Jaarverslag
Netwerk in 2003 Terwijl in 2003 de wereld dagelijks geconfronteerd werd met oorlog in Irak, deed Netwerk zijn uiterste best om aan te tonen dat ook jouw geld en jouw bank niet zo’n onschuldige rol spelen als je misschien wel denkt !
Sensibilisering ‘Anders Omgaan met Geld’ De campagne ‘Mijn Geld. Goed Geweten ?’ plaatste de financieringslinks tussen vijf grootbanken actief in België en de wapenindustrie in de schijnwerpers. Een degelijk onderbouwd dossier, een positieve samenwerking met de vredesbeweging, een goed uitgekiende campagnestrategie en een efficiënte communicatieaanpak zorgden ervoor dat onze campagne heel wat weerklank vond in de pers. De reacties van organisaties, individuen, de politieke en financiële wereld bleven dan ook niet uit. Een geslaagde eye-opener die vraagt om opvolging ! De campagne ‘Mijn Geld. Goed Geweten ?’ , die ook in de volgende jaren zal doorlopen (zij het rond een ander maatschappelijk thema), heeft enerzijds tot doel financiële instellingen aan te zetten tot
meer transparantie inzake hun krediet- en investeringspolitiek. Anderzijds wil zij banken wijzen op hun maatschappelijke verantwoordelijkheid. Netwerk wil banken aanporren om maatschappelijk schadelijke financieringen te vermijden en financieringen op een duurzame economie te richten. Wie de campagne op de voet wil volgen en reacties van de bankwereld wil kennen, kan best regelmatig een kijkje nemen op de website www.mijngeldgoedgeweten.be.
Aanbieden van alternatieven om ‘Anders Om te gaan met Geld’ Netwerk wil niet enkel kritiek geven maar informeert ook over concrete manieren om Anders Om te Gaan met Geld. In 2003 werd de website Duurzaam Sparen en Beleggen gelanceerd. Het is een kritische wegwijzer op de markt van ethisch sparen en beleggen. Je krijgt er informatie en duiding over de bestaande ethische en solidaire financiële producten.
Totale Spaarinlage Krekelsparen Dynamosparen
Netwerk Vlaanderen vzw| Vooruitgangstraat 333, bus 9, B-1030 Brussel Tel: 02 - 201 07 70 | Fax: 02- 201 06 02 | www.netwerk-vlaanderen.be
Neem een kijkje op http://duurzaam.netwerkvlaanderen.be. Tevens promoot Netwerk zelf een aantal bankproducten met een ethische en solidaire meerwaarde. Zo is er het Krekelsparen (i.s.m. Fortis Bank) en het Dynamosparen (i.s.m.Triodos). Van beide ethische spaarproducten blijft de inlage stijgen !( zie tabel onderaan deze pagina ) Alternatieve Financiering De plannen om eventueel te starten met een rentevrij geldcircuit, werden in 2003 omgeruild voor ‘rentevrije leenbemiddeling’. Een rentevrije bank blijkt op dit moment nog niet haalbaar. Wellicht vandaag nog iets te ver gegrepen, maar wie weet misschien evident binnen een aantal jaren. De projectenwerking kwam in de schijnwerpers met de giftencampagne ‘Uw Plan is Geld Waard’. Mede dankzij de sponsoring van de Triodos Bank en de Cel Sociale Economie kon Netwerk acht initiatieven die Anders Omgaan met Geld in de praktijk willen brengen, financieel honoreren. De weerklank in de pers werd gegarandeerd door de samenwerking met Job@.
Eind 2002 85.665.473 euro 3.796.951 euro
Eind 2003 93.703.379 euro 4.937.270 euro
Groei in 2003 8.037.906 euro 1.140.319 euro
Anders omgaan met geld
1
Jaarverslag
In 2003 kregen acht organisaties een gift ter ondersteuning van hun maatschappelijke actie, werden er elf leningen toegekend en zeven participaties in organisaties actief opgevolgd. Ook de cursus ‘Cijfers Lezen’ kende een groot succes. Voor de toekomst krijgt de alternatieve financieringspoot van Netwerk een nieuw kleedje en een nieuw elan ! Netwerk was ook betrokken (en deskundige) partij bij een aantal initiatieven in de sector. Denk maar aan • de studie ter voorbereiding van het Kringloopfonds • het Memorandum voor duurzaam sparen en beleggen • de werkwinkel rond ethisch beleggen op de trefdag van de Belgische Vereniging voor Steden en Gemeenten • de actieve deelname aan de Trivisiconsultatieronde m.b.t. duurzaam ondernemen
• de Collevechio Declaration (internationale actie van NGO’s m.b.t. een duurzamer financieringspolitiek van banken)
Tot slot wil ik nog opmerken dat Netwerk in 2003 een grote stap vooruit gezet heeft op het vlak van communicatie. En dit ondanks de kleine budgetten die hiervoor ter beschikking zijn. In het najaar 2003 ontwikkelde Netwerk twee nieuwe websites en plaatste ze actief in de kijker. Ook benaderde Netwerk de pers op een actieve manier, en met succes. Verder startten we een elektronisch magazine op en dokterden een fondsenwervingplan uit. Kortom Netwerk komt eindelijk naar buiten . Als beweging is het hem daar toch om te doen. Ogen openen en maatschappelijke
Netwerk Vlaanderen vzw| Vooruitgangstraat 333, bus 9, B-1030 Brussel Tel: 02 - 201 07 70 | Fax: 02- 201 06 02 | www.netwerk-vlaanderen.be
veranderingen nastreven . Daar blijven we voor gaan!
