijn hoofd houdt dezelfde afstand tot de bal op het moment van impact als bij de startpositie. Dat geldt ook voor mijn handen; ik wil die nagenoeg op dezelfde plek hebben bij de adrespositie als bij impact.

De meeste golfers, ik ook, hebben de neiging de bal te slaan met hoge handen, de shaft komt een beetje omhoog.

Daardoor kan het clubblad open komen te staan op het moment van raken. Mijn coach David Leadbetter hamert er voortdurend op: laag blijven en doordraaien.

5 1

G O L F . N L

NIKE | Muts € 30 | Jasje € 80 | Riem (roze) € 65 | Polo € 85 | Broek € 100 | Damesschoenen € 140 Herenschoenen € 180 | Riem (wit) € 65Shirt (roze) € 75 | Jasje € 190

F O T O G R A F I E

L O D E W I J K

D U I J V E S T E I J N

|

S T Y L I N G

G E E R T - J A N

R E N Z E N

|

A S S I S T E N T

S T Y L I N G

E L L E N

R O O I J A K K E R S

NAJAARSMODE

GOLF

MODE

PUMA | Lux performance adjustable cap black € 29,95 | Lux fitted golf belt € 54,95 | Novelty sweater € 99,95 Lux blend polo black € 99,95 | Lux blend polo dark Grey Heather € 99,95 | Lux YD stripe polofederal blue € 99,95 Lux tech pants Quicksilver € 119,95 5 3

G O L F . N L

TO M - W AT S O N

INTERVIEW

G O L F L E G E N D E TO M W AT S O N O V E R H E T E I N D E VAN ZIJN LOOPBAAN ALS PROFESSIONAL

“Ik heb het gereedschap niet meer om door te gaan” TOM WATSON, 65 JAAR, IS EEN SPRINGLEVENDE GOLFLEGENDE, EEN AMBASSADEUR EN WOORDVOERDER VAN DE SPORT EN EEN WERELDWIJD GELIEFDE GENTLEMAN. IN SEPTEMBER DOET HIJ MEE AAN HET KLM OPEN. IN EEN EXCLUSIEF INTERVIEW MET GOLF.NL VERTELT WATSON OVER ZIJN PASSIE VOOR THE GAME EN ZIJN ZORGEN OVER DE TOEKOMST VAN GOLF.

T E K S T

C H R I S

V E L D K A M P

|

B E E L D

C H R I S

A L L E R T O N , R A L P H

L A U R E N

5 5

GOLF.NL

De video met Tom Watson

TO M - W AT S O N

INTERVIEW

Tom Watson op zijn geliefde Old Course in St. Andrews.

TOM WATSON GEBOREN 4 september 1949 in Kansas City, Missouri OPLEIDING Stanford University

Getty Images

PRO SINDS 1971

T

WOONPLAATS Stilwell, Kansas

om Watson, Gary Player, Sam

Boulden, en ze sloeg me er vier keer uit.” Het is Tom

Torrance, Freddy Couples en

Watson ten voeten uit. De Amerikaan is nu 65 en

andere topgolfers van vijftig

min of meer met pensioen, het KLM Open wordt een

en ouder staan half juli op

van zijn laatste wedstrijden met de “kids”. Hij kan

de range van de Sunning­

terugkijken op een glorieuze golfcarrière, maar hij

dale Golf Club. De beroemde

blijft competitief. Hij kan zich er heel moeilijk bij

heidebaan bij Londen is gastheer van het Brits Open

neerleggen dat het einde van zijn loopbaan als speler

voor senioren. De heren rekken en strekken, slaan

is aangebroken. “Het is tijd”, zei Watson twee dagen

af en toe een bal, maar praten vooral. Zo gaat dat op

eerder bij zijn afscheid van het Brits Open. “Ik heb

de vriendschappelijke seniorentour waar niemand

nergens spijt van, behalve dat dit het einde is. Het

meer iets hoeft te bewijzen. Het gesprek gaat over het

spijt me dat ik niet meer het gereedschap heb om

Brits Open op de Old Course van St. Andrews. Tom

door te gaan.” Niettemin gaat Watson er alles aan

Watson heeft daar net twee dagen geleden afscheid

doen om goed te spelen in het KLM Open. Tegen die

genomen van het major championship dat hij vijf

tijd is hij net 66, maar Watson hoopt en verwacht

keer won. Ze zijn het er over eens dat de afloop dit

dat hij op de Kennemer, een baan waar precisie

jaar een beetje een anticlimax was, zo luisteren

belangrijker is dan lengte, nog uit de voeten kan.

we af, want was het niet mooi geweest als Jordan Spieth zijn derde major op rij had gewonnen? Dan gaat het gesprek over de Gary Player Invitational op Wentworth, een benefietwedstrijd waaraan ze een dag eerder hebben meegedaan, en hoe leuk het was. Waarop Watson zegt: “Maar ik kan wel wat meer clubhoofdsnelheid gebruiken... Ik speelde met een meisje van de Ladies European Tour, Amy

Bent u al eens in Nederland geweest?

“Nee, het wordt mijn eerste bezoek aan Nederland en ik kijk er erg naar uit. Ik verdiep me graag in de geschiedenis van golf en Nederland speelt een grote rol in de historie. Golf is in Nederland begonnen als kolf. Ik heb kolfclubs van vroeger gezien, die meer weg hebben van hockeysticks

FAMILIE In 1997 na 25 jaar gescheiden van zijn eerste vrouw Linda met wie hij twee kinderen kreeg, sinds 1999 getrouwd met Hilary.

AANTAL ZEGES 71 (waarvan 14 op de seniorentour) MAJORZEGES 8 (5 keer Brits Open, 2 keer Masters, 1 keer US Open) RYDER CUP 4 keer als speler (10 partijen gewonnen, 4 verloren, 1 gelijk); 2 keer als captain (1 keer gewonnen, 1 keer verloren) WEBSITE tomwatson.com GOEDE DOELEN Watson zet zich onder meer in voor de Bruce Edwards Foundation, ALS Research (zijn caddie Bruce Edwards overleed aan ALS), het Children's Mercy Hospital en The First Tee of Greater Kansas City (een jeugdgolfprogramma).

5 7

© acushnet 2015 *source: darrel survey report

t o u r p r o v e n l e at h e r c a b r e t ta m o d e l s . m o r e p l ay e r s p r e f e r t o W e a r fJ t h a n a l l o t h e r b r a n d s c o m b i n e d *.

Acushnet nederlAnd Bv • Heibloemweg 3 • 5704 bS Helmond

WWW.FOOtJOY.de

TO M - W AT S O N

INTERVIEW

3

1

4 1 Tom Watson in 1977 op Turnberry bij zijn tweede zege in het Brits Open.

3 Tom Watson na zijn verlies tegen Stewart Cink in de play-off van het Brits Open 2009.

4 Tom Watson in 2014 als Ryder Cup-captain met zijn vrouw Hilary.

2

dan golfclubs, en kolftaferelen in Nederland op oude schilderijen. Het spel evolueerde en we zullen waarschijnlijk nooit weten hoe dat precies is gegaan, maar volgens de verhalen is het huidige golf ontstaan in Schotland, op linksland. In St. Andrews wordt al eeuwen golf gespeeld op holes die misschien ontworpen zijn door herders.”

De Kennemer is een linksbaan en u bent een groot liefhebber van linksgolf. Is dat een belangrijke reden om mee te doen aan het KLM Open?

“Ja, ik werd benaderd o en vroeg waar er gespeeld werd. De reputatie van de Kennemer Golf & Coun­ try Club maakte de beslissing heel makkelijk. Deze baan behoort tot de beste honderd van de wereld.

Ik hoop alleen dat mijn ouwe spel de test van zo’n prachtige baan nog aan kan!”

U won tussen 1975 en 1983 vijf keer het Brits Open, dat altijd op linksbanen wordt gespeeld.

Maar u was in het begin geen fan van linksgolf.

“Mijn eerste teeshot op een linksbaan was op

Getty Images

2 Tom Watson en Jack Nicklaus in de Ryder Cup van 1981; Amerika won.

Monifieth Golf Club in 1975. Ik was in Schotland om mee te doen aan het Brits Open op Carnoustie.

Daar sloeg ik een prachtige bal midden fairway, maar we konden hem na een paar minuten nog steeds niet vinden. Dus drop ik een bal op de fairway, waar hij in mijn ogen had moeten liggen.

Ik sla naar de green en zoek toch nog even naar die eerste bal. En ik vind ’m vijftig meter links in een kleine potbunker. Hij had kennelijk een heuveltje op de fairway geraakt en was daar terechtgeko­ men. Hier hou ik niet van!, zei ik tegen mezelf. Dit is geen golf. This is luck. This is bad luck! Heel lang hield ik niet van de onzekerheid van linksgolf en hoe de bal ongunstig kan wegstuiten. Ik stond er niet bij stil dat de bal ook heel vaak gunstig stuit.

In het begin haatte ik linksgolf en pas jaren later, vanaf 1981, ben ik het gaan omhelzen. Ik begon te begrijpen dat linksgolf juist door de onzeker­ heid zo aantrekkelijk is. Het is moeilijk maar ook uitdagend omdat je moet leren omgaan met de onzekerheid. Je moet je er niet tegen verzetten, maar ervan genieten.”

5 9

Voor een 22-jarige is Jordan Spieth al zeer volwassen en hij heeft meer talent dan ik op die leeftijd U bent 65 en u speelt nog steeds topgolf. U bent fysiek en mentaal topfit. Wat is het geheim?

“Ik heb veel aan mijn ouders te danken, ze hebben me goede genen gegeven. Mijn lichaam is fit en ik heb in mijn hele loopbaan geen serieuze blessures gehad. In 2008 heb ik een nieuwe linkerheup gekregen, dat is alles. Ik heb dus veel geluk gehad, er was nooit iets waardoor ik geen normale golf­ swing kon maken. Mijn geest topfit? Ik vergeet alles tegenwoordig!”

De beste golfers van dit moment zijn Rory McIlroy en uw landgenoot Jordan Spieth. Hij is nog maar 22. Hoe vergelijkt u hem met uzelf toen u 22 was?

“Hij heeft een volwassener instelling en hij heeft meer talent dan ik op die leeftijd had. Ik was toen nog ruw, Jordan is al verfijnd. Hij onderscheidt zich op mentaal gebied. Hij is tough, gebrand, hij wordt boos maar houdt zijn woede in en blijft scherp. Voor een 22-jarige is hij zeer volwassen.”

Maar u onderscheidt zich door mentale kracht, u weet niet van opgeven.

“Ik speel nu bijna 44 jaar golf als professional en ik heb een mentaliteit ontwikkeld waarmee ik professioneel golf kan spelen. Dat verlies ik niet meer. Maar mijn vaardigheden worden wel minder. Ik kon wedijveren met de besten, maar ik heb niet meer al het gereedschap dat vroeger in mijn gereedschapskist zat. Lengte in je slagen, dat is het belangrijkste, maar ik heb heel wat clubhoofdsnelheid verloren, wat normaal is als je ouder wordt. Op de banen die worden gebruikt voor de majors kan ik niet meer meestrijden.

Daarom heb ik besloten dat de editie van 2016 mijn laatste Masters wordt. Ik wilde zes jaar ge­ leden al stoppen met de Masters, maar ik heb het nog een tijdje kunnen volhouden. Het KLM Open is vermoedelijk het op twee na laatste kampioen­ schap dat ik speel met de kids zoals ik ze noem, de youngsters.”

Spelers van nu met hun moderne swing, die veel van het lichaam vergt, zullen zij net als u in staat zijn op hun 59ste nog mee te strijden om de titel in het Brits Open?

“Dat is niet te zeggen. Toen Tiger Woods majors begon te winnen, werd aan Jack Nicklaus gevraagd of hij dacht dat Tiger zijn record van achttien majorzeges zou gaan verbeteren. Misschien, zei Nicklaus toen, die kans bestaat zeker, maar er zijn drie dingen waarmee hij in zijn loopbaan en leven te maken krijgt. Familie, blessures en desire, het verlangen om de beste te zijn, zouden volgens Nicklaus bepalen of Tiger meer majors zou winnen dan hijzelf. Tiger heeft wat obstakels gehad onderweg: familie en blessures. Ik denk dat het verlangen er nog steeds is, maar je weet het niet. Jordan Spieth staat nog aan het begin van zijn loopbaan, en alles lacht hem toe: hij heeft ver­ langen en vuur, hij heeft nog geen blessures gehad en hij is niet getrouwd. Hij is in balans omdat hij

TO M - W AT S O N

INTERVIEW

nu al een familieman is. Zijn familie staat heel dicht bij hem en hij heeft een gehandicapte zus die hem volgens eigen zeggen met beide voeten op de aarde houdt. Zij is belangrijker dan zijn golfspel.”

In de meeste landen groeit golf niet meer.

Hoe ziet u de toekomst van de sport?

“Het gaat goed met professioneel golf. We hebben geweldige spelers die golfers gekluis­ terd aan de televisie houden en die mensen inspireren golfers te worden. Dat gaat goed.

De terugval van het aantal amateurgolfers wordt veroorzaakt door social media. Te veel mensen hebben geen tijd meer om het spel te spelen. Vroeger hadden mensen tijd, nu kijk je op je smartphone: Hé, ik heb vier berichten, ik moet een antwoord sturen. Of er belt iemand.

Je hebt geen tijd meer om te golfen. Wat me zorgen baart, is dat kinderen zo geobsedeerd zijn door social media, dat ze niet willen golfen en ze willen veel andere dingen ook niet doen. Die telefoon is het belangrijkste ding in hun leven.”

Wat moet er gebeuren?

“The game heeft diepe wortels en die gaan niet dood. Er zullen altijd weer mensen zijn die het spel leren en verliefd op golf worden. Ik hoop dat professionals over de hele wereld een inspiratie zijn voor nieuwe golfers. Het is de verantwoordelijkheid van clubprofessionals om golfers te creëren. De clubpro’s zijn goede golfers met passie voor het golfspel en zij moeten die passie doorgeven. Bij de meeste golfers op de Tour ging het zoals bij mij: ik be­ gon met het spel omdat mijn vader een golfer was. Ik was toen zes jaar oud. Mensen spelen golf omdat ze via hun ouders met de sport in aanraking zijn gekomen. De vraag is of ouders deze rol blijven houden. Als zij het niet doen, dan moet het komen van eenn niveau onder de ouders, de professionals.”

BEKIJK DE VIDEO MET LEGENDE TOM WATSON op GOLF.NL

U zet zich in voor jeugdgolf in uw land. Hoe kun je kinderen het beste enthousiast maken voor golf? Hoe competitief moet het zijn?

“Als ik kinderen zou lesgeven, zou ik hun eerst leren de bal omhoog te krijgen. Sla de bal des­ noods in het begin altijd vanaf een teetje als dat nodig is. Ik zie veel volwassen amateurs de bal op de grond gooien als ze op een par-drie komen. Dan grijp ik altijd in. Waarom doe je dat?, zeg ik dan.

Jack Nicklaus zegt dat je zeker twee slagen per ronde verliest als je de bal op par-drie’s niet opteet. Daarna zou ik de kinderen zo goed mogelijk leren putten.

Wedstrijdjes laten doen met de putter zodat ze gevoel krijgen voor afstanden op de green en voor glooiingen. Als dat lukt, raken ze verslaafd aan het spel. Ze zien dat een bal door de break van een green van links naar rechts afbuigt of omdat er harde wind van links is, en ze gaan nadenken hoe ze het moeten aanpakken. Het is heel belangrijk dat er leeftijdsgenootjes zijn van een gelijk niveau, maar ik zelf wilde altijd wedstrijden doen tegen betere spelers. Ik wilde ze verslaan, want ik was heel competitief. Mijn vader was een heel goede speler, in feite de eerste medespeler die ik wilde verslaan, en mijn oudere broer was de tweede. Ik denk dat wedstrijdjes spelen goed is. Wie kan de bal het dichtst bij die tas daar chippen? Iedereen

6 1

niet achttien holes laten spelen, dat duurt veel te lang en het doet pijn, zoveel swings als ze moeten maken! Voor nieuwe golfers zijn verkorte vormen de manier om met het spel te beginnen. Je kunt ook andere vormen overwegen, bijvoorbeeld met grotere holes. Wat je in elk geval moet doen, is wat we op een club in Kansas City hebben gedaan: afslagplaatsen maken voor mensen die de bal niet ver slaan. Oudere mensen dus, maar ook kinderen die net beginnen. Zo geef je ze het plezier dat ze de green halen en misschien wel een birdie maken.”

mag het één keer proberen. Dat is goed, daar leer je van. Als kinderen leren hoe ze moeten putten en de bal in de lucht moeten krijgen, dan win je ze voor de sport.”

Hoe belangrijk zijn golftradities zoals een achttien-holesronde? Moeten er verkorte vormen van golf komen, zoals rugby nu rugby sevens heeft?

“Toen ik opgroeide, speelde ik geen achttien holes. Laten we even drie holes spelen, zei mijn vader tegen me. Of zes. Of negen. Op zijn golfclub kon dat, alleen even hole één, twee en negen spelen bijvoorbeeld. Dan duurt golf niet de hele dag en dat is belangrijk. Nieuwe golfers moet je zeker

U wordt vaak omschreven als een ambassadeur van golf, een woordvoerder van het golfspel die opkomt voor de tradities. Waarom vindt u de tradities van golf zo belangrijk?

“Met de jaren zou wijsheid moeten komen en ik heb op dat gebied zeker vooruitgang geboekt. In mijn loopbaan als golfer ben ik wijzer geworden.

Golf heeft door de eeuwen heen een grote conti­ nuïteit. De Old Course in St. Andrews is de oudste baan waarop nog altijd majors worden gespeeld.

Bijna alle grote kampioenen hebben hier gestre­ den. Deze baan heeft de tand des tijds doorstaan, van 1873 tot nu. Ja, ze hebben tees naar achteren verplaatst, maar de greens en de bumps and humps op de fairways zijn nog dezelfde. De continuïteit van golf is opmerkelijk; er is niets veranderd en er moet ook niets veranderen. Dat vind ik heel mooi en ik hou heel erg van de tradities van ons spel.

Als iemand een bal slaat, dan ben je stil. Je toont hiermee respect: het is jouw beurt om te slaan en ik wil je niet afleiden bij het slaan van dat kleine witte balletje dat daar eenzaam en onbeweeglijk

OPVALLENDE UITSPRAKEN VAN TOM WATSON “Het is heerlijk om te spelen voor mensen die het spel zo goed begrijpen.

Ze snappen wanneer je een goede slag slaat, ze klappen omdat ze begrijpen hoe moeilijk het was. De Schotten omarmen en respecteren golf.”

Over zijn liefde voor Schotland.

“Ik was hun captain. De fouten die zijn gemaakt, zijn door mij gemaakt en ik neem hiervoor de volle verantwoordelijkheid.”

Na kritiek van Phil Mickelson op Watsons leiderschap toen Amerika de Ryder Cup van 2014 verloor.

“Hij moet zijn zaken op orde brengen en respect voor het spel tonen zoals anderen dat in het verleden hebben gedaan. Als hij terugkomt moet hij wat nederigheid aan het publiek tonen.”

Watson was een van de weinigen die zich publiekelijk uitsprak over Tiger Woods toen uitkwam dat hij was vreemdgegaan.

TO M - W AT S O N

ligt. Die bal wegslaan zou heel makkelijk moeten zijn, maar we weten allemaal hoe moeilijk het is. Respect is onderdeel van golf en ook de jonge professionals beseffen dat. Jordan Spieth zeker, maar ook Zach Johnson die het Brits Open heeft gewonnen: ze tonen respect voor het spel en de medespelers. Daarom hou ik zo van golf. Er is nog steeds respect, terwijl er in de wereld minder respect is voor anderen dan vroeger.”

Als u terugkijkt op uw leven, zou u iets anders doen als u het opnieuw kon doen?

“Nee. Alles wat ik heb gedaan, deed ik zo goed mogelijk. Een mens kiest niet altijd de juiste wegen en oplossingen. Ook ik heb een aantal foute beslissingen genomen in mijn leven en op de golfbaan, maar toen ik ze nam dacht ik dat het goede beslissingen waren. Zo is het leven; golf is not a perfect game en het leven is ook niet perfect.

Probeer hetgeen te doen wat goed is, dat is het belangrijkste. En bij alles wat je doet, moet je proberen om het zo goed mogelijk te doen. En ten derde: probeer anderen te helpen. Als je je houdt aan die drie dingen, dan ben je een goed mens.

Dus: doe wat goed is, doe je best en help anderen.”

Wat zijn uw plannen de komende tien jaar?

“Mijn vrouw is een liefhebber van wat we in ons land cutting horses noemen. Paard tegen koe is de beste manier om het te omschrijven. Stel dat een koe ziek is, dan moet je die koe met een paard scheiden van de kudde, maar die koe wil altijd terug naar de kudde. In wedstrijden word je beoordeeld op je kwaliteiten en ik wil er graag

“Het vloeken en gooien met clubs moet stoppen. Zo’n voorbeeld mag hij niet geven voor kinderen.”

Over het gedrag van Tiger Woods in de baan.

INTERVIEW

Als kinderen leren hoe ze moeten putten en de bal omhoog krijgen, dan win je ze voor

de golfsport

beter in worden. Ik wil ook graag meer tijd besteden aan fotografie, ook met quadcopters, wat jullie drones noemen. Je kan daarmee prachtige omgevingsbeelden maken. Ik woon op een boerderij met 161 hectare grond, dus er is genoeg te fotograferen, ook wild dat er rondloopt. Ik zal in de toekomst meer tijd hebben en je kunt je pen­ sioen maar beter plannen. Ik zal het wel moeilijk vinden om niet langer professioneel te golfen. Dat weet ik nu al. De tijd dat ik niet meer kan spelen, komt steeds dichterbij en ik ga vast en zeker een soort leegte voelen. Maar die wil ik vullen met leuke dingen en naar sommige van die dingen kijk ik nu al heel erg uit, zoals grootvader zijn voor mijn kleinkinderen en hun iets leren.”

“De putt op de 72ste hole op Turnberry.

Ik had de kans om op mijn 59ste het Brits Open te winnen en ik greep die kans niet.

Het spel kan soms heel wreed zijn.”

Over één slag in zijn loopbaan die hij graag zou overdoen.

“Als iemand die de golfhistorie respecteert, wilde ik graag mijn Brits Open-loopbaan beëindigen in St. Andrews, op de Old Course, waar alle grote kampioenen hebben gespeeld.”

Over zijn laatste Brits Open in juli van dit jaar.

6 3

G O L F . N L

HET WOOLD Natuurlijk, de meeste golfers herkennen en erkennen de charme van een oud, authentiek clubhuis waar het historisch sentiment vanaf druipt en de verbeelding over vervlogen tijden haar gang kan gaan.

Maar de klok staat niet stil. In de golfwereld gelukkig ook niet. Het Woold is zo’n club met een moderne touch. Deze strakke, eigentijdse inrichting van de kleedkamer kan nog wel een aantal jaartjes mee.

KLEEDKAMERS

INBEELD

GET DRESSED! ZOVEEL BANEN, ZOVEEL KLEEDKAMERS. VAN SUPER CHIC MÉT BAR TOT EEN PAAR HOUTEN BANKEN TUSSEN VIER MUREN. B E E L D

K O E N

S U Y K

6 5

G O L F . N L

THE DUTCH Als je het over exclusief hebt, dan heb je het over The Dutch. De kleedkamers zijn luxe, de douches geweldig, je kunt op grote schermen naar golf kijken en er is ook nog eens een bar met barkeeper. Dus je neemt in de kleedkamer alvast een biertje, Ên na afloop eentje (of twee) op de overwinning. En de dames maar wachten‌ In hun kleedkamer is bar noch barkeeper.

KLEEDKAMERS

INBEELD

AMVJ Wie het niet erg vindt om naast modder uit de rough ook wat voetbalveldgras of gravel terug te vinden, is in de kleedkamer van AMVJ op de goede plek. Op zoek naar de barman? Dan ben je snel klaar. Voor een drankje moet je toch echt gewoon naar de bar van het Sportcentrum, die de golfclub deelt met een voetbal-, honkbal-, tennis-, tafeltennis- en hockeyvereniging.

6 7

G O L F . N L

AMSTERDAM OLD COURSE Wie wil wegdromen naar de tijd van voor de Tweede Wereldoorlog, moet voor de grap eens op een bankje gaan zitten in de kleedkamer van de Amsterdam Old Course. Het clubhuis is geopend in 1935 en de kleedkamers zijn nog bijna authentiek. Bijna, want het bad is vervangen door douches.

En er mag sinds 1977 niet meer gerookt worden. Een verstandig besluit want de kleedkamers zitten vlak onder het rieten dak. De herenkleedkamer is een schilderij als de lage avondzon op de houten lockers schijnt. In de hoek zit een deur en daarachter een kamertje dat verliefde paartjes gebruikten tijdens wilde feesten in het verleden. De naam? Het Prins Bernard Kamertje.

De prins golfde graag en was ook wel eens op die feesten, meer wil de club er niet over kwijt.

KLEEDKAMERS

INBEELD

DE DOMBURGSCHE Ruim zeshonderd leden telt De Domburgsche, dus voldoende plek om je in om te kleden lijkt geen overbodige luxe. Hoewel niet bijzonder sfeervol kun je deze kleedkamer ruimtelijkheid niet ontzeggen. En de handdoeken liggen klaar voor leden en gasten, zoals gebruikelijk bij elke zichzelf respecterende golfclub. Maar waar de golfers zijn...

6 9

G O L F . N L

JOOST LUITEN

KLEEDKAMERS

INBEELD

DE PARKEERPLAATS Kleedkamers? Veel golfers, vooral nieuwe en jongere spelers, komen er eigenlijk nooit. Ze verkleden zich op de parkeerplaats. Schoenen uit, golfschoenen aan en hup, naar de range of de eerste tee voor negen holes, want achttien duurt te lang. Conservatieve golfers keuren het af. Golfschoenen en -kleren trek je aan in de kleedkamer en dan bestel je iets in het clubhuis. Je rijdt ook niet meteen weg na een ronde, je drinkt iets met je medegolfers, zoals het hoort. Op sommige clubs mag je niet eens je golfschoenen aantrekken op de parkeerplaats, maar die clubs worden wel steeds zeldzamer.

7 1

G O L F . N L

GOLF.NL

I L L U S T R A T I E

TOP-25

J O Y C E

S C H E L L E K E N S

TOPPERS IN DE NEDERL ANDSE GOLFWERELD

DE MACHTIGSTE 25 WIE TREKKEN ER AAN DE TOUWTJES IN NEDERLAND GOLFLAND? WELKE MANNEN EN VROUWEN ZIJN HET MEEST INVLOEDRIJK? DE GOLF.NL TOP 25 VAN MACHTIGSTE MENSEN LAAT HET ZIEN.

M

et ongeveer 380.000 geregistreerde spelers is golf na voetbal en tennis de derde sport van

golfers in Nederland op de mat viel, een stuk invloedrijker. Maar hij is als vaste commentator van Sport1Golf en als hoofdredacteur van Golfers Magazine nog lang niet van het toneel verdwenen.

Nederland, met een serieuze economische

waarde. Interessant dus om te zien wie er aan de touwtjes trekken. Wanneer ben je machtig en invloedrijk? Als je invloed hebt op de prijs van golf, op de toegankelijkheid van de sport, op de ontwikkeling van nieuwe golfbanen, op het onderhoud van banen, op ons equipment.

24 | Maarten Voermans – NGF Is als Manager Marketing & Communicatie bij de golfbond verantwoordelijk voor het dit voorjaar gestarte communicatieplatform GOLF.NL, waarmee alle golfers in Nederland bereikt worden. Voermans maakt ook deel uit van het managementteam van de NGF.

Kortom, als je invloed hebt op de manier waarop golf in Nederland wordt georganiseerd en gespeeld.

Als basis voor deze lijst gebruikten we een eerder in GOLF.NL Weekly verschenen top 25, die na een uitgebreide belronde is geactualiseerd.

Sommige namen in deze top 25 kent iedere Nederlandse golfer, andere namen zullen daarom wellicht een stuk minder bekend zijn.

25 | Jan Kees van der Velden – commentator Sport1/hoofdredacteur Golfers Magazine Was als hoofdredacteur van GOLF Journaal, de NGF-uitgave die meerdere keren per jaar bij alle

23 | Wim Rijkaart van Cappellen – oprichter Golf Vereniging Nederland Golf Vereniging Nederland is de eerste landelijke niet aan een baan gebonden golfvereniging met meer dan tienduizend leden. De vereniging is de luis in de pels van de NGF, vecht voor de rechten van de vrije golfers en tegen het establishment in de Nederlandse golfwereld. Rijkaart introduceerde een alternatief handicapsysteem voor het in zijn ogen veel te gecompliceerde EGA-handicapsysteem. Maar zijn systeem is kennelijk zó eenvoudig dat er nauwelijks meer iets van is vernomen…

7 7

G O L F . N L

Op de ROBINSON Golf Academy is golf geen spelletje... het is pure passie! PGA-professionals nemen u mee naar de ruime driving range voor een perfecte tee. Ook ervaren golfers kunnen hun handicap verbeteren op onze perfect onderhouden golfbanen, gelegen op prachtige locaties. En helemaal mooi: het green fee-pakket voor u en uw golfverslaafde vrienden kunt u van te voren al boeken.

U kunt dus direct bij aankomst de baan op!

Nog meer ROBINSON: stijlvol en goed entertainment, wellness, sporten, een privé strand en gastronomische wondertjes uit de achtertuin.

ROBINSON Club Quinta de Ria: ✔ Aan de indrukwekkende kust van de oostelijke Algarve ✔ Sportief vermaak voor het hele gezin ✔ Golfbaan op ca. 90 meter ✔ Moderne golflessen voor alle niveaus

ROBINSON Club Agadir: ✔ Aan de Atlantische kust van Marokko ✔ 4 Golfbanen in de omgeving ✔ Unieke locatie voor watersporten ✔ Culinaire verwennerij

Arke.nl /ROBINSON | 130 winkels Arke.nl | 130 0900winkels 8847 | 0900 8847 € 0,70

per gesprek

€ 0,70

per gesprek

TOP-25

GOLF.NL

22 | Marcel Welling – exploitant The International Sinds zijn vertrek bij Burggolf (zie plek 8) flink aan invloed ingeboet, maar niet helemaal uit beeld. Welling doet de exploitatie van zijn prestigieuze golfproject The International bij Schiphol. Hij is ook eigenaar gebleven van de Burggolf-baan in Middelburg die voortaan als De Zeeuwsche door het leven gaat.

21 | Frank Pont – golfbaanarchitect Golfbaanarchitecten bepalen voor een groot deel hoe de holes die wij spelen, eruit zien. Als dat geen invloed is op ons golfleven... Jarenlang verdeelden de architecten Gerard Jol en Alan Rijks de buit.

De komst van Frank Pont op het architectenfront zorgde een jaar of tien terug voor flinke concurrentie en daar is iedereen alleen maar scherper door geworden met betere ontwerpen als gevolg.

20 | Hans Ruggenberg – golfverslaggever De Telegraaf Wie over golf schrijft in de grootste krant van Nederland, heeft vanzelf invloed op hoe wij over golf en onze topgolfers denken. Is ook ghostwriter van de columns van Joost Luiten.

19 | Niek Molenaar – directeur Made in Scotland Made in Scotland is de partij achter The Dutch, het duurste golfcomplex (totale investering dertig miljoen euro) ooit in Nederland aangelegd. Topmannen uit het bedrijfsleven ontmoeten elkaar op deze club met een ongekend serviceniveau. In 2016 is The Dutch voor het eerst gastheer van het KLM Open.

18 | Christel Boeljon – Tourspeelster Hoera, een vrouw op de lijst! Christel Boeljon, de beste golfster die Nederland ooit heeft voortgebracht, zorgde met haar optreden in de Solheim Cup en dit jaar met haar zege in het Deloitte Ladies Open voor veel positieve aandacht voor het vrouwengolf. Dat is heel hard nodig. Zou een nog veel mooier uithangbord kunnen zijn maar acteert liever in de luwte.

Topmannen uit het bedrijfsleven ontmoeten elkaar op deze club met een ongekend serviceniveau

17 | Liz Weima – toernooidirecteur Deloitte Ladies Open/bestuurslid NGF Nog een dame! Liz Weima, winnaar van het Dutch Open in 1994, maakt sinds december 2014 deel uit van het NGF-bestuur. Natuurlijk heeft Weima de portefeuille topgolf. Is als toernooidirecteur van het Deloitte Ladies Open ook een voorvechter van het vrouwengolf.

16 | Familie Wagemakers – eigenaren van GolfPlaza Judith Wagemakers, dochter van oprichter Ger, zwaait de scepter bij GolfPlaza, een keten met een aantal kleinere golfwinkels en megastores in Rijswijk, Utrecht, Eindhoven en Amsterdam.

Bepaalt met Jumbo Golfwereld (zie plek 15) voor een flink deel de prijzen van ons golfequipment.

15 | Familie Van Eerd – eigenaren van onder meer Jumbo Golfwereld Vooral bekend van de succesvolle Jumbosupermarkten maar de familie Van Eerd is ook eigenaar van golfwinkels in Amsterdam, Arnhem,

7 5

G O L F . N L

Breda, Bunnik, Kerkrade, Rotterdam, Nijverdal en Veghel. Jumbo Golfwereld voert een felle concurrentiestrijd met GolfPlaza. De Van Eerdjes hebben behalve een fortuin aan supermarkten nog iets wat de Wagemakertjes niet hebben: een eigen golfbaan. Die baan heette de Company Club De Hooge Vorssel en nu The Duke, een zeer exclusieve club met achttien fraaie holes.

14 | Daan Slooter – toernooidirecteur KLM Open Voormalige topamateur wordt door KLM Openorganisator TIG Sports ingehuurd als toernooidirecteur. Volgde het instituut Robbie mister golf van Erven Dorens op. Geen sinecure, maar Slooter is inmiddels niet meer weg te denken. Is ook één van de vaste golfcommentatoren van Sport1.

13 | Will Moerer – directeur Sport1 Golf op televisie is van groot belang voor de ontwikkeling van de sport. Studio Sport negeert, op een paar momenten in het jaar na, de op twee na grootste sport van het land. Gelukkig is er Sport1.

De rechten voor de European Tour, US PGA Tour, Ryder Cup en majors liggen de komende jaren nog vast bij Sport1, dat 24 uur per dag golf uitzendt.

12 | Robert-Jan Derksen – voormalig Tourspeler Eind vorig jaar gestopt maar nog altijd invloedrijk. Wordt nog geregeld geïnterviewd en is

Een Luiten die goed presteert, zorgt voor media-aandacht en dat heeft golf hard nodig

nooit bang zijn mening te geven over allerhande golfzaken. Is ook co-commentator geworden bij Sport1Golf. Zijn invloed kan nog groter worden als Derksen zoals de verwachting is iets gaat doen in de begeleiding van Nederlandse golftalenten.

11 | Eric Bakker – directeur Pin High Golf Travel Pin High Golf Travel, dochteronderneming van de ANWB, is met afstand de grootste golftouroperator in Nederland. Geschat marktaandeel: 65 procent. Pin High-directeur Eric Bakker selecteert met zijn team de wereldwijde bestemmingen. Duizenden Nederlandse golfers maken vervolgens hun keuze uit het enorme aanbod.

10 | Hans Blaauw – directeur Het Rijk Golfbanen Blaauw krijgt het als algemeen directeur van de vier golfbanen van Het Rijk (Nunspeet, Nijmegen, Margraten en Sybrook) voor elkaar het ledenaantal te laten groeien, terwijl de meeste clubs tegen een afname aankijken. Een knappe prestatie.

Het kán dus wel en collega’s zullen bij Blaauw willen spieken hoe hij dat voor elkaar bokst.

9 | Jean-Paul Jansen – directeur ANWB Golf ANWB Golf is met 33.000 leden de grootste golfclub (D-club, zonder eigen golfbaan) van Nederland. Met zoveel leden en het betrouwbare ANWB-stempel heb je hoe dan ook invloed.

ANWB Golf probeert haar leden goede speelmogelijkheden aan te bieden op een groot aantal banen tegen een mooie prijs. Dat lukt steeds beter.

8 | De familie Bosch – eigenaren Burggolf De nazaten van ondernemer Jan Bosch hebben een nog groter belang gekregen in Burggolf door de overname van de aandelen van Marcel Welling.

De familie Bosch is nu eigenaar van vijf banen: Gendersteyn, Sint Nicolaasga, Wychen, Zoetermeer en Purmerend. De exploitatie daarvan én van de Burggolf-banen in Emmen en Haverleij is ook in handen van de familie. Marcel Welling schuwt de publiciteit nooit, de familie Bosch blijft juist op de achtergrond. De operationeel directeur Henk-Jan de Boer heeft de opdracht de Burggolf-banen nieuw elan te geven.

TOP-25

7 | Joost Luiten – Tourspeler Heeft de beste golfer van Nederland invloed?

Natuurlijk. Een Luiten die goed presteert, zorgt voor media-aandacht en dat heeft golf hard nodig voor een verdere popularisering. Luiten zou zijn mening over wat er moet gebeuren om topgolf op een hoger plan te krijgen, vaker en luider kunnen laten horen. Maar misschien is het maar beter dat Joost dat niet doet en zich vooral op zijn eigen spel concentreert.

GOLF.NL

5

4 6 | Harm Kreulen – directeur KLM Nederland KLM en het Dutch Open, het is een bijna niet meer weg te denken combinatie. Het sponsorcontract loopt tot en met 2018. Dat een sterk Open belangrijk is voor de uitstraling van golf, behoeft geen betoog. Harm Kreulen is de nummer 7 op deze lijst omdat hij als directeur van KLM Nederland directer betrokken is bij het Open dan topman Pieter Elbers. Elbers gaat op de Kennemer hoogstwaarschijnlijk wel de prijsuitreiking doen.

Zal het enthousiasme van zijn voorganger Camiel Eurlings – ”Super! Super!” – vermoedelijk niet overtreffen. Maar we achten de kans wel groot dat Elbers vaker de bokaal mag uitreiken dan Eurlings die na één KLM Open het veld al moest ruimen.

5 | Martijn van der Meulen – TIG Sports Sportmarketingbureau TIG Sports, voorheen This is Golf, is organisator van het KLM Open, Deloitte Ladies Open en Dutch Senior Open, toernooien die van groot belang zijn voor de uitstraling van golf. TIG Sports wordt geleid door het driemanschap Norbert Chevalier, Niels Markensteijn en Martijn van der Meulen. De laatste treedt het meest op de voorgrond. Beleefde onlangs zijn finest hour tijdens het ook door TIG Sports georganiseerde WK Beachvolleybal. In het stadion op de Hofvijver zat Van der Meulen tijdens de finale prominent naast koningin Máxima. Dat moet haast wel een springplank zijn naar een nog hogere positie in deze top 25.

4 | Peter Rijneveldshoek – voorzitter PGA Holland Je hoort het vaak: de teaching pro is de belangrijkste man/vrouw op een golfbaan. Zij zijn het

3 die mensen golf leren en – als het goed is – voor altijd de liefde voor het spel bijbrengen. Peter Rijneveldshoek is voorzitter van de PGA Holland, de organisatie van de pro’s in Nederland. De PGA bepaalt samen met de NGF de opleidingseisen voor pro’s en daarmee hun niveau. De golfprofessionals zouden nog veel meer invloed kunnen krijgen, maar het is een helse klus die mannen en vrouwen, bijna allemaal eenmansbedrijfjes, op één lijn te krijgen. Rijneveldshoek doet, samen met de in feite net zo machtige directeur Frank Kirsten, in ieder geval zijn uiterste best.

3 | Tinus Vernooij – voorzitter Nederlandse Vereniging van Golfaccommodaties Tinus Vernooij vindt zichzelf eigenlijk te oud voor het voorzitterschap. “Met een witte man van 63 jaar met een geslaagde maatschappelijke carrière (Vernooij verkocht zijn bedrijf Kalibra in 2009 aan multinational Cofely, red.) aan het roer, wordt het beeld van golf als ouwemannensport bevestigd.

7 7

G O L F . N L

2

1 De NVG zou beter een jongere voorzitter kunnen hebben. Mijn voorganger was Jacqueline Lambrechtse, een vrouw, dat was al beter.” Dat zei Vernooij eind 2014 in een interview in GOLF Weekly. Waarom in mei 2014 dan toch het voorzitterschap van de NVG aanvaard? Vernooij, een van de grondleggers van Golfbaan Delfland, de succesvolle pay and play-baan in Schipluiden, wil de golfbranche verder professionaliseren. “Je moet een golfbaan runnen als een bedrijf. Dat geldt voor commerciële maar ook voor verenigingsbanen.”

Het is niet eenvoudig om eigenaren van golfbanen met al hun verschillende (commerciële) belangen op één lijn te krijgen, maar dat lukt toch aardig. En zo is de NVG, met naast voorzitter Vernooij ook de net zo invloedrijke directeur Lodewijk Klootwijk, zeer bepalend. De verhoudingen tussen de NGF en de NVG stonden een tijd op scherp toen de NVG met veel bombarie een golfpaspoort introduceerde en zo beginnende golfers ging registreren. Dat golfpaspoort is uiteindelijk opgegaan in het 9stappenplan. De NVG en de NGF spreken – in ieder geval voor de bühne – weer vol liefde over elkaar.

2 | Willem Zelsmann – president Koninklijke Nederlandse Golf Federatie De meeste sportbonden hebben een voorzitter,

de leidsman van de Koninklijke Nederlandse Golf Federatie wordt nog altijd aangesproken met de ere-titel president. Helaas voor Willem Zelsmann moet hij zijn directeur net voor laten op deze lijst. De directeur van de NGF kan jaren op zijn plek blijven zitten, de president blijft hooguit zes jaar (twee termijnen van drie) op het pluche.

Wie Zelsmann ziet en hoort praten denkt: typisch een traditionele golfer. Dat is-ie ook. Maar wel één met een groot golfhart. Loopt tijdens het Deloitte Ladies Open veel liever achttien holes mee in de baan met Christel Boeljon dan dat hij tussen andere Very Important Persons in het clubhuis van The International hangt. Dochter Marieke speelde op de Ladies European Tour en is nu een gedreven teaching pro. Zelsmann was, voor hij aantrad bij de NGF, voorzitter van de Rosendaelsche Golf Club, een van de oude negen, een select groepje clubs waartoe ook gerenommeerde banen als De Pan, Noordwijk, Kennemer en de Haagsche horen. Dit oldclubsnetwork blijft zeer invloedrijk in de golfwereld.

1 | Jeroen Stevens – directeur NGF Toen golf in Nederland nog een kleine sport was voor de happy few, waren er clubs waar de professionals het clubhuis niet mochten betreden. Anno 2015 is Jeroen Stevens, de zoon van een Drentse golfprofessional (Wim Stevens), de machtigste man in het Nederlandse golf. Het zegt iets over de democratisering van de golfsport in de afgelopen pakweg veertig jaar. Bij zijn aantreden bij de NGF in 2009 was hij pas 38 jaar, een broekie in een bestuurlijke golfwereld die voornamelijk door grijze mannen werd (en eigenlijk nog steeds wordt) bevolkt. Inmiddels is Stevens 43 jaar en zijn ook bij de directeur van de golffederatie de eerste grijze haren zichtbaar. Misschien wel omdat hij zich zorgen maakt over het (dreigende) tekort aan leden op clubs die hardnekkig vast blijven houden aan het traditionele ledenmodel. Vijf jaar geleden zei Stevens in GOLF Weekly dat hij “tien jaar maximaal, maar ik denk korter” directeur van de NGF zou blijven. We zullen zien. Machthebbers hebben doorgaans moeite afstand te doen van hun troon.

Dat pluche plakt nu eenmaal. GOLF.NL zocht Jeroen Stevens op om hem te feliciteren met zijn

TOP-25

GOLF.NL

positie van machtigste man in het Nederlandse golf.

De machtigste man, dat moet goed voelen...

“Machtigste man in het golf, pfff, die titel zegt mij helemaal niets. Ik heb helemaal geen macht.”

Wie is er dan de machtigste man of vrouw in het Nederlandse golf ?

“Door de structuur in de golfwereld is er niet één persoon die veel macht heeft. Als je je afvraagt wie wat voor elkaar kan krijgen, dan snap ik dat ik als directeur van de federatie hoog scoor. De NGF heeft natuurlijk invloed, maar we kunnen pas echt iets bereiken als wij met organisaties als de PGA (professionals), de NVG (Golfbaaneigenaren) en de clubs de handen ineen slaan.

Dat gebeurt ook maar het kan nog veel beter.”

Je bent ruim vijf jaar directeur van de NGF. Wat is er in die tijd bereikt?

“De NGF is een kenniscentrum geworden met een heel brede expertise, ook als het gaat om de exploitatie van golfclubs. Clubs en banen weten ons steeds beter te vinden voor advies. Er zijn sterke programma’s ontwikkeld voor onder andere jeugd, families en duurzaamheid. Het 9-stappenplan is baanbrekend, er is serieuze interesse bij buitenlandse golfbonden om dit ook in te voeren. En dit jaar zijn we gestart met het nieuwe communicatieplatform GOLF.NL. Er moet nog veel gebeuren, maar over een paar jaar is dat een indrukwekkend platform. Uniek voor de sportwereld.”

Wat vind je het meest teleurstellend?

“Hoe langzaam de noodzaak tot verandering doordringt bij vooral de leden van golfclubs. Het traditionele ledenmodel is op de lange termijn niet houdbaar. Iemand van veertig die fulltime werkt en drie kinderen heeft, is een ander lid dan iemand die gepensioneerd is en alle tijd heeft om te spelen. Toch blijven veel clubs één standaardtype lidmaatschap aanbieden en moet iedereen hetzelfde betalen. Het besef dat er iets moet gebeuren groeit, maar werkelijk stappen zetten blijkt toch lastig. De club-

Het zou zo ontzettend goed zijn als we golf als familiesport gaan zien besturen willen doorgaans wel, maar de leden houden wezenlijke veranderingen vaak tegen.

Zo blijven we in een kringetje ronddraaien.”

Jeroen Stevens is voor één dag dictator in de Nederlandse golfwereld, wat gaat hij doen?

“De poorten wagenwijd openzetten voor jeugd, en familielidmaatschappen invoeren: honderd euro per maand en het hele gezin kan spelen. Voor het imago en de toekomst van de sport zou het zo ontzettend goed zijn als we golf als familiesport gaan zien. Het is echt zonde dat clubs allerlei kansen laten liggen om kinderen aan het golfen te krijgen.

Ieder kind in Nederland heeft ooit midgetgolf gespeeld en vindt dat leuk. Midgetgolf is bijna een-op-een putten, toch niet een onbelangrijk onderdeel in onze sport. En er zijn ruim honderdduizend kinderen van wie de vader, moeder of beide ouders golf spelen. Dat biedt een enorme kans maar er wordt nog veel te weinig mee gedaan.”

Toch wel aanlokkelijk, een dagje als dictator met de macht zaken erdoor drukken?

“Ja, als je het zo brengt, zou ik het wel even voor het zeggen willen hebben.”

7 9

G O L F . N L

NAJAARSMODE

PEAK PERFORMANCE | Herenpolo € 110 | Muts € 70 | Herenbroek € 165 | Pet € 50 | Damespolo € 80 Damesbroek € 135 | Damesjas € 225 | Headband € 30 | Riem € 65 | Golftowel € 15

GOLF

MODE

GALVIN GREEN | Broek € 149,95 | Cap € 45 | Rode polo € 99 | Damespolo (streep) € 105 | Tas € 99 Riem (stof) € 35 | Riem (leer) € 95 | Bandana € 25 | Vest (dames) € 105 | Handschoenen € 39,95 8 1

G O L F . N L

SAXTON RULES! WATERHINDERNISSEN Als iemand een antwoord op al jouw golfvragen heeft, dan is het NGF’s Christine Saxton wel. Ze kent niet alleen alle regels, de uitzonderingen op de regels en de uitzonderingen op de uitzonderingen, miss Saxton laat ook beslist niet met zich spotten. Onze regeljuf ziet er nauwgezet op toe dat het spel precies volgens het boekje wordt gespeeld. Ken je een regel niet?

Vraag het miss Saxton en ze doet het uit de doeken. In deze editie alles over waterhindernissen.

T E K S T B E E L D

M A L O U

C H R I S T I N E VA N

S A X T O N

B R E E V O O R T/ N O

C A N D Y

W AT E R H I N D E R N I S S E N

Hoewel de ene baan er meer van heeft dan de andere, waterpartijen horen er altijd bij. Meertjes aangelegd door de architect of greppels en sloten die in het landschap horen, ze vallen allemaal onder de term waterhindernis. Vermijden is het beste advies, maar je ontkomt er niet aan dat er af en toe een bal in zo’n hindernis verdwijnt. Wat doe je dan?

Er zijn twee soorten waterhindernissen. De gewone is gemarkeerd met gele palen, deze ligt meestal dwars op de hole. De laterale heeft rode palen en ligt doorgaans langs de hole. Ook als er geen water in de hindernis ligt, is het volgens de regels een waterhindernis. Als je niet zeker weet of je bal in de waterhindernis ligt, is je bal verloren en moet je de bal spelen vanaf de plek waar je het laatst hebt gespeeld met een strafslag. Als je (praktisch) zeker weet dat je bal in een waterhindernis ligt, mag je regel 26 toepassen. Je bal ligt in de hindernis als de bal met enig deel de hindernis raakt, dus ook als die de rode of gele lijn/paal raakt.

Voor beide type hindernissen (geel en rood) geldt:

1. Je mag de bal spelen zoals die ligt. Dit betekent misschien dat je je schoenen uit moet doen of dat je nat wordt, maar je hoeft geen strafslag te tellen.

2. Je mag een bal droppen en spelen vanaf de plaats waar je de

HEB JIJ EEN VRAAG OVER DE GOLFREGELS?

laatste slag hebt gedaan, en je telt een strafslag bij je score op.

3. Je mag een bal droppen achter de waterhindernis op de rechte lijn die loopt vanaf de vlaggenstok door het punt waar de bal het laatst de grens met de waterhindernis kruiste. Je mag op deze lijn zo ver mogelijk naar achteren als je wilt.

In dit geval moet je ook een strafslag bij je score optellen.

Je mag je bal in de waterhindernis niet onspeelbaar verklaren

Voor de waterhindernis met de rode palen zijn er twee extra mogelijkheden:

4. J e mag een bal droppen buiten de waterhindernis binnen twee stoklengten van de plaats waar de bal de grens van de waterhindernis kruiste (niet dichterbij de hole). Ook hier moet je een strafslag bijtellen.

5. Je mag een bal droppen buiten de waterhindernis aan de overkant van de waterhindernis. Je dropt een bal binnen twee stoklengten van het kruispunt van de waterhindernis dat op dezelfde afstand van de hole ligt als het kruispunt van waar de bal de waterhindernis is ingegaan.

Voor de mogelijkheden twee tot en met vijf mag je je bal schoonmaken voordat je hem dropt. Je mag zelfs je bal vervangen.

REGELS

JE KUNT DIT NALEZEN IN REGEL 26 OP DEGOLFACADEMIE.NL

DO’S

Wat mag je wel als je bal in een waterhindernis ligt?

• Je mag de bal spelen zoals die ligt.

• Je mag je bal identificeren.

• Je mag losse obstakels wegnemen.

DON’TS

Wat mag je niet als je bal in een waterhindernis ligt?

• Je mag de hindernis niet testen.

• Je mag niet grounden (je club op de grond laten rusten).

• Je mag je bal in de waterhindernis niet onspeelbaar verklaren.

• Je mag geen losse natuurlijke voorwerpen wegnemen.

• Je mag geen abnormale terreinomstandigheden ontwijken.

• Je mag geen vast obstakel ontwijken.

Stuur miss Saxton een e-mail en ze geeft uitleg op jouw vraag in een van de gratis edities van GOLF.NL Weekly, te vinden op jouw golfclub.

CHRISTINE@NGF.NL 8 3

G O L F . N L

GOLFHISTORIE

DE BIZARRE START VAN OLYMPISCH GOLF In 2016 maakt golf pas voor de derde keer deel uit van de Olympische Spelen.

Frankrijk had in 1900 de primeur. Hoe dat ging, die eerste keer? Amateuristisch.

We gaan bij de olympische golfbaan van weleer op zoek naar golfhistorie.

T E K S T

O

C H R I S

V E L D K A M P

p een mooie zomerdag

van McDonald’s staat een zwart-witfoto van het

reizen we af naar Golf de

clubhuis tijdens de Jeux Olympiques de 1900 en een

Compiègne, een achttien-

foto van de toenmalige routing (het parcours).

holesparkbaan in de stad

We spelen eerst de baan voordat we vragen gaan stellen in het clubhuis. Het eerste wat opvalt, is dat de holes midden in een paardenrenbaan liggen. Meteen al op hole één moet je slaan over de reling die de paarden op de track houdt. Op andere holes speel je ook over of langs de witte markering. Af en toe tref je een paardenhindernis pal naast een hindernis voor golfers, een bunker. Een racebaan voor paarden gecombineerd met golf is niet ongebruikelijk voor heel oude banen. Musselburgh Links in Edinburgh (uit 1672, de oudste baan ter wereld die nog bestaat) ligt ook in een paardenrenbaan.

Je krijgt een free drop als een bal in een hoefafdruk komt of als je last hebt van de reling.

met dezelfde naam, zo’n tachtig kilometer ten

noorden van Parijs, vlak bij de snelweg tussen Parijs en Brussel. In Compiègne werd in 1918 de wapenstilstand ondertekend die een eind bracht aan de Eerste Wereldoorlog en in 1940 werden de Fransen hier gedwongen een wapenstilstand met de Nazi’s te tekenen. De stad is ook bekend door een kasteelpaleis en een uitgestrekt bos, het Forêt de Compiègne.

Maar de golfbaan midden in deze stad en aan de rand van dit staatsbos geniet grote onbekendheid, terwijl hier in 1900 voor het eerst olympisch golf is gespeeld. We hebben een teetime geboekt zonder te melden waarom we hier zijn, om te kijken wat een gewone gastspeler merkt van de olympische historie.

