فصلنامه مهندسي ساختمان

‫‪1‬‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬ ‫ساختمان استان قزوين‬ ‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫گزارش تصويري از چهارمین دوره انتخابات هیات مدیره استان قزوین‬

‫نشست خبری مسووالن استانی در حاشیه انتخابات‬

‫حضور فرماندار استان قزوین در محل انتخابات‬

‫مهندس محمدزاده و شرکت در انتخابات‬

‫ساختمان جدید نظام پذیرای رای دهنگان‬

‫جمعی از اعضاء کمیته اجرایی نظارت بر انتخابات‬

‫انتخابات در دفاتر نمایندگی ‪ -‬تاکستان‬

‫‪www.qazvineng.ir‬‬ ‫خبر‬

‫گزارش‬

‫مصاحبه‬

‫خواندنی ها‬

‫مقاله‬

‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬ ‫ساختمان استان قزوين‬ ‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫‪2‬‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫مجری بیشترین پنجره های ‪ U-PVC‬در استان قزوین‬

‫تعویض پنجره های قدیمی ‪ ،‬بدون تخریب ‪ ،‬یکروزه‬ ‫ارائه کننده دربهای ضد سرقت ‪ EME Door‬ترکیه‬

‫خبر‬

‫گزارش‬

‫مصاحبه‬

‫خواندنی ها‬

‫مقاله‬

‫‪3‬‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫اخبار‬

‫‪5‬‬

‫مهندسان استان قزوین بیشترین مشارکت را در انتخابات دارند‬

‫‪6‬‬

‫انتخاباتی از جنس مهندسی‬

‫‪7‬‬

‫‪9‬‬

‫تودیع و معارفعه اعضای هیات مدیره سازمان نظام مهندسی‬

‫عقد قرارداد آموزش با بنیاد مسکن انقالب اسالمی استان قزوین‬

‫‪10‬‬

‫پیشتازی استان قزوین در مقاوم سازی ساختمان‬

‫‪11‬‬

‫ارایه تسهیالت ‪ 30‬میلیون تومانی برای خرید تجهیزات دفاتر مهندسی‬

‫‪13‬‬

‫برگزاری جلسه تدوین استاندارد برای دوره های آموزشی سازمان‬

‫‪14‬‬

‫قزوین در صدور پروانه ساختمانی طرح مسکن مهر از استانهای برتر کشور است‬

‫‪15‬‬

‫انتخابات اعضای هیات رییسه‬

‫‪11‬‬

‫فروش تراکم ساختمانی با تسهیالت ویژه‬

‫‪12‬‬

‫کاهش میزات ظرفیت اشتغال ناظران‬

‫‪13‬‬

‫انتخابات بازرسان تعاونی مسکن انبوه سازان‬

‫‪14‬‬

‫سال ‪ 89‬سال رونق مسکن است‬

‫‪16‬‬

‫از تالشهای مسووالن دفتر مجریان ذیصالح تقدیر شد‬

‫‪18‬‬

‫صاحب امتیاز ‪ :‬سازمان نظام مهندسی ساختمان استان قزوین‬

‫گزارش‬

‫‪report‬‬

‫سومین همایش اعطای کارت مهارت فنی برگزار شد‬

‫‪19‬‬

‫نخستین همایش تکنولوژی های نوین ساختمان با حضور بیش از ‪ 800‬نفر‬

‫‪20‬‬

‫گفت و گو با مهندس علی محمد پور کریم‬

‫‪24‬‬

‫اصالحیه دستور العمل اجرایی تمدید و ارتقاء پایه‬

‫‪28‬‬

‫اولین کارگاه راهبرد توسعه شهر قزوین‬

‫‪19‬‬

‫برنامه زمانبندی کالسهای ورزشی‬

‫‪22‬‬

‫ساماندهی توزیع کار نظارت میان ناظران‬

‫‪26‬‬

‫حوادث در کارگاه های ساختمانی و ضوابط تعیین مقصر‬

‫‪30‬‬

‫گزارش از فضای سبز و تحلیل کمیت و کیفیت این کاربری در شهر قزوین‬

‫‪37‬‬

‫گزارش تصویری از نواقص فنی ساختمانها‬

‫کاربرد سیستم های اطالعات مکانی ‪ -‬اصول پدافند غیر عامل‬

‫کاربرد عایق صوتی در طراحی پنجره‬ ‫کیفیت برق و اثر دستگاه ‪ULTRA‬‬

‫پیش در آمدی بر پست مدرن فلسفی و معماری‬

‫کمربندها را ببندید ! به خانه نزدیک می شویم‬

‫مصالح پایدار در معماری‬

‫‪32‬‬

‫‪article‬‬ ‫‪41‬‬

‫‪47‬‬

‫‪50‬‬ ‫‪52‬‬

‫‪54‬‬

‫‪60‬‬

‫‪62‬‬

‫استفاده از بتن پیش تنیده‬

‫کافه داستان‬

‫‪70‬‬

‫معرفی سایت‬

‫ستون آزاد‬

‫مدیر مسوول ‪ :‬مهندس عبدالقهار ناصحی‬ ‫شورای سردبیری ‪:‬‬

‫مهندس وحید مازندرانی‬ ‫مهندس نوید حسینی طالقانی‬ ‫مهندس سمیرا قانعی‬ ‫مهندس نسیم فاضلی‬ ‫مهندس فهیمه مجتهد زاده‬ ‫مهندس محمد فرضی‬

‫مدیریت اجرایی ‪ :‬مرتضا حداد ‪ -‬سعید پور ایمانی‬ ‫صفحه آرايي و گرافیک ‪ :‬مرتضا حداد‬

‫هیات تحریریه ‪ :‬هاجر مالزینل ‪ -‬شبنم ُکلجه‬

‫ويراستار‪ :‬منيژه زيرك‬

‫امور آگهی ها ‪0281-3361107 :‬‬ ‫نقل مطالب نشریه با ذکر ماخذ آزاد است‪ .‬فصلنامه از نویسندگان و‬

‫‪68‬‬

‫***‬

‫تصوير روي جلد‪ :‬شرکت گسترده اعضاء در انتخابات چهارمین‬ ‫دوره هیات مدیره سازمان نظام مهندسی ساختمان استان قزوین‬

‫‪17‬‬

‫انتخابات دفاتر نمایندگی سازمان به زودی برگزار می شود‬

‫مقاله‬

‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫‪News‬‬

‫کسب رتبه اول و دریافت نشان رعایت مقررات ملی ساختمان‬

‫سازه فضا کار گنید ژئوتزیک ‪ ،‬پلیمر ‪ETFE‬‬

‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬ ‫ساختمان استان قزوين‬

‫محققان مقاله می پذیرد‪ .‬فصلنامه در کوتاه کردن و ویرایش مطالب آزاد‬

‫است‪ .‬آرا و عقاید طرح شده در مقاالت‪ ،‬الزاماً دیدگاه فصلنامه نیست‪.‬‬ ‫اصل مقاله های ارسالی برگشت داده نمی شود‪ .‬تألیف ها و تحقیق ها‬ ‫مستند به منابع علمی و همراه با ذکر منبع باشد‪.‬‬

‫کپی متون اصلی را به‬

‫پیوست مقاله های ترجمه شده ارسال فرمایید‪.‬‬ ‫نشانی ‪ :‬قزوین ‪ -‬خیابان فردوسی شمالی ‪ -‬کوچه شهید حلیمی (‪ - )6‬پالک ‪32‬‬ ‫صندوق پستی ‪ 34145- 1355 :‬کدپستی ‪34138-77814 :‬‬ ‫تلفن روابط عمومی ‪3361107 :‬‬ ‫تلفن ‪ 3332013 :‬فاکس ‪3332848 :‬‬ ‫آدرس سایت ‪www.qazvineng.ir :‬‬

‫‪71‬‬ ‫‪72‬‬

‫خبر‬

‫گزارش‬

‫مصاحبه‬

‫خواندنی ها‬

‫مقاله‬

‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬ ‫ساختمان استان قزوين‬ ‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫‪4‬‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫بسمهتعالي‬

‫حرفاول‬

‫اکنون به فضل و قوه الهی و با استعانت از موالی متقیان و تحت توجهات حضرت ولی عصر (عج) پس از انتخابات چهارمین‬ ‫دوره هیات مدیره سازمان نظام مهندسی ساختمان به خاطره حسن نظر اعضای محترم سازمان ‪،‬هیات مدیره کنونی به عنوان‬ ‫نمایندگان خدمتگزار در آغاز راهی نو پای گذاشته ایم ‪ ،‬وظیفه سنگینی بر دوش خود احساس می کنیم ‪.‬‬ ‫به همین خاطر‪ ،‬حرکت به سوی تحول و اعتالی سازمان و تهیه و تنظیم برنامه مدون در راستای توانمند ساختن وارتقاء جایگاه‬ ‫سازمان در ابعاد مختلف ازجمله ‪ :‬حفظ ارزش های مهندسی‪ ،‬مشاركت بيشتر اعضاء در تصميم گيري ها ي سازمان‪ ،‬اجرای‬ ‫هرچه بهتر مقررات ملی ساختمان ‪،‬در آمدزایی و اشتغال زایی برای مهندسان عضو ‪،‬توزيع عادالنه كار از سوی سازمان بین‬ ‫اعضاء‪ ،‬راه اندازی مرکز تحقیقات صنعت ساختمان و مرکز خدمات رفاهی و تعامل هرچه بیشتر با مسووالن دولت در دستور‬ ‫کار قرار گیرد ‪.‬‬ ‫از این رو با توجه به سخنان مقام معظم رهبری ‪ ،‬الزم است اصالح الگوی مصرف را سر لوحه راهی قرار می دهم که هیات‬ ‫مدیره پیشین آن را آغاز و تالشهای بسیاری در این راه نمودند ‪.‬‬ ‫اکنون ادامه این راه پر فراز و نشیب‪ ،‬تا رسیدن به قله های بزرگ موفقیت بر عهده ماست‪ ،‬باشد که شاهد تحقق همه این موارد‬ ‫و قدمهای بزرگتر برای رونق سازمان باشیم ‪.‬‬ ‫در این راستا ‪،‬فرصتها و تهدیدهای موجود را بررسی کردیم و با تکیه بر شناخت و دانش‪ ،‬سوابق و فعالیت های گذشته به‬ ‫دستاوردهای های زیر رسیدیم ‪:‬‬ ‫ امروز باید به روحیه مهندسی اصیل خودمان برگردیم ؛ روحیه ای سرشار از ابتکار و شجاعت در تصمیم گیری و ورود به‬‫عرصه های جدید ‪ .‬باید این روحیه را زنده کنیم و خوشبختانه این روحیه در حال زنده شدن است‪ .‬در واقع نگاه مهندسی در حال‬ ‫بازگشت به فضای تصمیم گیری و نوآوری است ‪.‬‬ ‫ ارایه برنامه تحول آفرین‪ ،‬تکرارکسب رتبه اول و باالترین جایگاه برای سازمان ؛ به گونه ای که بتوانیم به عنوان یک الگو برای‬‫دیگر سازمان ها معرفی گردیم‪.‬‬ ‫ بدیهی است که اگر بخواهیم مسیر پیموده شده دیگران را بپیماییم ‪،‬همواره فاصله ما با آنها ثابت خواهد ماند ‪ .‬از این رو می‬‫بایست از ابتکارات‪ ،‬نوآوری و جهش ها و میان برها استفاده کنیم و برای ایجاد تحول‪ ،‬برنامه ای سه ساله در بخش های مختلف‬ ‫طراحی و وظایف بخش ها را در آن مشخص نماییم ‪.‬‬ ‫ در پایان با اشاره به سخنان رئیس جمهور‪ ،‬جناب آقای دکتر احمدی نژاد که « دهه چهارم انقالب؛ دهه هنر نمایی جامعه‬‫مهندسی کشور است ‪ ».‬امیدواریم مهندسان در ساختن ایرانی آباد پیشتاز باشند تا در پایان دهه چهارم انقالب‪ ،‬ایرانی پر‬ ‫شکوه برپا شود که نمادی است هزاران ساله تا در این افتخار‪ ،‬نام سازمان نظام مهندسی ساختمان و مهندسان درخشان تر‬ ‫نمود پیدا کند‪ .‬انشاا‪...‬‬

‫خبر‬

‫گزارش‬

‫مصاحبه‬

‫خواندنی ها‬

‫مقاله‬

‫‪5‬‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬ ‫ساختمان استان قزوين‬ ‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫سازمان نظام مهندسي ساختمان استان قزوين برای اولین بار در کشور کسب کرد؛‬

‫رتبه اول و دریافت نشان رعايت مقررات ملي ساختمان‬

‫نشان مقررات ساختمان‬ ‫براي اولين بار تنها به سازمان نظام مهندسي‬ ‫ساختمان استان قزوين‬ ‫اهدا شد‬ ‫در راستاي كسب رتبه اول رعايت مقررات ملي‬ ‫ساختمان توسط سازمان نظام مهندسي ساختمان‬ ‫استان قزوين در ميان تمامي سازمانهاي نظام مهندسي‬ ‫ساختمان استانهای سراسر كشور‪ ،‬نشان مقررات ملي‬ ‫ساختمان‪ ،‬تنديس و لوح تقدير با حضور وزير مسكن‬ ‫وشهرسازي ‪ ،‬رییس سازمان نظام مهندسي كشور‪،‬‬ ‫رییس كميسيون عمران مجلس شوراي اسالمي وچند‬ ‫تن از مديران ارشد حوزه مسكن به مهندس عبدالقهار‬ ‫ناصحي‪‌،‬رییس سابق اين سازمان اعطا شد‪.‬‬ ‫بنا به اظهارات مهندس عبدالقهار ناصحي‪ ،‬رییس‬ ‫سابق سازمان نظام مهندسي ساختمان استان قزوين‪،‬‬ ‫ايجاد تعامل سازنده با دستگاههاي اجرايي مرتبط‬ ‫بخصوص معاونت عمراني استانداري‌‪ ،‬سازمان مسكن‬ ‫وشهرسازيوشهرداريها‪،‬برنامهريزيوتدوينروشهاي‬ ‫كاربردي برای اجراي مفاد قانون نظام مهندسي وكنترل‬ ‫ساختمان و رعايت مقررات ملي ساختمان‪ ،‬پيگيري‬ ‫وتحقق تكميل دفترچه اطالعات ساختمان و صدور‬ ‫شناسنامه فني وملكي و تشكيل كميته هاي الزم برای‬ ‫كنترل مستندات فني و مطابقت اجراي عمل آنها‪،‬‬ ‫پيگيري تشكيل دفاترمهندسی و شركتهاي حقوقي‬ ‫برابر دستورالعملهاي وزارت مسكن وشهرسازي و‬ ‫نظارت بر عملكرد آنها در حوزه هاي طراحي‌‪ ،‬نظارات‬ ‫و اجرا به ویژ ‌ه با تشكيل واحد مجريان ذيصالح و‬ ‫شركتهاي ارایه دهنده خدمات آزمايشگاهي جوش‪،‬‬ ‫بتن و خاك‪ ،‬مشاركت فعال در جلسات وكميسيونهاي‬ ‫تصميم گير وتصميم ساز برای ارایه پیشنهادات فني‬ ‫مربوط به بهبود كيفيت امور اجرايي بخش دولتي مانند‬ ‫شوراي فني‪‌،‬كميته آموزش‪‌،‬كميته مصالح ساختمانی‪،‬‬ ‫شوراي اداري‪‌،‬كميسيونهايمادهپنج‪ ،‬كارگروهمسكن‬ ‫وشهرسازي وستاد هماهنگي مسكن و‪ ،....‬برنامه ريزي‬ ‫و اجراي دوره هاي متعدد و متنوع آموزشی‪ ،‬برگزاری‬ ‫همايشهاي تخصصي‪ ،‬اعزام اعضاء داوطلب به‬ ‫نمايشگاههايتخصصيوفعاليتكميتهآموزشاستان‬ ‫وكميسيون آموزش و پژوهش سازمان در راستاي‬

‫پیشبرد هرچه بيشتر دانش فني شاغالن حوزه ساختمان‬ ‫وترويجمقرراتمليساختمان‪،‬پيگيريمستمراستفاده‬ ‫از مصالح مرغوب واستاندارد از راه اطالع رساني و‬ ‫انجام پروژه هاي پژوهشي مانند‪ :‬بررسي آهن آالت‬ ‫وارداتي و همچنين كنترل استاندارد تمام لوله كشي‬ ‫هاي گاز خانگي ‪ ،‬صنعتي و بسیاری از ساختمانهای‬ ‫متنوع علل کسب رتبه اول سازمان نظام مهندسی‬ ‫ساختمان استان قزوین در میان سایر سازمانهای نظام‬ ‫مهندسی ساختمان کشور است‪.‬‬ ‫اين مقام مسوول با بيان اينكه كسب رتبه اول موجب‬ ‫افتخار ومباهات سازمان و تمامي مسوولين شهر قزوين‬ ‫است‪ ،‬گفت‪ :‬همكاري دوسويه ي اعضاي محترم‬ ‫و هم چنين برنامه ريزي برای مشاركت حدود ‪400‬‬ ‫نفر مهندس در قالب ده ها كميته‪ ،‬كميسيون وگروه‬ ‫تخصصي و به دنبال آن پيگيري مستمر و صرف‬ ‫زمان از عوامل مهم وتأثير گذار در دست يابي به اين‬ ‫موفقيت بوده است‪.‬‬ ‫وي ادامه داد‪ :‬نوآوري هاي صورت گرفته در‬ ‫كنار اعمال جديت و همت برای اجراي قوانين نظام‬ ‫مهندسي‪‌،‬ساماندهي و سازماندهي كليه عوامل ساخت‬ ‫وسازشامل مهندسين‪ ،‬كاردان هاي فني‪ ،‬معماران‬ ‫تجربي‪ ،‬شركتهاي حقوقي وحمايت هاي مديران‬ ‫استاني به ویژه‌استانداري‪ ،‬سازمان مسكن وشهرسازي‬ ‫وشهرداري ها ‌در واقع حاصل تالش فراگير وهمدلي‬ ‫و مديريت جدي و آينده نگر بوده است‪.‬‬ ‫ناصحي با ابراز مسرت از اقدام مسوولين وزارت‬ ‫مسكن وشهرسازي در اعطاي نشان عالي مقررات ملي‬ ‫ساختمان براي اولين بار در كشور گفت‪ :‬اعطاي اين‬ ‫نشان در واقع ارج نهادن به خدمات افراد و نهادهايي‬ ‫است كه طي سالهاي اخير ودر جاي جاي كشور‬ ‫اسالمي‪ ،‬در راستاي پیشبرد سطح كيفي ساخت‬ ‫وسازها اقدامات موثري انجام داده و دستاوردهاي‬ ‫مثبتي را برجاي گذاشته اند‪.‬‬ ‫رییس سابق سازمان نظام مهندسي ساختمان استان‬ ‫قزوين در پایان با تشكر و قدرداني از كليه اعضاء‬ ‫سازمان و مسوولين استاني گفت‪ :‬امروز سازمانهاي‬ ‫نظام مهندسي بعنوان نهادهاي اجتماعي قوي و موثر‬ ‫كه بدون استفاده از اعتبارات دولتي‪ ،‬حجم بزرگی از‬

‫امور اجرايي دولت را به انجام مي رسانند‪ ،‬مي توانند‬ ‫بعنوان موثرترين ارگان برای اجراي فرامين مقام معظم‬ ‫رهبري(علي الخصوص در سال جاري كه معظم اله‬ ‫بنام سال اصالح الگوي مصرف اعالم فرمودند)‪‌،‬ايفاي‬ ‫نقش نمايند واين محقق نخواهد شد مگر با ادامه‬ ‫پشتيباني مسوولين ارشد استانها و همچنين دقت نظر‬ ‫كليه عوامل ساخت وساز تحت كنترل نظامهای‬ ‫مهندسي استانها؛ تا انشاء ا‪ ...‬شاهد تحوالت مثبت‬ ‫گسترده در كيفيت ساخت وسازها و رفاه حال و امنيت‬ ‫بندگان خدا باشیم‪.‬‬ ‫گفتني است؛ سازمان مسكن وشهرسازي استان‬ ‫قزوين نیز موفق به كسب رتبه دوم وشهرداري قزوين‬ ‫رتبهسومرابهترتیببینسازمانهایمسکنوشهرسازی‬ ‫استانها و شهرداری های کشوركسب كردند‪.‬‬

‫خبر‬

‫گزارش‬

‫مصاحبه‬

‫خواندنی ها‬

‫مقاله‬

‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬ ‫ساختمان استان قزوين‬ ‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫‪6‬‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫رئیس سازمان مسکن وشهرسازی استان درباره‬ ‫انتخابات هیئت مدیره سازمان نظام مهندسی ساختمان‪:‬‬

‫مهندسان استان قزوین بیشترین‬ ‫مشارکت را در انتخابات دارند‬

‫مشارکت مهندسان عضو سازمان نظام مهندسی ساختمان‬ ‫استان قزوین در انتخابات هیأت مدیره این سازمان بیش‬ ‫از ‪ ۴‬برابر مشارکت سایر استانهاست‪.‬‬ ‫محمدنادر محمدزاده رئیس سازمان مسکن وشهرسازی‬ ‫استان قزوین در حاشیه برگزاری انتخابات هیأت مدیره‬ ‫سازمان نظام مهندسی ساختمان استان قزوین با بیان‬ ‫مطلب فوق گفت‪ :‬از آنجا که در چند سال اخیرتوجهات‬ ‫به ‪ NGO‬هایی که به طور پایدار فعالیت می کنند‬ ‫افزایش یافته‪ ،‬انتخابات این ‪NGO‬ها هم چون سازمان‬ ‫نظام مهندسی ساختمان از اهمیت ویژه ای برخوردار شده‬ ‫است‪.‬‬ ‫محمدزاده افزود‪ :‬در این راستا در دوره ی گذشته‬ ‫مشارکت مهندسان عضو سازمان نظام مهندسی ساختمان‬ ‫استان بیش از ‪ ۴‬برابر مشارکت سایر استانها معادل ‪۵۴‬‬ ‫درصد بوده؛ این درحالی است که متوسط مشارکت در‬ ‫سطح کشور ‪ ۲۵‬درصد است‪.‬‬ ‫این مقام مسوول ابزار امیدواری کردو گفت ‪ :‬میزان‬ ‫مشارکت ‪ 52‬درصدی اعضاء در این دوره قابل تحسن‬ ‫است‪.‬‬ ‫وی با بیان اینکه بیش از ‪ ۱۰۰‬نفر نسبت به ثبت نام برای‬ ‫کاندیدا توری هیأت مدیره اقدام نمودند که از این میان‬ ‫با انصراف حدود ‪ ۱۰‬درصد کم تر از ‪ ۹۰‬نفر رسماً برای‬ ‫شرکت در انتخابات کاندیدا شدند‪ ،‬گفت‪ :‬از این تعداد‬ ‫تنها ‪ ۹‬نفر برای دوره ‪ ۳‬ساله هیأت مدیره و ‪ ۷‬نفر نیز به‬

‫خبر‬

‫گزارش‬

‫مصاحبه‬

‫خواندنی ها‬

‫مقاله‬

‫عنوان عضو علل البدل از سوی ‪ 2700‬نفر واجد شرایط‬ ‫رأی دادن‪ ،‬انتخاب شدند‪.‬‬ ‫رئیس سازمان مسکن وشهرسازی استان انتخابات دوره‬ ‫چهارم هیأت مدیره را جدی ومشارکت رأی دهندگان‬ ‫را پرشور خوانده و ادامه داد‪ :‬امیدوارم با تدوام حضور‬ ‫پررنگ رأی دهندگان در دورههای آتی نیز بتوانیم‬ ‫رکورد بهتری را به لحاظ مشارکت مهندسان واجد‬ ‫شرایط در سطح کشور رقم بزنیم‪.‬‬ ‫این مقام مسوول با اشاره به حجم باالی آرای ریخته‬ ‫شده به صندوق و طوالنی شدن زمان شمارش آراء‬ ‫گفت‪ :‬نتیجه ی رسمی انتخابات پس ‪ 24‬ساعت به تأیید‬ ‫حوزه نظارت رسید و شکایات صورت گرفته مورد‬ ‫بررسی قرار گرفت ؛ و نتایج قطعی انتخابات در سایت‬ ‫سازمان مسکن و جراید اعالم شد ‪.‬‬ ‫وی در پایان اضافه کرد‪ :‬انتخابات این دوره هیأت مدیره‬ ‫سازمان با پیگیری هایی که از وزارت مسکن وشهرسازی‬ ‫انجام دادیم برای اولین بار هم زمان با ‪ ۳۰‬استان کشور‬ ‫درحال برگزاری است‪.‬‬ ‫گفتنی است چهارمین دوره انتخابات هیأت مدیره‬ ‫سازمان نظام مهندسی ساختمان استان از ساعت ‪ ۸‬صبح‬ ‫دوشنبه ‪ ۱۲‬مرداد ماه ‪ -‬تا ساعت ‪ ۱۸‬در محل ساختمان‬ ‫جدید سازمان نظام مهندسی ساختمان برگزار شد که این‬ ‫زمان با حضور پر شور اعضا تنها در حوزه انتخابیه قزوین‬ ‫تا ساعت ‪ ۲۰‬تمدید شد ‪.‬‬

‫‪7‬‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬ ‫ساختمان استان قزوين‬ ‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫انتخاباتي از جنس مهندسي‬ ‫مشارکت ‪ 52‬درصدی اعضا در انتخابات هیات مدیره‬

‫انتخابات چهارمین دوره هیات مدیره‪ ،‬گامی‬ ‫دیگر در اعتالی جایگاه مهندسی بود که اعضا‬ ‫سازمان به صورت فراگیر در انتخابات هیات‬ ‫مدیره مشارکت نمودند و از این راه در گزینش‬ ‫شایسته ترین نمایندگان برای تصدی نقش های‬ ‫مدیریتی سهیم شدند‪.‬‬ ‫‪ 12‬مردادماه ‪،‬روز سرنوشت ساز براي مهندسان‬ ‫عضو سازمان بود كه با حضور پرشور خود پاي‬ ‫صندوق هاي اخذ رأي سرنوشت سه ساله خود‬ ‫را رقم زدند‪.‬‬ ‫انتخاباتي از جنس مهندسي كه ‪ 12‬مرداد ماه‬ ‫سال ‪ 88‬با حضور بيش از يك هزار و ‪ 400‬نفر‬ ‫از اعضاي سازمان در هفت رشته اصلي عمران‬ ‫‪،‬مكانيك‪،‬برق‪،‬شهرسازي‪،‬نقشهبرداري‪،‬معماری‬ ‫وترافيك‪ ،‬همزمان با سراسر كشوردر استان قزوين‬ ‫برگزار شد‬ ‫براساس قانون نظام مهندسي و كنترل ساختمان‬ ‫وآيين نامه اجرايي آن‪‌،‬هر سه سال يكبار‪ ،‬انتخابات‬ ‫هيأت مديره سازمانهاي نظام مهندسي برگزارمي‬ ‫شود كه انتخابات چهارمين دوره هيأت مديره‬ ‫همزمان با سراسر كشور درتاريخ ‪ 12‬مرداد ماه‬ ‫سال جاري در قزوين برگزار شد‪.‬‬ ‫كار انتخابات چهارمين دوره هيأت مديره استان‬ ‫قزوین‪ ،‬از ‪ 10‬فروردين ماه سال جاري آغاز شد‪.‬‬ ‫مطابق ماده ‪ 64‬آيين نامه اجرايي از تاريخ ‪4‬‬ ‫ارديبهشت ماه لغايت ‪ 31‬ارديبهشت ماه زمان‬ ‫ثبت نام از كانديدها شروع شد كه با توجه به‬ ‫دستورالعمل صادره شده براساس برنامه زمان‬ ‫بندي شده در مدت مقرر ثبت نام از كانديدها‬ ‫به عمل آمد و ‪ 109‬نفر تا مرحله دوم ثبت نام‬ ‫كردند كه پس از بررسي پرونده ها‪ ،‬صالحيت‬

‫‪ 6‬نفر از ثبت نام كنندگان به دليل اينكه‬ ‫مدارك و شرايط آنها مطابق با مقررات نبود‬ ‫توسط هیات اجرایی و هیات نظارت ‪ ،‬حذف‬ ‫شدندكه در نهايت ‪ 103‬نفر كانديد اين دوره‬ ‫از انتخابات شدند كه پس از اعالم صالحيت‬ ‫كانديدها ‪ 24‬نفر انصراف دادند وكه در مجموع‬ ‫‪ 79‬نفر کاندیداها در ‪ 7‬رشته اصلي و در ‪3‬‬ ‫گروه عمران‪ ،‬نقشه برداري‪‌،‬ترافيك (‪5‬نفر) و‬ ‫برق‪ ،‬مكانيك (‪2‬نفر) ومعماري شهرسازي نيز‬ ‫(‪2‬نفر) در مجموع برا ی انتخاب ‪ 9‬نفر به رقابت‬ ‫پرداختند‪.‬‬ ‫چهارمين دوره انتخابات هيأت مديره‪ ،‬همزمان‬ ‫باسراسر كشور در ‪ 3‬حوزه قزوين‌‪ ،‬آبيك و‬ ‫تاكستان ساعت ‪ 8‬صبح در ساختمان اداري‬ ‫سازمان ودفاتر نمايندگي آبيك و تاكستان آغاز‬ ‫شد‪ .‬شهر بوئين زهرا به دليل به حد نصاب نرسيدن‬ ‫تعداد مهندسان جزو حوزه هاي اخذ رأي شناخته‬ ‫نشد ومهندسان اين شهر در ساير شهرهاي مشخص‬ ‫شده براي اخذ رأي حضور يافتند‪.‬‬ ‫بيش از دو هزار و‪ 700‬نفر از مهندسان عضو‬ ‫سازمان‪ ،‬واجد شرايط رأي دادن بودند كه از‬ ‫اين تعداد یک هزار و ‪ 457‬نفر در چهارمين دوره‬ ‫انتخابات‪ ،‬هيأت مديره شركت كردند كه نسبت‬ ‫به دوره سوم انتخابات شاهد مشاركت بيشتر اعضا‬ ‫سازمان بوده ايم ‪.‬‬ ‫بررسي آمارهاي دوره هاي گذشته انتخابات‬ ‫نظام مهندسي كشور حكايت از آن دارد كه‬ ‫متوسط مشاركت دراين انتخابات ‪ 15‬تا ‪ 20‬درصد‬ ‫بوده است اين درحالي است كه درانتخابات دوره‬ ‫گذشته مشاركت انتخابات نظام مهندسي استان‬ ‫قزوين بيش از ‪ 56‬درصد بوده است‬

‫تبليغات انتخابات‪ ،‬از ‪ 23‬تيرماه آغاز تا ساعت ‪8‬‬ ‫صبح روز ‪ 11‬مرداد ماه ادامه داشت که بيش از‬ ‫‪ 52‬در صد اعضاء در رشته هاي هفتگانه مشاركت‬ ‫داشتند‪.‬‬ ‫مهندس علي فرخ ز اد با یک هزار و ‪ 23‬رای‬ ‫مهندس عبدالقهار ناصحي با ‪ 548‬راي از بین ‪33‬‬ ‫کاندیدای رشته عمران مهندس يداله كاظمي‬ ‫با ‪ 614‬رأي از بین ‪ 4‬کاندیدای رشته نقشه‬ ‫برداري مهندس ايرج نبي زاده با ‪ 513‬رأي از بین‬ ‫‪ 3‬کاندیدای رشته ترافيك و در مجموع گروه‬ ‫عمران آقای مهندس کامران زندی با ‪ 286‬رای‬ ‫نفر دوم رشته شهرسازی و به عنوان نفر پنجم گروه‬ ‫عمران انتخاب گردیدند‪.‬‬ ‫در گروه معماری و شهرسازی مهندس علي‬ ‫حاج محمد مهدی ارباب با ‪ 338‬رأي از بین ‪11‬‬ ‫کاندیدای رشته معماری و مهندس عباس وثيق نيا‬ ‫با ‪ 506‬رأي از بین ‪ 5‬کاندیدای رشته شهرسازي‬ ‫انتخابشدند‪.‬‬ ‫در گروه تاسیسات مهندس علي فرج زاده ها با‬ ‫‪ 617‬رأي از بین ‪ 10‬کاندیدای رشته مكانيك و‪،‬‬ ‫مهندس سيد كاظم مجابي با ‪ 540‬رأي از بین ‪13‬‬ ‫کاندیدای رشته برق انتخاب شدند‪.‬‬ ‫همينطور مهندس ساعد معارفي در رشته‬ ‫عمران‪ ،‬محمد رضا كيانمهر در رشته برق‪،‬‬ ‫نويد حسيني طالقاني در رشته ترافيك‪ ،‬فريبرز‬ ‫كريمي در رشته معماري‪ ،‬محمد نحوي در رشته‬ ‫نقشه برداري‪ ،‬محسن كاظمي در رشته مكانيك‬ ‫ومحمد مهدي پارسامهر در رشته شهرسازي به‬ ‫عنوان عضو علي البدل در هفته رشته اصلي در‬ ‫چهارمين دوره انتخابات هيأت مديره انتخاب‬ ‫شدند‪.‬‬

‫خبر‬

‫گزارش‬

‫مصاحبه‬

‫خواندنی ها‬

‫مقاله‬

‫ردیف‬

‫‪1‬‬

‫‪2‬‬

‫‪3‬‬

‫‪4‬‬

‫‪5‬‬

‫‪6‬‬

‫‪7‬‬

‫‪8‬‬

‫‪9‬‬

‫‪10‬‬

‫‪11‬‬

‫‪12‬‬

‫‪13‬‬

‫‪14‬‬

‫‪۱۵‬‬

‫‪16‬‬

‫‪17‬‬

‫‪21‬‬

‫‪20‬‬

‫‪19‬‬

‫‪18‬‬

‫مصاحبه‬

‫خواندنی ها‬

‫مقاله‬

‫‪22‬‬

‫مصطفیغیاثوند‬

‫‪23‬‬

‫‪24‬‬

‫تعدادآراء‬ ‫کسبشده‬

‫‪1023‬‬

‫رشته عمران‬ ‫‪39‬‬

‫مهدیسلطانی‬

‫علی فرخ زاد‬

‫‪37‬‬

‫‪25‬‬

‫عبدالقهارناصحی‬

‫سید اسماعیل فالح امینی‬

‫‪548‬‬

‫‪29‬‬

‫‪26‬‬

‫ساعد معارفی‬

‫سیدمحمد صادق معصومی‬

‫‪190‬‬

‫‪21‬‬

‫‪27‬‬

‫مصطفیطوسی‬

‫محمدرضاگروه ای‬

‫‪165‬‬

‫‪20‬‬

‫‪28‬‬

‫علی آراسته‬

‫غالمحسینمرادی‬

‫‪150‬‬

‫‪15‬‬

‫‪29‬‬

‫عبدالصمدسلطانیه‬

‫منصور اکبری‬

‫‪123‬‬

‫‪12‬‬

‫‪30‬‬

‫مهدیمعصومی‬

‫سیدکریمپورخامنه‬

‫‪119‬‬

‫‪10‬‬

‫‪31‬‬

‫مهردادتعالی‬

‫حسن محمدزاده‬

‫‪105‬‬

‫‪8‬‬

‫عسگرعلیجوانبخت‬

‫‪32‬‬

‫‪103‬‬

‫حمیدرضاخوشاب‬

‫مهری السادات تقوی‬

‫‪6‬‬

‫‪101‬‬

‫‪33‬‬ ‫‪614‬‬ ‫‪246‬‬ ‫‪112‬‬

‫یدا‪...‬کاظمی‬ ‫محمد نحوی‬ ‫مسعودبیکانی‬ ‫جعفرقراخانی‬

‫‪1‬‬

‫‪2‬‬

‫‪3‬‬

‫ایرج نبی زاده‬ ‫کامران زندی‬ ‫نوید حسینی طالقانی‬

‫‪1‬‬

‫‪2‬‬

‫‪3‬‬

‫‪110‬‬

‫‪513‬‬ ‫‪286‬‬ ‫‪253‬‬

‫ترافیک‬

‫‪4‬‬

‫رشته نقشه برداری‬

‫علی تشنه دل‬

‫علی حسن ظاهری‬

‫نادرکریمی‬

‫عباسحکاکیان‬

‫سیدپرویزحسینی‬

‫فضلعلی رحیمی آتانی‬

‫شهروزرحمانی‬

‫جعفرحسینی‬

‫جوادجلیلوند‬

‫جواد آشوری‬

‫سهیل اکبردیباج‬

‫سیدمحسنسیدی‬

‫‪6‬‬

‫‪99‬‬

‫‪95‬‬

‫‪94‬‬

‫‪91‬‬

‫‪91‬‬

‫‪79‬‬

‫‪77‬‬

‫‪74‬‬

‫‪64‬‬

‫‪56‬‬

‫‪54‬‬

‫رضاعلیوردی‬

‫نام و نام خانوادگی‬

‫علی حاج محمد مهدی ارباب‬

‫فریبرزکریمی‬ ‫حمیدپاشایی‬ ‫غالمرضاآتشگران‬ ‫سمیراقانعی‬ ‫حسن آصفی‬ ‫نعیمهساداتحاجمیرصادقی‬

‫فریبرز حاج سید جوادی‬ ‫حسین حاج محمد مهدی ارباب‬

‫سعید توکل زاده‬ ‫حامدطهماسبی‬

‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪8‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪10‬‬ ‫‪11‬‬

‫رشته معماری‬ ‫‪338‬‬ ‫‪224‬‬ ‫‪147‬‬ ‫‪102‬‬ ‫‪90‬‬ ‫‪86‬‬ ‫‪70‬‬ ‫‪66‬‬ ‫‪60‬‬ ‫‪50‬‬ ‫‪38‬‬

‫عباس وثیق نیا‬ ‫محمدمهدیپارسامهر‬ ‫محمدهادیمحمدپور‬ ‫سابک سیداف‬ ‫حمید حاج شفیعی ها‬

‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪5‬‬

‫رشته شهر سازی‬ ‫‪506‬‬ ‫‪427‬‬ ‫‪125‬‬ ‫‪92‬‬ ‫‪68‬‬

‫چهارمین دوره انتخابات هیات مدیره‬ ‫سازمان نظام مهندسی ساختمان استان قزوین‬ ‫اعضاء اصلی هیات مدیره‬

‫اعضاء علی البدل هیات مدیره‬ ‫اعضاء شرکت کننده در انتخابات‬

‫‪617‬‬

‫‪210‬‬ ‫‪85‬‬ ‫‪74‬‬ ‫‪58‬‬ ‫‪37‬‬ ‫‪33‬‬ ‫‪29‬‬ ‫‪3‬‬

‫علی فرج زاده‬ ‫محسنکاظمی‬ ‫محمدرضا عطایی عمارلویی‬

‫ایرج تاجور‬ ‫مصیبمهرعلیان‬ ‫احمدطغرایی‬ ‫احمدزنجانی‬ ‫سعیدمشیری‬ ‫علی رضا فکری برآغوش‬ ‫مهرشادمیرزایی‬

‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪8‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪10‬‬

‫‪540‬‬ ‫‪172‬‬ ‫‪119‬‬ ‫‪81‬‬ ‫‪81‬‬ ‫‪50‬‬ ‫‪33‬‬ ‫‪31‬‬ ‫‪28‬‬ ‫‪21‬‬ ‫‪20‬‬ ‫‪19‬‬

‫سیدکاظممجابی‬ ‫محمدرضاکیانمهر‬ ‫قاسم‪ ‬رازقی‬ ‫یوسف غنچه‬ ‫حبیب ا‪ ...‬جباری‬ ‫امیرارشدآقابیگی‬ ‫محمدرضاکامرانحبیبخانی‬ ‫محمدحسینایزدی‬ ‫شهالتفنگچی‬ ‫ناصر کاکاپور‬ ‫محمدجعفرجهرمیشیرازی‬ ‫مسعود قانع‬ ‫محمدرضا علم بیگی‬

‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪8‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪10‬‬ ‫‪11‬‬ ‫‪12‬‬ ‫‪13‬‬

‫رشته تاسیسات برق‬

‫‪3‬‬

‫رشته تاسیسات مکانیکی‬

‫جدول اعالم نتایج و آراء کسب شده در چهارمین دوره انتخابات هیات مدیره سازمان نظام مهندسی ساختمان استان قزوین به نقل از سایت سازمان مسکن و شهر سازی استان قزوین‬

‫خبر‬

‫گزارش‬

‫‪39‬‬

‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫‪53‬‬

‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬ ‫ساختمان استان قزوين‬

‫‪8‬‬ ‫نفرات منتخب گروه تاسیسات‪ :‬علی فرج زاده ها و ‪،‬سید کاظم مجابی‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫نفرات منتخب گروه معماری‪ :‬علی حاج محمد مهدی ارباب و عباس وثیق نیا‬

‫نفرات منتخب گروه عمران ‪ :‬علی فرخ زاد ‪ -‬عبدالقهار ناصحی ‪ -‬یداله کاظمی ‪ -‬ایرج نبی زاده ‪ -‬کامران زندی‬

‫‪9‬‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬ ‫ساختمان استان قزوين‬ ‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫در جلسه شوراي برنامه ريزي استان صورت گرفت؛‬

‫توديع ومعارفه اعضاي هيأت مديره سازمان‬ ‫نظام مهندسي ساختمان استان قزوين‬

‫اعضاي اصلي و علي البدل هيأت مديره سازمان نظام مهندسي ساختمان در‬ ‫جلسه شوراي برنامه ريزي استان توديع ومعارفه شدند‪.‬‬ ‫به گزارش روابط عمومي سازمان نظام مهندسي ساختمان استان قزوين‪،‬‬ ‫اعضاي اصلي و علي البدل دوره سوم و چهارم هيأت مديره نظام مهندسي‬ ‫ساختمان استان قزوين در جلسه شوراي برنامه ريزي كه ‪ 14‬شهريور ماه در‬ ‫سالن باغستان با حضور استاندار‪ ،‬رئیس بیمه مرکزی کشور ‪ ،‬معاون استاندار‬ ‫‪ ،‬شهردار‪ ،‬نماينده مردم بوئين زهرا در مجلس‪‌،‬فرماندار‪ ،‬مسووالن و روساي‬ ‫سازمان هاو ادارات استان برگزار شد و از زحمات چند تن از اعضاي هيأت‬ ‫مديره قبلي قدرداني شد واعضاي اصلي و علي البدل چهارمين دوره براي‬ ‫حضور دوباره معرفي شدند‪.‬‬ ‫محمد نادر محمد زاده در این جلسه با تبریک به اعضای جدید هیات مدیره‬ ‫سازمان نظام مهندسی ساختمان استان گفت ‪:‬انتخابات نظام مهندسی برای‬ ‫نخستین بار همزمان با انتخابات نظام مهندسی کشور برگزار شد زیرا پیش از‬ ‫این انتخابات در دو استان قزوین و خوزستان در زمان غیر از انتخابات سراسری‬ ‫برگزار شد که با پیشنهاد استان قزوین زمان عضویت اعضا به مدت یکسال‬ ‫دیگر تمدید شد‪.‬‬ ‫وی در ادامه با اشاره به کاهش تعداد اعضای هیات مدیره نظام مهندسی د‬ ‫راستان ها ی مختلف کشور گفت‪:‬اعضای هیات مدیره نظام مهندسی استان از‬ ‫‪ 13‬نفر به ‪ 9‬نفر کاهش یافت که ‪ 9‬نفر به عنوان اعضای اصلی و ‪ 7‬نفر نیز به‬ ‫عنوان اعضای علی البدل انتخاب شدند‪.‬‬ ‫رييس سازمان مسكن وشهرسازي استان قزوين‪ ،‬مطالبي پيرامون نحوه‬ ‫برگزاري چهارمين دوره انتخابات هيأت مديره مطالبي بيان كرد و گفت‪ :‬بيش‬ ‫از ‪ 50‬درصد در استان قزوين مشاركت داشته ايم كه اين رقم در مقايسه با تهران‬ ‫كه ‪ 17‬درصد مشاركت داشتند رقم چشمگیری است و اين مهم نشان دهنده‬

‫نگرش جدي مهندسان به امور حرفه ای است‪.‬‬ ‫وي در ادامه به كسب رتبه اول مقررات ملي ساختمان اشاره کرد و يادآور‬ ‫شد‪ :‬سازمان نظام مهندسي ساختمان‪ ،‬سازمان مسكن وشهرسازي وشهرداری‬ ‫قزوين در ميان ساير استانها به ترتيب مقام اول تا سوم را كسب كردند كه در اين‬ ‫ميان سازمان نظام مهندسي ساختمان استان قزوين برای اولین بار‪ ،‬نشان رعايت‬ ‫مقررات ملي ساختمان را از آن خود كرد‪.‬‬ ‫همچنین در این مراسم مهندس طاهایی ‪،‬استاندار قزوین نیز طی سخنانی‬ ‫کسب رتبه اول توسط نظام مهندسی قزوین را تبریک گفت و ضمن اعطای‬ ‫لوح تقدیر برای اعضاء هیات مدیره آرزوی موفقیت نمود‪.‬‬ ‫گفتني است؛ در پايان از زحمات مهندس حامد ماني فر‪ ،‬دکتر سيد ابوالحسن‬ ‫نائيني ‪،‬مهندس محمد مهدي ربانيها‪ ،‬مهندس مجيد سلطانيه با اهداء لوح و هدايا‬ ‫قدرداني شد‪.‬همینطور استاندار قزوین حکم اعضای جدید هیات مدیره را که‬ ‫از سوی سازمان مسکن صادر شده بود‪ ،‬به اعضاء اعطا نمود‪.‬‬

‫خبر‬

‫گزارش‬

‫مصاحبه‬

‫خواندنی ها‬

‫مقاله‬

‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬ ‫ساختمان استان قزوين‬ ‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫‪10‬‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫به منظور باال بردن توان فني و اجرايي ناظران ساختمان هاي روستايي صورت گرفت؛‬

‫عقد قرارداد آموزش با‬

‫بنياد مسكن انقالب اسالمي استان قزوين‬ ‫به منظور باالبردن توان فني و اجرايي اعضای نظام فنی روستايي‪،‬‬ ‫آموزش ناظران روستايي به سازمان نظام مهندسي ساختمان استان‬ ‫قزوين محول شد‪.‬‬ ‫به گزارش روابط عمومي سازمان نظام مهندسي ساختمان استان‬ ‫قزوين‪ ،‬رضا صادقي‪ ،‬معاون امور بازسازي مسكن روستايي بنياد‬ ‫مسكن انقالب اسالمي گفت‪ :‬به منظور باالبردن توان فني و اجرايي‬ ‫ناظران براي رعايت اصول فني و مقررات ملي ساختمان در اجراي‬ ‫ساختمان هاي روستايي‪ ،‬تفاهم نامه همکاری در تاريخ ‪ 28‬تيرماه‬ ‫سال جاري (از این تاريخ تا پايان سال ‪ )1390‬مبني بر ارايه آموزش‬ ‫هاي علمي و عملي براي ناظران طرح نظام روستايي با معرفي‬ ‫كارفرما با سازمان نظام مهندسي ساختمان استان قزوين امضا شده‬ ‫است‪.‬‬ ‫وی اضافه کرد‪ :‬با توجه به سیاستگذاری دولت نهم مقرر گردیده‪،‬‬ ‫از سال ‪ 1384‬تا پایان سال ‪ 1394‬به مدت ‪ 10‬سال در هر سال ‪200‬‬ ‫هزار واحد مسکونی در مناطق روستایی احداث شود که سهم‬ ‫استان قزوین از این رقم ‪ 2‬درصد است و در این راستا استان موظف‬ ‫است ‪ 40‬هزار واحد مسکونی تا پایان سال‪( 1394‬در طول ‪ 10‬سال)‬ ‫احداث و به بهره برداری برساند‪.‬‬ ‫وی با بیان این مطلب افزود‪:‬بر این اساس نظام فنی روستایی برای‬ ‫نظارت و کنترل کیفیت ساخت و ساز در مناطق روستایی تشکیل‬ ‫شده است که هم اکنون بیش از ‪ 230‬نفر از جمله مهندسان دارای‬ ‫پروانه اشتغال و فاقد پروانه اشتغال وکاردان های فنی ساختمان‬ ‫‪،‬عضو نظام فنی روستایی هستند که بر ساخت و سازهای روستایی‬ ‫نظارت دارند‪.‬‬ ‫وي در ادامه يادآور شد‪ :‬رعايت استانداردهاي آموزشي و انجام‬ ‫صحيح آموزش هاي علمي و عملي بر اساس استانداردهاي دفتر‬ ‫تدوين و ترويج مقررات ملي ساختمان وزارت مسكن وشهرسازي‪،‬‬ ‫تأمين اساتيد مجرب براي برگزاري دوره ها‪ ،‬تأمين مكان‪،‬‬ ‫تجهيزات و امكانات و منابع آموزشي مورد نياز بر اساس سرفصل‬

‫خبر‬

‫گزارش‬

‫مصاحبه‬

‫خواندنی ها‬

‫مقاله‬

‫هاي آموزشي‪ ،‬برگزاري آزمون پاياني دوره ها وصدور گواهينامه‬ ‫آموزش ديدگاني كه دوره هاي علمي و عملي را براساس تفاهم‬ ‫نامه طي مي كنند ودر آزمون پاياني شرايط و ضوابط قبولي را به‬ ‫دست مي آورند‪ ،‬از جمله تعهدات سازمان نظام مهندسي ساختمان‬ ‫قزوين در تفاهم نامه همکاری است‪.‬‬ ‫رضا صادقي به دوره هاي آموزشي برای عضويت و صدور‬ ‫پروانه اشتغال اشاره كرد و گفت‪ :‬افراد واجد شرايط این طرح‬ ‫كه پس از قبولي در آزمون عمومي ورودي براي عضويت در‬ ‫نظام فني روستايي پذيرفته مي شوند‪ ،‬ملزم به گذراندن دوره هاي‬ ‫توجيهي‪ ،‬آشنايي با طرح هاي هادي روستايي و گردش كار‬ ‫صدور پروانه ساختمان روستایي با همكاري حوزه هاي معاونت‬ ‫بازسازي و مسكن روستايي و معاونت عمران روستايي در استان ها‬ ‫هستند‪.‬‬ ‫وي اضافه كرد‪ :‬تمام ناظران براي اخذ پروانه اشتغال به كار‪‌،‬موظف‬ ‫به گذراندن دوره هاي آموزشي در دو بخش روشهاي اجرايي‬ ‫(تئوري و عملي) و مباحث منتخب مقررات ملي ساختمان مانند‬ ‫جوشكاري‪ ،‬پي كني‪‌،‬قالب بندي‪‌،‬سفت كاري آرماتوربندي‪ ،‬بتن‬ ‫ريزي‪ ،‬روش هاي اجراي سقف (تيرچه بلوك‪ ،‬كامپوزيت‪‌،‬دال‬ ‫سقفي و سقفهاي شيب دار شيرواني و ‪ ،)...‬مبحث پنجم‪ ،‬مبحث‬ ‫هشتم‪ ،‬مبحث دوازدهم و مبحث نوزدهم مقررات ملي ساختمان و‬ ‫قبولي در آزمون پاياني هستند‪.‬‬ ‫رضا صادقي تاکید کرد ‪ :‬کليه دوره هاي آموزشي و آزمون‬ ‫پاياني دوره ها با هماهنگی و با حضور و نظارت نماينده وزارت‬ ‫مسكن وشهرسازي(سازمان مسكن وشهرسازي استان)وبنیاد مسکن‬ ‫انقالب اسالمی مرکز برگزار مي گردد‪.‬‬ ‫معاون امور بازسازي مسكن روستايي هدف از امضاء این تفاهم‬ ‫نامه را باال بردن دانش علمي و فني‪ ،‬به روز رساني اطالعات فني‬ ‫ناظران‪‌،‬اطالع رساني درباره بخش نامه و دستور العمل ها و ارتباط‬ ‫بيشتر با عوامل ذيربط در بخش عمران ومسكن ذکر کرد‪.‬‬

‫‪11‬‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬ ‫ساختمان استان قزوين‬ ‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫در اولین جلسه هیأت مدیره جدید سازمان صورت گرفت؛‬

‫انتخابات اعضای هیأت رئیسه سازمان‬

‫به گزارش روابط عمومی سازمان نظام مهندسی ساختمان استان قزوین‪،‬‬ ‫اولین جلسه هیأت مدیره جدید عصر دیروز ‪ ۲۶‬شهریور ماه در سازمان با‬ ‫حضور اعضای منتخب چهارمین دوره برگزار شد‪.‬‬ ‫که پس از رأی گیری میان منتخبین در انتخابات ‪ ۱۲‬مرداد ماه سال‬ ‫جاری‪ ،‬مهندس علی فرخ زاد به عنوان رییس هیأت مدیره و رییس‬ ‫سازمان‪ ،‬مهندس عبدالقهار ناصحی به عنوان نایب رییس اول‪،‬‬ ‫مهندس سید کاظم مجابی به عنوان نایب رییس دوم و مهندس علی‬

‫حاج محمد مهدی ارباب نیز به عنوان دبیر هی ُات مدیره سازمان‬ ‫انتخاب شدند‪.‬گفتنی است؛ اعضای چهارمین دوره هیأت مدیره سازمان‬ ‫نظام مهندسی ساختمان استان قزوین‪ :‬آقایان مهندس علی فرخ زاد‪ ،‬مهندس‬ ‫عبدالقهار ناصحی مهندس سید کاظم مجابی‪ ،‬مهندس علی حاج محمد‬ ‫مهدی ارباب‪ ،‬مهندس ایرج نبی زاده‪ ،‬مهندس علی فرج زاده ها‪ ،‬مهندس‬ ‫یداله کاظمی‪‌،‬مهندس عباس وثیق نیا و مهندس کامران زندی می باشند‬ ‫که فعالیت خود را آغاز کردند‪.‬‬

‫مهندس فرخ زاد ‪،‬رییس سازمان نظام مهندسي استان قزوين خبر داد؛‬

‫پيشتازی استان قزوین در مقاوم‌سازي ساختمان‬ ‫رییس سازمان نظام مهندسي استان قزوين گفت‪ :‬چرا كه آنها با ساخت ساختمان‌هاي با كيفيت وجود دارد كه مهندسان ناظر‪ ،‬طراح و مجري‬ ‫قزوين در زمينه مقاوم‌سازي ساختمان استان پيشتاز در اين زمينه نقش‌آفرين بوده‌اند‪ .‬رییس سازمان به ساختمان امتياز مي‌دهند و اين مسئله شرايطي‬ ‫كشور است‪.‬‬ ‫نظام مهندسي استان قزوين اضافه كرد‪ :‬سازمان را فراهم مي‌كند تا فرد خريدار در هنگام خريد‬ ‫به گزارش روابط عمومی سازمان مسکن و نظام مهندسي در اجراي مقررات ملي ساختمان ساختمان با آشنايي مستند نسبت به خريد ساختمان‬ ‫شهرسازی استان ‪،‬مهندس علي فرخ‌زاد شنبه طرح آموزش فرهنگ عمومي را در دستور اقدام كند‪.‬‬ ‫سوم مردادماه در نشست خبري كه در سالن كار خود دارد به طوري كه دوره‌هاي مختلف رییس سازمان نظام مهندسي استان قزوين توضيح‬ ‫اجتماعات سازمان مسكن و شهرسازي استان براي دانش‌آموزان در طول سال اجرا مي‌شود و داد‪ :‬سازمان نظام مهندسي استان قزوين در طرح‬ ‫قزوين برگزار شد‪ ،‬بيان داشت‪ :‬سازمان نظام سي‌دي‌هاي مربوط به اين آموزش در اختيار آنها مسكن مهر با سازمان مسكن و شهرسازي تعامل‬ ‫مهندسي استان قزوين در مقايسه با ساير قرار مي‌گيرد‪.‬‬ ‫داشته‌است‪ ،‬از اين رو در كنترل نقشه‌هاي معماري‬ ‫سازمان‌هاي نظام مهندسي كشور در بحث وي اعالم كرد‪ :‬استان قزوين در بحث مقاوم‌سازي و نظارت بر پروژه‌ها تعامل وجود دارد‪.‬‬ ‫اجراي مقررات ملي ساختمان رتبه نخست را به عنوان استان پيشتاز مطرح است به همين منظور وي افزود‪ :‬در اين زمينه با توافقي كه انجام شده‬ ‫احراز كرده‌است‪.‬‬ ‫در ساخت و سازها بر مقاومت و ايستايي ساختمان سازمان نظام مهندسي استان قزوين مهندسان‬ ‫وي ادامه داد‪ :‬در جريان اين رتبه برتر افراد زيادي تأكيد زيادي مي‌شود‪.‬‬ ‫مربوطه را خود معرفي مي‌كند كه اين كار با‬ ‫نقش داشتند يكي از اقشاري كه در اين زمينه نقش مهندس فرخ‌زاد عنوان داشت‪ :‬در حال حاضر در تسريع در معرفي مهندسان‪ ،‬نظارت بهتر را به‬ ‫زيادي داشته‌اند خود مالكان ساختمان‌ها بوده‌اند قزوين براي ساختمان‌ها شناسنامه فني و ملكي دنبال دارد‪.‬‬ ‫خبر‬

‫گزارش‬

‫مصاحبه‬

‫خواندنی ها‬

‫مقاله‬

‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬ ‫ساختمان استان قزوين‬ ‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫‪12‬‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫معاون امور عمرانی استاندار در جلسه ستاد مسکن مهر؛‬

‫روند اجرای مسکن مهر با کارهای اداری عقب نیفتد‬ ‫جلسه ویژه ستاد مسكن مهر استان با حضور‬ ‫ي تعاوني‌ها در سالن جلسات معاونت‬ ‫نمايندگ ‌‬ ‫عمراني استانداري قزوين برگزار شد ‪.‬‬ ‫معاون امور عمراني استاندار قزوين گفت‪:‬‬ ‫دستگاه‌هاي اجرايي در قزوين اجازه ندهند‬ ‫روند اجراي مسكن مهر با كارهاي اداري عقب‬ ‫بيفتد‪.‬‬ ‫به گزارش روابط عمومی سازمان ‪،‬مهندس‬ ‫محمد صادق پورمهدي عصر يكشنبه اول‬ ‫شهریورماه در جلسه مسكن مهر كه با حضور‬ ‫ي تعاوني‌ها در سالن جلسات معاونت‬ ‫نمايندگ ‌‬ ‫عمراني استانداري قزوين برگزار شد‪ ،‬اظهار‬ ‫داشت‪ :‬سهميه مسكن ‪ 99‬ساله استان قزوين در‬ ‫فاز نخست ‪ 15‬هزار واحد است كه ‪ 15‬هزار و‬ ‫‪ 532‬مورد انعقاد قرارداد ساخت صورت گرفته‬ ‫و ‪ 11‬هزار و ‪ 703‬واحد پروانه اخذ كرده‌اند و ‪3‬‬ ‫ميليارد تومان تسهيالت پرداخت شده است‪.‬‬