De toekomst … Voor de toekomst verwijzen we naar het Beleidsplan 20052009. In 2003 werd het beleidsplanningsproces afgerond. De doelstellingen voor de komende jaren werden op de verschillende niveaus van de organisatie besproken en de financiële planning werd opgemaakt, rekening houdend met alle wensen, mogelijkheden en beperkingen. Het blijft natuurlijk voor een deel ‘kijken in een glazen bol’ maar toch is het uitklaren van waar we voor gaan een zinvolle activiteit. Het wordt de rode draad voor 2005-2009. Kristien Vermeersch
Anders omgaan met geld
2
Jaarverslag
De Resultatenrekening De resultatenrekening geeft een overzicht van alle kosten en opbrengsten die gerealiseerd werden in de loop van een jaar.
De opbrengsten Ruim 60% van de totale opbrengsten zijn afkomstig uit ethische spaar- en beleggingsproducten. Fortis betaalt voor 2003 een commissie van 0,35% op de totale Krekelspaarinlage. Dit betekent een daling van 0.09% in vergelijking met 2002 (0,44%). Het aantal Krekelspaarrekeningen daalt verder (11.024 in 2003, 11.527 in 2002) terwijl de spaarinlage gestaag blijft stijgen (93.703.379 euro in 2003, 85.665.473 euro in 2002). Het ethisch beleggingsfonds AlterVision Balance Europe (Fortis) levert een hogere commissie op dan voorzien. Dit is het gevolg van een grote inschrijving vanwege het Pensioenfonds van de Senaat.
Om de loonharmonisatie (nieuwe loonbarema’s opgelegd door het paritair comité) te compenseren, ontvangt Netwerk een tussenkomst van het Sociaal Fonds ter uitvoering van het VIA (Vlaams Interprofessioneel akkoord).
gemiddelde spaarinlage (0,58% in 2002). De rechtstreekse giften van particulieren zijn met de helft gestegen (14.247 euro in 2003, 9.036 euro in 2002). Dit is grotendeels het gevolg van het succes van de giftencampagne begin november. Via de campagne ‘Mijn geld. Goed geweten?’ kwam Netwerk precies op dat moment ruim aan bod in de media.
De inkomsten uit eigen werking liggen weliswaar lager dan in 2002, maar zijn toch belangrijk. Naast de vormingen die we geven tegen betaling, zijn er ook nog de begeleidingsopdrachten die we gratis ten dienste stellen van andere organisaties.
De belangrijkste subsidie is deze vanuit de erkenning als dienst voor sociaal-cultureel werk. Deze subsidiëring loopt nog tot en met 2004. Momenteel kan Netwerk hiermee het loon van één voltijdse vormingsmedewerker, aangevuld met werkingskosten, financieren. Wij hopen op subsidiëring als beweging vanaf 2005. Netwerk ontvangt loonsubsidies vanuit het Activa Plan voor twee halftijdse krachten: een administratieve medewerkster en de communicatieverantwoordelijke. De Sociale Maribel- maatregel subsidieert het loon van de halftijdse informaticaverantwoordelijke.
Daar het totaal van de opbrengsten in 2003 niet voldoende was om alle kosten te financieren, is er een gedeelte van de reserves opgenomen om het tekort bij te passen. In de begroting was er een tekort voorzien op de werking van 2003. Dit is hoofdzakelijk het gevolg van de dalende trend van de inkomsten uit financiële producten. Netwerk hoopt deze daling te kunnen opvangen door o.a. extra subsidies, maar deze zullen ten vroegste ontvangen worden vanaf 2005. Ondertussen moeten we 2 verlieslatende boekjaren, zijnde 2003 en 2004, overbruggen.
