Anders Omgaan Met Geld (24e jaargang, nr.3) by Netwerk Vlaanderen vzw

België - Belgique PB 1000 Brussel 1 1/1366

SEPTEMBER - OKTOBER - NOVEMBER 2006 nieuwsbrief Netwerk Vlaanderen verschijnt driemaandelijks, 24ste jaargang, nr 3

GRENZELOOS CAMPAGNEVOEREN Samen aan de slag “Mijn Geld. Goed Geweten?’ Anders omgaan met geld

Afgiftekantoor 1000 Brussel 1, P2A8306 - Afzender: Netwerk Vlaanderen, Vooruitgangstraat 333/9, 1030 Brussel

Edito. Goliath heeft schrik

In de kijker. Fransen aan de slag met ‘Mijn Geld. Goed Geweten?’

Reportage. Verjaardagsfeestje in mineur. Een verslag in foto’s

In de kijker. Samenwerken met bewuste bankmedewerkers

Mijn Geld. Goed Geweten? Explosieve portefeuilles

Portfolio. Casa Mundo

Portfolio. Nieuwe lening, nieuwe kansen…

Blik op nieuws. Ethisch beleggingsfonds AlterVision in nieuw kleedje

Blik op nieuws. AXA ﬁnanciert illegale mijnbouw in Peru

Achter de schermen. Langs de zijlijn in Genk

Edito

GOLIATH HEEFT SCHRIK

Maandag 12 juni. Het is een hete dag in Londen. Het stadscentrum gonst onder een genadeloze lentezon. Een troepje actievoerders verspreidt zich over de stad. Hun doelwit: het personeel van de hoofdkantoren van de banken. Hun wapen: een nepversie van de Financial Times, die trots uitpakt met investeringen in bedrijven en projecten die mensenrechten schenden en het milieu om zeep helpen.

Anders omgaan met geld

De Financial Times deelde immers Awards uit aan internationale bankgroepen voor hun inspanningen op vlak van duurzaamheid. Onder de genomineerden een paar zwaargewichten die bezwaarlijk van een duurzaam investeringsbeleid kunnen worden beschuldigd. De gelegenheidspublicatie The Reckless Times trekt de boel op flessen. We willen het krantje slijten aan het bankpersoneel van de City, in de hoop dat ze even nadenken over wat hun investeringen teweeg brengen. De immense torens van HSBC, Barclays, Citigroup, ABN AMRO en de andere grote jongens spuwen hun personeel uit voor de middagpauze, een ideaal moment voor ons offensief. Maar zo hebben de veiligheidsagenten van de financiële reuzen

het niet begrepen. Na een klopjacht door security agents in een ondergronds winkelcentrum, beslissen we ons bovengronds te verspreiden. Ik neem het kantoor van Barclays voor mijn rekening. Ik zet mijn tas neer aan de hoek van het gebouw en begin terug glimlachend te distribueren. Opeens tumult. Een horde veiligheidsagenten staat armenzwaaiend op de stoep alarm te slaan. Van wie is dit verdachte pakket? Mijn zakje opruiende literatuur wordt een terroristische aanslag. Het tasje tikt een nooit geziene onrust op de financiele markten. Aandelenkoersen van financiële groepen kelderen in een paar minuten tijd. Het vertrouwen in de Britse Pond bereikt een dieptepunt. De effecten van deze crisis doen zich voelen tot in de verste uithoeken van de wereld. Maar

dankzij de alertheid en daadkracht van het veiligheidspersoneel wordt het verdachte pakket lectuur echter op tijd onderschept en een nog grotere ramp vermeden. De camera’s, die het volledige gebied van het financiële centrum 24 uur op 24 in het oog houden, laten geen enkele beweging ongemerkt. Het pakket en de eigenaar ervan worden met een indrukwekkende reactiesnelheid van het gebied verwijderd. Langzaam worden de spelregels in dit gebied me duidelijk. Alles, de straat, het voetpad, de gebouwen, de lucht, alles is in privé-bezit. Een mythische investeerder beslist wat kan en niet kan. We beslissen om het monster toch even te plagen. “Met hoeveel zijn jullie?” “Oh, dat weten we niet, we vermoeden dat hier vandaag wel nog een dertigtal distributeurs actief zijn.” Zenuwachtig radioverkeer. Waarom registreren de camera’s hun activiteiten niet? Waar bevinden ze zich? We moeten van het terrein, onmiddellijk en allemaal. Oké, we mogen dus niets doen zonder vergunning. Waar kunnen we dan zo’n vergunning krijgen? Kunnen we naar het dichtstbijzijnde politiekantoor? Het stadhuis? Nee,

want hier zijn de investeerders de baas, remember? Dus moeten we naar een andere blinkende toren met onze smeekbede. Hier worden we onderworpen aan een kruisverhoor, terwijl een geblokte snor in veiligheidsuitrusting er nauwlettend op toeziet dat we geen verkeerde bewegingen maken. “Oh, it’s green. Is it for the environment? Is it against the companies? Sorry, we can’t allow this on our premises!” We proberen nog even redelijkheid, maar meneer veiligheidsagent wordt nerveus. Geen zin in blijvende letsels, dus trekken we naar een ander deel van de stad, dat niet in privé handen is. Het personeel van ABN AMRO sleurt zich vermoeid naar de metro. Ik vat post aan de uitgang van het kantoor en begin uit volle borst te roepen en zoveel mogelijk van mijn krantjes te promoten. Maar mijn enthousiasme wordt bruut verstoord. Een kogelvrij vest met microfoon komt me toeblaffen dat ik me op privé-domein bevind en geen propaganda mag verdelen onder het bankpersoneel. Als hij ziet dat ABN AMRO figureert op de voorpagina van mijn krantje, wordt

hij een beetje grijs rond zijn slapen. Dat zal het management niet leuk vinden! De reus heeft schrik van het dwergje met de witte T-shirt en het bruine pakketje. Ik moet van de stoep af, want die is privé domein. De stoep? Privédomein? veins ik verbazing. En tot waar reikt jouw domein dan? Tot in de goot? Oké, dan ga ik in de goot staan. Een minuut later verschijnt er een ander zenuwachtig uniform. Ik moet uit de goot, want die is in handen van het bedrijf aan de overkant. Hij kan me de eigendomspapieren tonen als ik bewijzen wil. Ik sta perplex, overweeg even het ontstekingsmechanisme te activeren en de geschiedenis in te gaan als de eerste financiële zelfmoordactivist, maar ik heb teveel zin in een frisse pint. En ik wil naar huis. Ik bedenk met een gelukzalig sadisme dat ik een prachtleven heb. Ik ben omringd door mensen die zich niet laten inpakken door dit soort onzin en elk op hun manier knagen aan de zelfgenoegzaamheid van de financiële wereld. Benieuwd hoe ze dit klaar spelen? In dit nummer lees je er meer over. Inez Louwagie Campagnevoerder

