Bg cong nghe che bien dau thuc vat

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ ĐỒNG NAI KHOA CÔNG NGHỆ

MÔN CÔNG NGHỆ CHẾ BIẾN DẦU THỰC VẬT GV: TRẦN THỊ HÀ ĐT: 0916 889 557 Email: Hatran2207@gmail.com Đồng Nai, Tháng 8/2012

CHƯƠNG 3: CÔNG NGHỆ KHAI THÁC DẦU THÔ

MỤC ĐÍCH Công nghệ Lấy tối đa lượng dầu

Đảm bảo chất lượng dầu thô

Con người

SƠ ĐỒ CÔNG NGHỆ

Hạt có dầu

Sơ chế

Nghiền

Chưng sấy

Ép sơ bộ

Ép

Lọc

Trích ly

Lọc

Dầu thô

Thu hồi dung môi

SƠ CHẾ NGUYÊN LIỆU Vận chuyển

Sàng/rây

Bóc vỏ

Vận chuyển

Sàng, rây

Phân loại về kích thước

Loại tạp chất Đảm bảo độ đồng đều hạt

Kiểm tra lưới sàn

Độ đồng đều Độ ẩm

Giảm hao hụt Bóc tách vỏ

Tăng chất lượng Thuận lợi  nghiền, cán

Mè, nành, cải  không bóc vỏ

Yêu cầu sau bóc

Vỏ tách ra: 90 – 92%

tách Nhân không vỡ nát

SP sau tách vỏ Hạt trước tách vỏ Độ ẩm nhân 7 – 8% Độ ẩm*** 7 – 8% Vỏ trong nhân 1 – 2% Tỷ lệ nhân/vỏ là 70% Nhân vỡ: 6% Đồng đều về kích thước

Nhân lẫn theo vỏ: 0,3%.

Vỏ cứng  nén, cắt

Nguyên tắc

Vỏ mềm, giòn đập, nén

Vỏ dai  cắt, đập

Ma sát với bề mặt nhám

Phương pháp

Va đập lên bề mặt rắn

Cắt hạt bằng cơ cấu dao

Nén ép trong khe giữa các trục quay

NGHIỀN, CÁN THÀNH BỘT

Mục đích

Phá vỡ cấu trúc mô, tế bào

Thuận lợi chế biến cơ, nhiệt

Nghiền búa, nghiền dĩa, nghiền trục

Độ mịn, tơi xốp

Yêu cầu bột

Kích thước

Độ ẩm NL

60-65% lọt sàng 1mm

Chỉ tiêu

Tỷ lệ vỏ lẫn trong bột

Chỉ số acid và mùi

HẤP CHƯNG SẤY Mục đích

Dầu

Khác

Thay đổi t/c khối bột Sấy

Hấp

Dầu dễ thoát Chưng

Độ nhớt giảm

Giảm chất mùi, độc tố

Khuấy đảo

QUÁ TRÌNH CHƯNG SẤY Nước phân bố đều 60oC, W: 9-11%

Bột nghiền trương nở Làm ẩm, đun nóng bột Tính dẻo tăng

Hơi nước

Lực liên kết dầu giảm

Dầu thoát ra Lực ép

105oC, W: 9-11%

Đun nóng, sấy khô bột

Biến tính protein

Dầu linh động

Giảm độ nhớt

Vô hoạt enzym

Dầu thoát ra

Dầu sau chưng sấy

Dễ hư hỏng

Ép ngay

CÁC CHẾ ĐỘ CHƯNG SẤY Bột có độ ẩm cao Gia nhiệt gián tiếp

Bột có độ ẩm thấp Gia nhiệt gián tiếp

Chưng sấy khô

Chưng sấy ẩm

Thoát ẩm nguyên liệu

Tăng W (80-850C) Sấy gián tiếp (105 – 1250C)

YẾU TỐ Ả/H QT CHƯNG SẤY Độ ẩm bột Kích thước bột

Chiều cao lớp bột

CHƯNG SẤY Cường độ đảo trộn Nhiệt độ

Thời gian

Ép Mục đích

Thay đổi t/c khối bột

Cấu tạo của máy ép EP Sự chuyển động NL trong lòng ép Sự tạo áp lực trong lòng ép

Máy HĐ liên tục và đủ NL

ĐK ép

Chất lượng nguyên liệu Loại tạp chất Độ ẩm NL 2 – 3 %.

Bã: vàng đều, bóng nhẵn

Chỉ tiêu

Dầu bã: 7 – 11%.

