Interview: Nanine Linning

Nanine Linning Di Lasso’s Tranen van Petrus

In De tranen van Petrus plaatst het Nederlands Kamerkoor Orlando di Lasso’s meesterwerk in een actuele context: wat gebeurt er met de mens ten tijde van isolatie, eenzaamheid en wanhoop? In de voorstelling wordt met een ontroerende dansrol het verhaal van Petrus vertolkt – apostel en misschien wel de trouwste volgeling van Jezus. De desillusie en eenzaamheid die volgen op zijn verloochening van Jezus komen tot leven in een scenisch samenspel tussen Petrus en het koor, in een co-regie van Tido Visser en Nanine Linning. Nanine is een van de meest toonaangevende Nederlandse choreografen en regisseurs van dit moment.

De muziek is een belevenis die ruimte maakt voor associaties en metaforen. Vanuit die taal heeft Nanine gewerkt aan de choreografie voor deze voorstelling, waarin ze zoekt naar ongebaande theatrale paden. Voor de premièretour in 2020, die uiteindelijk na een klein aantal voorstellingen vanwege de coronamaatregelen geannuleerd moest worden, hebben Tido Visser, Peter Dijkstra en Nanine Linning dagenlang samen met het koor en danser Marijn Rademaker in de studio gestaan om van elkaars proces te leren en tot een nieuwe dynamiek te komen tussen Petrus en het koor. In maart 2022 gaat het Nederlands Kamerkoor opnieuw op tournee met deze voorstelling en neemt danser Alexandre Riabko het stokje over van Marijn Rademaker voor de rol van Petrus. Met Nanine Linning gingen we in gesprek over het proces, de choreografische taal en solodanser Alexandre Riabko, die behoort tot de wereldklasse.

In de choreografie zien we de reis van Petrus – door Nanine Linning

Alexandre Riabko Mahler

beeld: Kiran West verbeeld in delicate, intieme bewegingen en emoties. Emoties die gaan over terugtrekken en willen verdwijnen in je lichaam: de reacties van Petrus nadat hij als trouwste volgeling van Jezus toch zijn leermeester verloochent.

Nanine: “Ik wilde de reis van Petrus graag laten zien en onderzoeken waar schaamte, verlangen, pijn en isolatie zit in het lichaam. Waar huist de afwijzing? Ik heb gewerkt met de buik en bovenlichaam met het idee van het terugtrekken en het proberen een beschermlaag voor jezelf te creëren. Tegelijkertijd heb ik gezocht naar metaforen en bewegingen die juist gaan over verlangens en de wens het onbereikbare aan te raken. Dit zie je in het lichaam van de danser door het uitstrekken, de focus, het reiken en de pogingen tot contact met de zangers in de buizen. Het is een spannend fysiek spel dat de basis is geworden voor de choreografische taal voor de danser.”

In de voorstelling wordt Petrus’ worsteling gadegeslagen en begeleid door zeven zangers van het Nederlands Kamerkoor in levensgrote glazen zuilen. Door de zangers te isoleren in de buizen en een soort vacuüm om de zangers heen te creëren worden het verdriet, de pijn en de afstand alleen maar meer voelbaar. Maar wie is er eenzamer? Hij die opgesloten is, of hij die niemand heeft om zijn vrijheid mee te delen?

Nanine: “Er zijn een paar fragmenten die we als nachtmerries hebben gevisualiseerd. Hierbij zoomen we in op het trauma van Petrus en het moment dat hij zich realiseert: wat heb ik gedaan? In een bliksemschicht zien we zijn innerlijke

conflict en de consequenties van zijn miskenning. Bewegingen die haaks staan op de langzame en trage muziek van Orlando Di Lasso’s meesterwerk. De teksten van Di Lasso waren onmiskenbaar een inspiratiebron voor de danstaal, zoals bijvoorbeeld de specifieke woorden: ‘blikken die als pijlen in zijn lichaam schoten.’ Voor de danser gaat het in deze choreografie niet om kracht of energie, maar over heel langzaam opbouwen en gedurende de reis gedoseerd betekenis geven aan de woorden van Di Lasso, die heel erg poëtisch en fysiek zijn.”

De rol van Petrus wordt tijdens de tour in 2022 gedanst door Alexandre Riabko – een sterdanser die een indrukwekkende carrière doormaakt en grote prijzen heeft gewonnen wereldwijd. Hij is solist bij het Hamburg Ballet en heeft de kans gehad om met de grootsten der aarde te werken. Een ervaren maker dus, maar tegelijkertijd ook een leergierige danser die met deze voorstelling iets heel nieuws gaat doen omdat het hedendaags is en moderner dan de meeste klassieke balletten.

Voor de danser is De tranen van Petrus een intense voorstelling, omdat hij een uur lang de confrontatie aangaat met het begaan van een fout, de schaamte, het verdriet en de spijt. Daarnaast wordt de danser in muzikale intermezzo’s met muziek van Györgi Ligeti bespot en veroordeeld door de zangers die extra zout in de wonden wrijven met hun woorden en stemmen.

Nanine: “Tijdens de opleiding worden dansers zo hard getraind om constant in de spiegel te kijken en te horen hoe het beter kan en moet. Dus de afwijzing, van in dit geval Petrus, is heel nabij en dat maakt het een persoonlijk thema. Tegelijkertijd is het een fantastische voorstelling om te dansen omdat je maximaal wordt uitgedaagd in je techniek, maar ook als performer en acteur om deze solo van één uur te dragen. Toch geeft het I’m on my own-gevoel een ongelofelijke adrenalinekick doordat je als danser voor de uitdaging staat om alleen een berg te bestijgen en te voelen dat je de top haalt.”

In De tranen van Petrus worden publiek én zangers getuigen van Petrus’ leed. Poetisch, confronterend, actueel. De voorstelling is vanaf 19 maart 2022 te zien in meerdere theaters. Kijk voor speeldata en -locaties op pagina 13 of online op www.nkk.nl/petrus.