In de kijker

FRANSEN AAN DE SLAG MET ‘MIJN GELD. GOED GEWETEN?’ Naam:

Lisa Tassi

Functie:

Hoofd Business & Human Rights Commission

Werkt bij:

Amnesty International France

Leeftijd:

28 jaar

Mijn-Geld-GoedGeweten-motivatie:

We willen bedrijven met de vinger wijzen op hun wapeninvesteringen die in overtreding zijn met het Internationaal Humanitair Recht. Antipersoonsmijnen en clustermunitie zijn daar duidelijke voorbeelden van. lees door op p.4

TAM TAM

‘Mijn Geld. Goed Geweten?’ wordt ook in het buitenland op de voet gevolgd

De campagne ‘Mijn Geld. Goed Gedelsverdrag (Arms Trade Treaty) van het onderzoek van Netwerk weten?’ wordt ook in het buitenpromoten binnen de bedrijfswegaf uiteindelijk de doorslag om land op de voet gevolgd. Zowel reld. Tenslotte hopen we meer ervoor te gaan. We contacteerden bankgroepen, screeningsbureaus, sympathisanten aan te trekken jullie in januari 2006 en op 14 feals NGO’s kennen en volgen de en te mobiliseren voor onze cambruari zaten we gezamenlijk rond campagne van Netwerk Vlaandepagne. de tafel in Parijs. ren. In Frankrijk gaat men sinds juni een stapje verder. De orgaHoe kwamen jullie Netwerk Waarom kozen jullie AXA als nisaties Amnesty International Vlaanderen op het spoor? doelwit voor jullie actie? France, Handicap International Lisa Tassi: In oktober 2005 ontLisa Tassi: Oorspronkelijk was en l’Observatoire des Transfers vingen we het persbericht van het niet onze bedoeling om AXA d’Armements sloegen de hanNetwerk Vlaanderen over de inals doelwit te kiezen. Maar bij den in elkaar voor een een internationale campagne tegen AXA’s beweging als Amnesty wapeninvesteringen. Na vier maanden discussiëren met AXA, was International, werken Netwerk’s werk draagt nationale groepen er geen enkel resultaat geboekt. Daarom dus ook een steentje rond bedrijven die hun beslisten we over te gaan tot actie bij aan buitenlandse hoofdkwartier hebben campagnes. Dat doet in dat land. Daarom ons deugd. We hadden onlangs vesteringen van AXA in de nieuwe benaderden wij Dexia en AXA, de een gesprek met Lisa Tassi, 28 Amerikaanse antipersoonsmijtwee Franse bankgroepen die gejaar en hoofd van de Business and nen. Daarop volgde een interesnoemd werden in het onderzoek Human Rights Commission van sante interne discussie over de van Netwerk Vlaanderen. Samen Amnesty International France. Zij vraag of Amnesty International bespraken we de problematiek is de enthousiaste vrouw achter France haar netwerk verder wilde van hun investeringen in deze de spin-off van ‘Mijn Geld. Goed uitbouwen via deze Belgische wapens. Na vier maanden disGeweten?’ campagne. De goede kwaliteit cussiëren met AXA, was er geen enkel resultaat geboekt. Jullie zijn gestart met Daarom beslisten we over te een campagne over gaan tot actie. De discussies investeringen van AXA in met Dexia hebben echter antipersoonsmijnen en wel geleid tot mogelijke verclustermunitie. Wat willen beteringen, vandaar onze jullie bereiken? keuze om geen actie te voeLisa Tassi: We willen beren tegen deze bank. drijven wijzen op hun wapeninvesteringen die in Hoe is jullie campagne van overtreding zijn met het start gegaan? Internationaal Humanitair Lisa Tassi: Handicap InterRecht. Antipersoonsmijnen national & L’observatoire en clustermunitie zijn daar des Transfers d’Armements duidelijke voorbeelden van. zijn onze belangrijke camOok roepen we AXA op om pagnepartners. Samen voeverantwoordelijkheid op ren we campagne. Op die zich te nemen. We confronmanier kunnen we gebruik teren AXA met hun eigen maken van onze gezamenomschreven imago van ‘een lijke netwerken en delen we bedrijf dat mensenrechten onze kennis over de problein het hart van zijn managematiek van antipersoonsmijmentcultuur plaatst’. Annen en clustermunitie. De derzijds willen we via deze campagne lanceerden we op campagne het Wapenhanhet Novethic evenement ge-

Anders omgaan met geld

naamd: When NGO’s call upon the Banking Sector. Zo bereikten we direct het bankpersoneel dat zich bezighoudt met maatschappelijk verantwoord ondernemen. We communiceren onze campagne op drie manieren. Zo is er rechtstreeks contact tussen onze voorzitter en de voorzitter van AXA, er zijn actiekaarten verstuurd naar de directeur (CEO) van AXA en er is een online petitie die je kan ondertekenen en versturen.

Hoe belangrijk is het om de druk op AXA te verhogen vanuit Frankrijk? Lisa Tassi: Uit ervaring met het bedrijfsleven, weten we hoe belangrijk het is om druk uit te oefenen vanuit het land waar het hoofdkantoor van het bedrijf is gevestigd. AXA is een bankgroep die heel bekend is in Frankrijk. Ze hebben kantoren over het hele land. Dat zorgt ervoor dat mensen uit het hele land zich mobiliseren voor onze actie.

strijd tegen gewapende conflicten en tegen de wapenindustrie? Lisa Tassi: Campagnes als deze dienen de maatschappelijke verantwoordelijkheid van bedrijven duidelijk te maken. Daarnaast laten ze zien welke legale financiële stromen er zijn naar wapens en praktijken die de mensenrechten schenden. Dergelijke campagnes grijpen we ook aan als middel om het Wapenhandelsverdrag in de bedrijfswereld bekend te maken.