Loại bỏ tạp chất lơ lửng

LỌC

Nhiệt độ thấp

Tách sáp, gum

Nhiệt độ cao

Hiệu suất cao

Bã ép

2-2.5kg/cm2 45-800C

Chế biến Bảo quản

CHƯƠNG 4: KYÕ THUAÄT TINH LUYEÄN DAÀU THÖÏC VAÄT

Maøu saéc MUÏC ÑÍCH

Muøi vò Thaønh phaàn

Loaïi taïp chaát

Taêng chaát löôïng

Veä sinh

Nguyeân lieäu

COÂNG NGHEÄ

Vaät lyù

Ñ/k saûn xuaát

PHÖÔNG PHAÙP

Hoùa hoïc

Y/c saûn phaåm

CON NGÖÔØI

Hoùa lyù

SƠ ĐỒ QUY TRÌNH SẢN XUẤT Dầu mỡ thô

Làm nóng chảy Dầu tinh luyện

Xử lý sơ bộ Hydrat hóa

H2O/dd điện ly

Lọc Hơi quá nhiệt/Pck

Trung hòa

NaOH

Khử mùi

Rửa dầu

Nước

Lọc

Bã

Tẩy màu

Đất/than Pck

Sấy dầu

XÖÛ LYÙ SÔ BOÄ

TAÙCH GUM

LOAÏI TAÏP CHAÁT

XÖÛ LYÙ SÔ BOÄ

PP thöïc hieän nöôùc muoái, nöôùc noùng (1/3 so vôùi daàu) Daàu thoâ

Gia nhieät 60-700C

Khuaáy

Laéng, ly taâm 1h

15-20ph Kieåm tra treân phieán kính: tuûa ôû xô taùch

Xaû caën

Löôïng nöôùc, nöôùc muoái saïch Naønh: AV, keo ít  khoâng Meø, döøa  NaCl 10%, 80oC

Phaûn öùng Thuûy phaân

TRUNG HOØA

Loaïi acid beùo töï do Loaïi taïp chaát

Sô ñoà quy trinh saûn xuaát khaâu trung hoaø töøng meû

Daàu môõ thoâ (sau khi loaïi taïp chaát)

Trung hoaø 60-700C

Ly taâm, taùch xaø phoøng

Nöôùc noùng (3 - 5%) Röûa nöôùc laàn 1 60-700C T= 80-900C Nöôùc noùng (3 - 5%) T= 80-900C

Ly taâm, taùch nöôùc laàn 1

Dung dòch NaOH: 12 – 160Be Xöû lyù nhuõû: NaCl baõo hoøa T=90-1000C Baõ xaø phoøng + taïp chaát khaùc

Nöôùc xaø phoøng + daàu trung hoaø (thu hoài daàu baèng boàn phaân ly)

Röûa nöôùc laàn 2 70-800C Ly taâm, taùch nöôùc laàn 2

Daàu khoâng ñaït tieâu chuaån

Daàu trung hoaø

Phoøng KCS: thöû maøu, kieåm tra veát xaø phoøng, AV

Daàu ñaït tieâu chuaån Taåy maøu

Sô ñoà coâng ngheä khaâu trung hoaø daàu lieân tuïc Xuùt 120Be

Daàu thoâ

•Löôïng tuøy AV •T=900C

troän thuyû löïc

Ly taâm taùch baõ Nöôùc noùng 900C Daàu ñaõ trung hoaø Ly taâm röûa nöôùc l1 Daàu röûa nöôùc laàn 1 Ly taâm röûa nöôùc l2 Daàu röûa AV < 0,3 XP: khoâng ñoåi maàu PP

nöôùc laàn 2

•Loïc caën •Löu löôïng NL vaøo 2000-3000l •Thuyû hoaù hôi gum (tuyø daàu) •T daàu= 80-900C Aùp löïc maùy 0.5 - 1 bar Caën xaø boâng •Môû van nöôùc ñaùy maùy nöôùc treân maùy, •ñeå taùch baõ toát, laâu dô Chænh van eùp daàu ra ñeå daàu vöøa ñuû trong (P<2 bar) Ring regular 0 = 140-144

Nöôùc röûa 1 (vaøo boàn phaân ly) Thænh thoaûng môû van nöôùc ñaùy maùy Chænh van eùp daàu ra ñeå daàu vöøa ñuû trong (P<bar) Ring regular 0 = 120-128 Nöôùc röûa 2

Chænh van eùp daàu ra ñeå daàu vöøa ñuû trong (P<bar) Ring regular 0 = 120-128

TAÅY MAÀU

TRUNG HOØA

Xaø phoøng nhoû Nhuõ töông beàn

Löôïng kieàm Noàng ñoä kieàm

Phaù nhuõ

Nhieät ñoä trung hoaø

Toác ñoä khuaáy: 4020

Hao huït

RÖÛA DAÀU

Loaïi xaø phoøng Loaïi chaát hoøa tan

Rửa liên tục (3 lần) Nước rửa 3 - 5 %

Nhuõ daàu

Nhieät ñoä 80 - 900C

Ly tâm để phân ly Định tính xà phòng

Laãn caën XP

SAÁY DAÀU

Taùch aåm P thường/ck

Nhieät ñoä 105 - 1100C

TẨY MÀU

Ẩm dầu 0,1 - 0,05%.