Het antwoord: bijna niets. In het clubhuis staan

KLEINE GREEN, GROTE BUNKERS

oude bekers en er hangen oude wedstrijdborden en

In Musselburgh waren er eerst holes en pas later werd een officiële racecourse om de baan aangelegd; in Compiègne was het hippodroom er eerst (1875) en volgde de baan (1896). De architect – de toenmalige Engelse pro van Dinard GC, M.W. Freemantle – is geen grote naam maar de

foto’s – de baan en club bestaan sinds 1896 – maar het olympische golfkampioenschap is niet uitgelicht. Alleen op de scorekaart wordt de aandacht gevestigd op de bijzondere wedstrijden die er 115 jaar geleden zijn gespeeld. Naast een advertentie

O LY M P I S C H - G O L F

HISTORIE

Leden kennen geen details over de olympische historie par-zeventigbaan is leuk en gevarieerd. De greens zijn klein – zoals op bijna elke oude baan – maar de bunkers zijn groot. We kunnen een bezoek aanraden. Is het niet fantastisch dat je nog kunt spelen op de baan waar de eerste olympische golfkampioenschappen zijn gehouden? De greenfee is 40 euro (55 euro in het weekend) en voor Nederlanders is het maar vier uur rijden. De baan is in de loop der tijd verlengd (van 3851 meter in 1900 naar 5551 meter nu) maar de lay-out is nauwelijks veranderd. Alleen hole achttien is verlegd, op de olympische achttiende is nu de practice (drivingrange) maar de green en bunker liggen er nog.

ONGEORDENDE MAP MET KNIPSELS

We leren iets meer over de eerste olympische golfbaan en de kampioenschappen als we in het clubhuis (ook nog origineel, uit 1895) de reden van ons bezoek bekendmaken. De leden die we ernaar

vragen weten wel van de olympische geschiedenis maar kennen geen details. Directeur Stéphane Bouteiller weet wel het een en ander. Hij begint te vertellen over hoe Golf de Compiègne 119 jaar na de oprichting nog steeds springlevend is maar wel betere tijden heeft gekend. “We hebben nu ongeveer 340 leden en we willen er graag 450 tot 500.

Maar er zijn in Frankrijk niet genoeg golfers en te veel banen. Het is vooral heel moeilijk om jongere golfers – twintigers tot veertigers – te werven.” De directeur vertelt dat de vereniging het golfterrein huurt van de gemeente en dat Golf de Compiègne een traditionele ledenbaan is. “Maar om extra 8 5

G O L F . N L

Natuurlijk geven we dan ook een groot feest. Dat zal de club zeker helpen.

Een luchtfoto van de olympische golfbaan met paardenrenbaan.

Op de plattegrond is de paardenrenbaan ingetekend.

inkomsten te genereren zijn gastspelers van harte welkom.” Komen er veel golfliefhebbers af op Golf de Compiègne om iets van de olympische geschiedenis op te slurpen? “Nee, nog niet”, zegt Bouteiller, “maar we merken dat het aantal iets toeneemt omdat golf weer olympisch wordt.

Ook Amerikanen, omdat alle olympische golfkampioenen op deze baan uit Amerika kwamen.”

Een mooie brochure van de club en de olympische historie is er niet en op de website staan maar enkele alinea’s. De directeur schenkt ons een lustrumboek dat net af is (Livre d’or du Golf de Compiègne 1896-2016) maar hierin zijn ook maar enkele pagina’s gewijd aan de Olympiades du Golf.

Directeur Bouteiller heeft verder alleen een ongeordende map met oude krantenknipsels waarvan hij kopieën voor ons maakt. We merken op dat de Amerikaanse baan waar in 1904 olympisch golf werd gespeeld de geschiedenis veel meer uitbuit

om golfers en leden te trekken. Waarom is er bijvoorbeeld geen hoek in het fraaie oude pavillion gewijd aan de Olympiades du Golf? “We zijn in gesprek met de Franse Golffederatie”, antwoordt Stéphane Bouteiller, “en het plan is om hier in 2016, vlak voor de Olympische Spelen in Rio, een kleine foto-expositie in te richten en een nationale wedstrijd te organiseren. Natuurlijk geven we dan ook een groot feest. Dat zal de club zeker helpen.”

HOEZO OLYMPISCH?

Waarom werd olympisch golf in Compiègne gespeeld en niet in Parijs zelf ? En hoe waren die wedstrijden? Directeur Bouteiller weet alleen het antwoord op de eerste vraag. “Compiègne is de zes na oudste golfbaan van Frankrijk. In Parijs zelf was in 1900 alleen een negen-holesbaan met een gebrekkig clubhuisje, de Société de Golf de Paris in Mesnil-le-Roi. Compiègne had achttien holes

G O L F . N L

O LY M P I S C H - G O L F

en een paviljoen.” Zo won de stad Compiègne met gemak het gevecht om het gastheerschap en werden de wedstrijden gehouden op de Golf, Lawn-Tennis et Patinage (schaatsbaan, red.) Club de Compiègne. Er is nu nog een tennisbaan naast het clubhuis. Bouteiller legt ook uit dat de Olympische Spelen van 1900 in Parijs onderdeel waren van de Wereldtentoonstelling. In een poging een vooruitstrevend mondiaal imago op te bouwen, besluit de Franse regering namelijk de tweede editie van de moderne Olympische Zomerspelen te koppelen aan die Wereldtentoonstelling. Dit tot frustratie van baron Pierre de Courbertin, die de Spelen vier jaar eerder in Athene nieuw leven had ingeblazen en liever had gezien dat het evenement op zichzelf zou staan. De organisatie van het mondiale toernooi komt in handen van de Exposition Universelle, die besluit het sportevenement over een periode van maar liefst vijf maanden te verspreiden. De reden hiervoor is onder meer dat de Olympische Spelen geen schaduw mogen werpen over de tentoonstelling; het moet enigszins in de luwte plaatsvinden. Zo had het golfkampioenschap destijds veel namen (les Championnats Internationaux, le Championnat de l’Exposition, le Tournoi International de l’Exposition Universelle, Tournoi International de Golf en International Championships of Paris), maar het woord olympisch kwam in geen enkele titel voor. Dat is de verklaring waarom de deelnemers geen weet hadden dat ze de eerste olympische golfers waren. De kampioen bij de vrouwen, de Amerikaanse Margaret Abbott, stierf in 1955 zonder te weten dat ze de eerste Amerikaanse vrouw was die olympisch goud had gewonnen.

(Lees vanaf pagina 91 het verhaal van Margaret Abbott.)

ZOOITJE ONGEREGELD

Details van de golfwedstrijden weet de directeur van Golf de Compiègne niet. Die zijn in de afgelopen decennia komen bovendrijven dankzij golfhistorici zoals de Fransman Georges Jeanneau die in oude tijdschriften en kranten zijn gedoken.

De wedstrijden waren in strikte zin wel de eerste olympische golfkampioenschappen maar stel je er niet te veel van voor. Het waren niet de beste amateurgolfers van de wereld die in Compiègne bijeenkwamen, maar gewoon een paar goede

HISTORIE

George Lyon, olympisch kampioen in 1904.

Golf en de Olympische Spelen • 1900 Golf (voor amateurs) is voor de eerste keer onderdeel van de Olympische Spelen. De wedstrijden worden gespeeld op Golf de Compiègne. In 1896 in Athene – de eerste Olympische Spelen – stond golf niet op het programma, alleen al om de simpele reden dat Griekenland toen geen golfbanen had.

• 1904 Voor de tweede keer strijden amateurs in olympische golfkampioenschappen, maar door een gebrek aan belangstelling bij vrouwen deden ditmaal alleen mannen mee.

Er was een 36-holes strokeplayteamwedstrijd, gewonnen door de Amerikaanse Western Golf Association, en een matchplaytoernooi met 75 deelnemers. Winnaar werd de 46-jarige Canadees George Lyon. Er werd gespeeld op Glen Echoe

CC in de Amerikaanse staat Missouri. Deze baan bestaat nog steeds.

• 2016 en 2020 Golf keert terug als olympisch onderdeel. De baan voor 2016 in Rio de Janeiro wordt vermoedelijk deze zomer geopend.

De beste pro’s van de wereld doen mee. Het IOC staat toe dat een land maximaal twee mannen en twee vrouwen stuurt (als die vier spelers zich plaatsen via een olympische kwalificatieranglijst). Het NOC*NSF heeft een extra eis: dat Nederlanders kort voor de Spelen in de top honderd van de wereldranglijst staan. Op dit moment voldoen alleen Joost Luiten en Christel Boeljon aan de eisen van het IOC én NOC*NSF. In 2016 wordt 72 holes individueel strokeplay gespeeld, de spelvorm in 2020 is nog niet bekend.

8 7

CLUBS & BANEN

NATUUR

GOLFREGELS

Foto: NO CANDY

INSTRUCTIES

E ZIJN W“Golf.nl, NA UWDop nuIEonline jeAR BEN ING! M E Ntablet JE laptop, E ON LI N E VU LenDmobiel” E NQU ETE IN Golfnl LF.N L OP GO

JEUGD & FAMILIE

Foto: Ronald Speijer

REIZEN

EQUIPMENT

TOPGOLF

Foto: Golfsupport.nl

Hét platform voor golfend Nederland 8 8

O LY M P I S C H - G O L F

HISTORIE

Olympische kleedkamers, uit 1896.

Franse golfers aangevuld met rijke buitenlandse spelers die zich de reis naar Frankrijk konden veroorloven, of buitenlandse zakenmannen en studentes (zoals Margaret Abbott) die toevallig een tijdje in Parijs verbleven. De kampioenschappen werden gehouden op 2 en 3 oktober 1900 en trokken in totaal 43 spelers uit vijf landen, van wie tien vrouwen. Kampioenschappen is eigenlijk al een te groot woord, want op basis van de details die historicus Jeanneau heeft verzameld, kun je zeggen dat olympisch golf in 1900 een zooitje ongeregeld was. “Sommige spelers die zich hadden ingeschreven, kwamen niet opdagen en sommige deelnemers hadden zich nooit ingeschreven”, zegt Janneau. “En de moeder van Margaret Abbott werd op het laatste moment gevraagd om mee te doen omdat er zo weinig vrouwelijke deelnemers waren.” Moeder Abbott werd zevende en de Abbotts zijn nog steeds de enige moeder-dochtercombinatie die in dezelfde Spelen dezelfde sport heeft gedaan.

Er kwam heel wat publiek af op de wedstrijden maar dat had weinig weet van de golfetiquette.

De deelnemers klaagden over “luid publiek op cruciale momenten”. Na afloop van de eerste

Na afloop van de eerste speeldag togen ze naar het Heineken House van die tijd speeldag togen de gasten maar ook de spelers naar het Heineken House van die tijd: een populaire herberg in de stad. Daar werd gedineerd en gedanst – en ongetwijfeld ook veel gedronken maar dat vertellen de kranten van 1900 niet.

OLYMPISCH GOLFFEESTJE

De Amerikaan Charles E. Sands (34, handicap 3) won op dag één de Grand Prix de l’Exposition met 82 en 85 slagen. Hij versloeg elf concurrenten. Op dag twee won de Amerikaanse Margaret Abbott (22, handicap 2) de Prix de la Ville de Compiègne (47 slagen, negen holes strokeplay). Op dag twee was 8 9

G O L F . N L

Golf over en langs de reling van een paardenrenbaan.

De Hitler Trophy er ook een achttien-holes-strokeplaytoernooi met handicapverrekening voor mannen. De beste van de negentien deelnemers was de Amerikaan Albert B. Lambert (24, handicap 10). Hij heeft echter geen olympische status verworven want het IOC vindt dat zijn zege “niet genoeg olympisch kaliber” heeft. De handicapverrekeningwedstrijd voor vrouwen ging niet door vanwege onvoldoende inschrijvingen. Het golfprogramma in 1900 werd overigens voor het publiek flink verlevendigd met extra activiteiten, zoals een exhibition match tussen twee pro's, een mixed matchplayputtwedstrijd en een mixed approachwedstrijd, slaan naar een hole op vijftig meter afstand. Het eerste olympische golfkampioenschap was dus vooral een feestje en op sportief gebied minder geslaagd. Wie goed olympisch golf wil zien moet volgend jaar augustus naar Rio. Maar wie zin heeft in een feestje is volgend jaar van harte welkom op Golf de Compiègne om mee te vieren dat het hier het allemaal begon.

Na 1920 eiste het IOC dat een sport één internationaal bestuursorgaan had om deel uit te kunnen maken van de Olympische Spelen. Bij golf waren er twee organen en deze sport kwam dus niet in aanmerking. Maar de Nazi’s organiseerden bij de Spelen van 1936 wel een officieus olympisch golftoernooi. Adolf Hitler schonk een trofee, de Großer Preis der Nationen, die al snel de naam Hitler Trophy kreeg, en beloofde die hoofdprijs persoonlijk te overhandigen als een Duits koppel zou winnen.

Met nog een ronde te spelen had een Duits duo de leiding. Het verhaal gaat dat de Führer na dit goede nieuws in de auto

stapte naar Baden-Baden maar dat hij een dag later weer omkeerde naar Berlijn toen duidelijk werd dat een Brits paar ging winnen.

Gedeeltelijke boycot 36 landen waren uitge­ nodigd, maar omdat Nazi-Duitsland joden al van sportverenigingen had uitgesloten, kwamen de meeste landen niet opdagen. De bonden in Engeland, Frankrijk, Italië, Hongarije, Tsjecho-Slowakije en Nederland stuurden wel spelers. Dat had volgens historici te maken met de grote invloed van de Duitse sportminister Karl Henkell, die toen nog een internationaal gerespecteerd man was.

O LY M P I S C H - G O L F

T E K S T

E D W I N

A M M E R L A A N

|

B E E L D

A R C H I E V E N

F A M I L I E

D U N N E ,

G E T T Y

HISTORIE

I M A G E S

Het verhaal van de eerste olympische golfkampioene

MARGARET ABBOTT Ze was olympisch kampioene, zonder het te weten. Ze was zelfs de eerste vrouw die voor de Verenigde Staten olympisch golfgoud won.

Zonder het te weten. We spraken haar kleinkinderen en luisterden ademloos naar het opmerkelijke verhaal van Margaret Ives Abbott.

9 1

G O L F . N L

D

e Amerikaanse Margaret Abbott is in 1900 22 jaar, heeft handicap 2 en studeert kunstgeschiedenis in Parijs. Ze heeft een tijdje niet gegolfd, maar als ze

hoort dat er een golfwedstrijd wordt gehouden als onderdeel van de Exposition Universelle en de World Fair Games schrijft ze zich in. Ze weet niet beter dan dat ze het Golfkampioenschap van Parijs gaat spelen.

De wedstrijd bij de vrouwen gaat over negen holes en met 47 slagen wordt Abbott de eerste olympische golfkampioene. Daar heeft zij zelf echter geen weet van. Het prille, olympische gedachtegoed is namelijk compleet afwezig. Geen wonder: een evenement bui­ten de stad, een nieuw sportonderdeel, sportwedstrijden gekoppeld aan een wereldtentoon-stelling en een programma dat vijf maanden duurt.

Ik heb haar nooit over mooie slagen horen opscheppen, maar zag haar ogen fonkelen van plezier

Margaret Abbott wint met twee slagen verschil van een landgenote, de andere speelsters bieden weinig concurrentie, getuige de reactie van Margaret na haar zege: “Ik heb het toernooi gewonnen omdat alle Franse meisjes klaarblijkelijk de aard van het spel niet goed hebben begrepen omdat ze op hoge hakken en in lange strakke rokken kwamen opdagen.” Dat Abbott wel een terechte eerste olympische golfkampioene is, bewijst ze iets later in 1900, als ze met overmacht een volwaardig toernooi wint: de Coupe Femina, het latere Franse Amateur Kampioenschap.

THE QUEEN OF HOLLYWOOD

Pas in de jaren tachtig hoort de familie van Margaret dat oma de eerste vrouwelijke olympische golfkampioen was. Sportprofessor Paula Welch heeft na tien jaar zoeken eindelijk enkele familieleden opgespoord en vertelt het goede nieuws. Nu golf weer een olympische sport wordt, kan de zege van Margaret Abbott op veel belangstelling rekenen. Wij spraken alvast met nog levende familieleden van de kampioene die niet wist dat ze olympisch goud had gewonnen.

Via wat e-mails over en weer komen we in contact met kleindochters Jessica, Miranda en Philippa

Dunne. Veel kunnen ze ons niet over hun oma vertellen, omdat ze haar nooit hebben gekend.

Wel weten ze dat ook hun vader aanvankelijk niet op de hoogte was van de olympische zege van zijn moeder. Jessica: “Hij werd hier soms door zijn studenten op gewezen. Vooral door de meer feministische studenten. Dat vond hij iedere keer weer opmerkelijk, aangezien hij zijn moeder nooit over de Olympische Spelen had horen praten.”

Via Jessica komen we terecht bij neef Peter Dunne, een 81-jarige professor neurologie uit Tampa, Florida. Peter, aanmerkelijk ouder dan zijn drie nichtjes, had een hechte band met zijn grootmoeder Margaret. “Mijn eerste herinneringen aan Marda, zoals wij haar noemden, dateren van 1946 in Hollywood, waar zij toen woonde. Marda was 68 jaar en werd, zonder dat ze dit wist, the queen of Hollywood genoemd. Ze was bevriend met de actrices Dame May Whitty en Ethel Barrymore (groottante van Drew Barrymore). De dames speelden regelmatig bridge terwijl er ondertussen flink over de showbizzwereld werd geroddeld.”

O LY M P I S C H - G O L F

HISTORIE

STRAK OP DE FAIRWAY

Peter Dunne heeft Margaret goed leren kennen, ook op golfgebied, toen ze in 1947 introk bij zijn gezin, in Phoenix, Arizona. “We gingen geregeld samen golfen, op een openbare baan, de Encanto Golf Club. Mijn slagen waren 45 tot 55 meter langer, maar eindigden zeer regelmatig links en rechts in de rough. Margaret sloeg iedere bal altijd strak op de fairway. Haar korte spel was echt dodelijk. En dat op zeventigjarige leeftijd! Ze speelde met houten shafts, een koperachtige niblick (een antieke club) en putter. Marda was een lange vrouw van net geen één meter tachtig, en had een dun en statig postuur. Ze was bijzonder competitief ingesteld, maar wel altijd eerlijk. Ik heb haar nooit over mooie slagen horen opscheppen, maar zag haar ogen wel fonkelen van plezier.”

WERELDWIJD

De vader van Jessica, Miranda en Philippa, met zijn moeder Margaret.

Hoewel Margaret nooit heeft geweten dat zij de Olympische Spelen heeft gewonnen, vertelde ze Peter wel dat het toernooi bij Parijs de belangrijkste wedstrijd van haar leven was. “Daarna heeft ze nog in Singapore en India gespeeld en een toernooi in Hawaï gewonnen. Was ze maandenlang per boot onderweg. Haar broer Spud, 1,90 meter lang, won overigens ooit het Western Amateur Golf Tournament, maar is helaas te vroeg aan tbc gestorven.

We zijn in Phoenix samen blijven golfen tot zij bij haar dochter in Lexington, Kentucky, ging wonen.

We hebben elkaar veel geschreven en ze heeft mij ook geregeld opgezocht. Niet lang daarna is Marda gestopt met golfen. Door artritis kon ze de clubs niet meer goed vasthouden. In het voorjaar van 1955 is zij aan de gevolgen van een hartaanval overleden.”

En waar is de medaille van Margaret gebleven? Bij de Olympische Spelen in 1900 werden al wel medailles uitgedeeld aan winnaars en runners-up in sommige sporten, maar golfkampioenen kregen kunstvoorwerpen. “Margaret won een vaas”, zegt Dunne. “Die was gemaakt door glaskunstenaar René Lalique (1860-1945, red). Ze vond hem erg mooi. Maar waar die is? We denken dat de vaas is gestolen of is kwijtgeraakt tijdens een van haar vele verhuizingen.”

9 3

WAT DOET HOF HOORNEMAN BANKIERS NOG MEER DAN MAARTEN LAFEBER SPONSOREN? Het al meer dan 25 jaar in Gouda gevestigde Hof Hoorneman beheert ruim 1,9 miljard euro voor particulieren en instellingen. Hof Hoorneman is een degelijke, toegankelijke en professionele partij waar het belang van de klant altijd voorop staat. Vermogensbeheerder Hof Hoorneman Bankiers verwelkomt steeds meer nieuwe klanten. Hoe dat komt? “Wij zijn voor hen dé bank voor vermogensbeheer”, zegt directeur Jaco Aardoom. “Iedereen is hier welkom en al onze klanten bieden wij een bij hen passende oplossing.”

Iedereen die om welke reden dan ook geld te beleggen heeft is welkom bij Hof Hoorneman. Mensen die gespaard hebben bijvoorbeeld, of een erfenis ontvingen. “Of iemand die zijn bedrijf heeft verkocht en zich afvraagt wat hij nu het beste met de opbrengst kan doen”, zegt Aardoom. “Wij denken uitgebreid met hen na over alle opties en komen zo tot een persoonlijke maatwerkoplossing.”

met een belegging in één van de acht beursgenoteerde Hof Hoorneman beleggingsfondsen. Aardoom: “We zien vaak dat mensen hun tenen nat maken in onze beleggingsfondsen, daar een goed gevoel bij hebben en vervolgens overstappen naar volledig vermogensbeheer.”

Hof Hoorneman stuurt geïnteresseerden op verzoek geheel vrijblijvend een kennismakingsboekje toe. Hierin wordt op toegankelijke wijze de beleggingsstijl toegelicht en staat ook informatie over de behaalde rendementen. U kunt dit boekje aanvragen via de site van de bank: www.hofhoorneman.nl/ contact/aanvragen-kennismakingsboekje.

MAARTEN LAFEBER: “IK BEN ERG TEVREDEN OVER DE PRETTIGE SAMENWERKING MET HOF HOORNEMAN BANKIERS EN OVER DE WIJZE WAAROP ZIJ MIJ ONDERSTEUNEN.” Hof Hoorneman investeert veel tijd in zijn klanten. “We werken hard voor hen en vinden het belangrijk dat zij weten hoe wij hun vermogen beleggen”, aldus de directeur. “Wij kunnen onze klanten altijd uitleggen waarom we voor een bepaald aandeel of bepaalde obligatie gekozen hebben. Dat kan een relatiebeheerder bij een willekeurige bank over het algemeen niet.” Belangstellenden en klanten kunnen met vragen altijd bij de bank terecht. “Al onze medewerkers zijn rechtstreeks telefonisch bereikbaar.”

Hof Hoorneman belegt alleen in bedrijven die het van binnen en van buiten kent en steekt daar veel energie in. “We doen alle analyses zelf. Voor een relatief kleine vermogensbeheerder is dat bijzonder, maar onze klanten verdienen dat. Bovendien werkt onze aanpak. We behoren tot de meest solvabele en solide banken van Nederland en onze rendementen spreken voor zich. Wij beleggen het vermogen van onze klanten nog echt zelf. Het vermogen van onze klanten is dat waard.”

HOF HOORNEMAN BANKIERS

Mocht iemand meer vermogen hebben, maar eerst de kat uit de boom willen kijken, dan kan dat door te starten

Oosthaven 52, 2801 PE Gouda 0182-597777 | www.hofhoorneman.nl DÉ BANK VOOR VERMOGENSBEHEER

Maarten Lafeber

Beleggen brengt risico’s met zich mee. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Voor de in dit artikel genoemde beleggingsfondsen is een Essentiële Beleggersinformatie beschikbaar.

T E K S T

D I C K

W I L L I A M

H A R I N C K

|

B E E L D

R O N A L D

S P E I J E R

SPANDERSBOSCH

BANEN

GOLFCAMPING SPANDERSBOSCH

24 UUR OP EEN GOOIS LUCHTBED 9 5

G O L F . N L

GOLF.NL Video van het kampeeravontuur

keurig patroon geharkte minizandvlaktes en een minutieus geschoren grasmat. Dat is wat me meteen opvalt als ik het terrein op loop. 24 uur kamperen op een golfclub. Mijn avontuur begint... Als golfrookie onder de rook van Hilversum.

16.48 uur - Een on-Nederlands hete vrijdagmiddag, medio juni.

De zomer start in Hilversum.

Het kwik tikt de 32 graden aan.

Ik meld me bij baancommissaris Hans Gouka op het terras van de brasserie. Of ik wat wil drinken, een wijntje misschien? Mijn Spa Rood wordt vrijwel meteen vergezeld door een schaaltje mozzarellabolletjes met prosciutto. Hoe welkom kun je je voelen?

17:23

Heuvels en dalen, vijvers, in een

16:48

Half elf, de schemering daalt neer op de glooiingen van golfpark Spandersbosch. De serene stilte wordt slechts af en toe onderbroken door een beschaafde lach vanaf het terras, tweehonderd meter verwijderd van mijn... tént. Inderdaad: ik kampeer op het terrein van Spanderbosch, 24 uur lang. De leukste gelegenheidscamping van Nederland.

17.23 uur - Ik zoek een geschikte locatie uit voor mijn tentavontuur. Een plek die al is voorbereid door hoofdgreenkeeper Olaf. Een terp in het landschap, exact gepositioneerd tussen hole zeven en acht, op het hoogste punt van Spandersboch. “Vanaf hier heb je de meeste kans op reeën, morgenochtend”, voorspelt Olaf met een veelbetekenende blik.

18.32 uur - Tijdens het uitladen van mijn kampeeruitrusting klinkt een dwingend Sssst! Ik kijk om. Vanaf twintig meter afstand word ik gemaand tot stilte, door drie dames die op het punt staan hun bal verderop te slaan. Golf is focus, begrijp ik uit hun gebaren.

Op kousenvoeten goochel ik met tentstokken, scheerlijnen en haringen. Ik poets het zweet uit mijn ogen, wapper wat koelte over mijn lijf. Na een uur ben ik doorweekt, maar: hij staat. Tijd voor een biertje.

BANEN

Ik speur langs de bosrand, maar de beloofde reeën hebben elders verplichtingen

20.07 uur - “De gamba's zijn hier geweldig”, pocht de baancommissaris en daar is geen woord van gelogen. “Mag ik u complimenteren met uw keuze”, knipoogt de serveerster met een glimlach. Even later zit ik achter een enorm bord gegrilde gamba’s. De Chardonnay is koel, het geroosterde stokbrood warm en de knoflookmayonaise zoals-ie bedoelt is...

22:17

20:07

18:32

SPANDERSBOSCH

22.17 uur - De dubbele espresso gebruik ik op mijn eigen terras op Rabbit Hill. In een mum van tijd pruttelt de Bialetti-percolator tevreden op mijn gaspitje. Ik speur langs de bosrand, maar de beloofde reeën hebben elders verplichtingen. Pal voor mijn voeten pulken merels wurmpjes uit de grasmat en overal... konijnenfamilies. Pal onder de vlag van hole acht lijken konijn één tot en met acht in charge over de keutelproductie op wat later rood zwenkgras blijkt te heten: de tot 1,8 millimeter geschoren green.

9 7

To learn to succeed, you must first learn to fail.

G O L F . N L

Michael Jordan

De Golf Academie is dĂŠ omgeving om (beter) te leren golfen op elk niveau. Je hebt les van je eigen golfprofessional, ondersteund door een online platform met extra 9 8

oefeningen en uitgebreide statistieken. Meld je nu gratis aan op degolfacademie.nl

05.03 uur - Het vrolijke riedeltje uit mijn telefoon heeft hooguit drie seconden nodig om me weer met beide benen op aarde te krijgen, geholpen door het voorbijrazen van de vrachttreinen.

Ik schiet een shirt aan en rits mijn tent open. Fluisterzacht, want ik heb een missie: de wildlife van Spandersbosch staat op mijn agenda. Maar veel meer dan konijnen, kwikstaartjes en de bonte specht krijg ik niet op mijn netvlies, ondanks het rondje dat ik maak over de fairway. Domme pech, hoor ik later op het terras, want de ene na de andere golfer bezweert dat het hier doorgaans een bonte kermis is met fauna waar een doorsnee hobbyjager gelukkig van wordt.

Tot damherten aan toe. Golferslatijn? De cover van het clubblad onderstreept het tegendeel: een reekalf, gefotografeerd pal achter hole één. Dat ik het maar even weet. Of in golfvocabulaire: of ik daar notie van wil nemen.

06:32

00.52 uur - Aardedonker is het.

De lichten van de brasserie zijn gedoofd en nu ook de treinen zich koest houden, is het doodstil op het negen holes tellende terrein.

Totdat de kikkers zich beginnen te roeren. Wraaaaappp, klinkt het, en dat zal de hele nacht niet verstommen. Ik drink het laatste slokje rosé uit mijn glas, berg de cashewnootjes op en poets mijn tanden met water uit een van thuis meegenomen fles Spa Blauw. Begeleid door het geluid van de kikkers val ik in slaap, maar niet voordat ik de wekker heb ingesteld op vijf uur sharp.

Reetjes, vossen... Die moét ik zien!

05:03

00:52

SPANDERSBOSCH

BANEN

06.32 uur - Koffietijd. Olaf arriveert in zijn fluisterstille golfkar met een thermoskan koffie en twee mokken. Hij vertelt over rood zwenkgras en de bedreigingen van schimmels, kevertjes én konijnen. Hij schat de populatie op duizend stuks die per konijn twintig vierkante meter van zijn gras afgrazen. Het aantal konijnen wordt in toom gehouden door drie verwilderde zwerfkatten, een havik, een handjevol buizerds en twee vossenfamilies. “Zelf proberen we van alles om de konijnen te verjagen.” Hij vertelt over sproeien met knoflookpoeder - “dat werkte, maar je had die gezichten hier moeten zien” -, tabasco en de valkenier die vorig jaar werd ingehuurd. “Af en toe moeten we de greens gewoon met bladblazers keutelvrij maken”, bevestigt greenkeeper Marvin, die ook even aanschuift voor een kop koffie.

9 9

10.52 uur – Hole acht, par-drie, factor twinitg. Ik moet me echt goed insmeren tegen het zonnetje, merk ik. Die is net zo meedogenloos als de baan. "De ene keer heb je een topdag en de volgende keer bak je er niets van." Dat antwoord krijg ik steevast als ik vraag naar de lol van het spelletje. Het gaat om focus, concentratie. Golfers spelen tegen de baan en feitelijk ook tegen zichzelf. Vanaf mijn kampeerterp zie ik beginners, de qua focus misschien wat armlastigen, en... de cracks. Die vanaf honderdzestig meter een balletje met een doorsnee van 43 millimeter en een gewicht van 45 gram op de green slaan. Respect.

Kijk voor een sfeer­­­­impressie van dit kampeeravontuur op GOLF.NL

13.17 uur - De clubkampioenschappen – ik bof maar – zijn inmiddels in volle gang. Terwijl ik vanmorgen nog bezienswaardigheid was (“En u bent...?”), word ik deze middag massaal genegeerd.

Er trekt een bonte optocht in pasteltinten aan me voorbij, steeds groepjes van drie, heren en dames apart. Flights heten die. Binnen die flights wordt nauwelijks gesproken, mannen en vrouwen zijn in opperste concentratie – hier draait het om de titel. En dat is gewoon serious business.

16:42

13:17

10:52

G O L F . N L

16.42 uur – Referee Ruurd wipt even aan op Rabbit Hill, terwijl hij als Haviksoog over het terrein speurt. Tot een afzwaaier landt in iets dat een konijnenhol zou kunnen zijn. Of een door een hond gegraven kuil, of een voetstap.

En dát maakt verschil. Want als het kuiltje door een knagend dier is gegraven, mag de bal worden verplaatst naar een gunstiger plek. If not, dan moet de speler in kwestie maar zien hoe-ie het redt. Later in het clubhuis blader ik door een vuistdik boek met jurisprudentie. Voor alle omstandigheden is er wel een uitzondering of aanvulling te vinden...

SPANDERSBOSCH

BANEN

Hier draait het om de titel, dat is serious business

17:03

Nicolette Brands

17.03 uur - Terwijl ik af en toe mijn adem inhoud, breek ik mijn kampementje in alle stilte af. Ik vouw m'n tent op, pers alle lucht uit mijn slaapmatje en comprimeer mijn state-of-the-art slaapzak tot formaat handbal in de bijbehorende foedraal. En als ik me afmeld bij de baancommissaris, krijg ik die altijd terugkerende vraag: “Heeft u eigenlijk nog wel een beetje kunnen slapen vannacht?”

Dus om even dat misverstand uit de weg te ruimen: “Ja. Ik slaap op een topkwaliteit matje, dat zichzelf opblaast. Hightech, met levenslange garantie op lekkage.

Mijn slaapzak, op maat gemaakt door een gespecialiseerd bedrijf in Nederland, is voorzien van de beste kwaliteit ganzendons en van binnen gevoerd met Egyptisch katoen. En m'n kussen is gewoon van thuis, van een gerenommeerde beddenboer die ook aan crossen upselling doet. Met andere woorden: zálig geslapen. Kan ik bij u een seizoensplaats reserveren?”

(53 jaar, hcp 20,9) en Saskia van der Spek (56 jaar, hcp 28) spelen drie jaar en zijn wekelijks op de baan te vinden.

“Door de golfsport zijn we vriendinnen geworden. We wonen in dezelfde straat en kwamen elkaar hier tegen.

Buiten zijn, in de natuur,

Cees Robbertsen

tegen mezelf en als ik

dat is onze drijfveer.

(35 jaar, hcp 23,2) speelt

een slechte bal sla, heb

Maar ook die spanning

17 jaar en is een keer in

ik dat alleen aan mezelf

toch wel. Al spelen we

de drie weken in de baan.

te wijten. De kunst is dan om rust te bewaren

vooral tegen onszelf; we kunnen echt blij worden

“Ik speel bijna altijd in

zodat je de volgende

als we de ander een

m’n eentje, heerlijk. Het

bal wel goed speelt. Ik

mooie bal zien slaan.

is natuurlijk een enorm

golf meestal hier, of op

Onderlinge competitie

cliché maar golf is goed

Texel. Maar ik heb ook

hebben we niet, maar

voor lichaam en geest.

in Frankrijk gespeeld, in

we hebben als doel om

Je wandelt een paar

Engeland, Zuid-Afrika.

steeds beter te worden

kilometer en je speelt

Plekken die de sport

in de sport; die uitdaging

je kop lekker leeg. Saai?

nog meer elan geven.”

maakt het juist leuk, elke

Geen moment. Ik speel

keer opnieuw. Golfen is een heerlijke bezigheid.

Concentratie, maar ook ontspanning. Even lekker alles van je afslaan..."

1 0 1

G O L F . N L

NAJAARSMODE

Q GOLF | Polo met borstzakje € 69,95 | Polo uni € 59,95 | Golfschoenen € 129,95 | Trui € 79,95 Broek € 89,95 | Jack € 89,95 | Polo met blockstreep € 59,95 | KLM Open Jack waterdicht € 119,95

GOLF

MODE

FOOTJOY | Pullover € 149 | Handschoen € 25,90 | Rain Shirt € 180 Handschoen€ 29,90 | Shirt € 69 | FJ HyperFlex BOA € 219 | Rain Shirt € 250

1 0 3

G O L F . N L

MAGISCH MARRAKECH GOLFBESTEMMING VOL CONTRASTEN

T E K S T

E D W I N

A M M E R L A A N

|

B E E L D

P I N

H I G H ,

G E T T Y

I M A G E S

MAROKKO

TRAVEL

SLANGENBEZWEERDERS, BEDELAARS, PAARDENKOETSEN, WAARZEGGERS, ZWERFKATTEN, HENNATATTOOS, ONEINDIG VEEL KRUIDEN, KLEUREN EN GEUREN, PLUS EEN WIRWAR AAN MARKTKOOPLUI IN DE SMALLE, KRONKELENDE STRAATJES VAN DE SOEKS; WANDEL DOOR DE AANGENAME CHAOS VAN HET OUDE MEDINA EN JE WAANT JE FIGURANT IN EEN INDIANA JONESFILM. BUITEN DE STADSMUREN ONTWIKKELT MARRAKECH ZICH ECHTER IN RAP TEMPO ALS EEN MODERNE EN VEELZIJDIGE GOLFBESTEMMING.

1 0 5

G O L F . N L

D

e bruisende heksenketel in de markten rond het populaire, centraal gelegen Djemaa el Fna-plein staan in schril contrast tot de rust die je bijvoorbeeld in Jardin Majorelle

of in en rondom het El Bahia-paleis aantreft. Ook opmerkelijk is het verschil tussen het arme Marrakech en de welvarende wijken Guéliz en Hivernage, waar de meeste grote hotels te vinden zijn en je Europeesgeoriënteerde winkelketens en restaurants ziet.

Marrakech is een stad van lange, heel veel lange muren (niet alleen de heel oude stad is ommuurd, maar ook vele resorts, woonwijken en hotels daarbuiten), bruinrode, zandkleurige bebouwing en groene parken waar de lokale bevolking op de warmste momenten verkoeling zoekt in de schaduw van bomen en struiken.

UIT DE CRISIS Net als Europa ondervond ook Marokko de gevolgen van de economische crisis, maar lijkt die – gelet op het aantal actieve bouwputten en nieuw aan te leggen hotels én golfbanen – weer langzaam te boven te komen. Wel zijn veel toeristische organisaties bang voor de invloed van de politieke onrust in de regio. “Ik sprak laatst een paar Britten en die gooien gewoon alle Moslimlanden op één hoop. Van een aanslag zoals een paar maanden geleden in Tunesië, ondervinden ook wij schade, terwijl hier niets aan de hand is”, zo zegt een van de hotelmanagers in het Sofitel, waar ik verblijf.

De economie in Marrakech is in grote mate afhankelijk van Europese toeristen. Bezoekers uit het voormalig Oostblok of China en Japan zijn er niet. Nog niet, want er wordt druk onderhandeld over een directe verbinding met Peking. Naast

G O L F . N L

MAROKKO

alle culturele en culinaire hoogtepunten schuift Marrakech steeds nadrukkelijker golf als unique selling point naar voren. Daarbij wordt doelbewust de concurrentie met Antalya en de Algarve aangegaan. De Marokkaanse stad heeft weliswaar geen zee en strand, maar beschikt wel over een goed en breed aanbod van hotels, clubs en spa’s plus een frequente luchtverbinding met alle grote Europese steden (Transavia vliegt zeer regelmatig vanaf Schiphol, Ryanair vanuit Eindhoven).

TRAVEL

AL MAADEN GOLF RESORT Aantal holes: 18 Greenfee: 750 MAD (circa 68 euro) Cijfer Leadingcourses: 8,2

TOPSERVICE Dat Marrakech zich snel als golfbestemming ontwikkelt, blijkt uit het feit dat niemand lijkt te weten hoeveel banen er nu precies in de nabije omgeving van de stad liggen. Wij tellen er elf (inclusief één die dit najaar officieel wordt geopend, zie kader over Palm Golf Ourika), maar er zijn kenners die het over twaalf, dertien of zelfs veertien banen hebben. Wij bezoeken er vier:

Al Maaden is typisch zo’n baan om er even lekker in te komen

Spectaculair uitzicht op het Atlasgebergte.

Het Al Maaden Golf Resort opende vijf jaar geleden haar indrukwekkende poorten en heeft naast zo’n 45 particuliere villa’s vanaf volgend jaar ook een Hyattpark waar toeristen appartementen kunnen huren. De achttien holes, op zo’n twintig minuten rijden van het centrum, zijn niet al te moeilijk en bieden veel ruimte vanaf de tee.

De enige echte uitdagingen vind je rond of in de greenside bunkers. Of, vooruit, in de schuine liggingen van de licht glooiende fairways. Die Al Maaden-bunkers zijn overigens een verhaal apart. Bezaaid met stenen en echt keihard opgedroogd in de felle Marokkaanse zon, maar zo nu en dan ook modderig en gevuld met water van de noodzakelijke irrigatie.

Niet spannend De baan ligt er prima en groen bij.

De greens zijn wat aan de trage kant en onderweg mis ik duidelijk zichtbare afstandsmarkeringen.

Echt spannend is Al Maaden niet te noemen. De meest in het oog springende holes zijn vijf (par-vier), zes en twaalf (beide par-drie) waarbij de twee opvallende, modern en strak vormgegeven waterbassins in het spel zijn. De afsluitende achttiende hole is de enige dogleg, maar die is over het water eenvoudig af te snijden. De service in en rond het moderne clubhuis, de proshop en bar is uitstekend met behulpzaam en goed Engels sprekend personeel.

De (verplichte) buggy staat snel klaar, inclusief drie onmisbare flesjes water van de zaak. Al met al een prima start van deze golfbreak. Al Maaden is typisch zo’n baan om er even lekker in te komen. Alleen die betonnen bunkers, mag daar wat aan gebeuren?

Meer info: golfalmaaden.com 1 0 7

TOT

G O L F . N L

€ 128,-

GOLFTRAVEL VAN ANWB

KORTING

NAJAARSTOPPERS! Last-minute vakanties dichtbij huis

NOG EVEN VOORDELIG WEG Boek snel, want vol = vol!

Stukje Zuid-Afrika op de Veluwe

Klassiek landgoedgevoel in België

Mooie ligging aan de Wiesensee

Hotel direct aan eigen baan. Hier gaan

Geniet van de allermooiste slow food

Ideaal voor een luxe verwenvakantie

culinair genieten en golfen hand in hand.

gerechten van eigen land. 3 nachten,

op 2,5 uur rijden van de grens.

3 nachten, 2 diners en 2 greenfees.

2 lunchpakketten, 2 diners en 2 greenfees.

3 nachten, 3 diners en 3 greenfees.

Kasteel Engelenburg

VA.

469,-

023 - 556 9693

349,-

Landgoed Altembrouck van

VA.

428,-

354,-

Lindner Hotel Wiesensee

VA.

477,-

349,-

pinhigh.nl/lastminute

Prijzen zijn per persoon, exclusief € 25,- administratiekosten en € 2,50 bijdrage Calamiteitenfonds per boeking. Kijk voor exacte prijzen per vertrekdatum op pinhigh.nl.

MAROKKO

Al Maaden Golf Club, Assoufid Golf Club, Royal Golf de Marrakech en Samanah Country Club.

Pin High verzorgt de arrangementen (greenfees, huur van buggy’s en starttijden), het hotel en vlucht met Transavia, en regelt – wat een luxe – tevens een vaste chauffeur die mij van en naar de golfbanen en de luchthaven rijdt. Daarbij ervaar ik het vijfsterren Sofitel als uitstekende uitvalsbasis. De service is, zelfs tijdens de Ramadan, meer dan prima, het eten voortreffelijk en de voorzieningen (diverse zwembaden, spa, fitnessruimte, bars) absoluut top. Enig minpunt is het te hoge prijsniveau van het eten en drinken. Goedkoopste biertje? Zes euro.

HITTEBESTENDIG Hoewel het golfseizoen van begin oktober tot medio mei loopt, is het zelfs halverwege juli best aangenaam (mits goed ingesmeerd en voorzien van voldoende water en een buggy). Je moet uiter-

In 2014 werd Assoufid bekroond als beste nieuwe baan in Afrika Alleen nauwkeurig spel wordt beloond op Assoufid.

TRAVEL

ASSOUFID GOLF CLUB Aantal holes: 18 Greenfee: 850 MAD (circa 78 euro) Cijfer Leadingcourses: 8,5

Guy Maxwell, de Schotse Golf Director van Assoufid Golf Club, vertelt dat zijn baan nu een jaar officieel open is. Het complex, eigendom van investeerders uit Koeweit: “Onze voornaamste uitdagingen zijn optimaal watermanagement; van de tachtig hectare hoeven er bij ons maar zo'n 35 bewaterd te worden.

Daarnaast willen wij de baan zo goed onderhouden, dat die niet alleen optimaal speelbaar is, maar er ook nog eens tiptop uitziet.”

Strak en snel En tiptop ziet Assoufid er zeker uit. Aanmerkelijk uitdagender dan Al Maaden; nauwkeurig spel wordt beloond, terwijl afzwaaiers al snel in het (harde) woestijnzand belanden.

De bunkers zijn strategisch geplaatst en zeer goed bespeelbaar, de greens strak en snel. Onverwacht zijn de flinke hoogteverschillen.

Allemaal kunstmatig aangelegd.

Het fraaiste deel start in de nabijheid van de green op hole vier, wanneer je plotseling uitkijkt op de indrukwekkende contouren van het Atlasgebergte. De signature hole is de par-drie zeventiende. Met 135 meter niet lang, maar wel diep naar beneden richting een goed bewaakte green. Vanaf deze teebox heb je bovendien een schitterend uitzicht over vrijwel de hele golfbaan.

De prachtige, bijna knusse drivingrange is een kleine vermelding waard. De ballen liggen er fraai opgestapeld en je mag gewoon vanaf het gras slaan. In 2014 werd Assoufid bekroond als Beste nieuwe baan in Afrika, een jaar later als Beste baan van Marokko. Na deze prettige kennismaking verbaast mij dat helemaal niets!

Meer info: assoufid.com

1 0 9

G O L F . N L

Deze stad van contrasten zal er over tien jaar waarschijnlijk heel anders uitzien aard wel van warmte houden, want de temperatuur kan zomers tot boven de veertig graden oplopen. Een voordeel voor hittebestendige golfers is dat de bezettingsgraad op de golfbanen zo mager is, dat je zonder wachten of strikte starttijd de baan op kan. Grote kans dat je onderweg zelfs helemaal niemand tegenkomt. Wanneer ik na vier prachtige golfdagen op het punt sta om afscheid te nemen van het magische Marrakech, heb ik al heimwee. Wat had ik graag nog even op

die andere banen gespeeld. En wat had ik graag die vriendelijke, optimistische Marokkanen nog beter leren kennen. Deze stad van contrasten zal er over tien jaar waarschijnlijk heel anders uitzien en is dan ongetwijfeld uitgegroeid tot het gewenste golfmekka van noordelijk Afrika. Marrakech versmelt traditie met ambitie in haar transformatie van oud naar nieuw. Zo wordt bij het vliegveld hard gewerkt aan een hypermoderne tweede terminal. Na het afscheid van mijn vriendelijke chauffeur, loop ik met koffer en golftas richting de oude vertrekhal 1.

Opeens komt het met bakken naar beneden. Hartje zomer en het regent. Over contrasten gesproken‌.

MAROKKO

TRAVEL

ROYAL GOLF DE MARRAKECH Aantal holes: 27 Greenfee: 600 MAD (circa 55 euro) Cijfer Leadingcourses: 6,8

Manager Marc Tremel en zijn baanpersoneel.

Vlak naast de golfbanen van Al Maaden en Amelkis liggen 27 holes met een koninklijke historie, Royal Golf de Marrakech. Marc Tremel, de Frans-Canadese directeur: “Onze baan is ruim negentig jaar oud en eigendom van koning Mohammed VI. Nee, de koning speelt zelf niet. Zijn broer komt hier wel.” Wat direct opvalt, is dat er bij de entree een tijdelijk onderkomen van portocabins is neergezet. Tremel: “In september beginnen we met de bouw van een nieuw clubhuis. Bovendien hebben we een budget om de faciliteiten uit te breiden en op te knappen.”

Afwisseling ontbreekt Royal Marrakech heeft veel weg van een parkbaan, maar dan wel een park met onder meer palm-, olijf- en sinaasappelbomen. Het voordeel hiervan is dat je onderweg veel plekken met schaduw tegenkomt.

Het nadeel is dat de vegetatie de wind tegenhoudt. Alleen het rijden in de buggy zorgt voor verkoeling.

Wel jammer dat die carts over een traditionele, niet-elektrische motor beschikken en daarom ouderwets lawaaierig over de fairways sjezen.

Royal Marrakech is een eenvoudig speelbare, vlakke baan zonder verrassingen en uitdagingen. De enige hole die bijblijft, is de par-drie negende (rood) waarbij je over een opvallend gat midden in een heuveltje moet slaan om de green te bereiken.

Aan alles is te zien dat deze baan hoognodig aan de opknapbeurt toe is. Zelfs de ballenmachine wacht op betere tijden en weigert dienst. Het baanpersoneel is snel ter plekke, maar ook zij hebben geen invloed op de drie euro (!) die een ballenmuntje kost.

Dat is meer dan een cola en flesje water op het terras van het tijdelijke clubhuis. Of zijn hang ik nu te veel de zunige Hollander uit?

Meer info: royalgolfmarrakech.com

1 1 1

G O L F . N L

GOLF KADO BON

50 FWS-4E6THK om de Gebruik deze code te schrijven Fairwaystrokes bij op je NGF-pas.

EN ZIJN IN TE WISSEL FAIRWAYSTROKES , GOLFLESSEN EN VOOR GREENFEES MEER DAN GOLFARTIKELEN OP GOLFBANEN 80 AANGESLOTEN

HET LEUKSTE GOLFKADO VOOR IEDEREEN! GREENFEE

GOLFLES

GOLFSHOP

BESTEL DE GOLFKADOBON OP WWW.FAIRWAYSTROKES.NL Fairwaystrokes is het golfspaarsysteem dat is gekoppeld aan je NGF-Pas. Je kunt sparen als je aankopen doet bij Wehkamp, Zalando, Fonq en vele andere webshops. De gespaarde Fairwaystrokes kun je inwisselen voor greenfees, golflessen of golfartikelen bij meer dan 80 golfbanen in heel Nederland.

MAROKKO

SAMANAH COUNTRY CLUB Aantal holes: 27 Greenfee: 650 MAD (circa 60 euro) Cijfer Leadingcourses: 8,3

Een van de golfbanen die volgens insiders in financieel zwaar weer verkeert, is Samanah. Met het golf op deze course (signatuur Jack Nicklaus) heeft dat niets te maken, maar wel met het aangrenzende onroerend goed dat maar niet verkocht schijnt te raken. “De huizen zijn wel degelijk verkocht”, corrigeert caddiemaster Rachid streng. “Ze zijn alleen nog niet bewoond.”

Bunkers omzeilen Deze typische desert course ligt op een steenworp afstand van Domaine Royal Palm. Om er te komen moet je de stadsgrenzen van Marrakech passeren en zie je kort het kale, maar indrukwekkende achterland van de Marokkaanse oase. Op de baan markeren witte stenen een afstand van 135 meter naar pin (150 yards) en stapeltjes stenen tonen de grens tussen baan en

out of bounce. De holes zijn licht geonduleerd en worden opgesierd door verzorgde witte bunkers. De drivingrange en het eerste deel van de omloop liggen er heel droog bij.

Echt hinderlijk is dat niet. Ik golf immers in de woestijn. Bij de green van hole zes zie ik een onverwachte vijver. Een van de drie, zo ontdek ik later. Alleen bij de approach naar de zestiende green en bij de afslag van de par-drie zeventiende zijn die waterhindernissen echt in het spel. Bij hole negen doemt er opeens een soort spookstad op van leegstaande (“maar wel verkochte”) villa’s, die even verder in bewoonde staat Samanah juist van extra allure voorzien. Al met al is Samanah geen moeilijke baan, tenminste als je de bunkers kunt omzeilen en de lijnen op de verraderlijke greens goed leest. Jammer dat het leegstaande vastgoed soms een wat onbestemd gevoel geeft, gelukkig rest altijd nog het magnifieke uitzicht over het Atlasgebergte en de comfortabele begroeting van het schitterende, bijna koloniaal aandoende clubhuis.

TRAVEL

Bij hole negen doemt er opeens een spookstad op van leegstaande villa's

Meer info: samanah.com 1 1 3

G O L F . N L

OVERIGE GOLFBANEN GOLF D’AMELKIS Aantal holes: 27 Greenfee: 500 MAD (circa 45 euro) Cijfer Leadingcourses: 7,1 golfamelkis.com ATLAS GOLF MARAKECH Aantal holes: 9 Greenfee: 350 MAD (circa 32 euro) Cijfer Leadingcourses: 8,8 atlasgolfmarrakech.com THE MONTGOMERIE MARRAKECH Aantal holes: 18 (in aanbouw) Greenfee: 700 MAD (circa 64 euro) Cijfer Leadingcourses: 6,4 prestigiagolf.com PALM GOLF CLUB MARRAKECH (voorheen Palmeira) Aantal holes: 27 Greenfee: 500 MAD (circa 45 euro) Cijfer Leadingcourses: 7,2 palmeraiemarrakech.com DOMAINE ROYAL Palm Marrakech Aantal holes: 18 Greenfee: niet bekend Cijfer Leadingcourses: 8,4 domaineroyalpalm.com NORIA GOLF CLUB Aantal holes: 18 Greenfee: 750 MAD (circa 68 euro) Cijfer Leadingcourses: 9,2 noriagolfclub.com

Alle gebruikersreviews van de internationale banen op Leadingcourses.com zijn tevens te vinden via GOLF.NL. Zelf al gespeeld in Marrakech? Laat hier dan jouw eigen beoordeling achter.

Marrakech versmelt traditie met ambitie in haar transformatie van oud naar nieuw

PALM GOLF OURIKA Oase in aanbouw Met gepaste trots laat golfdirecteur Saad Naimi de contouren van zijn gloednieuwe Palm Golf Ourika zien. “Wat er ook gebeurt”, zo zegt hij hoopvol, “we gaan officieel open in september.” Dat is dan wel een jaar later dan gepland.

Tijdens de rondleiding wordt duidelijk dat er tot die tijd nog veel werk moet worden verzet; van het storten van besteld zand in de bunkers en waste areas, het plaatsen van keien langs de oevers van de vijvers, tot de afwerking van de oefenfacilitei-

ten en de bouw van het clubhuis.

Dit ambitieuze project, beheerd door de Troon-groep (tevens eigenaar van Palm Golf Club Marrakech, voorheen Palmeira), doet soms denken aan een stadium course waarbij de hele baan wordt omringd door luxe huizen en grote villa’s.

In het park wordt overigens hard gewerkt aan een spectaculaire wakeboardvijver met een aangrenzende beachclub en zwembad. Grappig om te zien is dat sommige, speciaal uitgenodigde gasten al een oefenronde mogen spelen, terwijl de shovels nog midden op de fairway staan en de teeboxen

nog moeten worden afgewerkt.

