Persdossier N€P campagne Brussel, 16 december 2008 Netwerk Vlaanderen
Na banken maken nu ook spaarders N€P geld Bankbiljetten met N€P logo vormen sterk signaal voor banksector Op 16 december lanceert de NGO Netwerk Vlaanderen de N€P campagne. Netwerk roept Vlaanderen op om N€P geld te creëren. Iedereen kan een signaal sturen dat de banken hun én ons boekje te buiten zijn gegaan door het woord N€P aan te brengen op bankbiljetten. Die bankbiljetten vormen zo een sterk signaal voor een drastische ommekeer in de financiële sector. Het is tijd voor Nieuwe Echte Principiële banken.
De banken hebben de laatste decennia ‘carte blanche’ gekregen van de spaarders en de overheid. De mensen dropten er hun spaarcenten en vertrouwden erop dat ze die goed zouden beheren. Niks bleek minder waar. Zonder dat veel klanten er erg in hadden, speelden ze lucratieve maar gevaarlijke spelletjes met het geld. Niet Echt Proper dus. Bovendien sleurden ze het economisch systeem mee in de vrije val en staan er nu jobs op het spel. Netwerk Vlaanderen roept de mensen op om het woord N€P op bankbiljetten te zetten. Op die manier geven mensen het signaal dat het welletjes is geweest, dat de banken hun boekje te buiten zijn gegaan en dat het tijd voor drastische veranderingen in de banksector. Deze campagne geeft spaarders die weer controle willen over hun spaargeld een stem en roept de banken op tot Nieuw Echt en Principieel bankieren. De toekomst is aan de Nieuwe Echte en Principiële banken. Dat zijn: Banken die opnieuw bankieren, die het geld investeren in een echte economie waar de maatschappij mee vooruit kan, in een economie die jobs creëert, die mensen niet als vuilnis op straat zet. Banken die het geld investeren in een toekomstgerichte duurzame economie, die onze planeet niet uitput maar bewaart, een economie waarmee de mensen niet alleen nu vooruit kunnen, maar ook morgen en overmorgen. Banken die open kaart spelen, die niet langer in de schaduw opereren, maar mensen laten zien, horen en voelen hoe hun spaargeld wordt besteed.
1
Spaarders eisen de controle terug over hun geld bij de bank Christophe Scheire, woordvoerder Netwerk Vlaanderen: “N€P is de eerste campagne die spaarders zoals u en ik een stem willen geven in het debat over de financiële crisis. We roepen de spaarders op om hun bankbiljet met potlood te signeren met het woord ‘N€P’. Zo wordt het geld zelf de boodschap, een soort van lopend signaal dat van hand tot hand gaat. Met het N€P geld maken spaarders duidelijk dat ze genoeg hebben van het nepgedrag van hun banken en dat ze terug controle willen over wat er met hun spaargeld gebeurt.” Netwerk Vlaanderen wil graag ook de mening van de spaarders horen. Zij kunnen via de poll op www.nepbankieren.be aangeven hoe volgens hen een Nieuwe, Echte Principiële bank eruit ziet. Met deze suggesties stapt Netwerk Vlaanderen naar politici toe. Op die manier stelt de organisatie samen met spaarders krachtige eisen voor een banksector die ten dienste staat van de maatschappij.
Hoe zien Nieuwe Echte Principiële banken eruit? 1. Belgische banken hebben in 2007 voor 9138,9 miljard euro in derivaten gehandeld: 375,1 miljard euro was om zich in te dekken tegen risico’s, 8763,9 miljard euro om te speculeren. Deze bedragen staan in schril contrast met hetgeen ze gespendeerd hebben aan hun core business. Ze hebben voor 666,2 miljard leningen gegeven aan particulieren, ondernemingen en overheden (bron: statistisch overzicht van het Belgisch financieel systeem; NBB in samenwerking van CBFA). Het bedrag aan lening bedraagt dus slechts 7,6 procent van het gespeculeer. Deze scheeftrekking kan in de toekomst niet meer. Nieuwe banken investeren in echte, maatschappelijk nuttige activiteiten. Geen geld voor rommelproducten of casinospelletjes. Wel geld voor de reële economie en voor echte activiteiten. 2. In de Noordzee bouwt het Belgische windenergiebedrijf C-Power 60 windturbines die groene stroom zullen voorzien voor 600.000 gezinnen, oftewel 10 procent van de Belgische bevolking. Het project zal één derde van de Kyoto hernieuwbare energie doelstelling van België tegen 2010 waarmaken. Het is voor de overheid een sleutelproject in de noodzakelijke omschakeling naar een koolstofarme energievoorziening. Maar na de bouw van zes windmolens, vindt C-Power nu geen banken die bereid zijn de volgende fase te financieren. De blanco cheque van 20 miljard euro van