Denk jij dat een internationale of Europese campagne over banken Wat zijn de eerste resultaten? en wapens nodig is? Lisa Tassi: Op dit moment zijn Lisa Tassi: Internationale camreeds 20.000 actiekaarten de deur pagnes zijn vooral efficiënt als uit. Henri de Castries, de direcmassamobilisatie een sleutel tot teur (CEO) van AXA, heeft reeds maatschappelijke verandering gereageerd met een kan zijn. Bij AXA zijn brief naar onze voor- Bij AXA zijn er bijvoorbeeld veel investeringen er bijvoorbeeld veel zitter. Hij bevestigde die bedie betrekking hebben op hun Amerikaanse investeringen daarin de investerintrekking hebben op gen in deze controver- klanten. In dat opzicht zou een Amerikaanse hun Amerikaanse klansiële wapens en stelde campagne tegen AXA heel interessant zijn ten. In dat opzicht zou dat er voorlopig geen een Amerikaanse camverandering in komt. Slechts als aan een dynamiek van internatiopagne tegen AXA heel interessant er een internationale conventie nale consensus, die zou kunnen zijn. Een internationale camten aanzien van clustermunitie leiden tot een conventie zoals pagne is interessant om de algezal gaan plaatsvinden, zal AXA die van Ottawa i.v.m. antipermene boodschap te verspreiden haar positie eens herbekijken. soonsmijnen. België was al een naar banken wereldwijd, maar is pionier met betrekking tot antiminder geschikt als je elke bank Wat zijn de volgende stappen in persoonsmijnen en nu neemt het apart wilt benaderen. Amnesty jullie campagne? land opnieuw het voortouw met International France wacht eerst Lisa Tassi: Op 30 september 2006 een verbod op clustermunitie. de resultaten van deze campagne loopt de actie ten zijn einde. Die Overheden zijn de eerst aangeweaf alvorens we verder gaan met dag organiseert Handicap Interzen verantwoordelijke instanties een internationale campagne. national een groot evenement en voor het promoten en bescherAmnesty International laat op dat men van mensenrechten. Met een Bedankt voor dit gesprek, Lisa. En evenement de laatste actiekaarverbod op clusterbommen zet de veel succes met de campagne! ten versturen. Op het einde van overheid een stap in de goede oktober hopen we op een nieuwe richting, want dat betekent dat Interview door Christophe Scheire, afspraak met AXA. De planning het ook voor bedrijven niet meer Coördinator Campagne en Studie daarna hangt af van hun antlegaal is om te investeren in deze woorden en bereidheid om het wapens. Meer informatie over deze caminvesteringsbeleid t.a.v. antiperpagne vind je op www.amnesty.fr. soonsmijnen en clustermunitie Hoe schat jij de rol in van aan te passen. campagnes over financiering in de België heeft dit voorjaar een wet goedgekeurd die clustermunitie illegaal maakt? Is dit van belang voor jullie campagne? Lisa Tassi: Vanzelfsprekend is dit heel belangrijk. Het geeft gewicht

TAM TAM

We willen bedrijven wijzen op hun wapeninvesteringen die in overtreding zijn met het Internationaal Humanitair Recht

Reportage

VERJAARDAGSFEESTJE IN MINEUR. EEN VERSLAG IN FOTO’S Op 19 juni vierde Birmese Nobelprijswinnares Aung San Suu Kyi haar 61e verjaardag. Haar partij, de National League for Democracy, roept de Belgische banken op om niet te investeren in bedrijven met belangrijke activiteiten in Birma. Reden voor Netwerk Vlaanderen om deze dag actie te voeren in Brussel. Want AXA, Dexia, Fortis, ING en KBC maken zich nog steeds schuldig aan deze investeringen. Een verslag in foto’s. Ontvangst door Schepen Bruno de Lille, Schepen internationale solidariteit van de Stad Brussel. Hij legde uit waarom de Stad Brussel ‘Gemeente voor Birma’ is geworden. Hij sprak tevens zijn verjaardagsboodschap voor Aung San Suu Kyi uit voor het oog van de camera.

Vooraf verzamelen in het stationsbuffet van het Brusselse Centraal Station. Op het appèl: vertegenwoordigers van o.a. Action Birmanie, Réseau Financement Alternatif, Indymedia en diverse theateractivisten.

De ‘verjaardagsdelegatie’ bestond uit Birmese democraten, menrechtenactivisten, acteurs en een filmploeg.

Daarna trok de karavaan naar de hoofdzetels van de banken. De actievoerders vroegen de woordvoerders naar een boodschap voor Aung en lazen een verklaring voor tegen investeringen in Birma, ondertekend door diverse internationale organisaties.

Een activist van Action Birmanie draagt Aung nauw aan het hart.

Actie op de binnenplaats van het ING-hoofdkantoor gericht tegen de investeringen van oliegigant Total in Birma.

De perswoordvoerder van Dexia leest de internationale boodschap aandachtig.

Vertegenwoordigers van KBC nemen Aung’s verjaardagstaart met een glimlach in ontvangst.

Anders omgaan met geld

In de kijker

SAMENWERKEN MET BEWUSTE BANKMEDEWERKERS “Als vakbond moeten we er minzorgde. Er is een breed draagvlak Een voorbeeld is de Amerikaanse stens op toezien dat beleggingen voor het idee dat niet iedere inonderneming Wal-Mart. Na een niet ten goede komen aan ondervestering zomaar kán, en dat er grondige beoordeling kwam de nemingen die vakbondswerk en dus ergens een ethische grens ethische commissie van het grootsociaal overleg weren”, schrijft getrokken moet worden. Een onste pensioenfonds ter wereld, het Tjeu Tijskens in de zomereditie dergrens lijkt een haalbare kaart: Noorse petroleumfonds tot een van het LBC tijdschrift Ons Recht. het aantal ondernemingen dat de duidelijke conclusie. Wal-Mart Tijskens is voormalig algemeen mensenrechten schendt en zou schendt bewust en voortdurend secretaris van de LBC-NVK, de uitgesloten worden voor investede rechten van haar werknemers. groep die militanten verBij de toeleveranciers van enigt in de financiële secWal-Mart is de situatie Veel bankmedewerkers zijn tor en deel uitmaakt van nog erger: er is sprake van verontwaardigd over de uitwassen van de christelijke vakbond in semi-dwangarbeid. Vlaanderen. Samen met het huidige investeringsbeleid van hun de ACV-vakbondsleden Dat Belgische financiële financiële instellingen hebben ze dit voorjaar groepen investeren in oneen project op sporen dernemingen als Wal-Mart gezet om de uitwerking van een ring is namelijk beperkt. en zo schendingen van arbeidsverantwoord investeringsbeleid rechten moreel en financieel steute bespoedigen binnen de finanEen duidelijke ethische ondernen, kan voor de vakbondsmedeciële instellingen. Het project grens sluit ook aan op het vakwerkers binnen de banken niet heet ‘werken aan duurzaamheid’ bondswerk. Zeker als je zo bedrijmeer door de beugel. Tijskens zei: en is het resultaat van een intenven die de arbeidsrechten schen“We zullen er op toezien, dat bansieve ideeënuitwisseling tussen den kan weren. Tijskens schrijft Netwerk Vlaanderen en LBC-NVK. daarover: “Die ondernemingen, waar ook ter wereld ze zich be-

Veel bankmedewerkers zijn verontwaardigd over de uitwassen van het huidige investeringsbeleid van hun financiële instellingen. Dat bleek tijdens de bijeenkomsten op de belangengroepen, waar Netwerk een lezing ver-

TAM TAM

vinden, beknotten de loonen arbeidsvoorwaarden van de eigen werknemers en oefenen zo een neerwaartse druk uit op de loonen arbeidsvoorwaarden hier bij ons.”

ken en verzekeringsinstellingen, maar ook andere ondernemingen, alleen maar investeren in bedrijven, die minstens de normen van

Na een wapenbeleid is het hoog tijd voor een mensenrechtenbeleid voor investeringen

de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO) respecteren.”

kunnen controleren is er transparantie in het beheer van die producten nodig. Ook daar belooft LBC-NVK voor te ijveren.

leerden we het vakbondswerk binnen de financiële instellingen beter kennen. De vakbondsleden konden ons kritische vragen stellen over de campagne.