Uit de gevarieerde lay-out van de baan en de zorg die naar het ouderhoud uitgaat, mag worden geconcludeerd dat dit een ware aanwinst voor golfstad Marrakech gaat worden. Leuk detail, Ourika kan alleen worden bespeeld met buggy. Er staan er inmiddels zestig opgesteld, alle voorzien van een werkend en state-of-the-art GPS-systeem voor afstandsbepaling, digitale scores en routing. Inclusief fraaie fly-overs voor iedere hole.

Meer info: palmgolfclubmarrakech.com

MAROKKO

TRAVEL

LEZERSAANBIEDING PIN HIGH GOLFREIZEN Ook een keer golfen in het magische Marrakech?

Dat kan! In de wijk Hivernage, dichtbij het Djemaa el Fna-plein en de drukke medina, biedt het Sofitel Marrakech Lounge & Spa (sofitel.com/Marrakech) een serene baken van rust. Het hotel is prachtig gedecoreerd in Andalusische stijl. Naast de vele faciliteiten, zoals uitstekende restaurants en bars, diverse zwembaden, een ruime spa en een mooie tuin, geeft voor veel gasten met name de uitstekende service het verblijf extra glans.

Het hotel bestaat uit twee delen, het moderne Sofitel Lounge & Spa en het meer traditionele Palais Imperial. In de directe omgeving is een ruime keuze aan stijlvolle restaurants, bars en hippe clubs. Met circa vijf minuten wandelen ben je in het hart van de medina, de meeste golfbanen liggen op circa twintig minuten rijden.

De twee standaardarrangementen van Pin High met een verblijf in het Sofitel: Shortbreak • Vier nachten tweepersoonskamer superior, met ontbijt • Twee greenfees (Royal Marrakech, Amelkis) • Transfer luchthaven - hotel v.v.

• Genoemde banen zijn te wisselen (soms toeslag) of uit te breiden met Al Maaden GC, Noria Golf Club, Assoufid Golf en/of Samanah Golf • Vanaf 515 euro (exclusief vlucht) Weekpackage • Zeven nachten tweepersoonskamer superior, met ontbijt • Drie greenfees (PalmGolf Marrakech, Royal Marrakech, Amelkis) • Transfer luchthaven - hotel v.v.

• Genoemde banen zijn te wisselen (soms toeslag) of uit te breiden met Al Maaden GC, Noria Golf Club, Assoufid Golf en/of Samanah Golf • Vanaf 793 euro (exclusief vlucht) Meer info: pinhigh.nl

1 1 5

G O L F . N L

O E F E N FA C I L I T E I T E N

BANEN

O E F E N FA C I L I T E I T E N I N N E D E R L A N D

“ H ET KAN EN MOET NOG BETER” GOLFEND NEDERLAND KENT EEN BREDE, GEVARIEERDE KEUZE AAN GOED ONDERHOUDEN EN UITDAGENDE BANEN. MAAR HOE IS HET EIGENLIJK GESTELD MET DE KWALITEIT VAN DE OEFENFACILITEITEN IN ONS LAND? WIJ GINGEN OP ONDERZOEK UIT. T E K S T

R E D A C T I E

I

G O L F . N L

|

B E E L D

R O N A L D

edereen die lessen neemt, aan zijn tech­ niek sleutelt of gewoon graag vooraf even inslaat of wat putts maakt, krijgt ermee te maken: de range en oefen­ greens van de golfbaan. Maar hoe is het eigenlijk gesteld met de kwaliteit van de oefenfaciliteiten in ons land? Uit ons onderzoek blijkt dat de kwaliteit enorm uiteenloopt en dat werd bevestigd door de lezers van GOLF.NL. Op de vraag wat de beste en slechtste oefenfaciliteiten zijn, werd uitgebreid gereageerd. Uit de reacties zijn echter niet duidelijke ranglijsten te destilleren. Het is ook geen eerlijke strijd want op de ene baan heb­ ben ze een slechte range maar goede oefenholes, op de andere baan zijn de oefengreens top maar is de range van een belabberd niveau. Bovendien: bij een oefencentrum draait het om oefenfaciliteiten, maar er bestaan ook banen zonder range en bij een leden­ baan geeft een club soms, bewust of onbewust, prioriteit aan de baan, het clubhuis of restaurant.

S P E I J E R

Om een indruk te geven van de uiteenlopende kwa­liteit ging GOLF.NL naar drie banen waar de volledige oefenfaciliteiten goede kritiek kregen (Golfcentrum Amsteldijk, Golfcenter Seve en Golf­ baan Tespelduyn, zie pagina 120 en 121) en naar drie banen (Noordwijkse, Waterland en Kralingen, zie pagina 122 en 123) waar lezers van GOLF.NL het minst tevreden over waren. We onderzochten de plussen en minnen van al deze locaties en vroegen de managers om een reactie op onze bevindingen.

IDEALITER Een belangrijke vraag is natuurlijk wat de criteria zijn voor goede oefenfaciliteiten. Voor die vraag klopten we aan bij Robert-Jan Derksen die vijftien jaar op de European Tour speelde, op Het Rijk van Nunspeet een putt-academie heeft geopend en tijdens een sabbati­ cal af en toe commentaar geeft bij Sport1 Golf. “Een ideale oefenlocatie”, zegt Derksen, “is voor mij een rond stuk gras van driehonderd meter doorsnee waar

1 1 7

G O L F . N L

GOLF.NL Interview met Lodewijk Klootwijk van de NVG

DE CIJFERS VAN LEADINGCOURSES Onze oproep op GOLF.NL leidde tot drie locaties waar de lezers zeer tevreden over zijn en drie die beter kunnen. De website Leadingcourses.com verzamelt reviews van golfbanen, en ook van de bijbehorende oefenfaciliteiten, onder de noemer Voorzieiningen (waar ook andere zaken onder vallen). Hieronder vind je de best en slechts gewaardeerde voorzieningen van banen die voldoende beoordelingen hebben (juli 2015). Voor meer uitleg over de cijfers van Leadingcourses: nl.leadingcourses.com/i/cijfers.

De beste faciliteiten 1: The Dutch 9,18 2: Golfcentrum Amsteldijk 8,78 3: Golfsociëteit De Lage Vuursche 8,64 4: The Duke 8,51 5: Golfcenter Seve 8,38 6: Golfbaan Tespelduyn 8,37 7: Golfbaan Stippelberg 8,23 8: Eindhovensche Golf 8,21 9: Goyer Golf & Country Club 8,18 10: Golfbaan Zuid-Drenthe 8,17 11: Drentsche Golf en Country Club 8,15 12: Golfclub Wouwse Plantage 8,13 13: Prise d'Eau Golf 8,11 14: Golfbaan het Woold 8,10 15: Drentse Golfclub De Gelpenberg 8,09

De slechtste faciliteiten 178: Domburgsche Golf Club 6,63 179: Golfclub Ooghduyne 6,62 180: Golfcentrum Dongen 6,57 181: Golfbaan Waterland Amsterdam 6,51 182: BurgGolf Middelburg 6,38 183: Golfclub Ookmeer 6,37 184: Amsterdam Old Course 6,35 185: Veluwse Golf Club 6,34 186: Golfbaan Ockenburgh 6,31 187: Golfvereniging Albatross 6,31 188: Doornse Golf Club 6,30 189: Golfclub Riel 6,29 190: Golfbaan De Stok 6,29 191: Keppelse Golfclub 6,16 192: Hattemse Golf & Country Club 6,13

Bekijk een interview met Lodewijk Klootwijk (NVG) op GOLF.NL

Wedgeslagen oefenen met slechte ballen van slechte matten heeft geen zin, je oefent dan hooguit wat gevoel je in elke windrichting kan slaan. Met echte ballen. Met wind in de rug oefenen is slecht, dus dan ga ik aan de andere kant van de range staan. Het grasterrein is een nabootsing van een golfbaan, dus met greens, bunkers en vlaggen, denkbeeldige fairways.” Die ideale oefenlocatie is er in Nederland nog niet volgens Derksen. “Op de Tour hebben we het wel, week-inweek-uit. Bij het Brits Open kan je zelfs met veel verschillende ballen oefenen: Titleist, TaylorMade, Bridgestone of welk merk je ook speelt. De kwaliteit van oefenfaciliteiten in Nederland is de afgelopen decennia wel verbeterd maar daarmee is alles gezegd. Je kunt hier nu her en der van gras afslaan, maar nog niet met echte ballen en het gras is vaak van slechte kwali­ teit – een soort semirough – en dan oefen je dus geen slagen van kort gras dat je op fairways aantreft. Oefengreens zijn geregeld iets slechter dan de greens in de baan omdat ze intens gebruikt worden. En soms hebben ze niet dezelfde snelheid.”

KOSTENVERHAAL Het ergste wat je volgens Derksen kan aantreffen – en vol­ gens het onderzoek van GOLF.NL zijn er daar nog steeds veel van – is een range zonder doelen met oude matten en oude ballen. “Voor beginners is een matje met oude bal­ len nog goed genoeg, dan train je alleen het zuiver raken.

Maar voor amateurs die beter willen worden, zijn goede oefenfaciliteiten heel belangrijk. Wedge­slagen oefenen met slechte ballen van slechte matten heeft geen zin; je oefent hooguit wat gevoel maar je simuleert niet wat in de baan of

G O L F . N L

O E F E N FA C I L I T E I T E N

BANEN

TRENDS Er zijn op de Nederlandse banen verschillende trends, want wie tegenwoordig de oefenfaciliteiten negeert, verliest leden en gasten. Dit zijn enkele van de meest opvallende ontwikkelingen.

Om je golfspel te oefenen is Tespelduyn een echte aanrader.

• Op steeds meer ranges is een TrackMan aanwezig, of andere meetapparatuur waarmee de swing en balvlucht geanalyseerd kan worden, zelfstandig of met een pro.

• Steeds meer ranges en oefengreens zijn ’s avonds verlicht. De kosten van verlichting (aanleg en gebruik) zijn sinds de opkomst van led veel lager dan vroeger.

wedstrijd gebeurt. Afstandscontrole met je wedges oefenen kan alleen met goede ballen van goed gras. Het is natuurlijk een kostenverhaal. Op veel banen zijn de oefenfaciliteiten ondergeschikt, er is eerst geld gestoken in het clubhuis en de baan. Maar bijvoorbeeld een paar oefenholes van vijftig tot zestig meter zie je ook weinig, terwijl die nauwelijks ruimte en geld kosten en perfect zijn om het korte spel te trainen.”

• Ranges zijn steeds vaker een nabootsing van de golfbaan, met fairways, bunkers, greens en vlaggen.

OEFENEN IN DE BAAN Volgens Derksen is een beter niveau van golfers direct gekop­ peld aan betere oefenfaciliteiten. “Het verbaast me ook dat je in Nederland nog weinig oefengreens van kunstgras ziet, daarop kan je ook in de winter goed het putten trainen. ’s Winters doen mensen nu weinig aan het putten en trainen ze vooral hun swing, maar je moet beide onderdelen blijven trainen.” Zolang de oefenfaciliteiten nog niet ideaal zijn, adviseert Derksen veel in de baan te oefenen. “Ik had het geluk dat de banen in mijn begintijd nog rustig waren. Ik ging vaak om zes uur ’s ochtends naar Het Rijk van Nijmegen en oefende mijn drives op een hole in de baan, of het chippen en putten. Dat kon toen nog. Maar ik zie nog steeds wel spelers die in de baan oefenen met twee of drie ballen.” Voor topamateurs zijn perfecte oefenlocaties cruciaal, meent hij. “Tourspelers zijn beter omdat ze altijd oefenen onder perfecte omstandigheden. Als amateurs in Nederland in minder dan perfecte omstandigheden oefenen, hoe kunnen ze dan het Tourniveau halen? De selecties van Zweden en Duitsland trekken in de winter naar Spanje of Florida. En dat is niet voor niets.”

• Veel banen plaatsen grappige targets op de range die het oefenen leuker maken: bijvoorbeeld een oude auto op honderd meter afstand waarin je deuken kan slaan of een gong op vijftig meter die bij een voltreffer hard klinkt.

• Op veel banen worden de dunne matten van weleer vervangen door dikkere en zachtere.

Slechte matten leiden eerder tot pols- en elleboogblessures.

• Op veel banen wordt de range uitgebreid met plekken waar je schuine liggingen kan oefenen.

Golfbaan Waterland 1 1 9

3TOPX

G O L F . N L

GOLFBAAN TESPELDUYN

GOLFCENTER SEVE Stel, je bent in Rotterdam en je wilt golfen… Als je dan voor de eerste keer een bezoek aan Golfcenter Seve brengt, weet je niet wat je ziet. Een beginnende golfer zou zich kunnen vergissen in de gedachte dat dit normaal is, maar veel beter kun je niet treffen. Seve is een verwijzing naar Severiano Ballesteros, de Spaanse god vergelijkbaar met onze eigen Johan Cruijff (Coen Moulijn voor de Rotterdammers). Op het trainingscentrum met een leuke negen-holes par-driebaan (en niet andersom) zijn alle denkbare faciliteiten, in een uiterst moderne omgeving. De faciliteiten worden door de lezers van GOLF.NL als uitstekend ervaren. Je kunt er naar hartenlust trainen, jezelf verbeteren en de liefde voor de golfsport verder ontwikkelen. Twee verdiepingen vol met verwarmde afslagmogelijkheden, een range met een overdaad aan echt originele doelen, uitstekende ballen, prima afslagmatten − aan alles is gedacht. Met de nieuwste teaching

tools en onder begeleiding van een uitgebreid team van golfprofessionals heeft iedereen de kans een tweede Joost Luiten te worden. Luitens persoonlijke lesstudio op de tweede verdieping is een bezienswaardigheid op zich. De TrackMan Range is een eenvoudig te gebruiken selfservice faciliteit en voor iedereen beschikbaar.

Gasten worden vriendelijk ontvangen en alle oefenmogelijkheden worden met oprecht enthousiasme uitgelegd.

De overige informatievoorziening is uniform en overduidelijk. Opvallend zijn de vele gezinnen en jonge kinderen die zich bij Seve vermaken.

De holes rondom de range vormen niet zomaar een par-driebaantje.

Voor de liefhebbers van het korte spel zijn deze holes bijzonder uitdagend.

De omringende natuur met vierhonderd verschillende boomsoorten doet je ook nog eens vergeten dat je in hartje Rotterdam bent.

Meer info: seve.nl

Golfbaan Tespelduyn richt zich niet alleen op golf, in het bedrijfsmodel heeft de horeca ook een zeer voorname plaats. Het is onder meer een officiële trouwlocatie en alleen al in 2015 vinden er meer dan veertig huwelijksvoltrekkingen plaats. Op Tespelduyn is aan elk detail gedacht, en er zijn nieuwe ontwikkelingen. Zo werd dit jaar op de range een grastee van ruim tweehonderd vierkante meter geopend. Door de bekende golfcoach Tom O'Mahoney, die geregeld masterclasses verzorgd op Tespelduyn. Ballen slaan van gras heeft voor alle niveaus toch wat extra's. De drivingrange biedt twintig overdekte afslagplaatsen op twee verschillende verdiepingen en er zijn nog twintig onoverdekte plaatsen.

De matten en ballen zijn van prima kwaliteit. Opvallend zijn de uitdagende doelen op de range. Niet alleen de standaard afstanden van vijftig, honderd, honderdvijftig en tweehonderd meter maar ook een rugbydoel met een gong en zelfs een open wasmachine. Maar golfers zullen het meest mikken op de acht vlaggen waarvan de afstanden nauwkeurig worden aangegeven. De lichtinstallatie maakt oefenen op alle oefenfaciliteiten mogelijk tot tien uur ’s avonds. Een chippinggreen met oefenbunker, een prachtige oefengreen met diverse slopes en ondulaties en drie oefenholes omringen ’t Landhuys, het clubhuis.

In de negen-holesbaan is een grote heuvel tot wel 23 meter hoogte het belangrijkste element. Om je golfspel te oefenen is Tespelduyn een echte aanrader, helemaal als je je bedenkt dat je na het inslaan op de drivingrange nog even kunt trouwen voordat je de baan ingaat (zodat hij/zij er alvast aan kan wennen).

Meer info: tespelduyn.nl

O E F E N FA C I L I T E I T E N

BANEN

GOLFCENTRUM AMSTELDIJK Amsteldijk is het grootste oefencentrum van Europa, bedoeld als oefenlocatie maar er zijn ook twee banen (negen-holes par-drie en een volwaardige negen-holesbaan). De nietsvermoedende bezoeker die voor het eerst binnenloopt, valt van de ene verbazing in de andere. Er wordt vriendelijk uitgelegd wat de mogelijkheden zijn, je voelt je al snel als een kind in een golfspeeltuin. Een dagkaart geeft toegang tot de 9 Werelden en de par-driebaan. De oefenballen zijn van uitstekende kwaliteit maar eigenlijk is alles nieuw, modern en fantastisch verzorgd. De 9 Werelden vertegenwoordigen een bepaalde golfslag en bij elke Wereld kun je op borden professionele trainingsadviezen lezen.

In de Wereld van Targets kun je mikken op afstanden van zestig en honderd meter, oplopend tot driehonderd meter. In de Wereld van Chipping oefen je de kortere afstanden tot tachtig meter met veel duidelijke en uitdagende doelen. De Wereld van Bunkers is heel functioneel vormgegeven en zal menig bezoeker doen realiseren dat spelers op de Tour van een heel ander kaliber zijn. De Wereld van Specials laat je oefenen in schuine standen met de bal onder en boven de voeten. De Wereld van

Gras lijkt het meest op slaan van een mooie fairway. Bij de Wereld van Fairwaybunkers oefen je de langere slagen uit de bunker, de bunkerranden zijn laag. De Wereld van Finesse is een prachtig onderdeel om goed te leren wat nu precies de afstanden zijn van je wedges. In de Wereld van Pitching staan de targets net achter een bunker, zoals je dat in een baan geregeld aantreft. De Wereld van Putting biedt goed lopende greens met diverse slopes en ondulaties.

Golfcentrum Amsteldijk is een feestje voor beginnende en gevorderde spelers. Je kunt er alle mogelijke slagen oefenen en op de par-driebaan kun je het korte spel nog verder perfectioneren. En dat al dat oefenen resultaat heeft, kun je bewijzen op de negen-holesbaan met A-status.

Meer info: amsteldijk.nl

1 2 1

G O L F . N L

3X

KAN BETER DE NOORDWIJKSE GC

De prachtige golfbaan in het duinlandschap spreekt bij velen tot de verbeelding en niet alleen vanwege de geweldige historie. Maar hoe zijn de oefenfaciliteiten? De website vermeldt dat greenfeespelers voor vijftien euro de range kunnen gebruiken met een onbeperkt aantal oefenballen. De drivingrange is er echter voornamelijk voor

leden en bezoekers van de baan en niet zozeer een faciliteit waar de Noordwijkse veel startende greenfeespelers mee wil bedienen. De wandeling naar de range is lang maar biedt een prachtig uitzicht over het duinlandschap. De drivingrange zelf is echter niet geweldig; de ballen zijn zozo en het aantal doelen beperkt. Voorbij de 175 meter is er een wal en eroverheen slaan is gevaarlijk voor spelers op andere holes.

De oefengreen is een verhaal apart. Als je denkt dat je kunt putten, is deze green de ultieme uitdaging. Je zou er heel bescheiden van kunnen worden! Noordwijk heeft verder in de nabijheid van hole twee enkele oefenholes, een goed bewaard geheim.

Ze worden vooral gebruikt door leden

en Nederlandse topspelers. Die keuze is logisch gezien de uitstekende kwaliteit en de fantastische greens. “We erkennen dat de drivingrange niet alles biedt wat de Noordwijkse zich wenst”, zegt de manager van de Noordwijkse, Niek Smittenaar. Er zijn plannen geweest om de tee van de eerste hole naar een andere duintop te verleggen en een langere drivingrange te creëren dichter bij het clubhuis. “Helaas is een eerder vergeven vergunning hiervoor ingetrokken. Er zijn nog steeds plannen om verbeteringen aan te brengen maar het is nog niet bekend wanneer dit lukt.

We blijven er zeker aan werken.”

aan de overkant van de range zijn nog enkele afslagplaatsen. Alleen geeft die zijde niet een volledig gevoel van veiligheid. De range van Kralingen is heel klein.

Maar alles is netjes onderhouden en de informatievoorziening van de golfschool en het gebruik van de automaat is actueel en duidelijk. De ballen en matten zijn in redelijk goede staat. Er zijn verschillende targets met afstanden en aan de voorzijde is een oefenbunker waarbij je beschermd wordt door een net. De oefengreen naast het restaurant is klein maar functioneel en het putten kan daar prima geoefend worden.

“Zo’n dertig jaar geleden voldeden deze

oefenfaciliteiten,” zegt voorzitter Seppe Raaphorst, “maar nu de moderne golfer meer eisen stelt, streven we naar verbetering. Om goed te kunnen trainen onder begeleiding van onze goede golfschool moet meer geboden worden.

De golfclub en -baan zijn gezamenlijk in een oriënterende fase met de gemeente om een gedeelte van de nabij gelegen gemeentewerf ter beschikking te krijgen.

Mogelijkerwijs is dit een geschikte locatie om een alternatieve drivingrange en eventueel wat oefenholes aan te leggen.”

Meer info: noordwijksegolfclub.nl

GOLFBAAN KRALINGEN Golfbaan Kralingen biedt klassiek golfen in hartje Rotterdam. De goed onderhouden negen-holesbaan is een van de oudste van Nederland. Je waant je in het nabij gelegen Kralingse Bos met prachtige grote bomen naast de fairways. Wat Kralingen typeert, is dat alle faciliteiten en de negen-holesbaan zeer compact bij elkaar liggen, in niet meer dan zestien hectare tussen de A16 en A20. De drivingrange rechts ligt halverwege hole één en twee aan de rechterzijde en is beschermd door grote netten. Er zijn aan de clubhuiszijde maar zeven afslagplaatsen waarvan twee gereserveerd voor de professionals, maar

Meer info: golfbaankralingen.nl

O E F E N FA C I L I T E I T E N

BANEN

GOLFBAAN WATERLAND AMSTERDAM Dit jaar viert Waterland het 25-jarige jubileum samen met de Waterlandse Golfclub. De achttien-holesbaan is een polder-/parkbaan met mooie en groene vergezichten. De omgeving van de drivingrange is vergeleken met de baan minder goed verzorgd. De ballenautomaat staat in een oude container die waarschijnlijk al 25 jaar trouwe dienst doet maar ook dezelfde periode verstoken is gebleven van enig onderhoud. De ballen zijn onvoldoende. Veel ballen hebben geen dimples meer, zijn versleten en van verschillende makelij en kleuren. De matten zijn wel in redelijk goede staat, maar de informatievoor-

ziening is weer wat gebrekkig. De ruimte om trolleys of buggy’s te plaatsen is gering en de overdekte afslagplaatsen bevinden zich in een stalen constructie die niet makkelijk toegankelijk is. De range heeft een beperkt aantal doelen van vijftig tot tweehonderd meter. De overige vale vlaggen die er staan, hebben geen afstandsaanduiding.

Ook zijn er geen netten die afzwaaiers binnenboord houden, wat gevaarlijk is voor spelers op de par-driebaan rechts naast de range. Lichtmasten maken het wel mogelijk om ’s avonds te oefenen.

Naast de tee van hole één geven de oefenbunker en oefen- en chippinggreen

een compleet ander beeld. De greens zijn goed onderhouden en er zijn verschillende doelen om naar te pitchen. Voor een ronde nodigen deze faciliteiten zeker uit om vertrouwen in het korte spel bij te tanken!

Bij navraag blijkt dat de mindere kwaliteit van de range erkend wordt door Golfbaan Waterland Amsterdam. De baan zegt dat er dertigduizend nieuwe (2-piece) ballen zijn besteld, dat de rangedividers worden vervangen en dat er acht nieuwe doelen komen. Verdere verbeteringen zijn een nog uitstaande wens maar nog niet concreet.

Meer info: golfbaanwaterlandamsterdam.nl

1 2 3

G O L F . N L

GPS SPELVERBETERING

GAMES

SWINGANALYSE

EN MEER...

KIESKEURIGE KEUZEHULP VOOR GOLFAPPS HET ZIJ N ER NO G AL WAT: AP P LI C AT I E S D I E H E T L E VE N VA N E E N G O L F E R M A KKE L I JKE R MOETEN MAK EN. VO ER D E ZO EKT ER M ‘ G OL F ’ I N O P D E A P PSTO R E S VA N G O OG L E E N A P P L E EN J E KRI J GT EEN EIND ELOZE LIJ ST. B I J E E N G ROOT D E E L G A AT H E T OM SP E L L E TJE S M A A R N AAST EEN AANTAL V ER MAK ELIJ K E GA M E S Z I JN E R OO K A P PS D I E JE EC H T H E L P E N OM BETER T E S P ELEN. K IEZEN IS NIET MA KKE L I JK M E T ZOVE E L A A N B OD E N DA A RO M Z E T TE N W IJ D E B EST E AP PS VO O R J E SM A RTP H O N E P E R C ATEG OR I E OP E E N R I J.

T E K S T

S I E T S E

H E R R E M A

TEST

APPS

G PS

GOLFSHOT: GOLF GPS

SKYDROID

GOLFLOGIX

PLATFORM/PRIJS: iOS/29,99 euro; Android/22,86 euro per jaar + ONTWERP + UP-TO-DATE AFSTANDEN + STATISTIEKENOPTIE + WERELDWIJDE DEKKING

PLATFORM: iOS/1,99 euro; Android/1,43 euro + CROWD-SOURCED + PRIJS + GEEN RECLAME OF IN-APP AANKOPEN

PLATFORM: iOS/gratis; Android/gratis + GRATIS + VEEL FUNCTIES

Het is de duurste GPS-app voor smartphones. Schrikt de prijs je niet af, dan biedt Golfshot een gebruiksvriendelijke en mooi ontworpen app voor nauwkeurige afstanden op meer dan veertigduizend golfbanen wereldwijd. Naast het geven van afstanden heeft de app een fijne functie om je scores bij te houden en je spel te analyseren. Door het grote aantal Golfshot-gebruikers is het leuk om te zien hoe goed (of slecht) andere golfers een bepaalde hole spelen. Het is wel belangrijk jezelf af te vragen of je je telefoon op de baan er steeds bij wilt pakken voor de afstand (met het risico dat je wordt afgeleid door een nieuw e-mailbericht). De app is al populair onder golfers, maar met de komst van de smartwatch, bijvoorbeeld de Moto 360 of de net verschenen Apple Watch, wordt Golfshot n贸g interessanter. De speciaal voor de slimme horloges ontwikkelde versie maakt een GPS-horloge onnodig.

Voor nog geen anderhalve euro is SkyDroid een goed alternatief voor GolfShot. Veel GPS-applicaties hebben extra abonnementskosten, SkyDroid niet. De app heeft een simpelere uitstraling, maar dat gaat niet ten koste van waar het voor gemaakt is, namelijk het geven van de afstand. Het werkt erg snel. Een groot voordeel, omdat je zo kort mogelijk met je telefoon op de fairway wilt staan. Interessant aan SkyDroid is dat gebruikers de database met baangegevens hebben gevuld en dus crowd-sourced is. Staat de baan die je wilt spelen niet in de database?

Dan kun je via de website de GPSposities invoeren. Het invoeren van achttien holes kost ongeveer een uur en per hole is het mogelijk om vier hazards toe te voegen. SkyDroid houdt ook scores en statistieken bij, maar minder uitgebreid dan de andere GPS-apps. Hou je niet van te veel toeters en bellen, en wil je geen reclame, dan is SkyDroid wat ons betreft de beste keuze.

Net als veel andere GPS-apps werkt Golflogix met satellietbeelden die we kennen van Google Maps.

Het is voor app-ontwikkelaars een goedkope oplossing omdat het in kaart brengen van een golfbaan al voor hen is gedaan.

Het downloaden van Golflogix is dan ook gratis, maar er zit (net als bij veel vergelijkbare apps die wij tegenkwamen zoals Mobitee en Swing by Swing) een addertje onder het gras. Er worden erg veel in-app aankopen aangeboden. Dat zijn upgrades waarmee ze je verleiden om alsnog geld uit te geven. Echt gratis is het dus niet. Na elke hole krijg je reclame te zien. Wil je dit niet, dan kun je voor 25 euro een jaarabonnement kopen. Na betaling zijn ook afstanden naar bunkers en andere hindernissen zichtbaar. Neem je de reclame op de koop toe, dan is Golflogix een prima hulpmiddel en de beste gratis GPS-app die er is.

1 2 5

GOLFUITJE ORGANISEREN?

EINDE A 4,

NABIJ DELFT

GOLFBAAN DELFLAND IN SCHIPLUIDEN!

9-HOLES PAR3 27-HOLES DIVERSE ARRANGEMENTEN CHAMPIONSHIP COURSE

CHALLENGE COURSE

Voor meer informatie: tel. 015 3807911 (optie 4) of evenementen@delflandgolf.nl 1 2 6

www.delflandgolf.nl

APPS

TEST

GAM E S

WGT GOLF

GOLF STAR SEASON 3

STICKMAN GOLF 2

PLATFORM: iOS/gratis; Android/gratis + REALISME + BEROEMDE BANEN

PLATFORM: iOS/gratis; Android/gratis + BESTURING + ARCADE

PLATFORM: iOS/gratis; Android/gratis + VERSLAVEND + VOOR ALLE LEEFTIJDEN

WGT Golf zet al jaren de standaard als het gaat om de mooist en meest realistisch ogende golfgames voor op je telefoon.

De graphics zien er echt uit en het feit dat je op beroemde banen kunt spelen als St. Andrews, Pebble Beach en Chambers Bay maakt de game uniek. Nederland is ook vertegenwoordigd: binnenkort is het mogelijk om op de Hilversumsche te spelen.

Bij WGT Golf draait het vooral om de multiplayerfunctie. Er zijn wereldwijd meer dan tien miljoen spelers geregistreerd met wie je de strijd kunt aangaan. Door te winnen bouw je geleidelijk je golfkwaliteiten op en wordt het steeds makkelijker om verder en rechter te slaan.

Het is wel belangrijk om snel internet te hebben omdat de graphics veel MB’s kosten. In tegenstelling tot andere golfgames valt WGT Golf je niet constant lastig met in-app aankopen.

Van de drie apps die we in deze categorie bespreken, biedt Golf Star een mooie middenweg. Het spel is niet zo realistisch als WGT Golf maar heeft meer met golf te maken dan het populaire, maar veel eenvoudigere Stickman. De besturing van Golf Star heb je snel onder de knie en de graphics doen denken aan een arcadespel.

Het duurt even voordat je genoeg holes hebt gespeeld en punten hebt verzameld om online andere spelers te kunnen uitdagen. Dat is een nadeel maar het gratis spel weet heel goed je aandacht vast te houden. Als je geen geduld hebt en je boekt te weinig vooruitgang, dan zijn er in-app aankopen waarmee je jezelf kunt upgraden naar een volgend level of bepaalde clubs of kwaliteiten kunt kopen. Let op: de app heeft met meer dan een gigabyte erg veel schijfruimte nodig.

Deze golfgame is veel eenvoudiger dan Golf Star en WGT maar zeker niet minder leuk. Je moet in de meest bizarre omgevingen in zo min mogelijk slagen de hole zien te bereiken.

Het spelletje heeft veel weg van het klassieke ‘tanks’, want het enige wat je hoeft te doen is richten en bepalen hoe hard je de bal wilt slaan. Heel veel met golf heeft Stickman niet te maken.

Komt bij Golf Star en WGT enige golfkennis van pas, bij Stickman hoef je geen rekening te houden met glooiingen op de green of de wind. Als je vindt dat klevende ballen, magneten en zwevende rotsen ook bij golf horen, dan beleef je met Stickman Golf 2 aardig wat uren speelplezier.

1 2 7

G O L F . N L

SWI N GANALYS E & S PE LVE R B ETE R I N G

GAM

PAUL AZINGER’S GOLFPLAN

HUDL TECHNIQUE

V1

THINQ GOLF APP

PLATFORM: iOS/gratis; Android/gratis + GEBRUIKSGEMAK + SWINGS VERGELIJKEN

PLATFORM: iOS/gratis; Android/gratis + SWINGS TOPSPELERS + VIDEO-INSTRUCTIE

PLATFORM: iOS/4,99 euro; Android/3,77 euro + KORTE DUIDELIJKE VIDEO’S

PLATFORM: iOS/gratis; Android/gratis + UITDAGENDE EN ORIGINELE SPELLETJES

Altijd al willen weten hoe je swing eruit ziet? Met de gratis app Hudl Technique (voorheen Ubersense) kun je jezelf opnemen en je swing frame per frame terugkijken.

Ook is het mogelijk in de video lijnen te trekken en aantekeningen te maken.

Er zijn weinig extra functies, maar de app doet heel goed waar die voor bestemd is: het opnemen en vertraagd afspelen van je swing. De video’s zijn makkelijk te delen en de optie waarbij je twee video’s in hetzelfde scherm synchroon kunt afspelen, bijvoorbeeld om je swing te vergelijken met die van een topspeler, werkt erg goed. Hudl Technique wordt ook veel gebruikt voor tennis, fitness en honkbal.

In de coachmodus zijn de swings van verschillende spelers of leerlingen makkelijk op te slaan.

V1 is goed vergelijkbaar met Hudl Technique, maar biedt net iets meer opties. Het opnemen van je swing is erg makkelijk en de slowmotionoptie werkt beter. Voor de extra opties moet je, na de app een aantal keer te hebben gebruikt, 3,74 euro betalen. Daar krijg je een grote database met swings van de beste spelers ter wereld voor terug. Het is jammer dat het met deze app niet mogelijk is om in één scherm verschillende swings te vergelijken. Wel biedt V1 een aantal video-instructies die je helpen bij het oefenen.

Met Golfplan haal je de tips van winnend Ryder Cupcaptain Paul Azinger in huis.

Voor een klein bedrag krijg je meer dan zestig video’s met alle facetten van het golfspel. De video’s zijn lekker kort en de techniek wordt duidelijk uitgelegd door de Amerikaanse majorwinnaar.

Als je Golfshot gebruikt, kun je met Golfplan je statistieken analyseren en zo bepalen welke spelonderdeel meer aandacht nodig heeft. Het enige nadeel is dat je op een gegeven moment alle video’s (meerdere keren) gezien hebt.

Misschien helpt het dat je voor een klein bedrag Golfplan kunt upgraden met meer dan twintig indoorinstructies voor in de winter.

Aan de hand van braingames word je getraind om ervoor te zorgen dat je mental game niet meer de zwakste club is in je tas. De spelletjes, gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek, zijn samen met PGAprofessionals, neurologen en sportpsychologen ontwikkeld. EEG-hersenscans zouden hebben aangetoond dat golfers er profijt van hebben. De makers raden aan minstens zestig minuten per dag te oefenen voor het grootste effect. Het doel is om cognitieve vaardigheden te verbeteren. Voor acht dollar per maand krijg je een persoonlijk schema en een plaats op de ranglijst tussen andere gebruikers. Zonder deze upgrade vonden wij deze app ook al de moeite waard, al was het maar vanwege het legitieme excuus spelletjes op je telefoon te mogen spelen.

APPS

TEST

OVE R I G

MES

GOLFGIDS & LOGBOEK

BIRDY

GOLF@

GOLF GAMEBOOK

PLATFORM: iOS/gratis + NOOIT MEER VERGETEN WAAR EN HOE JE HEBT GESPEELD

PLATFORM: iOS/gratis; Android/gratis + VEEL EXTRA FUNCTIES

PLATFORM: iOS/gratis; Android/gratis + NOOIT MEER ALLEEN GOLFEN

PLATFORM: iOS/gratis; Android/gratis + NIEUWE GOLFERVARING

Er zijn eindeloos veel apps die je helpen bij het bijhouden van scores en de banen waar je bent geweest. Vaak zit deze functie al extra ingebouwd in bijvoorbeeld een GPS-app. Mocht je een app willen die echt alleen bijhoudt waar je speelt en wat je hebt gescoord, dan is Golfgids & Logboek van Golf Expert de beste oplossing. De logboekfunctie van de app werkt intuïtief.

Scorekaart, foto’s en andere notities zijn in te voeren voor praktisch elke golfbaan ter wereld. De app is alleen voor iPhone beschikbaar.

Met Birdy is kun je op een flink aantal banen in Nederland een starttijd boeken. De golfdeals die worden aangeboden, zijn aantrekkelijk en de samenwerkingen met Golfers Magazine voor het laatste golfnieuws en Play Like a Pro, een site waar je online lessen kunt volgen van Nederlandse topspelers, maken Birdy een zeer complete app.

Nog niet alle banen zijn aangesloten, maar dat aantal kan alleen maar groeien als banen gaan inzien dat Birdy een uitstekend platform is om greenfees te verkopen aan golfers die graag eens ergens anders willen spelen.

Je hebt zin om te golfen, maar er is niemand om mee te spelen. Met Golf@ is het voor eerst mogelijk via een app golfers van je eigen niveau te vinden en met hen af te spreken. Nadat je datum, tijdstip, handicap en leeftijd hebt ingevoerd, kun je een flight opzetten waar andere gebruikers zich bij kunnen inschrijven.

Daarnaast kun je ook je eigen golfnetwerk beheren en afspraken maken met je vrienden. Als je je aanmeldt bij je golfclub, ontvang je het laatste clubnieuws. Een goed ontworpen app die golfers van elk niveau bij elkaar brengt.

DRIE NIET TE MISSEN APPS DIE ELKE GOLFER OP ZIJN TELEFOON MOET HEBBEN NGF GOLF: Of het nu om wedstrijden, de NGFcompetitie of je handicap gaat, met deze app heb je het allemaal bij de hand.

BUIENALARM: Voeg je golfbaan toe als locatie en de app waarschuwt je ruim op tijd als het gaat regenen.

R&A RULES OF GOLF: Geen boekje meer in de tas maar alle golfregels in een handige app op je telefoon.

Altijd al een keer tegen een Tourprofessional willen spelen? Met Golf Gamebook kan het. Het concept is simpel: je creëert een game, speelt je eigen rondje en vervolgens kijk je hoe jouw topspeler het er vanaf brengt.

Met handicapverrekening natuurlijk. De versie voor Android heeft (nog) niet de functionaliteiten die Gamebook op de iPhone echt de moeite waard maken, namelijk om elke week een topspeler uit de officiële European Tour Race to Dubai te kunnen kiezen.

Het is mogelijk om real-time scores bij te houden en dat je vrienden in een aangemaakte groep op de hoogte blijven en kunnen reageren met (flauwe) opmerkingen. Golf Gamebook is een leuke app als je de rondjes met vrienden wilt verrijken en je je graag meet aan de beste golfers van Europa.

1 2 9

G O L F . N L

JONG-EN-OUD

NIEUW

&

OUD

INTERVIEW

Voormalig NGF-voorzitter Rolf Olland (78) woont in het mooiste huis van Nederland, een schitterende villa boven op een heuvel naast de Hattemse Golfclub. Aanstormend toptalent Mike Toorop (16) ging samen met GOLF.NL op bezoek.

In aanloop naar het KLM Open een ontmoeting tussen de amateurkampioen die er al in 1955 aan deelnam en een toekomstig pro, wiens droom om het Open te spelen misschien al snel in vervulling gaat.

T E K S T

T J E R K

L A M M E R S

|

B E E L D

M A N O N

V A N

D E R

Z W A A L / N O

C A N D Y

7 7

G O L F . N L

OUD

NIEUW

&

V

anaf het beschutte terras van zijn majestueuze woning kijkt Rolf Olland uit over de zesde hole van de Hattemse, waar enkele golfers samenklitten onder een paraplu om zich

tegen een plotselinge stortbui te beschermen. Als telg en oud-bestuurder van het bekende Buisman koffieconcern schenkt hij op deze sombere dag voor zijn gezelschap een geurig bakje troost. De begroeting tussen de veteraan en Nederlands beste jeugdgolfer is hartelijk, hoewel de heren tot vandaag niet van elkaars bestaan afwisten. Olland: “Ik heb Mike even gegoogeld en ik vind zijn prestaties geweldig.

Maar je leest er nooit over, want er wordt in de media bitter weinig aandacht aan onze sport besteed. Golf

aansprekende Nederlandse golfer: “Mentaal is Joost de sterkste van Nederland, dat is misschien wel zijn grootste kracht.” Mike Toorop is mentaal ook ijzersterk; vlak voor zijn ontmoeting met de heer Olland speelde hij in Finland met Jong Oranje tegen Schotland. Het werd spannend: Mike moest zijn matchplaywedstrijd winnen om een halvefinaleplaats op het ELTK (Europees Landen Team Kampioenschap) voor Jong Oranje veilig te stellen. Met vijf holes te gaan stond hij drie down. Hij wist langszij te komen en versloeg zijn Schotse opponent op de eerste extra hole.

Dan moet je wel heel stevig in je schoenen staan.

Mike: “Mentaal ben ik ook sterk. Dat kun je niet trainen, dat kun je alleen meemaken.” Met andere woorden, je hebt het of je hebt het niet.

is een van de grootste sporten van ons land, maar in de media is het een ondergeschoven kindje. En als er al over gepubliceerd wordt, gaat het alleen maar over Joost Luiten, Joost Luiten en nog een keer Joost Luiten. Dus die volg ik wel. Net als Tim Sluiter, maar dat is mijn buurman aan het begin van de straat.”

GOLFERS VAN WELEER Mike bekent dat hij de heer Olland ook niet kende.

De oud-NGF-voorman zwaaide af in 1995, vier jaar voor Mike geboren werd. Sindsdien heeft hij zich vooral bezig gehouden met bestuursfuncties in onder andere de 55-plusclub ESGA (European Senior Golfers Association), niet echt iets waar een tiener zich voor interesseert. Als we Mike vragen of hij namen van enkele golfers van weleer kent, is Rolf Muntz de oudste die boven komt borrelen. Maarten Lafeber kent hij wel goed, hij heeft een paar keer met hem getraind. “Maarten kan op de baan geweldig boos worden”, vertrouwt hij ons toe. Joost Luiten is voor Mike de meest

SPORTIEF AANGELEGD Zowel Rolf Olland als Mike Toorop kwam via zijn ouders al heel jong met golf in aanraking. Olland: “Mijn vader en moeder waren al voor de Tweede Wereldoorlog lid van de Hattemse. Tijdens de oorlog liep ik op de course achter hen aan. Mijn moeder werd in 1946 bestuurslid, en haar bestuur heeft toen het nieuwe clubhuis gebouwd, hier honderd meter vandaan. Als kind sloeg ik natuurlijk ook al wel een balletje, maar ik ben in 1947 echt met golf begonnen. En in het land der blinden is eenoog koning; ik geloof dat er vlak na de oorlog slechts vijftienhonderd actieve golfers waren, op zestien banen, waarvan vele met negen holes.”

“Als driejarige ging ik al ballen slaan met mijn vader”, zegt Mike. “Onze buurman was de pro Wil Besseling, die nam me later wel eens mee.” Beide sporters excelleerden ook in andere spelletjes.

Olland: “Ik zwom graag, speelde hockey en werd

JONG-EN-OUD

met tennis nog jeugdkampioen van Zwolle en omstreken.” Mike: “Toen ik zes was speelde ik net zo graag voetbal als golf. Vijf jaar later werd ik gescout voor AZ en wilde ik profvoetballer worden, maar ik kreeg een enkelblessure. Op hoog niveau twee sporten tegelijk beoefenen werd te veel. Ik heb toen voor golf gekozen.”

VROEGE SUCCESSEN Voor de in Zwaag (bij Hoorn) woonachtige Mike Toorop kwamen de eerste successen al snel. Op zijn elfde kwam hij bij de C-selectie van de NGF, twee jaar later stoomde hij door naar de B-selectie om als vijftienjarige bij Jong Oranje te komen.

Twee jaar geleden behaalde Mike zijn eerste grote overwinning, toen hij Nederlands kampioen tot vijftien jaar werd. Het Lochem Jeugd Open en het Hilversum Jeugd Open schreef hij eveneens op zijn naam. Buiten onze landsgrenzen kennen ze hem ook; op het sterk bezette Evian Junior Masters in Frankrijk eindigde hij vorig jaar op een zeer

INTERVIEW

respectabele vierde plaats. Inmiddels behoort hij tot de beste tien heren van Nederland en speelt hij met Jong Oranje overal in Europa. Ook Rolf Olland was er vroeg bij, hoewel hij zijn eerste grote overwinning nog steeds als absurd omschrijft: “In 1954 waren mijn golfmaatje Wilfred Smit en ik zeventien, twee verlegen jongetjes en veel minder mondig dan de jeugd nu. We hadden ons ingeschreven voor de Foursome Kampioenschappen van Nederland om de Army Tankard-beker omdat het

Golf was een amateursport, pro worden was voor ons not done

1 3 3

Wilt u op de hoogte blijven van onze aanbiedi ngen, schrijf u dan nu in vo onze nieuwsbrie or f op www.golftime. nl

golf lodge drentscHe****

Hotel Henri cHaPelle***

nederland – noord

België – vlaanderen

Vanaf

Vanaf

2 nachten incl. ontbijt, 2x diner, 2x lunchpakket en 2 green fees.

2 nachten incl. ontbijt en 2 green fees incl. buggy.

Geldig bij aankomst op maandag t/m woensdag in de periode van 25/08 tot 01/12/15.

Geldig bij verblijf in de periode van 25/08/15 tot 01/01/16.

€209, - P.P.

€235, - P.P.

Precise resort el roMPido***** sPanje – Costa la luz noord

Portugal – algarve – West Vanaf

Vanaf

€289, - P.P.

€625 ,- P.P.

7 nachten incl. ontbijt, 5 green fees en transfer.

7 nachten incl. half pension met drankjes tijdens diner, welkomstdrankje, 5 dagen unlimited golf en autohuur.

Geldig bij verblijf in de periode van 25/08/15 tot 01/11/16.

1 3 4

Morgado golf Hotel****

tel: 033 462 72 00

Geldig bij verblijf in de periode van 25/08/15 tot 01/03/16.

info@golf time.nl

w w w.golf time.nl

JONG-EN-OUD

OUD

NIEUW

&

ons leuk leek dat eens mee te maken. De hele top van Nederland was er. We hadden handicap 6 of 8, dus het was bizar dat we die wedstrijd wonnen.

Let wel, we waren de beste amateurs, want van de professionals konden we niet winnen. Het was in de tijd dat er net zoveel amateurs als pro’s aan de wedstrijd deelnamen. De pro’s waren teaching pro’s, want als playing pro viel er geen cent te verdienen; de winnaar van het Dutch Open kreeg destijds maar iets van vijftienhonderd gulden.”

PRO IS HELD GEWORDEN Rolf Ollands andere grote overwinning was de Heineken Cup van 1959, de prijs voor de beste amateur van de Dutch Open. Hij was in die jaren, met handicap 2, Nederlands succesvolste amateurgolfer, maar ook voor hem ging niet altijd alles van een leien dakje. “Ik speelde in 1952 het Nederlands Jeugdkampioenschap Strokeplay op De Dommel over 36 holes, vier keer negen holes”, herinnert Olland zich. “Op de 34ste hole had ik dertien slagen nodig. Alles ging mis, ik sloeg de bal in een konijnenhol, maakte een regelfout, om wanhopig van te worden. Op een slag van de winnaar werd ik toch nog tweede!” Had Rolf Olland nooit de ambitie om pro te worden? “Integendeel. Caddies werden professional, wij waren van een andere stand. Golf was een amateursport, pro worden was voor ons not done. Toen was de klassenmaatschappij veel meer aanwezig dan vandaag de dag.” Voor de jonge Mike Toorop is professional worden juist hét grote doel. De tijden zijn op dat vlak erg veranderd. Toernooien in Ollands jeugd werden gewonnen door ploeterende clubpro’s die met wedstrijden een zakcentje hoopten bij te verdienen. Een succesvolle professional is tegenwoordig een volksheld die miljoenen kan opstrijken. Bij Mike Toorop is alles erop gericht dat doel te bereiken en hij wordt daarin door de NGF gesteund. “De NGF betaalt

INTERVIEW

mee aan golflessen, putt-lessen, fysieke trainingen, van alles. Als ik op toernooi ga met de NGF, betalen ze vluchten, overnachtingen en eten, inschrijfgeld enzovoorts. Alles staat bij mij in het teken van golf, ook mijn andersoortige trainingen. Zo doe ik eenmaal per week aan cardio, aan krachtsport en ik train voor een betere balans en evenwicht. Alles om een betere golfer te worden. Goede voeding is ook belangrijk. Zo zul je mij niet bij McDonald’s zien eten, een snackbar is een uitzondering, hoogstens eenmaal per maand. Heel vet eten kan niet, als je dat doet ben je bij de vierde ronde kapot.”

Waar Olland het in de jaren vijftig deed op eigen kosten, een bruine boterham en de aanmoedigingen van zijn ouders, wordt Toorop ondersteund door een heel team, met onder anderen senior advisors Tom O’Mahony en Cees Renders, player developer Tom Nijssen, putt-coach Hayo Bensdorp en home pro Wilbert Bruins Slot. Of zoals Mike het simpel samenvat: “Eigenlijk hoef ik alleen maar te golfen.” En dat doet de zestienjarige enorm goed; waar Rolf op die leeftijd handicap 7 had, speelt Mike al op +2,9.

SCHOOL EN GOLFCARRIÈRE Toch meent Olland dat Mike nóg beter zou kunnen.

Het talent heeft net zijn middelbare school in Hoorn

Heel vet eten kan niet, als je dat doet ben je bij de vierde ronde kapot

1 3 5

G O L F . N L

*Batterijduur is gebaseerd op metingen van Sony Mobile Communications AB naar dagelijks gebruik zoals gedefinieerd in september 2014 en is representatief voor typisch smartphone gebruik met inachtneming van diverse gebruiksmogelijkheden zoals bellen, sms’en, internetten, gebruik van social media, games spelen, muziek luisteren, foto’s maken en doorbladeren, online video’s bekijken, video’s opnemen en terugkijken. Illustraties en beelden zijn nabootsingen en dienen alleen voor illustratieve doeleinden. Sony is een (geregistreerd) handelsmerk van Sony Corporation.

Android, Google Chrome en Google Play zijn handelsmerken van Google Inc. Playstation is een geregistreerd handelsmerk van Sony Computer Entertainment Inc. ©2015 Sony Mobile Communications Inc. Alle rechten voorbehouden. ©2015 Sony Mobile Communications Inc. Alle rechten voorbehouden.

JONG-EN-OUD

OUD

NIEUW

&

afgerond en gaat aankomend jaar een opleiding aan het Johan Cruyff College in Amsterdam volgen. “Zou het niet verstandiger zijn om je juist nu helemaal aan golf te wijden, je niet laten afleiden door een vervolgopleiding?” vraagt hij aan Mike. Die lijkt zoiets nog niet overwogen te hebben. De opleiding is immers waardevol omdat hij in de sport werkzaam kan blijven, ook als een profcarrière niet lukt. “Ik geloof ook niet dat mijn vader het goed zou vinden als ik geen vervolgopleiding deed.” Maar wat als straks blijkt dat de opleiding jouw golfcarrière dwarszit?

“Ja, dan kies ik voor golf, ook al zou mijn vader dat niet fijn vinden.” En zou het niet een idee zijn om je nu volledig aan golf te wijden, en die opleiding pas op latere leeftijd te doen? “Nee, dat kan niet, want het Cruyff College doe je na je middelbare school, je kunt niet instappen als je 24 bent.” Het is een moeilijke kwestie, waar de mannen niet uitkomen.

Maar het is opmerkelijk dat het juist de verstokte amateur Olland is die de aanstormende pro Toorop ter overweging geeft volledig voor het spel te gaan.

CADDIE OP HET KLM OPEN Het KLM Open komt er weer aan. Wat betekent dit toernooi voor beide heren? Mike: “Daaraan meedoen, op de Europese Tour tussen alle grote jongens, in eigen land voor eigen publiek, zou een droom zijn.

Je kent de baan goed, je wilt presteren. Ik vind voor veel publiek spelen ook leuk; je wilt geen slechte slag maken want je wilt niet afgaan. Of ik me speciaal zou voorbereiden als ik meedoe? Nee, ik zou gewoon mijn eigen ding doen. Als je al jaren hetzelfde doet, moet je dat voor zo’n toernooi niet opeens veranderen.

Maar ik neem dan wel een caddie. Die kan de afstanden meten, de tas dragen en de stokken schoonmaken.

En wat ook makkelijk is: een provisional hoef je op zo’n toernooi nooit te slaan. Elke afzwaaier wordt immers door het publiek gevonden.”

Zou hij zich staande kunnen houden tussen al het geweld van de Tourprofessionals? “Ik ben verder gaan

INTERVIEW

driven, sla nu gemiddeld 272 meter. Maar daardoor mis ik meer fairways. Ik land ook vaker op de green in regulation. Maar wel weer vaker verder van de vlag, wat nadelig is voor mijn putt-gemiddelde.

Maar als al die zaken nu eens samen zouden komen…

Professionals missen ook veel fairways. Ach, misschien maken wij nog wel betere slagen dan de pro’s.

Maar zij leggen er nét dat ene putje meer in, nét dat chipje in de hole, en als dat drie keer gebeurt, scheelt dat toch drie slagen. Dat maakt het verschil.”

MEER PUBLICITEIT GEWENST Rolf Olland vindt het KLM Open een toptoernooi. “Het is ook belangrijk voor de jeugd, die zien daar prachtig golf en dat werkt inspirerend. En het genereert veel publiciteit. Ik heb al eerder gezegd dat golf er in de Nederlandse media bekaaid vanaf komt. Maar publiciteit is met name voor de jeugdspelers heel belangrijk. Neem de nationale jeugdkampioenschappen, zelfs daar staat niets over in de krant. Ik heb daar wel eens iets over gezegd tegen de NGF, maar als antwoord kreeg ik: Ja, daar zouden we toch eens wat meer aan moeten doen. Graag, zou ik zeggen want jonge mensen hebben respect nodig, waardering, dat stimuleert je performance. Maar ik denk dat in Zwaag niemand weet dat Mike een topgolfer is.”