2
de overheid aan de Belgische banken is dan ook ongehoord. C-Power is op zoek naar een lening van ongeveer 650 miljoen euro. Nieuwe banken zorgen dat activiteiten die de omslag naar een duurzame ontwikkeling waarmaken, kunnen genieten van voordelige financieringen. Nieuwe banken spelen een belangrijke rol in de omschakeling naar een ecologische economie. Met massale, voordelige investeringen worden snel groene jobs gecreëerd en kan de omslag naar een koolstofarme economie worden gemaakt. Zo dragen ze tegelijkertijd bij aan het vermijden van een economische neergang en een klimaatcatastrofe. 3. De campagnes van Netwerk Vlaanderen wijzen reeds jaren op schadelijke investeringen van banken. Op www.bankgeheimen.be vind je daarvan een aantal voorbeelden. Zo was ING bijvoorbeeld de bankier die er voor zorgde dat het Chinese bedrijf AviChina op de aandelenmarkt werd geïntroduceerd. In 2006 leverde AviChina nog gevechtsvliegtuigen aan Soedan, een land waar een VN wapen embargo op rust. Ook Birma is één van de klanten van AviChina. Nieuwe banken moeten komaf maken met investeringen die mens, milieu en maatschappij schade berokkenen. Bedrijven die samenwerken met meedogenloze dictators, mijnbouwprojecten die het milieu vernietigen, wapenexport naar repressieve regimes of bedrijven die werknemers uitbuiten, verdienen het spaargeld van de klanten niet. 4. Als je aan de bank vraagt om een overzicht te krijgen van investeringen die ze doen met jouw spaargeld, varieert het antwoord veelal van “we mogen dat niet zeggen” tot “je moet je niet ongerust maken”. Het is ongehoord dat banken denken dat ze dit kunnen weigeren. Het argument van het bankgeheim is een mythe: Triodos Bank geeft wel inzage en is er nog nooit voor aangeklaagd. Nieuwe banken geven een duidelijk inzicht in hun investeringen. Als je als klant je geld toevertrouwt aan de bank, is het belangrijk dat er zicht is op hetgeen de bank doet met dat geld. In verstaanbare bewoording moet de bank duidelijkheid geven aan haar klanten over de projecten en bedrijven waarin ze het geld investeren. Het spaarboekje is geen ‘carte blanche’ om gelijk wat te doen. 5. Eind 2007 hadden de Belgische banken voor meer dan 40 miljard euro vorderingen open staan in fiscale paradijzen. Banken werken dus massaal mee aan het ontduiken van belastingsgelden en aan het verdoezelen van gelden en inkomsten die niet traceerbaar mogen zijn. Nieuwe banken houden zich af van activiteiten in of met belastingsparadijzen. Belastingsontduiking en -ontwijking berooft de gemeenschap van miljarden euro’s aan inkomsten. Banken zijn gered door de miljarden aan gemeenschapsgeld. Het minste dat de burger nu kan verwachten is dat de bank niet meer meewerkt aan belastingontduiking en -ontwijking. N€P tour De N€P campagne gaat op tournee langs zes centrumsteden. De tour start op 16 december aan het Muntplein in Brussel, en doet vervolgens Brugge, Hasselt, Leuven, Antwerpen en Gent aan. Tijdens de tour worden N€P sjabloons uitgedeeld en kunnen mensen inbreng geven over de betekenis van Nieuwe, Echte en Principiële banken. Tijdens de tour laat Netwerk Vlaanderen elke dag een ‘message in a bottle’ te water. In die fles zit een gesigneerd biljet van 100 euro. Via een filmpje dat wordt vertoond tijdens de tour en op www.nepbankieren.be, kun je ontdekken waar deze fles te water is gelaten. Wie de fles uiteindelijk
3
weet te vinden, kan het N€P gesigneerde 100 eurobiljet winnen dat in de fles zit. De tour eindigt op maandag 22 december aan het Glazen Huis van Studio Brussel in Gent. Hier zullen door BV’s gesigneerde bankbiljetten geveild worden. Tourschema Dinsdag 16 december: Brussel, 12u -15u, start aan Muntplein Woensdag 17 december: Brugge, 13u30 – 16u30, start aan Zand Vrijdag 19 december: Leuven, 13u30 – 16u30, start aan station Zaterdag 20 december: Hasselt, 13u30 – 16u30, start aan Grote Markt Zondag 21 december: Antwerpen, 13u30 – 16u30, start aan Groenplaats Maandag 22 december: Gent, 13u30 – 16u30, Glazen Huis (Studio Brussel) Volg de campagne via www.nepbankieren.be Netwerk Vlaanderen vzw Vooruitgangstraat 333/9 1030 Brussel Tel: 02/201 07 70 Fax: 02/201 06 02 info@netwerkvlaanderen.be www.netwerkvlaanderen.be
4