Chất hấp phụ Loại màu

CHẤT HẤP PHỤ

Hấp phụ tốt Hấp phụ ít dầu

Đất hoạt tính

Than hoạt tính

Không ả/h dầu

Dễ tìm Quy trình

SÔ ÑOÀ QUY TRÌNH COÂNG NGHEÄ KHAÂU TAÅY MAØU Daàu ñaõ trung hoøa Than hoaït tính (0.2% - 1%)

Troän hoãn hôïp Ñaát hoaït tính (0.1% - 3%)

Hút chân không Taåy maøu T=1000C, P=76cmHg khuaáy 20 - 30' giaûi nhieät Loïc daàu T=700C

ñöa daàu veà ñeå troän (15% - 20%) Than vaø ñaát cho meû keá tieáp

Caën ñaõ haáp phuï maøu (than + ñaát + daàu)

KCS kieåm nghieäm Daàu ñaõ taåy

Khöû muøi

Chaát löôïng * Daàu trong saùng * AV <= 0.4 mg KOH/g * R# 3 - 4 (töøng loaïi)

Hydro hoùa

THIEÁT BÒ TAÅY MAØU

Loại tạp chất

LỌC

Lưới lọc

Loại chất hấp phụ

Nguyên liệu Chế biến

MÙI

Khử mùi

Bảo quản Acid citric 50% Chất chống oxh: 5 cơ chế

Hơi quá nhiệt /Pck

Dầu tràn

Cháy dầu

SÔ ÑOÀ QUY TRÌNH COÂNG NGHEÄ KHAÂU KHÖÛ MUØI Daàu môõ ñaõ hydro hoùa (0.02% (hoãn hôïp, TBHQ, HBT) cho vaøo khi t=100-1200C TBHQ: 10g d.döøa, 20g daàu khaùc BHT: 1000g/meû

Daàu ñaõ taåy maøu

Khöû muøi

P=5-8mmHg T=220-250C t=2-2.5h

Hôi khoâ

Acid citric 50% Cho vaøo luùc T=120-1500C Tyû leä 0.01% 150ml dd 50%/1000l daàu

Laømnguoäi ñeán 700C Daàu khoâng ñaït, khöû muøi laïi

Loïc daàu

Maøu daàu:

-Meø: R=1.5 max -Naønh:R = 2 max -Olein: R= 3max

Daàu ñaõ khöû muøi

KCS Kieåm nghieäm Daàu saùng, khoâng muøi AV< 0.1; PoV = 0 HL xaø phoøng <0.005%

CAÙC VAÁN ÑEÀ CAÀN LÖU YÙ TRONG QUAÙ TRÌNH TINH LUYEÄN

Khaâu hydrat hoaù : -Löôïng muoái -Nhieät ñoä;phaûn öùng, ñoä nhôùt, khuaáy troän -Toác ñoä khuaáy -Löôïng nöôùc noùng -Löôïng daàu: 2/3V boàn (khuaáy, hao huït) Khaâu trung hoøa: -Löôïng NaOH -Noàng ñoä xuùt -Nhieät ñoä trung hoaø -Toác ñoä khuaáy

Khaâu taåy maøu: -Daàu: aåm, taïp chaát -Ñaát vaø than: löôïng, aåm, taïp chaát -Ñieàu kieän: nhieät ñoä, P, toác ñoä khuaáy

Khaâu khöû muøi: -Chaân khoâng -Nhieät ñoä -Toác ñoä khuaáy - Löôïng hôi suïc

HYDRO HÓA DẦU •Bản chất: H2 + chưa no  chất no hơn.

•Tác dụng: giảm sự oxy hoá và trùng hợp của dầu  bảo quản ổn định hơn, không trở mùi.

•Chú ý: •Chất xúc tác: bột Ni d= 0.05 - 0.1 mm.

•Nhiệt độ quá trình: 200-2200C. •Lượng hydro: 70-74 m3/tấn.

Dầu sau hydro hoá có: - Tính chất lý hoá thay đổi sâu sắc - Dạng đặc thành dạng cứng, đặc - Điểm nóng chảy tăng, IV giảm - Các acid béo chưa no giảm - Dầu tự nhiên thường có ở dạng đồng phân cis sau khi hydro hoá chuyển dạng trans có cấu trúc bền vững.