Mike: “Nee, in Zwaag zeker niet. Maar als ik aan mijn medeleerlingen vraag of ze Joost Luiten kennen, weet ook niemand wie dat is.” Olland: “Kijk, daar heb je het al. En als je een goeie voetballer bent, kent iedereen je. Meer publiciteit zou geweldig stimulerend werken voor het ontwikkelen van golftalent.”

1 3 7

LEES OF SCHRIJF BEOORDELINGEN OP GOLF.NL Powered by

7,9

8,2

Hét platform voor golfend Nederland

9,1

8,6

T E K S T

R U B E N

V A N

D E R

Z A A G

|

B E E L D

R O N A L D

S P E I J E R

DIRK-KUIJT

INTERVIEW

OOK OP DE GOLFBAAN EEN HARDE WERKER

DE SWING VAN KUIJT NU DIRK KUIJT (35 JAAR) WEER TERUG IS OP HET OUDE ROTTERDAMSE NEST, VINDT GOLF.NL HET HOOG TIJD OM NEDERLANDS MEEST SYMPATHIEKE VOETBALLER HET (GOLF)HEMD VAN HET LIJF TE VRAGEN EN ZIJN SWING ONDER DE LOEP TE NEMEN.

1 3 9

G O L F . N L

“In Liverpool ben ik echt gegrepen door het golfvirus. Je merkt dat ze daar heel anders over golf denken dan hier. De jongens uit het Verenigd Koninkrijk groeien echt met golf op, het zit in hun cultuur. Zodoende ben ik ermee in aanraking gekomen. Ik speelde minimaal een keer in de week met keeper Pepe Reina en regelmatig sloot Steven Gerrard ook aan. Als voetballers wilden we allemaal echt winnen, dus ging het er vaak hard aan toe. Handicaps werden altijd in twijfel getrokken en er werden geen cadeautjes gegeven op de baan. Bij Feyenoord

heb ik nog niet zo heel veel ploeggenoten die golfen, alleen Jens Toornstra speelt een beetje.

De rest probeer ik er nu voor warm te maken.”

RUST “Het mooie aan golf vind ik dat je er niet fysiek vermoeid van raakt. Als voetballer ben je al druk genoeg met alle trainingen, dus kun je de rust goed gebruiken. Bij golf ben je in een natuurlijke omgeving, waar het niet is toegestaan om te telefoneren en er worden ook even geen foto’s van je gemaakt. Ik kom daarvan echt tot rust.

DIRK-KUIJT

Daarnaast kun je jezelf ook uitdagen, want in tegenstelling tot in een team kun je niemand anders dan jezelf de schuld geven voor je fouten.”

NOORDWIJKSE “Ik ga altijd op vakantie naar Aruba. Daar speel ik op Tierra del Sol. Met trainingskamp gingen we vaak naar Belek. Dan trainde ik in de ochtend en ging ik ’s middags golfen. In Nederland speel ik op verschillende banen. Ik ben al op The Dutch en The International geweest en speel ook regelmatig op de Noordwijkse. Ik zou hier heel graag lid worden, want het is niet ver van mijn huis en in mijn optiek is het de mooiste baan van Nederland.”

KINDEREN “In Engeland had ik een golfsimulator, zodat ik thuis kon oefenen. Sinds kort staat die simulator in mijn nieuwe huis in Nederland en ik heb hem helemaal professioneel laten maken door Foresight Sports. Ik ben ook niet meer de enige die erop speelt. Mijn vier kinderen lopen elke dag wel even de kamer binnen. Ze vinden het erg leuk, dus misschien willen ze later ook wel op les. Het zou mooi zijn als we in de toekomst een vierbal kunnen vormen op de baan.”

LAS VEGAS “De mooiste baan die ik ooit heb gespeeld, is Shadow Creek Golf Course in Las Vegas.

Ik deed daar mee aan de Lee Westwood Cup en we speelden een soort Ryder Cup- format, waarbij voetballers uit het Verenigd Koninkrijk het opnamen tegen een team met voetballers uit de rest van de wereld. Shadow Creek is schitterend en perfect onderhouden is. Michael Jordan en George Bush schijnen er lid te zijn.”

INTERVIEW

Met voetbal wil ik altijd winnen, met golf is dat niet anders HANDICAP “Mijn handicap is 15,3, maar ik denk dat die nog wel wat beter kan. Daarvoor moet ik wel meer spelen en zal ik wat les nodig hebben.

Ik heb al contact gezocht met Phil Allen, de coach van Joost Luiten. Hopelijk kan hij mijn spel nog een beetje bijschaven en kan mijn handicap nog wat naar beneden.”

PERFECTE BAL “Een hole-in-one heb ik nog nooit gemaakt, maar ik ben er wel een keer zo dichtbij geweest, dat ik het heb gevierd alsof het er een was. Ik was met Pepe Reina op Blundells Hill Golf Club in Liverpool en op een par-drie van 130 meter sloeg ik een perfecte bal. We dachten allebei dat hij erin ging en hebben dat uitbundig gevierd.

Drie minuten lang heb ik het gevoel gehad dat ik een hole-in-one had, maar toen we bij de hole aankwamen bleek hij er dertig centimeter achter te liggen. In ieder geval maakte ik de birdieputt nog wel. Hopelijk sla ik er ooit nog eentje, want het is een uniek gevoel!”

VIERBAL “Mijn favoriete vierbal zou bestaan uit Joost Luiten, Tiger Woods en Rory McIlroy. Voor Joost

1 4 1

G O L F . N L

JOOST LUITEN

100%

JOOST Leer Joost kennen als nooit tevoren - professioneel én persoonlijk. Stel hem vragen, deel foto’s, ontvang tips & tricks, schrijf je in voor zijn nieuwsbrief of doe mee met The Challenge. Én na elke ronde een persoonlijke update. Beleef het mee!

Helemaal zichzelf - 100% Joost. Ga naar joostluiten.com

& VIDEO NIEUWS SOCIAL MEDIA TIPS & TRICKS VRAAG ‘T JOOST INSTRUCTIE FANZONE MAIL VAN JOOST KALENDER RESULTATEN & STATISTIEKEN

CHECK JOOSTLUITEN.COM ‘Scan de code en ga direct naar mijn site!‘

DIRK-KUIJT

heb ik veel respect. De manier waarop hij het Nederlands golf op de kaart heeft gezet en hoe hij zijn sport benadert, spreken mij heel erg aan. Hij heeft zich de afgelopen jaren enorm ontwikkeld en ik volg alles wat hij doet. We hebben een keer gegeten en soms hebben we contact, maar het lijkt me leuk om echt een keer met hem te spelen. Tiger Woods moet er ook bij. Op dit moment haalt hij dan misschien niet het niveau dat we van hem gewend zijn, maar hij is wel een geweldige golfer en ook iemand naar wie ik graag kijk. De beste speler van de wereld, Rory McIlroy, komt er ook bij, maar dan spelen we wel met handicapverrekening, want anders heb ik geen kans tegen die gasten.”

VASTBIJTEN “Met voetbal wil ik altijd winnen en met golf is dat niet anders. Dat zit in mijn spel opgesloten.

In golf ben ik ook echt een grinder, ik bijt me vast in mijn ronde en haal ook altijd wel een bepaald niveau. Ik heb geen enorme uitschieters naar boven, maar ook niet naar beneden.

Er moet wel altijd een wedstrijdelement in de ronde zitten, dan kom ik het beste tot mijn recht. Met vrienden speel ik om een rondje of een fles wijn, dat vind ik wel zo leuk.”

NA HET VOETBAL “Na mijn voetbalcarrière zou ik graag meer willen golfen. In sport in het algemeen geldt dat als je beter wilt worden, je veel moet trainen. Zo ook in golf. Je moet een vaste slag krijgen en je fouten zoveel mogelijk verbeteren.

INTERVIEW

Het mooie aan golf vind ik dat je er niet fysiek moe van wordt

Daar heb je veel tijd en inzet voor nodig, dus hopelijk kom ik daar na mijn carrière aan toe.

Later de Tour op? Waarom niet? Ik vind golf fantastisch, dus ik zou dat best willen. Maar ik zie ook hoe goed die jongens zijn op de Tour en daar heb ik veel bewondering voor. Dan weet je dat het niet vanzelfsprekend is dat je dat niveau kunt halen. Maar het zou zeker leuk zijn!”

Dirk Kuijt is 104-voudig voetbalinternational en staat bekend als keiharde werker. Nadat hij furore maakte bij Feyenoord, verhuisde hij in 2006 naar Engeland voor een succesvolle carrière bij Liverpool. Na een uitstap van drie jaar naar het voetbalgekke Turkije (Fenerbahçe), is de Katwijker vanaf dit seizoen weer in De Kuip te bewonderen.

1 4 3

G O L F . N L

1

Dirk Kuijt is groot fan van Joost Luiten en wil daarom binnenkort een lesje boeken bij diens coach Phil Allen. Wie kunnen we dus beter vragen om eens kritisch naar de swing van Dirk te kijken, dan Nederlands beste golfer en zijn coach?

Phil over de swing van Dirk

Dirk zou in zijn set-up flexibeler kunnen zijn, nu oogt het wat houterig.

Daardoor gebruikt hij zijn heup en schouders te weinig.

Joost over de swing van Dirk: “Hij heeft vooral in zijn backswing zijn clubblad te veel gesloten en ook de takeaway gaat te veel naar buiten.

Daardoor komt hij in de top van zijn backswing across the line te zitten. Dat wil zeggen dat de club te veel naar rechts wijst, in plaats van naar de doellijn.

Hij draait in de doorzwaai wel mooi en goed door! Als hij zijn backswing weet te verbeteren, komt hij beter aan bij impact en wordt de doorzwaai ook makkelijker.�

Bij het wegnemen van de club is het clubhoofd duidelijk gesloten en buiten de handen.

2 3

Een simpele oefening om dit op te lossen is door de rechterhand actiever te maken in het begin van de swing. Je moet dan het gevoel hebben dat je de club meer binnen je handen houdt.

DIRK-KUIJT

8

6

Het lijkt alsof Dirk niet heel veel les heeft gehad en zich deze swing heeft aangeleerd.

Met twee of drie aanpassingen kunnen zijn swing en spel veel beter worden.

Dirk slaat nog iets te veel vanuit zijn armen en gebruikt zijn onderlichaam net te weinig.

In de top van de backswing is de rechterelleboog te ver van het lichaam, de zogenaamde chickenwing.

Dirk zou beter een iets kortere swing kunnen maken.

Eigenlijk doet hij het op de foto links hiernaast perfect.

Op deze foto zie je dat er geen extensie is in de rechterpols. Vaak komt dit door te veel knijpen in de grip.

De positie van de armen bij het inzetten van de downswing is helemaal goed en je kunt goed zien dat het een krachtige swing is.

5

INSTRUCTIE

7

4 1 4 5

G O L F . N L

COLUMN

RICHARD-KRAJICEK

B E E L D

L E O

V O G E L Z A N G

GOLFLES Als ik op de golfbaan sta, hou ik mijn karakter bewust voor de gek.

Ik ben een perfectionist, ga me snel ergeren als iets niet lukt. Om plezier te houden in golf heb ik mijn verwachtingspatroon flink naar beneden bijgesteld. In het verleden speelde ik over negen holes gemiddeld +9. Bogeygolf dus. Maar op echt goede dagen kwam ik ook wel tot +2 of +3. Tien jaar terug kreeg ik een elleboogblessure, waardoor ik drie jaar niet heb gespeeld. Bij mijn rentree kwam ik niet verder dan +15, ik was het helemaal kwijt.

Dat kon ik niet accepteren. Stoppen of les nemen, dat was de keuze. Het werd les nemen en dat heeft me echt geholpen beter te worden en de lol terug te krijgen. Tegenwoordig speel ik nog maar een keer of vijf per jaar, ook omdat ik anders te veel last krijg van mijn linkerknie waaraan ik vorig jaar ben geopereerd. Op een drivingrange sta ik ook zelden, dus mag ik niet te veel verwachten. Ik kan niet golfen, met die instelling stap ik tegenwoordig de baan in. En dan lukt het aardig om niet geĂŻrriteerd te raken als ik slechte ballen sla en vooral te genieten van de goede slagen. Je golft voor de ontspanning, Richard blijf ik mezelf inprenten, waarmee ik mijn karakter voor de gek hou. Want het liefst wil ik natuurlijk heel graag goed spelen, dat zit gewoon in me.

Mensen verwachten altijd van mij dat ik de bal heel ver kan slaan omdat ik hard kon serveren. Een jaar of twintig terug, toen ik fysiek op mijn top was, sloeg ik met de driver soms wel 280 meter. Maar meestal 280 meter links- of rechtsaf ! De driver is echt mijn zwakste punt, die haal ik nog maar zelden uit mijn tas.

Met de ijzer-7 tot de pitching wedge ben ik juist heel sterk, daarmee kan ik scoren. Ik golf al vanaf mijn zeventiende. Voor tennissers is het een ideale sport om erbij te doen.

Bijna iedere andere sport conflicteert met tennis, maar bij golf is de kans op een blessure minimaal.

Golf vind ik ook een perfecte tv-sport. Vooral naar de grote toernooien kan ik uren kijken. Er gebeurt voortdurend iets, en je weet ieder moment hoe de stand is, dat maakt het spannend. Ik kijk natuurlijk speciaal naar Joost Luiten. Ik baalde echt dat hij in het voorjaar in de laatste ronde van het US Open zo ver terugviel. Mocht hij de komende jaren een major winnen, dan zou ik dat de beste prestatie ooit vinden van een Nederlandse sporter. Dat meen ik echt. Golf is een wereldsport en Joost komt uit Nederland dat als topgolfland (nog) weinig voorstelt. Het zou waanzinnig gaaf zijn als het Joost lukt zo’n groot toernooi te winnen.

I N F O > G O L F. N L / T O P 3 / S C H O T L A N D 1 4 6

Richard Krajicek (43) Wimbledon-kampioen (1996) en toernooidirecteur van het ABN AMRO World Tennis Tournament

Wereld vol uitdagingen!

Bezoek onze stand op het KLM Open en maak kans op gratis greenfee!

Speciale aanbieding: 1 greenfee € 40,-

2 greenfee € 75,-

3 greenfee € 105,-

Geldig tot en met 30 september 2015! Weekendtarief € 5,- per greenfee extra Bij reservering GOLF.nl actie noemen.

4 greenfee € 130,-

De motor achter het succes van Joost Luiten… …is Joost Luiten zelf natuurlijk.

Als trotse sponsor van Joost Luiten zorgen wij er voor dat Joost overal ter wereld ontspannen en uitgerust aankomt. Waardoor hij beter kan presteren. Maar het zijn natuurlijk zijn talent, drive en doorzettingsvermogen die maken dat hij Nederlands beste speler van dit moment is. Wij wensen Joost Luiten veel succes tijdens het KLM Open 2015.

Van 10 t/m 13 september Kennemer Zandvoort.

JAARGANG 1 • AUGUSTUS 2015

NR 24 • AUGUSTUS 2015 • GOLF.NL

JOOST &spelen FATIMA open kaart E XC L U S I E F I N T E RV I E W L E G E N D E T O M W AT S O N

24 UUR KAMPEREN OP DE GOLFBAAN

T R AV E L : G O L F C R U I S E & MAGISCH MARRAKECH

10-13 september Kennemer Zandvoort

Beleef het mee Koop uw kaarten op klmopen.nl

Introducing the New Pro V1 and Pro V1x.

©2015 Acushnet Company.

Titleist continues to set the standard for golf ball excellence by earning the trust of millions of golfers worldwide. The new Pro V1® and Pro V1x™ provide total performance for every player.

They deliver extraordinary distance and consistent flight. And there’s more short game control, even softer feel and long-lasting durability from a new patented thermoset Urethane Elastomer™ cover formulation. The difference is everything. The difference is for your game.

Go to www.titleist.de for more information.

ACUSHNET NEdErlANd b.v. • Heibloemweg 3 • 5704 BS Helmond

G O L F . N L

COLOFON GOLF.NL (magazine) is een onderdeel van Golf.NL Weekly en Golf.nl en wordt twee keer per jaar als special uitgegeven door de Koninklijke Nederlandse Golf Federatie in samenwerking met TIG Sports. Golf.NL (magazine) wordt automatisch verzonden naar alle leden van golfclubs die lid zijn van de NGF. We versturen één exemplaar per adres ADRESWIJZIGINGEN, LEVERING EN ONTVANGST Adreswijzigingen dienen te worden doorgegeven aan het secretariaat van de eigen golfclub. Je kunt daar ook terecht voor vragen over levering en ontvangst.

?

VOORWOORD

OPENS OM NOOIT TE VERGETEN

ONLINE

WEBSITE - GOLF.NL FACEBOOK - FACEBOOK.COM/GOLF.NL TWITTER - TWITTER.COM/GOLFNL

REDACTIE

REDACTIE@GOLF.NL

Managing editor - Edwin Ammerlaan Eindredactie Karianne van der Zant, Jeroen Bezem Hoofdredacteur GOLF.NL Weekly Gerard Louter Adjunct-hoofdredacteur GOLF.NL Weekly Chris Veldkamp Webredacteur - Ruben van der Zaag Videoproducer - Niels Hooft Art director - Saskia van Geijlswijk MEDEWERKERS Edwin Alblas - Dick William Harinck Sietse Herrema - Richard Krajicek Tjerk Lammers - Caroline Meijers Christine Saxton - Joyce Schellekens FOTOGRAFIE Chris Allerton - Malou van Breevoort Lodewijk Duijvesteijn - Angus Murray Ronald Speijer - Koen Suyk - Leo Vogelzang Manon van der Zwaal (o.m. cover) Getty Images - Golfsupport.nl - Golf World CONCEPT VORMGEVING YA ZO K A

Het Dutch Open werd 96 edities lang gespeeld op Nederlands oude bekende banen, maar daar komt vanaf volgend jaar verandering in. In 2016 gaat het KLM Open namelijk voor drie jaar naar golfbaan The Dutch (Spijk).

golfliefhebbers om in een ontspannen sfeer te genieten van een drankje en een hapje.

KLM Open Radio doet vier dagen live verslag en GOLF.NL brengt het topsport­evenement in beeld.

Een mooi moment om het KLM Open 2015 en de Kennemer Golf & Country Club nader te bekijken. Nadat het Dutch Open onder de vleugels van Robbie van Erven Dorens in de jaren ’80 en ’90 groot is geworden, heeft TIG Sports het KLM Open verder uitgebouwd en gemaakt tot wat het nu is. Rond de veertigduizend mensen bezoeken van 10 tot en met 13 september de Kennemer.

Er doen veel topgolfers mee, onder wie natuurlijk Joost. Bijzonder is dat Tom Watson erbij is. Deze achtvoudige majorwinnaar is nog steeds een weergaloze golfer die je echt een keer gezien moet hebben. Het is nu of nooit!

Kortom, kom allemaal naar het KLM Open op de Kennemer.

Sacha Serano - Maarten de Ru ADVERTENTIE-EXPLOITATIE TIG SPORTS

Diederick Camphuysen diederick@golf.nl • 06-12867870 Rob van den Berg rob@golf.nl • 06-24229662 MARKETING & COMMUNICATIE Maarten Voermans m.voermans@ngf.nl Mari Trini Hermoso maritrini@ngf.nl DRUK & DISTRIBUTIE PIJPER MEDIA

Groningen

© 2 0 1 5 N G F, U T R E C H T Alle rechten worden voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand en/of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de NGF.

Deze golfbaan is voor de 22ste keer(!) gastheer.

Ongeveer 350 leden van de Kennemer zetten zich dit jaar in om het publiek, de sponsors en ook de NGF het naar de zin te maken. Daarnaast zijn er ruim 850 vrijwilligers van andere golfclubs actief, die vanuit het NGF Crew Café bijna dag en nacht paraat staan. Daar mag de Kennemer trots op zijn. Naast een meer dan geweldige golfbaan is het ook een meer dan een fantastische golfclub.

Er is tijdens het KLM Open niet alleen topgolf te zien; er is ook weer De Golf Academie waar in het weekend veel te doen is voor families en jeugd. Je kunt je voor lessen inschrijven via klmopen.degolfacademie.nl. Het NGF Sports Café dient als uitvalbasis voor alle

Jeroen Stevens directeur NGF

I N F O > G O L F. N L / T O P 3 / S C H O T L A N D 7

INHOUD

GOLF.NL JAARGANG 1 • AUGUSTUS 2015

24

HET 1001-NACHT GEVOEL

Golfen in magisch Marrakech

104

ALLE KAARTEN OP TAFEL

Joost Luijten en Fatima Moreira de Melo

KLEEDKAMERS IN BEELD 64 DE MACHTIGSTE 25...

VERSLINGERD AAN GOLF

KUIJT WERKT AAN ZIJN SWING

139

72

Is Jordan net zo goed als Tiger?

SPIETH VERSUS WOODS

15

INTERVIEW

GOLF.NL 12

SAXTON RULES!

64

FOCUS

Onder meer alles over het KLM Open, nieuwe clubs en te weinig jeugd die golft Van chic tot basic

72

DE TOP 25

82

82

SAXTON RULES

91

OLYMPISCH GOLFGOUD

95

TENT AAN DE GREEN

Tom Watson kijkt terug op zijn loopbaan

Wie zijn de tycoons van het Nederlandse golf ?

Do's en don'ts bij water­hindernissen Margaret Abbott: de eerste olympisch golfkampioene zonder dat ze het wist

TRAVEL 34

LUXE CRUISEN EN MOOIE RONDES

Golfen rond het Ibirisch schiereiland 104 MAGISCH MARRAKECH Het 1001-nachtgevoel: vanaf de tee zicht op het Atlasgebergte

INSTRUCTIE 44

54

54

LES VAN MICHELLE WIE

In vier stappen naar verre drives met de US Openwinnares

TOM WATSON

Voor de eerste en laatste keer op de Kennemer: een levende legende neemt afscheid

130 OUD EN NIEUW Ex-topper Olland (78) ontvangt aanstormend talent Toorop (16) 139 DIRK KUIJT "Met voetbal wil ik altijd winnen, met golf is dat niet anders"

Bijzonder avontuur: kamperen op golfpark Spandersbosch

146 COLUMN KRAJICEK Golfles

FATIMA DAAGT JOOST UIT

Over meditatie, coaching, balans en alles voor je sport over hebben

KLEEDKAMERS IN BEELD

Waterhindernissen

LEVENDE LEGENDE

24

FASHION 52, 80, NAJAARSMODE 102 Maak deze herfst de blits

op en langs de baan

TEST 124 HANDIGE GOLFAPPS Hoe maakt de smartphone het leven van een golfer makkelijker?

BANEN 84

DE EERSTE OLYMPISCHE BAAN

Op Golf de Compiègne bij Parijs was het amateurisme troef in 1900 116 OEFENFACILITEITEN Wat zijn de beste ranges en oefengreens van Nederland? En waar kan het beter?

Getty Images

G O L F . N L

DE SCHADUW VAN JOOST E E N E VE N A R I N G VA N H E T U LTI E M E S U CC E S VA N 2 0 1 3 B L E E F VO R I G JA A R H E L A A S U I T. TOC H KON H I J N A E E N G E D E E L D E VI JF D E P L A ATS I N H E T KL M OP E N M E T O P G E H E VE N H O OF D H U I S WA A RTS KE R E N . VA N 1 0 TOT E N M E T 1 3 SE P TE M B E R Z I JN A L L E OG E N WE D E ROM G E R I C H T O P O N Z E N U M M E R É É N, M A A R I N D E SC H A D U W VA N JOOST LU I TE N ZORG E N OO K D E OVE R I G E N E D E R L A N DS E TOP P E RS E N I N TE R N ATI O N A L E VE D E T TE N ON G E TWI JF E L D VO OR E E N B OE I E N D E N S PA N N E N D G O L FS P E KTA KE L . E E N WE DSTRIJ D VOL WE E M O E D E N E E N STI E KE M E TR A A N , WA N T VO OR LO P I G VO OR H E T L A ATST OP D E KE N N E M E R . WE Z U L L E N H E T M I SSE N , D E O N VO ORSP E L BA R E C H A R M E VA N D E Z A N DVOO RTS E D U I N E N .

1 1

G O L F . N L

HET WIE, WAT, WAAR VAN HET KLM OPEN

De Golf Academie Bij De Golf Academie kunnen enthousiaste golfers tijdens het KLM Open werken aan verbetering van hun eigen spel. PGA Holland-professionals geven instructie aan golfers van elk niveau. Deelname aan de vijftienminutenlessen (swing, chippen of putten op een echte green) is gratis.

Inschrijven: klmopen.degolfacademie.nl Voor vragen kun je een mailtje sturen naar degolfacademie@ngf.nl.

TRACKMAN + #WELKEGOLFPROBENJIJ

Behalve topgolf kijken, kun je op het KLM Open van dit jaar nog flink wat andere dingen doen. Een overzicht van de activiteiten tijdens het toernooi ĂŠn wat je verder allemaal moet weten.

Bij het KLM Open staat, naast internationaal topgolf, ook zĂŠlf golfen in de schijnwerpers. In samenwerking met Deloitte kun je met behulp van de TrackMan bij De Golf Academie uitvinden waar jouw swing nog te verbeteren is. Na een korte intake bekijkt een TrackManspecialist via een analyse van twintig minuten jouw swing en geeft hij je tips om een nog betere golfer te worden!

Alsof dat niet genoeg is, kun je meteen kijken of jouw swing lijkt op die van Joost Luiten of een andere Nederlandse professional. De vergelijking wordt gemaakt aan de hand van vijf metrics: ball speed, carry, clubhead speed, side en angle of attack. De visualisatie van deze analyse wordt op een monitor getoond en per mail of tweet naar je opgestuurd.

Inschrijven doe je via klmopen.degolfacademie.nl

Jeugd & Familie Er zijn speciale activiteiten voor families en jeugd, zoals op zaterdag diverse jeugdactiviteiten en op zondag een Girlz Golfevenement en een familieprogramma in De Golf Academie.

Met je familie kun je zes speciale holes spelen voor het plezier en voor een paar leuke prijzen.

Meedoen? Stuur dan een mail naar degolfacademie@ngf.nl.

NGF Sports Cafe Buiten het gebruikelijke Crew Cafe voor vrijwilligers komt de NGF dit jaar ook met een Sports Cafe dat voor iedereen geopend is. De echte golfliefhebber gaat hier naartoe om gezellig bij te praten, te kijken naar golf op een van de schermen of een drankje te drinken aan de bar. De hele familie is welkom, want ook aan de kleinsten wordt gedacht. Kom jij ook langs?

GOLF

QUOTE

FOCUS

Kaartverkoop

Hockey is een sport voor witte mannen, basketbal voor zwarte mannen.

Golf is een sport voor witte mannen gekleed als zwarte pooiers.

Toegangskaarten voor het KLM Open bestel je nu online op klmopen.nl. Op die manier profiteer je van een aantrekkelijke korting en vermijd je de rijen bij de kassa. Let op: er zijn speciale kortingen voor studenten, families en 65-plussers!

Studententicket Voor studenten kost toegang tot het KLM Open op donderdag en vrijdag slechts 10 euro.

Studenten kunnen online een ticket bestellen met hun NGF-lidmaatschapnummer, of bij de kassa op vertoon van een studentenpas.

Korting voor 65-plussers Ben je 65 jaar of ouder en lid van de NGF, dan kun je het KLM Open op donderdag 10 en vrijdag 11 september bezoeken voor maar 10 euro!

Village + Expo Net als andere jaren is er de KLM Open Village met de Expo. In de Expo vind je meer dan vijftig stands met alles op het gebied van golf, mode, reizen, vakantiewoningen en nog veel meer.

In de KLM Open Village kun je van ’s ochtends vroeg tot na de laatste putt lekker eten en drinken en relaxen in gezellige zitjes met zicht op het grote scorebord.

Sport1 KLM Open Radio Golffans hoeven geen moment van het KLM Open te missen. Sport1 KLM Open Radio brengt live verslag vanuit de baan, geeft leaderboard-updates en doet interviews. In Zandvoort en omgeving is Sport1 KLM Open Radio te beluisteren via FM-frequentie 88.4.

Via de player op www.klmopen.nl kun je overal ter wereld meeluisteren.

FANZONE

In de Fanzone ontmoeten fans hun favoriete golfers. Tijdens het KLM Open worden elke dag topspelers uitgenodigd voor een interviewsessie in de KLM Open Village. Vraag je favoriete golfers het hemd van het lijf, scoor een handtekening of maak een selfie met je golfheld. Houd KLM Open in de gaten op Twitter en Facebook en luister naar

TIGER WOODS

Familieticket Voor families met kinderen (twaalf tot en met achttien jaar) geldt een speciaal tarief. Op donderdag is een familieticket 30 euro, op vrijdag 40 euro, op zaterdag en zondag 55 euro. Minimaal één volwassene en één kind, maximaal twee volwassenen en drie kinderen (tot achttien jaar).

KLM Open Radio zodat je weet welke spelers in de Fanzone langskomen.

Live

op televisie

Het KLM Open is vier dagen lang live te volgen op Sport1 Golf. Donderdag en vrijdag wordt er uitgezonden van 11.30 tot 13.30 uur en van 15.30 tot 18.30 uur. Zaterdag van 13.00 tot 17.00 uur en zondag van 11.30 tot 16.00 uur. De NOS besteedt donderdag en vrijdag aandacht aan het toernooi in de Sportjournaals en toont zaterdag en zondag livebeelden vanaf de Kennemer.

1 3

Proud to be the Spirit of The Open Championship

Geen 18, geen alcohol

G O L F . N L

GOLF

JORDAN SPIETH TIGER WOODS

LEEFTIJD 22 22 PGA TOUR-TOERNOOIEN 69 29 TOP-TIENNOTERINGEN 29 14 ZEGES 5 6 MAJORZEGES 2 1 PRIJZENGELD (DOLLARS) 18,4 MLN 2,7 MLN WERELDRANGLIJST 2 1

FOCUS

QUOTE

Speel niet te veel golf.

Twee rondes per dag is voldoende.

QUOTE

IS JORDAN NET ZO GOED ALS TIGER? Hij is pas 22, maar heeft zijn

maar ik denk dat je pas kunt

Dankzij zijn vierde plaats op het

plek in de golfgeschiedenis-

vergelijken als ik ten minste

Brits Open kwam het prijzen-

boeken al verdiend. Wat

halverwege mijn carrière ben.

geld van Spieth in 2015 op

Jordan Spieth echter niet wil,

Het is nog vroeg. Als mensen

9,2 miljoen dollar. Woods ver-

is vergeleken worden met veer-

vragen naar de parallellen, dan

diende een duizelingwekkend

tienvoudig majorwinnaar Tiger

probeer ik hen af te schudden

totaal van 109,8 miljoen dollar

Woods. “Die vergelijking is

omdat het niet hetzelfde is.

in zijn carrière, maar Spieth

oneerlijk”, zegt de winnaar van

Ik ben extreem blij met waar

ontwikkelde al een veel hoger

de Masters en het US Open. De

ik nu sta en dat ik op mijn

tempo in zijn korte carrière.

mentaal ijzersterke Spieth had

leeftijd al een paar majors heb

Het seizoen is nog niet eens

dit jaar tijdens het Brits Open

gewonnen, maar Woods heeft

klaar en het talent uit Dallas

de kans om de tweede speler in

heel lang een ontzettend hoog

heeft het record van het meeste

de geschiedenis te worden – na

niveau laten zien. Iedereen die

prijzengeld in één seizoen (van

Ben Hogan in 1953 – die in één

op dit moment nog speelt, had

Woods, 10,9 miljoen dollar in

kalenderjaar de eerste drie

dat nog nooit eerder gezien.”

2007) in zicht. De superster in

majors wint. De in een vorm-

HARRY VARDON Golflegende

wording heeft op zijn 22ste al

crisis verkerende Woods won

Geldmachine

17,4 miljoen dollar verdiend.

al eens de vier majors achter

Als we het prijzengeld van

Woods had op die leeftijd slechts

elkaar (Tigerslam), maar deed

Woods en Spieth naast elkaar

2,9 miljoen bij elkaar geslagen.

dat niet in één kalenderjaar.

leggen, gaat de vergelijking

Als Jordan in dit tempo blijft

Spieth: “De vergelijking met

minder mank dan Spieth ons

doorgaan, kan het record van

Tiger is onnodig. Het is iets

wil laten geloven. Sterker,

Woods in de prullenbak.

waarnaar mensen op zoek zijn,

Spieth ligt voor op Woods.

1 5

Our best selling shoe.

Now even more comfortable.

©2015 acuSHNet comPaNy

12% lighter and more fl exible.

New softer waterproof leather.

Preferred by over 6 million golfers.

See more at www.footjoy.de

Acushnet nederlAnd Bv • Heibloemweg 3 • 5704 bS HelmoNd

G O L F . N L

GOLF

VEEL VROUWEN, WEINIG JEUGD

FOCUS

Composition of golfers across Europe , in 2015

Nederland doet het goed als je kijkt naar het aandeel vrouwelijke golfers, maar we hebben van alle Europese landen het allerlaagste percentage jeugdgolfers. Dat blijkt uit cijfers over het jaar 2014 in het KPMG-rapport Golf Participation in Europe.

De KPMG Golf Advisory Practice onderzoekt geregeld de gezondheid van golf in Europa. Tot 2010 was er sprake van groei, sindsdien daalt het aantal golfers in Nederland, al is die daling sinds 2013

geregistreerde spelers, dan vormt het

aan het afvlakken, zegt de researchafde-

aantal jeugdspelers (14.000) zo’n negen

ling van KPMG.

procent van alle golfers.

Maar het percentage junioren baart zor-

Hoe dan ook moeten het percentage

gen. In Europa is het aantal jeugdgolfers

en het absolute aantal junioren flink

in 2014 tot negen procent teruggelopen

omhoog om de golfsport in Nederland

en in Nederland is het aandeel zelfs ge-

gezond te houden. De Koninklijke Neder-

daald tot vier procent. Je kunt wel kant-

landse Golf Federatiestimuleert jeugd-

tekeningen plaatsen bij dit cijfer, want in

golf met programma’s als Committed

Nederland zijn alle golfers geregistreerd,

to Jeugd, Girlz Golf en Committed to

actieve en niet-actieve, terwijl bijvoor-

Familie en gaat onder meer een Junior

beeld in Groot-Brittannië en Ierland

Club lanceren om meer kinderen op de

alleen actieve golfers geregistreerd staan.

golfbaan te krijgen. In de nieuwste NGF-

Als je kijkt naar het aantal actieve golfers

publicatie Golfmarkt is meer informatie

in Nederland, zo’n 150.000 van de 380.000

over jeugdgolf in Nederland te vinden.

Gemiddelde in Europa

Nederland

Mannelijke golfers

66%

64%

Vrouwelijke golfers

25%

32%

9%

4%

Jeugdgolfers

Wat wordt er nog gespeeld?

Het wereldwijde profcircuit gaat praktisch het hele jaar door en ook de amateurs in Nederland spelen nog aardig wat wedstrijden in het najaar van 2015. Een overzicht van de belangrijkste toernooien.

European Tour - KLM Open - DP World Tour Championship PGA Tour - TOUR Championship by Coca-Cola - The Presidents Cup Ladies European Tour - The Evian Championship (major) - Solheim Cup

10 t/m 13 september 19 t/m 22 november 24 t/m 27 september 8 t/m 11 oktober 10 t/m 13 september 18 t/m 20 september

Ladies PGA Tour - CME Group Tour Championship NGF - NK Foursome - NK Matchplay junioren - NK Strokeplay Par-3

19 t/m 22 november 29 augustus 26 september 27 september

Meer informatie: ngfwedstrijden.com

1 7

G E S P OT EQUIPMENT

SPECTACULAIRE SEPTEMBERSELECTIE Topmerken Ping, Callaway en Mizuno grijpen de maand september aan om een reeks spectaculaire clubs te introduceren. Een selectie van de belangrijkste nieuwe producten.

PING

CADENCE TR KETSCH MID

CADENCE TR CRAZ-E-R

De behuizing is gemaakt van honderd procent gefreesd, aerospace-grade aluminium en voorzien van True Roll Technology grooves. Beschikbaar in 350 gram met een roestvrijstalen zool of een zwaardere versie (375 gram) met een wolfraam-nikkelzool.

Lange, witte zichtlijn op en achter het zwarte PVD-clubhoofd voor eenvoudiger oplijnen. Wordt geleverd in een traditionele (blauwe) gefreesde aluminium insert of met een zwaardere (zwarte) roestvrijstalen insert.Â

309 euro (aanpasbare lengte) 279 euro (niet aanpasbaar)

275 euro (aanpasbare lengte) 245 euro (niet aanpasbaar)

GMAX-IJZERS

I-IJZERS

GLIDE ES WEDGE

De clubbladen van de ijzer-4 tot en met -8 hebben een warmtebehandeling ondergaan waardoor het materiaal zo’n veertig procent sterker is en het raakvlak nog dunner kon worden gemaakt.

Verkrijgbaar: 4-9, PW, UW, SW.

Van 431-roestvrij staal voor een optimale sterkte-gewichtsverhouding, zachter gevoel en meer controle.

Grotere clubhoofden plus lagere, meer naar achteren geplaatste zwaartepunten zorgen bij de langere ijzers voor meer vergevingsgezindheid.

Verkrijgbaar: 3-9, PW, UW.

Heeft een extra holle zool die onder alle omstandigheden veelzijdigheid biedt, maar met name in de bunkers.

Verkrijgbaar: 56, 58 en 60 graden.

134 euro (staal) 149 euro (graphite)

159 euro (staal) 169 euro (graphite)

149 euro (staal) 169 euro (graphite)

Meer info: ping.com

GOLF

C A L L A W AY

FOCUS

GREAT BIG BERTHA DRIVER BIG BERTHA ALPHA 816 DOUBLE BLACK DIAMOND DRIVER

BIG BERTHA ALPHA 816 FAIRWAY WOODS

Gemaakt voor de beste spelers, de krachtpatsers die nog meer afstand vanaf de tee wensen. Beschikbaar in twee modellen: 9 en 10,5 graden loft en standaard geleverd met de nieuwe Aldila Rogue I/O 60 shaft (regular, stiff, x-stiff).

Beschikt over twee aanpasbare gewichtjes (3 en 16 gram) voor meer/ minder spin, een iets groter clubhoofd en varieerbare loftinstellingen. Geleverd met 14, 16 en 18 graden loft en de Aldila Rogue I/O 70 shaft (regular, stiff, x-stiff).

599 euro

349 euro

Voor alle typen golfers met een verschuifbaar 10 grams gewichtje en dunner clubblad.

Te koop als herenmodel met een 9, 10,5 of 13,5 graden loft en drie verschillende shafts (MRC Bassara 42 gram, Mitsubishi Kuro Kage Black 50 en Fujikura Evolution 665 Tour Spec) in verschillende flex-opties. Voor de dames is er een 10,5 of 13,5 graden loft driver met standaard MRC Bassara 42 grams shaft.

GREAT BIG BERTHA FAIRWAY WOODS In dezelfde lijn verschijnen de 3W, 5W, 7W, Heavenwood (20,5 graden loft, 165 cc, 43 inch shaft) en Divine 9 (24 graden, 145 cc, 42 inch shaft ). Bij de dames zijn de specs vrijwel gelijk, alleen de shafts iets korter.

299 euro

499 euro Meer info: callawaygolf.com

MIZUNO

MP-5 IJZERS

MP-25 IJZERS

S5 WEDGES

Gepositioneerd tussen Mizuno’s klassieke clubs en de uitvoeringen met een kleinere holte achter het clubblad.

Dankzij het Channel Back-concept vooral geschikt voor pro’s en lage handicappers, waarbij alles draait om finesse en gevoel bij deze, uit carbonstaal gesmede (forged) ijzers met een verchroomde (dubbel nikkel) afwerking. Inclusief standaard Dynamic Gold S300 shaft.

Aan het staal van deze forged ijzers is de metalloïde boor toegevoegd, wat meer balsnelheid en grotere afstanden moet opleveren. Mizuno noemt de MP-25 zijn eerste true high ball-speed ijzers en mikt daarmee op Tourspelers en lage, tot mid-handicappers. Alleen leverbaar voor heren (links en rechts), met Dynamic Gold S300 en R300 & Project X 5.5 shafts.

Forged wedges die behalve in white satin ook in een heel coole blauwe versie worden geleverd. Met bredere, ondiepe groeven bij de hogere lofts en diepere, smallere groeven bij lagere lofts, ontworpen voor maximale spin bij alle gewenste slagen. Heren (graphite & staal): 50, 52, 54, 56, 58 en 60 graden. Dames (graphite): 50, 56 en 60 graden. Leverbaar met custom shafts van 49 tot 62 inch.

179,95 euro (per club, staal) 1259,95 euro (set 4-PW, staal)

149,95 euro (staal) 169,95 euro (graphite)

179,95 euro (per club, staal) 1259,95 euro (set 4-PW, staal)

Meer info: golf.mizunoeurope.com 1 9

G O L F . N L

GOLF

Getty Images

FOCUS

SOLHEIM CUP DICHT BIJ HUIS In september (18 tot en met 20) staat het meest prestigieuze golftoernooi voor vrouwen op de kalender: de Solheim Cup. Net als in de Ryder Cup nemen een keer in de twee jaar de twaalf beste Europese speelsters het op tegen de twaalf beste Amerikaanse.

En dit jaar wordt de wedstrijd voor het eerst in de geschiedenis in Duitsland gespeeld. Relatief dichtbij, op zo’n vijf uur rijden van Utrecht, ligt de baan van

Leon-Rot Golfclub. Een niet te missen kans om de beste speelsters van de wereld van dichtbij in actie te zien.

CHRISTEL BOELJON

De Amerikanen zijn uit op revanche: de laatste twee edities gingen (na een lange periode van Amerikaanse dominantie) naar Europa. De captain van het Europese team is Carin Koch. De 44-jarige Zweedse heeft vier wildcards

JURASSIC GOLF PARK IN GOUDA Golfbaan IJsselweide bouwt de eerste in oktober geopend en vormt een aanvuladventure golfbaan van ons land: Jurassic

ling op de huidige negen-holesbaan en

Park Gouda Adventure Golf. Adventure oefenfaciliteiten van IJsselweide. “Het golf is de verzamelnaam van spectacu-

wordt iets unieks in Nederland”, bena-

laire, avontuurlijke minigolfbanen. Het drukt De Meijer. “In het midden een grot idee komt uit de VS. “Ik denk dat onze met een waterval en daaromheen achttien adventure baan de golfwereld gaat veran- uitdagende holes. In Amerika is adventure deren”, zegt IJsselweide-directeur Michel

golf een snelgroeiende vorm van recreatie.

de Meijer. “Families en jonge mensen zul-

Ik heb in Florida enkele golfbanen bezocht

len via minigolf ook in aanraking komen die een adventure golfbaan hadden aanmet gewoon golf. We willen golf net zo gelegd. Daar kon ik in twee uur achttien aantrekkelijk maken als voetbal, hockey holes putten op schitterende kunstgrasen andere sporten die cool zijn.”

holes met diverse moeilijkheidsgradaties

De minigolfbaan wordt naar verwachting

in uiteenlopende thema’s.”

Meer informatie: golfbaan-ijsselweide.nl

te verdelen. Christel Boeljon speelde de Solheim Cup in 2011. De beste speelster van Nederland staat op dit moment niet hoog genoeg op de ranking om direct een plek in het team te krijgen, maar de winnares van het Deloitte Ladies Open maakt met haar reputatie als koele kikker wel een goede kans op een wildcard.

Kijk voor tickets op www.solheimcup.de en volg alle voorbeschouwingen en uitslagen op GOLF.NL.

THE NEW

IRON

LONGER AT ITS

COR.

INTRODUCING COR-Eye TECHNOLOGY TM

In the new PING GMax iron, we’ve created our longest iron ever through COR-Eye Technology, a revolutionary design that increases ball speed across the entire face. Consistent with PING’s commitment to engineer without sacrifice, the GMax iron provides everything you need to hit more greens and, just as importantly, hold more greens. Get fit today or visit ping.com. You’ll be better for it.

HIT THE GREEN. HOLD THE GREEN. The simultaneous activation of the sole, face and top rail creates a diving board-like effect that springs the ball off the face up to three miles per hour faster than previous PING models.

©2015 PING P.O. BOX 82000 PHOENIX, AZ 85071

MAXIMUM DISTANCE MAXIMUM FORGIVENESS

2 1

G O L F . N L

J O O S T L U I T E N S P E E LT O P E N K A A R T M E T F AT I M A M O R E I R A D E M E L O

“Ik heb nog zes jaar om

Joost Luiten op of in de buurt van de golfbaan interviewen, dat is al vaak gedaan. Maar wat als je Nederlands beste golfer uit zijn comfortzone haalt en het interview ook nog eens laat sturen door een voormalige hockeybabe en huidige pokerdiva die niet op haar mondje is gevallen? Fatima Moreira de Melo gaat met Joost Luiten in gesprek aan de pokertafel.

T E K S T

E D W I N

G E R A R D B E E L D N O

C A N D Y

S T Y L I N G V I S A G I E

E N

L O U T E R

M A N O N

T E T S U R O

A L B L A S

V A N

D E R

Z W A A L /

( A S S I S T E N T M I Y A Z A K I )

S A B I N E E L L E N

M O O J E N

V A N

E X T E R

INTERVIEW

naar mijn top te groeien” FAT I M A & J O O S T

2 5

G O L F . N L

INTERVIEW

FAT I M A - E N -J O O S T

Mediteren is niks voor mij, daar ben ik te ongeduldig voor

B

ij de fotoshoot in het Rotterdamse Holland Casino is al snel duidelijk wie zich als een vis in het water voelt en voor wie de setting niet bepaald zijn natuurlijke habitat is.

Het trekken van een pokerface gaat Joost nog wel aardig af, maar de maniertjes en gebruiken aan de pokertafel waarover Fatima aan de lopende band verhaalt, zijn voor hem geen gesneden koek.

Terwijl de fotografe met het licht speelt, lakt de visagiste nog even de nagels van Fatima bij. “Ik voel me net een beroemde voetballer, die vlak voor de wedstrijd nog even zijn kapper in de kleedkamer laat komen”, grapt laatstgenoemde.

“Je moet je kaarten niet op de tafel oppakken. Dan kan ik ze wel heel makkelijk zien”, zegt Fatima met een lach. Joost verontschuldigt zich haast. “Ik kom wel eens in het casino en pokeren doe ik ook af en toe met vrienden, maar dan leggen we hooguit tien, twintig euro in. Aan een tafel met pro’s heb ik niets te zoeken.”

Toch meent Fatima dat Joost met zijn achtergrond een snelle leerling zou kunnen zijn. “Als topsporter ben je gewend om keuzes te maken op basis van de info die je hebt en je weet hoe te focussen.

En vooruit denken, ook bezig zijn met volgende stappen. Van topsporters is bewezen dat ze een steile leercurve hebben.”

Het hoogste bedrag dat Fatima ooit aan de poker-

tafel verdiende? Joost is er nieuwsgierig naar. Een slordige zeventigduizend euro, iets minder dan een kwart van de beloning die de golfer ten deel viel toen hij in 2013 het KLM Open won.

VOORBEREIDING Het leven van een profgolfer. Hoe ziet dat eruit?

Welke details zijn belangrijk voor Joost? Vragen heeft Fatima genoeg. In de kleedkamer komt het gesprek tussen de twee al op gang. Over onder meer bijgeloof. Fatima wil zich daar bewust verre van houden. “Anders word ik daar te afhankelijk van.” Joost heeft er ook weinig mee. “Er zijn wel dingetjes die ik steeds doe, maar dat is meer routine, of het gevolg van een soort spanning, geen bijgeloof ”, beweert hij. “Ik trek bijvoorbeeld voor het slaan vaak even aan mijn broek. Net als Nadal, ja. Maar dat is een gewoonte geworden. Het is niet zo dat ik er altijd aan denk om dat te doen.”

Fatima: “Ik vind dat toch wel een meditatief dingetje, hoor. Doe je dat? Mediteren?”

Joost: “Dat is niets voor mij. Daar ben ik te ongeduldig voor. Ik kan niet stil zitten. Ik heb het pas weer eens geprobeerd. Zit ik op de bank en moet ik me bewust worden van mijn omgeving. Nee, schei toch uit.”

Fatima: “Ik heb wel gehoord dat spelers in hun hoofd de wedstrijd al vóórspelen. Doe jij dat ook?”

Joost: “Soms. Visualiseren hoe je een bal gaat slaan of hoe je het beste een hole speelt.”

Fatima: “Ik ken een verhaal over een man die in de gevangenis zat en dag in dag uit in zijn hoofd een rondje golf speelde op één en dezelfde baan. Toen hij uit de gevangenis kwam, bleek hij die baan ook perfect te kunnen spelen.”

Joost: “Voor mij is dat trainen, geen meditatie.”

FATIMA MOREIRA DE MELO Fatima Moreira de Melo (4 juli 1978) heeft een Portugese vader en Nederlands moeder. Ze groeide op in Rotterdam en werd bekend als hockeyinterna­tional en -babe. In haar tijd bij Oranje maakte Fatima zich sterk voor het adagium topsport hoeft niet lelijk te zijn.

Ze werd met Nederland wereldkampioen (2007) en olympisch kampioen (2008) en een veel gevraagd (hockey)model. Na haar sportcarrière kwam Fatima, die binnenkort ook te zien is in de tweede reeks van de Nederlandse dramaserie Bluf, in aanraking met pokeren. Ze maakt deel uit van het Team Pokerstars en speelt over de hele wereld met succes toernooien. Fatima heeft een relatie met ex-tennisprofessional Raemon Sluiter.

2 7

Van grip op je werk

Naar grip op je spel Haal meer uit je informatie, tijd ĂŠn leven.

Werk en vrije tijd raken steeds meer verweven. De technologische mogelijkheden groeien. De hoeveelheid data ook. Je wilt steeds de juiste informatie bij de hand hebben. Om beslissingen te nemen en focus te houden. Ricoh helpt je anders werken en samenwerken. Met oplossingen om slimmer informatie te verwerken, archiveren, delen, scannen en printen. En anders te vergaderen. Zo houd je tijd over voor wat ertoe doet, in werk ĂŠn leven. Ontdek wat dit voor jou betekent op www.zo.ricoh.nl

FAT I M A - E N -J O O S T

COACHING Fatima: “Wat als je caddie je het verkeerde advies heeft gegeven? Als golfer kun je alleen jezelf de schuld geven, toch? Bij hockey kon ik na een slechte pass altijd nog zeggen dat mijn medespeelster te laat bij de bal was…”

Joost: “Alleen als ik er echt om vraag, geeft mijn caddie advies. Als ik een club uit mijn tas trek, moet hij niets zeggen. Dan kan hij alleen maar twijfel zaaien. Elke week neem ik 210 beslissingen.

Soms is er één fataal, maar meestal gaat het goed.

Ja, pas nog, bij het Brits Open. Sloeg ik een ijzer-5 te ver, in een bunker. Terwijl we daarvoor twee spelers een ijzer-6 hadden zien slaan. Dan zeg ik wel even tegen hem dat hij ook scherper moet zijn.

Vervolgens blijft het een paar holes stil tussen ons.

Maar in het algemeen vind ik dat een caddie mij niet kan vertellen welke club ik moet nemen. Hij

INTERVIEW

hoeft die bal toch niet te slaan?”

Fatima: “Wat doe je na een slechte bal? Verander je dan iets?”

Joost: “Nee. Kijk, die bal in de bunker was het gevolg van een slechte keuze, maar de uitvoering van de slag was goed. Bij de volgende slag doe ik dus precies hetzelfde. Dat is een routine waar je aan vasthoudt. Als iets is fout gegaan, moet je dat snel accepteren en doorgaan. Niet in je kop laten zitten. Dat leer je als golfer wel. Ik doe ook liever zelf iets fout dan dat ik iemand anders de schuld kan geven.”

Fatima: “In dat opzicht lijkt het veel op poker. Je krijgt een set kaarten en met de informatie die je hebt, probeer je een juiste keuze te maken. Als dat niet goed uitpakt, moet je dat accepteren en door naar het volgende. Maar ik zou me wel beter kunnen voorbereiden op pokertoernooien. Ik ben van nature vrij laks. Als ik niet uitkijk, zit ik op de hotelkamer hele series op Netflix te kijken in plaats van naar pokervideo’s. Ben jij nooit laks?”

Joost: “Die momenten zijn er wel en dan hoop ik ook dat het team om me heen dat aangeeft. Phil Allen is nu al twaalf, dertien jaar mijn coach. Hij zegt waar het op staat. Ik herinner me dat hij mij als ventje van zestien jaar wel goed de les heeft gelezen. Hij vond dat ik meer uren moest maken, anders dreigde hij te stoppen. Nu ik ouder ben, kan ik dat zelf heel goed bepalen. Ik ben bijvoorbeeld naar een vrijgezellenfeest in Boedapest gegaan. Dat is een keuze die ik nu wel durf te maken. En dan calculeer ik in dat ik een week later niet op mijn best ben.”

Fatima: “Waarom is je coach niet ook je caddie?”

Joost: “Er zijn spelers die dat prettig vinden. Ik niet. Ik zou me in zijn aanwezigheid te veel bewust zijn van dingen die ik goed moet doen. Ik werk met mijn coach in de weken dat ik thuis ben en soms op de oefendagen voor een toernooi.”

Fatima: “Hoe bepaal je of je doorgaat met je coach of met hem breekt?”

Joost: “Ik denk als de chemie weg is en je gevoel niet goed meer is. Dat is heel lastig. Vooral jonge jongens die zijn grootgebracht door één coach hebben moeite om dat moment te bepalen. Ik krijg elke week e-mails van mensen die vinden 2 9

G O L F . N L

INTERVIEW

FAT I M A - E N -J O O S T

dat ik een nieuwe coach moet nemen.”

Fatima: “Echt waar? Met wie overleg je hierover?”

Joost: “Dit soort dingen bespreek ik met mijn vriendin en mijn team, maar ook zij zijn niet helemaal onafhankelijk natuurlijk. Dus eigenlijk komt de beslissing alleen op mij aan. Ik reken een coach ook niet af op één slecht resultaat, maar evalueer pas na een heel jaar.”