Op de nationale belangengroep van de LBC-NVK werd een project goedgekeurd dat een toezicht Netwerk Vlaanderen gaf lezingen concretiseert. Vakbondsleden op provinciale belangengroepen Netwerk Vlaanderen is enthoumogen op de jaarsiast en ondersteunt lijkse en periodieke Dat Belgische financiële groepen investeren in de komende maanondernemingsraden ondernemingen als Wal-Mart en zo schendingen den dit project inbinnen de banken houdelijk. Netwerk van arbeidsrechten moreel en financieel kritische vragen levert informatie aan steunen, kan voor de vakbondsmedewerkers stellen over het inover het actuele investeringsbeleid van vesteringsbeleid van binnen de banken niet meer door de beugel hun instelling. De de financiële groefondsen waarin de vakbonden een en één op de nationale belangenpen in België, de veranderingen, vinger in de pap hebben, worden groep financiën. Er waren gemidde opties en de uitdagingen. Dit progressief duurzamer belegd. En deld een vijftigtal mensen aanwerk kadert binnen het arbeidsde LBC-NVK leden ijveren ervoor wezig. We informeerden de bankrechtenthema in onze mensendat de duurzame bancaire promedewerkers dat de vijf financirechtencampagne. Het overstijgt ducten beter gepromoot worden ele groepen die we onderzocht zelfs het arbeidsrechtenthema: binnen de banken. Van belang hebben, investeren in ondernede doelstellingen op lange terdaarbij is dat die producten hun mingen die de mensenrechten mijn zijn immers ambitieuzer. ethische meerwaarde niet verlieschenden. Het was een meer dan zen. Het geld dat die producten interessante ervaring. Wij konden “Kiezen voor maatschappelijk opleveren, moet daadwerkelijk ontdekken hoe bankmedewerkers verantwoord ondernemen houdt ethisch belegd worden. Om dat te onze boodschap ervaren. Tegelijk meteen verzet in tegen een beleggingsbeleid dat in strijd is met respect voor mensenrechten, milieu, vrede, vakbondswerk en sociaal overleg…Investeren in ondernemingen die dit respect niet opbrengen, wijzen we dan ook af. We kiezen voor een investerings- en beleggingsbeleid dat op termijn de volle 100% gericht is op duurzame ontwikkeling”, schrijft Tijskens in naam van de LBC-NVK. In de publieke ruimte en in de banken weerklinken dezelfde eisen. Hopelijk wacht het management van Fortis, KBC, Dexia, AXA en ING niet te lang om dit belangrijk thema op te nemen. Na een wapenbeleid, is het hoog tijd voor een mensenrechtenbeleid voor investeringen. Mathias Bienstman Campagnemedewerker Enkele jonge arbeiders in een fabriek van tegeltjes in Phnom Penh, Cambodja (© Wereldmediatheek).

Anders omgaan met geld

Campagne ‘Mijn Geld. Goed geweten?’

EXPLOSIEVE PORTEFEUILLES Een pluim voor KBC. Andere banken blijven investeren in clustermunitie

rapport Explosieve portefeuilles, dat op 29 juni 2006 verscheen. Een teleurstellend resultaat, omdat reeds in 2004 Netwerk Vlaanderen, Forum voor Vredesactie, Voor Moeder Aarde en Vrede de Belgische banken opriepen hun investeringen in Na twee jaar tijd is alleen KBC erin geslaagd clustermunitie stop 10 oktober 2001: vier om investeringen in clusterbom producenten te zetten. Ronkende broers vinden in Chaat beleidsverklaringen consequent af te bouwen. De overige (Libanon) tijdens het stuurden de banken bankgroepen hebben voldoende argumenten spelen een interessant de wereld in. Instuk metaal met daarom deze investeringen uit te sluiten, maar zijn vesteringen zouden op de letters BLU-63. worden, slechts in beperkte mate overgegaan tot actie stopgezet Ze zijn nieuwsgierig bedrijven werden op en bekijken het van een zwarte lijst gedichtbij. Kort daarna sterft er waarschijnlijk ook op internatiozet. Nee, clustermunitie dát was één broer. De drie andere blijven naal vlak opvolging krijgt. een stap te ver. Daar waren bijna twee jaar in het ziekenhuis voor alle bankgroepen het over eens. behandeling. Eén van hen begint Banken investeren daarentegen Niet alle banken gingen echter na vier jaar weer met stappen. in totaal voor meer dan zes mileven ver in hun beleid. Netwerk jard US dollar in dertien produwaarschuwde toen reeds voor de 17 augustus 1999: de 7-jarige centen van clustermunitie. Dat achterpoortjes in de beleidsverAdnan gaat met zijn familie blijkt uit het nieuwe onderzoeksklaringen van sommige banken. zwemmen in het meer in Nerodimlje (Kosovo). Hij vindt een metalen voorwerp. Adnan brengt dit bij zijn vader en zijn 17-jarige broer. Even later liggen Adnan’s vader en broer dood op de grond. Adnan is zwaar gewond aan handen en benen. In alle verwarring loopt zijn 14-jarige zus Sanije ook op een stuk metaal. Zij overlijdt ter plaatse. 29 juni 2003: Wahid en zijn oudere broer lopen door hun buurt in Kerbala (Irak). Plots zien ze een metalen object. Wahid pakt het op. Hij raakt zijn rechterhand kwijt en drie vingers van zijn linkerhand. De rest van zijn lichaam zit vol metalen restjes.

gekost. Geen wonder dus dat we clustermunitie beschouwen als één van de meest controversiële wapens. België heeft dit voorjaar als eerste land ter wereld een volledig verbod op clustermunitie ingevoerd. Een initiatief dat

In deze nieuwsberichten is enkel de explosie van clustermunitie weggelaten. Clustermunitie heeft de laatste decennia tijdens en na oorlogsconflicten ontelbare onschuldige burgerslachtoffers