‫وي ادامه داد‪ :‬در استان قزوين بيش از ‪85‬‬ ‫درصد به نسبت واحد پروانه اخذ شده است‬ ‫كه در تعداد پروانه اخذ شده به نسبت واحد در‬ ‫مقايسه با ساير استان‌ها از جايگاه بسيار خوبي‬ ‫برخوردار هستيم و اين امر نشان مي‌دهد كه در‬ ‫بحث تأمين زمين مشكالت رفع شده است‪.‬‬ ‫مهندس پورمهدي تصريح كرد‪ :‬دستگاه‌ها‬ ‫بايد توجه داشته باشند كه نبايد مسكن مهر را‬ ‫اداري ببينيم و بايد همه خود را نسبت به اجراي‬ ‫اين پروژه مسوول بدانيم از اين‌رو خواهشمنديم‬ ‫اجازه ندهيد روند اجراي مسكن مهر با كارهاي‬ ‫اداري عقب بيفتد‪.‬‬ ‫وي عنوان داشت‪ :‬الزم است در راستاي اجراي‬ ‫اين پروژه تعاوني‌ها براي دريافت برق موقت به‬ ‫اداره برق استان مراجعه كنند و دستگاه‌ها نيز براي‬ ‫ارایه خدمات زيربنايي فقط بايد از تعاوني‌ها حق‬ ‫انشعاب اخذ كنند و نبايد مبلغ ديگري گرفته شود‬

‫در گفتگو با مدیر امور هماهنگی مناطق شهرداری بررسی شد؛‬

‫فروش تراكم ساختماني با تسهيالت ويژه‬ ‫مبحث تقسيط عوارض ارزش افزوده و مازاد‬ ‫تراكم ساختماني همواره يكي از دغدغه هاي‬ ‫شهرداري بوده كه با درخواست متقاضي در‬ ‫شهرداري مناطق و طي روالي تعريف نشده‬ ‫همراه بوده كه مشكالت عمده اي شامل اتالف‬ ‫وقت متقاضي و مسئولين‪ ،‬عدم بهره مندي عموم‬ ‫متقاضيان‪‌،‬پرداخت نامنظم اقساط و موارد مشابهي‬ ‫را به همراه داشته است‪.‬‬ ‫مهندسجمالرهبريمنش‪،‬مديرامورهماهنگي‬ ‫مناطق شهرداري با بيان مطلب فوق گفت‪ :‬در كنار‬ ‫اين مسئله‪‌،‬تفكر تسريع در پروژه هاي عمراني و‬ ‫تعريف پروژه هاي جديد از محل درآمدهاي‬ ‫حاصله‪ ،‬شهرداري را برآن داشت تا راه حلي‬ ‫بينديشد؛ بنابراين طرح فروش تراكم ساختماني‬ ‫با تسهيالت ويژه مطرح و توسط شورای اسالمی‬ ‫شهر جهت اجرا به شهرداري ابالغ گرديد‪.‬‬

‫خبر‬

‫گزارش‬

‫مصاحبه‬

‫خواندنی ها‬

‫مقاله‬

‫رهبری منش ادامه داد‪ :‬براساس اين مصوبه‬ ‫شهرداري مي توانست تا سقف ‪ 15‬ميليارد تومان‬ ‫تحت عنوان عوارض مازاد تراكم و ارزش‬ ‫افزوده تراكم دريافت و به اندازه آن گواهي قابل‬ ‫واگذاري تهيه و به متقاضي تحويل دهد‪ .‬دارنده‬ ‫گواهي هاي مذكور مي تواند به هنگام اخذ پروانه‬ ‫ساختماني‪ ،‬از آنها جهت پرداخت مبلغ تراكم‬ ‫و عوارض آن با شرايط و تسهيالتي كه در نظر‬ ‫گرفته شده بود‪ ،‬بهره برداري نمايد‪.‬‬ ‫در نهایت با انجام تبلیغات الزم که با‬ ‫برگزاری جلساتی که با نمایندگان سازمان‬ ‫نظام مهندسی ساختمان‪ ،‬انجمن انبوه سازان‬ ‫مسکن‪ ،‬کاردانهای فنی و معماران تجربی آغاز‬ ‫شد‪ ،‬اطالع رساني الزم به عموم شهروندان‬ ‫انجام شد‪ .‬هدف اصلي از اين اقدام وسيع‬ ‫اطالع رساني‪‌،‬كسب آگاهي بيشتر شهروندان‬

‫بنابراين متقاضيان فقط بايد حق انشعاب پرداخته‬ ‫كرده و بقيه هزينه‌ها در اين حوزه را دولت بايد‬ ‫پرداخت مي‌كند‪ .‬در ادامه رییس سازمان مسكن‬ ‫و شهرسازي استان قزوين بيان داشت‪ :‬در حوزه‬ ‫اجرايي به صورت مستقيم ‪ 95‬درصد كارها‬ ‫توسط سازمان مسكن‪ ،‬اداره تعاون و ستاد انجام‬ ‫شده است و در اين مرحله بايد تعاوني‌ها براي‬ ‫ساخت مسكن مهر وارد عمل شوند‪.‬‬

‫و دعوت آنان به خريد گواهي هاي مورد‬ ‫نظر بود چرا كه با اتمام زمان فروش‪ ،‬پرداخت‬ ‫عوارض مازاد تراكم و افزوده ي مازاد تراكم‬ ‫فقط به صورت نقد ميسر خواهد بود وتنها راه‬ ‫بهره مندي از تسهيالت صدور پروانه ارائه گواهي‬ ‫هاي مذكور مي باشد‪.‬‬ ‫وي افزود‪ :‬به اين ترتيب از ‪ 14‬لغايت ‪26‬‬ ‫شهريورماه به مدت دوازده روز كاري گواهي‬ ‫هاي مذكور بدون هرگونه محدوديتي در موسسه‬ ‫مالي و اعتباري شهرعرضه شد که در طي اين‬ ‫مدت قريب ‪ 5‬ميليارد تومان گواهي به فروش‬ ‫رسيد‪.‬‬ ‫رهبري منش در پايان گفت‪ :‬الزم به ذكر است‬ ‫كه وصولي شهرداري در سال ‪ 1387‬و نيز پيش‬ ‫بيني بودجه شهرداري در سال جاري مبلغ ساالنه‬ ‫‪ 22‬ميليارد تومان بابت عوارض مازاد تراكم و‬ ‫ارزش افزوده مازاد تراكم مي باشد كه با توجه‬ ‫به استقبال شهروندان‪ ،‬سقف ‪ 5‬ميليارد تومان‪،‬‬ ‫مابقي وصولي بصورت تدريجي و نقدي صورت‬ ‫خواهد گرفت‪.‬‬

‫‪13‬‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬ ‫ساختمان استان قزوين‬ ‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫با پيگيري سازمان صورت گرفت ؛‬

‫ارایه تسهيالت ‪ 30‬ميليون توماني براي خريد تجهیزات دفاتر مهندسی‬ ‫با پيگيري هاي سازمان تسهيالت بانكي‬ ‫براي خريد تجهيزات به مهندسان ارايه‬ ‫مي شود‪.‬‬ ‫به گزارش روابط عمومي سازمان‬ ‫نظام مهندسي ساختمان استان قزوين‪،‬‬ ‫مهندس سید کاظم مجابی خزانه دار و‬ ‫مدير مالي سازمان با اعالم اين خبرگفت‪:‬‬ ‫اين اقدام براساس پيگيري هاي سازمان‬

‫با سرپرستي بانك ملت براي دريافت‬ ‫تسهيالت مهندسان صورت گرفته است‪.‬‬ ‫وی در ادامه به شرايط دريافت‬ ‫تسهيالت مهندسان اشاره كرد و گفت‬ ‫‪ :‬افتتاح حساب قرض الحسنه جاري‬ ‫ويا سپرده گذاري كوتاه مدت‪ ،‬داشتن‬ ‫مجوز شغلي وبا تاييد سازمان از جمله‬ ‫شرايط دريافت تسهيالت كه به هر يك‬

‫از مهندسان حداكثر مبلغ‪ 30‬ميليون تومان‬ ‫براي خريد تجهیزات داده مي شود‪.‬‬ ‫گفتني است؛ اين اقدام در راستاي ارايه‬ ‫خدمات به مشتريان داراي حسن شهرت‬ ‫و تسريع در برآورده نمودن نيازهاي‬ ‫اعتباري و مالي مهندسان تحت عنوان‬ ‫طرح متخصصين صورت مي گيرد‪.‬‬

‫رییس کمیسیون بهینه سازی مصرف انرژی سازمان معرفی شد‬ ‫بر اساس مصوبه هیات رییسه سازمان‪ ،‬ریس‬ ‫کمیسیون بهینه سازی مصرف انرژی سازمان‬ ‫معرفی شد‪.‬‬ ‫به گزارش روابط عمومی سازمان نظام مهندسی‬

‫ساختمان استان قزوین‪،‬براساس مصوبه هیات‬ ‫رییسه سازمان در تاریخ ‪ 8‬شهریور ماه سال جاری‬ ‫‪،‬مهندس سید کاظم مجابی به عنوان نماینده هیات‬ ‫مدیره ورییس کمیسیون بهینه سازی مصرف‬

‫انرژی سازمان نظام مهندسی ساختمان استان‬ ‫معرفی شد‪ .‬گفتنی است ؛مهندس سید کاظم‬ ‫مجابی عضو هیات مدیره در رشته برق و رییس‬ ‫گروه تخصصی برق سازمان نیز است‪.‬‬

‫براساس مصوبه هيأت ‪ 4‬نفره استان صورت گرفت ؛‬

‫كاهش ميزان ظرفيت اشتغال ناظران‬ ‫براساس مصوبه هیات ‪ 4‬نفره استان میزان‬ ‫ظرفیت اشتغال ‪ % 30‬کاهش یافت‪.‬‬ ‫به گزارش روابط عمومی سازمان‬ ‫نظام مهندسی ساختمان استان قزوین‬ ‫مهندس علی حاج محمد مهدی ارباب‬ ‫دبیرهیات مدیره با بیان این مطلب گفت‪:‬‬ ‫‪ ،‬براساس مصوبات هيأت ‪ 4‬نفره استان‬ ‫ظرفيت اشتغال مهندسان تعيين و برابر‬ ‫آن اعمال شد‪ .‬ولي با توجه به حجم زياد‬ ‫پروژه ها در سال ‪ 86‬و اوايل سال ‪،87‬‬

‫با موافقت هيأت مديره سازمان ظرفيت‬ ‫هاي مصوب هيأت ‪ 4‬نفره به ميزان ‪30‬‬ ‫درصد افزايش يافت‪.‬‬ ‫بنابراين گزارش؛آزاد سازي ظرفيت‬ ‫اشتغال مصرف شده در پروژه ها‬ ‫براساس شيوه نامه اجرايي ماده ‪ 33‬پس‬ ‫از ‪ 18‬ماه از تاريخ تعهد نظارت انجام‬ ‫مي گيرد‪ .‬ولي با توجه به كمبود ظرفيت‬ ‫اشتغال در شش ماه دوم سال ‪ 86‬و شش‬ ‫ماه اول سال ‪ ،87‬آزاد سازي از ‪ 18‬ماه به‬

‫‪ 15‬ماه تغيير يافت‪.‬‬ ‫گفتني است؛ اين اقدام با درنظر‬ ‫گرفتن ركود كاري كه از شش ماه دوم‬ ‫سال ‪ 87‬تا كنون آغاز شده و همچنين‬ ‫افزايش تعداد ناظران‪ ،‬سهميه اضافه‬ ‫شده از تاريخ يكم مهرماه سال جاري به‬ ‫حالت اول خود بازمي گردد‪ .‬همينطور‬ ‫آزاد سازي ظرفيت اشتغال از تاريخ فوق‬ ‫به حالت اول باز مي گردد‪.‬‬

‫به زودی نمایندگی های سازمان مسکن و شهر سازی درمراکزشهرستان استان‪،‬راه اندازی می شود‬ ‫ظهرچهارشنبه ‪19‬فروردین ماه‪ ،‬اولین نشست‬ ‫معاونین سازمان در سال جاری‪،‬باحضورمعاونین‬ ‫و مسووالن حراست و روابط عمومی مسکن و‬ ‫شهرسازی استان قزوین تشکیل شد‪.‬‬ ‫دراین جلسه مهندس محمدزاده‪،‬رییس سازمان‬ ‫اظهارداشت‪:‬درزمان آقای مهندس عبدالعلی‬ ‫زاده ‪،‬وزارت مسکن تصمیم برچیدن دفترهای‬ ‫نمایندگیسازمانهایمسکنوشهرسازیدرمراکز‬

‫شهرستانهارااتخاذکرد که بااستدالهای خود‬ ‫تصمیم درستی بود؛اکنون نیز تصمیم وزارتخانه‬ ‫مبنی بر گشایش و راه اندازی این نمایندگی ها‬ ‫صحیح است و ماباید ازاین تصمیم نهایت استفاده‬ ‫رادرامرخدمت رسانی ببریم‪.‬‬ ‫وی افزود‪:‬باجذب نیروهایی که ازطریق آزمون‬ ‫استخدامی سازمان انجام شد؛به زودی دفترهای‬ ‫نمایندگی سازمان در تاکستان‪،‬آبیک و البرز راه‬

‫اندازی شده و آغاز به کارخواهدکرد‪.‬‬ ‫مهندس محمدزاده درپایان تصریح کرد‪:‬پس‬ ‫از تکمیل و بهره برداری ساختمان جدید سازمان‬ ‫مسکن و شهرسازی استان‪،‬نمایندگی سازمان در‬ ‫سطح شهرستان قزوین نیز آغاز به کار خواهدکرد‬ ‫که نقش مهمی دربهبود روندکار و تسریع گردش‬ ‫کاری خواهدداشت‪.‬‬

‫خبر‬

‫گزارش‬

‫مصاحبه‬

‫خواندنی ها‬

‫مقاله‬

‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬ ‫ساختمان استان قزوين‬ ‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫‪14‬‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫با حضور مدیر کل دفتر برنامه ریزی پژوهش سازمان فنی حرفه ای کشور در محل سازمان صورت گرفت ؛‬

‫برگزاري جلسه تدوين استاندارد براي دوره هاي آموزش سازمان‬ ‫برای اولین بار در بین سازمانهای نظام مهندسی کشور‬

‫جلسه تدوين استاندارد براي دوره هاي‬ ‫آموزشي با پيگيري سازمان نظام مهندسي‬ ‫ساختمان برگزار شد‪.‬‬ ‫به گزارش روابط عمومي سازمان نظام‬ ‫مهندسي ساختمان استان قزوين‪،‬‬ ‫اين جلسه در تاريخ ‪ 16‬شهريور ماه‬ ‫سالجاري با حضور مهندس آزاد مدير‬ ‫كل دفتر برنامه ريزي و پژوهش سازمان‬ ‫فني و حرفه اي كشور‪‌،‬رییس سازمان فني‬ ‫و حرفه اي‪ ،‬اعضاي هيئت مديره سازمان‬ ‫نظام مهندسي ساختمان استان قزوين و‬ ‫تعدادي از مهندسان اعضاي نظام در‬

‫رشتههاي هفت گانه؛‌برگزار شد‬ ‫در جلسه مقرر گرديد؛‌كارگاهي برای‬ ‫تدوين استاندارد توسط سازمان نفي و‬ ‫حرفه اي و نظام مهندسي برگزار شود‪.‬‬ ‫در اين راستا جناب آقاي مهندس آزاد‬ ‫مسووليت آموزش چگوونگي تهيه‬ ‫استاندارد‪‌،‬دركارگاه نام برده شده را‬ ‫پذيرفتند‪.‬‬ ‫بازم به ذكراست كه مي بايست براي‬ ‫‪ 62‬دوره آموزشي كه در نظام مهندسي‬ ‫برگزار مي شود؛ استاندارد تدوين گردد‬ ‫مانند دوره هاي آموزشي؛ دوره هاي‬

‫ارتقاء پايه مهندسي است كه در حال‬ ‫برگزاري در نظام است‪.‬‬ ‫از ديگر تصميمات اخذ شده در جلسه؛‬ ‫برگزاري دوره هاي كارروزي براي‬ ‫دوره هاي آموزشي در سازمان بوده كه‬ ‫برگزاري كالسهاي علمي و كارورزي‬ ‫در كنار دوره هاي تئوري باعث پیشبرد‬ ‫سطح دانش فني مهندسان و آشنايي كامل‬ ‫ايشان با نحوه اجرا و انجام دوره هاي‬ ‫مربوطه گردد‪ .‬همكاري دوجانبه سازمان‬ ‫و سازمان فني و حرفه اي نيز از توافقات به‬ ‫عمل آمده در اين جلسه بود‪.‬‬

‫در مجمع عمومي عادي نوبت دوم صورت گرفت؛‬

‫انتخابات بازرسان تعاوني مسكن انبوه سازان سازمان‬ ‫جلسه مجمع عمومي نوبت دوم تعاوني مسكن‬ ‫سازمان نظام مهندسي ‪ ،‬رأس ساعت ‪ 17‬روز‬ ‫دوشنبه‪ 16‬شهریورماه سال جاری با حضور‬ ‫‪ 200‬نفر از اعضاي عضو تعاوني تشكيل شد‪.‬‬ ‫به گزارش روابط عمومی سازمان نظام‬ ‫مهندسی ساختمان استان قزوین‪‌،‬اعضاي هيات‬ ‫ریيسه با رأي اعضاي حاضر انتخاب شدند كه‬ ‫آقايان حميدرضا عباسي‪ ،‬محمدرضا كامران‪،‬‬ ‫محمدرضا عطائي‪ ،‬عبدالحسين زنجانچي نيكو‬ ‫و قاسم رازقي بعنوان هيئت رییسه مجمع ‪،‬اداره‬ ‫مجمع را عهده دار شدند‪.‬‬ ‫سپس آقاي ابوالفضل ذوالقدر به نمايندگي‬ ‫از هيئت مديره درباره اهم فعاليتهاي انجام شده‬ ‫گزارشی به مجمع ارایه نمود سپس مهندس‬ ‫علي اصغر بهرام آبادي به نمايندگي از سوی‬ ‫بازرسان تعاوني گزارش مبسوط درباره عملكرد‬ ‫مالي سال ‪ 87‬تعاوني و توضيح تراز و بیالن مالي‬ ‫سال ‪ 87‬ارایه وسپس به تقاضاي جمعی از اعضاء‬ ‫درباره ارایه ريزتر درآمد وهزينه ها از ابتداي‬ ‫تأسيس تا كنون گزارش ‪ 15‬دقيقه اي از اهم‬ ‫دريافتها و پرداختها انجام شده درباره پروژه‬ ‫هاي مالصدرا و شهرمحمديه توسط ايشان به‬ ‫نظر اعضاي حاضر رسيده و سپس گزارش مالي‬ ‫خبر‬

‫گزارش‬

‫مصاحبه‬

‫خواندنی ها‬

‫مقاله‬

‫توسط هيات ریيسه مجمع رأي عمومي گذاشته‬ ‫شد كه با اكثريت قاطع آراء به تصويب رسيد‪،‬‬ ‫سپس به هيات ریيسه مجمع رأي گيري درباره‬ ‫انتخاب بازرسان قانوني تعاوني را انجام دادندكه‬ ‫آقايان مهندس محمد مهدي ربانيها و مهندس‬ ‫غالمعباس فرماني انوشه و مهندس آرش رشوند‬ ‫آوه بعنوان بازرسان اصلي و آقاي مهندس يداله‬ ‫كاظمي بعنوان بازرس علي البدل براي مدت‬ ‫يكسال انتخاب شدند در پايان درباره ادامه‬ ‫عمليات ساخت پروژه هاي تعاوني و يا فروش‬

‫آنها پس از شنيدن نظر مخالفين و موافقين‬ ‫طرح به رأي عمومي گذاشته شد كه با توجه‬ ‫به رأي قاطع افراد عضو پروژه مقرر گرديد‬ ‫ساخت پروژه توسط هيات مديره انجام گردد‪،‬‬ ‫الزم به ذكراست كه مجمع عمومي نوبت اول‬ ‫تعاوني انبوه سازان مسكن سازمان نظام مهندسي‬ ‫در تاريخ ‪ 26‬مرداد ماه به علت به حد نصاب‬ ‫نرسيدن تعداد افراد شركت كننده تشكيل نشده‬ ‫بود که جلسه به نوبت دوم در تاریخ فوق‬ ‫موکول گرديد‪.‬‬

‫‪15‬‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫در راستای اجرای توافق نامه ماده ‪ 35‬نظارت عالیه‪:‬‬

‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬ ‫ساختمان استان قزوين‬ ‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫نظام مهندسي ساختمان و مسكن وشهرسازي‬ ‫با استفاده از مهندسين با تجربه و عضو كميته‬ ‫كنترل و نظارت حدود ‪ 250‬مورد پروژه از‬ ‫ميان بيش از ‪ 350‬پروژه در ‪ 16‬شهر استان مورد‬ ‫بازديد قرار گرفت؛ كه براي انجام آن كليه تيم‬ ‫ها به مجموع ‪ 32‬تيم ‪ 2‬نفره به محلهاي مورد‬ ‫نظر اعزام و نسبت به ثبت اطالعات مندرج در‬ ‫دفترچه هاي آماري اقدام گرديد ‪.‬‬ ‫وي ادامه داد‪ :‬همزمان با اجراي اين طرح در‬ ‫راستاي ارتقاي كيفي ساخت وساز در استان که‬ ‫طبق قانون جزء وظايف نظارتي سازمان وتبع ‌اً‬ ‫كميته كنترل و نظارت است ‌‪ ،‬در چند مورد از‬ ‫بازديدها‪ ،‬به دليل وجود اشكاالت عديده حين‬ ‫اجراي عمليات‪ ،‬دستور توقف پروژه صادر شد‪.‬‬ ‫وي در پايان سخنانش به ساماندهي تيم هاي‬ ‫نظارتي سازمان نیز اشاره كرد‪.‬‬

‫از ‪ 350‬پروژه در شهرهای استان بازدید شد‬ ‫بازديد از پروژه هاي شهرهاي درجه ‪3‬و ‪ 4‬به گردید حداقل ‪ 10‬در صد از پروژه های در حال‬ ‫طور كامل انجام شده و پروژه هاي شهرهاي ساخت بازرسی شوند ‪.‬‬ ‫درجه ‪ 1‬و ‪ 2‬درحال بازديد هستند‪.‬‬ ‫فرخ زاد افزود‪ :‬پيرو همين موضوع پروژه هاي‬ ‫مهندس علي فرخ زاد رئيس سازمان نظام مسكن مهر نيز مورد بازديد قرار گرفت و چك‬ ‫مهندسي ساختمان استان قزوين با بيان مطلب ليست هاي مربوطه تكميل شد‪.‬‬ ‫فوق گفت‪ :‬در راستاي اجراي قرارداد بازرسی وي ادامه داد‪ :‬هم اكنون پروژه هاي شهرهاي‬ ‫عالیه ماده ‪ 35‬در سال ‪ 87‬و توافق نامه ‪ 175‬درجه ‪ 3‬و ‪ 4‬درحالي كه به طور ‪ 100‬درصد‬ ‫میلیون تومانی که با پیگیریهای هیات مدیره مورد بازديد قرار گرفته اند از ‪ 80‬درصد‬ ‫و مذاکراتی که با ریاست سازمان مسکن و پيشرفت فيزيكي برخوردارند‪.‬‬ ‫شهرسازی صورت گرفت به طور مداوم پروژه رئيس سازمان نظام مهندسي ساختمان در‬ ‫هايي از كليه شهرستانهاي طرف قرارداد « بخش ديگري از سخنانش به كميته كنترل و‬ ‫قزوین – البرز – تاکستان –بوئین زهرا و آبیک نظارت اشاره كرد و گفت‪ :‬در راستاي اجراي‬ ‫« انتخاب شدند که بر اساس این توافق مقرر توافق نامه ماده ‪ 35‬نظارت عاليه ميان سازمان هاي‬

‫مهندس علی فرج زاده ها اعالم کرد؛‬

‫هزینه های مراسم افطاری امسال صرف تسریع در تکمیل ساختمان جدید شد‬

‫هزینه های مراسم افطاری امسال صرف‬ ‫تسریع در تکمیل ساختمان جدید سازمان‬ ‫نظام مهندسی شد‪.‬‬ ‫به گزارش روابط عمومی سازمان نظام‬ ‫مهندسی ساختمان استان قزوین مهندس‬ ‫علی فرج زاده ها عضو هیات مدیره با‬ ‫بیان این مطلب گفت‪ :‬با توجه به اینکه در‬ ‫ضیافت افطاری سال گذشته بیش از یک‬ ‫هزارو ‪ 100‬نفر از مهندسان حضور داشتند‬ ‫بر اساس تازه ترین ارزیابی وزارت کشور‬

‫قزوين درصدور پروانه‬ ‫ساختماني طرح مسکن مهر‬ ‫از استانهاي برتر کشور است‬

‫در آن مکان نیز با کمبود جا مواجه بودیم‬ ‫در سال جاری پیش بینی می شد که بیش‬ ‫از یک هزارو ‪ 500‬نفر شرکت کننده‬ ‫حضور داشته باشند با پیگیریهای انجام‬ ‫شده‪ ،‬هیچ سالنی که با چنین ظرفیتی‬ ‫که قادر به ارایه خدمات باشد وجود‬ ‫نداشت‪.‬‬ ‫وی اضافه کرد‪:‬همچنین برآورد هزینه‬ ‫ای بیش از ‪ 30‬میلیون تومان برا ی مراسم‬

‫رييس سازمان مسکن وشهرسازي استان‬ ‫قزوين گفت‪ :‬بر اساس آخرین ارزيابي‬ ‫هاي وزارت کشوردر اواخرمردادماه‪،،‬‬ ‫قزوين با صدور ‪ 85‬درصدي پروانه‬ ‫ساختماني طرح مسکن مهر در رديف‬ ‫استانهاي برتر کشور معرفي شده است‪.‬‬ ‫مهندس «محمدنادر محمدزاده»‬ ‫افزود‪:‬سهميه مسکن مهر در اين استان‬ ‫‪ 32‬هزار واحد مسکوني است که براي‬ ‫‪ 15‬هزار واحد آن در فاز نخست عمليات‬ ‫آماده سازي انجام شده است‪.‬‬ ‫وي اظهار داشت‪ :‬براي اين تعداد سهميه‬ ‫‪ 15‬هزار و ‪ 352‬مورد قرارداد ساخت منعقد‬ ‫و براي ‪11‬هزار و ‪ 703‬واحد مسکوني نيز‬ ‫پروانه ساختماني صادر شده است‪.‬‬ ‫اين مسوول ادامه داد‪ :‬سهميه استان‬ ‫قزوين در بخش اجاره مسکن پنجساله‬ ‫خبر‬

‫افطاری پیش بینی شده بود که مبلغ قابل‬ ‫توجهی است‪ ،‬هیات مدیره را بر آن‬ ‫داشت تا برای صرف این مبلغ با درایت‬ ‫بیشتری عمل نمایند که با توجه به روند‬ ‫ساخت ساختمان اداری جدید سازمان‬ ‫که هم اکنون در مراحل پایانی کار قرار‬ ‫دارد بر اساس مصوبه هیات مدیره مقرر‬ ‫شد این هزینه صرف تسریع در تکمیل‬ ‫ساختمان جدید شود‪.‬‬

‫نيز يکهزار و ‪700‬واحد مسکوني است‬ ‫که باتوجه به استقبال شهروندان بيش از‬ ‫اين ظرفيت براي چهار هزار و ‪926‬واحد‬ ‫قرارداد منعقد و پروانه ساختماني اخذ شده‬ ‫است ‪.‬‬ ‫رييس سازمان مسکن و شهرسازي‬ ‫استان قزوين با بيان اينکه ‪ 95‬درصد‬ ‫عمليات اجرايي طرح مسکن مهر در اين‬ ‫استان (‪99‬ساله )انجام شده است‪ ،‬اضافه‬ ‫کرد‪ :‬از اين پس اتحاديه ها و تعاوني ها‬ ‫بايد با سرعت عمل ساخت وسازها را‬ ‫آغاز کنند‪.‬‬ ‫محمدزاده افزود‪ :‬در شهر آبيک‬ ‫عمليات فنداسيون آماده پايه ريزي‬ ‫است که اگر بر اساس برنامه پيش برود‬ ‫واگذاري تسهيالت اين واحدها بزودي‬ ‫آغاز خواهد شد‪.‬‬ ‫گزارش‬

‫مصاحبه‬

‫خواندنی ها‬

‫مقاله‬

‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬ ‫ساختمان استان قزوين‬ ‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫‪16‬‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫سال ‪ 89‬سال رونق مسكن است‬ ‫انتظار داريم پايان سال جاري و سال آينده اين طرح با رسيدن‬ ‫به مراحل پاياني خود نمود عيني پيدا كند در واقع سال ‪ 89‬سال‬ ‫رونق و شكوفايي مسكن است‪.‬‬ ‫مدير مسكن سازمان مسكن و شهرسازي استان‬ ‫قزوين گفت‪ :‬سال آينده سال رونق صنعت مسكن‬ ‫است‪.‬‬ ‫به گزارش روابط عمومی سازمان ‪،‬مهندس‬ ‫داود رحماني ظهر دیروز(شنبه سوم مردادماه) در‬ ‫نشست خبري كه در سالن اجتماعات اين سازمان‬ ‫برگزار شد‪ ،‬بيان داشت‪ :‬دولت نهم در سال ‪1386‬‬ ‫براي خانه‌دار شدن خانواده‌ها برنامه‌اي را ارایه كرد‬ ‫كه در اين طرح تأمين مسكن براي دهك‌هاي‬ ‫مختلف جامعه پيش‌بيني شده است‪.‬‬ ‫وي ادامه داد‪ :‬بر اساس آمار سال ‪ 1385‬تعداد‬ ‫خانوارهاي كشور ‪ 17/15‬ميليون نفر بوده است كه‬ ‫از اين تعداد ‪ 15‬ميليون خانوار داراي خانه و يك و‬ ‫نيم ميليون خانوار نيز فاقد خانه بودند‪.‬‬ ‫مدير مسكن سازمان مسكن شهرسازي استان‬ ‫قزوين اضافه كرد‪ :‬عالوه بر اين ساالنه حدود‬ ‫‪ 800‬هزار ازدواج در كشور صورت مي‌گيرد و بر‬ ‫اساس پيش‌بيني‌ها تا سال ‪ 1394‬بايد نياز كشور در‬ ‫بحث مسكن برطرف شود‪.‬‬ ‫مهندس رحماني افزود‪ :‬ما در جامعه ‪ 10‬دهك‬ ‫داريم كه دهك اول تا سوم جامعه نيازمند‬ ‫كمك‌هاي دولتي براي خانه‌دار شدن هستند‪ ،‬اين‬ ‫دهك حتي با واگذاري زمين رايگان نيز توانايي و‬ ‫قدرت ساخت و ساز ندارند‪.‬‬ ‫وي عنوان داشت‪ :‬ولي دهك چهارم تا ششم‬ ‫جامعه با كمك دولتي مي‌توانند صاحب خانه‬ ‫شوند و بر همين اساس دولت در طرح مسكن‬ ‫مهر برنامه‌ريزي كرده تا اين قشر از جامعه با‬ ‫دريافت زمين رايگان كه ‪ 70‬درصد قيمت تمام‬ ‫شده يك واحد مسكوني را شامل مي‌شود‪،‬‬ ‫خانه‌دار شوند‪.‬‬ ‫مدير مسكن سازمان مسكن شهرسازي استان‬ ‫قزوين تصريح كرد‪ :‬بنابراين دولت با طرح مسكن‬ ‫مهر كه ما به عنوان طرح ‪ 99‬ساله مي‌شناسيم‬ ‫خانه‌دار شدن بخش بزرگي از جامعه را در برنامه‬ ‫كاري خود قرار داد كه انتظار داريم پايان سال‬ ‫خبر‬

‫گزارش‬

‫مصاحبه‬

‫خواندنی ها‬

‫مقاله‬

‫جاري و سال آينده اين طرح با رسيدن به مراحل‬ ‫پاياني خود نمود عيني پيدا كند در واقع سال ‪89‬‬ ‫سال رونق و شكوفايي مسكن است‪.‬‬ ‫مهندس رحماني اظهار داشت‪ :‬در طرح مسكن‬ ‫مهر در سطح كشور ‪ 4‬ميليون نفر ثبت‌نام كردند‬ ‫كه در بررسي‌هاي اوليه به دليل ثبت‌نام دوباره و‬ ‫مسائل ديگر يك و نيم ميليون نفر حذف شدند مسكن مهر ‪ 850‬هكتار زمين مهيا شده‌است كه در‬ ‫و در مرحله بعدي در بررسي شرايط سه‌گانه اختيار تعاوني‌ها قرار گرفته و در فازهاي مختلف‬ ‫تعداد ديگري نيز كه واجد شرايط نبودند اين زمين‌ها اختصاص مي‌يابد‪ .‬وي توضيح داد‪:‬‬ ‫حذف شده به طوري كه در حال حاضر يك دولت براساس مدلي كه طراحي كرده امكانات‬ ‫ميليون و ‪ 650‬هزار نفر افراد واجد شرايط در را مهيا مي‌كند و اين تعاوني‌ها هستند كه بايد‬ ‫سطح كشور به سازمان‌هاي مسكن و شهرسازي خودشان نسبت به ساخت و ساز اقدام كنند از‬ ‫اين رو در حال حاضر در برخي شهرهاي استان‬ ‫معرفي شدند‪.‬‬ ‫وي افزود‪ :‬دولت ابتدا طرح مسكن مهر را در به دليل پشتكار و پيگيري تعاوني‌ها طرح مسكن‬ ‫بودجه سال ‪ 86‬مطرح كرد ولي سال گذشته مهر از پيشرفت بااليي برخوردار است به طوري‬ ‫اليحه‌اي از سوي دولت تحت عنوان قانون كه پيش‌بيني مي‌كنيم تا اواخر شهريور ماه نخستين‬ ‫ساماندهي مسكن ارایه شد كه مجلس آن را به اسكلت طرح مسكن مهر در استان قزوين برپا‬ ‫تصويب رساند و اين قانون اجراي طرح مسكن شود‪.‬‬ ‫مهر را از شكل يك طرح مطرح شده در بودجه به مهندس رحماني تصريح كرد‪ :‬طرح مسكن مهر‬ ‫تحت عنوان مسكن اجاره ‪ 99‬ساله است و دولت‬ ‫يك قانون دائمي تبديل كرد‪.‬‬ ‫مدير مسكن سازمان مسكن و شهرسازي قزوين تنها براي در اختيار گذاردن اين زمين در مالكيت‬ ‫ادامه داد‪ :‬در استان قزوين ‪ 104‬هزار نفر در ثبت‌نام افراد ساليانه ‪ 20‬درصد مال‌التجاره را به عنوان هزينه‬ ‫اوليه طرح مسكن مهر نام خود را ثبت كردند كه اجاره دريافت مي‌كند‪.‬‬ ‫در پااليش اول اين تعداد به ‪ 86‬هزار نفر رسيد و وي خاطرنشان كرد‪ :‬از سال ‪ 1385‬تاكنون‬ ‫در ادامه بررسي‌ها تعداد فوق به ‪ 32‬هزار نفر رسيد سازمان مسكن و شهرسازي استان قزوين در ميان‬ ‫كه اسامي واجدين شرايط از سوي اداره كل تعاون سازمان‌هاي مسكن شهرسازي كشور رتبه‌هایي را‬ ‫به سازمان مسكن و شهرسازي اعالم شد كه براي كسب كرده به طوري كه در سال ‪ 86‬رتبه دوم و‬ ‫سال ‪ 87‬رتبه سوم را كسب كرديم‪.‬‬ ‫افراد واجد شرايط زمين اختصاص يافت‪.‬‬ ‫وي تأكيد كرد‪ :‬شعار وزارت مسكن و مدير مسكن سازمان مسكن شهرسازي استان‬ ‫شهرسازي در كشور سياست‪ ،‬هدايت و حمايت قزوين اظهار داشت‪ 70 :‬درصد افراد واجد‬ ‫است كه براي اين منظور با تدوين و تصويب شرايط طرح مسكن مهر در شمال محمديه اسكان‬ ‫قوانين الزم بخش سياستي را تحقق بخشيديم و در مي‌يابند كه از ‪ 25‬هزار واحد مسكوني ساخته شده‬ ‫ادامه با هدايت تعاوني‌ها و حمايت‌هاي الزم اين در اين منطقه ‪ 20‬هزار واحد مربوط به طرح مسكن‬ ‫مهر بوده و مابقي اراضي به دو بخش حد نصاب‬ ‫شعارها را محقق كرديم‪.‬‬ ‫مدير مسكن سازمان مسكن شهرسازي استان مالكانه و طرح پيش‌بيني شده سازمان مسكن و‬ ‫قزوين اعالم كرد‪ :‬در استان قزوين براي طرح شهرسازي اختصاص يافته‌است‪.‬‬

‫‪17‬‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬ ‫ساختمان استان قزوين‬ ‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫در مراسمي با حضور هيأت مديره سازمان‬

‫از تالشهای مسووالن دفتر مجريان ذيصالح تقدير شد‬ ‫در راستاي ايجاد تغييراتي در محل ارایه خدمات به مجريان ذيصالح‪ ،‬طي‬ ‫مراسمي در محل سازمان نظام مهندسي ساختمان و باحضور هيأت مديره اين‬ ‫سازمان و رییس سازمان مسكن وشهرسازي‪ ،‬هیات مدیره انجمن شركت‬ ‫هاي ساختماني ‪ ،‬از تالش ها ی دست اندركاران اين حوزه تقدير و تشكر‬ ‫به عمل آمد‪.‬‬ ‫در اين مراسم مهندس عبدالقهار ناصحي‪ ،‬رییس سابق سازمان نظام‬ ‫مهندسي ساختمان استان‪ ،‬با بيان تاريخچه فعاليت مجريان ذيصالح گفت‪ :‬با‬ ‫وجود اينكه دراين زمينه تجربه اي نداشته با بهره گيري از سابقه ارتباطي كه‬ ‫با انجمن شركت هاي ساختماني داشتيم‪ ،‬برنامه ريزي را آغاز كرديم‪.‬‬ ‫ناصحي ادامه داد‪ :‬با برگزاري نشست ها و جلسات مشترك توافق نامه ای‬ ‫در دي ماه سال ‪ 84‬امضا و دستورالعمل مجريان براي نخستین بار در كشور در‬ ‫استان قزوين با دستور العمل مبحث ‪ 2‬مقررات ملي ساختمان اجرايي شد‪.‬‬ ‫وي يكي از عوامل موفقيت سازمان را در ميان ساير سازمانهاي نظام‬ ‫مهندسي ساختمان سراسر كشور را هماهنگي با تمامي دستگاههاي استان به‬ ‫ویژه‌هيأت ‪ 4‬نفره دانست و افزود‪ :‬از ابتداي سال ‪ 85‬كار را با شمار محدودي‬ ‫مجري ذيصالح آغاز كرديم و در هر موردي كه به مشكل مي خوريم از‬ ‫حمايت هاي هيأت ‪ 4‬نفره استان بهره مند مي شديم و خوشبختانه امروز آمار‬ ‫نشان مي دهد كه به وضعيت خوبي دست يافته و مجريان ذيصالح آن چنان‬ ‫افزايش يافته اند كه ما نگران كمبود ناظرين شده ايم‪.‬‬ ‫ناصحي اضافه كرد به دليل نداشتن تجربه در ابتدا مقررات نقص هایی‬ ‫داشت؛ اما با پيگيري ها وبررسی مشكالت یاد شده تغييراتی در برخي موارد‬ ‫در راستاي تغييرات بوجود آمده در حوزه‬ ‫معاونت نظام مهندسي ساختمان برگزار شد‬

‫نشست مشترك هيأت مديره سازمان و‬ ‫معاون سازمان مسكن وشهرسازي‬

‫در راستاي تغييرات به وجود آمده در حوزه‬

‫ايجاد شد‪ ،‬به گونه اي كه اين تغييرات در سراسر كشور نيز انجام شد‪.‬‬ ‫رییس سابق سازمان نظام مهندسي ساختمان استان قزوين گفت‪ :‬مدت زمان‬ ‫تفاهم نامه تا پايان اردي بهشت ماه بود كه با توجه به حجم پایین كار در حوزه‬ ‫ساخت وسازقرار شد از اين پس خدمات مجري ذيصالح در محل ساختمان‬ ‫نظام ارایه شود‪.‬‬ ‫در ادامه از رییس و هیات مدیره انجمن شرکت های ساختمانی و همچنین‬ ‫از مسئولین دفتر مجریان آقایان مهندس مدنی و مهندس معارفی همچنین‬ ‫مهندس مهدي سلطانيه‪ ،‬رییس انجمن شركتهاي ساختماني نيز با بيان اينكه‬ ‫خوشبختانه به تمام اهداف مورد نظر درباره نهادينه كردن روند صحيح‬ ‫ساخت وساز به خوبي دست پيدا كرديم‪ ،‬گفت‪ :‬با تمام مخالفت ها وموافقت‬ ‫ها كار را به خوبي ادامه داديم و اميدواريم كه روند ساخت وساز صحيح و‬ ‫اصولي در جامعه براي مردم نهادينه شود‪.‬‬ ‫هم چنين مهندس محمد نادر محمدزاده؛ رییس سازمان مسكن وشهرسازي‬ ‫بيان كرده امروزه توجه ويژه اي به سمت كاردانها مشكل گرفته كه اين امر‬ ‫حجم كار مهندسان را خواهد كاست؛ به هرحال يك موج همراه با ويژگي‬ ‫هاي خوب و برپيش روي مهندسان است كه بايد آن را كنترل كرد‪.‬‬ ‫خوشبختانه امروز ما در حوزه ساخت وساز در ميان ساير استانها پيشبرد هستيم‬ ‫و اميدوارم با همين روند در مقابله با آن موج موفق ظاهر شويم و از آن بهره‬ ‫برداري كنيم‬ ‫در پايان از زحمات مسووالن حوزه مجريان از اولين سالهاي تاسيس تا به‬ ‫امروز‪ ،‬با اهداي هداياي تقدير وتشكر به عمل آمد‪.‬‬

‫معاونت نظام مهندسي و ساختمان نشست‬ ‫پرداختند‪.‬‬ ‫مشتركي ميان هيأت مديره سازمان نظام‬ ‫همچنين از زحمات مهندس حامد ماني فر‬ ‫مهندسي ساختمان‪ ،‬معاون مسكن وساختمان در حوزه معاونت شهرسازي ونظام مهندسي‬ ‫سازمان مسكن وشهرسازي استان برگزار شد قدرداني شد‪.‬‬ ‫دراين جلسه كه به منظور بررسي و گسترش گفتني است؛ كليه امور مسكن وساختمان در‬ ‫همكاري ها ميان دو سازمان برگزار شد‪ ،‬قالب معاونت مسكن وساختمان استان به مهندس‬ ‫دو گروه به بيان خواسته ها وانتظارات خود علي محمد پوركريم تفويض گرديده است ‪.‬‬

‫انتخابات هيأت مديره انجمن صنفي مهندسین معمار استان برگزار شد‬

‫به گزارش روابط عمومي سازمان نظام مهندسي ساختمان استان قزوين‪،‬‬ ‫براساس ماده ‪ 131‬قانون كار جمهوري اسالمي ايران انجمن صنفي‬ ‫معماري قزوين از اوايل سال ‪ 1385‬فعاليت خود را به صورت گسترده‬ ‫آغاز كرد‪.‬‬ ‫الزم به ذكر است ؛ دومين دوره انتخابات هيأت مديره انجمن صنفي‬ ‫معماري‪ ،‬پنج شنبه ‪ 19‬شهريورماه سال جاري با حضور ‪ 68‬نفر از ‪126‬‬ ‫نفر عضو انجمن در سالن قائم قزوين برگزار شد كه دراين دوره مهندس‬ ‫حسن آصفي‪ ،‬مهندس حامد نوروزيان‪ ،‬مهندس محمدرضا هدايتي‪،‬‬ ‫مهندس حسین مالزماني‌ومهندس نسيم فاضلي از ميان ‪ 10‬كانديد‬

‫منتخب‪ ،‬معرفي شدند‪.‬‬ ‫همين طور مهندس اسماعيلي به عنوان بازرس و مهندس عطايي به عنوان‬ ‫عضو علي البدل انتخاب و معرفي شدند‪.‬‬ ‫گفتني است؛ مهندس حسن آصفي‪ ،‬مهندس حسين ارباب‪ ،‬مهندس‬ ‫فريبرز كريمي‪ ،‬مهندس محمد علي لشگري ومهندس خطيبي به ترتيب‬ ‫به عنوان رییس‪‌،‬دبير‪ ،‬نايب رييس‪ ،‬خزانه دار و مهندس حامد ماني فر‪،‬‬ ‫به عنوان بازرس و مهندس محسن اسماعیلی و عليرضاخزائلي به عنوان‬ ‫عضو علي البدل هیات مدیره و مهندس حسین مالزمانی به عنوان بازرس‬ ‫علی البدل در دوره اول انجمن صنفي معماري فعالیت می کردند‪.‬‬ ‫خبر‬

‫گزارش‬

‫مصاحبه‬

‫خواندنی ها‬

‫مقاله‬

‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬ ‫ساختمان استان قزوين‬ ‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫‪18‬‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫انتخابات دفاتر نمايندگي سازمان به زودی برگزار می شود‬ ‫انتخابات دفاتر نمايندگي سازمان به‬ ‫زودي برگزار مي شود‬ ‫به گزارش روابط عمومي سازمان نظام‬ ‫مهندسي ساختمان استان قزوين‪ ،‬مهندس‬ ‫ایرج نبی زاده عضو هیات مدیره با بیان‬ ‫این مطلب گفت‪ :‬با توجه به اين مهم‬ ‫كه مدت فعاليت هيأت نظارت دفاتر‬ ‫نمايندگي رو به اتمام است‪‌،‬انتخابات به‬ ‫زودي در دفاتر البرز‪ ،‬تاكستان و بويين‬ ‫زهرا برگزار مي شود‬ ‫بنابراين گزارش؛ اين اقدام با توجه‬

‫به آيين نامه تشكيل دفاتر نمايندگي‬ ‫و مصوبه هيأت مديره سازمان نظام‬ ‫مهندسي ساختمان استان قزوين صورت‬ ‫مي گيرد‪.‬‬ ‫گفتني است؛ انتخابات دفاتر نمايندگي‬ ‫سازمان هريك سال ونيم برگزار‬ ‫مي شود كه يك نماينده از هيأت مديره‬ ‫سازمان مسوول برگزاري اين انتخابات‬ ‫است كه در اين انتخابات يك نفر به‬ ‫عنوان مسوول و يك نفر به عنوان دبير از‬ ‫ميان كانديدها انتخاب مي شوند‬

‫الزم به ذكر است‪ :‬انتخابات دوره قبل‬ ‫دفاتر نمايندگي البرز‪ ،‬تاكستان‪ ،‬بويين‬ ‫زهرا‪ ،‬و دفتر هماهنگي شهر محمديه‬ ‫به ترتيب ‪ 28‬ارديبهشت سال ‪5‌ -‌87‬‬ ‫خرداد سال ‪ 19 -85‬دي سال ‪19 - 87‬‬ ‫اسفند سال ‪ 87‬برگزار شده است كه بر‬ ‫اساس مصوب هیات مدیره دوره چهارم‬ ‫انتخابات دفتر نمایندگی البرز ‪88/8/16‬‬ ‫‪ ،‬دفتر نمایندگی تاکستان ‪88/8/17‬‬ ‫‪ ،‬دفتر نمایندگی بوئین زهرا ‪88/8/18‬‬ ‫برگزار می گردد‬

‫فراخوان ثبت نام اعضای سازمان برای عضویت در هیات رییسه گروه های تخصصی‬ ‫در راستای اجرای ماده ‪ 79‬تبصره ‪ 3‬آیین نامه اجرایی قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان برگزار می شود ‪:‬‬ ‫ثبت نام از اعضای عالقه مند برای عضویت در هیات رییسه گروه های تخصصی سازمان در رشته های هفتگانه‬ ‫عمران‪ ،‬معماری‪ ،‬شهرسازی‪،‬برق ‪،‬نقشه برداری‪ ،‬ترافیک و مکانیک‬ ‫در سازمان به عمل می آید‪.‬‬ ‫تاریخ برگزاری انتخابات انتخابات هیات رییسه گروه های تخصصی‪،‬‬ ‫طبق مصوب هیات مدیره‬

‫پنجشنبه ‪88 / 7 / 30‬‬

‫ثبت نام از تاریخ ‪ 88/7/6‬الی ‪ 88/7/22‬به مدت ‪ 16‬روز صورت می گیرد‬ ‫فراخوان ثبت نام اعضای سازمان برای عضویت درکمیسیون ها و کمیته های تخصصی‬ ‫به منظور ارتقاء و بازنگری وبا اتمام کار هیت مدیره دوره سوم صورت می گیرد ‪:‬‬ ‫ثبت نام از اعضای عالقه مند برای عضویت در کمیسیون ها و کمیته های تخصصی سازمان به شرح ذیل ‪:‬‬ ‫کمیسیون های آموزش ‪ -‬حقوقی و آئین نامه ‪ -‬ماده ‪ - 27‬مجریان ‪ -‬آزمایشگاه ها‬ ‫ترویج فرهنگ ایمنی در برابر زلزله‪ -‬بهینه سازی مصرف انرژی ‪ -‬پژوهش ‪ -‬انتشارات‬ ‫‪ -‬اشتغال ‪ -‬رفاهی ‪ -‬فن آوری اطالعات ‪ -‬تکنولوژی ساختمان‪ -‬ورزش ‪ -‬هنری‬

‫و‬

‫کمیته های کنترل نظارت و اجراء ‪ -‬مقاوم سازی ‪ -‬ژئوتکنیک ‪ -‬بانوان‬

‫ثبت نام از تاریخ ‪ 88/8/1‬الی ‪ 88/8/15‬به مدت ‪ 15‬روز صورت می گیرد‬ ‫الزم به ذکر است کلیه مشخصات افراد ثبت نام شده در هیات رییسه سازمان‬ ‫بر اساس تعداد متقاضیان ‪ ،‬مهارت ‪ ،‬سوابق و توانمندی بررسی و قبول یا رد آن اعالم می گردد‬ ‫خبر‬

‫گزارش‬

‫مصاحبه‬

‫خواندنی ها‬

‫مقاله‬

‫‪19‬‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬ ‫ساختمان استان قزوين‬ ‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫با حضور نزدیک به ‪ ۶۰۰‬نفر استادکار ماهر؛‬

‫سومین همایش اعطای کارت مهارت فنی برگزار شد‬ ‫به گزارش روابط عمومی سازمان نظام مهندسی‬ ‫ساختمان استان قزوین‪ ،‬در این همایش که با‬ ‫حضور رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان‬ ‫استان ‪ ،‬رئیس سازمان آموزش فنی وحرفه‬ ‫ای ومدیرکل دفتر بازسازی و ستاد حوادث‬ ‫غیرمترقبه استانداری قزوین برگزارشد‌‪ ،‬مهندس‬ ‫ناصحی ضمن تبریک به استادکاران به مناسبت‬ ‫دریافت کارت مهارت از آنان خواست تا رعایت‬ ‫اصول فنی و اصالح الگوی مصرف را سرلوحه‬ ‫کارخود قرار دهند‪.‬‬

‫علی محمد آهنی مدیرکل دفتر بازسازی‬ ‫وستاد حوادث غیرمترقبه استانداری نیز گفت‪:‬‬ ‫استان قزوین از استانهای بالخیز است که براثر‬ ‫زلزله ی ‪ ۵‬تا ‪ ۶‬ریشتری در حدود ‪ ۵۵‬درصد‬ ‫ساختمانها با خطر جدی مواجه می شوند که‬ ‫‪ ۳۰‬درصد ساختمانهای اسکلت فلزی و ‪۷۰‬‬ ‫درصدساختمانهای بنایی تخریب خواهند شد‪.‬‬ ‫وی خطاب به افرادی که کارت مهارت فنی‬ ‫دریافت می کنند‪ ،‬بیان کرد‪ :‬شما با دانشی که در‬ ‫این خصوص فرا گرفته اید باید بتوانید با بحرانها‬

‫مقابله کرده ودر این راستا موثر و موفق ظاهر‬ ‫شوید‪.‬‬ ‫در ادامه رضا شمس رئیس سازمان آموزش‬ ‫فنی وحرفه ای نیز به تشریح مراحل اخذ کارت‬ ‫مهارت فنی پرداخت و بر ضرورت شناسایی و‬ ‫آموزش فعاالن حوزه صنعت ساختمان تأکید‬ ‫کرد‪.‬‬ ‫در پایان از دست اندرکاران این بخش با اهدای‬ ‫هدایایی تقدیر به عمل آمد‪.‬‬

‫اولين كارگاه راهبرد توسعه شهر قزوين‬ ‫اولين كارگاه راهبرد توسعه شهر قزوين با هدف بررسي طرح ‪CDS‬شهر با‬ ‫حضور مسووالن استاني و كارشناسان اين حوزه برگزار شد‬ ‫دراين جلسه مهندس حامد ماني فر‪ ،‬معاون شهرسازي ومعماري سازمان‬ ‫مسكن وشهرسازي استان قزوین گفت‪ :‬با اين روش ارزش افزوده در اقتصاد‬ ‫شهري وغني سازي منابع شهري در كنار فقرزدايي بدست مي آيد‪.‬‬ ‫در ادامه جلسه دكتر رییس دانا درباره بحث اقتصاد شهري مطالبي را عنوان‬ ‫كرد‪.‬شفاف سازي جشم انداز آتي شهر‪ ،‬بهره مندي از مشاركت اقشار مختلف‬ ‫اعم از مردم ومسووالن تا تدوين راهبردهاي بلندمدت را برنامه هاي كوتاه‬ ‫مدت ازآنها استخراج شود‪ ،‬آموزش و ظرفيت سازي براي اقشار مختلف‪،‬‬ ‫تخصيص بهينه منابع در شهر وترسيم آينده اي ازميزان مصرف منابع د رشهر‪،‬‬ ‫محور مباحث مطرح شده بود‪.‬‬ ‫جايگاه اقتصاد شهري در راهبرد توسعه شهر درقاب شفاف مباني اقتصاد‬ ‫سياسي شهر‪ ،‬روابط اقتصادي‌‪ ،‬جنبه هاي اجتماعي‪ ،‬اقتصادي وماليه شهر‪ ،‬روابط‬ ‫اقتصادي جنبه هاي تقسيم اجتماعي كار‪ ،‬ومسائل فقر ورفاه و نقش مشاركت‬ ‫مردم‪ ،‬سازمانها و نهادهاي دخيل در اداره شهر و افزايش ظرفيت هاي سالم‬ ‫سازي محيط شهري نيز مورد بحث وتبادل نظر قرارگرفت‪.‬‬ ‫در ادامه اين سمينار‪ ،‬كارگروههايي با موضوعات كالبدي‪‌،‬اجتماعي و فقر‬

‫شهري اقتصاد شهري برگزار شد كه تدوين ضوابط خاص در سازمانهاي وابسته‬ ‫برای منظر سازي مناسب و ساماندهي تراكم و سطح اشغال از موضوعاتي بود‬ ‫كه در كارگروه كالبدي مطرح شد‪.‬‬ ‫ورود لطمه به شهر قزوين به دليل معضالت اجتماعي و بزهكاري در حاشيه‬ ‫اين شهر و اصالح وضعيت شهرهاي اطراف ورهاسازي شهر قزوين در اين نوع‬ ‫معضالت از راهكارهاي ارایه شده بود‪.‬‬ ‫در سومين كارگاه كه با گفتمان محيط زيست برگزار شد‪ .‬بررسي وضعيت‬ ‫پساب و فاضالب صنعتي و آلودگي سفره هاي آب زيرزميني با وجود كمبود‬ ‫اين منابع در شهر قزوين و هم چنين مشكل دفع زباله در حوالي شهر اقباليه مورد‬ ‫بررسي قرار گرفت كه ايجاد فرايند بازيافت زباله وجلوگيري از دفع زباله در‬ ‫آن منطقه براي پيشگيري از فرسايش خاك وآلودگي هاي زيست محيطي به‬ ‫عنوان راهكار مطرح شد‪.‬‬ ‫تعريف وتبيين برنامه هاي اقتصادي كوتاه مدت در قالب برنامه هاي يك تا سه‬ ‫ساله وميان مدت در قالب برنامه هاي ‪ 3‬تا ‪ 5‬ساله‪ ،‬عدم كلي گويي در بررسي‬ ‫مباحث ايجاد تمركز بر طرح هاي درآمد راه اندازي قطار شهري وتسهيل رفت‬ ‫وآمد به شهر قزوين‪ ،‬اجراي فعاليت هاي ورزشي در سطح ملي و ايجاد شهرك‬ ‫دانشگاهي نيز از راهكارهاي ارایه شده اين كارگاه اقتصادي بود‪.‬‬ ‫خبر‬

‫گزارش‬

‫مصاحبه‬

‫خواندنی ها‬

‫مقاله‬

‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬ ‫ساختمان استان قزوين‬ ‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫‪20‬‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫سازمان نظام مهندسي ساختمان برگزار کرد؛‬