OPBRENGSTEN NETWERK in euro
GIFTEN
1,000,000
De aangroei van de spaargelden in Dynamo (Triodos Bank) verloopt in stijgende lijn. Dit is nog een ‘jong’ product en de totale spaarinlage is nog relatief laag. De 299 rekeningen (197 in 2002) vertegenwoordigen in totaal 4.937.270 euro spaargeld (3.796.952 euro in 2002). De commissie op het gewone Dynamosparen bedraagt voor 2003, 0,50 % op de
COMMISSIES 800,000
SUBSIDIES 600,000
OPBRENGSTEN UIT WERKING 400,000
OPBRENGSTEN VAN PROJECTEN FINANCIELE OPBRENGSTEN
200,000
0
2000
Netwerk Vlaanderen vzw| Vooruitgangstraat 333, bus 9, B-1030 Brussel Tel: 02 - 201 07 70 | Fax: 02- 201 06 02 | www.netwerk-vlaanderen.be
2001
2002
2003
Anders omgaan met geld
3
Jaarverslag
De kosten De daling van de commissie op het Krekelsparen heeft ook gevolgen voor de projectensteun. De 292 organisaties die meewerken aan dit ethisch spaarproduct zien hun commissie gevoelig dalen. De Giftencampagne ‘Uw Plan is Geld Waard’ zorgde anderzijds voor een extra financiële ondersteuning van de projectenwerking. Met de financiële steun van Triodos Bank en de Cel Sociale Economie, beloonde Netwerk acht organisaties met een gift. Zij dienden een plan in om het ‘duurzaam omgaan met geld’ concreet vorm te geven in hun dagdagelijkse bedrijfssituatie. Mediapartner Job@ zorgde voor de promotie van de oproep en de bekendmaking van de gefinancierde projecten. De werkingskosten liggen lager dan vorig jaar. Dit is een hele prestatie gezien er een uitgebreide en geslaagde campagne werd gevoerd rond het thema ‘Financiering van de wapenindustrie door de Belgische grootbanken’. Ook de communicatie- en publicatiekosten werden sterk in de hand gehouden. De uitzonderlijke kosten bestaan grotendeels uit een éénmalige voorziening die aangelegd is om eventuele juridische narigheden naar aanleiding van de campagne op te vangen.
De Netwerk Resultatenrekening 2003 2002 148.164 12.415 102.462 25.597 1.077 15 6.598
2003 145.529 23.205 89.005 21.976 1.590 51 9.702
WERKINGSKOSTEN Dienstverlening aan organisaties Educatieve werking, documentatiecentrum en vrijwilligerswerking Regiowerking Communicatie en Nieuwsbrief Algemene ondersteuning en omkadering
138.187 4.448 13.185 945 50.374 69.235
131.026 4.874 16.163 682 38.593 70.714
PERSONEELSKOSTEN
PROJECTENSTEUN Giften, Dienstencheques en Actiefonds Aanbrengvergoeding Krekelsparen Interestafstand Krekelproducten Commissie Dynamo Interestafstand Dynamo Voorziening dubieuze vorderingen
en
waardevermindering
336.557
369.092
AFSCHRIJVINGEN EN WAARDEVERMINDERINGEN
7.946
9.059
FINANCIELE KOSTEN
7.049
2.109
819
7.217
UITZONDERLIJKE KOSTEN VOORZIENINGEN TOEKOMSTIGE KOSTEN TE FACTUREREN KOSTEN, DOORSTORTINGEN DIVERS
112.419
0
48.944
3.350
TOEVOEGING AAN HET EIGEN VERMOGEN
687
2.730
800.772
670.112
2002 78.055 9.036 67.200 1.819
2003 75.370 14.247 59.473 1.650
390.494 356.527 25.849 7.733 385
403.587 310.162 80.482 11.482 1.461
SUBSIDIES van de overheid Sociaal Cultureel Werk Loonsubsidie Sociale Maribel Loonsubsidie Activaplan Loonsubsidie VIA-akkoorden
72.000 49.439 16.897 2.250 3.414
74.999 51.913 15.822 3.750 3.514
INKOMSTEN UIT WERKING Dienstverleningsaanbod projecten Educatieve werking Abonnementen Nieuwsbrief Administratieve dienstverlening en recuperatie werkingskosten
47.882 11.013 16.553 3.198 17.118
30.912 17.646 1.934 1.725 9.607
TOTAAL VAN DE KOSTEN
GIFTEN van particulieren Giften interestafstand krekelproducten interestafstand Dynamo COMMISSIES van financiële instellingen Aanbrengvergoeding Krekelsparen Commissie Altervision Commissie Dynamo Diverse commissies
OPBRENGSTEN VAN PROJECTEN uit leningen en participaties
19.328
17.177
FINANCIELE OPBRENGSTEN - andere
34.416
21.807
OPBRENGSTEN VORIGE BOEKJAREN
98.843
850
DOOR TE STORTEN OPBRENGSTEN VOOR DERDEN
35.356
0
ONTTREKKING AAN DE RESERVES
24.398
45.410
800.772
670.112
TOTAAL VAN DE OPBRENGSTEN
Netwerk Vlaanderen vzw| Vooruitgangstraat 333, bus 9, B-1030 Brussel Tel: 02 - 201 07 70 | Fax: 02- 201 06 02 | www.netwerk-vlaanderen.be
Anders omgaan met geld
4
Jaarverslag
De balans is een moment-
afspraken omtrent deze regularisatie zijn weliswaar afgerond einde 2003 maar de uitbetaling laat nog op zich wachten.