TAM TAM

Clustermunitie heeft de laatste decennia tijdens en na oorlogsconflicten ontelbare onschuldige burgerslachtoffers gekost

Uit het rapport Explosieve portefeuilles blijkt dat het defensiebeleid van Dexia, Fortis en ING ontoereikend is. Deze drie banken riepen in 2005 een halt toe aan hun directe investeringen en financieringen in clustermunitie. Maar via hun beleggingsfondsen (ook vanuit België) laten ze hun klanten wel investeren in deze wapens. Ondanks hun nieuw beleid zijn investeringen door Fortis en ING in sommige clusterbom producenten zelfs toegenomen. Reeds in juli 2005 ondermijnden Fortis en ING de geloofwaardigheid van hun nieuw beleid. Want op dat moment stonden zij een rechtstreekse financiering aan de Europese clusterbom producent EADS toe. Als de ethiek belangrijke contracten of zeer grote klanten in de weg staat, maken deze banken blijkbaar handig gebruik van de zogenaamde achterpoortjes in hun beleid. AXA blijft ondertussen de bankgroep die geen enkele restrictie inbouwt ten aanzien van clustermunitie. AXA investeert dan ook voor meer dan 5,5 miljard US dollar in de onderzochte producenten. Het goede nieuws komt van de bankgroep KBC. Deze groep trekt zich als enige bank bijna volledig terug uit clustermunitie. KBC heeft ondertussen negentien producenten van clustermunitie op haar zwarte lijst gezet. Ook op gebied van transparantie en controleerbaarheid, neemt KBC een fikse voorsprong op de rest.

Anders omgaan met geld

“Maar we hebben wel een heel interessante dialoog opgebouwd met de defensiesector,” luidt de klok dan. Wel, ga dat maar eens uitleggen aan de ouders en nabestaanden van Wahid, Adnan en de Libanese broers. Na twee jaar tijd is alleen KBC erin geslaagd om investeringen in clusterbom producenten consequent af te bouwen. De overige bankgroepen hebben voldoende argumenten om deze investeringen uit te sluiten, maar zijn slechts in beperkte mate overgegaan tot actie. Deze banken spreken liever niet over slachtoffers van clusterbommen. Marktaandeel verliezen, juridische bezwaren, confidentialiteit en risk management staan centraal in hun discussies. De tijd is dan ook rijp voor de overheid om de krijtlijnen uit te zetten.

met een resolutie waarin opgeroepen wordt tot een verbod op investeringen in clustermunitie. De overheid zal daarnaast het investeringsbeleid van de bankgroepen beter moeten kunnen controleren, zodat banken minder gemakkelijk een uitweg vinden via achterpoortjes. Tenslotte dient de overheid zelf het goede voorbeeld te geven. Een Belgische gemeente, provincie, gewest, federale overheid, of één van haar overheidsfondsen dat via haar bank investeert in producenten van clustermunitie, lijkt een onaanvaardbare tegenstelling met de duidelijke keuze van België tegen clusterbommen.

Christophe Scheire Coördinator Campagne en Studie.

De overheid aan zet

Nu clusterbommen sinds de nieuwe wapenwet van dit voorjaar, illegaal zijn in België, lijkt het aannemelijk dat de overheid ook een verbod op investeringen in deze wapens uitspreekt. België heeft in 2004 reeds een gelijkaardige wet goedgekeurd i.v.m. antipersoonsmijnen. Bovendien steunt het Europees Parlement de nieuwe wetgeving

Het dossier Explosieve portefeuilles kun je downloaden via www.netwerkvlaanderen.be/ campagnewapens. Een papieren exemplaar kun je bestellen via info@netwerk-vlaanderen.be of tel: 02/201 0770.

Portfolio

CASA MUNDO sen die het werkkapitaal bij elkaar willen brengen. Er worden aandelen uitgegeven die bij hun uitgifte een waarde hebben van 250 euro. Daarnaast wordt eveneens een obligatielening uitgegeven met een looptijd van twaalf jaar. Na twee jaar worden ieder jaar vijftien obligaties uitgeloot. Oproep Rentevrij

In Menen te West-Vlaanderen wordt momenteel op de hoek van de Wervik- en de Leperstraat de kunsten cultuurlounge Casa Mundo ingericht. Hier mag je naast een wereldse hapje of drankje ook genieten van internationale culturele activiteiten. Doel van deze vzw is het bevorderen van het vredevol samenleven met diverse bevolkingsgroepen en mensen laten kennismaken met andere culturen. Zo wil Casa Mundo een bijdrage leveren tot het bekampen van de onverdraagzaamheid, de verzuring en het gebrek aan solidariteit in de samenleving. Casa Mundo wil telkens een ander land in de spotlight zetten. Op speciale avonden krijgen de bezoekers de kans te proeven van de culinaire specialiteiten van dat land. Naast de gastronomie komt ook muziek, folklore, vertaalde poëzie en beeldende kunsten aan bod. De vzw hoopt in dat verband zoveel mogelijk mensen uit dat

land te betrekken bij organisatie van deze avonden. Na een moeilijke opstartfase, begint het project inmiddels te vlotten. Er zijn vier personen, waaronder sinds kort een technisch en een financieel coördinator, aangesteld die het initiatief trekken. Casa Mundo wil half oktober dit jaar de deuren openen voor het publiek. Financieringsbehoefte

Casa Mundo is druk bezig met de verbouwing en voorbereiding in een hoekpand in Menen. De vzw kan dit geschikt gelegen pand met handelshuur huren en kan bepaalde investeringen zelf dragen: inrichting en sanitair, voor een totaal plaatje van ongeveer 175.000 euro. Overige investeringen worden door de eigenaar zelf gedragen. Om dit project te financieren zoekt Casa Mundo een groep men-

Na een financiële en inhoudelijke check, keurde Netwerk Rentevrij de leningsaanvraag van Casa Mundo goed. Voor elke euro die Casa Mundo kan inzamelen bij haar achterban via extra aandelenkapitaal of obligatielening legt Netwerk Rentevrij er twee euro rentevrije lening bovenop. Aangezien Netwerk Rentevrij dit een zeer goed initiatief vindt, roepen we onze achterban in om deze organisatie te steunen via (kleine) rentevrije leningen. Voel jij je aangesproken als sympathisant? We kunnen je steun goed gebruiken. Voor meer informatie kun je contact opnemen met: Netwerk Rentevrij Tel: 02/ 274 00 17 frederik.matthijs@rentevrij.be Casa Mundo Tel: 056/52 80 80 info@casamundo.be Heeft u een project met sociaal oogmerk? En heeft u interesse in een rentevrij lening? Bezoek dan eens www.rentevrij.be voor meer informatie.

