Fairfin ‘Bank to Basics’ Voedselspeculatie: Hoe werkt het en hoe kunnen we het stoppen?
Jan Van de Poel Jan.VandePoel@11.be
Voedselprijzen 1990-2011
“Ik moest alles verkopen om mijn 4 kinderen en mezelf voldoende te eten te geven. Mijn laatste koe was zo afgetakeld door droogte en voedseltekort, dat ik ze voor niet meer dan 300 shilling (4 euro) moest verkopen� Florence Muoki, boerin, Makueni District, Kenya
Aantal ondervoede mensen (miljoen)
1023,0 878
921 853
843
788
833
848
925
870
Waarom hoge en volatiele prijzen? • ‘market fundamentals’ Vraag: bevolkingsgroei, economische groei, biobrandstoffen Aanbod: klimaat, stocks, verlies
• Speculatie? “commercial actors such as index funds, swap dealers and money managers in financial markets probably acted to amplify short term price swings and could have contributed to the formation of price bubbles in some situations” WB, IMF, OESO, WTO, FAO, UNCTAD, …
Waarom nu een probleem? • ‘Termijnmarkten’ bestaan meer dan 100 jaar – 19de eeuw VS: zorgen voor zekerheid – Kopers, verkopers en ‘hedgers’
• Termijnmarkten veranderen vanaf eind jaren ‘90 - Commodity Futures Mondernization Act (2000): iedereen welkom! - “Over the Counter” - Subprime crisis ‘rush’ naar nieuwe markten
+ 500% activiteiten
Wie zijn ‘nieuwe spelers’? • ‘institutional investers’: pensioenfondsen, hedgefunds, … • Banken • ‘Commerciële’ spelers: 5 ‘financial subsidiaries’ van Cargill
Termijnmarkten schieten doel voorbij!
Hoe aanpakken? • The time is now: ‘momentum’ voor regulering
Hoe aanpakken? ‘Structurele’ aanpak: • • • • •
Prijsstabilisering: stocks, Vraag en aanbod: biofuels, klimaat Handel: regionale integratie GLB Financiële sector: FTT, bankensplitsing, …