‫نخستین همايش تكنولوژي هاي نوين‬ ‫ساختمان با حضور بيش از ‪ 800‬نفر‬

‫نخستین همايش سراسري تكنولوژي هاي نوين ساختمان با هيأت علمي همايش تشكيل شد‪.‬‬ ‫حضور بيش از ‪ 800‬نفر برگزار شد‪.‬‬ ‫در نهايت ساعت ‪ 8/5‬صبح ‪ 29‬مرداد ماه سال ‪ 88‬در محل‬ ‫در راستاي تشكيل كميسيون تكنولوژي با پيشنهاد و طرح سالن همايش هاي دانشگاه بين المللي امام خميني اولين همايش‬ ‫در جلسه و موافقت هيأت مديره‪ ،‬تصميم به برگزاري اولين تكنولوژي نوين ساختمان برگزار شد‪.‬‬ ‫همايش تكنولوژي هاي نوين ساختمان گرفته و در اين راستا دراين همايش مهندس عبدالقهار ناصحي‪‌،‬رییس سابق‬ ‫برنامه ريزي و كميته هاي داخلي با عناوين علمي‪ ،‬نمايشگاه‪ ،‬سازمان نظام مهندسي ساختمان ترويج بروزترين فن آوري ها و‬ ‫مالي‪ ،‬پذيرش و ثبت نام و روابط عمومي آغاز شد‪.‬‬ ‫تكنولوژي ها را هدف برگزاري همايش خواند و افزود‪ :‬آشنایی‬ ‫توليد صنعتي ساختمان‪ ،‬روش هاي نوين بهينه سازي مصرف مهندسان و متخصصان با آخرین تکنولوژی روز ساخت و ساز‬ ‫انرژي‪ ،‬مصالح نوين وساختمانهاي‬ ‫و مصالح نوین از ضروریات است و همه ما‬ ‫مهندس عبدالقهار ناصحی‪:‬‬ ‫هوشمند به عنوان محورها واعضاي آشنایی مهندسان و متخصصان با آخرین بایستی در ترویج آن و سپس در حضور فعال‬ ‫سازمان نظام مهندسي ساختمان‪ ،‬اساتيد‪ ،‬تکنولوژی روز ساخت و ساز و مصالح و گسترش این نوآوری ها اقدام کنیم تا از‬ ‫دانشجويان‪ ،‬مديران‪ ،‬كارفرمايان‪ ،‬نوین از ضروریات است و همه ما بایستی وضعیت روز دنیا عقب نمانیم و برای مردم‬ ‫مهندسان مشاور و مجريان نيز به عنوان در ترویج آن و سپس در حضور فعال و کشورتان آسایش و ایمنی را مهیا کنیم‪.‬‬ ‫مخاطبان همايش در نظر گرفته شدند‪ .‬گسترش این نوآوری ها اقدام کنیم تا از ناصحي ادامه داد‪ :‬از اين رو پرداختن به‬ ‫با توجه به استقبال بيش از ‪ 800‬نفر از وضعیت روز دنیا عقب نمانیم و برای مردم موضوع تكنولوژي هاي نوين ساختمان در‬ ‫شركت كنندگان سالن همايش هاي کشورتان آسایش و ایمنی را مهیا کنیم‪ .‬قالب همايش با هدف كاهش پرت مصالح‬ ‫دانشگاه بين المللي امام خميني(ره) به‬ ‫وانرژي بعنوان یک هدف استراتژیک حائز‬ ‫محل برگزاري همايش و برپايي نمايشگاه جانبي اختصاص اهمیت است‪.‬‬ ‫داده شد‪.‬‬ ‫مهندس صادق پور مهدي‪‌،‬معاون عمراني استانداري قزوين‬ ‫با دعوت از اساتيد دانشگاههاي قزوين‪ ،‬دكتر سيدابوالحسن نيز با تأكيد بر فعاليت هاي بروز سازمان نظام مهندسي ساختمان‬ ‫ناييني‪ ،‬دكتر فريبرز حاج سيد جوادي‪‌،‬دكتر علي حاج سيد گفت‪ :‬تكنولوژي را مي توان ابداع‪‌،‬آزمايش و استفاده كرد و‬ ‫تقيا‪ ،‬دكتر كريم افشار‪‌،‬دكتر فرزاد ابراهيمي‪ ،‬دكتر علي دلنواز‪ ،‬نبايد منتظر بمانيم تا ديگران آن را طراحي و اجرا كنند‪ ،‬اگر‬ ‫خبر‬

‫گزارش‬

‫مصاحبه‬

‫خواندنی ها‬

‫مقاله‬

‫‪21‬‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬ ‫ساختمان استان قزوين‬ ‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫ما دانش بهره مندي نداشته باشيم‪ ،‬تكنولوژي در گوشه اي بايگاني مي بيان اينكه به دليل ارتباط با جامعه جهاني ناچاريم كه از تكنولوژي نوين‬ ‫شود‪.‬‬ ‫ساختماني استفاده كنيم‪‌،‬گفت‪ :‬زماني كه رويكرد كاربرد تكنولوژي هاي‬ ‫پورمهدي افزود‪ :‬سازگاري با شرايط جغرافيايي ومسائل فرهنگي نوين صنعت ساختمان در شهري شكل مي گيرد اولين گام بسترسازي در‬ ‫منطقه از موارد مهمي است كه در كاربرد تكنولوژي بايد مدنظر قرار بخش شهرسازي بايد انجام شود ‌؛ در واقع مادامي كه در تقسيم بندي هاي‬ ‫گيرد‪ .‬همچنين استفاده از مصالح بومي‪‌،‬در نظر گيري مسائل زيست شهري قطعات در نهایت به صورت ‪ 200‬متري تعريف مي شود‪ ،‬نميتوان‬ ‫محيطي‪‌،‬عمرتكنولوژي‪ ،‬كمك به مقاوم سازي ساختمانها‪ ،‬ارزان بودن از تكنولوژي هاي ويژه استفاده كرد‪.‬‬ ‫وخود اتكايي از ديگر سرفصل هاي مهم در اين راستا است‪.‬‬ ‫وي افزود‪ :‬موضوع ديگري كه در ايجاد میل براي استفاده از تكنولوژي‬ ‫وي ادامه داد‪ :‬نكته مهم وكليدي در استفاده از تكنولوژي هاي نو و نوين ساختماني مهم است‪ ،‬قيمت تمام شده است‬ ‫جديد اين است كه نبايد ورود تكنولوژي جديد ساخت در صنعت در ادامه همايش‪ ،‬دكتر گالبچي‪ ،‬رییس شوراي فن آوري هاي نوين‬ ‫ساختمان موجب دگرگونی اساسي در بافت بومي نماي شهري ما شود‪ .‬ساختمان به ايراد سخنراني پرداخت‪.‬‬ ‫پور مهدي اعالم كرد‪ :‬براساس برآورد‪ ،‬ما ساالنه ‪ 1/5‬ميليون واحد وي دخالت افراد غيرمتخصص را از مشكالت عمده صنعت ساختمان‬ ‫مسكوني جديد نيازمنديم كه احداث اين حجم واحد مسكوني با استفاده عنوان كرد و افزود‪ :‬كيفيت نامناسب اجراي ساختمانها ‌‪ ،‬استفاده از روش‬ ‫از شيوه سنتي احداث واحدهاي مسكوني ميسر نيست‪.‬‬ ‫هاي سنتي ساخت‪ ،‬طوالني بودن زمان اجرا‪ ،‬باال بودن هزينه هاي اجرا و‬ ‫وي اظهار کرد‪ :‬قطع يقين نمي توانيم با استفاده از روش هاي سنتي نظارت ناكافي بر اجراي ساختمانها از ديگر مشكالت پيش روي صنعت‬ ‫توليد انبوه مسكن داشته باشيم ولي از آن طرف هم انتظار اين است كه ساخت وساز است‪.‬‬ ‫تكنولوژي نيازهاي ما را برآورده كند‬ ‫همچنين مهندس طراح با موضوع ‪ BMS‬و دكتر ظروفچيان به سخنراني‬ ‫پورمهدي تصريح كرد‪ :‬براي گسترش استفاده از اين تجهيزات بايد پرداختند‪.‬‬ ‫نظارت كافي از سوي سازمان تحقيقات مسكن وزارت مسكن وشهرسازي در اين راستا ‪ 34‬مقاله در رشته هاي مختلف به دبيرخانه همايش ارسال‬ ‫در ساخت وسازها صورت گيرد‪.‬‬ ‫و درنهايت ‪ 5‬مقاله برتر برای ارایه در روز همايش برگزيده و ‪ 14‬مقاله نيز‬ ‫در ادامه مهندس محمدزاده رییس سازمان مسكن وشهرسازي استان با براي چاپ در كتاب مقاالت در نظر گرفته شد‪.‬‬

‫خبر‬

‫گزارش‬

‫مصاحبه‬

‫خواندنی ها‬

‫مقاله‬

‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬ ‫ساختمان استان قزوين‬ ‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫‪22‬‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫رییس كميسيون ورزش ‪:‬‬

‫مسابقات جام رمضان‪ ،‬مقدمه راهيابي به مسابقات سازمانهاي نظام مهندسي كشور است‬ ‫شركت در مسابقات جام‬ ‫رمضان با هدف آماده‬ ‫سازي تيم سازمان براي‬ ‫شركت در مسابقات جام‬ ‫نظام مهندسي كشور صورت گرفت‪.‬‬ ‫مهندس غالمرضا رستگار‪ ،‬رییس كميسيون‬ ‫ورزش سازمان نظام مهندسي ساختمان استان‬ ‫با بيان مطلب فوق گفت‪ :‬در اين راستا و برای‬ ‫تأمين سالمت اعضاء و گسترش روحيه‬ ‫همدلي ميان اعضاء تيم هاي ورزشي سازمان‬ ‫در قالب‪ 2‬گروه فوتسال به سرپرستي مهندس اسامی اعضاء تیم بسکتبال‬ ‫رستگار و بسكتبال به سرپرستي مهندس ‪ -1‬سرپرست تیم ‪ :‬سید مهدی موسوی‬ ‫مربی ‪ :‬عباس قنبری‬ ‫سيدمهدي موسوي تشكيل شد‪.‬‬ ‫وي تأكيد كرد‪ :‬اين مسابقات براي تيم بازیکنان ‪ :‬حامد عبدالرزاقی ( کاپیتان ) پرویز‬ ‫هاي ما جنبه ي تداركاتي دارد تا تيم هاي حسینی ‪ -‬وحید عبدالرزاقی‪ -‬محمد خضر‬ ‫به آمادگي الزم برای گسترش در مسابقات حیدری ‪ -‬محمد رضا بهرانی ‪ -‬محمد بابایی‬ ‫جام سازمان هاي نظام مهندسي ساختمان ‪ -‬حامد فرزان فر ‪ -‬ابراهیم عابدی ‪ -‬روح اله‬ ‫حدادی‪ -‬مجتبی حدادی ‪ -‬امیر سکاکی‬ ‫كشور دست يابند‪.‬‬ ‫اسامی اعضاء تیم فوتسال‬ ‫گفتنی نتایج بدست آمده در این مسابقات‬ ‫سرپرست تیم ‪ :‬غالمرضا رستگار‬ ‫بسیار امید وار کننده بوده است و تیم های مربی ‪ :‬میر احسان میر زاده‬ ‫سازمان فراتر از حد انتظار در میدان حاضر بازیکنان ‪ :‬قاسم دائمی ‪ -‬جواد خلیلی‪-‬‬ ‫شدند از جمله پیروز تیم بسکتبال سازمان در محمد منتظری ‪ -‬علی رضا رضایی مطلق‪-‬‬ ‫مقابل تیم های هایسان با اختالف ‪ 13‬امتیاز و رضا شهیدی‪ -‬حسین رسولی پور ‪ -‬پژمان‬ ‫توربو کمپروسور با اختالف ‪ 21‬امتیاز ‪.‬‬ ‫علیجانی ‪ -‬حمید طاهر خانی ها ‪ -‬مصطفی‬ ‫رستگار در ادامه با تشكر از همكاري هيأت طالشی انبوهی‪-‬علی الله طاهری و وهاب‬ ‫مديره گفت‪ :‬تأمين امكانات براي رشد و میرزایی‬ ‫توسعه ورزش از لحاظ كمي وكيفي برای‬ ‫ادامه فعاليت تيم ها از جمله خواسته هاي ما‬ ‫از هيأت مديره است ‪.‬‬ ‫رییس كميسيون ورزش با دعوت از اعضاء‬ ‫برای عضويت د ركميسيون ورزش و حضور‬ ‫در تيم هاي ورزشي مانند فوتسال بيان داشت‬ ‫اميدواريم با همراهي خود مار اره هرچه‬ ‫بهرت شدن برنامه ورزشي ياري كنيد‪.‬‬ ‫در پایان رئیس کمیسیون ورزش سازمان با‬ ‫تشکر و قدرانی از اعضاء تیم اعضای دوتیم‬ ‫شرکت کننده را به شرح ذیل اعالم کرد‪:‬‬

‫خبر‬

‫گزارش‬

‫مصاحبه‬

‫خواندنی ها‬

‫مقاله‬

‫‪23‬‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬ ‫ساختمان استان قزوين‬ ‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫برنامه زمان بندي كالسهای ورزشی هماهنگ شده برای اعضاء‬ ‫رديف‬

‫زمان‬

‫عنوان برنامه‬

‫مکان‬

‫ساعت‬

‫تعداد‬

‫‪2‬‬

‫پاییز ‪1388‬‬ ‫روزهای فرد‬

‫کالس بدنسازی دیجیتالی ‪ -‬آقایان‬

‫سالن هالل احمر‬

‫‪ 19:00‬الی ‪20:15‬‬

‫‪60‬‬ ‫نفر‬

‫‪3‬‬

‫پاییز ‪1388‬‬ ‫روزهای فرد‬

‫کالس بدنسازی دیجیتالی ‪ -‬بانوان‬

‫سالن هالل احمر‬

‫‪ 17:15‬الی ‪18:30‬‬

‫‪60‬‬ ‫نفر‬

‫‪4‬‬

‫پاییز ‪1388‬‬ ‫پنج شنبه ها‬

‫استخر ‪ -‬آقایان‬

‫استخر الهیه ‪ -‬مینودر‬

‫‪ 18:30‬الی ‪20:00‬‬

‫‪100‬‬ ‫نفر‬

‫‪5‬‬

‫پاییز ‪1388‬‬ ‫یکشنبه ها‬

‫استخر ‪ -‬بانوان‬

‫استخر الهیه ‪ -‬مینودر‬

‫‪ 16:30‬الی ‪18:00‬‬

‫‪100‬‬ ‫نفر‬

‫‪6‬‬

‫پاییز ‪1388‬‬ ‫شنبه ها‬

‫استخر ‪ -‬آقایان‬

‫استخر الغدیر‬

‫‪ 21:00‬الی ‪22:30‬‬

‫‪100‬‬ ‫نفر‬

‫‪7‬‬

‫پاییز ‪1388‬‬ ‫پنج شنبه ها‬

‫استخر ‪ -‬بانوان‬

‫استخر الغدیر‬

‫‪ 16:35‬الی ‪17:35‬‬

‫‪100‬‬ ‫نفر‬

‫‪8‬‬

‫پاییز ‪1388‬‬ ‫دو شنبه ها‬

‫فوتسال ‪ -‬آقایان‬

‫سالن هالل احمر‬

‫‪ 21:00‬الی ‪22:30‬‬

‫‪15‬‬ ‫نفر‬

‫‪9‬‬

‫پاییز ‪1388‬‬ ‫چهار شنبه ها‬

‫بسکتبال ‪ -‬آقایان‬

‫سالن هالل احمر‬

‫‪ 21:00‬الی ‪22:30‬‬

‫‪15‬‬ ‫نفر‬

‫با توجه به استقبال پر شور اعضاء از برنامه های گلگشت سازمان بر نامه زمانبدی آن بزودی‬ ‫توسط مهندس سید مهدی موسوی اعالم می گردد‬

‫نام سازمان نظام مهندسی بر فراز قله کورژنفسکیا ‪ -‬کشور تاجیکستان‬

‫‪conversation‬‬

‫خبر‬

‫گزارش‬

‫مصاحبه‬

‫مقالهو گـو‬ ‫خواندنی ها گفت‬

‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬

‫ساختمان استان قزوين ‪24‬‬

‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫مهندس علي محمد پوركريم‪:‬‬

‫برقراري تعامل با هيأت مديره سازمان‬ ‫نظام مهندسي از اولويت هاست‬

‫در راستاي تغييرات ايجاد شده در‬ ‫سازمان مسكن وشهرسازي و تفويض‬ ‫امور سازمان نظام مهندسي ساختمان از‬ ‫معاونت معماري وشهرسازي به معاونت‬ ‫مسكن وساختمان سازمان مسكن‬ ‫وشهرسازي گفتگويي با مهندس علي‬ ‫محمد پور كريم معاون مسكن وساختمان‬ ‫داده ايم كه از نظرتان مي گذرد‪.‬‬

‫نيروهاي متخصص و آموزش ديده سرلوحه‬ ‫كارماست‪ .‬براي همين منظور امور مربوط به‬ ‫تشكل هاي حرفه اي صنعت ساختمان‪ ،‬تدوين‬ ‫و ترويج مقررات وكنترل ساختمان‪ ،‬كنترل‬ ‫ساخت وساز در كشور و به دنبال آن در استان‬ ‫در دستور كار قرار گرفته است‪.‬‬

‫ارتباط است‪ .‬اگر چه كيفيت ساخت و ساز‬ ‫در استان قزوين نسبتاً مطلوب است اما قابل‬ ‫پيشرفت و ارتقاء بوده و تا استاندارد فاصله‬ ‫داريم‪.‬‬ ‫هم اكنون تيم هاي تخصصي در سازمان نظام‬ ‫مهندسي با نظارت سازمان مسكن وشهرسازي‬ ‫تشكيل شده كه با بازديد از پروژه هاي‬ ‫ساختماني‪ ،‬در صورت وجود مشكل يا نقض‬ ‫فني آن را به ناظرين و مجريان اطالع مي‬ ‫دهند‪.‬‬

‫براساس تغييراتي كه در چارت سازمان مسكن‬ ‫وشهرسازي استانها اتفاق افتاد‪ ،‬امور سازمان‬ ‫نظام مهندسي ساختمان كه پيش از اين در‬ ‫حوزه معاونت شهرسازي و معماري بود‪ ،‬به‬ ‫حوزه معاونت مسكن وساختمان منتقل شد‬ ‫كه گروه نظام مهندسي و كنترل ساختمان‬ ‫يكي از گروههاي چهارگانه معاونت مسكن‬ ‫و ساختمان با ‪ 5‬پرسنل فني و متخصص در‬ ‫چارت جديد مي باشد‪.‬‬ ‫ما يك تيم مهندس جوان‪ ،‬متخصص‪ ،‬فعال و با‬ ‫تجربه در حوزه كاري خودمان داريم كه قصد‬ ‫درباره وضعيت ساخت وساز در استان و چگونگي‬ ‫داريم ‪ ،‬از توان فني اين نيروها برای پیشبرد‬ ‫افزايش كيفيت در اين حوزه چه راهكارهايي مد نظر‬ ‫فعاليتهاي نظام مهندسي استفاده نمائيم‪.‬‬ ‫شماست؟‬ ‫از آنجايي كه ساالنه حجم وسيعي از بحثي كه امروزه در كشور و به دنبال آن‬ ‫سرمايه هاي مردم در امر ساخت و ساز وارد در استان مطرح است‪ ،‬موضوع شناسايي و‬ ‫مي شود؛ بنابراین رعايت اصول و مقررات ساماندهي كارگران ماهر ساختماني است‪ .‬اين‬ ‫فني‪ ،‬استانداردهاي كيفيت در طراحي‪‌،‬انتخاب امر مستقيماً با افزايش كيفيت ساخت وساز در‬ ‫مصالح ساختماني مرغوب‪ ،‬بكارگيري‬

‫براي حفظ ارتباط و ايجاد تعامل بيشتر ميان‬ ‫سازمانهاي مسكن وشهرسازي و نظام مهندسي ساختمان‬ ‫چه برنامه اي داريد؟‬

‫ممکن است درباره تغییرات ایجاد شده در سازمان‬ ‫مسکن و شهرسازی توضیح دهید؟‬

‫خبر‬

‫گزارش‬

‫مصاحبه‬

‫خواندنی ها‬

‫مقاله‬

‫مهندس علی محمد پور کریم‪،‬‬

‫معاون امور ساختمان و مسکن سازمان مسکن ‪:‬‬

‫کاهش حجم پرونده هاي مانده مربوط‬ ‫به صدور‪ ،‬تمديد وارتقاء پروانه و تائيد‬ ‫و ارسال آنها به سازمان نظام مهندسي‬ ‫ساختمان در دستور كار قرار گرفت ‪ .‬هم‬ ‫چنين افزايش تعداد پرسنل گروه نظام‬ ‫مهندسي از ‪ 1‬به ‪ 3‬نفر و تدوين شرح‬ ‫وظايف در همين راستا انجام شد‪.‬‬ ‫هم اكنون نيز بخش عمده اي از پرونده‬ ‫ها تعيين تكليف شده و تا پايان شهريور‬ ‫نيز به طور كامل پايان خواهد يافت‪.‬‬

‫يكي از برنامه هاي اساسي كه مورد تائيد‬ ‫رياست سازمان مسكن وشهرسازي نيز هست‪،‬‬ ‫ايجاد تعامل با تمامي تشكل هاي فعال در‬ ‫حوزه ي صنعت ساختمان به ویژه سازمان‬ ‫نظام مهندسي ساختمان است كه در اين راستا‬ ‫تعامل با حفظ جايگاه قانوني طرفين بيش از‬ ‫هرچيز مورد تاكيد است‪ .‬در واقع سازمان‬ ‫مسكن وشهرسازي اين آمادگي را دارد كه با‬ ‫اين شرايط هرگونه همكاري با سازمان نظام‬ ‫مهندسي ساختمان برقرار كند‪.‬‬ ‫براي رفع مشكل تأخير در صدور پروانه هاي‬ ‫ارتقاء و تمديد دفاتر طراحي چه اقدامي صورت‬ ‫خواهيد داد؟‬

‫بعد از جابجايي گروه نظام مهندسي وبا‬ ‫مطالعه اجمالي كه از وضعيت موجود انجام‬

‫‪25‬‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫شد‪ ،‬كاهش حجم پرونده هاي مانده مربوط‬ ‫به صدور‪ ،‬تمديد وارتقاء پروانه و تائيد و‬ ‫ارسال آنها به سازمان نظام مهندسي ساختمان‬ ‫در دستور كار قرار گرفت ‪ .‬هم چنين افزايش‬ ‫تعداد پرسنل گروه نظام مهندسي از ‪ 1‬به ‪ 3‬نفر‬ ‫و تدوين شرح وظايف در همين راستا انجام‬ ‫شد‪ .‬هم اكنون نيز بخش عمده اي از پرونده‬ ‫ها تعيين تكليف شده و تا پايان شهريور نيز‬ ‫پرونده هاي باقي مانده بررسي و تعيين تكليف‬ ‫خواهد شد‪.‬‬ ‫براي سازماندهي بخش نامه هاي وزارت مسكن‬ ‫و شهرسازی و رايزني و مذاكرات با اين نهاد برنامه اي‬ ‫داريد؟‬

‫اين اقدام در برنامه هاي بلند مدت ما قراردارد‪.‬‬ ‫در حال حاضر انجام امور جاري كه مستقيماً با‬ ‫كار مهندسين ارتباط دارند‪ ‌،‬در اولويت است‪.‬‬

‫دهيد؟‬

‫ممكن است برنامه هاي ميان مدت را شرح‬

‫در اين سرفصل قانون مند ونظام مند نمودن‬ ‫نحوه ارایه خدمات به مهندسين در صدر امور‬ ‫است‪ .‬بطوري كه مستند سازي تمامي پرونده‬ ‫ها‪ ،‬مشخص نمودن چك ليستها و اينكه يكبار‬

‫براي هر پرونده تنظيم شود‪ ،‬ارتباط منظم و‬ ‫مداوم با هيأت مديره يا نماينده سازمان نظام‬ ‫مهندسي ساختمان از جمله اين فعاليتهاست‪.‬‬ ‫هم چنين از آنجائيكه در شهرهاي كوچك و‬ ‫روستاها بسياري از امور ساخت وساز به بنياد‬ ‫مسكن محول شده‪ ،‬ارتباط مذكور را بايد با‬ ‫اين ارگان نيز ايجاد و حفظ كرد‪.‬‬ ‫با توجه به اينكه چندي پيش دستورالعمل‬ ‫تشخيص صالحيت و صدور پروانه اشتغال‬ ‫براي شركتهاي خدمات فني و آزمايشگاهي‬ ‫ابالغ شد‪ ،‬از مهر ماه سال جاري نيز بايد‬ ‫اقدامات الزم در راستاي مطابقت با اين قانون‬ ‫را به انجام برسانيم‪ .‬در واقع اخذ پروانه جديد‬ ‫از اين تاريخ براي تمامي واحدهاي خدمات‬ ‫فني و آزمايشگاهي اجباري است زیرا در غير‬ ‫اين صورت قادر به عقد قرارداد با كارفرمايان‬ ‫ساختماني نخواهند بود‪ .‬آزمايشگاههاي‬ ‫قديمي نيز مي‌بايست با انطباق با قانون جديد‪،‬‬ ‫رتبه جديدي دريافت كنند‪.‬‬ ‫اگر نكته اي باقی مانده بفرمائيد‪.‬‬

‫تمامی تالش ما تسريع و تسهيل امور سازمان نظام‬ ‫مهندسي ساختمان‪ ،‬به ویژه بخشي كه مستقيماً با‬

‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬ ‫ساختمان استان قزوين‬ ‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫مهندسين ارتباط دارد است‪ .‬بطور نمونه در اين‬ ‫راستا در صدد كاهش مدت زمان فرآيند صدور‬ ‫پروانه هستيم به طوري كه اين روند در مدتي كمتر‬ ‫از يك هفته انجام شود‪ .‬هم چنين توصيه اي كه‬ ‫به همكاران فعال در بخش ساخت وساز دارم اين‬ ‫است كه نهايت دقت و تالش و وجدان كاري را‬ ‫در تمام مراحل طراحي‪ ،‬اجرا و نظارت ساختمان‬ ‫رعايت كنند؛ چرا كه ما مهندسين امين مردم‬ ‫هستيم‪ .‬در بسياري از موارد همكاران دقت خوبي‬ ‫دارند اما در بعضي موارد در ساخت وسازهاي‬ ‫سطح شهر مشاهده مي گردد كه مهندسين عزيز‬ ‫نسبت به موضوعات كم توجه بوده و اين كم‬ ‫توجهي هزينه هاي اضافي را به مالكين محترم‬ ‫تحميل مي نمايد كه بايد موضوع كاهش هزينه‬ ‫ساخت با كار مهندسي در دستور كار عزيزان قرار‬ ‫گيرد و به مالكين محترم هم توصيه مي شود كه‬ ‫به اين موضوعات توجه داشته باشند‪ .‬در پايان نيز‬ ‫بايد بگويم با توجه به مشاركت پرشور مهندسان‬ ‫در انتخابات هيأت مديره نظام مهندسي ساختمان‪،‬‬ ‫مسووليت سنگيني به عهده هيأت مديره گذاشته‬ ‫شده و در واقع هيأت مديره بايد با ارایه خدمات‬ ‫بهتر به مهندسان‪ ،‬برنامه هاي بسيار خوبي رابراي‬ ‫آنان پيش بيني واجرا نمايند‪.‬‬ ‫خبر‬

‫گزارش‬

‫مصاحبه‬

‫خواندنی ها‬

‫مقاله‬

‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬ ‫ساختمان استان قزوين‬ ‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫‪26‬‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫در گفت و گو با مهندس یزدی فر بررسی شد ‪:‬‬

‫ساماندهی توزیع کار نظارت میان ناظران‬ ‫اولین نرم افزارانحصاری توزیع کار نظارت برای‪ .‬سازمان نظام مهندسی ساختمان توسط کمیسیون اشتغال طراحی می شود‬

‫سازمان نظام مهندسی‬ ‫ساختمان استان قزوین‬ ‫به عنوان نظام مهندسی پیشتازدرکشور‬ ‫گام جدیدی در راستای تحقق بخشیدن به‬ ‫قوانین سازمان نظام مهندسی ساختمان و‬ ‫انجام نظام های اداری مقررات ملی ساختمان‬ ‫را در دستور کار خود قرار داده و در نظر‬ ‫دارد مطابق ماده ‪ 16‬مبحث دوم مقررات‬ ‫ملی ساختمان برای توزیع عادالنه و مناسب‬ ‫نظارت تمام پروژه های ساختمانی اعم از‬ ‫مسکونی وصنعتی و پروژه های مسکن مهر‬ ‫و ‪ ...‬را درتمامی شهرهای استان بین ناظران‬ ‫حقیقی و حقوقی دارای پروانه اشتغال و‬ ‫تعیین صالحیت شده توسط وزارت مسکن‬ ‫وشهرسازی اقدام نماید و برای جلوگیری‬ ‫از هر گونه شبه در این روندو جلوگیری از‬ ‫خطا های نیروی انسانی در این رابطه اقدام‬ ‫به طراحی نرم افزار جامع توزیع کار نظارت‬ ‫نموده است‪.‬‬ ‫در این راستا با مهندس محسن یزدی فر‪،‬‬ ‫نایب رییس کمیسیون اشتغال سازمان نظام‬ ‫مهندسی ساختمان استان قزوین به گفتگو‬ ‫پرداخته ایم‪:‬‬

‫و مکاتبات اولیه با مراجع صدور پروانه‬ ‫ساختمانی انجام شده است‪ ،‬در بخش بازرسی‬ ‫گاز نیزتوزیع کار نظارت در حدود بیش از سه‬ ‫سال است که توسط سیستم رایانه ای در حال‬ ‫انجام است‪.‬‬

‫صالحیت و ظرفیت الزم را برای آن پروژه‬ ‫داراباشند وتمام نقشه ها نیز می بایست با تایتل‬ ‫دفتر طرف قرارداد مالک ارایه گردد‪.‬‬ ‫مهندس هماهنگ کننده به چه صورت انتخاب‬ ‫می شود ؟‬

‫چگونگی گردش کار با توجه به تعیین ناظر از بدیهی است همانند قبل مهندس ناظرهماهنگ‬ ‫کننده یکی از ناظران عمران و یا معماری‬ ‫طرف سازمان به چه صورت خواهد بود؟‬ ‫با توجه به اینکه مالکان مطابق ضوابط و خواهد بود که سیستم با توجه به شمار پروژه‬ ‫مقررات در تعیین طراحان پروژه مختار ها تعیین خواهد نمود‪.‬‬ ‫هستند‪ ،‬ابتدا مالک با مراجعه به شهرداری و‬ ‫ظرفیت اشتغال و تعداد کارمهندسان به چه صورت‬ ‫اخذ دستور تهیه نقشه به یکی از دفاتر مهندسی‬ ‫خواهدبود؟‬ ‫دارای صالحیت طراحی مراجعه کرده و پس‬ ‫از تهیه نقشه های فاز یک معماری وتایید ظرفیت و تعداد کار مطابق مصوبات هیات‬ ‫مرجع صدور پروانه‪ ،‬نقشه های فاز دو چهار نفره و مصوبات هیات مدیره و مطابق‬ ‫معماری ‪،‬سازه و تاسیسات مکانیکی و برقی نظام نامه ارایه خدمات مهندسی سازمان نظام‬ ‫را تهیه وپس از تایید طراحان نقشه ها برای مهندسی ساختمان اعمال خواهد شد‪.‬‬ ‫کنترل نهایی به سازمان ارسال میگردد و پس قابل ذکر است در صورت ارایه خدمات‬ ‫از اخذ تاییدات الزم ناظران مربوط با استفاده مهندسی در زمینه طراحی ‪ 20‬درصد کل‬ ‫از نرم افزار تعیین و به دفتر طراحی و سپس متراژ زیربنا در ظرفیت مهندسان طراح منظور‬ ‫مالک معرفی میگرند‪.‬و بقیه مراحل نیزهمانند میگردد‪.‬‬ ‫قبل ادامه خواهدیافت‪.‬‬ ‫کدام دفاتر مجاز به ارایه نقشه هستند؟‬

‫ظرفیت درباره سهمیه خانوادگی و سهمیه ازدواج‬ ‫و‪ ...‬به چه صورت اعمال خواهد شد ؟‬

‫در راستای اجرای ماده ‪ 32‬قانون نظام مهندسی امکانات ویژه ای در نرم افزار پیش بینی‬ ‫و کنترل ساختمان و با توجه به شرایط مندرج خواهد شد تا در این رابطه نیز شرایط مطلوب‬ ‫در بند ‪ 1-19‬مبحث دوم مقررات ملی برای استفاده همکاران درنظر گرفته شود‪.‬‬ ‫آیا تاکنون سازمان تجربه توزیع کار را داشته ؟‬ ‫ساختمان دفاتری مجاز به ارایه نقشه به سازمان‬ ‫نرخ هزینه های حق الزحمه ارایه خدمات نظام‬ ‫بله‪ ،‬در شهر های محمدیه و آبیک توزیع هستند ( مجاز به عقد قرار داد با مالکان ) که‬ ‫مهندسی به چه صورت اعمال خواهد شد؟‬ ‫کار توسط نیروی انسانی و بر اساس ظرفیت‬ ‫دفاتر این موضوع صورت گرفته و در دارای مجوز از سازمان مسکن و شهرسازی حق الزحمه خدمات مهندسی در حوزه طراحی‬ ‫شهرهای محمودآباد نمونه و الوند نیز توافقات بوده و مهندسان عمران و معماری عضو دفتر‪ ،‬مطابق بند (ه) نظام نامه ارایه خدمات مهندسی‬ ‫خبر‬

‫گزارش‬

‫مصاحبه‬

‫خواندنی ها‬

‫مقاله‬

‫‪27‬‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫توسط دفاتر طراحی طرف قرارداد با مالک و‬ ‫درقسمت نظارت ساختمانها مطابق مبحث دوم‬ ‫مقررات ملی ساختمان و توسط سازمان نظام‬ ‫مهندسی ساختمان پرداخت خواهد شد ‪.‬‬ ‫بر اساس صحبت اولیه با گروه برنامه نویس‬ ‫این امکان در نرم افزار وجود خواهد داشت‬ ‫که در پایان هر ماه حق الزحمه ها از راه سیستم‬ ‫بانکی شتاب پرداخت گردد و این امر نیاز به‬ ‫هماهنگی بیشتر با بانک و حوزه مالی سازمان‬ ‫نظام مهندسی ساختمان دارد؛ ولی در صورت‬ ‫پرداخت دستی نیز با توجه به مذاکرات انجام‬ ‫شده مشکلی برای پرداخت وجود نخواهد‬ ‫داشت ‪.‬‬

‫پرداخت خواهد شد‪.‬‬ ‫شروع به کار و اجرایی شدن پروژه توزیع از چه‬ ‫زمانی خواهد بود؟‬

‫این نرم افزار تا حدود سه تا چهار ماه دیگر‬ ‫به اتمام رسیده و در صورت تایید هیات‬ ‫مدیره محترم سازمان نظام مهندسی ساختمان‬ ‫عملیاتی خواهد شد‪.‬‬

‫آیا توزیع خدمات مهندسی در حوزه نظارت‬ ‫بر ساختمانها تاثیری در روند بهبود کیفیت ساختمانها‬ ‫دارد؟‬

‫در صورت تحقق این موضوع ‪،‬با حذف واسطه‬ ‫ها و مباحث مالی میان مالکان و ناظران وعدم‬ ‫آیا حق الزحمه ها به صورت مرحله ای پرداخت سیاسی کاری عده ای از ناظران برای جذب‬ ‫مشتری و دریافت کارهای بعدی و‪ .....‬نهایتاً‬ ‫میگردد؟‬ ‫همانطور که قبال نیز گفته شد ؛ حق الزحمه باعث بهبود کیفیت ساخت و ساز خواهد شد‪.‬‬ ‫ها مطابق مبحث دوم مقررات ملی ساختمان‬ ‫آیا مهندسان ناظر می تواند از قبول پروژه ای که‬ ‫پرداخت می شود که در آن گفته شده؛ ‪95‬‬ ‫به آنها ارایه می گردد ‪ ،‬خودداری نماید؟‬ ‫درصد هزینه ها در شروع پروژه به ناظران‬

‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬ ‫ساختمان استان قزوين‬ ‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫بله‪،‬نرم افزار به گونه ای طراحی خواهد شد‬ ‫که این امکان به مهندس ناظر داده شود ولی‬ ‫قطعاً با تغییر نرم افزاری نوبت ارجاع کار آن‬ ‫مهندس سعی خواهد شد تا از از بین رفتن‬ ‫حقوق دیگر مهندسان جلوگیری شود‪.‬‬ ‫شد؟‬

‫آیا توزیع کار نظارت باعث نارضایتی نخواهد‬

‫بدیهی است اجرای هر طرح نو باعث بروز‬ ‫مشکالت و نا هماهنگی هایی در ابتدا خواهد‬ ‫بود ولی با توجه به طراحی نرم افزار اختصاصی‬ ‫و انحصاری توسط سازمان نظام مهندسی‬ ‫قزوین و گردش کار توسط سامانه رایانه ای‬ ‫به جای نیروی انسانی احتمال این امر کاهش‬ ‫خواهد یافت ‪.‬‬ ‫واز همکاران و مهندسان و مسووالن دفاتر به‬ ‫نمایندگی از کمیسیون اشتغال خواستارم تا با‬ ‫ارایه پیشنهادات خود ما را در این امر یاری‬ ‫نمایند تا از نا هماهنگی ها و نارضایتی های‬ ‫بعدی جلو گیری شود ‪.‬‬

‫خبر‬

‫گزارش‬

‫مصاحبه‬

‫خواندنی ها‬

‫مقاله‬

‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬

‫ساختمان استان قزوين ‪28‬‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫در گفت وگو با كارشناس گروه نظام مهندسي ترویج مقررات و کنترل ساختمان سازمان مسکن و شهرسازی بررسي شد؛‬

‫اصالحیه دستورالعمل اجرایی تمديد و ارتقاء پايه پروانه اشتغال به كار مهندسي‬ ‫بر اساس آخرین دستورالعمل وزارت مسکن و شهرسازی؛‬

‫گواهی دوره های آموزشی و سمینارها‬ ‫فقط برای یکبار و با اعتبار حداکثر ‪ 3‬سال‬ ‫قابل استفاده می باشد‬

‫این دستور العمل با هدف ارتقاء سطح دانش فنی مهندسان و به‬ ‫موجب شرکت در دوره های آموزشی جدید و همایش های‬ ‫تخصصی صنعت ساختمان اجرایی می گردد‪.‬‬ ‫مهندس حامد عبدالرزاقي كارشناس گروه نظام مهندسي با بيان اين‬ ‫مطلب گفت‪ :‬از مهر ماه سال جاري دستور العمل جديد به جاي‬ ‫قبلي جهت تمديد و ارتقاء پايه مهندسين اعمال می شود‪.‬‬ ‫عبدالرزاقي شركت در دوره هاي آموزشي و قبولي در آزمون‬ ‫پايان دوره‪ ،‬شركت در همايش هاي تخصصي و داشتن سوابق‬ ‫حرفه اي را از عوامل موثر در اين امر عنوان كرد‪.‬‬ ‫وي در پاسخ به اين سوال كه در حال حاضر با توجه به دستور‬ ‫العمل جديد آيا امكان تمديد و ارتقاء پايه براي مهندسين وجود‬ ‫دارد يا خير‪ ،‬گفت‪ :‬البته به جهت اجرايي شدن اين دستور العمل‬ ‫زمان اعمال آن توسط هيأت ‪ 4‬نفره به انتهاي شهريورماه سال جاري‬ ‫موكول شد و در حال حاضر با توجه به برگزاري همايش هاي‬ ‫زلزله‪ ،‬سيماي شهري و تكنولوژي هاي نوين ساختمان مهندسين‬ ‫مي توانند جهت تمديد و ارتقاء اقدام نمايند‪.‬‬ ‫عبدالرزاقي ادامه داد‪ :‬در آينده تعدادی سرفصل آموزشي جديد‬ ‫که از سوي وزارت مسكن و شهرسازي ابالغ شده به سرفصل‬ ‫هاي قبلي افزوده خواهد شدکه به همت سازمان نظام مهندسي‬ ‫ساختمان در استان برگزار می شود ‪.‬‬

‫تمدید پروانه اشتغال به کار‬ ‫مهندسی نیز نیاز‬ ‫به گذراندن دوره های آموزشی‬ ‫و سمینارها دارد‬

‫وي افزود‪ :‬امتياز دوره هاي آموزشي به ازاء هر ساعت ‪ 5‬امتياز‬ ‫در نظر گرفته شده و امتياز همايش ها براي هر ساعت حداكثر‬ ‫‪ 2/5‬امتياز مي باشد كه اين امتياز توسط هيأت ‪ 4‬نفره استان‬ ‫براي هر يك از همايش ها منظور خواهد شد‪.‬‬ ‫عبدالرزاقي تفاوت اين دستور العمل با دستورالعمل قبلی‬ ‫را در مطرح شدن بحث سمينار و اعتبار ‪ 3‬ساله ی گواهی‬ ‫شرکت در دوره هاي آموزشي و همايش ها و اینکه صرفاً‬ ‫يكبار جهت تمديد و ارتقاء محاسبه خواهند شد عنوان كرد‪.‬‬ ‫وي هدف اصلي اين امر را‪ ،‬ارتقاء سطح دانش فني مهندسين‬ ‫استان دانست این امر با شركت در همايش هاي تخصصي‬ ‫صنعت ساختمان و قبولي در دوره هاي آموزشي صورت‬ ‫می گیرد‪.‬‬ ‫عبدالرزاقی در پایان گفت‪ :‬بر اساس این اصالحیه برای ارتقا و‬ ‫تمدید پروانه اساتید و اعضای هیات علمی دانشگاهها شرایط‬ ‫ویژه ای در نظر گرفته شده است که متقاضیان جهت کسب‬ ‫اطالعات بیشتر می توانند با مراجعه به سایت سازمان مسکن و‬ ‫شهرسازی به آدرس‪:‬‬ ‫‪www.MASKANQAZVIN.ir‬‬ ‫مراجعه نمایند‪.‬‬

‫جدول امتیاز بندی جهت تمدید و ارتقاء پروانه اشتغال به کار مهندسی‬

‫خبر‬

‫گزارش‬

‫حداقل امتياز موفقيت در دوره هاي آموزشي‬

‫امتياز شركت در سمينارها و كنفرانسها‬

‫كل امتياز مورد نياز‬

‫ارتقاء از پايه ‪ 3‬به ‪2‬‬

‫‪200‬‬

‫‪20‬‬

‫‪400‬‬

‫ارتقاء از ‪ 2‬به ‪1‬‬

‫‪300‬‬

‫‪20‬‬

‫‪500‬‬

‫ارتقاء‌از ‪ 3‬به ‪1‬‬

‫‪500‬‬

‫‪20‬‬

‫‪900‬‬

‫تمديد در پايه ‪3‬‬

‫‪-‬‬

‫‪20‬‬

‫‪140‬‬

‫تمديد در پايه ‪2‬‬

‫‪-‬‬

‫‪20‬‬

‫‪160‬‬

‫تمديد در پايه ‪1‬‬

‫‪-‬‬

‫‪20‬‬

‫‪180‬‬

‫مصاحبه‬

‫خواندنی ها‬

‫مقاله‬

‫‪29‬‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬ ‫ساختمان استان قزوين‬ ‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫رئیس هیات مدیره صندوق قرض الحسنه سازمان نظام مهندسی ساختمان استان قزوین تشریح کرد؛‬

‫شرایط اعطاء وام توسط صندوق قرض الحسنه سازمان نظام مهندسي‬ ‫مهندس محمد رضا گروئی به تشریح عملکرد صندوق پرداخت و گفت ‪ :‬صندوق قرض الحسنه سازمان نظام مهندسی ساختمان‬ ‫استان قزوین با بیش از ‪ 400‬نفر عضو و کسب امتیازات باال در بین ‪ 300‬صندوق قرض الحسنه زیر مجموعه صندوق حضرت‬ ‫ابوالفضل (ع) رتبه ‪ 10‬صندوق برتر را کسب نموده و این افتخار را به اعضا محترم صندوق تبریک عرض می نماید ‪.‬‬ ‫وی در ادامه بیان کرد‪ :‬پذیرای اعضاء جدیدی بنیز برای صندوق می باشیم و در راستای اعطای تسهیالت بهینه و خدمات بهتر با‬ ‫شرایط ذیل وام های خود را به صورت قرض الحسنه پرداخت می نماییم ‪.‬‬ ‫‪ -1‬پرداخت وام ده میلیون ریالی ‪ 10/000/000‬ریالی با مبلغ سپرده ‪ 3/000/000‬ریال‬ ‫‪ -2‬پرداخت وام بیست میلیون ریالی ‪ 20/000/000‬ریالی با مبلغ سپرده ‪ 6/500/000‬ریال‬ ‫‪ -3‬پرداخت وام سی میلیون ریالی ‪ 30/000/000‬ریالی با مبلغ سپرده ‪ 10/000/000‬ریال‬ ‫وی با اشاره به جدول زیر گفت ‪ :‬برای دریافت اطالعات بیشتر و عضویت در صندوق به ساختمان شماره ‪ 2‬سازمان مراجعه فرمایید ‪.‬‬ ‫آمار عملكرد صندوق قرض الحسنه سازمان نظام مهندسي از ‪ 87/4/1‬تا ‪88/5/20‬‬ ‫‪1‬‬

‫تعداد اعضا ‌ء در زمان شروع فعاليت هيأت مديره جديد(‪)87/4/20‬‬

‫‪ 370‬نفر‬

‫‪2‬‬

‫تعداد كل اعضاء در تاريخ ‪88/5/20‬‬

‫‪ 402‬نفر‬

‫‪3‬‬

‫تعداد وام عادي پرداخت شده از تاريخ ‪ 87/4/1‬تاتاريخ ‪88/5/20‬‬

‫‪ 117‬نفر‬

‫‪4‬‬

‫تعداد وام ضروري پرداخت شده از تاريخ ‪ 87/4/1‬تا تاريخ ‪88/5/20‬‬

‫‪ 27‬نفر‬

‫‪5‬‬

‫تعداد اعضاء درخواست داده برای وام عادي (در دونوبت)‬

‫‪ 45‬نفر‬

‫‪6‬‬

‫تعداد افراد درخواست داده برای وام ضروري‬

‫‪ 1‬نفر‬

‫‪7‬‬

‫درصد اعضاء صندوق كه موجود ي آنها زير ‪ 2.000.000‬ريال است‬

‫‪ 107‬نفر=‪%27‬‬

‫‪8‬‬

‫درصد اعضاء صندوق كه موجودي آنها بين ‪ 2.000.000‬ريال و ‪ 5.000.000‬ريال است‬

‫‪ 80‬نفر =‪%20‬‬

‫‪9‬‬

‫درصد اعضاء صندوق كه موجودي آنها باالي ‪ 5.000.000‬ريال است‬

‫‪ 215‬نفر =‪% 53‬‬

‫‪10‬‬

‫تعداد اقساط معوقه در تاريخ ‪87/4/10‬‬

‫‪ 36‬نفر‬

‫‪11‬‬

‫تعداد اقساط معوقه د رتاريخ ‪88/5/20‬‬

‫‪ 42‬نفر‬

‫‪12‬‬

‫مبلغ واريزي ماهيانه بابت برگشت وام به صورت اقساط در حدود‬

‫‪ 130.000.000‬ريال‬

‫‪13‬‬

‫مبلغ موجودي اعضاء در حسابهاي مسدودي ايشان(بر اساس آمار صندوق) تا ‪88/5/20‬‬

‫‪ 1.606.415.000‬ريال‬

‫‪14‬‬

‫كل مبلغ وام پرداخت شده (عادي و ضروري) در طي سالهاي گذشته كاري‬

‫‪ 2.710.000.000‬ريال‬

‫فعاليتهاي صورت گرفته‌(به اختصار)‪:‬‬ ‫‪ -1‬تعريف وام به دو صورت عادي و ضروري براي اعضاء برای حل مشكالت‬ ‫مالي عادي وخاص‬ ‫‪ -2‬تهيه وتنظيم فرمهاي مخصوص برای درخواست وام و پرداخت وام عادي ووام‬ ‫ضروري‬ ‫‪ -3‬افزايش سطح وام از پنج ميليون ريال به ده ميليون و بيست ميليون ريال‬ ‫‪ -4‬افزايش پرداخت وام از ميانگين ساالنه ‪ 450‬ميلوين ريال به ‪ 940‬ميليون ريال در‬ ‫سال ‪ 85‬و ‪ 1700‬ميليون ريال در سال ‪ 86‬و ‪ 2700‬ميليون ريال در سال ‪ 87‬و ‪88‬‬ ‫‪ -5‬افزايش موجودي اعضاء برای اعطاي وام بيشتر و تغيير ضريب از ‪ 8‬به ‪ 4‬برابر‬ ‫موجودي و نزديك شدن به ضريب استاندارد‪ 3‬برابر موجودي‬

‫‪ -6‬تعريف حق عضويت ماهيانه برای شارژ صندوق و افزايش پس انداز اعضاء‬ ‫‪ -7‬برنامه زمانبندي برای اعطاي وام از هشتم تا پانزدهم هرماه‬ ‫‪ -8‬افزايش توان مالي و درآمد صندوق ناشي از تعريف كارمزد براي وامهاي عادي‬ ‫و ضروري‬ ‫‪ -9‬انتخاب صندوق نظام مهندسي به عنوان ‪ 10‬صندوق برتر در بين صندوقهاي عضو‬ ‫بانك حضرت ابوالفضل (ع) (در بين بيش از ‪ 300‬صندوق)‬ ‫‪ -10‬دريافت ‪ 220.000.000‬ريال از صندوق حضرت ابوالفضل در سال ‪ 87‬برای‬ ‫شارژ صندوق نظام‬ ‫‪ -11‬دريافت ‪ 340.000.000‬ريال از صندوق حضرت ابوالفضل در تيرماه ‪ 88‬برای‬ ‫شارژ ‬ ‫خبر‬

‫گزارش‬

‫مصاحبه‬

‫خواندنی ها‬

‫مقاله‬

‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬ ‫ساختمان استان قزوين‬ ‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫‪30‬‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫نظرصرف کارشناسی‬ ‫حوادث در کارگاههای ساختمانی وضوابط تعیین مقصرازنقطه ِ‬ ‫غالمرضا بخارایی‬ ‫کارشناس رسمی دادگستری‬ ‫حوادث ناشی ازکار‬

‫خصوصی پیمانها و مقررات آنها وقوانین ومقررات بسیار دیگری که به‬ ‫تناسب ماهیت حادثه ضرورت اشراف به آنها مشخص خواهد شد‬ ‫نکته قابل توجه این است که در قوانین برای اشخاصی که استنکاف آنها از‬ ‫اجرای مقررات مربوطه که منتج به ایراد صدمه به دیگران میگردد مجازات‬ ‫تعیین شده است که با این وصف با استناد به ماده‪ 2‬قانون مجازات اسالمی‬ ‫از مصادیق جرم تلقی خواهد شد که دراین صورت فعل وترک فعل آنان‬ ‫وصف کیفری خواهد داشت بنابراینبا توجه به اصل قانونی بودن مجازات‪،‬‬ ‫هرگزنبایدجرمی را بدون استناد به عنصر قانونی آن منتسب به اشخاص نمود‬ ‫البته این بدان معنی نیست که کارشناس درامربررسی قانونی وماهوی دعوی‬ ‫که از وظایف دادگاه میباشد دخالت نماید بلکه منظور این است که الاقل‬ ‫قوانین ومقررات مربوط به تخصص خود را دانسته وبه آنها استناد نماید ودر‬ ‫صورت عدم وجود مقرراتی تخصصی وفنی درباره موضوع ‪،‬نظریه خودرا‬ ‫بر پایه دالیل وبراهین قوی استوار نماید‪ ،‬همانگونه که ماده ‪ 19‬قانون کانون‬ ‫کارشناسان رسمی دادگستری مقرر میدارد «اظهارنظرکارشناسی بایدمستدل‬ ‫وصریح باشد» البته بدیهی است که تصمیم نهای با مقام قضایی است زیرا‬ ‫گزارش کارشناس وجه طریقیت داشته و وجه موضوعیت ندارد‬ ‫اکنون با توضیحات مختصری که در باال آمد به بررسی آیین نامه حفاظتی‬ ‫کارگاههای ساختمانی پرداخته خواهد شد با این توضیح که در صورت‬ ‫لزوم اشاراتی کوتاه نیز به بندهای از مباحث دوازدهم ودوم مقررات ملی‬ ‫ساختمان خواهیم داشت‬ ‫مهمترین مواد قانونی که درراستای بررسی حوادث در کارگاههای‬ ‫ساختمانی مستند استنباط کارشناسان میباشد آیین نامه حفاظتی کارگاههای‬ ‫ساختمانی مشتمل بر ‪9‬فصل و‪324‬ماده میباشد که به استناد مواد ‪ 85‬و‪ 86‬قانون‬ ‫جمهوری اسالمی ایران در جلسه مورخ ‪ 81 /2 /17‬شورایعالی حفاظت فنی‬ ‫مورد بررسی نهایی وتأیید قرار گرفته و در تاریخ ‪ 1381/6/9‬به تصویب وزیر‬ ‫کار وامور اجتماعی رسیده است‬

‫حوادثی که در کارگاه های ساختمانی به وقوع‬ ‫می پیونددازجمله حوادثی هستندکه بررسی آنها از‬ ‫ویژگیهای خاصی برخوردار است که بررسی دقیق آنها وکشف علل مؤثر‬ ‫در بروز آنها وتعیین اشخاصی که تقصیر(از نقطه نظرِصرف کارشناسی) آنها‬ ‫مؤثر در بروز حادثه بوده اند مستلزم آگاهی و اشراف داشتن کارشناس به‬ ‫قوانین ومقررات فراوانی است که ناظر بر وظایف قانونی تعریف شده برای‬ ‫اشخاص (حقیقی یا حقوقی ) است که به اشکال مختلف دخیل در اجرای‬ ‫عملیات ساختمانی از ابتدا تا انتهای کار است‪.‬‬ ‫از آنجائی که اعضاء محترم سازمان نظام مهندسی وکنترل ساختمان نیز مانند‬ ‫اشخاصی هستند که همواره و به نوعی درارتباط با این مساله خطیر ومهم‬ ‫میباشند بنابراین برای آشنایی این عزیزان با این مقوله‪ ،‬مباحث مربوطه در‬ ‫سلسله مقاالتی به استحضار رسانیده میشود که با توجه به اهمیت موضوع‬ ‫درخواست میگردد با در اختیارداشتن تمام مقاالت مربوطه زمینه ای را برای‬ ‫داشتن اشراف کلی به موضوع برای خود فراهم آورند‬ ‫نکته حائزاهمیت دیگر این است که در سلسه مقاالتی که ارایه میشود‬ ‫موضوع در ارتباط با استنباط کارشناسی ازمقررات مربوطه(فنی وتخصصی)‬ ‫در راستای احراز علل مؤثر دربروزحادثه و متعاقب آن تعیین اشخاصی که‬ ‫حادثه یاد شده متأثراز بی احتیاطی یا بی مباالتی یا عدم مهارت ویا عدم‬ ‫رعایت نظامات دولتی از سوی آنان بر اساس مقررات فنی وتخصصی‬ ‫مربوطه است میباشد اما با توجه به اینکه اشخاص مختلفی دراین تشخیصی‬ ‫که توسط کارشناس داده میشود مواجه با پاسخگویی خطای خود مواجه‬ ‫خواهند شد ؛اینجاست که ضرورت آگاهی این اشخاص نیز از آنچه که‬ ‫ابتدا به شرح تعاریفی که برای صاحب کار وکارفرما در کارگاههای‬ ‫مبنای تصمیم گیری کارشناس است کامال ًمحسوس ومشهود است‬ ‫ساختمانی در آیین نامه فوق االشاره آمده میپردازیم‪:‬‬ ‫ازجمله قوانین ومقرراتی که کارشناس باید نسبت به آنها آگاهی داشته‬ ‫باشد قانون کار ومقررات مربوطه ‪،‬آیین نامه های حفاظت فنی وبهداشت تعریف صاحب کار در کارگاه‬ ‫کار(مصوبات شورای عالی حفاظت فنی) به ویژه آیین نامه حفاظتی ساختمانی‬ ‫کارگاههای ساختمانی همچنین قانون شهرداری‪،‬قانون نظام مهندسی و کنترل در بند ج از فصل اول آیین نامه‬ ‫ساختمان‪،‬آیین نامه اجرایی قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان ‪،‬مقررات حفاظتی کارگاههای ساختمانی‬ ‫ملیساختمانبهویژهمبحثدوازدهممقرراتملیساختمان(ایمنیوحفاظت در تعریف صاحب کار چنین‬ ‫کار در حین اجرا)ومبحث دوم مقررات ملی ساختمان یانظامات اداری» آیین میخوانیم‬ ‫نامه ماده ‪33‬قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان» ونیز مجموع شیوه نامه «صاحب کار شخصی است‬ ‫های آئین نامه اجرای مصوب ‪1375‬و آیین نامه اجرایی ماده ‪ 33‬مصوب حقیقی یا حقوقی که مالک یا‬ ‫‪1383‬هیات وزیران»قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان» ومقررات مربوط قائم مقام قانونی مالک کارگاه‬ ‫به حریم های خطوط تحت فشار برق‪،‬موافقتنامه‪،‬شرایط عمومی وشرایط ساختمانی بوده وانجام یک یا چند‬

‫خبر‬

‫گزارش‬

‫مصاحبه‬

‫خواندنی ها‬

‫مقاله‬

‫‪31‬‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫نوع از عملیات ساختمانی را به یک یا چند پیمانکار محول مینماید ویا خود‬ ‫رأسا ًیک یا تعدادی کارگر را در کارگاه ساختمانی متعلق به خود بر اساس‬ ‫مقررات قانون کار به کار می گمارد که در حالت دوم کارفرما محسوب‬ ‫میگردد»‬

‫بند ‪11-3-1-12‬مبحث ‪ 12‬مقررات ملی ساختمان صاحب کار را این گونه‬ ‫تعریف مینماید ‪:‬‬

‫«صاحب کار شخصی است حقیقی یا حقوقی که مالک یا قائم مقام قانونی‬ ‫مالک کارگاه ساختمانی بوده وانجام عملیات ساختمانی و مسوولیت ایمنی‬ ‫آن را بربر اساس قرار داد کتبی به مجری واگذار مینماید‪ .‬چنانچه که صاحب‬ ‫کار پروانه اشتغال به کار در زمینه اجرا باشد وخود رأسا ًعملیات ساختمانی را‬ ‫عهده دار شود بر اساس بند ‪10-3-1-12‬مجری میباشد‬ ‫بنابراین همانگونه که مشاهده میگردد مادامیکه صاحب کار کسی را رأساً بر‬ ‫بر اساس مقررات قانون کار به کار نگمارده است کارفرما تلقی نگردیده واین‬ ‫که دیده میشود بعضا ًکلمه کارفرما را به صاحب کار اطالق مینمایند استنباط‬ ‫بنده این است که تعریفی غیر حقوقی بوده که باید در به کارگیری الفاظ دقت‬ ‫گردد که لفظ به کار برده شده داللت بر چه معنایی مینماید به عبارت دیگر‬ ‫اینکه وقتی به کسی کارفرما گفته میشود باید توجه داشت که به استناد ماده ‪3‬‬ ‫قانون کار« کارفرما شخصی است حقیقی یاحقوقی که کارگر به درخواست‬ ‫وبه حساب او در مقابل دریافت حق السعی کار میکند»وآثار حقوقی مترتب‬ ‫بر این لفظ این خواهد بود که نامبرده باید پاسخگوی نتایج حاصله از عدم‬ ‫اجرای قانون کار ومقررات مربوطه باشد در صورتیکه کارگرانی که در‬ ‫کارگاه ساختمانی صاحب کار مشغول کار هستند اگرتبعیت حقوقی و تبعیت‬ ‫اقتصادی از وی نداشته باشند بنابراین کارفرما تلقی نگردیده و به همین دلیل‬ ‫است که در آیین نامه یاد شده صاحب کارزمانی به عنوان کارفرما شناخته‬ ‫میشود که خود رأسا ً یک یا تعدادی کارگر را در کارگاه ساختمانی متعلق‬ ‫به خود بر بر اساس مقررات قانون کار به کار گمارد بنابراین باید از به کار‬ ‫بردن کلمه کارفرما برای صاحب کار به شرح تعریف شده در باال خود داری‬ ‫نمود‬ ‫تعریف کارفرما در کارگاه ساختمانی‬ ‫بند د از فصل اول آیین نامه حفاظتی کارگاههای ساختمانی کارفرما را‬ ‫چنین تعریف کرده است‪:‬‬