Portfolio

NIEUWE LENING, NIEUWE KANSEN… Center, de vervoersdienst voor ouderen, bleek zelfs aan uitbreiding toe. BIK kocht daarom een omgebouwde bestelwagen aan die plaats moest bieden aan vier rolstoelen. In combinatie met de andere bestelwagen, zou dit een goede service geven aan de ouderen.

Buurt en Nabijheidsdienst BIK ondersteunt plaatselijke initiatieven in de Kuurnse woonwijk Spijker en Schardauw. BIK richt zich in de eerste plaats op behoeften en noden van buurtbewoners, voornamelijk kansengroepen en allochtonen. Netwerk Rentevrij kreeg onlangs een aanvraag binnen van deze vzw. Netwerk was vooral gecharmeerd door de centrale rol die buurtbewoners hebben in dit project. Dankzij steun van sympathisanten konden we een lening van 24.000 euro realiseren voor uitbreiding van de vervoersdienst. Een toonaangevend voorbeeld van een goede samenwerking tussen Netwerk Rentevrij, de vzw en sympathisanten. Sinds 2000 organiseert BIK buurtdiensten in een sociale woonwijk bestaande uit 12 woonblokken met 150 appartementen, bewoond door huurders met een zeer gevarieerd profiel: jongeren, senioren, verschillende nationaliteiten, alleenstaanden met of zonder kinderen, langdurig ongeschoolde werkzoekenden, invaliden, gehandicapten en arbeiders.

Anders omgaan met geld

De sociale woonwijk kampt geruime tijd met een negatief imago. Dit komt onder meer vanwege het grote verloop, de concentratie van gezinnen van vreemde nationaliteit en stigmatisering van mensen met beperkte kansen die aangewezen zijn op openbare en/of private hulpverlening. Door het organiseren van diensten, probeert BIK de leefsituatie van de bewoners in deze wijken te verbeteren.

Voor de aankoop van deze bestelwagen deed BIK begin juli dit jaar een beroep op het rentevrije leensysteem van Netwerk Rentevrij. Na een analyse van het inhoudelijke en financiële plaatje van de vzw, keurde Netwerk Rentevrij de leningsaanvraag goed. In een mum van tijd is BIK vzw erin geslaagd om 12.000 euro rentevrije leningen in te zamelen, wat hun het recht gaf op 24.000 euro rentevrije lening bij Netwerk Rentevrij. Netwerk en BIK danken nogmaals de sympathisanten van dit project.

De deelnemers zijn de regisseurs van de projecten, niet het gemeentelijke beleid, niet het welzijnswerk. Bovendien is het de bedoeling dat de deelnemers er ‘wijzer’ van worden en dat het werk een bijdrage levert aan de ontwikkeling van eigen kennis en vaardigheden. Uitbreiding Minder Mobiel Center

De diensten van BIK bleken succesvol. Het Minder Mobiel

Het project is goed, de middelen schaars. Zonde om dan nog rente te betalen. Daarom vragen we jou om mee te stappen in het verhaal van rentevrij lenen. Voor iedere euro die jij rentevrij ter beschikking stelt, doen wij er twee bovenop. Steun ook een sociaal initiatief en neem contact op met:

Netwerk Rentevrij Tel: 02/ 274 00 17 frederik.matthijs@rentevrij.be

Blik op nieuws

ETHISCH BELEGGINGSFONDS ALTERVISION IN NIEUW KLEEDJE AlterVision, het ethische beleggingsfonds van Fortis Bank, wordt dit jaar in een nieuw kleedje gestoken. Fortis wil marktleider worden op het vlak van maatschappelijk verantwoord investeren (MVI) in Europa. Om dat doel te bereiken heeft Fortis ervoor gekozen om een eigen MVI-dienst op te richten. Deze dienst zal de sociale en ecologische criteria onderzoeken die gebruikt worden in de duurzame beleggingsproducten die Fortis aanbiedt. Gevolg hiervan is dat Fortis voortaan geen beroep meer zal doen op de screeningsdiensten van Ethibel. In april dit jaar nodigde Fortis Netwerk Vlaanderen uit, samen met de andere begunstigde partners Réseau Alternatif en Alterfin, om hen te informeren over de vernieuwde aanpak en de impact op AlterVision. De nieuwe MVIdienst, die ook de andere MVIproducten zoals Fortis L Fund zal onderzoeken, telt ongeveer tien analisten. De dienst werkt volgens een nieuwe best-in-class methodologie, die wordt ondersteund door een internationaal MVI-adviescomité, bestaande uit specialisten op ecologisch, sociaal en bestuurs- en beleidsvlak. Netwerk Vlaanderen was door deze informatie niet direct gerust gesteld. Daarom stuurde Netwerk samen met de andere partners, een gezamenlijke brief naar Fortis. In deze brief uitten we onze bezorgdheden over de duurzaam-

heidscriteria, de kwaliteit van het onderzoek, de impact van NGO’s, de transparantie van het onderzoek en de resultaten. Fortis bleek gevoelig voor onze bekommernissen en ging tot onze tevredenheid over tot actie. Fortis besliste daarop om speciaal voor AlterVision een extra duurzaamheidsfilter te hanteren. De lijst van bedrijven die in aanmerking komen voor hun andere duurzame fondsen zal, speciaal voor AlterVision, aan een aantal extra uitsluitingscriteria onderworpen worden. Het onderzoek van deze uitsluitingscriteria wordt verricht door het Duitse onderzoeksbureau ‘Oekom’. Dankzij deze extra ‘ethische filter’ garandeert Fortis dat investeringen in volgende praktijken worden uitgesloten: schending van mensenrechten en arbeidsrechten, wapens, nucleaire energie, biociden, genetisch gemanipuleerde gewassen, ecologische vernieling, alcohol, tabak, gokken, pornografie, bont, proeven op dieren. Tevens beloofde Fortis een grote publieke transparantie met betrekking tot de onderzoeksmethodiek en de onderzoeksresultaten. Positief nieuws is ook dat Fortis een constructieve samenwerking wenst uit te bouwen met Netwerk en de andere AlterVision Balance Europe partners. Fortis wil ons regelmatig informeren over de bedrijven die ze uitsluiten. Ook wil Fortis ons informeren over de duurzame producten en

diensten waar ze wel in wensen te investeren. Bovendien belooft Fortis meer rekening te houden met onze vragen, verzoeken en opmerkingen. Netwerk Vlaanderen is tevreden over het resultaat van de gevoerde gesprekken en blijft bereid AlterVision Balance Europe te promoten als een duurzaam beleggingsfonds met sterke ethische garanties. Uiteraard zal Netwerk de realisatie van de gemaakte afspraken en geuite intenties streng blijven opvolgen.