Fatima: “Ik heb in mijn hockeycarrière ook wel eens een coach willen ontslaan, maar een telefoontje naar de bond had niet veel effect gehad, denk ik. Ik heb vaak gedacht dat mijn karakter misschien ook wel meer bij een individuele sport past.”

Joost: “Ik had er vroeger goed de pest in als we met voetballen verloren en ik goed had gespeeld.”

Fatima: “Jij kunt alles zelf bepalen. Ik heb in het hockey altijd moeten luisteren naar iemand die ook nog besliste of je speelde of niet.”

Joost: “Ik luister wel naar mijn coaches, maar pik er soms maar een paar dingetjes uit.”

Fatima: “Ik moest wel negentig procent pikken, want anders speelde ik niet. En dat is best lastig voor iemand die in de kern erg eigenwijs is.”

Joost: “Zijn er bij het pokeren ook coaches?”

Fatima: “Niet echt. Er zijn wel websites met video’s van wedstrijdanalyses. Neemt niet weg dat je voor het mentale gedeelte hulp kunt zoeken. Je moet jouw beste modus aan de tafel vinden.”

Joost: “Golf jij eigenlijk?”

Fatima: “Nu even niet. Ik heb het wel gedaan, maar heb nog altijd dat papiertje niet. Ik wil het zeker weer gaan doen. Kan nog op late leeftijd, hè? Op de golfbaan heb ik mijn juiste modus overigens nog niet gevonden. Als ik golf, duurt het niet lang of de clubs vliegen door de lucht. Ik heb er weinig geduld voor. Mijn vorige vriendje schaamde zich op de baan kapot voor mij.”

BALANS Fatima: “Jouw leven wordt bepaald door reizen.

Ik denk dat je wel 35 weken van huis bent? Vind je dat niet zwaar?”

Joost: “Als ik een week geen toernooi heb, is het voor mij juist veel drukker. Dan train ik hier, vraagt mijn vriendin terecht om aandacht, mijn

Ik wil het liefst nummer één van de wereld worden, dat is mijn droomdoel vrienden, familie. Soms heb ik het gevoel dat ik dan in mijn sociale leven heel veel moet compenseren. Het is lastig daarin een goede balans te vinden. Mijn vriendin heeft bovendien haar eigen carrière. Ik zeg heel eerlijk dat het mij persoonlijk beter zou uitkomen als dat niet zo was, maar ik houd haar zeker niet tegen. We weten allebei dat we daardoor extra moeite moeten doen in onze relatie.”

Fatima: “Met al dat reizen vraag je ook veel van je lichaam.”

Joost: “Uit allerlei onderzoeken is gebleken dat je in golf zo rond je 35ste jaar op je best kunt zijn.

Dat heeft te maken met ervaring, stabiliteit in je privéleven, soms een gezin. Dan heb ik tot dat moment nog zes jaar te gaan.”

Fatima: “Wat wil je nog bereiken?”

Joost: “Ik wil het liefst nummer één van de wereld worden. Ik zeg niet dat ik het ook word, maar het is mijn droomdoel.”

Fatima: “Dat is voor mij intrinsieke motivatie: iets bereiken wat nog niet eerder is gelukt.

Topsporters hebben dat in de regel veel meer dan andere mensen.”

Joost: “Zakenmensen hebben dat ook, maar die staan minder in de spotlights dan wij. Ik houd overigens wel van die uitdagingen.”

Fatima: “In golf kun je de ene dag de bal heel goed slaan en de andere dag niet. Is dat niet frustrerend?”

Joost: “Dat heeft ook vaak met het verwachtingspatroon te maken. Zelfs de toppers slagen er maar moeilijk in om een topscore een dag later te herhalen. Dat is mentaal zó moeilijk. Op momenten dat het minder gaat, moet je rustig

FAT I M A - E N -J O O S T

INTERVIEW

stelling verwerk ik in eerste instantie ook liever alleen. Anderen willen vaak te snel van je weten wat er is misgegaan. Mijn vriendin soms ook, ja.

Dan zeg ik haar: praat alsjeblieft ergens anders over, hier wil het nog niet over hebben. Ik heb meestal wel een paar dagen nodig om een flinke teleurstelling te verwerken. Veel langer kan niet, want dan wacht alweer het volgende toernooi.”

Fatima: “Ik was als hockeyer gewend om altijd in een team te zitten. Ik mis dat teamgebeuren nu toch ook wel. Ik herinner me een moment bij de Olympische Spelen waarbij zwemster Inge de Bruijn alleen de eetzaal van het olympisch dorp binnenkwam en ik dat zielig vond. Nu betrap ik me er soms zelf op dat ik af en toe die Inge ben. Als je verliest kan de sfeer in een team grimmig zijn, maar als je wint, deel je het plezier met elkaar. Dat is zoveel leuker. Bij golf heb jij dat niet.”

Joost: “Nee, al kun je het wel iets later met vrienden en familie vieren natuurlijk.”

blijven. In jezelf blijven geloven. Als topsporter moet je zelfvertrouwen hebben, vind ik. Maar in Nederland wordt dat al snel verward met bluf of arrogantie. Maar wat is er mis mee om in jezelf te geloven? Als ik roep dat ik de nummer één van de wereld wil worden, zeggen veel mensen: doe eens normaal, man. Maar dat is toch topsport? Dat je het hoogst haalbare nastreeft?”

Fatima: “Als vrouw had ik daar misschien nog wel meer last van. Van een man wordt eerder geaccepteerd dat hij zelfverzekerd is. Maar je moet dan ook goed met een teleurstelling om weten te gaan. Kun je dat?”

Joost: “Wanneer je op een ronde terugkijkt, zijn er zoveel momenten die misschien beslissend zijn geweest. Als ik die dubbel bogey daar niet had gemaakt, had ik misschien wel gewonnen, en meer van dat. Wanneer ik op zondag heb meegedaan om de overwinning, maar niet heb gewonnen, dan slaap ik de hele nacht niet. Nog te veel adrenaline in mijn lijf. Terwijl ik slaap als een roos als ik vrijdag of zaterdag aan de leiding ga. Een teleur-

FITNESS Fatima: “Je speelt nu ook vaker in Amerika. Maar volgens mij is het in Europa gezelliger dan op de Tour in Amerika, niet?”

Joost: “In Amerika reizen bijna alle spelers met hun familie naar de toernooien. In Europa gebeurt dat niet. Dat is de cultuur daar. Dan ga je daar niet in je eentje tussen zitten. Er zijn wel Europeanen met wie ik optrek, maar het is wel anders. Maar ik kan goed alleen zijn. Na een ronde met roomservice op de kamer een filmpje kijken, dat vind ik niet erg hoor.”

Fatima: “Als ik samen met pokerspelers ben, gaan we handen bespreken. Wat je gedaan hebt met bepaalde kaarten. Maar waar hebben jullie golfers het onderling over? Auto’s en vrouwen zeker? En over wat Tiger uitspookt?”

Joost: “Inderdaad een beetje slap ouwehoeren.

Als je de volgende dag vroeg moet spelen, ga je niet tot elf uur ’s avonds door. Ik wil toch wel acht, negen uur slaap pakken.”

Fatima: “Ben jij een ochtend- of een avondmens?”

Joost: “Meer een avondmens, maar als ik mag kiezen, speel ik liever vroeg in de ochtend. Dan zijn de omstandigheden op de baan vaak beter.”

3 1

G O L F . N L

INTERVIEW

FAT I M A - E N -J O O S T

Fatima: “Bij het Nederlands hockeyelftal stonden we drie uur voor een ochtendwedstrijd op en gingen eerst even wandelen, beetje losmaken. Bij het pokeren moet je ook fris aan tafel zitten. Je kunt niet twaalf uur achter elkaar toneelspelen, maar zelfs je hartslag kan je tegenstander al in de kaart spelen. Ik ben ook daarin de laatste tijd meer prof geworden. Ik neem tegenwoordig een tupperwarebakje met gezonde dingen mee. Gelukkig heb je bij toernooien van die foodtrucks met gezond eten. Kun je een runner erop uit sturen om wat te halen. Wat doe jij om fit te blijven?”

Joost: “Ik vind hardlopen saai, maar ga wel trouw naar de sportschool. Ik train vooral de spieren die je gebruikt bij golf. Cardio, kracht en flexibiliteit.

Ik begin een toernooidag eerst met een harde massage, daarna een lichte waarbij vooral de spieren die ik gebruik bij het spelen onder handen worden genomen. Ik heb een chronische slijmbeursontsteking in mijn schouder en ik moet dus oppassen dat ik die niet overbelast. Is een familiekwaal. Mijn broer is er net aan geopereerd en mijn moeder heeft er ook last van. Ik kan er goed mee spelen, zolang ik de arbeid-rustverhouding maar in de gaten houd.”

VERBETERPUNTEN Fatima: “Wat zijn je zwakke punten en weet je ook waarom?”

Joost: “Mijn korte spel en mijn putten zijn zwakke punten. Ik denk dat ik iets minder gevoel heb dan een ander. Ik kan het allebei wel, maar het is niet constant genoeg. Ik weet dat ik nu niet aan mijn beste jaar bezig ben. In golf speelt ook een rol welke banen je liggen. Ik speelde pas op St. Andrews het Brits Open en daar heb ik nooit echt goed gespeeld. Wel goede ronden gehad, maar als je naar de statistieken kijkt, wordt dat bevestigd. Ik kan er wel winnen, daar geloof ik ook in, maar ik heb een voorkeur voor andere banen.

Maar ja, als je dat hardop zegt, dan duikt iedereen daar op. Naarmate je ouder wordt, let je dus meer op wat je zegt. Je moet eens weten hoeveel mailtjes ik krijg na een minder toernooi. De een vindt dat

ik mijn putten moet veranderen, de ander roept dat ik een andere coach moet nemen. Ze vallen zelfs mijn familie ermee lastig. Dat krijg ik dan te horen natuurlijk.”

Fatima: “Je ouders willen natuurlijk het beste voor je. Hun kind is het beste, het liefste. Ik herken dat wel.”

Joost: “Ik verbaas me met name over de reacties op Twitter van mensen die je na twee slechte resultaten echt afzeiken. Wat bezielt ze? En wat hebben zij gepresteerd, vraag ik me dan af.”

Fatima: “Ten slotte: ben je blij met dit leven?”

Joost: “Het heeft ook zijn mindere kanten. Er zijn dagen dat je het echt zwaar hebt als je ergens helemaal alleen zit en de resultaten slecht zijn, maar ik weet wel dat ik dit niet zou willen inwisselen voor een kantoorbaantje.”

Met dank aan Holland Casino Rotterdam (Hollandcasino.nl), Ted Baker (tedbaker.com), Mads Nørgaard (madsnorgaard.dk), Hackett London (hackett.com), Calvin Klein (calvinklein.com), Asos (asos.com), Every Day Counts (everydaycounts. com), Salvatore Ferragamo (ferragamo.com)

INTRODUCING DISTANCE WITHOUT COMPROMISE.

LOW SPIN. HIGH SPEED. EXCEPTIONAL FORGIVENESS. NEW TITLEIST 915 DRIVERS. The momentum is building for new Titleist 915 drivers. There have been multiple worldwide Tour wins, and more and more amateurs everywhere are enjoying the benefits of maximum distance due to the lower spin and higher speed from the Active Recoil Channel and Radial Speed Face and more stability from the High MOI Design. This, along with industry-leading adjustability, great looks, sound and feel, make for the most complete driver performance in the game today. Visit www.titleist.de/golf-clubs/drivers/ 915d to learn more.

TM

©2015 Acushnet Company.

Adam Scott

Jordan Spieth

460cc, full pear profile

Geoff Ogilvy

www.titleist.de ACUSHNET NEdErlANd b.v. • Heibloemweg 3 • 5704 BS Helmond

440cc, pear profile

3 3

G O L FC R U I S E M E T D E S U P E R D E LU X E E U RO PA 2

VAN ZEE NAAR TEE Cruisen en golfen. Zo op het oog wellicht een wat merkwaardige combinatie, maar eenmaal aan boord van de ultraluxe Europa 2 kom je er al snel achter dat die misschien wel de meest comfortabele golfvakantie uit je leven kan opleveren.

T E K S T

E D W I N

A M M E R L A A N

|

B E E L D

H A P A G - L L O Y D

C R U I S E S

€1 A 36 ll-i N 2,- n IE of Lid UW € 1 ma 19 at ! ,- sc pe ha rm p aa nd

Lidmaatschap voor iedereen

Dus ook voor Sophie, Stijn, Ben, Ronald, Charlotte, Michel, Anneloes, Anne-Fleur, Jean-Paul, Diane en u!

Schitterende golfbanen, een gezellig verenigingsleven en een gastvrije sfeer. Het Rijk Golfbanen maakt het beste wat golf te bieden heeft toegankelijk voor iedereen. Dankzij ons All-in, Individueel-, Jeugd-, Student- en Bedrijfslidmaatschap hebben wij een passende vorm van lidmaatschap voor ieder type golfer. Kies de vorm die bij u past en word ook lid op één van onze vier prachtige banen! Meer informatie over onze lidmaatschapsvormen vindt u op www.golfenophetrijk.nl

Zo mooi kan golf zijn.

GOLFCRUISE

TRAVEL

WIL JE DEZE LUXE GOLFCRUISE MEEBELEVEN? BEKIJK DAN DE VIDEO OP GOLF.NL

L

oslaten. Als er één woord van toepassing is op een golfcruise met de Europa 2, dan is het wel loslaten.

Niet alleen verdwijnt alle denkbare vakantiestress zodra je de eerste voet aan boord zet, ook hoef je je vanaf dat moment geen zorgen meer te maken over de golfactiviteiten die op je wensenlijstje staan. Vervoer, greenfees, lunch, buggy’s, materiaalhuur, afslagtijd, tot aan het schoonmaken van je clubs aan toe; het wordt allemaal voor je geregeld terwijl je ondertussen met een verfrissende cocktail, al zonne-badend op het dek naar de volgende bestemming vaart.

WARM ONTHAAL MET KOELE DOEKJES Voor ons begint het ultieme ontstressen in de in de haven van Lissabon. De ontvangst is meteen allerhartelijkst. Na enkele korte administratieve checks en soepele veiligheidscontroles worden we op de kade opgewacht met koude opfrisdoekjes, een glas champagne en kleine hapjes. Beleefdheden worden uitgewisseld en handen geschud, terwijl ondertussen de koffers en golftassen naar de cabines worden

gebracht. Het slechts twee jaar oude en middelgrote (maximaal vijfhonderd passagiers) schip van het Duitse Hapag-Lloyd Cruises ligt trots afgemeerd voor een tocht rondom het Iberische schiereiland. Wij varen mee vanaf Lissabon, via Cadiz en Malaga naar Ibiza. De meeste passagiers blijven echter – met een extra stop in Mallorca – aan boord tot Barcelona.

Varend ontbijtje onder de Spaanse zon.

GEEN HUT MAAR SUITE In de 2015-editie van de vooraanstaande Berlitz Cruise Guide werd de Europa 2 gewaardeerd met de hoogste, vijf-sterren-plusonderscheiding. Dat is aan alles te merken. Het interieur is strak en modern, met zo min mogelijk goud en marmer. Daarentegen treffen we veel licht houtwerk, leisteen en zilver in de ruime vertrekken, met opvallend hoge plafonds en veel moderne kunst en fotografie aan de muren. Over opvallend gesproken; vrijwel overal is er contact met buitenwereld. In de restaurants, bars, ontspanningsruimtes en zelfs in de meeste liften is er zicht op zee.

Het geeft een gevoel van ruimte en dat is wel zo handig bij dreigende verschijnselen van zeeziekte (advies: hou je ogen gericht op de horizon). Het 3 7

G O L F . N L

GOLF.NL

Sfeerimpressie van deze golfcruise

schip telt tien dekken, waarbij de bovenste zeven toegankelijk zijn voor passagiers. Onze hut bevindt zich op dek vijf, maar Hapag-Lloyd spreekt liever over suites. Logisch, want in tegenstelling tot de meeste andere cruiseschepen heeft iedere suite een balkon. Bovendien biedt de kleinste suite zelfs met 35 vierkante meter nog aanmerkelijk meer ruimte dan de concurrentie. In deze categorie moet je op Europa 2 rekenen op een prijs van circa 3500 euro per persoon voor ongeveer een week cruisen. In verschillende stappen worden de cabines groter tot maximaal 114 vierkante meter. Over de prijs van de (twee) grootste Owner Suites (onder andere eigen sauna, jacuzzi met zicht op zee, 24-uurs butlerservice) doet Hapag-Lloyd Cruises geen uitspraak.

Die is alleen op serieuze aanvraag beschikbaar.

NIET HELEMAAL ALL-IN In onze bescheiden Veranda Suite treffen we gekoelde champagne en fruit, waaronder een schaaltje verse aardbeien. Een snelle inspectie van de hut toont een walk-in closet met onder andere een kluis, badjassen en reddingsvesten (die bij de verplichte veiligheidsoefening op de eerste dag gedragen moeten worden).

De badkamer met bad, separate douche, toilet, wastafel en talloze benodigdheden ziet er spic en span uit. In de bed- annex woonkamer is voldoende ruimte voor een smal bureau, zithoek én minibar.

Het bier, water en fris uit die minibar zijn overigens bij de prijs inbegrepen. Net als alle (!) maaltijden in de zeven restaurants aan boord. Ook de fooien zijn inclusief. Wel moet je betalen voor de drank die je buiten je suite nuttigt, maar de prijzen (bijvoorbeeld 5,50 euro voor een serieuze cocktail) zijn bijzonder redelijk te noemen. Verder moet je aan boord rekening houden met extra kosten voor internet (via de satelliet, dus fiks aan de prijs) en speciale arrangementen (wellness, excursies, cursussen, lessen) al kun je gratis gebruikmaken van de sauna, fitnessruimte, bibliotheek, verschillende kidsclubs (van kleuters tot teens) en het centrale zwembad-met-schuifdak op dek negen. Er is heel bewust niet voor een volledig all inclusive concept gekozen, want “daarmee kies je voor de middelmaat en wij willen ver boven die middenmaat uitstijgen”, zo laat een medewerker weten.

OVERWEGEND DUITS Het is opvallend hoe snel je je op dit drijvende vijfsterrenhotel thuis voelt. Dat heeft niet alleen met alle

CRUISEN MET HAPAG-LLOYD CRUISES Hapag-Lloyd Cruises (tegenwoordig in handen van reisorganisatie TUI) beschikt over een kleine vloot van vier schepen. De compacte MS Hanseatic en MS Bremen worden vooral ingezet bij avontuurlijke expedities, de grotere MS Europa biedt maximaal vierhonderd gasten een klassieke, meer traditionele cruisebeleving. Ook op de Europa 2 is alles gericht op vijf-sterrenplus-luxe, maar dan in een meer moderne, eigentijdse stijl waarbij je je smoking kunt thuislaten. Het merendeel van de passagiers beschikt (vooralsnog) over een Duitse nationaliteit, de leeftijden op Europa 2 zijn heel divers, van gezinnen en tweeverdieners tot pensionado’s. Golf neemt een steeds prominentere rol in als een van de arrangementen die individueel (à la carte) of in een groep geboekt kunnen worden. De golfprogramma’s worden daarom het hele jaar door – ook voor kinderen – aangeboden.

EEN PAAR VOORBEELDEN UIT HET CRUISEPROGRAMMA VOOR 2016

MUMBAI EN DE PERZISCHE GOLF 25 maart - 7 april 2016 (dertien dagen), vanaf 5.691 euro per persoon.

GOLFBANEN Muscat (Oman) Muscat Hills GC Doha (Qatar) Doha GC Abu Dhabi (VAE) Abu Dhabi GC National course Dubai (VAE) Address Montgomerie GC 1 Ruime suites met de allure van een vijfsterrenhotel.

2 De badkamer van de Owner Suite.

3 Service met een glimlach. Hier de receptie.

4 Een open en licht interieur.

5 Iedere hut heeft een eigen balkon.

Additionele kosten golfpakket: 1.390 euro p.p.

CIVITAVECCHIA (ROME) NAAR MONTE CARLO

31 mei - 9 juni 2016 (negen dagen), vanaf 4.551 euro per persoon GOLFBANEN Bonifacio (Corsica, Frankrijk) Golf de Sperone Barcelona (Spanje) Club de Golf de Barcelona St. Tropez (Frankrijk) Golf de Beauvallon Additionele kosten golfpakket: 990 euro p.p.

Meer info: hl-cruises.com

GOLFCRUISE

1

2

3

4

TRAVEL

5

3 9

G O L F . N L

1

aanwezige faciliteiten en luxe te maken, maar bovenal met de extreem goede, klantgerichte service. De staf bestaat uit zo’n 370 personen. Het bedienend personeel is overwegend Duits en spreekt uitstekend Engels.

De letterlijk en figuurlijk lagere en veelal onzichtbare rangen komen uit goedkopere Aziatische landen. Ook de meeste passagiers hebben een Duitse nationaliteit. Wij schatten zo’n negentig procent. Een van de redenen voor het uitnodigen van de internationale pers, is dat HapagLloyd Cruises een breder, internationaler publiek zoekt.

GOLF À LA CARTE Tot zover de feiten. Naast het ervaren van die uitstekende service, de moderne faciliteiten en voortreffelijke (specialiteiten)restaurants, moet er ook gegolfd worden. En dat begint al op het schip. De Europa 2 heeft altijd minimaal één, soms twee PGA-pro’s die in twee

golfsimulators klaarstaan voor lessen en swinganalyses.

Desgewenst met video. Ook zonder professionele tips mag je op de zestien banen van de simulator een bal slaan. Voor het echte werk kun je kiezen uit een individueel, op maat gesneden à la carte golfprogramma (waarbij je vooraf je wensen voor en bij de te kiezen baan in de buurt van de volgende haven aangeeft) of een groepsarrangement. De aanwezige pers werd uitgenodigd om deel te nemen aan het groepsarrangement op golfbanen bij Lissabon (Penha Longa), Cadiz (Montenmedio) en Malaga (Parador). En dat is waar het ware ontstressen voor ons, vakidioten als we zijn, pas echt begint.

GEPOETSTE CLUBS EN SCHOENEN Bij aankomst in iedere haven worden de golftassen door het personeel naar de gereedstaande touringcar

1 Zwemmen met open dak.

2 Hapag-Lloyd Cruises neemt het zeebanket letterlijk.

3 Alle maaltijden in de zeven restaurants aan boord zijn bij de prijs inbegrepen.

GOLFCRUISE

TRAVEL

ALTERNATIEF VOOR SNELLE BESLISSERS: PIN HIGH GOLFCRUISE MONTE CARLO - BARCELONA

2 3

gebracht. Een van de voordelen van de groepsarrangementen is dat er altijd een golfpro meegaat. Hanna Baum, onze dienstdoende professional, begeleidt iedereen, gemiddeld tussen de twintig en dertig passagiers, naar de bus waar een lokale gids onderweg meer over de baan en omgeving vertelt. Bij aankomst staan de buggy’s klaar, net als de emmertjes met ballen op de drivingrange. De flights zijn dan al ingedeeld, greenfees betaald, scorekaarten met handicapverrekening en starttijden ingevuld en de flessen water klaargelegd. Ondertussen heeft iedereen aan boord al een setje ballen, tees en potloden ontvangen. In tegenstelling tot het serieuze journaille, spelen de gewone passagiers steeds een ontspannen wedstrijdje met kleine prijzen na afloop. Tijdens de rondes worden lunchpakketten en verfrissingen uitgedeeld, net als ongedwongen spel- en techniektips van Hanna en haar collega John die in een

Dit jaar nog een golfcruise boeken? Pin High Golftravel en Cruise Travel van ANWB organiseren samen, na succesvolle eerdere edities, wederom een golfcruise. Op 14 oktober 2015 vaart het luxe schip Marina van de rederij Oceania Cruises over de wateren van de West-Middellandse Zee. Je vertrekt vanuit het mondaine Monte Carlo en maakt de oversteek naar het vaste land van Italië met steden als Florence en Rome. Via Mallorca vaar je terug naar Frankrijk om de cruise in de wervelende wereldstad Barcelona af te sluiten. De tocht – met gegarandeerde afvaart – is zodanig samengesteld dat een optimale combinatie van golf en sightseeing mogelijk is. Dit alles onder professionele wedstrijden reisleiding. Tijdens deze cruise speel je op vier mooie golfbanen en vlieg je met KLM.

HET PAKKET

• tien nachten tweepersoons binnenhut/volpension; • vier greenfees (Montecatini GC, Argentario GC, Golfpark Puntiro, St. Maxime Golf); • heenvlucht Amsterdam - Nice met KLM; • terugvlucht Barcelona - Amsterdam met KLM; • transfer luchthaven - schip v.v.; • gebruik faciliteiten aan boord; • non-alcoholische drankjes; • transfers van/naar de banen; • wedstrijd- en reisleiding.

Binnenhut vanaf 2.479 euro p.p.* Buitenhut vanaf 2.669 euro p.p. * Balkonhut vanaf 2.919 euro p.p. * * Op basis van twee personen

Meer info & te boeken bij pinhigh.nl

4 1

GOLFCRUISE

TRAVEL

buggy kriskras over de baan rijden. Na afloop van de achttien holes een paar drankjes in het clubhuis en dan weer zonder zorgen – ruim voor vertrek – terug in de bus naar de boot. De clubs worden opgeslagen en voor je schoongemaakt, de golfschoenen desgewenst gepoetst.

IN WEEMOED Toegegeven, goedkoop is het niet. Voor een groepsprogramma golf betaal je circa 950 euro extra. Ook dat is een kwestie van loslaten, want voor dit bedrag word je behandeld als een ware VIP en golf je drie dagen zonder organisatorische zorgen op een aantal prachtige banen.

Het ene moment sta je tussen de rollende heuvels van Cadiz ballen te putten, een paar uur later heb je een 360 graden uitzicht op de azuurblauwe golven van de Middellandse Zee, om de volgende ochtend wakker te worden in een andere haven voor een nieuw golfavontuur. Eenmaal op de kade van Ibiza, klaar voor onze

reis naar huis, kijken we in weemoed naar het enorme gevaarte dat achter ons met vuistdikke touwen ligt afgemeerd. We hadden zonder problemen nog een week in de comfortabele luxe van de Europa 2 kunnen doorbrengen. Veel beter dan dit zal een golfvakantie niet snel meer worden. Een herinnering die we waarschijnlijk nooit meer zullen loslaten.

DE BANEN

PENHA LONGA GOLF RESORT SINTRA, PORTUGAL Cijfer Leadingcourses: 8,1 Greenfee: 97 euro (weekdagen), 130 euro (weekend)

MONTENMEDIO GOLF & COUNTRY CLUB CADIZ, SPANJE Cijfer Leadingcourses: 8,3 Greenfee: 90 euro

EL PARADOR GOLF MALAGA, SPANJE Cijfer Leadingcourses: 7,1 Greenfee: 72 euro

Op ongeveer een uurtje rijden van Lissabon ligt het fraaie Penha Longa Golf Resort, een onderdeel van de Ritz Carlton-groep.

Dit statige, in palazzo stijl opgetrokken landgoed tussen de heuvels van Sintra, vind je niet alleen een luxueus vijfsterrenhotel, maar tevens een aangrenzende, uitstekend onderhouden baan met talloze interessante landmarks (zestiende eeuws klooster, Romeins aquaduct), vergezichten (op prachtige natuur, maar ook het racecircuit van Estoril) en een opvallend modern ingericht clubhuis. De greenfee is, zeker in het weekend, aan de prijs maar daarvoor krijg je achttien uitdagende holes met veel hoogteverschillen. De greens vonden we wat aan de trage kant, maar dat is dan ook het enige punt van kritiek.

Een waar feest voor golfliefhebbers met een zwak voor mediterrane natuur; tussen de kurk-, olijf-, pijn-, eucalyptus- en palmbomen zul je nauwelijks een vlak stukje fairway of green vinden. Met smalle afslagen, flink wat blinde holes en een overdaad aan bunkers, is dit geen eenvoudige baan. Montenmedio ligt er ook in hartje zomer uitstekend bij, maar de faciliteiten (inclusief paden voor de buggy’s) kunnen wel een stevige opknapbeurt gebruiken. Het authentieke clubhuis met zwembad verkeert daarentegen in prima staat. Vooraf worden we gewaarschuwd om geen kostbaarheden mee de baan op te nemen. Omdat lokale dieven soms de buggy’s van onachtzame gasten leegroven.

Gaf ons een onbestemd gevoel en een extra reden om recht op de fairways te blijven.

Vlakke resortbaan, grenzend aan de zee. Een van de oudste (1925) golfbanen in de regio, maar nergens is die historie nog voelbaar. De meeste hotelgasten hebben weinig interesse in golf, zo lijkt het vanuit het geïntegreerde clubhuis. Storend is het frequent en laag overkomend vliegverkeer, maar de vele tropische vogels nemen er geen aanstoot aan. Het groene Parador heeft prima fairways en bedrieglijk snelle greens, toch is de baan in z’n geheel weinig spectaculair. Sommige holes hebben zicht op de Middellandse Zee en – jawel – het lokale naaktstrand. We noteren veel korte par-vier’s, maar het maakt een rommelige indruk. Met dank aan de wat geforceerd aangelegde, waterhindernissen en de vele, zanderige waste areas.

Meer info: penhalonga.com

Meer info: montenmediogolf.com

Meer info: parador.es/en/paradores/ parador-de-malaga-golf 4 3

1 ADRESPOSITIE:

creëer een krachtbron Als de gemiddelde amateurgolfer klaarstaat om een drive te slaan, denkt hij aan het doel of, nog waarschijnlijker, aan die waterhindernis rechts van de fairway. Ik denk aan mijn benen. Ik wil ze sterk en stabiel hebben, van mijn billen tot aan mijn kuiten. Zo beperk ik mijn heupdraai als ik mijn schouders ga draaien voor maximale weerstand tussen onder- en bovenlichaam.

Ga daarvoor extra breed staan en zet je voeten verder van elkaar dan schouderbreedte. Deze bredere basis beperkt je heupdraai. Druk dan je knieën wat naar buiten zodat je benen krom lijken. Duw nu je lichaam naar beneden door je spikes in de grond te drukken. Je benen zijn nu klaar voor actie; de spanning is het signaal dat je de backswing kunt starten. Krachtige benen helpen je om te swingen als een atleet. Als je benen slap zijn, kunnen ze de kracht van de beweging nooit aan. Zelfs als je geen powerhitter bent, met slappe benen heb je geen fundament voor een goede swing.

BENEN Ga wat lager ‘zitten’ en zodra je voelt dat je bilen bovenbeenspieren aangespannen zijn, kun je de swing beginnen.

VOETEN Duw je voeten in de grond. Het moet voelen alsof je in het gras verdwijnt.

STAND Ga breed staan, dat geeft een stevig fundament.

MICHELLE-WIE

INSTRUCTIE

S P O R T S / M U R R A Y A N G U S B E E L D E N

Duw je knieën naar buiten alsof je op een paard zit. Je voelt je meteen sterker staan.

T E K S T

KNIEËN

I L L U S T R A T E D

C L A S S I C

/

G E T T Y

I M A G E S

|

V E R T A L I N G

G E R A R D

L O U T E R

MICHELLE WIE SWINGT

IN VIER STAPPEN NAAR VERRE DRIVES Golf is natuurlijk veel leuker als je drives op de fairway eindigen. Maar hoe sla je constante, verre én rechte drives? US Open-winnares Michelle Wie deelt een paar van haar geheimen én een checklist.

Sinds ik een jaar of dertien ben, sla ik mijn drives al verder dan de meeste meisjes (en sommige jongens) met wie ik speelde.

Ik ben nu 25 en mijn drives zijn alleen maar beter geworden.

Ik heb het geluk dat ik lang ben en lange armen en benen heb, mijn lichaam is gemaakt om veel swingsnelheid te creëren.

Maar om succesvol te zijn, moet je de bal ver maar zeker ook recht slaan. Ik heb hard gewerkt om accurater te worden met de driver zonder veel afstand in te leveren. Een stijging van 26 procent fairways hit sinds 2012 is het bewijs dat mijn afslagen met de driver nu zijn zoals ik ze hebben wil. Je hoeft niet lang en slank te zijn om goede drives te slaan. Iedereen kan verder en rechter slaan met vier fundamentele swingposities die, met wat training, ervoor zorgen dat je swingsnelheid omhoog gaat en de accuratesse toeneemt. Volg mijn stap-voor-stap-checklist en je zult merken dat je drives een heel eind weg midden op de fairway landen.

4 4 5 5

G O L F . N L

INSTRUCTIE

MICHELLE-WIE

MICHELLE SUNG WIE De Amerikaanse Michelle Sung Wie (25) werd op vijftienjarige leeftijd professional en speelt op de LPGA Tour. Ze heeft ZuidKoreaanse ouders die vlak voor haar geboorte naar Honolulu emigreerden; haar vader werd professor aan de Universiteit van Hawa誰. Haar moeder won in 1985 het Zuid-Koreaans amateurkampioenschap golf.

Michelle begon al met golf toen ze vier jaar was. Ze werd later lid op de Waialae Country Club op Hawa誰. Op haar 21ste moest Wie kiezen tussen de ZuidKoreaanse en Amerikaanse nationaliteit en koos voor de laatste. Wie studeerde aan de Stanford Universiteit.

Op de LPGA Tour won ze vier toernooien: Lorena Ochoa Invitational (-13, 2009), CN Canadian Women's Open (-12, 2010), LPGA Lotte Championship (-14, 2014) en het US Women's Open (-2, 2014). Ook speelde ze drie keer mee in de Solheim Cup die ze met het Amerikaanse team in 2009 won.

SCHOUDERS Draai je schouders zo veel mogelijk.

Ze zijn de motor van de beweging.

2

BACKSWING:

beweeg alles behalve je onderlichaam Ik heb betere drives gekregen door een simpelere backswing. Vroeger probeerde ik alles te draaien als ik de backswing begon. Neem dit van mij aan: draai gewoon je bovenlichaam en laat je armen en handen automatisch volgen. Zo wordt het bijna onmogelijk om niet in de goede swingbaan te komen. Daarom is het zo belangrijk om je benen stevig te hebben. Zonder die sterke basis draait je onderlichaam mee met je bovenlichaam, hoe je ook probeert dat niet te laten gebeuren.

Kijk naar mijn onderlichaam in mijn backswing en bij de adrespositie: identiek! Het Nike-logo op mijn linkerbeen is niet bewogen. En kijk naar de coil; het verschil tussen de draai van mijn schouders en heupen zorgt ervoor dat mijn lichaam is opgedraaid en gespannen staat als een veer. Halverwege de backswing heb ik al veel weerstand opgebouwd en al die energie ga ik gebruiken bij impact.

KNIEﾃ起 Je knieﾃｫn staan nog steeds naar buiten, span je benen zodat ze atletisch zijn.

BENEN Met mijn benen zorg ik ervoor dat het onderlichaam niet draait.

VOETEN Blijf je voeten in de grond duwen zodat het onderlichaam niet beweegt.

4 7

G O L F . N L

WEERSTAND Maximale schouderdraai versus minimale heupdraai.

KNIEﾃ起 Je wilt je lichaam bij de top van de backswing op dezelfde hoogte hebben als bij de startpositie.

Je ziet dat de buiging in mijn knieﾃｫn hetzelfde is gebleven en ik ben niet omhoog gekomen met mijn lichaam, heel belangrijk voor zuiver contact.

ADRESPOSITIE:

creﾃｫer een krachtbron

De gemiddelde amateurgolfer denkt als hij klaarstaat om een drive te slaan, aan het doel of, nog waarschijnlijker, aan die waterhindernis rechts van de fairway. Ik denk aan mijn benen. Ik wil ze sterk en stabiel hebben, van mijn billen tot aan mijn kuiten. Zo beperk ik mijn heupdraai als ik mijn schouders ga draaien voor maximale weerstand tussen onder- en bovenlichaam. Ga daarvoor extra breed staan en zet je voeten verder van elkaar dan schouderbreedte (zie foto 1). Deze bredere basis beperkt je heupdraai. Druk dan je knieﾃｫn wat

naar buiten zodat je benen krom lijken. Duw nu je lichaam naar beneden door je spikes in de grond te drukken. Je benen zijn nu klaar voor actie; de spanning is het signaal dat je de backswing kunt starten. Krachtige benen helpen je om te swingen als een atleet. Als je benen slap zijn, kunnen ze de kracht van de beweging nooit aan. Zelfs als je geen powerhitter bent, met slappe benen heb je geen fundament voor een goede swing.

MICHELLE-WIE

3

INSTRUCTIE

HANDEN Laat je handen automatisch vallen (doe dat niet actief), het gebeurt vanzelf als reactie op de gewichtsverplaatsing richting het doel. Zo kom je in de perfecte slot-positie, het is bijna magie‌

TRANSITIE:

bewaar de energie voor impact Als je golf kijkt op tv, is het moeilijk te zien wanneer een speler zijn backswing eindigt en de downswing begint. Maar in jouw swing is die transitie heel duidelijk. Zoals bij de meeste amateurgolfers is, als je de downswing inzet, je eerste beweging het helemaal opendraaien van je heupen. Hoewel veel pro’s dat advies geven, verklap ik mijn geheim: dat opendraaien moet later gebeuren, niet bij het begin van de downswing maar dichter bij impact. Het heet niet voor niets een transitie: je bereidt je lichaam voor op een krachtsexplosie maar je wilt die kracht nog even vasthouden. De stevige basis met dat sterke onderlichaam? Nog even zo houden, en dat geldt ook voor je bovenlichaam.

Verplaats alleen het lichaamsgewicht naar je linkervoet zonder je heupen of schouders te draaien. Het enige verschil tussen de toppositie en het eerste stuk van de downswing is dat mijn linkerheup dichter bij de bal is omdat mijn gewicht richting het doel is verplaatst (mijn handen en armen vallen automatisch naar beneden als reactie op die beweging). Vanuit deze positie kan ik de snelheid opvoeren zonder angst voor een hook of een slice.

LICHAAM Verplaats je onderlichaam naar het doel, houd de rest zo stil mogelijk.

VOETEN Als mijn gewicht naar links gaat, druk ik nog harder met mijn linkervoet in de grond.

4 9

Golfschoenen Zonnebril Concentratie

Transavia wenst u alvast een fijne golfvakantie toe!

MICHELLE-WIE

TIP: Focus op de bal, en dan bedoel ik echt focussen. Kies bij de adrespositie een dimple en kijk daarnaar tot de bal weg is van het clubhoofd. Focussen op een dimple houdt het lichaam rustig en het voorkomt dat je omhoog komt met je borst in de hitting-zone. Dit klinkt misschien als een klein detail, maar het kan een groot verschil maken. Dus neem van mij aan: ogen op de bal!

4

INSTRUCTIE

Lekker

laten DOWNSWING:

ouwehoeren

HEUPEN

gewoon laten gaan

Houd je linkerheup op dezelfde hoogte in de backswing. Na impact gaat de die heup omhoog en naar links.

OGEN Focus op een enkele dimple op de bal. Dat helpt je laag te blijven en het voorkomt missers.

LICHAAM Zodra de transitie is voltooid, draai je je lichaam. Je kunt nooit te veel draaien.

Zodra ik mijn heupen heb verplaatst naar het doel, draai ik onmiddellijk.

Eerst met mijn heupen en dan met mijn boven-lichaam. Zo krijg je een snap-beweging door de bal, zoals met een zweep. Zo simpel is het: gewoon loslaten, het lichaam dat gespannen staat als een veer, laat je vrijuit terugdraaien.

Als ik echt goede drives sla, hou ik mijn houding intact. Daarmee bedoel ik: mijn hoofd houdt dezelfde afstand tot de bal op het moment van impact als bij de startpositie. Dat geldt ook voor mijn handen; ik wil die nagenoeg op dezelfde plek hebben bij de adrespositie als bij impact.

De meeste golfers, ik ook, hebben de neiging de bal te slaan met hoge handen, de shaft komt een beetje omhoog.

Daardoor kan het clubblad open komen te staan op het moment van raken. Mijn coach David Leadbetter hamert er voortdurend op: laag blijven en doordraaien.

5 1

G O L F . N L

NIKE | Muts € 30 | Jasje € 80 | Riem (roze) € 65 | Polo € 85 | Broek € 100 | Damesschoenen € 140 Herenschoenen € 180 | Riem (wit) € 65Shirt (roze) € 75 | Jasje € 190

F O T O G R A F I E

L O D E W I J K

D U I J V E S T E I J N

|

S T Y L I N G

G E E R T - J A N

R E N Z E N

|

A S S I S T E N T

S T Y L I N G

E L L E N

R O O I J A K K E R S

NAJAARSMODE

GOLF

MODE

PUMA | Lux performance adjustable cap black € 29,95 | Lux fitted golf belt € 54,95 | Novelty sweater € 99,95 Lux blend polo black € 99,95 | Lux blend polo dark Grey Heather € 99,95 | Lux YD stripe polofederal blue € 99,95 Lux tech pants Quicksilver € 119,95 5 3

G O L F . N L

TO M - W AT S O N

INTERVIEW

G O L F L E G E N D E TO M W AT S O N O V E R H E T E I N D E VAN ZIJN LOOPBAAN ALS PROFESSIONAL

“Ik heb het gereedschap niet meer om door te gaan” TOM WATSON, 65 JAAR, IS EEN SPRINGLEVENDE GOLFLEGENDE, EEN AMBASSADEUR EN WOORDVOERDER VAN DE SPORT EN EEN WERELDWIJD GELIEFDE GENTLEMAN. IN SEPTEMBER DOET HIJ MEE AAN HET KLM OPEN. IN EEN EXCLUSIEF INTERVIEW MET GOLF.NL VERTELT WATSON OVER ZIJN PASSIE VOOR THE GAME EN ZIJN ZORGEN OVER DE TOEKOMST VAN GOLF.

T E K S T

C H R I S

V E L D K A M P

|

B E E L D

C H R I S

A L L E R T O N , R A L P H

L A U R E N

5 5

GOLF.NL

De video met Tom Watson

TO M - W AT S O N

INTERVIEW

Tom Watson op zijn geliefde Old Course in St. Andrews.

TOM WATSON GEBOREN 4 september 1949 in Kansas City, Missouri OPLEIDING Stanford University

Getty Images

PRO SINDS 1971

T

WOONPLAATS Stilwell, Kansas

om Watson, Gary Player, Sam

Boulden, en ze sloeg me er vier keer uit.” Het is Tom

Torrance, Freddy Couples en

Watson ten voeten uit. De Amerikaan is nu 65 en

andere topgolfers van vijftig

min of meer met pensioen, het KLM Open wordt een

en ouder staan half juli op

van zijn laatste wedstrijden met de “kids”. Hij kan

de range van de Sunning­

terugkijken op een glorieuze golfcarrière, maar hij

dale Golf Club. De beroemde

blijft competitief. Hij kan zich er heel moeilijk bij

heidebaan bij Londen is gastheer van het Brits Open

neerleggen dat het einde van zijn loopbaan als speler

voor senioren. De heren rekken en strekken, slaan

is aangebroken. “Het is tijd”, zei Watson twee dagen

af en toe een bal, maar praten vooral. Zo gaat dat op

eerder bij zijn afscheid van het Brits Open. “Ik heb

de vriendschappelijke seniorentour waar niemand

nergens spijt van, behalve dat dit het einde is. Het

meer iets hoeft te bewijzen. Het gesprek gaat over het

spijt me dat ik niet meer het gereedschap heb om

Brits Open op de Old Course van St. Andrews. Tom

door te gaan.” Niettemin gaat Watson er alles aan

Watson heeft daar net twee dagen geleden afscheid

doen om goed te spelen in het KLM Open. Tegen die

genomen van het major championship dat hij vijf

tijd is hij net 66, maar Watson hoopt en verwacht

keer won. Ze zijn het er over eens dat de afloop dit

dat hij op de Kennemer, een baan waar precisie

jaar een beetje een anticlimax was, zo luisteren

belangrijker is dan lengte, nog uit de voeten kan.

we af, want was het niet mooi geweest als Jordan Spieth zijn derde major op rij had gewonnen? Dan gaat het gesprek over de Gary Player Invitational op Wentworth, een benefietwedstrijd waaraan ze een dag eerder hebben meegedaan, en hoe leuk het was. Waarop Watson zegt: “Maar ik kan wel wat meer clubhoofdsnelheid gebruiken... Ik speelde met een meisje van de Ladies European Tour, Amy

Bent u al eens in Nederland geweest?

“Nee, het wordt mijn eerste bezoek aan Nederland en ik kijk er erg naar uit. Ik verdiep me graag in de geschiedenis van golf en Nederland speelt een grote rol in de historie. Golf is in Nederland begonnen als kolf. Ik heb kolfclubs van vroeger gezien, die meer weg hebben van hockeysticks

FAMILIE In 1997 na 25 jaar gescheiden van zijn eerste vrouw Linda met wie hij twee kinderen kreeg, sinds 1999 getrouwd met Hilary.

AANTAL ZEGES 71 (waarvan 14 op de seniorentour) MAJORZEGES 8 (5 keer Brits Open, 2 keer Masters, 1 keer US Open) RYDER CUP 4 keer als speler (10 partijen gewonnen, 4 verloren, 1 gelijk); 2 keer als captain (1 keer gewonnen, 1 keer verloren) WEBSITE tomwatson.com GOEDE DOELEN Watson zet zich onder meer in voor de Bruce Edwards Foundation, ALS Research (zijn caddie Bruce Edwards overleed aan ALS), het Children's Mercy Hospital en The First Tee of Greater Kansas City (een jeugdgolfprogramma).

5 7

© acushnet 2015 *source: darrel survey report

t o u r p r o v e n l e at h e r c a b r e t ta m o d e l s . m o r e p l ay e r s p r e f e r t o W e a r fJ t h a n a l l o t h e r b r a n d s c o m b i n e d *.

Acushnet nederlAnd Bv • Heibloemweg 3 • 5704 bS Helmond

WWW.FOOtJOY.de

TO M - W AT S O N

INTERVIEW

3

1

4 1 Tom Watson in 1977 op Turnberry bij zijn tweede zege in het Brits Open.

3 Tom Watson na zijn verlies tegen Stewart Cink in de play-off van het Brits Open 2009.

4 Tom Watson in 2014 als Ryder Cup-captain met zijn vrouw Hilary.

2

dan golfclubs, en kolftaferelen in Nederland op oude schilderijen. Het spel evolueerde en we zullen waarschijnlijk nooit weten hoe dat precies is gegaan, maar volgens de verhalen is het huidige golf ontstaan in Schotland, op linksland. In St. Andrews wordt al eeuwen golf gespeeld op holes die misschien ontworpen zijn door herders.”

De Kennemer is een linksbaan en u bent een groot liefhebber van linksgolf. Is dat een belangrijke reden om mee te doen aan het KLM Open?

“Ja, ik werd benaderd o en vroeg waar er gespeeld werd. De reputatie van de Kennemer Golf & Coun­ try Club maakte de beslissing heel makkelijk. Deze baan behoort tot de beste honderd van de wereld.

Ik hoop alleen dat mijn ouwe spel de test van zo’n prachtige baan nog aan kan!”

U won tussen 1975 en 1983 vijf keer het Brits Open, dat altijd op linksbanen wordt gespeeld.

Maar u was in het begin geen fan van linksgolf.

“Mijn eerste teeshot op een linksbaan was op

Getty Images

2 Tom Watson en Jack Nicklaus in de Ryder Cup van 1981; Amerika won.

Monifieth Golf Club in 1975. Ik was in Schotland om mee te doen aan het Brits Open op Carnoustie.

Daar sloeg ik een prachtige bal midden fairway, maar we konden hem na een paar minuten nog steeds niet vinden. Dus drop ik een bal op de fairway, waar hij in mijn ogen had moeten liggen.

Ik sla naar de green en zoek toch nog even naar die eerste bal. En ik vind ’m vijftig meter links in een kleine potbunker. Hij had kennelijk een heuveltje op de fairway geraakt en was daar terechtgeko­ men. Hier hou ik niet van!, zei ik tegen mezelf. Dit is geen golf. This is luck. This is bad luck! Heel lang hield ik niet van de onzekerheid van linksgolf en hoe de bal ongunstig kan wegstuiten. Ik stond er niet bij stil dat de bal ook heel vaak gunstig stuit.

In het begin haatte ik linksgolf en pas jaren later, vanaf 1981, ben ik het gaan omhelzen. Ik begon te begrijpen dat linksgolf juist door de onzeker­ heid zo aantrekkelijk is. Het is moeilijk maar ook uitdagend omdat je moet leren omgaan met de onzekerheid. Je moet je er niet tegen verzetten, maar ervan genieten.”

5 9

Voor een 22-jarige is Jordan Spieth al zeer volwassen en hij heeft meer talent dan ik op die leeftijd U bent 65 en u speelt nog steeds topgolf. U bent fysiek en mentaal topfit. Wat is het geheim?

“Ik heb veel aan mijn ouders te danken, ze hebben me goede genen gegeven. Mijn lichaam is fit en ik heb in mijn hele loopbaan geen serieuze blessures gehad. In 2008 heb ik een nieuwe linkerheup gekregen, dat is alles. Ik heb dus veel geluk gehad, er was nooit iets waardoor ik geen normale golf­ swing kon maken. Mijn geest topfit? Ik vergeet alles tegenwoordig!”

De beste golfers van dit moment zijn Rory McIlroy en uw landgenoot Jordan Spieth. Hij is nog maar 22. Hoe vergelijkt u hem met uzelf toen u 22 was?

“Hij heeft een volwassener instelling en hij heeft meer talent dan ik op die leeftijd had. Ik was toen nog ruw, Jordan is al verfijnd. Hij onderscheidt zich op mentaal gebied. Hij is tough, gebrand, hij wordt boos maar houdt zijn woede in en blijft scherp. Voor een 22-jarige is hij zeer volwassen.”

Maar u onderscheidt zich door mentale kracht, u weet niet van opgeven.

“Ik speel nu bijna 44 jaar golf als professional en ik heb een mentaliteit ontwikkeld waarmee ik professioneel golf kan spelen. Dat verlies ik niet meer. Maar mijn vaardigheden worden wel minder. Ik kon wedijveren met de besten, maar ik heb niet meer al het gereedschap dat vroeger in mijn gereedschapskist zat. Lengte in je slagen, dat is het belangrijkste, maar ik heb heel wat clubhoofdsnelheid verloren, wat normaal is als je ouder wordt. Op de banen die worden gebruikt voor de majors kan ik niet meer meestrijden.

Daarom heb ik besloten dat de editie van 2016 mijn laatste Masters wordt. Ik wilde zes jaar ge­ leden al stoppen met de Masters, maar ik heb het nog een tijdje kunnen volhouden. Het KLM Open is vermoedelijk het op twee na laatste kampioen­ schap dat ik speel met de kids zoals ik ze noem, de youngsters.”

Spelers van nu met hun moderne swing, die veel van het lichaam vergt, zullen zij net als u in staat zijn op hun 59ste nog mee te strijden om de titel in het Brits Open?

“Dat is niet te zeggen. Toen Tiger Woods majors begon te winnen, werd aan Jack Nicklaus gevraagd of hij dacht dat Tiger zijn record van achttien majorzeges zou gaan verbeteren. Misschien, zei Nicklaus toen, die kans bestaat zeker, maar er zijn drie dingen waarmee hij in zijn loopbaan en leven te maken krijgt. Familie, blessures en desire, het verlangen om de beste te zijn, zouden volgens Nicklaus bepalen of Tiger meer majors zou winnen dan hijzelf. Tiger heeft wat obstakels gehad onderweg: familie en blessures. Ik denk dat het verlangen er nog steeds is, maar je weet het niet. Jordan Spieth staat nog aan het begin van zijn loopbaan, en alles lacht hem toe: hij heeft ver­ langen en vuur, hij heeft nog geen blessures gehad en hij is niet getrouwd. Hij is in balans omdat hij

TO M - W AT S O N

INTERVIEW

nu al een familieman is. Zijn familie staat heel dicht bij hem en hij heeft een gehandicapte zus die hem volgens eigen zeggen met beide voeten op de aarde houdt. Zij is belangrijker dan zijn golfspel.”

In de meeste landen groeit golf niet meer.

Hoe ziet u de toekomst van de sport?

“Het gaat goed met professioneel golf. We hebben geweldige spelers die golfers gekluis­ terd aan de televisie houden en die mensen inspireren golfers te worden. Dat gaat goed.

De terugval van het aantal amateurgolfers wordt veroorzaakt door social media. Te veel mensen hebben geen tijd meer om het spel te spelen. Vroeger hadden mensen tijd, nu kijk je op je smartphone: Hé, ik heb vier berichten, ik moet een antwoord sturen. Of er belt iemand.

Je hebt geen tijd meer om te golfen. Wat me zorgen baart, is dat kinderen zo geobsedeerd zijn door social media, dat ze niet willen golfen en ze willen veel andere dingen ook niet doen. Die telefoon is het belangrijkste ding in hun leven.”

Wat moet er gebeuren?

“The game heeft diepe wortels en die gaan niet dood. Er zullen altijd weer mensen zijn die het spel leren en verliefd op golf worden. Ik hoop dat professionals over de hele wereld een inspiratie zijn voor nieuwe golfers. Het is de verantwoordelijkheid van clubprofessionals om golfers te creëren. De clubpro’s zijn goede golfers met passie voor het golfspel en zij moeten die passie doorgeven. Bij de meeste golfers op de Tour ging het zoals bij mij: ik be­ gon met het spel omdat mijn vader een golfer was. Ik was toen zes jaar oud. Mensen spelen golf omdat ze via hun ouders met de sport in aanraking zijn gekomen. De vraag is of ouders deze rol blijven houden. Als zij het niet doen, dan moet het komen van eenn niveau onder de ouders, de professionals.”

BEKIJK DE VIDEO MET LEGENDE TOM WATSON op GOLF.NL

U zet zich in voor jeugdgolf in uw land. Hoe kun je kinderen het beste enthousiast maken voor golf? Hoe competitief moet het zijn?

“Als ik kinderen zou lesgeven, zou ik hun eerst leren de bal omhoog te krijgen. Sla de bal des­ noods in het begin altijd vanaf een teetje als dat nodig is. Ik zie veel volwassen amateurs de bal op de grond gooien als ze op een par-drie komen. Dan grijp ik altijd in. Waarom doe je dat?, zeg ik dan.