opname van de toestand
Passief
De Balans
van een organisatie op 31 december. Op het actief vinden we een overzicht van de bezittingen en vorderingen. Het passief geeft informatie omtrent de wij-
Het vreemd vermogen bestaat enkel uit schulden op korte termijn. Meer dan de helft van deze bedragen komt toe aan andere organisaties (giften, leningen).
Het vermogen bestaat voor ruim 80 % uit eigen middelen. Deze zijn opgebouwd in de loop der jaren via overschotten op de jaarlijkse werking.
Paula Gorissen
In 2003 zijn een aantal voorzieningen overgebracht naar de reserves met als gevolg de verschuivingen op deze twee posten van de balans.
ze waarop dit alles gefiDe Netwerkbalans op 31.12.2003
nancierd wordt.
Actief De aandelen die Netwerk bezit in andere organisaties zijn sterk gedaald. Dit is het gevolg van de vereffening van de CV Netwerk, het voormalige Fortiskantoor. Deze coĂśperatieve vennootschap is ontbonden in juli 2003 en het kapitaal is terugbetaald aan de aandeelhouders, waaronder Netwerk Vlaanderen. De leningen verstrekt aan organisaties zitten in de lift. Voor het eerst sinds enkele jaren is het uitstaand kapitaal op leningen terug gestegen. Er werden in 2003 elf nieuwe leningen toegekend, samen voor een kapitaal van 266.500 euro. De vordering op Fortis loopt op tot mĂŠĂŠr dan 250.000 euro. In dit bedrag zitten nog voor bijna 90.000 euro achterstallige commissies voor het ethisch beleggingsfonds AlterVision Balance Europe met betrekking tot de jaren 2000 en 2001. De
HET ACTIEF Kantooruitrusting, voorraden en borgen - hard- en software - kantoormeubilair en -machines - borgen - voorraden drukwerk en informatieve spelen
2002 27.484 9.407 5.511 5.040 7.526
2003 verschuiving 24.486 -2.998 12.156 2.749 2.984 -2.527 2.335 -2.705 7.011 -515
Aandelen - in projecten - in Fortis-agentschap Netwerk - in het Waarborgfonds Zelfbeheer
353.597 232.501 73.129 47.967
281.168 233.200 0 47.968
-72.429 699 -73.129 1
Leningen verstrekt aan projecten - terug te betalen op langer dan 1 jaar - terug te betalen binnen het jaar - toegezegde nog niet opgenomen bedragen - waardevermindering voor onzeker verloop
651.292 389.750 173.908 160.000 -72.366
749.628 374.381 199.747 175.500 0
98.336 -15.369 25.839 15.500 72.366
Nog te ontvangen vergoedingen/bijdragen - vanwege klanten - vanwege Fortis en Triodos - subsidies - diversen
243.077 22.567 197.793 15.426 7.291
302.104 5.539 267.839 8.681 20.045
59.027 -17.028 70.046 -6.745 12.754
Geld op bank of in kas
1.169.699
1.140.016
-29.683
Totaal actief
2.445.149
2.497.402
52.253
HET PASSIEF Via eigen middelen - kapitaal opgebouwd uit jaarlijkse winst - winst gereserveerd voor een bepaald doel - voorzieningen voor toekomstige uitgaven
2002 1.998.938 1.731.843 0 267.095
2003 verschuiving 2.063.081 64.143 1.734.573 2.730 211.260 211.260 117.248 -149.847
Via vreemde middelen Schulden die binnen het jaar betaald moeten worden - leningen aangegaan bij particulieren - leveranciers - vakantiegelden en bezoldigingen - intrestafstanden en commissies voor projecten - nog uit te betalen leningen en giften aan projecten - diversen Totaal passsief
446.211 135.264 23.496 35.341 126.478 102.179 23.453 2.445.149
434.321 133.350 8.357 40.248 121.397 128.194 2.775 2.497.402
Netwerk Vlaanderen vzw| Vooruitgangstraat 333, bus 9, B-1030 Brussel Tel: 02 - 201 07 70 | Fax: 02- 201 06 02 | www.netwerk-vlaanderen.be
-11.890 -1.914 -15.139 4.907 -5.081 26.015 -20.678 52.253
Anders omgaan met geld
5