Kristien Vermeersch Coördinator Anton Gerits Financieel Productbeheerder Luc Weyn Onderzoeker en Consultant Meer informatie? Overeenkomstig de wet heeft Fortis Bank in augustus deze wijziging aangekondigd in twee kranten. De beleggers in dit fonds ontvangen in september persoonlijk een brief van Fortis. Mocht je nog vragen hebben, dan kun je gerust contact opnemen met:

Netwerk Vlaanderen: Tel: 02/2010770 info@netwerk-vlaanderen.be

TAM TAM Fortis doet geen beroep meer op de screeningsdiensten van Ethibel

Vernieuwde AlterVision Balance Europe: even voorstellen

Via AlterVision maatschappelijk verantwoord investeren?

Bij AlterVision wordt er doelbewust gekozen voor bedrijven en landen die op een positieve, duurzame manier omgaan met mens en milieu. Sparen of beleggen in dergelijke bedrijven betekent bouwen aan een betere wereld voor iedereen. Het fonds selecteert bedrijven en overheden die in hun sector het best scoren op een reeks sociale en ecologische criteria. Een aantal sectoren en bedrijven betrokken bij betwistbare praktijken als kinderarbeid, wapens, nucleaire energie, biociden, genetisch gemanipuleerde gewassen, ecologische vernieling, alcohol, tabak, gokken, pornografie, bont, proeven op dieren, schending van mensenrechten en arbeidsrechten zijn uitgesloten. Om dit nauwgezet te kunnen opvolgen voor alle bedrijven uit het Europese universum, doet Fortis o.a. beroep op externe analyses.

Via AlterVision solidariteit realiseren?

Bij elke aankoop van AlterVision-aandelen, stort Fortis Bank 60% van de geïnde instapkosten door aan drie partnerverenigingen: Netwerk Vlaanderen, Réseau Alternatif en Alterfin (volgens keuze van de klant).

Waarom investeren in AlterVision Balance Europe?

AlterVision Balance Europe staat voor een uitgebalanceerde mix van 50% aandelen en 50% obligaties. De obligaties uit de portefeuille zijn belegd in overheidsobligaties die uitgegeven zijn door landen van de Europese Unie. De aandelen worden geselecteerd volgens een eigen investeringsproces. Enerzijds gaat de beheerder zelf op zoek naar duurzame toppers die binnen hun sector het best scoren op het vlak van milieu- en sociaal beleid en financieel aantrekkelijk zijn. Anderzijds zijn ze niet betrokken in de bovenvermelde betwistbare praktijken.

Beleggen + engageren = aantrekkelijk rendement?

Denk je dat maatschappelijk verantwoord investeren minder rendeert dan gewone beleggingen? Vergis je niet. Het is duidelijk dat bedrijven die hun productie verschuiven naar landen waar geen vakbonden zijn en daar beroep doen op massale kinderarbeid op korte termijn hun winsten zullen zien stijgen. Maar de geschiedenis leert dat bedrijven die zich op een duurzame manier ontwikkelen, ook duurzame winsten laten optekenen. Het is dan ook van belang dat de geselecteerde bedrijven in goede financiële gezondheid verkeren en positieve winstvooruitzichten hebben.

Technische zaken op een rij

Soort belegging: Rechtsvorm: Munt: Aandelen:

Internationaal adviescomité

Internationale experts op het vlak van milieu, mensenrechten en overheidsbeleid waken over de integriteit van het investeringsproces en adviseren waar nodig is. 1. Karl-Hendrik Robert (voorzitter), Stichter van The Natural Step uit Zweden. 2. Raymond Van Ermen, Uitvoerend Bestuurder van de European Partners for the Environment uit België. 3. Dr Mitta Koch-Weser, Directeur van de Global Exchange for Social Investment uit Duitsland. 4. Ethan Kapstein, Professor Duurzame ontwikkeling aan INSEAD uit de Verenigde Staten. 5. Robert Rubinstein, Stichter en directeur van Brooklin Bridge uit de Verenigde Staten. Elk kwartaal komt het comité samen om met de beheerders te overleggen over de gevolgde strategie, nieuwe ideeën, bijkomende info over bedrijven,… Daarnaast maakt het comité een jaarlijks rapport met haar bevindingen en aanbevelingen over aan de Raad van Bestuur van de fondsen die onder haar bevoegdheid vallen en dat eveneens wordt opgenomen in het jaarverslag van het fonds.

Anders omgaan met geld

beleggingsfonds compartiment van de bevek naar Belgisch recht AlterVision EUR - kapitalisatie (ISIN-code BE0169414522) - uitkering (ISIN-code BE0169413516) Inventariswaarde: berekend iedere werkdag en gepubliceerd in de voornaamste financiële kranten Instapkosten: 2,50% waarvan 60% door Fortis Bank wordt afgestaan aan een partnerorganisatie Beheerscommissie: 1,25% per jaar Beleggingshorizon: 9 jaar Risicoklasse: 2

Blik op nieuws

AXA FINANCIERT ILLEGALE MIJNBOUW IN PERU De Peruaanse overheidsinstelling Defensoria del Pueblo (Volksbescherming) heeft begin augustus bekend gemaakt dat de mijnbouwactiviteiten van het Britse mijnbouwbedrijf Monterrico Metals illegaal zijn. Monterrico Metals exploreert al een aantal jaren een gebied in het noorden van Peru om er in 2008 een immense kopermijn op te starten. De Peruaanse wet vereist dat lokale gemeenschappen toestemming geven voor dat vooronderzoek op hun gemene gronden. Die toestemming hebben ze nooit gegeven. AXA Groep en meer specifiek AXA Framlington springt in het oog als belangrijke financier.

derneming onder druk te zetten en het omstreden project stop te zetten, voordat het mijnbouwconflict volledig ontaardt. In juli stuurden we een open brief naar de investeerders van Monterrico Metals met een oproep tot desinvesteren. De brief werd ondertekend door meer dan twintig organisaties, waaronder 11.11.11, Broederlijk Delen en belangrijke Peruaanse mensenrechten- en milieuorganisaties.