‫«کارفرما در کارگاه ساختمانی شخصی است حقیقی یا حقوقی که یک یا‬ ‫تعدادی کارگر را در کارگاه ساختمانی بر بر اساس مقررات قانون کار وبه‬ ‫حساب خود به کار میگمارد اعم از اینکه پیمانکار اصلی ‪،‬پیمانکارجزو یا‬ ‫صاحب کار باشد »‬ ‫این تعریف به تبعیت از ماده ‪ 3‬قانون کارمیباشد که کارفرما را اینگونه‬ ‫تعریفمینماید‬ ‫«کارفرما شخصی است حقیقی یا حقوقی که کارگر به درخواست وبه‬ ‫حساب او در مقابل دریافت حق السعی کار میکند »‬ ‫ودر بند ‪ 14-3-1-12‬مبحث ‪ 12‬مقررات ملی ساختمان در تعریف کارفرما‬ ‫اینگونه آمده است‬

‫«کارفرماشخصی است حقیقی یا حقوقی که یک یا چند نفر کارگر را در‬ ‫کارگاه ساختمانی به حساب خود وبا پرداخت مزد به کار می گمارد ‪ .‬اعم‬ ‫ازاینکه پیمانکار ‪،‬مجری یا صاحب کار باشد»‬ ‫بنابراین صاحب کار‪ ،‬پیمانکار اصلی‪ ،‬مجری و یا پیمانکار جزو از لحظه ای‬ ‫که یک یا تعدادی کارگررا در کارگاه ساختمانی بر بر اساس مقررات قانون‬

‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬ ‫ساختمان استان قزوين‬ ‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫کار وبه حساب خود به کار بگمارد کارفرما تلقی گردیده وباید تمام وظایفی‬ ‫که قانونا ًمکلف به اجرا ورعایت میباشد را در تمام امورمربوطه اعمال نماید‬ ‫تعریف کارگاه ساختمانی‬

‫در آیین نامه حفاظتی کارگاههای ساختمانی تعریف ویژه ای از کارگاه‬ ‫ساختمانی نشده است شاید به این علت است که با توجه به تعریف جامعی‬ ‫که در ماده ‪ 4‬قانون کار از کارگاه به عمل آمده ضرورت تعریف از کارگاه‬ ‫ساختمانی در آیین نامه حفاظتی کارگاههای ساختمانی احساس نگردیده‬ ‫است اما به نظر میرسد با توجه به ویژگی های مقررات موجود در این آیین‬ ‫نامه بهتر میبود که این تعریف به عمل میآمد به طوری که تعریف مورد نظررا‬ ‫در مبحث ‪ 12‬مقررات ملی ساختمان شاهد هستیم که در اینجا پس از درج‬ ‫ماده‪ 4‬قانون کارمفاد مندرج در بند ‪3-3-1-12‬از مبحث ‪ 12‬مقررات ملی‬ ‫ساختمان آورده خواهد شد‬ ‫ماده ‪ 4‬قانون کار ‪:‬کارگاه محلی است که کارگر به درخواست کارفرما یا‬ ‫نماینده او در آن جا کار میکند‪،‬از قبیل مؤسسات صنعتی ‪،‬کشاورزی ‪،‬معدنی‪،‬‬ ‫ساختمانی‪،‬ترابری‪،‬خدماتی‪،‬تجاری‪،‬تولیدی‪،‬اماکنعمومیوامثالآنها‬ ‫تمام تأسیساتیکه به اقتضای کارمتعلق به کارگاه اند ‪،‬از قبیل‬ ‫نمازخانه‪،‬ناهارخوری‪،‬تعاونیها‪،‬شیر خوارگاه ‪،‬مهد کودک‪،‬درمانگاه‪،‬‬ ‫حمام‪،‬آموزشگاه حرفه ای ‪،‬قرائت خانه‪،‬کالسهای سوادآموزی و سایر‬ ‫مراکز آموزشی واماکن مربوط به شورا و انجمن اسالمی و بسیج کارگران‬ ‫‪،‬ورزشگاه و وسایل ایاب و ذهاب و نظایر آنها جزو کارگاه میباشند‬ ‫باتوجه به مندرجات ماده قانونی باال تمام کارفرمایان باید به این امر مهم‬ ‫توجه داشته باشند که رعایت مقررات ایمنی در راستای صیانت از نیروی کار‬ ‫ِصرفا ًبه محوطه محدودی که متعارفاً کارگاه نامیده می شود‪ ،‬بسنده نگردیده‬ ‫وتمامی مکانهای نامبرده در باال کارگاه بوده و مشمول رعایت مقررات ایمنی‬ ‫مربوطه هستند‪.‬‬ ‫بند ‪ 3-3-1-12‬از مبحث ‪12‬مقررات ملی ساختما ن‪ ،‬کارگاه ساختما نی را‬ ‫اینگونه تعریف مینماید« کارگاه ساختمانی محلی است که یک یا تعدادی از‬ ‫عملیات ساختمانی مندرج در بند ‪ 3-3-1-12‬در آن انجام میشود ‪0‬در صورت‬ ‫استفاده از معابر مجاور کارگاه برای انبار کردن مصالح یا استقرار تجهیزات‬ ‫وماشین آالت ‪،‬این محلها نیز جزوکارگاه ساختمانی محسوب میشود»‬ ‫تعریفعملیاتساختمانی‬ ‫ودربند ‪ 3-3-1-12‬در تعریف عملیات ساختمانی چنین آمده است که‬ ‫«عملیات ساختمانی عبارت است از‪:‬‬

‫تخریب‪،‬گودبرداری‪،‬حفاظتگودبرداریوپیسازی‪،‬احداث‪،‬توسعه‪،‬تعمیر‬ ‫اساسی وتقویت بنا‪،‬خاکبرداری‪،‬خاکریزی تسطیح زمین وساخت قطعات‬ ‫پیش ساخته در محل کارگاه ساختمانی‪،‬حفر چاهها ومجاری فاضالب وسایر‬ ‫تأسیسات زیر بنایی»‪.‬‬ ‫نکته حائز اهمیتی که از این تعریف میتوان برداشت واستنباط نمود‪ ،‬بهره‬ ‫گیری کارشناس یا مستنبط استنباط قراردادن مقررات آیین نامه حفاظتی‬ ‫کارگاههای ساختمانی در بررسی حوادث ناشی از کار درهر مکانی است‬ ‫که عملیات ساختمانی به شرح باال در حال انجام است ‪.‬‬ ‫به طور مثال‪ ،‬در گوشه ای از یک کارگاه صنعتی عملیاتی را صورت‬ ‫میدهند که از مصادیق عملیاتی است که در بند ‪ 3-3-1-12‬از مبحث ‪12‬‬ ‫مقررات ملی ساختمان ذکر گردیده است بنابراین مقرراتی که در آیین نامه‬ ‫حفاظتی کارگاههای ساختمانی صرفاً ناظر بر اجرای عملیات ساختمانی در‬ ‫بند یاد شده است‪ ،‬قابل تسری در آن مکان نیزخواهد بود‪.‬‬ ‫خبر‬

‫گزارش‬

‫مصاحبه‬

‫خواندنی ها‬

‫مقاله‬

‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬

‫ساختمان استان قزوين ‪32‬‬

‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫اجرای نا مناسب باد بند در بر اساس ات و استفاده از پروفیل مستعمل‬ ‫اجرای نامناسب سازه نگهبان عدم اجرای صحیح سازه نگهبان و عدم رعایت اصول ایمنی برای کارگران ساختمانی‬

‫خبر‬

‫گزارش‬

‫مصاحبه‬

‫خواندنی ها‬

‫مقاله‬

‫گزارش تصويري از نواقص فني ساختمانها‬

‫تهيه و تنظيم ‪ :‬مهندس عباس پور قادر‬

‫تصاوير مربوط نقایص ساختمانهاي با مصالح بنایی‬

‫کیفیت پایین بتن ریزی و استفاده از میلگرد ساده‬

‫عدم پیوستگی قطعه الحاقی به ساختمان‬

‫خرد شدن شناژ زیر سقف و فرو ریختن سقف‬

‫کیفیت پایین بتن و فاصله زیاد خاموتها در شناژ قائم‬

‫نداشتن کالف قائم وشناژ افقی در ساختمان‬

‫کیفیت پایین بتن و حذف تنگ ها‬

‫‪33‬‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫اجرای نا مناسب مهار بند که پس از پایان کار حذف می گردد‬

‫عدم رعایت اصول فنی در چشمه اتصال‬

‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬ ‫ساختمان استان قزوين‬ ‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫باد بند تک در پیلوت‬

‫تغییر مقطع بادبند در محل وصله‬

‫اتصال غیر مجاز سه باد بند به یک ستون‬

‫عدم رعایت حداکثر میزان مجاز الغری مهار بند‬

‫وجود پالستو فوم به جای بتن تیر‬

‫نداشتن کاور میلگرد در تیر بتنی‬

‫نا شاقول بودن ستون بتنی‬

‫اجرای نا مناسب چاهک سازه نگهبان‬

‫اجرای نامناسب تیر بتنی در چشمه اتصال‬

‫نا مناسب بودن تیر میانی اتصال و عدم سخت کننده در تیر میانی‬ ‫خبر‬

‫گزارش‬

‫مصاحبه‬

‫خواندنی ها‬

‫مقاله‬

‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬

‫ساختمان استان قزوين ‪34‬‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫دوره هاي آموزشي شش ماه دوم برای ارتقاء یا تمدید پايه در سال ‪88‬‬ ‫رديف‬

‫عنوان دوره‬

‫تاريخ برگزاري دوره ها‬

‫‪1‬‬

‫ساعت برگزاري‬

‫تاریخ‬ ‫آزمون‬

‫مكان‬ ‫برگزاري‬

‫تعداد‬ ‫ساعات‬ ‫دوره‬

‫نام استاد‬ ‫هزينه دوره‬

‫شانزدهمین دوره آموزشی‬ ‫آشنايي با مباني گودبرداري و‬ ‫سازه هاي نگهبان (عمران نظارت‬ ‫محاسبات و اجراء‪ ،‬معماری اجراء)‬

‫‪88/8/20‬‬

‫‪88/8/21‬‬

‫‪88/8/22‬‬

‫‪ 8‬صبح الی‪17:30‬‬

‫‪88/8/30‬‬

‫واحد آموزش‬

‫‪24‬‬

‫دکتر اشرفی و دكتر‬ ‫شرفی‬ ‫‪ 580.000‬ریال‬

‫‪2‬‬

‫دهمین دوره آموزشی اصول‬ ‫عمومي خدمات مهندسي‬

‫‪------‬‬

‫‪88/8/14‬‬

‫‪88/8/15‬‬

‫‪ 8‬صبح الی‪17:30‬‬

‫‪88/8/23‬‬

‫واحد آموزش‬

‫‪16‬‬

‫مهندسریاحی‬ ‫‪ 500.000‬ریال‬

‫‪3‬‬

‫هفتمین دوره آموزشی نکات ویژه‬ ‫در طراحی و محاسبه سازه های‬ ‫فوالدی (عمران‪ ،‬محاسبات)‬

‫‪88/9/5‬‬

‫‪88/9/6‬‬

‫‪88/9/7‬‬

‫‪ 8‬صبح الی‪17:30‬‬

‫‪88/9/14‬‬

‫واحد آموزش‬

‫‪24‬‬

‫دكترنجيمي‬ ‫‪ 580.000‬ریال‬

‫‪4‬‬

‫سیزدهمین دوره آموزشی مصالح‬ ‫و فرآورده های ساختمانی (عمران‬ ‫و معماري‪ ،‬نظارت و اجراء)‬

‫‪------‬‬

‫‪88/9/12‬‬

‫‪88/9/13‬‬

‫‪ 8‬صبح الی ‪2:30‬‬ ‫‪ 14:30‬الی ‪18‬‬

‫‪88/9/21‬‬

‫واحد آموزش‬

‫‪20‬‬

‫دکترزاهدي‬ ‫‪ 580.000‬ریال‬

‫‪5‬‬

‫پانزدهمین دوره آموزشی اجراي‬ ‫ساختمانهاي فوالدي (عمران‬ ‫نظارت و اجراء‪ ،‬معماری اجراء)‬

‫‪88/9/18‬‬

‫‪88/9/19‬‬

‫‪88/9/20‬‬

‫‪ 8‬صبح الی ‪2:30‬‬ ‫‪ 14:30‬الی ‪18‬‬

‫‪88/9/28‬‬

‫واحد آموزش‬

‫‪24‬‬

‫مهندسمرتضوی‬ ‫‪ 580.000‬ریال‬

‫‪6‬‬

‫چهارمين دوره آموزشي الزامات‬ ‫عمومي سازه‪ ،‬تأسيسات برقي و‬ ‫مكانيكيساختمان(معماري‪-‬‬ ‫نظارت)‬

‫‪88/9/25‬‬

‫‪88/9/26‬‬

‫‪88/9/27‬‬

‫‪ 8‬صبح الی ‪2:30‬‬ ‫‪ 14:30‬الی ‪18‬‬

‫‪88/10/8‬‬

‫واحد آموزش‬

‫‪24‬‬

‫‪7‬‬

‫هفتمین دوره آموزشی نکات ویژه‬ ‫در طراحی و محاسبه سازه های‬ ‫بتنی (عمران‪ ،‬محاسبات)‬

‫‪88/10/2‬‬

‫‪88/10/3‬‬

‫‪88/10/4‬‬

‫‪ 8‬صبح الی‪12:30‬‬ ‫‪ 14:30‬الی ‪18‬‬

‫‪88/10/12‬‬

‫واحد آموزش‬

‫‪24‬‬

‫‪8‬‬

‫چهارمين دوره آموزشي تأسيسات‬ ‫گرمايي‪ ،‬تعويض هوا و تهويه‬ ‫طبوع(مكانيك)‬

‫‪88/10/9‬‬

‫‪88/10/10‬‬

‫‪88/10/11‬‬

‫‪ 8‬صبح الی ‪2:30‬‬ ‫‪ 14:30‬الی ‪18‬‬

‫‪ 88/10/19‬واحد آموزش‬

‫‪24‬‬

‫‪9‬‬

‫سيزدهمین دوره آموزشی اجراي‬ ‫ساختمانهايبتنآرمه(عمران‬ ‫نظارت و اجراء‪ ،‬معماری اجراء)‬

‫‪88/10/16‬‬

‫‪88/10/17‬‬

‫‪88/10/18‬‬

‫‪ 8‬صبح الی ‪2:30‬‬ ‫‪ 14:30‬الی ‪18‬‬

‫‪88/10/26‬‬

‫واحد آموزش‬

‫‪24‬‬

‫‪10‬‬

‫پنجمين دوره آموزشي طراحي‬ ‫سيستم هاي جريان ضعيف(برق)‬

‫‪88/10/23‬‬

‫‪88/10/24‬‬

‫‪88/10/25‬‬

‫‪ 8‬صبح الی ‪2:30‬‬ ‫‪ 14:30 -‬الی ‪18‬‬

‫‪88/11/3‬‬

‫واحد آموزش‬

‫‪24‬‬

‫‪11‬‬

‫هشتمین دوره آموزشی ژئوتكنيك‬ ‫و طراحي پي (عمران محاسبات)‬

‫‪88/10/30‬‬

‫‪88/11/1‬‬

‫‪88/11/2‬‬

‫‪ 8‬صبح الی‪7:30‬‬

‫‪88/11/10‬‬

‫واحد آموزش‬

‫‪24‬‬

‫دکتر فخری ‪580.000‬‬ ‫ریال‬

‫‪12‬‬

‫سیزدهمین دوره آموزشی‬ ‫ساختمانهایبامصالحبنایی(عمران‬ ‫نظارت و اجراء‪ ،‬معماری اجراء)‬

‫‪88/11/7‬‬

‫‪88/11/8‬‬

‫‪88/11/9‬‬

‫‪ 8‬صبح الی ‪30:‬‬

‫‪88/11/17‬‬

‫واحد آموزش‬

‫‪24‬‬

‫دکترحمیدرضا‬ ‫اشرفی‪ 580.000‬ریال‬

‫‪13‬‬

‫هفتمین دوره آموزشی بارهای‬ ‫وارد بر ساختمان (عمران‪،‬‬ ‫محاسبات )‬

‫‪88/11/14‬‬

‫‪88/11/15‬‬

‫‪88/11/16‬‬

‫‪ 8‬صبح لی‪17:30‬‬

‫‪88/11/28‬‬

‫واحد آموزش‬

‫‪24‬‬

‫مهندس‬ ‫جعفری‪ 580.000‬ریال‬

‫‪14‬‬

‫پنجمين دوره آموزشي الزامات‬ ‫عموميمعماري(معماري‪-‬نظارت)‬

‫‪88/11/21‬‬

‫‪88/11/22‬‬

‫‪88/11/23‬‬

‫‪ 8‬صبح الی ‪30:‬‬

‫‪88/12/1‬‬

‫واحد آموزش‬

‫‪24‬‬

‫خبر‬

‫گزارش‬

‫مصاحبه‬

‫خواندنی ها‬

‫مقاله‬

‫مهندس رضوی‬ ‫‪ 580.000‬ریال‬

‫دکتر اشرفی و مهندس‬ ‫مرتضوي‪ 580.000‬ریال‬

‫رشته‬

‫بخش اول ‪ -‬عناوین دوره های الزامی برای تمدید و ارتقاء پایه پروانه اشتغال به کار مهندسان بر اساس مقررات دفتر تدوین و ترویج مقررات ملی‬

‫صالحیت‬

‫نظارت‬

‫عناوین دوره ها (کد دوره )‬

‫اصول عمومي خدمات‬ ‫مهندسي‬

‫آشنايي با مصالح و فرآورده‬ ‫هاي ساختماني‬

‫ايمني و حفاظت كار‬ ‫در حين اجراء‬

‫نظارت بر اجراي ساختمانهاي‬ ‫فوالدي‬

‫آشنايي با مباني‬ ‫گودبرداري و سازه هاي‬ ‫نگهبان‬

‫نظارت بر اجراي ساختمان‬ ‫هاي بتن آرمه‬

‫محاسبات‬

‫معماری‬

‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫گودبرداري و سازه هاي نگهبان‬

‫مديريت كارگاه هاي ساختماني‬

‫مطالعات ترافيك معابر و تقاطع ها‬

‫طراحي سيستم هاي جريان ضعيف‬

‫ساختمانهاي با مصالح‬ ‫بنايي‬

‫آشنايي با مباني‬ ‫گودبرداري و سازه هاي‬ ‫نگهبان‬

‫نظارت طراحی‬

‫عمران‬ ‫بارهاي وارد بر‬ ‫ساختمان‬

‫اصول عمومي خدمات‬ ‫مهندسي‬

‫تاسیسات‬ ‫مکانیکی‬

‫نقشه برداری‬

‫شهرسازی‬

‫ژئوتكنيك و طراحي پي‬

‫نكات ويژه در طراحي‬ ‫و محاسبه سازه هاي‬ ‫فوالدي‬

‫جزئيات و عناصر‬ ‫معماري‬

‫تاسیسات برقی نظارت طراحی‬

‫نظارت طراحی‬

‫نظارت طراحی‬ ‫بر اساس ات و‬ ‫پاگردها‬

‫نظارت طراحی‬

‫ترافیک‬

‫نكات ويژه در طراحي و‬ ‫محاسبه سازه هاي بتني‬

‫الزامات عمومي معماري‬

‫اصول عمومي خدمات‬ ‫مهندسي‬

‫اصول عمومي خدمات‬ ‫مهندسي‬

‫طراحي و كنترل تراز‬ ‫سقف هاي‬

‫تفكيك اراضي شهري‬

‫نظارت طراحی‬

‫نكات ويژه نرم افزارهاي‬ ‫محاسباتي‬ ‫اصول و مباني طراحي و‬ ‫معماري ساختمانهاي بلند‬ ‫مرتبه‬

‫تأسيسات برقي‬

‫تأسيسات لوله كشي‬ ‫گاز ساختمانها‬

‫تهيه نقشه هاي‬ ‫مسطحاتي و رقومي‬ ‫عمليات خاكي‬ ‫انطباق شهري‬ ‫ساختمانها‬

‫مطالعات ترافیک بناهاي‬ ‫شهري‬

‫ساختمانهاي با مصالح‬ ‫بنايي‬ ‫الزامات عمومي سازه‪،‬‬ ‫تأسيسات برقي و مكانيكي‬ ‫ساختمان‬

‫آسانسورها و پله هاي‬ ‫برقي‬ ‫تأسيسات بهداشتي‬ ‫ساختمان‬ ‫آشنايي با نرم افزارهاي‬ ‫كاربردي‬ ‫انطباق کاربری اراضي‬ ‫شهري‬

‫اصول و معيارهاي‬ ‫طراحي هندسي معابر‬ ‫و تقاطع ها‬

‫مصالح و فرآورده هاي‬ ‫ساختماني‬

‫مقاله‬

‫عمران و‬ ‫معماری‬

‫مصالح و فرآورده هاي‬ ‫ساختماني‬

‫طراحي سيستم هاي توزيع‬ ‫برق‬ ‫تأسيسات گرمايي‪ ،‬تعويض‬ ‫هوا و تهويه مطبوع‬ ‫تطبيق زمين با اسناد مالكيت‬ ‫و پياده كردن زمين و عناصر‬ ‫ساختماني‬ ‫آماده سازي اراضي شهري‬

‫اصول برنامه ريزي حمل‬ ‫و نقل‬

‫اجراي ساختمانهاي‬ ‫فوالدي‬

‫روشهاي ساخت‪ ،‬فناوريهاي نوين اجراي ساختمان‬ ‫و جزئيات اجرايي‬

‫صرفه جویی در‬ ‫مصرف انرژی‬ ‫الزامات عمومي‬ ‫تأسيسات برقي (فني و‬ ‫اجرايي)‬ ‫اصول كنترل‪ ،‬بازرسي‬ ‫صرفه جويي در مصرف انرژي آسانسورها و پله هاي برقي و تحويل تأسيسات و‬ ‫تجهيزات مكانيكي‬ ‫نحوه استفاده از ‪ GPS‬در تعيين مختصات نقاط ميكروژئودزي و استفاده از سامانه‬ ‫‪ GIS‬و كاربرد آن در ساختمان‬ ‫بهسازي يافتهاي فرسوده شهري‬

‫اصول و معيارهاي طراحي‬ ‫سيستم هاي حمل و نقل‬ ‫عمومي‬

‫اجراي ساختمانهاي بتن‬ ‫آرمه‬ ‫برنامه ريزي و كنترل‬ ‫پروژه هاي ساختماني‬

‫خبر‬

‫گزارش‬

‫مصاحبه‬

‫خواندنی ها‬

‫اجراء‬

‫اجراي ساختمانهاي با مصالح‬ ‫بنايي‬ ‫آشنايي با شرح وظايف مجري‪ ،‬ضوابط حقوقي مرتبط و قرار‬ ‫دادهاي ساخت‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫‪35‬‬ ‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬ ‫ساختمان استان قزوين‬

‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬

‫ساختمان استان قزوين ‪36‬‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫تقویم برنامه زمان برگزاری دوره هاي آموزشي غیر اجباری در سال ‪ 88‬در واحد آموزش‬ ‫رديف‬

‫عنوان دوره‬

‫تاريخ برگزاري‬

‫محل برگزاري‬

‫تعداد ساعت‬ ‫برگزاري دوره‬

‫ساعت برگزاري‬

‫اساتيد‬

‫‪1‬‬

‫دوره آموزشي زبان ( ترم ‪)13‬‬ ‫روزهای شنبه و دوشنبه‬

‫‪ 88/3/23‬الي‬ ‫‪88/6/7‬‬

‫سالن واحد‬ ‫آموزش‬

‫‪ 20‬ساعت‬

‫‪ 18:30‬الي‬ ‫‪19:30‬‬

‫خانممهندس‬ ‫شهروان مهر‬

‫‪2‬‬

‫دوره آموزشي زبان ( ترم ‪)14‬‬ ‫روزهای شنبه و دوشنبه‬

‫‪ 88/3/23‬الي‬ ‫‪88/6/7‬‬

‫سالن واحد‬ ‫آموزش‬

‫‪ 20‬ساعت‬

‫‪ 19:30‬الي ‪21‬‬

‫خانممهندس‬ ‫شهروان مهر‬

‫‪3‬‬

‫دوره آموزشي زبان ( ترم ‪)3‬‬ ‫روزهای شنبه و دوشنبه‬

‫‪ 88/3/23‬الي‬ ‫‪88/6/7‬‬

‫سالن واحد‬ ‫آموزش‬

‫‪ 20‬ساعت‬

‫‪ 16:30‬الي‬ ‫‪18:30‬‬

‫خانممهندس‬ ‫احمدي‬

‫‪4‬‬

‫دوره آموزشي زبان ( ترم ‪)1‬‬ ‫روزهای یکشنبه و سه شنبه‬

‫‪ 88/3/24‬الي‬ ‫‪88/6/8‬‬

‫سالن واحد‬ ‫آموزش‬

‫‪ 20‬ساعت‬

‫‪ 17:30‬الي‬ ‫‪18:30‬‬

‫خانممهندس‬ ‫ستاري‬

‫‪5‬‬

‫دوره آموزشي زبان ( ترم ‪)2‬‬ ‫روزهای یکشنبه و سه شنبه‬

‫‪ 88/3/24‬الي‬ ‫‪88/6/8‬‬

‫سالن واحد‬ ‫آموزش‬

‫‪ 20‬ساعت‬

‫‪ 18:30‬الي ‪20‬‬

‫خانممهندس‬ ‫ستاري‬

‫‪6‬‬

‫دوره آموزشي نرم افزار‬ ‫‪ etabs‬مرحله ( دهم)‬ ‫روزهای شنبه‬

‫‪ 88/5/10‬لغايت‬ ‫‪88/8/16‬‬

‫آموزشگاهسورنا‬

‫‪ 45‬ساعت‬

‫‪ 15‬الي ‪18‬‬

‫مهندس وطن‬

‫‪7‬‬

‫دوره آموزشي نرم افزار‬ ‫‪ etabs‬مرحله ( يازدهم)‬ ‫روزهای پنج شنبه‬

‫‪ 88/5/15‬لغايت‬ ‫‪88/8/28‬‬

‫آموزشگاهسورنا‬

‫‪ 45‬ساعت‬

‫‪ 14‬الي ‪17‬‬

‫مهندس وطن‬

‫‪8‬‬

‫دوره آموزشي نرم افزار‬ ‫‪ auto cad‬مرحله ( سوم)‬ ‫روزهای یکشنبه و سه شنبه‬

‫‪ 88/5/13‬لغايت‬ ‫‪88/7/5‬‬

‫آموزشگاهسورنا‬

‫‪ 22/5‬ساعت‬

‫‪ 17‬الي ‪18:30‬‬

‫آقاي اكبرزاده‬

‫‪9‬‬

‫دوره آموزشي نرم افزار‬ ‫‪ carier‬مرحله ( سوم)‬ ‫روزهای جمعه‬

‫‪ 88/6/13‬لغایت‬ ‫‪88/8/01‬‬

‫آموزشگاهسورنا‬

‫‪ 40‬ساعت‬

‫‪ 8‬الی ‪12‬‬

‫مهندس‬ ‫ایرانمنش‬

‫شايان بذكر است واحد آموزش سازمان نظام مهندسي ساختمان استان قزوين به منظور برگزاري دوره هاي آموزشي متفرقه در شش‬ ‫ماهه دوم سال ‪ 88‬از مورخه ( ‪ 88/7/1‬الي ‪ ) 88/8/15‬به شرح ذيل در حال پيش ثبت نام دوره ها مي باشد كه متقابال» پس ازاستقبال‬ ‫اعضا محترم نظام در صورت به حد نصاب رسيدن دروس طي اطالع رساني و اعالم قبلي دوره ها برگزار خواهد گرديد‪.‬‬ ‫رديف‬

‫عنوان دوره‬

‫تاريخ برگزاري‬

‫‪1‬‬

‫دوره آموزشي ‪safe &sab‬‬

‫درحال برگزاري تا چند روز آينده طي اعالم قبلي مي باشد‬

‫‪2‬‬

‫دوره آموزشي ‪etabs‬‬

‫در حال انجام پيش ثبت نام دوره جديد در شش ماهه دوم سال ‪88‬‬

‫‪3‬‬

‫دوره آموزشي ‪auto cad‬‬

‫درحال انجام پيش ثبت نام دوره جديد در شش ماهه دوم سال ‪88‬‬

‫‪4‬‬

‫دوره آموزشي ‪3max‬‬

‫در حال تا چند روز آينده طي اعالم قبلي برگزاري مي باشد‬

‫‪5‬‬

‫دوره آموزشي زبان‬

‫در حال انجام پيش ثبت نام براي دوره هاي جديد در شش ماهه دوم سال ‪88‬‬

‫‪6‬‬

‫دوره آموزشي كرير‬

‫در حال برگزاري تا چند روز آينده طي اعالم قبلي مي باشد‬

‫خبر‬

‫گزارش‬

‫مصاحبه‬

‫خواندنی ها‬

‫مقاله‬

‫‪37‬‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬ ‫ساختمان استان قزوين‬ ‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫گزارشی از فضای سبز و تحلیل کمیت و کیفیت این‬ ‫کاربری در شهر قزوین‬ ‫تهیه و تنظیم ‪:‬فهیمه مجتهدزاده‬ ‫کارشناس ارشد شهرسازی گرایش طراحی شهری دانشگاه تهران‬

‫کارشناس ارشد معماری دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)‬ ‫فضای سبز و درختان در فرهنگ و تاریخ‬

‫در کتاب اوستا آمده است که روزی زرتشت از اهور امزدا مي پرسد‬ ‫برای بهتر زیستن خلق و خوشبختی آنها چه باید کرد و چه قومی‬ ‫خوشبخت تر هستند؟ اهورا مزدا جواب می دهد‪« :‬جامعه ای که‬ ‫مردمانش درخت بکارند و زمین های بایر را به سرزمین های بزرگ‬ ‫کشاورزی و گله داری تبدیل کنند»‪ .‬گرایش و گسترش مردم ایران به‬ ‫درختان آنچنان بوده که برخی از درختان مانند سرو از احترام بسیاری‬ ‫برخوردار و بر آن نذرها می کرده اند‬ ‫اسناد معتبر تاریخ ایران در این زمینه که بیشتر در ادبیات آمده است‪.‬‬ ‫گفتار فردوسی‪ ،‬رودکی و دیگر شعرا به صورت منظومه ها در برقراری‬ ‫روابط نزدیک و حسنه میان انسان و طبیعت است‪ .‬همچنین قوانینی که‬ ‫براساس آئین زرتشت تدوین شده باید به آن اضافه کرد‪ .‬آثار باستانی به‬ ‫صورت نقوش در کتیبه های به جای مانده‪ ،‬بیان گر این واقعیت است و‬ ‫دوستی و ارتباط ایرانیان را با گیاه و طبیعت می رساند‪ .‬تصاویر درخت‬ ‫سدر و خرما در تخت جمشید موید این نظریه است‪.‬‬ ‫پس از استیالی اعراب و گسترش اسالم در سرزمین ایران‪ ،‬مطابق‬ ‫دستورات رسول خدا محمد (ص) حفظ و حراست‪ ،‬حمایت گیاهان‬ ‫و محیط زیست همچنان ادامه یافت‪« .‬حضرت محمد (ص) می فرماید‪:‬‬ ‫نزد من شکستن شاخه به منزله شکستن بال فرشتگان است‪».‬‬

‫تعریف فضای سبز شهری‬

‫منظور از فضای سبز شهری‪ ،‬نوعی از سطوح کاربری زمین شهری با‬ ‫پوشش گیاهی انسان ساخت است که هم واجد «بازدهی اجتماعی»‬ ‫و هم واحد «بازدهی اکولوژیکی» هستند‪ .‬دراین میان باغهای میوه‬ ‫در شهر می توانند هم واحد بازدهی اکولوژیکی باشند و هم واحد‬ ‫بازدهی اقتصادی‪ ».‬اما به علت عدم امکان بهره برداری عمومی‪ ،‬فضای‬ ‫خصوصی تلقی شده و نمی توانند واحد بازدهی اجتماعی باشند‪(.‬ص‬

‫‪ 28‬سعیدنیا‪.)1379‬‬ ‫منظور از بازدهی اکولوژیکی عبارت است از زیباسازی بخش های‬ ‫شهری‪ ،‬کاهش دمای محیط‪ ،‬تولید اکسیژن‪ ،‬افزایش نفوذپذیری خاک‬ ‫در مقابل انواع بارش و مانند اینها از دیدگاه حفاظت محیط زیست‪،‬‬ ‫فضای سبز شهری‪ ،‬بخش جاندار ساخت کالبدی شهر را تشکیل می‬ ‫دهد‪( .‬ص ‪ 29‬سعیدنیا ‪)1379‬‬ ‫آنچه که از دیدگاه محیط اجتماعی در ارتباط با فضای سبز شهری‬ ‫اهمیت دارد‪ ،‬میزان فضای سبز عمومی است‪ ،‬یعنی فضای سبزی که‬ ‫رفت وآمد عموم در آنها بدون مانع باشد ( به تعبیر دیگر فضای سبز‬ ‫اجتماعی)‪ .‬بدیهی است که بحث سرانه های فضای سبز را صرفا می‬ ‫توان در ارتباط با فضای سبز عمومی مطرح کرد‪ ،‬زیرا فضاهای سبز‬ ‫خصوصی و فضاهای سبز نیمه عمومی (فضای سبز بیمارستان ها‪،‬‬ ‫آموزشگاه ها و ‪ ) ...‬هرچند در بازدهی اکولوژیکی فضای سبز نقش‬ ‫موثری ایفا می کند؛ اما بنابر ماهیتشان فاقد بازدهی اجتماعی هستند‪.‬‬ ‫حال آنکه در طراحی فضای سبز شهری‪ ،‬هدف اصلی باید ساختن‬ ‫فضاهای سبز عمواست‪.‬‬ ‫بنابراین مفهوم سرانه فضای سبز تنها می تواند در مورد فضای سبزی به‬ ‫کار رود که برای گذران اوقات فراغت بازی و تفریح تدارک شده‬ ‫است‪( .‬ص ‪ 85‬سعیدنیا ‪)1379‬‬ ‫نکته بسیار مهم در مکانهای فضای سبز عمومی ضرورت های اجتماعی‬ ‫ایجاد پارک است‪ .‬از این روست که جین جکوب منتقد شهرسازی‬ ‫معاصر‪ ،‬معتقد است که پارک باید در جایی باشد که زندگی در آن‬ ‫موج می زند‪ ،‬جایی که در آن کار‪ ،‬فرهنگ و فعالیت های بازرگانی‬ ‫و مسکونی است‪ .‬تعدادی از بخش های شهری دارای چنین نقاط‬ ‫کانونی ارزشمندی از زندگی هستند که برای ایجاد پارک های محلی‬ ‫یا میادین عمومی‪ ،‬مناسب به نظر می رسند‪ .‬و باز از این روست که جین‬

‫خبر‬

‫گزارش‬

‫مصاحبه‬

‫خواندنی ها‬

‫مقاله‬

‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬

‫ساختمان استان قزوين ‪38‬‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫جکوب پس از توصیف چند پارک خالی از جمعیت (با تعداد معدودی‬ ‫استفاده کننده) این سئوال را مطرح می کند‪ .‬براستی چرا این چنین است که‬ ‫مردم اغلب در جایی هستند که پارک نیست و پارک ها در جایی هستند که‬ ‫مردم نیستند (ص ‪ 52‬سعیدنیا ‪.)1379‬‬ ‫تعریف سرانه فضای سبز شهری ‪:‬‬

‫سرانه مورد نظر فضای سبز شهری در منابع مختلف و معتبر شهرسازی ایران‬ ‫در جدول زیر ارایه شده است‪( .‬ص ‪ 69‬حبیبی ‪)1384‬‬ ‫جدول شماره ‪ :1‬سرانه فضای سبز در ایران‬ ‫کتاب سرانه‬ ‫کاربری های‬ ‫شهری‬

‫قانون برنامه‬ ‫اول‬

‫دفتر شهر‬ ‫سازی و‬ ‫معماری‬

‫کتاب ضوابط‬ ‫طراحی فضای‬ ‫سبز شهری‬

‫‪5‬‬

‫‪7-12‬‬

‫‪15-16‬‬

‫(مترمربع)‬

‫(مترمربع)‬

‫واحدهمسایگی‬

‫‪1-3‬‬

‫محله‬

‫‪2-4‬‬

‫ناحیه‬

‫‪3-6‬‬

‫(متر مربع)‬

‫به طور معمول برای محاسبه سرانه فضای سبز از فرمول وسعت بر جمعیت‬ ‫استفاده می گردد ولی در روش پیشنهادی برای محاسبه سرانه فضای سبز که‬ ‫توسط بهرام سلطانی ارایه شده است فاکتورهای مختلف دیگر نیز در محاسبه‬ ‫سرانه فضای سبز دخالت داده شده اند که این ‪ 4‬فاکتور عبارتند از‪:‬‬ ‫‪ .1‬متوسط مساحت مورد نیاز برای رشد سالم یک درخت‪.‬‬ ‫‪ .2‬ویژگی های اقلیمی و محیطی‪.‬‬ ‫‪ .3‬کیفیت محیط زیست‪.‬‬ ‫تراکم نفر در اتاق در واحدهای مسکونی‪( .‬ص ‪ 41‬آمایش محیط‬ ‫‪. 4‬‬ ‫‪)1372‬‬ ‫برای محاسبه سرانه فضای سبز سه ضریب (ضریب اقلیمی فضای سبز‬ ‫(‪ ،)Qtmax‬ضریب کیفیت محیط (‪ )Qeq‬و ضریب نفر در اتاق (‪)QP/r‬‬ ‫با یکدیگر جمع و در رقم ‪ 7‬مترمربع( مساحت مورد نیاز برای رشد سالم یک‬ ‫درخت )ضرب می شوند‪.‬‬ ‫به این ترتیب در محدوده اقلیم با متوسط حداکثر دمای هوای برابر با ‪ 25‬درجه‬ ‫سانتیگراد بدون آلودگی هوا‪ ،‬صوت و ضریب تراکم نفر در اتاق برابر ‪،1‬‬ ‫میزان سرانه فضای سبز به این راه محاسبه می شود‪.‬‬ ‫‪Qtmax = 1‬‬ ‫‪Qeq = 0 (7 = 7)0+0+1‬‬ ‫‪QP/r =0‬‬ ‫بنابراین حداقل سرانه فضای سبزی که می تواند در محله های مختلف‬ ‫شهرهای ایران در نظر گرفت برابر ‪ 7‬مترمربع است‪ .‬که نسبت به شهرهای‬ ‫مختلف متفاوت و در شرایط حاد‪ ،‬سرانه فضای سبز به صورت زیر‬ ‫افزایش می یابد‪.‬‬ ‫‪Qtmax = 5‬‬ ‫‪Qeq = 3 (70 = 7)2+3+5‬‬ ‫‪QP/r =2‬‬ ‫با توجه به این روش سرانه فضاهای سبز در ایران و بهترین شرایط برابر ‪7m2‬‬ ‫و در شرایط حاد اقلیمی تا ‪ 70m2‬می تواند افزایش یابد‪.‬‬ ‫سرانه فضای سبز تنها در مورد فضای سبزی به کار می رود که برای گذران‬ ‫اوقات فراغت‪ ،‬بازی و تفریح تدارک دیده شده است‪.‬‬ ‫خبر‬

‫گزارش‬

‫مصاحبه‬

‫خواندنی ها‬

‫مقاله‬

‫اعالم سازمان ملل‬

‫‪ 20‬تا ‪ 25‬مترمربع‬

‫كشورفرانسه‬

‫‪ 18‬مترمربع‬

‫آمريكايالتين‬

‫‪ 15‬مترمربع‬

‫انگلستان‬

‫‪ 10‬مترمربع‬

‫طرح جامع تهران‬ ‫فرمان فرمائيان ‪1349‬‬

‫‪ 9.13‬مترمربع‬

‫(مترمربع)‬

‫‪1‬‬

‫تعیین سرانه فضای سبز شهر قزوین‪:‬‬

‫جدول شماره ‪ :2‬سرانه فضاي سبز در جهان‬

‫جدول شماره‪ :3‬محاسبه سرانه فضاي سبز شهر قزوين تا سال ‪1383‬‬ ‫منطقهيك منطقه دو‬

‫منطقهسه‬

‫كل شهر‬

‫فضاي سبز پيش‬ ‫بيني شده از سوي ‪5216658 1511393 1954153 1751112‬‬ ‫مشاور تا سال‬ ‫‪1383‬‬ ‫جمعيتشهر‬ ‫قزوين تا سال‬ ‫‪1383‬‬ ‫سرانهفضايسبزاگر‬ ‫تمامفضايسبزپيش‬ ‫بينيشدهتوسطمشاور‬ ‫بهتحققميرسيد‪.‬‬

‫‪112799‬‬

‫‪161140‬‬

‫‪16613‬‬

‫‪291552‬‬

‫‪15.5‬‬

‫‪12.2‬‬

‫‪91‬‬

‫‪17.95‬‬

‫فضاي سبز موجود‬ ‫شهر قزوين تا سال‬ ‫‪1383‬‬

‫‪36180‬‬

‫‪180358‬‬

‫‪88836‬‬

‫‪305374‬‬

‫سرانه فضاي سبز‬ ‫موجود قزوين تا‬ ‫سال ‪1383‬‬

‫‪0.32‬‬

‫‪1.1‬‬

‫‪5.3‬‬

‫‪0.9‬‬

‫جدول شماره ‪ :4‬محاسبه سرانه فضای سبز برای هر شهروند قزوینی‬ ‫مساحت شهر قزوين سال ‪1383‬‬

‫‪ 2300‬هكتار‬

‫جمعيت شهر قزوين سال ‪1383‬‬

‫‪ 330‬هزار نفر‬

‫استاندارد فضاي سبز شهري براي هر نفر‬ ‫)بر اساس نظر سازمان ملل(‬

‫‪ 20‬مترمربع‬

‫فضاي سبز موجود سال ‪1383‬‬

‫‪ 31‬هكتار‬

‫نسبت فضاي سبز موجود به كل شهر‬

‫‪ 0.3‬درصد‬

‫سرانه فضاي سبز براي هر نفر در سال ‪1383‬‬

‫‪ 0.9‬مترمربع‬

‫كاهش‬ ‫كاربري‬ ‫‪84‬‬

‫افزايش‬ ‫كاربري‬ ‫‪84‬‬

‫كاهش‬ ‫كاربري‬ ‫‪82‬‬

‫‪-3033/2‬‬

‫افزايش‬ ‫كاربري‬ ‫‪82‬‬ ‫‪13719/6‬‬

‫كاهش‬ ‫كاربري‬ ‫‪81‬‬

‫‪-1784/3‬‬

‫‪-10970‬‬

‫‪4593/27‬‬ ‫‪-28091‬‬ ‫‪-2516/6‬‬

‫افزايش‬ ‫كاربري‬ ‫‪81‬‬

‫كاهش‬ ‫كاربري‬ ‫‪80‬‬

‫افزايش‬ ‫كاربري‬ ‫‪80‬‬ ‫‪83799/8‬‬ ‫‪27693/8‬‬

‫كاهش‬ ‫كاربري‬ ‫‪79‬‬ ‫‪70658/7‬‬ ‫‪3495/28‬‬

‫افزايش‬ ‫كاربري‬ ‫‪79‬‬ ‫‪25833/5‬‬ ‫‪21318/9‬‬

‫كاهش‬ ‫كاربري‬ ‫‪78‬‬

‫‪12864/6‬‬ ‫‪2710‬‬

‫كاهش‬ ‫كاربري‬ ‫‪77‬‬

‫‪41348/3‬‬ ‫‪2245/97‬‬

‫‪3984/82‬‬

‫افزايش‬ ‫كاربري‬ ‫‪77‬‬ ‫مسكوني‬ ‫تجاري‬ ‫‪6826/04‬‬

‫تأسيسات‌تجهيزات‬

‫‪1698‬‬

‫حمل‌ونقل‬

‫كارگاهي و انبار‬

‫اداري و انتظامي‬

‫درماني و بهداشتي‬

‫هنرستان‬

‫آموزش عالي‬

‫آموزشي‬

‫تجاري‪-‬خدماتي‬

‫‪4716/13‬‬

‫‪-2000‬‬

‫‪8108/1‬‬

‫‪2063‬‬ ‫‪51000‬‬

‫‪-2177/8‬‬

‫‪-1279‬‬

‫‪6023/6‬‬ ‫‪-450‬‬

‫‪-301/63‬‬

‫‪4515/65‬‬ ‫‪-1700‬‬

‫‪1464/25‬‬ ‫‪-46931 4020/18‬‬ ‫‪-1925‬‬ ‫‪-1514‬‬ ‫‪-40016‬‬

‫‪6979/2‬‬

‫ورزشي‬

‫فرهنگي‬ ‫گردشگري‌وپذيرائي‬

‫پارك‌وفضاي‌سبز‬

‫مذهبي‬

‫‪37546/9‬‬

‫تجاري‪-‬مسكوني‬

‫‪-3020/3‬‬

‫‪-450‬‬

‫‪-4221‬‬

‫‪-8669/4 4816/95‬‬

‫‪-28503‬‬

‫‪-47251‬‬ ‫‪11603/3‬‬

‫‪90‬‬

‫‪-4500‬‬ ‫‪12212‬‬

‫‪-10054‬‬

‫‪-3015/4‬‬

‫‪-433‬‬

‫‪-3889/8‬‬ ‫‪-3300/6 7862/37‬‬

‫‪-1030‬‬ ‫‪525/69‬‬

‫‪-53925‬‬ ‫‪-12890‬‬ ‫‪-196‬‬

‫‪95841/9 -95842 82230/1 -82230 69121/8 -69122‬‬

‫‪-36308‬‬

‫‪-9867/7‬‬

‫‪-1954/1‬‬

‫‪622/8‬‬

‫‪20828/4‬‬

‫‪8903‬‬

‫‪-3816‬‬

‫‪116059‬‬

‫‪141796‬‬

‫‪2853/37‬‬

‫‪1012/3‬‬

‫‪-2306/9‬‬

‫‪-2054/1‬‬

‫‪580/9‬‬

‫‪-91524‬‬

‫‪2223‬‬

‫‪-95‬‬

‫‪266‬‬

‫‪615‬‬

‫‪-6575‬‬

‫‪-1377/6‬‬

‫‪-516‬‬

‫‪-1097/1‬‬

‫‪-1211‬‬

‫‪-7499/3‬‬ ‫‪-36394 8389/95‬‬

‫‪116059 27583/8 -27584‬‬

‫افزايش‬ ‫كاربري‬ ‫‪78‬‬

‫جدول شماره ‪ : 5‬ميزان تغيير كاربري‌هاي گوناگون در سالهاي ‪ 1384 – 1377‬بني‪،‬سعيد ‪)1384‬‬

‫‪362142‬‬

‫‪57955/8‬‬

‫‪66537‬‬

‫كاهش‬ ‫كاربري‬ ‫‪83‬‬

‫‪97603‬‬

‫‪3378‬‬

‫‪23269‬‬

‫افزايش‬ ‫كاربري‬ ‫‪83‬‬

‫‪16315‬‬

‫‪147‬‬

‫‪9016‬‬

‫‪-7878‬‬

‫‪35453‬‬

‫‪384‬‬

‫‪9591‬‬

‫‪-30885‬‬

‫‪-59952‬‬

‫‪2000‬‬

‫‪-433‬‬

‫‪-19‬‬

‫‪-6‬‬

‫‪-22700‬‬

‫‪-15172‬‬

‫‪-8867‬‬

‫‪-1143‬‬

‫‪1061‬‬

‫‪-2368‬‬

‫‪2010‬‬

‫‪-32285‬‬

‫‪-25606‬‬

‫‪12133/3‬‬

‫‪-70326‬‬

‫‪-56287‬‬

‫‪-7372‬‬

‫‪-35453 129321 129321‬‬

‫‪-49784 -252611‬‬

‫‪-9669/7‬‬

‫‪-5183‬‬

‫‪-18936‬‬

‫‪-47251‬‬

‫‪-17306‬‬

‫‪93129/5‬‬

‫‪-4843/5‬‬

‫‪-10053‬‬

‫‪265/41‬‬

‫خبر‬

‫گزارش‬

‫مصاحبه‬

‫خواندنی ها‬

‫مقاله‬

‫‪141796‬‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫‪39‬‬ ‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫كل تغييركاربريها‬

‫معابروحرايم‬

‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬ ‫ساختمان استان قزوين‬

‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬ ‫ساختمان استان قزوين‬ ‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫‪40‬‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫به عبارتی هر شهروند قزوینی کمتر از یک مترمربع فضای سبز برای‬ ‫گذران اوقات فراغت خود دارد‪( .‬ص ‪14‬مطالعات پارک مالصدرا‬ ‫‪)1385‬این در حالی است که تعادل فضای پارکها نیز در مناطق مختلف‬ ‫شهر یکسان نیست در منطقه یک کمتر از نیم مترمربع برای هر شهروند‬ ‫قزوینی‪ ،‬در منطقه دو یک متر و در منطقه سه ‪ 5‬مترمربع برای هر شهروند‬ ‫فضای سبز ایجاد شده است‪.‬‬ ‫شهر قزوین عالوه بر کاربری ذکر شده یعنی فضای سبز شهری از دارایی‬ ‫های سبز شهری نیز می تواند استفاده کند‪ .‬دارائی های سبز شهری شامل‬ ‫تمام فضاهای سبز سازمانها‪ ،‬نهادها‪ ،‬ادارات و مراکز دولتی‪ ،‬خدماتی و‬ ‫نظامی‪ ،‬آموزشی و درمانی جزو فضاهای سبز شهر به شمار می روند‪.‬‬ ‫هرچند این فضاها دارای عملکرد عمومی نیستند‪ ،‬لیکن کارکنان و‬ ‫مراجعه کنندگان به مکان های یاد شده از آن فضاها بهره مند می شوند‬ ‫و در عین حال جزو دارائی فضای سبز درون شهری و برون شهری به‬ ‫شمار می روند‪.‬‬ ‫این دارائی ها در شهر قزوین باغات سنتی‪ ،‬فضاهای سبز باقی مانده از‬ ‫باغات صفوی مثل دیوان خانه‪ ،‬باغ دائی‪ ،‬باغ دارالشفاء‪ ،‬جلوخان مسجد‬ ‫جامع‪ ،‬جلوخان مسجد نبی‪ ،‬حکم آبادها و همچنین محله های سبز درون‬ ‫شهری که محدوده های به جامانده از کل باغات سنتی هستند مثل محله‬ ‫خرک آباد باال‪ ،‬سرتوک‪ ،‬شاپو‪ ،‬ماریان‪ ،‬روح آباد‪ ،‬بلوک شیشه گر‪،‬‬ ‫بلوک خان‪ ،‬بلوک کبودستان‪ ،‬راه چمان و ‪ (. ...‬آورث ‪.)1383‬‬ ‫و ‪ ...‬است‪.‬‬ ‫محاسبه ارزش مادی هر اصله درخت‬

‫دالر ذخیره انجام می شده در حالی که تمام این ‪ 18‬میلیون دالر در سال‬ ‫‪ 1372‬از بین رفته است‪( .‬مقاله نگارنده‪)1384 ،‬‬ ‫این در حالی است که تعداد ‪ 67‬اصله درخت چنار کهنسال راه آهن‪73 ،‬‬ ‫درخت کاج کهنسال ولی عصر‪ 58 ،‬درخت میوه حکم آباد‪ 17 ،‬اصله‬ ‫درخت توت جلوخان مسجد نبی‪.‬‬ ‫و همچنین محله های سبز درون شهری که باغات سنتی به جامانده از‬ ‫کل باغات سنتی هستند و تبدیل به واحدهای مسکونی شده اند مثل‬ ‫محله خرک آباد باال‪ ،‬سرتوک‪ ،‬شاپو‪ ،‬ماریان‪ ،‬روح آباد‪ ،‬بلوک شیشه‬ ‫گر‪ ،‬بلوک خان‪ ،‬بلوک کبودستان‪ ،‬راه چمان و ‪ (. ...‬آورث ‪.)1383‬‬ ‫با مقایسه اولین عکس هوایی در تاریخ ‪ 1335‬و آخرین عکس هوایی‬ ‫سال ‪ 1383‬می توان به اقداماتی که هر روز باعث کسر دارائی سبز شهر‬ ‫می شود پی برد‪ ،‬که به اختصار می توان شاخص ترین آنها را نام برد‪.‬‬ ‫ قطع درختان میوه و از بین بردن سیفی جات های حکم آباد واقع در‬‫جنوب پارک ملت‪.‬‬ ‫ قطع چنارهای کهنسال جلوخان مسجد جامع قزوین‪.‬‬‫ قطع درختان دارالشفاء و تفکیک این زمین به واحدهای مسکونی‪.‬‬‫در عکس هوایی سال ‪ 88‬نیز مواردی را می توان مشاهده کرد‪.‬‬ ‫ قطع کاج های کهنسال میدان ولی عصر و پارک شهید بهشتی برای‬‫اصالح هندسی‪.‬‬ ‫ قطع درختان چنار کهنسال خیابان راه آهن قزوین برای اصالح‬‫هندسی‪.‬‬ ‫ قطع درختان خیابان نادری برای اصالح هندسی‪.‬‬‫این درحالی است که با مروری بر تغییر کاربری ها در کمیسیون ماده‬ ‫پنج شهر قزوین(جدول شماره ‪ )5‬شاهد تغییر کاربری در باالترین آمار‬ ‫از کاربری فضای سبز به دیگر کاربری ها به ویژه مسکونی و تجاری‬ ‫است‪ .‬از جدول شماره ‪ 5‬چنین برمی آید که کاربری پارک و فضای‬ ‫سبز با کاهش مساحت حدود ‪ 25‬هکتار در کل شهر و کاربری مسکونی‬ ‫با افزایش مساحت ‪ 36‬هکتار در کل شهر کمترین و بیشترین تغییرات‬ ‫را در آمار کمیسیون ماده پنج دارد و شهر قزوین اگر با همین روند‬ ‫تغییرات و برنامه ریزی شهری پیش رود تبدیل به شهری خوابگاهی و‬ ‫بدون امکانات شهری خواهد شد‪.‬‬ ‫این روند تخریب تا کی و کجا در شهر قزوین ادامه دارد‪ .‬سئوالی است‬ ‫که با توجه به وجود ضوابط عام و خاص مربوط به کاربری فضاهای‬ ‫سبز شهری می توان از مسووالن شهري کرد‪.‬‬

‫جامعه جنگلداران آمریکا اقدام به برآورد ارزش اقتصادی درختان‬ ‫شهری کردند‪ .‬این جامعه برای یک درخت پنجاه ساله قیمت هفت‬ ‫هزار و صد و پنجاه و یک دالر را تعیین نمود‪.‬‬ ‫ارزش ساالنه تعدیل دمای هوا را هفتاد و سه دالر‪،‬‬ ‫جلوگیری از تخریب خاک را هفتاد و پنج دالر‪،‬‬ ‫کنترل آلودگی هوا را بالغ بر پنج دالر‪ ،‬برآورد کرده است‪.‬‬ ‫کل رقم برآورد شده در یک سال برای ارزشهای زیست محیطی‬ ‫دویست و هفتاد و سه دالر بوده ارزشهای تولید در سالهای ابتدایی عمر‬ ‫درخت کمتر و در سالهای اخر بیشتر است‪ .‬کل ارزش درخت در پنجاه‬ ‫سال با احتساب پنج درصد بهره بالغ بر ‪ 57151‬دالر است‪.‬‬ ‫تخمین زده می شد که آمریکایی ها با کاشت درختان در نقاط خاص و‬ ‫استراتژیک در اطراف منازل و ساختمان های مسکونی ساالنه دو میلیون‬ ‫دالر پس انداز می کنند و اگر درختان در نقاط مناسبی کاشته شوند که‬ ‫سایه اندازی آنها نقاط معینی از ساختمان را بپوشاند این سود دو برابر کتابنامه‪:‬‬ ‫ مهندسین مشاور آمایش محیط (اصول و ضوابط طراحی پارک های شهر) سازمان پارک‬‫خواهد شد با افزایش تراکم و انبودهی شاخ و برگ درخت ارزش‬ ‫و فضای سبز شهر تهران سال ‪.1372‬‬ ‫بالقوه آن نیز بیشتر می شود‪.‬‬ ‫ سرانه کاربری ها‪ -‬دکتر محسن حبیبی‪ ،‬دانشگاه تهران ‪.1384‬‬‫هزینه های کاشت به عنوان بخشی از هزینه های راه سازی منظور شده ‪ -‬مجموعه مقاالت چهارمین همایش بهینه سازی مصرف سوخت در ساختمان‪ ،‬مقاله نقش‬ ‫طراحی شهری در بهینه سازی مصرف انرژی‪ ،‬فهیمه مجتهدزاده سال ‪.1384‬‬ ‫اند و تنها دو درصد هزینه کل را شامل می شود‪.‬‬ ‫اگر سایت دارالشفاء قزوین که در محدوده خیابان پیغمبریه و مسجد ‪ -‬فصلنامه سبز علمی پژوهشی فضای سبز شماره ‪ 1‬سال ‪.1371‬‬ ‫ کتاب سبز شهرداری فضای سبز شهری جلد نهم‪ ،‬احمد سعیدنیا سال ‪ ،1379‬انتشارات‬‫النبی بوده در محاسبه اعداد و ارقام ذکر شده قرار گیرد‪ .‬این سایت در‬ ‫سازمان شهرداری های کشور‪.‬‬ ‫سال ‪ 1335‬دارای ‪ 39‬اصله درخت کاج باالی ‪ 50‬سال بوده است که ‪ -‬آمار کمیسیون ماده پنج سازمان مسکن و شهرسازی استان قزوین (عزیز بنی سعید ‪.)1384‬‬ ‫ارزش معادل ‪ 1،885،983‬دالر ( یک میلیون و هشتصد و هشتاد و پنج ‪ -‬دفترچه طراحی پارک مالصدرا‪ ،‬شهرداری قزوین‪ ،‬تهیه و جمع آوری‪ ،‬فهیمه مجتهدزاده‪،‬‬ ‫هزار و نهصد و هشتاد و سه دالر) است‪ .‬و اگر همین درختان تا سال سال ‪.1385‬‬ ‫‪ 1382‬حفظ می شده تا این سال در هزینه های شهری حدود ‪ 18‬میلیون ‪ -‬مطالعه باغات سنتی شهر قزوین مهندسین مشاور آورث‪.1383 ،‬‬ ‫خبر‬

‫گزارش‬

‫مصاحبه‬

‫خواندنی ها‬

‫مقاله‬

‫‪41‬‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬ ‫ساختمان استان قزوين‬ ‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫سازه فضا کار‪ ،‬گنبد ژئودزیک‪ ،‬پلیمر ‪ETFE‬‬ ‫مهناز حمزه ای ها‬ ‫کارشناس ارشد معماری‬ ‫عضو هیات علمی موسسه آموزش عالی کوثر‬

‫چکیده‪:‬‬ ‫امروزه با پیشرفت علم و تکنولوژی نیازها و خواسته های جدیدی‬ ‫در زمینه مهندسی سازه رخ داده است‪.‬عالقه جوامع بشری به داشتن‬ ‫فضاهای بزرگ بدون حضور ستون های میانی مانند استادیوم ها‪،‬‬ ‫مراکز خرید‪ ،‬مساجد‪ ،‬پل ها و ‪...‬و همچنین اهمیت عامل زمان در‬ ‫ساخت و سازها باعث شده است سازه های جدید و در عین حال‬ ‫سبک طراحی گردد تا بتوان پاسخی مناسب برای این خواسته بشر‬ ‫ارایه نمود‪.‬‬ ‫در این راستا از اوایل قرن حاضر تعدادی از متخصصان مجذوب‬