Jack Nicklaus zegt dat je zeker twee slagen per ronde verliest als je de bal op par-drie’s niet opteet. Daarna zou ik de kinderen zo goed mogelijk leren putten.

Wedstrijdjes laten doen met de putter zodat ze gevoel krijgen voor afstanden op de green en voor glooiingen. Als dat lukt, raken ze verslaafd aan het spel. Ze zien dat een bal door de break van een green van links naar rechts afbuigt of omdat er harde wind van links is, en ze gaan nadenken hoe ze het moeten aanpakken. Het is heel belangrijk dat er leeftijdsgenootjes zijn van een gelijk niveau, maar ik zelf wilde altijd wedstrijden doen tegen betere spelers. Ik wilde ze verslaan, want ik was heel competitief. Mijn vader was een heel goede speler, in feite de eerste medespeler die ik wilde verslaan, en mijn oudere broer was de tweede. Ik denk dat wedstrijdjes spelen goed is. Wie kan de bal het dichtst bij die tas daar chippen? Iedereen

6 1

niet achttien holes laten spelen, dat duurt veel te lang en het doet pijn, zoveel swings als ze moeten maken! Voor nieuwe golfers zijn verkorte vormen de manier om met het spel te beginnen. Je kunt ook andere vormen overwegen, bijvoorbeeld met grotere holes. Wat je in elk geval moet doen, is wat we op een club in Kansas City hebben gedaan: afslagplaatsen maken voor mensen die de bal niet ver slaan. Oudere mensen dus, maar ook kinderen die net beginnen. Zo geef je ze het plezier dat ze de green halen en misschien wel een birdie maken.”

mag het één keer proberen. Dat is goed, daar leer je van. Als kinderen leren hoe ze moeten putten en de bal in de lucht moeten krijgen, dan win je ze voor de sport.”

Hoe belangrijk zijn golftradities zoals een achttien-holesronde? Moeten er verkorte vormen van golf komen, zoals rugby nu rugby sevens heeft?

“Toen ik opgroeide, speelde ik geen achttien holes. Laten we even drie holes spelen, zei mijn vader tegen me. Of zes. Of negen. Op zijn golfclub kon dat, alleen even hole één, twee en negen spelen bijvoorbeeld. Dan duurt golf niet de hele dag en dat is belangrijk. Nieuwe golfers moet je zeker

U wordt vaak omschreven als een ambassadeur van golf, een woordvoerder van het golfspel die opkomt voor de tradities. Waarom vindt u de tradities van golf zo belangrijk?

“Met de jaren zou wijsheid moeten komen en ik heb op dat gebied zeker vooruitgang geboekt. In mijn loopbaan als golfer ben ik wijzer geworden.

Golf heeft door de eeuwen heen een grote conti­ nuïteit. De Old Course in St. Andrews is de oudste baan waarop nog altijd majors worden gespeeld.

Bijna alle grote kampioenen hebben hier gestre­ den. Deze baan heeft de tand des tijds doorstaan, van 1873 tot nu. Ja, ze hebben tees naar achteren verplaatst, maar de greens en de bumps and humps op de fairways zijn nog dezelfde. De continuïteit van golf is opmerkelijk; er is niets veranderd en er moet ook niets veranderen. Dat vind ik heel mooi en ik hou heel erg van de tradities van ons spel.

Als iemand een bal slaat, dan ben je stil. Je toont hiermee respect: het is jouw beurt om te slaan en ik wil je niet afleiden bij het slaan van dat kleine witte balletje dat daar eenzaam en onbeweeglijk

OPVALLENDE UITSPRAKEN VAN TOM WATSON “Het is heerlijk om te spelen voor mensen die het spel zo goed begrijpen.

Ze snappen wanneer je een goede slag slaat, ze klappen omdat ze begrijpen hoe moeilijk het was. De Schotten omarmen en respecteren golf.”

Over zijn liefde voor Schotland.

“Ik was hun captain. De fouten die zijn gemaakt, zijn door mij gemaakt en ik neem hiervoor de volle verantwoordelijkheid.”

Na kritiek van Phil Mickelson op Watsons leiderschap toen Amerika de Ryder Cup van 2014 verloor.

“Hij moet zijn zaken op orde brengen en respect voor het spel tonen zoals anderen dat in het verleden hebben gedaan. Als hij terugkomt moet hij wat nederigheid aan het publiek tonen.”

Watson was een van de weinigen die zich publiekelijk uitsprak over Tiger Woods toen uitkwam dat hij was vreemdgegaan.

TO M - W AT S O N

ligt. Die bal wegslaan zou heel makkelijk moeten zijn, maar we weten allemaal hoe moeilijk het is. Respect is onderdeel van golf en ook de jonge professionals beseffen dat. Jordan Spieth zeker, maar ook Zach Johnson die het Brits Open heeft gewonnen: ze tonen respect voor het spel en de medespelers. Daarom hou ik zo van golf. Er is nog steeds respect, terwijl er in de wereld minder respect is voor anderen dan vroeger.”

Als u terugkijkt op uw leven, zou u iets anders doen als u het opnieuw kon doen?

“Nee. Alles wat ik heb gedaan, deed ik zo goed mogelijk. Een mens kiest niet altijd de juiste wegen en oplossingen. Ook ik heb een aantal foute beslissingen genomen in mijn leven en op de golfbaan, maar toen ik ze nam dacht ik dat het goede beslissingen waren. Zo is het leven; golf is not a perfect game en het leven is ook niet perfect.

Probeer hetgeen te doen wat goed is, dat is het belangrijkste. En bij alles wat je doet, moet je proberen om het zo goed mogelijk te doen. En ten derde: probeer anderen te helpen. Als je je houdt aan die drie dingen, dan ben je een goed mens.

Dus: doe wat goed is, doe je best en help anderen.”

Wat zijn uw plannen de komende tien jaar?

“Mijn vrouw is een liefhebber van wat we in ons land cutting horses noemen. Paard tegen koe is de beste manier om het te omschrijven. Stel dat een koe ziek is, dan moet je die koe met een paard scheiden van de kudde, maar die koe wil altijd terug naar de kudde. In wedstrijden word je beoordeeld op je kwaliteiten en ik wil er graag

“Het vloeken en gooien met clubs moet stoppen. Zo’n voorbeeld mag hij niet geven voor kinderen.”

Over het gedrag van Tiger Woods in de baan.

INTERVIEW

Als kinderen leren hoe ze moeten putten en de bal omhoog krijgen, dan win je ze voor

de golfsport

beter in worden. Ik wil ook graag meer tijd besteden aan fotografie, ook met quadcopters, wat jullie drones noemen. Je kan daarmee prachtige omgevingsbeelden maken. Ik woon op een boerderij met 161 hectare grond, dus er is genoeg te fotograferen, ook wild dat er rondloopt. Ik zal in de toekomst meer tijd hebben en je kunt je pen­ sioen maar beter plannen. Ik zal het wel moeilijk vinden om niet langer professioneel te golfen. Dat weet ik nu al. De tijd dat ik niet meer kan spelen, komt steeds dichterbij en ik ga vast en zeker een soort leegte voelen. Maar die wil ik vullen met leuke dingen en naar sommige van die dingen kijk ik nu al heel erg uit, zoals grootvader zijn voor mijn kleinkinderen en hun iets leren.”

“De putt op de 72ste hole op Turnberry.

Ik had de kans om op mijn 59ste het Brits Open te winnen en ik greep die kans niet.

Het spel kan soms heel wreed zijn.”

Over één slag in zijn loopbaan die hij graag zou overdoen.

“Als iemand die de golfhistorie respecteert, wilde ik graag mijn Brits Open-loopbaan beëindigen in St. Andrews, op de Old Course, waar alle grote kampioenen hebben gespeeld.”

Over zijn laatste Brits Open in juli van dit jaar.

6 3

G O L F . N L

HET WOOLD Natuurlijk, de meeste golfers herkennen en erkennen de charme van een oud, authentiek clubhuis waar het historisch sentiment vanaf druipt en de verbeelding over vervlogen tijden haar gang kan gaan.

Maar de klok staat niet stil. In de golfwereld gelukkig ook niet. Het Woold is zo’n club met een moderne touch. Deze strakke, eigentijdse inrichting van de kleedkamer kan nog wel een aantal jaartjes mee.

KLEEDKAMERS

INBEELD

GET DRESSED! ZOVEEL BANEN, ZOVEEL KLEEDKAMERS. VAN SUPER CHIC MÉT BAR TOT EEN PAAR HOUTEN BANKEN TUSSEN VIER MUREN. B E E L D

K O E N

S U Y K

6 5

G O L F . N L

THE DUTCH Als je het over exclusief hebt, dan heb je het over The Dutch. De kleedkamers zijn luxe, de douches geweldig, je kunt op grote schermen naar golf kijken en er is ook nog eens een bar met barkeeper. Dus je neemt in de kleedkamer alvast een biertje, Ên na afloop eentje (of twee) op de overwinning. En de dames maar wachten‌ In hun kleedkamer is bar noch barkeeper.

KLEEDKAMERS

INBEELD

AMVJ Wie het niet erg vindt om naast modder uit de rough ook wat voetbalveldgras of gravel terug te vinden, is in de kleedkamer van AMVJ op de goede plek. Op zoek naar de barman? Dan ben je snel klaar. Voor een drankje moet je toch echt gewoon naar de bar van het Sportcentrum, die de golfclub deelt met een voetbal-, honkbal-, tennis-, tafeltennis- en hockeyvereniging.

6 7

G O L F . N L

AMSTERDAM OLD COURSE Wie wil wegdromen naar de tijd van voor de Tweede Wereldoorlog, moet voor de grap eens op een bankje gaan zitten in de kleedkamer van de Amsterdam Old Course. Het clubhuis is geopend in 1935 en de kleedkamers zijn nog bijna authentiek. Bijna, want het bad is vervangen door douches.

En er mag sinds 1977 niet meer gerookt worden. Een verstandig besluit want de kleedkamers zitten vlak onder het rieten dak. De herenkleedkamer is een schilderij als de lage avondzon op de houten lockers schijnt. In de hoek zit een deur en daarachter een kamertje dat verliefde paartjes gebruikten tijdens wilde feesten in het verleden. De naam? Het Prins Bernard Kamertje.

De prins golfde graag en was ook wel eens op die feesten, meer wil de club er niet over kwijt.

KLEEDKAMERS

INBEELD

DE DOMBURGSCHE Ruim zeshonderd leden telt De Domburgsche, dus voldoende plek om je in om te kleden lijkt geen overbodige luxe. Hoewel niet bijzonder sfeervol kun je deze kleedkamer ruimtelijkheid niet ontzeggen. En de handdoeken liggen klaar voor leden en gasten, zoals gebruikelijk bij elke zichzelf respecterende golfclub. Maar waar de golfers zijn...

6 9

G O L F . N L

JOOST LUITEN

KLEEDKAMERS

INBEELD

DE PARKEERPLAATS Kleedkamers? Veel golfers, vooral nieuwe en jongere spelers, komen er eigenlijk nooit. Ze verkleden zich op de parkeerplaats. Schoenen uit, golfschoenen aan en hup, naar de range of de eerste tee voor negen holes, want achttien duurt te lang. Conservatieve golfers keuren het af. Golfschoenen en -kleren trek je aan in de kleedkamer en dan bestel je iets in het clubhuis. Je rijdt ook niet meteen weg na een ronde, je drinkt iets met je medegolfers, zoals het hoort. Op sommige clubs mag je niet eens je golfschoenen aantrekken op de parkeerplaats, maar die clubs worden wel steeds zeldzamer.

7 1

G O L F . N L

GOLF.NL

I L L U S T R A T I E

TOP-25

J O Y C E

S C H E L L E K E N S

TOPPERS IN DE NEDERL ANDSE GOLFWERELD

DE MACHTIGSTE 25 WIE TREKKEN ER AAN DE TOUWTJES IN NEDERLAND GOLFLAND? WELKE MANNEN EN VROUWEN ZIJN HET MEEST INVLOEDRIJK? DE GOLF.NL TOP 25 VAN MACHTIGSTE MENSEN LAAT HET ZIEN.

M

et ongeveer 380.000 geregistreerde spelers is golf na voetbal en tennis de derde sport van

golfers in Nederland op de mat viel, een stuk invloedrijker. Maar hij is als vaste commentator van Sport1Golf en als hoofdredacteur van Golfers Magazine nog lang niet van het toneel verdwenen.

Nederland, met een serieuze economische

waarde. Interessant dus om te zien wie er aan de touwtjes trekken. Wanneer ben je machtig en invloedrijk? Als je invloed hebt op de prijs van golf, op de toegankelijkheid van de sport, op de ontwikkeling van nieuwe golfbanen, op het onderhoud van banen, op ons equipment.

24 | Maarten Voermans – NGF Is als Manager Marketing & Communicatie bij de golfbond verantwoordelijk voor het dit voorjaar gestarte communicatieplatform GOLF.NL, waarmee alle golfers in Nederland bereikt worden. Voermans maakt ook deel uit van het managementteam van de NGF.

Kortom, als je invloed hebt op de manier waarop golf in Nederland wordt georganiseerd en gespeeld.

Als basis voor deze lijst gebruikten we een eerder in GOLF.NL Weekly verschenen top 25, die na een uitgebreide belronde is geactualiseerd.

Sommige namen in deze top 25 kent iedere Nederlandse golfer, andere namen zullen daarom wellicht een stuk minder bekend zijn.

25 | Jan Kees van der Velden – commentator Sport1/hoofdredacteur Golfers Magazine Was als hoofdredacteur van GOLF Journaal, de NGF-uitgave die meerdere keren per jaar bij alle

23 | Wim Rijkaart van Cappellen – oprichter Golf Vereniging Nederland Golf Vereniging Nederland is de eerste landelijke niet aan een baan gebonden golfvereniging met meer dan tienduizend leden. De vereniging is de luis in de pels van de NGF, vecht voor de rechten van de vrije golfers en tegen het establishment in de Nederlandse golfwereld. Rijkaart introduceerde een alternatief handicapsysteem voor het in zijn ogen veel te gecompliceerde EGA-handicapsysteem. Maar zijn systeem is kennelijk zó eenvoudig dat er nauwelijks meer iets van is vernomen…

7 7

G O L F . N L

Op de ROBINSON Golf Academy is golf geen spelletje... het is pure passie! PGA-professionals nemen u mee naar de ruime driving range voor een perfecte tee. Ook ervaren golfers kunnen hun handicap verbeteren op onze perfect onderhouden golfbanen, gelegen op prachtige locaties. En helemaal mooi: het green fee-pakket voor u en uw golfverslaafde vrienden kunt u van te voren al boeken.

U kunt dus direct bij aankomst de baan op!

Nog meer ROBINSON: stijlvol en goed entertainment, wellness, sporten, een privé strand en gastronomische wondertjes uit de achtertuin.

ROBINSON Club Quinta de Ria: ✔ Aan de indrukwekkende kust van de oostelijke Algarve ✔ Sportief vermaak voor het hele gezin ✔ Golfbaan op ca. 90 meter ✔ Moderne golflessen voor alle niveaus

ROBINSON Club Agadir: ✔ Aan de Atlantische kust van Marokko ✔ 4 Golfbanen in de omgeving ✔ Unieke locatie voor watersporten ✔ Culinaire verwennerij

Arke.nl /ROBINSON | 130 winkels Arke.nl | 130 0900winkels 8847 | 0900 8847 € 0,70

per gesprek

€ 0,70

per gesprek

TOP-25

GOLF.NL

22 | Marcel Welling – exploitant The International Sinds zijn vertrek bij Burggolf (zie plek 8) flink aan invloed ingeboet, maar niet helemaal uit beeld. Welling doet de exploitatie van zijn prestigieuze golfproject The International bij Schiphol. Hij is ook eigenaar gebleven van de Burggolf-baan in Middelburg die voortaan als De Zeeuwsche door het leven gaat.

21 | Frank Pont – golfbaanarchitect Golfbaanarchitecten bepalen voor een groot deel hoe de holes die wij spelen, eruit zien. Als dat geen invloed is op ons golfleven... Jarenlang verdeelden de architecten Gerard Jol en Alan Rijks de buit.

De komst van Frank Pont op het architectenfront zorgde een jaar of tien terug voor flinke concurrentie en daar is iedereen alleen maar scherper door geworden met betere ontwerpen als gevolg.

20 | Hans Ruggenberg – golfverslaggever De Telegraaf Wie over golf schrijft in de grootste krant van Nederland, heeft vanzelf invloed op hoe wij over golf en onze topgolfers denken. Is ook ghostwriter van de columns van Joost Luiten.

19 | Niek Molenaar – directeur Made in Scotland Made in Scotland is de partij achter The Dutch, het duurste golfcomplex (totale investering dertig miljoen euro) ooit in Nederland aangelegd. Topmannen uit het bedrijfsleven ontmoeten elkaar op deze club met een ongekend serviceniveau. In 2016 is The Dutch voor het eerst gastheer van het KLM Open.

18 | Christel Boeljon – Tourspeelster Hoera, een vrouw op de lijst! Christel Boeljon, de beste golfster die Nederland ooit heeft voortgebracht, zorgde met haar optreden in de Solheim Cup en dit jaar met haar zege in het Deloitte Ladies Open voor veel positieve aandacht voor het vrouwengolf. Dat is heel hard nodig. Zou een nog veel mooier uithangbord kunnen zijn maar acteert liever in de luwte.

Topmannen uit het bedrijfsleven ontmoeten elkaar op deze club met een ongekend serviceniveau

17 | Liz Weima – toernooidirecteur Deloitte Ladies Open/bestuurslid NGF Nog een dame! Liz Weima, winnaar van het Dutch Open in 1994, maakt sinds december 2014 deel uit van het NGF-bestuur. Natuurlijk heeft Weima de portefeuille topgolf. Is als toernooidirecteur van het Deloitte Ladies Open ook een voorvechter van het vrouwengolf.

16 | Familie Wagemakers – eigenaren van GolfPlaza Judith Wagemakers, dochter van oprichter Ger, zwaait de scepter bij GolfPlaza, een keten met een aantal kleinere golfwinkels en megastores in Rijswijk, Utrecht, Eindhoven en Amsterdam.

Bepaalt met Jumbo Golfwereld (zie plek 15) voor een flink deel de prijzen van ons golfequipment.

15 | Familie Van Eerd – eigenaren van onder meer Jumbo Golfwereld Vooral bekend van de succesvolle Jumbosupermarkten maar de familie Van Eerd is ook eigenaar van golfwinkels in Amsterdam, Arnhem,

7 5

G O L F . N L

Breda, Bunnik, Kerkrade, Rotterdam, Nijverdal en Veghel. Jumbo Golfwereld voert een felle concurrentiestrijd met GolfPlaza. De Van Eerdjes hebben behalve een fortuin aan supermarkten nog iets wat de Wagemakertjes niet hebben: een eigen golfbaan. Die baan heette de Company Club De Hooge Vorssel en nu The Duke, een zeer exclusieve club met achttien fraaie holes.

14 | Daan Slooter – toernooidirecteur KLM Open Voormalige topamateur wordt door KLM Openorganisator TIG Sports ingehuurd als toernooidirecteur. Volgde het instituut Robbie mister golf van Erven Dorens op. Geen sinecure, maar Slooter is inmiddels niet meer weg te denken. Is ook één van de vaste golfcommentatoren van Sport1.

13 | Will Moerer – directeur Sport1 Golf op televisie is van groot belang voor de ontwikkeling van de sport. Studio Sport negeert, op een paar momenten in het jaar na, de op twee na grootste sport van het land. Gelukkig is er Sport1.

De rechten voor de European Tour, US PGA Tour, Ryder Cup en majors liggen de komende jaren nog vast bij Sport1, dat 24 uur per dag golf uitzendt.

12 | Robert-Jan Derksen – voormalig Tourspeler Eind vorig jaar gestopt maar nog altijd invloedrijk. Wordt nog geregeld geïnterviewd en is

Een Luiten die goed presteert, zorgt voor media-aandacht en dat heeft golf hard nodig

nooit bang zijn mening te geven over allerhande golfzaken. Is ook co-commentator geworden bij Sport1Golf. Zijn invloed kan nog groter worden als Derksen zoals de verwachting is iets gaat doen in de begeleiding van Nederlandse golftalenten.

11 | Eric Bakker – directeur Pin High Golf Travel Pin High Golf Travel, dochteronderneming van de ANWB, is met afstand de grootste golftouroperator in Nederland. Geschat marktaandeel: 65 procent. Pin High-directeur Eric Bakker selecteert met zijn team de wereldwijde bestemmingen. Duizenden Nederlandse golfers maken vervolgens hun keuze uit het enorme aanbod.

10 | Hans Blaauw – directeur Het Rijk Golfbanen Blaauw krijgt het als algemeen directeur van de vier golfbanen van Het Rijk (Nunspeet, Nijmegen, Margraten en Sybrook) voor elkaar het ledenaantal te laten groeien, terwijl de meeste clubs tegen een afname aankijken. Een knappe prestatie.

Het kán dus wel en collega’s zullen bij Blaauw willen spieken hoe hij dat voor elkaar bokst.

9 | Jean-Paul Jansen – directeur ANWB Golf ANWB Golf is met 33.000 leden de grootste golfclub (D-club, zonder eigen golfbaan) van Nederland. Met zoveel leden en het betrouwbare ANWB-stempel heb je hoe dan ook invloed.

ANWB Golf probeert haar leden goede speelmogelijkheden aan te bieden op een groot aantal banen tegen een mooie prijs. Dat lukt steeds beter.

8 | De familie Bosch – eigenaren Burggolf De nazaten van ondernemer Jan Bosch hebben een nog groter belang gekregen in Burggolf door de overname van de aandelen van Marcel Welling.

De familie Bosch is nu eigenaar van vijf banen: Gendersteyn, Sint Nicolaasga, Wychen, Zoetermeer en Purmerend. De exploitatie daarvan én van de Burggolf-banen in Emmen en Haverleij is ook in handen van de familie. Marcel Welling schuwt de publiciteit nooit, de familie Bosch blijft juist op de achtergrond. De operationeel directeur Henk-Jan de Boer heeft de opdracht de Burggolf-banen nieuw elan te geven.

TOP-25

7 | Joost Luiten – Tourspeler Heeft de beste golfer van Nederland invloed?

Natuurlijk. Een Luiten die goed presteert, zorgt voor media-aandacht en dat heeft golf hard nodig voor een verdere popularisering. Luiten zou zijn mening over wat er moet gebeuren om topgolf op een hoger plan te krijgen, vaker en luider kunnen laten horen. Maar misschien is het maar beter dat Joost dat niet doet en zich vooral op zijn eigen spel concentreert.

GOLF.NL

5

4 6 | Harm Kreulen – directeur KLM Nederland KLM en het Dutch Open, het is een bijna niet meer weg te denken combinatie. Het sponsorcontract loopt tot en met 2018. Dat een sterk Open belangrijk is voor de uitstraling van golf, behoeft geen betoog. Harm Kreulen is de nummer 7 op deze lijst omdat hij als directeur van KLM Nederland directer betrokken is bij het Open dan topman Pieter Elbers. Elbers gaat op de Kennemer hoogstwaarschijnlijk wel de prijsuitreiking doen.

Zal het enthousiasme van zijn voorganger Camiel Eurlings – ”Super! Super!” – vermoedelijk niet overtreffen. Maar we achten de kans wel groot dat Elbers vaker de bokaal mag uitreiken dan Eurlings die na één KLM Open het veld al moest ruimen.

5 | Martijn van der Meulen – TIG Sports Sportmarketingbureau TIG Sports, voorheen This is Golf, is organisator van het KLM Open, Deloitte Ladies Open en Dutch Senior Open, toernooien die van groot belang zijn voor de uitstraling van golf. TIG Sports wordt geleid door het driemanschap Norbert Chevalier, Niels Markensteijn en Martijn van der Meulen. De laatste treedt het meest op de voorgrond. Beleefde onlangs zijn finest hour tijdens het ook door TIG Sports georganiseerde WK Beachvolleybal. In het stadion op de Hofvijver zat Van der Meulen tijdens de finale prominent naast koningin Máxima. Dat moet haast wel een springplank zijn naar een nog hogere positie in deze top 25.

4 | Peter Rijneveldshoek – voorzitter PGA Holland Je hoort het vaak: de teaching pro is de belangrijkste man/vrouw op een golfbaan. Zij zijn het

3 die mensen golf leren en – als het goed is – voor altijd de liefde voor het spel bijbrengen. Peter Rijneveldshoek is voorzitter van de PGA Holland, de organisatie van de pro’s in Nederland. De PGA bepaalt samen met de NGF de opleidingseisen voor pro’s en daarmee hun niveau. De golfprofessionals zouden nog veel meer invloed kunnen krijgen, maar het is een helse klus die mannen en vrouwen, bijna allemaal eenmansbedrijfjes, op één lijn te krijgen. Rijneveldshoek doet, samen met de in feite net zo machtige directeur Frank Kirsten, in ieder geval zijn uiterste best.

3 | Tinus Vernooij – voorzitter Nederlandse Vereniging van Golfaccommodaties Tinus Vernooij vindt zichzelf eigenlijk te oud voor het voorzitterschap. “Met een witte man van 63 jaar met een geslaagde maatschappelijke carrière (Vernooij verkocht zijn bedrijf Kalibra in 2009 aan multinational Cofely, red.) aan het roer, wordt het beeld van golf als ouwemannensport bevestigd.

7 7

G O L F . N L

2

1 De NVG zou beter een jongere voorzitter kunnen hebben. Mijn voorganger was Jacqueline Lambrechtse, een vrouw, dat was al beter.” Dat zei Vernooij eind 2014 in een interview in GOLF Weekly. Waarom in mei 2014 dan toch het voorzitterschap van de NVG aanvaard? Vernooij, een van de grondleggers van Golfbaan Delfland, de succesvolle pay and play-baan in Schipluiden, wil de golfbranche verder professionaliseren. “Je moet een golfbaan runnen als een bedrijf. Dat geldt voor commerciële maar ook voor verenigingsbanen.”

Het is niet eenvoudig om eigenaren van golfbanen met al hun verschillende (commerciële) belangen op één lijn te krijgen, maar dat lukt toch aardig. En zo is de NVG, met naast voorzitter Vernooij ook de net zo invloedrijke directeur Lodewijk Klootwijk, zeer bepalend. De verhoudingen tussen de NGF en de NVG stonden een tijd op scherp toen de NVG met veel bombarie een golfpaspoort introduceerde en zo beginnende golfers ging registreren. Dat golfpaspoort is uiteindelijk opgegaan in het 9stappenplan. De NVG en de NGF spreken – in ieder geval voor de bühne – weer vol liefde over elkaar.

2 | Willem Zelsmann – president Koninklijke Nederlandse Golf Federatie De meeste sportbonden hebben een voorzitter,

de leidsman van de Koninklijke Nederlandse Golf Federatie wordt nog altijd aangesproken met de ere-titel president. Helaas voor Willem Zelsmann moet hij zijn directeur net voor laten op deze lijst. De directeur van de NGF kan jaren op zijn plek blijven zitten, de president blijft hooguit zes jaar (twee termijnen van drie) op het pluche.

Wie Zelsmann ziet en hoort praten denkt: typisch een traditionele golfer. Dat is-ie ook. Maar wel één met een groot golfhart. Loopt tijdens het Deloitte Ladies Open veel liever achttien holes mee in de baan met Christel Boeljon dan dat hij tussen andere Very Important Persons in het clubhuis van The International hangt. Dochter Marieke speelde op de Ladies European Tour en is nu een gedreven teaching pro. Zelsmann was, voor hij aantrad bij de NGF, voorzitter van de Rosendaelsche Golf Club, een van de oude negen, een select groepje clubs waartoe ook gerenommeerde banen als De Pan, Noordwijk, Kennemer en de Haagsche horen. Dit oldclubsnetwork blijft zeer invloedrijk in de golfwereld.

1 | Jeroen Stevens – directeur NGF Toen golf in Nederland nog een kleine sport was voor de happy few, waren er clubs waar de professionals het clubhuis niet mochten betreden. Anno 2015 is Jeroen Stevens, de zoon van een Drentse golfprofessional (Wim Stevens), de machtigste man in het Nederlandse golf. Het zegt iets over de democratisering van de golfsport in de afgelopen pakweg veertig jaar. Bij zijn aantreden bij de NGF in 2009 was hij pas 38 jaar, een broekie in een bestuurlijke golfwereld die voornamelijk door grijze mannen werd (en eigenlijk nog steeds wordt) bevolkt. Inmiddels is Stevens 43 jaar en zijn ook bij de directeur van de golffederatie de eerste grijze haren zichtbaar. Misschien wel omdat hij zich zorgen maakt over het (dreigende) tekort aan leden op clubs die hardnekkig vast blijven houden aan het traditionele ledenmodel. Vijf jaar geleden zei Stevens in GOLF Weekly dat hij “tien jaar maximaal, maar ik denk korter” directeur van de NGF zou blijven. We zullen zien. Machthebbers hebben doorgaans moeite afstand te doen van hun troon.

Dat pluche plakt nu eenmaal. GOLF.NL zocht Jeroen Stevens op om hem te feliciteren met zijn

TOP-25

GOLF.NL

positie van machtigste man in het Nederlandse golf.

De machtigste man, dat moet goed voelen...

“Machtigste man in het golf, pfff, die titel zegt mij helemaal niets. Ik heb helemaal geen macht.”

Wie is er dan de machtigste man of vrouw in het Nederlandse golf ?

“Door de structuur in de golfwereld is er niet één persoon die veel macht heeft. Als je je afvraagt wie wat voor elkaar kan krijgen, dan snap ik dat ik als directeur van de federatie hoog scoor. De NGF heeft natuurlijk invloed, maar we kunnen pas echt iets bereiken als wij met organisaties als de PGA (professionals), de NVG (Golfbaaneigenaren) en de clubs de handen ineen slaan.

Dat gebeurt ook maar het kan nog veel beter.”

Je bent ruim vijf jaar directeur van de NGF. Wat is er in die tijd bereikt?

“De NGF is een kenniscentrum geworden met een heel brede expertise, ook als het gaat om de exploitatie van golfclubs. Clubs en banen weten ons steeds beter te vinden voor advies. Er zijn sterke programma’s ontwikkeld voor onder andere jeugd, families en duurzaamheid. Het 9-stappenplan is baanbrekend, er is serieuze interesse bij buitenlandse golfbonden om dit ook in te voeren. En dit jaar zijn we gestart met het nieuwe communicatieplatform GOLF.NL. Er moet nog veel gebeuren, maar over een paar jaar is dat een indrukwekkend platform. Uniek voor de sportwereld.”

Wat vind je het meest teleurstellend?

“Hoe langzaam de noodzaak tot verandering doordringt bij vooral de leden van golfclubs. Het traditionele ledenmodel is op de lange termijn niet houdbaar. Iemand van veertig die fulltime werkt en drie kinderen heeft, is een ander lid dan iemand die gepensioneerd is en alle tijd heeft om te spelen. Toch blijven veel clubs één standaardtype lidmaatschap aanbieden en moet iedereen hetzelfde betalen. Het besef dat er iets moet gebeuren groeit, maar werkelijk stappen zetten blijkt toch lastig. De club-

Het zou zo ontzettend goed zijn als we golf als familiesport gaan zien besturen willen doorgaans wel, maar de leden houden wezenlijke veranderingen vaak tegen.

Zo blijven we in een kringetje ronddraaien.”

Jeroen Stevens is voor één dag dictator in de Nederlandse golfwereld, wat gaat hij doen?

“De poorten wagenwijd openzetten voor jeugd, en familielidmaatschappen invoeren: honderd euro per maand en het hele gezin kan spelen. Voor het imago en de toekomst van de sport zou het zo ontzettend goed zijn als we golf als familiesport gaan zien. Het is echt zonde dat clubs allerlei kansen laten liggen om kinderen aan het golfen te krijgen.

Ieder kind in Nederland heeft ooit midgetgolf gespeeld en vindt dat leuk. Midgetgolf is bijna een-op-een putten, toch niet een onbelangrijk onderdeel in onze sport. En er zijn ruim honderdduizend kinderen van wie de vader, moeder of beide ouders golf spelen. Dat biedt een enorme kans maar er wordt nog veel te weinig mee gedaan.”

Toch wel aanlokkelijk, een dagje als dictator met de macht zaken erdoor drukken?

“Ja, als je het zo brengt, zou ik het wel even voor het zeggen willen hebben.”

7 9

G O L F . N L

NAJAARSMODE

PEAK PERFORMANCE | Herenpolo € 110 | Muts € 70 | Herenbroek € 165 | Pet € 50 | Damespolo € 80 Damesbroek € 135 | Damesjas € 225 | Headband € 30 | Riem € 65 | Golftowel € 15

GOLF

MODE

GALVIN GREEN | Broek € 149,95 | Cap € 45 | Rode polo € 99 | Damespolo (streep) € 105 | Tas € 99 Riem (stof) € 35 | Riem (leer) € 95 | Bandana € 25 | Vest (dames) € 105 | Handschoenen € 39,95 8 1

G O L F . N L

SAXTON RULES! WATERHINDERNISSEN Als iemand een antwoord op al jouw golfvragen heeft, dan is het NGF’s Christine Saxton wel. Ze kent niet alleen alle regels, de uitzonderingen op de regels en de uitzonderingen op de uitzonderingen, miss Saxton laat ook beslist niet met zich spotten. Onze regeljuf ziet er nauwgezet op toe dat het spel precies volgens het boekje wordt gespeeld. Ken je een regel niet?

Vraag het miss Saxton en ze doet het uit de doeken. In deze editie alles over waterhindernissen.

T E K S T B E E L D

M A L O U

C H R I S T I N E VA N

S A X T O N

B R E E V O O R T/ N O

C A N D Y

W AT E R H I N D E R N I S S E N

Hoewel de ene baan er meer van heeft dan de andere, waterpartijen horen er altijd bij. Meertjes aangelegd door de architect of greppels en sloten die in het landschap horen, ze vallen allemaal onder de term waterhindernis. Vermijden is het beste advies, maar je ontkomt er niet aan dat er af en toe een bal in zo’n hindernis verdwijnt. Wat doe je dan?

Er zijn twee soorten waterhindernissen. De gewone is gemarkeerd met gele palen, deze ligt meestal dwars op de hole. De laterale heeft rode palen en ligt doorgaans langs de hole. Ook als er geen water in de hindernis ligt, is het volgens de regels een waterhindernis. Als je niet zeker weet of je bal in de waterhindernis ligt, is je bal verloren en moet je de bal spelen vanaf de plek waar je het laatst hebt gespeeld met een strafslag. Als je (praktisch) zeker weet dat je bal in een waterhindernis ligt, mag je regel 26 toepassen. Je bal ligt in de hindernis als de bal met enig deel de hindernis raakt, dus ook als die de rode of gele lijn/paal raakt.

Voor beide type hindernissen (geel en rood) geldt:

1. Je mag de bal spelen zoals die ligt. Dit betekent misschien dat je je schoenen uit moet doen of dat je nat wordt, maar je hoeft geen strafslag te tellen.

2. Je mag een bal droppen en spelen vanaf de plaats waar je de

HEB JIJ EEN VRAAG OVER DE GOLFREGELS?

laatste slag hebt gedaan, en je telt een strafslag bij je score op.

3. Je mag een bal droppen achter de waterhindernis op de rechte lijn die loopt vanaf de vlaggenstok door het punt waar de bal het laatst de grens met de waterhindernis kruiste. Je mag op deze lijn zo ver mogelijk naar achteren als je wilt.

In dit geval moet je ook een strafslag bij je score optellen.

Je mag je bal in de waterhindernis niet onspeelbaar verklaren

Voor de waterhindernis met de rode palen zijn er twee extra mogelijkheden:

4. J e mag een bal droppen buiten de waterhindernis binnen twee stoklengten van de plaats waar de bal de grens van de waterhindernis kruiste (niet dichterbij de hole). Ook hier moet je een strafslag bijtellen.

5. Je mag een bal droppen buiten de waterhindernis aan de overkant van de waterhindernis. Je dropt een bal binnen twee stoklengten van het kruispunt van de waterhindernis dat op dezelfde afstand van de hole ligt als het kruispunt van waar de bal de waterhindernis is ingegaan.

Voor de mogelijkheden twee tot en met vijf mag je je bal schoonmaken voordat je hem dropt. Je mag zelfs je bal vervangen.

REGELS

JE KUNT DIT NALEZEN IN REGEL 26 OP DEGOLFACADEMIE.NL

DO’S

Wat mag je wel als je bal in een waterhindernis ligt?

• Je mag de bal spelen zoals die ligt.

• Je mag je bal identificeren.

• Je mag losse obstakels wegnemen.

DON’TS

Wat mag je niet als je bal in een waterhindernis ligt?

• Je mag de hindernis niet testen.

• Je mag niet grounden (je club op de grond laten rusten).

• Je mag je bal in de waterhindernis niet onspeelbaar verklaren.

• Je mag geen losse natuurlijke voorwerpen wegnemen.

• Je mag geen abnormale terreinomstandigheden ontwijken.

• Je mag geen vast obstakel ontwijken.

Stuur miss Saxton een e-mail en ze geeft uitleg op jouw vraag in een van de gratis edities van GOLF.NL Weekly, te vinden op jouw golfclub.

CHRISTINE@NGF.NL 8 3

G O L F . N L

GOLFHISTORIE

DE BIZARRE START VAN OLYMPISCH GOLF In 2016 maakt golf pas voor de derde keer deel uit van de Olympische Spelen.

Frankrijk had in 1900 de primeur. Hoe dat ging, die eerste keer? Amateuristisch.

We gaan bij de olympische golfbaan van weleer op zoek naar golfhistorie.

T E K S T

O

C H R I S

V E L D K A M P

p een mooie zomerdag

van McDonald’s staat een zwart-witfoto van het

reizen we af naar Golf de

clubhuis tijdens de Jeux Olympiques de 1900 en een

Compiègne, een achttien-

foto van de toenmalige routing (het parcours).

holesparkbaan in de stad

We spelen eerst de baan voordat we vragen gaan stellen in het clubhuis. Het eerste wat opvalt, is dat de holes midden in een paardenrenbaan liggen. Meteen al op hole één moet je slaan over de reling die de paarden op de track houdt. Op andere holes speel je ook over of langs de witte markering. Af en toe tref je een paardenhindernis pal naast een hindernis voor golfers, een bunker. Een racebaan voor paarden gecombineerd met golf is niet ongebruikelijk voor heel oude banen. Musselburgh Links in Edinburgh (uit 1672, de oudste baan ter wereld die nog bestaat) ligt ook in een paardenrenbaan.

Je krijgt een free drop als een bal in een hoefafdruk komt of als je last hebt van de reling.

met dezelfde naam, zo’n tachtig kilometer ten

noorden van Parijs, vlak bij de snelweg tussen Parijs en Brussel. In Compiègne werd in 1918 de wapenstilstand ondertekend die een eind bracht aan de Eerste Wereldoorlog en in 1940 werden de Fransen hier gedwongen een wapenstilstand met de Nazi’s te tekenen. De stad is ook bekend door een kasteelpaleis en een uitgestrekt bos, het Forêt de Compiègne.

Maar de golfbaan midden in deze stad en aan de rand van dit staatsbos geniet grote onbekendheid, terwijl hier in 1900 voor het eerst olympisch golf is gespeeld. We hebben een teetime geboekt zonder te melden waarom we hier zijn, om te kijken wat een gewone gastspeler merkt van de olympische historie.

Het antwoord: bijna niets. In het clubhuis staan

KLEINE GREEN, GROTE BUNKERS

oude bekers en er hangen oude wedstrijdborden en

In Musselburgh waren er eerst holes en pas later werd een officiële racecourse om de baan aangelegd; in Compiègne was het hippodroom er eerst (1875) en volgde de baan (1896). De architect – de toenmalige Engelse pro van Dinard GC, M.W. Freemantle – is geen grote naam maar de

foto’s – de baan en club bestaan sinds 1896 – maar het olympische golfkampioenschap is niet uitgelicht. Alleen op de scorekaart wordt de aandacht gevestigd op de bijzondere wedstrijden die er 115 jaar geleden zijn gespeeld. Naast een advertentie

O LY M P I S C H - G O L F

HISTORIE

Leden kennen geen details over de olympische historie par-zeventigbaan is leuk en gevarieerd. De greens zijn klein – zoals op bijna elke oude baan – maar de bunkers zijn groot. We kunnen een bezoek aanraden. Is het niet fantastisch dat je nog kunt spelen op de baan waar de eerste olympische golfkampioenschappen zijn gehouden? De greenfee is 40 euro (55 euro in het weekend) en voor Nederlanders is het maar vier uur rijden. De baan is in de loop der tijd verlengd (van 3851 meter in 1900 naar 5551 meter nu) maar de lay-out is nauwelijks veranderd. Alleen hole achttien is verlegd, op de olympische achttiende is nu de practice (drivingrange) maar de green en bunker liggen er nog.

ONGEORDENDE MAP MET KNIPSELS

We leren iets meer over de eerste olympische golfbaan en de kampioenschappen als we in het clubhuis (ook nog origineel, uit 1895) de reden van ons bezoek bekendmaken. De leden die we ernaar

vragen weten wel van de olympische geschiedenis maar kennen geen details. Directeur Stéphane Bouteiller weet wel het een en ander. Hij begint te vertellen over hoe Golf de Compiègne 119 jaar na de oprichting nog steeds springlevend is maar wel betere tijden heeft gekend. “We hebben nu ongeveer 340 leden en we willen er graag 450 tot 500.

Maar er zijn in Frankrijk niet genoeg golfers en te veel banen. Het is vooral heel moeilijk om jongere golfers – twintigers tot veertigers – te werven.” De directeur vertelt dat de vereniging het golfterrein huurt van de gemeente en dat Golf de Compiègne een traditionele ledenbaan is. “Maar om extra 8 5

G O L F . N L

Natuurlijk geven we dan ook een groot feest. Dat zal de club zeker helpen.

Een luchtfoto van de olympische golfbaan met paardenrenbaan.

Op de plattegrond is de paardenrenbaan ingetekend.

inkomsten te genereren zijn gastspelers van harte welkom.” Komen er veel golfliefhebbers af op Golf de Compiègne om iets van de olympische geschiedenis op te slurpen? “Nee, nog niet”, zegt Bouteiller, “maar we merken dat het aantal iets toeneemt omdat golf weer olympisch wordt.

Ook Amerikanen, omdat alle olympische golfkampioenen op deze baan uit Amerika kwamen.”

Een mooie brochure van de club en de olympische historie is er niet en op de website staan maar enkele alinea’s. De directeur schenkt ons een lustrumboek dat net af is (Livre d’or du Golf de Compiègne 1896-2016) maar hierin zijn ook maar enkele pagina’s gewijd aan de Olympiades du Golf.

Directeur Bouteiller heeft verder alleen een ongeordende map met oude krantenknipsels waarvan hij kopieën voor ons maakt. We merken op dat de Amerikaanse baan waar in 1904 olympisch golf werd gespeeld de geschiedenis veel meer uitbuit

om golfers en leden te trekken. Waarom is er bijvoorbeeld geen hoek in het fraaie oude pavillion gewijd aan de Olympiades du Golf? “We zijn in gesprek met de Franse Golffederatie”, antwoordt Stéphane Bouteiller, “en het plan is om hier in 2016, vlak voor de Olympische Spelen in Rio, een kleine foto-expositie in te richten en een nationale wedstrijd te organiseren. Natuurlijk geven we dan ook een groot feest. Dat zal de club zeker helpen.”

HOEZO OLYMPISCH?

Waarom werd olympisch golf in Compiègne gespeeld en niet in Parijs zelf ? En hoe waren die wedstrijden? Directeur Bouteiller weet alleen het antwoord op de eerste vraag. “Compiègne is de zes na oudste golfbaan van Frankrijk. In Parijs zelf was in 1900 alleen een negen-holesbaan met een gebrekkig clubhuisje, de Société de Golf de Paris in Mesnil-le-Roi. Compiègne had achttien holes

G O L F . N L

O LY M P I S C H - G O L F

en een paviljoen.” Zo won de stad Compiègne met gemak het gevecht om het gastheerschap en werden de wedstrijden gehouden op de Golf, Lawn-Tennis et Patinage (schaatsbaan, red.) Club de Compiègne. Er is nu nog een tennisbaan naast het clubhuis. Bouteiller legt ook uit dat de Olympische Spelen van 1900 in Parijs onderdeel waren van de Wereldtentoonstelling. In een poging een vooruitstrevend mondiaal imago op te bouwen, besluit de Franse regering namelijk de tweede editie van de moderne Olympische Zomerspelen te koppelen aan die Wereldtentoonstelling. Dit tot frustratie van baron Pierre de Courbertin, die de Spelen vier jaar eerder in Athene nieuw leven had ingeblazen en liever had gezien dat het evenement op zichzelf zou staan. De organisatie van het mondiale toernooi komt in handen van de Exposition Universelle, die besluit het sportevenement over een periode van maar liefst vijf maanden te verspreiden. De reden hiervoor is onder meer dat de Olympische Spelen geen schaduw mogen werpen over de tentoonstelling; het moet enigszins in de luwte plaatsvinden. Zo had het golfkampioenschap destijds veel namen (les Championnats Internationaux, le Championnat de l’Exposition, le Tournoi International de l’Exposition Universelle, Tournoi International de Golf en International Championships of Paris), maar het woord olympisch kwam in geen enkele titel voor. Dat is de verklaring waarom de deelnemers geen weet hadden dat ze de eerste olympische golfers waren. De kampioen bij de vrouwen, de Amerikaanse Margaret Abbott, stierf in 1955 zonder te weten dat ze de eerste Amerikaanse vrouw was die olympisch goud had gewonnen.

(Lees vanaf pagina 91 het verhaal van Margaret Abbott.)

ZOOITJE ONGEREGELD

Details van de golfwedstrijden weet de directeur van Golf de Compiègne niet. Die zijn in de afgelopen decennia komen bovendrijven dankzij golfhistorici zoals de Fransman Georges Jeanneau die in oude tijdschriften en kranten zijn gedoken.

De wedstrijden waren in strikte zin wel de eerste olympische golfkampioenschappen maar stel je er niet te veel van voor. Het waren niet de beste amateurgolfers van de wereld die in Compiègne bijeenkwamen, maar gewoon een paar goede

HISTORIE

George Lyon, olympisch kampioen in 1904.

Golf en de Olympische Spelen • 1900 Golf (voor amateurs) is voor de eerste keer onderdeel van de Olympische Spelen. De wedstrijden worden gespeeld op Golf de Compiègne. In 1896 in Athene – de eerste Olympische Spelen – stond golf niet op het programma, alleen al om de simpele reden dat Griekenland toen geen golfbanen had.

• 1904 Voor de tweede keer strijden amateurs in olympische golfkampioenschappen, maar door een gebrek aan belangstelling bij vrouwen deden ditmaal alleen mannen mee.

Er was een 36-holes strokeplayteamwedstrijd, gewonnen door de Amerikaanse Western Golf Association, en een matchplaytoernooi met 75 deelnemers. Winnaar werd de 46-jarige Canadees George Lyon. Er werd gespeeld op Glen Echoe

CC in de Amerikaanse staat Missouri. Deze baan bestaat nog steeds.

• 2016 en 2020 Golf keert terug als olympisch onderdeel. De baan voor 2016 in Rio de Janeiro wordt vermoedelijk deze zomer geopend.

De beste pro’s van de wereld doen mee. Het IOC staat toe dat een land maximaal twee mannen en twee vrouwen stuurt (als die vier spelers zich plaatsen via een olympische kwalificatieranglijst). Het NOC*NSF heeft een extra eis: dat Nederlanders kort voor de Spelen in de top honderd van de wereldranglijst staan. Op dit moment voldoen alleen Joost Luiten en Christel Boeljon aan de eisen van het IOC én NOC*NSF. In 2016 wordt 72 holes individueel strokeplay gespeeld, de spelvorm in 2020 is nog niet bekend.

8 7

CLUBS & BANEN

NATUUR

GOLFREGELS

Foto: NO CANDY

INSTRUCTIES

E ZIJN W“Golf.nl, NA UWDop nuIEonline jeAR BEN ING! M E Ntablet JE laptop, E ON LI N E VU LenDmobiel” E NQU ETE IN Golfnl LF.N L OP GO

JEUGD & FAMILIE

Foto: Ronald Speijer

REIZEN

EQUIPMENT

TOPGOLF

Foto: Golfsupport.nl

Hét platform voor golfend Nederland 8 8

O LY M P I S C H - G O L F

HISTORIE

Olympische kleedkamers, uit 1896.

Franse golfers aangevuld met rijke buitenlandse spelers die zich de reis naar Frankrijk konden veroorloven, of buitenlandse zakenmannen en studentes (zoals Margaret Abbott) die toevallig een tijdje in Parijs verbleven. De kampioenschappen werden gehouden op 2 en 3 oktober 1900 en trokken in totaal 43 spelers uit vijf landen, van wie tien vrouwen. Kampioenschappen is eigenlijk al een te groot woord, want op basis van de details die historicus Jeanneau heeft verzameld, kun je zeggen dat olympisch golf in 1900 een zooitje ongeregeld was. “Sommige spelers die zich hadden ingeschreven, kwamen niet opdagen en sommige deelnemers hadden zich nooit ingeschreven”, zegt Janneau. “En de moeder van Margaret Abbott werd op het laatste moment gevraagd om mee te doen omdat er zo weinig vrouwelijke deelnemers waren.” Moeder Abbott werd zevende en de Abbotts zijn nog steeds de enige moeder-dochtercombinatie die in dezelfde Spelen dezelfde sport heeft gedaan.

Er kwam heel wat publiek af op de wedstrijden maar dat had weinig weet van de golfetiquette.

De deelnemers klaagden over “luid publiek op cruciale momenten”. Na afloop van de eerste

Na afloop van de eerste speeldag togen ze naar het Heineken House van die tijd speeldag togen de gasten maar ook de spelers naar het Heineken House van die tijd: een populaire herberg in de stad. Daar werd gedineerd en gedanst – en ongetwijfeld ook veel gedronken maar dat vertellen de kranten van 1900 niet.

OLYMPISCH GOLFFEESTJE

De Amerikaan Charles E. Sands (34, handicap 3) won op dag één de Grand Prix de l’Exposition met 82 en 85 slagen. Hij versloeg elf concurrenten. Op dag twee won de Amerikaanse Margaret Abbott (22, handicap 2) de Prix de la Ville de Compiègne (47 slagen, negen holes strokeplay). Op dag twee was 8 9

G O L F . N L

Golf over en langs de reling van een paardenrenbaan.

De Hitler Trophy er ook een achttien-holes-strokeplaytoernooi met handicapverrekening voor mannen. De beste van de negentien deelnemers was de Amerikaan Albert B. Lambert (24, handicap 10). Hij heeft echter geen olympische status verworven want het IOC vindt dat zijn zege “niet genoeg olympisch kaliber” heeft. De handicapverrekeningwedstrijd voor vrouwen ging niet door vanwege onvoldoende inschrijvingen. Het golfprogramma in 1900 werd overigens voor het publiek flink verlevendigd met extra activiteiten, zoals een exhibition match tussen twee pro's, een mixed matchplayputtwedstrijd en een mixed approachwedstrijd, slaan naar een hole op vijftig meter afstand. Het eerste olympische golfkampioenschap was dus vooral een feestje en op sportief gebied minder geslaagd. Wie goed olympisch golf wil zien moet volgend jaar augustus naar Rio. Maar wie zin heeft in een feestje is volgend jaar van harte welkom op Golf de Compiègne om mee te vieren dat het hier het allemaal begon.

Na 1920 eiste het IOC dat een sport één internationaal bestuursorgaan had om deel uit te kunnen maken van de Olympische Spelen. Bij golf waren er twee organen en deze sport kwam dus niet in aanmerking. Maar de Nazi’s organiseerden bij de Spelen van 1936 wel een officieus olympisch golftoernooi. Adolf Hitler schonk een trofee, de Großer Preis der Nationen, die al snel de naam Hitler Trophy kreeg, en beloofde die hoofdprijs persoonlijk te overhandigen als een Duits koppel zou winnen.

Met nog een ronde te spelen had een Duits duo de leiding. Het verhaal gaat dat de Führer na dit goede nieuws in de auto

stapte naar Baden-Baden maar dat hij een dag later weer omkeerde naar Berlijn toen duidelijk werd dat een Brits paar ging winnen.

Gedeeltelijke boycot 36 landen waren uitge­ nodigd, maar omdat Nazi-Duitsland joden al van sportverenigingen had uitgesloten, kwamen de meeste landen niet opdagen. De bonden in Engeland, Frankrijk, Italië, Hongarije, Tsjecho-Slowakije en Nederland stuurden wel spelers. Dat had volgens historici te maken met de grote invloed van de Duitse sportminister Karl Henkell, die toen nog een internationaal gerespecteerd man was.

O LY M P I S C H - G O L F

T E K S T

E D W I N

A M M E R L A A N

|

B E E L D

A R C H I E V E N

F A M I L I E

D U N N E ,

G E T T Y

HISTORIE

I M A G E S

Het verhaal van de eerste olympische golfkampioene

MARGARET ABBOTT Ze was olympisch kampioene, zonder het te weten. Ze was zelfs de eerste vrouw die voor de Verenigde Staten olympisch golfgoud won.

Zonder het te weten. We spraken haar kleinkinderen en luisterden ademloos naar het opmerkelijke verhaal van Margaret Ives Abbott.

9 1

G O L F . N L

D

e Amerikaanse Margaret Abbott is in 1900 22 jaar, heeft handicap 2 en studeert kunstgeschiedenis in Parijs. Ze heeft een tijdje niet gegolfd, maar als ze

hoort dat er een golfwedstrijd wordt gehouden als onderdeel van de Exposition Universelle en de World Fair Games schrijft ze zich in. Ze weet niet beter dan dat ze het Golfkampioenschap van Parijs gaat spelen.