Ook AXA Groep reageerde op de brief en zou de zaak opvolgen. In binnenkort een rapport publicedat opzicht is de uitspraak van ren waarin die onregelmatighehet Defensoria del Pueblo ongeden beschreven worden, en onmeen belangrijk. AXA en andere derhandelen met het ministerie financiĂŤle instellingen verklaarHet Defensoria ontden meerdere malen Nu een overheidsorgaan in Peru heeft dekte onlangs twee ondat ze geen illegale regelmatigheden in de aangetoond dat de exploratie van Monterrico projecten of activiteimijnontwikkeling. Volfinancieren. Nu Metals illegaal is, zou AXA haar aandelen uit ten gens de wet moest het een overheidsorgaan in Monterrico onmiddellijk moeten verkopen Peru heeft aangetoond mijnbouwbedrijf vooraleer de exploratie aan dat de exploratie van te vangen de toelating vragen van Mijnbouw over de gepaste Monterrico Metals illegaal is, zou aan de getroffen gemeenschapacties tegen Monterrico Metals. AXA haar aandelen uit Monterrico pen. Die kan ze krijgen als in de onmiddellijk moeten verkopen. openbare vergaderingen van de Netwerk Vlaanderen riep samen twee gemeenschappen, Yanta en met andere organisaties zoals Segunda y Cajas, twee derde van Catapa, op tot disinvestering uit Mathias Bienstman de leden toestemming geven om Monterrico Metals. Dit om de onCampagnevoerder op de gemeenschappelijke gronden aan exploratie te doen. Het Al eerder berichtten we over de plannen van het Britse bedrijf Monterrico Britse mijnbouwbedrijf heeft zich Metals om een kopermijn te openen in het â&#x20AC;&#x2DC;Hoge Amazoneâ&#x20AC;&#x2122; gebied. Dat is echter niets van die procedure een streek in het noorden van Peru met vruchtbare landbouw in de valleien aangetrokken, en is gewoon op en nevelwouden en koud hoogland op de Andeshellingen. Omwille van de eigen houtje gestart met de kap mogelijke schade voor het milieu en de bevolking, is er hevig protest ontvan het nevelwoud en de proefstaan tegen de mijnbouwplannen van Monterrico. Bij de onderdrukking erboringen naar koper. Een tweede van vielen al twee doden. De onderneming Monterrico Metals wordt ervan punt is dat Monterrico Metals in beschuldigd een hand te hebben in deze gewelddadige repressie. Netwerk publicaties in lokale kranten geVlaanderen onderzocht in het kader van haar mensenrechtencampagne en op logen heeft over de locatie van vraag van Peruaanse boerenorganisaties, de financiers van Monterrico. haar project. Het Defensoria zal De brief aan de investeerders kun je nalezen op: www.netwerkvlaanderen.be/en

TAM TAM Netwerk Vlaanderen roept op tot desinvestering uit Monterrico Metals

Achter de schermen

LANGS DE ZIJLIJN IN GENK Ongeveer tien jaar geleden spraken vrijwilligers op het wereldfeest in Bokrijk mij aan. Of ik wist wat Krekelsparen was… Op dat moment had ik nog geen flauw idee, maar al snel werden de positieve doeleinden van deze ethische spaarrekening me duidelijk. Ik was zo enthousiast dat ik zelfs vrijwilliger bij de Limburgse groep voor Netwerk Vlaanderen werd. In die tijd gingen we overal in Limburg projecten bezoeken, die via het Krekelsparen met ons eerlijke spaargeld ondersteunden. Helaas viel met het wegvallen van de projectbezoeken, ook onze vrijwilligerswerking stil. Maar gelukkig niet de filosofie van Netwerk. Daarom begon ik via politieke acties een vijftal jaar geleden in Genk het thema ‘anders omgaan met geld’ op de agenda van de gemeenteraad te plaatsen. Zo lieten we mensen in shoppingcentra de toekomst van hun geld voorspellen. Daarvoor hadden we twee emmers versierd: eentje met ethische en eentje met minder ethische prenten. Onze bezoekers mochten kiezen in welke emmer ze hun muntje wilden werpen. Die keuze bepaalde meteen ook de toekomst van hun geld. Het was een hele leuke actie en we kregen veel respons van de Genkenaren. Op het einde kregen ze een foldertje van Netwerk mee naar huis en sommigen werden op hun beurt zelfs Krekelspaarder. Ook op de gemeenteraad van Genk lieten we de vraag horen om het belastinggeld ethisch te sparen. Dat kreeg toen nog geen gehoor. Maar we gaven niet de strijd niet op. Zo schreef ik een jaar geleden in het tijdschrift van Natuurpunt Genk een artikel met een oproep aan de leden om, net als Natuurpunt, ook ethisch te sparen. Tezelfdertijd bracht ik via het Genks comité voor ontwikkelingssamenwerking dit thema opnieuw ter sprake. En dat kreeg gehoor, zowel bij de schepen als het personeel. Ondertussen heeft het personeel bijscholingen gevolgd en kan ik met vreugde melden dat een maand geleden door het college werd beslist om een kleine som geld via de Triodosbank en via het Krekelsparen ethisch te besteden. Misschien is het nog niet veel, maar het is alvast wel een belangrijke stap in de goede richting. Kristien Kempeneers Vrijwilliger Netwerk Vlaanderen in Genk Netwerk Vlaanderen is bevoorrechte partner bij de duurzame ﬁnanciële producten van het Krekelsparen en het Triodossparen.

COLOFON Anders Omgaan met Geld. De nieuwsbrief van Netwerk Vlaanderen Verschijnt vier maal per jaar REDACTIE EN ADMINISTRATIE Vooruitgangstraat 333/9 1030 Brussel Tel: 02/201 07 70, Fax: 02/201 06 02 info@netwerk-vlaanderen.be www.netwerkvlaanderen.be WERKTEN MEE AAN DIT NUMMER Inez Louwagie, Frederik Mathijs, Christophe Scheire, Luc Weyn, Kristien Vermeersch, Anton Gerits, Mathias Bienstman, Kristien Kempeneers (EIND)REDACTIE Leontien Aarnoudse, Christophe Scheire VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Kristien Vermeersch Vooruitgangstraat 333/9 1030 Brussel DRUKKER Druk in de weer, Gent ONTWERP EN LAY OUT Iguane, Brussel Tel. 0498 14 16 64 ABONNEMENTEN Jaarabonnement: 10 euro Contacteer ons tel. 02/201 07 70 e-mail: info@netwerk-vlaanderen.be

Netwerk Vlaanderen vzw promoot het anders omgaan met geld. Geld is een instrument dat een duurzame en eerlijke samenleving kan bevorderen als het goed wordt aangewend. Netwerk voert campagne met de slogan ‘Mijn geld. Goed geweten?’ en wil zo het investeringsbeleid van de banken publiek maken en inspraak afdwingen voor de spaarder/belegger in de bestemming van zijn geld. Netwerk is een wegwijzer op de markt van ethische en duurzame spaar-en beleggingsvormen. Netwerk Rentevrij ondersteunt, adviseert en ﬁnanciert organisaties en bedrijven die mensen milieuvriendelijk omgaan met geld.

Steun de activiteiten van Netwerk Vlaanderen en stort uw gift op 001-1199225-90 (met mededeling: gift NB). Bij 30 euro of meer bezorgt Netwerk Vlaanderen u automatisch een ﬁscaal attest.

De nieuwsbrief wordt gedrukt op kringlooppapier, met vegetale inkten.

Anders omgaan met geld