‫قابلیت های سازه های فضاکار گشته اند‪ .‬این سازه ها به دلیل اشکال‬ ‫بسیار متنوع ازجمله کروی‪ ،‬چیلکی‪ ،‬قوسی‪ ،‬شبکه ای مسطح دو یا‬ ‫چند الیه و ‪ ...‬دارای جذابیت فراوان هستند‪.‬‬ ‫در این مقاله سعی شده است در ابتدا کلیاتی در زمینه سازه فضاکار و‬ ‫سپس سازه فضاکار کروی ( گنبد ژئودزیک) بیان گردد‪.‬‬ ‫از آنجا که چگونگی پوشش این گنبدهای کروی همیشه مورد سوال‬ ‫بوده‪ ،‬بنابراین در این مقاله سعی شده در انتها یک نوع پوشش پلیمری‬ ‫به نام ‪ ETFE‬و چند نمونه ساختمان در این مورد‪ ،‬معرفی گردد‪.‬‬

‫مقدمه‪:‬‬ ‫در این مقاله منظور از سازه فضاکار‪ ،‬سیستم خرپای سه بعدی است‬ ‫که دهانه های آن از دو برای گسترش یافته اند و اغلب از مدول های‬ ‫یکسان و تکرار شونده با الیه های موازی در باال و پایین ( مشابه عناصر‬ ‫فوقانی و تحتانی خرپا) تشکیل شده اند‪.‬‬ ‫در این سازه ها‪ ،‬اتصال های مختلف کهدر مدت زمان طوالنی تکمیل‬ ‫شده اند به کار گرفته می شوند و اکثر آنها شکل ظاهری بسیار ساده ای‬ ‫دارند‪ .‬با استفاده از این اتصال ها امکان ساختن این سازه ها به صورت‬ ‫دو یا چند الیه به وجود می آید و با استفاده از قطعات پیش ساخته می‬ ‫توان سازه های عظیمی را با هزینه کم و به آسانی ایجاد کرد ‪.‬‬ ‫گنبد ژئودزیک‪ ،‬نوعی سازه فضا کار کروی است که بر اساس پنج‬ ‫حجم افالطونی شکل می گیرند‪.‬‬ ‫چند دهه قبل‪ ،‬معماران تنها می¬توانستند تصوری از ایده های خالقانه‬ ‫و بناهای شگفت انگیز خود داشته باشند‪ ،‬درحالی که امکان ساختن‬ ‫چنین پروژه های جاه طلبانه ای وجود‬

‫نداشت‪ .‬اما امروزه ساخت پهنه¬ای شناور از حبابهای شیشه¬ای یا‬ ‫استادیوم ورزشی بافته شده از تیرهای فوالدی و یا حتی پوشش شفاف‬ ‫چادر مانندی بر روی هزاران متر مربع زمین ‪ -‬که صرفا می¬توانست‬ ‫در تصور آدمی شکل بگیرد ‪ -‬جنبه عملی به خود گرفته است‪ .‬هرچند‬ ‫عموم مردم‪ ،‬ساخت چنین بناهایی را حاصل ابتکار و خالقیت معماران‬ ‫و مهندسان می¬دانند اما حقیقت اینست که برپایی چنین سازه¬هایی‬ ‫بیش از هر چیز مدیون ویژگی¬های منحصر به فرد متریالی است‬ ‫که ‪ )ETFE (Ethylene Tetra fluoro ethylene‬نامیده‬ ‫میشود‪.‬‬ ‫نمونه ساختمان هایی که در این مقاله به آنها اشاره گردیده است‬ ‫عبارتند از ‪:‬‬ ‫پروژه باغ بهشت ( ‪ )Eden‬در انگلستان‪ ،‬استادیوم ‪ Basel‬در سوئیس‪،‬‬ ‫استادیوم ‪ Alianz-Arena‬در آلمان‪ ،‬مرکز بازیهای آبی پکن‪،‬‬ ‫استادیوم ملی پکن‪ ،‬مرکز تفریحی ‪ Khan Shatyry‬در قزاقستان‬

‫واژه های کلیدی‪ :‬سازه فضا کار‪ ،‬گنبد ژئودزیک‪ ،‬پلیمر ‪ETFE‬‬

‫خبر‬

‫گزارش‬

‫مصاحبه‬

‫خواندنی ها‬

‫مقاله‬

‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬

‫ساختمان استان قزوين ‪42‬‬

‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫سازه های فضا کار‬ ‫سازه فضاکار سیستم خرپای سه بعدی است که دهانه های آن در دو‬ ‫برای گسترش یافته اند و اعضای آن فقط در کشش ویا فشار هستند‪.‬‬ ‫در حالی که اصطالح قاب به درستی به سازه هایی با اتصاالت صلب‬ ‫اشاره میکند‪ ،‬سازه فضا کار بطور مشترک برای سازه هایی با ا تصاالت‬ ‫مفصلی و صلب به کار می رود‪ .‬بیشتر سازه های فضا کار از مدول های‬ ‫یکسان و تکرارشونده با الیه های موازی در باال و پایین (مشابه عناصر‬ ‫فوقانی و تحتانی خرپا ) تشکیل می گردد ‪.‬‬ ‫عالوه برآنکه با استفاده از سازه های فضاکار‪ ،‬فضاهای وسیع با سقف‬ ‫های افقی پوشانده می شود‪ ،‬از این سیستم می توان برای سایر قسمت ها‬ ‫مانند دیوارها ونیز سقف های شیب دار ویا دارای منحنی استفاده کرد‪.‬‬ ‫ارتفاع ( ضخامت سقف ) سازه فضاکار می تواند تا ‪ 3‬درصد طول دهانه‬ ‫باشد‪ ،‬اگرچه اقتصادی ترین ارتفاع در حدود ‪ 5‬درصد طول دهانه آزاد‬ ‫و برای طره ها ‪ 11‬درصد طول طره ها است‪ .‬بهترین اندازه برای مدول ها‬ ‫از نظر اقتصادی بین ‪ 7‬تا ‪ 14‬درصد طول دهانه است‪ ،‬باید توجه داشت‬ ‫که تعداد اعضا ( وهزینه دستمزد نیروی انسانی) با کاهش اندازه مدول‬ ‫به شدت افزایش می یابد‪.‬‬

‫تحملنیروهاهستند‪.‬‬ ‫اما سیستم خرپا و پرلین اساسا دو بعدی بوده و فقط در یک برای‬ ‫دارای قابلیت باربری است‬ ‫بارهای وارده از راه کوتاهترین مسیر به تکیه گاه های مختلف و متعدد‬ ‫منتقل می شوند‪ .‬بیشترین بارها از راه مقاوم ترین اعضا به تکیه گاه‬ ‫منتقل می شوند‪ .‬با حذف تعدادی از اعضا‪ ،‬ایستایی وپایداری سازه‬ ‫فضاکار از بین نمی رود زیرا این امر باعث تعیین دوباره جریان نیروها‬ ‫می شود و اعضا‪ ،‬متناسب با مقاومت یا سختی شان نیروهای اضافی را‬ ‫بطور مشترک تحمل می نمایند‪.‬این افزایش مقاومت ذاتی دلیل تعادل‬ ‫پایدار سازه فضاکار است‪ ،‬حتی هنگامی که بار اضافی برآنها وارد‬ ‫شود‪.‬‬ ‫اتصاالت در سازه فضاکار‪:‬‬

‫ب) سیستم سه راهی‬

‫الف) سیستم ‪Unistrut‬‬

‫ج) سیستم گره توپی مرو‬ ‫الف) سیستم ‪ Unistrut‬از ورق فوالدی خم شده ساخته شده است‬ ‫که به یکدیگر پیچ شده اند و برای دهانه های کوچک مناسب است‪.‬‬ ‫مدول های هندسی متداول برای سازه فضاکار‪:‬‬ ‫ب) سیستم سه راهی متشکل از گره های آلومینیومی قالب گرفته شده با‬ ‫الف) نیم هشت وجهی ( هرم متساوی االضالع )‬ ‫سوراخ های دندانه دار و لوله های فوالدی گالوانیزه که در انتها به شکل‬ ‫کلید هستند و درون سوراخها قرار می گیرند‪.‬‬ ‫ج) سیستم گره کروی مرو متشکل از اعضا لوله ای که به گره های توپر‬ ‫کروی شکل پیچ می شوند و برای دهانه های بزرگ مناسب هستند‪ .‬به‬ ‫عالوه برای قابل استفاده بودن این سیستم در دهانه های بزرگتر از ‪200‬‬ ‫متر‪ ،‬گره های کروی توپر و لوله های با قطر و ضخامت مختلف امکان‬ ‫از بین این دو مدول هندسی نیم هشت وجهی دارای تصویر افقی مربع ایجاد مقاومت در برابر نیروهای موجود در هر عضو را می دهد‪.‬‬ ‫شکل بوده و برای ساختمانهای مستقیم الخط مناسب تر است‪.‬‬ ‫به علت هندسه پیچیده اتصاالت و نیروهای نسبتا بزرگ موجود در‬ ‫مقایسه سازه فضاکار با سیستم خرپا و پرلین‪:‬‬ ‫سیستم مرو‪ ،‬فوالد و آلومینیوم موادی هستند که معموال در سازه های‬ ‫فضاکار به کار می روند‪ .‬گرچه سازه های فضاکاری هم وجود دارند‬ ‫که از چوب ساخته شده اند ( به عنوان مثال سقف مسیر پیاده دانشگاه‬ ‫سیمون فریزیر ‪ .)Simon Frazier‬سازه فضاکار از جنس پالستیک‬ ‫در کاربردهای داخلی که نیاز به عملکرد سازه ای ندارند استفاده می‬ ‫شوند‪.‬‬ ‫سازه فضاکار‬ ‫سیستم خرپا و پرلین‬ ‫در انواع این سازه ها‪ ،‬اتصالهای مختلف کهدر مدت زمان طوالنی‬ ‫سازه فضاکار سه بعدی بوده و در دو برای ( یا بیشتر ) دارای قابلیت‬ ‫تکمیل شده اند به کار گرفته می شوند و اکثر آنها شکل ظاهری بسیار‬ ‫خبر‬

‫گزارش‬

‫مصاحبه‬

‫خواندنی ها‬

‫مقاله‬

‫‪43‬‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫ساده ای دارند ‪ .‬با استفاده از این اتصالها امکان ساختن این سازه ها به‬ ‫صورت دو و یا چند الیه به وجود می آید و با استفاده از قطعات پیش‬ ‫ساخته می توان سازه های عظیمی را با هزینه کم و به آسانی ایجاد‬ ‫کرد‪.‬‬ ‫یک نمونه جالب از سازه های دو الیه‪ ،‬ساختمان نمایشگاه واقع در‬ ‫سائوپولو‪ ،‬برزیل است که محوطه ای به مساحت ‪ 260‬در ‪ 260‬متر مربع‬ ‫را با تکیه بر ‪ 25‬ستون و با استفاده از ‪ 48000‬عضو لوله ای آلومینیومی‬ ‫پوشش می دهد ‪.‬‬ ‫نمونه جالب دیگری از کاربرد سازه های فضاکار قابل جداشدن‪،‬‬ ‫پارکینگ هیترو لندن است ‪ .‬این پارکینگ قابلیت تحمل ‪ 325‬اتومبیل را‬ ‫داشته و استفاده از آن بسیار اقتصادی است ‪ .‬این نمونه‪ ،‬تصور اکثر افراد‬ ‫را مبنی بر اینکه شبکه های فضایی فقط برای مسقف کردن محوطه‬ ‫بکار می روند را باطل می سازد ‪.‬‬ ‫نمونه دیگر‪ ،‬آشیانه هواپیما در لندن است که دهانه ای به طول ‪ 138‬متر‬ ‫دارد ‪ .‬این سقف باید لوازمی به وزن حدود ‪ 700‬تن را تحمل کند که‬ ‫‪ 300‬تن آن متحرک و شامل چندین دستگاه جرثقیل است که امکان‬ ‫تعمیرات و نگهداری هواپیما را به سهولت فراهم می آورد ‪.‬‬ ‫تکیه گاه ها در سازه فضاکار‪:‬‬

‫الف) تکیه گاه ستونی (نقطه ای)‬

‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬ ‫ساختمان استان قزوين‬ ‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫زیر زمین اشغال می کند‪ ،‬هرم اصلی بیشترین توجه را به خود معطوف‬ ‫داشته است‪ .‬وضوح و روشنی هیجان انگیز و شبکه زیبای آن در عین‬ ‫نامرئی بودن به قدری جسورانه و بارز است که‪ ،‬ساختمان را به مثابه یک‬ ‫نشان واقعی از جاه طلبی مدرنیسم برای غیر مادی کردن دیوارها و از‬ ‫بین بردن مرز بین درون و بیرون متجلی می سازد‪ .‬ظرافت شگفت انگیز‬ ‫و بدیع این ساختمان حاکی از پیشرفت فن آوری‪ ،‬در حدی است که‬ ‫اجازه داده است رویاهای مدرنیسم در اوایل دهه ‪1920‬و در طول دهه‬ ‫‪ 1980‬در این معماری عینیت بخشیده شود‪.‬‬ ‫هرم اصلی ‪ 21/6‬متر ارتفاع دارد و هر ضلع آن برابر ‪ 35‬متر با شیبی برابر‬ ‫‪ 51‬درجه است‪ .‬سازه فضاکار متشکل از عناصر فشاری به صورت لوله‬ ‫ای ( اعضای فوقانی و اعضای جان ) و کابل های کششی ( اعضای‬ ‫تحتانی ) است‪ .‬ضخامت سازه فضاکار هرم شکل ‪ 1/7‬متر در مرکز‪،‬‬ ‫و به صفر در لبه ها می رسد‪ ،‬که نتیجه آن انحنا و خمیدگی در عناصر‬ ‫تحتانی است‪ ،‬در حالیکه عناصر فوقانی مستقیم بوده و سطوح شیشه ای‬ ‫هرم مسطح هستند‪ .‬به عالوه کابل ها برای مهاربندی ضربدری بین گره‬ ‫ها برای افزایش مقاومت جانبی نیز به کار رفته اند‪.‬‬ ‫این سازه فضاکار از ‪ 600‬عدد عضو لوله ای با قطری مابین ‪ 10‬تا ‪80‬‬ ‫میلیمتر و بیش از ‪ 21000‬گره تشکیل شده است‪ .‬جزئیات اتصال آن‬ ‫شبیه اتصال طناب و دیرک بادبان قایق های بادبانی است‪ .‬پوشش‬ ‫آبگینه مخصوص آن با قاب شیشه ای فرم الماس را داشته و وزنی برابر‬ ‫‪ 95‬تن دارد‪.‬‬

‫ب) هرم معکوس‬

‫ج) تیر با سر ضربدری (تیرهای متقاطع)‬

‫نمونه‪:‬‬ ‫توسعه موزه لوور ‪Louvre Museum‬‬ ‫سال ‪ ،1989‬پاریس‬ ‫مهندس معمار‪ :‬آی‪.‬ام‪.‬پی و همکاران‬

‫اجزای سیستم سازه فضایی‪:‬‬ ‫گوی ‪:‬‬ ‫از یک کره فوالدی تو پر که به منظور ایجاد پایداری و ارتباط بین‬ ‫اعضای سه بعدی بکار می رود‪ .‬گویها خود و اعضا مربوطه شان را‬ ‫در یک موقعیت ثابت نگه می دارند و باعث ایجاد تعادل بین نیروهای‬ ‫اعضا می شوند‪.‬گویها همچنین دارای سوراخهای رزوه دار شعاعی نیز‬ ‫هستند که عضوهای سازه توسط انتهای مخروطی خود تحت زوایای‬ ‫مشخصی بر روی این سوراخها که دارای سطح ماشینکاری شده هستند‪،‬‬ ‫می نشینند و پیچ می شوند‪.‬‬

‫یکی از مشهورترین و بحث انگیزترین نمونه ها با استفاده از سازه‬ ‫فضاکار است‪ .‬در بخش الحاقی که سطحی برابر ‪ 60‬هزار متر مربع را در‬ ‫خبر‬

‫گزارش‬

‫مصاحبه‬

‫خواندنی ها‬

‫مقاله‬

‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬

‫ساختمان استان قزوين ‪44‬‬

‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫مخروطی ‪:‬‬ ‫برای مالحظات هندسی در محل اتصال المان به گوی از قطعه مخروطی گنبدهایژئودزیک‬ ‫شکل فوالدی که به لوله جوش می شود استفاده می گردد ‪ .‬این قطعه گنبد ژئودزیک‪ ،‬سازه فضاکار کروی است که بارهای وارده را از طریق‬ ‫اعضای خطی که دریک گنبد کروی شکل قرار گرفته اند به تکیه گاه‬ ‫دارای دو نوع کششی و فشاری است‪.‬‬ ‫ها منتقل می کند و تمامی اعضا در آن در تنش مستقیم (کشش یا‬ ‫فشار) هستند‪ .‬معموال از پوشش نازک ( از جنس پالستیک یا فلز ) برای‬ ‫پوشش گنبد و تبدیل آن به یک فضای محدود استفاده می شود ‪.‬‬ ‫گنبدهای ژئودزیک براساس‪ 5‬حجم اصلی افالطونی شکل می گیرند ‪:‬‬ ‫سه ضلعی‪ ،‬مکعب‪ ،‬هشت ضلعی‪ ،‬دوازده ضلعی وبیست ضلعی‪.‬‬ ‫لوله ‪:‬‬ ‫عضو دیگر سازه ها که برای تحمل نیروهای محوری (کششی‪ ،‬فشاری)‬ ‫بکار می رود‪ ،‬لوله ها هستند که دو انتهای آن بریده شده و سر آن‬ ‫بوسیله قطعه مخروطی که اتصال آن را با سایر قطعات امکان پذیر می‬ ‫سازد‪،‬جوش می شود‪.‬‬

‫پیچ ‪:‬‬ ‫یک اتصال جدا شدنی بوده و برای انتقال نیرو از آن کمک گرفته می‬ ‫شود‪ .‬در شبکه فضایی‪ ،‬در حالت کششی عمل می کند و نیروی کششی‬ ‫از گل پیچ به نشیمنگاه مخروطی انتقال پیدا می کند‪.‬پیچ های این سیستم‬ ‫دارای کالس سختی باال ‪8/8‬و ‪ 10/9‬هستند‪.‬‬

‫اسلیو ‪:‬‬ ‫مهره ای است که در فشار عمل می کند و برای محکم نمودن پیچ ها در‬ ‫داخل گوی نیز استفاده می شود‪.‬اسلیوها به دو شکل شیاردار و سوراخ‬ ‫دار تولید می شوند که توسط پین به پیچ متصل می گردند‪.‬‬

‫خبر‬

‫گزارش‬

‫مصاحبه‬

‫خواندنی ها‬

‫مقاله‬

‫در این پنج حجم ( و فقط در این پنج حجم )‪ ،‬چند ضلعی ها همگی‬ ‫منتظم بوده و تمامی اضالع یکسان هستند و تعداد وجوه با تعداد رئوس‬ ‫برابر است‪ .‬چنین احجامی به هر شکلی که قرار گیرند‪ ،‬تمام رئوس با‬ ‫محیط کره در تماس هستند‪.‬‬ ‫هندسه گنبدهای ژئودزیک‬ ‫مخترع‪ :‬باک مینستر فولر‬ ‫سال‪ 1954 :‬میالدی‬ ‫گنبدهای ژئودزیک از راه تقسیمات فرعی به صورت یک یا چند‬ ‫حجم افالطونی شکل می گیرند‪ .‬هشت ضلعی و بیست ضلعی به دلیل‬ ‫آنکه از مثلث هایی تشکیل می گردند‪ ،‬به طور ذاتی پایداری بیشتری‬ ‫دارند و به عنوان عناصر اصلی در اکثر گنبدهای مشبک در ساختمان‬ ‫ها مورد استفاده قرار می گیرند‪ .‬با تعداد تقسیمات بیشتر گنبدهای نرم‬ ‫تر و انعطاف پذیرتر به دست می آید‪ .‬شناخته شده ترین شکل چنین‬ ‫گنبدهایی‪ ،‬توپ فوتبال است که از تقسیمات سه تایی تکرار شونده از‬ ‫یک حجم بیست ضلعی به وجود آمده است‪.‬‬ ‫هندسه گنبدهای ژئودزیک به میزان زیادی شبیه به اسکلت‬ ‫میکروسکوپی مرجان های دریایی است‪.‬‬ ‫باک مینستر فولر‪ ،‬گنبدهای ژئودزیک امروزی را در سال ‪ 1954‬اختراع‬ ‫و به نام خود ثبت کرد‪ .‬این گنبد ها در تئوری می توانند ابعاد بزرگی‬ ‫داشته باشند‪ .‬ایده ها و طرح هایی که فولر در دهه های ‪ 50‬و ‪ 60‬ارایه‬ ‫نمود‪ ،‬این تصور به وجود آورد که گنبدهای بزرگ و غول پیکر می‬ ‫توانند تمامی شهرها را بپوشانند‪ .‬به نظر می رسید چنین سازه هایی‪ ،‬چشم‬ ‫اندازی بدیع و جالب از طراحی شهری و معماری ارایه دهند‪.‬‬ ‫اگر تعداد اعضا در گنبد ژئودزیک افزایش یابد‪ ،‬ارتفاع مقطع خرپا و‬ ‫مقاومت آن در برابر بارهای متمرکز کاهش می یابد‪ .‬مسئله مقاومت در‬ ‫برابر بارهای متمرکز در گنبدهای بزرگ با ایجاد یک الیه مضاعف‬

‫‪45‬‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬ ‫ساختمان استان قزوين‬ ‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫برای افزایش ارتفاع مقطع خرپا حل می گردد‪ .‬این الیه ها به خوبی سازه جهان با استفاده از آن ساخته می شوند‪.‬‬ ‫فضاکار را در بر می گیرند و از تقسیمات هندسی روی گنبد متابعت ‪ ETFE‬در مقایسه با شیشه‪ ،‬امتیازات فوق العاده ای دارد که از آن‬ ‫مینمایند‪.‬‬ ‫جمله می توان به وزن بسیار کم آن اشاره کرد‪ ،‬به گونه ای که با دارا‬ ‫بودن یک درصد وزن شیشه‪ ،‬هم نور بیشتری را از خود عبور می دهد‬ ‫و هم عایق بهتری محسوب می شود‪ .‬از لحاظ هزینه های نصب‪ ،‬بین ‪24‬‬ ‫تا ‪ 70‬درصد صرفه اقتصادی دارد‪ .‬از دیگر ویژگی های آن می توان‬ ‫به حالت ارتجاعی فوق العاده آن اشاره کرد که می تواند تا ‪ 400‬برابر‬ ‫وزن خودش را تحمل کند‪ .‬این متریال به خاطر سطوح کربنی لغزنده‬ ‫خود‪ ،‬بصورت خودکار‪ ،‬گرد و غبار و چرک و لکه را پاک می کند‪،‬‬ ‫همچنین طول عمر زیاد داشته و از قابلیت بازیافت برخوردار است‪.‬‬

‫ارتفاع مقطع خرپا در گنبدهای بزرگ‬ ‫معجزه پلیمر برای هزاره جدید‬

‫چند دهه قبل‪ ،‬معماران تنها می توانستند تصوری از ایده های خالقانه‬ ‫و بناهای شگفت انگیز خود داشته باشند‪ ،‬درحالی که امکان ساختن‬ ‫چنین پروژه های جاه طلبانه ای وجود نداشت‪ .‬اما امروزه ساخت پهنه‬ ‫ای شناور از حبابهای شیشه ای یا استادیوم ورزشی بافته شده از تیرهای‬ ‫فوالدی و یا حتی پوشش شفاف چادر مانندی بر روی هزاران متر مربع‬ ‫زمین ‪ -‬که صرفا می توانست در تصور آدمی شکل بگیرد ‪ -‬جنبه عملی‬ ‫به خود گرفته است‪ .‬هرچند عموم مردم‪ ،‬ساخت چنین بناهایی را حاصل‬ ‫ابتکار و خالقیت معماران و مهندسان می دانند اما حقیقت اینست که‬ ‫برپایی چنین سازه هایی بیش از هر چیز مدیون ویژگی های منحصر به‬ ‫فرد متریالی است که بطور مخفف ‪ ETFE‬نامیده می شود‪.‬‬ ‫‪ )ETFE (Ethylene Tetra fluoro ethylene‬یک پلیمر پایه‬ ‫فلوئوروکربن بسیار بادوام و با قابلیت های فوق العاده است که از آن به‬ ‫عنوان متریال ساختمانی آینده نام برده می شود‪ .‬این پلیمر شگفت انگیز‬ ‫یک پالستیک شفاف تفلونی است که جایگزین شیشه و پالستیک‬ ‫های معمولی در بسیاری از ساختمانها شده است‪ .‬هر چند این متریال‬ ‫با کارهای معماری شگفت انگیز به جهانیان معرفی شده است اما در‬ ‫حقیقت تاریخچه اختراع آن به دهه ‪ 70‬میالدی برمی گردد که نخستین‬ ‫بار در صنایع هوانوردی به کار برده شد‪ETFE .‬از حدود ‪ 15‬سال پیش‬ ‫مورد توجه معماران قرار گرفت و هم اکنون بناهای بسیاری در سرتاسر‬

‫نمونه ای از کاربردهای ‪ ETFE‬در جهان معماری‪:‬‬ ‫پروژه ‪ Eden‬در انگلستان (‪)2001‬‬

‫این پروژه عظیم ترین بنای ساخته شده با استفاده از ‪ ETFE‬است‪ .‬این‬ ‫بنا گلخانه بزرگی با گنبدهای ژئودزیک است که قابلیت پرورش انواع‬ ‫گونه های گیاهی بومی اقلیم های مختلف سرتاسر جهان را داراست‪ .‬از‬ ‫اقلیم مدیترانه ای گرفته تا جنگلهای پرباران استوایی‪ .‬اما نکته اینجاست‬ ‫که تمام این ویژگی ها مدیون قابلیتهای فوق العاده‪ ETFE‬نظیر انعطاف‬ ‫پذیری‪ ،‬سبکی‪ ،‬دوام و ‪ ...‬است که معمار پروژه نیکوالس گریمشاو را‬ ‫در طراحی و اجرای آن یاری نموده است‪.‬‬ ‫باغ بهشت كه در ماه مارس سال ‪ 2001‬گشايش يافت‪ ،‬به گونه اي برنامه‬ ‫ريزي شده بود تا به يكي از مهمترين جاذبه هاي جهانگردي مبدل شود‪.‬‬ ‫در واقع‪ ،‬حتی پيش از گشايش رسمي‪ ،‬پروژه مورد بازديد كثيري از‬ ‫مردم عالقمند سراسر جهان واقع گرديد‪.‬‬ ‫سرچشمه باغ بهشت ‪:‬‬ ‫پروژه بهشت زاييده تفكر تيم اسميت بود كه هم اكنون مدير اجرايي‬ ‫باغ بهشت است‪ .‬در سال ‪ 1995‬وي با كمك معماري محلي‪ ،‬به نام‬ ‫جاناتان بال اقدام به برآورد هزينه پروژه كردند كه حاصل‪ ،‬بودجه اي‬ ‫معادل ‪ 86‬ميليون پوند براي احداث چنين باغي بود‪.‬‬ ‫ايده پروژه بهشت‪ ،‬ساده بود‪ :‬ایجاد مكاني توريستي در سطح كالس‬ ‫جهاني كه بازگوكننده داستانهايي انساني از وابستگي انسانها به گياهان‬ ‫باشد‪ ،‬به ويژه مي بايست اين مكان به گونه اي تدارك ديده مي شد تا‬ ‫عالوه بر اينكه بصورت نمايشي جذاب جلوه گر شود‪ ،‬به اندازه كافي‬ ‫بلند و مرتفع باشد تا درختان سر به فلك كشيده جنگلهاي پر باران در‬ ‫آن جاي گيرند‪ ،‬همچنين به ميزان الزم‪ ،‬وسيع و عريض باشد تا بتوان‬ ‫خبر‬

‫گزارش‬

‫مصاحبه‬

‫خواندنی ها‬

‫مقاله‬

‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬

‫ساختمان استان قزوين ‪46‬‬

‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫پوشش گياهي مديترانه اي را بصورت پرتگاههايي مصنوعي در آن به فاصله نیم کیلومتر از مکعب آبی‪ ،‬محل استقرار آشیانه پرنده «‪Bird’s‬‬ ‫قرار داد؛ به راستي كه باغ بهشت برازنده لقب هشتمين عجايب جهان ‪ »Nest‬یعنی استادیوم ملی پکن است که کاری دیگر از معماران‪،‬‬ ‫هرزوگ و دمورن می¬باشد‪ .‬این پروژه تضادی است از یک اسکلت‬ ‫است‪.‬‬ ‫فوالدی به هم تنیده صلب و الیه های نرم ‪ ETFE‬که با یکدیگر ترکیب‬ ‫استادیوم ‪ Alianz-Arena‬در آلمان (‪)2005‬‬ ‫شده¬اند و در واقع از الیه¬های ‪ ETFE‬برای پوشش فضاهای میان‬ ‫این استادیوم فوتبال در مونیخ‪ ،‬ابتکار دیگری از هرزوگ و دمورن استراکچر فوالدی استفاده شده است‪.‬‬ ‫است‪ .‬لقب (قایق بادی) این استادیوم‪ ،‬ریشه در شکل منحصر به فرد و‬ ‫مرکز تفریحی ‪ Khan Shatyry‬در قزاقستان (‪)2008‬‬ ‫نیز ‪ 2800‬پانل پف کرده ‪ ETFE‬دارد که نمای خارجی آن را پوشانده‬ ‫اند‪ .‬همانند استادیوم باسل‪ ،‬پوسته استادیوم آلیانز هم‪ ،‬شب هنگام روشن‬ ‫می شود و بسته به تیمی که در آن میزبان است به رنگهای قرمز‪ ،‬آبی‬ ‫یا سفید درمی آید‪.‬‬ ‫مرکز بازیهای آبی پکن (‪)2007‬‬

‫این ساختمان ملقب به مکعب آبی است و میزبان بازیهای آبی المپیک‬ ‫‪ 2008‬پکن بوده است‪ .‬در طراحی و ساخت این بنا‪ ،‬بر اساس ایده‬ ‫خاص آن‪ ،‬از ‪ 4000‬پانل ‪ ETFE‬در جداره ها و سقف استفاده شده‬ ‫است تا جلوه ای حباب مانند در داخل و خارج آن ایجاد شود‪ .‬مکعب‬ ‫آبی دارای ‪ 5‬استخر برای شنا‪ ،‬شیرجه و واترپلو و ‪ 17000‬سکو برای‬ ‫تماشاگران است‪ .‬همچنین این ساختمان جزو معدود بناهایی در جهان‬ ‫است که بیشترین بهره وری انرژی را داراست‪ .‬الیه های حبابی آبی‬ ‫رنگ در نما‪ ،‬این قابلیت را بوجود آورده تا ساختمان همانند‬ ‫یک گلخانه‪ ،‬تا ‪ 90‬درصد انرژی تابشی خورشید را در خود حبس‬ ‫کرده و از آن برای گرمایش داخلی و گرمایش استخرها استفاده شود‪.‬‬ ‫استادیوم ملی پکن (‪)2007‬‬

‫این پروژه که توسط دفتر معماری نورمن فاستر طراحی شده یک مرکز‬ ‫بزرگ تفریحی و فرهنگی است که در آستانه‪ ،‬پایتخت کشور قزاقستان‬ ‫واقع شده است‪ .‬این مرکز که در حال ساخت است‪ ،‬شامل گستره ای‬ ‫از فروشگاه ها‪ ،‬کافه ها‪ ،‬تئاترهای نمایش و ‪ ...‬می یاشد‪ .‬سازه این بنا به‬ ‫یک چادر غول پیکر برفراز یک کوهستان شباهت دارد‪ .‬در حقیقت‬ ‫‪ ETFE‬نقش یک ستاره را در ساخت این بنا بازی می کند و غشاء‬ ‫عظیم خارجی آن را تشکیل می دهد‪ .‬در نتیجه این امکان فراهم می‬ ‫شود که در عین عبور نور به فضاهای داخلی‪ ،‬مردم در مقابل اثرات‬ ‫نامطلوب آب و هوای نامالیم‪ ،‬محافظت شوند و کل مجموعه در‬ ‫سرتاسر سال قابل استفاده گردد‪.‬‬ ‫از دیگر پروژه هایی که با استفاده از تکنولوژی ‪ ETFE‬طراحی و‬ ‫ساخته می شوند‪ ،‬می توان به موارد زیر اشاره کرد‪:‬‬ ‫استادیوم ‪ Basel‬در سوئیس (‪)2001‬‬

‫‪2004 ,Art Center College of Design, South Campus‬‬ ‫‪2005 ,Duisburg Meiderich Theater‬‬

‫‪Arts Center at Rensselaer Polytechnic Institute in Troy, New‬‬ ‫‪2008 ,York‬‬

‫‪2009 ,LeMayMuseum‬‬

‫‪2010 ,Earthpark project in Pella‬‬ ‫منابع‪:‬‬

‫_ درک رفتار سازه ها ‪ /‬تالیف فولر مور‪ ،‬ترجمه محمود گالبچی‪ .‬تهران‪ :‬دانشگاه تهران‪،‬‬ ‫موسسه انتشارات و چاپ‪.1382 ،‬‬

‫_ معماری تکنولوژیک‪ ،‬معماری ‪ .‬مهندسی ساختمان های نوین‪ /‬تالیف علیرضا تقدیری‪،‬‬

‫زیر نظر رافائل جهانس‪ ،‬تهران‪ ،‬سیمای دانش‪.1386 ،‬‬

‫‪http://view.aruna.ir‬‬ ‫‪http://www.archnoise.com‬‬

‫‪http://www.engineers.ffh.ir‬‬ ‫‪http://www.civilmaster.ir‬‬ ‫‪.http://www.duneshjo‬‬

‫خبر‬

‫گزارش‬

‫مصاحبه‬

‫خواندنی ها‬

‫مقاله‬

‫‪47‬‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬ ‫ساختمان استان قزوين‬ ‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫کاربرد سيستم هاي‬ ‫اطالعات مکاني‬ ‫در تحقق پذيری‬ ‫اصول پدافند غيرعامل‬

‫محمد رضا سرداري‬

‫کارشناس ارشد شهرسازي‪ ،‬همکار مطالعات‬ ‫طرح پدافند غيرعامل کشور و کارشناس طرح‬ ‫در نهاد برنامه ريزي توسعه شهري تهران‬

‫چکيده‬ ‫مكانيابي سايتها و سازه هاي دفاعي نظامي‪ ،‬مراکز بيمارستاني‪ ،‬تاسيسات و تجهيزات شهري و‪ ...‬از مهم ترين ويژگيهاي پدافند غيرعامل ميباشد که توجه درست به‬ ‫اين موضوع نقش دفاعي اين سازه ها را بهبود مي بخشد‪ .‬در اين رابطه تصميم گيران و تصميمسازان بايستي با دقت نسبت به عوامل موثر براي انتخاب مكان سايتها و‬ ‫صنايع مهم توجه داشته باشند چراکه با رعايت اصول اساسي دفاع‪ ،‬با باال بردن ضرايب ايمني‪ ،‬ميتوان هزينه تهاجم دشمن را باال برد‪ .‬در اين راستا‪ ،‬تحليلهاي فضايي‪،‬‬ ‫مكانيابي‪ ،‬تحيل شبكه‪‌،‬اندازه گيري مسافت و‪ ...‬نقش مهم و کليدي در پدافند غير عامل دارد که در اين مقاله سعي شده به طور خالصه کاربرد سيستمهاي اطالعات‬ ‫مکاني در تحقق اصول پدافند غيرعامل بررسي و ارزيابي شود‪.‬‬ ‫واژگان کليدي‪:‬‬ ‫پدافند‪ ،‬غيرعامل‪ ،‬مراکز حياتي‪ ،‬حساس و مهم‪ ،‬مکانيابي‪ ،‬سيستمهاي اطالعات مکاني‪.‬‬

‫خبر‬

‫گزارش‬

‫مصاحبه‬

‫خواندنی ها‬

‫مقاله‬

‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬

‫ساختمان استان قزوين ‪48‬‬

‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫مقدمه‬

‫سيستمهاي اطالعات جغرافيايي (‪ )GIS‬داراي‬ ‫قابليتهاي مهم و حساس دفاعي و اطالعاتي مي‬ ‫باشد که امروزه توانسته است در برنامهريزي برای‬ ‫تصميم سازي و تصميمگيري در پدافند غيرعامل‬ ‫نيز مورد توجه قرار گيرد‪ .‬در اين رابطه بيشترين‬ ‫تصميمات امنيتي شامل موقعيتهاي مکاني ميشوند‬ ‫که شامل تشخيص عمليات تروريستي و كاهش‬ ‫آسيبپذيريهاي در حملهي دشمن و يا تصميمات‬ ‫اساسي مديريتي در تأسيس ساختمانهاي جديد‬ ‫و مهم با حداقل ميزان ديد مي شود‪ .‬تکنولوژي‬ ‫سيستم اطالعاتي جغرافيايي (‪ )GIS‬نقشي بحراني‬ ‫و مهم در دفاع مدرن و سيستمهاي اطالعاتي‬ ‫بازي ميکند که به صورت فراگير به جمع آوري‬ ‫اطالعات فضايي در تأسيسات نظامي مي پردازند‪.‬‬ ‫امروزه نقش‪ GIS‬از ارایه نقشه و نمايش تصاوير‪،‬‬ ‫فراتر است‪ .‬تکنيکها و مفاهيم جغرافيايي براي‬ ‫ايجاد يک چهارچوب عمومي و براي اطمينان‬ ‫از بکارگيري همه آنها در موقعيت دلخواه به کار‬ ‫مي رود‪ .‬اين موضوع به اين دليل اهميت دارد که‬ ‫آگاهي موقعيتي‪ ،‬زماني کسب مي شود که سيستم‬ ‫اطالعاتي بتواند به تجزيه و تحليل اطالعات از منابع‬ ‫چند گانه بپردازد‪ .‬با توجه به تواناييهاي ‪ ،GIS‬اين‬ ‫سيستم فقط در پاسخ به سوال کجا؟ به کار نمي‬ ‫رود بلکه به سوال چرا؟ چگونه؟ و از همه مهمتر به‬ ‫پيشگويي « کجا خواهد بود؟» و «مکانيابي مراکز‬ ‫حياتي‪ ،‬حساس و مهم» نيز پاسخ مي دهد‪.‬‬ ‫بر اين اساس در پدافند غيرعامل که مستلزم‬ ‫به کارگيري جنگ افزار نبوده و در واقع‬ ‫صلحآميزترين و معقولترين روش دفاعي است با‬ ‫استفاده درست از سيستمهاي اطالعات جغرافيايي‬ ‫و برنامههاي مرتبط در کاهش خسارات مالي به‬ ‫تجهيزات و تاسيسات حياتي و حساس نظامي و‬ ‫غيرنظامي و تلفات انساني اقدام نمود‪.‬‬ ‫با يک رويکرد ملي و فني به مقوله پدافند‬ ‫غيرعامل مشخص ميشود اين حوزه ماهيت بين‬ ‫رشتهاي داشته و از سوي ديگر پدافند غيرعامل‬ ‫شامل مقوالتي نظير مالحظات و معيارهاي فني‬ ‫و مهندسي‪ ،‬امنيتي‪ ،‬اطالعاتي‪ ،‬اطالعرساني‪،‬‬ ‫آموزش‪ ،‬فرهنگسازي و ‪ ...‬ميشود در اين راستا‬ ‫در اين بخش به بررسي تواناييهاي سيستم هاي‬ ‫اطالعات جغرافيايي (‪ ) GIS‬و سيستم هاي‬ ‫مرتبطي که اخيرا در تجربيات جهاني در مکانيابي‬ ‫بکار گرفته شده پرداخته ميشود‪.‬‬

‫خبر‬

‫گزارش‬

‫مصاحبه‬

‫خواندنی ها‬

‫مقاله‬

‫‪-‬تعاريف و مفاهيم‬

‫‪ -1‬تعريف زيرساخت‌ها‪ :‬تأسيسات فيزيكي و يا‬ ‫اماكن و بناهاي معنوي هستند كه هرگونه اختالل‬ ‫و يا عدم كارايي در آنها تأثير تضعيف كننده‌اي‬ ‫روي امنيت ملي و اقتصادي و بهداشت عمومي‬ ‫و موجب خسارات مالي و تلفات انساني را براي‬ ‫كشور فراهم مي‌نمايد‪.‬‬ ‫‪ -2‬پدافند (‪ : )Defense‬مجموعه اقداماتي‬ ‫كه مستلزم به كارگيري كليه وسايل و امكانات و‬ ‫روش‌هاي تاكتيكي به منظور جلوگيري از ورود‬ ‫دشمن به حريم جغرافيايي و انهدام او مي‌باشد‪.‬‬ ‫‪ -3‬پدافند عامل (‪: )Active Defense‬‬ ‫رويارويي و مقابله مستقيم با دشمن با به كارگيري‬ ‫كليه جنگ‌افزارها و به منظور دفع حمله و خنثي‬ ‫كردن اقدامات دشمن‪.‬‬ ‫‪ -4‬پدافند غيرعامل (‪)Passive Defense‬‬ ‫‌‪ :‬به مجموعه اقدامات احتياطي اطالق مي‌گردد‬ ‫كه مستلزم به كارگيري جنگ‌افزارها و تأسيسات‬ ‫نبوده و با اجراي آن مي‌توان از وارد شدن صدمات‬ ‫جاني و خسارات مالي به تأسيسات حياتي‪ ،‬حساس‬ ‫و مهم نظامي و غيرنظامي جلوگيري كرد و يا‬ ‫ميزان اين خسارات و تلفات را به حداقل ممكن‬ ‫كاهش داد‪.‬‬ ‫‪ -5‬مكان‌يابي (‪ :‌ )Location‬انتخاب‬ ‫مناسب‌ترين‪ ،‬بهترين و مطلوب‌ترين نقطه و محل‬ ‫استقرار واحدهاي نظامي و غيرنظامي با انتخاب‬ ‫مكان مناسب‪ ،‬امكان كليه فعاليت‌ها از فعاليت‌هاي‬ ‫مراكز نظامي حساس و مهم و عملياتي امكان‌پذير‬ ‫مي‌باشد‪.‬‬ ‫‪ -6‬استتار‪ :‬روشي است كه با استفاده از وسايل‬ ‫طبيعي و مصنوعي برای هم‌رنگ و هم‌شكل‬ ‫كردن تأسيسات و تجهيزات‪ ،‬عدم امكان كشف‬ ‫و شناسايي تجهيزات و تأسيسات را از ديده‌باني‪،‬‬ ‫تجسس و عكس‌برداري فراهم مي‌نمايد‪.‬‬ ‫‪ -7‬اختفاء ‪ :‬استفاده صحيح از عوارض طبيعي‬ ‫و مصنوعي زمين كه مانع قرار گرفتن تأسيسات و‬ ‫تجهيزات از ديد دشمن مي‌گردد‪.‬‬ ‫‪ -8‬تحرك و جابجايي ‪ :‬قابليت سيال بودن و‬ ‫جابه‌جايي سيستم‌ها و تجهيزات حساس و حياتي‬ ‫و مهم در زمان كوتاه از نقطه‌اي به نقطه ديگر‪ .‬كه‬ ‫اين امر امكان شناسايي و انهدام را توسط دشمن با‬ ‫مشكل مواجه مي‌سازد‪.‬‬ ‫‪ -9‬استحكامات ‪ :‬به سازه‌هاي اطالق مي‌گردد‬ ‫كه برای حفاظت تجهيزات و تأسيسات حياتي و‬ ‫حساس و مهم در محل‌هاي مناسب ايجاد مي‌گردد‬ ‫تا در مقابل اصابت بمب‪ ،‬راكت‪ ،‬موشك‪ ،‬گلوله‬ ‫و ‪ ...‬مقاومت نموده و مانع صدمه رسيدن به نفرات‪،‬‬

‫تجهيزات و تأسيسات گرديده و اثرات تركش و‬ ‫موج انفجار را به طور نسبي خنثي مي‌نمايد‪.‬‬ ‫‪ -10‬پوشش ‪ :‬عامل طبيعي و مصنوعي است كه‬ ‫نفرات‪ ،‬تجهيزات و تأسيسات را در برابر ديد و تير‬ ‫دشمن حفظ مي‌نمايد‪ .‬پوشش يك اقدام موقتي‬ ‫است كه در مقابل حمالت هوايي‪ ،‬موشكي و‬ ‫توپخانه انجام مي‌پذيرد‪.‬‬ ‫‪ -11‬پراكندگي ‪ :‬جداسازي‪ ،‬گسترش و پخش‬ ‫نمودنوتمركززداييمراكز‪،‬تأسيسات‪،‬تجهيزات‬ ‫و امكانات با فعاليت‌ها در فاصله مناسب به منظور‬ ‫تقليل آسيب‌پذيري آنها در مقابل عمليات دشمن‪.‬‬ ‫‪ -12‬فريب ‪ :‬به مجموعه اقداماتي اطالق مي‌گردد‬ ‫كه موجب گمراهي ذهن گرديده و او را در‬ ‫تشخيص اهداف حقيقي با ترديد مواجه نموده و‬ ‫هدف غير واقعي را واقعي جلوه مي‌دهد‪ .‬فريب‬ ‫از طريق شبيه‌سازي هدف‌هاي كاذب به استتار و‬ ‫ايجاد مركز متعدد غيرفعال انجام مي‌پذيرد‪.‬‬ ‫‪ -13‬حفاظت ‪ :‬حفاظت به مجموعه اقداماتي‬ ‫اطالق مي‌گردد كه برای جلوگيري از نفوذ افراد‬ ‫خرابكار به داخل تأسيسات حياتي و حساس و‬ ‫مهم انجام مي‌گيرد‪.‬‬ ‫‪ -14‬سيستم اعالم خطر ‪ :‬ايجاد سيستمي كه قبل‬ ‫از وقوع حمله هوايي با موشكي به منظور آماده‬ ‫نمودن محيط برای ترك فعاليت يا استفاده از جان‬ ‫پناه و پناهگاه به نحوي كه همه افراد از وقوع اين‬ ‫حمالت مطلع گردند‪.‬‬ ‫‪ -15‬كنترل خسارت ‪ :‬اقداماتي است كه در زمان‬ ‫قبل از حمله و بعد از حمله به مرحله اجرا گذاشته‬ ‫مي‌شود تا ميزان خسارات و صدمات به حداقل‬ ‫ممكن كاهش داده يابد‪.‬‬ ‫‪ -16‬آسيب‌پذيري ‪ :‬ميزان خسارات و صدمات‬ ‫ناشي از عوامل و پديده‌هاي بالقوه و يا بالفعل‬ ‫خسارت‌زا نسبت به نيروي انساني‪ ،‬تجهيزات و‬ ‫تأسيسات با شدت صفر تا صد در صد‪.‬‬ ‫‪ -17‬مراكز حياتي ‪) Vital Centers(:‬‬ ‫مراكزي هستند كه در صورت انهدام كل يا‬ ‫قسمتي از آنها موجب بروز بحران‪ ،‬آسيب و‬ ‫صدمات قابل توجه در نظام سياسي ‪،‬هدايت‬ ‫‪،‬فرماندهي و كنترل ‪،‬توليدي و اقتصادي ‪،‬پشتيباني‬ ‫‪،‬ارتباطي ‪،‬مواصالتي ‪،‬اجتماعي و دفاعي كشور با‬ ‫«سطح تاثير گذاري ملي» ميگردد ‪.‬‬ ‫‪ -18‬مراكز حساس‪) Critical Centers( :‬‬ ‫مراكزي هستند كه در صورت انهدام كل يا‬ ‫قسمتي از آنها موجب بروز بحران‪ ،‬آسيب و‬ ‫صدمات قابل توجه در نظام سياسي ‪،‬هدايت‬ ‫‪،‬فرماندهي و كنترل ‪،‬توليدي و اقتصادي ‪،‬پشتيباني‬ ‫‪،‬ارتباطي ‪،‬مواصالتي ‪،‬اجتماعي و دفاعي كشور با‬

‫‪49‬‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫‪ ‬تلفيق داده هاي مكاني و توصيفي با يكديگر‪.‬‬ ‫‪ ‬پردازش داده ها از طريق مدل و انجام مكانيابي‪.‬‬ ‫‪ ‬تست نتايج حاصل از مكانيابي‪.‬‬ ‫ جمع بندي و نتيجه گيري‪:‬‬‫با توجه به مطالب ارايه شده‪ ،‬كاربرد سيستمهاي‬ ‫اطالعات جغرافيايي و توانايي ‪ GIS‬در پدافند غيرعامل‬ ‫را مي¬توان در سه گروه جمع¬بندي نمود‪:‬‬ ‫‪ GIS -1‬به ذخيره اطالعات در رابطه مراکز حياتي‬ ‫و حساس و به صورت بر اساس ه¬بندي و انتشار‬ ‫اطالعات فضايي آنها مي پردازد‪ .‬اين سيستم همچنين‬ ‫به ذخيره اطالعات جغرافيايي در داده‌هاي استاندارد و‬ ‫محيط شبکه مي پردازد و اطالعات تغييرات محيطي‬ ‫را براي سسيستمهاي تصميم¬گيري جمع آوري‬ ‫مي¬کند‪.‬‬ ‫‪ GIS -2‬با تجزيه و تحليل و پردازش جغرافيايي‬ ‫باعث تصميم¬گيري هايي قوي مي شود اين سيستم‬ ‫با انتشار در شبکه هاي دفاعي روشهاي جديدي را براي‬ ‫تعيين زمان و مکان و بکارگيري آنها در فعاليتها در‬ ‫اختيار تصميم گيران قرار ميدهد‪.‬‬ ‫‪ GIS -3‬يك تصوير عملياتي و عمومي بسيار قوي‬ ‫و مداوم در اختيار تمام کاربران قرار مي دهد (پردازش‬ ‫جغرافيايي)‪ .‬اين سيستم به جمع آوري اطالعات و نقشه‬ ‫ها از منابع متعدد مي پردازد و باعث آگاهي موقعيتي‬ ‫افراد از محيط مي شود‪ .‬اطالعات و نقش ‪ GIS‬وقتي‬ ‫شبکه وجود ندارد به صورت محلي قابل دسترسي‬ ‫است هم چنين در مواقعي که شبکه در دسترس باشد‬ ‫مي توان از سرورها استفاده کرد‪ .‬به دليل اين قابليتها و‬ ‫خصوصيات است که گروههاي اطالعاتی و دفاعی در‬ ‫سراسر دنيا از ‪ ARCGIS‬استفاده مي کنند‪.‬‬

‫منابع و مآخذ ‪:‬‬ ‫پدافند غيرعامل؛ مهدي اسدي ملردي‪ ،‬محمدباقر نجار‪،‬‬ ‫انتشارات ملرد‪.1386 ،‬‬ ‫تاکتيکها‪ ،‬تکنيکها و روشهاي مشترک در پدافند داخلي و‬ ‫خارجي؛ کميته روساي ستادمشترک ارتش امريکا‪ ،‬مترجم ‪:‬‬ ‫محمودرضا عطايي‪ ،‬انتشارات مرکز برنامه ريزي و تأليف کتاب‬ ‫هاي درسي سپاه‪ ،‬اسفند‪1385 ،‬‬ ‫جزوه درسي دانشگاه صنعتي مالک اشتر – مهندس سيد‬ ‫ابوالفضل حسيني ‪1386-‬‬ ‫‪www.esri.com/industries/defense/user‬‬‫‪showcase/case-studies.html‬‬ ‫پانویس‪:‬‬

‫‪1 - Decision Support Systems‬‬ ‫‪2 -Spatial Decision Support Systems‬‬ ‫‪3 -geographic information systems‬‬ ‫‪4 -EXTENSION‬‬ ‫‪5 -defense and intelligence communities‬‬ ‫‪6 -spatial information‬‬ ‫‪7 - application infrastructure‬‬ ‫‪8 -spatial toolkit‬‬

‫‪ ‬آماده سازي داده هاي فضايي و مكاني‪.‬‬

‫خبر‬

‫گزارش‬

‫مصاحبه‬

‫خواندنی ها‬

‫مقاله‬

‫تصوير ‪ GIS : 1‬و برنامه هاي تحليلي جانبي در اين سيستم مي توانند دامنه وسيعي از عمليات‬ ‫دفاعي و اطالعاتي را به وسيله نشانه شناسي‪ ،‬شناسايي مسيرو تعيين مسافت انجام دهند‪.‬‬

‫«سطح تاثير گذاري منطقه اي» ميگردد ‪.‬‬ ‫‪ -19‬مراكزمهم (‪) Important Centers‬‬ ‫مراكزي هستند كه در صورت انهدام كل يا‬ ‫قسمتي از آنها موجب بروز بحران‪ ،‬آسيب و‬ ‫صدمات قابل توجه در نظام سياسي ‪،‬هدايت‬ ‫‪،‬فرماندهيوكنترل‪،‬توليديواقتصادي‪،‬پشتيباني‬ ‫‪،‬ارتباطي ‪،‬مواصالتي ‪،‬اجتماعي و دفاعي كشور‬ ‫با «سطح تاثير گذاري محلي» ميگردد ‪.‬‬ ‫‌‌سازي‬ ‫تصميم‬ ‫ کاربرد سيستم پشتيباني‬‫مكان‌يابي سايتها و مراكز حياتي و مهم را توسط‬ ‫(‪ )DSS‬در برنامهريزي و مکانيابي‬ ‫سيستمهاي اطالعات جغرافيايي(‪ )GIS‬فراهم‬ ‫و‬ ‫جديد‬ ‫كاربري‬ ‫بهترين مکان براي ايجاد يک‬ ‫مي کند‪ .‬اين کار به اين دليل انجام مي گيرد‬ ‫مهم کجاست؟ در چه مکان هايي توسعه مکان که ‪ GIS‬مشکالت تحليل جغرافيايي پيچيده‬ ‫کمترين تاثير را بر روي محيط مي گذارد ‪ .‬آيا را حل كرده است‪ .‬با ارایه اين ابزار‪ ،‬کاربر قادر‬ ‫مکان هاي انتخاب شده از نظر اقتصادي مقرون است بر اساس مشکالت موجود تصميمات‬ ‫به صرفه هستند ‪ .‬کجا براي يک بيمارستان جديد مناسب اطالعاتي گرفته و برنامه ريزي سايت که‬ ‫بهترين مکان است و براي مکان پناهگاه چطور‪ .‬شامل تحليل وانتخاب مي شود را با ديدگاهي‬ ‫در کجا يک مرکز امدادرساني بايد گسترش پيدا سيستماتيكانجامدهد‪.‬‬ ‫کند‪ .‬اينها و سواالتي نظير اين با کيفيات فرايند ‪-‬كاربرد ‪ GIS‬در پدافند غير عامل برای‬ ‫پيدا کردن بهترين موقعيت براي توسعه مکاني استفاده در سازمانهاي اطالعاتي و دفاعي‬ ‫اهداف مختلف سرو کار دارد‪ .‬اين طور فرايندها روش ‪ ،ARCGIS‬در پدافند غير عامل يك‬ ‫به تجزيه و ترکيب مقدار زياد خصوصيات و نوع سيستم اطالعاتي ابتکاري است‪ .‬اين سيستم‪،‬‬ ‫صفات داده و اطالعات نيازمند است‪ .‬پيچيدگي زيرساختي بنيادي براي سازمانهاي دفاعی‬ ‫پيدا کردن جواب اين سوال ها از دخالت عوامل است که چهارچوبي کلي براي تمام تواناييها‬ ‫زيادي در در جواب ها نتيجه مي شود و اين يک و قابليتهاي مورد نياز در اين رشته را فراهم مي‬ ‫فرايند چند بعدي است ‪.‬‬ ‫کند‪ .‬هم چنين اين سيستم به توليد بستهاي از‬ ‫اهميت موضوع استفاده مناسب از زمين در ابزارها مي پردازد که به طراحان اين امکان را‬ ‫بخش هاي دفاعي دو چندان بوده و يكي از مي دهد که بتوانند مدلهاي مختلف را بسازند‪.‬‬ ‫راههاي موثر در پدافند غير عامل بشمار مي آيد‪ .‬به کارگيري ‪ GIS‬در زمينه هاي ديگر مانند‬ ‫اغلب نظريه هايي كه در زمينه مكانيابي ارایه طراحي حسگرها و تحليل بر روي نقشه‪ ،‬مشاهده‬ ‫شده است توسط اقتصادداناني فرموله شده اندكه ويديويي و استخراج اطالعات‪ ،‬قابليتهاي جديد‬ ‫تالش كردهاند تا عامل مكان را به بدنه اصلي براي سازمانها و گروههاي اطالعاتي و دفاعي‬ ‫فعاليت هاي اقتصادي پيوند زنند‪ .‬بعد مكاني برای مديريت بحران‪ ،‬پيشگيري از عمليلتهاي‬ ‫فعاليت هاي اقتصادي و روابط فضايي‪ ،‬توجه تروريستي و افزايش امنيت خلق مي کند‪.‬‬ ‫بسياري از جغرافيدانان را نيز به خود جلب كرده‬ ‫برنامه ‪ GIS‬چهار موقعيت رابراي آماده سازي نرم‬ ‫و در نتيجه همكاري و مشاركت اين دو گروه ( افزار در سازمانهاي دفاع واطالعات و کاربرد در مسايل‬ ‫اقتصاددانان و جغرافيدانان )و تلفيق انديشه هاي پدافند غير عامل فراهم مي کند‪:‬‬ ‫‪ -1‬به عنوان اطالعات فضايي و تجهيزات کاربردي‬ ‫آنها‪ ،‬زمينه براي شكل گيري قواعد مكان يابي و‬ ‫‪ -2‬به عنوان فراهم آورنده يک جعبه ابزار فضايي ‪.‬‬ ‫تعيين مكان بهينه فراهم گرديد‪.‬‬ ‫‪ -3‬به عنوان تکنولوژي با قابليت فضايي در ابزار‬ ‫سيستم پشتيباني تصميم‌‌سازي‪ ،‬سيستمي‬ ‫اطالعاتي و دفاعي خاص‪.‬‬ ‫است كه اليه‌هاي مختلف اطالعاتي مرتبط با‬ ‫‪ -4‬ابزاري برای مكانيابي كه شامل اقدامات زير‬ ‫مختلف‬ ‫هر مسأله را با مدل‌ها و تكنيك‌هاي‬ ‫مي¬باشد؛‬ ‫تحليل و ارزيابي كرده و در واقع استفاده بهينه از‬ ‫‪ ‬بررسي مفهومي شرايط و معيارهاي مكانيابي‪.‬‬ ‫فنآوري‌هايمختلفراميسرميكند‪.‬اينسيستم‌ها‬ ‫‪ ‬طراحي و تهيه مدل الزم برای پردازش داده ها‪.‬‬ ‫‪ ‬جمع آوري داده هاي مكاني و فضايي الزم برای‬ ‫در علوم مختلف و به ویژه علومي كه در ارتباط‬ ‫مستقيم با فضاي حيات اجتماعي بشر هستند مكانيابي‪.‬‬ ‫‪ ‬تهيه اطالعات توصيفي مورد نياز برای مكانيابي‪.‬‬ ‫كاربرد داشته و موفق بوده است‪ .‬سيستمهاي‬ ‫‪ ‬تبديل اطالعات توصيفي كيفي به كمي‪.‬‬ ‫پشتيباني تصميمهاي فضايي ‪ SDSS‬نياز براي‬

‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬ ‫ساختمان استان قزوين‬

‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬ ‫ساختمان استان قزوين‬ ‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫‪50‬‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫كاربرد عايق صوتي در‬ ‫طراحي پنجره‬ ‫ليالالسادات حاجي سيد ابولقاسم‬ ‫رشته معماري‬

‫ي‬ ‫عايق صوت ‌‬

‫بطور كلي در همه جا در طراحي ساختمان‬ ‫عايق صوتي مناسب و كافي در نظر گرفته‬ ‫نمي‌شود‪ .‬نتايج اين امر بطور وضوح در‬ ‫ساختمانهاي شهري ديده مي‌شود‪ .‬ساكنين‬ ‫بسياري از منازل و ادارات قرباني سرو صدا‬ ‫هستند زيرا اصول اساسي عايق صوتي ناديده‬ ‫گرفته شده و يا از اصول ظاهري پيروي شده‬ ‫است‌‪ .‬بسياري از روشهاي پيشنهادي برای ايجاد‬ ‫عايق صوتي بر اساس اين فرض غلط است كه‬ ‫مصالح و روشهايي كه براي عايق صوتي نيز‬ ‫قابل اجرا است‌‪ .‬پذيرفتن اينكه عايق حرارتي‬ ‫و عايق صوتي از يكديگر جدا بوده ولو اينكه‬ ‫بعضي از روشها ممكن است براي هر دو مؤثر‬ ‫باشد از طرف مهندس طرح و سازنده بسيار با‬ ‫اهميت است‌‪.‬‬ ‫چگونگي انتقال صوت‬

‫بيشتر صداهائيكه به اطاقي مي‌رسد‪ ،‬از فضاي‬ ‫خارجي و يا هر جاي ديگر در ساختمان به دو‬ ‫دسته تقسيم مي‌شوند‪:‬‬ ‫‪ -1‬صداهائيكه در هوا ايجاد مي‌شوند كه به‬ ‫دو طريق انتقال مي‌يابند‪ :‬الف‌‪ :‬از راه بازشوها‪:‬‬ ‫مانند پنجره‌ها‪ ،‬چاههاي آسانسور‪ ،‬پنجره‌هاي‬ ‫كوچك فوقاني‌‪ ،‬شكافهاي اطراف لوله‌هاي‬ ‫آب و شوفاژ و برق و كانالهاي تهويه‌‪.‬‬ ‫ب‌‪ :‬بوسيلة عمل ارتعاش ديوارها‪ ،‬امواج صدا‬ ‫در هوا مي‌تواند به يك ديواره فشار وارد كرده‬ ‫و آنرا مثل يك پرده قابل ارتجاع به جلو و عقب‬

‫خبر‬

‫گزارش‬

‫مصاحبه‬

‫خواندنی ها‬

‫مقاله‬

‫ببرد و بدين وسيله صدا از سر چشمه‌اش در يك‬ ‫طرف ديوار مي‌تواند به طرف ديگر برسد‪.‬‬ ‫‪ -2‬صداهاييكه در اثر ضربه ايجاد مي‌شوند‬ ‫كه نحوة ايجاد اين نوع صداها به دو صورت‬ ‫مي‌باشد‪.‬‬ ‫الف‌‪ :‬از ضربه مستقيم‌‪ :‬مانند افتادن شي‌ء بر‬ ‫كف اطاق‌‪ ،‬صداي پا‪ ،‬صداي بسته شدن در و‬ ‫غيره‌‪.‬‬ ‫ب‌‪ :‬از ارتعاشات ماشين آالت‬ ‫صداي ضربه‌اي از طريق مصالح سخت تقريباً‬ ‫بدون افت منتقل مي‌شود‪ .‬بر اثر ضربه در يك‬ ‫اطاق‌‪ ،‬سطوح بزرگ (مانند ديوارها) يا هر يك‬ ‫از اجزأ ديگر ساختمان به ارتعاش درآمده و در‬ ‫نتيجه انرژي صوتي را تقريباً به همان روشي كه‬ ‫صفحه صوتي پيانو در تشديد صدا عمل مي‌كند‬ ‫پخشمي‌نمايد‪.‬‬ ‫افت صدا در اثر انتقال‬

‫ميزان عايق صوتي يك ديوار عموماً بر حسب‬ ‫افت صدا در اثر انتقال از آن ديوار بيان مي‌شود‬ ‫افت صدا بر اثر انتقال كه آنرابا ‪ T.L‬نشان‬ ‫مي‌دهند برابر است با مقداري از انرژي صوت‬ ‫كه در برخورد با ديوار و عبور از آن كاهش‬ ‫مي‌يابد و با دسي بل بيان مي‌شود‪.‬براي مثال‬ ‫چنانچه شدت صوتي برابر ‪ 60‬دسي بل پس از‬ ‫عبور از يك ديوار به ‪ 20‬دسي بل تقليل يابد‬ ‫مقدار ‪ T.L‬ديوار برابر ‪ 40‬دسي بل مي‌باشد‪.‬‬ ‫هر چه مقدار ‪ T.L‬يك ديوار بزرگتر باشد‬ ‫خاصيت عايق صوتي آن بيشتر است‌‪.‬‬

‫انتقال صدا از ديوارهاي سخت‬ ‫جرم عامل مهمي در تعيين ميزان عايق صوتي‬ ‫يك ديوار يا تيغه است‌‪ .‬مقدار افت صدا در اثر‬ ‫انتقال از ديوار‪ ،‬با افزايش جرم در واحد سطح‬ ‫آن ديوار زياد مي‌شود‪.‬با افزايش جرم ديوار‬ ‫مقدار متوسط عايق صوتي افزايش مي‌يابد‬ ‫به اين ترتيب چون ازدياد ميزان عايق صوتي‬ ‫نسبت به افزايش جرم ديوارهاي سخت نسبتاً‬ ‫كم است تأمين عايق صوتي به مقدار زياد‬ ‫صرفاً با افزايش ضخامت ديوار عملي نيست‌‪.‬در‬ ‫موارديكه عايق صوتي به مقدار زياد مورد نياز‬ ‫باشد بكاربردن ساختمان جدا از هم يا ديوارهاي‬ ‫دو اليه عملي‌ترين روش است‌‪.‬‬ ‫ميزان عايق صوتي مورد نياز‬

‫بررسي مشكل سر و صدا برای يافتن راه حلي‬ ‫مناسب براي مبارزه با آن و ايجاد آرامش در‬ ‫ساختمانها ميبايستي بر اساس اطالعات زير‬ ‫باشد‪:‬‬ ‫‪ -1‬ميزان‌‪ ،‬نوع و نحوة توزيع سر و صدا در‬ ‫ساختمان و در فضاي خارج ‪ -2‬ميزان سر و‬ ‫صداي قابل قبول در ساختمانهاي مختلف‌‪.‬‬ ‫‪ -3‬كاهش سر و صدا و جلوگيري از ارتعاش‬ ‫با استفاده از انواع مختلف ديوارها و رابطها و‬ ‫اتصاالت قابل ارتجاع‌‪.‬‬ ‫‪ -4‬تقليل سر و صداي ماشين‌آالت در سر‬ ‫چشمه توليد آن با انتخاب دستگاههاي مناسب‬ ‫از نقطه نظر ايجاد سر و صدا‬

‫‪51‬‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫‪ -5‬كاهش سر و صدا با كاربرد صحيح مواد بين شيشه‌ها نمي‌تواند زياد باشد و اتصال قابهاي‬ ‫جاذب صورت‌‪.‬‬ ‫داخلي و خارجي پنجره به يكديگر باعث انتقال‬ ‫در اينجا ميزان عايق صوتي مناسب بين قسمتهاي صوت از اليه‌اي به اليه‌اي ديگر گشته و از اين نظر‬ ‫مختلف داخل يك واحد مسكوني و هم چنين موجب ضعف عايق صوتي پنجره مي‌گردد‪.‬‬ ‫بين ‪ 2‬واحد مسكوني مجاور در جدول داده شده‬ ‫ي‬ ‫فاصلههواي ‌‬ ‫است‌‪.‬‬ ‫براي حفاظت در برابر سر و صداي ترافيك‬ ‫ي‬ ‫پنجره در ارتباط با عايق صوت ‌‬ ‫كه معموالً فركانس آن كم است‌‪ ،‬پنجره‌هاي دو‬ ‫پنجره بايد طوري به دقت طرح شود كه بدون شيشه‌اي با فاصله هوائي‪ 150‬ميلمتر توصيه مي‌شود‬ ‫اينكه به كاربرد و زيبائي آن لطمه بخورد‪ ،‬عايق كه چنانچه اين مقدار به ‪ 200‬الي ‪ 300‬ميليمتر برسد‬ ‫صوتي مورد نياز برای فراهم ساختن آسايش نتيجه بهتري عايد مي‌شود‪.‬‬ ‫ساكنين ساختمان نيز تأمين گردد‪ .‬انواع مختلف‬ ‫ت‬ ‫مواد جاذب صو ‌‬ ‫پنجره‌ها به ترتيب از باال به پايين عايق صوتي‬ ‫پوشاندن پيرامون پنجره در بين دو اليه شيشه با‬ ‫مناسب‌تري خواهند بود‪.‬‬ ‫مواد جاذب صوت نيز مي‌تواند در عايق كردن‬ ‫‪ -1‬پنجره يك شيشه اي‬ ‫پنجره از نظر جلوگيري از رزونانس امواج صوتي‬ ‫‪ -2‬پنجره يك شيشه‌اي لواليي‬ ‫مؤثر باشد‪.‬‬ ‫ي‬ ‫‪ -3‬پنجره ‪ 2‬شيشه‌اي و ‪ 3‬شيشه‌ا ‌‬ ‫خالصه‌اي از عواملي كه در عايق صوتي پنجره‬ ‫قابهايپنجر ‌ه‬ ‫‪ 2‬شيشه‌اي در طراحي آن مي‌بايستي مد نظر قرار‬ ‫در ساختمانهاي كه دو پنجره با چهار چوبهاي‬ ‫گيرد‬ ‫جداگانه نصب شده باشد مي‌توان بيشترين ميزان‬ ‫ي‬ ‫درز بند ‌‬ ‫تقليل صوتي را بدست آورد‪.‬‬ ‫ً‬ ‫ي‬ ‫پنجره‌هاي دوشيشه‌اي كه كامال درز بندي‬ ‫پنجره‌هاي سه شيشه‌ا ‌‬ ‫شده باشند اين نقص را دارند كه فاصلة هوايي با افزودن يك اليه شيشه‌اي اضافي به پنجره‌هاي‬

‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬ ‫ساختمان استان قزوين‬ ‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫دو شيشه‌اي ايجاد مي‌شوند با اضافه شدن يك اليه‬ ‫شيشه فاصله هوائي به دو قسمت تقسيم شده و‬ ‫مقدار آن كاهش مي‌يابد‪ .‬در نتيجه افزودن شيشه‌‪،‬‬ ‫اين كاهش فاصله هوائي را جبران نخواهد كرد‬ ‫و بهبودي در خواص عايق صوتي پنجره حاصل‬ ‫نمي‌شود‪.‬‬ ‫محاسبه سر و صداي فضاي داخلي‬

‫برای تعيين كيفيت عايق صوتي ساختمان در‬ ‫مقايسه با استانداردهاي موجود مي‌بايستي منحني‬ ‫شدت سر و صداي فضاي داخلي با منحنيهاي برابر‬ ‫در ميزان بلندي صدا ‪ ))NR‬مقايسه گردد‪.‬‬ ‫حداكثر اعداد ‪ NR‬توصيه شده و اعداد صحيح‬ ‫كننده نسبت موقعيت مدنظر و خصوصيات صدا‪،‬‬ ‫بصورت يك استاندارد بين المللي پيش بيني‬ ‫شده و مقادير آن در جدول صفحة بعد داده شده‬ ‫است‌‪.‬‬ ‫دوشيشه‌اي كردن آنها نسبتاً ساده است ولي‬ ‫از نظر اقتصادي اصالح عايق صوتي ساير اجزأ‬ ‫ساختمان به ندرت امكان‌پذير خواهد بود‪.‬‬ ‫منابع ‪:‬‬ ‫ عایق های فداشونده کامپوزیتی‪ ،‬نویسنده‬‫مهندس رضادوست و خانم حاجی‌حسینی‬ ‫‪ -‬سایتهای اینترنتی‬

‫خبر‬

‫گزارش‬

‫مصاحبه‬

‫خواندنی ها‬

‫مقاله‬

‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬

‫ساختمان استان قزوين ‪52‬‬

‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫كيفيت برق و اثر‬ ‫دستگاه ‪ ULTRA‬بر‬ ‫كاهش تلفات حرارتي‬ ‫ناشي از عبور جريان‬ ‫الكتريكي‬ ‫محمد حسن عليجاني‬

‫عضو گروه تخصصي برق‬ ‫سازمان نظام مهندسي‬ ‫استان قزوين‬

‫مقدمه‬ ‫درسالهاي آغازين پيدايش واستفاده از انرژي الكتريكي مصرف‬ ‫كنند ‌ه هاي عمده اين انرژي بارهاي خطي از قبيل المپ هاي روشنائي‬ ‫با فيالمنتي از جنس تنگستن و المنت هاي حرارتي وموتورهاي القائي‬ ‫بودند و بحثي تحت عنوان كيفيت برق براي آن بارهاي مصرف كننده‬ ‫چندان مطرح نبود‪.‬‬ ‫با پيشرفت سريع تكنولوژي و جهشي كه همزمان در صنايع مختلف‬ ‫وازجمله صنعت برق حاصل گرديده امروزه شاهد بكار گيري تجهيزاتي‬ ‫مثل سروو موتورها‪ ،‬استپرموتورها‪ ،‬منابع تغذيه سوئيچينگ‪ UPS ،‬ها و‬

‫كيفيت توان الكتريكي كه خود ناشي از‬ ‫كيفيت پارامترهاي الكتريكي ولتاژ و جريان‬ ‫است‪ ،‬اكنون در مطالعات انرژي الكتريكي‬ ‫براي طراحان مطرح بوده و سازندگان‬ ‫دستگاه ها از خريداران اطالعاتي در مورد‬ ‫شبكه برق آنها مي خواهند‪ .‬و در حالي كه‬ ‫اين موضوع در گذشته فقط محدود به دامنه‬ ‫ولتاژ و فركانس شبكه بود امروزه توليد‬ ‫كنندگان تجهيزات الكتريكي پارامترهائي از‬ ‫قبيل ‪ Sag‬يا افت ولتاژ ناگهاني در شبكه‪.‬‬ ‫خبر‬

‫گزارش‬

‫مصاحبه‬

‫خواندنی ها‬

‫مقاله‬

‫درايوهاي گوناگون ‪ AC‬و ‪ DC‬ونيزدستگاه هاي مختلف كامپيوتري‬ ‫كه اكثرا ٌ بصورت شبكه در ادارات ومؤسسات مختلف وبانكها نصب‬ ‫ميباشند هستيم كه جملگي از نوع بارهاي غير خطي بوده و در زندگي‬ ‫روزمره از آنها در سطحي بسيار وسيع وگسترده استفاده ميگردد اين‬ ‫تجهيزات به دليل عملكرد غير خطي در شبكه هاي برق به تغييرات‬ ‫پارامترهاي الكتريكي حساس بوده و هر روزه نيز بر تنوع و تعدادشان‬ ‫افزوده مي‌شود‪ .‬بقسمي كه دايره نفوذ اين دستگاه‌ها از حد صنعتي فراتر‬ ‫رفته و در مصارف اداري وخانگي نيز در سطح وسيعي مورد استفاده‬ ‫قرار ميگيرند ‪.‬‬

‫‪ SWELL‬يا افزايش ناگهاني در ولتاژ‬ ‫شبكه برق و نيزميزان فليكرها كه عبارت از‬ ‫نوسانات گذراي سريع ميباشند و همچنين‬ ‫مشخصات هارمونيك هاي مزاحم در شبكه‬ ‫را نيز مورد توجه قرار مي‌دهند‪ .‬به عنوان‬ ‫مثال در استاندارد‌هاي اروپايي يك شبكه‬ ‫برق در طول هفته نبـايد بيـش از ‪ 4‬بار ‪Sag‬‬ ‫يا ‪ SWELL‬داشته باشد‪ .‬يعني تعداد افت‌ها‬ ‫و يا افزايش‌هاي ولتاژي كه بيش از ‪ 1‬ثانيه‬ ‫طول مي كشد ميبايست از ‪ 4‬بار در طول‬

‫هفته بيشتر نباشد‪.‬‬ ‫اساساً كيفيت برق يا كيفيت توان خود‬ ‫منتج از كيفيت دو پارامتر ولتاژ و جريان‬ ‫ميباشد كه كيفيت ولتاژ به ميزان تفاوت‬ ‫ولتاژ واقعي با سيگنال ايده آل بستگي‬ ‫داشته و سيگنال ولتاژي ايده آل سيگنالي‬ ‫است كه دامنه و فركانس آن كام ً‬ ‫ال ثابت‬ ‫باشد و هر قدر ولتاژ واقعي به اين سيگنال‬ ‫ايده آل نزديك‌تر باشد ولتاژ داراي كيفيت‬ ‫مطلوب‌تري خواهد بود و كيفيت جريان‬

‫‪53‬‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫نيز تفاوت سيگنال جريان واقعي با سيگنال‬ ‫جريان ايده آل ميباشد‬ ‫امروزه اثبات شده پرداختن به مقو له‬ ‫كيفيت برق و تهيه برق با كيفيت باالموجب‬ ‫صرفه جوئي قابل مالحظه‌اي در مباحث‬ ‫مصرف انرژي خواهد گرديد كه در اين‬ ‫مقوله طراحي وساخت لوازمي همچون‬ ‫رگوالتور هاي اتوماتيك ولتاژ ‪،‌ AVR‬‬ ‫انواع استابليزرها و منابع تغذيه بدون وقفه‬ ‫‪ UPS‬عملياتي گرديده و نيز برای اصالح‬ ‫ضريب توان شبكه ( كم شدن زاويه فاز بين‬ ‫ولتاژ و جريان ) از خازنهاي مصرف كننده‬ ‫توان راكتيو استفاده مي‌شود‪.‬‬ ‫هم اكنون در كشورهاي پيشرفته صنعتي‬ ‫يكي از راهكارهاي مهم صرفه جويي در‬ ‫مصرف انرژي الكتريكي از طريق كيفيت‬ ‫دادن به شبكه برق مصرفي حاصل ميگردد‬ ‫كه از شاخصه هاي مهم اقتصادي بوده و به‬ ‫عنوان راهكاري مناسب وقابل قبول شناخته‬ ‫مي شود‪.‬‬ ‫استفاده از سيستم هاي كالسيك چون‬ ‫‪( AVR‬اتوماتيك ولتاژ رگوالتور)‪UPS، ،‬‬ ‫‪( SPS‬استابليزر پاور سوپالي) داراي نقصي‬ ‫مهم است و آن عبارت است از اينكه وسيله‬ ‫بهبود دهنده بطور سري در مدار قرار گرفته‬ ‫و به اصطالح داراي ورودي و خروجي‬

‫است كه در اين حال بدليل مصرف انرژي‬ ‫توسط خود دستگاه در راندمان كلي تاثير‬ ‫منفي ميگذارد‪ .‬امروزه با پيشرفت تكنولوژي‬ ‫سازندگان لوازم بهبود كيفيت دهنده قدرت‬ ‫الكتريكي‪ ،‬سيستم هايي ابداع كرده اند كه‬ ‫شامل مدارات يكپارچه ‪ RLC‬است و با‬ ‫استفاده از راكتورهاي متغير غير اشباع شونده‬ ‫زيگزاگ بطور اتوماتيك و سريع پارامترهاي‬ ‫الكتريكي نظير ولتاژ‪ ،‬جريان‪ ،‬هارمونيك ها‬ ‫و ضريب قدرت را بر مبناي مقادير از پيش‬ ‫تعيين شده متغيرها تنظيم مي‌كنند و باعث‬ ‫بهبود كيفي قدرت در سطح بسيار بااليي‬ ‫مي‌شوند‪.‬‬ ‫تازه ترين ابداع در اين زمينه ساخت دستگاه‬ ‫‪ ULTRA‬ميباشد كه بطور موازي به شبكه‬ ‫برق وصل گرديده وبا مصرف انرژي بسيار‬ ‫ناچيز با استفاده از خاصيت ابر رسانا ئي بطور‬ ‫مصنوعي اقدام به افزايش تعداد الكترونهاي‬ ‫آزاد در هادي هاي پس از خود نموده وبااين‬ ‫افزايش صوري باعث كاهش مقاومت ويژه‬ ‫كليه هاديها مثل سيمها و كابلهاي ارتباطي‬ ‫وهمچنين هادي هاي موجود در الكترو‬ ‫موتورها و وسايل برقي ميگردد‬ ‫بعبارت ديگر كاهش صوري مقاومت ويژه‬ ‫يك هادي همانند ارتقاي هادي مسي بسمت‬ ‫عملكردي مشابه هادي نقره اي ميباشد‬

‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬ ‫ساختمان استان قزوين‬ ‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫وبطوريكه ميدانيم بهترين هادي براي عبور‬ ‫جريان برق نقره است كه اگر بعنوان مبنا‬ ‫ضريب هدايت آن ‪ 100‬در نظر گرفته شود‬ ‫براي مس ضريب هدايت ‪ 97.6‬در صد نقره‬ ‫و پس از آن بترتيب براي طال ‪ 76.6‬در صد‬ ‫وآ لمينيوم ‪ 67‬درصد ميباشد‬ ‫از طرف ديگر دستگاه ‪ ULTRA‬با منظم‬ ‫كردن مسير حركت الكترونها در داخل مدار‬ ‫از حركتهاي زيگزاگي وبرخوردهاي زايد‬ ‫باساير الكترونها جلوگيري كرده وباعث‬ ‫حركت مستقيم الكترون در مدار ميگرددكه‬ ‫اين يعني استفاده حد اكثري از سطح مقطع‬ ‫هادي وافزايش سطح مؤثر آن واز مزاياي‬ ‫چنين اتفاقي در يك مدار برق ومصرف‬ ‫كننده آن ميتوان به كم شدن تلفات حرارتي‬ ‫وجلوگيري از گرم شدن سيمها كابلها‬ ‫ودستگاه ها همچنين افزايش عمر مفيد‬ ‫تجهيزات الكتريكي وكاهش هزينه برق‬ ‫مصرفي اشاره نمود‬ ‫مشخصات وتنوع سيستمهاي بهبود كيفيت‬ ‫دهنده ‪ ULTRA‬بر اساس جدول ذيل‬ ‫ميباشدكه باتوجه به نوع كاربري ميتواند‬ ‫در كليه سيستمهاي صنعتي و كشاورزي‬ ‫وهمچنين برق مصرفي ساختمانهاي اداري‬ ‫ومسكوني وروشنائي معابرمورد استفاده واقع‬ ‫گردد‬

‫خبر‬

‫گزارش‬

‫مصاحبه‬

‫خواندنی ها‬

‫مقاله‬

‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬

‫ساختمان استان قزوين ‪54‬‬

‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫???? ‪Less Is More.... Less Is Bore .... More is more.... More is‬‬ ‫پیش درآمدی بر پست مدرن فلسفی و معماری (پومو)‬ ‫شعله جواديان‬

‫نسیم فاضلی کارشناس ارشد معماری‬ ‫عضو هیات علمی موسسه آموزش عالی‬ ‫دهخداو مدرس دانشگاه آزاد‬

‫شکل‪ 5-‬نمایی ازشهر الس وگاس‬ ‫مقدمه ‪:‬‬

‫کال تحوالت در جامعه و همچنین در معماری ریشه در تغییرات‬ ‫فکری دارد‪.‬تغییرات در غرب با انتقادات نیچه از مدرن آغاز و توسط‬ ‫فروید‪،‬هایدیگر‪،‬دریدا‪،‬دلوز و لیوتارد مورد شرح قرار گرفت‪.‬‬ ‫اگر فکر کنیم که فلسفه روح زمان است و معماری کالبد آن با عوض شدن‬ ‫روح کالبد نیز تغییر می کند‪. .‬پست مدرن در واقع یک گذر است یک فریاد‬ ‫نقادانه البنه معنی و مفهوم پست مدرن مشخص نیست و مفاهیم زیادی را در‬ ‫خود دارد‪.‬‬ ‫در این گذر با نقد مدرن توسط جمعی از فیلسوفان نگرشهای جدیدی‬ ‫مطرح گردید که نام پسا مدرن به آن دادند و اینجا مروری داریم بر ریشه هاو‬ ‫اصول فکری نظریه پرداز و چهار معمار مدافع و پیشرو این سبک ‪.‬‬ ‫چکید ه‬

‫طراحان پست مدرن بر این عقیده هستند که به راحتی می توان تاریخ را دور‬ ‫زد و تاریخ معماری را به شیوه هایی اصیل‪ ،‬تازه و بدیع مجددا به هم پیوند‬ ‫زد ‪ .‬آنان عموما جنبش های خود را در راستای حرکت های جدایی طلب‬ ‫و فرقه گرایانه سوق دادند و از جنبش های وسیع و گسترده حقوق مدنی و‬ ‫پیوند های انسانی‪ ،‬که می توانستند موجب رشد‪ ،‬ارتقا و استعالی محدوده ها‬ ‫و عرصه فعالیت های گروهی گردند‪ ،‬دوری جستند‪.‬‬ ‫پست مدرنها‪ ،‬این نوع نگرش به جهان را به مثابه کشفی چشمگیر و کلیدی‬ ‫برای آزادی و سعادت در دنیای جدید می دانستند ‪.‬‬ ‫اندیشه پست مدرنیسم سمت و سو و برایگیری واحدی ندارد ‪ .‬بلکه در‬ ‫جهات متعددی سیر می کند‪ ،‬مضامین آن چندان با هم سازگار نیستند بلکه‬ ‫در اکثر موارد دچار تناقض ها و ابهام های آشکاری هستند ‪.‬‬ ‫یکی از اساسی ترین مضامین مبحث پست مدرن حول واقعیت یا فقدان‬ ‫واقعیت یا چندگانگی واقعیت می چرخد‪.‬‬ ‫از مهمترین مضامین پست مدرنیته می توان به موارد زیر اشاره کرد ‪:‬‬ ‫‪ -1‬تردید در این باره که هرگونه حقیقت انسانی‪ ،‬بازنمایی عینی و ساده ای‬ ‫از واقعیت است ‪.‬‬ ‫‪ -2‬توجه و تاکید بر نحوه کاربرد زبان از سوی جوامع برای ساختن‬ ‫واقعیات مورد نظر خود‪ ،‬اینکه جوامع چگونه از زبان برای ایجاد واقعیات‬ ‫خبر‬

‫گزارش‬

‫مصاحبه‬

‫خواندنی ها‬

‫مقاله‬

‫استفاده می کنند ‪.‬‬ ‫‪ -3‬ترجیح دادن یا اولویت قائل شدن برای بومی ( محلی )‪ ،‬عینی و اخص‬ ‫در برابر‪ ،‬جهانی‪ ،‬انتزاعی و اعم‪.‬‬ ‫‪ -4‬تجدید عالقه یا توجه دوباره به روایت داستان و داستان سرایی ‪.‬‬ ‫‪ -5‬پذیرش این نکته که توصیف های متعدد و متفاوت از واقعیت را همواره‬ ‫نمی توان به شیوه ای قطعی و نهایی‪ ،‬یعنی عینی و غیر انسانی‪ ،‬در برابر یا علیه‬ ‫یکدیگر به کارگرفت ‪.‬‬ ‫‪ -6‬تمایل به پذیرش و قبول چیزها آنگونه که در سطح و ظواهر قرار‬ ‫دارند‪ ،‬به جای جستجو ( به سبک فروید یا مارکس ) برای یافتن معانی‬ ‫ژرف تر ‪.‬‬ ‫عصر پست مدرن عصر انتخاب های فزاینده و بی شمار است ‪،‬عصری که‬ ‫هیچ جریانی را نمی توان بدون خود اگاهی پذیرفت و تمامی سنتها برای خود‬ ‫دارای ارزش و اعتبارند ‪،‬این امر تا حدودی نتیجه چیزی است که انفجار‬ ‫اطالعات ‪،‬ظهور دانش سازمان یافته و ارتباطات جهانی نامیده می شود‪ .‬نکته‬ ‫مشترک در مورد فلسفه پست مدرن این است که عقالنیت و قطعیت علمی‬ ‫و خرد گرایی محض مدرن را زیر سوال می برد‪.‬به طور کلی پست مدرن در‬ ‫غالب نقد مدرن مطرح می گردد‪.‬‬

‫واژگان کلیدی‬ ‫پست مدرن‪ :‬پست مدرن را باید بر اساس دو واژه آینده ‪،‬پست پسا ‪))Post‬‬ ‫و پیشین ( ( ‪Mode‬درک کرد ‪.‬‬ ‫پست مدرن اصوال تلفیق گزینشی هر سنت با سیاق پیش از خود است‪ ،‬هم‬ ‫ادامه مدرنیسم است و هم فراتر از آن رفتن ‪.‬‬ ‫پست مدرنیته ‪:‬زمان یا وضعیتی بعد از مدرن است حرکتی به سوی یک عصر‬ ‫فرا صنعتی‪.‬‬ ‫پست مدرنیزاسیون‪ :‬یعنی بررسی روند پست مدرن شدن‪ .‬در فرایند‬ ‫پست مدرنیزاسیون نیز همچون مدرنیزاسیون دو موتور محرک وجود دارد‬ ‫موتور محرک اول عبارت است از پیدایش بر اساس ات اجتماعی جدید پست‬ ‫مدرنیستی هم در حوزه تولید هم در حوزه پذیرش و مصرف ‪ .‬دومین موتور‬ ‫محرک پست مدرنیزاسیون عبارت است از پیدایش نوع جدیدی از پیامبران‬ ‫و گونه ای جدید از نهضت آوانگارد ‪ .‬این آوانگارد جدید پرچمدار نوکیشی و‬ ‫خودمختاری مدرنیستی نیست بلکه حامی کهن کیشی و نا خودمختاری است‪.‬‬

‫‪55‬‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬ ‫ساختمان استان قزوين‬ ‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫شکل‪ – 1‬آپارتمان های پروت ایگو‬

‫متفکران پست مدرنیته‬ ‫از دهه شصت میالدی‪ ،‬موضوع پست مدرن در معماری به صورت یک‬ ‫سبک مهم مطرح شد و انتقادات زیر بنایی به اندیشه منطق گرا و تکنو مدار‬ ‫معماری مدرن وارد گردید‪.‬‬ ‫ازجمله متفکران فلسفه پست مدرن می توان ژان فرانسوا لیوتار ‪،‬روالن‬ ‫بارت‪/‬فمیشل فوکوو ژاک دریدا را نام برد که هر کدام کتابها و مقاالتی در‬ ‫این باب نوشته اند‪.‬‬ ‫چارلز جنکز متولد ‪ 1939‬تاریخ نگار و منتقد معماری و نظریه پرداز مهم‬ ‫معماری پست مدرن است‪ .‬وی در سال ‪ 1977‬کتابی به نام زبان معماری‬ ‫پست مدرن به رشته تحریر درآورد ‪ .‬و اصطالح پست مدرن را برای جدائی‬ ‫از مدرنیسم به کار برد‪ .‬با این کتاب جنکز روند جدیدی را نامگذاری کرد‬ ‫و گسترش داد‪.‬‬ ‫بخش اول این کتاب به نام مرگ معماری مدرن نام گذاری شد ‪.‬جنکز در‬ ‫این کتاب تاریخ دقیق مرگ معماری مدرن را ‪ 15‬ژوئیه ‪ 1972‬ساعت ‪3:23‬‬ ‫بعد از ظهر اعالم کرد ‪ .‬زمانی که مجموعه آپارتمان های مسکونی پروت‬ ‫ایگو(‪ )Pruitt-igoe‬در شهر سنت لوئیس آمریکا توسط دینامیت منهدم‬ ‫شد‪( .‬شکل‪ )1‬جنکز بیان می کند که این مجموعه آپارتمان ها نماد معماری‬ ‫مکعب شکل و بدون تزئینات مدرن بود و بسیاری از اصول طراحی آن منبر‬ ‫اساس با اصول مطرح شده در کنگره های سیام بود و توسط مینو یا ماساکی‬ ‫طراحی شده بود‪ .‬اما به دلیل انکه زبان انتزاعی مورد استفاده در طرح این‬ ‫مجموعه مدرن با انچه ساکنان سیاهپوست و نسبتا» فقیر این مجموعه به عنوان‬ ‫خانه قلمداد می کردند یگانه بود‪ .‬بنابراین انهدام و نیستی تنها راه چاره برای‬ ‫پایان دادن به رنج ساکنان این ساختمان و خود ساختمان بود‪.‬‬ ‫بر بر اساس نظر جنکز‪ ،‬معمار نباید خود به تنهایی ساختمان را طراحی کند‬ ‫– آنچه در معماری مدرن مرسوم بود – بلکه باید همکار و مشاور استفاده‬ ‫کنندگانباشد‪.‬‬ ‫الگوی شکل ساختمان نباید تنها در ذهن معمارباشد بلکه باید آن چیزی‬ ‫باشد که ساکنان آینده ساختمان با آن انس و آشنایی دارند و می توانند با آن‬ ‫ارتباط برقرار کنند‪.‬‬ ‫جنکز دراین کتاب خود به معمار یادآوری می کند که ‪ :‬ساختمان پست‬ ‫مدرن دارای دوگانگی در قواعد و مفاهیم است یکی برای قشر روشنفکر و‬ ‫دیگری برای عامه مردم‪.‬‬ ‫جنکز در سال ‪ 1980‬کتاب مهم دیگری به نام کالسیسسیم پست مدرن‬ ‫منتشر کرد ‪ .‬در این کتاب نیز او به بسط و تبیین نظریه ی معماری پست مدرن‬ ‫پرداخت و آثار مهم معماران این سبک را از زبان خود معماران در غرب و‬ ‫ژاپن تدوین نمود‪.‬‬

‫جنکز در سال ‪ 1996‬در گرده همایی ساالنه دانشجویی دانشگاه‬ ‫«‪»UCLA‬اصول کلی پست مدرن را در سیزده بند به صورت شماتیک بیان‬ ‫می کندکه هفت بند آن که مستقیما به معماری مرتبط است به قرار ذیل‬ ‫است‪:‬‬ ‫‪-1‬ارجحیت چند ارزشی به تک ارزشی‬ ‫‪-2‬ارجحیت پیچیدگی و تناقض به سادگی‬ ‫‪-3‬پیچیدگی و تئوری آشوب‬ ‫‪-4‬معماری از راه رمز ها و نمادها به وجود میاید‪.‬‬ ‫‪- 5‬نمادها تحت تاثیر فرهنگ مردم به وجود می آیند در نتیجه به یک‬ ‫فرهنگ کثرت گرا نیازمندیم‪.‬‬ ‫‪-6‬معماری یک زبان عمومی است‪.‬‬ ‫‪-7‬معماری وابسته به تزئینات و الگوها است‪.‬‬ ‫به معماری پست مدرن << معماری پاپ >> یا معماری مردمی هم می‬ ‫گویند‪ .‬چراکه در این معماری از احجام – تزئینات و رنگ های عامه پسند‬ ‫و جالب توجه برای عموم استفاده می شود‪ .‬برخالف معماری مدرن که تنها‬ ‫قشر خاص روشنفکر می تواند معانی و مفاهیم انتزاعی آن باشد‪.‬‬ ‫پست مدرن کالسیسیزم (پومو)‬ ‫در معماری آغاز گر این جنبش کسی نبود مگر یکی از شاگردان سارنین‬ ‫و لویی کان به نام رابرت ونتوری‪.‬‬ ‫او به سال ‪ 1925‬میالدی در فیال دلفیا به دنیا آمد‪ .‬تحصیالت خود را در‬ ‫دانشگاه پرینستن ادامه داد و در سال ‪ 1958‬میالدی‪ ،‬دفتر شخصی خویش را‬ ‫افتتاح نمود‪ .‬در سال ‪ 1964‬میالدی‪ ،‬همکاری خود را با جان راوخ و سپس‬ ‫در سال ‪ 1967‬میالدی با دنیس اسکات براون‪ ،‬که چند سال بعد با وی ازدواج‬ ‫کرد‪ ،‬آغاز نمود و به تدریج نیز‪،‬استون آیزنور و دیویدوون به عضویت شرکت‬ ‫درآمدند‪ .‬این گروه در سال ها همکاری‪ ،‬ساختمان های بسیار شاخصی را به‬ ‫اجرا درآوردند ‪.‬شهرت ونتوری نه فقط به خاطر کارهای او بلکه به علت‬ ‫نوشته های ارزشمندی است که درباره مبانی نظری معماری دارد‪.‬‬ ‫رابرت ونتوری معمارآمریکائی در سال ‪ 1966‬کتابی به نام « پیچیدگی و‬ ‫تضاد در معماری»‬ ‫«» ‪ Complexity &Contradiction In Architecture‬را به‬ ‫رشته تحریر در آورد‪.‬‬ ‫در این کتاب رابرت ونتوری اصول اندیشه ها و جهان بینی معماری مدرن‬ ‫را زیر سوال برد ‪ .‬او در این کتاب خواستار توجه به ویژهیات انسانی و توجه‬ ‫به معماری انسان مدار شد و بینش تکنو مدار را رد کرد ‪ .‬عمده نقد ونتوری‬ ‫در این کتاب متوجه میس وندروهه بود ‪ .‬در مقابل شعا رکمتر بیشتر است «‬ ‫« ‪Less Is Bore « ,» Less Is More‬به معنی کم خسته کننده است‪،‬‬ ‫خبر‬

‫گزارش‬

‫مصاحبه‬

‫خواندنی ها‬

‫مقاله‬

‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬

‫ساختمان استان قزوين ‪56‬‬

‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫رامطرح می کند ‪ .‬او عقیده داشت مسائل بسیار پیچیده(‪ )complex‬و‬ ‫تضاد(‪ )Contradiction‬در ساختمان وجود دارد که نمی توان آنها را‬ ‫نادیده گرفت‪ ،‬یا حذف کرد ‪ .‬ونتوری عقیده داشت که یک ساختمان نمی‬ ‫تواند یک فرم خاص داشته باشد‪ ،‬برای او فرمهایی از قبیل خانه های دامنه‬ ‫کوههای ایتالیا که بر اساس نیازهای مردم و شرایط اقلیمی بنا شده مالک‬ ‫است ‪.‬‬ ‫ونتوری هیچ اعتقادی به سبک بین المللی ندارد و به جای آن معتقد به‬ ‫زمینه گرایی» «‪ contextualize‬است‪ ،‬یعنی هر بنایی باید بر اساس زمینه‬ ‫های فرهنگی‪ ،‬اجتماعی‪ ،‬تاریخی و کالبدی و شرایط آن سایت و ساختمان‬ ‫طراحی و اجرا شود که می توان آنرا سبک محلی یا سبک بومی نامید‪ .‬از نظر‬ ‫ونتوری معماری تنها تکنیک و تکنولوژی نیست بلکه مسائل بسیار پیچیده و‬ ‫متضاد در ساختمان وجود دارد که نمی توان آنها را نادیده گرفت یا حذف‬ ‫کرد‪.‬‬ ‫از نظر او ساختمان ها نمی توانند همه دارای یک فرم و یک فلسفه باشند‬ ‫ساختمان یک ماشین نیست که تنها شامل مجموعهای از مسائل تکنولوژیکی‬ ‫و مکانیکی باشد‪.‬‬ ‫ونتوری سعی می کند تا مجددا» ارتباط معماری و ساختمان ها را با هویت‬ ‫انسانی برقرار کند‪ .‬به عقیده وی شرایط تعیین کننده شکل ها و نمادها است‪.‬‬ ‫در شرایط متفاوت شکل ها و نمادها باید متفاوت باشئد‪.‬‬ ‫ونتوری تزئینات را رد نمی کند‪ .‬بلکه تزئینات ساختمان را بخشی از‬ ‫خصوصیات فرهنگی و تاریخی هر منطقه می داند که می تواند در ساختمان‬ ‫های جدید مورد استفاده قرار گیرد‪.‬‬ ‫ونتوری معتقد است هدف از طراحی ساختمان با ید بیشتر ارتباط و معنا باشد‬ ‫نه تکامل و کارایی‪ .‬او که تحت تاثیر هنر پاپ آرت قرار دارد نشاط و معنا را‬ ‫نه در قالب های اصلی بلکه در چیز هایی می بینند که مدرنیست ها آنها را غیر‬ ‫ضروری و بی اهمیت می دانند‪.‬‬ ‫رابرت ونتوری در سال ‪ 1972‬کتاب دیگری به نام « یادگیری از الس‬ ‫وگاس» « ‪ « Learning From Los Vegas‬نوشت ‪ .‬در این کتاب ‪،‬‬ ‫توجه معماران را به فرهنگ و خصوصیات روزمره زندگی جلب کرد ‪ .‬وی‬ ‫در این کتاب یادآور شده که‪ ،‬سمبلها آنهایی نیستند که روشنفکران به مردم‬ ‫دیکته کردند بلکه‪ ،‬این سمبلها را خود مردم طرح کرده و قابل فهم برای‬ ‫آنهاست ‪ .‬اشکال سردرها‪ ،‬مغازه ها و احجام عامه پسند چیزی است که‬ ‫در شهر الس وگاس جذابیت خاصی داده است‪ .‬ونتوری در این کتاب از‬ ‫ساختمانهای الس وگاس به این دلیل تمجید می کند که در آنها نشانه مهمتر‬ ‫از معماری است‪.‬‬ ‫خانه مادر رابرت ونتوری در پنسیلوانیا اولین ساختمان ساخته شده‬ ‫(شکل‪2‬و‪ )3‬به سبک پست مدرن است و نماد معماری پست مدرن است‬ ‫این خانه را ونتوری در سال ‪ 1962‬در عین سادگی در نزدیکی شهر فیالدلفیا‬ ‫ساخت ‪ .‬در این طرح نمادهایی چون بام شیبدار‪ ،‬قوس بر سردر ورودی‪،‬‬ ‫پنجره ها‪ ،‬لوله دودکش وجود دارد ‪ .‬داخل ساختمان دارای فضاهای مختلف‬ ‫و گوناگون است و تضاد پالن را روی نما نشان داده‪ ،‬نمای ساختمان نشان‬ ‫دادن ذهنیت یک کودک از خانه است(یک تصویر سه بعدی از یک نقاشی‬ ‫کودکانه)‪ .‬هرکس در غرب در نگاه اول این ساختمان را به عنوان یک خانه‬ ‫ی مسکونی تشخیص می دهد‪.‬‬ ‫ونتوری بر این عقیده بود که مدرنیسم ها ازیک سری اصول غیر قابل‬ ‫انعطاف پیروی می کردند ‪،‬که طرح این خانه اعتراض به اصول غیر قابل‬ ‫انعطاف مدرنیسم بود‪.‬‬ ‫خبر‬

‫گزارش‬

‫مصاحبه‬

‫خواندنی ها‬

‫مقاله‬

‫اگرچه نمای این ساختمان به صورت متقارن طراحی شده ولی به دلیل‬ ‫پیچیدگی ها و ملزومات خاص در چیدمان اتاق ها – در نمای ساختمان‬ ‫پنجره ها به صورت نامتقارن طراحی شده اند‪ .‬در سمت راست فضاهای‬ ‫نیمه خصوصی همچون آشپزخانه – پذیرایی و ناهار خوری قرار دارد‪ .‬در‬ ‫سمت چپ فضاهای خصوصی همچون اتاق های خواب و حمام طراحی‬ ‫شده است ‪ .‬این عدم تقارن و دوگانگی در چیدمان پالن – در نما توسط‬ ‫بام شیبدار – دیوار زیر دودکش و قوس تزئینی در باالی سر در ورودی به‬ ‫یگانگی و وحدت تبدیل شده است ‪ .‬بنابراین وحدت و یکپارچگی از راه‬ ‫حذف المان های مختلف ساختمان به دست نیامده بلکه همه تناقضات و‬ ‫پیچیدگی های خانه در این طرح وجود دارد ‪.‬‬

‫شکل‪ – 2‬ساختمان مادر ونتوری‬

‫او برای ایجاد تضاد و پیچیدگی در سیرکوالسیون فضای داخلی ‪،‬ابتدا در مرکزیت‬ ‫پالن ورودی ‪،‬پله و شومینه را در کنار هم قرار داده است و با این کار محور اصلی‬ ‫ورود به خانه را مسدود کرده و همین حرکت باعث شده تا یک فضای پیش ورودی‬ ‫‪،‬در پشت نمای اصلی شکل گیردو پله ‪،‬شومینه و ورودی به عنوان عناصر اصلی مورد‬ ‫توجه قرار گیرد‪.‬‬

‫شکل‪3-‬‬

‫شکل‪– 4‬پالن ساختمان مادر ونتوری‬ ‫از پروژه های این معمار موارد زیر را می توان نام برد‪:‬ساختمان مرکز جامع پرستاران‬ ‫‪،‬خانه سالمندان گیلد هاوس در فیالدلفیا ‪،‬میدان و خانه فرانکلین ‪،‬مرکز اجتماعات‬ ‫گوردون و ساختمان الحاقی به موزه ملی لندن(شکل‪)4‬‬ ‫ساختمان مرکز جامع پرستاران در شمال پنسیلوانیا به سال ‪ 1960‬میالدی ‪،‬این ساختمان‬

‫‪57‬‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫در دو بر اساس ه و نیز شامل پارکینگی در سطح خیابان است که برای پنج ماشین در نظر‬ ‫گرفته شده است‪ .‬ونتوری در توصیف ایده به کار رفته در ساخت چنین می نویسد‪:‬‬ ‫توجه به موقعیت محل ‪،‬یک مقیاس جسورانه و یک فرم ساده ‪،‬مالحظات تندیسگرایانه‬ ‫به جای مالحظات معماری ‪،‬فرم قوس نمای ورودی ساختمان که حالت سمبلیک دارد‬ ‫ساختمان را انتزاعی تر می نماید‪.‬‬ ‫ونتوری با همکاری جان راوخ‪،‬در سال ‪ 1983‬میالدی ‪،‬مرکز اجتماعات گوردن وو‬ ‫را برای دانشگاه پرینستون طراحی و اجرا نمود‪.‬بنا‪،‬متشکل از دیوارهایی از جنس آجر‬ ‫قرمز و پنجره های طولی بیرون زده با تلفیق قرنیز های سنگ آهکی است‪.‬فضای داخلی‬ ‫ساختمان ‪،‬معماری قرون وسطی را تداعی می کند و از طراحی رسمی سالن اجتماعات‬ ‫به دور است‪.‬آنچه این ساختمان را در معرض دید قرار میدهد ‪،‬طرح نمای ورودی سالن‬ ‫اجتماعات است که یاداور کارهای قبلی ونتوری است‪.‬‬ ‫عوامل تشکیل دهنده نما به حالتی طنزآمیز ‪،‬کنار هم قرار گرفته اند‪ .‬استفاده کردن‬ ‫از فرم های خالص به صورت تزئینی و تلفیق مصالح گوناگون ‪،‬از خصوصیات این‬ ‫ساختمان است‪ (.‬شکل‪)6-‬‬ ‫خانه سالمندان گیلدهاوس در فیالدلفیا بین سالهای ‪ 1963-1960‬میالدی‪ ،‬یک بنای‬ ‫عریان برای نگهداری سالمندان در فیالدلفیا ساختمان ‪ ۶‬بر اساس ه و آجری که بنایی‬ ‫مانند ویترین فروشگاه دارد یک عالمت تابلو مانند و یک آنتن تلویزیون برنزی غول‬ ‫پیکر که با وضعیت مشخصی بر روی بام قرار گرفته است جلب توجه می کند به نظر می‬ ‫رسد ‪.‬اولین ساختمان قبل از پست مدرن به منزله روگردانی و انکار تمام چیزهایی است‬ ‫که مدرنیسم برای بیش از چهل سال ارایه کرده بود به شمارمی آید ‪.‬‬ ‫ونچوری این خانه را از نظر بی ذوقی و بی روحی کنایه ای بر مشابهت و هماهنگی‬ ‫آن با ساختارهای درون شهری اطراف آن می داند ‪ .‬ابعاد و سایز بنا‪ ،‬پس نشستگی ها و‬ ‫پنجره های بی سابقه با سایز متفاوت همگی تداعی کننده یک بلوک ساختمانی عمومی‬ ‫هستند و آنتن تلویزیون‪ ،‬تصویری طعنه آمیز از فعالیت های تفریحی اولیه ساکنان این‬ ‫محل است‪ .‬در سطحی باالتر ترکیب بندی این خانه از نظر کالسیک کام ‌ً‬ ‫ال منظم و‬ ‫نمای اصلی با یک ستون مرمرین صیقلی که در مرکز ورودی قرار گرفته محکم و ثابت‬ ‫شده است‪.‬‬ ‫این بنا به صورت یکدست به طرف باال و به سمت یک قالب تزئینی مستدیر که در‬ ‫باالی درگاه واقع شده می رود ‪ (.‬شکل‪)7-‬‬ ‫شکل‪ 6-‬مرکز اجتماعات گوردن وو‬

‫شکل‪ 7-‬خانه سالمندان گیلدهاوس‬

‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬ ‫ساختمان استان قزوين‬ ‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫شکل‪ 7-‬میدان ایتالیا‬

‫چارلزویالردمور دیگر معمار پست مدرن‪ ،‬او به سال ‪ 1925‬میالدی در بنتون هاربور‬ ‫میشیگان به دنیاآمد‪ .‬تحصیالت خود را در دانشگاههای میشیگان و پرینستن به اتمام‬ ‫رساند و به سال ‪ 1962‬میالدی‪ ،‬انجمن دانشگاه برکلی در کالیفرنیا را با همکاری معماران‬ ‫دیگر تأسیس کرد‪ .‬او به سال ‪ 1975‬میالدی‪ ،‬در اسکس انجمنی را تأسیس کرد که بعدها‬ ‫به عنوان دفتر مور و همکاران شهرت یافت‪.‬‬ ‫چارلز مور همانند ونتوری شیفته لوئی کان بود‪.‬او نیز همچون کان ‪،‬به نحوی صادقانه‬ ‫به جانبداری از شیوه های سنتی و معماری گذشته برآمد‪.‬مور در جواب شعار میس می‬ ‫گوید‪ :‬بیشتر بیشتر است‪)Moore is more( .‬‬ ‫به جای کسر گرایی و حذف صورت مسئله باید جمع گرایی را مورد توجه قرار داد‬ ‫و راه حل مناسب برای مجموعه از مسائل یافت‪ .‬البته یک طنز زیبا و یک دوگانگی معنا‬ ‫دراین شعار ملحوظ است زیرا که مور نام فامیل خود را در ابتدای این شعار قرار داده‬ ‫است‪ .‬یعنی معنای دیگر این شعار این است که من بیشتر هستم‪.‬‬ ‫دو کتاب مهم او « بدن‪ ،‬حافظه‪ ،‬معماری « «جایگاه خانه ها «است ‪.‬مهمترین پروژه‬ ‫‪ Pizza d Italia‬در نیو اورلئان در‬ ‫این معمار طراحی «میدان ایتالیا «‬ ‫سال ‪1975-1978‬م است ‪،‬طرح این میدان یکی از موفق ترین و مهم ترین کارهای‬ ‫دوران کاری اوست‪.‬طرح میدان‪ ،‬عوامل مختلفی مانند‪:‬حس باستانی ‪،‬دیدگاه مدرنیستی‬ ‫‪،‬تجاری و محل گردهمایی را در دل خود دارد و در عین حال ‪،‬دارای کیفیت فضای‬ ‫شهری واقعی است‪.‬‬ ‫مور از منابع مختلفی برای تکمیل کردن ایده میدان استفاده کرده است که مهمترین‬ ‫این منابع عبارتند از ‪:‬‬ ‫فواره تروی در رم به سال ‪،1732‬بازیلیکای آندرئاپاالدیو درویچنتسا به سال‬ ‫‪،1549‬ساختمان نوی واخه اثر شینگل در برلین ‪،1818‬معماری کالسیک یونان و رم‬ ‫باستان ‪.‬‬ ‫او می گوید‪:‬ما اشکال را به آن سمت سوق می دهیم که بتوانند اشاره ای مشخص به‬ ‫مکان و زمان داشته باشند و با آنها تعامل برقرار کنند‪.‬‬ ‫این میدان برای آن دسته از مردم نیو اورلئان که اصالت ایتالیایی دارند ‪،‬طراحی و‬ ‫خبر‬

‫گزارش‬

‫مصاحبه‬

‫خواندنی ها‬

‫مقاله‬

‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬

‫ساختمان استان قزوين ‪58‬‬

‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫ساخته شد ه است ‪.‬‬ ‫آمریکاییان ایتالیایی االصل نیو اورلئان ‪،‬بر اساس سنت سالی یک بار در روز خاصی‬ ‫در شهر رژه می روند و به یاد دیار دیرین‪،‬کارنوال راه می اندازند‪.‬‬ ‫هدف این طرح هویت بخشی به اقلیت های ایتالیایی‪،‬در آمریکا است‪.‬این میدان به‬ ‫صورت مدور طراحی شده است ‪،‬با نوارهای سنگی متحدالمرکز تیره و روشن در کف‬ ‫که قسمتی از نوارها شکسته و تبدیل به نقش برجسته کشور ایتالیا می شوند‪.‬از سوی‬ ‫دریاچه ها در شمال شبه جزیره سه نهر آب جریان دارد که نماینده رودخانه های پو‪،‬آرنو‬ ‫و تیبرهستند وبه سوی دریای آدریاتیک و دریای تیرنه جاری می شوند‪.‬‬

‫جزیره سیسیل که به عنوان آب نماو یک تریبون سخنرانی هم عمل می کند‪،‬در‬ ‫مرکز میدان طراحی شده است‪.‬او دو تصویر حجاری شده از صورت خود را ‪،‬همچون‬ ‫هنرمندان رنسانس برروی یکی از دیوارهای میدان قرار داده است و این تصاویر به عنوان‬ ‫محل ریزش آب ‪،‬کاربری دارند‪.‬‬ ‫منتقدان این طرح مور را نوعی شوخی سطحی می دانستند که در نوع خود از سبکی‬ ‫آزاد برخور دار بود‪.‬‬ ‫ریچارد‬ ‫‪ -1‬ساختمانها قادرند و باید که سخن بگویند‪.‬‬ ‫‪ -2‬بنابراین باید حق آزادانه سخن گفتن داشته باشند‪،‬باید قادر باشند مطالب متفکرانه‬ ‫‪،‬عاقالنه‪،‬قدرتمندانه‪،‬مطبوع یا حتی احمقانه را بیان کنند‪.‬‬ ‫‪ -3‬ساختمانها باید ظرفیت پذیرش کالبد ها و نیز اذهان مردم را داشته باشند‪.‬‬ ‫‪ -4‬ساختمانها نه تنها باید بر انتزاعهای «احجام ساده هندسی»مبتنی باشند ‪،‬بلکه باید‬ ‫دارای جاذبه های احساسی نیز باشند‪.‬‬ ‫‪ -5‬ساختمانها باید رابطه و اتصال با گذشته را خلق و خاطره ها را زنده کنند‪.‬‬ ‫منبع الهام این معمار توجه به هویت انسان است ‪،‬که در فرهنگ‪ ،‬تاریخ‪ ،‬سنت‪ ،‬کثرت‬ ‫گرایی ‪،‬التقاطی‪ ،‬هنر مردمی و سبک محلی آنرا می یابد‪.‬‬ ‫***‬ ‫مایگل گریوز متولد سال ‪ 1934‬در ایندیا نا پولیس است‪ .‬در دانشگاههای سن‬ ‫سیناتی اوهایو و هاروارد تحصیل کرد‪.‬او به سال ‪ 1972‬میالدی جزو گروه «‪ 5‬معمار‬ ‫نیویورکی»بود‪.‬‬

‫از جمله کار های او در حوزه معماری می توان ساختمان اداره مر کزی والت دیزنی‬ ‫در کالیفرنیا در سال ‪ 1988‬و طراحی هتل های دلفین و قو برای مجتمع تفریحی‪-‬تجاری‬ ‫خبر‬