De wedstrijd bij de vrouwen gaat over negen holes en met 47 slagen wordt Abbott de eerste olympische golfkampioene. Daar heeft zij zelf echter geen weet van. Het prille, olympische gedachtegoed is namelijk compleet afwezig. Geen wonder: een evenement bui­ten de stad, een nieuw sportonderdeel, sportwedstrijden gekoppeld aan een wereldtentoon-stelling en een programma dat vijf maanden duurt.

Ik heb haar nooit over mooie slagen horen opscheppen, maar zag haar ogen fonkelen van plezier

Margaret Abbott wint met twee slagen verschil van een landgenote, de andere speelsters bieden weinig concurrentie, getuige de reactie van Margaret na haar zege: “Ik heb het toernooi gewonnen omdat alle Franse meisjes klaarblijkelijk de aard van het spel niet goed hebben begrepen omdat ze op hoge hakken en in lange strakke rokken kwamen opdagen.” Dat Abbott wel een terechte eerste olympische golfkampioene is, bewijst ze iets later in 1900, als ze met overmacht een volwaardig toernooi wint: de Coupe Femina, het latere Franse Amateur Kampioenschap.

THE QUEEN OF HOLLYWOOD

Pas in de jaren tachtig hoort de familie van Margaret dat oma de eerste vrouwelijke olympische golfkampioen was. Sportprofessor Paula Welch heeft na tien jaar zoeken eindelijk enkele familieleden opgespoord en vertelt het goede nieuws. Nu golf weer een olympische sport wordt, kan de zege van Margaret Abbott op veel belangstelling rekenen. Wij spraken alvast met nog levende familieleden van de kampioene die niet wist dat ze olympisch goud had gewonnen.

Via wat e-mails over en weer komen we in contact met kleindochters Jessica, Miranda en Philippa

Dunne. Veel kunnen ze ons niet over hun oma vertellen, omdat ze haar nooit hebben gekend.

Wel weten ze dat ook hun vader aanvankelijk niet op de hoogte was van de olympische zege van zijn moeder. Jessica: “Hij werd hier soms door zijn studenten op gewezen. Vooral door de meer feministische studenten. Dat vond hij iedere keer weer opmerkelijk, aangezien hij zijn moeder nooit over de Olympische Spelen had horen praten.”

Via Jessica komen we terecht bij neef Peter Dunne, een 81-jarige professor neurologie uit Tampa, Florida. Peter, aanmerkelijk ouder dan zijn drie nichtjes, had een hechte band met zijn grootmoeder Margaret. “Mijn eerste herinneringen aan Marda, zoals wij haar noemden, dateren van 1946 in Hollywood, waar zij toen woonde. Marda was 68 jaar en werd, zonder dat ze dit wist, the queen of Hollywood genoemd. Ze was bevriend met de actrices Dame May Whitty en Ethel Barrymore (groottante van Drew Barrymore). De dames speelden regelmatig bridge terwijl er ondertussen flink over de showbizzwereld werd geroddeld.”

O LY M P I S C H - G O L F

HISTORIE

STRAK OP DE FAIRWAY

Peter Dunne heeft Margaret goed leren kennen, ook op golfgebied, toen ze in 1947 introk bij zijn gezin, in Phoenix, Arizona. “We gingen geregeld samen golfen, op een openbare baan, de Encanto Golf Club. Mijn slagen waren 45 tot 55 meter langer, maar eindigden zeer regelmatig links en rechts in de rough. Margaret sloeg iedere bal altijd strak op de fairway. Haar korte spel was echt dodelijk. En dat op zeventigjarige leeftijd! Ze speelde met houten shafts, een koperachtige niblick (een antieke club) en putter. Marda was een lange vrouw van net geen één meter tachtig, en had een dun en statig postuur. Ze was bijzonder competitief ingesteld, maar wel altijd eerlijk. Ik heb haar nooit over mooie slagen horen opscheppen, maar zag haar ogen wel fonkelen van plezier.”

WERELDWIJD

De vader van Jessica, Miranda en Philippa, met zijn moeder Margaret.

Hoewel Margaret nooit heeft geweten dat zij de Olympische Spelen heeft gewonnen, vertelde ze Peter wel dat het toernooi bij Parijs de belangrijkste wedstrijd van haar leven was. “Daarna heeft ze nog in Singapore en India gespeeld en een toernooi in Hawaï gewonnen. Was ze maandenlang per boot onderweg. Haar broer Spud, 1,90 meter lang, won overigens ooit het Western Amateur Golf Tournament, maar is helaas te vroeg aan tbc gestorven.

We zijn in Phoenix samen blijven golfen tot zij bij haar dochter in Lexington, Kentucky, ging wonen.

We hebben elkaar veel geschreven en ze heeft mij ook geregeld opgezocht. Niet lang daarna is Marda gestopt met golfen. Door artritis kon ze de clubs niet meer goed vasthouden. In het voorjaar van 1955 is zij aan de gevolgen van een hartaanval overleden.”

En waar is de medaille van Margaret gebleven? Bij de Olympische Spelen in 1900 werden al wel medailles uitgedeeld aan winnaars en runners-up in sommige sporten, maar golfkampioenen kregen kunstvoorwerpen. “Margaret won een vaas”, zegt Dunne. “Die was gemaakt door glaskunstenaar René Lalique (1860-1945, red). Ze vond hem erg mooi. Maar waar die is? We denken dat de vaas is gestolen of is kwijtgeraakt tijdens een van haar vele verhuizingen.”

9 3

WAT DOET HOF HOORNEMAN BANKIERS NOG MEER DAN MAARTEN LAFEBER SPONSOREN? Het al meer dan 25 jaar in Gouda gevestigde Hof Hoorneman beheert ruim 1,9 miljard euro voor particulieren en instellingen. Hof Hoorneman is een degelijke, toegankelijke en professionele partij waar het belang van de klant altijd voorop staat. Vermogensbeheerder Hof Hoorneman Bankiers verwelkomt steeds meer nieuwe klanten. Hoe dat komt? “Wij zijn voor hen dé bank voor vermogensbeheer”, zegt directeur Jaco Aardoom. “Iedereen is hier welkom en al onze klanten bieden wij een bij hen passende oplossing.”

Iedereen die om welke reden dan ook geld te beleggen heeft is welkom bij Hof Hoorneman. Mensen die gespaard hebben bijvoorbeeld, of een erfenis ontvingen. “Of iemand die zijn bedrijf heeft verkocht en zich afvraagt wat hij nu het beste met de opbrengst kan doen”, zegt Aardoom. “Wij denken uitgebreid met hen na over alle opties en komen zo tot een persoonlijke maatwerkoplossing.”

met een belegging in één van de acht beursgenoteerde Hof Hoorneman beleggingsfondsen. Aardoom: “We zien vaak dat mensen hun tenen nat maken in onze beleggingsfondsen, daar een goed gevoel bij hebben en vervolgens overstappen naar volledig vermogensbeheer.”

Hof Hoorneman stuurt geïnteresseerden op verzoek geheel vrijblijvend een kennismakingsboekje toe. Hierin wordt op toegankelijke wijze de beleggingsstijl toegelicht en staat ook informatie over de behaalde rendementen. U kunt dit boekje aanvragen via de site van de bank: www.hofhoorneman.nl/ contact/aanvragen-kennismakingsboekje.

MAARTEN LAFEBER: “IK BEN ERG TEVREDEN OVER DE PRETTIGE SAMENWERKING MET HOF HOORNEMAN BANKIERS EN OVER DE WIJZE WAAROP ZIJ MIJ ONDERSTEUNEN.” Hof Hoorneman investeert veel tijd in zijn klanten. “We werken hard voor hen en vinden het belangrijk dat zij weten hoe wij hun vermogen beleggen”, aldus de directeur. “Wij kunnen onze klanten altijd uitleggen waarom we voor een bepaald aandeel of bepaalde obligatie gekozen hebben. Dat kan een relatiebeheerder bij een willekeurige bank over het algemeen niet.” Belangstellenden en klanten kunnen met vragen altijd bij de bank terecht. “Al onze medewerkers zijn rechtstreeks telefonisch bereikbaar.”

Hof Hoorneman belegt alleen in bedrijven die het van binnen en van buiten kent en steekt daar veel energie in. “We doen alle analyses zelf. Voor een relatief kleine vermogensbeheerder is dat bijzonder, maar onze klanten verdienen dat. Bovendien werkt onze aanpak. We behoren tot de meest solvabele en solide banken van Nederland en onze rendementen spreken voor zich. Wij beleggen het vermogen van onze klanten nog echt zelf. Het vermogen van onze klanten is dat waard.”

HOF HOORNEMAN BANKIERS

Mocht iemand meer vermogen hebben, maar eerst de kat uit de boom willen kijken, dan kan dat door te starten

Oosthaven 52, 2801 PE Gouda 0182-597777 | www.hofhoorneman.nl DÉ BANK VOOR VERMOGENSBEHEER

Maarten Lafeber

Beleggen brengt risico’s met zich mee. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Voor de in dit artikel genoemde beleggingsfondsen is een Essentiële Beleggersinformatie beschikbaar.

T E K S T

D I C K

W I L L I A M

H A R I N C K

|

B E E L D

R O N A L D

S P E I J E R

SPANDERSBOSCH

BANEN

GOLFCAMPING SPANDERSBOSCH

24 UUR OP EEN GOOIS LUCHTBED 9 5

G O L F . N L

GOLF.NL Video van het kampeeravontuur

keurig patroon geharkte minizandvlaktes en een minutieus geschoren grasmat. Dat is wat me meteen opvalt als ik het terrein op loop. 24 uur kamperen op een golfclub. Mijn avontuur begint... Als golfrookie onder de rook van Hilversum.

16.48 uur - Een on-Nederlands hete vrijdagmiddag, medio juni.

De zomer start in Hilversum.

Het kwik tikt de 32 graden aan.

Ik meld me bij baancommissaris Hans Gouka op het terras van de brasserie. Of ik wat wil drinken, een wijntje misschien? Mijn Spa Rood wordt vrijwel meteen vergezeld door een schaaltje mozzarellabolletjes met prosciutto. Hoe welkom kun je je voelen?

17:23

Heuvels en dalen, vijvers, in een

16:48

Half elf, de schemering daalt neer op de glooiingen van golfpark Spandersbosch. De serene stilte wordt slechts af en toe onderbroken door een beschaafde lach vanaf het terras, tweehonderd meter verwijderd van mijn... tént. Inderdaad: ik kampeer op het terrein van Spanderbosch, 24 uur lang. De leukste gelegenheidscamping van Nederland.

17.23 uur - Ik zoek een geschikte locatie uit voor mijn tentavontuur. Een plek die al is voorbereid door hoofdgreenkeeper Olaf. Een terp in het landschap, exact gepositioneerd tussen hole zeven en acht, op het hoogste punt van Spandersboch. “Vanaf hier heb je de meeste kans op reeën, morgenochtend”, voorspelt Olaf met een veelbetekenende blik.

18.32 uur - Tijdens het uitladen van mijn kampeeruitrusting klinkt een dwingend Sssst! Ik kijk om. Vanaf twintig meter afstand word ik gemaand tot stilte, door drie dames die op het punt staan hun bal verderop te slaan. Golf is focus, begrijp ik uit hun gebaren.

Op kousenvoeten goochel ik met tentstokken, scheerlijnen en haringen. Ik poets het zweet uit mijn ogen, wapper wat koelte over mijn lijf. Na een uur ben ik doorweekt, maar: hij staat. Tijd voor een biertje.

BANEN

Ik speur langs de bosrand, maar de beloofde reeën hebben elders verplichtingen

20.07 uur - “De gamba's zijn hier geweldig”, pocht de baancommissaris en daar is geen woord van gelogen. “Mag ik u complimenteren met uw keuze”, knipoogt de serveerster met een glimlach. Even later zit ik achter een enorm bord gegrilde gamba’s. De Chardonnay is koel, het geroosterde stokbrood warm en de knoflookmayonaise zoals-ie bedoelt is...

22:17

20:07

18:32

SPANDERSBOSCH

22.17 uur - De dubbele espresso gebruik ik op mijn eigen terras op Rabbit Hill. In een mum van tijd pruttelt de Bialetti-percolator tevreden op mijn gaspitje. Ik speur langs de bosrand, maar de beloofde reeën hebben elders verplichtingen. Pal voor mijn voeten pulken merels wurmpjes uit de grasmat en overal... konijnenfamilies. Pal onder de vlag van hole acht lijken konijn één tot en met acht in charge over de keutelproductie op wat later rood zwenkgras blijkt te heten: de tot 1,8 millimeter geschoren green.

9 7

To learn to succeed, you must first learn to fail.

G O L F . N L

Michael Jordan

De Golf Academie is dĂŠ omgeving om (beter) te leren golfen op elk niveau. Je hebt les van je eigen golfprofessional, ondersteund door een online platform met extra 9 8

oefeningen en uitgebreide statistieken. Meld je nu gratis aan op degolfacademie.nl

05.03 uur - Het vrolijke riedeltje uit mijn telefoon heeft hooguit drie seconden nodig om me weer met beide benen op aarde te krijgen, geholpen door het voorbijrazen van de vrachttreinen.

Ik schiet een shirt aan en rits mijn tent open. Fluisterzacht, want ik heb een missie: de wildlife van Spandersbosch staat op mijn agenda. Maar veel meer dan konijnen, kwikstaartjes en de bonte specht krijg ik niet op mijn netvlies, ondanks het rondje dat ik maak over de fairway. Domme pech, hoor ik later op het terras, want de ene na de andere golfer bezweert dat het hier doorgaans een bonte kermis is met fauna waar een doorsnee hobbyjager gelukkig van wordt.

Tot damherten aan toe. Golferslatijn? De cover van het clubblad onderstreept het tegendeel: een reekalf, gefotografeerd pal achter hole één. Dat ik het maar even weet. Of in golfvocabulaire: of ik daar notie van wil nemen.

06:32

00.52 uur - Aardedonker is het.

De lichten van de brasserie zijn gedoofd en nu ook de treinen zich koest houden, is het doodstil op het negen holes tellende terrein.

Totdat de kikkers zich beginnen te roeren. Wraaaaappp, klinkt het, en dat zal de hele nacht niet verstommen. Ik drink het laatste slokje rosé uit mijn glas, berg de cashewnootjes op en poets mijn tanden met water uit een van thuis meegenomen fles Spa Blauw. Begeleid door het geluid van de kikkers val ik in slaap, maar niet voordat ik de wekker heb ingesteld op vijf uur sharp.

Reetjes, vossen... Die moét ik zien!

05:03

00:52

SPANDERSBOSCH

BANEN

06.32 uur - Koffietijd. Olaf arriveert in zijn fluisterstille golfkar met een thermoskan koffie en twee mokken. Hij vertelt over rood zwenkgras en de bedreigingen van schimmels, kevertjes én konijnen. Hij schat de populatie op duizend stuks die per konijn twintig vierkante meter van zijn gras afgrazen. Het aantal konijnen wordt in toom gehouden door drie verwilderde zwerfkatten, een havik, een handjevol buizerds en twee vossenfamilies. “Zelf proberen we van alles om de konijnen te verjagen.” Hij vertelt over sproeien met knoflookpoeder - “dat werkte, maar je had die gezichten hier moeten zien” -, tabasco en de valkenier die vorig jaar werd ingehuurd. “Af en toe moeten we de greens gewoon met bladblazers keutelvrij maken”, bevestigt greenkeeper Marvin, die ook even aanschuift voor een kop koffie.

9 9

10.52 uur – Hole acht, par-drie, factor twinitg. Ik moet me echt goed insmeren tegen het zonnetje, merk ik. Die is net zo meedogenloos als de baan. "De ene keer heb je een topdag en de volgende keer bak je er niets van." Dat antwoord krijg ik steevast als ik vraag naar de lol van het spelletje. Het gaat om focus, concentratie. Golfers spelen tegen de baan en feitelijk ook tegen zichzelf. Vanaf mijn kampeerterp zie ik beginners, de qua focus misschien wat armlastigen, en... de cracks. Die vanaf honderdzestig meter een balletje met een doorsnee van 43 millimeter en een gewicht van 45 gram op de green slaan. Respect.

Kijk voor een sfeer­­­­impressie van dit kampeeravontuur op GOLF.NL

13.17 uur - De clubkampioenschappen – ik bof maar – zijn inmiddels in volle gang. Terwijl ik vanmorgen nog bezienswaardigheid was (“En u bent...?”), word ik deze middag massaal genegeerd.

Er trekt een bonte optocht in pasteltinten aan me voorbij, steeds groepjes van drie, heren en dames apart. Flights heten die. Binnen die flights wordt nauwelijks gesproken, mannen en vrouwen zijn in opperste concentratie – hier draait het om de titel. En dat is gewoon serious business.

16:42

13:17

10:52

G O L F . N L

16.42 uur – Referee Ruurd wipt even aan op Rabbit Hill, terwijl hij als Haviksoog over het terrein speurt. Tot een afzwaaier landt in iets dat een konijnenhol zou kunnen zijn. Of een door een hond gegraven kuil, of een voetstap.

En dát maakt verschil. Want als het kuiltje door een knagend dier is gegraven, mag de bal worden verplaatst naar een gunstiger plek. If not, dan moet de speler in kwestie maar zien hoe-ie het redt. Later in het clubhuis blader ik door een vuistdik boek met jurisprudentie. Voor alle omstandigheden is er wel een uitzondering of aanvulling te vinden...

SPANDERSBOSCH

BANEN

Hier draait het om de titel, dat is serious business

17:03

Nicolette Brands

17.03 uur - Terwijl ik af en toe mijn adem inhoud, breek ik mijn kampementje in alle stilte af. Ik vouw m'n tent op, pers alle lucht uit mijn slaapmatje en comprimeer mijn state-of-the-art slaapzak tot formaat handbal in de bijbehorende foedraal. En als ik me afmeld bij de baancommissaris, krijg ik die altijd terugkerende vraag: “Heeft u eigenlijk nog wel een beetje kunnen slapen vannacht?”

Dus om even dat misverstand uit de weg te ruimen: “Ja. Ik slaap op een topkwaliteit matje, dat zichzelf opblaast. Hightech, met levenslange garantie op lekkage.

Mijn slaapzak, op maat gemaakt door een gespecialiseerd bedrijf in Nederland, is voorzien van de beste kwaliteit ganzendons en van binnen gevoerd met Egyptisch katoen. En m'n kussen is gewoon van thuis, van een gerenommeerde beddenboer die ook aan crossen upselling doet. Met andere woorden: zálig geslapen. Kan ik bij u een seizoensplaats reserveren?”

(53 jaar, hcp 20,9) en Saskia van der Spek (56 jaar, hcp 28) spelen drie jaar en zijn wekelijks op de baan te vinden.

“Door de golfsport zijn we vriendinnen geworden. We wonen in dezelfde straat en kwamen elkaar hier tegen.

Buiten zijn, in de natuur,

Cees Robbertsen

tegen mezelf en als ik

dat is onze drijfveer.

(35 jaar, hcp 23,2) speelt

een slechte bal sla, heb

Maar ook die spanning

17 jaar en is een keer in

ik dat alleen aan mezelf

toch wel. Al spelen we

de drie weken in de baan.

te wijten. De kunst is dan om rust te bewaren

vooral tegen onszelf; we kunnen echt blij worden

“Ik speel bijna altijd in

zodat je de volgende

als we de ander een

m’n eentje, heerlijk. Het

bal wel goed speelt. Ik

mooie bal zien slaan.

is natuurlijk een enorm

golf meestal hier, of op

Onderlinge competitie

cliché maar golf is goed

Texel. Maar ik heb ook

hebben we niet, maar

voor lichaam en geest.

in Frankrijk gespeeld, in

we hebben als doel om

Je wandelt een paar

Engeland, Zuid-Afrika.

steeds beter te worden

kilometer en je speelt

Plekken die de sport

in de sport; die uitdaging

je kop lekker leeg. Saai?

nog meer elan geven.”

maakt het juist leuk, elke

Geen moment. Ik speel

keer opnieuw. Golfen is een heerlijke bezigheid.

Concentratie, maar ook ontspanning. Even lekker alles van je afslaan..."

1 0 1

G O L F . N L

NAJAARSMODE

Q GOLF | Polo met borstzakje € 69,95 | Polo uni € 59,95 | Golfschoenen € 129,95 | Trui € 79,95 Broek € 89,95 | Jack € 89,95 | Polo met blockstreep € 59,95 | KLM Open Jack waterdicht € 119,95

GOLF

MODE

FOOTJOY | Pullover € 149 | Handschoen € 25,90 | Rain Shirt € 180 Handschoen€ 29,90 | Shirt € 69 | FJ HyperFlex BOA € 219 | Rain Shirt € 250

1 0 3

G O L F . N L

MAGISCH MARRAKECH GOLFBESTEMMING VOL CONTRASTEN

T E K S T

E D W I N

A M M E R L A A N

|

B E E L D

P I N

H I G H ,

G E T T Y

I M A G E S

MAROKKO

TRAVEL

SLANGENBEZWEERDERS, BEDELAARS, PAARDENKOETSEN, WAARZEGGERS, ZWERFKATTEN, HENNATATTOOS, ONEINDIG VEEL KRUIDEN, KLEUREN EN GEUREN, PLUS EEN WIRWAR AAN MARKTKOOPLUI IN DE SMALLE, KRONKELENDE STRAATJES VAN DE SOEKS; WANDEL DOOR DE AANGENAME CHAOS VAN HET OUDE MEDINA EN JE WAANT JE FIGURANT IN EEN INDIANA JONESFILM. BUITEN DE STADSMUREN ONTWIKKELT MARRAKECH ZICH ECHTER IN RAP TEMPO ALS EEN MODERNE EN VEELZIJDIGE GOLFBESTEMMING.

1 0 5

G O L F . N L

D

e bruisende heksenketel in de markten rond het populaire, centraal gelegen Djemaa el Fna-plein staan in schril contrast tot de rust die je bijvoorbeeld in Jardin Majorelle

of in en rondom het El Bahia-paleis aantreft. Ook opmerkelijk is het verschil tussen het arme Marrakech en de welvarende wijken Guéliz en Hivernage, waar de meeste grote hotels te vinden zijn en je Europeesgeoriënteerde winkelketens en restaurants ziet.

Marrakech is een stad van lange, heel veel lange muren (niet alleen de heel oude stad is ommuurd, maar ook vele resorts, woonwijken en hotels daarbuiten), bruinrode, zandkleurige bebouwing en groene parken waar de lokale bevolking op de warmste momenten verkoeling zoekt in de schaduw van bomen en struiken.

UIT DE CRISIS Net als Europa ondervond ook Marokko de gevolgen van de economische crisis, maar lijkt die – gelet op het aantal actieve bouwputten en nieuw aan te leggen hotels én golfbanen – weer langzaam te boven te komen. Wel zijn veel toeristische organisaties bang voor de invloed van de politieke onrust in de regio. “Ik sprak laatst een paar Britten en die gooien gewoon alle Moslimlanden op één hoop. Van een aanslag zoals een paar maanden geleden in Tunesië, ondervinden ook wij schade, terwijl hier niets aan de hand is”, zo zegt een van de hotelmanagers in het Sofitel, waar ik verblijf.

De economie in Marrakech is in grote mate afhankelijk van Europese toeristen. Bezoekers uit het voormalig Oostblok of China en Japan zijn er niet. Nog niet, want er wordt druk onderhandeld over een directe verbinding met Peking. Naast

G O L F . N L

MAROKKO

alle culturele en culinaire hoogtepunten schuift Marrakech steeds nadrukkelijker golf als unique selling point naar voren. Daarbij wordt doelbewust de concurrentie met Antalya en de Algarve aangegaan. De Marokkaanse stad heeft weliswaar geen zee en strand, maar beschikt wel over een goed en breed aanbod van hotels, clubs en spa’s plus een frequente luchtverbinding met alle grote Europese steden (Transavia vliegt zeer regelmatig vanaf Schiphol, Ryanair vanuit Eindhoven).

TRAVEL

AL MAADEN GOLF RESORT Aantal holes: 18 Greenfee: 750 MAD (circa 68 euro) Cijfer Leadingcourses: 8,2

TOPSERVICE Dat Marrakech zich snel als golfbestemming ontwikkelt, blijkt uit het feit dat niemand lijkt te weten hoeveel banen er nu precies in de nabije omgeving van de stad liggen. Wij tellen er elf (inclusief één die dit najaar officieel wordt geopend, zie kader over Palm Golf Ourika), maar er zijn kenners die het over twaalf, dertien of zelfs veertien banen hebben. Wij bezoeken er vier:

Al Maaden is typisch zo’n baan om er even lekker in te komen

Spectaculair uitzicht op het Atlasgebergte.

Het Al Maaden Golf Resort opende vijf jaar geleden haar indrukwekkende poorten en heeft naast zo’n 45 particuliere villa’s vanaf volgend jaar ook een Hyattpark waar toeristen appartementen kunnen huren. De achttien holes, op zo’n twintig minuten rijden van het centrum, zijn niet al te moeilijk en bieden veel ruimte vanaf de tee.

De enige echte uitdagingen vind je rond of in de greenside bunkers. Of, vooruit, in de schuine liggingen van de licht glooiende fairways. Die Al Maaden-bunkers zijn overigens een verhaal apart. Bezaaid met stenen en echt keihard opgedroogd in de felle Marokkaanse zon, maar zo nu en dan ook modderig en gevuld met water van de noodzakelijke irrigatie.

Niet spannend De baan ligt er prima en groen bij.

De greens zijn wat aan de trage kant en onderweg mis ik duidelijk zichtbare afstandsmarkeringen.

Echt spannend is Al Maaden niet te noemen. De meest in het oog springende holes zijn vijf (par-vier), zes en twaalf (beide par-drie) waarbij de twee opvallende, modern en strak vormgegeven waterbassins in het spel zijn. De afsluitende achttiende hole is de enige dogleg, maar die is over het water eenvoudig af te snijden. De service in en rond het moderne clubhuis, de proshop en bar is uitstekend met behulpzaam en goed Engels sprekend personeel.

De (verplichte) buggy staat snel klaar, inclusief drie onmisbare flesjes water van de zaak. Al met al een prima start van deze golfbreak. Al Maaden is typisch zo’n baan om er even lekker in te komen. Alleen die betonnen bunkers, mag daar wat aan gebeuren?

Meer info: golfalmaaden.com 1 0 7

TOT

G O L F . N L

€ 128,-

GOLFTRAVEL VAN ANWB

KORTING

NAJAARSTOPPERS! Last-minute vakanties dichtbij huis

NOG EVEN VOORDELIG WEG Boek snel, want vol = vol!

Stukje Zuid-Afrika op de Veluwe

Klassiek landgoedgevoel in België

Mooie ligging aan de Wiesensee

Hotel direct aan eigen baan. Hier gaan

Geniet van de allermooiste slow food

Ideaal voor een luxe verwenvakantie

culinair genieten en golfen hand in hand.

gerechten van eigen land. 3 nachten,

op 2,5 uur rijden van de grens.

3 nachten, 2 diners en 2 greenfees.

2 lunchpakketten, 2 diners en 2 greenfees.

3 nachten, 3 diners en 3 greenfees.

Kasteel Engelenburg

VA.

469,-

023 - 556 9693

349,-

Landgoed Altembrouck van

VA.

428,-

354,-

Lindner Hotel Wiesensee

VA.

477,-

349,-

pinhigh.nl/lastminute

Prijzen zijn per persoon, exclusief € 25,- administratiekosten en € 2,50 bijdrage Calamiteitenfonds per boeking. Kijk voor exacte prijzen per vertrekdatum op pinhigh.nl.

MAROKKO

Al Maaden Golf Club, Assoufid Golf Club, Royal Golf de Marrakech en Samanah Country Club.

Pin High verzorgt de arrangementen (greenfees, huur van buggy’s en starttijden), het hotel en vlucht met Transavia, en regelt – wat een luxe – tevens een vaste chauffeur die mij van en naar de golfbanen en de luchthaven rijdt. Daarbij ervaar ik het vijfsterren Sofitel als uitstekende uitvalsbasis. De service is, zelfs tijdens de Ramadan, meer dan prima, het eten voortreffelijk en de voorzieningen (diverse zwembaden, spa, fitnessruimte, bars) absoluut top. Enig minpunt is het te hoge prijsniveau van het eten en drinken. Goedkoopste biertje? Zes euro.

HITTEBESTENDIG Hoewel het golfseizoen van begin oktober tot medio mei loopt, is het zelfs halverwege juli best aangenaam (mits goed ingesmeerd en voorzien van voldoende water en een buggy). Je moet uiter-

In 2014 werd Assoufid bekroond als beste nieuwe baan in Afrika Alleen nauwkeurig spel wordt beloond op Assoufid.

TRAVEL

ASSOUFID GOLF CLUB Aantal holes: 18 Greenfee: 850 MAD (circa 78 euro) Cijfer Leadingcourses: 8,5

Guy Maxwell, de Schotse Golf Director van Assoufid Golf Club, vertelt dat zijn baan nu een jaar officieel open is. Het complex, eigendom van investeerders uit Koeweit: “Onze voornaamste uitdagingen zijn optimaal watermanagement; van de tachtig hectare hoeven er bij ons maar zo'n 35 bewaterd te worden.

Daarnaast willen wij de baan zo goed onderhouden, dat die niet alleen optimaal speelbaar is, maar er ook nog eens tiptop uitziet.”

Strak en snel En tiptop ziet Assoufid er zeker uit. Aanmerkelijk uitdagender dan Al Maaden; nauwkeurig spel wordt beloond, terwijl afzwaaiers al snel in het (harde) woestijnzand belanden.

De bunkers zijn strategisch geplaatst en zeer goed bespeelbaar, de greens strak en snel. Onverwacht zijn de flinke hoogteverschillen.

Allemaal kunstmatig aangelegd.

Het fraaiste deel start in de nabijheid van de green op hole vier, wanneer je plotseling uitkijkt op de indrukwekkende contouren van het Atlasgebergte. De signature hole is de par-drie zeventiende. Met 135 meter niet lang, maar wel diep naar beneden richting een goed bewaakte green. Vanaf deze teebox heb je bovendien een schitterend uitzicht over vrijwel de hele golfbaan.

De prachtige, bijna knusse drivingrange is een kleine vermelding waard. De ballen liggen er fraai opgestapeld en je mag gewoon vanaf het gras slaan. In 2014 werd Assoufid bekroond als Beste nieuwe baan in Afrika, een jaar later als Beste baan van Marokko. Na deze prettige kennismaking verbaast mij dat helemaal niets!

Meer info: assoufid.com

1 0 9

G O L F . N L

Deze stad van contrasten zal er over tien jaar waarschijnlijk heel anders uitzien aard wel van warmte houden, want de temperatuur kan zomers tot boven de veertig graden oplopen. Een voordeel voor hittebestendige golfers is dat de bezettingsgraad op de golfbanen zo mager is, dat je zonder wachten of strikte starttijd de baan op kan. Grote kans dat je onderweg zelfs helemaal niemand tegenkomt. Wanneer ik na vier prachtige golfdagen op het punt sta om afscheid te nemen van het magische Marrakech, heb ik al heimwee. Wat had ik graag nog even op

die andere banen gespeeld. En wat had ik graag die vriendelijke, optimistische Marokkanen nog beter leren kennen. Deze stad van contrasten zal er over tien jaar waarschijnlijk heel anders uitzien en is dan ongetwijfeld uitgegroeid tot het gewenste golfmekka van noordelijk Afrika. Marrakech versmelt traditie met ambitie in haar transformatie van oud naar nieuw. Zo wordt bij het vliegveld hard gewerkt aan een hypermoderne tweede terminal. Na het afscheid van mijn vriendelijke chauffeur, loop ik met koffer en golftas richting de oude vertrekhal 1.

Opeens komt het met bakken naar beneden. Hartje zomer en het regent. Over contrasten gesproken‌.

MAROKKO

TRAVEL

ROYAL GOLF DE MARRAKECH Aantal holes: 27 Greenfee: 600 MAD (circa 55 euro) Cijfer Leadingcourses: 6,8

Manager Marc Tremel en zijn baanpersoneel.

Vlak naast de golfbanen van Al Maaden en Amelkis liggen 27 holes met een koninklijke historie, Royal Golf de Marrakech. Marc Tremel, de Frans-Canadese directeur: “Onze baan is ruim negentig jaar oud en eigendom van koning Mohammed VI. Nee, de koning speelt zelf niet. Zijn broer komt hier wel.” Wat direct opvalt, is dat er bij de entree een tijdelijk onderkomen van portocabins is neergezet. Tremel: “In september beginnen we met de bouw van een nieuw clubhuis. Bovendien hebben we een budget om de faciliteiten uit te breiden en op te knappen.”

Afwisseling ontbreekt Royal Marrakech heeft veel weg van een parkbaan, maar dan wel een park met onder meer palm-, olijf- en sinaasappelbomen. Het voordeel hiervan is dat je onderweg veel plekken met schaduw tegenkomt.

Het nadeel is dat de vegetatie de wind tegenhoudt. Alleen het rijden in de buggy zorgt voor verkoeling.

Wel jammer dat die carts over een traditionele, niet-elektrische motor beschikken en daarom ouderwets lawaaierig over de fairways sjezen.

Royal Marrakech is een eenvoudig speelbare, vlakke baan zonder verrassingen en uitdagingen. De enige hole die bijblijft, is de par-drie negende (rood) waarbij je over een opvallend gat midden in een heuveltje moet slaan om de green te bereiken.

Aan alles is te zien dat deze baan hoognodig aan de opknapbeurt toe is. Zelfs de ballenmachine wacht op betere tijden en weigert dienst. Het baanpersoneel is snel ter plekke, maar ook zij hebben geen invloed op de drie euro (!) die een ballenmuntje kost.

Dat is meer dan een cola en flesje water op het terras van het tijdelijke clubhuis. Of zijn hang ik nu te veel de zunige Hollander uit?

Meer info: royalgolfmarrakech.com

1 1 1

G O L F . N L

GOLF KADO BON

50 FWS-4E6THK om de Gebruik deze code te schrijven Fairwaystrokes bij op je NGF-pas.

EN ZIJN IN TE WISSEL FAIRWAYSTROKES , GOLFLESSEN EN VOOR GREENFEES MEER DAN GOLFARTIKELEN OP GOLFBANEN 80 AANGESLOTEN

HET LEUKSTE GOLFKADO VOOR IEDEREEN! GREENFEE

GOLFLES

GOLFSHOP

BESTEL DE GOLFKADOBON OP WWW.FAIRWAYSTROKES.NL Fairwaystrokes is het golfspaarsysteem dat is gekoppeld aan je NGF-Pas. Je kunt sparen als je aankopen doet bij Wehkamp, Zalando, Fonq en vele andere webshops. De gespaarde Fairwaystrokes kun je inwisselen voor greenfees, golflessen of golfartikelen bij meer dan 80 golfbanen in heel Nederland.

MAROKKO

SAMANAH COUNTRY CLUB Aantal holes: 27 Greenfee: 650 MAD (circa 60 euro) Cijfer Leadingcourses: 8,3

Een van de golfbanen die volgens insiders in financieel zwaar weer verkeert, is Samanah. Met het golf op deze course (signatuur Jack Nicklaus) heeft dat niets te maken, maar wel met het aangrenzende onroerend goed dat maar niet verkocht schijnt te raken. “De huizen zijn wel degelijk verkocht”, corrigeert caddiemaster Rachid streng. “Ze zijn alleen nog niet bewoond.”

Bunkers omzeilen Deze typische desert course ligt op een steenworp afstand van Domaine Royal Palm. Om er te komen moet je de stadsgrenzen van Marrakech passeren en zie je kort het kale, maar indrukwekkende achterland van de Marokkaanse oase. Op de baan markeren witte stenen een afstand van 135 meter naar pin (150 yards) en stapeltjes stenen tonen de grens tussen baan en

out of bounce. De holes zijn licht geonduleerd en worden opgesierd door verzorgde witte bunkers. De drivingrange en het eerste deel van de omloop liggen er heel droog bij.

Echt hinderlijk is dat niet. Ik golf immers in de woestijn. Bij de green van hole zes zie ik een onverwachte vijver. Een van de drie, zo ontdek ik later. Alleen bij de approach naar de zestiende green en bij de afslag van de par-drie zeventiende zijn die waterhindernissen echt in het spel. Bij hole negen doemt er opeens een soort spookstad op van leegstaande (“maar wel verkochte”) villa’s, die even verder in bewoonde staat Samanah juist van extra allure voorzien. Al met al is Samanah geen moeilijke baan, tenminste als je de bunkers kunt omzeilen en de lijnen op de verraderlijke greens goed leest. Jammer dat het leegstaande vastgoed soms een wat onbestemd gevoel geeft, gelukkig rest altijd nog het magnifieke uitzicht over het Atlasgebergte en de comfortabele begroeting van het schitterende, bijna koloniaal aandoende clubhuis.

TRAVEL

Bij hole negen doemt er opeens een spookstad op van leegstaande villa's

Meer info: samanah.com 1 1 3

G O L F . N L

OVERIGE GOLFBANEN GOLF D’AMELKIS Aantal holes: 27 Greenfee: 500 MAD (circa 45 euro) Cijfer Leadingcourses: 7,1 golfamelkis.com ATLAS GOLF MARAKECH Aantal holes: 9 Greenfee: 350 MAD (circa 32 euro) Cijfer Leadingcourses: 8,8 atlasgolfmarrakech.com THE MONTGOMERIE MARRAKECH Aantal holes: 18 (in aanbouw) Greenfee: 700 MAD (circa 64 euro) Cijfer Leadingcourses: 6,4 prestigiagolf.com PALM GOLF CLUB MARRAKECH (voorheen Palmeira) Aantal holes: 27 Greenfee: 500 MAD (circa 45 euro) Cijfer Leadingcourses: 7,2 palmeraiemarrakech.com DOMAINE ROYAL Palm Marrakech Aantal holes: 18 Greenfee: niet bekend Cijfer Leadingcourses: 8,4 domaineroyalpalm.com NORIA GOLF CLUB Aantal holes: 18 Greenfee: 750 MAD (circa 68 euro) Cijfer Leadingcourses: 9,2 noriagolfclub.com

Alle gebruikersreviews van de internationale banen op Leadingcourses.com zijn tevens te vinden via GOLF.NL. Zelf al gespeeld in Marrakech? Laat hier dan jouw eigen beoordeling achter.

Marrakech versmelt traditie met ambitie in haar transformatie van oud naar nieuw

PALM GOLF OURIKA Oase in aanbouw Met gepaste trots laat golfdirecteur Saad Naimi de contouren van zijn gloednieuwe Palm Golf Ourika zien. “Wat er ook gebeurt”, zo zegt hij hoopvol, “we gaan officieel open in september.” Dat is dan wel een jaar later dan gepland.

Tijdens de rondleiding wordt duidelijk dat er tot die tijd nog veel werk moet worden verzet; van het storten van besteld zand in de bunkers en waste areas, het plaatsen van keien langs de oevers van de vijvers, tot de afwerking van de oefenfacilitei-

ten en de bouw van het clubhuis.

Dit ambitieuze project, beheerd door de Troon-groep (tevens eigenaar van Palm Golf Club Marrakech, voorheen Palmeira), doet soms denken aan een stadium course waarbij de hele baan wordt omringd door luxe huizen en grote villa’s.

In het park wordt overigens hard gewerkt aan een spectaculaire wakeboardvijver met een aangrenzende beachclub en zwembad. Grappig om te zien is dat sommige, speciaal uitgenodigde gasten al een oefenronde mogen spelen, terwijl de shovels nog midden op de fairway staan en de teeboxen

nog moeten worden afgewerkt.

Uit de gevarieerde lay-out van de baan en de zorg die naar het ouderhoud uitgaat, mag worden geconcludeerd dat dit een ware aanwinst voor golfstad Marrakech gaat worden. Leuk detail, Ourika kan alleen worden bespeeld met buggy. Er staan er inmiddels zestig opgesteld, alle voorzien van een werkend en state-of-the-art GPS-systeem voor afstandsbepaling, digitale scores en routing. Inclusief fraaie fly-overs voor iedere hole.

Meer info: palmgolfclubmarrakech.com

MAROKKO

TRAVEL

LEZERSAANBIEDING PIN HIGH GOLFREIZEN Ook een keer golfen in het magische Marrakech?

Dat kan! In de wijk Hivernage, dichtbij het Djemaa el Fna-plein en de drukke medina, biedt het Sofitel Marrakech Lounge & Spa (sofitel.com/Marrakech) een serene baken van rust. Het hotel is prachtig gedecoreerd in Andalusische stijl. Naast de vele faciliteiten, zoals uitstekende restaurants en bars, diverse zwembaden, een ruime spa en een mooie tuin, geeft voor veel gasten met name de uitstekende service het verblijf extra glans.

Het hotel bestaat uit twee delen, het moderne Sofitel Lounge & Spa en het meer traditionele Palais Imperial. In de directe omgeving is een ruime keuze aan stijlvolle restaurants, bars en hippe clubs. Met circa vijf minuten wandelen ben je in het hart van de medina, de meeste golfbanen liggen op circa twintig minuten rijden.

De twee standaardarrangementen van Pin High met een verblijf in het Sofitel: Shortbreak • Vier nachten tweepersoonskamer superior, met ontbijt • Twee greenfees (Royal Marrakech, Amelkis) • Transfer luchthaven - hotel v.v.

• Genoemde banen zijn te wisselen (soms toeslag) of uit te breiden met Al Maaden GC, Noria Golf Club, Assoufid Golf en/of Samanah Golf • Vanaf 515 euro (exclusief vlucht) Weekpackage • Zeven nachten tweepersoonskamer superior, met ontbijt • Drie greenfees (PalmGolf Marrakech, Royal Marrakech, Amelkis) • Transfer luchthaven - hotel v.v.

• Genoemde banen zijn te wisselen (soms toeslag) of uit te breiden met Al Maaden GC, Noria Golf Club, Assoufid Golf en/of Samanah Golf • Vanaf 793 euro (exclusief vlucht) Meer info: pinhigh.nl

1 1 5

G O L F . N L

O E F E N FA C I L I T E I T E N

BANEN

O E F E N FA C I L I T E I T E N I N N E D E R L A N D

“ H ET KAN EN MOET NOG BETER” GOLFEND NEDERLAND KENT EEN BREDE, GEVARIEERDE KEUZE AAN GOED ONDERHOUDEN EN UITDAGENDE BANEN. MAAR HOE IS HET EIGENLIJK GESTELD MET DE KWALITEIT VAN DE OEFENFACILITEITEN IN ONS LAND? WIJ GINGEN OP ONDERZOEK UIT. T E K S T

R E D A C T I E

I

G O L F . N L

|

B E E L D

R O N A L D

edereen die lessen neemt, aan zijn tech­ niek sleutelt of gewoon graag vooraf even inslaat of wat putts maakt, krijgt ermee te maken: de range en oefen­ greens van de golfbaan. Maar hoe is het eigenlijk gesteld met de kwaliteit van de oefenfaciliteiten in ons land? Uit ons onderzoek blijkt dat de kwaliteit enorm uiteenloopt en dat werd bevestigd door de lezers van GOLF.NL. Op de vraag wat de beste en slechtste oefenfaciliteiten zijn, werd uitgebreid gereageerd. Uit de reacties zijn echter niet duidelijke ranglijsten te destilleren. Het is ook geen eerlijke strijd want op de ene baan heb­ ben ze een slechte range maar goede oefenholes, op de andere baan zijn de oefengreens top maar is de range van een belabberd niveau. Bovendien: bij een oefencentrum draait het om oefenfaciliteiten, maar er bestaan ook banen zonder range en bij een leden­ baan geeft een club soms, bewust of onbewust, prioriteit aan de baan, het clubhuis of restaurant.

S P E I J E R

Om een indruk te geven van de uiteenlopende kwa­liteit ging GOLF.NL naar drie banen waar de volledige oefenfaciliteiten goede kritiek kregen (Golfcentrum Amsteldijk, Golfcenter Seve en Golf­ baan Tespelduyn, zie pagina 120 en 121) en naar drie banen (Noordwijkse, Waterland en Kralingen, zie pagina 122 en 123) waar lezers van GOLF.NL het minst tevreden over waren. We onderzochten de plussen en minnen van al deze locaties en vroegen de managers om een reactie op onze bevindingen.

IDEALITER Een belangrijke vraag is natuurlijk wat de criteria zijn voor goede oefenfaciliteiten. Voor die vraag klopten we aan bij Robert-Jan Derksen die vijftien jaar op de European Tour speelde, op Het Rijk van Nunspeet een putt-academie heeft geopend en tijdens een sabbati­ cal af en toe commentaar geeft bij Sport1 Golf. “Een ideale oefenlocatie”, zegt Derksen, “is voor mij een rond stuk gras van driehonderd meter doorsnee waar

1 1 7

G O L F . N L

GOLF.NL Interview met Lodewijk Klootwijk van de NVG

DE CIJFERS VAN LEADINGCOURSES Onze oproep op GOLF.NL leidde tot drie locaties waar de lezers zeer tevreden over zijn en drie die beter kunnen. De website Leadingcourses.com verzamelt reviews van golfbanen, en ook van de bijbehorende oefenfaciliteiten, onder de noemer Voorzieiningen (waar ook andere zaken onder vallen). Hieronder vind je de best en slechts gewaardeerde voorzieningen van banen die voldoende beoordelingen hebben (juli 2015). Voor meer uitleg over de cijfers van Leadingcourses: nl.leadingcourses.com/i/cijfers.

De beste faciliteiten 1: The Dutch 9,18 2: Golfcentrum Amsteldijk 8,78 3: Golfsociëteit De Lage Vuursche 8,64 4: The Duke 8,51 5: Golfcenter Seve 8,38 6: Golfbaan Tespelduyn 8,37 7: Golfbaan Stippelberg 8,23 8: Eindhovensche Golf 8,21 9: Goyer Golf & Country Club 8,18 10: Golfbaan Zuid-Drenthe 8,17 11: Drentsche Golf en Country Club 8,15 12: Golfclub Wouwse Plantage 8,13 13: Prise d'Eau Golf 8,11 14: Golfbaan het Woold 8,10 15: Drentse Golfclub De Gelpenberg 8,09

De slechtste faciliteiten 178: Domburgsche Golf Club 6,63 179: Golfclub Ooghduyne 6,62 180: Golfcentrum Dongen 6,57 181: Golfbaan Waterland Amsterdam 6,51 182: BurgGolf Middelburg 6,38 183: Golfclub Ookmeer 6,37 184: Amsterdam Old Course 6,35 185: Veluwse Golf Club 6,34 186: Golfbaan Ockenburgh 6,31 187: Golfvereniging Albatross 6,31 188: Doornse Golf Club 6,30 189: Golfclub Riel 6,29 190: Golfbaan De Stok 6,29 191: Keppelse Golfclub 6,16 192: Hattemse Golf & Country Club 6,13

Bekijk een interview met Lodewijk Klootwijk (NVG) op GOLF.NL

Wedgeslagen oefenen met slechte ballen van slechte matten heeft geen zin, je oefent dan hooguit wat gevoel je in elke windrichting kan slaan. Met echte ballen. Met wind in de rug oefenen is slecht, dus dan ga ik aan de andere kant van de range staan. Het grasterrein is een nabootsing van een golfbaan, dus met greens, bunkers en vlaggen, denkbeeldige fairways.” Die ideale oefenlocatie is er in Nederland nog niet volgens Derksen. “Op de Tour hebben we het wel, week-inweek-uit. Bij het Brits Open kan je zelfs met veel verschillende ballen oefenen: Titleist, TaylorMade, Bridgestone of welk merk je ook speelt. De kwaliteit van oefenfaciliteiten in Nederland is de afgelopen decennia wel verbeterd maar daarmee is alles gezegd. Je kunt hier nu her en der van gras afslaan, maar nog niet met echte ballen en het gras is vaak van slechte kwali­ teit – een soort semirough – en dan oefen je dus geen slagen van kort gras dat je op fairways aantreft. Oefengreens zijn geregeld iets slechter dan de greens in de baan omdat ze intens gebruikt worden. En soms hebben ze niet dezelfde snelheid.”

KOSTENVERHAAL Het ergste wat je volgens Derksen kan aantreffen – en vol­ gens het onderzoek van GOLF.NL zijn er daar nog steeds veel van – is een range zonder doelen met oude matten en oude ballen. “Voor beginners is een matje met oude bal­ len nog goed genoeg, dan train je alleen het zuiver raken.

Maar voor amateurs die beter willen worden, zijn goede oefenfaciliteiten heel belangrijk. Wedge­slagen oefenen met slechte ballen van slechte matten heeft geen zin; je oefent hooguit wat gevoel maar je simuleert niet wat in de baan of

G O L F . N L

O E F E N FA C I L I T E I T E N

BANEN

TRENDS Er zijn op de Nederlandse banen verschillende trends, want wie tegenwoordig de oefenfaciliteiten negeert, verliest leden en gasten. Dit zijn enkele van de meest opvallende ontwikkelingen.

Om je golfspel te oefenen is Tespelduyn een echte aanrader.

• Op steeds meer ranges is een TrackMan aanwezig, of andere meetapparatuur waarmee de swing en balvlucht geanalyseerd kan worden, zelfstandig of met een pro.

• Steeds meer ranges en oefengreens zijn ’s avonds verlicht. De kosten van verlichting (aanleg en gebruik) zijn sinds de opkomst van led veel lager dan vroeger.

wedstrijd gebeurt. Afstandscontrole met je wedges oefenen kan alleen met goede ballen van goed gras. Het is natuurlijk een kostenverhaal. Op veel banen zijn de oefenfaciliteiten ondergeschikt, er is eerst geld gestoken in het clubhuis en de baan. Maar bijvoorbeeld een paar oefenholes van vijftig tot zestig meter zie je ook weinig, terwijl die nauwelijks ruimte en geld kosten en perfect zijn om het korte spel te trainen.”

• Ranges zijn steeds vaker een nabootsing van de golfbaan, met fairways, bunkers, greens en vlaggen.

OEFENEN IN DE BAAN Volgens Derksen is een beter niveau van golfers direct gekop­ peld aan betere oefenfaciliteiten. “Het verbaast me ook dat je in Nederland nog weinig oefengreens van kunstgras ziet, daarop kan je ook in de winter goed het putten trainen. ’s Winters doen mensen nu weinig aan het putten en trainen ze vooral hun swing, maar je moet beide onderdelen blijven trainen.” Zolang de oefenfaciliteiten nog niet ideaal zijn, adviseert Derksen veel in de baan te oefenen. “Ik had het geluk dat de banen in mijn begintijd nog rustig waren. Ik ging vaak om zes uur ’s ochtends naar Het Rijk van Nijmegen en oefende mijn drives op een hole in de baan, of het chippen en putten. Dat kon toen nog. Maar ik zie nog steeds wel spelers die in de baan oefenen met twee of drie ballen.” Voor topamateurs zijn perfecte oefenlocaties cruciaal, meent hij. “Tourspelers zijn beter omdat ze altijd oefenen onder perfecte omstandigheden. Als amateurs in Nederland in minder dan perfecte omstandigheden oefenen, hoe kunnen ze dan het Tourniveau halen? De selecties van Zweden en Duitsland trekken in de winter naar Spanje of Florida. En dat is niet voor niets.”

• Veel banen plaatsen grappige targets op de range die het oefenen leuker maken: bijvoorbeeld een oude auto op honderd meter afstand waarin je deuken kan slaan of een gong op vijftig meter die bij een voltreffer hard klinkt.

• Op veel banen worden de dunne matten van weleer vervangen door dikkere en zachtere.

Slechte matten leiden eerder tot pols- en elleboogblessures.

• Op veel banen wordt de range uitgebreid met plekken waar je schuine liggingen kan oefenen.

Golfbaan Waterland 1 1 9

3TOPX

G O L F . N L

GOLFBAAN TESPELDUYN

GOLFCENTER SEVE Stel, je bent in Rotterdam en je wilt golfen… Als je dan voor de eerste keer een bezoek aan Golfcenter Seve brengt, weet je niet wat je ziet. Een beginnende golfer zou zich kunnen vergissen in de gedachte dat dit normaal is, maar veel beter kun je niet treffen. Seve is een verwijzing naar Severiano Ballesteros, de Spaanse god vergelijkbaar met onze eigen Johan Cruijff (Coen Moulijn voor de Rotterdammers). Op het trainingscentrum met een leuke negen-holes par-driebaan (en niet andersom) zijn alle denkbare faciliteiten, in een uiterst moderne omgeving. De faciliteiten worden door de lezers van GOLF.NL als uitstekend ervaren. Je kunt er naar hartenlust trainen, jezelf verbeteren en de liefde voor de golfsport verder ontwikkelen. Twee verdiepingen vol met verwarmde afslagmogelijkheden, een range met een overdaad aan echt originele doelen, uitstekende ballen, prima afslagmatten − aan alles is gedacht. Met de nieuwste teaching

tools en onder begeleiding van een uitgebreid team van golfprofessionals heeft iedereen de kans een tweede Joost Luiten te worden. Luitens persoonlijke lesstudio op de tweede verdieping is een bezienswaardigheid op zich. De TrackMan Range is een eenvoudig te gebruiken selfservice faciliteit en voor iedereen beschikbaar.

Gasten worden vriendelijk ontvangen en alle oefenmogelijkheden worden met oprecht enthousiasme uitgelegd.

De overige informatievoorziening is uniform en overduidelijk. Opvallend zijn de vele gezinnen en jonge kinderen die zich bij Seve vermaken.

De holes rondom de range vormen niet zomaar een par-driebaantje.

Voor de liefhebbers van het korte spel zijn deze holes bijzonder uitdagend.

De omringende natuur met vierhonderd verschillende boomsoorten doet je ook nog eens vergeten dat je in hartje Rotterdam bent.

Meer info: seve.nl

Golfbaan Tespelduyn richt zich niet alleen op golf, in het bedrijfsmodel heeft de horeca ook een zeer voorname plaats. Het is onder meer een officiële trouwlocatie en alleen al in 2015 vinden er meer dan veertig huwelijksvoltrekkingen plaats. Op Tespelduyn is aan elk detail gedacht, en er zijn nieuwe ontwikkelingen. Zo werd dit jaar op de range een grastee van ruim tweehonderd vierkante meter geopend. Door de bekende golfcoach Tom O'Mahoney, die geregeld masterclasses verzorgd op Tespelduyn. Ballen slaan van gras heeft voor alle niveaus toch wat extra's. De drivingrange biedt twintig overdekte afslagplaatsen op twee verschillende verdiepingen en er zijn nog twintig onoverdekte plaatsen.