‫گزارش‬

‫مصاحبه‬

‫خواندنی ها‬

‫مقاله‬

‫در فلوریدا را نام برد‪.‬‬ ‫شکل‪9-‬طراحی هتل های دلفین و قو‬

‫جیمز استرلینگ دیگر معمار پست مدرن است او در سال ‪ 1926‬میالدی در گالسکو‬ ‫به دنیا آمد‪.‬در رشته معماری تحصیل کرد ‪،‬و کارهای او به دو دوره کاری تقسیم می‬ ‫شود ‪:‬دوره اول بین سالهای ‪ 1963-1956‬میالدی‪،‬که بیشتر شامل پروژه های طراحی‬ ‫شهری میباشدو دوره دوم با همکاری مایکل ویلفورد از سال ‪(1992-1964‬زمان مرگ‬ ‫این معمار)است‪ .‬ویژگی کار جیمز استرلینگ استفاده از تنوع التقاط گرایی وجستجوی‬ ‫جاذبه های وسیع معمارانه است‪ .‬کارهای او نتیجه عالقه معمار به نوسان میان گذشته‬ ‫وآینده میان عناصر قدیمی و موفقیتهای حرکت مدرن است‪.‬‬ ‫در کارهای استرلینگ کالسیک گاهی تایید می شود و گاهی نیز رد اما تکرار زیاد آن‬ ‫به عنوان مرجع یکی از جنبه های کارهای اوست‪.‬‬ ‫کسی از استرلینگ به عنوان یک معمار کالسیک نام نمی برد‪-‬او کامال یک معمار‬ ‫مدرن است‪-‬اما عالقه او به پیشگامان کالسیک و نئوکالسیک به صورت یک حرکت‬ ‫تکراری در طرحهایش دیده می شود‪.‬‬ ‫اگر ما از کالسیک در مورد استرلینگ صحبت می کنیم این به آن معنی نیست که‬ ‫او می خواست آن را احیا کند بلکه نشانگر آن است که او عالقمند به ایده یک نوع‬ ‫کالسیسیزم عام بود‪.‬‬ ‫در حالیکه او هرگز عالقه خود را به مدرنیزم نفی نمی کند و دست یابی به آن را هدف‬ ‫خود می داند اماآن مدرنیزمی را در نظر دارد که از کالسیسیزم استنتاج گردیده و با‬ ‫اصول عقلی منقوش باشد‪.‬این اصول پایه هایی برای استفاده از زوایای راست ‪،‬شبکه های‬ ‫منظم و فرم های هندسی منظم و رو به جلو در کارهای اوست‪.‬‬ ‫گاهی این اصول منجر به خیابان بندی های متقارن نئو کالسیک می گردد مانند آنچه‬ ‫در مرکز تحقیقات بایر وجود دارد‪.‬‬ ‫در مورد جیمز استرلینگ می توان عنوان کرد که شخصیت آثارش دقیقا با گذشت‬ ‫زمان تغییر کرده است به طوریکه توجه او به نقش معماری در شهرسازی معطوف شده‬ ‫است در حالیکه کارهای اولیه او اغلب در محوطه های باز دانشگاه ها و یا سایت های‬ ‫وسیع فضای سبز اجرا شد ماموریت های مهم تری او را به سمت نیازهای خاص فضاهای‬ ‫شهری سوق داد‪.‬بنابراین او با مفاهیم شهری هم از ساختمان های اطراف و هم از نظر‬ ‫تاریخ سایت درگیر شد‪.‬این درگیری باعث شد که او ارزش های شهری را که سمبلیک‬ ‫تر هستند به واقعیت نزدیک کند و آنها را با خصوصیات غیر قابل سنجش هویت سازمان‬ ‫های انسانی مرتبط سازد‪.‬به این دلیل او باید این شرایط را به عنوان بایسته های ایجاد یک‬ ‫منطقه شهری و عمومی بداند که نشان می دهد او نه تنها عالقمند به ارضای عملکرد‬ ‫هاست بلکه می خواهد شهر را با مردمی که در آن زندگی می کنند مرتبط سازد‪.‬‬ ‫فرم های تجریدی مورد اشاره استرلینگ‪،‬با تعریف خاص خودش از مدرن و گاهی‬ ‫تکنولوژی و یا ״های‪-‬تک״ اقتباس شده اند‪.‬فرم های نمایشی به قدری بدیهی و آشنا‬ ‫هستند که حتی سنتی به نظر می رسند‪.‬‬ ‫در آثار استرلینگ چه پروژه کوچک باشد و چه بزرگ مشخصه ظاهرا ثابتی به نظر‬ ‫می رسد که تمایل با بازی کردن با فضاهاست؛هم فضاهای داخلی و هم خارجی‪.‬‬ ‫در مجموعه های واقعا بزرگ‪،‬نمی بینیم که تمام فضاها به وسیله یک فضای داخلی‬ ‫عظیم مکیده شده باشد‪،‬بلکه توازنی بین آنچه که برای ساختن یک فضای داخلی متعالی‬

‫‪59‬‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫و رضایت بخش مورد نیاز است و آنچه که برای ایجاد واحدهای ساختمانی با بیان‬ ‫هویت های مختلف الزم است برقرار است و این باعث می شود که مجموعه به صورت‬ ‫یک کل در محیط شهری هضم شود‪.‬‬ ‫استرلینگ ابتدا با جیمزگوان و سپس با مایکل ویلفورد همکاری و مشارکت داشت‪.‬او‬ ‫با طراحی یک سری از ساختمان های مهم در دهه های ‪۱۹۵۰‬و ‪۱۹۶۰‬شهرتی جهانی به‬ ‫دست آورد‪.‬این روند در هر دهه با بازنگری و برایگیری های صحیح همراه بود‪.‬‬ ‫پروژه های قبل از دهه ‪۱۹۶۰‬جدا شدن او را از״ مدرنیسم بومی ״که در سال های قبل‬ ‫تا حدودی متداول شده بود و جسارتش را در برخورد با مسائل خیلی پیچیده تر نشان‬ ‫می دهد‪.‬‬ ‫از قبل از ‪ ۱۹۷۰‬او سبک معماری آزاد را تجربه می کرد که می کوشید به وسیله آن‬ ‫روستایی و پیشرفته‪،‬شکوهمند و غیر رسمی‪،‬مدرن و سنتی را در یک پروژه واحد داشته‬ ‫باشد‪.‬او خود را در حصار هیچ نوع زیبایی شناسی ثابتی محدود نکرد‪.‬‬ ‫در دهه های ‪۱۹۷۰‬و‪ ۱۹۸۰‬شرکت در یک سری مسابقات معماری و طراحی چند‬ ‫ساختمان در مکان های مختلف دنیا مثل اروپا و آمریکا تغییری در معماری او پدید‬ ‫آورد‪.‬تغییر در احجام و رفتار سطوح نشان از دور شدن از انتزاع و عملکرد گرایی‬ ‫مدرنیسم و حرکت به سوی یک معماری متفاوت و نقاشی گونه بود‪ .‬استرلینگ همچون‬ ‫لوکوربوزیه یک زبان معمارانه مبتنی بر وسعت نظر و توجه به عالیق شخصی بنا نهاد‪ .‬او‬ ‫همچون لوکوربوزیه در ارایه طرح ها درکی وسیع و قوی تر از مهارت های قبلی داشت‬ ‫و با دقت تاثیر حجم‪،‬فضا‪،‬نور و رنگ روی روحیه انسان مورد توجه قرار می داد‪.‬‬ ‫او هیچگاه عالقه به مدرنیسم را رد نمیکند ولی آنرا استنتاج از کالسیسیزم میداند‪.‬‬ ‫از مهمترین پروژه های او میتوان ساختمان دانشکده فنی دانشگاه لستر در سال ‪-1959‬‬ ‫‪ 1958‬م و ساختمان تئاتر ونمایشگاه ایالتی در اشتوتگارت بین سالهای ‪1983-1977‬‬ ‫و ساختمان موسیقی و آکادمی تئاتر اشتوتکارت بین سالهای ‪ 1995-1987‬م در کنار‬ ‫ساختمان قبلی را نام برد‪.‬‬ ‫شکل‪-10‬دانشکده فنی دانشگاه لستر‬

‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬ ‫ساختمان استان قزوين‬ ‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫شکل‪-11 -‬ساختمان تئاتر ونمایشگاه ایالتی در اشتوتگارت بین سالهای ‪1988-1977‬‬ ‫و ساختمان موسیقی و آکادمی تئاتر اشتوتکارت بین سالهای ‪1995-1987‬‬

‫نتیجهگیری‬ ‫• پس از مطالعه ی کارهای رابرت ونتوری ‪،‬چارلز مور‪،‬مایکل گریوز متوجه می‬ ‫شویم که نقد معماری در دوره ی پست مدرن تحت تاثیر عوامل متعددی مانند ویژگی‬ ‫های شخصیتی منتقد‪ ،‬ویژگی های فرهنگی و اجتماعی جامعه‪ ،‬زمان و مکان مورد‬ ‫بحث‪ ،‬روش نقادی انتخاب شده توسط منتقد قرارداد و در مجموع فرایند پیچیده تری‬ ‫نسبت به دوره های گذشته پیدا کرده است‪.‬‬ ‫• نمی توان در این دوران بصورت تک بعدی به نقد اثر پرداخت و بعنوان نمونه اثر‬ ‫را تنها با معیار عملکرد سنجید‪.‬بلکه به نظر می رسد که دیدگاه پلورالیستی بر تجزیه و‬ ‫تحلیل و نقد پدیده ها حاکم شده است و باید اثر را با رویکردی فرا معیاری نقد کرد‪.‬‬ ‫رویکردی که اثر را با معیار هایی مانند‪ :‬فرم‪،‬فضا‪،‬عملکرد‪،‬تکنولوژی‪،‬رابطه با محیط مورد‬ ‫نقد قرار می دهد‪.‬‬ ‫• پست مدرن در معماری را می توان با مفاهیمی همچون تاریخ گرایی‪ ،‬سنت گرایی‪،‬‬ ‫منطقه گرایی همراه با خرد گرایی دید که به نوعی در ادامه سبکهای گذشته و تبدیل‬ ‫آن به امروز هستند‪.‬‬ ‫منابع ماخذ‪:‬‬

‫• بانی مسعود‪،‬امیر‪-‬پست مدرنیته و معماری‪-‬بررسی جریانهای فکری معماری معاصر غرب ‪،‬نشر‬ ‫خاک‪ ،‬بهار ‪87‬‬ ‫• قبادیان‪،‬مهدی‪-‬مبانی و مفاهیم معماری معاصر غرب –چاپ نیل‬ ‫• مانیا گو المپونیانی‪،‬ویتوریو_ترجمه الدن اعتضادی_معماری و شهر سازی در قرن بیستم _انتشارات‬ ‫دانشگاهشهیدبهشتی‬ ‫• خویی‪ ،‬حمید رضا –مقدماتی در باب نقد آثار معماری‪ -‬مجله معماری و شهرسازی شماره‪-۶۰-۶۱‬‬ ‫اسفند ‪۱۳۷۹‬‬ ‫• خویی‪‌،‬حمید رضا‪ -‬صور نقد معماری در کتاب معماری و اندیشه ی نقادانه‪ -‬فصل نامه خیال‪-‬‬ ‫شماره‪-۳‬پاییز‪۱۳۸۱‬‬ ‫‪• www.essential-architecture .com‬‬ ‫‪• www.hawhsu.com‬‬ ‫‪• www.audc.org • www.hahneriksen.com‬‬

‫خبر‬

‫گزارش‬

‫مصاحبه‬

‫خواندنی ها‬

‫مقاله‬

‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬ ‫ساختمان استان قزوين‬ ‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫‪60‬‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫کمربندها را ببندید! به خانه نزدیک می شویم!‬ ‫مرثیه ای پیرامون الزامات اخالقی دست اندرکاران حوزه مسکن و ساختمان به رعایت اصول فنی و انسانی‬

‫حسین کارآگاه‬ ‫(کارشناسی ارشد عمران)‬

‫یک‪ :‬متصور شوید یک مهندس در حوزه‬ ‫ساختماننیستید‪:‬کارمندیهستیدکهروزیهشت‬ ‫ساعت در اداره [انشا ا‪ ]...‬اشتغال دارید‪ .‬امروز را‬ ‫هم جمعه در نظر بگیرید‪ .‬مسلما از دیروز صبح‬ ‫نقشه های بسیار برای امروز کشیده اید‪ :‬سیر می‬ ‫خوابید؛ یک صبحانه مفصل و بعد کارهای عقب‬ ‫افتاده‪ .‬عصر هم که تا الی ماشا ا‪ ...‬به تفریحات‪،‬‬ ‫شاد می شوید‪.‬‬ ‫حاال‪ ،‬جمعه فرا رسیده است‪ .‬اما انگار داستان به‬ ‫منوال دیگری پیش می رود‪ :‬همسایه ای که در‬ ‫واحد مجاور اقامت دارد‪ ،‬تا نیمه شب گذشته‪ ،‬به‬ ‫گرامیداشت سنت میهمانداری –آن هم از نوع‬ ‫بچه دار و پر سر و صدا‪ -‬مشغول بوده است و شما‬ ‫باالجبار حتی در جریان گفتگوهایشان هم قرار‬ ‫گرفتید؛ گویی میهمانی در همین اتاق برگزار شده‬ ‫است! البته نمی توانید همه تقصیر بی خوابی خود‬ ‫خبر‬

‫گزارش‬

‫مصاحبه‬

‫خواندنی ها‬

‫مقاله‬

‫سهیل کارآگاه‬ ‫(کارشناسی ارشد طراحی شهری)‬

‫را گردن ایشان بیندازید‪ .‬چون موتورخانه چند‬ ‫روزی است مشکل دارد و هیچ کدام از ساکنان‬ ‫ساختمان به روی مبارک نمی آورند‪ .‬بنابراین‪ ،‬شما‬ ‫تمام طول شب را مثل یک مومیایی‪ ،‬بی حرکت‪،‬‬ ‫در ساندویچی از پتو سپری کرده اید‪ .‬دست آخر‬ ‫اینکه صبح بسیار زود‪ ،‬با صدای اعتراض همسرتان‬ ‫برخاسته اید‪ :‬برفی که در پشت بام آب شده‪ ،‬راه‬ ‫به داخل کمد لباس ها پیدا کرده است؛ واضح‬ ‫است که تمام روز را به بهبودی اوضاع کاشانه‪،‬‬ ‫مشاجره با خانواده و همسایه ها و طلب آمرزش‬ ‫برایرفتگانمهندسینساختمانتان(فراموشنکنید‬ ‫که شما در حوزه ساختمان هیچ تخصصی ندارید)‬ ‫سپری خواهید کرد!‬ ‫***‬ ‫دو‪ :‬آندو‪ ،‬معمار شهیر ژاپنی‪ ،‬در تعریف مفهوم‬ ‫خانه چنین می گوید‪:‬‬

‫خانه شخصی را می توان به عنوان فضایی سه‬ ‫بعدی که خانواده ای متشکل ا ز تعداد معینی از‬ ‫افراد را در بر گرفته است‪ ،‬دانست‪ .‬بدیهی است‬ ‫که باید ارتباط مستقیمی میان زندگی درونی بشر و‬ ‫فضایی که مبنای کنش های عینی زندگی روزمره‬ ‫آنهاست‪ ،‬وجود داشته باشد‪ .‬از آنجا که مقیاس‬ ‫خانه محدود به آن اندازه ای است که دست انسان‬ ‫بتواند به همه چیز برسد‪ ،‬معماری فضای سکونتی‬ ‫و هرچه با آن در می آمیزد‪ ،‬با پوست انسان تماس‬ ‫می یابد‪...‬‬ ‫در محیط شهری فرو مرتبه ای که دستاورد‬ ‫جامعه ای است که تکنولوژی را بر همه چیز‬ ‫حاکم می کند‪ ،‬خانه شخصی‪ ،‬آخرین پناهگاه‬ ‫بشر شده است‪ .‬در نتیجه‪ ،‬خانه شخصی عالم صغیر‬ ‫مفهومی اجتماعی‪ ،‬در برابر پیشینه فلسفه فردی‬ ‫است‪ .‬این خود موقعیتی است برای دریافتن اینکه‬

‫‪61‬‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫چگونه معماری باید با محیط طبیعی و شهری‪،‬‬ ‫مرتبط باشد و مصالح را از طریق تماس مستقیم‬ ‫انسان‪ ،‬ملموس سازد‪...‬‬ ‫من به وجود نوعی منطقه بندی احساسی که نمی‬ ‫توان فقط با کارکرد بیانش کرد‪ ،‬همچون فضاهایی‬ ‫که سقف بلند دارند‪ ،‬حیاط ها و دیگر منطقه بندی‬ ‫های عمومی‪ -‬در شکاف های جداکننده اتاق‬ ‫های تفکیک شدنی‪ ،‬اعتقاد دارم‪ .‬چنین منطقه‬ ‫بندی هایی‪ ،‬داللت بر فضاهای زندگی روزمره‬ ‫دارند و آنها را در خود می گیرند‪ .‬آنها از طریق‬ ‫تماس گونه گونی هایی که در نوردهی و هوادهی‬ ‫طبیعی وجود دارد‪ ،‬ساکنان را از تغییرات فصلی‬ ‫آگاه می سازند و با همین شیوه ها‪ ،‬اندیشه تمام‬ ‫افرادی را که می آیند با آنها تماس برقرار کنند‪،‬‬ ‫مستقیما بر می انگیزد‪...‬‬ ‫***‬ ‫سه‪ :‬به سبب حوزه تخصصیمان‪ ،‬پیش آمده که‬ ‫پای صحبت مشاوران امالک بنشینیم‪ .‬نحوه معرفی‬ ‫ملک به مشتری را هم دیده ایم‪ .‬اینها را گفتم که‬ ‫سوال های بی ربطی بپرسم! تا حاال شده که بنگاهی‬ ‫ها (شما بخوانید مشاور امالک) در بر شمردن‬ ‫خصوصیات مثبت یک مسکن‪ ،‬به «میزان عمق نور‬ ‫روز» اشاره کند؟ یا از زیبایی منظره حیاط صحبتی‬ ‫به میان آورد؟ تکلیف «دعوت کنندگی ورودی‬ ‫خانه» – دست آویز دانشجویان سال اولی‪ -‬چه‬ ‫می شود؟ درباره تکنیک های مورد استفاده در‬ ‫کاهش مصرف انرژی چه می گوید؟ او چگونه‬ ‫و با استناد به چه مدارکی مصرف کنندگان کاالی‬ ‫مسکن را نسبت به ایمنی سازه و آسایش فضایی‪،‬‬ ‫مطمئن می کند؟‬ ‫تمام مسئله‪ ،‬بر سر «الزام اخالقی دست اندرکاران‬ ‫حوزه مسکن و ساختمان به رعایت اصول فنی و‬ ‫انسانی» از یکسو و و «تأثیر اهرم های کنترلی در‬ ‫بخش نظارت بر ساخت و ساز» از سوی دیگر‬ ‫است‪.‬‬ ‫یادتان نرود‪ :‬اینجای قضیه را به خودتان بگیرید!‬ ‫شما کارشناس ساخت و ساز هستید‪.‬‬ ‫***‬ ‫و آخر اینکه‪ :‬مهندسان را می توان به سه گروه‬ ‫تقسیم کرد‪ :‬اول‪ ،‬آنها که نسبت به قوانین وضع‬ ‫شده ساختمانی که بیشتر آنها با تجربه زلزله های‬ ‫گذشته و آزمون و خطا‪ ،‬به دست آمده اند‪ ،‬آگاهی‬ ‫نسبی دارند و تمام تالش خود در بکارگیری کلیه‬ ‫معلومات مهندسی بکار می بندند‪ .‬دوم‪ ،‬مهندسانی‬ ‫که به قوانین فوق واقفند؛ اما در کوران قانون‬ ‫گریزی در این صنعت دچار استحاله شده و اعتقاد‬ ‫خود را به آموخته های خود به فراموشی سپرده‬ ‫اند؛ و سوم‪ ،‬فعاالن ناآگاهی که برای لقمه نانی‬

‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬ ‫ساختمان استان قزوين‬ ‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫بیشتر‪ ،‬مسبب ترویج قانون «عدم رعایت اصول» یا تکنولوژی های نوین ساختمان حرف می افتد‪،‬‬ ‫هیبت کارشناسی استخوان خورد کرده و متعهد‬ ‫شده اند‪.‬‬ ‫در خلوت خود‪ ،‬به جایگاهتان در این طبقه بندی را به خود می گیریم! در جامعه ای که هر روز‬ ‫فکر کنید و به آنچه که در بویین زهرا‪ ،‬منجیل و شاهد تولد یک نوآوری از همکارانمان هستیم‪،‬‬ ‫چه نیازی به عرضه فن اوری های وارداتی داریم؟‬ ‫بم گذشت‪.‬‬ ‫وقتی ارزش یک متر مربع زمین خام‪ ،‬باالتر از‬ ‫***‬ ‫خانه بسازیم‪ ،‬نه چیز دیگر!‬ ‫ارزش یک شهروند است‪ ،‬آنچنان که در تفکیک‬ ‫روال معمول باید اینگونه باشد که آنچه در در های شهری مسائلی حیاتی نظیر اشرافیت آدمی‪،‬‬ ‫اختیار آدمی قرار می گیرد‪ ،‬به هر نحو ممکن‪ ،‬اشرافیت بر همسایه‪ ،‬مسیرهای امداد رسانی‪،‬‬ ‫احتیاجات را رفع و آسایش خیال و راحتی مسیلهای شهری و ‪( ...‬که همه ما نمونه هایی از آن‬ ‫جسمش را تامین کند‪ .‬تلفن همراه‪ ،‬رایانه‪ ،‬اتومبیل‪ ،‬را سراغ داریم) نادیده گرفته می شود‪ ،‬آیا می توان‬ ‫یخچال و تلویزیون‪ ،‬تنها چند مثال هستند‪ .‬اما از نیاز‪ ،‬یا اساسا اعتقاد به فانتزی تکنولوژی های‬ ‫مسکن را می توان سرآمد اسباب و آالتی دانست نوین دم زد؟‬ ‫که برای رفع احتیاجات انسان استفاده می شوند‪.‬‬ ‫***‬ ‫مقاوم سازی‬ ‫بنابراین خصوصیات آن باید منطبق بر شخصیت‬ ‫و روحیه کاربر خود باشد‪ .‬دامنه مواردی که باید با توجه به سیستم رایج در ساخت و ساز مسکن‬ ‫در تهیه مسکن رعایت شوند تا رضایت ساکنین در چند دهه گذشته تا به امروز و زلزله خیز‬ ‫بودن مناطق وسیعی از کشور (شکرگذاریم که‬ ‫فراهم شود‪ ،‬بسیار گسترده است‪.‬‬ ‫نور روز‪ ،‬فقط یک مزیت نیست‪ .‬بلکه ضرورت همه اعضای خانواده مهندسی ساختمان و حتی‬ ‫ایجاب می کند تا راه های استفاده بهینه از آن را جامعه بر سر این مساله توافق دارند) مسئوالن‬ ‫تعبیه نماییم‪ .‬نوع‪ ،‬اندازه و موقعیت بازشوهای خانه‪ ،‬و دست اندرکاران در امر ساخت و ساز در‬ ‫در هنگام طراحی باید مورد بررسی قرار گیرند‪ .‬کشور به مبحث بهسازی لزره ای ساختمانها‬ ‫توجه انتخاب نوع انرژی مناسب در بخش های عالقمند و ضرورت آنرا درک کرده اند‪ .‬به دلیل‬ ‫مختلف خانه‪ ،‬ضروری است‪ .‬برای انتخاب انرژی محدودیت های اقتصادی‪ ،‬درصد بسیار باالیی از‬ ‫ها‪ ،‬به دستگاه مصرف کننده انرژی‪ ،‬موارد مصرف هموطنانمان‪ ،‬هم اکنون در مساکنی زندگی می‬ ‫دستگاه ها‪ ،‬فضای مورد نظر‪ ،‬هزینه ها و میزان کنند که در شأن آدمی نمی باشد‪ .‬علوم مهندسی‬ ‫دسترسی‪ ،‬باید توجه کرد‪ .‬مصالح و تأسیسات باید و سیاست مسئوالن‪ ،‬روندی را برای آنها تعریف‬ ‫مرغوب و استاندارد باشند تا بعدها برای ساکنان کرده که در بسیاری موارد‪ ،‬می توانند با صرف‬ ‫هزینه کمتر به مسکن ایمن و مناسب دست‬ ‫ایجاد زحمت‪ ،‬خسارت و خطر نکند‪.‬‬ ‫فضاهای خانه‪ ،‬باید منطبق بر روحیه ساکنان خود یابند‪ .‬این روند با انجام آزمایشات تعیین کیفیت‬ ‫باشند‪ .‬کنج هایی برای پناهندگی کودکانمان مصالح و مشخص کردن ابعاد و اندازه های سازه‪،‬‬ ‫در نظر بگیریم‪ .‬فضاهای خاص مانند بالکن ها شروع می شود و پس از بررسی‪ ،‬کفایت سازه‬ ‫و پاسیوها‪ ،‬باید «خوب» باشند‪ .‬تأثیر فضاسازی به منظور تحمل بارهای وارده‪ ،‬با ارائه طرح‬ ‫مناسب را نادیده نگیریم‪ .‬صحبت در مورد اهمیت تقویت نقاط ضعیف خاتمه می یابد‪ .‬اما با نگاهی‬ ‫فضا‪ ،‬در جمعی که درگیر ساخت مسکن هستند‪ ،‬اجمالی به روند اجرایی حاکم بر بهسازی لرزه‬ ‫اضافه گویی است‪ .‬در طراحی و ساخت‪ ،‬به حقوق ای ساختمانهای مسکونی که با عنوان «مقاوم‬ ‫خانواده ها و همسایه ها‪ ،‬احترام بگذاریم! خالصه سازی» مطرح می باشد می بینیم که این روند به‬ ‫اینکه‪ ،‬دغدغه انسان امروز‪ ،‬تنها رفع حاجت دالیل گوناگون‪ ،‬کارآمد و مطابق با استانداردها‬ ‫نیست‪ .‬در بسیاری موارد مشاهده می شود قوانینی‬ ‫نیست!‬ ‫به خود فرصت بدهید تا به این سوال پاسخ دهید‪ :‬که با زیربنای علمی‪ ،‬مصوب شده اند‪ ،‬به راحتی‬ ‫چقدر از موارد باال را در هنگام طراحی و ساخت‪ ،‬نادیده گرفته می شوند‪ .‬همین ناکارامدی ها‪ ،‬خود‬ ‫سبب بروز سوء استفاده های احتمالی در ارکان‬ ‫جدی می گیرید؟‬ ‫مختلف سیستم مربوطه می شود‪ .‬به نظر نمی رسد‬ ‫***‬ ‫عدم آگاهی اخالقی و علمی دست اندرکاران و‬ ‫تکنولوژی های نوین ساختمان‬ ‫بی پرده باشیم با خودمان‪ :‬هنوز هم درگیر فهم و کارفرمایان و دستگاه های نظارتی به عواقب این‬ ‫بکارگیری اصول ابتدایی فنی و مهندسی در دفاتر‪ ،‬نوع «مماشات ها»‪ ،‬توجیه قابل قبولی برای نادیده‬ ‫کارگاه ها و حتی تشکل های تخصصی زیربط گرفته شدن حقوق شهروندان و ساکنان ساختمان‬ ‫هستیم؛ اما وقتی در مورد جریان روز در معماری و ها و مساکن باشد‪.‬‬ ‫خبر‬

‫گزارش‬

‫مصاحبه‬

‫خواندنی ها‬

‫مقاله‬

‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬ ‫ساختمان استان قزوين‬ ‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫‪62‬‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫مصالح پایدار در معماری‬ ‫ماندانایوسفی‬ ‫دانشجوی کارشناسی ارشد معماری‬ ‫چکیده‪:‬‬ ‫رشد جمعیت و به تبع آن نیازهای گوناگون بشر‪ ،‬ساختمان های گوناگونی برای زیست می طلبد‪ .‬هر ساخت و سازی با تغییر و دگرگونی محیط همراه‬ ‫است‪ .‬یکی از عوامل مهم در ساخت وساز‪ ،‬مصالح آن است‪ .‬انتخاب مصالح مناسب و پایدار آن از لحاظ محیطی‪ ،‬یکی از راهکارهای کاهش تأثیرات‬ ‫زیست محیطی است‪ .‬عالوه برآن انتخاب مصالح مناسب در کاهش مصرف انرژی واستفاده از انرژی های محیطی مؤثر است‪.‬‬ ‫در این مقاله ویژگی های مصالح پایدار با توجه به چرخه حیات مصالح مورد بررسی قرارگرفته است و مصالح مختلف برمبنای ویژگی های پایداری‬ ‫ارزیابی شده است و درنهایت معیارهایی برای انتخاب مصالح پایدار ارایه شده است به نحوی که تأثیرات زیست محیطی کمتری داشته باشد ‪ .‬در پایان‬ ‫چند نمونه از استفاده از مصالح پایدار مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است‪.‬‬ ‫کلمات کلیدی‬

‫مصالح پایدار‪ ،‬مصالح تجدید پذیر‪ ،‬مصالح قابل بازیافت‪ ،‬مصالح تجزیه پذیر‪.‬‬

‫‪Sustainable Material in Architecture‬‬ ‫‪Mandana Yousefi‬‬ ‫‪:Abstract‬‬ ‫‪Increasing growth of population and various requirement of human, make various buildings for living necessary.‬‬ ‫‪Every construction is faced with change and transformation of environment. One of the most important factors‬‬ ‫‪in construction is building materials. Selection of appropriate and environmentally sustainable building material‬‬ ‫‪is one way to reduce environmental impact. In addition, wise selection of building material is effective to reduce‬‬ ‫‪consumption of energy and also is important in appropriate usage of environmental energy In this article features‬‬ ‫‪of sustainable building material related to the material life cycle is going over and various building materials based‬‬ ‫‪on these feature is studied. In the end some criteria for selecting sustainable building material is given to have less‬‬ ‫‪.environmental impact. And then in some buildings sustainable material is studied‬‬ ‫‪Key Words‬‬ ‫‪Sustainable Material, Renewable Material, Recyclable Material, Biodegradability‬‬

‫مقدمه‬ ‫ً‬ ‫در طول زمان مصالح ساختمانی از مصالح نسبتا ساده‪ ،‬طبیعی‪ ،‬بومی و با‬ ‫حداقل فرآوری به مصالح با ترکیب های پیچیده و مصنوعی و فنی تبدیل‬ ‫شده اند‪.‬در معماری بومی طراحی بر اساس موقعیت و محل ساختمان‬ ‫انجام می شد و از منابع محلی مثل چوب یا خاک موجود در محل استفاده‬ ‫می شد‪ .‬این مصالح نیاز به فن آوری پیشرفته برای عمل آوری نداشتند‪.‬‬ ‫امروزه با توجه به تغییر سطح نیازهای بشر‪ ،‬به ساختمان های متنوع با فن‬ ‫آوری پیشرفته نیاز است‪ .‬در نتیجه مصالح بومی‪ ،‬دیگر پاسخگوی نیاز‬ ‫بشر ناست؛ و مصالح متفاوتی از قبیل انواع پلیمرها‪ ،‬مصالح مرکب‪ ،‬انواع‬ ‫آلیاژهای فلزی و غیره جایگزین آن ها شده است‪.‬‬ ‫تکامل در عملیات ساختمانی و فناوری مصالح‪ ،‬تأثیرات مخربی را بر محیط‬

‫خبر‬

‫گزارش‬

‫مصاحبه‬

‫خواندنی ها‬

‫مقاله‬

‫زیست دارد که تهدید جدی برای انسان و سایر موجودات محسوب می‬ ‫شود‪ .‬بنابراین انتخاب آگاهانه مصالح‪ ،‬مصرف صحیح و بازیافت و استفاده‬ ‫مجدد از آن ها‪ ،‬در حفظ محیط زیست و کاهش تأثیرات منفی آن مؤثر‬ ‫است‪.‬‬ ‫از این رو شناخت مصالح و منابع تولید آنها‪ ،‬اهمیت فوق العاده ای دارد‪.‬‬ ‫نوع طراحی و انتخاب مصالح و میزان مصرف انرژی بر ساختمان سازی و‬ ‫کیفیت زندگی آینده بشر تأثیر خواهد گذاشت‪ .‬زیرا نوع مصالح با میزان‬ ‫مصرف انرژی در ارتباط است‪ .‬مصرف انرژی با آلودگی همراه است‪.‬‬ ‫هرچه مصرف انرژی بیشتر پایداری کمتر است‪ .‬در این مقاله سعی بر آن‬ ‫است تا با معرفی ویژگی های مصالح پایدار‪ ،‬راهکارهایی درباره انتخاب‬ ‫مصالح مناسب با توجه به چرخه حیات مصالح ارایه شود‪.‬‬

‫‪63‬‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫طراحی پایداری و مصالح پایدار‬ ‫امروزه‪ ،‬با گسترش ساخت و ساز‪ ،‬بخش عظیمی‬ ‫از منابع طبیعی در این زمینه مصرف می شود‪.‬‬ ‫استخراج روزافزون منابع طبیعی‪ ،‬عالوه بر‬ ‫کاهش یا اتمام منابع تجدید ناپذیر‪ ،‬آسیب های‬ ‫زیست محیطی گسترده ای را به دنبال داشته و‬ ‫تهدیدکننده زندگی جانداران محسوب می شود‪.‬‬ ‫آلودگی هوا و آب‪ ،‬انقراض گونه های جانوری و‬ ‫گیاهی‪ ،‬تخریب الیه ازون و غیره از اثرات مشهود‬ ‫دخالت های گسترده در محیط طبیعی است‪.‬‬ ‫بنابراین توجه به محیط زیست و استفاده بهینه از‬ ‫منابع آن از مهمترین عوامل پایداری است‪ .‬هدف‬ ‫از معماری پایدار یافتن راه حل های معمارانه برای‬ ‫بهزیستی و همزیستی مناسب بین عناصر جامد‪،‬‬ ‫موجودات زنده و انسان است‪ .‬بدین معنا که در‬ ‫طراحی پایدار عالوه بر رفع احتیاجات ساکنان بنا‬ ‫و باال بردن کیفیت زندگی انسان‪ ،‬تالش بر کم‬ ‫کردن تأثیرات ناسازگار بر محیط طبیعی است‪.‬‬ ‫ساختمان در طول حیات خود از راه فعالیت های‬ ‫مختلف انسانی و فرآیندهای مکانیکی مرتبط‬ ‫به هم بر محیط زیست محلی و جهانی تأثیر می‬ ‫گذارد‪ .‬این تغییر از خرد اقلیم منطقه شروع می‬ ‫شود و در نهایت باعث تغییر زیست بوم جهانی‬ ‫می شود‪ .‬توجه به ابعاد زیست محیطی در انتخاب‬ ‫و استفاده از مصالح مناسب از مهمترین عوامل در‬ ‫طراحی پایدار است‪.‬‬ ‫تمام مصالح به صورت مستقیم یا غیر مستقیم از‬ ‫زمین بدست می آیند‪ .‬استخراج‪ ،‬تولید و استفاده‬ ‫از این مصالح با از بین رفتن مقادیر زیادی از پوسته‬ ‫زمین و تغییر آن همراه است و آثار زیست محیطی‬ ‫نامطلوبی به همراه دارد‪ .‬مصالحی که به طور‬ ‫مستقیم قابل استفاده هستند‪ ،‬به فرآوری کمتری‬ ‫نیاز دارند‪ .‬برای استفاده از دیگر مصالح نیاز به‬ ‫فرآیندهای پیچیده صنعتی است‪ .‬بنابراین توجه به‬ ‫این نکته که چه مقدار انرژیدر مدت تولید مصالح‬ ‫ساختمانی مصرف می شود ضروری است‪.‬‬ ‫از آنجا که امروزه استفاده از مصالح مصنوعی‬ ‫اجتناب ناپذیر است بنابراین باید تالش شود که‬ ‫با استفاده مجدد و بازیافت آنها‪ ،‬از فرایند طوالنی‬ ‫و هزینه بر و مخرب استخراج مواد خام و فرآوری‬ ‫جلوگیری کرد‪ .‬موضوع دیگر در رابطه با مصالح‬ ‫پایدار انتخاب مناسب مصالح با توجه به کارکرد و‬ ‫عملکرد بنا است‪ .‬بنابراین انتخاب آگاهانه مصالح‪،‬‬ ‫از فرسایش و تخریب می کاهد و بر عمر مفید‬ ‫بنا می افزاید‪ .‬در ادامه به بررسی ویژگی مصالح‬ ‫پایدار پرداخته می شود‪.‬‬ ‫ویژگی های مصالح پایدار‬

‫در انتخاب مصالح نکات و معیارهایی وجود دارد‪.‬‬ ‫توجه به این معیارها در انتخاب آگاهانه و مناسب‬ ‫مصالح حائز اهمیت است‪ .‬در زیر به برخی از این‬ ‫معیارها اشاره شده است‪.‬‬ ‫‪ -1‬کاهش مصرف انرژی‪:‬‬ ‫در هر بنا جریان ورودی‪-‬خروجی منابع طبیعی‬ ‫و مصنوعی وجود دارد‪ .‬این جریان با تولید مواد‬ ‫ساختمانی آغاز می شود‪ .‬انرژی موجود در مصالح‬ ‫ساختمانی شامل تمام انرژی هایی است که در‬ ‫فرآیند استخراج‪ ،‬فرآوری‪ ،‬حمل و نقل و نصب‬ ‫مصالح مصرف می شود‪ ».‬براساس قانون حفظ‬ ‫جریان منابع‪ ،‬هر منبعی که وارد ساختمان می‬ ‫شود در دراز مدت از آن خارج می شود‪ .‬شکل‬ ‫خروجی منابع با شکل ورودی آنها متفاوت است‪.‬‬ ‫این تغییرات به دلیل مداخله انسان و فرآیندهای‬ ‫مکانیکی صورت می گیرد‪(».‬کیم‪)10،1382 ،‬‬ ‫بنابراین بخشی از انرژی ورودی مصالح به صورت‬ ‫نامطلوب وارد محیط زیست می شود‪ .‬بنابراین‬ ‫هرچه انرژی ورودی کمتر باشد‪ ،‬مصالح پایدارتر‬ ‫است و تأثیرات محیطی آنها کمتر است‪.‬‬ ‫با طراحی مناسب می توان از ورود ذخایر تجدید‬ ‫ناپذیر و مصالح غیر قابل بازیافت به چرخه حیات‬ ‫ساختمان جلوگیری کرد‪ .‬به عبارت دیگر مصالح‬ ‫قابل بازیافت و مصالح تجدیدپذیر انرژی کمتری‬ ‫برای تولید نیاز دارند‪.‬‬ ‫در جدول زیر انرژی مورد نیاز برای تولید برخی‬ ‫مصالح ساختمانی از منابع بازیافتی و منابع بکر‬ ‫آورده شده است‪ .‬همانطور که مشاهده می شود‬ ‫یکی از راههای کاهش مصرف انرژی استفاده از‬ ‫مصالح بازیافتی است‪.‬‬ ‫جدول ‪ :1‬انرژی ذخیره شده در مصالح ساختمانی‬ ‫براساس‪ - MJ/kg‬مأخذ‪))1998,14,Kim :‬‬

‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬ ‫ساختمان استان قزوين‬ ‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫مصرف سوخت های فسیلی می شود‪.‬‬

‫‪-2‬استفاده از مصالح بازیافتی یا مصالح با قابلیت‬ ‫بازیافت‪:‬‬ ‫مصالحبازیافتیباعثکاهشمصرفانرژی‪،‬حفظ‬ ‫منابع طبیعی‪ ،‬کاهش هزینه‪ ،‬کاهش آلودگی و به‬ ‫طور کلی باعث کاهش تأثیرات محیطی نامطلوب‬ ‫می شود‪ .‬برای اینکه مصالح ساختمانی در یک‬ ‫چرخه بسته قرار بگیرند باید قابلیت بازیافت داشته‬ ‫باشند‪ .‬مصالحی که قابل استفاده مجدد نهستند‪،‬‬ ‫به اجزاء قابل بازیافت تبدیل می شوند‪« .‬بازیافت‬ ‫مصالح به دو راه انجام می شود ‪ :‬یک بازیافت فنی و‬ ‫دیگری بازیافت طبیعی است‪,2007,Kibert( (».‬‬ ‫‪ 246‬بازیافت فنی مربوط به مصالح ساخت دست‬ ‫بشر مثل بتن‪ ،‬فوالد‪ ،‬پالستیک و غیره است‪ .‬این‬ ‫مصالح در طبیعت به صورت خالص وجود ندارد‬ ‫و در فرآیندهای صنعتی حاصل می شود‪ .‬مصالح‬ ‫مصنوعی برای بازیافت احتیاج به انرژی و مواد‬ ‫شیمیاییدارند‪.‬‬ ‫بازیافت طبیعی مربوط به مصالح طبیعی است‪.‬‬ ‫کودهای آلی یکی از شناخته شده ترین جریانهای‬ ‫شرکت کننده در بازیافت طبیعی هستند‪ .‬در این‬ ‫جریان‪ ،‬طبیعت‪ ،‬این مواد را به مواد مغذی برای‬ ‫زیست بوم تبدیل می کند‪ .‬مصالح چوبی نیز از این‬ ‫دستههستند‪.‬‬ ‫شیشه‪ ،‬پالستیک‪ ،‬فلزات‪ ،‬بتن‪ ،‬آجر و چوب‬ ‫از مصالح قابل بازیافت هستند‪ .‬قابلیت بازیافت‬ ‫مصالح یکسان ناست به طوری که تعداد کمی از‬ ‫مصالح ساختمانی قابلیت بازیافت کامل را دارند و‬ ‫بقیه مصالح قابل تبدیل به مصالح با کیفیت پایین‬ ‫تر هستند‪ .‬به طور مثال سنگدانه های بتن بازیافت‬ ‫شده به عنوان مصالح زیر اساس کاربرد دارد و‬ ‫کمتر به عنوان سنگدانه بتن تازه بکار برده می‬ ‫منابعبازیافتی‬ ‫منابعبکر‬ ‫مصالح‬ ‫شوند‪ .‬فلزات و پالستیک ها تنها موادی هستند‬ ‫که به طور کامل و بدون از دست دادن خواص‬ ‫‪27‬‬ ‫‪196‬‬ ‫آلومینیوم‬ ‫خود قابل بازیافت هستند‪ .‬شیشه و پالستیک و‬ ‫‪56‬‬ ‫‪98‬‬ ‫پلیاتیلن‬ ‫فلزات با حرارت اصالح می شوند‪ ،‬بتن و آجر‬ ‫خرد شده و به عنوان سنگدانه مورد استفاده قرار‬ ‫‪29‬‬ ‫‪65‬‬ ‫‪PVC‬‬ ‫می گیرند‪ .‬یکی از مشکالت بازیافت جدا کردن‬ ‫‪18‬‬ ‫‪40‬‬ ‫فوالد‬ ‫اجزا مصالح ساختمانی از یکدیگر است‪ .‬فلزات به‬ ‫این دلیل قابلیت بازیافت باالیی دارند که به کمک‬ ‫عالوه بر آن استفاده از مصالح مناسب در بهره آهنربا به راحتی قابل جداسازی از دیگر مصالح‬ ‫گیری از انرژی های محیطی مانند انرژی خورشید هستند‪ .‬بنابراین در انتخاب مصالح‪ ،‬باید به قابلیت‬ ‫و باد‪ ،‬و کاهش مصرف سوخت های تجدیدناپذیر جداسازی و بازیافت مصالح بسیار توجه شود‪.‬‬ ‫بسیار موثر است‪ .‬استفاده از شیشه های مناسب‬ ‫در کاهش تبادالت انرژی و استفاده از انرژی ‪ -3‬استفاده از مصالحی که از منابع تجدید پذیر به‬ ‫خورشیدی موثر است و یا استفاده از مصالح به دست می آیند‪:‬‬ ‫عنوان انباره حرارتی باعث ذخیره انرژی و کاهش مصالح بدست آمده از منابع تجدید پذیر‪ ،‬دارای‬ ‫خبر‬

‫گزارش‬

‫مصاحبه‬

‫خواندنی ها‬

‫مقاله‬

‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬

‫ساختمان استان قزوين ‪64‬‬

‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫قابلیت بازیافت طبیعی هستند‪ .‬بازیافت این مواد‬ ‫از راه تجزیه زیستی توسط کودهای شیمیایی و یا‬ ‫تجزیه هوازی صورت می گیرد‪ .‬این نوع تجزیه‬ ‫شامل تمام مصالح ساخته شده از چوب‪ ،‬کنف‪،‬‬ ‫پشم‪ ،‬کتان و کاغذ می شود‪ .‬استفاده از مصالحی‬ ‫که از منابع تجدیدپذیر بدست می آیند نیاز به‬ ‫انرژی و افزودنی های شیمیایی کمی دارد‪ .‬عالوه‬ ‫بر آن‪ ،‬این مواد به راحتی تجزیه شده و جزئی از‬ ‫زیست بوم محل می شوند‪.‬‬

‫عالوه بر مصالح طبیعی‪ ،‬مصالح بومی بسیار‬ ‫مورد توجه هستند‪ .‬استفاده از مصالح بومی باعث‬ ‫کاهش مسیر حمل و نقل و در نتیجه کاهش‬ ‫آلودگی و کاهش هزینه می شوند‪ .‬مصالح بومی‬ ‫با اقلیم محل سازگاری بیشتری دارند و خرد اقلیم‬ ‫منطقه را تغییر نمی دهند‪ .‬اما همیشه امکان استفاده‬ ‫از مصالح بومی وجود ندارد‪ .‬فناوری مورد نیاز‬ ‫ساختمان ها گاه استفاده از این مصالح را نا ممکن‬ ‫می سازد به طور مثال امروزه استفاده از فلزات در‬ ‫ساختمان سازی غیر قابل انکار است‪ .‬در صورت‬ ‫امکان استفاده از مصالح بومی اولویت دارد‪.‬‬

‫معیارهایپایداری‬

‫ساخت‬ ‫تجزیهپذیر‬ ‫قابلبازیافت‬ ‫استفادهمجدد‬

‫بهره برداری‬

‫پسماندها‬

‫کاهشضایعات‬ ‫بازدهانرژی‬ ‫کاهش آلودگی‬ ‫حفظآب‬ ‫سمینبودنمنابع بازافت شده‬ ‫کاهش مصرف‬ ‫تجدیدپذیر‬ ‫انرژی‬ ‫عمرطوالنیتر‬ ‫مصالحطبیعی‬

‫‪ -4‬استفاده مجدد از مصالح ساختمانهای قدیمی‬ ‫و احیاء آنها‪:‬‬ ‫بسیاری از مصالح مقاوم که از عمر مفید آنها سالها تحلیل چرخه حیات مصالح‪:‬‬ ‫باقیمانده است‪ ،‬ممکن است در ساختمانهای رو به یکی از اصول مهم در معماری پایدار طراحی‬ ‫تخریب قرار گرفته باشند‪ .‬از این مصالح به راحتی بر اساس چرخه حیات است‪ .‬بر اساس قانون‬ ‫می توان در ساختمانهای جدید یا بازسازی حفظ جریان منابع‪ ،‬ماده صرفاً از شکل حیات‬ ‫ساختمانهای قدیمی استفاده کرد‪ .‬اگرچه ممکن سودمند خود‪ ،‬به شکل دیگر تغییر می کند‪ .‬برای‬ ‫است گاهی از این مصالح به دلیل مقررات و سودمندی مصالح نمی توان نقطه پایانی منظور‬ ‫آئین نامه ها نتوان در جایگاه اصلی خود استفاده کرد‪ .‬چرخه حیات بنا به سه دوره تقسیم می شود‪.‬‬ ‫کرد‪ ،‬اما می توان از آنها در بخش هایی که نیاز این مراحل سه گانه به هم متصل هستند و مرز‬ ‫به مقاومت کمتری دارند استفاده کرد‪ .‬استفاده صریح و قطعی بین آنها نیست‪.‬‬ ‫مجدد از مصالح ساختمانی باعث کاهش استفاده در نمودار شماره‪ 1‬چرخه حیات بنای پایدار نشان‬ ‫از مصالح جدید می شود و تأثیرات ناشی از داده شده است‪.‬‬ ‫استخراج‪ ،‬حمل و نقل و فرآوری را می کاهد‪.‬‬ ‫نمودار ‪:1‬چرخه حیات بنای پایدار‬ ‫مأخذ‪( :‬کیم‪)12، 1382،‬‬ ‫اسکلت ساختمانهای قدیمی‪ ،‬در و پنجره ها و‬ ‫حتی آجرها می توانند مجددا ً مورد استفاده قرار‬ ‫�‪Ν‬‬ ‫�‪ήΨΘγ‬‬ ‫استخراج‬ ‫طبیعت‪�Ζ‬‬ ‫�‪ό‬‬ ‫‪Βσ‬‬ ‫بگیرند‪ .‬عالوه بر آن با تغییر کاربری ساختمانهای‬ ‫قدیمی که کاربرد خود را از دست داده اند می‬ ‫فرآوری‬ ‫��‪�έ‬‬ ‫�‪ή‬‬ ‫توان از تخریب آنها جلوگیری کرد و آن ها به‬ ‫‪ -2‬مرحله بهره برداری‪:‬‬ ‫طور بهینه مورد استفاده قرار داد‪.‬‬ ‫تولید‬ ‫�‪Ϊ‬‬ ‫�‬ ‫‪�Η‬‬ ‫بسیاری از مصالح در ابعاد استاندارد ساخته می‬ ‫��‬ ‫�‬ ‫�‬ ‫‪�Σ‬‬ ‫نقل‬ ‫���و‬ ‫حمل‬ ‫مرحله بنا‬ ‫مرحله پس از بنا‬ ‫شوند طراحی ساختمان ها بر اساس این استاندارد‬ ‫‪ -5‬استفاده از مصالح بومی و طبیعی‪:‬‬ ‫مدیریت‬ ‫ها باعث کاهش تولید ضایعات می شود‪ .‬همچنین‬ ‫مصالح طبیعی به راحتی قابل بازگشت به طبیعت‬ ‫�‪Ϊ‬‬ ‫‪Ύ‬‬ ‫�‪�δ‬‬ ‫�‬ ‫�‪Ζ‬‬ ‫�‪ή‬‬ ‫�‪Ϊ‬‬ ‫پسماند‬ ‫‪Ζ ΧΎ‬‬ ‫‪γ‬‬ ‫ساخت‬ ‫استفاده از مصالحی که با ابزارهای معمولی قابل‬ ‫هستند اما این فرایند برای مصالحی مانند انواع‬ ‫بازیافت‬ ‫‪Ζ‬‬ ‫�‬ ‫‪Ύ‬‬ ‫�‬ ‫‪ί‬‬ ‫‪Ύ‬‬ ‫‪Α‬‬ ‫نصب هستند ضایعات ناشی از پیراستن و جفت‬ ‫فلزات نیازمند زمان طوالنی تری است‪ .‬از طرف‬ ‫�‪�έ‬‬ ‫�‪ΩήΑ‬‬ ‫�‬ ‫‪ή�Α‬‬ ‫برداری‬ ‫بهره‬ ‫سازی را کاهش می دهد‪ .‬در مرحله بهره برداری‬ ‫دیگر مصالح طبیعی نسبت به مصالح ساخت‬ ‫�‪�έ‬‬ ‫�‪Ϊ‬‬ ‫�‬ ‫�‬ ‫�‬ ‫�‬ ‫و نگهداری‬ ‫��‪ΩΪΠ‬‬ ‫�‬ ‫‪ΩΎ‬‬ ‫�‬ ‫�‪Θγ‬‬ ‫مجدد‬ ‫استفاده‬ ‫از بنا باید از مصالح غیر سمی استفاده کرد بطوری‬ ‫دست بشر مواد سمی کمتری تولید می کنند‪.‬‬ ‫که برای مصرف کنندگان و کارگران مضر‬ ‫استفاده از این مصالح به فراوری کمتری نیاز دارد‪.‬‬ ‫نباشد‪ .‬بعضی از مواد مانند چسب ها تنها برای‬ ‫استفاده از مصالح طبیعی در ساختمان‪ ،‬بر کیفیت‬ ‫هوا و تهویه آن موثر خواهد بود‪ .‬عالوه بر آن بر در جدول شماره‪ 2‬نموداری از معیارهای مصالح یک مدت کوتاه بخار سمی تولید می کنند اما‬ ‫حس فرد در درک فضا تأثیر خواهد داشت به بر اساس تأثیر ات آن بر چرخه حیات بنا ارایه بعضی دیگر کیفیت هوا را در طول عمر بنا می‬ ‫نحوی که باعث افزایش ارتباط محیط مصنوعی شده است‪ .‬در این جدول ویژگی های اساسی کاهد و سالمت افراد را به خطر می اندازد‪ .‬در‬ ‫با محیط طبیعی می شود و از تصنعی بودن فضا مصالح در مراحل سه گانه حیات مصالح مطرح مرحله بهره برداری عمر مصالح از اهمیت ویژه‬ ‫ای برخوردار است‪ .‬مصالح با عمر طوالنی تر‪ ،‬نیاز‬ ‫می کاهد‪ .‬بنابراین شناخت محیط و استفاده از شده است‪.‬‬ ‫به منابع طبیعی برای تولید مصالح جدید را کاهش‬ ‫نیروهای محیطی در طراحی بنا بسیار موثر است‪.‬‬

‫خبر‬

‫گزارش‬

‫مصاحبه‬

‫خواندنی ها‬

‫مقاله‬

‫مرحله پیش از بنا ‪:‬‬‫در مرحله پیش از بنا باید به کاهش مواد زاید‬ ‫توجه کرد‪ .‬این مواد دورریز از قالبگیری های‬ ‫گوناگون‪ ،‬آراستن و مرحله نازک کاری و یا‬ ‫استفاده از مصالح معیوب و مخروب حاصل می‬ ‫شود‪ .‬همچنین آلودگی خاک‪ ،‬هوا و آب در‬ ‫مرحله تولید و پیش از بنا باید کنترل شود‪ .‬از دیگر‬ ‫موارد قابل توجه در این مرحله استفاده از مصالح‬ ‫بازیافت شده است‪ .‬تبدیل ضایعات صنعتی و‬ ‫خانگی به تولیدات قابل مصرف ساختمانی‪،‬‬ ‫جریان تولید زباله را کاهش می دهد‪ ،‬از طرف‬ ‫دیگر تقاضا برای مواد خام کاهش می یابد‪ .‬در‬ ‫این مرحله باید انرژی ذخیره شده در مصالح را‬ ‫کاهش داد و مصالح با انرژی پایین را جایگزین‬ ‫مصالح با انرژی باال کرد‪ .‬استفاده از مصالح طبیعی‪،‬‬ ‫انرژی کمتری برای فراوری نیاز دارد و همچنین‬ ‫سمیت کمتری نسبت به مصالح مصنوعی دارد در‬ ‫پایداری مصالح موثر است‪.‬‬

‫‪65‬‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬ ‫ساختمان استان قزوين‬ ‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫سقف شده است‪ .‬از دیگر موارد استفاده آلومینیوم‬ ‫در سیم ها و کابل های خطوط انتقال نیرو است‬ ‫که به دلیل رسانایی خوب این فلز از آن استفاده‬ ‫می شود‪.‬‬ ‫یکی از راه های حل مشکل آلودگی تولید‬ ‫آلومینیوم‪ ،‬بازیافت آن است‪« .‬آلومینیوم بازیافت‬ ‫شده تنها ‪ %5‬انرژی مورد نیاز برای تولید آلومینیوم‬ ‫از سنگ معدن بوگسیت را احتیاج داردبنابراین‬ ‫‪ %95‬از گازهای گلخانه ای با این روش مرتفع‬ ‫می شود‪2007,256,Kibert((».‬‬

‫می دهد و همچنین هزینه ناشی از تعویض آن نیز وسیع سنگ آهن‪ ،‬زغال سنگ و سنگ آهک‬ ‫دارد بعالوه عمل آوری آن فرایندی طوالنی و‬ ‫کاهش می یابد‪.‬‬ ‫سنگین و پرهزینه است‪».‬به طور کلی انرژی مورد‬ ‫‪-3‬مرحله پس از بنا ‪:‬‬ ‫در این مرحله سه امکان برای مصالح وجود دارد‪ :‬نیاز برای تولید فوالد از بازیافت فوالد قراضه تنها‬ ‫مصالح به همان صورتی که هستند به اندازه یک پنجم انرژی مورد نیاز برای تولید آن‬ ‫‪- 1‬‬ ‫در ساختمانی جدید یا برای تعمیر بناهای قدیمی از سنگ معدن آهن است‪2007,256,Kibert((».‬‬ ‫بازیافت فوالد قراضه هم از نظر اقتصادی و هم از‬ ‫دیگر به کاربرده می شوند‪.‬‬ ‫نظر محیطی به صرفه است‪.‬‬ ‫‪ -2‬اجزا و عناصر ساختمان بازیافت می شوند‪.‬‬ ‫‪ -3‬دفع پسماندها که در صورتی که مصالح تجزیه فرایند تولید فوالد از فلزات قراضه در نوع‬ ‫مصرف‪ ،‬مقاومت نهایی و کارایی آن بسیار مؤثر‬ ‫پذیر باشند به طبیعت بازمی گردند‪.‬‬ ‫در صورتی که هیچ یک از حاالت زیر برای است‪ .‬به طور کلی برای تولید فوالد بازیافتی از‬ ‫مصالح امکان پذیر نباشد مصالح به صورت مواد دو نوع کوره استفاده می شود؛ کوره شعله ای و ‪ .2‬پالستیک‪:‬‬ ‫نامطلوب وارد زیست بوم محل شده و باعث کوره قوس الکتریکی و محصوالت این دو کوره پالستیک ها یکی از مصالحی هستند که به طور‬ ‫متفاوت است‪« .‬کوره های شعله ای‪ 25‬تا‪ 35‬درصد گسترده در صنعت ساختمان استفاده می شوند‪.‬‬ ‫دگرگونی و تغییر آن می شوند‪.‬‬ ‫از فلزات قراضه را برای تولیداتی نظیر گلگیر ویژگی های پالستیک از قبیل سبکی‪ ،‬شکل‬ ‫اتومبیل ها و قوطی کنسرو استفاده می کند این در پذیری باال‪ ،‬مقاومت در برابر رطوبت‪ ،‬مقاومت در‬ ‫مصالحساختمانی‬ ‫از آنجا که انتخاب درست مصالح مستلزم شناخت حالی است که در کوره هایی با قوس الکتریکی برابر ضربه و فرسایش و هزینه مناسب آن باعث‬ ‫ویژگی های آن ها است در زیر به بررسی برخی تقریباً ‪ 100‬درصد فلزات قراضه برای تولید فوالد شده است که نسبت به دیگر مصالح برتری داشته‬ ‫از مصالح ساختمان متداول پرداخته شده است و مصرفی در سازه های فلزی و بتن مسلح مورد باشد‪.‬به عالوه پالستیک ها پتانسیل باالیی برای‬ ‫بازیافت دارند‪.‬اما معضل تجزیه ناپذیری پالستیک‬ ‫ویژگی های آن ها از لحاظ پایداری بررسی شده استفاده قرار می گیرد‪2007,256,Kibert((».‬‬ ‫مشکالتی از نظر آلودگی های زیست محیطی‪،‬‬ ‫است‪.‬‬ ‫بصری و خسارت های جبران ناپذیر برآب و خاک‬ ‫آلومینیم‬ ‫آلومینیومپرمصرفترینفلزپسازآهنمحسوب و هوا را ایجاد کرده اند و آنها را به عنوان یکی از‬ ‫‪ .1‬فلزات‬ ‫فلزات به دلیل مقاومت زیاد‪ ،‬پایداری‪ ،‬سبکی و می شود‪ .‬آلومینیوم از سنگ معدان بوگسیت عمده ترین آالینده های محیطی مطرح کرده اند‪.‬‬ ‫احتیاج به نگهداری کم به طور گسترده در صنعت بدست می آید‪ .‬فرآیند تولید آلومینیوم به مقدار پالستیک ها بیشتر از منابع غیر قابل تجدید فسیلی‬ ‫ساختمان مورد استفاده قرار می گیرند‪ .‬از سوی زیاد مواد خام و مصرف زیاد انرژی الکتریسیته بدست می آیند‪ .‬تأثیرات محیطی پالستیک های‬ ‫دیگر فلزات قابلیت بسیار باالیی برای بازیافت نیاز دارد‪ .‬برای استخراج بوگسیت سطح وسیعی از نفتی و پس مانده های آنها باعث شده است که‬ ‫دارند به طوری که فرآیند بازیافت آنها تقریباً بی خاک سطحی و گیاهان پوسته زمین جابه جا می پالستیک های زیستی مورد توجه قرار گیرند‪ .‬به‬ ‫خطر است‪ .‬در زیر دو مصالح فوالد و آلومینیوم به شود بعالوه عملیات تولید آلومینیوم از بوگسیت عالوه منابع سوخت های فسیلی محدود است و‬ ‫عنوان فلزات پرمصرف در ساختمان سازی مورد منتج به مقدار زیادی پس مانده شامل فلزات برای تولید مصالح مورد نیاز بشر نمی توان به آنها‬ ‫سنگین و دیگر مواد خطرناک می شود‪ .‬به طور متکی بود‪ ».‬در سال ‪ 2002‬محصول پالستیک از‬ ‫بررسی قرار گرفته اند‪.‬‬ ‫کلی تولید آلومینیوم با تأثیرات محیطی زیادی پلی الکتیک اسید(‪ )poly lactic acid‬تولید‬ ‫فوالد‬ ‫ً‬ ‫فوالد یکی از آلیاژهای آهن است‪.‬اصطالحا زمانی همراه است‪ .‬از طرف دیگر مزایای آلومینیوم مانند شد‪ .‬که برپایه منابع تجدیدپذیر گیاهی است‪ ،‬به‬ ‫که درصد کربن در آلیاژ آهن‪-‬کربن کمتر از دو سبکی‪ ،‬پایداری در برابر زنگ زدگی و هزینه نحوی که از محصوالت کشاورزی مانند چغندر‬ ‫درصد باشد‪ ،‬به آن فوالد می گویند‪ .‬امروزه فوالد کم برای نگهداری‪ ،‬شکل پذیری باال و راحتی قند و ذرت برای تولید آن استفاده می شود‪(».‬‬ ‫به دو راه تولید می شود؛ یکی تولید فوالد از سنگ قالبگیری‪ ،‬استفاده از آن را غیر قابل اجتناب کرده (‪ 2007,257 ,Kibert‬استفاده از پالستیک های‬ ‫معدن آهن و دیگری بازیافت فوالد قراضه است‪ .‬است‪ .‬بعالوه خاصیت بازتاب کنندگی آلومینیوم تجدید پذیر زیستی امکان استفاده از این مصالح‬ ‫تولید فوالد از سنگ معدن آهن احتیاج به استخراج منجر به استفاده آن به عنوان یکی از بهترین مصالح کارا را بدون تأثیرات محیطی ممکن می سازد‪.‬‬ ‫تصویر‪ :2‬فرایند خود تمیزی شیشه‬

‫مأخذ‪hi/technology/1/www.news.co.uk:‬‬

‫نمودار ‪ :2‬سه فاز چرخه حیات مصالح‬ ‫مأخذ‪))1998,8,Kim:‬‬

‫خبر‬

‫گزارش‬

‫مصاحبه‬

‫خواندنی ها‬

‫مقاله‬

‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬

‫ساختمان استان قزوين ‪66‬‬

‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫تصویر‪ :3‬استفاده از طاق و گنبد و مصالح بومی خاک در معماری‬ ‫مأخذ‪hi/technology/1/www.news.co.uk:‬‬

‫تصویر‪ :4‬استفاده از کیسه های شنی برای ساخت فضای معماری‬ ‫مأخذ‪www.calearth.org:‬‬

‫است‪ )www.alucobond.com(».‬ویژگی‬ ‫های خاص آلکوباند از قبیل مقاومت و استحکام‬ ‫‪ .3‬بتن‬ ‫بتن از مخلوط کردن پرکننده ها یعنی دانه های باال‪ ،‬قابلیت شکل پذیری‪ ،‬وزن سبک‪ ،‬سرعت‬ ‫سنگی ریز مانند ماسه و دانه های سنگی درشت نصب و رنگ های متنوع آن‪ ،‬باعث شده است که‬ ‫مانند شن و چسباننده ها مثل سیمان و آب و سایر به سرعت در صنعت ساختمان سازی مورد توجه‬ ‫افزودنی ها تشکیل شده است‪.‬ویژگی های بتن از قرار گیرد‪ .‬عالوه بر استفاده از آلکوباند در نمای‬ ‫قبیل‪ ،‬مقاومت زیاد‪ ،‬پایداری‪ ،‬قابلیت ساخت در خارجی‪ ،‬از آن در طراحی داخلی فضاهایی مانند‪،‬‬ ‫محل‪ ،‬بدون نیاز به پرداخت سطح‪ ،‬پایدار در برابر گالری ها‪ ،‬مغازه ها‪ ،‬بانک ها‪ ،‬فضاهای پذیرش و‬ ‫آتش و آسیب حشرات و همچنین قابلیت باالی غیره‪ ،‬استفاده می شود‪.‬‬ ‫شکل پذیری و قالبگیری‪ ،‬باعث استفاده گسترده یکی از ویژگی های مهم آلکوباند‪ ،‬پایداری آن‬ ‫است‪.‬در چرخه حیات آلکوباند هیچ ماده سمی‬ ‫از این ماده شده است‪.‬‬ ‫مشکل اساسی بتن در تولید سیمان آن است که تولید نمی شود‪ .‬این مصالح به طور کامل قابلیت‬ ‫با تولید دی اکسید کربن همراه است‪ .‬به طوری بازیافت دارد‪ .‬به طوری که هم از ورق های‬ ‫که همواره کاهش سیمان در ترکیب بتن مورد آلومینیومی و هم از هسته آن برای تولید مصالح‬ ‫نظر بوده است‪».‬خاکستر و سرباره کوره های جدید می توان استفاده کرد‪.‬‬ ‫ذوب آهن دو ماده ای هستند که خواص سیمان ‪ .‬شیشه های خود پاک شونده‬ ‫را دارند‪ .‬ازخاکستر به جای بیشتر از ‪ %30‬حجم برای انسان همواره هدایت نور به داخل و تهویه‬ ‫سیمان و از سرباره به جای ‪ %5‬از حجم آن می طبیعی‪ ،‬مورد توجه بوده است‪ .‬بنابراین شیشه در‬ ‫معماری پدیدار شد‪ .‬با ظهور بلند مرتبه ها ی تمام‬ ‫توان استفاده کرد‪)2007,255,Kibert(».‬‬ ‫استفاده از این پسمانده ها نه تنها باعث افزایش شیشه ای‪ ،‬مسئله نظافت شیشه اهمیت فوق العاده‬ ‫کارایی بتن و کاهش تولید دی اکسید کربن می ای پیدا کرد‪ .‬سالمت کارگران شیشه پاک کن‬ ‫شود بلکه باعث استفاده بهینه از پس مانده های و مواد شیمیایی مضرر و مخرب محیط زیست‪،‬‬ ‫صنعتی نیز می شود‪ .‬از این پسمانده ها به صورت که برای پاک کردن شیشه ها استفاده می شود‪،‬‬ ‫ضرورت جایگزینی شیشه های خود تمیز شونده‬ ‫ترکیب با بتن نیز می توان استفاده کرد‪.‬‬ ‫راه دیگر کاهش آلودگی های ناشی از تولید بتن‪ ،‬به جای شیشه های معمولی را دو چندان می‬ ‫بازیافت آن است‪ .‬از خرده های بتن می توان به کند‪ .‬شیشه های خود تمیز شونده‪ ،‬ترکیب شیشه‬ ‫عنوان زیراساس جاده ها‪ ،‬پیاده رو ها و محوطه معمولی و یک الی اکسید تیتانیم(‪Titanium‬‬ ‫پارک ها استفاده کرد‪ .‬به جای استفاده از سنگدانه ‪ )dioxide‬است‪.‬‬ ‫های طبیعی و استخراج از سنگ معدن‪ ،‬میتوان از همانطور که در تصویر ‪ 2‬مشاهده می شود طریقه‬ ‫بتن بازیافتی استفاده کرد که هم باعث کاهش عمل این شیشه به این صورت است که» پوشش‬ ‫هزینه‪ ،‬زمان و آلودگی های زیست محیطی می اکسید تیتانیم به وسیله اشعه ‪UV‬فعال می شود‬ ‫و باعث تجزیه ذرات آلودگی می شود و پس از‬ ‫شود‪.‬‬ ‫بارش باران آلودگی به طور کامل از روی شیشه‬ ‫پاک می شود‪ .‬استفاده از شیشه های خود پاک‬ ‫‪.4‬آلکوباند(‪)Alucobond‬‬ ‫آلکوباند یک ورق مرکب آلومینیومی است که» شونده نیاز به نیروی انسانی و مواد شوینده را مرتفع‬ ‫از دو الیه ورق آلومینیوم به ضخامت ‪ 0/5‬میلیمتر کرده است‪».‬‬ ‫و یک هسته مرکزی به ضخامت ‪ 2/5‬میلیمتر انتخاب مصالح پایدار‬ ‫از پالستیک یا کانی های معدنی تشکیل شده با توجه به اینکه انتخاب آگاهانه مصالح ومتناسب‬ ‫خبر‬

‫گزارش‬

‫مصاحبه‬

‫خواندنی ها‬

‫مقاله‬

‫تصویر‪: 5‬شیوه ساخت گنبد زیست اقلیمی با استفاده از کیسه های شنی‬ ‫مأخذ‪www.calearth.org:‬‬

‫با عملکرد بنا از اهمیت ویژه ای برخوردار است‬ ‫در زیر پیشنهاداتی برای انتخاب مصالح ارایه شده‬ ‫است‪ .‬نمودار شماره‪ 2‬چرخه حیات مصالح را در‬ ‫سه فاز پیش از بنا‪ ،‬بنا و پس از بنا ارایه می دهد‪.‬‬ ‫با توجه به سه فاز مصالح در چرخه حیات آن‬ ‫اولویت انتخاب مصالح به ترتیب زیر پیشنهاد می‬ ‫شود‪:‬‬ ‫‪ -1‬اولویت اول‪ ،‬استفاده از مصالح تجدید پذیر‬ ‫است‪ .‬همانطور که در تصویر ‪ 6‬مشاهده می شود‬ ‫مصالح تجدید پذیر مسیر کوتاهتری را برای‬ ‫استفاده مجدد در می کنند‪ .‬بنابراین انرژی مصرفی‬ ‫کمتر و آلودگی محیطی و هزینه کمتری را به‬ ‫همراه دارد‪.‬‬ ‫‪ -2‬اولویت دوم‪ ،‬استفاده از مواد قابل بازیافت‬ ‫است‪ .‬مواد قابل بازیافت نیازمند به فرآوری‬ ‫برای بازیافت هستند ولی همانطور که در تصویر‬ ‫مشاهده می شود با استفاده از مصالح قابل بازیافت‬ ‫نیاز به استخراج و استفاده از مصالح نو مرتفع‬ ‫می شود‪ .‬در نتیجه مسیر تولید کوتاه تر و انرژی‬ ‫مصرفی کمتر است‪.‬‬ ‫‪ -3‬در نهایت اولویت سوم با تولید مصالح از منابع‬ ‫طبیعی و خام است‪ .‬هر چه از منابع خام کمتر‬ ‫استفاده شود زمین کمتر دچار تغییر می شود‪.‬‬ ‫استفاده از مواد خام نیاز به استخراج و فرواری‬ ‫زیادی است‪ ،‬که باعث افزایش مصرف انرژی می‬ ‫شود‪ .‬منابع خام به دو دسته بومی و غیر بومی تقسیم‬ ‫می شوند‪ .‬استفاده از مصالح بومی ارجحیت دارد‬ ‫زیرا هزینه حمل و نقل ندراد و بعالوه با زیست بوم‬ ‫محلسازگارترند‪.‬‬ ‫بررسی و تحلیل نمونه های استفاده از مصالح‬ ‫پایدار در معماری‬ ‫‪ -1‬نادر خلیلی معمار ایرانی مانند معمارانی است‬ ‫که مصالح بومی و طبیعی به طور گسترده مورد‬ ‫استفاده قرار می داد‪ .‬خلیلی با استفاده از طاق و‬ ‫گنبد و دیگر تکنیک های معمار سنتی و با استفاده‬ ‫از خاک موجود در محل‪ ،‬از سیستمی استفاده کرد‬ ‫ودر سال ها آن راگسترش داد و آن را معماری‬ ‫خاک نام نهاد‪ .‬او چندین روش ابتکاری درمورد‬

‫‪67‬‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫ساختمانهای همساز با محیط ایجاد کرده است‪.‬‬ ‫یکی از آنها گلتافتن است‪ ،‬سیستم خاک و آتش‬ ‫که به عنوان خانه های سرامیکی شهرت یافته‬ ‫است ودیگری سیستم ابر خشت و کیسه های شن‬ ‫است‪.‬‬ ‫ابتکارات او که از مطالعه بر روش‌های سنتی و‬ ‫بومی معماری در مناطق کویری ایران سرچشمه‬ ‫گرفته بود‪ ،‬شامل استفاده از ساده‌ترین مواد و‬ ‫مصالح اقلیمی و به کارگیری کمترین امکانات‬ ‫محیطی‪ ،‬برای خلق فضاهایی با معماری ساده اما‬ ‫در عین حال مقاوم در برابر خطرات زمین لرزه و‬ ‫در عین حال ارزان قیمت می‌شد‪.‬‬ ‫از ویژگی های این گنبد زیست اقلیمی می توان به‬ ‫موارد زیر اشاره کرد‪:‬‬ ‫ا‪ -‬این گنبد ساخته شده از خاک محل است و با‬ ‫سیمان و آهک تثبیت می شود‬ ‫‪ -2‬می توان از فضای داخلی آن حداکثر استفاده‬ ‫را برد‬ ‫‪ -3‬قابلیت اتصال چند واحد و ایجاد فضای بزرگتر‬ ‫در آن وجود دارد‪.‬‬ ‫‪ -4‬تنها با ‪ 3‬تا ‪ 5‬نیروی انسانی می توان آن را‬ ‫ساخت‪.‬‬ ‫‪ -5‬مبلمان داخلی می تواند با همان مصالح ساخته‬ ‫شود‪.‬‬ ‫‪-6‬این گنبد براساس انرژی خورشید و باد طراحی‬ ‫شده است و می توان از انرژی های طبیعی برای‬ ‫گرمایش و سرمایش استفاده کرد‪www.(.‬‬ ‫‪)calearth.org‬‬ ‫‪-2‬حسنفتحیمعمارمصریهموارهتالشمیکرد‬ ‫تا شیوه ساختمان سازی سنتی فراموش شده را به‬ ‫ویژه در مناطق روستایی مصر‪ ،‬به روش بازسازی‬ ‫مجددا ً احیا کند‪ .‬وی از مصالح بومی و روش های‬ ‫سنتی برای ساخت بناها استفاده می کرد‪ .‬وی تنها‬ ‫زمانی از روش های پرهزینه وارداتی استفاده می‬ ‫کرد که روشهای سنتی پاسخگو نبود‪ .‬معماری‬ ‫حسن فتحی معماری برای قشر کم درآمد بود‪.‬‬ ‫توجه به شرایط اقتصادی‪ ،‬شرایط اقلیمی‪ ،‬سالمت‬ ‫عمومی‪ ،‬هنر و معماری بومی مصر بر معماری او‬ ‫بسیارتأثیر گذار بوده است‪.‬‬ ‫وی به ساکنان روستا‪ ،‬آموزش می داد تا بتوانند‬ ‫تصویر ‪ :7‬بخش از روستای قرنه جدید‬ ‫مأخذ‪www.pushpullbar.com:‬‬

‫با استفاده از مصالح موجود در محل‪ ،‬خود بتوانند‬ ‫ساختما نها خود را بسازند‪.‬در زیر تصاویری‬ ‫ازبخش هایی از روستای قرنه جدید (‪New‬‬ ‫‪ )Gourna‬نشان داده شده است‪ .‬همانطور که‬ ‫مشاهده می شود این مجموعه کام ً‬ ‫ال خشتی است‬ ‫و از خاک موجود در محل برای ساخت آن‬ ‫استفاده شده است‪.‬‬ ‫رنزو پیانو(‪ )Renzo piano‬معمار ایتالیایی‪،‬‬‫عالوه بر توجه به تکنولوژی‪ ،‬به مجسمه وار بودن‪،‬‬ ‫زیبایی و پایداری بنا اهمیت زیادی قائل است‪.‬‬ ‫وی همواره با استفاده از شرایط و قابلیت های‬ ‫طبیعی اقلیم و محیط اطراف ساختمان و هدایت‬ ‫ویژگی های مطلوب به داخل‪ ،‬فضایی خوش آیند‬ ‫و سازگار با شرایط طبیعی را در داخل ساختمان‬ ‫خلق کند‪.‬‬ ‫از جمله کارهای وی که به محیط زیست توجه‬ ‫زیادی شده است‪ ،‬مجموعه فرهنگی ژان ماری‬ ‫تجیبائو(‪Jean Matie Tjibauo cultural‬‬ ‫‪ )center‬در فرانسه است‪ .‬این مجموعه برای‬ ‫نمایش آداب و رسوم بومی مردم این منطقه‬ ‫شکل گرفته است و برگرفته از کلبه های روستایی‬ ‫موجود در این منطقه است‪www.galinsky.( .‬‬ ‫‪)com‬‬ ‫باریکه های عمودی چوب که پوسته خارجی بنا‬ ‫است‪ ،‬عبور جریان هوا را به پوسته داخلی میسر‬ ‫می سازد‪ .‬ویژگی برجسته این طرح‪ ،‬این است که‬ ‫با منظر طبیعی اطراف هماهنگی کامل دارد‪.‬‬ ‫نتیجهگیری‬ ‫با توجه به مطالب ارایه شده توجه به موارد زیر در‬ ‫کاهش تأثیرات محیطی و افزایش بازده مصالح‬ ‫کمک می کند‪.‬‬ ‫‪ -1‬طراحی مناسب بنا با توجه به کاربری بنا‪ ،‬از‬ ‫لحاظ کاهش مصرف منابع و صرفه جویی در آن‬ ‫حائز اهمیت است‪.‬‬ ‫‪ -2‬جریان ورودی و خروجی به بنا باید تا حد‬ ‫امکان کاهش یابد که برای رسیدن به این منظور‬ ‫استفاده از مصالح تجدیدپذیر و قابل بازیافت موثر‬ ‫است‪.‬‬ ‫‪ -3‬انتخاب مصالح با آگاهی از ابعاد استاندارد‬ ‫و طراحی براساس این ابعاد باعث کاهش تولید‬

‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬ ‫ساختمان استان قزوين‬ ‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫ضایعات می شود‪.‬‬ ‫‪ -4‬استفاده از مصالحی که پس از پایان عمر مفید‬ ‫خود قابلیت جداسازی از سایر مصالح را دارند در‬ ‫روند بازیافت بهینه آنها موثر است‪.‬‬ ‫‪ -5‬مصالح پس از پایان عمر مفید خود باید قابلیت‬ ‫تجزیه پذیری داشته باشند‪ .‬به نحوی که در کوتاه‬ ‫مدت قابلیت بازگشت به زیست بوم خود را داشته‬ ‫باشند‪.‬‬ ‫‪ -6‬استفاده از مصالح با تعدد و تنوع کمتر می توان‬ ‫در امر بازیافت مفید باشد‪.‬‬ ‫‪ -7‬استفاده از مصالح بومی در صورت امکان به‬ ‫طور مثال در تزئینات نما باعث کاهش هزینه حمل‬ ‫و نقل وکاهش آلودگی های زیست محیطی می‬ ‫شود ‪ .‬عالوه بر آن با زیست بوم منطقه سازگار‬ ‫تر است‪.‬‬ ‫‪ -8‬تغییر کاربری بناهای قدیمی و استفاده از آنها‬ ‫باعث کاهش ضایعات ناشی از تخریب و کاهش‬ ‫بهره برداری از زمین ناشی از تولید مصالح جدید‬ ‫می شود‪.‬‬ ‫‪ -9‬استفاده از مصالح طبیعی تجدیدپذیر یک‬ ‫انتخاب مناسب است‪ .‬زیرا این مصالح عالوه بر‬ ‫قابلیت بازیافت‪ ،‬به راحتی تجزیه می شوند و جزئی‬ ‫از زیست بوم محل می شوند‪.‬‬ ‫فهرست منابع مطالب و تصاویر‬ ‫‪-1‬دبیدیان‪ ،‬نازلی‪ ،‬مروه فرهودی‪ ،1382،‬واحد معماری پایدار ‪:‬‬ ‫مقدمه ای بر طراحی پایدار‪ ،‬مجله ما شماره ‪.14‬‬ ‫‪2- j. Kibert, Charles, 2007, Sustainable‬‬ ‫‪construction (green building design and‬‬ ‫)‪delivery‬‬ ‫ ‪3-Kim, Jong-Jim, 1998, Sustainable Arch‬‬‫‪tecture module: Qualities, use, and example‬‬ ‫‪of sustainable building materials.‬‬ ‫‪4-Lepch, Michael D, VictorC. Li and‬‬ ‫ ‪Greogory A. keoleian, Sustainable infr‬‬‫‪structure material design.‬‬ ‫‪5-Sudesh, Kumar, tadahisa Iwata, 2008‬‬ ‫‪Sustainability of Biobased and Biodegrable‬‬ ‫‪plastics.‬‬ ‫‪6- www.greatbuildings.com‬‬ ‫‪www.galinsky.com/buildings/tjibaou/index.‬‬ ‫‪htm7‬‬‫‪8- www.news.co.uk‬‬ ‫‪9- www.pushpulbar.com‬‬ ‫تصویر‪:10‬جزئیاتشبکهچوبی‬ ‫مأخذ‪www.galinsky.com/buildings :‬‬

‫تصویر‪ :8‬مجموعه فرهنگی ژان ماری تجیبائو‬ ‫مأخذ‪www.galinsky.com/buildings :‬‬

‫خبر‬

‫گزارش‬

‫مصاحبه‬

‫خواندنی ها‬

‫مقاله‬

‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬

‫ساختمان استان قزوين ‪68‬‬

‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫استفاده از بتن پيش تنيده گامي در راستاي بكارگيري‬ ‫تكنولوژي نوين در صنعت ساختمان‬ ‫نظر به توسعه روز افزون عمليات عمراني در كشور‪ ،‬بهره گيري از فن‬ ‫آوريهاي جديد با هدف استفاده بهينه از مصالح و نيروي انساني همچنين‬ ‫افزايش عمر ساختمان از اهميت ويژه اي برخوردار است‪ .‬امروزه به علت‬ ‫كاربردهاي فراوان بتن در صنعت ساختمان در بسياري از كشورها بتن پيش‬ ‫تنيده (‪ ) prestress concrete‬به عنوان گزينه اي مناسب دراكثرساختمانهاي‬ ‫مسكوني‪،‬اداري‪،‬تجاري و نيز در طراحي و ساخت پلها‪ ،‬سازه هاي صنعتي و ‪...‬‬ ‫مورد استفاده قرار ميگيرد‪ .‬گرچه بتن از گذشته به عنوان مصالح ساختماني به كار‬ ‫مي رفت ولي به دليل مقاومت كششي پائين قابل رقابت با مصالحي مانند فوالد‬ ‫نبود به همين علت از بتن صرفا به عنوان مصالح بنايي و مواردي از اين دست‬ ‫استفاده مي شد‪ .‬بعدها مهندسين براي غلبه بر اين مشكل ازتركيب فوالد مسلح‬ ‫كننده (آرماتور) و بتن كه امكان مقاومت در برابر تنشهاي كششي و فشاري را‬ ‫ايجاد مينمايد استفاده نمودند‪ .‬در آغاز براي مسلح نمودن بتن از آرماتور استفاده‬ ‫ميشد ولي با گذشت زمان و افزايش دانش مهندسين سازه استفاده از تكنولوژي‬ ‫پيش تنيدگي بتن را به عنوان يكي از كاربردي ترين مصالح ساختماني مبدل‬ ‫نمود‪ .‬کاربرد پیش تنیدگی به ‪ 440‬سال قبل ازمیالد بر میگردد ‪،‬زمانی که یونانی‬ ‫ها کشش و تنشهای خمشی در بدنه کشتی های جنگی خود را باپیش تنیدگی‬ ‫ساختار بدنه بوسیله طنابهای کشیده شده کاهش میدادند‪.‬ولي به لحاظ علمي و‬ ‫فني ايده پيش تنيدگي در دهه اول قرن بيستم ميالدي مطرح گرديد و تحقيقات‬ ‫مختلفي بين سالهاي ‪ 1930‬تا ‪ 1940‬روي آن انجام گرفت‪.‬اين روش از سال‬ ‫‪ 1955‬در زمينه هاي مختلف سازه اي مورد استفاده قرار گرفت و به علت‬ ‫كارايي مناسب كاربردهاي آن روز به روز افزايش يافت‪.‬‬ ‫يکی از ساده ترین مثالهای پیش تنیدگی تالش برای بلند کردن یک ردیف‬ ‫کتاب است‪.‬ابتدا الزم است به ردیف کتابها از دوطرف فشاری اعمال کنیم‬ ‫تاباعث افزایش مقاومت در مقابل لغزش بین کتابها شده ‪،‬بطوریکه بلند کردن‬ ‫آنها راممکن سازد‪.‬‬

‫حسينغياثوند‬

‫مدرس دانشگاه‬

‫بشكه هاي چوبي قديمي كشش ايجاد شده در حلقه هاي فلزي بطور مؤثري‬ ‫قطعات چوبي را به يكديگر مي فشارد تا مقاومت و پايداري آنرا افزايش دهد‪.‬‬

‫بر حسب نوع اعمال نيرو پيش تنيدگي دو نوع سيستم پيش تنيده خواهيم‬ ‫داشت ‪ :‬الف) پيش كشيده ب) پس كشيده‬ ‫الف) سيستم پيش كشيده ‪ :‬در اين سيستم در مرحله اول فوالدها تحت كشش‬ ‫قرارگرفته ودر دو انتهاي عضو توسط گيره هاي مخصوص كامال گير داده‬ ‫مي شوند‪ .‬در مرحله دوم عضو مورد نظر بتن ريزي مي شود و سپس بتن عمل‬ ‫آورده مي شود و به مقاومت كافي مي رسد و در مرحله سوم فوالد هاي پيش‬ ‫تنيدگي در دو انتهاي تير‪ ،‬بريده شده و نيروي پيش تنيدگي بصورت يك نيروي‬ ‫فشاري بر عضو اعمال ميشود‪ .‬فوالد هاي پيش تنيدگي به دو صورت فوالد با‬ ‫مسير مستقيم يا فوالد با مسير شكسته مي باشد‪ .‬اجراي مسير با منحني پيوسته براي‬ ‫كارهاي پيش كشيده تقريبا امكان پذير نيست‪.‬‬

‫ب) سيستم پس كشيده ‪ :‬در اين سيستم در مسير عبور فوالدهاي پيش تنيدگي‪،‬‬ ‫غالفي تو خالي در بتن تعبيه مي گردد سپس كابل ها از درون غالف ها عبور‬

‫باتوجه به این مثال ‪،‬یک تعریف ساده از پیش تنیدگی عبارت است از‪:‬اعمال‬ ‫نیروهائی به سازه‪ ،‬عالوه بر بارهائی که سازه برای تحمل آنها طراحی می‬ ‫شود‪،‬بمنظور افزایش ظرفیت باربري سازه‬ ‫معرفي سيستم پيش تنيده‪:‬‬ ‫اگر چه سيستمهاي پيش تنيدگي نيازمند دانش و نظرات فني خاصي براي‬ ‫ساخت و نصب كردن مي با شد ولي توضيح دادن مفهوم آن آسان است‪.‬در‬ ‫خبر‬

‫گزارش‬

‫مصاحبه‬

‫خواندنی ها‬

‫مقاله‬

‫‪69‬‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫داده شده بطوريكه دو سر آن از غالف بيرون بوده و عمليات بتن ريزي‬ ‫انجام مي شود وغالبا قبل از بتن ريزي دو ورق صفحه فشار جايگذاري مي‬ ‫شود‪ .‬بعد از اينكه بتن به مقاومت مورد نظر رسيد فوالدهاي پيش تنيدگي‬ ‫توسط جك هايي كه به صفحه فشار(مهارها) تكيه مي نمايند كشيده مي‬ ‫شوند‪.‬‬

‫مزايا وامتيازات سقف هاي پس كشيده ‪:‬‬ ‫كاهش ارتفاع سيستم سقف سازه‪ :‬وجود دال پس كشيده در سقف ها‬ ‫باعث كوتاه شدن و يا حذف تيرها شده و در نتيجه سبب كاهش ارتفاع بر‬ ‫اساس ه و پيروي آن كاهش كل ارتفاع سازه مي گردد‪.‬‬ ‫افزايش طول دهانه ها‪ :‬امكان فضاهاي بدون ستون و انعطاف بيشتري در‬ ‫معماري فراهم مي كند‪.‬‬ ‫كاهش وزن سقف و مصالح مصرفي و سازه سبكتر‪ :‬ابعاد ستون ها‪ ،‬ديوارها‬ ‫و فونداسيون در اين سيستم كاهش يافته و سازه سبكتري خواهيم داشت‪.‬‬ ‫انعطاف پذيري در مسير عبور تاسيسات ‪ :‬حذف تيرها يا تيرچه ها در سقف‬ ‫هاي پس كشيده انعطاف پذيري را برای عبور تاسيسات بيشتر مي نمايد‪.‬‬ ‫قابليت ساخت بهتر‪ :‬مصالح مصرفي كمتر‪ ،‬جزئيات ساده تر‪ ،‬نبودن تيرها و‬ ‫در نتيجه قالب بندي وآرماتور بندي آن ها‪،‬تراكم كمتر آرماتورها همگي‬ ‫قابليت ساخت بهتر را ايجاد مي كنند‪.‬‬ ‫كنترل ترك ها وكاهش تغيير شكل ها ‪ :‬به دليل اثرباالنس كابل ها‬ ‫(تاندون ها) سقف پس كشيده تحت تاثير وزن خود تغيير شكل نداده‬ ‫وترك خوردگي وتغيير شكل تقريبا به طور اختصاصي بواسطه بار زنده‬ ‫ايجاد مي شود‪.‬‬ ‫سرعت باالي ساخت ‪ :‬به لحاظ اينكه در دال هاي پس كشيده معموال‬ ‫تيرهاي مياني حذف و يك دال تخت گسترده داريم بنابراین يكباره مي‬ ‫توان سطوح گسترده اي را قالب بندي‪ ،‬اجرا و قالب برداري نمود‪.‬‬

‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬ ‫ساختمان استان قزوين‬ ‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫امكان ستونگذاري نامنظم‪ :‬بر خالف سازه هاي بتني معمولي كه ستون‬ ‫گذاري معموال از آكس بندي منظم پيروي مينمايد در اين سيستم امكان‬ ‫ستون گذاري به صورت نامنظم وجود دارد كه اين موضوع در طرحهاي‬ ‫معماري حائز اهميت است‪ .‬و ‪...‬‬ ‫دامنه كاربرد سقف هاي پس كشيده ‪:‬‬ ‫پاركينگ هاي بر اساس اتي ‪ :‬از آنجا كه در سيستم دال پس كشيده فاصله‬ ‫ستون ها بطور قابل مالحظه اي(دهانه ها ي‪ 12‬متري) افزايش مي يابد‬ ‫بنابراین فضاي باز و مفيدي را برای پارك و جابجايي اتومبيل ها ايجاد مي‬ ‫نمايد‪ .‬همچنين با توجه به اينكه در اكثر پاركينگ هاي بر اساس اتي سقف‬ ‫ها به صورت نمايان (‪ )Expose‬و بدون سقف كاذب اجرا مي گردند‬ ‫قابليت كاهش نفوذ پذيري و مقاوم شدن بتن در مقابل تهاجم هاي شيمياي‬ ‫در دال هاي پس كشيده نيز ميتواند عامل مهمي در انتخاب اين سيستم براي‬ ‫پاركينگ هاي بر اساس اتي باشد‪.‬‬ ‫برج ها وساختمان هاي مرتفع ‪ :‬با توجه به اينكه استفاده از دال هاي پس‬ ‫كشيده در سازه باعث كاهش ارتفاع بر اساس ه مي شود‪ ،‬بنابراین در يك‬ ‫ارتفاع ثابت مي توان تعداد بر اساس ات بيشتري را ايجاد نمود‪.‬‬ ‫ساختمان هاي تجاري و بيمارستان ها ‪ :‬مزايايي از قبيل فاصله زياد ستون‬ ‫ها‪ ،‬سرعت اجرا وكاهش وزن سازه در سيستم دال هاي پس كشيده باعث‬ ‫مي شوند تا اين نوع سيستم گزينه مناسبي براي ساختمان هاي تجاري و‬ ‫بيمارستان ها و‪ ...‬باشد‪.‬‬ ‫پل ها ‪ :‬نياز به اجراي دهانه هاي بزرگ در پل ها‪ ،‬جلوگيري از لرزش‪،‬‬ ‫ترك خوردگي و نفوذ پذيري بتن و همچنين سرعت مناسب اجرا در‬ ‫سيستم هاي پس كشيده از جمله عواملي است كه باعث شده اين سيستم از‬ ‫مرسوم ترين روشها در ساخت پل ها باشد ‪.‬‬ ‫انبوه سازي هاي مسكوني ‪ :‬از آنجا كه در اين نوع مجتمع ها درهربر اساس‬ ‫ه چندين واحد مسكوني در نظر گرفته شده و طراحي مي گردد بنابراین‬ ‫فاصله زياد ستون ها شرايط بسيار مناسبي برای معماري واحدها مهيا مي‬ ‫نمايد بطوريكه ميتوان در بيشتر موارد هر واحد را بدون قرار گيري ستون در‬ ‫داخل آن طراحي نمود‪.‬‬ ‫در پايان به ذكر اين نكته اشاره ميگردد كه در كشور ما نيز در سالهاي‬ ‫اخيربه طور پراكنده از اين روش استفاده ميگردد به طور مثال در استان‬ ‫قزوين تعداد پروژه هايي كه در آنها از تكنولوژي پيش تنيدگي استفاده‬ ‫مي شود بسيار اندك بوده كه ميباست مسوولين و نهادهاي ذيربط و دست‬ ‫اندركاران صنعت ساختمان با ايجاد بستر هاي الزم شرايط توسعه كمي و‬ ‫كيفي همه جانبه آن را فراهم نمايند‪.‬‬ ‫مطالب فوق برگرفته از پژوهشهاي اينجانب و مجموعه دانشجويان درس‬ ‫سازه هاي بتني پيش ساخته و پيش تنيده دانشگاه آزاد اسالمي قزوين ميباشد‬ ‫كه از همه آنها تشكر و قدرداني ميگردد‪ .‬سعي مي شود در شماره هاي‬ ‫بعدي فصلنامه به جزئئات بيشتري در اين خصوص اشاره گردد‪ .‬در حال‬ ‫حاضر پروژه مسكوني‪ 60‬واحدي مالصدراي قزوين وابسته به تعاوني‬ ‫مسكن كاركنان مديريت درمان تامين اجتماعي قزوين با استفاده از سقفهاي‬ ‫پس كشيده بتني اجرا ميگردد كه اين حقير در روزهاي فرد در دفتر فني‬ ‫پروژه آماده پاسخگوئي به سئواالت دوستان و مهندسين محترم در اين باره‬ ‫مي باشم‪.‬‬

‫خبر‬

‫گزارش‬

‫مصاحبه‬

‫خواندنی ها‬

‫مقاله‬

‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬ ‫ساختمان استان قزوين‬ ‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫‪70‬‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫کافه داستان‬ ‫يك روز زندگي‬

‫تهیه‪ :‬مهندس نوید حسینی طالقانی‬

‫دو روز مانده به پايان جهان تازه فهميد كه هيچ زندگي نكرده است‪ ،‬تقويمش پر شده بود و تنها دو روز‪ ،‬تنها دو‬ ‫روز خط نخورده باقي بود‪ .‬پريشان شد و آشفته و عصباني نزد خدا رفت تا روزهاي بيشتري از خدا بگيرد‪ .‬داد زد و‬ ‫بد و بيراه گفت‪ :‬خدا سكوت كرد‪ .‬جيغ زد و جار و جنجال راه انداخت‪.‬خدا سكوت كرد‪ ،‬آسمان و زمين را به هم‬ ‫ريخت‪ ،‬خدا سكوت كرد‪.‬‬ ‫به پر و پاي فرشته‌و انسان پيچيد‪ .‬خدا سكوت كرد‪.‬كفر گفت و سجاده دور انداخت‪ .‬خدا سكوت كرد‪ ،‬دلش گرفت‬ ‫و گريست و به سجده افتاد‪ .‬خدا سكوتش را شكست و گفت‪« :‬عزيزم‪ ،‬اما يك روز ديگر هم رفت‪ ،‬تمام روز را به‬ ‫بد و بيراه و جار و جنجال از دست دادي‪ ،‬تنها يك روز ديگر باقي است‪ ،‬بيا و الاقل اين يك روز را زندگي كن‪».‬‬ ‫ال به الي هق هقش گفت‪« :‬اما با يك روز‪ ...‬با يك روز چه كار مي توان كرد؟ ‪ »...‬خدا گفت‪« :‬آن كس كه لذت‬ ‫يك روز زيستن را تجربه كند‪ ،‬گويي هزار سال زيسته است و آنكه امروزش را در نمي‌يابد ‪،‬هزار سال هم به كارش‬ ‫نمي‌آيد»‪ ،‬آنگاه سهم يك روز زندگي را در دستانش ريخت و گفت‪« :‬حاال برو و يک روز زندگي كن‪».‬‬ ‫او مات و مبهوت به زندگي نگاه كرد كه در گودي دستانش مي‌درخشيد‪ ،‬اما مي‌ترسيد حركت كند‪ .‬مي‌ترسيد راه‬ ‫برود‪ ،‬مي‌ترسيد زندگي از ال به الي انگشتانش بريزد‪ .‬قدري ايستاد‪ ،‬بعد با خودش گفت‪« :‬وقتي فردايي ندارم‪ ،‬نگه‬ ‫داشتن اين زندگي چه فايده‌اي دارد؟ بگذار اين مشت زندگي را مصرف كنم‪ »..‬آن وقت شروع به دويدن كرد‪،‬‬ ‫زندگي را به سر و رويش پاشيد‪،‬‬ ‫زندگي را نوشيد و زندگي را بوييد‪ ،‬چنان به وجد آمد كه ديد مي‌تواند تا ته دنيا بدود‪ .‬مي تواند بال بزند‪ .‬مي‌تواند پا‬ ‫روي خورشيد بگذارد‪ .‬مي تواند ‪....‬‬ ‫او در آن يك روز آسمانخراشي بنا نكرد‪ .‬زميني را مالك نشد‪ .‬مقامي را به دست نياورد‪ ،‬اما ‪...‬‬ ‫اما در همان يك روز دست بر پوست درختي كشيد‪.‬روي چمن خوابيد‪ ،‬كفش دوزدكي را تماشا كرد‪ .‬سرش را باال‬ ‫گرفت و ابرها را ديد و به آنهايي كه او را نمي‌شناختند‪ ،‬سالم كرد و براي آنها كه دوستش نداشتند از ته دل دعا كرد‪،‬‬ ‫او در همان يك روز آشتي كرد و خنديد و سبك شد‪ ،‬لذت برد و سرشار شد و بخشيد‪ ،‬عاشق شد و عبور كرد و‬ ‫تمام شد‪ .‬او در همان يك روز زندگي كرد‪.‬‬ ‫فرداي آن روز فرشته‌ها در تقويم خدا نوشتند‪« :‬امروز او درگذشت‪ ،‬كسي كه هزار سال زيست!»‬

‫زندگي انسان داراي طول و عرض است؛ اغلب ما تنها به طول آن مي انديشيم؛ اما آنچه که بيشتر اهميت دارد‪ ،‬عرض‬ ‫يا چگونگي آن است‪.‬‬ ‫امروز را از دست ندهيد‪ ،‬آيا ضمانتي براي طلوع خورشيد فردا وجود دارد!؟‬

‫روز مادر‬

‫نوشته‪ :‬مهندس محمد فرضی‬

‫بعد از یه روز سخت کاری‪ ،‬وقتی می خواست از محل کارش خارج بشه‪ ،‬از همهمه ی همکاراش فهمید فردا‬ ‫روزمادره‬ ‫‪.‬وای‪ ،‬تواین همه دغدغههای کاری‪ ،‬چی واسه ی مادرم بخرم ؟‬ ‫بعدش به یاد مادرش افتاد که تو شهرشون زندگی می کرد و دوسه ماهی می شد که اونو ندیده بود‪.‬‬ ‫وارد مغازه کادوئی شد‪ ،‬در و دیوار مغازه پر بود از کاغذهای رنگی که روش نوشته بود « کادوی روز مادر» ای کاش‬ ‫می تونست مادرشو ببینه‪ .‬رفت تو فکر کودکی و یاد خاطرات مادرش افتاد و غرق تو اون خاطرات شد‪ .‬دلش لک‬ ‫زده بود که دوباره سرشوبذاره رو زانوی مادرش‪ .‬یه دفعه فکر کارهای عقب افتاده شرکت مثل پتک خودرو توسرش‬ ‫و اونو از این افکار بیرون آورد‪ :‬فردا چقدر کار دارم‬ ‫به خودش اومد دید فروشنده کلی وسایل ریخته رو پیشخون مغازه و مشغول انتخاب کادو شد‪ .‬باالخره کادوی مورد‬ ‫نظر شو خرید و هنگام پرداخت پول اون‪ ،‬برق شادی چشمای مادر شو دید که وقتی فردا پستچی بسته رو بهش می‬ ‫رسونه چقدر خوشحال می شه‪ .‬یه لحظه هم به خودش بالید که چه پسر قدر شناسیه و هرسال هرجا که باشد‪ ،‬کادوی‬ ‫مادرش و فراموش نمی کنه…‪.‬‬ ‫از مغازه خارج شد‪ ،‬یکی از همکاراشو تو گل فروشی دید‪ .‬برای احوالپرسی وارد گل فروشی شد‪.‬یادش اومد که مادر‬ ‫همکارش تازه فوت کرده و اون دسته گلو واسه مزار مادرش می خواد‪ .‬همکارش قیمت گلو پرداخت کرد‪.‬‬ ‫خدای من دقیقاً هم قیمت کادوی من‬ ‫همکارش گفت‪« :‬کاش مادرم زنده بود و می تونستم ببوسمش …»‬ ‫دوباره به فکر رفت‪ :‬فرق مادر داشتن من ومادر نداشتن همکارم چیه ؟‪.‬‬ ‫دوساعت بعد وقتی از آخرین پمپ بنزین شهر در حال پر کردن باک ماشینش بود فقط به این فکر می کرد تا چند‬ ‫ساعت دیگه می تونه مادرشو ببوسه ‪..‬‬

‫خبر‬

‫گزارش‬

‫مصاحبه‬

‫خواندنی ها‬

‫مقاله‬

‫کافه داستان از این پس در نظر دارد‬ ‫تا به عنوان یک محل استراحت برای‬ ‫شما باشد چون پس از مطالعه مطالب‬ ‫تخصصی بدون شک خواندن مطالبی‬ ‫احساسی و روح نواز کمی از خستگی‬ ‫مطاله سنگین را می کاهد ‪.‬‬ ‫حال برای هرچه بهتر شدن این صفحه‬ ‫خواهشمندیم ‪ ،‬شما عزیزان داستان‬ ‫های جالب توجه و یا دست نوشته ها‪،‬‬ ‫دل نوشته های خود را برای ما ارسال‬ ‫فرمایید ‪.‬‬

‫‪71‬‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬ ‫ساختمان استان قزوين‬ ‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫معرفی سایت‬

‫سایت موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران‬

‫‪www.isiri.org‬‬ ‫نقش و تاثير استانداردسازي در سند چشم انداز بيست ساله‬ ‫روزی پادشاهی اعالم کرد به کسی که بهترین‬ ‫جمهوري اسالمي ايران را مي توان در دو بخش ذيل ترسيم‬ ‫نقاشی‪:‬صلح را بکشد‪ ،‬جایزه بزرگی خواهد داد‪.‬‬ ‫نمود‬

‫پادشاه‬ ‫هایشان را‬ ‫نقاشی‬ ‫زیادی‬ ‫هنرمندان‬ ‫ايمني‪،‬‬ ‫برایرفاه‪،‬‬ ‫سالمت‪،‬‬ ‫ايراني از‬ ‫جامعه‬ ‫برخورداري‬ ‫به‬ ‫ولی‬ ‫کرد؛‬ ‫نگاه‬ ‫ها‬ ‫نقاشی‬ ‫تمام‬ ‫به‬ ‫پادشاه‬ ‫فرستادند‪.‬غذایی و بهره مندي از محصوالت‪ ،‬خدمات و‬ ‫امنیت‬ ‫مطلوب‬ ‫عالقه مند شد‪.‬‬ ‫زيستها‬ ‫محيطاز نقاشی‬ ‫دو تا‬ ‫تولید علم‬ ‫هایدر‬ ‫توانایی‬ ‫اول‪،‬ازدردانش‬ ‫برخورداری‬ ‫صاف و‬ ‫پیشرفته‪،‬کوه‬ ‫یاچه ای آرام با‬ ‫در نقاشی‬ ‫علمی و‬ ‫اقتصادی‪،‬‬ ‫فناوری و‬ ‫و‬ ‫سفید‬ ‫اولبا ابرهای‬ ‫جايگاهآبی‬ ‫دستيابيهمبهآسمان‬ ‫باالی کوه ها‬ ‫بلند بود‪.‬‬ ‫فناوری در سطح منطقه با جنبش نرم افزاری‪ ،‬تولید‬ ‫کشیده شده بود‪.‬‬ ‫علم و رشد پرشتاب و مستمر اقتصادي‬

‫است‪.‬‬ ‫صلح‬ ‫نقاشی‬ ‫بهترین‬ ‫گفتند‪ :‬این‬ ‫همه‬ ‫اساسي به”توسعه و‬ ‫قانون‬ ‫اصل ‪44‬‬ ‫كلي‬ ‫سياستهاي‬ ‫در بند ج‬ ‫ناهمــوار‬ ‫کوهی‬ ‫ولی‬ ‫؛‬ ‫بود‬ ‫کوه‬ ‫هم‬ ‫دوم‬ ‫نقـــاشی‬ ‫در‬ ‫ارتقاء استانداردهاي ملي و انطباق نظام هاي ارزيابي كيفيت با‬ ‫خشمگین رعد‬ ‫الملليهم‬ ‫باالی کوه‬ ‫و خشن‪ ،‬در‬ ‫آسمانیاست ‪.‬‬ ‫“اشاره شده‬ ‫استانداردهاي بين‬ ‫کوه‬ ‫پایین‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫بارید‬ ‫می‬ ‫تندی‬ ‫باران‬ ‫و‬ ‫زد‬ ‫و برق می‬ ‫استانداردسازي فعاليتها و فرآيندهاي قابل واگذاري و تعيين‬ ‫کشیدهبهشده‬ ‫آبشاری با‬ ‫پادشاهنظارت‬ ‫بود‪.‬وقتیاصلي‬ ‫عنوان ابزار‬ ‫خروشانارزيابي‬ ‫آبیاستاندارد‬ ‫شاخصهاي‬ ‫انجام كار‬ ‫يكپارچگي‬ ‫حسنآبشار‬ ‫که وپشت‬ ‫دقت‪،‬کرد‪ ،‬دید‬ ‫صحت‪،‬نگاه‬ ‫حاكميت بهبر نقاشی‬ ‫از نزدیک‬ ‫توسط بخش غيردولتي‪ ،‬تلقي مي گردد‪ .‬به عبارت ديگر‪،‬‬ ‫حداقل الزامات و شرايط قابل قبول كار انجام شده توسط‬ ‫بخش غيردولتي و معيارهاي حاكميت براي قضاوت و‬ ‫نظارت بر فعاليت هاي واگذار شده به اين بخش‪ ،‬بايد در‬ ‫قالب استانداردهاي مدون به طور شفاف تعريف و مشخص‬ ‫گردد‪.‬‬ ‫استانداردها نحوه درست انجام كار‪ ،‬معيارهاي درستي نتيجه‬ ‫كار و حدود مجاز فعاليتها را تعيين مي كنند ‪.‬‬ ‫در این سایت فهرست مواد و مصالح ای که مشمول‬ ‫استاندارد است را مشاهده می کنید برای تسهیل در‬ ‫گرفتن اطالعات جدول روبرو شماره های استاندارد‬ ‫های ملی مصالح درج شده است‪.‬‬

‫رديف‬

‫نام فرآورده‬

‫شماره استاندارد ملي‬

‫‪1‬‬

‫انواع تير آهن‬

‫‪3177‬و ‪1791‬‬

‫‪2‬‬

‫انواعميلگردساختماني‬

‫‪3132‬‬

‫‪3‬‬

‫لوله هاي فوالدي گازرساني‬

‫‪3574‬و‪3360‬‬

‫‪4‬‬

‫انواع ورقهاي فوالدي‬

‫‪5722‬و‪7596‬و‪3694‬‬

‫‪5‬‬

‫انواع الكترود جوشكاري‬

‫‪871‬‬

‫‪6‬‬

‫مشعلهاي گازسوز و گازوئيل سوز‬

‫‪5‬و‪7594‬‬

‫‪7‬‬

‫شيرآالت و اتصاالت گازرساني‬

‫‪4522‬و‪1222‬و‪4047‬و‪10377‬‬

‫‪8‬‬

‫شيرآالت بهداشتي و ساختماني‬

‫‪1546‬و‪3665‬و‪6679‬‬

‫‪9‬‬

‫رادياتور فوالدي‬

‫‪4022-24‬و‪703‬‬

‫‪10‬‬

‫ديگ بخار و آب داغ‬

‫‪4232‬‬

‫‪11‬‬

‫تيرچه و بلوك سقفي‬

‫‪3909-4‬‬

‫‪12‬‬

‫انواع سيمان‬

‫‪4220‬و‪990‬و‪3516-7‬و‪2931‬و‪389‬‬

‫‪13‬‬

‫بتن آماده‬

‫‪6024‬‬

‫‪14‬‬

‫آجر رسي ماشيني‪ ،‬پنلهاي رسي سبك باسوراخهاي افقي ‪،‬قائم‬

‫‪7134‬و‪7122‬و‪7-7121‬‬

‫‪15‬‬

‫بلوك سيماني توخالي (ديواري)‬

‫‪70-1‬و‪70-2‬‬

‫‪16‬‬

‫ورق و لوله آزبست و سيمان‬

‫‪631‬و‪575‬و‪405‬‬

‫‪17‬‬

‫انواع شيشه جام تخت كششي‪ ،‬فلوت‪ ،‬ايمني ودو جداره‬

‫‪3385‬و‪10673‬‬

‫‪18‬‬

‫سنگدانه ريز و سنگدانه درشت‬

‫‪302‬‬

‫‪19‬‬

‫انواع كاشي سراميكي (كف ديوار گروهي)‬

‫‪25‬و‪9169‬و‪3289‬‬

‫‪20‬‬

‫انواع سيم و كابل‬

‫‪3569‬و‪1926‬و‪3082‬و‪607‬‬

‫‪21‬‬

‫تجهيزات قطع و وصل الكتريكي (كليد و پريز)‬

‫‪262‬‬

‫‪22‬‬

‫انواع لوله هاي محافظ هادي برق‬

‫‪ 3449-55‬و‪3450‬‬

‫‪23‬‬

‫عايق رطوبتي بام و پي ساختمان‬

‫‪3889‬و‪3864‬و‪3885‬‬

‫‪24‬‬

‫عايق حرارتي و پشتمهاي معدني‬

‫‪2386‬‬

‫خبر‬

‫گزارش‬

‫مصاحبه‬

‫خواندنی ها‬

‫مقاله‬

‫فصلنامه سازمان نظام مهندسي‬

‫ساختمان استان قزوين ‪72‬‬

‫‪The Seasonal Magazine Construction Engineering Disciplinary Organization of Qazvin‬‬

‫تابستان ‪ - 88‬شماره ‪27‬‬

‫ستون آزاد‬ ‫ستون آزاد فصلنامه مهندسی ساختمان از تمام عالقمندان منتقدان درخواست می نماید تا از سه روش‪،‬‬ ‫صندوق نظرات و پیشنهادات نصب شده در محل سازمان‪،‬پست الکترونیکی سایت‪www.qazvineng.‬‬ ‫‪ com‬و یا مراجعه به روابط عمومی سازمان ما را از انتقادات و رهنمودهای خود آگاه سازید تا ما با چاپ‬ ‫مطلب شما خواستار جواب از مسووالن و ارایه راه کار باشیم ‪ .‬مورد ذیل اولین مطلبی است که پیرو چاپ‬ ‫گزارش اصالح رمپ ها در فصلنامه شماره‪ 24‬صفحه ‪ 27‬به ما ارسال شده است که با درج آن خواستار نظر‬ ‫کارشناسان و مسووالن هستیم ‪:‬‬

‫فرا خوان طراحي لوگو‬

‫وقتی سطح بعضی از کوچه ها وخیابانها باال می آیند‬

‫عدم رعایت کف مجاز(متعارف)در ساختمانها‪ ،‬باعث بروز ناهمواریهای ناهنجاری در سطح پیاده روها‬ ‫میشود که این امر باعث زشتی نمای عمومی شهر میشود که متن ذیل به بررسی موضوع و علت امر می‬ ‫پردازد‬ ‫مالحظه نوشته ای در صفحه ‪ 27‬شماره ‪ 25‬فصلنامه سازمان نظام مهندسی ساختمان استان قزوین وعکس‬ ‫درج شده در کنار آن‪ ،‬در ذهن‪ ،‬این سوال را ایجاد کرد که به چه دلیل مالک اکثر ساختمانها ترجیح می‬ ‫دهند کف ساختمان خود را بیشتر از حد مجاز‪ ،‬از کف مشخص شده توسط شهرداری باالتر بسازند‪ .‬همه‬ ‫می دانیم که سازندگان ساختمان تا حد امکان از ایجاد هزینه های اضافی و گاها» از انجام بعضی ملزومات‬ ‫فنی‪ ،‬به خاطر هزینه زیاد طفره می روند حال چگونه است که مالک ساختمان در این یک مورد هزینه زیاد‬ ‫خرج می کند تا کف ساختمان خود را خیلی باالتر از کف مجاز(مشخص شده توسط شهرداری) قرار‬ ‫دهد با کمی چرخش در خیابانها و کوچه های نسبتا» قدیمی شهر‪ ،‬و دقت در اختالف ارتفاع سطح آسفالت‬ ‫آنها با روی جدول کناری‪ ،‬تاحدودی جواب خود را دریافت می کنیم یعنی سازنده با تجربه دریافته است‬ ‫که اگر در این یک مورد به حرف شهرداری گوش بدهد در آینده به احتمال زیاد کف خانه اش پایینتر‬ ‫از کف کوچه یا خیابان قرار خواهد گرفت و باید شاهد سرازیر شدن آبهای سطحی (ناشی از بارندگی )‬ ‫به داخل ساختمان خود باشد چراکه شهرداری هرجا آسفالت معبری خراب میشود (ویا ازاول از آسفالت‬ ‫نامرغوب در آنجا استفاده شده) بدون جمع آوری آسفالت خراب شده و یا نامرغوب قبلی‪ ،‬روی همان‬ ‫آسفالت قبلی حدود ‪5‬تا ‪ 10‬سانتی متر آسفالت جدید می ریزد و این امردر فواصل زمانی تقریبا» ‪5‬تا ‪ 7‬سال‬ ‫تکرار می شود وبا گذشت ‪20‬سال از ساخت یک خانه‪،‬کف معبر مجاور نیز حدود ‪ 20‬سانتی متر باال می‬ ‫آید یعنی به طور متوسط‪ ،‬سالی یک سانتی متر‪ ،‬کف بعضی از کوچه ها و خیابانها باال می آید و کسی‬ ‫که ‪ 20‬سال پیش کف مجاز را رعایت کرده متاسفانه اکنون از طرف اطرافیان به بی تدبیری و عدم آینده‬ ‫نگری در ساخت خانه متهم میشود وناگزیر از زندگی در خانه ای است که پایینتر از کوچه قرار گرفته و‬ ‫گاها» آبهای سطحی به آن سرازیر میشود‪ .‬بنابراین شهرداری با عملکرد خود درترمیم آسفالت معابرشهر‬ ‫در سنوات گذشته‪ ،‬این اطمینان را به شهروندان داده که سطح کوچه ها وخیابانها به مرور زمان حتما» باال‬ ‫خواهد آمد‪ .‬حال اگر بگوییم علت بسیاری از عدم رعایت کف های مجاز خود شهرداری است حرف‬ ‫گزافی نگفته ایم‪ .‬پس وقتی سطح بعضی از کوچه ها وخیابانها باال می آید باید به سازنده ساختمان حق‬ ‫بدهیم که کف ساختمان خود را باالتر از کف مجاز بسازد‪.‬‬ ‫از سوی دیگر‪،‬باال آمدن سطح آسفالت معبر شهری به مرور زمان در اثر ترمیم آسفالت قدیمی و ریختن‬ ‫الیه جدید آسفالت(بدون جمع آوری آسفالت قدیمی)کم کم به روی جدول کناری معبر رسیده وگاها»‬ ‫از روی جدول نیز باال میزند وخود شهرداری را به فکر باال آوردن جدول های قدیمی می اندازد که انجام‬ ‫این کار هزینه های زیادی را به شهرداری ودر نهایت به شهروندان تحمیل می نماید‪.‬‬ ‫ای کاش قانونی نیز وجود داشت که شهرداری ها را مکلف به حفظ کف سطح تمام شده کوچه ها و‬ ‫خیابانها میکرد تا شهروندان قانونمدار‪ ،‬از رعایت قانون‪ ،‬بعد از ‪20‬سال پشیمان نمی گشتند و شهرداری‬ ‫ها(شهروندان) نیز متحمل هزینه های هنگفت برای باال آوردن جدول کنار معابر نمی شدند‪ .‬حال که اراده‬ ‫دولتمردان و اکثر آحاد جامعه بر آن قرار گرفته که طول عمر ساختمانها زیاد شود بهتر است ترمیم سطح‬ ‫معابر به نحوی انجام شود که ساختمانهای با عمر زیاد‪ ،‬با انباشتن آسفالت در سطح معابر محبوس نشوند‪.‬‬ ‫نتیجه‪:‬‬ ‫به نظر می رسد بهتر است هنگام ترمیم آسفالت معابر آسفالت قدیمی را جمع آوری وبا اندک اضافاتی‪،‬‬ ‫ترکیب آنرا اصالح و مجددا» در همان کوچه استفاده شود تا عالوه بر صرفه جویی در هزینه ومصالح‪،‬‬ ‫سطح معابر نیز باال نیاید‪.‬‬ ‫ایوب هاشمی‬

‫کارشناس رسمی دادگستری‬ ‫و عضو سازمان نظام مهندسی ساختمان استان قزوین‬

‫خبر‬

‫گزارش‬

‫مصاحبه‬

‫خواندنی ها‬

‫مقاله‬

‫چون سازمان نظام مهندسي ساختمان‬ ‫استان قزوين‪ ،‬بر آن است براي فصلنامه‬ ‫خودنام و لوگويي داراي ويژگيهاي زير‬ ‫برگزيند‪،‬هنرمندانوگرافيستهاوعالقمندان‬ ‫در اين زمينه براي شركت در هماوردي براي‬ ‫نام گزيني و طراحي لوگوي نشريه تا روز‬ ‫شمار ‪ 31‬مردادماه فراخوانده مي شوند‪ .‬به نام‬ ‫وطرح برنده جايزه اي پيشكش خواهد شده‬ ‫و بهتر است هر شركت كننده نام و لوگو را‬ ‫به همراه هم پيشنهاد بدهند‪.‬‬ ‫ سادگي و كوتاهي و پارسي بودن نام‬‫ زيبايي مفهوم چنانچه بشود در پيوند با‬‫ساخت ساز باشد‬ ‫نام لوگو تا جايي كه بشود استان قزوين را‬‫ياد آور شود‬