De matten en ballen zijn van prima kwaliteit. Opvallend zijn de uitdagende doelen op de range. Niet alleen de standaard afstanden van vijftig, honderd, honderdvijftig en tweehonderd meter maar ook een rugbydoel met een gong en zelfs een open wasmachine. Maar golfers zullen het meest mikken op de acht vlaggen waarvan de afstanden nauwkeurig worden aangegeven. De lichtinstallatie maakt oefenen op alle oefenfaciliteiten mogelijk tot tien uur ’s avonds. Een chippinggreen met oefenbunker, een prachtige oefengreen met diverse slopes en ondulaties en drie oefenholes omringen ’t Landhuys, het clubhuis.

In de negen-holesbaan is een grote heuvel tot wel 23 meter hoogte het belangrijkste element. Om je golfspel te oefenen is Tespelduyn een echte aanrader, helemaal als je je bedenkt dat je na het inslaan op de drivingrange nog even kunt trouwen voordat je de baan ingaat (zodat hij/zij er alvast aan kan wennen).

Meer info: tespelduyn.nl

O E F E N FA C I L I T E I T E N

BANEN

GOLFCENTRUM AMSTELDIJK Amsteldijk is het grootste oefencentrum van Europa, bedoeld als oefenlocatie maar er zijn ook twee banen (negen-holes par-drie en een volwaardige negen-holesbaan). De nietsvermoedende bezoeker die voor het eerst binnenloopt, valt van de ene verbazing in de andere. Er wordt vriendelijk uitgelegd wat de mogelijkheden zijn, je voelt je al snel als een kind in een golfspeeltuin. Een dagkaart geeft toegang tot de 9 Werelden en de par-driebaan. De oefenballen zijn van uitstekende kwaliteit maar eigenlijk is alles nieuw, modern en fantastisch verzorgd. De 9 Werelden vertegenwoordigen een bepaalde golfslag en bij elke Wereld kun je op borden professionele trainingsadviezen lezen.

In de Wereld van Targets kun je mikken op afstanden van zestig en honderd meter, oplopend tot driehonderd meter. In de Wereld van Chipping oefen je de kortere afstanden tot tachtig meter met veel duidelijke en uitdagende doelen. De Wereld van Bunkers is heel functioneel vormgegeven en zal menig bezoeker doen realiseren dat spelers op de Tour van een heel ander kaliber zijn. De Wereld van Specials laat je oefenen in schuine standen met de bal onder en boven de voeten. De Wereld van

Gras lijkt het meest op slaan van een mooie fairway. Bij de Wereld van Fairwaybunkers oefen je de langere slagen uit de bunker, de bunkerranden zijn laag. De Wereld van Finesse is een prachtig onderdeel om goed te leren wat nu precies de afstanden zijn van je wedges. In de Wereld van Pitching staan de targets net achter een bunker, zoals je dat in een baan geregeld aantreft. De Wereld van Putting biedt goed lopende greens met diverse slopes en ondulaties.

Golfcentrum Amsteldijk is een feestje voor beginnende en gevorderde spelers. Je kunt er alle mogelijke slagen oefenen en op de par-driebaan kun je het korte spel nog verder perfectioneren. En dat al dat oefenen resultaat heeft, kun je bewijzen op de negen-holesbaan met A-status.

Meer info: amsteldijk.nl

1 2 1

G O L F . N L

3X

KAN BETER DE NOORDWIJKSE GC

De prachtige golfbaan in het duinlandschap spreekt bij velen tot de verbeelding en niet alleen vanwege de geweldige historie. Maar hoe zijn de oefenfaciliteiten? De website vermeldt dat greenfeespelers voor vijftien euro de range kunnen gebruiken met een onbeperkt aantal oefenballen. De drivingrange is er echter voornamelijk voor

leden en bezoekers van de baan en niet zozeer een faciliteit waar de Noordwijkse veel startende greenfeespelers mee wil bedienen. De wandeling naar de range is lang maar biedt een prachtig uitzicht over het duinlandschap. De drivingrange zelf is echter niet geweldig; de ballen zijn zozo en het aantal doelen beperkt. Voorbij de 175 meter is er een wal en eroverheen slaan is gevaarlijk voor spelers op andere holes.

De oefengreen is een verhaal apart. Als je denkt dat je kunt putten, is deze green de ultieme uitdaging. Je zou er heel bescheiden van kunnen worden! Noordwijk heeft verder in de nabijheid van hole twee enkele oefenholes, een goed bewaard geheim.

Ze worden vooral gebruikt door leden

en Nederlandse topspelers. Die keuze is logisch gezien de uitstekende kwaliteit en de fantastische greens. “We erkennen dat de drivingrange niet alles biedt wat de Noordwijkse zich wenst”, zegt de manager van de Noordwijkse, Niek Smittenaar. Er zijn plannen geweest om de tee van de eerste hole naar een andere duintop te verleggen en een langere drivingrange te creëren dichter bij het clubhuis. “Helaas is een eerder vergeven vergunning hiervoor ingetrokken. Er zijn nog steeds plannen om verbeteringen aan te brengen maar het is nog niet bekend wanneer dit lukt.

We blijven er zeker aan werken.”

aan de overkant van de range zijn nog enkele afslagplaatsen. Alleen geeft die zijde niet een volledig gevoel van veiligheid. De range van Kralingen is heel klein.

Maar alles is netjes onderhouden en de informatievoorziening van de golfschool en het gebruik van de automaat is actueel en duidelijk. De ballen en matten zijn in redelijk goede staat. Er zijn verschillende targets met afstanden en aan de voorzijde is een oefenbunker waarbij je beschermd wordt door een net. De oefengreen naast het restaurant is klein maar functioneel en het putten kan daar prima geoefend worden.

“Zo’n dertig jaar geleden voldeden deze

oefenfaciliteiten,” zegt voorzitter Seppe Raaphorst, “maar nu de moderne golfer meer eisen stelt, streven we naar verbetering. Om goed te kunnen trainen onder begeleiding van onze goede golfschool moet meer geboden worden.

De golfclub en -baan zijn gezamenlijk in een oriënterende fase met de gemeente om een gedeelte van de nabij gelegen gemeentewerf ter beschikking te krijgen.

Mogelijkerwijs is dit een geschikte locatie om een alternatieve drivingrange en eventueel wat oefenholes aan te leggen.”

Meer info: noordwijksegolfclub.nl

GOLFBAAN KRALINGEN Golfbaan Kralingen biedt klassiek golfen in hartje Rotterdam. De goed onderhouden negen-holesbaan is een van de oudste van Nederland. Je waant je in het nabij gelegen Kralingse Bos met prachtige grote bomen naast de fairways. Wat Kralingen typeert, is dat alle faciliteiten en de negen-holesbaan zeer compact bij elkaar liggen, in niet meer dan zestien hectare tussen de A16 en A20. De drivingrange rechts ligt halverwege hole één en twee aan de rechterzijde en is beschermd door grote netten. Er zijn aan de clubhuiszijde maar zeven afslagplaatsen waarvan twee gereserveerd voor de professionals, maar

Meer info: golfbaankralingen.nl

O E F E N FA C I L I T E I T E N

BANEN

GOLFBAAN WATERLAND AMSTERDAM Dit jaar viert Waterland het 25-jarige jubileum samen met de Waterlandse Golfclub. De achttien-holesbaan is een polder-/parkbaan met mooie en groene vergezichten. De omgeving van de drivingrange is vergeleken met de baan minder goed verzorgd. De ballenautomaat staat in een oude container die waarschijnlijk al 25 jaar trouwe dienst doet maar ook dezelfde periode verstoken is gebleven van enig onderhoud. De ballen zijn onvoldoende. Veel ballen hebben geen dimples meer, zijn versleten en van verschillende makelij en kleuren. De matten zijn wel in redelijk goede staat, maar de informatievoor-

ziening is weer wat gebrekkig. De ruimte om trolleys of buggy’s te plaatsen is gering en de overdekte afslagplaatsen bevinden zich in een stalen constructie die niet makkelijk toegankelijk is. De range heeft een beperkt aantal doelen van vijftig tot tweehonderd meter. De overige vale vlaggen die er staan, hebben geen afstandsaanduiding.

Ook zijn er geen netten die afzwaaiers binnenboord houden, wat gevaarlijk is voor spelers op de par-driebaan rechts naast de range. Lichtmasten maken het wel mogelijk om ’s avonds te oefenen.

Naast de tee van hole één geven de oefenbunker en oefen- en chippinggreen

een compleet ander beeld. De greens zijn goed onderhouden en er zijn verschillende doelen om naar te pitchen. Voor een ronde nodigen deze faciliteiten zeker uit om vertrouwen in het korte spel bij te tanken!

Bij navraag blijkt dat de mindere kwaliteit van de range erkend wordt door Golfbaan Waterland Amsterdam. De baan zegt dat er dertigduizend nieuwe (2-piece) ballen zijn besteld, dat de rangedividers worden vervangen en dat er acht nieuwe doelen komen. Verdere verbeteringen zijn een nog uitstaande wens maar nog niet concreet.

Meer info: golfbaanwaterlandamsterdam.nl

1 2 3

G O L F . N L

GPS SPELVERBETERING

GAMES

SWINGANALYSE

EN MEER...

KIESKEURIGE KEUZEHULP VOOR GOLFAPPS HET ZIJ N ER NO G AL WAT: AP P LI C AT I E S D I E H E T L E VE N VA N E E N G O L F E R M A KKE L I JKE R MOETEN MAK EN. VO ER D E ZO EKT ER M ‘ G OL F ’ I N O P D E A P PSTO R E S VA N G O OG L E E N A P P L E EN J E KRI J GT EEN EIND ELOZE LIJ ST. B I J E E N G ROOT D E E L G A AT H E T OM SP E L L E TJE S M A A R N AAST EEN AANTAL V ER MAK ELIJ K E GA M E S Z I JN E R OO K A P PS D I E JE EC H T H E L P E N OM BETER T E S P ELEN. K IEZEN IS NIET MA KKE L I JK M E T ZOVE E L A A N B OD E N DA A RO M Z E T TE N W IJ D E B EST E AP PS VO O R J E SM A RTP H O N E P E R C ATEG OR I E OP E E N R I J.

T E K S T

S I E T S E

H E R R E M A

TEST

APPS

G PS

GOLFSHOT: GOLF GPS

SKYDROID

GOLFLOGIX

PLATFORM/PRIJS: iOS/29,99 euro; Android/22,86 euro per jaar + ONTWERP + UP-TO-DATE AFSTANDEN + STATISTIEKENOPTIE + WERELDWIJDE DEKKING

PLATFORM: iOS/1,99 euro; Android/1,43 euro + CROWD-SOURCED + PRIJS + GEEN RECLAME OF IN-APP AANKOPEN

PLATFORM: iOS/gratis; Android/gratis + GRATIS + VEEL FUNCTIES

Het is de duurste GPS-app voor smartphones. Schrikt de prijs je niet af, dan biedt Golfshot een gebruiksvriendelijke en mooi ontworpen app voor nauwkeurige afstanden op meer dan veertigduizend golfbanen wereldwijd. Naast het geven van afstanden heeft de app een fijne functie om je scores bij te houden en je spel te analyseren. Door het grote aantal Golfshot-gebruikers is het leuk om te zien hoe goed (of slecht) andere golfers een bepaalde hole spelen. Het is wel belangrijk jezelf af te vragen of je je telefoon op de baan er steeds bij wilt pakken voor de afstand (met het risico dat je wordt afgeleid door een nieuw e-mailbericht). De app is al populair onder golfers, maar met de komst van de smartwatch, bijvoorbeeld de Moto 360 of de net verschenen Apple Watch, wordt Golfshot n贸g interessanter. De speciaal voor de slimme horloges ontwikkelde versie maakt een GPS-horloge onnodig.

Voor nog geen anderhalve euro is SkyDroid een goed alternatief voor GolfShot. Veel GPS-applicaties hebben extra abonnementskosten, SkyDroid niet. De app heeft een simpelere uitstraling, maar dat gaat niet ten koste van waar het voor gemaakt is, namelijk het geven van de afstand. Het werkt erg snel. Een groot voordeel, omdat je zo kort mogelijk met je telefoon op de fairway wilt staan. Interessant aan SkyDroid is dat gebruikers de database met baangegevens hebben gevuld en dus crowd-sourced is. Staat de baan die je wilt spelen niet in de database?

Dan kun je via de website de GPSposities invoeren. Het invoeren van achttien holes kost ongeveer een uur en per hole is het mogelijk om vier hazards toe te voegen. SkyDroid houdt ook scores en statistieken bij, maar minder uitgebreid dan de andere GPS-apps. Hou je niet van te veel toeters en bellen, en wil je geen reclame, dan is SkyDroid wat ons betreft de beste keuze.

Net als veel andere GPS-apps werkt Golflogix met satellietbeelden die we kennen van Google Maps.

Het is voor app-ontwikkelaars een goedkope oplossing omdat het in kaart brengen van een golfbaan al voor hen is gedaan.

Het downloaden van Golflogix is dan ook gratis, maar er zit (net als bij veel vergelijkbare apps die wij tegenkwamen zoals Mobitee en Swing by Swing) een addertje onder het gras. Er worden erg veel in-app aankopen aangeboden. Dat zijn upgrades waarmee ze je verleiden om alsnog geld uit te geven. Echt gratis is het dus niet. Na elke hole krijg je reclame te zien. Wil je dit niet, dan kun je voor 25 euro een jaarabonnement kopen. Na betaling zijn ook afstanden naar bunkers en andere hindernissen zichtbaar. Neem je de reclame op de koop toe, dan is Golflogix een prima hulpmiddel en de beste gratis GPS-app die er is.

1 2 5

GOLFUITJE ORGANISEREN?

EINDE A 4,

NABIJ DELFT

GOLFBAAN DELFLAND IN SCHIPLUIDEN!

9-HOLES PAR3 27-HOLES DIVERSE ARRANGEMENTEN CHAMPIONSHIP COURSE

CHALLENGE COURSE

Voor meer informatie: tel. 015 3807911 (optie 4) of evenementen@delflandgolf.nl 1 2 6

www.delflandgolf.nl

APPS

TEST

GAM E S

WGT GOLF

GOLF STAR SEASON 3

STICKMAN GOLF 2

PLATFORM: iOS/gratis; Android/gratis + REALISME + BEROEMDE BANEN

PLATFORM: iOS/gratis; Android/gratis + BESTURING + ARCADE

PLATFORM: iOS/gratis; Android/gratis + VERSLAVEND + VOOR ALLE LEEFTIJDEN

WGT Golf zet al jaren de standaard als het gaat om de mooist en meest realistisch ogende golfgames voor op je telefoon.

De graphics zien er echt uit en het feit dat je op beroemde banen kunt spelen als St. Andrews, Pebble Beach en Chambers Bay maakt de game uniek. Nederland is ook vertegenwoordigd: binnenkort is het mogelijk om op de Hilversumsche te spelen.

Bij WGT Golf draait het vooral om de multiplayerfunctie. Er zijn wereldwijd meer dan tien miljoen spelers geregistreerd met wie je de strijd kunt aangaan. Door te winnen bouw je geleidelijk je golfkwaliteiten op en wordt het steeds makkelijker om verder en rechter te slaan.

Het is wel belangrijk om snel internet te hebben omdat de graphics veel MB’s kosten. In tegenstelling tot andere golfgames valt WGT Golf je niet constant lastig met in-app aankopen.

Van de drie apps die we in deze categorie bespreken, biedt Golf Star een mooie middenweg. Het spel is niet zo realistisch als WGT Golf maar heeft meer met golf te maken dan het populaire, maar veel eenvoudigere Stickman. De besturing van Golf Star heb je snel onder de knie en de graphics doen denken aan een arcadespel.

Het duurt even voordat je genoeg holes hebt gespeeld en punten hebt verzameld om online andere spelers te kunnen uitdagen. Dat is een nadeel maar het gratis spel weet heel goed je aandacht vast te houden. Als je geen geduld hebt en je boekt te weinig vooruitgang, dan zijn er in-app aankopen waarmee je jezelf kunt upgraden naar een volgend level of bepaalde clubs of kwaliteiten kunt kopen. Let op: de app heeft met meer dan een gigabyte erg veel schijfruimte nodig.

Deze golfgame is veel eenvoudiger dan Golf Star en WGT maar zeker niet minder leuk. Je moet in de meest bizarre omgevingen in zo min mogelijk slagen de hole zien te bereiken.

Het spelletje heeft veel weg van het klassieke ‘tanks’, want het enige wat je hoeft te doen is richten en bepalen hoe hard je de bal wilt slaan. Heel veel met golf heeft Stickman niet te maken.

Komt bij Golf Star en WGT enige golfkennis van pas, bij Stickman hoef je geen rekening te houden met glooiingen op de green of de wind. Als je vindt dat klevende ballen, magneten en zwevende rotsen ook bij golf horen, dan beleef je met Stickman Golf 2 aardig wat uren speelplezier.

1 2 7

G O L F . N L

SWI N GANALYS E & S PE LVE R B ETE R I N G

GAM

PAUL AZINGER’S GOLFPLAN

HUDL TECHNIQUE

V1

THINQ GOLF APP

PLATFORM: iOS/gratis; Android/gratis + GEBRUIKSGEMAK + SWINGS VERGELIJKEN

PLATFORM: iOS/gratis; Android/gratis + SWINGS TOPSPELERS + VIDEO-INSTRUCTIE

PLATFORM: iOS/4,99 euro; Android/3,77 euro + KORTE DUIDELIJKE VIDEO’S

PLATFORM: iOS/gratis; Android/gratis + UITDAGENDE EN ORIGINELE SPELLETJES

Altijd al willen weten hoe je swing eruit ziet? Met de gratis app Hudl Technique (voorheen Ubersense) kun je jezelf opnemen en je swing frame per frame terugkijken.

Ook is het mogelijk in de video lijnen te trekken en aantekeningen te maken.

Er zijn weinig extra functies, maar de app doet heel goed waar die voor bestemd is: het opnemen en vertraagd afspelen van je swing. De video’s zijn makkelijk te delen en de optie waarbij je twee video’s in hetzelfde scherm synchroon kunt afspelen, bijvoorbeeld om je swing te vergelijken met die van een topspeler, werkt erg goed. Hudl Technique wordt ook veel gebruikt voor tennis, fitness en honkbal.

In de coachmodus zijn de swings van verschillende spelers of leerlingen makkelijk op te slaan.

V1 is goed vergelijkbaar met Hudl Technique, maar biedt net iets meer opties. Het opnemen van je swing is erg makkelijk en de slowmotionoptie werkt beter. Voor de extra opties moet je, na de app een aantal keer te hebben gebruikt, 3,74 euro betalen. Daar krijg je een grote database met swings van de beste spelers ter wereld voor terug. Het is jammer dat het met deze app niet mogelijk is om in één scherm verschillende swings te vergelijken. Wel biedt V1 een aantal video-instructies die je helpen bij het oefenen.

Met Golfplan haal je de tips van winnend Ryder Cupcaptain Paul Azinger in huis.

Voor een klein bedrag krijg je meer dan zestig video’s met alle facetten van het golfspel. De video’s zijn lekker kort en de techniek wordt duidelijk uitgelegd door de Amerikaanse majorwinnaar.

Als je Golfshot gebruikt, kun je met Golfplan je statistieken analyseren en zo bepalen welke spelonderdeel meer aandacht nodig heeft. Het enige nadeel is dat je op een gegeven moment alle video’s (meerdere keren) gezien hebt.

Misschien helpt het dat je voor een klein bedrag Golfplan kunt upgraden met meer dan twintig indoorinstructies voor in de winter.

Aan de hand van braingames word je getraind om ervoor te zorgen dat je mental game niet meer de zwakste club is in je tas. De spelletjes, gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek, zijn samen met PGAprofessionals, neurologen en sportpsychologen ontwikkeld. EEG-hersenscans zouden hebben aangetoond dat golfers er profijt van hebben. De makers raden aan minstens zestig minuten per dag te oefenen voor het grootste effect. Het doel is om cognitieve vaardigheden te verbeteren. Voor acht dollar per maand krijg je een persoonlijk schema en een plaats op de ranglijst tussen andere gebruikers. Zonder deze upgrade vonden wij deze app ook al de moeite waard, al was het maar vanwege het legitieme excuus spelletjes op je telefoon te mogen spelen.

APPS

TEST

OVE R I G

MES

GOLFGIDS & LOGBOEK

BIRDY

GOLF@

GOLF GAMEBOOK

PLATFORM: iOS/gratis + NOOIT MEER VERGETEN WAAR EN HOE JE HEBT GESPEELD

PLATFORM: iOS/gratis; Android/gratis + VEEL EXTRA FUNCTIES

PLATFORM: iOS/gratis; Android/gratis + NOOIT MEER ALLEEN GOLFEN

PLATFORM: iOS/gratis; Android/gratis + NIEUWE GOLFERVARING

Er zijn eindeloos veel apps die je helpen bij het bijhouden van scores en de banen waar je bent geweest. Vaak zit deze functie al extra ingebouwd in bijvoorbeeld een GPS-app. Mocht je een app willen die echt alleen bijhoudt waar je speelt en wat je hebt gescoord, dan is Golfgids & Logboek van Golf Expert de beste oplossing. De logboekfunctie van de app werkt intuïtief.

Scorekaart, foto’s en andere notities zijn in te voeren voor praktisch elke golfbaan ter wereld. De app is alleen voor iPhone beschikbaar.

Met Birdy is kun je op een flink aantal banen in Nederland een starttijd boeken. De golfdeals die worden aangeboden, zijn aantrekkelijk en de samenwerkingen met Golfers Magazine voor het laatste golfnieuws en Play Like a Pro, een site waar je online lessen kunt volgen van Nederlandse topspelers, maken Birdy een zeer complete app.

Nog niet alle banen zijn aangesloten, maar dat aantal kan alleen maar groeien als banen gaan inzien dat Birdy een uitstekend platform is om greenfees te verkopen aan golfers die graag eens ergens anders willen spelen.

Je hebt zin om te golfen, maar er is niemand om mee te spelen. Met Golf@ is het voor eerst mogelijk via een app golfers van je eigen niveau te vinden en met hen af te spreken. Nadat je datum, tijdstip, handicap en leeftijd hebt ingevoerd, kun je een flight opzetten waar andere gebruikers zich bij kunnen inschrijven.

Daarnaast kun je ook je eigen golfnetwerk beheren en afspraken maken met je vrienden. Als je je aanmeldt bij je golfclub, ontvang je het laatste clubnieuws. Een goed ontworpen app die golfers van elk niveau bij elkaar brengt.

DRIE NIET TE MISSEN APPS DIE ELKE GOLFER OP ZIJN TELEFOON MOET HEBBEN NGF GOLF: Of het nu om wedstrijden, de NGFcompetitie of je handicap gaat, met deze app heb je het allemaal bij de hand.

BUIENALARM: Voeg je golfbaan toe als locatie en de app waarschuwt je ruim op tijd als het gaat regenen.

R&A RULES OF GOLF: Geen boekje meer in de tas maar alle golfregels in een handige app op je telefoon.

Altijd al een keer tegen een Tourprofessional willen spelen? Met Golf Gamebook kan het. Het concept is simpel: je creëert een game, speelt je eigen rondje en vervolgens kijk je hoe jouw topspeler het er vanaf brengt.

Met handicapverrekening natuurlijk. De versie voor Android heeft (nog) niet de functionaliteiten die Gamebook op de iPhone echt de moeite waard maken, namelijk om elke week een topspeler uit de officiële European Tour Race to Dubai te kunnen kiezen.

Het is mogelijk om real-time scores bij te houden en dat je vrienden in een aangemaakte groep op de hoogte blijven en kunnen reageren met (flauwe) opmerkingen. Golf Gamebook is een leuke app als je de rondjes met vrienden wilt verrijken en je je graag meet aan de beste golfers van Europa.

1 2 9

G O L F . N L

JONG-EN-OUD

NIEUW

&

OUD

INTERVIEW

Voormalig NGF-voorzitter Rolf Olland (78) woont in het mooiste huis van Nederland, een schitterende villa boven op een heuvel naast de Hattemse Golfclub. Aanstormend toptalent Mike Toorop (16) ging samen met GOLF.NL op bezoek.

In aanloop naar het KLM Open een ontmoeting tussen de amateurkampioen die er al in 1955 aan deelnam en een toekomstig pro, wiens droom om het Open te spelen misschien al snel in vervulling gaat.

T E K S T

T J E R K

L A M M E R S

|

B E E L D

M A N O N

V A N

D E R

Z W A A L / N O

C A N D Y

7 7

G O L F . N L

OUD

NIEUW

&

V

anaf het beschutte terras van zijn majestueuze woning kijkt Rolf Olland uit over de zesde hole van de Hattemse, waar enkele golfers samenklitten onder een paraplu om zich

tegen een plotselinge stortbui te beschermen. Als telg en oud-bestuurder van het bekende Buisman koffieconcern schenkt hij op deze sombere dag voor zijn gezelschap een geurig bakje troost. De begroeting tussen de veteraan en Nederlands beste jeugdgolfer is hartelijk, hoewel de heren tot vandaag niet van elkaars bestaan afwisten. Olland: “Ik heb Mike even gegoogeld en ik vind zijn prestaties geweldig.

Maar je leest er nooit over, want er wordt in de media bitter weinig aandacht aan onze sport besteed. Golf

aansprekende Nederlandse golfer: “Mentaal is Joost de sterkste van Nederland, dat is misschien wel zijn grootste kracht.” Mike Toorop is mentaal ook ijzersterk; vlak voor zijn ontmoeting met de heer Olland speelde hij in Finland met Jong Oranje tegen Schotland. Het werd spannend: Mike moest zijn matchplaywedstrijd winnen om een halvefinaleplaats op het ELTK (Europees Landen Team Kampioenschap) voor Jong Oranje veilig te stellen. Met vijf holes te gaan stond hij drie down. Hij wist langszij te komen en versloeg zijn Schotse opponent op de eerste extra hole.

Dan moet je wel heel stevig in je schoenen staan.

Mike: “Mentaal ben ik ook sterk. Dat kun je niet trainen, dat kun je alleen meemaken.” Met andere woorden, je hebt het of je hebt het niet.

is een van de grootste sporten van ons land, maar in de media is het een ondergeschoven kindje. En als er al over gepubliceerd wordt, gaat het alleen maar over Joost Luiten, Joost Luiten en nog een keer Joost Luiten. Dus die volg ik wel. Net als Tim Sluiter, maar dat is mijn buurman aan het begin van de straat.”

GOLFERS VAN WELEER Mike bekent dat hij de heer Olland ook niet kende.

De oud-NGF-voorman zwaaide af in 1995, vier jaar voor Mike geboren werd. Sindsdien heeft hij zich vooral bezig gehouden met bestuursfuncties in onder andere de 55-plusclub ESGA (European Senior Golfers Association), niet echt iets waar een tiener zich voor interesseert. Als we Mike vragen of hij namen van enkele golfers van weleer kent, is Rolf Muntz de oudste die boven komt borrelen. Maarten Lafeber kent hij wel goed, hij heeft een paar keer met hem getraind. “Maarten kan op de baan geweldig boos worden”, vertrouwt hij ons toe. Joost Luiten is voor Mike de meest

SPORTIEF AANGELEGD Zowel Rolf Olland als Mike Toorop kwam via zijn ouders al heel jong met golf in aanraking. Olland: “Mijn vader en moeder waren al voor de Tweede Wereldoorlog lid van de Hattemse. Tijdens de oorlog liep ik op de course achter hen aan. Mijn moeder werd in 1946 bestuurslid, en haar bestuur heeft toen het nieuwe clubhuis gebouwd, hier honderd meter vandaan. Als kind sloeg ik natuurlijk ook al wel een balletje, maar ik ben in 1947 echt met golf begonnen. En in het land der blinden is eenoog koning; ik geloof dat er vlak na de oorlog slechts vijftienhonderd actieve golfers waren, op zestien banen, waarvan vele met negen holes.”

“Als driejarige ging ik al ballen slaan met mijn vader”, zegt Mike. “Onze buurman was de pro Wil Besseling, die nam me later wel eens mee.” Beide sporters excelleerden ook in andere spelletjes.

Olland: “Ik zwom graag, speelde hockey en werd

JONG-EN-OUD

met tennis nog jeugdkampioen van Zwolle en omstreken.” Mike: “Toen ik zes was speelde ik net zo graag voetbal als golf. Vijf jaar later werd ik gescout voor AZ en wilde ik profvoetballer worden, maar ik kreeg een enkelblessure. Op hoog niveau twee sporten tegelijk beoefenen werd te veel. Ik heb toen voor golf gekozen.”

VROEGE SUCCESSEN Voor de in Zwaag (bij Hoorn) woonachtige Mike Toorop kwamen de eerste successen al snel. Op zijn elfde kwam hij bij de C-selectie van de NGF, twee jaar later stoomde hij door naar de B-selectie om als vijftienjarige bij Jong Oranje te komen.

Twee jaar geleden behaalde Mike zijn eerste grote overwinning, toen hij Nederlands kampioen tot vijftien jaar werd. Het Lochem Jeugd Open en het Hilversum Jeugd Open schreef hij eveneens op zijn naam. Buiten onze landsgrenzen kennen ze hem ook; op het sterk bezette Evian Junior Masters in Frankrijk eindigde hij vorig jaar op een zeer

INTERVIEW

respectabele vierde plaats. Inmiddels behoort hij tot de beste tien heren van Nederland en speelt hij met Jong Oranje overal in Europa. Ook Rolf Olland was er vroeg bij, hoewel hij zijn eerste grote overwinning nog steeds als absurd omschrijft: “In 1954 waren mijn golfmaatje Wilfred Smit en ik zeventien, twee verlegen jongetjes en veel minder mondig dan de jeugd nu. We hadden ons ingeschreven voor de Foursome Kampioenschappen van Nederland om de Army Tankard-beker omdat het

Golf was een amateursport, pro worden was voor ons not done

1 3 3

Wilt u op de hoogte blijven van onze aanbiedi ngen, schrijf u dan nu in vo onze nieuwsbrie or f op www.golftime. nl

golf lodge drentscHe****

Hotel Henri cHaPelle***

nederland – noord

België – vlaanderen

Vanaf

Vanaf

2 nachten incl. ontbijt, 2x diner, 2x lunchpakket en 2 green fees.

2 nachten incl. ontbijt en 2 green fees incl. buggy.

Geldig bij aankomst op maandag t/m woensdag in de periode van 25/08 tot 01/12/15.

Geldig bij verblijf in de periode van 25/08/15 tot 01/01/16.

€209, - P.P.

€235, - P.P.

Precise resort el roMPido***** sPanje – Costa la luz noord

Portugal – algarve – West Vanaf

Vanaf

€289, - P.P.

€625 ,- P.P.

7 nachten incl. ontbijt, 5 green fees en transfer.

7 nachten incl. half pension met drankjes tijdens diner, welkomstdrankje, 5 dagen unlimited golf en autohuur.

Geldig bij verblijf in de periode van 25/08/15 tot 01/11/16.

1 3 4

Morgado golf Hotel****

tel: 033 462 72 00

Geldig bij verblijf in de periode van 25/08/15 tot 01/03/16.

info@golf time.nl

w w w.golf time.nl

JONG-EN-OUD

OUD

NIEUW

&

ons leuk leek dat eens mee te maken. De hele top van Nederland was er. We hadden handicap 6 of 8, dus het was bizar dat we die wedstrijd wonnen.

Let wel, we waren de beste amateurs, want van de professionals konden we niet winnen. Het was in de tijd dat er net zoveel amateurs als pro’s aan de wedstrijd deelnamen. De pro’s waren teaching pro’s, want als playing pro viel er geen cent te verdienen; de winnaar van het Dutch Open kreeg destijds maar iets van vijftienhonderd gulden.”

PRO IS HELD GEWORDEN Rolf Ollands andere grote overwinning was de Heineken Cup van 1959, de prijs voor de beste amateur van de Dutch Open. Hij was in die jaren, met handicap 2, Nederlands succesvolste amateurgolfer, maar ook voor hem ging niet altijd alles van een leien dakje. “Ik speelde in 1952 het Nederlands Jeugdkampioenschap Strokeplay op De Dommel over 36 holes, vier keer negen holes”, herinnert Olland zich. “Op de 34ste hole had ik dertien slagen nodig. Alles ging mis, ik sloeg de bal in een konijnenhol, maakte een regelfout, om wanhopig van te worden. Op een slag van de winnaar werd ik toch nog tweede!” Had Rolf Olland nooit de ambitie om pro te worden? “Integendeel. Caddies werden professional, wij waren van een andere stand. Golf was een amateursport, pro worden was voor ons not done. Toen was de klassenmaatschappij veel meer aanwezig dan vandaag de dag.” Voor de jonge Mike Toorop is professional worden juist hét grote doel. De tijden zijn op dat vlak erg veranderd. Toernooien in Ollands jeugd werden gewonnen door ploeterende clubpro’s die met wedstrijden een zakcentje hoopten bij te verdienen. Een succesvolle professional is tegenwoordig een volksheld die miljoenen kan opstrijken. Bij Mike Toorop is alles erop gericht dat doel te bereiken en hij wordt daarin door de NGF gesteund. “De NGF betaalt

INTERVIEW

mee aan golflessen, putt-lessen, fysieke trainingen, van alles. Als ik op toernooi ga met de NGF, betalen ze vluchten, overnachtingen en eten, inschrijfgeld enzovoorts. Alles staat bij mij in het teken van golf, ook mijn andersoortige trainingen. Zo doe ik eenmaal per week aan cardio, aan krachtsport en ik train voor een betere balans en evenwicht. Alles om een betere golfer te worden. Goede voeding is ook belangrijk. Zo zul je mij niet bij McDonald’s zien eten, een snackbar is een uitzondering, hoogstens eenmaal per maand. Heel vet eten kan niet, als je dat doet ben je bij de vierde ronde kapot.”

Waar Olland het in de jaren vijftig deed op eigen kosten, een bruine boterham en de aanmoedigingen van zijn ouders, wordt Toorop ondersteund door een heel team, met onder anderen senior advisors Tom O’Mahony en Cees Renders, player developer Tom Nijssen, putt-coach Hayo Bensdorp en home pro Wilbert Bruins Slot. Of zoals Mike het simpel samenvat: “Eigenlijk hoef ik alleen maar te golfen.” En dat doet de zestienjarige enorm goed; waar Rolf op die leeftijd handicap 7 had, speelt Mike al op +2,9.

SCHOOL EN GOLFCARRIÈRE Toch meent Olland dat Mike nóg beter zou kunnen.

Het talent heeft net zijn middelbare school in Hoorn

Heel vet eten kan niet, als je dat doet ben je bij de vierde ronde kapot

1 3 5

G O L F . N L

*Batterijduur is gebaseerd op metingen van Sony Mobile Communications AB naar dagelijks gebruik zoals gedefinieerd in september 2014 en is representatief voor typisch smartphone gebruik met inachtneming van diverse gebruiksmogelijkheden zoals bellen, sms’en, internetten, gebruik van social media, games spelen, muziek luisteren, foto’s maken en doorbladeren, online video’s bekijken, video’s opnemen en terugkijken. Illustraties en beelden zijn nabootsingen en dienen alleen voor illustratieve doeleinden. Sony is een (geregistreerd) handelsmerk van Sony Corporation.

Android, Google Chrome en Google Play zijn handelsmerken van Google Inc. Playstation is een geregistreerd handelsmerk van Sony Computer Entertainment Inc. ©2015 Sony Mobile Communications Inc. Alle rechten voorbehouden. ©2015 Sony Mobile Communications Inc. Alle rechten voorbehouden.

JONG-EN-OUD

OUD

NIEUW

&

afgerond en gaat aankomend jaar een opleiding aan het Johan Cruyff College in Amsterdam volgen. “Zou het niet verstandiger zijn om je juist nu helemaal aan golf te wijden, je niet laten afleiden door een vervolgopleiding?” vraagt hij aan Mike. Die lijkt zoiets nog niet overwogen te hebben. De opleiding is immers waardevol omdat hij in de sport werkzaam kan blijven, ook als een profcarrière niet lukt. “Ik geloof ook niet dat mijn vader het goed zou vinden als ik geen vervolgopleiding deed.” Maar wat als straks blijkt dat de opleiding jouw golfcarrière dwarszit?

“Ja, dan kies ik voor golf, ook al zou mijn vader dat niet fijn vinden.” En zou het niet een idee zijn om je nu volledig aan golf te wijden, en die opleiding pas op latere leeftijd te doen? “Nee, dat kan niet, want het Cruyff College doe je na je middelbare school, je kunt niet instappen als je 24 bent.” Het is een moeilijke kwestie, waar de mannen niet uitkomen.

Maar het is opmerkelijk dat het juist de verstokte amateur Olland is die de aanstormende pro Toorop ter overweging geeft volledig voor het spel te gaan.

CADDIE OP HET KLM OPEN Het KLM Open komt er weer aan. Wat betekent dit toernooi voor beide heren? Mike: “Daaraan meedoen, op de Europese Tour tussen alle grote jongens, in eigen land voor eigen publiek, zou een droom zijn.

Je kent de baan goed, je wilt presteren. Ik vind voor veel publiek spelen ook leuk; je wilt geen slechte slag maken want je wilt niet afgaan. Of ik me speciaal zou voorbereiden als ik meedoe? Nee, ik zou gewoon mijn eigen ding doen. Als je al jaren hetzelfde doet, moet je dat voor zo’n toernooi niet opeens veranderen.

Maar ik neem dan wel een caddie. Die kan de afstanden meten, de tas dragen en de stokken schoonmaken.

En wat ook makkelijk is: een provisional hoef je op zo’n toernooi nooit te slaan. Elke afzwaaier wordt immers door het publiek gevonden.”

Zou hij zich staande kunnen houden tussen al het geweld van de Tourprofessionals? “Ik ben verder gaan

INTERVIEW

driven, sla nu gemiddeld 272 meter. Maar daardoor mis ik meer fairways. Ik land ook vaker op de green in regulation. Maar wel weer vaker verder van de vlag, wat nadelig is voor mijn putt-gemiddelde.

Maar als al die zaken nu eens samen zouden komen…

Professionals missen ook veel fairways. Ach, misschien maken wij nog wel betere slagen dan de pro’s.

Maar zij leggen er nét dat ene putje meer in, nét dat chipje in de hole, en als dat drie keer gebeurt, scheelt dat toch drie slagen. Dat maakt het verschil.”

MEER PUBLICITEIT GEWENST Rolf Olland vindt het KLM Open een toptoernooi. “Het is ook belangrijk voor de jeugd, die zien daar prachtig golf en dat werkt inspirerend. En het genereert veel publiciteit. Ik heb al eerder gezegd dat golf er in de Nederlandse media bekaaid vanaf komt. Maar publiciteit is met name voor de jeugdspelers heel belangrijk. Neem de nationale jeugdkampioenschappen, zelfs daar staat niets over in de krant. Ik heb daar wel eens iets over gezegd tegen de NGF, maar als antwoord kreeg ik: Ja, daar zouden we toch eens wat meer aan moeten doen. Graag, zou ik zeggen want jonge mensen hebben respect nodig, waardering, dat stimuleert je performance. Maar ik denk dat in Zwaag niemand weet dat Mike een topgolfer is.”

Mike: “Nee, in Zwaag zeker niet. Maar als ik aan mijn medeleerlingen vraag of ze Joost Luiten kennen, weet ook niemand wie dat is.” Olland: “Kijk, daar heb je het al. En als je een goeie voetballer bent, kent iedereen je. Meer publiciteit zou geweldig stimulerend werken voor het ontwikkelen van golftalent.”

1 3 7

LEES OF SCHRIJF BEOORDELINGEN OP GOLF.NL Powered by

7,9

8,2

Hét platform voor golfend Nederland

9,1

8,6

T E K S T

R U B E N

V A N

D E R

Z A A G

|

B E E L D

R O N A L D

S P E I J E R

DIRK-KUIJT

INTERVIEW

OOK OP DE GOLFBAAN EEN HARDE WERKER

DE SWING VAN KUIJT NU DIRK KUIJT (35 JAAR) WEER TERUG IS OP HET OUDE ROTTERDAMSE NEST, VINDT GOLF.NL HET HOOG TIJD OM NEDERLANDS MEEST SYMPATHIEKE VOETBALLER HET (GOLF)HEMD VAN HET LIJF TE VRAGEN EN ZIJN SWING ONDER DE LOEP TE NEMEN.

1 3 9

G O L F . N L

“In Liverpool ben ik echt gegrepen door het golfvirus. Je merkt dat ze daar heel anders over golf denken dan hier. De jongens uit het Verenigd Koninkrijk groeien echt met golf op, het zit in hun cultuur. Zodoende ben ik ermee in aanraking gekomen. Ik speelde minimaal een keer in de week met keeper Pepe Reina en regelmatig sloot Steven Gerrard ook aan. Als voetballers wilden we allemaal echt winnen, dus ging het er vaak hard aan toe. Handicaps werden altijd in twijfel getrokken en er werden geen cadeautjes gegeven op de baan. Bij Feyenoord

heb ik nog niet zo heel veel ploeggenoten die golfen, alleen Jens Toornstra speelt een beetje.

De rest probeer ik er nu voor warm te maken.”

RUST “Het mooie aan golf vind ik dat je er niet fysiek vermoeid van raakt. Als voetballer ben je al druk genoeg met alle trainingen, dus kun je de rust goed gebruiken. Bij golf ben je in een natuurlijke omgeving, waar het niet is toegestaan om te telefoneren en er worden ook even geen foto’s van je gemaakt. Ik kom daarvan echt tot rust.

DIRK-KUIJT

Daarnaast kun je jezelf ook uitdagen, want in tegenstelling tot in een team kun je niemand anders dan jezelf de schuld geven voor je fouten.”

NOORDWIJKSE “Ik ga altijd op vakantie naar Aruba. Daar speel ik op Tierra del Sol. Met trainingskamp gingen we vaak naar Belek. Dan trainde ik in de ochtend en ging ik ’s middags golfen. In Nederland speel ik op verschillende banen. Ik ben al op The Dutch en The International geweest en speel ook regelmatig op de Noordwijkse. Ik zou hier heel graag lid worden, want het is niet ver van mijn huis en in mijn optiek is het de mooiste baan van Nederland.”

KINDEREN “In Engeland had ik een golfsimulator, zodat ik thuis kon oefenen. Sinds kort staat die simulator in mijn nieuwe huis in Nederland en ik heb hem helemaal professioneel laten maken door Foresight Sports. Ik ben ook niet meer de enige die erop speelt. Mijn vier kinderen lopen elke dag wel even de kamer binnen. Ze vinden het erg leuk, dus misschien willen ze later ook wel op les. Het zou mooi zijn als we in de toekomst een vierbal kunnen vormen op de baan.”

LAS VEGAS “De mooiste baan die ik ooit heb gespeeld, is Shadow Creek Golf Course in Las Vegas.

Ik deed daar mee aan de Lee Westwood Cup en we speelden een soort Ryder Cup- format, waarbij voetballers uit het Verenigd Koninkrijk het opnamen tegen een team met voetballers uit de rest van de wereld. Shadow Creek is schitterend en perfect onderhouden is. Michael Jordan en George Bush schijnen er lid te zijn.”

INTERVIEW

Met voetbal wil ik altijd winnen, met golf is dat niet anders HANDICAP “Mijn handicap is 15,3, maar ik denk dat die nog wel wat beter kan. Daarvoor moet ik wel meer spelen en zal ik wat les nodig hebben.

Ik heb al contact gezocht met Phil Allen, de coach van Joost Luiten. Hopelijk kan hij mijn spel nog een beetje bijschaven en kan mijn handicap nog wat naar beneden.”

PERFECTE BAL “Een hole-in-one heb ik nog nooit gemaakt, maar ik ben er wel een keer zo dichtbij geweest, dat ik het heb gevierd alsof het er een was. Ik was met Pepe Reina op Blundells Hill Golf Club in Liverpool en op een par-drie van 130 meter sloeg ik een perfecte bal. We dachten allebei dat hij erin ging en hebben dat uitbundig gevierd.

Drie minuten lang heb ik het gevoel gehad dat ik een hole-in-one had, maar toen we bij de hole aankwamen bleek hij er dertig centimeter achter te liggen. In ieder geval maakte ik de birdieputt nog wel. Hopelijk sla ik er ooit nog eentje, want het is een uniek gevoel!”

VIERBAL “Mijn favoriete vierbal zou bestaan uit Joost Luiten, Tiger Woods en Rory McIlroy. Voor Joost

1 4 1

G O L F . N L

JOOST LUITEN

100%

JOOST Leer Joost kennen als nooit tevoren - professioneel én persoonlijk. Stel hem vragen, deel foto’s, ontvang tips & tricks, schrijf je in voor zijn nieuwsbrief of doe mee met The Challenge. Én na elke ronde een persoonlijke update. Beleef het mee!

Helemaal zichzelf - 100% Joost. Ga naar joostluiten.com

& VIDEO NIEUWS SOCIAL MEDIA TIPS & TRICKS VRAAG ‘T JOOST INSTRUCTIE FANZONE MAIL VAN JOOST KALENDER RESULTATEN & STATISTIEKEN

CHECK JOOSTLUITEN.COM ‘Scan de code en ga direct naar mijn site!‘

DIRK-KUIJT

heb ik veel respect. De manier waarop hij het Nederlands golf op de kaart heeft gezet en hoe hij zijn sport benadert, spreken mij heel erg aan. Hij heeft zich de afgelopen jaren enorm ontwikkeld en ik volg alles wat hij doet. We hebben een keer gegeten en soms hebben we contact, maar het lijkt me leuk om echt een keer met hem te spelen. Tiger Woods moet er ook bij. Op dit moment haalt hij dan misschien niet het niveau dat we van hem gewend zijn, maar hij is wel een geweldige golfer en ook iemand naar wie ik graag kijk. De beste speler van de wereld, Rory McIlroy, komt er ook bij, maar dan spelen we wel met handicapverrekening, want anders heb ik geen kans tegen die gasten.”

VASTBIJTEN “Met voetbal wil ik altijd winnen en met golf is dat niet anders. Dat zit in mijn spel opgesloten.

In golf ben ik ook echt een grinder, ik bijt me vast in mijn ronde en haal ook altijd wel een bepaald niveau. Ik heb geen enorme uitschieters naar boven, maar ook niet naar beneden.

Er moet wel altijd een wedstrijdelement in de ronde zitten, dan kom ik het beste tot mijn recht. Met vrienden speel ik om een rondje of een fles wijn, dat vind ik wel zo leuk.”

NA HET VOETBAL “Na mijn voetbalcarrière zou ik graag meer willen golfen. In sport in het algemeen geldt dat als je beter wilt worden, je veel moet trainen. Zo ook in golf. Je moet een vaste slag krijgen en je fouten zoveel mogelijk verbeteren.

INTERVIEW

Het mooie aan golf vind ik dat je er niet fysiek moe van wordt

Daar heb je veel tijd en inzet voor nodig, dus hopelijk kom ik daar na mijn carrière aan toe.

Later de Tour op? Waarom niet? Ik vind golf fantastisch, dus ik zou dat best willen. Maar ik zie ook hoe goed die jongens zijn op de Tour en daar heb ik veel bewondering voor. Dan weet je dat het niet vanzelfsprekend is dat je dat niveau kunt halen. Maar het zou zeker leuk zijn!”

Dirk Kuijt is 104-voudig voetbalinternational en staat bekend als keiharde werker. Nadat hij furore maakte bij Feyenoord, verhuisde hij in 2006 naar Engeland voor een succesvolle carrière bij Liverpool. Na een uitstap van drie jaar naar het voetbalgekke Turkije (Fenerbahçe), is de Katwijker vanaf dit seizoen weer in De Kuip te bewonderen.

1 4 3

G O L F . N L

1

Dirk Kuijt is groot fan van Joost Luiten en wil daarom binnenkort een lesje boeken bij diens coach Phil Allen. Wie kunnen we dus beter vragen om eens kritisch naar de swing van Dirk te kijken, dan Nederlands beste golfer en zijn coach?

Phil over de swing van Dirk

Dirk zou in zijn set-up flexibeler kunnen zijn, nu oogt het wat houterig.

Daardoor gebruikt hij zijn heup en schouders te weinig.

Joost over de swing van Dirk: “Hij heeft vooral in zijn backswing zijn clubblad te veel gesloten en ook de takeaway gaat te veel naar buiten.

Daardoor komt hij in de top van zijn backswing across the line te zitten. Dat wil zeggen dat de club te veel naar rechts wijst, in plaats van naar de doellijn.

Hij draait in de doorzwaai wel mooi en goed door! Als hij zijn backswing weet te verbeteren, komt hij beter aan bij impact en wordt de doorzwaai ook makkelijker.�

Bij het wegnemen van de club is het clubhoofd duidelijk gesloten en buiten de handen.

2 3

Een simpele oefening om dit op te lossen is door de rechterhand actiever te maken in het begin van de swing. Je moet dan het gevoel hebben dat je de club meer binnen je handen houdt.

DIRK-KUIJT

8

6

Het lijkt alsof Dirk niet heel veel les heeft gehad en zich deze swing heeft aangeleerd.

Met twee of drie aanpassingen kunnen zijn swing en spel veel beter worden.

Dirk slaat nog iets te veel vanuit zijn armen en gebruikt zijn onderlichaam net te weinig.

In de top van de backswing is de rechterelleboog te ver van het lichaam, de zogenaamde chickenwing.

Dirk zou beter een iets kortere swing kunnen maken.

Eigenlijk doet hij het op de foto links hiernaast perfect.

Op deze foto zie je dat er geen extensie is in de rechterpols. Vaak komt dit door te veel knijpen in de grip.

De positie van de armen bij het inzetten van de downswing is helemaal goed en je kunt goed zien dat het een krachtige swing is.

5

INSTRUCTIE

7

4 1 4 5

G O L F . N L

COLUMN

RICHARD-KRAJICEK

B E E L D

L E O

V O G E L Z A N G

GOLFLES Als ik op de golfbaan sta, hou ik mijn karakter bewust voor de gek.

Ik ben een perfectionist, ga me snel ergeren als iets niet lukt. Om plezier te houden in golf heb ik mijn verwachtingspatroon flink naar beneden bijgesteld. In het verleden speelde ik over negen holes gemiddeld +9. Bogeygolf dus. Maar op echt goede dagen kwam ik ook wel tot +2 of +3. Tien jaar terug kreeg ik een elleboogblessure, waardoor ik drie jaar niet heb gespeeld. Bij mijn rentree kwam ik niet verder dan +15, ik was het helemaal kwijt.

Dat kon ik niet accepteren. Stoppen of les nemen, dat was de keuze. Het werd les nemen en dat heeft me echt geholpen beter te worden en de lol terug te krijgen. Tegenwoordig speel ik nog maar een keer of vijf per jaar, ook omdat ik anders te veel last krijg van mijn linkerknie waaraan ik vorig jaar ben geopereerd. Op een drivingrange sta ik ook zelden, dus mag ik niet te veel verwachten. Ik kan niet golfen, met die instelling stap ik tegenwoordig de baan in. En dan lukt het aardig om niet geĂŻrriteerd te raken als ik slechte ballen sla en vooral te genieten van de goede slagen. Je golft voor de ontspanning, Richard blijf ik mezelf inprenten, waarmee ik mijn karakter voor de gek hou. Want het liefst wil ik natuurlijk heel graag goed spelen, dat zit gewoon in me.

Mensen verwachten altijd van mij dat ik de bal heel ver kan slaan omdat ik hard kon serveren. Een jaar of twintig terug, toen ik fysiek op mijn top was, sloeg ik met de driver soms wel 280 meter. Maar meestal 280 meter links- of rechtsaf ! De driver is echt mijn zwakste punt, die haal ik nog maar zelden uit mijn tas.

Met de ijzer-7 tot de pitching wedge ben ik juist heel sterk, daarmee kan ik scoren. Ik golf al vanaf mijn zeventiende. Voor tennissers is het een ideale sport om erbij te doen.

Bijna iedere andere sport conflicteert met tennis, maar bij golf is de kans op een blessure minimaal.

Golf vind ik ook een perfecte tv-sport. Vooral naar de grote toernooien kan ik uren kijken. Er gebeurt voortdurend iets, en je weet ieder moment hoe de stand is, dat maakt het spannend. Ik kijk natuurlijk speciaal naar Joost Luiten. Ik baalde echt dat hij in het voorjaar in de laatste ronde van het US Open zo ver terugviel. Mocht hij de komende jaren een major winnen, dan zou ik dat de beste prestatie ooit vinden van een Nederlandse sporter. Dat meen ik echt. Golf is een wereldsport en Joost komt uit Nederland dat als topgolfland (nog) weinig voorstelt. Het zou waanzinnig gaaf zijn als het Joost lukt zo’n groot toernooi te winnen.

I N F O > G O L F. N L / T O P 3 / S C H O T L A N D 1 4 6

Richard Krajicek (43) Wimbledon-kampioen (1996) en toernooidirecteur van het ABN AMRO World Tennis Tournament

Wereld vol uitdagingen!

Bezoek onze stand op het KLM Open en maak kans op gratis greenfee!

Speciale aanbieding: 1 greenfee € 40,-

2 greenfee € 75,-

3 greenfee € 105,-

Geldig tot en met 30 september 2015! Weekendtarief € 5,- per greenfee extra Bij reservering GOLF.nl actie noemen.

4 greenfee € 130,-

De motor achter het succes van Joost Luiten… …is Joost Luiten zelf natuurlijk.

Als trotse sponsor van Joost Luiten zorgen wij er voor dat Joost overal ter wereld ontspannen en uitgerust aankomt. Waardoor hij beter kan presteren. Maar het zijn natuurlijk zijn talent, drive en doorzettingsvermogen die maken dat hij Nederlands beste speler van dit moment is. Wij wensen Joost Luiten veel succes tijdens het KLM Open 2015.

Van 10 t/m 13 september Kennemer Zandvoort.